Вікіпэдыя
be_x_oldwiki
https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0
MediaWiki 1.45.0-wmf.8
first-letter
Мэдыя
Спэцыяльныя
Абмеркаваньне
Удзельнік
Гутаркі ўдзельніка
Вікіпэдыя
Абмеркаваньне Вікіпэдыі
Файл
Абмеркаваньне файла
MediaWiki
Абмеркаваньне MediaWiki
Шаблён
Абмеркаваньне шаблёну
Дапамога
Абмеркаваньне дапамогі
Катэгорыя
Абмеркаваньне катэгорыі
Партал
Абмеркаваньне парталу
TimedText
TimedText talk
Модуль
Абмеркаваньне модулю
Event
Event talk
Югаславія
0
8560
2623188
2622523
2025-07-04T20:53:31Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622523|2622523]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623188
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:LocationYugoslavia2.png|міні|220пкс|Зьмена межаў Югаславіі на працягу XX ст.]]
'''Югасла́вія''' ([[сэрбская мова|па-сэрбску]] і [[македонская мова|македонску]]: ''Jугославиja'', [[харвацкая мова|па-харвацку]], [[басьнійская мова|басьнійску]] і [[славенская мова|славенску]]: ''Jugoslavija'') — найменьне дзяржавы [[паўднёвыя славяне|паўднёваславянскіх народаў]], якое на працягу амаль усяго XX стагодзьдзя ўжывалася ў адносінах да трох [[дзяржава]]ў, што ўзьнікалі на [[Балканская паўвыспа|Балканскай паўвысьпе]].
* '''Першая Югаславія''', заснаваная пасьля [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] ў 1918 годзе як [[Каралеўства сэрбаў, харватаў і славенцаў]] (Каралеўства СХС), а ў 1929 годзе перайменаваная ў [[Каралеўства Югаславія|Каралеўства Югаславію]], пасьля перавароту [[Аляксандар Карагеоргіевіч|Аляксандра Карагеоргіевіча]]. Кароль знаходзіўся пад уплывам сеткі тэрарыстычнай арганізацыі «Чорная рука». Пераварот быў зьдзейсьнены пасьля зьмены вайсковага кіраўніцтва. Праіснавала пад гэтай назвай да 1941 году. Першапачатковае дзяржаўнае ўтварэньне вядомае пад назвай [[Дзяржава славенцаў, харватаў і сэрбаў]].
* '''Другая Югаславія''' — сацыялістычная дзяржава, заснаваная адразу пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] ў 1945 годзе пад назвай ''Дэмакратычная Фэдэрацыйная Югаславія'', пасьля з 1946 году ''Фэдэрацыйная Народная Рэспубліка Югаславія'', і нарэшце з 1963 году [[СФРЮ|Сацыялістычная Фэдэрацыйная Рэспубліка Югаславія]] (СФРЮ). Праіснавала да 1992 году, калі чатыры з шасьці фэдэрацыйных рэспублік самавольна выйшлі са складу фэдэрацыі.
* '''Трэцяя Югаславія''' мела назву [[Саюзная Рэспубліка Югаславія]] (СРЮ) і існавала на тэрыторыі [[Сэрбія|Сэрбіі]] (уключна з [[Ваяводзіна]]й і [[Косава]]м) і [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]] з 1992 да 2003 году. у 2003 годзе дзяржава перайменаваная ў [[Сэрбія і Чарнагорыя|Сэрбію і Чарнагорыю]]. Назва Югаславія канчаткова выйшла з афіцыйнага ўжытку.
Дзяржаўнаю мовай Югаславіі ў выніку працы сэрбскіх ды харвацкіх лінгвістаў першапачаткова была [[сэрбскахарвацкая мова]] (часам называецца харвацкасэрбская). Пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] мовы саюзных рэспублік былі абвешчаныя раўнапраўнымі ў статусе, аднак сэрбская мова карысталася адноснай перавагай. Асноўнае насельніцтва — паўднёвыя славяне: [[сэрбы]], [[харваты]], [[славенцы]], [[македонцы]], а таксама неславянская [[народнасьць]] — [[Альбанія|альбанцы]].
== Глядзіце таксама ==
* [[Гісторыя Югаславіі]]
* [[Гісторыя Сэрбіі]]
* [[Гісторыя Харватыі]]
* [[Гісторыя Босьніі і Герцагавіны]]
* [[Гісторыя Славеніі]]
* [[Гісторыя Македоніі]]
* [[Гісторыя Чарнагорыі]]
{{Накід:Гісторыя}}
[[Катэгорыя:Югаславія| ]]
[[Катэгорыя:Колішнія дзяржавы Эўропы]]
[[Катэгорыя:Дзяржавы і тэрыторыі, заснаваныя ў 1918 годзе]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 1992 годзе]]
[[Катэгорыя:1918 год у Сэрбіі]]
e21uocnpzjlvi1u7kf7ialrht77qvbo
Сэрбія
0
15379
2623189
2622522
2025-07-04T20:53:43Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622522|2622522]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623189
wikitext
text/x-wiki
{{Краіна
|Назва = Сэрбія
|НазваЎРоднымСклоне = Сэрбіі
|НазваНаДзяржаўнайМове= Република Србија<br />Republika Srbija
|Сьцяг = Flag_of_Serbia.svg
|Герб = Coat of arms of Serbia.svg
|НацыянальныДэвіз = Само слога срба спасе
|Месцазнаходжаньне = Location of Serbia (map).svg
|АфіцыйнаяМова = [[Сэрбская мова|сэрбская]]
|Сталіца = [[Бялград]]
|НайбуйнейшыГорад = Бялград
|ТыпУраду = [[рэспубліка]]
|ПасадыКіраўнікоў = [[Прэзыдэнт]]<br />[[Прэм’ер-міністар]]
|ІмёныКіраўнікоў = [[Аляксандар Вучыч]]<br />[[Джуро Мацут]]
|Плошча = {{лік|88361}}
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы = 113-е
|АдсотакВады = 0,13
|ГодАцэнкіНасельніцтва = 2013
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва = 102-е
|Насельніцтва = 7 243 007 (бяз [[Косава]]) <ref>{{cite web|url=http://www.census.gov/population/international/data/countryrank/rank.php|загаловак=Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013|author=Census.gov|date=2013|publisher=U.S. Department of Commerce|accessdate=2013-05-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GUHbJYCI|archivedate=2013-05-09}}</ref>
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 91,9
|ГодАцэнкіСУП = 2012
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП = 76
|СУП = $79,654 млрд
|СУПНаДушуНасельніцтва = $10 528
|Валюта = [[Дынар]]
|КодВалюты = RSD
|ЧасавыПас = [[Цэнтральнаэўрапейскі час|CET]]
|ЧасРозьніцаUTC = +1
|ЧасавыПасУлетку = [[Цэнтральнаэўрапейскі летні час|СEST]]
|ЧасРозьніцаUTCУлетку = +2
|НезалежнасьцьПадзеі = — заснаваньне<br />[[Каралеўства сэрбаў, харватаў і славенцаў|Каралеўства Сэрбскага,<br />Харвацкага ды Славенскага]]<br />- ад саюзнай дзяржавы Сэрбіі ды Чарнагорыі
|НезалежнасьцьДаты = — 1 сьнежня 1918<br /><br />5 чэрвеня 2006
|ДзяржаўныГімн = Боже правде
|АўтамабільныЗнак = yu
|ДамэнВерхнягаЎзроўню = rs
|ТэлефонныКод = 381
|Дадаткі =
}}
'''Сэрбія''' альбо '''Рэспубліка Сэрбія''' ({{мова-sr|Република Србија}}) — кантынэнтальная [[дзяржава]], якая знаходзіцца ў паўднёва-ўсходняй Эўропе (на [[Балканскі паўвостраў|Балканскім паўвостраве]]) і ў цэнтральнай Эўропе (Панонскай нізіне).
У складзе Рэспублікі Сэрбіі вылучаюцца наступныя вобласьці: уласна Сэрбія, аўтаномны край [[Ваяводзіна]] і аўтаномны край [[Косава]]. Да чэрвеня 2006 году краіна была часткай [[Саюзная Рэспубліка Югаславія|Саюзнай Рэспублікі Югаславія]] (СРЮ) — канфэдэрацыйнага дзяржаўнага зьвязу Сэрбіі і Чарнагорыі, які называўся раней [[Югаславія]]й. 17 лютага 2008 году Косава абвесьціла сябе незалежнай рэспублікай, праз два дні парлямэнт Сэрбіі абвесьціў дэклярацыю аб незалежнасьці Косава несапраўднай.
На поўначы Сэрбія мяжуе з [[Вугоршчына]]й, на ўсходзе з [[Румынія]]й і [[Баўгарыя]]й, на поўдні з [[Паўночная Македонія|Паўночнай Македоніяй]] і [[Альбанія]]й, а на захадзе з [[Чарнагорыя]]й, [[Харватыя]]й і [[Босьнія і Герцагавіна|Босьніяй]] ([[Рэспубліка Сэрбская|Рэспублікай Сэрбскай]]).
Сталіца Сэрбіі — [[Бялград]], адміністрацыйны, эканамічны і культурны цэнтар краіны. У ім жыве каля 2 мільёнаў чалавек.
== Гаспадарка ==
На 2021 год найбольшым падаткаплатнікам Сэрбіі было прадпрыемства «[[Нафтавая індустрыя Сэрбіі]]».
== Гісторыя ==
У 1991—1992 гадах [[Славенія]], [[Харватыя]], [[Босьнія і Герцагавіна]], [[Рэспубліка Македонія|Македонія]] выйшлі з складу СФРЮ, Сэрбія і Чарнагорыя захавалі фэдэральныя адносіны і 27 красавіка 1992 году абвесьцілі [[Хаўрусная Рэспубліка Югаславія|Хаўрусную Рэспубліку Югаславію]]. У выніку працэсу перабудовы міжрэспубліканскіх адносінаў 4 лютага 2003 году абвешчана новая дзяржаўная супольнасьць [[Сэрбія і Чарнагорыя]], якая стала пераемніцай СРЮ. Пасьля правядзеньня ў Чарнагорыі 21 траўня 2006 году рэфэрэндуму па пытаньні аб яе дзяржаўнай самастойнасьці Народная Скупшчына Рэспублікі Сэрбіі 5 чэрвеня 2006 году пацьвердзіла, што паводле Дэклярацыі аб незалежнасьці Чарнагорыі (3 чэрвеня 2006) і артыкулу 60 Канстытуцыйнай хартыі дзяржсупольнасьці Сэрбіі і Чарнагорыі Рэспубліка Сэрбія зьяўляецца правапераемніцай Сэрбіі і Чарнагорыі на міжнародным узроўні.
== Кроніка гісторыі ==
* Сэрбская дзяржаўнасьць існуе з IX стагодзьдзя.
* З 1217 каралеўства, з 1346 царства Стэфана Душана.
* 1389 — Косаўская бітва: разгром сэрбскага рушэньня туркамі.
* З 1459 да 1878 — частка [[Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]].
* 1815 — аўтаномія Сэрбіі ў складзе Асманскай імпэрыі.
* 1878 — незалежнасьць Сэрбіі.
* З 1918 да 1992 — частка [[Югаславія|Вялікай Югаславіі]] (аснова [[Каралеўства сэрбаў, харватаў і славенцаў]], [[Каралеўства Югаславія|Каралеўства Югаславіі]], саюзная рэспубліка-чалец [[Фэдэрацыйная Народная Рэспубліка Югаславія|Фэдэрацыйнай Народнай Рэспублікі Югаславія]], [[Сацыялістычная Фэдэрацыйная Рэспубліка Югаславія|Сацыялістычнай Фэдэрацыйнай Рэспублікі Югаславія]]).
* 1991 — распад Югаславіі.
* З 1992 па 2003 — саюзная рэспубліка-чалец фэдэрацыйнай [[Сэрбія і Чарнагорыя|Малой Югаславіі (Саюзная Рэспубліка Югаславія]]).
* 1999 — канфлікт у [[Косава]], пачатак бамбаваньняў [[Арганізацыя Паўночнаатлянтычнай дамовы|НАТО]].
* З 2003 па 2006 — саюзная рэспубліка-чалец канфэдэрацыйнага зьвязу [[Сэрбія і Чарнагорыя|Сэрбія і Чарнагорыя (Дзяржаўны зьвяз Сэрбіі і Чарнагорыі)]].
* [[чэрвень]] 2006 — выхад [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]] з канфэдэрацыйнага [[Сэрбія і Чарнагорыя|Дзяржаўнага зьвязу Сэрбіі і Чарнагорыі]].
* 17 лютага 2008 — спроба аднабаковага аддзяленьня [[Косава]].
== Палітыка ==
{{Абнавіць}}
У верасьні 1990 году была прынятая новая сэрбская канстытуцыя, якая заснавала аднапалатны [[парлямэнт]] — Скупшчыну (250 месцаў), дэпутаты якой абіраюцца на чатырохгадовы тэрмін. Ачольнік Рэспублікі Сэрбіі — [[прэзыдэнт]], абіраецца на пяцігадовы тэрмін на ўсеагульных прамых [[выбары|выбарах]]. Вышэйшы орган выканаўчай улады — рада [[міністар|міністраў]] на чале з старшынём, які абіраецца парлямэнтам зь ліку прапанаваных прэзыдэнтам кандыдатураў. Старшыня фармуе ўрад, які зацьвярджаецца парлямэнтам.
28—29 кастрычніка 2006 году на рэфэрэндуме была прынятая новая Канстытуцыя Сэрбіі, якая замяніла асноўны закон 1990 году. 21 студзеня 2007 году адбыліся выбары ў парлямэнт краіны (250 дэпутатаў). Перамагла на выбарах нацыяналістычная Сэрбская радыкальная партыя (81 месца), разам з былой кіруючай Сацыялістычнай партыяй — у апазыцыі. Урад фармуюць лібэральныя партыі, што атрымалі больш за 50% месцаў у парлямэнце — партыя прэзыдэнта Б. Тадзіча, партыя прэм’ер-міністра [[Ваіслаў Каштуніца|В. Каштуніцы]] і рух «G-17» міністра фінансаў краіны М. Дынкіча. Апошнія выбары дэпутатаў абдыліся ў 2012 годзе.
=== Палітычныя партыі ===
* Сэрбская радыкальная партыя, нацыяналістычная
* Дэмакратычная партыя, лібэральная
* Дэмакратычная партыя Сэрбіі, лібэральная, умерана-нацыяналістычная
* [[Г-17]], лібэральная
* Сацыялістычная партыя Сэрбіі, Сацыялістычная-нацыяналістычная
* Лібэральна-дэмакратычная партыя, лібэральная
{| class="wikitable"
|+ '''Кіроўныя палітычныя партыі (2007)''' <ref>Коммерсант, № 12, 2007, с.7</ref>
|-
! Партыя !! Кіраўнік партыі!! Месцаў у парлямэнце
|-
| [[Сэрбская радыкальная партыя]]
| align="right" | [[Воіслаў Шэшэль]]
| align="right" | 81
|-
| [[Дэмакратычная партыя (Сэрбія)|Дэмакратычная партыя]]
| align="right" | [[Барыс Тадзіч]]
| align="right" | 65
|-
| [[Дэмакратычная партыя Сэрбіі]]
| align="right" | [[Ваіслаў Каштуніца]]
| align="right" | 46
|-
| [[Г-17]]
| align="right" | [[Младжан Дынкіч]]
| align="right" | 19
|-
| [[Сацыялістычная партыя Сэрбіі]]
| align="right" | [[Івіца Дачыч]]
| align="right" | 16
|-
| [[Ліберальна-дэмакратычная партыя (Сэрбія)|Ліберальна-дэмакратычная партыя]]
| align="right" | [[Чэдомір Ёванавіч]]
| align="right" | 12
|}
== Адміністрацыйны падзел ==
[[Файл:Serbia cities01.png|міні|250пкс]]
У складзе Сэрбіі дзьве аўтаномныя акругі:
* Аўтаномны край [[Ваяводзіна]], сталіца [[Нові Сад]]
* Аўтаномны край [[Косава і Мятохія]], сталіца [[Прышціна]]
Частка тэрыторыі Сэрбіі, якая знаходзіцца за межамі дзьвюх аўтаномных акругаў, завецца [[Цэнтральная Сэрбія]] і не ўяўляе сабой адміністрацыйную адзінку, знаходзячыся ў прамым падпарадкаваньні рэспубліканскіх уладаў.
Побач з тым, тэрыторыя Сэрбіі падзеленая на 29 акругаў і тэрыторыю м. [[Бялград]]. На тэрыторыі аўтаномнага краю [[Ваяводзіна]] знаходзіцца 7 акругаў.
== Насельніцтва ==
Колькасьць насельніцтва — 7,82 млн чалавек (2008, у 1991 — 9,79 млн чалавек) у тым ліку ва ўласна Сэрбіі — 5,82 млн, у [[Ваяводзіна|Ваяводзіне]] — 2 млн.
Сталіца Сэрбіі — [[Бялград]] (насельніцтва, разам з прадмесьцямі — 1482 тыс. чалавек у 2000, без прадмесьцяў — 936,2 тыс. у 1981). Іншыя буйныя месты Сэрбіі: [[Ніш]], [[Крагуевац]], [[Лэскавац]], [[Чачак]]. Найбуйнейшыя гарады Ваяводзіны — [[Нові Сад]], [[Субаціца]], [[Зрэнянін]]. Такія гарады, як Нові Сад, разьмешчаныя ў гістарычнай правінцыі [[Банат]].
У 1999 годзе мела месца буйная хваля эміграцыі альбанцаў з Косава (якія зрэшты неўзабаве пасьля таго вярнуліся), а ў 2000—2001 — эміграцыя косаўскіх сэрбаў.
У складзе насельніцтва пераважаюць [[сэрбы]] (62%) і [[альбанцы]] (17%). У Сэрбіі пражываюць таксама [[чарнагорцы]] (5%), [[вугорцы]] (3%) і шэраг нацыянальных меншасьцяў. Да пачатку [[Вайна ў Югаславіі|ваенных дзеяньняў у 1999 годзе]] сэрбы складалі 85% насельніцтва ўласна Сэрбіі, 54% у Ваяводзіне і 13% у Косаве; вугорцы і харваты — шматлікія меншасьці ў Ваяводзіне. Рэлігія (па попісе насельніцтва 2002 г., бяз Косава): праваслаўных — 6 371 584 чал. (85% насельніцтва), каталікоў — 410 976 чал. (5,5% насельніцтва), мусульманаў — 239 658 чал. (3,2%), пратэстантаў — 80 837 чал. (1,1% насельніцтва).
== Культура ==
{{Асноўны артыкул|Культура Сэрбіі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Глядзіце таксама ==
{{Партал|Эўропа}}
* [[Аблачычы]] — сэрбскі сярэднявечны шляхецкі род
* [[Сьпіс сэрбскіх літаратараў]]
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20181224211224/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html Інфармацыя пра Сэрбію паводле Цэнтральнай Разьведвальнай Службы ЗША]{{ref-en}}
* [https://web.archive.org/web/20200920233445/http://serbija.info/ serbija.info — Інфармацыйны партал, прысьвечаны Сэрбіі]{{ref-ru}}
* [http://www.rts.rs/ RTS — Тэлерадыёкампанія Сэрбіі]{{Ref-sr}}
* [http://www.politika.rs/ Газэта «Палітыка»]{{Ref-sr}}
* [http://www.b92.net партал тэлерадыёкампаніі Б92]{{Ref-sr}}
{{Краіны Эўропы}}
{{АБСЭ}}
{{Славянскія краіны}}
eud8sz7nms5hh5q5bvv7x07j8dmeil8
Ґ
0
41603
2623191
2622518
2025-07-04T20:54:15Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622518|2622518]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623191
wikitext
text/x-wiki
{{Падобныя сымбалі|Сымбалі=[[Гама (літара)|Γ]] · [[Г|Г · г]]}}
{{Друкарскі знак
|Назва знака=Літара кірыліцы Г з загінам дагары
|Знак=Ґґ
|Выява=Cyrillic letter ghe with upturn.svg
|URL-код=Ґ: %D2%90<br>ґ: %D2%91
|UTF-16=Ґ: 0x490<br>ґ: 0x491
|Юнікод=Ґ: U+0490<br>ґ: U+0491
|HTML=Ґ: Ґ, Ґ<br>ґ: ґ, ґ
|Назва ў Юнікодзе=cyrillic capital letter ghe with upturn<br>cyrillic small letter ghe with upturn
|Гук=[{{МФА|g}}]
|У лацінцы=[[G (літара)|G · g]]
|Іншыя назвы=ґе<br>[[Г|гэ]] з гачкам<br>гэ з гаплікам
}}
'''Ґ''', '''ґ''' ('''ґе'''; {{Курсіў|Ґ ґ}}) — пятая літара [[беларускі клясычны правапіс|беларускага клясычнага]] [[кірыліца|кірылічнага]] альфабэту, а таксама [[украінскі альфабэт|ўкраінскага]], [[Урумская мова|урумскага]] й альфабэту дыялекту расейскіх цыганоў<ref>Сергиевский М. В., Баранников А. П. Цыганско-русский словарь. — М., 1938.</ref>. У беларускім альфабэце роўная літары [[Г|'''г''']]. Азначае ў гэтых мовах выбухны гук [<nowiki/>[[Міжнародны фанэтычны альфабэт|g]]]<ref name="blt" />. У [[Старабеларуская мова|старабеларускай мове]] гэты гук перадаваўся яе спалучэньне дзьвюх літараў «Кг», прызначанае да [[Трансьлітарацыя|трансьлітарацыі]] лацінскай літары ⟨G⟩.
Афіцыйная назва літары ⟨Ґ⟩ — «ґе», народная назва — «гэ з гачкам» (з гаплікам).
== Характарыстыка ==
{{Характарыстыка літары
| Літара = Ґ
| Маленькая = ґ
| Назва = ґе
| Пазыцыя = 4 (у беларускім альфабэце; роўная літары '''[[г]]''')
| Гук = зычны<ref>{{Кніга | аўтар = Б. Тарашкевіч. | загаловак = Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929 | выданьне = Выданне пятае, пераробленае і пашыранае | месца = Мн. |выдавецтва = «Народная асвета» |год = 1991 [факсімільн.]}}</ref>
| МФА = {{МФА2|g}}<ref name="blt">{{Спасылка | спасылка = https://baltoslav.eu/ipa/index.php?mova=by&j=by&t=%D2%90 | загаловак = Канвэртар МФА. // Ґ | выдавец = Baltoslav.eu | дата доступу = 10 сьнежня 2023 }}</ref>
| Прыклад = ар'''ґ'''анізацыя
| Лацінка = {{Лац|G|G{{Рыска}}g}}
| Арабіца = غ
}}
== Ужываньне ==
[[Файл:Cyrillic letter Ghe with upturn.svg|значак|Просты шрыфт і курсіў літары Ґ]]
=== У беларускай мове ===
Спроба дыфэрэнцаваць на пісьме перадачу гукаў [ɣ] і [g], выкарыстоўваючы побач зь літарай г адмысловую літару Ґ, якая адрозьнівалася памерамі й абрысам, мела месца і ў гісторыі [[Старабеларуская мова|старабеларускай мовы]]<ref>[[Аркадзь Жураўскі|Жураўскі А.]] Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. Т. 1. — {{Менск (Мн.)}}, 1967. С. 284.</ref><ref name="Яновіч">[[Алена Яновіч|Яновіч А.]] [https://web.archive.org/web/20170329020908/http://www.bsu.by/Cache/pdf/257053.pdf Станаўленне графічнай сістэмы беларускай літаратурнай мовы новага перыяду] // Беларуская мова: хрэстаматыя: вучэбны дапаможнік / аўт.-склад. З. Бадзевіч і інш. — Мн.: Изд-во [[Юнипресс]], 2005. {{ISBN|985-474-560-0}}.</ref>. Гэты гук таксама перадавалі праз кг (''[[Гердзівід|Кгирдивидъ]]''), гк або к (''[[Гердзімонт|Кирдимонътъ]]'')<ref>[[Вінцук Вячорка]], [https://www.svaboda.org/a/litara-g-pa-bielarusku-mova/26523275.html Часам трэба крычаць ґвалтам], [[Радыё Свабода]], 10 жніўня 2014 г.</ref>.
[[Файл:Купала_Жалейка_1908_ґ.png|значак|230пкс|Выкарыстаньне літары '''ґ''' у зборніку вершаў Я. Купалы «Жалейка», выданьне 1908 г.]]
У публікацыі [[Аляксандар Ельскі|Аляксандра Ельскага]] 1895 году ўводзілася новая літара дзеля пазначэньня [γ] фрыкатыўнага, уласьцівага беларускай мове ў адрозьненьне ад [[Расейская мова|расейскага]] выбухнога [g]. Новая літара г̑ паводле абрысаў адрозьнівалася ад літары Г наяўнасьцю дыякрытычнага знака ў выглядзе скобкі, загнутай уніз. У выданьні фальклёрна-этнаграфічнай працы [[Аляксандар Сержпутоўскі|Аляксандра Сержпутоўскага]] 1911 году з той жа мэтай прапаноўвалася літара Ґ з загнутай уверх гарызантальнай лініяй. Гэтая ж літара выкарыстоўвалася ў альфабэце зборніка [[Янка Купала|Янкі Купалы]] 1908 году і ўвайшла ў склад альфабэту, зацьверджанага першай нарматыўнай граматыкай беларускай мовы [[Браніслаў Тарашкевіч|Браніслава Тарашкевіча]], толькі зь іншым прызначэньнем — дзеля перадачы выбухнога [g]. Але вымаўленьне [g] выбухнога ў беларускай мове (сярод уласнабеларускіх словаў) абмяжоўваецца вузкім колам словаў, таму спэцыяльная літара не знайшла пашырэньня ў выдавецкай практыцы і яе прыбралі з альфабэту ў перапрацаваным выданьні «Беларускай граматыкі» 1929 году.
Паводле зробленай у 2005 годзе сучаснай нармалізацыі [[Беларускі клясычны правапіс|беларускага клясычнага правапісу]]:
'''§ 61. G''' Пры асваеньні іншамоўных уласных імёнаў выбухны [g] можа перадавацца празь літару '''ґ''' («ґе»): ''Аґра, Аґюст, Анґола, Арґентына, Арлінґтан, Аўґуст, Аўґсбурґ, Біґ-Бэн, Буґацьці, Бэкінґгэм, Бэрґгоф, Бэльґрана, Вашынґтон, Віктор Юґо, Вюртэмбэрґ, Гааґа, Гайдэльбэрґ, Ґай, Ґас, Ґаза, Ґабрыеля, Ґалац, Ґалюа, Ґамбія, Ґаўс, Ґасконь, Ґарыбальдзі, Ґалґота, Ґаяна, Ґейл, Ґелера, Ґервяты, Ґент, Ґёбэльс, Ґётэ, Ґгаты, Ґібральтар, Ґіём, Ґітлін, Ґотлянд, Ґоццы, Ґоя, Ґэлап, Ґэртын, Ґэры, Ґрандэ, Ґрэнобль, Ґрэнляндыя, Ґрэйвэз, Ґлазґа, Ґудўін, Ґянджа, Ірвінґ, Кіплінґ, Кройцбэрґ, Лэнґлі, Лонґ-Айлэнд, Люксэмбурґ, Майнінґен, Мэґі, Ніяґара, Пітаґор, Пітсбурґ, Пэдынґтан, Ролінґ Стоўнз, Руґен, Рэдынґ, Рэґенсбурґ, Турынґія, Тыніс Мяґі, Сіґітас Ґяда, Сійґ, Фоґель, Хэнэраль-Бэльґрана, Уґанда, Эбінґгаўз ды інш.''<ref>{{Літаратура/Беларускі клясычны правапіс (2005)}}</ref>
У літаратурнай беларускай мове выбухны гук [g] (і яго мяккі адпаведнік [gʲ]) вымаўляецца ва ўласнабеларускіх словах у каранёвым спалучэньні [z̪g], [d͡z̞g], [d͡ʐg]: анэк('''ґ''')дот, вак('''ґ''')зал, пак('''ґ''')гаўз, ''во[з'''ґ''']ры'', ''ма[з'''ґ’''']і'', ''ро[з'''ґ’''']і'', ''абры[з'''ґ''']лы'', ''бра[з'''ґ''']аць'', ''пляву[з'''ґ''']аць'', ''вэ[дз'''ґ''']аць'', ''[дж'''ґ''']аць, эк('''ґ''')замэн, эк('''ґ''')сгумацыя'' і ў шэрагу пазычаньняў: ''['''ґ''']анак'', ''['''ґ''']арсэт'', ''['''ґ''']валт'', ''['''ґ''']зымс'', ''['''ґ''']онта'', ''['''ґ''']узік'', ''а['''ґ''']рэст'', ''['''ґ’''']ер['''ґ’''']етаць'', ''цу['''ґ''']лі'', ''шва['''ґ’''']ер'' ды інш. Гэта дало падставу аднавіць у ХХ ст. ужываньне літары '''ґ''', якая выкарыстоўвалася яшчэ ў [[Старабеларуская мова|старабеларускай мове]].
Ува ўласных назовах зь неславянскаю лексычнай асновай этымалягічны выбухны [g] традыцыйна вымаўляецца па-беларуску як фрыкатыўны [ɣ]; пры гэтым захаваньне [g] у вымаўленьні не кваліфікуецца як парушэньне артаэпічнае нормы: ''['''Г''']арыбальдзі'' й ''['''Ґ''']арыбальдзі'', ''['''Г''']рэнляндыя'' й ''['''Ґ''']рэнляндыя'', ''['''Г’''']ётэ'' й ''['''Ґ’''']ётэ'', ''['''Г’''']ібральтар'' і ''['''Ґ’''']ібральтар.''
[[Файл:Ґ_-_Тарашкевіч_1918_.png|спасылка=https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D2%90_-_%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_1918_.png|значак|Пра{{Недаступная спасылка|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ўжыванне літары '''ґ''' у «Беларускай граматыцы для школ» Б. Тарашкевіча, выданне 1918 г.]]
=== Ва ўкраінскай мове ===
'''§ 6. Літара Ґ'''
Літара «ґ» перадае ззаду зачыненую зычную:
# Па-ўкраінску й словамі, даўно запазычанымі з украінскай: ''а́ґрус, ґа́ва, ґа́зда́ , ґандж, ґа́нок, ґату́нок, ґвалт, ґе́ґати, ґедзь, ґелґота́ти, ґелґотіти, ґерґелі, ґерґота́ти, ґерґоті́ти, ґи́ґнути, ґирли́ґа, ґлей, ґніт (у лямпе), ґо́ґель-мо́ґель, ґонт(а), ґрасува́ти, ґра́ти (назоўнік), ґре́чний, ґринджо́ли, ґрунт, ґу́дзик, ґу́ля, ґура́льня, джиґу́н, дзи́ґа, дзи́ґлик, дриґа́ти і дри́ґати, ремиґа́ти і г. д. і іх вытворныя: а́ґрусовий, ґаздува́ти, ґвалтува́ти, ґе́рґіт, ґратча́стий, ґрунтови́й, ґрунтува́ти(ся), ґу́дзиковий, ґу́лька, проґа́вити і пад.''
# У ўласных назвах — тапонімы [[Украіна|Ўкраіны]]: Ґорґа́ни (горны масіў), Ґоро́нда, У́ґля (вёскі Закарпацця), у прозвішчах украінцаў: ''Ґалаґа́н, Ґалято́вський, Ґе́ник, Ґерза́нич, Ґерда́н, Ґжи́цький, Ґи́ґа, Ґо́ґа, Ґо́йдич, Ґо́нта, Ґри́ґа, Ґудзь, Ґу́ла, Лома́ґа''.
[[Файл:LiteraG_tverda.jpg|спасылка=https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:LiteraG_tverda.jpg|значак|162x162пкс|Літери{{Недаступная спасылка|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Ґґ прописом]]
'''§ 122. Гукі [g], [h]'''
# Гук [g] і блізкія да яго гукі, пазначаныя літарай g, звычайна перадаюцца літарай г: ''аванга́рд, агіта́ція, агре́сор, бло́гер, гва́рдія, генера́л, гламу́р, гра́фік, грог, емба́рго, марке́тинг, мігра́ція; лінгві́стика, негативний, се́рфінг, синаго́га, Вахта́нг, Гарсі́я, Гайнетді́н, Ердога́н, Гвіне́я, Гольфстри́м, Гренла́ндія, Гру́зія, Ге́те, Гео́рг, Гурамішві́лі, Люксембу́рг, Магоме́т, Фольксва́ген, Чика́го''.
# Літара ґ перадае гук [g] у шматгадовых агульных назвах, такіх як ''ґа́нок, ґатунок, ґвалт, ґра́ти, ґрунт'' і пад. (гл. § 6) і ў іх вытворных: ''ґа́нковий, ґратча́стий, ґрунто́вний'' і г. д.
# Імёны й прозьвішчы людзей дазваляюць перадаваць гук [g] двума спосабамі: прыстасоўваючыся да гукавой сыстэмы ўкраінскай мовы, літара г (''Вергі́лій, Гарсі́я, Ге́гель, Гео́рг, Ге́те, Грегуа́р, Гулліве́р'') і імітуючы замежную мову [г], літара ґ (''Верґі́лій, Ґарсі́я, Ге́ґель, Ґео́рґ, Ґе́те, Ґреґуа́р, Ґулліве́р'' і г. д.).
# Гук [h] пераважна перадаецца літарай г: ''гандбо́л, герба́рій, гі́нді, гіпо́теза, горизо́нт, го́спіс, го́спіталь, гу́мус; Га́рвард, Ге́льсінкі, Гіндуста́н, Ганніба́л, Ге́йне, Гора́цій, Люфтга́нза''. Згодна з традыцыяй, у пэўных словах, запазычаных з эўрапэйскай і некаторых усходніх моваў [h], і фанетычна падобных гукаў мы перадаем літару x: ''хо́бі, хоке́й, хол, хо́лдинг, брахма́н, джиха́д, моджахе́д, хану́м, харакі́рі, хіджа́б, шахі́д, Алла́х, Ахме́д, Муха́ммед, Сухро́б, Хакі́м, Хаммура́пі'' й г.д.
Таксама літара Ґ, ґ трансьлітэруюцца на лацінскі альфабэт як [[G (літара)|G, g]], а літара [[Г|Г, г]] трансьлітэруюцца як [[H (літара)|H, h]]. ([[Х|Х, х]] як дыграфы [[K (літара)|K]][[H (літара)|h]] [[K (літара)|k]][[H (літара)|h]])
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Беларускі альфабэт]]
[[Катэгорыя:Кірылічныя літары]]
o3t65qycumgpy6mncrb9yck06incxv8
Вільчык
0
52833
2623238
1622396
2025-07-05T11:17:24Z
Casinios
91071
Дадаў здымкаў
2623238
wikitext
text/x-wiki
'''Вільчык''' — месца злучэньня плашчыняў двухсхільнага [[дах]]у ўверсе. У традыцыйнай архітэктуры беларусаў вільчык быў месцам упрыгожваньня сялянскіх [[хата]]ў. На [[Беларусь|Беларусі]] сустракаюцца падвойныя і адзінарныя вільчыкі ў матыве [[рог|рагоў]] ці конскіх галоваў.
== Здымкі ==
[[Файл:Прыклад вільчыка.jpg|міні|Вільчык ў выглядзе пікі]]
[[Файл:Прыклад вільчыка 2.jpg|міні|Вільчык ў выглядзе стралы]]
== Літаратура ==
* Сабаленка, Э.Р., Гуркоў, У.С., Іваноў, У.М., Супрун, Дз.Д. Беларускае народнае жыллё. Мн., 1973
[[Катэгорыя:Архітэктурныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:Драўляная архітэктура]]
[[Катэгорыя:Беларускае народнае дойлідзтва]]
68092om33ky79ga0dq8gsk8l4p25y7z
2623240
2623238
2025-07-05T11:27:43Z
Casinios
91071
Выправіў стыль здымкаў
2623240
wikitext
text/x-wiki
'''Вільчык''' — месца злучэньня плашчыняў двухсхільнага [[дах]]у ўверсе. У традыцыйнай архітэктуры беларусаў вільчык быў месцам упрыгожваньня сялянскіх [[хата]]ў. На [[Беларусь|Беларусі]] сустракаюцца падвойныя і адзінарныя вільчыкі ў матыве [[рог|рагоў]] ці конскіх галоваў.
== Здымкі ==
<gallery widths="200" heights="200" caption="Прыклады вільчыкаў" class="center">
Прыклад вільчыка.jpg|Вільчык ў выглядзе пікі
Прыклад вільчыка 2.jpg|Вільчык ў выглядзе стралы
</gallery>
== Літаратура ==
* Сабаленка, Э.Р., Гуркоў, У.С., Іваноў, У.М., Супрун, Дз.Д. Беларускае народнае жыллё. Мн., 1973
[[Катэгорыя:Архітэктурныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:Драўляная архітэктура]]
[[Катэгорыя:Беларускае народнае дойлідзтва]]
qtwthx1ngc8j8m068otacp3yiwb9n8o
2623242
2623240
2025-07-05T11:29:18Z
Casinios
91071
Выдаліў разьдзел "Здымкі"
2623242
wikitext
text/x-wiki
'''Вільчык''' — месца злучэньня плашчыняў двухсхільнага [[дах]]у ўверсе. У традыцыйнай архітэктуры беларусаў вільчык быў месцам упрыгожваньня сялянскіх [[хата]]ў. На [[Беларусь|Беларусі]] сустракаюцца падвойныя і адзінарныя вільчыкі ў матыве [[рог|рагоў]] ці конскіх галоваў.
<gallery widths="200" heights="200" caption="Прыклады вільчыкаў" class="center">
Прыклад вільчыка.jpg|Вільчык ў выглядзе пікі
Прыклад вільчыка 2.jpg|Вільчык ў выглядзе стралы
</gallery>
== Літаратура ==
* Сабаленка, Э.Р., Гуркоў, У.С., Іваноў, У.М., Супрун, Дз.Д. Беларускае народнае жыллё. Мн., 1973
[[Катэгорыя:Архітэктурныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:Драўляная архітэктура]]
[[Катэгорыя:Беларускае народнае дойлідзтва]]
hwpkl6nm163cygqpa76ubgg96k4wq51
Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)
0
55788
2623237
2623066
2025-07-05T11:14:50Z
Дамінік
64057
/* Пад уладай Расейскай імпэрыі */
2623237
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Вялікі Бор}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Вялікі Бор
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Вялікага Бору
|Трансьлітараваная назва = Vialiki Bor
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1600 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня = 132
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 658
|Год падліку колькасьці = 2021
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 247602
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 1
|Шырата сэкундаў = 58.1
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 56
|Даўгата сэкундаў = 3
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.5
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Вялі́кі Бор'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 313</ref> — [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Вялікі Бор уваходзіць у склад і зьяўляецца цэнтрам [[Велікаборскі сельсавет|Вялікаборскага сельсавету]].
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]Ці ня самая раньняя згадка пра паселішча датаваная 20 чэрвеня 1600 году, калі пан Шчасны Харлінскі, падкаморы кіеўскі, выдаў свайму сыну Мікалаю ''zapis wieczysty'', 26 чэрвеня ў Люблінскім трыбунале прызнаны, на добры ў [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскім ваяводзтве]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]: двор [[Астрагляды|Астраглядавічы]] з прыналежнымі да яго «прыселкамі» — сёламі Астраглядавічы, [[Хвойнікі]], Вялікі Бор, [[Дворышча (Хвойніцкі раён)|Дворышча]], [[Храпкаў]] і яшчэ дзевяцю паселішчамі, а таксама на двор і частку зь сямі пляцаў у Кіеве<ref>Źródła dziejowe (далей: ŹD). T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 60; Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 46 — 47</ref>. Ад гэтага часу і да рэформавага ўжо ў Расейскай імпэрыі пэрыяду Вялікі Бор належаў тым самым уладальнікам, што і Астраглядавічы з Хвойнікамі, г. зн. пасьля Харлінскіх — [[Мікалай Абрамовіч|Мікалаю Абрамовічу (Абрагамовічу)]], [[Максыміліян Бжазоўскі|Максыміліяну Бжазоўскаму]], князям Шуйскім, сямейству Прозараў<ref>Бельскі С. В. З гісторыі ўладароў і маёнткаў Брагіншчыны XVI—XVIII стст. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 12—18</ref>.
Пры разьмежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага у сьнежні 1621 — студзені 1622 году мястэчка і вёску Хвойнікі, сяло Вялікі Бор пана Мікалая Харлінскага і сёлы Брагінскай воласьці за ракой Сычоўкай паны камісары згодна засьведчылі прыналежнымі да ваяводзтва Кіеўскага.{{Заўвага|Складаньне дакумэнту было завершана ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы ўжо Рэчыцкага павету ВКЛ.}} <ref>ŹD. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—145.</ref>.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]7 чэрвеня 1623 году датаваны судовы дэкрэт, у якім удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж (Хвойнікі), вёскі Хвойнікі, Вялікі Бор, [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], [[Бардакі (Лаханія)|Лаханію]], [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>ŹD. T. XXI. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з шасьці дымоў вёскі Вялікі Бор і з двух у той ваколіцы названага маёнтку пана М. Абрагамовіча млыновых колаў выплачвалася адпаведна па 3 і па 6 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>.
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў Жытомірскім гродзкім судзе.}} нарэшце засьведчана пагадненьне на саступку часткі Астраглядаўскіх добраў Шчасным, сынам Станіслава, Харлінскім пану Лукашу Мадлішэўскаму, мужу ўдавы Гальшкі, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названы і Вялікі Бор<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб Сьвяты Юры (Георгі Пераможац) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука.]][[File:Падданыя зь Вялікага Бору ў інвэнтары 1721 г.png|значак|Падданыя зь Вялікага Бору ў інвэнтары 1721 г.]]Паводле люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году, з 9 дымоў вёскі Вялікі Бор Хвойніцкай воласьці князя Шуйскага выплачвалася 2 злотых; у другі раз — 2 злотых з 2 дымоў<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. 1. С. 488 – 489, 507</ref>. На 1698 год, як тое вынікае з інвэнтара маёнтку Хвойнікі, перададзенага князем Дамінікам Шуйскім, берасьцейскім харунжым, у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, у Вялікім Боры было 10 двароў. У рэвізіі 1716 году засьведчана наяўнасьць ужо 22 гаспадарак, адна зь якіх была вызваленая ад асноўных павіннасьцей (słoboda). Згодна з інвэнтаром 1721 году, калі абцяжараны даўгамі маёнтак ад {{падказка|пасэсара|Пасэсар — часовы ўладальнік маёнтку.}} Юзафата Парышэвіча, біскупа валоскага, перайшоў {{падказка|дзедзічнаму|Дзедзіч — спадчынны ўладальнік добраў.}} ўладальніку князю Мікалаю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму, у Вялікім Боры налічваўся 21 двор{{Заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» аўтары налічылі ажно «27 сем'яў», памылкова запісаўшы шасці вялікаборцам, якія дадаткова плацілі чынш зь іншага надзелу або агароду, па дзьве гаспадаркі замест адной<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раёна (далей: Памяць) / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 27</ref>. Тое паўторана і ў вядомай на lapsus энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}}, чыншу выплачвалася 119 злотых, 22 з паловай грошы, даніны мядовай (бельцаў) — 51{{Заўвага|Нічога не сказана пра паншчыну, гвалты і дзякла (акрамя мёду); у інвэнтары 1698 г. такія зьвесткі ёсьць.}}. Прозьвішчы жыхароў: Гардзеенка, Мартыненка, Ярмошанка, Радчык, Сачанка, Міненка, Літвіненка, Харошка (Chworoszko, Chorosczonko), Навуменка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127адв., 131адв.-132, 139адв., 141адв.-142</ref>.
У ходзе асваеньня абшараў паміж Вялікім Борам і Маканавічамі пачасьціліся памежныя канфлікты. 28 лютага 1721 году пан маршалак мазырскі Антоній Аскерка са Слуцку зьвярнуўся зь лістом да князя Мікалая Шуйскага, харунжыча берасьцейскага, з просьбай, абы падданыя яго вялікаборскія падданым зь вёскі Ізбін (Ізбынь) крыўдаў не чынілі і ў грунты іхныя «nie wdzierali się». У ліпені 1722 году тым жа панам суседам князь М. Шуйскі пакліканы на суд Галоўнага Трыбуналу Вялікага Княства Літоўскага за насланьне людзей вялікаборскіх на грунты ізбінцаў, дзе яны лес пасеклі, сенажаці пакасілі ды ўчынілі шматлікія гвалты. 26 кастрычніка 1722 году ў Мазырскім гродзе па справе маршалка Аскеркі і харунжыча Шуйскага панам Даніэлем Віслаухам засьведчана апісанае размежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Вялікі Бор і Ізбін<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 34 — 35</ref>.
У тарыфе падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1734 году сказана, што Вялікі Бор у складзе Хвойніцкай воласьці належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 286</ref>. Паводле зьвестак на 1748 год ксяндза Караля Непамуцэна Арлоўскага, Вялікі Бор і Рудня Вялікаборская былі сярод паселішчаў, частка жыхароў якіх (зь ліку шляхты і яе службы) належала да Астраглядавіцкай парафіі Оўруцкага дэканату Кіеўскай дыяцэзіі<ref>Ks. Orłowski K. N. Defensa biskupstwa y dyecezyi Kiiowskiey. — Lwów, 1748. S. 148</ref>. У 1754 годзе з 36 двароў (×6 — прыкладна 216 жыхароў) вёскі Вялікі Бор Хвойніцкага маёнтку «do grodu» ([[Оўруч|Оўруцкага замку]]) выплачвалася 5 злотых і 18 грошаў, «na milicję» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 22 злотых і 12 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 192</ref>. 30 чэрвеня 1764 году пасэсары Хойніцкіх добраў сужэнства Войцех і Анеля князі Шуйскія, старосты ніжынскія, выступілі ў Оўруцкім гродзе супраць пана кашталяніча наградзкага Багуслава Аскеркі за неаднаразовае насланьне падданых на грунты вёскі Вялікі Бор, учыненне там розных шкодаў і гвалтаў<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 35</ref>.
Згодна зь перапісамі габрэйскага насельніцтва 1765, 1778 і 1784 гадоў, у Вялікім Боры налічвалася адпаведна 5, 3 і 3 чалавекі (głowy), плацельшчыкі пагалоўшчыны, якія належалі да Хвойніцкага кагалу<ref>Архив ЮЗР. Ч. 5. Т. 2. Переписи еврейского населения в юго-западном крае в 1765—1791 гг. — Киев, 1890. С. 301, 391, 710</ref>.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[Файл:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў]][[Файл:Вялікі Бор, Дубровіца, Рудзенька на плане Генеральнага межавання 1797 г.jpg|значак|Сяло Вялікі Бор, вёскі Дубровіца, Рудзенька на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]]Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Вялікі Бор — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Паводле рэвізіі 1795 году, тут было 59 двароў з 230 душамі мужчынскага і 189 жаночага полу прыгонных сялянаў<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 113-122адв.</ref>. У мэтрычных запісах Хвойніцкай Сьвята-Пакроўскай царквы за 1795 год сустрэтыя зьвесткі пра хрост дзяцей і асьвячэньне шлюбаў жыхароў Вялікага Бору і Дубровіцы (яшчэ і пра памерлага)<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 352-355адв.</ref>, з чаго вынікае іх прыналежнасьць тады і раней да прыходу згаданай царквы. Пры гэтым Вялікі Бор кожны раз пазначаўся як сяло, што можа сьведчыць пра існаваньне тут прыпісной царквы{{заўвага|Пра яе, аднак, нічога не вядома да зьяўленьня кліравых ведамасьцяў Вялікаборскай царквы ў др. пал. 1860-х гг.}}.
У «Камеральном описании... Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, «деревня Великой Бор» з паташным заводам названыя сярод паселішчаў у складзе Хвойніцкіх добраў Людвіка Прозара{{Заўвага|Тут, напэўна, дапушчана памылка прачытаньня тэксту рэвізіі, бо ў ёй згаданая Людвіка з князёў Шуйскіх Прозарава, жонка абознага Караля.}}, якія раней былі перайшлі «в казну», але «по высочайшему повелению» вернутыя Луізе Прозаравай<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 70 — 71, 74</ref>. Паводле праваслаўнага сьвятара Максіма Ярэміча, велікаборцы нібыта заставаліся уніятамі ажно да 1831 году<ref>Минские епархиальные ведомости (далей: МЕВ). – Минск, 1870. № 5. С. 116, 120 – 121</ref>{{заўвага|У досыць шырокім сьпісе рознаканфэсійных сьвятыняў «Камерального описания...» вялікаборская адсутнічае, таму сьцьвярджэньне М. Ярэміча, нібы каталіцкая капліца («ветхій деревянный костелъ») была ўладкаваная ў будынку уніяцкай царквы выглядае звыклай ужо ў яго выкананьні байкай.}}, калі тут была ўладкавана філія Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу. Але яшчэ ад 1796 году ў касьцёльных кнігах пачалі рэгулярна зьяўляцца зьвесткі аб задавальненьні духоўных патрэбаў людзей зь Вялікага Бору і Дубровіцы ксяндзамі братам-прапаведнікам (дамініканам) Бруна Лявіцкім, хвойніцкім капэлянам, і Тэадорам Чабаноўскім. У 1797 годзе таксама неаднаразова згадваліся могілкі пры мясцовай капліцы, а кс. Т. Чабаноўскі падпісваўся, акрамя таго, што астраглядаўскім альбо хвойніцкім вікарыем, і вялікаборскім капэлянам<ref>НГАБ. Ф. 1781. Спр. 27. Спр. 202. А. 176-184адв., 215, 216, 239, 239адв.</ref>.
[[File:Chvojniki, Ludvika Prozar. Хвойнікі, Людвіка Прозар (1913).jpg|значак|зьлева|Курган Людвікі альбо фамільны склеп роду Прозараў у Хвойніках.]][[Файл:Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на карце А. К. Фіцінгофа. 1846 г.png|значак|Фальварак Гудаў і сяло Вялікі Бор на мапе А. К. Фіцінгофа. 1846 г.]]
У шляхецкай рэвізіі 1811 года паведамляецца, што ў Будзе Велікаборскай маёнтку Хвойнікі абознага Прозара эканомам служыў 68-гадовы Юзаф Бакіноўскі, а лоўчым — 39-гадовы Ваўжынец Бакіноўскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 248</ref>. У 1828 годзе на могілках у Вялікім Боры знайшла часовы прытулак памерлая ў Берасьці Людвіка Канстанцыя Прозар, праз год перазахаваная мужам Каралем у Хвойніках<ref>Клок Л. Д. Таямніца хойніцкага пергаменту. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі, 1976. № 1. С. 21 – 22</ref>. Згодна з інвэнтаром 1844 году Хвойніцкага маёнтку Уладыслава Прозара, Вялікі Бор з 63 дварамі належаў да фальварку Гудаў<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. У энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі» сказана, што на 1850 год тут было 69 двароў, 441 жыхар. Паводле «Списков населенных мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.», 144 асобы мужчынскага і 146 жаночага пола зь ліку жыхароў Вялікага Бору належалі да Астраглядаўскай парафіі Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 382</ref>
Ад пачатку рэформавага пэрыяду сяло — у складзе Хвойніцкай воласьці. У сувязі з антырасейскім паўстаньнем рыма-каталіцкая філія была скасаваная, а жыхары Вялікага Бору, Дубровіцы павернутыя да праваслаўя<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 434 — 435</ref>{{заўвага|{{пачатак цытаты}}''Аж ось настала воля, а далей мяцеж, дак трохі паждаўшы, наехало ўсялякаго начальства і папоў, да ўзялі дай увесь народ у Дубровіцы, у Ізбіне і ў Вялікім Бару перавярнулі на рускую веру, касьцёл перахрысьцілі на цэркву, а пасьля прычапіліся і да храста{{заўвага|Крыж усталяваны быў {{пачатак цытаты}}«''на раздарожжы, дзе ад рэчыцкаго шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў... Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца паміж хрышчанымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалека завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці.''{{канец цытаты}}}}. Ета — кажуць — варожы хрэст, панскі, ён несправядлівы хрэст, дак трэба яго зрубаць. — Хто ахвотнік зрубаць хрэст?! — крыкнуў станавы прыстаў, а ўсе маўчаць. Ён другі і трэйці раз гаркнуў так сама, а ўсе, бы начэ вады поўныя раты панабіралі. Тагды прыказаў старшыне прымусіць таго, на каго мае надзею, штоб рубаў, а старшына да мяне кажа: — Ты ж сьмялей за ўсіх, дак бяры сякеру і рубай! — Мяне — ку — трэйчы хрысьцілі: раз хрысьціў ксёндз, другі раз {{падказка|выскуб|біскуп}} {{падказка|мінджаваў|рабіў мірапамазаньне}}, а цяпер (грэх чы два) перахрысьціў поп, дак я безбожнікам не буду. — І ніхто не будзе! — крыкнулі ўсе ў адзін голас._І мы ўсе ашукаліся, бо ось выступіў дубровіцкі Каленік Лабада да ідзе к храсту. Тут мы ўсе так і абамлелі са страху, бо прачулі, што от зараз зробіцца нешто нядобрае — і зрабілася._Небавам хрэст упаў, а Каленік стаіць, раскарачыўшыся, і не варушыцца, да толькі мармыча, як немец. Яго {{падказка|паставіла колам|спаралізавала}}. Бязбожніка забралі на сані, дай завезьлі ў Хвайнікі да лазарэту. Там ён памармытаў зо дзьве нядзелі, з рукамі і нагамі стылымі, як кольле, дай чорту аддаў свой паганы дух._(Апавядаў Кастуль з Вялікага Бору.)''{{канец цытаты}}}}. У 1866 годзе дзеля выхаваньня тутэйшых дзяцей, а разам і іх бацькоў у духу вернасьці расейскай манархіі, у Вялікім Боры адкрыта народная вучэльня<ref>Памяць. — С. 32</ref>. У жніўні 1868 году ў мясцовую Раства Багародзіцкую царкву ад імпэратара Аляксандра ІІ была перададзена ікона Пакрова Найсьвяцейшай Багародзіцы<ref>МЕВ. — Минск, 1870. № 5. С. 116</ref>. На пачатак 1870 году ў сяле налічвалася 213 мужчынскіх душ сялян-уласьнікаў, прыпісаных да Вялікаборскага сельскага таварыства<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 69</ref>. У сьпісе прыходаў і прычтаў па чатырох благачынных акругах (у межах Рэчыцкага павета) Менскай епархіі на 1876 год у складзе прычту Раства-Багародзіцкай царквы, драўляны будынак якой узьведзены ў 1871 годзе, названыя настаяцель а. Іосіф Гарбацэвіч, в. а. штатнага псаломшчыка Іван Скараходаў. Да прыходу, акрамя сяла Вялікі Бор, належалі вёскі Ізбін (Ізбынь), Рудзенька і Дубровіца.<ref>МЕВ. — Минск, 1876. № 10. С. 459</ref>. У 1879 годзе царкоўны прыход налічваў 491-го мужчынскага і 493-х жаночага полу верных<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 44—46</ref>. У 1886 годзе ў сяле 58 двароў, 527 жыхароў, конны млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. Паводле перапісу 1897 года, 162 двары, 795 жыхароў, народная вучэльня, хлебазапасная крама, карчма.
На 1909 год у сяле Вялікі Бор налічвалася 184 двары, 989 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 16</ref>.
=== Найноўшы час ===
[[Файл:Вялікі Бор на карце генштаба РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.jpg|значак|зьлева|Вялікі Бор на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы. 1935 г.]]9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Вялікі Бор, аднак, у складзе Хвойніцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка – у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 – 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. – 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918 – 1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]]. Паводле запіскі «Сведения о количестве учащихся школ Хойникской волости Речицкого уезда», на 8 сьнежня 1920 і на 15 красавіка 1921 году ў Вялікаборскай школе першай ступені (г. зн. пачатковай) было адпаведна 61 і 120 вучняў<ref>Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласьці. Ф. 68. Воп. 1. Спр. 16. А. 19</ref>.
Пасьля другога ўзбуйненьня [[БССР]], з 8 сьнежня 1926 году Вялікі Бор — цэнтар сельсавету Хвойніцкага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]]. У 1930 годзе тут створаны калгас «Чырвоны Бор», працавалі цагельня, кузьня, стальмашня, вятрак. З 20 лютага 1938 году Вялікі Бор у складзе [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні вайны ў Вялікім Боры налічвалася 420 двароў, 1800 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 499</ref>.
У [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую Айчынную вайну]], паводле энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі», у чэрвені 1943 году акупанты зьнішчылі 265 жыхароў, спалілі 262 двары. На франтах загінулі 118 вяскоўцаў.
З 8 студзеня 1954 году Вялікі Бор — у складзе Гомельскай вобласьці. Цэнтар саўгасу «Вялікаборскі». 15 жніўня 1974 году цэнтр сельсавету перанесены ў вёску [[Партызанская (Хвойніцкі раён)|Партызанская]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 15 жніўня 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 25 (1435).</ref>. 25 лістапада 2008 году цэнтар сельсавету вернуты ў Вялікі Бор<ref>[http://pravo.by/pdf/2011-89/2011_89_9_42931.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 25 ноября 2008 г. № 90 О переносе административно-территориального центра Великоборского сельсовета]{{Недаступная спасылка|date=May 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.
15 лютага 2024 году [[Міністэрства энэргетыкі Беларусі|міністар энэргетыкі Беларусі]] [[Віктар Каранкевіч]] паведаміў, што пасёлак Вялікі Бор стаў першым у Гомельскай вобласьці, які цалкам перавялі на электраацяпленьне<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Цэлы пасёлак у Гомельскай вобласьці перавялі на ацяпленьне электрычнасьцю|спасылка=https://nashaniva.com/336422|выдавец=Партал «[[Наша ніва]]»|дата публікацыі=15 лютага 2024|дата доступу=15 лютага 2024}}</ref>.
== Насельніцтва ==
* 1930 год — 211 двароў, 1200 жыхароў
* 1959 год — 988 жыхароў (паводле перапісу)
* 1970 год — 1120 жыхароў
* 1996 год — 418 гаспадарак, 1239 жыхароў
* 1999 год — 1149 жыхароў
* 2004 год — 1052 жыхары
* 2006 год — больш за 1000 жыхароў
* 2010 год — 775 жыхароў
* 2021 год — 274 гаспадаркі, 658 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20211019064229/http://hoiniki.gov.by/ru/velikoborskiy/ Інфармацыя пра насельніцтва Велікаборскага сельскага савету на 25.01.2021 г.]</ref>
== Традыцыі ==
У вёсцы захоўваецца абрад «Русальле»<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/25424353.html Як праганялі русалку]</ref>.
== Вядомыя выхадцы ==
* [[Зьмітро Бяспалы]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]]
* [[Барыс Іванавіч Сачанка]] — [[беларус]]кі [[пісьменьнік]], перакладнік і выдавец
* Іван Сачанка (1938) — беларускі журналіст, доктар гістарычных навук
* [[Алесь Шлег|Алесь Шлёг]] — беларускі празаік, паэт, публіцыст, кінадраматург, перакладчык
* [[Барыс Пятровіч]] (Сачанка) — беларускі пісьменьнік, празаік
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160315010915/http://pda.weather-in.by/by/gomel%27skaja/716 Прагноз надвор’я ў в. Вялікі Бор]
{{Велікаборскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Велікаборскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVI стагодзьдзі]]
j0v071vhd9zueju48le07evwx2w85vj
Атлетык Більбао
0
80621
2623216
2603692
2025-07-05T02:39:01Z
Rojiblancos
91360
https://www.athletic-club.eus/
2623216
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Атлетык Більбао
|Лягатып = Athletic de bilbao.png
|Горад = [[Більбао]], [[Гішпанія]]
|Стадыён = [[Сан-Мамэс (стадыён)|Сан-Мамэс]]
|Умяшчальнасьць = 53 289
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Гішпаніі|АтлетыкБілЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Гішпаніі|АтлетыкБілСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Гішпаніі|АтлетыкБіл}}
|Прыналежнасьць = Гішпанскія
| pattern_la1 = _athletic2122h
| pattern_b1 = _athletic2122h
| pattern_ra1 = _athletic2122h
| pattern_sh1 = _monterrey1213t1
| pattern_so1 = _athletic2122h
| leftarm1 = FF0000
| body1 = FF0000
| rightarm1 = FF0000
| shorts1 = 000000
| socks1 = 000000
| pattern_la2 = _athletic2122a
| pattern_b2 = _athletic2122a
| pattern_ra2 = _athletic2122a
| pattern_sh2 = _athletic2122a
| pattern_so2 = _athletic2122a
| leftarm2 = 8ef698
| body2 = 8ef698
| rightarm2 = 8ef698
| shorts2 = 8ef698
| socks2 = 8ef698
}}
{{Няма крыніц}}
«'''Атле́тык Більба́о'''» ({{мова-es|Athletic Club de Bilbao}}) — [[Гішпанія|гішпанскі]] [[футбольны клюб]] з гораду [[Більбао]] ([[краіна Баскаў]]). Клюб быў заснаваны ў 1898 годзе, з 1928 году (з часу заснаваньня) выступае ў [[Ля Ліга|Ля Лізе]]. З усіх клюбаў заснавальнікаў толькі «Атлетык», «[[Рэал Мадрыд]]» і «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёна]]» ніколі не пакідалі найвышэйшы гішпанскі дывізіён.
Традыцыйныя клюбныя колеры ёсьць чырвона-белыя, за што клюб атрымаў мянушку «чырвона-белыя» ({{мова-es|rojiblancos|скарочана}}). Мянушка «львы» паходзіць з таго, што стадыён разьмешчаны побач з царквой Сьвятога Мамаса. [[Сьвяты Мамас|Мамас]] у раньні пэрыяд [[хрысьціянства]] быў кінуты на разарваньне ільвам [[Старажытны Рым|рымлянамі]]. Ільвы ня сталі есьці Мамаса. Пазьней ён быў прылічаны да ліку сьвятых.
Клюб вядомы сваёй кансэрватыўнай палітыкай у пляне выкарыстаньня толькі мясцовых футбалістаў. Гэта як выклікае крытыку, гэтак і зьяўляецца прадметам гонару. Аднак запрашэньне ў клюб атрмоўвалі ня толькі гульцы, якія нарадзіліся ў [[Краіна Баскаў|Краіне Баскаў]], але й футбалісты зь іншых краінаў з басконскімі каранямі.
== Гісторыя ==
=== Раньні пэрыяд ===
[[Файл:Athletic Club 1903.jpg|220пкс|міні|зьлева|«Атлетык» зь першым [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубкам Гішпаніі]]]]
Футбол у [[Більбао]] зьявіўся дзякуючы дзьвюм групам людзей, зьвязаных зь [[Вялікабрытанія]]й, гэта былі брытанскія сталявары й маракі й басконскія студэнты, якія вярнуліся з брытанскіх школ і ўнівэрсытэтаў.
У канцы XIX стагодзьдзя Більбао быў галоўным портам у самым сэрцы найважнейшай індустрыяльнай вобласьці зь вялікай колькасьцю жалезных шахтаў і [[вэрф]]яў. Тут была разьмешчана рухаючая сіла гішпанскай эканомікі, і таму гэта месца прыцягвала працоўных [[мігрант]]аў. Сярод іх былі й шахтары з паўночнага захаду [[Ангельшчына|Ангельшчыны]] й працаўнікі вэрфяў з [[Саўтгэмптан]]у і [[Портсмут (горад)|Портсмуту]]. Брытанскія працоўныя прывезьлі сюды, як і ў многія іншыя куткі плянэты, гульню пад назвай «футбол». У пачатку 1890-х гэтыя працаўнікі сабраліся разам і сфармавалі футбольны клюб «Більбао».
Тым часам дзеці басконскай інтэлігенцыі адпраўляліся ў [[Вялікабрытанія|Вялікабрытанію]] навучацца інжынэрнай справе й камэрцыі. У Вялікабрытаніі басконскія студэнты зацікавіліся футболам, і па вяртаньні ў Більбао яны сталі праводзіць гульні з брытанскімі працоўнымі. У 1898 годзе студэнты з Гімназіі Самакоіс заснавалі «Клюб Атлетык» (Athletic Club — на ангельскі манер). У 1901 годзе адбыўся сход у кавярні Гарсія, на якім былі вызначаны правілы й статут клюбу.
У 1902 годзе два клюбы зь Більбао сфармавалі агульную каманду пад назвай «Клюб Біская» для ўдзелу ў першым розыгрышы [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі па футболе]]. Са спаборніцтваў яны вярнуліся з галоўным трафэем, абыграўшы клюб «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёну]]» ў фінале. Шмат у чым, гэты посьпех прывёў да таго, што ў 1903 годзе адбылося афіцыйнае зьліцьцё двух клюбаў пад агульнай назвай «Атлетык Більбао», у даслоўным варыянце «Клюб Атлетык зь Більбао». У тым жа годзе басконскія студэнты сфармавалі й каманду «Атлетык Мадрыд», які ў далейшым быў ператвораны ў «[[Атлетыка Мадрыд]]». Год стварэньня клюбу зьяўляецца дыскусійным пытаньнем сярод футбольных гісторыкаў. Афіцыйна дэкляруецца 1898 год, але некаторыя людзі лічаць, што сапраўдным годам стварэньня клюбу павінен лічыцца 1901 год. Ёсьць таксама і прыхільнікі 1903 году як адпраўнога пункту.
Такім жа спрэчным пытаньнем зьяўляецца й паходжаньне клюбных колераў. Хоць першапачаткова кашулі клюбу мелі белыя й сінія палоскі, у 1910 годзе гэтае спалучэньне зьмянілі на чырвоныя й белыя палоскі. Існуе тры вэрсіі, чаму гэта адбылося. Самая распаўсюджаная вэрсія кажа пра тое, што зьмена адбылася ва ўгоду брытанскім заснавальнікам клюбу, якія былі родам з [[Сандэрлэнд]]у й [[Саўтгэмптан]]у<ref>{{Спасылка|аўтар=G. Turner, J. Dart|url=http://www.guardian.co.uk/football/2005/nov/23/theknowledge.sport|загаловак=Nicking the shirts off their backs|выдавец=The Guardian|дата публікацыі=23 лістапада 2005}}</ref>. Паводле іншай вэрсіі чалец клюбу, які быў адпраўлены ў Вялікабрытанію закупіць бела-сініх футболак ня здолеў знайсьці такую расфарбоўку й вярнуўся з футболкамі чырвона-белых колераў. Існуе таксама тэорыя, паводле якой чырвона-белыя колеры былі выбраны з-за іхнай таннасьці, паколькі чырвона-белае спалучэньне выкарыстоўвалася пры вырабе матрацаў. Такім чынам, абодва клюбы «Атлетык Більбао» й «Атлетыка Мадрыд» выкарыстоўвалі першапачаткова сіне-белую расфарбоўку, аднак, затым перайшлі на спалучэньне чырвонага й белага. Мадрыдзкі клюб зрабіў гэты крок першым, за што й атрымаў мянушку «Los Colchoneros», што перакладаецца прыкладна як «вытворцы матрацаў».
== Дасягненьні ==
* '''[[Ля Ліга|Чэмпіёны Гішпаніі]]''' (8):
** 1930, 1931, 1934, 1936, 1943, 1956, 1983, 1984
* Уладальнікі '''[[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]''' (25):
** 1902, 1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923,
** 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956,
** 1958, 1969, 1973, 1984, 2024
* Уладальнікі '''[[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]''' (3):
** 1984, 2015, 2021
* Фіналіст '''[[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы УЭФА]]''': 2012
== Склад ==
: ''Актуальны на 15 лютага 2025 году''
{{Склад}}
{{Гулец|1|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Бр|[[Унаі Сымон]]||1997}}
{{Гулец|2|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Андоні Гарасабэль]]||1996}}
{{Гулец|3|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Даніель Вівіян]]||1999}}
{{Гулец|4|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Айтор Парэдэс]]||2000}}
{{Гулец|5|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Ерай Альварэс]]||1995}}
{{Гулец|6|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Мікель Вэсга]]||1993}}
{{Гулец|7|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Алекс Бэрэнгер]]||1995}}
{{Гулец|8|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Аян Сансэт]]||2000}}
{{Гулец|9|{{Сьцяг Ганы}}|Нап|[[Іньякі Ўільямз]]||1994}}
{{Гулец|10|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Ніка Ўільямз]]||2002}}
{{Гулец|11|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Альвара Джалё]]||1999}}
{{Гулец|12|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Горка Гурусэта]]||1996}}
{{Падзел складу}}
{{Гулец|13|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Бр|[[Хулен Агірэсабаля]]||2000}}
{{Гулец|14|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Унаі Нуньес]]|{{Падказка|ар.|арэнда}} [[Сэльта Віга|Сэльта]]|1997}}
{{Гулец|15|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Іньіга Лекуэ]]||1993}}
{{Гулец|16|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Іньіга Руіс дэ Галярэта|Іньіга Галярэта]]||1993}}
{{Гулец|17|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Юры Бэршыш]]||1990}}
{{Гулец|18|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Оскар дэ Маркас]]|капітан|1989}}
{{Гулец|20|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Унаі Гомэс]]||2003}}
{{Гулец|21|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Нап|[[Маруан Санадзі]]||2001}}
{{Гулец|23|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Мікель Хаўрэгісар]]||2003}}
{{Гулец|24|{{Сьцяг Гішпаніі}}|ПА|[[Бэньят Прадас]]||2001}}
{{Гулец|32|{{Сьцяг Гішпаніі}}|Аб|[[Адама Байро]]||2002}}
{{Канец складу}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.athletic-club.eus/ Афіцыйны сайт клюбу]
{{Ля Ліга}}
[[Катэгорыя:Більбао]]
tjlpfkgs7azilancr9sc8jwg1ddjif4
Шкодран Мустафі
0
93702
2623205
2567836
2025-07-04T21:44:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623205
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Шко́дран Муста́фі''' ({{мова-de|Shkodran Mustafi}}; {{Н}} 17 красавіка 1992 году, [[Бад-Гэрсфэльд]], [[Нямеччына]]) — колішні [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст альбанскага паходжаньня, абаронца. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Пачаў сваю кар’еру Шкодран у моладзевых сыстэмах у шэрагу невялікіх нямецкіх клюбах. Паміж 2006 і 2009 гадамі знаходзіўся ў структуры клюбу «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбург]]» пакуль у 2009 годзе ня зьехаў у [[Ангельшчына|Ангельшчыну]] ў клюб «[[Эвэртан Лівэрпул|Эвэртан]]».
За ангельскі клюб гулец дэбютаваў у матчы [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]] супраць беларускага [[БАТЭ Барысаў|БАТЭ]] 16 сьнежня 2009 году, выйшаўшы на замену замест [[Тоні Гібэрт|Тоні Гібэрта]]<ref>[https://web.archive.org/web/20140119034834/http://www.evertonfc.com/news/archive/moyes-names-starting-xi.html Moyes names starting XI]. Evertonfc.com.</ref>. Пры гэтым за наступныя гады Шкодран гэтак ніколі не выступаў за клюб у [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-Лізе]] і ў студзені 2012 году пераехаў у італьянскую «[[Сампдорыя Генуя|Сампдорыю]]» на правах вольнага агента<ref>[https://web.archive.org/web/20140222230718/http://www.evertonfc.com//news/archive/2012/01/03/mustafi-moves-on Mustafi Moves On]. Everton F.C</ref>. На той момант генуэзаўскі клюб выступаў у [[Сэрыя Б|Сэрыі Б]].
26 траўня 2012 году нямецкі футбаліст дэбютаваў за італьянскі клюб у матчы супраць «[[Варэзэ (футбольны клюб)|Варэзэ]]», дзе клюб з [[Генуя|Генуі]] саступіў зь лікам 1:3. 26 кастрычніка 2013 году Мустафі забіў свой першы гол за клюб у матчы [[Сэрыя A|Сэрыі А]] супраць «[[Аталянта Бэргама|Аталянты]]». Гол стаў адзіным і пераможным у матчы.
7 жніўня 2014 году Мустафі падпісаў пяцігадовы кантракт з клюбам [[Ля Ліга|Ля Лігі]] «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіяй]]», павдле чутак трансфэр гульца каштаваў гішпанцам 8 млн эўра<ref>[http://www.marca.com/2014/08/06/futbol/equipos/valencia/1407310170.html Mustafi ya es oficialmente jugador del Valencia]. Marca.</ref>.
=== Міжнародная ===
28 лютага 2014 году [[Ёахім Лёў]] выклікаў Мустафі ў склад нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на таварыскі матч супраць [[Зборная Чылі па футболе|зборнай Чылі]]<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/nationalelf/600260/artikel_loew-nominiert-lasogga-mustafi-ginter-und-hahn.html Löw nominiert Lasogga, Mustafi, Ginter und Hahn]. Kicker.de</ref>. Аднак дэбютаваў гулец толькі 13 траўня ў таварыскім матчы супраць [[Зборная Польшчы па футболе|зборнай Польшчы]].
Шкодран быў уключаны ў папярэдні сьпіс з 30 чалавек да [[чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|чэмпіянату сьвету 2014 году]], аднак у канчатковую заўяву ня трапіў. Не зважаючы на гэта, пасьля траўмы [[Марка Ройс|Марка Ройса]] ў таварыскім матчы супраць [[зборная Армэніі па футболе|зборнай Армэніі]], Мустафі быў прыцягнуты да складу зборнай у якасьці замены Ройса<ref>[http://www.dailymail.co.uk/sport/worldcup2014/article-2651363/Marco-Reus-OUT-World-Cup-limping-Germanys-win-Armenia.html Marco Reus the latest star to be ruled out of the World Cup after picking up ankle injury in Germany win over Armenia]. Daily Mail.</ref>. Шкодран зьяўляўлся на пляцоўцы ў двух першых матчах, выходзячы на замены ў гульнях супраць [[Зборная Партугаліі па футболе|зборнай Партугаліі]] і [[зборнай Ганы па футболе|Ганы]]. У 1/8 фіналу абаронца выйшаў у стартавым складзе, аднак пазьней быў заменены з-за траўмы.
== Дасягненьні ==
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2017, 2020
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20140222230751/http://www.evertonfc.com/player-profile/shkodran-mustafi Профіль на афіцыйным сайце ФК «Эвэртан»]
* [https://web.archive.org/web/20140714164143/http://www.fifa.com/worldfootball/statisticsandrecords/players/player=309308/ Профіль] на сайце ФІФА
* [https://web.archive.org/web/20110619015510/http://en.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250007624/profile/index.html Профіль] на сайце УЭФА
{{Навігацыйная група
|назоў = Мустафі ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2014
|Нямеччына на ЧЭ-2016
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ: Мустафі, Шкодран}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
9jd1hs4kfguy9t5guo3mxe0rxnb000s
Крыстыян Тыфэрт
0
110300
2623243
2117524
2025-07-05T11:49:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623243
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Крыстян Тыфэрт''' ({{мова-de|Christian Tiffert}}; {{Н}} 28 лютага 1982 году, [[Гале]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, паўабаронца.
== Кар'ера ==
8 красавіка 2010 быў падпісаны нямецкім клюбам «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрн]]» на сэзон 2010-2011 гадоў<ref>[http://www.fck.de/de/aktuell/news/details/article/2877-christian-tiffert-wird-ein-roter-teufel.html Christian Tiffert wird ein Roter Teufel] FCK.de</ref>.
== Дасягненьні ==
'''Рэд Бул Зальцбург'''
* [[Чэмпіянат Аўстрыі па футболе|Чэмпіён Аўстрыі]]: 2007
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/tiffertchristian/ Профіль на сайце fussballdaten.de]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Тыфэрт, Крыстыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
q18pm428pm6534llqcoledqo89jnn2f
Штэфан Райнарц
0
110394
2623219
2422225
2025-07-05T06:37:43Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623219
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Штэфан Райнарц''' ({{мова-de|Stefan Reinartz}}; {{Н}} 1 студзеня 1989 году, [[Энгельскірхэн]], [[Нямеччына]]) — былы нямецкі футбаліст, абаронца.
== Біяграфія ==
Штэфан Райнарц нарадзіўся ў невялікім 10-тысячным мястэчку [[Энгельскірхэн]], якое знаходзіцца ў [[Паўночны Райн — Вэстфалія|Паўночным Райне — Вэстфаліі]]. Там упершыню ён і пазнаёміўся з футболам, там і праяўляў, з 1993 году, свае футбольныя здольнасьці ў мясцовай аматарскай камандзе «Гайлігенгаўзэр». Але дзеля павышэньня свайго футбольнага майстэрства ён у 1998 годзе перабраўся ў найбліжэйшы буйны горад — [[Бэргіш-Глядбах]], які знаходзіцца на беразе [[Райн]]у каля [[Кёльн]]у. Менавіта ў мясцовай камандзе «[[Бэргіш-Глядбах 09 (футбольны клюб)|Бэргіш-Глядбах 09]]» яго заўважылі скаўты футбольнай школы «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]».
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/reinartzstefan/ Профіль на сайце Fussballdaten.de]
* [https://web.archive.org/web/20100302065538/http://www.transfermarkt.de/de/spieler/43274/reinartz-stefan/profil.html Профіль на сайце Transfermarkt.de]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Райнарц, Штэфан}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
3dkcls488kyv7es25gjjarwd45vxxl1
Пэр Мэртэзакер
0
120171
2623206
2201575
2025-07-04T21:45:30Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623206
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Пэр Мэртэзакер''' ({{мова-de|Per Mertesacker}}; {{Н}} 29 верасьня 1984 году, [[Гановэр]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст. У 2004—2014 гадах выступаў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] на пазыцыі абаронцы. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Біяграфія ==
Пэр Мэртэзакер пачаў сваю футбольную кар’еру ў клюбе «Патэнсэн», зь якога ў 1995 годзе ва ўзросьце 11 гадоў перайшоў у «[[Гановэр-96 (футбольны клюб)|Гановэр-96]]». Свой першы матч у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] згуляў у лістападзе 2003 году ва ўзросьце 19 гадоў і аднаго месяца супраць каманды «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльн]]», першы тайм правёў даволі пасрэдна й быў заменены ў перапынку. Пры трэнэры [[Эдвард Лінэн|Эдвардзе Лінэне]] разьвіваўся як гулец асноўнага складу й цэнтру абароны «Гановэру». Ужо ў [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2004—2005 гадоў|сэзоне 2004—2005 гадоў]] стаў адным з найлепшых гульцоў каманды.
8 жніўня 2006 году падпісаў кантракт з [[брэмэн]]скім «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэрам]]», разьлічаны да 2010 году, які быў падоўжаны да 2012 году. 30 жніўня 2011 году Мэртэзакер перайшоў у лёнданскі «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]» за 10 мільёнаў фунтаў, падпісаўшы трохгадовы кантракт<ref>[http://www.skysports.com/story/0,,11670_7139349,00.html Mertesacker agrees terms]. skysports.com</ref>.
=== Нацыянальная зборная ===
Мэртэзакер зьяўляецца гульцом [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]], першы матч за якую правёў 9 кастрычніка 2004 году супраць [[зборная Ірану па футболе|зборнай Ірану]]. Бронзавы мэдаліст [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|чэмпіянату сьвету 2006]] і [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|2010]] гадоў.
== Дасягненьні ==
'''«Вэрдэр»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2009
* Уладальнік [[Кубак лігі Нямеччыны па футболе|Кубка лігі Нямеччыны]]: 2006
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]] (2): 2014, 2015
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|2014]]
* Бронзавы прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|2006]], [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|2010]]
* Срэбраны прызэр [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянату Эўропы]]: [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2008 году|2008]]
== Асабістае жыцьцё ==
Пэр зьвязаны шлюбам з гандбалісткай [[Ульрыка Штанге|Ульрыкай Штанге]] з 2013 году, да гэтага яны доўгі час сустракаліся. Пара мае двох дзяцей. Мэртэзакер належыць да пратэстанцкай царквы<ref>[http://www.kirche-mv.de/Was-den-Mitgliedern-der-deutschen-Nationalmannscha.3199.0.html Was den Mitgliedern der deutschen Nationalmannschaft der Glaube an Gott bedeutet]. Kirche-MV</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20060814005545/http://www.permertesacker.de/ Афіцыйны сайт]
* [http://www.werder-online.de/english/team/spieler/mertesacker.php/ Профіль на сайце «Вэрдэру»]
{{Навігацыйная група
|назоў = Мэртэзакер у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2006
|Нямеччына на ЧЭ-2008
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Мэртэзакер, Пэр}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
fvuipbe3yn5z2nj117l9nf3rl7qecpx
Сэбастыян Кель
0
120826
2623178
2284931
2025-07-04T16:58:04Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623178
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сэбастыян Кель''' ({{мова-de|Sebastian Kehl}}; {{Н}} 13 лютага 1980 году, [[Фульда]], [[Гэсэн]], [[ФРН]]) — нямецкі футбаліст. У 2001—2006 гадах выступаў за нацыянальную [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]].
== Біяграфія ==
Кель перайшоў у «[[Барусія Дортмунд|Барусію]]» па ходу [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2001—2002 гадоў|сэзону 2001—2002 гадоў]] з клюбу «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбург]]», адхіліўшы прапанову мюнхэнскай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]». Пасьля апэрацыі на калене летам 2006 году Сэбастыян прапусьціў першую палову [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2006—2007 гадоў|сэзону 2006—2007 гадоў]], выйшаўшы на поле толькі 4 лютага, пасьля чаго яму давялося яшчэ некалькі тыдняў залечваць неакрэплую суставу.
У складзе нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] футбаліст дэбютаваў 29 траўня 2001 году ў матчы супраць [[Зборная Славаччыны па футболе|Славаччыны]], які прайшоў у [[Брэмэн]]е<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/kehl-intl.html Sebastian Kehl]. RSSSF</ref>. У тым матчы ён пасьля перапынку замяніў [[Марка Рэмэр]]а й дапамог камандзе атрымаць перамогу зь лікам 2:0. Са сваёй нацыянальнай камандай Сэбастыян паўдзельнічаў у двух чэмпіянатах сьвету: у 2002 годзе заваяваў срэбра, а ў 2006 годзе — бронзу. На [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2004 году|чэмпіянаце Эўропы]] ў [[Партугалія|Партугаліі]], які прайшоў у 2004 годзе, Кель разам з таварышамі па зборнай ня здолеў пераадолець групавы этап.
== Дасягненьні ==
'''[[Барусія Дортмунд]]''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2002, 2011
== Асабістае жыцьцё ==
Кель жыве разам са сваёй сяброўкай Тынай, якая 26 верасьня 2006 году нарадзіла яму сына Луіса, а 19 кастрычніка 2009 году яшчэ аднаго хлопчыка Лені. Агулам мае з жонкай трох дзяцей<ref>[https://www.ruhr24.de/bvb/bvb-marwin-hitz-patricia-baby-boom-geburt-twitter-tochter-foto-josephine-marie-borussia-dortmund-90097786.amp.html «BVB im Baby-Fieber: Profi zeigt rührendes Foto auf Twitter]». Ruhr24.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.sebastian-kehl.de/ Афіцыйны сайт]
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/kehlsebastian/ Сэбастыян Кель] на transfermarkt.de
{{Навігацыйная група
|назоў = Кель у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2002
|Нямеччына на ЧЭ-2004
|Нямеччына на ЧС-2006
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кель, Сэбастыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
mqr346e7brd36x3nha6p8ro9i1a4ktz
Флёрыян Крынге
0
120872
2623199
2356276
2025-07-04T21:09:33Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623199
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Флёрыян Крынге''' ({{мова-de|Florian Kringe}}; {{Н}} 18 жніўня 1982 году, [[Зыген]], [[Нямеччына|ФРН]]) — нямецкі футбаліст, паўабаронца.
== Біяграфія ==
У 1994 годзе стаў займацца футболам у школе дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]». Першы прафэсійны кантракт з клюбам склаў у 2001 годзе. У 2002 годзе быў аддадзены ў двухгадовую арэнду ў «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльн]]», дзе нядрэнна сябе праявіў, згуляўшы 62 матчы й забіўшы 8 мячоў. Пасьля арэнды вярнуўся ў «Барусію» й стаў гульцом асноўнага складу. У канцы жніўня 2009 году быў аддадзены ў арэнду ў «[[Гэрта Бэрлін|Гэрту]]», у складзе якой дэбютаваў 12 верасьня 2009 года ў матчы супраць «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнцу]]». Той матч «Гэрта» прайграла зь лікам 1:2, Флёрыян з-за траўмы быў вымушаны пакінуць поле на 13 хвіліне.
== Дасягненьні ==
'''«Барусія» Дортмунд''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]] (3): 2002, 2011, 2012
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2012
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20170923010543/http://florian-kringe.de/ Афіцыйны сайт гульца]
* [http://www.bvb.de/?%81%9D%5C%1B%E4%F4%9D%2An%E7%80%99 Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Дортмунд]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Крынге, Флёрыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
c60ia5306dtk6beawemam6pwhsu0gnx
2623200
2623199
2025-07-04T21:10:00Z
Dymitr
10914
/* Вонкавыя спасылкі */ крыніцы
2623200
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Флёрыян Крынге''' ({{мова-de|Florian Kringe}}; {{Н}} 18 жніўня 1982 году, [[Зыген]], [[Нямеччына|ФРН]]) — нямецкі футбаліст, паўабаронца.
== Біяграфія ==
У 1994 годзе стаў займацца футболам у школе дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]». Першы прафэсійны кантракт з клюбам склаў у 2001 годзе. У 2002 годзе быў аддадзены ў двухгадовую арэнду ў «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльн]]», дзе нядрэнна сябе праявіў, згуляўшы 62 матчы й забіўшы 8 мячоў. Пасьля арэнды вярнуўся ў «Барусію» й стаў гульцом асноўнага складу. У канцы жніўня 2009 году быў аддадзены ў арэнду ў «[[Гэрта Бэрлін|Гэрту]]», у складзе якой дэбютаваў 12 верасьня 2009 года ў матчы супраць «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнцу]]». Той матч «Гэрта» прайграла зь лікам 1:2, Флёрыян з-за траўмы быў вымушаны пакінуць поле на 13 хвіліне.
== Дасягненьні ==
'''«Барусія» Дортмунд''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]] (3): 2002, 2011, 2012
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2012
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20170923010543/http://florian-kringe.de/ Афіцыйны сайт гульца]
* [http://www.bvb.de/?%81%9D%5C%1B%E4%F4%9D%2An%E7%80%99 Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Дортмунд]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Крынге, Флёрыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
hvdfutnn1ubvneqxo0h48zak7xyg2u3
Томас Мюлер
0
121275
2623207
2616701
2025-07-04T21:48:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623207
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Томас Мюлер''' ({{мова-de|Thomas Müller}}; {{Н}} 13 верасьня 1989 году, [[Вайльгайм-ін-Обербаерн]], [[Нямеччына|ФРН]]) — нямецкі футбаліст, які выступае за клюб «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]» й [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] на пазыцыі нападніка. Мюлер можа гуляць на розных пазыцыях, як то атакуючага паўабаронцы, другога форварда. Томас зьяўляецца бронзавым прызэрам [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|чэмпіянату сьвету 2010 году]]. Уладальнік «[[Залатая буца|Залатой буцы]]» чэмпіянату сьвету 2010 году (5 мячоў + 3 перадачы) і найлепшым маладым гульцом чэмпіянату. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
У Бундэсьлізе дэбютаваў 15 жніўня 2008 году ў матчы супраць «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбургу]]». 12 верасьня 2009 году Томас аформіў свой першы дубль у Бундэсьлізе ў матчы з [[Барусія Дортмунд|«Барусіяй» Дортмунд]], а праз тры дні паўтарыў свой вынік ужо ў [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе чэмпіёнаў]], забіўшы мячы ў браму «[[Макабі Хайфа|Макабі]]» з [[Хайфа|Хайфы]] (3:0). Па выніках сэзону ён, нароўні з [[Тоні Кроос]]ам, [[Марка Марын]]ам і [[Штэфан Кісьлінг|Штэфанам Кісьлінгам]] стаў адкрыцьцём чэмпіянату, забіўшы 13 мячоў і выдаўшы 10 галявых перадач. У агульнай складанасьці ў [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2009—2010 гадоў|сэзоне 2009—2010 гадоў]] Томас забіў 19 галоў. Трансфэрны кошт гульца на 28 верасьня 2011 году складаў 33 млн эўра.
[[Файл:Thomas Müller 2013.jpg|міні|180пкс|зьлева|У матчы за «Баварыю»]]
Перад пачаткам новага сэзону Томас падоўжыў кантракт зь мюнхэнцамі да 2015 году<ref>[http://ua.championat.com/football/news-564315-bavarija-prodlila-kontrakt-s-mjullerom.html «Бавария» продлила контракт с Мюллером]. championat.com</ref>. Першым трафэем для «Баварыі» ў новым сэзоне стаў Супэркубак краіны, дзе ў матчы супраць «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]» Томас забіў першы гол, а каманды трывала перамогу зь лікам 2:0. У матчы-адкрыцьці чэмпіянату на «[[Альянц-Арэна|Альянц-Арэне]]» «Баварыя» прымала «[[Вольфсбург (футбольны клюб)|Вольфсбург]]». Томас зноў выйшаў у старце і адкрыў лік сваім галам у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] на 9 хвіліне матчу. Аднак «ваўкам» атрымалася зраўняць лік, але «мюнхэнцы» намаганьнямі [[Франк Рыбэры|Франка Рыбэры]] атрымалі перамогу ў кампэнсаваны час зь лікам 2:1. Мюлер стала забіваў за клюб, аднак у гэтым сэзоне гэтае не дапамагло клюбу з поўдня Нямеччыны, «Баварыя» скончыла сэзон без трафэяў.
Пасьля сыходу [[Люі ван Гааль|Люі ван Гааля]] і зьяўленьня новага трэнэра [[Юп Гайнкес|Юпа Гайнкеса]] Томас ня страціў месца ў асноўным складзе каманды. У першым матчы сэзону Томас выйшаў на пляцоўку зь першых хвілінаў і правёў увесь матч, аднак «Баварыя» саступіла мёнхэнглядбаскай «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіі]]». 20 жніўня Мюлер паўдзельнічаў у разгроме «Гамбургу» (5:0), зрабіўшы дзьве галявыя перадачы. Першы гол у чэмпіянаце Томас забіў 18 верасьня, у матчы 6-га туру супраць «Шальке», замацаваўшы перавагу «мюнхэнцаў» (2:0). Ужо ў наступным туры Мюлер забіў другі гол у сэзоне, адкрыўшы лік у матчы супраць «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]» на 5 хвіліне сустрэчы (3:0). Аднак, асноўную стаўку на сэзон «Баварыя» зрабіла на [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігу чэмпіёнаў]], фінал якой праходзіў на хатнім стадыёне клюбу — «Альянц-Арэне». «Баварыя» стала праходзіла ва ўсіх турнірах далей, а Томас зьяўляўся адным з ключавых гульцоў каманды. Паводле вынікаў сэзону Томас стаў фіналістам [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]], Лігі чэмпіёнаў, а таксама правёў усе матчы ў чэмпіянаце, аднак каманда і ў гэтым турніры апынулася на другім прыступку.
Наступны [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2012—2013 гадоў|сэзон 2012—2013 гадоў]] стаў сапраўды файным для камадны, пры гэтым у заваяваньнях трафэяў Томас прымаў актыўны ўдзел. Ужо 12 жніўня 2012 году «Баварыя» стала ўладальнікам Супэркубка, пры гэтым матч скончыўся зь лікам 2:1, а Мюлер стаў аўтарам пераможнага голу. 24 жніўня, у першым матчы туру Мюлер адразу адзначыўся, клюб атрымаў перамогу з рахункам 0:3. Гэты гол стаў першым з 13-ці, якія забіў Томас у чэмпіянаце ў гэтым сэзоне. Гэтак жа шмат, Томас забіваў у Лізе чэмпіёнаў, прычым тры мячы ён забіў у паўфіналах у матчых супраць «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]» (два ў хатнім матчы, і адзін у гасьцявым). У фінале, аднак, Томас не забіваў, але гэтае ня здолела перашкодзіць «Баварыі» стаць пераможцам эўрапейскага першынства. Празь некалькі дзён пасьля гэтага, Томас забіў і аддаў галявую перадачу ў фінальным матчы Кубка Нямеччыны. У выніку «Баварыя» перамагла ў фінале «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарт]]» зь лікам 3:2, заваяваўшы 3 трафэй за сэзон.
У [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|сэзоне 2013—2014 гадоў]] у клюб прыйшоў [[Хасэп Гвардыёля]] на замену Юпу Гайнкесу. З новым трэнэрам у Томаса склаліся добрыя адносіны, і ён працягваў гуляць на звыклай для сябе пазыцыі, часам выходзячы цэнтральным нападнікам. Пасьля сэзону Томас падоўжыў пагадненьне з клюбам да 2019 году й адмовіўся ад прапанаванага кантракту з боку «Манчэстэр Юнайтэд». У новым сэзоне Томас двойчы адзначыўся ў матчы плэй-оф [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] супраць данецкага «[[Шахтар Данецк|Шахтару]]» (7:0), запісаўшы такім чынам на свой рахунак 26 гол у турніры за ўсе сэзоны. Такі ж паказчыў меў на сваім рахунку былы ягоны партнэр па нападу [[Марыё Гомэс]]. 21 красавіка 2015 году Томас забіў зноўку, на гэты раз партугальскаму «[[Порту (футбольны клюб)|Порту]]», стаўшы, такім чынам, найлепшым бамбардзірам у Лізе чэмпіёнаў сярод нямецкіх гульцоў<ref>[http://www.thestar.com/sports/soccer/2015/04/21/bayern-routs-porto-reach-champions-semis.html Bayern routs Porto reach Champions semis]. Toronto Star</ref>.
=== Міжнародная ===
3 сакавіка 2010 году дэбютаваў у [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]] ў таварыскім матчы са [[зборная Аргентыны па футболе|зборнай Аргентыны]] на мюнхэнскай «[[Альянц Арэна|Альянц Арэне]]». Мюлер выйшаў у стартавым складзе й быў заменены на 66-й хвіліне на іншага дэбютанта Тоні Крооса, а немцы саступілі 0:1. На чэмпіянаце сьвету 2014 году ў Бразыліі ў першым жа для немцаў матчы групавога этапу пацьвердзіў свае бамбардзірскія амбіцыі, забіўшы тры мячы ў браму [[Зборная Партугаліі па футболе|зборнай Партугаліі]], стаўшы такім чынам аўтарам першага хет-трыку на турніры.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2010, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2025
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2010, 2013, 2014, 2016, 2019, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2010, 2012, 2016, 2017, 2018, 2020, 2021, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2013, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Эўропы па футболе|Супэркубка Эўропы]]: 2013, 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2013, 2020
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
== Асабістае жыцьцё ==
У лістападзе 2009 году Томас ажаніўся на сяброўцы Лізе, зь якой сустракаўся 2 гады.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.esmuellertwieder.de/ Афіцыйны сайт]
* [http://www.fcbayern.t-com.de/de/mannschaften/profis/01262.php Профіль на афіцыйным сайце «Баварыі Мюнхэн»]
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/muellerthomas/ Статыстыка] на сайце fussballdaten.de
{{Склад ФК «Баварыя» Мюнхэн}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Мюлер у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{Найлепшыя бамбардзіры чэмпіянатаў сьвету па футболе}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Мюлер, Томас}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
bve0v71fsi93w8tottq6xicz7zasdld
Марка Ройс
0
122401
2623222
2613791
2025-07-05T07:15:01Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623222
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марка Ройс''' ({{мова-de|Marco Reus}}, вымаўляецца ''[ˈmaɐ̯koː ˈʁɔʏ̯s]''); {{Н}} 31 траўня 1989 году, [[Дортмунд]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст, які выступае за клюб «[[Лос-Анджэлес Гэлаксі]]» з амэрыканскай лігі [[МЛС]] на пазыцыі паўабаронцы. Колішні гулец [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]].
== Дзяцінства й адукацыя ==
Марка вырас у звычайным раёне [[Дортмунд]]у ў сьціплых умовах зь дзьвюма старэйшымі сёстрамі. Яго бацька быў сьлесарам, а маці офісным клеркам<ref name="Welt">Krull, Patrick ; Müller, Oliver: ''Ein verlorener Sohn kehrt zurück''. In: [[Welt am Sonntag]], 8. Januar 2012, Nr. 2, S. 28.</ref>. Паводле інфармацыі, Марка пачаў гуляць у футбол ва ўзросьце чатырох гадоў<ref>Timm, Lina ; Kozubek, Felix: ''Kapitän Fipsi und seine Mannschaft''. In: [[Die Zeit]], 31. Mai 2012, Nr. 23, S. 41.</ref>. Спачатку ён навучаўся як розьнічны прадавец, але пасьля абраў будучыню сваёй кар’еры на карысьць прафэсійнага футбаліста<ref>''Marco Reus''. In: ''Internationales Sportarchiv'' 19/2012 vom 8. Mai 2012 (abgerufen via [[Munzinger-Archiv|Munzinger Online]]).</ref>. Кумірам Марка Ройса зьяўляўся чэскі футбаліст [[Томаш Росіцкі]], які на той момант быў адным зь лепшых гульцоў дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]»<ref>Gartenschläger, Lars: [http://www.welt.de/sport/fussball/em-2012/article106408167/Was-Joachim-Loew-an-Nelson-Mandela-bewundert.html ''Was Joachim Löw an Nelson Mandela bewundert''] bei welt.de, 6. Juni 2012 (abgerufen am 15. Juni 2012).</ref>.
== Кар’ера ==
=== «Ройт-Вайс» ===
Марка нарадзіўся ў [[Дортмунд]]зе й таму пачынаў гуляць у клюбах свайго гораду. Марка Ройс пачаў гуляць у футбол ва ўзросьце пяці гадоў у мясцовым клюбе «Пост Дортмунд». Гульцы былі на два гады старэй. Тым ня менш, ён забіў 36 галоў у адным сэзоне. Да 6 гадоў займаўся ў клюбе «Пост Дортмунд»<ref>[http://members.dokom.net/ptsv_dortmund/fuss_berichte_abt.html#MarcoReus Vom Postler zum Profi]</ref>, затым перайшоў у галоўную каманду гораду — «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]». Па дасягненьні 17 гадоў перайшоў у «[[Ройт-Вайс Ален|Ройт-Вайс]]» з [[Ален]]у, каб атрымліваць гульнявую практыку<ref>[http://www.marcoreus.de/#!/mr-11/biografie/ Biografie], www.marcoreus.de</ref>. Дзякуючы таму, што «Рот-Вайс» таксама быў зацікаўлены ў гульцу, Марка змог заваяваць месца ў асноўным складзе. Правёўшы шэсьць матчаў за другую каманду й забіваючы ў кожным другім зь іх, атрымаў добрыя водгукі аб сваёй гульні й быў узяты ў асноўную каманду на сталай аснове. 29 верасьня 2007 году дэбютаваў за каманду ў Рэгіянальлізе ў хатнім матчы 12-га тура супраць [[Рот-Вайс Абэргаўзэн|аднаклюбнікаў]] з [[Абэргаўзэн]]а. Матч скончыўся паразай зь лікам 1:3, Марка ж на 66-й хвіліне замяніў Гровэра Гібсана<ref>[http://www.fussballdaten.de/regionalliga/nord/2008/12/ahlen-oberhausen/ Spielstatistik Rot Weiss Ahlen - Rot-Weiß Oberhausen 1:3 (1:1)]. fussballdaten.de</ref>. Усяго ў свой першы сэзон за «Рот-Вайс» згуляў 16 матчаў і забіў 1 мяч, чым дапамог камандзе выйсьці ў Другую Бундэсьлігу.
=== «Барусія» Мёнхэнглядбах ===
[[Файл:090712-P-TS BergischGladbach-Marco Reus-0431.jpg|значак|170пкс|зьлева|Марка ў форме «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіі]]» Мёнхэнглядбах]]
25 траўня 2009 году падпісаў чатырохгадовы кантракт зь [[мёнхэнглядбах]]скай «Барусіяй»<ref>[https://web.archive.org/web/20120422165019/http://www.bundesligamannschaften.de/gladbach-marco-reus-soll-nachfolger-von-marko-marin-werden/ Gladbach: Marco Reus soll Nachfolger von Marko Marin werden]. bundesligamannschaften.de.</ref><ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/startseite/509219/artikel_neustaedter-wird-ein-borusse.html#omsearchresult Neustädter wird ein Borusse] kicker online. Abgerufen am 12. November 2011</ref>. 9 жніўня 2009 году дэбютаваў у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] ў гасьцявым матчы першага тура супраць «[[Бохум (футбольны клюб)|Бохума]]», які скончыўся ўнічыю 3:3. На 70-й хвіліне матчу Марка выйшаў на поле, замяніўшы [[Карым Матмур|Карыма Матмура]]<ref>[http://www.fussballdaten.de/bundesliga/2010/1/bochum-mgladbach/ Spielstatistik VfL Bochum - Borussia M'gladbach 3:3 (0:3)]. fussballdaten.de.</ref>. 28 жніўня 2009 году Ройс забіў свой першы гол у [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіянаце]] ў матчы супраць «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнца 05]]» пасьля 50-мятровага сольнага праходу<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/spieltag/1-bundesliga/2009-10/4/938065/spielbericht_borussia-mgladbach-15_1-fsv-mainz-05-30.html Joker Reus krönt Solo aus der eigenen Hälfte] (www.kicker.de, 28. August 2009)</ref>. З таго часу Марка стаў стала забіваць за каманду [[Люсьен Фаўр|Люсьена Фаўра]]. Усяго ў першым сваім сэзоне ў Бундэсьлізе згуляў 33 матчы й забіў 8 мячоў. [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|Сэзон 2011—2012 гадоў]] Ройс распачаў фэнамэнальна, дэманструючы эфэктную гульню ў кожным матчы, а сама [[Барусія Мёнхэнглядбах|«Барусія» Мёнхэнглядбах]], пасьля цудоўнага выратаваньня ў [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2010—2011 гадоў|сэзоне 2010—2011 гадоў]], трывала асела на вяршыні турнірнай табліцы. Важнай прычынай посьпеху «Барусіі» стаў дуэт паўабаронцаў Ройс і [[Патрык Гэрман|Гэрман]]. Выдатная гульня Ройса прыцягнула ўвагу да яго з боку гэткіх сусьветных грандаў футболу, як то «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]», «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]», «[[Манчэстэр Сіці]]», мадрыдзкі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]», «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтус]]» і іншыя, але Ройс абраў клюб са свайго роднага гораду дортмундзкую «[[Барусія Дортмунд|Барусію]]». Паводле дамоўленасьці другую палову сэзону 2011—2012 гадоў Ройс дагульваў у [[Барусія Мёнхэнглядбах|Глядбаху]], чым заслужыў да сябе вялікую павагу фанатаў [[мёнхэнглядбах]]цаў, якой патрэбна было дапамагчы выйсьці ў [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігу чэмпіёнаў]]. Пасьля гэтага, 20 студзеня 2012 году «Барусія» прымала мюнхэнскую «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]», якой Ройс адказаў у міжсэзоньні. «Барусія» перамагла зь лікам 3:1, важкі ўнёсак у перамогу зрабіў Ройс: ён адкрыў лік цудоўным па дакладнасьці ўдарам пасьля памылкі [[Мануэль Ноер|Ноера]] й зрабіў выдатную перадачу на [[Патрык Гэрман|Гэрмана]] ў трэцім голе. 15 красавіка 2012 году ў прынцыповым для «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіі]]» хатнім матчы супраць «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльну]]» Ройс усталяваў канчатковы лік 3:0, абыграўшы ўсю абарону супраціўніка.
=== «Барусія» Дортмунд ===
4 студзеня 2012 году падпісаў пяцігадовы кантракт з [[дортмунд]]зкай «Барусіяй», але пачаў выступаць за яе толькі з наступнага сэзону<ref>[http://www.bvb.de/?%87%ECY%1B%E7%F4%9C_c%E7%8C%9F Borussia Dortmund to sign Marco Reus]. bvb.de</ref>. За Ройса чэмпіёны Нямеччыны 2011 году заплацілі 17,1 мільёнаў эўра сваім аднаклюбнікам зь [[Мёнхэнглядбах]]а<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=OZS-syDjJaM&feature=relmfu Michael Zorc zum Transfer von Marco Reus]</ref>, кантракт Марка падпісаў да чэрвеня 2017 году<ref>[http://www.bvb.de/?%87%ECZ%1B%E7%F4%9C_c%E7%82%9A Borussia Dortmund verpflichtet Marco Reus]</ref>. 24 жніўня 2012 году Ройс дэбютаваў за «[[Барусія Дортмунд|Барусію]]» ў матчы супраць «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэра]]» й у гэтай жа сустрэчы Ройс забіў свой першы гол за новы клюб. 29 верасьня [[дортмунд]]цы сустракаліся з былым клюбам Ройса [[Барусія Мёнхэнглядбах|«Барусіяй» Мёнхэнглядбах]] і перамаглі 5:0, прычым Ройс зрабіў дубль. У [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|Лізе чэмпіёнаў]] «Барусія» трапіла ў складаную групу з «[[Рэал Мадрыд|Рэалам]]», «[[Аякс Амстэрдам|Аяксам]]» і «[[Манчэстэр Сіці]]», але Ройс забіў кожнаму зь іх, а «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]» выйшла з гэтай групы зь першага месца. Гэтак 3 кастрычніка 2012 году Ройс дэбютаваў у [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе чэмпіёнаў]] матчам супраць «[[Манчэстэр Сіці]]» й адкрыў лік у гэтай сустрычы. Потым, 6 лістапада 2012 году ў матчы супраць «[[Рэал Мадрыд|Рэалу]]» на [[Сант’яга Бэрнабэў (стадыён)|Сант’яга Бэрнабэў]] Ройс шыкоўным ударам адкрыў лік у матчы. А 21 лістапада 2012 году на [[Амстэрдам Арэна|Амстэрдам Арэне]] Ройс забіў першым мяч сваёй каманды й дапамог «Барусіі» перамагчы «[[Аякс Амстэрдам|Аякс]]» зь лікам 1:4 і гарантаваць сабе месца ў плэй-оф.
[[Файл:Marco Reus 2013.jpeg|значак|200пкс|справа|Марка ў форме «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]» Дортмунд]]
16 лютага 2013 году Ройс робіць хэт-трык у матчы супраць «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахту]]» з [[Франкфурт-на-Майне|Франкфурта]]. 9 красавіка 2013 году «Барусія» ў адказным матчы чвэрцьфіналу [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|Лігі чэмпіёнаў]] сустракалася з «[[Маляга (футбольны клюб)|Малягай]]». Пасьля гасьцявой нічыі 0:0 «Барусію» задавальняла толькі перамога, але ўжо на 25 хвіліне «Барусія» прапускае, што зусім ня ўваходзіла ў пляны дортмундцаў. На 40 хвіліне [[Марыё Гёцэ|Гёцэ]] з правага флянгу пасуе Ройсу, які вытанчаным і эфэктным пасам пяткай выводзіць [[Робэрт Левандоўскі|Левандоўскага]] сам-насам з брамнікам «Малягі». Левандоўскі робіць лік роўным. Потым «Барусія» мела мноства момантаў, каб забіць, але замест гэтага на 82 хвіліне прапусьціла зь відавочнага становішча па-за гульнёй. І толькі на 91 дадазенай хвіліне Марка Ройс робіць лік роўным, а на 92 хвіліне, за дзьве хвіліны да канца, Сантана зь перадачы Ройса выводзіць «Барусію» ў паўфінал [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|Лігі чэмпіёнаў]]. Гэты матч стаў адным з самых драматычных у гісторыі [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]], а Ройс стаў адным з герояў матчу. У хатнім паядынку паўфінала Лігі чэмпіёнаў «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]» разграміла «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]» зь лікам 4:1, дзякуючы покэру [[Робэрт Левандоўскі|Левандоўскага]]. Ужо ў самым пачатку сустрэчы Ройс, абыграўшы ўсю каманду, ледзь не забіў, а на 65 хвіліне зарабіў пэнальці, які рэалізаваў [[Робэрт Левандоўскі|Левандоўскі]]. 11 траўня 2013 году ў матчы супраць «[[Вольфсбург (футбольны клюб)|Вольфсбургу]]» Ройс на апошніх хвілінах забіў два мячы й прынёс «Барусіі» нічыю.
У фінале [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў УЭФА]] Ройс вызначыўся актыўнай гульнёй, зарабіў пэнальці, які рэалізваў [[Ількай Гюндаган|Гюндаган]], але «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]» прайграла [[Баварыя Мюнхэн|«Баварыі» Мюнхэн]] зь лікам 2:1. Пасьля матчу Ройс сказаў:
{{пачатак цытаты}}«Я спустошаны. Адчайна біліся за кубак, таму цяжка прыняць такую паразу, з голам на апошняй хвіліне. Зрэшты, жаліцца таксама ня варта. Чарговы цуд нам сёньня быў не патрэбен. Думаю, усе бачылі, што «Баварыя» не была камандай, якую нельга перамагчы. У першым тайме яны паставілася да нас зь вялікай павагай, і мы яе сапраўды заслугоўвалі. Але на гэтым усё й скончылася. Мы ня выйгралі кубак, а астатняе — усё роўна»<ref>[http://ru.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=1957185.html Боль и тишина «Боруссии»]. uefa.com.</ref>.{{канец цытаты}}
Перад [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|сэзонам 2013—2014 гадоў]] у стан галоўнага канкурэнта «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» Мюнхэн перайшоў [[Марыё Гёцэ]], у той час як Ройс, якога чуткі таксама зьвязвалі з «Баварыяй» і «Барсэлёнай», застаўся.
27 ліпеня 2013 году футбольны сэзон у Нямеччыне пачаўся з матчу на [[Супэркубак Нямеччыны па футболе 2013|Супэркубак Нямеччыны]], у якім сустрэліся дортмундзкая «Барусія» й «Баварыя». «Барусія» ў гэтым матчы даволі ўпэўнена перамагла зь лікам 4:2, пры гэтым апошні раз тры мяча Баварыя прапускала менавіта ад беларускага [[БАТЭ Барысаў|БАТЭ]]<ref>[http://www.eurosport.ru/football/dfb-supercup/2013-2014/story_sto3860666.shtml Потеря имущества. «Боруссия» отомстила «Баварии» в Супэркубке]. uefa.com.</ref>. Ройс бліскуча правёў гульню, забіў першы і апошні мяч дортмундцаў, а таксама паўдзельнічаў у астатніх галявых атаках.
Першую палову сэзону «Барусія», нягледзячы на добры старт, праваліла, «Баварыя» сышла ў глыбокі адрыў. У самога ж Ройса ў першай палове сэзону гульня час ад часу проста не ішла, мноства момантаў Марка не рэалізоўваў, але пры гэтым Марка канчаткова замацаваўся, як лідэр каманды. Узімку 2014 году зноў зьявіліся чуткі аб жаданьні трансфэру Ройса з боку «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]» і «[[Манчэстэр Юнайтэд]]», на што Ройс сказаў:
{{пачатак цытаты}}«У мяне дзейсны кантракт з «Барусіяй». Мяне ўсё задавальняе тут. Я ня думаю пра магчымы сыход. Усё, што не датычыцца «Барусіі», у дадзены момант мяне не хвалюе. Сумленна прызнаюся, я чытаў трохі пра цікавасьць МЮ і «Барсэлёны». Для мяне гэта гонар, але падобная інфармацыя зьяўляецца рэгулярна»<ref>[http://www.sports.ru/football/155535153.html Марко Ройс: «Все, что не касается «Боруссии», в данный момент меня ня волнует»]. sports.ru.</ref>.{{канец цытаты}}
У той жа час стала вядома, што [[Робэрт Левандоўскі]] па сканчэньні сэзону пяройдзе ў «Баварыю», Марка пракамэнтаваў гэту падзею так:
{{пачатак цытаты}}«Сыход гульцоў, асабліва такіх важных, ня можа быць добрай навінай, але гэта футбол. У кожнага зь іх толькі адна кар’ера, і яны прынялі такое рашэньне. Жыцьцё працягваецца, і мы, спадзяюся, знойдзем новых футбалістаў. Дагнаць «Баварыю» ў чэмпіянаце будзе неверагодна складана, але мы паспрабуем дамагчыся хоць чаго-небудзь у гэтым годзе. Гэта складана, але няма нічога немагчымага»<ref>[http://www.eurosport.ru/football/bundesliga/2013-2014/story_sto4115284.shtml Чемпионат Германии. Марко Ройс: «У «Баварии» едва ли есть слабые места»]. eurosport.ru.</ref>.{{канец цытаты}}
У Лізе чэмпіёнаў справы «Барусіі» не складваліся. Жэрабя вызначыў для «Барусіі» такіх моцных супраціўнікаў, як «[[Арсэнал Лёндан]]», «[[Напалі Нэапаль|Напалі]]» і «[[Марсэль (футбольны клюб)|Марсэль]]». Нечаканая траўма [[Ількай Гюндаган|Ількая Гюндагана]] стала сур’ёзным фактарам правальнага пачатку, Барусія атрымала паразу ад «Напалі», але ў гасьцях здолела ўпэўнена перамагчы моцны на той момант «Арсэнал». Вырашальны матч адбываўся з «Алімпікам» з [[Марсэль|Марсэля]], перамога выводзіла дортмундцаў на першае месца, іншы вынік — выбіваў каманду з турніра. Толькі на апошніх хвілінах [[Кевін Гроскройц]] вырваў у «Марсэля» перамогу і заадно першае месца ў групе.
У 1/8 Лігі чэмпіёнаў «Барусіі» мела быць сустрэцца з «[[Зэніт Санкт-Пецярбург|Зэнітам]]». Першы матч, які адбыўся ў [[Санкт-Пецярбург]]у фактычна прадвызначыў пераможца, «Барусія» ўпэўнена перамагла 2:4, прычым першых два галы «Барусія» забіла на 4 і 5 хвіліне матчу. Спачатку Ройс уцёк ад [[Дамініка Крышыта]], які нават няўдала спрабаваў зваліць яго рукой, затым «прыбраў» [[Нэту]] й ня ўтрымаўся на нагах, але мяч адскочыў да [[Генрых Мхітаран|Мхітарана]]. Аднаго дотыку паўабаронца апынулася досыць, каб мяч апынуўся ў сетцы. Сьледам ужо сам хаўбек [[зборная Армэніі па футболе|зборнай Армэніі]] прадраўся па тым жа самым фланзе, пасьля чаго пераадрасаваў мяч у цэнтар, [[Кевін Гроскройц]] зрабіў скідку на Ройса, які таксама прабіў у дотык у блізкі кут — брамнік «Зэніта» [[Юры Ладыгін]] нават не пасьпеў зрэгаваць. Пасьля сустрэчы Марка Ройс, які стаў лепшым гульцом матча, адзначыў:
{{пачатак цытаты}}«Мы вельмі добра пачалі. Наша тактыка выдатна працавала, і за кошт гэтага хутка павялі - 2:0. Вельмі задаволены нашымі дзеяньнямі ў першым тайме. Пасьля перапынку зьменшылі звароты, і гэта павінна стаць для нас урокам перад зваротнай сустрэчай. Для нас вельмі важна было пачаць матч удала. Мы заслужылі перавагу ў два мяча, але выніковыя 4:2 таксама заканамерныя. Цалкам усё роўна, што менавіта робіць асобна ўзяты чалавек. Перамагае каманда, што мы сёньня й прадэманстравалі.
Нам трэба працягваць рухацца крок за крокам, сёньня мы зрабілі толькі першы на шляху ў наступны раўнд. Варта захоўваць асьцярожнасьць, бо сёньняшні матч - выдатны прыклад таго, што й госьці могуць шмат забіваць. Шматлікае ў зыходзе супрацьстаяньня зразумела - павінна здарыцца штосьці неверагоднае, каб мы не прайшлі далей. Тым ня менш, нельга губляць пільнасьць. Сваёй гульнёй я задаволены, але важней тое, што каманда перамагла.»<ref>[http://ru.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=2063314.html#роис+наша+тактика+сработала Ройс: "Наша тактика сработала"]. uefa.com.</ref>.{{канец цытаты}}
Наступным супраціўнікам стаў ужо знаёмы «Рэал» Мадрыд. У першым матчы, у гасьцях, «Барусія», нічым не саступаючы ў гульні, прайграла 3:0, пры гэтым Барусія мела ня менш галявых момантаў, чым «Рэал». У хатнім матчы «Барусія» ледзьвь не сатварыла цуда, на 24 хвіліне, пасьля шэрагу нападаў дортмундцаў, нарэшце гол забівае Ройс. На 37 хвіліне Марка Ройс і [[Робэрт Левандоўскі]] ўдвох ірванулі наперад, паляк атрымаў мяч ад свайго партнэра й увайшоў зь ім штрафную пляцоўку. Пасьля яго ўдару ў дальні кут «Рэал» выратавала бэля, але на падхваце выдатна згуляў Ройс, які ўбіў мяч у сетку, аформіўшы дубль. У далейшым «Барусія» мела шмат момантаў, але забіць трэці гол так і ня здолела.
У Чэмпіянаце Нямеччыны Барусія заняла другое месца, пры гэтым Марка Ройс з 16 мячамі стаў адным зь лепшым бамбардыраў Бундэсьлігі пасьля аднаклюбніка Робэрта Левандоўкага, Манджукіча й Дрміча, у сярэднім у Бундэсьлізе Ройс забіў 0.53 гола за гульню. Па выніках сэзону, Марка Ройс увайшоў у сымбалічную зборную Бундэсьлігі. У фінале Кубка Нямеччыны «Барусія» ва ўпартай барацьбе, у дадатковы час, саступіла галоўнаму канкурэнту [[Баварыя Мюнхэн|«Баварыі» Мюнхэн]] зь лікам 2:0.
Нягледзячы на сталыя чуткі пра цікавасьць «Манчэстэр Юнайтэд» і «Барсэлёны» да Ройса, Марка заявіў, што сэзон 2014/2015 дакладна правядзе ў [[Дортмунд]]зе:
{{пачатак цытаты}}«Магу дакладна сказаць, што наступны сэзон правяду ў «Барусіі». Кажу пра гэта, каб не паўтараць пра тое, наколькі мне добра ў Дортмундзе.
Пасьля 10 гадоў, праведзеных тут у юнацкіх камандах, мне прыйшлося зрабіць крок назад праз Ален і Мёнхэнглядбах, каб потым зрабіць два крокі наперад. Зараз я зноў у Дортмундзе, дзе мяне ўсё задавольвае, а тэрмін кантракту мінае ў 2017 годзе.»<ref>[http://www.sports.ru/football/1020485733.html Марко Ройс: «Следующий сезон точно проведу в «Боруссии»]. sports.ru.</ref>.{{канец цытаты}}
Перад пачатку сэзону 2014-2015 Марка Ройс быў абраны новым віцэ-капітанам «Барусіі»<ref>[http://www.championat.com/football/news-1899772-novym-kapitanom-dortmundskoj-borussii-naznachen-khummels.html Новым капитаном «Боруссии» назначен Хуммельс]. championat.com.</ref>.
=== «Лос-Анджэлес Гэлаксі» ===
15 жніўня 2024 году футбольны клюб МЛС «[[Лос-Анджэлес Гэлаксі]]» пацьвердзіў падпісаньне з Ройсам кантракту на два з паловай гады<ref>[https://www.kicker.de/erste-auslandsstation-reus-unterschreibt-in-los-angeles-1018028/artikel «Erste Auslandsstation: Reus unterschreibt in Los Angeles»]. Kicker.</ref>. Спартовец дэбютаваў у матчы супраць «[[Атланта Юнайтэд|Атланты Юнайтэд]]» 24 жніўня, забіўшы гол і зарабіўшы галявую перадачу, у выніку чаго быў прызнаны найлепшым гульцом матчу<ref>[https://www.mlssoccer.com/competitions/mls-regular-season/2024/matches/lavsatl-08-24-2024/ «LAvsATL 08-24-2024 l MLS Match Recap»]. MLS Soccer.</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
[[Файл:Gdansk PGE Arena GER-GRE Euro 2012 08 Reus.jpg|значак|180пкс|Марка Ройс на Чэмпіянаце Эўропы ў матчы з Грэцыяй]]
7 кастрычніка 2011 году Марка Ройс дэбютаваў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]] матчам супраць [[Зборная Турэччыны па футболе|зборнай Турэччыны]]. Першы гол за нацыянальную зборную забіў 26 траўня 2012 году ў таварыскім матчы супраць [[Зборная Швайцарыі па футболе|зборнай Швайцарыі]]. Потым паехаў на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|Эўра-2012]], дзе 22 чэрвеня 2012 году ў матчы супраць [[Зборная Грэцыі па футболе|зборнай Грэцыі]] выйшаў у стартавым складзе й забіў шыкоўны гол. На [[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|адборачных матчах да ЧС-2014]] Марка зарэкамэндаваў сябе асноўным гульцом каманды [[Ёахім Лёў|Ёахіма Лёва]], забіўшы 5 галоў у 5 сустрэчах і зьяўляючыся трэцім у сьпісе бамбардзіраў турніра й першым у [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
Перад [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|чэмпіянатам сьвету 2014 году]] разглядаўся, як адзін зь лідэраў зборнай Нямеччыны, прадказальна быў уключаны ў заяўку зборнай Нямеччыны на ЧС-2014<ref>[http://www.dfb.de/news/de/d-fifa-wm/loew-nominiert-30-spieler-fuer-erweiterten-wm-kader/58046.html Löw nominiert 30 Spieler für erweiterten WM-Kader] dfb.de, abgerufen am 9. Mai 2014</ref>, да таго Марка набраў перад чэмпіянатам выдатную форму, але ў апошнім таварыскім матчу са зборнай [[зборная Армэніі па футболе|зборнай Армэніі]] атрымаў траўму, першапачатковыя спадзяваньні на тое, што [[траўма]] несур’ёзная не пацьвердзіліся, у Марка быў дыягнаставаны частковы разрыў [[сындэсмоз|зьвязкаў]] [[лодыжка|лодыжкі]] ў выніку чаго ён быў вымушаны прапусьціць прыкладна два месяцы<ref>[http://by.tribuna.com/football/1021159323.html Ройс пропустит ЧМ-2014 из-за частичного разрыва связок левой лодыжки]</ref>. Замест Ройс у зборную апэратыўна быў выкліканы [[Шкодран Мустафі]]<ref>[http://www.dfb.de/news/de/d-fifa-wm/reus-verpasst-wm-loew-nominiert-mustafi-nach/59263.html Reus verpasst WM - Löw nominiert Mustafi nach] dfb.de, abgerufen am 7. Juni 2014</ref>. Пасьля таго, як зборнай Нямеччыны стала чэмпіёнам сьвету, аўтар пераможнага гола ў фінале [[Марыё Гёцэ]] вынес на поле «[[Маракана|Мараканы]]», дзе праходзіў фінальны матч, футболку з прозьвішчам Марка Ройса.
== Статыстыка ==
=== Клюбная ===
Па стане на 19 жніўня 2014<ref>{{спасылка|url=http://espnfc.com/player/_/id/122356/marco-reus?cc=4716 | загаловак=Marco Reus| выдавец=ESPN Soccernet | accessdate = 19 жніўня 2014}}</ref>
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!rowspan="2"|Клюб
!rowspan="2"|Сэзон
!colspan="2"|Ліга
!colspan="2"|Кубак<ref group="nb">Улучаючы [[Кубак Нямеччыны па футболе|DFB-Pokal]] і [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|DFL-Supercup]]</ref>
!colspan="2"|[[УЭФА|Кантынэнтальныя]]<ref group="nb">Улучаючы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігу чэмпіёнаў УЭФА]] і [[Ліга Эўропы|Лігу Эўропы УЭФА]]</ref>
!colspan="2"|Увогуле
|-
!Матчы
!Галы
!Матчы
!Галы
!Матчы
!Галы
!Матчы
!Галы
|-
| rowspan="3"| [[Ройт-Вайс Ален]]
|[[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2007—2008 гадоў|2007—2008]]
|17||1||0||0||colspan="2"|-||17||1
|-
|[[Бундэсьліга 2 чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2008—2009 гадоў|2008—2009]]
|27||4||1||0||colspan="2"|-||28||4
|-
! Увогуле
!44!!5!!1!!0!!colspan="2"|–!!45!!5
|-
| rowspan="4"| [[Барусія Мёнхэнглядбах]]
|[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2009—2010 гадоў|2009—2010]]
|33||8||2||0||colspan="2"|-||35||8
|-
|[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2010—2011 гадоў|2010—2011]]
|34||11||3||1||colspan="2"|-||37||12
|-
|[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|2011—2012]]
|32||18||5||3||colspan="2"|-||37||21
|-
! Увогуле
!99!!37!!10!!4!!colspan="2"|–!!109!!41
|-
| rowspan="3"| [[Барусія Дортмунд]]
|[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2012—2013 гадоў|2012—2013]]
|32||14||3||1||12||4||47||19
|-
|[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|2013—2014]]
|30||16||4||2||9||5||43||23
|-
! Увогуле
!62!!30!!7!!3!!21!!9!!90!!42
|-
! colspan="2"|Кар’ера ўвогуле
!205||72||18||7||21||9||244||88
|}
<references group="nb" />
=== Міжнародная ===
Па стане на 19 жніўня 2014
{| class="wikitable" style="text-align:center"
! colspan=3 | [[Зборная Нямеччыны па футболе|Нацыянальная зборная Нямеччыны]]
|-
!Год!!Матчы!!Галы
|-
|2011||3||0
|-
|2012||10||5
|-
|2013||6||2
|-
|2014||2||0
|-
!Увогуле||21||7
|}
== Матчы і галы за зборную ==
{{{!}} class="wikitable" style="font-size: 95 %"
{{!}}-
{{!}} align=center width=50{{!}}'''№'''
{{!}} align=center width=125{{!}}'''Дата'''
{{!}} align=center width=165{{!}}'''Супраціўнік'''
{{!}} align=center width=80{{!}}'''Лік'''
{{!}} align=center width=80{{!}}'''Галы Ройса'''
{{!}} align=center width=200{{!}}'''Спаборніцтва'''
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}1
{{!}}7 кастрычніка 2011
{{!}}{{Сьцяг Турэччыны}} [[Зборная Турэччыны па футболе|Турэччына]]
{{!}}align=center{{!}}3:1
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧЭ-2012]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}2
{{!}}11 кастрычніка 2011
{{!}}{{Сьцяг Бэльгіі}} [[Зборная Бэльгіі па футболе|Бэльгія]]
{{!}}align=center{{!}}3:1
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧЭ-2012]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}3
{{!}}15 лістапада 2011
{{!}}{{Сьцяг Нідэрляндаў}} [[Зборная Нідэрляндаў па футболе|Нідэрлянды]]
{{!}}align=center{{!}}3:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}4
{{!}}29 лютага 2012
{{!}}{{Сьцяг Францыі}} [[Зборная Францыі па футболе|Францыя]]
{{!}}align=center{{!}}2:1
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}5
{{!}}26 траўня 2012
{{!}}{{Сьцяг Швайцарыі}} [[Зборная Швайцарыі па футболе|Швайцарыя]]
{{!}}align=center{{!}}3:5
{{!}}align=center{{!}}1
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}6
{{!}}31 траўня 2012
{{!}}{{Сьцяг Ізраілю}} [[Зборная Ізраілю па футболе|Ізраіль]]
{{!}}align=center{{!}}2:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}7
{{!}}22 чэрвеня 2012
{{!}}{{Сьцяг Грэцыі}} [[Зборная Грэцыі па футболе|Грэцыя]]
{{!}}align=center{{!}}4:2
{{!}}align=center{{!}}1
{{!}}[[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|Фінальныя матчы ЧЭ-2012]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}8
{{!}}28 чэрвеня 2012
{{!}}{{Сьцяг Італіі}} [[Зборная Італіі па футболе|Італія]]
{{!}}align=center{{!}}1:2
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|Фінальныя матчы ЧЭ-2012]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}9
{{!}}15 жніўня 2012
{{!}}{{Сьцяг Аргентыны}} [[Зборная Аргентыны па футболе|Аргентына]]
{{!}}align=center{{!}}1:3
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}10
{{!}}7 верасьня 2012
{{!}}{{Сьцяг Фарэрскіх астравоў}} [[Зборная Фарэрскіх астравоў па футболе|Фарэрскія астравы]]
{{!}}align=center{{!}}3:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}11
{{!}}11 верасьня 2012
{{!}}{{Сьцяг Аўстрыі}} [[Зборная Аўстрыі па футболе|Аўстрыя]]
{{!}}align=center{{!}}2:1
{{!}}align=center{{!}}1
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}12
{{!}}12 кастрычніка 2012
{{!}}{{Сьцяг Ірляндыі}} [[Зборная Ірляндыі па футболе|Ірляндыя]]
{{!}}align=center{{!}}6:1
{{!}}align=center{{!}}2
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}13
{{!}}16 кастрычніка 2012
{{!}}{{Сьцяг Швэцыі}} [[Зборная Швэцыі па футболе|Швэцыя]]
{{!}}align=center{{!}}4:4
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}14
{{!}}14 лістапада 2012
{{!}}{{Сьцяг Нідэрляндаў}} [[Зборная Нідэрляндаў па футболе|Нідэрлянды]]
{{!}}align=center{{!}}0:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}15
{{!}}26 сакавіка 2013
{{!}}{{Сьцяг Казахстану}} [[Зборная Казахстану па футболе|Казахстан]]
{{!}}align=center{{!}}4:1
{{!}}align=center{{!}}2
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}16
{{!}}14 жніўня 2013
{{!}}{{Сьцяг Парагваю}} [[Зборная Парагваю па футболе|Парагвай]]
{{!}}align=center{{!}}3:3
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}17
{{!}}6 верасьня 2013
{{!}}{{Сьцяг Аўстрыі}} [[Зборная Аўстрыі па футболе|Аўстрыя]]
{{!}}align=center{{!}}3:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)|Адборачныя матчы ЧС-2014]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}18
{{!}}15 лістапада 2013
{{!}}{{Сьцяг Італіі}} [[Зборная Італіі па футболе|Італія]]
{{!}}align=center{{!}}1:1
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}19
{{!}}20 лістапада 2013
{{!}}{{Сьцяг Ангельшчыны}} [[Зборная Ангельшчыны па футболе|Ангельшчына]]
{{!}}align=center{{!}}1:0
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}20
{{!}}1 чэрвеня 2014
{{!}}{{Сьцяг Камэруну}} [[Зборная Камэруну па футболе|Камэрун]]
{{!}}align=center{{!}}2:2
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}-
{{!}}align=center{{!}}21
{{!}}6 чэрвеня 2014
{{!}}{{Сьцяг Армэніі}} [[Зборная Армэніі па футболе|Армэнія]]
{{!}}align=center{{!}}6:1
{{!}}align=center{{!}}-
{{!}}[[Таварыскі матч]]
{{!}}}
'''У выніку: 21 матчаў / 7 галоў; 13 перамог, 5 нічыі, 3 паразы.'''
== Дасягненьні ==
'''«Барусія» Мёнхэнглядбах''':
* [[Футбаліст году Нямеччыны]]: 2012
* [[Лепшы гулец Бундэсьлігі]] сэзону 2011—2012 па меркаваньні футбалістаў Бундэсьлігі
* Лепшы гол месяцу: студзень 2012, чэрвень 2012
'''«Барусія» Дортмунд''':
* Срэбны прызэр [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіяната Нямеччыны]]: 2013, 2014
* Лепшы гол месяцу: верасень 2012
* Фіналіст [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў УЭФА]]: [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|2013]]
* Фіналіст [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: [[Кубак Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|2014]]
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: [[Супэркубак Нямеччыны па футболе 2013|2013]], [[Супэркубак Нямеччыны па футболе 2014|2014]]
* Футбаліст сымбалічнай зборнай 2013 году па вэрсіі наведвальнікаў сайту УЭФА
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2017, 2021
'''«Лос-Анджэлес Гэлаксі»''':
* Уладальнік [[Кубак МЛС|Кубка МЛС]]: 2024
'''Зборная Нямеччыны''':
* Бронзавы прызэр [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіяната Эўропы]]: [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|2012]]
== Дадатковыя зьвесткі ==
* Адным з найлепшых сяброў Марка зьяўляецца паўабаронца [[дортмунд]]зкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]» [[Кевін Гроскройц]], зь якім яны разам выступалі за юнацкія каманды [[Дортмунд]]а й разам перайшлі ў «[[Ройт-Вайс Ален|Ройт-Вайс]]», якому дапамаглі выйсьці ў [[Другая Бундэсьліга|другую Бундэсьлігу]]. Потым іхныя шляхі разыйшліся. Кевін вырашыў вярнуцца ў [[Дортмунд]], а Марка падпісаў кантракт зь [[Барусія Мёнхэнглядбах|мёнхэнглядбаскай «Барусіяй»]], але ўлетку 2012 году Ройс вярнуўся ў [[Дортмунд]]. Але ў той жа час лепшы сябар Ройса па глядбаскай Барусіі [[Роман Нэўштэтэр]] выступае за лютага ворага дортмундцаў — «[[Шальке 04 Гэльзэнкірхэн|Шальке 04]]», а сябар і былы аднаклюбнік [[Марыё Гёцэ]] за галоўнага канкурэнта «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]» — «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]».
* Заўзятары захапляюцца гульнёй дуэта Гёцэ—Ройс, параўноўваюць з баварскім [[Франк Рыбэры|Рыбэры]]-[[Ар’ен Робэн|Робэн]]. На гэты конт легендарны гулец сусьветнага футбола й ганаровы прэзыдэнт «Баварыі» [[Франц Бэкенбаўэр]] у перадпачатку матча [[мюнхэн]]цаў супраць «Барусіі» выказаў захапленьне гульнёй хаўбэкаў дортмундцаў Марка Ройса й [[Марыё Гёцэ]]: «... калі казаць пра клясычны атакавалы дуэт, то няма нікога лепш Ройса й Гёцэ. Мяне ўразіла тое, як яны разабраліся з «Аяксам» у Лізе Чэмпіёнаў»<ref>[http://www.goal.com/en/news/15/germany/2012/12/01/3569369/beckenbauer-gotze-and-reus-worlds-best-midfield-duo#.html Beckenbauer: Gotze and Reus world's best midfield duo]. goal.com.</ref>
* Сваю першую прэмію 500 [[эўра]] аддаў роднаму клюбу — дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]». У клюбе й зараз вісіць чэк і фатаграфія Ройса ў дзіцячай камандзе.
* Мае мянушку Вудзі Вудпэкер, якая адсылае да знакамітага дзятла з мультыка. Нападнік Фабіян Бэкер неяк заўважыў дзіўную манеру бегу Ройса й параўнаў яго з Вудзі. Марка паспрабаваў пазбавіцца ад гэтай звычкі, але мянушка прыліпла<ref>[http://www.sports.ru/tribuna/blogs/bvborussia09/570500.html Рок-н-Ройс. Как лидер «Боруссии» учит не сдаваться]. sports.ru.</ref>.
* З самага раньняга дзяцінства Ройса трэніраваў ягоны бацька.
* Жыве ў 12 хвілінах хады ад стадыёну «Барусіі».
* У Марка Ройса 2 татуяваньні: на яго перадплечча разьмешчана яго імя й дата нараджэньня (31 траўня 1989 году). І на плячы 4 элемэнты: вада, паветра, зямля, агонь.
* Марка Ройс у кожнай гульні выдзяляецца на поле бліскучымі праходамі праз абарону супраціўніка й шыкоўнымі, неверагодна дакладнымі ўдарамі па браме. Неаднойчы галы Ройса прызнаваліся лепшымі, гэтак, напрыклад, у топ-10 лепшых галоў Бундэсьлігі 2012—2013 гадоў патрапілі адразу два голы Марка (у гасьцявым паядынку супраць «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўсбургу]]» й у хатняй сустрэчы з былым клюбам Ройса — мёнхэнглядбаскай «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіяй]]»). Адным зь лепшых галоў [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|Лігі чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013]] стаў гол Ройса [[Рэал Мадрыд|«Рэалу»]] ў гасьцявым паядынку групавога этапу.
* Марка Ройс мае кантракт на рэкляму спартовых тавараў вытворцы [[Puma (Вытворца)|Puma]], вытворцы дзіцячых цацак [[Hot Wheels]] і вытворцы спажывецкай электронікі [[Panasonic]]<ref>[http://www.marcoreus.de/#!/partner/ Marco Reus - Partner]</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.marcoreus.de/ Афіцыйны сайт Марка Ройса]
* [http://www.bvb.de/?%81%9D%5C%1B%E7%F4%9D%2Ao%E1%81%94 Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Дортмунд]
* [https://web.archive.org/web/20100614091133/http://www.borussia.de/de/marco_reus,144065,0.html Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Мёнхэнглябдах]
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/marco-reus/ Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/reusmarco/ Профіль] на сайце Fussballdaten.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2012-13/borussia-dortmund-17/46429/spieler_marco-reus.html Профіль] на сайце Kicker.de
* [http://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250011791/profile/index.html Профіль] на сайце uefa.com
* [https://web.archive.org/web/20130811051528/http://team.dfb.de/de/das-team/mittelfeld/marco-reus-/page/1543.html?1368623532 Профіль на афіцыйным сайце Фэдэрацыі футболу Нямеччыны]
{{Навігацыйная група
|назоў = Ройс у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2018
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ройс, Марка}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты году Нямеччыны]]
2pqf0o4b9uen5i6d7ju6lau8ydzyiam
Мануэль Ноер
0
124897
2623208
2616693
2025-07-04T21:52:21Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623208
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мануэ́ль Но́ер''' ({{мова-de|Manuel Neuer}}; {{Н}} 27 сакавіка 1986 году, [[Гельзэнкірхэн]], [[Нямеччына|ФРН]]) — нямецкі футбаліст, брамнік клюбу «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]» і [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]]. У 2014 годзе Ноер стаў чэмпіёнам сьвету разам са зборнай Нямеччыны, а таксама атрымаў узнагароду «Залатыя пальчаткі» як найлепшы брамнік турніру.
== Кар’ера ==
=== «Шальке-04» ===
З 5 гадоў пачаў займацца ў футбольнай школе клюбу «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]». У 2003 годзе 17-гадовы брамнік пачаў гуляць за рэзэрвовую каманду «Шальке-04» у Рэгіянальнай лізе, але вылецеў разам зь ёй у чацьвёрты нямецкі дывізіён, дзе й правёў цэлы сэзон.
У [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2005—2006 гадоў|сэзоне 2005—2006 гадоў]] быў прызваны ў першую каманду ў якасьці запаснога галкіпэра, месца ў аснове тады займаў [[Франк Рост]]. У [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]], тым ня менш, Мануэль дэбютаваў толькі ў жніўні 2006 году ў матчы супраць «[[Алеманія Білефэльд|Алеманіі]]» (1:0). Пасьля гэтага згуляў крыху пазьней у матчы 10-га тура супраць «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» (2:2), пры гэтым ягоная гульня так спадабалася галоўнаму трэнэру гельзэнкірхэнцаў [[Мірка Сломка|Мірку Сломку]], што ён стаў асноўным брамнікам каманды, а Рост у выніку перайшоў у «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбург]]». Усяго ў [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2006—2007 гадоў|сэзоне 2006—2007 гадоў]] Ноер у складзе «Шальке-04» правёў 27 матчаў.
20 красавіка 2011 году клюб паведаміў, што Ноер ня будзе падаўжаць кантракт з «Шальке-04», які заканчваецца па завяршэньні [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|сэзону 2011—2012 гадоў]]<ref>[https://www.webcitation.org/68GAV1Aiw?url=http://www.schalke04.de/aktuell/news-archiv/einzelansicht/artikel/neuer-wird-vertrag-beim-fc-schalke-04-nicht-verlaengern.html Neuer wird Vertrag beim FC Schalke-04 nicht verlängern]. schalke04.de</ref>, нягледзячы на неаднаразовыя спробы кіраўніцтва «Шальке» пераканаць яго не пакідаць клюб, уключаючы прапановы з павышэньнем заробку.
=== «Баварыя» ===
8 чэрвеня 2011 году «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]» падпісала з брамнікам пяцігадовы кантракт<ref>[https://web.archive.org/web/20110604165026/http://www.championat.ru/football/news-828354.html Нойер: рад переходу в «Баварию»]. championat.ru</ref> на суму ў 18 мільёнаў эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20120524062128/http://fussball.ru/2011/05/12/2437/ 18 млн евро за Нойера]. fussball.ru</ref> плюс 7 мільёнаў у якасьці бонусаў за ўдалае выступленьне Ноера ў мюнхэнскім клюбе<ref>[http://www.fcbayern.telekom.de/de/aktuell/news/2011/29731.php Manuel Neuer ist jetzt ein Bayer]. FCbayern.de</ref><ref>[http://www.bild.de/sport/fussball/manuel-neuer/darum-freue-ich-mich-auf-bayern-18191590.bild.html Neuer: Darum freue ich mich auf Bayern]. bild.de</ref>. Пасьля пратэстаў заўзятараў клюбу супраць набыцьця Ноера, бо некаторыя фанаты былі незадаволеныя купляй брамніка «Шальке», замірэнчая сустрэча паміж прадстаўнікамі «Баварыі» і групай прадстаўнікоў заўзятараў адбылося 2 ліпеня 2011 году.
Адразу ў першыя тыдні знаходжаньня ў структуры новага клюбу, пасьля матчу супраць «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]» (0:0), Ноер пабіў рэкорд «Баварыі» па колькасьці праведзеных хвілінаў без прапушчаных мячоў, правёўшы больш за 1000 хвілінаў без прапушчаных. Ён палепшыў рэкорд, які раней усталяваў [[Олівэр Кан]]<ref>[http://www.augsburger-allgemeine.de/sport/fc-bayern/Kahn-Gegentor-wie-Erloesung-id16983871.html Kahn: Gegentor wie Erlösung]. Augsburger Allgemeine.</ref>. 25 красавіка 2012 году Ноер выратаваў каманду падчас сэрыі пэнальці ў паўфінале [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]], узяўшы пэнальці [[Крыштыяну Раналду]] і [[Кака]], аднак у фінале на родным стадыёне баварскі клюб трываў паразу ад «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]», таксама ў сэрыі пэнальці.
== Міжнародная кар’ера ==
Упершыню дэбютаваў за [[зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны па футболе]] 2 чэрвеня 2009 году ў таварыскім матчы супраць [[зборная ААЭ па футболе|зборнай ААЭ]]. Перамогу атрымала каманда Нямеччыны зь лікам 7:2. На [[чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|чэмпіянаце сьвету 2010 году]], дзе немцы сталі бронзавымі прызэрамі, удзельнічаў ва ўсіх сустрэчах сваёй каманды, акрамя гульні за трэцяе месца. Пасьля ЧС-2010 стаў першым брамнікам нямецкай зборнай. У 2014 годзе стаў чэмпіёнам сьвету, які праходзіў у [[Бразылія|Бразыліі]], акрамя гэтага Мануэль стаў найлепшым брамнікам турніру.
== Дасягненьні ==
=== Клюбныя ===
'''«Шальке-04»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2011
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2025
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2013, 2014, 2016, 2019, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2012, 2016, 2017, 2018, 2020, 2021, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2013, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2013, 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2013, 2020
=== Міжнародныя ===
'''Нямеччына''':
* [[чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
* Бронзавы прызэр [[чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: 2010
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.manuel-neuer.de/ Афіцыйны сайт]
* {{спасылка|url=http://www.schalke04.com/teams/team.html?player=19&cHash=103e49a5b5|копія=https://web.archive.org/web/20111008213346/http://www.schalke04.com/teams/team.html?player=19&cHash=103e49a5b5|загаловак=Профіль|праект=афіцыйны сайт «Шальке 04»|дата копіі=8 кастрычніка 2011}}
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/neuermanuel/ Профіль] на Fussballdaten.de
{{Склад ФК «Баварыя» Мюнхэн}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Ноер у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ноер, Мануэль}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
ghwmylhyvfv84r02skltf3p8o6n5614
Тоні Кроос
0
125062
2623197
2613792
2025-07-04T21:06:06Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623197
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''То́ні Кро́ос''' ({{мова-de|Toni Kroos}}; {{Н}} 4 студзеня 1990 году, [[Грайфсвальд]], [[Нямецкая Дэмакратычная Рэспубліка|НДР]]) — колішні нямецкі футбаліст, які выступаў апошнім часам за гішпанскі клюб «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]» і [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] на пазыцыі паўабаронцы. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Тоні зьяўляецца выхаванцам юнацкіх камандаў «[[Грайфсвальдэр (футбольны клюб)|Грайфсвальдэру]]», «[[Ганза Ростак|Ганзы]]» й «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]». У дарослым футболе дэбютаваў у 2007 годзе за каманду клюбу «Баварыя», у якой правёў два сэзоны, прыняўшы ўдзел у 19 матчах чэмпіянату. Паралельна выступаў за другую каманду «Баварыі», якая спаборнічала ў рэгіянальнай лізе, а пасьля — у трэцяй бундэсьлізе.
У лютым 2009 году на ўмовах арэнды перайшоў у стан [[левэркузэн]]скага «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]», у камандзе якога адразу ж атрымаў сталае месца ў стартавым складзе. У 2010 годзе вярнуўся ў «Баварыю».
16 жніўня 2010 году ён выйшаў у стартавым складзе ў матчы першага раўнду [[кубак Нямеччыны па футболе|кубка Нямеччыны]] супраць клюбу «ТСФ Германія Віндэк», забіўшы трэці гол у пераможным матчы (4:0). 29 кастрычніка Тоні забіў першы гол за «Баварыю» ў [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]], адзначыўшыся ў пераможным зь лікам 4:1 матчы супраць «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбургу]]». Падчас [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2010—2011 гадоў|сэзону 2010—2011 гадоў]] Кроос быў сталым гульцом асноўнага складу ва ўсіх турнірах, у якіх браў удзел клюб.
Падчас [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|сэзону 2011—2012 гадоў]] Тоні выступаў пад кіраўніцтвам [[Юп Гайнкес|Юпа Гайнкеса]], ягоным былым трэнэрам у [[Левэркузэн]]е. Кроос разам са сваім партнэрам [[Бастыян Швайнштайгер|Бастыянам Швайнштайгерам]] утварыў моцную лінію цэнтральнай часткі паўабароны. Ён адгуляў 51 матчаў ва ўсіх спаборніцтвах на працягу сэзону, у тым ліку ўзяў удзел у фінале [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]], дзе «Баварыя» была зьбіта па пэнальці лёнданскім «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]» на [[Альянц-Арэна|Альянц-Арэне]].
У [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2012—2013 гадоў|сэзоне 2012—2013 гадоў]] Кроос як і ў апошнія гады быў важным чальцом камады, разам зь якой атрымаў перамогу адразу ў трох турнірах. У першым чатырох матчах Бундэсьлігі Тоні тройчы адзначыўся. Таксама, гулец забіў свой першы гол у Лізе чэмпіёнаў у першым матчы групавога этапу ў матчы супраць «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіі]]». Атрымаўшы траўму ў першым матчы чвэрцьфіналу Лігі чэмпіёнаў супраць «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтусу]]»<ref>[http://www1.skysports.com/football/news/11890/8614985/bayern-munichs-toni-kroos-expected-to-miss-rest-of-season-with-injury Bayern Munich's Toni Kroos expected to miss rest of season with injury]. Sky Sports.</ref>, Кроос прапусьціў астатнія матчы туріінру, у тым ліку пераможны фінал, а таксама апошнія сем матчаў Бундэсьлігі сезону.
Да пачатку [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|сэзону 2013—2014 гадоў]] Кроос вярнуўся ў былую форму. 4 кастрычніка 2013 году ён забіў свой першы гол у сэзоне ў нічыйным матчы зь лікам 1:1 супраць свайго былога клюбу «Баеру». 21 сьнежня 2013 году ён узяў удзел у фінальным матчы [[клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]] супраць «[[Раджа Касаблянка|Раджы]]» (2:0)<ref>[http://www.bbc.com/sport/0/football/25406403 Bayern Munich 2-0 Raja Casablanca]. BBC Sport</ref>. 19 лютага 2014 году Кроос забіў свой другі гол у сэзоне ў пераможным матчы 2:0 Лігі чэмпіёнаў супраць «[[Арсэнал Лёндан|Арсэналу]]».
17 ліпеня 2014 году мадрыдзкі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]» абвесьціў пра пераход нямецкага паўабаронцы ў гішпанскі клюб<ref>[http://www.realmadrid.com/noticias/2014/07/comunicado-oficial-toni-kroos Official statement: Toni Kroos]. Real Madrid</ref>.
=== Міжнародная ===
У 2010 годзе дэбютаваў у афіцыйных матчах у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]].
== Стыль гульні ==
Кроос мае добрае бачаньне поля. Менавіта гэтая ягоная якасьць робіць яго адным з самых пэрспэктыўных маладых плэймэйкераў сьвету. Дакладныя перадачы любой далёкасьці, пошук партнэраў, магутныя ўдары з абедзьвюх ног ягоныя добрыя якасьці. Таксама Кроос ёсьць спэцыялістам па стандартах.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2008, 2013, 2014
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2008, 2013, 2014
* Уладальнік [[Кубак нямецкай лігі па футболе|Кубка нямецкай лігі]]: 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2010, 2012
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2013
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2013
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2013
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2017, 2020, 2022, 2024
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2017, 2020, 2022, 2024
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2016, 2017, 2018, 2022, 2024
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2014, 2017, 2022
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2014, 2016, 2017, 2018, 2022
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
* Бронзавы прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: 2010
== Асабістае жыцьцё ==
Зьяўляецца старэйшым братам было нападніка [[Фэлікс Кроос|Фэлікса Крооса]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20140717074437/http://www.toni-kroos.de/ Афіцыйны сайт]
* {{transfermarkt}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Кроос у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кроос, Тоні}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
myagtey5dtjtubwv61s7i80maqt9dfz
Філіп Лям
0
125114
2623202
1927987
2025-07-04T21:32:03Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623202
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Фі́ліп Лям''' ({{мова-de|Philipp Lahm}}; {{Н}} 11 лістапада 1983 году, [[Мюнхэн]], [[Нямеччына|ФРН]]) — нямецкі футбаліст. Выступаў на пазыцыі ўскрайняга абаронцы. Былы гулец нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]], быў ейным капітанам. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Клюбная кар’ера ==
=== «Баварыя» ===
У 17 гадоў, у 2001 годзе Лям стаў гульцом другой каманды «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]». Тагачасны ейны трэнэр, [[Гэрман Герлянд]] да гэтага часу лічыць, што Лям ёсьць самы таленавіты гулец, якога ён калі-небудзь трэніраваў. Філіп дэбютаваў за «Баварыю-2» 25 жніўня 2001 году ў пятым туры [[Рэгіянальная ліга Нямеччыны па футболе|Рэгіянальнай лігі]] (Поўдзень) у матчы супраць «[[Вакер Бургаўзэн|Вакера]]» з [[Бургаўзэн]]у. Матч скончыўся зь лікам 2:1 на карысьць мюнхэнцаў, на 24-й хвіліне вызначылася жывая легенда Мюнхэну — [[Ганс Пфлюглер]], чэмпіён сьвету 1990 году, які вярнуўся ў футбол на адзін сэзон, а на 85-й вызначыўся будучы вядомы гулец Бундэсьлігі — [[Зьвездан Місімавіч]]. Сам жа Філіп правёў на полі ўвесь матч<ref>[http://www.fussballdaten.de/regionalliga/sued/2002/5/burghausen-bayernii/ Spielstatistik Wacker Burghausen - FC Bayern München II 1:2 (1:1)]. fussballdaten.de.</ref>. Цікава, што ў заяўцы на чэмпіянат Лям значыўся паўабаронцам, а сэзон ужо завяршаў на месцы абаронцы. Усяго ў тым сэзоне ён правёў 27 матчаў і забіў два мячы: першы 1 сьнежня «[[Дармштат (футбольны клюб)|Дармштату]]», а другі 7 красавіка 2002 году «[[Барусія Фульда|Барусіі]]» з [[Фульда|Фульды]]. У другім сэзоне Лям ужо быў капітанам, ён згуляў 34 матчы й забіў адзін гол у браму «[[Барусія Нойкірхэн|Барусіі]]» з [[Нойкірхэн]]у, а каманда завяршыла чэмпіянат на высокім 4-м месцы.
Філіп хутка трапіў на нататку да [[Отмар Гіцфэльд|Отмара Гіцфэльда]], які трэніраваў асноўную каманду мюнхэнцаў. Отмар бачыў у гульцу якасьці, неабходныя для гульца асновы й Лям быў першы з маладых гульцоў, які рыхтаваўся да галоўнай каманды. 13 лістапада 2002 году Лям упершыню зьявіўся на полі ў футболцы «Баварыі». Для ягонага дэбюту быў абраны матч супраць францускага «[[Лянс (футбольны клюб)|Лянса]]» у [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе Чэмпіёнаў]], дзе перад камандаў ужо не было ніякіх задачаў. Філіп зьявіўся на полі ў канцы матчу, на 90-й хвіліне, замяніўшы [[Маркус Фойльнэр|Маркуса Фойльнэра]].
Падчас гульні за «Баварыю-2» Лям стаў тыповым флянгавым абаронцам, якія стала ўцякаў у атаку. Аднак, з-за таго, што ў тыя часы правы флянг абароны ў «Баварыі» быў акупаваны [[Вілі Саньёль|Вілі Саньёлем]], а левы займаў [[Біксан Лізаразю]], Філіпу прыйшлося пакінуць клюб і перайсьці ў «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарт]]», бо шанцаў зайграць у аснове «Баварыі» ў яго не было.
=== «Штутгарт» ===
Улетку 2003 году Лям быў арандаваны «Штутгартам» на 2 гады. Спачатку на яго разьлічвалі як на зьменшчыка правага абаронцы [[Андрэас Гінкель|Андрэаса Гінкеля]], але [[Фэлікс Магат]], які трэніраваў тады «Штутгарт», вырашыў паспрабаваць Ляма на іншых пазыцыях, каб не загубіць ягоны талент. У выніку, неўзабаве Філіп выцесьніў з асноўнага складу швабаў левага абаронцу [[Гайка Гэрбэр]]а. Дэбют у «Штутгарце» адбыўся 3 жніўня 2003 году ў першым туры Бундэсьлігі. Тады каманда гуляла ў [[Расток]]у супраць мясцовай «[[Ганза Ростак|Ганзы]]». Філіп выйшаў на поле на 76-й хвіліне, замяніўшы пры гэтым паўабаронцу [[Сыльвіё Майснэр]]а. У тым сэзоне ў Бундэсьлізе Філіп згуляў 31 гульню і забіў 1 мяч, а ў Лізе чэмпіёнаў правёў 7 паядынкаў, узнагарода ў тым сэзоне было месца другога найлепшага гульца [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіянату Нямеччыны]] пасьля [[Аілтан]]а.
Другі сэзон у «Штутгарце» выдаўся цяжкім для Ляма. Пасьля [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2004 году|чэмпіянату Эўропы 2004 году]], у якім ён прымаў удзел, яму не хапіла часу для аднаўленьня. Да таго ж у чырвоных зьмяніўся трэнэр: новым настаўнікам стаў [[Матыяс Замэр]], які ня вельмі дараваў Філіпа й у якога ён не трапляў пад тактыку й пабудову каманды. Усё ж Лям пасьпеў да каляднага перапынку згуляць 16 матчаў, зь якіх у чатырнаццаці ён выходзіў у аснове. Скончыць сэзон Філіпу перашкодзіў пералом правай нагі, атрыманы ў студзені 2005 году. Такім чынам, Лям вярнуўся на поле толькі 9 красавіка 2005 году ў матчы супраць «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]», які завяршыўся перамогай швабаў зь лікам 3:0. Але праз усяго пяць тыдняў, 17 траўня Лям парваў крыжападобныя зьвязкі.
=== Вяртаньне ў «Баварыю» ===
У ліпені 2005 году Філіп вярнуўся ў «Баварыю», але гуляць адразу ня мог, бо не пасьпеў аднавіцца пасьля цяжкай траўмы. Пахадзіўшы каля двух месяцаў па лекарах, Лям паціху стаў вяртацца ў гульнявы рытм, ён наведваў трэніроўкі, працуючы над аднаўленьнем свайго арганізма, гуляў за другую каманду «Баварыі». Першы матч у Бундэсьлізе згуляў 19 лістапада 2005 году супраць «[[Армінія Білефэльд|Армініі]]» зь [[Білефэльд]]у. Паядынак скончыўся перамогай мюнхэнцаў зь лікам 2:1, Філіп на 64-й хвіліне замяніў Біксана Лізаразю. Па заканчэньні сэзону Біксан завяршыў сваю прафэсійную футбольную кар’еру й месца пад будучага героя [[Мюнхэн]]у было вызвалена. Трансфэрны кошт гульца на кастрычнік 2010 году складаў каля 28 млн эўра.
== Кар’ера ў зборнай ==
[[Файл:Philipp Lahm.JPG|міні|200пкс|Філіп Лям на чэмпіянаце сьвеу 2006 году]]
У асноўнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] з 2004 году. Менавіта пасьля выдатных выступаў за моладзевую зборную галоўны трэнэр нацыянальнай зборнай [[Рудзі Фёлер]] выклікаў маладога гульца на матч супраць [[Зборная Харватыі па футболе|зборнай Харватыі]]. 18 лютага Філіп адгуляў супраць харватаў усе 90 хвілінаў матчу й быў абраны найлепшым гульцом мату паводле нямецкай спартовай газэты ''[[Kicker]]''<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/nationalelf/laenderspiele/spielpaarungsbericht/object/622012/liga/1830/saison/2004/naviindex/1 Ramelow sorgt noch für den Sieg]. Kicker.de</ref>. Разам з нацыянальнай камандай Філіп правёў усе тры матчы на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2004 году|чэмпіянаце Эўропы 2004 году]], аднак немцы ня здолелі выйсьці ў плэй-оф. Не зважаючы на гэта, гульня Ляма была адзначана спэцыялістамі.
Лям прапусьціў больш за год са студзеня 2005 па сакавік 2006 году з-за пашкоджаньняў, аднак па вяртаньні [[Юрген Клінсман]] працягнуў выкарыстоўваць гульца ў якасьці футбаліста асноўнага складу. У першым матчы [[чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|чэмпіянату сьвету 2006 году]] Лям адкрыў лік на 6-й хвіліне ў гульні супраць [[Зборная Коста-Рыкі па футболе|зборнай Коста-Рыкі]]. На наступны матч супраць [[Зборная Польшчы па футболе|зборнай Польшчы]] Філіп быў абраны найлепшым гульцом сустрэчы. Акрамя таго, Філіп стаў адзіным нямецкім гульцом на турніры, які правёў на пляцоўцы ўсе 360 хвілінаў гульнявога часу.
== Дасягненьні ==
=== Клюбныя ===
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]] (6): 2006, 2008, 2010, 2013, 2014, 2015
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]] (5): 2006, 2008, 2010, 2013, 2014
* Уладальнік [[Кубак Нямецкай лігі па футболе|Кубка лігі Нямеччыны]]: 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]] (2): 2010, 2012
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2013
* Уладальнік [[Супэркубак Эўропы па футболе|Супэркубка Эўропы]]: 2013
* Перамжца [[Кллюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2013
=== Міжнародныя ===
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
* Срэбраны прызэр [[чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянату Эўропы]]: 2008
* Бронзавы прызэр [[чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]] (2): 2006, 2010
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.philipplahm.de/ Афіцыйны сайт]
* [http://www.fcbayern.telekom.de/de/mannschaften/profis/04541.php Профіль на афіцыйным сайце «Баварыі Мюнхэн»]
{{Навігацыйная група
|назоў = Лям у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2004
|Нямеччына на ЧС-2006
|Нямеччына на ЧЭ-2008
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Лям, Філіп}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
5vvchknjk5k064apoxhmr6ih6tyhle1
Лукаш Падольскі
0
125671
2623217
2585876
2025-07-05T06:20:56Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623217
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Лукаш Падольскі''', таксама ''Люкас Падольскі'' (празь нямецкае вымаўленьне; {{мова-de|Lukas Podolski}}, {{мова-pl|Łukasz Podolski}}; {{Н}} 4 чэрвеня 1985 году, [[Глівіцы]], [[Польшча]]) — нямецкі футбаліст польскага паходжаньня, які выступае за забжэскі клюб «[[Гурнік Забжэ|Гурнік]]» з Польшчы на пазыцыі нападніка. Мае на сваім рахунку выступы за [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]]. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Раньнія гады ==
Лукас Падольскі нарадзіўся на тэрыторыі былой [[Верхняя Сылезія|Верхняй Сылезіі]], у спартовай сям’і Крысьціны і Вальдэмара Падольскіх. Ягоная маці выступала за жаночую зборную Польшчы па [[гандбол]]е, а бацька быў прафэсійным футбалістам, у складзе клюбу «[[Шамбэркі Бытам|Шамбэркі]]» з гораду [[Бытам]]у ў 1980 годзе ў станавіўся [[Чэмпіянат Польшчы па футболе|чэмпіёнам Польшчы]]. У 1987 годзе сям’я вырашыла эміграваць у [[Фэдэратыўная Рэспубліка Нямеччыны|Заходнюю Нямеччыну]] ў якасьці [[Нямецкія перасяленцы|этнічных немцаў]]<ref>[https://web.archive.org/web/20110727222135/http://www.gfdb.com/Player.6636.Lukas-Podolski.aspx Lukas Podolski]. gfdb.com</ref>. Лукас гадаваўся ў [[Бэрггайм]]е, а пазьней у [[Пульгайм]]е — невялікіх гарадах каля [[Кёльн]]у.
== Клюбная кар’ера ==
=== Вяртаньне ў «Кёльн» ===
Улетку 2009 году Падольскі вярнуўся ў «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльн]]», падпісаўшы 4-гадовы кантракт<ref>[http://www.sports.ru/football/6696414.html «Бавария» подтвердила переход Подольски в «Кельн»]</ref><ref>[http://www.sports.ru/football/6689260.html Подольски вернется в «Кельн» летом]</ref>. У свой час Лукас пасьля чэмпіянату сьвету 2006 году перайшоў з «Кёльну» ў [[мюнхэн]]скую «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]», але ў новай камандзе ў Падольскі ня надта заладзілася. Акрамя таго, догляду Лукаса з «Баварыі» паспрыяла рашэньне кіраўніцтва клюбу летам набыць харвацкага нападніка «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбургу]]» [[Івіца Оліч|Івіцу Оліча]].
=== «Арсэнал» ===
30 красавіка 2012 году было абвешчана, што Падольскі ў летні трансфэрны час пяройдзе ў [[лёндан]]скі «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]», падпісаўшы 4-гадовы кантракт<ref>[https://web.archive.org/web/20150109010702/http://www.fc-koeln.de/news/detailansicht/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=4813&cHash=798324b1a22697bd2852832f171c8384 Lukas Podolski wechselt — Zur Saison 2012|2013 zum FC Arsenal]. fc-koeln.de</ref>.
=== «Інтэрнацыянале» ===
5 студзеня 2015 году Падольскі быў ададзены ў арэнду мілянскаму «[[Інтэрнацыянале Мілян|Інтэру]]» тэрмінам на паўгады з правам далейшага набыцьця. Ужо на наступны дзень гулец быў заяўлены на матчы супраць турынскага «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтуса]]» і выйшаў на пляцоўку ў другім тайме. Гульня скончылася ўнічыю зь лікам 1:1.
== Зборная ==
У канцы [[чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2003—2004 гадоў|сэзону 2003—2004 гадоў]] «Кёльн» растаўся з [[Бундэсьліга]]й, аднак гульня Падольскі настолькі ўразіла трэнэра галоўнай нямецкай зборнай [[Рудзі Фёлер]]а, што той запрасіў яго ў сваю каманду. Дэбют форварда ў [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] адбыўся 6 чэрвеня 2004 году ў [[Кайзэрсьляўтэрн]]е ў матчы супраць [[зборная Вугоршчыны па футболе|зборнай Вугоршчыны]], Падольскі выйшаў на замену ў самым канцы гульні.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2008
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2008
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2014
'''«Галатасарай»''':
* Уладальнік [[Кубак Турэччыны па футболе|Кубка Турэччыны]]: 2016
* Уладальнік [[Супэркубак Турэччыны па футболе|Супэркубка Турэччыны]]: 2015, 2016
'''«Вісэл Кобэ»''':
* Уладальнік [[Кубак Японіі па футболе|Кубка Японіі]]: 2019
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|2014]]
* Бронзавы прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|2006]], [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|2010]]
* Срэбраны прызэр [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянату Эўропы]]: [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2008 году|2008]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.lukas-podolski.com/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20120515205605/http://www.fc-koeln.de/index.php?id=107&player=1 Профіль на афіцыйным сайце «Кёльну»]
{{Навігацыйная група
|назоў = Падольскі ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2004
|Нямеччына на ЧС-2006
|Нямеччына на ЧЭ-2008
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
|Нямеччына на ЧЭ-2016
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Падольскі, Лукаш}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
ansru5qvq7isdza42bqi350eit1ub6v
Марытон
0
126404
2623233
2446647
2025-07-05T10:51:05Z
Дамінік
64057
/* Пад уладай Расейскай імпэрыі */
2623233
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Марытон
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Марытона
|Назва па-расейску =
|Трансьлітараваная назва = Maryton
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва = Маратон
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Брагінскі раён|Брагінскі]]
|Сельсавет = [[Буркоўскі сельсавет|Буркоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 49
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў = 30
|Даўгата хвілінаў = 08
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьлева
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Марытон'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Брагінскі раён|Брагінскім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Марытон уваходзіць у склад [[Буркоўскі сельсавет|Буркоўскага сельсавету]].
== Назва ==
[[File:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў.]]
Назва, як слушна пісаў Марыян Дубецкі<ref>Dubiecki M. Karol Prozor, oboźny W. W. Ks. Litewskiego. Przyczynek do dzieów powstania Kościuszkowskiego. Monografia / M. Dubiecki. — Kraków, 1897. S. 314</ref>, нададзена фальварку абозным Каралем Прозарам, вялікім патрыётам Рэчы Паспалітай, які марыў аб вызваленьні гаротнай Айчызны ад маскоўскай тыраніі, у гонар перамогі купкі элінаў, атэнянаў і плятэйцаў, стратэга Мільціяда (Малодшага) над рознаплямёнавымі сіламі пярсідзкага цара цароў Дарыя Вялікага ў 490 г. да н. э. пад Маратонам (Марафонам){{заўвага|Відавочна, сёньняшняя форма назвы паселішча спрычынілася да таго, што інфарматары нястомнага зьбіральніка беларускіх легэндаў і паданьняў, доктара філялёгіі А. М. Ненадаўца паведамілі, нібы паходзіць яна ад імя панскай дачкі, бо неяк здарылася, пастушкі на ўсё навакольлетрывожна ўсклікалі: «Марыя тоне!»<ref>Гомельшчына. Назвы населеных пунктаў паводле легендаў і паданняў. — Мінск: Беларусь, 2001. С. 57 — 59</ref>. Прыкметна, што падобныя інтэрпрэтацыі назваў даволі пашыраныя ў фальклёры і не адно беларускім.}}. Існавалі і іншыя фальваркі з «антычнымі» назвамі — Аркадзія і [[Тэрмапільская бітва|Тэрмапілы]]. Апошні месьціўся каля зьніклай ужо вёскі [[Бардакі (Лаханія)|Бардакі]], пазначаны літарай Ф (фальварак) адно на мапе 1846 году А. К. Фіцінгофа, а першы прысутны на ўсіх асноўных мапах XIX — пачатку XX ст. Ф. Ф. Шубэрта, А. К. Фіцінгофа, І. А. Стрэльбіцкага ды вытворных ад іх.
== Гісторыя ==
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[File:Рашаўцы на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.jpg|значак|зьлева|Рашаўцы, каля якіх пазьней утвораны ф. Марытон, на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.]][[File:Прозараўскі ф. Маратон зь вёскамі Дуброўнае і Рашаўцы ў арэндзе ў Антонія Прыбароўскага. 1811 г.jpg|значак|Прозараўскі ф. Маратон зь вёскамі Дуброўным і Рашаўцамі ў арэндзе ў Антонія Прыбароўскага. 1811 г.]]
Згодна з шляхецкай рэвізіяй, датаванай 3 сьнежня 1811 году, фальварак Маратон з 89 рэвізскімі душамі ў прыналежных да яго вёсках [[Дуброўнае]] і [[Рашаўцы]] трымаў у арэндзе ад паноў Прозараў Антоні Прыбароўскі (42 г.)<ref>НГАБ у Менску. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 183</ref>. У дакумэнце, пазначаным 13 сакавіка 1812 году, запісана, што той фальварак Маратон з прылегласьцямі, які належаў пані Людвіцы з князёў Шуйскіх, жонцы абознага Караля, Прозаравай, аддадзены ў трохгадовую арэнду былому паручніку войскаў польскіх пану Антонію Прыбароўскаму за штогадовую выплату 900 рублёў серабром<ref>Аrchiwum Główne Akt Dawnych. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich. Sygn. 14. S. 9, 36</ref>.
[[File:Фальварак Маратон на мапе Ф. Шубэрта 1850 г.jpg|значак|зьлева|Фальварак Маратон на мапе-трохвярстоўцы Менскай губэрні Ф. Шубэрта 1850 г.]]
З інвэнтару Хвойніцкага маёнтку, якім у 1844 годзе валодаў Уладыслаў, сын Караля, Прозар, вынікае, што да фальварку Маратон належалі вёскі Дуброўнае з 21 дваром і [[Шчарбіны (Гомельская вобласьць)|Шчарбіны]] з 15 дварамі<ref>НГАБ. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475. А. 13etc.</ref>. У мэтрычных кнігах таго ж 1844 году Астраглядавіцкай Сьвята-Траецкай царквы, аднак, колькі разоў названыя фальварак Рашаўскі і вёска Рашаўцы, адкуль паходзілі бацькі і кумы. Іхнымі кумамі выступалі жыхары суседняй вёскі Дуброўнае<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 14. Спр. 425. А. 274адв., 275адв, 276, 278, 288адв., 289адв.</ref>. Марытон не згаданы зусім{{заўвага|Мусіць, сытуацыя падобная той, якая склалася ў выпадку зь [[Берасьцечка (Гомельская вобласьць)|Берасьцечкам]], калі паны Прозары ўжывалі слаўнае імя [[Бітва пад Рацлавіцамі|Рацлавіца]], а сяляне трымаліся звыклага Берасьцечка.}}.
У парэформавы пэрыяд паселішча адміністрацыйна належала да Мікуліцкай воласьці. У пачатку 1870 года ў засьценку Марытон на землях Астраглядавіцкага маёнтку паноў Прозараў жылі 19 аднадворцаў, парафіянаў касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, прыпісаных да воласьці<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 77об.</ref>.
Паводле перапісу 1897 года паселішча складалі 29 двароў, у якіх налічвалася 167 жыхароў<ref name="fn1">{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|1-1}} С. 94—95</ref>. На 1909 год у аколіцы Марытон было 34 двары з 98 жыхарамі<ref> Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 119</ref>.
=== Найноўшы час ===
А. Лебедзеў прывёў цікавыя зьвесткі з дакумэнтаў Занальнага дзяржаўнага архіву ў Мазыры пярэдадня і першых месяцаў усталяваньня бальшавіцкай улады ў краі. У верасьні 1917 году жыхарка аколіцы Марытон Разалія Цішкевіч скардзілася ў судзе на апошняга ўладальніка маёнтку Астрагляды Альгерда Гардзялкоўскага, людзі якога свавольна сабралі на яе зямлі 15 коп жыта на суму 300 рублёў. Аднак, 1 траўня 1918 г. адказчык у суд не зьявіўся… У тым жа 1917 годзе падала скаргу і жыхарка Марытона Марыя Цішкевіч. А. Гардзялкоўскі, мяркуючы, што зямля, на якой жыла пацярпелая, ёй не належала, у 1916 г. загадаў заараць яе агарод, на якім было 100 пудоў бульбы, гародніны на 25 рублёў, а яшчэ забраў сена на 75 рублёў. Страты склалі ажно 200 рублёў. Але ў суд 22 кастрычніка 1917 г. упаўнаважаныя пана Гардзялкоўскага так і не прыйшлі<ref>Лебедев А. Д. Из истории имения Острогляды в XVI – начале XX вв. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев. — Минск, 2018. С. 62, 64</ref>.
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Марытон, аднак, у складзе Мікуліцкай воласьці апынуўся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918—1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 — 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою: український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья. — С. 85</ref>.
[[Файл:Марытон, Астрагляды, Рудакоў на мапе 1924-1926 гг. ІІ.jpg|значак|зьлева|Марытон, Астрагляды, Рудакоў на мапе 1924-1926 гг.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасля другога ўзбуйненьня БССР з 8 сьнежня 1926 года — у складзе Бакуноўскага сельсавету Брагінскага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] [[БССР]]. З 9 чэрвеня 1927 года — у [[Гомельская акруга|Гомельскай акрузе]]. Ад 30 сьнежня 1927 года Бакуноўскі сельсавет скасаваны, а Марытон улучаны ў склад Буркоўскага сельсавету. У запісцы пад назвай «Сведения о польских населённых пунктах Гомельского округа», пазначанай 1929 годам, згаданы і Марытон, у якім налічвалася 42 каталіцкія альбо «польскія» сям’і, а ў іх — ажно 200 душ. Згодна з «Арыентыровачным плянам калектывізацыі польскіх вёсак на Гомельшчыне 1929/1930 году», у Марытоне існавала машыннае таварыства, меркавалася стварыць яшчэ малочнае і жывёлагадоўчае таварыствы<ref>Пичуков В. П., Старовойтов М. И. Гомельщина многонациональная (20 — 30 е гг. XX в.). Выпуск I. — Гомель, 1999. С. 213, 214 — 215</ref>. У 1932 годзе тут арганізаваны калгас. З 1938 года — у новастворанай [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у [[Мазыр|Мазыры]].
З 1954 года — у межах Гомельскай вобласьці. Паводле перапісу 1959 года — 162 жыхары. У складзе калгасу «Чырвоная Ніва» з цэнтральнай сядзібай у вёсцы Буркі<ref name="fn1"/>. 26 лістапада 1959 года Буркоўскі сельсавет скасаваны, тэрыторыя разам з Марытонам далучана да [[Мікуліцкі сельсавет|Мікуліцкага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 26 лістапада 1959 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1959, № 17</ref>. 14 студзеня 1960 года Марытон зь Мікуліцкага перададзены ў склад [[Астраглядаўскі сельсавет|Астраглядаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 14 студзеня 1960 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1960, № 2</ref>.
18 сакавіка 2005 года Астраглядаўскі сельсавет перайменаваны ў Буркоўскі<ref>[https://web.archive.org/web/20210613051411/https://pravo.by/document/?guid=2012&oldDoc=2005-65%2F2005-65%28003-031%29.pdf&oldDocPage=8 Решение Гомельского облсовета депутатов от 18 марта 2005 г. № 159 О переименовании Остроглядовского и Сперижского сельсоветов Брагинского района]</ref>.
== Насельніцтва ==
* 2004 год — 16 гаспадарак, 27 жыхароў.
* 2021 год — 13 жыхароў<ref>[https://web.archive.org/web/20220130123303/http://www.bragin.gomel-region.by/ru/burkovsky/ Буркоўскі сельскі савет. 2021 г.]</ref>
== Асобы ==
* Іван Зелянкоўскі — Герой Сацыялістычнай Працы, дэпутат Вярхоўнай Рады СССР 9-га скліканьня.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|1-1}} С. 94—95.
{{Буркоўскі сельсавет}}
{{Брагінскі раён}}
[[Катэгорыя:Буркоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Брагінскага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XIX стагодзьдзі]]
76ayanc1je4ujo8b2eusxzcul4vid2n
Міраслаў Клёзэ
0
128573
2623183
2574420
2025-07-04T17:06:23Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623183
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Міраслаў Ёзэф Клёзэ''' ({{мова-de|Miroslav Josef Klose}}; {{Н}} 9 чэрвеня 1978 году, [[Аполе]], [[Польшча]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст польскага паходжаньня, нападнік. У 2001—2014 гадах выступаў за [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]]. Найлепшы бамбардзір у гісторыі [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіянатаў сьвету]] з 16-цю забітымі мячамі. Зьяўляецца другім у сьпісе найлепшых бамбардзіраў у гісторыі [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыне]] пасьля Герда Мюлера. Чэмпіён сьвету 2014 году.
== Кар’ера ==
=== Раньнія гады ===
Кар’еру пачаў у клюбе пятага дывізіёну «[[Гомбург (футбольны клюб)|Гомбургу]]» й у свой першы сэзон забіў адзінаццаць гадоў, чым зацікавіў скаўтаў «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрну]]». Спачатку Клёзэ гуляў у другой камандзе клюбу, але потым галоўны трэнэр клюбу [[Ота Рэгагель]] заўважыў маладога нападніка й неўзабаве стаў прыцягваць яго да гульняў асноўнага складу. 15 красавіка 2000 году Міраслаў дэбютаваў у складзе клюбу, выйшаўшы на поле на 75 хвіліне хатняга матчу супраць «[[Айнтрахт Франкфурт-на-Майне|Айнтрахту]]», які скончыўся перамогай зь лікам 1:0<ref>[https://www.webcitation.org/65SNQNwkR?url=http://www.dfb.de/index.php?id=320892 Bundesliga Archive 1999/2000 Round 30 1. FC Kaiserslautern — Eintracht Frankfurt 1:0 (0:0)]. Deutscher Fußball-Bund e.V</ref>.
=== «Вэрдэр» ===
[[Файл:Miroslav Klose 5dec2006.jpg|міні|180пкс|зьлева|У футболцы брэмэнскага «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]»]]
2 сакавіка 2004 году Міраслаў падпісаў чатырохгадовы кантракт з [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіёнам Нямеччыны]] клюбам «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэр]]»<ref name="Klose seals move to leaders Bremen">[https://web.archive.org/web/20121024210724/http://edition.cnn.com/2004/SPORT/football/03/02/bremen.klose.reut/ Klose seals move to leaders Bremen]. CNN.com</ref><ref>[http://www.spiegel.de/sport/fussball/0,1518,288746,00.html Wechsel perfekt: Klose erhält Vertrag bis 2008 in Bremen]. Spiegel Online</ref>, які праяўляў цікавасьць да гульца на працягу ўсяго сэзону з-за неабходнасьці знайсьці замену сыхоўшага ў «[[Шальке 04 Гэльзэнкірхэн|Шальке-04]]» [[Аілтан]]у<ref>[http://www.profootball.com.ua/2003/12/02/miroslav_kloze_nuzhen_vsem.html Мирослав Клозе нужен всем. И «Вердеру» тоже]{{Недаступная спасылка|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Про футбол</ref>. Кошт трансфэра склаў 5 млн эўра, заробак гульца — 2,5 млн эўра ў год<ref name="Klose seals move to leaders Bremen"/>. Дэбют Міраслава ў новым клюбе адбыўся 6 жніўня ў матчы супраць «Шальке-04», які скончыўся перамогай зь лікам 1:0<ref>[http://www.fussballdaten.de/bundesliga/2005/1/bremen-schalke/ Chaotischer Auftakt in Bremen]. fussballdaten.de</ref>.
=== «Баварыя» ===
26 чэрвеня 2007 году прэзыдэнт мюнхэнскай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» [[Карл-Гайнц Румэніге]] абвесьціў аб дасягненьні дамоўленасьці з «Вэрдэрам» па пераходзе Клёзэ. Міраслаў падпісаў з клюбам чатырохгадовы кантракт, абыйдучыся «Баварыі» ў 15 мільёнаў эўра. У барацьбе за нападніка мюнхэнскі клюб апярэдзіў такіх эўрапейскіх грандаў, як гішпанская «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёна]]» й італьянскі «[[Ювэнтус Турын|Ювэнтус]]».
=== «Ляцыё» ===
Улетку 2011 году ў Клёзэ скончыўся кантракт з «Баварыяй». Нападнік і клюб ня здолелі дамовіцца па ўмовах новага кантракта, і ў чэрвені 2011 году гулец пакінуў клюб. Міраслаў падпісаў двухгадовы кантракт з рымскім клюбам «[[Ляцыё Рым|Ляцыё]]»<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ita/news/newsid=1640785.html Klose leaves Bayern for Lazio]. UEFA.com.</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
З узьлётам кар’еры гулец прыцягнуў увагу прадстаўнікоў адразу двух нацыянальных зборных. У пачатку 2001 году Клёзэ атрымаў запрашэньне выступаць за [[Зборная Польшчы па футболе|нацыянальную зборную Польшчы]]<ref>[http://www.sports.ru/tags/1044592.html?type=dossier Информация о Мирославе Клозе]. sports.ru</ref>: ейны галоўны трэнэр [[Ежы Энгель]] прыехаў у Нямеччыну адмыслова для таго, каб угаварыць маладога нападніка абараняць колеры ягонай каманды. Аднак Клёзэ наадрэз адмовіўся, заявіўшы аб намеры чакаць выкліку ад [[Рудзі Фэлер]]а. Запрашэньне ў склад нямецкай зборнай не прымусіла сябе чакаць: дэбют Клёзэ ў ейным складзе адбыўся ўжо 24 траўня 2001 году ў [[Левэркузэн]]е ў матчы адборачнага турніру чэмпіянату сьвету супраць [[зборная Альбаніі па футболе|зборнай Альбаніі]]. Выйшаўшы на замену, форвард прынёс сваёй камандзе перамогу, забіўшы галавой за дзьве хвіліны да канца гульні (2:1).
== Дасягненьні ==
=== Клюбныя ===
'''Вэрдэр'''
* Уладальнік [[Кубак нямецкай лігі па футболе|Кубка нямецкай лігі]]: 2006
'''Баварыя'''
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]] (2): 2008, 2010
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]] (2): 2008, 2010
* Уладальнік [[Кубак нямецкай лігі па футболе|Кубка нямецкай лігі]]: 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2010
'''Ляцыё'''
* Уладальнік [[Кубак Італіі па футболе|Кубка Італіі]]: 2013
=== Міжнародныя ===
'''Нямеччына'''
* [[чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
* Срэбраны прызэр [[чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: 2002
* Бронзавы прызэр [[чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]] (2): 2006, 2010
* Срэбраны прызэр [[чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянату Эўропы]]: 2008
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.miroslav-klose.de/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20120614105210/http://www.sslazio.it/i-tesserati/i-tesserati-20112012/miroslaw-josef-klose.html Профіль на афіцыйным сайце «Ляцыё»]
* [https://web.archive.org/web/20081222194358/http://www.transfermarkt.de/de/spieler/10/klosemiroslav/profil.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/2011-12/23709/vereinsspieler_miroslav-klose.html Профіль] на сайце kicker.de
{{Навігацыйная група
|назоў = Клёзэ ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2002
|Нямеччына на ЧЭ-2004
|Нямеччына на ЧС-2006
|Нямеччына на ЧЭ-2008
|Нямеччына на ЧС-2010
|Нямеччына на ЧЭ-2012
|Нямеччына на ЧС-2014
}}
{{Найлепшыя бамбардзіры чэмпіянатаў сьвету па футболе}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Клёзэ, Міраслаў}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
1eegge5kfab5y2oxgcvr26usxxri3yr
Макс Крузэ
0
141561
2623198
2580600
2025-07-04T21:07:46Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623198
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Максімілян Крузэ''' ({{мова-de|Maximilian Kruse}}; {{Н}} 19 сакавіка 1988 году, [[Райнбэк]], [[Нямеччына]]) — колішні [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, паўабаронца.
== Кар’ера ==
Крузэ пачаў сваю кар’еру ў мясцовым клюбе. У ліпені 2005 году далучыўся да складу «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20090919003443/http://www.transfermarkt.de/de/news/29458/kruse-mit-dem-fc-st-pauli-so-hoch-wie-moeglich-stehen.html «Kruse: „Mit dem FC St. Pauli so hoch wie möglich stehen“»]. transfermarkt.de.</ref>, аднак гуляў амаль толькі за другую каманду брэмэнцаў. 4 траўня 2009 году Макс падпісаў двухгадовы кантракт з клюбам «[[Санкт-Паўлі Гамбург|Санкт-Паўлі]]». У [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|сэзоне 2011—2012 гадоў]] Макс забіў у [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлізе-2]] 13 галоў і аддаў 6 галявых перадачаў, дзякуючы чаму як «Санкт-Паўлі» фінішаваў з 62 пунктамі на чацьвёртым месцы<ref>[https://web.archive.org/web/20181121094245/https://www.bundesliga.com/en/stats/table/ «Matchday 34 - League table»]. Bundesliga.</ref>.
=== «Фрайбург» ===
Дзякуючы гэткаму посьпеху з гамбурскім клюбам Макс быў запрыкмечаны «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбургам]]», да якога далучыўся ўлетку 2012 году й адразу стаўся ягоным лідэрам<ref>[https://web.archive.org/web/20171204114544/https://www.scfreiburg.com/teams/profis/meldungen/sport-club-verpflichtet-max-kruse «Sport-Club verpflichtet Max Kruse»]. SC Freiburg.</ref>. Дэбютаваў за свой новы клюб 18 жніўня 2012 году ў матчы на [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубак Нямеччыны]] супраць клюбу «[[Вікторыя Гамбург|Вікторыі]]», які скончыўся зь лікам 2:1 на карысьць гульцоў з Фрайбургу, а Крузэ забіў першы гол і стаўся асыстэнтам для свайго партнэра [[Сэбастыян Фрайс|Сэбастыяна Фрайса]]<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/dfbpokal/spielrunde/dfb-pokal/2012-13/1/1440304/spielbericht_victoria-hamburg-5367_sc-freiburg-7.html «Joker Freis erlöst den Sportclub spät»]. Kicker</ref>. 25 жніўня Крузэ дэбютаваў за клюб у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]], забіўшы гол у матчы супраць «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнцу]]», які скончыўся ўнічыю 1:1<ref>[http://www1.skysports.com/football/live/match/264927/report «Mainz fight back against Freiburg»]. Sky Sports.</ref>.
=== «Барусія» Мёнхэнглядбах ===
Пасьля выбітнага сэзону за «Фрайбург» Крузэ падпісаў 4-гадовы кантракт з клюбам «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусія]]» зь [[Мёнхэнглядбах]]у ў красавіку 2013 году<ref>[http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2012/0000248767.php «Kruse Gladbach-bound next season»]. Bundesliga.de</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
За галоўную [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]] Макс дэбютаваў 29 траўня 2013 году матчам супраць Эквадора. 2 чэрвеня 2013 году ў матчы супраць зборнай ЗША на 79 хвіліне забіў свой першы гол за нацыянальную зборную.
== Дасягненьні ==
'''«Вольфсбург»''':
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.scfreiburg.com/teams/profis/kader##max-kruse Профіль на афіцыйным сайце ФК «Фрайбург»]
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/krusemax/ Профіль] на fussballdaten.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Крузэ, Макс}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
37ezrso33g6ra0eul68h3ti32af7zyz
Даніель Каліджуры
0
141563
2623176
2613793
2025-07-04T16:50:03Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623176
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Даніель Каліджуры''' ({{мова-de|Daniel Caligiuri}}; {{Н}} 15 студзеня 1988 году, [[Філінген-Швэнінген]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст італьянскага паходжаньня, паўабаронца.
== Кар’ера ==
У 2005 годзе Даніель трапіў у структуру клюбу «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбург]]», дзе спачатку гуляў за рэзэрвовую каманду. Дэбютаваў у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] 7 лістапада 2009 году за «Фрайбург» у матчы супраць клюбу «[[Бохум (футбольны клюб)|Бохум]]», выйшаўшы ў асноўным складзе ў пераможным матчы. Свой першы гол забіў 10 лютага 2012 году ў матчы супраць «[[Вольфсбург (футбольны клюб)|Вольфсбургу]]», дзе каманда атрымала паразу зь лікам 2:3.
[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|Сэзон 2013—2014 гадоў]] Даніель распачаў у клюбе «[[Вольфсбург (футбольны клюб)|Вольфсбург]]», зь якім узгодніў кантракт да 30 чэрвеня 2017 году<ref>[https://web.archive.org/web/20131228145508/https://www.vfl-wolfsburg.de/info/aktuelles/detailseite/artikel/neuzugang-2.html Caligiuri zum VfL]. VfL-Wolfsburg.de</ref>. У студзені 2017 году перайшоў у склад «Шальке-04»<ref>{{Спасылка|url=https://www.footboom.com/germany/bundesliga/1485532287-oficialno-daniel-kalidzhuri-igrok-shalke.html|загаловак=Официально: Даниэль Калиджури - игрок "Шальке"|выдавец=FootBoom|аўтар=Малкин, А.|дата публікацыі=27 студзеня 2017|мова=ru}}</ref>.
У чэрвені 2020 году перайшоў у «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўгсбург]]»<ref>{{Спасылка|url=https://www.sport-express.ru/football/germany/news/augsburg-obyavil-o-podpisanii-kalidzhuri-shtroblya-i-gikievicha-1686767/|загаловак=«Аугсбург» объявил о подписании Калиджури, Штробля и Гикиевича|выдавец=Спорт-Экспресс|дата публікацыі=29 чэрвеня 2020|мова=ru}}</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Вольфсбург»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2015
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2015
== Асабістае жыцьцё ==
У Даніеля ёсьць малодшы брат [[Марка Каліджуры|Марка]], які таксама зьяўляецца футбалістам і гуляе за клюб «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнц]]».
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/caligiuridaniel/ Профіль] на Fussballdaten.de
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/daniel-caligiuri Профіль] на Weltfussball.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Каліджуры, Даніель}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
d6jpk36gg2r1jhrhdzcujzjapfusz9m
Штэфан Кісьлінг
0
141564
2623182
2613892
2025-07-04T17:03:19Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623182
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Штэфан Кісьлінг''' ({{мова-de|Stefan Kießling}}; {{Н}} 25 студзеня 1984 году, [[Ліхтэнфэльс]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, нападнік. За [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] правёў 6 матчаў.
== Кар’ера ==
=== «Нюрнбэрг» ===
Сваю кар’еру Штэфан распачаў у клюбе «[[Нюрнбэрг (футбольны клюб)|Нюрнбэрг]]», дзе спачатку гуляў у моладзевай каманды, а потым і ў асноўнай. Усяго за клюб правёў 73 матчы, падчас якіх забіў 19 галоў.
=== «Баер» ===
Сваімі пасьпяховымі выступамі за «Нюрнбэрг» атрымаў цікавасьць з боку «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]», у склад якога перайшоў у 2006 годзе. У новым клюбе стала пачаў забіваць, стаўшы ня толькі найлепшым бамбардзірам клюбу, але й найлепшым бамбардзірам [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]], забіўшы 15 галоў у [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2008—2009 гадоў|сэзоне 2008—2009 гадоў]]<ref>[https://web.archive.org/web/20090415050426/http://www.transfermarkt.de/de/news/26658/stefan-kiessling-ich-hole-sie-raus-er-macht-sie-rein.html «Stefan Kießling: "Ich hole sie raus, er macht sie rein"»]. transfermarkt.de</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
Штэфан дэбютаваў у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] ў таварыскім матчы супраць [[Зборная Даніі па футболе|зборнай Даніі]] 28 сакавіка 2007 году.
== Дасягненьні ==
'''Нямеччына''':
* Бронзавы прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|2010]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bayer04.de/b04-deu/de/_site_index.aspx Профіль на афіцыйным сайце ФК «Баер»]
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/kiesslingstefan/ Профіль] на fussballdaten.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/2011-12/29567/vereinsspieler_stefan-kiessling.html Статыстыка] на kicker.de
* [https://web.archive.org/web/20100324121251/http://transfermarkt.de/de/spieler/6237/stefan-kiessling/profil.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{Нямеччына на ЧС-2010}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кісьлінг, Штэфан}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
cq1fu5s2hrdq04cf3h67lyq2jfej4j4
Сымон Рольфэс
0
142525
2623223
2249513
2025-07-05T07:22:09Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623223
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сымон Рольфэс''' ({{мова-de|Simon Rolfes}}; {{Н}} 21 студзеня 1982 году, [[Ібэнбюрэн]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, паўабаронца. У 2007—2011 гадах выступаў за [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]]. Завяршыў кар’еру пасьля сэзону 2014—2015 гадоў.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Сымон пачаў сваю кар’еру ў структуры клюбу «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэр]]», за рэзэрвовую каманду якога правёў 100 матчаў. У сувязі з тым, што галоўны трэнэр брэмэнцаў [[Томас Шааф]] не разглядаў Рольфэса як гульца асноўнага складу, Сымон у 2004 годзе перайшоў у склад аахэнскага клюбу «[[Алеманія Аахэн|Алеманія]]».
2005 год стаў вырашальным для гульца, які стаў фубалістам клюбу «[[Баер Левэркузэн|Баер]]» і з тых часоў стаў улюбёнцам заўзятараў, хутка стаўшы гульцом асноўнага складу й капітанам каманды. Ён стаў свайго роду культавым героем для [[Левэркузэн]]у, дзякуючы сваім моцным псыхічным атрыбутам, як то высокай хуткасьці працы, працай у камандзе, спартовае майстэрства й уплыў на полі.
=== Міжнародная ===
Рольфэс дэбютаваў у складзе [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] ў таварыскім матчы супраць [[зборная Даніі па футболе|зборнай Даніі]] 28 сакавіка 2007 году ў [[Дуйсбург]]у. Разам з камандай браў удзел у [[чэмпіянат Эўропы па футболе 2008 году|чэмпіянаце Эўропы 2008 году]], дзе Нямеччына заняла выніковае другое месца. Сымон прапусьціў [[чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|чэмпіянат сьвету 2010 году]] з-за траўмы.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bayer04.de/B04-DEU/de/rolfes_port.aspx?guid=1030-1ED9B341-1D35-4530-BA0F-CA7B0E7D22FE Профіль на афіцыйным сайце «Баеру»]
* [https://web.archive.org/web/20090223231112/http://soccernet.espn.go.com/players/stats?id=18687&cc=5901 Профіль] на сайце ESPN
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/rolfessimon/ Статыстыка] на сайце fussballdaten.de
{{Нямеччына на ЧЭ-2008}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рольфэс, Сымон}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
ki6z9sdibxedpfhxnar19k592yvrm28
Кевін Трап
0
142585
2623239
2585067
2025-07-05T11:23:50Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623239
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Кевін Трап''' ({{мова-de|Kevin Trapp}}; {{Н}} 8 ліпеня 1990 году, [[Мэрцых]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, брамнік франкфурцкага клюбу «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахт]]» і [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
Трап пачаў сваю прафэсійную кар’еру ў клюбе «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрн]]», дэбютаваўшы ў камандзе 9 жніўня 2008 году ў матчы на [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубак Нямеччыны]] супраць «[[Карл Цайс Ена|Карл Цайсу]]».
Пасьля вылету клюбу з [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]] ў 2012 годзе Трап далучыўся да франкфурцкага «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахту]]», сума трансфэру склала 1,5 млн эўра. Пагадненьне гульца з клюбам разьлічана да 30 чэрвеня 2016 году<ref>[http://www.fck.de/de/profis/news/details/article/8979-kevin-trapp-wechselt-zu-eintracht-frankfurt.html Kevin Trapp wechselt zu Eintracht Frankfurt]. FCK.de</ref>. У новым клюбе Кевін здолеў выцесьніць са складу брамніка [[Ока Нікалаў|Ока Нікалава]], а таксама зрабіў вялікі ўнёсак на моцныя выступы клюбу, які скончыў першы этап чэмпіянату на чацьвертым месцы.
== Дасягненьні ==
'''«Пары Сэн-Жэрмэн»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2016, 2018
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2017, 2018
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Францыі|Кубка францускае лігі]]: 2017, 2018
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2015, 2016, 2017, 2018, 2019
'''«Айнтрахт»''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2022
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20130723192209/http://www.eintracht.de/aktuell/mannschaft/trapp/ Профіль на афіцыйным сайце ФК «Айнтрахт» Франкфурт]
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/kevin-trapp Профіль] на weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/trappkevin/ Профіль] на fussballdaten.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/vereine/2011-12/42122/vereinsspieler_kevin-trapp.html Профіль] на сайце kicker.de
* [http://www.transfermarkt.de/de/kevin-trapp/profil/spieler_45672.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{Навігацыйная група
|назоў = Трап у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Трап, Кевін}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
edzmqrcco0aioqor0kw4fkasj2ua6n0
Крыстыян Трэш
0
142586
2623241
2248516
2025-07-05T11:28:00Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623241
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Крыстыян Трэш''' ({{мова-de|Christian Träsch}}; {{Н}} 1 верасьня 1987 году, [[Інгальштат]], [[Нямеччына]]) — былы [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, правы абаронца.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Сваю прафэсійную кар’еру Крыстыян пачаў у «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарце]]» ў матчы супраць «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]». Свой першы гол за клюб Трэш забіў у гульні супраць «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]». 21 студзеня 2009 году гулец падоўжыў свой кантракт з клюбам да лета 2012 году<ref>[https://web.archive.org/web/20110816154829/http://www.vfb.de/archiv/en/aktuell/news/2008/29094.php Three new deals]. vfb.de</ref>.
25 ліпеня 2011 году Трэш афіцыйна стаў гульцом «[[Вольфсбург (футбольны клюб)|Вольфсбургу]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20110927185708/http://www.vfl-wolfsburg.de/50543+M5bec7379698.html Four year deal for Christian Träsch]. vfl-wolfsburg.de.</ref>.
=== Міжнародная ===
19 траўня 2009 году Трэш быў уключаны ў склад [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] для ўдзелу ў туры па [[Азія|Азіі]]. Ён дэбютаваў у матчы супраць [[зборная Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў па футболе|зборнай Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў]] 2 чэрвеня, выйшаўшы на 79 хвіліне замест [[Андрэас Гінкель|Андрэаса Гінкеля]]<ref>[http://www.kicker.de/news/eishockey/startseite/artikel/509585 Gomez ist wieder da - Neuer überzeugt voll und ganz]. kicker.de</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Вольфсбург»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2015
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20100309073732/http://www.christian-traesch.de/ Афіцыйны сайт гульца]
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/traeschchristian/ Профіль] на fussballdaten.de
* [https://web.archive.org/web/20100306235120/http://www.transfermarkt.de/de/spieler/38440/christian-traesch/profil.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Трэш, Крыстыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
c1rwixx4m8xml4ek1kxj4iun1brbmxb
Сыдні Сам
0
142645
2623228
2613894
2025-07-05T08:03:28Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623228
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сыдні Сам''' ({{мова-de|Sidney Sam}}; {{Н}} 31 студзеня 1988 году, [[Кіль]], [[Нямеччына]]) — былы нямецкі футбаліст нігерыйскага паходжаньня, які выступаў на пазыцыі ўінгера ці паўабаронцы. Былы гулец [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Пачаў гуляць як паўабаронца, але часам і нападнікам, у клюбах ніжэйшых дывізіёнаў. У пачатку сэзону 2004—2005 гадоў перайшоў у моладзевую акадэмію клюбу «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбург]]», а ў 2006 годзе быў пераведзены ў другую каманду клюбу. У [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футоле 2007—2008 гадоў|сэзоне 2007—2008 гадоў]] далучыўся да першай каманды.
20 сьнежня 2007 году Сыдні дэбютаваў у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] ў матчы супраць «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарта]]», калі выйшаў на поле замест [[Давід Яралім|Давіда Яраліма]]. У [[Бундэсьліга 2 чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2008—2009 гадоў|сэзоне 2008—2009 гадоў]] далучыўся да клюбу «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрн]]» на правах арэнды, тэрмінам на адзін сэзон на 1 ліпеня 2009 году<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/startseite/510851/artikel_Sam-bleibt-in-der-Pfalz.html Sam bleibt in der Pfalz]. kicker.de.</ref>.
У 2010 годзе Сам зьмяніў клюбную прапіску на «[[Баер Левэркузэн|Баер]]», зь якім падпісаў пяцігадовы кантракт. Сэзон пачаў добрай гульнёй, а 8 лістапада 2010 году, згуляў супраць свайго былога клюбу «Кайзэрсьляўтэрну», дзе Сыдні быў абраны лепшым гульцом матчу.
8 студзеня 2014 году Сам падпісаў 4-гадовы кантракт з клюбам «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]», аднак перайшоў паводле дамовы ў новы клюб у чэрвені 2014 году. Сума транфсэру склала 2,5 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20140108110850/http://www.schalke04.de/de/aktuell/news/140108_sam/page/3063--10-213-.html S04 verpflichtet Nationalspieler Sidney Sam]. Schalke 04</ref>.
=== Міжнародная ===
Сыдні гуляў за моладзевыя і юнацкія зборныя Нямеччыны і меў права выступаў за [[зборная Нігерыі па футболе|зборную Нігерыі]], аднак у 2013 годзе быў выкліканы [[Ёахім Лёў|Ёахімам Лёвам]] у склад [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]], за якую дэбютаваў 29 траўня ў таварыскім матчы супраць [[зборная Эквадору па футболе|зборнай Эквадору]], які прайшоў у [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|ЗША]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bayer04.de/B04-DEU/de/1769.aspx?guid=1769-B427BF87-FDA1-4660-8625-1783C6DEF44A Профіль на афіцыйным сайце ФК «Баер»]
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/sidney-sam/ Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/samsidney/ Профіль] на сайце Fussballdaten.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сам, Сыдні}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
ljmc3cnpc5ozlusuqtnidi2dk6p6hmb
Морыц Ляйтнэр
0
142661
2623201
2613797
2025-07-04T21:30:38Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623201
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Морыц Ляйтнэр''' ({{мова-de|Moritz Leitner}}; {{Н}} 8 сьнежня 1992 году, [[Мюнхэн]], [[Нямеччына]]) — нямецка-аўстрыйскі футбаліст, які выступае на пазыцыі паўабаронцы.
== Кар’ера ==
Ляйтнэр дэбютаваў за клюб «[[Мюнхэн-1860 (футбольны клюб)|Мюнхэн-1860]]» 14 жніўня 2010 году, калі выйшаў на замену ў матчы [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]] супраць каманды «Вэрль».
У студзені 2011 году ён перайшоў у [[дортмунд]]зкую «[[Барусія Дортмунд|Барусію]]», зь якой падпісаў кантракт да 2015 году, але адразу быў аддадзены ў арэнду ў футбольны клюб «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўсбург]]». У наступным сэзоне паказаў сябе яскравым цэнтральным паўабаронцам з добрым дрыблінгам, выдатнай здольнасьцью раздаваць перадачы й хутка пераходзіць у контратаку. Але ў наступным [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2012—2013 гадоў|сэзоне 2012—2013 гадоў]], у якім «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]» дайшла да фіналу [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|Лігі чэмпіёнаў УЭФА]], Ляйтнэр ня змог заваяваць месца ў стартавым складзе, у першую чаргу з-за моцных канкурэнтаў, як то [[Ількай Гюндаган]], [[Нуры Шахін]] і [[Марыё Гёцэ]]. 14 чэрвеня 2013 году стала вядома, што Ляйтнэр падоўжыў кантракт з «[[Барусія Дортмунд|Барусіяй]]» да лета 2017 году й два наступныя сэзоны правядзе на правах арэнды ў «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарце]]», пры гэтым «[[Барусія Дортмунд|Барусія]]» будзе мець магчымасьць вярнуць футбаліста моладзевай зборнай Нямеччыны пасьля завяршэньня першага году арэнды.
== Міжнародная кар’ера ==
Ляйтнэр гуляў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборныя Нямеччыны]] розных узростаў, а таксама за [[Зборная Аўстрыі па футболе|зборную Аўстрыі]] да 17 гадоў.
== Дасягненьні ==
'''«Барусія»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2012
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2012
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bvb.de/?%81%9D%5D%1B%E7%F4%9D%2Al%E6%86%9A Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Дортмунд]
* [http://www.transfermarkt.de/en/moritz-leitner/profil/spieler_82243.html Профіль] на сайце Transfermarkt.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2012-13/borussia-dortmund-17/65949/spieler_leitner-moritz.html Профіль] на сайце Kicker.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ляйтнэр, Морыц}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Аўстрыйскія футбалісты]]
2oxshxpg7p3uk0xsyastlbbwi3k5al2
Олівэр Кірх
0
142673
2623181
2288913
2025-07-04T17:01:52Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623181
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Олівэр Кірх''' ({{мова-de|Oliver Kirch}}; {{Н}} 21 жніўня 1982 году, [[Зост]], [[Паўночны Райн — Вэстфалія]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст, абаронца.
== Кар’ера ==
Пачаў кар’еру ў аматарскіх клюбах, пакуль летам 2003 году не перабраўся ў «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусію]]» зь [[Мёнхэнглядбах]]у, але за 4 гады ў Глядбаху правёў усяго 22 гульні й не забіў ніводнага мяча. Пасьля гэтага ў 2007 годзе ён пераходзіць у «[[Армінія Білефэльд|Армінію]]» зь [[Білефэльд]]у, дзе праводзіць 71 матч і забівае ў іх 7 мячоў. Наступныя два сэзоны ён гуляе ў «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрне]]», пасьля чаго пераходзіць у дортмундзкую «[[Барусія Дортмунд|Барусію]]».
Олівэр Кірх аддае перавагу гульні ў паўабароне, але пры гэтым можа згуляць правага ўскрайняга абаронца.
== Дасягненьні ==
'''«Барусія» Дортмунд''':
* Срэбны прызэр [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіяната Нямеччыны]]: 2013
* Фіналіст [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў УЭФА]]: [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2012—2013 гадоў|2013]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.bvb.de/?%81%9D%5D%1B%E7%F4%9D%2An%EE%8D%99 Профіль на афіцыйным сайце «Барусіі» Дортмунд]
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/oliver-kirch Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/kircholiver/ Профіль] на сайце Fussballdaten.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2012-13/borussia-dortmund-17/28359/spieler_oliver-kirch.html Профіль] на сайце Kicker.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кірх, Олівэр}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
q00wz5zqxc09l8xi1qbt62gwp8e3pgy
Андрэас Отль
0
142690
2623210
2355619
2025-07-04T21:58:17Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623210
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Андрэас Отль''' ({{мова-de|Andreas Ottl}}; {{Н}} 1 сакавіка 1985 году, [[Мюнхэн]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст, апошнім клюбам якога быў «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўгсбург]]». Выступае на пазыцыі апорнага паўабаронцы, на сёньня зьяўляецца вольным агентам. Отль вельмі ўнівэрсальны гулец, ён можа згуляць на розных пазыцыях у сярэдзіне поля, таксама можа згуляць на пазыцыі [[абаронца (футбол)|абаронцы]].
== Кар’ера ==
Отль пачаў займацца футболам у мюнхэнскім клюбе «Норд Лерхэнаў». З 1996 году ён гуляў за розныя каманды мюнхэнскай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]». У 2002 годзе трэнэр рэзэрвістаў «Баварыі» адправіў Андрэаса гуляць у [[Рэгіяналліга|Рэгіяналлігу]], дзе стаў адным з ключавых гульцоў каманды й атрымаў шанец згуляць за першую каманду. Андрэас падпісаў прафэсійны кантракт з «Баварыяй» 1 ліпеня 2005 году.
2 студзеня 2010 году Отль перайшоў на правах арэнды ў клюб «[[Нюрнбэрг (футбольны клюб)|Нюрнбэрг]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20100104110321/http://www.championat.ru/football/news-384785.html Оттль перешёл на правах аренды из «Баварии» в «Нюрнберг»]. championat.ru</ref>. Разам зь ім у арэнду адправіўся [[Брэна Боржэс]]. 17 студзеня дэбютаваў у складзе клюбу ў матчы супраць «[[Шальке 04 Гэльзэнкірхэн|Шальке 04]]».
21 траўня 2011 году падпісаў трохкантракт зь нямецкім клюбам «[[Гэрта Бэрлін|Гэрта]]», стаўшы вольным агентам<ref>[http://www.sports.ru/football/98799864.html «Герта» подписала контракт с полузащитником «Баварии» Оттлем]. sports.ru</ref>. 9 ліпеня 2012 году Отль падпісаў двухгадовы кантракт з клюбам «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўгсбург]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20161104075757/http://www.fcaugsburg.de/cms/website.php?sid=a9a9c9212becb291cff102cc4ff85814&id=%2Findex%2Faktuell%2Fnews%2Fdata13975.htm Andreas Ottl unterschreibt beim FCA]. FC Augsburg</ref><ref>[http://www.championat.com/football/news-1241681-ottl-podpisal-kontrakt-s-augsburgom.html?rucom=1&utm_source=twitterfeed&utm_medium=twitter Оттль подписал контракт с «Аугсбургом»]. championat.com</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»'''
* [[чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]] (2): 2006, 2008
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубку Нямеччыны]] (2): 2006, 2008
* Уладальнік [[Кубак нямецкай лігі па футболе|Кубку нямецкай лігі]]: 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубку Нямеччыны]]: 2010
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20171006024725/http://www.andreasottl.de/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20160722101109/http://www.fcaugsburg.de/cms/website.php?id=%2Findex%2Fsaison1213%2Fteam.htm&pid=61 Профіль на афіцыйным сайце «Аўгсбургу»]
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/ottlandreas/ Профіль] на сайце fussballdaten
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Отль, Андрэас}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
61vnxo6ksoycp6z6j2g9c5ph9cg9h03
Марыян Сар
0
142839
2623230
2585338
2025-07-05T08:20:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623230
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марыян Сар''' ({{мова-de|Marian Sarr}}; {{Н}} 1 студзеня 1995 году, [[Эсэн]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст [[сэнэгал]]ьскага паходжаньня, які выступае за клюб «[[Вайхэ Фленсбург|Вайхэ]]» на пазыцыі цэнтральнага абаронцы.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Праявіў сябе ў камандзе «Баеру» (да 18 гадоў), пасьля чаго быў вызваны ў другую каманду «[[Баер Левэркузэн II|Баеру]]» й згуляў за яе 10 матчаў у [[Рэгіянальная ліга|Рэгіянальнай лізе]] Нямеччыны. Выдатная гульня за «Баер» і за [[Зборная Нямеччыны па футболе (да 17 гадоў)|зборную Нямеччыны (да 17 гадоў)]] прыцягнула ўвагу з боку шматлікіх клюбаў і, нягледзячы на нежаданьне «львоў» адпускаць таленавітага абаронцу, 31 сьнежня 2012 году Марыян Сар пераходзіць у клюб «[[Барусія Дортмунд]]»<ref>[http://www.goal.com/de/news/968/transfernews/2012/12/27/3630730/bayer-talent-marian-sarr-zu-borussia-dortmund-holzhäuser Der deutsche Meister hat sich die Dienste des Abwehrtalents Marian Sarr gesichert. Der 17-Jährige wechselt zu Borussia Dortmund. Dies verärgert seinen Klub Bayer Leverkusen.]. www.goal.com</ref>.
Марыян Сар — надзейны й цягавіты абаронца, які выдатна ўпісваецца ў гульню й цудоўна гуляе ў паветры.<ref>[http://www.spox.com/de/sport/fussball/bundesliga/1212/Artikel/hendrik-bonmann-marian-sarr-borussia-dortmund-talent-neuzugang-rot-weiss-essen-bayer-leverkusen-transfer.html Neue BVB-Talente: Alles Gute kommt aus Essen]. www.spox.com</ref>. Марыян лічыцца адным з самых пэрспэктыўных абаронцаў «Барусіі».
Летам 2013 году быў вызваны ў галоўную каманду, за якую 8 ліпеня 2013 году дэбютаваў у таварыскім матчы з клюбам «[[Магдэбург (футбольны клюб)|Магдэбург]]».
=== Міжнарожная ===
Марыян гуляў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборныя Нямеччыны]] розных узростаў. Асабліва пасьпяхова прадстаўляў [[Зборная Нямеччыны па футболе (да 17 гадоў)|зборную Нямеччыны (да 17 гадоў)]]. На дадзены момант прадстаўляе юнацкую [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20130613011038/http://www.dfb.de/index.php?id=500113&no_cache=1&action=showPlayer&player=sarr_marian&lang=D&cHash=cca7d2cb1713327a89e7102d91f265da Профіль на афіцыйным сайце Фэдэрацыі футболу Нямеччыны]
* [http://www.kicker.de/news/fussball/3liga/vereine/3-liga/2012-13/borussia-dortmund-ii-1291/63954/spieler_sarr-marian.html Профіль] на сайце Kicker.de
* [http://www.footballzz.com/jogador.php?id=251871 Профіль] на сайце footballzz.com
* [http://www.transfermarkt.de/de/marian-sarr/profil/spieler_148208.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сар, Марыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Немцы афрыканскага паходжаньня]]
t5hrxf267uo1fbkse5lqphs758omxfn
Лясэ Зобіх
0
142904
2623170
2447778
2025-07-04T15:15:57Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623170
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Лясэ Зобіх''' ({{мова-de|Lasse Sobiech}}; {{Н}} 18 студзеня 1991 году, [[Швэртэ]], [[Нямеччына]]) — колішні нямецкі футбаліст, абаронца.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Выхаванец дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]», з 2009 году па 2011 год гуляў у другой камандзе клюбу, пасьля чаго два сэзоны адгуляў у арэндзе, у «[[Санкт-Паўлі Гамбург|Санкт-Паўлі]]» й «[[Гройтэр Фюрт|Гройтэр Фюрце]]». Улетку 2013 году вярнуўся ў «Барусію», але хадзілі чуткі што наступны сэзон Лясэ правядзе ў «[[Гановэр-96 (футбольны клюб)|Гановэры-96]]» ці «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўсбурзе]]»<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/587117/artikel_auch-hannover-hat-interesse-an-sobiech.html Auch Hannover hat Interesse an Sobiech]. www.kicker.de</ref>. Аднак у выніку Зобіх падпісаў трохгадовае пагадненьне з клюбам «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбург]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20130715052923/http://www.hsv.de/teams/meldungen/bundesliga/2013/juli/sobiech-wechsel-perfekt-ich-wollte-unbedingt-hierher/ Sobiech-Wechsel perfekt — Ich wollte unbedingt hierher]. Hamburger SV</ref>.
=== Міжнарожная ===
Зобіх гуляў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборныя Нямеччыны]] розных узростаў. З моладзевай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] ўдзельнічаў у [[Моладзевы чэмпіянат Эўропы па футболе 2013 году|моладзевым чэмпіянаце Эўропы 2013 году]], дзе правёў толькі адну сустрэчу супраць зборнай Расеі, якую немцы перамаглі зь лікам 2:1.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.dfb.de/index.php?id=500109&no_cache=1&action=showPlayer&player=sobiech_lasse&lang=D Профіль на афіцыйным сайце Фэдэрацыі футболу Нямеччыны]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2013-14/borussia-dortmund-17/56642/spieler_sobiech-lasse.html Профіль] на сайце Kicker.de
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/lasse-sobiech Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/sobiechlasse/ Профіль] на сайце fussballdaten.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Зобіх, Лясэ}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
5z7zanfvnv9zk9uqilprhsdbov3ymv4
Сэбастыян Родэ
0
143037
2623221
2613801
2025-07-05T06:45:17Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623221
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сэбастыян Родэ''' ({{мова-de|Sebastian Rode}}; {{Н}} 11 кастрычніка 1990 году, [[Зээгайм-Югенгайм]], [[Нямеччына]]) — колішні нямецкі футбаліст, які выступаў на пазыцыі цэнтральнага паўабаронцы.
== Кар’ера ==
Родэ наведваў футбольныя школы «СКВ Гэйляйн», «Альсбаха», «Вікторыі Грызгайм», «[[Дармштат-98 (футбольны клюб)|Дармштат-98]]» пакуль у 2005 году не паступіў у футбольную акадэмію «[[Кікерс Офэнбах]]». У сэзоне 2008—2009 гадоў ён пачаў праводзіць трэніроўкі з асноўным складам. 7 сакавіка 2009 году ў паядынку супраць «[[Айнтрахт Браўншвайг|Айнтрахту]]» з [[Браўншвайг]]у, Сэбастыян дэбютаваў за «Кікерс», выйшаўшы на замену ў канцы матчу<ref>[http://int.soccerway.com/matches/2009/03/07/germany/3-liga/kickers-offenbach-fc/braunschweiger-tsv-eintracht-von-1895-ev/647769/ КИКЕРС ОФФЕНБАХ VS. АЙНТРАХТ БРАУНШВЕЙГ 2-0]. soccerway.com</ref>. У сэзоне 2009—2010 гадоў у матчы супраць клюбу «[[Ян Рэгенсбург]]», Родэ забіў свой першы гол, які дапамог ягонай камандзе дамагчыся нічыі<ref>[http://int.soccerway.com/matches/2009/09/11/germany/3-liga/ssv-jahn-2000-regensburg/kickers-offenbach-fc/799522/ ЯН РЕГЕНСБУРГ VS. КИКЕРС ОФФЕНБАХ 1-1]. soccerway.com</ref>.
=== «Айнтрахт» Франкфурт ===
1 ліпеня 2010 году падпісаў кантракт да 2014 году з клюбам [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]], франкфурцкім «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахтам]]». 21 студзеня 2011 году Родэ дэбютаваў за «Айнтрахт», у паядынку супраць «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбургу]]». 24 красавіка 2011 году Сэбастын забівае свой першы гол за новы клюб у браму «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» й дапамагае сваёй камандзе дамагчыся сэнсацыйнай нічыі зь лікам 1:1. Сэзон 2011—2012 гадоў «Айнтрахт» праводзіць у [[Другая Бундэсьліга|Другой Бундэсьлізе]]. Родэ праводзіць гэты сэзон вельмі ўпэўнена, забіваючы 2 галы ў 33 матчах. Ягоныя намаганьні дапамагаюць Айнтрахту вярнуцца ў эліту, а сам Сэбастыян становіцца адным зь лідараў каманды. У міжсэзоньні Родэ жадаюць набыць некалькі знакамітых нямецкіх клюбаў, але паўабаронца застаецца пэўным «Айнтрахту».
==== Сэзон 2012—2013 гадоў ====
У [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2012—2013 гадоў|сэзоне 2012—2013 гадоў]] Родэ быў адным з найлепшых гульцоў калектыва, які зьдзівіў Бундэсьлігу, заняўшы 6 месца й выйшаўшы ў [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігу Эўропы]]. Разам з капітанам каманды [[Пірмін Швэглер|Пірмінам Швэглерам]] Родэ складаў зьвязак, які актыўна ўзаемадзейнічаў з атакавалай тройкай, у той жа час, дапамагаючы ня вельмі надзейнай лініі абароны. Сэбастыян быў ключавым гульцом каманды й прапусьціў у гэтым сэзоне ўсяго адзін матч чэмпіянату. Родэ аддаў 1766 перадачаў за сэзон, што зьяўляецца найлепшым паказчыкам у камандзе, што пры дакладнасьці 85,5% дэманструе, наколькі сыстэмаўтваральным гульцом зьяўляецца Родэ для «арлоў».
Паводле вынікаў першага кола гулец «Айнтрахту» меў найвышэйшы бал ад газэты «[[Kicker]]» сярод усіх цэнтральных паўабаронцаў чэмпіянату. Яшчэ ўвосень чуткі адпраўлялі яго то ў «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]»<ref>[http://www.sports.ru/football/148535200.html Полузащитник «Айнтрахта» Роде перейдет в «Баварию»]. www.sports.ru</ref>, то ў «[[Барусія Дортмунд|Барусію Дортмунд]]», а ўзімку стала вядома пра цікавасьць да яго з боку ангельскага «[[Арсэнал Лёндан|Арсэналу]]»<ref>[http://www.sports.ru/football/147101704.html «Арсенал» интересуется полузащитником «Айнтрахта» Роде]. www.sports.ru</ref>. Кантракт Сэбастыяна сканчваецца ўлетку 2014 году, і клюб не аднойчы прапанаваў футбалісту яго падоўжыць, аднак той адмовіўся. У той жа час Родэ мае намер дагуляць свой дзейсны кантракт да канца. Прадстаўнікі «Айнтрахту» таксама заявілі, што не зьбіраюцца прадаваць гульца ўлетку<ref>[http://www.sports.ru/football/148917197.html Президент «Айнтрахта»: «До 2014 года Роде точно не перейдет в «Баварию»]. www.sports.ru</ref>.
Родэ чэпкі й дынамічны. Ён зьяўляецца тым тыпам паўабаронцы, які аднолькава добра працуе як на напад, гэтак і на абарону<ref>[http://football.ua/germany/news/205117.html Итоги Бундеслиги. Топ-5 открытий]. football.ua</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
22 траўня 2008 году Сэбастыян дэбютаваў у юнацкай зборнай Нямеччыны (да 18 гадоў) у паядынку супраць аднагодкаў з Турэччыны. 11 лютага 2009 году ў матчы супраць юнацкай зборнай Грэцыі, Родэ дэбютуе за [[Зборная Нямеччыны па футболе (да 19 гадоў)|нацыянальную каманду да 19 гадоў]]. 21 траўня таго ж году ў паядынку супраць юнакоў з Латвіі, Сэбастыян забіў свой першы гол і дапамог камандзе атрымаць буйную перамогу зь лікам 0:5. У матчы супраць Паўднёвай Карэі 5 верасьня 2009 году, Родэ праводзіць першы матч за моладзёвую зборную да 20 гадоў. За [[Зборная Нямеччыны па футболе (да 21 году)|моладзёвую зборную Нямеччыны]] дэбютаваў 1 верасьня 2011 году матчам з Сан-Марына й 6 верасьня 2011 году матчам з [[Моладзевая зборная Беларусі па футболе|моладзёвай зборнай Беларусі]]. З моладзёвай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] ўдзельнічаў у [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2013 году (да 21 гадоў)|моладзёвым Эўра-2013 (да 21 году)]], дзе правёў усе тры сустрэчы, у тым ліку супраць зборнай Расеі, якую немцы перамаглі зь лікам 2:1. У хуткім часе можа дэбютаваць за [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]].
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2015, 2016
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2016
'''«Барусія»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2017
'''«Айнтрахт»''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2022
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://sebastian-rode.de/ Афіцыйны сайт Сэбастыяна Родэ]
* [https://web.archive.org/web/20130723172702/http://www.eintracht.de/aktuell/mannschaft/rode/ Профіль на афіцыйным сайце «Айнтрахта»]
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/sebastian-rode Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/rodesebastian/ Профіль] на сайце Fussballdaten.de
* [http://www.transfermarkt.de/de/sebastian-rode/profil/spieler_44466.html Профіль] на сайце Transfermarkt.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/3liga/vereine/3-liga/2009-10/kickers-offenbach-120/48418/spieler_sebastian-rode.html Профіль] на сайце Kicker.de
* [https://web.archive.org/web/20140721062728/http://www.dfb.de/index.php?id=500109&no_cache=1&action=showPlayer&player=rode_sebastian&lang=D Профіль на афіцыйным сайце Фэдэрацыі футбола Нямеччыны]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Родэ, Сэбастыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
7atb6l7xydop4cipkbi6il9bc4hvxnc
Макс Маер
0
143212
2623203
2585622
2025-07-04T21:36:52Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623203
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Максімілян Маер''' ({{мова-de|Maximilian Meyer}}; {{Н}} 18 верасьня 1995 году, [[Обэргаўзэн]], [[Нямеччына]]) — нямецкі футбаліст, паўабаронца кіпрскага клюбу [[АПОЭЛ Нікасія|АПОЭЛ]]. Часам прыцягваецца да выступаў за [[зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
Маер пачынаў кар’еру ў моладзевай акадэміі [[обэргаўзэн]]скага «[[Рот-Вайс Обэргаўзэн|Рот-Вайсу]]», адкуль у 2004 годзе перайшоў у «[[Дуйсбург (футбольны клюб)|Дуйсбург]]». У 2009 годзе ён стаў гульцом «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]». У сэзоне 2011—2012 гадоў разам зь юнацкай камандай «Шальке» да 19 гадоў ён стаў чэмпіёнам заходняй Бундэсьлігі, а пазьней і Бундэсьлігі, абгуляўшы ў фінале «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]» зь лікам 2:1. У сэзоне 2012—2013 гадоў ён згуляў за гэту каманду ў 15 матчах, забіўшы 11 галоў і аддаўшы 11 галявых перадач, і зноў стаў чэмпіёнам заходняй Бундэсьлігі.
У сьнежні 2012 году Маер падпісаў першы прафэсійны кантракт з «Шальке-04» да 2015 году<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/startseite/579183/artikel_schalke-verlaengert-mit-juwel-meyer.html Schalke verlangert mit Juwel Meyer — kicker]</ref>. 16 лютага 2013 году ён дэбютаваў за «''кобальтавых''» у Бундэсьлізе, замяніўшы [[Рафаэл Каэтана дэ Араўжа|Рафаэла]] на 72-й хвіліне матчу супраць «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнца]]» (2:2) і адзначыўшыся галявой перадачай<ref>[https://web.archive.org/web/20160304110606/http://www.schalke04.de/ru/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/130216_spielbericht-mainz/page/160--71-71-.html Дубль Бастаса прыносіць нічыю ў Майнцы — FC Schalke 04]</ref>. 12 сакавіка 2013 году адбыўся дэбют Маера ў [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе чэмпіёнаў УЭФА]] у зваротным матчы 1/8 фіналу супраць [[Турэччына|турэцкага]] «[[Галатасарай Стамбул|Галатасараю]]» (2:3). Усяго ў сваім дэбютным сэзоне ў Бундэсьлізе правёў 5 матчаў. Пасьля сэзону 2012—2013 гадоў узяў сёмы нумар, што пацьвярджае высокі давер у клюбе да адоранага й таленавітага паўабаронцы.
7 траўня 2013 году Маер падоўжыў кантракт з «Шальке» да 2017 году<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/585852/artikel_farfan-und-uchida-startklar---meyer-verlaengert.html Farfan und Uchida startklar - Meyer verlangert — kicker]</ref><ref>[https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10151462544194037&set=a.10150644548714037.399574.8584479036&type=1&theater Meyer verlangert bis 2017 — FC Schalke 04 auf Facebook]</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
Макс Маер гуляў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборныя Нямеччыны]] розных узростаў. 11 лістапада 2009 году Маер дэбютаваў у складзе юнацкай зборнай Нямеччыны да 15 гадоў, выйдучы на замену на 47-й хвіліне й забіўшы адзін гол<ref>[http://www.transfermarkt.de/de/deutschland-u15_estland-u15/index/spielbericht_1018422.html Spielbericht der deutschen U-15 gegen Estland — transfermarkt.de]</ref>.
У 2012 году ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе (да 17)|юнацкай зборнай Нямеччыны да 17 гадоў]] Маер паехаў на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 (да 17 гадоў)|чэмпіянат Эўропы]] ў [[Славенія|Славенію]], дзе стаў срэбным прызэрам, найлепшым бамбардзірам і найлепшым гульцом спаборніцтваў<ref>[https://web.archive.org/web/20130602105910/http://ru.uefa.com/under17/history/season=2012/goldenplayer/index.html 2012: Макс Майер — UEFA.com]</ref>.
13 траўня 2014 году Маер дэбютаваў за [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] ў матчы супраць [[Зборная Польшчы па футболе|зборнай Польшчы]]<ref>[https://web.archive.org/web/20140704020710/http://www.goal.com/en-india/news/572/internationals/2014/05/14/4816653/it-was-fun-low-praises-germany-youngsters-after-poland-draw?ICID=PP_86776 It was fun - Low praises Germany youngsters after Poland draw]. Goal</ref>.
== Дасягненьні ==
=== Камандныя ===
* Віцэ-чэмпіён [[Чэмпіянат Эўропы па футболе (да 17 гадоў)|юнацкага чэмпіянату Эўропы]]: 2012
* Чэмпіён Бундэсьлігі (да 19 гадоў): 2012
* Срэбны прызэр летніх Алімпійскіх гульняў: [[Летнія Алімпійскія гульні 2016 году|2016]]
=== Індывідуальныя ===
* Срэбны мэдаль Фрыца Вальтэра U-17: 2012<ref>[https://web.archive.org/web/20130701012209/http://www.bundesliga.de/de/liga/news/2011/0000217980.php Fritz-Walter-Medaille fur Goretzka, Ginter, Rudiger und Lotzen — Bundesliga.de]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20171011165830/http://www.schalke04.de/de/profis/team/kader/mittelfeld/max-meyer/page/753-1179-753--.html?h=spieler%2F16535 Профіль на афіцыйным сайце «Шальке-04»]
* [http://www.weltfussball.de/spieler_profil/max-meyer Профіль] на сайце Weltfussball.de
* [http://www.transfermarkt.de/de/max-meyer/profil/spieler_146164.html Профіль] на сайце Transfermarkt.de
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2013-14/fc-schalke-04-2/60323/spieler_meyer-max.html Профіль] на сайце Kicker.de
* [http://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=250041776/profile/index.html Профіль] на сайце www.uefa.com
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Маер, Макс}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2016 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2016 году]]
fdkn24c33fehgdoxxw9oufbmy0mtw2q
Крыстаф Крамэр
0
157031
2623196
2599066
2025-07-04T21:00:12Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623196
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Крыстаф Крамэр''' ({{мова-de|Christoph Kramer}}; {{Н}} 19 лютага 1991 году, [[Золінген]], [[Нямеччына]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, паўабаронца. Мае на сваім рахунку выступы ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]], зь якой станавіўся чэмпіёнам сьвету.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Крыстаф Крамэр пачаў сваю кар’еру ў сыстэме «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]», куды трапіў у дзевяцігадовым узросьце<ref name="Kramer">{{спасылка|url=http://www.espnfc.com/blog/_/name/germany/id/52/kramer-rising-to-the-top?cc=5901 |загаловак=Kramer rising to the top |publisher=ESPNFC |date=31 May 2014 |accessdate=31 May 2014 }}</ref>. У 2010 годзе ён быў пераведзены ў другую каманду «[[Баер Левэркузэн II|Баеру]]»<ref name="Kramer" />. Праз сэзон Крыстафа вярнулі ў першую каманду і адразу ж адправілі ў арэнду ў клюб «[[Бохум (футбольны клюб)|Бохум]]». У складзе клюбу другой бундэсьлігі Крыстаф за два сэзоны правёў шэсьцьдзесят адзін матч і забіў чатыры галы. Пасьля вяртаньня з «[[Бохум (футбольны клюб)|Бохуму]]» ён быў ізноў адпраўлены ў арэнду, гэты разам у мёнхэнглядбаскую «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусію]]»<ref>{{спасылка|url=http://tbrfootball.com/borussia-monchengladbach-how-will-the-foals-fare-in-20132014/ |загаловак=Borussia Monchengladbach: How will the Foals fare in 2013/2014? |publisher=The Boot Room |date=22 July 2013 |accessdate=31 May 2014 }}</ref>. Ягоны дэбют у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] адбыўся 9 жніўня 2013 году ў матчы супраць [[мюнхэн]]скай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]»<ref>{{спасылка|url=http://www.espnfc.com/en/report/369896/report.html?soccernet=true&cc=null |загаловак=Bright start for Guardiola |publisher=ESPNFC |date=9 August 2013 |accessdate=31 May 2014 }}</ref>. А свой першы гол у найвышэйшай лізе Крыстаф забіў у сустрэчы з «[[Гановэр-96 (футбольны клюб)|Гановэрам]]» 17 жніўня<ref>{{спасылка|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000265298.php |загаловак=GLADBACH CRUISE PAST HANNOVER |publisher=Bundesliga |date=17 August 2013 |accessdate=31 May 2014 }}</ref>. Пасьля гэтага сэзону атрымаў запрашэньне ў нацыянальную зборную Нямеччыны.
=== Міжнародная ===
Ягоны дэбют за [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальную зборную Нямеччыны]] адбыўся 13 траўня 2014 году ў матчы супраць [[Зборная Польшчы па футболе|Польшчы]]<ref>[http://www.national-football-teams.com/player/55294/Christoph_Kramer.html Match report]</ref>. Гулец трапіў у склад зборнай на [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|чэмпіянат сьвету 2014]]<ref>{{спасылка|url=http://www.fifa.com/worldcup/news/y=2014/m=6/news=low-finalises-germany-squad-2353140.html|загаловак=Low finalises Germany squad| date=02 June 2014 | accessdate=02 June 2014}}</ref><ref>{{спасылка|загаловак=Das Team|accessdate=2 Janue 2014|publisher=DFB|url=http://www.dfb.de/index.php?id=513279&no_cache=1}}</ref>.
== Дасягненьні ==
'''Нямеччына''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2014
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/kramerchristoph/ Профіль] на fussballdaten.de
* [http://www.transfermarkt.de/christoph-kramer/profil/spieler/82097 Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{Нямеччына на ЧС-2014}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Крамэр, Крыстаф}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Чэмпіёны сьвету па футболе]]
idn7exuueb7jzbm90sqcq2fb7ybk8fv
Юрген Клёп
0
157039
2623184
2599084
2025-07-04T17:08:43Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623184
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Юрген Норбэрт Клёп''' ({{мова-de|Jürgen Norbert Klopp}}; {{Н}} 16 чэрвеня 1967 году, [[Штутгарт]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] [[футбол]]ьны [[трэнэр]], былы футбаліст клюбу «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнц 05]]». Працаваў з гэтай камандай у якасьці галоўнага трэнэра. 30 чэрвеня 2008 году пакінуў «Майнц». У 2008 годзе ўзначаліў «[[Барусія Дортмунд|Барусію Дортмунд]]», зь якой выйграў усе трафэі Нямеччыны. Ад 2015 па 2024 гады быў галоўным трэнэрам «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпулу]]». Цяпер працуе ў структуры [[Red Bull GmbH]], адказваючы за футбольны кірунак кампаніі.
Лічыцца адным з найлепшых трэнэраў у [[Эўропа|Эўропе]]. Здолеў заваяваць усе нямецкія трафэі і дайшоў з «Барусіяй» да фіналу Лігі чэмпіёнаў, дзе ў зацятай барацьбе «Барусія» прайграла «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» зь лікам 2:1.
== Дасягненьні ==
'''Барусія Дортмунд''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2010—2011
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2011—2012
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2011—2012
* Найлепшы трэнэр [[Футбольны трэнэр году ў Нямеччыне|Нямеччыны]]: 2011
* Найлепшы трэнэр [[Футбольны трэнэр году ў Нямеччыне|Нямеччыны]]: 2012
* Срэбны прызэр [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|чэмпіянату Нямеччыны]]: 2012—2013, 2013—2014
* Фіналіст [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў УЭФА]]: 2012—2013
* Фіналіст [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2013—2014
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: [[Супэркубак Нямеччыны па футболе 2013 году|2013]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Клёп, Юрген}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Нямецкія футбольныя трэнэры]]
[[Катэгорыя:Трэнэры ФК «Лівэрпул»]]
hafuttkc98od77m8nyn91ksjtwoh3po
Навакухнаўшчына
0
173315
2623213
2414207
2025-07-04T23:48:17Z
Дамінік
64057
/* Гісторыя */
2623213
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Навакухнаўшчына
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Навакухнаўшчыны
|Лацінка = Navakuchnaŭščyna
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі = 1803 год
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва = Кухенка, Кухнаўшчына
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 42
|Шырата сэкундаў = 24
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 49
|Даўгата сэкундаў = 5
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Наваку́хнаўшчына'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}} С. 314</ref> — былая вёска ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Геаграфія ==
Вёска месьцілася за 32 км на паўднёвы захад ад раённага цэнтру і чыгуначнай станцыі Хвойнікі (на ветцы Васілевічы — Гомель ад лініі Каленкавічы — Гомель), за 135 км ад Гомля; сёньня — на тэрыторыі Палескага радыяцыйна-экалягічнага запаведніка, на поўначы — меліярацыйныя каналы, злучаныя з ракой Прыпяць (прыток р. Дняпро).
== Гісторыя ==
[[Файл:Хутары Кухнаўшчына на карце 1924-26 гадоў.png|значак|зьлева|Хутары Кухнаўшчына на мапе 1926 г.]][[Файл:Кухнаўшчына на нямецкай карце 1941 г.jpg|значак|зьлева|Кухнаўшчына на нямецкай мапе 1941 г.]][[Файл:Нежылая Навакухнаўшчына на карце 2001 г.jpg|значак|зьлева|Нежылая Навакухнаўшчына на мапе 2001 г.]]Упершыню ўрочышча Кухенка (Kuchenka) згаданае ў разьмежаваньні добраў [[Барбароў]] тытулярнага саветніка Андрэя фон Гольста{{заўвага|Тут выкарыстана копія гранічнага дакумэнту, перааформленая ў Мазыры 13 сьнежня 1809 г., імаверна, для А. фон Гольста, бо разьмежаваньне праводзілася, калі маёнткам валодаў Я. Сівэрс; засьведчана подпісам менскага віцэ-губэрнатара С. Бэнэволенскага.}}, [[Хвойнікі]] абозных літоўскіх Караля і Людвікі Прозараў, [[Тульгавічы]] харунжага мазырскага Феліцыяна Стоцкага, складзеным 30 чэрвеня 1803 году, а 13 сакавіка 1806 году зьмешчаным у кнігах Рэчыцкага земскага суда. Менавіта ў тым урочышчы быў насыпаны 33-ці капец, пры якім сутыкаліся межы што да ўгодзьдзяў прылегласьці Barborowszczyzny [[Кажушкі (Хвойніцкі раён)|Кажушак]], хвойніцкіх [[Навасёлкі (Хвойніцкі раён)|Навасёлак]] і фальварку [[Бабчын]] hrabstwa Brahińskiego<ref>Аrchiwum Główny Akt Dawnych. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich. Sygn. 12. S. 24</ref> паноў Ракіцкіх.
На 1909 год у ўрочышчы Кухнаўшчына (Кухновщизна) Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету Менскай губэрні ў адным двары было 10 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 101</ref>.
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў Кухнаўшчыне налічвалася 38 двароў, 110 жыхароў. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі аднаго чалавека<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 37, 501</ref>. 12 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 249</ref>.
Пасьля вайны, з волі чыноўнікаў, вёску пачалі афіцыйна называць і пазначаць на мапах Навакухнаўшчынай{{заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» нават у пераліку адселеных у сувязі з аварыяй на ЧАЭС вёсак названая Кухнаўшчына<ref>Памяць. — С. 19</ref>.}}. Паводле перапісу 1959 году ў Навакухнаўшчыне — 135 жыхароў. У складзе калгасу імя XXII зьезду КПСС з цэнтрам у вёсцы Кажушкі<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 451</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска Навакухнаўшчына належала да Кажушкаўскага сельсавету, пасьля — у складзе Тульгавіцкага сельсавету<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
bd4arql4d3vpbemsmrdyjagrch1jb3j
А
0
188294
2623194
2622515
2025-07-04T20:54:37Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622515|2622515]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623194
wikitext
text/x-wiki
{{Падобныя сымбалі|Сымбалі=[[A (літара)|A · a]] · [[Альфа|Α · α]] · [[Ɑ|Ɑ · ɑ]] · [[A ᴀ|A · ᴀ]]}}
{{Друкарскі знак
| Назва = Літара кірыліцы А
| Выява = Cyrillic letter A (v2).svg
| Вялікая = А
| Маленькая = а
| Назва ў Юнікодзе = cyrillic capital letter a<br>cyrillic small letter a
|Гук = [{{МФА|a}}]{{*}}[{{МФА|ɑ}}]{{*}}[{{МФА|ə}}]
| У лацінцы = [[A (літара)|A · a]]
}}
'''А''', '''а''' ({{Курсіў|А а}}) — першая літара ўсіх [[альфабэт]]аў на [[Кірыліца|кірылічнай]] аснове. У [[Стараславянская мова|стараславянскім]] альфабэце носіць назву «азъ», якая адпавядае сучаснаму беларускаму займеньніку «я».
Літара ўзыходзіць да {{мова-grc|Α α|скарочана}} [[Альфа|(альфа)]], а тая ў сваю чаргу — да {{мова-he|א|скарочана}} «Алэф». Прыстаўка «а» (перад галоснымі — «ан») у запазычаных словах пазначае адсутнасьць прыкметы, выяўленага асноўнай часткай слова. Адпавядае беларускаму «без» і «не». Напрыклад: «А-морфны» — бясформенны, «а-сімэтрычны» — несімэтрычны.
== Характарыстыка ==
{{Характарыстыка літары
| Літара = А
| Маленькая = а
| Назва = а
| Пазыцыя = першая літара ўсіх альфабэтаў на кірылічнай аснове
| Гук = галосны<ref>{{Кніга
|аўтар = Б. Тарашкевіч.
|частка =
|загаловак = Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданьне = Выданне пятае, пераробленае і пашыранае
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Народная асвета»
|год = 1991 [факсімільн.]
|том =
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn =
|наклад =
}}</ref>
| МФА = {{МФА2|a}}<ref>{{Спасылка | спасылка = https://baltoslav.eu/ipa/index.php?mova=by&j=by&t=%D0%90 | загаловак = Канвэртар МФА. // А | выдавец = Baltoslav.eu | дата доступу = 10 лістапада 2023}}</ref>{{Заўвага|У беларускай мове}}
| Прыклад = Бел'''а'''русь
| Лацінка = {{Лац|A|A{{Рыска}}a}}
| Арабіца = اَ
}}
== Гісторыя ==
Узыходзіць да грэцкай Α α «альфа», а тая — да фінікійскай [[Файл:Phoenician aleph.svg|15px]] «алеф», якой пазначаўся гартанны зычны [?]; найбольш распаўсюджаная вэрсія ўзводзіць напісаньне алефа да выявы галавы быка. Па-стараславянску й [[Царкоўнаславянская мова|па-царкоўнаславянску]] літара называецца «азъ», што перакладаецца на беларускую займеньнікам «я». У кірыліцы выглядае як [[Файл:Early-Cyrillic-letter-Azu.svg|30px]], у [[глаголіца|глаголіцы]] — як [[Файл:Glagoljica Az.svg|13px]] (часта выбар такога напісаньня для першай літары альфабэту тлумачаць сувязьзю з крыжам як [[Хрысьціянства|хрысьціянскім]] знакам)<ref>[http://io89.pl.tl/%26%231040%3B--k1-%26%231040%3B%26%231079%3B%26%231098%3B-k2-.htm А (Азъ)]</ref>.
== Лічбавае значэньне ==
У стараславянскай і царкоўнаславянскай мовах А мае значэньне лічбы — 1.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Вытворныя літары}}
[[Катэгорыя:Беларускі альфабэт]]
[[Катэгорыя:Кірылічныя літары]]
elp3eu3iszfrvodmpohbiqp9f0qz83y
Б
0
188295
2623193
2622516
2025-07-04T20:54:31Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622516|2622516]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623193
wikitext
text/x-wiki
{{Падобныя сымбалі|Сымбалі=[[Ҕ|Ҕ · ҕ]] · [[ゟ]] · [[Ნ|Ნ · ნ]] · [[Ϭ|Ϭ · ϭ]] · [[6 (лік)|6]]}}
{{Друкарскі знак
| Назва = Літара кірыліцы Б
| Выява = Cyrillic letter Be (v2).svg
| Вялікая = Б
| Маленькая = б
| Назва ў Юнікодзе = cyrillic capital letter be<br>cyrillic small letter be
| Гук = [{{МФА|b}}]{{*}}[{{МФА|p}}]{{*}}[{{МФА|β}}]
| У лацінцы = [[B (літара)|B · b]]
}}
'''Б''', '''б''' ('''бэ'''; {{Курсіў|Б б}}) — другая [[літара]] ўсіх [[альфабэт]]аў на [[Кірыліца|кірылічнай]] аснове<ref>[http://io89.pl.tl/%26%231041%3B--k1-%26%231041%3B%26%231091%3B%26%231082%3B%26%231110%3B-k2-.htm Б (Букі)]</ref>.
== Характарыстыка ==
{{Характарыстыка літары
| Літара = Б
| Маленькая = б
| Назва = бэ
| Пазыцыя = 2 (у беларускім альфабэце)
| Гук = зычны<ref>{{Кніга | аўтар = Б. Тарашкевіч. | загаловак = Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929 | выданьне = Выданне пятае, пераробленае і пашыранае | месца = Мн. |выдавецтва = «Народная асвета» |год = 1991 [факсімільн.]}}</ref>
| МФА = {{МФА2|b}}<ref>{{Спасылка | спасылка = https://baltoslav.eu/ipa/index.php?mova=by&j=by&t=%D0%91 | загаловак = Канвэртар МФА. // Б | выдавец = Baltoslav.eu | дата доступу = 10 сьнежня 2023 }}</ref>
| Прыклад = '''б'''егаць
| Лацінка = {{Лац|B|B{{Рыска}}b}}
| Арабіца = بْ
}}
== Гісторыя ==
Літара паходзіць з кірылічнай Б («Букі»), утворанай графічным відазьмяненьнем В («вѣдѣ»), што ўзьнікла на аснове [[грэцкая мова|грэцкай]] устаўнай [[Бэта|В («бэта»)]]. У старабеларускую графіку перайшла з старажытнарускага пісьменства. Абазначала зычныя гукі «б», «б’», пры аглушэньні «п» («бубенъ», «хлебъ»). Ня мела лічбавага значэньня, бо лічбавае значэньне «два», уласьцівае грэцкай «бэце», перайшло на кірылічную літару В. У рукапісах XIV—XVII стагодзьдзяў у сувязі з функцыянаваньнем розных пісьмовых школ і выкарыстаньнем розных тыпаў пісьма (устаў, паўустаў, скорапіс) ужывалася ў некалькіх варыянтах, якія дапамагаюць вызначыць час і месца напісаньня помнікаў. У XVI ст., дзякуючы выдавецкай дзейнасьці [[Францішак Скарына|Ф. Скарыны]], акрамя рукапіснай, набыла й друкаваную форму, стала адрозьнівацца малая й вялікая, хоць ужываньне вялікай літары ва ўласных імёнах, геаграфічных назвах і пачатку сказаў было яшчэ непасьлядоўным. У сучаснай беларускай мове абазначае шумныя звонкія выбухныя зычныя гукі «б», «б’», а пры аглушэньні «п» («барва», «белы», «грыб»). Бывае вялікая й малая, мае рукапісную й друкаваную форму. Выкарыстоўваецца ў афіцыйных абрэвіятурах ([[БССР]], [[ТБМ]]). Пры клясіфікацыйным падзеле мае значэньне «другі» (пункт «Б»), пры лічбавай нумарацыі — дадатковае значэньне для разьмежаваньня прадметаў пад адным нумарам (квадрат № 6 б).
== Лічбавае значэньне ==
У [[Стараславянская мова|стараславянскай]] і [[Царкоўнаславянская мова|царкоўнаславянскай]] мовах ня мае лічбавага значэньня.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Вытворныя літары}}
[[Катэгорыя:Беларускі альфабэт]]
[[Катэгорыя:Кірылічныя літары]]
lnapc8q5w5mcyl12yfj9iuwm21gyhbq
В
0
188296
2623190
2622521
2025-07-04T20:54:05Z
LNTG
87971
2623190
wikitext
text/x-wiki
{{Падобныя сымбалі|Сымбалі=[[B (літара)|B]] · [[B капітэль|ʙ]] · [[Бэта|Β · β · ϐ]] · [[Эсцэт|ẞ · ß]] · [[ɞ]]}}
{{Друкарскі знак
| Назва = Літара кірыліцы В
| Вялікая = В
| Маленькая = в
| Знак3 = ᲀ
| Выява = Cyrillic letter В with ᲀ.png
| Выява2 = Cyrillic small letter rounded ve.png
| Назва ў Юнікодзе=cyrillic capital letter ve<br>cyrillic small letter ve<br>cyrillic small letter rounded ve
| Гук = [{{МФА|v}}]{{*}}[{{МФА|f}}]{{*}}[{{МФА|u̯}}]{{*}}[{{МФА|β}}]{{*}}[{{МФА|ʋ}}]{{*}}[{{МФА|w}}]
| У лацінцы = [[V (літара)|V · v]]
}}
'''В''', '''в''' ('''вэ'''; {{Курсіў|В в}}) — трэцяя літара ўсіх [[альфабэт]]аў на [[Кірыліца|кірылічнай]] аснове. Паходзіць з кірыліцкай В («вѣдѣ»). Славянскае й грэцкае В вымаўляюцца па-рознаму. У сучаснай [[Беларуская мова|беларускай мове]] абазначае звонкія губна-зубныя гукі («в») і («в’»), а таксама на канцы словаў пераходзіць ва «ў» («траўка», «любоў»). Ужываецца ў пісьмовых скаротах — ВНУ. Пры клясіфікацыі мае значэньне «трэці» (група «в»).
== Характарыстыка ==
{{Характарыстыка літары
| Літара = В
| Маленькая = в
| Назва = вэ
| Пазыцыя = 3 (у беларускім альфабэце)
| Гук = зычны<ref>{{Кніга | аўтар = Б. Тарашкевіч. | загаловак = Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929 | выданьне = Выданне пятае, пераробленае і пашыранае | месца = Мн. |выдавецтва = «Народная асвета» |год = 1991 [факсімільн.]}}</ref>
| МФА = {{МФА2|v}}<ref>{{Спасылка | спасылка = https://baltoslav.eu/ipa/index.php?mova=by&j=by&t=%D0%92 | загаловак = Канвэртар МФА. // В | выдавец = Baltoslav.eu | дата доступу = 10 сьнежня 2023 }}</ref>
| Прыклад = '''В'''ікіпэдыя
| Лацінка = {{Лац|V|V{{Рыска}}v}}
| Арабіца = وْ
| Выява = не
}}
== Лічбавае значэньне ==
У [[Стараславянская мова|стараславянскай]] і [[Царкоўнаславянская мова|царкоўнаславянскай]] мовах В мае значэньне лічбы — 2. Сёньня пры клясыфікацыі мае значэньне «трэці» (група «в»), пры лічбавай нумарацыі — дадатковае значэньне для разьмежаваньня прадметаў пад адным нумарам (шыфр № 2 в).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Вытворныя літары}}
{{Накід}}
[[Катэгорыя:Беларускі альфабэт]]
[[Катэгорыя:Кірылічныя літары]]
j4xtg6drwp51dcgm11hhnups1bs3r5z
Г
0
188297
2623192
2622517
2025-07-04T20:54:24Z
LNTG
87971
Скасаваньне праўкі [[Special:Diff/2622517|2622517]] удзельніка [[Special:Contributions/85.95.178.52|85.95.178.52]] ([[User talk:85.95.178.52|гутаркі]])
2623192
wikitext
text/x-wiki
{{Падобныя сымбалі|Сымбалі=[[Гама (літара)|Γ]] · [[Ƨ|Ƨ · ƨ]] · [[ᴤ]] · [[Ⴧ|Ⴧ · ⴧ · Ჷ · ჷ]] · [[Ϩ|Ϩ · ϩ]] · [[Ꙅ|Ꙅ · ꙅ]] · [[Гуджараты (пісьмо)|ટ]] · [[Кха (літара)|ខ]] · [[Кхо (літара)|ຂ]]}}
{{Друкарскі знак
|Назва знака=Літара кірыліцы Г
|Знак=Гг
|Выява=Cyrillic letter He (Ge).png
|Подпіс да выявы=Вялікая й маленькая літары «Г» {{Сымбаль|Гг}} і курсіўная маленькая літара «г»
|URL-код=Г: %D0%93<br>г: %D0%B3
|UTF-16=Г: 0x413<br>г: 0x433
|HTML=Г: Г, Г<br>г: г, г
|Юнікод=Г: U+0413<br>г: U+0433
|Назва ў Юнікодзе=cyrillic capital letter ghe<br>cyrillic small letter ghe
|Гук=[{{МФА|ɣ}}], [{{МФА|ɡ}}], [{{МФА|k}}], [{{МФА|v}}], [{{МФА|ɦ}}]
|У лацінцы=[[H (літара)|H · h]]
}}
[[Файл:Cyrillic_G_with_oblique_forms.png|100пкс|alt=Літара г: просты шрыфт, [[баўгарыца]], беларускі курсіў, сэрбскі курсіў|значак|зьлева|Літара г: просты шрыфт, баўгарыца, беларускі курсіў, сэрбскі курсіў]]
'''Г''', '''г''' ('''гэ''', таксама '''ґэ'''; {{Курсіў|Г г}}) — чацьвертая літара [[Беларуская мова|беларускага]] [[альфабэт]]у. Паходзіць з кірылічнай Г («глаголь»), утворанай відазьмяненьнем [[Грэцкая мова|грэцкай]] літары [[Гама (літара)|Γ, γ («гама»)]]. У старабеларускім пісьме абазначала гукі [г] і [г’] і інш. Мела таксама лікавае значэньне «тры». У сучаснай беларускай мове абазначае й «беларускія» заднеязычныя [г] і [г’] («[г]алава», «пра[г]ін»), і выбуховыя [ґ] і [ґ’] («[ґ]узік», «[[Гібральтар|[Ґ]ібраальтар]]») гукі.
Яны рэалізуюцца па-рознаму ў залежнасьці ад якасьці суседніх гукаў альбо пазыцыі ў слове (канцавой ці неканцавой).
== Характарыстыка ==
{{Характарыстыка літары
| Літара = Г
| Маленькая = г
| Назва = гэ
| Пазыцыя = 4 (у беларускім альфабэце)
| Гук = зычны<ref>{{Кніга | аўтар = Б. Тарашкевіч. | загаловак = Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929 | выданьне = Выданне пятае, пераробленае і пашыранае | месца = Мн. |выдавецтва = «Народная асвета» |год = 1991 [факсімільн.]}}</ref>
| МФА = {{МФА2|ɣ}}<ref>{{Спасылка | спасылка = https://baltoslav.eu/ipa/index.php?mova=by&j=by&t=%D0%93 | загаловак = Канвэртар МФА. // Г | выдавец = Baltoslav.eu | дата доступу = 10 сьнежня 2023 }}</ref>
| Прыклад = [[Гомель|'''Г'''омель]]
| Лацінка = {{Лац|H|H{{Рыска}}h}}
| Арабіца = هْ
}}
== Лічбавае значэньне ==
У [[стараславянская мова|стараславянскай]] і [[Царкоўнаславянская мова|царкоўнаславянскай]] мовах Г мае значэньне лічбы — 3.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Вытворныя літары}}
{{Накід}}
[[Катэгорыя:Беларускі альфабэт]]
[[Катэгорыя:Кірылічныя літары]]
mk2whkpshucw3g7p7l82tkov0qga40n
Ёзуа Кіміх
0
194599
2623180
2616695
2025-07-04T16:59:45Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623180
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ёзуа Ва́льтэр Кі́міх''' ({{мова-de|Joshua Walter Kimmich}}; {{Н}} 8 лютага 1995 году) — нямецкі футбаліст, абаронца мюнхэнскай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» і [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]]. Шырока вядомы праз сваю ўнівэрсальнасьць, добрыя перадачы і стрэлы па браме, накіраванасьць на барацьбу і спартовую агрэсію<ref>[https://web.archive.org/web/20201006024709/https://sportmatch.com/en/germany/bundesliga/item/2253-xavi-praises-kimmich-the-perfect-player-for-fc-barcelona «Sport Match — Xavi praises Kimmich: „The perfect player for FC Barcelona!“»]. Sportmatch.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20201006024722/https://ligalive.net/en/phenomenal-mourinho-showered-bayern-star-kimmich-with-praise// «„Phenomenal!“ - Mourinho showered Bayern star Kimmich with praise»]. LigaLIVE.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20201006024724/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/blmd25n-bayerns-guardiola-full-of-praise-for-serious-player-joshua-kimmich.jsp/ «Guardiola full of praise for „serious player“ Kimmich»]. Bundesliga.</ref>. Яго часта параўноўваюць з былым капітанам мюнхэнскай «Баварыі» [[Філіп Лям|Філіпам Лямам]], пераемнікам якога гулец час ад часу лічыцца<ref>[https://web.archive.org/web/20210122014141/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/bayern-munich-kimmich-can-be-second-lahm-says-breitner-muller-thiago-476892.jsp «Bayern Munich legend Paul Breitner on Joshua Kimmich as the next Philipp Lahm, Thomas Müller and Thiago Alacantara»]. Bundesliga.</ref><ref>[https://www.theguardian.com/football/blog/2020/aug/18/how-bayerns-joshua-kimmich-became-the-new-philipp-lahm «How Bayern's Joshua Kimmich became the new Philipp Lahm»]. The Guardian.</ref>.
== Кар’ера ==
Кіміх ёсьць выхаванцам моладзевай акадэміі «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарту]]». У ліпені 2013 году гулец перайшоў у табар «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыгу]]», склаўшы ўгоду на 2 гады. На той час ляйпцыскі клюб значыўся ў трэцім нямецкім дывізіёне, у рамках якога ён дэбютаваў 28 верасьня таго ж году, выйшаўшы на зьмену ў матчы супраць «[[Унтэргахінг (футбольны клюб)|Унтэргахінгу]]» (2:2). Свой першы гол малады футбаліст забіў праз два месяцы 30 лістапада, улучыўшы мяч у браму «[[Заарбрукен (футбольны клюб)|Заарбрукену]]» і дапамогшы клюбу выгуляць супернікаў зь лікам 3:2<ref>[http://www.mdr.de/sport/ergebnisse/ticker3746.html «1. FC Saarbrücken — RB Leipzig»]. MDR.</ref>. Сэзон Кіміх скончыў трывалым гульцом асноўнага складу, а клюб прасунуўся ў [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлігу 2]]<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/vereine/2013-14/71150/vereinsspieler_kimmich-joshua.html «Joshua Kimmich»]. Kicker.</ref>. Наступны сэзон склаўся дзеля гульца ня менш блага, чымсьці папярэдні, бо спартовец згуляў 29 матчаў за клюб, які, аднак, фінішаваў у некалькіх кроках ад падвышэньня.
Выдатная гульня маладога таленту была запрыкмечаная кіраўнікамі «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]», якая склала з гульцом пагадненьне на пачатку 2015 году. Паводле ўмоваў баварскі клюб выдаткаваў 7 млн эўра за набыцьцё паўабаронцы, але амаль усе грошы атрымаў «Штутгарт», як клюб, які выхаваў спартоўца<ref>[http://www.sueddeutsche.de/sport/transfer-in-der-bundesliga-fc-bayern-verpflichtet-joshua-kimmich-1.2289583 «FC Bayern verpflichtet Joshua Kimmich»]. Süddeutsche Zeitung.</ref>. Дэбют Кіміха адбыўся 9 жніўня ў матчы першага раўнду [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]] супраць «[[Нётынген (футбольны клюб)|Нётынгена]]». Толькі празь месяц тагачасны трэнэр мюнхэнцаў [[Пэп Гвардыёля]] даў магчымасьць гульцю дэбютаваць у матчы [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]], то бок Кіміх зьявіўся на полі ў канчатку сустрэчы з «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўгсбургам]]»<ref>[http://www.espnfc.com.au/club/bayern-munich/132/blog/post/2608063/douglas-costa-anchors-bayern-munich-comeback-win-vs-augsburg «Douglas Costa anchors Bayern's comeback win over Augsburg»]. ESPN.</ref>. Праз чатыры дні Кіміх дэбютаваў у гасьцявым матчы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] супраць «[[Алімпіякос Пірэй|Алімпіякоса]]», і праз тры дні ён упершыню выйшаў у старце ў Бундэсьлізе, згуляўшы 90 хвілінаў матчу супраць «[[Дармштат-98 (футбольны клюб)|Дармштату-98]]» (3:0)<ref>[http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2016/matches/round=2000634/match=2015676/ «Müller double helps Bayern prevail at Olympiacos»]. UEFA.</ref><ref>[http://www.espnfc.com/bayern-munich/story/2621842/pep-guadiola-very-pleased-with-bayerns-win-over-darmstadt «Pep Guardiola 'very pleased' with Bayern's win over Darmstadt»]. ESPN.</ref>. У выніку па сканчэньні сэзону гулец зьявіўся на полі ў 23 сустрэчах. У наступным гульнявы час футбаліста толькі павялічыўся і ён стаў трывалым гульцом асноўнага складу «Баварыі».
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2025
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2016, 2019, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2016, 2017, 2018, 2020, 2021, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК «Баварыя» Мюнхэн}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Кіміх у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кіміх, Ёзуа}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
6ykhb3zpmdxaa8rfgikhcswg3e7rmew
Сэбастыян Рудзі
0
194710
2623224
2468188
2025-07-05T07:33:22Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623224
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сэбастыян Рудзі''' ({{мова-de|Sebastian Rudy}}; {{Н}} 28 лютага 1990 году) — нямецкі футбаліст, паўабаронца. Раней абараняў колеры [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]].
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2018
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2017, 2018
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/sebastian-rudy/38433/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
{{Нямеччына на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рудзі, Сэбастыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
5s1mwkft2vyg3jygwb6qtl827to9ap3
Лёрыс Карыюс
0
194999
2623177
2599035
2025-07-04T16:55:46Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623177
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Лёрыс Карыюс''' ({{мова-de|Loris Karius}}; {{Н}} 22 чэрвеня 1993 году) — нямецкі футбаліст, брамнік клюбу «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]».
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/loris--karius/205201/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
{{Склад ФК «Шальке-04» Гельзэнкірхэн}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Карыюс, Лёрыс}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
t01785c971hjt6wbsxa58mkllpo33cx
Галушкі
0
242118
2623179
2211373
2025-07-04T16:58:20Z
Amherst99
6310
2623179
wikitext
text/x-wiki
{{Страва
|назва = Галушкі
|выява = Bryndzové halušky.jpg
|памер_выявы =
|подпіс_выявы = Славацкія [[брынзавыя галушкі]] са шкваркамі
|іншыя_назвы =
|падобныя =
|тып =
|кухні = [[Славацкая кухня|славацкая]], [[Украінская кухня|украінская]]
|краіна = [[Славаччына]], [[Украіна]]
|рэгіён =
|аўтар =
|зьявілася =
|складанасьць =
|час =
|складнік =
|складнікі =
|калёрыі =
|бялкі =
|тлушчы =
|вугляводы =
|глікемічны_індэкс =
|commons =
}}
'''Галу́шкі''' ({{мова-uk|галушки}}, {{мова-sk|halušky}}) — [[Украінская кухня|украінская]] і [[Славацкая кухня|славацкая]] страва з адвараных у кіпені кавалачкаў цеста. У адрозненьне ад [[Варэнікі|варэнікаў]] ня маюць начыньня. Галушкі гатуюць як асобную страву або вараць зь імі [[суп]].
На [[Галічына|Галічыне]] больш распаўсюджаныя палюшкі — галушкі, у склад якіх уваходзіць адвараная бульба.
== Спосаб прыгатаваньня ==
Цеста для галушак гатуюць на аснове мукі (звычайна пшанічнай ці грэчневай або іх сумесяў), ці манных крупаў, ці сумесі мукі з бульбай, тварагом, дадаючы яйкі, ваду, соль, цукар. Цеста дзеляць лыжкай альбо раскатваюць да таўшчыні 1,5 см і наразаюць на невялікія квадраты, потым вараць у падсоленым кіпені (або булёне ці малацэ), пакуль не ўсплывуць. Адвараныя галушкі падаюць на стол з растопленым [[масла]]м альбо са шкваркамі і смажанай цыбуляй.
Перад падачай на стол галушкі можна крыху падсмажыць на патэльні з падагрэтым алеем.
У [[Славаччына|Славаччыне]] галушкі звычайна падаюцца пасыпаныя авечай [[брынза]]й ці іншым струганым сырам, а таксама са шкваркамі. Таксама могуць падавацца з кіслай капустаю; у такім выпадку называюцца ''страпачкі''.
== Літаратура ==
* ''Шалимов С. А., Шадура Е. А.'' Современная украинская кухня, Київ, Техніка, 1977, 320 с., пераклад з украінскай.
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Эўрапейская кухня]]
[[Катэгорыя:Украінская кухня]]
[[Катэгорыя:Славацкая кухня]]
[[Катэгорыя:Стравы з мукі]]
04lf1okhyfroiho6s8k7zlzjr9rolek
Марка Рыхтэр
0
248159
2623226
2585512
2025-07-05T07:47:38Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623226
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ма́рка Ры́хтэр''' ({{мова-de|Marco Richter}}; {{Н}} 24 лістапада 1997 году) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, нападнік клюбу «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнц]]».
== Кар’ера ==
Сваю кар’еру Рыхтэр пачаў у родным горадзе ў [[Баварыя|Баварыі]]. Дзякуючы скаўтам быў запрыкмечаны «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыяй]]», у акадэміі якой навучаўся з 2004 па 2012 гады<ref>[http://www.augsburger-allgemeine.de/augsburg/sport/Ein-schwieriger-Wechsel-id38639712.html «Ein schwieriger Wechsel»]. Augsburger Allgemeine.</ref>. Пасьля васьмі сэзонаў у Мюнхэне ён далучыўся да акадэміі «[[Аўгсбург (футбольны клюб)|Аўгсбургу]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20171017042411/http://www.bfv.de/cms/spielbetrieb/neuigkeiten/2017_204645_ich_bin_ein_instinktfussballer_214350.html «Bayern-Treffer-Kandidat Marco Richter vom FC Augsburg II im Porträt"»]. bfv.de (in German). BFV.</ref>, а 22 траўня 2015 году дэбютаваў за рэзэрвовую дружыну «Аўгсбурга», аднак дэбют быў прагуляны зь лікам 2:1 рэзэрвовай дружыне «[[Інгальштат-04 (футбольны клюб)|Інгальштату-04]]» у рамках матчу чацьвёртага дывізіёну Нямеччыны. Ужо ў наступных двух сэзонах гулец стаў стала цэліць у браму супернікаў, у сэзоне 2016—2017 гадоў нават стаўшы трэцім найлепшым бамбардзірам сэзону. 30 ліпеня 2016 году ў матчы рэзэрвовай дружыны «Аўгсбургу» супраць «[[Зэлігенпортэн (футбольны клюб)|Зэлігенпортэну]]» Рыхтэр адзначыўся голам 7 разоў, а клюб у выніку скончыў матч перамогай зь лікам 12:0<ref>[https://www.fupa.net/berichte/regionalliga-bayern-marco-richter-und-das-spiel-seines-leben-490556.html «Marco Richter und das Spiel seines Lebens»]. FUPA.</ref><ref>[http://www.fussball.de/newsdetail/richter-hier-spricht-der-sieben-tore-mann/-/article-id/150925#!/section/stage «Richter: Hier spricht der Sieben-Tore-Mann!»]. Fussball.</ref><ref>[http://www.augsburger-allgemeine.de/sport/fc-augsburg/Marco-Richter-Jetzt-greift-der-Sieben-Tore-Mann-bei-den-Profis-an-id41994011.html «Marco Richter: Jetzt greift der Sieben-Tore-Mann bei den Profis an»]. Augsburger Allgemeine.</ref><ref>[http://www.sueddeutsche.de/sport/regionalliga-bayern-zu-gut-fuer-die-anzeigetafel-1.3102014 «Zu gut für die Anzeigetafel»]. Süddeutsche Zeitung.</ref>.
Дзякуючы выдатным выступам у рэзэрве, гулец быў выкліканы ў асноўную дружыну клюбе. Дэбют у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] адбыўся 14 кастрычніка 2017 году, калі футбаліст выйшаў на замену на 87-й хвіліне ў матчы супраць «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]» (2:2). 4 лютага 2018 году Рыхтэр забіў свой першы гол у лізе ў матчы супраць франкфурцкага «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахту]]» (3:0)<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/spieltag/1-bundesliga/2017-18/21/3827773/spielbericht_fc-augsburg-91_eintracht-frankfurt-32.html «Koo bestraft biedere Frankfurter bei Fabians Comeback»]. Kicker.</ref>. У жніўні 2021 году склаў працоўную дамову з бэрлінскай «[[Гэрта Бэрлін|Гэртай]]»<ref>[https://www.herthabsc.com/en/news/2021/08/richter-transfer-maier-loan-2122 «Hertha BSC sign Marco Richter»]. Hertha BSC.</ref>. Пасьля таго, як «Гэрта» страціла месца ў элітным дывізіёне, гулец у жніўні 2023 году далучыўся да складу «[[Майнц (футбольны клюб)|Майнцу]]»<ref>[https://www.herthabsc.com/en/news/2023/08/richter-transfer-2324 «Marco Richter joins 1. FSV Mainz 05»]. Hertha BSC.</ref>. 28 жніўня 2024 году Рыхтэр перайшоў на правах арэнды ў «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбург]]»<ref>[https://www.hsv.de/news/auf-leihbasis-marco-richter-wechselt-zum-hsv «Auf Leihbasis: Marco Richter wechselt zum HSV»]. Hamburger SV.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/marco-richter/358987/ Старонка] на Soccerway.{{ref-en}}
* [https://www.transfermarkt.com/marco-richter/profil/spieler/279009 Старонка] на Transfermarkt.{{ref-en}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рыхтэр, Марка}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2020 году]]
4iplk8n8jeoumkburr37dqvplot10ti
Лерой Санэ
0
248845
2623229
2616698
2025-07-05T08:10:42Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623229
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Лерой Санэ́''' ({{мова-de|Leroy Sané}}; {{Н}} 11 студзеня 1996 году) — [[Нямеччына|нямецкі]] футбаліст, ўінгер турэцкага клюбу «[[Галатасарай Стамбул|Галатасарай]]» і [[Зборная Нямеччыны па футболе|нацыянальнай зборнай Нямеччыны]]. Да таго некалькі сэзонаў правёў у ангельскай [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-лізе]], дзе пасьпеў стаць найлепшым маладым гульцом году ў складзе «[[Манчэстэр Сіці]]». Зьяўляецца сынам сэнэгальскага футбаліста [[Сулейман Санэ|Сулеймана Санэ]] і нямецкай гімнасткі [[Рэгіна Вэбэр|Рэгіны Вэбэр]].
== Кар’ера ==
Да пачатку прафэсійнай кар’еры наведваў акадэміі шэрагу клюбаў. У выніку першы кантракт склаў 21 сакавіка 2014 году з «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]», паводле якога быў абавязаны выступаць у складзе рурскага клюбу да лета 2017 году<ref>[https://web.archive.org/web/20140903081117/http://www.schalke04.de/en/news/140321_sane/page/827--86--.html «Sane commits to Schalke»]. FC Schalke 04.</ref>. Дэбют футбаліста прыпаў на 20 красавіка 2014 году ў матчы [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]] супраць «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарта]]». Той матч стаў адзінай гульнёй гульца ў пачатковым сэзоне нямецкага элітнага першынства. У канцы году Санэ здолеў адзначыцца ў колерах «Шальке-04», трапна ўлучыўшы мяч у браму «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльна]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20180817193321/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/blmd12v-ten-things-about-leroy-sane-fc-schalke-04.jsp «Ten things about Leroy Sané»]. Bundesliga.</ref>. А 11 сакавіка 2015 году малады гулец забіў гол у браму мадрыдзкага «[[Рэал Мадрыд|Рэалу]]» ў пераможным матчы 4:3, аднак паводле выніку двух матчаў нямецкі клюб быў вымушаны пакінуць [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігу чэмпіёнаў]] на стадыі 1/8 фіналу<ref>[https://www.theguardian.com/football/2015/mar/10/real-madrid-schalke-champions-league-match-report «Real Madrid made to sweat by never-say-die Schalke but shock averted»]. The Guardian.</ref>.
2 жніўня 2016 году Санэ быў набыты ангельскім клюбам «[[Манчэстэр Сіці]]», які выклаў за гульца 37 млн фунтаў з патэнцыйным ростам сплаты да 46,5 млн фунтаў<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/36950347 «Leroy Sane: Germany midfielder joins Man City in £37m deal»]. BBC Sport.</ref><ref>[http://www.espnfc.com/story/2920739/manchester-city-complete-signing-of-leroy-sane-from-schalke «Manchester City complete signing of Leroy Sane from Schalke»]. ESPN FC.</ref>. Дэбют немца адбыўся адразу ў манчэстэрскім дэрбі, дзе на «[[Олд Трафард]]» «Сіці» перагулялі «[[Манчэстэр Юнайтэд|Юнайтэд]]» зь лікам 2:1<ref>[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/manchester-united-manchester-city-premier-league-match-report «Manchester City's derby delight as De Bruyne inspires win over United»]. The Guardian.</ref>. Першы гол нападнік забіў у браму сталічнага «[[Арсэнал Лёндан|Арсэналу]]» 18 сьнежня, аднак у наступным гульца напаткалі траўмы. Вяртаньне Санэ ў склад дружыны адбылося ўжо 21 студзеня 2017 году, калі гулец зьявіўся ў нічыйным матчы супраць «[[Тотэнгэм Готспур]]» (2:2). Санэ ў той сустрэчы адзначыўся голам. У ліпені 2017 году Сане заявіў, што ягоны дэбютны сэзон ня быў вельмі ўдалым празь ягоную немагчымасьць добра дыхаць носам<ref>[https://web.archive.org/web/20180507095001/http://talksport.com/football/nose-surgery-rules-manchester-city-and-germany-winger-leroy-sane-out-2017-confederations «Nose surgery rules Manchester City and Germany winger Leroy Sane out of 2017 Confederations Cup»]. talkSPORT.</ref>. Гулец пасьля пераезду асабліва пакутваў на закладзенасьць носу. У выніку ў міжсэзонны перапынак Санэ зрабіў карэкцыйную апэрацыю. Галявыя паказчыкі гульца ў наступных сэзонах значна ўзрасьлі і ён стаў трывалым гульцом асноўнага складу. А паводле вынікаў [[Прэм’ер-Ліга 2017—2018 гадоў|сэзону 2017—2018 гадоў]] нават стаў найлепшым маладым гульцом усёй лігі.
У 2019 годзе зьявіліся чуткі, што асобай Санэ цікавіцца мюнхэнская «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]», якая шукала замену сваім вэтэранам [[Франк Рыбэры|Франку Рыбэры]] і [[Ар’ен Робэн|Ар’ену Робэну]]<ref>[https://www.bavarianfootballworks.com/2019/8/5/20755054/france-football-states-that-leroy-sane-will-join-bayern-munich-for-110-million «France Football states that Leroy Sané will join Bayern for €110 million»]. Bavarian Football Works.</ref>. Тым ня менш, не зважачы на тое, што ўгода, як паведамлялася, амаль ужо была складзеная, Санэ быў уключаны ў заявачны сьпіс на матч [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]. Ужо на 10 хвіліне Санэ атрымаў цяжкую траўму і прапусьціў увесь сэзон. Перамовы з «Баварыяй» аднавіліся толькі праз год. 3 ліпеня 2020 году, пакінуўшы свой подпіс пад 5-гадовым кантрактам, Санэ далучыўся да табару мюнхэнскага клюбу. Сума ўгоды склала 45 млн эўра з магчымасьцю павелічэньня да 60 млн эўра<ref>[https://www.theguardian.com/football/2020/jun/30/bayern-munich-strike-deal-to-sign-leroy-sane-from-manchester-city-for-41m «Bayern Munich strike deal to sign Leroy Sané from Manchester City for £41m»]. The Guardian.</ref>. Свой першы гол за новы калектыў футбаліст забіў у гульне супраць сваёй былой дружыны, «Шальке-04». «Баварыя» здабыла пераканаўчую перамогу зь лікам 8:0.
Дзякуючы заявы каманды «[[Галатасарай Стамбул|Галатасарай]]» ад 11 чэрвеня 2025 году стала вядома, што Санэ, зь якім была дасягнута дамоўленасьць, прыедзе ў [[Стамбул]], каб падпісаць афіцыйны кантракт<ref>[https://www.galatasaray.org/haber/gs-sportif-a-s/leroy-aziz-sane-nin-transferi-konusunda-gorusmelere-baslandi/57938 «Leroy Aziz Sané’nin transferi konusunda görüşmelere başlandı»]. Galatasaray S.K.</ref>. Складаньне трохгадовай угоды было зробленае на наступны дзень<ref>[http://www.galatasaray.org/haber/gs-sportif-a-s/leroy-sane-galatasarayda/57945 «Leroy Sané Galatasaray’da!»]. Galatasaray S.K.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Манчэстэр Сіці»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]]: 2018, 2019
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2019
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка футбольнай лігі]]: 2018, 2019
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]: 2018, 2019
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2021, 2022, 2023, 2025
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2021, 2022
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Санэ ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Санэ, Лерой}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
nbap3pg8vf2lfqizxkbmjzivj8z277g
Антоніё Рудыгер
0
261320
2623225
2585257
2025-07-05T07:40:46Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623225
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Анто́ніё Ру́дыгер''' ({{мова-de|Antonio Rüdiger}}; {{Н}} 3 сакавіка 1993 году) — нямецкі футбаліст афрыканскага паходжаньня, цэнтральны абаронца гішпанскага клюбу «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]» і нацыянальнай [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Выхоўваўся у акадэміях футбольных клюбаў цэлендорфаўскай «[[Гэрта Цэлендорф|Гэрты]]» і дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]». У 2010 годзе Рудыгер патрапіў у акадэмію «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарту]]», адкуль далучыўся да другой каманды клюбу на наступны год, якая брала ўдзел у трэцім дывізіёне нямецкага першынства. Дэбют гульца адбыўся 23 ліпеня 2011 году калі «[[Штутгарт II (футбольны клюб)|Штутгарт II]]» выправіўся на матч супраць білефэльдаўскай «[[Армінія Білефэльд|Армініі]]». Штутгарцы атрымалі перамогу зь лікам 2:1. 29 студзеня 2012 году Рудыгер дэбютаваў ужо ў галоўнай камандзе клюбу ў хатнім матчы супраць мёнхэнглядбаскай «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіі]]». 4 кастрычніка 2012 году ён правёў свой першы матч за швабаў у эўрапейскіх кубках, зьявіўшыся на пляцоўцы ў розыгрышы групавога этапу [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]] супраць «[[Мольдэ (футбольны клюб)|Мольдэ]]».
Пасьля таго, з каманды сышоў галоўны цэнтральны абаронца [[Франсіска Хавіер Радрыгес|Франсіска Радрыгес]] ў студзені 2013 году, Рудыгер часьцей стаў прыцягвацца да матчаў, зьяўляючыся ў заяўцы клюбу. 19 красавіка 2013 году ён працягнуў кантракт з «Штутгартам» да чэрвеня 2017 году і пачаў выходзіць на поле, калі [[Сэрдар Таскі]] ці [[Георг Нідэрмаер]] атрымлівалі пашкоджаньне альбо дыскваліфікацыю. З сыходам Таскі Рудыгер увайшоў у пару асноўных цэнтральных абаронцаў.
17 жніўня 2015 году абаронца перайшоў за 4 мільёны эўра на правах арэнды ў «[[Рома Рым|Рому]]». Італьянцы атрымалі магчымасьць выкупіць гульца па сканчэньні сэзону за 9 мільёнаў эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20151001051904/http://www.asroma.it/en/news/roma_complete_rudiger_signing «Roma complete Rüdiger signing»]. A.S. Roma. </ref>. Немец дэбютаваў ў [[Сэрыя A|Сэрыі А]] 12 верасьня 2015 году ў матчы супраць «[[Фразынонэ (футбольны клюб)|Фразынонэ]]» (2:0), а праз чатыры дні зьявіўся ў складзе на матч [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] супраць «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]» (1:1). Трывала замацаваўшыся ў шэрагах рымлянаў, Рудыгер быў набыты клюбам па сканчэньні сэзону, але правёў у складзе «ваўкоў» толькі адзін дадатковы сэзон. 9 ліпеня 2017 году Рыдегер далучыўся да ангельскага «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]», які выдаткаваў на трансфэр 29 мільёнаў фунтаў стэрлінгаў<ref>[https://www.bbc.co.uk/sport/football/40550502 «Antonio Rudiger: Chelsea sign Roma defender for a reported initial fee of £29m»]. BBC Sport.</ref>. Дэбютаваўшы ў матчы [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе 2017 году|Супэркубка Ангельшчыны 2017 году]], спартовец выйшаў у матчы першага тура супраць «[[Бэрнлі (футбольны клюб)|Бэрнлі]]» на [[Стэмфард Брыдж (стадыён)|Стэмфард Брыдж]]. Гулец адразу замацаваўся ў асноўным складзе ангельцаў.
2 чэрвеня 2022 году як вольны агент абаронца далучыўся да мадрыдзкага «[[Рэал Мадрыд|Рэалу]]», склаўшы дамовы тэрмінам на чатыры гады<ref>[https://www.realmadrid.com/en/news/2022/06/02/official-announcement-rudiger «Official Announcement: Rüdiger»]. Real Madrid CF.</ref>. 10 жніўня ён правёў свой першы матч у [[Супэркубак УЭФА|Супэркубку УЭФА]], дзе гішпанцы перагулялі франкфурцкі «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахт]]» зь лікам 2:0. 11 верасьня Рудыгер згуляў у матчы супраць «[[Мальёрка Пальма|Мальёркі]]», дзе адзначыўся голам.
=== Міжнародная ===
Праз паходжаньне сваёй маці абаронца меў мажлівасьць абараняць колеры [[зборная Сьера-Леонэ па футболе|зборнай Сьера-Леонэ]], але абраў [[зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]]. Пасьля выступаў за розныя юнацкія і моладзевыя зборныя Нямеччыны за нацыянальную зборную Рудыгер дэбютаваў 13 траўня 2014, калі зьявіўся на поле ў нічыйным матчы супраць [[зборная Польшчы па футболе|зборнай Польшчы]]<ref>[http://www.goal.com/en-gb/match/131992/germany-vs-poland/report «Germany 0–0 Poland»]. Goal.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Чэлсі»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2018
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2021
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2019
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка Эўропы]]: 2021
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2021
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2024
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2024
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка Эўропы]]: 2022, 2024
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2022
'''Нямеччына''':
* Уладальнік [[Кубак канфэдэрацыяў|Кубка канфэдэрацыяў]]: 2017
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК Рэал Мадрыд}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Рудыгер у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рудыгер, Антоніё}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
qxs2ghzccsyiyn6b9wq1o0x28fwfwta
Бардакі (Лаханія)
0
266446
2623234
2617028
2025-07-05T10:55:20Z
Дамінік
64057
/* Найноўшы час */
2623234
wikitext
text/x-wiki
'''Бардакі́ '''(пры заснаваньні '''Лаха́нь, Лаха́нія''') — даўні хутар, пазьней засьценак або аколіца. Дагэтуль існавала некаторая праблема лякалізацыі паселішча. На схематычным пляне [[Рэчыцкі павет (Менская губэрня)|Рэчыцкага павету]] 1800 г. Бардакі зьмешчаныя блізка да памежжа сёньняшніх [[Брагінскі раён|Брагінскага]] і [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага]] раёнаў, нібыта паміж [[Губарэвічы|Губарэвічамі]] і [[Зьвяняцкае|Зьвяняцкім]]{{заўвага|Паводле гісторыка Вячаслава Насевіча, генэральнае межаваньне ў Менскай губэрні не праводзілася; падобныя пляны складзеныя ў выніку візуальнай здымкі, а часам простых апытаньняў, таму некаторыя паселішчы маглі быць зрушаныя на некалькі кілямэтраў. На гэтым пляне каля Вялікага Лесу пазначаныя Бандары, якія, што дакладна вядома, знаходзіліся зусім у іншым месцы, каля вёскі Кавалі.}}. На вайсковых тапаграфічных мапах XIX ст. Ф. Шубэрта і П. Тучкова, А. Фіцінгофа, І. Стрэльбіцкага Бардакі пазначаныя каля вёскі [[Вялікі Лес (Брагінскі раён)|Вялікі Лес]], што яшчэ нядаўна існавала на Брагіншчыне. Але там, згодна з мапамі [[Рабоча-Сялянская Чырвоная Армія|РККА]] 1920 — 1930-х гг., знаходзілася вёска пад назвай Байдакі{{заўвага|Згодна зь ведамасьцямі сяла Мікулічаў Богаяўленскай царквы 1801 і 1822 гадоў, вёска Байдакі месьцілася за 2 вярсты ад Мікулічаў, г. зн. надта далёка ад Вялікага Лесу<ref>НГАБ у Менску. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40420. А. 57. Спр. 40552. А. 66</ref>. На мапе А. Фіцінгофа 1846 г. пазначаны і засьценак Байдакі, таксама далёкі ад Вялікага Лесу.}}{{заўвага|Можна меркаваць, што Бардакі ў раньнія савецкія часы былі перайменаваныя праз замену аднае літары. Тым болей, што людзей Бардакоў у паселішчы даўно ўжо не было.}}. У кожным выпадку, паселішча Бардакі (Лаханія) месьцілася ў межах Брагінскага раёну [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]], аднак, за савецкімі часамі ўжо анідзе так не называлася.
== Гісторыя ==
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:POL COA Bończa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб «Бонча» роду Харлінскіх.]]
Пра востраў Лаханскі, прыналежны да [[Астрагляды|Астраглядавіцкага]] маёнтку, ці не ўпершыню згадана 8 кастрычніка 1581 году ў «wieczysto darownym» запісе пана Шчаснага Харлінскага, падкаморага кіеўскага, Леську Федаровічу. 4-м і 5-м траўня 1592 году пазначаныя дакумэнты, перададзеныя ў земскі суд [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскага ваяводзтва]], што да справы абвінавачваньня ў хлопстве (нешляхецтве) [[возны|вознага]] кіеўскага Леська (Лецка) Лаханскага{{заўвага|Бясспрэчна, гэта – уладальнік вострава Лахань (Лаханія). Цікава, што ў акце Оўруцкага гродзкага суда, датаваным 26-м сакавіка 1632 г., прысутны, таксама возны Кіеўскага ваяводзтва, але шляхетны, Ян Лаханскі<ref>НГАБ. Ф. 694. Воп. 5. Спр. 140. А. 116-117</ref>. А надалей у інвэнтарах 1698 і 1721 г., рэвізіі 1716 г. Хвойніцкага маёнтку князёў Шуйскіх, рэестрах 1768 і 1770 гадоў Астраглядаўскага ключа тых жа ўладальнікаў згаданыя зямяне, потым баяры Лаханскія, якія спачатку былі «''na wsłudze dwornej''», а пазьней «''na czynszu''»<ref>НГАБ. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 126, 132, 135адв., 137адв., 142</ref>. Здаралася, калі дробныя землеўладальнікі страчвалі бацькоўскія загоны ды наймаліся на службу да новага прышлага пана, а той пасяляў на іх зямлі сваіх прыгонных. Так і зьявіліся ў Лахані(і) людзі з прозьвішчам Бардакі. Зь цягам часу і паселішча займела адпаведную назву.}}. 12-м кастрычніка 1592 году датаваны дэкрэт Кіеўскага земскага суда адносна спрэчак паміж Шчасным Харлінскім і ўладальніцай часткі [[Брагін|Брагінскіх]] добраў княгіняй-удавой Аляксандрай з Капустаў Вішнявецкай за востраў Лахань. Надалей справа накіроўвалася да Кароннага Трыбуналу<ref>Аrchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 5, 9; Руська (Волинська) метрика [Текст]: регести документів Коронної канцелярії для укр. земель (Волинське, Київське, Брацлавське, Чернігівське воєводства) 1569-1673 / Держ. ком. арх. України, Центр. держ. істор. арх. України, м. Київ, Ін-т укр. археографії та джерелознавства ім. М. С. Грушевського НАН України, Генер. дирекція держ. арх., Голов. арх. давніх актів ; ред. і упоряд Г. Боряк [та ін.] ; передм. П. К. Грімстед. — Київ, 2002. С. 440</ref>{{заўвага|Відавочна, з прычыны гэтага вельмі працяглага канфлікту, побач з Лаханю празь нейкі час і было заснаванае сяло [[Вялікі Лес (Брагінскі раён)|Вялікі Лес]], вядомае з тэксту «darowizny Brahinia» ўнучкі княгіні Аляксандры пані Крысьціны з князёў Вішнявецкіх Даніловічавай 1641 г.<ref>Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Archiwum Radziwiłłów. Dział X. Sygn. 933. S. 8-13</ref>. Мяжа паміж іхнымі ўгодзьдзямі адначасова стала мяжой паміж Астраглядавіцкім/Хвойніцкім і Брагінскім маёнткамі.}}.
[[File:Jastrzębiec herb.svg|150пкс|значак|Герб Ястрабец зьменены паноў Абрамовічаў.]]
У судовым дэкрэце ад 7 чэрвеня 1623 году удава Гальшка Харлінская абвінавачвала паноў Станіслава, Юрыя і астатніх Харлінскіх, родных братоў і сваякоў мужа Мікалая, за гвалтоўны наезд на замак і вёску Астраглядавічы, мястэчка Новы Харленж ([[Хвойнікі]]), вёскі Хвойнікі, [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]], [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкаў]], [[Рашаў]], [[Карчовае]], Лаханію, [[Стралічаў]], [[Паселічы]], [[Малішаў (Хвойніцкі раён)|Малішаў]]{{Заўвага|Яшчэ названыя 13 паселішчаў, акрамя «іншых вёсак і прыселкаў».}}<ref>Źródła dziejowe. T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / Opisane przez Aleksandra Jabłonowskiego. — Warszawa, 1894. S. 637</ref>. У 1627 годзе пані Гальшка (Гэлена) Харлінская склала тэстамэнт, паводле якога добра Астраглядавічы пераходзілі да ваяводзіча смаленскага [[Мікалай Абрамовіч|Мікалая Абрагамовіча (Абрамовіча)]]<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 56</ref>, жанатага зь яе дачкой Евай. У 1628 годзе з двух дымоў Лахані пана М. Абрагамовіча выплачвалася па 3 злотых<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. 1: Акты о заселении Юго-Западной России. – Киев, 1886. С. 396 – 397</ref>
8 ліпеня 1631 году запісам у актах Кіеўскага земскага суда{{Заўвага|22 жніўня 1631 г. тое зроблена і ў [[Жытомір|Жытомірскім]] гродзкім судзе.}} Шчасны, сын Станіслава, Харлінскі нарэшце саступіў права на частку Астраглядаўскіх добраў пану Лукашу Мадлішэўскаму{{заўвага|А значыць і М. Абрамовічу.}}, мужу ўдавы Гальшкі Харлінскай, за суму ў 60 000 польскіх злотых. У пераліку вёсак названая і Лахань<ref>AGAD. ApiJ. Sygn. 1. S. 59</ref>.
[[File:Герб князёў Шуйскіх.png|150пкс|значак|зьлева|Герб «Сьвяты Юрый» (Георгій Перамаганосец) князёў Шуйскіх. Фота Анатоля Бензярука{{Заўвага|Выява з надмагільля Віталіса Шуйскага (†1. VI. 1849) у в. Чыжэўшчына (былыя Крупчыцы) Жабінкаўскага р-ну Берасьцейшчыны.}}.]]
Наступная зьвестка пра wieś Łuchanie з 2 дымамі, прыналежную да włości Choynickiej князя [[Канстанцін Ян Шуйскі|Канстанціна Яна Шуйскага]], харунжага берасьцейскага, сустрэтая ў люстрацыі падымнага падатку [[Оўруч|Оўруцкага]] павету [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскага ваяводзтва]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]] 1683 года. Якая сума зь яе выплачвалася ня ўказана<ref>Архив ЮЗР. – С. 489</ref>.
Згодна з інвэнтаром Астраглядаўскага маёнтку 1698 году, калі добры перадаваліся князем Дамінікам Шуйскім у кіраваньне пану Зыгмунту Шукшце, адзін двор у вёсцы Лаханія быў «''w pustce''», а з другога Іван Бардак мусіў выплачваць 4 злотыя і 15 грошаў чыншу, 2 бельцы даніны мядовай; іншыя павіннасьці выконваў «''iako w Wielkim Boru''», г. зн. – па 3 дні на розных працах што да [[Паншчына|паншчыны]] і яшчэ {{падказка|падводы|бярэма павазовае, павіннасьць па перавозцы гаспадарчых грузаў да прыстаняў і інш.}}. Паводле рэвізіі Хвойніцкага маёнтку, завершанай 2 красавіка 1716 года, у Лаханіі з двароў урочнікаў Івана Бардака і Васіля Мажэйкі выбіралася па 4 зл. і 15 гр. чыншу, па 2 бельцы мёду. У інвэнтары маёнтку Хвойнікі cum attinentiis (з прылегласьцямі) ад 20 сакавіка 1721 года, пададзеным былым {{падказка|пасэсарам|часовым ўладальнікам, арандатарам}} біскупам валоскім Юзафатам Парышэвічам, плябанам астраглядавіцкім, князю Мікалаю, сыну Дамініка, Шуйскаму, запісана, што урочнік Хвеська Бардак з хутара Лаханія выплачваў 10 зл. чыншу і аддаваў 2 бельцы мёду<ref>НГАБ. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 119, 120, 127, 132, 139, 142адв.</ref>.
У 1734 годзе futor Bardak(і) Хвойніцкага маёнтку{{заўвага|Аўтары-укладальнікі, у сьлед за расейскімі вайсковымі тапографамі XIX ст., зьмясьцілі яго каля Вялікага Лесу.}} належаў князю Ігнацыю Шуйскаму, харунжычу берасьцейскаму<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 287, 359, 405</ref>.
[[Файл:Гаспадары хутару Бардакі на 1768 год.jpg|значак|Гаспадары хутару Бардакі і іх павіннасьці на 1768 год.]]У 1754 годзе з 4 двароў (×6 — каля 24 жыхароў) хутару Лахані альбо Бардакоў{{заўвага|Так і запісана: futor Łochań alias Bardaki. Цікава, што наступны за ім у сьпісе названы брагінскі futor Wielki Las.}} «''do grodu''» ([[Оўруч|Оўруцкага]] замку) выплачвалася 18 грошаў, «''na milicję''» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 2 злотых і 8 грошаў<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. – Біла Церква, 2015. С. 191, 202, 248</ref>.
У 1768 годзе, згодна з адпаведным інвэнтаром, складзены рэестар пабору Астраглядаўскага ключа. З гаспадароў хутару Бардакі Яські, Івана, Архіпа і Якіма Бардакоў зьбіралася па 10 злотых чыншу ды ў якасьці падводнай павіннасьці яшчэ 113 злотых і 25 грошаў. Той жа чынш у 1770 годзе<ref>НГАБ. Ф. 320. Воп. 1. Спр. 1. А. 135, 138</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
[[File:Герб уласны роду Прозараў.png|150пкс|значак|зьлева|Герб уласны роду Прозараў.]][[Файл:Рашаўцы на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.jpg|значак|Бардакі на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.]][[Файл:Бардакі ў рэвізіі 1795 г.jpg|значак|зьлева|Вёска Бардакі ў арэндзе ад Людвікі з князёў Шуйскіх Прозар у шамбэляна Яна Ястржэмбскага. 1795 г.]]
У выніку другога падзелу [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] ([[1793]]) Бардакі ў складзе Рэчыцкай акругі апынуліся ў межах Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 г. у складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага Рэчыцкага павету Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 г. [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч В., Скрыпчанка Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. — Т. 6. Кн. 1. — Мінск: БелЭн, 2001. С. 181—182</ref>.
Паводле расейскай рэвізіі 15 лістапада 1795 году, тады ў вёсцы Бардакі налічвалася 8 двароў з 25 душамі мужчынскага і 18 жаночага полу падданых. Усе жыхары зваліся Бардакамі. Самую вёску трымаў у трохгадовай (02.04.1794-02.04.1797) арэндзе ад дзедзічнай уладальніцы пані Людвікі з князёў Шуйскіх абознага Караля Прозара жонкі за плату ў 1833 чырвоных і 6 польскіх злотых шамбэлян двара польскага Ян, сын Уладыслава, Ястржэмбскі<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 59. А. 234—235; Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 71</ref>. Мэтрычныя запісы 1795 і 1797 гадоў Сьвята-Траецкай царквы ў Астраглядавічах засьведчылі прыналежнасьць жыхароў вёскі Бардакі да яе прыходу. Прычым, сярод прозьвішчаў бардакоўцаў зьявіліся новыя — Ігнаценка, Кардаш (Кардашэнак) і Гуц{{заўвага|Тут магчымая блытаніна з Байдакамі, сярод жыхароў якіх часта называныя Гуцы.}}<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 492а. А. 66. Спр. 494. А. 56, 56адв., 58-59</ref>.
[[Файл:Лякалізацыя фальварку Тэрмапілы каля Бардакоў. 1811 г.jpg|значак|Прозараўскія фальварак Тэрмапілы і вёска Бардакі ў арэндзе ў Яна Казлоўскага. 1811 г.]]
У ведамасьці Астраглядавіцкай царквы 1804 году сказана, што Бардакі, «владения господина Прозора», месьціліся за 10 вёрст ад яе<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40442. А. 58</ref>. Згодна з шляхецкай рэвізіяй, датаванай 3 сьнежня 1811 году, фальварак Тэрмапілы{{заўвага|Пра наданьне гэтай назвы аднаму з фальваркаў пісаў Марыян Дубецкі<ref>Dubiecki M. Karol Prozor, oboźny W. W. Ks. Litewskiego. Przyczynek do dzieów powstania Kościuszkowskiego. Monografia / M. Dubiecki. — Kraków, 1897. S. 314</ref>.}} з 17 рэвізскімі душамі ў прыналежнай да яго вёсцы Бардакі трымаў у арэндзе ад паноў Прозараў Ян Казлоўскі (50 г.); разам зь ім жылі сыны Антоні (3 г.) і Францішак (1 г.){{заўвага|Тут улічаныя толькі асобы мужчынскага полу.}}<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 106</ref>. У хуткім часе, аднак, пасэсар зьмяніўся. Дакумэнт, пазначаны 2 днём красавіка 1812 году, засьведчыў, што той фальварак Тэрмапілы з прылегласьцямі, які належаў пані Людвіцы з князёў Шуйскіх, жонцы абознага Караля, Прозаравай, аддадзены ў арэнду пану Ігнацыю Любанскаму за штогадовую выплату 1306 польскіх злотых<ref>AGAD. APiJ. Sygn. 14. S. 9, 36</ref>. Пасьля ў царкоўных мэтрыках за 1819, 1829, за 1830-я гады вёска Бардакі, яе жыхары неаднаразова згадваныя, але чым далей, болей людзі з прозьвішчам Бардак сустракаюцца сярод насельніцтва [[Рашаўцы|Рашаўцаў]]. На 1834 год жыхарамі ў Бардаках — 10 мужчын і 15 жанчын<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 339. А. 833адв.-835</ref>.
У кліравой ведамасьці за 1839 год царквы ў Астраглядах сказана, што ў Бардаках было ўсяго 2 і 1/4 двара, а ў іх – 11 душ верных мужчын і 18 жанчын{{заўвага|Імаверна, больш працаздольных сялянаў паны Прозары паступова перамяшчалі да іншых сваіх вёсак, найперш, – да Рашаўцаў, а па іх разсяленьні, – да [[Карчовае|Карчовага]], бо надалей менавіта там і ў савецкія часы жылі шматлікія Бардакі (Бордакі).}}<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40661. А. 31-33</ref>. Мэтрычныя запісы, датаваныя 6 жніўня 1838 г. і 26 сакавіка 1839 г., засьведчылі, што кумамі ў параў сужэнцаў Якава і Ульяны Бардакоў, Савы і Марыны Бардакоў выступілі добрыя суседзі, жыхары вёскі Вялікі Лес<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 540. А. 762адв.-763. Спр. 551. А. 872адв.-873</ref>. У лістападзе і сьнежні 1839 году ад ліхаманкі (горячки) памерлі Тацяна (21 г.) і Алена (15 г.), дочкі ўжо нябожчыка Емяльяна Бардака<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 551. А. 890адв.-891, 891адв.-892</ref>. 29 сакавіка 1840 году быў пахаваны Рыгор Васілеў Бардак (91 г.), памерлы ад старасьці{{заўвага|Як запісана ў мэтрыцы, – «натурально».}}<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 552. А. 1033адв.-1034</ref>. І гэта астатняя згадка, што да прыгонных жыхароў паселішча Бардакі.
[[Файл:Бардакі на мапе А. Фіцінгофа. 1846 г.jpg|значак|зьлева|Фальварак і вёска Бардакі, засьценак Байдакі на мапе А. Фіцінгофа. 1846 г.]][[Файл:Бардакі на мапе Ф. Шубэрта 1850 г.jpg|значак|Вёска Бардакі на мапе Ф. Шубэрта і П. Тучкова 1850 г.]][[Файл:Бардакі на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|зьлева|Бардакі на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
5 чэрвеня 1840 году ў Астраглядавіцкай царкве зьдзейсьненая таямніца хросту немаўляці Іосіфа, бацькамі якога былі «деревни Бордаков арендовный владелец» рыма-каталік Антоні і праваслаўная Марыя Ляшчынскія<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 552. А. 1025адв.-1026</ref>. У інвэнтары Хвойніцкага маёнтку 1844 году Бардакі, зразумела, ужо не згаданыя. Але на тапаграфічнай мапе Менскай губэрні 1846 году генэрал-маёра А. Фіцінгофа яшчэ пазначаныя фальварак і вёска Бардакі. Напэўна, гэта і быў фальварак [[Тэрмапільская бітва|Тэрмапілы, слаўная назва]] якога не «прыжылася» ў мясцовым, пераважна непісьменным людзкім асяродзьдзі{{заўвага|Толькі ў А. Фіцінгофа назва паселішча па-расейску пададзена як Бардаки (таксама і з. Байдаки); у Ф. Шубэрта і П. Тучкова, І. Стрэльбіцкага – Бордаки.}}. Тамсама, паблізу вёскі Вялікі Лес, Бардакі паказаныя і на мапе Ф. Шубэрта 1850 году з пазьнейшымі праўкамі. Аднак, на 1850 год у кліравой ведамасьці Астраглядаўскай царквы Бардакоў няма.
У парэформавы пэрыяд паселішча адміністрацыйна належала да Мікуліцкай воласьці. Але на той час гэта ўжо ня хутар і ня вёска. У мэтрычным запісе Мікуліцкай Богаяўленскай царквы 1864 году пры хросьце сына бацькоў зь вёскі Вялікі Лес сярод успрыймальнікаў згаданы аднадворац Вікенці Галяк з Бардакоў<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 14. Спр. 449. А. 55адв.</ref>. На пачатак 1870 году ў засьценку Бардакі на землях Астраглядавіцкага маёнтку паноў Прозараў жылі 22 аднадворцы, парафіяне касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, прыпісаныя да воласьці<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 77об.</ref>. На «Специальной карте Европейской России» І. Стрэльбіцкага 1871 году{{заўвага|Перавыдавалася і ў 1915 г.}} Бардакі зьмешчаныя побач зь вёскай Вялікі Лес. У мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу 1876 г. засьведчана, што ў засьценку Бардакі жылі сяляне{{заўвага|Катэгорыя аднадворцаў да таго часу была канчаткова зьліквідаваная, таму апошнія мусілі запісацца ў мяшчане або ў сяляне.}} Галякі<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 42. А. 152адв.-153, 156адв.-157</ref>.
[[Файл:Засьценак Бардакі ў 1900 г.jpg|значак|зьлева|Засьценак Бардакі ў 1900 г.]][[Файл:Бардакі на аўстрыйскай мапе часоў Першай сусьветнай вайны.png|значак|Бардакі на аўстрыйскай мапе часоў Першай сусьветнай вайны.]]
У выданьні «Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich» паведамляецца, што засьценак Bordaki Мікуліцкай воласьці на 1900 год складаўся з 4 сядзібаў<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1900. Т. XV. Dopełnienia. S. 200</ref>{{заўвага|Магчыма, зьвесткі на той час ужо састарэлі.}}. А на 1909 год у даведніку «Список населённых мест Минской губернии» сказана пра аколіцу Бардакоўскае ажно з 54 дварамі і 227 жыхарамі<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 6</ref>{{заўвага|У гэтым выданьні нярэдкія недакладнасьці, што да колькасьці двароў, жыхароў, адлегласьцяў, назваў. Бардаковское, — чым не расейскае сяло, хоць вялося пра аколіцу?.. Але нечакана вялікая колькасьць двароў і жыхароў магла быць выклікана перасяленьнем у Бардакі жыхароў [[Унігаўка|Унегаўкі]], на 1870 г. найбуйнейшага ў рэгіёне засьценку, які перастаў існаваць. У 1909 г. пад такой назвай вядомы хіба аднадворны фальварак з 5 жыхарамі.}}.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Бардакі ў складзе Мікуліцкай воласьці, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917 – 1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. – Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 – січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. – Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286 – 296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев. — Минск, 2018. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919 году, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
[[Файл:Карпілаўка, Веляцін, Лісьцьвін, Мікулічы на мапе 1924-26 гг.jpg|значак|зьлева|Байдакі на месцы Бардакоў. Мапа 1926 гг.]][[Файл:На месцы Бардакоў зьявіліся Байдакі. Мапа РККА Беларусі і Літвы 1935 г.jpg|значак|Байдакі на мапе РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]]
На даваенных мапах савецкіх часоў паселішча каля вёскі Вялікі Лес займела назву Байдакі. Тут, як засьведчана матэрыяламі Усесаюзнага перапісу 1926 году, у 31 двары жылі нашчадкі [[Разбор шляхты|«разабранай»]] каталіцкай шляхты Галякі (прозьвішча-лідар), Цішкевічы, Каржанеўскія, Навіцкія, Парукевічы, Чарнецкія, Крывіцкія. Усяго — 63 асобы мужчынскага і 60 жаночага полу<ref>НАРБ. Ф. 30. Воп. 2. Спр. 6239</ref>. Прынамсі, некаторыя зь іх раней альбо жылі ў засьценку [[Байдакі (зьніклая вёска)|Байдакі]], які паўстаў на месцы аднайменнай вёскі, альбо мелі зь яго жыхарамі сваяцкія стасункі. Засьценак той меў усяго 6 жыхароў на 1857 г. і ў хуткім часе спыніў існаваньне. Магчыма, гэтыя людзі выступілі ініцыятарамі перайменаваньня паселішча ў Байдакі, што ахвотна падтрымалі і новыя ўлады, хоць бы дзеля большай «мілагучнасьці» назвы.
[[Файл:Байдакі на нямецкай мапе 1941 г.jpg|значак|зьлева|Байдакі на нямецкай мапе 1941 г.]]
Ад 8 сьнежня 1926 году новыя Байдакі — у складзе Мікуліцкага сельсавету Брагінскага раёну [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай]], з 9 чэрвеня 1927 году [[Гомельская акруга|Гомельскай акругі]] [[БССР]]. У запісцы пад назвай «Сведения о польских населённых пунктах Гомельского округа», пазначанай 1929 годам, паведамляецца, што ў названай аколіцы налічваўся ўсё той жа 31 двор, але ўжо 135 жыхароў, 100 % зь якіх складалі каталіцкія альбо «польскія» сем’і. Згодна з «Арыентыровачным плянам калектывізацыі польскіх вёсак на Гомельшчыне 1929/1930 году», у Байдаках меркавалася арганізаваць калгас, машыннае і малочнае таварыствы<ref>Пичуков В. П., Старовойтов М. И. Гомельщина многонациональная (20 — 30 е гг. XX в.). Выпуск I. — Гомель, 1999. С. 214, 215</ref>. З 20 лютага 1938 году Байдакі — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў 31 двары вёскі жылі 124 чалавекі. У верасьні 1942 і ліпені 1943 году паселішча цалкам зьнішчанае акупантамі<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 321</ref>. Хутар Байдакі запусьцеў яшчэ да 1968 году, калі быў зьняты з уліку<ref>Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Брагінскага р-на. — Менск: Мастацкая літаратура, 2003. С. 725</ref>{{заўвага|У брагінскай кнізе «Памяць» Г. І. Дулеба і Г. М. Новікава зьвесткі пра розныя вёскі Байдакі (зьніклую яшчэ ў XIXст.) і Бардакі падалі нібы пра адну, а хутар (тут: адзіная сядзіба) Байдакі, што паўстаў на месцы спаленых акупантамі Бардакоў (перайменаваных, як было сказана, у Байдакі), паказалі нейкім асобным паселішчам.}}.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Брагінскага раёну]]
sr4l166jzlepqw1x73tu531yc3hvqnb
Еўлашы (зьніклая вёска)
0
269110
2623232
2623031
2025-07-05T10:36:03Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623232
wikitext
text/x-wiki
''Курсіўны тэкст''{{Іншыя значэньні|Еўлашы}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Еўлашы
|Статус = хутар
|Назва ў родным склоне = Еўлашоў
|Назва па-расейску =
|лацінка = Jeŭlašy
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1638 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Еўлашы''' — зьніклая вёска, якая месьцілася ў межах сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[беларусь|Беларусі]].
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[Файл:Запіс князя Ярэмія Вішнявецкага 1638 г.jpg|значак|зьлева|Фрагмэнт запісу князя Ярэмія Вішнявецкага 1638 г.]]
Найраней хутар Еўлашы згаданы ў 1638 годзе, калі князь [[Ярэмі Вішнявецкі|Ярэмі Міхал Вішнявецкі]] заставіў на чатыры гады за 65 000 злотых сваю палову [[Брагін|Брагінскага]] маёнтку пану Мікалаю Лосятынскаму<ref>Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Archiwum Radziwiłłów. Dział X. Sygn. 933. S. 5</ref>.
У 1687 годзе Еўлашы названыя сярод паселішчаў Брагінскага маёнтку пана ваяводзіча бэлзскага Яна Канецпольскага, якія моцна пацярпелі ад працяглага пастою (ад лістападу 1686 года да самых {{падказка|świątek zielonych|да Сёмухі}}) казакоў палкоўніка Войска Запарожскага Паўла Апостала Шчуроўскага. У трох дварах (каля 18 жыхароў) разьмясьцілі сем казакоў і аднаго коня. Тады вяскоўцы справілі 1 воз з хамутом, раменнай шляёй, касой, сякерай, рыдлёўкай, біклагай, мазьніцай з двума {{падказка|гарцамі|гарц або гарнец — 2, 8237 л}} дзёгцю, аддалі за здор і гарэлку 19 злотых, за саланіну (сала) і на порах 8 злотых, {{падказка|легуміны|салодкая выпечка альбо слодычы, вырабленыя з ужываньнем зьбітых яек і цукру з рознымі дадаткамі.}} 5 вёдраў і авёсу 5 вёдраў, «soli sto dziesięć»<ref>Архив Юго-Западной России. — Киев, 1868. Ч. III. Т. II. Акты о казаках (1679—1716). С. 153</ref>.
Пасьля сьмерці ў 1719 годзе апошняга спадчыннага ўладальніка пана серадзкага ваяводы Яна Канецпольскага і шматгадовага знаходжаньня (яшчэ і пры жыцьці нябожчыка) ў заставе ў паноў Войнаў<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 287, 403, 412</ref>, прыкладна ад 1733 году wieś Jawłasy стала ўласнасьцю князя [[Міхал Сэрвацы Вішнявецкі|Міхала Сэрвацыя]] з старэйшай галіны роду Вішнявецкіх, які менавіта ў тым годзе ці не ўпершыню падпісаўся «графам на Брагіне»<ref>Акты, издаваемые Виленской археографической комиссией. — Вильна, 1870. Т. IV. Акты Бресцкого гродского суда. С. 485</ref>.
[[Файл:Бабчын і яго ўгодзьдзі ў эксплікацыі да мапы Брагінскага графства 1783 г.jpg|значак|Хутар Еўлашы ў эксплікацыі да мапы Брагінскага графства 1783 г.]]
Згодна з «Тарыфам падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1754 г.», з 9 двароў (×6 — каля 54) хутара Еўлашы Брагінскага маёнтку выплачваліся «''do grodu''» (Оўруцкага замку) 1 злоты і 10 з паловай грошаў, «''na milicję''» (на вайсковыя патрэбы павету і ваяводзтва) 5 зл. і 12 гр.<ref>Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. – Біла Церква, 2015. С. 191, 213, 254</ref>. У тым жа 1754 г. Брагінскае графства была куплена ў княгіні Эльжбэты Вішнявецкай Міхалавай Замойскай за 550 000 злотых панам Францішкам Антоніем, сынам Мікалая, Ракіцкім, войскім ашмянскім (†1759). Пазьней маёнткам валоаў менскі кашталян Міхал, сын Франца Антонія, Ракіцкі.
Хутар Еўлашы прысутны ў эксплікацыі да мапы Брагінскага графства, датаванай 27 днём жніўня 1783 году.
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Рашаўцы на схематычным пляне Рэчыцкага павету 1800 г.jpg|значак|зьлева|Еўлашы на схематычным пляне Рэчыцкага павету, складзеным каля 1800 г.]][[File:Рашаўцы на мапе-дзесяцівярстоўцы Ф. Ф. Шубэрта. 1826-1840 гг.jpg|значак|зьлева|Еўлашы пры дарозе паміж Зьвяняцкім і Байдакамі на мапе Ф. Шубэрта.]]
У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай ([[1793]]) Еўлашы апынуляся ў межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 г. у складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет|Рэчыцкага павету]] спачатку Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 г. [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч В., Скрыпчанка Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. Згодна з расейскай рэвізіяй 1795 году хутар Еўлашы паноў Людвіка і Рафала Алаізія Ракіцкіх, кашталянічаў менскіх, налічваў 7 двароў з 33 падданымі мужчынскага і 30 жаночага полу. Прозьвішчы жыхароў – Трыгуб, Асіпенка, Кузьменка, Кірыенка, Ігнаценка<ref>НГАБ у Менску. Ф. 333. Воп. 3. Спр. 1. А. 169-170</ref>. У мэтрычных запісах аб народжаных-ахрышчаных Мікуліцкай Богаяўленскай царквы за 1797 год ёсьць чатыры згадкі пра абрады з удзелам людзей зь Еўлашоў; у адной названы чалавек новага прозьвішча – кум Якаў Гардзейчык, таго ж хутару жыхар<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 494. А. 230, 231</ref>.
Згодна з шляхецкай рэвізіяй, датаванай 8 сьнежня 1811 году, фальварак Еўлашы з 36 рэвізскімі душамі ў аднайменнай вёсцы трымаў у арэндзе ад пана Міхала Ракіцкага былы харунжы войскаў польскіх Ян Васілеўскі (70 г.); разам зь ім жылі сыны Юзаф (32 г.), адвакат, Ігнацы (28 г.), каморнік рэчыцкі, Алаізій (26 г.), былы асэсар{{заўвага|Тут улічаныя толькі асобы мужчынскага полу.}}<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 263. А. 32</ref>.
[[Файл:Засьценак Байдакі на мапе Менскай губэрні А. К. Фіцінгофа. 1846 г.jpg|значак|На мапе А. Фіцінгофа паміж засьценкам Байдакі і вёскай Зьвяняцкае паселішча няма.]]
Згодна з «Фармулярнай ведамасьцю» сяла Мікулічаў Богаяўленскай царквы 1822 году, вёска Еўлашы з 17 душамі мужчынскага і 19 душамі жаночага полу месьцілася за 3 вярсты ад прыходзкай царквы і належала пану Міхалу, сыну Рафала, Ракіцкаму<ref>НГАБ. Ф. 136. Воп. 1. Спр. 40552. А. 66</ref>. Паказаныя Еўлашы на мапе-дзесяцівярстоўцы Ф. Шубэрта 1826-1840 гадоў, хоць назва і перайначаная.
Да сярэдзіны XIX ст., аднак, паселішча спыніла існаваньне, бо ні на вайскова-тапаграфічнай мапе Менскай губэрні 1846 году А. Фіцінгофа, ні ў мэтрычных кнігах Мікуліцкай царквы 1848 году ўжо не згаданая.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты, згаданыя ў XVII стагодзьдзі]]
bu9l5he7stftsczvj51uqwsumg2detx
Люкас Клёстэрман
0
273391
2623185
2613785
2025-07-04T17:16:15Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623185
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Люкас Клёстэрман''' ({{мова-de|Lukas Klostermann}}; {{Н}} 3 чэрвеня 1996 году) — нямецкі футбаліст, абаронца клюбу «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыг]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Выхаванец клюбу «[[Бохум (футбольны клюб)|Бохум]]». У галоўнай камандзе клюбу дэбютаваў у матчы супраць «[[Аален (футбольны клюб)|Аалену]]» 14 сакавіка 2014 году<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/spieltag/2-bundesliga/2013-14/25/1894788/spielanalyse_vfr-aalen-1422_vfl-bochum-8.html «Aydin und Butscher entscheiden zähes»]. Kicker.</ref>, калі гульцу было ўсяго 19 гадоў. У канцы чэрвеню гулец меў перамовы з клюбам, але дамовіцца зь ім ня здолеў<ref>[https://web.archive.org/web/20171226202621/http://www.vfl-bochum.de/site/_home/aktuelles/14676_klostermannverlauml_x_semi_x_sstdenvflp.htm «Klostermann verlässt den VfL»]. VfL Bochum.</ref>. 22 жніўня стала вядома, што футбаліст далучыўся да складу клюбу «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыг]]», які на той час гуляў у [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлізе 2]]. Спачатку гуляў ня вельмі шмат, але напрыканцы [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2014—2015 гадоў|сэзону 2014—2015 гадоў]] праз крызыс у абарончых шыхтах прасунуўся да асноўнага складу<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/startseite/622396/artikel_leipzig-laesst-sich-vom-pokal-wind-nach-karlsruhe-treiben.html «Leipzig lässt sich vom Pokal-Wind nach Karlsruhe treiben»]. Kicker.</ref>. 24 красавіка 2015 году ўлучыў мяч у браму «[[Дармштат-98 (футбольны клюб)|Дармштату-98]]»<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/spieltag/2-bundesliga/2014-15/30/2407802/spielanalyse_rasenballsport-leipzig-15778_sv-darmstadt-98-98.html «Coltorti schießt RB zurück ins Aufstiegsrennen»]. Kicker.</ref>. Наступны сэзон пачаў на пазыцыі правага абаронцы. Напачатку [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2016—2017 гадоў|сэзону 2016—2017 гадоў]] меліся чуткі, што абаронцам цікавяцца «[[Тотэнгэм Готспур]]» і «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]»<ref>[http://www.bild.de/sport/fussball/rb-leipzig/klostermann-moeglicherweise-nach-england-45094490.bild.html «Tottenham & Arsenal jagen Klostermann»]. Bild.</ref>, але Клёстэрман застаўся ў камандзе, шмат часу прапусьціўшы праз пашкоджаньні.
=== Міжнародная ===
Клёстэрман атрымаў свой першы выклік у нацыянальную [[зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]] ў сакавіку 2019 году на таварыскі матч супраць [[Зборная Сэрбіі па футболе|зборнай Сэрбіі]] і адборачны матч чэмпіянату Эўропы 2020 году супраць [[Зборная Нідэрляндаў па футболе|зборнай Нідэрляндаў]]<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/nationalelf/744640/artikel_loew-beruft-stark-klostermann-und-eggestein.html «Löw beruft Stark, Klostermann und Eggestein»]. Kicker.</ref>. Дэбютаваў 20 сакавіка ў матчы супраць зборнай Сэрбіі, адгуляўшы ўсю сустрэчу. Пасьля матчу галоўны трэнэр зборнай [[Ёахім Лёў]] высока ацаніў дэбютную гульню футбаліста<ref>[https://www.dfb.de/news/detail/loew-klostermann-hat-richtig-gut-gespielt-199951/?no_cache=1&cHash=997aaf91847acd07dbe397c335dd68d9 «Löw: "Klostermann hat richtig gut gespielt"»]. DFB.</ref>. 19 траўня 2021 году быў улучаны ў заявачны сьпіс зборнай на [[чэмпіянат Эўропы па футболе 2020 году|чэмпіянат Эўропы 2020 году]].
== Дасягненьні ==
'''«РБ Ляйпцыг»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2022, 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2023
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Клёстэрман у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Клёстэрман, Люкас}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
3jw6ev428fx5il2sip9o6g5xehur63w
Маканавічы
0
279136
2623168
2486003
2025-07-04T14:36:43Z
Дамінік
64057
2623168
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Маканавічы
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Маканавічаў
|Лацінка = Makanavičy
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1509 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Рэчыцкі раён|Рэчыцкі]]
|Сельсавет = Зашчоб’еўскі
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 08
|Шырата сэкундаў = 30
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 54
|Даўгата сэкундаў = 51
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Мака́навічы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}</ref> — вёска ў [[Рэчыцкі раён|Рэчыцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Зашчоб’еўскі сельсавет (Рэчыцкі раён)|Зашчоб’еўскага сельсавету]].
== Геаграфія ==
За 57 км на паўднёвы захад ад [[Рэчыца|Рэчыцы]], чыгуначная плятформа Маканавічы (на ветцы [[Васілевічы]] — [[Хвойнікі]] ад лініі [[Гомель]] — [[Каленкавічы]]), за 107 км ад Гомля.
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
25 лістапада 1509 году сяльцо Маканавічы (Мокавовичи) у Рэчыцкай воласьці прывілеем караля [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]] аддадзена на вечнасьць [[дзяк]]у Грыцку Алексеевічу<ref> Lietuvos Metrika. Kniga Nr. 8 (1499—1514). / A. Baliulis ir kt. — Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidykla, 1995. № 451</ref>.
Пры разьмежаваньні [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскага ваяводзтва]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]] і [[Мазырскі павет|Мазырскага павету]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] у сьнежні 1621 — студзені 1622 году складаньне дакумэнту паны камісары завершылі ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы [[Рэчыцкі павет|Рэчыцкага павету]] ВКЛ<ref>Źródła dziejowe. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97</ref>.
26 жніўня 1658 году кароль Ян Казімер пацьвердзіў права пана Вінцэнта Гаека на саступку сваіх пажыцьцёвых добраў Валосавічы і Маканавічы{{заўвага|У дакумэнце абодва паселішчы лякалізаваныя ў Мазырскім павеце, але тое слушна адно для Валосавічаў.}} сужэнцам Казімеру і Катарыне з Гарбацкіх Гаекам<ref>Metryka Litewska. Księga wpisów. Nr. 131. Opracował Andrzej Rachuba. — Warszawa, 2001. № 776</ref>.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Маканавічы — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. — Т. 6. Кн. 1. — Мінск: БелЭн, 2001. C. 181—182</ref>. У «Камеральном описании… Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, засьведчана, што сяло Маканавічы належала панам Станіславу і Леапольду Аскіркам<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 72</ref>.
У парэформавы пэрыяд Маканавічы адміністрацыйна знаходзіліся ў Васілевіцкай воласьці.
У 1889 годзе Фелікс (Шчасны), сын Эміля, Аскерка{{заўвага|Гэта пра яго казаў вясковы музыка з [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)
|Гарошкава]] Іван Бурак<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск, 2004. С. 523</ref>:{{пачатак цытаты}}''Ніхто так чудна ня грае на картапляні, як маканавіцкі пан. Калі глядзіш на яго пальцы, то падчас здаецца, што іх няма, да толькі нешта балванее. А як бы табе вочы хусткаю завязаў, то б, слухаючы, ня ведаў, у што ён грае, бо там абзываюцца ўсе прыправы, якія ты калі-небудзь чуў або ў сьне бачыў, да толькі не чутно абычнаго картапляна. Раз здаецца, што ета негдзе салавейкі або жаваранкі пяюць, то між німі зязюля кукае, а далей робіцца ўсё галасьней, усё весялей, і ты радуешся, але не доўга, бо ось быццам то хмарыцца, гудзе злавешча, тоўпіцца, тоўпіцца ў неперастаючы гром. І ты, здаецца б, прапаў, як бы не распагодзілося, начэ як бы зноў не пашлі з-пад яго пальцаў весялейшыя ігры да не абрадавалі...''{{канец цытаты}} Чэслаў Пяткевіч удакладніў: {{пачатак цытаты}}Гаворка ідзе пра сьветлай памяці Ш. Аскерку, уладальніка Маканавічаў,.. вядомага шапэніста. У яго доме я бачыў сялянскія вясельлі зь вясковым скрыпачом, які іграў пад танцы і якому ён сам акампанаваў на фартэп'яна, калі вясельнікі танцавалі ў яго пакоях. Зрэшты,.. нічога дзіўнага, што Іван Бурак, запрашаны больш заможнымі гаспадарамі, меў магчымасьць чуць самых розных выканаўцаў на фартэп'яна і скласьці сабе крытычны погляд.{{канец цытаты}}}} валодаў маёнткамі Маканавічы (8764 дзесяціны), [[Дзеравішча]] (2788 дз.), [[Глінішча (Гомельская вобласьць)|Глінішча]] (300 дз.) і Азярын (32 дз.)<ref>Список зелевладельцев Минской губернии. 1889 г. — Минск, 1889. С. 372</ref>.
На 1909 год у сяле Маканавічы налічвалася 114 двароў з 774 жыхарамі<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 117</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Маканавічы, аднак, у складзе Васілевіцкай воласьці апынуліся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918—1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 — 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919 году, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Рэчыцкага раёну]]
8c5kznddq5vc0xqjr6jnlr7apjse6r8
2623169
2623168
2025-07-04T14:38:49Z
Дамінік
64057
2623169
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Маканавічы
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Маканавічаў
|Лацінка = Makanavičy
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = Перад 1509 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Рэчыцкі раён|Рэчыцкі]]
|Сельсавет = Зашчоб’еўскі
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 52
|Шырата хвілінаў = 08
|Шырата сэкундаў = 30
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 54
|Даўгата сэкундаў = 51
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Мака́навічы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}</ref> — вёска ў [[Рэчыцкі раён|Рэчыцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіць у склад [[Зашчоб’еўскі сельсавет (Рэчыцкі раён)|Зашчоб’еўскага сельсавету]].
== Геаграфія ==
За 57 км на паўднёвы захад ад [[Рэчыца|Рэчыцы]], чыгуначная плятформа Маканавічы (на ветцы [[Васілевічы]] — [[Хвойнікі]] ад лініі [[Гомель]] — [[Каленкавічы]]), за 107 км ад Гомля.
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
25 лістапада 1509 году сяльцо Маканавічы (Мокавовичи) у Рэчыцкай воласьці прывілеем караля [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]] аддадзена на вечнасьць [[дзяк]]у Грыцку Алексеевічу<ref> Lietuvos Metrika. Kniga Nr. 8 (1499—1514). / A. Baliulis ir kt. — Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidykla, 1995. № 451</ref>.
Пры разьмежаваньні [[Кіеўскае ваяводзтва|Кіеўскага ваяводзтва]] [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]] і [[Мазырскі павет|Мазырскага павету]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] у сьнежні 1621 — студзені 1622 году складаньне дакумэнту паны камісары завершылі ў сяле князёў Жыжэмскіх Маканавічы [[Рэчыцкі павет|Рэчыцкага павету]] ВКЛ<ref>Źródła dziejowe. T. XX: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97</ref>.
26 жніўня 1658 году кароль Ян Казімер пацьвердзіў права пана Вінцэнта Гаека на саступку сваіх пажыцьцёвых добраў Валосавічы і Маканавічы{{заўвага|У дакумэнце абодва паселішчы лякалізаваныя ў Мазырскім павеце, але тое слушна адно для Валосавічаў.}} сужэнцам Казімеру і Катарыне з Гарбацкіх Гаекам<ref>Metryka Litewska. Księga wpisów. Nr. 131. Opracował Andrzej Rachuba. — Warszawa, 2001. № 776</ref>.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Маканавічы — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе тэрытарыяльна ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. — Т. 6. Кн. 1. — Мінск: БелЭн, 2001. C. 181—182</ref>. У «Камеральном описании… Речицкой округи», датаваным 29 студзеня 1796 году, засьведчана, што сяло Маканавічы належала панам Станіславу і Леапольду Аскіркам<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 72</ref>.
У парэформавы пэрыяд Маканавічы адміністрацыйна знаходзіліся ў Васілевіцкай воласьці.
У 1889 годзе Фелікс (Шчасны), сын Эміля, Аскерка{{заўвага|Гэта пра яго казаў вясковы музыка з [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|Гарошкава]] Іван Бурак<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск, 2004. С. 523</ref>:{{пачатак цытаты}}''Ніхто так чудна ня грае на картапляні, як маканавіцкі пан. Калі глядзіш на яго пальцы, то падчас здаецца, што іх няма, да толькі нешта балванее. А як бы табе вочы хусткаю завязаў, то б, слухаючы, ня ведаў, у што ён грае, бо там абзываюцца ўсе прыправы, якія ты калі-небудзь чуў або ў сьне бачыў, да толькі не чутно абычнаго картапляна. Раз здаецца, што ета негдзе салавейкі або жаваранкі пяюць, то між німі зязюля кукае, а далей робіцца ўсё галасьней, усё весялей, і ты радуешся, але не доўга, бо ось быццам то хмарыцца, гудзе злавешча, тоўпіцца, тоўпіцца ў неперастаючы гром. І ты, здаецца б, прапаў, як бы не распагодзілося, начэ як бы зноў не пашлі з-пад яго пальцаў весялейшыя ігры да не абрадавалі...''{{канец цытаты}} Чэслаў Пяткевіч удакладніў: {{пачатак цытаты}}Гаворка ідзе пра сьветлай памяці Ш. Аскерку, уладальніка Маканавічаў,.. вядомага шапэніста. У яго доме я бачыў сялянскія вясельлі зь вясковым скрыпачом, які іграў пад танцы і якому ён сам акампанаваў на фартэп'яна, калі вясельнікі танцавалі ў яго пакоях. Зрэшты,.. нічога дзіўнага, што Іван Бурак, запрашаны больш заможнымі гаспадарамі, меў магчымасьць чуць самых розных выканаўцаў на фартэп'яна і скласьці сабе крытычны погляд.{{канец цытаты}}}} валодаў маёнткамі Маканавічы (8764 дзесяціны), [[Дзеравішча]] (2788 дз.), [[Глінішча (Гомельская вобласьць)|Глінішча]] (300 дз.) і Азярын (32 дз.)<ref>Список зелевладельцев Минской губернии. 1889 г. — Минск, 1889. С. 372</ref>.
На 1909 год у сяле Маканавічы налічвалася 114 двароў з 774 жыхарамі<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 117</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Маканавічы, аднак, у складзе Васілевіцкай воласьці апынуліся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. Ад 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918—1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 — 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны); Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919 году, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Рэчыцкага раёну]]
l8230xjuyzc7bwvxj8itnwqv4nu92qg
Ёнатан Та
0
279364
2623231
2585038
2025-07-05T09:04:52Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623231
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ёнатан Та''' ({{мова-de|Jonathan Tah}}; {{Н}} 11 лютага 1996 году) — нямецкі футбаліст, цэнтральны абаронца клюбу «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыя]]» і нацыянальнай [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]]. Мае івуарыйскага бацьку.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Пачаў займацца футболам у родным [[Гамбург]]у. Да акадэміі аднайменнага клюбу трапіў у 2009 году. У матчы [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]] дэбютаваў 21 верасьня 2013 году ў хатнім матчы супраць «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]»<ref>Überblick, Alle Spiele im. [http://www.sueddeutsche.de/sport/fussball-bundesliga-nils-petersen-verschaerft-die-hsv-krise-1.1776879 «Fußball-Bundesliga: Nils Petersen verschärft die HSV-Krise»]. Süddeutsche Zeitung.</ref>. [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2014—2015 гадоў|Сэзон 2014—2015 гадоў]] правёў у арэндзе ў складзе дусэльдорфскай «[[Фартуна Дусэльдорф|Фартуны]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20140903224228/http://www.hsv.de/teams/meldungen/bundesliga/2014/august/jonathan-tah-und-kerem-demirbay-werden-fuer-ein-jahr-verliehen «Jonathan Tah und Kerem Demirbay werden für ein Jahr verliehen»]. Hamburger SV.</ref>. У ліпені 2015 году склаў пяцігадовы кантракт зь левэркузэнскім «[[Баер Левэркузэн|Баерам]]»<ref>[http://www.skysports.com/football/news/11891/9914530/jonathan-tah-signs-for-bayer-leverkusen-from-hamburg «Tah joins Bayer Leverkusen from Hamburg»]. Sky Sports.</ref>, які каштаваў «аптэкарам» 7,5 мільёнаў эўра. У новым клюбе надоўга трывала замацаваўся ў складзе, падаўжаючы дамову з «Баерам» у 2018 і 2021 гадах.
29 траўня 2025 году Та далучыўся да мюнхэнскай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]», падпісаўшы кантракт да 30 чэрвеня 2029 году<ref>[https://fcbayern.com/en/news/2025/05/fc-bayern-sign-jonathan-tah «FC Bayern sign Jonathan Tah»]. FC Bayern Munich.</ref><ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/jonathan-tah-joins-bayern-munich-bayer-leverkusen-transfer-kompany-32383 «Jonathan Tah joins Bayern Munich from Bayer Leverkusen»]. Bundesliga.</ref>. Паведамлялася, што «Баварыя» заплаціла фіксаваную плату ў памеры 800 тысяч эўра без уліку бонусаў<ref>[https://www.bavarianfootballworks.com/2025/6/7/24444874/bayern-munich-pay-bayer-leverkusen-jonathan-tah-early-we-might-know-transfer-rumors-club-world-cup «So… what did Bayern Munich pay Bayer Leverkusen to get Jonathan Tah early? We might know»]. Bavarian Football Works.</ref>.
=== Міжнародная ===
У сакавіку 2016 году дэбютаваў у складзе нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] ў таварыскім матчы супраць [[Зборная Ангельшчыны па футболе|зборнай Ангельшчыны]]<ref>[https://www.dfb.de/en/news/detail/germany-squander-2-0-lead-against-england-142710/ «Germany squander 2-0 lead against England»]. DFB.</ref>. Та замяніў у перапынку матчу [[Матс Гумэльс|Матса Гумэльса]]. Наступны раз гулец выклікаўся да складу зборнай у 2019 году, але замацавацца ў каманды ня здолеў.
== Дасягненьні ==
'''«Баер»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2024
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК «Баварыя» Мюнхэн}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Та ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянатах Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2016
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Та, Ёнатан}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
fjmif0vx3q801nh1gebf7wcui9qcrp2
Робін Кох
0
279367
2623195
2585068
2025-07-04T20:56:02Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623195
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Робін Кох''' ({{мова-de|Robin Koch}}; {{Н}} 17 ліпеня 1996 году) — нямецкі футбаліст, цэнтральны абаронца франкфурцкага клюбу «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахту]]» і нацыянальнай [[зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]]. Акрамя пазыцыі абаронцы, таксама часам выконвае абавязкі паўабаронцы абарончага пляну.
== Кар’ера ==
Пачынаў кар’еру ў трырскім «[[Айнтрахт Трыр|Айнтрахту]]». Пасьля далучыўся да роднага «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрну]]», дзе калісьці пачынаў футбольнае навучаньне, перш чым пераехаць у [[Трыр]]. У жніўні 2017 году далучыўся да «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбургу]]» з [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]]. У найвышэйшым дывізіёне 22 кастрычніка таго ж году ў матчы супраць бэрлінскай «[[Гэрта Бэрлін|Гэрты]]». Першы гол здабыў у матчы супраць франкурцкага «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахту]]» у студзенні 2018 году. У 2020 годзе далучыўся да ангельскага «[[Лідс Юнайтэд]]»<ref>[https://www.leedsunited.com/news/team-news/26963/leeds-united-seal-deal-for-robin-koch «Leeds United seal deal for Robin Koch»]. Leeds United.</ref>, які толькі вярнуўся ў [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-Лігу]] пасьля доўгай адсутнасьці ў элітным дывізіёне. У ліпені 2023 году на правах арэнды вярнуўся на радзіму, дзе гуляў за франкфурцкі «Айнтрахт». 9 студзеня 2024 году ягоны кантракт зь Лідсу быў цалкам выкуплены нямецкім клюбам<ref>[https://www.bbc.co.uk/sport/football/67923498 «Robin Koch: Leeds United defender signs permanent Eintracht Frankfurt deal»]. BBC Sport.</ref>, але ён пачаў дзеіць толькі ўлетку 2024 году.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Кох у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянатах Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кох, Робін}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
g3wmwfcz6vuuzxmuipq65f9hqouspzu
Янік Кайтэль
0
279369
2623175
2616704
2025-07-04T16:46:27Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623175
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Я́нік Ка́йтэль''' ({{мова-de|Yannik Keitel}}; {{Н}} 15 лютага 2000 году) — нямецкі футбаліст, цэнтральны і абарончы паўабаронца клюбу «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарт]]». Свой першы прафэсійны кантракт склаў у красавіку 2020 году з «Фрайбургам»<ref>Weigend, David (16.04.2020). [https://www.badische-zeitung.de/sport/scfreiburg/yannik-keitel-erhaelt-profivertrag-beim-sc-freiburg--184846791.html «Yannik Keitel erhält Profivertrag beim SC Freiburg»]. Badische Zeitung.</ref>, але найперш выступаў за рэзэрвовую каманду клюбу.
== Дасягненьні ==
'''«Штутгарт»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2025
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кайтэль, Янік}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
p5dbitfnzmrt1afq26l19kp0raojxka
Максімілян Мітэльштэт
0
279372
2623204
2616706
2025-07-04T21:42:49Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623204
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Максімілян Мітэльштэт''' ({{мова-de|Maximilian Mittelstädt}}; {{Н}} 18 сакавіка 1997 году) — нямецкі футбаліст, левы абаронца клюбу «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарт]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
Дэбютаваў у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] ў складзе роднага клюбу «[[Гэрта Бэрлін|Гэрта]]» ў 2016 годзе. З сэзону 2018—2019 гадоў стаў трывалым гульцом асноўнага складу. Пасьля таго, як бэрлінскі клюб страціў месца ў элітным дывізіёне, перайшоў да шыхтаў «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарту]]».
== Дасягненьні ==
'''«Штутгарт»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2025
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Нямеччына на ЧЭ-2024}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Мітэльштэт, Максімілян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
88jy45nbw6qgm1ratsfh3pnwy1kywv2
Флёрыян Нойгаўс
0
279421
2623209
2613777
2025-07-04T21:56:31Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623209
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Флёрыян Нойгаўс''' ({{мова-de|Florian Neuhaus}}; {{Н}} 16 сакавіка 1997 году) — нямецкі футбаліст, паўабаронца мёнхэнглядбаскай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Нойгаўс пачаў сваю кар’еру ў клюбе «Мюнхэн-1860»<ref name="next-wonderkid">[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/florian-neuhaus-borussia-monchengladbach-s-next-wonderkid-10533 «Who is Florian Neuhaus: Borussia Mönchengladbach’s NextGen star?»]. Bundesliga.</ref>, гуляючы як за другую каманду клюбу, гэтак і за першую. Праз добрую гульцу ў кашулі мюнхэнскага клюбу ў [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлізе 2]] быў заўважаны адмыслоўцамі зь мёнхэнглядбаскай «[[Барусія Мёнхэнглядбах|Барусіі]]», якая запрасіла паўабаронцу да сябе ўлетку 2017. З гульцом быў умоўлены доўгатэрміновы кантракт<ref>[https://bulinews.com/news/3918/official-florian-neuhaus-signs-new-gladbach-deal «Florian Neuhaus signs new Gladbach deal»]. Bulinews.</ref>. Тым ня менш, Нойгаўс адразу выправіўся ў арэнду да дусэльдорфскай «[[Фартуна Дусэльдорф|Фартуны]]», дзе за 26 матчаў здолеў здабыць шэсьць галоў і тры галявыя перадачы, чым дапамог клюбу падвысіцца з другога дывізіёну ў першы<ref>[https://web.archive.org/web/20180501161131/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/fortuna-dusseldorf-promoted-takashi-usami-neuhaus-haraguchi-479820.jsp «Welcome back to the Bundesliga, Fortuna Düsseldorf!»]. Bundesliga.</ref>. Па вяртаньні з арэнды паўабаронца замацаваўся ў першай адзінаццатцы «Барусіі». З [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2019—2020 гадоў|сэзону 2019—2020 гадоў]] стаў ключавым гульцом каманды [[Марка Розэ]]<ref name="next-wonderkid"/>. У ліпені 2023 году падоўжыў кантракт з клюбам да 2027 году<ref>[https://www.borussia.de/de/aktuelles/news/2023-07-28-borussia-verlaengert-vertrag-mit-florian-neuhaus-bis-2027 «Borussia verlängert Vertrag mit Florian Neuhaus bis 2027»]. Borussia Mönchengladbach.</ref>.
=== Міжнародная ===
Нойгаўс прыцягваўся да матчаў моладзевай зборнай Нямеччыны. Да шыхтаў нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] быў запрошаны ў верасьні 2020 году на матчы [[Ліга нацыяў УЭФА|Лігі нацыяў]] супраць [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборных Гішпаніі]] і [[Зборная Швайцарыі па футболе|Швайцарыі]]<ref>[https://www.dfb.de/news/detail/loew-verantwortung-gegenueber-den-spielern-218420/ «Löw: „Ich habe Verantwortung gegenüber den Spielern“»]. DFB.</ref>. Аднак, дэбютаваў паўабаронца ў кашулі зборнай 7 кастрычніка таго ж году ў таварыскім матчы супраць [[Зборная Турэччыны па футболе|зборнай Турэччыны]], у якім таксама адзначыўся першым голам<ref>[https://www.dfb.de/die-mannschaft/news-detail/33-last-minute-treffer-verhindert-heimsieg-220168/ «3:3! Last-Minute-Treffer verhindert Heimsieg»]. DFB.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Нямеччына на ЧЭ-2020}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Нойгаўс, Флёрыян}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
fibb40letolx0v4ur9xz8dlzb5almy7
Даві Зэльке
0
279423
2623171
2585513
2025-07-04T15:21:47Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623171
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Да́ві Зэ́льке''' ({{мова-de|Davie Selke}}; {{Н}} 20 студзеня 1995 году) — нямецкі футбаліст, нападнік. Мае [[этыёпы|этыёпскае]] і [[чэхі|чэскае]] паходжаньне. На думку шэрагу футбольных адмыслоўцай, у маладосьці Зэльке разглядаўся як будучая замена ў [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыне]] [[Міраслаў Клёзэ|Міраслава Клёзэ]]<ref>Stockhofe, Lukas (4.07.2015). [http://www.goal.com/de/news/827/bundesliga/2015/04/07/10533912/sturmlegende-klaus-fischer-selke-ist-der-junge-klose «Sturmlegende Klaus Fischer: „Selke ist der junge Klose“]. Goal.</ref>.
== Кар’ера ==
Гулец прайшоў акадэміі шматлікіх клюбаў, але ў 2013 годзе далучыўся да брэмэнскага «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]», зь якім дэбютаваў у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]] 3 лістапада ў матчы супраць «[[Гановэр-96 (футбольны клюб)|Гановэра-96]]»<ref>Robey, Will (13.09.2014) [http://www.fourfourtwo.com/features/everything-you-need-know-about-davie-selke#:wTcJtOjnD1sP4A «Everything you need to know about… Davie Selke»]. Four Four Two.</ref><ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/spieltag/1-bundesliga/2013-14/11/1894965/spielanalyse_werder-bremen-4_hannover-96-58.html «Garcia sorgt für das Bremer Happy-End»]. Kicker.</ref>. У гэтай сустрэчы малады нападнік замяніў у другім тайме [[Клемэнс Фрыц|Клемэнса Фрыца]]. Ужо ў наступным сэзоне Зэльке стаў часта зьяўляцца на гульнявой пляцоўцы, улучыўшы 9 гало ў брамы супернікаў. Не зважаючы на жаданьне захаваньня гульца, 1 красавіка 2015 году было агалошана, што гулец далучыцца да клюбу [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлігі 2]] «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыг]]»<ref>Whitney, Clark (2.04.2015). [http://bleacherreport.com/articles/2416349-davie-selke-transfer-confirms-leipzig-have-become-the-next-hoffenheim «Davie Selke Transfer Confirms Leipzig Have Become the Next Hoffenheim»]. Bleacher Report.</ref>. У першы сэзон Зэльке ў ляйпцыскім клюбе, «РБ Ляйпцыг» прасунуўся ў Бундэсьлігу. Улетку 2017 году далучыўся да сталічнай «[[Гэрта Бэрлін|Гэрты]]». У студзені 2020 году быў прыдбаны на правах арэнды «Вэрдэрам», які мог набыць гульца на сканчэньні сэзону. Аднак, з улікам страты месца ў Бундэсьлізе, «музыкі» палічылі найлепшым не набываць футбаліста. Зэльке вярнуўся ў «Гэрту», дзе 30 красавіка 2022 году згуляў свой соты матчы у складзе бэрлінцаў у Бундэсьлізе. 2 студзеня 2023 году прыяднаўся да «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльну]]». Улетку 2024 году стаў футбалістам «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбургу]]».
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Зэльке, Даві}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2016 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2016 году]]
j53w7w29n752jrf0n1a62u0kbk8p98d
Давід Раўм
0
279424
2623220
2585089
2025-07-05T06:41:03Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623220
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Да́від Раўм''' ({{мова-de|David Raum}}; {{Н}} 22 красавіка 1998 году) — нямецкі футбаліст, левы абаронца і флянгавы паўабаронца клюбу «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыг]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Сваю кар’еру гулец пачаў у клюбе «[[Гройтэр Фюрт]]», дзе гулец дэбютаваў у матчах [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлігі 2]]. Доўгія часы быў футбалістам рэзэрвы, часта зьяўляючыся на полі на замену гульцам першай адзінаццатцы. Пасьля [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе 2020—2021 гадоў|сэзону 2020—2021 гадоў]], у якім фюрцкі клюб здабыў прасоўваньне ў [[Бундэсьліга|Бундэсьлігу]], Раўм далучыўся да клюбу «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]», які ўжо доўгі час выступаў у элітным дывізіёне нямецкага першынства. 31 ліпеня 2022 году гулец прыяднаўся да шыхтаў клюбу «[[РБ Ляйпцыг (футбольны клюб)|РБ Ляйпцыг]]», склаўшы з клюбам пяцігадовую працоўную ўгоду<ref>[https://web.archive.org/web/20230322095344/https://rbleipzig.com/en/news/2022-2023/david-raum-joins-rb-leipzig/ «David Raum joins RB Leipzig»]. RB Leipzig.</ref>.
=== Міжнародная ===
Дэбютаваў у складзе нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] 5 верасьня 2021 году ў адборачным матчы да [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2022 году|чэмпіянату сьвету 2022 году]] супраць [[Зборная Армэніі па футболе|зборнай Армэніі]].
== Дасягненьні ==
'''«РБ Ляйпцыг»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2023
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Раўм у складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2022
|Нямеччына на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Раўм, Давід}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
8ef24s101oorx0jckly4otegudja2za
Ансгар Кнаўф
0
279441
2623187
2585071
2025-07-04T20:50:47Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623187
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''А́нсгар Кнаўф''' ({{мова-de|Ansgar Knauff}}; {{Н}} 10 студзеня 2002 году) — нямецкі футбаліст, правы ўінгер франкфурцкага «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахта]]».
== Кар’ера ==
Кнаўф прайшоў праз акадэміі «[[Гётынген (футбольны клюб)|Гётынгена]]», «[[Гановэр-96 (футбольны клюб)|Гановэра-96]]» і дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]». У складзе другой каманды дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд II|Барусіі-2]]» дэбютаваў у чацьвертым дывізіёне нямецкай футбольнай лігі. 25 лістапада 2020 году склаў свой першы прафэсійны кантракт з клюбам, ды быў падцягнуты да галоўнай клюбнай дружыны. Дэбютаваў у матчы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2020—2021 гадоў|Лігі чэмпіёнаў]] супраць расейскага «[[Зэніт Санкт-Пецярбург|Зэніту]]», замяніўшы на 83-й хвіліне [[Тарган Азар|Таргана Азара]]<ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/who-is-ansgar-kauff-borussia-dortmund-academy-graduate-moukoko-12243 «Who is Ansgar Knauff, Borussia Dortmund’s latest academy graduate promoted alongside Youssoufa Moukoko?»]. Bundesliga.</ref>. 20 сакавіка 2021 году ўпершыню зьявіўся ў матчы [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]], таксама празь зьмену. Той матч скончыўся ўнічыю з «[[Кёльн (футбольны клюб)|Кёльнам]]» зь лікам 2:2<ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/cologne-borussia-dortmund-live-line-ups-stats-haaland-sancho-reus-reyna-15149 «Erling Haaland brace only enough for Borussia Dortmund draw at Cologne»]. Bundesliga.</ref>. У студзені 2022 году «Барусія» і франкфурцкі «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахт]]» пагадніліся аб арэндзе гульца на 18 месяцаў<ref>[https://profis.eintracht.de/news/eintracht-verpflichtet-ansgar-knauff-138770 «Eintracht verpflichtet Ansgar Knauff»]. Eintracht.</ref>. 5 сакавіка таго ж году адзначыўся голам у браму «[[Гэрта Бэрлін|Гэрты]]»<ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/hertha-berlin-eintracht-frankfurt-live-line-ups-stats-borre-boateng-kostic-19087 «Eintracht Frankfurt flying again following dominant win at Hertha Berlin»]. Bundesliga.</ref>. У розыгрышы [[Ліга Эўропы УЭФА 2021—2022 гадоў|Лігі Эўропы 2021—2022 гадоў]] быў абраны найлепшым футбалістам сэзону<ref>[https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0275-153031fed697-7ac041aafcd0-1000--ansgar-knauff-named-2021-22-uefa-europa-league-young-player-of-/ «Ansgar Knauff named 2021/22 UEFA Europa League Young Player of the Season»]. UEFA.</ref>. 9 чэрвеня склаў паўнавартасны кантракт з франкфурцамі<ref>[https://web.archive.org/web/20230930004009/https://www.bvb.de/eng/News/Overview/Ansgar-Knauff-moves-to-Eintracht-Frankfurt «Ansgar Knauff moves to Eintracht Frankfurt»]. Borussia Dortmund.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Барусія» Дортмунд''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2021
'''«Айнтрахт» Франкфурт''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2022
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кнаўф, Ансгар}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
n1ezkdbc8opkbdvyem8id1vlyzwa7z4
Дэніз Ундаў
0
279458
2623244
2622260
2025-07-05T11:57:01Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623244
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Дэніз Ундаў''' ({{мова-de|Deniz Undav}}; {{Н}} 19 ліпеня 1996 году) — нямецкі футбаліст, нападнік клюбу «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарт]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]]. Мае курдзкае паходжаньне, а ягоная сям’я паходзіць зь места [[Шанлыюрфа]].
== Кар’ера ==
Гулец некалькі гадоў яшчэ хлопцам займаўся футболам у акадэміі брэмэнскага «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэра]]», аднак у футбол трапіў празь невялікі клюб «[[Гафэльзэ Гарбсэн|Гафэльзэ]]». Акрамя таго пэўны час гуляў за другую каманду браўншвайскага «[[Айнтрахт Браўншвайг|Айнтрахту]]» ды «[[Мэпэн (футбольны клюб)|Мэпэн]]». Улетку 2020 году перайшоў да шэрагаў бэльгійскага клюбу «[[Юніён Сэн-Жыль|Юніён]]», які на той час гуляў у другім дывізіёне<ref>https://web.archive.org/web/20220314054635/https://www.ndr.de/sport/fussball/3-Liga-SV-Meppen-verliert-Topstuermer-Undav,meppen1748.html SV Meppen verliert Topstürmer Undav»]. NDR.</ref><ref>[https://www.kicker.de/773549/artikel/meppen_enttaeuscht_top_torjaeger_undav_geht_nach_belgien «Meppen enttäuscht: Top-Torjäger Undav geht nach Belgien»]. Kicker.</ref>. Поруч з клюбам нападнік прасунуўся ў найвышэйшую лігу чэмпіянату Бэльгіі, дзе стаў найлепшым бамбардзірам чэмпіянату<ref>[https://sporza.be/nl/2022/05/23/deniz-undav-is-profvoetballer-tessa-wullaert-profvoetbalster-van-het-jaar~1653298622697/ «Deniz Undav is Profvoetballer & Tessa Wullaert Profvoetbalster van het Jaar»]. Sporza.</ref>. У матчы супраць «[[Оостэндэ (футбольны клюб)|Оостэндэ]]», які скончыўся зь лікам 7:1, Ундаў чатыры разы ўлучыў мяч у браму суперніка<ref>[https://www.dhnet.be/sports/football/division-1a/union-saint-gilloise/deniz-undav-a-realise-l-un-de-ses-plus-gros-matches-avec-l-union-juste-incroyable-619ab5b89978e25ff0a2d666 «Deniz Undav a réalisé l’un de ses plus gros matches avec l’Union»]. DHNet.</ref>. 31 студзеня 2022 году склаў дамову з ангельскім клюбам «[[Брайтан энд Гоўв Альбіён]]», але застаўся ў Бэльгіі да сканчэньня сэзону<ref>[https://www.brightonandhovealbion.com/news/2468362/albion-complete-deal-for-deniz-undav «Albion complete deal for Deniz Undav»]. Brighton & Hove Albion.</ref>.
У [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-лізе]] дэбютаваў матчам супраць «[[Манчэстэр Юнайтэд]]», калі выйшаў на пляцоўку ўжо ў дададзены час<ref>[https://www.espn.com/soccer/blog-the-match/story/4715388/man-united-open-ten-hag-era-with-home-defeat-to-brighton-and-familiar-flaws-on-display «Brighton beat Manchester United at Old Trafford for First-Time in Premier League Opening Weekend»]. ESPN.</ref>. Першы гол забіў у матчы [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка лігі]]. 2 жніўня 2023 году на правах арэнды далучыўся да «[[Штутгарт (футбольны клюб)|Штутгарта]]»<ref>[https://www.vfb.de/en/vfb/latest/news/professionals/2324/undav-/ «VfB sign Deniz Undav»]. VfB Stuttgart.</ref>. 9 жніўня 2024 году, пасьля сэзоннай арэнды, Ундаў перайшоў у «Штутгарт» на сталай аснове, падпісаўшы трохгадовы кантракт<ref>[https://www.vfb.de/de/vfb/aktuell/neues/profis/2425/deniz-undav-verpflichtung/ «VfB verpflichtet Deniz Undav»]. VfB Stuttgart.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Штутгарт»''':
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2025
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Нямеччына на ЧЭ-2024}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ундаў, Дэніз}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
5re24u3zo79yn0pv85s581869xfls41
Грыша Прэмэль
0
279484
2623218
2566867
2025-07-05T06:26:58Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623218
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Гры́ша Прэ́мэль''' ({{мова-de|Grischa Prömel}}; {{Н}} 9 студзеня 1995 году) — нямецкі футбаліст, паўабаронца клюбу «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайм]]».
== Кар’ера ==
Прэмэль пачаў сваю прафэсійную кар’еру ў «[[Карльсруэ (футбольны клюб)|Карльсруэ]]», калі далучыўся да гэтага клюбу з другой каманды «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]» ў 2015 годзе. У чэрвені 2017 году, згуляўшы больш за 40 матчаў у кашулі клюбу, Прэмэль зышоў з «Карльсруэ» пасьля таго, як каманда пазбавілася месца ў [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлізе 2]]. Неўзабаве склаў трохгадовую дамову з сталічным «[[Уніён Бэрлін|Уніёнам]]»<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/startseite/679824/artikel_union-holt-proemel-aus-karlsruhe.html «Union holt Prömel aus Karlsruhe»]. Kicker.</ref>. Ужо ў другім матчы за бэрлінскі клюб быў выдалены праз наўпроставую чырвоную картку ў канцы сустрэчы зь «[[Нюрнбэрг (футбольны клюб)|Нюрнбэргам]]», што прывяло да дыскваліфікацыі ажно на два матчы<ref>[http://www.kicker.de/news/fussball/2bundesliga/startseite/704422/artikel_rotsperre-nach-premiere_proemels-gebrauchter-tag.html «Rotsperre nach Premiere: Prömels gebrauchter Tag»]. Kicker.</ref>.
1 ліпеня 2022 году паўабаронца вярнуўся ў «Гофэнгайм» як вольны агент<ref>[https://www.tsg-hoffenheim.de/en/news/overview/2022/02/proemel-to-return-to-tsg/ «Prömel to return to TSG»]. TSG Hoffenheim.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Прэмэль, Грыша}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2016 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2016 году]]
lpeoz82gqtbb1459xicvacytql284aj
Нікляс Зюле
0
279489
2623172
2613768
2025-07-04T15:25:29Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623172
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ні́кляс Зю́ле''' ({{мова-de|Niklas Süle}}; {{Н}} 3 верасьня 1995 году) — нямецкі футбаліст, цэнтральны і правы абаронца дортмундзкай «[[Барусія Дортмунд|Барусіі]]» і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
[[Файл:Niklas Süle.jpg|значак|зьлева|Зюле ў кашулі «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]».]]
У 2006 годзе Зюле ўладкаваўся ў футбольную акадэмію франкфурцкага «[[Айнтрахт Франкфурт|Айнтрахта]]», але да запачаткаваньня прафэсійнай кар’еры пасьпеў яшчэ павучыцца ў акадэміях «[[Дармштат-98 (футбольны клюб)|Дармштату-98]]» і «[[Гофэнгайм (футбольны клюб)|Гофэнгайму]]». У апошнім з клюбаў дэбютаваў 11 траўня 2013 году ў матчы [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]] супраць «[[Гамбург (футбольны клюб)|Гамбургу]]». Зюле выйшаў у першай адзінаццатцы, але быў зьменены на 81-й хвіліне. Цягам сэзону абаронца зьявіўся яшчэ ў адным матчы лігі ды яшчэ ў двух пераходных матчах супраць «[[Кайзэрсьляўтэрн (футбольны клюб)|Кайзэрсьляўтэрну]]». Ужо ў наступным [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2013—2014 гадоў|сэзоне 2013—2014 гадоў]] гулец стаў адным з ключавых футбалістаў клюбу, пры гэтым забіўшы чатыры галы. У наступным годзе Зюле згуляў у 14 матчах, але пасьля атрымаў траўмы. У выніку быў вымушаны прапусьціць рэшту сэзону<ref>[https://www.achtzehn99.de/newsarchive/news-archive-2014/dezember-2014/niklas-suele-suffers-acl-tear-in-left-knee/?lang=new «Niklas Süle suffers ACL tear in left knee»]. Achtzehn99.</ref>.
У наступныя гады абаронца працягнуў трымацца ў асноўным складзе, а [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2016—2017 гадоў|сэзон 2016—2017 гадоў]] быў адным з найлепшых ня толькі «Гофэнгайму», які фінішаваў чацьвертым, але і для самога гульца. У выніку па сэзоне цікавасьць да спартоўца зьявілася ў «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]» і «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]»<ref>[https://www.independent.co.uk/sport/football/transfers/chelsea-transfer-news-bayern-munich-niklas-sule-not-stimulating-offer-a7777571.html «Bayern Munich new boy Niklas Sule says he rejected Chelsea as offer was not stimulating enough»]. Independent.</ref>. У выніку ўлетку 2017 году Зюле поруч з [[Сэбастыян Рудзі|Сэбастыянам Рудзі]] прыядналіся да «Баварыі»<ref>[https://fcbayern.com/en/news/2017/01/press-release-fcb-sign-suele-and-rudy «FC Bayern sign Niklas Süle and Sebastian Rudy»]. FC Bayern Munich.</ref>. Ужо ў першым матчы сэзону супраць «[[Баер Левэркузэн|Баеру]]» Зюле зьявіўся ў стартавым складзе. 12 верасьня 2017 году абаронца дэбютаваў у матчы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] у матчы супраць «[[Андэрлехт Брусэль|Андэрлехту]]». Зюле згуляў ладную частку матчаў клюбу ды стаў чэмпіёнам краіны паводле вынікаў айчыннага турніру. Праз год колькасьць тытулаў нацыянальнага першынства павялічылася ўдвая. Цягам сэзону паказьнік дакладнасьці перадачаў Зюле трымаўся на роўні 95%, займаючы пры гэтым чацьвертае месца паводле колькасьці дакрананьняў сярод усіх гульцоў Бундэсьлігі<ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/bayern-munich-s-title-makers-lewandowski-sule-gnabry-kimmich-martinez-4613 «Lewandowski, Süle, Gnabry, Kimmich and Martinez: Bayern Munich’s title-makers»]. Bundesliga.</ref>. У тым жа 2019 годзе гулец здабыў [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубак Нямеччыны]].
Зюле пашкодзіў крыжападобны вяз на 12-й хвіліне восьмага матчу Бундэсьлігі [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2019—2020 гадоў|сэзону 2019—2020 гадоў]], выбыўшы на доўгі час. 8 жніўня 2020 году абаронца згуляў супраць «Чэлсі» ў Лізе чэмпіёнаў, адзначыўшыся сваім першым зьяўленьнем на пляцоўцы з кастрычніка 2019 году<ref>[https://sportbild.bild.de/fussball/champions-league/champions-league/bayern-muenchen-niklas-suele-comeback-72294664.sport.html «Warum Süle sich sein Comeback anders vorgestellt hat»]. Bild.</ref><ref>[https://www.tz.de/sport/fc-bayern/fc-bayern-niklas-suele-jerome-boateng-hansi-flick-fc-barcelona-champions-league-zr-90020089.html «„Dann lasse ich mir es schmecken“: Süles ungewöhnlich offenes Geständnis live am Mikro nach dem Chelsea-Spiel»]. TZ.</ref>. У наступных матчах эўракубка пачынаў з лавы запасных. Гэтак жа выйшаў з рэзэрвы 23 жніўня 2020 году ў [[фінал Лігі чэмпіёнаў УЭФА 2020 году|фінале Лігі чэмпіёнаў 2020 году]]. У тым сэзоне «Баварыя» выйграла як кубак і чэмпіянат, гэтак і Лігу чэмпіёнаў. Перад [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2022—2023 гадоў|сэзонам 2022—2023 гадоў]] далучыўся да дортмундзкай «Барусіі»<ref>[https://www.bvb.de/News/Uebersicht/BVB-verpflichtet-Niklas-Suele-zur-Saison-2022-23 «BVB verpflichtet Niklas Süle zur Saison 2022/23»]. BVB.</ref><ref>[https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/niklas-sule-to-join-borussia-dortmund-from-bayern-munich-18821 «Niklas Süle to join Borussia Dortmund from Bayern Munich»]. Bundesliga.</ref>.
=== Міжнародная ===
Злюе прыцягваўся да складу зборных Нямеччыны розных узростаў. Таксама браў удзел у футбольным розыгрышы [[летнія Алімпійскія гульні 2016 году|Алімпійскіх гульняў 2016 году]], дзе Нямеччына здабыла срэбныя мэдалі<ref>[https://web.archive.org/web/20160821102147/http://www.fifa.com/mensolympic/news/y=2016/m=8/news=neymar-s-golden-penalty-sees-brazil-to-victory-2823069.html «Neymar’s golden penalty sees Brazil to victory»]. FIFA.</ref>. У нацыянальную [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]] быў выкліканы ў жніўні 2016 году на матчы супраць [[Зборная Фінляндыі па футболе|зборных Фінляндыі]] і [[Зборная Нарвэгіі па футболе|Нарвэгіі]]<ref>[http://www.skysports.com/football/news/12023/10552618/uncapped-niklas-sule-in-germany-squad-with-bastian-schweinsteiger-set-to-bow-out «Uncapped Niklas Sule in Germany squad with Bastian Schweinsteiger set to bow out»]. Sky Sports.</ref>. Ён быў заменены на 59-й хвіліне матчу супраць зборнай Фінляндыі.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2019, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2017, 2018, 2020, 2021
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка Эўропы]]: 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК «Барусія» Дортмунд}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Зюле ў складзе [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Нямеччына}};
|Нямеччына на ЧС-2018
|Нямеччына на ЧЭ-2020
|Нямеччына на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Зюле, Нікляс}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2016 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2016 году]]
no93yv0c59gxxissiyw9bml6u6dv3z1
Тым Кляйндынст
0
291933
2623186
2618349
2025-07-04T17:23:03Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623186
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Тым Кля́йндынст''' ({{мова-de|Tim Kleindienst}}; {{Н}} 31 жніўня 1995 году) — нямецкі футбаліст, нападнік клюбу [[Барусія Мёнхэнглядбах|«Барусія»]] ([[Мёнхэнглядбах]]) і нацыянальнай [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборнай Нямеччыны]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Выхаванец клюбу [[Энэргі Котбус|«Энэргі»]]. У складзе клюбу дэбютаваў у матчы [[Бундэсьліга 2|Бундэсьлігі 2]], згуляўшы 14 сьнежня 2013 году супраць [[Фартуна Дусэльдорф|«Фартуны»]]. Паводле вынікаў сэзону котбускі клюб вылецеў у трэці дывізіён, дзе Кляйндынст стаў ключавым гульцом. Пасьля быў футбалістам [[Фрайбург (футбольны клюб)|«Фрайбургу»]] і [[Гайдэнгайм (футбольны клюб)|«Гайдэнгайму»]], гуляючы пераважна ў другім дывізіёне. Толькі ў [[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2017—2018 гадоў|сэзоне 2017—2018 гадоў]] стала выходзіў на поле ў матчах [[Бундэсьліга|Бундэсьлігі]] ў кашулі «Фрайбургу». Частку сэзону 2020—2021 гадоў гуляў у бэльгійскім чэмпіянаце, баронячы колеры [[Гент (футбольны клюб)|«Генту»]].
У чэрвені 2021 году Кляйндынст вярнуўся ў «Гайдэнгайм», падпісаўшы кантракт да 2025 году<ref>[https://www.fc-heidenheim.de/news/detailansicht/archiv/2021/juni/fch/ganz-klares-bekenntnis-zum-fch-tim-kleindienst-unterschreibt-fuer-vier-jahre.html «„Ganz klares Bekenntnis zum FCH“ — Tim Kleindienst unterschreibt für vier Jahre!»]{{Недаступная спасылка|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. 1. FC Heidenheim.</ref>. У апошнім туры сэзону 2022—2023 гадоў забіў гол на 99-й хвіліне ў кампэнсаваны час, забясьпечыўшы перамогу над [[Ян Рэгенсбург|«Янам Рэгенсбургам»]] зь лікам 3:2, дзякуючы чаму клюб заняў першы радок у табліцы і ўпершыню ў гісторыі прабіўся ў Бундэсьлігу<ref>[https://www.heidelberg24.de/sport/fussball/fc-heidenheim-aufstieg-live-ticker-heute-jahn-regensburg-frank-schmidt-hsv-92306650.html «1. FC Heidenheim steigt nach Drama in Bundesliga auf — HSV in der Relegation»]. Heidelberg24.</ref>. У тым сэзоне нападнік быў найлепшым бамбардзірам лігі з 25 галамі<ref>[https://www.bundesliga.com/de/2bundesliga/statistiken/players/tore/2022-2023 «2. Bundesliga Statistiken 2022—2023»]. Bundesliga.</ref>. 6 красавіка 2024 году зрабіў дубль у матчы супраць [[Баварыя Мюнхэн|«Баварыі»]], што прывяло да перамогі зь лікам 3:2<ref>[https://www.reuters.com/sports/soccer/bayern-waste-two-goal-lead-slump-3-2-shock-loss-heidenheim-2024-04-06/ «Bayern waste two-goal lead to slump to 3-2 shock loss at Heidenheim»]. Reuters.</ref>. Пасьля нядрэнна сэзону далучыўся да мёнхэнглядбаскай [[Барусія Мёнхэнглядбах|«Барусіі»]]<ref>[https://www.borussia.de/news/borussia-verpflichtet-tim-kleindienst-vom-1-fc-heidenheim «Borussia verpflichtet Tim Kleindienst vom 1. FC Heidenheim»]. Borussia Mönchengladbach.</ref>.
=== Міжнародная ===
3 кастрычніка 2024 году быў упершыню выкліканы ў нацыянальную [[Зборная Нямеччыны па футболе|зборную Нямеччыны]]<ref>[https://www.dfb.de/news/ein-neuling-und-drei-rueckkehrer-fuer-bosnien-und-die-niederlande «Ein Neuling und drei Rückkehrer für Bosnien und die Niederlande»]. DFB.</ref>. Праз восем дзён дэбютаваў у асноўным складзе, выйшаўшы ў стартавым складзе ў выязным матчы супраць [[Зборная Босьніі і Герцагавіны па футболе|зборнай Босьніі і Герцагавіны]] ў рамках [[Ліга нацыяў УЭФА|Лігі нацыяў]]<ref>[https://www.eurosport.de/fussball/uefa-nations-league/2024-2025/nations-league-deutschland-muht-sich-zum-sieg-gegen-bosnien-doppelpacker-deniz-undav-entscheidend_sto20044616/story.shtml «Nations League — Deutschland müht sich zum Sieg gegen Bosnien: Doppelpacker Deniz Undav entscheidend»]. Eurosport.</ref>. 16 лістапада таго ж году адзначыўся дублем у браму зборнай Босьніі і Герцагавіны ў тым жа турніры<ref>[https://www.reuters.com/sports/soccer/germany-pulverise-bosnia-7-0-seal-top-spot-nations-league-group-2024-11-16/ «Germany pulverise Bosnia 7-0 to seal top spot in Nations League group»]. Reuters.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Кляйндынст, Тым}}
[[Катэгорыя:Нямецкія футбалісты]]
bpfe09hajaoxpwcssnbymsgblkmfyr5
Гудаў (зьніклае паселішча)
0
297418
2623166
2623115
2025-07-04T13:02:02Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623166
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Гудаў
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Гудава
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Hudaŭ
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1844 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Гудаў''' — зьніклы [[фальварак]], які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
Найраней фальварак Гудаў у складзе [[Хвойнікі|Хвойніцкага]] маёнтку пана Ўладыслава, сына Караля, Прозара згаданы ў інвэнтары 1844 году. Тады да яго належалі вёскі Вялікі Бор з 63 дварамі, Дубровіца з 9 дв. і Рудзенька з 3 дв.<ref>Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі ў Менску. Ф. 142. Воп. 1. Спр. 1475</ref>. Пазначаны ён на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра Гудаў і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 100, 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў Гудоў. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад [[Прушын (зьніклае паселішча)|Прушына]], дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
На 1909 год у адным двары ўрочышча Гудаў было 3 жыхары<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 47</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
t9344p2c4nzgksugvv317tb9hliqold
Прушын (зьніклае паселішча)
0
297419
2623162
2623161
2025-07-04T12:11:59Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623162
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Я зьвязьненыйчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява парэформавага часу. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам А. Ельскі і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і Вялікі Бор з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
5wepxvftp7jwxkah5zc3nk2vi6rmxef
2623163
2623162
2025-07-04T12:14:37Z
Дамінік
64057
/* Асобы */
2623163
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Я зьвязьненыйчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява парэформавага часу. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам А. Ельскі і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і Вялікі Бор з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
azx95n3wwsngh525xaro8b83cjmb2mz
2623164
2623163
2025-07-04T12:50:20Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623164
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Я зьвязьненыйчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага часу, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам А. Ельскі і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і Вялікі Бор з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
0pk5wstriso5dq2nx6yaf00bh4u380p
2623165
2623164
2025-07-04T12:55:58Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623165
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Я зьвязьненыйчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага часу, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам А. Ельскі і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
9cji5hbfx4hdkf9m413la2sdle1yv5o
2623167
2623165
2025-07-04T13:02:52Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623167
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Я зьвязьненыйчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага часу, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам А. Ельскі і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
5kzc085q1tl77e14acnbuy2rtlizbtz
2623211
2623167
2025-07-04T23:35:56Z
Дамінік
64057
2623211
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Як лясьнічы, аднойчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага пэрыяду, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам [[Аляксандар Ельскі]] і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф. Брат Чэслава Пяткевіча.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
1nut4kcvt2uo9uzhm1yxykdglcl2yc3
2623212
2623211
2025-07-04T23:41:45Z
Дамінік
64057
/* Асобы */
2623212
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўлянага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Як лясьнічы, аднойчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага пэрыяду, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам [[Аляксандар Ельскі]] і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
ni82v4nryl3l1qswo7w2u23un4wxsxv
2623214
2623212
2025-07-05T02:27:55Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623214
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўнінавага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Як лясьнічы, аднойчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага пэрыяду, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам [[Аляксандар Ельскі]] і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так ніколі й ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
bmxw0t4s5knmyzqwyoxm8423d6wam47
2623215
2623214
2025-07-05T02:35:34Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623215
wikitext
text/x-wiki
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Прушын
|Статус = фальварак
|Назва ў родным склоне = Прушына
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Prušyn
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = каля 1856 году
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Адміністрацыйная адзінка = Вобласьць
|Назва адміністрацыйнай адзінкі = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Адміністрацыйная адзінка2 = Раён
|Назва адміністрацыйнай адзінкі2 = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Шырата градусаў =
|Шырата хвілінаў =
|Шырата сэкундаў =
|Даўгата градусаў =
|Даўгата хвілінаў =
|Даўгата сэкундаў =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Прушын''' — зьніклы [[фальварак]]-смалярня, які месьціўся на тэрыторыі сучаснага [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]].
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.png|значак|зьлева|Фальварак Гудаў і смалярня Прушын на мапе Шубэрта-Тучкова.]]
З артыкула навуковага супрацоўніка [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклёру|ІМЭФ]] Васіля Скідана «Рэха паўстання 1863 года» вядома, што Гэнрык, сын Антонія, Пяткевіч пасяліўся ў маёнтку Ўладыслава Прозара ў 1856 годзе{{заўвага|20 ліпеня 1856 г. у [[Бабчын]]е нарадзіўся сын Чэслаў.}} і першыя два гады будаваў смалярню ў Прушыне, ладзіў хімічную перапрацоўку драўніны, здабычу смалы, вытворчасьць шкіпідару, драўнінавага сьпірту. Ад таго часу можна адлічваць і гісторыю паселішча<ref name="fn1">Скідан В. Рэха паўстання 1863 года // Ленінскі сцяг. 02.10.1993</ref>{{заўвага|Сёньня гэта — Хвойніцкія навіны. Матэрыял перадрукаваны зь менскай НГ. 24.02.1993}}. 28 траўня 1862 года тут нарадзіўся Зянон Пяткевіч.
У сакавіку 1863 году смалярня й фальварак у Прушыне згарэлі. На думку Г. Пяткевіча, тое — не самазапаленьне. Як лясьнічы, аднойчы ён наважваўся пакараць браканьераў, дык яму сказалі: «Маўчы, а то мы падкінем ламак (...стрэльбы), як Аскерку{{заўвага|Уважаўся Гэнрык Аскерка, уладальнік маёнтку [[Рудакоў]], які таксама быў часова зьвязьнены.}}.., дык адразу... і пацягнуць»<ref name="fn1"/>. З 26 на 27 чэрвеня 1864 году сяляне зь вёскі [[Рашаў]] нібыта Хвойніцкай воласьці{{заўвага|Падзел на воласьці — зьява хіба парэформавага пэрыяду, таму калі-нікалі й блыталіся. Рашаў належаў да Маладушскай воласьці, не да Хвойніцкай. Тым жа часам [[Аляксандар Ельскі]] і Прушын памылкова ўлучыў у gm. Maładusz<ref>Słownik geograficzny Krółewstwa Polskiego і innych krajów słowiańskich. — Warszawa, 1888. Т. IX. S. 107</ref>, хоць ён, як і [[Вялікі Бор (Хвойніцкі раён)|Вялікі Бор]] з Гарошкавам, мог належаць адно да Хвойніцкай воласьці.}} Лявон Ярац, Ільля Добыш і Захар Ярац прынесьлі [[Гарошкаў (Хвойніцкі раён)|гарошкаўскаму]] сельскаму старасту Рыгору Данцу 11 паляўнічых стрэльбаў (8 аднаствольных і 3 двухствольныя), знойдзеных каля смалакурні ў фальварку Прушын. 29 чэрвеня паведамілі вайсковаму начальніку [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]], што раней, працуючы ў лесе, зьвярнулі ўвагу, як кіраўнік смалакурнага заводу Пяткевіч прагульваўся каля месца іхнай будучай знаходкі. 25 ліпеня 50-гадовы Гэнрык Пяткевіч ужо быў у вязьніцы, адкуль так і ня выйшаў<ref name="fn1"/>.
Смалярня ў урочышчы Прушын пазначаная на вайскова-тапаграфічнай мапе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], створанай у 1846 – 1863 гадах. Ёсьць згадкі пра яе ў артыкуле «Chojniki» і ў кнізе «Рэчыцкае Палесьсе» Чэслава Пяткевіча<ref>Pietkiewicz Cz. Chojniki // Ziemia: Ilustrowany miesięznik krajoznawczy. — Warszawa, 1927. T. 12. № 1-24. S. 249 – 252; Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе / Уклад., прадм. У. Васілевіча. Пер. з пол. Л. Салавей і У. Васілевіча. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2004. С. 433, 434 — 435</ref>{{пачатак цытаты}}''Хрэст сьвяцей за ўсё, сільней усякае сілы і за ўсё дарожай..._Ось нашто далёка шукаць: калі Насовічу{{заўвага|Адзін з работнікаў прушынскай смалакурні.}} ангел у сьне сказаў, штоб ён паставіў хрэст на раздарожжы, дзе ад рэчыцкага шляху паваротка чэраз Будзішча ідзе ў [[Гудаў (зьніклае паселішча)|Гудоў]]. Ён етак і зрабіў; і цяпер яшчэ жыў Шаціло, лясьнік, той, што яму памагаў у етай справі. Хрэст сабе стаяў, усе, хто толькі ехаў або ішоў, то, як вядзецца між хрышчонымі людзьмі, скідаў шапку і хрысьціўся. Людзі прывыклі і радаваліся, бо, бач, недалёка завод, а там жа смаляная нячыстая сіла арудуе, дак цяпер, баяўшыся сьвятога храста, меньш робіць капасьці...
* Гэты выпадак, пацверджаны і іншымі сведкамі, меў месца за паўтары кіламетры ад Прушына, дзе я тады жыў, маючы 10 гадоў. Было гэта ў 1865г.''{{канец цытаты}}
== Асобы ==
[[File:Zenon Pietkiewicz (1111719).jpg|150пкс|значак|зьлева|Зянон Пяткевіч.]]* Зянон, сын Гэнрыка, Пяткевіч (1862 – 1932) – польскі пісьменнік, публіцыст, этнограф.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
01daoncjdd5m19f9ebthjtn3x3npmx7
Файл:Sir Safety Perugia Volley.png
6
297425
2623173
2025-07-04T15:34:48Z
Dymitr
10914
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып валейбольнага клюбу «[[Сыр Сэйфці Пэруджа|Сыр Сэйфці]]» Пэруджа
| аўтар = Sir Safety Umbria Volley Perugia
| час стварэньня = XXI стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт валейбольнага клюбу
| артыкул = Сыр Сэйфці Пэруджа
| частка = Поўная выява лягатыпу
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып валейбольнага клюбу, та...
2623173
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып валейбольнага клюбу «[[Сыр Сэйфці Пэруджа|Сыр Сэйфці]]» Пэруджа
| аўтар = Sir Safety Umbria Volley Perugia
| час стварэньня = XXI стагодзьдзе
| крыніца = Афіцыйны сайт валейбольнага клюбу
| артыкул = Сыр Сэйфці Пэруджа
| частка = Поўная выява лягатыпу
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып валейбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены.
| іншае = Выява — прадмет грамадзкага інтарэсу
}}
== Ліцэнзія ==
{{Лягатып}}
l09v1kwnnoueres4vrbp651h31s1xcd
Сыр Сэйфці Пэруджа
0
297426
2623174
2025-07-04T15:35:06Z
Dymitr
10914
пачатак
2623174
wikitext
text/x-wiki
{{Спартовы клюб
| назва = Сыр Сэйфці
| выява = Sir Safety Perugia Volley.png
| памер_выявы = 200пкс
| дысцыпліна = валейбол
<!--Спаборніцтвы-->
| чэмпіянат = [[Сэрыя А чэмпіянату Італіі па валейболе|Сэрыя А]]
| сэзон =
| становішча =
<!--Неабавязковыя парамэтры-->
| колер_тэксту = #FFFFFF
| колер_фону = #000000
}}
'''Сыр Сэйфці''' ({{мова-it|Sir Safety}}) — італьянскі валейбольны клюб з [[Пэруджа|Пэруджы]]. Быў заснаваны ў 2001 годзе.
== Гісторыя ==
[[Файл:Allenamento Sir Safety Perugia 2015-2016 - La squadra (edited).jpg|значак|зьлева|Пэруджанская каманда ў 2016 годзе.]]
«Сыр Волі» быў заснаваны ў 2001 годзе ў горадзе [[Бастыя-Умбра]] з ініцыятывы тытульнага спонсара Sir Safety System<ref>[https://www.sirsafety.it/mentalita-sportiva «Mentalità sportiva»]. Sir Safety.</ref>. Клюб быў фактычна створаны на грунце папярэдніка, які з рознымі посьпехамі спаборнічаў у рэгіянальным чэмпіянаце Сэрыі С<ref>[https://www.sirsafetyperugia.it/storia «La nostra storia»]. Sir Safety.</ref>. У сэзоне 2005—2006 гадоў клюб зьмяніў назву на «Сыр Сэйфці». У другой палове 2000-х гадоў каманда пяць сэзонаў правяла ў трэцім італьянскім дывізіёне. У сэзоне 2010—2011 гадоў зьмянілася база клюбу, бо цяпер ён пераехаў з Бастыі-Умбра ў рэгіянальную сталіцу [[Пэруджа|Пэруджу]]<ref>[https://web.archive.org/web/20150924102136/http://www.sirsafetyperugia.it/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=72&Itemid=495 «La storia»]. Sir Safety.</ref>. У хуткім часе каманда прасунулася ў Сэрыю А. У сэзоне 2012—2013 гадоў пэруджанцы трапілі ў плэй-оф, заняўшы ў рэгулярным сэзоне шосты радок. У барацьбе за скудэта «Сыр Сэйфці» быў выбіты «П’ячэнцай» у 1/4 фіналу. Наступны сэзон быў адзначаны яшчэ большым посьпехам, бо каманда трапіла ў фінал Кубка Італіі і Сэрыі А, але ў абодвух двубоях зазнала паразы ад «П’ячэнцы» і «[[Любэ Трэя|Любэ]]». Праз год каманда дэбютавала ў [[Ліга чэмпіёнаў ЭКВ|Лізе чэмпіёнаў]]. У наступныя гады «Сыр Сэйфці» трапляў у фіналы розных турніраў, але кожным разам саступаў супернікам.
У сэзоне 2017—2018 гадоў пад кіраўніцтвам [[Лярэнца Бэрнардзі]] каманда выйграла першы ў сваёй гісторыі трафэй, якім стаў Супэркубак Італіі<ref>[https://web.archive.org/web/20171009092620/http://www.sirsafetyperugia.it/Sir/2017/10/08/la-notte-dei-sogni-perugia-la-supercoppa-e-tua/ «La notte dei sogni! Perugia, la Supercoppa è tua!»]. Sir Safety.</ref>, абыграўшы ў фіналу «Любэ». Затым рушылі ўсьлед перамогі ў Кубку Італіі<ref>[https://web.archive.org/web/20180129210549/http://www.sirsafetyperugia.it/Sir/2018/01/28/la-regina-delle-coppe-battuta-civitanova-la-coppa-italia-nostra/ «La regina delle coppe! Battuta Civitanova, la Coppa Italia è nostra!»]. Sir Safety.</ref> і чэмпіянаце<ref>[https://web.archive.org/web/20180508064114/http://www.sirsafetyperugia.it/Sir/2018/05/06/regniamo-con-diritto-lo-scudetto-e-nostro/ «Regniamo con diritto!! Lo scudetto è nostro!!»]. Sir Safety.</ref>, зноў выгуляўшы клюб з [[Трэя|Трэі]] ў фінале. У сэзоне 2018—2019 гадоў каманда зноў стала ўладальнікам Кубка Італіі, а ў наступныя два гады запар выйгравала Супэркубак Італіі (2019 і 2020). У сэзоне 2021—2022 гадоў дружына ўзяла свой трэці Кубак Італіі. Затым у сэзоне 2022—2023 гадоў пэруджанскія валейбалісты ўзялі свой чацьверты Супэркубак Італіі і свой першы міжнародны трафэй, якім стаў клюбны чэмпіянат сьвету. У фінале гэтага міжнароднага турніру быў перагуляны сваіх суайчыньнікаў з клюбу «[[Трэнтына Трэнта|Трэнтына]]»<ref>[https://en.volleyballworld.com/volleyball/competitions/club-world-championship-men-2022/news/unstoppable-perugia-claim-first-world-title «Unstoppable Perugia claim first world title»]. Volleyball World.</ref>. У фінале Лігі чэмпіёнаў 2024—2025 гадоў італьянцы перамаглі польскі «Алюран»<ref>[https://championsleague.cev.eu/en/articles/2025/sir-sicoma-monini-perugia-stave-off-zawiercie-comeback-to-clinch-maiden-title-in-the-clvolleym/ «Sir Sicoma Monini Perugia stave off Zawiercie comeback to clinch maiden title in the #CLVolleyM»]. Champions League CEV.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.sirsafetyperugia.it/ Афіцыйны сайт]
[[Катэгорыя:Італьянскія валейбольныя клюбы]]
ijohp1oc03gca8av5be43mre03ulu0g
Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2020 году
14
297427
2623227
2025-07-05T07:48:51Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Катэгорыя|катэгорыя]]
2623227
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Удзельнікі летніх Алімпійскіх гульняў 2020 году]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях|2020]]
3z7udz8ilr675yhz2r5khmw0y8l7gxs
Файл:Прыклад вільчыка.jpg
6
297428
2623235
2025-07-05T11:01:24Z
Casinios
91071
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
|апісаньне = прыклад вільчыка
|аўтар = dom7e_live
|час стварэньня =
|крыніца = https://www.instagram.com/p/CfLmQbYKT0Q/?img_index=2
|артыкул =
|частка =
|разрозьненьне =
|мэта = каб палепшыць артыкул "Вільчык"
|чаму немагчымая вольная замена =
|іншае =
}}
2623235
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
|апісаньне = прыклад вільчыка
|аўтар = dom7e_live
|час стварэньня =
|крыніца = https://www.instagram.com/p/CfLmQbYKT0Q/?img_index=2
|артыкул =
|частка =
|разрозьненьне =
|мэта = каб палепшыць артыкул "Вільчык"
|чаму немагчымая вольная замена =
|іншае =
}}
72jv6ru9u7kkzl2w9741lrtsoudlqjq
Файл:Прыклад вільчыка 2.jpg
6
297429
2623236
2025-07-05T11:03:45Z
Casinios
91071
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
|апісаньне = прыклад вільчыка
|аўтар =
|час стварэньня =
|крыніца = https://vk.com/wall-29488412_992
|артыкул =
|частка =
|разрозьненьне =
|мэта = каб палепшыць артыкул "Вільчык"
|чаму немагчымая вольная замена =
|іншае =
}}
2623236
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
|апісаньне = прыклад вільчыка
|аўтар =
|час стварэньня =
|крыніца = https://vk.com/wall-29488412_992
|артыкул =
|частка =
|разрозьненьне =
|мэта = каб палепшыць артыкул "Вільчык"
|чаму немагчымая вольная замена =
|іншае =
}}
fjnw60lzelyqpfzsjiiaay52a7mfnaj