Вікіпэдыя
be_x_oldwiki
https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0
MediaWiki 1.45.0-wmf.5
first-letter
Мэдыя
Спэцыяльныя
Абмеркаваньне
Удзельнік
Гутаркі ўдзельніка
Вікіпэдыя
Абмеркаваньне Вікіпэдыі
Файл
Абмеркаваньне файла
MediaWiki
Абмеркаваньне MediaWiki
Шаблён
Абмеркаваньне шаблёну
Дапамога
Абмеркаваньне дапамогі
Катэгорыя
Абмеркаваньне катэгорыі
Партал
Абмеркаваньне парталу
TimedText
TimedText talk
Модуль
Абмеркаваньне модулю
Бутан (рэчыва)
0
18549
2620574
2422683
2025-06-18T09:17:55Z
W
11741
+Крыніца: Газы вуглевадародныя звадкаваныя паліўныя // ААТ «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод]]», 2025 г. https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye
2620574
wikitext
text/x-wiki
{{Рэчыва}}
'''Бута́н''' — хімічнае рэчыва з клясы [[Альканы|альканаў]], мае 4 атамы [[вуглярод]]у. Назва звычайна выкарыстоўваецца для двух [[ізамэр]]аў: ''n''-бутану і ''i''-бутану (звычайна называецца [[ізабутан]]ам, альбо 2-мэтылпрапанам.
=== Структура ===
{| class="toccolours" border="1" style="margin: 0 0 1em 1em; border-collapse: collapse;"
|'''''n''-бутан'''
|'''''i''-бутан'''
|-
|CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>3</sub>
|CH(CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>
|-
|[[Файл:Butane_simple.svg|120пкс]]
[[Файл:Butane-3D-space-filling.png|150пкс]]
|[[Файл:I-Butane-2D-Skeletal.svg|120пкс]]
[[Файл:Isobutane3.png|150пкс]]
|-
|}
== Выкарыстаньне ==
Бутан выкарыстоўвалі ў складзе паліўнага [[Звадкаваны вуглевадародны газ|звадкаванага вуглевадароднага газу]] (ЗВГ) некалькіх марак.
* ''Тэхнічны бутан'' (БТ). [[Сумесь]] з больш як 60 % бутану і [[бутылен]]у. Служыў у якасьці побытавага і прамысловага [[паліва]].
* ''Сумесь тэхнічных [[прапан]]у і бутану'' (СПБТ). Доля бутану і бутылену меншая за 60 %. Таксама побытавае і прамысловае паліва.
* ''Аўтамабільны прапан-бутан'' (ПБА). Служыў у якасьці паліва для [[самаход]]аў. Меў [[актанавы лік]] 89 паводле рухавіковага спосабу вызначэньня, які даваў ніжэйшы лік за намінальны паводле дасьледчага спосабу<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Газы вуглевадародныя звадкаваныя паліўныя|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye|выдавец=ААТ «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод]]»|мова=ru|дата публікацыі=2025|дата доступу=18 чэрвеня 2025}}</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Накід:Хімія}}
[[Катэгорыя:Арганічныя злучэньні]]
p266srn2x9t5w75fi98ns42omfo1o2p
Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)
0
55788
2620538
2618419
2025-06-18T03:46:46Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2620538
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Вялікі Бор}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Вялікі Бор
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Вялікага Бору
|Трансьлітараваная назва = Vialiki Bor
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1600 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня = 132
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 658
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 247602
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 1
|Шырата сэкундаў = 58.1
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Вялі́кі Бор'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 313</ref> — [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Вялікі Бор уваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]Ці ня самая раньняя згадка пра паселішча датаваная 20 чэрвеня 1600 году, калі пан Шчасны Харлінскі, падкаморы кіеўскі, выдаў свайму сыну Мікалаю ''zapis wieczysty'', 26 чэрвеня ў Люблінскім трыбунале прызнаны, на добры ў [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскім ваяводзтве]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]: двор [[Астрагляды|Астраглядавічы]] з прыналежнымі да яго «прыселкамі» — сёламі Астраглядавічы, [[Хвойнікі]], Вялікі Бор, [[Дворышча (Хвойніцкі раён)|Дворышча]], [[Храпкаў]] і яшчэ дзевяцю паселішчамі, а таксама на двор і частку зь сямі пляцаў у Кіеве<ref>Źródła dziejowe (далей: ŹD). T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 60; Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 46 — 47</ref>. Ад гэтага часу і да рэформавага ўжо ў Расейскай імпэрыі пэрыяду Вялікі Бор належаў тым самым уладальнікам, што і Астраглядавічы з Хвойнікамі, г. зн. пасьля Харлінскіх — [[Мікалай Абрамовіч|Мікалаю Абрамовічу (Абрагамовічу)]], [[Максыміліян Бжазоўскі|Максыміліяну Бжазоўскаму]], князям Шуйскім, сямейству Прозараў<ref>Бельскі С. В. З гісторыі ўладароў і маёнткаў Брагіншчыны XVI—XVIII стст. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 12—18</ref>.
Пры разьмежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага у сьнежні 1621 — студзені 1622 году мястэчка і вёску Хвойнікі, сяло Вялікі Бор пана Мікалая Харлінскага і сёлы Брагінскай воласьці за ракой Сычоўкай паны камісары згодна засьведчылі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага.{{Заўвага|Складаньне дакумэнту было завершана ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы ўжо Рэчыцкага павету ВКЛ.}} <ref>ŹD. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—145.</ref>.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]7 чэрвеня 1623 году датаваны судовы дэкрэт, у якім удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж (Хвойнікі), вёскі Хвойнікі, Вялікі Бор, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], [[Бардакі (Лаханія)|Лаханію]], [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>ŹD. T. XXI. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з шасьці дымоў вёскі Вялікі Бор і з двух у той ваколіцы названага маёнтку пана М. Абрагамовіча млыновых колаў выплачвалася адпаведна па 3 і па 6 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>.
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў Жытомірскім гродзкім судзе.}} нарэшце засьведчана пагадненьне на саступку часткі Астраглядаўскіх добраў Шчасным, сынам Станіслава, Харлінскім пану Лукашу Мадлішэўскаму, мужу ўдавы Гальшкі, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названы і Вялікі Бор<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб Сьвяты Юры (Георгі Пераможац) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука.]]Паводле люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году, з 9 дымоў вёскі Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці князя Шуйскага выплачвалася 2 злотых; у другі раз — 2 злотых з 2 дымоў<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. 1. С. 488 – 489, 507</ref>. На 1698 год, як тое вынікае з інвэнтара маёнтку Хвойнікі, перададзенага князем Дамінікам Шуйскім, берасьцейскім харунжым, у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, у Вялікім Боры было 10 двароў. У рэвізіі 1716 году засьведчана наяўнасьць ужо 22 гаспадарак, адна зь якіх была вызваленая ад асноўных павіннасьцей (słoboda). Згодна з інвэнтаром 1721 году, калі абцяжараны даўгамі маёнтак ад {{падказка|пасэсара|Пасэсар — часовы ўладальнік маёнтку.}} Юзафата Парышэвіча, біскупа валоскага, перайшоў {{падказка|дзедзічнаму|Дзедзіч — спадчынны ўладальнік добраў.}} ўладальніку князю Мікалаю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму, у Вялікім Боры налічваўся 21 двор{{Заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» аўтары налічылі ажно «27 сем'яў», памылкова запісаўшы шасці вялікаборцам, якія дадаткова плацілі чынш зь іншага надзелу або агароду, па дзьве гаспадаркі замест адной<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 27</ref>. Тое паўторана і ў вядомай на lapsus энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}}, чыншу выплачвалася 119 злотых, 22 з паловай грошы, даніны мядовай (бельцаў) — 51{{Заўвага|Нічога не сказана пра паншчыну, гвалты і дзякла (акрамя мёду); у інвэнтары 1698 г. такія зьвесткі ёсьць.}}. Прозьвішчы жыхароў: Гардзеенка, Мартыненка, Ярмошанка, Радчык, Сачанка, Міненка, Літвіненка, Харошка (Chworoszko, Chorosczonko), Навуменка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127адв., 131адв.-132, 139адв., 141адв.-142</ref>.
У ходзе асваеньня абшараў паміж Вялікім Борам і Маканавічамі пачасьціліся памежныя канфлікты. 28 лютага 1721 году пан маршалак мазырскі Антоній Аскерка са Слуцку зьвярнуўся зь лістом да князя Мікалая Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, з просьбай, абы падданыя яго вялікаборскія падданым зь вёскі Ізбін (Ізбынь) крыўдаў не чынілі і ў грунты іхныя «nie wdzierali się». У ліпені 1722 году тым жа панам суседам князь М. Шуйскі пакліканы на суд Галоўнага Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага за насланьне людзей вялікаборскіх на грунты ізбінцаў, дзе яны лес пасеклі, сенажаці пакасілі ды ўчынілі шматлікія гвалты. 26 кастрычніка 1722 году ў Мазырскім гродзе па справе маршалка Аскеркі і харунжыча Шуйскага панам Даніэлем Віслаухам засьведчана апісанае размежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Вялікі Бор і Ізбін<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 34 — 35</ref>.
У тарыфе падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1734 году сказана, што Вялікі Бор у складзе Хвойніцкай воласьці належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 286</ref>. Паводле зьвестак на 1748 год ксяндза Караля Непамуцэна Арлоўскага, Вялікі Бор і Рудня Вялікаборская былі сярод паселішчаў, частка жыхароў якіх (зь ліку шляхты і яе службы) належала да Астраглядавіцкай парафіі Оўруцкага дэканату Кіеўскай дыяцэзіі<ref>Ks. Orłowski K. N. Defensa biskupstwa y dyecezyi Kiiowskiey. — Lwów, 1748. S. 148</ref>. У 1754 годзе з 36 двароў (×6 — прыкладна 216 жыхароў) вёскі Вялікі Бор Хвойніцкага маёнтку «do grodu» ([[Оўруч|Оўруцкага замку]]) выплачвалася 5 злотых і 18 грошаў, «na milicję» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 22 злотых і 12 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 192</ref>. 30 чэрвеня 1764 году пасэсары Хойніцкіх добраў сужэнства Войцех і Анеля князі Шуйскія, старосты ніжынскія, выступілі ў Оўруцкім гродзе супраць пана кашталяніча наградзкага Багуслава Аскеркі за неаднаразовае насланьне падданых на грунты вёскі Вялікі Бор, учыненне там розных шкодаў і гвалтаў<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 35</ref>.
Згодна зь перапісамі габрэйскага насельніцтва 1765, 1778 і 1784 гадоў, у Вялікім Боры налічвалася адпаведна 5, 3 і 3 чалавекі (głowy), плацельшчыкі пагалоўшчыны, якія належалі да Хвойніцкага кагалу<ref>Архив ЮЗР. Ч. 5. Т. 2. Переписи еврейского населения в юго-западном крае в 1765—1791 гг. — Киев, 1890. С. 301, 391, 710</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў]][[Файл:Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на плане Генеральнага межавання 1797 г.jpg|значак|Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]]Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Вялікі Бор — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Паводле рэвізіі 1795 году, тут было 59 двароў з 230 душамі мужчынскага і 189 жаночага полу прыгонных сялянаў<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 113-122адв.</ref>. У мэтрычных запісах Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы за 1795 год сустрэтыя зьвесткі пра хрост дзяцей і асьвячэньне шлюбаў жыхароў Вялікага Бору і Дубровіцы (яшчэ і пра памерлага)<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 352-355адв.</ref>, з чаго вынікае іх прыналежнасьць тады і раней да прыходу згаданай царквы. Пры гэтым Вялікі Бор кожны раз пазначаўся як сяло, што можа сьведчыць пра існаваньне тут прыпісной царквы.
У «Камеральном описании... Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, Вялікі Бор з паташным заводам названы сярод паселішчаў у складзе Хвойніцкіх добраў Людвіка Прозара{{Заўвага|Тут, напэўна, дапушчана памылка прачытаньня тэксту рэвізіі, бо ў ёй згаданая Людвіка з князёў Шуйскіх Прозарава, жонка абознага Караля.}}, якія раней былі перайшлі «в казну», але «по высочайшему повелению» вернутыя Луізе Прозаравай<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 70 — 71, 74</ref>. Паводле праваслаўнага сьвятара Максіма Ярэміча, вялікаборцы нібыта заставаліся уніятамі ажно да 1831 году<ref>Минские епархиальные ведомости (далей: МЕВ). – Минск, 1870. № 5. С. 116, 120 – 121</ref>{{заўвага|У досыць шырокім сьпісе рознаканфэсійных сьвятыняў «Камерального описания...» вялікаборская адсутнічае, таму сьцьвярджэньне М. Ярэміча, нібы каталіцкая капліца («ветхій деревянный костелъ») была ўладкаваная ў будынку уніяцкай царквы выглядае звыклай ужо ў яго выкананьні байкай.}}, калі тут была ўладкавана філія Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу. Але яшчэ ад 1796 году ў касьцёльных кнігах пачалі рэгулярна зьяўляцца зьвесткі аб задавальненьні духоўных патрэбаў людзей зь Вялікага Бору і Дубровіцы ксяндзамі братам-прапаведнікам (дамініканам) Бруна Лявіцкім, хвойніцкім капэлянам, і Тэадорам Чабаноўскім. У 1797 годзе таксама неаднаразова згадваліся могілкі пры мясцовай капліцы, а кс. Т. Чабаноўскі падпісваўся, акрамя таго, што астраглядаўскім альбо хвойніцкім вікарыем, і вялікаборскім капэлянам<ref>НГАБ. Ф. 1781. Спр. 27. Спр. 202. А. 176-184адв., 215, 216, 239, 239адв.</ref>.
[[File:Chvojniki, Ludvika Prozar. Хвойнікі, Людвіка Прозар (1913).jpg|значак|зьлева|Курган Людвікі альбо фамільны склеп роду Прозараў у Хвойніках.]][[Файл:Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на карце А. К. Фіцінгофа. 1846 г.png|значак|Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на мапе А. К. Фіцінгофа. 1846 г.]]
У шляхецкай рэвізіі 1811 года паведамляецца, што ў велікаборскай канторы маёнтку Хойнікі абознага Прозара эканомам служыў 68-гадовы Юзаф Бакіноўскі, а лоўчым — 39-гадовы Ваўжынец Бакіноўскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 248</ref>. У 1828 годзе на могілках у Вялікім Боры знайшла часовы прытулак памерлая ў Берасьці Людвіка Канстанцыя Прозар, праз год перазахаваная мужам Каралем у Хвойніках<ref>Клок Л. Д. Таямніца хойніцкага пергаменту. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1976. № 1. С. 21 – 22</ref>. Згодна з інвэнтаром 1844 году Хвойніцкага маёнтку Уладыслава Прозара, Вялікі Бор належаў да фальварку Гудаў<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. У энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі» сказана, што на 1850 год тут было 69 двароў, 441 жыхар. Паводле «Списков населенных мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.», 144 асобы мужчынскага і 146 жаночага пола зь ліку жыхароў Вялікага Бору належалі да Астраглядаўскай парафіі Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382</ref>
Ад пачатку рэформавага пэрыяду сяло — у складзе Хвойніцкай воласьці. У сувязі з антырасейскім паўстаньнем рыма-каталіцкая філія была скасаваная, а жыхары Вялікага Бору, Дубровіцы павернутыя да праваслаўя<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 434 — 435</ref>{{заўвага|{{пачатак цытаты}}''Аж ось настала воля, а далей мяцеж, дак трохі паждаўшы, наехало ўсялякаго начальства і папоў, да ўзялі дай увесь народ у Дубровіцы, у Ізбіне і ў Вялікім Бару перавярнулі на рускую веру, касьцёл перахрысьцілі на цэркву, а пасьля прычапіліся і да храста{{заўвага|Крыж усталяваны быў {{пачатак цытаты}}«''на раздарожжы, дзе ад рэчыцкаго шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў... Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца паміж хрышчанымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалека завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці.''{{канец цытаты}}}}. Ета — кажуць — варожы хрэст, панскі, ён несправядлівы хрэст, дак трэба яго зрубаць. — Хто ахвотнік зрубаць хрэст?! — крыкнуў станавы прыстаў, а ўсе маўчаць. Ён другі і трэйці раз гаркнуў так сама, а ўсе, бы начэ вады поўныя раты панабіралі. Тагды прыказаў старшыне прымусіць таго, на каго мае надзею, штоб рубаў, а старшына да мяне кажа: — Ты ж сьмялей за ўсіх, дак бяры сякеру і рубай! — Мяне — ку — трэйчы хрысьцілі: раз хрысьціў ксёндз, другі раз {{падказка|выскуб|біскуп}} {{падказка|мінджаваў|рабіў мірапамазаньне}}, а цяпер (грэх чы два) перахрысьціў поп, дак я безбожнікам не буду. — І ніхто не будзе! — крыкнулі ўсе ў адзін голас._І мы ўсе ашукаліся, бо ось выступіў дубровіцкі Каленік Лабада да ідзе к храсту. Тут мы ўсе так і абамлелі са страху, бо прачулі, што от зараз зробіцца нешто нядобрае — і зрабілася._Небавам хрэст упаў, а Каленік стаіць, раскарачыўшыся, і не варушыцца, да толькі мармыча, як немец. Яго {{падказка|паставіла колам|спаралізавала}}. Бязбожніка забралі на сані, дай завезьлі ў Хвайнікі да лазарэту. Там ён памармытаў зо дзьве нядзелі, з рукамі і нагамі стылымі, як кольле, дай чорту аддаў свой паганы дух._(Апавядаў Кастуль з Вялікага Бору.)''{{канец цытаты}}}}. У 1866 годзе дзеля выхаваньня тутэйшых дзяцей, а разам і іх бацькоў у духу вернасьці расейскай манархіі, у Вялікім Боры адкрыта народная вучэльня<ref>Памяць. — С. 32</ref>. У жніўні 1868 году ў мясцовую царкву ад імпэратара Аляксандра ІІ была перададзена ікона Пакрова Найсьвяцейшай Багародзіцы<ref>МЕВ. — Минск, 1870. № 5. С. 116</ref>. На пачатак 1870 году ў сяле налічвалася 213 мужчынскіх душ сялян-уласьнікаў, прыпісаных да Вялікаборскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 69</ref>. У сьпісе прыходаў і прычтаў па чатырох благачынных акругах (у межах Рэчыцкага павета) Менскай епархіі на 1876 год у складзе прычту Раства-Багародзіцкай царквы, драўляны будынак якой узьведзены ў 1871 годзе, названыя настаяцель а. Іосіф Гарбацэвіч, в. а. штатнага псаломшчыка Іван Скараходаў. Да прыходу, акрамя сяла Вялікі Бор, належалі вёскі Ізбін (Ізбынь), Рудзенька і Дубровіца.<ref>МЕВ. — Минск, 1876. № 10. С. 459</ref>. У 1879 годзе царкоўны прыход налічваў 491-го мужчынскага і 493-х жаночага полу верных<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 44—46</ref>. У 1886 годзе ў сяле 58 двароў, 527 жыхароў, конны млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. Паводле перапісу 1897 года, 162 двары, 795 жыхароў, народная вучэльня, хлебазапасная крама, карчма.
На 1909 год у сяле Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці налічвалася 184 двары, 989 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 16</ref>.
=== Найноўшы час ===
[[Файл:Вялікі Бор на карце генштаба РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.jpg|значак|зьлева|Вялікі Бор на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.]]9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Вялікі Бор, аднак, у складзе Хвойніцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка – у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 – 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. – 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918 – 1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]]. Паводле запіскі «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 8 сьнежня 1920 і на 15 красавіка 1921 году ў Вялікаборскай школе першай ступені (г. зн. пачатковай) было адпаведна 61 і 120 вучняў<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 году Вялікі Бор — цэнтар сельсавету Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1930 годзе тут створаны калгас «Чырвоны Бор», працавалі цагельня, кузьня, стальмашня, вятрак. З 20 лютага 1938 году Вялікі Бор у складзе [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні вайны ў Вялікім Боры налічвалася 420 двароў, 1800 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 499</ref>.
У [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]], паводле энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі», у чэрвені 1943 году акупанты зьнішчылі 265 жыхароў, спалілі 262 двары. На франтах загінулі 118 вяскоўцаў.
З 8 студзеня 1954 году Вялікі Бор — у складзе Гомельскай вобласьці. Цэнтар саўгасу «Вялікаборскі». 15 жніўня 1974 году цэнтр сельсавету перанесены ў вёску [[Партызанская (Хвойніцкі раён)|Партызанская]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 жніўня 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 25 (1435).</ref>. 25 лістапада 2008 году цэнтар сельсавету вернуты ў Вялікі Бор<ref>[http://pravo.by/pdf/2011-89/2011_89_9_42931.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 ноября 2008 г. № 90 О переносе административно-территориального центра Великоборского сельсовета]{{Недаступная спасылка|date=May 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
15 лютага 2024 году [[Міністэрства энэргетыкі Беларусі|міністар энэргетыкі Беларусі]] [[Віктар Каранкевіч]] паведаміў, што пасёлак Вялікі Бор стаў першым у Гомельскай вобласьці, які цалкам перавялі на электраацяпленьне<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэлы пасёлак у Гомельскай вобласьці перавялі на ацяпленьне электрычнасьцю|спасылка=https://nashaniva.com/336422|выдавец=Партал «[[Наша ніва]]»|дата публікацыі=15 лютага 2024|дата доступу=15 лютага 2024}}</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1930 год — 211 двароў, 1200 жыхароў
* 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу)
* 1970 год — 1120 жыхароў
* 1996 год — 418 гаспадарак, 1239 жыхароў
* 1999 год — 1149 жыхароў
* 2004 год — 1052 жыхары
* 2006 год — больш за 1000 жыхароў
* 2010 год — 775 жыхароў
* 2021 год — 274 гаспадаркі, 658 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Традыцыі ==
У вёсцы захоўваецца абрад «Русальле»<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/25424353.html Як праганялі русалку]</ref>.
== Вядомыя выхадцы ==
* [[Зьмітро Бяспалы]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]]
* [[Барыс Іванавіч Сачанка]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]], перакладнік і выдавец
* Іван Сачанка (1938) — беларускі журналіст, доктар гістарычных навук
* [[Алесь Шлег|Алесь Шлёг]] — беларускі празаік, паэт, публіцыст, кінадраматург, перакладчык
* [[Барыс Пятровіч]] (Сачанка) — беларускі пісьменьнік, празаік
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160315010915/http://pda.weather-in.by/by/gomel%27skaja/716 Прагноз надвор’я ў в. Вялікі Бор]
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]
teqaucbarkh24ohbe0p542vozgy2bim
2620539
2620538
2025-06-18T03:50:45Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2620539
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Вялікі Бор}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Вялікі Бор
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Вялікага Бору
|Трансьлітараваная назва = Vialiki Bor
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1600 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня = 132
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 658
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 247602
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 1
|Шырата сэкундаў = 58.1
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Вялі́кі Бор'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 313</ref> — [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Вялікі Бор уваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]Ці ня самая раньняя згадка пра паселішча датаваная 20 чэрвеня 1600 году, калі пан Шчасны Харлінскі, падкаморы кіеўскі, выдаў свайму сыну Мікалаю ''zapis wieczysty'', 26 чэрвеня ў Люблінскім трыбунале прызнаны, на добры ў [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскім ваяводзтве]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]: двор [[Астрагляды|Астраглядавічы]] з прыналежнымі да яго «прыселкамі» — сёламі Астраглядавічы, [[Хвойнікі]], Вялікі Бор, [[Дворышча (Хвойніцкі раён)|Дворышча]], [[Храпкаў]] і яшчэ дзевяцю паселішчамі, а таксама на двор і частку зь сямі пляцаў у Кіеве<ref>Źródła dziejowe (далей: ŹD). T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 60; Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 46 — 47</ref>. Ад гэтага часу і да рэформавага ўжо ў Расейскай імпэрыі пэрыяду Вялікі Бор належаў тым самым уладальнікам, што і Астраглядавічы з Хвойнікамі, г. зн. пасьля Харлінскіх — [[Мікалай Абрамовіч|Мікалаю Абрамовічу (Абрагамовічу)]], [[Максыміліян Бжазоўскі|Максыміліяну Бжазоўскаму]], князям Шуйскім, сямейству Прозараў<ref>Бельскі С. В. З гісторыі ўладароў і маёнткаў Брагіншчыны XVI—XVIII стст. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 12—18</ref>.
Пры разьмежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага у сьнежні 1621 — студзені 1622 году мястэчка і вёску Хвойнікі, сяло Вялікі Бор пана Мікалая Харлінскага і сёлы Брагінскай воласьці за ракой Сычоўкай паны камісары згодна засьведчылі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага.{{Заўвага|Складаньне дакумэнту было завершана ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы ўжо Рэчыцкага павету ВКЛ.}} <ref>ŹD. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—145.</ref>.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]7 чэрвеня 1623 году датаваны судовы дэкрэт, у якім удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж (Хвойнікі), вёскі Хвойнікі, Вялікі Бор, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], [[Бардакі (Лаханія)|Лаханію]], [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>ŹD. T. XXI. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з шасьці дымоў вёскі Вялікі Бор і з двух у той ваколіцы названага маёнтку пана М. Абрагамовіча млыновых колаў выплачвалася адпаведна па 3 і па 6 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>.
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў Жытомірскім гродзкім судзе.}} нарэшце засьведчана пагадненьне на саступку часткі Астраглядаўскіх добраў Шчасным, сынам Станіслава, Харлінскім пану Лукашу Мадлішэўскаму, мужу ўдавы Гальшкі, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названы і Вялікі Бор<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб Сьвяты Юры (Георгі Пераможац) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука.]]Паводле люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году, з 9 дымоў вёскі Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці князя Шуйскага выплачвалася 2 злотых; у другі раз — 2 злотых з 2 дымоў<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. 1. С. 488 – 489, 507</ref>. На 1698 год, як тое вынікае з інвэнтара маёнтку Хвойнікі, перададзенага князем Дамінікам Шуйскім, берасьцейскім харунжым, у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, у Вялікім Боры было 10 двароў. У рэвізіі 1716 году засьведчана наяўнасьць ужо 22 гаспадарак, адна зь якіх была вызваленая ад асноўных павіннасьцей (słoboda). Згодна з інвэнтаром 1721 году, калі абцяжараны даўгамі маёнтак ад {{падказка|пасэсара|Пасэсар — часовы ўладальнік маёнтку.}} Юзафата Парышэвіча, біскупа валоскага, перайшоў {{падказка|дзедзічнаму|Дзедзіч — спадчынны ўладальнік добраў.}} ўладальніку князю Мікалаю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму, у Вялікім Боры налічваўся 21 двор{{Заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» аўтары налічылі ажно «27 сем'яў», памылкова запісаўшы шасці вялікаборцам, якія дадаткова плацілі чынш зь іншага надзелу або агароду, па дзьве гаспадаркі замест адной<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 27</ref>. Тое паўторана і ў вядомай на lapsus энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}}, чыншу выплачвалася 119 злотых, 22 з паловай грошы, даніны мядовай (бельцаў) — 51{{Заўвага|Нічога не сказана пра паншчыну, гвалты і дзякла (акрамя мёду); у інвэнтары 1698 г. такія зьвесткі ёсьць.}}. Прозьвішчы жыхароў: Гардзеенка, Мартыненка, Ярмошанка, Радчык, Сачанка, Міненка, Літвіненка, Харошка (Chworoszko, Chorosczonko), Навуменка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127адв., 131адв.-132, 139адв., 141адв.-142</ref>.
У ходзе асваеньня абшараў паміж Вялікім Борам і Маканавічамі пачасьціліся памежныя канфлікты. 28 лютага 1721 году пан маршалак мазырскі Антоній Аскерка са Слуцку зьвярнуўся зь лістом да князя Мікалая Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, з просьбай, абы падданыя яго вялікаборскія падданым зь вёскі Ізбін (Ізбынь) крыўдаў не чынілі і ў грунты іхныя «nie wdzierali się». У ліпені 1722 году тым жа панам суседам князь М. Шуйскі пакліканы на суд Галоўнага Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага за насланьне людзей вялікаборскіх на грунты ізбінцаў, дзе яны лес пасеклі, сенажаці пакасілі ды ўчынілі шматлікія гвалты. 26 кастрычніка 1722 году ў Мазырскім гродзе па справе маршалка Аскеркі і харунжыча Шуйскага панам Даніэлем Віслаухам засьведчана апісанае размежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Вялікі Бор і Ізбін<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 34 — 35</ref>.
У тарыфе падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1734 году сказана, што Вялікі Бор у складзе Хвойніцкай воласьці належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 286</ref>. Паводле зьвестак на 1748 год ксяндза Караля Непамуцэна Арлоўскага, Вялікі Бор і Рудня Вялікаборская былі сярод паселішчаў, частка жыхароў якіх (зь ліку шляхты і яе службы) належала да Астраглядавіцкай парафіі Оўруцкага дэканату Кіеўскай дыяцэзіі<ref>Ks. Orłowski K. N. Defensa biskupstwa y dyecezyi Kiiowskiey. — Lwów, 1748. S. 148</ref>. У 1754 годзе з 36 двароў (×6 — прыкладна 216 жыхароў) вёскі Вялікі Бор Хвойніцкага маёнтку «do grodu» ([[Оўруч|Оўруцкага замку]]) выплачвалася 5 злотых і 18 грошаў, «na milicję» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 22 злотых і 12 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 192</ref>. 30 чэрвеня 1764 году пасэсары Хойніцкіх добраў сужэнства Войцех і Анеля князі Шуйскія, старосты ніжынскія, выступілі ў Оўруцкім гродзе супраць пана кашталяніча наградзкага Багуслава Аскеркі за неаднаразовае насланьне падданых на грунты вёскі Вялікі Бор, учыненне там розных шкодаў і гвалтаў<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 35</ref>.
Згодна зь перапісамі габрэйскага насельніцтва 1765, 1778 і 1784 гадоў, у Вялікім Боры налічвалася адпаведна 5, 3 і 3 чалавекі (głowy), плацельшчыкі пагалоўшчыны, якія належалі да Хвойніцкага кагалу<ref>Архив ЮЗР. Ч. 5. Т. 2. Переписи еврейского населения в юго-западном крае в 1765—1791 гг. — Киев, 1890. С. 301, 391, 710</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў]][[Файл:Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на плане Генеральнага межавання 1797 г.jpg|значак|Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]]Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Вялікі Бор — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Паводле рэвізіі 1795 году, тут было 59 двароў з 230 душамі мужчынскага і 189 жаночага полу прыгонных сялянаў<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 113-122адв.</ref>. У мэтрычных запісах Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы за 1795 год сустрэтыя зьвесткі пра хрост дзяцей і асьвячэньне шлюбаў жыхароў Вялікага Бору і Дубровіцы (яшчэ і пра памерлага)<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 352-355адв.</ref>, з чаго вынікае іх прыналежнасьць тады і раней да прыходу згаданай царквы. Пры гэтым Вялікі Бор кожны раз пазначаўся як сяло, што можа сьведчыць пра існаваньне тут прыпісной царквы.
У «Камеральном описании... Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, Вялікі Бор з паташным заводам названы сярод паселішчаў у складзе Хвойніцкіх добраў Людвіка Прозара{{Заўвага|Тут, напэўна, дапушчана памылка прачытаньня тэксту рэвізіі, бо ў ёй згаданая Людвіка з князёў Шуйскіх Прозарава, жонка абознага Караля.}}, якія раней былі перайшлі «в казну», але «по высочайшему повелению» вернутыя Луізе Прозаравай<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 70 — 71, 74</ref>. Паводле праваслаўнага сьвятара Максіма Ярэміча, велікаборцы нібыта заставаліся уніятамі ажно да 1831 году<ref>Минские епархиальные ведомости (далей: МЕВ). – Минск, 1870. № 5. С. 116, 120 – 121</ref>{{заўвага|У досыць шырокім сьпісе рознаканфэсійных сьвятыняў «Камерального описания...» вялікаборская адсутнічае, таму сьцьвярджэньне М. Ярэміча, нібы каталіцкая капліца («ветхій деревянный костелъ») была ўладкаваная ў будынку уніяцкай царквы выглядае звыклай ужо ў яго выкананьні байкай.}}, калі тут была ўладкавана філія Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу. Але яшчэ ад 1796 году ў касьцёльных кнігах пачалі рэгулярна зьяўляцца зьвесткі аб задавальненьні духоўных патрэбаў людзей зь Вялікага Бору і Дубровіцы ксяндзамі братам-прапаведнікам (дамініканам) Бруна Лявіцкім, хвойніцкім капэлянам, і Тэадорам Чабаноўскім. У 1797 годзе таксама неаднаразова згадваліся могілкі пры мясцовай капліцы, а кс. Т. Чабаноўскі падпісваўся, акрамя таго, што астраглядаўскім альбо хвойніцкім вікарыем, і вялікаборскім капэлянам<ref>НГАБ. Ф. 1781. Спр. 27. Спр. 202. А. 176-184адв., 215, 216, 239, 239адв.</ref>.
[[File:Chvojniki, Ludvika Prozar. Хвойнікі, Людвіка Прозар (1913).jpg|значак|зьлева|Курган Людвікі альбо фамільны склеп роду Прозараў у Хвойніках.]][[Файл:Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на карце А. К. Фіцінгофа. 1846 г.png|значак|Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на мапе А. К. Фіцінгофа. 1846 г.]]
У шляхецкай рэвізіі 1811 года паведамляецца, што ў велікаборскай канторы маёнтку Хойнікі абознага Прозара эканомам служыў 68-гадовы Юзаф Бакіноўскі, а лоўчым — 39-гадовы Ваўжынец Бакіноўскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 248</ref>. У 1828 годзе на могілках у Вялікім Боры знайшла часовы прытулак памерлая ў Берасьці Людвіка Канстанцыя Прозар, праз год перазахаваная мужам Каралем у Хвойніках<ref>Клок Л. Д. Таямніца хойніцкага пергаменту. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1976. № 1. С. 21 – 22</ref>. Згодна з інвэнтаром 1844 году Хвойніцкага маёнтку Уладыслава Прозара, Вялікі Бор належаў да фальварку Гудаў<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. У энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі» сказана, што на 1850 год тут было 69 двароў, 441 жыхар. Паводле «Списков населенных мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.», 144 асобы мужчынскага і 146 жаночага пола зь ліку жыхароў Вялікага Бору належалі да Астраглядаўскай парафіі Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382</ref>
Ад пачатку рэформавага пэрыяду сяло — у складзе Хвойніцкай воласьці. У сувязі з антырасейскім паўстаньнем рыма-каталіцкая філія была скасаваная, а жыхары Вялікага Бору, Дубровіцы павернутыя да праваслаўя<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 434 — 435</ref>{{заўвага|{{пачатак цытаты}}''Аж ось настала воля, а далей мяцеж, дак трохі паждаўшы, наехало ўсялякаго начальства і папоў, да ўзялі дай увесь народ у Дубровіцы, у Ізбіне і ў Вялікім Бару перавярнулі на рускую веру, касьцёл перахрысьцілі на цэркву, а пасьля прычапіліся і да храста{{заўвага|Крыж усталяваны быў {{пачатак цытаты}}«''на раздарожжы, дзе ад рэчыцкаго шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў... Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца паміж хрышчанымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалека завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці.''{{канец цытаты}}}}. Ета — кажуць — варожы хрэст, панскі, ён несправядлівы хрэст, дак трэба яго зрубаць. — Хто ахвотнік зрубаць хрэст?! — крыкнуў станавы прыстаў, а ўсе маўчаць. Ён другі і трэйці раз гаркнуў так сама, а ўсе, бы начэ вады поўныя раты панабіралі. Тагды прыказаў старшыне прымусіць таго, на каго мае надзею, штоб рубаў, а старшына да мяне кажа: — Ты ж сьмялей за ўсіх, дак бяры сякеру і рубай! — Мяне — ку — трэйчы хрысьцілі: раз хрысьціў ксёндз, другі раз {{падказка|выскуб|біскуп}} {{падказка|мінджаваў|рабіў мірапамазаньне}}, а цяпер (грэх чы два) перахрысьціў поп, дак я безбожнікам не буду. — І ніхто не будзе! — крыкнулі ўсе ў адзін голас._І мы ўсе ашукаліся, бо ось выступіў дубровіцкі Каленік Лабада да ідзе к храсту. Тут мы ўсе так і абамлелі са страху, бо прачулі, што от зараз зробіцца нешто нядобрае — і зрабілася._Небавам хрэст упаў, а Каленік стаіць, раскарачыўшыся, і не варушыцца, да толькі мармыча, як немец. Яго {{падказка|паставіла колам|спаралізавала}}. Бязбожніка забралі на сані, дай завезьлі ў Хвайнікі да лазарэту. Там ён памармытаў зо дзьве нядзелі, з рукамі і нагамі стылымі, як кольле, дай чорту аддаў свой паганы дух._(Апавядаў Кастуль з Вялікага Бору.)''{{канец цытаты}}}}. У 1866 годзе дзеля выхаваньня тутэйшых дзяцей, а разам і іх бацькоў у духу вернасьці расейскай манархіі, у Вялікім Боры адкрыта народная вучэльня<ref>Памяць. — С. 32</ref>. У жніўні 1868 году ў мясцовую царкву ад імпэратара Аляксандра ІІ была перададзена ікона Пакрова Найсьвяцейшай Багародзіцы<ref>МЕВ. — Минск, 1870. № 5. С. 116</ref>. На пачатак 1870 году ў сяле налічвалася 213 мужчынскіх душ сялян-уласьнікаў, прыпісаных да Вялікаборскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 69</ref>. У сьпісе прыходаў і прычтаў па чатырох благачынных акругах (у межах Рэчыцкага павета) Менскай епархіі на 1876 год у складзе прычту Раства-Багародзіцкай царквы, драўляны будынак якой узьведзены ў 1871 годзе, названыя настаяцель а. Іосіф Гарбацэвіч, в. а. штатнага псаломшчыка Іван Скараходаў. Да прыходу, акрамя сяла Вялікі Бор, належалі вёскі Ізбін (Ізбынь), Рудзенька і Дубровіца.<ref>МЕВ. — Минск, 1876. № 10. С. 459</ref>. У 1879 годзе царкоўны прыход налічваў 491-го мужчынскага і 493-х жаночага полу верных<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 44—46</ref>. У 1886 годзе ў сяле 58 двароў, 527 жыхароў, конны млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. Паводле перапісу 1897 года, 162 двары, 795 жыхароў, народная вучэльня, хлебазапасная крама, карчма.
На 1909 год у сяле Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці налічвалася 184 двары, 989 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 16</ref>.
=== Найноўшы час ===
[[Файл:Вялікі Бор на карце генштаба РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.jpg|значак|зьлева|Вялікі Бор на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.]]9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Вялікі Бор, аднак, у складзе Хвойніцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка – у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 – 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. – 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918 – 1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]]. Паводле запіскі «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 8 сьнежня 1920 і на 15 красавіка 1921 году ў Вялікаборскай школе першай ступені (г. зн. пачатковай) было адпаведна 61 і 120 вучняў<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 году Вялікі Бор — цэнтар сельсавету Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1930 годзе тут створаны калгас «Чырвоны Бор», працавалі цагельня, кузьня, стальмашня, вятрак. З 20 лютага 1938 году Вялікі Бор у складзе [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні вайны ў Вялікім Боры налічвалася 420 двароў, 1800 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 499</ref>.
У [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]], паводле энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі», у чэрвені 1943 году акупанты зьнішчылі 265 жыхароў, спалілі 262 двары. На франтах загінулі 118 вяскоўцаў.
З 8 студзеня 1954 году Вялікі Бор — у складзе Гомельскай вобласьці. Цэнтар саўгасу «Вялікаборскі». 15 жніўня 1974 году цэнтр сельсавету перанесены ў вёску [[Партызанская (Хвойніцкі раён)|Партызанская]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 жніўня 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 25 (1435).</ref>. 25 лістапада 2008 году цэнтар сельсавету вернуты ў Вялікі Бор<ref>[http://pravo.by/pdf/2011-89/2011_89_9_42931.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 ноября 2008 г. № 90 О переносе административно-территориального центра Великоборского сельсовета]{{Недаступная спасылка|date=May 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
15 лютага 2024 году [[Міністэрства энэргетыкі Беларусі|міністар энэргетыкі Беларусі]] [[Віктар Каранкевіч]] паведаміў, што пасёлак Вялікі Бор стаў першым у Гомельскай вобласьці, які цалкам перавялі на электраацяпленьне<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэлы пасёлак у Гомельскай вобласьці перавялі на ацяпленьне электрычнасьцю|спасылка=https://nashaniva.com/336422|выдавец=Партал «[[Наша ніва]]»|дата публікацыі=15 лютага 2024|дата доступу=15 лютага 2024}}</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1930 год — 211 двароў, 1200 жыхароў
* 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу)
* 1970 год — 1120 жыхароў
* 1996 год — 418 гаспадарак, 1239 жыхароў
* 1999 год — 1149 жыхароў
* 2004 год — 1052 жыхары
* 2006 год — больш за 1000 жыхароў
* 2010 год — 775 жыхароў
* 2021 год — 274 гаспадаркі, 658 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Традыцыі ==
У вёсцы захоўваецца абрад «Русальле»<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/25424353.html Як праганялі русалку]</ref>.
== Вядомыя выхадцы ==
* [[Зьмітро Бяспалы]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]]
* [[Барыс Іванавіч Сачанка]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]], перакладнік і выдавец
* Іван Сачанка (1938) — беларускі журналіст, доктар гістарычных навук
* [[Алесь Шлег|Алесь Шлёг]] — беларускі празаік, паэт, публіцыст, кінадраматург, перакладчык
* [[Барыс Пятровіч]] (Сачанка) — беларускі пісьменьнік, празаік
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160315010915/http://pda.weather-in.by/by/gomel%27skaja/716 Прагноз надвор’я ў в. Вялікі Бор]
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]
e73oniydwwg8fg6suqq8ynv9y3mpmpw
2620540
2620539
2025-06-18T04:06:52Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2620540
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Вялікі Бор}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Вялікі Бор
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Вялікага Бору
|Трансьлітараваная назва = Vialiki Bor
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1600 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня = 132
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 658
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 247602
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 1
|Шырата сэкундаў = 58.1
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Вялі́кі Бор'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 313</ref> — [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Вялікі Бор уваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]Ці ня самая раньняя згадка пра паселішча датаваная 20 чэрвеня 1600 году, калі пан Шчасны Харлінскі, падкаморы кіеўскі, выдаў свайму сыну Мікалаю ''zapis wieczysty'', 26 чэрвеня ў Люблінскім трыбунале прызнаны, на добры ў [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскім ваяводзтве]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]: двор [[Астрагляды|Астраглядавічы]] з прыналежнымі да яго «прыселкамі» — сёламі Астраглядавічы, [[Хвойнікі]], Вялікі Бор, [[Дворышча (Хвойніцкі раён)|Дворышча]], [[Храпкаў]] і яшчэ дзевяцю паселішчамі, а таксама на двор і частку зь сямі пляцаў у Кіеве<ref>Źródła dziejowe (далей: ŹD). T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 60; Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 46 — 47</ref>. Ад гэтага часу і да рэформавага ўжо ў Расейскай імпэрыі пэрыяду Вялікі Бор належаў тым самым уладальнікам, што і Астраглядавічы з Хвойнікамі, г. зн. пасьля Харлінскіх — [[Мікалай Абрамовіч|Мікалаю Абрамовічу (Абрагамовічу)]], [[Максыміліян Бжазоўскі|Максыміліяну Бжазоўскаму]], князям Шуйскім, сямейству Прозараў<ref>Бельскі С. В. З гісторыі ўладароў і маёнткаў Брагіншчыны XVI—XVIII стст. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 12—18</ref>.
Пры разьмежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага у сьнежні 1621 — студзені 1622 году мястэчка і вёску Хвойнікі, сяло Вялікі Бор пана Мікалая Харлінскага і сёлы Брагінскай воласьці за ракой Сычоўкай паны камісары згодна засьведчылі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага.{{Заўвага|Складаньне дакумэнту было завершана ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы ўжо Рэчыцкага павету ВКЛ.}} <ref>ŹD. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—145.</ref>.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]7 чэрвеня 1623 году датаваны судовы дэкрэт, у якім удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж (Хвойнікі), вёскі Хвойнікі, Вялікі Бор, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], [[Бардакі (Лаханія)|Лаханію]], [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>ŹD. T. XXI. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з шасьці дымоў вёскі Вялікі Бор і з двух у той ваколіцы названага маёнтку пана М. Абрагамовіча млыновых колаў выплачвалася адпаведна па 3 і па 6 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>.
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў Жытомірскім гродзкім судзе.}} нарэшце засьведчана пагадненьне на саступку часткі Астраглядаўскіх добраў Шчасным, сынам Станіслава, Харлінскім пану Лукашу Мадлішэўскаму, мужу ўдавы Гальшкі, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названы і Вялікі Бор<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб Сьвяты Юры (Георгі Пераможац) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука.]]Паводле люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году, з 9 дымоў вёскі Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці князя Шуйскага выплачвалася 2 злотых; у другі раз — 2 злотых з 2 дымоў<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. 1. С. 488 – 489, 507</ref>. На 1698 год, як тое вынікае з інвэнтара маёнтку Хвойнікі, перададзенага князем Дамінікам Шуйскім, берасьцейскім харунжым, у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, у Вялікім Боры было 10 двароў. У рэвізіі 1716 году засьведчана наяўнасьць ужо 22 гаспадарак, адна зь якіх была вызваленая ад асноўных павіннасьцей (słoboda). Згодна з інвэнтаром 1721 году, калі абцяжараны даўгамі маёнтак ад {{падказка|пасэсара|Пасэсар — часовы ўладальнік маёнтку.}} Юзафата Парышэвіча, біскупа валоскага, перайшоў {{падказка|дзедзічнаму|Дзедзіч — спадчынны ўладальнік добраў.}} ўладальніку князю Мікалаю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму, у Вялікім Боры налічваўся 21 двор{{Заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» аўтары налічылі ажно «27 сем'яў», памылкова запісаўшы шасці вялікаборцам, якія дадаткова плацілі чынш зь іншага надзелу або агароду, па дзьве гаспадаркі замест адной<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 27</ref>. Тое паўторана і ў вядомай на lapsus энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}}, чыншу выплачвалася 119 злотых, 22 з паловай грошы, даніны мядовай (бельцаў) — 51{{Заўвага|Нічога не сказана пра паншчыну, гвалты і дзякла (акрамя мёду); у інвэнтары 1698 г. такія зьвесткі ёсьць.}}. Прозьвішчы жыхароў: Гардзеенка, Мартыненка, Ярмошанка, Радчык, Сачанка, Міненка, Літвіненка, Харошка (Chworoszko, Chorosczonko), Навуменка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127адв., 131адв.-132, 139адв., 141адв.-142</ref>.
У ходзе асваеньня абшараў паміж Вялікім Борам і Маканавічамі пачасьціліся памежныя канфлікты. 28 лютага 1721 году пан маршалак мазырскі Антоній Аскерка са Слуцку зьвярнуўся зь лістом да князя Мікалая Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, з просьбай, абы падданыя яго вялікаборскія падданым зь вёскі Ізбін (Ізбынь) крыўдаў не чынілі і ў грунты іхныя «nie wdzierali się». У ліпені 1722 году тым жа панам суседам князь М. Шуйскі пакліканы на суд Галоўнага Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага за насланьне людзей вялікаборскіх на грунты ізбінцаў, дзе яны лес пасеклі, сенажаці пакасілі ды ўчынілі шматлікія гвалты. 26 кастрычніка 1722 году ў Мазырскім гродзе па справе маршалка Аскеркі і харунжыча Шуйскага панам Даніэлем Віслаухам засьведчана апісанае размежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Вялікі Бор і Ізбін<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 34 — 35</ref>.
У тарыфе падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1734 году сказана, што Вялікі Бор у складзе Хвойніцкай воласьці належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 286</ref>. Паводле зьвестак на 1748 год ксяндза Караля Непамуцэна Арлоўскага, Вялікі Бор і Рудня Вялікаборская былі сярод паселішчаў, частка жыхароў якіх (зь ліку шляхты і яе службы) належала да Астраглядавіцкай парафіі Оўруцкага дэканату Кіеўскай дыяцэзіі<ref>Ks. Orłowski K. N. Defensa biskupstwa y dyecezyi Kiiowskiey. — Lwów, 1748. S. 148</ref>. У 1754 годзе з 36 двароў (×6 — прыкладна 216 жыхароў) вёскі Вялікі Бор Хвойніцкага маёнтку «do grodu» ([[Оўруч|Оўруцкага замку]]) выплачвалася 5 злотых і 18 грошаў, «na milicję» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 22 злотых і 12 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 192</ref>. 30 чэрвеня 1764 году пасэсары Хойніцкіх добраў сужэнства Войцех і Анеля князі Шуйскія, старосты ніжынскія, выступілі ў Оўруцкім гродзе супраць пана кашталяніча наградзкага Багуслава Аскеркі за неаднаразовае насланьне падданых на грунты вёскі Вялікі Бор, учыненне там розных шкодаў і гвалтаў<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 35</ref>.
Згодна зь перапісамі габрэйскага насельніцтва 1765, 1778 і 1784 гадоў, у Вялікім Боры налічвалася адпаведна 5, 3 і 3 чалавекі (głowy), плацельшчыкі пагалоўшчыны, якія належалі да Хвойніцкага кагалу<ref>Архив ЮЗР. Ч. 5. Т. 2. Переписи еврейского населения в юго-западном крае в 1765—1791 гг. — Киев, 1890. С. 301, 391, 710</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў]][[Файл:Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на плане Генеральнага межавання 1797 г.jpg|значак|Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]]Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Вялікі Бор — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Паводле рэвізіі 1795 году, тут было 59 двароў з 230 душамі мужчынскага і 189 жаночага полу прыгонных сялянаў<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 113-122адв.</ref>. У мэтрычных запісах Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы за 1795 год сустрэтыя зьвесткі пра хрост дзяцей і асьвячэньне шлюбаў жыхароў Вялікага Бору і Дубровіцы (яшчэ і пра памерлага)<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 352-355адв.</r царквыef>, з чаго вынікае іх прыналежнасьць тады і раней да прыходу згаданай царквы. Пры гэтым Вялікі Бор кожны раз пазначаўся як сяло, што можа сьведчыць пра існаваньне тут прыпісной царквы{{заўвага|Пра яе, аднак, нічога не вядома да зьяўленьня кліравых ведамасьцяў Вялікаборскай царквы ў др. пал. 1860-х гг.}}.
У «Камеральном описании... Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, Вялікі Бор з паташным заводам названы сярод паселішчаў у складзе Хвойніцкіх добраў Людвіка Прозара{{Заўвага|Тут, напэўна, дапушчана памылка прачытаньня тэксту рэвізіі, бо ў ёй згаданая Людвіка з князёў Шуйскіх Прозарава, жонка абознага Караля.}}, якія раней былі перайшлі «в казну», але «по высочайшему повелению» вернутыя Луізе Прозаравай<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 70 — 71, 74</ref>. Паводле праваслаўнага сьвятара Максіма Ярэміча, велікаборцы нібыта заставаліся уніятамі ажно да 1831 году<ref>Минские епархиальные ведомости (далей: МЕВ). – Минск, 1870. № 5. С. 116, 120 – 121</ref>{{заўвага|У досыць шырокім сьпісе рознаканфэсійных сьвятыняў «Камерального описания...» вялікаборская адсутнічае, таму сьцьвярджэньне М. Ярэміча, нібы каталіцкая капліца («ветхій деревянный костелъ») была ўладкаваная ў будынку уніяцкай царквы выглядае звыклай ужо ў яго выкананьні байкай.}}, калі тут была ўладкавана філія Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу. Але яшчэ ад 1796 году ў касьцёльных кнігах пачалі рэгулярна зьяўляцца зьвесткі аб задавальненьні духоўных патрэбаў людзей зь Вялікага Бору і Дубровіцы ксяндзамі братам-прапаведнікам (дамініканам) Бруна Лявіцкім, хвойніцкім капэлянам, і Тэадорам Чабаноўскім. У 1797 годзе таксама неаднаразова згадваліся могілкі пры мясцовай капліцы, а кс. Т. Чабаноўскі падпісваўся, акрамя таго, што астраглядаўскім альбо хвойніцкім вікарыем, і вялікаборскім капэлянам<ref>НГАБ. Ф. 1781. Спр. 27. Спр. 202. А. 176-184адв., 215, 216, 239, 239адв.</ref>.
[[File:Chvojniki, Ludvika Prozar. Хвойнікі, Людвіка Прозар (1913).jpg|значак|зьлева|Курган Людвікі альбо фамільны склеп роду Прозараў у Хвойніках.]][[Файл:Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на карце А. К. Фіцінгофа. 1846 г.png|значак|Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на мапе А. К. Фіцінгофа. 1846 г.]]
У шляхецкай рэвізіі 1811 года паведамляецца, што ў велікаборскай канторы маёнтку Хойнікі абознага Прозара эканомам служыў 68-гадовы Юзаф Бакіноўскі, а лоўчым — 39-гадовы Ваўжынец Бакіноўскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 248</ref>. У 1828 годзе на могілках у Вялікім Боры знайшла часовы прытулак памерлая ў Берасьці Людвіка Канстанцыя Прозар, праз год перазахаваная мужам Каралем у Хвойніках<ref>Клок Л. Д. Таямніца хойніцкага пергаменту. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1976. № 1. С. 21 – 22</ref>. Згодна з інвэнтаром 1844 году Хвойніцкага маёнтку Уладыслава Прозара, Вялікі Бор належаў да фальварку Гудаў<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. У энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі» сказана, што на 1850 год тут было 69 двароў, 441 жыхар. Паводле «Списков населенных мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.», 144 асобы мужчынскага і 146 жаночага пола зь ліку жыхароў Вялікага Бору належалі да Астраглядаўскай парафіі Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382</ref>
Ад пачатку рэформавага пэрыяду сяло — у складзе Хвойніцкай воласьці. У сувязі з антырасейскім паўстаньнем рыма-каталіцкая філія была скасаваная, а жыхары Вялікага Бору, Дубровіцы павернутыя да праваслаўя<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 434 — 435</ref>{{заўвага|{{пачатак цытаты}}''Аж ось настала воля, а далей мяцеж, дак трохі паждаўшы, наехало ўсялякаго начальства і папоў, да ўзялі дай увесь народ у Дубровіцы, у Ізбіне і ў Вялікім Бару перавярнулі на рускую веру, касьцёл перахрысьцілі на цэркву, а пасьля прычапіліся і да храста{{заўвага|Крыж усталяваны быў {{пачатак цытаты}}«''на раздарожжы, дзе ад рэчыцкаго шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў... Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца паміж хрышчанымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалека завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці.''{{канец цытаты}}}}. Ета — кажуць — варожы хрэст, панскі, ён несправядлівы хрэст, дак трэба яго зрубаць. — Хто ахвотнік зрубаць хрэст?! — крыкнуў станавы прыстаў, а ўсе маўчаць. Ён другі і трэйці раз гаркнуў так сама, а ўсе, бы начэ вады поўныя раты панабіралі. Тагды прыказаў старшыне прымусіць таго, на каго мае надзею, штоб рубаў, а старшына да мяне кажа: — Ты ж сьмялей за ўсіх, дак бяры сякеру і рубай! — Мяне — ку — трэйчы хрысьцілі: раз хрысьціў ксёндз, другі раз {{падказка|выскуб|біскуп}} {{падказка|мінджаваў|рабіў мірапамазаньне}}, а цяпер (грэх чы два) перахрысьціў поп, дак я безбожнікам не буду. — І ніхто не будзе! — крыкнулі ўсе ў адзін голас._І мы ўсе ашукаліся, бо ось выступіў дубровіцкі Каленік Лабада да ідзе к храсту. Тут мы ўсе так і абамлелі са страху, бо прачулі, што от зараз зробіцца нешто нядобрае — і зрабілася._Небавам хрэст упаў, а Каленік стаіць, раскарачыўшыся, і не варушыцца, да толькі мармыча, як немец. Яго {{падказка|паставіла колам|спаралізавала}}. Бязбожніка забралі на сані, дай завезьлі ў Хвайнікі да лазарэту. Там ён памармытаў зо дзьве нядзелі, з рукамі і нагамі стылымі, як кольле, дай чорту аддаў свой паганы дух._(Апавядаў Кастуль з Вялікага Бору.)''{{канец цытаты}}}}. У 1866 годзе дзеля выхаваньня тутэйшых дзяцей, а разам і іх бацькоў у духу вернасьці расейскай манархіі, у Вялікім Боры адкрыта народная вучэльня<ref>Памяць. — С. 32</ref>. У жніўні 1868 году ў мясцовую царкву ад імпэратара Аляксандра ІІ была перададзена ікона Пакрова Найсьвяцейшай Багародзіцы<ref>МЕВ. — Минск, 1870. № 5. С. 116</ref>. На пачатак 1870 году ў сяле налічвалася 213 мужчынскіх душ сялян-уласьнікаў, прыпісаных да Вялікаборскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 69</ref>. У сьпісе прыходаў і прычтаў па чатырох благачынных акругах (у межах Рэчыцкага павета) Менскай епархіі на 1876 год у складзе прычту Раства-Багародзіцкай царквы, драўляны будынак якой узьведзены ў 1871 годзе, названыя настаяцель а. Іосіф Гарбацэвіч, в. а. штатнага псаломшчыка Іван Скараходаў. Да прыходу, акрамя сяла Вялікі Бор, належалі вёскі Ізбін (Ізбынь), Рудзенька і Дубровіца.<ref>МЕВ. — Минск, 1876. № 10. С. 459</ref>. У 1879 годзе царкоўны прыход налічваў 491-го мужчынскага і 493-х жаночага полу верных<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 44—46</ref>. У 1886 годзе ў сяле 58 двароў, 527 жыхароў, конны млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. Паводле перапісу 1897 года, 162 двары, 795 жыхароў, народная вучэльня, хлебазапасная крама, карчма.
На 1909 год у сяле Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці налічвалася 184 двары, 989 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 16</ref>.
=== Найноўшы час ===
[[Файл:Вялікі Бор на карце генштаба РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.jpg|значак|зьлева|Вялікі Бор на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.]]9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Вялікі Бор, аднак, у складзе Хвойніцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка – у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 – 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. – 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918 – 1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]]. Паводле запіскі «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 8 сьнежня 1920 і на 15 красавіка 1921 году ў Вялікаборскай школе першай ступені (г. зн. пачатковай) было адпаведна 61 і 120 вучняў<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 году Вялікі Бор — цэнтар сельсавету Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1930 годзе тут створаны калгас «Чырвоны Бор», працавалі цагельня, кузьня, стальмашня, вятрак. З 20 лютага 1938 году Вялікі Бор у складзе [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні вайны ў Вялікім Боры налічвалася 420 двароў, 1800 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 499</ref>.
У [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]], паводле энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі», у чэрвені 1943 году акупанты зьнішчылі 265 жыхароў, спалілі 262 двары. На франтах загінулі 118 вяскоўцаў.
З 8 студзеня 1954 году Вялікі Бор — у складзе Гомельскай вобласьці. Цэнтар саўгасу «Вялікаборскі». 15 жніўня 1974 году цэнтр сельсавету перанесены ў вёску [[Партызанская (Хвойніцкі раён)|Партызанская]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 жніўня 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 25 (1435).</ref>. 25 лістапада 2008 году цэнтар сельсавету вернуты ў Вялікі Бор<ref>[http://pravo.by/pdf/2011-89/2011_89_9_42931.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 ноября 2008 г. № 90 О переносе административно-территориального центра Великоборского сельсовета]{{Недаступная спасылка|date=May 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
15 лютага 2024 году [[Міністэрства энэргетыкі Беларусі|міністар энэргетыкі Беларусі]] [[Віктар Каранкевіч]] паведаміў, што пасёлак Вялікі Бор стаў першым у Гомельскай вобласьці, які цалкам перавялі на электраацяпленьне<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэлы пасёлак у Гомельскай вобласьці перавялі на ацяпленьне электрычнасьцю|спасылка=https://nashaniva.com/336422|выдавец=Партал «[[Наша ніва]]»|дата публікацыі=15 лютага 2024|дата доступу=15 лютага 2024}}</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1930 год — 211 двароў, 1200 жыхароў
* 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу)
* 1970 год — 1120 жыхароў
* 1996 год — 418 гаспадарак, 1239 жыхароў
* 1999 год — 1149 жыхароў
* 2004 год — 1052 жыхары
* 2006 год — больш за 1000 жыхароў
* 2010 год — 775 жыхароў
* 2021 год — 274 гаспадаркі, 658 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Традыцыі ==
У вёсцы захоўваецца абрад «Русальле»<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/25424353.html Як праганялі русалку]</ref>.
== Вядомыя выхадцы ==
* [[Зьмітро Бяспалы]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]]
* [[Барыс Іванавіч Сачанка]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]], перакладнік і выдавец
* Іван Сачанка (1938) — беларускі журналіст, доктар гістарычных навук
* [[Алесь Шлег|Алесь Шлёг]] — беларускі празаік, паэт, публіцыст, кінадраматург, перакладчык
* [[Барыс Пятровіч]] (Сачанка) — беларускі пісьменьнік, празаік
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160315010915/http://pda.weather-in.by/by/gomel%27skaja/716 Прагноз надвор’я ў в. Вялікі Бор]
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]
rq4pyr7kec44w7l7zat8iiq4llbn65j
2620541
2620540
2025-06-18T04:07:29Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2620541
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Вялікі Бор}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Вялікі Бор
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Вялікага Бору
|Трансьлітараваная назва = Vialiki Bor
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1600 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня = 132
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 658
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 247602
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 1
|Шырата сэкундаў = 58.1
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Вялі́кі Бор'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 313</ref> — [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Вялікі Бор уваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]Ці ня самая раньняя згадка пра паселішча датаваная 20 чэрвеня 1600 году, калі пан Шчасны Харлінскі, падкаморы кіеўскі, выдаў свайму сыну Мікалаю ''zapis wieczysty'', 26 чэрвеня ў Люблінскім трыбунале прызнаны, на добры ў [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскім ваяводзтве]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]: двор [[Астрагляды|Астраглядавічы]] з прыналежнымі да яго «прыселкамі» — сёламі Астраглядавічы, [[Хвойнікі]], Вялікі Бор, [[Дворышча (Хвойніцкі раён)|Дворышча]], [[Храпкаў]] і яшчэ дзевяцю паселішчамі, а таксама на двор і частку зь сямі пляцаў у Кіеве<ref>Źródła dziejowe (далей: ŹD). T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 60; Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 46 — 47</ref>. Ад гэтага часу і да рэформавага ўжо ў Расейскай імпэрыі пэрыяду Вялікі Бор належаў тым самым уладальнікам, што і Астраглядавічы з Хвойнікамі, г. зн. пасьля Харлінскіх — [[Мікалай Абрамовіч|Мікалаю Абрамовічу (Абрагамовічу)]], [[Максыміліян Бжазоўскі|Максыміліяну Бжазоўскаму]], князям Шуйскім, сямейству Прозараў<ref>Бельскі С. В. З гісторыі ўладароў і маёнткаў Брагіншчыны XVI—XVIII стст. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 12—18</ref>.
Пры разьмежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага у сьнежні 1621 — студзені 1622 году мястэчка і вёску Хвойнікі, сяло Вялікі Бор пана Мікалая Харлінскага і сёлы Брагінскай воласьці за ракой Сычоўкай паны камісары згодна засьведчылі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага.{{Заўвага|Складаньне дакумэнту было завершана ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы ўжо Рэчыцкага павету ВКЛ.}} <ref>ŹD. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—145.</ref>.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]7 чэрвеня 1623 году датаваны судовы дэкрэт, у якім удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж (Хвойнікі), вёскі Хвойнікі, Вялікі Бор, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], [[Бардакі (Лаханія)|Лаханію]], [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>ŹD. T. XXI. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з шасьці дымоў вёскі Вялікі Бор і з двух у той ваколіцы названага маёнтку пана М. Абрагамовіча млыновых колаў выплачвалася адпаведна па 3 і па 6 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>.
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў Жытомірскім гродзкім судзе.}} нарэшце засьведчана пагадненьне на саступку часткі Астраглядаўскіх добраў Шчасным, сынам Станіслава, Харлінскім пану Лукашу Мадлішэўскаму, мужу ўдавы Гальшкі, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названы і Вялікі Бор<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб Сьвяты Юры (Георгі Пераможац) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука.]]Паводле люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году, з 9 дымоў вёскі Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці князя Шуйскага выплачвалася 2 злотых; у другі раз — 2 злотых з 2 дымоў<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. 1. С. 488 – 489, 507</ref>. На 1698 год, як тое вынікае з інвэнтара маёнтку Хвойнікі, перададзенага князем Дамінікам Шуйскім, берасьцейскім харунжым, у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, у Вялікім Боры было 10 двароў. У рэвізіі 1716 году засьведчана наяўнасьць ужо 22 гаспадарак, адна зь якіх была вызваленая ад асноўных павіннасьцей (słoboda). Згодна з інвэнтаром 1721 году, калі абцяжараны даўгамі маёнтак ад {{падказка|пасэсара|Пасэсар — часовы ўладальнік маёнтку.}} Юзафата Парышэвіча, біскупа валоскага, перайшоў {{падказка|дзедзічнаму|Дзедзіч — спадчынны ўладальнік добраў.}} ўладальніку князю Мікалаю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму, у Вялікім Боры налічваўся 21 двор{{Заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» аўтары налічылі ажно «27 сем'яў», памылкова запісаўшы шасці вялікаборцам, якія дадаткова плацілі чынш зь іншага надзелу або агароду, па дзьве гаспадаркі замест адной<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 27</ref>. Тое паўторана і ў вядомай на lapsus энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}}, чыншу выплачвалася 119 злотых, 22 з паловай грошы, даніны мядовай (бельцаў) — 51{{Заўвага|Нічога не сказана пра паншчыну, гвалты і дзякла (акрамя мёду); у інвэнтары 1698 г. такія зьвесткі ёсьць.}}. Прозьвішчы жыхароў: Гардзеенка, Мартыненка, Ярмошанка, Радчык, Сачанка, Міненка, Літвіненка, Харошка (Chworoszko, Chorosczonko), Навуменка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127адв., 131адв.-132, 139адв., 141адв.-142</ref>.
У ходзе асваеньня абшараў паміж Вялікім Борам і Маканавічамі пачасьціліся памежныя канфлікты. 28 лютага 1721 году пан маршалак мазырскі Антоній Аскерка са Слуцку зьвярнуўся зь лістом да князя Мікалая Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, з просьбай, абы падданыя яго вялікаборскія падданым зь вёскі Ізбін (Ізбынь) крыўдаў не чынілі і ў грунты іхныя «nie wdzierali się». У ліпені 1722 году тым жа панам суседам князь М. Шуйскі пакліканы на суд Галоўнага Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага за насланьне людзей вялікаборскіх на грунты ізбінцаў, дзе яны лес пасеклі, сенажаці пакасілі ды ўчынілі шматлікія гвалты. 26 кастрычніка 1722 году ў Мазырскім гродзе па справе маршалка Аскеркі і харунжыча Шуйскага панам Даніэлем Віслаухам засьведчана апісанае размежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Вялікі Бор і Ізбін<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 34 — 35</ref>.
У тарыфе падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1734 году сказана, што Вялікі Бор у складзе Хвойніцкай воласьці належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 286</ref>. Паводле зьвестак на 1748 год ксяндза Караля Непамуцэна Арлоўскага, Вялікі Бор і Рудня Вялікаборская былі сярод паселішчаў, частка жыхароў якіх (зь ліку шляхты і яе службы) належала да Астраглядавіцкай парафіі Оўруцкага дэканату Кіеўскай дыяцэзіі<ref>Ks. Orłowski K. N. Defensa biskupstwa y dyecezyi Kiiowskiey. — Lwów, 1748. S. 148</ref>. У 1754 годзе з 36 двароў (×6 — прыкладна 216 жыхароў) вёскі Вялікі Бор Хвойніцкага маёнтку «do grodu» ([[Оўруч|Оўруцкага замку]]) выплачвалася 5 злотых і 18 грошаў, «na milicję» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 22 злотых і 12 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 192</ref>. 30 чэрвеня 1764 году пасэсары Хойніцкіх добраў сужэнства Войцех і Анеля князі Шуйскія, старосты ніжынскія, выступілі ў Оўруцкім гродзе супраць пана кашталяніча наградзкага Багуслава Аскеркі за неаднаразовае насланьне падданых на грунты вёскі Вялікі Бор, учыненне там розных шкодаў і гвалтаў<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 35</ref>.
Згодна зь перапісамі габрэйскага насельніцтва 1765, 1778 і 1784 гадоў, у Вялікім Боры налічвалася адпаведна 5, 3 і 3 чалавекі (głowy), плацельшчыкі пагалоўшчыны, якія належалі да Хвойніцкага кагалу<ref>Архив ЮЗР. Ч. 5. Т. 2. Переписи еврейского населения в юго-западном крае в 1765—1791 гг. — Киев, 1890. С. 301, 391, 710</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў]][[Файл:Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на плане Генеральнага межавання 1797 г.jpg|значак|Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]]Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Вялікі Бор — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Паводле рэвізіі 1795 году, тут было 59 двароў з 230 душамі мужчынскага і 189 жаночага полу прыгонных сялянаў<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 113-122адв.</ref>. У мэтрычных запісах Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы за 1795 год сустрэтыя зьвесткі пра хрост дзяцей і асьвячэньне шлюбаў жыхароў Вялікага Бору і Дубровіцы (яшчэ і пра памерлага)<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 352-355адв.</ref>, з чаго вынікае іх прыналежнасьць тады і раней да прыходу згаданай царквы. Пры гэтым Вялікі Бор кожны раз пазначаўся як сяло, што можа сьведчыць пра існаваньне тут прыпісной царквы{{заўвага|Пра яе, аднак, нічога не вядома да зьяўленьня кліравых ведамасьцяў Вялікаборскай царквы ў др. пал. 1860-х гг.}}.
У «Камеральном описании... Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, Вялікі Бор з паташным заводам названы сярод паселішчаў у складзе Хвойніцкіх добраў Людвіка Прозара{{Заўвага|Тут, напэўна, дапушчана памылка прачытаньня тэксту рэвізіі, бо ў ёй згаданая Людвіка з князёў Шуйскіх Прозарава, жонка абознага Караля.}}, якія раней былі перайшлі «в казну», але «по высочайшему повелению» вернутыя Луізе Прозаравай<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 70 — 71, 74</ref>. Паводле праваслаўнага сьвятара Максіма Ярэміча, велікаборцы нібыта заставаліся уніятамі ажно да 1831 году<ref>Минские епархиальные ведомости (далей: МЕВ). – Минск, 1870. № 5. С. 116, 120 – 121</ref>{{заўвага|У досыць шырокім сьпісе рознаканфэсійных сьвятыняў «Камерального описания...» вялікаборская адсутнічае, таму сьцьвярджэньне М. Ярэміча, нібы каталіцкая капліца («ветхій деревянный костелъ») была ўладкаваная ў будынку уніяцкай царквы выглядае звыклай ужо ў яго выкананьні байкай.}}, калі тут была ўладкавана філія Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу. Але яшчэ ад 1796 году ў касьцёльных кнігах пачалі рэгулярна зьяўляцца зьвесткі аб задавальненьні духоўных патрэбаў людзей зь Вялікага Бору і Дубровіцы ксяндзамі братам-прапаведнікам (дамініканам) Бруна Лявіцкім, хвойніцкім капэлянам, і Тэадорам Чабаноўскім. У 1797 годзе таксама неаднаразова згадваліся могілкі пры мясцовай капліцы, а кс. Т. Чабаноўскі падпісваўся, акрамя таго, што астраглядаўскім альбо хвойніцкім вікарыем, і вялікаборскім капэлянам<ref>НГАБ. Ф. 1781. Спр. 27. Спр. 202. А. 176-184адв., 215, 216, 239, 239адв.</ref>.
[[File:Chvojniki, Ludvika Prozar. Хвойнікі, Людвіка Прозар (1913).jpg|значак|зьлева|Курган Людвікі альбо фамільны склеп роду Прозараў у Хвойніках.]][[Файл:Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на карце А. К. Фіцінгофа. 1846 г.png|значак|Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на мапе А. К. Фіцінгофа. 1846 г.]]
У шляхецкай рэвізіі 1811 года паведамляецца, што ў велікаборскай канторы маёнтку Хойнікі абознага Прозара эканомам служыў 68-гадовы Юзаф Бакіноўскі, а лоўчым — 39-гадовы Ваўжынец Бакіноўскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 248</ref>. У 1828 годзе на могілках у Вялікім Боры знайшла часовы прытулак памерлая ў Берасьці Людвіка Канстанцыя Прозар, праз год перазахаваная мужам Каралем у Хвойніках<ref>Клок Л. Д. Таямніца хойніцкага пергаменту. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1976. № 1. С. 21 – 22</ref>. Згодна з інвэнтаром 1844 году Хвойніцкага маёнтку Уладыслава Прозара, Вялікі Бор належаў да фальварку Гудаў<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. У энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі» сказана, што на 1850 год тут было 69 двароў, 441 жыхар. Паводле «Списков населенных мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.», 144 асобы мужчынскага і 146 жаночага пола зь ліку жыхароў Вялікага Бору належалі да Астраглядаўскай парафіі Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382</ref>
Ад пачатку рэформавага пэрыяду сяло — у складзе Хвойніцкай воласьці. У сувязі з антырасейскім паўстаньнем рыма-каталіцкая філія была скасаваная, а жыхары Вялікага Бору, Дубровіцы павернутыя да праваслаўя<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 434 — 435</ref>{{заўвага|{{пачатак цытаты}}''Аж ось настала воля, а далей мяцеж, дак трохі паждаўшы, наехало ўсялякаго начальства і папоў, да ўзялі дай увесь народ у Дубровіцы, у Ізбіне і ў Вялікім Бару перавярнулі на рускую веру, касьцёл перахрысьцілі на цэркву, а пасьля прычапіліся і да храста{{заўвага|Крыж усталяваны быў {{пачатак цытаты}}«''на раздарожжы, дзе ад рэчыцкаго шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў... Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца паміж хрышчанымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалека завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці.''{{канец цытаты}}}}. Ета — кажуць — варожы хрэст, панскі, ён несправядлівы хрэст, дак трэба яго зрубаць. — Хто ахвотнік зрубаць хрэст?! — крыкнуў станавы прыстаў, а ўсе маўчаць. Ён другі і трэйці раз гаркнуў так сама, а ўсе, бы начэ вады поўныя раты панабіралі. Тагды прыказаў старшыне прымусіць таго, на каго мае надзею, штоб рубаў, а старшына да мяне кажа: — Ты ж сьмялей за ўсіх, дак бяры сякеру і рубай! — Мяне — ку — трэйчы хрысьцілі: раз хрысьціў ксёндз, другі раз {{падказка|выскуб|біскуп}} {{падказка|мінджаваў|рабіў мірапамазаньне}}, а цяпер (грэх чы два) перахрысьціў поп, дак я безбожнікам не буду. — І ніхто не будзе! — крыкнулі ўсе ў адзін голас._І мы ўсе ашукаліся, бо ось выступіў дубровіцкі Каленік Лабада да ідзе к храсту. Тут мы ўсе так і абамлелі са страху, бо прачулі, што от зараз зробіцца нешто нядобрае — і зрабілася._Небавам хрэст упаў, а Каленік стаіць, раскарачыўшыся, і не варушыцца, да толькі мармыча, як немец. Яго {{падказка|паставіла колам|спаралізавала}}. Бязбожніка забралі на сані, дай завезьлі ў Хвайнікі да лазарэту. Там ён памармытаў зо дзьве нядзелі, з рукамі і нагамі стылымі, як кольле, дай чорту аддаў свой паганы дух._(Апавядаў Кастуль з Вялікага Бору.)''{{канец цытаты}}}}. У 1866 годзе дзеля выхаваньня тутэйшых дзяцей, а разам і іх бацькоў у духу вернасьці расейскай манархіі, у Вялікім Боры адкрыта народная вучэльня<ref>Памяць. — С. 32</ref>. У жніўні 1868 году ў мясцовую царкву ад імпэратара Аляксандра ІІ была перададзена ікона Пакрова Найсьвяцейшай Багародзіцы<ref>МЕВ. — Минск, 1870. № 5. С. 116</ref>. На пачатак 1870 году ў сяле налічвалася 213 мужчынскіх душ сялян-уласьнікаў, прыпісаных да Вялікаборскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 69</ref>. У сьпісе прыходаў і прычтаў па чатырох благачынных акругах (у межах Рэчыцкага павета) Менскай епархіі на 1876 год у складзе прычту Раства-Багародзіцкай царквы, драўляны будынак якой узьведзены ў 1871 годзе, названыя настаяцель а. Іосіф Гарбацэвіч, в. а. штатнага псаломшчыка Іван Скараходаў. Да прыходу, акрамя сяла Вялікі Бор, належалі вёскі Ізбін (Ізбынь), Рудзенька і Дубровіца.<ref>МЕВ. — Минск, 1876. № 10. С. 459</ref>. У 1879 годзе царкоўны прыход налічваў 491-го мужчынскага і 493-х жаночага полу верных<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 44—46</ref>. У 1886 годзе ў сяле 58 двароў, 527 жыхароў, конны млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. Паводле перапісу 1897 года, 162 двары, 795 жыхароў, народная вучэльня, хлебазапасная крама, карчма.
На 1909 год у сяле Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці налічвалася 184 двары, 989 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 16</ref>.
=== Найноўшы час ===
[[Файл:Вялікі Бор на карце генштаба РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.jpg|значак|зьлева|Вялікі Бор на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.]]9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Вялікі Бор, аднак, у складзе Хвойніцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка – у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 – 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. – 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918 – 1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]]. Паводле запіскі «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 8 сьнежня 1920 і на 15 красавіка 1921 году ў Вялікаборскай школе першай ступені (г. зн. пачатковай) было адпаведна 61 і 120 вучняў<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 году Вялікі Бор — цэнтар сельсавету Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1930 годзе тут створаны калгас «Чырвоны Бор», працавалі цагельня, кузьня, стальмашня, вятрак. З 20 лютага 1938 году Вялікі Бор у складзе [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні вайны ў Вялікім Боры налічвалася 420 двароў, 1800 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 499</ref>.
У [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]], паводле энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі», у чэрвені 1943 году акупанты зьнішчылі 265 жыхароў, спалілі 262 двары. На франтах загінулі 118 вяскоўцаў.
З 8 студзеня 1954 году Вялікі Бор — у складзе Гомельскай вобласьці. Цэнтар саўгасу «Вялікаборскі». 15 жніўня 1974 году цэнтр сельсавету перанесены ў вёску [[Партызанская (Хвойніцкі раён)|Партызанская]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 жніўня 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 25 (1435).</ref>. 25 лістапада 2008 году цэнтар сельсавету вернуты ў Вялікі Бор<ref>[http://pravo.by/pdf/2011-89/2011_89_9_42931.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 ноября 2008 г. № 90 О переносе административно-территориального центра Великоборского сельсовета]{{Недаступная спасылка|date=May 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
15 лютага 2024 году [[Міністэрства энэргетыкі Беларусі|міністар энэргетыкі Беларусі]] [[Віктар Каранкевіч]] паведаміў, што пасёлак Вялікі Бор стаў першым у Гомельскай вобласьці, які цалкам перавялі на электраацяпленьне<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэлы пасёлак у Гомельскай вобласьці перавялі на ацяпленьне электрычнасьцю|спасылка=https://nashaniva.com/336422|выдавец=Партал «[[Наша ніва]]»|дата публікацыі=15 лютага 2024|дата доступу=15 лютага 2024}}</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1930 год — 211 двароў, 1200 жыхароў
* 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу)
* 1970 год — 1120 жыхароў
* 1996 год — 418 гаспадарак, 1239 жыхароў
* 1999 год — 1149 жыхароў
* 2004 год — 1052 жыхары
* 2006 год — больш за 1000 жыхароў
* 2010 год — 775 жыхароў
* 2021 год — 274 гаспадаркі, 658 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Традыцыі ==
У вёсцы захоўваецца абрад «Русальле»<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/25424353.html Як праганялі русалку]</ref>.
== Вядомыя выхадцы ==
* [[Зьмітро Бяспалы]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]]
* [[Барыс Іванавіч Сачанка]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]], перакладнік і выдавец
* Іван Сачанка (1938) — беларускі журналіст, доктар гістарычных навук
* [[Алесь Шлег|Алесь Шлёг]] — беларускі празаік, паэт, публіцыст, кінадраматург, перакладчык
* [[Барыс Пятровіч]] (Сачанка) — беларускі пісьменьнік, празаік
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160315010915/http://pda.weather-in.by/by/gomel%27skaja/716 Прагноз надвор’я ў в. Вялікі Бор]
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]
osh262uyjskoceqq3ksuw6ewr8rl5zw
Цягнік
0
61230
2620542
2580026
2025-06-18T04:40:31Z
CommonsDelinker
521
Выява [[c:file:Wiki-e.jpg]] замененая на [[c:file:E_subway_train_at_Studentskaya_station.jpg]] карыстальнікам [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]. Прычына: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name).
2620542
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні}}
[[Файл:Stadler FLIRT Minsk.jpg|250пкс|значак|Пасажырскі цягнік на станцыі [[Менск-Пасажырскі]]]]
[[Файл:2TE10U-0446.jpg|міні|250пкс|Грузавы склад, прычэплены да цеплавоза]]
'''Цягні́к'''<ref>[[Вінцук Вячорка|Вячорка В.]] [https://www.svaboda.org/a/ciahnik-i-pajezd/29246017.html Цягнікі — гэта не паязды! Чыгуначныя словы па-беларуску], [[Радыё Свабода]], 23 траўня 2018 г.</ref> — сфармаваны й счэплены [[рухомы склад]], які ўлучае некалькі [[вагон]]аў, з адным або некалькімі дзейнымі [[лякаматыў|лякаматывамі]] ці [[маторны вагон|маторнымі вагонамі]], што мае вызначаныя сыгналы (гукавыя й сьветлавыя). Да цягнікоў таксама належаць лякаматывы без вагонаў, маторныя вагоны й адмысловы самаходны рухомы склад (напрыклад, [[аўтаматрыса|аўтаматрысы]] й [[дрызіна|дрызіны]] няздымнага тыпу), якія накіроўваюцца на [[чыгуначны перагон|перагон]] і маюць вызначаныя сыгналы.<ref name="ПТЭ-слоўнік">{{кніга|частка=Разьдзел 5|загаловак=Правілы тэхнічнай эксплюатацыі чыгунак Расейскай Фэдэрацыі|арыгінал=Правила технической эксплуатации железных дорог Российской Федерации|месца=Масква|isbn=5-370-01094-3}}</ref> Кожнаму цягніку нададзены нумар, у яго пазначаныя галава й хвост, і ён рухаецца з дапамогай лякаматыву й/або маторнага вагона.
== Гісторыя ==
{{Асноўны артыкул|Гісторыя чыгунак|Гістарычная чыгунка}}
[[Файл:Claude_Monet_-_Arrival_of_the_Normandy_Train,_Gare_Saint-Lazare_-_Google_Art_Project.jpg|міні|250пкс|''«Прыбыцьцё Нарманскага цягніку на вакзал Сэн-Лязэр»'' [[Клёд Манэ|Клёда Манэ]], 1877, Мастацкі інстытут Чыкага.]]
[[Файл:Gotthard-Express_mit_A_3-5.JPG|міні|250пкс|[[Готгардзкі экспрэс]], [[Швайцарыя]], 1897 г.]]
У 1700-х гадах першыя цягнікі зьявіліся ў [[Эўропа|Эўропе]] ў выглядзе [[ваганетка|ваганеткі]], што прыводзілася ў рух канём<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 210
|isbn = }}</ref>. У 1804 годзе ангельскі вынаходнік [[Трэвітык]] стварыў першы [[паравоз]], які выкарыстоўваўся для забавы публікі. Да яго чаплялі [[пасажырскі вагон]], што стварала першы цягнік зь лякаматыўнай цягай. У 1820 годзе ў [[Ангельшчына|Ангельшчыне]] зьявіўся першы [[грузавы цягнік]] зь лякаматыўнай цягай, які выкарыстоўвалі для перавозкі [[вугаль|вугалю]] ад шахты Гэтан да [[Сандэрлэнд]]у. 27 верасьня [[1825 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1825]] году на адкрыцьці першай грамадзкай чыгункі [[Стоктан-ан-Тыс]]—[[Дарлінгтан]] лякаматыў «Лакамоўшн» працягнуў першы магістральны грузавы цягнік масай 80 тонаў. 15 верасьня [[1830 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1830 году]] на адкрыцьці магістралі [[Лівэрпул]]—[[Манчэстэр]] быў працягнуты першы магістральны пасажырскі цягнік, у складзе якога знаходзіўся й вагон загружаны [[пошта]]й — першы ў сьвеце [[паштовы вагон]]<ref name="стэфенсан">{{кніга
| аўтар = Забарынскі П.
| загаловак = [[Стэфэнсан]]
| спасылка =
| выдавецтва = Часопісна-газэтнае аб’яднаньне
| месца = Масква
| год = 1937
|isbn =
}}</ref>.
У 1873 годзе амэрыканскі вынаходнік [[Ілай Джанэй]] запатэнтаваў за № 138 405 [[Аўтасчэпка|аўтасчэпку]] вагонаў, укараненьне якой прывяло да 5-кратнага зьніжэньня адпаведных здарэньняў зь цягнікамі за 1890-я гады. У 1879 годзе нямецкі вынаходнік [[Вэрнэр Сымэнс]] прадставіў першы пасажырскі электрацягнік на прамысловай выставе ў Бэрліне. Гэта прывяло да пашырэньня электрычных трамваяў у местах, у тым ліку да пуску [[Віцебскі трамвай|Віцебскага трамваю]] ў 1898 годзе. У 1887 годзе першы міжгародні электрацягнік пусьцілі ў Вугоршчыне між [[Будапэшт]]ам і [[Рацкеве]]. У 1924 годзе ў Расеі распрацавалі першы [[цеплавоз]], які да 1950-х гадоў замяніў паравозы ў грузаперавозках.
== Фармаваньне ==
{{Глядзіце таксама|Манэўровая праца}}
Цягнік фармуецца зь цягавых (лякаматывы, маторныя вагоны) і нецягавых (грузавыя й пасажырскія вагоны) адзінак [[рухомы склад|рухомага складу]]. У наш час можна вылучыць некалькі асноўных варыянтаў [[кампаноўка|кампаноўкі]] цягнікоў:
* Самы распаўсюджаны варыянт — суполка вагонаў «В» зь лякаматывам «Л» у галаве цягніка (варыянт 1). У гэтым выпадку маса цягніка залежыць толькі ад сілы цягі лякаматыву. У выпадках, калі магутнасьці аднаго лякаматыву недастаткова, ужываюць некалькі лякаматываў, якія працуюць кратнай цягай, альбо па СМЕ. Пры такім варыянце кампаноўкі паскарэньне цягніка пры пуску прапарцыйна суадносінам масы лякаматыву й масы цягніка. Для грузавых і далёкіх пасажырскіх цягнікоў пускавое [[паскарэньне]] не стварае істотнага ўплыву на час ходу.
* Для [[прыгарадны цягнік|прыгарадных цягнікоў]] і [[гарадзкі транспарт|гарадзкога транспарту]], зь іх вялікай колькасьцю прыпынкаў, уплыў паскарэньня пры [[пуск]]у й [[тармажэньне|тармажэньні]] на час ходу ўжо істотны. Патрабуецца павелічэньне счэпнай масы ў дачыненьні да агульнае масы цягніка. Гэта дасягаецца выкарыстаньнем [[маторвагонны рухомы склад|маторвагоннага рухомага складу]] — некалькі маторных вагонаў «М», якія прызначаныя для цягі аднаго ці некалькіх прычапных вагонаў «П» (варыянт 2). Маторныя вагоны атрымліваюць энэргію ад аўтаномнай сілкавальнай усталёўкі ([[турбацягнік|турба]]- й [[дызэль-цягнік]]а), зьмешчанай у вагоне, ці [[кантактная сетка|кантактнай сеткі]] ([[электрацягнік]]а). Па канцох цягніка зьмяшчаюцца [[галаўны вагон|галаўныя вагоны]] — вагоны з [[кабіна]]мі кіраваньня, якія могуць быць як маторнымі ''М<sub>Г</sub>'' ([[ДР1]], [[ЭР22]]), гэтак і прычапнымі ''П<sub>Г</sub>'' ([[ЭР2]], [[ЭР9]]). Таксама ёсьць варыянт кампаноўкі, калі ўсе вагоны цягніка зьяўляюцца маторнымі ([[мэтрапалітэн]], [[рэйкавы аўтобус|рэйкавыя аўтобусы]]), што дазваляе атрымаць самае вялікае паскарэньне падчас [[пуск]]у (варыянт 3).
* Маторныя вагоны могуць быць таксама прызначаныя для перавозкі грузаў (варыянт 4), такі цягнік называецца [[цягавы агрэгат|цягавым агрэгатам]]. Ён складаецца зь лякаматыву «Л» (электравоз кіраваньня) і аднаго ці двух маторных вагонаў-[[думпкар]]аў «М». Такая схема знайшла шырокае ўжываньне на прамысловым чыгуначным транспарце, асабліва падчас працы ў [[кар’ер]]ах<ref name="БЭТ-цягнік">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 184—185
|isbn =
}}</ref>.
Фармаваньне цягнікоў выконваецца ў асноўным на [[сартавальная станцыя|сартавальных станцыях]], (а маторвагоннага рухомага складу — у зваротных дэпо), у поўнай адпаведнасьці з [[Правілы тэхнічнай эксплюатацыі|Правіламі тэхнічнай эксплюатацыі]], [[графік руху цягнікоў|графікам руху]] й плянам фармаваньня цягнікоў. Фармаваньнем цягнікоў займаюцца [[складальнік цягнікоў|складальнікі цягнікоў]].
=== Фармаваньне грузавых цягнікоў ===
[[Файл:SM48-Zablotczyzna-0.jpg|міні|250пкс|[[Манэўровая праца|Манэўры]] ідуць поўным ходам]]
Парадак фармаваньня й пропуску доўгіх, цяжкавагавых і злучаных грузавых цягнікоў вызначаецца начальнікам чыгункі. Фармаваньне выконваецца без падборкі вагонаў па ліку восяў і вазе, але пры фармаваньні доўгіх і цяжкавагавых цягнікоў парожнія вагоны маюць ставіцца ў апошнюю траціну цягніка. Маторвагонны рухомы склад падчас руху ў [[рамонт]] ці з рамонту ставіцца ў хвост грузавога цягніка адной суполкаю. Правілы тэхнічнай эксплюатацыі чыгунак ''забараняюць'' ставіць у цягнік наступныя вагоны:
* няспраўныя, што пагражаюць бясьпецы руху й стан якіх не забясьпечвае [[захаванасьць|захаванасьці]] пакладзеных грузаў;
* загружаныя звыш іх [[грузападымальнасьць|грузападымальнасьці]];
* што ня маюць надпісаў пра выкананьне належных тыпаў рамонту, за выключэньнем вагонаў, што накіроўваюцца паводле адмысловых дакумэнтаў (як груз на сваіх восях);
* што маюць сход з рэек ці зьмешчаныя ў цягніку, што пацярпеў крушэньне, да агляду іх і прызнаньня прыдатнымі для руху;
* што маюць аселыя [[рысора|рысоры]], што выклікаюць [[перакос]] [[кузаў|кузава]] ці ўдары рамы й кузава вагону аб хадавыя часткі, а таксама вагоны зь няспраўнасьцю [[дах]]у, якая стварае небясьпеку адрыву яе лістоў;
* [[плятформа (вагон)|плятформы]] й [[паўвагон]]ы, загружаныя з парушэньнем тэхнічных умоваў пагрузкі й мацаваньня грузаў на адкрытым рухомым складзе;
* плятформы, [[транспарцёр (вагон)|транспарцёры]] й паўвагоны зь негабарытнымі грузамі, калі пра пропуск такіх вагонаў ня будзе дадзена адпаведных загадаў;
* плятформы зь незачыненымі [[борт|бартамі]], за выключэньнем выпадкаў, прадугледжаных адмысловымі інструкцыямі, вагоны зь незамацаванымі бункерамі, [[вагон-цыстэрна|цыстэрны]], [[гопэр (вагон)|гопэры]], збожжавозы, цэмэнтавозы й падобны рухомы склад з адкрытымі вечкамі загрузна-выгрузных верхніх і ніжніх прыладаў;
* парожнія крытыя вагоны з адкрытымі й не замкнёнымі на дзьвярную закідку дзьвярыма, вагоны для перавозкі нафтабітуму зь нявычышчанымі ад [[бітум]]у [[колавая пара|колавымі парамі]] па [[круг катаньня|кругу катаньня]]<ref name="БЭТ-цягнік"/><ref name="ПТЭ4"/>.
=== Фармаваньне пасажырскіх цягнікоў ===
Нормы вагі й даўжыні далёкіх і мясцовых пасажырскіх цягнікоў і парадак разьмяшчэньня вагонаў у іх паказваюцца ў кніжках [[расклад]]у руху цягнікоў. У пярэднім і апошнім вагонах крайнія кантавыя дзьверы замыкаюцца, а пераходныя пляцоўкі замацоўваюцца ў паднятым становішчы. Парадак прычэпкі да пасажырскіх цягнікоў вагонаў звыш нормы й прытрымліваньня доўгіх пасажырскіх цягнікоў вызначаецца адпаведнымі інструкцыямі. Дапушчальна прычапляць да пасажырскіх цягнікоў (акрамя прыгарадных) несуцэльнамэталічныя вагоны службова-тэхнічнага прызначэньня. ''Забаронена'' ставіць у пасажырскія й паштова-пакункавыя цягнікі:
* вагоны зь небясьпечнымі грузамі;
* вагоны зь мінулымі тэрмінамі пэрыядычнага рамонту ці зь мінулымі тэрмінамі адзінай тэхнічнай рэвізіі.
У пасажырскія (акрамя хуткасных і хуткіх) і паштова-пакункавыя цягнікі могуць быць таксама пастаўленыя некалькі грузавых вагонаў.
* у далёкія — 1 вагон (ці адна двухвагонная сэкцыя для перавозкі жывой [[рыба|рыбы]]);
* у мясцовыя й прыгарадныя — 3 вагоны;
* у паштова-пакункавыя — 6 вагонаў;
Хуткасьць пасажырскіх і паштова-пакункавых цягнікоў, да якіх далучаны вагоны іншых канструкцыяў і тыпаў, абмежаваныя хуткасьцямі, вызначанымі для гэтых вагонаў<ref name="БЭТ-цягнік"/><ref name="ПТЭ4"/>.
== Арганізацыя руху ==
{{Асноўны артыкул|Графік руху цягнікоў|Чыгуначная сьвятлафорная сыгналізацыя|Лякаматыўная брыгада}}
Асновай арганізацыі руху цягнікоў на магістральных чыгунках зьяўляецца [[Графік руху цягнікоў|графік руху]], парушэньне якога не дапушчальна. Дзякуючы яму забясьпечваецца [[бясьпека]] руху й рацыянальнае выкарыстаньне рухомага складу. У адпаведнасьці з графікам кожнаму цягніку прысвойваецца вызначаны нумар. Цягнікам вызначанага кірунку надаюцца цотныя нумары, а цягнікам зваротнага кірунку — няцотныя. Акрамя нумара, кожнаму грузавому цягніку на станцыі фармаваньня надаецца вызначаны індэкс, які не зьмяняецца да станцыі расфармаваньня. Калі цягнік не прадугледжаны графікам руху, то нумар яму прысвойваецца падчас яго прызначэньня.<ref name="ПТЭ4"/> У адпаведнасьці з правіламі тэхнічнай эксплюатацыі, цягнікі падзяляюцца на наступныя катэгорыі:
[[Файл:Grafico semplice binario.jpg|міні|300пкс|Прыклад [[графік руху цягнікоў|графіка руху цягнікоў]]]]
* Пазачарговыя:
** [[Аднаўленчы цягнік|аднаўленчыя]];
** [[Пажарны цягнік|пажарныя]];
** [[сьнегаачышчальнік]]і;
* Чарговыя — у парадку прыярытэту:
**[[Высакахуткасны цягнік|пасажырскія высакахуткасныя]];
** [[хуткасны цягнік|пасажырскія хуткасныя]];
** пасажырскія хуткія;
** [[пасажырскі цягнік|пасажырскія]] ўсіх астатніх найменьняў;
** паштова-пакункавыя, ваярскія, грузапасажырскія, людзкія, паскораныя грузавыя;
** грузавыя (скразныя, дзялянкавыя, зборныя, вывазныя, перадаткавыя), [[гаспадарчы цягнік|гаспадарчыя цягнік]]і й лякаматывы без вагонаў;
* Цягнікі, што былі прызначаныя паводле адмысловых патрабаваньняў, чарговасьць якіх вызначаецца падчас прызначэньня.<ref name="ПТЭ4">{{кніга
|частка = Падзел 4.
|загаловак = Правілы тэхнічнай эксплюатацыі чыгунак Расейскай Фэдэрацыі
}}</ref>
[[Файл:Macchinista ferroviario 1.jpg|міні|250пкс|зьлева|[[Машыніст лякаматыва|Машыніст]] у кабіне [[Італія|італьянскага]] [[высакахуткасны цягнік|высакахуткаснага цягніка]] {{Артыкул у іншым разьдзеле|ETR 500||en|ETR 500}}]]
Кожны цягнік абслугоўвае [[лякаматыўная брыгада]], якая складаецца з [[машыніст лякаматыва|машыніста]], які беспасярэдне кіруе цягніком і сочыць за бясьпекай шляху, і яго [[памагаты машыніста|памагатага]], які сумесна з машыністам назірае за бясьпекай шляху, а таксама пэрыядычна, па просьбе машыніста, візуальна правярае працу некаторага абсталяваньня лякаматыва ці МВРС (маторвагоннага рухомага складу). Пры кратнай цязе, а таксама пры выкарыстаньні штурхача, лік лякаматыўных брыгадаў роўны ліку лякаматываў, пры гэтым машыністы дапаможных лякаматываў беспасярэдне падпарадкоўваюцца машыністу кіроўнага (першага па ходу руху) лякаматыву. Пры паравой цязе ў склад лякаматыўнае брыгады таксама ўключаўся [[качагар]], а на пасажырскіх маторвагонных цягніках — кандуктар.{{заўвага|З 1980-х у большасьці маторвагонных дэпо СССР пасаду кандуктара скасавалі, а яго абавязак назіраць за пасадкай-высадкай пасажыраў пераклалі на памагатага машыніста.}} Пасажырскі цягнік, акрамя таго, абслугоўваецца праваднікамі вагонаў і начальнікам цягніка, а [[вагон-рэстаран|вагоны-рэстараны]] й [[паштовы вагон|паштовыя вагоны]] — адпаведнымі працаўнікамі. На гаспадарчыя цягнікі прызначаецца кіраўнік працаў ці яго ўпаўнаважаны. Таксама на цягнікі, зь якімі праводзяцца манэўры, можа прызначацца [[складальнік цягнікоў]]. У наш час шэраг пасажырскіх цягнікоў абслугоўваюцца машыністам без памагатага («праца ў адну асобу»).<ref name="ПТЭ4"/>
Для кантролю за рухам усіх цягнікоў, чыгуначны шлях дзеляць на вызначаныя адрэзкі (звычайна 100—150 км), званыя ''дзялянкамі''. Рухам усіх цягнікоў на кожнай дзялянцы кіруе ''цягніковы дыспэтчар''. У ягоныя абавязкі ўваходзіць забесьпячэньне выкананьня графіка руху цягнікоў, таму загады дыспэтчара падлягаюць безумоўнаму выкананьню. Апроч гэтага машыністы й іншыя працаўнікі, якія абслугоўваюць цягнікі, падпарадкоўваюцца ўказаньням дзяжурных па станцыях, якія ў сваю чаргу таксама падпарадкоўваюцца цягніковаму дыспэтчару. Пад кантролем аднаго дыспэтчара можа знаходзіцца да некалькіх дзялянак.<ref name="БЭТ-цягнік-167-168">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 167—168
|isbn =
}}</ref>
== Тыпы ==
Паводле грузу, хуткасьці руху, памеру й масы сустракаюцца наступныя тыпы цягнікоў<ref name="ПТЭ-слоўнік"/><ref name="БЭТ-пас">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 170-171
|isbn =
}}</ref><ref name="БРЭ-цягнікі">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 78-80, 291-293
|isbn = }}</ref>:
[[Файл:4141 Kinchley Lane.jpg|250пкс|міні|Рэтра-цягнік на {{Артыкул у іншым разьдзеле|Вялікая Цэнтральная чыгунка|Вялікай Цэнтральнай чыгунцы|en|Great Central Railway}}, [[Ангельшчына]]]]
* [[Пасажырскі цягнік|Пасажырскія]] — прызначаныя для перавозкі пасажыраў, пакункаў і пошты. У сваю чаргу падзяляюцца на:
**[[высакахуткасны цягнік|Высакахуткасныя]] — што рухаюцца з хуткасьцямі звыш 200 км/г;
** [[Хуткасны цягнік|Хуткасныя]] — рухаюцца з хуткасьцямі ў межах 141—200 км/гадз;
** Хуткія — рухаюцца зь сярэдняю хуткасьцю звыш 50 км/г;
** Далёкія — рухаюцца на адлегласьць звыш за 700 км;
** Мясцовыя — рухаюцца на адлегласьць ад 150 да 700 км;
** [[Прыгарадны цягнік|Прыгарадныя]] — рухаюцца на адлегласьць да 150 км{{Заўвага|Тэрмін адносна ўмоўны, бо напрыклад даўжыня маршруту прыгараднага цягніка [[Маскоўскі вакзал (Санкт-Пецярбург)|Санкт-Пецярбург]] — [[Малая Вішэра (станцыя)|Малая Вішэра]] складае каля 163 км.}};
** Паштова-пакунковыя — для перавозкі пошты, пакункаў і грузапакункаў;
** Турыстычныя;
** Экскурсійныя;
** Паскораныя — рухаюцца зь сярэдняю хуткасьцю звыш 65 км/г;
** [[Літарны цягнік|Літарныя]];
** Груза-пасажырскія — цягнікі, якія складаюцца з пасажырскіх і грузавых вагонаў, праезд людзей ажыцьцяўляецца па чыгуначных квітках;
** [[Людзкі цягнік|Людзкія]] — цягнікі, у складзе якіх ня менш за тры вагоны, занятыя людзьмі, праезд людзей ажыцьцяўляецца па грузавых дакумэнтах;
** Пасажырскі падвышанай даўжыні — цягнік, што мае ў складзе 20 і больш вагонаў;
** Пасажырскі доўгі — цягнік, даўжыня якога перавышае вызначаную схемай фармаваньня дадзенага цягніка хоць бы на адзін вагон;
** Злучаны пасажырскі — складаецца з двух пасажырскіх цягнікоў, счэпленых паміж сабою, зь дзейснымі лякаматывамі ў галаве кожнага цягніка;
** [[Фірмовы цягнік|Фірмовыя]]
** [[Рэтра-цягнік]]і
[[Файл:BNSF 5350 20040808 Prairie du Chien WI.jpg|250пкс|міні|Грузавы цягнік [[ЗША|амэрыканска]]<nowiki/>е кампаніі [[BNSF Railway]]]]
* [[Грузавы цягнік|Грузавыя]] (у народзе распаўсюджаная іх састарэлая назва — ''таварныя''):
** Паскораныя:
*** Хуткія грузавыя;
*** Рэфрыжэратарныя;
*** Для перавозкі жыўнасьці;
*** Для перавозкі хуткапсавальных прадуктаў;
** Скразныя — што рухаюцца безь перапрацоўкі ня менш чым праз адну тэхнічную ([[сартавальная станцыя|сартавальную]] ці [[участковая станцыя|ўчастковую]]) станцыю;
** Дзялянкавыя — рухаюцца безь перапрацоўкі ад адной тэхнічнай станцыі да іншай;
** Зборныя — для дастаўкі вагонаў на прамежкавыя станцыі;
** Зборна-раздаткавыя;
** Перадаткавыя — для дастаўкі вагонаў з адной станцыі [[чыгуначны вузел|вузла]] на іншую;
** Вывазныя — для вывазу суполак вагонаў з асобных прамежкавых станцыяў участку;
** Грузавы доўгі — цягнік, даўжыня якога перавышае максымальную норму, вызначаную графікам руху на дзялянцы, хоць бы на адзін умоўны вагон{{Заўвага|Умоўны вагон — мера даўжыні роўная 14 мэтрам, што выкарыстоўваецца для вымярэньня даўжыні станцыйных шляхоў.}};
** Грузавы цяжкавагавы — цягнік, вага якога для адпаведных сэрыяў лякаматываў на 100 тонаў і больш перавышае вызначаную графікам руху вагавую норму на дзялянцы;
** Грузавы падвышанае вагі — цягнік вагай больш за 6 000 тонаў;
** Грузавой падвышанае даўжыні — цягнік, даўжыня якога 350 восяў{{Заўвага|З улікам восяў лякаматыву.}} і больш;
** Злучаны грузавы — які складаецца з двух і больш счэпленых паміж сабою грузавых цягнікоў, зь дзейснымі лякаматывамі ў галаве кожнага цягніка;
[[Файл:CargoTram2008-04-15c.jpg|250пкс|міні|[[Гаспадарчы цягнік]] на [[трамвай]]най лініі]]
* [[Гаспадарчы цягнік|Гаспадарчыя]]:
** [[Аднаўленчы цягнік|Аднаўленчыя]];
** [[Сьнегаачышчальнік]]і;
** [[Пажарны цягнік|Пажарнікі]];
** [[Супрацьпаводкавы цягнік|Супрацьпаводкавыя]];
** Асобныя лякаматывы:
*** Дыспэтчарскія;
*** [[Штурхач]]ы;
* [[Вайсковы эшалон|Вайсковыя]] — прызначаны для перасоўваньня войскаў, ваеннай тэхнікі, установаў і іншых вайсковых грузаў;
* [[Санітарны цягнік|Санітарныя]]
[[Файл:Bronepoezd ed ros.jpg|міні|250пкс|[[Бронецягнік]] «[[Адзіная Расея (бронецягнік)|Адзіная Расея]]»]]
Апроч гэтага слова ''цягнік'' утрымоўваецца ў наступных назвах<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 24, 30, 44, 115, 462, 519, 522
|isbn = }}</ref>:
* Чыгуначныя тэрміны:
**[[Агітцягнік]] — рухомы склад, прызначаны для агітацыйнае, прапагандысцкае й асьветніцкае працы;
** [[Аэрацягнік]] — шматвагонны цягнік, які выкарыстоўвае пры руху аэрадынамічныя сілы, што ствараюць [[экранны эфэкт]];
** [[Бронецягнік]] — браняваны рухомы склад для ўдзелу ў баявых дзеяньнях;
** [[Дызэль-цягнік]] — [[маторвагонны рухомы склад]], у якога першасным рухавіком зьяўляецца [[дызэльны рухавік|дызэль]];
** [[Турбацягнік]] — [[маторвагонны рухомы склад]], у якога першасным рухавіком зьяўляецца [[газавая турбіна]];
** Электрамантажны цягнік — цягнік, прызначаны для электрамантажных працаў падчас [[электрыфікацыя чыгунак|электрыфікацыі чыгунак]];
** [[Электрацягнік]] — [[маторвагонны рухомы склад]], які атрымлівае энэргію ад вонкавай электрычнай сеткі (кантактная сетка, кантактная рэйка), ці ад [[акумулятар|акумулятарных батарэяў]].
* Нечыгуначныя тэрміны:
** [[Аўтацягнік]] — аўтамабіль з паўпрычэпам, адным ці некалькімі прычэпамі;
** [[Вясельле|Вясельны цягнік]]
== Абсталяваньне ==
=== Тармазы ===
{{Асноўны артыкул|Чыгуначны тормаз}}
[[Файл:Steam locomotive S brake.jpg|міні|200пкс|Тармазная калодка [[паравоз]]у]]
У наш час на цягнікох ужываюць самыя розныя тыпы тармазоў: пнэўматычныя й электрычныя, аўтаматычныя й неаўтаматычныя, грузавыя й пасажырскія, няцьвёрдыя й паўцьвёрдыя й г. д.<ref name="БЭТ-торм">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 132-135
|isbn =
}}</ref><ref name="БРЭ-торм">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 448-450
|isbn = }}</ref>
Самымі распаўсюджанымі зьяўляюцца пнэўматычныя тармазы, якія прыводзяцца ў дзеяньне сьціснутым паветрам. Першы пнэўматычны тормаз быў прапанаваны ў 1869 годзе [[Джордж Ўэстынгаўз|Джорджам Ўэстынгаўзам]] і з тых часоў увесь час удасканальваўся. [[Тормаз Ўэстынгаўза]] мае толькі два рэжымы — тармажэньне й водпуск, у наш час ён яшчэ выкарыстоўваецца ў цягніках [[мэтрапалітэн]]у. У адрозьненьне ад яго, сучасныя пнэўматычныя тармазы дазваляюць яшчэ й рэгуляваць тармазную сілу, зьмяняючы ціск паветра ў тармазных цыліндрах. Машыніст кіруе тармазамі з дапамогай адмысловай прылады — [[кран машыніста|крану машыніста]]. Зь яго дапамогай машыніст можа дадаваць паветра ў тармазныя цыліндры (службовае тармажэньне) для атрыманьня патрэбнай тармазной сілы, падтрымліваць там гэты ціск ([[перадах]]) і выпускаць паветра (водпуск) для вызваленьня тармазоў ці некаторага зьмяншэньня тармазной сілы. У тармазныя цыліндры паветра трапляе з запасных рэзэрвуараў, зьмешчаных на кожнай адзінцы рухомага складу (вагон, лякаматыў, дрызіна й г. д.). У сваю чаргу ў запасныя рэзэрвуары паветра трапляе з тармазной магістралі, працягнутай уздоўж усяго цягніка, якую сілкуе [[кампрэсар]]. Ціск у тармазной магістралі залежыць ад тыпу цягніка: так, для пасажырскага цягніка, ён складае 4,5 — 5,2 кг/см². Кіруе паветранымі струменямі прылада пад назвай [[паветраразьмеркавальнік]], якая таксама знаходзіцца на кожнай адзінцы рухомага складу. У выпадку пашкоджаньня тармазной магістралі (у тым ліку ў выніку парыву цягніка) і выйсьця паветра зь яе ў атмасфэру, паветраразьмеркавальнік напроста злучае запасны рэзэрвуар з тармазным цыліндрам. У гэтым выпадку адбываецца экстранае тармажэньне — паветра трапляе ў цыліндры пад максымальным ціскам, дзякуючы чаму рэалізуецца максымальная тармазная сіла. Экстранае тармажэньне можна выклікаць і прымусова — адкрыцьцём [[стоп-кран]]у, або пастаноўкай ручкі крана машыніста ў адпаведнае становішча — у гэтым выпадку тармазная магістраль таксама напроста злучаецца з атмасфэрай.<ref name="БЭТ-торм"/><ref name="БРЭ-торм"/>
Асноўны недахоп пнэўматычнага тормазу складаецца ў тым, што хуткасьць распаўсюду паветранае хвалі, а такім чынам і спрацоўваньня тармазоў па цягніку, роўная [[хуткасьць гуку|хуткасьці гуку]] (331 м/с). Неадначасовасьць спрацоўваньня тармазоў можа выклікаць падоўжаныя штуршкі, што ў пасажырскіх цягніках выклікае дыскамфорт пасажыраў, а ў доўгіх грузавых — парывы цягніка. Таму на пасажырскіх, а таксама грузавых доўгіх цягнікох выкарыстоўваюць электрапнэўматычныя тармазы. У гэтым выпадку паралельна тармазной магістралі ідзе электрычны провад, па якім і перадаюцца сыгналы на паветраразьмеркавальнікі (апошні пры гэтым завецца электрычным паветраразьмеркавальнікам, з-за наяўнасьці ў канструкцыі электрычнай часткі). Перавага такога тыпу тормазу складаецца ў практычна адначасовым спрацоўваньні тармазоў па ўсёй даўжыні цягніка, што таксама дазваляе скараціць тармазны шлях.<ref name="БЭТ-торм"/>
[[Файл:Septa PCC car truck.jpg|міні|зьлева|200пкс|Каляска трамвая. Паміж коламі бачны чаравік магнітарэйкавага тормазу]]
У выпадку ўжываньня цягавых электрычных рухавікоў ([[ЦЭР]]), апроч пнэўматычных тармазоў выкарыстоўваюць і электрычныя, якія пераўтвараюць мэханічную энэргію цягніка ў [[электраэнэргія|электрычную]]. У гэтым выпадку выкарыстоўваюць зварачальнасьць [[электрарухавік]]а, гэта значыць яго магчымасьць працы [[генэратар]]ам. Электраэнэргія або пераўтвараецца ў цеплавую ў [[рэастат]]ах (рэастатнае тармажэньне), або вяртаецца ў кантактную сетку ([[рэкуперацыйнае тармажэньне]]), таксама магчыма іх спалучэньне (рэкупэрацыйна-рэастатнае тармажэньне). Электрычнымі тармазамі абсталяваная большасьць электрарухомага складу (трамвай, мэтрапалітэн, электравозы, электрацягнікі), а таксама шматлікія цеплавозы.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 514
|isbn = }}</ref><ref name="Ракаў2">{{кніга|аўтар= Ракаў В. А.|частка =
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1956-1975
|арыгінал=Локомотивы отечественных железных дорог, 1956—1975
|месца= М.|выдавецтва= Транспарт
|год = 1999|старонкі= |isbn = 5-277-02012-8
}}</ref><ref>{{кніга|аўтар = [[Віталь Ракаў|Ракаў В.А.]]
|частка = |загаловак = [[Лякаматывы і маторвагонны рухомы склад чыгунак Савецкага Саюзу, 1976-1985]]|месца = М.|выдавецтва = Транспарт|год = 1990}}</ref>
Таксама існуе [[магнітарэйкавы тормаз]]. Ён складаецца з двух (радзей — чатырох) чаравікаў, кожны зь якіх падвешаны паміж коламі й па канструкцыі ўяўляе сабою электрамагніт. Падчас тармажэньня чаравікі апускаюцца на рэйкі, а на іх шпулькі падаецца электрычны ток. Узьніклая магнітная сіла прыціскае чаравікі да рэек, тым самым павялічваючы тармазную сілу, тармазны шлях з-за гэтага скарачаецца на 30 — 35%. Ужываецца дадзены тормаз на трамваях, высакахуткасных цягніках і цягавых агрэгатах. Іх асноўная перавага — кампактнасьць, што дазваляе разам зь імі выкарыстоўваць дыскавыя тармазы, якія займаюць адносна вялікі аб’ём ад падвагоннай прасторы.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 222
|isbn = }}</ref>
=== Прыборы кантролю і бясьпекі ===
[[Файл:ER2-997 cabin.jpg|міні|200пкс|У кабіне [[электрацягнік]]а [[ЭР2]] (да № 1027). Усталяваны мэханічны хуткасьцямер, таксама можна ўбачыць лякаматыўны сьвятлафор]]
{{Асноўны артыкул|Аўтаматычная лякаматыўная сыгналізацыя|САУТ|Аўтастоп (чыгунка)}}
Для падвышэньня бясьпекі цягнікі абсталёўваюць рознымі прыборамі й прыладамі, большасьць зь якіх знаходзіцца ў кабіне машыніста. Для кантролю за сыгналамі сьвятлафораў цягнік абсталёўваецца АЛС — [[аўтаматычная лякаматыўная сыгналізацыя|аўтаматычнае лякаматыўнае сыгналізацыяй]]. Яна счытвае са шляху адмысловыя сыгналы, якія ідуць ад зьмешчанага наперадзе [[Сьвятлафор|сьвятлафору]], расшыфроўвае іх і на міні-сьвятлафоры (лякаматыўны сьвятлафор) у кабіне дублюе сыгналы зьмешчанага наперадзе сьвятлафору. Для праверкі пільнасьці машыніста служыць гэтак званая дзяржальня пільнасьці (ДП, канструктыўна яна выкананая ў выглядзе кнопкі, ці пэдалі). Пры зьмене паказаньня на лякаматыўным сьвятлафоры, а таксама ў выпадку, калі машыніст працяглы час не зьмяняў пазыцыі органаў кіраваньня цягай і тармазамі, гучыць гукавы сыгнал, які часам дублюецца сьветлавым (у шэрагу выпадкаў сьветлавы сыгнал загараецца перад гукавым). Пачуўшы гукавы сыгнал (або ўбачыўшы сьветлавы), машыніст павінны адразу ж націснуць на ДП, у адваротным выпадку, па заканчэньні некаторага часу (5-10 сэкундаў), аўтаматычна будзе ўжытае экстранае тармажэньне. Пэрыядычная праверка пільнасьці таксама ажыцьцяўляецца пры пад’езьдзе цягніка да сьвятлафору з забараняльным паказаньнем. Часта для кантролю за пільнасьцю машыніста выкарыстоўваюць датчыкі, якія вымяраюць яго фізыялягічныя дадзеныя (пульс, ціск, нахіл галавы).<ref name="ПТЭ4"/><ref name="БЭТ-АЛС">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 125-127, 199
|isbn =
}}</ref><ref name="БРЭ-АЛС">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 18
|isbn = }}</ref>
[[Файл:ER2-1225 cabin.jpg|міні|200пкс|зьлева|У кабіне [[электрацягнік]]а [[ЭР2]] (з № 1028). У далёкім куце бачны [[КЛПБ|КЛПБ-У]], вышэй якога разьмешчаны экран САКЦ. У чырвоны колер афарбаваны кран машыніста.]]
Для кантролю за хуткасьцю ў кабіне ўсталяваны мэханічны хуткасьцямер. АЛС і [[хуткасьцямер]] увесь час узаемадзейнічаюць адзін з адным. Так у выпадку праезду сьвятлафору з чырвоным агнём з хуткасьцю вышэй за 20 км/г спрацуе экстранае тармажэньне. Апроч гэтага лякаматыўны хуткасьцямер выконвае функцыю [[бартавы самапісец|чорнае скрыні]]{{Заўвага|З-за гэтага, а таксама з-за характэрнага пастукваньня падчас працы, за мэханічным хуткасьцямерам замацавалася мянушка ''[[стукач]]''}}. У яго верхняй частцы ўсталёўваецца папяровая стужка, на якую запісваецца шэраг парамэтраў: час, хуткасьць, пройдзеная адлегласьць, ціск у напорнай і тармазной магістралях, а таксама ў тармазным цыліндры, паказаньні лякаматыўнага сьвятлафору. На пачатку ХХІ стагодзьдзя АЛС і хуткасьцямер замяняюць на [[КЛПБ]] (комплексная лякаматыўная прылада бясьпекі) (''глядзіце на выяве''). Ён выконвае функцыі хуткасьцямера і АЛС, а таксама вядзе кантроль за хуткасьцю.<ref name="БРЭ-АЛС"/><ref name="БРЭ-САВП">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 22-23, 199, 392-393
|isbn = }}</ref>
Дзеля кантролю за станам абсталяваньня прызначаныя розныя датчыкі й рэле (рэле баксаваньня, рэле перагрузкі), сыгнальныя лямпы ад якіх выведзеныя на пульт машыніста. Пасажырскія цягнікі абсталёўваюць пажарнай сыгналізацыяй, датчыкі якой разьмяшчаюць у салёнах і тамбурах. Для кантролю за хадавой часткай вагонаў і лякаматываў, на чыгуначным шляху разьмяшчаюць розныя датчыкі. Яны дазваляюць выявіць шматлікія дэфэкты, сярод іх: перагрэў буксаў, пашкоджаньне хадавой часткі, парушэньне габарыту. Бясьпека руху, за конт памяншэньня нагрузкі на машыніста, падвышае і САКЦ — сыстэма аўтакіраваньня цягніком (аўтамашыніст). У наш час большасьць цягнікоў мэтрапалітэну кіруецца аўтаматыкай, на прыгарадных электрацягніках яе, галоўным чынам, выкарыстоўваюць для падказак (папярэджвае пра абмежаваньне хуткасьці, паказаньні сьвятлафораў, а таксама аб’яўляе прыпынкі)<ref name="БРЭ-САВП"/>{{заўвага|Адзін зь недахопаў САКЦ прыгарадных цягнікоў — хібнасьць да 20 мэтраў, што можа выклікаць тое, што першы вагон апынецца за межамі плятформы.}}.
=== Сыгналы ===
{{Слухаць
| файл = Parovoz sound.ogg
| назва = Тыфон паравоза
| апісаньне =
| файл2 = Teplovoz sound.ogg
| назва2 = Тыфон паравоза
| апісаньне2 =
}}
Як зразумела з вызначэньня, адна з уласьцівасьцяў цягніка — наяўнасьць сыгналаў. Сыгналы цягніка ўваходзяць у агульную сыстэму сыгналізацыі чыгуначнага транспарту, якая ўлучае ў сябе таксама й шляхавыя сыгналы — [[Чыгуначны сьвятлафор|сьвятлафоры]], сыгнальныя знакі, паказальнікі й г. д. Сыгналы падзяляюць на гукавыя й сьветлавыя.
Для падачы гукавых сыгналаў служаць адмысловыя прылады, якія ўсталёўваюцца на рухомым складзе — [[сьвісток|сьвісткі]], [[тыфон (прыбор)|тыфоны]], [[звон|званы]]. Яны прызначаныя для падвышэньня бясьпекі, за конт папярэджаньня пра набліжэньне цягніка, а таксама для падачы камандаў складальнікам цягнікоў і аглядчыкам вагонаў. Гукавыя сыгналы ў сваю чаргу падзяляюцца на сыгналы вялікай гучнасьці й сыгналы малой гучнасьці. Сыгнал вялікае гучнасьці павінны мець надзейную чутнасьць у межах [[тармазны шлях|тармазнога шляху]] й выкарыстоўваецца вельмі рэдка, асабліва ў межах местаў і іншых населеных пунктаў. Для яго падачы служыць тыфон. На чыгуначных лякаматывах [[гукавы ціск|узровень гучнасьці]] сыгналу тыфона на адлегласьці 5 мэтраў складае каля 120 дб{{Заўвага|Для параўнаньня: 110 дб — узровень гуку трактара на адлегласьці 1 м; 150 дб — узровень гуку рэактыўнага самалёта падчас узьлёту}} пры частаце тону ў 360—380 Гц. Для падачы сыгналаў малой гучнасьці на раньніх лякаматывах выкарыстоўвалі званы, у наш час іх замянілі сьвісткі. Сыгнал сьвістка на адлегласьці 5 мэтраў мае ўзровень гуку 105 дб пры частасьці асноўнага тону каля 1200 Гц.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 389
|isbn = }}</ref> Для прывада сьвістка й тыфона на паравозах выкарыстоўваецца пара з катла, на іншых лякаматывах — сьціснутае паветра. На трамваях сыгналы падаюцца з дапамогай электрычнага званка.
{| class="wikitable"
|+ Прыклады гукавых сыгналаў, якія падаюцца машыністамі цягнікоў<ref>{{кніга
|аўтар =
|частка = Разьдзел 8. Гукавыя сыгналы
|загаловак = Інструкцыя па сыгналізацыі на чыгунках Расейскай Фэдэрацыі. ЦРБ-757
|адказны =
|спасылка = http://www.rtsdizel.ru/teplovoz/instrsignal1/gl8.htm
|месца =
|выдавецтва = [[Транспарт (выдавецтва)|Транспарт]]
|год = 2005
|том =
|isbn =
}}</ref>:
|-
!Сыгнал||Значэньне||Калі падаецца
|-
|3 кароткіх||«Стой»||Пры пад’езьдзе да забараняльнага сыгналу.
|-
|rowspan=2 |Адзін доўгі||«Адправіцца цягніку»||Пры адпраўленьні цягніка.
|-
|Апавяшчальны сыгнал||Пры набліжэньні да пераездаў, тунэляў, пасажырскіх плятформаў, крывых, месцаў правядзеньня шляхавых працаў. Падчас руху ва ўмовах паніжанай бачнасьці (завея, смуга й г. д.). Для папярэджаньня наезду на людзей. Пры сустрэчы цягнікоў на двухшляховых дзялянках: першы сыгнал — пры набліжэньні да сустрэчнага цягніка, другі — пры набліжэньні да яго хваставой часткі.
|-
|rowspan=2 |Адзін кароткі, адзін доўгі||Апавяшчальны падчас руху па няправільнаму шляху{{Заўвага|Напрыклад пры правабаковым руху — па леваму шляху}}||У тых жа выпадках, што й звычайны апавяшчальны.
|-
|Сыгнал пільнасьці||Падчас прыёму цягніка на станцыю па няправільнаму шляху. Падчас набліжэньня да сьвятлафору з забараняльным паказаньнем, пры наяўнасьці дазволу на яго праход. Падчас праходу сьвятлафору з забараняльным, або незразумелым паказаньнем.
|-
|}
[[Файл:TGV Gare Montparnasse.jpg|міні|200пкс|Хвост [[Францыя|францускага]] [[высакахуткасны цягнік|высакахуткаснага цягніка]] [[TGV]]]]
Бачныя сыгналы цягнікоў прызначаюцца для пазначэньня яго галавы й хваста, што падвышае бясьпеку для шляхавых працаўнікоў. Да бачных сыгналаў таксама належыць і [[пражэктар (прылада)|пражэктар]]. Прыклады бачных сыгналаў<ref>{{кніга
|аўтар =
|частка = Разьдзел 7. Сыгналы, што ўжываюцца для пазначэньня цягнікоў, лякаматываў і іншых рухомых адзінак.
|загаловак = Інструкцыя па сыгналізацыі на чыгунках Расейскай Фэдэрацыі. ЦРБ-757
|адказны =
|спасылка = http://www.rtsdizel.ru/teplovoz/instrsignal1/gl7.htm
|месца =
|выдавецтва = [[Транспарт (выдавецтва)|Транспарт]]
|год = 2005
|том =
|isbn =
}}</ref>:
* Галава ўсіх цягнікоў падчас руху па правільным шляху пазначаецца пражэктарам і двума празрыста-белымі агнямі, уключанымі ля [[чыгункавы буфэр|буфэрнага бруса]] (буфэрныя агні), прычым маторвагоннаму цягніку ў гэтым выпадку дазваляецца ісьці са згаслымі буфэрнымі агнямі;
* Падчас руху цягніка па няправільным шляху, яго галава пазначаецца чырвоным агнём ліхтара зь левага боку, і празрыста-белым агнём ліхтара — з правага боку;
* Хвост грузавых і грузапасажырскіх цягнікоў пазначаецца адным чырвоным дыскам са сьвятлоадбівальнікам ля [[чыгункавы буфэр|буфэрнага бруса]] з правага боку;
* Хвост пасажырскіх і паштова-пакунковых цягнікоў пазначаецца трыма чырвонымі агнямі, а ў выпадку прычэпкі ў хвост грузавога вагона — адным чырвоным;
* Хвост лякаматыву, які едзе ў хвасьце цягніка, альбо зусім без вагонаў, пазначаецца адным чырвоным агнём з правага боку;
* Падчас манэўровых рухаў (у тым ліку й руху ў [[дэпо]]), лякаматыў і маторвагонны рухомы склад пазначаюцца па адным буфэрным агні наперадзе й ззаду, уключаных з боку асноўнага пульта кіраваньня (на звычайных магістральных лякаматывах і маторвагонных цягніках — левы буфэрны ліхтар наперадзе й правы буфэрны ліхтар ззаду).
=== Сувязь ===
Для абмену інфармацыяй машыністаў цягнікоў зь дзяжурнымі па станцыях, цягніковымі дыспэтчарамі, складальнікамі цягнікоў, а таксама паміж сабой, цягнікі абсталёўваюцца прыладамі [[радыёсувязь|радыёсувязі]]. У залежнасьці ад тыпу працаў, на мэтрапалітэне й магістральных чыгунках выкарыстоўваюць два тыпы радыёсувязі — цягніковая й манэўровая. Першая выкарыстоўваецца для абмену інфармацыяй [[машыніст лякаматыва|машыністаў]] цягнікоў зь цягніковымі дыспэтчарамі, а таксама паміж сабою, другая — для абмену інфармацыяй дзяжурнага па [[пост цэнтралізацыі|посьце цэнтралізацыі]] з машыністам цягніка й [[складальнік цягнікоў|складальнікамі цягнікоў]] пры правядзеньні манэўраў.<ref name="сувязь">{{Кніга|частка = Чыгуначны транспарт|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту|том = 4|старонкі = 127—128|isbn = }}</ref><ref>{{Кніга|частка = Чыгуначны транспарт|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя|год = 1994|старонкі = 383—384|isbn = }}</ref>
Радыёсувязь працуе ў [[сымплексны рэжым|сымплексным рэжыме]] з групавым выклікам у найболей распаўсюджаным гектамэтровым (~ 2 МГц) і мэтровым (~ 151-156 МГц) дыяпазонах. З-за таго, што ў гектамэтровым дыяпазоне ўзровень перашкодаў даволі высокі, для атрыманьня добрага сыгналу ўздоўж чыгуначнага шляху працягваюць накіравальныя правады, якія могуць быць зьмесцаваныя на апорах кантактнае сеткі, альбо на апорах паветраных лініяў сувязі. На магістральных чыгунках радыёсувязь машыністаў цягнікоў зь цягніковымі дыспэтчарамі ажыцьцяўляецца па дыспэтчарскай цягніковай радыёсувязі на дэцымэтровым дыяпазоне (330 МГц, за мяжой — да 450 МГц), цягніковая ж служыць для сувязі машыністаў цягнікоў паміж сабою, зь дзяжурнымі па станцыях, а таксама з начальнікам цягніка (на пасажырскіх цягніках). Лякаматыўныя радыёстанцыі ўсталёўваюцца ў кабіне кіраваньня, часам з двума пультамі (асобна для машыніста і для яго [[памагаты машыніста|памагатага]]).<ref name="сувязь"/><ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 352
|isbn = }}</ref>
На пасажырскіх маторвагонных цягніках усталёўваецца сыстэма ўнутранай сувязі, якая ажыцьцяўляецца па правадной лініі. Дадзеная сыстэма прызначаная для перадачы паведамленьняў [[пасажыр]]ам у салёне, а таксама для абмену інфармацыяй паміж чальцамі лякаматыўнае брыгады (машыніста з памагатым ці [[кандуктар]]ам), якія знаходзяцца ў розных кабінах. Для экстранай сувязі пасажыраў з машыністам прызначаная сыстэма сувязі «пасажыр-машыніст», перагаворныя прылады якой разьмешчаныя ў пасажырскіх салёнах. Часта сыстэмы сувязі «машыніст-пасажыр» і «пасажыр-машыніст» аб’ядноўваюць у адну.<ref>{{кніга|аўтар=Пегаў Д.В. і інш.|загаловак=Электрацягнікі сталага току|арыгінал=Электропоезда постоянного тока|адказны=Агееў К.П.|спасылка=|месца=Масква|выдавецтва=«Цэнтар камэрцыйных распрацовак»|год= 2006|том=|старонак=|старонкі=68|isbn=5-902624-06-1}}</ref>
=== Цяга ===
{{Асноўны артыкул|Лякаматыў|Маторны вагон}}
[[Файл:Crm california zephyr.jpg|міні|зьлева|[[Цеплавоз]]]]
Для прывядзеньня цягніка ў рух на першых рэйкавых дарогах выкарыстоўвалі мускульную сілу жывёлаў, галоўным чынам канёў. У першай палове XIX стагодзьдзя ім на зьмену прыйшоў [[лякаматыў]] — цягавы транспартны сродак, які перасоўваецца па рэйках. Прынцып яго працы складаецца на ўзаемадзеяньні кола й рэйкі — ад рухавіка на кола перадаецца цягавы высілак, а кола, за кошт сілы [[церце|церця]] аб рэйку, прыводзіць лякаматыў, а зь ім і ўвесь цягнік, у рух. Першым тыпам лякаматываў быў паравоз — транспартны сродак, рухавіком якога зьяўлялася [[паравая машына]]. Пара у паравую машыну паступала з [[паравы кацёл|паравога катла]], які знаходзіўся на лякаматыве. Нягледзячы на такую перавагу, як «усёеднасьць» (палівам для паравоза маглі служыць нафта, вугаль, дровы, торф), у такіх лякаматываў быў вельмі істотны недахоп — вельмі нізкі ККД, які складаў каля 5-7%. Таму ў наш час паравозы амаль не выкарыстоўваюцца ў цягніковай працы.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 289-290
|isbn = }}</ref>
У сучасных лякаматываў у якасьці першаснага рухавіка выкарыстоўваюцца рухавікі ўнутранага згараньня — [[дызэльны рухавік|дызэль]] ([[цеплавоз]]ы) альбо газавая турбіна ([[газатурбавоз]]ы). З-за таго, што такія рухавікі могуць працаваць у абмежаваным дыяпазоне [[частасьць|частасьцяў]] кручэньня, то для перадачы кручэньня на рухальныя колы патрабуецца прамежкавая перадача — электрычная, або гідраўлічная. Электрычная перадача складаецца з генэратара й электрарухавікоў, гідраўлічная — з [[гідрамуфта]]ў, [[гідратрансфарматар]]аў і [[гідрапомпа]]ў. Гідраўлічная перадача лягчэй і таньней, але электрычная перадача больш надзейная й больш эканомная. На маламагутных цеплавозах часам выкарыстоўваецца мэханічная перадача. З аўтаномных лякаматываў самае вялікае распаўсюджаньне атрымалі цеплавозы з электрычнай перадачай.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 138-145
|isbn =
}}</ref><ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Магістральныя электравозы з гідраўлічнай перадачай
|загаловак = [[Лякаматывы айчынных чыгунак, 1956-1975]]
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1999
|старонкі = 179-180
|isbn = 5-277-02012-8
}}</ref>
Першасны рухавік можна й зусім прыбраць зь лякаматыва, а энэргію на лякаматыў перадаваць звонку — па кантактнай сетцы. Менавіта на такім прынцыпе працуе [[электравоз]] — неаўтаномны лякаматыў, што рухаецца электрарухавікамі. Электравоз праз токапрымач атрымлівае з кантактнай сеткі электраэнэргію, якая затым накіроўваецца на цягавыя электрарухавікі, якія праз зубчастую перадачу круцяць рухальныя восі. Асноўная перавага электравоза перад аўтаномнымі лякаматывамі складаецца ў практычнай адсутнасьці шкодных выкідаў у атмасфэру (калі вядома не лічыць выкідаў ад электрастанцыяў), што дазволіла перавесьці на электрычную цягу ўвесь гарадзкі рэйкавы транспарт — [[трамвай]] і [[мэтрапалітэн]], а таксама [[монарэйка]]выя цягнікі. Апроч пералічаных тыпаў лякаматываў, сустракаюцца й іх спалучэньні: [[электрацеплавоз]], [[электрапаравоз]], [[цеплапаравоз]] і гэтак далей.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 203-205
|isbn =
}}</ref>
[[Файл:Linear Motor of Toei Ōedo Line.jpg|міні|[[Лінейны рухавік]] ([[індуктар]] зьверху)]]
Цягнік можа рухацца й безь перадачы цягі ад рухавіка на кола й далей на рэйку. Так у [[лінейны рухавік|лінейным рухавіку]] электраэнэргія напроста пераўтвараецца ў энэргію паступальнага руху — цягнік рухаецца за конт узаемадзеяньня магнітных палёў [[індуктар]]у й мэталічнай паласы. Індуктар можа разьмяшчацца, як у шляхаправодзе, гэтак і на рухомым складзе. Такі рухавік ужываецца на цягніках на магнітным падвешваньні ([[маглеў]]), а таксама ў монарэйкавым транспарце.<ref>{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая Расейская энцыкляпэдыя
|год = 1994
|старонкі = 211
|isbn = }}</ref> Апроч гэтага, у XX стагодзьдзі вяліся досьледы з ужываньнем для цягі цягнікоў авіяцыйных рухавікоў ([[паветраная шруба]], [[рэактыўны рухавік]]), але яны, галоўным чынам, прызначаліся для дасьледаваньня ўзаемадзеяньня рухомага складу й рэек пры высокіх хуткасьцях.<ref>{{кніга
|частка = Перадгісторыя хуткасных і высакахуткасных замежных чыгунак
|загаловак = Хуткасны і высакахуткасны чыгуначны транспарт
|месца =
|старонкі = 171-172
|год =
|том = 1
}}</ref>
=== Энэргетыка вагонаў ===
[[Файл:Dinamotor.jpg|міні|200пкс|зьлева|Пераўтваральнік ДК-604, усталяваны на [[электрацягнік]]ах [[ЭР1]] і ЭР2. Левая частка — дынаматор, правая — [[генэратар]]]]
У пасажырскіх цягніках ёсьць мноства дапаможных сыстэмаў, прызначаных для забесьпячэньня камфорту пасажыраў. Для працы большасьці зь іх ([[асьвятленьне]], [[ацяпленьне]], [[вэнтыляцыя]], варка ежы ў [[вагон-рэстаран|вагонах-рэстаранах]]) выкарыстоўваецца электрычнасьць. Адной зь яе крыніцаў зьяўляецца сыстэма аўтаномнага электразабесьпячэньня, якая ўлучае [[генэратар]] і [[акумулятар]]ную батарэю. Генэратар сталага току круціцца ад восі колавай пары праз раменную або [[карданная перадача|карданную]] перадачу. Напруга на генэратары складае 50 В, а яго магутнасьць — каля 10 кВт. У выпадку, калі вагон абсталяваны сыстэмай кандыцыянаваньня, напруга на генэратары складае 110 В, а яго магутнасьць можа дасягаць 30 кВт. У гэтым выпадку часьцей ужываюць генэратар пераменнага току й [[выпрамнік]]. Для атрыманьня пераменнага току (для сілкаваньня [[лямпа дзённага сьвятла|лямпаў дзённага сьвятла]], [[радыё]]апаратуры, разетак для падлучэньня [[брытва|электрабрытваў]] і іншых маламагутных прыбораў) ужываюць машынныя, або [[паўправаднік]]овыя пераўтваральнікі сталага току ў пераменны. Акумулятарная батарэя прызначаная для рэзэрваваньня генэратара пры малых хуткасьцях руху, а таксама ўспрымае пікі нагрузкі. Асноўны недахоп такой сыстэмы — павелічэньне супраціву руху да 10%.<ref name="БЭТ-энэрг-падваг">{{кніга
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|том = 4
|старонкі = 135-138, 149-153
|isbn = }}</ref>:
[[Файл:VL10p-1035 Adler.jpg|міні|200пкс|Электравоз [[ВЛ10]], мадэрнізаваны для перасоўваньня пасажырскіх цягнікоў у зімовы пэрыяд — дададзены провад для падачы на вагоны высокай напругі.]]
На хуткасных і высакахуткасных цягнікох для электразабесьпячэньня цягніка выкарыстоўваецца вагон-[[электрастанцыя]]. Ён абсталяваны дызэль-генэратарнай усталёўкай і, галоўным чынам, месьціцца ў пярэдняй частцы цягніка, адразу за лякаматывам (хоць зрэдку бывае й наадварот, калі ён усталяваны ў хвасьце цягніка). На [[дызэль-цягнік]]ах для атрыманьня нізкай напругі выкарыстоўваюцца дапаможныя генэратары, якія круцяцца ад [[дызэль]]най сыстэмы. На [[электрацягнік]]ах сталага току генэратар знаходзіцца на адным вале з дынаматорам, разьмешчаным пад вагонам, таксама нярэдка ўжываюць высакавольтныя паўправадніковыя пераўтваральнікі. На электрацягніках пераменнага току нізкую напругу атрымліваюць ад цягавага трансфарматара, дзе напруга кантактнай сеткі зьмяншаецца да неабходнага ўзроўню (каля 220 В). Далей аднафазны ток у машынным пераўтваральніку канвэртуецца ў трохфазны. Для атрыманьня зь пераменнага току сталага, выкарыстоўваюцца выпрамнікі. На вагонах мэтрапалітэну ланцугі кіраваньня й асьвятленьня атрымліваюць сілкаваньне ад акумулятарнай батарэі (яна ж зараджаецца ад кантактнай рэйкі праз набор [[рэзыстар]]аў), або ад статычнага пераўтваральніка.<ref name="БЭТ-энэрг-падваг"/>
Для сілкаваньня ланцугоў апалу патрабуецца высокая напруга (на магістральных чыгунках — каля 3000 В), якая паступае ад лякаматыву. На электравозе сталага току сілкаваньне ў ланцугі апалу цягніка паступае напроста з [[кантактная сетка|кантактнай сеткі]], на электравозе пераменнага току — напруга кантактнае сеткі (25 кВ), пры дапамозе адмысловай абмоткі на цягавым трансфарматары, зьніжаецца да 3 кВ, пасьля чаго паступае ў ланцугі апалу. На цеплавозе можа разьмяшчацца адмысловы генэратар, які выпрацоўвае напругу ў 3 кВ, у адваротным выпадку — на пасажырскіх вагонах прадугледжаны апал з дапамогай паліва (вугаль, дровы, торф). У вагонах мэтрапалітэну, якія працуюць на адкрытых дзялянках (напрыклад [[Філёўская лінія]] [[Маскоўскі мэтрапалітэн|маскоўскага мэтрапалітэну]]), а таксама ў вагонах трамвая электрычныя печы падлучаюцца напроста да [[кантактная сетка|кантактнае сеткі]] (альбо да [[кантактная рэйка|кантактнай рэйкі]]). Высокая напруга таксама можа трапляць ня толькі ад лякаматыву, але й ад вагона-электрастанцыі. Часта ад лякаматыву на вагоны можа падавацца й нізкая напруга — для сілкаваньня ланцугоў асьвятленьня, вэнтыляцыі й г. д., што дазваляе не выкарыстоўваць сыстэму аўтаномнага электразабесьпячэньня.<ref name="Ракаў2"/><ref name="БЭТ-энэрг-падваг"/>
На [[рэфрыжэратарны вагон|рэфрыжэратарных вагонах]] для працы халадзільных усталёвак таксама неабходна электраэнэргія. Для яе атрыманьня выкарыстоўваюцца дызэль-генэратарныя ўсталёўкі, якія разьмяшчаюцца або на самым вагоне, або на асобным вагоне-электрастанцыі, прычым часта на вагон-электрастанцыю пераносяць і халадзільныя ўсталёўкі.<ref name="БЭТ-энэрг-падваг"/>
== У культуры й мастацтве ==
=== У жывапісе ===
[[Файл:Я._Драздовіч_Краявід_з_цягніком.jpg|міні|справа|200пкс|[[Язэп Драздовіч]], ''«[[Краявід зь цягніком]]»'', 1936]]
[[Файл:CarlSpitzwegGnomEisenbahnbetrachtend.jpg|міні|справа|150пкс|[[Карл Шпіцвэг]], ''«[[Гном, які назірае за цягніком]]»'', 1848]]
Сярод першых карцінаў, дзе намаляваны цягнік, карціны [[Людвіг Тумлінг|Людвіга Тумлінга]] й [[Фрэдэрык Мартэнс|Фрэдэрыка Мартэнса]], на якіх намаляваны цягнік Царскасельскай чыгункі ў Расеі<ref>[https://web.archive.org/web/20200605154624/http://korenev.org/index.php/ru/2011-04-07-13-55-37/2011-04-07-14-09-17/73-2011-04-29-07-55-32 Так кто же первым изобразил Царскосельскую железную дорогу?]</ref>. У 1915 годзе [[Джына Сэвэрыні]] напісаў карціну ''«Санітарны цягнік, які імчыць праз горад»''. Таксама ў залях шматлікіх музэяў можна сустрэць нямала іншых карцінаў з выявамі цягнікоў (''«[[Турксіб]]»'', ''«Пераможцы»'' й іншыя). Цягнікі на сваіх карцінах малявалі [[Язэп Драздовіч]], [[Уладзімер Казанцаў]]<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://www.art-catalog.ru/picture.php?id_picture=8076
| загаловак = На паўстанку. Зімовая раніца на Ўральскай чыгунцы. 1891
| фармат =
| выдавец = Art-каталёг
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>, [[Ісак Левітан]]<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://www.art-catalog.ru/picture.php?id_picture=366
| загаловак = Цягнік у шляху. 1890-я
| фармат =
| выдавец = Art-каталёг
| дата = 18 лютага 2015
| мова =
}}</ref>, [[Ўільям Тэрнэр]], [[Карл Шпіцвэг]], [[Вінцэнт ван Гог]].
=== У літаратуры ===
Цягнікі фігуруюць у вялікай колькасьці [[літаратура|літаратурных]] твораў, прычым у шэрагу зь іх цягнікам адведзеная немалаважная роля. У 1937 годзе народны пісьменьнік Беларусі [[Міхась Лынькоў]] напісаў дзіцячую аповесьць «[[Міколка-паравоз]]», якая ў 1957 годзе была экранізаваная. У 1976 годзе народны паэт Беларусі [[Пімен Панчанка]] напісаў верш «Вячэрні цягнік»<ref>{{Навіна|аўтар=[[Пімен Панчанка]]|загаловак=Вячэрні цягнік|спасылка=https://knihi.com/Pimien_Pancanka/Viacerni_ciahnik.html|выдавец=«[[Беларуская палічка]]»|дата публікацыі=2020|дата доступу=4 чэрвеня 2020}}</ref>. У 1994 годзе пісьменьнік [[Андрэй Крэйдзіч]] выдаў кнігу «Права на ўсьмешку», у якой зьмясьціў апавяданьне «У цягніку»<ref>{{Навіна|аўтар=[[Андрэй Крэйдзіч]]|загаловак=У цягніку|спасылка=https://knihi.com/Anatol_Krejdzic/U_ciahniku.html|выдавец=«Беларуская палічка»|дата публікацыі=2020|дата доступу=4 чэрвеня 2020}}</ref>.
У цягніках разгортвалася дзеяньне некаторых раманаў [[Агата Крысьці|Агаты Крысьці]] пра [[Эркюль Пуаро|Эркюля Пуаро]]: «Таямніца Блакітнага цягніка» й «[[Забойства ва Ўсходнім экспрэсе (раман)|Забойства ва Ўсходнім экспрэсе]]». Пад цягнік кідаецца галоўная гераіня рамана [[Леў Талстой|Льва Талстога]] «[[Ганна Карэніна]]». У адным зь першых раманаў [[Жуль Вэрн|Жуля Вэрна]] «[[Парыж у дваццатым стагодзьдзі]]» апісваецца цягнік, які рухаецца з дапамогаю цыліндру, што рухаецца ўсярэдзіне трубы й злучаецца з вагонамі магнітнаю сувязьзю — прататып [[лінейны рухавік|лінейнага рухавіка]]. У рамане «[[Клёдыюс Бамбарнак]]» герой зьдзяйсьняе вандраваньне на цягніку па [[Транссыбірская магістраль|Транссыбірскай магістралі]], а ў «[[Вакол сьвету за 80 дзён]]» апісваецца эпізод, як цягнік праімчаўся праз [[мост]], які мог абрынуцца ў любы момант.
[[Файл:Verne-bomb2.jpg|міні|200пкс|У [[вагон-рэстаран|вагоне-рэстаране]] Транссыбірскага экспрэса. Ілюстрацыя да першага выданьня рамана Ж. Вэрна «[[Клёдыюс Бамбарнак]]» (1892)]]
{{цытата|Затым раздаўся другі [[сьвісток]], і цягнік панёсься наперад; ён увесь час набіраў хуткасьць, пакуль яна не дасягнула крайняй мяжы; быў чутны толькі роў лякаматыву, поршні якога рабілі дваццаць хадоў у сэкунду, колавыя восі дыміліся, нягледзячы на шчодрую змазку. Цягнік нёсься з хуткасьцю сто міляў у гадзіну — ён ляцеў, ледзь дакранаючыся [[рэйка|рэек]]. Хуткасьць як бы пазбаўляла цягнік цяжару.
І ён пранёсься праз раку! Прамільгнуў, быццам [[маланка]], не заўважыўшы моста. Цягнік нібы пераскочыў з аднаго [[бераг]]а на іншы, і [[машыніст]] змог спыніць разагнаны паравоз толькі за пяць міль за станцыяй.
Але ледзь цягнік пераехаў праз раку, як канчаткова разбураны мост з грукатам паляцеў у хуткія воды Мэдысын-Боў.<ref>{{кніга
| аўтар = [[Жуль Вэрн|Жуль Верн]]
| загаловак = «[[Вакол сьвету за 80 дзён|Вакол сьвету за восемдзесят дзён]]»
| спасылка =
| выдавецтва =
| месца =
| год =
|isbn =
}}</ref> }}
У 1943 годзе [[Барыс Пастарнак]] выдаў складанку вершаў пад назовам «[[На раньніх цягніках]]». У 1952 годзе [[Джані Радары]] выдаў складанку дзіцячых вершаў пад назвай «Цягнік вершаў». У яе ўвайшлі такія вершы, як:
* «Шэсьць тысячаў доўгіх цягнікоў»;
* «Таварны цягнік»;
* «Цягнік эмігрантаў»;
* «Цягнік будучыні»;
* «Цягнік, што ідзе за мяжу»;
* «Цягнікі страйкуюць» і гэтак далей.<ref>{{кніга
|аўтар = [[Самуіл Маршак]]
|загаловак = Пераклады. З народнай паэзіі; Эпіграмы; З замежных паэтаў; З паэтаў народаў СССР
|адказны = Г. Г. Кудраўцаў
|спасылка =
|месца = Масква
|выдавецтва = Мастацкая літаратура
|год = 1969
|том = 4
|старонак =
|старонкі =
|isbn =
}}</ref>
У сэрыі раманаў [[Джоан Роўлінг]] «[[Гары Потэр (сэрыя раманаў)|Гары Потэр]]» цягнік «[[Гогвартс-Экспрэс]]» напачатку кожнага навучальнага году адвозіць студэнтаў у школу [[Гогвартс]].
Сюжэт кнігі [[Даніл Карэцкі|Даніла Карэцкага]] «Атамны цягнік» разгортваецца вакол мабільнага комплексу для запуску ядзерных балістычных ракет, замаскіраванага пад пасажырскі цягнік.<ref>{{кніга
|аўтар = [[Даніл Карэцкі]]
|загаловак = Атамны цягнік
|адказны =
|спасылка =
|месца = Масква
|выдавецтва = Эксмо
|год = 2004
|том =
|старонак =
|старонкі =
|isbn = 5-699-09043-6
}}</ref> Прататыпам такога цягніка зьяўляўся [[БЧРК Маладзец|БЧРК «Маладзец»]].
=== У кінэматографе ===
Як прадстаўнікі чыгуначнага транспарту, цягнікі зьяўляюцца ў велізарнай колькасьці фільмаў, у тым ліку ў адным зь ''першых у сьвеце фільмаў'' — «[[Прыбыцьцё цягніка на вакзал Ля-Сыёты]]» (яго таксама можна ўбачыць у фільме «[[Чалавек з бульвару Капуцынаў]]»). Таксама менавіта ў цягніках пазнаёміліся героі такіх фільмаў, як «[[У джазе толькі дзяўчыны]]», «[[Масква сьлёзам ня верыць]]», «[[Злодзей (фільм, 1997)|Злодзей]]», «[[Сыбірскі цырульнік]]», а ў фільме «[[Няўлоўныя мсьціўцы]]» героі ратуюцца ад [[белы рух|белых]] на цягніку. Так згадваньне цягнікоў можна сустрэць у назвах наступных фільмаў:
[[Файл:Great Train Robbery.jpg|міні|300пкс|Постэр фільма «[[Вялікае рабаваньне цягніка (фільм, 1903)|Вялікае рабаваньне цягніка]]» 1903 году]]
* «[[Прыбыцьцё цягніка на вакзал Ля-Сыёты]]» (1896);
* «Вялікае рабаваньне цягніка» ([[Вялікае рабаваньне цягніка (фільм, 1903)|1903]], [[Вялікае рабаваньне цягніка (фільм, 1979)|1979]]);
* «[[Цягнік ідзе на ўсход]]» (1949);
* «[[Незнаёмцы ў цягніку]]» (1951);
* «Цягнік» ([[Цягнік (фільм, 1959)|1959]], [[Цягнік (фільм, 1964)|1964]], [[Цягнік (фільм, 1973)|1973]]);
* «[[Прыгарадныя цягнікі]]» (1960);
* «[[Вадзіў цягнікі машыніст]]» (1961);
* «[[Самы павольны цягнік]]» (1963);
* «[[Ранішнія цягнікі]]» (1963);
* «[[Цягнік літасьці]]» (1964);
* «[[Выкрадзены цягнік]]» (1970);
* «[[Стаянка цягніка — дзьве хвіліны]]» (1972);
* «[[Цягнік страху (фільм, 1972)|Цягнік страху]]» (1972);
* «[[Дзённы цягнік (фільм)|Дзённы цягнік]]» (1976);
* «[[Спыніўся цягнік]]» (1982);
* «[[Цягнік фон Раена]]» (1985);
* «[[Цягнік па-за раскладам]]» (1985);
* «[[Цягнік-бягляк]]» (1985);
* «[[Скінь маму зь цягніка]]» (1987);
* «[[Таямнічы цягнік]]» (1987);
* «[[Цягнік у пекла]]» (1993);
* «[[Цягнік да Брукліну]]» (1995);
* «[[Грашовы цягнік]]» (1995);
* «[[Апошні бронецягнік]]» (2006);
* «[[Цягнік на Юму]]» (2007);
* «[[Цягнік на Дарджылінг|Цягнік на Дарджылінг. Адчайныя вандроўцы]]» (2007);
* «[[Начны цягнік]]» (2009)
Стужкі, дзе асноўныя дзеяньні разгортваюцца ў цягніку ці беспасярэдне злучаны зь ім:
* «[[Залаты эшалён (фільм)|Залаты эшалён]]» (1959);
* «[[Беларускі вакзал (фільм)|Беларускі вакзал]]» (1970);
* «[[Забойства ва ўсходнім экспрэсе (фільм)|Забойства ва ўсходнім экспрэсе]]» (1974);
* «[[На ўсё астатняе жыцьцё]]» (1975);
* «[[34-ы хуткі]]» (1981);
* «[[Вакзал для дваіх]]» (1982);
* «[[Магістраль (фільм)|Магістраль]]» (1983);
* «[[Назад у будучыню 3]]» (1990);
* «[[У аблозе 2: Тэрыторыя цемры]]» (1994);
* «[[Ізноў трэба жыць]]» (1999);
* «[[Дарога да Сталінграду]]» (2005);
* «[[Паўночны экспрэс]]» (2008).
Некаторыя кіналяпы й недакладнасьці, датычныя цягнікоў:
* У стужцы «[[Няўлоўныя мсьціўцы]]» паравоз [[паравоз Од|О<sup>''д''</sup>]], на якім героі ўцякаюць ад [[белы рух|белых]], у момант пераезду моста ператвараецца ў паравоз [[Паравоз Э|сэрыі Э]];
* У стужцы «[[Цягнік па-за раскладам]]» стоп-кран у вагоне не працуе, бо разьяднаная тармазная магістраль паміж вагонамі, але калі героі перабіраюцца па цягніку, рукавы магістралі злучаныя. У тым жа фільме сэкцыя цеплавоза [[2ТЭ10Л]], пушчаная наўздагон, у момант сутыкненьня з прычэпам ператвараецца ў цеплавоз [[Цеплавоз М62|М62]];
* У фільме «[[Назад у будучыню 3]]», калі ўзгаралася кожнае з адмысловых паленаў Дока, цягнік рэзка паскараўся. У рэальнасьці такое на [[паравоз]]е немагчыма, бо скачкападобны рост тэмпэратуры ў топцы згладжваецца ў [[паравы кацёл|паравым катле]];
* У фільме «[[Сыбірскі цырульнік]]» напачатку гісторыі (1885 год) зьяўляецца паравоз [[Паравоз Ов|О<sup>в</sup>]], выпуск якіх пачаўся ў 1901 годзе (першыя паравозы [[Паравоз О|сэрыі О]] былі выпушчаны ў 1890 годзе);<ref>{{кніга|аўтар=Ракаў В. А.|частка=Паравозы сэрыі О|загаловак=Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955|арыгінал=Локомотивы отечественных железных дорог, 1845-1955|месца=Масква|выдавецтва=Транспарт|год=1995|старонкі=140-147|isbn=5-277-00821-7}}</ref>
* Дзеяньне фільму «[[Ізноў трэба жыць]]» адбываецца ў пэрыяд 1924—1927 гг., аднак гераіня працуе на паравозе Э<sup>р</sup>. Паравозы гэтага тыпу выпускаліся з 1934 году (першыя паравозы сэрыі Э былі выпушчаны ў 1905 годзе). Акрамя таго паравоз абсталяваны аўтасчэпкамі тыпу [[аўтасчэпка СА-3|СА-3]], якія ўпершыню сталі ўсталёўваць у 1935 годзе;<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Паравозы сэрыі Э<sup>р</sup>
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1995
|старонкі = 263-265
|isbn = 5-277-00821-7
}}</ref>
* У фільме «[[Стылягі (фільм, 2008)|Стылягі]]» (дзеяньне адбываецца ў 1955—1956 гг.) у мэтро героі садзяцца ў сэрыйныя вагоны [[вагон мэтро Е|тыпу Е]], выпуск якіх быў пачаты ў 1963 годзе. Таксама ў фільме зьяўляецца трамвай мадэлі [[РВЗ-6М2]], выпуск якога быў пачаты ў 1960 годзе.<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Маторныя вагоны тыпу Е і іх разнавіднасьці
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1956-1975
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1999
|старонкі = 276-279
|isbn = 5-277-02012-8
}}</ref>
=== У мультфільмах ===
Адным з самых вядомых мультфільмаў, датычных цягнікоў, зьяўляецца ангельскі [[мультсэрыял]] «[[Томас і сябры]]» (з 1984 г.), а таксама яго савецкі папярэднік — «[[Паравозік з Рамашкава]]». У шматлікіх [[ЗША|амэрыканскіх]] мультфільмах даволі часта можна ўбачыць эпізод, калі стаячага на рэйках пэрсанажа зьбівае цягнік (гэты эпізод нават ёсьць ў фільме «[[Хто падставіў труса Роджэра]]»). Таксама цягнікі можна ўбачыць у такіх мультфільмах, як:
[[Файл:Электровоз ЧС2-470.jpg|міні|230пкс|[[Электравоз]] [[ЧС2]]]]
* «[[Ну, пачакай!]]», [[Ну, пачакай! (выпуск 6)|выпуск 6]] (1973) — у канцы Воўк гоніцца за Зайцам па цягніку;
* «[[Шапакляк (мультфільм)|Шапакляк]]» (1974) — [[кракадзіл Гена|Гена]] і [[Чабурашка]] напачатку і ў канцы мультфільму едуць на цягніку. Характэрна, што ў лякаматыве лёгка згадваецца электравоз [[ЧС2]], што меў у чыгуначнікаў мянушку «Чабурашка»;
* «[[80 дзён вакол сьвету (мультфільм)|80 дзён вакол сьвету]]»;
* «[[Канікулы ў Прастаквашыне]]» (1980) — Дзядзька Фёдар зьбягае ад бацькоў на [[прыгарадны цягнік|прыгарадным цягніку]];
* «[[Спыніце цягнік]]» (1982);
* «[[Вакол сьвету зь Вілі Фогам]]» (1983);
* «[[Паўднёвы парк]]» — у эпізодзе «[[Матуля Картмана — брудная самадайка]]» (1998) [[Кені]] зьбівае цягнік;
* «[[Футурама]]» — на выстаўцы «Пастарама» (эпізод «[[Lesser of Two Evils]]» (2000)) [[Фрай (Футурама)|Фрай]] дае цягніку азначэньне: «перасоўная дармовая хата»;
* «[[Тачкі]]» (2006) — Макуін праяжджае [[пераезд]] перад самым цягніком;
* «[[Сымпсаны ў кіно]]» (2007) — агенты ЭПА ловяць у цягніку [[Мардж Сымпсан|Мардж]], [[Барт Сымпсан|Барта]], [[Ліза Сымпсан|Лізу]] і [[Мэгі Сымпсан|Мэгі]].
=== У тэлевізыйных праграмах ===
У некаторых краінах існуюць адмысловыя тэлепраграмы, прысьвечаныя чыгунцы й цягнікам. Прыкладамі могуць быць праграма ''«[[Eisenbahnromantik]]»''<ref>[https://www.swrfernsehen.de/eisenbahn-romantik/startseite-110.html Афіцыйная старонка праграмы «Eisenbahnromantik» на канале SWR]{{ref-de}}</ref> ({{мова-be|«Чыгуначная рамантыка»}}) [[Нямеччына|нямецкага]] тэлебачаньня (выйшла больш за 900 выпускаў) і ''«[[Des trains pas comme les autres]]»''<ref>[https://www.france.tv/france-5/des-trains-pas-comme-les-autres/ «Des trains pas comme les autres» на сайце каналу France 5]{{ref-fr}}</ref> ({{мова-be|«Цягнікі, якія не падобныя на іншыя»}}) [[Францыя|францускага]] тэлебачаньня (выйшла больш за 100 выпускаў).
=== У песьнях ===
[[Файл:Baranovichi, Belarus - panoramio (21).jpg|значак|240пкс|Паравоз-помнік на станцыі «[[Баранавічы Палескія]]» (2013 год)]]
У 1989 годзе беларускі гурт «[[ULIS|Уліс]]» выдаў альбом «[[Чужаніца (альбом)|Чужаніца]]», у якім 1-я песьня называлася «Цягнік на [[Нясьвіж]]». У 2006 годзе гурт «[[Бяз назвы]]» выдаў альбом «[[Жыве рок-н-рол]]», першая песьня якога мела назву «Цягнік».
Адной з самых вядомых савецкіх песень пра цягнік зьяўляецца дзіцячая песьня «Блакітны вагон» ({{мова-ru|Голубой вагон}}), якая гучыць у мультфільме «[[Шапакляк (мультфільм)|Шапакляк]]»:
<blockquote>
: Блакітны вагон бяжыць гайдаецца
: Цягнік хуткі набірае ход
</blockquote>
Нямала песень пра цягнікі гучаць у кінастужках, ці на музычных сцэнах:
* «[[Цягнік на Чатанугу]]» ({{мова-en|Chattanooga Choo Choo}}) зь фільма «[[Сэрэнада Сонечнай даліны]]»;
* «Цягнік ідзе на ўсход» ({{мова-ru|Поезд идёт на восток}}) з [[Цягнік ідзе на ўсход|аднайменнага фільма]];
* «Сяду ў хуткі цягнік» ({{мова-ru|Сяду в скорый поезд}}) [[Міхаіл Баярскі|Міхаіла Баярскага]];
* «Цягнік на Ленінград» ({{мова-ru|Поезд на Ленинград}}) гурту «[[Империя]]»;
* «Хуткі цягнік» ({{мова-ru|Скорый поезд}}) [[Віктар Пятлюра|Віктара Пятлюры]];
* «Цягнік у агні» ({{мова-ru|Поезд в огне}}) гурту «[[Аквариум]]»;
* «Паштовы цягнік» ({{мова-ru|Почтовый поезд}}) гурту [[Hi-Fi]];
* «Гутарка ў цягніку» ({{мова-ru|Разговор в поезде}}) гурту «[[Машина времени]]»;
* «Another Town, Another Train», а таксама ў кліпе да песьні «[[The Day Before You Came]]» гурту «[[ABBA]]»;
* «Last Train to Transcentral» гурту «[[The KLF]]»
* «Long Train Runnin'» і «Keep This Train A-Rollin» гурту «[[The Doobie Brothers]]»
* «Soul Train» гурту «[[Scooter]]»
* «Train of Love» гурту «[[Odyssey]]»
* «Train of thought» гурту «[[A-ha]]»;
* «Train Kept A Rollin`» і «Back Back Train» гурту «[[Aerosmith]]»;
* «Train to Skaville» гурту «[[Boney M]]»
* «Train» гурту «[[3 Doors Down]]»;
* «Zion Train» [[Боб Марлі|Боба Марлі]];
* «Suburbian Train» і «Urban train» [[DJ]] [[Tiesto]].
Таксама да песень пра цягнікі можна аднесьці любую песьню, дзе згадваецца рэйкавы рухомы склад:
* «Пастой, паравоз» ({{мова-ru|Постой, паровоз}}) зь фільму «[[Апэрацыя «Ы» і іншыя прыгоды Шурыка]]»;
* «[[Электрычка]]» ({{мова-ru|Электричка}}) [[Алёна Апіна|Алёны Апінай]];
* «[[Паравоз]]ік-[[воблака|аблачынка]]» ({{мова-ru|Паровозик-облачко}}) гурту «[[Лицей]]»;
* «42 хвіліны пад зямлёй» ({{мова-ru|42 минуты под землёй}}) гурту «[[Браво]]»;
* «Трамвай пяцёрачка» ({{мова-ru|Трамвай пятёрочка}}) гурту «[[Любэ]]»;
* «Гайдаецца вагон» ({{мова-ru|Качается вагон}}) [[Вячаслаў Дабрынін|Вячаслава Дабрыніна]]
* «Oneway Ticket» гурту «[[Eruption]]»
* «Trans Europa Express» і «Europa Endlos» гурту «[[Kraftwerk]]»
і іншыя.
=== На паштовых марках ===
{{Асноўны артыкул|Чыгуначная філятэлія}}
Першай паштовай мініятурай з выявай паравозу стала марка [[Брытанская імпэрыя|брытанскай]] калёніі [[Нью-Брансўік]] ([[Канада]]), якая пабачыла сьвет у 1860 годзе.
<gallery widths="150px" heights="130px" class="center">
1860 NB OneCentTrain ScottNo6.jpg
Locomotive_1869_Issue-3c.jpg
SM-Peru-1871.jpg
US_stamp_1901_Pan_Am_2c_Fast_Express.jpg
Stamp_of_USSR_0783.jpg
1987 CPA 5862.jpg
ArmenianStamps-094.jpg
Railwaystamp.jpg
CaseyJonesStamp.png
DBPB 1971 379 Vorortbahn 1925.jpg
DBPB 1971 382 Stadtbahn 1932.jpg
Posta Romania 4Lei Stamp.jpg
1996 The 115th Anniversary of Azerbaijan Railway.jpg
1966 CPA 3391.jpg
</gallery>
=== У кампутарных і відэагульнях ===
З прычыны велізарнай колькасьці кампутарных гульняў самых розных жанраў, цягнікі сустракаюцца ў немалым ліку гульняў. Існуе нават цэлы жанр гульняў прысьвечаны цягнікам — [[сымулятар цягніка|чыгуначны сымулятар]]. З гульняў гэтага жанру найболей вядомыя наступныя:
* [[Southern Belle]] і яе сыквэл [[Evening Star]];
* [[Train Simulator]];
* [[Densha de GO!]];
* [[Microsoft Train Simulator]];
* [[Trainz]];
* [[Rail Simulator]]
У гэтых гульнях гульцу даецца магчымасьць кіраваць цягнікамі самых розных краінаў сьвету па разнастайных варыянтах трас пры розных варыянтах фармаваньня цягнікоў.
У гульнях іншых жанраў цягнікам адведзена значна меншая роля і яны выступаюць там, галоўным чынам, толькі як сродак дастаўкі. У такіх гульнях гулец можа проста назіраць за рухам цягніка па загадзя створанаму чыгуначнаму шляху ([[Бліцкрыг (гульня)|Бліцкрыг]]), але можа і стварыць інфраструктуру чыгункі, задаць маршруты для цягнікоў і нават падабраць лік вагонаў у цягніку і тып грузу ([[Transport Giant]]). У некаторых гульнях нават ёсьць магчымасьць прымітыўна кіраваць цягніком ([[SimCity 4: Rush hour]]). Апроч ужо згаданых, цягнікі (ня блытаць з рухомымі складамі) можна ўбачыць у наступных гульнях:
* [[Transport Tycoon]] і яе палепшаная вэрсія [[Transport Tycoon Deluxe]];
* [[OpenTTD]];
* [[Chris Sawyer's Locomotion]]
* [[Commandos: Behind Enemy Lines]];
* [[Flintstones]];
* [[GTA 3]], [[GTA: San Andreas]], [[GTA 4]];
* [[Railroad Tycoon]], [[Railroad Tycoon 2]], [[Railroad Tycoon 3]];
* [[SimCity]], [[SimCity 2000]], [[SimCity 3000]], [[SimCity 4]];
* [[Нафтавы магнат]];
* [[Піянэры чыгунак]]
=== У геральдыцы ===
Выявы паравозаў можна пабачыць, напрыклад, на гербах [[Герб Асіпавічаў|Асіпавічаў]] і [[Герб Баранавічаў|Баранавічаў]], [[Сатвіль-ле-Руан|Сатвіль-ле-Руану]] ([[Францыя]]), [[Голенбэк]]у ([[Нямеччына]]), [[Вілья-Алямана|Вілья-Аляманы]] ([[Чылі]]), Савецкага раёну [[Чалябінск]]у ([[Расея]])<ref>[https://geraldika.ru/symbols/3174 ГЕРБ ГОРОДА ЧЕЛЯБИНСК]{{ref-ru}}</ref>, на пячатцы гораду [[Г’юстан]]у ([[ЗША]]).
Чыгуначны шлях зьяўляецца часткай гербоў [[Пашынг]]у ([[Аўстрыя]]), [[Чырванаград]]у ([[Украіна]]), [[Леарда|Леарды]] ([[Румынія]]).
=== Музэі чыгунак і трамваяў ===
[[Файл:Brwm20.JPG|міні|220пкс|Грузавая [[аўтадрызына]] ДГК<sup>у</sup> у [[Музэй чыгуначнай тэхнікі Баранавіцкага аддзяленьня Беларускай Чыгункі|Музэі чыгуначнай тэхнікі Баранавіцкага аддзяленьня Беларускай Чыгункі]]]]
У шэрагу краінаў сьвету існуюць музэі, прысьвечаныя гісторыі чыгункі, чыгуначнаму транспарту і трамваям. [[Беларуская чыгунка]] налічвае 39 музэяў і пакояў баявой і працоўнай славы, агульным фондам больш за 45 тысячаў адзінак захаваньня<ref>[https://web.archive.org/web/20200606140158/https://www.rw.by/be/corporate/social_sphere/museums/ МУЗЕІ — БЕЛАРУСКАЯ ЧЫГУНКА]</ref>, у тым ліку:
* [[Берасьцейскі чыгуначны музэй|Музэй чыгуначнай тэхнікі лякаматыўнага дэпо Берасьце]]
* [[Музэй чыгуначнай тэхнікі Баранавіцкага аддзяленьня Беларускай Чыгункі]]
Музэі трамваю працуюць у [[Менскі трамвай|Менску]]<ref>[https://web.archive.org/web/20200606140201/https://vetliva.by/tourism/what-to-see/muzey-tramvaya-v-minske/ Музей трамвая ў Мінску, Беларусь]</ref> і [[Віцебскі трамвай|Віцебску]]<ref>[https://web.archive.org/web/20200422192951/https://tramway.by/museum Музей истории Витебского трамвая]{{ref-ru}}</ref>.
==== За мяжой ====
[[Файл:2011-03-05-eisenbahnmuseum-nuernberg-by-RalfR-19.jpg|міні|справа|220пкс|Вагон караля Баварыі [[Людвіг II|Людвіга II]] у [[Музэй транспарту (Нюрнбэрг)|Музэі транспарту]] ў [[Нюрнбэрг]]у]]
[[Файл:CBR_voiture_B_328_-_12.jpg||міні|справа|150пкс|Унутры вагону CBR no B 328 у [[Францускі музэй паравых трамваяў і другасных чыгунак|Францускім музэі паравых трамваяў і другасных чыгунак]]]]
Прыклады чыгуначных музэяў у Сьвеце:
* [[Музэй чыгунак Летувы]], [[Вільня]], [[Летува]]
* [[Чыгуначны музэй (Варшава)|Чыгуначны музэй]], [[Варшава]], [[Польшча]]
* [[Выстава рухомага складу гістарычных лякаматываў ды вагонаў (Кіеў)|Выстава рухомага складу гістарычных лякаматываў ды вагонаў]], [[Кіеў]], [[Украіна]]
* [[Музэй чыгунак Расеі]], [[Санкт-Пецярбург]], [[Расея]]
* [[Музэй гісторыі Латвійскай чыгункі]], [[Елгава]] і [[Рыга]], [[Латвія]]
* [[Музэй транспарту (Нюрнбэрг)|Музэй транспарту]], [[Нюрнбэрг]], [[Нямеччына]]
* [[Швэдзкі чыгуначны музэй]], [[Еўле]], [[Швэцыя]]
* [[Нацыянальны чыгуначны музэй (Нью-Дэлі)|Нацыянальны чыгуначны музэй]], [[Нью-Дэлі]], [[Індыя]]
* [[Музэй Аўстралійскага чыгуначнага гістарычнага таварыства]], [[Мэльбурн]], [[Аўстралія]]
* [[Чыгуначны музэй Найробі]], [[Найробі]], [[Кенія]]
Прыклады музэяў трамваю ў Сьвеце:
* [[Трамвайны музэй Бэрну]], [[Бэрн]], [[Швайцарыя]]
* [[Трамвайны музэй Грацу]], [[Грац]], [[Аўстрыя]]
* [[Францускі музэй паравых трамваяў і другасных чыгунак]], [[Бютры-сюр-Уаз]], [[Францыя]]
* [[Трамвайны музэй Порту]], [[Порту]], [[Партугалія]]
=== Турыстычныя чыгункі і трамваі ===
[[Файл:Trochita_puente_sobre_Río_Chico.JPG|міні|справа|220пкс|Цягнік праяжджае па мосьце цераз раку Рыё-Чыка на чыгунцы [[Ля Трачыта]]]]
[[Файл:Elevador_da_Bica1987.JPG|міні|справа|220пкс|[[Лісабонскі трамвай]]]]
Турыстычныя чыгункі таксама зьяўляюцца чыгуначнымі музэямі: па такіх чыгунках турыстаў возяць на гістарычных цягніках. Частка з такіх чыгунак захавала і іх асноўную функцыю — перавозку «звычайных» пасажыраў. Першай чыгункай, якая абслугоўвалася выключна аматарамі, была [[Талілінская чыгунка]] ва [[Ўэйлз]]е. Да турыстычных чыгунак можна таксама аднесьці і ''дзіцячыя чыгункі'', напрыклад, [[Менская дзіцячая чыгунка імя К. С. Заслонава|Менскую]]. Акрамя таго, у шэрагу гарадоў па ўсім Сьвеце існуюць турыстычныя міні-цягнікі на колах (бязрэйкавыя), якія курсуюць па вуліцах між галоўнымі турыстычнымі мясьцінамі адпаведных гарадоў.
Прыклады турыстычных чыгунак у сьвеце:
* [[Мідлтанская чыгунка]], [[Лідс]], [[Ангельшчына]] — найстарэйшая ў сьвеце чыгунка, якая працуе бесьперапынна з часу заснаваньня (1758 г.)
* [[Ст’юартстаўнская чыгунка]], [[Ст’юартстаўн (Пэнсільванія)|Ст’юартстаўн]], [[ЗША]]
* [[Ля Трачыта]], [[Патагонія]], [[Аргентына]]
* [[Шарганская васьмёрка]], ад [[Мокра гора|Мокра Горы]] да [[Шарган-Вітасі]], [[Сэрбія]]
* [[Р’юканская чыгунка]], [[Р’юкан]], [[Нарвэгія]]
* [[Ройтлінгенска-Шэльклінгенская чыгунка]], участак ад [[Ройтлінген]]у да [[Шэльклінген]]у, [[Нямеччына]]
* [[Дрэздэнская паркавая чыгунка]], [[Дрэздэн]], [[Нямеччына]] (дзіцячая)
* [[Мальтанка]], [[Познань]], [[Польшча]] (дзіцячая)
Прыклады турыстычных трамваяў:
* Маршрут 7N [[Стакгольмскі трамвай|Стакгольмскага трамваю]], [[Стакгольм]], [[Швэцыя]]
* Некалькі маршрутаў [[Лісабонскі трамвай|Лісабонскага трамваю]], [[Лісабон]], [[Партугалія]]
* [[Электрычная музэйная трамвайная лінія Амстэрдаму]], [[Амстэрдам]], [[Нідэрлянды]]
* [[Канатны трамвай Сан-Францыска]] (3 маршруты), [[Сан-Францыска]], [[ЗША]]
=== Чыгуначны мадэлізм ===
{{Асноўны артыкул|Чыгуначны мадэлізм}}
Адным з кірункаў чыгуначнага мадэлізму зьяўляецца аднаўленьне ў мініятуры гістарычных станцыяў, чыгуначных лініяў і г. д. Існуюць адмысловыя выставы, у тым ліку, міжнародныя, як напрыклад, [[Сусьветная выстава мадэлізму]], якая штогод ладзіцца ў [[Францыя|францускім]] [[Лё-Буржэ (Сэн-Сэн-Дэні)|Лё-Буржэ]], або [[Нюрнбэрскі кірмаш цацак]] ў [[Нямеччына|Нямеччыне]]. Мадэлі чыгунак нярэдка можна пабачыць у музэях чыгунак, або транспарту, парках мініятур, на некаторых вакзалах.
Прыклады месцаў, дзе можна пабачыць дэталёвыя мадэлі чыгунак:
* [[Miniatur Wunderland]] (даслоўна {{мова-be|Мініятурная краіна цудаў}}), [[Гамбург]], [[Нямеччына]] — найбуйнейшы ў сьвеце музэй мадэляў
* [[Першы Зальцбурскі клюб мадэляў чыгунак]], [[Зальцбург]], [[Аўстрыя]]
* [[Дацкі чыгуначны музэй]], [[Одэнсэ]], [[Данія]]
* [[Mini World Lyon]] (даслоўна {{мова-be|Міні-Сьвет Ліён}}), [[Воз-ан-Вёлэн]] (прадмесьце [[Ліён]]у), [[Францыя]]
* [[Miniversum]], [[Будапэшт]], [[Вугоршчына]]
* [[Каралеўства чыгунак]], [[Прага]], [[Чэхія]]
* [[Нацыянальны шоў-музэй]], [[Санкт-Пецярбург]], [[Расея]]
* [[Музэй навукі і прамысловасьці (Чыкага)|Музэй навукі і прамысловасьці]], [[Чыкага]], [[ЗША]]
=== Помнікі цягнікам ===
Прыклады помнікаў паравозу:
* [[Паравоз-помнік сэрыі Эр]], [[Менск]]
* [[Помнік паравозу (Баранавічы)|Помнік паравозу]], [[Баранавічы]]
* [[Помнік паравозу Р36-0111]], [[Ворша]]
* [[Паравоз-помнік Эр764-42]], [[Маладэчна]]
* [[Помнік палескім чыгункам]], [[Лунінец]]
==== За мяжой ====
* [[Помнік паравозу So-17-1613]], [[Дніпро]], [[Украіна]]
* [[Помнік паравозу (Унеча)|Помнік паравозу]], [[Унеча]], [[Расея]]
* [[Помнік паравозу (Офэнбург)|Помнік паравозу]], [[Офэнбург]], [[Нямеччына]]
* [[Помнік паравозу (Кома)|Помнік паравозу]], [[Кома (Італія)|Кома]], [[Італія]]
* [[Помнік паравозу (Кампу-Гранды)|Помнік паравозу]], [[Кампу-Гранды]], [[Бразылія]]
== Роля ў гісторыі ==
=== Сусьветная спадчына ===
У сувязі з сваёй культурна-гістарычнай значнасьцю наступныя аб’екты, зьвязаныя з чыгункай, былі ўключаны ў [[Сьпіс сусьветнай спадчыны ЮНЭСКО]]:
* [[Зэмэрынская чыгунка]], ([[Аўстрыя]], 1998)
* Тры [[Горныя чыгункі Індыі]], [[Індыя]]: [[Дарджылінг-Гімалайская чыгунка]] (1999), [[Горная чыгунка Нілгіры]] (2005) і [[Чыгунка Калка-Шымла]] (2008)
* [[Вакзал Чхатрапаты-Шываджы]] ([[Мумбаі]], [[Індыя]], 2004)
* [[Бэрнінская чыгунка|Бэрнінская]] і [[Альбулабан|Альбульская галіны]] [[Рэтыйская чыгунка|Рэтыйскае чыгункі]] ([[Швайцарыя]] і часткова [[Італія]], 2008)
=== У жыцьцяпісах вядомых людзей ===
[[Файл:Locomotive 293.jpg|міні|200пкс|Паравоз Н2 № 293]]
* 15 верасьня 1830 году, пры адкрыцьці [[Чыгунка Лівэрпул — Манчэстэр|чыгункі Лівэрпул — Манчэстэр]], сябар ангельскага парлямэнта [[Ўільям Гаскісан]] пачаў пераходзіць праз чыгуначныя шляхі, не зважаючы на надыходзячы цягнік. У выніку наезду цягніка Ўільям Гаскісан загінуў на месцы і стаў знакаміты, як першы чалавек, які загінуў пад коламі цягніку;
* У кастрычніку 1910 году падчас паездкі ў цягніку атрымаў [[запаленьне лёгкіх]] пісьменьнік [[Леў Талстой]]. 31 кастрычніка (13 лістапада) ён сышоў на станцыі [[Леў Талстой (станцыя)|Астапава]], дзе празь 7 дзён яго ня стала. Поруч будынку станцыі быў пастаўлены на вечную стаянку паравоз [[Паравоз Ов|О<sup>в</sup>−5769]]. На [[тэндэр (вагон)|тэндэры]] паравоза прымацавана таблічка з надпісам: «Паравоз гэтай сэрыі 31 кастрычніка (13 лістапада) 1910 г. даставіў пасажырскі цягнік № 12 Смаленск — Казлоў на станцыю Астапава. У ім цяжка захварэў Л. М. Талстой. Тут на станцыі прайшлі апошнія дні яго жыцьця»;<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://tolstoy.lipetsk.ru/page-history/
| загаловак = Старонкі гісторыі
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Музэй Л.Н.Талстога на станцыі Леў Талстой
| дата = 18 лютага 2015
| мова =
| камэнтар =
}}</ref>
* У жніўні — верасьні 1917 году Ленін на цягніку нелегальна перабраўся з [[Расея|Расеі]] ў [[Фінляндыя|Фінляндыю]]. Паравоз Н2 № 293, які вёў той цягнік, цяпер усталяваны на пэроне [[Фінляндзкі вакзал|Фінляндзкага вакзалу]] ў [[Санкт-Пецярбург]]у;<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Паравозы тыпу 2-3-0 Фінляндзкай чыгункі
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1995
|старонкі = 222-223
|isbn = 5-277-00821-7
}}</ref>;
[[Файл:Parovoz "Felix Dzherzinski" in Brest museum.jpg|значак|240пкс|Паравоз у [[Берасьцейскі чыгуначны музэй|Берасьцейскім чыгуначным музэі]] (2005 год)]]
* У ноч з 10 на 11 сакавіка 1918 году ў адмысловым цягніку № 4001 савецкі ўрад на чале з У. І. Ленінам пераехаў зь Петраграду ў Маскву — Масква ізноў стала сталіцай Расеі. На ўчастку [[Цьвер]] — Масква цягнік вёў паравоз [[паравоз С|С-245]];<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Паравозы сэрыі С
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1995
|старонкі = 242
|isbn = 5-277-00821-7
}}</ref>
=== У гісторыі СССР ===
* 23 студзеня 1924 году жалобны цягнік даставіў у [[Масква|Маскву]] цела Леніна. Паравоз [[Паравоз У|У-127]], які беспасярэдне прывёў гэты цягнік у Маскву, цяпер усталяваны на [[Павялецкі вакзал|Павялецкім вакзале]];<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Паравозы сэрыі Ў
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1995
|старонкі = 238
|isbn = 5-277-00821-7
}}</ref>
* 1 ліпеня 1935 году на ўчастку [[Славянск]] — [[Лазавая]] машыніст [[Пётар Крыванос|Крыванос]] на паравозе [[Паравоз Э|Э<sup>у</sup>−684-37]] правёў грузавы цягнік з хуткасьцю на 9 км/г хутчэй, чым прадугледжвалася нарматывамі. Тым самым быў падтрыманы [[стаханаўскі рух]], які з гэтага часу на [[чыгуначны транспарт|чыгуначным транспарце]] стаў называцца стаханаўска-крываноскім;<ref>{{кніга
|адказны = рэд. Бараўская Е. Н.
| частка = Чыгуначны транспарт у другой пяцігодцы (1933 — 1937)
| загаловак = Гісторыя чыгуначнага транспарту Расеі і Савецкага Саюзу
| выдавецтва = АООТ "Іван Фёдараў"
| месца = СПб
| год = 1997
| том = 2
|старонкі = 83-84
| isbn = 5-85952-005-0
}}</ref>
* У ліпені 1945 году ва ўрадавым цягніку [[Сталін]] адправіўся на [[Патсдамская канфэрэнцыя|Потсдамскую канфэрэнцыю]]. На адным з адрэзкаў шляху цягнік вёў [[цеплавоз]] [[цеплавоз Да|Д<sup>а</sup>20-27]] (пастаўляўся з [[ЗША]] па [[лэнд-ліз]]у) і Сталін добра ацаніў гэты тып лякаматыву (плаўны разгон, вялікая сіла цягі). 5 жніўня таго ж году на [[Дзень чыгуначніка]], па асабістай ініцыятыве правадыра, было прынята рашэньне пра аднаўленьне ў СССР будаўніцтва цеплавозаў, якое да гэтага было спынена ў 1941 годзе (для цягі цягнікоў цеплавозы перасталі выпускаць у 1937 годзе).<ref>{{кніга
|аўтар = Ракаў В. А.
|частка = Цеплавозы сэрыі Д<sup>а</sup>
|загаловак = Лякаматывы айчынных чыгунак, 1845-1955
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|год = 1995
|старонкі = 374
|isbn = 5-277-00821-7
}}</ref>
== Рэкорды ==
{{Асноўны артыкул|Рэкорды хуткасьці цягнікоў}}
[[Файл:Shinkansen 500 Kyoto 2005-03-19.jpg|міні|Японскі «[[Надзомі (Сынкансэн)|Надзомі]]»]]
[[Файл:JR-Maglev-MLX01-2.jpg|міні|Японскі MLX01 на лініі [[JR-Maglev]]]]
Самы хуткі рэйкавы цягнік: 3 красавіка [[2007 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|2007 году]] [[Францыя|францускі]] цягнік {{Артыкул у іншым разьдзеле|V150||en|V150}} разагнаўся да хуткасьці 574,8 км/г.
Самая высокая сярэдняя графікавая хуткасьць рэйкавых цягнікоў на электрычнай цязе: [[Японія|японскі]] цягнік «[[Надзомі (Сынкансэн)|Надзомі]]» кожны дзень ходзіць паводле раскладу зь сярэдняй хуткасьцю 261,8 км/г (францускі TGV — 259,4 км/г).
Самая высокая сярэдняя графікавая хуткасьць дызэль-цягнікоў: [[Вялікабрытанія|ангельскія]] [[дызэль-цягнік]]і «Інтэрсіці 125» курсуюць на маршруце [[Лёндан]] — [[Эдынбург]] зь сярэднімі хуткасьцямі 180 км/г.<ref>{{кніга
|частка = Перадгісторыя хуткасных і высакахуткасных замежных чыгунак
|загаловак = Хуткасны і высакахуткасны чыгуначны транспарт
|месца =Санкт-Пецярбург
|старонкі = 176
|год =2001
|том = 1
}}</ref>
Самы хуткі цягнік на паветраным падвешваньні: 5 сакавіка [[1974 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1974 году]] францускі цягнік «L’Aerotrain 180 Haute vitesse» дасягнуў хуткасьці 430,4 км/г<ref name="хуткі-рэк">{{кніга|частка=Сусьветныя рэкорды хуткасьці на рэйкавых дарогах|загаловак=Хуткасны і высакахуткасны чыгуначны транспарт|арыгінал=Скоростной и высокоскоростной железнодорожный транспорт|месца=Санкт-Пецярбург|старонкі=295|год=2001|том=1}}</ref>.
Самы хуткі цягнік на магнітным падвешваньні: 2 сьнежня [[2003 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|2003 году]] ў японскім горадзе [[Яманасі]] цягнік MLX01 на лініі [[JR-Maglev]] разагнаўся да 581 км/г<ref name="хуткі-рэк"/>.
Самая высокая графікавая хуткасьць цягнікоў на магнітным падвешваньні: у [[Кітай|Кітаі]] паміж [[Шанхай|Шанхаем]] і аэрапортам [[Пудонг]] курсуе цягнік, які разганяецца да 431 км/г<ref>{{спасылка
| url = http://tema.ru/travel/china/
| загаловак = Кітай
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Арцемій Лебядзеў. Хатняя старонка
| дата = 18 лютага 2015
| accessyear =
| мова = ru
| камэнтар = Глядзець апошняе фота
}}</ref>.
Самы хуткі цягнік на паравой цязе: 3 ліпеня [[1938 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1938 году]] на невялікім ухіле Стоўк-Банк на поўдзень ад ангельскага гораду [[Грэтэм]] паравоз кляса А4 [[Паравоз LNER Class A4 4468 Mallard|№ 4468 «Mallard»]] («[[крыжанка|Дзікая качка]]») з 6 пасажырскімі і адным дынамамэтрычным вагонам разагнаўся да хуткасьці 202,7 км/г<ref name="хуткі-рэк"/>.
Самы хуткі цягнік на рэактыўнай цязе: 24 ліпеня [[1966 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1966 году]] [[ЗША|амэрыканская]] досьледная [[аўтаматрыса]] [[M-497]] з усталяванымі на даху рэактыўнымі рухавікамі дасягнула хуткасьці 295,8 км/г<ref name="хуткі-рэк"/>.
Самы доўгі і цяжкі пасажырскі цягнік: 27 красавіка [[1991 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1991 году]] ў [[Бэльгія|Бэльгіі]] з [[Гент]]у ў [[Остэндэ]] адным электравозам быў праведзены пасажырскі цягнік з 70 вагонаў. Яго даўжыня склала 1 732,9 м, а агульная вага была роўная 2 786 т<ref name="гінэс">[[Кніга рэкордаў Гінэса]]</ref>.
Самае доўгае вандраваньне на адным цягніку: у ліпені — жніўні [[2001 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|2001 году]] [[літарны цягнік]] [[Кім Чэн Ір]]а, які рухаўся па маршруце [[Пхеньян]] — [[Масква]], прайшоў шлях даўжынёй 10 309 км<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 15 жніўня 2002
| url = http://www.vesti.ru/doc.html?id=8769
| загаловак = Кім Чэн Ір ізноў наведае Расею
| выдавец = [[Вести.ру]]
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref><ref name="ІС">{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://parovoz.com/spravka/records.php
| загаловак = Кніга рэкордаў "Паравоза ІС"
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Паравоз ІС
| дата = 18 лютага 2015
| мова =
| камэнтар =
}}</ref>.
Самы працяглы па маршруце руху рэгулярны круглагодны пасажырскі цягнік: даўжыня маршруту цягніка № 53/54 [[Харкаў]] — [[Уладзівасток]] складае 9713 км<ref name="ІС"/>.
Цягнік, які даўжэй усіх не мяняў сваёй назвы і маршруту: з [[1862 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|1862 году]] па маршруце [[Лёндан]] — [[Эдынбург]] курсуе цягнік «Лятучы шатляндзец».
Самы доўгі і цяжкі таварны цягнік: 21 чэрвеня [[2001 год у гісторыі чыгуначнага транспарту|2001 году]] ў [[Аўстралія|Аўстраліі]] быў праведзены цягнік, загружаны жалезнай рудой. Цягнік складаўся з 682 вагонаў, яго вялі 8 цеплавозаў, разьмеркаваных па даўжыні. Маса грузу склала 82 262 т, а агульная даўжыня цягніка — 7353 м<ref name="гінэс"/>.
Самы доўгі груза-пасажырскі цягнік: у [[Маўрытанія|Маўрытаніі]] паміж гарадамі [[Зурат]] і [[Нуадзібу]] курсуе цягнік даўжынёй каля 3 тыс. м. Асноўным грузам зьяўляецца руда, таксама ў цягнік улучаны некалькі купэйных вагонаў<ref name="гінэс"/>.
== Аварыі і крушэньні ==
[[Файл:Bundesarchiv Bild 183-1988-0426-033, Eisenbahnunglück zwischen Ferdinandshof und Borkenfriede.jpg|200пкс|міні|Крушэньне ў Нямеччыне ў 1988 годзе]]
[[Файл:Ice eschede 1.jpg|200пкс|міні|На месцы крушэньня [[InterCityExpress]]]]
Звыш 100 чалавек загінулі ў наступных [[Здарэньне|здарэньнях]] зь цягнікамі.
* 6 чэрвеня 1981 году ў [[Індыя|Індыі]] ў штаце [[Біхар]] ураганным ветрам з моста ў раку [[Багхмаці]] былі перакулены 7 вагонаў пасажырскага цягніка. Загінула каля 600 чалавек (паводле розных дадзеных ад 300 да 800 чалавек) — '''самая буйная ў сусьветнай гісторыі чыгуначная катастрофа'''.<ref name="гінэс"/><ref>{{спасылка
| дата публікацыі = 10 красавіка 2002
| url = http://www.rian.ru/incidents/20020910/221779.html
| загаловак = Чыгуначная катастрофа ў індыйскім штаце Біхар стала адной з самых буйных у краіне за апошнія 11 гадоў
| выдавец = [[РІА Навіны]]
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* 7 жніўня 1987 году грузавы цягнік, з-за адключаных у пасьпеху на станцыі [[Хвацкая]] тармазоў, ня змог спыніцца на ўхіле і на станцыі Каменская (горад [[Каменск-Шахцінскі]]) на хуткасьці каля 110 км/г [[Катастрофа на станцыі Каменская|урэзаўся ў хвост пасажырскага цягніка]], цалкам разбурыўшы 2 апошнія вагоны. Загінулі 107 чалавек. Адным з чыньнікаў крушэньня стаў зрыў стоп-крана ў пасажырскім цягніку, з-за чаго гэты цягнік не пасьпелі прыбраць са шляху.<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://www.traindisaster.ru/database.php?id=6
| загаловак = Крушэньне на станцыі Каменская
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Чыгуначныя катастрофы, крушэньні, аварыі ў СССР і Расеі
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* 4 чэрвеня (3 чэрвеня па [[Маскоўскі час|маскоўскім часе]]) 1988 году ў нізіне на перагоне [[Улу-Цяляк|Ўлу-Цяляк]] — [[Аша]] [[Куйбышаўская чыгунка|Куйбышаўскай чыгункі]], з-за працёку на [[газаправод]]зе, адбыўся [[Чыгуначная катастрофа пад Уфой|катастрафічны выбух воблака паліва-паветранай сумесі]]. У яго [[эпіцэнтр]]ы апынуліся два пасажырскіх цягнікі: № 211 «[[Новасыбірск]] — [[Адлер]]» і № 212 «Адлер — Новасыбірск». Па афіцыйных дадзеных 573 чалавекі (па іншых дадзеных 645) загінулі, 623 сталі [[інвалід]]амі, атрымаўшы цяжкія [[апёк]]і і целавыя пашкоджаньні — '''самая буйная ў гісторыі [[Расея|Расеі]] і [[СССР]] чыгуначная катастрофа'''.<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| url = http://www.traindisaster.ru/database.php?id=5
| загаловак = Выбух на перагоне Аша — Улу-Цяляк (башкірская трагедыя)
| фармат =
| выдавец = Чыгуначныя катастрофы, крушэньні, аварыі ў СССР і Расеі
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* 28 кастрычніка 1995 году ў [[Азэрбайджан]]е каля 300 чалавек загінулі ў агні, які ахапіў цягнік мэтро ў [[Баку]]. Акрамя таго, шмат хто задыхнуўся.<ref name="гінэс"/>
* 3 чэрвеня 1998 году ў [[Нямеччына|Нямеччыне]] паміж гарадамі [[Эшэдэ]] і [[Цэле (Нямеччына)|Цэле]] патрываў крушэньне хуткасны цягнік [[InterCityExpress]]. З-за залому колавай пары на хуткасьці 200 км/г цягнік сышоў з рэйкаў і ўрэзаўся ў апору аўтамабільнага моста, які праходзіў над чыгункай, які абрынуўся на вагоны. 101 чалавек (у тым ліку — 2 шляхавых працоўных) загінулі, 88 былі паранены.<ref>{{спасылка
| аўтар = David Fry
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://danger-ahead.railfan.net/reports/eschede/index.html
| загаловак = ICE Tragedy (Eschede, Germany 1998)
| фармат =
| выдавец =
| дата = 18 лютага 2015
| мова = en
| камэнтар =
}}</ref>
* 22 красавіка 2004 году ў [[КНДР]] на станцыі [[Ёнчхон]] адбылося лабавое сутыкненьне двух грузавых цягнікоў, адзін зь якіх перавозіў нафту, а іншы — хімікаты. Неўзабаве адбыўся выбух, які разбурыў частку прылеглага да станцыі гораду. Афіцыйна 161 чалавек загінуў, каля 1300 — паранены. Па неафіцыйных дадзеных лік параненых і ахвяр у некалькі разоў больш.<ref>{{спасылка
| аўтар = Елена Огнева
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 26 красавіка 2004 г.
| url = http://www.newizv.ru/news/2004-04-28/6243/
| загаловак = Сьцяна маўчаньня. Паўночнакарэйскае кіраўніцтва хавае дэталі самай буйной чыгуначнай катастрофы ў гісторыі краіны
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = [[Новыя весткі]]
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
| камэнтар =
}}</ref>
=== У Беларусі ===
* 2 траўня 1977 году ў [[Крыжоўка (Менская вобласьць)|Крыжоўцы]] пад [[Менск]]ам [[Трагедыя ў Крыжоўцы 1977 году|пасажырскі цягнік сутыкнуўся з электрычкай]], якая стаяла на пэроне. Гэтая аварыя сталася найбуйнейшай у гісторыі «[[Беларуская чыгунка|Беларускай чыгункі]]»: загінулі 22 чалавекі, 82 атрымалі пашкоджаньні. Менскае аддзяленьне «[[Беларуская чыгунка|Беларускай чыгункі]]» панесла ўрон у памеры 122 850 [[Савецкі рубель|савецкіх рублёў]].
=== Тэрарыстычныя акты ===
* 8 студзеня 1977 году — у Маскоўскім мэтрапалітэне на перагоне паміж станцыямі «[[Партызанская (станцыя мэтро, Масква)|Ізмайлаўскі парк]]» і «[[Першамайская (станцыя мэтро, Масква)|Першамайская]]» спрацавала самаробная выбухная прылада. Загінулі каля 7 чалавек, 37 паранены<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 16 чэрвеня 2007
| url = http://versii.com/news/137539/
| загаловак = Террор советских времен
| выдавец = Версии.com
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>.
* 3 верасьня 2003 году — на перагоне [[Падкумок (станцыя)|Падкумок]] — [[Белы вугаль]], пры праходзе электрацягніка Кіславодзк-Мінэральныя Воды, адбыўся падрыў чыгуначнага палатна. 7 чалавек загінулі, каля 80 паранены.<ref name="РІА"/>
* 5 сьнежня 2003 году — у [[Стаўрапальскі край|Стаўрапальскім краі]] падарваны вагон прыгараднага электрацягніка [[Кіславодзк]] — [[Мінэральныя Воды]], які пад’яжджаў да станцыі [[Есентукі]]. Загінулі 47 чалавек, 180 паранены.<ref name="РІА">{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 27 лістпада 2007
| url = http://rian.ru/spravka/20071127/89740426.html
| загаловак = Выбухі на чыгуначным транспарце. Хроніка 1998-2007 гг.
| назва праекту =
| выдавец = [[РІА навіны]]
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* 6 лютага 2004 году — на перагоне паміж станцыямі Маскоўскага мэтрапалітэну «[[Аўтазавадзкая (станцыя мэтро, Масква)|Аўтазавадзкая]]» і «[[Павялецкая (станцыя мэтро, Замаскварэцкая лінія)|Павялецкая]]» [[Выбух у маскоўскім мэтро 6 лютага 2004|тэрарыстам-сьмяротнікам у перапоўненым вагоне была прыведзена ў дзеяньне выбухная прылада]]. Загінулі 42 чалавекі, каля 250 паранены.<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 6 лютага 2004 г.
| url = http://www.newsru.com/russia/06feb2004/metro.html
| загаловак = Падарваны вагон на Замаскварэцкай лініі мэтро
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = [[NEWSru.com]]
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* 13 жніўня 2007 году ў 21:43 па [[маскоўскі час|маскоўскаму часу]] на перагоне [[Бурга (станцыя)|Бурга]] — [[Малая Вішэра (станцыя)|Малая Вішэра]] [[Кастрычніцкая чыгунка|Кастрычніцкай чыгункі]], пры праходзе [[хуткасны цягнік|хуткаснага цягніка]] «[[Неўскі Экспрэс]]», пад электравозам быў зьдзейсьнены [[Крушэньне цягніка "Неўскі экспрэс"|падрыў чыгуначнага палатна]]. У выніку з рэек сышлі электравоз і ўсе 12 вагонаў. Траўмы атрымалі 60 чалавек, зь якіх 25 былі дастаўлены ў лякарні<ref>{{спасылка
| аўтар =
| аўтарlink =
| дата публікацыі = 27 лістапада 2009
| url = http://www.vesti.ru/doc.html?id=328294&tid=75193
| загаловак = Сошел с рельсов пассажирский поезд "Санкт-Петербург - Москва"
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = VESTI.RU
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>.
== Цягнікі ў Беларусі ==
[[Файл:БКГ1-012.jpg|значак|230пкс|Электравоз «[[БКГ1]]» (2015 год)]]
{{Асноўны артыкул|Беларуская чыгунка}}
{{Асноўны артыкул|Трамвай}}
{{Асноўны артыкул|Менскае мэтро}}
На 2020 год [[Беларуская чыгунка]] (БЧ) мела 36 параў цягнікоў міжнароднай сувязі пастаяннага звароту ў сувязі з кожнай зь 5 сумежных краінаў і Казахстанам, 42 пары цягнікоў міжрэгіянальных лініяў і 17 параў цягнікоў рэгіянальных лініяў бізнэс-клясы. У [[Прадмесьце|прадмесьцях]] абласных гарадоў і сталіцы паяжджанаў перавозілі 337 параў цягнікоў рэгіянальных лініяў эканом-клясы і 35 параў цягнікоў гарадзкіх лініяў. Празь Беларускую чыгунку праходзіла па 5 параў цягнікоў між Расеяй і краінамі Эўразьвязу ды між Расеяй і [[Калінінградзкая вобласьць|Калініградзкай вобласьцю]], а таксама па адной пары цягнікоў між [[Малдова]]й і Расеяй ды між Расеяй і Ўкраінай. Беларуская чыгунка ўтварала 6 міжнародных цягнікоў, зь якіх 5 у сувязі з Расеяй і адзін са сталіцай Украіны<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Пасажырскія перавозкі|спасылка=https://www.rw.by/be/corporate/belarusian_railway/infrastructure/passenger_transportation/|выдавец=[[Беларуская чыгунка]]|дата публікацыі=2020|дата доступу=19 траўня 2020}}</ref>.
У 2012—2013 гадах на БЧ паставілі 12 электравозаў [[БКГ1]], якія задзейнічалі на электрыфікаваных участках чыгункі [[Берасьце]]—[[Ворша]] і [[Маладэчна]]—[[Асіпавічы]], што перасякаліся ў Менску<ref>{{Навіна|аўтар=Марына Носава|загаловак=Чатыры кітайскія грузавыя электравозы прыбылі ў Беларусь|спасылка=http://by.belapan.by/archive/2013/05/16/624376_624394|выдавец=[[БелаПАН]]|дата публікацыі=16 траўня 2013|дата доступу=19 траўня 2020}}</ref>.
У [[Віцебск]]у, [[Мазыр]]ы, [[Наваполацак|Наваполацку]] й [[Менск]]у дзейнічаюць [[трамвай]]ныя сеткі, а ў апошнім — яшчэ й [[Менскае мэтро|мэтро]].
== Дадатковыя зьвесткі ==
* Сярод грузаў, якія перавозяцца ў цягніках, значацца [[самалёт]]ы, [[верталёт]]ы, [[карабель (транспарт)|караблі]], [[падводная лодка|падводныя лодкі]] і нават [[ракета-носьбіт|касьмічныя ракеты]].<ref>{{спасылка
| url = http://ww2.kulichki.ru/flotkrim.htm
| загаловак = Дзеяньні флота на Чарнаморскім тэатры ваенных дзеяньняў
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref><ref>{{спасылка
| url = http://school108.krsnet.ru/pobeda/korabli/podm.html
| загаловак = Падводная лодка тыпу "М"
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref><ref>{{спасылка
| url = http://www.automan.kz/54552-raketa-proton-m-ustanovlena-na-startovom-stole.html
| загаловак = Ракета "Пратон-М" усталявана на стартавым "стале" пляцоўкі касмадрому Байканур
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* На працягу двух дзесяцігодзьдзяў па савецкіх, а пазьней па расейскіх чыгунках курсавалі цягнікі, якія былі ўзброены [[міжкантынэнтальная балістычная ракета|міжкантынэнтальнымі балістычнымі ракетамі]]. Пры гэтым [[БЧРК|гэтыя цягнікі]] вонкава выглядалі для неадмыслоўцаў, як звычайныя грузавыя, прызначаныя для перавозкі хуткапсавальных прадуктаў.<ref>{{спасылка
|url = http://www.snariad.ru/strategy/%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D1%86/
|загаловак = Баявы чыгуначны ракетны комплекс РТ-23 УТТХ "Маладзец"
| дата = 18 лютага 2015
| мова = ru
}}</ref>
* У турыстычнай практыцы сярод эўрапейскіх падарожнікаў атрымала распаўсюджаньне карыстаньне адмысловымі білетамі накшталт InterRail i EuRail Pass, якія дазваляюць значна ашчаджаць выдаткі і выступаюць аналягам «праязнога» на паслугі чыгункі.<ref>{{Спасылка | аўтар = Ірына Хадарэнка. | url = http://urban.by/2011/09/19/cyagnikom-pa-europe/ | загаловак = Цягніком па Еўропе | дата = 18 лютага 2015}}</ref>
== Галерэя ==
<gallery caption="Цягнік" widths="180px" heights="120px" class="center">
E subway train at Studentskaya station.jpg|Цягнік [[мэтрапалітэн]]у
Soyuz tma-3 transported to launch pad.jpg|Транспартоўка цягніком ракеты [[Саюз-ФГ]] да стартавага стала [[касмадром]]у
EP1 locomotive cab.jpg|У кабіне [[электравоз]]а [[ЭП1]]
Big Hill CPR.jpg|Таварны цягнік з кратнай цягай на перавале {{Артыкул у іншым разьдзеле|Біг Гіл||en|Big Hill}} («Вялікі ўздым») у [[Канада|Канадзе]]
Oil train, batumi.jpg|Наліўны цягнік зблізку [[Батумі]]
Deviatkino-Ruchi ER2.ogv|Участак [[Дзявяткіна (чыгуначная станцыя)|Дзявяткіна]] — [[Мурыно (плятформа)|Мурыно]]. Бесьперапыннае ціканьне — мэханічны хуткасьцямер
ER2-973 Ligovo.ogg|Прыгарадны [[электрацягнік]] [[Электрацягнік ЭР2|ЭР2]] блізу [[чыгуначная станцыя|станцыі]] [[Лігава (станцыя)|Лігава]]
Otloczyn miejsce katastrofy.ogg|Пасажырскі цягнік у [[Польшча|Польшчы]]
ID_diesel_loco_CC_201-05_060327_4217_kta.jpg|GE U20C у [[Інданэзія|Інданэзіі]], #CC201-05
Diesel locomotive CC 203 22 at Gambir Station.jpg|GE U20C «Full-Width Cabin» у Інданэзіі, #CC203-22
ID_diesel_loco_CC_204-06_060403_2512_mri.jpg|GE U20C full computer control locomotive у Інданэзіі, #CC204-06
Wutachtalbahn_Talquerung_Epfenhofen.JPG|Паравоз на Вутахтальскай чыгунцы на паўднёвым захадзе [[Нямеччына|Нямеччыны]]
</gallery>
== Глядзіце таксама ==
* [[Вагон]]
* [[Трамвай]]
* [[Лякаматыў]]
* [[Мэтрапалітэн]]
* [[Трэйнспотынг]]
* [[Чыгуначны транспарт]]
* [[Сьпіс імянных пасажырскіх цягнікоў]]
* [[Баявы чыгуначны ракетны комплекс]]
* [[Клясыфікацыя парушэньняў бясьпекі руху на чыгуначным транспарце]]
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{кніга
|аўтар =
|частка =
|загаловак = Правілы тэхнічнай эксплюатацыі чыгунак Расейскай Фэдэрацыі
|арыгінал = Правила технической эксплуатации железных дорог Российской Федерации
|спасылка = http://law.edu.ru/norm/norm.asp?normID=1241270
|адказны =
|выданьне = Масква
|месца =
|выдавецтва = Амега-Л
|год =
|том =
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 5-370-01094-3 978-5-370-01094-1
|тыраж = 500 000
}}
* {{кніга
|аўтар = Галоўны рэдактар Калявін В. П.
|частка = Чыгуначны транспарт
|загаловак = Вялікая энцыкляпэдыя транспарту
|арыгінал = Большая энциклопедия транспорта
|спасылка = http://www.infanata.org/2007/11/12/bolshaja-jenciklopedija-transporta.-v-8.html
|адказны = Зайцаў А. А., Паўлаў В. Е.
|выданьне =
|месца = СПб
|выдавецтва = Элмор
|год = 1994
|том = 4
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 5-7399-0014-X
|тыраж =
}}
* {{кніга
|аўтар = Галоўны рэдактар Канараў Н. С.
|частка =
|загаловак = Энцыкляпэдыя «Чыгуначны транспарт»
|арыгінал = Железнодорожный транспорт: Энциклопедия
|спасылка = http://netzor.org/books/6671-jenciklopedija-zheleznodorozhnyjj.html
|адказны =
|выданьне =
|месца = Масква
|выдавецтва = «Вялікая Расейская энцыкляпэдыя»
|год = 1994
|том =
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 5-85270-115-7
|тыраж =
}}
* {{кніга
|аўтар = Рэд. Бараўская Е.Н., Шапілаў Е.Д
|частка =
|загаловак = Хуткасны і высакахуткасны чыгуначны транспарт
|арыгінал = Скоростной и высокоскоростной железнодорожный транспорт
|спасылка =
|адказны = Кавалёў І. П.
|выданьне =
|месца = СПб
|выдавецтва = ГІІПП «Мастацтва Расеі»
|год = 2001
|том = 1
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 5-93518-012-X
|тыраж = 2 000
|sfn=
}}
* {{кніга
|аўтар = Garfield, Simon
|частка =
|загаловак = The Last Journey of William Huskisson: the day the railway came of age
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданьне =
|месца = London
|выдавецтва = Faber
|год = 2002
|том =
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 0-571-21048-1
|тыраж =
}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [[Вінцук Вячорка|Вячорка В.]] [https://www.svaboda.org/a/ciahnik-i-pajezd/29246017.html Цягнікі — гэта не паязды! Чыгуначныя словы па-беларуску], [[Радыё Свабода]], 23 траўня 2018 г.
* {{Спасылка|аўтар = Д. Зиновьев |url = http://parovoz.com |загаловак = Расейскі чыгуначны партал |назва праекту = |выдавец = Паравоз ІС |дата = 19 лютага 2015 |мова = ru}}
{{Добры артыкул}}
[[Катэгорыя:Цягнікі| ]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]]
d02n19jspbi3i69ltwg6cqau3om8o2j
Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод
0
64503
2620470
2620462
2025-06-17T12:50:26Z
W
11741
+[[Газа]]
2620470
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|51|53|31|паўночнае|29|19|28|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Мазырскі НПЗ»
|лягатып =ЛЯГАТЫП МаНПЗ.png
|тып = [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]
|лістынг =
|дэвіз = Ад дасканаласьці тэхналёгіі — да якасьці прадукцыі
|заснаваная = {{Дата пачатку|25|1|1975|1}}
|заснавальнікі =
|уласьнікі = [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Беларусі]] (43%), «[[Слаўнафта]]» (42%), «МНПЗ плюс» (12%)
|краіна={{Сьцяг|Беларусь}} [[Беларусь]]
|разьмяшчэньне = [[Выява:Flag of Homyel Voblast.svg|22px|border|Сьцяг Гомельскае вобласьці]] [[Гомельская вобласьць]]
|адрас = [[Мазырскі раён]], [[Міхалкаўскі сельсавет]], [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]], дом 18<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў|загаловак=Статут|спасылка=https://mnpz.by/upload/investors/Устав%20открытого%20акционерного%20общества%20«Мозырский%20нефтеперерабатывающий%20завод».PDF|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=31 траўня 2024|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|ключавыя постаці = [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] ([[генэральны дырэктар]]), [[Сяргей Грамовіч]] ([[галоўны інжынэр]])<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=https://mnpz.by/by/contacts/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|галіна = [[прамысловасьць]]
|прадукцыя = [[бэнзін]], [[дызэльнае паліва]], [[мазута]], [[бітум]], [[звадкаваны нафтавы газ]], [[газа]], [[серка]], [[бэнзоль]], [[мэтыл-трэт-бутылавы этэр]]
|абарачэньне = {{Рост}}5 805,017 млн [[Беларускі рубель|рублёў]]<ref name="б">{{Навіна|аўтар=Натальля Гвардзіян, Алеся Старавойтава|загаловак=Справаздачнасьць ААТ «Мазырскі НПЗ» за 2017 год, складзеная ў адпаведнасьці з МСФС|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/b27/b2775e93d9264f01751635ec7430d687.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=14 чэрвеня 2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref> (2017 г.; $2 942,676 млн)
|апэрацыйны прыбытак = {{Рост}}214,739 млн руб. (2017 г.; $108,855 млн)
|чысты прыбытак = {{Падзеньне}}185,82 млн руб. (2017 г.; $94,196 млн)
|лік супрацоўнікаў = 4641 (2016 г.)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Справаздача аб дзейнасьці ААТ за 2015 год|спасылка=http://minfin.gov.by/upload/depcen/oao/otchet2015.zip|выдавец=[[Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь]]|мова=ru|дата публікацыі=2016|дата доступу=17 ліпеня 2017}}</ref>
|матчына кампанія = «[[Белнафтахім]]»
|даччыныя кампаніі = «Палесьсе-Прамжылбуд», «Белфут»
|аўдытар = «[[Грант Торнтан]]» (Менск)
|сайт = [https://mnpz.by/by/ mnpz.by/by]
}}
'''«Мазы́рскі нафтаперапрацо́ўчы заво́д»''' — адно з двух найбольшых нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў Беларусі, заснаванае ў студзені 1975 году.
Вытворчасьцю заводу зьяўляецца [[паліва]], [[бітум]]ы т [[звадкаваны газ|звадкаваныя газы]]. Завод месьціцца за 20 км на поўдзень ад самога гораду [[Мазыр]]а — на поўдні Мазырскага раёну, дзе знаходзіцца на ўсходзе [[Міхалкаўскі сельсавет|Міхалкаўскага сельсавету]] і на поўдзень ад вёскі [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]]. Работнікаў з гораду дастаўляе бясплатны [[Мазырскі трамвай]]. Уваходзіць у склад дзяржаўнага канцэрну «[[Белнафтахім]]». Мела 5 даччыных прадпрыемстваў: цалкам «Белфут» і «Палесьсе-Прамжылбуд» у Мазыры, «Палесьсе-Аграінвэст» у [[Петрыкаў|Петрыкаве]] (Гомельская вобласьць), 98,7% [[акцыя]]ў мясаперапрацоўчага заводу «Партнэр і К» на паўднёвым захадзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] (вёска [[Козенкі]])<ref name="б"/>.
== Вырабы ==
На 2018 год «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» вырабляў:
* аўтамабільны [[бэнзін]] АІ-92, АІ-95 і АІ-98 клясы Эўра-5;
* [[дызэльнае паліва]] экалягічнай клясы 5 — летняе гатунку С (гранічная тэмпэратура фільтравальнасьці не вышэй за −5[[Градус Цэльсія|°C]]), зімовыя гатунку F (да −20 °C), клясы 0 (тэмпэратура памутненьня не вышэй за −10 °C), клясы 1 (т.фільтр. −26 °C, т.памутн. −16 °C) і клясы 2 (т.фільтр. −326 °C, т.памутн. −22 °C), арктычнае клясы 4 (т.фільтр. −44 °C, т.памутн. −34 °C)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дызэльнае паліва|спасылка=https://mnpz.by/by/products/dizelnoe-toplivo|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* пячное побытавае [[паліва]] паводле ТУ BY 400091131.004-2009 (тэмпэратура запальваньня ў зачыненым тыглі пры +62 °C);
* топачная [[мазута]] (цеплыня згараньня 39 900 кіля[[Джоўль|джоўляў]]/кг, т.запальваньня +110 °C, т.застываньня +25 °C, да 3% [[Серка|серкі]]);
* дарожны [[бітум]] «Мазырбіт» марак 50/70 (пранікненьне пры +25 °C у 5-7 мм), 55/65 (пранікненьне ў 5,5-6,5 мм), 70/100 (адпаведна 7-10 мм) і 75/90 (7,5-9 мм)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дарожныя бітумы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/bitumy-dorozhnye-po-stb-en-12591-2010-en-12591-200|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* дахавы бітум БНК 40/180 (т.разьмякчэньня +37 °C — +44 °C, глыбіня пранікненьня іглы 16—21 мм) і 45/190 (т.разьм. +40 °C — +50 °C, глыб.пранікн. іглы 16—22 мм);
* будаўнічы бітум БНК 70/30 (т.разьмякчэньня +70 °C — +80 °C, расьцягвальнасьць пры +25 °C прынамсі 3 см) і 90/10 (т.разьм. +90 °C — +105 °C, расьцягвальнасьць 1 см);
* звадкаваны нафтавы газ (аўтамабільны [[прапан]]-[[бутан]]; ПБА) — [[актанавы лік]] прынамсі 89, лішкавы [[ціск]] насычанай пары пры +40 °C да 1550 кіля[[Паскаль (адзінка вымярэньня)|паскаль]], прапану 50±10%;
* сумесь тэхнічных [[прапан]]у і [[Бутан (рэчыва)|бутану]] (СПБТ) — бутанаў і [[бутылен]]аў разам менш за 60%;
* тэхнічны бутан (БТ) — бутанаў і бутыленаў разам звыш 60%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Звадкаваныя паліўныя вуглевадародныя газы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* [[Алькіляваньне|алькілят]] (актанавы лік прынамсі 91), які ёсьць высокаактанавым складнікам бэнзіну;
* мэтыл-трэт-бутылавы этэр ([[МТБЭ]]) марак А (98% этэру) і Б (96%);
* экалягічна палепшаная [[газа]] (т.запальваньня +40 °C, да 10 [[міліграм]]ы серкі на кг);
* тэхнічная газавая [[серка]] — вадкая (99,98% серкі) і цьвёрдая (камковая, 99,2% серкі) — для вырабу серкавай кісьлі і [[Гума|гумы]];
* бітумная сыравіна;
* нафтавы [[бэнзол]] (тэмпэратура [[Крышталізаваньне|крышталізаваньня]] +5 °C) для вырабу каўчука, [[Плястмаса|плястмасы]] і фарбавальніка;
* лёгкі каталітычны [[газойль]] (т.запальваньня +80 °C) марак А (т.застываньня −15 °C) і Б (-5 °C) для кацельні і нафтахіміі;
* прастагонны вакуўмны газойль (т.заст. +16 °C) гатункаў А (кінэматычная [[клейкасьць]] пры +50 °C ад 5 да 25 мм²/сэкунда) і Б (ад 25,1 да 50 мм²/сэкунда) для вырабу базавай [[Аліва|алівы]] і цьвёрдай [[Парафіна|парафіны]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Прастагонны вакуўмны газойль|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazoyl-pryamogonnyy-vakuumnyy|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* водаачышчаны вакуўмны газойль (т.заст. +41 °C) для каталітычнага крэкінгу.
== Дапаможная інфраструктура ==
ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» мае ў якасьці падразьдзяленьня [[Мазырскі трамвай|трамвайнае кіраўніцтва]] (вул. Шашэйная, д. 30), якое з 1 жніўня 1988 году злучае Мазыр і завод сваім трамвайным маршрутам. Даўжыня маршруту складае каля 20 км, якія трамвай праходзіць за 40 хвілінаў. Штодня каля 50 трамваяў перавозяць блізу 5000 чалавек, большасьць якіх складаюць супрацоўнікі заводу, якія карыстаюцца гэтым транспартам задарма. [[Мазырскі політэхнічны каледж]] (вул. Катлаўца, д. 23) рыхтуе на патрэбы заводу адмыслоўцаў па спэцыяльнасьці «перапрацоўка нафты і газу», якія атрымліваюць прафэсію «апэратар тэналягічных установак». Навучаньне доўжыцца цягам амаль 4 гадоў і ўлучае праходжаньне практыкі на заводзе, куды ўладкоўваюцца ўсе выпускнікі<ref name="а"/>.
Харчаваньне на заводзе забясьпечваюць 7 страўняў на 575 месцаў, у якіх штодня сілкуюцца каля 2000 чалавек. Камітэт фізычнай культуры заводу ўтрымлівае дзіцячы спартова-тэхнічны клюб «Старт» і дзіцяча-юнацкую школу алімпійскага рэзэрву «Жамчыжына Палесься». Палац культуры «Мазырскага НПЗ» (бульвар Юнацтва, д. 1а) улучае тэатральна-канцэртную залю на 850 месцаў. За 2012 год Палац культуры прыняў звыш 96 000 наведнікаў. На яго сцэне працуюць мясцовыя гурты «Сваякі» і «Жывіца», а таксама балет-судыя «Алексіс», якія выступаюць на тэлебачаньні і фэстывалях, у тым ліку за мяжой. На паўднёвым усходзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] «Мазырскаму НПЗ» належыць [[здраўніца]] «Сосны» (вёска [[Стрэльск]], [[Крынічны сельсавет]]) на 136 месцаў. Здраўніца мае мэдычны корпус і басэйн, спартовае поле са штучным пакрыцьцём і спартовую залю, 1- і 2-мясцовыя нумары люкс і паўлюкс, пляж з распранальнямі на рацэ [[Прыпяць]]. 70% адпачывальнікаў складаюць супрацоўнікі завода зь сем’ямі, каля 15% — заводзкія пэнсіянэры, рэшту — расейскія турысты<ref name="а"/>.
== Уласьнікі ==
Акцыянэрамі завода зьяўляюцца: [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Рэспублікі Беларусь]] — 42,76%, ААТ НГК «[[Слаўнафта]]» ([[Масква]], Расея) — 42,58%, ТАА «МНПЗ плюс» — 12,25%, [[Фізычная асоба|фізычныя асобы]] — 2,41%<ref name="а"/>.
== Мінуўшчына ==
30 студзеня 1975 году на Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі сэкцыю 100 комплеску ЛК-6У № 1 і атрымалі першы аўтамабільны [[бэнзін]]. Першапачаткова глыбіня нафтапепрацоўкі складала 50%, у выніку чаго істотную частку вырабаў складала [[мазута]], якая ішла на патрэбы энэргетыкі. За 1991—1994 гады Мазырскі НПЗ амаль 4-кратна скараціў нафтаперапрацоўку. У 1994 г. завод ператварылі ў [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]<ref name="а"/>.
За 1996—1998 гады ўвялі ў дзеяньне сэкцыю каталітычнага [[рыформінг]]у ўстаноўку ЛК-6У № 2. Таксама перабудавалі [[вакуўм]]ны блёк устаноўкі вытворчасьці [[бітум]]у і атмасфэрную калёну к-102 ЛК-6У № 2. Сярод іншага, увялі ў дзеяньне парагазатурбінную [[Электрастанцыя|электрастанцыю]] (ПГТЭС) і энэргаблёк магутнасьцю 15 мэгаватаў, як і ўстаноўку канцэнтраваньня [[вадарод]]у. У выніку наладзілі вытворчасьць высокаактанавых неэтыляваных [[бэнзін]]аў і чыстага [[Дызэльнае паліва|дызэльнага паліва]]. У 1999—2000 гадох ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай дыстыляцыі [[Мазута|мазуты]]. Таксама перабудавалі сэкцыю 300/1 для гідраачысткі дызэльнага паліва на ЛК-6У № 1 пад гідрапераўтварэньне вакуўмнага [[Газойль|газойлю]]. Урэшце, увялі ў дзеяньне сэкцыю адпаркі кіслай вады на ўстаноўцы вытворчасьці [[Серка|серкі]]. Гэта дазволіла павялічыць вытворчасьць чыстай саляркі і ачышчанага газойлю. За 2000—2003 гады ўвялі ўдзеяньне ўстаноўку вісбрэкінгу [[гудрон]]у. Таксама пераабсталявалі рэактарны блёк сэкцыі 300/1 ЛК-6У ''№ 2''. Сярод іншага, замянілі ўнутраныя прылады рэктыфікацыйных калёнаў сэкцыі 400 з газафракцыявальнай устаноўкай на ЛК-6У- № 2, як і каталізацыйную сыстэму на ўстаноўцы лёгкага гідракрэкінгу. У выніку адышлі ад марнаваньня саляркі і газойлю на падрыхтоўку таварнай мазуты<ref name="в">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Учора, сёньня, заўтра|спасылка=https://mnpz.by/by/about/vchera-segodnya-zavtra/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>.
30 студзеня 2004 году ўвялі ў дзеяньне камбінаваную ўстаноўку каталітычнага крэкінгу, што павялічыла глыбіню нафтаперапрацоўкі і адбору сьветлых нафтапрадуктаў. Таксама гэта дазволіла выкарыстоўваць у якасьці сыравіны сумесь водаачышчанага вакуўмнага газойлю і мазуту нізкасярністай нафты. Выпуск аўтамабільнага бэнзіну вырас у 1,5 разу, звадкаванага газу — удвая. У 2006 годзе пабудавалі блёк вылучэньня бэнзольнага канцэнтрату і ўстаноўку экстрактыўнай дыстыляцыі [[бэнзол]]у. Гэта зьменшыла колькасьць бэнзолу ў высокаактанавых бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228 і дазволіла атрымаць нафтавы бэнзол для пастаўкі ў якасьці сыравіны на патрэбу нафтахімічнай прамысловасьці. Чысты [[прыбытак]] заводу ў 2006 годзе склаў 353 млрд [[беларускі рубель|беларускіх рублёў]] ($164,5 млн). 17 траўня 2007 году ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» выступіла сузаснавальнікам [[ЗАТ]] «[[Беларуская нафтавая кампанія]]» разам з ААТ «[[Нафтан (завод)|Нафтан]]» (Наваполацак) і УП «[[Беларуснафта]]» (Гомель). «Беларуская нафтавая кампанія» адчыніла замежныя прадстаўніцтвы ў 5 краінах Эўропы — Ангельшчыне, Латвіі, Польшчы, Расеі і Ўкраіне. Праз гэтыя прадстаўніцтвы наладзілі экспарт у 20 краінаў сьвету, у тым ліку 14 краінаў Эўропы. Пагатоў «Беларуская нафтавая кампанія» стала прадаваць нафтапрадукты і на ўнутраным рынку Беларусі. У 2008 годзе запусьцілі комплексную ўстаноўку фторыставадароднага [[Алькіляваньне|алькіляваньня]]. У выніку атрымалі алькілят, які служыць высокаактанавым дадаткам да бэнзіну<ref name="а">{{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Галоўнае — правільна выбраная стратэгія і пасьлядоўная тактыка|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20130731/1375270654-galounae-pravilna-vybranaya-strategiya|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://zviazda.by/be/number/gazeta-pdf-140-27505-ot-31072013 140 (27505)]|старонкі=[http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_4.pdf 4], [http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_5.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>. Сярод іншага, у 2008 годзе запусьцілі парк нізкасярністай нафты, каб укараніць разьдзельную нафтаперапрацоўку. Гэта дазволіла напоўную загрузіць устаноўку каталітычнага крэкінгу нізкасеркавай мазутай і павялічыць вытворчасьць бэнзіну на 325 000 т за год. Таксама ў 2008 годзе ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку ўтылізацыі факельных газаў. У выніку звыш 2500 кубамэтраў газу за гадзіну стала вяртацца ў агульназаводзкую сетку паліўнага газу<ref name="в"/>.
На 2009 г. завод меў магутнасьць перапрацоўкі нафты ў 12 млн [[тона]]ў штогод, зь якіх загружанымі былі каля 11 млн тонаў. За год вырабляў каля 2,5 млн т аўтабэнзіна і 2,4 млн т дызэльнага паліва<ref>{{Артыкул|аўтар=Павал Берасьнеў.|загаловак=МНПЗ будзе інвэставаць нягледзячы на двухразовае скарачэньне прыбытку|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=42219|выданьне=Зьвязда|тып=газэта|год=2 верасьня 2009|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2009-09-02 164 (26522)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/42211/2ver-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. У 2010 годзе дадалі ўстаноўку водаабязьсеркаваньня бэнзіну каталітычнага крэкінгу, што зьменшыла ўтрыманьне серкі ў высокаактанавым бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228:2008. Таксама адпаведна гэтаму стандарту сталі сэрыйна вырабляць бэнзін для аўтамабіляў экалягічнай клясы 5. Гэта стала магчымым дзякуючы даданьню ў рэцэптуру мэтыл-трэт-бутылавага этэру, які ёсьць высокаактанавым [[тлен]]азьмяшчальным дадаткам. У траўні і чэрвені 2010 году «Мазырскі НПЗ» прыняў пробныя пастаўкі 80 000 тонаў нафты з [[Вэнэсуэла|Вэнэсуэлы]] праз чарнаморскі порт у [[Адэса|Адэсе]] (Украіна). На пачатку 2011 году запусьцілі новую ўстаноўку вытворчасьці [[вадарод]]у. У студзені 2012 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку водаачысткі дызэльнага паліва, што дазволіла вырабляць яго паводле эўрапейскага стандарту EN 590. У сьнежні 2012 году пабудавалі ўстаноўку ізамэрызацыі пэнтан-гэксанавай фракцыі, прызначанай для атрыманьня [[ізамэрызат]]у, які ёсьць экалягічна чыстым высокаактанавым складнікам бэнзіну. Гэта дазволіла атрымаць бэнзін экалягічнай клясы 5 АІ-92-К5-Эўра паводле СТБ 1656—2011 і адпаведна стандарту EN 228, а таксама спыніць выпуск нерэнтабэльнага нізкаактанавага бэнзіну «Нармаль-80» і сыравіннага бэнзіну для [[піроліз]]у. У выніку вытворчасьць высокаактанавага бэнзіну перавысіла 200 000 тонаў за год. За 2010—2012 гады «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 7 новых прамысловых установак агульнай вартасьцю $685 млн<ref name="а"/>.
У 2012 годзе ААТ «Мазырскі НПЗ» паставіла да 65% вырабаў за мяжу. Звыш паловы вырабаў накіравалі ў краіны Заходняй ([[Нідэрлянды]] і [[Ангельшчына]]) і Паўночнай Эўропы ([[Швэцыя]] і Данія). Траціна экспарту прыпала на Ўкраіну, куды пераважна паставілі дызэльнае паліва і бэнзін. У межах міжурадавага пагадненьня ў Расею прадалі істотную частку бэнзінаў АІ-92 і АІ-95. У [[Італія|Італію]] праз [[Чорнае мора|чарнаморскія]] парты паставілі топачную мазуту. У 2012 годзе перапрацавалі 11,91 млн тонаў нафты, што было найбольшым паказьнікам за 10 гадоў. [[Рэнтабэльнасьць]] склала каля 10%. У 2013 годзе 80% бэнзіну адпавядала стандарту «Эўра-4», рэшта — «Эўра-5». Глыбіня нафтаперапрацоўкі складала каля 70%. За 2010—2013 гады для зьмяншэньня выкідаў «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 2 новыя блёкі абаротнага водазабесьпячэньня, устаноўку ўтылізаваньня [[Серкавадародная кісьля|серкавадародазьмяшчальнага]] газу, станцыю [[Ультрафіялетавае выпраменьваньне|ўльтрафіялетавага]] абеззаражваньня сьцёкавай вады, блёк утылізаваньня вуглевадароднага факельнага газу, нафтапасткі і флятатары на ачышчальных [[Збудаваньне|збудаваньнях]], абсталяваньне абязводжваньня асадкаў сьцёкавай вады, комплекс перапрацоўкі нафта[[шлам]]у і ўстаноўку тактавага наліву бэнзіну для зьмяншэньня стратаў нафтапрадуктаў і выкідаў у паветра. На 2013 год прадпрыемства налічвала 4720 супрацоўнікаў, зь іх рабочыя склалі 69%, спэцыялісты — 17%, кіраўнікі — 10%, служачыя — 4%. [[Моладзь]] складала 25% супрацоўнікаў. Сярэдні ўзрост супрацоўнікаў складаў 39 гадоў<ref name="а"/>. Таксама ў 2013 годзе запусьцілі ўстаноўку вакуўмнай перагонкі мазуты, што дазволіла паглыбіць нафтеперапрацоўку і павялічыць выхад сьветлых нафтапрадуктаў<ref name="в"/>. У 2013 годзе «Мазырскі НПЗ» атрымаў 2-ю найбольшую выручку сярод прадпрыемстваў Беларусі ў памеры 28,014 трлн рублёў<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Коратка|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=4 чэрвеня 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/102-27712 102 (27712)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/06/4cher-1.indd_.pdf 1]|issn=1990-763x}}</ref> (2,945 млрд $)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Афіцыйныя курсы беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, якія ўстанаўліваюцца штодзённа, на 31.12.2013 (даляр ЗША за 9510 рублёў)|спасылка=https://www.nbrb.by/bel/statistics/rates/ratesdaily|выдавец=[[Нацыянальны банк Беларусі]]|дата публікацыі=31 сьнежня 2013|дата доступу=7 лістапада 2024}}</ref>.
1 ліпеня 2014 году «[[Беларускае рачное параходзтва]]» даставіла 4 рэактары ўстаноўкі [[гідракрэкінг]]у цяжкіх нафтавых рэшткаў (ЦНР) да прычала «Мазырскага НПЗ» у [[Стрэльск]]у ([[Крынічны сельсавет]]) на [[Прыпяць|Прыпяці]]. Перавозку ажыцьцявілі на несамаходных [[баржа]]х ад вусьця [[Дняпро|Дняпра]], куды рэактары даставілі морам. Кожны рэактар устаноўкі гідракрэкінгу ЦНР важыў 793 т і меў даўжыню 51,4 м, шырыню 7,5 м і вышыню 6 м з падстаўкай. Рэактары прызначаліся для паглыбленьня нафтаперапрацоўкі да 89 % пасьля 2017 году<ref>{{Артыкул|аўтар=Уладзімер Андрэеў, Ірына Асташкевіч.|загаловак=Незвычайны груз|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=2 ліпеня 2014|нумар=122 (27732)|старонкі=5|issn=1990-763X}}</ref>. У 2014 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі бэнзіну АІ-92. У 2015 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі дызэльнага паліва, а таксама парк захоўваньня [[Мэтаноль|мэтанолю]]<ref name="в"/>.
У сакавіку 2016 году запусьцілі ўстаноўку адсарбцыйнай ачысткі [[Бутан (рэчыва)|бутанавай]] фракцыі С4. Яе прадукцыйнасьць склала 136 000 т за год. У выніку вырас тэрмін службы [[плятына]]зьмяшчальнага каталізатара і зьнізілася хуткасьць іржавеньня абсталяваньня і [[трубаправод]]аў сэкцыі алькіляваньня. Таксама гэта забясьпечыла ўстойлівую працу камбінаванай устаноўкі [[Фторавадарод|фторыставадароднага]] алькіляваньня, вырабам якой быў [[ізабутан]] як сыравіна для атрыманьня алькілятаў пад таварныя аўтабэнзіны. У траўні 2016 году запусьцілі ўстаноўку вытворчасьці серкі (Серка-2). Яна дазволіла атрымліваць серку з кіслых газаў, якія зьмяшчалі серкавадарод, атрыманых пры рэгенэрацыі насычанай [[Рашчына|рашчыны]] [[этаноламін]]у і адпарцы кіслай вады. У чэрвені 2016 году запусьцілі камбінаваную ўстаноўку вытворчасьці высокаактанавых кампанэнтаў бэнзіну (КУВВКБ), каб вырабляць бэнзіну стандарту «Эўра-5» з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] 95 і вышэй<ref name="в"/>.
У кастрычніку 2022 году прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны сьпіс [[Украіна|Украіны]]<ref>[https://web.archive.org/web/20230416182538/https://sanctions.nazk.gov.ua/sanction-company/7005/ Відкрите акціонерне товариство «Мозирський нафтопереробний завод»]</ref>.
=== Кіраўнікі ===
* [[Анатоль Купрыянаў]] (1996—2016)
* [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] (з 29 сакавіка 2017 году)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэны на нафтапрадукты|спасылка=https://mnpz.by/by/partners/price-archive/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Адчынены гандаль|спасылка=http://bnk.by/auctions/open.html|выдавец=ЗАТ «Беларуская нафтавая кампанія»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}
* [https://bntdtorg.by/ УП «Беларускі нафтавы гандлёвы дом»]{{ref-ru}} — сыстэма электроннага гандлю на Адзінай гандлёвай пляцоўцы канцэрну «[[Белнафтахім]]»
* [https://belfoot.by/ Даччынае УП «Белфут»]{{ref-ru}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Эканоміка Мазырскага раёну]]
[[Катэгорыя:Беларускія хімічныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Вытворчыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Прамысловыя прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Белнафтахім]]
[[Катэгорыя:Міхалкаўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1975 годзе]]
iygegtbmn6o813rl2ihhy8j31tvyljn
2620490
2620470
2025-06-17T16:14:14Z
W
11741
/* Кіраўнікі */ +5 з расейскай
2620490
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|51|53|31|паўночнае|29|19|28|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Мазырскі НПЗ»
|лягатып =ЛЯГАТЫП МаНПЗ.png
|тып = [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]
|лістынг =
|дэвіз = Ад дасканаласьці тэхналёгіі — да якасьці прадукцыі
|заснаваная = {{Дата пачатку|25|1|1975|1}}
|заснавальнікі =
|уласьнікі = [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Беларусі]] (43%), «[[Слаўнафта]]» (42%), «МНПЗ плюс» (12%)
|краіна={{Сьцяг|Беларусь}} [[Беларусь]]
|разьмяшчэньне = [[Выява:Flag of Homyel Voblast.svg|22px|border|Сьцяг Гомельскае вобласьці]] [[Гомельская вобласьць]]
|адрас = [[Мазырскі раён]], [[Міхалкаўскі сельсавет]], [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]], дом 18<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў|загаловак=Статут|спасылка=https://mnpz.by/upload/investors/Устав%20открытого%20акционерного%20общества%20«Мозырский%20нефтеперерабатывающий%20завод».PDF|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=31 траўня 2024|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|ключавыя постаці = [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] ([[генэральны дырэктар]]), [[Сяргей Грамовіч]] ([[галоўны інжынэр]])<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=https://mnpz.by/by/contacts/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|галіна = [[прамысловасьць]]
|прадукцыя = [[бэнзін]], [[дызэльнае паліва]], [[мазута]], [[бітум]], [[звадкаваны нафтавы газ]], [[газа]], [[серка]], [[бэнзоль]], [[мэтыл-трэт-бутылавы этэр]]
|абарачэньне = {{Рост}}5 805,017 млн [[Беларускі рубель|рублёў]]<ref name="б">{{Навіна|аўтар=Натальля Гвардзіян, Алеся Старавойтава|загаловак=Справаздачнасьць ААТ «Мазырскі НПЗ» за 2017 год, складзеная ў адпаведнасьці з МСФС|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/b27/b2775e93d9264f01751635ec7430d687.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=14 чэрвеня 2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref> (2017 г.; $2 942,676 млн)
|апэрацыйны прыбытак = {{Рост}}214,739 млн руб. (2017 г.; $108,855 млн)
|чысты прыбытак = {{Падзеньне}}185,82 млн руб. (2017 г.; $94,196 млн)
|лік супрацоўнікаў = 4641 (2016 г.)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Справаздача аб дзейнасьці ААТ за 2015 год|спасылка=http://minfin.gov.by/upload/depcen/oao/otchet2015.zip|выдавец=[[Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь]]|мова=ru|дата публікацыі=2016|дата доступу=17 ліпеня 2017}}</ref>
|матчына кампанія = «[[Белнафтахім]]»
|даччыныя кампаніі = «Палесьсе-Прамжылбуд», «Белфут»
|аўдытар = «[[Грант Торнтан]]» (Менск)
|сайт = [https://mnpz.by/by/ mnpz.by/by]
}}
'''«Мазы́рскі нафтаперапрацо́ўчы заво́д»''' — адно з двух найбольшых нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў Беларусі, заснаванае ў студзені 1975 году.
Вытворчасьцю заводу зьяўляецца [[паліва]], [[бітум]]ы т [[звадкаваны газ|звадкаваныя газы]]. Завод месьціцца за 20 км на поўдзень ад самога гораду [[Мазыр]]а — на поўдні Мазырскага раёну, дзе знаходзіцца на ўсходзе [[Міхалкаўскі сельсавет|Міхалкаўскага сельсавету]] і на поўдзень ад вёскі [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]]. Работнікаў з гораду дастаўляе бясплатны [[Мазырскі трамвай]]. Уваходзіць у склад дзяржаўнага канцэрну «[[Белнафтахім]]». Мела 5 даччыных прадпрыемстваў: цалкам «Белфут» і «Палесьсе-Прамжылбуд» у Мазыры, «Палесьсе-Аграінвэст» у [[Петрыкаў|Петрыкаве]] (Гомельская вобласьць), 98,7% [[акцыя]]ў мясаперапрацоўчага заводу «Партнэр і К» на паўднёвым захадзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] (вёска [[Козенкі]])<ref name="б"/>.
== Вырабы ==
На 2018 год «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» вырабляў:
* аўтамабільны [[бэнзін]] АІ-92, АІ-95 і АІ-98 клясы Эўра-5;
* [[дызэльнае паліва]] экалягічнай клясы 5 — летняе гатунку С (гранічная тэмпэратура фільтравальнасьці не вышэй за −5[[Градус Цэльсія|°C]]), зімовыя гатунку F (да −20 °C), клясы 0 (тэмпэратура памутненьня не вышэй за −10 °C), клясы 1 (т.фільтр. −26 °C, т.памутн. −16 °C) і клясы 2 (т.фільтр. −326 °C, т.памутн. −22 °C), арктычнае клясы 4 (т.фільтр. −44 °C, т.памутн. −34 °C)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дызэльнае паліва|спасылка=https://mnpz.by/by/products/dizelnoe-toplivo|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* пячное побытавае [[паліва]] паводле ТУ BY 400091131.004-2009 (тэмпэратура запальваньня ў зачыненым тыглі пры +62 °C);
* топачная [[мазута]] (цеплыня згараньня 39 900 кіля[[Джоўль|джоўляў]]/кг, т.запальваньня +110 °C, т.застываньня +25 °C, да 3% [[Серка|серкі]]);
* дарожны [[бітум]] «Мазырбіт» марак 50/70 (пранікненьне пры +25 °C у 5-7 мм), 55/65 (пранікненьне ў 5,5-6,5 мм), 70/100 (адпаведна 7-10 мм) і 75/90 (7,5-9 мм)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дарожныя бітумы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/bitumy-dorozhnye-po-stb-en-12591-2010-en-12591-200|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* дахавы бітум БНК 40/180 (т.разьмякчэньня +37 °C — +44 °C, глыбіня пранікненьня іглы 16—21 мм) і 45/190 (т.разьм. +40 °C — +50 °C, глыб.пранікн. іглы 16—22 мм);
* будаўнічы бітум БНК 70/30 (т.разьмякчэньня +70 °C — +80 °C, расьцягвальнасьць пры +25 °C прынамсі 3 см) і 90/10 (т.разьм. +90 °C — +105 °C, расьцягвальнасьць 1 см);
* звадкаваны нафтавы газ (аўтамабільны [[прапан]]-[[бутан]]; ПБА) — [[актанавы лік]] прынамсі 89, лішкавы [[ціск]] насычанай пары пры +40 °C да 1550 кіля[[Паскаль (адзінка вымярэньня)|паскаль]], прапану 50±10%;
* сумесь тэхнічных [[прапан]]у і [[Бутан (рэчыва)|бутану]] (СПБТ) — бутанаў і [[бутылен]]аў разам менш за 60%;
* тэхнічны бутан (БТ) — бутанаў і бутыленаў разам звыш 60%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Звадкаваныя паліўныя вуглевадародныя газы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* [[Алькіляваньне|алькілят]] (актанавы лік прынамсі 91), які ёсьць высокаактанавым складнікам бэнзіну;
* мэтыл-трэт-бутылавы этэр ([[МТБЭ]]) марак А (98% этэру) і Б (96%);
* экалягічна палепшаная [[газа]] (т.запальваньня +40 °C, да 10 [[міліграм]]ы серкі на кг);
* тэхнічная газавая [[серка]] — вадкая (99,98% серкі) і цьвёрдая (камковая, 99,2% серкі) — для вырабу серкавай кісьлі і [[Гума|гумы]];
* бітумная сыравіна;
* нафтавы [[бэнзол]] (тэмпэратура [[Крышталізаваньне|крышталізаваньня]] +5 °C) для вырабу каўчука, [[Плястмаса|плястмасы]] і фарбавальніка;
* лёгкі каталітычны [[газойль]] (т.запальваньня +80 °C) марак А (т.застываньня −15 °C) і Б (-5 °C) для кацельні і нафтахіміі;
* прастагонны вакуўмны газойль (т.заст. +16 °C) гатункаў А (кінэматычная [[клейкасьць]] пры +50 °C ад 5 да 25 мм²/сэкунда) і Б (ад 25,1 да 50 мм²/сэкунда) для вырабу базавай [[Аліва|алівы]] і цьвёрдай [[Парафіна|парафіны]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Прастагонны вакуўмны газойль|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazoyl-pryamogonnyy-vakuumnyy|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* водаачышчаны вакуўмны газойль (т.заст. +41 °C) для каталітычнага крэкінгу.
== Дапаможная інфраструктура ==
ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» мае ў якасьці падразьдзяленьня [[Мазырскі трамвай|трамвайнае кіраўніцтва]] (вул. Шашэйная, д. 30), якое з 1 жніўня 1988 году злучае Мазыр і завод сваім трамвайным маршрутам. Даўжыня маршруту складае каля 20 км, якія трамвай праходзіць за 40 хвілінаў. Штодня каля 50 трамваяў перавозяць блізу 5000 чалавек, большасьць якіх складаюць супрацоўнікі заводу, якія карыстаюцца гэтым транспартам задарма. [[Мазырскі політэхнічны каледж]] (вул. Катлаўца, д. 23) рыхтуе на патрэбы заводу адмыслоўцаў па спэцыяльнасьці «перапрацоўка нафты і газу», якія атрымліваюць прафэсію «апэратар тэналягічных установак». Навучаньне доўжыцца цягам амаль 4 гадоў і ўлучае праходжаньне практыкі на заводзе, куды ўладкоўваюцца ўсе выпускнікі<ref name="а"/>.
Харчаваньне на заводзе забясьпечваюць 7 страўняў на 575 месцаў, у якіх штодня сілкуюцца каля 2000 чалавек. Камітэт фізычнай культуры заводу ўтрымлівае дзіцячы спартова-тэхнічны клюб «Старт» і дзіцяча-юнацкую школу алімпійскага рэзэрву «Жамчыжына Палесься». Палац культуры «Мазырскага НПЗ» (бульвар Юнацтва, д. 1а) улучае тэатральна-канцэртную залю на 850 месцаў. За 2012 год Палац культуры прыняў звыш 96 000 наведнікаў. На яго сцэне працуюць мясцовыя гурты «Сваякі» і «Жывіца», а таксама балет-судыя «Алексіс», якія выступаюць на тэлебачаньні і фэстывалях, у тым ліку за мяжой. На паўднёвым усходзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] «Мазырскаму НПЗ» належыць [[здраўніца]] «Сосны» (вёска [[Стрэльск]], [[Крынічны сельсавет]]) на 136 месцаў. Здраўніца мае мэдычны корпус і басэйн, спартовае поле са штучным пакрыцьцём і спартовую залю, 1- і 2-мясцовыя нумары люкс і паўлюкс, пляж з распранальнямі на рацэ [[Прыпяць]]. 70% адпачывальнікаў складаюць супрацоўнікі завода зь сем’ямі, каля 15% — заводзкія пэнсіянэры, рэшту — расейскія турысты<ref name="а"/>.
== Уласьнікі ==
Акцыянэрамі завода зьяўляюцца: [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Рэспублікі Беларусь]] — 42,76%, ААТ НГК «[[Слаўнафта]]» ([[Масква]], Расея) — 42,58%, ТАА «МНПЗ плюс» — 12,25%, [[Фізычная асоба|фізычныя асобы]] — 2,41%<ref name="а"/>.
== Мінуўшчына ==
30 студзеня 1975 году на Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі сэкцыю 100 комплеску ЛК-6У № 1 і атрымалі першы аўтамабільны [[бэнзін]]. Першапачаткова глыбіня нафтапепрацоўкі складала 50%, у выніку чаго істотную частку вырабаў складала [[мазута]], якая ішла на патрэбы энэргетыкі. За 1991—1994 гады Мазырскі НПЗ амаль 4-кратна скараціў нафтаперапрацоўку. У 1994 г. завод ператварылі ў [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]<ref name="а"/>.
За 1996—1998 гады ўвялі ў дзеяньне сэкцыю каталітычнага [[рыформінг]]у ўстаноўку ЛК-6У № 2. Таксама перабудавалі [[вакуўм]]ны блёк устаноўкі вытворчасьці [[бітум]]у і атмасфэрную калёну к-102 ЛК-6У № 2. Сярод іншага, увялі ў дзеяньне парагазатурбінную [[Электрастанцыя|электрастанцыю]] (ПГТЭС) і энэргаблёк магутнасьцю 15 мэгаватаў, як і ўстаноўку канцэнтраваньня [[вадарод]]у. У выніку наладзілі вытворчасьць высокаактанавых неэтыляваных [[бэнзін]]аў і чыстага [[Дызэльнае паліва|дызэльнага паліва]]. У 1999—2000 гадох ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай дыстыляцыі [[Мазута|мазуты]]. Таксама перабудавалі сэкцыю 300/1 для гідраачысткі дызэльнага паліва на ЛК-6У № 1 пад гідрапераўтварэньне вакуўмнага [[Газойль|газойлю]]. Урэшце, увялі ў дзеяньне сэкцыю адпаркі кіслай вады на ўстаноўцы вытворчасьці [[Серка|серкі]]. Гэта дазволіла павялічыць вытворчасьць чыстай саляркі і ачышчанага газойлю. За 2000—2003 гады ўвялі ўдзеяньне ўстаноўку вісбрэкінгу [[гудрон]]у. Таксама пераабсталявалі рэактарны блёк сэкцыі 300/1 ЛК-6У ''№ 2''. Сярод іншага, замянілі ўнутраныя прылады рэктыфікацыйных калёнаў сэкцыі 400 з газафракцыявальнай устаноўкай на ЛК-6У- № 2, як і каталізацыйную сыстэму на ўстаноўцы лёгкага гідракрэкінгу. У выніку адышлі ад марнаваньня саляркі і газойлю на падрыхтоўку таварнай мазуты<ref name="в">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Учора, сёньня, заўтра|спасылка=https://mnpz.by/by/about/vchera-segodnya-zavtra/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>.
30 студзеня 2004 году ўвялі ў дзеяньне камбінаваную ўстаноўку каталітычнага крэкінгу, што павялічыла глыбіню нафтаперапрацоўкі і адбору сьветлых нафтапрадуктаў. Таксама гэта дазволіла выкарыстоўваць у якасьці сыравіны сумесь водаачышчанага вакуўмнага газойлю і мазуту нізкасярністай нафты. Выпуск аўтамабільнага бэнзіну вырас у 1,5 разу, звадкаванага газу — удвая. У 2006 годзе пабудавалі блёк вылучэньня бэнзольнага канцэнтрату і ўстаноўку экстрактыўнай дыстыляцыі [[бэнзол]]у. Гэта зьменшыла колькасьць бэнзолу ў высокаактанавых бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228 і дазволіла атрымаць нафтавы бэнзол для пастаўкі ў якасьці сыравіны на патрэбу нафтахімічнай прамысловасьці. Чысты [[прыбытак]] заводу ў 2006 годзе склаў 353 млрд [[беларускі рубель|беларускіх рублёў]] ($164,5 млн). 17 траўня 2007 году ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» выступіла сузаснавальнікам [[ЗАТ]] «[[Беларуская нафтавая кампанія]]» разам з ААТ «[[Нафтан (завод)|Нафтан]]» (Наваполацак) і УП «[[Беларуснафта]]» (Гомель). «Беларуская нафтавая кампанія» адчыніла замежныя прадстаўніцтвы ў 5 краінах Эўропы — Ангельшчыне, Латвіі, Польшчы, Расеі і Ўкраіне. Праз гэтыя прадстаўніцтвы наладзілі экспарт у 20 краінаў сьвету, у тым ліку 14 краінаў Эўропы. Пагатоў «Беларуская нафтавая кампанія» стала прадаваць нафтапрадукты і на ўнутраным рынку Беларусі. У 2008 годзе запусьцілі комплексную ўстаноўку фторыставадароднага [[Алькіляваньне|алькіляваньня]]. У выніку атрымалі алькілят, які служыць высокаактанавым дадаткам да бэнзіну<ref name="а">{{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Галоўнае — правільна выбраная стратэгія і пасьлядоўная тактыка|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20130731/1375270654-galounae-pravilna-vybranaya-strategiya|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://zviazda.by/be/number/gazeta-pdf-140-27505-ot-31072013 140 (27505)]|старонкі=[http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_4.pdf 4], [http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_5.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>. Сярод іншага, у 2008 годзе запусьцілі парк нізкасярністай нафты, каб укараніць разьдзельную нафтаперапрацоўку. Гэта дазволіла напоўную загрузіць устаноўку каталітычнага крэкінгу нізкасеркавай мазутай і павялічыць вытворчасьць бэнзіну на 325 000 т за год. Таксама ў 2008 годзе ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку ўтылізацыі факельных газаў. У выніку звыш 2500 кубамэтраў газу за гадзіну стала вяртацца ў агульназаводзкую сетку паліўнага газу<ref name="в"/>.
На 2009 г. завод меў магутнасьць перапрацоўкі нафты ў 12 млн [[тона]]ў штогод, зь якіх загружанымі былі каля 11 млн тонаў. За год вырабляў каля 2,5 млн т аўтабэнзіна і 2,4 млн т дызэльнага паліва<ref>{{Артыкул|аўтар=Павал Берасьнеў.|загаловак=МНПЗ будзе інвэставаць нягледзячы на двухразовае скарачэньне прыбытку|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=42219|выданьне=Зьвязда|тып=газэта|год=2 верасьня 2009|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2009-09-02 164 (26522)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/42211/2ver-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. У 2010 годзе дадалі ўстаноўку водаабязьсеркаваньня бэнзіну каталітычнага крэкінгу, што зьменшыла ўтрыманьне серкі ў высокаактанавым бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228:2008. Таксама адпаведна гэтаму стандарту сталі сэрыйна вырабляць бэнзін для аўтамабіляў экалягічнай клясы 5. Гэта стала магчымым дзякуючы даданьню ў рэцэптуру мэтыл-трэт-бутылавага этэру, які ёсьць высокаактанавым [[тлен]]азьмяшчальным дадаткам. У траўні і чэрвені 2010 году «Мазырскі НПЗ» прыняў пробныя пастаўкі 80 000 тонаў нафты з [[Вэнэсуэла|Вэнэсуэлы]] праз чарнаморскі порт у [[Адэса|Адэсе]] (Украіна). На пачатку 2011 году запусьцілі новую ўстаноўку вытворчасьці [[вадарод]]у. У студзені 2012 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку водаачысткі дызэльнага паліва, што дазволіла вырабляць яго паводле эўрапейскага стандарту EN 590. У сьнежні 2012 году пабудавалі ўстаноўку ізамэрызацыі пэнтан-гэксанавай фракцыі, прызначанай для атрыманьня [[ізамэрызат]]у, які ёсьць экалягічна чыстым высокаактанавым складнікам бэнзіну. Гэта дазволіла атрымаць бэнзін экалягічнай клясы 5 АІ-92-К5-Эўра паводле СТБ 1656—2011 і адпаведна стандарту EN 228, а таксама спыніць выпуск нерэнтабэльнага нізкаактанавага бэнзіну «Нармаль-80» і сыравіннага бэнзіну для [[піроліз]]у. У выніку вытворчасьць высокаактанавага бэнзіну перавысіла 200 000 тонаў за год. За 2010—2012 гады «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 7 новых прамысловых установак агульнай вартасьцю $685 млн<ref name="а"/>.
У 2012 годзе ААТ «Мазырскі НПЗ» паставіла да 65% вырабаў за мяжу. Звыш паловы вырабаў накіравалі ў краіны Заходняй ([[Нідэрлянды]] і [[Ангельшчына]]) і Паўночнай Эўропы ([[Швэцыя]] і Данія). Траціна экспарту прыпала на Ўкраіну, куды пераважна паставілі дызэльнае паліва і бэнзін. У межах міжурадавага пагадненьня ў Расею прадалі істотную частку бэнзінаў АІ-92 і АІ-95. У [[Італія|Італію]] праз [[Чорнае мора|чарнаморскія]] парты паставілі топачную мазуту. У 2012 годзе перапрацавалі 11,91 млн тонаў нафты, што было найбольшым паказьнікам за 10 гадоў. [[Рэнтабэльнасьць]] склала каля 10%. У 2013 годзе 80% бэнзіну адпавядала стандарту «Эўра-4», рэшта — «Эўра-5». Глыбіня нафтаперапрацоўкі складала каля 70%. За 2010—2013 гады для зьмяншэньня выкідаў «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 2 новыя блёкі абаротнага водазабесьпячэньня, устаноўку ўтылізаваньня [[Серкавадародная кісьля|серкавадародазьмяшчальнага]] газу, станцыю [[Ультрафіялетавае выпраменьваньне|ўльтрафіялетавага]] абеззаражваньня сьцёкавай вады, блёк утылізаваньня вуглевадароднага факельнага газу, нафтапасткі і флятатары на ачышчальных [[Збудаваньне|збудаваньнях]], абсталяваньне абязводжваньня асадкаў сьцёкавай вады, комплекс перапрацоўкі нафта[[шлам]]у і ўстаноўку тактавага наліву бэнзіну для зьмяншэньня стратаў нафтапрадуктаў і выкідаў у паветра. На 2013 год прадпрыемства налічвала 4720 супрацоўнікаў, зь іх рабочыя склалі 69%, спэцыялісты — 17%, кіраўнікі — 10%, служачыя — 4%. [[Моладзь]] складала 25% супрацоўнікаў. Сярэдні ўзрост супрацоўнікаў складаў 39 гадоў<ref name="а"/>. Таксама ў 2013 годзе запусьцілі ўстаноўку вакуўмнай перагонкі мазуты, што дазволіла паглыбіць нафтеперапрацоўку і павялічыць выхад сьветлых нафтапрадуктаў<ref name="в"/>. У 2013 годзе «Мазырскі НПЗ» атрымаў 2-ю найбольшую выручку сярод прадпрыемстваў Беларусі ў памеры 28,014 трлн рублёў<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Коратка|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=4 чэрвеня 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/102-27712 102 (27712)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/06/4cher-1.indd_.pdf 1]|issn=1990-763x}}</ref> (2,945 млрд $)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Афіцыйныя курсы беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, якія ўстанаўліваюцца штодзённа, на 31.12.2013 (даляр ЗША за 9510 рублёў)|спасылка=https://www.nbrb.by/bel/statistics/rates/ratesdaily|выдавец=[[Нацыянальны банк Беларусі]]|дата публікацыі=31 сьнежня 2013|дата доступу=7 лістапада 2024}}</ref>.
1 ліпеня 2014 году «[[Беларускае рачное параходзтва]]» даставіла 4 рэактары ўстаноўкі [[гідракрэкінг]]у цяжкіх нафтавых рэшткаў (ЦНР) да прычала «Мазырскага НПЗ» у [[Стрэльск]]у ([[Крынічны сельсавет]]) на [[Прыпяць|Прыпяці]]. Перавозку ажыцьцявілі на несамаходных [[баржа]]х ад вусьця [[Дняпро|Дняпра]], куды рэактары даставілі морам. Кожны рэактар устаноўкі гідракрэкінгу ЦНР важыў 793 т і меў даўжыню 51,4 м, шырыню 7,5 м і вышыню 6 м з падстаўкай. Рэактары прызначаліся для паглыбленьня нафтаперапрацоўкі да 89 % пасьля 2017 году<ref>{{Артыкул|аўтар=Уладзімер Андрэеў, Ірына Асташкевіч.|загаловак=Незвычайны груз|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=2 ліпеня 2014|нумар=122 (27732)|старонкі=5|issn=1990-763X}}</ref>. У 2014 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі бэнзіну АІ-92. У 2015 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі дызэльнага паліва, а таксама парк захоўваньня [[Мэтаноль|мэтанолю]]<ref name="в"/>.
У сакавіку 2016 году запусьцілі ўстаноўку адсарбцыйнай ачысткі [[Бутан (рэчыва)|бутанавай]] фракцыі С4. Яе прадукцыйнасьць склала 136 000 т за год. У выніку вырас тэрмін службы [[плятына]]зьмяшчальнага каталізатара і зьнізілася хуткасьць іржавеньня абсталяваньня і [[трубаправод]]аў сэкцыі алькіляваньня. Таксама гэта забясьпечыла ўстойлівую працу камбінаванай устаноўкі [[Фторавадарод|фторыставадароднага]] алькіляваньня, вырабам якой быў [[ізабутан]] як сыравіна для атрыманьня алькілятаў пад таварныя аўтабэнзіны. У траўні 2016 году запусьцілі ўстаноўку вытворчасьці серкі (Серка-2). Яна дазволіла атрымліваць серку з кіслых газаў, якія зьмяшчалі серкавадарод, атрыманых пры рэгенэрацыі насычанай [[Рашчына|рашчыны]] [[этаноламін]]у і адпарцы кіслай вады. У чэрвені 2016 году запусьцілі камбінаваную ўстаноўку вытворчасьці высокаактанавых кампанэнтаў бэнзіну (КУВВКБ), каб вырабляць бэнзіну стандарту «Эўра-5» з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] 95 і вышэй<ref name="в"/>.
У кастрычніку 2022 году прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны сьпіс [[Украіна|Украіны]]<ref>[https://web.archive.org/web/20230416182538/https://sanctions.nazk.gov.ua/sanction-company/7005/ Відкрите акціонерне товариство «Мозирський нафтопереробний завод»]</ref>.
=== Кіраўнікі ===
# [[Г.М. Крыўко]] (1966—1969)
# [[М.І Пятроў]] (1969—1976)
# [[В.П. Пушкароў]] (1976—1984)
# [[А.С. Зубоўскі]] (1984—1991)
# [[В.Н. Здобнаў]] (1991—1996)
# [[Анатоль Купрыянаў]] (1996—2016)
# [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] (з 29 сакавіка 2017 году)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэны на нафтапрадукты|спасылка=https://mnpz.by/by/partners/price-archive/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Адчынены гандаль|спасылка=http://bnk.by/auctions/open.html|выдавец=ЗАТ «Беларуская нафтавая кампанія»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}
* [https://bntdtorg.by/ УП «Беларускі нафтавы гандлёвы дом»]{{ref-ru}} — сыстэма электроннага гандлю на Адзінай гандлёвай пляцоўцы канцэрну «[[Белнафтахім]]»
* [https://belfoot.by/ Даччынае УП «Белфут»]{{ref-ru}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Эканоміка Мазырскага раёну]]
[[Катэгорыя:Беларускія хімічныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Вытворчыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Прамысловыя прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Белнафтахім]]
[[Катэгорыя:Міхалкаўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1975 годзе]]
dh00nsxorwady956nti88zz1nuuaotf
2620493
2620490
2025-06-17T17:01:29Z
W
11741
+Крыніца пра 2020-ы фін.год
2620493
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|51|53|31|паўночнае|29|19|28|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Мазырскі НПЗ»
|лягатып =ЛЯГАТЫП МаНПЗ.png
|тып = [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]
|лістынг =
|дэвіз = Ад дасканаласьці тэхналёгіі — да якасьці прадукцыі
|заснаваная = {{Дата пачатку|25|1|1975|1}}
|заснавальнікі =
|уласьнікі = [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Беларусі]] (43%), «[[Слаўнафта]]» (42%), «МНПЗ плюс» (12%)
|краіна={{Сьцяг|Беларусь}} [[Беларусь]]
|разьмяшчэньне = [[Выява:Flag of Homyel Voblast.svg|22px|border|Сьцяг Гомельскае вобласьці]] [[Гомельская вобласьць]]
|адрас = [[Мазырскі раён]], [[Міхалкаўскі сельсавет]], [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]], дом 18<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў|загаловак=Статут|спасылка=https://mnpz.by/upload/investors/Устав%20открытого%20акционерного%20общества%20«Мозырский%20нефтеперерабатывающий%20завод».PDF|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=31 траўня 2024|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|ключавыя постаці = [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] ([[генэральны дырэктар]]), [[Сяргей Грамовіч]] ([[галоўны інжынэр]])<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=https://mnpz.by/by/contacts/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|галіна = [[прамысловасьць]]
|прадукцыя = [[бэнзін]], [[дызэльнае паліва]], [[мазута]], [[бітум]], [[звадкаваны нафтавы газ]], [[газа]], [[серка]], [[бэнзоль]], [[мэтыл-трэт-бутылавы этэр]]
|абарачэньне = {{Падзеньне}}6,658 млрд [[Беларускі рубель|рублёў]] (2020 год<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў, Сяргей Пятровіч Есяпёнак, Ігар Шавялёў|загаловак=Справаздача за 2020 год|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/a50/nbrngpa2poyoy3qna1skwo9j6k4ms4z5.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=21 красавіка 2021|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>; 2,581 млрд $)
|апэрацыйны прыбытак =
|чысты прыбытак =
|лік супрацоўнікаў = 4641 (2016 г.)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Справаздача аб дзейнасьці ААТ за 2015 год|спасылка=http://minfin.gov.by/upload/depcen/oao/otchet2015.zip|выдавец=[[Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь]]|мова=ru|дата публікацыі=2016|дата доступу=17 ліпеня 2017}}</ref>
|матчына кампанія = «[[Белнафтахім]]»
|даччыныя кампаніі = «Палесьсе-Прамжылбуд», «Белфут»
|аўдытар = «[[Грант Торнтан]]» (Менск)
|сайт = [https://mnpz.by/by/ mnpz.by/by]
}}
'''«Мазы́рскі нафтаперапрацо́ўчы заво́д»''' — адно з двух найбольшых нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў Беларусі, заснаванае ў студзені 1975 году.
Вытворчасьцю заводу зьяўляецца [[паліва]], [[бітум]]ы т [[звадкаваны газ|звадкаваныя газы]]. Завод месьціцца за 20 км на поўдзень ад самога гораду [[Мазыр]]а — на поўдні Мазырскага раёну, дзе знаходзіцца на ўсходзе [[Міхалкаўскі сельсавет|Міхалкаўскага сельсавету]] і на поўдзень ад вёскі [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]]. Работнікаў з гораду дастаўляе бясплатны [[Мазырскі трамвай]]. Уваходзіць у склад дзяржаўнага канцэрну «[[Белнафтахім]]». Мела 5 даччыных прадпрыемстваў: цалкам «Белфут» і «Палесьсе-Прамжылбуд» у Мазыры, «Палесьсе-Аграінвэст» у [[Петрыкаў|Петрыкаве]] (Гомельская вобласьць), 98,7% [[акцыя]]ў мясаперапрацоўчага заводу «Партнэр і К» на паўднёвым захадзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] (вёска [[Козенкі]])<ref name="б"/>.
== Вырабы ==
На 2018 год «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» вырабляў:
* аўтамабільны [[бэнзін]] АІ-92, АІ-95 і АІ-98 клясы Эўра-5;
* [[дызэльнае паліва]] экалягічнай клясы 5 — летняе гатунку С (гранічная тэмпэратура фільтравальнасьці не вышэй за −5[[Градус Цэльсія|°C]]), зімовыя гатунку F (да −20 °C), клясы 0 (тэмпэратура памутненьня не вышэй за −10 °C), клясы 1 (т.фільтр. −26 °C, т.памутн. −16 °C) і клясы 2 (т.фільтр. −326 °C, т.памутн. −22 °C), арктычнае клясы 4 (т.фільтр. −44 °C, т.памутн. −34 °C)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дызэльнае паліва|спасылка=https://mnpz.by/by/products/dizelnoe-toplivo|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* пячное побытавае [[паліва]] паводле ТУ BY 400091131.004-2009 (тэмпэратура запальваньня ў зачыненым тыглі пры +62 °C);
* топачная [[мазута]] (цеплыня згараньня 39 900 кіля[[Джоўль|джоўляў]]/кг, т.запальваньня +110 °C, т.застываньня +25 °C, да 3% [[Серка|серкі]]);
* дарожны [[бітум]] «Мазырбіт» марак 50/70 (пранікненьне пры +25 °C у 5-7 мм), 55/65 (пранікненьне ў 5,5-6,5 мм), 70/100 (адпаведна 7-10 мм) і 75/90 (7,5-9 мм)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дарожныя бітумы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/bitumy-dorozhnye-po-stb-en-12591-2010-en-12591-200|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* дахавы бітум БНК 40/180 (т.разьмякчэньня +37 °C — +44 °C, глыбіня пранікненьня іглы 16—21 мм) і 45/190 (т.разьм. +40 °C — +50 °C, глыб.пранікн. іглы 16—22 мм);
* будаўнічы бітум БНК 70/30 (т.разьмякчэньня +70 °C — +80 °C, расьцягвальнасьць пры +25 °C прынамсі 3 см) і 90/10 (т.разьм. +90 °C — +105 °C, расьцягвальнасьць 1 см);
* звадкаваны нафтавы газ (аўтамабільны [[прапан]]-[[бутан]]; ПБА) — [[актанавы лік]] прынамсі 89, лішкавы [[ціск]] насычанай пары пры +40 °C да 1550 кіля[[Паскаль (адзінка вымярэньня)|паскаль]], прапану 50±10%;
* сумесь тэхнічных [[прапан]]у і [[Бутан (рэчыва)|бутану]] (СПБТ) — бутанаў і [[бутылен]]аў разам менш за 60%;
* тэхнічны бутан (БТ) — бутанаў і бутыленаў разам звыш 60%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Звадкаваныя паліўныя вуглевадародныя газы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* [[Алькіляваньне|алькілят]] (актанавы лік прынамсі 91), які ёсьць высокаактанавым складнікам бэнзіну;
* мэтыл-трэт-бутылавы этэр ([[МТБЭ]]) марак А (98% этэру) і Б (96%);
* экалягічна палепшаная [[газа]] (т.запальваньня +40 °C, да 10 [[міліграм]]ы серкі на кг);
* тэхнічная газавая [[серка]] — вадкая (99,98% серкі) і цьвёрдая (камковая, 99,2% серкі) — для вырабу серкавай кісьлі і [[Гума|гумы]];
* бітумная сыравіна;
* нафтавы [[бэнзол]] (тэмпэратура [[Крышталізаваньне|крышталізаваньня]] +5 °C) для вырабу каўчука, [[Плястмаса|плястмасы]] і фарбавальніка;
* лёгкі каталітычны [[газойль]] (т.запальваньня +80 °C) марак А (т.застываньня −15 °C) і Б (-5 °C) для кацельні і нафтахіміі;
* прастагонны вакуўмны газойль (т.заст. +16 °C) гатункаў А (кінэматычная [[клейкасьць]] пры +50 °C ад 5 да 25 мм²/сэкунда) і Б (ад 25,1 да 50 мм²/сэкунда) для вырабу базавай [[Аліва|алівы]] і цьвёрдай [[Парафіна|парафіны]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Прастагонны вакуўмны газойль|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazoyl-pryamogonnyy-vakuumnyy|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* водаачышчаны вакуўмны газойль (т.заст. +41 °C) для каталітычнага крэкінгу.
== Дапаможная інфраструктура ==
ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» мае ў якасьці падразьдзяленьня [[Мазырскі трамвай|трамвайнае кіраўніцтва]] (вул. Шашэйная, д. 30), якое з 1 жніўня 1988 году злучае Мазыр і завод сваім трамвайным маршрутам. Даўжыня маршруту складае каля 20 км, якія трамвай праходзіць за 40 хвілінаў. Штодня каля 50 трамваяў перавозяць блізу 5000 чалавек, большасьць якіх складаюць супрацоўнікі заводу, якія карыстаюцца гэтым транспартам задарма. [[Мазырскі політэхнічны каледж]] (вул. Катлаўца, д. 23) рыхтуе на патрэбы заводу адмыслоўцаў па спэцыяльнасьці «перапрацоўка нафты і газу», якія атрымліваюць прафэсію «апэратар тэналягічных установак». Навучаньне доўжыцца цягам амаль 4 гадоў і ўлучае праходжаньне практыкі на заводзе, куды ўладкоўваюцца ўсе выпускнікі<ref name="а"/>.
Харчаваньне на заводзе забясьпечваюць 7 страўняў на 575 месцаў, у якіх штодня сілкуюцца каля 2000 чалавек. Камітэт фізычнай культуры заводу ўтрымлівае дзіцячы спартова-тэхнічны клюб «Старт» і дзіцяча-юнацкую школу алімпійскага рэзэрву «Жамчыжына Палесься». Палац культуры «Мазырскага НПЗ» (бульвар Юнацтва, д. 1а) улучае тэатральна-канцэртную залю на 850 месцаў. За 2012 год Палац культуры прыняў звыш 96 000 наведнікаў. На яго сцэне працуюць мясцовыя гурты «Сваякі» і «Жывіца», а таксама балет-судыя «Алексіс», якія выступаюць на тэлебачаньні і фэстывалях, у тым ліку за мяжой. На паўднёвым усходзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] «Мазырскаму НПЗ» належыць [[здраўніца]] «Сосны» (вёска [[Стрэльск]], [[Крынічны сельсавет]]) на 136 месцаў. Здраўніца мае мэдычны корпус і басэйн, спартовае поле са штучным пакрыцьцём і спартовую залю, 1- і 2-мясцовыя нумары люкс і паўлюкс, пляж з распранальнямі на рацэ [[Прыпяць]]. 70% адпачывальнікаў складаюць супрацоўнікі завода зь сем’ямі, каля 15% — заводзкія пэнсіянэры, рэшту — расейскія турысты<ref name="а"/>.
== Уласьнікі ==
Акцыянэрамі завода зьяўляюцца: [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Рэспублікі Беларусь]] — 42,76%, ААТ НГК «[[Слаўнафта]]» ([[Масква]], Расея) — 42,58%, ТАА «МНПЗ плюс» — 12,25%, [[Фізычная асоба|фізычныя асобы]] — 2,41%<ref name="а"/>.
== Мінуўшчына ==
30 студзеня 1975 году на Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі сэкцыю 100 комплеску ЛК-6У № 1 і атрымалі першы аўтамабільны [[бэнзін]]. Першапачаткова глыбіня нафтапепрацоўкі складала 50%, у выніку чаго істотную частку вырабаў складала [[мазута]], якая ішла на патрэбы энэргетыкі. За 1991—1994 гады Мазырскі НПЗ амаль 4-кратна скараціў нафтаперапрацоўку. У 1994 г. завод ператварылі ў [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]<ref name="а"/>.
За 1996—1998 гады ўвялі ў дзеяньне сэкцыю каталітычнага [[рыформінг]]у ўстаноўку ЛК-6У № 2. Таксама перабудавалі [[вакуўм]]ны блёк устаноўкі вытворчасьці [[бітум]]у і атмасфэрную калёну к-102 ЛК-6У № 2. Сярод іншага, увялі ў дзеяньне парагазатурбінную [[Электрастанцыя|электрастанцыю]] (ПГТЭС) і энэргаблёк магутнасьцю 15 мэгаватаў, як і ўстаноўку канцэнтраваньня [[вадарод]]у. У выніку наладзілі вытворчасьць высокаактанавых неэтыляваных [[бэнзін]]аў і чыстага [[Дызэльнае паліва|дызэльнага паліва]]. У 1999—2000 гадох ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай дыстыляцыі [[Мазута|мазуты]]. Таксама перабудавалі сэкцыю 300/1 для гідраачысткі дызэльнага паліва на ЛК-6У № 1 пад гідрапераўтварэньне вакуўмнага [[Газойль|газойлю]]. Урэшце, увялі ў дзеяньне сэкцыю адпаркі кіслай вады на ўстаноўцы вытворчасьці [[Серка|серкі]]. Гэта дазволіла павялічыць вытворчасьць чыстай саляркі і ачышчанага газойлю. За 2000—2003 гады ўвялі ўдзеяньне ўстаноўку вісбрэкінгу [[гудрон]]у. Таксама пераабсталявалі рэактарны блёк сэкцыі 300/1 ЛК-6У ''№ 2''. Сярод іншага, замянілі ўнутраныя прылады рэктыфікацыйных калёнаў сэкцыі 400 з газафракцыявальнай устаноўкай на ЛК-6У- № 2, як і каталізацыйную сыстэму на ўстаноўцы лёгкага гідракрэкінгу. У выніку адышлі ад марнаваньня саляркі і газойлю на падрыхтоўку таварнай мазуты<ref name="в">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Учора, сёньня, заўтра|спасылка=https://mnpz.by/by/about/vchera-segodnya-zavtra/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>.
30 студзеня 2004 году ўвялі ў дзеяньне камбінаваную ўстаноўку каталітычнага крэкінгу, што павялічыла глыбіню нафтаперапрацоўкі і адбору сьветлых нафтапрадуктаў. Таксама гэта дазволіла выкарыстоўваць у якасьці сыравіны сумесь водаачышчанага вакуўмнага газойлю і мазуту нізкасярністай нафты. Выпуск аўтамабільнага бэнзіну вырас у 1,5 разу, звадкаванага газу — удвая. У 2006 годзе пабудавалі блёк вылучэньня бэнзольнага канцэнтрату і ўстаноўку экстрактыўнай дыстыляцыі [[бэнзол]]у. Гэта зьменшыла колькасьць бэнзолу ў высокаактанавых бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228 і дазволіла атрымаць нафтавы бэнзол для пастаўкі ў якасьці сыравіны на патрэбу нафтахімічнай прамысловасьці. Чысты [[прыбытак]] заводу ў 2006 годзе склаў 353 млрд [[беларускі рубель|беларускіх рублёў]] ($164,5 млн). 17 траўня 2007 году ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» выступіла сузаснавальнікам [[ЗАТ]] «[[Беларуская нафтавая кампанія]]» разам з ААТ «[[Нафтан (завод)|Нафтан]]» (Наваполацак) і УП «[[Беларуснафта]]» (Гомель). «Беларуская нафтавая кампанія» адчыніла замежныя прадстаўніцтвы ў 5 краінах Эўропы — Ангельшчыне, Латвіі, Польшчы, Расеі і Ўкраіне. Праз гэтыя прадстаўніцтвы наладзілі экспарт у 20 краінаў сьвету, у тым ліку 14 краінаў Эўропы. Пагатоў «Беларуская нафтавая кампанія» стала прадаваць нафтапрадукты і на ўнутраным рынку Беларусі. У 2008 годзе запусьцілі комплексную ўстаноўку фторыставадароднага [[Алькіляваньне|алькіляваньня]]. У выніку атрымалі алькілят, які служыць высокаактанавым дадаткам да бэнзіну<ref name="а">{{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Галоўнае — правільна выбраная стратэгія і пасьлядоўная тактыка|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20130731/1375270654-galounae-pravilna-vybranaya-strategiya|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://zviazda.by/be/number/gazeta-pdf-140-27505-ot-31072013 140 (27505)]|старонкі=[http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_4.pdf 4], [http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_5.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>. Сярод іншага, у 2008 годзе запусьцілі парк нізкасярністай нафты, каб укараніць разьдзельную нафтаперапрацоўку. Гэта дазволіла напоўную загрузіць устаноўку каталітычнага крэкінгу нізкасеркавай мазутай і павялічыць вытворчасьць бэнзіну на 325 000 т за год. Таксама ў 2008 годзе ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку ўтылізацыі факельных газаў. У выніку звыш 2500 кубамэтраў газу за гадзіну стала вяртацца ў агульназаводзкую сетку паліўнага газу<ref name="в"/>.
На 2009 г. завод меў магутнасьць перапрацоўкі нафты ў 12 млн [[тона]]ў штогод, зь якіх загружанымі былі каля 11 млн тонаў. За год вырабляў каля 2,5 млн т аўтабэнзіна і 2,4 млн т дызэльнага паліва<ref>{{Артыкул|аўтар=Павал Берасьнеў.|загаловак=МНПЗ будзе інвэставаць нягледзячы на двухразовае скарачэньне прыбытку|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=42219|выданьне=Зьвязда|тып=газэта|год=2 верасьня 2009|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2009-09-02 164 (26522)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/42211/2ver-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. У 2010 годзе дадалі ўстаноўку водаабязьсеркаваньня бэнзіну каталітычнага крэкінгу, што зьменшыла ўтрыманьне серкі ў высокаактанавым бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228:2008. Таксама адпаведна гэтаму стандарту сталі сэрыйна вырабляць бэнзін для аўтамабіляў экалягічнай клясы 5. Гэта стала магчымым дзякуючы даданьню ў рэцэптуру мэтыл-трэт-бутылавага этэру, які ёсьць высокаактанавым [[тлен]]азьмяшчальным дадаткам. У траўні і чэрвені 2010 году «Мазырскі НПЗ» прыняў пробныя пастаўкі 80 000 тонаў нафты з [[Вэнэсуэла|Вэнэсуэлы]] праз чарнаморскі порт у [[Адэса|Адэсе]] (Украіна). На пачатку 2011 году запусьцілі новую ўстаноўку вытворчасьці [[вадарод]]у. У студзені 2012 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку водаачысткі дызэльнага паліва, што дазволіла вырабляць яго паводле эўрапейскага стандарту EN 590. У сьнежні 2012 году пабудавалі ўстаноўку ізамэрызацыі пэнтан-гэксанавай фракцыі, прызначанай для атрыманьня [[ізамэрызат]]у, які ёсьць экалягічна чыстым высокаактанавым складнікам бэнзіну. Гэта дазволіла атрымаць бэнзін экалягічнай клясы 5 АІ-92-К5-Эўра паводле СТБ 1656—2011 і адпаведна стандарту EN 228, а таксама спыніць выпуск нерэнтабэльнага нізкаактанавага бэнзіну «Нармаль-80» і сыравіннага бэнзіну для [[піроліз]]у. У выніку вытворчасьць высокаактанавага бэнзіну перавысіла 200 000 тонаў за год. За 2010—2012 гады «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 7 новых прамысловых установак агульнай вартасьцю $685 млн<ref name="а"/>.
У 2012 годзе ААТ «Мазырскі НПЗ» паставіла да 65% вырабаў за мяжу. Звыш паловы вырабаў накіравалі ў краіны Заходняй ([[Нідэрлянды]] і [[Ангельшчына]]) і Паўночнай Эўропы ([[Швэцыя]] і Данія). Траціна экспарту прыпала на Ўкраіну, куды пераважна паставілі дызэльнае паліва і бэнзін. У межах міжурадавага пагадненьня ў Расею прадалі істотную частку бэнзінаў АІ-92 і АІ-95. У [[Італія|Італію]] праз [[Чорнае мора|чарнаморскія]] парты паставілі топачную мазуту. У 2012 годзе перапрацавалі 11,91 млн тонаў нафты, што было найбольшым паказьнікам за 10 гадоў. [[Рэнтабэльнасьць]] склала каля 10%. У 2013 годзе 80% бэнзіну адпавядала стандарту «Эўра-4», рэшта — «Эўра-5». Глыбіня нафтаперапрацоўкі складала каля 70%. За 2010—2013 гады для зьмяншэньня выкідаў «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 2 новыя блёкі абаротнага водазабесьпячэньня, устаноўку ўтылізаваньня [[Серкавадародная кісьля|серкавадародазьмяшчальнага]] газу, станцыю [[Ультрафіялетавае выпраменьваньне|ўльтрафіялетавага]] абеззаражваньня сьцёкавай вады, блёк утылізаваньня вуглевадароднага факельнага газу, нафтапасткі і флятатары на ачышчальных [[Збудаваньне|збудаваньнях]], абсталяваньне абязводжваньня асадкаў сьцёкавай вады, комплекс перапрацоўкі нафта[[шлам]]у і ўстаноўку тактавага наліву бэнзіну для зьмяншэньня стратаў нафтапрадуктаў і выкідаў у паветра. На 2013 год прадпрыемства налічвала 4720 супрацоўнікаў, зь іх рабочыя склалі 69%, спэцыялісты — 17%, кіраўнікі — 10%, служачыя — 4%. [[Моладзь]] складала 25% супрацоўнікаў. Сярэдні ўзрост супрацоўнікаў складаў 39 гадоў<ref name="а"/>. Таксама ў 2013 годзе запусьцілі ўстаноўку вакуўмнай перагонкі мазуты, што дазволіла паглыбіць нафтеперапрацоўку і павялічыць выхад сьветлых нафтапрадуктаў<ref name="в"/>. У 2013 годзе «Мазырскі НПЗ» атрымаў 2-ю найбольшую выручку сярод прадпрыемстваў Беларусі ў памеры 28,014 трлн рублёў<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Коратка|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=4 чэрвеня 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/102-27712 102 (27712)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/06/4cher-1.indd_.pdf 1]|issn=1990-763x}}</ref> (2,945 млрд $)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Афіцыйныя курсы беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, якія ўстанаўліваюцца штодзённа, на 31.12.2013 (даляр ЗША за 9510 рублёў)|спасылка=https://www.nbrb.by/bel/statistics/rates/ratesdaily|выдавец=[[Нацыянальны банк Беларусі]]|дата публікацыі=31 сьнежня 2013|дата доступу=7 лістапада 2024}}</ref>.
1 ліпеня 2014 году «[[Беларускае рачное параходзтва]]» даставіла 4 рэактары ўстаноўкі [[гідракрэкінг]]у цяжкіх нафтавых рэшткаў (ЦНР) да прычала «Мазырскага НПЗ» у [[Стрэльск]]у ([[Крынічны сельсавет]]) на [[Прыпяць|Прыпяці]]. Перавозку ажыцьцявілі на несамаходных [[баржа]]х ад вусьця [[Дняпро|Дняпра]], куды рэактары даставілі морам. Кожны рэактар устаноўкі гідракрэкінгу ЦНР важыў 793 т і меў даўжыню 51,4 м, шырыню 7,5 м і вышыню 6 м з падстаўкай. Рэактары прызначаліся для паглыбленьня нафтаперапрацоўкі да 89 % пасьля 2017 году<ref>{{Артыкул|аўтар=Уладзімер Андрэеў, Ірына Асташкевіч.|загаловак=Незвычайны груз|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=2 ліпеня 2014|нумар=122 (27732)|старонкі=5|issn=1990-763X}}</ref>. У 2014 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі бэнзіну АІ-92. У 2015 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі дызэльнага паліва, а таксама парк захоўваньня [[Мэтаноль|мэтанолю]]<ref name="в"/>.
У сакавіку 2016 году запусьцілі ўстаноўку адсарбцыйнай ачысткі [[Бутан (рэчыва)|бутанавай]] фракцыі С4. Яе прадукцыйнасьць склала 136 000 т за год. У выніку вырас тэрмін службы [[плятына]]зьмяшчальнага каталізатара і зьнізілася хуткасьць іржавеньня абсталяваньня і [[трубаправод]]аў сэкцыі алькіляваньня. Таксама гэта забясьпечыла ўстойлівую працу камбінаванай устаноўкі [[Фторавадарод|фторыставадароднага]] алькіляваньня, вырабам якой быў [[ізабутан]] як сыравіна для атрыманьня алькілятаў пад таварныя аўтабэнзіны. У траўні 2016 году запусьцілі ўстаноўку вытворчасьці серкі (Серка-2). Яна дазволіла атрымліваць серку з кіслых газаў, якія зьмяшчалі серкавадарод, атрыманых пры рэгенэрацыі насычанай [[Рашчына|рашчыны]] [[этаноламін]]у і адпарцы кіслай вады. У чэрвені 2016 году запусьцілі камбінаваную ўстаноўку вытворчасьці высокаактанавых кампанэнтаў бэнзіну (КУВВКБ), каб вырабляць бэнзіну стандарту «Эўра-5» з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] 95 і вышэй<ref name="в"/>. У 2017 годзе сукупная [[выручка]] заводу вырасла да 5,805 млрд [[Беларускі рубель|рублёў]] (2,942 млрд $), а апэрацыйны прыбытак да 214 млн рублёў (108 млн $) пры скарачэньні чыстага прыбытку да 185 млн рублёў (94 млн $)<ref name="б">{{Навіна|аўтар=Натальля Гвардзіян, Алеся Старавойтава|загаловак=Справаздачнасьць ААТ «Мазырскі НПЗ» за 2017 год, складзеная ў адпаведнасьці з МСФС|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/b27/b2775e93d9264f01751635ec7430d687.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=14 чэрвеня 2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>.
У кастрычніку 2022 году прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны сьпіс [[Украіна|Украіны]]<ref>[https://web.archive.org/web/20230416182538/https://sanctions.nazk.gov.ua/sanction-company/7005/ Відкрите акціонерне товариство «Мозирський нафтопереробний завод»]</ref>.
=== Кіраўнікі ===
# [[Г.М. Крыўко]] (1966—1969)
# [[М.І Пятроў]] (1969—1976)
# [[В.П. Пушкароў]] (1976—1984)
# [[А.С. Зубоўскі]] (1984—1991)
# [[В.Н. Здобнаў]] (1991—1996)
# [[Анатоль Купрыянаў]] (1996—2016)
# [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] (з 29 сакавіка 2017 году)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэны на нафтапрадукты|спасылка=https://mnpz.by/by/partners/price-archive/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Адчынены гандаль|спасылка=http://bnk.by/auctions/open.html|выдавец=ЗАТ «Беларуская нафтавая кампанія»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}
* [https://bntdtorg.by/ УП «Беларускі нафтавы гандлёвы дом»]{{ref-ru}} — сыстэма электроннага гандлю на Адзінай гандлёвай пляцоўцы канцэрну «[[Белнафтахім]]»
* [https://belfoot.by/ Даччынае УП «Белфут»]{{ref-ru}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Эканоміка Мазырскага раёну]]
[[Катэгорыя:Беларускія хімічныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Вытворчыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Прамысловыя прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Белнафтахім]]
[[Катэгорыя:Міхалкаўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1975 годзе]]
nco3drf4s6ay97tdz3gh8nz3isnf1rp
2620526
2620493
2025-06-17T19:32:33Z
W
11741
+і
2620526
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|51|53|31|паўночнае|29|19|28|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Мазырскі НПЗ»
|лягатып =ЛЯГАТЫП МаНПЗ.png
|тып = [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]
|лістынг =
|дэвіз = Ад дасканаласьці тэхналёгіі — да якасьці прадукцыі
|заснаваная = {{Дата пачатку|25|1|1975|1}}
|заснавальнікі =
|уласьнікі = [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Беларусі]] (43%), «[[Слаўнафта]]» (42%), «МНПЗ плюс» (12%)
|краіна={{Сьцяг|Беларусь}} [[Беларусь]]
|разьмяшчэньне = [[Выява:Flag of Homyel Voblast.svg|22px|border|Сьцяг Гомельскае вобласьці]] [[Гомельская вобласьць]]
|адрас = [[Мазырскі раён]], [[Міхалкаўскі сельсавет]], [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]], дом 18<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў|загаловак=Статут|спасылка=https://mnpz.by/upload/investors/Устав%20открытого%20акционерного%20общества%20«Мозырский%20нефтеперерабатывающий%20завод».PDF|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=31 траўня 2024|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|ключавыя постаці = [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] ([[генэральны дырэктар]]), [[Сяргей Грамовіч]] ([[галоўны інжынэр]])<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=https://mnpz.by/by/contacts/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>
|галіна = [[прамысловасьць]]
|прадукцыя = [[бэнзін]], [[дызэльнае паліва]], [[мазута]], [[бітум]], [[звадкаваны нафтавы газ]], [[газа]], [[серка]], [[бэнзоль]], [[мэтыл-трэт-бутылавы этэр]]
|абарачэньне = {{Падзеньне}}6,658 млрд [[Беларускі рубель|рублёў]] (2020 год<ref>{{Навіна|аўтар=Віталь Пятровіч Паўлаў, Сяргей Пятровіч Есяпёнак, Ігар Шавялёў|загаловак=Справаздача за 2020 год|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/a50/nbrngpa2poyoy3qna1skwo9j6k4ms4z5.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=21 красавіка 2021|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>; 2,581 млрд $)
|апэрацыйны прыбытак =
|чысты прыбытак =
|лік супрацоўнікаў = 4641 (2016 г.)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Справаздача аб дзейнасьці ААТ за 2015 год|спасылка=http://minfin.gov.by/upload/depcen/oao/otchet2015.zip|выдавец=[[Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь]]|мова=ru|дата публікацыі=2016|дата доступу=17 ліпеня 2017}}</ref>
|матчына кампанія = «[[Белнафтахім]]»
|даччыныя кампаніі = «Палесьсе-Прамжылбуд», «Белфут»
|аўдытар = «[[Грант Торнтан]]» (Менск)
|сайт = [https://mnpz.by/by/ mnpz.by/by]
}}
'''«Мазы́рскі нафтаперапрацо́ўчы заво́д»''' — адно з двух найбольшых нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў Беларусі, заснаванае ў студзені 1975 году.
Вытворчасьцю заводу зьяўляецца [[паліва]], [[бітум]]ы і [[звадкаваны газ|звадкаваныя газы]]. Завод месьціцца за 20 км на поўдзень ад самога гораду [[Мазыр]]а — на поўдні Мазырскага раёну, дзе знаходзіцца на ўсходзе [[Міхалкаўскі сельсавет|Міхалкаўскага сельсавету]] і на поўдзень ад вёскі [[Міцькі (Гомельская вобласьць)|Міцькі]]. Работнікаў з гораду дастаўляе бясплатны [[Мазырскі трамвай]]. Уваходзіць у склад дзяржаўнага канцэрну «[[Белнафтахім]]». Мела 5 даччыных прадпрыемстваў: цалкам «Белфут» і «Палесьсе-Прамжылбуд» у Мазыры, «Палесьсе-Аграінвэст» у [[Петрыкаў|Петрыкаве]] (Гомельская вобласьць), 98,7% [[акцыя]]ў мясаперапрацоўчага заводу «Партнэр і К» на паўднёвым захадзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] (вёска [[Козенкі]])<ref name="б"/>.
== Вырабы ==
На 2018 год «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» вырабляў:
* аўтамабільны [[бэнзін]] АІ-92, АІ-95 і АІ-98 клясы Эўра-5;
* [[дызэльнае паліва]] экалягічнай клясы 5 — летняе гатунку С (гранічная тэмпэратура фільтравальнасьці не вышэй за −5[[Градус Цэльсія|°C]]), зімовыя гатунку F (да −20 °C), клясы 0 (тэмпэратура памутненьня не вышэй за −10 °C), клясы 1 (т.фільтр. −26 °C, т.памутн. −16 °C) і клясы 2 (т.фільтр. −326 °C, т.памутн. −22 °C), арктычнае клясы 4 (т.фільтр. −44 °C, т.памутн. −34 °C)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дызэльнае паліва|спасылка=https://mnpz.by/by/products/dizelnoe-toplivo|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* пячное побытавае [[паліва]] паводле ТУ BY 400091131.004-2009 (тэмпэратура запальваньня ў зачыненым тыглі пры +62 °C);
* топачная [[мазута]] (цеплыня згараньня 39 900 кіля[[Джоўль|джоўляў]]/кг, т.запальваньня +110 °C, т.застываньня +25 °C, да 3% [[Серка|серкі]]);
* дарожны [[бітум]] «Мазырбіт» марак 50/70 (пранікненьне пры +25 °C у 5-7 мм), 55/65 (пранікненьне ў 5,5-6,5 мм), 70/100 (адпаведна 7-10 мм) і 75/90 (7,5-9 мм)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Дарожныя бітумы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/bitumy-dorozhnye-po-stb-en-12591-2010-en-12591-200|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* дахавы бітум БНК 40/180 (т.разьмякчэньня +37 °C — +44 °C, глыбіня пранікненьня іглы 16—21 мм) і 45/190 (т.разьм. +40 °C — +50 °C, глыб.пранікн. іглы 16—22 мм);
* будаўнічы бітум БНК 70/30 (т.разьмякчэньня +70 °C — +80 °C, расьцягвальнасьць пры +25 °C прынамсі 3 см) і 90/10 (т.разьм. +90 °C — +105 °C, расьцягвальнасьць 1 см);
* звадкаваны нафтавы газ (аўтамабільны [[прапан]]-[[бутан]]; ПБА) — [[актанавы лік]] прынамсі 89, лішкавы [[ціск]] насычанай пары пры +40 °C да 1550 кіля[[Паскаль (адзінка вымярэньня)|паскаль]], прапану 50±10%;
* сумесь тэхнічных [[прапан]]у і [[Бутан (рэчыва)|бутану]] (СПБТ) — бутанаў і [[бутылен]]аў разам менш за 60%;
* тэхнічны бутан (БТ) — бутанаў і бутыленаў разам звыш 60%<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Звадкаваныя паліўныя вуглевадародныя газы|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazy-uglevodorodnye-szhizhennye-toplivnye|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* [[Алькіляваньне|алькілят]] (актанавы лік прынамсі 91), які ёсьць высокаактанавым складнікам бэнзіну;
* мэтыл-трэт-бутылавы этэр ([[МТБЭ]]) марак А (98% этэру) і Б (96%);
* экалягічна палепшаная [[газа]] (т.запальваньня +40 °C, да 10 [[міліграм]]ы серкі на кг);
* тэхнічная газавая [[серка]] — вадкая (99,98% серкі) і цьвёрдая (камковая, 99,2% серкі) — для вырабу серкавай кісьлі і [[Гума|гумы]];
* бітумная сыравіна;
* нафтавы [[бэнзол]] (тэмпэратура [[Крышталізаваньне|крышталізаваньня]] +5 °C) для вырабу каўчука, [[Плястмаса|плястмасы]] і фарбавальніка;
* лёгкі каталітычны [[газойль]] (т.запальваньня +80 °C) марак А (т.застываньня −15 °C) і Б (-5 °C) для кацельні і нафтахіміі;
* прастагонны вакуўмны газойль (т.заст. +16 °C) гатункаў А (кінэматычная [[клейкасьць]] пры +50 °C ад 5 да 25 мм²/сэкунда) і Б (ад 25,1 да 50 мм²/сэкунда) для вырабу базавай [[Аліва|алівы]] і цьвёрдай [[Парафіна|парафіны]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Прастагонны вакуўмны газойль|спасылка=https://mnpz.by/by/products/gazoyl-pryamogonnyy-vakuumnyy|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>;
* водаачышчаны вакуўмны газойль (т.заст. +41 °C) для каталітычнага крэкінгу.
== Дапаможная інфраструктура ==
ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» мае ў якасьці падразьдзяленьня [[Мазырскі трамвай|трамвайнае кіраўніцтва]] (вул. Шашэйная, д. 30), якое з 1 жніўня 1988 году злучае Мазыр і завод сваім трамвайным маршрутам. Даўжыня маршруту складае каля 20 км, якія трамвай праходзіць за 40 хвілінаў. Штодня каля 50 трамваяў перавозяць блізу 5000 чалавек, большасьць якіх складаюць супрацоўнікі заводу, якія карыстаюцца гэтым транспартам задарма. [[Мазырскі політэхнічны каледж]] (вул. Катлаўца, д. 23) рыхтуе на патрэбы заводу адмыслоўцаў па спэцыяльнасьці «перапрацоўка нафты і газу», якія атрымліваюць прафэсію «апэратар тэналягічных установак». Навучаньне доўжыцца цягам амаль 4 гадоў і ўлучае праходжаньне практыкі на заводзе, куды ўладкоўваюцца ўсе выпускнікі<ref name="а"/>.
Харчаваньне на заводзе забясьпечваюць 7 страўняў на 575 месцаў, у якіх штодня сілкуюцца каля 2000 чалавек. Камітэт фізычнай культуры заводу ўтрымлівае дзіцячы спартова-тэхнічны клюб «Старт» і дзіцяча-юнацкую школу алімпійскага рэзэрву «Жамчыжына Палесься». Палац культуры «Мазырскага НПЗ» (бульвар Юнацтва, д. 1а) улучае тэатральна-канцэртную залю на 850 месцаў. За 2012 год Палац культуры прыняў звыш 96 000 наведнікаў. На яго сцэне працуюць мясцовыя гурты «Сваякі» і «Жывіца», а таксама балет-судыя «Алексіс», якія выступаюць на тэлебачаньні і фэстывалях, у тым ліку за мяжой. На паўднёвым усходзе [[Мазырскі раён|Мазырскага раёну]] «Мазырскаму НПЗ» належыць [[здраўніца]] «Сосны» (вёска [[Стрэльск]], [[Крынічны сельсавет]]) на 136 месцаў. Здраўніца мае мэдычны корпус і басэйн, спартовае поле са штучным пакрыцьцём і спартовую залю, 1- і 2-мясцовыя нумары люкс і паўлюкс, пляж з распранальнямі на рацэ [[Прыпяць]]. 70% адпачывальнікаў складаюць супрацоўнікі завода зь сем’ямі, каля 15% — заводзкія пэнсіянэры, рэшту — расейскія турысты<ref name="а"/>.
== Уласьнікі ==
Акцыянэрамі завода зьяўляюцца: [[Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Рэспублікі Беларусь]] — 42,76%, ААТ НГК «[[Слаўнафта]]» ([[Масква]], Расея) — 42,58%, ТАА «МНПЗ плюс» — 12,25%, [[Фізычная асоба|фізычныя асобы]] — 2,41%<ref name="а"/>.
== Мінуўшчына ==
30 студзеня 1975 году на Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі сэкцыю 100 комплеску ЛК-6У № 1 і атрымалі першы аўтамабільны [[бэнзін]]. Першапачаткова глыбіня нафтапепрацоўкі складала 50%, у выніку чаго істотную частку вырабаў складала [[мазута]], якая ішла на патрэбы энэргетыкі. За 1991—1994 гады Мазырскі НПЗ амаль 4-кратна скараціў нафтаперапрацоўку. У 1994 г. завод ператварылі ў [[адкрытае акцыянэрнае таварыства]]<ref name="а"/>.
За 1996—1998 гады ўвялі ў дзеяньне сэкцыю каталітычнага [[рыформінг]]у ўстаноўку ЛК-6У № 2. Таксама перабудавалі [[вакуўм]]ны блёк устаноўкі вытворчасьці [[бітум]]у і атмасфэрную калёну к-102 ЛК-6У № 2. Сярод іншага, увялі ў дзеяньне парагазатурбінную [[Электрастанцыя|электрастанцыю]] (ПГТЭС) і энэргаблёк магутнасьцю 15 мэгаватаў, як і ўстаноўку канцэнтраваньня [[вадарод]]у. У выніку наладзілі вытворчасьць высокаактанавых неэтыляваных [[бэнзін]]аў і чыстага [[Дызэльнае паліва|дызэльнага паліва]]. У 1999—2000 гадох ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай дыстыляцыі [[Мазута|мазуты]]. Таксама перабудавалі сэкцыю 300/1 для гідраачысткі дызэльнага паліва на ЛК-6У № 1 пад гідрапераўтварэньне вакуўмнага [[Газойль|газойлю]]. Урэшце, увялі ў дзеяньне сэкцыю адпаркі кіслай вады на ўстаноўцы вытворчасьці [[Серка|серкі]]. Гэта дазволіла павялічыць вытворчасьць чыстай саляркі і ачышчанага газойлю. За 2000—2003 гады ўвялі ўдзеяньне ўстаноўку вісбрэкінгу [[гудрон]]у. Таксама пераабсталявалі рэактарны блёк сэкцыі 300/1 ЛК-6У ''№ 2''. Сярод іншага, замянілі ўнутраныя прылады рэктыфікацыйных калёнаў сэкцыі 400 з газафракцыявальнай устаноўкай на ЛК-6У- № 2, як і каталізацыйную сыстэму на ўстаноўцы лёгкага гідракрэкінгу. У выніку адышлі ад марнаваньня саляркі і газойлю на падрыхтоўку таварнай мазуты<ref name="в">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Учора, сёньня, заўтра|спасылка=https://mnpz.by/by/about/vchera-segodnya-zavtra/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}</ref>.
30 студзеня 2004 году ўвялі ў дзеяньне камбінаваную ўстаноўку каталітычнага крэкінгу, што павялічыла глыбіню нафтаперапрацоўкі і адбору сьветлых нафтапрадуктаў. Таксама гэта дазволіла выкарыстоўваць у якасьці сыравіны сумесь водаачышчанага вакуўмнага газойлю і мазуту нізкасярністай нафты. Выпуск аўтамабільнага бэнзіну вырас у 1,5 разу, звадкаванага газу — удвая. У 2006 годзе пабудавалі блёк вылучэньня бэнзольнага канцэнтрату і ўстаноўку экстрактыўнай дыстыляцыі [[бэнзол]]у. Гэта зьменшыла колькасьць бэнзолу ў высокаактанавых бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228 і дазволіла атрымаць нафтавы бэнзол для пастаўкі ў якасьці сыравіны на патрэбу нафтахімічнай прамысловасьці. Чысты [[прыбытак]] заводу ў 2006 годзе склаў 353 млрд [[беларускі рубель|беларускіх рублёў]] ($164,5 млн). 17 траўня 2007 году ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод» выступіла сузаснавальнікам [[ЗАТ]] «[[Беларуская нафтавая кампанія]]» разам з ААТ «[[Нафтан (завод)|Нафтан]]» (Наваполацак) і УП «[[Беларуснафта]]» (Гомель). «Беларуская нафтавая кампанія» адчыніла замежныя прадстаўніцтвы ў 5 краінах Эўропы — Ангельшчыне, Латвіі, Польшчы, Расеі і Ўкраіне. Праз гэтыя прадстаўніцтвы наладзілі экспарт у 20 краінаў сьвету, у тым ліку 14 краінаў Эўропы. Пагатоў «Беларуская нафтавая кампанія» стала прадаваць нафтапрадукты і на ўнутраным рынку Беларусі. У 2008 годзе запусьцілі комплексную ўстаноўку фторыставадароднага [[Алькіляваньне|алькіляваньня]]. У выніку атрымалі алькілят, які служыць высокаактанавым дадаткам да бэнзіну<ref name="а">{{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Галоўнае — правільна выбраная стратэгія і пасьлядоўная тактыка|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20130731/1375270654-galounae-pravilna-vybranaya-strategiya|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://zviazda.by/be/number/gazeta-pdf-140-27505-ot-31072013 140 (27505)]|старонкі=[http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_4.pdf 4], [http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/07/1375267036_5.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>. Сярод іншага, у 2008 годзе запусьцілі парк нізкасярністай нафты, каб укараніць разьдзельную нафтаперапрацоўку. Гэта дазволіла напоўную загрузіць устаноўку каталітычнага крэкінгу нізкасеркавай мазутай і павялічыць вытворчасьць бэнзіну на 325 000 т за год. Таксама ў 2008 годзе ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку ўтылізацыі факельных газаў. У выніку звыш 2500 кубамэтраў газу за гадзіну стала вяртацца ў агульназаводзкую сетку паліўнага газу<ref name="в"/>.
На 2009 г. завод меў магутнасьць перапрацоўкі нафты ў 12 млн [[тона]]ў штогод, зь якіх загружанымі былі каля 11 млн тонаў. За год вырабляў каля 2,5 млн т аўтабэнзіна і 2,4 млн т дызэльнага паліва<ref>{{Артыкул|аўтар=Павал Берасьнеў.|загаловак=МНПЗ будзе інвэставаць нягледзячы на двухразовае скарачэньне прыбытку|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=42219|выданьне=Зьвязда|тып=газэта|год=2 верасьня 2009|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2009-09-02 164 (26522)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/42211/2ver-2.indd.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. У 2010 годзе дадалі ўстаноўку водаабязьсеркаваньня бэнзіну каталітычнага крэкінгу, што зьменшыла ўтрыманьне серкі ў высокаактанавым бэнзіне адпаведна эўрапейскаму стандарту EN 228:2008. Таксама адпаведна гэтаму стандарту сталі сэрыйна вырабляць бэнзін для аўтамабіляў экалягічнай клясы 5. Гэта стала магчымым дзякуючы даданьню ў рэцэптуру мэтыл-трэт-бутылавага этэру, які ёсьць высокаактанавым [[тлен]]азьмяшчальным дадаткам. У траўні і чэрвені 2010 году «Мазырскі НПЗ» прыняў пробныя пастаўкі 80 000 тонаў нафты з [[Вэнэсуэла|Вэнэсуэлы]] праз чарнаморскі порт у [[Адэса|Адэсе]] (Украіна). На пачатку 2011 году запусьцілі новую ўстаноўку вытворчасьці [[вадарод]]у. У студзені 2012 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку водаачысткі дызэльнага паліва, што дазволіла вырабляць яго паводле эўрапейскага стандарту EN 590. У сьнежні 2012 году пабудавалі ўстаноўку ізамэрызацыі пэнтан-гэксанавай фракцыі, прызначанай для атрыманьня [[ізамэрызат]]у, які ёсьць экалягічна чыстым высокаактанавым складнікам бэнзіну. Гэта дазволіла атрымаць бэнзін экалягічнай клясы 5 АІ-92-К5-Эўра паводле СТБ 1656—2011 і адпаведна стандарту EN 228, а таксама спыніць выпуск нерэнтабэльнага нізкаактанавага бэнзіну «Нармаль-80» і сыравіннага бэнзіну для [[піроліз]]у. У выніку вытворчасьць высокаактанавага бэнзіну перавысіла 200 000 тонаў за год. За 2010—2012 гады «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 7 новых прамысловых установак агульнай вартасьцю $685 млн<ref name="а"/>.
У 2012 годзе ААТ «Мазырскі НПЗ» паставіла да 65% вырабаў за мяжу. Звыш паловы вырабаў накіравалі ў краіны Заходняй ([[Нідэрлянды]] і [[Ангельшчына]]) і Паўночнай Эўропы ([[Швэцыя]] і Данія). Траціна экспарту прыпала на Ўкраіну, куды пераважна паставілі дызэльнае паліва і бэнзін. У межах міжурадавага пагадненьня ў Расею прадалі істотную частку бэнзінаў АІ-92 і АІ-95. У [[Італія|Італію]] праз [[Чорнае мора|чарнаморскія]] парты паставілі топачную мазуту. У 2012 годзе перапрацавалі 11,91 млн тонаў нафты, што было найбольшым паказьнікам за 10 гадоў. [[Рэнтабэльнасьць]] склала каля 10%. У 2013 годзе 80% бэнзіну адпавядала стандарту «Эўра-4», рэшта — «Эўра-5». Глыбіня нафтаперапрацоўкі складала каля 70%. За 2010—2013 гады для зьмяншэньня выкідаў «Мазырскі НПЗ» увёў у дзеяньне 2 новыя блёкі абаротнага водазабесьпячэньня, устаноўку ўтылізаваньня [[Серкавадародная кісьля|серкавадародазьмяшчальнага]] газу, станцыю [[Ультрафіялетавае выпраменьваньне|ўльтрафіялетавага]] абеззаражваньня сьцёкавай вады, блёк утылізаваньня вуглевадароднага факельнага газу, нафтапасткі і флятатары на ачышчальных [[Збудаваньне|збудаваньнях]], абсталяваньне абязводжваньня асадкаў сьцёкавай вады, комплекс перапрацоўкі нафта[[шлам]]у і ўстаноўку тактавага наліву бэнзіну для зьмяншэньня стратаў нафтапрадуктаў і выкідаў у паветра. На 2013 год прадпрыемства налічвала 4720 супрацоўнікаў, зь іх рабочыя склалі 69%, спэцыялісты — 17%, кіраўнікі — 10%, служачыя — 4%. [[Моладзь]] складала 25% супрацоўнікаў. Сярэдні ўзрост супрацоўнікаў складаў 39 гадоў<ref name="а"/>. Таксама ў 2013 годзе запусьцілі ўстаноўку вакуўмнай перагонкі мазуты, што дазволіла паглыбіць нафтеперапрацоўку і павялічыць выхад сьветлых нафтапрадуктаў<ref name="в"/>. У 2013 годзе «Мазырскі НПЗ» атрымаў 2-ю найбольшую выручку сярод прадпрыемстваў Беларусі ў памеры 28,014 трлн рублёў<ref>{{Артыкул|аўтар=|загаловак=Коратка|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=4 чэрвеня 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/102-27712 102 (27712)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/06/4cher-1.indd_.pdf 1]|issn=1990-763x}}</ref> (2,945 млрд $)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Афіцыйныя курсы беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, якія ўстанаўліваюцца штодзённа, на 31.12.2013 (даляр ЗША за 9510 рублёў)|спасылка=https://www.nbrb.by/bel/statistics/rates/ratesdaily|выдавец=[[Нацыянальны банк Беларусі]]|дата публікацыі=31 сьнежня 2013|дата доступу=7 лістапада 2024}}</ref>.
1 ліпеня 2014 году «[[Беларускае рачное параходзтва]]» даставіла 4 рэактары ўстаноўкі [[гідракрэкінг]]у цяжкіх нафтавых рэшткаў (ЦНР) да прычала «Мазырскага НПЗ» у [[Стрэльск]]у ([[Крынічны сельсавет]]) на [[Прыпяць|Прыпяці]]. Перавозку ажыцьцявілі на несамаходных [[баржа]]х ад вусьця [[Дняпро|Дняпра]], куды рэактары даставілі морам. Кожны рэактар устаноўкі гідракрэкінгу ЦНР важыў 793 т і меў даўжыню 51,4 м, шырыню 7,5 м і вышыню 6 м з падстаўкай. Рэактары прызначаліся для паглыбленьня нафтаперапрацоўкі да 89 % пасьля 2017 году<ref>{{Артыкул|аўтар=Уладзімер Андрэеў, Ірына Асташкевіч.|загаловак=Незвычайны груз|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=2 ліпеня 2014|нумар=122 (27732)|старонкі=5|issn=1990-763X}}</ref>. У 2014 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі бэнзіну АІ-92. У 2015 годзе адчынілі парк захоўваньня і адгрузкі дызэльнага паліва, а таксама парк захоўваньня [[Мэтаноль|мэтанолю]]<ref name="в"/>.
У сакавіку 2016 году запусьцілі ўстаноўку адсарбцыйнай ачысткі [[Бутан (рэчыва)|бутанавай]] фракцыі С4. Яе прадукцыйнасьць склала 136 000 т за год. У выніку вырас тэрмін службы [[плятына]]зьмяшчальнага каталізатара і зьнізілася хуткасьць іржавеньня абсталяваньня і [[трубаправод]]аў сэкцыі алькіляваньня. Таксама гэта забясьпечыла ўстойлівую працу камбінаванай устаноўкі [[Фторавадарод|фторыставадароднага]] алькіляваньня, вырабам якой быў [[ізабутан]] як сыравіна для атрыманьня алькілятаў пад таварныя аўтабэнзіны. У траўні 2016 году запусьцілі ўстаноўку вытворчасьці серкі (Серка-2). Яна дазволіла атрымліваць серку з кіслых газаў, якія зьмяшчалі серкавадарод, атрыманых пры рэгенэрацыі насычанай [[Рашчына|рашчыны]] [[этаноламін]]у і адпарцы кіслай вады. У чэрвені 2016 году запусьцілі камбінаваную ўстаноўку вытворчасьці высокаактанавых кампанэнтаў бэнзіну (КУВВКБ), каб вырабляць бэнзіну стандарту «Эўра-5» з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] 95 і вышэй<ref name="в"/>. У 2017 годзе сукупная [[выручка]] заводу вырасла да 5,805 млрд [[Беларускі рубель|рублёў]] (2,942 млрд $), а апэрацыйны прыбытак да 214 млн рублёў (108 млн $) пры скарачэньні чыстага прыбытку да 185 млн рублёў (94 млн $)<ref name="б">{{Навіна|аўтар=Натальля Гвардзіян, Алеся Старавойтава|загаловак=Справаздачнасьць ААТ «Мазырскі НПЗ» за 2017 год, складзеная ў адпаведнасьці з МСФС|спасылка=https://mnpz.by/upload/iblock/b27/b2775e93d9264f01751635ec7430d687.pdf|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|мова=ru|дата публікацыі=14 чэрвеня 2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}</ref>.
У кастрычніку 2022 году прадпрыемства было ўнесена ў санкцыйны сьпіс [[Украіна|Украіны]]<ref>[https://web.archive.org/web/20230416182538/https://sanctions.nazk.gov.ua/sanction-company/7005/ Відкрите акціонерне товариство «Мозирський нафтопереробний завод»]</ref>.
=== Кіраўнікі ===
# [[Г.М. Крыўко]] (1966—1969)
# [[М.І Пятроў]] (1969—1976)
# [[В.П. Пушкароў]] (1976—1984)
# [[А.С. Зубоўскі]] (1984—1991)
# [[В.Н. Здобнаў]] (1991—1996)
# [[Анатоль Купрыянаў]] (1996—2016)
# [[Віталь Пятровіч Паўлаў|Віталь Паўлаў]] (з 29 сакавіка 2017 году)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэны на нафтапрадукты|спасылка=https://mnpz.by/by/partners/price-archive/|выдавец=ААТ «Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод»|дата публікацыі=2025|дата доступу=17 чэрвеня 2025}}
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Адчынены гандаль|спасылка=http://bnk.by/auctions/open.html|выдавец=ЗАТ «Беларуская нафтавая кампанія»|мова=ru|дата публікацыі=2018|дата доступу=17 ліпеня 2018}}
* [https://bntdtorg.by/ УП «Беларускі нафтавы гандлёвы дом»]{{ref-ru}} — сыстэма электроннага гандлю на Адзінай гандлёвай пляцоўцы канцэрну «[[Белнафтахім]]»
* [https://belfoot.by/ Даччынае УП «Белфут»]{{ref-ru}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Эканоміка Мазырскага раёну]]
[[Катэгорыя:Беларускія хімічныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Вытворчыя кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Прамысловыя прадпрыемствы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Белнафтахім]]
[[Катэгорыя:Міхалкаўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1975 годзе]]
qtkiflzjstuqwjfw9y96xnpyigj7w8r
Беларуская незалежніцкая партыя
0
67983
2620533
2580794
2025-06-17T21:57:33Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне літаратура
2620533
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|тып=артыкул|Басцкая Нацыяналістычная Партыя|беларускую палітычную арганізацыю|басцкую палітычную партыю}}
{{Партыя
|назва = Беларуская незалежніцкая партыя
|назва (арыгінал) =
|лягатып =
|памер =
|лідэр = [[Вінцэнт Гадлеўскі]]
|заснаваная = 1939
|штаб-кватэра =
|супрацоўніцтва = [[Беларуская Народная Грамада]]
|ідэалёгія = [[беларускі нацыяналізм]]
|колькасьць =
|выдавецтва = «[[Бюлетэнь БНП]]», «[[Праца і Воля]]»
|дэвіз = «Беларусь перадусім!»
|сайт =
|дата роспуску = сярэдзіна 1950-х
|тып = партыя
}}
'''Белару́ская незале́жніцкая па́ртыя''' ('''БНП''') — вайскова-палітычная арганізацыя.
== Гісторыя ==
=== Пачатак ===
БНП была ўтворана праўдападобна на мяжы 1939—1940 гадоў у [[Вільня|Вільні]] (паводле іншай вэрсіі, у [[Менск]]у ў 1942).<ref>Ёрш С., Горбік С. Беларускі супраціў. С. 19—20</ref> Ініцыятарам яе ўзьнікненьня быў адзін з ідэолягаў беларускага нацыянальнага руху кс. [[Вінцэнт Гадлеўскі]], а аб’ядноўвала яна дзеячоў маладога пакаленьня.<ref>Ёрш, С. 14.</ref>
=== Арганізацыя ===
Кіравалася створанымі да восені 1942 году Цэнтральным камітэтам і пяцьцю акруговымі камітэтамі. Кіраўнікі: [[Усевалад Родзька]] (цэнтральны камітэт), [[Міхал Вітушка]] (сябар ЦК), [[Дзьмітры Касмовіч]] (сябар ЦК), [[Юльян Саковіч]] (менскі акруговы камітэт), [[Францішак Аляхновіч]] (віленскі акруговы камітэт) і інш. Структуры БНП існавалі ў 1942—1943 гадах на Браншчыне і Смаленшчыне. Выпускала фармальна нелегальны орган друку «[[Бюлетэнь БНП]]»<ref>2 нумары ў 1942—1944 у Беларусі (2-і нумар тыражом 500 ас.), 3-і — жнівень 1944, Усх. Прусія, 4-ы — восень 1944, Бэрлін, 5-ы (апошні «ваенны») — сьнежань 1944 або студзень 1945, 6-ы (апошні) — восень 1946, Зах. Нямеччына. Ёрш, С. 127—129.</ref>, пасьля вайны — бюлетэнь «[[Праца і Воля]]» (2 нумары, 1949). Фармальна БНП прадстаўлялася як патрыятычная і кансьпірацыйная арганізацыя з задачай збройнай барацьбы за незалежнасьць Беларусі, рэальна кіраўніцтва ад пачатку супрацоўнічала з [[Абвэр]]ам. У якасьці палітычнай праграмы прапаноўвалася выкарыстаньне «непазьбежнага канфлікту» саюзьнікаў пасьля перамогі над Нямеччынай, мацаваньне ўласных (узброеных) сілаў і ўзброеная барацьба за незалежнасьць Беларусі ва ўмовах узгаданага канфлікту.
=== Адносіны з немцамі ===
У другім нумары «Бюлетэня БНП», падрыхтаванага да друку ў канцы 1942 году, зьмяшчалася крытыка нацызму і нямецкай акупацыйнай палітыкі: «Прыйшлі першыя разчараваньні. Немцы 41 году не былі немцамі 17 году — не адзначаліся ня толькі гуманнасьцю, але нават мінімальнаю дозаю здаровага палітычнага розуму. П’яныя перамогамі папярэдніх гадоў і хворыя маніяй свае надчалавечнасьці, упоенай недарэчнасьцямі расавай тэорыі — разглядалі прасторы ўсходня-славянскіх народаў як новаздабыты каляньяльны абшар. Аўтарам гэтае думкі быў партыйны ідэоляг — Розэнбэрг, тэорыі каторага можа нават часам і геніяльныя на першы пагляд у практыцы аказваліся бязглуздымі і нерэальнымі». Напрыканцы нумару кінуты заклік не дапусьціць «барадзьбы беларуса-партызана з беларусам-валасным старшынёй, беларуса-паліцыянта з беларусам-партызанам», а накопліваць зброю, пакуль Нямеччына і СССР «змагаюцца між сабою і слабеюць з кожным днём», каб пасьля разам выступіць за незалежную Беларусь.<ref>[https://web.archive.org/web/20080907192955/http://kamunikat.fontel.net/www/czasopisy/rezystans/2005-01/04.htm Падпольны беларускі друк падчас нямецкай акупацыі 1941—1944 гадоў]</ref> Даведаўшыся, што БНП вядзе сваю гульню, немцы пачалі перасьледаваць іх нароўні з камуністамі. Так, у сьнежні 1942 году быў арыштаваны і закатаваны ў турме натхняльнік і фактычны кіраўнік партыі Вінцэнт Гадлеўскі, а многія яго прыхільнікі былі адпраўлены ў канцлягеры.<ref>Романько, О. В. Легион под знаком Погони. Белорусские коллаборационистские формирования в силовых структурах нацистской Германии (1941—1945). — Симферополь: Антиква, 2008. — 304 с — с. 137</ref>
=== Вайсковыя фармаваньні ===
Практычную дзейнасьць БНП пачала ў чэрвені 1944 году<ref name="Туронак, С.155">Туронак, С. 155.</ref>, стварэньнем некалькі кансьпірацыйных групаў у Беларусі дзеля вядзеньня выведкі і дывэрсіяў у тыле [[Чырвоная Армія|Чырвонай Арміі]] (паводле іншых крыніцаў, падрыхтоўка такіх групаў з дапамогаю Абвэру вялася з восені 1943, асабліва актыўна зімой-вясной 1944<ref>Ёрш, С. 15.</ref>). Выконваючы непасрэдную сваю задачу барацьбы з савецкім войскам у Беларусі, БНП кіравала беларусаў-дабраахвотнікаў у [[Школа Дальвіц|вайсковую школу «Дальвіц»]] (таксама вядомую як беларускі дэсантны батальён «Дальвіц»). Парашутныя закідваньні групаў з батальёну «Дальвіц» у [[Беларусь]] працягваліся зь верасьня 1944. Частка гэтых групаў, як паведамлялася ў інфармацыйных дакумэнтах БНП, працягвала дзейнічаць яшчэ зімою 1945/1946<ref>Ёрш, С. 137,138.</ref>, і нават да 1956<ref>Ёрш, С. 17.</ref>.
Напрыканцы чэрвеня 1944 году ЦК партыі вырашыў праз [[Другі Ўсебеларускі кангрэс]], многія дэлегаты якога былі сябрамі або прыхільнікамі БНП, дамагацца абвяшчэньня незалежнасьці Беларусі. Падчас кангрэсу плянавалася пачаць антынямецкае паўстаньне, сьцягнуўшы папярэдне да Менску збройныя добраахвотніцкія фармаваньні.<ref>Романько, О. В. Легион под знаком Погони. Белорусские коллаборационистские формирования в силовых структурах нацистской Германии (1941—1945). — Симферополь: Антиква, 2008. — 304 с — с. 139—140</ref> Аднак бальшыня баявых аддзелаў не пасьпявала да вызначанага часу даехаць да Менску, да таго ж імклівы наступ пачала Чырвоная Армія, таму гэтыя пляны засталіся нерэалізаванымі.<ref>[http://knihi.com/Siarhiej_Jors/Usievalad_Rodzka_Pravadyr_bielaruskich_nacyjanalistau.html Сяргей Ёрш. Усевалад Родзька. Правадыр беларускіх нацыяналістаў]</ref>
=== Эміграцыя ===
Пасьля эвакуацыі зь Беларусі ў 1944 годзе ў Нямеччыну быў створаны Замежны сэктар БНП (кіраўнік Дз. Касмовіч). У 1944 кіраўніцтва БНП рэзка крытыкавала [[Беларуская Цэнтральная Рада|Беларускую Цэнтральную Раду]] і асабіста [[Радаслаў Астроўскі|Р. Астроўскага]] за кан’юнктурніцтва, марыянэткавы характар дзеяньняў, нарэшце, спыніла ўсякае супрацоўніцтва ў пачатку 1945 году. Асабліва моцна БНП выражала незадавальненьне няўдалай арганізацыяй «эвакуацыі зь Беларусі» ў 1944 і стратай большай часткі асабовага складу БКА, таксама неэфэктыўнасьцю дзеяньняў Астроўскага па стварэньні беларускага войска ў Нямеччыне. Адзначаецца<ref name="Туронак, С.155"/>, што такія закіды заяўлялі выключна нямецкія вайсковыя патрэбы канца вайны (задача абароны Нямеччыны любым коштам).
Пасьля раззбраеньня батальёну «Дальвіц» у [[Чэхія|Чэхіі]] (1945), частка яго асабовага складу накіравалася ў Беларусь для працягу ўзброенай барацьбы, але на [[Беласточчына|Беласточчыне]] была выкрыта савецкай бясьпекай і амаль цалкам арыштавана. Кіраўнікі былі суджаныя ў «справе шасьцёх» (верагодна, травень 1946 году), Родзька і Гелда пакараныя сьмерцю.
Пасьля вайны БНП дзейнічала сярод беларускіх супольнасьцяў у заходніх акупацыйных зонах і [[Заходняя Эўропа|Заходняй Эўропе]]. У 1948—1949 гадах вакол пытаньня падтрымкі Беларускага нацыянальнага цэнтру ў шэрагах кіраўніцтва партыі адбыўся падзел, кожная з груповак прэтэндавала на назву БНП (у выніку Б. Рагуля, М. Рагуля, У. Набагез выключаны з ЦК). У далейшым (1954), лідэры БНП прызнавалі БЦР як «адзіны легітымны прадстаўнічы цэнтар», а Астроўскага як «вялікага і заслужанага беларускага патрыёта», рэзка выступалі супраць удзелу беларускай моладзі ў скаўцкім і хрысьціянска-моладзевым рухах.
У сярэдзіне 1950-х, без фармальнага роспуску партыі, Замежны сэктар БНП увайшоў у [[Беларускі вызвольны фронт]], арганізаваны Дз. Касмовічам.
== Прысяга партыі ==
<blockquote>''Прысягаю на Бога, што буду верным да сьмерці свайму Народу і Бацькаўшчыне, буду аддана і самаахвярна змагацца за незалежнасьць Беларусі і за шчасьце і волю Беларускага Народу. Уступаючы ў рады БНП, прысягаю ня здрадзіць яе спраў і тайнаў ані словам, ані чынам, хоць бы мяне чакалі найбольшыя спакусы і мукі. За справу БНП прысягаю аддаць у кожную хвіліну жыцьцё, бо ведаю, што яе справа — гэта справа волі і шчасьця Беларускага Народу і Бацькаўшчыны, і што сяньня толькі ў шчыльных радох БНП мы здабудзем незалежнасьць Беларусі і дамо адпор нашым ворагам. Ведаю, што за здраду спраў і тайнаў партыі кожны яе сябра караецца сьмерцю. Ад сяньняшняга дня — я актыўны змагар і працаўнік БНП''</blockquote>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* (Туронак) Jerzy Turonek, Białoruś pod okupacją niemiecką. «WERS», Warszawa—Wrocław, 1989. 186 s.
* {{Кніга|аўтар =[[Сяргей Ёрш]].|частка = |загаловак = Вяртаньне БНП. Асобы і дакумэнты Беларускай Незалежніцкай Партыі |арыгінал = |спасылка = https://kamunikat.org/vyartanne-bnp-yorsh-syargey |адказны = прадмова — [[Алег Дзярновіч]] |выданьне = |месца = [[Менск]]—[[Слонім]]|выдавецтва = БГАКЦ |год = 1998 |том = |старонкі = |старонак = 185, VIII |сэрыя = Архіў Найноўшае Гісторыі |isbn = 985-6012-62-7 |наклад = }}
* С. Ёрш, С. Горбік, Беларускі супраціў. Львоў, 2006.
* [https://web.archive.org/web/20090813161120/http://jivebelarus.net/history/new-history/memuares-about-bnp.html Д. Касмовіч, Успаміны пра Беларускую Незалежніцкую Партыю (БНП)]
[[Катэгорыя:Беларуская незалежніцкая партыя| ]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1939 годзе]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1942 годзе]]
[[Катэгорыя:1939 год у Беларусі]]
[[Катэгорыя:1942 год у Менску]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 1950-я гады]]
eampsmk3cgqea1rod22gijb35d7fpm1
Мікалай Шкялёнак
0
69457
2620532
2616109
2025-06-17T21:44:33Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне літаратура
2620532
wikitext
text/x-wiki
{{Палітык
|лацінка = Mikałaj Škialonak
|выява = Mikalaj-Szkialionak.jpg
}}
'''Мікала́й Во́сіпавіч Шкялё́нак''' (1889—1946) — беларускі палітычны й грамадзкі дзяяч, юрыст, публіцыст, гісторык, намесьнік старшыні [[БЦР]].
== Біяграфія ==
Скончыў [[Віленскі ўнівэрсытэт]] (1932 год). Адзін з заснавальнікаў студэнцкай карпарацыі [[Беларуская студэнцкая карпарацыя «Скарынія»|«Скарынія»]] пры Віленскім унівэрсытэце.
З 1934 году сябра праўленьня [[Беларускі інстытут гаспадаркі і культуры|Беларускага інстытуту гаспадаркі й культуры]], з 1935 году — прэзыдыюму [[Беларускі нацыянальны камітэт (Вільня)|Беларускага нацыянальнага камітэту]] ў [[Вільня|Вільні]]. У 1936 годзе адзін з заснавальнікаў арганізацыі Беларускі нацыянальны фронт, сябра рэдакцыйнай калегіі яе органу — газэты «Беларускі фронт».
Аўтар артыкулу «''Да мэтадалёгіі гісторыі Беларусі''», надрукаванага прыкладна да 1938 году ў «[[Запіскі Беларускага Навуковага Таварыства|Запісках Беларускага Навуковага Таварыства]]», у якім прапанаваў беларускім гісторыкам арыгінальную мэтадалёгію да разгляду гісторыі Беларусі — гісторыю стварэньня і функцыянаваньня беларускай дзяржавы [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]].
З 1940 году ў [[Бэрлін]]е, уваходзіў у склад кіраўніцтва [[Беларускі нацыянальны цэнтар|Беларускага нацыянальнага цэнтру]], рэдагаваў газэту [[Раніца (Бэрлін)|«Раніца»]].
З 1943 году займаў пасаду 1-га віцэ-прэзыдэнта [[Беларуская цэнтральная рада|Беларускай цэнтральнай рады (БЦР)]], быў рэдактарам [[Беларуская газэта (1941)|«Беларускай газэты»]], бюлетэню «Беларуская карэспандэнцыя». Удзельнік [[Другі Ўсебеларускі кангрэс|Другога Ўсебеларускага кангрэсу]] ў [[Менск]]у (чэрвень 1944 году). Зь ліпеня 1944 году ў [[Бэрлін]]е, быў 2-м сакратаром БЦР.
З сакавіка 1945 году ў [[Польшча|Польшчы]], дзе арыштаваны савецкімі органамі дзяржаўнай бясьпекі. У пачатку 1946 году савецкія карнікі прысудзілі яго да сьмерці.
== Літва і ліцьвіны ==
{{Асноўны артыкул|Літва|Ліцьвіны}}
У 1933 годзе зазначаў у Гадавіку [[Беларускае навуковае таварыства (1918)|Беларускага навуковага таварыства]]: «''Як ведама, г. зв. „руская“ мова [[Статуты Вялікага Княства Літоўскага|Літоўскіх Статутаў]] ёсьць мовай [[Беларуская мова|беларускай]], Літоўскія Статуты былі пісаны пабеларуску. Гэткім парадкам Сапега лічыў уласнай мовай — і пры гэтым ня толькі сваей, але і ўсяго грамадзянства Вялікага Князьства, — мову Трэцяга Статуту, значыць — беларускую. А калі ўзяць пад увагу, што аб нацыянальнай прыналежнасьці гэтак высака культурнае адзінкі, як Сапега, перадусім дэцыдавала і дэцыдуе тая мова, каторую ён сьведама, з пашанаю і любоўю называў уласнаю і правоў каторае гэтак старэнна бараніў, — дык трэба прыйсьці да вываду, што Сапега, паводле цяперашняе тэрмінолёгіі, залічаў сябе сам да беларускае нацыянальнасьці. З другога боку ведама, што Сапега — за прыкладам сваіх сучасьнікаў — называў сябе „[[Ліцьвіны|ліцьвіном]]“, а народ свой, які гутарыў мовай беларускай, „літоўскім“. Дык з гэтага сам сабой выплывае лёгічна бясспрэчны вывад, што назовы „ліцьвін“, „літоўскі“ былі нічым іншым, як гістарычнымі назовамі беларускага народу''»<ref>Шкялёнак М. У трохсотныя ўгодкі сьмерці вялікага канцлера Льва Сапегі. Адбітка з Гадавіка Беларускаго Навуковага Таварыства, кн. 1. — Вільня, 1933. С. 15—16.</ref>.
== Творчасьць ==
* {{Артыкул| аўтар = | загаловак = 400-лецьце Літоўскага Статуту.| спасылка = https://knihi.com/none/Studenckaja_dumka_pdf.zip.html#1930-001.nlb.pdf_1 | мова = | выданьне =[[Студэнцкая думка (Вільня)|Студэнская думка]]| тып =часопіс | год = 1930 | том = | нумар = 1 (11) | старонкі = 13—17 }}
* {{Артыкул| аўтар = | загаловак = Проба аналізу народнае гаспадаркі Беларусі з пункту гледжаньня яе эканамічнае самавыстарчальнасьці. | спасылка = https://knihi.com/none/Studenckaja_dumka_pdf.zip.html#1930-002.nlb.pdf_1 | мова = | выданьне =[[Студэнцкая думка (Вільня)|Студэнская думка]]| тып =часопіс | год = 1930 | том = | нумар = 2 (13) | старонкі = 15—23 }}
* У трохсотыя ўгодкі сьмерці Вялікага канцлера Льва Сапегі (1933)
* {{Артыкул| аўтар =| загаловак =Інтэлігэнцыя ў культурна-грамадзкім жыцьці.| спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/0df7b7dc9f1a55e10a34d91a1a724fce.pdf | мова = | выданьне =[[Маладая Беларусь (1936)|Маладая Беларусь]] | тып =часопіс | год =1936 | том = | нумар =1 | старонкі =30—34}}
* Падзел гісторыі Беларусі на пэрыяды (1938)
* Тэрыторыя Беларусі і яе дагістарычнае насельніцтва (1938)
* Уводзіны да вывучэння гісторыі Беларусі (1938)
* Сынтэз беларускай гісторыі (1938)
* Аб «тутэйшых» (1939)
* Культурнае рабства (1939)
* Эканамічны нарыс Беларусі (1940)
* Беларускі народ уневажняе бяспраўныя пастановы (1945)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =[[Сяргей Ёрш]].|частка = |загаловак = Вяртаньне БНП. Асобы і дакумэнты Беларускай Незалежніцкай Партыі |арыгінал = |спасылка = https://kamunikat.org/vyartanne-bnp-yorsh-syargey |адказны = |выданьне = |месца = [[Менск]]—[[Слонім]]|выдавецтва = Архіў Найноўшае Гісторыі |год = 1998 |том = |старонкі = 6, 38, 84, 105 |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://spadchyna.org/index.php?option=com_content&view=article&id=185&Itemid=199 Мікола Шкілёнак на Спадчыне]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шкялёнак, Мікалай}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1901 годзе]]
[[Катэгорыя:Беларускія гісторыкі]]
[[Катэгорыя:Беларускія грамадзкія дзеячы і дзяячкі]]
[[Катэгорыя:Беларускія публіцысты]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага студэнцкага саюзу]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускай цэнтральнай рады]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Другога ўсебеларускага кангрэсу]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў СССР]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1946 годзе]]
[[Катэгорыя:Расстраляныя]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Віленскага ўнівэрсытэту]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польскай Рэспубліцы (1918—1939)]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Нямеччыне]]
52kaxm1woffk0zk20d6d3wfzeyz25by
Удзельнік:Vaukalaka
2
70049
2620603
2093474
2025-06-18T11:08:40Z
Vaukalaka
7862
2620603
wikitext
text/x-wiki
{{Babel-7|be|ru-3|en-2}}
Сёньня — [[{{CURRENTDAYNAME}}]], [[{{CURRENTDAY}} {{НАЗВА_БЯГУЧАГА_МЕСЯЦА_Ў_РОДНЫМ_СКЛОНЕ}}]], [[{{CURRENTYEAR}}]]
----
== Хто я? ==
{| class="wikitable"
|-
|{{Удзельнік/Вікістаж|09|10|2009}}
|{{Удзельнік/З Гомля}}
|{{Удзельнік/Унёсак/Звыш 1000 рэдагаваньняў}}
|-
|{{Удзельнік/Мужчына}}
|{{Удзельнік/Зварот Пан або Пані}}
|{{Удзельнік/Паганец}}
|-
|{{Удзельнік/З вышэйшай адукацыяй
|ВНУ = Беларускі дзяржаўны эканамічны ўнівэрсытэт
|Факультэт = эканоміцы й кіраваньня гандлем
|Год = 2007
|Кваліфікацыя = эканаміст
|Колер = #9BCEFF
|Мяжа = #6699CC
}}
|{{Удзельнік/Магістар навук| навука = [[эканоміка|эканамічных]]
| спэцыяльнасьць = кіраваньне народнай гаспадаркай
| год = [[2008]]
| мужчынскі
}}
|-
|{{Удзельнік/Не ўжывае сьпіртное}}
|{{Удзельнік/Ня паліць}}
|{{Удзельнік/Супраць мацюкоў}}
|-
|{{Удзельнік/Архітэктура Беларусі}}
|{{Удзельнік/Геаграфія Беларусі}}
|-
|{{Удзельнік/Гісторыя ВКЛ}}
|{{Удзельнік/Гісторыя і культура Беларусі}}
|-
|
|{{Удзельнік/Праект Вікі любіць славутасьці}}
|-
|}
== Зацікаўленасьці ==
Цікавяць мяне многія рэчы — абагульніць іх можна проста Традыцыйная культура Беларусі.
''Духоўная культура'':
Сьпевы, Замовы, Прыпеўкі, Казкі, Паданьні, Байкі, Лічылкі, Сьвяты і абрады, забабоны й прымхі й іншыя каштоўнасьці скарбніцы душы.
''Матэрыяльная культура'':
Кавальства, Бандарства, Бортніцтва, Чаўнадаўбеньне, Лозапляценьне, Ганчарства, Ткацтва, Рыбалоўства й Паляўніцтва, Будаўніцтва й Дойлідзтва.
''Іншыя пытаньні'':
Традыцыя, Беларусь, Крыўя, Археалёґія, Сьвятыя каштоўнасьці, Індаэўрапейцы, Балты, Паґанства, Пагоня…
'''Публікаваўся''':
Краязнаўчая Ґазэта (2-3 артыкулы);
Часопіс Маладосьць;
Дыялектычны Зборік Беларускай мовы
<div style="text-align: center;">
<div style="margin: 0px 0px 5px 0px; padding-left: 10px; text-align: left; background: #596e40; font-size:100%; font-weight: bold; border:1px solid #9FBCCC;">
<h2><font color="ffffff">Унёсак</font></h2>
</div><div style="padding: 2px 10px 4px 15px; overflow: auto; clear: both; text-align: left; background: #a1c479; font-size:90%;">
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Асобы
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Пчалярства:
| сьпіс1 = [[Пятро Пракаповіч]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Культура:
| сьпіс2 = [[Тодар Кашкурэвіч]]{{*}}[[Алесь Чумакоў]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Філязофія:
| сьпіс3 = [[Ігнат Канчэўскі]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Традыцыйная культура
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Паганства:
| сьпіс1 = [[Менскае капішча]]{{*}}[[Копны суд]]{{*}}[[Звычай]]{{*}}[[Звычаёвае права]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Промыслы і рамёствы:
| сьпіс2 = [[Бортніцтва]]{{*}}[[Бортны промысел у Беларусі]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музычная традыцыя:
| сьпіс3 = [[Дуда]]{{*}}[[Дударства]]{{*}}[[Дударскі клюб]]{{*}}[[Гусьлі]]
| група_інфармацыі4 = Земляробства:
| сьпіс4 = [[Цэп]]{{*}}
| група_інфармацыі5 = Транспартныя сродкі:
| сьпіс5 = [[Човен]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Пчалярства
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Сучасны стан:
| сьпіс1 = [[Пчалярства]]{{*}}[[Мёдадайныя расьліны]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Музычныя гурты
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Гурты зь Беларусі:
| сьпіс1 = [[Litvintroll]]{{*}}[[ESSA]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Філязофія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Тутэйшая:
| сьпіс1 = [[Адвечным шляхам]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Заалёгія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Расьліны:
| сьпіс1 = [[Верас]]{{*}}[[Маліна]]{{*}}[[Авёс]]{{*}}[[Авёс пасяўны]]{{*}}[[Авёс шарсьціністы]]{{*}}[[Ажына]]
| група_інфармацыі2 = Птахі:
| сьпіс2 = [[Ракшападобныя]]{{*}}[[Сіваграк]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Гісторыя
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Старажытнасьць:
| сьпіс1 = [[Каменны век]]{{*}}[[Драўляне]]{{*}}[[Грыўна (адзінка вымярэньня)]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Другая Сусьветная Вайна:
| сьпіс2 = [[Гомельска-Рэчыцкая апэрацыя]]{{*}}[[Плян Барбароса]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музэі й установы:
| сьпіс3 = [[Музэй валуноў (Менск)]]{{*}}
| група_інфармацыі4 = Старыя адзінк вымярэньня
| сьпіс4 = [[Пуд]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Дзяржаўныя ўстановы
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Міністэрствы:
| сьпіс1 = [[Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя Рэспублікі Беларусь]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Геаграфія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Аб’екты:
| сьпіс1 = [[Балота]]{{*}}[[Пушча]]
| група_інфармацыі2 = Надвор’е:
| сьпіс2 = [[Бура]]{{*}}[[Крупка (надвор’е)]]{{*}}[[Раса (надвор’е)]]{{*}}[[Імжа]]{{*}}[[Град]]{{*}}[[Туман]]{{*}}[[Смуга (надвор’е)]]{{*}}[[Маланка]]{{*}}[[Маланка клубкаватая]]{{*}}[[Галалёд]]{{*}}[[Намаразь]]{{*}}[[Хмарнасьць]]{{*}}[[Вільготнасьць паветра]]{{*}}[[Тэмпэратура паветра]]{{*}}[[Кірунак ветру]]{{*}}[[Навальніца]]{{*}}[[Бліскавіца]]{{*}}[[Сухмень]]{{*}}[[Кублавата-дажджавы воблак]]{{*}}[[Шкала Бофарта]]{{*}}[[Завіруха]]{{*}}[[Вясёлка]]{{*}}[[Залева]]{{*}}[[Вільготнасьць адносная]]{{*}}[[Вільготнасьць безадносная]]
| група_інфармацыі3 = Адміністрацыйныя адзінкі:
| сьпіс3 = [[Карпаўскі сельсавет]]{{*}}[[Каўпенскі сельсавет]]{{*}}[[Ручаёўскі сельсавет]]{{*}}[[Страдубскі сельсавет]]{{*}}[[Сяўкоўскі сельсавет]]{{*}}[[Уборкаўскі сельсавет]]{{*}}[[Будзішча (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Дзяражычы]]{{*}}[[Добры Рог]]{{*}}[[Сінск (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Трасьцянец (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Цясны]]{{*}}[[Бывалькі]]{{*}}[[Карпаўка (Карпаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Абакумы]]{{*}}[[Арол (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Новая Вёска (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Слава (вёска)]]{{*}}[[Сьвірэжа]]{{*}}[[Хамінка]]{{*}}[[Каўпень (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казярозі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крупейкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пустая Града]]{{*}}[[Мохаў]]{{*}}[[Шчытцы]]{{*}}[[Малінаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Астравы (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Белы Калодзеж]]{{*}}[[Бодры (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Буда Петрыцкая]]{{*}}[[Вулькан (вёска)]]{{*}}[[Вышкаў-Бурыцкае]]{{*}}[[Дуброва (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Іванькаў (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Карпаўка (Малінаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Карпаўка]]{{*}}[[Кірава (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новая Баршчоўка]]{{*}}[[Рудня Бурыцкая]]{{*}}[[Рудня Ўдалёўская]]{{*}}[[Удалёўка]]{{*}}[[Уборак]]{{*}}[[Вазон]]{{*}}[[Ваўкашанка]]{{*}}[[Грамыкі (Уборкаўскі сельсавет)|Грамыкі]]{{*}}[[Ліпнякі (Гомельская вобласьць)|Ліпнякі]]{{*}}[[Міхалёўка (Уборкаўскі сельсавет)|Міхалёўка]]{{*}}[[Райск]]{{*}}[[Сьмелы]]{{*}}[[Тучкі]]{{*}}[[Ястрабка]]{{*}}[[Сяўкі]]{{*}}[[Глушэц (Лоеўскі раён)|Глушэц]]{{*}}[[Майск (Лоеўскі раён)|Майск]]{{*}}[[Новае Лутава]]{{*}}[[Старое Лутава]]{{*}}[[Страдубка]]{{*}}[[Бушацін]]{{*}}[[Ісакавічы]]{{*}}[[Марс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Рудня Каменева]]{{*}}[[Рэкорд (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Чаплін (вёска)]]{{*}}[[Ручаёўка]]{{*}}[[Абрамаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грохаў]]{{*}}[[Дзімамеркі]]{{*}}[[Карчомка (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Мікалаеўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новакузьнечная]]{{*}}[[Новая Алёшкаўка]]{{*}}[[Старая Алёшкаўка]]{{*}}[[Пярэдзелка]]{{*}}[[Барэц (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Усход (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грамыкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казіміраўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Кашовае]]{{*}}[[Падрачыцкае]]{{*}}[[Папоўка]]{{*}}[[Суткова]]{{*}}[[Прагрэс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пераможца (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крыўчанскі сельсавет]]{{*}}[[Астраглядаўскі сельсавет]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Шаблёны
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Звычайныя:
| сьпіс1 = [[Шаблён:Сьвята|Сьвята]]{{*}}[[Шаблён:Надвор’е|Надвор’е]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыт|Мэтэарыт]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыты Беларусі|Мэтэарыты Беларусі]]{{*}}[[Шаблён:Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў|Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў]]
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Астраномія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Мэтэарытыка:
| сьпіс1 = [[Мэтэарытыка]]{{*}}[[Брагін (мэтэарыт)|Брагін]]{{*}}[[Чорны Бор (мэтэарыт)|Чорны Бор]]{{*}}{{*}}[[Ружаны (мэтэарыт)|Ружаны]]{{*}}{{*}}[[Стаўбцоўскі кратэр]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Астрафізыка:
| сьпіс2 = [[Белая дзірка]]{{*}}[[Касьмічная струна]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
</div></div>
==Стратэгічны ўдзел у Вікіпэдыі==
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Праэкты|Тутака]] мае стратэгічныя пляны'''
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Шаблёны|Тутака]] мае стратэгічныя шаблёны'''
==Дасягненьні==
[[Файл:Yellow star unboxed.svg]][[Бортніцтва]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]] [[Дуда]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]][[Бортны промысел у Беларусі]]
''А таксама:''
* больш за 140 створаных артыкулаў рознай якасьці й памеру, ў тым ліку больш за 10 дапрацаваных.
* 6 шаблёна
Удзел у тэматычных тыднях і вялікіх справах ВІКІПЭДЫІ:
* паляпшэньне якасьці асноўных артыкулаў
* беларускія йнстытуцыі
* астраномія
** вікі любіць славутасьці (загружана 15 якасных фатаздымкаў)
** Вікікрыніцы
Прымаю актыўны ўдзел у праекце ВІКІкрыніцы
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://bortnictva.livejournal.com Бортніцтва на Беларусі]
* [http://vyrab-chaunou.livejournal.com Чаўнадаўбеньне на Беларусі]
* [http://drevasusvetu.wordpress.com Дрэва Сусьвету]
{{Старонка ўдзельніка
|закругліць=так
|колер=#99ff99
|border-c=#009933}}
0lvqhmr98bwpqmpx6e9puridmg16sbf
2620604
2620603
2025-06-18T11:27:43Z
Vaukalaka
7862
/* Дасягненьні */
2620604
wikitext
text/x-wiki
{{Babel-7|be|ru-3|en-2}}
Сёньня — [[{{CURRENTDAYNAME}}]], [[{{CURRENTDAY}} {{НАЗВА_БЯГУЧАГА_МЕСЯЦА_Ў_РОДНЫМ_СКЛОНЕ}}]], [[{{CURRENTYEAR}}]]
----
== Хто я? ==
{| class="wikitable"
|-
|{{Удзельнік/Вікістаж|09|10|2009}}
|{{Удзельнік/З Гомля}}
|{{Удзельнік/Унёсак/Звыш 1000 рэдагаваньняў}}
|-
|{{Удзельнік/Мужчына}}
|{{Удзельнік/Зварот Пан або Пані}}
|{{Удзельнік/Паганец}}
|-
|{{Удзельнік/З вышэйшай адукацыяй
|ВНУ = Беларускі дзяржаўны эканамічны ўнівэрсытэт
|Факультэт = эканоміцы й кіраваньня гандлем
}}
|{{Удзельнік/Магістар навук| навука = [[эканоміка|эканамічных]]
| мужчынскі
}}
|
|-
|{{Удзельнік/Не ўжывае сьпіртное}}
|{{Удзельнік/Ня паліць}}
|{{Удзельнік/Супраць мацюкоў}}
|-
|{{Удзельнік/Архітэктура Беларусі}}
|{{Удзельнік/Геаграфія Беларусі}}
|-
|{{Удзельнік/Гісторыя і культура Беларусі}}
|-
|
|{{Удзельнік/Праект Вікі любіць славутасьці}}
|-
|}
== Зацікаўленасьці ==
Цікавяць мяне многія рэчы — абагульніць іх можна проста Традыцыйная культура Беларусі.
<div style="text-align: center;">
<div style="margin: 0px 0px 5px 0px; padding-left: 10px; text-align: left; background: #596e40; font-size:100%; font-weight: bold; border:1px solid #9FBCCC;">
<h2><font color="ffffff">Унёсак</font></h2>
</div><div style="padding: 2px 10px 4px 15px; overflow: auto; clear: both; text-align: left; background: #a1c479; font-size:90%;">
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Асобы
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Пчалярства:
| сьпіс1 = [[Пятро Пракаповіч]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Культура:
| сьпіс2 = [[Тодар Кашкурэвіч]]{{*}}[[Алесь Чумакоў]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Філязофія:
| сьпіс3 = [[Ігнат Канчэўскі]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Традыцыйная культура
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Паганства:
| сьпіс1 = [[Менскае капішча]]{{*}}[[Копны суд]]{{*}}[[Звычай]]{{*}}[[Звычаёвае права]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Промыслы і рамёствы:
| сьпіс2 = [[Бортніцтва]]{{*}}[[Бортны промысел у Беларусі]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музычная традыцыя:
| сьпіс3 = [[Дуда]]{{*}}[[Дударства]]{{*}}[[Дударскі клюб]]{{*}}[[Гусьлі]]
| група_інфармацыі4 = Земляробства:
| сьпіс4 = [[Цэп]]{{*}}
| група_інфармацыі5 = Транспартныя сродкі:
| сьпіс5 = [[Човен]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Пчалярства
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Сучасны стан:
| сьпіс1 = [[Пчалярства]]{{*}}[[Мёдадайныя расьліны]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Музычныя гурты
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Гурты зь Беларусі:
| сьпіс1 = [[Litvintroll]]{{*}}[[ESSA]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Філязофія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Тутэйшая:
| сьпіс1 = [[Адвечным шляхам]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Заалёгія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Расьліны:
| сьпіс1 = [[Верас]]{{*}}[[Маліна]]{{*}}[[Авёс]]{{*}}[[Авёс пасяўны]]{{*}}[[Авёс шарсьціністы]]{{*}}[[Ажына]]
| група_інфармацыі2 = Птахі:
| сьпіс2 = [[Ракшападобныя]]{{*}}[[Сіваграк]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Гісторыя
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Старажытнасьць:
| сьпіс1 = [[Каменны век]]{{*}}[[Драўляне]]{{*}}[[Грыўна (адзінка вымярэньня)]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Другая Сусьветная Вайна:
| сьпіс2 = [[Гомельска-Рэчыцкая апэрацыя]]{{*}}[[Плян Барбароса]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музэі й установы:
| сьпіс3 = [[Музэй валуноў (Менск)]]{{*}}
| група_інфармацыі4 = Старыя адзінк вымярэньня
| сьпіс4 = [[Пуд]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Дзяржаўныя ўстановы
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Міністэрствы:
| сьпіс1 = [[Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя Рэспублікі Беларусь]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Геаграфія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Аб’екты:
| сьпіс1 = [[Балота]]{{*}}[[Пушча]]
| група_інфармацыі2 = Надвор’е:
| сьпіс2 = [[Бура]]{{*}}[[Крупка (надвор’е)]]{{*}}[[Раса (надвор’е)]]{{*}}[[Імжа]]{{*}}[[Град]]{{*}}[[Туман]]{{*}}[[Смуга (надвор’е)]]{{*}}[[Маланка]]{{*}}[[Маланка клубкаватая]]{{*}}[[Галалёд]]{{*}}[[Намаразь]]{{*}}[[Хмарнасьць]]{{*}}[[Вільготнасьць паветра]]{{*}}[[Тэмпэратура паветра]]{{*}}[[Кірунак ветру]]{{*}}[[Навальніца]]{{*}}[[Бліскавіца]]{{*}}[[Сухмень]]{{*}}[[Кублавата-дажджавы воблак]]{{*}}[[Шкала Бофарта]]{{*}}[[Завіруха]]{{*}}[[Вясёлка]]{{*}}[[Залева]]{{*}}[[Вільготнасьць адносная]]{{*}}[[Вільготнасьць безадносная]]
| група_інфармацыі3 = Адміністрацыйныя адзінкі:
| сьпіс3 = [[Карпаўскі сельсавет]]{{*}}[[Каўпенскі сельсавет]]{{*}}[[Ручаёўскі сельсавет]]{{*}}[[Страдубскі сельсавет]]{{*}}[[Сяўкоўскі сельсавет]]{{*}}[[Уборкаўскі сельсавет]]{{*}}[[Будзішча (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Дзяражычы]]{{*}}[[Добры Рог]]{{*}}[[Сінск (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Трасьцянец (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Цясны]]{{*}}[[Бывалькі]]{{*}}[[Карпаўка (Карпаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Абакумы]]{{*}}[[Арол (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Новая Вёска (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Слава (вёска)]]{{*}}[[Сьвірэжа]]{{*}}[[Хамінка]]{{*}}[[Каўпень (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казярозі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крупейкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пустая Града]]{{*}}[[Мохаў]]{{*}}[[Шчытцы]]{{*}}[[Малінаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Астравы (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Белы Калодзеж]]{{*}}[[Бодры (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Буда Петрыцкая]]{{*}}[[Вулькан (вёска)]]{{*}}[[Вышкаў-Бурыцкае]]{{*}}[[Дуброва (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Іванькаў (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Карпаўка (Малінаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Карпаўка]]{{*}}[[Кірава (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новая Баршчоўка]]{{*}}[[Рудня Бурыцкая]]{{*}}[[Рудня Ўдалёўская]]{{*}}[[Удалёўка]]{{*}}[[Уборак]]{{*}}[[Вазон]]{{*}}[[Ваўкашанка]]{{*}}[[Грамыкі (Уборкаўскі сельсавет)|Грамыкі]]{{*}}[[Ліпнякі (Гомельская вобласьць)|Ліпнякі]]{{*}}[[Міхалёўка (Уборкаўскі сельсавет)|Міхалёўка]]{{*}}[[Райск]]{{*}}[[Сьмелы]]{{*}}[[Тучкі]]{{*}}[[Ястрабка]]{{*}}[[Сяўкі]]{{*}}[[Глушэц (Лоеўскі раён)|Глушэц]]{{*}}[[Майск (Лоеўскі раён)|Майск]]{{*}}[[Новае Лутава]]{{*}}[[Старое Лутава]]{{*}}[[Страдубка]]{{*}}[[Бушацін]]{{*}}[[Ісакавічы]]{{*}}[[Марс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Рудня Каменева]]{{*}}[[Рэкорд (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Чаплін (вёска)]]{{*}}[[Ручаёўка]]{{*}}[[Абрамаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грохаў]]{{*}}[[Дзімамеркі]]{{*}}[[Карчомка (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Мікалаеўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новакузьнечная]]{{*}}[[Новая Алёшкаўка]]{{*}}[[Старая Алёшкаўка]]{{*}}[[Пярэдзелка]]{{*}}[[Барэц (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Усход (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грамыкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казіміраўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Кашовае]]{{*}}[[Падрачыцкае]]{{*}}[[Папоўка]]{{*}}[[Суткова]]{{*}}[[Прагрэс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пераможца (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крыўчанскі сельсавет]]{{*}}[[Астраглядаўскі сельсавет]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Шаблёны
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Звычайныя:
| сьпіс1 = [[Шаблён:Сьвята|Сьвята]]{{*}}[[Шаблён:Надвор’е|Надвор’е]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыт|Мэтэарыт]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыты Беларусі|Мэтэарыты Беларусі]]{{*}}[[Шаблён:Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў|Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў]]
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Астраномія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Мэтэарытыка:
| сьпіс1 = [[Мэтэарытыка]]{{*}}[[Брагін (мэтэарыт)|Брагін]]{{*}}[[Чорны Бор (мэтэарыт)|Чорны Бор]]{{*}}{{*}}[[Ружаны (мэтэарыт)|Ружаны]]{{*}}{{*}}[[Стаўбцоўскі кратэр]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Астрафізыка:
| сьпіс2 = [[Белая дзірка]]{{*}}[[Касьмічная струна]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
</div></div>
==Стратэгічны ўдзел у Вікіпэдыі==
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Праэкты|Тутака]] мае стратэгічныя пляны'''
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Шаблёны|Тутака]] мае стратэгічныя шаблёны'''
==Дасягненьні==
[[Файл:Yellow_star_unboxed.svg|значак]]
[[Бортніцтва]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]] [[Дуда]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]][[Бортны промысел у Беларусі]]
''А таксама:''
* больш за 140 створаных артыкулаў рознай якасьці й памеру, ў тым ліку больш за 10 дапрацаваных.
* 6 шаблёна
Удзел у тэматычных тыднях і вялікіх справах ВІКІПЭДЫІ:
* паляпшэньне якасьці асноўных артыкулаў
* астраномія
** вікі любіць славутасьці (загружана 15 якасных фатаздымкаў)
** Вікікрыніцы
Прымаю актыўны ўдзел у праекце ВІКІкрыніцы
{{Старонка ўдзельніка
|закругліць=так
|колер=#99ff99
|border-c=#009933}}
83s0r8nzkdsls0gpur9d9zsf0y8w90g
2620606
2620604
2025-06-18T11:34:50Z
Vaukalaka
7862
2620606
wikitext
text/x-wiki
{{Babel-7|be|ru-3|en-2}}
Сёньня — [[{{CURRENTDAYNAME}}]], [[{{CURRENTDAY}} {{НАЗВА_БЯГУЧАГА_МЕСЯЦА_Ў_РОДНЫМ_СКЛОНЕ}}]], [[{{CURRENTYEAR}}]]
----
== Хто я? ==
{| class="wikitable"
|-
|{{Удзельнік/Вікістаж|09|10|2009}}
|{{Удзельнік/Унёсак/Звыш 1000 рэдагаваньняў}}
|-
|}
== Зацікаўленасьці ==
Цікавяць мяне многія рэчы — абагульніць іх можна проста Традыцыйная культура Беларусі.
<div style="text-align: center;">
<div style="margin: 0px 0px 5px 0px; padding-left: 10px; text-align: left; background: #596e40; font-size:100%; font-weight: bold; border:1px solid #9FBCCC;">
<h2><font color="ffffff">Унёсак</font></h2>
</div><div style="padding: 2px 10px 4px 15px; overflow: auto; clear: both; text-align: left; background: #a1c479; font-size:90%;">
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Асобы
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Пчалярства:
| сьпіс1 = [[Пятро Пракаповіч]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Культура:
| сьпіс2 = [[Тодар Кашкурэвіч]]{{*}}[[Алесь Чумакоў]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Філязофія:
| сьпіс3 = [[Ігнат Канчэўскі]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Традыцыйная культура
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Паганства:
| сьпіс1 = [[Менскае капішча]]{{*}}[[Копны суд]]{{*}}[[Звычай]]{{*}}[[Звычаёвае права]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Промыслы і рамёствы:
| сьпіс2 = [[Бортніцтва]]{{*}}[[Бортны промысел у Беларусі]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музычная традыцыя:
| сьпіс3 = [[Дуда]]{{*}}[[Дударства]]{{*}}[[Дударскі клюб]]{{*}}[[Гусьлі]]
| група_інфармацыі4 = Земляробства:
| сьпіс4 = [[Цэп]]{{*}}
| група_інфармацыі5 = Транспартныя сродкі:
| сьпіс5 = [[Човен]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Пчалярства
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Сучасны стан:
| сьпіс1 = [[Пчалярства]]{{*}}[[Мёдадайныя расьліны]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Музычныя гурты
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Гурты зь Беларусі:
| сьпіс1 = [[Litvintroll]]{{*}}[[ESSA]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Філязофія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Тутэйшая:
| сьпіс1 = [[Адвечным шляхам]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Заалёгія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Расьліны:
| сьпіс1 = [[Верас]]{{*}}[[Маліна]]{{*}}[[Авёс]]{{*}}[[Авёс пасяўны]]{{*}}[[Авёс шарсьціністы]]{{*}}[[Ажына]]
| група_інфармацыі2 = Птахі:
| сьпіс2 = [[Ракшападобныя]]{{*}}[[Сіваграк]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Гісторыя
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Старажытнасьць:
| сьпіс1 = [[Каменны век]]{{*}}[[Драўляне]]{{*}}[[Грыўна (адзінка вымярэньня)]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Другая Сусьветная Вайна:
| сьпіс2 = [[Гомельска-Рэчыцкая апэрацыя]]{{*}}[[Плян Барбароса]]{{*}}
| група_інфармацыі3 = Музэі й установы:
| сьпіс3 = [[Музэй валуноў (Менск)]]{{*}}
| група_інфармацыі4 = Старыя адзінк вымярэньня
| сьпіс4 = [[Пуд]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Геаграфія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Аб’екты:
| сьпіс1 = [[Балота]]{{*}}[[Пушча]]
| група_інфармацыі2 = Надвор’е:
| сьпіс2 = [[Бура]]{{*}}[[Крупка (надвор’е)]]{{*}}[[Раса (надвор’е)]]{{*}}[[Імжа]]{{*}}[[Град]]{{*}}[[Туман]]{{*}}[[Смуга (надвор’е)]]{{*}}[[Маланка]]{{*}}[[Маланка клубкаватая]]{{*}}[[Галалёд]]{{*}}[[Намаразь]]{{*}}[[Хмарнасьць]]{{*}}[[Вільготнасьць паветра]]{{*}}[[Тэмпэратура паветра]]{{*}}[[Кірунак ветру]]{{*}}[[Навальніца]]{{*}}[[Бліскавіца]]{{*}}[[Сухмень]]{{*}}[[Кублавата-дажджавы воблак]]{{*}}[[Шкала Бофарта]]{{*}}[[Завіруха]]{{*}}[[Вясёлка]]{{*}}[[Залева]]{{*}}[[Вільготнасьць адносная]]{{*}}[[Вільготнасьць безадносная]]
| група_інфармацыі3 = Адміністрацыйныя адзінкі:
| сьпіс3 = [[Карпаўскі сельсавет]]{{*}}[[Каўпенскі сельсавет]]{{*}}[[Ручаёўскі сельсавет]]{{*}}[[Страдубскі сельсавет]]{{*}}[[Сяўкоўскі сельсавет]]{{*}}[[Уборкаўскі сельсавет]]{{*}}[[Будзішча (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Дзяражычы]]{{*}}[[Добры Рог]]{{*}}[[Сінск (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Трасьцянец (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Цясны]]{{*}}[[Бывалькі]]{{*}}[[Карпаўка (Карпаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Абакумы]]{{*}}[[Арол (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Новая Вёска (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Слава (вёска)]]{{*}}[[Сьвірэжа]]{{*}}[[Хамінка]]{{*}}[[Каўпень (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казярозі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крупейкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пустая Града]]{{*}}[[Мохаў]]{{*}}[[Шчытцы]]{{*}}[[Малінаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Астравы (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Белы Калодзеж]]{{*}}[[Бодры (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Буда Петрыцкая]]{{*}}[[Вулькан (вёска)]]{{*}}[[Вышкаў-Бурыцкае]]{{*}}[[Дуброва (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Іванькаў (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Карпаўка (Малінаўскі сельсавет)]]{{*}}[[Карпаўка]]{{*}}[[Кірава (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новая Баршчоўка]]{{*}}[[Рудня Бурыцкая]]{{*}}[[Рудня Ўдалёўская]]{{*}}[[Удалёўка]]{{*}}[[Уборак]]{{*}}[[Вазон]]{{*}}[[Ваўкашанка]]{{*}}[[Грамыкі (Уборкаўскі сельсавет)|Грамыкі]]{{*}}[[Ліпнякі (Гомельская вобласьць)|Ліпнякі]]{{*}}[[Міхалёўка (Уборкаўскі сельсавет)|Міхалёўка]]{{*}}[[Райск]]{{*}}[[Сьмелы]]{{*}}[[Тучкі]]{{*}}[[Ястрабка]]{{*}}[[Сяўкі]]{{*}}[[Глушэц (Лоеўскі раён)|Глушэц]]{{*}}[[Майск (Лоеўскі раён)|Майск]]{{*}}[[Новае Лутава]]{{*}}[[Старое Лутава]]{{*}}[[Страдубка]]{{*}}[[Бушацін]]{{*}}[[Ісакавічы]]{{*}}[[Марс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Рудня Каменева]]{{*}}[[Рэкорд (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Чаплін (вёска)]]{{*}}[[Ручаёўка]]{{*}}[[Абрамаўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грохаў]]{{*}}[[Дзімамеркі]]{{*}}[[Карчомка (Гомельская вобласьць)]]{{*}}[[Мікалаеўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Новакузьнечная]]{{*}}[[Новая Алёшкаўка]]{{*}}[[Старая Алёшкаўка]]{{*}}[[Пярэдзелка]]{{*}}[[Барэц (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Усход (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Грамыкі (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Казіміраўка (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Кашовае]]{{*}}[[Падрачыцкае]]{{*}}[[Папоўка]]{{*}}[[Суткова]]{{*}}[[Прагрэс (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Пераможца (Лоеўскі раён)]]{{*}}[[Крыўчанскі сельсавет]]{{*}}[[Астраглядаўскі сельсавет]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}[[]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Шаблёны
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Звычайныя:
| сьпіс1 = [[Шаблён:Сьвята|Сьвята]]{{*}}[[Шаблён:Надвор’е|Надвор’е]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыт|Мэтэарыт]]{{*}}[[Шаблён:Мэтэарыты Беларусі|Мэтэарыты Беларусі]]{{*}}[[Шаблён:Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў|Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў]]
| ніз =
}}<noinclude>
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Сьпіс артыкулаў
| назва = Астраномія
|state = collapsed
| стыль_загалоўка = background-color: #c2f1ae;
| выява =
| стыль_карткі = background-color: #ffffff; margin:.5em 0;
| стыль_няцотных_сьпісаў = background-color: #FFFFFF; text-align: left;
| стыль_сьпісаў = background: #fdfdfd; text-align: left;
| стыль_групаў = background-color: #c2f1ae;
| стыль_верх =
| стыль_ніз =
| верх =
| група_інфармацыі1 = Мэтэарытыка:
| сьпіс1 = [[Мэтэарытыка]]{{*}}[[Брагін (мэтэарыт)|Брагін]]{{*}}[[Чорны Бор (мэтэарыт)|Чорны Бор]]{{*}}{{*}}[[Ружаны (мэтэарыт)|Ружаны]]{{*}}{{*}}[[Стаўбцоўскі кратэр]]{{*}}
| група_інфармацыі2 = Астрафізыка:
| сьпіс2 = [[Белая дзірка]]{{*}}[[Касьмічная струна]]{{*}}
| ніз =
}}<noinclude>
</div></div>
==Стратэгічны ўдзел у Вікіпэдыі==
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Праэкты|Тутака]] мае стратэгічныя пляны'''
'''[[Удзельнік:Vaukalaka/Шаблёны|Тутака]] мае стратэгічныя шаблёны'''
==Дасягненьні==
[[Файл:Yellow_star_unboxed.svg|значак]]
[[Бортніцтва]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]] [[Дуда]]
[[Файл:Blue star unboxed.svg]][[Бортны промысел у Беларусі]]
''А таксама:''
* больш за 140 створаных артыкулаў рознай якасьці й памеру, ў тым ліку больш за 10 дапрацаваных.
* 6 шаблёна
Удзел у тэматычных тыднях і вялікіх справах ВІКІПЭДЫІ:
* паляпшэньне якасьці асноўных артыкулаў
* астраномія
** вікі любіць славутасьці (загружана 15 якасных фатаздымкаў)
** Вікікрыніцы
Прымаю актыўны ўдзел у праекце ВІКІкрыніцы
{{Старонка ўдзельніка
|закругліць=так
|колер=#99ff99
|border-c=#009933}}
pwick12bl6dw5j61p7k6mw33ca1f874
Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе
0
82807
2620583
2609459
2025-06-18T10:05:50Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620583
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе
|лягатып =
|краіна = {{Сьцяг Люксэмбургу|23px}} [[Люксэмбург]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1910
|дывізіёны =
|каманды = 16
|вылет у = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Дывізіён гонару]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Люксэмбургу па футболе|Кубак Люксэмбургу]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Дыфэрданж 03 (футбольны клюб)|Дыфэрданж 03]] — 2-і тытул
|сэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Жэнэс Эш]] (28 тытулаў)
|тэлебачаньне =
|сайт = [http://www.flf.lu/ flf.lu]
|актуальны сэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Нацыянальны дывізіён''' ({{мова-lb|Nationaldivisioun}}) — найвышэйшая футбольная ліга ў [[Чэмпіянат Люксэмбургу па футболе|герархіі лігаў Люксэмбургу]], да 2011 году вядомая як ''BGL Ligue''. Да 2006 году ў спаборніцтве прымалі ўдзел дванаццаць клюбаў, але з сэзону [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2006—2007 гадоў|2006—2007]] гадоў іх колькасьць павялічылася да чатырнаццаці, а з сэзону [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2020—2021 гадоў|2020—2021]] гадоў — да шаснасццаці. Дзейны чэмпіён краіны — клюб «[[Дыфэрданж 03 (футбольны клюб)|Дыфэрданж 03]]».
Спаборніцтва праводзіцца з 1910 году, але двойчы было адменена: у 1913 годзе й падчас [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] з 1941 па 1944 гады.
== Пераможцы ==
* [[Жэнэс Эш]] — 28 разоў
* [[Ф91 Дудэлянж]] — 16
* [[Спора Люксэмбург|Спора]] — 11
* [[Стад Дудэлянж]] — 10
* [[Фоля Эш]] — 8
* [[Рэд Бойз Дыфэрданж]], [[Уніён Люксэмбург]], [[Авэнір Бэген]] — 6
* [[Голерых Банэвуа]] — 5
* [[Прагрэс Нідэркорн]], [[Арыс Банэвуа]] — 3
* [[Спортынг Люксэмбург|Спортынг]], [[Дыфэрданж 03 (футбольны клюб)|Дыфэрданж 03]] — 2
* [[Грэвэнмахэр (футбольны клюб)|Грэвэнмахэр]], [[Нацыяналь Шыфлянж]], [[Расінг Клюб Люксэмбург]], [[Сьвіфт Эспэранж]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.flf.lu/ Афіцыйная старонка]
{{Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Люксэмбургу па футболе]]
sfvl5s3n9d7c4l4ml9214v6u387989d
Шаблён:Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе
10
93083
2620484
2611415
2025-06-17T13:27:35Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620484
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе
|назва = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] [[Чэмпіянат Грэцыі па футболе|чэмпіянату Грэцыі па футболе]] ў [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Грэцыя}};
|кляса_карткі = hlist
|сьпіс1 = * [[АЕК Атэны|АЕК]]
* [[Алімпіякос Пірэй|Алімпіякос]]
* [[Арыс Тэсалёнікі|Арыс]]
* [[Астэрас Трыпаліс|Астэрас]]
* [[Атромітас Атэны|Атромітас]]
* [[Воляс (футбольны клюб)|Воляс]]
* [[Калітэя (футбольны клюб)|Калітэя]]
* [[Левадыякос Лівадэя|Левадыякос]]
* [[Лямія (футбольны клюб)|Лямія]]
* [[ОФІ Іракліён|ОФІ]]
* [[Панатынаікос Атэны|Панатынаікос]]
* [[Пансэраікос Сэрэс|Пансэраікос]]
* [[Панэталікос Агрыніён|Панэталікос]]
* [[ПАОК Тэсалёнікі|ПАОК]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Грэцыя]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Грэцыя]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Грэцкі футбол]]
</noinclude>
rnb8frws1xq3eqcvj6t8d4yhgyjxzb8
Шаблён:Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе
10
93087
2620478
2611419
2025-06-17T13:12:20Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620478
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе
|назва = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] [[Чэмпіянат Даніі па футболе|чэмпіянату Даніі па футболе]] ў [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Данія}};
|кляса_карткі = hlist
|сьпіс1 =
* [[Брэнбю Капэнгаген|Брэнбю]]
* [[Вайле (футбольны клюб)|Вайле]]
* [[Вібарг (футбольны клюб)|Вібарг]]
* [[Капэнгаген (футбольны клюб)|Капэнгаген]]
* [[Люнгбю (футбольны клюб)|Люнгбю]]
* [[Міт’юлян Гэрнінг|Міт’юлян]]
* [[Норшэлян Фарум|Норшэлян]]
* [[Ольбарг (футбольны клюб)|Ольбарг]]
* [[Оргус (футбольны клюб)|Оргус]]
* [[Ранэрс (футбольны клюб)|Ранэрс]]
* [[Сёнэр’юск Гадэрсьлеў|Сёнэр’юск]]
* [[Сылькебарг (футбольны клюб)|Сылькебарг]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Данія]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Данія]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Дацкі футбол]]
</noinclude>
m36j6gl2yf0hs2yr9r07m1w9a7mu4m2
Дзёрдзь Шпіро
0
105458
2620534
2573456
2025-06-17T21:59:59Z
109.77.208.221
2620534
wikitext
text/x-wiki
{{Пісьменьнік
| Імя = Дзёрдзь Шпіро
| Арыгінал імя = György Spiró
| Партрэт = Spiró György (Stekovics Gáspár) (cropped).PNG
| Памер =
| Апісаньне =
| Імя пры нараджэньні =
| Псэўданімы =
| Грамадзянства = {{Сьцягафікацыя|Вугоршчына}}
| Род дзейнасьці = [[пісьменьнік]], драматург, эсэіст, перакладчык
| Гады актыўнасьці = 1974 — цяперашні час
| Напрамак =
| Жанр = п’еса, раман, эсэ
| Дэбют =
| Значныя творы =
| Прэміі = прэмія Кошута (2006)
| Палічка =
| Сайт =
}}
'''Дзёрдзь Шпіро''' ({{мова-hu|György Spiró}}; {{Н}} 4 красавіка 1946) — [[Вугоршчына|вугорскі]] пісьменьнік, драматург, эсэіст.
== Біяграфія ==
Сын інжынэра з [[Мішкальц]]у, што на ўсходзе Вугоршчыны. У 1970 годзе скончыў [[Будапэшцкі ўнівэрсытэт]] па спэцыяльнасьці славянская літаратура й дадатковыя напрамкі — [[журналістыка]] й [[сацыялёгія]]. Потым працаваў як радыёжурналіст, з 1971 па 1978 гады ўзначальваў замежную рэдакцыю найвялікшага вугорскага выдавецтва «Корвіна». У 1978—1981 гадох быў супрацоўнікам Цэнтру ўсходнеэўрапейскіх дасьледаваньняў АН Вугоршчыны.
== Выбраныя творы ==
* 1974 «Галерэя» ''(Kerengő)'' — раман
* 1977 «Гісторыя» ''(História)'' — вершы
* 1981 «Пад знакам Ікс» ''(Az Ikszek)'' — гістарычны раман пра Польшчу XIX ст.
* 1983 «Ашуканец» ''(Az imposztor)'' — гістарычная драма на польскім матэрыяле
* 1986 «Курыныя галовы» ''(Csirkefej)'' — п’еса, Нацыянальная прэмія крытыкі
* 1990 «Прышэлец» ''(A Jövevény)'' — раман
* 2005 «Няволя» ''(Fogság)'' — гістарычны раман аб лёсе [[Рымская імпэрыя|Рымскай імпэрыі]]; [[Прэмія Мілана Фюшта]]
* 2007 «Прах» ''(Prah)'' — п’еса
* 2007 «Мэсіі» ''(Messiások)'' — гістарычны раман; Цэнтральнаэўрапейская літаратурная прэмія «Ангелус»
* 2010 «Вясновая выстава» ''(Tavaszi tárlat)'' — раман аб пачатку [[Янаш Кадар|кадараўскага]] рэжыму
== Узнагароды ==
* [[Прэмія Атылы Ёжэфа]] ''(József Attila-díj)'' (1982)
* [[Прэмія Цібара Дэры]] ''(Déry Tibor-díj)'' (1993)
* [[Прэмія Імрэ Мадача]] (1994)
* [[Ордэн Заслуг]] (2005)
* [[Прэмія Кошута]] ''(Kossuth-díj)'' (2006)
* [[Міжнародная Вышаградзкая прэмія]] (2009)
* [[Цэнтральнаэўрапейская літаратурная прэмія «Ангелус»]] (2010)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Пісьменьнікі й паэты Вугоршчыны}}
{{Накід:Пісьменьнік}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шпіро, Дзёрдзь}}
[[Катэгорыя:Вугорскія літаратары]]
[[Катэгорыя:Драматургі]]
[[Катэгорыя:Эсэісты]]
[[Катэгорыя:Вугорскія перакладчыкі і перакладчыцы]]
eell1888bfe21g2kg0hidm0yrncj2e0
Шаблён:Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе
10
108177
2620566
2611427
2025-06-18T08:51:47Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620566
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе
|назва = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|чэмпіянату Ізраілю па футболе]] ў [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Ізраіль}};
|кляса_карткі = hlist
|сьпіс1 =
* [[Ашдод (футбольны клюб)|Ашдод]]
* [[Бнэй Сахнін|Бнэй]]
* [[Бэйтар Ерусалім|Бэйтар]]
* [[Гапаэль Бээршэба]]
* [[Гапаэль Гадэра]]
* [[Гапаэль Ерусалім]]
* [[Гапаэль Іроні Кір’ят-Шмана|Гапаэль Іроні]]
* [[Гапаэль Хайфа]]
* [[Іроні Тыбэрыя|Іроні]]
* [[Макабі Бнэй Рэйнэ]]
* [[Макабі Нэтанія]]
* [[Макабі Пэтах-Тыква]]
* [[Макабі Тэль-Авіў]]
* [[Макабі Хайфа]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Ізраіль]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Ізраіль]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Ізраільскі футбол]]
</noinclude>
abky0s63wxbsfy5byhjg532xgc9asw1
Работнічкі Скоп’е
0
116976
2620527
2580369
2025-06-17T19:32:49Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/FK_Rabotnichki?oldid=1295623777
2620527
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Работнічкі
|Лягатып = FK Rabotnički logo.svg
|ПоўнаяНазва = Fudbalski Klub Rabotnički Skopje
|Заснаваны = 4 кастрычніка 1937
|Горад = [[Скоп’е]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Філіп II Арэна]]
|Умяшчальнасьць = 36 400
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|РаботнічкіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|РаботнічкіСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|Работнічкі}}
|Сайт = http://www.rabotnicki.com/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Работнічкі'''» ({{мова-mk|Работнички}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Скоп’е|Скоп’я]]. Заснаваны ў 1937 годзе. Чатырохразовы [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе|чэмпіён Паўночнай Македоніі]], чатырохразовы ўладальнік [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубка Паўночнай Македоніі]]. Уважаецца за клюб павязаны з чыгункай.
== Гісторыя ==
Футбольны клюб «Работнічкі» быў заснаваны ў 1937 годзе пад першай назвай «Раднічкі»<ref>[https://web.archive.org/web/20141009171315/http://www.fkrabotnicki.com/istorija/%d1%81%d0%b5%d1%9c%d0%b0%d0%b2%d0%b0%d1%9a%d0%b0/%d1%80%d0%b0%d0%b1%d0%be%d1%82%d0%bd%d0%b8%d1%87%d0%ba%d0%b8-%d0%be%d0%b4-%d1%81%d0%ba%d0%be%d0%bf%d1%98%d0%b5-%d0%bd%d0%b0-%d0%b4%d0%b2%d0%b0%d0%bf%d0%b0%d1%82%d0%b8-%d0%b8%d0%b3%d1%80%d0%b0%d1%88/ «Работнички од Скопје на двапати играше во Првата лига на Југославија»]. ФК «Работнички».</ref>. Каманда пачала спаборнічаць у Другой лізе Скоп’еўскага футбольнай падасацыяцыі з сэзону 1938—1939 гадоў, заняўшы ў першым розыгрышы 4-е месца з 5 камандаў. Аднак у наступным сэзоне «Раднічкі» здабылі перамогу ў лізе, пракрочыўшы шлях без паразаў. Пры шасьці камандах розьніца паміж забітымі і прапушчанымі мячамі была роўная 45:6, чым каманда забясьпечыла сабе павышэньне ў Першую лігу Скоп’еўскага футбольнай падасацыяцыі. Аднак сэзон 1940—1941 гадоў Першай лігі быў перапынены праз пачатак [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]]. Да таго часу «Раднічкі» здолелі здабыць адную перамогу, дзьве нічыі і зазналі адную паразу<ref>[https://web.archive.org/web/20141009144157/http://www.fkrabotnicki.com/istorija/%d1%85%d0%b5%d1%80%d0%be%d1%98%d0%be%d1%82-%d0%bd%d0%b8%d0%b7-%d0%b3%d0%be%d0%b4%d0%b8%d0%bd%d0%b8%d1%82%d0%b5/%d1%85%d0%b5%d1%80%d0%be%d1%98%d0%be%d1%82-%d0%b5-%d1%80%d0%be%d0%b4%d0%b5%d0%bd-1938-1941/ «Herojot e roden (1938–1941)»]. ФК «Работнички».</ref>.
Па заканчэньні вайны клюб зьмяніў назву на «Работнічкі» і ўзяў удзел у Другой югаслаўскай лізе або Македонскай лізе. З таго часу, як [[Паўночная Македонія|Рэспубліка Македонія]] стала незалежнай краінай у 1992 годзе, «Работнічкі» стала бралі ўдзел у [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першай лізе]]. Найбольш пасьпяховымі гадамі клюбу былі 2001—2008 гады, калі скоп’еўскім клюбам валодала кампанія Кометал. З моманту набыцьця Кометалам «Работнічкі» дэманстравалі сталы прагрэс. Гэтак, у сэзоне 2002—2003 гадоў яны занялі другое месца ў нацыянальнай лізе і бралі ўдзел у розыгрышы [[Ліга Эўропы УЭФА|Кубку УЭФА]]. У сэзоне 2004—2005 гадоў дружына выйграла чэмпіянат краіны і змагалася ў кваліфікацыі Лігі чэмпіёнаў. У сэзоне 2007—2008 гадоў «Работнічкі» правялі свой найлепшы год, стаўшы чэмпіёнам і ўладальнікам кубка краіны. Кометал і [[Трыфун Костаўскі]] пакінулі «Работнічкі» і перабраліся ў «[[Вардар Скоп’е|Вардар]]» у 2008 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20201129224134/http://www.rabotnicki.com/ Афіцыйны сайт]
{{Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Спорт у Скоп’і]]
nft727n1hu6zl3uk572kq8vj03jkpc2
Урарту Ерэван
0
117061
2620530
2595481
2025-06-17T20:40:54Z
Dymitr
10914
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Урарту_(футбольный_клуб)?oldid=145364775, https://en.wikipedia.org/wiki/FC_Urartu?oldid=1296056794
2620530
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Урарту
|Лягатып = FC Banants.png
|ПоўнаяНазва = Բանանց Ֆուտբոլային Ակումբ
|Заснаваны = 20 студзеня 1992
|Горад = [[Ерэван]], [[Армэнія]]
|Стадыён = [[Бананц (стадыён)|Бананц]]
|Умяшчальнасьць = 4860
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Армэніі|УрартуЕрэвЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Армэніі|УрартуЕрэвСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Армэніі|УрартуЕрэв}}
|Сайт = http://www.fcbanants.com/
|Прыналежнасьць = Армянскія
}}
«'''Ура́рту'''» ({{мова-hy|Ակումբ}}) — армянскі футбольны клюб з гораду [[Ерэван]]у. Заснаваны ў 1992 годзе. Двухразовы чэмпіён Армэніі (2014, [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Армэніі па футболе 2022—2023 гадоў|2023]]) і чатырохразовы ўладальнік [[Кубак Армэніі па футболе|Кубка Армэніі]] (1992, 2007, 2016, 2023). Раней меў назву «Бананц».
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны пад імем «Бананц» [[Саркіс Ісраелян|Саркісам Ісраелянам]] 21 студзеня 1992 году ў горадзе [[Абавян]], прадстаўляючы рэгіён [[Катайк]]. Першая назва была абраная на знак ушанаваньня назвы роднай вёскі прадпрымальніка цяпер вядомай як Баян. Паміж 1992 і 1995 гадамі клюб называўся «Бананц». У сэзоне 1992 году каманда здабыла першы [[Кубак Армэніі па футболе|Кубак Армэніі]]. У канцы пераходнага сэзону 1995 году «Бананц» перажыў фінансавы крызіс. Уладальнікі клюбу пастанавілі, што было бы лепш аб’яднаць клюб з «[[Катайк Абавян|Катайкам]]» замест таго, каб закрываць праект. У 2001 годзе «Бананц» выйшаў з складу «Катайку» і з Абавяна перабраўся ў сталіцу Ерэван.
У пачатку 2003 году «Бананц» аб’яднаўся з сталічным «[[Спартак Ерэван|Спартаком]]», але здолеў захаваць сваю назву. Фактычна «Спартак» стаў моладзевай акадэміяй «Бананцу», а пазьней зьмяніў назву на «Бананц-2». Справы ўзьяднанай каманды былі былі скіраваныя на сур’ёзны лад, што адбілася на высокіх пазыцыях у турнірнай табліцы. Клюб стаў уладальнікам Кубка Армэніі ў 2007 годзе. У сэзонах 2008 і 2009 гадоў досьвед саступіў месца моладзі. Разам з двума ўкраінскімі гульцамі быў падпісаны кантракт з угандыйскім футбалістам зборнай [[Ноа Касуле]].
У сьнежні 2009 году ў Ерэван дзеля перамоваў з кіраўніцтвам клюбу прыбыў [[Стэвіца Кузманоўскі]]. У студзені 2010 году Кузманоўскі падпісаў кантракт зь ерэванскім клюбам і з 11 чысла пачаў кіраваць камандай. У пляны клюбу ўвайшлі заваёва кубка і здабыцьцё залатых мэдалёў чэмпіянату Армэніі<ref>[https://web.archive.org/web/20100327085321/http://www.armfootball.com/2939/ru/news/24/3/2010/Sargis_Israyelyan «Саркис Исраелян: «Бананц» обязан бороться за победу в Кубке и чемпионате Армении»]. Armfootball.</ref>. Аднак «Бананц» у апошнім кроку ў абодвух выпадках ня даў рады, застаўшыся ў баку ад залатых мэдалёў. «Бананц» прабіўся ў фінал кубка, дзе зазнаў паразу чэмпіёну «[[Пюнік Ерэван|Пюніку]]» зь лікам 0:4<ref>[https://web.archive.org/web/20100512184156/http://www.armsport.am/ru/news/2/52/7951/ «Кузмановски: Должны восстановиться после этого удара»]. Armsport.</ref>. Дзейнаму чэмпіёну «Бананц» саступіў у Супэркубку, а ў чэмпіянаце Армэніі, пасьля доўгага лідэрства, за некалькі тураў да заканчэньня чэмпіянату прагуляў у вочнай барацьбе таму ж «Пюніку» зь лікам 0:1, прычым адзіны мяч быў праведзены ў даданы час на 92-й хвіліне. У 2011 годзе Кузманоўскі быў звольнены з пасады, а ў сэзоне 2013—2014 гадоў клюб упершыню стаў чэмпіёнам краіны. У 2022 годзе каманду ачоліў расейскі адмысловец [[Дзьмітры Гунько]]<ref>[https://web.archive.org/web/20220921112513/https://fcurartu.am/ru/-2022-6-27-3-0-62b9643424c87 «Дмитрий Гунько — новый главный тренер «Урарту»]. ФК «Урарту».</ref>. [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Армэніі па футболе 2022—2023 гадоў|Сэзон 2022—2023 гадоў]] аказаўся трыюмфальным, бо каманда стала чэмпіёнам краіны, а таксама ўзяла Кубак Армэніі.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fcbanants.com/ Афіцыйны сайт]
{{Прэм’ер-ліга чэмпіянату Армэніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Спорт у Ерэване]]
l4507codwibubhprxye98aud6zq0ein
Шаблён:Нацыянальны чэмпіянат Вугоршчыны па футболе
10
120892
2620547
2611393
2025-06-18T07:34:36Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620547
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Нацыянальны чэмпіянат Вугоршчыны па футболе
|назва = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат]] [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе|Вугоршчыны па футболе]] ў [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Вугоршчына}};
|кляса_карткі = hlist
|сьпіс1 =
* [[Акадэмія Пушкаша Фэльчут|Акадэмія Пушкаша]]
* [[Дыёшд’ёр Мішкальц|Дыёшд’ёр]]
* [[Дэбрэцэн (футбольны клюб)|Дэбрэцэн]]
* [[Д’ёр (футбольны клюб)|Д’ёр]]
* [[Залаэгерсэг (футбольны клюб)|Залаэгерсэг]]
* [[Кечкемэт (футбольны клюб)|Кечкемэт]]
* [[МТК Будапэшт|МТК]]
* [[Ньірэдзхаза (футбольны клюб)|Ньірэдзхаза]]
* [[Пакш (футбольны клюб)|Пакш]]
* [[Уйпэшт Будапэшт|Уйпэшт]]
* [[Фэрэнцвараш Будапэшт|Фэрэнцвараш]]
* [[Фэхэрвар Сэкешфэхэрвар|Фэхэрвар]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Вугоршчына]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Вугоршчына]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Вугорскі футбол]]
</noinclude>
8gl8hgaejgj0x5zptth2tspejxx2vmf
Шаблён:Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе
10
121272
2620592
2611728
2025-06-18T10:37:37Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620592
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе
|назва = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе|чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе]] ў [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|кляса_карткі = hlist
|стыль_загалоўка = background-color: {{Колер|Паўночная Македонія}};
|сьпіс1 =
* [[Акадэмія Пандзеў Струміца|Акадэмія Пандзеў]]
* [[Беса Добры-Дол|Беса]]
* [[Вардар Скоп’е|Вардар]]
* [[Воска Спорт Охрыд|Воска Спорт]]
* [[Госьцівар (футбольны клюб)|Госьцівар]]
* [[Пелістэр Бітала|Пелістэр]]
* [[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]
* [[Струга (футбольны клюб)|Струга]]
* [[Сылекс Кратава|Сылекс]]
* [[Тыквеш Кавадарцы|Тыквеш]]
* [[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]]
* [[Шкупі Скоп’е|Шкупі]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Паўночнамакедонскі футбол]]
</noinclude>
0vobzuozx1ylkgz5ygoy3bi2hzka09t
Сут’еска Нікшыч
0
121547
2620529
2593655
2025-06-17T20:17:52Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/FK_Sutjeska_Nikšić?oldid=1295624857
2620529
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Сут’еска Нікшыч
|Лягатып = FK Sutjeska.png
|ПоўнаяНазва = Fudbalski klub Sutjeska
|Заснаваны = 5 верасьня 1927
|Горад = [[Нікшыч]], [[Чарнагорыя]]
|Стадыён = [[Гарадзкі стадыён (Нікшыч)|Гарадзкі]]
|Умяшчальнасьць = 5214
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Чарнагорыі|СутескаНікЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Чарнагорыі|СутескаНікСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Чарнагорыі|СутескаНік}}
|Сайт = http://www.fksutjeska.me/
|Прыналежнасьць = Чарнагорскія
}}
«'''Сут’еска'''» — чарнагорскі футбольны клюб з гораду [[Нікшыч]]у. Заснаваны ў 1927 годзе. Пяціразовы [[Чэмпіянат Чарнагорыі па футболе|чэмпіён Чарнагорыі]] (2013, 2014, 2018, 2019, [[Першая ліга чэмпіянату Чарнагорыі па футболе 2021—2022 гадоў|2022]]) і двухразовы ўладальнік [[Кубак Чарнагорыі па футболе|Кубка Чарнагорыі]] (2017, 2023).
== Гісторыя ==
«Сут’еска» была заснаваная ў 1927 годзе пад назвай «Хайдук». Каманда дэбютавала ў афіцыйных спаборніцтвах у 1929 годзе як удзельнік чэмпіянату Чарнагорыі па футболе. Найбольшага посьпеху ў той час каманда зь [[Нікшыч]]а дасягнула восеньню 1929 году, згуляўшы ў фінале чэмпіянату краіны супраць «Црнагорцу». Пазьней да пачатку [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] клюб зьмяніў назву на «Герцагавац». У сэзоне 1932 году каманда ўпершыню згуляла афіцыйны матч супраць клюбу «[[Будучнаст Падгорыца|Будучнаст]]», што паклала пачатак найвялікшага чарнагорскага дэрбі паміж дзьвюма камандамі. Да 1940 году дружына толькі адзін раз згуляла ў фінале чэмпіянату, а з пачатку Другой сусьветнай вайны каманда ня мае права ўдзельнічаць у спаборніцтвах.
Па вайне клюб быў адноўлены пад назвай «Сут’еска» ў гонар югаслаўскіх камуністаў, якія загінулі ў [[бітва пры Сут’есцы|бітве пры Сут’есцы]]. Першы матч каманда згуляла 3 траўня 1945 году супраць «Будучнаст» у [[Падгорыца|Падгорыцы]]. Неўзабаве пасьля гэтага каманда зь Нікшыча заявілася ў Чарнагорскаю лігу. Першага значнага посьпеху па вайне каманда дасягнула ў сэзоне 1948—1949 гадоў, прабіўшыся ў Трэцюю лігу Югаславіі. У час з 1955 па 1964 гады «Сут’еска» дзевяць сэзонаў запар гуляла ў Другой лізе Югаславіі. У 1962—1963 гадоў дружына прабілася ў паўфінал [[Кубак СФРЮ па футболе|Кубка Югаславіі]], а ўжо праз год «Сут’еска» як пераможца другога дывізіёну здабыла месца ў найвышэйшым дывізіёне Югаславіі. Дэбют у [[Першая ліга чэмпіянат СФРЮ па футболе|Першай лізе]] адбыўся 9 жніўня 1964 году ў матчы супраць «[[Дынама Заграб|Дынама]]» ў [[Заграб]]е. У шасьцідзесятых і сямідзесятых гадах «Сут’еска» гуляла чатыры сэзоны ў Першай лізе. У сэзоне 1971—1972 гадоў гульню паміж «Сут’ескай» і «[[Црвена Зьвезда Бялград|Црвенай Зьвездай]]» у Нікшычы наведала {{Лік|19000}} гледачоў, што засталося рэкордным паказьнікам наведвальнасьці хатніх гульняў каманды. У сэзоне 1973 году клюб дэбютаваў у афіцыйных міжнародных спаборніцтвах як прадстаўнік Югаславію ў Кубку Балканаў<ref>[https://web.archive.org/web/20221126131754/https://www.rsssf.org/tablesb/balkanclub70s.html «Balkan Cup 1970–79»]. RSSSF.</ref>.
Пасьля каманду чакаў вылет з галоўнага турніру краіны, але «Сут’еска» вярнулася ў Першую лігу ў сэзоне 1984—1985 гадоў. На гэты раз яны правялі чатыры сэзоны запар у лізе. Найлепшым вынікам каманды зь Нікшыча было дзявятае месца ў сэзоне 1984—1985 гадоў. У гэтыя сэзоны «Сут’еска» і «Будучнаст» упершыню згулялі чарнагорскае дэрбі ў Першай лізе Югаславіі. Нават пасьля распаду Югаславіі «Сут’еска» заставалася ў найвышэйшай футбольнай лізе СРЮ. Пасьля выдатнага сэзону 2003 году каманда зрабіла прыкметны выступ у эўрапейскіх спаборніцтвах, у якіх выбіла люксэмбурскі «[[Расінг Люксэмбург|Расінг]]» з [[Кубак УЭФА Інтэртота|Кубку Інтэртота]], але ў наступным раўндзе зазнала паразу ад «[[Тампэрэ Юнайтэд]]». Па здабыцьці незалежнасьці Чарнагорыі «Сут’еска» стала ўдзельнікам [[Першая ліга чэмпіянату Чарнагорыі па футболе|Першай лігі Чарнагорыі]]. У сэзоне 2008—2009 гадоў чарнагорцы дэбютавалі ў Лізе Эўропы, дзе былі выбітыя з турніру менскім «[[Партызан-2002 Менск|Партызанам]]» зь лікам 1:1 і 1:2 у двубоі.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20131019183401/http://www.fksutjeska.me/ Афіцыйны сайт]
{{Першая ліга чэмпіянату Чарнагорыі па футболе}}
[[Катэгорыя:Нікшыч]]
[[Катэгорыя:Верасень 1927 году]]
[[Катэгорыя:1927 год у Чарнагорыі]]
[[Катэгорыя:Футбольныя клюбы, заснаваныя ў 1927 годзе]]
86agn1twibrorklgpocendkinxk4e9p
Шаблён:Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе
10
122430
2620582
2611522
2025-06-18T10:03:04Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620582
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе
|назва = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] [[Чэмпіянат Люксэмбургу па футболе|чэмпіянату Люксэмбургу па футболе]] ў [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|кляса_карткі = hlist
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Люксэмбург}};
|сьпіс1 =
* [[Бэтэмбур (футбольны клюб)|Бэтэмбур]]
* [[Вікторыя Распор|Вікторыя]]
* [[Вільц-71 (футбольны клюб)|Вільц-71]]
* [[Гоштэрт (футбольны клюб)|Гоштэрт]]
* [[Дыфэрданж 03 (футбольны клюб)|Дыфэрданж 03]]
* [[Жэнэс Эш]]
* [[Мандорф-ле-Бэн (футбольны клюб)|Мандорф-ле-Бэн]]
* [[Мандэрканж (футбольны клюб)|Мандэрканж]]
* [[Прагрэс Нідэркорн|Прагрэс]]
* [[Раданж-91 (футбольны клюб)|Раданж-91]]
* [[Расінг Люксэмбург|Расінг]]
* [[Сьвіфт Эспэранж|Сьвіфт]]
* [[УНА Штрасэн|УНА]]
* [[Уніён Тытус Пэтанж|Уніён Тытус]]
* [[Фоля Эш|Фоля]]
* [[Ф91 Дудэлянж]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Люксэмбург]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Люксэмбурскі футбол]]
</noinclude>
l4f70tv953ex6sdud0wrtqdrq66ck52
Грэвэнмахэр (футбольны клюб)
0
122435
2620585
2523144
2025-06-18T10:27:24Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620585
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Грэвэнмахэр
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Club Sportif Grevenmacher
|Заснаваны = 8 студзеня 1909
|Горад = [[Грэвэнмахэр]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Оп Флёр]]
|Умяшчальнасьць = 562
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГрэвэнмахэЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГрэвэнмахэСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Грэвэнмахэ}}
|Сайт = http://www.csg.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Грэвэнмахэр'''» — люксэмбурскі футбольны клюб з гораду [[Грэвэнмахэр]]у. Заснаваны ў 1909 годзе. [[Чэмпіянат Люксэмбургу па футболе|Чэмпіён Люксэмбургу]] (2003), трохразовы ўладальнік [[Кубак Люксэмбургу па футболе|Кубка Люксэмбургу]].
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20120415074136/http://www.csg.lu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Грэвэнмахэр]]
fpaodv6mm6mghhzhb9il1xpwsc7hhx5
Еж3
0
126057
2620543
2248216
2025-06-18T04:40:41Z
CommonsDelinker
521
Выява [[c:file:Wiki-e.jpg]] замененая на [[c:file:E_subway_train_at_Studentskaya_station.jpg]] карыстальнікам [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]. Прычына: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name).
2620543
wikitext
text/x-wiki
{{Вагон мэтро
|завадзкое пазначэньне = 81-710
|выява = [[Файл:E subway train at Studentskaya station.jpg|300пкс]]
|вытворца = Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод
|сэрыя = Еж3
|пэрыяд выпуску = з [[1973]]
|пэрыяд эксплюатацыі = з [[1973]]
|тара = 31,7 т
|даўжыня = 19210 мм
|шырыня = 2700 мм
|вышыня = 3695 мм
|хуткасьць = 90 км/г
|паскарэньне/замядленьне = 1,1/1,2 м/с2
|тып тормазу = электрадынамічны
|магутнасьць = 4х72 кВт
|дыямэтар колаў = 780 мм
|пасажыраёмістасьць = 264 чел.
|выкарыстоўваецца = [[Маскоўскі мэтрапалітэн]]<br />[[Харкаўскі мэтрапалітэн]]<br />[[Тбіліскі мэтрапалітэн]]<br />[[Бакінскі мэтрапалітэн]]
}}
[[вагон мэтрапалітэна|Вагоны мэтрапалітэна]] '''тыпу Еж3''' былі створаны на аснове [[Вагон мэтро тыпу Еж|вагонаў тыпу Еж]], але адрозьніваліся зьмененаю электрычнаю схемаю: ставіліся больш магутныя цягавыя электрарухавікі ДК-116А, ужыта імпульснае рэґуляваньне напругі ў рэжыме рэастатнага тармажэньня на высокіх хуткасьцях. Таксама больш цьвёрдымі сталі сядушкі. Вагоны Еж3 зьяўляюцца асобным тыпам і не могуць эксплюатавацца ў адным складзе з вагонамі тыпу [[Вагон мэтро тыпу Е|Е]] і Еж. Усе вагоны Еж3 — галаўныя і эксплюатуюцца, галоўным чынам, з [[прамежкавы вагон|прамежкавымі вагонамі]] [[Вагоны тыпаў Ем508, Ем508Т, Ем509|Ем508Т]].
На аснове вагонаў Еж3 былі створаны вагоны Еж6 (81-712) для сакрэтнай сыстэмы Д6 (больш вядомае як [[Мэтро-2]]). Адрозьніваюцца яны ад Еж3 здольнасьцю працы без кантактнай рэйкі, ад акумулятарных батарэяў. У сыстэме Д6 выкарыстоўваюцца як вагоны суправаджэньня з кантактарна-акумулятарнымі электравозамі тыпу Л. Тры вагоны Еж6 № 5581, 5583, 5584 мадэрнізаваны ў прамежкавыя на ЗАТ «ЗРЭПС» і знаходзяцца ў рэзэрве пасажырскага парку дэпо «Планернае».
Па канструкцыі Еж3 амаль не адрозьніваюцца ад '''[[Вагон мэтро тыпу Е|вагонаў тыпу Е]]''', асноўныя адрозьненьні — больш магутныя [[Цягавы электрарухавік|цягавыя рухавікі]] ДК-116А гадзінавай магутнасьцю 72 квт (супраць ранейшае 68 квт) і наяўнаьсць у [[Рэастатна-кантактарная сыстэма кіраваньня|сілавой ланцугі]] [[тырыстар]]ных рэґулятараў паслабленьня ўзрушанасьці для плаўнага кіраваньня токам узрушанасьці [[Цягавы электрарухавік|ТЭР]] пры тармажэньні на высокіх хуткасьцях.
== Гісторыя ==
Першыя дасьледчыя вагоны № 5561—5573 у верасьні-кастрычніку 1973 году паступілі ў электрадэпо «Чырвоная Прэсьня» для працы на Чырвонапрэсьненскай лініі, а ўсьлед за імі ў верасьні-лістападзе наступнага году прыйшлі ўжо сэрыйныя Еж3 (усе ці амаль усе выпушчаныя для Масквы вагоны з нумарамі 56хх) і першыя Ем508Т (№ 6398—6399, а таксама ўсе ці амаль усе вагоны ў дыяпазоне 6400—6443). У сваю чаргу, усе больш старыя вагоны Еж, Еж1, Ем508 і Ем509 (усе — 1972 году выпуску) былі адпраўлены ў дэпо «Паўночнае» для замены вагонаў тыпу Д, якія перадаюцца ў дэпо «Ізмайлава» для замены вагонаў А, што сьпісваюцца там<sup>м</sup> і Б<sup>м</sup>.
У 1978 годзе пачата эксплюатацыя вагонаў Еж3 і Ем508Т на Горкаўска-Замаскварэцкай лініі. Для фармаваньня цягнікоў у дэпо «Сокал» паступілі галаўныя вагоны Еж3 (1973, 1974 і 1977 гадоў выпуску) і некалькі прамежкавых вагонаў Ем508Т з дэпо «Планернае» (і, магчыма, з дэпо «Жданаўскае»), а таксама новыя Ем508Т з заводу (амаль усе выпушчаныя для Масквы вагоны ў дыяпазоне 6992—7091; некалькі зь якіх паступілі тады ў дэпо «Планернае»), частка зь якіх, у сувязі зь недахопам Еж3, якія ўжо не выпускаліся, была пераабсталявана ў галаўныя.
Вагоны, з заводу ў дэпо «Чырвоная Прэсьня» і «Сокал» якія не паступалі, накіроўваліся ў дэпо «Жданаўскае» і «Планернае» напроста.
Са жніўня 1980 году па кастрычнік 1983 году ўсе яны, па меры прыходу новых вагонаў 81-717 і 81-714, паступова перадаваліся ў дэпо «Планернае». За кошт гэтага ў канцы верасьня 1983 году[http://www.mosmetro.ru/pages/page_0.php?id_page=642]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Жданаўска-Чырвонапрэсьненская лінія была перакладзена на васьмівагонныя цягнікі, а апошнія вагоны з «Сокала» паступілі на яе ў кастрычніку.
У наш час вагоны Еж3 і Ем508Т у [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Маскоўскім мэтрапалітэне]] эксплюатуюцца на [[Таганска-Чырвонапрэсьненская лінія|Таганска-Чырвонапрэсьненскай]] лініі, у [[Харкаўскі мэтрапалітэн|Харкаўскім мэтрапалітэне]] на Халоднагорска-Завадской лініі, у [[Тбіліскі мэтрапалітэн|Тбіліскім мэтрапалітэне]] на Дзідубэ-Самгарыйскай лініі і ў [[Бакінскі мэтрапалітэн|Бакінскім мэтрапалітэне]] (у якім амаль усе яны, па стане на пачатак 2010 году, ужо сьпісаны).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://vagon.metro.ru/passenger/ezh3.html Вагоны тыпу Еж3 на сайце Мэтровагонаў]
{{Вагоны мэтро}}
[[Катэгорыя:Вагоны мэтро]]
gvf0vkcwgtp4n3gvz1b4f14jx1n5t2d
Вагон 81-717/714
0
126261
2620544
2601105
2025-06-18T04:40:50Z
CommonsDelinker
521
Выява [[c:file:Wiki-e.jpg]] замененая на [[c:file:E_subway_train_at_Studentskaya_station.jpg]] карыстальнікам [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]. Прычына: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name).
2620544
wikitext
text/x-wiki
{{Вагон мэтро
|сэрыя =
|выява = [[Файл:An_81-717_subway_train_within_the_Moscow_Subway_System.jpg|300пкс]]
|вытворца = [[СССР]], [[Расея]]
|завадзкое пазначэньне = 81-717/714
|пэрыяд выпуску = з [[1976 год у гісторыі мэтрапалітэну|1976]]
|пэрыяд эксплюатацыі = з [[1978 год у гісторыі мэтрапалітэну|1978]]
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара = 34/ 33,5 т
|даўжыня = 19206 мм
|шырыня = 2670 мм
|вышыня = 3650 мм
|хуткасьць = 90 км/г
|паскарэньне/замядленьне = 1,2 м/с² / 1,1 м/с²
|тып тормазу = [[Тормаз Вэстынгаўза]]
|магутнасьць = 4×114 кВт
|дыямэтар колаў = 780 мм
|пасажыраёмістасьць = 309/ 330
|выкарыстоўваецца = [[Бакінскі мэтрапалітэн]],<br />[[Будапэшцкі мэтрапалітэн]],<br />[[Варшаўскі мэтрапалітэн]],<br />[[Днепрапятроўскі мэтрапалітэн]],<br />[[Ерэванскі мэтрапалітэн]],<br />[[Кіеўскі мэтрапалітэн]],<br />[[Менскі мэтрапалітэн]],<br />[[Маскоўскі мэтрапалітэн|Масква]],<br />[[Ніжагародзкі мэтрапалітэн]],<br />[[Новасыбірскі мэтрапалітэн]],<br />[[Пецярбурскі мэтрапалітэн]],<br />[[Праскі мэтрапалітэн]],<br />[[Самарскі мэтрапалітэн]],<br />[[Сафійскі мэтрапалітэн]],<br />[[Ташкенцкі мэтрапалітэн]],<br />[[Тбіліскі мэтрапалітэн]],<br />[[Харкаўскі мэтрапалітэн]]
}}
[[Вагон мэтрапалітэну|Вагоны мэтрапалітэну]] мадэляў '''81-717''' ([[галаўны вагон|галаўны]]) і '''81-714''' ([[прамежкавы вагон|прамежкавы]]) былі распрацаваны [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод|Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводам]] у другой палове [[1970-я|1970-х гадоў]]. Ад папярэдніх мадэляў адрозьніваюцца ня толькі зьмененаю маскаю, але й больш магутнымі рухавікамі, адсутнасьцю [[кабіна машыніста|кабінаў машыніста]] у [[прамежкавы вагон|прамежкавых вагонах]], а таксама шырэйшым ужываньнем электронікі ў прыборах кіраваньня.
Вядомыя як ''81-я сэрыя'' (у шэрагу краінаў — ''81-71'') і ''«нумарныя»'', прычым гэтыя мянушкі вагоны дадзеных мадэляў атрымалі ад таго, што ня маюць літарнага пазначэньня тыпу, толькі [[адзіная нумарацыя мадэляў вагонаў|лічбавае найменьне]]. Канструктыўна ўяўляюць сабою прамежкавае зьвяно ад вагонаў [[Вагон мэтро тыпу Е|тыпу Е]] да [[Вагон мэтро тыпу І|тыпу І]]. Даволі хутка на [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод|Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводзе]], а пазьней і на [[Ленінградзкі вагонабудаўнічы завод імя Ягорава|Ленінградзкім вагонабудаўнічым заводзе імя Ягорава]] наладзілі сэрыйную вытворчасьць дадзеных вагонаў, якая працягваецца па цяперашні час. У мэтрапалітэне шэрагу гарадоў ([[Бакінскі мэтрапалітэн|Баку]], [[Кіеўскі мэтрапалітэн|Кіеў]], [[Менскі мэтрапалітэн|Менск]], [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Масква]], [[Новасыбірскі мэтрапалітэн|Новасыбірск]] і г. д.) мадэлі 81-717/714 і іх мадыфікацыі выконваюць асноўны аб’ём перавозкаў.
== Перадгісторыя ==
[[Файл:E subway train at Studentskaya station.jpg|міні|зьлева|250пкс|[[Вагон мэтро тыпу Е]]]]
Да [[1970-я|1970-х гадоў]] аснову вагоннага парку мэтрапалітэнаў у шэрагу гарадоў [[СССР|Савецкага Саюзу]] і некаторых іншых краінаў [[Варшаўская дамова|Варшаўскай дамовы]] складалі вагоны [[Вагон мэтро тыпу Е|тыпу Е]] і іх разнавіднасьці ([[Вагон мэтро тыпу Еж|Еж]], [[Ем]], [[Ечс]] і іншыя). Гэтыя вагоны выпускаліся савецкім [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод|Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводам]] з 1959 году (сэрыйная вытворчасьць з 1963 году) і як іх [[Вагон мэтро тыпу Д|папярэднікі]] мелі сталёвыя кузавы і кантактарную сыстэму кіраваньня (электраабсталяваньне пастаўляў завод «[[Дынама (завод)|Дынама]]»). Паскарэньне пры пуску засталося практычна бязь зьменаў, бо была палегчана канструкцыя кузава (яго зрабілі цельнанясучым, як напрыклад на [[ЭР1]]) і адначасова зьніжана магутнасьць [[цягавы электрарухавік|цягавых рухавікоў]] (з мэтаю зьніжэньня энерґаспажываньня)<ref name="ложд75-Е">{{кніга
|аўтар = В. А. Ракаў.
|частка = Маторныя вагоны тыпу Е і іх разнавіднасьці
|загаловак = Лакаматывы айчынных чыгункаў 1956—1975
|год = 1999
|старонкі = 276—291
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|isbn = 5-277-02012-8
}}</ref><ref name="ложд-Е">{{кніга
|аўтар = В. А. Ракаў.
|частка = Апошнія разнавіднасьці маторных вагонаў Е
|загаловак = Лакаматывы і маторвагонны рухомы састаў чыгункаў Савецкага Саюзу (1976—1985 гг.)
|год = 1989
|старонкі = 117—125
}}</ref>. Тым часам, контакторная сыстэма мае абмежаваньні па хуткадзейнасьці, што ў спалучэньні зь недастатковаю магутнасьцю рухавікоў не дазваляла падняць пускавое паскарэньне, а такім чынам і тэхнічную хуткасьць, што ў сваю чаргу абмяжоўвала правозную здольнасьць на лініях мэтрапалітэна зь вялікай пасажыраплыньню. Рашэньняў у дадзеным выпадку было некалькі, у прыватнасьці:
* павялічыць магутнасьць цягавых рухавікоў;
* ужыць імпульснае рэґуляваньне напругі і ўзрушанасьці цягавых рухавікоў;
* зьменшыць вагу кузава за кошт лягчэйшых матэрыялаў.
Тут першым чынам варта зьвярнуць увагу на ўжываньне імпульснага рэґуляваньня. Справа ў тым, што ўжо на вагонах разнавіднасьці [[Ечс]] у 1972 годзе былі ўсталяваныя тырыстарныя імпульсныя пераўтваральнікі для рэґуляваньня ўзрушанасьці цягавых рухавікоў пры пуску і [[рэастатнае тармажэньне|рэастатным тармажэньні]]. У далейшым гэтыя пераўтваральнікі былі палепшаны (ухілен ўплыў токаў пульсацыяў на сыстэму Аўтаматычнае рэгуляваньне хуткасьці) і ўжыты на вагонах разнавіднасьці [[Еж3]] (1973—1975 гады). Імпульснае рэґуляваньне напругі на зацісках цягавых рухавікоў было ўжыта на вагонах разнавіднасьці '''Еі''' (1968—1973 гады). Такім чынам, хоць і не вялікі, але досьвед ужываньня сілавое электроннае апаратуры на вагонах мэтро ў савецкіх заводаў быў<ref name="ложд75-Е" />. Што ж да зьніжэньня масы кузава за кошт ужываньня новых матэрыялаў, то тут было вырашана ўжыць алюміній. Распрацоўка новага больш магутнага цягавага рухавіка не ўяўляла сур’ёзных цяжкасьцяў.
У 1973 годзе на Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводзе пад кіраўніцтвам галоўнага канструктара заводу А. Акімава былі распрацаваныя, а да канца году пабудаваныя 3 дасьледчых вагоны, зь якіх склалі экспэрымэнтальны цягнік. Гэтыя вагоны, якія атрымалі пазначэньне тыпу [[вагон мэтро тыпу І|І]] (завадзкое пазначэньне [[галаўны вагон|галаўнога вагону]] — 81-715, [[прамежкавы вагон|прамежкавага]] — 81-716), значна адрозьніваліся ад папярэдніх мадэляў. Так гадзіньнікавая магутнасьць цягавых рухавікоў вагона тыпу І складала 90 квт (магутнасьць рухавікоў вагонаў Е — 72 квт), а пазьней была падвышана да 100 квт. Кузавы вагонаў былі выраблены з алюмініевых сплаваў, што дазволіла зьменшыць вагу тары вагона на 2 тоны. У дадаткаў да ўсяго, рэґуляваньне напругі на зацісках цягавых рухавікоў, а таксама рэґуляваньне ўзрушанасьці ажыцьцяўлялася з дапамогаю тырыстарных пераўтваральнікаў. Усё гэта разам павінна было павялічыць пускавое паскарэньне цягніка, а заадно і павялічыць тэхнічныя хуткасьці звароту цягнікоў. Апроч іншага, у вагонах былі ўжыты прымусовая вэнтыляцыя (дазволіла прыбраць чарпакі з даху) і [[люмінесцэнтная лямпа|люмінесцэнтнае асьвятленьне]] салёнаў, у [[рысорнае падвешваньне|рысорным падвешваньні]] ужыты [[пнэўмарэсар]]ы, а ў прамежкавых вагонах былі ліквідаваныя [[кабіна машыніста|кабіны машыніста]]. Апошняе, у спалучэньні з выпуклымі сьценкамі кузава (для больш поўнага выкарыстаньня габарыту тунэляў), дазволіла значна павялічыць плошчу пасажырскага салёна вагона, а такім чынам і павялічыць пасажыраёмістасьць цягнікоў<ref name="ложд75-І">{{кніга
|аўтар = В. А. Ракаў.
|частка = Дасьледчыя маторныя электравагоны тыпу І
|загаловак = Лакаматывы айчынных чыгункаў 1956—1975
|год = 1999
|старонкі = 291—294
|месца = Масква
|выдавецтва = Транспарт
|isbn = 5-277-02012-8
}}</ref><ref name="ложд-І">{{кніга
|аўтар = В. А. Ракаў.
|частка = Дасьледчыя маторныя электравагоны І
|загаловак = Лакаматывы і маторвагонны рухомы састаў чыгункаў Савецкага Саюзу (1976—1985 гг.)
|год = 1989
|старонкі = 131—137
}}</ref>.
== Выпуск вагонаў мадэлі 81-717/714 ==
Вагоны тыпу І ў параўнаньні з папярэднімі тыпамі мелі цэлы шэраг перавагаў: большая пасажыраёмістасьць, больш поўнае выкарыстаньне габарыту, больш інтэнсіўны разгон. Аднак заводы, якія выпускаюць вагоны мэтро, былі не гатовыя ў кароткі тэрмін наладзіць выпуск алюмініевых кузаваў, да таго ж сама сыстэма імпульснага рэґуляваньня напругі патрабавала даводкі. У выніку было вырашана выпусьціць дасьледчую партыю вагонаў, якія б зьяўляліся пераходным зьвяном ад тыпу [[Еж3]] да тыпу [[вагон мэтро тыпу І|І]]. На заводзе ўжо быў распрацаваны праект прамежкавага вагона (завадское пазначэньне ''81-714''), які канструктыўна ўяўляў сабою палепшаны варыянт так і не пабудаванага вагона тыпу Еж2. Таксама завод распрацаваў і праект галаўнога вагона, якому прысвоілі завадское пазначэньне ''81-717''. Па гэтых праектах, у першай палове 1976 году Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод выпусьціў 6 дасьледчых вагонаў: 3 галаўных (№ 5846, 5854, 5855) і 3 прамежкавых (№ 5837, 5867, 5868)<ref name="ложд-81">{{кніга
|аўтар = В. А. Ракаў.
|частка = Маторныя электравагоны 81-717 і 81-714
|загаловак = Лакаматывы і маторвагонны рухомы састаў чыгункаў Савецкага Саюзу (1976—1985 гг.)
|год = 1989
|старонкі = 125—131
}}</ref>.
[[Файл:Pribitie poezda na Nevskii prospekt.ogv|thumb|250px|Прыбыцьцё цягніка з вагонаў 81-717/714 на станцыю «[[Неўскі праспэкт (станцыя мэтро)|Неўскі праспэкт]]», Санкт-Пецярбург]]
Кузаў вагонаў 81-717 і 81-714 уяўляў сабою мадэрнізаваны кузаў апошніх мадыфікацыяў вагонаў тыпу Е, таму меў такія ж асноўныя памеры. Па большасьці абсталяваньня ([[матор-кампрэсар]]ы, пнэўматычнае абсталяваньне, акумулятарныя батарэі) і афармленьні пасажырскіх салёнаў, новыя вагоны былі падобныя з вагонамі тыпу [[Еж3]]. Таксама ў іх падобная (за некаторымі выключэньнямі) схема працы сілавых электрычных ланцугоў (у тым ліку і наяўнасьць [[рэастатнае тармажэньне|рэастатнага тармажэньня]])<ref name="ложд-81" />. Вонкавыя зьмены складаліся першым чынам у тым, што з [[прамежкавы вагон|прамежкавых вагонаў]] былі ліквідаваны кабіны машыніста, якія існавалі ў кожным вагоне ўсіх папярэдніх тыпаў, а на лэбавай частцы [[галаўны вагон|галаўных вагонаў]] была прыбрана кантавыя пераходныя дзьверы. Замест яе, на лэбавай частцы галаўных вагонаў стала ўсталёўвацца вялікае ветравое шкло, паабапал якога мясцуецца пара вокнаў паменш. Пры гэтым сядушка машыніста, а таксама органы кіраваньня цягніком перамясьціліся з правае часткі кабіны ў сярэдзіну перад вялікім ветравым акном. Як і на вагонах тыпу І, на 81-717/714 былі ўсталяваны цягавыя рухавікі ДК-117Б гадзіньнікаваю магутнасьцю 110 квт (ДК-116 вагонаў Е — 72 квт), для сілкаваньня ланцугоў кіраваньня і зарада акумулятарных батарэяў стаў выкарыстоўвацца электронны блёк сілкаваньня ўласных патрэбаў (БСУП), а асьвятленьне ў салёнах ажыцьцяўляецца з дапамогаю [[люмінесцэнтная лямпа|люмінесцэнтных лямпаў]]. У сувязі з ужываньнем больш магутных рухавікоў, павелічэньнем масы [[Тара вагона|тары вагонаў]], а таксама падвышэньнем загрузкі прамежкавага вагона, былі падкочаны ўзмоцненыя вагонныя каляскі зь бязмомантаваю сыстэмаю падвескі цягавых рухавікоў, павялічаным дыямэтрам восяў колавых параў і з больш цьвёрдым [[рысорнае падвешваньне|рысорным падвешваньнем]]<ref name="ложд-81" />.
У адрозьненьне ад папярэдніх мадэляў вагонаў мэтро, вагоны 81-717 і 81-714 не атрымалі літарнага пазначэньня тыпу, што было зьвязана першым чынам з тым, што яны былі створаны як тэставыя, для выпрабаваньня часткі абсталяваньня, якое пазьней меркавалася ўжыць на вагонах тыпу І. Аднак затрымка з засваеньнем выпуску алюмініевых кузаваў і пускавых імпульсных рэґулятараў, ды яшчэ ў той час, калі савецкія мэтрапалітэны востра мелі патрэбу ў новых тыпах вагонаў з больш высокаю выходнаю магутнасьцю, прывяла да таго, што было вырашана менавіта гэтыя дзьве дасьледчыя мадэлі вагонаў мэтро запусьціць у сэрыйную вытворчасьць. Гэта было ажыцьцёўлена ў сярэдзіне 1978 году на Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводзе. Бо магутнасьцяў аднаго заводу бракавала, то са студзеня 1980 году на [[Ленінградзкі вагонабудаўнічы завод імя Ягорава|Ленінградзкім вагонабудаўнічым заводзе імя Ягорава]] пачаўся выпуск вагонаў мадэлі 81-717 (з № 8400), а са жніўня таго ж году вагонаў 81-714 (з № 7202). Пры гэтым Ленінградзкі вагонабудаўнічы завод унёс шэраг зьменаў у чарцяжы вагонаў, што дазволіла выкарыстоўваць для вытворчасьці элемэнты мадэрнізаванага кузава вагонаў [[Вагон мэтро тыпу Ем|Ем508Т, Ема502 і Ем501]]. Для паскарэньня вытворчасьці вагонаў мэтрапалітэну, зь сярэдзіны 1980 году на [[Калінінскі вагонабудаўнічы завод|Калінінскім вагонабудаўнічым заводзе]] пачаўся выпуск каляскаў для вагонаў 81-717, а з 1985 году і для вагонаў 81-714<ref name="ложд-81" />.
{|class="standard "
|-
! colspan="7" style="background-color:MediumTurquoise"| Канструктыўныя зьмены вагонаў мадэляў 81-717 і 81-714 падчас выпуску<ref name="Экспл-3">{{кніга|частка = Прызначэньне вагонаў і ўмовы іх эксплюатацыі|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэну мадэляў 81-717.5 і 81-714.5|год = 1995|старонкі = 3—10}}</ref>
|-
!rowspan="4" style="background-color:CadetBlue"| Зьмена
!colspan="6" style="background-color:LightSeaGreen"| Нумары вагонаў, у якія занесены зьмены
|-
!colspan="3" style="background-color:AliceBlue"| [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод]]
!colspan="3" style="background-color:AliceBlue"| [[Ленінградзкі вагонабудаўнічы завод імя Ягорава]]
|-
!rowspan="2" style="background-color:DodgerBlue"| Дата <br />укараненьня
!colspan="2" style="background-color:DeepSkyBlue"| Вагон мадэлі
!rowspan="2" style="background-color:DodgerBlue"| Дата <br />укараненьня
!colspan="2" style="background-color:DeepSkyBlue"| Вагон мадэлі
|-
!style="background-color:Turquoise"| 81-717
!style="background-color:Turquoise"| 81-714
!style="background-color:Turquoise"| 81-717
!style="background-color:Turquoise"| 81-714
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта прымусовая вэнтыляцыя пасажырскага салёну
|style="background-color:PapayaWhip"| 1981
| 9207
| 9565
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1982
| 8473
| 7440
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Драўляная скрыня акумулятарных батарэяў замененая на мэталічную
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1983
| 9274
| 9684
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Для аздабленьня ўжыты цяжкагаручы плястык ТУЮ 400-1-18-79 «Дуб-59», дзьверы знутры і каркас канапаў сталі афарбоўваць эмальлю ПФ-115 бэжавага колеру
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 9233
| 9589, <br />9593, <br /> 9594, <br /> 9596
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Для аздабленьня ўжыты цяжкагаручы плястык ТУЮ 6-05-1305-77, дзьверы знутры і каркас канапаў сталі афарбоўваць эмальлю ПФ-115 «Белая ноч» з расфарбоўкаю «Рэдкае палатно»
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Штампаваны профіль бакавога поясу рамы заменены на пракатны
|style="background-color:PapayaWhip"| 1978
| 9052
| 9356
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На бакавых вокнах [[кабіна машыніста|кабіны машыніста]] сталі ўсталёўваць [[шклоачышчальнік]]і
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1979
| 9085
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Заменена радыёстанцыя (з тыпу ЖР3-М на 42РТМ-42-М)
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1979
| 9086
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1979
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена электрычная схема кіраваньня цягніком (з улікам ужываньня пяцізнакавае апаратуры сыстэмы аўтаматычнае рэґуляваньне хуткасьці)
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1979
| 9088
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена становішча кляпану блякаваньня ЭПК
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1979
| 9088
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Укаранёны фіксатар становішчаў на пакетных выключальніках акумулятарных батарэяў і сыстэмы АРС
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1979
| 9090
| 9438
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Узмоцненыя каркасы канапаў у пасажырскім салёне
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1979
| 9090
| 9438
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На пульце з боку [[памагаты машыніста лякаматыву|памагатага машыніста]] усталяваны дадатковы выключальнік адкрыцьця левых дзьвярэй
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1979
| 9092
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта электрычная схема, якая забясьпечвае падлучэньне апаратуры аўтакіраваньня тыпу САММ (замест КСАУПМ)
|style="background-color:PapayaWhip"| з чэрвеня 1979 да <br />жніўня 1980
| 9092 — 9163, <br />9169
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На цягах тармазное перадачы ўжыты накладкі і ахоўныя тросікі
|style="background-color:PapayaWhip"| зь ліпеня 1979 <br />да ліпеня 1980
| 9095
| 9450
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Уведзена схема, па якой якары цягавых рухавікоў сталі разьмяшчацца адносна абмоткаў узрушанасьці сымэтрычна ў абедзьвюх групах
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1979
| 9107
| 9468
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Уведзена электрычная схема, якая дазваляе выключыць кляпан блякаваньня ЭПК
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1979
| 9107
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Замест выключальніка батарэі ВБ13-А сталі ўсталёўваць ВБ13-Б
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1979
| 9107
| 9468
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Валікі ўмацоўваньня вэртыкальных рычагоў тармазное перадачы былі заменены на ніты з гумовымі амартызатарамі
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1979
| 9107
| 9468
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена канструкцыя скрыні з галоўнымі засьцерагальнікамі, у сувязі з чым той зьмяніў пазначэньне зь ЯП-57А на ЯП-57Б
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1979
| 9111
| 9472
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена становішча выключальніка кіраваньня
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1979
| 9111
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Выраблены вагоны з электракантактнымі скрынкамі міжвагоннага злучэньня на базе штэпсэльных раздымаў 7Р-52
|style="background-color:PapayaWhip"| 1980, <br />1982, <br />студзень 1985
| 9126, <br />9127, <br />9129, <br />9239—9250, <br />9597, <br />0015
| 9488, <br />9492, <br />9493, <br />9506, <br />9603—9629, <br />9845
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1980
| 8647
| 7806
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Палепшана разьмяшчэньне лямпаў асьвятленьня кабіны машыніста
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1980
| 9126—9128, <br />9130
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1980
| 8400
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта падоўжанае вадзіла [[аўтасчэпка Шарфенберга|аўтасчэпкі]] зь дзьвюма зацятымі гайкамі ўдарна-цягавага апарату
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1981
| 9205
| 9558
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1980
| 8404, <br />8408
| 7291, <br />7293
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьнята зашчапка стаяначнага тормазу
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1980
| 9182
| 9535
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1980
| 8407
| 7323
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На кузаве вагона стала месцавацца бартавая сыгналізацыя працы стаяначнага тормазу
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1980
| 9182
| 9535
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1980
| 8408
| 7310
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У кабіне машыніста зьменена разьмяшчэньне крана ўключэньня стаяначнага тормазу
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1980
| 9182
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1982
| 8499
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена становішча на пульце машыніста выключальнікаў адкрыцьця левых і правых дзьвярэй
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1981
| 9219
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1982
| 8479
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На рычажной тармазной перадачы ўжыта стабілізуючая (антывібрацыйная) прылада
|style="background-color:PapayaWhip"| зь верасьня 1981 <br />да траўня 1982
| 9225—9253
| 9573—9638
|style="background-color:PapayaWhip"| зь верасьня 1981 <br />да чэрвеня 1982
| 8445—8481
| 7392, <br />7405—7459
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Сталі ўжываць цельнакатаныя колавыя пары з паменшанае (да 65 мм) таўшчынёю грэбня катаньня
|style="background-color:PapayaWhip"| з 1980
| 9229
| 9579
|style="background-color:PapayaWhip"| з 1984
| 8565
| 7600
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Палепшана канструкцыя стабілізуючай прылады
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1982
| 9252
| 9634
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1982
| 8482
| 7463
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У кабіне машыніста зьнята блякаваньне кляпану ЭПК
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1981
| 9227
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1981
| 8422
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Пачала ўсталёўвацца перагаворная прылада «Пасажыр-машыніст»
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1982
| 9301
| 9581
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1984
| 8573
| 7667
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У пасажырскім вагоне дэмантаваныя [[стоп-кран]]ы
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1982
| 9244
| 9606
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1982
| 8467
| 7427, <br />7436
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У кабіне машыніста з боку памагатага сталі ўсталёўваць кнопкавыя выключальнікі адкрыцьця і зачыненьня дзьвярэй
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1982
| 9249
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1983
| 8511
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта хуткадзейная абарона сілавое электрычнае схемы (дасьледчыя вагоны)
|style="background-color:PapayaWhip"| 1982
| 9266, <br />9268
| 9640, <br />9634, <br />9648—9650
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У надбуксовым рысорным падвешваньні сталі ўжываць ланцужкі зьменнага перасеку
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень—жнівень 1982
| 9258
| 9640
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1982 — <br />лістапад 1983
| 8491
| 7496
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена ўмацоўваньне ланцужкоў у надбусксовым рысорным падвешваньні
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1983
| 9271
| 9658
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1982
| 8504
| 7497
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена канструкцыя штэпсэльных раздымаў падлучэньня пультаў для [[манэўравая праца|манэўраў]]
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1982
| —
| 9658
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень 1983
| —
| 7591
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Пуска-тармазныя рэзыстары сталі разьмяшчацца на 50 мм ніжэй
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1982
| 9273
| 9675
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1982
| 8509
| 7516
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Палепшана раздача паветра ад сыстэмы прымусовае вэнтыляцыі ў кабіне машыніста
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1983
| 9274
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1984
| 8618
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Шэсьць гучнагаварыцеляў тыпу 1ГД40 заменены на тры тыпу 2ГД40
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1983
| 9274
| 9676
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1984
| 8566
| 7656
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Поводковая сувязь буксы колавае пары з рамаю каляскі заменена на шпінтонную (дасьледчыя вагоны)
|style="background-color:PapayaWhip"| 1983
| —
| 9677, <br />7679, <br />9744, <br />9823
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Сталі ўсталёўваць блёкі сілкаваньня ўласных патрэбаў тыпу БПСН-5У2М
|style="background-color:PapayaWhip"| верасень 1981
| 0001
| 9823
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1984
| 8617
| 7753
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Белыя сыгнальныя фары ФГ16 заменены на ФГ146, пры гэтым зьменена канструкцыя іх усталёўкі на вагоне
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1983
| 9283
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1984
| 8618
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У рычажной тармазной перадачы павялічана таўшчыня вонкавых паралельных зацяжкаў
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1983
| 9283
| 9699
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1983
| 8531
| 7547
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Уведзены скос на задняй перагародцы кабіны машыніста
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік—красавік 1983
| 9286
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1982
| 8499
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Уведзены дадатковы блёк-кантакт кантактара ЛК-2. Скрыня зь лінейнымі кантактарамі ЛК-7568 замененая на ЛК-761
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1983
| 9270
| 9713
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1983
| 8534
| 7580
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Акумулятарная батарэя ланцугоў сілкаваньня АРС заменена стабілізатарам напругі
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1983
| 9290
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1983
| 8511
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Усталяваны дадатковы кран адключэньня [[паветраразьмеркавальнік]]а з салёну вагона
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1983
| 9292
| 9718
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У ланцугі маставога пераходу сілавое электрычнае схемы ўжыты [[паўправадніковы дыёд|паўправадніковыя дыёды]]. Скрыня ПКГ-761А-1 заменены на ПКГ-761А-2
|style="background-color:PapayaWhip"| кастрычнік 1983
| 9301
| 9736
|style="background-color:PapayaWhip"| жнівень—лістапад 1983
| 8544
| 7605
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Укаранёная цеплавая абарона [[матор-кампрэсар]]у. Скрыня ЯК-36Б замененая на ЯК-36В
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1982
| 9321
| 9766
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1984
| 8585
| 7673
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыты цяжкагаручы плястык з расфарбоўкаю пад «[[Ясень]]»
|style="background-color:PapayaWhip"| красавік 1984
| 9327
| 9771
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена хуткадзейная і дыфэрэнцыяльная абарона сілавое электрычнае схемы, ужыты дыстанцыйны прывад [[рэйкавы токапрымач|токапрымачоў]] (дасьледчыя вагоны)
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1985
| 9336—9339
| 9775, <br />9778, <br />9782, <br />9783, <br />9789, <br />9790, <br />9792—9794, <br />9788
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1985
| 8586, <br />8587, <br />8596, <br />8597
| 7693, <br />7695—7598, <br />7702—7706
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Наладжаны сэрыйны выпуск вагонаў з хуткадзейнаю і дыфэрэнцыяльнаю абаронаю
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1984
| 9349
| 9799
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1984
| 8587
| 7693
|-
|style="background-color:Peachpuff"| То ж з цалкам укамплектаванымі электраапаратамі
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1985
| 0015
| 9845
|style="background-color:PapayaWhip"| —
| —
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменены прывад дзяржальні [[кантролер машыніста|кантролера машыніста]]
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1984
| 9349
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| сакавік 1985
| 8635
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Зьменена электрычная схема падлучэньня сыстэмы АРС з усталёўкаю апаратуры «МАРС» і са схемаю рэзэрваваньня
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1985
| 0015
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1985
| 8629
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| У зоне рассоўных дзьвярэй усталяваныя дадатковыя вэртыкальныя поручні
|style="background-color:PapayaWhip"| 1984, <br />травень 1986
| 0069
| 9820, <br /> 9941
|style="background-color:PapayaWhip"| ліпень 1987
| 8825
| 8094
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На пульце кіраваньня ў якасьці выключальніка дзьвярэй ужыты кнопкі з падсьвятленьнем
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1985
| 0015
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1985
| 8629
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Панэль з рэле ІНШ-124Б заменена на ІНШ-138
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1985
| 0015
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1985
| 8626
| —
|-
|style="background-color:Peachpuff"| На бакавых сьценках кузава вышэй падваконнага пояса замест двух гофроў стала тры
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1985
| 0044
| 9885
|style="background-color:PapayaWhip"| 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Профіль папярочных бэлькаў рамы кузава заменены са штампаванага на пракатны
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1986
| 0057
| 9917
|style="background-color:PapayaWhip"| 1980
| 8400
| 7202
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Сыгнальныя лямпы на бакавых сьценках кузава сталі разьмяшчацца не гарызантальна, а вэртыкальна
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1986
| 0069
| 9941
|style="background-color:PapayaWhip"| 1987
| 8773
| 8013
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта скрыня ЯРД-2 з удасканаленаю дыфэрэнцыяльнаю абаронаю
|style="background-color:PapayaWhip"| верасень 1987
| —
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| верасень 1987
| 8817
| 8087
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Ужыта шпінтонная сувязь буксы колавае пары і рамы каляскі, у вузьле сьлізгаценьня ўжыты палімэрныя матэрыялы
|style="background-color:PapayaWhip"| лістапад 1987
| 0129
| 0460
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1988
| 8834
| 8119
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Пачаў выкарыстоўвацца цяжкагаручы лінолеўм падлогі
|style="background-color:PapayaWhip"| студзень 1988
| 0129, <br />0140
| 0485
|style="background-color:PapayaWhip"| сьнежань 1987
| 8833
| 8118
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Скарыстана вогнеахоўная фанэра
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1988
| 0129, <br />0154
| 0502
|style="background-color:PapayaWhip"| чэрвень 1988
| 8866
| 8185
|-
|style="background-color:Peachpuff"| Высакавольтныя засьцерагальнікі перанесены з кабіны пад вагон
|style="background-color:PapayaWhip"| люты 1988
| —
| —
|style="background-color:PapayaWhip"| травень 1988
| 8845
| 8139
|}
== Мадыфікацыі ==
=== Экспартныя ===
==== 81-717.1/714.1 ====
Пасьля выпрабаваньняў у 1976—1977 гадах дасьледчых вагонаў тыпаў 81-717 і 81-714 было вырашана наладзіць іх сэрыйную вытворчасьць. Новымі вагонамі зацікавілася кіраўніцтва [[Праскі мэтрапалітэн|Праскага мэтрапалітэну]], адкрыцьцё новай лініі якога было заплянавана на 1978 год. Таму ў 1977 годзе на мыцішчанскім заводзе былі распрацаваныя і пайшлі ў сэрыйную вытворчасьць мадэлі новых вагонаў мэтро для [[прага|Прагі]], атрымалыя пазначэньні 81-717.1 (галаўныя вагоны) і 81-714.1 (прамежкавыя). Да сярэдзіны 1978 году быў выкананы заказ на выраб 68 вагонаў 81-717.1/714.1 і толькі з чэрвеня гэтага году ММЗ прыступіў да выпуску мэтравагонаў 81-717 і 81-714 для Масквы. Пазьней рушылі ўсьлед новыя пастаўкі мэтравагонаў у Чэхаславаччыну, усяго ў Мыцішчах было выпушчана 204 вагоны тыпу 81-717.1 і 303 вагоны тыпу 81-714.1.
У 1996 годзе Праскі мэтрапалітэн пачаў комплексную мадэрнізацыю вагонаў 81-717.1/717.1 з заменаю абсталяваньня, паляпшэньнем экстэр’еру і інтэр’еру, а таксама зьменаю бартавых нумароў. Мадэрнізаваныя вагоны атрымліваюць пазначэньне [[81-71М]].
Па стане на пачатак 2005 году ў Празе сьпісаны электровагоны тыпаў 81-717.1/714.1 № 2102, 2107, 2133, 2325, 2490. Галаўны вагон № 2129 аддадзены фірме [[Skoda]] Plzen для выпрабаваньняў, на базе мэтровагона № 2148 фірмаю Siemens створаны экспэрымэнтальны вагон мэтро на IGBT-транзыстарах. Першым вагонам новага музэйнага складу стаў электравагон тыпу 81-714.1 № 2213.
2 ліпеня 2009 году эксплюатацыя вагонаў 81-717.1/717.1 у сыстэме Прасккага мэтрапалітэну завяршылася. Але, па запэўненьнях кіраўнікоў, будзе захаваны паўнавартасны музэйны склад з вагонаў 2159—2213-2429-2637-2504, які будзе выяжджаць па якіх-небудзь сьвятах. Яшчэ адзін галаўны вагон № 2374 адправіцца ў музэй.
Цікаўна, што разьвітальная паездка складу была азмрочана інцыдэнтам, калі на станцыяў «Luziny» Праскае падземкі трое падлеткаў выплюхнулі на цягнік, які заязджае на станцыю, тры слоікі фарбы. Падлеткі зь месца здарэньня схаваліся. З-за фарбы, якая заліла вокны кабіны машыніста, цягнік ня змог самастойна працягнуць рух і быў буксыраваны ў дэпо.
==== 81-717.2/714.2 ====
Уяўляе сабою мадыфікацыю базавае мадэлі 81-717 для Вугоршчыны.
Разьлічаны на паменшаную [[шырыня каляіны|шырыню каляіны]].Таксама галаўны вагон мае ўсяго дзьве [[фара|фары]].
У 1979 годзе была пачата пастаўка вагонаў 81-717.2 (81-714.2) для працы ў Будапэшцкім мэтрапалітэне. Празь некалькі гадоў, 27 кастрычніка 1983 году, у Будапэшт быў перададзены 300-ы вагон савецкай вытворчасьці. Афарбоўка ў іх у большасьці выпадкаў аднастайная, амаль усе расейскія вагоны Будапэшту пафарбаваны бледна-блакітнаю фарбаю. Больш цёмную афарбоўку маюць толькі вагоны, пастаўленыя ў Вугоршчыну ў 90-х гадах. На раньнія цягнікі з вагонаў 81-717.2 (81-714.2) ставілася ўсяго па дзьве фары, якія аналяґічныя тым, што ў Мыцішчах ставілі на вагоны Ев і Ечс.
Увесну 1987 году на Мыцішчанскі завод прыязджаў галоўны інжынэр мэтрапалітэну Будапэшта для ўдакладненьня тэхнічных умоваў. Была складзеная дамова пра пастаўку ў 1988 году 30 вагонаў — 10 галаўных і 20 прамежкавых.
У 1998 годзе на аснове вагонаў тыпу 81-717.5М/81-714.5М былі сабраны і пастаўлены ў Будапэшт два 5-вагонных складу мадыфікацыі 81-717.2М/81-714.2М.
==== 81-717.3/714.3 ====
Адкрыцьцё першае лініі мэтро ў [[Варшава|Варшаве]] было заплянавана на 1990 год, аднак пасьля тэрміны адкрыцьця былі перанесены. Менавіта таму варшаўскі мэтрапалітэн, уведзены ў лад толькі ў красавіку 1995 году, атрымаў свае першыя вагоны мэтро задаўга да афіцыйнага пуску першага цягніка. У 1989—1990 гадах у сталіцу Польшчы паступіла 10 вагонаў 81-717.3/714.3 вытворчасьці мыцішчанскага машынабудаўнічага заводу. Гэта былі чатыры галаўных вагона мадэлі 81-717.3 (№ 001—004) і і шэсьць прамежкавых тыпу 81-714.3 (№ 400—405), якія зьяўляліся аналяґамі вагонаў 81-717.5 (81-714.5).
У 1994 годзе, калі дата адкрыцьця першае чаргі Варшаўскага мэтро была вызначана канчаткова, пецярбурскае АТ «Вагонмаш» паставіла туды 24 галаўных вагонаў сэрыі 81-572 (№ 005—028) і 8 прамежкавых мадэлі 81-573 (№ 406—413) (аналяґі 81-717.5М (81-714.5М)).
Наступная пастаўка расейскіх вагонаў у Варшаву была ажыцьцёўлена ў 1997 годзе. Гэта былі галаўныя і прамежкавыя вагоны АТ «Вагонмаш» адпаведна з індэксамі 81-572.1 (№ 029—030) і 81-573.1 (№ 414—429).
З 1997 году па 2007 год расейскія вагоны ў Польшчу не пастаўляліся, у гэты пэрыяд парк рухомага саставу [[Варшаўскі мэтрапалітэн|Варшаўскага мэтрапалітэну]] папаўняўся складамі сэрыі «Metropolis» вытворчасьці [[Alstom]], якія зьбіраліся на тэрыторыі Польшчы ў горадзе [[Хожуў]].
У 2006 годзе для падаўжэньня існых складаў з чатырох да шасьці вагонаў былі замоўлены дзьве партыі дадатковых прамежкавых вагонаў на ААТ «Метровагонмаш» : 81-714.3. Першая партыя з 14 вагонаў 81-714.3 прыбыла ў Варшаву да канца I квартала 2007 году. Другая партыя з 16 вагонаў 81-714.3 прыбыла ў IV квартале 2007 году.
У 2007 годзе на заводзе ЗАТ «[[Вагонмаш]]» былі замоўлены пяць шасьцівагонных складаў мадэлі 81-572.2/81-573.2. (У 2009 годзе на заводзе «Вагонмаш» замоўлены дадатковыя 2 складу 81-572.2/81-573.2).Асноўнае адрозьненьне ад стандартных нумарных у дадзенага тыпу вагонаў складаецца ў наяўнасьці прымусовае вэнтыляцыі пасажырскага салёну.
==== 81-717.4/714.4 ====
Першая чарга мэтрапалітэну сталіцы [[Баўгарыя|Баўгарыі]], [[Сафія|Сафіі]] будавалася каля 20 гадоў. Таксама як і ў выпадку з Варшаваю, электровагоны тыпаў 81-717.4/714.4, прызначаныя для сафійскага мэтрапалітэну, былі выраблены на Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводзе задаўга да адкрыцьця «падземкі», а менавіта ў 1990 годзе. Усяго для Сафіі на ММЗ было выпушчана 24 галаўных і 24 прамежкавых вагона з бартавымі нумарамі 1001—1024 і 5001-5024 адпаведна. Працаваць на лініі яны пачалі толькі ў студзені 1998 году.
=== Для гарадоў былога [[СССР|Савецкага Саюзу]] ===
==== 81-717.5/714.5 ====
{{Вагон мэтро
|сэрыя =
|завадзкое пазначэньне = 81-717.5/714.5
|выява = [[Файл:Puszkinskaja.jpg|300пкс]]
|вытворца = {{Сьцягафікацыя|СССР}} ({{Сьцягафікацыя|Расея}})
|пэрыяд выпуску = [[1987 год|1987]]—[[1995 год|1995]]
|пэрыяд эксплюатацыі = з 1987
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара =
|даўжыня =
|шырыня =
|вышыня =
|хуткасьць =
|паскарэньне/замядленьне =
|тып тормазу =
|магутнасьць =
|дыямэтар колаў =
|пасажыраёмістасьць =
|выкарыстоўваецца = {{Сьцяг Азэрбайджану}} [[Бакінскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Вугоршчыны}} [[Будапэшцкі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Украіны}} [[Днепрапятроўскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Армэніі}} [[Ерэванскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Украіны}}[[Кіеўскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Беларусі}} [[Менскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Расеі}} [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Масква]], <br /> {{Сьцяг Расеі}} [[Ніжагародзкі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Расеі}} [[Новасыбірскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Расеі}} [[Пецярбурскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Чэхіі}} [[Праскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Расеі}} [[Самарскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Баўгарыі}} [[Сафійскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Узбэкістану}} [[Ташкенцкі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Грузіі}} [[Тбіліскі мэтрапалітэн]], <br /> {{Сьцяг Украіны}} [[Харкаўскі мэтрапалітэн]]
}}
[[Файл:Shabolovskaya.ogg|thumb|left|250px|Прыбыцьцё цягніка з вагонаў 81-717.5/714.5 на станцыю «[[Шаболаўская]]», Масква]]
У 1987 годзе ў мэтах далейшага падвышэньня надзейнасьці маторвагоннага рухомага саставу на Маскоўскім мэтрапалітэне праводзіліся эксплюатацыйныя выпрабаваньні вагонаў, абсталяваных блёкамі сілкаваньня ўласных патрэбаў з чашчынёю напругі 150 Гц, электракантактнымі скрынкамі міжвагоннага злучэньня, выкананымі на базе штэпсэльных раздымаў 7Р-52. Такія ўдасканаленьні далі добры эфэкт, і пачынальна з № 0154 усе вагоны 81-717 Мыцішчанскага заводу пачалі выпускацца з гэтаю камплектацыяю, атрымаўшы, як і дасьледчы вагон № 0129, пазначэньне 81-717.5. Адпаведна, мадыфікаваныя вагоны 81-714 атрымалі пазначэньне 81-714.5. На вагонах 81-717.5 і 81-714.5 усталёўваліся каляскі падвышанае надзейнасьці, пажарабясьпечнае электраабсталяваньне, укаранёная сыстэма сыгналізацыі і пажаратушэньня.
{{clear}}
==== 81-717.5М/714.5М, 81-717.5Б/714.5Б, 81-714.5П, 81-717.5К/714.5К і 81-717.5Н/715.5Н ====
{{Вагон мэтро
|сэрыя =
|завадзкое пазначэньне = 81-717.5М/714.5М
|выява =
|вытворца = {{Сьцягафікацыя|СССР}} ({{Сьцягафікацыя|Расея}})
|пэрыяд выпуску = з 1993
|пэрыяд эксплюатацыі = з 1993
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара =
|даўжыня =
|шырыня =
|вышыня =
|хуткасьць =
|паскарэньне/замядленьне =
|тып тормазу =
|магутнасьць =
|дыямэтар колаў =
|пасажыраёмістасьць =
|выкарыстоўваецца = {{s|{{Сьцяг Азэрбайджану}} [[Бакінскі мэтрапалітэн|Баку]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Украіны}} [[Днепрапятроўскі мэтрапалітэн|Днепрапятроўск]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Расеі}} [[Екацярынбурскі мэтрапалітэн|Екацярынбург]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Украіны}} [[Кіеўскі мэтрапалітэн|Кіеў]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Беларусі}} [[Менскі мэтрапалітэн|Менск]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Расеі}} [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Масква]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Расеі}} [[Новасыбірскі мэтрапалітэн|Новасыбірск]]}}, <br /> {{s|{{Сьцяг Расеі}} [[Пецярбурскі мэтрапалітэн|Санкт-Пецярбург]]}}
}}
У 1993 годзе [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод]] перайшоў на выпуск мэтравагонаў тыпаў 81-717.5 і 81-714.5, якія падвергліся чарговае мадэрнізацыі. Для адрозьненьня мадэрнізаваных вагонаў ад вагонаў больш раньняга выпуску былі ўведзены новыя пазначэньні мадыфікацыяў вагонаў. Галаўныя вагоны мэтро, якія выпускаюцца з 1993 году, атрымалі завадзкія пазначэньні 81-717.5М, прамежкавыя вагоны — 81-714.5М. У 2002—2009 году ААТ «Метровагонмаш» паставіла ў Баку [[вагон]]ы адмысловае камплектацыі, якія атрымалі пазначэньні 81-717.5Б і 81-714.5Б адпаведна.
Мэтравагоны мадэляў 81-717.5М і 81-714.5М зьяўляюцца маторнымі, усе восі вагонаў кіроўныя. Вагоны разьлічаны на працу па сыстэме шматлікіх адзінкаў і могуць эксплюатавацца ў складзе цягніка зь лікам вагонаў да васьмі. Галаўныя вагоны 81-717.5М пры чоўнавай эксплюатацыі рухомага саставу ўсталёўваюцца па канцах [[цягнік]]а. Кузавы вагонаў выраблены з малаўглеродыстай сталі і маюць цельнасварную апорную канструкцыю. Вонкавая ашалёўка кузаваў для забесьпячэньня падвышанае калянасьці выканана з гафраваных сталёвых лістоў, кузавы маюць падвышаную цепла- і шумаізаляцыю. Вагоны тыпаў 81-717.5М.714.5М абсталяваны дзьвюма сыстэмамі вэнтыляцыі — натуральнае прытокава-выцяжное і прымусовае мэханічнае.
Вагоны забясьпечаны цягавым электрапрывадам сталага току з сыстэмаю плыўнага рэґуляваньня поля (узрушанасьці рухавікоў), разьлічанага на працу ў цягавым рэжыме і ў рэжыме электрадынамічнага рэзыстарнага тармажэньня з хуткасьці 90 км/г да 8 км/г. У кожным вагоне ўсталяваныя чатыры цягавыя электрарухавікі ДК-117ДМ з самавэнтыляцыяй, па два на каляску, магутнасьцю па 114 квт кожны.
Каляскі вагонаў 81-717.5М і 81-714.5М двухвосевыя, з апорна-рамным падвешваньнем цягавых электрарухавікоў і восеваю падвескаю рэдуктараў. Рама каляскі Н-вобразная формы цельнасварная, з двухступеністым рысорным падвешваньнем. У першасным падвешваньні скарыстаны камплекты сьпіральных цыліндрычных спружынаў. Другаснае падвешваньне люлечного тыпу таксама з выкарыстаньнем сьпіральных цыліндрычных спружынаў. У сыстэму другаснага падвешваньня ўбудаваны гідраўлічныя амартызатары гашэньня вэртыкальных і гарызантальных ваганьняў, двух токапрымачоў, дэталяў мэханічнага тормазу. Маса каляскі з рухавікамі 7500 кг.
Вонкава склады з электравагонов тыпаў 81-717.5М/714.5М адрозьніваюцца ад сваіх папярэднікаў наяўнасьцю чатырох сьветлавых фараў пад лэбавым шклом галаўнога вагона, аднак з 2001 году больш старыя вагоны тыпаў 81-717 і 81-717.5 пры мадэрнізацыі сталі атрымліваць аналяґічны выгляд. З 2003 году ў пасажырскія салёны вагонаў тыпаў 81-717.5М/714.5М усталёўваюцца антывандальныя плястыкавыя сядушкі зь мяккімі ўстаўкамі. Таксама яны сталі дапаўняцца відэакамэрамі. З 2007 году салён асьвятляецца лямпаю тыпу сьветлавая лінія. З 2008 году новы плястык. З 2009 мадэрнізаваныя каляскі. З 2010 году прывад латвійскай вытворчасьці, на вагонах 81-717.5М фары замест руда-жоўтых сьветла бэзава-сінія. Нумары вагонаў 81-717.5М 0346—0400, 2500—2854… 81-714.5М 919—1998, 3000—3008…. На дадзены момант выпуск гэтых вагонаў мэтро на ААТ «Метровагонмаш» працягваецца.
Склады з вагонаў 81-717.5М/714.5М эксплюатуюцца на Сакольніцкай, Калуска-Рыскай, Сэрпухаўска-Ціміразеўскай, Люблінска-Дзьмітраўскай лініях маскоўскага мэтро, а таксама ў Новасыбірску, Кіеве, Баку, Менску і Днепрапятроўску. На дадзены момант выпуск гэтых вагонаў мэтро на ААТ «Метровагонмаш» працягваецца.
==== 81-717.6К/714.6К і 81-717.6/714.6 ====
{{Вагон мэтро
|сэрыя =
|завадзкое пазначэньне = 81-717.6/714.6
|выява = [[Файл:Mosmetro vagon-81717-6K outside 02.jpg|300пкс]]
|вытворца = {{Сьцяг Расеі}} [[Метровагонмаш]]
|пэрыяд выпуску = 2007, 2009 і з 2011
|пэрыяд эксплюатацыі = з 2009
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара =
|даўжыня =
|шырыня =
|вышыня =
|хуткасьць =
|паскарэньне/замядленьне =
|тып тормазу =
|магутнасьць =
|дыямэтар колаў =
|пасажыраёмістасьць =
|выкарыстоўваецца = {{Сьцяг Расеі}} [[Маскоўскі мэтрапалітэн]]
}}
З чэрвеня 2006 году вядуцца працы над мадэрнізацыяй існых «нумарных» да мадыфікацыі ''81-717.6К/714.6К''. У канцы 2006 году першыя тры вагоны, пераробленыя з 81-717.5/714.5, адпраўленых на [[капітальны рамонт]], паступілі ў электрадэпо «[[Сокал (электрадэпо)|Сокал]]» для правядзеньня выпрабаваньняў. У канцы 2008 году камісія зацьвердзіла вынікі выпрабаваньняў. З 2009 году плянавалася пачаць сэрыйную вытворчасьць новых вагонаў ''81-717.6/714.6'' (бязь літары «К» ў пазначэньні) і мадэрнізацыю старых вагонаў<ref>[https://web.archive.org/web/20100820054505/http://www.tmholding.ru/work/press/realises/9776 У 2009 году Метровагонмаш запусціць серыйная вытворчасьць мадэрнізаваных вагонаў 81-717.6/81-714.6 (прэс-рэліз ЗАТ «Трансмашхолдинг»)]</ref>.
Увосень 2009 году выпрабавальны мадэрнізаваны склад '''0252-0706-0707-0708-0709-0710-0711-0253''' адправіўся ў ТЧ-12 «[[Новагірэева (электрадэпо)|Новагірэева]]», адкуль увосень 2011 году быў перададзены ў ТЧ-8 «[[Варшаўскае (электрадэпо)|Варшаўскае]]».
Нарэшце, 29 сьнежня 2009 году першы цягнік тыпу 81-717.6/714.6 з нумарацыяю складу 27001-27002 (галаўныя вагоны), 20001-20006 (прамежкі), выйшаў пад пасажыраў на Калінінскай лініі<ref>[https://web.archive.org/web/20181217020410/http://forum.nashtransport.ru/index.php?showtopic=4584&st=620 Мадэль 81-717.6/714.6 — «Наш транспарт»]</ref>.
Падчас эксплюатацыі складаў выяўлены шматлікія праблемы, з-за якіх яны часта адсутнічалі на лініі. 81-717.6К/81-714.6К пабудаваны ў 2007 годзе. 81-717.6/81-714.6 пабудаваны ў 2009 і з 2011 году.
Увесну 2011 году першы склад 81-717.6/714.6 перададзены ў ТЧ-15 «[[Друкары (электрадэпо)|Друкары]]», а ўлетку зноў выйшаў пад пасажыраў. У наш час на Люблінска-Дзьмітраўскай лініі працуюць 11 складаў новага тыпу.
У 2012 году 16 вагонаў тыпу 81-717.6/714.6 будуць закуплены для Ніжагародзкага мэтрапалітэну да адкрыцьця станцыі Горкаўская.
{{clear}}
==== 81-717.5А/714.5А ====
{{Вагон мэтро
|сэрыя =
|завадзкое пазначэньне = 81-717.5А/714.5А
|выява = [[Файл:Retro-train of Moscow Metro.jpg|300пкс]]
|вытворца = {{Сьцяг Расеі}} [[Метровагонмаш]]
|пэрыяд выпуску = 2010
|пэрыяд эксплюатацыі = з 2010
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара =
|даўжыня =
|шырыня =
|вышыня =
|хуткасьць =
|паскарэньне/замядленьне =
|тып тормазу =
|магутнасьць =
|дыямэтар колаў =
|пасажыраёмістасьць =
|выкарыстоўваецца = {{Сьцяг Расеі}} [[Маскоўскі мэтрапалітэн]]
}}
Вагоны 81-717.5А/714.5А выпушчаны да 75-годзьдзя Маскоўскага мэтрапалітэну і стылізаваныя пад першыя вагоны мэтро, якія эксплюатаваліся ў ім — [[Вагон мэтро тыпу А|тыпу А]]. Яны выраблены на аснове мадэлі 81-717.5М/714.5М, а адрозьніваюцца ад базавае мадэлі толькі дызайнам: скарыстана стылізаваная пад [[Вагон мэтро тыпу А|вагоны тыпу А]] лэбавая частка галаўных вагонаў зь дзьвюма храмаванымі фарамі (але без трацавых дзьвярэй, у адрозьненьне ад арыґінала). Унутранае аздабленьне вагонаў выканана зь цяжкагаручага плястыку, які імітуе [[лінкруст]] — матэрыял, што ўжываўся ў салёнах вагонаў старых сэрыяў; салён абсталяваны мяккімі канапамі, бакавіны сядушкаў і сьвяцільні салёна выраблены па ўзоры [[Вагон мэтро тыпу А|вагонаў тыпу А]]<ref>[https://web.archive.org/web/20100407121947/http://www.mosmetro.ru/pages/page_1.php?id_page=56&cdate=05-2010&id_text=1534 Маскоўскі Мэтрапалітэн / Прэс-служба / Навіны<!-- Загаловак дададзены ботам -->]</ref>. У астатнім склад аналяґічны вагонам 81-717.5М/714.5М апошніх сэрыяў і прызначаны для рэґулярнае пасажырскае эксплюатацыі. Пушчаны<ref>[https://web.archive.org/web/20140316110257/http://metro-photo.ru/categories.php?cat_id=125 Прэзентацыя ретросостава, фатаграфіі+відэа]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110529162850/http://citytowers.ru/viewtopic.php?id=79&p=78#1935 Запуск Ретропоезда, фотарэпартаж.]</ref> 15 траўня 2010 гады, у дзень 75-летняга юбілею маскоўскага мэтро, працуе на [[Сакольніцкая лінія|Сакольніцкай лініі]]. № 2838—2839,1946—1950. Пабудаваны ў 2010 годзе.
{{clear}}
== Канструкцыя ==
=== Агульныя зьвесткі ===
[[Файл:Scepka 81.jpg|thumb|left|200px|Камбінаваная аўтасчэпка з адкрытаю электракантактнаю скрынкаю]]
Вагоны мэтро мадэляў 81-717/714, як правіла, эксплюатуюцца на мэтрапалітэнах з шырынёю каляіны 1520+4 мм. Электрычная схема ланцугоў кіраваньня такая, што цягнік можа фармавацца строга з абедзьвюх разнавіднасьцяў, прычым па канцах павінны знаходзіцца галаўныя вагоны, а ў цэнтры прамежкавыя. Мінімальны лік прамежкавых вагонаў роўна аднаму, максымальнае — шасьці. Такім чынам, усяго ў цягніку можа быць ад трох да васьмі вагонаў. Аднак ёсьць і выключэньні — такім зьяўляецца Ерэванскі мэтрапалітэн, дзе выкарыстоўваюцца двухвагонныя склады (два галаўных вагона)<ref name="Экспл-3" />.
Паміж сабою вагоны злучаюцца пасродкам цьвёрдае [[Аўтасчэпка Шарфэнбэргу|аўтасчэпкі Шарфэнбэргу]], якая апроч мэханічнага злучэньня адначасова злучае цягніковыя ланцугі кіраваньня, а таксама паветраныя магістралі ([[напорная магістраль|напорную]] і [[тармазная магістраль|тармазную]]) (''гл. фота''), што дазваляе скараціць агульны час фармаваньня цягніка. Для злучэньня цягніковых правадоў да галоўкі аўтасчэпкі падвешана клеммная скрынка, якая складаецца з чатырох раздымаў: дзьвюх штырэвых і двух гнездавых. Агульны лік кантактаў у скрынцы — 36?4=144, аднак падыходных правадоў удвая менш. Гэта злучана з тым, што ніжнія і верхнія раздымы дублююць адзін аднаго, тым самым значна павялічваючы надзейнасьць злучэньня ланцугоў кіраваньня вагонаў<ref name="ложд-81" />.
==== Унутраная пляноўка ====
{{clear}}
{|style="background:RoyalBlue; border:1px solid dimgray;color:FloralWhite" border="0" height="230" align="center" valign="bottom" cellpadding=10px cellspacing=0px
|+style="background:RoyalBlue; color:White"|'''Варыянты афармленьня салёнаў'''
|-align="center"
|[[Файл:Salon 81-714 MMZ.jpg|border|360x160px|81-714.5|none]]
|[[Файл:Salon 81-714.5 LVZ.jpg|360x160px|81-714. Лямпы ў 2 шэрагу|none]]
|[[Файл:Salon 81-717.jpg|border|360x160px|81-717 (галаўны)|none]]
|-align="center"
|[[Файл:Salon 81-717 (1).jpg|border|360x160px|81-714.5 з аздабленьнем салёна пад «Ясень»|none]]
|[[Файл:Vagon-717-inside.jpg|border|360x160px|81-717/714 з кароткімі пляфонамі лямпаў асьвятленьня|none]]
|[[Файл:81 interior - Warsaw Metro.jpg|border|360x160px|81-717.3/714.3. Варшаўскі мэтрапалітэн|none]]
|-align="center"
|[[Файл:Mosmetro vagon-81717-6K inside.jpg|border|360x160px|81-717.6/714.6|none]]
|
|
|-align="center" valign="top"
|}
=== Мэханічнае абсталяваньне ===
==== Кузаў ====
Вагоны 81-717/714 і іх разнавіднасьці маюць суцэльнамэталічныя апорныя кузавы, якія па канструкцыі падобныя з кузавамі вагонаў тыпу [[Еж3]] і [[Ем]]. Асноўнымі часткамі кузава зьяўляюцца рама, бакавыя сьценкі, лэбавыя і канцавыя часткі, дах і мэталічная падлога. Апроч гэтага, у кузавах вагонаў мадэлі 81-717 разьмешчана суцэльная мэталічная перагародка, якая адлучае кабіну машыніста ад пасажырскага салёну. Усе гэтыя часткі злучаны паміж сабою з дапамогаю электрадугавое (у асобных вузлах — кантактнае) зваркі. Матэрыялам кузава зьяўляюцца вугляродзістыя высакаякасныя сталі<ref name="Экспл-11">{{кніга|частка = Кузаў|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэна мадэляў 81-717.5 і 81-714.5|год = 1995|старонкі = 11—13}}</ref>.
Рама вагону ўяўляе сабою замкнёны контур памерамі 18 806?2666 мм, які складаецца з бакавых [[швелер]]ообразных (вышыня 180 мм, шырыня 70 мм) бэлькаў і канцавых часткаў (служаць для месцаваньня аўтасчэпкаў). Па канцах разьмешчаны скарочаныя храбтовыя бэлькі, службоўцы для месцаваньня [[паглынальны апарат|паглынальных апаратаў]] аўтасчэпкаў і мелыя гнёзды для месцаваньня элемэнтаў умацоўваньня саміх аўтасчэпкаў. Апроч гэтага, у набор рамы ўваходзяць 2 шкворнявыя бэлькі (звараны са сталёвых лістоў таўшчынёю 10 і 8 мм, празь іх кузаў абапіраецца на каляскі) і некалькіх папярочных бэлькаў (швэлер, 180?70?6 мм). Падоўжныя бэлькі ў раме адсутнічаюць, бо іх функцыі выконвае гафраваная падлога. Усе элемэнты рамы з дапамогаю электрадугавое зваркі злучаны паміж сабою ў адзіную маналітную канструкцыю<ref name="Экспл-11" />.
Бакавыя сьценкі і канцавая частка кузава сабраны з вэртыкальных стойкаў, падваконных бэлькаў і верхняга ліста. У якасьці ашалёўкі ўжыты сталёвы [[Гафраваньне|гафраваны ліст]] таўшчынёю 1,4—2 мм. Лэбавая частка галаўных вагонаў (мадэлі 81-717) выканана са сталёвага штампаванага ліста таўшчынёю 4 мм, дадаткова ўзмоцненага з дапамогаю вэртыкальных рэбраў калянасьці, і прыварана непасрэдна да каркаса кузава. Дах вагона мае паўфанарны тып, складаецца з папярочных рэбраў калянасьці і ашалёўкі — сталёвы гафраваны ліст таўшчынёю 1,4 мм. Зьверху на даху ўсталяваны чарпакі, усярэдзіне ўздоўж падоўжнае восі маюцца элемэнты для падвескі сьвяцільняў асьвятленьня салёну. Для абароны ад іржы, а таксама для падвышэньня пажарнае бясьпекі, мэталічныя паверхні абклеены азьбестам і пакрыты вогнеўстойліваю эмальлю (ПФ-218Г)<ref name="Экспл-11" />.
==== Каляскі ====
[[Файл:714 telega 1.jpg|міні|250пкс|Каляска са шпінтонным надбуксовым падвешваньнем]]
[[Файл:714 telega.jpg|міні|250пкс|Каляска з поводкавым надбуксовым падвешваньнем]]
Каляскі вагонаў 81-717/714 маторныя двухвосевыя зь індывідуальнаю падвескаю колавых параў, колавая база — 2100 мм. Асноваю каляскі зьяўляецца рама (1, гл. схему) Н-вобразнае канструкцыі, звараная зь дзьвюх папярочных і дзьвюх падоўжных бэлькаў. Бэлькі маюць каробчаты перасек, што дасягаецца за кошт профіляў карытападобнага перасеку. Злучэньне бэлькаў адзін з адным ажыцьцяўляецца за кошт зваркі ўсутыч, месцы злучэньня пры гэтым узмацняюцца дадатковымі накладкамі. Матэрыялам бэлькаў зьяўляецца высакаякасная вугляродзістая сталь маркі 20. На падоўжных бэльках усталяваны кранштэйны для ўмацоўваньня пнэўматычнага абсталяваньня, на папярочных бэльках усталяваны скользуны (8), на якія абапіраецца кузаў вагона, а таксама кранштэйны для ўмацоўваньня элемэнтаў цягавага прываду ([[Цягавы электрарухавік|ТЭР]] і рэдуктар) і цэнтральнага рысорнага падвешваньня. Па канструкцыі каляскі вагонаў 81-717/714 падобныя з каляскамі вагонаў тыпу Е, адрозьненьні ж абумоўлены больш высокімі магутнасьцямі цягавых рухавікоў, а таксама больш высокай службовай вагаю вагонаў. З-за гэтага маса камплекта каляскаў узрасла з 7050 да 7550 кг, гэта значыць на паўтоны. Апроч гэтага, каляскі вагонаў 81-717 і 81-714 адрозьніваюцца паміж сабою, у прыватнасьці на вагонах 81-717 на пярэдняй калясцы ўсталёўваюцца кранштэйны для ўмацоўваньня прыёмных шпулькаў АРС, а на буксе пярэдняе колавае пары ўсталяваны срывной кляпан аўтастопу. Апроч гэтага, на другой калясцы галаўнога вагону ўсталяваны [[рэйкасмазвацель]], а на буксах другіх восяў абедзьвюх каляскаў разьмешчаны датчыкі хуткасьці<ref name="ложд-81" /><ref name="Экспл-20">{{кніга|частка = Каляска|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэна мадэляў 81-717.5 і 81-714.5|год = 1995|старонкі = 20—29}}</ref>.
[[Файл:Telega 81-714 ustroistvo.JPG|thumb|left|350px|Каляска вагона 81-714 з поводковой сувязьзю буксаў з рамаю. Зьняты тармазны цыліндар, блёк-тормаз і брус для токапрымача<br />1 — рама; 2 — цэнтральная бэлька; 3 — спружыны цэнтральнага рысорнага падвешваньня; 4 — [[букса]]; 5 — спружыны буксавога рысорнага падвешваньня; 6 — цягавы ланцужок;7 — пятнік; 8 — скользун; 9 — падвеска цягавага рэдуктара; 10 — цягавы рэдуктар; 11 — [[колавая пара]]; 12 — кулачковая муфта; 13 — [[цягавы электрарухавік]]; 14 — тармазныя цягі; 15 — [[тармазная калодка]]; 16 — прылада, якая адцягвае]]
Колавыя пары вагонаў (11) цельнакатаныя. У параўнаньні з вагонамі тыпу Е, на вагонах мадэляў 81-714 і 81-717 дыямэтар восяў колавых параў павялічаны са 155 да 165 мм у падступічнай часьці і са 145 да 150 мм у цэнтральнай частцы. Дыямэтар паверхні катаньня колаў застаўся бязь зьменаў — 780 мм<ref name="ложд-81" />. Колы запрасоўваюцца на вось пасродкам гарачае пасадкі, таксама на вось запрасоўваецца і адмысловая ўтулка, на якую ўжо непасрэдна запрасоўваюцца вялікае зубчастае кола і апорныя падшыпнікі цягавага рэдуктара. Для перадачы падоўжных высілкаў ад рамы каляскі на вось колавае пары і наадварот, ужыты шпінтоны, замацаваныя ў падоўжных бэльках (на вагонах раньніх выпускаў — ланцужкі (6)). Рама каляскі (5) абапіраецца на кожную буксу (4) празь дзьве цыліндрычныя вітыя спружыны (5), якія маюць статычны прагін да 35 мм (пад тараю вагона). Ваганьні буксовага падвешваньня гасяцца ў фрыкцыйным гасільніку, які ўяўляе сабою палімерную ўтулку, сьлізгальную па сталёвым шпінтону<ref name="Экспл-20" />.
У цэнтры каляскі разьмешчана цэнтральная бэлька (2), якая злучана ахоўным шворнам з кузавам вагона і на якую непасрэдна перадаецца вага апошняга. Кузаў абапіраецца на цэнтральны пятнік (7) бэлькі, а для ўхіленьня бакавое гайданкі, на бэльцы ўсталяваны бакавыя гумовыя скользуны (8, выкананы ў выглядзе ролікаў). Вага цэнтральнае бэлькі на асноўную раму каляскі перадаецца праз цэнтральнае рысорнае падвешваньне (3), паддон і сучлененыя падвескі. Цэнтральнае рысорнае падвешваньне каляскі выканана з 4 (па 2 з боку) двухрадковых вітых цыліндрычных спружынаў, са статычным прагінам 40 мм (пры пустым вагоне). Гасільнік ваганьняў у цэнтральным падвешваньні на гэты раз гідраўлічны, усталяваны пад кутом, што дазваляе яму гасіць як вэртыкальныя, так і папярочныя ваганьні цэнтральнае бэлькі адносна рамы каляскі. Дадаткова паміж спружынамі і паддонам маецца гумовая пракладка, якая служыць для паглынаньня высокачашчынных ваганьняў. Кожная сучлененая падвеска (усяго іх у калясцы 4, па 2 з боку) складаецца з каванае завушніцы і дзьвюх каваных падвескаў, шарнірна злучаных адзін з адным. З мэтаю выключэньня падзеньня на шлях вузлоў і дэталяў пры абрыве сучлененых падвескаў, у цэнтральным падвешваньні ўжытыя засьцерагальныя дужкі, замацаваныя ў раме каляскі і праходзілыя пад выступамі паддонаў<ref name="Экспл-20" />.
=== Электраабсталяваньне ===
==== Цягавыя электрарухавікі ====
2х114кВт
==== Сілавыя электронныя апараты ====
===== Блёк сілкаваньня ўласных патрэбаў =====
[[Файл:BPSN-5U2M.PNG|міні|350ркс|Прынцыповая схема БПСН-5У2М]]
[[Файл:BPSN-5U2M sound.ogg|міні|250пкс|Гудзелы гук працавальнага БПСН-5У2М]]
Для зараду акумулятарных батарэяў, сілкаваньня ланцугоў кіраваньня і дапаможных ланцугоў, у тым ліку і асьвятленьня, на вагонах усталяваны электронны блёк сілкаваньня ўласных патрэбаў (БСУП), які ўяўляе сабою статычны паўправадніковы пераўтваральнік (''{{s|гл. схему}}''). Структурна складаецца з двух пераўтваральнікаў: першаснага і другаснага. Першасны пераўтваральнік (на схеме вылучаны чырвоным контурам) пераўтворыць напруга кантактнай рэйкі сталага току 750 Ва ў сталую напругу 80 В. Канструктыўна складаецца з аўтаномнага інвЭртара току (тырыстары VS1-2, пераўтворыць сталы ток у зьменны), паніжальнага трансфарматару (T1) і кіраванага выпрамніка (тырыстары VS3-4, пераўтворыць зьменны ток у сталы). Апроч тырыстараў і трансфарматара, у склад пераўтваральніка ўваходзяць [[паўправадніковы дыёд|дыёды]], якія камутуюць (VD1-3), [[шпулька індуктыўнасьці|дроселі]] (L1-3), [[электрычны кандэнсатар|кандэнсатары]] (C1-3) і [[рэзыстар]]ы (апошнія на схеме не паказаны), а таксама што згладжвае фільтр (L4 і C4). Другасны пераўтваральнік (на схеме вылучаны сінім контурам) служыць для пераўтварэньня сталай напругі 80 Ва ў зьменнае 220 У, якое паступае для сілкаваньня ланцугоў асьвятленьня. Канструктыўна складаецца з аўтаномнага інвэртара напругі (тырыстары VS5-6) і падвышальнага трансфарматара (T2). І інвэртары, і выпрамнік выкананы па схеме з нулявою кропкаю, што дазваляе скараціць колькасьць паўправадніковых прыбораў<ref name="Экспл-80">{{кніга|частка = Блёк сілкаваньня ўласных патрэбаў БПСН-5У2М|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэну мадэляў 81-717.5 і 81-714.5|год = 1995|старонкі = 80—91}}</ref>.
Прататыпам БСУП зьяўляюцца пераўтваральнікі {{s|СПМ № 1}} (першасны) і {{s|СПМ № 2}} (другасны), якія былі ўжыты ў 1973 годзе на першых вагонах [[вагон мэтро тыпу І|тыпу І]]. Для палягчэньня рамонту, было вырашана гэтыя два пераўтваральнікі аб’яднаць у адзіны модуль. Выкананы па такой схеме блёк сілкаваньня атрымаў пазначэньне БСУП-4. Яго магутнасЬць складала 4 квт, усталяваны ён быў на вагонах тыпу 81-717 і 81-714 дасьледчай партыі (6 вагонаў). Пачынальна ж з вагонаў усталявальнае партыі, пачаў усталёўвацца блёк сілкаваньня ўласных патрэбаў тыпу БСУП-5У2 (у некаторых крыніцах можна сустрэць напісаньне ''БСУП-5У-2''), які адрозьніваецца нізкім шумам (крыніцаю характэрнага высокачашчыннага гуду, што можна пачуць на прыпынках, зьяўляецца менавіта БСУП, а калі дакладней, то дросьль L3). Яго ж падчас вытворчасьці зьмяніла мадэрнізаваная вэрсія — БСУП-5У2М, якая адрозьнівалася большаю рамонтапрыгоднасьцю. У прыватнасьці, тырыстары і дыёды ў першасным і другасным пераўтваральніках былі ідэнтычныя<ref name="ложд-81" />.
З канца 2000-х гадоў, падчас буйных рамонтаў (сярэдні, капітальны) вагонаў, БСУП часта замяняецца больш кампактнымі і практычна бясшумнымі пераўтваральнікамі. Так на вагонах Пецярбурскага мэтрапалітэна ўсталёўваюць пераўтваральнік напругі БСП-115 вагаю ня больш за 37 кг (супраць 280 кг у БСУП-5У2М).
===== Акумулятарная батарэя =====
[[Файл:Bat52nk80.JPG|міні|150пкс|Акумулятарная батарэя 52-НК-80]]
[[Файл:Bat52kpl55.JPG|міні|150пкс|Акумулятарная батарэя 52-KPL-55]]
Акумулятарная батарэя прызначана для сілкаваньня ланцугоў кіраваньня і дапаможных ланцугоў вагона, праверкі абсталяваньня без падачы высокай напругі ў электрадэпо. Можа таксама кароткачасова ажыцьцяўляць сілкаваньне БСУП пры праезьдзе не перакрытых кантактнай рэйкаю токаразьдзелаў, працягла забясьпечваць аварыйнае асьвятленьне і прымусовую аварыйную вэнтыляцыю салёна. На кожны вагон (як галаўны, так і прамежкавы) усталявана па адной батарэі.
На вагоны мэтрапалітэну 81-714/717 і іх мадыфікацыі ўсталяваны абслугоўваныя шчолачныя нікель-кадміевыя акумулятарныя батарэі. У эксплюатацыі знаходзяцца батарэі, складзеныя з 52 (у вагонаў Е і іх мадыфікацыі 56) злучаных пасьлядоўна элемэнтаў («слоікаў») НК-80 ці KPL-55. Намінальная ёмістасьць складае 80 і 55 ампэр-гадзінаў адпаведна. Намінальная напруга пад нагрузкаю ня меней за 62 В. Калі на вагон пададзена высокая напруга, батарэя зараджаецца ад крыніцы 80В БПСН. Першапачаткова элемэнты месьціліся па чатыры ў драўляныя скрыні на сталёвай раме, цяпер выкарыстоўваюцца ізаляцыйныя футаралы са шклаплястыку на сталёвай раме. Для выгоды абслугоўваньня батарэя мае ролікі, на якіх выкочваецца са скрыні на рассунутыя паваротныя кранштэйны. Можа ўручную перакочвацца з кранштэйнаў на адмысловую каляску са зьменнаю вышынёю плятформы для дастаўкі ў акумулятарнае аддзяленьне.
Мае 5 вывадаў: «?», «+26 У», «+33 У», «+50 У», «+». Вывад «+26 У» выкарыстоўваецца толькі для сілкаваньня лямпачкі, асьвятлялае акумулятарная скрыня пры паднятай для агляду верхняму вечку.
Акумулятарная батарэя праходзіць рэвізію са зьменаю электраліта адзін раз у год, рэвізію адзін раз у шэсьць месяцаў, узмоцнены зарад адзін раз у тры месяца.
===== Тырыстарны рэґулятар =====
Калі рэґуляваньне току ўзрушанасьці (а такім чынам і маґнітнага поля) рухавікоў пры разгоне ажыцьцяўляецца ступеніста за кошт рэастатаў, то ў рэжыме рэастатнага тармажэньня рэґуляваньне ўжо плыўнае, што дазваляе падтрымліваць максымальна магчымую тармазную сілу да 55—60 км/г. Гэта дасягаецца за кошт ужываньня тырыстарнага рэґулятару РТ-300/300А. Гэты рэґулятар складаецца зь сілавога блёка, блёка кіраваньня і датчыка току рухавікоў. Сілавы блёк складаецца з двух ідэнтычных [[тырыстар]]ных [[Ключ (электратэхніка)|ключоў]]-фазаў, кожная зь якіх абслуґоўвае асобную групу цягавых рухавікоў. Тырыстарныя ключы, апроч саміх тырыстараў, складаюцца з [[паўправадніковы дыёд|дыёдаў]], якія камутуюць, [[дросель|дроселяў]], [[электрычны кандэнсатар|кандэнсатараў]] і [[рэзыстар]]аў. Абодва тырыстарных ключа зьмесцаваны ў адным модулі, што разьмяшчаецца пад вагонам. У гэтым жа модулі зьмесцаваны блёк абароны, які ў аварыйных сытуацыях адключае тырыстарны рэгулятар, пры гэтым на дадзеным вагоне электрычнае (рэастатнае) тармажэньне замяшчаецца пнэўматычным<ref name="Экспл-37">{{кніга|частка = Тырыстарны рэгулятар РТ-300/300А|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэна мадэляў 81-717.5 і 81-714.5|год = 1995|старонкі = 37—49}}</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{кніга
|загаловак = Кіраўніцтва па эксплюатацыі вагонаў мэтрапалітэну мадэляў 81-717.5 і 81-714.5
|спасылка = http://metro.molot.ru/biblio/81-717-5.djvu
|адказны = Акцыянернае грамадства «[[Метровагонмаш]]»
|месца = [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Масква]]
|выдавецтва = [[Транспарт (выдавецтва)|Транспарт]]
|год = 1995
|старонкаў = 447
|isbn =
|тыраж =
}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://vagon.metro.ru/passenger/81-717.html 81-717/714 на сайце Мэтравагоны]
* [http://www.nomernoy.ru/story/010.html Тэхнічнае заданьне 81-717.6К/714.6К]
* [https://web.archive.org/web/20110415200233/http://www.metromost.com/alb/047.htm Выпрабаваньні першага маскоўскага складу 81-717.6К, фатаграфіі]
* [http://метрофото.рф/нумарное фатаграфіі 81-717/714 (нумарны) на сайце мэтрафота.рф]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://метрофото.рф/нумарны-6 фатаграфіі 81-717.6 і 81-717.6к у фотагалерэі мэтрапалітэнаў СНД]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
{{Добры артыкул}}
{{Вагоны мэтро}}
[[Катэгорыя:Вагоны мэтро]]
otacq1e8w9hen8bb9j1yp36646zykx0
Вагон мэтро тыпу Е
0
126306
2620545
2275288
2025-06-18T04:40:59Z
CommonsDelinker
521
Выява [[c:file:Wiki-e.jpg]] замененая на [[c:file:E_subway_train_at_Studentskaya_station.jpg]] карыстальнікам [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]. Прычына: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name).
2620545
wikitext
text/x-wiki
{{Вагон мэтро
|сэрыя = Тып Е
|завадзкое пазначэньне = 81-703
|выява = [[Файл:E subway train at Studentskaya station.jpg|300пкс]]
|вытворца = [[Мыцішчанскі машынабудаўнічы завод]]
|пэрыяд выпуску = 1959 (досьледны), 1963
|пэрыяд эксплюатацыі = 1960 (досьледны), 1963
|усяго выраблена =
|нумарацыя =
|тара = 31,7 т
|даўжыня = 19 166 мм
|шырыня = 2700 мм
|вышыня = 3665 мм
|хуткасьць = 90 км/г
|паскарэньне/замядленьне = 1,2 м,с²/1,1 м,с²
|тып тормазу = [[Тормаз Вэстынгаўза]]
|магутнасьць = 4х68 кВт
|дыямэтар колаў = 780 мм
|пасажыраёмістасьць = 264
|выкарыстоўваецца = [[СССР]], [[Расея]], [[Грузія]], [[Украіна]]
}}
'''[[Вагон мэтрапалітэну|Вагоны мэтрапалітэну]] тыпу Е''' сэрыйна выпускаліся ў 1963—1969 гадах (досьледныя ўзоры з 1959 году) [[Метровагонмаш|Мыцішчанскім машынабудаўнічым заводам]]. У наш час эксплюатуюцца ў Кіеве, Харкаве і Санкт-Пецярбургу толькі ў якасьці прамежкавых. У малых колькасьцях эксплюатуюцца таксама ў [[Тбіліскі мэтрапалітэн|Тбілісі]]. Эксплюатаваліся ў [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Маскве]] да 28 лютага 2008 году і ў [[Бакінскі мэтрапалітэн|Баку]] да 2001 году.
Вагоны Е адрозьніваюцца ад вагонаў папярэдняе [[Вагон мэтро тыпу_Д|сэрыі Д]] наяўнасьцю палосаў гафраваньня (у першага дасьледчага вагона № 3001 палосы гафраваньня былі толькі ў ніжняй частцы кузава). Таксама маюць шырэйшыя дзьверы і не маюць вокнаў паміж дзьвярыма і тарцом, процілеглай кабіне, з-за чаго немагчымая эксплюатацыя вагонаў гэтае сэрыі на лініях са станцыямі тыпу [[гарызантальны ліфт]].
З 1979 году ў Маскоўскім мэтрапалітэне ў вагонах гэтае сэрыі аздабленьне сьценаў салёну лінкрустам замянялася на [[плястык]]авую, а драўляныя рамы вокнаў нярэдка афарбоўваліся алейнаю фарбаю. Да нядаўняга часу ў пасажырскай эксплюатацыі ў [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Маскоўскім мэтрапалітэне]] заставаўся адзін лінейны лінкруставы вагон тыпу Е — № 3605. Ён жа зьяўляўся апошнім вагонам тыпу Е, які эксплюатаваўся з пасажырамі ў [[Маскоўскі мэтрапалітэн|Маскоўскім мэтро]]. У сьнежні 2007 году вагон быў пастаўлены на кансэрвацыю ў дэпо «Калускае» для музэю рухомага саставу. У лютым 2008 году вагон быў вернуты ў дэпо «Філі» і эксплюатаваўся ў якасьці рэзэрвовага на Арбацка-Пакроўскай лініі. Увесну 2008 году ён быў перададзены на [[адказнае захоўваньне]] ў дэпо «Новагірэева».
[[Файл:EKG-17i of Ezh-3 Moscow Rail Transport College.jpg|зьлева|міні|250пкс|Сілавы рэастатны кантролер ЭКГ-17І]]
Кожная вось вагона прыводзіцца асобным [[Цягавы электрарухавік|электрарухавіком]] ДК-108А гадзіньнікаваю магутнасьцю 68 квт праз [[Карданная перадача|карданную перадачу]]. Пуск [[Рэастатна-контакторная сыстэма кіраваньня|рэастатны]], выкарыстоўваецца перагрупоўка рухавікоў — пры ціску (становішча дзяржальні «Ход-1») і першапачатковым разгоне («становішча Ход-2») рухавікі злучаны пасьлядоўна, пры перакладзе дзяржальні [[Кантролер кіроўцы|кантролера]] ў становішча «Ход-3» рухавікі перамыкаюцца на пасьлядоўна-паралельнае (ПП) злучэньне, напруга на іх павялічваецца ўдвая. Пераключэньні ў сілавым ланцугу выконвае ўсталяваны пад вагонам рэастатны кантролер ЭКГ-17І.
== Мадыфікацыі ==
Сэрыйных мадыфікацыяў не існавала, але былі досьледныя.
* '''Еі''' — досьледны варыянт з тырыстарна-імпульснаю сыстэмаю кіраваньня.
* '''Ер''' — новая каляска.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://vagon.metro.ru/passenger/e.html Пра вагоны тыпу Е на сайце «Мэтравагоны»]
{{Вагоны мэтро}}
[[Катэгорыя:Вагоны мэтро]]
nggeeo936nwnen2t7mnix35pueeldck
Карынтыянс Сан-Паўлу
0
126773
2620550
2620348
2025-06-18T07:55:45Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Sport_Club_Corinthians_Paulista?oldid=1295742268
2620550
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Карынтыянс
|Лягатып = Corinthians_Paulista.png
|ПоўнаяНазва = Sport Club Corinthians Paulista
|Заснаваны = 1 верасьня 1910
|Горад = [[Сан-Паўлу]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Арэна Карынтыянс]]
|Умяшчальнасьць = 47 605
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|КарынтыянсЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|Карынтыянс}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Кары́нтыянс'''» ({{мова-pt|Corinthians}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Сан-Паўлу]], [[Бразылія]], заснаваны ў 1910 годзе. 7-разовы [[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|чэмпіён Бразыліі]], 3-разовы ўладальнік [[Кубак Бразыліі па футболе|Кубка Бразыліі]], двухразовы пераможца [[Чэмпіянат сьвет па футболе сярод клюбаў|чэмпіянату сьвету сярод клюбаў]] (2000, 2012), уладальнік [[Кубак Лібэртадорэс|Кубка Лібэртадорэс]] (2012). Клюб быў заснаваны ў 1910 годзе групай працаўнікоў прамысловых прадпрыемстваў, пераважна партугальскага, італьянскага і гішпанскага паходжаньня, у надзеі стварыць народны клюб у горадзе Сан-Паўлу, які зможа канкураваць з элітнымі клюбамі.
«Карынтыянс» праводзіць свае хатнія матчы на стадыёне «[[Арэна Карынтыянс]]», дзе праводзіліся матчы [[чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|чэмпіянату сьвету па футболе 2014 году]], у тым ліку матч адкрыцьця. Асноўнымі колерамі клюбу зьяўляецца чорны і белы, гэтая камбінацыя выкарыстоўваецца ў форме каманды з 1920 году. Сярод вядомых гульцоў клюбу ўсіх часоў вярта вылучыць [[Жылмар]]а, [[Рабэрту Рывэліну|Рывэліну]], [[Сакратэс]]а, [[Віёла|Віёлу]] і [[Рыкардыньню]].
== Гісторыя ==
У 1910 годзе сярод найвышэйшых саслоўяў [[Сан-Паўлу]] ўжо было створана некалькі прафэсійных футбольных клюбаў<ref>Parrish, Charles (2014). [https://www.worldcat.org/oclc/856053801 «Soccer around the world : a cultural guide to the world's favorite sport»]. John Nauright. Santa Barbara, California. — ISBN 978-1-61069-302-8.</ref>, сярод якіх былі «[[Паўлістану Сан-Паўлу|Паўлістану]]», «Атлетык» і «АА Палмэйрас». Ніжэйшыя класы, выключаныя ад гэтых клюбаў праз сацыяльна-эканамічны падзел, заснавалі свае ўласныя клюбы.
[[Файл:Corinthians 1914 lineup.jpg|значак|зьлева|Каманда пераможцаў чэмпіянату штату Сан-Паўлу 1914 году.]]
Насуперак тэндэнцыі, група зь пяці рабочых чыгункі Сан-Паўлу, сярод якіх былі Жаакім Амброз і Антані Пэрэйра (маляры сьцен), Рафаэл Пэронэ (шавец), Ансэлму Карэя (кіроўца) і Карлус Сылва (разнарабочы), якія былі жыхарамі раёну [[Бон-Рэтыру]], абмеркавалі стварэньне ўласнага клюбу. Натхненьнем для мужчынаў стаў футбольны матч 31 жніўня 1910 году з удзелам лёнданскага клюбу «[[Карынтыян Лёндан|Карынтыян]]», які гастраляваў па Бразыліі<ref name="folha">[https://web.archive.org/web/20131102171251/http://almanaque.folha.uol.com.br/esporte_5dez1976b.htm «No Bom Retiro, em 1910, Começa Esta História»]. Folha de S.Paulo.</ref>. Пасьля некалькіх ажыўленых спрэчак агульная думка прывяла спартоўцаў да адной мары. 1 верасьня 1910 году група дамовілася сустрэцца пасьля сутоньня ў публічным месцы. У тую ноч а 20:30 па бразыльскім часе на вуліцы Руа Жузэ Паўліну памянёныя пяцёра рабочых зноў сабраліся разам з сваімі гасьцямі і суседзямі. У тую ноч быў зафундаваны клюб поруч зь ягонай радай дырэктароў, а першым прэзыдэнтам клюбу стаў Мігел Батальля<ref name="folha"/>. «Карынтыянс» згуляў свой першы матч 10 верасьня 1910 году на выезьдзе супраць «Уніян да Лапа», паважанага аматарскага клюбу Сан-Паўлу, але трываў паразу зь лікам 1:0. 14 верасьня [[Луіс Фабі]] правёў першы гол каманды ў гісторыі ў браму «Эстрэлы Полар», яшчэ аднаго аматарскага клюбу гораду, дзякуючы чаму «Карынтыянс» выйграў свой першы матч (2:0).
[[Файл:Roberto Rivelino 1974.jpg|значак|[[Рабэрту Рывэліну]] ўважаецца адным з самых слынных футбалістаў клюбу ўсіх часоў.]]
Дзякуючы добрым вынікам і ўзрослай колькасьці заўзятараў, «Карынтыянс» далучыўся да [[Ліга Паўліста|Лігі Паўлісты]] пасьля перамогі ў двух адборачных гульнях і ўпершыню згуляў у чэмпіянаце штату Сан-Паўлу ў 1913 годзе. Усяго праз год пасьля далучэньня да лігі клюб упершыню стаў чэмпіёнам, а праз два гады зноў паўтарыў посьпех. У той час у Сан-Паўлу было шмат каманд, якія хутка перамагалі і зьнікалі, і падчас першага трэнаваньня пасьля перамогі «Карынтыянс» побач з полем усталяваў банэр з надпісам «Гэтая каманда вытрымае». 1922 год, у стагодзьдзе незалежнасьці Бразыліі, быў адзначаны пачаткам гегемоніі «Карынтыянс» у чэмпіянаце штату Сан-Паўлу. Паколькі ў той час футбольныя турніры амаль выключна ладзіліся ў [[Рыю-дэ-Жанэйру (штат)|Рыю-дэ-Жанэйру]] і Сан-Паўлу, чэмпіёны гэтых штатаў уважаліся двума найлепшымі клюбамі Бразыліі.
На пачатку 1950-х гадоў «Карынтыянс» увайшоў у гісторыю чэмпіянату Сан-Паўлу. У 1951 годзе каманда ў складзе Карбонэ, Клаўдыю, Луізыньню, Балтазара і Марыю паклала на рахунак 103 галы ў трыццаці матчах чэмпіянату Сан-Паўлу, цэліўшы ў сярэднім 3,43 галы за гульню. Карбонэ стаў найлепшым бамбардзірам спаборніцтва з 30 галамі. Клюб таксама выйграў чэмпіянат Сан-Паўлу ў 1952 і 1954 гадах. У 1953 годзе ў [[Вэнэсуэла|Вэнэсуэле]] «Карынтыянс» здабыў Малы кубак сьвету, які многія лічаць папярэднікам сусьветнага клюбнага чэмпіянату. Тады бразыльская каманда, замяніўшы «[[Вашку да Гаму Рыю-дэ-Жанэйру|Вашку да Гаму]]», выправіліся ў [[Каракас]], дзе перамаглі «[[Рома Рым|Рому]]», «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёну]]» і зборную Каракасу. Пасьля гэтага цягам двух дзесяцігодзьдзяў камандзе бракавала посьпехаў, а наступная перамога ў чэмпіянаце штату была здабытая толькі ў 1977 годзе.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Evolução Uniforme Corinthians.png|значак|Эвалюцыя формы «Карынтыянсу».]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 7
:: 1990, 1998, 1999, 2005, 2011, 2015, 2017
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 3
:: 1995, 2002, 2009
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 1
:: 1991
* '''[[Ліга Паўліста|Чэмпіён штату Сан-Паўлу]]''': 31
:: 1914, 1916, 1922, 1923, 1924, 1928, 1929, 1930, 1937, 1938
:: 1939, 1941, 1951, 1952, 1954, 1977, 1979, 1982, 1983, 1988
:: 1995, 1997, 1999, 2001, 2003, 2009, 2013, 2017, 2018, 2019
:: 2025
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2012
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2013
* '''[[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|Клюбны чэмпіянат сьвету]]''': 2
:: 2000, 2012
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Угу Соўза]]||1999}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Матэўзыньню]]||2000}}
{{Гулец|3|{{Сьцяг Эквадору}}|Аб|[[Фэлікс Эдуарда Торэс|Фэлікс Торэс]]||1997}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Андрэ Рамальлю]]||1992}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Эквадору}}|Аб|[[Дыега Палясіяс]]||1999}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Майкон дэ Андрадэ Барбэран|Майкон]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Шахтар Данецк|Шахтар]]|1997}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Аргентыны}}|ПА|[[Радрыга Гара]]||1998}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Юры Албэрту]]||2001}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Нідэрляндаў}}|Нап|[[Мэмфіс Дэпай]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Парагваю}}|Нап|[[Анхэль Радрыга Рамэра|Анхэль Рамэра]]||1992}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Густаву Энрыке]]||1993}}
{{Гулец|14|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Раніеле]]||1996}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Джаванэ Сантана]]||2003}}
{{Гулец|19|{{Сьцяг Пэру}}|ПА|[[Андрэ Карыльлё]]||1991}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Пэдру Раул]]||1996}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Матэўс Біду]]||1999}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|22|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Эктар Эрнандэс Марэра|Эктар Эрнандэс]]||1995}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Карлус дэ Мэнэзэс Жуніяр|Кака]]||1999}}
{{Гулец|27|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Брэну Бідан]]||2005}}
{{Гулец|31|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Кайке Фэрары]]||2004}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Матэўс Данэльлі]]||2002}}
{{Гулец|33|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Лео Мана]]||2004}}
{{Гулец|35|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Шарлес Матус]]||1996}}
{{Гулец|37|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Раян Густаву дэ Ліма|Раян Густаву]]||2003}}
{{Гулец|41|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Рэнату Сантус да Крус|Рэнату Сантус]]||2004}}
{{Гулец|43|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Талес Магна]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Нью-Ёрк Сіці|Нью-Ёрк Сіці]]|2002}}
{{Гулец|46|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Уга Фэрэйра дэ Фарыяс|Уга Фэрэйра]]||1997}}
{{Гулец|47|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Жуан Пэдру Чока|Чока]]||2003}}
{{Гулец|70|{{Сьцяг Вэнэсуэлы}}|ПА|[[Хасэ Андрэс Мартынэс|Хасэ Мартынэс]]||1994}}
{{Гулец|77|{{Сьцяг Італіі}}|ПА|[[Ігар Каранаду]]||1992}}
{{Гулец|80|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Алекс Сантана]]||1995}}
{{Канец складу}}
== Вядомыя гульцы ==
{|
|- style="vertical-align: top;"
|
* Нэка (1913—1930)
* Сэрвілію (1938—1949)
* Дамінгас да Гія (1944—1947)
* Клаўдыю (1945—1957)
* Балтазар (1945—1957)
* Луізыньню (1949—1967)
* Жылмар (1951—1961)
* Рабэрту Рывэліна (1965—1974)
* Дына Сані (1965—1968)
|
|
* Зэ Марыя (1970—1983)
* Уладзімер Радрыгес (1972—1985, 1987)
* Біра-Біра (1978—1989)
* [[Сакратэс]] (1978—1984)
* Валтэр Касаграндэ (1980—1984, 1985—1986, 1994—1995)
* [[Віёла]] (1988—1989, 1992—1995)
* [[Рывалду]] (1993—1994)
* Марсэліньню Карыёка (1993—1997, 1997—2001, 2006)
|
|
* [[Луізан]] (1999—2002)
* Эдылсан (1997—2000)
* [[Вампэта]] (1998—2000, 2002—2003, 2007-)
* [[Дыда]] (1999—2001, 2002)
* [[Карляс Тэвэс]] (2005—2006)
* [[Раналду]] (2009—2011)
* [[Рабэрту Карлас]] (2010—2011)
* Адрыяну (2011—2012)
|}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.corinthians.com.br Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Сан-Паўлу]]
j0yy978or4bxh2mn9ockzc94hvd40ew
Рэнова Джэпчыштэ
0
129464
2620596
2522898
2025-06-18T10:52:46Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620596
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Рэнова
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Fudbalski klub Renova Džepčište
|Заснаваны = 2003
|Горад = [[Джэпчыштэ]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Гарадзкі стадыён (Тэтава)|Гарадзкі стадыён]], [[Тэтава]]
|Умяшчальнасьць = 15 000
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|РэноваДжэпЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|РэноваДжэпСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|РэноваДжэп}}
|Сайт = http://www.renova.com.mk/en/aktivitete-jo-ekonomike/kf-renova/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Рэнова'''» ({{мова-mk|Ренова}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Джэпчыштэ]]. Заснаваны ў 2003 годзе. [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе|Чэмпіён Паўночнай Македоніі]] (2010), уладальнік [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубка Паўночнай Македоніі]] (2012).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20131215143048/http://www.renova.com.mk/en/aktivitete-jo-ekonomike/kf-renova/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Джэпчыштэ]]
kxwygnee2ia6t2fs729r94d02kjhbi9
Гапаэль Іроні Кір’ят-Шмана
0
130892
2620575
2523301
2025-06-18T09:18:14Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620575
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гапаэль Кір’ят-Шмана
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = מועדון כדורגל הפועל עירוני קרית שמונה
|Заснаваны = 2000
|Горад = [[Кір’ят-Шмана]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Гарадзкі стадыён (Кір’ят-Шмана)|Гарадзкі]]
|Умяшчальнасьць = 5300
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльІроЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльІроСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльІро}}
|Сайт = http://www.iturank8.co.il/emall/shopHome.asp?sc=1895
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
}}
«'''Гапаэль'''» — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Кір’ят-Шмана|Кір’ят-Шманы]]. Заснаваны ў 2000 годзе. [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|Чэмпіён Ізраілю]] (2012), уладальнік [[Кубак Ізраілю па футболе|Кубка Ізраілю]] (2014).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20080301175912/http://www.iturank8.co.il/emall/shopHome.asp?sc=1895 Афіцыйны сайт]
{{Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе}}
[[Катэгорыя:Кір’ят-Шмана]]
4gnh3cdpxbosio1ji4hrlwt6c53wezi
Д’ёр (футбольны клюб)
0
133229
2620562
2522931
2025-06-18T08:04:44Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620562
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Д’ёр
|Лягатып = Győri ETO FC.svg
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Д’ёр]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[ЭТО-Парк]]
|Умяшчальнасьць = 16 000
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДёрЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДёрСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Дёр}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Д’ёр'''» ({{мова-hu|Győr}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Д’ёр]]у. Заснаваны ў 1904 годзе. Чатырохразовы [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе|чэмпіён Вугоршчыны]], чатырохразовы ўладальнік [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубка Вугоршчыны]], уладальнік [[Супэркубак Вугоршчыны па футболе|Супэркубку Вугоршчыны]] (2013).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.eto.hu/ Афіцыйны сайт]
{{Нацыянальны чэмпіянат Вугоршчыны па футболе}}
[[Катэгорыя:Д’ёр]]
aacn5tjd6yz59wkc0apqtsrmdc2gf3i
Пелістэр Бітала
0
133761
2620602
2522895
2025-06-18T10:56:28Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620602
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Пелістэр
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = ФК Пелистер Битола
|Заснаваны = 1945
|Горад = [[Бітала]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Тумбе Кафе]]
|Умяшчальнасьць = 8000
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПелістэрБіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПелістэрБіСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПелістэрБі}}
|Сайт = http://www.fkpelister.com.mk/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Пелістэр'''» ({{мова-mk|Пелистер}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Бітала|Біталы]]. Заснаваны ў 1945 годзе. Двухразовы ўладальнік [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубка Паўночнай Македоніі]] (2001, 2017).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fkpelister.com.mk/ Афіцыйны сайт]
{{Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Бітала]]
7zeo63udxhavy6nyi2zoffww369sta6
Уніён 05 Кейл
0
133788
2620586
2580885
2025-06-18T10:28:03Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620586
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Уніён 05 Кейл
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Union 05 Football Club De Kayl Tetange
|Заснаваны = 2005
|Горад = [[Кейл (Люксэмбург)|Кейл]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Віктор Маршаль (стадыён)|Віктор Маршаль]], [[Тэтанж]]
|Умяшчальнасьць =
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Уніён05КейЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Уніён05КейСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Уніён05Кей}}
|Сайт = http://www.union05.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Уніён'''» — люксэмбурскі футбольны клюб з гораду [[Кейл (Люксэмбург)|Кейлу]]. Заснаваны ў 2005 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20130625165952/http://www.union05.lu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Кейл]]
lb7d5m6eqp4vk7ngow9qt0yasjduqf3
Магілёў-Падольскі
0
134494
2620605
2550737
2025-06-18T11:32:03Z
Spokiyny
90749
2620605
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Украіна
|Назва = Магілёў-Падольскі
|Назва ў родным склоне = Магілёў-Падольскага
|Назва ўкраінскай мовай = Могилів-Подільський
|Вобласьць = [[Віньніцкая вобласьць|Віньніцкая]]
|Раён = [[Магілёў-Падольскі раён|Магілёў-Падольскі]]
|Тэрытарыяльная грамада = Магілёў-Падольская
}}
'''Магілёў-Падольскі''' ({{мова-uk|Могилів-Подільський}}) — [[горад|места]] ў [[Віньніцкая вобласьць|Віньніцкай вобласьці]] [[Украіна|Ўкраіны]]. Плошча 21,63 км². Насельніцтва 32 900 чал. (2024).
== Гісторыя ==
* [[1595]]: першыя згадкі ў гістарычных крыніцах.
* [[1743]]: магдэбурскае права.
* [[1796]]: атрымаў статус места.
== Насельніцтва ==
{| align="center" border="0" cellspacing="2" cellpadding="5" style="border:1px solid #AAAAAA;"
|-bgcolor="#AAAAAA;"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Насельніцтва
|-bgcolor="#EEEEEE"
! 1979 !! 1989 !! 2001 !! 2012
|- bgcolor="#FFFFFF"
| align=center| 31 303
| align=center| 36 003
| align=center| 32 853
| align=center| 32 250
|}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Віньніцкая вобласьць}}
[[Катэгорыя:Гарады Ўкраіны]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Віньніцкай вобласьці]]
o17zhx1epggm1cjn0eh36t65g9iw0fx
Ольбарг (футбольны клюб)
0
135206
2620483
2522757
2025-06-17T13:22:10Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620483
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Ольбарг
|Лягатып = Aalborg Boldspilklub.svg
|ПоўнаяНазва = Aalborg Boldspilklub
|Заснаваны = 1 траўня 1885
|Горад = [[Ольбарг]], [[Данія]]
|Стадыён = [[Норд’юске Арэна]]
|Умяшчальнасьць = 13 800
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|ОльбаргЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|ОльбаргСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|Ольбарг}}
|Прыналежнасьць = Дацкія
}}
«'''О́льбарг'''» ({{мова-da|Aalborg}}) — дацкі футбольны клюб з гораду [[Ольбарг]]у. Заснаваны ў 1885 годзе. Чатырохразовы [[Чэмпіянат Даніі па футболе|чэмпіён Даніі]], трохразовы ўладальнік [[Кубак Даніі па футболе|Кубка Даніі]]. У [[Чэмпіянат Даніі па футболе 2013—2014 гадоў|сэзоне 2013—2014 гадоў]] клюб здолеў зьдзейсьніць залаты дубль, атрымаўшы перамогу ў чэмпіянаце і кубку краіны.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20110726144630/http://fodbold.aabsport.dk/ Афіцыйны сайт]
{{Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Ольбарг (камуна)]]
q677d110a105cv7jdxx2ij1gcboa3np
Гонвэд Будапэшт
0
135671
2620558
2522948
2025-06-18T08:01:34Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620558
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гонвэд
|Лягатып = Budapest Honved FC.svg
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Будапэшт]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Божык (стадыён)|Божык]]
|Умяшчальнасьць = 6000
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГонвэдБудаЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГонвэдБудаСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГонвэдБуда}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Гонвэд'''» ({{мова-hu|Honvéd}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Будапэшт]]у. Заснаваны ў 1909 годзе. 14-разовы [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе|чэмпіён Вугоршчыны]], сяміразовы ўладальнік [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубка Вугоршчыны]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.honvedfc.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Спорт у Будапэшце]]
[[Катэгорыя:Футбольныя клюбы, заснаваныя ў 1909 годзе]]
nox3pk4bka29adapq3bvcw03ztdk0oy
Этцэла Этэльбрук
0
136152
2620587
2523147
2025-06-18T10:28:37Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620587
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Этцэла
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Football Club Etzella Ettelbruck
|Заснаваны = 21 траўня 1917
|Горад = [[Этэльбрук]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Штадэ Ам Дайх]]
|Умяшчальнасьць = 2020
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ЭтцэлаЭтэлЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ЭтцэлаЭтэлСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ЭтцэлаЭтэл}}
|Сайт = http://www.fc-etzella.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Этцэла'''» ({{мова-lb|Etzella}}) — люксэмбурскі футбольны клюб з гораду [[Этэльбрук]]у. Заснаваны ў 1917 годзе. Уладальнік [[Кубак Люксэмбургу па футболе|Кубка Люксэмбургу]] (2001).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20050408090844/http://www.fc-etzella.lu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Этэльбрук]]
aipdq30latgxksxxi67wb7gixqtrgxv
Вашаш Будапэшт
0
138153
2620559
2522945
2025-06-18T08:02:21Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620559
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Вашаш
|Лягатып = Vasas SC.svg
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Будапэшт]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Рудольф Ілоўскі (стадыён)|Рудольф Ілоўскі]]
|Умяшчальнасьць = 18 000
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ВашашБудапЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ВашашБудапСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ВашашБудап}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
| pattern_la1 = _vasas1617h
| pattern_b1 = _vasas1617h
| pattern_ra1 = _vasas1617h
| pattern_sh1 = _adidaswhite
| pattern_so1 = _3_stripes_on_white_top
| leftarm1 = FF0000
| body1 = FF0000
| rightarm1 = FF0000
| shorts1 = 0E22E9
| socks1 = FF0000
| pattern_la2 = _vasas1617a
| pattern_b2 = _vasas1617a
| pattern_ra2 = _vasas1617a
| pattern_sh2 =
| pattern_so2 =
| leftarm2 = C0C0C0
| body2 = C0C0C0
| rightarm2 = C0C0C0
| shorts2 = C0C0C0
| socks2 = FFFFFF
| pattern_la3 = _vasas1617t
| pattern_b3 = _vasas1617t
| pattern_ra3 = _vasas1617t
| pattern_sh3 = _adidaswhite
| pattern_so3 = _3_stripes_on_white_top
| leftarm3 = 8B0000
| body3 = 8B0000
| rightarm3 = 8B0000
| shorts3 = 8B0000
| socks3 = 8B0000
}}
«'''Вашаш'''» ({{мова-hu|Vasas}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Будапэшт]]у. Заснаваны ў 1911 годзе. Шасьціразовы [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе|чэмпіён Вугоршчыны]], чатырохразовы ўладальнік [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубка Вугоршчыны]].
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.vasassc.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Спорт у Будапэшце]]
[[Катэгорыя:Футбольныя клюбы, заснаваныя ў 1911 годзе]]
[[Катэгорыя:1911 год у Вугоршчыне]]
qj6nix5wefn6l7otbw0h39j7uyo3nem
Путнікі (Маладэчанскі раён)
0
138382
2620578
1822603
2025-06-18T09:53:07Z
Ліцьвін
847
стыль
2620578
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Путнікі}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Путнікі
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Путнікаў
|Трансьлітараваная назва = Putniki
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Менская вобласьць|Менская]]
|Раён = [[Маладэчанскі раён|Маладэчанскі]]
|Сельсавет = [[Радашкавіцкі сельсавет|Радашкавіцкі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 119
|Год падліку колькасьці = 2010
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 222322
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 9
|Шырата сэкундаў = 49
|Даўгата градусаў = 27
|Даўгата хвілінаў = 9
|Даўгата сэкундаў = 54
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Пу́тнікі'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Менская вобласьць}} С. 291</ref> — [[вёска]] ў [[Маладэчанскі раён|Маладэчанскім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]. Путнікі ўваходзяць у склад [[Радашкавіцкі сельсавет|Радашкавіцкага сельсавету]].
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 165 чалавек
* 2010 год — 119 чалавек
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Радашкавіцкі сельсавет}}
{{Маладэчанскі раён}}
[[Катэгорыя:Радашкавіцкі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Маладэчанскага раёну]]
or23zd2t49ejgqf04mv7jv3df9f8goh
Бнэй Ягуда Тэль-Авіў
0
140341
2620573
2523316
2025-06-18T09:17:36Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620573
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Бнэй Ягуда
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = מועדון כדורגל בני יהודה תל אביב
|Заснаваны = 1936
|Горад = [[Тэль-Авіў]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Блумфілд (стадыён)|Блумфілд]]
|Умяшчальнасьць = 29 400
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|БнэйЯгудаТЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|БнэйЯгудаТСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|БнэйЯгудаТ}}
|Сайт = http://www.bneiyehuda.com/
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
}}
«'''Бнэй Ягуда'''» — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Тэль-Авіў|Тэль-Авіва]]. Заснаваны ў 1936 годзе. [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|Чэмпіён Ізраілю]] (1990), чатырохразовы ўладальнік [[Кубак Ізраілю па футболе|Кубка Ізраілю]] (1968, 1981, 2017, 2019).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bneiyehuda.com/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Спорт у Тэль-Авіве]]
qi0lto4mviu5wahtdp5wbpo9dtmppz0
Гарызонт Турнава
0
142133
2620598
2235848
2025-06-18T10:53:46Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620598
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гарызонт
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Фудбалски клуб Хоризонт Турново
|Заснаваны = 1950
|Горад = [[Турнава]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Кукуш]]
|Умяшчальнасьць = 1500
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГарызонтТуЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГарызонтТуСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГарызонтТу}}
|Сайт = http://fkhorizont-turnovo.com/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Гарызонт'''» ({{мова-mk|Хоризонт}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Турнава]]. Заснаваны ў 1950 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20130609124512/http://fkhorizont-turnovo.com/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Турнава]]
a700bqb5cj4ggu09eqg8vv56qvdh7rk
Пабеда Прылеп
0
144737
2620600
2235849
2025-06-18T10:54:48Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620600
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Пабеда
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = ФК Победа АД Прилеп
|Заснаваны = 1941
|Горад = [[Прылеп]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Гоцэ Дэлчэў (стыдыён)|Гоцэ Дэлчэў]]
|Умяшчальнасьць = 15 000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр = [[Яне Нікалоскі]]
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПабедаПрылЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПабедаПрылСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ПабедаПрыл}}
|Сайт = http://www.fkpobeda.com.mk/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Пабеда'''» ({{мова-mk|Победа}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Прылеп]]у. Заснаваны ў 1941 годзе. У 2010 годзе клюб быў адноўлены. Двухразовы [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе|чэмпіён Паўночнай Македоніі]] (2004, 2007), уладальнік [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубка Паўночнай Македоніі]] (2002).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fkpobeda.com.mk/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Прылеп]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1941 годзе]]
8d2qkdaznv0zptg348dbm1hdnyv0ox3
Гам Бэнфіка
0
144782
2620589
2330276
2025-06-18T10:30:30Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620589
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гам Бэнфіка
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Football Club Rapid Mansfeldia Hamm Benfica
|Заснаваны = 26 сакавіка 2004
|Горад = [[Гам]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Люксэмбург-Сэнтс]], [[Люксэмбург (горад)|Люксэмбург]]
|Умяшчальнасьць = 2800
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГамБэнфікаЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГамБэнфікаСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГамБэнфіка}}
|Сайт = http://www.rmhb.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Гам Бэнфіка'''» ({{мова-lb|Hamm Benfica}}) — люксэмбурскі футбольны клюб з раёну [[Гам]]у. Заснаваны ў 2004 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.rmhb.lu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Гам]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2004 годзе]]
cxft77zaea8mkjhfze9lcka0fnkf7lj
Гапаэль Рамат-Ган
0
146191
2620569
2523326
2025-06-18T09:07:07Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620569
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гапаэль Рамат-Ган
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = מועדון כדורגל הפועל רמת גן גבעתיים
|Заснаваны = 1927
|Горад = [[Рамат-Ган]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Вінтэр (стадыён)|Вінтэр]]
|Умяшчальнасьць = 8000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРамЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРамСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРам}}
|Сайт = http://www.hapoelrg-fc.co.il/
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
}}
«'''Гапаэль'''» — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Рамат-Ган]]у. Заснаваны ў 1927 годзе. [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|Чэмпіён Ізраілю]] (1964), двухразовы ўладальнік [[Кубак Ізраілю па футболе|Кубка Ізраілю]] (2003, 2013).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.hapoelrg-fc.co.il/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Рамат-Ган]]
tcgexym206jngro4pn1pe0iry3ls6gs
Гапаэль Раанана
0
147160
2620570
2523324
2025-06-18T09:07:33Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620570
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гапаэль Раанана
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = עמותת הפועל רעננה מחלקת כדורגל
|Заснаваны = 1972
|Горад = [[Раанана]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Муніцыпальны стадыён (Нэтанія)|Муніцыпальны]], [[Нэтанія]]
|Умяшчальнасьць = 13 610
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРааЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРааСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльРаа}}
|Сайт = http://www.hapoel-raanana.co.il/
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
| pattern_la1=|pattern_b1=|pattern_ra1=|
leftarm1=FF0000|body1=FF0000|rightarm1=FF0000|shorts1=FF0000|socks1=FF0000|
pattern_la2=|pattern_b2=|pattern_ra2=|
leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF|
pattern_la3=|pattern_b3=|pattern_ra3=|
leftarm3=000000|body3=000000|rightarm3=000000|shorts3=000000|socks3=000000|
}}
«'''Гапаэль'''» ({{мова-he|עמותת הפועל רעננה מחלקת כדורגל}}) — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Раанана|Раананы]]. Заснаваны ў 1972 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20131005001733/http://www.hapoel-raanana.co.il/ Афіцыйны сайт]{{ref-he}}
[[Катэгорыя:Раанана]]
faosq5o3x65hq3hozsrg5x2ychcsy68
Галадаш Сомбатхэй
0
148123
2620556
2587861
2025-06-18T08:00:15Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620556
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Галадаш
|Лягатып = Szombathelyi Haladás.png
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Сомбатхэй]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Роганчы ўці (стадыён)|Роганчы ўці]]
|Умяшчальнасьць = 9500
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГаладашСомЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГаладашСомСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ГаладашСом}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Галадаш'''» ({{мова-hu|Haladás}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Сомбатхэй|Сомбатхэю]]. Заснаваны ў 1919 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20091002040739/http://www.haladas.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Сомбатхэй]]
80aw7dbhfqpvaotdwaw2o5q7iwz9r1j
Пэч (футбольны клюб)
0
148551
2620555
2522951
2025-06-18T07:59:45Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620555
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Пэч
|Лягатып = Pécsi MFC.svg
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Пэч]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Пэч (стадыён)|Пэч]]
|Умяшчальнасьць = 7160
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ПэчЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ПэчСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Пэч}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
'''Пэч''' ({{мова-hu|Pécs}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Пэч]]у. Заснаваны ў 1950 годзе. Уладальнік [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубка Вугоршчыны]] (1990).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://pmfc.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Пэч]]
hdj2us53b1rprcsg9ojqfj9hkq6cgbf
Бэнзін
0
150845
2620549
2416613
2025-06-18T07:41:14Z
W
11741
+[[Шаблён:Картка зь Вікізьвестак]] і крыніца: Бэнзіны аўтамабільныя // ААТ «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод]]», 2025 г. https://mnpz.by/by/products/benziny-avtomobilnye
2620549
wikitext
text/x-wiki
{{Картка зь Вікізьвестак}}
'''Бэнзі́н''' — сумесь лёгкіх [[вуглевадароды|вуглевадародаў]] з [[тэмпэратура кіпеньня|тэмпэратурай кіпеньня]] ад 30 да 200 °C.
[[Шчыльнасьць]] каля 0,75 г/см². [[цеплатворная здольнасьць паліва|Цеплатворная здольнасьць]] прыкладна 10500 [[ккал]]/кг (46 МДж/кг). Гаручая вадкасьць. Прызначаны для ўжываньня ў якасьці паліва.
Атрымліваецца шляхам [[перагонка|перагонкі]] [[нафта|нафты]], [[гідракрэкінг]]ам і, пры неабходнасьці далейшай [[араматызацыя|араматызацыі]] — [[Каталітычны крэкінг|каталітычным]] [[крэкінг]]ам і [[Каталітычны рыформінг|рыформінгам]]. Для адмысловых бэнзінаў характэрная дадатковая ачыстка ад непажаданых кампанэнтаў і зьмешваньне з карыснымі дадаткамі.
Вядомыя асобныя выпадкі, калі для вытворчасьці бэнзінаў ужываецца й іншая вуглевадародная сыравіна. Магчымы адгон бэнзінавых фракцыяўй са [[Смолы|смолаў]] [[Каксаваньне|паўкаксаваньня і каксаваньня]] з дадатковай іх ачысткай (напрыклад у [[Эстонская ССР|Эстонскай ССР]] бэнзін вырабляўся з [[Гаручы сланец|гаручых сланцаў]]). Вырабляюцца бэнзіны і з [[сынтэз-газ]]у (прадукт [[Газыфікацыя|газыфікацыі]] [[Вугаль|вугля]], канвэрсіі [[мэтан]]у) пры дапамозе [[Працэс Фішэра - Тропша|сынтын-працэсу]] ([[сынтэз Фішэра - Тропша]]), прадукты такой тэхналёгіі — [[сынтын]] і [[кагазін]]ы.
«Клясычная» [[тэхналёгія]] вытворчасьці [[аўтамабіль]]нага бэнзіну на сучасных [[нафтаперапрацоўчы завод|НПЗ]] прадугледжвае яго кампаўндаваньне (зьмешваньне) зь некалькіх складнікаў, галоўнымі зь якіх зьяўляюцца:
* прамагонны бэнзін (лёгкая нафта)
* ізамэрызат (прадукт [[ізамэрызацыя|ізамэрызацыі]] папярэдняга)
* рыфармат (прадукт [[Каталітычны рыформінг|рыформінгу]] цяжкай нафты)
* бэнзін [[Каталітычны крэкінг|каталітычнага крэкінгу]] (прадукт раскладаньня цяжкіх фракцыяў першаснай перагонкі)
* алькілят (прадукт [[алькілаваньне|алькілаваньня]] папярэдняга)
* бэнзін [[гідракрэкінг]]у (прадукт раскладаньня найбольш цяжкіх вадкіх фракцыяў, якія засталіся пасьля атмасфэрнай, а затым [[вакуўмная дыстыляцыя|вакуўмнай перагонкі]])
* мадыфікавальныя [[прысадка|прысадкі]] і дадаткі.
Найпрасьцейшая схема атрыманьня аўтамабільнага бэнзіну ўлучае адбор лёгкіх фракцыяў падчас грубай перагонкі нафты саматужным спосабам (у г. зв. «самаварах») з наступным падвышэньнем актанавага ліку даданьнем вялікай колькасьці прысадак («бадзяжніцтва»).
== Ужываньне ==
У канцы XIX стагодзьдзя, бэнзін не знаходзіў лепшага ўжываньня, чым антысэптычны сродак (бэнзін прадаваўся ў аптэках) і паліва для прымусаў. Часьцяком з нафты адганялі толькі [[газа|газу]], а ўсё астатняе, бэнзін улучна, або спальвалі, або проста выкідвалі. Аднак са зьяўленьнем [[РУЗ]], што працаваў паводле [[цыкль Ота|цыклю Ота]], бэнзін стаў адным з галоўных прадуктаў нафтаперапрацоўкі.
Бэнзін ужываецца як [[паліва]] для [[Карбюратарны рухавік|карбюратарных]] і [[інжэктарны рухавік|інжэктарных рухавікоў]], высакаімпульснае [[ракетнае паліва]] ([[Сынтын]]), у вытворчасьці [[парафін]]у, як [[рашчыньнік]], як гаручы матэрыял, сыравіна для нафтахіміі.
== Хімічны склад ==
Неэтыляваны аўтамабільны бэнзін 5-й экалягічнай клясы з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] ад 92 да 100 меў у сваім складзе:
* [[аксыгенат]]ы — 58 %;
* [[Арэны|араматычныя]] вуглевадароды — 35 %;
* [[Алькены|алефінавыя]] вуглевадароды — 18 %;
* ''[[этэр]]ы зь 5 і больш атамамі вугляроду (аксыгенаты)'' — 15 %;
* ''[[ізабутылавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 10 %;
* ''[[ізапрапілавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 10 %;
* ''[[трэтбутылавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 7 %;
* ''[[этаноль]] (аксыгенат)'' — 5 %;
* [[тлен]] — 2,7 %;
* [[бэнзоль]] — 1 %;
* ''[[мэтаноль]] (аксыгенат)'' — 1 %;
* [[смала|смалу]] — 50 мг/літар;
* [[серка|серку]] — 10 мг/кг;
* [[волава]] — 5 мг/літар<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Бэнзіны аўтамабільныя|спасылка=https://mnpz.by/by/products/benziny-avtomobilnye|выдавец=ААТ «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод]]»|мова=ru|дата публікацыі=2025|дата доступу=18 чэрвеня 2025}}</ref>.
== Паліўныя бэнзіны ==
=== Маторныя бэнзіны ===
[[Файл:Ambler's Texaco Gas Station4.JPG|thumb|АЗС у [[ЗША]]|200px]]
Асноўнымі якаснымі паказчыкамі маторных бэнзінаў зьяўляюцца:
* Выпаральнасьць і сумесеўтварэньне
* Дэтанацыйная ўстойлівасьць
* Схільнасьць да некіраванага ўзгараньня (напальнае запальваньне)
* Нагараўтварэньне і схільнасьць да адкладаў
* Хімічная стабільнасьць (індукцыйны пэрыяд)
* Каразыйная актыўнасьць
* Экалягічнасьць
* Таксычнасьць
Асноўнымі характарыстыкамі, што ўплываюць на дадзеныя паказчыкі, зьяўляюцца:
* Фракцыйны склад бэнзіну, вызначаны тэмпэратурамі пачатку і канца кіпеньня, выкіпаньня 10, 50 і 90% бэнзіну
* Вуглевадародны склад (улічваючы і іх будову)
* Утрыманьне [[сера|серы]], [[тлен]]зьмяшчальных злучэньняў, рашчыненых смолаў і мэталаў
Маторныя бэнзіны падзяляюцца на аўтамабільныя (А) і авіяцыйныя (Б). Авіяцыйныя бэнзіны адрозьніваюцца тым, што ўлучаюць больш лёгкіх фракцыяў і маюць больш высокі [[актанавы лік]]. Адрозьніваюць таксама летнія і зімовыя гатункі аўтамабільных бэнзінаў. У зімовых гатунках больш лёгкакіпячых фракцыяў, што паляпшае халодны пуск рухавіка. У падмурак клясыфікацыі бэнзінаў пакладзены так званы [[актанавы лік]]. Бэнзіны зь вялікім лікам валодаюць больш высокай устойлівасьцю да [[дэтанацыя|дэтанацыі]] і дазваляюць выкарыстоўваць рухавікі з больш высокай [[ступень сьціску|ступеньню сьціску]].
[[Малюнак:Old-Gas-Pumps.jpg|thumb]]
Прамагонны бэнзін, атрыманы шляхам [[перагонка|перагонкі]] [[нафта|нафты]], не валодае дэтанацыйнай устойлівасьцю, неабходнай для працы сучаснага рухавіка. Бэнзін маркі А-72 і ніжэй выкарыстоўваўся толькі ў маторах, распрацаваных да 1950 году.
Асноўныя кампанэнты высокаактанавых бэнзінаў атрымліваюць [[Каталітычны крэкінг|каталітычным крэкінгам]] і [[Каталітычны рыформінг|рыформінгам]]. Дадаткова выкарыстоўваюцца розныя прысадкі і [[антыдэтанатары]]. Іх выкарыстаньне абмежаванае стандартамі, абмежавана ўтрыманьне сьвінцу (таксычны [[тэтраэтылсьвінец]]), [[манган]]у і [[жалеза]] (нагараўтваральныя трыкарбанілманган і [[фэрацэн]]), смолаўтваральнага монамэтыланіліну (да 1,3%). Гэтак жа магчымае ўжываньне дадаткаў, што падвышаюць актанавы лік сумесі. Такімі дадаткамі зьяўляюцца тлензьмяшчальныя злучэньні ([[сьпірты]] і [[этэр (хімія)|этэры]]). Так напрыклад: [[актанавы лік]] [[этылявы сьпірт|этылявага сьпірту]] каля 120 пунктаў, а [[Мэтыл-трэт-бутылявы этэр|МТБЭ]] каля 130 пунктаў. Аднак іх утрыманьне абмежаванае з-за нізкай [[цеплатворная здольнасьць|цеплатворнай здольнасьці]] і [[тэмпэратура кіпеньня|тэмпэратуры кіпеньня]] да 15%. Часта для падвышэньня [[актанавы лік|актанавага ліку]] выкарыстоўваюць пабочны прадукт нафтахіміі [[талюол]] з АЛ роўным 115 пунктаў.
У Беларусі ўжываюцца наступныя маркі аўтамабільных бэнзінаў:
:* Нармаль-80 (А-76)
:* АІ-92 («рэгуляр»)
:* АІ-93 («рэгуляр»)
:* АІ-95 («прэміюм»)
:* АІ-98 («супэр»)
На беларускім рынку сустракаюцца розныя па якасьцях бэнзіны, напрыклад на «[[Нафтан]]е» па тэхнічных умовах выпускаюцца бэнзіны марак Нармаль-80 2-га кляса, А-92 неэтыляваны, АІ-95 неэтыляваны з палепшанымі экалягічнымі паказчыкамі. А на «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод|Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе]]» вырабляюць бэнзіны марак Нармаль-80 клясы 1-5, А-92 (АІ-92), А-95 (АІ-95).
У [[ЗША]] шырокае ўжываньне атрымалі сумесі бэнзінаў з этанолам да 20% (марка Е20) (гл. [[біяэтанол]]). А ў [[Бразылія|Бразыліі]] 20% утрыманьне этанолю зьяўляецца агульнапрынятым і даволі распаўсюджаныя сумесі з чыстым сьпіртам, якія ўжываюцца на аўтамабілях з адаптаванымі рухавікамі.
Пазначэньне бэнзінаў:
«А» — аўтамабільны бэнзін;
«Б» — авіяцыйны бэнзін;
«76» — лікавы індэкс — актанавы лік;
«І» — мэтад вызначэньня актанавага ліку (дасьледчы). Калі літара І адсутнічае — маторны мэтад.
== Бэнзіны-рашчыньнікі ==
Знайшлі ўжываньне вузкія лёгкакіпячыя прадукты каталітычнага рыформінгу ('''БР-2''') ці прамой перагонкі маласярністых нафтаў ('''БР-1''') (ДАСТ 443-76) у якасьці рашчыньніку для падрыхтоўкі гумовых [[клей|клеяў]] пры вытворчасьці друкарскіх [[фарбы|фарбаў]], [[масьціка|масьцік]]; для абястлушчваньня электраабсталяваньня, тканін, скуры, паверхні мэталаў перад нанясеньнем мэталічных пакрыцьцяў; для прамываньня [[падшыпнік]]аў, [[арматура|арматуры]] перад кансэрвацыяй, у вытворчасьці [[штучны мех|штучных мяхоў]]; для вырабу хуткасохлых алейных фарбаў і электраізаляцыйных [[лак]]аў; для выманьня [[Каніфоль|каніфолі]] з [[драўніна|драўніны]], падрыхтоўкі сьпірта-бэнзінавай сумесі для прамываньня друкаваных плятаў у электратэхнічнай вытворчасьці.
'''Экстракцыйныя бэнзіны''' (тэмпэратура кіпеньня 70-95°С) прамой перагонкі маласярністых нафтаў ужываюцца для экстракцыі [[Алеі|алеяў]], выманьня тлушчу з [[косткі|костак]], [[нікатын]]у з махоркавага лісьця, як рашчыньнік у гумовай і лакафарбавай прамысловасьці.
Маласярністы дэараматызаваны экстракцыйны бэнзін (тэмпэратура кіпеньня 70-85°С) ужываецца для выпрацоўкі алеяў у раёнах з гарачым кліматам (высокай выпаральнасьцю).
Атрыманы з рафінату каталітычнага рыформінгу (тэмпэратура кіпеньня 105—125°С), рашчыньнік '''БЛХ''' утрымоўвае галоўным чынам парафінавыя вуглевадароды лінейнай і ізамернай будовы, вырабляецца адмыслова для [[Лесахімія|лесахімічнай прамысловасьці]], і ўжываецца для выманьня [[каніфоль|каніфолі]] з драўнянай дранкі, часам пры падрыхтоўцы гумовых клеяў і лакавых рэцэптураў друкарскіх фарбаў.
Вузкую фракцыю прамой перагонкі (тэмпэратура кіпеньня 110—185°С) ('''азакерытавы рашчыньнік''') ужываюць для экстракцыі [[азакерыт]]у з руд.
Шырокае ўжываньне атрымаў '''Нэфрас З 50/170''' (ДАСТ 8505-80) (шырокая фракцыя прамой перагонкі маласярністых нафтаў ці рафінату каталітычнага рыформінгу), у якасьці рашчыньніку пры вытворчасьці штучных скур, для хімічнай чысткі тканін, прамываньні дэталяў перад рэмонтам, для змываньня з дэталяў супрацькаразійных пакрыцьцяў і інш.
Ксілёльны рафінат каталітычнага рыформінгу і талюолу з утрыманьнем араматыкі да 30% — '''Нэфрас САР''' ужываецца пры вытворчасьці маналітных кандэнсатараў.
Асабліва распаўсюджаны бэнзін-рашчыньнік для лакафарбавай прамысловасьці — '''[[Уайт-сьпірыт]]'''.
'''Нэфрас З 150/200''' вузкай фракцыі прамой перагонкі сярністых нафтаў, блізкі па ўласьцівасьцях і ўжываецца таксама як і ўайт-сьпірыт, аднак утрымоўвае больш серы і мае больш рэзкі пах.
У народзе лёгкакіпячыя бэнзіны рашчыньнікі побытавага ўжываньня часта завуць [[Бэнзін Галёш|«''Галёш''»]], акрамя таго на расейскім рынку сустракаецца прадукт [[Бэнзін Галёш|'''Нэфрас С2 80/120''']] падобны па складу на '''БР1''' і таварным найменьнем [[Бэнзін Галёш|«Галёш»]].
== Вытворчасьць, спажываньне і экспарт зь Беларусі ==
Аб’ём вытворчасьці аўтамабільнага бэнзіну ў 2008 годзе на прадпрыемствах галіны павялічыўся ў параўнаньні з 2007 годам на 4,8% і дасягнуў 3,33 млн.т.<ref>{{Навіна|аўтар=Мілена Ануфрыёнак|загаловак=Вытворчасьць прадукцыі нафтаперапрацоўкі ў Беларусі ўзрасла ў 2008 годзе на 15,5 працэнта да Br26 трлн.|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=323615|выдавец=[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]|дата публікацыі=19 студзеня 2009|дата доступу=6 студзеня 2014}}</ref>
Запасы гатовага аўтамабільнага бэнзіну на прадпрыемствах на 1 студзеня 2009 году склалі 10,5% да сярэднямесячнага аб’ёму вытворчасьці, дызпаліва — 1,1%, топачнага мазуту — 3,2%, алеяў — 92.1%.
У 2008 годзе Беларусь экспартавала 15.2 млн.т. нафтапрадуктаў.<ref>[https://archive.is/20120711010509/belstat.gov.by/homep/ru/indicators/ftrade1.php Белстат] Таблица «Экспорт важнейших видов продукции»</ref>. Пры гэтым амаль увесь экспарт нафтапрадуктаў адбываецца праз сыстэму электроннага гандлю канцэрну «[[Белнафтахім]]». Галоўнай прадукцыяй у агульным аб’ёме рэалізацыі праз гэту гандлёвую пляцоўку зьяўляюцца нафтапрадукты (41% складае дызпаліва, 23% — мазут, 17% — бэнзін, 19% разьмяркоўваюцца паміж рэшткавымі прадуктамі нафтаперапрацоўкі). 96% прадукцыі «[[Нафтан (завод)|Нафтана]]» сыходзіць на прыбалтыйскія порты. Прадукцыя [[Мазырскі НПЗ|Мазырскага НПЗ]] галоўным чынам таксама ідзе на Прыбалтыку, але гэта 81%. 19% застаецца на ўнутраных рынках найблізкіх краінаў — Украіны, дзяржаваў Усходняй Эўропы<ref>[http://chericov.belta.by/ru/news/republic?id=30 Белта]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Весь экспорт белорусских нефтепродуктов осуществляется через систему электронных торгов</ref>.
== Глядзіце таксама ==
* [[Асноўныя стадыі тэхналёгіі перапрацоўкі нафты]]
* [[Выхлапныя газы]]
* [[Напалм]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Усе нафтапрадукты|спасылка=https://www.naftan.by/be/Product/ProductList|выдавец=ААТ «[[Нафтан]]»|дата публікацыі=2025|дата доступу=18 чэрвеня 2025}}
* {{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Выбраная стратэгія|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=114867|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2013-07-31 140 (27505)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/114879/31lip-5.indd.pdf 5]|issn=1990-763X}}
* [http://www.nge.ru/g_2084-77.htm ДАСТ 2084-77 Бэнзіны аўтамабільныя]{{ref-ru}}
* [http://www.nge.ru/g_p_51105-97.htm ДАСТ Р 51105-97 Палівы для рухавікоў унутранага згараньня. Неэтыляваны бэнзін]{{ref-ru}}
* [http://www.avtotut.ru/repair/gas/ Эканомія бэнзіну — карысныя парады]{{ref-ru}}
[[Катэгорыя:Нафтапрадукты]]
[[Катэгорыя:Паліва]]
[[Катэгорыя:Канцэрагены групы 1 Міжнароднага агенцтва па дасьледаваньні рака]]
[[Катэгорыя:Рашчыньнікі]]
[[Катэгорыя:Галюцынагены]]
[[Катэгорыя:Хімічныя сумесі]]
6ujwrawb0hu4sno6nre64wr82fhc0lh
2620563
2620549
2025-06-18T08:13:41Z
W
11741
/* Хімічны склад */ .
2620563
wikitext
text/x-wiki
{{Картка зь Вікізьвестак}}
'''Бэнзі́н''' — сумесь лёгкіх [[вуглевадароды|вуглевадародаў]] з [[тэмпэратура кіпеньня|тэмпэратурай кіпеньня]] ад 30 да 200 °C.
[[Шчыльнасьць]] каля 0,75 г/см². [[цеплатворная здольнасьць паліва|Цеплатворная здольнасьць]] прыкладна 10500 [[ккал]]/кг (46 МДж/кг). Гаручая вадкасьць. Прызначаны для ўжываньня ў якасьці паліва.
Атрымліваецца шляхам [[перагонка|перагонкі]] [[нафта|нафты]], [[гідракрэкінг]]ам і, пры неабходнасьці далейшай [[араматызацыя|араматызацыі]] — [[Каталітычны крэкінг|каталітычным]] [[крэкінг]]ам і [[Каталітычны рыформінг|рыформінгам]]. Для адмысловых бэнзінаў характэрная дадатковая ачыстка ад непажаданых кампанэнтаў і зьмешваньне з карыснымі дадаткамі.
Вядомыя асобныя выпадкі, калі для вытворчасьці бэнзінаў ужываецца й іншая вуглевадародная сыравіна. Магчымы адгон бэнзінавых фракцыяўй са [[Смолы|смолаў]] [[Каксаваньне|паўкаксаваньня і каксаваньня]] з дадатковай іх ачысткай (напрыклад у [[Эстонская ССР|Эстонскай ССР]] бэнзін вырабляўся з [[Гаручы сланец|гаручых сланцаў]]). Вырабляюцца бэнзіны і з [[сынтэз-газ]]у (прадукт [[Газыфікацыя|газыфікацыі]] [[Вугаль|вугля]], канвэрсіі [[мэтан]]у) пры дапамозе [[Працэс Фішэра - Тропша|сынтын-працэсу]] ([[сынтэз Фішэра - Тропша]]), прадукты такой тэхналёгіі — [[сынтын]] і [[кагазін]]ы.
«Клясычная» [[тэхналёгія]] вытворчасьці [[аўтамабіль]]нага бэнзіну на сучасных [[нафтаперапрацоўчы завод|НПЗ]] прадугледжвае яго кампаўндаваньне (зьмешваньне) зь некалькіх складнікаў, галоўнымі зь якіх зьяўляюцца:
* прамагонны бэнзін (лёгкая нафта)
* ізамэрызат (прадукт [[ізамэрызацыя|ізамэрызацыі]] папярэдняга)
* рыфармат (прадукт [[Каталітычны рыформінг|рыформінгу]] цяжкай нафты)
* бэнзін [[Каталітычны крэкінг|каталітычнага крэкінгу]] (прадукт раскладаньня цяжкіх фракцыяў першаснай перагонкі)
* алькілят (прадукт [[алькілаваньне|алькілаваньня]] папярэдняга)
* бэнзін [[гідракрэкінг]]у (прадукт раскладаньня найбольш цяжкіх вадкіх фракцыяў, якія засталіся пасьля атмасфэрнай, а затым [[вакуўмная дыстыляцыя|вакуўмнай перагонкі]])
* мадыфікавальныя [[прысадка|прысадкі]] і дадаткі.
Найпрасьцейшая схема атрыманьня аўтамабільнага бэнзіну ўлучае адбор лёгкіх фракцыяў падчас грубай перагонкі нафты саматужным спосабам (у г. зв. «самаварах») з наступным падвышэньнем актанавага ліку даданьнем вялікай колькасьці прысадак («бадзяжніцтва»).
== Ужываньне ==
У канцы XIX стагодзьдзя, бэнзін не знаходзіў лепшага ўжываньня, чым антысэптычны сродак (бэнзін прадаваўся ў аптэках) і паліва для прымусаў. Часьцяком з нафты адганялі толькі [[газа|газу]], а ўсё астатняе, бэнзін улучна, або спальвалі, або проста выкідвалі. Аднак са зьяўленьнем [[РУЗ]], што працаваў паводле [[цыкль Ота|цыклю Ота]], бэнзін стаў адным з галоўных прадуктаў нафтаперапрацоўкі.
Бэнзін ужываецца як [[паліва]] для [[Карбюратарны рухавік|карбюратарных]] і [[інжэктарны рухавік|інжэктарных рухавікоў]], высакаімпульснае [[ракетнае паліва]] ([[Сынтын]]), у вытворчасьці [[парафін]]у, як [[рашчыньнік]], як гаручы матэрыял, сыравіна для нафтахіміі.
== Хімічны склад ==
Неэтыляваны аўтамабільны бэнзін 5-й экалягічнай клясы з [[Актанавы лік|актанавым лікам]] ад 92 да 100 меў у сваім складзе:
* [[аксыгенат]]ы — 58 %;
* [[Арэны|араматычныя]] вуглевадароды — 35 %;
* [[Алькены|алефінавыя]] вуглевадароды — 18 %;
* ''[[этэр]]ы зь 5 і больш атамамі вугляроду (аксыгенаты)'' — 15 %;
* ''[[ізабутылавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 10 %;
* ''[[ізапрапілавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 10 %;
* ''[[трэтбутылавы сьпірт]] (аксыгенат)'' — 7 %;
* ''[[этаноль]] (аксыгенат)'' — 5 %;
* [[тлен]] — 2,7 %;
* ''[[бэнзоль]] (алефінавы вуглевадарод)'' — 1 %;
* ''[[мэтаноль]] (аксыгенат)'' — 1 %;
* [[смала|смалу]] — 50 мг/літар;
* [[серка|серку]] — 10 мг/кг;
* [[волава]] — 5 мг/літар<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Бэнзіны аўтамабільныя|спасылка=https://mnpz.by/by/products/benziny-avtomobilnye|выдавец=ААТ «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод]]»|мова=ru|дата публікацыі=2025|дата доступу=18 чэрвеня 2025}}</ref>.
== Паліўныя бэнзіны ==
=== Маторныя бэнзіны ===
[[Файл:Ambler's Texaco Gas Station4.JPG|thumb|АЗС у [[ЗША]]|200px]]
Асноўнымі якаснымі паказчыкамі маторных бэнзінаў зьяўляюцца:
* Выпаральнасьць і сумесеўтварэньне
* Дэтанацыйная ўстойлівасьць
* Схільнасьць да некіраванага ўзгараньня (напальнае запальваньне)
* Нагараўтварэньне і схільнасьць да адкладаў
* Хімічная стабільнасьць (індукцыйны пэрыяд)
* Каразыйная актыўнасьць
* Экалягічнасьць
* Таксычнасьць
Асноўнымі характарыстыкамі, што ўплываюць на дадзеныя паказчыкі, зьяўляюцца:
* Фракцыйны склад бэнзіну, вызначаны тэмпэратурамі пачатку і канца кіпеньня, выкіпаньня 10, 50 і 90% бэнзіну
* Вуглевадародны склад (улічваючы і іх будову)
* Утрыманьне [[сера|серы]], [[тлен]]зьмяшчальных злучэньняў, рашчыненых смолаў і мэталаў
Маторныя бэнзіны падзяляюцца на аўтамабільныя (А) і авіяцыйныя (Б). Авіяцыйныя бэнзіны адрозьніваюцца тым, што ўлучаюць больш лёгкіх фракцыяў і маюць больш высокі [[актанавы лік]]. Адрозьніваюць таксама летнія і зімовыя гатункі аўтамабільных бэнзінаў. У зімовых гатунках больш лёгкакіпячых фракцыяў, што паляпшае халодны пуск рухавіка. У падмурак клясыфікацыі бэнзінаў пакладзены так званы [[актанавы лік]]. Бэнзіны зь вялікім лікам валодаюць больш высокай устойлівасьцю да [[дэтанацыя|дэтанацыі]] і дазваляюць выкарыстоўваць рухавікі з больш высокай [[ступень сьціску|ступеньню сьціску]].
[[Малюнак:Old-Gas-Pumps.jpg|thumb]]
Прамагонны бэнзін, атрыманы шляхам [[перагонка|перагонкі]] [[нафта|нафты]], не валодае дэтанацыйнай устойлівасьцю, неабходнай для працы сучаснага рухавіка. Бэнзін маркі А-72 і ніжэй выкарыстоўваўся толькі ў маторах, распрацаваных да 1950 году.
Асноўныя кампанэнты высокаактанавых бэнзінаў атрымліваюць [[Каталітычны крэкінг|каталітычным крэкінгам]] і [[Каталітычны рыформінг|рыформінгам]]. Дадаткова выкарыстоўваюцца розныя прысадкі і [[антыдэтанатары]]. Іх выкарыстаньне абмежаванае стандартамі, абмежавана ўтрыманьне сьвінцу (таксычны [[тэтраэтылсьвінец]]), [[манган]]у і [[жалеза]] (нагараўтваральныя трыкарбанілманган і [[фэрацэн]]), смолаўтваральнага монамэтыланіліну (да 1,3%). Гэтак жа магчымае ўжываньне дадаткаў, што падвышаюць актанавы лік сумесі. Такімі дадаткамі зьяўляюцца тлензьмяшчальныя злучэньні ([[сьпірты]] і [[этэр (хімія)|этэры]]). Так напрыклад: [[актанавы лік]] [[этылявы сьпірт|этылявага сьпірту]] каля 120 пунктаў, а [[Мэтыл-трэт-бутылявы этэр|МТБЭ]] каля 130 пунктаў. Аднак іх утрыманьне абмежаванае з-за нізкай [[цеплатворная здольнасьць|цеплатворнай здольнасьці]] і [[тэмпэратура кіпеньня|тэмпэратуры кіпеньня]] да 15%. Часта для падвышэньня [[актанавы лік|актанавага ліку]] выкарыстоўваюць пабочны прадукт нафтахіміі [[талюол]] з АЛ роўным 115 пунктаў.
У Беларусі ўжываюцца наступныя маркі аўтамабільных бэнзінаў:
:* Нармаль-80 (А-76)
:* АІ-92 («рэгуляр»)
:* АІ-93 («рэгуляр»)
:* АІ-95 («прэміюм»)
:* АІ-98 («супэр»)
На беларускім рынку сустракаюцца розныя па якасьцях бэнзіны, напрыклад на «[[Нафтан]]е» па тэхнічных умовах выпускаюцца бэнзіны марак Нармаль-80 2-га кляса, А-92 неэтыляваны, АІ-95 неэтыляваны з палепшанымі экалягічнымі паказчыкамі. А на «[[Мазырскі нафтаперапрацоўчы завод|Мазырскім нафтаперапрацоўчым заводзе]]» вырабляюць бэнзіны марак Нармаль-80 клясы 1-5, А-92 (АІ-92), А-95 (АІ-95).
У [[ЗША]] шырокае ўжываньне атрымалі сумесі бэнзінаў з этанолам да 20% (марка Е20) (гл. [[біяэтанол]]). А ў [[Бразылія|Бразыліі]] 20% утрыманьне этанолю зьяўляецца агульнапрынятым і даволі распаўсюджаныя сумесі з чыстым сьпіртам, якія ўжываюцца на аўтамабілях з адаптаванымі рухавікамі.
Пазначэньне бэнзінаў:
«А» — аўтамабільны бэнзін;
«Б» — авіяцыйны бэнзін;
«76» — лікавы індэкс — актанавы лік;
«І» — мэтад вызначэньня актанавага ліку (дасьледчы). Калі літара І адсутнічае — маторны мэтад.
== Бэнзіны-рашчыньнікі ==
Знайшлі ўжываньне вузкія лёгкакіпячыя прадукты каталітычнага рыформінгу ('''БР-2''') ці прамой перагонкі маласярністых нафтаў ('''БР-1''') (ДАСТ 443-76) у якасьці рашчыньніку для падрыхтоўкі гумовых [[клей|клеяў]] пры вытворчасьці друкарскіх [[фарбы|фарбаў]], [[масьціка|масьцік]]; для абястлушчваньня электраабсталяваньня, тканін, скуры, паверхні мэталаў перад нанясеньнем мэталічных пакрыцьцяў; для прамываньня [[падшыпнік]]аў, [[арматура|арматуры]] перад кансэрвацыяй, у вытворчасьці [[штучны мех|штучных мяхоў]]; для вырабу хуткасохлых алейных фарбаў і электраізаляцыйных [[лак]]аў; для выманьня [[Каніфоль|каніфолі]] з [[драўніна|драўніны]], падрыхтоўкі сьпірта-бэнзінавай сумесі для прамываньня друкаваных плятаў у электратэхнічнай вытворчасьці.
'''Экстракцыйныя бэнзіны''' (тэмпэратура кіпеньня 70-95°С) прамой перагонкі маласярністых нафтаў ужываюцца для экстракцыі [[Алеі|алеяў]], выманьня тлушчу з [[косткі|костак]], [[нікатын]]у з махоркавага лісьця, як рашчыньнік у гумовай і лакафарбавай прамысловасьці.
Маласярністы дэараматызаваны экстракцыйны бэнзін (тэмпэратура кіпеньня 70-85°С) ужываецца для выпрацоўкі алеяў у раёнах з гарачым кліматам (высокай выпаральнасьцю).
Атрыманы з рафінату каталітычнага рыформінгу (тэмпэратура кіпеньня 105—125°С), рашчыньнік '''БЛХ''' утрымоўвае галоўным чынам парафінавыя вуглевадароды лінейнай і ізамернай будовы, вырабляецца адмыслова для [[Лесахімія|лесахімічнай прамысловасьці]], і ўжываецца для выманьня [[каніфоль|каніфолі]] з драўнянай дранкі, часам пры падрыхтоўцы гумовых клеяў і лакавых рэцэптураў друкарскіх фарбаў.
Вузкую фракцыю прамой перагонкі (тэмпэратура кіпеньня 110—185°С) ('''азакерытавы рашчыньнік''') ужываюць для экстракцыі [[азакерыт]]у з руд.
Шырокае ўжываньне атрымаў '''Нэфрас З 50/170''' (ДАСТ 8505-80) (шырокая фракцыя прамой перагонкі маласярністых нафтаў ці рафінату каталітычнага рыформінгу), у якасьці рашчыньніку пры вытворчасьці штучных скур, для хімічнай чысткі тканін, прамываньні дэталяў перад рэмонтам, для змываньня з дэталяў супрацькаразійных пакрыцьцяў і інш.
Ксілёльны рафінат каталітычнага рыформінгу і талюолу з утрыманьнем араматыкі да 30% — '''Нэфрас САР''' ужываецца пры вытворчасьці маналітных кандэнсатараў.
Асабліва распаўсюджаны бэнзін-рашчыньнік для лакафарбавай прамысловасьці — '''[[Уайт-сьпірыт]]'''.
'''Нэфрас З 150/200''' вузкай фракцыі прамой перагонкі сярністых нафтаў, блізкі па ўласьцівасьцях і ўжываецца таксама як і ўайт-сьпірыт, аднак утрымоўвае больш серы і мае больш рэзкі пах.
У народзе лёгкакіпячыя бэнзіны рашчыньнікі побытавага ўжываньня часта завуць [[Бэнзін Галёш|«''Галёш''»]], акрамя таго на расейскім рынку сустракаецца прадукт [[Бэнзін Галёш|'''Нэфрас С2 80/120''']] падобны па складу на '''БР1''' і таварным найменьнем [[Бэнзін Галёш|«Галёш»]].
== Вытворчасьць, спажываньне і экспарт зь Беларусі ==
Аб’ём вытворчасьці аўтамабільнага бэнзіну ў 2008 годзе на прадпрыемствах галіны павялічыўся ў параўнаньні з 2007 годам на 4,8% і дасягнуў 3,33 млн.т.<ref>{{Навіна|аўтар=Мілена Ануфрыёнак|загаловак=Вытворчасьць прадукцыі нафтаперапрацоўкі ў Беларусі ўзрасла ў 2008 годзе на 15,5 працэнта да Br26 трлн.|спасылка=http://news.belta.by/by/print?id=323615|выдавец=[[Беларускае тэлеграфнае агенцтва]]|дата публікацыі=19 студзеня 2009|дата доступу=6 студзеня 2014}}</ref>
Запасы гатовага аўтамабільнага бэнзіну на прадпрыемствах на 1 студзеня 2009 году склалі 10,5% да сярэднямесячнага аб’ёму вытворчасьці, дызпаліва — 1,1%, топачнага мазуту — 3,2%, алеяў — 92.1%.
У 2008 годзе Беларусь экспартавала 15.2 млн.т. нафтапрадуктаў.<ref>[https://archive.is/20120711010509/belstat.gov.by/homep/ru/indicators/ftrade1.php Белстат] Таблица «Экспорт важнейших видов продукции»</ref>. Пры гэтым амаль увесь экспарт нафтапрадуктаў адбываецца праз сыстэму электроннага гандлю канцэрну «[[Белнафтахім]]». Галоўнай прадукцыяй у агульным аб’ёме рэалізацыі праз гэту гандлёвую пляцоўку зьяўляюцца нафтапрадукты (41% складае дызпаліва, 23% — мазут, 17% — бэнзін, 19% разьмяркоўваюцца паміж рэшткавымі прадуктамі нафтаперапрацоўкі). 96% прадукцыі «[[Нафтан (завод)|Нафтана]]» сыходзіць на прыбалтыйскія порты. Прадукцыя [[Мазырскі НПЗ|Мазырскага НПЗ]] галоўным чынам таксама ідзе на Прыбалтыку, але гэта 81%. 19% застаецца на ўнутраных рынках найблізкіх краінаў — Украіны, дзяржаваў Усходняй Эўропы<ref>[http://chericov.belta.by/ru/news/republic?id=30 Белта]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Весь экспорт белорусских нефтепродуктов осуществляется через систему электронных торгов</ref>.
== Глядзіце таксама ==
* [[Асноўныя стадыі тэхналёгіі перапрацоўкі нафты]]
* [[Выхлапныя газы]]
* [[Напалм]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Усе нафтапрадукты|спасылка=https://www.naftan.by/be/Product/ProductList|выдавец=ААТ «[[Нафтан]]»|дата публікацыі=2025|дата доступу=18 чэрвеня 2025}}
* {{Артыкул|аўтар=Ірына Асташкевіч, Віктар Пазьнякоў.|загаловак=Выбраная стратэгія|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=114867|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=31 ліпеня 2013|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2013-07-31 140 (27505)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/114879/31lip-5.indd.pdf 5]|issn=1990-763X}}
* [http://www.nge.ru/g_2084-77.htm ДАСТ 2084-77 Бэнзіны аўтамабільныя]{{ref-ru}}
* [http://www.nge.ru/g_p_51105-97.htm ДАСТ Р 51105-97 Палівы для рухавікоў унутранага згараньня. Неэтыляваны бэнзін]{{ref-ru}}
* [http://www.avtotut.ru/repair/gas/ Эканомія бэнзіну — карысныя парады]{{ref-ru}}
[[Катэгорыя:Нафтапрадукты]]
[[Катэгорыя:Паліва]]
[[Катэгорыя:Канцэрагены групы 1 Міжнароднага агенцтва па дасьледаваньні рака]]
[[Катэгорыя:Рашчыньнікі]]
[[Катэгорыя:Галюцынагены]]
[[Катэгорыя:Хімічныя сумесі]]
61iy8eabqv7bihud6zq5or4dkw8di3o
Сёнэр’юск Гадэрсьлеў
0
151238
2620482
2522758
2025-06-17T13:21:57Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620482
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Сёнэр'юск
|Лягатып = SonderjyskE.svg
|ПоўнаяНазва = Sønderjysk Elitesport
|Заснаваны = 1901
|Горад = [[Гадэрсьлеў]], [[Данія]]
|Стадыён = [[Гадэрсьлеў (стадыён)|Гадэрьслеў]]
|Умяшчальнасьць = 10 000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|Сёнэр’юскГЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|Сёнэр’юскГСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Даніі|Сёнэр’юскГ}}
|Прыналежнасьць = Дацкія
}}
«'''Сёнэр’юск'''» ({{мова-da|Sønderjysk}}, даслоўна ''«Паўднёваютляндзкі»'') — дацкі футбольны клюб з гораду [[Гадэрсьлеў]]. Заснаваны ў 1901 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.soenderjyske.dk/ Афіцыйны сайт]
{{Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Спорт у Гадэрсьлеве]]
iaj0rozotcng68kgxl1hlsyesyzxgj0
Горна Лісічэ Скоп’е
0
152364
2620597
2522897
2025-06-18T10:53:17Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620597
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Горна Лісічэ
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = ФК Горно Лисиче
|Заснаваны = 1964
|Горад = [[Скоп’е]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Горна Лісічэ (стадыён)|Горна Лісічэ]]
|Умяшчальнасьць = 1500
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГорнаЛісічЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГорнаЛісічСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ГорнаЛісіч}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
'''Горна Лісічэ''' ({{мова-mk|Горно Лисиче}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Скоп’е|Скоп’я]]. Заснаваны ў 1964 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/teams/macedonia-fyr/fk-gorno-lisice/15575/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
[[Катэгорыя:Спорт у Скоп’і]]
mqevujpdvd1k8h6vrbo6qk6yhecw0gi
Гапаэль Ако
0
153629
2620572
2523317
2025-06-18T09:08:37Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620572
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гапаэль Ако
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = מועדון הכדורגל הפועל עירוני עכו
|Заснаваны = 1946
|Горад = [[Ако]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Муніцыпальны стадыён (Ако)|Муніцыпальны]]
|Умяшчальнасьць = 5000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльАкоЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльАкоСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльАко}}
|Сайт = http://www.hapoelakko.co.il/
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
}}
«'''Гапаэль'''» — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Ако]]. Заснаваны ў 1946 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20141222180603/http://www.hapoelakko.co.il/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Ако]]
5q6f0do8qhsd08hcyo1o7xgnh80y7fr
Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе
0
153776
2620479
2604774
2025-06-17T13:13:45Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620479
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Дацкая супэрліга
|лягатып =
|памер =
|краіна = {{Сьцяг Даніі|21px}} [[Данія]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1991
|дывізіёны =
|каманды = 12
|вылет у = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Даніі па футболе|Кубак Даніі]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга Эўропы УЭФА|Ліга Эўропы]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Капэнгаген (футбольны клюб)|Капэнгаген]] — 16-ы тытул
|сэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Капэнгаген (футбольны клюб)|Капэнгаген]] — 16 тытулаў
|тэлебачаньне =
|ўэбсайт = [http://superliga.dk/ superliga.dk]
|актуальны сэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Дацкая супэрліга''' — найвышэйшы дывізіён сыстэмы [[Чэмпіянат Даніі па футболе|футбольных лігаў Даніі]]. У спаборніцтве ўдзельнічаюць 12 клюбаў. Пасьля кожнага сэзону клюбы, якія занялі два апошнія месцы, пераводзяцца ў [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]], а іхнае месца займаюць дзьве наймацнейшыя каманды Першага дывізіёну. Дзейным чэмпіёнам зьяўляецца клюб «[[Капэнгаген (футбольны клюб)|Капэнгаген]]».
== Чэмпіёны ==
* [[Капэнгаген (футбольны клюб)|Капэнгаген]] — 16 тытулаў
* [[Брэнбю Капэнгаген|Брэнбю]] — 7
* [[Міт’юлян Гэрнінг|Міт’юлян]] — 4
* [[Ольбарг (футбольны клюб)|Ольбарг]] — 4
* [[Люнгбю (футбольны клюб)|Люнгбю]] — 1
* [[Сылькебарг (футбольны клюб)|Сылькебарг]] — 1
* [[Гэрфэльге (футбольны клюб)|Гэрфэльге]] — 1
* [[Норшэлян Фарум|Норшэлян]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://superliga.dk/ Афіцыйная старонка]
{{Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Даніі па футболе]]
9cu0isyyckcaxwwrrnwbvs2oaq995oa
Левадыякос Лівадэя
0
157848
2620487
2523357
2025-06-17T13:53:11Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620487
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Левадыякос
|Лягатып = Levadiakos FC.png
|Горад = [[Лівадэя]], [[Грэцыя]]
|Стадыён = [[Муніцыпальны стадыён (Лівадэя)|Муніцыпальны]]
|Умяшчальнасьць = 6500
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|ЛевадыякосЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|ЛевадыякосСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|Левадыякос}}
|Прыналежнасьць = Грэцкія
}}
«'''Левадыякос'''» — грэцкі футбольны клюб з гораду [[Лівадэя|Лівадэі]]. Заснаваны ў 1961 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.levadiakosfc.gr/ Афіцыйны сайт]
{{Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе}}
[[Катэгорыя:Лівадэя]]
lvmbwg0ww1ua3mqrdxgcfrzikvcbmj4
Ньірэдзхаза (футбольны клюб)
0
159695
2620561
2522932
2025-06-18T08:03:45Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620561
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Ньірэдзхаза
|Лягатып = Nyíregyháza Spartacus FC.jpg
|ПоўнаяНазва = Nyíregyháza Spartacus Football Club
|Заснаваны = 1928
|Горад = [[Ньірэдзхаза]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Варашы (стадыён)|Варашы]]
|Умяшчальнасьць = 16 500
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|НьірэдзхазЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|НьірэдзхазСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Ньірэдзхаз}}
|Сайт = http://nyiregyhazaspartacus.hu/
|Прыналежнасьць = Вугорскія
| pattern_la1=|pattern_b1=_bologna1516h|pattern_ra1=
| leftarm1=FF0000|body1=191970|rightarm1=191970|shorts1=191970|socks1=FF0000
| pattern_la2=|pattern_b2=_thindarkbluesides|pattern_ra2=
| leftarm2=ffffff|body2=ffffff|rightarm2=ffffff|shorts2=ffffff|socks2=ffffff|
}}
«'''Ньірэдзхаза'''» ({{мова-hu|Nyíregyháza}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Ньірэдзхаза|Ньірэдзхазы]]. Заснаваны ў 1928 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://nyiregyhazaspartacus.hu/ Афіцыйны сайт]
{{Нацыянальны чэмпіянат Вугоршчыны па футболе}}
[[Катэгорыя:Ньірэдзхаза]]
au8fyjpaxqpr9wtsaq0aolm7oqvjnhp
Тэтэкс Тэтава
0
160122
2620595
2522899
2025-06-18T10:52:18Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620595
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Тэтэкс
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = ФК Тетекс
|Заснаваны = 1953
|Горад = [[Тэтава]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Гарадзкі стадыён (Тэтава)|Гарадзкі]]
|Умяшчальнасьць = 15 000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ТэтэксТэтаЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ТэтэксТэтаСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|ТэтэксТэта}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Тэтэкс'''» ({{мова-mk|Тетекс}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Тэтава]]. Заснаваны ў 1953 годзе. Двухразовы ўладальнік [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубка Паўночнай Македоніі]] (2010, 2013).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20210224204925/https://napred-teteks.mk/ Афіцыйны сайт].
[[Катэгорыя:Тэтава]]
4g2qjc7d3yzfv3i2m0n3l8nwc68ar0i
Дунаўйвараш (футбольны клюб)
0
162039
2620552
2522950
2025-06-18T07:57:40Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620552
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Дунаўйвараш
|Лягатып = Dunaújváros PASE.png
|ПоўнаяНазва = Dunaújváros Pálhalma SE
|Заснаваны = 1998
|Горад = [[Дунаўйвараш]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Дунафэр Арэна]]
|Умяшчальнасьць = 12 000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДунаўйвараЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДунаўйвараСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Дунаўйвара}}
|Сайт = http://dpase.hu/
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Дунаўйвараш'''» ({{мова-hu|Dunaújváros}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Дунаўйвараш]]у. Заснаваны ў 1998 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20141216005154/http://dpase.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Дунаўйвараш]]
puut350k2b5ftvc9xwmmrivxfmeruqm
Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе
0
163704
2620593
2580373
2025-06-18T10:39:20Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620593
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Першая ліга
|лягатып =
|памер =
|краіна = {{Сьцяг Паўночнай Македоніі|23px}} [[Паўночная Македонія]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1992
|дывізіёны =
|каманды = 12
|вылет у = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Паўночнай Македоніі па футболе|Кубак Паўночнай Македоніі]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]] — 5-ы тытул
|сэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Вардар Скоп’е|Вардар]] — 11 тытулаў
|тэлебачаньне =
|ўэбсайт = [http://ffm.mk/ ffm.mk]
|актуальны сэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Першая ліга''' — найвышэйшы дывізіён сыстэмы [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе|футбольных лігаў Паўночнай Македоніі]]. У спаборніцтве ўдзельнічаюць 12 клюбаў. Пасьля кожнага сэзону клюбы, якія занялі два апошнія месцы, пераводзяцца ў [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другую лігу]], а іхнае месца займаюць дзьве наймацнейшыя каманды другога дывізіёну. Дзейным чэмпіёнам зьяўляецца клюб «[[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]]».
== Чэмпіёны ==
* [[Вардар Скоп’е|Вардар]] — 11 тытулаў
* [[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]] — 5
* [[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]] — 4
* [[Сылекс Кратава|Сылекс]], [[Слога Югамагнат Скоп’е|Слога Югамагнат]] — 3
* [[Пабеда Прылеп|Пабеда]], [[Струга (футбольны клюб)|Струга]] — 2
* [[Рэнова Джэпчыштэ|Рэнова]], [[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Македонія Гёрчэ Петраў]], [[Шкупі Скоп’е|Шкупі]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://ffm.mk/ Афіцыйная старонка]
{{Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе]]
lptont57qbeay0tz3mwnliewc4ctxj8
Атлетыку Мінэйру Бэлу-Арызонці
0
163708
2620473
2620276
2025-06-17T13:00:23Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Clube_Atlético_Mineiro?oldid=1295288371
2620473
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Атлетыку Мінэйру
|Лягатып = Atletico mineiro galo.png
|ПоўнаяНазва = Clube Atlético Mineiro
|Заснаваны = 25 сакавіка 1908
|Горад = [[Бэлу-Арызонці]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Індэпэндэнсія]]
|Умяшчальнасьць = 23 018
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМі}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Атле́тыку Мінэ́йру'''» ({{мова-pt|Clube Atlético Mineiro}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Бэлу-Арызонці]]. Клюб быў заснаваны ў 1908 годзе 22 студэнтамі, якія ставілі за мэту стварыць клюб для ўсіх. Не зважаючы на тое, што каманда была створана прастаўнікамі найвышэйшай клясы, клюб быў адчынены для ўсіх саслоўяў насельніцтва, такім чынам у хуткім часе «Атлетыку» стаў народным клюбам<ref>[https://books.google.com/books?id=hzbguWqQNoYC&pg=PA1906 «Os Grandes Clubes»]. Placar</ref><ref>[http://www.worldsoccer.com/blogs/jonathan-reis-man-king-359689 «Jonathan Reis: the man who would be king»]. World Soccer.</ref>. Талісманам клюба зьяўляецца певень, які асацыюецца з дружынай яшчэ з 1930-х гадоў. Менавіта, праз гэты факт адной зь мянушак клюбу ёсьць «пеўні». Звычайны хатні камплект формы дружыны складаецца з чорна-белых перапялясых кашуляў з чорнымі шортамі і белымі шкарпэткамі. Акрамя футболу клюб мае дружыны ў іншых відах спорту. Клюб мае даўняе суперніцтва з клюбам з таго ж гораду «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», матчы паміж імі маюць назву [[Клясыка Мінэйру]]. Таксама прыкметным ёсьць супрацьстаяньне клюбу «[[Фламэнгу Рыю-дэ-Жанэйру|Фламэнгу]]». Клюб ёсьць адным з самых заможных у Бразыліі, уваходзячы ў першую дзясятку клюбаў гэтае паўднёваамэрыканскае краіны<ref>[https://web.archive.org/web/20161120004933/http://www.bdobrazil.com.br/pt/PDFs/Estudos_Zipados/Valor_das_Marcas_2016.pdf «9th finance and brand values of the most valuable Brazilian soccer clubs»]. BDO.</ref>.
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны 25 сакавіка 1908 году групай з дваццаці двух студэнтаў з Бэлу-Арызонці, якія пастанавілі, што каманда будзе называцца «Атлетыка Мінэйру». Першы матч быў згуляны 21 сакавіка 1909 году супраць каманды «Спорт». «Атлетыка» ў той сустрэчы перамагла зь лікам 3:0, а першым голам за каманду адзначыўся [[Анібал Машаду]]<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/#fundacao «Atlético — História — Fundação»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. У 1914 годзе каманда стала пераможцам першага турніру ў штаце [[Мінас-Жэрайс]]<ref>[https://lance.com.br/todos-esportes/primeiro-trofeu-clube-atletico-expoe-taca-bueno-brandao.html «Primeiro troféu do clube, Atlético-MG expõe Taça Bueno Brandão»]. Lance!</ref>. У 1915 годзе клюб стаў першым чэмпіёнам штату.
[[Файл:Clube Atlético Mineiro 1937.jpg|значак|зьлева|Пераможцы чэмпіянату штату 1937 году.]]
«Атлетыка» зноў стаў чэмпіёнам штату ў 1926 годзе, дзякуючы намаганьням нападніка [[Марыю дэ Кастру]]<ref>[http://esporte.uol.com.br/futebol/biografias/365/mario-de-castro «Mário de Castro — Futebol»]. UOL Esporte</ref>. У 1927 годзе нападнікі [[Саід Паўлу Аржэс|Саід]] і [[Жаіру дэ Асіс Алмэйда|Жаіру]] далучыліся да Кастру, стварыўшы «бесьсьвятое трыё», якое прывяло «Атлетыка» да чарговага трыюмфу ў лізе<ref>Potts Harmer, Alfie (8.06.2015). [http://ahalftimereport.com/2015/06/08/mario-de-castro-and-the-trio-maldito/ «Mário de Castro and the Trio Maldito»]. A Halftime Report.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150925115027/http://www.atletico.com.br/torcida/trio-maldito/ «Mário de Castro, Said e Jairo: o Trio Maldito»]. Clube Atlético Mineiro.</ref>. У 1929 годзе клюб згуляў свой першы міжнародны матч супраць партугальскага клюбу «[[Віторыя Сэтубал|Віторыя]]» з [[Сэтубал]]у, здабыўшы перамогу зь лікам 3:1. Сустрэча ладзілася на стадыёне Прэзыдэнтэ Антонію Карлус, які адкрыўся раней у тым жа годзе і стаў хатнім стадыёнам клюбу на наступныя два дзесяцігодзьдзі<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/ «História — Atlético»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. «Атлетыка» стаў чэмпіёнам штату ў 1931 і 1932 гадах, перш чым атрымаць прафэсійны статус у 1933 годзе<ref>Lage, Marcus; Medeiros, Regina (2014). [https://web.archive.org/web/20151117030118/http://www.uff.br/esportesociedade/pdf/es2311.pdf «Aspectos sociológicos da profissionalização do futebol em Belo Horizonte nas décadas de 1920 e 1930»]. Esporte e Sociedade.</ref>. Пасьля чарговага трыюмфу ў лізе Мінэйру ў 1936 годзе «Атлетыка» стаў пераможцам 1937 году першага нацыянальнага чэмпіянату.
У 1940-я гады каманда працягнула свае пасьпяховыя выступы, а ў склад каманды ўваходзілі такія футбалісты, як то [[Карлайл Гімарайнс Кардозу|Карлайл]], Лукас Міранда, [[Нівію Габрыш|Нівію]] і брамнік [[Кафунга]]<ref>[http://esporte.ig.com.br/historia+do+atleticomg/i1237870266349.html «História do Atlético-MG»]. iG Esporte</ref>. Клюб дамінаваў у чэмпіянаце штаце, стаўшы мясцовым чэмпіёнам у 1941, 1942, 1946, 1947 і 1949 гадах.[20] Не зважаючы на тое, што клюб «Амэрыка» быў даўнім супернікам «Атлетыка», у 1940-х гадах пачало разьвівацца новае суперніцтва супраць «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», які ў гэты час стаў галоўным канкурэнтам атлетыстаў<ref>[https://web.archive.org/web/20150505105944/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club%3D1940490/ «Classic club: A rooster with plenty to crow about»]. FIFA.</ref>.[1]
У 1950 годзе клюб зьмяніў хатнюю пляцоўку, пераехаўшы на стадыён [[Індэпэндэнсія]]. У гэтым жа годзе каманда зноў стала наймацнейшай у сваім штаце, пасьля чаго зладзіла першы эўрапейскі тур, цягам якога згуляла дзесяць гульняў у пяці краінах. Тур і вынікі «Атлетыка», многія зь якіх былі дасягнутыя пры неспрыяльных умовах надвор’я і сьнегу, былі ўспрынятыя нацыянальнымі спартовымі СМІ як гістарычнае дасягненьне для самога бразыльскага футболу<ref>[http://memoria.bn.br/DocReader/docreader.aspx?bib=112518&PagFis=38093 «De passagem o Atlético»]. Jornal dos Sports.</ref><ref>Lacerda, Bernardo (17.12.2013). [http://esporte.uol.com.br/futebol/ultimas-noticias/2013/12/17/mundial-resgata-feito-historico-do-atletico-nos-gramados-gelados-da-europa.htm «Mundial resgata feito histórico do Atlético nos gramados gelados da Europa»]. UOL Esporte.</ref>. Каманда, капітанам якой быў [[Зэ ду Монтэ]], атрымала назву «ледзяныя чэмпіёны», што было адлюстравана ў афіцыйным гімне клюбу<ref>Magalhães, Eduardo (28.11.2013). [https://www.rsssf.org/tablesa/atleticomg-trip50.html «European Trip of Atlético Mineiro 1950»]. RSSSF.</ref>. Посьпехі ўсьцяж трывалі ў 1950-я гады, якія былі адзначаныя талентам нападніка [[Убалду Міранда|Ўбалду]] і пяцьцю перамогамі запар у чэмпіянаце Мінас-Жэрайс з 1952 па 1956 гады. Пасьля чарговага тытула чэмпіёнаў штату ў 1958 годзе «Атлетыка» ўзяло ўдзел у першым розыгрышы [[Кубак Бразыліі па футболе|Кубка Бразыліі]] ў наступным годзе, дакрочыўшы да трэцяга раўнда<ref>[https://www.rsssf.org/tablesb/brazcup59.html «Brazil Cup 1959»]. RSSSF.</ref>.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Time do Atlético Mineiro, 1970.tif|значак|Каманда ў 1970 годзе.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 2
:: 1971, 2021
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 2
:: 2014, 2021
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 1
:: 2022
* '''[[Ліга Мінэйру|Чэмпіён штату Мінас-Жэрайс]]''': 50
:: 1915, 1926, 1927, 1931, 1932, 1936, 1938, 1939, 1941, 1942,
:: 1946, 1947, 1949, 1950, 1952, 1953, 1955, 1956, 1958, 1960,
:: 1962, 1963, 1970, 1976, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983,
:: 1985, 1986, 1988, 1989, 1991, 1995, 1999, 2000, 2007, 2010,
:: 2012, 2013, 2015, 2017, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2013
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 2
:: 1992, 1997
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2014
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Дэлфім]]||2002}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Натанаэл Марэйра|Натанаэл]]||2002}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Лянку Эванжэліста]]||1997}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Атавію Энрыке Сантус|Атавію]]||1994}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Парагваю}}|Аб|[[Хуніёр Алёнса]]||1993}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жыванілду Халк]]|капітан|1986}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Аргентыны}}|ПА|[[Фаўста Вэра]]||2000}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Дэйвэрсан]]||1991}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Густаву Скарпа]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Бэрнард Дуартэ|Бэрнард]]||1992}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Гільермэ Арана]]||1997}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ігар Рабэльлю]]||1995}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Ігар Гомэс]]||1999}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык Рабэрту да Сылва Кампус|Патрык]]||2004}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Эквадору}}|ПА|[[Алян Стывэн Франка|Алян Франка]]||1998}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|22|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Эвэрсан Фэліпэ Маркес Пірэс|Эвэрсан]]||1990}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Габрыел Мэніну]]||2000}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Рэнса Саравія]]||1993}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Аргентыны}}|Нап|[[Тамас Куэльлё]]||2000}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Калюмбіі}}|Нап|[[Браіян Палясіяс]]||2002}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Атыла]]||2003}}
{{Гулец|37|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жуніяр Сантус]]||1994}}
{{Гулец|40|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Віктыньню]]||2004}}
{{Гулец|42|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Карлус Эдуарду Амарал Пэрэйра дэ Кастру|Каду]]||2004}}
{{Гулец|44|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Рубэнс Антонію Дыяс|Рубэнс Дыяс]]||2001}}
{{Гулец|45|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Алісан Сантана]]||2005}}
{{Гулец|47|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ромулу Элбэртэ Пэрэйра Жуніяр|Ромулу]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Габрыел Рэйс Гімарайнс|Вітар Габрыел]]||2006}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Раніелсан да Сылва Барбоса|Роні]]||1995}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Каю Паўліста]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Палмэйрас Сан-Паўлу|Палмэйрас]]|1998}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.atletico.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Атлетыку Мінэйру Бэлу-Арызонці| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1908 годзе]]
m21igty4eh3vk8as6mnspiwscbesa3y
2620474
2620473
2025-06-17T13:01:09Z
Dymitr
10914
артаграфія
2620474
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Атлетыку Мінэйру
|Лягатып = Atletico mineiro galo.png
|ПоўнаяНазва = Clube Atlético Mineiro
|Заснаваны = 25 сакавіка 1908
|Горад = [[Бэлу-Арызонці]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Індэпэндэнсія]]
|Умяшчальнасьць = 23 018
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМі}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Атле́тыку Мінэ́йру'''» ({{мова-pt|Clube Atlético Mineiro}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Бэлу-Арызонці]]. Клюб быў заснаваны ў 1908 годзе 22 студэнтамі, якія ставілі за мэту стварыць клюб для ўсіх. Не зважаючы на тое, што каманда была створана прастаўнікамі найвышэйшай клясы, клюб быў адчынены для ўсіх саслоўяў насельніцтва, такім чынам у хуткім часе «Атлетыку» стаў народным клюбам<ref>[https://books.google.com/books?id=hzbguWqQNoYC&pg=PA1906 «Os Grandes Clubes»]. Placar</ref><ref>[http://www.worldsoccer.com/blogs/jonathan-reis-man-king-359689 «Jonathan Reis: the man who would be king»]. World Soccer.</ref>. Талісманам клюбу зьяўляецца певень, які асацыюецца з дружынай яшчэ з 1930-х гадоў. Менавіта, праз гэты факт адной зь мянушак клюбу ёсьць «пеўні». Звычайны хатні камплект формы дружыны складаецца з чорна-белых перапялясых кашуляў з чорнымі шортамі і белымі шкарпэткамі. Акрамя футболу клюб мае дружыны ў іншых відах спорту. Клюб мае даўняе суперніцтва з клюбам з таго ж гораду «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», матчы паміж імі маюць назву [[Клясыка Мінэйру]]. Таксама прыкметным ёсьць супрацьстаяньне клюбу «[[Фламэнгу Рыю-дэ-Жанэйру|Фламэнгу]]». Клюб ёсьць адным з самых заможных у Бразыліі, уваходзячы ў першую дзясятку клюбаў гэтае паўднёваамэрыканскае краіны<ref>[https://web.archive.org/web/20161120004933/http://www.bdobrazil.com.br/pt/PDFs/Estudos_Zipados/Valor_das_Marcas_2016.pdf «9th finance and brand values of the most valuable Brazilian soccer clubs»]. BDO.</ref>.
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны 25 сакавіка 1908 году групай з дваццаці двух студэнтаў з Бэлу-Арызонці, якія пастанавілі, што каманда будзе называцца «Атлетыка Мінэйру». Першы матч быў згуляны 21 сакавіка 1909 году супраць каманды «Спорт». «Атлетыка» ў той сустрэчы перамагла зь лікам 3:0, а першым голам за каманду адзначыўся [[Анібал Машаду]]<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/#fundacao «Atlético — História — Fundação»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. У 1914 годзе каманда стала пераможцам першага турніру ў штаце [[Мінас-Жэрайс]]<ref>[https://lance.com.br/todos-esportes/primeiro-trofeu-clube-atletico-expoe-taca-bueno-brandao.html «Primeiro troféu do clube, Atlético-MG expõe Taça Bueno Brandão»]. Lance!</ref>. У 1915 годзе клюб стаў першым чэмпіёнам штату.
[[Файл:Clube Atlético Mineiro 1937.jpg|значак|зьлева|Пераможцы чэмпіянату штату 1937 году.]]
«Атлетыка» зноў стаў чэмпіёнам штату ў 1926 годзе, дзякуючы намаганьням нападніка [[Марыю дэ Кастру]]<ref>[http://esporte.uol.com.br/futebol/biografias/365/mario-de-castro «Mário de Castro — Futebol»]. UOL Esporte</ref>. У 1927 годзе нападнікі [[Саід Паўлу Аржэс|Саід]] і [[Жаіру дэ Асіс Алмэйда|Жаіру]] далучыліся да Кастру, стварыўшы «бесьсьвятое трыё», якое прывяло «Атлетыка» да чарговага трыюмфу ў лізе<ref>Potts Harmer, Alfie (8.06.2015). [http://ahalftimereport.com/2015/06/08/mario-de-castro-and-the-trio-maldito/ «Mário de Castro and the Trio Maldito»]. A Halftime Report.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150925115027/http://www.atletico.com.br/torcida/trio-maldito/ «Mário de Castro, Said e Jairo: o Trio Maldito»]. Clube Atlético Mineiro.</ref>. У 1929 годзе клюб згуляў свой першы міжнародны матч супраць партугальскага клюбу «[[Віторыя Сэтубал|Віторыя]]» з [[Сэтубал]]у, здабыўшы перамогу зь лікам 3:1. Сустрэча ладзілася на стадыёне Прэзыдэнтэ Антонію Карлус, які адкрыўся раней у тым жа годзе і стаў хатнім стадыёнам клюбу на наступныя два дзесяцігодзьдзі<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/ «História — Atlético»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. «Атлетыка» стаў чэмпіёнам штату ў 1931 і 1932 гадах, перш чым атрымаць прафэсійны статус у 1933 годзе<ref>Lage, Marcus; Medeiros, Regina (2014). [https://web.archive.org/web/20151117030118/http://www.uff.br/esportesociedade/pdf/es2311.pdf «Aspectos sociológicos da profissionalização do futebol em Belo Horizonte nas décadas de 1920 e 1930»]. Esporte e Sociedade.</ref>. Пасьля чарговага трыюмфу ў лізе Мінэйру ў 1936 годзе «Атлетыка» стаў пераможцам 1937 году першага нацыянальнага чэмпіянату.
У 1940-я гады каманда працягнула свае пасьпяховыя выступы, а ў склад каманды ўваходзілі такія футбалісты, як то [[Карлайл Гімарайнс Кардозу|Карлайл]], Лукас Міранда, [[Нівію Габрыш|Нівію]] і брамнік [[Кафунга]]<ref>[http://esporte.ig.com.br/historia+do+atleticomg/i1237870266349.html «História do Atlético-MG»]. iG Esporte</ref>. Клюб дамінаваў у чэмпіянаце штаце, стаўшы мясцовым чэмпіёнам у 1941, 1942, 1946, 1947 і 1949 гадах.[20] Не зважаючы на тое, што клюб «Амэрыка» быў даўнім супернікам «Атлетыка», у 1940-х гадах пачало разьвівацца новае суперніцтва супраць «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», які ў гэты час стаў галоўным канкурэнтам атлетыстаў<ref>[https://web.archive.org/web/20150505105944/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club%3D1940490/ «Classic club: A rooster with plenty to crow about»]. FIFA.</ref>.[1]
У 1950 годзе клюб зьмяніў хатнюю пляцоўку, пераехаўшы на стадыён [[Індэпэндэнсія]]. У гэтым жа годзе каманда зноў стала наймацнейшай у сваім штаце, пасьля чаго зладзіла першы эўрапейскі тур, цягам якога згуляла дзесяць гульняў у пяці краінах. Тур і вынікі «Атлетыка», многія зь якіх былі дасягнутыя пры неспрыяльных умовах надвор’я і сьнегу, былі ўспрынятыя нацыянальнымі спартовымі СМІ як гістарычнае дасягненьне для самога бразыльскага футболу<ref>[http://memoria.bn.br/DocReader/docreader.aspx?bib=112518&PagFis=38093 «De passagem o Atlético»]. Jornal dos Sports.</ref><ref>Lacerda, Bernardo (17.12.2013). [http://esporte.uol.com.br/futebol/ultimas-noticias/2013/12/17/mundial-resgata-feito-historico-do-atletico-nos-gramados-gelados-da-europa.htm «Mundial resgata feito histórico do Atlético nos gramados gelados da Europa»]. UOL Esporte.</ref>. Каманда, капітанам якой быў [[Зэ ду Монтэ]], атрымала назву «ледзяныя чэмпіёны», што было адлюстравана ў афіцыйным гімне клюбу<ref>Magalhães, Eduardo (28.11.2013). [https://www.rsssf.org/tablesa/atleticomg-trip50.html «European Trip of Atlético Mineiro 1950»]. RSSSF.</ref>. Посьпехі ўсьцяж трывалі ў 1950-я гады, якія былі адзначаныя талентам нападніка [[Убалду Міранда|Ўбалду]] і пяцьцю перамогамі запар у чэмпіянаце Мінас-Жэрайс з 1952 па 1956 гады. Пасьля чарговага тытула чэмпіёнаў штату ў 1958 годзе «Атлетыка» ўзяло ўдзел у першым розыгрышы [[Кубак Бразыліі па футболе|Кубка Бразыліі]] ў наступным годзе, дакрочыўшы да трэцяга раўнда<ref>[https://www.rsssf.org/tablesb/brazcup59.html «Brazil Cup 1959»]. RSSSF.</ref>.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Time do Atlético Mineiro, 1970.tif|значак|Каманда ў 1970 годзе.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 2
:: 1971, 2021
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 2
:: 2014, 2021
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 1
:: 2022
* '''[[Ліга Мінэйру|Чэмпіён штату Мінас-Жэрайс]]''': 50
:: 1915, 1926, 1927, 1931, 1932, 1936, 1938, 1939, 1941, 1942,
:: 1946, 1947, 1949, 1950, 1952, 1953, 1955, 1956, 1958, 1960,
:: 1962, 1963, 1970, 1976, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983,
:: 1985, 1986, 1988, 1989, 1991, 1995, 1999, 2000, 2007, 2010,
:: 2012, 2013, 2015, 2017, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2013
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 2
:: 1992, 1997
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2014
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Дэлфім]]||2002}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Натанаэл Марэйра|Натанаэл]]||2002}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Лянку Эванжэліста]]||1997}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Атавію Энрыке Сантус|Атавію]]||1994}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Парагваю}}|Аб|[[Хуніёр Алёнса]]||1993}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жыванілду Халк]]|капітан|1986}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Аргентыны}}|ПА|[[Фаўста Вэра]]||2000}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Дэйвэрсан]]||1991}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Густаву Скарпа]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Бэрнард Дуартэ|Бэрнард]]||1992}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Гільермэ Арана]]||1997}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ігар Рабэльлю]]||1995}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Ігар Гомэс]]||1999}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык Рабэрту да Сылва Кампус|Патрык]]||2004}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Эквадору}}|ПА|[[Алян Стывэн Франка|Алян Франка]]||1998}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|22|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Эвэрсан Фэліпэ Маркес Пірэс|Эвэрсан]]||1990}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Габрыел Мэніну]]||2000}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Рэнса Саравія]]||1993}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Аргентыны}}|Нап|[[Тамас Куэльлё]]||2000}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Калюмбіі}}|Нап|[[Браіян Палясіяс]]||2002}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Атыла]]||2003}}
{{Гулец|37|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жуніяр Сантус]]||1994}}
{{Гулец|40|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Віктыньню]]||2004}}
{{Гулец|42|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Карлус Эдуарду Амарал Пэрэйра дэ Кастру|Каду]]||2004}}
{{Гулец|44|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Рубэнс Антонію Дыяс|Рубэнс Дыяс]]||2001}}
{{Гулец|45|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Алісан Сантана]]||2005}}
{{Гулец|47|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ромулу Элбэртэ Пэрэйра Жуніяр|Ромулу]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Габрыел Рэйс Гімарайнс|Вітар Габрыел]]||2006}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Раніелсан да Сылва Барбоса|Роні]]||1995}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Каю Паўліста]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Палмэйрас Сан-Паўлу|Палмэйрас]]|1998}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.atletico.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Атлетыку Мінэйру Бэлу-Арызонці| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1908 годзе]]
89vmezy5voj7q5618utl7ld85xrymv6
2620476
2620474
2025-06-17T13:02:42Z
Dymitr
10914
/* Гісторыя */ артаграфія, стыль
2620476
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Атлетыку Мінэйру
|Лягатып = Atletico mineiro galo.png
|ПоўнаяНазва = Clube Atlético Mineiro
|Заснаваны = 25 сакавіка 1908
|Горад = [[Бэлу-Арызонці]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Індэпэндэнсія]]
|Умяшчальнасьць = 23 018
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМі}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Атле́тыку Мінэ́йру'''» ({{мова-pt|Clube Atlético Mineiro}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Бэлу-Арызонці]]. Клюб быў заснаваны ў 1908 годзе 22 студэнтамі, якія ставілі за мэту стварыць клюб для ўсіх. Не зважаючы на тое, што каманда была створана прастаўнікамі найвышэйшай клясы, клюб быў адчынены для ўсіх саслоўяў насельніцтва, такім чынам у хуткім часе «Атлетыку» стаў народным клюбам<ref>[https://books.google.com/books?id=hzbguWqQNoYC&pg=PA1906 «Os Grandes Clubes»]. Placar</ref><ref>[http://www.worldsoccer.com/blogs/jonathan-reis-man-king-359689 «Jonathan Reis: the man who would be king»]. World Soccer.</ref>. Талісманам клюбу зьяўляецца певень, які асацыюецца з дружынай яшчэ з 1930-х гадоў. Менавіта, праз гэты факт адной зь мянушак клюбу ёсьць «пеўні». Звычайны хатні камплект формы дружыны складаецца з чорна-белых перапялясых кашуляў з чорнымі шортамі і белымі шкарпэткамі. Акрамя футболу клюб мае дружыны ў іншых відах спорту. Клюб мае даўняе суперніцтва з клюбам з таго ж гораду «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», матчы паміж імі маюць назву [[Клясыка Мінэйру]]. Таксама прыкметным ёсьць супрацьстаяньне клюбу «[[Фламэнгу Рыю-дэ-Жанэйру|Фламэнгу]]». Клюб ёсьць адным з самых заможных у Бразыліі, уваходзячы ў першую дзясятку клюбаў гэтае паўднёваамэрыканскае краіны<ref>[https://web.archive.org/web/20161120004933/http://www.bdobrazil.com.br/pt/PDFs/Estudos_Zipados/Valor_das_Marcas_2016.pdf «9th finance and brand values of the most valuable Brazilian soccer clubs»]. BDO.</ref>.
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны 25 сакавіка 1908 году групай з дваццаці двух студэнтаў з Бэлу-Арызонці, якія пастанавілі, што каманда будзе называцца «Атлетыку Мінэйру». Першы матч быў згуляны 21 сакавіка 1909 году супраць каманды «Спорт». «Атлетыку» ў той сустрэчы перамог зь лікам 3:0, а першым голам за каманду адзначыўся [[Анібал Машаду]]<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/#fundacao «Atlético — História — Fundação»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. У 1914 годзе каманда стала пераможцам першага турніру ў штаце [[Мінас-Жэрайс]]<ref>[https://lance.com.br/todos-esportes/primeiro-trofeu-clube-atletico-expoe-taca-bueno-brandao.html «Primeiro troféu do clube, Atlético-MG expõe Taça Bueno Brandão»]. Lance!</ref>. У 1915 годзе клюб стаў першым чэмпіёнам штату.
[[Файл:Clube Atlético Mineiro 1937.jpg|значак|зьлева|Пераможцы чэмпіянату штату 1937 году.]]
«Атлетыку» зноў стаў чэмпіёнам штату ў 1926 годзе, дзякуючы намаганьням нападніка [[Марыю дэ Кастру]]<ref>[http://esporte.uol.com.br/futebol/biografias/365/mario-de-castro «Mário de Castro — Futebol»]. UOL Esporte</ref>. У 1927 годзе нападнікі [[Саід Паўлу Аржэс|Саід]] і [[Жаіру дэ Асіс Алмэйда|Жаіру]] далучыліся да Кастру, стварыўшы «бесьсьвятое трыё», якое прывяло «Атлетыку» да чарговага трыюмфу ў лізе<ref>Potts Harmer, Alfie (8.06.2015). [http://ahalftimereport.com/2015/06/08/mario-de-castro-and-the-trio-maldito/ «Mário de Castro and the Trio Maldito»]. A Halftime Report.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150925115027/http://www.atletico.com.br/torcida/trio-maldito/ «Mário de Castro, Said e Jairo: o Trio Maldito»]. Clube Atlético Mineiro.</ref>. У 1929 годзе клюб згуляў свой першы міжнародны матч супраць партугальскага клюбу «[[Віторыя Сэтубал|Віторыя]]» з [[Сэтубал]]у, здабыўшы перамогу зь лікам 3:1. Сустрэча ладзілася на стадыёне Прэзыдэнтэ Антонію Карлус, які адкрыўся раней у тым жа годзе і стаў хатнім стадыёнам клюбу на наступныя два дзесяцігодзьдзі<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/ «História — Atlético»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. «Атлетыку» стаў чэмпіёнам штату ў 1931 і 1932 гадах, перш чым атрымаць прафэсійны статус у 1933 годзе<ref>Lage, Marcus; Medeiros, Regina (2014). [https://web.archive.org/web/20151117030118/http://www.uff.br/esportesociedade/pdf/es2311.pdf «Aspectos sociológicos da profissionalização do futebol em Belo Horizonte nas décadas de 1920 e 1930»]. Esporte e Sociedade.</ref>. Пасьля чарговага трыюмфу ў лізе Мінэйру ў 1936 годзе «Атлетыку» стаў пераможцам першага нацыянальнага чэмпіянату 1937 году.
У 1940-я гады каманда працягнула свае пасьпяховыя выступы, а ў склад каманды ўваходзілі такія футбалісты, як то [[Карлайл Гімарайнс Кардозу|Карлайл]], Лукас Міранда, [[Нівію Габрыш|Нівію]] і брамнік [[Кафунга]]<ref>[http://esporte.ig.com.br/historia+do+atleticomg/i1237870266349.html «História do Atlético-MG»]. iG Esporte</ref>. Клюб дамінаваў у чэмпіянаце штаце, стаўшы мясцовым чэмпіёнам у 1941, 1942, 1946, 1947 і 1949 гадах.[20] Не зважаючы на тое, што клюб «Амэрыка» быў даўнім супернікам «Атлетыку», у 1940-х гадах пачало разьвівацца новае суперніцтва супраць «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», які ў гэты час стаў галоўным канкурэнтам атлетыстаў<ref>[https://web.archive.org/web/20150505105944/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club%3D1940490/ «Classic club: A rooster with plenty to crow about»]. FIFA.</ref>.[1]
У 1950 годзе клюб зьмяніў хатнюю пляцоўку, пераехаўшы на стадыён [[Індэпэндэнсія]]. У гэтым жа годзе каманда зноў стала наймацнейшай у сваім штаце, пасьля чаго зладзіла першы эўрапейскі тур, цягам якога згуляла дзесяць гульняў у пяці краінах. Тур, як і вынікі «Атлетыку», многія зь якіх былі дасягнутыя пры неспрыяльных умовах надвор’я і сьнегу, былі ўспрынятыя нацыянальнымі спартовымі СМІ як гістарычнае дасягненьне самога бразыльскага футболу<ref>[http://memoria.bn.br/DocReader/docreader.aspx?bib=112518&PagFis=38093 «De passagem o Atlético»]. Jornal dos Sports.</ref><ref>Lacerda, Bernardo (17.12.2013). [http://esporte.uol.com.br/futebol/ultimas-noticias/2013/12/17/mundial-resgata-feito-historico-do-atletico-nos-gramados-gelados-da-europa.htm «Mundial resgata feito histórico do Atlético nos gramados gelados da Europa»]. UOL Esporte.</ref>. Каманда, капітанам якой быў [[Зэ ду Монтэ]], атрымала назву «ледзяныя чэмпіёны», што было адлюстравана ў афіцыйным гімне клюбу<ref>Magalhães, Eduardo (28.11.2013). [https://www.rsssf.org/tablesa/atleticomg-trip50.html «European Trip of Atlético Mineiro 1950»]. RSSSF.</ref>. Посьпехі ўсьцяж трывалі ў 1950-я гады, якія былі адзначаныя талентам нападніка [[Убалду Міранда|Ўбалду]] і пяцьцю перамогамі запар у чэмпіянаце Мінас-Жэрайс з 1952 па 1956 гады. Пасьля чарговага тытула чэмпіёнаў штату ў 1958 годзе «Атлетыка» ўзяло ўдзел у першым розыгрышы [[Кубак Бразыліі па футболе|Кубка Бразыліі]] ў наступным годзе, дакрочыўшы да трэцяга раўнда<ref>[https://www.rsssf.org/tablesb/brazcup59.html «Brazil Cup 1959»]. RSSSF.</ref>.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Time do Atlético Mineiro, 1970.tif|значак|Каманда ў 1970 годзе.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 2
:: 1971, 2021
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 2
:: 2014, 2021
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 1
:: 2022
* '''[[Ліга Мінэйру|Чэмпіён штату Мінас-Жэрайс]]''': 50
:: 1915, 1926, 1927, 1931, 1932, 1936, 1938, 1939, 1941, 1942,
:: 1946, 1947, 1949, 1950, 1952, 1953, 1955, 1956, 1958, 1960,
:: 1962, 1963, 1970, 1976, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983,
:: 1985, 1986, 1988, 1989, 1991, 1995, 1999, 2000, 2007, 2010,
:: 2012, 2013, 2015, 2017, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2013
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 2
:: 1992, 1997
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2014
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Дэлфім]]||2002}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Натанаэл Марэйра|Натанаэл]]||2002}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Лянку Эванжэліста]]||1997}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Атавію Энрыке Сантус|Атавію]]||1994}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Парагваю}}|Аб|[[Хуніёр Алёнса]]||1993}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жыванілду Халк]]|капітан|1986}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Аргентыны}}|ПА|[[Фаўста Вэра]]||2000}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Дэйвэрсан]]||1991}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Густаву Скарпа]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Бэрнард Дуартэ|Бэрнард]]||1992}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Гільермэ Арана]]||1997}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ігар Рабэльлю]]||1995}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Ігар Гомэс]]||1999}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык Рабэрту да Сылва Кампус|Патрык]]||2004}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Эквадору}}|ПА|[[Алян Стывэн Франка|Алян Франка]]||1998}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|22|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Эвэрсан Фэліпэ Маркес Пірэс|Эвэрсан]]||1990}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Габрыел Мэніну]]||2000}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Рэнса Саравія]]||1993}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Аргентыны}}|Нап|[[Тамас Куэльлё]]||2000}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Калюмбіі}}|Нап|[[Браіян Палясіяс]]||2002}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Атыла]]||2003}}
{{Гулец|37|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жуніяр Сантус]]||1994}}
{{Гулец|40|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Віктыньню]]||2004}}
{{Гулец|42|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Карлус Эдуарду Амарал Пэрэйра дэ Кастру|Каду]]||2004}}
{{Гулец|44|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Рубэнс Антонію Дыяс|Рубэнс Дыяс]]||2001}}
{{Гулец|45|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Алісан Сантана]]||2005}}
{{Гулец|47|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ромулу Элбэртэ Пэрэйра Жуніяр|Ромулу]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Габрыел Рэйс Гімарайнс|Вітар Габрыел]]||2006}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Раніелсан да Сылва Барбоса|Роні]]||1995}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Каю Паўліста]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Палмэйрас Сан-Паўлу|Палмэйрас]]|1998}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.atletico.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Атлетыку Мінэйру Бэлу-Арызонці| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1908 годзе]]
ts3hr1zuythivcxwo6bjrgnjlrc5fam
2620477
2620476
2025-06-17T13:10:40Z
Dymitr
10914
/* Гісторыя */ стыль
2620477
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Атлетыку Мінэйру
|Лягатып = Atletico mineiro galo.png
|ПоўнаяНазва = Clube Atlético Mineiro
|Заснаваны = 25 сакавіка 1908
|Горад = [[Бэлу-Арызонці]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Індэпэндэнсія]]
|Умяшчальнасьць = 23 018
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМіЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|АтлетыкуМі}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Атле́тыку Мінэ́йру'''» ({{мова-pt|Clube Atlético Mineiro}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Бэлу-Арызонці]]. Клюб быў заснаваны ў 1908 годзе 22 студэнтамі, якія ставілі за мэту стварыць клюб для ўсіх. Не зважаючы на тое, што каманда была створана прастаўнікамі найвышэйшай клясы, клюб быў адчынены для ўсіх саслоўяў насельніцтва, такім чынам у хуткім часе «Атлетыку» стаў народным клюбам<ref>[https://books.google.com/books?id=hzbguWqQNoYC&pg=PA1906 «Os Grandes Clubes»]. Placar</ref><ref>[http://www.worldsoccer.com/blogs/jonathan-reis-man-king-359689 «Jonathan Reis: the man who would be king»]. World Soccer.</ref>. Талісманам клюбу зьяўляецца певень, які асацыюецца з дружынай яшчэ з 1930-х гадоў. Менавіта, праз гэты факт адной зь мянушак клюбу ёсьць «пеўні». Звычайны хатні камплект формы дружыны складаецца з чорна-белых перапялясых кашуляў з чорнымі шортамі і белымі шкарпэткамі. Акрамя футболу клюб мае дружыны ў іншых відах спорту. Клюб мае даўняе суперніцтва з клюбам з таго ж гораду «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», матчы паміж імі маюць назву [[Клясыка Мінэйру]]. Таксама прыкметным ёсьць супрацьстаяньне клюбу «[[Фламэнгу Рыю-дэ-Жанэйру|Фламэнгу]]». Клюб ёсьць адным з самых заможных у Бразыліі, уваходзячы ў першую дзясятку клюбаў гэтае паўднёваамэрыканскае краіны<ref>[https://web.archive.org/web/20161120004933/http://www.bdobrazil.com.br/pt/PDFs/Estudos_Zipados/Valor_das_Marcas_2016.pdf «9th finance and brand values of the most valuable Brazilian soccer clubs»]. BDO.</ref>.
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны 25 сакавіка 1908 году групай з дваццаці двух студэнтаў з Бэлу-Арызонці, якія пастанавілі, што каманда будзе называцца «Атлетыку Мінэйру». Першы матч быў згуляны 21 сакавіка 1909 году супраць каманды «Спорт». «Атлетыку» ў той сустрэчы перамог зь лікам 3:0, а першым голам за каманду адзначыўся [[Анібал Машаду]]<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/#fundacao «Atlético — História — Fundação»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. У 1914 годзе каманда стала пераможцам першага турніру ў штаце [[Мінас-Жэрайс]]<ref>[https://lance.com.br/todos-esportes/primeiro-trofeu-clube-atletico-expoe-taca-bueno-brandao.html «Primeiro troféu do clube, Atlético-MG expõe Taça Bueno Brandão»]. Lance!</ref>. У 1915 годзе клюб стаў першым чэмпіёнам штату.
[[Файл:Clube Atlético Mineiro 1937.jpg|значак|зьлева|Пераможцы чэмпіянату штату 1937 году.]]
«Атлетыку» зноў стаў чэмпіёнам штату ў 1926 годзе, дзякуючы намаганьням нападніка [[Марыю дэ Кастру]]<ref>[http://esporte.uol.com.br/futebol/biografias/365/mario-de-castro «Mário de Castro — Futebol»]. UOL Esporte</ref>. У 1927 годзе нападнікі [[Саід Паўлу Аржэс|Саід]] і [[Жаіру дэ Асіс Алмэйда|Жаіру]] далучыліся да Кастру, стварыўшы «бесьсьвятое трыё», якое прывяло «Атлетыку» да чарговага трыюмфу ў лізе<ref>Potts Harmer, Alfie (8.06.2015). [http://ahalftimereport.com/2015/06/08/mario-de-castro-and-the-trio-maldito/ «Mário de Castro and the Trio Maldito»]. A Halftime Report.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150925115027/http://www.atletico.com.br/torcida/trio-maldito/ «Mário de Castro, Said e Jairo: o Trio Maldito»]. Clube Atlético Mineiro.</ref>. У 1929 годзе клюб згуляў свой першы міжнародны матч супраць партугальскага клюбу «[[Віторыя Сэтубал|Віторыя]]» з [[Сэтубал]]у, здабыўшы перамогу зь лікам 3:1. Сустрэча ладзілася на стадыёне Прэзыдэнтэ Антонію Карлус, які адкрыўся раней у тым жа годзе і стаў хатнім стадыёнам клюбу на наступныя два дзесяцігодзьдзі<ref>[http://www.atletico.com.br/clube-atletico-mineiro/historia/ «História — Atlético»]. Clube Atlético Mineiro</ref>. «Атлетыку» стаў чэмпіёнам штату ў 1931 і 1932 гадах, перш чым атрымаць прафэсійны статус у 1933 годзе<ref>Lage, Marcus; Medeiros, Regina (2014). [https://web.archive.org/web/20151117030118/http://www.uff.br/esportesociedade/pdf/es2311.pdf «Aspectos sociológicos da profissionalização do futebol em Belo Horizonte nas décadas de 1920 e 1930»]. Esporte e Sociedade.</ref>. Пасьля чарговага трыюмфу ў лізе Мінэйру ў 1936 годзе «Атлетыку» стаў пераможцам першага нацыянальнага чэмпіянату 1937 году.
У 1940-я гады каманда працягнула свае пасьпяховыя выступы, а ў склад каманды ўваходзілі такія футбалісты, як то [[Карлайл Гімарайнс Кардозу|Карлайл]], Лукас Міранда, [[Нівію Габрыш|Нівію]] і брамнік [[Кафунга]]<ref>[http://esporte.ig.com.br/historia+do+atleticomg/i1237870266349.html «História do Atlético-MG»]. iG Esporte</ref>. Клюб дамінаваў у чэмпіянаце штаце, стаўшы мясцовым чэмпіёнам у 1941, 1942, 1946, 1947 і 1949 гадах<ref>Diogo, Julio; Freati, Claudio (3.05.2015). [https://web.archive.org/web/20160303201752/http://www.rsssfbrasil.com/tablesfq/mgcamp.htm «Minas Gerais State — List of Champions»]. RSSSF.</ref>. Не зважаючы на тое, што клюб «Амэрыка» быў даўнім супернікам «Атлетыку», у 1940-х гадах пачало разьвівацца новае суперніцтва супраць «[[Крузэйру Бэлу-Арызонці|Крузэйру]]», які ў гэты час стаў галоўным канкурэнтам атлетыстаў<ref>[https://web.archive.org/web/20150505105944/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club%3D1940490/ «Classic club: A rooster with plenty to crow about»]. FIFA.</ref>.
У 1950 годзе клюб зьмяніў хатнюю пляцоўку, пераехаўшы на стадыён [[Індэпэндэнсія]]. У гэтым жа годзе каманда зноў стала наймацнейшай у сваім штаце, пасьля чаго зладзіла першы эўрапейскі тур, цягам якога згуляла дзесяць гульняў у пяці краінах. Тур, як і вынікі «Атлетыку», многія зь якіх былі дасягнутыя пры неспрыяльных умовах надвор’я і сьнегу, былі ўспрынятыя нацыянальнымі спартовымі СМІ як гістарычнае дасягненьне самога бразыльскага футболу<ref>[http://memoria.bn.br/DocReader/docreader.aspx?bib=112518&PagFis=38093 «De passagem o Atlético»]. Jornal dos Sports.</ref><ref>Lacerda, Bernardo (17.12.2013). [http://esporte.uol.com.br/futebol/ultimas-noticias/2013/12/17/mundial-resgata-feito-historico-do-atletico-nos-gramados-gelados-da-europa.htm «Mundial resgata feito histórico do Atlético nos gramados gelados da Europa»]. UOL Esporte.</ref>. Каманда, капітанам якой быў [[Зэ ду Монтэ]], атрымала назву «ледзяныя чэмпіёны», што было адлюстравана ў афіцыйным гімне клюбу<ref>Magalhães, Eduardo (28.11.2013). [https://www.rsssf.org/tablesa/atleticomg-trip50.html «European Trip of Atlético Mineiro 1950»]. RSSSF.</ref>. Посьпехі ўсьцяж трывалі ў 1950-я гады, якія былі адзначаныя талентам нападніка [[Убалду Міранда|Ўбалду]] і пяцьцю перамогамі запар у чэмпіянаце Мінас-Жэрайс з 1952 па 1956 гады. Пасьля чарговага тытула чэмпіёнаў штату ў 1958 годзе «Атлетыка» ўзяло ўдзел у першым розыгрышы [[Кубак Бразыліі па футболе|Кубка Бразыліі]] ў наступным годзе, дакрочыўшы да трэцяга раўнда<ref>[https://www.rsssf.org/tablesb/brazcup59.html «Brazil Cup 1959»]. RSSSF.</ref>.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Time do Atlético Mineiro, 1970.tif|значак|Каманда ў 1970 годзе.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 2
:: 1971, 2021
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 2
:: 2014, 2021
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 1
:: 2022
* '''[[Ліга Мінэйру|Чэмпіён штату Мінас-Жэрайс]]''': 50
:: 1915, 1926, 1927, 1931, 1932, 1936, 1938, 1939, 1941, 1942,
:: 1946, 1947, 1949, 1950, 1952, 1953, 1955, 1956, 1958, 1960,
:: 1962, 1963, 1970, 1976, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983,
:: 1985, 1986, 1988, 1989, 1991, 1995, 1999, 2000, 2007, 2010,
:: 2012, 2013, 2015, 2017, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2013
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 2
:: 1992, 1997
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2014
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Дэлфім]]||2002}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Натанаэл Марэйра|Натанаэл]]||2002}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Лянку Эванжэліста]]||1997}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Атавію Энрыке Сантус|Атавію]]||1994}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Парагваю}}|Аб|[[Хуніёр Алёнса]]||1993}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жыванілду Халк]]|капітан|1986}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Аргентыны}}|ПА|[[Фаўста Вэра]]||2000}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Дэйвэрсан]]||1991}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Густаву Скарпа]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Бэрнард Дуартэ|Бэрнард]]||1992}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Гільермэ Арана]]||1997}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ігар Рабэльлю]]||1995}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Ігар Гомэс]]||1999}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык Рабэрту да Сылва Кампус|Патрык]]||2004}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Эквадору}}|ПА|[[Алян Стывэн Франка|Алян Франка]]||1998}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|22|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Эвэрсан Фэліпэ Маркес Пірэс|Эвэрсан]]||1990}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Габрыел Мэніну]]||2000}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Рэнса Саравія]]||1993}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Аргентыны}}|Нап|[[Тамас Куэльлё]]||2000}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Калюмбіі}}|Нап|[[Браіян Палясіяс]]||2002}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Габрыел Атыла]]||2003}}
{{Гулец|37|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жуніяр Сантус]]||1994}}
{{Гулец|40|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Віктыньню]]||2004}}
{{Гулец|42|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Карлус Эдуарду Амарал Пэрэйра дэ Кастру|Каду]]||2004}}
{{Гулец|44|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Рубэнс Антонію Дыяс|Рубэнс Дыяс]]||2001}}
{{Гулец|45|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Алісан Сантана]]||2005}}
{{Гулец|47|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Ромулу Элбэртэ Пэрэйра Жуніяр|Ромулу]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Габрыел Рэйс Гімарайнс|Вітар Габрыел]]||2006}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Раніелсан да Сылва Барбоса|Роні]]||1995}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Каю Паўліста]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Палмэйрас Сан-Паўлу|Палмэйрас]]|1998}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.atletico.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Атлетыку Мінэйру Бэлу-Арызонці| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1908 годзе]]
sh56x77ww8ez18o1hd4p17inveku60g
Румэлянж (футбольны клюб)
0
163895
2620588
2523132
2025-06-18T10:29:42Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620588
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Румэлянж
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Union Sportive Rumelange
|Заснаваны = 1908
|Горад = [[Румэлянж]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Муніцыпальны стадыён (Румэлянж)|Муніцыпальны]]
|Умяшчальнасьць = 2950
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|РумэлянжЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|РумэлянжСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Румэлянж}}
|Сайт = http://www.usrumelange.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Румэлянж'''» — люксэмбурскі футбольны клюб з гораду [[Румэлянж]]у. Заснаваны ў 1908 годзе. Двухразовы ўладальнік [[Кубак Люксэмбургу па футболе|Кубка Люксэмбургу]] (1968, 1975).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.usrumelange.lu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Румэлянж]]
f7ccxgl0kwmn44doi28898znrcqz1ax
Плятаніяс (футбольны клюб)
0
165555
2620489
2329921
2025-06-17T13:55:55Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620489
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Плятаніяс
|Лягатып = Platanias FC.png
|Горад = [[Плятаніяс]], [[Грэцыя]]
|Расфармаваны =
|Стадыён = [[Пэрыволія (стадыён)|Пэрыволія]]
|Умяшчальнасьць = 4000
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|ПлятаніясЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі|Плятаніяс}}
|Прыналежнасьць = Грэцкія
}}
«'''Плятаніяс'''» — грэцкі футбольны клюб з гораду [[Плятаніяс]]у. Заснаваны ў 1931 годзе, адроджаны ў 2023 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fcplatanias.gr/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Плятаніяс]]
g1vmw5afgkp6vxhootanqw34bzoo5ye
Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе
0
166137
2620567
2577283
2025-06-18T08:56:03Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620567
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе
|лягатып =
|памер =
|краіна = {{Сьцяг Ізраілю|23px}} [[Ізраіль]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1999
|дывізіёны =
|каманды = 14
|вылет у = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Ізраілю па футболе|Кубак Ізраілю]], [[Кубак Тота|Кубак Тота]], [[Супэркубак Ізраілю па футболе|Супэркубак Ізраілю]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга Эўропы УЭФА|Ліга Эўропы]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Макабі Тэль-Авіў]] — 8-ы тытул
|сэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Макабі Хайфа]] — 10 тытулаў
|тэлебачаньне =
|ўэбсайт = [http://eng.football.org.il/Leagues/Pages/LeagueDetails.aspx?LEAGUE_ID=40 football.org.il]
|актуальны сэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Прэм’ер-ліга''' — найвышэйшы дывізіён сыстэмы [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|футбольных лігаў Ізраілю]]. У спаборніцтве ўдзельнічаюць 14 клюбаў. Пасьля кожнага сэзону клюбы, які занялі два апошнія месцы, пераводзяцца ў [[Ліга Леўміт чэмпіянату Латвіі па футболе|Лігу Леўміт]], а іх месцы займаюць дзьве наймацнейшыя каманды другога дывізіёну. Дзейным чэмпіёнам зьяўляецца клюб «[[Макабі Тэль-Авіў]]».
== Чэмпіёны ==
* [[Макабі Хайфа]] — 10 тытулаў
* [[Макабі Тэль-Авіў]] — 8
* [[Гапаэль Бээршэба]] — 3
* [[Бэйтар Ерусалім]], [[Гапаэль Тэль-Авіў]] — 2
* [[Гапаэль Іроні Кір’ят-Шмана]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20161218233944/http://eng.football.org.il/Leagues/Pages/LeagueDetails.aspx?LEAGUE_ID=40 Афіцыйная старонка]
{{Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Ізраілю па футболе]]
fbyweqniyr83akpvw7s76o20d6lfamb
Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе
0
166954
2620548
2577747
2025-06-18T07:35:42Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620548
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе
|лягатып =
|памер =
|краіна = {{Сьцяг Вугоршчыны|23px}} [[Вугоршчына]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1901
|дывізіёны =
|каманды = 12
|вылет у = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Другі дывізіён]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубак Вугоршчыны]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга Эўропы УЭФА|Ліга Эўропы]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Фэрэнцвараш Будапэшт|Фэрэнцвараш]] — 36-ы тытул
|сэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Фэрэнцвараш Будапэшт|Фэрэнцвараш]] — 36 тытулаў
|тэлебачаньне =
|ўэбсайт = [http://www.mlsz.hu/ www.mlsz.hu]
|актуальны сэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Першы дывізіён''' — найвышэйшы дывізіён сыстэмы [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе|футбольных лігаў Вугоршчыны]]. У спаборніцтве ўдзельнічаюць 12 клюбаў. Пасьля кожнага сэзону клюбы, які занялі два апошнія месцы, пераводзяцца ў [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Другі дывізіён]], а іх месцы займаюць дзьве наймацнейшыя каманды другога дывізіёну. Дзейным чэмпіёнам зьяўляецца клюб «[[Фэрэнцвараш Будапэшт|Фэрэнцвараш]]».
== Чэмпіёны ==
* [[Фэрэнцвараш Будапэшт|Фэрэнцвараш]] — 36 тытулаў
* [[МТК Будапэшт|МТК]] — 23
* [[Уйпэшт Будапэшт|Уйпэшт]] — 20
* [[Гонвэд Будапэшт|Гонвэд]] — 14
* [[Дэбрэцэн (футбольны клюб)|Дэбрэцэн]] — 7
* [[Вашаш Будапэшт|Вашаш]] — 6
* [[Д’ёр (футбольны клюб)|Д’ёр]], [[Чэпэль Будапэшт|Чэпэль]] — 4
* [[Фэхэрвар Сэкешфэхэрвар|Фэхэрвар]] — 3
* [[Будапэшт (футбольны клюб)|Будапэшт]] — 2
* [[Арадзя (футбольны клюб)|Арадзя]], [[Вац (футбольны клюб)|Вац]], [[Дунаўйвараш (футбольны клюб)|Дунаўйвараш]], [[Залаэгерсэг (футбольны клюб)|Залаэгерсэг]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.mlsz.hu/ Афіцыйная старонка]
{{Нацыянальны чэмпіянат Вугоршчыны па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе]]
7o34oamzdgn38e850jx40bh9ia67gm8
Файл:FC Banants.png
6
168030
2620531
2147498
2025-06-17T20:42:13Z
Dymitr
10914
Dymitr загрузіў новую вэрсію [[Файл:FC Banants.png]]
1804687
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Бананц Ерэван|Бананц]]» Ерэван
| аўтар = Բանանց Ֆուտբոլային Ակումբ
| час стварэньня = 20 стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Бананц Ерэван
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены
| іншае = Выява — прадмет грамадзкага інтарэсу
}}
== Ліцэнзія ==
{{Лягатып}}
9yncim7377dv7b7a125j18pu0vhh1kb
Бэкешчаба (футбольны клюб)
0
169809
2620560
2522944
2025-06-18T08:02:55Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620560
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Бэкешчаба
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Békéscsaba 1912 Előre SE
|Заснаваны = 22 кастрычніка 1912
|Горад = [[Бэкешчаба]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Корхаз утцаі (стадыён)|Корхаз утцаі]]
|Умяшчальнасьць = 13 000
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|БэкешчабаЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|БэкешчабаСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Бэкешчаба}}
|Сайт = http://1912elore.hu/
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Бэкешчаба'''» ({{мова-hu|Békéscsaba}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Бэкешчаба|Бэкешчабы]]. Заснаваны ў 1912 годзе. Уладальнік [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубка Вугоршчыны]] (1988).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://1912elore.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Бэкешчаба]]
46pzk1bt38amkmre3ymh23br7jsddwa
Путнікі
0
170716
2620579
1822601
2025-06-18T09:54:17Z
Ліцьвін
847
стыль
2620579
wikitext
text/x-wiki
Назву '''Путнікі''' маюць:
== Населеныя пункты ==
=== [[Беларусь]] ===
* [[Магілёўская вобласьць]]:
** [[Путнікі (Магілёўская вобласьць)|Путнікі]] — вёска ў [[Шклоўскі раён|Шклоўскім раёне]]
* [[Менская вобласьць]]:
** [[Путнікі (Маладэчанскі раён)|Путнікі]] — вёска ў [[Маладэчанскі раён|Маладэчанскім раёне]]
** [[Путнікі (Менскі раён)|Путнікі]] — вёска ў [[Менскі раён|Менскім раёне]]
{{Неадназначнасьць}}
gqka7enh9qtfdzhmrofouu4f6nn32dw
Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе
0
173383
2620485
2615304
2025-06-17T13:30:03Z
Artsiom91
28241
стыль
2620485
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольная ліга
|назва = Супэрліга
|лягатып =
|памер =
|краіна = {{Сьцяг Грэцыі|23px}} [[Грэцыя]]
|канфэдэрацыя = [[УЭФА]]
|заснаваная = 1927
|дывізіёны =
|каманды = 14
|вылет у = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]]
|узроўні = 1
|хатнія кубкі = [[Кубак Грэцыі па футболе|Кубак Грэцыі]]
|міжнародныя кубкі = [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Ліга чэмпіёнаў]], [[Ліга Эўропы УЭФА|Ліга Эўропы]], [[Ліга канфэрэнцыяў УЭФА|Ліга канфэрэнцыяў]]
|чэмпіён = [[Алімпіякос Пірэй]] — 48-ы тытул
|сэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
|найпасьпяховы клюб = [[Алімпіякос Пірэй]] — 48 тытулаў
|тэлебачаньне =
|ўэбсайт = [http://www.superleaguegreece.net/ superleaguegreece.net]
|актуальны сэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|Сэзон 2024—2025 гадоў]]
}}
'''Супэрліга''' — найвышэйшы дывізіён сыстэмы [[Чэмпіянат Грэцыі па футболе|футбольных лігаў Грэцыі]]. У спаборніцтве ўдзельнічаюць 14 клюбаў. Пасьля кожнага сэзону клюбы, якія занялі два апошнія месцы, выбываюць у [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрлігу 2]], а іх месца займаюць дзьве наймацнейшыя каманды другога дывізіёну. Дзейным чэмпіёнам зьяўляецца клюб «[[Алімпіякос Пірэй|Алімпіякос]]».
== Чэмпіёны ==
* [[Алімпіякос Пірэй|Алімпіякос]] — 48 тытулаў
* [[Панатынаікос Атэны|Панатынаікос]] — 20
* [[АЕК Атэны|АЕК]] — 13
* [[ПАОК Тэсалёнікі|ПАОК]] — 4
* [[Арыс Тэсалёнікі|Арыс]] — 3
* [[АЭЛ Лярыса]] — 1
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.superleaguegreece.net/ Афіцыйная старонка]
{{Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе}}
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Грэцыі па футболе]]
layonh12ntbuib4lpm19334p8t2wipv
Гапаэль Кфар-Сава
0
175735
2620571
2523321
2025-06-18T09:08:09Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620571
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гапаэль Кфар-Сава
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = מועדון כדורגל הפועל כפר סבא
|Заснаваны = 1928
|Горад = [[Кфар-Сава]], [[Ізраіль]]
|Стадыён = [[Левіта (стадыён)|Левіта]]
|Умяшчальнасьць = 5800
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльКфаЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльКфаСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю|ГапаэльКфа}}
|Сайт = http://www.hapoel-kfs.org.il/
|Прыналежнасьць = Ізраільскія
}}
«'''Гапаэль'''» — ізраільскі футбольны клюб з гораду [[Кфар-Сава|Кфар-Савы]]. Заснаваны ў 1928 годзе. [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе|Чэмпіён Ізраілю]] (1982), трохразовы ўладальнік [[Кубак Ізраілю па футболе|Кубка Ізраілю]] (1975, 1980, 1990).
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160611035449/http://www.hapoel-kfs.org.il/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Кфар-Сава]]
10e2nsm1jtmy2st5ek07989acz6ucmr
Мацюкі
0
180944
2620520
2561978
2025-06-17T19:01:12Z
Ліцьвін
847
стыль, дапаўненьне
2620520
wikitext
text/x-wiki
Назву '''Мацюкі''' маюць:
== Населеныя пункты ==
=== [[Беларусь]] ===
* [[Віцебская вобласьць]]:
** [[Мацюкі (Віцебская вобласьць)|Мацюкі]] — вёска ў [[Мёрскі раён|Мёрскім раёне]]
* [[Гарадзенская вобласьць]]:
** [[Мацюкі (Івейскі раён)|Мацюкі]] — вёска ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]]
** [[Мацюкі (Шчучынскі раён)|Мацюкі]] — вёска ў [[Шчучынскі раён|Шчучынскім раёне]]
== Глядзіце таксама ==
* [[Мацюлішкі]]
* [[Мацюляны]]
{{Неадназначнасьць}}
gfrx7blsw1vo92g4k15prx3wn116735
Д’ірмат Д’ёр
0
182211
2620557
2522949
2025-06-18T08:01:05Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620557
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Д’ірмат
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Gyirmót Sportegyesület
|Заснаваны = 1993
|Горад = [[Д’ёр]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Мэнфэй уці (стадыён)|Мэнфэй уці]]
|Умяшчальнасьць = 4728
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДірматДёрЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДірматДёрСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|ДірматДёр}}
|Сайт = http://www.gyirmotfc.hu/
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Д’ірмат'''» ({{мова-hu|Gyirmót}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Д’ёр]]у. Заснаваны ў 1993 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.gyirmotfc.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Д’ёр]]
jer7nmnredfyvw3dg5uiqowo5fwbvqh
Баранавічы (Івейскі раён)
0
184155
2620510
2552040
2025-06-17T18:48:21Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620510
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Баранавічы (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Баранавічы
|Лацінка = Baranavičy
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Баранавіч
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет =
|Пасялковы савет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 28
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 12
|Шырата сэкундаў = 39
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 47
|Даўгата сэкундаў = 32
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Баранавічы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}.</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Насельніцтва ==
* 2009 год — 28 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
h48ftlb1x6grfa5un0wy7gj6zcraws4
Багданцы
0
184157
2620509
2551847
2025-06-17T18:47:48Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620509
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Багданцы
|Лацінка = Bahdancy
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Багданцаў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет =
|Пасялковы савет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 4
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 9
|Шырата сэкундаў = 36
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 59
|Даўгата сэкундаў = 1
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Багданцы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}.</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. у Трабскай воласьці [[Ашмянскі павет (Віленская губэрня)|Ашмянскага павету]] [[Віленская губэрня|Віленскай губэрні]]. У 1861 г. 18 рэвіскіх душ, адносілася да Трабскага казённага таварыства. Паводле перапісу 1897 г., 6 двароў, 47 жыхароў. У 1905 г. 53 жыхары, 89 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. вёска (9 двароў, 43 жыхары) у Трабскай гміне Валожынскага павету [[Наваградзкае ваяводзтва (1921—1939)|Наваградзкага ваяводзтва]] Польшчы.
3 12.10.1940 г. (11 двароў, 64 жыхары) у Росьцеўшчынскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 чэрвеня 1941 г. да ліпеня 1944 г. пад нямецкай акупацыяй.
Уваходзіла ў Багданаўскі, з 19.1.1965 г. у Трабскі сельсаветы. 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 35 жыхароў. Потым у складзе аграфірмы-калгасу «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 7 жыхароў, 4 двары.
* 2009 год — 4 чалавека<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
95y78fel5beg6ibs86ys9f94nah5uvb
Раменікі
0
184660
2620505
2554367
2025-06-17T18:45:01Z
Ліцьвін
847
стыль
2620505
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Раменікі
|Лацінка = Ramieniki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Раменікаў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 4
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 10
|Шырата сэкундаў = 12
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 53
|Даўгата сэкундаў = 27
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Раме́нікі'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 237</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У 2-й палове XIX ст. вёска ў Трабскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. У 1861 г. 16 рэвіскіх душ, дзяржаўная ўласнасьць. У 1897 г. 4 двары, 35 жыхароў. У 1905 г. 44 жыхары, 79 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы.
3 12.10.1940 г. вёска (6 двароў, 43 жыхары) у Трабскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. У 1949 г. арганізаваны калгас «Новае жыцьцё». 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 34 жыхары. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 — 13 чалавек, 6 двароў
* 2009 год — 4 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
jlf4x336z2c7223u4myylgwol1o0rpl
Пяцкуны
0
184661
2620504
2554333
2025-06-17T18:44:25Z
Ліцьвін
847
стыль
2620504
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Пяцкуны
|Лацінка = Piackuny
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Пяцкуноў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 45
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 13
|Шырата сэкундаў = 41
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 47
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Пяцку́ны'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 237</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У пачатку XVII ст. сяло ў [[Ашмянскі павет|Ашмянскім павеце]] [[Віленскае ваяводзтва|Віленскага ваяводзтва]]. Адносілася да маёнтка [[Сурвілішкі]], які належаў [[Сурвілы (род)|Сурвілам]], затым [[Шорцы|Шорцам]]. У 1618 г. [[удава]] В.Шорца аддзяліла ад маёнтка фальварак Нарвілішкі разам зь сялом Пяцкуны (25 аселых і пустых валок зямлі) і аддала ў бестэрміновае карыстаньне віленскім [[Францысканцы|францысканцам]]. У 1690 г. належала ксяндзу Марціну Палякоўскаму.
У 2-й палове XIX — пачатку XX ст. вёска ў Трабскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. У 1897 г. 43 двары, 230 жыхароў. У 1905 г. 282 жыхары, 372 дзесяціны зямлі, у 1909 г. 51 двор, 304 жыхары.
У 1921—1939 гг. вёска (53 двары, 258 жыхароў) у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы. Працавала школа.
3 12.10.1940 г. вёска (57 двароў, 319 жыхароў) у Чэневіцкім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 26.6.1941 г. да 8.7.1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1950 г. арганізаваны калгас «Чырвоны партызан». 3 1953 г. у калгасе імя В. І. Чапаева, з 1956 г. у калгасе імя К. Я. Варашылава, з 1960 г. у саўгасе «Трабы». 3 2.12.1959 г. у Трабскім сельсавеце. 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 202 жыхары. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы». Крама.
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 86 чалавек, 42 двары
* 2009 год — 45 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVII стагодзьдзі]]
fm4n355zdgnn26q5puh3jim2xq14far
Пелкаўшчына
0
184662
2620506
2554205
2025-06-17T18:45:32Z
Ліцьвін
847
стыль
2620506
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Пелкаўшчына
|Лацінка = Piełkaŭščyna
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Пелкаўшчыны
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 3
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 11
|Шырата сэкундаў = 11
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 52
|Даўгата сэкундаў = 25
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Пе́лкаўшчына'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 237</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У 2-й палове XIX ст. фальваркі Пелкаўшчына ў Лугамавіцкай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. У 1897 г. у адным 1 двор, 9 жыхароў, у другім 2 двары, 16 жыхароў.
У 1921—1939 гг. у складзе Польшчы. 3 12.10.1940 г. засьценак (4 двары, 27 жыхароў) у Чэневіцкім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну.
3 1950 г. у калгасе «Сьветлы шлях». 3 2.12.1959 г. у Трабскім сельсавеце. 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 15 чалавек, 2 двары
* 2009 год — 3 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
k778dsujxaa8fpzs34mceb5amju05vy
Пазьнякі (Гарадзенская вобласьць)
0
184679
2620501
2554123
2025-06-17T18:42:38Z
Ліцьвін
847
стыль
2620501
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Пазьнякі}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Пазьнякі
|Лацінка = Paźniaki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Пазьнякоў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 9
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 9
|Шырата сэкундаў = 58
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 57
|Даўгата сэкундаў = 10
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Пазьнякі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 236</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Трабскай воласьці [[Ашмянскі павет (Віленская губэрня)|Ашмянскага павету]] [[Віленская губэрня|Віленскай губэрні]]. У 1861 г. 33 рэвікія душы, дзяржаўная ўласнасьць. У 1897 г. 18 двароў, 112 жыхароў. У 1909 г. 21 двор, 149 жыхароў, больш за 200 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшчы]]. У 1921 г. 21 двор, 112 жыхароў.
З 12 кастрычніка 1940 году вёска (32 двары, 180 жыхароў) у Трабскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. Працавала пачатковая школа. 3 чэрвеня 1941 г. да 7 ліпеня 1944 году пад нямецкай акупацыяй. У 1950 г. арганізаваны калгас «Запаветы Ільіча». 3 20 студзеня 1960 году ў Івейскім раёне. 3 1960 г. у саўгасе «Трабы». У 1970 г. 115 жыхароў. Потым у складзе аграфірмы-калгасу «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 27 чалавек, 20 двароў
* 2009 год — 9 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
7y8030rlv8suuj9p3b000k2ttns8d1r
Наздракі
0
184680
2620499
2554105
2025-06-17T18:41:24Z
Ліцьвін
847
стыль
2620499
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Наздракі
|Лацінка = Nazdraki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Наздракоў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 34
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 9
|Шырата сэкундаў = 29
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 53
|Даўгата сэкундаў = 2
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Наздракі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 236</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Трабскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні, дзяржаўная ўласнасьць. У 1861 г. у вёсцы 27 рэвіскіх душ. У 1897 г. 16 двароў, 73 жыхары, у засьценку 1 двор, 6 жыхароў. У 1905 г. у вёсцы 99 жыхароў, 131 дзесяціна зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшчы]]. У 1921 г. 14 двароў, 41 жыхар.
3 12 кастрычніка 1940 году вёска (19 двароў, 120 жыхароў) у Трабскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 чэрвеня 1941 г. да ліпеня 1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1949 г. арганізаваны калгас «Чырвоная зорка». 3 20 студзеня 1960 году ў Івейскім раёне. У 1970 г. 92 жыхары. Потым у складзе аграфірмы-калгасу «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 45 чалавек, 23 двары
* 2009 год — 34 чалавекі<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
sovksfhm5wa03k7g25855ip10019z70
Медзікі
0
184681
2620500
2554053
2025-06-17T18:42:01Z
Ліцьвін
847
стыль
2620500
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Медзікі
|Лацінка = Miedziki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Медзікаў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 8
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 11
|Шырата сэкундаў = 58
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 48
|Даўгата сэкундаў = 22
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Ме́дзікі'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 236.</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], каля ракі [[Падакупка|Падакупкі]]. Уваходзяць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]] [[Івейскі раён|Івейскага раёну]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]].
== Назва ==
{{Асноўны артыкул|Мадзейка}}
Мадака, пазьней Мэдэка (Madacho, Mädecke<ref>Kapff R. Deutsche Vornamen: mit den von ihnen abstammenden Geschlechtsnamen sprachlich erläutert. — Nürtingen am Neckar, 1889. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=i13cviZ0xYoC&q=M%C3%A4decke#v=snippet&q=M%C3%A4decke&f=false S. 63].</ref>) — імя [[Германскія мовы|германскага]] паходжаньня<ref>Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. [https://books.google.by/books?hl=ru&id=YOBwrIPG8IQC&q=Madacho%2C+M%C3%A4dicke%2C+Maticke%2C+Matteck#v=snippet&q=Madacho%2C%20M%C3%A4dicke%2C%20Maticke%2C%20Matteck&f=false S. 1109].</ref>. Іменная аснова [[Мат (імя)|мад- (мед-, мат-)]] (імёны [[Ліцьвіны|ліцьвінаў]] [[Матывік]], [[Медвін]], [[Матар]]; германскія імёны Mathwig, Medwinus, Matter) паходзіць ад [[Гоцкая мова|гоцкага]] maþa 'добры, пачэсны'<ref>{{Літаратура/Пачаткі Вялікага княства Літоўскага (2019)|к}} С. 24.</ref>.
== Гісторыя ==
У другой палове XVIII ст. вёска ў [[Ашмянскі павет|Ашмянскім павеце]] [[Віленскае ваяводзтва|Віленскага ваяводзтва]]. Адносілася да маёнтку [[Сурвілішкі]] (у 1774 г. уласнасьць Ю. Стыпалкоўскага, пісара [[Лідзкі павет|Лідзкага павету]]). 3 1802 г. у складзе маёнтку перайшла ва ўладаньне А. Колышкі, земскага віленскага. Затым належала Земскім, Паплаўскім, Дмахоўскім.
У сярэдзіне XIX ст. у Жамыслаўскай воласьці Ашмянскага павету. У 1861 г. 65 рэвіскіх душ, у складзе маёнтку Сурвілішкі Дмахоўскіх. У 1897 г. у Трабскай воласьці, 32 двары, 181 жыхар. У 1905 г. у вёсцы 158 жыхароў, 210 дзесяцін зямлі, у аднайменным засьценку 21 жыхар, 17 дзесяцін зямлі. У 1909 г. у вёсцы 29 двароў, 159 жыхароў, у засьценку 4 двары, 19 жыхароў.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшчы]]. У 1921 г. 31 двор, 150 жыхароў.
3 12 кастрычніка 1940 году вёска (35 двароў, 190 жыхароў) у Чэневіцкім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. З 26 чэрвеня 1941 году да 8 ліпеня 1944 году пад нямецкай акупацыяй. У 1949 г. створаны калгас «Працаўнік». З 2 сьнежня 1959 году ў Трабскім сельсавеце. 3 20 студзеня 1960 году ў Івейскім раёне. 3 1960 г. у саўгасе «Трабы». У 1970 г. 61 жыхар. Потым у складзе аграфірмы-калгасу «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 12 чалавек, 5 двароў
* 2009 год — 8 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVIII стагодзьдзі]]
4ovtok9qapztv9sz26qmo1wtmr5h039
Мацюкі (Івейскі раён)
0
184682
2620515
2554062
2025-06-17T18:52:31Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620515
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Мацюкі}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Мацюкі
|Лацінка = Maciuki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Мацюкоў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 17
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 10
|Шырата сэкундаў = 6
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 48
|Даўгата сэкундаў = 12
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Мацюкі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 236</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У вёсцы 19 лістапада 1945 году быў забіты ўчастковы ўпаўнаважаны Юрацішкаўскага РАУС Мікалай Клінцавіч (1906 г. н.)<ref>[https://web.archive.org/web/20160829091557/http://viriv.narod.ru/history/art2.htm Віртуальная івейшчына]</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 35 чалавек
* 2009 год — 17 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
kcc09e2e3cqdzyj491c96eysr1m408e
Макары (Івейскі раён)
0
184773
2620514
2554064
2025-06-17T18:51:50Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620514
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Макары
|Лацінка = Makary
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Макароў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 8
|Год падліку колькасьці = 1999
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 10
|Шырата сэкундаў = 47
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 59
|Даўгата сэкундаў = 15
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Макары́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}} С. 236</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Юрацішкаўскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. Адносілася да Трабскага казённага таварыства. У 1861 г. 9 рэвіскіх душ. У 1897 г. вёска ў Трабскай воласьці, 5 двароў, 35 жыхароў. У 1905 г. 45 жыхароў, 102 дзесяціны зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы. У 1921 г. 10 двароў, 45 жыхароў.
3 12.10.1940 г. вёска (12 двароў, 72 жыхары) у Масьцішчанскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. У 1951 г. у складзе калгаса «Радзіма». Уваходзіла ў склад Багданаўскага сельсавету. 3 20.1.1960 г. Івейскім раёне. 3 19.1.1965 г. у Трабскім сельсавеце. У 1970 г. 34 жыхары. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы». У 1999 г. 6 двароў, 8 жыхароў.
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 8 чалавек, 6 двароў
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
ayyvcmwq3sd5v1snv3uqttb0hz3zeha
Кулікі (Івейскі раён)
0
184777
2620511
2552159
2025-06-17T18:49:06Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620511
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Кулікі}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Кулікі
|Лацінка = Kuliki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Кулікоў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 12
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 10
|Шырата сэкундаў = 30
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 57
|Даўгата сэкундаў = 10
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Кулікі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Ашмянскім павеце Віленскай губэрні. У 1861 г. 25 рэвіскіх душ, дзяржаўная ўласнасьць, адносілася да Трабскага казённага таварыства. У 1897 г. у Трабскай воласьці, 11 двароў, 88 жыхароў. У 1905 г. 86 жыхароў, 139 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. вёска (15 двароў, 65 жыхароў) у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзага ваяводзтва Польшчы.
3 12.10.1940 г. вёска (20 двароў, 107 жыхароў) у Трабскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 канца чэрвеня 1941 г. да пачатку ліпеня 1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1949 г. арганізаваны калгас «Іскра». 3 1960 г. у складзе саўгаса «Трабы». 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 59 жыхароў. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 18 чалавек, 12 двароў
* 2009 год — 12 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
p5cp6zx6xdfc5f3cnnziqj39cc9n4wk
Кавалі (Трабскі сельсавет)
0
184779
2620512
2552118
2025-06-17T18:50:07Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620512
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Кавалі}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Кавалі
|Лацінка = Kavali
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Кавалёў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 24
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 9
|Шырата сэкундаў = 18
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 46
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Кавалі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Ашмянскім павеце Віленскай губэрні. У 1861 г. 40 рэвіскіх душ, дзяржаўная ўласнасьць, адносілася да Трабскага сельскага таварыства. У 1866 г. 10 двароў, 130 жыхароў. У 1897 г. у Трабскай воласьці, 24 двары, 151 жыхар. У 1905 г. 155 жыхароў, 215 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. вёска (27 двароў, 120 жыхароў) у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы.
3 12.10.1940 г. вёска (32 двары, 170 жыхароў) у Трабскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 чэрвеня 1941 да ліпепя 1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1950 г. арганізаваны калгас «Працаўнік». 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 120 жыхароў. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы». Крама. У 1999 г. 24 двары, 33 жыхары.
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 33 чалавекі, 24 двара
* 2009 год — 24 чалавека<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
t2mir8u0s2z6qmpg8trxbb10c5zsy8r
Зарэчныя Батукі
0
184814
2620508
2552104
2025-06-17T18:46:57Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620508
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Зарэчныя Батукі
|Лацінка = Zarečnyja Batuki
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Зарэчных Батукоў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 5
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 12
|Шырата сэкундаў = 5
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 48
|Даўгата сэкундаў = 45
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Зарэ́чныя Батукі́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У 2-й палове XIX — пачатку XX ст. 2 аднайменныя вёскі ў Трабскай воласьці [[Ашмянскі павет (Віленская губэрня)|Ашмянскага павету]] [[Віленская губэрня|Віленскай губэрні]]. У 1861 г. у адной 18 рэвіскіх душ, у другой 24 рэвіскія душы, дзяржаўная ўласнасьць, адносіліся да казённага маёнтку. Паводле перапісу 1897 г., у першай вёсцы 41 жыхар, у другой 84 жыхары. Зямельныя надзелы складалі 279 дзесяцін. У 1909 г. у адной зь вёсак 20 двароў, 130 жыхароў, у другой 8 двароў, 50 жыхароў.
У 1921−1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету [[Наваградзкае ваяводзтва (1921—1939)|Наваградзкага ваяводзтва]] Польшчы.
3 12.10.1940 г. вёскі [[Батукі]] (35 двароў, 169 жыхароў) і '''Батукі Зарэчныя''' (10 двароў, 52 жыхары) у Чэневіцкім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 26.6.1941 г. да 8.7.1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1950 г. арганізаваны калгас імя В. І. Чапаева. 3 1956 г. у калгасе імя К. Я. Варашылава. 3 2.12.1959 г. у Трабскім сельсавеце. 3 1960 г. у Івейскім раёне. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 2009 год — 5 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
== Глядзіце таксама ==
* [[Батукі]]
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
m6dxyn8kmepaa8k4uapkr81u1tlyho6
Загорцы (Івейскі раён)
0
184816
2620513
2554074
2025-06-17T18:51:05Z
Ліцьвін
847
стыль, выпраўленьне спасылак
2620513
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Загорцы}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Загорцы
|Лацінка = Zahorcy
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Загорцаў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 12
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 7
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 5
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Заго́рцы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Юрацішкаўскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. У 1861 г. 34 рэвіскія душы, адносілася да маёнтка Росьцеўшчына Валіцкага. Паводле перапісу 1897 г., у Трабскай воласьці, 21 двор. 138 жыхароў. У 1909 г. 21 двор, 164 жыхары, якія мелі 49 галоў быдла, 13 коней, 97 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы. У 1921 г. 22 двары, 119 жыхароў.
3 12.10.1940 г. вёска (26 двароў, 155 жыхароў) у Росьцеўшчынскім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 25.6.1941 г. да 7.7.1944 г. пад нямецкай акупацыяй. У 1949 г. вёска ў калгасе «Зорка». Пазьней уваходзіла ў склад калгаса «Звязда». 3 16.7.1954 г. у Трабскім сельсавеце. 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 142 жыхары. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы».
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 44 чалавека, 22 двары
* 2009 год — 12 чалавека<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Івейскі раён}}
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
hqjfqs9yy1hght0ye72ovhawwy123f9
Дзюраны
0
184819
2620507
2552013
2025-06-17T18:45:57Z
Ліцьвін
847
стыль
2620507
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Дзюраны
|Лацінка = Dziurany
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Дзюраноў
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенская]]
|Раён = [[Івейскі раён|Івейскі]]
|Сельсавет = [[Трабскі сельсавет|Трабскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 8
|Год падліку колькасьці = 2009
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 231352
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 10
|Шырата сэкундаў = 9
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 50
|Даўгата сэкундаў = 30
|Пазыцыя подпісу на мапе = справа
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Дзюраны́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гарадзенская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Івейскі раён|Івейскім раёне]] [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Трабскі сельсавет|Трабскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
У сярэдзіне XIX ст. вёска ў Юрацішкаўскай воласьці Ашмянскага павету Віленскай губэрні. У 1861 г. 11 рэвіскіх душ, адносілася да казённага маёнтку. У 1897 г. у Трабскай воласьці, 7 двароў, 56 жыхароў, дзейнічала хлебазапасная крама. У 1905 г. 61 жыхар, 140 дзесяцін зямлі.
У 1921—1939 гг. у Трабскай гміне Валожынскага павету Наваградзкага ваяводзтва Польшчы. У 1921 г. 10 двароў, 64 жыхары.
3 12.10.1940 г. (14 двароў, 86 жыхароў) у Чэневіцкім сельсавеце Юрацішкаўскага раёну. 3 канца чэрвеня 1941 г. да пачатку ліпепя 1944 г. пад нямецкай акупацыяй. 3 1950 г. у калгасе «Маладая гвардыя», з 1960 г. у саўгасе «Трабы». 3 2.12.1959 г. ў Трабскім сельсавеце. 3 20.1.1960 г. у Івейскім раёне. У 1970 г. 35 жыхароў. Потым у складзе аграфірмы-калгаса «Трабы». У 1999 г. 6 двароў, 13 жыхароў.
== Насельніцтва ==
* 1999 год — 13 чалавек, 6 двароў
* 2009 год — 8 чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20191002065531/http://pop-stat.mashke.org/belarus-census.htm Вынікі перапісу]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Памяць/Іўеўскі раён}}
* [https://www.radzima.org/be/miesca/dziurany.html Дзюраны] на сайце Радзіма.орг
{{Трабскі сельсавет}}
{{Івейскі раён}}
[[Катэгорыя:Трабскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Івейскага раёну]]
61oi9kffxnq294k2ubg798qwtgn7fvf
Мацюлішкі
0
185658
2620521
1923754
2025-06-17T19:01:17Z
Ліцьвін
847
стыль, дапаўненьне
2620521
wikitext
text/x-wiki
Назву '''Мацюлішкі''' маюць:
== Населеныя пункты ==
=== [[Беларусь]] ===
* [[Мацюлішкі (Віцебская вобласьць)|Мацюлішкі]] — вёска ў [[Браслаўскі раён|Браслаўскім раёне]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]
=== [[Летува]] ===
* [[Мацюлішкі (Віленскі раён)|Мацюлішкі]] — вёска ў [[Віленскі раён|Віленскім раёне]] [[Віленскі павет|Віленскага павету]]
== Глядзіце таксама ==
* [[Мацюкі]]
* [[Мацюляны]]
{{Неадназначнасьць}}
7gliu8ij46ob0dc92nwcpnp4opam3x7
Гоштэрт (футбольны клюб)
0
188198
2620590
2523131
2025-06-18T10:31:45Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620590
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Гоштэрт
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Football Club Union Sportive Hostert A.s.b.l.
|Заснаваны = 1946
|Горад = [[Нідэранвэн]], [[Люксэмбург]]
|Стадыён = [[Ёс Бэкер (стадыён)|Ёс Бэкер]]
|Умяшчальнасьць = 1500
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГоштэртЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|ГоштэртСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу|Гоштэрт}}
|Сайт = http://www.ushostert.lu/
|Прыналежнасьць = Люксэмбурскія
}}
«'''Гоштэрт'''» ({{мова-lb|Hueschtert}}) — люксэмбурскі футбольны клюб з гораду [[Нідэранвэн]]у. Заснаваны ў 1946 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.ushostert.lu/ Афіцыйны сайт]
{{Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе}}
[[Катэгорыя:Гоштэрт]]
pj8h0n2l1ef13rwb3o2guanxnkup6fo
Шаблён:Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе
10
188561
2620577
2611513
2025-06-18T09:21:23Z
Artsiom91
28241
выпраўленьне спасылак
2620577
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе
|назва = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе|Супэрліга]] [[Чэмпіянат Косава па футболе|чэмпіянату Косава па футболе]] ў [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе 2024—2025 гадоў|сэзоне 2024—2025 гадоў]]
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Косава}};
|кляса_карткі = hlist
|сьпіс1 =
* [[Балкані Сухарэка|Балкані]]
* [[Гнілане (футбольны клюб)|Гнілане]]
* [[Дрыта Гнілане|Дрыта]]
* [[Дукагін Кліна|Дукагін]]
* [[Лапі Подуева|Лапі]]
* [[Малішава (футбольны клюб)|Малішава]]
* [[Прышціна (футбольны клюб)|Прышціна]]
* [[Сухарэка (футбольны клюб)|Сухарэка]]
* [[Фэранікелі Глогавац|Фэранікелі]]
* [[Фэрызай Урошавац|Фэрызай]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя чэмпіянаты|Косава]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Косаўскі футбол]]
</noinclude>
cganipfs4bi7trssms9ddr48lp1857v
Балмазуйвараш (футбольны клюб)
0
190757
2620553
2190881
2025-06-18T07:58:10Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620553
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Балмазуйвараш
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва =
|Заснаваны =
|Горад = [[Балмазуйвараш]], [[Вугоршчына]]
|Стадыён = [[Варашы (стадыён)|Варашы]]
|Умяшчальнасьць = 2300
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|БалмазуйваЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|БалмазуйваСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Балмазуйва}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Вугорскія
}}
«'''Балмазуйвараш'''» ({{мова-hu|Balmazújvárosi}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Балмазуйвараш]]у. Заснаваны ў 2011 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20190327122949/https://balmazfoci.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Балмазуйвараш]]
k7czk30kiasrxozvt8s0imnswdz6vxx
Беласіца Струміца
0
206884
2620601
2522896
2025-06-18T10:55:19Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620601
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Беласіца
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Фудбалски клуб Беласица
|Заснаваны = 22 красавіка 1922
|Горад = [[Струміца]], [[Паўночная Македонія]]
|Стадыён = [[Младаст (стыдыён)|Младаст]]
|Умяшчальнасьць = 9200
|Прэзыдэнт =
|Трэнэр =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|БеласіцаСтЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|БеласіцаСтСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі|БеласіцаСт}}
|Сайт = http://www.fkbelasica.mk/
|Прыналежнасьць = Паўночнамакедонскія
}}
«'''Беласіца'''» ({{мова-mk|Беласица}}) — паўночнамакедонскі футбольны клюб з гораду [[Струміца|Струміцы]]. Заснаваны ў 1922 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20181014171754/https://fkbelasica.mk/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Спорт у Струміцы]]
498h1w9sejgo0dhvk7skf9ohp0q0mgw
Атаммаш
0
210031
2620528
2351642
2025-06-17T20:03:37Z
W
11741
/* Мінуўшчына */ +Крыніца: Сяргей Куркач. Не сьвятыя гаршкі лепяць // [[Зьвязда]] : газэта. — 2 ліпеня 2014. — № 122 (27732). — С. 4. — ISSN 1990-763X.
2620528
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|47|29|45|паўночнае|42|13|41|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Атаммаш»
|арыгінальная_назва = {{мова-ru|«Атоммаш»|скарочана}}
|лягатып = Atommash logo color.jpg
|выява = Atommash Inzhenernyi tsentr 1.JPG
|тып = філія
|лістынг =
|дэвіз =
|заснаваная = {{Дата пачатку|18|12|1976|1}}
|закрытая =
|заснавальнікі = Міністэрства цяжкага, энэргетычнага і транспартнага машынабудаваньня СССР
|уласьнікі =
|краіна = Расея
|разьмяшчэньне = [[Растоўская вобласьць]]
|адрас = [[Валгадонск]], Жукаўская шаша, д. 10<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=http://aemtech.ru/contacts|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>
|ключавыя постаці = Раўшан Абасаў<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Абасаў Раўшан Мубарызавіч|спасылка=http://aemtech.ru/about/rukovodstvo/menedzhment-ao-«ik-«ziomar»/abbasov-rovshan-mubarizovich.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>, Раман Емяльянаў<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Емяльянаў Раман Аляксандравіч|спасылка=http://aemtech.ru/about/rukovodstvo/menedzhment-ao-«ik-«ziomar»/emelyanov-roman-aleksandrovich.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>
|галіна = [[прамысловасьць]]
|прадукцыя = [[ядзерны рэактар]], [[парагенэратар]], пастка расплаву, цыркуляцыйныя помпа і [[трубаправод]], рэактары гідраачысткі, [[Ізамэрызацыя|ізамэрызацыі]] і рыформінгу, рэктыфікацыйная, насадкавая і брагаперагонная калёны, калёны ачысткі [[кандэнсат]]аў і вытворчасьці перакісу вадароду
|паслугі =
|абарачэньне = {{Падзеньне}}1,76 млрд [[Расейскі рубель|рас.руб.]] (2010 год; $57,743 млн)
|апэрацыйны прыбытак =
|чысты прыбытак =
|лік супрацоўнікаў = 2500 (2016 г.)<ref name="б"/>
|матчына кампанія = АТ «[[АЭМ-тэхналёгіі]]» ([[Санкт-Пецярбург]])
|даччыныя кампаніі =
|аўдытар =
|сайт = [http://aemtech.ru/ aemtech.ru]
}}
'''«Атаммаш»''' — дзяржаўнае машынабудаўнічае прадпрыемства Расеі, заснаванае ў сьнежні 1976 году ў [[Валгадонск]]у ([[Растоўская вобласьць]]).
На 2019 год філія «Атаммаш» мела 3 віды вытворчага абсталяваньня для выпуску корпуснага абсталяваньня [[Атамная электрастанцыя|атамных электрастанцыяў]]:
* мэханаапрацоўвальнае — 2 паземна-фрэзэрныя станкі «Інсэ» зь [[Лічбавае праграмнае кіраваньне|лічбавым праграмным кіраваньнем]] (ЛПК) і паваротным сталом з паземным ходам стойкі на 27,8 мэтру і вэртыкальным ходам бабкі на 7,5 мэтру пры памеры стала 6,5х6,5 мэтру і грузападымальнасьці 400 тонаў; партальна-карусельны станок ВД-22 (ТВБ 550/450) ад італьянскага «Інсэ» ([[Брэшыя]], рэгіён [[Лямбардыя]]) з папярочна-высоўным сталом і дыямэтрам пляншайбы стала 8 мэтраў для апрацоўкі выраба вагой да 400 тонаў, дыямэтрам да 10,5 мэтру і вышынёй да 7,8 мэтру; 3-шпіндзельныя станкі глыбокага сьвідраваньня з ЛПК ад нямецкага ТАА «Колб» ([[Людвігсбург]], зямля Бадэн-Вюртэмбэрг) для сьвідраваньня трубных дошак, з працоўнай зонай 6х4,3 мэтру, глыбінёй сьвідраваньня да 1,1 мэтру і найбольшым дыямэтрам сьвідраваньня да 65 мм; паземна-расточны станок 1ФБВ нямецкага ТАА «Шыс» ([[Ашэрсьлебэн]], зямля Саксонія-Ангальт) з глёбусным сталом ПТІФЦ ад «Інсэ»;
* зварачнае — парталы, кансолі і маніпулятары для аўтаматычнай зваркі кольцавых швоў пад слоем флюса, наплаўкі цыліндраў дыямэтрам да 6,5 мэтру і зваркі прадольных швоў даўжынёй да 8 мэтраў пры таўшчыні зварвальных частак да 40 см; устаноўкі электрашлакавай зваркі для швоў даўжынёй да 10 мэтраў і таўшчынёй да 30 см, што дазваляе зварваць сфэрычныя днішчы;
* цеплапрэсавае — 3-валкавая лістазгінальная машына «Шыс» з дыямэтрам верхняга валка 1,8 мэтру для згінаньня ліставой загатоўкі шырынёй да 4,5 мэтру і таўшчынёй ліста да 35 см; гідраўлічны лісташтампавальны прэс з найбольшым высілкам на 15 120 [[Кіляграм-сіла|тона-сілаў]] для штампаваньня днішча дыямэтрам да 5 мэтраў і таўшчынёй ліста да 38 см; камэрныя газавыя печы, у тым ліку шахтавыя, і закалкавы комплекс<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Тэхналягічныя магчымасьці Валгадонскай філіі|спасылка=http://aemtech.ru/services/texnologicheskie-vozmozhnosti-volgodonskogo-filiala.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>.
[[Файл:RIAN archive 168114 Technical control at Atommash plant.jpg|значак|260пкс|Праверка днішча парагенэратара (1989 г.)]]
Агульная плошча філіі «Атаммаш» складала 170 [[гектар]]аў, на якіх месьціўся інжынэрны асяродак і 5 корпусаў з вытворчай плошчай на 67,06 га. Прадпрыемства валодала грузавым прычалам на [[Цымлянскае вадасховішча|Цымлянскім вадасховішчы]] з кранамі агульнай грузападымальнасьцю на 1350 тонаў. Для АЭС «Атаммаш» вырабляў: рэактары, [[парагенэратар]]ы, пасткі расплаву, галоўныя цыркуляцыйныя помпы і [[трубаправод]]ы, мэталаканструкцыі і трубаправодную [[Арматура|арматуру]]. Для газанафтахіміі выпускалі: 3 віды рэактараў (гідраачысткі, ізамэрызацыі і рыформінгу) і 8 відаў калёнаў — рэктыфікацыйныя, насадкавыя, брагаперагонныя, ачысткі [[кандэнсат]]аў, вытворчасьці [[Перакіс вадароду|перакісу вадароду]]<ref name="б">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Нафтахімічнае абсталяваньне, вырабленае і пастаўленае філіяй АТ «АЭМ-тэхналёгіі» «Атаммаш»|спасылка=http://aemtech.ru/services/referenczii-postavok/nefteximicheskoe-oborudovanie,-izgotovlennoe-i-postavlennoe-filialom-ao-«aem-exnologii»-«atommash».html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2016|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>.
== Мінуўшчына ==
[[Файл:Атоммаш.jpg|значак|700пкс|center|Панарама «Атаммашу» (2012 г.)]]
[[Файл:RIAN archive 587071 Builders of Atommash Association of Enterprises.jpg|значак|260пкс|Будаўнікі прадпрыемства «Атаммаш» (1977 г.)]]
26 лістапада 1969 году [[Савет міністраў СССР]] зацьвердзіў Пастанову «Аб будаўніцтве [[Валгадонск]]ага заводу цяжкага машынабудаваньня» (ВЗЦМ). У 1974 годзе ў Валгадонску ([[Расейская СФСР]]) пачалі будаваць завод «Атаммаш». 18 сьнежня 1976 году пусьцілі 1-ю чаргу корпуса № 3. У сьнежні 1978 году скончылі 1-ю чаргу вытворчага корпусу № 1. У 1979 годзе ў 1-м вытворчым корпусе прадпрыемства пачаўся выраб корпуса [[рэактар]]а. 1 кастрычніка 1981 году на
[[Паўднёва-Ўкраінская АЭС|Паўднёва-Ўкраінскую АЭС]] (Южнаўкраінск, Мікалаеўская вобласьць, [[Украінская ССР]]) адправілі корпус 1-га Данскога рэактара. Да [[Чарнобыльская катастрофа|Чарнобыльскай катастрофы]] 26 красавіка 1986 году (Кіеўская вобласьць) завод «Атаммаш» вырабіў 13 корпусаў рэактараў і звыш 100 адзінак корпуснага абсталяваньня рэактарнай устаноўкі, у тым ліку парагенэратары, кампэнсатары ціску, перагрузачныя машыны, ахоўнае і перасоўвальнае абсталяваньне. У 1985 годзе гадавая вытворчасьць дасягнула 4 [[Вода-вадзяны энэргетычны рэактар|вода-вадзяных энэргетычных рэактараў]] магутнасьцю 1000 мэга[[ват]] (ВВЭР-1000)<ref name="а">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Валгадонская філія|спасылка=http://aemtech.ru/about/nashi-predpriyatiya/volgodonskij-filial.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>. Аднак на АЭС паставілі толькі 7 корпусаў рэактараў: на 2-і і 3-і энэргаблёкі Паўднёва-Ўкраінскай АЭС, 1-ы і 4-ы блёкі [[Балакова|Балакоўскай]] АЭС ([[Саратаўская вобласьць]], РСФСР), 1-ы блёк [[Растоўская АЭС|Растоўскай АЭС]] пад Валгадонскам, 1-ы блёк [[Хмяльніцкая АЭС|Хмяльніцкай АЭС]] (Няцешын, Украінская ССР), 4-ы блёк [[Запароская АЭС|Запароскай АЭС]] ([[Энэргадар]], УССР) і 1-ы блёк [[Крымская АЭС|Крымскай АЭС]] (Шчолкіна, УССР)<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Рэфэрэнцыі «Атаммаш» з 1981 па 2003 год|спасылка=http://aemtech.ru/services/referenczii-postavok/referenczii-atommash-s-1981-po-2003-god.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}</ref>. У 1985 годзе «Атаммаш» налічваў 27 000 працаўнікоў і меў праектную магутнасьць, якая дазваляла выпускаць 8 такіх камплектаў абсталяваньня рэактарнай устаноўкі за год<ref name="в">{{Артыкул|аўтар=Сяргей Куркач.|загаловак=Не сьвятыя гаршкі лепяць|спасылка=|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=2 ліпеня 2014|нумар=122 (27732)|старонкі=4|issn=1990-763X}}</ref>.
[[Файл:RIAN archive 450317 Assembly of reactor frame.jpg|значак|260пкс|Наплаўка ўнутранага антыкаразійнага слою рэактара (1982 г.)]]
На заводзе засталося 5 незапатрабаваных корпусаў рэактараў з унутрыкорпусным абсталяваньнем. У 1991 годзе Вытворчае аб’яднаньне «Атаммаш» перайшло на выраб нафтагазавага і мэталюргічнага абсталяваньня. У 1993 годзе прадпрыемства пераўтварылі ў [[ААТ]] і прыватызавалі. У 1997 годзе «Атаммаш» стаў даччыным прадпрыемствам ААТ «Энэргамашкарпарацыя» (Масква) і пачаў выпуск абсталяваньня для будаўніцтва газатурбінных [[ЦЭЦ]]. У 2010 годзе дзяржаўны «[[Ашчадбанк]]» спагнаў запазычанасьць ААТ «Энэргамашкарпарацыя» праз суд. У выніку ў сьнежні 2012 году «Атаммаш» пераўтварылі ў філію дзяржаўнага [[ЗАТ]] «АЭМ-тэхналёгіі» ([[Санкт-Пецярбург]]). Тады ў Валгадонску аднавілі вытворчасьць рэактараў і парагенэратараў. Таксама сталі выпускаць корпусы галоўных цыркуляцыйных помпаў і пасткі расплаву для 4 АЭС: Новаваронескай, [[Ленінградзкая АЭС|Ленінградзкай]], Растоўскай і Беларускай. У жніўні 2013 году для [[Новаваронеж|Новаваронескай]] АЭС-2 паставілі транспартны шлюз. У кастрычніку 2013 году для [[Беларуская АЭС|Беларускай АЭС]] (Астравецкі раён) даставілі пастку расплаву. У 2013 годзе «Атаммаш» набыў зварачныя галоўкі для аўтаматычнай зваркі і абсталяваньне аднаслойнай электрашлакавай наплаўкі<ref name="а"/>.
На 2014 год «Атаммаш» налічваў 2500 працаўнікоў і вырабляў рэактар праекту «[[АЭС-2006]]» вагой каля 900 тонаў для Беларусі. Яго пастка расплаву магла вытрымаць гарачыню да +3500 °C. Корпус рэактара зьбіралі са [[Сталь|сталёвых]] загатовак, вырабленых на ўкраінскім заводзе «[[Энэргамашспэцсталь]]» у [[Краматорск]]у (Данецкая вобласьць), які на 70 % належаў расейскаму прадпрыемству<ref name="в"/>. У 2014 годзе вытворчасьць пераабсталявалі прыладамі [[Лічбавае праграмнае кіраваньне|лічбавага праграмнага кіраваньня]] (ЛПК). У 2015 годзе мадэрнізавалі адзіны ў Расеі гідраўлічны лісташтапмавальны прэс магутнасьцю 15 000 тонасілаў, што дазваляў штампаваць днішчы дыямэтраў да 5 мэтраў і таўшчынёй ліста да 380 см. Таксама мадэрнізавалі камэрныя газавыя печы, у тым ліку шахтавыя. Для адновы вырабу парагенэратараў пусьцілі аўтаматычную лінію згінаньня трубаў на 11 000 цеплаабменных зьмеявікоў. Урэшце збудавалі ўчастак чыставой зборкі парагенэратараў, дзе цеплаабменныя зьмеявікі прыварвалі да калектара цепланосьбіта. У кастрычніку 2015 году выпусьцілі корпус рэактара для 1-га энэргаблёка Беларускай АЭС, які стаў 1-м пасьля 29-гадовага перапынку. У сьнежні 2015 году вырабілі парагенэратары для Растоўскай АЭС<ref name="а"/>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=СМІ пра Валгадонскую філію|спасылка=http://aemtech.ru/mediacenter/smi-o-volgodonskom-filiale.html|выдавец=АТ «АЭМ-тэхналёгіі»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=30 красавіка 2019}}
** [https://web.archive.org/web/20190501073604/http://www.aemtech.ru/career/job2/vakansii-atommash/ Вакансіі «Атаммашу»]{{ref-ru}}
{{Накід:Эканоміка}}
[[Катэгорыя:Прадпрыемствы Расеі]]
[[Катэгорыя:Вытворцы энэргетычнага абсталяваньня]]
[[Катэгорыя:Растоўская вобласьць]]
[[Катэгорыя:Дзяржаўныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Машынабудаўнічыя кампаніі СССР]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1976 годзе]]
du9i79b5pqp20v3c861zbu8cgf2qn4n
Орлен Летува
0
211168
2620607
2464825
2025-06-18T11:57:26Z
W
11741
/* Вырабы */ +[[звадкаваны вуглевадародны газ]] для стварэньня артыкула
2620607
wikitext
text/x-wiki
{{Каардынаты|56|23|36|паўночнае|22|10|34|усходняе|выяўленьне=загаловак}}
{{Кампанія
|назва = «Орлен Летува»
|арыгінальная_назва = {{мова-lt|Orlen Lietuva|скарочана}}
|лягатып =
|выява = AB Mazeikiu nafta4a.jpg
|тып = [[акцыянэрнае таварыства]]
|лістынг =
|дэвіз =
|заснаваная = 1980
|заснавальнікі = Міністэрства нафтаперапрацоўчай і нафтахімічнай прамысловасьці СССР
|уласьнікі = ПНК «[[Орлен]]» (100%)
|краіна = Летува
|разьмяшчэньне = [[Цельшыцкі павет]]
|адрас = [[Мажэйкаўскі раён]], в. Юадэйкі, Мажэйкаўская вул., д. 75<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Асноўныя кантакты|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Kontaktai/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>
|ключавыя постаці = Міхал Рудніцкі, Пшамыслаў Гартлінскі<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Управа|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/Governance/Puslapiai/Valdyba.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>
|галіна = прамысловасьць
|прадукцыя = [[авіягаза]], [[бітум]], [[бэнзін]], [[дызэльнае паліва]], [[звадкаваны нафтавы газ]], [[мазута]], [[серка]]
|паслугі =
|абарачэньне = {{Рост}}4006,655 млн [[эўра]] (2017 г.; $4540,698 млн)<ref>{{Навіна|аўтар=Саўлюс Бакас|загаловак=Кансалідаваная фінансавая справаздача за 2017 год|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/Reports/Documents/Orlen%20Lietuva%20UAB_konsol._finansinių_ataskaitų_rinkinys_LT_2017.pdf|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=14 сакавіка 2018|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>
|апэрацыйны прыбытак = {{Рост}}249,737 млн эўра (2017 г.; $285,608 млн)
|чысты прыбытак = {{Падзеньне}}211,457 млн эўра (2017 г.; $241,420 млн)
|лік супрацоўнікаў = 1597 (2018 г.)
|матчына кампанія = Польскі нафтаканцэрн «[[Орлен]]» ([[Плоцк]])
|даччыныя кампаніі = ЗАТ «Эмас» (в. Юадэйкі, Мажэйкаўскі раён)
|аўдытар = ЗАТ «Дэлойт Летува» (Вільня)
|сайт = [http://www.orlenlietuva.lt/ orlenlietuva.lt]
}}
'''«О́рлен Летува́»'''<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Таварныя знакі|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/EN/Company/OL/Pages/Trademarks.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=ru|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref> («Орлен Летувы»<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну|спасылка=https://charter97.org/be/news/2019/9/6/347444/|выдавец=Прэс-цэнтар «[[Хартыя'97]]»|дата публікацыі=6 верасьня 2019|дата доступу=24 красавіка 2021}}</ref>, «Арлен Летува»<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну|спасылка=https://naviny.belsat.eu/news/kieu-mozha-admovitstsa-ad-belaruskaga-benzinu/|выдавец=Тэлеканал «[[Белсат]]»|дата публікацыі=6 верасьня 2019|дата доступу=24 красавіка 2021}}</ref>) — нафтаперапрацоўчае прадпрыемства Летувы, заснаванае ў 1980 годзе ў вёсцы Юадэйкі [[Мажэйкаўскі раён|Мажэйкаўскага раёну]] ў якасьці Мажэйкаўскага нафтаперапрацоўчага заводу (НПЗ).
На 2019 год прадпрыемства валодала адзіным нафтаперапрацоўчым заводам у краінах [[Прыбалтыка|Прыбалтыкі]], сеткай [[Аўтазаправачная станцыя|аўтазаправачных станцыяў]] і марскім тэрміналам. У 2018 годзе НПЗ перапрацаваў 8 млн тонаў [[Нафта|нафты]]. АТ «Орлен Летува» было найбольшым падаткаплатнікам Летувы і мела найбольшае абарачэньне ў краіне. Прадпрыемства было найбольшым пастаўніком [[бэнзін]]у і дызэльнага паліва ў Летуве, Латвіі і Эстоніі. Адзіным пайшчыкам і ўласьнікам прадпрыемства быў Польскі нафтаканцэрн «[[Орлен]]»<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Акцыянэрнае таварыства|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>. На 2019 году глыбіня перапрацоўкі нафты складала 72,5 %<ref name="б"/>.
== Будова ==
На 2019 год АТ «Орлен Летува» ўлучала: 1) Мажэйкаўскі НПЗ, заснаваны ў 1980 годзе; 2) Бутынскі партовы нафтаналіўны тэрмінал ([[Паланга|Паланскае]] гарадзкое самакіраваньне), запушчаны ў 1999 годзе; 3) нафтаперапамовачную станцыю (НПС) ў [[Біржы|Біржах]] (Панявескі павет), створаную ў 1970 годзе для нафтаправоду «[[Дружба (нафтаправод)|Сяброўства]]». Мажэйкаўскі НПЗ месьціўся за 18 км на паўночны захад ад гораду [[Мажэйкі]] і за 90 км ад Бутынскага тэрміналу [[Клайпедзкі порт|Клайпедзкага порту]] ў Летуве і [[Вэнтсьпілс]]кага порту ў Латвіі. Увесну 2002 году ад Бутынскага тэрміналу да Мажэйкаўскага НПЗ праклалі [[нафтаправод]] працягласьцю 92,5 км. Біржанская НПС загадвала 220 км нафтаправоду на поўначы Летувы, які вядзе да заводу<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=АТ «Орлен Летува»|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/OL/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>. Гадавая магутнасьць Мажэйкаўскага НПЗ складала 15 млн тонаў нафты. Таксама на заводзе перапрацоўвалі газавы кандэнсат, [[Мазута|мазуту]] і прамежкавыя дыстыляты. Зь ліпеня 2006 году асноўную частку нафты на НПЗ пастаўлялі праз Бутынскі нафтавы тэрмінал. Рэшту дастаўлялі грузавікамі ад вытворцаў нафты ў Летуве<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Нафтаперапрацоўчы завод|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/OL/Puslapiai/Naftos-produktu-gamykla.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>.
Бутынскі тэрмінал, пабудаваны ў 1999 годзе, быў разьлічаны на прыём і адгрузку да 14 млн тонаў нафты за год. Тэрмінал месьціўся ў незамярзальнай частцы [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]]. Бутынскі тэрмінал улучаў: 1) нафтаправод да Мажэйкаўскага НПЗ, 2) берагавое абсталяваньне, 3) нафтавыя рэзэрвуары ў Бутынзе, 4) марскі [[трубаправод]], 5) [[буй]] швартоўкі. Трубаправоды АТ «Орлен Летува» ўлучалі: 2 нафтаперапамповачныя станцыі (НПС) пад Біржамі, НПС пад [[Янішкі (горад)|Янішкамі]], нафтаправоды да Мажэйкаўскага НПЗ і Бутынскага тэрміналу, нафтаправод і дызэльны трубаправод да Вэнтсьпілсу. Нафтаправод «[[Полацак]] — Біржы — Вэнтсьпілс», пабудаваны ў 1968 годзе, меў працягласьць 87 км у Летуве, гадавую магутнасьць у 13 млн тонаў і дыямэтар 72 см. Трубаправод «[[Ілукстэ]] — Біржы — Вэнтсьпілс», пабудаваны ў 1971 годзе, меў працягласьць 87 км у Летуве, гадавую магутнасьць у 8 млн тонаў дызэльнага паліва і дыямэтар 53 см. Нафтаправод «Полацак — Біржы — Мажэйкі», пабудаваны ў 1979 годзе, меў працягласьць 225,5 км, прапускную магутнасьць — 16 млн тонаў за год і дыямэтар 72 см. Нафтаперапамповачныя станцыі месьціліся прыблізна праз кожныя 120 км. Кляпаны ўсталёўвалі на трубаправодах праз блізу кожныя 20 км. Галоўная дыспэтчарская служба ў Біржах кіравала кляпанамі і НПС большасьці трубаправодаў, празь якія вызначала ціск у трубах. Толькі кляпанамі і НПС нафтаправоду «Мажэйкі — Бутынга» кіравалі з Бутынскага кантрольнага пакою<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Тэрмінал і трубаправоды|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/OL/Puslapiai/Terminalas-ir-vamzdynai.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>.
З 2009 году АТ «Орлен Летува» мела даччынае ЗАТ «Эмас», што ўсталёўвала і рамантавала электраабсталяваньне. За мяжой у краінах Прыбалтыкі працавалі 2 гандлёвыя дамы, заснаваныя ў 2003 годзе: ТАА «Орлен Латвія» і АТ «Орлен Эстонія»<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Група АТ «Орлен Летува»|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/OLGroup/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>. У складзе прадпрыемства працаваў Асяродак дасьледаваньня якасьці, заснаваны ў 1979 годзе ў якасьці галоўнай працоўні Мажэйкаўскага НПЗ. З 2001 году Асяродак улучаў аддзел абслугі і 3 працоўні: 1) сьветлых [[нафтапрадукт]]аў, 2) звадкаванага нафтавага газу (ЗНГ), серкі і цяжкіх нафтапрадуктаў, 3) выпрабаваньняў і ўваходнага кантролю сыравіны<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Асяродак дасьледаваньня якасьці|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/OurOffer/Sale/Kokybes%20tyrimu%20centras/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>.
== Вырабы ==
На 2019 год АТ «Орлен Летува» выпускала:
* [[бэнзін]] А95 і А98, у тым ліку А95 зь [[Біяэтаноль|біяэтанолем]];
* [[дызэльнае паліва]] — арктычнае 0-га, 1-га і 2-га гатункаў, зімовае, летняе і міжсэзоннае, з мэтылавымі [[Складаныя этэры|этэрамі]] [[Тлустыя кісьлі|тлустых кісьляў]],
** афарбаванае дызэльнае паліва для ацяпленьня і сельскай гаспадаркі, у тым ліку з мэтылавымі этэрамі тлустых кісьляў (МЭТК);
* марскі газойль, у тым ліку з МЭТК;
* [[авіягаза]] гатунку А-1 (тэмпэратура замярзаньня -47 °C);
* топачная [[мазута]];
* аўтамабільны [[звадкаваны нафтавы газ]] (ЗНГ) — зімовы і летні;
* побытавы [[звадкаваны вуглевадародны газ]] (ЗВГ);
* [[прапан]]-[[прапілен]]авы ЗНГ;
* дарожны і дахавы [[бітум]];
* крупчастая газападобныя [[серка]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Вырабы|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/OurOffer/Products/Puslapiai/default.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>.
== Мінуўшчына ==
[[Файл:1979 08 20MNPG08.jpg|значак|230пкс|Будоўля Мажэйкаўскага НПЗ (1979 г.)]]
24 чэрвеня 1970 году Міністэрства нафтаперапрацоўчай і нафтахімічнай прамысловасьці СССР зацьвердзіла мясьціну ў Мажэйкаўскім раёне [[Летувіская ССР|Летувіскай ССР]] для будоўлі нафтаперапрацоўчага заводу. Увосень 1971 году пачалі будаваць пад’язную аўтадарогу і чыгунку. У 1972 году пачалося будаўніцтва заводу. У 1979 годзе скончылі [[нафтаправод]] «Полацак — [[Біржы]] — [[Мажэйкі]]». У 1980 годзе на Мажэйкаўскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі камбінаваную ўстаноўку ЛК-6У распрацоўкі «[[Лендзіпранафтахім]]у» ([[Ленінград]], Расейская СФСР), што ўлучала атмасфэрную перагонку, каталітычны {{Артыкул у іншым разьдзеле|рыформінг||uk|Риформінг}}, гідраачыстку паліва і газафракцыйную ўстаноўку. У 1982 годзе ўзьвялі вытворчасьць [[бітум]]у. У 1984 годзе пусьцілі 2-ю ўстаноўку ЛК-6У. У 1989 годзе здалі ўстаноўку перапрацоўкі [[Мазута|мазуты]] КТ-1/1, што ўлучала вакуўмную перагонку мазуты, {{Артыкул у іншым разьдзеле|вісбрэкінг||uk|Вісбрекінг}} гудрону, каталітычны крэкінг, абсорбцыю і газафракцыяваньне<ref name="а">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Гісторыя|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Company/Puslapiai/Istorija.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>.
[[Файл:Nauje reaktore keliaun i Mazeikiu Naft.JPG|значак|270пкс|Падвоз новых рэактараў у Мажэйкі (2008 г)]]
У 1995 годзе нафтаперапрацоўчы завод «Нафта» пераўтварылі ў [[акцыянэрнае таварыства]] «Мажэйкаўская нафта». 10 % [[Акцыя|паёў]] прадпрыемства разьмеркавалі між супрацоўнікамі заводу. 1 сьнежня 1998 году ў склад АТ «Мажэйкаўская нафта» ўлучылі 2 прадпрыемствы — АТ «[[Бутынга|Бутынская]] нафта» ([[Паланга|Паланскае]] гарадзкое самакіраваньне), заснаванае ў 1995 годзе для будаўніцтва Бутынскага нафтавага тэрміналу, і АТ «Нафтаправод», створанае ў 1992 годзе для кіраваньня летувіскай часткай нафтаправоду «[[Дружба (нафтаправод)|Сяброўства]]». На 1999 год глыбіня перапрацоўкі нафты складала 68,9 %<ref name="б">{{Навіна|аўтар=|загаловак=Нафтаперагонны завод|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/EN/Company/OL/Pages/Refinery.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=en|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}</ref>. Улетку 1999 году скончылі будаўніцтва Бутынскага тэрміналу, дзе 22 ліпеня 1999 году заправілі 1-ы [[танкер]]. 29 кастрычніка 1999 году амэрыканскі вытворца газатурбінных рухавікоў «Ўільямс Інтэрнэшнл» (Понтыяк, штат [[Мічыган]]) набыў 33 % паёў АТ «Мажэйкаўская нафта». 18 ліпеня 2002 году ўрад Летувы прадаў 26,85 % паёў расейскаму ААТ «Юкас» (Масква), што належала [[Міхаіл Хадаркоўскі|Міхаілу Хадаркоўскаму]]. 18 верасьня 2002 году «Ўільямс Інтэрнэшнл» таксама прадаў 26,85 % паёў «Юкасу», які ў выніку атрымаў кантрольны пакет паёў. У верасьні 2003 году запусьцілі ўстаноўку [[Ізамэрызацыя|ізамэрызацыі]]. У 2004 годзе адчынілі чыгуначную эстакаду для наліву нафтапрадуктаў. У 2005 годзе АТ «Мажэйкаўская нафта» набыло кантрольны пакет паёў АТ «Мажэйкаўская электрастанцыя». 18 сьнежня 2006 году Польскі нафтаканцэрн «[[Орлен]]» набыў 53,7 % паёў «Мажэйкаўскай нафты» ў «Юкаса» за $1,492 млрд і 30,66 % паёў ва ўраду Летувы за $852 тыс. У жніўні 2007 году здалі ўстаноўку [[Каталітычны крэкінг|каталітычнага крэкінгу]] для серкаачысткі бэнзіну. У чэрвені 2009 году адчынілі новую вытворчасьць [[вадарод]]у. 1 верасьня 2009 году «Мажэйкаўская нафта» зьмяніла назву на «Орлен Летува». У красавіку 2013 году пусьцілі ўстаноўку серкавай дэгазацыі і грануляваньня. У лютым 2014 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай перагонкі і вісбрэкінгу. У студзені 2018 году ў Бутынскім тэрмінале адчынілі 6 нафтавых рэзэрвуараў<ref name="а"/>.
=== Кіраўнікі ===
* Аляксандар Маслаў (1975—1984)
* Браніслаў Вайнора (1984—1995)
* Гедзімін Кес (1995—1999)
* Відмонт Мацэвіч (1999)
* Стывэн Гункус (1999—2000)
* Джэймз Стыл (2000—2002)
* Томас Шнайдэр (2002)
* Пол Інгліш (2002—2007)
* Марэк Мрачкоўскі (2007—2009)
* Хрысьціян Патэр (2009—2010)
* Ірыней Фанфара (2010—2019)
* Міхал Рудніцкі (з 2019 году)
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэны на вырабы|спасылка=http://www.orlenlietuva.lt/LT/Wholesale/Puslapiai/Produktu-kainos.aspx|выдавец=АТ «Орлен Летува»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}
** [http://www.orlenlietuva.lt/LT/Wholesale/Puslapiai/Sutartys.aspx Кантракты]{{ref-lt}}
** [http://www.orlenlietuva.lt/LT/FAQ/Puslapiai/default.aspx Частыя пытаньні]{{ref-lt}}
** [https://web.archive.org/web/20190511095436/http://www.orlenlietuva.lt/EN/Contact/Pages/Wholesale-Contacts.aspx Кантакты гуртовага збыту]{{ref-en}}
** [http://www.orlenlietuva.lt/LT/OurOffer/Sale/Documents/OGENERAL%20TERMS%20AND%20CONDITIONS%20FOR%20GOODS%20PURCHASE-SALE%20CONTRACTS.pdf Агульныя ўмовы куплі-продажу тавараў]{{ref-ru}}
** [http://www.orlenlietuva.lt/LT/PressRelease/News/Puslapiai/default.aspx Навіны]{{ref-lt}}
* {{Навіна|аўтар=|загаловак=Кантакты|спасылка=http://emas.lt/lt/kontaktai/|выдавец=ЗАТ «Эмас»|мова=lt|дата публікацыі=2019|дата доступу=14 траўня 2019}}
{{Накід:Эканоміка}}
[[Катэгорыя:Прадпрыемствы Летувы]]
[[Катэгорыя:Цельшаўскі павет]]
[[Катэгорыя:Прамысловасьць Летувы]]
[[Катэгорыя:Хімічныя кампаніі]]
[[Катэгорыя:Савецкія прадпрыемствы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1980 годзе]]
hop2t7hdglpc8jieet8nv073z7ituae
Фламэнгу Рыю-дэ-Жанэйру
0
227715
2620546
2620339
2025-06-18T07:19:31Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/CR_Flamengo?oldid=1296066126
2620546
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Фламэнгу
|Лягатып = Flamengo-RJ (BRA).png
|ПоўнаяНазва = Clube de Regatas do Flamengo
|Заснаваны = 1895
|Горад = [[Рыю-дэ-Жанэйру]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Маракана]]
|Умяшчальнасьць = 78 838
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ФламэнгуРыЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ФламэнгуРы}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Фламэ́нгу'''» ({{мова-pt|Clube de Regatas do Flamengo}}) — [[Бразылія|бразыльскі]] футбольны клюб з гораду [[Рыю-дэ-Жанэйру]]. Быў заснаваны ў 1895 годзе як вясьлярскі клюб і згуляў свой першы афіцыйны матч у 1912 годзе. Традыцыйнымі для «Фламэнгу» ёсьць чырвона-чорныя паласатыя кашулі зь белымі шортамі, а таксама чырвона-чорныя паласатыя шкарпэткі. Свае хатнія матчы «Фламэнгу», як правіла, праводзіць на стадыёне [[Маракана]], які таксама зьяўляецца нацыянальным стадыёнам зборнай Бразыліі. «Фламэнгу» зарэкамэндаваў сябе як адзін з самых пасьпяховых спартовых клюбаў Бразыліі ў XX стагодзьдзі, атрымаўшы шэраг перамог у [[Ліга Карыёка|Лізе Карыёка]], галоўным спаборніцтве штату [[Рыю-дэ-Жанэйру (штат)|Рыю-дэ-Жанэйру]]. Пасьля стварэньня чэмпіянату Бразыліі ў 1959 годзе «Фламэнгу» працягваў пасьпяховыя выступы, ня толькі на ўзроўні штату, але і на нацыянальным узроўні. У 1981 і 2019 гадох клюб станавіўся ўладальнікам [[Кубак Лібэртадорэс|Кубку Лібэртадорэс]], галоўным клюбым першынстве [[Паўднёвая Амэрыка|Паўднёвай Амэрыцы]]. У 1981 годзе «Фламэнгу» стаў уладальнікам [[Міжкантынэнтальны кубак|Міжкантынэнтальнага кубку]], калі з буйным лікам атрымаў перамогу над ангельскім «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпулам]]» зь лікам 3:0. Галоўную ролю ў той перамозе згуляў легендарны гулец клюбу [[Зыку]]. Прынцыповымі супернікамі клюбу ёсьць іншыя клюбы з Рыю-дэ-Жанэйру, як то «[[Флумінэнсі Рыю-дэ-Жанэйру|Флумінэнсі]]», «[[Батафогу Рыю-дэ-Жанэйру|Батафогу]]» і «[[Вашку да Гама Рыю-дэ-Жанэйру|Вашку да Гама]]».
«Фламэнгу» ёсьць самым папулярным клюбам у Бразыліі, які налічвае больш за 30 мільёнаў прыхільнікаў на 2018 год<ref>[http://datafolha.folha.uol.com.br/opiniaopublica/2018/04/1964748-flamengo-e-corinthians-seguem-na-lideranca-de-torcidas.shtml «Flamengo e Corinthians seguem na liderança de torcidas»]. Opinião Pública Datafolha.</ref>. Па стане на 2017 год «Фламэнгу» быў самым заможным футбольным клюбам Бразыліі з гадавым прыбыткам у 163,04 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20190330005901/https://exame.abril.com.br/negocios/flamengo-e-o-time-que-mais-arrecada-dinheiro-no-brasil-revela-pesquisa/ «Flamengo é o time que mais fatura no Brasil»]. Exame.</ref>, а ацэначны кошт клюбу складаў больш за 425,21 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20200815111442/https://sportv.globo.com/site/programas/selecao-sportv/noticia/estudo-coloca-o-flamengo-como-a-marca-mais-valiosa-do-futebol-brasileiro-em-2017.ghtml «Estudo coloca o Flamengo como a marca mais valiosa do futebol brasileiro em 201»]. Globo Esporte.</ref>.
== Гісторыя ==
«Фламэнгу» быў заснаваны 17 лістапада 1895 году групай весьляроў, якія сабраліся ў маёнтку сябра клюбу Нэстара дэ Баруса на пляжы [[Фламэнгу]] ў [[Рыю-дэ-Жанэйру]]. У канцы XIX стагодзьдзя [[веславаньне на байдарках і каноэ|веславаньне]] было элітным відам спорту вышэйшай сярэдняй клясы ў рэгіёне, і група спадзявалася ўразіць маладых жанчынаў з найвышэйшага грамадзтва гораду, стварыўшы вясьлярны клюб. Спачатку сябры маглі дазволіць сабе толькі патрыманы човен пад назовам «Фэруза», якую трэба было цалкам перабудаваць, перш чым яе можна было выкарыстоўваць у спаборніцтвах. Каманда дэбютавала 6 кастрычніка 1895 году, калі яны адплылі ад мыса Кажу ў бок пляжу Фламэнгу. Аднак моцны вецер перакуліў човен, і весьляры ледзь не патанулі. Іх выратавала рыбацкая лодка пад назовам «Леал». Пазьней, калі «Фэруза» была на рамонце, яе скралі і больш аніколі не знайшлі. Група ашчадзіла грошы, каб купіць новы човен пад назовам «Этуаль», якую перайменавалі ў «Скіру».
[[Файл:Flamengo 1912.jpg|значак|зьлева|Футбольная каманда «Фламэнгу» ў 1912 годзе.]]
Футбольная каманда «Фламэнгу» была створаная толькі пасьля таго, як група зь дзесяці незадаволеных сябраў з «[[Флумінэнсі Рыю-дэ-Жанэйру|Флумінэнсі]]» аддзялілася ад гэтага клюбу праз спрэчку ў кіраваньні<ref>[http://seuhistory.com/hoje-na-historia/fundado-o-clube-de-regatas-do-flamengo «Fundado o Clube de Regatas do Flamengo»]. History Channel.</ref>. Гульцы пастанавілі далучыцца да «Фламэнгу», бо капітан каманды Албэрту Боргерт таксама быў весьляром «Фламэнгу». Акрамя таго, стварэньне іншай спартовай сэкцыі ў «Фламэнгу» было пераважнейшым, чым далучэньне да футбольных супернікаў «[[Батафогу Рыю-дэ-Жанэйру|Батафогу]]» або цалкам ангельскага клюбу «[[Пайсанду Рыю-дэ-Жанэйру|Пайсанду]]». Новыя сябры былі залічаныя да таварыства 8 лістапада 1911 году. Прапанова супраць удзелу клюбу ў футбольных турнірах была высунутая на галасаваньне, але была адхіленая, і ў выніку сябры афіцыйна стварылі новую футбольную сэкцыю клюбу 24 сьнежня 1911 году. Новая каманда трэнавалася на пляжы Расэл і паступова здабывала падтрымку мясцовых жыхароў, якія пільна сачылі за трэнавальнымі матчамі. Першы афіцыйны матч быў зладжаны 3 траўня 1912 году і быў адзначаны буйной перамогай зь лікам 16:2. Першы матч «Фламэнгу» супраць «Флумінэнсі», які паклаў пачатак суперніцтву [[Фла-Флу]], адбыўся 7 ліпеня таго ж году. У тым жа годзе «Фламэнгу» заняў другое месца ў [[Ліга Карыёка|чэмпіянаце штату Рыю-дэ-Жанэйру]].
[[Файл:Flamengo football team 1934.jpg|значак|Склад каманды ў 1934 годзе.]]
У 1914 годзе клюб упершыню стаў пераможцам лігі штату, паўтарыўшы вынік праз год. У 1933 годзе каманда выправілася ў свой першы тур па-за межы Бразыліі, згуляўшы матчы ў [[Мантэвідэо]] і [[Буэнас-Айрэс]]е<ref>[https://www.rsssf.org/tablesf/flamengo-satrip33.html «Rio de la Plata trip of CR Flamengo (Rio de Janeiro) 1933»]. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation.</ref>. 14 траўня таго ж году дружына правяла свой апошні матч у якасьці аматарскай каманды, перамогшы «Рывэр»<ref>Rodrigues, Gerson. [https://futebolnacional.com.br/infobol/matchdetails.jsp?code=CE458392AC0176169E89E60A7C00AB4D&lang=pt_br «Flamengo 16x2 River»]. Futebol Nacional.</ref>, пасьля чаго клюб набыў прафэсійны статус. Мясцовы рэклямнік [[Жузэ Бастус Падыльля]] быў абраны прэзыдэнтам клюбу ў 1934 годзе і працаваў на гэтай пасадзе да 1937 году. За ягоны час клюб значна павялічыў сваю папулярнасьць як у Рыю-дэ-Жанэйру, гэтак і ва ўсёй Бразыліі. У 1937 годзе «Фламэнгу» пагадзіў вугорскага трэнэра [[Ізыдар Кюршнэр|Ізыдара Кюршнэра]], які ўвёў у Бразылію сыстэму гульні WM ды іншыя эўрапейскія інавацыі, як то трэнаваньні безь мяча і больш абарончы ды кантраляваны стыль гульні. Папулярнасьць «Фламэнгу» між іншым вырасла падчас [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]], калі хаўрусьнікі Бразыліі, ЗША, усталявалі дзьве магутныя антэны ў [[Натал]]е і [[Бэлен]]е на поўначы Бразыліі дзеля перахопу варожых радыёсыгналаў<ref>Frigols, Matheus (15.11.2015). [http://globoesporte.globo.com/futebol/times/flamengo/noticia/2015/11/fla-120-anos-o-clube-mais-querido-do-brasil-e-2-guerra-mundial.html «Fla 120 anos: o „Mais Querido do Brasil“ e a Segunda Guerra Mundial»]. Globo Esporte.</ref>. Яны таксама дазволілі жыхарам паўночных і паўночна-ўсходніх рэгіёнаў прымаць радыётрансьляцыі футбольных матчаў. Ключавым гульцом той каманды быў [[Зызыньню]], які лічыцца першым «ідалам» клюбу.
Сэзон 1981 году стаў знакавым у гісторыі «Фламэнгу»<ref>[http://www.worldsoccer.com/blogs/when-flamengo-and-zico-ruled-the-world-341585 «When Flamengo and Zico ruled the world»]. WorldSoccer.</ref>. Футбалісты пракрочылі праз паўфінал групавога этапу [[Кубак Лібэртадорэс|Кубка Лібэртадорэс]], атрымаўшы чатыры перамогі ў чатырох матчах<ref>[https://www.imortaisdofutebol.com/2012/04/21/esquadrao-imortal-flamengo-1980-1983/ «Esquadrão Imortal — Flamengo 1980-1983 — Imortais do Futebol»].</ref>. У фінале яны сустрэліся з чылійскім клюбам «[[Кабрэлёа Каляма|Кабрэлёа]]», які таксама быў дэбютантам турніру. У першым фінале на [[Маракана|Маракане]] бразыльцы перамаглі зь лікам 2:1 дзякуючы двум галам [[Зыку]]. На наступным тыдні на [[Нацыянальны стадыён (Сант’яга-дэ-Чылі)|Нацыянальным стадыёне]] ў [[Сант’яга-дэ-Чылі|Сант’яга]] госьці зазналі паразу зь лікам 1:0, прапусьціўшы гол з штрафнога ўдару<ref>[https://www.emol.com/noticias/deportes/2012/10/27/566724/zico-mario-soto-jugo-con-una-piedra-en-la-mano-en-la-final-de-la-libertadores-1981.html «Zico: „Mario Soto jugó con una piedra en la mano“ en la final de la Libertadores 1981»]. Emol</ref><ref name="pauta">[http://www.pauta.cl/deportes/las-otras-12-ocasiones-en-las-que-santiago-recibio-una-final-de «Las otras 12 ocasiones en las que Santiago recibió una final de Libertadores»]. Pauta.</ref><ref name="pauta"/>. Пры роўнай колькасьці галоў трэці матч быў згуляны на нэўтральнай пляцоўцы на стадыёне [[Сэнтэнарыё]] ў Мантэвідэо<ref name="pauta"/>. Зыку правёў два галы ў першым тайме, забясьпечыўшы перамогу ў гульні і тутыл сваёй камандзе.
== Дасягненьні ==
[[Файл:Zico flamengo elgrafico.jpg|значак|Адная з галоўных зорак клюбу ўсіх часоў — [[Зыку]].]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 7
:: 1980, 1982, 1983, 1992, 2009, 2019, 2020
* '''[[Кубак Бразыліі па футболе|Кубак Бразыліі]]''': 5
:: 1990, 2006, 2013, 2022, 2024
* '''[[Супэркубак Бразыліі па футболе|Супэркубак Бразыліі]]''': 3
:: 2020, 2021, 2025
* '''[[Ліга Карыёка|Чэмпіён штату Рыю-дэ-Жанэйру]]''': 39
:: 1914, 1915, 1920, 1921, 1925, 1927, 1939, 1942, 1943, 1944,
:: 1953, 1954, 1955, 1963, 1965, 1972, 1974, 1978, 1979 (''адмысловы''), 1979,
:: 1981, 1986, 1991, 1996, 1999, 2000, 2001, 2004, 2007, 2008,
:: 2009, 2011, 2014, 2017, 2019, 2020, 2021, 2024, 2025
* '''Турнір Рыю-Сан-Паўлу''': 1
:: 1961
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 2
:: 1981, 2019
* '''[[Міжкантынэнтальны кубак]]''': 1
:: 1981
* '''[[Рэкопа Паўднёвай Амэрыкі]]''': 1
:: 2020
* '''[[Кубак Мэркасур]]''': 1
:: 1999
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Аргентыны}}|Бр|[[Агустын Даніель Росі|Агустын Росі]]||1995}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Уругваю}}|Аб|[[Гільерма Варэля]]||1993}}
{{Гулец|3|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Леў Ортыс]]||1996}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Леў Пэрэйра]]||1996}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Чылі}}|ПА|[[Эрык Пульгар]]||1994}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Айртан Лукас]]||1997}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Луіс Араужу]]||1996}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Жэрсан Сантус да Сылва|Жэрсан]]|капітан|1997}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Пэдру Гільермэ Абрэў дус Сантус|Пэдру]]||1997}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Уругваю}}|ПА|[[Джорджыян Дэ Араскаэта]]||1994}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Эвэртан Саарэс]]||1996}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Данілу Луіс да Сылва|Данілу]]||1991}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Уругваю}}|Аб|[[Матыяс Віньня]]||1997}}
{{Гулец|18|{{Сьцяг Уругваю}}|ПА|[[Нікаляс дэ ля Крус]]||1997}}
{{Гулец|19|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Лоран Пэрэйра дэ Соўза|Лоран]]||2006}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Матэўс Гансалвэс]]||2005}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Паблу Насымэнту Кастру|Паблу]]||1991}}
{{Гулец|23|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Алавію Віейра дус Сантус Жуніяр|Жуніньню]]||1996}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Матэўс Куньня Кейрос|Матэўс Куньня]]||2001}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Алекс Сандру]]||1991}}
{{Гулец|27|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Бруну Энрыке Пінту|Бруну Энрыке]]||1990}}
{{Гулец|29|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Алан Радрыгес]]||1997}}
{{Гулец|30|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Мікаэл Рышард Дэлгаду дэ Алівэйра|Мікаэл]]||1996}}
{{Гулец|33|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Клейтан Сантана дус Сантус|Клейтан]]||2003}}
{{Гулец|39|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Зэ Вэлінтан]]||2004}}
{{Гулец|43|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вэсьлі Франса]]||2003}}
{{Гулец|49|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Франсіску Дыёгу Алвэс|Дыёгу Алвэс]]||2004}}
{{Гулец|50|{{Сьцяг Эквадору}}|Нап|[[Гансалё Плята]]||2000}}
{{Гулец|52|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Эвэртан Араужу]]||2003}}
{{Гулец|55|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Каю Вінісіюс Гарсія Гілен|Каю Гарсія]]||2004}}
{{Гулец|64|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Ўолес Ян]]||2005}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.flamengo.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Рыю-дэ-Жанэйру]]
98ovw5w30fmaurg1eto4if75ggym52i
Куравое
0
242418
2620564
2386903
2025-06-18T08:44:09Z
Дамінік
64057
/* Пад уладай Расейскай імпэрыі */
2620564
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Куравое
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Куравога
|Назва па-расейску =
|Трансьлітараваная назва = Kuravoje
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1772 годам{{заўвага|Не з XIX ст., як пісаў С. В. Марцэлеў<ref name="fn1">{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 446</ref>.}}
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва = Слабада Куравая
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Велікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 49
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 57
|Шырата сэкундаў = 21
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 53
|Даўгата сэкундаў = 44
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Куравое'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Уваходзіць у склад [[Велікаборскі сельсавет|Велікаборскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Насельніцтва на 2004 год — 66 чалавек. Знаходзіцца за 8 км на паўночны захад ад места і чыгуначнай станцыі [[Хвойнікі|Хвойнікаў]], на аўтамабільнай дарозе Хвойнікі — [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]].
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
У рэвізіі [[Мазыр|Мазырскага]] староства, выкананай каралеўскімі камісарамі панамі [[Рыгор Валовіч (?—1577)|Рыгорам Валовічам]] і [[Мікалай Ян Нарушэвіч|Мікалаем Нарушэвічам]] да 8 кастрычніка 1560 года, вядомай з актавай кнігі 1777 года, была вызначана мяжа сяла [[Загальле|Загальля]] і [[Клівы|Клівоў]], частка якой ад рэчкі Рабец балотам Чарнышоўскім даходзіла «do mostu Korowoha, od mostu w Mutnice{{заўвага|На поўдзень ад сяла Вялікі Бор ёсьць урочышча Мутвіца.}}...»<ref>Архив Юго-Западной России. Ч. 8. Т. 5. Акты об украинской администрации XVI—XVII вв. — Киев, 1907. С. 476, 477, 481</ref>. Відавочна, селішча Каравога (Куравога) тады яшчэ не было.
[[File:Загальскае староства на 1772 год.png|значак|зьлева|Вёска Куравое ў складзе Загальскага староства каля 1772 г.]]
На Генэральнай мапе «Беларускія землі ў канцы XVIII ст.» другога тому Вялікага гістарычнага атлясу Беларусі, складзенай на падставе зьвестак пярэдадня першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 г.), вёска Куравое паказана ў складзе Загальскага староства<ref>Вялікі гістарычны атлас Беларусі ў 4-х тамах: Т. 2. — Мінск: Белкартаграфія, 2013. С. 122</ref>. У люстрацыйным інвэнтары ад 27 верасьня 1789 года, у якім Загальскае староства разьмяжоўвалася з Хвойніцкімі добрамі паноў Прозараў, з [[Барысаўшчына (Гомельская вобласьць)|Барысаўшчынай]] і [[Старч]]ам паноў Аскеркаў, паміж вёскамі [[Небытаў]] і Хвойнае згаданая Słobada Kurowa<ref>Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich. Sygn. 132. S. 5</ref>.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[Файл:Куравое, Небытаў, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.jpg|значак|зьлева|Куравая Слабада на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.]]
У выніку [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Куравое апынулася ў межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 года ў складзе ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павета]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 г. [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч В., Скрыпчанка Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. На 1795 год вёска разам з цэлым Загальскім староствам належала «малолетнему Станиславу Бужинскому по жизни его», але была ў арэндзе ў судзьдзі Вінцэнція Жука<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурноевзаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 72</ref>. Тады ў Слабадзе Куравой было 3 двары з 10 жыхарамі мужчынскага і 12 жаночага полу<ref>НГАБ у Менску. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 531 — 531адв.</ref>.
[[Файл:Куравое, Хвойнае, Рудзенька, Небытаў на трохвярстовай мапе Ф. Ф. Шубэрта 1850 г.jpg|значак|Куравое, Хвойнае, Рудзенька, Небытаў на трохвярстовай мапе Ф. Ф. Шубэрта 1850 г.]]
На 1850 год тут налічвалася 8 двароў з 45 жыхарамі<ref name="fn1"/>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 18 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Куравое зьяўляліся прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы{{заўвага|Ніжэй названыя і 39 вайскоўцаў, але, імаверна, мелася на ўвазе агульная колькасьць верных гэтай катэгорыі ўва ўсім прыходзе, не ў Куравом.}}, 2 мужчыны і 1 жанчына з Слабады Куравой былі парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666адв.</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска належала да Хвойніцкай воласьці. Згодна з кліравой ведамасьцю Хвойніцкай Пакроўскай царквы за 1869 год сказана, што да яе прыходу належалі 24 мужчыны і 22 жанчыны, якія жылі ў 6 дварах вёскі Куравое<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40899. А. 220адв.</ref>. На пачатак 1870 году у Куравой Слабадзе — 6 гаспадароў зь ліку былых дзяржаўных сялянаў, прыпісаных да Небытаўскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 71</ref>. У ведамасьці Хвойніцкай Пакроўскай царквы на 1875 год засьведчана, што да яе прыходу належалі 19 мужчын і 22 жанчыны, якія жылі ў 5 дварах вёскі Куравое<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>. Паводле перапісу 1897 года паселішча складалі 11 двароў, 82 жыхары<ref name="fn1"/>. У 1909 годзе ў вёсцы Куравое налічвалася 14 двароў, 110 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 100</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 года, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Куравое ў складзе Хвойніцкай воласьці, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана Паўла Скарападзкага<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918—1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 — 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 85</ref>.
[[Файл:Куравое, Небытаў, Карчовае, Рудзенька на мапе 1924-1926 гг.jpg|значак|зьлева|Куравое, Небытаў, Карчовае, Рудзенька на мапе 1924-1926 гг.]]
1 студзеня 1919 года, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Хвойніцкая воласьць увайшла ў склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], аднак 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі была далучаная да [[РСФСР]]. Згодна з дакумэнтам «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 15 красавіка 1921 года ў вёсцы Куравое працавала школа першай ступені з 28 вучнямі<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 года Куравое — у складзе Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 года [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1929 годзе вяскоўцы ўступілі ў калгас<ref name="fn1"/>. З 20 лютага 1938 года — [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у [[Мазыр]]ы.
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў вёсцы Куравое налічвалася 33 двары, 132 жыхары. У чэрвені 1943 года карнікі з баявой групы В. Шымана спалілі вёску і загубілі 13 чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 36, 500</ref>. 3 вяскоўцы загінулі на фронце<ref>Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн імя Петруся Броўкі, 1993. С. 254</ref>.
З 8 студзеня 1954 года — складзе [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Паводле перапісу 1959 года ў Куравом было 113 жыхароў<ref name="fn1"/>.
== Насельніцтва ==
* 2004 год — 27 гаспадарак, 66 жыхароў<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2к}}</ref>
* 2021 год — 20 гаспадарак, 49 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Забудова ==
Плян Куравога складаецца з кароткай шыротнай вуліцы, да якой на захадзе далучаецца кароткая мэрыдыянная вуліца. Забудова драўляная, сядзібнага тыпу<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2к}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
dx44c88ipr2zkb427xegnoxsmq1555q
2620565
2620564
2025-06-18T08:46:04Z
Дамінік
64057
/* Пад уладай Расейскай імпэрыі */
2620565
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Куравое
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Куравога
|Назва па-расейску =
|Трансьлітараваная назва = Kuravoje
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1772 годам{{заўвага|Не з XIX ст., як пісаў С. В. Марцэлеў<ref name="fn1">{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 446</ref>.}}
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва = Слабада Куравая
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Велікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 49
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 57
|Шырата сэкундаў = 21
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 53
|Даўгата сэкундаў = 44
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Куравое'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Уваходзіць у склад [[Велікаборскі сельсавет|Велікаборскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Насельніцтва на 2004 год — 66 чалавек. Знаходзіцца за 8 км на паўночны захад ад места і чыгуначнай станцыі [[Хвойнікі|Хвойнікаў]], на аўтамабільнай дарозе Хвойнікі — [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]].
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
У рэвізіі [[Мазыр|Мазырскага]] староства, выкананай каралеўскімі камісарамі панамі [[Рыгор Валовіч (?—1577)|Рыгорам Валовічам]] і [[Мікалай Ян Нарушэвіч|Мікалаем Нарушэвічам]] да 8 кастрычніка 1560 года, вядомай з актавай кнігі 1777 года, была вызначана мяжа сяла [[Загальле|Загальля]] і [[Клівы|Клівоў]], частка якой ад рэчкі Рабец балотам Чарнышоўскім даходзіла «do mostu Korowoha, od mostu w Mutnice{{заўвага|На поўдзень ад сяла Вялікі Бор ёсьць урочышча Мутвіца.}}...»<ref>Архив Юго-Западной России. Ч. 8. Т. 5. Акты об украинской администрации XVI—XVII вв. — Киев, 1907. С. 476, 477, 481</ref>. Відавочна, селішча Каравога (Куравога) тады яшчэ не было.
[[File:Загальскае староства на 1772 год.png|значак|зьлева|Вёска Куравое ў складзе Загальскага староства каля 1772 г.]]
На Генэральнай мапе «Беларускія землі ў канцы XVIII ст.» другога тому Вялікага гістарычнага атлясу Беларусі, складзенай на падставе зьвестак пярэдадня першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 г.), вёска Куравое паказана ў складзе Загальскага староства<ref>Вялікі гістарычны атлас Беларусі ў 4-х тамах: Т. 2. — Мінск: Белкартаграфія, 2013. С. 122</ref>. У люстрацыйным інвэнтары ад 27 верасьня 1789 года, у якім Загальскае староства разьмяжоўвалася з Хвойніцкімі добрамі паноў Прозараў, з [[Барысаўшчына (Гомельская вобласьць)|Барысаўшчынай]] і [[Старч]]ам паноў Аскеркаў, паміж вёскамі [[Небытаў]] і Хвойнае згаданая Słobada Kurowa<ref>Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich. Sygn. 132. S. 5</ref>.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[Файл:Куравое, Небытаў, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.jpg|значак|зьлева|Куравая Слабада на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.]]
У выніку [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Куравое апынулася ў межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 года ў складзе ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павета]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 г. [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч В., Скрыпчанка Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. На 1795 год вёска разам з цэлым Загальскім староствам належала «малолетнему Станиславу Бужинскому по жизни его», але была ў арэндзе ў судзьдзі Вінцэнція Жука<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурноевзаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 72</ref>. Тады ў Слабадзе Куравой было 3 двары з 10 жыхарамі мужчынскага і 12 жаночага полу<ref>НГАБ у Менску. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 531 — 531адв.</ref>.
[[Файл:Куравое, Хвойнае, Рудзенька, Небытаў на трохвярстовай мапе Ф. Ф. Шубэрта 1850 г.jpg|значак|Куравое, Хвойнае, Рудзенька, Небытаў на трохвярстовай мапе Ф. Ф. Шубэрта 1850 г.]]
На 1850 год тут налічвалася 8 двароў з 45 жыхарамі<ref name="fn1"/>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 18 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Куравое зьяўляліся прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы{{заўвага|Ніжэй названыя і 39 вайскоўцаў, але, імаверна, мелася на ўвазе агульная колькасьць верных гэтай катэгорыі ўва ўсім прыходзе, не ў Куравом.}}, 2 мужчыны і 1 жанчына з Слабады Куравой былі парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666адв.</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска належала да Хвойніцкай воласьці. Згодна з кліравой ведамасьцю Хвойніцкай Пакроўскай царквы за 1869 год, яе прыхаджанамі былі 24 мужчыны і 22 жанчыны, якія жылі ў 6 дварах вёскі Куравое<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40899. А. 220адв.</ref>. На пачатак 1870 году у Куравой Слабадзе — 6 гаспадароў зь ліку былых дзяржаўных сялянаў, прыпісаных да Небытаўскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 71</ref>. У ведамасьці Хвойніцкай Пакроўскай царквы на 1875 год засьведчана, што да яе прыходу належалі 19 мужчын і 22 жанчыны, якія жылі ў 5 дварах вёскі Куравое<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>. Паводле перапісу 1897 года паселішча складалі 11 двароў, 82 жыхары<ref name="fn1"/>. У 1909 годзе ў вёсцы Куравое налічвалася 14 двароў, 110 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 100</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 года, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Куравое ў складзе Хвойніцкай воласьці, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана Паўла Скарападзкага<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918—1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 — 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 85</ref>.
[[Файл:Куравое, Небытаў, Карчовае, Рудзенька на мапе 1924-1926 гг.jpg|значак|зьлева|Куравое, Небытаў, Карчовае, Рудзенька на мапе 1924-1926 гг.]]
1 студзеня 1919 года, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Хвойніцкая воласьць увайшла ў склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], аднак 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі была далучаная да [[РСФСР]]. Згодна з дакумэнтам «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 15 красавіка 1921 года ў вёсцы Куравое працавала школа першай ступені з 28 вучнямі<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 года Куравое — у складзе Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 года [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1929 годзе вяскоўцы ўступілі ў калгас<ref name="fn1"/>. З 20 лютага 1938 года — [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у [[Мазыр]]ы.
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў вёсцы Куравое налічвалася 33 двары, 132 жыхары. У чэрвені 1943 года карнікі з баявой групы В. Шымана спалілі вёску і загубілі 13 чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 36, 500</ref>. 3 вяскоўцы загінулі на фронце<ref>Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн імя Петруся Броўкі, 1993. С. 254</ref>.
З 8 студзеня 1954 года — складзе [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Паводле перапісу 1959 года ў Куравом было 113 жыхароў<ref name="fn1"/>.
== Насельніцтва ==
* 2004 год — 27 гаспадарак, 66 жыхароў<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2к}}</ref>
* 2021 год — 20 гаспадарак, 49 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Забудова ==
Плян Куравога складаецца з кароткай шыротнай вуліцы, да якой на захадзе далучаецца кароткая мэрыдыянная вуліца. Забудова драўляная, сядзібнага тыпу<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2к}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
58pseauvaeokltwm1osnvkrvdqni6uu
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Даніі
10
246413
2620481
2604760
2025-06-17T13:21:12Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620481
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| БрэнбюКапэЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | БрэнбюКапэСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БрэнбюКапэ = 3 месца
| ВайлеЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | ВайлеСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Вайле = 10 месца
| ВібаргЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | ВібаргСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Вібарг = 8 месца
| КапэнгагенЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | КапэнгагенСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Капэнгаген = 1 месца
| ЛюнгбюЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | ЛюнгбюСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Люнгбю = 11 месца (паніжэньне)
| Міт’юлянГэЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | Міт’юлянГэСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Міт’юлянГэ = 2 месца
| НоршэлянФаЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | НоршэлянФаСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | НоршэлянФа = 5 месца
| ОльбаргЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | ОльбаргСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Ольбарг = 12 месца (паніжэньне)
| ОргусЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | ОргусСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Оргус = 6 месца
| РанэрсЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | РанэрсСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Ранэрс = 4 месца
| Сёнэр’юскГЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | Сёнэр’юскГСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Сёнэр’юскГ = 9 месца
| СылькебаргЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе|Супэрліга]] | СылькебаргСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Сылькебарг = 7 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| ВэндсюсэльЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]] | Вэндсюсэль = 11 месца (паніжэньне)
| ГобраЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]] | Гобра = 8 месца
| ГорсэнсЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]] | Горсэнс = 3 месца
| ОдэнсэЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]] | ОдэнсэСэзон = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Одэнсэ = 1 месца (падвышэньне)
| Эсб’ергЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Першы дывізіён]] | Эсб’ерг = 6 месца
<!-- Іншыя -->
| АкадэміскБЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Другі дывізіён]] | АкадэміскБ = 4 месца
| ГэльсынгёрЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Даніі па футболе|Другі дывізіён]] | Гэльсынгёр = 10 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Данія]]
</noinclude>
7a9ncwz1lg49mej21y6nwygnnblwtsn
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Грэцыі
10
246548
2620486
2574520
2025-06-17T13:52:01Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620486
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АЕКАтэныЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АЕКАтэныСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АЕКАтэны = 4 месца
| АлімпіякосЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АлімпіякосСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Алімпіякос = 1 месца
| АрысТэсалёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АрысТэсалёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АрысТэсалё = 5 месца
| АстэрасТрыЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АстэрасТрыСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АстэрасТры = 6 месца
| АтромітасАЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АтромітасАСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АтромітасА = 7 месца
| ЛевадыякосЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ЛевадыякосСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Левадыякос = 9 месца
| ЛяміяЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ЛяміяСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Лямія = 14 месца (паніжэньне)
| ОФІІракліёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ОФІІракліёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ОФІІракліё = 8 месца
| ПанатынаікЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПанатынаікСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Панатынаік = 2 месца
| ПанэталікоЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПанэталікоСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Панэталіко = 10 месца
| ПАОКТэсалёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПАОКТэсалёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПАОКТэсалё = 3 месца
<!-- Іншыя -->
| АпалёнСьміЛіга = Атэнская ліга, група 2 | АпалёнСьмі = 2 месца
| АЭЛЛярысаЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | АЭЛЛярыса = 1 месца (падвышэньне)
| ВэрыяЛіга = Іматыйская ліга | Вэрыя = 1 месца
| ІраклісТэсЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | ІраклісТэс = 2 месца
| КсанціЛіга = Ксанцкая ліга | Ксанці = 1 месца
| ПаніёніясНЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўдзень» | ПаніёніясН = 3 месца
| ПантракікоЛіга = [[Гамма Этнікі]], група 1 | Пантракіко = 2 месца
| ПАСЯнінаЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | ПАСЯнінаСэзон = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПАСЯніна = 3 месца
| ПлятаніясЛіга = Ханійская ліга Б | Плятаніяс = 3 месца
| ЭгоалеЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўдзень» | Эгалео = 4 месца
| ЭргатэлісІЛіга = Іракліёнская ліга | ЭргатэлісІ = 2 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Грэцыя]]
</noinclude>
q1r53hi4hvss3qmotq4qs3rzqsfz1g4
2620488
2620486
2025-06-17T13:54:38Z
Artsiom91
28241
2620488
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АЕКАтэныЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АЕКАтэныСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АЕКАтэны = 4 месца
| АлімпіякосЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АлімпіякосСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Алімпіякос = 1 месца
| АрысТэсалёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АрысТэсалёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АрысТэсалё = 5 месца
| АстэрасТрыЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АстэрасТрыСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АстэрасТры = 6 месца
| АтромітасАЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | АтромітасАСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АтромітасА = 7 месца
| ЛевадыякосЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ЛевадыякосСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Левадыякос = 9 месца
| ЛяміяЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ЛяміяСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Лямія = 14 месца (паніжэньне)
| ОФІІракліёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ОФІІракліёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ОФІІракліё = 8 месца
| ПанатынаікЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПанатынаікСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Панатынаік = 2 месца
| ПанэталікоЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПанэталікоСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Панэталіко = 10 месца
| ПАОКТэсалёЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга]] | ПАОКТэсалёСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПАОКТэсалё = 3 месца
<!-- Іншыя -->
| АпалёнСьміЛіга = Атэнская ліга, група 2 | АпалёнСьмі = 2 месца
| АЭЛЛярысаЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | АЭЛЛярыса = 1 месца (падвышэньне)
| ВэрыяЛіга = Іматыйская ліга | Вэрыя = 1 месца
| ІраклісТэсЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | ІраклісТэс = 2 месца
| КсанціЛіга = Ксанцкая ліга | Ксанці = 1 месца
| ПаніёніясНЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўдзень» | ПаніёніясН = 3 месца
| ПантракікоЛіга = [[Гамма Этнікі]], група 1 | Пантракіко = 2 месца
| ПАСЯнінаЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўнач» | ПАСЯнінаСэзон = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПАСЯніна = 3 месца
| ПлятаніясЛіга = Ханійская ліга Б | Плятаніяс = 3 месца
| ЭгалеоЛіга = [[Супэрліга 2 чэмпіянату Грэцыі па футболе|Супэрліга 2]], група «Поўдзень» | Эгалео = 4 месца
| ЭргатэлісІЛіга = Іракліёнская ліга | ЭргатэлісІ = 2 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Грэцыя]]
</noinclude>
tgx4duedsl04ax4zs9eaiuphev5fr8f
Вікіпэдыя:Форум
4
264523
2620480
2620299
2025-06-17T13:15:05Z
Vasyl` Babych
946
/* Трэба штосьці рабіць з чырвонай спасылкай на Абраны артыкул на Галоўнай */ новы разьдзел
2620480
wikitext
text/x-wiki
{{Вікіпэдыя:Мэню}}
{{Вікіпэдыя:Форум/Шапка}}<!-- НЕ ВЫДАЛЯЙЦЕ ГЭТЫ РАДОК, ПІШЫЦЕ ПАД ІМ. Не забывайцеся на == Загаловак == -->
== [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025|Віківясна-2025]] ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025/Сьпіс]], падчас конкурсу стварылі 315 артыкулаў і 20 шаблёнаў, а таксама палепшылі 52 артыкулы. Найбольш артыкулаў у межах «Віківясны-2025» стварылі: [[Удзельнік:Ясамойла]] — 224, Удзельнік:W — 27 і [[Удзельнік:Dymitr]] — 16. Палепшылі найбольш: Dymitr — 24, Ясамойла — 15 і W — 4. Віншую з плённым удзелам! З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 15:15, 3 чэрвеня 2025 (UTC+3)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Прывітаначкі, зьбіраюся на [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025|Сустрэчу Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы-2025]], якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you|2024]] гаду у якасьці [https://www.youtube.com/watch?v=ezrH_uCGZNU выступоўцы].
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]])
: {{За}} калегу, асабліва з улікам магчымасьці паўторнага сумеснага падкасту на тэму Вікіпэдыі ([[:c:File:004 З Уладзімерам Русаковічам які стварыў 1740 артыкулаў у Вiкiпэдыi.opus]]) па выніках удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Грэцыі.—[[Удзельнік:W]] 12:15, 13 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:47, 13 траўня 2025 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2025, якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|2023]] гадох у якасьці выступоўцы, а таксама [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Eligible affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 12:01, 12 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 16:58, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 18:42, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:04, 13 траўня 2025 (+02)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:46, 13 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Temra|Temra]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Temra|гутаркі]]) 21:31, 14 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:33, 15 траўня 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай - трэба паправіць ==
Адсутнічае абраны артыкул на галоўнай. Спрабаваў рэдагаваць шаблён, але нешта не атрымоўваецца. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 11:42, 3 траўня 2025 (+03)
: А які артыкул трэба адлюстраваць? Я бачу [[Вуліца Карла Маркса (Менск)]]. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 14:54, 3 траўня 2025 (+03)
== Kazimier Lachnovič ==
Удзельнік Kazimier Lachnovič адсутнічае з вечара 12 сакавіка - тады былі зроблены апошнія праўкі ў вікі. Ягоны тэлеграм-акаўнт быў анлайн даўно. Ёсць падставы меркаваць, што ён мог арыштаваны па палітычнай справе, што, на жаль, далёка не навіна для беларускіх вікіпедыстаў (яго сапраўднае імя невядомае, каб праверыць гэтую здагадку). У такім разе яго акаўнт, які мае сцягі адміністратара і бюракрата, можа быць скампраметаваны і выкарыстоўвацца для патрэбаў сілавікоў. Не ведаю ці ёсць у раздзеле артыкулы са схаваным унёскам удзельнікаў, але з яго акаўнта такія былі б бачныя. Калі нехта валодае інфармацыяй, што вікіпедыст адстутнічае па іншай прычыне, не звязанай з палітычным пераследам, прашу паведаміць. --[[Спэцыяльныя:Унёсак/2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04|2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04]] 13:57, 6 красавіка 2025 (+03)
: А 17 красавіка таксама зьнікла адміністратарка Вікіпэдыі на наркамаўцы [[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]], спадарыня Вольга. Пра гэта ўжо ў [https://spring96.org/be/news/117810 навінах].<br>Правы трэба як мага хутчэй зьняць. КДБ ужо й так маглі спампаваць усю інфу, але лепш не даваць ім яшчэ больш часу ды ідэй. Напісаў адпаведны [[Вікіпэдыя:Запыты_да_адміністратараў#Kazimier_Lachnovič_-_пазбаўленьне_правоў_зьніклага|запыт]]. <small>Гл. таксама [[:ru:Википедия:Форум/Новости#Пропажа_администраторов_белвики|абмеркаваньне на расейскай]].</small> [[Удзельнік:Shabe|Shabe]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Shabe|гутаркі]]) 15:43, 22 красавіка 2025 (+03)
== JavaScript гаджэт [[Удзельнік:Ssvb/Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005|«Падсьветка памылак артаграфіі паводле БКП-2005»]] ==
Вітаю! Можа каго зацікавіць такая альтэрнатыва/дадатак да сцэнара [[Вікіпэдыя:Тарашкевізатар]] і звычайнага спэлчэкера. Гэта аналяг таго, што я трохі раней зрабіў для Вікікрыніц, але там асноўны фокус на падсьветку дэфектаў OCR, таму прызначэньне рознае. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 03:55, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю. Падлучыў, карысная рэч. Шчыра дзякую! Ад сябе хіба дадам, што дзеля апрацоўваньня вялікіх памерам артыкулаў варта павялічыць timeout, як на [[Удзельнік:Ssvb/common.js]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:32, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Наконт timeout. Старонкі вялікага памеру значна замаруджваюць працу сынтаксычнай падсьветкі і гэта робіць рэдагаваньне некамфортным (кампутар ледзь варушыцца і рэагуе на націск клявішаў зь відавочнай затрымкай). Для тых, хто мае справы з такімі артыкуламі, можна параіць рэдагаваць асобныя ізаляваныя сэкцыі такіх артыкулаў, калі ёсьць такая магчымасьць. Гэтыя парады можна дадаць у паведамленьне аб аўтаматычнай дэактывацыі падсьветкі. І таксама ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:39, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::Так, назіраю такі эфэкт лёгкага замаруджваньня, але мне ня надта перашкаджае. Мабыць, было б карысна дадаць гэтыя падрабязнасьці ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! Вельмі карысны гаджэт, вялікі вам дзякуй. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 16:24, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Было б добра, каб нехта, хто мае правы, зрабіў яго даступным для ўсіх праз [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|мэню гаджэтаў]]. Паводле прыкладу таго, што ўжо [[MediaWiki:Gadgets-definition|маецца]]. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 17:47, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Гэта сапраўды было б добра. Але пакуль што, калі ласка, пішыце пра любыя заўважаныя хібы і недахопы. Я ўжо бачу праблемы з абрэвіятурамі і зь некаторымі прыназоўнікамі. Паспрабую гэта выправіць у хуткім часе. Таксама было б вельмі добра знайсьці нейкую тэхнічную магчымасьць дадаць слоўнік значна большага памеру. Ёсьць у мяне адна даволі авантурная ідэя паспрабаваць запхнуць увесь слоўнік на 700 тысяч розных форм словаў у [[w:be:Бінарны_файл|бінарным фармаце]] ў адмыслова створаны графічны файл PNG і чытаць гэтую інфармацыю са сцэнара JavaScript для вызначэньня націскаў словаў. Ня ведаю, ці атрымаецца з гэтага што, але паспрабаваць варта. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:56, 7 сакавіка 2025 (+03)
::: Дарэчы, у Нашай Ніве ўчора зьявіўся [https://nashaniva.com/363210 артыкул якраз пра be-tarask Вікіпэдыю] з рознай крытыкай, дзе адным зь недахопаў абвяшчаюць: ''«Не зразумела, дзе і як правяраць гэтыя словы, бо праграм па праверцы правапісу таксама няшмат. Чалавеку, які скончыў беларускую школу, цяжка адаптавацца да яго. Тарашкевіца — гэта не проста мяккія знакі паміж «н», яна мае больш складаныя правілы, якія даводзіцца вучыць з нуля.»''
::: Спадзяюся, што гаджэт сынтаксычнай падсьветкі разам са спэлчэкерам якраз гэтую праблему амаль цалкам вырашае. Што тычыцца спэлчэкера, то [[Дапамога:Зьмест]] спасылаецца на мёртвы «Добрапіс» і на нейкі мёртвы спэлчэкер для Mozilla Firefox. Якім спэлчэкерам для клясычнага правапісу сёньня карыстаецца шаноўнае спадарства? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 18:43, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::: Вельмі шкада, што Добрапіс больш не працуе. Замены яму фактычна ня маем, на жаль. Асабіста я звычайна правяраю ўласныя тэксты вачыма. Калі ўжо існуе тэкст на нейкай мове, то карыстаюся гугл-перакладнікам + тарашкевізатарам ад GooseOb + праверка вачыма. Таму створаны вамі гаджэт — гэта напраўду вельмі карысная і патрэбная рэч, якая значна паляпшае якасьць тэкстаў. Што да прапановы яго даданьня ў мэню гаджэтаў, то калі хто напіша патрэбныя радкі коду, то ахвотна дадам іх на [[MediaWiki:Gadgets-definition]], бо маю патрэбныя правы (на жаль, сам я ня надта абазнаны ў JavaScript, таму наўрад ці змагу даць рады коду). Што да далейшага разьвіцьця, то так, з улікам браку спэлчэкераў, гэта было б цудоўна. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::::Паводле інфармацыі з артыкулу [[Добрапіс]], там было ''больш за 1,5 мільёна словаў і славаформаў афіцыйным правапісам і 1,2 мільёны клясычным''. Няўжо цяпер гэты слоўнік страчаны назаўжды і нідзе не засталося ніводнай копіі? Яго, як я разумею, склаў [[Зьміцер Саўка]], прафэсійны лінгвіст.
:::::Стары спэлчэкер для Mozilla Firefox можна знайсьці на [http://web.archive.org/web/20181018223030if_/https://addons.cdn.mozilla.net/user-media/addons/_attachments/200750/belarusian_spellchecking_dictionary_taraskievica_orthography_and_acinka-0.2.1-tb+sm+fx.xpi?filehash=sha256:04faab200e34eee68495ec80976c81581be184a02a1355f7318c0fb1f090d044 archive.org], гэты слоўнік зрабіў @[[Удзельнік:Zedlik|Zedlik]] са сьпісу словаў, які сабраў Віталь Хілько і [[Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны|ТБМ]].
:::::На Вікікрыніцах ёсьць ужо напалову алічбаваны [[s:be:Індэкс:Расійска-беларускі_слоўнік_(1928).pdf|Расійска-беларускі слоўнік]] 1928 года. Там можна знайсьці словы і іх націскі.
:::::На verbum.by ёсьць [https://verbum.by/abs Ангельска-беларускі слоўнік] В. Пашкевіч 2006 года. Там можна знайсьці словы, націскі, а таксама канчаткі -а/-y для роднага склону назоўнікаў.
:::::На github ёсьць новы спэлчэкер https://github.com/375gnu/spell-be-tarask, які летась зрабіў 375gnu (Глеб Валошка).
:::::Я магу паспрабаваць параўнаць інфармацыю з гэтых слоўнікаў, каб знайсьці магчымыя адрозьненьні. Але што з гэтым усім потым рабіць? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 13:27, 8 сакавіка 2025 (+03)
::::::Наконт артаграфічнай базы Белсату, магчыма, варта паспрабаваць зьвярнуцца ў сам Белсат (belsat.sekretariat@tvp.pl) або/і да рэдактараў яго сайту (web@belsat.eu)? Бо складаньне новай артаграфічнай базы — гэта тытанічная праца. Дарэчы, наколькі я разумею, засталася база спэлчэкеру для Mozilla Firefox: можа яе неяк можна скарыстаць (хоць белсатаўская база, вядома, была б лепшай, але яна можа ахоўвацца аўтарскімі правамі)? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:38, 8 сакавіка 2025 (+03)
Дадаў у [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|агульнае мэню гаджэтаў]], здаецца працуе.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 12 сакавіка 2025 (+03)
:Дзякую. Дасылаць інфармацыю аб хібах і прапановы можна на старонцы абмеркаваньня [[MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005]], каб не засьмечваць форум. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 12:05, 13 сакавіка 2025 (+03)
::@[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] Нешта яно насамрэч не зусім добра працуе праз інтэграцыю з "Наладамі". Няслушны правапіс сапраўды падсьвечвае. Але старая падсьветка чамусьці застаецца і пасьля рэдагаваньня тэксту. Таксама ў кансолі браўзэра я бачу вось такія паведамленьні:
::'''Uncaught TypeError: syntaxHighlighterConfig.voidTags is undefined<br>
::'''highlightBlock ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2149'''<br>
::'''highlightSyntax ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2311'''<br>
::Загрузка таго ж самага сцэнару <code>mw.loader.load('//be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005.js&action=raw&ctype=text/javascript');</code> праз [[Special:MyPage/common.js|common.js]] працуе без праблем і ніякіх памылак у кансолі браўзэра няма. Я параўнаў код. Ён аднолькавы. Таму, відаць, нешта адрозьніваецца ў нейкай іншай канфігурацыі? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 20:09, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::Мяркую, адначасовае падключэньне і праз агульнае мэню гаджэтаў і праз свой common.js можа ствараць праблемы. Змяненьне ўласнага common.js можа спрацаваць не адразу, а празь некалькі хвілінаў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:20, 16 сакавіка 2025 (+03)
::::Чаканьне не дапамагло. Вось на [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81_%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B&oldid=2608296 на гэтай старонцы] ёсьць дзьве памылкі: "Змест" і "аднак ў". У мяне інтэграцыя праз "налады" падсьвечвае іх чырвоным, але чырвоная падсьветка не зьнікае і пасьля іх выпраўленьня. Ці бачыць такую-ж праблему хто-небудзь яшчэ?
::::Я мяркую, што там могуць быць больш жорсткія налады і нейкія не зусім прыгожыя фрагмэнты JavaScript могуць інтэрпрэтавацца як "памылкі", а не "папярэджаньні". Але ж браўзэр скардзіцца на арыгінальны код з [[mw:User:Remember_the_dot/Syntax_highlighter]], а не на мае зьмены. І гэты гаджэт выкарыстоўваецца і на іншых вікі. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 21:08, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::::Знайшоў прычыну: у маім config.js была канфігурацыя таймаўту. Я яе [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Удзельнік:Ssvb/common.js&curid=294480&diff=2608324&oldid=2608323 выдаліў са свайго конфігу] і ўсё запрацавала нармальна з вікіпэдыйным гаджэтам з наладаў. Цяпер толькі засталося зразумець, чаму паводзіны і рэакцыя на гэтую канфігурацыю адрозьніваецца. У любым выпадку добра, што іншыя людзі такой праблемы ня маюць. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 22:24, 16 сакавіка 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай ==
Прывітаньне. На галоўнай старонцы няма абранага артыкулу месяца, ёсьць мёртвая спасылка. Трэба нешта зрабіць! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:11, 2 сакавіка 2025 (+03)
: Выправіў. Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:17, 2 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй! Хацеў яшчэ спытацца, артыкулы на галоўнай ставяцца па нейкай чарзе ці ў адвольным парадку? --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:42, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Паводле чаргі згодна зь [[Вікіпэдыя:Сьпіс абраных артыкулаў|сьпісам]] (гл. слупок «месяцы на галоўнай старонцы»), наступны ў чарзе — [[Тэрарыстычны акт у менскім мэтро]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:58, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Ізноў тая ж самая праблема --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 20:21, 2 красавіка 2025 (+03)
== Адміністратары ==
Я вырашыў заблякаваць на паўгады адміністратара Kazimier Lachnovič за рэгулярнае запужваньне іншых удзельнікаў. Таксама лічу мэтазгодным правесьці канфірмацыю ўсіх дзейных адміністратараў, для чаго стварыў тэмы ў разьдзеле [[Вікіпэдыя:Адміністратары#Пазбаўленьне статусу]]. Заклікаю ўдзельнікаў, якія лічаць сабе дастаткова дасьведчанымі і адказнымі, падаць заяўкі на статус адміністратара, каб на конкурснай аснове і ў адкрытым абмеркаваньні вызначыць, якіх прынцыпаў хоча прытрымлівацца супольнасьць гэтага разьдзелу.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 10:47, 6 лютага 2025 (+03)
:Ці можна яшчэ скасаваць нядаўнія блякаваньні ўдзельнікаў, якія днямі рабіў спадар Kazimier Lachnovič? Маю на ўвазе спадара @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]? <span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 11:29, 6 лютага 2025 (+03)
: Падтрымліваю запыт на раблякаваньне сп. @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:35, 6 лютага 2025 (+03)
== Перасталі адлюстроўвацца значкі-пазнакі пра абраныя і добрыя артыкулы Беларускай Вікіпэдыі ў іншых моўных разьдзелах ==
Ужо некалькі месяцаў у іншых моўных разьдзелах не адлюстроўваюцца значкі-пазнакі насупраць моўнай вэрсіі «Беларуская (тарашкевіца)», калі пэўны артыкул лічыцца ў нас абраным або добрым. Магчыма, хтосьці ведае, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:20, 19 верасьня 2024 (+03)
==Даследванне супольнасці==
Прывітанне,
Ладжу даслеванне з мэтай вывучэння магчымых кропак развіцця беларускай Вікімедыя супольнасці, як у Беларусі, так і па-за межамі.
Прашу [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z прыняць удзел] у даследванні!
Само даслежванне ананімнае і вынікі складаюцца на маім сэрверы. Вынікі даследвання могуць быць расшараны прыватна пры запаўненні поля кантакт, на які можна будзе даслаць гэтыя вынікі, а таксама пры ўважлівым запаўненні адказаў на прапанаваныя [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z ў анкеце пытанні].
Гэта даследванне можа адбывацца некалькімі спосабамі.
# мы правядзем размову анлайн і даследчык запаўняе вашы адповяды,
# ці можна запаўніць [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z гэту анкету] наўпрост.
Запаўненне анкеты можа заняць 20-30 хвілін часу. Калі ласка, прысвяціце гэты час з максімальнай канцэнтраванасцю.
Я адказны за даследванне карыстач [[User:Mr. Zabej|Mr. Zabej]], таму калі зацікаўлены ў дзейнасным боку супольнасці, [https://www.facebook.com/mikhail.volczak пішыце мне].
--[[Удзельнік:Mr. Zabej|Mr. Zabej]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Zabej|гутаркі]]) 20:25, 7 жніўня 2024 (+03)
== Не працуе скрыпт ==
Нешта ў мяне сёньня зьнікла зялёная панэль пад кароткім апісаньнем зьменаў пры рэдагаваньні артыкулаў. У ёй былі карысныя функцыі даданьня кароткага тэксту зьменаў. Цяпер у панэлі распрацоўніка браўзэра ў кансолі бачу памылку ''Unexpected } on line 329''. Пэўна трэба спраўдзіць зьмены ў скрыптах, якія надаўна рэдагаваліся. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:10, 1 жніўня 2024 (+03)
:Дзякуй, паправіў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 21:57, 1 жніўня 2024 (+03)
== Выбары дадатковых адміністратараў ==
Як паказала гісторыя артыкула [[Таліца]], цяперашнім адміністратарам патрабуецца дапамога, бо яны не пасьпяваюць адсочваць відавочны вандалізм, таму прапаную ўдзельнікам {{У|Taravyvan Adijene}}, {{У|Dymitr}}, {{У|097ллл}}, {{У|Jarash}} (а таксама усім іншым, хто адчувае сябе гатовым) адказаць ці згодныя яны на вылучэньне сваіх кандыдатураў на пасаду адміністратараў, каб можна было пачаць фармальны працэс выбараў. Таксама прапаную тое ж самае зрабіць {{У|Artsiom91}} як дасьведчанаму прадстаўніку іншай вікі, але пры гэтым дастаткова актыўнаму тут. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 12:10, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Ня супраць абраньня ўдзельнікаў, якія не адзначыліся неадэкватнымі паводзінамі і выказваньнямі, і пагатоў ня мелі за падобныя паводзіны блякаваньняў. Што да закідаў у праглядзе апошніх зьменаў, то існуе [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]] і старонкі гутарак адміністратараў, куды патэнцыйныя кандыдаты маглі зьвярнуцца, каб прадэманстраваць прынамсі сваю зацікаўленасьць у падобных дзеяньнях. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пагаджуся толькі ў тым выпадку, калі сьпярша з пасадаў будуць зьнятыя цяперашнія парушальнікі правілаў. Як паказвае [[ВП:А#Удзельнік:W|практыка]], абраньне новых адмінаў забароненае, бо гэта не падабаецца галоўнаму парушальніку.
: Калі будзе распачатая [[ВП:ДЭАДМІН|працэдура адхіленьня парушальнікаў ад пасады]], з гатоўнасьцю падтрымаю.
: А найперш прапаную {{У|Red Winged Duck}} самому вылучацца на адміністратара, паколькі ўжо маеце цудоўны досьвед працы на пасадзе. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 12:41, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Я ня супраць абраньня новых адміністратараў. Дзякую за прапанову, аднак сябе вылучаць ня буду, бо ў найбліжэйшай будучыні не змагу рэгулярна заходзіць на Вікіпэдыю. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 14:28, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пакуль нават не разважаў наконт таго, каб стаць адміністратарам. Аднак, падтрымаю вылучэньне новых адміністратараў, напрыклад таго ж {{У|Red Winged Duck}}, бо бачыў як шмат ён рабіў калі быў у нашым разьдзеле. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:30, 6 ліпеня 2024 (+03)
:: Дарэчы, асабіста я ня маю і ніколі ня меў ані нейкіх прэтэнзіяў да {{У|Red Winged Duck}}, ані канфліктаў зь ім, і ўрэшце, не галасаваў за пазбаўленьне яго адміністратарскіх паўнамоцтваў. Але мне вельмі не падабаўся канфлікт паміж ім і ўдзельнікам {{У|Ліцьвін}}. Калі той канфлікт застаўся ў мінулым і абодва бакі гатовыя да канструктыўнай супрацы, то мяркую, што ўдзельнік — з улікам вялікага досьведу працы і абазнанасьці ў тэхнічных пытаньнях (гэта тое, чаго нам, сапраўды, цяпер вельмі бракуе) — быў бы, на маю думку, добрай кандыдатурай на наданьне (вяртаньне) сьцяга. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:35, 6 ліпеня 2024 (+03)
Як няма іншых ахвотных, па дасягненьні дастатковай колькасьці рэдагаваньняў буду выстаўляць сваю кандыдатуру.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 10 ліпеня 2024 (+03)
: Дарэчы, неаднойчы дапамагалі ў тэхнічных пляне. Добрая тэхнічная абазнанасьць і гатоўнасьць дапамагасьць, безумоўна, на карысьць вашай кандыдатуры. З улікам таго, што значна большы ваш унёсак прыпадае на наркамаўскі разьдзел, хацеў бы ўдакладніць наступны момант: як вы ставіцеся да [https://www.facebook.com/uladzislau.czachowicz/posts/pfbid02wX2AEBMwVCdY9dpBJTEe5fEMjTXT1VppDMqi5i62kcV2RjKQ92bJtiPZtk2pfW1ql?locale=be_BY выказваньня ў публічнай прасторы] ад 15 сакавіка 2024 году аднаго з адміністаратараў наркамаўскага разьдзелу (якое ўпадабала іншы адміністатар гэта ж разьдзелу) пра Беларускую Вікіпэдыю: «''Раней стаўленне было да іх як да годных канкурэнтаў, на сёння - як да маргінальнай памыйкі''», сьледам за якім 24 чэрвеня 2024 году былі іншыя правакацыйныя дзеяньні, у тым ліку патрабаваньне пакараць за ўжываньне датычна яго дзейнасьці адмоўна афарбаванай лексыкі? Зрэшты, гэтае пытаньне ёсьць актуальным толькі ў тым выпадку, калі па атрыманьні сьцяга адміністаратара вы зьбіраецеся пачаць браць удзел у разьвязаньні падобных канфліктавых сытуацыяў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 13:10, 11 ліпеня 2024 (+03)
:: Не зацікаўлены ў падобнай тэматыцы. Канфлікты ж мусяць разьвязвацца найперш лякальным кансэнсусам зацікаўленых асобаў, таму як адміністратар маю намер толькі браць старонкі пад часовую абарону пры наяўнасьці войнаў правак. Сваю ролю хутчэй бачу як [[Special:diff/2088533|сабакі]] для выкананьня марудных тэхнічных дзеяньняў, таксама рэдагаваньне складаных тэхнічных старонак пры неабходнасьці.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 13:21, 11 ліпеня 2024 (+03)
[[Спэцыяльныя:Diff/2526730|Выставіў сваю кандыдатуру]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:19, 17 ліпеня 2024 (+03)
== Алёхна Дайліда ==
Ці лічыць супольнасць нармальным, што ў раздзеле [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_(2019)&limit=2000 масава] ствараюцца артыкулы, для якіх асноўнай крыніцай з'яўляецца маргінальная крыніца "Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі" нейкага Алёхны Дайліды? Патлумачу: Алёхна Дайліда - ананімны аўтар, ніякіх навуковых публікацый у рэцэнзаваных часопісах пад гэтым псеўданімам не знойдзена. Ва ўласнай кнізе ён прадстаўлены як "бакалаўр гуманітарных навук" (нават не магістр, звычайны выпускнік універа). Кніга гэта "аўтарскае выданне", то бок самвыдат, хаця падазраю, што яна ніколі не публікавалася і існуе выключна ў электронным варыянце на сайце knihi.com. Ніякага коду ISBN, зразумела, у яе няма. Ніхто ў навуковых публікацыях так і не спаслаўся на гэтае "аўтарскае выданне", "выдадзенае" ў 2019 годзе. І вось на падставе гэтай крыніцы ў раздзеле створана ўжо больш за 1,5 тысячы тэндэнцыйных артыкулаў пра імёны літвінаў, уся сутнасць якіх зводзіцца да адмаўлення балцкага складніку ў гісторыі ВКЛ. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 11:39, 24 чэрвеня 2024 (+03)
: Першае, праца пана Дайліды мае рэцэнзію [[Сяргей Тарасаў|Сяргея Тарасава]] (што, дарэчы, адзначаецца ў бібліяграфіі). Другое, пан Дайліда мае профільную адукацыю (той жа [[Уладзімер Аляксеевіч Арлоў|Ўладзімер Арлоў]] лічыцца вартым даверу гісторыкам, хоць таксама фактычна толькі скончыў бакаляўрыят). Трэцяе, у артыкуле [[Імёны ліцьвінаў]] спасылкі на поўнае або частковае адмаўленьне летувіскай шавіністычнай гіпотэзы пра летувіскае (эўфэмізм для даверлівых беларусаў — «балтское») паходжаньне імёнаў ліцьвінаў даюцца таксама на [[Аляксандар Бразгуноў|Аляксандра Бразгунова]], [[Раймонд Шмітляйн|Раймонда Шмітляйна]], [[Альфрэд Зэн|Альфрэда Зэна]], [[Павал Урбан|Паўла Урбана]] ды іншых — як і ў артыкулах пра самі імёны. Увогуле, няма ніводнага артыкула, дзе б у якасьці адзінай крыніцы выкарыстоўвалася б толькі публікацыя пана Дайліды. З улікам падобнай хлусьні і паклёпа дазволю сабе абгрунтаваныя сумневы ў добрых намерах спадара-аматара (а)маральнага прыстасаванства (па ўсіх падзеях апошніх гадоў працягваць пісаць у разьдзел расейскім акупацыйным, т.б. разбуральным для беларускай мовы і нацыяльнай ідэнтычнасьці моўным стандартам нават зьехаўшы па-за кантраляваную расеяй тэрыторыю — гэта, лічу, індыкатар поўнай маральнай і інтэлектуальнай дэградацыі). Зрэшты, такая заклапочанасьць з боку нібы беларуса «адмаўленьнем летувіскага складніка ў гісторыі ВКЛ» можа сьведчыць хіба пра намёк атрыманьня (або не атрыманьня) летувіскага ВНЖ (хутчэй за ўсё неафіцыйны, але ад сур'ёзных грамадзянаў адпаведнай краіны), т.б. маральная наркамаўская прастытуцыя, відаць, выходзіць на новы ўзровень, што спадар урэшце і прадэманстраваў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Рэцэнзія археолага на філалагічнае даследаванне "бакалаўра гуманітарных навук" толькі пацвярджае сумніўнасць крыніцы. Маё пытанне не тычыцца Бразгунова, Шмітлайна, Зэна ці Урбана, а канкрэтнага персанажа і ягонай кніжкі. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Ну а цяпер яшчэ лічу вартым спытаць у Казіміра Ляхновіча за адкрытыя абразы. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
* Сьпярша выдаліў, але бачу, што магчыма, патрабуецца разгорнутае тлумачэньне, чаму маю падставы разглядаць дзеяньні ўдзельніка як правакацыйны тролінг:
*: Удзельнік заблытаўся з уласнымі закідамі: сьпярша былі сьцьверджаньні пра спасыланьне на публікацыю "ананіма" бяз профільнай адукацыі, брак рэцэнзаваньня і грунтаваньне тысячы артыкулаў адно на адпаведнай крыніцы, але па атрыманьні адказу, што гэта ўсё няпраўда, выявіліся ўжо "ня той" аўтарытэтны рэцэнзэнт (які б вядома, ня даў станоўчай рэцэнзіі на публікацыю ананіма бяз профільнай адукацыі) і прэтэнзіі, увогуле, да спасыланьня на адпаведную крыніцу з дэклярацыяй браку пытаньняў да іншых аўтараў, у публікацыях якіх сьцьвярджаецца тое ж самае. Дадам хіба, што на памянёную публікацыю пана Дайліды, напрыклад, неаднаразова спасылаецца гісторык [[Леанід Лаўрэш]] у [[Лідзкі летапісец|Лідзкім летапісцы]] (№ 94, 2021, С. 36).
*: За шмат гадоў працы ў наркамаўскім разьдзеле пры даволі мізэрным унёску тут (з [[Абмеркаваньне:Царква Дабравешчаньня Багародзіцы (Віцебск)|падобнымі правакацыйнымі допісамі]]) удзельнік, увогуле, апошнія тры гады старанна ігнараваў хоць якое рэдагаваньне Беларускай Вікіпэдыі, але раптам у ім прачнулася дзейная прынцыповасьць, якая старанна маўчала ў выпадку [[:en:Talk:Pahonia|дыскрымінацыі летувіскімі шавіністамі беларусаў на Ангельскай Вікіпэдыі]], [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič/Спрыяньне расейскаму этнацыду беларусаў на Вікісховішчы|дыскрымінацыі беларусаў на Вікісховішча з боку летувіскіх і расейскіх шавіністаў]], віруснага даданьня ў наркамаўскі моўны разьдзел летувіскіх этымалёгіяў назваў беларускіх паселішчаў часта без спасылак на хоць-якія крыніцы (напрыклад, [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571063], [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571043] ды шматлікія іншыя). Не гавару ўжо пра тое, што ўдзельнік пры нагодзе не адмаўляў свайго варожага стаўленьня да Беларускай Вікіпэдыі [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D0%B4%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9E/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%9E_5&diff=prev&oldid=1695938]. На жаль, не магу знайсьці тлумачэньняў падобнай выбарковасьці ў паводзінах удзельніка, якія б дазвалі меркаваць пра яго добрыя намеры.
*: Што да нэгатыўных характарыстак дзейнасьці ўдзельніка, то праўда, як вядома, надта вочы коле і эмацыйная афарбоўку ніяк не зьмяняе існасьці. Падставы для агучаных характыстак падаў вышэй.
*: --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 17:12, 25 чэрвеня 2024 (+03)
== Акторкі порна зь Беларусі ==
Шаноўныя ўдзельніцы і ўдзельнікі прашу адказаць на дзеяньні бюракрата. Былі выдаленыя старонкі [[Вэнэра Максіма]], [[Галя Эн]] і
* [[Крыстэль А]]
* [[Мая Дарк]]
* [[Мэдысан Ляш]]
* [[Сафі Джэм]].
Першыя дзьве здаецца трэба пакінуць, бо яны маюць старонкі на [https://www.iafd.com/person.rme/id=cfb1eb30-5927-4499-8452-e07dbb6a2f35 Галя Эн], [https://www.imdb.com/name/nm11587235/ Галя Эн], [https://www.iafd.com/person.rme/id=a3d79b49-51d7-40f6-a0ee-f1170a0da855 Вэнэра Максіма], [https://www.imdb.com/name/nm11050574/ Вэнэра Максіма]. На [https://www.instagram.com/venera_maxima/ Вэнэра Максіма] мае тысячы пасьлядоўнікаў. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 17:23, 21 чэрвеня 2024 (+03)
: Абгрунтаваньне даецца ў камэнтарох да выдаленьня — [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў]]: такога крытэру, як колькасьць віртуальных падпісантаў, там няма. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 18:00, 21 чэрвеня 2024 (+03)
:: На жаль, тут даўно няма з кім спрачацца і дыспутаваць, бо правіла дыктуе адзін чалавек. --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 21:24, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::: А вы асабіста дзесьці нармальна дыскутавалі ці адно дэструктыўна імітавалі-лямантавалі ігнаруючы дзейныя правілы? На тэму штосьці сказаць можаце: ці лічыце нармальным рабіць зь Беларускай Вікіпэдыі каталёг порнаакторак «''беларускага паходжаньня''» насуперак [[Вікіпэдыя:Значнасьць#Агульны крытэр значнасьці]]: «''Асобы лічацца значнымі, калі яны неаднаразова згадваюцца ў розных апублікаваных надзейных другасных крыніцах, незалежных адна ад аднае і ад самога суб’екту''». --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:28, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::::Зразумела, я ніколі нармальна не дыспутаваў тут за свае 19 год працы на вікіпэдыі. І ўпершыню сустрэўся з такімі дыскусіямі, калі некалькі галасаваньняў удзельнікаў суполкі выкідаецца ў сьмецьцевы кошык адным чалавекам, абраным відаць навечна :) [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 02:30, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::::: На жаль, не магу знайсьці нейкага іншага тлумачэньня, апроч пэўных праблем з інтэлектам, калі асоба ўсё ніяк ня можа зразумець, што паводле дзейных ва ўсіх больш-менш сур'ёзных разьдзелах правілаў Вікіпэдыі (што неаднаразова цытавалася і тлумачылася), галасаваньні кшталту «за» / «супраць» і нармальныя дыскусіі — гэта розныя рэчы. У кожным разе, ня маю абавязку трываць падобныя атакі, таму раблю папярэджваньне: не аргумэнтаваны (з ігнараваньнем дзейных правілаў, т.б. не канструктыўная крытыка) лямант стварае ў праекце таксычную атмасфэру, таму можа і будзе далей разглядацца як дэструктыўныя паводзіны. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
: На самой справе вызначыць значнасьць адносна «новых» порнаакторак — гэта ня так проста. Я прапаную ўнесьці асобныя дапаўненьні ў рэкамэндацыю [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў#Дадатковыя крытэры]] (падразьдзел «Творчыя прафэсіі»). Я вядома разумею, што прафэсія порнаакторкі — гэта спэцыфічная прафэсія і таму, хутчэй за ўсё, знойдзецца шмат тых, хто скажа, што гэта аніякая ня творчасьць, таму для порнаакторак можна стварыць зусім асобны падразьдзел з сваімі крытэрамі значнасьці. Прабачце, але ў мяне зараз няма часу дасканала фармуляваць гэтыя крытэры. Але я думаю, што тамака павінны абавязкова прысутнічаць такія крытэры як: 1) наяўнасьць асобнай старонкі на сайтах imdb.com і г.д.; 2) абавязковая мінімальная колькасьць фільмаў, у якіх акторка ўдзельнічала; 3) наяўнасьць спэцыяльных прафэсійных узнагародаў і г.д. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 10:21, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::З улікам таго, што [[IMDb]] — гэта фактычна тая ж Вікіпэдыя («''база зьвестак у значнай ступені запаўняецца добраахвотнікамі, што ў некаторай ступені падобна да вікі-канцэпцыі''»), то гэты сайт наўрад ці можа выступаць як крытэр значнасьці асобы (не выконваецца патрабаваньне незалежнасьці ад самога суб'екту). Колькасьць «фільмаў» (з улікам нескладанасьці іх здыманьня) таксама наўрад ці варта браць пад увагу. Узнагароды — тут, мабыць, пагаджуся. Зрэшты, пра значныя ўзнагароды хутчэй за ўсё будуць неаднаразовыя навіны-паведамленьні ў вартых даверу крыніцах — мэдыях, што дазваляе ўжываць агульны крытэр. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::: Я дасканала не вывучаў гэтае пытаньне. Таму і ня ведаў асаблівасьці IMDb. Пры гэтым мабыць усё ж існуюць аўтэрытэтныя сайты па гэтай тэме. На іх рэсурсы і трэба арыентавацца. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 12:18, 22 чэрвеня 2024 (+03)
:::: На маю думку, тут ня варта залішне ўскладняць: асоба асьвятляецца ў мэдыях — значыць, ёсьць значнасьць. Калі ў буйных моўных разьдзелах існуюць нейкія асобныя крытэры для гэтай катэгорыі асобаў, то зацікаўленаму ўдзельніку варта іх адшукаць і падаць тут. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:50, 22 чэрвеня 2024 (+03)
== Алесандра/Алехандра ==
Мяркую, што трэба італьянскія і гішпанскія імёны Алесандра і Алехандра перадаваць без пераходу '''е''' ў '''я'''. Кіруюся правілам БКП 2:4 ''У словах іншамоўнага паходжаньня е ў першым складзе перад націскам, як правіла, захоўваецца: балеры́на, лега́льны, леге́нда, лексы́чны, лему́р, лета́льны, маеста́т, піетэ́т, фэеры́чны; Ела́буга, Палесты́на.'' Як прыклад у нас ужо існуе [[Алесандра Вольта]], гэтак і на Свабодзе таксама прыклады ёсьць. Калі аніхто ня супраць, у гэтым разе ў бліжэйшы час пачну пераносіць і выпраўляць. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:19, 19 чэрвеня 2024 (+03)
: Так, такое напісаньне адпавядае п. 2.4. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:21, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Не адлюстроўваюцца значкі выдатных і добрых артыкулаў ==
Перасталі адлюстроўвацца значкі добрых і выдатных артыкулаў. Ці ведае хто, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:17, 18 чэрвеня 2024 (+03)
: Тое самае з складамі футбольных клюбаў — больш не адлюстроўваюцца сьцягі футбалістаў. Мяркую, што глябальна нейкія стылі былі зьмененыя для Вікіпэдыі. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:15, 19 чэрвеня 2024 (+03)
:: Падобна, што трэба ў [[MediaWiki:Vector-2022.css]] дадаць гэты кавалак коду: <code>body.skin--responsive .mw-parser-output td a > img { max-width: none !important; }</code> --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 13:41, 19 чэрвеня 2024 (+03)
* Здаецца, абедзьве агучаныя праблемы атрымалася разьвязваць. Дзякую за водгукі. Засталася яшчэ праблема з [[Абмеркаваньне шаблёну:Каардынаты#Каардынаты больш не адлюстроўваюцца над шаблёнамі-карткамі|адлюстраваньнем каардынатаў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:16, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Віківясна-2024 ==
Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024/Сьпіс]], 11 удзельнікаў стварылі 330 артыкулаў. Зь іх 303 артыкулы створаны ў межах мясцовага конкурсу з крыніцамі без машыннага перакладу пра краіны Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы, акрамя Беларусі:
* удзельнік [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] — 132,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] — 70,
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 46,
* удзельнік [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] — 20,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 15,
* удзельнік [[Удзельнік:W|W]] — 9,
* удзельнік [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] – 6,
* удзельнік [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] — 2,
* удзельнікі [[Удзельнік:Robertinores|Robertinores]], [[Удзельнік:TendaKlisi|TendaKlisi]] і [[Удзельнік:Євдоким|Євдоким]] – па 1.
'''Першыя 2 месцы за створаныя артыкулы — пераможныя.'''
Таксама 9 удзельнікаў палепшылі 26 артыкулаў. Сярод іх 5 удзельнікаў палепшылі 19 артыкулаў у рамках мясцовага конкурсу:
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 9,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] – 5,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 3,
* удзельнікі [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] і [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] – па 1.
'''Першае месца за палепшаныя артыкулы — пераможнае.'''
Таксама падчас [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024|Віківясны-2024]] было створана 8 шаблёнаў.
Віншую пераможцаў і ўсіх удзельнікаў за ахвярную працу --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 23:25, 11 чэрвеня 2024 (+03).
:Віншую ўсіх за работу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 18:11, 14 чэрвеня 2024 (+03)
== Памылка ў наладах ==
У наладах дзьве аднолькавыя старонкі "Абвесткі": [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-centralnotice-banners|1]] і [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-echo|2]]. Першае павінна выглядаць так: "Банэры" (на самой старонцы першае жа слова - "банэры", па-ангельску Banners).
P. S. Ня ведаў, куды яшчэ зьвяртацца. Калі ёсьць асобны топік для такіх рэчаў - калі ласка, скажыце. [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:23, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:P. S. S. а яшчэ "[[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-editing|вікіразметкі]]" павінна быць праз Ь: "вікіраз'''ь'''меткі". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:25, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:: Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. На жаль, маем наступную праблему: асабіста я як адміністратар інтэрфэйсу, здаецца, мушу мець магчымасьць рэдагаваць тыя подпісы, але не магу знайсьці нейкае інструкцыи, як гэта рабіць. Прынамсі пры простым праглядзе адпаведнай старонкі нейкіх дадатковых укладак-значкаў-спасылак, якія б дазвалялі тое рабіць, у мяне не адлюстроўваецца. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:18, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:::Эх, ну добранька, чакаем, пакуль яшчэ нехта паспрабуе)) [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 00:39, 6 чэрвеня 2024 (+03)
::::О, яшчэ памылка ў троху іншым месцы: https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спэцыяльныя:Сьпіс_назіраньня – павінна быць не "Стварэнні ўліковых запісаў", а "Стварэн'''ь'''ні". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 14:23, 11 чэрвеня 2024 (+03)
== Вандалізм ==
Ня ведаю дзе лепей напісаць, але пакіну паведамленьне тут. Апошнім часам нейкі вандал псуе нам артыкулы бязглузьдзіцай. Ці можна заблякаваць на пэўны тэрмін (тыдзень, два, месяц ці на іншы пэрыяд) IP-адрасы 176.59.*.*.? Мяркуючы з IP-адраса, удзельнік фізычна сядзіць у расейскім Омску, таму наўрад ці нехта зь іншых нашых удзельнікаў пацерпіць ад блякаваньня. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 20:36, 31 траўня 2024 (+03)
: Заблякаваў дыяпазон адрасоў тэрмінам на 1 месяц. Падобны зварот лепей зьмяшчаць у [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:07, 31 траўня 2024 (+03)
:: Дзякуй. Буду мець на ўвазе. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:08, 31 траўня 2024 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024: наміную сабе ==
Таксама зьбіраюся на Cустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Планую зрабіць даклад па інтэграцыі Commons з сайтамі музэяў на прыкладзе userscript які я зрабіў
https://gitlab.com/vitaly-zdanevich-extensions/moneymuseum-by-wikimedia-commons
і
https://opendata.stackexchange.com/questions/21572/wikimedia-commons-during-file-upload-can-i-get-a-categories-from-my-previousl/21573#21573
а таксама закрануць userstyles на пракладзе https://github.com/vitaly-zdanevich/wikipedia-userstyle-dark-minimum
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 07:37, 27 траўня 2024 (+03)
* {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:52, 27 траўня 2024 (+03)
:{{За}} [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 07:42, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:57, 29 траўня 2024 (+02)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024 ==
Вітаю! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Мяркую зрабіць [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Knowledge spillover from growth at Wikisource|прэзэнтацыю]] Беларускіх [[Вікікрыніцы|Вікікрыніцаў]] ад [[Удзельнік:Gleb Leo]], бо той ня зможа патрапіць на мерапрыемства. Буду ўдзячны за падтрымку ад [[:m:Wikimedia Community User Group Belarus/be-tarask|Вікісуполкі Беларусі]] тут на форуме пад маім допісам. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да 23:45 [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Registration|15 чэрвеня]] (UTC+3). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] годзе і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Eligible Affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,--[[Удзельнік:W]] 20:36, 26 траўня 2024 (UTC+3)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:33, 26 траўня 2024 (+03)
: Калі [[Удзельнік:Gleb Leo]] ня можа зрабіць прэзентацыю, гэта можна зрабіць online. Лепш рабіце сваю ўласную презэнтацыю. --[[Удзельнік:Jarash|Jarash]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Jarash|гутаркі]]) 22:37, 26 траўня 2024 (+03)
:: Пра магчымасьць удзелу анлайн мне не паведамілі. Але, верагодна, я да таго часу нават у такім фармаце не змагу, то бок прыдзецца чакаць яшчэ які-небудзь год. Для мяне самога дзіўна, што Вікікрыніцы будзе прадстаўляць чалавек, які ніякай актыўнасьці там не праявіў, і загадка, ці ён зможа адказаць на пытаньні слухачоў. Тым ня менш, калі ёсьць жаданьне ды магчымасьць, няхай ужо прадстаўляе: горш ад гэтага дакладна ня стане. [[Удзельнік:Gleb Leo|Gleb Leo]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gleb Leo|гутаркі]]) 08:46, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 04:15, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:magnus108 |magnus108 ]] '''</span>08:44, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:10, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары «і» ды «с» адрозныя ад падобных лацінскіх «i» ды «c». --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 11:18, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:52, 29 траўня 2024 (+02)
::10 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants]] зьявілася паведамленьне пра пацьверджаньне нашага з [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich]] удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Стамбуле. Вялікі дзякуй усім за падтрымку і канструктыўную крытыку. 20 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Programme]] ў расклад выступаў на 20 верасьня ўнесьлі дэманстрацыю Віталя [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you]]. Віншуйма! Сам у першы дзень наведаю 3 лекцыі і 2 працоўныя сэкцыі, якія пазьней будуць даступныя ў запісе на Ютубе:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/WikiOutdoor Training 2024]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/The Best Day of My Life "Arhavi WikiCamp"]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Financial-Economic Wikimonths in Wikimedia Armenia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Crafting Connections: Unveiling the Art of Strategic PR & COMMS]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to present Wikipedia to newbies]].
21 верасьня мяркую наведаць 2 круглыя сталы і 3 працоўныя сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub - how do we get to a membership system?]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to Overcome Small Community Struggles that Wikimedia Chooses to Ignore: The Case of Montenegrin Wikipedia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/My first staff member]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub Year 3 Workshop]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Quick and Low Cost Social Media: Effective Strategies for Small Wikimedia Affiliates]].
22 верасьня зьбіраюся ўзяць удзел у 2-х круглых сталах і працоўнай сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Inter regional cooperation - Education]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Auto-revert tools: what we learned from their usage in CEE]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to keep Wiki Loves participants interested even after 10+ editions]].
Буду ўдзячны за прапановы наконт майго ўдзелу ў Вікісустрэчы.--[[Удзельнік:W]] 10:57, 23 ліпеня 2024 (UTC+3)
== Семинар о конфликте интересов ==
''Извините за использование не языка раздела; чем богата''
Уважаемые коллеги, 14 марта в [16:30 CET/18:30 Москва/20:30 Душанбе, Ташкент, Алматы/21:30 Бишкек] Асаф Бартов (Senior Program Officer Фонда Викимедиа) проведёт семинар по конфликту интересов. Ожидаемая длительность семинара - полтора часа, его основная суть -- как не бояться конфликта интересов, а управлять им. Я верю, что этот вопрос актуален для сообщества, по собственному опыту считаю семинар полезным, и приглашаю всех заинтересованных к участию.
Семинар будет проходить с синхронным переводом на русский язык, будет записан и в дальнейшем опубликован. В рамках семинара Асаф планирует сделать акцент на контексте взаимодействия неформальных групп.
Те, кто не сможет принять участие лично (или опасается делать это), могут задать вопросы заранее через форму https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScruBi-IZ05EXTVxksY1urnlO5LkgkZef_Oip9ZD0XM6QoFWA/viewform (никакие персональные данные не собираются).
Семинар пройдёт в zoom: https://wikimedia.zoom.us/j/81642755551?pwd=c9AgaApnwCNlfvKyFGQR4pFG8KNEih.1 ID 816 4275 5551 passw 759214
[[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 10:15, 11 сакавіка 2024 (+03)
:Уже сегодня, через три часа. Надеюсь, до встречи! [[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 15:31, 14 сакавіка 2024 (+03)
== Даведкавыя старонкі Вікісховішча ==
Вітаю! Як маецеся? Пераклаў 22 дапаможныя старонкі даведкі Вікісховішча, у тым ліку такія ключавыя, як Дапамога:Зьмест ([[:c:Help:Contents/be-tarask]]), Вікісховішча:Выбар дазволу ([[:c:Commons:Choosing a license/be-tarask]]), Вікісховішча:Свабода панарамы ([[:c:Commons:Freedom of panorama/be-tarask]]) і Вікісховішча:Як выкрыць парушэньні аўтарскага права ([[:c:Commons:How to detect copyright violations/be-tarask]]). Буду ўдзячны за вычытку і выпраўленьні. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 16:44, 22 студзеня 2024 (UTC+3)
== Do you use Wikidata in Wikimedia sibling projects? Tell us about your experiences ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''Note: Apologies for cross-posting and sending in English.''
Hello, the '''[[m:WD4WMP|Wikidata for Wikimedia Projects]]''' team at Wikimedia Deutschland would like to hear about your experiences using Wikidata in the sibling projects. If you are interested in sharing your opinion and insights, please consider signing up for an interview with us in this '''[https://wikimedia.sslsurvey.de/Wikidata-for-Wikimedia-Interviews Registration form]'''.<br>
''Currently, we are only able to conduct interviews in English.''
The front page of the form has more details about what the conversation will be like, including how we would '''compensate''' you for your time.
For more information, visit our ''[[m:WD4WMP/AddIssue|project issue page]]'' where you can also share your experiences in written form, without an interview.<br>We look forward to speaking with you, [[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ([[m:User talk:Danny Benjafield (WMDE)|talk]]) 08:53, 5 January 2024 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WD4WMP/ScreenerInvite&oldid=26027495 -->
== Reusing references: Can we look over your shoulder? ==
''Apologies for writing in English.''
The Technical Wishes team at Wikimedia Deutschland is planning to [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|make reusing references easier]]. For our research, we are looking for wiki contributors willing to show us how they are interacting with references.
* The format will be a 1-hour video call, where you would share your screen. [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ More information here].
* Interviews can be conducted in English, German or Dutch.
* [[mw:WMDE_Engineering/Participate_in_UX_Activities#Compensation|Compensation is available]].
* Sessions will be held in January and February.
* [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ Sign up here if you are interested.]
* Please note that we probably won’t be able to have sessions with everyone who is interested. Our UX researcher will try to create a good balance of wiki contributors, e.g. in terms of wiki experience, tech experience, editing preferences, gender, disability and more. If you’re a fit, she will reach out to you to schedule an appointment.
We’re looking forward to seeing you, [[m:User:Thereza Mengs (WMDE)| Thereza Mengs (WMDE)]]
<!-- Message sent by User:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=25956752 -->
== Feminism and Folklore 2024 ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2024 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024]]''' writing competition from February 1, 2024, to March 31, 2024 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2024|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore 2024]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2024 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2024|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
-- [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
</div></div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=23942484 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to announce that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) Charter is now open. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]] now through '''2 February 2024'''. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C Charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:08, 19 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Last days to vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to remind you that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) charter will close on '''2 February 2024'''. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]]. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 20:00, 31 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the results of the UCoC Coordinating Committee Charter ratification vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
Thank you everyone for following the progress of the Universal Code of Conduct. I am writing to you today to announce the outcome of the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|ratification vote]] on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee Charter]]. 1746 contributors voted in this ratification vote with 1249 voters supporting the Charter and 420 voters not. The ratification vote process allowed for voters to provide comments about the Charter.
A report of voting statistics and a summary of voter comments will be published on Meta-wiki in the coming weeks.
Please look forward to hearing about the next steps soon.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:23, 12 лютага 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26160150 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024: We are back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[File:UCDM 2024 general.jpg|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the forth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 1st until 31st March 2024. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive prizes.<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/UCDM 2024|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[:m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]])
</div>
<!-- Message sent by User:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26166467 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Report of the U4C Charter ratification and U4C Call for Candidates now available</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am writing to you today with two important pieces of information. First, the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Vote results|report of the comments from the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter ratification]] is now available. Secondly, the call for candidates for the U4C is open now through April 1, 2024.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members are invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Per the charter, there are 16 seats on the U4C: eight community-at-large seats and eight regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 19:25, 5 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26276337 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Wikimedia Foundation Board of Trustees 2024 Selection</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
: ''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear all,
This year, the term of 4 (four) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee|Elections Committee]] will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Board Governance Committee created a Board Selection Working Group from Trustees who cannot be candidates in the 2024 community- and affiliate-selected trustee selection process composed of Dariusz Jemielniak, Nataliia Tymkiv, Esra'a Al Shafei, Kathy Collins, and Shani Evenstein Sigalov [3]. The group is tasked with providing Board oversight for the 2024 trustee selection process, and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 2024: Call for candidates and call for questions
* June 2024: Affiliates vote to shortlist 12 candidates (no shortlisting if 15 or less candidates apply) [5]
* June-August 2024: Campaign period
* End of August / beginning of September 2024: Two-week community voting period
* October–November 2024: Background check of selected candidates
* Board's Meeting in December 2024: New trustees seated
Learn more about the 2024 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|this Meta-wiki page]], and make your plan.
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2024 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Election Volunteers|Meta-wiki page]].
Best regards,
[[m:Special:MyLanguage/User:Pundit|Dariusz Jemielniak]] (Governance Committee Chair, Board Selection Working Group)
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2021/Results#Elected
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Minutes:2023-08-15#Governance_Committee
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] Even though the ideal number is 12 candidates for 4 open seats, the shortlisting process will be triggered if there are more than 15 candidates because the 1-3 candidates that are removed might feel ostracized and it would be a lot of work for affiliates to carry out the shortlisting process to only eliminate 1-3 candidates from the candidate list.<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]]22:56, 12 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26349432 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
<span class="mw-translate-fuzzy">[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] тэсьціць пераключэньне між першасным і другасным цэнтрамі зьвестак.</span> Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-03-20|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-03-20T14:00|en}} {{#time:H:i e|2024-03-20T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-03-20|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе. Пра гэта будуць дадатковыя паведамленьні. За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. '''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 03:00, 15 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=25636619 -->
== CEE Hub Office Hour, Catch Up session and other announcements ==
Hi everyone,
We want to inform you about the upcoming calls/sessions that [[:m:Wikimedia CEE Hub|CEE Hub]] will organise, along with some small announcements of the other sessions that may be interesting for some of you.
First of all, we are inviting you to the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|CEE Hub Office Hour]]''' dedicated this time to the [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|''Microgrants'']]''',''' which will be held on Monday (22 April) at 18:00 CEST (''[[:m:Event:CEE Hub Office Hour/April 2024|'''register here''']]'').
Also, we are making early announcement of the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|Catch Up]]''' dedicated to the [[:m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2024-2025|Annual Plan of the Wikimedia Foundation for the period 2024/25]], where you will have a chance to hear introduction about this plan directly from the CEO of the WMF, along with CEE Hub updates and later during the call Q&A session of 20 minutes. This session will be held on Wednesday (8 May) at 19:00 CEST ('''''[[:m:Event:CEE Catch Up Nr. 6 (May 2024)|register here]]''''').
Additionally, during this Friday (19 April) at 19:30 CEST at [[:m:Wikimedia Summit 2024|Wikimedia Summit]] in Berlin will be organised a [[:m:Wikimedia Summit 2024/Regional Meetups|'''regional CEE meet-up''']] with hybrid option, so you can join remotely as well (''[http://meet.google.com/bue-khkb-onr Google Meeting ID]'').
Please use the registration pages on Meta for the CEE Hub Office Hour and CEE Catch Up session, so you will get a link directly.
___________________________________
At the end, if you are interested to hear more about [[:en:Wikipedia:The_Wikipedia_Library|'''Wikipedia Library''']] and how this works, that every Wikimedia user with an active account for at least 6 months, contributed at least 500 times to Wikimedia projects, made at least 10 edits in the past month, and not be currently blocked from writing on any Wikimedia project, can have an access to the Wikipedia Library, you can attend one of two possible [[Grants:Knowledge Sharing/Connect|Let’s Connect learning clinics]]:
<nowiki>*</nowiki> '''Time zone 1''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdKuS77ymmedlOnrqfdwv-Y1j3T8a197b6lZ33GbMZJ24OaAQ/viewform Registration link here] ('''April 23rd, 18:00 CEST''')
'''* Time zone 2''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKP-MZ8F342dTFMIKp8WyjEPEntwkb3af8fEGOlM2J-BAfWA/viewform Registration link here] ('''April 26th, 09:00 CEST''')
If you need more information about these sessions, you can contact Gorana Gomirac ([mailto:gorana.gomirac@vikimedija.org gorana.gomirac@vikimedija.org]).
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=25178510 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to select members of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through May 9, 2024. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 23:20, 25 красавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Sign up for the language community meeting on May 31st, 16:00 UTC</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="message"/>Hello all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks - May 31st at 16:00 UTC. If you're interested, you can [https://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Wikimedia_Language_engineering/Community_meetings#31_May_2024 sign up on this wiki page].
This is a participant-driven meeting, where we share language-specific updates related to various projects, collectively discuss technical issues related to language wikis, and work together to find possible solutions. For example, in the last meeting, the topics included the machine translation service (MinT) and the languages and models it currently supports, localization efforts from the Kiwix team, and technical challenges with numerical sorting in files used on Bengali Wikisource.
Do you have any ideas for topics to share technical updates related to your project? Any problems that you would like to bring for discussion during the meeting? Do you need interpretation support from English to another language? Please reach out to me at ssethi(__AT__)wikimedia.org and [[etherpad:p/language-community-meeting-may-2024|add agenda items to the document here]].
We look forward to your participation!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:22, 15 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Feedback invited on Procedure for Sibling Project Lifecycle</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
[[File:Sibling Project Lifecycle Conversation 3.png|150px|right|link=:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle]]
Dear community members,
The [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] invites you to give feedback on a '''[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle|draft Procedure for Sibling Project Lifecycle]]'''. This draft Procedure outlines proposed steps and requirements for opening and closing Wikimedia Sibling Projects, and aims to ensure any newly approved projects are set up for success. This is separate from the procedures for opening or closing language versions of projects, which is handled by the [[:m:Special:MyLanguage/Language committee|Language Committee]] or [[m:Special:MyLanguage/Closing_projects_policy|closing projects policy]].
You can find the details on [[:m:Special:MyLanguage/Talk:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle#Review|this page]], as well as the ways to give your feedback from today until the end of the day on '''June 23, 2024''', anywhere on Earth.
You can also share information about this with the interested project communities you work with or support, and you can also help us translate the procedure into more languages, so people can join the discussions in their own language.
On behalf of the CAC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:25, 22 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the first Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello,
The scrutineers have finished reviewing the vote results. We are following up with the results of the first [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) election]].
We are pleased to announce the following individuals as regional members of the U4C, who will fulfill a two-year term:
* North America (USA and Canada)
** –
* Northern and Western Europe
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ghilt|Ghilt]]
* Latin America and Caribbean
** –
* Central and East Europe (CEE)
** —
* Sub-Saharan Africa
** –
* Middle East and North Africa
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ibrahim.ID|Ibrahim.ID]]
* East, South East Asia and Pacific (ESEAP)
** [[m:Special:MyLanguage/User:0xDeadbeef|0xDeadbeef]]
* South Asia
** –
The following individuals are elected to be community-at-large members of the U4C, fulfilling a one-year term:
* [[m:Special:MyLanguage/User:Barkeep49|Barkeep49]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Superpes15|Superpes15]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Civvì|Civvì]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Luke081515|Luke081515]]
* –
* –
* –
* –
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. Follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:14, 3 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2024 ==
Dear community members,
We are inviting you to participate in the Wikipedia Pages Wanting Photos 2024 campaign, a global contest scheduled to run from July through August 2024:
Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years.
In its first year (2020), 36 Wikimedia communities in 27 countries joined the campaign. Events relating to the campaign included training organized by at least 18 Wikimedia communities in 14 countries.
The campaign resulted in the addition of media files (photos, audios and videos) to more than 90,000 Wikipedia articles in 272 languages.
Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP) offers an ideal task for recruiting and guiding new editors through the steps of adding content to existing pages. Besides individual participation, the WPWP campaign can be used by user groups and chapters to organize editing workshops and edit-a-thons.
The organizing team is looking for a contact person to coordinate WPWP participation your language Wikipedia. We’d be glad for you to sign up directly at [[:meta:Wikipedia_Pages_Wanting_Photos_2024/Participating_Communities|WPWP Participating Communities page]] on Meta-Wiki.
Thank you,
[[:w:en:User:Reading Beans|Reading Beans]] / readthebeans{{@}}gmail.com)<br/>
Project manager and coordinator<br/>
Wikipedia Pages Wanting Photos 2024
<!-- Message sent by User:Ammarpad@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=26836490 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The final text of the Wikimedia Movement Charter is now on Meta</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hi everyone,
The final text of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] is now up on Meta in more than 20 languages for your reading.
'''What is the Wikimedia Movement Charter?'''
The Wikimedia Movement Charter is a proposed document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
'''Join the Wikimedia Movement Charter “Launch Party”'''
Join the [[m:Special:MyLanguage/Event:Movement Charter Launch Party|“Launch Party”]] on '''June 20, 2024''' at '''14.00-15.00 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1718892000 your local time]). During this call, we will celebrate the release of the final Charter and present the content of the Charter. Join and learn about the Charter before casting your vote.
'''Movement Charter ratification vote'''
Voting will commence on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC.''' You can read more about the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voting process, eligibility criteria, and other details]] on Meta.
If you have any questions, please leave a comment on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter|Meta talk page]] or email the MCDC at [mailto:mcdc@wikimedia.org mcdc@wikimedia.org].
On behalf of the MCDC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:44, 11 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is now open – cast your vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
The voting to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|'''Wikimedia Movement Charter''']] is now open. The Wikimedia Movement Charter is a document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
The final version of the Wikimedia Movement Charter is [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|available on Meta in different languages]] and attached [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_Movement_Charter_(June_2024).pdf here in PDF format] for your reading.
Voting commenced on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC'''. Please read more on the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voter information and eligibility details]].
After reading the Charter, please [[Special:SecurePoll/vote/398|'''vote here''']] and share this note further.
If you have any questions about the ratification vote, please contact the Charter Electoral Commission at [mailto:cec@wikimedia.org '''cec@wikimedia.org'''].
On behalf of the CEC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 13:51, 25 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== Планую запытаць грант на наўтбук каб працягнуць загрузку фатаграфій з glubinka.by - гэта будзе грант ад Wikimedia Belarus - так што наўтбук пасля завяршэння праекту я перадам, згодны? ==
12 GB ужо на Commans, усяго ~120 GB.
Бо мой стары лаптоп ужо зусім дрэнны і тупіць.
Зараз жыву ў Грузii, Батумi. [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 18:57, 26 чэрвеня 2024 (+03)
:: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 20:28, 26 чэрвеня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:07, 27 чэрвеня 2024 (+03)
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is ending soon</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
This is a kind reminder that the voting period to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] will be closed on '''July 9, 2024''', at '''23:59 UTC'''.
If you have not voted yet, please vote [[m:Special:SecurePoll/vote/398|on SecurePoll]].
On behalf of the [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Ratification/Voting#Electoral_Commission|Charter Electoral Commission]],<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 06:45, 8 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">U4C Special Election - Call for Candidates</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
A special election has been called to fill additional vacancies on the U4C. The call for candidates phase is open from now through July 19, 2024.
The [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the [[:foundation:Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct|UCoC]]. Community members are invited to submit their applications in the special election for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please review the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|U4C Charter]].
In this special election, according to [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#2. Elections and Terms|chapter 2 of the U4C charter]], there are 9 seats available on the U4C: '''four''' community-at-large seats and '''five''' regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement. [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#5. Glossary|No more than two members of the U4C can be elected from the same home wiki]]. Therefore, candidates must not have English Wikipedia, German Wikipedia, or Italian Wikipedia as their home wiki.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Meta-wiki]].
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:02, 10 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikimedia Movement Charter ratification voting results</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
After carefully tallying both individual and affiliate votes, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting#Electoral Commission|Charter Electoral Commission]] is pleased to announce the final results of the Wikimedia Movement Charter voting.
As [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter#Thank you for your participation in the Movement Charter ratification vote!|communicated]] by the Charter Electoral Commission, we reached the quorum for both Affiliate and individual votes by the time the vote closed on '''July 9, 23:59 UTC'''. We thank all 2,451 individuals and 129 Affiliate representatives who voted in the ratification process. Your votes and comments are invaluable for the future steps in Movement Strategy.
The final results of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] ratification voting held between 25 June and 9 July 2024 are as follows:
'''Individual vote:'''
Out of 2,451 individuals who voted as of July 9 23:59 (UTC), 2,446 have been accepted as valid votes. Among these, '''1,710''' voted “yes”; '''623''' voted “no”; and '''113''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 73.30% voted to approve the Charter (1710/2333), while 26.70% voted to reject the Charter (623/2333).
'''Affiliates vote:'''
Out of 129 Affiliates designated voters who voted as of July 9 23:59 (UTC), 129 votes are confirmed as valid votes. Among these, '''93''' voted “yes”; '''18''' voted “no”; and '''18''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 83.78% voted to approve the Charter (93/111), while 16.22% voted to reject the Charter (18/111).
'''Board of Trustees of the Wikimedia Foundation:'''
The Wikimedia Foundation Board of Trustees voted '''not to ratify''' the proposed Charter during their special Board meeting on July 8, 2024. The Chair of the Wikimedia Foundation Board of Trustees, Nataliia Tymkiv, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/Board_resolution_and_vote_on_the_proposed_Movement_Charter|shared the result of the vote, the resolution, meeting minutes and proposed next steps]].
With this, the Wikimedia Movement Charter in its current revision is '''not ratified'''.
We thank you for your participation in this important moment in our movement’s governance.
The Charter Electoral Commission,
[[m:User:Abhinav619|Abhinav619]], [[m:User:Borschts|Borschts]], [[m:User:Iwuala Lucy|Iwuala Lucy]], [[m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]], [[m:User:Der-Wir-Ing|Der-Wir-Ing]]<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:52, 18 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through '''August 10, 2024'''. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:46, 27 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Reminder! Vote closing soon to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
The voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is closing soon. It is open through 10 August 2024. Read the information on [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024_Special_Election#Voting|the voting page on Meta-wiki to learn more about voting and voter eligibility]]. If you are eligible to vote and have not voted in this special election, it is important that you vote now.
'''Why should you vote?''' The U4C is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community input into the committee membership is critical to the success of the UCoC.
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 18:29, 6 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Coming soon: A new sub-referencing feature – try it!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="Sub-referencing"/>
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]]
Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]].
'''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you:
* [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]].
* [[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand.
Please help us spread the message. --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC)
<section end="Sub-referencing"/>
</div>
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=27309345 -->
== Sign up for the language community meeting on August 30th, 15:00 UTC ==
Hi all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks—on August 30th at 15:00 UTC. If you're interested in joining, you can [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#30_August_2024 sign up on this wiki page].
This participant-driven meeting will focus on sharing language-specific updates related to various projects, discussing technical issues related to language wikis, and working together to find possible solutions. For example, in the last meeting, topics included the Language Converter, the state of language research, updates on the Incubator conversations, and technical challenges around external links not working with special characters on Bengali sites.
Do you have any ideas for topics to share technical updates or discuss challenges? Please add agenda items to the document [https://etherpad.wikimedia.org/p/language-community-meeting-aug-2024 here] and reach out to ssethi(__AT__)wikimedia.org. We look forward to your participation!
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 02:19, 23 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]].
I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026:
* North America (USA and Canada)
** Ajraddatz
The following seats were not filled during this special election:
* Latin America and Caribbean
* Central and East Europe (CEE)
* Sub-Saharan Africa
* South Asia
* The four remaining Community-At-Large seats
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]].
On behalf of the U4C and the Elections Committee,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 17:05, 2 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Have your say: Vote for the 2024 Board of Trustees!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
The voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Board of Trustees election]] is now open. There are twelve (12) candidates running for four (4) seats on the Board.
Learn more about the candidates by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|reading their statements]] and their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|answers to community questions]].
When you are ready, go to the [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] voting page to vote. '''The vote is open from September 3rd at 00:00 UTC to September 17th at 23:59 UTC'''.
To check your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]].
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 15:13, 3 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-09-25|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-09-25T15:00|en}} {{#time:H:i e|2024-09-25T15:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">This banner will remain visible until the end of the operation.</span>
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-09-25|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[User:Trizek_(WMF)|Trizek_(WMF)]], 12:36, 20 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27248326 -->
== 'Wikidata item' link is moving. Find out where... ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><i>Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.</i>
Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project.
The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the <span style="color: #54595d;"><u>''General''</u></span> section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the <span style="color: #54595d;"><u>''In Other Projects''</u></span> section.
We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2.
More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].<br><br>We welcome your feedback and questions.<br> [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 21:58, 27 верасьня 2024 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27524260 -->
: У Фабрыкатары: [[phabricator:T66315|Задача T66315]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 18:46, 10 кастрычніка 2024 (+03)
== Invitation to Participate in Wiki Loves Ramadan Community Engagement Survey ==
Dear all,
Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
We are excited to announce the upcoming [[m:Wiki Loves Ramadan|Wiki Loves Ramadan]] event, a global initiative aimed at celebrating Ramadan by enriching Wikipedia and its sister projects with content related to this significant time of year. As we plan to organize this event globally, your insights and experiences are crucial in shaping the best possible participation experience for the community.
To ensure that Wiki Loves Ramadan is engaging, inclusive, and impactful, we kindly invite you to participate in our community engagement survey. Your feedback will help us understand the needs of the community, set the event's focus, and guide our strategies for organizing this global event.
Survey link: https://forms.gle/f66MuzjcPpwzVymu5
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will make a difference!
Thank you for being a part of our journey to make Wiki Loves Ramadan a success.
Warm regards,
User:ZI Jony 06:19, 6 кастрычніка 2024 (+03)
Wiki Loves Ramadan Organizing Team
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27510935 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Preliminary results of the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
Thank you to everyone who participated in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. Close to 6000 community members from more than 180 wiki projects have voted.
The following four candidates were the most voted:
# [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]]
# [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]]
# [[User:Victoria|Victoria Doronina]]
# [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]]
While these candidates have been ranked through the vote, they still need to be appointed to the Board of Trustees. They need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. New trustees will be appointed at the next Board meeting in December 2024.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Learn more about the results on Meta-Wiki.]]
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group
<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] 11:25, 14 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Seeking volunteers to join several of the movement’s committees</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers.
Read more about the committees on their Meta-wiki pages:
* [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]]
Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have.
For the Committee Support team,
<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:07, 17 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27601062 -->
== 'Wikidata item' link is moving, finally. ==
Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] 14:29, 22 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27535421 -->
== Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ ==
[[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ]] дагэтуль адкрытая для заявак ад супольнасьцяў Сярэдняй і Ўсходняй Эўропы. З кастрычніка 2024 году мы таксама прымаем прапановы зь сярэднеазіяцкіх супольнасьцяў.
Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ прафінансуе праекты ад 50 да 500 эўра.
Калі ласка, прачытайце меркі і іншыя падрабязнасьці праграмы. Форма заяўкі даступная на Мэта-старонцы, дзе вам спатрэбіцца адказаць на шэраг простых пытаньняў.
Вы можаеце знайсьці сьпіс заявак на праграму да кастрычніка 2024 году на [[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|гэтай старонцы]], каб зразумець, на штя іншыя супольнасьці папрасілі фінансаваньне.
Калі ласка, апавясьціце нас ([[Wikimedia CEE Hub/Communication|зьвяжыцеся з намі]]), калі маеце любыя пытаньні. Мы чакаем вашых заявак! --[[Удзельнік:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[Гутаркі ўдзельніка:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 12:05, 25 кастрычніка 2024 (+03)
== CampaignEvents extension and the upcoming CEE Hub Office Hour ==
Some of you have already been in contact with the [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], that we are using for our monthly Office Hours. As this tool is part of the wider [[:m: CampaignEvents|CampaignEvents extension]], we would dedicate our upcoming monthly Office Hour to this topic and during the call will be present as well [[:m:User:Udehb-WMF|Benedict Nnaemeka Udeh]], who will have a short demo about this extension and will answer your questions.
The Office Hour will be held on 18th of November (Monday) at 17:00 CET. All the details about local time and how to register yourself are available on [[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|our Meta page]].
In the meantime, you can check [[:m:CampaignEvents|this Meta page]] about the extension, where you can find all the details about three key functionalities:
* [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], allows campaign organizers to manage event registrations directly on the wiki. You can find instructions on how to use it [[:m:Event Center/Registration/Instructions|here]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Event list|Event list]], global, automated list of events on the wikis. It can be accessed by going to [[:m:Collaboration list|SpecialːAllEvents]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Invitation list]], finding past contributors on the selected articles, that can be useful to be invited in the upcoming edit-a-thons, contests, campaigns, etc. You can view [[:c:File:How to test the Invitation List tool.webm|this video]] to see how it works.
You can find information on how this extension can be deployed on your Wikipedia [[:m:CampaignEvents/Deployment status|here]], which requires community discussion and consensus.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 28 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=26669262 -->
== Final Reminder: Join us in Making Wiki Loves Ramadan Success ==
Dear all,
We’re thrilled to announce the Wiki Loves Ramadan event, a global initiative to celebrate Ramadan by enhancing Wikipedia and its sister projects with valuable content related to this special time of year. As we organize this event globally, we need your valuable input to make it a memorable experience for the community.
Last Call to Participate in Our Survey: To ensure that Wiki Loves Ramadan is inclusive and impactful, we kindly request you to complete our community engagement survey. Your feedback will shape the event’s focus and guide our organizing strategies to better meet community needs.
* Survey Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSffN4prPtR5DRSq9nH-t1z8hG3jZFBbySrv32YoxV8KbTwxig/viewform?usp=sf_link Complete the Survey]
* Deadline: November 10, 2024
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will truly make a difference!
'''Volunteer Opportunity''': Join the Wiki Loves Ramadan Team! We’re seeking dedicated volunteers for key team roles essential to the success of this initiative. If you’re interested in volunteer roles, we invite you to apply.
* Application Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfXiox_eEDH4yJ0gxVBgtL7jPe41TINAWYtpNp1JHSk8zhdgw/viewform?usp=sf_link Apply Here]
* Application Deadline: October 31, 2024
Explore Open Positions: For a detailed list of roles and their responsibilities, please refer to the position descriptions here: [https://docs.google.com/document/d/1oy0_tilC6kow5GGf6cEuFvdFpekcubCqJlaxkxh-jT4/ Position Descriptions]
Thank you for being part of this journey. We look forward to working together to make Wiki Loves Ramadan a success!
Warm regards,<br>
The Wiki Loves Ramadan Organizing Team 08:11, 29 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Форум| ]]
== Sign up for the language community meeting on November 29th, 16:00 UTC ==
Hello everyone,
The next language community meeting is coming up next week, on November 29th, at 16:00 UTC (Zonestamp! For your timezone <https://zonestamp.toolforge.org/1732896000>). If you're interested in joining, you can sign up on this wiki page: <https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#29_November_2024>.
This participant-driven meeting will be organized by the Wikimedia Foundation’s Language Product Localization team and the Language Diversity Hub. There will be presentations on topics like developing language keyboards, the creation of the Moore Wikipedia, and the language support track at Wiki Indaba. We will also have members from the Wayuunaiki community joining us to share their experiences with the Incubator and as a new community within our movement. This meeting will have a Spanish interpretation.
Looking forward to seeing you at the language community meeting! Cheers, [[User:SSethi (WMF)|Srishti]] 22:54, 21 лістапада 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! ==
Dear All,
We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch.
This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture.
* Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]]
* When: Jan 19, 2025
* Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025).
* Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1
* Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]]
To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025.
Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language.
Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all.
Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate.
Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success!
For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 15:07, 16 студзеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
== Магчымасьць данесьці інфармацыю пра праблемы беларускай вікіпэдыі да Джымі Ўэйлза ==
[https://www.facebook.com/viachorka/posts/pfbid02rN7VVoWYjwGToJfEv1nmBhGAFMW3eBFfe2L8LqgkbMLRZ8uAu9zxBNN1ghScj18El?locale=uk_UA Вось тут] магчыма задаць свае пытаньні, данесьці патрэбную інфармацыю. Калі ласка, далучайцеся! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 05:55, 21 студзеня 2025 (+03)
== Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 04:11, 24 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26503019 -->
== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review.
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:48, 3 лютага 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28198931 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.
This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.
'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.
Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language & Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].
We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 11:28, 22 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28217779 -->
== CEE Hub Microgrant Programme - 2025 round ==
'''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|CEE Hub Microgrant programme]]''' is open for submissions from the communities across Central and Eastern Europe (as well as Central Asia, and Farsi contributors that live in these regions).
The CEE Hub Microgrant programme will fund projects ranging from 50 to 700 EUR.
Please read the criteria and other details with the programme. '''[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdscTZ9EPNjHhU0r7hUHNwntX34Wrk8ieiHemk_clB9VI3PfQ/viewform Application form]''' is accessible on the Meta page where you will need to answer a few simple questions.
You can find a list of the applications for the programme from 2024 [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|on this page]], so you will get a sense of what other communities asked for funds.
If you have any questions, please let us know ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Communication|contact us]]). We are waiting for your submissions!
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 16:35, 24 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28306207 -->
== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 21:51, 7 сакавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28307738 -->
== Дапамажыце паставіць сьцяг Вены ў шаблёне ў арыткуле Мясцовыя выбары ў Вене 2025 ==
Падкажыце, як замест сьцяга Аўстрыі паставіць ў шаблён сьцяг Вены? [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 12:38, 13 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Мясцовыя_выбары_ў_Вене_2025_году&diff=prev&oldid=2607914 Выправіў] сьцяг і стварыў [[Шаблён:Сьцягафікацыя/Вена|адпаведны шаблён]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 09:08, 14 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй вялікі!
== An improved dashboard for the Content Translation tool ==
<div lang="en" dir="ltr">
{{int:Hello}} Wikipedians,
Apologies as this message is not in your language, {{int:please-translate}}.
The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. Below is a breakdown of important information about the improvement.
'''What are the improvements?'''<br>
The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device.
With a harmonized experience, logged-in desktop users can now access the capabilities shown in the image below.
[[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the "For you" and "...More" buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic). Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard in two groups ("Create new pages" and "Expand with new sections")-one for each activity.]]
[[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]]
'''Does this improvement change the current accessibility of this tool in this Wikipedia?'''<br>
The Content translation tool will still be in beta; therefore, only logged-in users who activated the tool from the [[en:wikipedia:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta features]] will continue to have access to the content translation tool. Also, if the tool is only available to a specific [[en:Wikipedia:User access levels|user group]], it will remain that way.
'''When do we plan to implement this improvement?'''<br>
We will implement it on your Wikipedia and others by 24th, March 2025.
'''What happens to the former dashboard after we implement the improvement?'''<br>
You can still access it in the tool for some time. We will remove it from all Wikipedias by May 2025, as maintaining it will no longer be productive.
'''Where can I test this improvement and report any issues before it is implemented in this Wiki?''' <br>
You can try the improved capabilities in the test wiki using this link: https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=es&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en#/ .
If you notice an issue related to the improved dashboard in the test wiki, please let us know in this thread and ping me, or report it in [https://phabricator.wikimedia.org/ Phabricator], adding these tags: <code>BUG REPORT</code> and <code>ContentTranslation</code>.
Please ask us any questions regarding this improvement in this thread. Thank you!
On behalf of the Language and Product Localization team.
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]</bdi> 07:23, 14 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_2&oldid=28390868 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2025-03-19|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. Гэты банэр заставацьмецца бачным да канца апэрацыі.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2025-03-19|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 02:15, 15 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=28307742 -->
== Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.
Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 05:04, 4 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук ==
CEE Hub представляет запись первого русскоязычного мероприятия — презентации с последующими вопросами и ответами на тему «Как искусственный интеллект может помочь вам в вашей жизни в Википедии?».
Встречи будут записываться, поэтому вы можете найти записи встреч здесь, код в скобках:
# [https://us06web.zoom.us/rec/share/DCFCOJUhPRkCyDIxyfv8BQdbxJnU7zTcqBeVY-k3JgrNJ_x7bCcLC1XApcNz03Jp.CHESvngt2SsZm9r_ Recording from the first event] <small>''(Passcode: h$BOin4?)''</small>
Следующее мероприятие — «'''Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?'''» Марьяна Пинчук, состоится в пятницу, 25 апреля, в 16:00 UTC, вы можете подписаться на уведомления '''[[:m:Event:Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук|здесь]]'''.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 14:47, 9 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Hub)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28516993 -->
== Be part of the next CEE Catch Up about Global Trends ==
Hi everyone,
We want to announce the ninth '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|CEE Catch Up]]''' session, which will be dedicated to the Foundation Annual Planning Workshop focused on [[diffblog:2025/03/04/global-trends-2025/|'''global trends that are affecting our movement''']]. The session will take place on 23<sup>rd</sup> of April 2025, 18:00-19:00 CEST (check your local time [https://zonestamp.toolforge.org/1745424000 here]).
Together (the CEE Communities and the Wikimedia Foundation staff) we will discuss the trends related to our projects, our readers and editors. We will explore how those trends show up in the CEE context and discuss what our projects need to address those trends, and how we can support them.
You will also have the opportunity to ask questions to the Wikimedia Foundation staff about the work being planned as part of the annual plan that runs from July 2025 to June 2026.
'''<u>''[[Wikimedia CEE Hub/Catch up|Join us at the Next CEE Catch up]]!''</u>'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 14 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Catch Up team)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28546550 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language!
The most active contesters will receive prizes.
If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
</div>
19:10, 16 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Hide on Rosé@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&oldid=28552112 -->
== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ("UCoC EG") and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:34, 17 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Sub-referencing: User testing ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
<small>''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''</small>
Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:
#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher.
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.
We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.
Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])</bdi> 18:03, 28 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=28628657 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- <section end="announcement-content" />
</div>
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 06:40, 29 красавіка 2025 (+03)</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! ==
''(Apologies for posting in English)''
Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them.
As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]].
After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki.
The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org.
If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]].
Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 18:08, 6 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28663781 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета? ==
CEE Hub представляет запись второго русскоязычного мероприятия, презентацию «Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?» Марьяны Пинчук.
* [https://us06web.zoom.us/rec/share/UGbl9nlJ9NOjdcLltBEmoXRXJZtgOs5amfcF9HekLlGEAXCvOapZxXJ3wDw7uYs1.fcr8ssFRW-tIoQeq Zoom]
* Passcode: hG@&.Y?6
Темы будущих мероприятий и запись предыдущей сесси можно найти здесь ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Russian language events|Russian language events]])
--[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:02, 7 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28675596 -->
== Забарона на тарашкевіцу ==
Лятаньне па сеціве можа быць цікавым. Вось і знойдзена мною. Было напісанае мною [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wy/be-tarask Вікіпадарожжаў]. Але яго хочуць выдаліць, бо тарашкевіца не адпавядае ISO 639. Гэта ня праўда. Той ІСО мае беларускую мову пад назваю '''be''', або '''bel'''. Выдаляюць таксама і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wb/be-tarask Вікікнігі] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wn/be-tarask Вікінавіны] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wq/be-tarask Вікіцытаты].
Запыт на выдаленьне можна чытаць [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Incubator:Requests_for_deletions тут].
[[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 19:50, 13 траўня 2025 (+03)
== <span lang="be" dir="ltr">Аб'яўлены конкурс кандыдатаў у Каардынацыйны камітэт па Універсальным кодэксе паводзін (ККУКП)</span> ==
<div lang="be" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Вынікі галасавання па кіраўніцтве па выкананні універсальнага кодэкса паводзін і Статуту Каардынацыйнага камітэта па Універсальным Кодэксе паводзін (ККУКП) [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|даступна на Meta-wiki]].
Цяпер вы можаце [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|падаць заяўку на працу ў ККУКП]] да 29 мая 2025 года ў 12:00 па Грынвічы. Інфармацыя аб [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|прымальнасці, працэсе і тэрмінах знаходзіцца на Мета-вікі]]. Галасаванне па кандыдатурах пачнецца 1 чэрвеня 2025 года і працягнецца два тыдні, завяршыўшыся 15 чэрвеня 2025 года ў 12:00 па Грынвічы.
Калі ў вас ёсць якія-небудзь пытанні, вы можаце задаць іх на [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|старонка абмеркавання выбараў]]. -- у супрацоўніцтве з ККУКП, </div><section end="announcement-content" />
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|гутаркі]])</bdi> 01:06, 16 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''
Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too.
We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.
You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 18:26, 22 траўня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28768453 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection & Call for Questions</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated
Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].
'''Call for Questions'''
In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]
Thank you!
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ
[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates
Best regards,
Victoria Doronina
Board Liaison to the Elections Committee
Governance Committee<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 06:07, 28 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone,
''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)''
The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''.
This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable.
The three main features of this extension are:
* '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki.
* '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''.
* '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions.
'''Note''': The extension comes with a new user right called '''"Event Organizer"''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment.
The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]])
If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout.
Thank you! <section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] ([[User talk:Udehb-WMF|гутаркі]]) 19:47, 29 траўня 2025 (+03)</bdi>
<!-- Message sent by User:Udehb-WMF@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Udehb-WMF/sandbox/deployment_audience&oldid=28803829 -->
== Vote now in the 2025 U4C Election ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}
Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].
Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:00, 14 чэрвеня 2025 (+03) </div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 -->
== Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее? ==
CEE Hub приглашет вас принять участие в семинаре в среду, 25 июня 2025 года, 16:00 UTC. '''Анна Продрому''', лауреат премии "Женщины в сфере технологий" по версии журнала FORBES 2023, сделает презентацию и ответит на вопросы на тему «'''ИИ: друг, враг или что-то среднее?'''». Регистрация открыта [[:m:Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее?|'''здесь''']]. --[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:17, 16 чэрвеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub_(Russian_events)&oldid=28871983 -->
== Трэба штосьці рабіць з чырвонай спасылкай на Абраны артыкул на Галоўнай ==
Праблема паўтраецца зноў і зноў... Трэьа неяк сыстэмна яе вырашыць. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 16:15, 17 чэрвеня 2025 (+03)
02qwlrp1w186c1vyyz3p5li9uqnd8nz
2620494
2620480
2025-06-17T17:43:46Z
MediaWiki message delivery
33392
/* Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates */ новы разьдзел
2620494
wikitext
text/x-wiki
{{Вікіпэдыя:Мэню}}
{{Вікіпэдыя:Форум/Шапка}}<!-- НЕ ВЫДАЛЯЙЦЕ ГЭТЫ РАДОК, ПІШЫЦЕ ПАД ІМ. Не забывайцеся на == Загаловак == -->
== [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025|Віківясна-2025]] ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025/Сьпіс]], падчас конкурсу стварылі 315 артыкулаў і 20 шаблёнаў, а таксама палепшылі 52 артыкулы. Найбольш артыкулаў у межах «Віківясны-2025» стварылі: [[Удзельнік:Ясамойла]] — 224, Удзельнік:W — 27 і [[Удзельнік:Dymitr]] — 16. Палепшылі найбольш: Dymitr — 24, Ясамойла — 15 і W — 4. Віншую з плённым удзелам! З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 15:15, 3 чэрвеня 2025 (UTC+3)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Прывітаначкі, зьбіраюся на [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025|Сустрэчу Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы-2025]], якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you|2024]] гаду у якасьці [https://www.youtube.com/watch?v=ezrH_uCGZNU выступоўцы].
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]])
: {{За}} калегу, асабліва з улікам магчымасьці паўторнага сумеснага падкасту на тэму Вікіпэдыі ([[:c:File:004 З Уладзімерам Русаковічам які стварыў 1740 артыкулаў у Вiкiпэдыi.opus]]) па выніках удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Грэцыі.—[[Удзельнік:W]] 12:15, 13 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:47, 13 траўня 2025 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2025, якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|2023]] гадох у якасьці выступоўцы, а таксама [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Eligible affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 12:01, 12 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 16:58, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 18:42, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:04, 13 траўня 2025 (+02)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:46, 13 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Temra|Temra]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Temra|гутаркі]]) 21:31, 14 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:33, 15 траўня 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай - трэба паправіць ==
Адсутнічае абраны артыкул на галоўнай. Спрабаваў рэдагаваць шаблён, але нешта не атрымоўваецца. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 11:42, 3 траўня 2025 (+03)
: А які артыкул трэба адлюстраваць? Я бачу [[Вуліца Карла Маркса (Менск)]]. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 14:54, 3 траўня 2025 (+03)
== Kazimier Lachnovič ==
Удзельнік Kazimier Lachnovič адсутнічае з вечара 12 сакавіка - тады былі зроблены апошнія праўкі ў вікі. Ягоны тэлеграм-акаўнт быў анлайн даўно. Ёсць падставы меркаваць, што ён мог арыштаваны па палітычнай справе, што, на жаль, далёка не навіна для беларускіх вікіпедыстаў (яго сапраўднае імя невядомае, каб праверыць гэтую здагадку). У такім разе яго акаўнт, які мае сцягі адміністратара і бюракрата, можа быць скампраметаваны і выкарыстоўвацца для патрэбаў сілавікоў. Не ведаю ці ёсць у раздзеле артыкулы са схаваным унёскам удзельнікаў, але з яго акаўнта такія былі б бачныя. Калі нехта валодае інфармацыяй, што вікіпедыст адстутнічае па іншай прычыне, не звязанай з палітычным пераследам, прашу паведаміць. --[[Спэцыяльныя:Унёсак/2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04|2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04]] 13:57, 6 красавіка 2025 (+03)
: А 17 красавіка таксама зьнікла адміністратарка Вікіпэдыі на наркамаўцы [[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]], спадарыня Вольга. Пра гэта ўжо ў [https://spring96.org/be/news/117810 навінах].<br>Правы трэба як мага хутчэй зьняць. КДБ ужо й так маглі спампаваць усю інфу, але лепш не даваць ім яшчэ больш часу ды ідэй. Напісаў адпаведны [[Вікіпэдыя:Запыты_да_адміністратараў#Kazimier_Lachnovič_-_пазбаўленьне_правоў_зьніклага|запыт]]. <small>Гл. таксама [[:ru:Википедия:Форум/Новости#Пропажа_администраторов_белвики|абмеркаваньне на расейскай]].</small> [[Удзельнік:Shabe|Shabe]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Shabe|гутаркі]]) 15:43, 22 красавіка 2025 (+03)
== JavaScript гаджэт [[Удзельнік:Ssvb/Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005|«Падсьветка памылак артаграфіі паводле БКП-2005»]] ==
Вітаю! Можа каго зацікавіць такая альтэрнатыва/дадатак да сцэнара [[Вікіпэдыя:Тарашкевізатар]] і звычайнага спэлчэкера. Гэта аналяг таго, што я трохі раней зрабіў для Вікікрыніц, але там асноўны фокус на падсьветку дэфектаў OCR, таму прызначэньне рознае. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 03:55, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю. Падлучыў, карысная рэч. Шчыра дзякую! Ад сябе хіба дадам, што дзеля апрацоўваньня вялікіх памерам артыкулаў варта павялічыць timeout, як на [[Удзельнік:Ssvb/common.js]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:32, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Наконт timeout. Старонкі вялікага памеру значна замаруджваюць працу сынтаксычнай падсьветкі і гэта робіць рэдагаваньне некамфортным (кампутар ледзь варушыцца і рэагуе на націск клявішаў зь відавочнай затрымкай). Для тых, хто мае справы з такімі артыкуламі, можна параіць рэдагаваць асобныя ізаляваныя сэкцыі такіх артыкулаў, калі ёсьць такая магчымасьць. Гэтыя парады можна дадаць у паведамленьне аб аўтаматычнай дэактывацыі падсьветкі. І таксама ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:39, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::Так, назіраю такі эфэкт лёгкага замаруджваньня, але мне ня надта перашкаджае. Мабыць, было б карысна дадаць гэтыя падрабязнасьці ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! Вельмі карысны гаджэт, вялікі вам дзякуй. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 16:24, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Было б добра, каб нехта, хто мае правы, зрабіў яго даступным для ўсіх праз [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|мэню гаджэтаў]]. Паводле прыкладу таго, што ўжо [[MediaWiki:Gadgets-definition|маецца]]. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 17:47, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Гэта сапраўды было б добра. Але пакуль што, калі ласка, пішыце пра любыя заўважаныя хібы і недахопы. Я ўжо бачу праблемы з абрэвіятурамі і зь некаторымі прыназоўнікамі. Паспрабую гэта выправіць у хуткім часе. Таксама было б вельмі добра знайсьці нейкую тэхнічную магчымасьць дадаць слоўнік значна большага памеру. Ёсьць у мяне адна даволі авантурная ідэя паспрабаваць запхнуць увесь слоўнік на 700 тысяч розных форм словаў у [[w:be:Бінарны_файл|бінарным фармаце]] ў адмыслова створаны графічны файл PNG і чытаць гэтую інфармацыю са сцэнара JavaScript для вызначэньня націскаў словаў. Ня ведаю, ці атрымаецца з гэтага што, але паспрабаваць варта. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:56, 7 сакавіка 2025 (+03)
::: Дарэчы, у Нашай Ніве ўчора зьявіўся [https://nashaniva.com/363210 артыкул якраз пра be-tarask Вікіпэдыю] з рознай крытыкай, дзе адным зь недахопаў абвяшчаюць: ''«Не зразумела, дзе і як правяраць гэтыя словы, бо праграм па праверцы правапісу таксама няшмат. Чалавеку, які скончыў беларускую школу, цяжка адаптавацца да яго. Тарашкевіца — гэта не проста мяккія знакі паміж «н», яна мае больш складаныя правілы, якія даводзіцца вучыць з нуля.»''
::: Спадзяюся, што гаджэт сынтаксычнай падсьветкі разам са спэлчэкерам якраз гэтую праблему амаль цалкам вырашае. Што тычыцца спэлчэкера, то [[Дапамога:Зьмест]] спасылаецца на мёртвы «Добрапіс» і на нейкі мёртвы спэлчэкер для Mozilla Firefox. Якім спэлчэкерам для клясычнага правапісу сёньня карыстаецца шаноўнае спадарства? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 18:43, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::: Вельмі шкада, што Добрапіс больш не працуе. Замены яму фактычна ня маем, на жаль. Асабіста я звычайна правяраю ўласныя тэксты вачыма. Калі ўжо існуе тэкст на нейкай мове, то карыстаюся гугл-перакладнікам + тарашкевізатарам ад GooseOb + праверка вачыма. Таму створаны вамі гаджэт — гэта напраўду вельмі карысная і патрэбная рэч, якая значна паляпшае якасьць тэкстаў. Што да прапановы яго даданьня ў мэню гаджэтаў, то калі хто напіша патрэбныя радкі коду, то ахвотна дадам іх на [[MediaWiki:Gadgets-definition]], бо маю патрэбныя правы (на жаль, сам я ня надта абазнаны ў JavaScript, таму наўрад ці змагу даць рады коду). Што да далейшага разьвіцьця, то так, з улікам браку спэлчэкераў, гэта было б цудоўна. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::::Паводле інфармацыі з артыкулу [[Добрапіс]], там было ''больш за 1,5 мільёна словаў і славаформаў афіцыйным правапісам і 1,2 мільёны клясычным''. Няўжо цяпер гэты слоўнік страчаны назаўжды і нідзе не засталося ніводнай копіі? Яго, як я разумею, склаў [[Зьміцер Саўка]], прафэсійны лінгвіст.
:::::Стары спэлчэкер для Mozilla Firefox можна знайсьці на [http://web.archive.org/web/20181018223030if_/https://addons.cdn.mozilla.net/user-media/addons/_attachments/200750/belarusian_spellchecking_dictionary_taraskievica_orthography_and_acinka-0.2.1-tb+sm+fx.xpi?filehash=sha256:04faab200e34eee68495ec80976c81581be184a02a1355f7318c0fb1f090d044 archive.org], гэты слоўнік зрабіў @[[Удзельнік:Zedlik|Zedlik]] са сьпісу словаў, які сабраў Віталь Хілько і [[Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны|ТБМ]].
:::::На Вікікрыніцах ёсьць ужо напалову алічбаваны [[s:be:Індэкс:Расійска-беларускі_слоўнік_(1928).pdf|Расійска-беларускі слоўнік]] 1928 года. Там можна знайсьці словы і іх націскі.
:::::На verbum.by ёсьць [https://verbum.by/abs Ангельска-беларускі слоўнік] В. Пашкевіч 2006 года. Там можна знайсьці словы, націскі, а таксама канчаткі -а/-y для роднага склону назоўнікаў.
:::::На github ёсьць новы спэлчэкер https://github.com/375gnu/spell-be-tarask, які летась зрабіў 375gnu (Глеб Валошка).
:::::Я магу паспрабаваць параўнаць інфармацыю з гэтых слоўнікаў, каб знайсьці магчымыя адрозьненьні. Але што з гэтым усім потым рабіць? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 13:27, 8 сакавіка 2025 (+03)
::::::Наконт артаграфічнай базы Белсату, магчыма, варта паспрабаваць зьвярнуцца ў сам Белсат (belsat.sekretariat@tvp.pl) або/і да рэдактараў яго сайту (web@belsat.eu)? Бо складаньне новай артаграфічнай базы — гэта тытанічная праца. Дарэчы, наколькі я разумею, засталася база спэлчэкеру для Mozilla Firefox: можа яе неяк можна скарыстаць (хоць белсатаўская база, вядома, была б лепшай, але яна можа ахоўвацца аўтарскімі правамі)? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:38, 8 сакавіка 2025 (+03)
Дадаў у [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|агульнае мэню гаджэтаў]], здаецца працуе.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 12 сакавіка 2025 (+03)
:Дзякую. Дасылаць інфармацыю аб хібах і прапановы можна на старонцы абмеркаваньня [[MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005]], каб не засьмечваць форум. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 12:05, 13 сакавіка 2025 (+03)
::@[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] Нешта яно насамрэч не зусім добра працуе праз інтэграцыю з "Наладамі". Няслушны правапіс сапраўды падсьвечвае. Але старая падсьветка чамусьці застаецца і пасьля рэдагаваньня тэксту. Таксама ў кансолі браўзэра я бачу вось такія паведамленьні:
::'''Uncaught TypeError: syntaxHighlighterConfig.voidTags is undefined<br>
::'''highlightBlock ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2149'''<br>
::'''highlightSyntax ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2311'''<br>
::Загрузка таго ж самага сцэнару <code>mw.loader.load('//be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005.js&action=raw&ctype=text/javascript');</code> праз [[Special:MyPage/common.js|common.js]] працуе без праблем і ніякіх памылак у кансолі браўзэра няма. Я параўнаў код. Ён аднолькавы. Таму, відаць, нешта адрозьніваецца ў нейкай іншай канфігурацыі? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 20:09, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::Мяркую, адначасовае падключэньне і праз агульнае мэню гаджэтаў і праз свой common.js можа ствараць праблемы. Змяненьне ўласнага common.js можа спрацаваць не адразу, а празь некалькі хвілінаў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:20, 16 сакавіка 2025 (+03)
::::Чаканьне не дапамагло. Вось на [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81_%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B&oldid=2608296 на гэтай старонцы] ёсьць дзьве памылкі: "Змест" і "аднак ў". У мяне інтэграцыя праз "налады" падсьвечвае іх чырвоным, але чырвоная падсьветка не зьнікае і пасьля іх выпраўленьня. Ці бачыць такую-ж праблему хто-небудзь яшчэ?
::::Я мяркую, што там могуць быць больш жорсткія налады і нейкія не зусім прыгожыя фрагмэнты JavaScript могуць інтэрпрэтавацца як "памылкі", а не "папярэджаньні". Але ж браўзэр скардзіцца на арыгінальны код з [[mw:User:Remember_the_dot/Syntax_highlighter]], а не на мае зьмены. І гэты гаджэт выкарыстоўваецца і на іншых вікі. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 21:08, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::::Знайшоў прычыну: у маім config.js была канфігурацыя таймаўту. Я яе [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Удзельнік:Ssvb/common.js&curid=294480&diff=2608324&oldid=2608323 выдаліў са свайго конфігу] і ўсё запрацавала нармальна з вікіпэдыйным гаджэтам з наладаў. Цяпер толькі засталося зразумець, чаму паводзіны і рэакцыя на гэтую канфігурацыю адрозьніваецца. У любым выпадку добра, што іншыя людзі такой праблемы ня маюць. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 22:24, 16 сакавіка 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай ==
Прывітаньне. На галоўнай старонцы няма абранага артыкулу месяца, ёсьць мёртвая спасылка. Трэба нешта зрабіць! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:11, 2 сакавіка 2025 (+03)
: Выправіў. Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:17, 2 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй! Хацеў яшчэ спытацца, артыкулы на галоўнай ставяцца па нейкай чарзе ці ў адвольным парадку? --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:42, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Паводле чаргі згодна зь [[Вікіпэдыя:Сьпіс абраных артыкулаў|сьпісам]] (гл. слупок «месяцы на галоўнай старонцы»), наступны ў чарзе — [[Тэрарыстычны акт у менскім мэтро]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:58, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Ізноў тая ж самая праблема --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 20:21, 2 красавіка 2025 (+03)
== Адміністратары ==
Я вырашыў заблякаваць на паўгады адміністратара Kazimier Lachnovič за рэгулярнае запужваньне іншых удзельнікаў. Таксама лічу мэтазгодным правесьці канфірмацыю ўсіх дзейных адміністратараў, для чаго стварыў тэмы ў разьдзеле [[Вікіпэдыя:Адміністратары#Пазбаўленьне статусу]]. Заклікаю ўдзельнікаў, якія лічаць сабе дастаткова дасьведчанымі і адказнымі, падаць заяўкі на статус адміністратара, каб на конкурснай аснове і ў адкрытым абмеркаваньні вызначыць, якіх прынцыпаў хоча прытрымлівацца супольнасьць гэтага разьдзелу.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 10:47, 6 лютага 2025 (+03)
:Ці можна яшчэ скасаваць нядаўнія блякаваньні ўдзельнікаў, якія днямі рабіў спадар Kazimier Lachnovič? Маю на ўвазе спадара @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]? <span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 11:29, 6 лютага 2025 (+03)
: Падтрымліваю запыт на раблякаваньне сп. @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:35, 6 лютага 2025 (+03)
== Перасталі адлюстроўвацца значкі-пазнакі пра абраныя і добрыя артыкулы Беларускай Вікіпэдыі ў іншых моўных разьдзелах ==
Ужо некалькі месяцаў у іншых моўных разьдзелах не адлюстроўваюцца значкі-пазнакі насупраць моўнай вэрсіі «Беларуская (тарашкевіца)», калі пэўны артыкул лічыцца ў нас абраным або добрым. Магчыма, хтосьці ведае, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:20, 19 верасьня 2024 (+03)
==Даследванне супольнасці==
Прывітанне,
Ладжу даслеванне з мэтай вывучэння магчымых кропак развіцця беларускай Вікімедыя супольнасці, як у Беларусі, так і па-за межамі.
Прашу [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z прыняць удзел] у даследванні!
Само даслежванне ананімнае і вынікі складаюцца на маім сэрверы. Вынікі даследвання могуць быць расшараны прыватна пры запаўненні поля кантакт, на які можна будзе даслаць гэтыя вынікі, а таксама пры ўважлівым запаўненні адказаў на прапанаваныя [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z ў анкеце пытанні].
Гэта даследванне можа адбывацца некалькімі спосабамі.
# мы правядзем размову анлайн і даследчык запаўняе вашы адповяды,
# ці можна запаўніць [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z гэту анкету] наўпрост.
Запаўненне анкеты можа заняць 20-30 хвілін часу. Калі ласка, прысвяціце гэты час з максімальнай канцэнтраванасцю.
Я адказны за даследванне карыстач [[User:Mr. Zabej|Mr. Zabej]], таму калі зацікаўлены ў дзейнасным боку супольнасці, [https://www.facebook.com/mikhail.volczak пішыце мне].
--[[Удзельнік:Mr. Zabej|Mr. Zabej]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Zabej|гутаркі]]) 20:25, 7 жніўня 2024 (+03)
== Не працуе скрыпт ==
Нешта ў мяне сёньня зьнікла зялёная панэль пад кароткім апісаньнем зьменаў пры рэдагаваньні артыкулаў. У ёй былі карысныя функцыі даданьня кароткага тэксту зьменаў. Цяпер у панэлі распрацоўніка браўзэра ў кансолі бачу памылку ''Unexpected } on line 329''. Пэўна трэба спраўдзіць зьмены ў скрыптах, якія надаўна рэдагаваліся. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:10, 1 жніўня 2024 (+03)
:Дзякуй, паправіў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 21:57, 1 жніўня 2024 (+03)
== Выбары дадатковых адміністратараў ==
Як паказала гісторыя артыкула [[Таліца]], цяперашнім адміністратарам патрабуецца дапамога, бо яны не пасьпяваюць адсочваць відавочны вандалізм, таму прапаную ўдзельнікам {{У|Taravyvan Adijene}}, {{У|Dymitr}}, {{У|097ллл}}, {{У|Jarash}} (а таксама усім іншым, хто адчувае сябе гатовым) адказаць ці згодныя яны на вылучэньне сваіх кандыдатураў на пасаду адміністратараў, каб можна было пачаць фармальны працэс выбараў. Таксама прапаную тое ж самае зрабіць {{У|Artsiom91}} як дасьведчанаму прадстаўніку іншай вікі, але пры гэтым дастаткова актыўнаму тут. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 12:10, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Ня супраць абраньня ўдзельнікаў, якія не адзначыліся неадэкватнымі паводзінамі і выказваньнямі, і пагатоў ня мелі за падобныя паводзіны блякаваньняў. Што да закідаў у праглядзе апошніх зьменаў, то існуе [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]] і старонкі гутарак адміністратараў, куды патэнцыйныя кандыдаты маглі зьвярнуцца, каб прадэманстраваць прынамсі сваю зацікаўленасьць у падобных дзеяньнях. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пагаджуся толькі ў тым выпадку, калі сьпярша з пасадаў будуць зьнятыя цяперашнія парушальнікі правілаў. Як паказвае [[ВП:А#Удзельнік:W|практыка]], абраньне новых адмінаў забароненае, бо гэта не падабаецца галоўнаму парушальніку.
: Калі будзе распачатая [[ВП:ДЭАДМІН|працэдура адхіленьня парушальнікаў ад пасады]], з гатоўнасьцю падтрымаю.
: А найперш прапаную {{У|Red Winged Duck}} самому вылучацца на адміністратара, паколькі ўжо маеце цудоўны досьвед працы на пасадзе. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 12:41, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Я ня супраць абраньня новых адміністратараў. Дзякую за прапанову, аднак сябе вылучаць ня буду, бо ў найбліжэйшай будучыні не змагу рэгулярна заходзіць на Вікіпэдыю. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 14:28, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пакуль нават не разважаў наконт таго, каб стаць адміністратарам. Аднак, падтрымаю вылучэньне новых адміністратараў, напрыклад таго ж {{У|Red Winged Duck}}, бо бачыў як шмат ён рабіў калі быў у нашым разьдзеле. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:30, 6 ліпеня 2024 (+03)
:: Дарэчы, асабіста я ня маю і ніколі ня меў ані нейкіх прэтэнзіяў да {{У|Red Winged Duck}}, ані канфліктаў зь ім, і ўрэшце, не галасаваў за пазбаўленьне яго адміністратарскіх паўнамоцтваў. Але мне вельмі не падабаўся канфлікт паміж ім і ўдзельнікам {{У|Ліцьвін}}. Калі той канфлікт застаўся ў мінулым і абодва бакі гатовыя да канструктыўнай супрацы, то мяркую, што ўдзельнік — з улікам вялікага досьведу працы і абазнанасьці ў тэхнічных пытаньнях (гэта тое, чаго нам, сапраўды, цяпер вельмі бракуе) — быў бы, на маю думку, добрай кандыдатурай на наданьне (вяртаньне) сьцяга. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:35, 6 ліпеня 2024 (+03)
Як няма іншых ахвотных, па дасягненьні дастатковай колькасьці рэдагаваньняў буду выстаўляць сваю кандыдатуру.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 10 ліпеня 2024 (+03)
: Дарэчы, неаднойчы дапамагалі ў тэхнічных пляне. Добрая тэхнічная абазнанасьць і гатоўнасьць дапамагасьць, безумоўна, на карысьць вашай кандыдатуры. З улікам таго, што значна большы ваш унёсак прыпадае на наркамаўскі разьдзел, хацеў бы ўдакладніць наступны момант: як вы ставіцеся да [https://www.facebook.com/uladzislau.czachowicz/posts/pfbid02wX2AEBMwVCdY9dpBJTEe5fEMjTXT1VppDMqi5i62kcV2RjKQ92bJtiPZtk2pfW1ql?locale=be_BY выказваньня ў публічнай прасторы] ад 15 сакавіка 2024 году аднаго з адміністаратараў наркамаўскага разьдзелу (якое ўпадабала іншы адміністатар гэта ж разьдзелу) пра Беларускую Вікіпэдыю: «''Раней стаўленне было да іх як да годных канкурэнтаў, на сёння - як да маргінальнай памыйкі''», сьледам за якім 24 чэрвеня 2024 году былі іншыя правакацыйныя дзеяньні, у тым ліку патрабаваньне пакараць за ўжываньне датычна яго дзейнасьці адмоўна афарбаванай лексыкі? Зрэшты, гэтае пытаньне ёсьць актуальным толькі ў тым выпадку, калі па атрыманьні сьцяга адміністаратара вы зьбіраецеся пачаць браць удзел у разьвязаньні падобных канфліктавых сытуацыяў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 13:10, 11 ліпеня 2024 (+03)
:: Не зацікаўлены ў падобнай тэматыцы. Канфлікты ж мусяць разьвязвацца найперш лякальным кансэнсусам зацікаўленых асобаў, таму як адміністратар маю намер толькі браць старонкі пад часовую абарону пры наяўнасьці войнаў правак. Сваю ролю хутчэй бачу як [[Special:diff/2088533|сабакі]] для выкананьня марудных тэхнічных дзеяньняў, таксама рэдагаваньне складаных тэхнічных старонак пры неабходнасьці.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 13:21, 11 ліпеня 2024 (+03)
[[Спэцыяльныя:Diff/2526730|Выставіў сваю кандыдатуру]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:19, 17 ліпеня 2024 (+03)
== Алёхна Дайліда ==
Ці лічыць супольнасць нармальным, што ў раздзеле [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_(2019)&limit=2000 масава] ствараюцца артыкулы, для якіх асноўнай крыніцай з'яўляецца маргінальная крыніца "Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі" нейкага Алёхны Дайліды? Патлумачу: Алёхна Дайліда - ананімны аўтар, ніякіх навуковых публікацый у рэцэнзаваных часопісах пад гэтым псеўданімам не знойдзена. Ва ўласнай кнізе ён прадстаўлены як "бакалаўр гуманітарных навук" (нават не магістр, звычайны выпускнік універа). Кніга гэта "аўтарскае выданне", то бок самвыдат, хаця падазраю, што яна ніколі не публікавалася і існуе выключна ў электронным варыянце на сайце knihi.com. Ніякага коду ISBN, зразумела, у яе няма. Ніхто ў навуковых публікацыях так і не спаслаўся на гэтае "аўтарскае выданне", "выдадзенае" ў 2019 годзе. І вось на падставе гэтай крыніцы ў раздзеле створана ўжо больш за 1,5 тысячы тэндэнцыйных артыкулаў пра імёны літвінаў, уся сутнасць якіх зводзіцца да адмаўлення балцкага складніку ў гісторыі ВКЛ. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 11:39, 24 чэрвеня 2024 (+03)
: Першае, праца пана Дайліды мае рэцэнзію [[Сяргей Тарасаў|Сяргея Тарасава]] (што, дарэчы, адзначаецца ў бібліяграфіі). Другое, пан Дайліда мае профільную адукацыю (той жа [[Уладзімер Аляксеевіч Арлоў|Ўладзімер Арлоў]] лічыцца вартым даверу гісторыкам, хоць таксама фактычна толькі скончыў бакаляўрыят). Трэцяе, у артыкуле [[Імёны ліцьвінаў]] спасылкі на поўнае або частковае адмаўленьне летувіскай шавіністычнай гіпотэзы пра летувіскае (эўфэмізм для даверлівых беларусаў — «балтское») паходжаньне імёнаў ліцьвінаў даюцца таксама на [[Аляксандар Бразгуноў|Аляксандра Бразгунова]], [[Раймонд Шмітляйн|Раймонда Шмітляйна]], [[Альфрэд Зэн|Альфрэда Зэна]], [[Павал Урбан|Паўла Урбана]] ды іншых — як і ў артыкулах пра самі імёны. Увогуле, няма ніводнага артыкула, дзе б у якасьці адзінай крыніцы выкарыстоўвалася б толькі публікацыя пана Дайліды. З улікам падобнай хлусьні і паклёпа дазволю сабе абгрунтаваныя сумневы ў добрых намерах спадара-аматара (а)маральнага прыстасаванства (па ўсіх падзеях апошніх гадоў працягваць пісаць у разьдзел расейскім акупацыйным, т.б. разбуральным для беларускай мовы і нацыяльнай ідэнтычнасьці моўным стандартам нават зьехаўшы па-за кантраляваную расеяй тэрыторыю — гэта, лічу, індыкатар поўнай маральнай і інтэлектуальнай дэградацыі). Зрэшты, такая заклапочанасьць з боку нібы беларуса «адмаўленьнем летувіскага складніка ў гісторыі ВКЛ» можа сьведчыць хіба пра намёк атрыманьня (або не атрыманьня) летувіскага ВНЖ (хутчэй за ўсё неафіцыйны, але ад сур'ёзных грамадзянаў адпаведнай краіны), т.б. маральная наркамаўская прастытуцыя, відаць, выходзіць на новы ўзровень, што спадар урэшце і прадэманстраваў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Рэцэнзія археолага на філалагічнае даследаванне "бакалаўра гуманітарных навук" толькі пацвярджае сумніўнасць крыніцы. Маё пытанне не тычыцца Бразгунова, Шмітлайна, Зэна ці Урбана, а канкрэтнага персанажа і ягонай кніжкі. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Ну а цяпер яшчэ лічу вартым спытаць у Казіміра Ляхновіча за адкрытыя абразы. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
* Сьпярша выдаліў, але бачу, што магчыма, патрабуецца разгорнутае тлумачэньне, чаму маю падставы разглядаць дзеяньні ўдзельніка як правакацыйны тролінг:
*: Удзельнік заблытаўся з уласнымі закідамі: сьпярша былі сьцьверджаньні пра спасыланьне на публікацыю "ананіма" бяз профільнай адукацыі, брак рэцэнзаваньня і грунтаваньне тысячы артыкулаў адно на адпаведнай крыніцы, але па атрыманьні адказу, што гэта ўсё няпраўда, выявіліся ўжо "ня той" аўтарытэтны рэцэнзэнт (які б вядома, ня даў станоўчай рэцэнзіі на публікацыю ананіма бяз профільнай адукацыі) і прэтэнзіі, увогуле, да спасыланьня на адпаведную крыніцу з дэклярацыяй браку пытаньняў да іншых аўтараў, у публікацыях якіх сьцьвярджаецца тое ж самае. Дадам хіба, што на памянёную публікацыю пана Дайліды, напрыклад, неаднаразова спасылаецца гісторык [[Леанід Лаўрэш]] у [[Лідзкі летапісец|Лідзкім летапісцы]] (№ 94, 2021, С. 36).
*: За шмат гадоў працы ў наркамаўскім разьдзеле пры даволі мізэрным унёску тут (з [[Абмеркаваньне:Царква Дабравешчаньня Багародзіцы (Віцебск)|падобнымі правакацыйнымі допісамі]]) удзельнік, увогуле, апошнія тры гады старанна ігнараваў хоць якое рэдагаваньне Беларускай Вікіпэдыі, але раптам у ім прачнулася дзейная прынцыповасьць, якая старанна маўчала ў выпадку [[:en:Talk:Pahonia|дыскрымінацыі летувіскімі шавіністамі беларусаў на Ангельскай Вікіпэдыі]], [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič/Спрыяньне расейскаму этнацыду беларусаў на Вікісховішчы|дыскрымінацыі беларусаў на Вікісховішча з боку летувіскіх і расейскіх шавіністаў]], віруснага даданьня ў наркамаўскі моўны разьдзел летувіскіх этымалёгіяў назваў беларускіх паселішчаў часта без спасылак на хоць-якія крыніцы (напрыклад, [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571063], [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571043] ды шматлікія іншыя). Не гавару ўжо пра тое, што ўдзельнік пры нагодзе не адмаўляў свайго варожага стаўленьня да Беларускай Вікіпэдыі [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D0%B4%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9E/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%9E_5&diff=prev&oldid=1695938]. На жаль, не магу знайсьці тлумачэньняў падобнай выбарковасьці ў паводзінах удзельніка, якія б дазвалі меркаваць пра яго добрыя намеры.
*: Што да нэгатыўных характарыстак дзейнасьці ўдзельніка, то праўда, як вядома, надта вочы коле і эмацыйная афарбоўку ніяк не зьмяняе існасьці. Падставы для агучаных характыстак падаў вышэй.
*: --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 17:12, 25 чэрвеня 2024 (+03)
== Акторкі порна зь Беларусі ==
Шаноўныя ўдзельніцы і ўдзельнікі прашу адказаць на дзеяньні бюракрата. Былі выдаленыя старонкі [[Вэнэра Максіма]], [[Галя Эн]] і
* [[Крыстэль А]]
* [[Мая Дарк]]
* [[Мэдысан Ляш]]
* [[Сафі Джэм]].
Першыя дзьве здаецца трэба пакінуць, бо яны маюць старонкі на [https://www.iafd.com/person.rme/id=cfb1eb30-5927-4499-8452-e07dbb6a2f35 Галя Эн], [https://www.imdb.com/name/nm11587235/ Галя Эн], [https://www.iafd.com/person.rme/id=a3d79b49-51d7-40f6-a0ee-f1170a0da855 Вэнэра Максіма], [https://www.imdb.com/name/nm11050574/ Вэнэра Максіма]. На [https://www.instagram.com/venera_maxima/ Вэнэра Максіма] мае тысячы пасьлядоўнікаў. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 17:23, 21 чэрвеня 2024 (+03)
: Абгрунтаваньне даецца ў камэнтарох да выдаленьня — [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў]]: такога крытэру, як колькасьць віртуальных падпісантаў, там няма. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 18:00, 21 чэрвеня 2024 (+03)
:: На жаль, тут даўно няма з кім спрачацца і дыспутаваць, бо правіла дыктуе адзін чалавек. --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 21:24, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::: А вы асабіста дзесьці нармальна дыскутавалі ці адно дэструктыўна імітавалі-лямантавалі ігнаруючы дзейныя правілы? На тэму штосьці сказаць можаце: ці лічыце нармальным рабіць зь Беларускай Вікіпэдыі каталёг порнаакторак «''беларускага паходжаньня''» насуперак [[Вікіпэдыя:Значнасьць#Агульны крытэр значнасьці]]: «''Асобы лічацца значнымі, калі яны неаднаразова згадваюцца ў розных апублікаваных надзейных другасных крыніцах, незалежных адна ад аднае і ад самога суб’екту''». --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:28, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::::Зразумела, я ніколі нармальна не дыспутаваў тут за свае 19 год працы на вікіпэдыі. І ўпершыню сустрэўся з такімі дыскусіямі, калі некалькі галасаваньняў удзельнікаў суполкі выкідаецца ў сьмецьцевы кошык адным чалавекам, абраным відаць навечна :) [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 02:30, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::::: На жаль, не магу знайсьці нейкага іншага тлумачэньня, апроч пэўных праблем з інтэлектам, калі асоба ўсё ніяк ня можа зразумець, што паводле дзейных ва ўсіх больш-менш сур'ёзных разьдзелах правілаў Вікіпэдыі (што неаднаразова цытавалася і тлумачылася), галасаваньні кшталту «за» / «супраць» і нармальныя дыскусіі — гэта розныя рэчы. У кожным разе, ня маю абавязку трываць падобныя атакі, таму раблю папярэджваньне: не аргумэнтаваны (з ігнараваньнем дзейных правілаў, т.б. не канструктыўная крытыка) лямант стварае ў праекце таксычную атмасфэру, таму можа і будзе далей разглядацца як дэструктыўныя паводзіны. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
: На самой справе вызначыць значнасьць адносна «новых» порнаакторак — гэта ня так проста. Я прапаную ўнесьці асобныя дапаўненьні ў рэкамэндацыю [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў#Дадатковыя крытэры]] (падразьдзел «Творчыя прафэсіі»). Я вядома разумею, што прафэсія порнаакторкі — гэта спэцыфічная прафэсія і таму, хутчэй за ўсё, знойдзецца шмат тых, хто скажа, што гэта аніякая ня творчасьць, таму для порнаакторак можна стварыць зусім асобны падразьдзел з сваімі крытэрамі значнасьці. Прабачце, але ў мяне зараз няма часу дасканала фармуляваць гэтыя крытэры. Але я думаю, што тамака павінны абавязкова прысутнічаць такія крытэры як: 1) наяўнасьць асобнай старонкі на сайтах imdb.com і г.д.; 2) абавязковая мінімальная колькасьць фільмаў, у якіх акторка ўдзельнічала; 3) наяўнасьць спэцыяльных прафэсійных узнагародаў і г.д. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 10:21, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::З улікам таго, што [[IMDb]] — гэта фактычна тая ж Вікіпэдыя («''база зьвестак у значнай ступені запаўняецца добраахвотнікамі, што ў некаторай ступені падобна да вікі-канцэпцыі''»), то гэты сайт наўрад ці можа выступаць як крытэр значнасьці асобы (не выконваецца патрабаваньне незалежнасьці ад самога суб'екту). Колькасьць «фільмаў» (з улікам нескладанасьці іх здыманьня) таксама наўрад ці варта браць пад увагу. Узнагароды — тут, мабыць, пагаджуся. Зрэшты, пра значныя ўзнагароды хутчэй за ўсё будуць неаднаразовыя навіны-паведамленьні ў вартых даверу крыніцах — мэдыях, што дазваляе ўжываць агульны крытэр. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::: Я дасканала не вывучаў гэтае пытаньне. Таму і ня ведаў асаблівасьці IMDb. Пры гэтым мабыць усё ж існуюць аўтэрытэтныя сайты па гэтай тэме. На іх рэсурсы і трэба арыентавацца. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 12:18, 22 чэрвеня 2024 (+03)
:::: На маю думку, тут ня варта залішне ўскладняць: асоба асьвятляецца ў мэдыях — значыць, ёсьць значнасьць. Калі ў буйных моўных разьдзелах існуюць нейкія асобныя крытэры для гэтай катэгорыі асобаў, то зацікаўленаму ўдзельніку варта іх адшукаць і падаць тут. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:50, 22 чэрвеня 2024 (+03)
== Алесандра/Алехандра ==
Мяркую, што трэба італьянскія і гішпанскія імёны Алесандра і Алехандра перадаваць без пераходу '''е''' ў '''я'''. Кіруюся правілам БКП 2:4 ''У словах іншамоўнага паходжаньня е ў першым складзе перад націскам, як правіла, захоўваецца: балеры́на, лега́льны, леге́нда, лексы́чны, лему́р, лета́льны, маеста́т, піетэ́т, фэеры́чны; Ела́буга, Палесты́на.'' Як прыклад у нас ужо існуе [[Алесандра Вольта]], гэтак і на Свабодзе таксама прыклады ёсьць. Калі аніхто ня супраць, у гэтым разе ў бліжэйшы час пачну пераносіць і выпраўляць. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:19, 19 чэрвеня 2024 (+03)
: Так, такое напісаньне адпавядае п. 2.4. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:21, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Не адлюстроўваюцца значкі выдатных і добрых артыкулаў ==
Перасталі адлюстроўвацца значкі добрых і выдатных артыкулаў. Ці ведае хто, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:17, 18 чэрвеня 2024 (+03)
: Тое самае з складамі футбольных клюбаў — больш не адлюстроўваюцца сьцягі футбалістаў. Мяркую, што глябальна нейкія стылі былі зьмененыя для Вікіпэдыі. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:15, 19 чэрвеня 2024 (+03)
:: Падобна, што трэба ў [[MediaWiki:Vector-2022.css]] дадаць гэты кавалак коду: <code>body.skin--responsive .mw-parser-output td a > img { max-width: none !important; }</code> --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 13:41, 19 чэрвеня 2024 (+03)
* Здаецца, абедзьве агучаныя праблемы атрымалася разьвязваць. Дзякую за водгукі. Засталася яшчэ праблема з [[Абмеркаваньне шаблёну:Каардынаты#Каардынаты больш не адлюстроўваюцца над шаблёнамі-карткамі|адлюстраваньнем каардынатаў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:16, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Віківясна-2024 ==
Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024/Сьпіс]], 11 удзельнікаў стварылі 330 артыкулаў. Зь іх 303 артыкулы створаны ў межах мясцовага конкурсу з крыніцамі без машыннага перакладу пра краіны Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы, акрамя Беларусі:
* удзельнік [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] — 132,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] — 70,
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 46,
* удзельнік [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] — 20,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 15,
* удзельнік [[Удзельнік:W|W]] — 9,
* удзельнік [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] – 6,
* удзельнік [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] — 2,
* удзельнікі [[Удзельнік:Robertinores|Robertinores]], [[Удзельнік:TendaKlisi|TendaKlisi]] і [[Удзельнік:Євдоким|Євдоким]] – па 1.
'''Першыя 2 месцы за створаныя артыкулы — пераможныя.'''
Таксама 9 удзельнікаў палепшылі 26 артыкулаў. Сярод іх 5 удзельнікаў палепшылі 19 артыкулаў у рамках мясцовага конкурсу:
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 9,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] – 5,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 3,
* удзельнікі [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] і [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] – па 1.
'''Першае месца за палепшаныя артыкулы — пераможнае.'''
Таксама падчас [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024|Віківясны-2024]] было створана 8 шаблёнаў.
Віншую пераможцаў і ўсіх удзельнікаў за ахвярную працу --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 23:25, 11 чэрвеня 2024 (+03).
:Віншую ўсіх за работу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 18:11, 14 чэрвеня 2024 (+03)
== Памылка ў наладах ==
У наладах дзьве аднолькавыя старонкі "Абвесткі": [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-centralnotice-banners|1]] і [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-echo|2]]. Першае павінна выглядаць так: "Банэры" (на самой старонцы першае жа слова - "банэры", па-ангельску Banners).
P. S. Ня ведаў, куды яшчэ зьвяртацца. Калі ёсьць асобны топік для такіх рэчаў - калі ласка, скажыце. [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:23, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:P. S. S. а яшчэ "[[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-editing|вікіразметкі]]" павінна быць праз Ь: "вікіраз'''ь'''меткі". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:25, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:: Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. На жаль, маем наступную праблему: асабіста я як адміністратар інтэрфэйсу, здаецца, мушу мець магчымасьць рэдагаваць тыя подпісы, але не магу знайсьці нейкае інструкцыи, як гэта рабіць. Прынамсі пры простым праглядзе адпаведнай старонкі нейкіх дадатковых укладак-значкаў-спасылак, якія б дазвалялі тое рабіць, у мяне не адлюстроўваецца. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:18, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:::Эх, ну добранька, чакаем, пакуль яшчэ нехта паспрабуе)) [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 00:39, 6 чэрвеня 2024 (+03)
::::О, яшчэ памылка ў троху іншым месцы: https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спэцыяльныя:Сьпіс_назіраньня – павінна быць не "Стварэнні ўліковых запісаў", а "Стварэн'''ь'''ні". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 14:23, 11 чэрвеня 2024 (+03)
== Вандалізм ==
Ня ведаю дзе лепей напісаць, але пакіну паведамленьне тут. Апошнім часам нейкі вандал псуе нам артыкулы бязглузьдзіцай. Ці можна заблякаваць на пэўны тэрмін (тыдзень, два, месяц ці на іншы пэрыяд) IP-адрасы 176.59.*.*.? Мяркуючы з IP-адраса, удзельнік фізычна сядзіць у расейскім Омску, таму наўрад ці нехта зь іншых нашых удзельнікаў пацерпіць ад блякаваньня. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 20:36, 31 траўня 2024 (+03)
: Заблякаваў дыяпазон адрасоў тэрмінам на 1 месяц. Падобны зварот лепей зьмяшчаць у [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:07, 31 траўня 2024 (+03)
:: Дзякуй. Буду мець на ўвазе. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:08, 31 траўня 2024 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024: наміную сабе ==
Таксама зьбіраюся на Cустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Планую зрабіць даклад па інтэграцыі Commons з сайтамі музэяў на прыкладзе userscript які я зрабіў
https://gitlab.com/vitaly-zdanevich-extensions/moneymuseum-by-wikimedia-commons
і
https://opendata.stackexchange.com/questions/21572/wikimedia-commons-during-file-upload-can-i-get-a-categories-from-my-previousl/21573#21573
а таксама закрануць userstyles на пракладзе https://github.com/vitaly-zdanevich/wikipedia-userstyle-dark-minimum
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 07:37, 27 траўня 2024 (+03)
* {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:52, 27 траўня 2024 (+03)
:{{За}} [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 07:42, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:57, 29 траўня 2024 (+02)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024 ==
Вітаю! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Мяркую зрабіць [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Knowledge spillover from growth at Wikisource|прэзэнтацыю]] Беларускіх [[Вікікрыніцы|Вікікрыніцаў]] ад [[Удзельнік:Gleb Leo]], бо той ня зможа патрапіць на мерапрыемства. Буду ўдзячны за падтрымку ад [[:m:Wikimedia Community User Group Belarus/be-tarask|Вікісуполкі Беларусі]] тут на форуме пад маім допісам. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да 23:45 [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Registration|15 чэрвеня]] (UTC+3). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] годзе і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Eligible Affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,--[[Удзельнік:W]] 20:36, 26 траўня 2024 (UTC+3)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:33, 26 траўня 2024 (+03)
: Калі [[Удзельнік:Gleb Leo]] ня можа зрабіць прэзентацыю, гэта можна зрабіць online. Лепш рабіце сваю ўласную презэнтацыю. --[[Удзельнік:Jarash|Jarash]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Jarash|гутаркі]]) 22:37, 26 траўня 2024 (+03)
:: Пра магчымасьць удзелу анлайн мне не паведамілі. Але, верагодна, я да таго часу нават у такім фармаце не змагу, то бок прыдзецца чакаць яшчэ які-небудзь год. Для мяне самога дзіўна, што Вікікрыніцы будзе прадстаўляць чалавек, які ніякай актыўнасьці там не праявіў, і загадка, ці ён зможа адказаць на пытаньні слухачоў. Тым ня менш, калі ёсьць жаданьне ды магчымасьць, няхай ужо прадстаўляе: горш ад гэтага дакладна ня стане. [[Удзельнік:Gleb Leo|Gleb Leo]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gleb Leo|гутаркі]]) 08:46, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 04:15, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:magnus108 |magnus108 ]] '''</span>08:44, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:10, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары «і» ды «с» адрозныя ад падобных лацінскіх «i» ды «c». --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 11:18, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:52, 29 траўня 2024 (+02)
::10 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants]] зьявілася паведамленьне пра пацьверджаньне нашага з [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich]] удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Стамбуле. Вялікі дзякуй усім за падтрымку і канструктыўную крытыку. 20 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Programme]] ў расклад выступаў на 20 верасьня ўнесьлі дэманстрацыю Віталя [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you]]. Віншуйма! Сам у першы дзень наведаю 3 лекцыі і 2 працоўныя сэкцыі, якія пазьней будуць даступныя ў запісе на Ютубе:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/WikiOutdoor Training 2024]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/The Best Day of My Life "Arhavi WikiCamp"]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Financial-Economic Wikimonths in Wikimedia Armenia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Crafting Connections: Unveiling the Art of Strategic PR & COMMS]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to present Wikipedia to newbies]].
21 верасьня мяркую наведаць 2 круглыя сталы і 3 працоўныя сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub - how do we get to a membership system?]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to Overcome Small Community Struggles that Wikimedia Chooses to Ignore: The Case of Montenegrin Wikipedia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/My first staff member]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub Year 3 Workshop]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Quick and Low Cost Social Media: Effective Strategies for Small Wikimedia Affiliates]].
22 верасьня зьбіраюся ўзяць удзел у 2-х круглых сталах і працоўнай сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Inter regional cooperation - Education]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Auto-revert tools: what we learned from their usage in CEE]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to keep Wiki Loves participants interested even after 10+ editions]].
Буду ўдзячны за прапановы наконт майго ўдзелу ў Вікісустрэчы.--[[Удзельнік:W]] 10:57, 23 ліпеня 2024 (UTC+3)
== Семинар о конфликте интересов ==
''Извините за использование не языка раздела; чем богата''
Уважаемые коллеги, 14 марта в [16:30 CET/18:30 Москва/20:30 Душанбе, Ташкент, Алматы/21:30 Бишкек] Асаф Бартов (Senior Program Officer Фонда Викимедиа) проведёт семинар по конфликту интересов. Ожидаемая длительность семинара - полтора часа, его основная суть -- как не бояться конфликта интересов, а управлять им. Я верю, что этот вопрос актуален для сообщества, по собственному опыту считаю семинар полезным, и приглашаю всех заинтересованных к участию.
Семинар будет проходить с синхронным переводом на русский язык, будет записан и в дальнейшем опубликован. В рамках семинара Асаф планирует сделать акцент на контексте взаимодействия неформальных групп.
Те, кто не сможет принять участие лично (или опасается делать это), могут задать вопросы заранее через форму https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScruBi-IZ05EXTVxksY1urnlO5LkgkZef_Oip9ZD0XM6QoFWA/viewform (никакие персональные данные не собираются).
Семинар пройдёт в zoom: https://wikimedia.zoom.us/j/81642755551?pwd=c9AgaApnwCNlfvKyFGQR4pFG8KNEih.1 ID 816 4275 5551 passw 759214
[[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 10:15, 11 сакавіка 2024 (+03)
:Уже сегодня, через три часа. Надеюсь, до встречи! [[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 15:31, 14 сакавіка 2024 (+03)
== Даведкавыя старонкі Вікісховішча ==
Вітаю! Як маецеся? Пераклаў 22 дапаможныя старонкі даведкі Вікісховішча, у тым ліку такія ключавыя, як Дапамога:Зьмест ([[:c:Help:Contents/be-tarask]]), Вікісховішча:Выбар дазволу ([[:c:Commons:Choosing a license/be-tarask]]), Вікісховішча:Свабода панарамы ([[:c:Commons:Freedom of panorama/be-tarask]]) і Вікісховішча:Як выкрыць парушэньні аўтарскага права ([[:c:Commons:How to detect copyright violations/be-tarask]]). Буду ўдзячны за вычытку і выпраўленьні. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 16:44, 22 студзеня 2024 (UTC+3)
== Do you use Wikidata in Wikimedia sibling projects? Tell us about your experiences ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''Note: Apologies for cross-posting and sending in English.''
Hello, the '''[[m:WD4WMP|Wikidata for Wikimedia Projects]]''' team at Wikimedia Deutschland would like to hear about your experiences using Wikidata in the sibling projects. If you are interested in sharing your opinion and insights, please consider signing up for an interview with us in this '''[https://wikimedia.sslsurvey.de/Wikidata-for-Wikimedia-Interviews Registration form]'''.<br>
''Currently, we are only able to conduct interviews in English.''
The front page of the form has more details about what the conversation will be like, including how we would '''compensate''' you for your time.
For more information, visit our ''[[m:WD4WMP/AddIssue|project issue page]]'' where you can also share your experiences in written form, without an interview.<br>We look forward to speaking with you, [[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ([[m:User talk:Danny Benjafield (WMDE)|talk]]) 08:53, 5 January 2024 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WD4WMP/ScreenerInvite&oldid=26027495 -->
== Reusing references: Can we look over your shoulder? ==
''Apologies for writing in English.''
The Technical Wishes team at Wikimedia Deutschland is planning to [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|make reusing references easier]]. For our research, we are looking for wiki contributors willing to show us how they are interacting with references.
* The format will be a 1-hour video call, where you would share your screen. [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ More information here].
* Interviews can be conducted in English, German or Dutch.
* [[mw:WMDE_Engineering/Participate_in_UX_Activities#Compensation|Compensation is available]].
* Sessions will be held in January and February.
* [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ Sign up here if you are interested.]
* Please note that we probably won’t be able to have sessions with everyone who is interested. Our UX researcher will try to create a good balance of wiki contributors, e.g. in terms of wiki experience, tech experience, editing preferences, gender, disability and more. If you’re a fit, she will reach out to you to schedule an appointment.
We’re looking forward to seeing you, [[m:User:Thereza Mengs (WMDE)| Thereza Mengs (WMDE)]]
<!-- Message sent by User:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=25956752 -->
== Feminism and Folklore 2024 ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2024 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024]]''' writing competition from February 1, 2024, to March 31, 2024 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2024|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore 2024]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2024 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2024|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
-- [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
</div></div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=23942484 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to announce that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) Charter is now open. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]] now through '''2 February 2024'''. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C Charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:08, 19 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Last days to vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to remind you that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) charter will close on '''2 February 2024'''. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]]. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 20:00, 31 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the results of the UCoC Coordinating Committee Charter ratification vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
Thank you everyone for following the progress of the Universal Code of Conduct. I am writing to you today to announce the outcome of the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|ratification vote]] on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee Charter]]. 1746 contributors voted in this ratification vote with 1249 voters supporting the Charter and 420 voters not. The ratification vote process allowed for voters to provide comments about the Charter.
A report of voting statistics and a summary of voter comments will be published on Meta-wiki in the coming weeks.
Please look forward to hearing about the next steps soon.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:23, 12 лютага 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26160150 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024: We are back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[File:UCDM 2024 general.jpg|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the forth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 1st until 31st March 2024. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive prizes.<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/UCDM 2024|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[:m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]])
</div>
<!-- Message sent by User:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26166467 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Report of the U4C Charter ratification and U4C Call for Candidates now available</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am writing to you today with two important pieces of information. First, the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Vote results|report of the comments from the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter ratification]] is now available. Secondly, the call for candidates for the U4C is open now through April 1, 2024.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members are invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Per the charter, there are 16 seats on the U4C: eight community-at-large seats and eight regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 19:25, 5 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26276337 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Wikimedia Foundation Board of Trustees 2024 Selection</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
: ''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear all,
This year, the term of 4 (four) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee|Elections Committee]] will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Board Governance Committee created a Board Selection Working Group from Trustees who cannot be candidates in the 2024 community- and affiliate-selected trustee selection process composed of Dariusz Jemielniak, Nataliia Tymkiv, Esra'a Al Shafei, Kathy Collins, and Shani Evenstein Sigalov [3]. The group is tasked with providing Board oversight for the 2024 trustee selection process, and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 2024: Call for candidates and call for questions
* June 2024: Affiliates vote to shortlist 12 candidates (no shortlisting if 15 or less candidates apply) [5]
* June-August 2024: Campaign period
* End of August / beginning of September 2024: Two-week community voting period
* October–November 2024: Background check of selected candidates
* Board's Meeting in December 2024: New trustees seated
Learn more about the 2024 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|this Meta-wiki page]], and make your plan.
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2024 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Election Volunteers|Meta-wiki page]].
Best regards,
[[m:Special:MyLanguage/User:Pundit|Dariusz Jemielniak]] (Governance Committee Chair, Board Selection Working Group)
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2021/Results#Elected
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Minutes:2023-08-15#Governance_Committee
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] Even though the ideal number is 12 candidates for 4 open seats, the shortlisting process will be triggered if there are more than 15 candidates because the 1-3 candidates that are removed might feel ostracized and it would be a lot of work for affiliates to carry out the shortlisting process to only eliminate 1-3 candidates from the candidate list.<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]]22:56, 12 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26349432 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
<span class="mw-translate-fuzzy">[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] тэсьціць пераключэньне між першасным і другасным цэнтрамі зьвестак.</span> Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-03-20|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-03-20T14:00|en}} {{#time:H:i e|2024-03-20T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-03-20|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе. Пра гэта будуць дадатковыя паведамленьні. За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. '''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 03:00, 15 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=25636619 -->
== CEE Hub Office Hour, Catch Up session and other announcements ==
Hi everyone,
We want to inform you about the upcoming calls/sessions that [[:m:Wikimedia CEE Hub|CEE Hub]] will organise, along with some small announcements of the other sessions that may be interesting for some of you.
First of all, we are inviting you to the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|CEE Hub Office Hour]]''' dedicated this time to the [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|''Microgrants'']]''',''' which will be held on Monday (22 April) at 18:00 CEST (''[[:m:Event:CEE Hub Office Hour/April 2024|'''register here''']]'').
Also, we are making early announcement of the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|Catch Up]]''' dedicated to the [[:m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2024-2025|Annual Plan of the Wikimedia Foundation for the period 2024/25]], where you will have a chance to hear introduction about this plan directly from the CEO of the WMF, along with CEE Hub updates and later during the call Q&A session of 20 minutes. This session will be held on Wednesday (8 May) at 19:00 CEST ('''''[[:m:Event:CEE Catch Up Nr. 6 (May 2024)|register here]]''''').
Additionally, during this Friday (19 April) at 19:30 CEST at [[:m:Wikimedia Summit 2024|Wikimedia Summit]] in Berlin will be organised a [[:m:Wikimedia Summit 2024/Regional Meetups|'''regional CEE meet-up''']] with hybrid option, so you can join remotely as well (''[http://meet.google.com/bue-khkb-onr Google Meeting ID]'').
Please use the registration pages on Meta for the CEE Hub Office Hour and CEE Catch Up session, so you will get a link directly.
___________________________________
At the end, if you are interested to hear more about [[:en:Wikipedia:The_Wikipedia_Library|'''Wikipedia Library''']] and how this works, that every Wikimedia user with an active account for at least 6 months, contributed at least 500 times to Wikimedia projects, made at least 10 edits in the past month, and not be currently blocked from writing on any Wikimedia project, can have an access to the Wikipedia Library, you can attend one of two possible [[Grants:Knowledge Sharing/Connect|Let’s Connect learning clinics]]:
<nowiki>*</nowiki> '''Time zone 1''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdKuS77ymmedlOnrqfdwv-Y1j3T8a197b6lZ33GbMZJ24OaAQ/viewform Registration link here] ('''April 23rd, 18:00 CEST''')
'''* Time zone 2''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKP-MZ8F342dTFMIKp8WyjEPEntwkb3af8fEGOlM2J-BAfWA/viewform Registration link here] ('''April 26th, 09:00 CEST''')
If you need more information about these sessions, you can contact Gorana Gomirac ([mailto:gorana.gomirac@vikimedija.org gorana.gomirac@vikimedija.org]).
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=25178510 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to select members of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through May 9, 2024. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 23:20, 25 красавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Sign up for the language community meeting on May 31st, 16:00 UTC</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="message"/>Hello all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks - May 31st at 16:00 UTC. If you're interested, you can [https://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Wikimedia_Language_engineering/Community_meetings#31_May_2024 sign up on this wiki page].
This is a participant-driven meeting, where we share language-specific updates related to various projects, collectively discuss technical issues related to language wikis, and work together to find possible solutions. For example, in the last meeting, the topics included the machine translation service (MinT) and the languages and models it currently supports, localization efforts from the Kiwix team, and technical challenges with numerical sorting in files used on Bengali Wikisource.
Do you have any ideas for topics to share technical updates related to your project? Any problems that you would like to bring for discussion during the meeting? Do you need interpretation support from English to another language? Please reach out to me at ssethi(__AT__)wikimedia.org and [[etherpad:p/language-community-meeting-may-2024|add agenda items to the document here]].
We look forward to your participation!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:22, 15 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Feedback invited on Procedure for Sibling Project Lifecycle</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
[[File:Sibling Project Lifecycle Conversation 3.png|150px|right|link=:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle]]
Dear community members,
The [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] invites you to give feedback on a '''[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle|draft Procedure for Sibling Project Lifecycle]]'''. This draft Procedure outlines proposed steps and requirements for opening and closing Wikimedia Sibling Projects, and aims to ensure any newly approved projects are set up for success. This is separate from the procedures for opening or closing language versions of projects, which is handled by the [[:m:Special:MyLanguage/Language committee|Language Committee]] or [[m:Special:MyLanguage/Closing_projects_policy|closing projects policy]].
You can find the details on [[:m:Special:MyLanguage/Talk:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle#Review|this page]], as well as the ways to give your feedback from today until the end of the day on '''June 23, 2024''', anywhere on Earth.
You can also share information about this with the interested project communities you work with or support, and you can also help us translate the procedure into more languages, so people can join the discussions in their own language.
On behalf of the CAC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:25, 22 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the first Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello,
The scrutineers have finished reviewing the vote results. We are following up with the results of the first [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) election]].
We are pleased to announce the following individuals as regional members of the U4C, who will fulfill a two-year term:
* North America (USA and Canada)
** –
* Northern and Western Europe
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ghilt|Ghilt]]
* Latin America and Caribbean
** –
* Central and East Europe (CEE)
** —
* Sub-Saharan Africa
** –
* Middle East and North Africa
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ibrahim.ID|Ibrahim.ID]]
* East, South East Asia and Pacific (ESEAP)
** [[m:Special:MyLanguage/User:0xDeadbeef|0xDeadbeef]]
* South Asia
** –
The following individuals are elected to be community-at-large members of the U4C, fulfilling a one-year term:
* [[m:Special:MyLanguage/User:Barkeep49|Barkeep49]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Superpes15|Superpes15]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Civvì|Civvì]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Luke081515|Luke081515]]
* –
* –
* –
* –
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. Follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:14, 3 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2024 ==
Dear community members,
We are inviting you to participate in the Wikipedia Pages Wanting Photos 2024 campaign, a global contest scheduled to run from July through August 2024:
Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years.
In its first year (2020), 36 Wikimedia communities in 27 countries joined the campaign. Events relating to the campaign included training organized by at least 18 Wikimedia communities in 14 countries.
The campaign resulted in the addition of media files (photos, audios and videos) to more than 90,000 Wikipedia articles in 272 languages.
Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP) offers an ideal task for recruiting and guiding new editors through the steps of adding content to existing pages. Besides individual participation, the WPWP campaign can be used by user groups and chapters to organize editing workshops and edit-a-thons.
The organizing team is looking for a contact person to coordinate WPWP participation your language Wikipedia. We’d be glad for you to sign up directly at [[:meta:Wikipedia_Pages_Wanting_Photos_2024/Participating_Communities|WPWP Participating Communities page]] on Meta-Wiki.
Thank you,
[[:w:en:User:Reading Beans|Reading Beans]] / readthebeans{{@}}gmail.com)<br/>
Project manager and coordinator<br/>
Wikipedia Pages Wanting Photos 2024
<!-- Message sent by User:Ammarpad@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=26836490 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The final text of the Wikimedia Movement Charter is now on Meta</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hi everyone,
The final text of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] is now up on Meta in more than 20 languages for your reading.
'''What is the Wikimedia Movement Charter?'''
The Wikimedia Movement Charter is a proposed document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
'''Join the Wikimedia Movement Charter “Launch Party”'''
Join the [[m:Special:MyLanguage/Event:Movement Charter Launch Party|“Launch Party”]] on '''June 20, 2024''' at '''14.00-15.00 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1718892000 your local time]). During this call, we will celebrate the release of the final Charter and present the content of the Charter. Join and learn about the Charter before casting your vote.
'''Movement Charter ratification vote'''
Voting will commence on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC.''' You can read more about the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voting process, eligibility criteria, and other details]] on Meta.
If you have any questions, please leave a comment on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter|Meta talk page]] or email the MCDC at [mailto:mcdc@wikimedia.org mcdc@wikimedia.org].
On behalf of the MCDC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:44, 11 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is now open – cast your vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
The voting to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|'''Wikimedia Movement Charter''']] is now open. The Wikimedia Movement Charter is a document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
The final version of the Wikimedia Movement Charter is [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|available on Meta in different languages]] and attached [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_Movement_Charter_(June_2024).pdf here in PDF format] for your reading.
Voting commenced on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC'''. Please read more on the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voter information and eligibility details]].
After reading the Charter, please [[Special:SecurePoll/vote/398|'''vote here''']] and share this note further.
If you have any questions about the ratification vote, please contact the Charter Electoral Commission at [mailto:cec@wikimedia.org '''cec@wikimedia.org'''].
On behalf of the CEC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 13:51, 25 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== Планую запытаць грант на наўтбук каб працягнуць загрузку фатаграфій з glubinka.by - гэта будзе грант ад Wikimedia Belarus - так што наўтбук пасля завяршэння праекту я перадам, згодны? ==
12 GB ужо на Commans, усяго ~120 GB.
Бо мой стары лаптоп ужо зусім дрэнны і тупіць.
Зараз жыву ў Грузii, Батумi. [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 18:57, 26 чэрвеня 2024 (+03)
:: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 20:28, 26 чэрвеня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:07, 27 чэрвеня 2024 (+03)
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is ending soon</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
This is a kind reminder that the voting period to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] will be closed on '''July 9, 2024''', at '''23:59 UTC'''.
If you have not voted yet, please vote [[m:Special:SecurePoll/vote/398|on SecurePoll]].
On behalf of the [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Ratification/Voting#Electoral_Commission|Charter Electoral Commission]],<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 06:45, 8 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">U4C Special Election - Call for Candidates</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
A special election has been called to fill additional vacancies on the U4C. The call for candidates phase is open from now through July 19, 2024.
The [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the [[:foundation:Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct|UCoC]]. Community members are invited to submit their applications in the special election for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please review the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|U4C Charter]].
In this special election, according to [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#2. Elections and Terms|chapter 2 of the U4C charter]], there are 9 seats available on the U4C: '''four''' community-at-large seats and '''five''' regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement. [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#5. Glossary|No more than two members of the U4C can be elected from the same home wiki]]. Therefore, candidates must not have English Wikipedia, German Wikipedia, or Italian Wikipedia as their home wiki.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Meta-wiki]].
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:02, 10 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikimedia Movement Charter ratification voting results</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
After carefully tallying both individual and affiliate votes, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting#Electoral Commission|Charter Electoral Commission]] is pleased to announce the final results of the Wikimedia Movement Charter voting.
As [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter#Thank you for your participation in the Movement Charter ratification vote!|communicated]] by the Charter Electoral Commission, we reached the quorum for both Affiliate and individual votes by the time the vote closed on '''July 9, 23:59 UTC'''. We thank all 2,451 individuals and 129 Affiliate representatives who voted in the ratification process. Your votes and comments are invaluable for the future steps in Movement Strategy.
The final results of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] ratification voting held between 25 June and 9 July 2024 are as follows:
'''Individual vote:'''
Out of 2,451 individuals who voted as of July 9 23:59 (UTC), 2,446 have been accepted as valid votes. Among these, '''1,710''' voted “yes”; '''623''' voted “no”; and '''113''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 73.30% voted to approve the Charter (1710/2333), while 26.70% voted to reject the Charter (623/2333).
'''Affiliates vote:'''
Out of 129 Affiliates designated voters who voted as of July 9 23:59 (UTC), 129 votes are confirmed as valid votes. Among these, '''93''' voted “yes”; '''18''' voted “no”; and '''18''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 83.78% voted to approve the Charter (93/111), while 16.22% voted to reject the Charter (18/111).
'''Board of Trustees of the Wikimedia Foundation:'''
The Wikimedia Foundation Board of Trustees voted '''not to ratify''' the proposed Charter during their special Board meeting on July 8, 2024. The Chair of the Wikimedia Foundation Board of Trustees, Nataliia Tymkiv, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/Board_resolution_and_vote_on_the_proposed_Movement_Charter|shared the result of the vote, the resolution, meeting minutes and proposed next steps]].
With this, the Wikimedia Movement Charter in its current revision is '''not ratified'''.
We thank you for your participation in this important moment in our movement’s governance.
The Charter Electoral Commission,
[[m:User:Abhinav619|Abhinav619]], [[m:User:Borschts|Borschts]], [[m:User:Iwuala Lucy|Iwuala Lucy]], [[m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]], [[m:User:Der-Wir-Ing|Der-Wir-Ing]]<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:52, 18 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through '''August 10, 2024'''. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:46, 27 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Reminder! Vote closing soon to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
The voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is closing soon. It is open through 10 August 2024. Read the information on [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024_Special_Election#Voting|the voting page on Meta-wiki to learn more about voting and voter eligibility]]. If you are eligible to vote and have not voted in this special election, it is important that you vote now.
'''Why should you vote?''' The U4C is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community input into the committee membership is critical to the success of the UCoC.
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 18:29, 6 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Coming soon: A new sub-referencing feature – try it!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="Sub-referencing"/>
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]]
Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]].
'''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you:
* [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]].
* [[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand.
Please help us spread the message. --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC)
<section end="Sub-referencing"/>
</div>
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=27309345 -->
== Sign up for the language community meeting on August 30th, 15:00 UTC ==
Hi all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks—on August 30th at 15:00 UTC. If you're interested in joining, you can [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#30_August_2024 sign up on this wiki page].
This participant-driven meeting will focus on sharing language-specific updates related to various projects, discussing technical issues related to language wikis, and working together to find possible solutions. For example, in the last meeting, topics included the Language Converter, the state of language research, updates on the Incubator conversations, and technical challenges around external links not working with special characters on Bengali sites.
Do you have any ideas for topics to share technical updates or discuss challenges? Please add agenda items to the document [https://etherpad.wikimedia.org/p/language-community-meeting-aug-2024 here] and reach out to ssethi(__AT__)wikimedia.org. We look forward to your participation!
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 02:19, 23 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]].
I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026:
* North America (USA and Canada)
** Ajraddatz
The following seats were not filled during this special election:
* Latin America and Caribbean
* Central and East Europe (CEE)
* Sub-Saharan Africa
* South Asia
* The four remaining Community-At-Large seats
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]].
On behalf of the U4C and the Elections Committee,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 17:05, 2 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Have your say: Vote for the 2024 Board of Trustees!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
The voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Board of Trustees election]] is now open. There are twelve (12) candidates running for four (4) seats on the Board.
Learn more about the candidates by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|reading their statements]] and their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|answers to community questions]].
When you are ready, go to the [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] voting page to vote. '''The vote is open from September 3rd at 00:00 UTC to September 17th at 23:59 UTC'''.
To check your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]].
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 15:13, 3 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-09-25|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-09-25T15:00|en}} {{#time:H:i e|2024-09-25T15:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">This banner will remain visible until the end of the operation.</span>
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-09-25|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[User:Trizek_(WMF)|Trizek_(WMF)]], 12:36, 20 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27248326 -->
== 'Wikidata item' link is moving. Find out where... ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><i>Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.</i>
Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project.
The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the <span style="color: #54595d;"><u>''General''</u></span> section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the <span style="color: #54595d;"><u>''In Other Projects''</u></span> section.
We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2.
More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].<br><br>We welcome your feedback and questions.<br> [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 21:58, 27 верасьня 2024 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27524260 -->
: У Фабрыкатары: [[phabricator:T66315|Задача T66315]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 18:46, 10 кастрычніка 2024 (+03)
== Invitation to Participate in Wiki Loves Ramadan Community Engagement Survey ==
Dear all,
Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
We are excited to announce the upcoming [[m:Wiki Loves Ramadan|Wiki Loves Ramadan]] event, a global initiative aimed at celebrating Ramadan by enriching Wikipedia and its sister projects with content related to this significant time of year. As we plan to organize this event globally, your insights and experiences are crucial in shaping the best possible participation experience for the community.
To ensure that Wiki Loves Ramadan is engaging, inclusive, and impactful, we kindly invite you to participate in our community engagement survey. Your feedback will help us understand the needs of the community, set the event's focus, and guide our strategies for organizing this global event.
Survey link: https://forms.gle/f66MuzjcPpwzVymu5
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will make a difference!
Thank you for being a part of our journey to make Wiki Loves Ramadan a success.
Warm regards,
User:ZI Jony 06:19, 6 кастрычніка 2024 (+03)
Wiki Loves Ramadan Organizing Team
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27510935 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Preliminary results of the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
Thank you to everyone who participated in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. Close to 6000 community members from more than 180 wiki projects have voted.
The following four candidates were the most voted:
# [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]]
# [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]]
# [[User:Victoria|Victoria Doronina]]
# [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]]
While these candidates have been ranked through the vote, they still need to be appointed to the Board of Trustees. They need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. New trustees will be appointed at the next Board meeting in December 2024.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Learn more about the results on Meta-Wiki.]]
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group
<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] 11:25, 14 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Seeking volunteers to join several of the movement’s committees</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers.
Read more about the committees on their Meta-wiki pages:
* [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]]
Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have.
For the Committee Support team,
<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:07, 17 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27601062 -->
== 'Wikidata item' link is moving, finally. ==
Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] 14:29, 22 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27535421 -->
== Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ ==
[[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ]] дагэтуль адкрытая для заявак ад супольнасьцяў Сярэдняй і Ўсходняй Эўропы. З кастрычніка 2024 году мы таксама прымаем прапановы зь сярэднеазіяцкіх супольнасьцяў.
Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ прафінансуе праекты ад 50 да 500 эўра.
Калі ласка, прачытайце меркі і іншыя падрабязнасьці праграмы. Форма заяўкі даступная на Мэта-старонцы, дзе вам спатрэбіцца адказаць на шэраг простых пытаньняў.
Вы можаеце знайсьці сьпіс заявак на праграму да кастрычніка 2024 году на [[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|гэтай старонцы]], каб зразумець, на штя іншыя супольнасьці папрасілі фінансаваньне.
Калі ласка, апавясьціце нас ([[Wikimedia CEE Hub/Communication|зьвяжыцеся з намі]]), калі маеце любыя пытаньні. Мы чакаем вашых заявак! --[[Удзельнік:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[Гутаркі ўдзельніка:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 12:05, 25 кастрычніка 2024 (+03)
== CampaignEvents extension and the upcoming CEE Hub Office Hour ==
Some of you have already been in contact with the [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], that we are using for our monthly Office Hours. As this tool is part of the wider [[:m: CampaignEvents|CampaignEvents extension]], we would dedicate our upcoming monthly Office Hour to this topic and during the call will be present as well [[:m:User:Udehb-WMF|Benedict Nnaemeka Udeh]], who will have a short demo about this extension and will answer your questions.
The Office Hour will be held on 18th of November (Monday) at 17:00 CET. All the details about local time and how to register yourself are available on [[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|our Meta page]].
In the meantime, you can check [[:m:CampaignEvents|this Meta page]] about the extension, where you can find all the details about three key functionalities:
* [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], allows campaign organizers to manage event registrations directly on the wiki. You can find instructions on how to use it [[:m:Event Center/Registration/Instructions|here]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Event list|Event list]], global, automated list of events on the wikis. It can be accessed by going to [[:m:Collaboration list|SpecialːAllEvents]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Invitation list]], finding past contributors on the selected articles, that can be useful to be invited in the upcoming edit-a-thons, contests, campaigns, etc. You can view [[:c:File:How to test the Invitation List tool.webm|this video]] to see how it works.
You can find information on how this extension can be deployed on your Wikipedia [[:m:CampaignEvents/Deployment status|here]], which requires community discussion and consensus.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 28 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=26669262 -->
== Final Reminder: Join us in Making Wiki Loves Ramadan Success ==
Dear all,
We’re thrilled to announce the Wiki Loves Ramadan event, a global initiative to celebrate Ramadan by enhancing Wikipedia and its sister projects with valuable content related to this special time of year. As we organize this event globally, we need your valuable input to make it a memorable experience for the community.
Last Call to Participate in Our Survey: To ensure that Wiki Loves Ramadan is inclusive and impactful, we kindly request you to complete our community engagement survey. Your feedback will shape the event’s focus and guide our organizing strategies to better meet community needs.
* Survey Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSffN4prPtR5DRSq9nH-t1z8hG3jZFBbySrv32YoxV8KbTwxig/viewform?usp=sf_link Complete the Survey]
* Deadline: November 10, 2024
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will truly make a difference!
'''Volunteer Opportunity''': Join the Wiki Loves Ramadan Team! We’re seeking dedicated volunteers for key team roles essential to the success of this initiative. If you’re interested in volunteer roles, we invite you to apply.
* Application Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfXiox_eEDH4yJ0gxVBgtL7jPe41TINAWYtpNp1JHSk8zhdgw/viewform?usp=sf_link Apply Here]
* Application Deadline: October 31, 2024
Explore Open Positions: For a detailed list of roles and their responsibilities, please refer to the position descriptions here: [https://docs.google.com/document/d/1oy0_tilC6kow5GGf6cEuFvdFpekcubCqJlaxkxh-jT4/ Position Descriptions]
Thank you for being part of this journey. We look forward to working together to make Wiki Loves Ramadan a success!
Warm regards,<br>
The Wiki Loves Ramadan Organizing Team 08:11, 29 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Форум| ]]
== Sign up for the language community meeting on November 29th, 16:00 UTC ==
Hello everyone,
The next language community meeting is coming up next week, on November 29th, at 16:00 UTC (Zonestamp! For your timezone <https://zonestamp.toolforge.org/1732896000>). If you're interested in joining, you can sign up on this wiki page: <https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#29_November_2024>.
This participant-driven meeting will be organized by the Wikimedia Foundation’s Language Product Localization team and the Language Diversity Hub. There will be presentations on topics like developing language keyboards, the creation of the Moore Wikipedia, and the language support track at Wiki Indaba. We will also have members from the Wayuunaiki community joining us to share their experiences with the Incubator and as a new community within our movement. This meeting will have a Spanish interpretation.
Looking forward to seeing you at the language community meeting! Cheers, [[User:SSethi (WMF)|Srishti]] 22:54, 21 лістапада 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! ==
Dear All,
We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch.
This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture.
* Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]]
* When: Jan 19, 2025
* Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025).
* Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1
* Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]]
To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025.
Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language.
Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all.
Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate.
Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success!
For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 15:07, 16 студзеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
== Магчымасьць данесьці інфармацыю пра праблемы беларускай вікіпэдыі да Джымі Ўэйлза ==
[https://www.facebook.com/viachorka/posts/pfbid02rN7VVoWYjwGToJfEv1nmBhGAFMW3eBFfe2L8LqgkbMLRZ8uAu9zxBNN1ghScj18El?locale=uk_UA Вось тут] магчыма задаць свае пытаньні, данесьці патрэбную інфармацыю. Калі ласка, далучайцеся! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 05:55, 21 студзеня 2025 (+03)
== Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 04:11, 24 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26503019 -->
== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review.
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:48, 3 лютага 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28198931 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.
This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.
'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.
Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language & Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].
We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 11:28, 22 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28217779 -->
== CEE Hub Microgrant Programme - 2025 round ==
'''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|CEE Hub Microgrant programme]]''' is open for submissions from the communities across Central and Eastern Europe (as well as Central Asia, and Farsi contributors that live in these regions).
The CEE Hub Microgrant programme will fund projects ranging from 50 to 700 EUR.
Please read the criteria and other details with the programme. '''[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdscTZ9EPNjHhU0r7hUHNwntX34Wrk8ieiHemk_clB9VI3PfQ/viewform Application form]''' is accessible on the Meta page where you will need to answer a few simple questions.
You can find a list of the applications for the programme from 2024 [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|on this page]], so you will get a sense of what other communities asked for funds.
If you have any questions, please let us know ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Communication|contact us]]). We are waiting for your submissions!
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 16:35, 24 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28306207 -->
== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 21:51, 7 сакавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28307738 -->
== Дапамажыце паставіць сьцяг Вены ў шаблёне ў арыткуле Мясцовыя выбары ў Вене 2025 ==
Падкажыце, як замест сьцяга Аўстрыі паставіць ў шаблён сьцяг Вены? [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 12:38, 13 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Мясцовыя_выбары_ў_Вене_2025_году&diff=prev&oldid=2607914 Выправіў] сьцяг і стварыў [[Шаблён:Сьцягафікацыя/Вена|адпаведны шаблён]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 09:08, 14 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй вялікі!
== An improved dashboard for the Content Translation tool ==
<div lang="en" dir="ltr">
{{int:Hello}} Wikipedians,
Apologies as this message is not in your language, {{int:please-translate}}.
The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. Below is a breakdown of important information about the improvement.
'''What are the improvements?'''<br>
The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device.
With a harmonized experience, logged-in desktop users can now access the capabilities shown in the image below.
[[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the "For you" and "...More" buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic). Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard in two groups ("Create new pages" and "Expand with new sections")-one for each activity.]]
[[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]]
'''Does this improvement change the current accessibility of this tool in this Wikipedia?'''<br>
The Content translation tool will still be in beta; therefore, only logged-in users who activated the tool from the [[en:wikipedia:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta features]] will continue to have access to the content translation tool. Also, if the tool is only available to a specific [[en:Wikipedia:User access levels|user group]], it will remain that way.
'''When do we plan to implement this improvement?'''<br>
We will implement it on your Wikipedia and others by 24th, March 2025.
'''What happens to the former dashboard after we implement the improvement?'''<br>
You can still access it in the tool for some time. We will remove it from all Wikipedias by May 2025, as maintaining it will no longer be productive.
'''Where can I test this improvement and report any issues before it is implemented in this Wiki?''' <br>
You can try the improved capabilities in the test wiki using this link: https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=es&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en#/ .
If you notice an issue related to the improved dashboard in the test wiki, please let us know in this thread and ping me, or report it in [https://phabricator.wikimedia.org/ Phabricator], adding these tags: <code>BUG REPORT</code> and <code>ContentTranslation</code>.
Please ask us any questions regarding this improvement in this thread. Thank you!
On behalf of the Language and Product Localization team.
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]</bdi> 07:23, 14 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_2&oldid=28390868 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2025-03-19|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. Гэты банэр заставацьмецца бачным да канца апэрацыі.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2025-03-19|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 02:15, 15 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=28307742 -->
== Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.
Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 05:04, 4 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук ==
CEE Hub представляет запись первого русскоязычного мероприятия — презентации с последующими вопросами и ответами на тему «Как искусственный интеллект может помочь вам в вашей жизни в Википедии?».
Встречи будут записываться, поэтому вы можете найти записи встреч здесь, код в скобках:
# [https://us06web.zoom.us/rec/share/DCFCOJUhPRkCyDIxyfv8BQdbxJnU7zTcqBeVY-k3JgrNJ_x7bCcLC1XApcNz03Jp.CHESvngt2SsZm9r_ Recording from the first event] <small>''(Passcode: h$BOin4?)''</small>
Следующее мероприятие — «'''Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?'''» Марьяна Пинчук, состоится в пятницу, 25 апреля, в 16:00 UTC, вы можете подписаться на уведомления '''[[:m:Event:Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук|здесь]]'''.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 14:47, 9 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Hub)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28516993 -->
== Be part of the next CEE Catch Up about Global Trends ==
Hi everyone,
We want to announce the ninth '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|CEE Catch Up]]''' session, which will be dedicated to the Foundation Annual Planning Workshop focused on [[diffblog:2025/03/04/global-trends-2025/|'''global trends that are affecting our movement''']]. The session will take place on 23<sup>rd</sup> of April 2025, 18:00-19:00 CEST (check your local time [https://zonestamp.toolforge.org/1745424000 here]).
Together (the CEE Communities and the Wikimedia Foundation staff) we will discuss the trends related to our projects, our readers and editors. We will explore how those trends show up in the CEE context and discuss what our projects need to address those trends, and how we can support them.
You will also have the opportunity to ask questions to the Wikimedia Foundation staff about the work being planned as part of the annual plan that runs from July 2025 to June 2026.
'''<u>''[[Wikimedia CEE Hub/Catch up|Join us at the Next CEE Catch up]]!''</u>'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 14 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Catch Up team)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28546550 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language!
The most active contesters will receive prizes.
If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
</div>
19:10, 16 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Hide on Rosé@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&oldid=28552112 -->
== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ("UCoC EG") and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:34, 17 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Sub-referencing: User testing ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
<small>''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''</small>
Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:
#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher.
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.
We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.
Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])</bdi> 18:03, 28 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=28628657 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- <section end="announcement-content" />
</div>
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 06:40, 29 красавіка 2025 (+03)</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! ==
''(Apologies for posting in English)''
Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them.
As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]].
After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki.
The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org.
If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]].
Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 18:08, 6 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28663781 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета? ==
CEE Hub представляет запись второго русскоязычного мероприятия, презентацию «Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?» Марьяны Пинчук.
* [https://us06web.zoom.us/rec/share/UGbl9nlJ9NOjdcLltBEmoXRXJZtgOs5amfcF9HekLlGEAXCvOapZxXJ3wDw7uYs1.fcr8ssFRW-tIoQeq Zoom]
* Passcode: hG@&.Y?6
Темы будущих мероприятий и запись предыдущей сесси можно найти здесь ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Russian language events|Russian language events]])
--[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:02, 7 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28675596 -->
== Забарона на тарашкевіцу ==
Лятаньне па сеціве можа быць цікавым. Вось і знойдзена мною. Было напісанае мною [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wy/be-tarask Вікіпадарожжаў]. Але яго хочуць выдаліць, бо тарашкевіца не адпавядае ISO 639. Гэта ня праўда. Той ІСО мае беларускую мову пад назваю '''be''', або '''bel'''. Выдаляюць таксама і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wb/be-tarask Вікікнігі] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wn/be-tarask Вікінавіны] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wq/be-tarask Вікіцытаты].
Запыт на выдаленьне можна чытаць [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Incubator:Requests_for_deletions тут].
[[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 19:50, 13 траўня 2025 (+03)
== <span lang="be" dir="ltr">Аб'яўлены конкурс кандыдатаў у Каардынацыйны камітэт па Універсальным кодэксе паводзін (ККУКП)</span> ==
<div lang="be" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Вынікі галасавання па кіраўніцтве па выкананні універсальнага кодэкса паводзін і Статуту Каардынацыйнага камітэта па Універсальным Кодэксе паводзін (ККУКП) [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|даступна на Meta-wiki]].
Цяпер вы можаце [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|падаць заяўку на працу ў ККУКП]] да 29 мая 2025 года ў 12:00 па Грынвічы. Інфармацыя аб [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|прымальнасці, працэсе і тэрмінах знаходзіцца на Мета-вікі]]. Галасаванне па кандыдатурах пачнецца 1 чэрвеня 2025 года і працягнецца два тыдні, завяршыўшыся 15 чэрвеня 2025 года ў 12:00 па Грынвічы.
Калі ў вас ёсць якія-небудзь пытанні, вы можаце задаць іх на [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|старонка абмеркавання выбараў]]. -- у супрацоўніцтве з ККУКП, </div><section end="announcement-content" />
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|гутаркі]])</bdi> 01:06, 16 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''
Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too.
We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.
You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 18:26, 22 траўня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28768453 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection & Call for Questions</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated
Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].
'''Call for Questions'''
In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]
Thank you!
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ
[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates
Best regards,
Victoria Doronina
Board Liaison to the Elections Committee
Governance Committee<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 06:07, 28 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone,
''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)''
The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''.
This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable.
The three main features of this extension are:
* '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki.
* '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''.
* '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions.
'''Note''': The extension comes with a new user right called '''"Event Organizer"''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment.
The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]])
If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout.
Thank you! <section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] ([[User talk:Udehb-WMF|гутаркі]]) 19:47, 29 траўня 2025 (+03)</bdi>
<!-- Message sent by User:Udehb-WMF@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Udehb-WMF/sandbox/deployment_audience&oldid=28803829 -->
== Vote now in the 2025 U4C Election ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}
Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].
Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:00, 14 чэрвеня 2025 (+03) </div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 -->
== Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее? ==
CEE Hub приглашет вас принять участие в семинаре в среду, 25 июня 2025 года, 16:00 UTC. '''Анна Продрому''', лауреат премии "Женщины в сфере технологий" по версии журнала FORBES 2023, сделает презентацию и ответит на вопросы на тему «'''ИИ: друг, враг или что-то среднее?'''». Регистрация открыта [[:m:Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее?|'''здесь''']]. --[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:17, 16 чэрвеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub_(Russian_events)&oldid=28871983 -->
== Трэба штосьці рабіць з чырвонай спасылкай на Абраны артыкул на Галоўнай ==
Праблема паўтраецца зноў і зноў... Трэьа неяк сыстэмна яе вырашыць. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 16:15, 17 чэрвеня 2025 (+03)
== <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>
Hello all,
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.
This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]
Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.
Best regards,
Abhishek Suryawanshi<br />
Chair of the Elections Committee
On behalf of the Elections Committee and Governance Committee
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.
[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:43, 17 чэрвеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 -->
d197dm88omqq55fg7waabohvtrcbhmt
2620497
2620494
2025-06-17T18:21:15Z
Ліцьвін
847
/* Трэба штосьці рабіць з чырвонай спасылкай на Абраны артыкул на Галоўнай */ артаграфія
2620497
wikitext
text/x-wiki
{{Вікіпэдыя:Мэню}}
{{Вікіпэдыя:Форум/Шапка}}<!-- НЕ ВЫДАЛЯЙЦЕ ГЭТЫ РАДОК, ПІШЫЦЕ ПАД ІМ. Не забывайцеся на == Загаловак == -->
== [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025|Віківясна-2025]] ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2025/Сьпіс]], падчас конкурсу стварылі 315 артыкулаў і 20 шаблёнаў, а таксама палепшылі 52 артыкулы. Найбольш артыкулаў у межах «Віківясны-2025» стварылі: [[Удзельнік:Ясамойла]] — 224, Удзельнік:W — 27 і [[Удзельнік:Dymitr]] — 16. Палепшылі найбольш: Dymitr — 24, Ясамойла — 15 і W — 4. Віншую з плённым удзелам! З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 15:15, 3 чэрвеня 2025 (UTC+3)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Прывітаначкі, зьбіраюся на [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025|Сустрэчу Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы-2025]], якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you|2024]] гаду у якасьці [https://www.youtube.com/watch?v=ezrH_uCGZNU выступоўцы].
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]])
: {{За}} калегу, асабліва з улікам магчымасьці паўторнага сумеснага падкасту на тэму Вікіпэдыі ([[:c:File:004 З Уладзімерам Русаковічам які стварыў 1740 артыкулаў у Вiкiпэдыi.opus]]) па выніках удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Грэцыі.—[[Удзельнік:W]] 12:15, 13 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:47, 13 траўня 2025 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2025 ==
Вітаю, каханенькія-родненькія! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2025, якая пройдзе 26—28 верасьня ў Грэцыі. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Registration|15 чэрвеня]] а 23:59 (UTC). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|2023]] гадох у якасьці выступоўцы, а таксама [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2025/Eligible affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 12:01, 12 траўня 2025 (UTC+3)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 16:58, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 18:42, 12 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:04, 13 траўня 2025 (+02)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Gabix|Gabix]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gabix|гутаркі]]) 14:46, 13 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу.--[[Удзельнік:Temra|Temra]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Temra|гутаркі]]) 21:31, 14 траўня 2025 (+03)
: {{За}} заяўку [[Удзельнік:W|ўдзельніка:W]] на Вікісустрэчу. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:33, 15 траўня 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай - трэба паправіць ==
Адсутнічае абраны артыкул на галоўнай. Спрабаваў рэдагаваць шаблён, але нешта не атрымоўваецца. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 11:42, 3 траўня 2025 (+03)
: А які артыкул трэба адлюстраваць? Я бачу [[Вуліца Карла Маркса (Менск)]]. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 14:54, 3 траўня 2025 (+03)
== Kazimier Lachnovič ==
Удзельнік Kazimier Lachnovič адсутнічае з вечара 12 сакавіка - тады былі зроблены апошнія праўкі ў вікі. Ягоны тэлеграм-акаўнт быў анлайн даўно. Ёсць падставы меркаваць, што ён мог арыштаваны па палітычнай справе, што, на жаль, далёка не навіна для беларускіх вікіпедыстаў (яго сапраўднае імя невядомае, каб праверыць гэтую здагадку). У такім разе яго акаўнт, які мае сцягі адміністратара і бюракрата, можа быць скампраметаваны і выкарыстоўвацца для патрэбаў сілавікоў. Не ведаю ці ёсць у раздзеле артыкулы са схаваным унёскам удзельнікаў, але з яго акаўнта такія былі б бачныя. Калі нехта валодае інфармацыяй, што вікіпедыст адстутнічае па іншай прычыне, не звязанай з палітычным пераследам, прашу паведаміць. --[[Спэцыяльныя:Унёсак/2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04|2A00:1EB8:C05F:CE46:3D87:F8D4:673C:4A04]] 13:57, 6 красавіка 2025 (+03)
: А 17 красавіка таксама зьнікла адміністратарка Вікіпэдыі на наркамаўцы [[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]], спадарыня Вольга. Пра гэта ўжо ў [https://spring96.org/be/news/117810 навінах].<br>Правы трэба як мага хутчэй зьняць. КДБ ужо й так маглі спампаваць усю інфу, але лепш не даваць ім яшчэ больш часу ды ідэй. Напісаў адпаведны [[Вікіпэдыя:Запыты_да_адміністратараў#Kazimier_Lachnovič_-_пазбаўленьне_правоў_зьніклага|запыт]]. <small>Гл. таксама [[:ru:Википедия:Форум/Новости#Пропажа_администраторов_белвики|абмеркаваньне на расейскай]].</small> [[Удзельнік:Shabe|Shabe]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Shabe|гутаркі]]) 15:43, 22 красавіка 2025 (+03)
== JavaScript гаджэт [[Удзельнік:Ssvb/Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005|«Падсьветка памылак артаграфіі паводле БКП-2005»]] ==
Вітаю! Можа каго зацікавіць такая альтэрнатыва/дадатак да сцэнара [[Вікіпэдыя:Тарашкевізатар]] і звычайнага спэлчэкера. Гэта аналяг таго, што я трохі раней зрабіў для Вікікрыніц, але там асноўны фокус на падсьветку дэфектаў OCR, таму прызначэньне рознае. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 03:55, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю. Падлучыў, карысная рэч. Шчыра дзякую! Ад сябе хіба дадам, што дзеля апрацоўваньня вялікіх памерам артыкулаў варта павялічыць timeout, як на [[Удзельнік:Ssvb/common.js]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:32, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Наконт timeout. Старонкі вялікага памеру значна замаруджваюць працу сынтаксычнай падсьветкі і гэта робіць рэдагаваньне некамфортным (кампутар ледзь варушыцца і рэагуе на націск клявішаў зь відавочнай затрымкай). Для тых, хто мае справы з такімі артыкуламі, можна параіць рэдагаваць асобныя ізаляваныя сэкцыі такіх артыкулаў, калі ёсьць такая магчымасьць. Гэтыя парады можна дадаць у паведамленьне аб аўтаматычнай дэактывацыі падсьветкі. І таксама ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:39, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::Так, назіраю такі эфэкт лёгкага замаруджваньня, але мне ня надта перашкаджае. Мабыць, было б карысна дадаць гэтыя падрабязнасьці ў дакумэнтацыю. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! Вельмі карысны гаджэт, вялікі вам дзякуй. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 16:24, 4 сакавіка 2025 (+03)
: Было б добра, каб нехта, хто мае правы, зрабіў яго даступным для ўсіх праз [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|мэню гаджэтаў]]. Паводле прыкладу таго, што ўжо [[MediaWiki:Gadgets-definition|маецца]]. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 17:47, 4 сакавіка 2025 (+03)
::Гэта сапраўды было б добра. Але пакуль што, калі ласка, пішыце пра любыя заўважаныя хібы і недахопы. Я ўжо бачу праблемы з абрэвіятурамі і зь некаторымі прыназоўнікамі. Паспрабую гэта выправіць у хуткім часе. Таксама было б вельмі добра знайсьці нейкую тэхнічную магчымасьць дадаць слоўнік значна большага памеру. Ёсьць у мяне адна даволі авантурная ідэя паспрабаваць запхнуць увесь слоўнік на 700 тысяч розных форм словаў у [[w:be:Бінарны_файл|бінарным фармаце]] ў адмыслова створаны графічны файл PNG і чытаць гэтую інфармацыю са сцэнара JavaScript для вызначэньня націскаў словаў. Ня ведаю, ці атрымаецца з гэтага што, але паспрабаваць варта. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 17:56, 7 сакавіка 2025 (+03)
::: Дарэчы, у Нашай Ніве ўчора зьявіўся [https://nashaniva.com/363210 артыкул якраз пра be-tarask Вікіпэдыю] з рознай крытыкай, дзе адным зь недахопаў абвяшчаюць: ''«Не зразумела, дзе і як правяраць гэтыя словы, бо праграм па праверцы правапісу таксама няшмат. Чалавеку, які скончыў беларускую школу, цяжка адаптавацца да яго. Тарашкевіца — гэта не проста мяккія знакі паміж «н», яна мае больш складаныя правілы, якія даводзіцца вучыць з нуля.»''
::: Спадзяюся, што гаджэт сынтаксычнай падсьветкі разам са спэлчэкерам якраз гэтую праблему амаль цалкам вырашае. Што тычыцца спэлчэкера, то [[Дапамога:Зьмест]] спасылаецца на мёртвы «Добрапіс» і на нейкі мёртвы спэлчэкер для Mozilla Firefox. Якім спэлчэкерам для клясычнага правапісу сёньня карыстаецца шаноўнае спадарства? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 18:43, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::: Вельмі шкада, што Добрапіс больш не працуе. Замены яму фактычна ня маем, на жаль. Асабіста я звычайна правяраю ўласныя тэксты вачыма. Калі ўжо існуе тэкст на нейкай мове, то карыстаюся гугл-перакладнікам + тарашкевізатарам ад GooseOb + праверка вачыма. Таму створаны вамі гаджэт — гэта напраўду вельмі карысная і патрэбная рэч, якая значна паляпшае якасьць тэкстаў. Што да прапановы яго даданьня ў мэню гаджэтаў, то калі хто напіша патрэбныя радкі коду, то ахвотна дадам іх на [[MediaWiki:Gadgets-definition]], бо маю патрэбныя правы (на жаль, сам я ня надта абазнаны ў JavaScript, таму наўрад ці змагу даць рады коду). Што да далейшага разьвіцьця, то так, з улікам браку спэлчэкераў, гэта было б цудоўна. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:09, 7 сакавіка 2025 (+03)
:::::Паводле інфармацыі з артыкулу [[Добрапіс]], там было ''больш за 1,5 мільёна словаў і славаформаў афіцыйным правапісам і 1,2 мільёны клясычным''. Няўжо цяпер гэты слоўнік страчаны назаўжды і нідзе не засталося ніводнай копіі? Яго, як я разумею, склаў [[Зьміцер Саўка]], прафэсійны лінгвіст.
:::::Стары спэлчэкер для Mozilla Firefox можна знайсьці на [http://web.archive.org/web/20181018223030if_/https://addons.cdn.mozilla.net/user-media/addons/_attachments/200750/belarusian_spellchecking_dictionary_taraskievica_orthography_and_acinka-0.2.1-tb+sm+fx.xpi?filehash=sha256:04faab200e34eee68495ec80976c81581be184a02a1355f7318c0fb1f090d044 archive.org], гэты слоўнік зрабіў @[[Удзельнік:Zedlik|Zedlik]] са сьпісу словаў, які сабраў Віталь Хілько і [[Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны|ТБМ]].
:::::На Вікікрыніцах ёсьць ужо напалову алічбаваны [[s:be:Індэкс:Расійска-беларускі_слоўнік_(1928).pdf|Расійска-беларускі слоўнік]] 1928 года. Там можна знайсьці словы і іх націскі.
:::::На verbum.by ёсьць [https://verbum.by/abs Ангельска-беларускі слоўнік] В. Пашкевіч 2006 года. Там можна знайсьці словы, націскі, а таксама канчаткі -а/-y для роднага склону назоўнікаў.
:::::На github ёсьць новы спэлчэкер https://github.com/375gnu/spell-be-tarask, які летась зрабіў 375gnu (Глеб Валошка).
:::::Я магу паспрабаваць параўнаць інфармацыю з гэтых слоўнікаў, каб знайсьці магчымыя адрозьненьні. Але што з гэтым усім потым рабіць? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 13:27, 8 сакавіка 2025 (+03)
::::::Наконт артаграфічнай базы Белсату, магчыма, варта паспрабаваць зьвярнуцца ў сам Белсат (belsat.sekretariat@tvp.pl) або/і да рэдактараў яго сайту (web@belsat.eu)? Бо складаньне новай артаграфічнай базы — гэта тытанічная праца. Дарэчы, наколькі я разумею, засталася база спэлчэкеру для Mozilla Firefox: можа яе неяк можна скарыстаць (хоць белсатаўская база, вядома, была б лепшай, але яна можа ахоўвацца аўтарскімі правамі)? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 20:38, 8 сакавіка 2025 (+03)
Дадаў у [[Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-gadgets|агульнае мэню гаджэтаў]], здаецца працуе.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 12 сакавіка 2025 (+03)
:Дзякую. Дасылаць інфармацыю аб хібах і прапановы можна на старонцы абмеркаваньня [[MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005]], каб не засьмечваць форум. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 12:05, 13 сакавіка 2025 (+03)
::@[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] Нешта яно насамрэч не зусім добра працуе праз інтэграцыю з "Наладамі". Няслушны правапіс сапраўды падсьвечвае. Але старая падсьветка чамусьці застаецца і пасьля рэдагаваньня тэксту. Таксама ў кансолі браўзэра я бачу вось такія паведамленьні:
::'''Uncaught TypeError: syntaxHighlighterConfig.voidTags is undefined<br>
::'''highlightBlock ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2149'''<br>
::'''highlightSyntax ext.gadget.SyntaxHighlighterBKP2005-script-0.js:2311'''<br>
::Загрузка таго ж самага сцэнару <code>mw.loader.load('//be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-SyntaxHighlighterBKP2005.js&action=raw&ctype=text/javascript');</code> праз [[Special:MyPage/common.js|common.js]] працуе без праблем і ніякіх памылак у кансолі браўзэра няма. Я параўнаў код. Ён аднолькавы. Таму, відаць, нешта адрозьніваецца ў нейкай іншай канфігурацыі? --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 20:09, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::Мяркую, адначасовае падключэньне і праз агульнае мэню гаджэтаў і праз свой common.js можа ствараць праблемы. Змяненьне ўласнага common.js можа спрацаваць не адразу, а празь некалькі хвілінаў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:20, 16 сакавіка 2025 (+03)
::::Чаканьне не дапамагло. Вось на [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81_%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B&oldid=2608296 на гэтай старонцы] ёсьць дзьве памылкі: "Змест" і "аднак ў". У мяне інтэграцыя праз "налады" падсьвечвае іх чырвоным, але чырвоная падсьветка не зьнікае і пасьля іх выпраўленьня. Ці бачыць такую-ж праблему хто-небудзь яшчэ?
::::Я мяркую, што там могуць быць больш жорсткія налады і нейкія не зусім прыгожыя фрагмэнты JavaScript могуць інтэрпрэтавацца як "памылкі", а не "папярэджаньні". Але ж браўзэр скардзіцца на арыгінальны код з [[mw:User:Remember_the_dot/Syntax_highlighter]], а не на мае зьмены. І гэты гаджэт выкарыстоўваецца і на іншых вікі. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 21:08, 16 сакавіка 2025 (+03)
:::::Знайшоў прычыну: у маім config.js была канфігурацыя таймаўту. Я яе [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Удзельнік:Ssvb/common.js&curid=294480&diff=2608324&oldid=2608323 выдаліў са свайго конфігу] і ўсё запрацавала нармальна з вікіпэдыйным гаджэтам з наладаў. Цяпер толькі засталося зразумець, чаму паводзіны і рэакцыя на гэтую канфігурацыю адрозьніваецца. У любым выпадку добра, што іншыя людзі такой праблемы ня маюць. --[[Удзельнік:Ssvb|Ssvb]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ssvb|гутаркі]]) 22:24, 16 сакавіка 2025 (+03)
== Абраны артыкул на галоўнай ==
Прывітаньне. На галоўнай старонцы няма абранага артыкулу месяца, ёсьць мёртвая спасылка. Трэба нешта зрабіць! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:11, 2 сакавіка 2025 (+03)
: Выправіў. Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:17, 2 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй! Хацеў яшчэ спытацца, артыкулы на галоўнай ставяцца па нейкай чарзе ці ў адвольным парадку? --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 14:42, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Паводле чаргі згодна зь [[Вікіпэдыя:Сьпіс абраных артыкулаў|сьпісам]] (гл. слупок «месяцы на галоўнай старонцы»), наступны ў чарзе — [[Тэрарыстычны акт у менскім мэтро]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 14:58, 2 сакавіка 2025 (+03)
::: Ізноў тая ж самая праблема --[[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 20:21, 2 красавіка 2025 (+03)
== Адміністратары ==
Я вырашыў заблякаваць на паўгады адміністратара Kazimier Lachnovič за рэгулярнае запужваньне іншых удзельнікаў. Таксама лічу мэтазгодным правесьці канфірмацыю ўсіх дзейных адміністратараў, для чаго стварыў тэмы ў разьдзеле [[Вікіпэдыя:Адміністратары#Пазбаўленьне статусу]]. Заклікаю ўдзельнікаў, якія лічаць сабе дастаткова дасьведчанымі і адказнымі, падаць заяўкі на статус адміністратара, каб на конкурснай аснове і ў адкрытым абмеркаваньні вызначыць, якіх прынцыпаў хоча прытрымлівацца супольнасьць гэтага разьдзелу.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 10:47, 6 лютага 2025 (+03)
:Ці можна яшчэ скасаваць нядаўнія блякаваньні ўдзельнікаў, якія днямі рабіў спадар Kazimier Lachnovič? Маю на ўвазе спадара @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]? <span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 11:29, 6 лютага 2025 (+03)
: Падтрымліваю запыт на раблякаваньне сп. @[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:35, 6 лютага 2025 (+03)
== Перасталі адлюстроўвацца значкі-пазнакі пра абраныя і добрыя артыкулы Беларускай Вікіпэдыі ў іншых моўных разьдзелах ==
Ужо некалькі месяцаў у іншых моўных разьдзелах не адлюстроўваюцца значкі-пазнакі насупраць моўнай вэрсіі «Беларуская (тарашкевіца)», калі пэўны артыкул лічыцца ў нас абраным або добрым. Магчыма, хтосьці ведае, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:20, 19 верасьня 2024 (+03)
==Даследванне супольнасці==
Прывітанне,
Ладжу даслеванне з мэтай вывучэння магчымых кропак развіцця беларускай Вікімедыя супольнасці, як у Беларусі, так і па-за межамі.
Прашу [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z прыняць удзел] у даследванні!
Само даслежванне ананімнае і вынікі складаюцца на маім сэрверы. Вынікі даследвання могуць быць расшараны прыватна пры запаўненні поля кантакт, на які можна будзе даслаць гэтыя вынікі, а таксама пры ўважлівым запаўненні адказаў на прапанаваныя [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z ў анкеце пытанні].
Гэта даследванне можа адбывацца некалькімі спосабамі.
# мы правядзем размову анлайн і даследчык запаўняе вашы адповяды,
# ці можна запаўніць [https://next.falanster.info/index.php/apps/forms/s/pjamBY3ckbq6iQrnQJTWem2z гэту анкету] наўпрост.
Запаўненне анкеты можа заняць 20-30 хвілін часу. Калі ласка, прысвяціце гэты час з максімальнай канцэнтраванасцю.
Я адказны за даследванне карыстач [[User:Mr. Zabej|Mr. Zabej]], таму калі зацікаўлены ў дзейнасным боку супольнасці, [https://www.facebook.com/mikhail.volczak пішыце мне].
--[[Удзельнік:Mr. Zabej|Mr. Zabej]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Mr. Zabej|гутаркі]]) 20:25, 7 жніўня 2024 (+03)
== Не працуе скрыпт ==
Нешта ў мяне сёньня зьнікла зялёная панэль пад кароткім апісаньнем зьменаў пры рэдагаваньні артыкулаў. У ёй былі карысныя функцыі даданьня кароткага тэксту зьменаў. Цяпер у панэлі распрацоўніка браўзэра ў кансолі бачу памылку ''Unexpected } on line 329''. Пэўна трэба спраўдзіць зьмены ў скрыптах, якія надаўна рэдагаваліся. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:10, 1 жніўня 2024 (+03)
:Дзякуй, паправіў. [[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 21:57, 1 жніўня 2024 (+03)
== Выбары дадатковых адміністратараў ==
Як паказала гісторыя артыкула [[Таліца]], цяперашнім адміністратарам патрабуецца дапамога, бо яны не пасьпяваюць адсочваць відавочны вандалізм, таму прапаную ўдзельнікам {{У|Taravyvan Adijene}}, {{У|Dymitr}}, {{У|097ллл}}, {{У|Jarash}} (а таксама усім іншым, хто адчувае сябе гатовым) адказаць ці згодныя яны на вылучэньне сваіх кандыдатураў на пасаду адміністратараў, каб можна было пачаць фармальны працэс выбараў. Таксама прапаную тое ж самае зрабіць {{У|Artsiom91}} як дасьведчанаму прадстаўніку іншай вікі, але пры гэтым дастаткова актыўнаму тут. --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 12:10, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Ня супраць абраньня ўдзельнікаў, якія не адзначыліся неадэкватнымі паводзінамі і выказваньнямі, і пагатоў ня мелі за падобныя паводзіны блякаваньняў. Што да закідаў у праглядзе апошніх зьменаў, то існуе [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]] і старонкі гутарак адміністратараў, куды патэнцыйныя кандыдаты маглі зьвярнуцца, каб прадэманстраваць прынамсі сваю зацікаўленасьць у падобных дзеяньнях. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пагаджуся толькі ў тым выпадку, калі сьпярша з пасадаў будуць зьнятыя цяперашнія парушальнікі правілаў. Як паказвае [[ВП:А#Удзельнік:W|практыка]], абраньне новых адмінаў забароненае, бо гэта не падабаецца галоўнаму парушальніку.
: Калі будзе распачатая [[ВП:ДЭАДМІН|працэдура адхіленьня парушальнікаў ад пасады]], з гатоўнасьцю падтрымаю.
: А найперш прапаную {{У|Red Winged Duck}} самому вылучацца на адміністратара, паколькі ўжо маеце цудоўны досьвед працы на пасадзе. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 12:41, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Я ня супраць абраньня новых адміністратараў. Дзякую за прапанову, аднак сябе вылучаць ня буду, бо ў найбліжэйшай будучыні не змагу рэгулярна заходзіць на Вікіпэдыю. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 14:28, 6 ліпеня 2024 (+03)
: Пакуль нават не разважаў наконт таго, каб стаць адміністратарам. Аднак, падтрымаю вылучэньне новых адміністратараў, напрыклад таго ж {{У|Red Winged Duck}}, бо бачыў як шмат ён рабіў калі быў у нашым разьдзеле. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 22:30, 6 ліпеня 2024 (+03)
:: Дарэчы, асабіста я ня маю і ніколі ня меў ані нейкіх прэтэнзіяў да {{У|Red Winged Duck}}, ані канфліктаў зь ім, і ўрэшце, не галасаваў за пазбаўленьне яго адміністратарскіх паўнамоцтваў. Але мне вельмі не падабаўся канфлікт паміж ім і ўдзельнікам {{У|Ліцьвін}}. Калі той канфлікт застаўся ў мінулым і абодва бакі гатовыя да канструктыўнай супрацы, то мяркую, што ўдзельнік — з улікам вялікага досьведу працы і абазнанасьці ў тэхнічных пытаньнях (гэта тое, чаго нам, сапраўды, цяпер вельмі бракуе) — быў бы, на маю думку, добрай кандыдатурай на наданьне (вяртаньне) сьцяга. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:35, 6 ліпеня 2024 (+03)
Як няма іншых ахвотных, па дасягненьні дастатковай колькасьці рэдагаваньняў буду выстаўляць сваю кандыдатуру.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 17:27, 10 ліпеня 2024 (+03)
: Дарэчы, неаднойчы дапамагалі ў тэхнічных пляне. Добрая тэхнічная абазнанасьць і гатоўнасьць дапамагасьць, безумоўна, на карысьць вашай кандыдатуры. З улікам таго, што значна большы ваш унёсак прыпадае на наркамаўскі разьдзел, хацеў бы ўдакладніць наступны момант: як вы ставіцеся да [https://www.facebook.com/uladzislau.czachowicz/posts/pfbid02wX2AEBMwVCdY9dpBJTEe5fEMjTXT1VppDMqi5i62kcV2RjKQ92bJtiPZtk2pfW1ql?locale=be_BY выказваньня ў публічнай прасторы] ад 15 сакавіка 2024 году аднаго з адміністаратараў наркамаўскага разьдзелу (якое ўпадабала іншы адміністатар гэта ж разьдзелу) пра Беларускую Вікіпэдыю: «''Раней стаўленне было да іх як да годных канкурэнтаў, на сёння - як да маргінальнай памыйкі''», сьледам за якім 24 чэрвеня 2024 году былі іншыя правакацыйныя дзеяньні, у тым ліку патрабаваньне пакараць за ўжываньне датычна яго дзейнасьці адмоўна афарбаванай лексыкі? Зрэшты, гэтае пытаньне ёсьць актуальным толькі ў тым выпадку, калі па атрыманьні сьцяга адміністаратара вы зьбіраецеся пачаць браць удзел у разьвязаньні падобных канфліктавых сытуацыяў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 13:10, 11 ліпеня 2024 (+03)
:: Не зацікаўлены ў падобнай тэматыцы. Канфлікты ж мусяць разьвязвацца найперш лякальным кансэнсусам зацікаўленых асобаў, таму як адміністратар маю намер толькі браць старонкі пад часовую абарону пры наяўнасьці войнаў правак. Сваю ролю хутчэй бачу як [[Special:diff/2088533|сабакі]] для выкананьня марудных тэхнічных дзеяньняў, таксама рэдагаваньне складаных тэхнічных старонак пры неабходнасьці.--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 13:21, 11 ліпеня 2024 (+03)
[[Спэцыяльныя:Diff/2526730|Выставіў сваю кандыдатуру]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 20:19, 17 ліпеня 2024 (+03)
== Алёхна Дайліда ==
Ці лічыць супольнасць нармальным, што ў раздзеле [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0/%D0%9F%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D1%96_%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_(2019)&limit=2000 масава] ствараюцца артыкулы, для якіх асноўнай крыніцай з'яўляецца маргінальная крыніца "Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі" нейкага Алёхны Дайліды? Патлумачу: Алёхна Дайліда - ананімны аўтар, ніякіх навуковых публікацый у рэцэнзаваных часопісах пад гэтым псеўданімам не знойдзена. Ва ўласнай кнізе ён прадстаўлены як "бакалаўр гуманітарных навук" (нават не магістр, звычайны выпускнік універа). Кніга гэта "аўтарскае выданне", то бок самвыдат, хаця падазраю, што яна ніколі не публікавалася і існуе выключна ў электронным варыянце на сайце knihi.com. Ніякага коду ISBN, зразумела, у яе няма. Ніхто ў навуковых публікацыях так і не спаслаўся на гэтае "аўтарскае выданне", "выдадзенае" ў 2019 годзе. І вось на падставе гэтай крыніцы ў раздзеле створана ўжо больш за 1,5 тысячы тэндэнцыйных артыкулаў пра імёны літвінаў, уся сутнасць якіх зводзіцца да адмаўлення балцкага складніку ў гісторыі ВКЛ. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 11:39, 24 чэрвеня 2024 (+03)
: Першае, праца пана Дайліды мае рэцэнзію [[Сяргей Тарасаў|Сяргея Тарасава]] (што, дарэчы, адзначаецца ў бібліяграфіі). Другое, пан Дайліда мае профільную адукацыю (той жа [[Уладзімер Аляксеевіч Арлоў|Ўладзімер Арлоў]] лічыцца вартым даверу гісторыкам, хоць таксама фактычна толькі скончыў бакаляўрыят). Трэцяе, у артыкуле [[Імёны ліцьвінаў]] спасылкі на поўнае або частковае адмаўленьне летувіскай шавіністычнай гіпотэзы пра летувіскае (эўфэмізм для даверлівых беларусаў — «балтское») паходжаньне імёнаў ліцьвінаў даюцца таксама на [[Аляксандар Бразгуноў|Аляксандра Бразгунова]], [[Раймонд Шмітляйн|Раймонда Шмітляйна]], [[Альфрэд Зэн|Альфрэда Зэна]], [[Павал Урбан|Паўла Урбана]] ды іншых — як і ў артыкулах пра самі імёны. Увогуле, няма ніводнага артыкула, дзе б у якасьці адзінай крыніцы выкарыстоўвалася б толькі публікацыя пана Дайліды. З улікам падобнай хлусьні і паклёпа дазволю сабе абгрунтаваныя сумневы ў добрых намерах спадара-аматара (а)маральнага прыстасаванства (па ўсіх падзеях апошніх гадоў працягваць пісаць у разьдзел расейскім акупацыйным, т.б. разбуральным для беларускай мовы і нацыяльнай ідэнтычнасьці моўным стандартам нават зьехаўшы па-за кантраляваную расеяй тэрыторыю — гэта, лічу, індыкатар поўнай маральнай і інтэлектуальнай дэградацыі). Зрэшты, такая заклапочанасьць з боку нібы беларуса «адмаўленьнем летувіскага складніка ў гісторыі ВКЛ» можа сьведчыць хіба пра намёк атрыманьня (або не атрыманьня) летувіскага ВНЖ (хутчэй за ўсё неафіцыйны, але ад сур'ёзных грамадзянаў адпаведнай краіны), т.б. маральная наркамаўская прастытуцыя, відаць, выходзіць на новы ўзровень, што спадар урэшце і прадэманстраваў. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:23, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Рэцэнзія археолага на філалагічнае даследаванне "бакалаўра гуманітарных навук" толькі пацвярджае сумніўнасць крыніцы. Маё пытанне не тычыцца Бразгунова, Шмітлайна, Зэна ці Урбана, а канкрэтнага персанажа і ягонай кніжкі. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
:: Ну а цяпер яшчэ лічу вартым спытаць у Казіміра Ляхновіча за адкрытыя абразы. --[[Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў|Чаховіч Уладзіслаў]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Чаховіч Уладзіслаў|гутаркі]]) 13:16, 24 чэрвеня 2024 (+03)
* Сьпярша выдаліў, але бачу, што магчыма, патрабуецца разгорнутае тлумачэньне, чаму маю падставы разглядаць дзеяньні ўдзельніка як правакацыйны тролінг:
*: Удзельнік заблытаўся з уласнымі закідамі: сьпярша былі сьцьверджаньні пра спасыланьне на публікацыю "ананіма" бяз профільнай адукацыі, брак рэцэнзаваньня і грунтаваньне тысячы артыкулаў адно на адпаведнай крыніцы, але па атрыманьні адказу, што гэта ўсё няпраўда, выявіліся ўжо "ня той" аўтарытэтны рэцэнзэнт (які б вядома, ня даў станоўчай рэцэнзіі на публікацыю ананіма бяз профільнай адукацыі) і прэтэнзіі, увогуле, да спасыланьня на адпаведную крыніцу з дэклярацыяй браку пытаньняў да іншых аўтараў, у публікацыях якіх сьцьвярджаецца тое ж самае. Дадам хіба, што на памянёную публікацыю пана Дайліды, напрыклад, неаднаразова спасылаецца гісторык [[Леанід Лаўрэш]] у [[Лідзкі летапісец|Лідзкім летапісцы]] (№ 94, 2021, С. 36).
*: За шмат гадоў працы ў наркамаўскім разьдзеле пры даволі мізэрным унёску тут (з [[Абмеркаваньне:Царква Дабравешчаньня Багародзіцы (Віцебск)|падобнымі правакацыйнымі допісамі]]) удзельнік, увогуле, апошнія тры гады старанна ігнараваў хоць якое рэдагаваньне Беларускай Вікіпэдыі, але раптам у ім прачнулася дзейная прынцыповасьць, якая старанна маўчала ў выпадку [[:en:Talk:Pahonia|дыскрымінацыі летувіскімі шавіністамі беларусаў на Ангельскай Вікіпэдыі]], [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič/Спрыяньне расейскаму этнацыду беларусаў на Вікісховішчы|дыскрымінацыі беларусаў на Вікісховішча з боку летувіскіх і расейскіх шавіністаў]], віруснага даданьня ў наркамаўскі моўны разьдзел летувіскіх этымалёгіяў назваў беларускіх паселішчаў часта без спасылак на хоць-якія крыніцы (напрыклад, [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571063], [https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0&diff=prev&oldid=4571043] ды шматлікія іншыя). Не гавару ўжо пра тое, што ўдзельнік пры нагодзе не адмаўляў свайго варожага стаўленьня да Беларускай Вікіпэдыі [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D0%B4%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%9E/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%9E_5&diff=prev&oldid=1695938]. На жаль, не магу знайсьці тлумачэньняў падобнай выбарковасьці ў паводзінах удзельніка, якія б дазвалі меркаваць пра яго добрыя намеры.
*: Што да нэгатыўных характарыстак дзейнасьці ўдзельніка, то праўда, як вядома, надта вочы коле і эмацыйная афарбоўку ніяк не зьмяняе існасьці. Падставы для агучаных характыстак падаў вышэй.
*: --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 17:12, 25 чэрвеня 2024 (+03)
== Акторкі порна зь Беларусі ==
Шаноўныя ўдзельніцы і ўдзельнікі прашу адказаць на дзеяньні бюракрата. Былі выдаленыя старонкі [[Вэнэра Максіма]], [[Галя Эн]] і
* [[Крыстэль А]]
* [[Мая Дарк]]
* [[Мэдысан Ляш]]
* [[Сафі Джэм]].
Першыя дзьве здаецца трэба пакінуць, бо яны маюць старонкі на [https://www.iafd.com/person.rme/id=cfb1eb30-5927-4499-8452-e07dbb6a2f35 Галя Эн], [https://www.imdb.com/name/nm11587235/ Галя Эн], [https://www.iafd.com/person.rme/id=a3d79b49-51d7-40f6-a0ee-f1170a0da855 Вэнэра Максіма], [https://www.imdb.com/name/nm11050574/ Вэнэра Максіма]. На [https://www.instagram.com/venera_maxima/ Вэнэра Максіма] мае тысячы пасьлядоўнікаў. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 17:23, 21 чэрвеня 2024 (+03)
: Абгрунтаваньне даецца ў камэнтарох да выдаленьня — [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў]]: такога крытэру, як колькасьць віртуальных падпісантаў, там няма. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 18:00, 21 чэрвеня 2024 (+03)
:: На жаль, тут даўно няма з кім спрачацца і дыспутаваць, бо правіла дыктуе адзін чалавек. --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 21:24, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::: А вы асабіста дзесьці нармальна дыскутавалі ці адно дэструктыўна імітавалі-лямантавалі ігнаруючы дзейныя правілы? На тэму штосьці сказаць можаце: ці лічыце нармальным рабіць зь Беларускай Вікіпэдыі каталёг порнаакторак «''беларускага паходжаньня''» насуперак [[Вікіпэдыя:Значнасьць#Агульны крытэр значнасьці]]: «''Асобы лічацца значнымі, калі яны неаднаразова згадваюцца ў розных апублікаваных надзейных другасных крыніцах, незалежных адна ад аднае і ад самога суб’екту''». --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:28, 21 чэрвеня 2024 (+03)
::::Зразумела, я ніколі нармальна не дыспутаваў тут за свае 19 год працы на вікіпэдыі. І ўпершыню сустрэўся з такімі дыскусіямі, калі некалькі галасаваньняў удзельнікаў суполкі выкідаецца ў сьмецьцевы кошык адным чалавекам, абраным відаць навечна :) [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 02:30, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::::: На жаль, не магу знайсьці нейкага іншага тлумачэньня, апроч пэўных праблем з інтэлектам, калі асоба ўсё ніяк ня можа зразумець, што паводле дзейных ва ўсіх больш-менш сур'ёзных разьдзелах правілаў Вікіпэдыі (што неаднаразова цытавалася і тлумачылася), галасаваньні кшталту «за» / «супраць» і нармальныя дыскусіі — гэта розныя рэчы. У кожным разе, ня маю абавязку трываць падобныя атакі, таму раблю папярэджваньне: не аргумэнтаваны (з ігнараваньнем дзейных правілаў, т.б. не канструктыўная крытыка) лямант стварае ў праекце таксычную атмасфэру, таму можа і будзе далей разглядацца як дэструктыўныя паводзіны. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
: На самой справе вызначыць значнасьць адносна «новых» порнаакторак — гэта ня так проста. Я прапаную ўнесьці асобныя дапаўненьні ў рэкамэндацыю [[Вікіпэдыя:Значнасьць асобаў#Дадатковыя крытэры]] (падразьдзел «Творчыя прафэсіі»). Я вядома разумею, што прафэсія порнаакторкі — гэта спэцыфічная прафэсія і таму, хутчэй за ўсё, знойдзецца шмат тых, хто скажа, што гэта аніякая ня творчасьць, таму для порнаакторак можна стварыць зусім асобны падразьдзел з сваімі крытэрамі значнасьці. Прабачце, але ў мяне зараз няма часу дасканала фармуляваць гэтыя крытэры. Але я думаю, што тамака павінны абавязкова прысутнічаць такія крытэры як: 1) наяўнасьць асобнай старонкі на сайтах imdb.com і г.д.; 2) абавязковая мінімальная колькасьць фільмаў, у якіх акторка ўдзельнічала; 3) наяўнасьць спэцыяльных прафэсійных узнагародаў і г.д. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 10:21, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::З улікам таго, што [[IMDb]] — гэта фактычна тая ж Вікіпэдыя («''база зьвестак у значнай ступені запаўняецца добраахвотнікамі, што ў некаторай ступені падобна да вікі-канцэпцыі''»), то гэты сайт наўрад ці можа выступаць як крытэр значнасьці асобы (не выконваецца патрабаваньне незалежнасьці ад самога суб'екту). Колькасьць «фільмаў» (з улікам нескладанасьці іх здыманьня) таксама наўрад ці варта браць пад увагу. Узнагароды — тут, мабыць, пагаджуся. Зрэшты, пра значныя ўзнагароды хутчэй за ўсё будуць неаднаразовыя навіны-паведамленьні ў вартых даверу крыніцах — мэдыях, што дазваляе ўжываць агульны крытэр. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 11:41, 22 чэрвеня 2024 (+03)
::: Я дасканала не вывучаў гэтае пытаньне. Таму і ня ведаў асаблівасьці IMDb. Пры гэтым мабыць усё ж існуюць аўтэрытэтныя сайты па гэтай тэме. На іх рэсурсы і трэба арыентавацца. --[[Удзельнік:Ліцьвін|Ліцьвін]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ліцьвін|гутаркі]]) 12:18, 22 чэрвеня 2024 (+03)
:::: На маю думку, тут ня варта залішне ўскладняць: асоба асьвятляецца ў мэдыях — значыць, ёсьць значнасьць. Калі ў буйных моўных разьдзелах існуюць нейкія асобныя крытэры для гэтай катэгорыі асобаў, то зацікаўленаму ўдзельніку варта іх адшукаць і падаць тут. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 22:50, 22 чэрвеня 2024 (+03)
== Алесандра/Алехандра ==
Мяркую, што трэба італьянскія і гішпанскія імёны Алесандра і Алехандра перадаваць без пераходу '''е''' ў '''я'''. Кіруюся правілам БКП 2:4 ''У словах іншамоўнага паходжаньня е ў першым складзе перад націскам, як правіла, захоўваецца: балеры́на, лега́льны, леге́нда, лексы́чны, лему́р, лета́льны, маеста́т, піетэ́т, фэеры́чны; Ела́буга, Палесты́на.'' Як прыклад у нас ужо існуе [[Алесандра Вольта]], гэтак і на Свабодзе таксама прыклады ёсьць. Калі аніхто ня супраць, у гэтым разе ў бліжэйшы час пачну пераносіць і выпраўляць. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:19, 19 чэрвеня 2024 (+03)
: Так, такое напісаньне адпавядае п. 2.4. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:21, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Не адлюстроўваюцца значкі выдатных і добрых артыкулаў ==
Перасталі адлюстроўвацца значкі добрых і выдатных артыкулаў. Ці ведае хто, у чым прычына? --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 12:17, 18 чэрвеня 2024 (+03)
: Тое самае з складамі футбольных клюбаў — больш не адлюстроўваюцца сьцягі футбалістаў. Мяркую, што глябальна нейкія стылі былі зьмененыя для Вікіпэдыі. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 00:15, 19 чэрвеня 2024 (+03)
:: Падобна, што трэба ў [[MediaWiki:Vector-2022.css]] дадаць гэты кавалак коду: <code>body.skin--responsive .mw-parser-output td a > img { max-width: none !important; }</code> --[[Удзельнік:Red_Winged_Duck|Red_Winged_Duck]] 13:41, 19 чэрвеня 2024 (+03)
* Здаецца, абедзьве агучаныя праблемы атрымалася разьвязваць. Дзякую за водгукі. Засталася яшчэ праблема з [[Абмеркаваньне шаблёну:Каардынаты#Каардынаты больш не адлюстроўваюцца над шаблёнамі-карткамі|адлюстраваньнем каардынатаў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:16, 19 чэрвеня 2024 (+03)
== Віківясна-2024 ==
Паводле [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024/Сьпіс]], 11 удзельнікаў стварылі 330 артыкулаў. Зь іх 303 артыкулы створаны ў межах мясцовага конкурсу з крыніцамі без машыннага перакладу пра краіны Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы, акрамя Беларусі:
* удзельнік [[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] — 132,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] — 70,
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 46,
* удзельнік [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] — 20,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 15,
* удзельнік [[Удзельнік:W|W]] — 9,
* удзельнік [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] – 6,
* удзельнік [[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] — 2,
* удзельнікі [[Удзельнік:Robertinores|Robertinores]], [[Удзельнік:TendaKlisi|TendaKlisi]] і [[Удзельнік:Євдоким|Євдоким]] – па 1.
'''Першыя 2 месцы за створаныя артыкулы — пераможныя.'''
Таксама 9 удзельнікаў палепшылі 26 артыкулаў. Сярод іх 5 удзельнікаў палепшылі 19 артыкулаў у рамках мясцовага конкурсу:
* удзельнік [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] – 9,
* удзельнік [[Удзельнік:Dymitr|Dymitr]] – 5,
* удзельнік [[Удзельнік:Riwai|Riwai]] – 3,
* удзельнікі [[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] і [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] – па 1.
'''Першае месца за палепшаныя артыкулы — пераможнае.'''
Таксама падчас [[Вікіпэдыя:Праект:Віківясна-2024|Віківясны-2024]] было створана 8 шаблёнаў.
Віншую пераможцаў і ўсіх удзельнікаў за ахвярную працу --[[Удзельнік:Stary Jolup|Stary Jolup]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Stary Jolup|гутаркі]]) 23:25, 11 чэрвеня 2024 (+03).
:Віншую ўсіх за работу. [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 18:11, 14 чэрвеня 2024 (+03)
== Памылка ў наладах ==
У наладах дзьве аднолькавыя старонкі "Абвесткі": [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-centralnotice-banners|1]] і [[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-echo|2]]. Першае павінна выглядаць так: "Банэры" (на самой старонцы першае жа слова - "банэры", па-ангельску Banners).
P. S. Ня ведаў, куды яшчэ зьвяртацца. Калі ёсьць асобны топік для такіх рэчаў - калі ласка, скажыце. [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:23, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:P. S. S. а яшчэ "[[:be-tarask:Спэцыяльныя:Preferences#mw-prefsection-editing|вікіразметкі]]" павінна быць праз Ь: "вікіраз'''ь'''меткі". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 18:25, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:: Дзякую, што зьвярнулі ўвагу. На жаль, маем наступную праблему: асабіста я як адміністратар інтэрфэйсу, здаецца, мушу мець магчымасьць рэдагаваць тыя подпісы, але не магу знайсьці нейкае інструкцыи, як гэта рабіць. Прынамсі пры простым праглядзе адпаведнай старонкі нейкіх дадатковых укладак-значкаў-спасылак, якія б дазвалялі тое рабіць, у мяне не адлюстроўваецца. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 23:18, 5 чэрвеня 2024 (+03)
:::Эх, ну добранька, чакаем, пакуль яшчэ нехта паспрабуе)) [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 00:39, 6 чэрвеня 2024 (+03)
::::О, яшчэ памылка ў троху іншым месцы: https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Спэцыяльныя:Сьпіс_назіраньня – павінна быць не "Стварэнні ўліковых запісаў", а "Стварэн'''ь'''ні". [[Удзельнік:Niepodkoloryzowany|Niepodkoloryzowany]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Niepodkoloryzowany|гутаркі]]) 14:23, 11 чэрвеня 2024 (+03)
== Вандалізм ==
Ня ведаю дзе лепей напісаць, але пакіну паведамленьне тут. Апошнім часам нейкі вандал псуе нам артыкулы бязглузьдзіцай. Ці можна заблякаваць на пэўны тэрмін (тыдзень, два, месяц ці на іншы пэрыяд) IP-адрасы 176.59.*.*.? Мяркуючы з IP-адраса, удзельнік фізычна сядзіць у расейскім Омску, таму наўрад ці нехта зь іншых нашых удзельнікаў пацерпіць ад блякаваньня. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 20:36, 31 траўня 2024 (+03)
: Заблякаваў дыяпазон адрасоў тэрмінам на 1 месяц. Падобны зварот лепей зьмяшчаць у [[Вікіпэдыя:Запыты да адміністратараў]]. --[[Удзельнік:Kazimier Lachnovič|Kazimier Lachnovič]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Kazimier Lachnovič|гутаркі]]) 21:07, 31 траўня 2024 (+03)
:: Дзякуй. Буду мець на ўвазе. --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:08, 31 траўня 2024 (+03)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024: наміную сабе ==
Таксама зьбіраюся на Cустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Планую зрабіць даклад па інтэграцыі Commons з сайтамі музэяў на прыкладзе userscript які я зрабіў
https://gitlab.com/vitaly-zdanevich-extensions/moneymuseum-by-wikimedia-commons
і
https://opendata.stackexchange.com/questions/21572/wikimedia-commons-during-file-upload-can-i-get-a-categories-from-my-previousl/21573#21573
а таксама закрануць userstyles на пракладзе https://github.com/vitaly-zdanevich/wikipedia-userstyle-dark-minimum
[[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 07:37, 27 траўня 2024 (+03)
* {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:52, 27 траўня 2024 (+03)
:{{За}} [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 07:42, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:57, 29 траўня 2024 (+02)
== Вікісустрэча ЦУЭ-2024 ==
Вітаю! Як маецеся? Зьбіраюся на Сустрэчу [[:m:Wikimedia Central and Eastern Europe/be-tarask|Вікімэдыі Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы]]-2024, якая пройдзе 20—22 верасьня ў Турэччыне. Мяркую зрабіць [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Knowledge spillover from growth at Wikisource|прэзэнтацыю]] Беларускіх [[Вікікрыніцы|Вікікрыніцаў]] ад [[Удзельнік:Gleb Leo]], бо той ня зможа патрапіць на мерапрыемства. Буду ўдзячны за падтрымку ад [[:m:Wikimedia Community User Group Belarus/be-tarask|Вікісуполкі Беларусі]] тут на форуме пад маім допісам. Рэгістрацыя на Вікісустрэчу доўжыцца да 23:45 [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Registration|15 чэрвеня]] (UTC+3). Маю досьвед папярэдняга ўдзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2019/Programme/Submissions/Workshop on Community health|2019]] годзе і [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2023/Submissions/Growing viewership multiplies newcomers|летась]]. Усялякая падача 2-й заяўкі на ўдзел у Вікісустрэчы таксама вітаецца, бо для Беларусі вылучана [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Eligible Affiliates|2 месцы]]. З найлепшымі пажаданьнямі,--[[Удзельнік:W]] 20:36, 26 траўня 2024 (UTC+3)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:Dymitr|<span style='color: red'>Dy</span><span style='color: green'>mi</span><span style='color: blue'>tr</span>]]'''</span> 21:33, 26 траўня 2024 (+03)
: Калі [[Удзельнік:Gleb Leo]] ня можа зрабіць прэзентацыю, гэта можна зрабіць online. Лепш рабіце сваю ўласную презэнтацыю. --[[Удзельнік:Jarash|Jarash]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Jarash|гутаркі]]) 22:37, 26 траўня 2024 (+03)
:: Пра магчымасьць удзелу анлайн мне не паведамілі. Але, верагодна, я да таго часу нават у такім фармаце не змагу, то бок прыдзецца чакаць яшчэ які-небудзь год. Для мяне самога дзіўна, што Вікікрыніцы будзе прадстаўляць чалавек, які ніякай актыўнасьці там не праявіў, і загадка, ці ён зможа адказаць на пытаньні слухачоў. Тым ня менш, калі ёсьць жаданьне ды магчымасьць, няхай ужо прадстаўляе: горш ад гэтага дакладна ня стане. [[Удзельнік:Gleb Leo|Gleb Leo]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Gleb Leo|гутаркі]]) 08:46, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 04:15, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}} --<span style="text-shadow:grey 0.1em 0.15em 0.1em;">'''[[Удзельнік:magnus108 |magnus108 ]] '''</span>08:44, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}--[[Удзельнік:Хомелка|Хомелка]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Хомелка|гутаркі]]) 10:08, 27 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 11:10, 27 траўня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары «і» ды «с» адрозныя ад падобных лацінскіх «i» ды «c». --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 11:18, 28 траўня 2024 (+03)
: {{За}}, [[Удзельнік:SergeiSEE|SergeiSEE]] ([[Гутаркі ўдзельніка:SergeiSEE|гутаркі]]) 00:52, 29 траўня 2024 (+02)
::10 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Participants]] зьявілася паведамленьне пра пацьверджаньне нашага з [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich]] удзелу ў Вікісустрэчы ЦУЭ ў Стамбуле. Вялікі дзякуй усім за падтрымку і канструктыўную крытыку. 20 ліпеня на старонцы [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Programme]] ў расклад выступаў на 20 верасьня ўнесьлі дэманстрацыю Віталя [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Uploading from a museum website? Some custom JavaScript can help you]]. Віншуйма! Сам у першы дзень наведаю 3 лекцыі і 2 працоўныя сэкцыі, якія пазьней будуць даступныя ў запісе на Ютубе:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/WikiOutdoor Training 2024]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/The Best Day of My Life "Arhavi WikiCamp"]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Financial-Economic Wikimonths in Wikimedia Armenia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Crafting Connections: Unveiling the Art of Strategic PR & COMMS]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to present Wikipedia to newbies]].
21 верасьня мяркую наведаць 2 круглыя сталы і 3 працоўныя сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub - how do we get to a membership system?]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to Overcome Small Community Struggles that Wikimedia Chooses to Ignore: The Case of Montenegrin Wikipedia]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/My first staff member]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/CEE Hub Year 3 Workshop]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Quick and Low Cost Social Media: Effective Strategies for Small Wikimedia Affiliates]].
22 верасьня зьбіраюся ўзяць удзел у 2-х круглых сталах і працоўнай сэкцыі:
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Inter regional cooperation - Education]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/Auto-revert tools: what we learned from their usage in CEE]];
# [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2024/Submissions/How to keep Wiki Loves participants interested even after 10+ editions]].
Буду ўдзячны за прапановы наконт майго ўдзелу ў Вікісустрэчы.--[[Удзельнік:W]] 10:57, 23 ліпеня 2024 (UTC+3)
== Семинар о конфликте интересов ==
''Извините за использование не языка раздела; чем богата''
Уважаемые коллеги, 14 марта в [16:30 CET/18:30 Москва/20:30 Душанбе, Ташкент, Алматы/21:30 Бишкек] Асаф Бартов (Senior Program Officer Фонда Викимедиа) проведёт семинар по конфликту интересов. Ожидаемая длительность семинара - полтора часа, его основная суть -- как не бояться конфликта интересов, а управлять им. Я верю, что этот вопрос актуален для сообщества, по собственному опыту считаю семинар полезным, и приглашаю всех заинтересованных к участию.
Семинар будет проходить с синхронным переводом на русский язык, будет записан и в дальнейшем опубликован. В рамках семинара Асаф планирует сделать акцент на контексте взаимодействия неформальных групп.
Те, кто не сможет принять участие лично (или опасается делать это), могут задать вопросы заранее через форму https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScruBi-IZ05EXTVxksY1urnlO5LkgkZef_Oip9ZD0XM6QoFWA/viewform (никакие персональные данные не собираются).
Семинар пройдёт в zoom: https://wikimedia.zoom.us/j/81642755551?pwd=c9AgaApnwCNlfvKyFGQR4pFG8KNEih.1 ID 816 4275 5551 passw 759214
[[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 10:15, 11 сакавіка 2024 (+03)
:Уже сегодня, через три часа. Надеюсь, до встречи! [[Удзельнік:Lvova|Lvova]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Lvova|гутаркі]]) 15:31, 14 сакавіка 2024 (+03)
== Даведкавыя старонкі Вікісховішча ==
Вітаю! Як маецеся? Пераклаў 22 дапаможныя старонкі даведкі Вікісховішча, у тым ліку такія ключавыя, як Дапамога:Зьмест ([[:c:Help:Contents/be-tarask]]), Вікісховішча:Выбар дазволу ([[:c:Commons:Choosing a license/be-tarask]]), Вікісховішча:Свабода панарамы ([[:c:Commons:Freedom of panorama/be-tarask]]) і Вікісховішча:Як выкрыць парушэньні аўтарскага права ([[:c:Commons:How to detect copyright violations/be-tarask]]). Буду ўдзячны за вычытку і выпраўленьні. З найлепшымі пажаданьнямі,—[[Удзельнік:W]] 16:44, 22 студзеня 2024 (UTC+3)
== Do you use Wikidata in Wikimedia sibling projects? Tell us about your experiences ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''Note: Apologies for cross-posting and sending in English.''
Hello, the '''[[m:WD4WMP|Wikidata for Wikimedia Projects]]''' team at Wikimedia Deutschland would like to hear about your experiences using Wikidata in the sibling projects. If you are interested in sharing your opinion and insights, please consider signing up for an interview with us in this '''[https://wikimedia.sslsurvey.de/Wikidata-for-Wikimedia-Interviews Registration form]'''.<br>
''Currently, we are only able to conduct interviews in English.''
The front page of the form has more details about what the conversation will be like, including how we would '''compensate''' you for your time.
For more information, visit our ''[[m:WD4WMP/AddIssue|project issue page]]'' where you can also share your experiences in written form, without an interview.<br>We look forward to speaking with you, [[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ([[m:User talk:Danny Benjafield (WMDE)|talk]]) 08:53, 5 January 2024 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WD4WMP/ScreenerInvite&oldid=26027495 -->
== Reusing references: Can we look over your shoulder? ==
''Apologies for writing in English.''
The Technical Wishes team at Wikimedia Deutschland is planning to [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|make reusing references easier]]. For our research, we are looking for wiki contributors willing to show us how they are interacting with references.
* The format will be a 1-hour video call, where you would share your screen. [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ More information here].
* Interviews can be conducted in English, German or Dutch.
* [[mw:WMDE_Engineering/Participate_in_UX_Activities#Compensation|Compensation is available]].
* Sessions will be held in January and February.
* [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ Sign up here if you are interested.]
* Please note that we probably won’t be able to have sessions with everyone who is interested. Our UX researcher will try to create a good balance of wiki contributors, e.g. in terms of wiki experience, tech experience, editing preferences, gender, disability and more. If you’re a fit, she will reach out to you to schedule an appointment.
We’re looking forward to seeing you, [[m:User:Thereza Mengs (WMDE)| Thereza Mengs (WMDE)]]
<!-- Message sent by User:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=25956752 -->
== Feminism and Folklore 2024 ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2024 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024]]''' writing competition from February 1, 2024, to March 31, 2024 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2024|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2024/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2024|Feminism and Folklore 2024 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024|Wiki Loves Folklore 2024]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2024 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2024/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2024|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
-- [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 10:26, 18 студзеня 2024 (+03)
</div></div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=23942484 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to announce that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) Charter is now open. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]] now through '''2 February 2024'''. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C Charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:08, 19 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Last days to vote on the Charter for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - voting reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am reaching out to you today to remind you that the voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) charter will close on '''2 February 2024'''. Community members may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|cast their vote and provide comments about the charter via SecurePoll]]. Those of you who voiced your opinions during the development of the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|UCoC Enforcement Guidelines]] will find this process familiar.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|current version of the U4C charter]] is on Meta-wiki with translations available.
Read the charter, go vote and share this note with others in your community. I can confidently say the U4C Building Committee looks forward to your participation.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 20:00, 31 студзеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=25853527 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the results of the UCoC Coordinating Committee Charter ratification vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
Thank you everyone for following the progress of the Universal Code of Conduct. I am writing to you today to announce the outcome of the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|ratification vote]] on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee Charter]]. 1746 contributors voted in this ratification vote with 1249 voters supporting the Charter and 420 voters not. The ratification vote process allowed for voters to provide comments about the Charter.
A report of voting statistics and a summary of voter comments will be published on Meta-wiki in the coming weeks.
Please look forward to hearing about the next steps soon.
On behalf of the UCoC Project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 21:23, 12 лютага 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26160150 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024: We are back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[File:UCDM 2024 general.jpg|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the forth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 1st until 31st March 2024. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive prizes.<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/UCDM 2024|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[:m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]])
</div>
<!-- Message sent by User:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26166467 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Report of the U4C Charter ratification and U4C Call for Candidates now available</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
I am writing to you today with two important pieces of information. First, the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Vote results|report of the comments from the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter ratification]] is now available. Secondly, the call for candidates for the U4C is open now through April 1, 2024.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members are invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Per the charter, there are 16 seats on the U4C: eight community-at-large seats and eight regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 19:25, 5 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26276337 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Wikimedia Foundation Board of Trustees 2024 Selection</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
: ''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear all,
This year, the term of 4 (four) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee|Elections Committee]] will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Board Governance Committee created a Board Selection Working Group from Trustees who cannot be candidates in the 2024 community- and affiliate-selected trustee selection process composed of Dariusz Jemielniak, Nataliia Tymkiv, Esra'a Al Shafei, Kathy Collins, and Shani Evenstein Sigalov [3]. The group is tasked with providing Board oversight for the 2024 trustee selection process, and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 2024: Call for candidates and call for questions
* June 2024: Affiliates vote to shortlist 12 candidates (no shortlisting if 15 or less candidates apply) [5]
* June-August 2024: Campaign period
* End of August / beginning of September 2024: Two-week community voting period
* October–November 2024: Background check of selected candidates
* Board's Meeting in December 2024: New trustees seated
Learn more about the 2024 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|this Meta-wiki page]], and make your plan.
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2024 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Election Volunteers|Meta-wiki page]].
Best regards,
[[m:Special:MyLanguage/User:Pundit|Dariusz Jemielniak]] (Governance Committee Chair, Board Selection Working Group)
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2021/Results#Elected
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Minutes:2023-08-15#Governance_Committee
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] Even though the ideal number is 12 candidates for 4 open seats, the shortlisting process will be triggered if there are more than 15 candidates because the 1-3 candidates that are removed might feel ostracized and it would be a lot of work for affiliates to carry out the shortlisting process to only eliminate 1-3 candidates from the candidate list.<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]]22:56, 12 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26349432 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
<span class="mw-translate-fuzzy">[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] тэсьціць пераключэньне між першасным і другасным цэнтрамі зьвестак.</span> Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-03-20|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-03-20T14:00|en}} {{#time:H:i e|2024-03-20T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-03-20|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе. Пра гэта будуць дадатковыя паведамленьні. За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. '''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 03:00, 15 сакавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=25636619 -->
== CEE Hub Office Hour, Catch Up session and other announcements ==
Hi everyone,
We want to inform you about the upcoming calls/sessions that [[:m:Wikimedia CEE Hub|CEE Hub]] will organise, along with some small announcements of the other sessions that may be interesting for some of you.
First of all, we are inviting you to the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|CEE Hub Office Hour]]''' dedicated this time to the [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|''Microgrants'']]''',''' which will be held on Monday (22 April) at 18:00 CEST (''[[:m:Event:CEE Hub Office Hour/April 2024|'''register here''']]'').
Also, we are making early announcement of the next '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|Catch Up]]''' dedicated to the [[:m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2024-2025|Annual Plan of the Wikimedia Foundation for the period 2024/25]], where you will have a chance to hear introduction about this plan directly from the CEO of the WMF, along with CEE Hub updates and later during the call Q&A session of 20 minutes. This session will be held on Wednesday (8 May) at 19:00 CEST ('''''[[:m:Event:CEE Catch Up Nr. 6 (May 2024)|register here]]''''').
Additionally, during this Friday (19 April) at 19:30 CEST at [[:m:Wikimedia Summit 2024|Wikimedia Summit]] in Berlin will be organised a [[:m:Wikimedia Summit 2024/Regional Meetups|'''regional CEE meet-up''']] with hybrid option, so you can join remotely as well (''[http://meet.google.com/bue-khkb-onr Google Meeting ID]'').
Please use the registration pages on Meta for the CEE Hub Office Hour and CEE Catch Up session, so you will get a link directly.
___________________________________
At the end, if you are interested to hear more about [[:en:Wikipedia:The_Wikipedia_Library|'''Wikipedia Library''']] and how this works, that every Wikimedia user with an active account for at least 6 months, contributed at least 500 times to Wikimedia projects, made at least 10 edits in the past month, and not be currently blocked from writing on any Wikimedia project, can have an access to the Wikipedia Library, you can attend one of two possible [[Grants:Knowledge Sharing/Connect|Let’s Connect learning clinics]]:
<nowiki>*</nowiki> '''Time zone 1''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdKuS77ymmedlOnrqfdwv-Y1j3T8a197b6lZ33GbMZJ24OaAQ/viewform Registration link here] ('''April 23rd, 18:00 CEST''')
'''* Time zone 2''' [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKP-MZ8F342dTFMIKp8WyjEPEntwkb3af8fEGOlM2J-BAfWA/viewform Registration link here] ('''April 26th, 09:00 CEST''')
If you need more information about these sessions, you can contact Gorana Gomirac ([mailto:gorana.gomirac@vikimedija.org gorana.gomirac@vikimedija.org]).
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=25178510 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to select members of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through May 9, 2024. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 23:20, 25 красавіка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Sign up for the language community meeting on May 31st, 16:00 UTC</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="message"/>Hello all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks - May 31st at 16:00 UTC. If you're interested, you can [https://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Wikimedia_Language_engineering/Community_meetings#31_May_2024 sign up on this wiki page].
This is a participant-driven meeting, where we share language-specific updates related to various projects, collectively discuss technical issues related to language wikis, and work together to find possible solutions. For example, in the last meeting, the topics included the machine translation service (MinT) and the languages and models it currently supports, localization efforts from the Kiwix team, and technical challenges with numerical sorting in files used on Bengali Wikisource.
Do you have any ideas for topics to share technical updates related to your project? Any problems that you would like to bring for discussion during the meeting? Do you need interpretation support from English to another language? Please reach out to me at ssethi(__AT__)wikimedia.org and [[etherpad:p/language-community-meeting-may-2024|add agenda items to the document here]].
We look forward to your participation!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:22, 15 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Feedback invited on Procedure for Sibling Project Lifecycle</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
[[File:Sibling Project Lifecycle Conversation 3.png|150px|right|link=:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle]]
Dear community members,
The [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] invites you to give feedback on a '''[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle|draft Procedure for Sibling Project Lifecycle]]'''. This draft Procedure outlines proposed steps and requirements for opening and closing Wikimedia Sibling Projects, and aims to ensure any newly approved projects are set up for success. This is separate from the procedures for opening or closing language versions of projects, which is handled by the [[:m:Special:MyLanguage/Language committee|Language Committee]] or [[m:Special:MyLanguage/Closing_projects_policy|closing projects policy]].
You can find the details on [[:m:Special:MyLanguage/Talk:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle#Review|this page]], as well as the ways to give your feedback from today until the end of the day on '''June 23, 2024''', anywhere on Earth.
You can also share information about this with the interested project communities you work with or support, and you can also help us translate the procedure into more languages, so people can join the discussions in their own language.
On behalf of the CAC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:25, 22 траўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Announcing the first Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello,
The scrutineers have finished reviewing the vote results. We are following up with the results of the first [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) election]].
We are pleased to announce the following individuals as regional members of the U4C, who will fulfill a two-year term:
* North America (USA and Canada)
** –
* Northern and Western Europe
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ghilt|Ghilt]]
* Latin America and Caribbean
** –
* Central and East Europe (CEE)
** —
* Sub-Saharan Africa
** –
* Middle East and North Africa
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ibrahim.ID|Ibrahim.ID]]
* East, South East Asia and Pacific (ESEAP)
** [[m:Special:MyLanguage/User:0xDeadbeef|0xDeadbeef]]
* South Asia
** –
The following individuals are elected to be community-at-large members of the U4C, fulfilling a one-year term:
* [[m:Special:MyLanguage/User:Barkeep49|Barkeep49]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Superpes15|Superpes15]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Civvì|Civvì]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Luke081515|Luke081515]]
* –
* –
* –
* –
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. Follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-wiki]].
On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:14, 3 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2024 ==
Dear community members,
We are inviting you to participate in the Wikipedia Pages Wanting Photos 2024 campaign, a global contest scheduled to run from July through August 2024:
Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years.
In its first year (2020), 36 Wikimedia communities in 27 countries joined the campaign. Events relating to the campaign included training organized by at least 18 Wikimedia communities in 14 countries.
The campaign resulted in the addition of media files (photos, audios and videos) to more than 90,000 Wikipedia articles in 272 languages.
Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP) offers an ideal task for recruiting and guiding new editors through the steps of adding content to existing pages. Besides individual participation, the WPWP campaign can be used by user groups and chapters to organize editing workshops and edit-a-thons.
The organizing team is looking for a contact person to coordinate WPWP participation your language Wikipedia. We’d be glad for you to sign up directly at [[:meta:Wikipedia_Pages_Wanting_Photos_2024/Participating_Communities|WPWP Participating Communities page]] on Meta-Wiki.
Thank you,
[[:w:en:User:Reading Beans|Reading Beans]] / readthebeans{{@}}gmail.com)<br/>
Project manager and coordinator<br/>
Wikipedia Pages Wanting Photos 2024
<!-- Message sent by User:Ammarpad@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=26836490 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The final text of the Wikimedia Movement Charter is now on Meta</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hi everyone,
The final text of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] is now up on Meta in more than 20 languages for your reading.
'''What is the Wikimedia Movement Charter?'''
The Wikimedia Movement Charter is a proposed document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
'''Join the Wikimedia Movement Charter “Launch Party”'''
Join the [[m:Special:MyLanguage/Event:Movement Charter Launch Party|“Launch Party”]] on '''June 20, 2024''' at '''14.00-15.00 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1718892000 your local time]). During this call, we will celebrate the release of the final Charter and present the content of the Charter. Join and learn about the Charter before casting your vote.
'''Movement Charter ratification vote'''
Voting will commence on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC.''' You can read more about the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voting process, eligibility criteria, and other details]] on Meta.
If you have any questions, please leave a comment on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter|Meta talk page]] or email the MCDC at [mailto:mcdc@wikimedia.org mcdc@wikimedia.org].
On behalf of the MCDC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 11:44, 11 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is now open – cast your vote</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
The voting to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|'''Wikimedia Movement Charter''']] is now open. The Wikimedia Movement Charter is a document to define roles and responsibilities for all the members and entities of the Wikimedia movement, including the creation of a new body – the Global Council – for movement governance.
The final version of the Wikimedia Movement Charter is [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|available on Meta in different languages]] and attached [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_Movement_Charter_(June_2024).pdf here in PDF format] for your reading.
Voting commenced on SecurePoll on '''June 25, 2024''' at '''00:01 UTC''' and will conclude on '''July 9, 2024''' at '''23:59 UTC'''. Please read more on the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|voter information and eligibility details]].
After reading the Charter, please [[Special:SecurePoll/vote/398|'''vote here''']] and share this note further.
If you have any questions about the ratification vote, please contact the Charter Electoral Commission at [mailto:cec@wikimedia.org '''cec@wikimedia.org'''].
On behalf of the CEC,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 13:51, 25 чэрвеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== Планую запытаць грант на наўтбук каб працягнуць загрузку фатаграфій з glubinka.by - гэта будзе грант ад Wikimedia Belarus - так што наўтбук пасля завяршэння праекту я перадам, згодны? ==
12 GB ужо на Commans, усяго ~120 GB.
Бо мой стары лаптоп ужо зусім дрэнны і тупіць.
Зараз жыву ў Грузii, Батумi. [[Удзельнік:Uwelir|Uwelir]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Uwelir|гутаркі]]) 18:57, 26 чэрвеня 2024 (+03)
:: {{За}} [[Удзельнік:Vitaly Zdanevich|Vitaly Zdanevich]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vitaly Zdanevich|гутаркі]]) 20:28, 26 чэрвеня 2024 (+03)
: Карыстайцеся беларускай раскладкай клявіятуры. Літары „і“ ды „с“ адрозныя ад падобных лацінскіх „i“ ды „c“. --[[Удзельнік:Taravyvan Adijene|Taravyvan Adijene]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Taravyvan Adijene|гутаркі]]) 10:07, 27 чэрвеня 2024 (+03)
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Voting to ratify the Wikimedia Movement Charter is ending soon</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
This is a kind reminder that the voting period to ratify the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] will be closed on '''July 9, 2024''', at '''23:59 UTC'''.
If you have not voted yet, please vote [[m:Special:SecurePoll/vote/398|on SecurePoll]].
On behalf of the [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Ratification/Voting#Electoral_Commission|Charter Electoral Commission]],<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 06:45, 8 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">U4C Special Election - Call for Candidates</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
A special election has been called to fill additional vacancies on the U4C. The call for candidates phase is open from now through July 19, 2024.
The [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the [[:foundation:Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct|UCoC]]. Community members are invited to submit their applications in the special election for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please review the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|U4C Charter]].
In this special election, according to [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#2. Elections and Terms|chapter 2 of the U4C charter]], there are 9 seats available on the U4C: '''four''' community-at-large seats and '''five''' regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement. [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#5. Glossary|No more than two members of the U4C can be elected from the same home wiki]]. Therefore, candidates must not have English Wikipedia, German Wikipedia, or Italian Wikipedia as their home wiki.
Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Meta-wiki]].
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:02, 10 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikimedia Movement Charter ratification voting results</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,
After carefully tallying both individual and affiliate votes, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting#Electoral Commission|Charter Electoral Commission]] is pleased to announce the final results of the Wikimedia Movement Charter voting.
As [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter#Thank you for your participation in the Movement Charter ratification vote!|communicated]] by the Charter Electoral Commission, we reached the quorum for both Affiliate and individual votes by the time the vote closed on '''July 9, 23:59 UTC'''. We thank all 2,451 individuals and 129 Affiliate representatives who voted in the ratification process. Your votes and comments are invaluable for the future steps in Movement Strategy.
The final results of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] ratification voting held between 25 June and 9 July 2024 are as follows:
'''Individual vote:'''
Out of 2,451 individuals who voted as of July 9 23:59 (UTC), 2,446 have been accepted as valid votes. Among these, '''1,710''' voted “yes”; '''623''' voted “no”; and '''113''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 73.30% voted to approve the Charter (1710/2333), while 26.70% voted to reject the Charter (623/2333).
'''Affiliates vote:'''
Out of 129 Affiliates designated voters who voted as of July 9 23:59 (UTC), 129 votes are confirmed as valid votes. Among these, '''93''' voted “yes”; '''18''' voted “no”; and '''18''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 83.78% voted to approve the Charter (93/111), while 16.22% voted to reject the Charter (18/111).
'''Board of Trustees of the Wikimedia Foundation:'''
The Wikimedia Foundation Board of Trustees voted '''not to ratify''' the proposed Charter during their special Board meeting on July 8, 2024. The Chair of the Wikimedia Foundation Board of Trustees, Nataliia Tymkiv, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/Board_resolution_and_vote_on_the_proposed_Movement_Charter|shared the result of the vote, the resolution, meeting minutes and proposed next steps]].
With this, the Wikimedia Movement Charter in its current revision is '''not ratified'''.
We thank you for your participation in this important moment in our movement’s governance.
The Charter Electoral Commission,
[[m:User:Abhinav619|Abhinav619]], [[m:User:Borschts|Borschts]], [[m:User:Iwuala Lucy|Iwuala Lucy]], [[m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]], [[m:User:Der-Wir-Ing|Der-Wir-Ing]]<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:52, 18 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through '''August 10, 2024'''. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 05:46, 27 ліпеня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26989444 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Reminder! Vote closing soon to fill vacancies of the first U4C</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
The voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is closing soon. It is open through 10 August 2024. Read the information on [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024_Special_Election#Voting|the voting page on Meta-wiki to learn more about voting and voter eligibility]]. If you are eligible to vote and have not voted in this special election, it is important that you vote now.
'''Why should you vote?''' The U4C is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community input into the committee membership is critical to the success of the UCoC.
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C,<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 18:29, 6 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Coming soon: A new sub-referencing feature – try it!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="Sub-referencing"/>
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]]
Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]].
'''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you:
* [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]].
* [[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand.
Please help us spread the message. --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC)
<section end="Sub-referencing"/>
</div>
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=27309345 -->
== Sign up for the language community meeting on August 30th, 15:00 UTC ==
Hi all,
The next language community meeting is scheduled in a few weeks—on August 30th at 15:00 UTC. If you're interested in joining, you can [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#30_August_2024 sign up on this wiki page].
This participant-driven meeting will focus on sharing language-specific updates related to various projects, discussing technical issues related to language wikis, and working together to find possible solutions. For example, in the last meeting, topics included the Language Converter, the state of language research, updates on the Incubator conversations, and technical challenges around external links not working with special characters on Bengali sites.
Do you have any ideas for topics to share technical updates or discuss challenges? Please add agenda items to the document [https://etherpad.wikimedia.org/p/language-community-meeting-aug-2024 here] and reach out to ssethi(__AT__)wikimedia.org. We look forward to your participation!
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 02:19, 23 жніўня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Hello all,
The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]].
I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026:
* North America (USA and Canada)
** Ajraddatz
The following seats were not filled during this special election:
* Latin America and Caribbean
* Central and East Europe (CEE)
* Sub-Saharan Africa
* South Asia
* The four remaining Community-At-Large seats
Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.
Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]].
On behalf of the U4C and the Elections Committee,<section end="announcement-content" />
</div>
[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 17:05, 2 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Have your say: Vote for the 2024 Board of Trustees!</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
The voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Board of Trustees election]] is now open. There are twelve (12) candidates running for four (4) seats on the Board.
Learn more about the candidates by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|reading their statements]] and their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|answers to community questions]].
When you are ready, go to the [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] voting page to vote. '''The vote is open from September 3rd at 00:00 UTC to September 17th at 23:59 UTC'''.
To check your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]].
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 15:13, 3 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2024-09-25|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-09-25T15:00|en}} {{#time:H:i e|2024-09-25T15:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">This banner will remain visible until the end of the operation.</span>
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2024-09-25|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
[[User:Trizek_(WMF)|Trizek_(WMF)]], 12:36, 20 верасьня 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27248326 -->
== 'Wikidata item' link is moving. Find out where... ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><i>Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.</i>
Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project.
The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the <span style="color: #54595d;"><u>''General''</u></span> section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the <span style="color: #54595d;"><u>''In Other Projects''</u></span> section.
We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2.
More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].<br><br>We welcome your feedback and questions.<br> [[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 21:58, 27 верасьня 2024 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27524260 -->
: У Фабрыкатары: [[phabricator:T66315|Задача T66315]].--[[Удзельнік:Artsiom91|Artsiom91]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Artsiom91|гутаркі]]) 18:46, 10 кастрычніка 2024 (+03)
== Invitation to Participate in Wiki Loves Ramadan Community Engagement Survey ==
Dear all,
Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
We are excited to announce the upcoming [[m:Wiki Loves Ramadan|Wiki Loves Ramadan]] event, a global initiative aimed at celebrating Ramadan by enriching Wikipedia and its sister projects with content related to this significant time of year. As we plan to organize this event globally, your insights and experiences are crucial in shaping the best possible participation experience for the community.
To ensure that Wiki Loves Ramadan is engaging, inclusive, and impactful, we kindly invite you to participate in our community engagement survey. Your feedback will help us understand the needs of the community, set the event's focus, and guide our strategies for organizing this global event.
Survey link: https://forms.gle/f66MuzjcPpwzVymu5
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will make a difference!
Thank you for being a part of our journey to make Wiki Loves Ramadan a success.
Warm regards,
User:ZI Jony 06:19, 6 кастрычніка 2024 (+03)
Wiki Loves Ramadan Organizing Team
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27510935 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Preliminary results of the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Hello all,
Thank you to everyone who participated in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. Close to 6000 community members from more than 180 wiki projects have voted.
The following four candidates were the most voted:
# [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]]
# [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]]
# [[User:Victoria|Victoria Doronina]]
# [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]]
While these candidates have been ranked through the vote, they still need to be appointed to the Board of Trustees. They need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. New trustees will be appointed at the next Board meeting in December 2024.
[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Learn more about the results on Meta-Wiki.]]
Best regards,
The Elections Committee and Board Selection Working Group
<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] 11:25, 14 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Seeking volunteers to join several of the movement’s committees</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers.
Read more about the committees on their Meta-wiki pages:
* [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]]
Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have.
For the Committee Support team,
<section end="announcement-content" />
</div>
-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:07, 17 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27601062 -->
== 'Wikidata item' link is moving, finally. ==
Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] 14:29, 22 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27535421 -->
== Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ ==
[[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ]] дагэтуль адкрытая для заявак ад супольнасьцяў Сярэдняй і Ўсходняй Эўропы. З кастрычніка 2024 году мы таксама прымаем прапановы зь сярэднеазіяцкіх супольнасьцяў.
Праграма мікрагрантаў Асяродка ЦУЭ прафінансуе праекты ад 50 да 500 эўра.
Калі ласка, прачытайце меркі і іншыя падрабязнасьці праграмы. Форма заяўкі даступная на Мэта-старонцы, дзе вам спатрэбіцца адказаць на шэраг простых пытаньняў.
Вы можаеце знайсьці сьпіс заявак на праграму да кастрычніка 2024 году на [[metawiki:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|гэтай старонцы]], каб зразумець, на штя іншыя супольнасьці папрасілі фінансаваньне.
Калі ласка, апавясьціце нас ([[Wikimedia CEE Hub/Communication|зьвяжыцеся з намі]]), калі маеце любыя пытаньні. Мы чакаем вашых заявак! --[[Удзельнік:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[Гутаркі ўдзельніка:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 12:05, 25 кастрычніка 2024 (+03)
== CampaignEvents extension and the upcoming CEE Hub Office Hour ==
Some of you have already been in contact with the [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], that we are using for our monthly Office Hours. As this tool is part of the wider [[:m: CampaignEvents|CampaignEvents extension]], we would dedicate our upcoming monthly Office Hour to this topic and during the call will be present as well [[:m:User:Udehb-WMF|Benedict Nnaemeka Udeh]], who will have a short demo about this extension and will answer your questions.
The Office Hour will be held on 18th of November (Monday) at 17:00 CET. All the details about local time and how to register yourself are available on [[:m:Wikimedia CEE Hub/Office hours|our Meta page]].
In the meantime, you can check [[:m:CampaignEvents|this Meta page]] about the extension, where you can find all the details about three key functionalities:
* [[:m:Event Center/Registration|Event Registration tool]], allows campaign organizers to manage event registrations directly on the wiki. You can find instructions on how to use it [[:m:Event Center/Registration/Instructions|here]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Event list|Event list]], global, automated list of events on the wikis. It can be accessed by going to [[:m:Collaboration list|SpecialːAllEvents]].
* [[:m:Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Invitation list]], finding past contributors on the selected articles, that can be useful to be invited in the upcoming edit-a-thons, contests, campaigns, etc. You can view [[:c:File:How to test the Invitation List tool.webm|this video]] to see how it works.
You can find information on how this extension can be deployed on your Wikipedia [[:m:CampaignEvents/Deployment status|here]], which requires community discussion and consensus.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 28 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=26669262 -->
== Final Reminder: Join us in Making Wiki Loves Ramadan Success ==
Dear all,
We’re thrilled to announce the Wiki Loves Ramadan event, a global initiative to celebrate Ramadan by enhancing Wikipedia and its sister projects with valuable content related to this special time of year. As we organize this event globally, we need your valuable input to make it a memorable experience for the community.
Last Call to Participate in Our Survey: To ensure that Wiki Loves Ramadan is inclusive and impactful, we kindly request you to complete our community engagement survey. Your feedback will shape the event’s focus and guide our organizing strategies to better meet community needs.
* Survey Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSffN4prPtR5DRSq9nH-t1z8hG3jZFBbySrv32YoxV8KbTwxig/viewform?usp=sf_link Complete the Survey]
* Deadline: November 10, 2024
Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will truly make a difference!
'''Volunteer Opportunity''': Join the Wiki Loves Ramadan Team! We’re seeking dedicated volunteers for key team roles essential to the success of this initiative. If you’re interested in volunteer roles, we invite you to apply.
* Application Link: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfXiox_eEDH4yJ0gxVBgtL7jPe41TINAWYtpNp1JHSk8zhdgw/viewform?usp=sf_link Apply Here]
* Application Deadline: October 31, 2024
Explore Open Positions: For a detailed list of roles and their responsibilities, please refer to the position descriptions here: [https://docs.google.com/document/d/1oy0_tilC6kow5GGf6cEuFvdFpekcubCqJlaxkxh-jT4/ Position Descriptions]
Thank you for being part of this journey. We look forward to working together to make Wiki Loves Ramadan a success!
Warm regards,<br>
The Wiki Loves Ramadan Organizing Team 08:11, 29 кастрычніка 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Форум| ]]
== Sign up for the language community meeting on November 29th, 16:00 UTC ==
Hello everyone,
The next language community meeting is coming up next week, on November 29th, at 16:00 UTC (Zonestamp! For your timezone <https://zonestamp.toolforge.org/1732896000>). If you're interested in joining, you can sign up on this wiki page: <https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#29_November_2024>.
This participant-driven meeting will be organized by the Wikimedia Foundation’s Language Product Localization team and the Language Diversity Hub. There will be presentations on topics like developing language keyboards, the creation of the Moore Wikipedia, and the language support track at Wiki Indaba. We will also have members from the Wayuunaiki community joining us to share their experiences with the Incubator and as a new community within our movement. This meeting will have a Spanish interpretation.
Looking forward to seeing you at the language community meeting! Cheers, [[User:SSethi (WMF)|Srishti]] 22:54, 21 лістапада 2024 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! ==
Dear All,
We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch.
This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture.
* Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]]
* When: Jan 19, 2025
* Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025).
* Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1
* Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]]
To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025.
Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language.
Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all.
Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate.
Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success!
For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 15:07, 16 студзеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 -->
== Магчымасьць данесьці інфармацыю пра праблемы беларускай вікіпэдыі да Джымі Ўэйлза ==
[https://www.facebook.com/viachorka/posts/pfbid02rN7VVoWYjwGToJfEv1nmBhGAFMW3eBFfe2L8LqgkbMLRZ8uAu9zxBNN1ghScj18El?locale=uk_UA Вось тут] магчыма задаць свае пытаньні, данесьці патрэбную інфармацыю. Калі ласка, далучайцеся! [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 05:55, 21 студзеня 2025 (+03)
== Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 04:11, 24 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 -->
== Feminism and Folklore 2025 starts soon ==
<div style="border:8px maroon ridge;padding:6px;>
[[File:Feminism and Folklore 2025 logo.svg|centre|550px|frameless]]
::<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<center>''{{int:please-translate}}''</center>
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to organize the '''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025]]''' writing competition from February 1, 2025, to March 31, 2025 on your local Wikipedia. This year, Feminism and Folklore will focus on feminism, women's issues, and gender-focused topics for the project, with a [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore]] gender gap focus and a folk culture theme on Wikipedia.
You can help Wikipedia's coverage of folklore from your area by writing or improving articles about things like folk festivals, folk dances, folk music, women and queer folklore figures, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales, and more. Users can help create new articles, expand or translate from a generated list of suggested articles.
Organisers are requested to work on the following action items to sign up their communities for the project:
# Create a page for the contest on the local wiki.
# Set up a campaign on '''CampWiz''' tool.
# Create the local list and mention the timeline and local and international prizes.
# Request local admins for site notice.
# Link the local page and the CampWiz link on the [[:m:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta project page]].
This year, the Wiki Loves Folklore Tech Team has introduced two new tools to enhance support for the campaign. These tools include the '''Article List Generator by Topic''' and '''CampWiz'''. The Article List Generator by Topic enables users to identify articles on the English Wikipedia that are not present in their native language Wikipedia. Users can customize their selection criteria, and the tool will present a table showcasing the missing articles along with suggested titles. Additionally, users have the option to download the list in both CSV and wikitable formats. Notably, the CampWiz tool will be employed for the project for the first time, empowering users to effectively host the project with a jury. Both tools are now available for use in the campaign. [https://tools.wikilovesfolklore.org/ '''Click here to access these tools''']
Learn more about the contest and prizes on our [[:m:Feminism and Folklore 2025|project page]]. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2025/Project Page|meta talk page]] or by email us if you need any assistance.
We look forward to your immense coordination.
Thank you and Best wishes,
'''[[:m:Feminism and Folklore 2025|Feminism and Folklore 2025 International Team]]'''
::::Stay connected [[File:B&W Facebook icon.png|link=https://www.facebook.com/feminismandfolklore/|30x30px]] [[File:B&W Twitter icon.png|link=https://twitter.com/wikifolklore|30x30px]]
</div></div>
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
== Wiki Loves Folklore is back! ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
Dear Wiki Community,
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025|Wiki Loves Folklore 2025]]''' an international media contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 31st''' of March.
You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2025 submitting] them in this commons contest.
You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.
Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2025|project Talk page]] if you need any assistance.
'''Kind regards,'''
'''Wiki loves Folklore International Team'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 05:35, 29 студзеня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26503019 -->
== Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review.
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:48, 3 лютага 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28198931 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone!
[[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]]
We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''.
This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba.
'''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''.
Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language & Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]].
We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there!
<section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 11:28, 22 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:SSethi (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28217779 -->
== CEE Hub Microgrant Programme - 2025 round ==
'''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants|CEE Hub Microgrant programme]]''' is open for submissions from the communities across Central and Eastern Europe (as well as Central Asia, and Farsi contributors that live in these regions).
The CEE Hub Microgrant programme will fund projects ranging from 50 to 700 EUR.
Please read the criteria and other details with the programme. '''[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdscTZ9EPNjHhU0r7hUHNwntX34Wrk8ieiHemk_clB9VI3PfQ/viewform Application form]''' is accessible on the Meta page where you will need to answer a few simple questions.
You can find a list of the applications for the programme from 2024 [[:m:Wikimedia CEE Hub/Microgrants/Applications 2024|on this page]], so you will get a sense of what other communities asked for funds.
If you have any questions, please let us know ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Communication|contact us]]). We are waiting for your submissions!
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 16:35, 24 лютага 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28306207 -->
== Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
My apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}.
I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes.
[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]].
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]].
Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 21:51, 7 сакавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28307738 -->
== Дапамажыце паставіць сьцяг Вены ў шаблёне ў арыткуле Мясцовыя выбары ў Вене 2025 ==
Падкажыце, як замест сьцяга Аўстрыі паставіць ў шаблён сьцяг Вены? [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 12:38, 13 сакавіка 2025 (+03)
: Вітаю! [https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Мясцовыя_выбары_ў_Вене_2025_году&diff=prev&oldid=2607914 Выправіў] сьцяг і стварыў [[Шаблён:Сьцягафікацыя/Вена|адпаведны шаблён]]. З павагай, [[Удзельнік:097ллл|097ллл]] ([[Гутаркі ўдзельніка:097ллл|гутаркі]]) 09:08, 14 сакавіка 2025 (+03)
:: Дзякуй вялікі!
== An improved dashboard for the Content Translation tool ==
<div lang="en" dir="ltr">
{{int:Hello}} Wikipedians,
Apologies as this message is not in your language, {{int:please-translate}}.
The [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization|Language and Product Localization team]] has improved the [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Content Translation dashboard] to create a consistent experience for all contributors using mobile and desktop devices. Below is a breakdown of important information about the improvement.
'''What are the improvements?'''<br>
The improved translation dashboard allows all logged-in users of the tool to enjoy a consistent experience regardless of their type of device.
With a harmonized experience, logged-in desktop users can now access the capabilities shown in the image below.
[[file:Content_Translation_new-dashboard.png|alt=|center|thumb|576x576px|Notice that in this screenshot, the new dashboard allows: Users to adjust suggestions with the "For you" and "...More" buttons to select general topics or community-created collections (like the example of Climate topic). Also, users can use translation to create new articles (as before) and expand existing articles section by section. You can see how suggestions are provided in the new dashboard in two groups ("Create new pages" and "Expand with new sections")-one for each activity.]]
[[File:Content_Translation_dashboard_on_desktop.png|alt=|center|thumb|577x577px|In the current dashboard, you will notice that you can't adjust suggestions to select topics or community-created collections. Also, you can't expand on existing articles by translating new sections.]]
'''Does this improvement change the current accessibility of this tool in this Wikipedia?'''<br>
The Content translation tool will still be in beta; therefore, only logged-in users who activated the tool from the [[en:wikipedia:Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta features]] will continue to have access to the content translation tool. Also, if the tool is only available to a specific [[en:Wikipedia:User access levels|user group]], it will remain that way.
'''When do we plan to implement this improvement?'''<br>
We will implement it on your Wikipedia and others by 24th, March 2025.
'''What happens to the former dashboard after we implement the improvement?'''<br>
You can still access it in the tool for some time. We will remove it from all Wikipedias by May 2025, as maintaining it will no longer be productive.
'''Where can I test this improvement and report any issues before it is implemented in this Wiki?''' <br>
You can try the improved capabilities in the test wiki using this link: https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=es&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en#/ .
If you notice an issue related to the improved dashboard in the test wiki, please let us know in this thread and ping me, or report it in [https://phabricator.wikimedia.org/ Phabricator], adding these tags: <code>BUG REPORT</code> and <code>ContentTranslation</code>.
Please ask us any questions regarding this improvement in this thread. Thank you!
On behalf of the Language and Product Localization team.
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]</bdi> 07:23, 14 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:UOzurumba (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:UOzurumba_(WMF)/sandbox_CX_Unified_dashboard_announcement_list_2&oldid=28390868 -->
== Вашая вікі неўзабаве пяройдзе ў стан толькі для чытаньня ==
<section begin="server-switch"/><div class="plainlinks">
[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Прачытаць гэтае паведамленьне іншай мовай]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]
[[foundation:|Фундацыя Вікімэдыя]] пераключыць рух між сваімі цэнтрамі зьвестак. Гэта забясьпечыць даступнасьць Вікіпэдыі і іншых праектаў Вікімэдыі ў онлайне нават у выпадку катастрофы.
Увесь трафік будзе пераключаны '''{{#time:j xg|2025-03-19|be-tarask}}'''. Выпрабаваньне пачнецца а '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]'''.
На жаль, праз пэўныя абмежаваньні ў [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], пры пераключэньні ўсе рэдагаваньні мусяць спыніцца. Перапрашаем за нязручнасьці і прыкладаем усе намаганьні да іхняй мінімізацыі ў будучыні.
За 30 хвілінаў да пачатку апэрацыі ва ўсіх віках зьявіцца абвестка пра гэта. Гэты банэр заставацьмецца бачным да канца апэрацыі.
'''Цягам кароткага пэрыяду вы зможаце толькі чытаць, але не рэдагаваць усе вікі.'''
*У {{#time:l j xg Y|2025-03-19|be-tarask}}, рэдагаваньне будзе недаступнае максымум на гадзіну.
*Пры спробе рэдагаваньняў у гэты час вы пабачыце паведамленьне пра памылку. Мы спадзяемся, што рэдагаваньні ў гэтыя хвіліны ня будуць страчаныя, аднак гарантаваць гэтага ня можам. Калі вы бачыце паведамленьне пра памылку, пачакайце, калі ласка, пакуль усё не адновіцца. Пасьля гэтага вы зможаце захаваць сваё рэдагаваньне. Аднак на ўсялякі выпадак мы раім вам сьпярша стварыць копію вашых зьмяненьняў.
''Іншыя наступствы'':
*Фонавыя задачы запаволяцца, а некаторыя могуць спыніцца. Чырвоныя спасылкі могуць абнаўляцца ня так хутка, як звычайна. Калі вы створыце артыкул, на які ўжо недзе існуе спасылка, спасылка застанецца чырвонаю даўжэй, чым звычайна. Некаторыя доўгатрывалыя сцэнары мусяць быць спыненыя.
* Чакаем, што разгортваньне коду пройдзе як звычайна. Аднак у асобных выпадках пры патрэбе могуць адбывацца замарожваньні коду.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] будзе недаступны цягам прыкладна 90 хвілінаў.
Пры неабходнасьці гэтыя пляны могуць быць адкладзеныя. З [[wikitech:Switch_Datacenter|раскладам можна азнаёміцца на wikitech.wikimedia.org]]. Любыя зьмяненьні будуць прадстаўленыя ў раскладзе.
'''Калі ласка, падзялецеся гэтай інфармацыяй з вашай супольнасьцю.'''</div><section end="server-switch"/>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 02:15, 15 сакавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=28307742 -->
== Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon.
Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
-- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 05:04, 4 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук ==
CEE Hub представляет запись первого русскоязычного мероприятия — презентации с последующими вопросами и ответами на тему «Как искусственный интеллект может помочь вам в вашей жизни в Википедии?».
Встречи будут записываться, поэтому вы можете найти записи встреч здесь, код в скобках:
# [https://us06web.zoom.us/rec/share/DCFCOJUhPRkCyDIxyfv8BQdbxJnU7zTcqBeVY-k3JgrNJ_x7bCcLC1XApcNz03Jp.CHESvngt2SsZm9r_ Recording from the first event] <small>''(Passcode: h$BOin4?)''</small>
Следующее мероприятие — «'''Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?'''» Марьяна Пинчук, состоится в пятницу, 25 апреля, в 16:00 UTC, вы можете подписаться на уведомления '''[[:m:Event:Глобальные тенденции: чему мы можем научиться у меняющегося Интернета? Марьяна Пинчук|здесь]]'''.
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 14:47, 9 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Hub)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28516993 -->
== Be part of the next CEE Catch Up about Global Trends ==
Hi everyone,
We want to announce the ninth '''[[:m:Wikimedia CEE Hub/Catch up|CEE Catch Up]]''' session, which will be dedicated to the Foundation Annual Planning Workshop focused on [[diffblog:2025/03/04/global-trends-2025/|'''global trends that are affecting our movement''']]. The session will take place on 23<sup>rd</sup> of April 2025, 18:00-19:00 CEST (check your local time [https://zonestamp.toolforge.org/1745424000 here]).
Together (the CEE Communities and the Wikimedia Foundation staff) we will discuss the trends related to our projects, our readers and editors. We will explore how those trends show up in the CEE context and discuss what our projects need to address those trends, and how we can support them.
You will also have the opportunity to ask questions to the Wikimedia Foundation staff about the work being planned as part of the annual plan that runs from July 2025 to June 2026.
'''<u>''[[Wikimedia CEE Hub/Catch up|Join us at the Next CEE Catch up]]!''</u>'''
--[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:19, 14 красавіка 2025 (+03) (on behalf of the CEE Catch Up team)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28546550 -->
== Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025: Invitation ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:UCDM 2025 general.png|180px|right]]
{{int:please-translate}}
Hello, dear Wikipedians!<br/>
[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the fifth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from '''14th April''' until '''16th May 2025'''. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design, and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contributions in every language!
The most active contesters will receive prizes.
If you are interested in coordinating long-term community engagement for the campaign and becoming a local ambassador, we would love to hear from you! Please let us know your interest.
<br/>
We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2025|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:OlesiaLukaniuk (WMUA)|OlesiaLukaniuk (WMUA)]] ([[:m:User talk:OlesiaLukaniuk (WMUA)|talk]])
</div>
19:10, 16 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Hide on Rosé@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:OlesiaLukaniuk_(WMUA)/list_of_wikis&oldid=28552112 -->
== Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ("UCoC EG") and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:34, 17 красавіка 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 -->
== Sub-referencing: User testing ==
<div lang="en" dir="ltr">
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|400px|right]]
<small>''Apologies for writing in English, please help us by providing a translation below''</small>
Hi I’m Johannes from [[:m:Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]'s [[:m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes team]]. We are making great strides with the new [[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|sub-referencing feature]] and we’d love to invite you to take part in two activities to help us move this work further:
#'''Try it out and share your feedback'''
#:[[:m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing# Test the prototype|Please try]] the updated ''wikitext'' feature [https://en.wikipedia.beta.wmflabs.org/wiki/Sub-referencing on the beta wiki] and let us know what you think, either [[:m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|on our talk page]] or by [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/talktotechwish booking a call] with our UX researcher.
#'''Get a sneak peak and help shape the ''Visual Editor'' user designs'''
#:Help us test the new design prototypes by participating in user sessions – [https://greatquestion.co/wikimediadeutschland/gxk0taud/apply sign up here to receive an invite]. We're especially hoping to speak with people from underrepresented and diverse groups. If that's you, please consider signing up! No prior or extensive editing experience is required. User sessions will start ''May 14th''.
We plan to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We’ll reach out to wikis for piloting in time for deployments. Creators and maintainers of reference-related tools and templates will be contacted beforehand as well.
Thank you very much for your support and encouragement so far in helping bring this feature to life! </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]])</bdi> 18:03, 28 красавіка 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Johannes Richter (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=28628657 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Vote on proposed modifications to the UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter closes on 1 May 2025 at 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki.
The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].
Please share this message with members of your community in your language, as appropriate, so they can participate as well.
In cooperation with the U4C -- <section end="announcement-content" />
</div>
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 06:40, 29 красавіка 2025 (+03)</div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! ==
''(Apologies for posting in English)''
Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them.
As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]].
After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki.
The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org.
If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]].
Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 18:08, 6 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28663781 -->
== Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета? ==
CEE Hub представляет запись второго русскоязычного мероприятия, презентацию «Глобальные тенденции: чему мы можем научиться из меняющегося Интернета?» Марьяны Пинчук.
* [https://us06web.zoom.us/rec/share/UGbl9nlJ9NOjdcLltBEmoXRXJZtgOs5amfcF9HekLlGEAXCvOapZxXJ3wDw7uYs1.fcr8ssFRW-tIoQeq Zoom]
* Passcode: hG@&.Y?6
Темы будущих мероприятий и запись предыдущей сесси можно найти здесь ([[:m:Wikimedia CEE Hub/Russian language events|Russian language events]])
--[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:02, 7 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub&oldid=28675596 -->
== Забарона на тарашкевіцу ==
Лятаньне па сеціве можа быць цікавым. Вось і знойдзена мною. Было напісанае мною [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wy/be-tarask Вікіпадарожжаў]. Але яго хочуць выдаліць, бо тарашкевіца не адпавядае ISO 639. Гэта ня праўда. Той ІСО мае беларускую мову пад назваю '''be''', або '''bel'''. Выдаляюць таксама і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wb/be-tarask Вікікнігі] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wn/be-tarask Вікінавіны] і [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wq/be-tarask Вікіцытаты].
Запыт на выдаленьне можна чытаць [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Incubator:Requests_for_deletions тут].
[[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 19:50, 13 траўня 2025 (+03)
== <span lang="be" dir="ltr">Аб'яўлены конкурс кандыдатаў у Каардынацыйны камітэт па Універсальным кодэксе паводзін (ККУКП)</span> ==
<div lang="be" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
Вынікі галасавання па кіраўніцтве па выкананні універсальнага кодэкса паводзін і Статуту Каардынацыйнага камітэта па Універсальным Кодэксе паводзін (ККУКП) [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|даступна на Meta-wiki]].
Цяпер вы можаце [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|падаць заяўку на працу ў ККУКП]] да 29 мая 2025 года ў 12:00 па Грынвічы. Інфармацыя аб [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|прымальнасці, працэсе і тэрмінах знаходзіцца на Мета-вікі]]. Галасаванне па кандыдатурах пачнецца 1 чэрвеня 2025 года і працягнецца два тыдні, завяршыўшыся 15 чэрвеня 2025 года ў 12:00 па Грынвічы.
Калі ў вас ёсць якія-небудзь пытанні, вы можаце задаць іх на [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|старонка абмеркавання выбараў]]. -- у супрацоўніцтве з ККУКП, </div><section end="announcement-content" />
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|гутаркі]])</bdi> 01:06, 16 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)''
Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too.
We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation.
You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 18:26, 22 траўня 2025 (+03)
</div>
<!-- Message sent by User:Sannita (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28768453 -->
== <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection & Call for Questions</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]''
Dear all,
This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats.
The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4].
Here are the key planned dates:
* May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6]
* June 17 – July 1, 2025: Call for candidates
* July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5]
* August 2025: Campaign period
* August – September 2025: Two-week community voting period
* October – November 2025: Background check of selected candidates
* Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated
Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]].
'''Call for Questions'''
In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]]
'''Election Volunteers'''
Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]]
Thank you!
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter
[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024
[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles
[5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ
[6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates
Best regards,
Victoria Doronina
Board Liaison to the Elections Committee
Governance Committee<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 06:07, 28 траўня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 -->
== <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Deployment of the CampaignEvents Extension</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="message"/>
Hello everyone,
''(Apologies for posting in English if English is not your first language. Please help translate to your language.)''
The Campaigns Product Team is planning a global deployment of the '''[[:mw:Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents extension]]''' to all Wikipedias, including this wiki, during the '''week of June 23rd'''.
This extension is designed to help organizers plan and manage events, WikiProjects, and other on-wiki collaborations - and to make these efforts more discoverable.
The three main features of this extension are:
* '''[[:m:Event_Center/Registration|Event Registration]]''': A simple way to sign up for events on the wiki.
* '''[[:m:CampaignEvents/Collaboration_list|Collaboration List]]''': A global list of events and a local list of WikiProjects, accessible at '''[[:m:Special:AllEvents|Special:AllEvents]]'''.
* '''[[:m:Campaigns/Foundation_Product_Team/Invitation_list|Invitation Lists]]''': A tool to help organizers find editors who might want to join, based on their past contributions.
'''Note''': The extension comes with a new user right called '''"Event Organizer"''', which will be managed by administrators on this wiki. Organizer tools like Event Registration and Invitation Lists will only work if someone is granted this right. The Collaboration List is available to everyone immediately after deployment.
The extension is already live on several wikis, including '''Meta, Wikidata, English Wikipedia''', and more ( [[m:CampaignEvents/Deployment_status#Current_Deployment_Status_for_CampaignEvents_extension| See the full deployment list]])
If you have any questions, concerns, or feedback, please feel free to share them on the [[m:Talk:CampaignEvents| extension talkpage]]. We’d love to hear from you before the rollout.
Thank you! <section end="message"/>
</div>
<bdi lang="en" dir="ltr">[[User:Udehb-WMF|Udehb-WMF]] ([[User talk:Udehb-WMF|гутаркі]]) 19:47, 29 траўня 2025 (+03)</bdi>
<!-- Message sent by User:Udehb-WMF@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Udehb-WMF/sandbox/deployment_audience&oldid=28803829 -->
== Vote now in the 2025 U4C Election ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Apologies for writing in English.
{{Int:Please-translate}}
Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC].
Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:00, 14 чэрвеня 2025 (+03) </div>
<!-- Message sent by User:Keegan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 -->
== Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее? ==
CEE Hub приглашет вас принять участие в семинаре в среду, 25 июня 2025 года, 16:00 UTC. '''Анна Продрому''', лауреат премии "Женщины в сфере технологий" по версии журнала FORBES 2023, сделает презентацию и ответит на вопросы на тему «'''ИИ: друг, враг или что-то среднее?'''». Регистрация открыта [[:m:Event:ИИ: друг, враг или что-то среднее?|'''здесь''']]. --[[User:TRistovski-CEEhub|TRistovski-CEEhub]] ([[User talk:TRistovski-CEEhub|гутаркі]]) 16:17, 16 чэрвеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:TRistovski-CEEhub@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/CEE_Hub_(Russian_events)&oldid=28871983 -->
== Трэба штосьці рабіць з чырвонай спасылкай на Абраны артыкул на Галоўнай ==
Праблема паўтраецца зноў і зноў... Трэба неяк сыстэмна яе вырашыць. [[Удзельнік:Vasyl` Babych|Vasyl` Babych]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Vasyl` Babych|гутаркі]]) 16:15, 17 чэрвеня 2025 (+03)
== <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> ==
<div lang="en" dir="ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>
Hello all,
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position.
This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3]
Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election.
Best regards,
Abhishek Suryawanshi<br />
Chair of the Elections Committee
On behalf of the Elections Committee and Governance Committee
[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates
[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term.
[3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" />
</div>
[[Удзельнік:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Гутаркі ўдзельніка:MediaWiki message delivery|гутаркі]]) 20:43, 17 чэрвеня 2025 (+03)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 -->
ffbbnretdm4f24mme9bkxentpts4ldt
Батафогу Рыю-дэ-Жанэйру
0
272973
2620495
2603899
2025-06-17T18:19:28Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Botafogo_de_Futebol_e_Regatas?oldid=1295905694
2620495
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Батафогу
|Лягатып = Botafogo de Futebol e Regatas logo.svg
|ПоўнаяНазва = Botafogo de Futebol e Regatas
|Заснаваны = 1904
|Горад = [[Рыю-дэ-Жанэйру]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Алімпійскі стадыён Нілтана Сантуса|Нілтан Сантус]]
|Умяшчальнасьць = 46 831<ref>[https://web.archive.org/web/20170202043314/http://www.botafogo.com.br/estadio_info.php?cat=negocios «Informações Técnicas do Estádio Nilton Santos»]. Botafogo de Futebol e Regatas.</ref>
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БатафогуРыЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БатафогуРы}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Батафогу'''» ({{мова-pt|Botafogo}}) — [[Бразылія|бразыльскі]] футбольны клюб з гораду [[Рыю-дэ-Жанэйру]]. Месьціцца ў [[Батафогу|аднайменным раёне]] гораду. Быў закладзены ў 1904 годзе. Клюбу належыць рэкорд Бразыліі паводле колькасьці матчаў без паразаў, згуляных запар. Гэтак з 1977 па 1978 гады 52 гульняў супернікі ня былі здольнымі выгуляць у «Батафогу». У 2000 годзе ў апытанцы [[ФІФА]] ў сьпісе Найлепшых клюбаў стагодзьдзя «Батафогу» спыніўся на 12 радку<ref>[https://web.archive.org/web/20070423161359/http://www.fifa.com/events/playergala00/documents/Club.pdf «The FIFA Club of the Century»]. FIFA.</ref>. Акрамя футболу клюб мае сэкцыі ў іншых відах спорту, як то каманду па [[баскетбол]]е.
== Гісторыя ==
1 ліпеня 1894 году ў Рыю-дэ-Жанэйру быў заснаваны вясьлярны клюб «Батафогу»<ref>[https://archive.today/20131119223838/http://www.botafogo.com.br/en_963852741/history/ «History»]. Botafogo de Futebol e Regatas.</ref>. 12 жніўня 1904 году ў гэтым жа месьце быў заснаваны яшчэ адзін клюб «Электра». Ідэя стварэньня новага клюбу ўзьнікла падчас урока альгебры ў каледжы Алфрэду Гомэса. Тым ня менш, назва каманды не прыжылася. На прапанову 18 верасьня клюб нарэшце пачаў называцца «Батафогу». Колерамі каманды былі абраныя чорны і белы, як у італьянскага «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтусу]]». Лягатып быў створаны Базылію Віянам-малодшым. Футбольны клюб неўзабаве стаў адной з наймацнейшых футбольных камандаў Рыю-дэ-Жанэйру, здабыўшы перамогі ў чэмпіянатах 1907, 1910, 1912 гадоў і іншых гадах<ref>[https://web.archive.org/web/20040816133704/http://www.gazetaesportiva.net/almanaque/futebol/aniver_botafogo/eletro.htm «De como o Eletro Club tornou-se Botafogo»]. Gazeta Esportiva.</ref>.
[[Файл:Time Botafogo 1910.jpg|значак|зьлева|Дружына «Батафогу» ў 1910 годзе.]]
Маючы тую ж назву, тыя жа колеры і, самае галоўнае, тых жа заўзятараў, аб’яднаньне клюбаў здавалася непазьбежным. Яны зрабілі гэта 8 сьнежня 1942 году, пасьля баскетбольнага матчу паміж двума клюбамі, калі раптоўна памёр гулец футбольнага клюбу «Батафогу» [[Арманду Албану]], і тады ўзьнікла ідэя аб аб’яднаньні. Эмблема футбольнага клюбу набыла чорны колер, а манаграма была замененая адзінокай зоркай вясьлярнага клюбу<ref>[https://web.archive.org/web/20070806224722/http://www.botafogonocoracao.com.br/historia/d_index.asp?idn=608 «História — A união dos dois clubes fez nascer um dos times de maior tradição no Brasil»]. Botafogo de Futebol e Regatas</ref>.
У 1907, 1910 і 1912 гадах «Батафогу» быў мацнейшым у [[Ліга Карыёка|чэмпіянаце штату Рыю-дэ-Жанэйру]]. У 1909 годзе каманда перамагла «[[Мангейра Рыю-дэ-Жанэйру|Мангейру]]» зь лікам 24:0, што застаецца найвышэйшым паказьнікам у бразыльскім футболе<ref>[http://globoesporte.globo.com/platb/memoriaec/2009/05/29/maior-goleada-da-historia-do-futebol-brasileiro-completa-um-seculo/ «Maior goleada da história do futebol brasileiro completa um século»]. GloboEsporte.</ref>. Наступных тытулаў давялося пачакаць, але ў 1930, 1932, 1933, 1934 і 1935 гадах клюб зноў станавіўся чэмпіёнам штату<ref>[https://web.archive.org/web/20130326081440/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=44131/index.html «Botafogo: Fogão flames burn eternal»]. FIFA.</ref>. У 1940-х гадах найлепшым гульцом каманды быў [[Элену дэ Фрэйтас]]. Аднак ён аніколі ня быў чэмпіёнам разам з клюбам. Гулец правёў 204 галы ў 233 матчах, але ў 1948 годзе перайшоў у склад аргентынскага «[[Бока Хуніёрс Буэнас-Айрэс|Бока Хуніёрс]]», а «Батафогу» тым часам здабыў свой 9-ы тытул чэмпіянату штату. Наступныя перамогі ў Лізе Карыёка былі ў 1957, 1961 і 1962 гадах. У 1968 годзе каманда выйграла [[Сэрыя A чэмпіянату Бразыліі па футболе|Сэрыю А]], стаўшы першым клюбам штату, які стаў пераможцам агульнай бразыльскай лігі<ref>[https://web.archive.org/web/20140517151427/http://uk.soccerway.com/teams/brazil/botafogo-de-futebol-e-regatas/323/trophies/ «Botafogo FR: Trophies»]. Soccerway.</ref>.
У 1989 годзе клюб паклаў канец свайму 21-гадоваму часу бяз тытулаў, здабыўшы перамогу ў чэмпіянаце штату, а на наступны год захаваў трафэй. У 1990-х гадах «Батафогу» стаў уладальнікам Кубка КОНМЭБОЛ, які быў папярэднікам сучаснага [[Паўднёваамэрыканскі кубак|Паўднёваамэрыканскага кубка]]. А ў 1995 годзе клюб у другі раз у гісторыі стаў чэмпіёнам Бразыліі, згуляўшы ўнічыю 1:1 у матчы ў адказ фіналу супраць «[[Сантус (футбольны клюб)|Сантусу]]» ў [[Сан-Паўлу]].
== Дасягненьні ==
[[Файл:Camisa retrô do Botafogo (cropped).jpg|значак|Гульнёвая кашуля клюбу.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 3
:: 1968, 1995, 2024
* '''[[Ліга Карыёка|Чэмпіён штату Рыю-дэ-Жанэйру]]''': 21
:: 1907, 1910, 1912, 1930, 1932, 1933, 1934, 1935, 1948, 1957,
:: 1961, 1962, 1967, 1968, 1989, 1990, 1997, 2006, 2010, 2013,
:: 2018
* '''Турнір Рыю-Сан-Паўлу''': 4
:: 1962, 1964, 1966, 1998
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 1
:: 1993
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2024
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Раул Стэфэнс]]||1997}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Аляксандар да Сылва|Вітыньню]]||1999}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Уругваю}}|Аб|[[Матэо Понтэ]]||2003}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Данілу Барбоса]]||1996}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык дэ Паўла]]||1999}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Артур Віктар Гімарайнс|Артур]]||1998}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Вэнэсуэлы}}|ПА|[[Джэфэрсан Саварына]]||1996}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Матэўс Мартынс]]||2003}}
{{Гулец|12|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Джон Віктар Масыел Фуртаду|Джон Віктар]]||1996}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Алекс Тэлес]]||1992}}
{{Гулец|15|{{Сьцяг Анголы}}|Аб|[[Барталамэў Жасынту|Баштуш]]||1991}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Марлун Фрэйтас]]|капітан|1995}}
{{Гулец|18|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Каўэ Рыдрыгес]]||2004}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Аляксандар Барбоса]]||1995}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|24|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Леў Лінк]]||2001}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Алан Маркес Лаўрэйру|Алан]]||1991}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Грэгурэ]]||1994}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Нэўтан]]||2000}}
{{Гулец|57|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Давід Рыкарду Сылва|Давід Рыкарду]]||2002}}
{{Гулец|66|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Луіс Куябану|Куябану]]||2003}}
{{Гулец|69|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Рафаэл Лабату]]||2006}}
{{Гулец|90|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Матэўс Насымэнту дэ Паўла|Матэўс Насымэнту]]||2004}}
{{Гулец|99|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Ігар Жэзус Масіел да Крус|Ігар Жэзус]]||2001}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Жаір Куньня]]||2005}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Філіпэ Сампаю]]||1994}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жэфіньню]]||1999}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Натан Фэрнандэс]]||2005}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Рван Сэку]]||2001}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.botafogo.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Рыю-дэ-Жанэйру]]
g0owktwf38gbeouxw99y0ph9t4btuop
2620496
2620495
2025-06-17T18:20:42Z
Dymitr
10914
/* Гісторыя */ стыль
2620496
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Батафогу
|Лягатып = Botafogo de Futebol e Regatas logo.svg
|ПоўнаяНазва = Botafogo de Futebol e Regatas
|Заснаваны = 1904
|Горад = [[Рыю-дэ-Жанэйру]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Алімпійскі стадыён Нілтана Сантуса|Нілтан Сантус]]
|Умяшчальнасьць = 46 831<ref>[https://web.archive.org/web/20170202043314/http://www.botafogo.com.br/estadio_info.php?cat=negocios «Informações Técnicas do Estádio Nilton Santos»]. Botafogo de Futebol e Regatas.</ref>
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БатафогуРыЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БатафогуРы}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Батафогу'''» ({{мова-pt|Botafogo}}) — [[Бразылія|бразыльскі]] футбольны клюб з гораду [[Рыю-дэ-Жанэйру]]. Месьціцца ў [[Батафогу|аднайменным раёне]] гораду. Быў закладзены ў 1904 годзе. Клюбу належыць рэкорд Бразыліі паводле колькасьці матчаў без паразаў, згуляных запар. Гэтак з 1977 па 1978 гады 52 гульняў супернікі ня былі здольнымі выгуляць у «Батафогу». У 2000 годзе ў апытанцы [[ФІФА]] ў сьпісе Найлепшых клюбаў стагодзьдзя «Батафогу» спыніўся на 12 радку<ref>[https://web.archive.org/web/20070423161359/http://www.fifa.com/events/playergala00/documents/Club.pdf «The FIFA Club of the Century»]. FIFA.</ref>. Акрамя футболу клюб мае сэкцыі ў іншых відах спорту, як то каманду па [[баскетбол]]е.
== Гісторыя ==
1 ліпеня 1894 году ў Рыю-дэ-Жанэйру быў заснаваны вясьлярны клюб «Батафогу»<ref>[https://archive.today/20131119223838/http://www.botafogo.com.br/en_963852741/history/ «History»]. Botafogo de Futebol e Regatas.</ref>. 12 жніўня 1904 году ў гэтым жа месьце быў заснаваны яшчэ адзін клюб «Электра». Ідэя стварэньня новага клюбу ўзьнікла падчас урока альгебры ў каледжы Алфрэду Гомэса. Тым ня менш, назва каманды не прыжылася. На прапанову 18 верасьня клюб нарэшце пачаў называцца «Батафогу». Колерамі каманды былі абраныя чорны і белы, як у італьянскага «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтусу]]». Лягатып быў створаны Базылію Віянам-малодшым. Футбольны клюб неўзабаве стаў адной з наймацнейшых футбольных камандаў Рыю-дэ-Жанэйру, здабыўшы перамогі ў чэмпіянатах 1907, 1910, 1912 гадоў і іншых гадах<ref>[https://web.archive.org/web/20040816133704/http://www.gazetaesportiva.net/almanaque/futebol/aniver_botafogo/eletro.htm «De como o Eletro Club tornou-se Botafogo»]. Gazeta Esportiva.</ref>.
[[Файл:Time Botafogo 1910.jpg|значак|зьлева|Дружына «Батафогу» ў 1910 годзе.]]
Маючы тую ж назву, тыя жа колеры і, самае галоўнае, тых жа заўзятараў, аб’яднаньне клюбаў здавалася непазьбежным. Яны зрабілі гэта 8 сьнежня 1942 году, пасьля баскетбольнага матчу паміж двума клюбамі, калі раптоўна памёр гулец футбольнага клюбу «Батафогу» [[Арманду Албану]], і тады ўзьнікла ідэя аб аб’яднаньні. Эмблема футбольнага клюбу набыла чорны колер, а манаграма была замененая адзінокай зоркай вясьлярнага клюбу<ref>[https://web.archive.org/web/20070806224722/http://www.botafogonocoracao.com.br/historia/d_index.asp?idn=608 «História — A união dos dois clubes fez nascer um dos times de maior tradição no Brasil»]. Botafogo de Futebol e Regatas</ref>.
У 1907, 1910 і 1912 гадах «Батафогу» быў наймацнейшым у [[Ліга Карыёка|чэмпіянаце штату Рыю-дэ-Жанэйру]]. У 1909 годзе каманда перамагла «[[Мангейра Рыю-дэ-Жанэйру|Мангейру]]» зь лікам 24:0, што застаецца найвышэйшым паказьнікам у бразыльскім футболе<ref>[http://globoesporte.globo.com/platb/memoriaec/2009/05/29/maior-goleada-da-historia-do-futebol-brasileiro-completa-um-seculo/ «Maior goleada da história do futebol brasileiro completa um século»]. GloboEsporte.</ref>. Наступных тытулаў давялося пачакаць, але ў 1930, 1932, 1933, 1934 і 1935 гадах клюб зноў станавіўся чэмпіёнам штату<ref>[https://web.archive.org/web/20130326081440/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=44131/index.html «Botafogo: Fogão flames burn eternal»]. FIFA.</ref>. У 1940-х гадах найлепшым гульцом каманды быў [[Элену дэ Фрэйтас]]. Аднак ён аніколі ня быў чэмпіёнам разам з клюбам. Гулец правёў 204 галы ў 233 матчах, але ў 1948 годзе перайшоў у склад аргентынскага «[[Бока Хуніёрс Буэнас-Айрэс|Бока Хуніёрс]]», а «Батафогу» тым часам здабыў свой 9-ы тытул чэмпіянату штату. Наступныя перамогі ў Лізе Карыёка былі ў 1957, 1961 і 1962 гадах. У 1968 годзе каманда выйграла [[Сэрыя A чэмпіянату Бразыліі па футболе|Сэрыю А]], стаўшы першым клюбам штату, які стаў пераможцам агульнай бразыльскай лігі<ref>[https://web.archive.org/web/20140517151427/http://uk.soccerway.com/teams/brazil/botafogo-de-futebol-e-regatas/323/trophies/ «Botafogo FR: Trophies»]. Soccerway.</ref>.
У 1989 годзе клюб паклаў канец свайму 21-гадоваму часу бяз тытулаў, здабыўшы перамогу ў чэмпіянаце штату, а на наступны год захаваў трафэй. У 1990-х гадах «Батафогу» стаў уладальнікам Кубка КОНМЭБОЛ, які быў папярэднікам сучаснага [[Паўднёваамэрыканскі кубак|Паўднёваамэрыканскага кубка]]. А ў 1995 годзе клюб у другі раз у гісторыі стаў чэмпіёнам Бразыліі, згуляўшы ўнічыю 1:1 у матчы ў адказ фіналу супраць «[[Сантус (футбольны клюб)|Сантусу]]» ў [[Сан-Паўлу]].
== Дасягненьні ==
[[Файл:Camisa retrô do Botafogo (cropped).jpg|значак|Гульнёвая кашуля клюбу.]]
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 3
:: 1968, 1995, 2024
* '''[[Ліга Карыёка|Чэмпіён штату Рыю-дэ-Жанэйру]]''': 21
:: 1907, 1910, 1912, 1930, 1932, 1933, 1934, 1935, 1948, 1957,
:: 1961, 1962, 1967, 1968, 1989, 1990, 1997, 2006, 2010, 2013,
:: 2018
* '''Турнір Рыю-Сан-Паўлу''': 4
:: 1962, 1964, 1966, 1998
* '''[[Кубак КОНМЭБОЛ]]''': 1
:: 1993
* '''[[Кубак Лібэртадорэс]]''': 1
:: 2024
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Раул Стэфэнс]]||1997}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Вітар Аляксандар да Сылва|Вітыньню]]||1999}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Уругваю}}|Аб|[[Матэо Понтэ]]||2003}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Данілу Барбоса]]||1996}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Патрык дэ Паўла]]||1999}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Артур Віктар Гімарайнс|Артур]]||1998}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Вэнэсуэлы}}|ПА|[[Джэфэрсан Саварына]]||1996}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Матэўс Мартынс]]||2003}}
{{Гулец|12|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Джон Віктар Масыел Фуртаду|Джон Віктар]]||1996}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Алекс Тэлес]]||1992}}
{{Гулец|15|{{Сьцяг Анголы}}|Аб|[[Барталамэў Жасынту|Баштуш]]||1991}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Марлун Фрэйтас]]|капітан|1995}}
{{Гулец|18|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Каўэ Рыдрыгес]]||2004}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Аргентыны}}|Аб|[[Аляксандар Барбоса]]||1995}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|24|{{Сьцяг Бразыліі}}|Бр|[[Леў Лінк]]||2001}}
{{Гулец|25|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Алан Маркес Лаўрэйру|Алан]]||1991}}
{{Гулец|26|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Грэгурэ]]||1994}}
{{Гулец|28|{{Сьцяг Бразыліі}}|ПА|[[Нэўтан]]||2000}}
{{Гулец|57|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Давід Рыкарду Сылва|Давід Рыкарду]]||2002}}
{{Гулец|66|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Луіс Куябану|Куябану]]||2003}}
{{Гулец|69|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Рафаэл Лабату]]||2006}}
{{Гулец|90|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Матэўс Насымэнту дэ Паўла|Матэўс Насымэнту]]||2004}}
{{Гулец|99|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Ігар Жэзус Масіел да Крус|Ігар Жэзус]]||2001}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Жаір Куньня]]||2005}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Аб|[[Філіпэ Сампаю]]||1994}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Жэфіньню]]||1999}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Натан Фэрнандэс]]||2005}}
{{Гулец|—|{{Сьцяг Бразыліі}}|Нап|[[Рван Сэку]]||2001}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.botafogo.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Рыю-дэ-Жанэйру]]
ks69gjzparppsyf70r23h15dgj1p40z
Людзьвін
0
277432
2620466
2620465
2025-06-17T12:04:24Z
Дамінік
64057
Асалютная неадпаведнасьць рэчаіснасьці, паселішча бо ўзьнікла за часоў Расейскай імпэрыі.
2620466
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
987rwi69zx4o6tghbzb2u8qedsxyn1z
2620467
2620466
2025-06-17T12:25:50Z
Дамінік
64057
2620467
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
bgr91yza8278taikaqyk49ppgai8w7n
2620468
2620467
2025-06-17T12:42:51Z
Дамінік
64057
2620468
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, Гарошкаў, мястэчка Хвойнікі<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
7hxmveonol1linjjrnd5a74049gjxei
2620469
2620468
2025-06-17T12:47:43Z
Дамінік
64057
/* Гісторыя */
2620469
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
9gvgllj6yj4mwnmkmfwew9asbcc9gz4
2620471
2620469
2025-06-17T12:54:55Z
Дамінік
64057
2620471
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
hbvkwcprwovrwtd5ouot8hb0tubs4oi
2620472
2620471
2025-06-17T12:58:14Z
Дамінік
64057
2620472
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі{{Заўвага|Не фальварку. Як быццам вядзецца пра розныя паселішчы з сваімі назвамі...}} Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
1pn0c1b1jy0695m00v7wb2x3uqmhvs8
2620475
2620472
2025-06-17T13:01:46Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2620475
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі{{Заўвага|Не фальварку. Як быццам вядзецца пра розныя паселішчы з сваімі назвамі. Рознасьць канфэсіяў тут бясспрэчна паўплывала...}} Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1909 год — 226 чалавек<ref>Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 114.</ref>
* 2009 год — 1 чалавек
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
d2ft5lyfgdc9p6otj1pwzp3tabrdm1u
2620535
2620475
2025-06-18T02:59:47Z
Дамінік
64057
2620535
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі{{Заўвага|Не фальварку. Як быццам вядзецца пра розныя паселішчы з сваімі назвамі. Рознасьць канфэсіяў тут бясспрэчна паўплывала...}} Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
63dynn0qn2ozvyvfsv3vch06x8fnb4f
2620536
2620535
2025-06-18T03:04:26Z
Дамінік
64057
2620536
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]], каля [[Кашукаўскі канал|Кашукаўскага каналу]]. Уваходзіў у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
Ліквідавана ў 2013 годзе<ref>[https://pravo.by/document/?guid=12551&p0=D913g0059062 Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 июня 2013 г. № 134 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района]</ref>.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі{{Заўвага|Не фальварку. Як быццам вядзецца пра розныя паселішчы з сваімі назвамі. Рознасьць канфэсіяў тут бясспрэчна паўплывала...}} Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
ldq3yvc5g3a4kqued7hy8ebj8u8j7ei
2620537
2620536
2025-06-18T03:07:35Z
Дамінік
64057
2620537
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Людзьвін
|Лацінка = Ludźvin
|Статус = былая вёска
|Назва ў родным склоне = Людзьвіна
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 51
|Шырата сэкундаў = 32
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 21
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Людзьві́н'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — былая вёска ў [[Беларусь|Беларусі]]. Уваходзіла у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]].
Ліквідавана ў 2013 годзе<ref>[https://pravo.by/document/?guid=12551&p0=D913g0059062 Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 июня 2013 г. № 134 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района]</ref>.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Паводле інвэнтару Хвойніцкага маёнтка 1844 году, прыналежнага рэчыцкаму падкамораму Ўладыславу, сыну Караля, Прозару, адным зь сямі яго фальваркаў быў Валоцкі. У складзе апошняга — вёскі [[Валокі (Хвойнікі)|Валокі]], Людзьвінопаль, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], мястэчка [[Хвойнікі]]<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 33адв. etc.</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 88 жыхароў абодвух полаў зь вёскі Людзьвін былі прыхаджанамі Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы, а 7 мужчын і 15 жанчын зь вёскі{{Заўвага|Не фальварку. Як быццам вядзецца пра розныя паселішчы з сваімі назвамі. Рознасьць канфэсіяў тут бясспрэчна паўплывала...}} Людзьвінопаль зьяўляліся парафіянамі Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382, 666</ref>.
У парэформавы пэрыяд Людзьвінопаль адміністрацыйна належаў да Хвойніцкай воласьці. У пачатку 1870 году ў вёсцы было 58 сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да Валоцкага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. Згодна зь ведамасьцю Пакроўскай царквы ў Хвойніках на 1875 год, яе прыхаджанамі былі 64 асобы мужчынскага і 68 жаночага полу з 16 двароў вёскі Людзьвін<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40937. А. 234, 239адв.; гл. таксама: Минские епархиальные ведомости. — Минск, 1876. № 10. С. 458; Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 140</ref>.
== Заўвагі ==
{{заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
ddkyn85z89j1yr6fmklda497umxm0aa
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Ізраілю
10
290885
2620568
2577243
2025-06-18T09:06:14Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620568
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АшдодЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | АшдодСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Ашдод = 11 месца
| БэйтарЕрусЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | БэйтарЕрусСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БэйтарЕрус = 4 месца
| БнэйСахнінЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | БнэйСахнінСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БнэйСахнін = 10 месца
| ГапаэльБээЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ГапаэльБээСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльБээ = 2 месца
| ГапаэльГадЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ГапаэльГадСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльГад = 14 месца (паніжэньне)
| ГапаэльЕруЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ГапаэльЕруСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльЕру = 7 месца
| ГапаэльІроЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ГапаэльІроСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльІро = 9 месца
| ГапаэльХайЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ГапаэльХайСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльХай = 5 месца
| МакабіБнэйЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | МакабіБнэйСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакабіБнэй = 8 месца
| МакабіНэтаЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | МакабіНэтаСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакабіНэта = 6 месца
| МакабіПэтаЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | МакабіПэтаСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакабіПэта = 13 месца (паніжэньне)
| МакабіТэльЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | МакабіТэльСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакабіТэль = 1 месца
| МакабіХайфЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе|Прэм’ер-ліга]] | МакабіХайфСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакабіХайф = 3 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| БнэйЯгудаТЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | БнэйЯгудаТСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БнэйЯгудаТ = 6 месца
| ГапаэльАкоЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльАкоСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльАко = 9 месца
| ГапаэльКфаЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльКфаСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльКфа = 7 месца
| ГапаэльПэтЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльПэтСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльПэт = 2 месца (падвышэньне)
| ГапаэльРааЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльРааСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльРаа = 12 месца
| ГапаэльРамЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльРамСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльРам = 3 месца
| ГапаэльТэлЛіга = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе|Ліга Леўміт]] | ГапаэльТэлСэзон = [[Ліга Леўміт чэмпіянату Ізраілю па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГапаэльТэл = 1 месца (падвышэньне)
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Ізраіль]]
</noinclude>
pb6crbp4ntn0cmhekiokzb0zwh075cg
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны
10
290965
2620551
2577745
2025-06-18T07:56:53Z
Artsiom91
28241
2620551
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АкадэміяПуЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | АкадэміяПуСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АкадэміяПу = 2 месца
| ДёрЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ДёрСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Дёр = 4 месца
| ДыёшдёрМішЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ДыёшдёрМішСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ДыёшдёрМіш = 6 месца
| ДэбрэцэнЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ДэбрэцэнСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Дэбрэцэн = 9 месца
| ЗалаэгерсэЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ЗалаэгерсэСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Залаэгерсэ = 10 месца
| КечкемэтЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | КечкемэтСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Кечкемэт = 12 месца (паніжэньне)
| МТКБудапэшЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | МТКБудапэшСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МТКБудапэш = 5 месца
| НьірэдзхазЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | НьірэдзхазСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Ньірэдзхаз = 8 месца
| ПакшЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ПакшСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Пакш = 3 месца
| УйпэштБудаЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | УйпэштБудаСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | УйпэштБуда = 7 месца
| ФэрэнцвараЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ФэрэнцвараСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Фэрэнцвара = 1 месца
| ФэхэрварСэЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат I]] | ФэхэрварСэСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат I Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ФэхэрварСэ = 11 месца (паніжэньне)
<!-- 2 дывізіён -->
| БэкешчабаЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | БэкешчабаСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Бэкешчаба = 14 месца
| ВашашБудапЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | ВашашБудапСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ВашашБудап = 3 месца
| ГонвэдБудаЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | ГонвэдБудаСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГонвэдБуда = 8 месца
| ДірматДёрЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | ДірматДёрСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ДірматДёр = 15 месца (паніжэньне)
| КішвардаЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | КішвардаСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Кішварда = 1 месца (падвышэньне)
| МэзэкёвэшдЛіга = [[Другі дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат II]] | МэзэкёвэшдСэзон = [[Нацыянальны чэмпіянат II Вугоршчыны па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Мэзэкёвэшд = 6 месца
<!-- 3 дывізіён -->
| ГаладашСомЛіга = [[Трэці дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат III]], група «Паўночны захад» | ГаладашСомСэзон = 2024—2025 | ГаладашСом = 13 месца
| ПэчЛіга = [[Трэці дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат III]], група «Паўднёвы захад» | ПэчСэзон = 2024—2025 | Пэч = 5 месца
| СольнакЛіга = [[Трэці дывізіён чэмпіянату Вугоршчыны па футболе|Нацыянальны чэмпіянат III]], група «Паўднёвы ўсход» | СольнакСэзон = 2024—2025 | Сольнак = 15 месца (паніжэньне)
<!-- Рэгіянальныя лігі -->
| БалмазуйваЛіга = Чэмпіянат мэд’е Хайду-Біхар | БалмазуйваСэзон = 2024—2025 | Балмазуйва = 7 месца
| ДунаўйвараЛіга = Чэмпіянат мэд’е Фэер | ДунаўйвараСэзон = 2024—2025 | Дунаўйвара = 1 месца (падвышэньне)
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Вугоршчына]]
</noinclude>
17pxlvcaoapfp5nd5zw00di9e57oh4f
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Косава
10
291252
2620576
2579686
2025-06-18T09:20:44Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620576
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Косава па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| БалканіСухЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе|Супэрліга]] | БалканіСухСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БалканіСух = 2 месца
| ДрытаГнілаЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе|Супэрліга]] | ДрытаГнілаСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ДрытаГніла = 1 месца
| ФэранікеліЛіга = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе|Супэрліга]] | ФэранікеліСэзон = [[Супэрліга чэмпіянату Косава па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Фэранікелі = 10 месца (паніжэньне)
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Косава]]
</noinclude>
l9lxrtn345v4c79ypjj5lpr6k8y9br2
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Люксэмбургу
10
291268
2620584
2609449
2025-06-18T10:26:50Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620584
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| ВікторыяРаЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | ВікторыяРаСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ВікторыяРа = 11 месца
| Вільц71Ліга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | Вільц71Сэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Вільц71 = 13 месца (паніжэньне)
| ГоштэртЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | ГоштэртСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Гоштэрт = 10 месца
| Дыфэрданж0Ліга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | Дыфэрданж0Сэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Дыфэрданж0 = 1 месца
| ЖэнэсЭшЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | ЖэнэсЭшСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ЖэнэсЭш = 8 месца
| МандорфЛеБЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | МандорфЛеБСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МандорфЛеБ = 7 месца
| ПрагрэсНідЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | ПрагрэсНідСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПрагрэсНід = 5 месца
| РасінгЛюксЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | РасінгЛюксСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | РасінгЛюкс = 4 месца
| СьвіфтЭспэЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | СьвіфтЭспэСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | СьвіфтЭспэ = 6 месца
| УНАШтрасэнЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | УНАШтрасэнСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | УНАШтрасэн = 2 месца
| ФоляЭшЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | ФоляЭшСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ФоляЭш = 15 месца (паніжэньне)
| Ф91ДудэлянЛіга = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Нацыянальны дывізіён]] | Ф91ДудэлянСэзон = [[Нацыянальны дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Ф91Дудэлян = 3 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| ГамБэнфікаЛіга = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Дывізіён гонару]] | ГамБэнфікаСэзон = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ГамБэнфіка = 5 месца
| КэренгБашаЛіга = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Дывізіён гонару]] | КэренгБашаСэзон = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | КэренгБаша = 2 месца (падвышэньне)
| РумэлянжЛіга = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Дывізіён гонару]] | РумэлянжСэзон = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Румэлянж = 11 месца
| ЭтцэлаЭтэлЛіга = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Дывізіён гонару]] | ЭтцэлаЭтэлСэзон = [[Дывізіён гонару чэмпіянату Люксэмбургу па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ЭтцэлаЭтэл = 8 месца
<!-- 3 дывізіён -->
| ГрэвэнмахэЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Першы дывізіён]], сэрыя 2 | ГрэвэнмахэСэзон = 2024—2025 | Грэвэнмахэ = 3 месца
| Уніён05КейЛіга = [[Першы дывізіён чэмпіянату Люксэмбургу па футболе|Першы дывізіён]], сэрыя 2 | Уніён05КейСэзон = 2024—2025 | Уніён05Кей = 15 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Люксэмбург]]
</noinclude>
jlcsceo6f7ozr0rgij2ajy988st308s
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Паўночнай Македоніі
10
291350
2620594
2580362
2025-06-18T10:51:47Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620594
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АкадэміяПаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | АкадэміяПаСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АкадэміяПа = 9 месца
| ВардарСкопЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ВардарСкопСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ВардарСкоп = 5 месца
| ПелістэрБіЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ПелістэрБіСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПелістэрБі = 6 месца
| РаботнічкіЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | РаботнічкіСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Работнічкі = 3 месца
| СтругаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | СтругаСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Струга = 4 месца
| СылексКратЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | СылексКратСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | СылексКрат = 2 месца
| ШкендыяТэтЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ШкендыяТэтСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ШкендыяТэт = 1 месца
| ШкупіСкопеЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ШкупіСкопеСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ШкупіСкопе = 7 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| БеласіцаСтЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | БеласіцаСтСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БеласіцаСт = 8 месца
| БрэгалніцаЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | БрэгалніцаСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Брэгалніца = 4 месца
| МакедоніяГЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | МакедоніяГСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакедоніяГ = 1 месца (падвышэньне)
| ПабедаПрылЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | ПабедаПрылСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БеласіцаСт = 12 месца
<!-- 3 дывізіён -->
| ГарызонтТуЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Ўсход | ГарызонтТуСэзон = 2024—2025 | ГарызонтТу = 12 месца
| ГорнаЛісічЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Поўнач | ГорнаЛісічСэзон = 2024—2025 | ГорнаЛісіч = 3 месца
| РэноваДжэпЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Захад | РэноваДжэпСэзон = 2024—2025 | РэноваДжэп = 9 месца
| ТэтэксТэтаЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Захад | ТэтэксТэтаСэзон = 2024—2025 | ТэтэксТэта = 1 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Паўночная Македонія]]
</noinclude>
johbv8l7hn836bkyrmot9kqrqotkmee
2620599
2620594
2025-06-18T10:54:38Z
Artsiom91
28241
2620599
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АкадэміяПаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | АкадэміяПаСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АкадэміяПа = 9 месца
| ВардарСкопЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ВардарСкопСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ВардарСкоп = 5 месца
| ПелістэрБіЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ПелістэрБіСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПелістэрБі = 6 месца
| РаботнічкіЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | РаботнічкіСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Работнічкі = 3 месца
| СтругаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | СтругаСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Струга = 4 месца
| СылексКратЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | СылексКратСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | СылексКрат = 2 месца
| ШкендыяТэтЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ШкендыяТэтСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ШкендыяТэт = 1 месца
| ШкупіСкопеЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першая ліга]] | ШкупіСкопеСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ШкупіСкопе = 7 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| БеласіцаСтЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | БеласіцаСтСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БеласіцаСт = 8 месца
| БрэгалніцаЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | БрэгалніцаСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Брэгалніца = 4 месца
| МакедоніяГЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | МакедоніяГСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | МакедоніяГ = 1 месца (падвышэньне)
| ПабедаПрылЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Другая ліга]] | ПабедаПрылСэзон = [[Другая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПабедаПрыл = 12 месца
<!-- 3 дывізіён -->
| ГарызонтТуЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Ўсход | ГарызонтТуСэзон = 2024—2025 | ГарызонтТу = 12 месца
| ГорнаЛісічЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Поўнач | ГорнаЛісічСэзон = 2024—2025 | ГорнаЛісіч = 3 месца
| РэноваДжэпЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Захад | РэноваДжэпСэзон = 2024—2025 | РэноваДжэп = 9 месца
| ТэтэксТэтаЛіга = [[Трэцяя ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Трэцяя ліга]] Захад | ТэтэксТэтаСэзон = 2024—2025 | ТэтэксТэта = 1 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Паўночная Македонія]]
</noinclude>
60sim9h5slzudm5010xe2pnjp650ukh
Сольнак (футбольны клюб)
0
292323
2620554
2614136
2025-06-18T07:59:11Z
Artsiom91
28241
абнаўленьне зьвестак
2620554
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Сольнак
|Лягатып =
|ПоўнаяНазва = Szolnoki MÁV FC
|Заснаваны = 1910
|Стадыён = [[Тысалідзеці]]
|Умяшчальнасьць = 10 000
|Пасада кіраўніка = Старшыня
|Трэнэр = [[Карл Кіш]]
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|СольнакЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|СольнакСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Вугоршчыны|Сольнак}}
|Прыналежнасьць = Вугорскія
|Сайт = https://szolnokimavfc.hu/
|pattern_la1=|pattern_b1=|pattern_ra1=
|leftarm1=9cbfdb|body1=9cbfdb|rightarm1=9cbfdb|shorts1=9cbfdb|socks1=9cbfdb
|pattern_la2=|pattern_b2=|pattern_ra2=
|leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF
}}
'''«Сольнак»''' ({{мова-hu|Szolnoki MÁV FC}}) — вугорскі футбольны клюб з гораду [[Сольнак]]. Клюб заснаваны ў 1910 годзе. Выступае ў трэцяй паводле ўзроўню лізе [[Вугоршчына|Вугоршчыны]]. Хатнія матчы праводзяцца на стадыёне [[Тысалідзеці]] ({{мова-hu|Tiszaligeti|скарочана}}) умяшчальнасьцю 10 000 гледачоў.
== Гісторыя ==
Клюб быў заснаваны ў 1910 годзе пад першапачатковай назвай ”Szolnokі MÁV SE”. Першапачаткова ўдзельнікі клюбу не дасягалі выдатных вынікаў, і да 1937 году клюб знаходзіўся ў Другой лізе. Аднак у далейшым ”Сольнак” палепшыў свае пазыцыі ў чэмпіянатах, а ў 1941 годзе атрымаў [[Кубак Вугоршчыны па футболе|Кубак Вугоршчыны]] (адзіны раз у сваёй гісторыі). На працягу сваёй наступнай гісторыі клюб неаднаразова мяняў назвы:
* 1912—1948 — Szolnokі MÁV SE;
* 1948—1949 — Szolnokі Vasutas SE;
* 1949—1953 — Szolnokі Lokomotіv SE;
* 1953—1956 — Szolnokі Törekvés SE;
* 1956—1979 — Szolnokі MÁV SE;
* 1979—1996 — Szolnokі MÁV MTE;
* з 1996: Szolnokі MÁV FC.
У 2010—2011 гадоў клюб браў удзел у найвышэйшым вугорскім дывізыёне. Каманда выступае на ўласным стадыёне Тысалідзеці, адкрытым у 1974 годзе.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://szolnokimavfc.hu/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1910 годзе]]
bjgco4fdbs4qsuzlo4q4450o52uiu8q
Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе 2019—2020 гадоў
0
292961
2620591
2594054
2025-06-18T10:35:32Z
Artsiom91
28241
2620591
wikitext
text/x-wiki
'''Першая ліга 2019—2020 гадоў''' — 28-ы розыгрыш [[Першая ліга чэмпіянату Паўночнай Македоніі па футболе|Першай лігі]], найвышэйшага футбольнага дывізіёну Паўночнай Македоніі, які пачаўся 10 жніўня 2019 году. Апошнія матчы прайшлі 11 сакавіка 2020 году, пасьля чаго розыгрыш спынілі ў зьвязку з [[Пандэмія каранавіруснай інфэкцыі (2019)|пандэміяй каранавірусу]]. 4 чэрвеня 2020 году Футбольная фэдэрацыя Паўночнай Македоніі прыняла рашэньне пра завяршэньне турніру. Чэмпіёнам абвясьцілі «[[Вардар Скоп’е|Вардар]]», які тым самым здабыў свой 11-ы тытул у найвышэйшым дывізіёне. Выбываньне ў Другую лігу ў гэтым сэзоне скасавалі, і лік удзельнікаў павялічыўся ў наступным сэзоне да 12.
== Клюбы ==
У турніры бралі ўдзел дзесяць клюбаў, зь якіх восем былі найлепшымі паводле вынікаў папярэдняга сэзону, а два клюбы прасунуліся з Другой лігі — «[[Борэц Вэлес|Борэц]]» і «[[Струга (футбольны клюб)|Струга]]». Гэтыя клюбы замянілі «[[Беласіца Струміца|Беласіцу]]» і «[[Пабеда Прылеп (2010)|Пабеду]]».
== Табліца ==
<onlyinclude>{{#invoke:Спартовая табліца|main|стыль=ВНП
|абнаўленьне = завершана
|крыніца = [https://int.soccerway.com/national/macedonia-fyr/first-league/20192020/regular-season/r53864/ Soccerway]
<!--Месцы камандаў.-->
|каманда1=VAR |каманда2=SIL |каманда3=SKE |каманда4=REN |каманда5=SKU |каманда6=MGP |каманда7=AKA |каманда8=RAB |каманда9=BOR |каманда10=STR
<!--Кваліфікацыі камандаў.-->
|вынік1=EXC |вынік2=CL1Q |вынік3=EL1Q |вынік4=EL1Q |вынік5=EL1Q
<!--Вынікі камандаў.-->
|перамогі_AKA=7 |нічыі_AKA=7 |паразы_AKA=9 |мз_AKA=20 |мп_AKA=20 | <!-- Акадэмія Пандзеў -->
|перамогі_BOR=7 |нічыі_BOR=6 |паразы_BOR=10|мз_BOR=20 |мп_BOR=31 | <!-- Борэц -->
|перамогі_MGP=7 |нічыі_MGP=8 |паразы_MGP=8 |мз_MGP=24 |мп_MGP=28 | <!-- Македонія Гёрчэ Петраў -->
|перамогі_RAB=8 |нічыі_RAB=4 |паразы_RAB=11|мз_RAB=21 |мп_RAB=29 | <!-- Работнічкі -->
|перамогі_REN=9 |нічыі_REN=4 |паразы_REN=10|мз_REN=25 |мп_REN=33 | <!-- Рэнова -->
|перамогі_SKE=10|нічыі_SKE=5 |паразы_SKE=8 |мз_SKE=38 |мп_SKE=20 | <!-- Шкендыя -->
|перамогі_SKU=7 |нічыі_SKU=8 |паразы_SKU=8 |мз_SKU=28 |мп_SKU=28 | <!-- Шкупі -->
|перамогі_SIL=10|нічыі_SIL=6 |паразы_SIL=7 |мз_SIL=24 |мп_SIL=21 | <!-- Сылекс -->
|перамогі_STR=6 |нічыі_STR=7 |паразы_STR=10|мз_STR=19 |мп_STR=28 | <!-- Струга -->
|перамогі_VAR=13|нічыі_VAR=7 |паразы_VAR=3 |мз_VAR=33 |мп_VAR=14 | <!-- Вардар -->
<!--Вызначэньне камандаў (спасылкі ў табліцы)-->
|назва_AKA=[[Акадэмія Пандзеў Струміца|Акадэмія Пандзеў]]
|назва_BOR=[[Борэц Вэлес|Борэц]]
|назва_MGP=[[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Македонія Гёрчэ Петраў]]
|назва_RAB=[[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]
|назва_REN=[[Рэнова Джэпчыштэ|Рэнова]]
|назва_SIL=[[Сылекс Кратава|Сылекс]]
|назва_SKE=[[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]]
|назва_SKU=[[Шкупі Скоп’е|Шкупі]]
|назва_STR=[[Струга (футбольны клюб)|Струга]]
|назва_VAR=[[Вардар Скоп’е|Вардар]]
<!--Настройкі і правілы табліцы-->
|ліміт_паказу=5
|правілы_клясыфікацыі=1) Пункты; 2) Розьніца мячоў; 3) Забітыя мячы; 4) Пункты ў гульнях паміж сабою; 5) Розьніца мячоў у гульнях паміж сабою; 6) Гасьцявыя забітыя мячы ў гульнях паміж сабою (для дзьвюх камандаў); 7) Забітыя мячы ў гульнях паміж сабою (для дзьвюх камандаў); 8) Жарабя; 9) Дадатковыя матчы. (Крытэрыі 2, 3 і 8 не ўжываюцца пры вызначэньні чэмпіёна, удзельнікаў эўракубкаў і камандаў на паніжэньне).
<!--Вызначэньне слупка кваліфікацыі і паніжэньня-->
|загаловак_слупка_вынікаў=Q
|колер_CL1Q=green1|тэкст_CL1Q=[[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2020—2021 гадоў#Першы кваліфікацыйны раўнд|Першы кваліфікацыйны раўнд Лігі чэмпіёнаў]]
|колер_EL1Q=blue1 |тэкст_EL1Q=[[Ліга Эўропы УЭФА 2020—2021 гадоў#Першы кваліфікацыйны раўнд|Першы кваліфікацыйны раўнд Лігі Эўропы]]
|колер_EXC=inherit |тэкст_EXC=Не дапушчаны да эўракубкаў
|заўвага_вынікі_EXC=«Вардар» не атрымаў ліцэнзію УЭФА для ўдзелу ў эўракубках з-за фінансавых праблемаў.
}}</onlyinclude>
== Вынікі гульняў ==
=== 1—18 туры ===
{{#invoke:Спартовыя вынікі|main
| крыніца = [https://int.soccerway.com/national/macedonia-fyr/first-league/20192020/regular-season/r53864/ Soccerway]
| абнаўленьне = завершана
| стыль_матчаў = футбол
|парадак_камандаў=AKA, BOR, VAR, MGP, RAB, REN, STR, SIL, SKE, SKU
|скарачэньне_AKA=[[Акадэмія Пандзеў Струміца|АП]]
|скарачэньне_BOR=[[Борэц Вэлес|Бор]]
|скарачэньне_MGP=[[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Мак]]
|скарачэньне_RAB=[[Работнічкі Скоп’е|Раб]]
|скарачэньне_REN=[[Рэнова Джэпчыштэ|Рэн]]
|скарачэньне_SIL=[[Сылекс Кратава|Сыл]]
|скарачэньне_SKE=[[Шкендыя Тэтава|Шке]]
|скарачэньне_SKU=[[Шкупі Скоп’е|Шку]]
|скарачэньне_STR=[[Струга (футбольны клюб)|Стр]]
|скарачэньне_VAR=[[Вардар Скоп’е|Вар]]
|назва_AKA=[[Акадэмія Пандзеў Струміца|Акадэмія Пандзеў]]
|назва_BOR=[[Борэц Вэлес|Борэц]]
|назва_MGP=[[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Македонія Гёрчэ Петраў]]
|назва_RAB=[[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]
|назва_REN=[[Рэнова Джэпчыштэ|Рэнова]]
|назва_SIL=[[Сылекс Кратава|Сылекс]]
|назва_SKE=[[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]]
|назва_SKU=[[Шкупі Скоп’е|Шкупі]]
|назва_STR=[[Струга (футбольны клюб)|Струга]]
|назва_VAR=[[Вардар Скоп’е|Вардар]]
| матч_AKA_BOR = 2–0
| матч_AKA_RAB = 1–1
| матч_AKA_REN = 2–0
| матч_AKA_MGP = 3–0
| матч_AKA_SKE = 1–0
| матч_AKA_SKU = 0–0
| матч_AKA_SIL = 2–0
| матч_AKA_STR = 1–1
| матч_AKA_VAR = 0–3
| матч_BOR_AKA = 1–0
| матч_BOR_RAB = 1–1
| матч_BOR_REN = 1–1
| матч_BOR_MGP = 1–1
| матч_BOR_SKE = 1–0
| матч_BOR_SKU = 2–1
| матч_BOR_SIL = 0–0
| матч_BOR_STR = 3–2
| матч_BOR_VAR = 0–0
| матч_MGP_AKA = 0–0
| матч_MGP_BOR = 3–1
| матч_MGP_RAB = 2–0
| матч_MGP_REN = 0–1
| матч_MGP_SKE = 0–0
| матч_MGP_SKU = 0–0
| матч_MGP_SIL = 0–1
| матч_MGP_STR = 1–1
| матч_MGP_VAR = 1–1
| матч_RAB_AKA = 1–2
| матч_RAB_BOR = 2–1
| матч_RAB_MGP = 1–0
| матч_RAB_REN = 1–0
| матч_RAB_SKE = 1–2
| матч_RAB_SKU = 2–0
| матч_RAB_SIL = 1–1
| матч_RAB_STR = 1–2
| матч_RAB_VAR = 0–2
| матч_REN_AKA = 1–1
| матч_REN_BOR = 2–1
| матч_REN_MGP = 1–1
| матч_REN_RAB = 4–3
| матч_REN_SKE = 0–2
| матч_REN_SKU = 2–2
| матч_REN_SIL = 1–0
| матч_REN_STR = 2–1
| матч_REN_VAR = 0–1
| матч_SKE_AKA = 1–0
| матч_SKE_BOR = 4–0
| матч_SKE_MGP = 1–1
| матч_SKE_RAB = 3–0
| матч_SKE_REN = 6–1
| матч_SKE_SKU = 4–0
| матч_SKE_SIL = 3–0
| матч_SKE_STR = 2–0
| матч_SKE_VAR = 0–0
| матч_SKU_AKA = 3–1
| матч_SKU_BOR = 2–0
| матч_SKU_MGP = 2–3
| матч_SKU_RAB = 2–0
| матч_SKU_REN = 2–1
| матч_SKU_SKE = 2–0
| матч_SKU_SIL = 1–0
| матч_SKU_STR = 0–0
| матч_SKU_VAR = 1–2
| матч_SIL_AKA = 3–1
| матч_SIL_BOR = 3–0
| матч_SIL_MGP = 3–4
| матч_SIL_RAB = 1–0
| матч_SIL_REN = 3–0
| матч_SIL_SKE = 1–0
| матч_SIL_SKU = 1–0
| матч_SIL_STR = 1–0
| матч_SIL_VAR = 2–2
| матч_STR_AKA = 0–0
| матч_STR_BOR = 1–1
| матч_STR_MGP = 0–2
| матч_STR_RAB = 2–1
| матч_STR_REN = 1–0
| матч_STR_SKE = 2–1
| матч_STR_SKU = 1–1
| матч_STR_SIL = 2–1
| матч_STR_VAR = 2–1
| матч_VAR_AKA = 1–0
| матч_VAR_BOR = 2–0
| матч_VAR_MGP = 0–2
| матч_VAR_RAB = 2–0
| матч_VAR_REN = 2–0
| матч_VAR_SKE = 2–2
| матч_VAR_SKU = 1–1
| матч_VAR_SIL = 3–0
| матч_VAR_STR = 3–0
}}
=== 19—23 туры ===
{{#invoke:Спартовыя вынікі|main
| крыніца = [https://int.soccerway.com/national/macedonia-fyr/first-league/20192020/regular-season/r53864/ Soccerway]
| абнаўленьне = завершана
| стыль_матчаў = футбол
|парадак_камандаў=AKA, BOR, VAR, MGP, RAB, REN, STR, SIL, SKE, SKU
|скарачэньне_AKA=[[Акадэмія Пандзеў Струміца|АП]]
|скарачэньне_BOR=[[Борэц Вэлес|Бор]]
|скарачэньне_MGP=[[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Мак]]
|скарачэньне_RAB=[[Работнічкі Скоп’е|Раб]]
|скарачэньне_REN=[[Рэнова Джэпчыштэ|Рэн]]
|скарачэньне_SIL=[[Сылекс Кратава|Сыл]]
|скарачэньне_SKE=[[Шкендыя Тэтава|Шке]]
|скарачэньне_SKU=[[Шкупі Скоп’е|Шку]]
|скарачэньне_STR=[[Струга (футбольны клюб)|Стр]]
|скарачэньне_VAR=[[Вардар Скоп’е|Вар]]
|назва_AKA=[[Акадэмія Пандзеў Струміца|Акадэмія Пандзеў]]
|назва_BOR=[[Борэц Вэлес|Борэц]]
|назва_MGP=[[Македонія Гёрчэ Петраў Скоп’е|Македонія Гёрчэ Петраў]]
|назва_RAB=[[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]
|назва_REN=[[Рэнова Джэпчыштэ|Рэнова]]
|назва_SIL=[[Сылекс Кратава|Сылекс]]
|назва_SKE=[[Шкендыя Тэтава|Шкендыя]]
|назва_SKU=[[Шкупі Скоп’е|Шкупі]]
|назва_STR=[[Струга (футбольны клюб)|Струга]]
|назва_VAR=[[Вардар Скоп’е|Вардар]]
| матч_AKA_BOR = 0–0
| матч_AKA_RAB = null
| матч_AKA_REN = 0–1
| матч_AKA_MGP = null
| матч_AKA_SKE = 1–2
| матч_AKA_SKU = null
| матч_AKA_SIL = null
| матч_AKA_STR = null
| матч_AKA_VAR = null
| матч_BOR_AKA = null
| матч_BOR_RAB = null
| матч_BOR_REN = null
| матч_BOR_MGP = null
| матч_BOR_SKE = 4–2
| матч_BOR_SKU = null
| матч_BOR_SIL = null
| матч_BOR_STR = null
| матч_BOR_VAR = 0–1
| матч_MGP_AKA = 1–0
| матч_MGP_BOR = 0–2
| матч_MGP_RAB = null
| матч_MGP_REN = null
| матч_MGP_SKE = null
| матч_MGP_SKU = null
| матч_MGP_SIL = null
| матч_MGP_STR = null
| матч_MGP_VAR = null
| матч_RAB_AKA = 1–0
| матч_RAB_BOR = null
| матч_RAB_MGP = null
| матч_RAB_REN = null
| матч_RAB_SKE = null
| матч_RAB_SKU = 2–1
| матч_RAB_SIL = null
| матч_RAB_STR = null
| матч_RAB_VAR = null
| матч_REN_AKA = null
| матч_REN_BOR = null
| матч_REN_MGP = null
| матч_REN_RAB = null
| матч_REN_SKE = null
| матч_REN_SKU = null
| матч_REN_SIL = 0–1
| матч_REN_STR = 2–0
| матч_REN_VAR = 2–0
| матч_SKE_AKA = null
| матч_SKE_BOR = null
| матч_SKE_MGP = 4–1
| матч_SKE_RAB = null
| матч_SKE_REN = null
| матч_SKE_SKU = null
| матч_SKE_SIL = null
| матч_SKE_STR = null
| матч_SKE_VAR = null
| матч_SKU_AKA = null
| матч_SKU_BOR = 2–0
| матч_SKU_MGP = null
| матч_SKU_RAB = 0–1
| матч_SKU_REN = 2–3
| матч_SKU_SKE = null
| матч_SKU_SIL = 1–1
| матч_SKU_STR = null
| матч_SKU_VAR = null
| матч_SIL_AKA = null
| матч_SIL_BOR = null
| матч_SIL_MGP = 1–0
| матч_SIL_RAB = null
| матч_SIL_REN = null
| матч_SIL_SKE = 0–0
| матч_SIL_SKU = null
| матч_SIL_STR = null
| матч_SIL_VAR = null
| матч_STR_AKA = null
| матч_STR_BOR = null
| матч_STR_MGP = null
| матч_STR_RAB = 0–1
| матч_STR_REN = null
| матч_STR_SKE = null
| матч_STR_SKU = 1–2
| матч_STR_SIL = 0–0
| матч_STR_VAR = null
| матч_VAR_AKA = null
| матч_VAR_BOR = null
| матч_VAR_MGP = 3–1
| матч_VAR_RAB = 0–0
| матч_VAR_REN = null
| матч_VAR_SKE = null
| матч_VAR_SKU = null
| матч_VAR_SIL = null
| матч_VAR_STR = 1–0
}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://ffm.mk Афіцыйны сайт Футбольнай фэдэрацыі Паўночнай Македоніі]
[[Катэгорыя:Чэмпіянат Паўночнай Македоніі па футболе]]
[[Катэгорыя:2019 год у футболе]]
[[Катэгорыя:2020 год у футболе]]
r8rddpfjkdeqpzt8te9xhuxmrg4urss
Файл:Esporte Clube Bahia logo.svg
6
297056
2620491
2025-06-17T16:54:07Z
Dymitr
10914
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Баія Салвадор|Баія]]» Салвадор
| аўтар = Esporte Clube Bahia
| час стварэньня = XX стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Баія Салвадор
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены
| іншае...
2620491
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Баія Салвадор|Баія]]» Салвадор
| аўтар = Esporte Clube Bahia
| час стварэньня = XX стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Баія Салвадор
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены
| іншае = Выява — прадмет грамадзкага інтарэса
}}
== Ліцэнзія ==
{{SVG-лягатып}}
c0jdedy39k8ahjhjiwjj7fvyy23y6g7
Баія Салвадор
0
297057
2620492
2025-06-17T16:54:39Z
Dymitr
10914
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Esporte_Clube_Bahia?oldid=1295470803
2620492
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Баія
|Лягатып = Esporte Clube Bahia logo.svg
|ПоўнаяНазва = Esporte Clube Bahia
|Заснаваны = 1 студзеня 1931
|Горад = [[Салвадор]], [[Бразылія]]
|Стадыён = [[Фонтэ-Нова]]
|Умяшчальнасьць = {{Лік|50025}}
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БаіяСалвадЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|ПапярэдніСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Бразыліі|БаіяСалвад}}
|Прыналежнасьць = Бразыльскія
}}
«'''Баі́я'''» ({{мова-pt|Esporte Clube Bahia}}) — бразыльскі футбольны клюб з гораду [[Салвадор]]. Каманда мае мянушку «Стальная дружына». У сьнежні 2022 года было абвешчана, што «Сіці Футбол Груп», то бок даччыная кампанія «Абу-Дабі Юнайтэд Груп», набыла кантрольны пакет акцыяў «Баіі» пасьля таго, як паглынаньне было ўхваленае на галасаваньні паміж сябрамі клюбу<ref>[https://www.esporteclubebahia.com.br/nota-oficial-59/ «Nota Oficial»]. Esporte Clube Bahia.</ref><ref>[https://ge.globo.com/ba/futebol/times/bahia/noticia/2022/12/03/socios-do-bahia-aprovam-a-venda-de-90percent-da-saf-ao-grupo-city.ghtml «Sócios do Bahia aprovam a venda de 90% da SAF ao Grupo City»]. GE.</ref>. Набыцьцё было завершанае ў траўні 2023 году, калі афіцыйна было набыта 90% акцыяў клюбу<ref>Alencar, Mauricio (4.05.2023). [https://www.nytimes.com/athletic/4487679/2023/05/04/manchester-city-bahia-purchase/ «Man City’s parent group buys Brazilian side EC Bahia for £158m»]. The Athletic.</ref><ref>Machaddo, Rafael (4.05.2023). [https://www.esporteclubebahia.com.br/agora-e-oficial-4/ «Agora é oficial! — Notícias Esporte Clube Bahia»]. Esporte Clube Bahia</ref><ref>Carneiro, Raphael; Melo, Ruan; Lemos, Tiago (4.05.2023). [https://ge.globo.com/ba/futebol/times/bahia/noticia/2023/05/04/bahia-conclui-venda-da-saf-para-o-city-e-ingressa-no-grupo-de-forma-oficial.ghtml «Bahia conclui venda da SAF para o City, e CEO garante: „Vai ser o segundo maior clube do grupo“»]. GE.</ref>. Хатняя форма клюбу складаецца зь белых кашуляў зь сінімі шортамі і чырвонымі шкарпэткамі. Галоўным супернікам каманды зважаецца «[[Віторыя Салвадор|Віторыя]]», а іхняе супрацьстаяньне вядомае як «Ба-Ві».
== Гісторыя ==
Спартовы клюб Баіі быў заснаваны ў новы год 1931 году, калі гульцы двух асобных клюбаў пастанавілі аб’яднацца. Даволі хутка «Баія» стаў адным з самых папулярных клюбаў на паўночным усходзе Бразыліі. У першы год існаваньня «Баія» здабыла перамогу турніру Інісію і чэмпіянат штату Баія.
[[Файл:Time do Bahia na Taça Brasil.tif|значак|зьлева|Каманда «Баіі» ў 1959 годзе.]]
Паміж 1959 і 1963 гадамі, а таксама ў 1968 годзе клюб быў прадстаўніком штату ў Кубку Бразыліі, які быў папярэднікам [[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|чэмпіянату Бразыліі]]. У 1959 годзе каманда была наймацнейшай у гэтым турніры, а ў 1961 і 1963 гадах футбалісты дружыны былі другімі. 1980-я гады былі найлепшымі ў гісторыі «Баіі». Каманда ў другі раз стала нацыянальным чэмпіёнам у 1988 годзе. Чэмпіёнства дало «Баіі» права згуляць у [[Кубак Лібэртадорэс|Кубку Лібэртадорэс]] у трэці раз. У 1990 годзе каманда спынілася на чацьвертым радку айчыннага першынства. У 1997 годзе «Баія» ўпершыню ў сваёй гісторыі вылецела ў [[Сэрыя Б чэмпіянату Бразыліі па футболе|Сэрыю Б]] пасьля нічыі 0:0 супраць «[[Жувэнтудзі Кашыяс-ду-Сул|Жувэнтудзі]]» на ўласным стадыёне. У 1999 годзе каманда была блізкая да таго, каб зноў вярнуцца ў [[Сэрыя A чэмпіянату Бразыліі па футболе|Сэрыю А]]. «Баія» згуляла вельмі добры сэзон, але заняла толькі 3-е месца, чаго было недастаткова дзеля павышэньня. У 2000 годзе праз скандалы з хабарніцтвам, павязаных з такімі клюбамі, як то «[[Сан-Паўлу (футбольны клюб)|Сан-Паўлу]]» і «[[Інтэрнасьёнал Порту-Алегры|Інтэрнасьёнал]]», каманда вярнулася ў найвышэйшы дывізіён. Разам з «Баіяй» у галоўны дывізіён вярнуўся «[[Флумінэнсі Рыю-дэ-Жанэйру|Флумінэнсі]]».
У 2002 годзе банк, які спансаваў каманду, збанкрутаваў, і «Баія» пачала спускацца ўніз у бразыльскай футбольнай пірамідзе. Пасьля перамогі ў Кубку Паўночнага Ўсходу ў 2001 і 2002 гадах «Баія» дрэнна выступіла ў 2003 годзе і ў другі раз у гісторыі клюбу страціла месца ў Сэрыі А. У 2004 годзе каманда была блізкая да таго, каб зноў прабіцца ў Сэрыю A, заняўшы толькі 4-ы радок. Паводле вынікаў сэзону 2005 году клюб нават вылецеў у Сэрыю С.
== Дасягненьні ==
* '''[[Чэмпіянат Бразыліі па футболе|Чэмпіён Бразыліі]]''': 2
:: 1959, 1988
* '''[[Ліга Баяну|Чэмпіён штату Баія]]''': 51
:: 1931, 1933, 1934, 1936, 1938 (I), 1940, 1944, 1945, 1947, 1948,
:: 1949, 1950, 1952, 1954, 1956, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962,
:: 1967, 1970, 1971, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979,
:: 1981, 1982, 1983, 1984, 1986, 1987, 1988, 1991, 1993, 1994,
:: 1998, 1999, 2001, 2012, 2014, 2015, 2018, 2019, 2020, 2023,
:: 2025
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.esporteclubebahia.com.br/ Афіцыйны сайт]
{{Сэрыя А чэмпіянату Бразыліі па футболе}}
[[Катэгорыя:Баія Салвадор| ]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1931 годзе]]
nb3qxlbp8yqfsqw7r3lck6d6w919bns
Шаблён:Цяперашні абраны артыкул/2025-06
10
297058
2620498
2025-06-17T18:21:59Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Шаблён:Цяперашні абраны артыкул/2025-05]]
2620498
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Шаблён:Цяперашні абраны артыкул/2025-05]]
6bgzmnul21u3igwek86prlv1bc21l3h
Пазьнякі (Івейскі раён)
0
297059
2620502
2025-06-17T18:43:07Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Пазьнякі (Гарадзенская вобласьць)]]
2620502
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Пазьнякі (Гарадзенская вобласьць)]]
92ag4n1xpxvns2xw7cb4uqtklb33e8d
Пазьнякі (Іўеўскі раён)
0
297060
2620503
2025-06-17T18:43:43Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Пазьнякі (Гарадзенская вобласьць)]]
2620503
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Пазьнякі (Гарадзенская вобласьць)]]
92ag4n1xpxvns2xw7cb4uqtklb33e8d
Загорцы (вёска)
0
297061
2620516
2025-06-17T18:55:02Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Загорцы]]
2620516
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Загорцы]]
ayhxwc5efd6j9eh5mt50wjzwgbfyr3h
Загорцы (Віцебская вобласьць)
0
297062
2620517
2025-06-17T18:55:26Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Загорцы]]
2620517
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Загорцы]]
ayhxwc5efd6j9eh5mt50wjzwgbfyr3h
Загорцы (Гарадзенская вобласьць)
0
297063
2620518
2025-06-17T18:55:48Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Загорцы]]
2620518
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Загорцы]]
ayhxwc5efd6j9eh5mt50wjzwgbfyr3h
Загорцы (Менская вобласьць)
0
297064
2620519
2025-06-17T18:56:06Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Загорцы]]
2620519
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Загорцы]]
ayhxwc5efd6j9eh5mt50wjzwgbfyr3h
Мацюкі (вёска)
0
297065
2620522
2025-06-17T19:02:01Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Мацюкі]]
2620522
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Мацюкі]]
t7fctyn4m0mkd5gpkupzmitrwum7zvl
Мацюлішкі (вёска)
0
297066
2620523
2025-06-17T19:02:23Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Мацюлішкі]]
2620523
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Мацюлішкі]]
9fedqxgbhk41baaiwui7gwuiidp7ahn
Мацюкі (Гарадзенская вобласьць)
0
297067
2620524
2025-06-17T19:02:50Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Мацюкі]]
2620524
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Мацюкі]]
t7fctyn4m0mkd5gpkupzmitrwum7zvl
Файл:FK Rabotnički logo.svg
6
297068
2620525
2025-06-17T19:32:08Z
Dymitr
10914
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]» Скоп’е
| аўтар = Фудбалски клуб Работнички Скопје
| час стварэньня = XX стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Работнічкі Скоп’е
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабод...
2620525
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Работнічкі Скоп’е|Работнічкі]]» Скоп’е
| аўтар = Фудбалски клуб Работнички Скопје
| час стварэньня = XX стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Работнічкі Скоп’е
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены
| іншае = Выява — прадмет грамадзкага інтарэса
}}
== Ліцэнзія ==
{{SVG-лягатып}}
0toqo3rm6acrl3hnq9w0jkvijlh2zen
Путнікі (вёска)
0
297069
2620580
2025-06-18T09:54:38Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Путнікі]]
2620580
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Путнікі]]
2upz167301gnigeeond4eaqcm4oojko
Путнікі (Менская вобласьць)
0
297070
2620581
2025-06-18T09:55:09Z
Ліцьвін
847
Перанакіроўвае на [[Путнікі]]
2620581
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Путнікі]]
2upz167301gnigeeond4eaqcm4oojko