Вікіпэдыя
be_x_oldwiki
https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0
MediaWiki 1.45.0-wmf.8
first-letter
Мэдыя
Спэцыяльныя
Абмеркаваньне
Удзельнік
Гутаркі ўдзельніка
Вікіпэдыя
Абмеркаваньне Вікіпэдыі
Файл
Абмеркаваньне файла
MediaWiki
Абмеркаваньне MediaWiki
Шаблён
Абмеркаваньне шаблёну
Дапамога
Абмеркаваньне дапамогі
Катэгорыя
Абмеркаваньне катэгорыі
Партал
Абмеркаваньне парталу
TimedText
TimedText talk
Модуль
Абмеркаваньне модулю
Event
Event talk
Катэгорыя:Беларуская мова
14
844
2623952
2212400
2025-07-08T15:25:15Z
Ясамойла
35429
абнаўленьне зьвестак
2623952
wikitext
text/x-wiki
{{Болей|Беларуская мова}}
{| class="wikitable"
!Бібліятэчная клясыфікацыя
|-
|УДК 811.161.3
|}
{{Праект|Беларуская мова}}
{{Партал|Беларусь}}
[[Катэгорыя:Усходнеславянскія мовы]]
[[Катэгорыя:Мовы Беларусі|Мова]]
[[Катэгорыя:Мовы Польшчы]]
[[Катэгорыя:Мовы Расеі]]
[[Катэгорыя:Мовы Летувы]]
[[Катэгорыя:Мовы Ўкраіны]]
ceh98s3e7osz6ml902lwc5xix8zeghp
2624100
2623952
2025-07-08T17:42:22Z
Ясамойла
35429
абнаўленьне зьвестак
2624100
wikitext
text/x-wiki
{{Болей|Беларуская мова}}
{| class="wikitable"
!Бібліятэчная клясыфікацыя
|-
|УДК 811.161.3
|}
{{Праект|Беларуская мова}}
{{Партал|Беларусь}}
[[Катэгорыя:Усходнеславянскія мовы]]
[[Катэгорыя:Мовы Беларусі|Мова]]
[[Катэгорыя:Мовы Летувы]]
[[Катэгорыя:Мовы Ўкраіны]]
na7a7uwzg0njq9vfecjadtz9moqlp4e
2624102
2624100
2025-07-08T17:42:47Z
Ясамойла
35429
абнаўленьне зьвестак
2624102
wikitext
text/x-wiki
{{Болей|Беларуская мова}}
{| class="wikitable"
!Бібліятэчная клясыфікацыя
|-
|УДК 811.161.3
|}
{{Праект|Беларуская мова}}
{{Партал|Беларусь}}
[[Катэгорыя:Усходнеславянскія мовы]]
[[Катэгорыя:Мовы Беларусі|Мова]]
[[Катэгорыя:Мовы Ўкраіны]]
j6yersafhglz01xba3ylu9c33evt0kc
Расейскія беларусы
0
13472
2624106
2599576
2025-07-08T17:46:52Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624106
wikitext
text/x-wiki
[[File:Population share of Belarusians in regions of Russia, 2010 census.png|250px|thumb|Удзельная вага беларусаў у рэгіёнах Расіі, перапіс 2010]]
[[Файл:Belarusian protests, Moscow, September 2020 3.jpg|значак|400пкс|Пікет прадстаўнікоў беларускай дыяспары Расеі супраць [[рэжым Лукашэнкі|рэжыму Лукашэнкі]] перад [[Амбасада Беларусі ў Расеі|амбасадай Беларусі ў Маскве]], верасень 2020 г.]]
'''[[Беларусы|Белару́сы]] Расе́і''' — адна з буйных этнічных групаў у [[Расея|Расейскай Фэдэрацыі]]. У перапісе 2002 году сваё беларускае этнічнае паходжаньне пазначылі 808 тысячаў грамадзянаў Расеі<ref>https://web.archive.org/web/20120220192938/http://www.perepis2002.ru/ct/html/TOM_04_01.htm</ref>.
Асноўная частка беларусаў Расеі — мігранты і нашчадкі мігрантаў зь Беларусі, а таксама этнічныя беларусы захаду [[Смаленская вобласьць|Смаленскай]], [[Бранская вобласьць|Бранскай]], поўдні [[Пскоўская вобласьць|Пскоўскай]] і паўднёвага захаду [[Цьвярская вобласьць|Цьвярской]] вобласьцяў<ref>[https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E Вікіпэдыя. Этнічная тэрыторыя беларусаў]</ref>. Найбольшыя беларускія групы пражываюць у [[Масква|Маскве]] (39 225, 0,36%) і [[Маскоўская вобласьць|Маскоўскай вобласьці]] (31 665, 0,44%), [[Санкт-Пецярбург]]у (38 000, 0,9%) і вобласьці (16 830, 0,98%), [[Калінінградзкая вобласьць|Калінінградзкай вобласьці]] (32 497, 3,6%), [[Рэспубліка Карэліі|Карэліі]] (23 345, 3,8%). Буйныя беларускія паселішчы існуюць у [[Сібір]]ы.
== Геаграфічнае расьсяленьне ==
[[Файл:Belarusians by federal subject 2010.svg|міні|250пкс|Рэгіёны Расеі паводле дзелі беларусаў у іх насельніцтве.{{легенда|#fefff5|0-0.1%}}{{легенда|#fbffc3|0.1-0.3%}}{{легенда|#f9ff91|0.3-0.5%}}{{легенда|#f6ff5f|0.5-1%}}{{легенда|#f3ff2d|1-3%}}{{легенда|#ebfa00|3-5%}}]]
=== Смаленшчына ===
[[Смаленская вобласьць]] знаходзіцца на землях, дзе жывуць беларусы. Яны ў вобласьці каржнныя насельнікі. У 1923 і па 1930-я гады адбывалася [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|беларусізацыя]].
=== Масква ===.
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Маскве}}
Пераважна [[перасяленьне]] ліцьвінаў у Масковію пачалося ў XVI—XVII стагодзьдзях. У дакумэнтах яны таксама пазначаліся як «ліцьвіны-беларусцы», а пасьля [[Люблінская унія|уніі 1569 году]] як «палякі», «польскія людзі». Перасяленьне часьцей адбывалася гвалтоўным чынам, у выніку палону. Сярод беларусаў Масковіі вядомы [[Фёдар Кузьмін]] — майстар разьбярнай і сталярнай справаў.
Адным з кампактных паселішчаў беларусаў на тэрыторыі [[Масква|Масквы]] была [[Мяшчанская слабада]], сама назва якога пайшла ад старабеларускага «места» — горад. Жыхары Мяшчанскае слабады часта служылі пры дыпляматычных прадстаўніцтвах, займаліся фінансавымі апэрацыямі, у прыватнасьці закупкаю ў Эўропе талераў для маскоўскай казны. Таксама многія беларусы Масквы займаліся гандлем, рамёствамі. Сярод іх былі лекары, мастакі, мехаўшчыкі, якія займаліся гандлем сабалінымі мяхамі з Рэччу Паспалітай. Мяшчанская слабада была самакіраванай адзінкай, мела ўласную школу і царкву.
У час Расейскай імпэрыі і [[СССР]] Масква як эканамічны, навуковы цэнтар краіны натуральным чынам прыцягвала кадры ў тым ліку і зь Беларусі, якая была далучаная да Расеі, а потым СССР. Так, міністрам замежных справаў СССР у найбольш жорсткі час [[халодная вайна|халоднай вайны]] быў беларус [[Андрэй Грамыка]].
Сёньня Масква найбольш актыўна сярод гарадоў замежжа прыцягвае кадры зь Беларусі на пастаянную ці часовую працу. Штогод на навучаньне ў маскоўскія ўнівэрсытэты паступаюць сотні студэнтаў зь Беларусі.
=== Санкт-Пецярбург ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Санкт-Пецярбургу}}[[Файл:Pamiatnaja doška J. Kupalu, Sankt-Pieciarburh.jpg|thumb|Памятная дошка ў гонар [[Янка Купала|Янкі Купалы]] на доме ў Санкт-Пецярбургу]]
Пасьля далучэньня Беларусі да Расейскай імпэрыі пачалася міграцыя беларусаў у Расею і ў тым ліку ў тагачасную сталіцу імпэрыі — [[Санкт-Пецярбург]]. У Пецярбург на заробкі ехала вялікая колькасьць сялянаў з паўночных і ўсходніх рэгіёнаў Беларусі.
Паводле статыстыкі, за пэрыяд з 1869 па 1910 год колькасьць беларусаў у Санкт-Пецярбургу вырасла ў 23 разы да 70 тыс. чалавекаў. Да канца азначанага пэрыяду беларусы сталіся другой па колкасьці этнічнай групай у горадзе, пасьля расейцаў.
У другой палове 19 стагодзьдзя ў Санкт-Пецярбургу зьявіліся некалькі беларускіх аб’яднаньняў інтэлігенцыі, студэнцтва. У 1868 годзе зьявілася асьветніцкая арганізацыя «[[Крывіцкі вазок]]». У 1880-я гады зьявілася першая палітычная арганізацыя беларускай народніцкай інтэлігенцыі «Гоман». У 1906—1912 гадах у Пецярбургу існавала беларускае выдавецтва. Пецярбурскімі навукоўцамі-беларусамі былі праведзеныя многія важныя этнаграфічныя дасьледваньні.
У 1907 годзе зьявіўся гурток па вывучэньні [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрні]], які яднаў беларускае студэнцтва [[СПбДУ|Санкт-Пецярбурскага ўнівэрсытэту]]. У 1912 годзе быў створаны Беларускі навукова-літаратурны студэнцкі гурток.
Дзейнасьць аб’яднаньняў беларускай дыяспары ў тагачасным Ленінградзе працягвалася і пасьля рэвалюцыі, да рэпрэсіяў 1930-х гадоў.
Падчас палітыкі [[перабудова|перабудовы]] беларускае грамадзкае жыцьцё ў Ленінградзе зноў актывізавалася, зьявіліся некалькі новых беларускіх арганізацыяў. Сёньня Санкт-Пецярбург, хаця і ў меншай ступені, чым Масква, таксама прыцягвае шмат беларускіх студэнтаў і рабочых. Пецярбурскай паэткай беларускага паходжаньня зьяўляецца [[Алена Шостак]].
=== Сібір ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы Сібіры}}
[[Сібір]] была месцам масавае міграцыі беларусаў у XIX стагодзьдзі. Спачатку расейскія ўлады прымусова саслалі ўдзельнікаў [[Паўстаньне Касьцюшкі|паўстаньняў 1830—1831 гадоў]] і [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|1863—1864]] гадоў.
У 1885—1914 гадах у Сібір перасяліліся 550 тыс. беларусаў. Існавалі цэлыя беларускія паселішчы. Напрыканцы [[19 стагодзьдзе|ХІХ]] ст. перасяленьне беларусаў у сібірскія рэгіёны Расеі падштурхоўвала палітыка правядзеньня аграрных рэформаў, якія заключаліся ў прыцягваньні сялянаў на засваеньне малазаселеных рэгінаў краіны. У 1890-я гады і ў часы [[Сталыпінская рэформа|Сталыпінскай рэформы]] беларусы самастойна рушылі ў Сібір на колах у пошуках зямлі, за што іх нараклі самаходамі<ref>{{Артыкул|аўтар=Надзея Юшкевіч.|загаловак=Далёка ад радзiмы: нашыя суайчыньнікі ў Сібіры|спасылка=https://zviazda.by/be/news/20140211/1392069573-dalyoka-ad-radzimy-nashy-suaychynniki-u-sibiry|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=11 лютага 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/25-27635 25 (27635)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/02/11lut-4.indd_.pdf 4]|issn=1990-763x}}</ref>.
Пасьля [[Кастрычніцкі пераварот|кастрычніцкага перавароту]] паток перасяленцаў зь Беларусі ў Сібір працягваўся. Савецкая ўлада спрабавала надаць перасяленьню беларусаў арганізаваны характар і спрыяла дасьледаваньням гісторыі, побыту беларусаў Сібіру. У 1929 годзе [[Акадэмія навук Беларусі]] арганізавала экспэдыцыю ў Сібір. Паводле перапісу 1926 году 371 840 жыхароў Сібіры пазначылі сваё беларускае паходжаньне.
У другой палове 1920-х гадоў беларусы на тэрыторыі РСФСР атрымалі магчымасьць для разьвіцьця сваёй культуры і мовы. У Сібіры пачалі стварацца беларускія школы. У 1930-я гады, у пачатку 1940-х у Сібір былі дэпартаваныя многія раскулачаныя беларускія сяляне і іншыя рэпрэсаваныя.
Напрыканцы 1980-х гадоў нацыянальнае абуджэньне закранула і беларускую Сібір. У Іркуцку было ўтворанае [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] — на сёньняшні дзень самая буйная і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі.
=== Іншыя рэгіёны ===
[[Файл:Фасад музея Максима Богдановича (Ярославль).jpg|thumb|Дом-музей [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]] ў [[Яраслаўль|Яраслаўлі]]]]
У 18 стагодзьдзі беларусы стала жылі ў некаторых губэрнях эўрапейскай часткі Расеі. Беларускія паселішчы існавалі ў [[Курск]]ай і [[Пенза|Пензенскай губэрні]], на [[Урал|Ўрале]].
Пасьля [[скасаваньне прыгоннага права|скасаваньня прыгоннага права]], у другой палове XIX стагодзьдзя міграцыі зь Беларусі набылі масавы характар. Асноўнымі кірункамі былі [[Паволжа]], [[Каўказ]], [[Цэнтральная Азія]] і [[Сібір]].
З другой паловы 1940-х да пачатку 1960-х гадоў многія беларусы перасяляліся ў [[Рэспубліка Карэлія|Карэлію]], [[Архангельская вобласьць|Архангельскую вобласьць]], [[Рэспубліка Комі|Комі]], [[Калінінград]] і іншыя рэгіёны ў парадку арганізацыйнага набору. Па асобных раёнах Рэспублікі Карэлія дагэтуль захоўваецца параўнальна значная дзель беларусаў у насельніцтве за выняткам беларусаў захаду Расеі, афіцыйна ўлічваных як расейцаў.
== Беларускія тэрытарыяльныя адзінкі ў складзе Расеі ==
Беларусы Расеі — другая паводле колькасьці этнічная група (пасьля [[украінцы|ўкраінцаў]]), якая ня мае тэрытарыяльнай нацыянальнай аўтаноміі ў складзе Расейскай Фэдэрацыі.
Нацыянальна-культурнае разьвіцьцё беларусаў Расеі ішло паралельна са стварэньнем на тэрыторыі РСФСР беларускіх аўтаноміяў на ўзроўні сельскіх саветаў. У 1924—1926 гадах у Сібіры быў утвораны 71 беларускі сельсавет. У 1926 годзе ў Дальнеўсходнім краі існавала 26 беларускіх сельсаветаў. На Ўрале на 1 кастрычніка 1928 году іх было 11. Разам з гэтым рабіліся спробы арганізацыі беларускіх нацыянальных раёнаў. У першай палове 1930-х гадоў у складзе тагачаснай Уральскай вобласьці існаваў [[Табарынскі раён|Табарынскі нацыянальны беларускі раён]]. Разглядалася пытаньне аб стварэньні беларускага раёну на тэрыторыі [[Омская вобласьць|Омскай вобласьці]].
У сярэдзіне 1930-х гадоў праектам стварэньня беларускіх аўтаноміяў быў пакладзены канец.
== Сучаснасьць ==
Колькасьць беларусаў у Расеі:
{|
! style="background:#efefef;" | Год
! style="background:#efefef;" | Насельніцтва
|-
| 1959 || align="right" | 844 000
|-
| 1970 || align="right" | 964 700
|-
| 1989 || align="right" | 1 206 000
|-
| 2002 || align="right" | 807 970
|-
| 2010 || align="right" | 521 443
|}
З-за слаба выражанай нацыянальнай самасьвядомасьці беларусы ў большай ступені, чым іншыя нацыянальныя меншасьці ў Расеі, зазнаюць асыміляцыю. Нягледзячы на сталы прыток мігрантаў зь Беларусі цягам апошніх стагодзьдзяў, у асноўным людзі ў другім-трэцім пакаленьні часьцей за ўсё губляюць сваю беларускую ідэнтычнасьць.
У апошні час працягваецца працэс стварэньня беларускіх арганізацыяў у розных рэгіёнах Расеі.
У 2003 годзе была заснаваная рэгіянальнае нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Югры» ў [[Сургут|Сургуце]].
Найбольш шматлікая і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі — [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] ў [[Іркуцк]]у. Арганізацыя яднае нашчадкаў беларускіх перасяленцаў у Сібір у XIX стагодзьдзі, мае некалькі аддзяленьняў па Іркуцкай вобласьці, выдае газэту «Маланка».
У Маскве дзейнічае [[Таварыства беларускай культуры імя Францішка Скарыны]], існуе нефармальны беларускі моладзевы асяродак. У [[Башкартастан]]е дзейнічае рэспубліканскі беларускі нацыянальна-культурны цэнтар «Сябры», заснаваны ў 1996 годзе. У Калінінградзе існуе беларускае культурнае таварыства «Каралявец».
У апошняе дзесяцігодзьдзе вызначыўся пэўны падзел арганізацыяў беларускай дыяспары ў іх адносінах да рэжыму [[Аляксандар Лукашэнка|Аляксандра Лукашэнкі]]. Больш старыя арганізацыі, што стаяць на нацыянальна-адраджэнскіх пазыцыях, падтрымліваюць беларускую апазыцыю. Іншыя, больш новыя арганізацыі, напрыклад [[Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія Беларусы Расеі|Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Расеі»]], падтрымліваюць кантакты зь беларускай амбасадай і займаюць ляяльную рэжыму пазыцыю.
Акрамя расейцаў беларускага паходжаньня, сёньня на тэрыторыі РФ працуюць 400 тысячаў грамадзянаў Беларусі (супраць 100 тысячаў расейцаў, што працуюць у Беларусі)<ref>https://web.archive.org/web/20070929102837/http://finance.rol.ru/news/article02D6C/default.asp</ref>.
== Выбітныя прадстаўнікі беларусаў Расеі ==
* [[Фёдар Дастаеўскі]] — выбітны расейскі пісьменьнік, нашчадак вялікалітоўскай палескай шляхты
* [[Міхаіл Глінка]] — кампазытар, аўтар першага гімну дэмакратычнай Расеі, са смаленскай шляхты
* [[Дзьмітры Шастаковіч]] — кампазытар, нашчадак удзельніка нацыянальна-вызваленчага [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]]
* Некаторыя дваранскія фаміліі — [[Трубяцкія]], [[Бельскія]], [[Глінскія]] і іншыя — паходзілі са зьбеглай у Маскоўскае княства беларускай [[шляхта|шляхты]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20070228180630/http://by.ethnology.ru/ Расея і Беларусь: этнакультурны дыялёг]
* [https://web.archive.org/web/20080524214027/http://www.narodru.ru/peoples1192.html Народы Расеі]: Беларусы
* [https://web.archive.org/web/20070218204451/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=3842 Сто беларускіх вёсак]
* [[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20110825221727/http://www.nn.by/index.pl?theme=nn%2F2003%2F19&article=02 Мы Маскве прыслалі падкрапленьне]
* [[Алег Трусаў]], [http://forum.probelarus.ru/viewtopic.php?f=47&t=26 Што рабілі ліцьвіны-беларусы ў Маскве ў 16 сталецьці?]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{артыкул|аўтар=|загаловак=Беларуская вёска на бурацкай зямлі|арыгінал=|спасылка=http://www.svaboda.org/content/article/26541421.html|аўтар выданьня=|выданьне=Радыё Свабода|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2014|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}
{{Беларусы замежжа}}
{{Беларусы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі| ]]
[[Катэгорыя:Этнічныя групы Расеі]]
5hgwpeams9vneelexp6acy88580pebe
2624107
2624106
2025-07-08T17:47:13Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624107
wikitext
text/x-wiki
[[File:Population share of Belarusians in regions of Russia, 2010 census.png|250px|thumb|Удзельная вага беларусаў у рэгіёнах Расіі, перапіс 2010]]
[[Файл:Belarusian protests, Moscow, September 2020 3.jpg|значак|400пкс|Пікет прадстаўнікоў беларускай дыяспары Расеі супраць [[рэжым Лукашэнкі|рэжыму Лукашэнкі]] перад [[Амбасада Беларусі ў Расеі|амбасадай Беларусі ў Маскве]], верасень 2020 г.]]
'''[[Беларусы|Белару́сы]] Расе́і''' — адна з буйных этнічных групаў у [[Расея|Расейскай Фэдэрацыі]]. У перапісе 2002 году сваё беларускае этнічнае паходжаньне пазначылі 808 тысячаў грамадзянаў Расеі<ref>https://web.archive.org/web/20120220192938/http://www.perepis2002.ru/ct/html/TOM_04_01.htm</ref>.
Асноўная частка беларусаў Расеі — мігранты і нашчадкі мігрантаў зь Беларусі, а таксама этнічныя беларусы захаду [[Смаленская вобласьць|Смаленскай]], [[Бранская вобласьць|Бранскай]], поўдні [[Пскоўская вобласьць|Пскоўскай]] і паўднёвага захаду [[Цьвярская вобласьць|Цьвярской]] вобласьцяў<ref>[https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E Вікіпэдыя. Этнічная тэрыторыя беларусаў]</ref>. Найбольшыя беларускія групы пражываюць у [[Масква|Маскве]] (39 225, 0,36%) і [[Маскоўская вобласьць|Маскоўскай вобласьці]] (31 665, 0,44%), [[Санкт-Пецярбург]]у (38 000, 0,9%) і вобласьці (16 830, 0,98%), [[Калінінградзкая вобласьць|Калінінградзкай вобласьці]] (32 497, 3,6%), [[Рэспубліка Карэліі|Карэліі]] (23 345, 3,8%). Буйныя беларускія паселішчы існуюць у [[Сібір]]ы.
== Геаграфічнае расьсяленьне ==
[[Файл:Belarusians by federal subject 2010.svg|міні|250пкс|Рэгіёны Расеі паводле дзелі беларусаў у іх насельніцтве.{{легенда|#fefff5|0-0.1%}}{{легенда|#fbffc3|0.1-0.3%}}{{легенда|#f9ff91|0.3-0.5%}}{{легенда|#f6ff5f|0.5-1%}}{{легенда|#f3ff2d|1-3%}}{{легенда|#ebfa00|3-5%}}]]
=== Смаленшчына ===
[[Смаленская вобласьць]] знаходзіцца на землях, дзе жывуць беларусы. Яны ў вобласьці карэнныя насельнікі. У 1923 і па 1930-я гады адбывалася [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|беларусізацыя]].
=== Масква ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Маскве}}
Пераважна [[перасяленьне]] ліцьвінаў у Масковію пачалося ў XVI—XVII стагодзьдзях. У дакумэнтах яны таксама пазначаліся як «ліцьвіны-беларусцы», а пасьля [[Люблінская унія|уніі 1569 году]] як «палякі», «польскія людзі». Перасяленьне часьцей адбывалася гвалтоўным чынам, у выніку палону. Сярод беларусаў Масковіі вядомы [[Фёдар Кузьмін]] — майстар разьбярнай і сталярнай справаў.
Адным з кампактных паселішчаў беларусаў на тэрыторыі [[Масква|Масквы]] была [[Мяшчанская слабада]], сама назва якога пайшла ад старабеларускага «места» — горад. Жыхары Мяшчанскае слабады часта служылі пры дыпляматычных прадстаўніцтвах, займаліся фінансавымі апэрацыямі, у прыватнасьці закупкаю ў Эўропе талераў для маскоўскай казны. Таксама многія беларусы Масквы займаліся гандлем, рамёствамі. Сярод іх былі лекары, мастакі, мехаўшчыкі, якія займаліся гандлем сабалінымі мяхамі з Рэччу Паспалітай. Мяшчанская слабада была самакіраванай адзінкай, мела ўласную школу і царкву.
У час Расейскай імпэрыі і [[СССР]] Масква як эканамічны, навуковы цэнтар краіны натуральным чынам прыцягвала кадры ў тым ліку і зь Беларусі, якая была далучаная да Расеі, а потым СССР. Так, міністрам замежных справаў СССР у найбольш жорсткі час [[халодная вайна|халоднай вайны]] быў беларус [[Андрэй Грамыка]].
Сёньня Масква найбольш актыўна сярод гарадоў замежжа прыцягвае кадры зь Беларусі на пастаянную ці часовую працу. Штогод на навучаньне ў маскоўскія ўнівэрсытэты паступаюць сотні студэнтаў зь Беларусі.
=== Санкт-Пецярбург ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Санкт-Пецярбургу}}[[Файл:Pamiatnaja doška J. Kupalu, Sankt-Pieciarburh.jpg|thumb|Памятная дошка ў гонар [[Янка Купала|Янкі Купалы]] на доме ў Санкт-Пецярбургу]]
Пасьля далучэньня Беларусі да Расейскай імпэрыі пачалася міграцыя беларусаў у Расею і ў тым ліку ў тагачасную сталіцу імпэрыі — [[Санкт-Пецярбург]]. У Пецярбург на заробкі ехала вялікая колькасьць сялянаў з паўночных і ўсходніх рэгіёнаў Беларусі.
Паводле статыстыкі, за пэрыяд з 1869 па 1910 год колькасьць беларусаў у Санкт-Пецярбургу вырасла ў 23 разы да 70 тыс. чалавекаў. Да канца азначанага пэрыяду беларусы сталіся другой па колкасьці этнічнай групай у горадзе, пасьля расейцаў.
У другой палове 19 стагодзьдзя ў Санкт-Пецярбургу зьявіліся некалькі беларускіх аб’яднаньняў інтэлігенцыі, студэнцтва. У 1868 годзе зьявілася асьветніцкая арганізацыя «[[Крывіцкі вазок]]». У 1880-я гады зьявілася першая палітычная арганізацыя беларускай народніцкай інтэлігенцыі «Гоман». У 1906—1912 гадах у Пецярбургу існавала беларускае выдавецтва. Пецярбурскімі навукоўцамі-беларусамі былі праведзеныя многія важныя этнаграфічныя дасьледваньні.
У 1907 годзе зьявіўся гурток па вывучэньні [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрні]], які яднаў беларускае студэнцтва [[СПбДУ|Санкт-Пецярбурскага ўнівэрсытэту]]. У 1912 годзе быў створаны Беларускі навукова-літаратурны студэнцкі гурток.
Дзейнасьць аб’яднаньняў беларускай дыяспары ў тагачасным Ленінградзе працягвалася і пасьля рэвалюцыі, да рэпрэсіяў 1930-х гадоў.
Падчас палітыкі [[перабудова|перабудовы]] беларускае грамадзкае жыцьцё ў Ленінградзе зноў актывізавалася, зьявіліся некалькі новых беларускіх арганізацыяў. Сёньня Санкт-Пецярбург, хаця і ў меншай ступені, чым Масква, таксама прыцягвае шмат беларускіх студэнтаў і рабочых. Пецярбурскай паэткай беларускага паходжаньня зьяўляецца [[Алена Шостак]].
=== Сібір ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы Сібіры}}
[[Сібір]] была месцам масавае міграцыі беларусаў у XIX стагодзьдзі. Спачатку расейскія ўлады прымусова саслалі ўдзельнікаў [[Паўстаньне Касьцюшкі|паўстаньняў 1830—1831 гадоў]] і [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|1863—1864]] гадоў.
У 1885—1914 гадах у Сібір перасяліліся 550 тыс. беларусаў. Існавалі цэлыя беларускія паселішчы. Напрыканцы [[19 стагодзьдзе|ХІХ]] ст. перасяленьне беларусаў у сібірскія рэгіёны Расеі падштурхоўвала палітыка правядзеньня аграрных рэформаў, якія заключаліся ў прыцягваньні сялянаў на засваеньне малазаселеных рэгінаў краіны. У 1890-я гады і ў часы [[Сталыпінская рэформа|Сталыпінскай рэформы]] беларусы самастойна рушылі ў Сібір на колах у пошуках зямлі, за што іх нараклі самаходамі<ref>{{Артыкул|аўтар=Надзея Юшкевіч.|загаловак=Далёка ад радзiмы: нашыя суайчыньнікі ў Сібіры|спасылка=https://zviazda.by/be/news/20140211/1392069573-dalyoka-ad-radzimy-nashy-suaychynniki-u-sibiry|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=11 лютага 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/25-27635 25 (27635)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/02/11lut-4.indd_.pdf 4]|issn=1990-763x}}</ref>.
Пасьля [[Кастрычніцкі пераварот|кастрычніцкага перавароту]] паток перасяленцаў зь Беларусі ў Сібір працягваўся. Савецкая ўлада спрабавала надаць перасяленьню беларусаў арганізаваны характар і спрыяла дасьледаваньням гісторыі, побыту беларусаў Сібіру. У 1929 годзе [[Акадэмія навук Беларусі]] арганізавала экспэдыцыю ў Сібір. Паводле перапісу 1926 году 371 840 жыхароў Сібіры пазначылі сваё беларускае паходжаньне.
У другой палове 1920-х гадоў беларусы на тэрыторыі РСФСР атрымалі магчымасьць для разьвіцьця сваёй культуры і мовы. У Сібіры пачалі стварацца беларускія школы. У 1930-я гады, у пачатку 1940-х у Сібір былі дэпартаваныя многія раскулачаныя беларускія сяляне і іншыя рэпрэсаваныя.
Напрыканцы 1980-х гадоў нацыянальнае абуджэньне закранула і беларускую Сібір. У Іркуцку было ўтворанае [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] — на сёньняшні дзень самая буйная і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі.
=== Іншыя рэгіёны ===
[[Файл:Фасад музея Максима Богдановича (Ярославль).jpg|thumb|Дом-музей [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]] ў [[Яраслаўль|Яраслаўлі]]]]
У 18 стагодзьдзі беларусы стала жылі ў некаторых губэрнях эўрапейскай часткі Расеі. Беларускія паселішчы існавалі ў [[Курск]]ай і [[Пенза|Пензенскай губэрні]], на [[Урал|Ўрале]].
Пасьля [[скасаваньне прыгоннага права|скасаваньня прыгоннага права]], у другой палове XIX стагодзьдзя міграцыі зь Беларусі набылі масавы характар. Асноўнымі кірункамі былі [[Паволжа]], [[Каўказ]], [[Цэнтральная Азія]] і [[Сібір]].
З другой паловы 1940-х да пачатку 1960-х гадоў многія беларусы перасяляліся ў [[Рэспубліка Карэлія|Карэлію]], [[Архангельская вобласьць|Архангельскую вобласьць]], [[Рэспубліка Комі|Комі]], [[Калінінград]] і іншыя рэгіёны ў парадку арганізацыйнага набору. Па асобных раёнах Рэспублікі Карэлія дагэтуль захоўваецца параўнальна значная дзель беларусаў у насельніцтве за выняткам беларусаў захаду Расеі, афіцыйна ўлічваных як расейцаў.
== Беларускія тэрытарыяльныя адзінкі ў складзе Расеі ==
Беларусы Расеі — другая паводле колькасьці этнічная група (пасьля [[украінцы|ўкраінцаў]]), якая ня мае тэрытарыяльнай нацыянальнай аўтаноміі ў складзе Расейскай Фэдэрацыі.
Нацыянальна-культурнае разьвіцьцё беларусаў Расеі ішло паралельна са стварэньнем на тэрыторыі РСФСР беларускіх аўтаноміяў на ўзроўні сельскіх саветаў. У 1924—1926 гадах у Сібіры быў утвораны 71 беларускі сельсавет. У 1926 годзе ў Дальнеўсходнім краі існавала 26 беларускіх сельсаветаў. На Ўрале на 1 кастрычніка 1928 году іх было 11. Разам з гэтым рабіліся спробы арганізацыі беларускіх нацыянальных раёнаў. У першай палове 1930-х гадоў у складзе тагачаснай Уральскай вобласьці існаваў [[Табарынскі раён|Табарынскі нацыянальны беларускі раён]]. Разглядалася пытаньне аб стварэньні беларускага раёну на тэрыторыі [[Омская вобласьць|Омскай вобласьці]].
У сярэдзіне 1930-х гадоў праектам стварэньня беларускіх аўтаноміяў быў пакладзены канец.
== Сучаснасьць ==
Колькасьць беларусаў у Расеі:
{|
! style="background:#efefef;" | Год
! style="background:#efefef;" | Насельніцтва
|-
| 1959 || align="right" | 844 000
|-
| 1970 || align="right" | 964 700
|-
| 1989 || align="right" | 1 206 000
|-
| 2002 || align="right" | 807 970
|-
| 2010 || align="right" | 521 443
|}
З-за слаба выражанай нацыянальнай самасьвядомасьці беларусы ў большай ступені, чым іншыя нацыянальныя меншасьці ў Расеі, зазнаюць асыміляцыю. Нягледзячы на сталы прыток мігрантаў зь Беларусі цягам апошніх стагодзьдзяў, у асноўным людзі ў другім-трэцім пакаленьні часьцей за ўсё губляюць сваю беларускую ідэнтычнасьць.
У апошні час працягваецца працэс стварэньня беларускіх арганізацыяў у розных рэгіёнах Расеі.
У 2003 годзе была заснаваная рэгіянальнае нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Югры» ў [[Сургут|Сургуце]].
Найбольш шматлікая і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі — [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] ў [[Іркуцк]]у. Арганізацыя яднае нашчадкаў беларускіх перасяленцаў у Сібір у XIX стагодзьдзі, мае некалькі аддзяленьняў па Іркуцкай вобласьці, выдае газэту «Маланка».
У Маскве дзейнічае [[Таварыства беларускай культуры імя Францішка Скарыны]], існуе нефармальны беларускі моладзевы асяродак. У [[Башкартастан]]е дзейнічае рэспубліканскі беларускі нацыянальна-культурны цэнтар «Сябры», заснаваны ў 1996 годзе. У Калінінградзе існуе беларускае культурнае таварыства «Каралявец».
У апошняе дзесяцігодзьдзе вызначыўся пэўны падзел арганізацыяў беларускай дыяспары ў іх адносінах да рэжыму [[Аляксандар Лукашэнка|Аляксандра Лукашэнкі]]. Больш старыя арганізацыі, што стаяць на нацыянальна-адраджэнскіх пазыцыях, падтрымліваюць беларускую апазыцыю. Іншыя, больш новыя арганізацыі, напрыклад [[Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія Беларусы Расеі|Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Расеі»]], падтрымліваюць кантакты зь беларускай амбасадай і займаюць ляяльную рэжыму пазыцыю.
Акрамя расейцаў беларускага паходжаньня, сёньня на тэрыторыі РФ працуюць 400 тысячаў грамадзянаў Беларусі (супраць 100 тысячаў расейцаў, што працуюць у Беларусі)<ref>https://web.archive.org/web/20070929102837/http://finance.rol.ru/news/article02D6C/default.asp</ref>.
== Выбітныя прадстаўнікі беларусаў Расеі ==
* [[Фёдар Дастаеўскі]] — выбітны расейскі пісьменьнік, нашчадак вялікалітоўскай палескай шляхты
* [[Міхаіл Глінка]] — кампазытар, аўтар першага гімну дэмакратычнай Расеі, са смаленскай шляхты
* [[Дзьмітры Шастаковіч]] — кампазытар, нашчадак удзельніка нацыянальна-вызваленчага [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]]
* Некаторыя дваранскія фаміліі — [[Трубяцкія]], [[Бельскія]], [[Глінскія]] і іншыя — паходзілі са зьбеглай у Маскоўскае княства беларускай [[шляхта|шляхты]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20070228180630/http://by.ethnology.ru/ Расея і Беларусь: этнакультурны дыялёг]
* [https://web.archive.org/web/20080524214027/http://www.narodru.ru/peoples1192.html Народы Расеі]: Беларусы
* [https://web.archive.org/web/20070218204451/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=3842 Сто беларускіх вёсак]
* [[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20110825221727/http://www.nn.by/index.pl?theme=nn%2F2003%2F19&article=02 Мы Маскве прыслалі падкрапленьне]
* [[Алег Трусаў]], [http://forum.probelarus.ru/viewtopic.php?f=47&t=26 Што рабілі ліцьвіны-беларусы ў Маскве ў 16 сталецьці?]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{артыкул|аўтар=|загаловак=Беларуская вёска на бурацкай зямлі|арыгінал=|спасылка=http://www.svaboda.org/content/article/26541421.html|аўтар выданьня=|выданьне=Радыё Свабода|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2014|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}
{{Беларусы замежжа}}
{{Беларусы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі| ]]
[[Катэгорыя:Этнічныя групы Расеі]]
fy9w4oec0a1oo0xqz0tv6kj8oggm2xu
2624108
2624107
2025-07-08T17:49:18Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624108
wikitext
text/x-wiki
[[File:Population share of Belarusians in regions of Russia, 2010 census.png|250px|thumb|Удзельная вага беларусаў у рэгіёнах Расіі, перапіс 2010]]
[[Файл:Belarusian protests, Moscow, September 2020 3.jpg|значак|400пкс|Пікет прадстаўнікоў беларускай дыяспары Расеі супраць [[рэжым Лукашэнкі|рэжыму Лукашэнкі]] перад [[Амбасада Беларусі ў Расеі|амбасадай Беларусі ў Маскве]], верасень 2020 г.]]
'''[[Беларусы|Белару́сы]] Расе́і''' — адна з буйных этнічных групаў у [[Расея|Расейскай Фэдэрацыі]]. У перапісе 2002 году сваё беларускае этнічнае паходжаньне пазначылі 808 тысячаў грамадзянаў Расеі<ref>https://web.archive.org/web/20120220192938/http://www.perepis2002.ru/ct/html/TOM_04_01.htm</ref>.
Асноўная частка беларусаў Расеі — мігранты і нашчадкі мігрантаў зь Беларусі, а таксама этнічныя беларусы захаду [[Смаленская вобласьць|Смаленскай]], [[Бранская вобласьць|Бранскай]], поўдні [[Пскоўская вобласьць|Пскоўскай]] і паўднёвага захаду [[Цьвярская вобласьць|Цьвярской]] вобласьцяў<ref>[https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%82%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E Вікіпэдыя. Этнічная тэрыторыя беларусаў]</ref>. Найбольшыя беларускія групы пражываюць у [[Масква|Маскве]] (39 225, 0,36%) і [[Маскоўская вобласьць|Маскоўскай вобласьці]] (31 665, 0,44%), [[Санкт-Пецярбург]]у (38 000, 0,9%) і вобласьці (16 830, 0,98%), [[Калінінградзкая вобласьць|Калінінградзкай вобласьці]] (32 497, 3,6%), [[Рэспубліка Карэліі|Карэліі]] (23 345, 3,8%). Буйныя беларускія паселішчы існуюць у [[Сібір]]ы.
== Геаграфічнае расьсяленьне ==
[[Файл:Belarusians by federal subject 2010.svg|міні|250пкс|Рэгіёны Расеі паводле дзелі беларусаў у іх насельніцтве.{{легенда|#fefff5|0-0.1%}}{{легенда|#fbffc3|0.1-0.3%}}{{легенда|#f9ff91|0.3-0.5%}}{{легенда|#f6ff5f|0.5-1%}}{{легенда|#f3ff2d|1-3%}}{{легенда|#ebfa00|3-5%}}]]
Большасьць беларусаў жыве ў наступных абласьцях: [[Бранская вобласьць]], [[Смаленская вобласьць]], [[Пскоўская вобласьць]]. Маюцца беларусы ў буйных местах Расеі: [[Масква]], [[Санкт-Пецярбург]] і інш.
=== Смаленшчына ===
[[Смаленская вобласьць]] знаходзіцца на землях, дзе жывуць беларусы. Яны ў вобласьці карэнныя насельнікі. У 1923 і па 1930-я гады адбывалася [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|беларусізацыя]].
=== Масква ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Маскве}}
Пераважна [[перасяленьне]] ліцьвінаў у Масковію пачалося ў XVI—XVII стагодзьдзях. У дакумэнтах яны таксама пазначаліся як «ліцьвіны-беларусцы», а пасьля [[Люблінская унія|уніі 1569 году]] як «палякі», «польскія людзі». Перасяленьне часьцей адбывалася гвалтоўным чынам, у выніку палону. Сярод беларусаў Масковіі вядомы [[Фёдар Кузьмін]] — майстар разьбярнай і сталярнай справаў.
Адным з кампактных паселішчаў беларусаў на тэрыторыі [[Масква|Масквы]] была [[Мяшчанская слабада]], сама назва якога пайшла ад старабеларускага «места» — горад. Жыхары Мяшчанскае слабады часта служылі пры дыпляматычных прадстаўніцтвах, займаліся фінансавымі апэрацыямі, у прыватнасьці закупкаю ў Эўропе талераў для маскоўскай казны. Таксама многія беларусы Масквы займаліся гандлем, рамёствамі. Сярод іх былі лекары, мастакі, мехаўшчыкі, якія займаліся гандлем сабалінымі мяхамі з Рэччу Паспалітай. Мяшчанская слабада была самакіраванай адзінкай, мела ўласную школу і царкву.
У час Расейскай імпэрыі і [[СССР]] Масква як эканамічны, навуковы цэнтар краіны натуральным чынам прыцягвала кадры ў тым ліку і зь Беларусі, якая была далучаная да Расеі, а потым СССР. Так, міністрам замежных справаў СССР у найбольш жорсткі час [[халодная вайна|халоднай вайны]] быў беларус [[Андрэй Грамыка]].
Сёньня Масква найбольш актыўна сярод гарадоў замежжа прыцягвае кадры зь Беларусі на пастаянную ці часовую працу. Штогод на навучаньне ў маскоўскія ўнівэрсытэты паступаюць сотні студэнтаў зь Беларусі.
=== Санкт-Пецярбург ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Санкт-Пецярбургу}}[[Файл:Pamiatnaja doška J. Kupalu, Sankt-Pieciarburh.jpg|thumb|Памятная дошка ў гонар [[Янка Купала|Янкі Купалы]] на доме ў Санкт-Пецярбургу]]
Пасьля далучэньня Беларусі да Расейскай імпэрыі пачалася міграцыя беларусаў у Расею і ў тым ліку ў тагачасную сталіцу імпэрыі — [[Санкт-Пецярбург]]. У Пецярбург на заробкі ехала вялікая колькасьць сялянаў з паўночных і ўсходніх рэгіёнаў Беларусі.
Паводле статыстыкі, за пэрыяд з 1869 па 1910 год колькасьць беларусаў у Санкт-Пецярбургу вырасла ў 23 разы да 70 тыс. чалавекаў. Да канца азначанага пэрыяду беларусы сталіся другой па колкасьці этнічнай групай у горадзе, пасьля расейцаў.
У другой палове 19 стагодзьдзя ў Санкт-Пецярбургу зьявіліся некалькі беларускіх аб’яднаньняў інтэлігенцыі, студэнцтва. У 1868 годзе зьявілася асьветніцкая арганізацыя «[[Крывіцкі вазок]]». У 1880-я гады зьявілася першая палітычная арганізацыя беларускай народніцкай інтэлігенцыі «Гоман». У 1906—1912 гадах у Пецярбургу існавала беларускае выдавецтва. Пецярбурскімі навукоўцамі-беларусамі былі праведзеныя многія важныя этнаграфічныя дасьледваньні.
У 1907 годзе зьявіўся гурток па вывучэньні [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрні]], які яднаў беларускае студэнцтва [[СПбДУ|Санкт-Пецярбурскага ўнівэрсытэту]]. У 1912 годзе быў створаны Беларускі навукова-літаратурны студэнцкі гурток.
Дзейнасьць аб’яднаньняў беларускай дыяспары ў тагачасным Ленінградзе працягвалася і пасьля рэвалюцыі, да рэпрэсіяў 1930-х гадоў.
Падчас палітыкі [[перабудова|перабудовы]] беларускае грамадзкае жыцьцё ў Ленінградзе зноў актывізавалася, зьявіліся некалькі новых беларускіх арганізацыяў. Сёньня Санкт-Пецярбург, хаця і ў меншай ступені, чым Масква, таксама прыцягвае шмат беларускіх студэнтаў і рабочых. Пецярбурскай паэткай беларускага паходжаньня зьяўляецца [[Алена Шостак]].
=== Сібір ===
{{Асноўны артыкул|Беларусы Сібіры}}
[[Сібір]] была месцам масавае міграцыі беларусаў у XIX стагодзьдзі. Спачатку расейскія ўлады прымусова саслалі ўдзельнікаў [[Паўстаньне Касьцюшкі|паўстаньняў 1830—1831 гадоў]] і [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|1863—1864]] гадоў.
У 1885—1914 гадах у Сібір перасяліліся 550 тыс. беларусаў. Існавалі цэлыя беларускія паселішчы. Напрыканцы [[19 стагодзьдзе|ХІХ]] ст. перасяленьне беларусаў у сібірскія рэгіёны Расеі падштурхоўвала палітыка правядзеньня аграрных рэформаў, якія заключаліся ў прыцягваньні сялянаў на засваеньне малазаселеных рэгінаў краіны. У 1890-я гады і ў часы [[Сталыпінская рэформа|Сталыпінскай рэформы]] беларусы самастойна рушылі ў Сібір на колах у пошуках зямлі, за што іх нараклі самаходамі<ref>{{Артыкул|аўтар=Надзея Юшкевіч.|загаловак=Далёка ад радзiмы: нашыя суайчыньнікі ў Сібіры|спасылка=https://zviazda.by/be/news/20140211/1392069573-dalyoka-ad-radzimy-nashy-suaychynniki-u-sibiry|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=11 лютага 2014|нумар=[https://zviazda.by/be/number/25-27635 25 (27635)]|старонкі=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/02/11lut-4.indd_.pdf 4]|issn=1990-763x}}</ref>.
Пасьля [[Кастрычніцкі пераварот|кастрычніцкага перавароту]] паток перасяленцаў зь Беларусі ў Сібір працягваўся. Савецкая ўлада спрабавала надаць перасяленьню беларусаў арганізаваны характар і спрыяла дасьледаваньням гісторыі, побыту беларусаў Сібіру. У 1929 годзе [[Акадэмія навук Беларусі]] арганізавала экспэдыцыю ў Сібір. Паводле перапісу 1926 году 371 840 жыхароў Сібіры пазначылі сваё беларускае паходжаньне.
У другой палове 1920-х гадоў беларусы на тэрыторыі РСФСР атрымалі магчымасьць для разьвіцьця сваёй культуры і мовы. У Сібіры пачалі стварацца беларускія школы. У 1930-я гады, у пачатку 1940-х у Сібір былі дэпартаваныя многія раскулачаныя беларускія сяляне і іншыя рэпрэсаваныя.
Напрыканцы 1980-х гадоў нацыянальнае абуджэньне закранула і беларускую Сібір. У Іркуцку было ўтворанае [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] — на сёньняшні дзень самая буйная і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі.
=== Іншыя рэгіёны ===
[[Файл:Фасад музея Максима Богдановича (Ярославль).jpg|thumb|Дом-музей [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]] ў [[Яраслаўль|Яраслаўлі]]]]
У 18 стагодзьдзі беларусы стала жылі ў некаторых губэрнях эўрапейскай часткі Расеі. Беларускія паселішчы існавалі ў [[Курск]]ай і [[Пенза|Пензенскай губэрні]], на [[Урал|Ўрале]].
Пасьля [[скасаваньне прыгоннага права|скасаваньня прыгоннага права]], у другой палове XIX стагодзьдзя міграцыі зь Беларусі набылі масавы характар. Асноўнымі кірункамі былі [[Паволжа]], [[Каўказ]], [[Цэнтральная Азія]] і [[Сібір]].
З другой паловы 1940-х да пачатку 1960-х гадоў многія беларусы перасяляліся ў [[Рэспубліка Карэлія|Карэлію]], [[Архангельская вобласьць|Архангельскую вобласьць]], [[Рэспубліка Комі|Комі]], [[Калінінград]] і іншыя рэгіёны ў парадку арганізацыйнага набору. Па асобных раёнах Рэспублікі Карэлія дагэтуль захоўваецца параўнальна значная дзель беларусаў у насельніцтве за выняткам беларусаў захаду Расеі, афіцыйна ўлічваных як расейцаў.
== Беларускія тэрытарыяльныя адзінкі ў складзе Расеі ==
Беларусы Расеі — другая паводле колькасьці этнічная група (пасьля [[украінцы|ўкраінцаў]]), якая ня мае тэрытарыяльнай нацыянальнай аўтаноміі ў складзе Расейскай Фэдэрацыі.
Нацыянальна-культурнае разьвіцьцё беларусаў Расеі ішло паралельна са стварэньнем на тэрыторыі РСФСР беларускіх аўтаноміяў на ўзроўні сельскіх саветаў. У 1924—1926 гадах у Сібіры быў утвораны 71 беларускі сельсавет. У 1926 годзе ў Дальнеўсходнім краі існавала 26 беларускіх сельсаветаў. На Ўрале на 1 кастрычніка 1928 году іх было 11. Разам з гэтым рабіліся спробы арганізацыі беларускіх нацыянальных раёнаў. У першай палове 1930-х гадоў у складзе тагачаснай Уральскай вобласьці існаваў [[Табарынскі раён|Табарынскі нацыянальны беларускі раён]]. Разглядалася пытаньне аб стварэньні беларускага раёну на тэрыторыі [[Омская вобласьць|Омскай вобласьці]].
У сярэдзіне 1930-х гадоў праектам стварэньня беларускіх аўтаноміяў быў пакладзены канец.
== Сучаснасьць ==
Колькасьць беларусаў у Расеі:
{|
! style="background:#efefef;" | Год
! style="background:#efefef;" | Насельніцтва
|-
| 1959 || align="right" | 844 000
|-
| 1970 || align="right" | 964 700
|-
| 1989 || align="right" | 1 206 000
|-
| 2002 || align="right" | 807 970
|-
| 2010 || align="right" | 521 443
|}
З-за слаба выражанай нацыянальнай самасьвядомасьці беларусы ў большай ступені, чым іншыя нацыянальныя меншасьці ў Расеі, зазнаюць асыміляцыю. Нягледзячы на сталы прыток мігрантаў зь Беларусі цягам апошніх стагодзьдзяў, у асноўным людзі ў другім-трэцім пакаленьні часьцей за ўсё губляюць сваю беларускую ідэнтычнасьць.
У апошні час працягваецца працэс стварэньня беларускіх арганізацыяў у розных рэгіёнах Расеі.
У 2003 годзе была заснаваная рэгіянальнае нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Югры» ў [[Сургут|Сургуце]].
Найбольш шматлікая і актыўная арганізацыя беларускай дыяспары ў Расеі — [[Таварыства беларускай культуры імя Яна Чэрскага]] ў [[Іркуцк]]у. Арганізацыя яднае нашчадкаў беларускіх перасяленцаў у Сібір у XIX стагодзьдзі, мае некалькі аддзяленьняў па Іркуцкай вобласьці, выдае газэту «Маланка».
У Маскве дзейнічае [[Таварыства беларускай культуры імя Францішка Скарыны]], існуе нефармальны беларускі моладзевы асяродак. У [[Башкартастан]]е дзейнічае рэспубліканскі беларускі нацыянальна-культурны цэнтар «Сябры», заснаваны ў 1996 годзе. У Калінінградзе існуе беларускае культурнае таварыства «Каралявец».
У апошняе дзесяцігодзьдзе вызначыўся пэўны падзел арганізацыяў беларускай дыяспары ў іх адносінах да рэжыму [[Аляксандар Лукашэнка|Аляксандра Лукашэнкі]]. Больш старыя арганізацыі, што стаяць на нацыянальна-адраджэнскіх пазыцыях, падтрымліваюць беларускую апазыцыю. Іншыя, больш новыя арганізацыі, напрыклад [[Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія Беларусы Расеі|Фэдэральная нацыянальна-культурная аўтаномія «Беларусы Расеі»]], падтрымліваюць кантакты зь беларускай амбасадай і займаюць ляяльную рэжыму пазыцыю.
Акрамя расейцаў беларускага паходжаньня, сёньня на тэрыторыі РФ працуюць 400 тысячаў грамадзянаў Беларусі (супраць 100 тысячаў расейцаў, што працуюць у Беларусі)<ref>https://web.archive.org/web/20070929102837/http://finance.rol.ru/news/article02D6C/default.asp</ref>.
== Выбітныя прадстаўнікі беларусаў Расеі ==
* [[Фёдар Дастаеўскі]] — выбітны расейскі пісьменьнік, нашчадак вялікалітоўскай палескай шляхты
* [[Міхаіл Глінка]] — кампазытар, аўтар першага гімну дэмакратычнай Расеі, са смаленскай шляхты
* [[Дзьмітры Шастаковіч]] — кампазытар, нашчадак удзельніка нацыянальна-вызваленчага [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]]
* Некаторыя дваранскія фаміліі — [[Трубяцкія]], [[Бельскія]], [[Глінскія]] і іншыя — паходзілі са зьбеглай у Маскоўскае княства беларускай [[шляхта|шляхты]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20070228180630/http://by.ethnology.ru/ Расея і Беларусь: этнакультурны дыялёг]
* [https://web.archive.org/web/20080524214027/http://www.narodru.ru/peoples1192.html Народы Расеі]: Беларусы
* [https://web.archive.org/web/20070218204451/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=3842 Сто беларускіх вёсак]
* [[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20110825221727/http://www.nn.by/index.pl?theme=nn%2F2003%2F19&article=02 Мы Маскве прыслалі падкрапленьне]
* [[Алег Трусаў]], [http://forum.probelarus.ru/viewtopic.php?f=47&t=26 Што рабілі ліцьвіны-беларусы ў Маскве ў 16 сталецьці?]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{артыкул|аўтар=|загаловак=Беларуская вёска на бурацкай зямлі|арыгінал=|спасылка=http://www.svaboda.org/content/article/26541421.html|аўтар выданьня=|выданьне=Радыё Свабода|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2014|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}
{{Беларусы замежжа}}
{{Беларусы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі| ]]
[[Катэгорыя:Этнічныя групы Расеі]]
ktey0nz2u6ecb2lr64jkea8rj2d5dhz
Касьцёл Маці Божай Шкаплернай і кляштар кармэлітаў (Мядзел)
0
30262
2623898
2551153
2025-07-08T12:20:56Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне выява
2623898
wikitext
text/x-wiki
{{Славутасьць
|Тып = Помнік сакральнай архітэктуры
|Назва = Касьцёл Сьвятога Апостала Андрэя і кляштар трынітарыяў
|Выява = Мядзел. Касцёл Маці Божай Шкаплернай.jpg
|Подпіс выявы = Касьцёл Маці Божай Шкаплернай і кляштар кармэлітаў
|Статус =
|Краіна = Беларусь
|Назва месцазнаходжаньня = [[Места]]
|Месцазнаходжаньне = [[Мядзел]]
|Канфэсія =
|Эпархія =
|Ордэнская прыналежнасьць =
|Тып кляштара =
|Тып будынка =
|Архітэктурны стыль =
|Аўтар праекту =
|Будаўнік =
|Заснавальнік =
|Першае згадваньне =
|Заснаваньне =
|Асноўныя даты = {{Славутасьць/Даты||||||}}
|Скасаваны =
|Пачатак будаўніцтва =
|Канчатак будаўніцтва =
|Будынкі = {{Славутасьць/Будынкі||||||}}
|Прыбудоўкі =
|Вядомыя насельнікі =
|Рэліквіі =
|Плябан =
|Стан =
|Шырата паўшар’е = паўночнае
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 52
|Шырата сэкундаў = 57
|Даўгата паўшар’е = усходняе
|Даўгата градусаў = 26
|Даўгата хвілінаў = 55
|Даўгата сэкундаў = 22
|Назва мапы =
|Назва мапы2 =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Сайт =
}}
'''Касьцёл Ма́ці Бо́жай Шкапле́рнай{{Заўвага|Касьцёл Маці Божай Шкаплернай часта блытаюць з драўляным [[Касьцёл Сьвятога Станіслава (Мядзел)|касьцёлам Сьвятога Станіслава]] (напрыклад, у [[Беларуская энцыкляпэдыя|Беларускай энцыкляпэдыі]] — «''Мядзельскі Станіславаўскі касьцёл кармэлітаў''»<ref>Мядзельскі Станіславаўскі касцёл кармелітаў // {{Літаратура/БелЭн|11к}} С. 69.</ref>), які напраўду знаходзіўся ў Новым Мядзеле і згарэў ў [[Другая сусьветная вайна|Другую сусьветную вайну]]}} і кляштар кармэлітаў''' — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў [[Мядзел]]е. Знаходзіцца ў Старым Мядзеле{{Заўвага|Цяперашні афіцыйны адрас — ''вуліца Міру, 6''}}. [[Рымска-каталіцкі касьцёл у Беларусі|Дзее]]. Твор архітэктуры [[барока]]. Аб’ект [[Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь|Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі]].
Комплекс складаецца з касьцёла і плябаніі, капліца і кляштарны корпус не захаваліся (кляштар збудавалі наноў у 2010-я гады).
== Гісторыя ==
[[Файл:Miadzieł Stary. Мядзел Стары (F. Balcevič, 1759).jpg|180px|значак|зьлева|Сьвяты Юстын на фоне касьцёла, 1759 г.]]
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Мураваны касьцёл у Старым Мядзеле збудавалі ў 1754 годзе з фундацыі ўладальніка мястэчка Антона Кошчыца. Разам з касьцёлам збудавалі мураваныя плябанію і кляштарны корпус.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[Файл:Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1930-39).jpg|значак|Кляштар, 1930-я гг.]]
[[Файл:Piotr Sharipa 1981 Cathedral in Myadzyel.JPG|значак|[[Пётар Шарыпа]] (1942-2013), беларускі мастак. «Касьцёл у Мядзелі» (1981). Палатно, алей, 50 х 57 см.]]
Па [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другім падзеле Рэчы Паспалітай]] (1793 год), калі Мядзел апынуўся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. Па здушэньні [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|вызвольнага паўстаньня]] (1830—1831) у 1834 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар, у будынках якога часова разьмясьцілі [[Мядзельскі манастыр базылянак|манастыр базылянак]], пераведзеных зь [[Траецкі манастыр базылянак|Менскага Траецкага манастыра]].
Па здушэньні [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] (1863—1864) у 1866 годзе расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі касьцёл пад царкву [[Найсьвяцейшы ўрадавы сынод|Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі]] ([[Расейская праваслаўная царква|Маскоўскай царквы]]), тады ж росьпісы на сьценах касьцёла замазалі белай фарбай.
=== Найноўшы час ===
У 1920 годзе ўлады міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]] вярнулі будынкі касьцёла і кляштару каталікам. Па [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайне]] савецкія ўлады зачынілі касьцёл, будынак якога перадалі ў карыстаньне мясцовай сяльгасхіміі{{Заўвага|Магчыма, сяльгастэхніцы}}. У гэтым ж час зруйнавалі [[Мядзельская Кальварыя|Мядзельскую Кальварыю]].
У 1989 годзе будынак касьцёла перадалі каталікам, а ў парафію вярнуліся айцы [[кармэліты]]. У пачатку 2000-х гадоў пачалося аднаўленьне Кальварыі.
== Архітэктура ==
=== Касьцёл ===
Касьцёл — помнік архітэктуры [[барока]]. Мае крыжовую кампазыцыю, арганізаваную вакол 8-граннага ядра, звонку схаваную ў кубічным аб’ёме. З трох бакоў, апроч усходняга алтарнага, разьмяшчаюцца [[портык]]і ў выглядзе падвойных карынцкіх калёнаў, злучаных [[франтон]]амі з разарванымі [[антаблемэнт]]амі. У месцы разрыву знаходзяцца аркавыя аконныя праёмы. На галоўным фасадзе такі аконны праём афармляецца бальконам з каванай агароджай. Масіўны [[купал]] мае 2-часткавую канструкцыю. Ніжняя частка, якая абапіраецца на [[васьмярык]], праразаецца [[люнэт]]амі і лучковымі праёмамі. Верхняя частка мае выгляд 8-граннай вежы-ліхтара і завяршаецца сфэрычным дахам. Пад купалам праходзіць абыходная галерэя (захавалася часткова).
Усярэдзіне магутныя няроўнабаковыя апоры-[[пілён]]ы падтрымліваюць 8-гранны сьветлавы [[Барабан (архітэктура)|барабан]] самкнутага купала зь [[люкарна]]мі. У кутніх частках, па-за апорамі, утвараюцца невялікія квадратныя ў плане кампартамэнты, перакрытыя цыліндрычнымі скляпеньнямі і прызначаныя дзеля [[закрысьція]]ў і баптыстэрыя. Апорныя пілёны афармляюцца здвоенымі пілястрамі карынцкага ордэру з пазалочанымі [[Капітэль|капітэлямі]]. Апоры злучаюцца папарна прасьценкамі, у ніжняй частцы якіх месьцяцца ўваходныя парталы ў кутнія памяшканьні, а над імі — нішы-табэрнакулы з конхамі ў выглядзе ракавінаў, дзе разьмяшчаюцца скульптуры сьвятых. Інтэр’ер аздабляецца ў стылі [[ракако]].
=== Плябанія ===
Разьмешчаная побач з касьцёлам плябанія — помнік архітэктуры пераходнага пэрыяду ад барока да [[клясыцызм]]у. Гэта 2-павярховы будынак асымэтрычнай кампазыцыі, накрыты высокім 2-схільным дахам. Паверхня сьценаў мае строгую і ляканічную архітэктурную апрацоўку. Фасады праразаюцца невялікімі прастакутнымі вокнамі і лэкаруюцца [[Лапатка (архітэктура)|лапаткамі]]. Тарцы будынка завяршаюцца высокімі трыкутнымі франтонамі зь невялікімі аконнымі праёмамі.
Унутраны плян зьменены. 4 невялікія памяшканьні злучаюцца паміж сабой анфілядна<ref>{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}}</ref>.
== Галерэя ==
=== Гістарычныя здымкі ===
<gallery widths=150 heights=150 caption="Старыя здымкі" class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1900).jpg|каля 1900 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1920-29).jpg|1920-я гг.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-29).jpg|1920-я гг.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-29) (2).jpg|1920-я гг.
</gallery>
<gallery widths=150 heights=150 class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1930).jpg|1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (A. Visłocki, 1930).jpg|А. Віслоцкі, 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (J. Kłos, 1930).jpg|Ю. Клос, 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (J. Hopen, 1938).jpg|Е. Гопэн, 1938 г.
</gallery>
<gallery widths=150 heights=150 class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1919-39).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1919-39) (2).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-39).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (M. Lisievič, 1918-39).jpg|М. Лісевіч, да 1930 г.
</gallery>
=== Сучасныя здымкі ===
<gallery widths=150 heights=150 caption="Сучасны стан" class="center">
Myadzel1.JPG|Агульны выгляд
Belarus-Miadziel-Kaścioł Maci Božaj Škaplernaj.jpg|Галоўны фасад касьцёла
Miadzieł - Kaścioł Maci Božaj Škaplernaj - Plabanija.jpg|Плябанія
Мядзел. Будоўля новага кляштара.jpg|Адбудова кляштарнага корпуса
</gallery>
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Мураваныя харалы}}
* {{Літаратура/Каталіцкія сьвятыні (2003)}}
* {{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Гісторыка-культурная каштоўнасьць Рэспублікі Беларусь|612Г000414}}
* {{Radzima|3021|аб’ект|Касьцёл Маці Божай Шкаплернай і кляштар кармэлітаў у Мядзеле}}
* [http://catholic.by/2/belarus/dioceses/minsk-mohilev/100202.html Мядзел — парафія Маці Божай Шкаплернай], [[Catholic.by]]
* [https://web.archive.org/web/20090109202436/http://www.narach.org/history/religion/miadziel.html Падрабязная гісторыя касьцёла і кляштара]
* [https://web.archive.org/web/20110104065058/http://www.myadel.info/kostel-materi-bozhej-shkaplernoj Касьцёл Мацi Божай Шкаплернай у Мядзеле]
[[Катэгорыя:Касьцёлы Менска-Магілёўскай архідыяцэзіі|Мядзел]]
[[Катэгорыя:Мядзел]]
7420em6uftliym6s53yr0gl85iomi5k
2623901
2623898
2025-07-08T12:42:07Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне Катэгорыя
2623901
wikitext
text/x-wiki
{{Славутасьць
|Тып = Помнік сакральнай архітэктуры
|Назва = Касьцёл Сьвятога Апостала Андрэя і кляштар трынітарыяў
|Выява = Мядзел. Касцёл Маці Божай Шкаплернай.jpg
|Подпіс выявы = Касьцёл Маці Божай Шкаплернай і кляштар кармэлітаў
|Статус =
|Краіна = Беларусь
|Назва месцазнаходжаньня = [[Места]]
|Месцазнаходжаньне = [[Мядзел]]
|Канфэсія =
|Эпархія =
|Ордэнская прыналежнасьць =
|Тып кляштара =
|Тып будынка =
|Архітэктурны стыль =
|Аўтар праекту =
|Будаўнік =
|Заснавальнік =
|Першае згадваньне =
|Заснаваньне =
|Асноўныя даты = {{Славутасьць/Даты||||||}}
|Скасаваны =
|Пачатак будаўніцтва =
|Канчатак будаўніцтва =
|Будынкі = {{Славутасьць/Будынкі||||||}}
|Прыбудоўкі =
|Вядомыя насельнікі =
|Рэліквіі =
|Плябан =
|Стан =
|Шырата паўшар’е = паўночнае
|Шырата градусаў = 54
|Шырата хвілінаў = 52
|Шырата сэкундаў = 57
|Даўгата паўшар’е = усходняе
|Даўгата градусаў = 26
|Даўгата хвілінаў = 55
|Даўгата сэкундаў = 22
|Назва мапы =
|Назва мапы2 =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Сайт =
}}
'''Касьцёл Ма́ці Бо́жай Шкапле́рнай{{Заўвага|Касьцёл Маці Божай Шкаплернай часта блытаюць з драўляным [[Касьцёл Сьвятога Станіслава (Мядзел)|касьцёлам Сьвятога Станіслава]] (напрыклад, у [[Беларуская энцыкляпэдыя|Беларускай энцыкляпэдыі]] — «''Мядзельскі Станіславаўскі касьцёл кармэлітаў''»<ref>Мядзельскі Станіславаўскі касцёл кармелітаў // {{Літаратура/БелЭн|11к}} С. 69.</ref>), які напраўду знаходзіўся ў Новым Мядзеле і згарэў ў [[Другая сусьветная вайна|Другую сусьветную вайну]]}} і кляштар кармэлітаў''' — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў [[Мядзел]]е. Знаходзіцца ў Старым Мядзеле{{Заўвага|Цяперашні афіцыйны адрас — ''вуліца Міру, 6''}}. [[Рымска-каталіцкі касьцёл у Беларусі|Дзее]]. Твор архітэктуры [[барока]]. Аб’ект [[Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь|Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі]].
Комплекс складаецца з касьцёла і плябаніі, капліца і кляштарны корпус не захаваліся (кляштар збудавалі наноў у 2010-я гады).
== Гісторыя ==
[[Файл:Miadzieł Stary. Мядзел Стары (F. Balcevič, 1759).jpg|180px|значак|зьлева|Сьвяты Юстын на фоне касьцёла, 1759 г.]]
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Мураваны касьцёл у Старым Мядзеле збудавалі ў 1754 годзе з фундацыі ўладальніка мястэчка Антона Кошчыца. Разам з касьцёлам збудавалі мураваныя плябанію і кляштарны корпус.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
[[Файл:Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1930-39).jpg|значак|Кляштар, 1930-я гг.]]
[[Файл:Piotr Sharipa 1981 Cathedral in Myadzyel.JPG|значак|[[Пётар Шарыпа]] (1942-2013), беларускі мастак. «Касьцёл у Мядзелі» (1981). Палатно, алей, 50 х 57 см.]]
Па [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другім падзеле Рэчы Паспалітай]] (1793 год), калі Мядзел апынуўся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. Па здушэньні [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|вызвольнага паўстаньня]] (1830—1831) у 1834 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар, у будынках якога часова разьмясьцілі [[Мядзельскі манастыр базылянак|манастыр базылянак]], пераведзеных зь [[Траецкі манастыр базылянак|Менскага Траецкага манастыра]].
Па здушэньні [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня]] (1863—1864) у 1866 годзе расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі касьцёл пад царкву [[Найсьвяцейшы ўрадавы сынод|Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі]] ([[Расейская праваслаўная царква|Маскоўскай царквы]]), тады ж росьпісы на сьценах касьцёла замазалі белай фарбай.
=== Найноўшы час ===
У 1920 годзе ўлады міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]] вярнулі будынкі касьцёла і кляштару каталікам. Па [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайне]] савецкія ўлады зачынілі касьцёл, будынак якога перадалі ў карыстаньне мясцовай сяльгасхіміі{{Заўвага|Магчыма, сяльгастэхніцы}}. У гэтым ж час зруйнавалі [[Мядзельская Кальварыя|Мядзельскую Кальварыю]].
У 1989 годзе будынак касьцёла перадалі каталікам, а ў парафію вярнуліся айцы [[кармэліты]]. У пачатку 2000-х гадоў пачалося аднаўленьне Кальварыі.
== Архітэктура ==
=== Касьцёл ===
Касьцёл — помнік архітэктуры [[барока]]. Мае крыжовую кампазыцыю, арганізаваную вакол 8-граннага ядра, звонку схаваную ў кубічным аб’ёме. З трох бакоў, апроч усходняга алтарнага, разьмяшчаюцца [[портык]]і ў выглядзе падвойных карынцкіх калёнаў, злучаных [[франтон]]амі з разарванымі [[антаблемэнт]]амі. У месцы разрыву знаходзяцца аркавыя аконныя праёмы. На галоўным фасадзе такі аконны праём афармляецца бальконам з каванай агароджай. Масіўны [[купал]] мае 2-часткавую канструкцыю. Ніжняя частка, якая абапіраецца на [[васьмярык]], праразаецца [[люнэт]]амі і лучковымі праёмамі. Верхняя частка мае выгляд 8-граннай вежы-ліхтара і завяршаецца сфэрычным дахам. Пад купалам праходзіць абыходная галерэя (захавалася часткова).
Усярэдзіне магутныя няроўнабаковыя апоры-[[пілён]]ы падтрымліваюць 8-гранны сьветлавы [[Барабан (архітэктура)|барабан]] самкнутага купала зь [[люкарна]]мі. У кутніх частках, па-за апорамі, утвараюцца невялікія квадратныя ў плане кампартамэнты, перакрытыя цыліндрычнымі скляпеньнямі і прызначаныя дзеля [[закрысьція]]ў і баптыстэрыя. Апорныя пілёны афармляюцца здвоенымі пілястрамі карынцкага ордэру з пазалочанымі [[Капітэль|капітэлямі]]. Апоры злучаюцца папарна прасьценкамі, у ніжняй частцы якіх месьцяцца ўваходныя парталы ў кутнія памяшканьні, а над імі — нішы-табэрнакулы з конхамі ў выглядзе ракавінаў, дзе разьмяшчаюцца скульптуры сьвятых. Інтэр’ер аздабляецца ў стылі [[ракако]].
=== Плябанія ===
Разьмешчаная побач з касьцёлам плябанія — помнік архітэктуры пераходнага пэрыяду ад барока да [[клясыцызм]]у. Гэта 2-павярховы будынак асымэтрычнай кампазыцыі, накрыты высокім 2-схільным дахам. Паверхня сьценаў мае строгую і ляканічную архітэктурную апрацоўку. Фасады праразаюцца невялікімі прастакутнымі вокнамі і лэкаруюцца [[Лапатка (архітэктура)|лапаткамі]]. Тарцы будынка завяршаюцца высокімі трыкутнымі франтонамі зь невялікімі аконнымі праёмамі.
Унутраны плян зьменены. 4 невялікія памяшканьні злучаюцца паміж сабой анфілядна<ref>{{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)|к}}</ref>.
== Галерэя ==
=== Гістарычныя здымкі ===
<gallery widths=150 heights=150 caption="Старыя здымкі" class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1900).jpg|каля 1900 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1920-29).jpg|1920-я гг.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-29).jpg|1920-я гг.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-29) (2).jpg|1920-я гг.
</gallery>
<gallery widths=150 heights=150 class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (1930).jpg|1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (A. Visłocki, 1930).jpg|А. Віслоцкі, 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (J. Kłos, 1930).jpg|Ю. Клос, 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki, Kaplica. Мядзел Стары, Кармэліцкі, Капліца (J. Hopen, 1938).jpg|Е. Гопэн, 1938 г.
</gallery>
<gallery widths=150 heights=150 class="center">
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1919-39).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1919-39) (2).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (1920-39).jpg|да 1930 г.
Miadzieł Stary, Karmelicki. Мядзел Стары, Кармэліцкі (M. Lisievič, 1918-39).jpg|М. Лісевіч, да 1930 г.
</gallery>
=== Сучасныя здымкі ===
<gallery widths=150 heights=150 caption="Сучасны стан" class="center">
Myadzel1.JPG|Агульны выгляд
Belarus-Miadziel-Kaścioł Maci Božaj Škaplernaj.jpg|Галоўны фасад касьцёла
Miadzieł - Kaścioł Maci Božaj Škaplernaj - Plabanija.jpg|Плябанія
Мядзел. Будоўля новага кляштара.jpg|Адбудова кляштарнага корпуса
</gallery>
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Мураваныя харалы}}
* {{Літаратура/Каталіцкія сьвятыні (2003)}}
* {{Літаратура/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Гісторыка-культурная каштоўнасьць Рэспублікі Беларусь|612Г000414}}
* {{Radzima|3021|аб’ект|Касьцёл Маці Божай Шкаплернай і кляштар кармэлітаў у Мядзеле}}
* [http://catholic.by/2/belarus/dioceses/minsk-mohilev/100202.html Мядзел — парафія Маці Божай Шкаплернай], [[Catholic.by]]
* [https://web.archive.org/web/20090109202436/http://www.narach.org/history/religion/miadziel.html Падрабязная гісторыя касьцёла і кляштара]
* [https://web.archive.org/web/20110104065058/http://www.myadel.info/kostel-materi-bozhej-shkaplernoj Касьцёл Мацi Божай Шкаплернай у Мядзеле]
[[Катэгорыя:Кармэліцкія кляштары Беларусі|Мядзел]]
[[Катэгорыя:Касьцёлы Менска-Магілёўскай архідыяцэзіі|Мядзел]]
[[Катэгорыя:Мядзел]]
e1xcj29y5l2on6utu647ham8lsaq1j9
Іван Шыла
0
49797
2624124
2343353
2025-07-08T18:09:59Z
Ясамойла
35429
/* Крыніцы */ дапаўненьне
2624124
wikitext
text/x-wiki
{{Палітык
| імя = Іван Шыла
| выява =
| памер =
| подпіс_пад_выявай =
| пасада = намесьнік старшыні Маладога Фронту
| пачатак_тэрміну = 9 сакавіка 2008
| канец_тэрміну =
| прэзыдэнт =
| прэм’ер-міністар =
| папярэднік =
| наступнік =
| пасада2 =
| пачатак_тэрміну2 =
| канец_тэрміну2 =
| папярэднік2 =
| наступнік2 =
| прэм’ер-міністар2 =
| прэзыдэнт2 =
| дата_нараджэньня = {{Нарадзіўся|25|11|1990|1}}
| месца_нараджэньня = <br />{{сьцяг БССР}} [[Салігорск]], [[БССР]]
| нацыянальнасьць = {{сьцяг Беларусі (1991—1995)}} [[беларусы|беларус]]
| партыя = [[Малады Фронт]]
| сужэнец =
| дзеці =
| адукацыя =
| рэлігія =
| бацька =
| маці =
| подпіс =
| узнагароды =
}}
{{Цёзкі}}
'''Іва́н Шы́ла''' (нарадзіўся ў 1990, [[Салігорск]]) — беларускі моладзевы дзяяч, намесьнік старшыні «[[Малады Фронт|Маладога Фронту]]».
== Біяграфія ==
У 2007 годзе намінаваны на прэмію Партыі БНФ у намінацыі «Грамадзкая чыннасьць» <ref name="Generation.by">[[Generation.by]], [http://generation.by/news2303.html Прэміямі Партыі БНФ уганараваныя Жалезьнічэнка, Вайцюшкевіч і Салаўёў"]</ref>
У 2008 годзе быў выключаны са школы перад апошнім іспытам ([[ангельская мова]]). Папярэднія экзамэны ён здаў на 8/9 балаў і 4 балы. Рашэньне аб выключэньні Івана прымаў пэдагагічны савет сярэдняй школы № 4 Салігорску. Моладзевага актывіста абвінавацілі ў сыстэматычным парушэньні школьнага статуту. Між тым, паводле неафіцыйнай інфармацыі, былі праведзеныя два пасяджэньні пэдсавета: на першым выкладчыкі аднагалосна прагаласавалі за тое, каб не выключаць юнака са школы. Аднак на выключэньні Шылы настойвала камісія зь Менску.<ref name="БелаПАН1">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090208202348/http://news.tut.by/society/128658.html Франак Вячорка прыняў прысягу са словамі «Жыве Беларусь!»]</ref>
Празь неатрыманьне дыплёму актывіст ня змог паступіць на вучобу ў [[ВНУ]].
12 студзеня 2009 году мэдычная камісія прыняла рашэньне, што моладзевы актывіст з [[Салігорск]]у прыдатны для праходжаньня вайсковай службы.<ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210127000717/http://news.tut.by/society/126316.html Аднаго з лідэраў «Маладога фронту» забіраюць у войска]</ref> 29 студзеня Ян Шыла быў дастаўлены для праходжаньня тэрміновай службы ў 29-ю ракетна-зэнітную частку (дысьлякуецца ў вёсцы [[Межыца]] [[Лепельскі раён|Лепельскага раёну]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]). У гэтай жа часьці служыць былы лідэр моладзевай арганізацыі Партыі БНФ «[[Моладзь БНФ]]» [[Алесь Каліта]].
Прызыў у войска Іван аб’явіў фактам палітычнага перасьледу і імкненьнем ізаляваць яго ў ваеннай часьці.<ref name="БелаПАН1" />
20 красавіка 2009 году Іван Шыла зьвярнуўся да міністра адукацыі Польшчы Катажыны Халь з просьбай здаць іспыт ў Польшчы ў сувязі зь немагчымасьцю гэтае зрабіць на радзіме. 22 красавіка стала вядома, што К.Халь запрасіла І. Шыла здаць іспыт па ангельскай мове. Таксама гатовасьць прыняць іспыт выказалі навучальныя ўстановы Эстоніі.
Таксама Іван Шыла накіраваў афіцыйны запыт у Міністэрства адукацыі з просьбай прызначыць яму дату іспыту. 27 красавіка 2009 году ён атрымаў адказ Міністэрства адукацыі. Дата іспыту па ангельскай мове была прызначаная на 9 чэрвеня (сярэдняя школа № 1, г.[[Лепель]]).<ref name="БелаПАН2">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090504065356/http://news.tut.by/society/135676.html Иван Шило получил разрешение Минобразования на сдачу экзамена по английскому языку]{{ref-ru}}</ref>. Шыла здаў экзамэн <ref>[https://web.archive.org/web/20090915191040/http://nn.by/index.php?c=ar&i=26871 Іван Шыла здаў на 9 балаў экзамен па ангельскай мове, Наша Ніва]</ref>.
Вясною 2009-га году Шыла и Кім падчас 2-га кангрэсу беларускай дыяспары былі ўганараваныя Ордэнам Свабоды.<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/1615890.html Ордэн Свабоды — Андрэю Кіму і Івану Шылу]</ref>.
Навучаўся ў Польшчы па праграме ім. К.Каліноўскага з 2010 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20101105134020/http://michalevic.org/ru/actualities/opinion/87-dobra-sto-kampanijaj-zajmajucca-maladyja Добра, што кампаніяй займаюцца маладыя]</ref>
З 2016 г. па верасень 2018 году Шыла працаваў на тэлеканале «[[Белсат]]», адкуль быў звольнены пасьля публікаваньня ў сваім профілі на [[Facebook]] пратакольнага фатаздымка з сустрэчы прэзыдэнта Польшчы [[Анджэй Дуда|Анджэя Дуды]] і прэзыдэнта ЗША [[Дональд Трамп|Дональда Трампа]]. Фатаздымак суправаджаўся крытычным камэнтаром, што прадстаўнікі кіраўніцтва тэлеканала і асабіста [[Агнешка Рамашэўска-Гузы]] ў дыскусіі пад допісам ахарактарызавалі як праяву неляяльнасьці да «Белсата».<ref name=nshyla2018nn/> На наступны пасьля дыскусіі дзень Шыла быў выключаны з рабочай перапіскі і атрымаў паведамленьне аб звальненьні.<ref name=nshyla2018nn/> Сытуацыя выклікала скандал і атрымала асьвятленьне ў буйных беларускіх і замежных СМІ.<ref name=nshyla2018nn>[https://web.archive.org/web/20180921111722/https://www.washingtonpost.com/world/europe/polish-leader-resists-view-that-he-was-disrespected-by-trump/2018/09/21/d0a3e498-bd7a-11e8-8243-f3ae9c99658a_story.html Polish leader resists view that he was disrespected by Trump] // [[Washington Post]], 23 верасьня 2018 г.</ref><ref>[https://nn.by/?c=ar&i=216293 Івана Шылу звольнілі з Белсата за жарт з прэзідэнта Польшчы ў фэйсбуку] // [[Наша Ніва]], 20 верасьня 2018</ref><ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,23949145,pracownik-bielsatu-zwolniony-po-tym-jak-pokazal-zdjecie-dudy.html Pracownik Biełsatu zwolniony po tym, jak pokazał zdjęcie Dudy przy biurku Trumpa] // [[Gazeta Wyborcza]], 21 верасьня 2018 г.</ref>.
== Грамадзка-палітычная дзейнасьць ==
З 2005 году сябра Маладога Фронту. На VI Зьезьдзе МФ, 9 сакавіка 2008 году, абраны намесьнікам старшыні Маладога Фронту. Пераабраны намесьнікам старшыні арганізацыі 30 студзеня 2010 году <ref>[http://www.nv-online.info/by/43/20/7676/ Малады фронт пераабраў кіраўніцтва]</ref>
У 2007 годзе быў асуджаны за «дзейнасьць ад імя незарэгістраванай арганізацыі» па арт. крымінальнага кодэксу 193.<ref>[https://web.archive.org/web/20090915165103/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=11242 Суды над беларускамоўнымі актывістамі]</ref>
У актывіста звыш васьмідзесяці затрыманьняў і некалькі мільёнаў штрафу. Некалькі разоў адбываў адміністрацыйныя арышты за ўдзел у маўклівых акцыях пратэсту летам 2011 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20110925045819/http://www.saligorsk.org/politics/ivan-shyla-atrymau-20-sutak.html Іван Шыла атрымаў 20 сутак арышту]</ref>
Арганізатар і ўдзельнік кампаніяў «Беларускую кнігу-дзецям»<ref>[http://belkniha.org/news_4 Беларускую кнігу — дзецям!]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://old.racyja.com/news/materyyaly/sotsyum/9111.html Акцыя «Беларускую кнігу — дзецям!» завяршаецца]{{Недаступная спасылка|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>, «За МТС па-беларуску».<ref>[https://web.archive.org/web/20090407084434/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=21961 Іван Шыла: Людзі любяць беларускую мову]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090916080758/http://kamunikat.org/7746.html Мабільная сувязь па-беларуску]</ref>
Аўтар прапановаў Маладога Фронту па зьменах у законе аб моладзевай палітыцы.<ref>[[Малады Фронт]], [https://web.archive.org/web/20100811113829/http://mfront.net/content.php?content.1645 МОЛАДЗЬ БУДЗЕ НАМАГАЦЦА УДЗЕЛЬНІЧАЦЬ У РАЗГЛЯДЗЕ ПРАЕКТА АБ МОЛАДЗЕВАЙ ПАЛІТЫЦЫ"]</ref>
Кіраўнік ініцыятыўнай групы і перадвыбарчага штаба кандыдата ў дэпутаты Салігорскага раённага Савета дэпутатаў 26-га скліканьня [[Аляксей Валабуеў|Аляксея Валабуева]]<ref>[http://zapraudu.info/article/soligorskie-vlasti-provedut-vybory-tikho-i-bezalternativno Солигорские власти проведут выборы тихо и безальтернативно]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210118111004/https://nn.by/index.php?c=ar&i=36028 Затрымлівалі Івана Шылу]</ref><ref>[http://spring96.org/be/news/32083/ Салігорск: Івана Шылу затрымалі, каб не патрапіў на паседжанне па фармаванні камісій]</ref>
Ініцыятар кампаніі «Наша армія» <ref>[[Наша Ніва]], [http://nn.by/?c=ar&i=40342 Чаму мы пачынаем кампанію «Наша армія»]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шыла, Іван}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1990 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Салігорску]]
[[Катэгорыя:Сябры Маладога Фронту]]
[[Катэгорыя:Беларускія палітыкі]]
[[Катэгорыя:Супрацоўнікі Белсата]]
jotmrzdoesa9r0cf99kq7fmhfw8cohs
2624127
2624124
2025-07-08T18:15:52Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624127
wikitext
text/x-wiki
{{Палітык
| імя = Іван Шыла
| выява =
| памер =
| подпіс_пад_выявай =
| пасада = намесьнік старшыні Маладога Фронту
| пачатак_тэрміну = 9 сакавіка 2008
| канец_тэрміну =
| прэзыдэнт =
| прэм’ер-міністар =
| папярэднік =
| наступнік =
| пасада2 =
| пачатак_тэрміну2 =
| канец_тэрміну2 =
| папярэднік2 =
| наступнік2 =
| прэм’ер-міністар2 =
| прэзыдэнт2 =
| дата_нараджэньня = {{Нарадзіўся|25|11|1990|1}}
| месца_нараджэньня = <br />{{сьцяг БССР}} [[Салігорск]], [[БССР]]
| нацыянальнасьць = {{сьцяг Беларусі (1991—1995)}} [[беларусы|беларус]]
| партыя = [[Малады Фронт]]
| сужэнец =
| дзеці =
| адукацыя =
| рэлігія =
| бацька =
| маці =
| подпіс =
| узнагароды =
}}
{{Цёзкі}}
'''Іва́н Шы́ла''' (нарадзіўся ў 1990, [[Салігорск]]) — беларускі моладзевы дзяяч, намесьнік старшыні «[[Малады Фронт|Маладога Фронту]]». Заснавальрік [[ТАА]] «[[Чысты кіт]]»<ref>[https://cleanwhale.pl/be/services/wash-the-hood Чысты кіт у Польшчы]</ref>.
== Біяграфія ==
У 2007 годзе намінаваны на прэмію Партыі БНФ у намінацыі «Грамадзкая чыннасьць» <ref name="Generation.by">[[Generation.by]], [http://generation.by/news2303.html Прэміямі Партыі БНФ уганараваныя Жалезьнічэнка, Вайцюшкевіч і Салаўёў"]</ref>
У 2008 годзе быў выключаны са школы перад апошнім іспытам ([[ангельская мова]]). Папярэднія экзамэны ён здаў на 8/9 балаў і 4 балы. Рашэньне аб выключэньні Івана прымаў пэдагагічны савет сярэдняй школы № 4 Салігорску. Моладзевага актывіста абвінавацілі ў сыстэматычным парушэньні школьнага статуту. Між тым, паводле неафіцыйнай інфармацыі, былі праведзеныя два пасяджэньні пэдсавета: на першым выкладчыкі аднагалосна прагаласавалі за тое, каб не выключаць юнака са школы. Аднак на выключэньні Шылы настойвала камісія зь Менску.<ref name="БелаПАН1">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090208202348/http://news.tut.by/society/128658.html Франак Вячорка прыняў прысягу са словамі «Жыве Беларусь!»]</ref>
Празь неатрыманьне дыплёму актывіст ня змог паступіць на вучобу ў [[ВНУ]].
12 студзеня 2009 году мэдычная камісія прыняла рашэньне, што моладзевы актывіст з [[Салігорск]]у прыдатны для праходжаньня вайсковай службы.<ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210127000717/http://news.tut.by/society/126316.html Аднаго з лідэраў «Маладога фронту» забіраюць у войска]</ref> 29 студзеня Ян Шыла быў дастаўлены для праходжаньня тэрміновай службы ў 29-ю ракетна-зэнітную частку (дысьлякуецца ў вёсцы [[Межыца]] [[Лепельскі раён|Лепельскага раёну]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]). У гэтай жа часьці служыць былы лідэр моладзевай арганізацыі Партыі БНФ «[[Моладзь БНФ]]» [[Алесь Каліта]].
Прызыў у войска Іван аб’явіў фактам палітычнага перасьледу і імкненьнем ізаляваць яго ў ваеннай часьці.<ref name="БелаПАН1" />
20 красавіка 2009 году Іван Шыла зьвярнуўся да міністра адукацыі Польшчы Катажыны Халь з просьбай здаць іспыт ў Польшчы ў сувязі зь немагчымасьцю гэтае зрабіць на радзіме. 22 красавіка стала вядома, што К.Халь запрасіла І. Шыла здаць іспыт па ангельскай мове. Таксама гатовасьць прыняць іспыт выказалі навучальныя ўстановы Эстоніі.
Таксама Іван Шыла накіраваў афіцыйны запыт у Міністэрства адукацыі з просьбай прызначыць яму дату іспыту. 27 красавіка 2009 году ён атрымаў адказ Міністэрства адукацыі. Дата іспыту па ангельскай мове была прызначаная на 9 чэрвеня (сярэдняя школа № 1, г.[[Лепель]]).<ref name="БелаПАН2">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090504065356/http://news.tut.by/society/135676.html Иван Шило получил разрешение Минобразования на сдачу экзамена по английскому языку]{{ref-ru}}</ref>. Шыла здаў экзамэн <ref>[https://web.archive.org/web/20090915191040/http://nn.by/index.php?c=ar&i=26871 Іван Шыла здаў на 9 балаў экзамен па ангельскай мове, Наша Ніва]</ref>.
Вясною 2009-га году Шыла и Кім падчас 2-га кангрэсу беларускай дыяспары былі ўганараваныя Ордэнам Свабоды.<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/1615890.html Ордэн Свабоды — Андрэю Кіму і Івану Шылу]</ref>.
Навучаўся ў Польшчы па праграме ім. К.Каліноўскага з 2010 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20101105134020/http://michalevic.org/ru/actualities/opinion/87-dobra-sto-kampanijaj-zajmajucca-maladyja Добра, што кампаніяй займаюцца маладыя]</ref>
З 2016 г. па верасень 2018 году Шыла працаваў на тэлеканале «[[Белсат]]», адкуль быў звольнены пасьля публікаваньня ў сваім профілі на [[Facebook]] пратакольнага фатаздымка з сустрэчы прэзыдэнта Польшчы [[Анджэй Дуда|Анджэя Дуды]] і прэзыдэнта ЗША [[Дональд Трамп|Дональда Трампа]]. Фатаздымак суправаджаўся крытычным камэнтаром, што прадстаўнікі кіраўніцтва тэлеканала і асабіста [[Агнешка Рамашэўска-Гузы]] ў дыскусіі пад допісам ахарактарызавалі як праяву неляяльнасьці да «Белсата».<ref name=nshyla2018nn/> На наступны пасьля дыскусіі дзень Шыла быў выключаны з рабочай перапіскі і атрымаў паведамленьне аб звальненьні.<ref name=nshyla2018nn/> Сытуацыя выклікала скандал і атрымала асьвятленьне ў буйных беларускіх і замежных СМІ.<ref name=nshyla2018nn>[https://web.archive.org/web/20180921111722/https://www.washingtonpost.com/world/europe/polish-leader-resists-view-that-he-was-disrespected-by-trump/2018/09/21/d0a3e498-bd7a-11e8-8243-f3ae9c99658a_story.html Polish leader resists view that he was disrespected by Trump] // [[Washington Post]], 23 верасьня 2018 г.</ref><ref>[https://nn.by/?c=ar&i=216293 Івана Шылу звольнілі з Белсата за жарт з прэзідэнта Польшчы ў фэйсбуку] // [[Наша Ніва]], 20 верасьня 2018</ref><ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,23949145,pracownik-bielsatu-zwolniony-po-tym-jak-pokazal-zdjecie-dudy.html Pracownik Biełsatu zwolniony po tym, jak pokazał zdjęcie Dudy przy biurku Trumpa] // [[Gazeta Wyborcza]], 21 верасьня 2018 г.</ref>.
== Грамадзка-палітычная дзейнасьць ==
З 2005 году сябра Маладога Фронту. На VI Зьезьдзе МФ, 9 сакавіка 2008 году, абраны намесьнікам старшыні Маладога Фронту. Пераабраны намесьнікам старшыні арганізацыі 30 студзеня 2010 году <ref>[http://www.nv-online.info/by/43/20/7676/ Малады фронт пераабраў кіраўніцтва]</ref>
У 2007 годзе быў асуджаны за «дзейнасьць ад імя незарэгістраванай арганізацыі» па арт. крымінальнага кодэксу 193.<ref>[https://web.archive.org/web/20090915165103/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=11242 Суды над беларускамоўнымі актывістамі]</ref>
У актывіста звыш васьмідзесяці затрыманьняў і некалькі мільёнаў штрафу. Некалькі разоў адбываў адміністрацыйныя арышты за ўдзел у маўклівых акцыях пратэсту летам 2011 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20110925045819/http://www.saligorsk.org/politics/ivan-shyla-atrymau-20-sutak.html Іван Шыла атрымаў 20 сутак арышту]</ref>
Арганізатар і ўдзельнік кампаніяў «Беларускую кнігу-дзецям»<ref>[http://belkniha.org/news_4 Беларускую кнігу — дзецям!]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://old.racyja.com/news/materyyaly/sotsyum/9111.html Акцыя «Беларускую кнігу — дзецям!» завяршаецца]{{Недаступная спасылка|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>, «За МТС па-беларуску».<ref>[https://web.archive.org/web/20090407084434/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=21961 Іван Шыла: Людзі любяць беларускую мову]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090916080758/http://kamunikat.org/7746.html Мабільная сувязь па-беларуску]</ref>
Аўтар прапановаў Маладога Фронту па зьменах у законе аб моладзевай палітыцы.<ref>[[Малады Фронт]], [https://web.archive.org/web/20100811113829/http://mfront.net/content.php?content.1645 МОЛАДЗЬ БУДЗЕ НАМАГАЦЦА УДЗЕЛЬНІЧАЦЬ У РАЗГЛЯДЗЕ ПРАЕКТА АБ МОЛАДЗЕВАЙ ПАЛІТЫЦЫ"]</ref>
Кіраўнік ініцыятыўнай групы і перадвыбарчага штаба кандыдата ў дэпутаты Салігорскага раённага Савета дэпутатаў 26-га скліканьня [[Аляксей Валабуеў|Аляксея Валабуева]]<ref>[http://zapraudu.info/article/soligorskie-vlasti-provedut-vybory-tikho-i-bezalternativno Солигорские власти проведут выборы тихо и безальтернативно]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210118111004/https://nn.by/index.php?c=ar&i=36028 Затрымлівалі Івана Шылу]</ref><ref>[http://spring96.org/be/news/32083/ Салігорск: Івана Шылу затрымалі, каб не патрапіў на паседжанне па фармаванні камісій]</ref>
Ініцыятар кампаніі «Наша армія» <ref>[[Наша Ніва]], [http://nn.by/?c=ar&i=40342 Чаму мы пачынаем кампанію «Наша армія»]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шыла, Іван}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1990 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Салігорску]]
[[Катэгорыя:Сябры Маладога Фронту]]
[[Катэгорыя:Беларускія палітыкі]]
[[Катэгорыя:Супрацоўнікі Белсата]]
pte8trwsselqjz9m0e6hbwdqm61krf0
2624128
2624127
2025-07-08T18:16:34Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624128
wikitext
text/x-wiki
{{Палітык
| імя = Іван Шыла
| выява =
| памер =
| подпіс_пад_выявай =
| пасада = намесьнік старшыні Маладога Фронту
| пачатак_тэрміну = 9 сакавіка 2008
| канец_тэрміну =
| прэзыдэнт =
| прэм’ер-міністар =
| папярэднік =
| наступнік =
| пасада2 =
| пачатак_тэрміну2 =
| канец_тэрміну2 =
| папярэднік2 =
| наступнік2 =
| прэм’ер-міністар2 =
| прэзыдэнт2 =
| дата_нараджэньня = {{Нарадзіўся|25|11|1990|1}}
| месца_нараджэньня = <br />{{сьцяг БССР}} [[Салігорск]], [[БССР]]
| нацыянальнасьць = {{сьцяг Беларусі (1991—1995)}} [[беларусы|беларус]]
| партыя = [[Малады Фронт]]
| сужэнец =
| дзеці =
| адукацыя =
| рэлігія =
| бацька =
| маці =
| подпіс =
| узнагароды =
}}
{{Цёзкі}}
'''Іва́н Шы́ла''' (нарадзіўся ў 1990, [[Салігорск]]) — беларускі моладзевы дзяяч, намесьнік старшыні «[[Малады Фронт|Маладога Фронту]]». Адзін з заснавальнікаў [[ТАА]] «[[Чысты кіт]]»<ref>[https://cleanwhale.pl/be/services/wash-the-hood Чысты кіт у Польшчы]</ref>.
== Біяграфія ==
У 2007 годзе намінаваны на прэмію Партыі БНФ у намінацыі «Грамадзкая чыннасьць» <ref name="Generation.by">[[Generation.by]], [http://generation.by/news2303.html Прэміямі Партыі БНФ уганараваныя Жалезьнічэнка, Вайцюшкевіч і Салаўёў"]</ref>
У 2008 годзе быў выключаны са школы перад апошнім іспытам ([[ангельская мова]]). Папярэднія экзамэны ён здаў на 8/9 балаў і 4 балы. Рашэньне аб выключэньні Івана прымаў пэдагагічны савет сярэдняй школы № 4 Салігорску. Моладзевага актывіста абвінавацілі ў сыстэматычным парушэньні школьнага статуту. Між тым, паводле неафіцыйнай інфармацыі, былі праведзеныя два пасяджэньні пэдсавета: на першым выкладчыкі аднагалосна прагаласавалі за тое, каб не выключаць юнака са школы. Аднак на выключэньні Шылы настойвала камісія зь Менску.<ref name="БелаПАН1">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090208202348/http://news.tut.by/society/128658.html Франак Вячорка прыняў прысягу са словамі «Жыве Беларусь!»]</ref>
Празь неатрыманьне дыплёму актывіст ня змог паступіць на вучобу ў [[ВНУ]].
12 студзеня 2009 году мэдычная камісія прыняла рашэньне, што моладзевы актывіст з [[Салігорск]]у прыдатны для праходжаньня вайсковай службы.<ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210127000717/http://news.tut.by/society/126316.html Аднаго з лідэраў «Маладога фронту» забіраюць у войска]</ref> 29 студзеня Ян Шыла быў дастаўлены для праходжаньня тэрміновай службы ў 29-ю ракетна-зэнітную частку (дысьлякуецца ў вёсцы [[Межыца]] [[Лепельскі раён|Лепельскага раёну]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]]). У гэтай жа часьці служыць былы лідэр моладзевай арганізацыі Партыі БНФ «[[Моладзь БНФ]]» [[Алесь Каліта]].
Прызыў у войска Іван аб’явіў фактам палітычнага перасьледу і імкненьнем ізаляваць яго ў ваеннай часьці.<ref name="БелаПАН1" />
20 красавіка 2009 году Іван Шыла зьвярнуўся да міністра адукацыі Польшчы Катажыны Халь з просьбай здаць іспыт ў Польшчы ў сувязі зь немагчымасьцю гэтае зрабіць на радзіме. 22 красавіка стала вядома, што К.Халь запрасіла І. Шыла здаць іспыт па ангельскай мове. Таксама гатовасьць прыняць іспыт выказалі навучальныя ўстановы Эстоніі.
Таксама Іван Шыла накіраваў афіцыйны запыт у Міністэрства адукацыі з просьбай прызначыць яму дату іспыту. 27 красавіка 2009 году ён атрымаў адказ Міністэрства адукацыі. Дата іспыту па ангельскай мове была прызначаная на 9 чэрвеня (сярэдняя школа № 1, г.[[Лепель]]).<ref name="БелаПАН2">[[БелаПАН]], [https://web.archive.org/web/20090504065356/http://news.tut.by/society/135676.html Иван Шило получил разрешение Минобразования на сдачу экзамена по английскому языку]{{ref-ru}}</ref>. Шыла здаў экзамэн <ref>[https://web.archive.org/web/20090915191040/http://nn.by/index.php?c=ar&i=26871 Іван Шыла здаў на 9 балаў экзамен па ангельскай мове, Наша Ніва]</ref>.
Вясною 2009-га году Шыла и Кім падчас 2-га кангрэсу беларускай дыяспары былі ўганараваныя Ордэнам Свабоды.<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/1615890.html Ордэн Свабоды — Андрэю Кіму і Івану Шылу]</ref>.
Навучаўся ў Польшчы па праграме ім. К.Каліноўскага з 2010 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20101105134020/http://michalevic.org/ru/actualities/opinion/87-dobra-sto-kampanijaj-zajmajucca-maladyja Добра, што кампаніяй займаюцца маладыя]</ref>
З 2016 г. па верасень 2018 году Шыла працаваў на тэлеканале «[[Белсат]]», адкуль быў звольнены пасьля публікаваньня ў сваім профілі на [[Facebook]] пратакольнага фатаздымка з сустрэчы прэзыдэнта Польшчы [[Анджэй Дуда|Анджэя Дуды]] і прэзыдэнта ЗША [[Дональд Трамп|Дональда Трампа]]. Фатаздымак суправаджаўся крытычным камэнтаром, што прадстаўнікі кіраўніцтва тэлеканала і асабіста [[Агнешка Рамашэўска-Гузы]] ў дыскусіі пад допісам ахарактарызавалі як праяву неляяльнасьці да «Белсата».<ref name=nshyla2018nn/> На наступны пасьля дыскусіі дзень Шыла быў выключаны з рабочай перапіскі і атрымаў паведамленьне аб звальненьні.<ref name=nshyla2018nn/> Сытуацыя выклікала скандал і атрымала асьвятленьне ў буйных беларускіх і замежных СМІ.<ref name=nshyla2018nn>[https://web.archive.org/web/20180921111722/https://www.washingtonpost.com/world/europe/polish-leader-resists-view-that-he-was-disrespected-by-trump/2018/09/21/d0a3e498-bd7a-11e8-8243-f3ae9c99658a_story.html Polish leader resists view that he was disrespected by Trump] // [[Washington Post]], 23 верасьня 2018 г.</ref><ref>[https://nn.by/?c=ar&i=216293 Івана Шылу звольнілі з Белсата за жарт з прэзідэнта Польшчы ў фэйсбуку] // [[Наша Ніва]], 20 верасьня 2018</ref><ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,23949145,pracownik-bielsatu-zwolniony-po-tym-jak-pokazal-zdjecie-dudy.html Pracownik Biełsatu zwolniony po tym, jak pokazał zdjęcie Dudy przy biurku Trumpa] // [[Gazeta Wyborcza]], 21 верасьня 2018 г.</ref>.
== Грамадзка-палітычная дзейнасьць ==
З 2005 году сябра Маладога Фронту. На VI Зьезьдзе МФ, 9 сакавіка 2008 году, абраны намесьнікам старшыні Маладога Фронту. Пераабраны намесьнікам старшыні арганізацыі 30 студзеня 2010 году <ref>[http://www.nv-online.info/by/43/20/7676/ Малады фронт пераабраў кіраўніцтва]</ref>
У 2007 годзе быў асуджаны за «дзейнасьць ад імя незарэгістраванай арганізацыі» па арт. крымінальнага кодэксу 193.<ref>[https://web.archive.org/web/20090915165103/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=11242 Суды над беларускамоўнымі актывістамі]</ref>
У актывіста звыш васьмідзесяці затрыманьняў і некалькі мільёнаў штрафу. Некалькі разоў адбываў адміністрацыйныя арышты за ўдзел у маўклівых акцыях пратэсту летам 2011 году.<ref>[https://web.archive.org/web/20110925045819/http://www.saligorsk.org/politics/ivan-shyla-atrymau-20-sutak.html Іван Шыла атрымаў 20 сутак арышту]</ref>
Арганізатар і ўдзельнік кампаніяў «Беларускую кнігу-дзецям»<ref>[http://belkniha.org/news_4 Беларускую кнігу — дзецям!]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://old.racyja.com/news/materyyaly/sotsyum/9111.html Акцыя «Беларускую кнігу — дзецям!» завяршаецца]{{Недаступная спасылка|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>, «За МТС па-беларуску».<ref>[https://web.archive.org/web/20090407084434/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=21961 Іван Шыла: Людзі любяць беларускую мову]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090916080758/http://kamunikat.org/7746.html Мабільная сувязь па-беларуску]</ref>
Аўтар прапановаў Маладога Фронту па зьменах у законе аб моладзевай палітыцы.<ref>[[Малады Фронт]], [https://web.archive.org/web/20100811113829/http://mfront.net/content.php?content.1645 МОЛАДЗЬ БУДЗЕ НАМАГАЦЦА УДЗЕЛЬНІЧАЦЬ У РАЗГЛЯДЗЕ ПРАЕКТА АБ МОЛАДЗЕВАЙ ПАЛІТЫЦЫ"]</ref>
Кіраўнік ініцыятыўнай групы і перадвыбарчага штаба кандыдата ў дэпутаты Салігорскага раённага Савета дэпутатаў 26-га скліканьня [[Аляксей Валабуеў|Аляксея Валабуева]]<ref>[http://zapraudu.info/article/soligorskie-vlasti-provedut-vybory-tikho-i-bezalternativno Солигорские власти проведут выборы тихо и безальтернативно]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[[Наша Ніва]], [https://web.archive.org/web/20210118111004/https://nn.by/index.php?c=ar&i=36028 Затрымлівалі Івана Шылу]</ref><ref>[http://spring96.org/be/news/32083/ Салігорск: Івана Шылу затрымалі, каб не патрапіў на паседжанне па фармаванні камісій]</ref>
Ініцыятар кампаніі «Наша армія» <ref>[[Наша Ніва]], [http://nn.by/?c=ar&i=40342 Чаму мы пачынаем кампанію «Наша армія»]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шыла, Іван}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1990 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Салігорску]]
[[Катэгорыя:Сябры Маладога Фронту]]
[[Катэгорыя:Беларускія палітыкі]]
[[Катэгорыя:Супрацоўнікі Белсата]]
bz8006x9j5em6brvdymvlm141nk4v1z
Гуд
0
55178
2624281
2183465
2025-07-08T21:27:33Z
Radzivon Panschwitz
86025
2624281
wikitext
text/x-wiki
{{Асоба
|імя = Гуд
|арыгінал імя =
|партрэт =
|апісаньне =
|род дзейнасьці = легендарны князь авараў альбо [[готы|готаў]]
|дата нараджэньня =
|месца нараджэньня =
|дата сьмерці =
|месца сьмерці =
}}
'''Гуд''' — пэрсанаж беларускіх легендаў, князь варожага племені авараў або готаў<ref>[https://www.berezino.by/ru/god-istoricheskoj-pamyati/item/12946-karus-kaganets-i-starazhytnae-dulebskae-padanne Карусь Каганец і старажытнае дулебскае паданне - Газета «Березинская панорама»]</ref>.
Легенду пра Гуда запісаў у ХІХ стагодзьдзі [[Генрых Татур]] у [[Ігуменскі павет|Ігуменскім павеце]]. Паводле легенды, Гуд быў правадыром варожага племя, якое ўварвалася на тэрыторыю племя дулаў. Гуд выклікаў на двубой правадыра дулаў [[Кумар]]а і адсек таму галаву, у выніку чаго землі дулаў былі захопленыя.
Імаверна, дадзеная легенда адлюстроўвае рэальныя падзеі, што адбываліся на Беларусі ў ІІ—ІІІ стагодзьдзях, калі празь [[Беларусь]] прасоўваліся плямёны [[готы|готаў]], увасабленьнем якіх і стаў Гуд. Мясцовыя ж плямёны, у т.л. дулы (хутчэй за ўсё, [[дулебы]]), былі заваяваныя й увайшлі як даньнікі ў склад [[Гоцкая дзяржава|Гоцкае дзяржавы]].
== Глядзіце таксама ==
* [[Кумар]]
* [[Гуды]]
* [[Готы]]
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.osipovichi.com/cgi-bin/page.cgi?ss=hist9 Гісторыя Асіповіцкага краю]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
[[Катэгорыя:Готы]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі]]
q9meckjgoizu7mcsbxl0fjsdm65daqk
Беларусізацыя
0
57892
2624086
2586014
2025-07-08T17:09:25Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624086
wikitext
text/x-wiki
{{Картка зь ВікіЗьвестак}}
'''Беларусіза́цыя''' — афіцыйная палітыка нацыянальна-дзяржаўнага і нацыянальна-культурнага будаўніцтва ў [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] і [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|Смаленскае губэрні]] ([[РСФСР]]), якая ажыцьцяўлялася за часам правядзеньня [[НЭП]]у, у пэрыяд з пачатку 1920-х па 1929 [[год|гады]].
Яна ўлучала шырокі спэктар такіх найважнейшых для нацыі праблемаў, як праблемы дзяржаўнасьці, разьвіцьця нацыянальнай эканомікі, вылучэньня на кіроўную працу кадраў карэннай нацыянальнасьці, разьвіцьця нацыянальнай адукацыі, навукі і культуры, роднай мовы і іншае.
Пачатак беларусізацыі паклалі рашэньні IV (люты — сакавік 1921) і V (кастрычнік 1921) зьездаў [[КП(б)Б]]. У далейшым праблемы беларусізацыі неаднаразова абмяркоўваліся на зьездах і пленумах ЦК КП(б)Б, зьездах саветаў, пасяджэньнях цэнтральнага выканаўчага камітэту БССР. У сьнежні 1921 году [[Савет народных камісараў Беларускай ССР]] ухваліў рашэньне аб выдаткоўваньні на беларусізацыю 5 млн [[Рубель|рублёў]]. Яшчэ 2 млн рублёў ад ураду атрымаў [[Народны камісарыят асьветы Беларускай ССР]] на выданьне твораў навукоўцаў і пісьменьнікаў на беларускай мове<ref>{{Артыкул|аўтар=Ніна Шчарбачэвіч.|загаловак=Жыцьцё, вартае кіно|спасылка=https://zviazda.by/be/news/20140606/1402082398-zhyccyo-vartae-kino|выданьне=Жырандоля|тып=|год=7 чэрвеня 2014|нумар=[https://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2014/06/7cher-4.indd_.pdf 15 (232)]|старонкі=|issn=}}</ref>.
15 ліпеня 1924 году [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР]] ухваліў на ІІ сэсіі пастанову «Аб практычных мерах па правядзеньні нацыянальнай палітыкі», у адпаведнасьці зь якой беларусізацыя стала афіцыйнай дзяржаўнай палітыкай. Гэта была вельмі важная перамога нацыянальна-арыентаванай плыні ЦК КП(б)Б. У той жа час беларусізацыя мусіла зрабіць беларускую культуру беларускай толькі па форме, а па зьмесьце — пралетарскай. Беларуская мова, найбольш зразумелая шырокім колам сялянаў, павінна была стаць дзейсным сродкам, каб прывесьці іх у сацыялізм.
== Захады ==
* Абвяшчэньне [[беларуская мова|беларускай]], [[расейская мова|расейскай]], [[польская мова|польскай]] і [[ідыш]] дзяржаўнымі мовамі [[БССР]], пры гэтым перавага аддавалася мове тытульнай нацыі — беларускай.
** Перавод навучаньня ў школах пераважна на беларускую мову (да 1928 былі пераведзеныя каля 80% школаў)
** Укамплектаваньне беларусамі частак [[Чырвоная армія|Чырвонай арміі]], разьмешчаных у [[Беларусь|Беларусі]], іх перавод на беларускую мову.<ref>Праўрацкі В. [https://web.archive.org/web/20100202092859/http://www.jivebelarus.net/history/new-history/national-idea-in-belarusian-army-at-interwar-period.html Беларуская вайсковая акруга ў міжваенны перыяд (1921—1939). Спробы беларусізацыі] // Жыве Беларусь : Гісторыя Беларусі, культура Беларусі, родная мова, 16.11.2009</ref>
** Перавод справаводзтва на беларускую мову.
** Масавы выпуск газэтаў, часопісаў, падручнікаў, кніг на беларускай мове. Было ўтворанае выдавецтва «Савецкая Беларусь», адкрытая [[Нацыянальная бібліятэка Беларусі|Беларуская дзяржаўная бібліятэка]].
** У 1922 г. ва ўсіх навучальных установах Беларускай ССР увялі беларускую мову ў якасьці абавязковага прадмета, якому ўдзялялася 6 гадзінаў на тыдзень<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Алена Дзядзюля]].|загаловак=1922: Змаганьне за дзяцей|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=95237|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[газэта]]|год=29 сакавіка 2012|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2012-03-29 60 (27175)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/95248/29sak-4.indd.pdf 4]|issn=1990-763x}}</ref>.
* Разьвіцьцё пачатковай, сярэдняй і вышэйшай адукацыі.
** Ліквідацыя непісьменнасьці дарослага насельніцтва.
** Падрыхтоўка адмыслоўцаў, патрэбных для прамысловага разьвіцьця краіны і аднаўленьня народнай гаспадаркі — у краіне была створаная сетка прафэсійна-тэхнічных вучэльняў і тэхнікумаў зь беларускай мовай навучаньня.
** Стварэньне адмысловых працоўных факультэтаў (працфакаў) для падрыхтоўкі працоўна-сялянскай моладзі да паступленьня ў [[ВНУ]].
** У 1921 адкрыўся [[Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт]], у 1922 — [[Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія|сельскагаспадарчая акадэмія]] ў [[Горкі|Горках]] і вэтэрынарны інстытут у [[Віцебск]]у.
* Палітыка карэнізацыі — вылучэньне на адказную працу ў партыйныя і савецкія органы прадстаўнікоў карэннай нацыі, г.зн. беларусаў (да канца 1920-х дзель беларусаў у адміністрацыйных установах перавысіла 50%).
* Арганізацыя навукова-дасьледчай дзейнасьці па ўсебаковым вывучэньні Беларусі.
** У 1922 быў адкрыты [[Інбелкульт|Інстытут беларускай культуры (Інбелкульт)]], ператвораны 1 студзеня 1929 у [[НАН Беларусі|Беларускую акадэмію навук]], якую ўзначаліў вядомы гісторык [[Усевалад Ігнатоўскі]]. Першымі акадэмікамі сталі [[Янка Купала]], [[Якуб Колас]], [[Зьміцер Жылуновіч|Зьміцер Жылуновіч (Цішка Гартны)]].
** У лістападзе 1924 адбылася [[Першая Ўсебеларуская краязнаўчая канфэрэнцыя]], у пачатку 1928 існавала 301 краязнаўчая арганізацыя, налічвалася 10,5 тыс. чальцоў таварыства краязнаўства. У выніку адной з краязнаўчых экспэдыцыяў [[Вацлаў Ластоўскі]] знайшоў крыж [[Эўфрасіньня Полацкая|Эўфрасіньні Полацкай]].
* Разьвіцьцё беларускага тэатральнага і музычнага мастацтва.
** У верасьні 1920 пачаў працу ў [[Менск]]у [[Нацыянальны акадэмічны тэатар імя Янкі Купалы|Першы Беларусі дзяржаўны тэатар (БДТ-1)]], у 1926 пачаў працаваць [[Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатар імя Якуба Коласа|Другі Беларусі дзяржаўны тэатар (БДТ-2)]] у [[Віцебск]]у, шырокую вядомасьць меў беларускі вандроўны тэатар [[Уладзіслаў Галубок|Уладзіслава Галубка]].
** У 1924 у [[Гомель|Гомелі]] і [[Магілёў|Магілёве]] былі створаныя сымфанічныя аркестры, у гэтым жа годзе ў Магілёве была пастаўленая першая беларуская опэра.
* Дасягненьне значных посьпехаў у беларускай літаратуры. У 1920-я выйшлі паэмы «[[Новая зямля]]» і «[[Сымон-музыка]]» Якуба Коласа, а таксама другая частка ягонай трылёгіі «[[На ростанях]]»: аповесьць «У глыбі Палесься». Янка Купала стварыў шэраг твораў, найбольш вядомым зь якіх зьяўляецца паэма «Безназоўнае». У гэты самы час зьявіліся творы маладых беларускіх пісьменьнікаў [[Міхась Чарот|М. Чарота]], [[Кандрат Крапіва|К. Крапівы]], [[Міхась Лынькоў|М. Лынькова]], [[Кузьма Чорны|К. Чорнага]] і інш.
* Зараджэньне беларускага кінэматографу. У 1926 годзе быў створаны першы беларускі мастацкі фільм [[Юры Тарыч|Юрыя Тарыча]] «[[Лясная быль (фільм)|Лясная быль]]», у 1928 у [[Санкт-Пецярбург|Ленінградзе]] адкрылася кінастудыя мастацкіх фільмаў «Савецкая Беларусь».
== Пурызм ==
Падчас беларусізацыі ў навуковых колах пераважалі рознага кшталту [[Пурызм|пурысты]] ([[Вацлаў Ластоўскі]], [[Язэп Лёсік]] і іншыя), якія спрабавалі стварыць навуковую тэрміналёгію, як мага меней выкарыстоўваючы замежныя словы. Ніжэй пададзеныя некаторыя з гэткіх пурызмаў:
{| class="wikitable"
|+
! colspan="2" |Слоўнікі
!
|-
!20-х гадоў
!Афіцыйныя сёньня
!Па-расейску
|-
|Чужаед
|Паразіт
|Паразит
|-
|Вызыск
|Эксплуатацыя
|Эксплуатация
|-
|Сусьветнік
|Касмапаліт
|Космополит
|-
|Уласнапіс
|Аўтограф
|Автограф
|-
|Здольнадзейнасьць
|Актуальнасць
|Актуальность
|-
|Намяненьне
|Алюзія
|Аллюзия
|-
|Бязыменьнік
|Ананім
|Аноним
|-
|Самаўладзьдзе
|Аўтакратыя
|Автократия
|-
|Самаўрад
|Аўтаномія
|Автономия
|-
|Першабыльцы
|Аўтахтоны
|Автохтоны
|-
|Управа
|Адміністрацыя
|Администрация
|-
|Учалавечваньне
|Антропамарфізм
|Антропоморфизм
|-
|Можнаўладзтва
Панства
|Арыстакратыя
|Аристократия
|-
|Прыпадабленьне
|Асіміляцыя
|Ассимиляцыя
|-
|Мірлівасьць
|Пацыфізм
|Пацифизм
|}
Шмат якія з гэтых словаў былі выкрасьленыя зь [[Беларуская мова|беларускае мовы]] падчас [[Рэформа беларускага правапісу 1933 году|рэфомы 1933 году]] як штучныя й [[Архаізм|архаізмы]].
== Згортваньне ==
У другой палове 1920-х посьпехі ў ажыцьцяўленьні палітыкі беларусізацыі пачалі разглядацца як умацаваньне і пашырэньне беларускага нацыяналізму. Так, на ХІ зьезьдзе КП(б)Б (лістапад 1927) заяўлялася, што неабходна пашыраць беларусізацыю і той жа час весьці рашучую барацьбу з нацыянал-дэмакратызмам, які ў мінулым быў прагрэсіўнай зьявай, але ўва ўмовах дыктатуры пралетарыяту набыў контррэвалюцыйны характар.
У траўні 1929 ЦК [[Камуністычная партыя Савецкага Саюзу|ВКП(б)]] накіраваў у БССР камісію, якая 27 чэрвеня 1929 году зрабіла крытычны даклад на адрас беларускай творчай інтэлігенцыі, таксама ў ім нэгатыўна ацэньвалася дзейнасьць кіраўнікоў рэспублікі. Даклад камісіі быў накіраваны ў ЦК і ЦКК ВКП(б) і асабіста [[Ёсіф Сталін|Ё. Сталіну]].
Апагеем барацьбы з нацыянал-дэмакратызмам стала сфабрыкаваная прысланым з Масквы старшынём ДПУ БССР Р. Рапапортам справа г. зв. [[Саюз вызваленьня Беларусі|«Саюза вызваленьня Беларусі»]]. па якой увясну-ўлетку 1930 былі арыштаваныя больш за 110 дзеячаў навукі і культуры Беларусі, у 1931 многія зь іх былі асуджаныя ў выніку закрытых судовых працэсаў. З гэтага часу пачалася [[расеізацыя|палітыка абмежаваньня мовы тытульнай нацыі Беларусі]], працягам якой стала [[рэформа беларускага правапісу 1933 году]], якая штучна наблізіла беларускую мову да расейскай.
== Глядзіце таксама ==
* [[Вайсрутэнізацыя]]
* [[Беларускае нацыянальнае адраджэньне]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}
* {{артыкул|аўтар =[[Антон Баліцкі|Баліцкі А.]]| частка = |загаловак = «Беларусізацыя культурна-асьветніцкіх устаноў».|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/6ea02da0556094d84e13bba454f916a0.pdf|адказны =Рэдакцыйная калегія|выданьне=[[Полымя (часопіс)|Полымя]]|тып=часопіс|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]]|год=1925|выпуск=|том=|нумар= 4| старонкі=117–148|isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =[[Антон Баліцкі|Баліцкі А.]]| частка = |загаловак = «Беларусізацыя культурна-асьветніцкіх устаноў».|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/6bbb11bc43a6c599a2d978daa9c7a774.pdf|адказны =Рэдакцыйная калегія|выданьне=[[Полымя (часопіс)|Полымя]]|тып=часопіс|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]]|год=1925|выпуск=|том=|нумар= 5| старонкі=187–208|isbn=}}
* {{Літаратура/Гісторыя Беларусі (у кантэксьце сусьветных цывілізацыяў)}} — С. 364—366, 389—407.
* {{Літаратура/Матэрыялы па гісторыі Беларусі (2003)}} — С. 250—252.
{{Беларуская мова}}
{{Беларусы}}{{Культурная асыміляцыя}}
[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі (1918—1939)]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова]]
[[Катэгорыя:Моўная палітыка]]
[[Катэгорыя:Беларускі нацыяналізм]]
9zm6cvls1eqzavk1a1n3p0jeu0j14v5
Крынкі
0
58927
2623928
2529715
2025-07-08T14:48:10Z
Marcin 303
84465
2623928
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні}}
{{Населены пункт/Польшча
|Назва = Крынкі
|Лацінка = Krynki
|Статус = горад
|Назва ў родным склоне = Крынкаў
|Назва польскай мовай = Krynki
|Герб = POL Krynki COA.svg
|Сьцяг = POL Krynki flag.svg
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі = 1429
|Статус з =
|Магдэбурскае права = 22 лістапада 1569<ref>Шаланда А. Места Крынкі і яго герб у ХVІ—ХVIIІ ст. // Герольд Litherland № 1—2 (5—6). — Гродна, 2002. С. 7.</ref>
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Ваяводзтва = [[Падляскае ваяводзтва|Падляскае]]
|Павет = [[Сакольскі павет|Сакольскі]]
|Гміна =
|Прэзыдэнт места =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча = 3.85
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва = 2700
|Год падліку колькасьці = 2008
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
|Колькасьць насельніцтва аглямэрацыі =
|Год падліку колькасьці аглямэрацыі =
|Крыніца колькасьці аглямэрацыі =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс = 16-120
|Тэлефонны код = +48 85
|Аўтамабільны нумарны знак = BSK
|TERYT =
|Выява = Krynki zabytkowa zabudowa02.JPG
|Апісаньне выявы = Школьны завулак
|Шырата градусаў = 53
|Шырата хвілінаў = 15
|Шырата сэкундаў = 55
|Даўгата градусаў = 23
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 20
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьлева
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons = Category:Krynki, Podlaskie Voivodeship
|Сайт = http://www.krynki.pl/
}}
'''Кры́нкі''' ({{мова-pl|Krynki|скарочана}}) — [[горад|места]] ў [[Польшча|Польшчы]], на рацэ [[Крынка (прыток Сьвіслачы)|Крынцы]]. Цэнтар [[Гміна Крынкі|меска-сельскай гміны]] [[Сакольскі павет|Сакольскага павету]] [[Падляскае ваяводзтва|Падляскага ваяводзтва]]. Насельніцтва на 2016 год — 2470 чалавек. Знаходзяцца каля [[Беларуска-польская граніца|беларуска-польскай граніцы]].
Крынкі — [[Магдэбурскае права|магдэбурскае]] [[места]] [[Гарадзенскі павет|гістарычнай Гарадзеншчыны]] (частка [[Троцкае ваяводзтва|Троччыны]]), на [[Этнічная тэрыторыя беларусаў|этнічнай тэрыторыі беларусаў]]. Да нашага часу тут захаваліся збудаваныя ў стылі [[барока]] царква Сьвятога Антонія і касьцельная званіца, помнікі архітэктуры XVIII ст.
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Упершыню Крынкі ўпамінаюцца ў першай палове XV ст. У 1429 годзе тут збудавалі княскую сядзібу на гасьцінцы з [[Кракаў|Кракава]] ў [[Горадня|Горадню]]. У 1434 годзе ў Крынках адбылася сустрэча [[Ягайла|Ягайлы]] зь [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікім князем літоўскім]] [[Жыгімонт Кейстутавіч|Жыгмунтам Кейстутавічам]], у выніку якой утварыўся хаўрус супраць [[Сьвідрыгайла Альгердавіч|Сьвідрыгайлы]].
У 1517 годзе [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Жыгімонт Стары]] фундаваў у Крынках касьцёл, асьвячоны ў 1522 годзе. 22 лістапада 1569 году вялікі князь [[Жыгімонт Аўгуст]] надаў Крынкам [[Магдэбурскае права]] і герб: ''у чырвоным полі залаты леў''<ref>{{Літаратура/Геральдыка беларускіх местаў|к}} С. 177.</ref>. Апроч таго, у месьце дазвалялася праводзіць чатыры кірмашы: на сьвята Божага Цела, Сьвятую Ганну, Раство Багародзіцы і Сьвятога Мікалая.
20 чэрвеня 1633 году [[Сьпіс каралёў польскіх|кароль]] і вялікі князь [[Уладзіслаў Ваза]] надаў прывілей тутэйшай царкве Раства Багародзіцы на дзьве валокі і тры моргі, а таксама пацьвердзіў дазвол на штогадовы кірмаш пры царкве. За часамі [[Вайна 1654-1667 гадоў|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] у 1659—1669 гадох места спустошылі маскоўскія войскі пад камандаю Хаванскага<ref>Карнялюк В. Крынкі ў 1795—1918 гг. Нарысы гісторыі мястэчка. — {{Горадня (Гродна)}}, 2010. С. 8.</ref>. На 1665 год у Крынках існавала школа. Паводле Рэвізіі Гарадзенскай эканоміі 1680 году, места складалася з Рынку Старога і Рынку Новага каля касьцёла Сьвятой Ганны, а таксама вуліц: Вялікабельскай, Астроўскай, Новагарадзенскай, Завадзкай, Старагарадзенскай, Сьвіслацкай, Выпустнай, Сакольскай, Рыцарскай, Старабельскай, Новабельскай, Нехвядоўскай, Малаастроўскай і Старога Места<ref>Шаланда А. Места Крынкі і яго герб у ХVІ—ХVIIІ ст. // Герольд Litherland. № 1—2 (5—6). — {{Горадня (Гродна)}}, 2002. С. 9.</ref>
У час [[Вялікая Паўночная вайна|Вялікай Паўночнай вайны]] у Крынках спыняўся кароль Швэцыі [[Карл XII]]. У 1756 годзе тут збудавалі драўляную сынагогу. У канцы XVIII ст. [[Антоні Тызэнгаўз]] рэарганізаваў гаспадарку Крынак і пераплянаваў галоўны мескі пляц.
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
У выніку [[трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай]] (1795 год) Крынкі апынуліся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref name=karnialuk9>Карнялюк В. Крынкі ў 1795—1918 гг. Нарысы гісторыі мястэчка. — Гродна, 2010. С. 9.</ref>, у [[Гарадзенскі павет|Гарадзенскім павеце]] [[Гарадзенская губэрня|Гарадзенскай губэрні]]. У 1796 годзе расейскі імпэратар [[Павал I]] падараваў магдэбурскае места расейскім абшарнікам Івану Дзівову і Івану Сакалову.
У 1827 годзе ў Крынках адкрылася суконная фабрыка. У 1844 годзе ў месьце збудавалі новы драўляны касьцёл. У 1862 годзе пачалі працаваць 2 вінакурні. За часамі [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў]] у Крынках месьціўся лязарэт паўстанцаў. У 1864 годзе расейскія ўлады пачалі будаваць у Крынках царкву-[[мураўёўкі|мураўёўку]]. На 1866 году тут дзеялі касьцёл, царква і 5 сынагогаў, працавалі мяшчанская і валасная ўправы, сельская і юдэйская школы. Штогод праводзіліся 4 кірмашы.
За часамі [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] ўлетку 1915 году Крынкі занялі войскі [[Нямецкая імпэрыя|Нямецкай імпэрыі]].
=== Найноўшы час ===
25 сакавіка 1918 году згодна з [[Трэцяя Ўстаўная грамата|Трэцяй Устаўной граматай]] Крынкі абвяшчаліся часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад [[БССР|Беларускай ССР]]<ref name="at">{{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}</ref>. Згодна з [[Рыская мірная дамова 1921 году|Рыскай мірнай дамовай 1921 году]] Крынкі апынуліся ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]], цэнтар [[Гміна Крынкі (сельская)|сельскай гміны]] і меская гміна ў [[Гарадзенскі павет (1919—1939)|Гарадзенскім павеце]] [[Беластоцкае ваяводзтва (1919—1939)|Беластоцкага ваяводзтва]].
З пачаткам [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] 15 верасьня 1939 году Крынкі акупавалі войскі [[Трэці Райх|Трэцяга Райху]], але праз тыдзень места перадалі [[СССР]] згодна з [[Пакт Молатава-Рыбэнтропа|пактам Молатава-Рыбэнтропа]]. У лістападзе 1939 году Крынкі ўвайшлі ў склад [[БССР]], дзе у 1940 годзе сталі цэнтрам [[Крынкаўскі раён|раёну]] (у 1941 годзе цэнтар перанесьлі і раён перайменавалі ў [[Бераставіцкі раён|Бераставіцкі]]) [[Беластоцкая вобласьць|Беластоцкай вобласьці]]. З чэрвеня 1941 да верасьня 1944 году Крынкі знаходзіліся пад акупацыяй [[Трэці Райх|Трэцяга Райху]]. 16 жніўня 1945 году ўлады [[СССР]] перадалі места [[ПНР|Польскай Народнай Рэспубліцы]].
У 1950 годзе Крынкам скасавалі статус места, які вярнулі толькі 1 студзеня 2009 году.
<gallery caption="Места на старых здымках" widths="150px" heights="150px" class="center">
Krynki, Baharodzickaja. Крынкі, Багародзіцкая (1900).jpg|Царква-[[мураўёўкі|мураўёўка]], каля 1900 г.
Krynki, Rynak. Крынкі, Рынак (1915).jpg|Рынак, 1915 г.
Krynki, Rynak. Крынкі, Рынак (1915-18).jpg|Рынак, 1915—1918 гг.
Krynki, Kaścielnaja, Brama. Крынкі, Касьцельная, Брама (1931).jpg|Касьцельная брама, 1931 г.
</gallery>
== Насельніцтва ==
=== Дэмаграфія ===
* '''XVIII стагодзьдзе''': 1795 год — 1230 чал.<ref name=karnialuk9/>; 1897 год — 4957 чал.
* '''XIX стагодзьдзе''': 1878 год — 3336 чал., зь іх 2823 юдэі<ref>{{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|4к}} S. [http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_IV/758 758].</ref>
* '''XXI стагодзьдзе''': 2016 год — 2470 чал.
== Турыстычная інфармацыя ==
=== Славутасьці ===
* Касьцельная брама-званіца (XVIII ст.)
* Касьцёл Сьвятой Ганны (1907—1913)
* Могілкі: старыя каталіцкія, старыя праваслаўныя
* Сынагога Каўкаская (1850)
* Сынагога Хасыдаў з Слоніма (2-я палова XIX ст.)
* Сядзіба
* Царква Раства Багародзіцы (1864; [[мураўёўкі|мураўёўка]])
* Царква Сьвятога Антонія (XVIII ст.; [[Кіеўская, галіцкая і ўсяе Русі мітраполія (уніяцкая)|Сьвяты Пасад]], цяпер у валоданьні [[Польская Аўтакефальная Праваслаўная Царква|ПАПЦ]])
=== Страчаная спадчына ===
* Сынагога Вялікая (XIX ст., захаваліся падмуркі)
* Сынагога Старая (1756)
== Галерэя ==
<gallery caption="Краявіды Крынак" widths="150px" heights="150px" class="center">
Krynki Kaplica 634500.jpg|Царква Сьвятога Антонія
Krynki dzwonnica przykościelna 06.jpg|Брама-званіца
Krynki Kosciol sw Anny left-side.jpg|Касьцёл
Krynki Zespół Cerkiewny 634494.jpg|Царква-[[мураўёўкі|мураўёўка]]
</gallery><gallery widths="150px" heights="150px" class="center">
Caucasus Synagogue in Krynki.jpg|Каўкаская сынагога
Synagoga chasydów ze Słonimia 04.jpg|Сынагога Хасыдаў з Слоніма
Krynki ruiny Wielkiej Synagogi 2.jpg|Руіны Вялікая сынагогі
Podlaskie - Krynki - Krynki - Zaułek Zagumienny - Cmentarz Żydowski - SSE - Mecewy - v-NNE.jpg|Юдэйскія могілкі
</gallery>
== Асобы ==
=== Ураджэнцы ===
* [[Янка Геніюш]] (1902—1979) — беларускі грамадзкі дзяяч, ахвяра палітычных рэпрэсіяў, муж паэткі [[Ларыса Геніюш|Ларысы Геніюш]]
* [[Сакрат Яновіч]] (1936—2013) — польскі беларускі пісьменьнік
=== Жыхары ===
* [[Францішак Пяткевіч]] (1899—1980) — лекар і беларускі нацыянальны дзяяч
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* Карнялюк В. Крынкі ў 1795—1918 гг. Нарысы гісторыі мястэчка. — {{Горадня (Гродна)}}: ПВУП «Выдавецтва „Ламарк“», 2010. — 199 с.
* {{Літаратура/Геральдыка беларускіх местаў}}
* Шаланда А. Места Крынкі і яго герб у ХVІ—ХVIIІ ст. // Герольд Litherland. № 1—2 (5—6). — {{Горадня (Гродна)}}, 2002.
* {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|4}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Радзіма майго духу|krynki-3}}
* [https://web.archive.org/web/20060225145457/http://autary.iig.pl/kan_poland_tryjaloh.htm канфэрэнцыя ў Крынках]
{{Навігацыйная група
|назоў = Крынкі ў сучасным [[Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Польшчы|адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле]] [[Польшча|Польшчы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Польшча}};
|Сакольскі павет
|Падляскае ваяводзтва
}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Гарадзеншчыны}}
[[Катэгорыя:Крынкі| ]]
[[Катэгорыя:Гарады Падляскага ваяводзтва]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты БССР, якія страцілі статус райцэнтру]]
mgr694lfc1xw3yh8xu1n1qwidda65f3
Мануэль Альмунія
0
88781
2624156
2238444
2025-07-08T19:37:42Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624156
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мануэль Альмунія Рывэра''' ({{мова-es|Manuel Almunia Rivero}}; {{Н}} 19 траўня 1977 году, [[Памплёна]], [[Гішпанія]]) — былы [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст, брамнік. Вядомы дзякуючы выступам за ангельскі клюб «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]».
== Кар’ера ==
Мануэль распачаў сваю кар’еру ў родным горадзе [[Памплёна]], выступаючы за фарм-клюб каманды «[[Асасуна Памплёна|Асасуна]]», але за асноўную каманды не гуляў. Затым адзін сэзон Мануэль правёў на правах арэнды ў клюбе трэцяга дывізіёну «[[Картахэна (футбольны клюб)|Картахэна]]», а ўлетку 2000 году падпісаў кантракт з клюбам «[[Сабадэль (футбольны клюб)|Сабадэль]]», з таго ж трэцяга дывізіёну. Улетку 2001 году перайшоў у «[[Сэльта Віга|Сэльту]]», якая на той момант была адной зь вядучых камандаў [[Ля Ліга|Прымэры]], але так і не згуляў там ніводнай гульні: усе тры сэзоны Мануэль правёў у арэндзе ў клюбах, як то «[[Эйбар (футбольны клюб)|Эйбар]]», «[[Рэкрэатыва Ўэльва|Рэкрэатыва]]» й «[[Альбасэтэ (футбольны клюб)|Альбасэтэ]]».
14 ліпеня 2004 году падпісаў кантракт з «Арсэналам». Дэбютаваў за клюб 27 кастрычніка таго ж году ў гульні [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка лігі]] супраць «[[Манчэстэр Сіці]]», у той сэзон правёў усе гульні за «Арсэнал» у Кубку лігі. Напачатку сэзону 2007—2008 стаў першым брамнікам каманды, адстаяўшы канкурэнцыю з боку [[Енс Леман|Енса Лемана]].
== Дасягненьні ==
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2005
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20090918210309/http://www.arsenal.com/first-team/players/manuel-almunia Профіль на афіцыйным сайце «Арсэналу»]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Альмунія, Мануэль}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
kt6tdfa9ve53mwz9lqfmbfntyc9d9e5
Паскаль Шымбанда
0
88987
2624129
2422196
2025-07-08T18:18:34Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624129
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Паскаль Шымбанда''' ({{мова-fr|Pascal Chimbonda}}; {{Н}} 21 лютага 1979 году, [[Лес-Абім]], [[Гвадэлюпа]]) — колішні [[Францыя|францускі]] футбаліст, абаронца.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20101230134055/http://www.rovers.co.uk/page/ProfilesDetail/0,,10303~33518,00.html Профіль на афіцыйным сайце «Блэкбэрн Ровэрз»]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шымбанда, Паскаль}}
[[Катэгорыя:Французы афрыканскага паходжаньня]]
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
jmivvh8yj1t5xanjr5vpk8lhx7cqzl7
Людавік Сыльвэстар
0
89060
2624070
2445085
2025-07-08T16:45:42Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624070
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Людавік Сыльвэстар''' ({{мова-fr|Ludovic Sylvestre}}; {{Н}} 5 лютага 1984 году, [[Парыж]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст [[Гвадэлюпа|гвадэлюпскага]] паходжаньня, цэнтральны паўабаронца.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20100927084157/http://www.blackpoolfc.co.uk/page/ProfilesDetail/0,,10432~52650,00.html Профіль на афіцыйным сайце «Блэкпулу»]
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/ludovic-sylvestre/leistungsdaten/spieler_43248.html Профіль] на transfermarkt.co.uk
* [http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=45512 Статыстыка]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} на soccerbase.com
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сыльвэстар, Людавік}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
1hkq8bwpv7u2qppxkvoi47xzwjqhbz6
Маркас Алёнса Мэндоса
0
89271
2624151
2585238
2025-07-08T19:22:35Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624151
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ма́ркас Алёнса Мэндоса''' ({{мова-es|Marcos Alonso Mendoza}}; {{Н}} 28 сьнежня 1990 году, [[Мадрыд]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст, паўабаронца клюбу «[[Сэльта Віга|Сэльта]]». Гуляе на левым флянзе, можа згуляць як абаронцу, гэтак і паўабаронцу.
== Дасягненьні ==
'''«Чэлсі»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]]: 2017
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2018
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2021
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2019
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2021
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2021
'''«Барсэлёна»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2023
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* [https://web.archive.org/web/20101231180258/http://www.bwfc.co.uk/page/ProfilesDetail/0,,1004~51034,00.html Профіль на афіцыйным сайце «Болтан Ўандэрэрз»]
* [http://www.futbolme.com/com/index_jugador.asp?id_jugador=8714 Профіль] на Futbolme
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Алёнса, Мэндоса Маркас}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
946v9j8d59zpuzhartl87ge8ewaxlx8
Люі Саа
0
93643
2623994
2524973
2025-07-08T16:04:29Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623994
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Люі Ляран Саа''' ({{мова-fr|Louis Laurent Saha}}; {{Н}} 8 жніўня 1978 году, [[Парыж]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, які гуляў нападніам. Гулец [[зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Зьяўляецца аўтарам самага хуткага голу ў гісторыі фіналаў [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]. Мае [[гвадэлюпа|гвадэлюпскае]] паходжаньне.
5 лютага 2011 году забіў 4 мячы ў браму «[[Блэкпул (футбольны клюб)|Блэкпулу]]». Гэта быў першы покер Саа ў [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-лізе]], ён стаў другім французам пасьля [[Т’еры Анры]], якія здолелі забіць у Прэм’ер-лізе 4 мячы ў адной гульні. 28 лютага Люі страціў кіраваньне аўтамабілем «[[Фэрары]]» і ўрэзаўся ў агароджу дарогі. Футбаліст быў у аўтамабіле адзін і не атрымаў пашкоджаньняў, ня стаўшы зьвяртацца да паслугаў лекараў. Характэрна, што інцыдэнт адбыўся на дарозе A538 Altrincham Road, недалёка ад тунэлю, у якім разьбіў сваю машыну ў студзені 2009 году [[Крыштыяну Раналду]]<ref>[http://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Evropejskie_chempionaty/Angliya/spbnews_Saa-popal-v-avariyu Саа попал в аварию]. sportbox.ru</ref><ref>[http://football.ua/england/news/122523.html Саа попал в аварию]. football.ua</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Манчэстэр Юнайтэд»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]] (2): 2007, 2008
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2004
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка ангельскай лігі]]: 2006
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2008
'''«Ляцыё»''':
* Уладальнік [[Кубак Італіі па футболе|Кубка Італіі]]: 2013
'''зборная Францыі''':
* Срэбраны прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|Чэмпіянат сьвету]]: 2006
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20090827231449/http://www.evertonfc.com/player-profile/louis-saha Профіль на афіцыйным сайце «Эвэртану»]
* [https://web.archive.org/web/20100404071130/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=16124 Статыстыка] на сайце SoccerBase
{{Навігацыйная група
|назоў = Саа ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧЭ-2004
|Францыя на ЧС-2006
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Саа, Люі Ляран}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
awvzup4jfci4y056u0eh7mbe92yvk3p
Мікель Артэта
0
93644
2624158
2615092
2025-07-08T19:41:24Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624158
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мікель Артэта Аматрыян''' ({{мова-eu|Mikel Arteta Amatriain}}; {{Н}} 26 сакавіка 1982 году, [[Сан-Сэбастыян]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст і трэнэр, выступаў на пазыцыі паўабаронцы. Зьяўляецца [[баскі|баскам]]. З 2005 году стала гуляў у ангельскім клюбе «[[Эвэртан Лівэрпул|Эвэртан]]», пакуль у апошнія дні трансфэранага акна на пачатку [[Прэм’ер-Ліга 2011—2012 гадоў|сэзону 2011—2012 гадоў]] ня быў падпісаны «Арсэналам». На сёньня займае пазыцыю галоўнага трэнэра ангельскага «Арсэналу».
== Кар’ера ==
Мікель пачаў футбольную кар’еру ў клюбе «[[Антыгуока Сан-Сэбастыян|Антыгуока]]» ў родным горадзе [[Сан-Сэбыстыян]], дзе пасябраваў з паўабаронцам [[Шабі Алёнса]] з тае прычыны, што яны разам гулялі кожныя выходныя. У хуткім часе Мікель зьехаў у «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёну]]», дзе гуляў за рэзэрвовую каманду, але прабіцца ў галоўную каманду клюбу ня здолеў, пасьля чаго зьехаў у шатляндзкі «[[Рэйнджарз Глазга|Рэйнджарз]]».
У шатляндзкім клюбе Артэта атрымаў шэраг трафэяў, а таксама любоў заўзятараў брытанскага клюбу. Аднак у 2004 годзе гулец вярнуўся на радзіму, каб выступаць за «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедад]]» разам са сваім сябрам Шабі Алёнса, які аднак зьехаў у тым сэзоне ў «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпул]]». На наступны год, Артэта далучыўся да табару ангельскага «[[Эвэртан Лівэрпул|Эвэртану]]», дзе паводле задумы [[Дэйвід Моес|Дэйвіда Моеса]], павінен быў замяніць дацкага паўабаронцу [[Томас Гравэсэн|Томаса Гравэсэна]]. У хуткім часе гулец стаў футбалістам асноўнага складу клюбу, артымаўшы шэраг узнагародаў найлепшага гульца клюбу.
31 жніўня 2011 году склаў 4-гадовы кантракт зь лёнданскім «[[Арсэнал Лёндан|Арсэналам]]», які заплаціў за гішпанца 10 мільёнаў фунтаў<ref>[https://web.archive.org/web/20120105042538/http://www.arsenal.com/news/news-archive/arteta-joins-arsenal-on-a-four-year-deal Arteta joins Arsenal on a four-year deal]. Arsenal.com.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Рэйнджарз»''':
* Чэмпіён [[Чэмпіянат Шатляндыі па футболе|Шатляндыі]]: 2003
* Уладальнік [[Кубак Шатляндыі па футболе|Кубка Шатляндыі]]: 2003
* Уладальнік [[Кубак Лігі Шатляндыі па футболе|Кубка лігі Шатляндыі]]: 2003
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]] (2): 2014, 2015
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]: 2014
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20091016192213/http://www.evertonfc.com/player-profile/mikel-arteta Профіль на афіцыйным сайце «Эвэртан»]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Артэта, Мікель Аматрыян}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
cos8uqfpe7ztjb3mpvme9umja4uspg0
Жульен Фабэр
0
94379
2624109
2243244
2025-07-08T17:49:37Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624109
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Жулье́н Фабэ́р''' ({{мова-fr|Julien Faubert}}; {{Н}} 1 жніўня 1983 году, [[Гаўр]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, ўінгер. ВЫступаў за [[Зборная Мартынікі па футболе|нацыянальную зборную Мартынікі]].
== Дасягненьні ==
'''«Бардо»''':
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2013
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Францыі|Кубка францускае лігі]]: 2007
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20091114090459/http://www.whufc.com/articles/julien-faubert-west-ham_2228487_37633 Профіль на афіцыйным сайце «Ўэст Гэм Юнайтэд»]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Фабэр, Жульен}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
l8sqx3av67vd1c523xr4cwfuq4jlmvl
Фрэдэрык Пік’ён
0
94474
2623908
2189980
2025-07-08T13:23:25Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623908
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Фрэдэрык Пік’ён''' ({{мова-fr|Frédéric Piquionne}}; {{Н}} 8 сьнежня 1978 году, [[Нумэа]], [[Новая Каледонія]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, нападнік. Гуляў за [[зборная Мартынікі па футболе|зборную Мартынікі]], не зважаючы на тое, што правёў адну таварыскую гульню за [[зборная Францыі па футболе|нацыянальную зборную Францыі]] ў 2007 годзе.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20110320013124/http://www.whufc.com/articles/frederic-piquionne-west-ham_2228487_38948 Профіль на афіцыйным сайце «Ўэст Гэм Юнайтэд»]
{{Ізаляваны артыкул}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пік’ён, Фрэдэрык}}
[[Катэгорыя:Французы афрыканскага паходжаньня]]
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
e45pxqw9siezcs5os4attm9tsv1h92z
Цёця
0
95774
2623925
2604030
2025-07-08T14:14:16Z
87.252.247.68
2623925
wikitext
text/x-wiki
{{Перанесьці|Цётка|Вікіпэдыя:Запыты на перанос#Цёця → Цётка}}
'''Цётка'''<ref>{{Літаратура/Ангельска-беларускі слоўнік (2006)|частка=[https://verbum.by/abs/aunt Aunt]}}</ref>{{Зноска|ТСБН|1984|Тлумачальны слоўнік беларускай мовы|разьдзел=Цётка}}<ref name="skarnik">{{Спасылка | загаловак = Цётка, цёця | спасылка = https://www.skarnik.by/rusbel/94222 | выдавец = www.skarnik.by | дата доступу = 15 лютага 2025 }}</ref>, таксама '''цёця'''<ref name="skarnik" /> — сястра [[бацька|бацькі]] або [[маці]], а таксама [[жонка]] дзядзькі. Іншымі словамі, цётка — [[жанчына]] па адносінах да дзяцей свайго брата або сястры, а таксама да дзяцей брата або сястры свайго мужа.
Адваротнае стаўленьне — пляменьнік і пляменьніца, гэта значыць калі жанчына прыходзіцца камусьці цёткай, то тыя, у сваю чаргу, прыпадаюць ёй пляменьнікамі і пляменьніцамі.
Калі хочуць падкрэсьліць [[Роднасьць|роднасную]] сувязь, то звычайна робяць ўдакладненьне тыпу: мая родная цётка. Гэта кажа аб тым, што жанчына, якая прыходзіцца цёткай, зьяўляецца або сястрой бацькі, або сястрой маці, што выключае жонку дзядзькі. Гэта справядліва і ў адносінах да больш далёкай роднасьці: мая стрыечная і мая траюрадная цётка.
Слова можа называць усякую дарослую жанчыну і быць зваротам (цёця, цётухна, цётачка{{Зноска|ТСБН|1984|Тлумачальны слоўнік беларускай мовы|разьдзел=Цётка}}).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
{{Літаратура/ТСБМ
| том = 5-2
| частка = Цётка, цёця
| старонкі = 244
}}
{{Сям’я}}
[[Катэгорыя:Сям’я]]
[[Катэгорыя:Сваяцкія адносіны]]
kh6cik9oilszmejzm2jvtxcmtra7pj1
Смаленская губэрня
0
105537
2624089
2252688
2025-07-08T17:30:32Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624089
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:Coat of arms of Smolensk governorate.svg|220px|справа]]
'''Смале́нская губэ́рня''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] і [[РСФСР]] у [[1708]]—[[1929]] роках. Губэрнскі цэнтар — [[Смаленск]]. З 1923 па 2930-я гады адбывалася [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|беларусізацыя]]<ref>Евгений Кодин, Ольга Кобец Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина // Беларуская думка : журнал. — 2019. — № 8. — С. 85-91.</ref>.
== Геаграфія ==
Межавала з поўначы і паўночнага ўсходу з [[Цьвярская губэрня|Цьвярской губэрняй]], з усходу — [[Маскоўская губэрня|Маскоўскай]] і [[Калуская губэрня|Калускай]], з паўднёвага ўсходу — [[Арлоўская губэрня|Арлоўскай]], з поўдня — [[Чарнігаўская губэрня|Чарнігаўскай]], з захаду — Магілёўскай, з паўночнага захаду — [[Віцебская губэрня|Віцебскай]] і [[Пскоўская губэрня|Пскоўскай]].
== Адміністрацыйны падзел ==
Утвораная ў [[1708]] року ў складзе 17 местаў з паветамі: [[Смаленск]], [[Рослаў]], [[Дарагабуж]], [[Вязьма]], [[Белы]], [[Пагарэлае Гарадзішча]], [[Зубцоў]], [[Старыца (горад)|Старыца]], [[Сярпейск]], [[Казельск]], [[Мяшчоўск]], [[Масальск]], [[Чакалін|Ліхвін]], [[Барысава-Гарадзішча]], [[Перамышль (Калуская вобласьць)|Перамышль]], [[Варатынск]], [[Адоеў]].
У [[1713]] расфармаваная, большая частка адышла да [[Рыская губэрня|Рыскай губэрні]].
У [[1726]] Смаленская губэрня адноўленая ў складзе 5 паветаў: [[Смаленскі павет|Смаленскага]], [[Бельскі павет (Смаленская губэрня)|Бельскага]], [[Вяземскі павет|Вяземскага]], [[Дарагабускі павет|Дарагабускага]] і [[Рослаўскі павет|Рослаўскага]].
У [[1775]] року пераўтвораная ў [[Смаленскае намесьніцтва]]. Утвораныя 7 новых паветаў: [[Гжацкі павет|Гжацкі]], [[Ельнінскі павет|Ельнінскі]], [[Касьплянскі павет|Касьплянскі]], [[Красьнінскі павет|Красьнінскі]], [[Парэцкі павет|Парэцкі]], [[Рупасаўскі павет|Рупасаўскі]], [[Сычэўскі павет|Сычэўскі]]. Праз 2 рокі Рупасаўскі павет пераўтвораны ў [[Юхнаўскі павет|Юхнаўскі]], а Касьплінскі — у [[Духаўшчынскі павет|Духаўшчынскі]].
У [[1796]] намесьніцтва зноў стала губэрняй. Пры гэтым былі скасаваныя Духаўшчынскі, Ельнінскі і Красьнінскі паветы (адноўленыя ў [[1802]]).
У [[1802]]—[[1918]] у склад губэрні ўваходзілі 12 [[Паветы Расеі|паветаў]]: [[Бельскі павет (Смаленская губэрня)|Бельскі]], [[Вяземскі павет|Вяземскі]], [[Гжацкі павет|Гжацкі]], [[Дарагабускі павет|Дарагабускі]], [[Духаўшчынскі павет|Духаўшчынскі]], [[Ельнінскі павет|Ельнінскі]], [[Красьнінскі павет|Красьнінскі]], [[Парэцкі павет|Парэцкі]], [[Рослаўскі павет|Рослаўскі]], [[Смаленскі павет|Смаленскі]], [[Сычэўскі павет|Сычэўскі]], [[Юхнаўскі павет|Юхнаўскі]].
У [[1918]] [[Парэцкі павет]] перайменаваны ў [[Дзямідаўскі павет|Дзямідаўскі]]. Праз рок да губэрні далучаны [[Мсьціслаўскі павет]] [[Гомельская губэрня|Гомельскай губэрні]].
У [[1922]] скасаваны Красьнінскі павет. З Гомельскай губэрні перададзены [[Горацкі павет]], а Юхнаўскі адышоў да [[Калуская губэрнія|Калускай губэрні]].
У [[1924]] року ў склад [[БССР]] перададзеныя Горацкі і Мсьціслаўскі паветы. Наступным рокам Духаўшчынскі павет пераўтвораны ў [[Ярцаўскі павет|Ярцаўскі]].
У [[1927]] скасаваныя Дзямідаўскі і Дарагабускі паветы, а праз рок — Гжацкі, Ельнінскі і Сычэўскі.
У [[1929]] року губэрня скасаваная, а яе тэрыторыя ўвайшла ў склад [[Заходняя вобласьць|Заходняй вобласьці]].
== Літаратура ==
* «Белорусское Полесье» («Известия Геологич. Комитета», [[1888]] и [[1893]] гг.);
* «Смоленская; губ.» (изд. центр. стат. комитета, [[1893]], вып. XLII);
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Зноскі}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* Смоленская губерния // [[ЭСБЭ|Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона]]: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
* [http://slovari.yandex.ru/dict/brokminor/article/37/37025.html Смаленская губэрня ў малым ЭСБЭ]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
{{Губэрні Расейскай імпэрыі на беларускіх землях}}
{{Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расейскай імпэрыі}}
[[Катэгорыя:Губэрні Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Губэрні, створаныя ў 1708 годзе]]
[[Катэгорыя:Губэрні, скасаваныя ў 1929 годзе]]
p03j6l9k9zm9p0u7def2vvxp3w5mniq
2624090
2624089
2025-07-08T17:31:19Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624090
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:Coat of arms of Smolensk governorate.svg|220px|справа]]
'''Смале́нская губэ́рня''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] і [[РСФСР]] у [[1708]]—[[1929]] роках. Губэрнскі цэнтар — [[Смаленск]]. З 1923 па 2930-я гады адбывалася [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні|беларусізацыя]]<ref>Евгений Кодин, Ольга Кобец Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина // Беларуская думка : журнал. — 2019. — № 8. — С. 85-91.</ref>.
== Геаграфія ==
Межавала з поўначы і паўночнага ўсходу з [[Цьвярская губэрня|Цьвярской губэрняй]], з усходу — [[Маскоўская губэрня|Маскоўскай]] і [[Калуская губэрня|Калускай]], з паўднёвага ўсходу — [[Арлоўская губэрня|Арлоўскай]], з поўдня — [[Чарнігаўская губэрня|Чарнігаўскай]], з захаду — Магілёўскай, з паўночнага захаду — [[Віцебская губэрня|Віцебскай]] і [[Пскоўская губэрня|Пскоўскай]].
== Адміністрацыйны падзел ==
Утвораная ў [[1708]] року ў складзе 17 местаў з паветамі: [[Смаленск]], [[Рослаў]], [[Дарагабуж]], [[Вязьма]], [[Белы]], [[Пагарэлае Гарадзішча]], [[Зубцоў]], [[Старыца (горад)|Старыца]], [[Сярпейск]], [[Казельск]], [[Мяшчоўск]], [[Масальск]], [[Чакалін|Ліхвін]], [[Барысава-Гарадзішча]], [[Перамышль (Калуская вобласьць)|Перамышль]], [[Варатынск]], [[Адоеў]].
У [[1713]] расфармаваная, большая частка адышла да [[Рыская губэрня|Рыскай губэрні]].
У [[1726]] Смаленская губэрня адноўленая ў складзе 5 паветаў: [[Смаленскі павет|Смаленскага]], [[Бельскі павет (Смаленская губэрня)|Бельскага]], [[Вяземскі павет|Вяземскага]], [[Дарагабускі павет|Дарагабускага]] і [[Рослаўскі павет|Рослаўскага]].
У [[1775]] року пераўтвораная ў [[Смаленскае намесьніцтва]]. Утвораныя 7 новых паветаў: [[Гжацкі павет|Гжацкі]], [[Ельнінскі павет|Ельнінскі]], [[Касьплянскі павет|Касьплянскі]], [[Красьнінскі павет|Красьнінскі]], [[Парэцкі павет|Парэцкі]], [[Рупасаўскі павет|Рупасаўскі]], [[Сычэўскі павет|Сычэўскі]]. Праз 2 рокі Рупасаўскі павет пераўтвораны ў [[Юхнаўскі павет|Юхнаўскі]], а Касьплінскі — у [[Духаўшчынскі павет|Духаўшчынскі]].
У [[1796]] намесьніцтва зноў стала губэрняй. Пры гэтым былі скасаваныя Духаўшчынскі, Ельнінскі і Красьнінскі паветы (адноўленыя ў [[1802]]).
У [[1802]]—[[1918]] у склад губэрні ўваходзілі 12 [[Паветы Расеі|паветаў]]: [[Бельскі павет (Смаленская губэрня)|Бельскі]], [[Вяземскі павет|Вяземскі]], [[Гжацкі павет|Гжацкі]], [[Дарагабускі павет|Дарагабускі]], [[Духаўшчынскі павет|Духаўшчынскі]], [[Ельнінскі павет|Ельнінскі]], [[Красьнінскі павет|Красьнінскі]], [[Парэцкі павет|Парэцкі]], [[Рослаўскі павет|Рослаўскі]], [[Смаленскі павет|Смаленскі]], [[Сычэўскі павет|Сычэўскі]], [[Юхнаўскі павет|Юхнаўскі]].
У [[1918]] [[Парэцкі павет]] перайменаваны ў [[Дзямідаўскі павет|Дзямідаўскі]]. Праз рок да губэрні далучаны [[Мсьціслаўскі павет]] [[Гомельская губэрня|Гомельскай губэрні]].
У [[1922]] скасаваны Красьнінскі павет. З Гомельскай губэрні перададзены [[Горацкі павет]], а Юхнаўскі адышоў да [[Калуская губэрнія|Калускай губэрні]].
У [[1924]] року ў склад [[БССР]] перададзеныя Горацкі і Мсьціслаўскі паветы. Наступным рокам Духаўшчынскі павет пераўтвораны ў [[Ярцаўскі павет|Ярцаўскі]].
У [[1927]] скасаваныя Дзямідаўскі і Дарагабускі паветы, а праз рок — Гжацкі, Ельнінскі і Сычэўскі.
У [[1929]] року губэрня скасаваная, а яе тэрыторыя ўвайшла ў склад [[Заходняя вобласьць|Заходняй вобласьці]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* «Белорусское Полесье» («Известия Геологич. Комитета», [[1888]] и [[1893]] гг.);
* «Смоленская; губ.» (изд. центр. стат. комитета, [[1893]], вып. XLII);
== Вонкавыя спасылкі ==
* Смоленская губерния // [[ЭСБЭ|Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона]]: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
* [http://slovari.yandex.ru/dict/brokminor/article/37/37025.html Смаленская губэрня ў малым ЭСБЭ]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
{{Губэрні Расейскай імпэрыі на беларускіх землях}}
{{Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расейскай імпэрыі}}
[[Катэгорыя:Губэрні Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Губэрні, створаныя ў 1708 годзе]]
[[Катэгорыя:Губэрні, скасаваныя ў 1929 годзе]]
hkn63asqg6ov2zsmdan5ov13s0u5eld
Патрыс Эўра
0
119525
2624137
2615203
2025-07-08T18:26:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624137
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Патры́с Ляты́р Эўра́''' ({{мова-fr|Patrice Latyr Evra}}; {{Н}} 15 траўня 1981 году, [[Дакар]], [[Сэнэгал]]) — былы францускі футбаліст сэнэгальскага паходжаньня, які выступаў на пазыцыі крайняга левага абаронцы. Таксама зьяўляўся гульцом [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Патрыс нарадзіўся ў сям’і [[дыплямат]]у. У шасьцігадовым узросьце ён з бацькамі перабраўся з Сэнэгалу ў [[Эўропа|Эўропу]]. З 1984 па 1998 гады жыў з бацькамі ў прыгарадзе [[Парыж]]у. У Патрыса было 25 братоў і сясьцёр, хоць двое зь іх загінулі<ref>[https://archive.today/20120525232057/http://www.absolutelyunited.com/redcan/546/2007/07/22/evra-thank-god-im-at-united/ Evra: Thank God I’m at United]. The Times.</ref>.
Па выніках [[Прэм’ер-Ліга 2006—2007 гадоў|сэзонаў 2006—2007]], [[Прэм’ер-Ліга 2008—2009 гадоў|2008—2009]] і [[Прэм’ер-Ліга 2009—2010 гадоў|2009—2010]] Эўра ўваходзіў у сымбалічную зборную 11 найлепшых гульцоў [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-Лігі]] па вэрсіі Прафэсійнай футбольнай асацыяцыі.
== Кар’ера ==
=== Раньнія гады ===
Зьяўляючыся падлеткам, Эўра гуляў на пазыцыі нападніка за моладзевы склад «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]».
== Дасягненьні ==
'''«Манака»''':
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Францыі|Кубка францускае лігі]]: 2003
'''«Манчэстэр Юнайтэд»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]]: 2007, 2008, 2009, 2011, 2013
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка ангельскае лігі]]: 2006, 2009, 2010
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2008
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]: 2007, 2008, 2010, 2011, 2013
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|Клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2008
'''«Ювэнтус»''':
* [[Чэмпіянат Італіі па футболе|Чэмпіён Італіі]]: 2015, 2016
* Уладальнік [[Кубак Італіі па футболе|Кубка Італіі]]: 2015, 2016
* Уладальнік [[Супэркубак Італіі па футболе|Супэркубка Італіі]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.manutd.com/en/Players-And-Staff/First-Team/Patrice-Evra.aspx Профіль на сайце «Манчэстэр Юнайтэд»]
* [https://web.archive.org/web/20120306174455/http://www.lfp.fr/joueur/evra-patrice Статыстыка] на LFP.fr
* [https://web.archive.org/web/20101220135256/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=33416 Статыстыка] на Soccerbase
{{Навігацыйная група
|назоў = Эўра ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧЭ-2008
|Францыя на ЧС-2010
|Францыя на ЧЭ-2012
|Францыя на ЧС-2014
|Францыя на ЧЭ-2016
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Эўра, Патрыс}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
dzq8qop0gmb6aegwupijllul1x5t68j
Мікалай Касьпяровіч
0
119563
2624161
2572408
2025-07-08T20:24:16Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне літаратура
2624161
wikitext
text/x-wiki
{{Асоба
|імя = Мікалай Касьпяровіч
|лацінка = Mikałaj Kaśpiarovič
|партрэт = Mikałaj Kaśpiarovič6.jpg
|памер = 200пкс
|апісаньне =
|імя пры нараджэньні =
|род дзейнасьці = гісторык, [[Лексыкаграфія|лексыкограф]], краязнавец, мастацтвазнавец, літаратурзнавец, перакладчык
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|22|5|1900}}
|месца нараджэньня = в. [[Ізабалёва]], [[Ігуменскі павет (Расейская імпэрыя)|Ігуменскі павет]], [[Менская губэрня]]
|грамадзянства =
|падданства =
|дата сьмерці = {{Памёр|26|12|1937}}
|месца сьмерці =
|бацька =
|маці =
|муж =
|жонка =
|дзеці = Алесь
|узнагароды =
|сайт =
|дадаткова =
|commons =
}}
'''Мікала́й Іва́навіч Касьпяро́віч''' ({{Нарадзіўся|22|5|1900}}, в. [[Ізабалёва]], [[Ігуменскі павет (Расейская імпэрыя)|Ігуменскі павет]] — {{Памёр|26|12|1937}}) — гісторык, [[Лексыкаграфія|лексыкограф]], краязнавец, мастацтвазнавец, літаратурзнавец, перакладчык.
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям’і арандатара. У [[1912]] скончыў Багушэвіцкую аднаклясную царкоўна-прыходзкую школу. У [[1917]] скончыў Ігуменскае пачатковае вучылішча. У [[1921]] скончыў Менскі інстытут народнай асьветы. У [[1915]]—[[1917]] знаходзіўся ў бежанстве ў Кастрамской губэрні, вучыўся ў Кастрамской мужчынскай гімназіі. У [[1917]]—[[1921]] настаўнічаў у [[Ігуменскі павет (Расейская імпэрыя)|Ігуменскім павеце]]: здаўшы пры Бабруйскай мужчынскай гімназіі спэцыяльныя экзамэны на званьне народнага настаўніка, пачаў выкладаць у Міраслаўскай школе 1-й ступені. Абавязкі школьнага інспэктара спалучаў зь дзейнасьцю няштатнага карэспандэнта газэты «[[Савецкая Беларусь (1920)|Савецкая Беларусь]]». Удзельнічаў у [[Першы Ўсебеларускі кангрэс|Першым Усебеларускім зьезьдзе]]. У [[1919]]—[[1920]] інструктар [[Часовы беларускі нацыянальны камітэт|Часовага беларускага нацыянальнага камітэту]] і [[Цэнтральная беларуская школьная рада|Цэнтральнай беларускай школьнай рады]], арганізаваў і быў першым старшынём [[Беларускі нацыянальны камітэт (Ігумен)|Ігуменскіх павятовых беларускага нацыянальнага камітэту]] і школьнай рады, удзельнічаў у антыпольскім падпольлі.
У [[1918]]—[[1920]] вучыўся ў [[Менскі беларускі пэдагагічны інстытут|Менскім беларускім пэдагагічным інстытуце]], у [[1921]]—[[1922]] — у [[БДУ]] на пэдагагічным аддзяленьні факультэта грамадзкіх навук, быў выключаны за «непрадстаўленьне дакумэнтаў пра вайсковую службу ў чырвоным войску». Член арганізацыі «Маладая Беларусь», Менскага таварыства гісторыі і старажытнасьцяў, у [[1918]]—[[1924]] — Беларускай партыі сацыялістаў рэвалюцыянэраў. 3 [[1921]] інструктар Наркамасьветы [[БССР]], зь верасьня [[1922]] інспэктар Слуцкага, з [[1924]] — Віцебскага аддзелаў народнай асьветы. У канцы [[1923]] з ініцыятывы М. Касьпяровіча быў створаны Слуцкі музэй краязнаўства і паказальная школа, якая, між іншым, паставіла «[[Страхі жыцьця]]» [[Францішак Аляхновіч|Ф. Аляхновіча]]. Сёлета перад тутэйшай аўдыторыяй [[Якуб Колас]] чытаў паэму «Новая зямля». У [[Віцебск]]у стаў ініцыятарам стварэньня мясцовай філіі «[[Маладняк (літаратурнае аб’яднаньне)|Маладняка]]» і Віцебскага акруговага таварыства краязнаўства. У [[1926]] адкліканы ў Менск і прызначаны навуковым сакратаром Цэнтральнага бюро краязнаўства пры [[Інбелкульт|Інбелкульце]], сакратар краязнаўчага часопіса «[[Наш край]]».
[[Файл:Mikałaj Kaśpiarovič7.jpg|значак|left|140px|Мікалай Касьпяровіч]]
У яго службовыя абавязкі ўваходзіла кіраўніцтва краязнаўчым рухам на Беларусі, рэдагаваньне прысланых зь месцаў краязнаўчых матэрыялаў, удзел у краязнаўчых нарадах і зьездах, частыя камандзіроўкі ў розныя мясьціны рэспублікі і за мяжу. Выяжджаў у навуковыя экспэдыцыі: у [[1928]] — у [[Аршанская акруга|Аршанскую акругу]] для вывучэньня вопраткі мясцовага насельніцтва, у [[1929]] — у [[Чэрвеньскі раён]] для вывучэньня гаспадарчага побыту, у [[1930]] — у [[Сыбір]] для вывучэньня мовы і фальклёру даўніх перасяленцаў Беларусі.
Арыштаваны ГПУ БССР [[29 чэрвеня]] [[1930]] па справе «[[Саюз вызваленьня Беларусі|Саюзу вызваленьня Беларусі]]». Паводле пастановы АГПУ СССР ад [[10 кастрычніка]] [[1931]] зьняволены ў лягерах тэрмінам на 5 гадоў (Асінкі Кемераўскай вобл.). Пасьля вызваленьня вярнуцца на Беларусь не дазволілі і з [[1935]] жыў у [[Новасыбірск]]у, выкладаў расейскую мову і літаратуру ў тэхнікуме сувязі. Паўторна арыштаваны [[28 жніўня]] [[1937]]; паводле пастановы ад [[17 сьнежня]] [[1937]] прыгавораны да расстрэлу. Паводле першага прыгавора рэабілітаваны [[19 верасьня]] [[1960]] Вярхоўным судом БССР, паводле другога — [[14 лютага]] [[1958]] Ваенным трыбуналам Сыбірскай ваеннай акругі.
Быў жанаты, гадаваў дваіх дзяцей. Алесь Касьпяровіч — доктар тэхнічных навук, жыве і працуе ў Навасыбірску; удзельнічаў у навуковай канфэрэнцыі, прысьвечанай 100-годзьдзю зь дня нараджэньня яго бацькі.
== Дзейнасьць ==
[[Файл:Mikałaj Kaśpiarovič3.jpg|значак|200пкс|Мікалай Касьпяровіч]]
Навуковая дзейнасьць Мікалая Касьпяровіча працягвалася фактычна толькі восем гадоў, але была вельмі плённай. За гэты пэрыяд ён апублікаваў больш як 230 прац — манаграфій, артыкулаў, рэцэнзій, навуковых паведамленьняў. Пісаў пра гісторыю краязнаўчай працы на Беларусі, яе задачы і мэтодыку, дасьледаваў гісторыю беларускага [[Выяўленчае мастацтва|выяўленчага мастацтва]], [[архітэктура|архітэктуру]], сучасную графіку (арт. «Беларускае малярства ў Польшчы (XIV—XVI стст.)», «Асноўныя моманты гісторыі беларускага дойлідзтва», «Менск у графіцы А. М. Тычыны» і інш.). Цікавіўся гісторыяй тэатра, навукі (нарысы «[[Уладзіслаў Галубок]]», «Беларускі тэатар у Горадні», «Беларуская навука да Кастрычніка і пасьля яго», «Беларуская культура: Да дзесяцігодзьдзя абвяшчэньня БССР»).
[[Файл:Mikałaj Kaśpiarovič dictionary.jpg|значак|180px|left|«[[Віцебскі краёвы слоўнік]]»]]
У [[1927]] годзе надрукаваў у часопісе «[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]» артыкул, у якім сярод найбольш выдатных творчых постацяў у гісторыі Віцебска назваў [[Марк Шагал|Марка Шагала]] і прысьвяціў яму больш за старонку тэкста: «М[арк] З[ахаравіч] зьяўляецца адным з найбольш яркіх прадстаўнікоў экспрэсіянізму і глыбокім яўрэйскім нацыянальным мастаком».
Перакладаў з расейскай, украінскай і нямецкай моваў: пераклаў зборнік твораў [[Уладзімер Ленін|У. Леніна]] «Новая эканамічная палітыка. Артыкулы і прамовы» ([[1926]]), кнігу М. Шчакаціхіна «Нарысы з гісторыі беларускага мастацтва» ([[1928]]).
Ня ўсе завершаныя і падрыхтаваныя да друку працы і фальклёрныя матэрыялы ўбачылі сьвет, а некаторыя зь іх, відаць, старачаныя: манаграфія пра краязнаўчы рух, асьвету і культуру ў [[Фінляндыя|Фінляндыі]] і прыбалтыйскіх краінах, зборнік нарысаў «На мастацкім шляху», зборнік мэтадычных нарысаў «На тэму асьветнага краязнаўства», зборнік крытычных артыкулаў «Іскры», зборнік беларускіх народных казак і легендаў уласнага запісу, манаграфія па гісторыі вугальных распрацовак у Сыбіры.
[[Файл:Экслібрыс М. Каспяровіча (1925) мастака Я. Мініна..jpg|200пкс|значак|справа|Экслібрыс М. Каспяровіча мастака [[Яфім Мінін|Яфіма Мініна]]]]
Аўтар некалькіх мовазнаўчых артыкулаў і двух слоўнікаў: «[[Беларуска-расійскі слоўнічак (1925)|Беларуска-расійскі слоўнічак]]» ([[1925]]), «[[Віцебскі краёвы слоўнік]]» і «Слоўнічак уласных найменьняў» ([[1927]]).
Уласны досьвед над «Віцебскім краёвым слоўнікам» потым абагульніў у інструкцыі «Як сабраць і ўкласьці слоўнік мовы свайго раёну» ([[1928]]), ухваленай Слоўнікавай і Дыялекталягічнай камісіямі Аддзелу гуманітарных навук Інбелкульта і рэкамэндаванай усім мясцовым краязнаўцам у якасьці практычнага дапаможніка. Распрацаваў у суаўтарстве зь [[Мікалай Азбукін|Мікалаем Азбукіным]] яшчэ адну інструкцыю — «Як укласьці геаграфічны слоўнік» ([[1928]]), выступіў з рэзэнзіяй на «Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны» ([[1930]]).
Склаў бібліяграфію твораў [[Карусь Каганец|Каруся Каганца]], дасьледаваў асобныя праблемы разьвіцьця беларускай літаратуры (нарыс «Карусь Каганец», арт. «Матывы барацьбы ў творчасьці М. Багдановіча», «Беларуская літаратура ў Латвіі»). Укладальнік першага беларускага дапаможніка па тэорыі літаратуры «Узоры для літаратурных гурткоў пры „Маладняку“ і гурткоў селькораў» (1927).
== Ушанаваньне памяці ==
* 21 траўня 2013 году ў Віцебску на доме № 4 па вуліцы Крылова дзе жыў Мікалай Каспяровіч была адкрытая дошка ў гонар выдатнага дзеяча беларускай навукі, славутага краязнаўца, лексыкографа, мастацтвазнаўца й літаратуразнаўца <ref>{{Артыкул| аўтар = | загаловак = У Віцебску прайшлі ўрачыстасці ў гонар Мікалая Каспяровіча. | спасылка = https://nashaniva.com/?c=ar&i=110014 | мова = | выданьне =[[Наша Ніва]] | тып = газэта | год = 2013,22 траўня | том = | нумар = | старонкі = | issn = }}</ref><ref>{{Артыкул| аўтар =Канстанцін Карнялюк. | загаловак =Ведаць, шанаваць і любіць. | спасылка = https://www.sb.by/articles/vedats-shanavats-lyub-ts.html | мова = be| выданьне =[[СБ. Беларусь сегодня]] | тып = газэта | год = 2013, 8 жніўня | том = | нумар = | старонкі = | issn = }}</ref>.
== Бібліяграфія ==
{{слупок-пачатак-малы}}
{{слупок-2}}
; 1925
* {{Кніга|аўтар =М. Касьпяровіч.|частка = |загаловак =«Беларуская архітэктура». Абрыс с прадмовай [[Мікола Шчакаціхін|М. Шчакаціхіна]]|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Віцебск]] |выдавецтва = |год =1925|том = |старонкі = |старонак =52 |сэрыя = |isbn = |наклад =1000 }}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «Беларускае малярства ў Польшчы».|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/0e1dd2dd36530239458209bdde717c3b.pdf|адказны =А. Вольны, Самахвалаў|выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=1925 |выпуск=|том=|нумар= 6| старонкі=70—73 |isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =М. І. Касьпяровіч. | частка = |загаловак =«Віцебск як мастацкі асяродак». |арыгінал = |спасылка =https://knihi.com/none/Trybuna_mastactva_pdf.zip.html|адказны = |выданьне=[[Трыбуна мастацтва (1925)|Трыбуна мастацтва/Trybuna sztuki/Трибуна искусства]]|тып=часопіс|месца=[[Менск ]]|выдавецтва=орган Цэнтральнага праўлення Саюза работнікаў мастацтва Беларусі і Белдзяржкіно|год= 1925|выпуск=|том=|нумар= 4| старонкі= |isbn=}}
; 1926
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «Мастацкі маладняк».|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/7d0e2abe898231c810a18f83e082fc9f.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1926 |выпуск=|том=|нумар= 5 (14)| старонкі=82—85 |isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = На шляхох да беларускага мастацтва.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/9ad256f69ffaaacc9897ba0b773197ec.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1926 |выпуск=|том=|нумар= 7—8(16—17)| старонкі=91—96 |isbn=}}
* {{Артыкул| аўтар =М. Касьпяровіч. | загаловак =Краязнаўства ў сучаснай графіцы. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/968f0e0f27a99f71c9c659cc4632c131.pdf | мова = | выданьне =[[Наш край (1925)|Наш край]] | тып =часопіс | год =1926, сьнежань | том = | нумар =12 (15) | старонкі =35—42 }}
; 1927
* {{Артыкул| аўтар = Мікола Касьпяровіч. | загаловак = Краязнаўчыя музэі. | спасылка = https://digital.nlb.by/files/original/06b353a53b1e77fcdf2c1d5815c9d607.pdf | мова = | выданьне =[[Чырвоны сейбіт]] | тып = двухтыднёвы літаратурна-мастацкі дадатак да «Беларукай вёскі» | год = 1927, 23 лютага | том = | нумар = 8—9| старонкі = 29, 30}}
* {{Артыкул| аўтар = М. І. Касьпяровіч. | загаловак = Менск у графіцы А. М. Тычыны. | спасылка = https://digital.nlb.by/files/original/83b9c447534fa9efca381870ff56b616.pdf | мова = | выданьне =[[Чырвоны сейбіт]] | тып = двухтыднёвы літаратурна-мастацкі дадатак да «Беларукай вёскі» | год = 1927, 27 красавіка | том = | нумар = 12 | старонкі = 10, 11}}
* {{Артыкул| аўтар = М. І. Касьпяровіч. | загаловак = Зарысоўкі мясцовага краю. | спасылка = https://digital.nlb.by/files/original/7980aa579fb68cba410d6b079e9ecbee.pdf | мова = | выданьне =[[Чырвоны сейбіт]] | тып = двухтыднёвы літаратурна-мастацкі дадатак да «Беларукай вёскі» | год = 1927, 29 чэрвеня | том = | нумар = 14 | старонкі = 10—13}}
* {{Артыкул| аўтар =М. Касьпяровіч.| загаловак =Асноўныя моманты гісторыі беларускага дойлідства. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/c83971751f514220e06b2ba55fac8bee.pdf | мова = | выданьне =[[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып =часопіс | год =1927 | том = | нумар =5 | старонкі =183—191 }}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = Матывы барацьбы ў творчасьці М. Багдановіча.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/079874f401150131d644acaadd920475.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1927 |выпуск=|том=|нумар= 5 | старонкі=50—64|isbn=}}
* {{Кніга|аўтар =М. І. Касьпяровіч. |частка = |загаловак =Матэрыялы да вывучэньня Віцебскай краёвай літаратуры і мастацтва. |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва = |год =1927 |том = |старонкі =|старонак =20 |сэрыя = |isbn = |наклад =1500 }}
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч.| загаловак =Матар'ялы да вывучэньня віцебскай краёвай літаратуры і мастацтва.| спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/393890736d3faaab858c589f1200aad6.pdf| мова = | выданьне =[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]| тып =часопіс | год =1927 | том = | нумар =6| старонкі =61—77 }}
* {{артыкул|аўтар =М. І. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = Украінскі друк. «Життя и революция». Штомесячнік. № 4 за 1927 год.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/a1ec8ed7fee54d86c4348c282e7367ac.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1927 |выпуск=|том=|нумар= 7—8| старонкі=94—97|isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =[[Андрэй Мрый|Ан. Ш.]]| частка = |загаловак =Кнігапіс. М. І. Касьпяровіч. Матэрыялы да вывучэньня Віцебскай краёвай літаратуры і мастацтва. Менск. 1927 г. 1500 экз., стр. 20. 15×22.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/c733172c105277ab0441a18fa13b59be.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1927 |выпуск=|том=|нумар= 9 | старонкі=107, 108|isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = У Фіншчыне.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/c733172c105277ab0441a18fa13b59be.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1927 |выпуск=|том=|нумар= 9 | старонкі=91—104|isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак =Беларуская навука да Кастрычніка і пасьля.|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/57ad4bb55b7138e428fac82a9a792992.pdf|адказны =[[Усевалад Ігнатоўскі|Ус. Ігнатоўскі]], [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкі]], М. Адзінец |выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=штомесячная літаратурна-грамадзка-палітычная часопісь|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]] |год=ліпень 1927 |выпуск=|том=|нумар=10 | старонкі=111—129|isbn=}}
* {{Кніга|аўтар =М. І. Касьпяровіч.|частка = |загаловак =«Віцебскі краёвы слоўнік». (Матар'ялы).|арыгінал = |спасылка =http://kamunikat.org/usie_knihi.html?pubid=20884 |адказны =пад рэдакцыяй [[Мікола Байкоў|М. Я. Байкова]] й праф. [[Браніслаў Эпімах-Шыпіла|Б. І. Эпімах-Шыпілы]] |выданьне = |месца =[[Віцебск]] |выдавецтва =Выданьне Віцебскага Акруговага Таварыства Краязнаўства й выдавецтва «Заря Запада»|год =1927|том = |старонкі = |старонак = 371|сэрыя = |isbn = |наклад =1500}}
{{слупок-2}}
* {{Артыкул| аўтар = М. Касьпяровіч. | загаловак = Летам — за краязнаўчую працу.| спасылка = https://files.knihi.com/Knihi/Pieryjodyka/Savieckaja_Bielarus.pdf.zip/1927-130.pdf| мова = | выданьне =[[Савецкая Беларусь (1920)|Савецкая Беларусь]] | тып =газэта | год = 1927, 11 чэрвеня| том = | нумар = 130 (2022)| старонкі = 4 | issn = }}
* {{Кніга|аўтар =М. Касьпяровіч.|частка = |загаловак =Узоры для літаратурных гурткоў пры «Маладняку» і гурткоў селькораў |арыгінал = |спасылка =http://content.nlb.by/content/dav/nlb/DDC/DED/8/0/1/ba84296/ba84296.html |адказны = рэдактар А. М. Вазьнясенскі |выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =выданне ЦБ «Маладняка»|год =1927 |том = |старонкі =|старонак =44 |сэрыя = |isbn = |наклад =1000 }}
; 1928
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч.| загаловак =Мастацтва Латвіі, Эстоніі Літвы. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/41432c630a809818212003fcbd22dcf6.pdf | мова = | выданьне =[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]| тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =1 | старонкі =98—105 }}
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч.| загаловак =Арганізаванае выўчэньне Беларусі ў XIX пачатку XX сталецьця. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/e2384065d7fee5e630e8bff3bd2f2629.pdf | мова = | выданьне =[[Полымя (часопіс)|Полымя]]| тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =1 | старонкі =140—155}}
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч.| загаловак = Арганізаванае выўчэньне Беларусі ў XIX пачатку XX сталецьця. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/1a00e72e923d53e3af204b39789c1f88.pdf | мова = | выданьне =[[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =2 | старонкі =159—177 }}
* {{Артыкул| аўтар =М. І. Касьпяровіч.| загаловак =Кнігапіс. Асьвета. Часопісь Народнага Камасарыяту Асьветы і Саюзу працаўнікоў асьветы.| спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/6bd9f9e2107f31509f9a7bdaf1b7c7aa.pdf | мова = | выданьне =[[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =4 | старонкі =198—201 }}
* {{Артыкул| аўтар =М. Касьпяровіч.| загаловак =Расійскі прыгодніцкі раман.| спасылка = https://digital.nlb.by/files/original/bd757c5a024b925fc663187ceb005a77.pdf| мова = | выданьне =[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]] | тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =4 | старонкі =100—105}}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «Наша Ніва» і краязнаўства.|арыгінал = |спасылка =http://kamunikat.org/nasz_kraj.html?pub_start=20&pubid=46269|адказны =[[Зьмітрок Бядуля|С. Плаўнік]]|выданьне=[[Наш край (1925)|Наш Край]]|тып=штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Інстытуце Беларускай Культуры|месца=[[Менск]]|выдавецтва= |год=кастрычнік 1928|выпуск=|том=|нумар=6—7 (33—34)| старонкі=15—24|isbn=}}
* {{Артыкул| аўтар =М. Касьпярович. | загаловак =Білоруське краєзнавство. | спасылка =http://escriptorium.univer.kharkov.ua/handle/1237075002/4255 | мова =uk | выданьне =Чырвоний шлях| тып =громадсько-політичний і літературно-науковий журнал | год =1928 | том = | нумар =7-''6'' | старонкі =160—178 | issn = }}
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч.| загаловак =Латыская літаратура. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/e2dce18d87d25e30fea2806418dfde1c.pdf| мова = | выданьне =[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]| тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =8| старонкі =67—74 }}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «Там , дзе тварыў Каганец.» (Літаратурная экскурсія).|арыгінал = |спасылка =http://kamunikat.org/nasz_kraj.html?pub_start=10&pubid=46271|адказны =[[Зьмітрок Бядуля|С. Плаўнік]]|выданьне=[[Наш край (1925)|Наш Край]]|тып=штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Інстытуце Беларускай Культуры|месца=[[Менск]]|выдавецтва= |год=кастрычнік 1928|выпуск=|том=|нумар=10 (37)| старонкі=14—26|isbn=}}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч. | частка = |загаловак = «Карусь Каганец» (Да 10-й гадавіны сьмерці)|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/61c1fb83b5f3f7f1768bdd396c0d2f81.pdf|адказны =|выданьне=[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]|тып=часопіс|месца=[[Менск]]|выдавецтва=«Чырвоная зьмена» |год=1928|выпуск=|том=|нумар= 10| старонкі=67—102|isbn=}}
* {{Артыкул| аўтар =Мікалай Касьпяровіч| загаловак =Беларуская культура да 10-годзьдзя БССР. | спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/7418550d3b42bbaea3d20a1783429088.pdf| мова = | выданьне =[[Маладняк (часопіс)|Маладняк]]| тып =часопіс | год =1928 | том = | нумар =12 | старонкі =125—152 }}
* {{артыкул|аўтар =М. Касьпяровіч.| частка = |загаловак =Кнігапіс. « ».|арыгінал = |спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/1413f64ed8e2e3759be8183c532cf1d6.pdf|адказны =Рэдакцыйная калегія|выданьне=[[Полымя (часопіс)|Полымя]]|тып=часопіс|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]]|год=1928|выпуск=|том=|нумар= 10| старонкі=231–234|isbn=}}
; 1929
* {{артыкул|аўтар =М. І. Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «На Асінбуд».|арыгінал = |спасылка =http://kamunikat.org/nasz_kraj.html?pub_start=10&pubid=46279|адказны =[[Зьмітрок Бядуля|С. Плаўнік]]|выданьне=[[Наш край (1925)|Наш Край]]|тып=штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Інстытуце Беларускай Культуры|месца=[[Менск]]|выдавецтва= |год=чэрвень—ліпень 1929|выпуск=|том=|нумар=6—7 (45—46)| старонкі=7—9|isbn=}}
* {{Артыкул| аўтар =Касьпяровіч М.| загаловак =Уладыслаў Галубок. (Біяграфічны нарыс першага беларускага народнага артыста).| спасылка =http://digital.nlb.by/files/original/b6bcfa340ebc38793e390d7d504b360e.pdf | мова = | выданьне =[[Полымя (часопіс)|Полымя]] | тып =часопіс | год =1929 | том = | нумар =7 | старонкі =141—149 }}
* {{Кніга|аўтар =М. І. Касьпяровіч.|частка = |загаловак =«Краязнаўства»|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|«Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі»]]|год =1929 |том = |старонкі = |старонак =160|сэрыя = |isbn = |наклад = }}
; 1930
* {{артыкул|аўтар = М. К.| частка = |загаловак = Заметка да вывучэньня сялянскай адзежы Дубровеншчыны.|арыгінал = |спасылка =https://kamunikat.org/?pubid=46286|адказны =[[Зьмітрок Бядуля|С. Плаўнік]]|выданьне=[[Наш край (1925)|Наш Край]]|тып=штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Інстытуце Беларускай Культуры|месца=[[Менск]]|выдавецтва= |год=сакавік 1930|выпуск=|том=|нумар=3 (54)| старонкі=51—54|isbn=}}
; 2010
* {{артыкул|аўтар =Мікола Касьпяровіч.| частка = |загаловак = «Як сабраць і ўкласьці слоўнік мовы свайго раёну»|арыгінал = |спасылка =https://store.arche.by/item/869|адказны =рэдактар: Валер Булгакаў , Сяргей Запрудзкі |выданьне=[[ARCHE]]. Лінгвістыка 1920-х: тэрміналёгія, лексыкаграфія, правапіс, фармаваньне літаратурнай мовы|тып=навуковы, навукова-папулярны, грамадзка-палітычны й літаратурна-мастацкі часопіс|месца=[[Менск]]|выдавецтва= «Рэдакцыя часопіса «Архэ-Пачатак»|год=2010 |выпуск=|том=|нумар= 11 (98)| старонкі=142—157 |isbn=ISSN1392-9682}}
; 2011
* {{Кніга|аўтар =Мікола Касьпяровіч.|частка = |загаловак =«Віцебскі краёвы слоўнік». (Матар'ялы).|арыгінал = |спасылка =http://kamunikat.org/usie_knihi.html?pubid=20884 |адказны =пад рэдакцыяй [[Мікола Байкоў|М. Я. Байкова]] й праф. [[Браніслаў Эпімах-Шыпіла|Б. І. Эпімах-Шыпілы]] |выданьне =Выданьне другое стэрэатыпнае|месца =[[Менск]] |выдавецтва =«ARCHE»|год =2011|том = |старонкі = |старонак = 371|сэрыя = |isbn =1392-9682 |наклад = }}
{{слупок-канец}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
{{слупок-пачатак-малы}}
{{слупок-2}}
* {{Кніга|аўтар = [[Іван Германовіч|Германовіч, Іван.]]|частка = |загаловак =Беларускія мовазнаўцы : нарысы жыцьця і навуковай дзейнасьці|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =Універсітэцкае|год =1985|том = |старонкі = |старонак =254 |сэрыя = |isbn = |наклад =965 }}
* {{Артыкул| аўтар =[[Іван Германовіч|Германовіч І. К]].| загаловак = Каспяровіч Мікалай Іванавіч.| арыгінал = | спасылка = https://kamunikat.org/belaruskaya-mova | мова = | адказны = | аўтар выданьня = | выданьне =Беларуская мова | тып =Энцыкляпэдыя | месца ={{Менск (Мінск)}}| выдавецтва =[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]] | год =1994 | выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 257, 258|isbn =5-85700-126-9 }}
* [[Іван Германовіч|Германовіч І. К.]] Каспяровіч Мікалай Іванавіч. // {{Літаратура/БелСЭ|5}} — С. 495.
* {{Артыкул| аўтар =[[Іван Германовіч|Германовіч, Іван.]] | загаловак = Мікола Каспяровіч. Жыццё і дзейнасць. | арыгінал = | спасылка = | мова = | адказны =Рэдкал.: Г. В. Запартыка (гал. рэд.) і інш. | аўтар выданьня = | выданьне =Пра час «Узвышша» | тып = Матэрыялы навук. канферэнцый узвышаўскіх чытанняў (Мінск. 1999-2002)| месца ={{Менск (Мінск)}}| выдавецтва =[[Беларускі навукова-дасьледчы інстытут дакумэнтазнаўства і архіўнай справы|БелНДІДАС]] | год = 2002| выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 53—58| isbn = | issn = }}
* {{Артыкул| аўтар =[[Аляксандра Гесь|Гесь, Алеся]]. | загаловак = Каспяровіч на Случчыне . | арыгінал = | спасылка = | мова = | адказны =Рэдкал.: Г. В. Запартыка (гал. рэд.) і інш. | аўтар выданьня = | выданьне =Пра час «Узвышша» | тып = Матэрыялы навук. канферэнцый узвышаўскіх чытанняў (Мінск. 1999-2002)| месца ={{Менск (Мінск)}}| выдавецтва =[[Беларускі навукова-дасьледчы інстытут дакумэнтазнаўства і архіўнай справы|БелНДІДАС]] | год = 2002| выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 69—74| isbn = | issn = }}
* {{Артыкул| аўтар =Алена Дзенісенка. | загаловак =Мікалай Каспяровіч. Піянер краязнаўчага руху | спасылка = https://zviazda.by/be/news/20201113/1605269422-mikalay-kaspyarovich-piyaner-krayaznauchaga-ruhu | мова = | выданьне =[[Звязда]] | тып = газэта | год = 2020, 17 лістаппада | том = | нумар = | старонкі = | issn = }}
* {{Артыкул| аўтар =[[Ганна Запартыка|Запартыка, Ганна.]] | загаловак = Мікола Каспяровіч. | арыгінал = | спасылка = | мова = | адказны =Рэдкал.: Г. В. Запартыка (гал. рэд.) і інш. | аўтар выданьня = | выданьне =Пра час «Узвышша» | тып = Матэрыялы навук. канферэнцый узвышаўскіх чытанняў (Мінск. 1999-2002)| месца ={{Менск (Мінск)}}| выдавецтва =[[Беларускі навукова-дасьледчы інстытут дакумэнтазнаўства і архіўнай справы|БелНДІДАС]] | год = 2002| выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 52—53| isbn = | issn = }}
* {{артыкул|аўтар =| частка = |загаловак =Касьпяровіч, Мікола .|арыгінал = |спасылка = |адказны = пад рэд. [[Адам Мальдзіс|А. В. Мальдзіса]] ; рэдкал.: І. Э. Багдановіч і інш. ; гал. рэд. [[Барыс Іванавіч Сачанка|Б. І. Сачанка]]|выданьне=[[Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік : у 6 т.]]|тып=энцыкляпэдыя|месца=[[Менск]] |выдавецтва=Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі |год= 1994 |выпуск=|том=3: Івашын—Кучар|нумар= | старонкі=207—211|isbn=5-85700-123-4}}
* {{Артыкул| аўтар = | загаловак = Каспяровіч Мікалай Іванавіч. | арыгінал = | спасылка = https://knihi.com/none/Architektura_Bielarusi,_t1.html#591 | мова = | адказны = | аўтар выданьня = | выданьне =Архітэктура Беларусі | тып = Энцыклапедычны даведнік | месца ={{Менск (Мінск)}}| выдавецтва =[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]| год = 1993 | выпуск = | том = | нумар = | старонкі = 590| isbn = 5-85700-078-5 | issn = }}
* [https://web.archive.org/web/20160305013202/http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-i?id=19534 Каспяровіч Мікалай Іванавіч] // {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
{{слупок-2}}
* Каспяровіч Мікалай Іванавіч. // {{Літаратура/Энцыкляпэдыя літаратуры і мастацтва Беларусі|3 }} С. 13.
* {{Артыкул| аўтар = Вераніка Курцова.| загаловак = Лексіка «Віцебскага краёвага слоўніка» ў нарматыўным тлумачальным слоўніку беларускай мовы і ў сучасных беларускіх народных гаворках: Да 125-годдзя з дня нараджэння МіколыКаспяровіча | спасылка = | мова = | выданьне =[[Роднае слова]] | тып = часопіс | год = 2025 | том = | нумар = 6| старонкі = 56—59 | issn = 0234-1360| архіўная спасылка = | недасяжны}}
* {{Артыкул| аўтар = Вераніка Курцова. | загаловак = Лексіка «Віцебскага краёвага слоўніка» ў нарматыўным тлумачальным слоўніку беларускай мовы і ў сучасных беларускіх народных гаворках: Да 125-годдзя з дня нараджэння МіколыКаспяровіча | спасылка = | мова = | выданьне =[[Роднае слова]] | тып = часопіс | год = 2025 | том = | нумар = 7| старонкі = 51—55 | issn = 0234-1360| архіўная спасылка = | недасяжны}}
* [[Арсень Ліс|Ліс А. С]]. Каспяровіч Мікалай Іванавіч. // {{Літаратура/Этнаграфія Беларусі: Энцыкляпэдыя (1989)| }} С. 254
* [[Арсень Ліс|Ліс, Арсень]]. «Каспяровіч Мікалай» // {{Літаратура/ЭГБ|4 }} — С. 138.
* [[Арсень Ліс|Ліс, Арсень]]. «Каспяровіч Мікалай» // {{Літаратура/БелЭн|8}} — С. 152.
* [[Уладзімер Ляхоўскі|Ляхоўскі, Уладзімір]]. Упаўнаважаны беларускім рухам (Дзейнасць Міколы Каспяровіча ў 1918—1921 гг.) // Пра час «Узвышша». Матэрыялы навуковых канферэнцый, узвышаўскіх чытанняў (Мінск. 1999—2002) / Рдкал.: Г. В. Запартыка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелНДІДАС. 2002 — С. 53—58. — 167 с.
* {{Артыкул| аўтар =Аляксандр Пукшанскі. | загаловак = Ён пацярпеў за праўду і любоў да Радзімы. | спасылка = https://zviazda.by/be/news/20130806/1375791853-yon-pacyarpeu-za-praudu-i-lyubou-da-radzimy | мова = | выданьне =[[Звязда]] | тып =газэта | год = 2013, 8 жніўня | том = | нумар = | старонкі = | issn = }}
* [[Людміла Рублеўская|Рублевская, Людмила]]. [https://www.sb.by/articles/chelovek-kotoryy-veril-v-volatov.html Человек, который верил в волатов] // Советская Белоруссия, [[16 чэрвеня]] [[2010]]
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак =Тэатральная Беларусь: энцыклапедыя |арыгінал = |спасылка = |адказны =Рэдактар: [[Генадзь Пашкоў|Пашкоў Г. П.]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва =[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]] |год =2002 |том =1: А—К |старонкі = 506 |старонак =568 |сэрыя = |isbn =985-11-0255-5 |наклад =4000 }}
{{слупок-канец}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://knihi.com/Mikalaj_Kaspiarovic/ Творы Мікалая Касьпяровіча на сайце «Беларуская Палічка»]
* [http://kamunikat.org/usie_knihi.html?pubid=20884 Творы Мікалая Касьпяровіча ў Беларускай Інтэрнэт-Бібліятэцы Камунікат.org ]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Касьпяровіч, Мікалай}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Ігуменскім павеце]]
[[Катэгорыя:Беларускія краязнаўцы]]
[[Катэгорыя:Беларускія настаўнікі]]
[[Катэгорыя:Беларускія мовазнаўцы]]
[[Катэгорыя:Беларускія літаратуразнаўцы]]
[[Катэгорыя:Беларускія гісторыкі]]
[[Катэгорыя:Беларускія мастацтвазнаўцы]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]
[[Катэгорыя:Расстраляныя беларускія навукоўцы]]
[[Катэгорыя:Асуджаныя па справе «Саюзу вызваленьня Беларусі»]]
m35nswq05h66gscy533137pffmppyp5
Эрвэ Рэнар
0
120382
2623922
2621036
2025-07-08T13:50:54Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623922
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Эрвэ Рэнар''' ({{мова-fr|Hervé Renard}}; {{Н}} 30 верасьня 1968 году, [[Экс-ле-Бэн]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, цяпер галоўны трэнэр [[зборная Саудаўскай Арабіі па футболе|нацыянальнай зборнай Саудаўскай Арабіі]]. Самым значным посьпехам у кар’еры зьяўляецца перамога на [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубку афрыканскіх нацыяў]] са [[зборная Замбіі па футболе|зборнай Замбіі]] ў 2012 годзе ў якасьці трэнэра.
== Біяграфія ==
=== Кар’ера гульца ===
Эрвэ гуляў на пазыцыі абаронца за клюбы «[[Кан (футбольны клюб)|Кан]]», «[[Валярыс (футбольны клюб)|Валярыс]]», «[[Драгіньян (футбольны клюб)|Драгіньян]]», якія выступалі ў ніжэйшых дывізіёнах Францыі.
=== Кар’ера трэнэра ===
Кар’еру трэнэра пачаў у клюбе «[[Драгіньян (футбольны клюб)|Драгіньян]]», за які гуляў у якасьці футбаліста ў апошнія гады сваёй гульнявой кар’еры. Пасьля чаго працаваў памочнікам трэнэра ў адным з кітайскіх клюбаў. У 2004 годзе быў галоўным трэнэрам ангельскага клюбу «[[Кембрыдж Юнайтэд]]»<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/c/cambridge_utd/4089843.stm «Cambridge dismiss manager Renard»]. BBC Sport</ref>, а потым францускага «[[Шэрбур (футбольны клюб)|Шэрбуру]]». У наступным зьяўляўся памочнікам [[Клёд Ле Руа|Клёда Ле Руа]] ў [[зборная Ганы па футболе|зборнай Ганы]]. З траўня 2008 году стаў галоўным трэнэрам [[зборная Замбіі па футболе|зборнай Замбіі]]<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/africa/7387884.stm «Renard named as new Zambia coach»]. BBC Sport.</ref>, якую ачольваў да красавіка 2010 году. Пасьля гэтага быў два дні галоўным трэнэрам [[зборная Анголы па футболе|Анголы]]<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/africa/8609753.stm «Angola appoint Frenchman Herve Renard as coach»]. BBC Sport.</ref>. Са студзеня 2011 году працаваў у альжырскім клюбе «[[УСМ Альжыр]]».
==== Вяртаньне ў Замбію ====
22 кастрычніка вярнуўся ў якасьці галоўнага трэнэра ў зборную Замбіі, зь якой на пачатку 2012 году перамог у [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубку афрыканскіх нацыяў]], забясьпечыўшы такім чынам першую перамогу Замбіі на міжнародных спаборніцтвах.
==== «Сашо» ====
7 кастрычніка 2013 году стаў налоўным трэнэрам клюбу «[[Сашо Манбэльяр|Сашо]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20180612135925/http://www.fcsochaux.fr/fr/index.php?option=com_content&view=article&id=5670:herve-renard-nouvel-entraineur-du-fcsm/ Hervé Renard nouvel entraîneur du FCSM]</ref>.
== Дасягненьні ==
* Пераможца [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубка афрыканскіх нацыяў]]: [[Кубак афрыканскіх нацыяў 2012 году|2012]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Рэнар на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубках афрыканскіх нацыяў]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Кот-д’Івуар на КАН-2015
|Марока на КАН-2017
|Марока на ЧС-2018
|Марока на КАН-2019
|Саудаўская Арабія на ЧС-2022
|Саудаўская Арабія на ЗК КОНКАКАФ-2025
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рэнар, Эрвэ}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Францускія футбольныя трэнэры]]
mibdx50iedtv6v3sfl2bc47yn6b2d78
Франк Рыбэры
0
121239
2623917
2398113
2025-07-08T13:35:10Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623917
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Франк Рыбэры́''' ({{мова-fr|Franck Ribéry}}; {{Н}} 7 красавіка 1983 году, [[Булёнь-сюр-Мэр]], [[Францыя]]) — былы францускі футбаліст, паўабаронца. Гулец [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Клубная кар’ера ==
=== Францускія клюбы ===
Пачынаў сваю кар’еру ў 2001 годзе ў камандзе «[[Булёнь (футбольны клюб)|Булёнь]]», якая гуляла ў 2-й францускай лізе. У наступным сэзоне перайшоў у клюб клясам ніжэйшым у [[Алімпік Алез|«Алімпік»]] з [[Алез]]у. Некаторы час не гуляў у футбол з-за фінансавых праблемаў, і некалькі месяцаў працаваў дарожным рабочым. У 2003—2004 гадах выступаў за «[[Брэст (футбольны клюб)|Брэст]]», у 2004 годзе перайшоў у «[[Мэц (футбольны клюб)|Мэц]]».
=== «Галатасарай» ===
У 2005 годзе Франк перайшоў у «[[Галатасарай Стамбул|Галатасарай]]», які неўзабаве пакінуў з-за нявыплаты заробку. У складзе «Галатасараю» стаў пераможцам [[Кубак Турэччыны па футболе|кубку Турэччыны]].
=== «Алімпік» ===
Франк перайшоў на правах вольнага агента ў «[[Алімпік Марсэль]]» у 2005 годзе. У 2006 годзе са зборнай Францыяй стаў фіналістам чэмпіянату сьвету.
=== «Баварыя» ===
7 чэрвеня 2007 году перайшоў у [[мюнхэн]]скую «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыю]]», падпісаўшы чатырохгадовы кантракт за рэкордныя для клюбу 25 мільёнаў эўра. Рыбэры атрымаў футболку пад нумарам 7, якая вызвалілася па завяршэньні кар’еры [[Мэхмэт Шоль|Мэхмэта Шоля]], легенды клюбу, у канцы сэзону 2006—2007 гадоў. Рыбэры паказаў сябе як шматбаковы й хуткі паўабаронца, які забясьпечваў шматлікімі пасамі двух форвардаў клюбу: [[Міраслаў Клёзэ|Міраслава Клёзэ]] і [[Люка Тоні|Люку Тоні]].
== Кар’ера ў зборнай ==
У нацыянальнай [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] дэбютаваў у траўні 2006 году ў матчы супраць [[зборная Мэксыкі па футболе|Мэксыкі]].
== Дасягненьні ==
'''«Галатасарай»''':
* Уладальнік [[Кубак Турэччыны па футболе|Кубка Турэччыны]]: 2005
'''«Марсэль»''':
* Уладальнік [[Кубак Інтэртота УЭФА|Кубка Інтэртота]]: 2005
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2008, 2010, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2008, 2010, 2013, 2014, 2016, 2019
* Уладальнік [[Кубак лігі Нямеччыны па футболе|Кубка Лігі Нямеччыны]]: 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2012, 2016, 2017, 2018
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2013
* Уладальнік [[Супэркубак Эўропы па футболе|Супэркубка Эўропы]]: 2013
* Перамжца [[Кллюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2013
'''Францыя''':
* Срэбраны прызэр [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянату сьвету]]: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|2006]]
== Асабістае жыцьцё ==
Калі Рыбэры было 2 гады, ён і ягоная сям’я патрапілі ў сур’ёзную аўтакатастрофу ў [[Булёнь-сюр-Мэр|Булёні-сюр-Мэр]]. Аўтамабіль, у якім яны ехалі, сутыкнуўся з грузавіком, і Франк стукнуўся тварам аб ветравое шкло. Пасьля гэтай падзеі на правай частцы твару ў яго засталіся два доўгіх [[шнар]]ы. Рыбэры прапаноўвалі правесьці [[плястычная апэрацыя|плястычную апэрацыю]], якая б цалкам выдаліла гэтыя шнары, але ён адмовіўся, матывуючы гэта тым, што яны робяць яго мацней<ref>[https://web.archive.org/web/20120613184157/http://www.germanyru.com/frontpage/art/show/298.html Рибери: молюсь, чтобы не получить травму]. germanyru.com</ref>.
Франк прыняў [[іслам]] і жанаты на [[альжырцы]] па імені Вагіба й мае зь ёй двух дачок. Малодшая дачка нарадзілася 9 студзеня 2008 году ў [[Парыж]]ы.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20100430190654/http://www.ribery-online.fr/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20160308054749/http://fcbayern-munchen.com/blog/2009-08-27-13 Профіль на афіцыйным сайце «Баварыі Мюнхэн»]
* [https://web.archive.org/web/20170818185844/http://www.lfp.fr/joueur/ribery-franck Франк Рыбэры] на LFP.fr
* [https://web.archive.org/web/20080501143944/http://www.bundesliga.de/de/liga/clubs/biographie.php?spieler=RibryFranck&vereinID=156 Профіль] на сайце [[Нямецкая Бундэсьліга|Нямецкай Бундэсьлігі]]
{{Навігацыйная група
|назоў = Рыбэры ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2006
|Францыя на ЧЭ-2008
|Францыя на ЧС-2010
|Францыя на ЧЭ-2012
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рыбэры, Франк}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
8xcqhcbsvxu4p63wg3p482gk2xqf7c2
Антані Рэвэер
0
121446
2623919
2614204
2025-07-08T13:42:04Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623919
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Антані Рэвэер''' ({{мова-fr|Anthony Réveillère}}; {{Н}} 10 лістапада 1979 году, [[Дуэ-ля-Фантэн]], [[Францыя]]) — францускі футбаліст, які выступаў на пазыцыі абаронцы. Былы гулец нацыянальнай [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]]. Добра вядомы сваёй хуткасьцю, можа гуляць як на левым, гэтак і правым боку абароны.
== Кар’ера ==
Антані Рэвэер пачаў сваю кар’еру ў камандзе «Віер», потым гуляў за «[[Анжэ (футбольны клюб)|Анжэ]]». Ва ўзросьце 18 гадоў Рэвэер перайшоў у клюб «[[Рэн (футбольны клюб)|Рэн]]», дзе ён хутка пачаў гуляць у аснове, дзякуючы трэнэру клюбу, [[Поль Ле Гуэн|Полю Ле Гуэну]], які давяраў абаронцу. 3 лютага 1998 году Рэвэер дэбютаваў у [[Француская Ліга 1|Лізе 1]] у гульні супраць «[[Бастыя (футбольны клюб)|Бастыі]]». Усяго за «Рэн» Рэвэер гуляў на працягу 6 гадоў, правёўшы 165 матчаў і забіўшы 2 галы. У студзені 2003 году ён быў арэндаваны гішпанскай «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіяй]]», дзе, на правах арэнды, гуляў 6 месяцаў<ref>[https://web.archive.org/web/20150323070904/http://www.stade-rennais-online.com/Anthony-Reveillere,1896.html Anthony Réveillère]. Stade-Rennais-online.com.</ref>.
Летам 2003 году Рэвэер перайшоў у «[[Алімпік Ліён|Алімпік]]» зь [[Ліён]]у, куды яго запрасіў ягоны былы трэнэр па «Рэну», Поль Ле Гуэн. Там Рэвэер хутка заваяваў месца ў аснове каманды. Ён быў выкліканы ў склад [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]], дэбютаваўшы 11 кастрычніка 2003 году ў гульні супраць [[зборная Ізраілю па футболе|каманды Ізраілю]], але там абаронца ня вытрымаў канкурэнцыю з боку [[Бакары Санья]] й [[Род Фані|Рода Фані]].
5 лістапада 2008 году Рэвэер забіў свой першы мяч у [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе чэмпіёнаў]], уразіўшы браму «[[Сьцяўа Бухарэст|Сьцяўа]]». 22 лістапада таго ж году Антані, у гульні з «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]» атрымаў цяжкую траўму — разрыў [[крыжападобны вяз|крыжападобнага вяз]] на левым калене, з-за чаго амаль цалкам прапусьціў [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе 2008—2009 гадоў|сэзон 2008—2009 гадоў]], аднавіўшыся толькі да канца сакавіка. У наступным сэзоне Рэвэер зноў заваяваў месца ў стартавым складзе клюбу. За свае выступы ў тым сэзоне Рэвэер быў выкліканы [[Раймон Дамэнэк|Раймонам Дамэнэкам]] для ўдзелу на чэмпіянаце сьвету.
8 лістапада 2013 году Ревэер афіцыйна далучыўся да клюб [[Сэрыя A|Сэрыі A]] «[[Напалі Нэапаль|Напалі]]» на правах вольнага агента пасьля заканчэння ягонага кантракту зь «Ліёнам»<ref>[https://web.archive.org/web/20141023213855/http://www.sscnapoli.it/static/news/Reveillere-joins-Napoli-1246.aspx Réveillère Joins Napoli]. S.S.C. Napoli.</ref>.
23 кастрычніка 2014 году Рэвэер падпісаў кантракт з ангельскім клюбам «[[Сандэрлэнд (футбольны клюб)|Сандэрлэнд]]» тэрмінам на адзін год<ref>[http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/29742220 Sunderland sign Anthony Reveillere until end of season]. BBC Sport</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Алімпік» Ліён''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]] (5): 2004, 2005, 2006, 2007, 2008
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]] (5): 2003, 2004, 2005, 2006, 2007
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]] (4): 2004, 2005, 2006, 2007
'''«Напалі»''':
* Уладальнік [[Кубак Італіі па футболе|Кубка Італіі]]: 2014
== Асабістае жыцьцё ==
У Антані й ягонай жонкі Караліны ёсьць двое дзяцей: сын Лені, які нарадзіўся ў чэрвені 2006 году, і дачка Шэран, якая нарадзілася ў сакавіку 2009 году.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20140726222344/http://www.lfp.fr/joueur/r%C3%A9veill%C3%A8re-anthony Антані Рэвэер] на LFP.fr
* [http://www.national-football-teams.com/v2/player.php?id=2495 Антані Рэвэер] на National-Football-Teams.com
{{Навігацыйная група
|назоў = Рэвэер у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2010
|Францыя на ЧЭ-2012
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рэвэер, Антані}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
2wucnzu1z9tftb4vi36g1j7z0rynvlr
Шабі Алёнса
0
121455
2624152
2432779
2025-07-08T19:24:21Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624152
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Шабіер Алёнса Аляна''' ({{мова-eu|Xabier Alonso Olano}}; {{Н}} 25 лістапада 1981 году, [[Талёса]], [[Гішпанія]]) — колішні гішпанскі футбаліст басконскага паходжаньня, а сёньня галоўны трэнэр клюбу «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]». Ранеў гуляў на пазыцыі апорнага паўабаронцы, абараняючы колеры ў тым ліку [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]]. Удзельнік [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2004 году|чэмпіянату Эўропы 2004 году]], [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2006 году|чэмпіянату сьвету 2006]], [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2008 году|чэмпіянату Эўропы 2008]], [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|чэмпіянату сьвету 2010]], [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|чэмпіянату Эўропы 2012]] і [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2014 году|чэмпіянату сьвету 2014]]. Двухразовы чэмпіён Эўропы (2008, 2012) і чэмпіён сьвету (2010).
Алёнса адрозьніваецца здольнасьцю забіваць галы з далёкіх дыстанцыяў. У матчы на [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубак Ангельшчыны]] супраць каманды «[[Лутан Таўн]]» у студзені 2006 году ён забіў два галы з далёкай дыстанцыі, адзін зь якіх ударам прыкладна з 60 мэтраў. У верасьні 2006 году Алёнса забіў яшчэ адзін гол са сваёй паловы поля ў матчы [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-лігі]] супраць «[[Ньюкасл Юнайтэд]]».
== Раньнія гады ==
Шабі Алёнса паходзіць з футбольнай сям’і. Ягоны бацька, [[Пэрыка Алёнса]], гуляў за «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедад]]», у складзе якога стаў двухразовым чэмпіёнам Гішпаніі, і за «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёну]]». Брат Шабі, [[Мікеле Алёнса]], гуляе на пазыцыі паўабаронцы за «[[Тэнэрыфэ (футбольны клюб)|Тэнэрыфэ]]». Іншы брат, Ён — футбольны судзьдзя.
Алёнса ёсьць выхаванцам футбольнай школы «Рэал Сасьедаду», ён дэбютаваў у прафэсійнай камандзе сан-сэбастыянскага клюбу ў [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 1999—2000 гадоў|сэзоне 1999—2000 гадоў]]. Ягоны першы выхад на поле адбыўся 1 сьнежня 1999 году ў паядынку на [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубак Гішпаніі]] супраць клюбу «[[Лягроньнес Лягроньнё|Лягроньнес]]».
== Кар’ера ==
=== «Рэал Сасьедад» ===
Першую палову [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2000—2001 гадоў|сэзону 2000—2001 гадоў]] Алёнса адыграў у «[[Эйбар (футбольны клюб)|Эйбары]]» на правах арэнды, пасьля чаго вярнуўся ў родную каманду й стаў змагацца за месца ў асноўным складзе. У пасьпяховым для каманды [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2002—2003 гадоў|сэзоне 2002—2003 гадоў]], калі яна заняла другое месца ў чэмпіянаце, прапусьціўшы наперад толькі [[мадрыд]]зкі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]», Шабі Алёнса быў ключавым гульцом «Рэал Сасьедаду», ён прыняў удзел у 33 матчах і забіў у іх 3 галы й заявіў пра сябе як пра ўзыходзячую зорку гішпанскага футболу.
=== «Лівэрпул» ===
[[Файл:Xabi Alonso.jpg|міні|220пкс|зьлева|У складзе «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпулу]]»]]
Алёнса перайшоў у «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпул]]» у жніўні 2004 году. Ён дэбютаваў у ангельскай Прэм’ер-лізе 29 жніўня на «[[Рыбак Стэдыюм]]» у матчы супраць «[[Болтан Ўандэрэрз]]», які «Лівэрпул» прайграў зь лікам 0:1. Бачаньне поля й добрае валоданьне пасам дазволілі Алёнса стаць адным з асноўных гульцоў у паўабароне «Лівэрпулу», а ягоныя запамінальныя дакладныя далёкія пасы й відовішчныя магутныя ўдары зрабілі Алёнса ўлюбёнцам заўзятараў «чырвоных».
1 верасьня 2007 году яму ўпершыню ў кар’еры атрымалася двойчы за гульню паразіць браму суперніка «Лівэрпулу» ў Прэм’ер-лізе. Адбылася гэтая падзея ў матчы на «[[Энфілд Роўд|Энфілдзе]]» супраць «[[Дэрбі Каўнці]]», у якім «чырвоныя» перамаглі зь лікам 6:0. Алёнса адкрыў лік у гэтым матчы, на 25-й хвіліне ударам са штрафнога з адлегласьці ў 50 мэтраў уразіўшы браму гасьцей. У другім тайме баск вызначыўся яшчэ раз, прабіўшы з-за межаў штрафной плошчы. Гэты гол стаў для «Лівэрпулу» чацьвертым у дадзеным паядынку.
=== «Рэал Мадрыд» ===
[[Файл:Xabi Alonso 48609.jpg|міні|220пкс|У матчы за мадрыдзкі «Рэал» у [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лізе чэмпіёнаў]]]]
Улетку 2009 году «Рэал» пачаў кампанію па скупцы вядомых гульцоў; адной з трансфэрных мэтаў каманды стаў Алёнса. Нягледзячы на тое, што трэнэр «Лівэрпула» [[Рафаэль Бэнітэс]] неаднаразова паведамляў пра тое, што клюб не мае намеру прадаваць басконскага гульца<ref>[https://web.archive.org/web/20160304190540/http://www.liverbird.ru/news/2009/6/oficialno-zajavlenie-kluba-po-alonso-i-maskerano «Официально: Заявление клуба по Алонсо и Маскерано»] на Liverbird.ru</ref><ref>[http://www.liverbird.ru/news/2009/7/benites-trebuet-vernosti «Бенитес требует верности»] на Liverbird.ru</ref>, прадстаўнікі «Рэала» ціснулі на «чырвоных», стала заяўляючы праз прэсу аб тым, што гулец ім вельмі патрэбны. Пры гэтым кіраўніцтва мадрыдзкага клюбу адмовіліся згаджацца зь мінімальнай сумай адчэпных (каля 35 мільёнаў фунтаў), якую патрабаваў за футбаліста «Лівэрпул», назваўшы яе «празмерна вялікай» за «гульца, якому няма замены»<ref>[http://www.liverbird.ru/news/2009/7/real-ne-ostavljaet-nadezhdy-kupit-alonso «„Реал“ не оставляет надежды купить Алонсо»] на Liverbird.ru</ref> й прыстрашыўшы наогул адмовіцца ад зьдзелкі<ref>[http://www.liverbird.ru/news/2009/7/ispanskie-gazety-alonso-i-arbeloa-na-vyhod «Испанские газеты: Алонсо и Арбелоа — на выход?»] на Liverbird.ru</ref>, і гэта пры тым, што незадоўга да гэтага мадрыдзкі клюб выдаткаваў 93 і 65 мільёны эўра на [[Крыштыяну Раналду]] й [[Кака]] адпаведна.
Алёнса атрымаў у новым клюбе кашулю з 22 нумарам. Свой першы гол за «сьметанковых» забіў 21 лютага 2010 году ў матчы супраць «[[Вільярэал (футбольны клюб)|Вільярэалу]]», які мадрыдзкі перайгралі зь лікам 6:2. У свой першы сэзон калі Алёнса ня быў дысквіліфікаваны ці траўмаваны [[Мануэль Пэлегрыні]] заўсёды выпускаў гульца ў стартавым складзе на матчы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] і [[Ля Ліга|Ля Лігі]]. У чэмпіянаце Гішпаніі пашабаронца дапамог клюбу атрымаць 96 пунктаў, але гэты было на 3 пункты менш за паказчык «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]». На другі сэзон футбаліста ў каманду ў якасьці галоўнага трэнээрам прыйшоў працаваць [[Жузэ Маўрыньню]]. Алёнса зьмяніў нумар на 14 пасьля сыходу з клюбу віцэ-капітана [[Гуці]]. У сэзоне Шабіер не забіў ніводнага голу, аднак быў важнай часткай каманды, пільна гуляючы ў апорнай зоне.
Свой трэці сэзон гулец распачаў забіўшы другі гол у матчы супраць «Барсэлёны» на [[Сант’яга Бэрнабэў (стадыён)|Сант’яга Бэрнабэў]] ў матчы Супэркубку Гішпаніі, сустрэча скончылася ўнічыю зь лікам 2:2. 21 верасьня 2011 году паўабаронца правёў свой соты афіцыйны матч за «Рэал» у матчы супраць «[[Расінг Сантандэр|Расінгу]]», аднак гульня таксама скончылася ўнічыю зь лікам 0:0. Алёнса па-ранейшаму займаў бясспрэчную пазыцыю апорнага паўабаронца ў камандзе. Паводле вынікаў сэзон Алёнса ўпершыню стаў чэмпіёнам Гішпаніі. 8 студзеня 2014 году Алёнса падоўжыў кантракт з клюбам, новае пагадненьне было разьлічана да 2016 году<ref>[http://www.dailymail.co.uk/sport/football/article-2536096/Xabi-Alonso-signs-two-year-contract-extension-Real-Madrid.html Alonso signs two-year contract extension at Real Madrid despite Premier League interest]. DailyMail.</ref>.
=== «Баварыя» ===
29 жніўня 2014 году Алёнса перайшоў у табар нямецкай «[[Баварыя Мюнхэн|Баварыі]]», падпісаўшы з клюбам двухгадовы кантракт<ref>[http://www.fcbayern.de/en/news/news/2014/xabi-alonso-signs-for-bayern-290814.php Xabi Alonso completes Bayern switch]. FCBayern.de.</ref>. Дэбютаваў на наступны дзень у матчы супраць «[[Шальке-04 Гельзэнкірхэн|Шальке-04]]», які скончыўся ўнічыю 1:1<ref>[http://www.goal.com/en-gb/match/schalke-04-vs-bayern-m%C3%BCnchen/1713403/report?ICID=MP_MS_5 Schalke 1-1 Bayern Munich: Howedes seals controversial point for hosts]. Goal.com</ref>.
=== Міжнародная кар’ера ===
Упершыню за [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборную Гішпаніі]] Алёнса згуляў 30 красавіка 2003 году ў таварыскім матчы супраць [[зборная Эквадору па футболе|зборнай Эквадору]], ва ўзросьце 22 гадоў. На чэмпіянаце сьвету ў Нямеччыне Шабі Алёнса 14 чэрвеня 2006 году забіў свой першы гол за зборную у браму [[Зборная Ўкраіны па футболе|зборнай Ўкраіны]].
== Дасягненьні ==
[[Файл:Xabi Alonso goal celebration Euro 2012 vs France.jpg|значак|Шабі Алёнса забівае гол у браму [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|чэмпіянаце Эўропы 2012 году]]]]
=== Клюбныя ===
'''«Лівэрпул»''':
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2005
* Уладаьнік [[Супэркубак Эўропы па футболе|Супэркубка Эўропы]]: 2005
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2006
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны па футболе]]: 2006
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2012
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]] (2): 2011, 2014
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2012
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2014
* Пераможца [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка Эўропы]]: 2014
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2015
=== Міжнародныя ===
'''Гішпанія''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2010
* [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Чэмпіён Эўропы]] (2): 2008, 2012
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.realmadrid.com/cs/Satellite/en/1193041476158/1202777506538/jugador/Jugador/Xabi_Alonso.htm Профіль на афіцыйным сайце «Рэал Мадрыд»] {{ref-en}} {{ref-es}}
* [http://www.liverpoolfc.tv/team/squad/alonso Профіль на афіцыйным сайце «Лівэрпулу»] {{ref-en}}
* [https://web.archive.org/web/20051231161108/http://news.bbc.co.uk/sport1/shared/bsp/hi/football/statistics/players/a/alonso_212763.stm Профіль] на BBC Sport {{ref-en}}
* [http://www.national-football-teams.com/player/6255.html Статыстыка] на National Football Teams {{ref-en}}
* [https://web.archive.org/web/20100302045846/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=25512 Статыстыка] на Soccerbase {{ref-en}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Алёнса ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧЭ-2004
|Гішпанія на ЧС-2006
|Гішпанія на ЧЭ-2008
|Гішпанія на ЧС-2010
|Гішпанія на ЧЭ-2012
|Гішпанія на ЧС-2014
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Алёнса, Шабі}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
oua4uioaerv921fujfrgb9zzuiwuwoq
Мамаду Сако
0
121487
2623995
2535015
2025-07-08T16:07:13Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623995
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мамаду́ Сако́''' ({{мова-fr|Mamadou Sakho}}; {{Н}} 13 лютага 1990 году, [[Парыж]], [[Францыя]]) — [[Францыя|францускі]] футбаліст сэнэгальскага паходжаньня, абаронца. Таксама выступаў у складзе [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Кар'ера ==
=== Раньнія гады ===
Мамаду Сако быў чацьвертым дзіцём зь сямі. Ён пачаў займацца футболам у шэсьць гадоў і гуляў за клюб «[[Парыж (футбольны клюб)|Парыж]]». У 2002 годзе яго перавабілі да прафэсіяналаў, у клюб «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]».
=== «Пары Сэн-Жэрмэн» ===
14 чэрвеня 2008 году Сако падпісаў свой першы прафэсійны кантракт з «Пары Сэн-Жэрмэн»<ref>[https://web.archive.org/web/20110720221423/http://psgenforceleblog.football.fr/post/2007/06/14/740-mamadou-sakho-signe-pro?post_id=87615&vote=yes&mode=url Mamadou Sakho signe pro], PSG En Force</ref>. Ён быў афіцыйна прадстаўлены ў першай камандзе й атрымаў майку з нумарам 3.
=== «Лівэрпул» ===
2 верасьня 2013 году ангельскі клюб «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпул]]» абвесьціў аб падпісаньні Сако. Сума трансфэру склала 15 млн фунтаў стэрлінгаў<ref>[https://web.archive.org/web/20130912062716/http://liverpoolfc.com/news/latest-news/144053-reds-announce-sakho-signing Reds announce Sakho signing]. Liverpool F.C.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Пары Сэн-Жэрмэн»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2013
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2010
* Уладальнік [[Кубак францускай лігі па футболе|Кубка францускай лігі]]: 2008
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2013
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheJoueur26642.html Профіль] на L'Equipe Football
{{Францыя на ЧС-2014}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сако, Мамаду}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
qn89dgbp4dli8l0illku83eqjm1xtk9
Налян Ру
0
122407
2623915
2468250
2025-07-08T13:34:07Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623915
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Налян Ру''' ({{мова-fr|Nolan Roux}}; {{Н}} 1 сакавіка 1988 году, [[Камп’ень]], [[Францыя]]) — [[Францыя|францускі]] футбаліст, які гуляе на пазыцыі нападніка.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20110813195824/http://www.lfp.fr/joueur/roux-nolan Профіль] на сайце LFP.fr
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ру, Налян}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
eqppi7lsichpz0vraaylafalzip6tns
Бэнуа Пэдрэцьці
0
122415
2623910
2247679
2025-07-08T13:26:40Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623910
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Бэнуа Пэдрэцьці''' ({{мова-fr|Benoît Pedretti}}; {{Н}} 12 лістапада 1980 году, [[Адынкур]], [[Францыя]]) — [[Францыя|францускі]] футбаліст, паўабаронца. Былы гулец [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Бэнуа распачаў сваю прафэсійнцю кар’еру ў клюбе «[[Сашо Манбэльяр|Сашо]]», у юнацкай камандзе якога выступаў да таго. У [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2002—2003 гадоў|сэзоне 2002—2003 гадоў]] стаў гульцом асноўнага складу. У 2004 годзе Пэдрэцьці перайшоў у склад [[марсэль]]скага «[[Алімпік Марсэль|Алімпіку]]», аднак ня здолеў здабыць у камандзе месца ў асноўным складзе, таму ў 2005 годзе за 7 млн эўра перайшоў у склад «[[Алімпік Ліён|Ліёну]]». У новым клюбе ён таксама ня меў сталай гульнявой практыцы, бо меў канкурэнцыю з боку [[Фляран Малюда|Флярана Малюды]] й [[Жуніньё Пэрнамбукану]].
У 2006 годзе Бэнуа зьявіўся ў складзе «[[Асэр (футбольны клюб)|Асэр]]». У новым клюбе ён ня толькі здолеў увайсьці ў асноўны склад, але й атрымаў запрашэньне ў нацыянальную зборную краіны. У 2011—2013 гадах зьяўляўся гульцом клюбу «[[Ліль (футбольны клюб)|Ліль]]».
=== Міжнародная ===
За [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальную зборную Францыі]] правёў 22 гульні.
== Дасягненьі ==
'''Сашо'''
* Уладальнік [[Кубак Францускай лігі па футболе|Кубка Францускай лігі]]: 2004
'''Алімпік Ліён'''
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2006
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2005
== Дадатковыя зьвесткі ==
Страціў месца ў аснове зборнай пасьля таго, як на трэнэрскі пост прыйшоў [[Раймон Дамэнэк]]. Дамэнэк лічыць, што гульцы, якія па гараскопе [[Скарпіён (знак задыяку)|скарпіёны]], не павінны гуляць у зборнай<ref>[http://www.sports.ru/tribuna/blogs/stade_lavallois/105136.html Французский «Биг-Бен»]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. sports.ru</ref>.
== Асабістае жыцьцё ==
Жанаты, мае адно дзіця, дачку Лену, якая нарадзілася 29 жніўня 2005 году.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.losc.fr/equipes-losc/joueur/Beno%C3%AEt-Pedretti Профіль на афіцыйным сайце «Лілю»]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.lfp.fr/joueur/pedretti-beno%C3%AEt Профіль]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} на сайце L'Équipe.
{{Францыя на ЧЭ-2004}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пэдрэцьці, Бэнуа}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
h9nz2zalmml4pv9eipzap2ctts89zug
Рауль Альбіёль
0
126739
2624154
2585270
2025-07-08T19:31:19Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624154
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Рауль Альбіёль Тартахада''' ({{мова-es|Raúl Albiol Tortajada}}; {{Н}} 4 верасьня 1985 году, [[Вільямарчантэ]], [[Валенсія]], [[Гішпанія]]) — гішпанскі футбаліст, абаронца. Раней бараніў колеры [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]].
== Біяграфія ==
У 9 гадоў, дзякуючы сувязям свайго бацькі — былога футбаліста, ён стаў гульцом клюбу «Бэнідорм». У таварыскім матчы супраць «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіі]]» Альбіёль добра праявіў сябе, і валенсійскі трэнэр прапанаваў ягонаму бацьку прагляд у сваім клюбе.
У 2005 годзе, ён выступаў за «[[Хэтафэ (футбольны клюб)|Хэтафэ]]» на правах арэнды. У «Хэтафэ» Рауль набыў досьвед гульні на высокім узроўні й па прыезьдзе на «[[Мэстальля|Мэстальлю]]» стаў гульцом асноўнага складу й кандыдатам у [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборную Гішпаніі]].
У чэрвені 2009 году Рауль Альбіёль перайшоў у футбольны клюб «[[Рэал Мадрыд]]» за 15 мільёнаў эўра, дзе стаў адным з удзельнікаў праекту [[Флярэнтына Пэрэс|Флярэнтына Пэрэса]].
21 ліпеня 2013 году Альбіёль перайшоў у табар італьянскага клюбу «[[Напалі Нэапаль|Напалі]]» за 12 млн эўра, падпісаўшы чатырохгадовы кантракт з камандай пад кіраўніцтвам [[Рафаэль Бэнітэс|Рафаэля Бэнітэса]]<ref>[https://web.archive.org/web/20130723081706/http://www.sscnapoli.it/static/news/Il-Napoli-ufficializza-l-acquisto-di-Raul-Albiol-600.aspx Il Napoli ufficializza l'acquisto di Raul Albiol]. Napoli's official website.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Валенсія»''':
* Уладальнік [[Ліга Эўропы УЭФА|Кубка УЭФА]]: 2004
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2008
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2012
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2011
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2012
'''«Напалі»''':
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Італіі]]: 2014
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Італіі]]: 2014
'''«Вільярэал»''':
* Уладальнік [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2021
'''Гішпанія''':
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2010
* [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Чэмпіён Эўропы]]: 2008, 2012
== Асабістае жыцьцё ==
Рауль жанаты й мае дзьвюх дачок, Асаару (2009) і Альму (2010).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20090708044217/http://www.valenciacf.com/contenidos/ElEquipo/Jugadores/Valencia/Albiol_.html?__locale=en Профіль на афіцыйным сайце «Валенсіі»]
{{Навігацыйная група
|назоў = Альбіёль у складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧЭ-2008
|Гішпанія на ЧС-2010
|Гішпанія на ЧЭ-2012
|Гішпанія на ЧС-2014
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Альбіёль, Рауль}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
9gm3ejqmlilhs5qlxi608tgbruy9ko4
Альвара Арбэлёа
0
127928
2624157
2615234
2025-07-08T19:38:54Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624157
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Альва́ра Арбэлёа Ко́ка''' ({{мова-es|Álvaro Arbeloa Coca}}; {{Н}} 17 студзеня 1983 году, [[Саляманка]], [[Гішпанія]]) — былы гішпанскі футбаліст, абаронца [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]]. Чэмпіён сьвету й Эўропы ў складзе зборнай Гішпаніі. Гуляе пераважна на пазыцыі правага абаронцы, аднак можа гуляць у якасьці цэнтральнага абаронцы.
== Кар’ера ==
=== Раньнія гады ===
Альвара быў падпісаны мадрыдзкім «[[Рэал Мадрыд|Рэалам]]» у зусім юным узросьце й пачаў выступаць за юнацкую каманду клюбу, якую ў той час трэніраваў [[Рафаэль Бэнітэс]]. Зь цягам часу ён стаў сталым гульцом рэзэрвовай каманды й двойчы згуляў за асноўны склад, аднак так і ня здолеў там замацавацца. 24 ліпеня 2006 году Арбэлёа перайшоў у «[[Дэпартыва Ля-Каруньня|Дэпартыва]]», матываваўшы гэты трансфэр жаданьнем рэгулярна гуляць.
=== «Лівэрпул» ===
Неўзабаве ён прыцягнуў увагу «[[Лівэрпул (футбольны клюб)|Лівэрпула]]», і 31 студзеня 2007 году перайшоў у гэты ангельскі клюб. Сума ўгоды склала 2,5 мільёну фунтаў, прычым 50% зь іх атрымаў «Рэал». Ягоны дэбют у «Лівэрпулі» адбыўся 10 лютага ў матчы супраць «[[Ньюкасл Юнайтэд|Ньюкаслу]]», які скончыўся паразай ягонай каманды. Альвара ў гэтай сустрэчы выйшаў на замену [[Джэрмэйн Пэнант|Джэрмэйну Пэнанту]]. Аднак паўнавартасным ягоным дэбютам варта лічыць матч супраць «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]» на [[Камп Ноў]], які адбыўся 21 лютага ў рамках 1/8 розыгрышу [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]. Арбелёа выйшаў на гэтую гульню ў стартавым складзе на пазыцыю левага абаронцы. Ягонай прамой задачай было зачыніць у гаспадароў [[Ліянэль Мэсі|Ліянэля Мэсі]].
7 красавіка 2007 году Арбелёа забіў свой першы гол за «Лівэрпул», стаўшы тым самым першым за 14 з паловай гадоў гульцом «Лівэрпула», якія носяць футболку з другім нумарам, які вызначыўся ў афіцыйным матчы, і першым за такі ж тэрмін другім нумарам, які забіў гол у [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-Лізе]]. Перад [[Прэм’ер-Ліга 2007—2008 гадоў|сэзонам 2007—2008 гадоў]] Альвара зьмяніў нумар «2» на нумар «17», які вызваліўся пасьля сыходу з каманды [[Крэйг Бэламі|Крэйга Бэламі]].
=== Вяртаньне ў «Рэал» ===
29 ліпеня 2009 году было абвешчана, што «Рэал» і «Лівэрпул» дасягнулі пагадненьня аб перадачы Арбелёа ў гішпанскі клюб. Сума трансфэру склала 5 млн фунтаў стэрлінгаў<ref>[https://web.archive.org/web/20121021004100/http://www.skysports.com/football/player/0,19754,11669_296491,00.html Alvaro Arbeloa]. Sky Sports.</ref>.
=== Зборная ===
27 сакавіка 2008 году адбыўся дэбют Альвара у нацыянальнай [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]]. На 73-й хвіліне таварыскага матчу супраць італьянцаў Арбелёа выйшаў на замену [[Сэрхіё Рамас]]у.
== Дасягненьні ==
=== Клюбныя ===
'''Рэал Мадрыд'''
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2012
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2011, 2014
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2011, 2014
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2014, 2016
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2014
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2014
=== Міжнародныя ===
'''Гішпанія'''
* [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Чэмпіён Эўропы]]: 2008, 2012
* [[Чэмпіянат сьвету па футболе|Чэмпіён сьвету]]: 2010
* Бронзавы прызэр [[Кубак Канфэдэрыцыяў|Кубка Канфэдэрыцыяў]]: 2009
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.realmadrid.com/cs/Satellite/en/1193041476158/1202777309544/jugador/Jugador/Arbeloa.htm Профіль на афіцыйным сайце Рэал Мадрыд]
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/%C3%81lvaro-arbeloa/leistungsdaten/spieler_28260.html Профіль] на сайце transfermarkt.co.uk
{{Навігацыйная група
|назоў = Арбэлёа ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧЭ-2008
|Гішпанія на ЧС-2010
|Гішпанія на ЧЭ-2012
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Арбэлёа, Альвара}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
lcz1qi7ohxfpcufuw9053we06y9yj4n
Жордзі Альба
0
128341
2624153
2592282
2025-07-08T19:29:54Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624153
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Жо́рдзі А́льба Ра́мас''' ({{мова-ca|Jordi Alba Ramos}}; {{Н}} 21 сакавіка 1989 году, [[Асьпіталет-дэ-Льёбрэгат]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст [[каталёнцы|каталёнскага]] паходжаньня, абаронца клюбу МЛС «[[Інтэр Маямі|Інтэр]]» і [[зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Кар’ера ==
=== «Валенсія» ===
Займацца футболам Жордзі Альба пачаў у складзе «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]», аднак сваім выпускніком яго мае права назваць футбольная школа іншага гранду гішпанскага футболу — «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсія]]», куды Жордзі перайшоў транзытам праз моладзевую каманду клюбу «[[Карнэльля (футбольны клюб)|Карнэльля]]».
Пасьля сэзону, праведзенага ў дублі, Жордзі Альба стаў прыцягвацца да гульняў за асноўны склад. Але з-за высокай канкурэнцыі на пазыцыі левага паўабаронцы малады гулец [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2008—2009 гадоў|сэзон 2008—2009 гадоў]] правёў у арэндзе ў клюбе [[Сэгунда|Сэгунды]] «[[Хімнастык Тарагона|Хімнастык]]». Там Жордзі гуляў рэгулярна, а ў міжсэзоньні 2009 году Жордзі Альба вярнуўся ў «Валенсію».
У сярэдзіне новага сэзону гулец атрымаў шанец на сталую гульню ў асноўным складзе з-за траўмаў сваіх партнэраў на левым флянзе абароны. Жордзі Альба цалкам годна справіўся з гульнёй у новым для сябе амплюа. 11 красавіка 2010 году Жордзі Альба забіў свой першы гол за «Валенсію» правёўшы мяч у браму «[[Маёрка (футбольны клюб)|Маёркі]]».
=== «Барсэлёна» ===
28 чэрвеня 2012 году Альба падпісаў пяцігадовы кантракт са сваім былым клюбам «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёнай]]», за які «Валенсія» атрымала 14 мільёнаў эўра<ref>[http://www.fcbarcelona.com/football/first-team/detail/article/agreement-with-valencia-over-jordi-alba Agreement with Valencia over Jordi Alba]. fcbarcelona.com</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
11 кастрычніка 2011 году малады паўабаронца дэбютаваў у складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] ў матчы супраць [[зборная Шатляндыі па футболе|зборнай Шатляндыі]]<ref>[http://www.championat.com/football/_euro/news-955054.html Хорди Альба: буду хранить футболку сборной Испании]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. championat.com</ref>. Свой першы мяч за зборную забіў у фінальным матчы [[Чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|чэмпіянату Эўропы 2012 году]] ў браму [[Зборная Італіі па футболе|зборнай Італіі]].
== Дасягненьні ==
'''«Барсэлёна»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2013, 2015, 2016, 2018, 2019, 2023
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2015, 2016, 2017, 2018, 2021
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2013, 2016, 2018, 2023
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2015
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2015
'''«Інтэр»''':
* Пераможца [[Сапортэрз Шылдс]]: 2024
'''Гішпанія''':
* [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Чэмпіён Эўропы]]: 2012
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20121026145301/http://www.valenciacf.com/contenidos/ElEquipo/Jugadores/Valencia/Jordi_Alba.html?__locale=es Профіль на афіцыйным сайце «Валенсіі»]
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/jordi-alba/leistungsdaten/spieler_69751.html Профіль] на сайце transfermarkt.co.uk
{{Навігацыйная група
|назоў = Альба ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧЭ-2012
|Гішпанія на ЧС-2014
|Гішпанія на ЧЭ-2016
|Гішпанія на ЧС-2018
|Гішпанія на ЧЭ-2020
|Гішпанія на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Альба, Жордзі}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2012 году]]
qhktexs9fh70l78efofcf4muxzka0fk
Удзельнік:ErfgoedBot/Unused images of Belarusian heritage monuments
2
131816
2623923
2620947
2025-07-08T14:02:43Z
ErfgoedBot
25763
Images to be used in monument lists: 8
2623923
wikitext
text/x-wiki
{{#ifexist:{{FULLPAGENAME}}/header|{{/header}}|For information on how to use this report and how to localise these instructions visit [[:c:Commons:Monuments database/Unused images]]. }}
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Дарагічынскага_раёну]] ===
<gallery>
File:Пярковічы._Сядзібна-паркавы_ансамбль_Віславухаў_(1).jpg|113Г000214
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Аршанскага_раёну]] ===
<gallery>
File:Храм_Нараджэння_Найсвяцейшай_Багародзіцы_..._Church_of_the_Nativity_of_the_Blessed_Virgin_-_panoramio.jpg|213Г000107
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Брагінскага_раёну]] ===
<gallery>
File:Тэльман._Рэшткі_сцяны_замка_Вішнявецкіх.jpg|313Г000121
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Нараўлянскага_раёну]] ===
<gallery>
File:Нароўля._Нараўлянскі_гісторыка-этнаграфічны_музей_(06).jpg|313Г000535
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Шацілавіцкага_раёну]] ===
<gallery>
File:Брацкая_магіла_ў_Асташкавічах.jpg|313Д000746
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Бялыніцкага_раёну]] ===
<gallery>
File:Заполле,_Бялыніцкі_раён._Каменны_крыж.jpg|513В000358
</gallery>
=== [[Сьпіс_гісторыка-культурных_каштоўнасьцяў_Нясьвіскага_раёну]] ===
<gallery>
File:Слуцкая_брама_ўлетку.jpg|611Г000476
</gallery>
=== [[Вікіпэдыя:Праект:Вікі_любіць_славутасьці/Сьпісы_славутасьцяў/Менск/1]] ===
<gallery>
File:Manor_of_Adadurov_Minsk_2018_3.jpg|713Г000041
</gallery>
ecbvthymepny868r169rrlnzwr9e4sm
Адыль Рамі
0
131971
2623912
2483552
2025-07-08T13:29:31Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623912
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ады́ль Рамі́''' ({{мова-fr|Adil Rami}}; {{Н}} 27 сьнежня 1985 году, [[Бастыя]], [[Францыя]]) — колішні [[Францыя|францускі]] футбаліст. Гулец [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Звычайна выступаў на пазыцыі абаронцы. Вядомы сваёй фізычнай сілай, здольнасьцю майстарскі выконваць штрафныя ўдары, а таксама добрай гульнёй у паветры, бо ягоны рост складае 190 см. Адыль мае [[Марока|мараканскае]] паходжаньне. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Кар’ера ==
Першым клюбам Адыля стаў «Этуаль Фрэю Сэн-Рафаэль», у які ён трапіў у 1994 годзе ва ўзросьце 9 гадоў. Нягледзячы на вялікае жаданьне Рамі займацца футболам прафэсійна, яму прыходзілася гуляць толькі ў вольны час ад працы ў гарадзкой ратушы, у якой працавала ягоная маці<ref>[https://web.archive.org/web/20090416001928/http://www.bladi.net/17772-adil-rami-equipe-france.html Adil Rami, l’homme qui a dit non aux Lions]. bladi.net</ref>. У сэзоне 2003—2004 гадоў Адыль дэбютаваў на аматарскім узроўні ў матчах за свой клюб у чацьвертым дывізіёне [[Чэмпіянат Францыі па футболе|чэмпіянату Францыі]]<ref>[https://web.archive.org/web/20111006152428/http://www.stat2foot.com/defclubs/frejus0304.htm Saison Football 2003/2004]. stat2foot.com</ref>.
=== «Ліль» ===
Пасьля свайго пераезду ў «[[Ліль (футбольны клюб)|Ліль]]» Рамі быў адпраўлены ў рэзэрвовы склад клюбу, якім кіраваў [[Паскаль Плянк]], трэнэр, які паводле словаў самога Адыля даў яму шанец расьці ў прафэсійным пляне<ref>[http://www.lavoixdessports.com/LOSC/2010/01/02/article_adil-rami-le-triomphe-de-l-insouciance.shtml Adil Rami, le triomphe de l’insouciance]. lavoixdessports.com</ref>. За два месяцы да заканчэньня [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2006—2007 гадоў|сэзона 2006—2007 гадоў]] Адыль быў упершыню выкліканы [[Клёд Пюэль|Клёдам Пюэлем]] у асноўны склад клюбу. 19 траўня 2007 году Рамі дэбютаваў у чэмпіянаце Францыі ў матчы супраць «[[Асэр (футбольны клюб)|Асэру]]», выйшаўшы на поле ў стартавым складзе на звыклай пазыцыі цэнтральнага абаронцы. Праз тыдзень Адыль зноўку згуляў зь першых хвілінаў у матчы супраць «[[Рэн (футбольны клюб)|Рэну]]». 4 чэрвеня Рамі падпісаў свой першы прафэсійны кантракт, заключыўшы трохгадовае пагадненьне з клюбам да 2010 году<ref>[https://web.archive.org/web/20090416091304/http://www.bladi.net/13053-adil-rami-lille.html Adil Rami signe son premier contrat «pro» avec Lille]. bladi.net</ref>.
=== «Валенсія» ===
3 студзеня 2011 году Рамі падпісаў кантракт на 4,5 году з гішпанскай «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіяй]]»<ref>[http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=1583910.html Rami to leave Lille for Valencia]. uefa.com</ref>. Між клюбамі было заключана пагадненьне аб тым, што Рамі будзе выступаць за «Ліль» да ліпеня, пасьля чаго далучыцца да гішпанцаў на сталай аснове. Дэбютаваў у складзе «кажанаў» у гульні супраць «[[Расінг Сантандэр|Расінгу]]» ў пераможным зь лікам 4:3 матчы. У той жа гульні, Рамі забіў свой першы гол за клюб з падачы з кутняга ўдару<ref>[https://web.archive.org/web/20121102060845/http://soccernet.espn.go.com/match/_/id/324016?cc=5739 Rami netting in his debut for Valencia]. ESPN</ref>.
=== «Мілян» ===
Рамі пагадзіўся да далучэньня ў табар «[[Мілян (футбольны клюб)|Міляну]]» ў кастрычніку 2013 году, аднак, ягоны клюб «Валенсія», ня даў яму дазволу на пачатак трэніровак з італьянскім клюбам да студзеня 2014 году, пакуль арэнда афіцыйна не была зроблена<ref>[http://www.football-italia.net/40674/official-rami-joins-milan Official: Rami Joins Milan]. Football Italia.</ref>. [[6 студзеня]] Адыль дэбютаваў у [[Сэрыя A|Сэрыі А]], выйшаўшы на ў якасьці замены [[Крыстыян Сапата|Крыстыяну Сапата]] ў матчы супраць «[[Аталянта Бэргама|Аталянты]]», якая скончылася зь лікам 3:0 на карысьць мілянцаў. 1 лютага 2014 году ён забіў свой першы гол у Сэрыі А, у матчы супраць «[[Тарына Турын|Тарына]]».
12 ліпеня 2014 году Рамі падпісаў зь «Мілянам» 3-гадовы кантракт. За гульца італьянцы выклалі 4,25 млн эўра<ref>[http://www1.skysports.com/football/news/11837/9380029/transfer-news-adil-rami-joins-ac-milan-from-valencia-on-three-year-contract Transfer news: Adil Rami joins AC Milan from Valencia on three-year contract]. Sky Sports.</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
Рамі дэбютаваў у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] 11 жніўня 2010 году ў таварыскім матчы супраць [[зборная Нарвэгіі па футболе|зборнай Нарвэгіі]]. Да гэтага ў яго быў выбар паміж францускай і мараканскай зборнай, чый трэнэр [[Анры Мішэль]] прапаноўваў Адылю месца ў складзе перад [[Кубак афрыканскіх нацыяў 2008 году|Кубкам афрыканскіх нацыяў 2008 году]]. Тым ня менш, Рамі адхіліў прапанову Мішэля, заявіўшы пра сваё жаданьне выступаць у складзе «трохкаляровых». Адыль заявіў аб тым, што ён аддасьць перавагу «прадстаўляць Марока ў францускай зборнай».
== Дасягненьні ==
'''«Ліль»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2011
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2011
'''«Сэвільля»''':
* Пераможца Лігі Эўропы: [[Ліга Эўропы УЭФА 2015—2016 гадоў|2016]]
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.losc.fr/?r=0,1,0,1,1,1,1426 Старонка на афіцыйным сайце «Лілю»]
* [https://web.archive.org/web/20110728063748/http://www.lfp.fr/joueur/rami-adil Профіль] на сайце LFP
* [http://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheJoueur26847.html Профіль] на сайце L'Équipe
{{Навігацыйная група
|назоў = Рамі ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧЭ-2012
|Францыя на ЧЭ-2016
|Францыя на ЧС-2018
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рамі, Адыль}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
ovj3mki90f4rdvdexmgwogqt9r236g2
Дымітры Пает
0
132022
2623905
2585681
2025-07-08T13:19:51Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623905
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Дымітры Пает''' ({{мова-fr|Dimitri Payet}}; {{Н}} 29 сакавіка 1987 году, [[Сэн-П’ер (Рэюньён)|Сэн-П’ер]], [[Францыя]]) ― [[Францыя|францускі]] футбаліст, гулец бразыльскага клюбу «[[Вашку да Гама Рыю-дэ-Жанэйру|Вашку да Гама]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. У асноўным ён гуляе ў якасьці атакавалага паўабаронцы й нападніка, і апісваецца як гулец, які мае хуткую гульню й узрушаючую тэхніку й дрыблінгавыя навыкі<ref>[https://web.archive.org/web/20120330153547/http://www.imscouting.com/global-news-article/Tottenham-target-Saint-Etienne-winger-Dimitri-Payet/12653/ «Tottenham target Saint Etienne winger Dimitri Payet»]. IMScouting.</ref>.
== Кар’ера ==
Дымітры Пает пачаў займацца футболам на сваім родным востраве [[Рэюньён]]е ў клюбах «Сэн-Філіп» і «Сэн-П’еруаз». 4 гады правёў у сыстэме юнацкіх камандаў «[[Гаўр (футбольны клюб)|Гаўру]]», пасьля чаго вярнуўся на Рэюньён. У 2004 годзе Пает зноўку адправіўся ў мэтраполію й стаў гульцом «[[Нант (футбольны клюб)|Нанту]]».
=== «Нант» ===
Дэбютаваў за асноўны склад «Нанту» 15 сьнежня 2005 году ў выязным матчы супраць «[[Бардо (футбольны клюб)|Бардо]]». Ужо ў другім сваім матчы ― 21 студзеня 2006 году супраць «[[Мэц (футбольны клюб)|Мэцу]]» Пает забіў гол у браму суперніка, прычым футбаліст выйшаў на поле толькі на 88-й хвіліне матчу.
=== «Сэнт-Эт’ен» ===
У ліпені 2007 году Пает перайшоў у «[[Сэнт-Эт’ен (футбольны клюб)|Сэнт-Эт’ен]]». У [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2008―2009 гадоў|сэзоне 2008―2009 гадоў]] дэбютаваў у [[Кубак УЭФА|Кубку УЭФА]], забіўшы 3 мячы ў 10 праведзеных матчах. У ліпені 2009 году Пает падпісаў новы кантракт з «Сэнт-Эт’енам» на 4 сэзоны.
=== «Ліль» ===
28 чэрвеня 2011 году, галоўны трэнэр клюбу «Сэнт-Эт’ен» [[Крыстоф Галт’е]] пацьвердзіў, што Пает быў на грані падпісаньня кантракту зь «[[Ліль (футбольны клюб)|Лілем]]» пасьля таго, як гулец сам паведаміў яму гэта ў папярэдні дзень<ref>[https://web.archive.org/web/20140227123624/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5jegO3qlaIJmOGHNt01fmYKZ5qA7Q?docId=CNG.6c25a9c232d3cf119529fbaf534299e3.7b1 «Payet completes move to Lille»]. Agence France Presse.</ref>. Пает пагадзіўся на чатырохгадовы кантракт зь «Лілем», а трансфэрны кошт гульца быў ацэнены ў 9 млн эўра<ref>[http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=1647898.html «Ambitious Payet agrees four-year Lille deal»]. Union of European Football Associations.</ref>.
=== «Марсэль» ===
27 чэрвеня 2013 году стала вядома, што «Ліль» і «[[Алімпік Марсэль|Марсэль]]» дамовіліся аб трансфэры гульца.
== Міжнародная кар’ера ==
9 кастрычніка 2010 году Дымітры дэбютаваў у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] ў матчы супраць [[зборная Румыніі па футболе|зборнай Румыніі]] (2:0). Выйшаўшы на замену ў канцы сустрэчы, Пает пасьпеў дапамагчы сваёй камандзе, зрабіўшы дзейсную перадачу. 12 кастрычніка 2010 году ў адборачным матчы да чэмпіянату Эўропы супраць [[зборная Люксэмбургу па футболе|зборнай Люксэмбургу]] форвард «Сэнт-Эт’ену» таксама адзначыўся галявой перадачай.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20150925091743/http://www.lfp.fr/joueur/payet-dimitri Профіль] на LFP.fr
* [http://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheJoueur24070.html Профіль] на L'Équipe
{{Францыя на ЧЭ-2016}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пает, Дымітры}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
tjs42fjyd77nnh7kp0fgb3yrrpxyuoa
Міхась Сеўрук
0
132085
2624110
2609694
2025-07-08T17:53:01Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне Крыніца
2624110
wikitext
text/x-wiki
{{Цёзкі}}
{{Мастак
| Імя = Міхась Сяўрук
| Партрэт = Michas Sjauruk.jpg
| Апісаньне = Міхась Сяўрук, «Аўтапартрэт», 1950
| Імя пры нараджэньні = Міхаіл Канстанцінавіч Сяўрук
| Нацыянальнасьць = [[беларус]]
| Грамадзянства =
| Заняткі = [[гравюра]], [[графіка]], [[жывапіс]]
| Вучоба = [[Віленскі ўнівэрсытэт]]
| Плынь =
| Працы =
}}
'''Міхаі́л Канстанці́навіч Сяўру́к''' (27 лютага 1905, [[Варшава]] — 14 сакавіка 1979, [[Нясьвіж]]) — беларускі мастак, графік і гравёр (у тэхніках [[афорт]], [[дрэварыт]], [[лінагравюра]] і [[медзярыт]]).
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям’і чыгуначніка і беларускага шляхціца [[герб]]а «[[Сьлепаворан]]»<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Уладзімер Крукоўскі]].|загаловак=Подпіс да партрэта|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/pril/article.php?id=114271|выданьне=Ігуменскі шлях|тып=|год=16 ліпеня 2013|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/pril/index.php?id=103991&prilid=114270 21 (36)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/114267/16lip-6.indd.pdf 6]|issn=}}</ref>. Разам з бацькамі жыў у Берасьці, Маскве, Снове. Пасьля заканчэньня Нясьвіскай гімназіі ў 1927 годзе зьехаў у Вільню. Скончыў мастацкі факультэт [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскага ўнівэрсытэту]] ў 1932 годзе.
У выставах пачаў удзельнічаць з 1937 году. Пад час пражываньня ў Вільні заснаваў Віленскае таварыства мастакоў<ref>[http://artchive.ru/artists/mihail_konstantinovich_sevruk/biography Міхась Сяўрук]{{Недаступная спасылка|date=May 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Сябраваў з [[Пётр Сяргіевіч|Пятром Сяргіевічам]]<ref name="Он рисовал людей труда">[http://nesvizh1223.ucoz.ru/news/on_risoval_ljudej_truda/2010-03-02-522 Он рисовал людей труда] Таямніцы Нясьвіжа</ref>, [[Кузьма Чурыла|Кузьмой Чурылам]] і інш.
З 1939 жыў у Нясьвіжы. Пачатковым працам характэрны рысы рамантызму. Больш позьнія работы адрозьніваюцца народнасьцю вобразаў. Сярод мастацкіх прац: тэматычныя кампазыцыі «На ўборцы буракоў» (1936), «Жніво» (1937), «Новы дом» (1968) і іншыя.
Аўтар вокладак зборнікаў вершаў [[Максім Танк|Максіма Танка]] «На этапах» (1936) і песень [[Рыгор Шырма|Рыгора Шырмы]] «Наша песьня» (1938), графічных прац «Віленская Alma mater» (1937) і іншых. Разам з [[Язэп Драздовіч|Драздовічам]], [[Пётар Сяргіевіч|Сяргіевічам]], [[Язэп Горыд|Горыдам]] аздабляе заходнебеларускія выданьні.
Пасьля 1939 году зьехаў у Нясьвіж. Не дачакаўся прызнаньня ад савецкіх уладаў, якія не даравалі яму нацыяналізму.
Памёр у Нясьвіжы. Пахаваны на мясцовых могілках. У 1994 годзе ў Нясьвіжы створаны «музэй-кватэра» Міхася Сяўрука. Пэрсанальная выстава ў [[Менск]]у адбылася толькі праз год пасьля сьмерці. А карціна «Жніво» заняло сваё пачэснае месца ў музэйнай залі толькі разам зь беларускай незалежнасьцю<ref>Сяргей Харэўскі. «Сто твораў XX стагодзьдзя». 2012</ref>.
Працы Сяўрука захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музэі, музэях Вільні, кватэры-музэі, а таксама ў фондах Нясьвіскага гісторыка-краязнаўчага музэю (1114 работ)<ref name="Он рисовал людей труда"/>.
== Выставы ==
* 1937, кастрычнік. Выстава віленскіх мастакоў у Інстытуце прапаганды мастацтва<ref>{{артыкул|аўтар = | частка = |загаловак =Wystawa Artystow Wileńskich w Instytucie Propagandy Sztuki.|арыгінал = |спасылка =http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=257389&from=publication|выданьне=«[[Słowo]]», |тып=штодзённая газэта.|месца=Вільня |выдавецтва= Wydawnictwa Słowa |год=17.10.1937 |выпуск=|том=|нумар=287 | старонкі=4 |isbn=}}</ref>.
* 1939, красавік — травень. Калектыўная выстава Віленскай групы: жывапіс, скульптура, графіка. Удзельнікамі гэтай выставы былі: Г. Андрэеў, П. Букоўска, [[Кузьма Чурыла|К. Чурыла]], М. Добнак, [[Леў Дабжынскі|Л. Дабжыньскі]], В. Дрэма, Р. Гінтылаўна, Т. Гадзішэўскі, Л. Касмульскі, Я. Кавальская, Э. Кучынскі, Х. Мілеўская, А. Паплаўскі, А. Рамановічава, В. Рамановіч, М. Сеўрук, К. Урублеўская, О. Жукоўская<ref>{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Katalog wystawy zbiorowej Grupy Wileńskiej : malarstwo, rzeźba, grafika : kwiecień - maj 1939 |арыгінал = |спасылка = |адказны =Wileńskie Towarzystwo Szerzenia Kultury Sztuk Plastycznych |выданьне = |месца =[[Вільня|Wilno]] |выдавецтва =Zakłady Graficzne "Znicz"|год =1939 |том = |старонкі = |старонак =13 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref><ref>{{артыкул|аўтар =Jerzy Hoppen | частка = |загаловак =Wystava «Grupy Wileńskiej»|арыгінал = |спасылка =http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=257580&from==publication|выданьне=«[[Słowo]]», |тып=штодзённая газэта.|месца=Вільня |выдавецтва= Wydawnictwa Słowa |год=30.04.1939 |выпуск=|том=|нумар=117 | старонкі=9, 10|isbn=}}</ref>.
* У 1980 годзе ў [[Менск]]ім [[Палац мастацтва (Менск)|Палацы Мастацтва]] упершыню адбыўся шырокі паказ творчасьці Міхася Сеўрука.
* У 2005 годзе (да 100-годзьдзя мастака) прайшла юбілейная выстава ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]]<ref>{{Артыкул| аўтар = Валянціна Вайцахоўская. | загаловак = Нясвіжскі класік. | спасылка = | мова = | выданьне =[[Мастацтва (часопіс)|Мастацтва]] | тып = аналiтычна-асьветнiцкi часопiс па пытаньнях тэорыi, гiсторыi i практыкi нацыянальнага i сусьветнага мастацтва | год = 2005 | том = | нумар = 9| старонкі = 52—55 | issn = 0208—2551 | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>.
* 8 чэрвеня 2012 — 30 чэрвеня 2012 году ў выставачных залях Нясьвіскага гісторыка-краязнаўчага музэя выстава жывапісу з фондаў музэя «Акамянелыя сымфоніі Нясьвіжа». Прадстаўлены творы такіх майстроў як Міхась Сеўрук, Віктар Вярсоцкі, Уладзімер Клімушка, Уладзімер Сулкоўскі, работы мясцовых мастакоў — Міхаіла і Марыны Канавалавых, Сьцяпана Дашко й інш.<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://museum.by/node/31045 | копія = | дата копіі = | загаловак = Выстава жывапісу «Акамянелыя сімфоніі Нясвіжа» | фармат = | назва праекту = «Museum.by» | выдавец = «[[Нясьвіскі гісторыка-краязнаўчы музэй]]» | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = Апэратар - Раман Сямёнаў. Сцэнар, мантаж, голас за кадрам — Васіль Лычкоўскі. }}</ref>
* 27 лютага 2025 — 22 чэрвеня 2025 году ў Палацавым будынку Нясьвіжу адчынілася выстаўка «Міхаіл Сеўрук. Дакрануцца да невядомага», прымеркаваная да 120–годзьдзя з дня нараджэньня мастака. Выдадзены ілюстраваны каталёг выстаўкі<ref>{{кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Міхаіл Сеўрук. Дакрануцца да невядомага: каталог часовай экспазіцыі, прысвечанай 120–годдзю з дня нарадження мастака |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне =[[Нацыянальны гісторыка-культурны музей-запаведнік «Нясвіж»]] |месца = {{Менск (Мінск)}} | выдавецтва = Колорград |год = 2025 |том = |старонкі = |старонак = 59 |серыя = |isbn = 978-985-896-964-6|тыраж =300}}</ref><ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 18 красавіка 2025| url = https://zviazda.by/news/muzey-zapavednik-nyasvizh-padrykhtava-vysta-ku-da-120-goddzya-mikhaila-se-ruka/| копія = | дата копіі = | загаловак = Музей-запаведнік «Нясвіж» падрыхтаваў выстаўку да 120-годдзя Міхаіла Сеўрука| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Звязда]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}</ref>.
== Ушанаваньне памяці ==
* Мэмарыяльная шыльда ў [[Нясьвіж]]ы (1989, скульптар [[Уладзімер Сьлінчанка]])<ref>{{Літаратура/БелЭн|15|9}}</ref>.
* 9 ліпеня 1996 году ў [[Нясьвіж|Нясьвіжы]] адкрыта [[кватэра-музэй Міхася Сеўрука]], у 2013 годзе экспазыцыя была пашыраная й абноўленая<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://sevruk.museum.by/be | копія = | дата копіі = | загаловак = Кватэра-музей М. К. Сеўрука| фармат = | назва праекту = Museum.by | выдавец = «[[Нясьвіскі гістарычна-краязнаўчы музэй]]» | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}</ref><ref>{{Спасылка | аўтар = Ірына Калібаба. | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.youtube.com/watch?v=PiZZmtRopog | копія = | дата копіі = | загаловак = Міхаіл Сеўрук. Знаёмства з Майстрам (2014) | фармат = | назва праекту = «[[Выток Нёмана — выток духоўнасьці]]» | выдавец = «[[Узьдзенскі раённы гісторыка-краязнаўчы музэй]]» | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = Апэратар - Раман Сямёнаў. Сцэнар, мантаж, голас за кадрам — Васіль Лычкоўскі. }}</ref>.
=== У філятэліі ===
* [[Белпошта|Пошта Беларусі]] ў 2005 годзе выпусьціла паштовую марку з выявай карціны Міхася Сеўрука «Жніво». 1937.
* У 2020 годзе, да 115-годзьдзя з дня нараджэньня мастака, быў выпушчаны «Белпоштай» маркаваны канвэрт з арыгінальнай маркай. Марка: Жывапіс. Сеўрук Міхаіл Канстанцінавіч. 1905-1979. Аўтапартрэт. Палатно, алей. 1938. Ілюстрацыя: М. К. Сеўрук. На сенажаці. Палатно, алей. 1953.
<center><gallery mode="packed" heights="150">
2005. Stamp of Belarus 0619.jpg
Envelope with original stamp «Painting. M. K. Sevruk» of Belarusian post 2020.jpg
</gallery></center>
== Бібліяграфія ==
{{слупок-пачатак-малы}}
{{слупок-2}}
* {{Артыкул| аўтар = | загаловак =Wielkanocna subskrypcija na prace młodych grafików wilenskich. (No 10. Michał Siewruk — «Dąb Chrobrego» — akwaforta, rozmiar 28×17 cmm. Cena 8 zł.). | спасылка =https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/269644/edition/257533/content? | мова =pl | выданьне =[[Słowo]] | тып =газэта | год =1939, 12 marca | том = | нумар =70 (5352) | старонкі =9 | issn = }}
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Міхаіл Канстанцінавіч Сеўрук: Жывапіс (Альбом) |арыгінал = |спасылка = |адказны =[[Віктар Шматаў|В. Ф. Шматаў]]|выданьне = |месца =[[Менск]]|выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|Беларусь]] |год =1980|том = |старонкі = |старонак =32|сэрыя = |isbn =|наклад =1000}}
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Гісторыя беларускага мастацтва: у 6 т.|арыгінал = |спасылка = |адказны =Рэдактары тома: [[Леанід Дробаў|Л. М. Дробаў]], [[Віктар Шматаў|В. Ф. Шматаў]] |выданьне = |месца =[[Мінск]] |выдавецтва =[[Навука і тэхніка (выдавецтва)|Навука і тэхніка]] |год =1990 |том =4. 1917 — 1941 |старонкі=293, 296, 301 — 303, 305, 306, 317, 318, 329, 334 — 338|старонак =352 |сэрыя = |isbn = 5-343-00157-2|наклад =2450 }}.
{{слупок-2}}
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Міхаіл Сеўрук: Жывапіс, Графіка (Альбом) |арыгінал = |спасылка = |адказны =складальнік [[Міхаіл Канавалаў|М. Н. Канавалаў]], аўтар тэкстаў М. М. Мацэль |выданьне = |месца =[[Менск]]|выдавецтва =Паліграфкамбінат |год =2012|том = |старонкі = |старонак =102|сэрыя = |isbn =978-985-6791-69-0|наклад =1025}}
* {{Спасылка | аўтар = Міхась Сеўрук. | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 14 ліпеня 2015| url = https://zviazda.by/be/news/20150714/1436829065-tayamnicy-zhyccya-mastaka-mihasya-seuruka-adkryvayucca-u-kvatery-muzei-u | копія = | дата копіі = | загаловак = «Гэта натхняла нас на пошукі дарогі…» (Успаміны Міхася Сеўрука, дагэтуль не апублікаваныя.)| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Зьвязда|Звязда]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
* {{Артыкул| аўтар = [[Яўгенія Шыцька]].| загаловак = У люстэрку свайго часу. | спасылка = https://zviazda.by/sites/default/files/8-2025.pdf | мова = | выданьне = [[ЛіМ]] | тып = газэта | год = 2025, 28 лютага| том = | нумар = 8 (5318) | старонкі = 16 | issn = 0024-4686 | архіўная спасылка = | недасяжны}}
{{слупок-канец}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
{{слупок-пачатак-малы}}
{{слупок-2}}
* {{Кніга|аўтар =[[Міхась Баразна|Баразна, Міхаіл Рыгоравіч]].|частка = |загаловак = Выяўленчае мастацтва Беларусі XX стагоддзя |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|Беларусь]] |год = 2017|том = |старонкі = 22—23 |старонак = 295|сэрыя = |isbn = 978-985-01-1226-2|наклад = 800}}
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 522 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* {{кніга|аўтар = Сяргей Гваздзёў. |частка = |загаловак = Крэскі да партрэтаў мастакоў з Заходняй Беларусі. |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне =Бібліятэчка «Новага часу» |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = Галіяфы|год = 2013|том = |старонкі = 154—167|старонак =324 |сэрыя = |isbn =978-985-6906-98-8|наклад = 500}}
* {{Кніга|аўтар =[[Сяргей Гвазьдзёў|Гваздзёў, Сяргей]].|частка = |загаловак =Міхаіл Сеўрук|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне =Серыя «100 выдатных дзеячоў беларускай культуры»|месца =[[Менск]] |выдавецтва =[[Харвест]]|год =2015|том = |старонкі = |старонак =64|сэрыя = |isbn =978-985-18-3705-8|наклад =1000}}
* {{Кніга|аўтар =[[Марыя Грамыка|Грамыка, М. В]].|частка = |загаловак =Беларускі пейзажны жывапіс першай паловы XX стагоддзя |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск|Мінск]] |выдавецтва =[[Навука і тэхніка (выдавецтва)|Беларуская навука]]|год =2011 |том = |старонкі =11, 103, 105, 112, 114, 139, 140, 155|старонак =167 |сэрыя = |isbn =978-985-08-1348-0 |наклад =500 }}
{{слупок-2}}
* Салодкіна Л. У., [[Мікола Купава|Купава М. М.]] Сеўрук Міхаіл Канстанцінавіч. // {{Літаратура/БелЭн|14}} — С. 357.
* Міхаіл Канстанцінавіч Сеўрук. // {{Літаратура/Энцыкляпэдыя літаратуры і мастацтва Беларусі|4}} С. 711.
* {{Кніга|аўтар =Герасимович, Пётр Николаевич. Никифоров, Пётр Петрович. |частка = |загаловак = Изобразительное искусство Белорусской ССР|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Масква|Москва]] |выдавецтва =Советский художник|год =1957 |том = |старонкі =49, 51|старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад =5000 }}
* {{Артыкул| аўтар = Таццяна Лясніцкая.| загаловак = Дзве постаці на мастацкім небасхіле: Максім Танк і Міхась Сеўрук| спасылка = | мова = | выданьне =[[Роднае слова (часопіс)|Роднае слова]] | тып =часопіс | год = 2019 | том = | нумар = 7| старонкі = 83—86 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}
* {{Артыкул| аўтар = [[Надзея Усава]].| загаловак = Вучні Фердынанда Рушчыца з Беларусі. (Міхась Сеўрук (1905—1979). «Раённы мастак».) | спасылка = https://issuu.com/pullet/docs/__________02_2021 | мова = | выданьне =[[Мастацтва (часопіс)|Мастацтва]] | тып =часопіс | год = 2021, люты| том = | нумар = 2| старонкі = 16—21 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Художники Советской Белоруссии. Союз художников БССР |арыгінал = |спасылка = |адказны =редакционная коллегия: [[Віктар Вярсоцкі|Версоцкий В. И.]]; [[Мікола Ганчароў|Гончаров Н. И.]]; [[Мікалай Гуціеў|Гутиев Н. Т.]]; [[Ісак Давідовіч|Давидович И. А.]]; [[Арлен Кашкурэвіч|Кашкуревич А. М.]] |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|Беларусь]] |год = 1976 |том = |старонкі = 319 |старонак = 400 |сэрыя = |isbn = |наклад = 18000}}
{{слупок-канец}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{слупок-пачатак-малы}}
{{слупок-2}}
* {{Спасылка | аўтар = Ірына Калібаба. | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = Вольга Архіпава. | дата публікацыі = | url = https://www.youtube.com/watch?v=LlP0IfAVwhw | копія = | дата копіі = | загаловак = Гісторыя адной карціны. Міхаіл Сеўрук. «ЖНІВО» (1937 г.) | фармат = | назва праекту = «[[Выток Нёмана — выток духоўнасьці]]» | выдавец = «[[Узьдзенскі раённы гісторыка-краязнаўчы музэй]]» | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
* [https://web.archive.org/web/20160313064240/http://partal.by/allnews/afisha/jivopis_grafika_166.html Прыватная калекцыя. Міхась Сяўрук]
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://bis.nlb.by/by/documents/129119 | копія = | дата копіі = | загаловак = Сеўрук Міхась (Міхаіл Канстанцінавіч) | фармат = | назва праекту = [[Беларусь у асобах і падзеях]] | выдавец = «[[Нацыянальная бібліятэка Беларусі]]» | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{слупок-2}}
* {{Спасылка | аўтар = [[Надзея Усава]]. | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 27 ліпеня 2024 | url = https://nashaniva.com/272459| копія = | дата копіі = | загаловак = Як шэдэўр беларускага мастацтва праляжаў схаваны аж да смерці мастака| фармат = | назва праекту = З архіва «Нашай гісторыі» | выдавец =[[Наша ніва]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
* {{Спасылка | аўтар = Яўгенія Шыцька. | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 2 сакавіка 2025| url = https://zviazda.by/be/news/20250228/1740729446-spounilasya-120-gadou-z-dnya-naradzhennya-mastaka-mihasya-seuruka | копія = | дата копіі = | загаловак = Споўнілася 120 гадоў з дня нараджэння мастака Міхася Сеўрука| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Зьвязда|Звязда]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
* [http://pda.sb.by/blog/61571/ Уездный мастер]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Советская Белоруссия
{{слупок-канец}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сяўрук, Міхась}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Варшаве]]
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Нясьвіжы]]
0fobapkrt5233wfg2u7o09fahm3ymf1
Жэрэмі Тулялян
0
133029
2624105
2251757
2025-07-08T17:44:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624105
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Жэрэмі Тулялян''' ({{мова-fr|Jérémy Toulalan}}; {{Н}} 10 верасьня 1983 году, [[Нант]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, апорны паўабаронца. Мае на сваім рахунку выступы за [[зборная Францыі па футболе|нацыянальную зборную Францыі]]. Вядомы тым, што забіваў вельмі мала нават для апорнага паўабаронцы, у 230 матчах [[Чэмпіянат Францыі па футболе|чэмпіянату Францыі]] забіў толькі адзін раз у [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2004—2005 гадоў|сэзоне 2004—2005 гадоў]] у браму клюбу «[[Страсбург (футбольны клюб)|Страсбург]]», аднак пры пераходзе ў гішпанскае першынства адзначыўся тройчы за першы сэзон.
== Кар’ера ==
=== «Нант» ===
Жэрэмі зьяўляецца выхаванцам футбольнай школы «[[Нант (футбольны клюб)|Нанту]]», у якім дэбютаваў у [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2001—2002 гадоў|сэзоне 2001—2002 гадоў]]. У 2005 годзе быў прызнаны найлепшым маладым футбалістам чэмпіянату Францыі.
=== «Алімпік» ===
У 2006 годзе за 7 мільёнаў эўра перайшоў з «Нанту» ў «[[Алімпік Ліён|Алімпік]]» ([[Ліён]]), дзе яго разглядалі як замену малійцу [[Мамаду Дыяра]], які перайшоў у мадрыдзкі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]». У складзе «Алімпіку» Жэрэмі два разы запар станавіўся чэмпіёнам Францыі. У [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2004—2005 гадоў|сэзонах 2004—2005]] і [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2007—2008 гадоў|2007—2008 гадоў]] быў уключаны ў сымбалічную зборную чэмпіянату. Да Туляляну праяўляў цікавасьць лёнданскі «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]», аднак Жэрэмі вырашыў застацца ў Францыі.
=== «Маляга» ===
11 чэрвеня 2011 году гішпанскі клюб «[[Маляга (футбольны клюб)|Маляга]]» пацьвердзіў пераход Туляляна ў свой склад за 10 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20110620123501/http://www.lequipe.fr/Football/breves2011/20110617_113628_lyon-et-malaga-ok-pour-toulalan.html Lyon et Malaga OK pour Toulalan]. L'Équipe</ref><ref>[http://www.as.com/futbol/articulo/toulalan-malaga-millones-euros/20110617dasdasftb_15/Tes Toulalan ya es del Málaga por 10 millones de euros]. AS.com</ref>. 28 лістапада 2011 году ён адкрыў лік сваім галам за новы клюб у хатнім пераможным матчы супраць «[[Вільярэал (футбольны клюб)|Вільярэалу]]», які скончыўся зь лікам 2:1.
=== «Манака» ===
26 ліпеня 2013 году Жэрэмі падпісаў 2-гадовы кантракт з клюбам «[[Манака (футбольны клюб)|Манака]]»<ref>[https://archive.is/20130706202150/http://www.asm-fc.com/en/news/team/jeremy-toulalan-is-monegasque-2 Jérémy Toulalan is Monegasque]. ФК Манака</ref>.
== Міжнародная кар’ера ==
Першы матч за [[Зборная Францыі па футболе|зборную Францыі]] згуляў 11 кастрычніка 2006 году супраць [[зборная Фарэрскіх астравоў па футболе|зборнай Фарэрскіх астравоў]].
== Дасягненьні ==
'''«Алімпік» Ліён''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]] (2): 2007, 2008
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2008
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]] (2): 2006, 2007
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20111026053844/http://www.malagacf.com/en/malaga/squad/toulalan/1/103 Профіль на афіцыйным сайце ФК «Маляга»]
* [http://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheJoueur16133.html Профіль] на сайце L'Équipe
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/jeremy-toulalan/leistungsdaten/spieler_5513.html Профіль] на сайце transfermarkt.co.uk
{{Навігацыйная група
|назоў = Тулялян у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧЭ-2008
|Францыя на ЧС-2010
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Тулялян, Жэрэмі}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
ej9zqu4h57bx1mqkdi2jj3hgts4gj9h
Іманоль Агірэчэ
0
141326
2624140
2117004
2025-07-08T18:33:34Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624140
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Іманоль Агірэчэ Аруці''' ({{мова-eu|Imanol Agirretxe Arruti}}; {{Н}} 24 лютага 1987 году, [[Усурбіль]], [[Гішпанія]]) — былы [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст басконскага паходжаньня, нападнік.
== Кар’ера ==
Іманоль зьяўляецца выхаванцам моладзевай акадэміі «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедаду]]». Агірэчэ ўпершыню зьявіўся ў складзе першай каманды клюбу ў [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2004—2005 гадоў|сэзоне 2004—2005 гадох]], калі выйшаў на поле ў матчы супраць «[[Маляга (футбольны клюб)|Малягі]]» на апошнія 15 хвілінаў гульні. У наступных трох сэзонах разам узятых, ён зьявіўся толькі ў дзевяці матчах лігі, а таксама шэсьць месяцаў правёў у арэндзе ў складзе «[[Кастэльён (футбольны клюб)|Кастэльёну]]», які гуляў у другім дывізіёне.
У [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2008—2009 гадоў|сэзоне 2008—2009 гадоў]] калі «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедад]]» ужо другі год запар выступаў у [[Сэгунда|Сэгундзе]], Агірэчэ пачаў рэгулярна праходзіць у першы склад клюбу, у асноўным за кошт сур’ёзнай траўмы [[Іньніга Дыяс дэ Сэрыё|Іньніга Дыяса дэ Сэрыё]], і здолеў забіць 9 галоў у 28 гульнях, але баскам зноўку не ўдалося вярнуцца ў [[Ля Ліга|Ля Лігу]].
19 студзеня 2013 году выйшаўшы на замену за апошнія шэсьць хвілінаў у матчы супраць «[[Барсэлёна (футбольны клюб)|Барсэлёны]]», Агірэчэ забіў пераможны гол на апошняй хвіліне, такім чынам клюб атрымаў перамогу зь лікам 3:2, пасьля таго як прайграваў зь лікам 0:2, а каталёнскі клюб скончылі сваю сэрыю гульняў без паразаў<ref>[http://espnfc.com/uk/en/report/348326/report.html?soccernet=true&cc=5739 Sociedad stun Barca]. ESPN</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.realsociedad.com/Home/Section/spa/271/equipos Профіль на афіцыйным сайце ФК «Рэал Сасьедад»]
* [http://www.bdfutbol.com/en/j/j1097.html Профіль] на BDFutbol
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/imanol-agirretxe/profil/spieler_37501.html Профіль] на сайце transfermarkt.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Агірэчэ, Іманоль}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
n007k4ttierjvx4t7wzl3fjqoddjezt
Алехандра Арыбас
0
141445
2624159
2599215
2025-07-08T19:46:31Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624159
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Алеха́ндра Ары́бас Гары́да''' ({{мова-es|Alejandro Arribas Garrido}}; {{Н}} 1 траўня 1989 году, [[Мадрыд]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст, цэнтральны абаронца клюбу «[[Раё Махадаонда]]».
== Кар’ера ==
Арыбас пачаў сваю кар’еру ў моладзевай камандзе клюбу «[[Раё Махадаонда]]», пакуль не перайшоў у 2008 годзе ў клюб «[[Раё Вальекана Мадрыд|Раё Вальекана]]». У «Раё» правёў амаль два поўныя сэзоны ў рэзэрвовай камандзе, але прафэсійны дэбют гульца адбыўся ў клюбе «[[Навалькарнэра (футбольны клюб)|Навалькарнэра]]» ў другой палове [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2008—2009 гадоў|сэзону 2008—2009 гадоў]].
Па сканчэньні сэзону Алехандра вярнуўся ў «Раё Вальекана Б», дзе стаў гульцом стартавага складу й дапамог камандзе выйсьці ў Сэгунду Б. У тым жа [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2009—2010 гадоў|сэзоне 2009—2010 гадоў]] Арыбас згуляў першы матч за асноўную каманду «Раё Вальекана», выйшаўшы на замену ў сустрэчы супраць «[[Левантэ Валенсія|Левантэ]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20100107131115/http://www.rayoherald.com/9268-complicado-debut-para-el-joven-alejandro-arribas.html Complicado debut para el joven Alejandro Arribas]. Rayo Herald</ref>. Пачынаючы з [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2010—2011 гадоў|сэзону 2010—2011 гадоў]], стаў гульцом асноўнага складу «Раё».
=== «Асасуна» ===
Улетку 2012 году перайшоў у «[[Асасуна Памплёна|Асасуну]]», падпісаўшы кантракт на 3 гады<ref>[http://www.eurosport.ru/football/liga/2012-2013/story_sto3328953.shtml Алехандро Аррибас перешел в «Осасуну»]. Eurosport</ref>.
=== «Валенсія» ===
Пасьля вылету «Асасуны» ў [[Сэгунда|Сэгунду]] [[27 ліпеня]] [[2014]] году Арыбас падпісаў двухгадовы кантракт з клюбам «[[Сэвільля (футбольны клюб)|Сэвільля]]», атрымаўшы кашулю з 24 нумарам<ref>[https://web.archive.org/web/20140728043159/http://www.insidespanishfootball.com/118186/sevilla-announce-signing-of-alejandro-arribas/ Sevilla announce signing of Alejandro Arribas]. Inside Spanish Football</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20120705061630/http://www.rayovallecano.es/jugador/arribas-/14/ Профіль на афіцыйным сайце ФК «Раё Вальекана»]
* [http://www.bdfutbol.com/en/j/j12508.html Профіль] на BDFutbol
* [http://www.futbolme.com/com/jugadores.asp?id_jugador=20555 Профіль] на Futbolme
* [http://www.transfermarkt.co.uk/en/alejandro-arribas/profil/spieler_137174.html Профіль] на сайце transfermarkt.co.uk
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Арыбас, Алехандра}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
qphz6ilnof80qz2hss63ggjp323rfk3
Арыц Адурыс
0
141462
2624150
2250697
2025-07-08T19:21:01Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624150
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Арыц Адурыс Субэльдыя''' ({{мова-eu|Aritz Aduriz Zubeldia}}; {{Н}} 11 лютага 1981 году, [[Сан-Сэбастыян]], [[Гішпанія]]) — былы [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст басконскага паходжаньня, нападнік.
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Займацца футболам Арыц пачаў у клюбе «Антыгуока», аматарскім юнацкім клюбе з [[Сан-Сэбастыян]]у. У 1999 годзе нападнік заключыў першы прафэсійны кантракт — з клюбам «[[Аўрэра Віторыя|Аўрэра]]» з гораду [[Віторыя]], які ў той час выступаў [[Сэгунда Б1]]. На маладога форварда зьвярнулі ўвагу прадстаўнікі самага знакамітага клюбу [[Краіна Баскаў|Краіны Баскаў]] — «[[Атлетык Більбао|Атлетыку]]» зь Більбао. Наступны сэзон Арыц Адурыс пачаў футбалістам рэзэрвовай каманды «львоў». У «Атлетыку» нападнік адыграў 3 сэзоны, за гэты час правёўшы за асноўны склад усяго 3 матчы.
У 2004 годзе Арыц сышоў з «Атлетыку», перайшоўшы ў клюб Сэгунды Б1 «[[Бургас (футбольны клюб)|Бургас]]». Сэзон у новай камандзе стаў для яго пасьпяховым: 16 забітых мячоў у 36 матчах. Наступны сэзон форвард правёў у дывізыёне рангам вышэй, яго запрасіў клюб [[Сэгунда|Сэгунды]] «[[Рэал Вальядалід|Вальядалід]]». За паўтара сэзону ў «Вальядалідзе» Арыц правёў 46 матчаў, у якіх забіў 20 мячоў; у зімовае трансфэрнае акно [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе 2005—2006 гадоў|сэзону 2005—2006 гадоў]] Адурыс зьмяніў клюб: яго зноўку запрасіў да сябе «Атлетык». Другое прышэсьце ў клюб зь Більбао стала для футбаліста куды больш удалым, чым першае: за два з паловай сэзону Арыц правёў за «львоў» 82 матчы, адзначыўшыся 22 галамі.
У 2008 годзе, па заканчэньні кантракту з «Атлетыкам», форвард перайшоў у «[[Мальёрка Пальма|Мальёрку]]»<ref>[http://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Futbol-Mayorka-ukrepilasi-Adurisom Футбол: «Майорка» укрепилась Адурисом]. Sportbox.ru </ref>, падпісаўшы з клюбам чатырохгадовы кантракт. У 2010 годзе Адурыс, які стаў найлепшым бамбардзірам «Мальёркі» мінулага сэзону, перайшоў у склад «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіі]]»<ref>[http://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Evropejskie_chempionaty/Ispaniya/2010-2011/spbnews_Aduris-stal-igrokom-Valensii Адурис стал игроком «Валенсии»]. Sportbox.ru</ref>. Улетку 2012 году Арыц зноўку зьмяніў клюб, падпісаўшы — у трэці раз за кар’еру — пагадненьне з «Атлетыкам»<ref>[http://www.soccer.ru/news/301192.shtml Адурис вернулся в «Атлетик»]. soccer.ru</ref>.
=== Міжнародная ===
У 2010 годзе нападнік упершыню ў сваёй кар’еры атрымаў выклік у [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальную зборную Гішпаніі]] на адборачныя матчы чэмпіянату Эўропы супраць [[зборная Летувы па футболе|зборных Летувы]] й [[зборная Шатляндыі па футболе|Шатляндыі]]<ref>[http://www.eurosport.ru/football/european-championship-qualification/2012/flashnews_sto2492343.shtml Ариц Адурис заменил Фернандо Торреса в составе сборной]. Eurosport.ru</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Атлетык»''':
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.athletic-club.net/web/main.asp?a=1&b=1&c=1&d=0&jokalaria=422&idi=2 Профіль на афіцыйным сайце ФК «Атлетык»]
* [http://www.bdfutbol.com/en/j/j278.html Профіль] на BDFutbol
* [https://web.archive.org/web/20120528003155/http://futbol.sportec.es/seleccion/ficha_jugador.asp?j=18658&n=aduriz%2Faritz%2Faduriz%2Fzubeldia Статыстыка] на National Football Teams
{{Гішпанія на ЧЭ-2016}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Адурыс, Арыц}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
qpokl7a2te8r46jlr4wtvlhaayekolr
Жанатан Шмід
0
141562
2624118
2613870
2025-07-08T18:03:08Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624118
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Жаната́н Шмід''' ({{мова-fr|Jonathan Schmid}}; {{Н}} 22 чэрвеня 1990 году, [[Страсбург]], [[Францыя]]) — [[Францыя|францускі]] футбаліст аўстрыйскага паходжаньня, паўабаронца люксэмбурскага клюбу «[[Прагрэс Нідэркорн|Прагрэс]]».
== Кар’ера ==
У чатыры гады Шмід пачаў займацца ў дзіцячай камандзе клюбу «[[Страсбург (футбольны клюб)|Страсбург]]», але ў 16 гадоў гулец клюб пакінуў, гуляючы спачатку ў рэгіянальным францускім, а потым нямецкім клюбе, пакуль не перайшоў у склад «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбург]]».
=== «Фрайбург» ===
[[Бундэсьліга чэмпіянату Нямеччыны па футболе 2011—2012 гадоў|Сэзон 2011—2012 гадоў]] пачаў як гулец рэзэрвовай каманды, аднак зь цягам часу стаў прыцягвацца да матчаў асноўнай каманды. У лютым 2012 году забіў свой першы гол у [[Бундэсьліга|Бундэсьлізе]], ускалыхнуўшы сетку за брамай «[[Вэрдэр Брэмэн|Вэрдэру]]».
== Асабістае жыцьцё ==
Маці Жанатана зьяўляецца [[эльзасцы|эльзаскай]]<ref name="Krone">[http://www.krone.at/Sport/Austro-Franzose_Schmid_Eher_kein_Arnautovic-Double-krone.at-Interview-Story-330721 «Austro-Franzose Schmid: Eher kein Arnautovic-Double»]. Krone.at</ref>, у той час як бацька мае аўстрыйскае грамадзянства<ref name="Krone"/>. Паводле словаў гульца ў сям’і размаўляюць на [[француская мова|францускай]], эльзаскай і [[нямецкая мова|нямецкай мовах]]<ref name="Krone"/>.
== Дасягненьні ==
'''«Прагрэс»''':
* Уладальнік [[Кубак Люксэмбургу па футболе|Кубка Люксэмбургу]]: 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.scfreiburg.com/teams/profis/kader##jonathan-schmid Профіль на афіцыйным сайце ФК «Фрайбург»]
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
* [http://www.fussballdaten.de/spieler/schmidjonathan/ Профіль] на Fussballdaten.de
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шмід, Жанатан}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
px5qzcjb3o94bypxq2hiao8ls4abuyk
Honda Jazz
0
145454
2624283
2620214
2025-07-08T22:56:37Z
LNTG
87971
2624283
wikitext
text/x-wiki
{{Аўтамабіль
|назва = Honda Jazz
|вядомы як = Honda Fit
|гады = 2001 — цяпер
|папярэднік = [[Honda Logo]]
|кляса = Субкампактны аўтамабіль
|тып кузаву = 5-дзьверны [[хэтчбэк]]
|кампанаваньне = [[Аўтамабілі з рухавіком сьпераду|пярэднерухавы]], [[Пярэдні прывад|пярэдне-]] або [[Поўны прывад|поўнапрывадны]]
|плятформа = агульная плятформа Honda для малых аўтамабіляў
}}
'''Honda Jazz''' ({{Мова-be|Хо́нда Джаз}}), вядомая таксама як '''Honda Fit''' ({{Мова-be|Хонда Фіт|скарочана}}) — [[субкампактны аўтамабіль]] [[Японія|японскага]] вытворцы [[Honda]], які выпускаецца з 2001. У дадзены момант зьбіраецца ў другім пакаленьні. У Эўропе, Акіяніі, на Бліжнім Усходзе, у Афрыцы, Аўстраліі і большай частцы Азіі распаўсюджваецца пад маркай «Jazz», у Японіі, Кітаі і Амэрыцы — пад маркай «Fit».
Дзякуючы сусьветнаму маркетынгу і зборцы на дзесяці заводах у васьмі краінах<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2010-10-08|url = http://world.honda.com/news/2010/4101008All-New-Fit-Hybrid/|загаловак = Honda Begins Sales of All-New Fit and Fit Hybrid in Japan |назва праекту = Honda Motor|выдавец = |дата = |мова = en}}</ref> да ліпеня 2010 року продажы Honda Jazz перавысілі 3,5 мільёны<ref name=Honda101006>{{Спасылка|дата публікацыі = 2010-10-06|url = http://world.honda.com/news/2010/4101006Fit-Reach-1.5-Million-Units/|загаловак = Cumulative Sales of Honda Fit Reach 1.5 Million Units in Japan, 3.5 Million Units Worldwide|назва праекту = |выдавец = Honda Motor|дата = |мова = en }}</ref>. Выпускаецца на такой самай фірмовай плятформе Honda для малых аўтамабіляў, што і [[Honda City|City]], [[Honda Airwave|Airwave]], [[Honda Mobilio|Mobilio]], [[Honda Mobilio Spike|Mobilio Spike]], [[Honda Freed|Freed]] і Freed Spike.
У кастрычніку 2010 Honda выпусьціла гібрыдную бэнзынава-электрычную вэрсію Fit для Японіі, а на пачатку 2011 — такую самую і для Эўропы<ref name="JapHEV" /><ref name="NYT0810" />. Для ЗША ў ліпені 2012 року была выпушчаная абмежаваная сэрыя [[Электрамабіль|электрамабілю]] Honda Fit EV<ref name=LaunchEV>{{Спасылка|аўтар = Zach McDonald.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2012-07-20|url = http://www.plugincars.com/honda-registers-first-fit-ev-delivery-123312.html|загаловак = Honda Registers First Fit EV Delivery|фармат = |назва праекту = |выдавец = Plugincars.com|дата = 2012-07-21|мова = en|камэнтар = }}</ref>.
== Першае пакаленьне (2001—2008) ==
{{Аўтамабіль
|назва = Першае пакаленьне
|выява = [[Файл:2001 Honda Fit 01.jpg|250пкс|]]
|гады = 2001—2008
|зборка = {{Просты сьпіс|
* {{Сьцяг Японіі}} [[Судзука]]
* {{Сьцяг Тайлянду}} Аютхая
* {{Сьцяг Інданэзіі}} Караванг
* {{Сьцяг Філіпінаў}} Санта Роза
* {{Сьцяг Кітаю}} [[Гуанчжоў]]
* {{Сьцяг Бразыліі}} [[Сумарэ]]
}}
|рухавік = {{Просты сьпіс|
* 1.2 L ''[[Honda L (рухавік)|L12A]]'' [[Чатырохцыліндравы рухавік|I4]] ([[Бэнзінавы рухавік|бэнзін]])
* 1.3 L ''[[Honda L (рухавік)|L13A]]'' I4 (бэнзін)
* 1.5 L ''[[Honda L (рухавік)|L15A]]'' I4 (бэнзін)
}}
|кпп = {{Просты сьпіс|
* 5-ступеневая [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручная]]
* 5-ступеневая [[Аўтаматычная каробка пераключэньня перадачаў|аўтаматычная]]
* [[Бесступеневая перадача|бесступеневая]] аўтаматычная (толькі для Японіі)
}}
|колавая база = 2450 мм
|даўжыня = {{Просты сьпіс|
* 3845 мм (сьвет)
* 4000 мм (ЗША, Канада)
}}
|шырыня = 1675 мм
|вышыня = 1525 мм
|маса = 1084 кг
|падобныя = {{Просты сьпіс|
* [[Honda Airwave]]
* [[Honda City]]
}}
}}
Дэбют Honda Fit адбыўся ў чэрвені 2001 у Японіі, і ўжо ад пачатку ейныя продажы мелі высокія тэмпы. Да сьнежня яна пераўзышла па папулярнасьці [[Toyota Corolla]], а ў 2002 займала першыя месцы па продажы цягам 9 з 12 месяцаў. На пачатку 2002 мадэль была прадстаўленая ў [[Эўропа|Эўропе]], у канцы 2002 у [[Аўстралія|Аўстраліі]], на пачатку 2003 — у [[Паўднёвая Амэрыка|Паўднёвай Амэрыцы]], пазьней у [[ПАР|Паўднёвай Афрыцы]] і [[Паўднёва-Ўсходняя Азія|Паўднёва-Ўсходняй Азіі]], [[Кітай|Кітаі]] (верасень 2004) і [[Мэксыка|Мэксыцы]] (канец 2005).
8 студзеня 2006 мадэль для Злучаных Штатаў і Канады была прадстаўленая на Паўночнаамэрыканскім міжнародным аўтасалёне ў [[Дэтройт|Дэтройце]]. У продаж мадэль выйшла ў красавіку 2006, а ў 2009 ужо была замененая новым пакаленьнем.
Пачаткова плянавалася назваць аўтамабіль «Fitta», але пасьля таго, як высьветлілася, што ''fitta'' ў некаторых нардычных мовах азначае ў простамоўнай гаворцы вульгарную назву жаночых геніталіяў, было вырашана скараціць назву для пэўных рынкаў, цалкам зьмяніўшы яе на Джаз для іншых<ref>[https://web.archive.org/web/20130415015149/http://adland.tv/content/honda-jazz-becomes-honda-expletive Honda Jazz becomes Honda]</ref>.
=== Мадэлі ===
«Fit» прадавалася ў 6 варыянтах. Усе варыяцыі Fit/Jazz адрозьніваюцца кодам, прапісаным у ідэнтыфікацыйным нумары транспартнага сродку (VIN):
Fit/Jazz
* GD1: 1,3 л L13A i-DSI [[Чатырохцыліндравы рухавік|чатырохцыліндравы]] [[Пярэдні прывад|пярэднепрывадны]] (Эўропа: 1,4 л)
* GD2: 1,3 л L13A i-DSI чатырохцыліндравы [[Поўны прывад|поўнапрывадны]] (толькі Японія)
* GD3: 1,5 л L15A VTEC чатырохцыліндравы пярэднепрывадны
* GD4: 1,5 л L15A VTEC чатырохцыліндравы поўнапрывадны (толькі Японія)
* GD5: 1,2 л L12A чатырохцыліндравы (Эўропа)
* GE3: 1,3 л L13A i-DSI чатырохцыліндравы пярэднепрывадны (2007 Эўропа 1,4 л)
[[Honda City|City/Fit Aria]]:
* GD6: 1,3 л L13A i-DSI чатырохцыліндравы пярэднепрывадны (Fit-Aria)
* GD7: 1,3 л L13A i-DSI чатырохцыліндравы поўнапрывадны (Fit-Aria)
* GD8: 1,5 л L15A i-DSI/VTEC чатырохцыліндравы пярэднепрывадны (Fit-Aria)
* GD9: 1,5 л L15A i-DSI/VTEC чатырохцыліндравы поўнапрывадны (Fit-Aria)
=== Трансьмісія і плятформа ===
У залежнасьці ад рэгіёну Fit магчымы з 1,2, 1,3 (у Эўропе — 1,4), 1,5-літровым [[рухавік]]ом i-DSI, альбо 1,5-літровым [[VTEC]]-рухавіком. Усе чатыры рухавікі адносяцца да рухавікоў [[Honda L (рухавік)|L-сэрыі]]. Васьміцыліндравыя i-DSI маюць па дзьве сьвячы запальваньня на [[цыліндар (рухавік)|цыліндар]], што дазваляе паўней спальваць [[бэнзін]]; дзякуючы гэтаму дасягаецца максымальны круцельны момант на сярэдніх абаротах пры зьменшаным спажываньні паліва і ўзроўні выкідаў. 1,5-літровы VTEC мае тыповую 16-цыліндравую канфігурацыю, якая дае максымальны выхад на высокіх абаротах.
[[Файл:2007HondaFit-int.jpg|значак|зьлева|Амэрыканскі інтэр’ер]]
У залежнасьці ад рэгіёну рухавікі кампануюцца зь пяціступеневымі [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручной]]/[[Аўтаматычная каробка пераключэньня перадачаў|аўтаматычнай]] альбо бесступеневай каробкамі перадачаў (апошні варыянт — толькі для Японіі).
Fit сабраны на глябальнай плятформе Хонды для малых аўтамабіляў, як і мадэлі [[Honda City|Fit Aria/City]] ([[сэдан]]-вэрсія Fit), [[Honda Airwave|Airwave]] ([[унівэрсал]]-вэрсія Fit Aria/City), [[Honda Mobilio|Mobilio]] і [[Honda mobilio spike|Mobilio Spike]].
=== Салён і багажнік ===
{{Вонкавыя мэдыяфайлы
| загаловак =
| падзагаловак =
| align = right
| clear =
| шырыня =
| выява1 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_47.jpg Honda Fit fuel tank location]
| выява2 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_36.jpg Ultra Seat (Normal mode)]
| выява3 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_50.jpg Ultra Seat (Tall mode)]
| выява4 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_52.jpg Ultra Seat (Utility mode)]
| выява5 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_51.jpg Ultra Seat (Long mode)]
| выява6 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_49.jpg Ultra Seat (Refresh mode)]
| выява7 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_44.jpg Ultra Luggage (Regular mode)]
| выява8 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_45.jpg Ultra Luggage (Tall mode)]
| выява9 = [http://images.paultan.org/images/New_Honda_Jazz_46.jpg Ultra Luggage (Upper/lower mode)]
}}
Дзякуючы разьмяшчэньню бэнзабаку пад пярэднім сядзеньнем, спалучаным з кампактнай паўнезалежнай {{Не перакладзена|тарсыйная бэлькавая падвеска|тарсыйнай бэлькавай||Torsion beam suspension}} задняй падвескай H-формы<ref name="topgear">{{Спасылка|аўтар = Mike Huslea & Anthony Kodack.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 05.16.2006|url = http://www.topspeed.com/cars/honda/2007-honda-fit-ar1922.html|загаловак = 2007 Honda Fit|фармат = |назва праекту = |выдавец = Top Gear|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>, заднія сядзеньні Fit складаюцца вельмі нізка, дазваляючы вар’яваць аб’ём багажніку ў даволі вялікіх памерах для сваёй клясы<ref name="floor 1">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.topspeed.com/cars/honda/2007-honda-fit-ar1922.html|загаловак = 2007 Honda Fit|фармат = |назва праекту = |выдавец = Topspeed|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref><ref name="2007jb">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.jbcarpages.com/honda/fit/2007/|загаловак = 2007 Honda Fit Review|фармат = |назва праекту = |выдавец = JB car pages|дата = 2009-03-09|мова = en|камэнтар = }}</ref>.
Камбінаваньне розных формаў складаньня сядзеньняў дазваляе вар’яваць унутраную прастору па аб’ёме — магчымасьць, якую «Хонда» называе «Ultra Seat». Магчымыя палажэньні сядзеньняў:
* «звычайнае»: сядзеньні ў звычайным палажэньні, пяць сядзячых месцаў.
* «карыснае»: Адна ці абедзьве заднія сэкцыі складаюцца на сябе, ствараючы роўную паверхню павялічанага аб’ёму для грузу.
* «доўгае»: задняе сядзеньне за пасажырскім складаецца як у «карысным» рэжыме, а сьпінка пярэдняга пасажырскага адкідаецца назад, што дае вольную прастору даўжынёй 2,4 м.
* «высокае»: Адна ці абедзьве заднія падушкі складаюцца ў супрацьлеглым кірунку, што дае вышыню 1,28 м.
* «асьвяжальнае»: падгалоўнік пярэдняга сядзеньня здымаецца, тады пярэдняе сядзеньне можнаскласьці так, што яно ўтварае непарыўную падлогу для ляжаньня (толькі для асобных рынкаў)<ref name="ultra">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = August 20, 2008|url = http://www.motortrader.com.my/NUS/articles/article_1534/page_m.asp|загаловак = Second Generation Honda Jazz|фармат = |назва праекту = Motortrader|выдавец = |дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>.
Для некаторых рынкаў існуе таксама варыяцыя Honda Fit/Jazz без запаснога кола, якая распаўсюджваецца пад гандлёвай маркай «Ultra Luggage» ({{Мова-be|дадатковы багаж|скарочана}})<ref name="ultraluggage">{{Спасылка|аўтар = Paul Tan.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = October 22, 2007|url = http://paultan.org/2007/10/22/new-second-generation-honda-jazz-details/|загаловак = New Second Generation Honda Jazz Details|фармат = |назва праекту = |выдавец = Paul Tan|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>.
=== Вытворчасьць ===
«Fit» першага пакаленьня зьбіраўся на шасьці заводах:
* [[Судзука]], [[Японія]]
* Аютхая, [[Тайлянд]]
* Караванг, [[Інданэзія]]
* Санта Роза, [[Філіпіны]]
* [[Гуанчжоў]], [[Кітай]]
* [[Сумарэ]], [[Бразылія]]
Мадэлі японскай зборкі паступалі на айчынны рынак, у Эўропу, некаторыя азіяцкія краіны, Аўстралію (да канца 2005), Канаду і ЗША. Мадэлі для [[Маляйзія|Маляйзіі]], [[Сынгапур]]у і [[Віетнам]]у зьбіраліся ў Тайляндзе. Бразыльскі завод забясьпечваў пастаўкі на Мэксіку, [[Лацінская Амэрыка|Лацінскую Амэрыку]] і [[Карыбскі рэгіён]]. Мадэлі кітайскае зборкі прадаваліся ўнутры Кітаю і пастаўляліся на экспарт у некаторыя эўрапейскія краіны зь левабаковым рухам<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2005-06-24|url = http://world.honda.com/news/2005/c050624.html|загаловак = Honda Automobile (China) Co., Ltd. Begins Auto Exports|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda|дата = 2010-01-20|мова = |камэнтар = }}</ref>.
=== Рэгіёны ===
У залежнасьці ад рэгіёну «Fit» распаўсюджваўся ў розных камплектацыях.
==== Японія ====
[[Файл:Honda Fit W 1300 4WD Rear.JPG|значак|Японская «Honda Fit»]]
Былі даступныя два рухавікі (1.3 i-DSI і 1.5 VTEC), прычым 1.3 L i-DSI толькі зь бесступеневай аўтаматычнай трансьмісіяй. У верасьні 2002 зьявілася мадэль зь бесступеневай трансьмісіяй і рухавіком 1.5 L VTEC<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2002-09-12|url = http://world.honda.com/news/2002/4020912.html|загаловак = Honda Adds a 1.5L Model to the Popular «Fit» Small Car Line-up|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda|дата = 2010-01-20|мова = en|камэнтар = }}</ref>. У чэрвені 2004 была дададзеная вэрсія з рухавіком большага аб’ёму і [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручной КПП]].
==== Эўропа ====
[[Файл:HondaJazz1.4CVS.jpg|значак|Эўрапейская «Honda Jazz» (2005)]]
Як і для Японіі, для эўрапейскага рынку «Fit» таксама даступны з двума варыянтамі рухавікоў. Мадэль з рухавіком 1.2 i-DSI пастаўлялася толькі для Эўропы, і толькі зь пяціступеневай [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручной КПП]]. Рухавік 1.4 i-DSI падобны да 1,339 см³ 1.3 i-DSI, які пастаўляўся на японскім рынку, аднак дзеля адрозьненьня ад меншага 1.2 L на рынку меў назву 1.4 L (хоць насамрэч рухавік з аб’ёмам 1,244 см³ бліжэй да 1.3 L, чымся першы да 1.4 L). Мадэлі з рухавіком аб’ёмам 1.4 L прадаваліся ў неблагой камплектацыі зь 5-ступеневай ручной і (апцыянальна) бесступеневай трансьмісіяй.
Усе эўрапейскія мадэлі аснашчаныя [[Антыблякавальная сыстэма|ABS]] з дыскавымі гальмамі на пярэдніх і барабаннымі або дыскавымі гальмамі на задніх колах. Некаторыя мадэлі ўкамплектаваныя бакавымі [[Падушка бясьпекі|падушкамі бясьпекі]].
Аўтамабіль атрымаў у Эўропе добрую рэпутацыю. Паводле вынікаў найвялікшага апытаньня ў Вялікабрытаніі, зладжанага тэлешоў «[[Top Gear]]», Honda Jazz заняла другое месца ў галасаваньні брытанскіх аўтаўладальнікаў 2006 року (пасьля [[Honda S2000]])<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.topgear.com/content/carsurvey/2006/honda/jazz/|загаловак = Top Gear Survey 2006 — Honda Jazz|фармат = |назва праекту = |выдавец = |дата = 2008-01-14|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Папулярнасьць «Джазу» зрабіла яе найлепшай прадаванай мадэльлю «Хонды» ў рэгіёне, склаўшы 30% ад усіх эўрапейскіх прадажаў «Хонды».
==== Кітай ====
Вытворчасьць і продаж «Fit» мясцовае зборкі распачалася ў Кітаі ў верасьні 2004<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2004-09-13|url = http://world.honda.com/news/2004/c040913.html|загаловак = Honda Begins Production of «Fit» Hatchback in China|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda|дата = 2010-01-20|мова = en|камэнтар = }}</ref>, прыкладна праз год пасьля выхаду «Fit» з кузавам «[[сэдан]]» (City/[[Honda Fit Aria|Fit Aria]]) у верасьні 2003. Канфігурацыі падобныя да распаўсюджваных у Японіі: варыяцыі 1.3 i-DSI, 1.5 VTEC, 5-ступеневай або бесступеневай КПП — агулам 4 камбінацыі.
==== Паўночная Амэрыка ====
{{Падвойная выява|справа|07-Honda-Fit-Base.jpg|150|2007-Honda-Fit-Sport.jpg|150|Амэрыканскія «Honda Fit» базавая і спартовая (2007)}}
У ЗША і Канадзе «Fit» паступіў у продаж у красавіку 2006<ref name="2007jb"/>, замяніўшы хэтчбэк [[Honda Civic|Civic]] на рынку субкампактных аўтамабіляў пачатковага ўзроўню. «Civic» працягнуў павялічвацца ў габарытах і ў 2011 быў пераклясыфікаваны ў кампактны аўтамабіль.
У адпаведнасьці зь ініцыятывай «Honda» па бясьпецы «Fit» прапаноўваўся ў Паўночнай Амэрыцы з электрычнымі шклопад’ёмнікамі, стандартнымі і бакавымі падушкамі бясьпекі, ABS у дадатак да абавязковых пярэдніх падушак. З-за адрозных нарматываў бясьпекі паўночнаамэрыканскія мадэлі «Fit» маюць большыя бампэры і даўжэйшы перад, чымся ў астатнім сьвеце, з-за чаго агульная даўжыня крыху большая.
У мадэлі 2008 року для ЗША была дададзеная {{Не перакладзена|сыстэма маніторынгу ціску ў шынах|||Tire Pressure Monitoring System}} (TPMS), якая папярэджвае кіроўцу пра нізкі ціск у колах<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.jbcarpages.com/honda/fit/2008/|загаловак = 2008 Honda Fit Review|фармат = |назва праекту = |выдавец = JB car pages|дата = 2009-03-09|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Сыстэма паведамляе толькі пра факт нізкага ціску, аднак не пра шыну, у якой гэта здарылася, у адрозьненьне ад некаторых падобных сыстэмаў.
У Злучаных Штатах «Fit» прапаноўваўся ў двух варыянтах (базавы і спартовы), а ў Канадзе — у трох (DX, LX і спартовы). Адрозьненьні збольшага зводзіліся да касмэтычных і камплекту стандартнага абсталяваньня, паколькі ўсе мадэлі мелі аднолькавы рухавік 1.5 L магутнасьцб 109 [[к. с.]] (81 [[Ват|кВ]]) і 5-ступеневую ручную КПП. Замест бесступеневай прапаноўвалася апцыйная [[аўтаматычная трансьмісія]]. «Fit Sport» з аўтаматычнай КПП дадаткова меў усталяваныя за стырном клявішы для ручнога пераключэньня перадачаў.
==== Мэксыка ====
У кастрычніку 2005 у продаж паступіў «Fit» бразыльскай зборкі<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://world.honda.com/investors/annualreport/2006/04.html|загаловак = Honda Annual Report 2006|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda Motor Company|дата = 2010-01-20|мова = en|камэнтар = }}</ref>
==== Бразылія ====
Мясцовая вытворчасьць і продаж Honda Fit пачаліся ў красавіку 2003, такім чынам [[Бразылія]] стала другой зборнай пляцоўкай для мадэлі пасьля Японіі<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2003-04-22|url = http://world.honda.com/news/2003/c030422_2.html|загаловак = Sales of Locally Produced Honda Fit to begin in Brazil|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda|дата = 2010-01-20|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Пачаткова выпускаліся толькі мадэлі з рухавікамі 1.3 L i-DSI, аднак пазьней сталі даступныя ўсе тыя, што прадаваліся ў Японіі (на ўсе мадэлі «Fit» бразыльскай зборкі ставяцца імпартаваныя зь Японіі рухавікі). Прадаюцца ў трох варыянтах: базавым LX (рухавік 1.35 i-DSI, падушка бясьпекі ў кіроўцы); сярэднім LXL (дадатковая падушка бясьпекі для пасажыра і ABS); вышэйшым EX (рухавік 1.5 VTEC). Трансьмісія — пяціступеневая ручная альбо бесступеневая аўтаматычная. З 2006 року прадаецца мадэль з новымі бампэрамі і некаторымі касмэтычнымі зьменамі.
Этанольна-бэнзінавы гібрыд «Fit» выпускаецца са сьнежня 2006 з рухавіком 1.35 i-DSI магутнасьцю 80 к. с. (60 кВ) на бэнзіне і 83 к. с. (62 кВ) на алькаголі. Магчымая праца на зьмяшаным паліве. Для магчымасьці запуску пры нізкай тэмпэратуры дададзены дадатковы бэнзінавы бак з правага боку. Дапамагае стартаваць, калі асноўны бак быў запоўнены этанолам.
==== Паўднёвая Афрыка ====
[[Файл:Honda jazz sa int.jpg|значак|Прыборная панэль паўднёваафрыканскай «Honda Jazz»]]
У [[Паўднёвая Афрыка|Паўднёвай Афрыцы]] мадэль выпускаецца пад маркай «Jazz» з 2003 року. Пастаўляецца з рухавікамі 1.3 i-DSI (маркетынгавая назва 1.4) або 1.5 VTEC, з ручной альбо бесступеневай аўтаматычнай трансьмісіяй.
==== Чылі ====
Усе «Honda Fit» у Чылі пастаўляюцца з Бразыліі, акрамя гібрыдных этанольна-бэнзінавых. Да 2007 пастаўляліся ўсе тры канфігурацыі LX, LXL, EX), але з 2008 1.5-літровы 16-кляпанны VTEC рухавік болей недаступны.
==== Аўстралія ====
[[Файл:2006-2008 Honda Jazz (GD) hatchback 05.jpg|значак|Аўстралійская «Honda Jazz» (2006—2008)]]
У Аўстраліі «Jazz/Fit» зьявіўся ў продажы ў кастрычніку 2002 року з такім самым мадэльным шэрагам, што і ў Японіі, але без поўнапрывадных мадэляў. Ад пачатку машыны імпартаваліся зь Японіі, а з канца 2005 пастаўляюцца з Тайлянду, што дазволіла значна зьменшыць цану аўтамабілю за кошт таньнейшае зборкі.
У 2006 аўстралійская «Honda Jazz» крыху зьмяніла зьнешні выгляд, а паміж Аўстраліяй і Тайляндам было заключанае пагадненьне пра вольны гандаль. Адгэтуль усе «Jazz» пастаўляюцца ў Аўстралію адтуль.
==== Маляйзія ====
[[Файл:Honda Jazz (first generation, first facelift) (front), Kuala Lumpur.jpg|значак|Рэдызайненая маляйзійская «Honda Jazz» (пасьля 2006)]]
«Fit/Jazz» у [[Маляйзія|Маляйзіі]] магчымы ў двух варыянтах: 1.3 i-DSI і 1.5 VTEC. Абодва абсталяваныя бесступеневай трансьмісіяй CVT-7 і маюць пярэдні прывад колаў. Пачаткова пастаўляліся цалкам сабраныя зь японскіх запчастак, пазьней пэўныя дэталі былі замененыя на тайляндзкія.
На пачатку 2006 зьнешні выгляд «Jazz» быў зьменены ў адпаведнасьці зь японскай мадэльлю. Былі абноўленыя пярэдняя панэль, задні бампэр, бакавыя абцякальнікі й іншыя касмэтычныя зьмены.
==== Сынгапур ====
У Сынгапур мадэль пастаўлялася пад назваю «Jazz» у адзіным варыянце з рухавіком 1.4 i-DSI зь пяціступеневай ручной альбо бесступеневай трансьмісіяй.
==== Тайлянд ====
[[Тайлянд]] стаў у лістападзе 2003 трэцяй базай па вытворчасьці «Honda Jazz» пасьля Японіі і Бразыліі. Пачаткова быў даступны толькі з рухавіком 1.5 L i-DSI, пяціступеневай ручной альбо бесступеневай трансьмісіяй<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2003-11-18|url = http://world.honda.com/news/2003/c031118.html|загаловак = Honda Begins Production and Sales of Small Car «Jazz» in Thailand|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda|дата = 2010-01-20|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Цяпер існуюць варыянты з 1.5 i-DSI або 1.5 VTEC. Трансьмісія — ранейшая.
==== Інданэзія ====
Пастаўкі мадэлі пад маркай «Fit» пачаліся ў 2002, але праз высокі кошт яна не была надта папулярнай. З канца 2003 Honda перайшла на пастаўкі пад маркай «Fit» з Тайлянду па значна меншых коштах. Пасьля гэтага аўтамабіль займеў значны посьпех, стаўшыся чацьвёртым па колькасьці продажаў пасьля «Toyota Innova», «[[Toyota Avanza]]» і «Daihatsu Xenia». Адзіная магчымая канфігурацыя — 1.5 i-DSI-рухавік зь пяціступеневай ручной альбо бесступеневай трансьмісіяй. У 2005 року стартавала зборка «Jazz» на заводзе Honda ў Каравангу.
==== Філіпіны ====
[[Файл:Jazz phils 2.JPG|значак|Філіпінская «Honda Jazz» (1.3 S)]]
Першае пакаленьне «Jazz» прадавалася на [[Філіпіны|Філіпінах]] у 2004—2008. Даступныя тры варыяцыі:
* 1.3 L — 5-ступеневая МКПП, гідраўзмацняльнік, без падушкі бясьпекі
* 1.3 L — 5-ступеневая ручная/бесступеневая аўтаматычная трансьмісія, поўнапрывадная, ABS, дзьве падушкі бясьпекі
* 1.5 L — 5-ступеневая ручная/бесступеневая аўтаматычная трансьмісія, поўнапрывадная, ABS, дзьве падушкі бясьпекі і дзьве канфігурацыі рузавіка:
* L13A i-DSI 1,339 cc SOHC 8-кляпанавы
* L15A VTEC 1,496 cc SOHC 16-кляпанавы
Мадэлі 2004 року імпартаваліся з Тайлянду, а 2005—2008 — з заводу ў [[Лягуна (правінцыя)|Лягуне]].
== Другое пакаленьне (2007—2013) ==
{{Аўтамабіль
|назва = Другое пакаленьне
|выява = [[Файл:2008-2010 Honda Jazz (GE) hatchback (2011-10-25).jpg|250пкс|]]
|гады = 2007-2013
|зборка = {{Просты сьпіс|
* {{Сьцяг Японіі}} [[Судзука]]
* {{Сьцяг Японіі}} Саяма
* {{Сьцяг Тайлянду}} Аютхая
* {{Сьцяг Інданэзіі}} Караванг
* {{Сьцяг Кітаю}} [[Гуанчжоў]]
* {{Сьцяг Індыі}} [[Вялікая Нойда]]
* {{Сьцяг Вялікабрытаніі}} [[Сўіндан]]
* {{Сьцяг Бразыліі}} [[Сумарэ]]
}}
|рухавік = {{Просты сьпіс|
* 1.2 L ''[[Honda L (рухавік)|L12A]]'' [[Чатырохцыліндравы рухавік|I4]] ([[Бэнзінавы рухавік|бэнзін]])
* 1.3 L ''[[Honda L (рухавік)|L13A]]'' I4 (бэнзін)
* 1.5 L ''[[Honda L (рухавік)|L15A]]'' I4 (бэнзін)
}}
|кпп = {{Просты сьпіс|
* 5-ступеневая [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручная]]
* 5-ступеневая [[Аўтаматычная каробка пераключэньня перадачаў|аўтаматычная]]
* [[Бесступеневая перадача|бесступеневая]] аўтаматычная (толькі для Японіі)
}}
|колавая база = 2500 мм
|даўжыня = {{Просты сьпіс|
* 3985 мм (2009—2011)
* 4100 мм (з 2012)
}}
|шырыня = 1695 мм
|вышыня = 1525 мм
|маса = 1070 кг
|падобныя = {{Просты сьпіс|
* [[Honda City]]
* [[Honda Insight]]
* [[Honda Freed]]
}}
}}
«Fit» другога пакаленьня ўпершыню быў прадстаўлены на Такійскім аўтасалёне 17 кастрычніка 2007. Мадэль займела даўжэйшую колавую базу і большыя габарыты ў параўнаньні з папярэдніцаю. Вышыня не зьмянілася, аднак крыху вышэйшым стала столя ў салёне. Розныя канфігурацыі складаньня сядзеньняў былі захаваныя, а за кошт большай унутранай прасторы аб’ём багажніка зьменшыўся да 0,58 м³<ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.jbcarpages.com/honda/fit/2008/specs/|загаловак = 2008 Honda Fit Specs|фармат = |назва праекту = |выдавец = JB car pages|дата = 2009-03-09|мова = en|камэнтар = }}</ref><ref name="2009jbspecs">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.jbcarpages.com/honda/fit/2009/specs/|загаловак = 2009 Honda Fit Specs|фармат = |назва праекту = |выдавец = JB car pages|дата = 2009-03-09|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Вэрсія для Паўночнай Амэрыкі крыху даўжэйшая за кошт пярэдняй часткі, што добра заўважна на фатаздымках.
[[Файл:2nd generation Honda Fit.jpg|значак|зьлева|Японская «Honda Fit» (2009)]]
[[Файл:2010 Honda Fit Sport -- 09-03-2010.jpg|значак|зьлева|Амэрыканская «Honda Fit Sport» (2010)]]
Новы «Fit» пастаўляецца з двума відамі рухавікоў. 1.3 L i-VTEC разьвівае магутнасьць 98 к. с. (73 кВ) на 6000 аб/хв і 98 Н*м на 4500 аб/хв. Рухавік даступны як на азіяцкім, так і на эўрапейскім рынках. Рухавік 1.5 L i-VTEC разьвівае магутнасьць 117 к. с. (87 кВ) на 6600 аб/хв і 144 Н*м на 4800 аб/хв<ref name="2009jbspecs"/>. На амэрыканскім рынку аўтамабіль прадаецца толькі з такім рухавіком. Каробкі перадачаў: [[Мэханічная каробка пераключэньня перадачаў|ручная]], 5-ступеневая [[Аўтаматычная каробка пераключэньня перадачаў|аўтаматычная]] (толькі для поўнапрывадных) і [[Бесступеневая перадача|бесступеневая]] аўтаматычная.
=== Fit Hybrid ===
Продажы «Fit Hybrid» распачаліся ў Японіі ў кастрычніку 2010. Гібрыдная вэрсія каштуе ад [[ена|¥]]1,59 мільёнаў — найтаньнейшы кошт гібрыдных электрамабіляў у Японіі<ref name=JapHEV>{{Спасылка|аўтар = Eric Loveday.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = Oct 8 2010|url = http://green.autoblog.com/2010/10/08/honda-prices-2011-fit-hybrid-at-19-310-cheapest-gas-electric-i/|загаловак = Honda prices 2011 Fit Hybrid at $19,310; cheapest gas-electric in Japan|фармат = |назва праекту = |выдавец = Autoblog Green|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>. «Fit Hybrid» мае 1.3-літровы бэнзінавы і электрычны матор з ацэненым [[Выдатак паліва|выдаткам паліва]] 3,3 л/100 км<ref name=Bloomberg101008>{{Навіна|аўтар= Makiko Kitamura and Yuki Hagiwa.|загаловак= Honda Unveils Fit Hybrid, Considers Overseas Output|спасылка= http://www.bloomberg.com/news/2010-10-08/honda-to-sell-fit-hybrid-car-in-japan-from-1-59-million-yen.html|выдавец= Bloomberg|дата публікацыі= 2010-10-08|дата доступу= |мова = en}}</ref>. Аўтамабіль выкарыстоўвае паралельную гібрыдную сыстэму, якая дазваляе працаваць у тандэме з бэнзінавым рухавіком.
Вэрсія для Эўропы пад назовам «Jazz Hybrid» упершыню была выстаўленая на [[Парыскі аўтасалён|Парыскім аўтасалёне]] ў 2010 року, а ў продаж паступіла напачатку 2011. Гэтыя мадэлі маюць зьменены выгляд фараў, новую пярэднюю крату, скураныя сядзеньні і дадатковы колер афарбоўкі<ref name=NYT0810>{{Навіна|аўтар= Stephen Williams|загаловак= Honda Jazz Hybrid Will Get Paris Premiere|спасылка= http://wheels.blogs.nytimes.com/2010/08/25/honda-jazz-hybrid-will-get-paris-premiere/?emc=eta1|выдавец= New York Times|дата публікацыі= 2010-08-25|дата доступу= 2010-08-26|мова = en}}</ref> Расход паліва ў разьліку паводле эўрапейскіх стандартаў складае прыкладна 4,3 л/100 км, выкід CO<sub>2</sub> — 104 г/км. Гэта найменшы паказьнік для аўтамабіляў B-сэгмэнту<ref>{{Спасылка|аўтар = Lee Sibbald.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2010-09-30|url = http://www.fleetdirectory.co.uk/fleet-news/index.php/2010/09/30/hondas-jazz-hybrid-becomes-lowest-co2-emitting-automatic-b-segment-car/|загаловак = Honda’s Jazz hybrid becomes lowest CO<sub>2</sub> emitting automatic B-segment car|фармат = |назва праекту = |выдавец = The Fleet Directory UK|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>. Калі аўтамабіль рухаецца з пастаяннай нізкай хуткасьцю, аўтамабіль пераходзіць у электрычны рэжым і не выкідае вокіс вугляроду<ref name="Thaipr">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = Jul 28, 2012|url = http://www.rushlane.com/honda-jazz-hybrid-sub-compact-launch-for-a-clean-and-green-future-anyone-can-go-hybrid-1240863.html|загаловак = Honda announces the new Jazz Hybrid, the first hybrid model in the Thai sub-compact automobile market segment|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda Automobile (Thailand)|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>.
=== Fit Shuttle ===
[[Файл:Honda Fit Shuttle Hybrid rear.jpg|значак|зьлева|Honda Fit Shuttle Hybrid]]
«Fit Shuttle» — кампактная ўнівэрсал-вэрсія [[Honda Jazz#Другое пакаленьне (з 2007)|Fit другога пакаленьня]], даступная на японскім рынку. Выхад у продаж адбыўся ў чэрвені 2011 року, на тры месяцы пазьней заплянаванага, з-за [[Землятрус у Японіі (2011)|землятрусу і цунамі]] 11 сакавіка 2011. З прычыны наступаванай эканоміі энэрганосьбітаў вытворчасьць «Fit Shuttle» была перанесеная з заводу «Honda» ў Саяме на завода «Suzuka» ў прэфэктуры Міэ.
«Fit Shuttle» мае рухавік 1.5 L i-VTEC магутнасьцю 120 к. с. (89 кВ), які ў «Fit» ставіўся апцыянальна. Таксама прадаецца гібрыдная вэрсія «Fit Shuttle hybrid» з 1.3 L i-VTEC.
=== Рэгіёны ===
==== Японія ====
[[Файл:HondaFit2interior.jpg|значак|Салён японскай мадэлі]]
Продажы на японскім рынку распачаліся ў кастрычніку 2007. Мадэлі прадаюцца з рухавікамі 1,3 ці 1,5 л.
У кастрычніку 2010 на рынак паступілі рэстыляваныя мадэлі і гібрыдныя вэрсіі.
==== Паўночная Амэрыка ====
[[Файл:2012 Honda Fit base -- 11-10-2011.jpg|значак|зьлева|Амэрыканская «Honda Fit» базавая (2012)]]
«Fit» другога пакаленьня зьявіўся на паўночнаамэрыканскім рынку 19 сакавіка 2008, падчас Нью-Ёрскага аўтасалёну<ref name="ABintro2">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = Ramsey|імя = Jonathon|аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2008-03-19|url = http://www.autoblog.com/2008/03/19/new-york-2008-2009-honda-fit/|загаловак = New York 2008: 2009 Honda Fit gets in shape|фармат = |назва праекту = Autoblog|выдавец = Weblogs, Inc.|дата = 2008-03-19|мова = en|камэнтар = }}</ref><ref name="Jintro2">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = Siler|імя = Wes|аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2008-03-19|url = http://jalopnik.com/369744/2009-honda-fit-is-go-again|загаловак = 2009 Honda Fit Is Go, Again|фармат = |назва праекту = Jalopnik|выдавец = Gawker Media|дата = 2008-03-19|мова = en|камэнтар = }}</ref>. Дзеля адпаведнасьці рэйтынгу краш-тэсту Нацыянальнай адміністрацыі па бясьпецы магістральнага руху ЗША (NHTSA) пярэдняя частка «Fit» крыху падоўжаная. Рухавік — 4-цыліндравы 1.5 L i-VTEC магутнасьцю 117 к. с. на 6600 аб/хв зь пяціступеневай ручной або аўтаматычнай КПП.
[[Файл:2012 Honda Fit Sport -- 11-10-2011.jpg|значак|зьлева|Амэрыканская «Honda Fit Sport» (2012)]]
==== Бразылія ====
Новы «Fit» [[Сумарэ|сумарскай]] зборкі быў прадстаўлены ў Бразыліі ў кастрычніку 2008 на [[Сан-Паўлу|сан-паўльскім]] аўтасалёне. Прадаецца ў чатырох вэрсіях: LX і LXL з 1,35-літровым (рынкавая маркіроўка 1.4) 16V рухавіком, EX і EXL з 1,5-літровым 16V рухавіком. Прапануюцца ручная і аўтаматычная пяціступеневыя КПП; [[бесступеневая перадача]] болей немагчымая.
==== Маляйзія ====
У Маляйзіі «Jazz» прадаецца толькі ў адной канфігурацыі з рухавіком 1.5 L i-VTEC і аўтаматычнай КПП.
==== Сынгапур ====
[[Файл:2007 Honda Fit 2 rear.JPG|значак|Японская «Honda Fit RS»]]
Варыянты рухавікоў: 1,3 і 1,5 л.
==== Тайлянд ====
У Тайляндзе прадаецца пад маркай «Honda Jazz» з 23 сакавіка 2008. Усе мадэлі маюць 1,5-літровы 16-цыліндравы рухавік з 3 [[i-VTEC]]; КПП — 5-ступеневыя ручная або аўтаматычная.
У студзені 2011 року крыху зьменены зьнешні выгляд атрымалі радыятарная крата і задні бампэр, былі дададзеныя франтальныя падвойныя падушкі бясьпекі і пярэднія супрацьтуманныя фары ў максымальнай камплектацыі SV.
На пачатку 2012 року тайванскі ўрад дазволіў імпарт «Jazz» і «Accord» зь Японіі без здыманьня мыты з прычыны навадненьня ў правінцыі Аютхая, дзе разьмяшчаецца завод «Honda».
Гібрыдны «Jazz» выйшаў на тайляндзкі рынак у ліпені 2012<ref name="Rushlane">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = Jul 28, 2012|url = http://www.rushlane.com/honda-jazz-hybrid-sub-compact-launch-for-a-clean-and-green-future-anyone-can-go-hybrid-1240863.html|загаловак = Honda Jazz Hybrid sub-compact launch for a clean and green future|фармат = |назва праекту = |выдавец = Rush Lane|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>, стаўшыся першай гібрыднай мадэльлю на рынку субкампактных аўтамабіляў краіны<ref name="Honda Jazz Hybrid at Bt768,000">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = Jul 26, 2012|url = http://www.nationmultimedia.com/business/Honda-Jazz-Hybrid-at-Bt768000-30187054.html|загаловак = Honda Jazz Hybrid at Bt768,000|фармат = |назва праекту = |выдавец = The Nation|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>.
==== Філіпіны ====
«Jazz» другога пакаленьня выйшаў у кастрычніку 2008 з рухавікамі 1,3 л і 1,5 л.
==== Інданэзія ====
Як і Тайляндзе, аўтамабіль прадаваўся пад маркай «Honda Jazz». Першае пакаленьне карысталася вялізным посьпехам, продажы «Jazz» 2-га пакаленьня ў 2008 склалі 24 969 адзінак, што паставіла мадэль на 5-е месца сярод найлепш прадаваных аўтамабіляў у Інданэзіі. У 2009 з-за эканамічнага застою продажы ўпалі да 15 713 адзінак, аднак у рэйтынгу найбольш прадаваных аўтамабіляў мадэль паднялася на адно месца. Такім чынам «Jazz» стаў лідэрам сярод усіх аўтамабіляў «Honda» па папулярнасьці ў краіне.
Мадэль зьбіраецца на мясцовым заводзе «Honda» ў Каравангу. У сярэдзіне 2011 быў крыху зьменены зьнешні выгляд: абноўлены дызайн пярэдняй краты, зьявіліся новыя бампэры і сьветладыёдныя заднія фары.
==== Індыя ====
Індыйская мадэль зьбіраецца на заводзе ў Вялікай Нойдзе з 26% імпартных дэталяў<ref>{{Спасылка|аўтар = N. Madhavan.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2011-10-02|url = http://businesstoday.intoday.in/story/hondas-new-small-car-brio/1/18671.html|загаловак = Lively new hope|фармат = |назва праекту = |выдавец = Business Today (India)|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref> Мадэль мае 1.2-літровы i-VTEC рухавік<ref name=ind-launch-pr>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = 2009-06-10|url = http://www.hondacarindia.com/mediaCenter/view_press_releases.aspx?pr_id=174|загаловак = Press Releases|фармат = |назва праекту = |выдавец = Honda Car India|дата = 2010-10-07|мова = en|камэнтар = }}</ref>.
==== Аўстралія ====
[[Файл:2008-2010 Honda Jazz (GE) VTi-S hatchback (2010-12-28).jpg|значак|Аўстралійская «Honda Jazz» VTi-S (2008—2010)]]
«Honda Jazz» другога пакаленьня ў Аўстраліі да канца 2011 року пастаўлялася з Тайлянду. Пасьля тамашняй паводкі аўтамабілі імпартуюцца зь Японіі<ref name="mr">{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = Jan 11, 2012|url = http://www.themotorreport.com.au/53258/honda-jazz-vibe-arrives-from-japan-to-fill-australian-supply|загаловак = Honda Jazz Vibe Arrives From Japan To Fill Australian Supply|фармат = |назва праекту = |выдавец = themotorreport.com.au|дата = |мова = en|камэнтар = }}</ref>.
==== Эўропа ====
[[Файл:Honda Jazz 1.4 i-VTEC Trend (III, Facelift) – Frontansicht, 26. Juni 2011, Düsseldorf.jpg|значак|Эўрапейская «Honda Jazz» 1.4 i-VTEC Trend (2012)]]
Эўрапейская вытворчасьць «Honda Jazz» у брытанскім [[Сўіндан]]е была адчыненая 7 кастрычніка 2009<ref name="autocar">{{Спасылка|url = http://www.autocar.co.uk/News/NewsArticle/AllCars/243855/|загаловак = UK Honda Jazz production begins|назва праекту = Autocar.co.uk|мова = en}}</ref>. Дагэтуль на эўрапейскі рынак паступалі мадэлі японскае зборкі.
1 лютага 2011 у продаж паступілі мадэлі з абноўленым дызайнам і новыя гібрыдныя «Jazz».
== Honda Fit/Jazz (трэцяе пакаленьне) ==
5 верасьня 2013 году Honda аб’явіла пра запуск новых мадэляў Honda Fit ды Honda Fit Hybrid<ref>{{Спасылка|url=https://global.honda/en/newsroom/news/2013/4130905eng-fit.html|загаловак=Honda to Release all-New Fit and Fit Hybrid in Japan - All-New Fit and Fit Hybrid Achieve Class-Leading Fuel Economy|мова=en|выдавец=Honda|дата публікацыі=5 верасьня 2013}}</ref>. Новы дызайн Honda Fit быў прадстаўлены ў 2015 годзе для Паўночнаамэрыканскага рынку<ref name="global2014">{{Спасылка|url=https://global.honda/en/newsroom/news/2014/c140224aeng.html|загаловак=Honda Increases North American Manufacturing Footprint with Production Start of Fuel-Efficient, Subcompact Vehicles at New Auto Plant in Mexico|мова=en|выдавец=Honda|дата публікацыі=24 лютага 2014}}</ref>. Для гэтага быў апублікаваны новы завод у Мэксыцы з гадавой магутнасьцю ў {{лік|200000}} аўтамабіляў<ref name="global2014"/>. На Парыскім аўтасалёне 2014 году была ўпершыню паказаная вэрсія Honda Jazz для Эўропы<ref>{{Спасылка|url=https://hondanews.eu/eu/en/cars/media/pressreleases/35565/paris-motor-show-2014|загаловак=Paris Motor Show 2014|мова=en|дата публікацыі=2 кастрычніка 2014|выдавец= Honda Motor Europe Ltd.}}</ref>.
== Узнагароды ==
* Аўтамабіль году ў Японіі сэзонаў 2001—2002 і 2007—2008
* {{Не перакладзена|Аўтамабіль году RJC|||RJC Car of the Year}}-2002
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|30em}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Honda}}
[[Катэгорыя:Аўтамабілі Honda|Jazz]]
[[Катэгорыя:Пярэднепрывадныя аўтамабілі]]
[[Катэгорыя:Поўнапрывадныя аўтамабілі]]
[[Катэгорыя:Супэрміні-аўтамабілі]]
[[Катэгорыя:Хэтчбэкі]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі 2000-х]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі 2010-х]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілі, прадстаўленыя ў 2001 годзе]]
[[Катэгорыя:Гібрыдныя электрамабілі]]
rkjcw7pyce5laue8fg122hd33qdawth
Бакары Санья
0
146092
2624014
2283754
2025-07-08T16:18:12Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624014
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Бакары Санья''' ({{мова-fr|Bacary Sagna}}; {{Н}} 14 лютага 1983 году, [[Санс]], [[Францыя]]) — былы [[Францыя|францускі]] футбаліст, абаронца [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Клюбная кар’ера ==
=== «Асэр» ===
Бакары Санья згуляў за «[[Асэр (футбольны клюб)|Асэр]]» 87 матчы ў чэмпіянаце Францыі і быў уключаны ў склад, які перамог у розыгрышы [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]] ў 2005 годзе. Таксама ён гуляў у [[Кубак УЭФА|Кубку УЭФА]] ў кожным з трох сэзонаў, калі ён быў футбалістам асноўнага складу. Бакары згуляў 17 матчаў у гэтым турніры. Таксама ён быў уключаны ў сымбалічную зборную чэмпіянату Францыі як правы абаронца.
=== «Арсэнал» ===
12 ліпеня 2007 году Бакары Санья перайшоў з «Асэру» ў [[лёндан]]скі «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]». Яму далі футболку пад нумарам 3, якую да яго насіў [[Эшлі Коўл]], які перашоў у лёнданскі «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]». 19 ліпеня ён дэбютаваў за новы клюб у таварыскім матчы супраць турэцкага клюбу «[[Генчлербірлігі Анкара|Генчлербірлігі]]», які «Арсэнал» перайграў зь лікам 3:0. У [[Прэм’ер-Ліга|Прэм’ер-Лізе]] Санья выйшаў адразу ў першам туры ў матчы супраць «[[Фулгэм (футбольны клюб)|Фулгэму]]», дзе «кананіры» былі мацней зь лікам 2:1. Санья ў большасьці выпадкаў гуляе правага абаронцу, але таксама можа згуляць і ў цэнтры, і на левым флянзе, і нават у паўабароне. Са сваім прыходам, ён зрушыў свайго новага аднаклюбніка [[Эманюэль Эбуэ|Эманюэля Эбуэ]] на ролю правага паўабаронцы.
3 лютага 2008 году Бакары Санья стаў аўтарам галявой перадачы на [[Эманюэль Адэбаёр|Эманюэля Адэбаёра]] ў гульні супраць «[[Манчэстэр Сіці]]», матч скончыўся перамогай «Арсэналу» зь лікам 3:1. 23 сакавіка 2008 году Бакары забіў свой першы гол у складзе «кананіраў». Пасьля падачы кутняга ён прабіў галавой у браму лёнданскага «Чэлсі». Аднак гэты гол ня выратаваў «Арсэнал» ад паразы зь лікам 1:2.
2 кастрычніка 2011 году ў матчы супраць «[[Тотэнгэм Готспур]]» атрымаў пералом малой галёначнай косткі правай нагі й прапусьціў тры месяцы.
=== «Манчэстэр Сіці» ===
13 чэрвеня 2014 году было абвешчана пра пераход Санья ў клюб «[[Манчэстэр Сіці]]». Бакары стаў першым падпісаньнем «Сіці» ў летнім міжсэзоньні, падпісаўшы трохгадовы кантракт. Француз узяў сабе кашулю з 3 нумарам, які ён меў у «Арсэнале»<ref> [http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/27829545 Bacary Sagna: Manchester City agree to sign Arsenal defender]. BBC Sport</ref>.
== Міжнародныя выступы ==
Бакары атрымаў запрашэньне ў [[Зборная Францыі па футболе|зборную Францыі]] 22 жніўня 2007 году на таварыскі матч супраць [[Зборная Славаччыны па футболе|зборнай Славаччыны]], дзе французы былі мацнейшымі зь лікам 1:0. Санья выйшаў на замену [[Франсуа Клер]]у пасьля гадзіны гульні.
== Дасягненьні ==
'''«Асэр»''':
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2012
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2014
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20100615153434/http://www.bacarysagna.net/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20080818072347/http://www.arsenal.com/first-team/players/bacary-sagna Профіль на афіцыйным сайце ФК «Арсэнал» Лёндан]
* [http://www.national-football-teams.com/player/22744.html Статыстыка] на National Football Teams
{{Навігацыйная група
|назоў = Санья ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2010
|Францыя на ЧС-2014
|Францыя на ЧЭ-2016
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Санья, Бакары}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
k0c90nt6sqe5cst95oke9umn52wisz2
Бэнуа Шэйру
0
146388
2624131
2471732
2025-07-08T18:20:27Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624131
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Бэнуа Шэйру''' ({{мова-fr|Benoît Cheyrou}}; {{Н}} 3 траўня 1981 году, [[Парыж]], [[Францыя]]) — былы францускі футбаліст, паўабаронца.
== Кар’ера ==
Шэйру пачаў сваю кар’еру ў сваім родным горадзе, у клюбе «[[Расінг Парыж|Расінг]]», за які ў свой час таксама трэнэраваліся ягоны дзед, бацька й старэйшы брат. Менавіта дзякуючы гэтаму клюбу пазнаёміліся бацькі Бэнуа<ref>[http://www.leparisien.fr/sports/football/cheyrou-a-un-compte-a-regler-28-02-2010-831056.php Cheyrou a un compte à régler]. Le Parisien</ref>. У [[1999]] годзе Бэнуа перайшоў у табар клюбу «[[Ліль (футбольны клюб)|Ліль]]», дзе дэбютаваў у прафэсійным футболе. У [[2004]] годзе Шэйру быў запрошаны ў клюб «[[Асэр (футбольны клюб)|Асэр]]», знакамітым трэнэрам [[Гі Ру]].
Пасьля [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2006—2007 гадоў|сэзону 2006—2007 гадоў]] спартовы дырэктар марсэльскага «[[Алімпік Марсэль|Алімпіку]]» Жазэ Аніго імкнуўся атрымаць Шэйру, бо быў уражаны выступленьнямі гульца на працягу сэзону. У рэшце [[21 чэрвеня]] [[2007]] году пасьля некалькіх тыдняў перамоваў «Алімпік» дасягнуў пагадненьня з «[[Асэр (футбольны клюб)|Асэрам]]» аб трансэфры гульца, заплаціўшы за паўабаронцу 5 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20111006031136/http://foot.transfert-mercato.com/425-transfert-benoit-cheyrou.html Benoît Cheyrou signe à l'OM« Retour à l'accueil]. Transfert-Mercato.com</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Асэр»''':
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2005
'''«Марсэль»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2010
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Францыі|Кубка францускае лігі]] (3): 2010, 2011, 2012
«Таронта»:
* Уладальнік [[Кубак MLS|Кубка MLS]]: 2017
* Пераможца [[Першынство Канады па футболе|Чэмпіёншыпу Канады]] (2): 2016, 2017
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20160304074734/http://www.lfp.fr/joueur/cheyrou-beno%C3%AEt Статыстыка] на LFP.fr
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шэйру, Бэнуа}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
qp144m4b4qd9gxicxduvf6wtlmskdki
Эманюэль Рывіер
0
146389
2623918
2613968
2025-07-08T13:39:59Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623918
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Эманюэль Рывіер''' ({{мова-fr|Emmanuel Rivière}}; {{Н}} 3 сакавіка 1990 году, [[Лё-Лямантэн]], [[Францыя]]) — колішні францускі футбаліст афрыканскага паходжаньня, нападнік.
== Кар’ера ==
Эманюэль зьяўляецца выхаванцам футбольнага клюбу «[[Сэнт-Эт’ен (футбольны клюб)|Сэнт-Эт’ен]]». Дэбютаваў у камандзе 17 сьнежня 2008 году ў матчы [[Кубак УЭФА|Кубка УЭФА]] супраць «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсіі]]». Першы гол за «Сэнт-Эт’ен» забіў 13 траўня 2009 году ў браму «[[Гаўр (футбольны клюб)|Гаўру]]». Улетку 2011 году Рывіер перайшоў у табар «[[Тулюза (футбольны клюб)|Тулюзы]]». Упершыню згуляў за новую каманду 17 верасьня 2011 году ў матчы супраць «[[Бардо (футбольны клюб)|Бардо]]».
У студзені 2013 году форвард стаў гульцом «[[Манака (футбольны клюб)|Манака]]». Свой першы гол за «Манака» забіў адразу ў дэбютным матчы супраць клюбу «Арль» 4 лютага 2013 году<ref>[http://www.goal.com/en-us/match/84467/ac-arles-vs-as-monaco-fc/preview AC Arles-Avignon 0-2 AS Monaco]{{Недаступная спасылка|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Goal.com.</ref>. Напачатку [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе 2013—2014 гадоў|сэзону 2013—2014 гадоў]] Эманюэль у асноўным выходзіў на замену, аднак гэты факт ня быў перашкодным да ягонай выніковасьці, гулец стала забіў мячы ў браму супернікаў. 18 жніўня 2013 году Рывіер у матчы супраць «[[Манпэлье (футбольны клюб)|Манпэлье]]» забіў свой першы ў кар’еры хэт-трык, а ягоны клюб атрымаў перамогу зь лікам 4:1<ref>[https://web.archive.org/web/20130821050851/http://www.theguardian.com/football/2013/aug/18/monaco-montpellier-emmanuel-riviere Monaco thrash Montpellier thanks to hat-trick from Emmanuel Rivière]. The Guardian.</ref>.
16 ліпеня 2014 году Рывіер далучыўся да ангельскага «[[Ньюкасл Юнайтэд]]», падпісаўшы доўгатэрміновы кантракт. Як мяркуецца, сума ўгоды склала каля 6 млн фунтаў<ref>[http://www.nufc.co.uk/articles/20140716/newcastle-land-emmanuel-riviere_2281670_4006304 Newcastle Land Emmanuel Riviere]. Newcastle United F.C.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.asse.fr/index.php?page=detail_joueur&id=109&teamId=1 Профіль на афіцыйным сайце ФК «Сэнт-Эт’ен»]
* [https://web.archive.org/web/20111003221317/http://www.lfp.fr/joueur/riviere-emmanuel Статыстыка] на LFP.fr
* [https://web.archive.org/web/20121108200121/http://www.fifa.com/worldfootball/statisticsandrecords/players/player=274175/ Статыстыка] на сайце FIFA
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рывіер, Эманюэль}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
8ospbi4qa8f0hjdjf364rqg3bspv9bh
Сымон Пуплен
0
146399
2623909
2249511
2025-07-08T13:25:12Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623909
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сымон Пуплен''' ({{мова-fr|Simon Pouplin}}; {{Н}} 28 траўня 1985 году, [[Шале]], [[Францыя]]) — былы францускі футбаліст, брамнік.
== Кар’ера ==
У 2005 годзе падпісана Пуплен падпісаў свой першы прафэсійны кантракт з клюбам «[[Рэн (футбольны клюб)|Рэн]]», які быў разьлічаны на тры гады. Дэбютаваў у [[Француская Ліга 1|Лізе 1]] у [[Чэмпіянат Францыі па футболе 2003—2004 гадоў|сэзоне 2003—2004 гадоў]]. З 2008 па 2011 гады абараняў колеры нямецкага клюбу «[[Фрайбург (футбольны клюб)|Фрайбург]]». У ліпені 2012 году быў на праглядзе ў клюбе «[[Эвіян Тано Гаяр|Эвіян]]»<ref>[https://web.archive.org/web/20120329075628/http://www.etgfc.com/2011/07/28/simon-pouplin-a-lessai/ Simon Pouplin à l’essai]. Évian TG.</ref>, аднак дамову з клюбам не падпісаў з-за траўмы<ref>[https://web.archive.org/web/20120329075637/http://www.etgfc.com/2011/07/29/trotignon-hilton-reponse-lundi/ Trotignon: «Hilton, réponse lundi»]. Évian TG.</ref>.
Правёўшы адзін год па-за футболам Сымон падпісаў трохгадовы кантракт з клюбам «[[Сашо Манбэльяр|Сашо]]» ў ліпені 2012 году, стаўшы асноўным брамнікам клюбу. Пасьля вылету клюбу зь Лігі 1 Сымон перайшоў у «[[Ніцца (футбольны клюб)|Ніццу]]», дзе аднак асноўным брамнікам ня стаў.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.stade-rennais-online.com/Simon-Pouplin.html Профіль на афіцыйным сайце ФК «Рэн»]
* [https://web.archive.org/web/20130917091621/http://www.lfp.fr/joueur/pouplin-simon Статыстыка] на LFP.fr
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Пуплен, Сымон}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
0789ftxio5ddm651bcb0g8gzowew7sl
Ляік Рэмі
0
156421
2623920
2446559
2025-07-08T13:44:44Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623920
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Ляік Рэмі''' ({{мова-fr|Loïc Rémy}}; {{Н}} 2 студзеня 1987 году, [[Рыё-ля-Пап]], [[Францыя]]) — колішні [[Францыя|францускі]] футбаліст, нападнік. Былы гулец [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Рэмі пачаў сваю кар’еру ў моладзевай камандзе «АСПТТ Ліён»<ref>[http://www.leprogres.fr/fr/permalien/article/991627/Remy-un-lionceau-qui-rugit.html Rémy, un lionceau qui rugit]. Le Progres</ref>. Там яго знайшлі скаўты клюбу «[[Алімпік Ліён|Ліён]]», якія запрасілі маладога футбаліста да сябе. Пасьля некалькіх гадоў у акадэміі клюбу 11 кастрычніка 2006 году Рэмі падпісаў свой першы прафэсійны кантракт тэрмінам на 3 гады. Праз 3 дні, 14 кастрычніка, дэбютаваў у асноўным складзе каманды ў матчы супраць «[[Сэнт-Эт’ен (футбольны клюб)|Сэнт-Эт’ену]]», замяніўшы на 73 хвіліне [[Сыльвэн Вільтор|Сыльвэна Вільтора]]. У 2008 годзе ня маючы дастатковай гульнявой практыкі Ляік на правах арэнды перайшоў у склад клюбу «[[Лянс (футбольны клюб)|Лянс]]».
5 чэрвеня 2008 году Рэмі перайшоў у табар «[[Ніцца (футбольны клюб)|Ніццы]]». Сума трансфэру склала 8 млн эўра, стаўшы найбуйнейшай у гісторыі клюбу<ref>[https://web.archive.org/web/20090529201421/http://www.football365.fr/france/infos-clubs/nice/article_242762_Nice-Arrivee-de-Remy.shtml Nice: Arrivée de Rémy]. Football365</ref>. Гулец дэбютаваў у складзе новай каманды 9 жніўня ў матчы супраць «[[Гаўр (футбольны клюб)|Гаўру]]», у якім ягоная каманда трывала паразу зь лікам 0:1. У наступных 6 гульнях Рэмі забіў 6 галоў, у лік якіх увайшоў мяч у браму свайго былога клюбу, «Ліёну». Надалей Ляік паказваў выдатную гульню, дзякуючы чаму быў запрошаны ў «[[Алімпік Марсэль|Марсэль]]». Сума трансфэру не была адкрытая, аднак, паводле некаторых зьвестак, яна ацэньваецца ў 15 млн эўра<ref>[http://www.guardian.co.uk/football/2010/aug/19/marseille-nice-loic-remy Marseille set to seal £12.4m deal for Nice striker Loïc Rémy]. The Guardian.</ref>.
13 студзеня Рэмі афіцыйна далучыўся да складу ангельскага клюбу «[[Кўінз Парк Рэйнджарз Лёндан|Кўінз Парк Рэйнджарз]]», які на той час імкнуўся захаваць месца ў [[Прэм’ер-ліга|Прэм’ер-лізе]], аднак паводле вынікаў сэзону клюб вылецеў у дывізіён ніжэй. 5 жніўня гулец на правах арэнды перайшоў у клюб «[[Ньюкасл Юнайтэд]]». Пасьля цудоўных выступаў за «Ньюкасл» у 2014 годзе гулец вярнуўся ў «Кўінз Парк Рэйнджарз», які зноўку трапіў у Прэм’ер-лігу, аднак у хуткім часе перайшоў у «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]». У лёнданскім клюбе Ляік звычайна выходзіць на замену [[Дыега да Сылва Коста|Дыега Коста]] ў канцы матчу.
=== Міжнародная ===
24 сакавіка 2008 году з-за траўмы [[Т’еры Анры]] Рэмі ўпершыню быў выкліканы ў склад [[зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на таварыскія гульні супраць [[зборная Ангельшчыны па футболе|зборнай Ангельшчыны]] і [[зборная Малі па футболе|Малі]]. Рэмі выйшаў на поле ў матчы супраць зборнай Малі, замяніўшы на 54-й хвіліне сустрэчы [[Самір Насры|Саміра Насры]]. 9 кастрычніка 2010 году Ляік забіў першы мяч за зборную, паразіўшы браму [[зборная Румыніі па футболе|зборнай Румыніі]] ў адборачным раўндзе да [[чэмпіянат Эўропы па футболе 2012 году|чэмпіянату Эўропы 2012 году]].
== Дасягненьні ==
'''«Ліён»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2007, 2008
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2007
'''«Марсэль»''':
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Францыі|Кубка францускай лігі]]: 2011, 2012
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2011
'''«Чэлсі»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]]: 2015
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка ангельскае лігі]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20140517175241/http://loic-remy.com/ Афіцыйны сайт]
* [https://web.archive.org/web/20100721163521/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=45647 Старонка] на Soccerbase
* [https://web.archive.org/web/20130725204607/http://www.lfp.fr/joueur/remy-loic Статыстыка] на LFP.fr
* [https://web.archive.org/web/20100418002723/http://soccernet.espn.go.com/players/stats?id=84886&cc=5739 Старонка] на ESPN
{{Францыя на ЧС-2014}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Рэмі, Ляік}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
5vidrnpbmmvi7bt1jr4s58q8le729gt
Сэсар Асьпілікуэта
0
156541
2624164
2613427
2025-07-08T20:31:56Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624164
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сэсар Асьпілікуэта Танка''' ({{мова-es|César Azpilicueta Tanco}}; {{Н}} 28 жніўня 1989 году, [[Памплёна]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст басконскага паходжаньня, унівэрсальны правы й левы абаронца. Колішні гулец [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Сэсар зьяўляецца выхаванцам футбольнай акадэміі «[[Асасуна Памплёна|Асасуны]]». 8 красавіка 2007 году ён дэбютаваў у [[Ля Ліга|Ля Лізе]] ў матчы супраць мадрыдзкага «[[Рэал Мадрыд|Рэала]]» (0:2), паралельна застаючыся ў складзе другой каманды. Першапачаткова гуляў на пазыцыі паўабаронцы. У [[Ля Ліга 2007—2008 гадоў|сэзоне 2007—2008 гадоў]] Сэсар пасьпяхова замяняў траўмаваных аднаклюбнікаў, да канца чэмпіянату заняўшы месца ў аснове каманды й перакваліфікаваўшыся ў [[лятэраль|лятэраля]]. У [[Ля Ліга 2008—2009 гадоў|сэзоне 2008—2009 гадоў]] Асьпілікуэта стабільна выходзіў на поле ў стартавым складзе, а на наступны год стаў адным зь вядучых гульцоў «Асасуны», згуляўшы ва ўсіх матчах лігі без заменаў.
Паводле чутак, якія зьявіліся ў чэрвені 2010 году, гулец увайшоў у сфэру інтарэсаў францускага «[[Алімпік Марсэль|Марсэля]]», а «Асасуна», з прычыны дрэннага фінансавага стану клюбу, таксама была зацікаўлена ў трансфэры<ref>[https://www.webcitation.org/67CB3G4Uy?url=http://www.championat.com/football/news-526038.html?rucom=1 Аспиликуэта близок к переходу в «Марсель»]. Championat.com</ref>. 21 чэрвеня афіцыйны сайт французаў абвесьціў аб пераходзе гульца<ref>[http://www.om.net/fr/Saison/101005/Actualites/47377/Accord_de_principe_pour_le_transfert_de_Cesar_Azpilicueta Accord de principe pour le transfert de César Azpilicueta]. Olympique de Marseille</ref>. Сума ўгоды склала 7 млн эўра<ref>[https://web.archive.org/web/20120309150444/http://www.mercato365.com/infos-clubs/marseille/om-azpi-pour-9-5-millions-d-euros-109997.shtml OM: «Azpi» pour 9,5 millions d'euros?] Mercato</ref>.
24 жніўня 2012 году 22-гадовы гулец узгадніў ўмовы асабістага кантракту з «[[Чэлсі Лёндан|Чэлсі]]» й прайшоў мэдычнае абсьледаваньне. Паводле некаторых дадзеных, сума ўгоды склала ад 7 да 9 млн фунтаў<ref>[http://www.championat.com/football/news-1288260-marsel-i-chelsi-podtverdili-transfer-aspilikujety.html «Марсель» и «Челси» подтвердили трансфер Аспиликуэты]. Championat.com</ref>. Дэбютаваў у складзе «сініх» 25 верасьня ў матчы [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка лігі]] супраць «[[Ўулвэргэмптан Ўандэрэрз|Ўулвэргэмптану]]».
=== Міжнародная ===
11 траўня 2010 году настаўнік галоўнай [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] [[Вісэнтэ дэль Боске]] ўключыў Асьпілікуэту ў пашыраную заяўку з 30 футбалістаў на [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2010 году|чэмпіянат сьвету 2010 году]], але ў выніку на мундыяль Сэсар не патрапіў. 20-гадовы абаронца зьяўляўся самым маладым пасьля [[Давід дэ Хэа|Давіда дэ Хэа]] гульцом у сьпісе.
1 лютага 2013 году ён быў уключаны Дэль Боске ў заяўку на таварыскі матч супраць [[Зборная Ўругваю па футболе|зборнай Ўругваю]]. Празь пяць дзён Сэсар адгуляў усе 90 хвілінаў, матч скончыўся перамогай зь лікам 3:1 на карысьць гішпанцаў<ref>[http://www.marca.com/eventos/marcador/futbol/2012_13/amistosos_seleccion/4/spa_uru/ Campeón hasta en los simulacros]. Marca</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Марсэль»''':
* Уладальнік [[Кубак францускай лігі па футболе|Кубка францускае лігі]]: 2011, 2012
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2010, 2011
'''«Чэлсі»''':
* [[Чэмпіянат Ангельшчыны па футболе|Чэмпіён Ангельшчыны]]: 2015, 2017
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2018
* Уладальнік [[Кубак футбольнай лігі Ангельшчыны|Кубка футбольнай лігі]]: 2015
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2021
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2013, 2019
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2021
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2021
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.chelseafc.com/first-team/player/39321/title/cesar-azpilicueta Старонка на афіцыйным сайце ФК «Чэлсі»]
* [http://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheJoueur27678.html Профіль] на L'Équipe
* [https://web.archive.org/web/20100421060946/http://soccernet.espn.go.com/players/stats?id=97770 Профіль] на ESPN
* [http://www.national-football-teams.com/player/51054.html Статыстыка] на National Football Teams
{{Навігацыйная група
|назоў = Асьпілікуэта ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧС-2014
|Гішпанія на ЧЭ-2016
|Гішпанія на ЧС-2018
|Гішпанія на ЧЭ-2020
|Гішпанія на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Асьпілікуэта, Сэсар}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2012 году]]
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
4pk3lqs6344ki23ca0v3o2i2io1xcnx
Сафіян Фэгулі
0
157052
2624111
2598926
2025-07-08T17:53:28Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624111
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Сафіян Фэгулі''' ({{мова-ar|سفيان فيغولي}}; {{Н}} 26 сьнежня 1989 году, [[Левалюа-Пэрэ]], [[Францыя]]) — [[Альжыр|альжырскі]] футбаліст, паўабаронца [[зборная Альжыру па футболе|нацыянальнай зборнай Альжыру]].
== Кар’ера ==
Кар’еру пачаў у францускім «[[Грэнобль (футбольны клюб)|Грэноблі]]», дэбютаваўшы за клюб, які гуляў у [[Ліга 2 чэмпіянату Францыі па футболе|Лізе 2]]. Сваёй гульнёй за каманду прыцягнуў увагу прадстаўнікоў трэнэрскага штабу клюбу «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсія]]», да якога далучыўся ў 2010 годзе. У 2011 годзе абараняў колеры каманды клюбу «[[Альмэрыя (футбольны клюб)|Альмэрыя]]», дзе выступаў на правах арэнды.
Сафіян выступаў за юнацкія й моладзевыя зборныя Францыі, аднак у 2011 годзе гулец вырашыў гуляць за [[зборная Альжыру па футболе|зборную Альжыру]].
== Дасягненьні ==
'''«Галатасарай»''':
* [[Чэмпіянат Турэччыны па футболе|Чэмпіён Турэччыны]]: 2018, 2019
* Уладальнік [[Кубак Турэччыны па футболе|Кубка Турэччыны]]: 2019
* Уладальнік [[Супэркубак Турэччыны па футболе|Супэркубка Турэччыны]]: 2019
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20111030090124/http://www.valenciacf.com/contenidos/ElEquipo/Jugadores/Valencia/Feghouli.html?__locale=en Бачына на афіцыйным сайце ФК «Валенсія»]
* [http://nationalfootballteams.com/v2/player.php?id=48448 Статыстыка]{{Недаступная спасылка|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} на National Football Teams
* [https://web.archive.org/web/20150212064438/http://www.lfp.fr/joueur/feghouli-sofiane Статыстыка] на LFP.fr
{{Навігацыйная група
|назоў = Фэгулі ў складзе [[Зборная Альжыру па футболе|зборнай Альжыру]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубках афрыканскіх нацыяў]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Альжыр}};
|Альжыр на КАН-2013
|Альжыр на ЧС-2014
|Альжыр на КАН-2015
|Альжыр на КАН-2019
|Альжыр на КАН-2021
|Альжыр на КАН-2023
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Фэгулі, Сафіян}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Альжырскія футбалісты]]
pa6dr8wdefiz32wvrfpi9uu2b85d6f5
Пака Алькасэр
0
161404
2624155
2613407
2025-07-08T19:35:40Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624155
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Франсіска «Пака» Алькасэр Гарсія''' ({{мова-es|Francisco «Paco» Alcácer García}}; {{Н}} 30 жніўня 1993 году, [[Тарэнт]], [[Гішпанія]]) — [[Гішпанія|гішпанскі]] футбаліст, нападнік. Былы гулец [[зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Пака зьяўляецца выхаванцам футбольнай акадэміі клюбу «[[Валенсія (футбольны клюб)|Валенсія]]». Алькасэр выдатна праводзіў гульні за рэзэрвовую каманду клюбу, а 11 лістапада 2010 году зьявіўся ў асноўным складзе на матчы на [[Кубак Гішпаніі па футболе|кубак Гішпаніі]] супраць «[[Лягроньес Лягроньнё|Лягроньесу]]».
12 жніўня 2011 году пасьля таго як Пака забіў апошні гол у браму «[[Рома Рым|Ромы]]» ў таварыскім матчы (3:0), ягоны бацька, які прысутнічаў на гульні ў якасьці гледача, зьведаў інфаркт міякарда. Незважаючы на дапамогу з боку мэдыкаў празь некаторы час бацька футбаліста памёр ва ўзросьце 44 гадоў<ref>[http://www.marca.com/2011/08/13/futbol/equipos/valencia/1313215439.html Fallece el padre de Paco Alcácer a las puertas de Mestalla]. Marca</ref>.
14 студзеня 2012 году гулец дэбютаваў за клюб у [[Ля Ліга|Ля Лізе]], выйшаўшы на замену [[Сафіян Фэгулі|Сафіяну Фэгулі]] на апошнія 20 хвілінаў матчу супраць «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедаду]]»<ref>[https://archive.today/20120724073430/http://soccernet.espn.go.com/report/_/id/323866?cc=5739 Griezmann guides Sociedad to victory]. ESPN</ref>. [[Ля Ліга 2012—2013 гадоў|Сэзон 2012—2013 гадоў]] малады футбаліст правёў у арэндзе ў клюбе «[[Хэтафэ (футбольны клюб)|Хэтафэ]]».
=== Міжнародная ===
29 жніўня 2014 году Алькасэр быў выкліканы галоўным трэнэрам [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] [[Вісэнтэ дэль Боске]] на матчы супраць [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] і [[Зборная Паўночнай Македоніі па футболе|Македоніі]]<ref>[https://web.archive.org/web/20140831194953/http://www.sefutbol.com/en/these-are-players-called-matches-against-france-and-macedonia These are the players called up for the matches against France and Macedonia]. Sefutbol</ref>. 4 верасьня гулец дэбютаваў за нацыянальную каманду пасьля таго як выйшаў на пляцоўку замест [[Дыегу да Сылва Коста|Дыегу Косты]] ў сярэдзіне другога тайму.
== Дасягненьні ==
'''«Барсэлёна»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2018
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2017, 2018
'''«Барусія»''':
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2019
'''«Вільярэал»''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2021
'''«Шарджа»''':
* Уладальнік [[Кубак прэзыдэнту ААЭ|Кубка прэзыдэнту ААЭ]]: 2022, 2023
* Уладальнік [[Супэркубак ААЭ па футболе|Супэркубка ААЭ]]: 2022
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20141012214126/http://en.valenciacf.com/ver/36626/paco-alcacer.html Профіль на афіцыйным сайце ФК «Валенсія»]
* [http://www.futbolme.com/app.php/jugador/francisco-alcacer-garcia/24937 Профіль] на Futbolme
* [http://www.national-football-teams.com/player/56853.html Статыстыка] на National Football Teams
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Алькасэр, Пака}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
0fw2bnaaopcgkyhfryykqomxi5ppxko
Катэгорыя:2015 год у Эўропе
14
163230
2624027
2300491
2025-07-08T16:23:21Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624027
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
| у =
}}
2ezx48sm1r4sjw87z6cbnxg1koyfcix
2624028
2624027
2025-07-08T16:23:48Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624028
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
ec6hn3j3o72h793uyc9fcfnvnsh2tfq
Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў (Наваградак)
0
168253
2623911
2336610
2025-07-08T13:27:00Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне Катэгорыя
2623911
wikitext
text/x-wiki
{{Славутасьць
|Тып = Помнік сакральнай архітэктуры
|Назва = Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў
|Арыгінальная назва =
|Выява = Касьцёл і калегіюм езуітаў у Наваградку.jpg
|Подпіс выявы = Рэканструкцыя выгляду касьцёла і кляштару
|Шырыня выявы =
|Статус =
|Краіна = Беларусь
|Назва месцазнаходжаньня = [[Места]]
|Месцазнаходжаньне = [[Наваградак]]
|Канфэсія =
|Эпархія =
|Ордэнская прыналежнасьць =
|Тып кляштара =
|Тып будынка =
|Архітэктурны стыль =
|Аўтар праекту =
|Будаўнік =
|Заснавальнік =
|Першае згадваньне =
|Заснаваньне =
|Асноўныя даты = {{Славутасьць/Даты||||||}}
|Скасаваны =
|Пачатак будаўніцтва =
|Канчатак будаўніцтва =
|Будынкі = {{Славутасьць/Будынкі||||||}}
|Прыбудоўкі =
|Вядомыя насельнікі =
|Рэліквіі =
|Плябан =
|Стан =
|Шырата паўшар’е = паўночнае
|Шырата градусаў = 53
|Шырата хвілінаў = 35
|Шырата сэкундаў = 57.52
|Даўгата паўшар’е = усходняе
|Даўгата градусаў = 25
|Даўгата хвілінаў = 49
|Даўгата сэкундаў = 39.16
|Назва мапы =
|Пазыцыя подпісу на мапе =
|Водступ подпісу на мапе =
|Сайт =
|Commons =
}}
'''Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў''' — помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя ў [[Наваградак|Наваградку]]. Займаў пляц, што цягнуўся ад Рынку на ўсход, між вуліцай Траецкай з поўдня і вуліцай Кавальскай з поўначы. Існаваў да пачатку XX ст.
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
Прысутнасьць у Наваградку ордэн езуітаў пачаў з арганізацыі місіі. Гэтаму паспрыяў князь Юрый Галаўня, які запісаў езуітам у 1623 г. вёску з сялянамі. У 1624-1626 гг. коштам Яна Машынскага для езуітаў у Наваградку куплены пляц і пабудаваныя драўляныя дом і касьцёл, у 1631 кіраўніцтва ордэну падняло статус наваградскай місіі да рангу рэзыдэнцыі. У маі 1644 г. пан Ян Казакоўскі ахвяраваў наваградскім езуітам набыты ад Альбрыхта Бародзіча пляц у цэнтры гораду для пабудовы мураванага касьцёлу і дому рэзідэнцыі. Пачаліся будаўнічыя працы, якія працягваліся з 1645 да 1651 г. Першыя касьцёл і дом рэзідэнцыі прастаялі да 1652 г. і згарэлі ў вялікім пажары гораду. Адразу пачалося будаўніцтва новых, але працы затрымала вайна з Масквой і Шведамі вайна (1654—1667 гг.). Мітрапаліт Гаўрыіл Календа перадаў езуітам драўляную царкву з Руты – яе перанесьлі ў Наваградак і 8 сьнежня 1662 году і асьвяцілі як езуіцкі касьцёл. Віленскі канонік і пралат віленскай капітулы кс. Крыштаф Пшэцлаўскі ахвяраваў наваградскім езуітам 5000 злотых штогадовага даходу са свайго маёнтка Забердаў і паставіў умову: «калегіюм двух трубачоў мець павінен perpetuo do grania (вечна каб граць) раніцай і вечарам кожны дзень на гонар Найсьвяцейшае Дзевы ў вялікім алтары Цудатворнай»[<nowiki/>[[Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў (Наваградак)#%20ftn1|[1]]] Нацыянальны Гістарычны Архіў Беларусі. Ф. 27. Воп. 6. №. 23. С. 13.].
Крыштаф Пшэслаўскі таксама 4 ліпеня 1662 г. падарыў ксяндзу Адаму Вардацкаму, старэйшаму наваградскай рэзідэнцыі Societatis IESU цудатворны абраз Багародзіцы з Дзіцяткам. 5 лістапада 1662 у Жыровічах была створана камісія, якая пратаколам засведчыла цуды і дабрадзействы гэтай іконы – усяго прынята пад прысягай 47 сьведчанняў. Пасьля паседжання Камісіі абраз «аддадзены і публічна ўнесены да касцёла вялебных айцоў іезуітаў да Наваградка з набожным прытомнага люду згуртаваннем, году таго ж 1662, дня 17 снежня і пастаўлены на вялікім алтары…».[ ''Нікалаеў М.В.'' Кніга цудаў Наваградскай іконы Багародзіцы як помнік гісторыі XVII стагоддзя: Даследванне і тэкст. Санкт-Пецярбург, 2015. С. 93.]
Праз 10 год знаходжаньня іконы ў касьцёле, 10 красавіка 1673 была склікана яшчэ адна камісія, якая пацьвердзіла 48 новых цудаў. У ліпені таго ж 1673 г., пратаколы абедзьвюх камісій надрукавалі ў Вільні асобнай кніжкай: “Новая абарона, дадзеная змучанай Айчыне з неба ад Бога, у нова-цудоўнай іконе Багародзіцы дзевы Марыі, спазнаная рознымі асобамі пры розных патрэбах ў Наваградскім касьцеле Таварыства Іісуса ў Навагрудку і ў ваколіцах усяго Наваградскага ваяводства. Пададзеная да друку за дазваленнем і выразнай згодай духоўнага ўрада”. Акрамя пратаколаў у ёй зьмешчана «Гісторыя» атрымання іконы і панегірычная прадмова да віленскага дэкана ксяндза Пшэслаўскага, ад якога наваградскія езуіты атрымалі абраз у падарунак [''Нікалаеў М.В.'' Кніга цудаў Наваградскай іконы Багародзіцы як помнік гісторыі XVII стагоддзя: Даследванне і тэкст. Санкт-Пецярбург, 2015. – 124 с.]
Пасля вайны (1654—1667 гг.), фундатарамі адбудовы касьцёлу і калегіюма сталі наваградскі земскі пісар Багуслаў Унехоўскі (пазьней ваявода наваградскі і троцкі) і яго жонка, Барбара з Дунінаў. Асьвяціў закладку вугольнага каменя новага касьцёлу '''Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі''' і Сьв. Барбары Віленскі біскуп Канстанцін Бжастоўскі 26 ліпеня 1687 году. У 1691 годзе скончылі мураваць прэзбітэрыюм і дзьве закрыстыі, у 1695 г. скончылі фасад з двума вежамі. У 1697-1699 скончаны мураванне, вышыня касьцёла складала 7,2 м. Гэта быў будынак у стылі позьняга барока з двума вежамі, вышыня вежаў — 20 м. У 1701 г. дах пакрылі дахоўкай і агарадзілі тэрыторыю. У 1704 г. віхура сарвала купалы з вежаў, яны, падаючы, пашкодзілі дах, але ўжо на наступны год зрабілі рамонт даху і паставілі новыя купалы. У 1700 годзе памёр фундатар касцёлу Багуслаў Унехоўскі. Яго ўдава Барбара выйшла другі раз за Міхала Патоцкага, новае сужэнства працягвала падтрымліваць пабудову і ўпрыгожванне касьцёла.
У 1707 годзе быў усталяваны вызалачаны амбон. У 1709 г. усталявалі алтары: Хрыста Уваскросшага, Архангела Міхаіла, Сьв. Барбары, Сьв. Казіміра і Сьв. Язэпа — усе вызалачаныя. 23 жніўня 1716 г. Віленскі біскуп Канстанцін Бжастоўскі высвяціў касцёл.
У 1751 годзе ў час вялікага гарадскога пажару Наваградка кляштар і калегіюм былі крытычна пашкоджаныя, прынамсі у 1753 г. сцены касцёлу ледзьве стаялі, пагражаючы абрынуцца [Mączewska K. /Kościoł P.W. Niepokalanego Poczęcia Najsw. Marii Panny i św. Stanisława Kostki oraz kolegium jezuitów/ Kościoły Nowogródka. Redakcja naukowa Maria Kałamajska-Saeed. Kraków, 2017. S.175-180.]. Пачалося капітальнае рамантаваньне з іншай арганізацыяй прасторы храма. Новыя фундатары, браты Марцыян і Ян Храбтовічы, – першы з іх даў сродкі на стварэнне алтара св. Крыжа, другі фундаваў алтар св.Яна. З Кёнігзбергу быў прывезены арган, коштам 400 тымфаў, алтары (адзін галоўны і два бочныя) апрача абразоў былі ў 1755 упрыгожаны алебастравымі статуямі святых. У 1757 г. выраблены новы амбон. У 1768 г. касьцёл атынкаваны звонку, а праз год у аднэй з вежаў ўсталявалі гадзіньнік, у другой былі 4 званы. Касацыя ордэну езуітаў папам Кліментам XIV у 1773 г. пазбавіла касьцёл дбайных гаспадароў і ён прыйшоў у заняпад.
----[[Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў (Наваградак)#%20ftnref1|[1]]]
=== Пад уладай Расейскай імпэрыі ===
Па [[Трэці падзел Рэчы Паспалітай|трэцім падзеле Рэчы Паспалітай]] (1795 год), калі Наваградак апынуўся ў складзе [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]], касьцёл стаяў яшчэ ў 1802 годзе, калі зь ягонай вежы зьнялі званы і даслалі да Вільні ў касьцёл Сьвятога Казімера. Потым касьцёл прызначылі да разборкі, а ягоную цэглу ўжылі на будаваньне крамаў і корчмаў на Рынку<ref>Paszenda J. Kościół i kolegium Jezuitów w Nowogródku // Przeglad Wshodni. — T. VII, z. 4(28). — 2001.</ref>. Школа ў будынку былога калегіюма дажыла да 1797 г., калі была скасаваная ўладамі па прадпісанню літоўскага генерал-губернатара князя Рэпніна. 29 ліпеня 1802 г. магістрат Наваградка зьвяртаўся да літоўскага ваеннага губернатара графа Беннінгсена з прозьбай дазволіць пабудаваць з матэрыялаў занядбанага касцёлу мураваныя лаўкі і дом для праезжых. Міністр унутраных спраў імперыі дакладаў у гэтай справе цару Аляксандру І, той загадаў аддаць занядбаныя будынкі на карысць гораду, а ў 1806 г. на гэтыя мэты былі адпушчаныя 6000 рублёў срэбрам.
=== Найноўшы час ===
Будынак былога калегіюму існаваў яшчэ ў міжваенны час, калі ў ім месьцілася гімназія.
== Галерэя ==
<gallery widths="150" heights="150" caption="Гістарычныя здымкі і графіка" class="center">
Navahradak, Trajeckaja, Jezuicki. Наваградак, Траецкая, Езуіцкі (1817).jpg|1817 г.
Navahradak, Trajeckaja, Jezuicki. Наваградак, Траецкая, Езуіцкі (1830).jpg|1830 г.
Navahradak, Trajeckaja, Jezuicki. Наваградак, Траецкая, Езуіцкі (1925-29).jpg|1925—1929 гг.
Navahradak, Trajeckaja, Jezuicki. Наваградак, Траецкая, Езуіцкі (1925-29) (2).jpg|1925—1929 гг.
</gallery>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭВКЛ|2}}
* ''Блинова Т. Б.'', [http://adverbum.org/ru/blinova-iezuity Иезуиты в Беларуси (Их роль в организации образования и просвещения)] / Т. Б. Блинова. — Гродно: ГрГУ, 2002. — 425 с. {{ISBN|985—417В}}.{{ref-ru}}
* Mączewska K. /Kościoł P.W. Niepokalanego Poczęcia Najsw. Marii Panny i św. Stanisława Kostki oraz kolegium jezuitów/ Kościoły Nowogródka. Redakcja naukowa Maria Kałamajska-Saeed. Kraków, 2017. S.175-180.
* ''Нікалаеў М.В.'' Кніга цудаў Наваградскай іконы Багародзіцы як помнік гісторыі XVII стагоддзя: Даследванне і тэкст. Санкт-Пецярбург, 2015. – 124 с.
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Радзіма майго духу|6547|аб’ект|Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, сьвятых Язэпа і Станіслава Косткі і калегіюм езуітаў у Наваградку}}
{{Славутасьці Наваградку}}
[[Катэгорыя:Касьцёлы Наваградку]]
[[Катэгорыя:Езуіцкія калегіюмы|Наваградак]]
nwave52l66hur8h02vgj5lyqpdkhrn9
Голас беларуса (1925)
0
169135
2623945
2586073
2025-07-08T15:20:41Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623945
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Голас беларуса}}
{{Газэта
|назва = Голас беларуса
|выява =
|тып =
|фармат =
|уладальнік =
|выдавец =
|рэдактар = [[Кастусь Езавітаў]]
|заснаваная = 1925
|палітыка =
|мова = [[беларуская мова|беларуская]]
|штаб-кватэра = [[Рыга]]
|наклад =
|ISSN =
|сайт =
}}
«'''Го́лас белару́са'''» — штотыднёвая сялянска-работніцкая газэта, орган беларускай нацыянальнай меншасьці ў [[Латвія|Латвіі]]. Выдавалася ў 1925—1930 гг. у [[Рыга|Рызе]] на [[Беларуская мова|беларускай мове]]. Рэдактар-выдавец [[Кастусь Езавітаў]].
Ставіла за мэту абуджаць нацыянальную сьвядомасьць беларусаў у Латвіі, гуртаваць іх на сацыяльна-эканамічным і нацыянальным грунце, абараняць інтарэсы беларускага сялянства, работнікаў і інтэлігенцыі, разьвіваць культурную і нацыянальную самабытнасьць.
Пісала пра дзейнасьць суполак, таварыстваў, інфармавала пра стан асьветы, школьнай справы, жыцьцё беларусаў у [[Летува|Летуве]], [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыне]], [[Сібір]]ы, [[БССР|Савецкай Беларусі]]. На старонках газэты зьмешчаныя матэрыялы пра стварэньне Беларускага нацыянальнага камітэту ў Латвіі, арышты беларускіх грамадзкіх дзеячаў і дэпутатаў сэйму ў Польшчы, справаздача Езавітава пра [[Акадэмічная канфэрэнцыя па рэформе беларускага правапісу і азбукі|Акадэмічную канфэрэнцыю па рэформе беларускага правапісу і азбукі]] (Менск, 1926), інфармацыя пра кніжныя навінкі ў Менску, вершы [[Віктар Вальтар|Віктара Вальтара]], П. Сокала і інш., пераклады на беларускую мову твораў [[Яніс Райніс|Яніса Райніса]]. Перадрукоўвала матэрыялы з газэт «Савецкая Беларусь», «Беларуская вёска» і інш.
== Літаратура ==
* Панізьнік, С., Сакалоўскі, У. «Голас беларуса» // {{Літаратура/ЭГБ|3}} С. 55—56
{{Беларусы ў Прыбалтыцы}}
{{Беларускія пэрыядычныя выданьні}}
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:Беларускія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Латвіі]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1925 годзе]]
cf63su4osv01yev2hcmn9kffth0kxun
Шаблён:Беларускія пэрыядычныя выданьні
10
172871
2624162
2623810
2025-07-08T20:27:10Z
SergeiSEE
38150
2624162
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Беларускія пэрыядычныя выданьні
|state = {{{state|}}}
|назва = Беларускія пэрыядычныя выданьні 1563—1945 гадоў
|базавы_стыль = background-color: {{Колер|Беларусь}};
|кляса_карткі = hlist
|стыль_сьпісаў = padding:0.25em 0.4em; text-align: left;
|група_інфармацыі1 = 1563—1900
|сьпіс1 = * [[Навіны грозные а жалостлівые…|Навіны грозные а жалостлівые… (1563)]]
* [[Нясьвіская газэта (1707)]]
* [[Gazeta Grodzieńska|Gazeta Grodzieńska (1776)]]
* [[Wiadomości Grodzieńskie|Wiadomości Grodzieńskie (1792)]]
* [[Gazeta Literacka Wileńska (1806)]]
* [[Часовая менская газэта|Tymczasowa gazeta Mińska (1812)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Минские губернские ведомости (1838)||be|Мінскія губернскія ведамасці}}
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Витебские губернские ведомости (1838)||ru|Витебские губернские ведомости}}
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Гродненские губернские ведомости (1838)||ru|Гродненские губернские ведомости}}
* [[Могилевскія губернскія вѣдомости]] (1838)
* [[Мужыцкая праўда|Mużyckaja prauda (1862)]]
* [[Głos z Litwy|Głos z Litwy (1864)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Минские епархиальные ведомости (1868)||ru|Минские епархиальные ведомости (1868)}}
* [[Полоцкие епархиальные ведомости (1874)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Могилёвские епархиальные ведомости (1883)||be|Могилёвские епархиальные ведомости}}
* [[Гомон (1884)]]
* [[Минскій листокъ|Минский листок (1886)]]
|група_інфармацыі2 = 1901—1910
|сьпіс2 =
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Гродненские епархиальные ведомости (1901)||ru|Гродненские епархиальные ведомости}}
* [[Свабода (газэта, 1902)|Свабода (1902)]]
* [[Северо-Западный край (газэта, 1902)|Северо-Западный край (1902)]]
* [[Белая Русь (1906)]]
* [[Голос нізу (1906)]]
* [[Минское слово|Минское слово (1906)]]
* [[Минский летучий листок (1906)]]
* [[Наша доля|Наша доля (1906)]]*
* [[Наша Ніва|Наша ніва (1906)]]*
* [[Минское слово (1906)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Минскій голосъ (1906)||ru|Минский голос}}
* [[Могилевский вестник (1906)]]
* [[Могилёвский голос (1906)]]
* [[Straż imienia Marii|Straż imienia Marii (1906)]]
* [[Окраина (1907)]]
* [[Минское эхо (1908)]]
* [[Полесская жизнь (1909)]]
* [[Полесская мысль (1909)]]
* [[Беларускі голас (1910)]]
|група_інфармацыі3 = 1911—1920
|сьпіс3 = * [[Гомельская копейка (1911)]]
* [[Паўночна-Заходняе жыццё|Паўночна-Заходняе жыццё (1911)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Витебский вестник (1912)||be|Витебский вестник}}
* [[Минское русское слово (1912)]]
* [[Наше утро (1912)]]
* [[Отклики (1912)]]
* [[Саха (1912)]]
* [[Nad Świsłoczą|Nad Świsłoczą (1912)]]
* [[Przegląd Wileński]] (1912)
* [[Беларус (1913)]]*
* [[Гомельская мысль (1913)]]
* {{Артыкул у іншым разьдзеле|Минчанин (1913)||ru|Минчанин (газета)}}
* [[Вестник Минского губернского земства (1914)]]
* [[Лучынка (1914)]]
* [[Раніца (1914)]]
* [[Новое варшавское утро (1915)]]
* [[Оршанский вестник (1915)]]
* [[Deutsche Kriegs-Zeitung von Baranowitschi|Deutsche Kriegs-Zeitung von Baranowitschi (1916)]]
* [[Вестник комитета Западного фронта Всероссийского земского союза (1916)]]
* [[Гоман (1916)]]*
* [[Дзяньніца (1916)]]
* [[Śvietač (1916)]]*
* [[Бюллетень Военно-революционного комитета Западного фронта (1917)]]
* [[Крыніца (газэта)|Беларуская крыніца (1917)]]*
* [[Вестник Минского губернского комиссара (1917)]]
* [[Вольная Беларусь (газэта)|Вольная Беларусь (1917)]]
* [[Голос III армии]]
* [[Голос X армии]]
* [[Гомельская праўда|Гомельская праўда (1917)]]
* [[Грамада (газэта)|Грамада (1917)]]
* [[Звязда|Звязда (1917)]]
* [[Товарищ (1917)]]
* [[Молот (1917)]]
* [[Мстиславский голос (1917)]]
* [[Социалист-революционер (1917)]]
* [[Рабочая мысль (1917)]]
* [[Революционная ставка (1917)]]
* [[Известия армейского Совета депутатов X армии]]
* [[Wieś i Zaścianek|Wieś i Zaścianek (1917)]]
* [[Белорусская рада (1917—1918)|Белорусская рада]]
* [[Młot (1918)]]
* [[Белорусская земля (1918)]]
* [[Беларускі шлях (1918)]]
* [[Белорусское эхо (1918)]]
* [[Варта (1918)]]
* [[Дзяньніца]]
* [[Крывічанін (часопіс)|Крывічанін (1918)]]*
* [[Могилевский голос (1918)]]
* [[Чырвоны шлях]] (1918)
* [[Pochodnia (1919)]]*
* [[Бацькаўшчына (1919)]]
* [[Беларускае жыцьцё (1919)]]
* [[Беларуская думка (1919)]]
* [[Беларускі народ (1919)]]
* [[Беларусь (1919, Горадня)]]
* [[Беларусь (1919, Менск)]]
* [[Весткі Часовага рабоча-сялянскага савецкага ўраду Беларусі (1919)]]
* [[Грамадзянін (1919)]]*
* [[Звон (газэта)|Звон (1919)]]
* [[Наша Каляіна|Наша Каляіна (1919)]]
* [[Незалежная Беларусь|Незалежная Беларусь (1919)]]
* [[Родны край (1919)]]
* [[Часопісь Міністэрства Беларускіх Справаў|Часопісь міністэрства беларускіх справаў (1919)]]
* [[Беларускае слова (1920)]]
* [[Варта Бацькаўшчыны|Варта Бацькаўшчыны (1920)]]
* [[На чужыне]]
* [[Наша думка|Наша думка (1920)]]
* [[Наша ніва (1920)]]
* [[Незалежная думка (1920)]]
* [[Пагоня (газэта, 1920)|Пагоня (1920)]]
* [[Рунь (1920)]]
* [[Савецкая Беларусь (1920)]]
* [[Работніцка-сялянская Беларусь|Работніцка-сялянская Беларусь (1920)]]
* [[Чырвоны сьцяг (газэта, КПЗБ)|Чырвоны сьцяг (1920)]]
|група_інфармацыі4 = 1921—1930
|сьпіс4 = * [[Беларускія ведамасьці (газэта)|Беларускія ведамасьці (1921)]]
* [[Беларускі звон (1921)]]
* [[Вайсковы (часопіс)|Вайсковы (1921)]]*
* [[Вестник Народного комиссариата просвещения (1921)]]
* [[Jednaść|Jednaść (1921)]]*
* [[Маладое жыцьцё|Маладое жыцьцё (1921)]]
* [[Сялянская доля (газэта)|Сялянская доля (1921)]]
* [[Чырвоная зьмена|Чырвоная зьмена (1921)]]
* [[Раніца (1921)]]
* [[Родная страха|Родная страха (1921)]]
* [[Сьвятазар (газэта)|Сьвятазар (1921)]]
* [[Адраджэньне (1922)]]
* [[Беларускі партызан (1922)]]
* [[Вясковы пралетары|Вясковы пралетары (1922)]]
* [[Голос революционного студенчества (1923)]]
* [[Беларускі сьцяг (1922)]]
* [[Беларускі шлях (1922)]]
* [[Наш Шлях (часопіс)|Наш шлях (1922)]]
* [[Наша будучыня (газэта)|Наша будучыня (1922)]]
* [[Полымя (часопіс)|Полымя (1922)]]
* [[Беларускі студэнт (1923)]]
* [[Вольны Сьцяг|Вольны сьцяг (1923)]]
* [[Воля народу|Воля народу (1923)]]
* [[Змаганьне (1923)]]
* [[Крывіч (часопіс)|Крывіч (1923)]]
* [[Маладняк (часопіс)|Маладняк (1923)]]
* [[Наш Сьцяг|Наш сьцяг (1923)]]
* [[Наша Жыцьцё|Наша жыцьцё (1923)]]
* [[Новае жыцьцё (газэта)|Новае жыцьцё (1923)]]
* [[Падняты сьцяг (аднадзёнка)|Падняты сьцяг (1923)]]
* [[Саха (1923)]]
* [[Сьцяг (аднадзёнка)|Сьцяг (1923)]]
* [[Сьцяг волі (аднадзёнка)|Сьцяг волі (1923)]]
* [[Сьцяг народу (аднаднёўка)|Сьцяг народу (1923)]]
* [[Авадзень (часопіс)|Авадзень (1924)]]
* [[Асьвета (часопіс)|Асьвета (1924)]]
* [[Бальшавік (часопіс, КПЗБ)|Бальшавік (1924)]]
* [[Бярозка (часопіс)|Бярозка (1924)]]
* [[Голас беларуса (1924)]]
* [[Грамадзкі Голас|Грамадзкі голас (1924)]]
* [[Магілёўскі селянін]] (1924)
* [[Малады камуніст]]
* [[Алеся (часопіс)|Работніца і сялянка (1924)]]
* [[Студэнцкая думка (Вільня)|Студэнцкая думка (1924)]]
* [[Сын Беларуса|Сын беларуса (1924)]]
* [[Сялянская праўда|Сялянская праўда (1924)]]
* [[Аршанскі маладняк]] (1925)
* [[Беларуская доля (1925)]]
* [[Беларуская Ніва (1925)]]
* [[Бюлетэнь загранічнай групы Партыі беларускіх сацыялістаў-рэвалюцыянэраў|Бюлетэнь загранічнай групы ПБСР (1925)]]
* [[Бюлетэнь пасольскага клюбу Беларускай сялянска-работніцкай грамады (1925)]]
* [[Голас беларуса (1925)]]
* [[Жыцьцё беларуса|Жыцьцё беларуса (1925)]]
* [[Іскра (1925)]]
* [[Наш край (1925)]]
* [[Сялянская Ніва|Сялянская ніва (1925)]]
* [[Селянін (аднадзёнка)|Селянін (1925)]]
* [[Трыбуна мастацтва (1925)]]
* [[Narodny zwon|Narodny zwon (1926)]]*
* [[Orka (1926)]]
* [[Беларускае слова (1926)]]
* [[Беларуская справа|Беларуская справа (1926)]]
* [[Беларуская хата (1926)]]
* [[Беларуская школа ў Латвіі (1926)]]
* [[Маланка (часопіс)|Маланка (1926)]]
* [[Народная справа|Народная справа (1926)]]
* [[Народная справа|Народная справа (1926)]]
* [[Беларуская культура (1927)]]
* [[Беларускі дзень|Беларускі дзень (1927)]]
* [[Беларуская доля|Беларуская доля (1927)]]
* [[Беларускі радны|Беларускі радны (1927)]]
* [[Бюлетэнь ЦК КПЗБ (1927)]]
* [[Творчасьць зьняволенага|Творчество заключенного (1927)]]
* [[Заранка|Заранка (1927)]]
* [[Навагодняя праца|Навагодняя праца (1927)]]
* [[Народ (1927)]]
* [[Наша воля (1927)]]
* [[Наша праца|Наша праца (1927)]]
* [[Наша праўда (1927)]]
* [[Паляўнічы Беларусі (1927)]]
* [[Праца (газэта)|Праца (1927)]]
* [[Права працы|Права працы (1927)]]
* [[Праваслаўная Беларусь (1927)]]
* [[Родныя гоні (1927)]]
* [[СБ. Беларусь сегодня|Рабочий (1927)]]
* [[Слова працы|Слова працы (1927)]]
* [[Сьцяг Працы (газэта)|Сьцяг працы (1927)]]
* [[Сялянская гутарка|Сялянская гутарка (1927)]]
* [[Узвышша (часопіс)|Узвышша (1927)]]
* [[Chryścijanskaja Dumka|Chryścijanskaja Dumka (1928)]]
* [[Беларуская зарніца (1928)]]
* [[Воля працы|Воля працы (1928)]]
* [[Голас працы|Голас працы (1928)]]
* [[Доля працы|Доля працы (1928)]]
* [[Думка працы|Думка працы (1928)]]
* [[Да працы (1928)]]
* [[Доля працы|Доля працы (1928)]]
* [[За працу|За працу (1928)]]
* [[Зара працы|Зара працы (1928)]]
* [[Красавік (газэта)|Красавік (1928)]]
* [[Сіла працы|Сіла працы (1928)]]
* [[Наперад (1929)]]
* [[Раніца (газэта)|Раніца (1929)]]
* [[Шлях моладзі (1929)]]
* [[Беларуская думка (1930)]]
* [[Беларускі кліч (1930)]]
* [[Малады змагар|Малады змагар (1930)]]
* [[На варце|На варце (1930)]]
* [[Народны звон (1930)]]
* [[Родная мова (1930)]]
* [[Чырвоная Беларусь (часопіс)|Чырвоная Беларусь (1930)]]
|група_інфармацыі5 = 1931—1940
|сьпіс5 = * [[Беларускі звон (1931)]]
* [[Novaja Varta]] (1931)*
* [[Жаноцкая справа (1931)]]
* [[На варце Кастрычніка]]
* [[Голас праваслаўнага беларуса]]
* [[Да Злучэньня!|Да злучэньня! (1932)]]*
* [[Літаратура і мастацтва|Літаратура і мастацтва (1932)]]
* [[Тэхніка ў масы (1932)]]
* [[Шлях (1932)]]
* [[Часопіс для ўсіх|Часопіс для ўсіх (1932)]]
* [[Беларуская газэта (1933)]]
* [[Беларускі асяродак (часопіс)|Беларускі асяродак (1933)]]
* [[Беларускі летапіс (1933)]]
* [[Весткі з СССР (1933)]]
* [[Золак (часопіс)|Золак (1933)]]
* [[Краты (часопіс)|Краты (1933)]]
* [[Родны край (1933)]]
* [[Асва]]
* [[Беларуская борць (1934)]]
* [[Беларусь працы (1934)]]
* [[Літэратурная старонка]] (1934)
* [[Пралескі (1934)]]
* [[25 сакавіка (часопіс)|25 сакавіка (1935)]]
* [[Калосьсе (1935)]]
* [[Наша воля (1935)]]
* [[Перакоўка|Перакоўка (1935)]]
* [[Беларускі фронт (газэта)|Беларускі фронт (1936)]]
* [[Маладая Беларусь (1936)]]
* [[Беларуская звязда (1939)]]
* [[Віленская праўда (1939)]]
* [[Раніца (Бэрлін)|Раніца (1939)]]
|група_інфармацыі6 = 1941—1945
|сьпіс6 = * [[Баранавіцкая газэта|Баранавіцкая газэта (1941)]]*
* [[Беларуская газэта (1941)]]
* [[За Савецкую Беларусь (1941)]]
* [[Голас вёскі (1941)]]
* [[Беларуская школа (часопіс)|Беларуская школа (1942)]]*
* [[Беларускі голас (1942)]]*
* [[Беларускі праваслаўны патэрык (1942)]]
* [[Беларускі студэнт (1942)]]
* [[Мінскер цайтунг (1942)]]
* [[Новая дарога|Новая дарога (1942)]]
* [[Новы шлях (1942)]]
* [[За свабодную Беларусь (1942)]]
* [[Беларускі работнік (1943)]]
* [[Беларус на варце|Беларус на варце (1943)]]
* [[Беларускае слова (1941)]]
* [[Гаспадар (1943)]]
* [[Родныя вытокі (газэта)|Родныя вытокі (1943)]]
* [[Беларусь (1944)]]
* [[За праўду (1944)]]
* [[Беларускія навіны|Беларускія навіны (1945)]]
* [[Вожык (часопіс)|Вожык (1945)]]
* [[Нёман (1945)|Нёман (1945)]]
* [[Пагоня (часопіс, 1945)|Пагоня (1945)]]
|ніз = <nowiki>*</nowiki> — у тым ліку [[лацінка]]й
}}<noinclude>[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Гісторыя]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Літаратура]]</noinclude>
kwxme9ycsvoyzfadzfzf9i8mi6lbsrh
Муса Сысако
0
176163
2624075
2585500
2025-07-08T16:48:33Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624075
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Муса́ Сысако''' ({{мова-fr|Moussa Sissoko}}; {{Н}} 16 жніўня 1989 году) — францускі футбаліст, паўабаронца ангельскага клюбу «[[Ўотфард (футбольны клюб)|Ўотфард]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Сысако ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2014
|Францыя на ЧЭ-2016
|Францыя на ЧЭ-2020
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сысако, Муса}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
obehg4le3hti8e61gdklylimhuhrfl1
Марган Шнэдэрлен
0
176220
2624122
2567695
2025-07-08T18:08:17Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624122
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марга́н Шнэдэрле́н''' ({{мова-fr|Morgan Schneiderlin}}; {{Н}} 8 лістапада 1989 году) — колішні францускі футбаліст, паўабаронца. Былы гулец [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Кар’еру распачаў у клюбе «[[Страсбург (футбольны клюб)|Страсбург]]» на радзіме, але ў хуткім часе апынуўся ў Ангельшчыне, перайшоўшы ў склад клюбу «[[Саўтгэмптан (футбольны клюб)|Саўтгэмптан]]». Дзякуючы выдатнай гульні, атрымаў запрашэньне ў склад зборнай Францыі і клюбу «[[Манчэстэр Юнайтэд]]».
== Дасягненьні ==
'''«Манчэстэр Юнайтэд»''':
* Уладальнік [[Кубак Ангельшчыны па футболе|Кубка Ангельшчыны]]: 2016
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]: 2016
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://web.archive.org/web/20090325072446/http://www.soccerbase.com/players_details.sd?playerid=49345 Статыстыка на soccerbase.com]{{Ref-en}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Шнэдэрлен у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2014
|Францыя на ЧЭ-2016
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шнэдэрлен, Марган}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
8wuk6xvrjp8jagti6iizrgjsjwbb2e7
Катэгорыя:2017 год у Эўропе
14
180260
2624025
2487401
2025-07-08T16:22:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624025
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 7
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2017 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
22wzmfocpmib8r5lo0dghcivcuskbwf
Марка Асэнсіё
0
183166
2624165
2604012
2025-07-08T20:38:40Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624165
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марка Асэнсіё''' ({{мова-es|Marco Asensio}}; {{Н}} 21 студзеня 1996 году) — гішпанскі футбаліст, паўабаронца францускага клюбу «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]» і [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Дасягненьні ==
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2017, 2020, 2022
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2017, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2016—2017 гадоў|2017]], [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2017—2018 гадоў|2018]], [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2021—2022 гадоў|2022]]
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2016, 2017, 2022
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|Клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2016, 2017, 2018, 2022
'''«Пары Сэн-Жэрмэн»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2024
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2023, 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.realmadrid.com/en/football/squad/marco-asensio-willemsen Профіль на сайце «Рэалу»]{{Ref-en}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Асэнсіё ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧС-2018
|Гішпанія на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Асэнсіё, Марка}}
[[Катэгорыя:Футбалісты зборнай Гішпаніі]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2020 году]]
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
ccczhscttszihyb1xna2xmp52tr3shb
2624166
2624165
2025-07-08T20:40:05Z
Dymitr
10914
/* Вонкавыя спасылкі */ [[Вікіпэдыя:Катэгорыя|катэгорыя]]
2624166
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марка Асэнсіё''' ({{мова-es|Marco Asensio}}; {{Н}} 21 студзеня 1996 году) — гішпанскі футбаліст, паўабаронца францускага клюбу «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]» і [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Дасягненьні ==
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2017, 2020, 2022
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2017, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2016—2017 гадоў|2017]], [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2017—2018 гадоў|2018]], [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2021—2022 гадоў|2022]]
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2016, 2017, 2022
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|Клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2016, 2017, 2018, 2022
'''«Пары Сэн-Жэрмэн»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2024
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2023, 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.realmadrid.com/en/football/squad/marco-asensio-willemsen Профіль на сайце «Рэалу»]{{Ref-en}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Асэнсіё ў складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧС-2018
|Гішпанія на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Асэнсіё, Марка}}
[[Катэгорыя:Футбалісты зборнай Гішпаніі]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2020 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2020 году]]
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
5jjafg9hg2abhre4vhwilgtaxsjk87w
Катэгорыя:1954 год у Эўропе
14
184894
2624054
2544446
2025-07-08T16:39:09Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624054
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1950|ў Эўропе}}
[[Катэгорыя:1950-я ў Эўропе|4]]
[[Катэгорыя:1954 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
oe7bug9c4puyedf9dx0gytdob63vi83
2624056
2624054
2025-07-08T16:40:46Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624056
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1950|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 5
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1954 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1950-я ў Эўропе|4]]
6f1b0ydbsctp42medb41gvvt11v8u31
Пагоня (мастацкая суполка)
0
185714
2624143
2234777
2025-07-08T18:42:19Z
SergeiSEE
38150
2624143
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Пагоня (неадназначнасьць)}}
'''Творчая суполка «Пагоня»''' была створаная ў 1990 годзе ў складзе [[Саюз мастакоў Беларусі|Саюзу мастакоў Беларусі]].
Прыдумалі і пасьпяхова рэалізавалі яе ў знакамітай майстэрні «На паддашку» [[Аляксей Марачкін]], [[Яўген Кулік]], [[Віктар Маркавец]], [[Мікола Купава]], браты [[Уладзімер Басалыга|Ўладзімер]] і [[Міхась Басалыга|Міхась Басалыгі]].
Сябры суполкі амаль штогод ладзяць выставы сваіх прац, частку зь якіх здымаюць па патрабаваньню чыноўнікаў. В 2015 годзе былі зьнятыя 3 творы: жывапісныя палотны Алеся Мары «Двубой, альбо супраціў двухгаловаму мутанту», Алеся Пушкіна «Памяці беларусаў, загінулых за Ўкраіну» і партрэт амэрыканскай мастачкі беларускага паходжаньня Галіны Русак работы Віктара Маркаўца. Прычым, апошняе палатно зьнялі толькі за тое, што фон карціны нагадаў цэнзаршы бел-чырвона-белы сьцяг<ref>[https://novychas.by/kultura/jubiliejam_pahoni_i_aliesia_ma Юбілеям «Пагоні» і Алеся Мары прысвячаецца] Новы час, 25 лістапада 2015</ref>.
== Кіраўнікі суполкі ==
* [[Аляксей Марачкін]] (1990—1998)
* [[Мікола Купава]] (1998—2004)
* [[Леў Талбузін]] (2004—2007)
* Аляксей Марачкін (2007—2011)
* [[Генадзь Драздоў]] (2011—2016)
* [[Ігар Марачкін]] (2017 — па сёньня)
== Мэта аб’яднаньня ==
Разьвіцьцё нацыянальнага мастацтва, захаваньне яго пераемнасьці, узбагачэньне традыцыяў, зьберажэньне і памнажэньне мастацкіх набыткаў культурна-гістарычнай спадчыны. Усё дзеля абуджэньня нацыянальнай самасьвядомасьці народу, ягонага духоўнага, культурнага і дзяржаўнага адраджэньня.
== Сябры суполкі ==
Сябрамі суполкі былі выбітныя беларускія мастакі розных пакаленьняў, сярод іх
* [[Уладзімер Сулкоўскі]]
* [[Сяргей Цімохаў]]
* [[Віктар Маркавец]]
* [[Тодар Копша]]
* [[Генадзь Сокалаў-Кубай]]
* [[Генадзь Асташонак]]
* [[Віктар Сташчанюк]]
* [[Яўген Кулік]]
* [[Яўген Шатохін]]
* [[Пётар Шарыпа]]
* [[Кастусь Харашэвіч]]
* [[Лявон Раманоўскі]]
* [[Вольга Раманоўская]]
* [[Міхась Раманюк]]
* [[Яўген Ціхановіч]]
* [[Генрых Ціхановіч]]
* [[Віктар Шматаў]]
* [[Рыгор Кійко]].
У 2016 годзе сябрамі творчай суполкі «Пагоня» — крыху больш за паўсотні беларускіх масткоў<ref>[https://www.svaboda.org/a/albom-pahoni/27871594.html Суполка «Пагоня» падсумуе 25 гадоў сваёй дзейнасьці выданьнем альбома], Радыё Свабода, 21 ліпеня 2016 </ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=VICkqTEd9n0 Суполка Пагоня. Выстава памяці.]
* [https://web.archive.org/web/20200708042902/https://pagonia.art/about Гісторыя суполкі]
[[Катэгорыя:Беларускія грамадзкія аб’яднаньні]]
[[Катэгорыя:Творчая суполка «Пагоня»]]
dgyfvw6relknnl0usgfjtwy6kdh5yaq
Катэгорыя:2018 год у Эўропе
14
191280
2624024
2487402
2025-07-08T16:22:23Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624024
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2018 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
g3phhiqemc00e805zce4ws2d0gm14eo
Люкас Эрнандэс
0
193901
2624132
2620107
2025-07-08T18:22:02Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624132
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Люкас Франсуа Бэрнар Эрнандэс''' ({{мова-fr|Lucas François Bernard Hernández}}; {{Н}} 14 лютага 1996 году) — францускі футбаліст, абаронца клюбу «[[Пары Сэн-Жэрмэн Парыж|Пары Сэн-Жэрмэн]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
'''«Атлетыка»''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: [[Ліга Эўропы УЭФА 2017—2018 гадоў|2018]]
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2018
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2020, 2021, 2022, 2023
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2020, 2022
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
'''«Пары Сэн-Жэрмэн»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2024, 2025
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2024, 2025
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2023, 2024
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2025
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
* [[Ліга нацыяў УЭФА]]: 2021
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК ПСЖ Парыж}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Эрнандэс у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2018
|Францыя на ЧЭ-2020
|Францыя на ЧС-2022
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Эрнандэс, Люкас}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
3phvr0ujgrlezv6czkek7svl1ni93k1
Тэо Эрнандэс
0
194067
2624136
2594803
2025-07-08T18:24:16Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624136
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Тэо Бэрнар Франсуа Эрнандэс''' ({{мова-fr|Theo Bernard François Hernández}}; {{Н}} 6 кастрычніка 1997 году) — францускі футбаліст, абаронца італьянскага клюбу «[[Мілян (футбольны клюб)|Мілян]]». Ягоны старэйшы брат [[Люкас Эрнандэс|Люкас]] таксама зьяўляецца футбалістам.
== Дасягненьні ==
'''«Рэал»''':
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2017
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА 2017—2018 гадоў|2018]]
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2017
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2017
'''«Мілян»''':
* [[Чэмпіянат Італіі па футболе|Чэмпіён Італіі]]: 2022
* Уладальнік [[Супэркубак Італіі па футболе|Супэркубка Італіі]]: 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Эрнандэс у складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2022
|Францыя на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Эрнандэс, Тэо}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
kpy692dpmqp9wfffmv9u8gehpa9kufz
Яга Аспас
0
194656
2624163
2585237
2025-07-08T20:27:19Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624163
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Я́га А́спас''' ({{мова-es|Iago Aspas}}; {{Н}} 1 жніўня 1987 году) — гішпанскі футбаліст, нападнік клюбу «[[Сэльта Віга|Сэльта]]» і [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Дасягненьні ==
'''«Сэвільля»''':
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2015
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/iago-aspas-juncal/61909/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
{{Гішпанія на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Аспас, Яга}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
8avimj6smppjiahaj4qjj9syd7gnu9g
Альвара Адрыясоля
0
194749
2624142
2585258
2025-07-08T18:38:42Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624142
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Альвара Адрыясоля''' ({{мова-es|Álvaro Odriozola}}; {{Н}} 14 сьнежня 1995 году) — гішпанскі футбаліст, абаронца клюбу «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедад]]» і [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Дасягненьні ==
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2020
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2018
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2020
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2020
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2020
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Гішпанія на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Адрыясоля, Альвара}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
eqn44igx0954fz9kjqhtaiefofltwkg
Джыбрыль Сыдыбэ
0
194775
2624059
2585315
2025-07-08T16:42:12Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624059
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Джыбрыль Сыдыбэ''' ({{мова-fr|Djibril Sidibé}}; {{Н}} 29 ліпеня 1992 году) — францускі футбаліст, абаронца клюбу «[[Тулюза (футбольны клюб)|Тулюза]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
'''«Манака»''':
* [[Чэмпіянат Францыі па футболе|Чэмпіён Францыі]]: 2017
'''АЕК''':
* [[Чэмпіянат Грэцыі па футболе|Чэмпіён Грэцыі]]: 2023
* Уладальнік [[Кубак Грэцыі па футболе|Кубка Грэцыі]]: 2023
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/djibril-sidibe/97835/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
{{Францыя на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сыдыбэ, Джыбрыль}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
2c1iy5j3b629511wyywvjgyvjry251j
Кепа Арысабаляга
0
194905
2624160
2584944
2025-07-08T20:21:14Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624160
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Кепа Арысабаляга''' ({{мова-es|Kepa Arrizabalaga}}; {{Н}} 3 кастрычніка 1994 году) — гішпанскі футбаліст, брамнік ангельскага клюбу «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]». Гулец [[Зборная Гішпаніі па футболе|нацыянальнай зборнай Гішпаніі]].
== Дасягненьні ==
'''«Чэлсі»''':
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2021
* Пераможца [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]]: 2019
* Уладальнік [[Супэркубак чэмпіёнаў УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2021
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2021
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2024
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Soccerway}}
{{Склад ФК Арсэнал}}
{{Гішпанія на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Арысабаляга, Кепа}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
foq6s2slqmi5v6g76o17z72la2h7oae
Самюэль Юмтыці
0
194996
2624138
2483370
2025-07-08T18:28:39Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624138
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Самюэль Юмтыці''' ({{мова-fr|Samuel Umtiti}}; {{Н}} 14 лістапада 1993 году) — францускі футбаліст, абаронца клюбу «[[Ліль (футбольны клюб)|Ліль]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
'''«Алімпік»''':
* Уладальнік [[Кубак Францыі па футболе|Кубка Францыі]]: 2012
* Уладальнік [[Супэркубак Францыі па футболе|Супэркубка Францыі]]: 2012
'''«Барсэлёна»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2018, 2019
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2017, 2018, 2021
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2016, 2018
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/samuel-umtiti/158369/ Профіль на soccerway.com]{{Ref-en}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Юмтыці ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧЭ-2016
|Францыя на ЧС-2018
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Юмтыці, Самюэль}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
ithpjixbrqn4g5tcct84y04mqhvbvv8
Карэнтэн Талісо
0
195141
2624087
2585288
2025-07-08T17:10:47Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624087
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Карэнтэ́н Талісо''' ({{мова-fr|Corentin Tolisso}}; {{Н}} 3 жніўня 1994 году) — францускі футбаліст, паўабаронца ліёнскага клюбу «[[Алімпік Ліён|Алімпік]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
* Уладальнік [[Кубак Нямеччыны па футболе|Кубка Нямеччыны]]: 2019, 2020
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2017, 2018, 2020, 2021
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2020
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка УЭФА]]: 2020
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Талісо ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2018
|Францыя на ЧЭ-2020
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Талісо, Карэнтэн}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
qq7yuq0rlo3tqg6bwxpkry796pnz2hd
Набіль Фэкір
0
196057
2624112
2585560
2025-07-08T17:55:57Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624112
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Набі́ль Фэкі́р''' ({{мова-fr|Nabil Fekir}}; {{Н}} 18 ліпеня 1993 году) — францускі футбаліст, нападнік клюбу «[[Аль-Джазыра Абу Дабі|Аль-Джазыра]]» з [[Аб’яднаныя Арабскія Эміраты|ААЭ]] і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
'''«Бэтыс»''':
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2022
'''Францыя''':
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
{{Францыя на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Фэкір, Набіль}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
kyc2m6b23ahb8q4sfxpnzsc475rc7f0
Флярыян Тавэн
0
196255
2624085
2585191
2025-07-08T17:07:38Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624085
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Флярыя́н Тавэ́н''' ({{мова-fr|Florian Thauvin}}; {{Н}} 26 студзеня 1993 году) — францускі футбаліст, нападнік італьянскага клюбу «[[Удынэзэ Ўдынэ|Ўдынэзэ]]» і [[Зборная Францыі па футболе|нацыянальнай зборнай Францыі]]. Чэмпіён сьвету 2018 году.
== Дасягненьні ==
* Чэмпіён сьвету: [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|2018]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Францыя на ЧС-2018}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Тавэн, Флярыян}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
rrfmeyjqfc7ejjnc26cru413d8dop2u
Буна Сар
0
196765
2624019
2598975
2025-07-08T16:20:50Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624019
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Буна́ Сар''' ({{мова-fr|Bouna Sarr}}; {{Н}} 31 студзеня 1992 году) — сэнэгальскі футбаліст, абаронца. Нарадзіўся ў Францыі, але абраў радзіму бацькоў, каб абараняць ейныя колеры.
== Дасягненьні ==
'''«Баварыя»''':
* [[Чэмпіянат Нямеччыны па футболе|Чэмпіён Нямеччыны]]: 2021, 2022, 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Нямеччыны па футболе|Супэркубка Нямеччыны]]: 2021
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2020
'''Сэнэгал''':
* Уладальнік [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубка афрыканскіх нацыяў]]: 2021
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
{{Сэнэгал на КАН-2021}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сар, Буна}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Сэнэгальскія футбалісты]]
jahffpmio10y22tgsbugn9k8suqhs3j
Марган Сансон
0
196841
2624003
2566458
2025-07-08T16:15:09Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624003
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Марган Сансон''' ({{мова-fr|Morgan Sanson}}; {{Н}} 18 жніўня 1994 году) — францускі футбаліст, паўабаронца клюбу «[[Ніцца (футбольны клюб)|Ніцца]]».
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сансон, Марган}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
22xfe3a1yjc0ixxyqbuwfxyiheawku1
Украінская дзяржава (1941)
0
203860
2624295
2075067
2025-07-09T11:02:51Z
110.46.103.54
2624295
wikitext
text/x-wiki
{{Глядзіце таксама|Украінская дзяржава}}
{{Краіна
|Назва = Украінская дзяржава
|НазваЎРоднымСклоне = Украіны
|НазваНаДзяржаўнайМове = Українська держава
|Сьцяг = Flag of Ukraine (1917–1921).svg
|Герб = Seal of the Ukrainian national government (1941).svg
|НацыянальныДэвіз =
|ДзяржаўныГімн = Ще не вмерла Україна
|Месцазнаходжаньне =
|ПодпісПадВыявайМесцазнаходжаньня =
|АфіцыйнаяМова = [[Украінская мова|украінская]]
|Сталіца = [[Львоў]] (часовая), [[Кіеў]] (у пэрспэктыве)
|НайбуйнейшыГорад =
|ТыпУраду = рэспубліка
|ПасадыКіраўнікоў = [[Кіраўнік дзяржавы|Кіраўнік]]
|ІмёныКіраўнікоў = [[Яраслаў Стэцко]]
|Плошча =
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы =
|АдсотакВады =
|ГодАцэнкіНасельніцтва =
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва =
|Насельніцтва =
|ШчыльнасьцьНасельніцтва =
|ЭтнічныСклад =
|КанфэсійныСклад =
|Пісьменнасьць =
|ГодАцэнкіСУП =
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП =
|СУП =
|СУПНаДушуНасельніцтва =
|Валюта =
|КодВалюты =
|ЧасавыПас =
|ЧасРозьніцаUTC =
|ЧасавыПасУлетку =
|ЧасРозьніцаUTCУлетку =
|НезалежнасьцьПадзеі =
|НезалежнасьцьДаты =
|АўтамабільныЗнак =
|ДамэнВерхнягаЎзроўню =
|ТэлефонныКод =
|Дадаткі =
|ПапярэдняяДзяржава1 = УССР
|СьцягПапярэдняйДзяржавы1 = Flag of Ukrainian SSR (1937-1949).svg
|ВыяваПапярэдняйДзяржавы1 =
|ГодПачаткуІснаваньня = 30 чэрвеня 1941
|ГодКанцаІснаваньня = 12 ліпеня 1941
|ПэрыядІснаваньня =
|НаступнаяДзяржава1 = Райхскамісарыят Украіна
|СьцягНаступнайДзяржавы1 = Flag of the NSDAP (1920–1945).svg
|ВыяваНаступнайДзяржавы1 =
|ЦяперЗьяўляеццаЧасткай = {{Сьцягафікацыя|Украіна}}
}}
'''Украі́нская дзяржа́ва''' ({{мова-uk|Українська держава}}) — дзяржаўнае ўтварэньне, якое існавала на тэрыторыі [[Украіна|сучаснае Ўкраіны]] з 30 чэрвеня па 12 ліпеня 1941 року. Сталіцаю Ўкраінскае дзяржавы абвяшчаўся [[Львоў]].
== Абвяшчэньне ==
З пачаткам вайны [[Трэці Райх|Нямеччыны]] супраць [[СССР]] РП [[АУН]] накіравала ва Ўкраіну адмысловую ґрупу на чале зь [[Яраслаў Стэцко|Я. Стэцком]] у складзе 100 асобаў-адмыслоўцаў па адміністрацыі й права ([[Яраслаў Старух|Я. Старух]], [[Леў Рэбэт|Л. Рэбэт]], [[Дзьмітро Яцаў|Д. Яцаў]], [[Іван Раўлік|І. Раўлік]], [[Васіль Кук|В. Кук]], [[Васіль Ахрымовіч|В. Ахрымовіч]] ды іншыя).
Зранку 30 чэрвеня 1941 у Львоў увайшоў [[Нахтыгаль (легіён)|першы аддзел Дружын Украінскіх Нацыяналістаў]] пад камандаваньнем сотніка [[Раман Шухевіч|Р. Шухевіча]]. А 20:00 30 чэрвеня 1941 у памяшканьні Таварыства «Просвіти» (м. Львоў, пл. Рынак, буд. 10) адбыліся Нацыянальныя сходы, на якіх [[Яраслаў Стэцко|Я. Стэцко]] зачытаў [[Акт аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы|Акт аднаўленьня Ўкраінскае дзяржавы]].
Пасьля абвяшчэньня [[Акт аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы|Акту]] [[Яраслаў Стэцко|Я. Стэцко]] быў абраны Нацыянальнымі сходамі старшынём [[Украінскае дзяржаўнае кіраваньне|выканаўчага орґану]] адноўленае Ўкраінскае дзяржавы й упаўнаважаны сфармаваць асабісты склад ураду.
На вежы Княжацкае гары ўзьняўся нацыянальны сьцяг, запрацавала ўкраінская [[радыёстанцыя імя Яўгена Канавальца]].
== Пашырэньне ўлады ==
Львоўская радыёстанцыя, якая была загадзя захопленая прадстаўнікамі РП [[АУН]] на чале зь Зянонам Тарнаўскім ды [[Юліан Савіцкі|Юліянам Савіцкім]] ды пераназваная ў Радыёвысільню імя [[Яўген Канавалец|палк. Я.Канавальца]], адразу ж па абвяшчэньні [[Акт аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы|Акту]] выдала ў этэр інфармацыю пра аднаўленьне Ўкраінскае дзяржавы й стварэньне ўраду на чале зь [[Яраслаў Стэцко|Я. Стэцком]].
У правінцыйных мястэчках Галічыны ды Валыні распачаліся спантанныя сходы ўкраінцаў, на якіх прадстаўнікі РП [[АУН]] абвяшчалі аднаўленьне ўкраінскае дзяржаўнасьці. У Бэрэжанах ды Бродах у такіх сходах узялі ўдзел 20 000 асобаў, у Сокале — 10 000, у Станіслававе, Радэхаве, Самборы — па некалькі тысячаў.
1 ліпеня 1941 року дэлеґацыя ад Нацыянальных сходаў наведала Сабор сьв. Юра з просьбай да мітрапаліта Ўкраінскае Грэка-Каталіцкае Царквы [[Андрэй (Шаптыцкі)|А. Шаптыцкага]] ўхваліць [[Акт аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы|Акт]]. Мітрапаліт пагадзіўся й выдаў «Пастырскі ліст да Ўкраінскага народу», у якім ухваліў рашэньне Нацыянальных сходаў.
10 ліпеня 1941 року аналяґічнае па зьмесьце «Архіпастырскае пасланьне» выдаў уладыка Луцкі (пазьней — мітрапаліт) Украінскае Аўтакефальнае Праваслаўнае Царквы Палікарп (Сікорскі).
30 чэрвеня 1941 року адразу ж пасьля паседжаньня Нацыянальных сходаў было створанае мескае кіраваньне ў Львове пад кіраўніцтвам Ю. Палянскага.
1 ліпеня 1941 року было створанае Львоўскае абласное кіраваньне на чале з д-рам [[Аляксандар Марытчак|Аляксандрам Марытчаком]]. Намесьнікам А. Марытчака стаў Я. Спольскі, кіраўніцтва аддзелам унутранае адміністрацыі заняў д-р [[Міхайла Расьляк]]. За некалькі дзён пачалі функцыянаваць паветы кіраваньня па ўсёй вобласьці.
Цягам першае паловы ліпеня 1941 року было створанае Станіслаўскае абласное кіраваньне ў складзе 8 аддзелаў. На чале яго стаў інжынэр [[Ільля Семянчук]], а яго намесьнікам быў прызначаны д-р Б. Рыбчук.
Дзякуючы працы 3 Паходных ґрупаў (Паўночнай, Сярэдняй і Паўднёвай) у складзе 7000 адмыслова навучаных адмыслоўцаў, баявікоў ды аґітатараў ячэйкі УДП зьявіліся ў 11 з 24 абласьцей былое [[УССР]]. Так абласныя кіраваньні зьявіліся ў Львове, [[Івана-Франкоўск|Станіслававе]], [[Драгобыч]]ы, [[Тарнопаль|Тарнопалі]], [[Луцк]]у, [[Роўна|Роўным]], [[Камянец-Падольскі|Камянцы-Падольскім]], [[Жытомір]]ы, [[Віньніца|Віньніцы]], ды нават у [[Крапіўніцкі|Кіраваградзе]] ды [[Дніпро|Днепрапятроўску]]. Павятовыя кіраваньні паўсталі ў некалькіх раёнах [[Кіеўская вобласьць|Кіеўскае вобласьці]].
Было схвалена да атрыманьня Кіева лічыць сталіцаю [[Львоў]].
== Урад ==
[[Файл:Stecko.jpg|міні|170пкс|справа|Яраслаў Стэцко, Старшыня УДП]]
{{Асноўны артыкул|Украінскае дзяржаўнае кіраваньне}}
== Ліквідацыя ==
5 ліпеня 1941 на тэрміновай нарадзе ў [[Адольф Гітлер|Адольфа Гітлера]] шэф палітычнае паліцыі [[Гайнрых Гімлер]] атрымаў заданьне разабрацца з сытуацыяю Ўкраінскае дзяржавы. Потым [[Гестапа|Ґестапа]] арыштавала [[Стэпан Бандэра|Стэпана Бандэру]].
11—12 ліпеня 1941 айнзацґрупаю СС на чале з праф. Баерам з Галоўнага Штабу Г. Гімлера ды А. Кольфам былі арыштаваныя [[Яраслаў Стэцко]], [[Уладзімер Стахаў]], [[Дзьмітро Яцаў]], [[Леў Рэбэт]], [[Стэпан Ленкаўскі]], [[Іван Габрусевіч|Іван Ґабрусевіч]].
Калі [[Украінская дзяржаўнае кіраваньне|Ўкраінская дзяржаўнае кіраваньне]] спыніла дзейнасьць, [[Украінская Нацыянальная Рада ў Львове|Рада Сэньёраў]] ўзяла на сябе ролю часовае ўкраінскае рэпрэзэнтацыі; потым ператварылася ва [[Украінская Нацыянальная Рада ў Львове|Ўкраінскую Нацыянальную Раду ў Львове]].
17 ліпеня 1941 Дружыны Ўкраінскіх Нацыяналістаў атрымалі загад адысьці з фронту каля Віньніцы, былі раззброеныя і пад аховаю дасланыя да Нямеччыны. У той жа дзень на загад А. Гітлера быў створаны [[Райхскамісарыят Украіна]] на чале з [[Эрых Кох|Эрыхам Кохам]]. Але мясцовыя орґаны ўлады Ўкраінскае дзяржавы ў некаторых мясцовасьцях працягвалі дзеяць аж да верасьня 1941.
11 жніўня 1941 прадстаўнікамі Райхсміністэрства па справах усходніх тэрыторыяў былі выкліканыя на размову [[Стэпан Бандэра]], Яраслаў Стэцко, [[Рыхард Яры]] ды Ўладзімер Стахаў, якім быў пастаўлены ўльтыматум пра неадкладнае адкліканьне [[Акт аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы|Акту аднаўленьня Ўкраінскай дзяржавы]].
14 жніўня 1941 райсхміністар па справах усходніх тэрыторыяў [[Альфрэд Розэнбэрг|Альфрэд Розэнбэрґ]] атрымаў ад Стэпана Бандэры афіцыйную адмову ў выкананьні ўльтыматуму.
У верасьні 1941 на І канфэрэнцыі [[Арганізацыя ўкраінскіх нацыяналістаў рэвалюцыйная|АУН(б)]], улічваючы вышэйзгаданыя падзеі, было вырашана лічыць [[Трэці Райх|Нямеччыну]] ворагам нароўні з [[СССР]].
== Літаратура ==
* ''Бэдры А.'' Українська Держава відновлена Актом 30 червня 1941 року. — Нью-Ёрк — Лёндан — Мюнхэн — Таронта: Українська Центральна Інформаційна Служба, 1981.
* {{Літаратура/Энцыкляпэдыя ўкраіназнаўства}}
* ''Панкоўскі К.'' Від Держави до Комітету (літо 1941 у Львові). — Нью-Ёрк — Таронта, 1957.
* ''Рэбэт Л.'' Світла і тіні ОУН. — Мюнхен, 1964.
* ''Стэцко Я.'' 30 чэрвеня 1941. Проголошення відновлення державности України. — Таронта — Нью-Ёрк — Лондон, 1967.
* ''Трыгук Б. В.'' Енциклопедія ОУН-УПА.
* ''Armstrong J. A.'' Ukrainian Nationalism. 2 вид. — Нью-Ёрк, 1963.
* ''[[Раман Ільніцкі]].'' Deutschland und die Ukraine (1934 — 1945), т. II. — Мюнхэн, 1956. {{ref-de}}
{{Гісторыя Ўкраіны}}
[[Катэгорыя:Арганізацыя ўкраінскіх нацыяналістаў]]
[[Катэгорыя:Украіна ў час Другой сусьветнай вайны]]
spr02un7jn8mv0dccquaean5i86m4iq
Катэгорыя:2000 год у Эўропе
14
208172
2624034
2544433
2025-07-08T16:27:14Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624034
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 0
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2000 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
ikiyawnvnqwm9x42x9wynen7r34o2ox
Катэгорыя:2019 год у Летуве
14
211720
2624005
2544409
2025-07-08T16:15:37Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624005
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 9
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = Гады ў Летуве
| катэгорыя2 = 2019 год у Эўропе
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2019 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве]]
elj8lqlzub6li63mou08p8hazth96p2
Катэгорыя:2019 год у Эўропе
14
211722
2624023
2487403
2025-07-08T16:22:09Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624023
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2019 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
lu6jeeqa0c2hv5u32qq7kdjuuijlutn
Катэгорыя:1968 год у Эўропе
14
218205
2624053
2535328
2025-07-08T16:38:36Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624053
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1960|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 6
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1968 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1960-я ў Эўропе|8]]
reii203povgooqa48iex60hj9vh83dq
Катэгорыя:1937 год у Эўропе
14
219962
2624067
2134530
2025-07-08T16:44:58Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624067
wikitext
text/x-wiki
{{Commons}}
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1930|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі|т=1|с=9|д=3|г=7|катэгорыя=у Эўропе|катэгорыя1=1930-я ў Эўропе|катэгорыя2=Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|ключ=|у=}}
[[Катэгорыя:1930-я ў Эўропе|7]]
[[Катэгорыя:1937 год паводле кантынэнтаў]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|1937]]
oeq90lyzyis7sywi4c0ofu2p0lg47ii
Катэгорыя:1940-я ў Беларусі
14
229055
2624061
2301528
2025-07-08T16:42:50Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624061
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:1940-я ў Эўропе|Беларусь]]
[[Катэгорыя:1940-я паводле краінаў|Беларусь]]
[[Катэгорыя:XX стагодзьдзе ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Дзесяцігодзьдзі ў Беларусі]]
rmda6xjg0h7vmmj9xh4ju7azwq10ij8
Катэгорыя:1944 год у Эўропе
14
229064
2624057
2134546
2025-07-08T16:41:44Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624057
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1940|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі|т=1|с=9|д=4|г=4|катэгорыя=у Эўропе|катэгорыя1=1940-я ў Эўропе|катэгорыя2=Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|ключ=|у=}}
[[Катэгорыя:1944 год паводле кантынэнтаў]]
9tuss6t5c0wydkvv2pl9zxokmb7lipl
Катэгорыя:1939 год у Эўропе
14
229065
2624064
2134536
2025-07-08T16:44:21Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624064
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1930|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі|т=1|с=9|д=3|г=9|катэгорыя=у Эўропе|катэгорыя1=1930-я ў Эўропе|катэгорыя2=Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|ключ=|у=}}
[[Катэгорыя:1939 год паводле кантынэнтаў]]
o7tkorgxkegxqjd52953vtu469vrgcs
Катэгорыя:1933 год у Эўропе
14
229070
2624068
2134550
2025-07-08T16:45:11Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624068
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1930|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі|т=1|с=9|д=3|г=3|катэгорыя=у Эўропе|катэгорыя1=1930-я ў Эўропе|катэгорыя2=Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|ключ=|у=}}
[[Катэгорыя:1933 год паводле кантынэнтаў]]
jrn4nwxho4qb7dwiczdsx9qkc5zkey5
Катэгорыя:1942 год у Эўропе
14
229100
2624060
2134629
2025-07-08T16:42:17Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624060
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1940|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі|т=1|с=9|д=4|г=2|катэгорыя=у Эўропе|катэгорыя1=1940-я ў Эўропе|катэгорыя2=Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|ключ=|у=}}
[[Катэгорыя:1942 год паводле кантынэнтаў]]
7vcitym3umyfhqsmyu46esshkvq54w8
Катэгорыя:1989 год у Эўропе
14
230822
2624043
2535308
2025-07-08T16:36:04Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624043
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1980|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 8
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1989 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1980-я ў Эўропе]]
6sp3wkcynn4bmlxqfujpgudoayty238
Кажушкі (Гомельская вобласьць)
0
242432
2623896
2423775
2025-07-08T12:06:26Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623896
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Кажушкі
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Кажушкаў
|Назва па-расейску =
|Трансьлітараваная назва = Kažuški
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня =
|Першыя згадкі = 1512 год
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былыя назвы = Кажушкі, Кажушкаўцы, Кажушкавічы
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 42
|Шырата сэкундаў = 42
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 45
|Даўгата сэкундаў = 27
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьлева
|Водступ подпісу на мапе =
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Кажу́шкі'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць}}</ref> — [[вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], каля ракі [[Прыпяць|Прыпяці]]. Уваходзяць у склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]] [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкага раёну]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Знаходзяцца за 28 км на паўднёвы захад ад места і чыгуначнай станцыі [[Хвойнікі|Хвойнікаў]], каля аўтамабільнай дарогі на [[Ламачы (Гомельская вобласьць)|Ламачы]]; на тэрыторыі [[Палескі дзяржаўны радыяцыйна-экалягічны запаведнік|Палескага дзяржаўнага радыяцыйна-экалягічнага запаведніку]].
== Гісторыя ==
=== Вялікае Княства Літоўскае ===
[[File:POL COA Doliwa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб Даліва роду Андрушэвічаў біскупа кіеўскага Яна.]][[File:POL COA Gozdawa.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб Газдава роду Пацаў біскупа Мікалая.]]У акце абмежаваньня [[Брагін|Брагінскай]] воласьці ад 7 сакавіка 1512 году названы сумежны зь ёй востраў Кажушкі – «...''у Зварачанскія астравы праваю стараною зноў балотам бельлю ўздоўж папалам з астравамі [[Дронькі|Дронкі]] Курылушкі і Кажушкі ў лазу, катораю папалам уздоўж у альсы, альсамі ў Тапіла, з Тапіла ў рэчку Ціхую, з Ціхай у рэчку Цеснаўку''...»<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1728. Воп. 1. Спр. 19. А. 1049адв.</ref>. Напэўна, бліжэй да ракі Прыпяць існавала ўжо і аднаімённае сяло. У апісаньні Чарнобыльскага замку 1552 года згаданыя «''Кожушковцы на Припети Бискупа Киевскаго{{заўвага|Вядзецца пра каталіцкага кіеўскага біскупа, якім у 1546—1555 гадох быў [[Ян Андрушэвіч]].}} и иншие села по всемъ повете Чорнобыльскомъ''...». У іншым месцы назва паселішча з указаньнем прыналежнасьці яго да Беласароцкай нядзелі{{заўвага|Нядзелі альбо чэргі (у складзе кожнай некалькі паселішчаў), на якія падзялялася Чарнобыльская воласьць (званая калі-нікалі паветам), як даводзілася несьці замкавую службу, выконваць работы на карысьць замку. Па нядзелях разьмяркоўваліся і плацёжныя павіннасьці.|}} прыведзена ў форме «''Кожушковичи''»<ref>Архив Юго-Западной России (далей: Архив ЮЗР). Ч. 7. Т. І. Акты о заселении Юго-Западной России. — Киев, 1886. С. 588</ref>.
26 верасьня 1568 году ў Кіеўскім замкавым судзе актыкаваны пратэст пана Шчаснага Харлінскага, харунжага кіеўскага, з нагоды адабраньня грунту яго вёскі [[Навасёлкі (Хвойніцкі раён)|Навасёлкі]] і прылучэньня да ўгодзьдзяў вёскі Кажушкі{{заўвага|Форма назвы Кажушкі, ужываная ў вопісах з Аrchiwum Рrozorów і Jelskich, выкарыстоўвалася ў XVIII ст. і пазьней.}} біскупа кіеўскага Мікалая Паца{{заўвага|На гэтую пасаду кароль Жыгімонт Аўгуст прызначыў [[Мікалай Пац (сын Мікалая)|Мікалая Паца]] ў 1557 годзе, але папа рымскі яго не зацьвердзіў. Тым не меней, М. Пац кіраваў біскупствам да 1582 году і, нават стаўшы кальвіністам, займаў біскупскае месца ў сэнаце<ref>Грыцкевіч А. Пацы. // Вялікае Княства Літоўскае. Энцыклапедыя. Т. 2. К-Я – Мінск, 2006. С. 422—424</ref>.}}<ref name="fn1">Аrchiwum Główny Akt Dawnych w Warszawie. Аrchiwum Рrozorów і Jelskich (далей: AGAD. APiJ). Sygn. 1. S. 31—32</ref>.
Напярэдадні падпісаньня акту [[Люблінская унія|Люблінскай уніі]] ўказам караля [[Жыгімонт Аўгуст|Жыгімонта Аўгуста]] ад 6 чэрвеня 1569 году [[Кіеўскае ваяводзтва]] (і Кажушкі з прылегласьцямі) было далучана да [[Карона Каралеўства Польскага|Кароны Польскай]]<ref>Volumina Legum. Tom II. — Petersburg: Nakładem i drukiem Józafata Ohryzki, 1859. S. 84 — 87; Падалінскі У. // Беларускі гістарычны агляд. — 2012. Т. 19. С. 329—337 (Рэцэнзія на кн.: Litwin H. Równi do równych: kijowska reprezentacja sejmowa 1569—1648. — Warszawa, 2009)</ref>.
=== Карона Каралеўства Польскага ===
[[File:Herb Biberstein.svg|150пкс|значак|Герб Бібэрштайн роду Казімерскіх біскупа Крыштафа.]]7 днём верасьня 1572 году датаваны ліст біскупа кіеўскага Мікалая Паца [[возны|вознаму]], у якім той паведаміў, што загадаў падданым сваім кажушкаўскім, каб да вострава Замошша, прыналежнага да вёскі Навасёлкі, «nie wdzierali się». 3 жніўня 1578 году біскуп М. Пац зьвярнуўся да пана Шчаснага Харлінскага, абы той забараніў свайму ўрадніку і падданым навасёлкаўскім чыніць крыўды яго кажушкаўцам і забірацца ў іх грунты. 26 днём лютага 1579 году пазначана разьмежаваньне ўгодзьдзяў вёсак Кажушкі біскупа М. Паца і Навасёлкі пана Ш. Харлінскага, выкананае «przez sędziow obranych»<ref name="fn1"/>.
На 1581 год у сяле Кажушкавічы каталіцкага біскупа кіеўскага{{заўвага|У хвойніцкай кнізе «Памяць» памылкова сьцвярджаецца, нібы ў 1570 — 1580 гг. Кажушкі належалі Кіеўскай мітраполіі<ref>Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Хойнiцкага раена / Рэд. кал. М. А. Ткачоў [і інш.]; маст. А. М. Хількевіч. — Мінск: БелЭн iмя Петруся Броўкi, 1993. С. 26</ref>; тое паўторана і ў энцыкляпэдыі «Гарады і вёскі Беларусі».}} налічвалася 26 дымоў [[асадныя сяляне|асадных сялянаў]] (×6 — каля 156 чалавек), зь якіх выбіралася па 15 грошаў, і 4 [[агароднікі]] (≈24 чал.), зь іх — па 6 грошаў падатку<ref>Źródła dziejowe. T. XX. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym; T. IX: Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów — Bracław) / A. Jabłonowski — Warszawa, 1894. Wykazy… S. 36, 37</ref>.
14 жніўня 1609 году ксёндз Крыштаф Казімерскі, біскуп кіеўскі, распачаў судовую справу ў дачыненьні да пана Мікалая Стэцкага, цівуна кіеўскага, за насланьне падданых сваіх на грунт біскупскі Кажушкаўскі, што пры беразе Прыпяці ніжэй Лысай гары месьціўся ў востраве паміж новым рэчышчам і [[старыца|старыцай]], ды ўчыненьне там [[рабунак|рабункаў]]. 1 чэрвеня 1618 году біскуп Крыштаф з капітулай выступілі ў судзе з пратэстам супраць пана Міхала Ратомскага за наезд да вёску Кажушкавічы, касьцёлу прыналежную<ref>ZD. T. XXI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. X. — Warszawa, 1894. S. 138, 272</ref>.
[[File:POL COA Oksza.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб Окша роду Радашэўскіх біскупа Багуслава.]]Пры размежаваньні Кіеўскага ваяводзтва Каралеўства Польскага і Мазырскага павету Вялікага Княства Літоўскага ў сьнежні 1621 — студзені 1622 гадоў сяло Kożuszkiewicze Кіеўскага біскупства паны камісары згодна запісалі прыналежным да ваяводзтва Кіеўскага<ref>ŹD. T. XX. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. IX. Dział I-szy. — Warszawa, 1894. S. 96 — 97; Крикун Н. Г. Административно-территориальное устройство Правобережной Украины в XV—XVIII вв. — Киев, 1992. С. 142—143.</ref>. Паводле тарыфу падымнага падатку Кіеўскага ваяводзтва 1628 году, зь сяла Кажушкавічы біскупства Кіеўскага ў асобе ксяндза-біскупа Багуслава Бокшы-Радашэўскага, з 9 дымоў мусіла выплачвацца па 3 злотыя, з 13 агароднікаў па 24 грошы, з 1 [[каморнікі|каморніка]] яшчэ 24 грошы<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. І. — С. 388</ref>. 11 чэрвеня 1649 году палонны казак Мацьвей Шумейка, схоплены дома ў Брагіне, паведаміў на допыце пра казацкі загон блізка ў тысячу чалавек, што перапраўляўся праз Прыпяць каля Кажушак ці да [[Барбароў|Бабічаў]], ці яшчэ куды<ref>Джерела з історії Національно-визвольної війни українського народу 1648—1658 рр. Т. 1 (1648—1649). — Київ, 2012. С. 241, 242, 243</ref>.
[[File:POL COA Oskierka.svg|150пкс|значак|Герб Мурдэліо зьменены роду Аскеркаў.]]У люстрацыі падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1683 году сярод добраў біскупа кіеўскага<ref>Архив ЮЗР. Ч. 7. Т. І. — С. 495, 505</ref> геаграфічна ізаляваныя ад іх Кажушкі не названыя. 9 лістапада 1723 году кіеўскі {{падказка|афіцыял|святар, які кіраваў касцельным судом і забяспечваў судовы працэс}} Войцех Сяньніцкі падаў скаргу на князя Мікалая Шуйскага за тое, што падданыя яго сяла Навасёлкі зьмянілі мяжу з біскупскім сялом Кажушкі<ref>Описи актовых книг Киевского центрального архива. – № 37 / Сост. Е. П. Дьяковский – Киев: Типография Т. Г. Мейнандера, 1906. С. 44</ref>. У тарыфах падымнага падатку Оўруцкага павету Кіеўскага ваяводзтва 1734 і 1754 гадоў Кажушкі зноў як быццам адсутныя{{заўвага|Цікава, аднак, што ў абедзьвюх публікацыях тарыфаў выдаўцы лякалізавалі названую ў іх вёску Касьцюшкі як частку вёскі Вялікая Хвосьня (Фосьня). Але ў першым выпадку Касьцюшкі запісаныя адразу пасьля Масаноў, Баршчоўкі і Краснасельля, г. зн. пасьлядоўна з поўдня на поўнач уверх па рацэ Прыпяць, дзе і мусілі разьмяшчацца Кажушкі (Хвосьня — асобна і вельмі далёка). У другім выпадку і Касьцюшкі, і Хвосьня — па абодва бакі праз адзін пункт ад Краснасельля<ref>Тарифи подимного податку, сеймикові лауди і люстрації Київського воєводства першої половини XVIII століття. /Вид. друге, доп. Укл. Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 292, 377, 418; Тариф подимного податку Київського воєводства 1754 року. /Опрацював Конрад Жеменецький. — Біла Церква, 2015. С. 183, 256</ref>. Кажушак няма нідзе...}}, магчыма таму, што ўжо сталі часткай Нараўлянскіх добраў роду Аскеркаў, а тыя месьціліся ў Мазырскім павеце, на карысьць якога і выплачвалі падымнае.
Канвакацыйны сойм 1764 году прызнаў ленны маёнтак [[Нароўля]] на правабярэжжы Прыпяці дзедзічным уладаньнем [[Рафал Алаіз Аскерка|Рафала Алаізія Аскеркі]], [[маршалак шляхты|маршалка]] Мазырскага павету. Сярод ягоных уладаньняў Кажушкі яшчэ не згаданыя<ref>VL. Tom VII. — Petersburg, 1860. S. 87</ref>. Але 13 і 15 лістапада 1773 году, паводле актаў Оўруцкага гродзкага суда, узнавіліся памежныя канфлікты што да ўгодзьдзяў вёсак Навасёлкі Хвойніцкага маёнтку князёў Шуйскіх (апекуноў Людвікі Шуйскай), старостаў ніжынскіх, і Кажушкі Нараўлянскага маёнтку [[войскі|войскага]] мазырскага [[Ян Мікалай Аскерка|Яна Мікалая, сына Рафала, Аскеркі]]. Пачаліся яны з пасечанага і папаленага хвойніцкага (навасёлкаўскага) лесу. 28 лютага 1778 году ў оўруцкія кнігі было нават занесена разьмежаваньне часоў біскупа М. Паца і харунжага Ш. Харлінскага (1579 г.). 8 лютага, 19 красавіка і 30 чэрвеня 1787 году датаваныя судовыя абвінавачваньні сужэнствам [[Караль Прозар|Каралем]] і Людвікай Канстанцыяй з князёў Шуйскіх Прозарамі Яна Аскеркі, [[стражнік польны літоўскі|стражніка польнага літоўскага]], у тым, што насланыя ім кажушкаўцы навасёлкаўцаў зьбілі-скалечылі, зьнішчылі межы, пакапалі капцы ды новыя, выгодныя для сябе насыпалі. 23 лютага 1793 году ў Оўруцкім гродзе «przez ugodę wieczystą» была зацьверджана мапа пазначанай капцамі мяжы паміж вёскамі Кажушкі{{заўвага|Кажушкі маглі выступаць нібыта і асобным маёнткам, як падчас канфіскацыі пасьля паўстаньня 1794 г., калі ў ім налічвалася 379 душ<ref>Радзюк А. Р. Пад скіпетрам Расейскай імперыі… — Гародня-Кракаў, 2017. С. 33</ref>.}} стражніка Аскеркі і Навасёлкі [[абозны|абозных]] Прозараў<ref>AGAD. APiJ. Sygn. 1. S. 32—34</ref>.
=== Расейская імпэрыя ===
Пасьля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793) Кажушкі — у межах Рэчыцкай акругі Чарнігаўскага намесьніцтва (губэрні), з 1796 году ў складзе ўпарадкаванага [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]] Маларасейскай, а з 29 жніўня 1797 году [[Менская губэрня|Менскай губэрні]] [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]<ref>Насевіч, В., Скрыпчанка, Т. Рэчыцкі павет / В. Насевіч, Т. Скрыпчанка // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Т. 6. Кн. 1. – Мінск: БелЭн, 2001. C. 181–182</ref>. У крыніцы, заснаванай на зьвестках рэвізіі 1795 году, Кажушкі названы ў пераліку паселішчаў, адабраных у стражніка польнага літоўскага Яна Мікалая Аскеркі ў «казённое ведомство за клятвопреступление», г. зн. за ўдзел у вызвольным паўстаньні 1794 году<ref>Петреченко І. Є. «Камеральное описание… Речицкой округи» 1796 р.: інформаційний потенціал пам’ятки // Днепровский паром. Природное единство и историко-культурное взаимодействие белорусско-украинского пограничья / Материалы международной конференции (26-27 апреля 2018 г., г. Гомель). — Минск, 2018. С. 73</ref>.
30 чэрвеня 1803 году было складзена, а 13 сакавіка 1806 году зьмешчана да кніг Рэчыцкага земскага суда разьмежаваньне добраў Хвойнікі абозных літоўскіх Караля і Людвікі Прозараў, [[Тульгавічы]] харунжага мазырскага Феліцыяна Стоцкага і [[Барбароў]] тытулярнага саветніка Андрэя фон Гольста{{заўвага|Тут выкарыстана копія гранічнага дакумэнту, перааформленая ў Мазыры 13 сьнежня 1809 г., імаверна, для А. фон Гольста, бо разьмежаваньне праводзілася, калі маёнткам валодаў Я. Сівэрс; засьведчана подпісам менскага віцэ-губэрнатара С. Бэнэволенскага.}}. Wieś Kożuszki ў тым дакумэнце выступала, як {{падказка|attinencya|прылегласць}} Barborowszczyzny, а яе ўгодзьдзі разьмяжоўваліся з грунтамі хвойніцкіх Навасёлак, Тульгавічаў і фальварка [[Бабчын]] hrabstwa Brahińskiego<ref>AGAD. APiJ. Sygn. 12. S. 17–24</ref>.
[[File:Herb Pobog barokowy.svg|150пкс|значак|зьлева|Герб Побуг роду Горватаў.]] 1 верасьня 1816 году маёнтак Нароўля А. фон Гольста, у складзе якога фальварак Кажушкі з аднаімённым сялом, набыў за суму ў 242 650 рублёў серабром Ігнацый Горват. У 1825 годзе гэтая частка спадчыны нябожчыка Ігнацыя (†1820) дасталася сыну Даніэлю Горвату<ref name="fn2">Светлана Адамович. Дворец в Наровле: история и реалии. // Архитектура и строительство. 2010. №2 (213)</ref>. У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 200 жыхароў вёскі Кажушкі абодвух полаў былі прыхаджанамі Георгіеўскай царквы ў Тульгавічах, 5 жыхароў двара Кажушкі зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379, 694</ref>.
У парэформавы пэрыяд сяло належала да Юравіцкай воласьці. Каля 1864 году маёнткам Нароўля (і фальваркам Кажушкі) завалодаў Артур, сын Даніэля, Горват<ref name="fn2"/>. У тым жа 1864 годзе згаданая прыпісная да прыходу Тульгавіцкай царквы прыналежная Кажушкаўская Сьвята-Троіцкая царква<ref>Историко-статистическое описание Минской епархии, составленное ректором Минской духовной семинарии архимандритом Николаем. – Санкт-Петербург, 1864. С. 305</ref>. На пачатак 1870 году ў Кажушках — 93 мужчынскія душы зь ліку сялянаў-уласьнікаў, прыпісаных да сельскага таварыства, 4 аднадворцы, прыпісаныя да воласьці<ref>Список волостей, обществ и селений Минской губернии на 01. 01. 1870 г. — Минск, 1870. Л. 68адв.</ref>. У даведніку за 1879 год паведамляецца, што прыпісная Троіцкая царква выконвала ролю прыходзкай, бо царква ў Тульгавічах колькі гадоў перад тым згарэла<ref>Описание церквей и приходов Минской епархии. VIII. Речицкий уезд. — Минск, 1879. С. 134—136</ref>. У 1886 годзе ў сяле 41 двор, 210 жыхароў, царква, млын<ref>Волости и важнейшие селения Европейской России. — С.-Петербург, 1886. Вып. 5. С. 113</ref>. На 1889 год сярод шматлікіх службаў маёнтку Нароўля (33 500 дзесяцін) Артура Горвата названы і фальварак Кажушкі<ref>Список землевладельцев Минской губернии. 1889 г. — Минск, 1889. С. 366</ref>.
Паводле перапісу 1897 году, у Кажушках — 334 жыхары, працавалі школа граматы, хлебазапасны магазын, вятрак. У аднаімённым фальварку — 57 жыхароў. 20 ліпеня 1898 году Артур Горват перадаў права валоданьня маёнткам Нароўля сыну Эдварду<ref name="fn2"/>. У 1909 годзе у вёсцы налічвалася 89 двароў, 667 жыхароў, у аднадворным фальварку — 31 жыхар.<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 86</ref>. На 1913 год маёнтак Нароўля (з фальваркам Кажушкі) складаў 16 678 дзесяцін угодзьдзяў<ref>Spis ziemian mińskich, posiadających 100 i więcej dziesięcin ziemi. // Kalendarz Miński na 1914 r. / pod redakcją W. Dworzaczka. – Mińsk, 1913. S. 107 [https://polona.pl/archive?uid=78365669&cid=81546020 «Nad Świsłoczą» Kalendarz Miński na 1914 r.]</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Кажушкі ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынуліся ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Грицкевич А. П. Борьба за Украину, 1917—1921 / А. П. Грицкевич; под науч. ред. А. Е. Тараса. — Минск: Современная школа, 2011. С. 92 — 93; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Замойский А. С. Брагин и местечки юго-восточной Беларуси в условиях перехода от войны к миру. 1918—1922. // Брагинщина в контексте истории белорусско-украинского пограничья: сборник научных статей / редкол. А. Д. Лебедев (отв. ред.) [и др.]. — Минск: Четыре четверти, 2018. С. 85</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
[[File:Хутары Кухнаўшчына на карце 1924-26 гадоў.png|значак|Кажушкі на мапе, выдадзенай у 1924-26 гады.]]Пасля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. 10 лістапада 1927 году сельсавет узбуйнены праз далучэньне тэрыторыі скасаванага Кухнаўшчынскага сельсавету. У 1930 годзе вёска — цэнтар калгасу імя А. Р. Чарвякова, працавалі паравы млын, дзьве кузьні. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году ў [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў Кажушках было 230 двароў, 872 жыхары. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску і загубілі 92 жыхароў<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 500</ref>. 98 вяскоўцаў загінулі на франтах і ў партызанскай барацьбе.
З 8 студзеня 1954 году Кажушкі — у Гомельскай вобласьці<ref> Белорусская ССР. Аминистративно-территориальное делениние. На 1 января 1974 года. — Минск: Беларусь, 1974. С. 102</ref>. У вёсцы, згодна зь перапісам 1959 году, налічвалася 869 жыхароў. Цэнтар калгасу імя XXII зьезду КПСС. Дзейнічалі 8-гадовая школа, клюб, бібліятэка, фельчарска-акушэрскі пункт, адзьдзяленьне сувязі, крама.
8 студзеня 1987 году Кажушкаўскі сельсавет скасаваны, тэрыторыя далучана да [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>. На момант скасаваньня сельсавет налічваў 4 населеныя пункты: вёскі Кажушкі, [[Навакухнаўшчына]], [[Новапакроўск]], Слабада.
== Забудова ==
Плян Кажушкаў складаецца з доўгай крывалінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад. Да гэтай вуліцы з поўначы далучаецца кароткая вуліца. Забудова двухбаковая, Дамы драўляныя, сядзібнага тыпу<ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2к}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Судкоўскі сельсавет]]
[[Катэгорыя:Населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
oti3gc8jotle2n2awnamksanah1u29x
Катэгорыя:1992 год у Эўропе
14
245324
2624040
2228819
2025-07-08T16:35:00Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624040
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 2
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1992 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у = Эўропе
}}
[[Катэгорыя:1990-я ў Эўропе|1992]]
1ewwex3vij24l9kqb8ampy3ndell8uk
Шаблён:Папярэдні футбольны сэзон Расеі
10
246396
2624298
2623589
2025-07-09T11:38:55Z
Dymitr
10914
+ Пары НН
2624298
wikitext
text/x-wiki
{{#switch: {{{1}}}
<!-- Рознае -->
| ПапярэдніСэзон = [[Чэмпіянат Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]]
<!-- 1 дывізіён -->
| АхматГрознЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | АхматГрознСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | АхматГрозн = 14 месца
| БалтыкаКалЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | БалтыкаКалСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | БалтыкаКал = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]], 1 месца (падвышэньне)
| ДынамаМаскЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ДынамаМаскСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ДынамаМаск = 5 месца
| ДынамаМахаЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ДынамаМахаСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ДынамаМаха = 11 месца
| ЗэнітСанктЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ЗэнітСанктСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ЗэнітСанкт = 2 месца
| КраснадарЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | КраснадарСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Краснадар = 1 месца
| КрылыСаветЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | КрылыСаветСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | КрылыСавет = 10 месца
| ЛякаматыўМЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ЛякаматыўМСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ЛякаматыўМ = 6 месца
| ПарыНіжніНЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ПарыНіжніНСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ПарыНіжніН = 13 месца
| РастоўРастЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | РастоўРастСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | РастоўРаст = 8 месца
| РубінКазанЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | РубінКазанСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | РубінКазан = 7 месца
| СочыЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | СочыСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Сочы = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]], 5 месца (падвышэньне)
| СпартакМасЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | СпартакМасСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | СпартакМас = 4 месца
| ТарпэдаМасЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ТарпэдаМас = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]], 2 месца (падвышэньне)
| ЦСКАМаскваЛіга = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]] | ЦСКАМаскваСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ЦСКАМасква = 3 месца
<!-- 2 дывізіён -->
| АрэнбургЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | АрэнбургСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Арэнбург = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]], 15 месца (паніжэньне)
| АрсэналТулЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | АрсэналТул = 10 месца
| ЕнісейКрасЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | ЕнісейКрас = 8 месца
| КАМАЗНабярЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | КАМАЗНабяр = 11 месца
| РотарВалгаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | РотарВалга = 9 месца
| СКАХабараўЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | СКАХабараў = 6 месца
| УралЕкацярЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | УралЕкацярСэзон = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | УралЕкацяр = 4 месца
| УфаЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | Уфа = 15 месца
| ФакелВаронЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | ФакелВаронСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | ФакелВарон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-ліга]], 16 месца (паніжэньне)
| ЧарнаморацЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | Чарнаморац = 3 месца
| ШыньнікЯраЛіга = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]] | ШыньнікЯра = 14 месца
<!-- Другая ліга -->
| АланіяЎладЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Другая ліга «А»]] | АланіяЎлад = [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Першая ліга]], 17 месца (паніжэньне)
| АмкарПермЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Другая ліга «Б»]] (група 4) | АмкарПерм = 2 месца
| КубаньКрасЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Другая ліга «А»]] (група «Золата») | КубаньКрас = 7 месца
| СпартакНалЛіга = [[Другая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Другая ліга «Б»]] (група 1) | СпартакНал = 13 месца
<!-- Іншыя -->
| АнжыМахачкЛіга = - | АнжыМахачк = -
| ТомТомскЛіга = - | ТомТомск = -
| ХімкіЛіга = - | ХімкіСэзон = [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе 2024—2025 гадоў|2024—2025]] | Хімкі = 12 месца
| default = 0}}<noinclude>
{{Дакумэнтацыя}}
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Футбольныя папярэднія сэзоны|Расея]]
</noinclude>
b3tw5qudqwzusuklb3g7qc5s0ie53bw
Валентэн Ранж’е
0
248247
2623914
2613912
2025-07-08T13:31:38Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623914
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Валентэ́н Ранж’е́''' ({{мова-fr|Valentin Rongier}}; {{Н}} 7 сьнежня 1994 году) — [[Францыя|францускі]] футбаліст, паўабаронца марсэльскага клюбу «[[Алімпік Марсэль|Алімпік]]».
== Кар’ера ==
Ранж’е далучыўся да моладзевай акадэміі «[[Нант (футбольны клюб)|Нанту]]» ў 2001 годзе. Дэбют гульца ў [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе|Лізе 1]] за клюб прыпаў на 18 кастрычніка 2014 году ў матчы супраць «[[Рэймс (футбольны клюб)|Рэймса]]», які скончыўся ўнічыю зь лікам 1:1. Футбаліст у тым матчы выйшаў на замену з лавы запасных, замяніўшы партнэра па камандзе на 78-й хвіліне. Пачынаючы з [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе 2016—2017 гадоў|сэзону 2016—2017 гадоў]] Ранж’е замацаваўся ў асноўным складзе дружыны і правёў 63 матчы за два сэзоны. Перад пачаткам [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе 2018—2019 гадоў|сэзону 2018—2019 гадоў]] гулец быў прызначаны капітанам клюбу. 3 верасьня 2019 году Ранж’е далучыўся да марсэльскага «[[Алімпік Марсэль|Алімпіку]]», склаўшы з клюбам пяцігадовую ўгоду. Сума трансфэру склала 13 мільёнаў эўра<ref>[https://www.20minutes.fr/sport/2595711-20190903-mercato-om-alleluia-accord-principe-trouve-entre-fcn-marseille-valentin-rongier/ «Mercato OM: Fin du feuilleton, Marseille officialise l'arrivée de Valentin Rongier»]. 20minutes.</ref>. Паводле дадатковага пункту «Нант» можа атрымаць яшчэ 50% ад сумы наступнага трансфэру гульца, але сума не павінна перавышаць 8 мільёнаў эўра<ref>[https://www.laprovence.com/actu/en-direct/5657828/lom-officialise-le-transfert-de-valentin-rongier.html «L'OM officialise le transfert de Valentin Rongier»]. La Provence.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://int.soccerway.com/players/valentin-rongier/292940/ Старонка] на Soccerway.{{ref-en}}
* [https://www.transfermarkt.com/valentin-rongier/profil/spieler/332889 Старонка] на Transfermarkt.{{ref-en}}
{{Склад ФК Алімпік Марсэль}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Ранж’е, Валентэн}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
pp1qo3bdeftt20kpelgstxoei0lfzn1
Катэгорыя:2022 год у Эўропе
14
253331
2624020
2535324
2025-07-08T16:21:07Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624020
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 2
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2022 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
c6pro43rriylykr9eq90qcy9p7dpx2n
Катэгорыя:1993 год у Эўропе
14
257767
2624039
2329012
2025-07-08T16:33:34Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624039
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 3
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1993 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у = Эўропе
}}
[[Катэгорыя:1990-я ў Эўропе|1993]]
4teh9w2bralqk4jaq0z979ek36ouo9b
Мантасар Тальбі
0
260908
2624095
2585518
2025-07-08T17:37:05Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624095
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мантаса́р Тальбі́''' ({{мова-fr|Montassar Talbi}}; {{Н}} 26 траўня 1998 году) — туніскі футбаліст, абаронца францускага клюбу «[[Ляр’ен (футбольны клюб)|Ляр’ен]]» і нацыянальнай [[зборная Тунісу па футболе|зборнай Тунісу]].
== Кар’ера ==
Тальбі нарадзіўся ў [[Парыж]]ы, дзе і пачаў займацца футболам у акадэмію клюбу «[[Парыж (футбольны клюб)|Парыж]]». Пазьней сям’я пераехала ў [[Туніс (горад)|Туніс]], дзе гулец працягнуў сваю футбольную навуку ў клюбе «[[Эспэранс Туніс|Эспэранс]]». Праўшоўшы выхаваньне праз усе ўзроўні клюбу, Тальбі, нарэшце, дэбютаваў за галоўную дружыну 2 красавіка 2017 году ў матчы туніскага першынства супраць клюбу «[[Сфаксьен Сфакс|Сфаксьен]]» (0:0). 20 чэрвеня 2018 году тунісец далучыўся да табару турэцкага клюбу «[[Рызэспор Рызэ|Рызэспор]]»<ref>[https://www.mosaiquefm.net/fr/actualites-sport-tunisie/362361/le-defenseur-de-l-est-signe-un-contrat-avec-le-club-turc-rizerpor «Le défenseur de l’EST signe un contrat avec le club Turc Rizerpor»]. MosaiqueFM.</ref>. 9 жніўня 2021 году абаронца склаў пагадненьне з расейскім клюбам «Рубін». 18 ліпеня 2022 году Тальблі падпісаў 5-гадовы кантракт з францускім «[[Ляр’ен (футбольны клюб)|Ляр’енам]]»<ref>[https://fclweb.fr/montassar-talbi-rejoint-le-fc-lorient/ «Montassar Talbi rejoint le FC Lorient»]. Lorient.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Эспэранс»''':
* [[Чэмпіянат Тунісу па футболе|Чэмпіён Тунісу]]: 2017, 2018
* Уладальнік [[Арабскі кубак чэмпіёнаў па футболе|Арабскага кубка чэмпіёнаў]]: 2017
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Тальбі ў складзе [[Зборная Тунісу па футболе|зборнай Тунісу]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Кубак афрыканскіх нацыяў|Кубках афрыканскіх нацыяў]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Туніс}};
|Туніс на КАН-2021
|Туніс на ЧС-2022
|Туніс на КАН-2023
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Тальбі, Мантасар}}
[[Катэгорыя:Туніскія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
hv3nin9ay1a6nr5e86xt1rhqjk24jsp
Арэльен Чуамэні
0
261356
2624115
2585255
2025-07-08T17:58:46Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624115
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Арэлье́н Чуамэні́''' ({{мова-fr|Aurélien Tchouaméni}}; {{Н}} 27 студзеня 2000 году) — францускі футбаліст, абарончы паўабаронца гішпанскага клюбу «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]» і нацыянальнай [[зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Чуамэні дэбютаваў 26 ліпеня 2018 году ў складзе клюбу «[[Бардо (футбольны клюб)|Бардо]]», акадэмію якога скончыў, у гасьцявых матчы другога кваліфікацыйнага раўнду [[Ліга Эўропы УЭФА|Лігі Эўропы]] супраць латвійскага «[[Вэнтсьпілс (футбольны клюб)|Вэнтсьпілсу]]» зь лікам 1:0. Паўабаронца пачаў матч у асноўным складзе і быў зьменены толькі на 89 хвіліне. 9 жніўня ён забіў свой першы гол у кар’еры, усталяваўшы канчатковы лік 3:1 у выязным матчы Лігі Эўропы супраць украінскага «[[Марыюпаль (футбольны клюб)|Марыюпалю]]».
29 студзеня 2020 году француз падпісаў кантракт з «[[Манака (футбольны клюб)|Манака]]», які быў разьлічаны на чатыры з паловай гады<ref>[https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Aurelien-tchouameni-quitte-bordeaux-et-signe-a-monaco-jusqu-en-2024-officiel/1104163 «Aurélien Tchouaméni quitte Bordeaux et signe à Monaco jusqu’en 2024 (officiel)»]. L'Équipe.</ref>. Прыкладна праз год, Чуамэні, нарэшце, адзначыўся голам у складзе новага клюбу, улучыўшы мяч у браму марсэльскага «[[Алімпік Марсэль|Алімпіка]]» зь лікам 3:1<ref>[https://www.ligue1.com/match?matchId=68293 «AS Monaco 3–1 OM»]. Ligue 1.</ref>. Гэтая падзея адбылася 23 студзеня 2021 году, а гол паўабронцы стаў другім голам ягонай дружыны. 14 траўня 2022 году ён зрабіў выніковую перадачу на капітана [[Вісам Бэн Едэр|Вісама Бэн Едэра]] і, такім чынам, паўдзельнічаў у 9-й перамозе запар<ref>[https://www.asmonaco.com/captain-wissam-et-las-monaco-font-leur-festival-face-a-brest/ «„Captain Wissam“ et l’AS Monaco font leur festival face à Brest»]. AS Monaco.</ref>.
11 чэрвеня 2022 году было абвешчана, што з 1 ліпеня 2022 году Чуамэні будзе выступаць за гішпанскі «[[Рэал Мадрыд|Рэал]]», падпісаўшы шасьцігадовы кантракт з клюбам<ref>[https://www.realmadrid.com/en/news/2022/06/11/official-announcement-tchouameni «Official Announcement: Tchouaméni»]. Real Madrid CF.</ref>. Паведамлялася, што за пераход гульца мадрыдцы выклалі 80 млн эўра, але сума можа вырасьці да 100 млн эўра праз дадатковыя паказчыкі<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/61742709 «Aurelien Tchouameni: Real Madrid sign midfielder from Monaco»]. BBC Sport.</ref>.
=== Міжнародная ===
Праз сваё [[камэрун]]скае паходжаньне гулец меў мажлівасьць гуляць у складзе нацыянальнай [[зборная Камэруну па футболе|зборнай Камэруну]], але Чуамэні абраў Францыю. 26 жніўня 2021 году паўабаронца быў выкліканы да шэрагай нацыянальнай [[зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]]. 1 верасьня адбыўся дэбют гульца ў матчы кваліфікацыі да [[чэмпіянат сьвету па футболе 2022 году|чэмпіянату сьвету 2022 году]] супраць [[зборная Босьніі і Герцагавіны па футболе|зборнай Босьніі і Герцагавіны]], замяніўшы на 46-й хвіліне [[Тама Лемар]]а.
== Дасягненьні ==
'''«Рэал»''':
* [[Чэмпіянат Гішпаніі па футболе|Чэмпіён Гішпаніі]]: 2024
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2023
* Уладальнік [[Супэркубак Гішпаніі па футболе|Супэркубка Гішпаніі]]: 2024
* Уладальнік [[Супэркубак УЭФА|Супэркубка Эўропы]]: 2022, 2024
* Пераможца [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]]: 2024
* Пераможца [[Клюбны чэмпіянат сьвету па футболе|клюбнага чэмпіянату сьвету]]: 2022
'''Францыя''':
* Пераможца [[Ліга нацыяў УЭФА|Лігі нацыяў]]: 2021
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК Рэал Мадрыд}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Чуамэні ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2022
|Францыя на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Чуамэні, Арэльен}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
497568crqjzahk7ktc2g12mlvumf1n0
Вільям Саліба
0
263318
2623996
2613913
2025-07-08T16:08:10Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2623996
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Вілья́м Саліба́''' ({{мова-fr|William Saliba}}; {{Н}} 24 сакавіка 2001 году) — францускі футбаліст, абаронца ангельскага клюбу «[[Арсэнал Лёндан|Арсэнал]]» і нацыянальнай [[зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]]. Выхаванец клюбу «[[Сэнт-Эт’ен (футбольны клюб)|Сэнт-Эт’ен]]», за які пасьпеў дэбютаваць 25 верасьня 2018 году ў матчы супраць «[[Тулюза (футбольны клюб)|Тулюзы]]». Па сканчэньні [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе 2018—2019 гадоў|сэзону 2018—2019 гадоў]] за талентам пачалося паляваньне. У выніку «Арсэнал» падхапіў гульца, перамогшы ў барацьбе за яго ў сваіх асноўных супернікаў з «[[Тотэнгэм Готспур|Тотэнгэму]]». Нажаль, адразу замацавацца малады футбаліст ня здолеў і пэўны час праводзіў у арэндах. Сапраўдны пасьпяховым стаў [[Прэм’ер-Ліга 2022—2023 гадоў|сэзон 2022—2023 гадоў]], калі Саліба ня толькі дэбютаваў у складзе «гарматнікаў» у матчы супраць «[[Крыстал Пэлас Лёндан|Крыстал Пэлас]]» 5 жніўня 2022 году, але і стала пачаў зьяўляцца на гульнявой пляцоўцы.
Нарадзіўся ў сям’і лібанца і камэрункі<ref>Jacob, Gary (25.07.2019). [https://www.thetimes.co.uk/article/william-saliba-the-promising-teenager-coached-by-kylian-mbappes-father-jmfnv96br «William Saliba: The promising teenager coached by Kylian Mbappé’s father»]. The Times.</ref>.
== Дасягненьні ==
'''«Арсэнал»''':
* Уладальнік [[Супэркубак Ангельшчыны па футболе|Супэркубка Ангельшчыны]]: 2020, 2023
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Склад ФК Арсэнал}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Саліба ў складзе [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на [[Чэмпіянат сьвету па футболе|чэмпіянатах сьвету]] і [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Францыя}};
|Францыя на ЧС-2022
|Францыя на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Саліба, Вільям}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
qmjorxp13vt4u5im5kresgqwj0ty11y
Выбух на Сьветлагорскім цэлюлёзна-кардонным камбінаце
0
269633
2624018
2619161
2025-07-08T16:20:45Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624018
wikitext
text/x-wiki
{{Катастрофа
| Назва = Выбух на ААТ „Сьветлагорскі цэлюлёзна-кардонны камбінат“
| Выява =
| Апісаньне выявы =
| Краіна = Беларусь
| Месца = [[Шацілавічы]], [[Гомельская вобласьць]]
| Тып = выбух
| Прычына =
| Дата = 7 чэрвеня 2023
| Час = паміж 15:30 і 15:40 ([[UTC+3]])
| Загінулі = 3 чалавекі
| Параненыя =
| Пацярпелі = 4 чалавекі
| Зьніклі =
| Шырата паўшар’е = паўночнае
| Шырата градусаў = 52
| Шырата хвілінаў = 37
| Шырата сэкундаў = 00
| Даўгата паўшар’е = усходняе
| Даўгата градусаў = 29
| Даўгата хвілінаў = 47
| Даўгата сэкундаў = 43
| Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
| Водступ подпісу на мапе =
| Commons =
}}
'''Выбух на ААТ „Сьветлагорскі цэлюлёзна-кардонны камбінат“''' — надзвычайнае здарэньне, што адбылося 7 чэрвеня 2023 году ў горадзе [[Шацілавічы]] (Гомельская вобласьць, Беларусь).
== Храналёгія ==
7 чэрвеня прыкладна а 15.30 ратавальнікі атрымалі паведамленьні пра ўспышку газапаветранай сумесі без наступнага гарэньня на тэрыторыі [[Сьветлагорскі цэлюлёзна-кардонны камбінат|Сьветлагорскага цэлюлёзна-кардоннага камбінату]] і выехалі на месца здарэньня, паведамілі ў МНС Беларусі<ref>[https://web.archive.org/web/20230607145211/http://sn.by/2023/06/07/na-svetlogorskom-ckk-chp/ На Светлогорском ЦКК произошло ЧП], Светлагорскія навіны, 7-06-2023</ref>.
Выбух адбыўся на ўчастку выпаркі шкіпінару цэха рэгенэрацыі. У выніку былі пашкоджаны мэталічныя абшыўкі трох рэзэрвуараў і парушаная цэласнасьць аднаго з рэзэрвуараў, пашкоджаны будаўнічыя канструкцыі ўчастка і бліжэйшых будынкаў<ref>[https://web.archive.org/web/20230725230108/https://www.sckk.by/node/349 Заява кіраўніцтва Сьветлагорскага ЦКК], афіцыйны сайт ЦКК</ref>.
«Выбух быў чутны ў суседняй з заводам вёсцы Якімава Слабада. Людзі папужаліся вельмі», — расказала сьведка выбуху<ref>[https://www.svaboda.org/a/32448879.html «Выбух быў, як бомба ўпала». На Сьветлагорскім цэлюлёзна-кардонным камбінаце ў выніку выбуху загінулі 3 чалавекі, 4 параненыя], Радыё Свабода, 7-06-2023</ref>.
== Ахвяры ==
Міністэрства аховы здароўя паведаміла а 18.30, што вядома пра 4 пацярпелых (1985—1996 г.н.). Ва ўсіх дыягнаставаны паверхневыя раны галавы і паверхневыя апёкі рук. Мэдычная дапамога аказана брыгадамі хуткай дапамогі на месцы. Ад шпіталізацыі пацярпелыя адмовіліся.
Праз некалькі гадзін МНС заявіла, што пошукава-выратавальных работ на месцы аварыі знойдзеныя парэшткі меркавана траіх чалавек<ref>[https://web.archive.org/web/20230609090450/https://bar24.by/2023/06/07/minimum-tri-cheloveka-pogibli-pri-vzryve-na-czellyulozno-kartonnom-kombinate-v-svetlogorske/ Мінімум тры чалавекі загінулі пры выбуху на цэлюлёзна-кардонным камбінаце ў Сьветлагорску], bar24.by, 7-06-2023</ref>. Разбор завалаў і пошукавыя работы працягваюцца.
=== Сьпіс загінулых ===
* Алег Кацуба
* Віктар Раманькоў
* Міхаіл Шаціца
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Катастрофы ў Беларусі}}
[[Катэгорыя:Тэхнагенныя катастрофы ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Катастрофы 2023 году]]
[[Катэгорыя:Падзеі 7 чэрвеня]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Шацілавічаў]]
[[Катэгорыя:2023 год у Беларусі]]
5r8zofya70grpqwldky7rkf83xhxcfg
Мікель Аярсабаль
0
273146
2624167
2585261
2025-07-08T20:41:55Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624167
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Мі́кель Аярса́баль Уга́ртэ''' ({{мова-eu|Mikel Oyarzabal Ugarte}}; {{Н}} 21 красавіка 1997 году) — гішпанскі футбаліст басконскага паходжаньня, нападніка клюбу «[[Рэал Сасьедад Сан-Сэбастыян|Рэал Сасьедад]]» і нацыянальнай [[зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]]. Гулец далучыўся да акадэміі клюбу «Рэал Сасьедад» яшчэ падлеткам<ref>Vicente, Álvaro (1.06.2015). [http://real-sociedad.diariovasco.com/noticias/201506/01/oiarzabal-pide-sitio-primer-20150601010149-v.html «Oiarzabal pide sitio en el primer equipo»]. El Diario Vasco.</ref>. У гэтым жа клюбе распачаў прафэсійную кар’еру, спачатку ў рэзэрвовай камандзе. Дэбютаваў у першай камандзе 25 кастрычніка 2015 году ў матчы [[Ля Ліга|Ля Лігі]] супраць «[[Левантэ Валенсія|Левантэ]]», замяніўшы ў канцы сустрэчы [[Карляс Вэля|Карляса Вэлю]]<ref>Ballesteros, Cristian (25.10.2015). [http://www.marca.com/eventos/marcador/futbol/2015_16/la-liga/jornada_9/lev_rso/ «La Real coge aire y deja tocado a Alcaraz»]. Marca.</ref>. Зь цягам часу стаў футбалістам першай адзінаццаткі, а таксама капітанам каманды.
== Дасягненьні ==
'''«Рэал Сасьедад»''':
* Уладальнік [[Кубак Гішпаніі па футболе|Кубка Гішпаніі]]: 2020
'''Гішпанія''':
* [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|Чэмпіён Эўропы]]: 2024
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{Навігацыйная група
|назоў = Аярсабаль у складзе [[Зборная Гішпаніі па футболе|зборнай Гішпаніі]] на [[Чэмпіянат Эўропы па футболе|чэмпіянатах Эўропы]]
|стыль_назова = background-color: {{Колер|Гішпанія}};
|Гішпанія на ЧЭ-2020
|Гішпанія на ЧЭ-2024
}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Аярсабаль, Мікель}}
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2020 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2020 году]]
[[Катэгорыя:Гішпанскія футбалісты і футбалісткі на Алімпійскіх гульнях]]
knrtwfv6yqub5n22pspcjq57gk4220d
Флярыян Сатака
0
274100
2624047
2585281
2025-07-08T16:37:04Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624047
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Флярыя́н Сатака́''' ({{мова-fr|Florian Sotoca}}; {{Н}} 25 кастрычніка 1990 году) — францускі футбаліст, нападнік клюбу «[[Лянс (футбольны клюб)|Лянс]]».
== Кар’ера ==
У 2016 годзе Сатака далучыўся да «[[Грэнобль (футбольны клюб)|Грэноблю]]». 9 ліпеня 2019 году склаў працоўнае пагадненьне зь «[[Лянс (футбольны клюб)|Лянсам]]», які на той час спаборнічаў у [[Ліга 2 чэмпіянату Францыі па футболе|Лізе 2]]<ref>[https://www.rclens.fr/fr/news/video-presentation-mercato-recrue-florian-sotoca-20190709 «Présentation: Florian Sotoca»]. RC Lens.</ref>. 13 сьнежня 2021 году падоўжыў супрацу з клюбам, пакінуўшы свой подпіс пад новым кантрактам да чэрвеня 2024 году<ref>[https://www.rclens.fr/fr/news/contrat-prolongation-sotoca-rclens-20211209 «Florian Sotoca Jusqu’en 2024!»]. RC Lens.</ref>. 7 жніўня 2022 году Сатака зьдзейсьніў хет-трык у пераможным матчы супраць «[[Брэст (футбольны клюб)|Брэсту]]», які скончыўся перамогай гульцоў зь Лянсу зь лікам 3:2. 24 студзеня 2023 году яшчэ раз падпісаў новае пагадненьне зь «Лянсам» да 2026 году<ref>[https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Florian-sotoca-prolonge-a-lens-jusqu-en-2026/1376503 «Florian Sotoca prolonge à Lens jusqu’en 2026»]. L’Équipe.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Сатака, Флярыян}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
8n3amtjuz0i58b03n8ou8q08ere825z
Адрыян Труфэр
0
274861
2624101
2585311
2025-07-08T17:42:31Z
Dymitr
10914
[[Вікіпэдыя:Шаблёны|шаблён]]
2624101
wikitext
text/x-wiki
{{Футбаліст}}
'''Адрыя́н Труфэ́р''' ({{мова-fr|Adrien Truffert}}; {{Н}} 20 лістапада 2001 году) — францускі футбаліст, левы абаронца ангельскага клюбу «[[Борнмут (футбольны клюб)|Борнмут]]» і нацыянальнай [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]].
== Кар’ера ==
=== Клюбная ===
Не зважаючы, што гулец нарадзіўся ў бэльгійскім [[Льеж]]ы, займацца футболам Труфэр пачаў у Францыі. У 2015 годзе далучыўся да структуры «[[Рэн (футбольны клюб)|Рэну]]». 28 траўня 2020 году склаў свой першы прафэсійны кантракт з клюбам<ref>[https://www.staderennais.com/premier-contrat-professionnel-pour-adrien-truffert «Premier contrat professionnel pour Adrien Truffert»]. Stade Rennais FC.</ref>. 19 верасьня таго ж году дэбютаваў у матчы [[Ліга 1 чэмпіянату Францыі па футболе|Лігі 1]] супраць клюбу «[[Манака (футбольны клюб)|Манака]]». Гулец зьявіўся на полі на 41-й хвіліне, замяніўшы [[Фэту Маўаса|Фэту Маўасу]]. Дзякуючы Труфэру, які здабыў гол у дэбюце і зрабіў выніковую перадачу, рэнцы сьвяткавалі перамогу зь лікам 2:1<ref>Lebastard, Evan (19.09.2020). [https://web.archive.org/web/20201024094541/https://www.francebleu.fr/sports/football/ligue-1-adrien-truffert-offre-la-victoire-au-stade-rennais-face-a-monaco-2-1-1600549976 «Adrien Truffert offre la victoire au Stade Rennais face à Monaco»]. France Bleu.</ref>. Празь некалькі тыдняў гулец зьявіўся матчы [[Ліга чэмпіёнаў УЭФА|Лігі чэмпіёнаў]] супраць «[[Краснадар (футбольны клюб)|Краснадару]]». 25 лютага 2021 году пасьля добрага пачатку сэзону ён працягнуў свой двухгадовы кантракт да 2025 году, хутка замацаваўшыся ў першай адзінаццатцы, не зважаючы на высокую канкурэнцыю на пазыцыі. У жніўні 2023 году склаў новую працоўную дамову да 2026 году.
=== Міжнародная ===
Гулец выклікаўся ў юнацкія і моладзевыя зборныя Францыі. 20 верасьня 2022 году абаронца быў упершыню выкліканы да нацыянальнай [[Зборная Францыі па футболе|зборнай Францыі]] на матчы [[Ліга нацыяў УЭФА|Лігі нацыяў]], каб замяніць траўмаванага [[Люка Дынь|Люку Дыня]]<ref>[https://www.thesundaily.my/sport/uncapped-truffert-called-up-by-france-with-digne-injured-XC9848426 «Uncapped Truffert called up by France with Digne injured»]. The Sun.</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Transfermarkt}}
* {{Soccerway}}
* {{Worldfootball}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Труфэр, Адрыян}}
[[Катэгорыя:Францускія футбалісты]]
[[Катэгорыя:Футбалісты і футбалісткі на летніх Алімпійскіх гульнях 2024 году]]
[[Катэгорыя:Прызэры летніх Алімпійскіх гульняў 2024 году]]
g2iq383w7bzp84whxoo4fc6jp37rlfg
Катэгорыя:1994 год у Эўропе
14
276634
2624035
2460954
2025-07-08T16:28:23Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624035
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1994 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у = Эўропе
}}
[[Катэгорыя:1990-я ў Эўропе]]
opsvi54cu2z45mj38oc5hufhw84nhgl
Катэгорыя:2006 год у Эўропе
14
279686
2624033
2487395
2025-07-08T16:25:22Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624033
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 6
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2006 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
cfxla10qbrvc5suenppoc9t3w1s1ux8
Катэгорыя:2024 год у Эўропе
14
284245
2624016
2535325
2025-07-08T16:18:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624016
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2024 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
1yu7h0ylp7q0ndrdwqr5zzokagetv3z
Катэгорыя:1945 год у Эўропе
14
286781
2624058
2534418
2025-07-08T16:41:58Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624058
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1940|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 4
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1945 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1940-я гады ў Эўропе]]
sswfk5u3g7f0u7tt28ic7wy6z338poc
2624062
2624058
2025-07-08T16:43:14Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624062
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1940|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 4
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1945 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1940-я ў Эўропе]]
3nugvbp7dh9oj3ztjgumn6r7ervgqsr
Катэгорыя:1991 год у Эўропе
14
286782
2624041
2535327
2025-07-08T16:35:29Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624041
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 1
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1991 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1990-я ў Эўропе]]
ph882kcf6dkag3kzpiadekwzkfzmqzz
Катэгорыя:1990 год у Эўропе
14
286783
2624042
2535326
2025-07-08T16:35:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624042
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 0
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1990 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1990-я ў Эўропе]]
sjyz6lpyf5i7b7sbw8hofsvzhvzze4f
Катэгорыя:1988 год у Эўропе
14
286784
2624044
2535307
2025-07-08T16:36:16Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624044
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1980|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 8
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1988 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1980-я ў Эўропе]]
bt959jz48b0rabm5d9w88gf2ak1zbf8
Катэгорыя:1986 год у Эўропе
14
286785
2624045
2535306
2025-07-08T16:36:32Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624045
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1980|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 8
| г = 6
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1986 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1980-я ў Эўропе]]
57o9yx8bcfmecjv5q3cnf0rk4bvd8pk
Катэгорыя:1979 год у Эўропе
14
286786
2624048
2535312
2025-07-08T16:37:20Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624048
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1970|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 7
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1979 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1970-я ў Эўропе]]
bwahqnkcd5a7ttcu4qiucd7bvnl0kxq
Катэгорыя:1978 год у Эўропе
14
286787
2624049
2535311
2025-07-08T16:37:30Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624049
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1970|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 7
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1978 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1970-я ў Эўропе]]
sm59zn24v7e3lrzks3ccgg9zy4cvu8q
Катэгорыя:1976 год у Эўропе
14
286788
2624050
2535310
2025-07-08T16:37:43Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624050
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1970|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 7
| г = 6
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1976 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1970-я ў Эўропе]]
htqih49zqu7fkfo9usxyxm4kbspa8t3
Катэгорыя:1974 год у Эўропе
14
286789
2624051
2535309
2025-07-08T16:38:00Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624051
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1970|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 7
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1974 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1970-я ў Эўропе]]
6y2jks2b37jcjba8w2n3fuzdkxg3woe
Катэгорыя:1969 год у Эўропе
14
286790
2624052
2535329
2025-07-08T16:38:20Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624052
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1960|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 6
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1969 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1960-я ў Эўропе|9]]
5437gqfpvpztuf3z3to65vobhfi3gzm
Катэгорыя:2016 год у Эўропе
14
286966
2624026
2536105
2025-07-08T16:23:09Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624026
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 6
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2016 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
qpmjef26cn9z6sonu5cqa2a1pds3vo5
Катэгорыя:2020 год у Эўропе
14
286967
2624022
2536107
2025-07-08T16:21:49Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624022
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 0
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2020 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
tf8yyybispsirizr6jvb88ve529xepm
Катэгорыя:2021 год у Эўропе
14
286968
2624021
2536108
2025-07-08T16:21:21Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624021
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 1
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2021 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
oqh87qw70b6olbhisa6nnu9dcqm6aaf
Катэгорыя:2023 год у Эўропе
14
286969
2624017
2536109
2025-07-08T16:18:50Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624017
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 3
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2023 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
nxgtkub071fqkq93oxl87f33f56nf0z
Катэгорыя:2014 год у Эўропе
14
286970
2624029
2536110
2025-07-08T16:24:14Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624029
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2014 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
941hw01xvo9gdcx68kyroqfzxc8ardx
Катэгорыя:2011 год у Эўропе
14
286971
2624031
2536111
2025-07-08T16:24:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624031
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 1
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2011 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
szlzuyw5a9hv9dbahn7uv7xw33gvcp5
Катэгорыя:2010 год у Эўропе
14
286972
2624032
2536112
2025-07-08T16:24:49Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624032
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 0
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2010 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
6zxvzby6adqjogftln0rpdyqox43zf0
Катэгорыя:2025 год у Эўропе
14
294765
2624015
2607391
2025-07-08T16:18:29Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624015
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2025 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе]]
dlosb6jq1z76kl6wn0dasrqegeyhlyv
Катэгорыя:2013 год у Эўропе
14
294779
2624030
2607420
2025-07-08T16:24:24Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624030
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 3
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2013 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
8mkxoy6cjqob7lf89zxudrc9b3pghzp
Катэгорыя:1984 год у Эўропе
14
294866
2624046
2608090
2025-07-08T16:36:48Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624046
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1980|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 8
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1984 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1980-я ў Эўропе]]
3yz4owuoej98rg58q0zryycxfc4bhwo
Катэгорыя:1938 год у Эўропе
14
295252
2624065
2611138
2025-07-08T16:44:35Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624065
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1930|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 3
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1938 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1930-я ў Эўропе|8]]
qyebmirdvtkkhao19cjmf0gmrwf2pka
Катэгорыя:1950 год у Эўропе
14
295267
2624055
2611162
2025-07-08T16:39:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624055
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1950|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 5
| г = 0
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1950 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1950-я ў Эўропе|0]]
4qbdvdqomt4a0rb8r1obwvbp6l5q9ev
Катэгорыя:1921 год у Эўропе
14
295269
2624069
2611168
2025-07-08T16:45:32Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624069
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1920|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 2
| г = 1
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1921 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:1920-я ў Эўропе|1]]
owi919jl8t9z9kzyarivwjbiibmn29e
Катэгорыя:1995 год у Эўропе
14
295797
2624036
2613501
2025-07-08T16:29:30Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624036
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = Гады ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1990-я ў Эўропе
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1995 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
p4x14kwykmpa40xplokrmixyn29nbcb
2624037
2624036
2025-07-08T16:30:25Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624037
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = Гады ў Эўропе
| катэгорыя2 = 1990-я ў Эўропе
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1995 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
qg334edbkebyt4yclb5ra1lp417wb92
2624038
2624037
2025-07-08T16:31:32Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624038
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = 1990-я ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1995 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
fymy2gutczgwyiuv5dybyp7wghbqa2g
Шаблён:Пашырэньне Румыніі
10
295969
2624173
2615274
2025-07-08T20:53:17Z
Dymitr
10914
выпраўленьне спасылак
2624173
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца
| назва_шаблёну = Пашырэньне Румыніі
| state = {{{state|}}}
| базавы_стыль = background-color: {{Колер|Румынія}}
| назва = Пашырэньне [[Вялікая Румынія|Румыніі]]
| верх =
| выява =
| група_інфармацыі1 = 19 стагодзьдзе
| сьпіс1 =
[[Аб’яднаньне Дунайскіх княстваў|Узьнікненьне Румыніі]] ([[1859]]){{*}}[[Бэрлінскі сабор (1878)|далучэньне Паўночнай Дабруджы, страта Буджака]] ([[1878]]){{*}}
| група_інфармацыі2 = 20 стагодзьдзе
| сьпіс2 =
[[Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)|далучэньне Паўднёвай Дабруджы]] ([[1913]]){{*}}[[Аб’яднаньне Бэсарабіі з Румыніяй|далучэньне Бэсарабіі]] ([[1918]]){{*}}[[Далучэньне Трансільваніі і Букавіны да Румыніі|далучэньне Трансільваніі, Баната і Букавіны]] ([[1918]]){{*}}[[Далучэньне Бэсарабіі і Паўночнай Букавіны да СССР|страта Бэсарабіі і Паўночнай Букавіны]] ([[1940]]){{*}}[[Другое Венскае пасярэдніцтва|страта Паўночнай Трансільваніі]] ([[1940]]){{*}}[[Краёўскі мірны дагавор|страта Паўднёвай Дабруджы]] ([[1940]]){{*}}[[Губэрнатарства Бэсарабія|утварэньне губэрні Бэсарабія]] ([[1941]]){{*}}[[Губэрня Букавіна|утварэньне губэрні Букавіна]] ([[1941]]){{*}}[[Губэрня Трансьністрыя|утварэньне губэрні Трансьністрыі]] ([[1941]]){{*}}[[Венскае пасярэдніцтва#Адмена|аднаўленьне кантролю над Паўночнай Трансільваніяй]] ([[1944]]){{*}}[[Парыская мірная канфэрэнцыя (1947)|страта раёна Герца]] ([[1947]]){{*}}[[Румынія ў Другой сусьветнай вайне#Палітыка|страта вострава Змяіны, часткі дэльты Дуная і часткі тэрытарыяльных вод]] ([[1948]]){{*}}
| група_інфармацыі3 = 21 стагодзьдзе
| сьпіс3 =
[[Тэрытарыяльная спрэчка паміж Украінай і Румыніяй|пашырэньне тэрытарыяльных вод каля вострава Змяіны]] ([[2009]])
| ніз =
}}<includeonly>{{Катэгорыя толькі ў артыкулах|Пашырэньне Румыніі}}</includeonly><noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Геаграфія]]
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Румынія]]
</noinclude>
jwmnvcnq6ciadly1fwmjqjdfq8d7fmi
Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)
0
296041
2624168
2615279
2025-07-08T20:51:08Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Бухарэскі мірны дагавор (1913)]] у [[Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)]]: Памылка ў назове
2615279
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Balkan Wars Boundaries.jpg|міні|Межы балканскіх дзяржаў пасьля Бухарэскага мірнага дагавора (ніжняя карта)]]
{{Іншыя значэньні|Бухарэскі мірны дагавор}}
'''Бухарэскі мірны дагавор''' — дагавор, які быў падпісаны ў [[1913]] годзе ў [[Бухарэст|Бухарэсьц]]е прадстаўнікамі [[Сэрбія|Сэрбіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Румынія|Румыніі]] і [[Грэцыя|Грэцыі]] з аднаго боку і [[Баўгарыя|Баўгарыі]] зь іншага боку і завяршыў [[Другая балканская вайна|Другую Балканскую вайну]]. Баўгарыя, якая прайграла ў вайне, вымушана была саступіць значную частку захопленых у [[Першая балканская вайна|Першую Балканскую вайну]] землі пераможцам, а таксама [[Дабруджа|Паўднёвую Дабруджу]] Румыніі, але захавала выхад да [[Эгейскае мора|Эгейскага мора]]. Турэччына, якая таксама сярод пераможцаў, ня ўдзельнічала ў падпісаньні дагавора і пазьней заключыла з Баўгарыяй асобны [[Канстанцінопальскі мірны дагавор (1913)|Канстанцінопальскі дагавор]]. Усе палажэньні дагавора былі абмеркаваны на пасяджэньнях камітэтаў і затым зацьверджаны вальным соймам паслоў дзяржаваў удзельнікаў перагавораў.
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Treaty of Bucharest (1913)}}
{{Пашырэньне Румыніі}}
[[Катэгорыя:Мірныя пагадненьні XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Другая балканская вайна]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Сэрбіі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Чарнагорыі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Румыніі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Грэцыі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Баўгарыі]]
[[Катэгорыя:1913]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1913 годзе]]
jj9ff0aygvb8a6sedps3b0pg3k7i1dw
2624172
2624168
2025-07-08T20:52:58Z
Dymitr
10914
артаграфія
2624172
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Бухарэсцкі мірны дагавор}}
[[Выява:Balkan Wars Boundaries.jpg|значак|Межы балканскіх дзяржаваў пасьля Бухарэсцкага мірнага дагавора (ніжняя карта).]]
'''Бухарэсцкі мірны дагавор''' — дагавор, які быў падпісаны ў 1913 годзе ў [[Бухарэст|Бухарэсьц]]е прадстаўнікамі [[Сэрбія|Сэрбіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Румынія|Румыніі]] і [[Грэцыя|Грэцыі]] з аднаго боку і [[Баўгарыя|Баўгарыі]] зь іншага боку і завяршыў [[Другая балканская вайна|Другую Балканскую вайну]]. Баўгарыя, якая прайграла ў вайне, вымушана была саступіць значную частку захопленых у [[Першая балканская вайна|Першую Балканскую вайну]] землі пераможцам, а таксама [[Дабруджа|Паўднёвую Дабруджу]] Румыніі, але захавала выхад да [[Эгейскае мора|Эгейскага мора]]. Турэччына, якая таксама сярод пераможцаў, ня ўдзельнічала ў падпісаньні дагавора і пазьней заключыла з Баўгарыяй асобны [[Канстантынопальскі мірны дагавор (1913)|Канстантынопальскі дагавор]]. Усе палажэньні дагавора былі абмеркаваны на пасяджэньнях камітэтаў і затым зацьверджаны вальным соймам паслоў дзяржаваў удзельнікаў перагавораў.
{{Пашырэньне Румыніі}}
[[Катэгорыя:Мірныя пагадненьні XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Другая балканская вайна]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Чарнагорыі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Сэрбіі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Румыніі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Грэцыі]]
[[Катэгорыя:Міжнародныя пагадненьні Баўгарыі]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1913 годзе]]
5e4c1ppby0qvxi1ykn528d857dbnv7b
Абмеркаваньне:Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)
1
296044
2624170
2615286
2025-07-08T20:51:08Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:Бухарэскі мірны дагавор (1913)]] у [[Абмеркаваньне:Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)]]: Памылка ў назове
2615286
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Гісторыя|тэма2= Эканоміка|тэма3= Правы чалавека|краіна= Румынія|краіна2= Македонія|краіна3= Альбанія}} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:54, 13 траўня 2025 (+03)
cbys9nb3nb2mc7vtd93pwsm1zzinb9a
Беларускі саюз у Польшчы
0
296094
2623932
2619928
2025-07-08T15:02:42Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623932
wikitext
text/x-wiki
'''Беларускі саюз у Польшчы'''<ref>[https://www.svaboda.org/a/24842433.html УЧОРА Ў БЕЛАСТОКУ ПРАЙШОЎ V ЗЬЕЗД БЕЛАРУСКАГА САЮЗУ ПОЛЬШЧЫ]</ref> (БСП, {{мова-pl|Związek Białoruski w Rzeczypospolitej Polskiej}}) — аб’яднаньне беларускіх арганізацыяў у [[Польшча|Польшчы]]. Сядзіба аб’яднаньня знаходзіцца ў [[Беласток]]у, вуліца Замэнгофа, 27<ref>[https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Грамадскія аб’яднанні беларусаў у Польшчы]</ref>.
== Дзейнасьць ==
Беларускі саюз у Польшчы зарэгістраваны 15 сакавіка 1993 году. Яго ўтварылі:
* [[Беларускае аб’яднаньне студэнтаў]] (Беласток),
* [[Беларускае дэмакратычнае аб’яднаньне]] (Беласток),
* [[Белавежа (аб’яднаньне)|Беларускае літаратурнае аб’яднаньне «Белавежа»]] (Беласток),
* [[Ніва (газэта)|Праграмная рада штотыднёвіка «Ніва»]] (Беласток),
* [[Зьвяз беларускай моладзі]] (Беласток),
* [[Беларускае культурнае таварыства «Хатка»]] ([[Гданьск]]).
Восеньню 1993 года ў БСП уступіла [[Беларускае гістарычнае таварыства]]. Першым старшынёй саюза стаў юрыст Пётар Юшчук. Цяпер кіраўніком зьяўляецца [[Яўген Вапа]].
Галоўнай задачай аб’яднаньня зьяўляецца злучэньне дзейнасьці беларускіх грамадаў у Польшчы.
20 красавіка 2020 году БСП разам з [[АБ-БА]], [[Асацыяцыя беларускіх журналістаў]], [[Беларускае гістарычнае таварыства]], [[Белавежа (аб’яднаньне)|Беларускае літаратурнае аб’яднанне «Белавежа»]], [[Беларускае аб’яднаньне студэнтаў]] зьвярнуліся зь лістом у абарону перадачы «[[Беларускі тыдзень]]» на [[ПТБ-3]]. Яе спрабавалі закрыць.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* [https://kamunikat.org/usie_knihi.html?pubid=45076 Historia Białorusinów Podlasia, Białystok 2016, s. 400]
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.svaboda.org/a/24842433.html УЧОРА Ў БЕЛАСТОКУ ПРАЙШОЎ V ЗЬЕЗД БЕЛАРУСКАГА САЮЗУ ПОЛЬШЧЫ]
* [https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Грамадскія аб’яднанні беларусаў у Польшчы]
* [https://www.racyja.com/uncategorized/pratest-belaruskikh-arganizatsyj-u-suv/ Беларускі саюз у Польшчы разам іншымі арганізацыямі]
* [https://radiounet.fm/magchymasczi-navuchannya-pa-belarusku-shukali-na-mizhnarodnym-dni-belaruskaj-adukaczyi-u-belastoku/ Пра вучобу беларускац мовы]
{{Беларусы ў Польшчы}}
[[Катэгорыя:Беларускія арганізацыі Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:1993 год у Польшчы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1993 годзе]]
5a6igdvare56wtyvugp6kpd85zy3w4m
Асацыяцыя беларускіх журналістаў
0
296096
2623934
2619885
2025-07-08T15:06:24Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623934
wikitext
text/x-wiki
{{Арганізацыя
|назва = Асацыяцыя беларускіх журналістаў
|выява =
|подпіс выявы =
|мапа =
|подпіс мапы =
|абрэвіятура = АБЖ
|дэвіз =
|папярэднік =
|дата ўтварэньня = {{Дата пачатку|1|1|1993|1}}
|тып =
|юрыдычны статус =
|мэта =
|штабкватэра = [[Беласток]], Ліпавая вуліца, дом 4, пакой 221
|месцазнаходжаньне = [[Падляскае ваяводзтва]]
|каардынаты =
|дзейнічае ў рэгіёнах = [[Польшча]]
|сяброўства =
|афіцыйныя мовы = беларуская
|генэральны сакратар =
|пасада кіраўніка =
|імя кіраўніка =
|пасада кіраўніка 2 =
|імя кіраўніка 2 =
|пасада кіраўніка 3 =
|імя кіраўніка 3 =
|пасада кіраўніка 4 =
|імя кіраўніка 4 =
|асноўныя асобы =
|кіроўны орган =
|матчыная кампанія =
|зьвязаныя кампаніі =
|бюджэт =
|колькасьць супрацоўнікаў =
|колькасьць валянтэраў =
|сайт =
|заўвагі =
|колішняя назва =
}}
'''Асацыяцыя беларускіх журналістаў''' — грамадзкае аб'яднаньне Польшчы, заснаванае ў 1993 годзе.
Сядзіба грамады: м. [[Беласток]], вул. Ліпавая 4, пакой 221<ref>[https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў] на [[МЗС Беларусі]]</ref>. Многія насельнікі Польшчы — [[Беларусы ў Польшчы|беларусы]], якія пішуць у беларускамоўныя [[СМІ]]:
* [[Радыё Рацыя]]
* [[Белсат]]
* [[Ніва (газэта)|Ніва]]
Старшыня грамады Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў — Тамаш Суліма.
24 сакавіка 2019 году адзначыла 101-годзьдзе абвяшчэньня волі [[БНР]]. Грамада яго адзначыла<ref>[http://niva.bialystok.pl/issue/2019/13/art_01.htm Ніва № 13 (3281), 31 сакавіка 2019 г. 101 БНР. Успамін дзеля будучыні] піша [[Міра Лукша]]</ref>. 6 сакавіка 2022 году грамада выступіла супраць вайны Расеі з Украінаю<ref>[https://czasopis.pl/zvarot-belarusa-polshchy/ Зварот беларусаў Польшчы] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>. 10 лютага 2023 годзе выступіла грамада супраць арышту у Беларусі [[Анджэй Пачобут|Анджэя Пачобута]]<ref>[https://czasopis.pl/zajava-oswiadczenie/ ЗАЯВА / OŚWIADCZENIE] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларуская асацыяцыя журналістаў]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://czasopis.pl/zvarot-belarusa-polshchy/ Зварот беларусаў Польшчы] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/zajava-oswiadczenie/ ЗАЯВА / OŚWIADCZENIE] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў] на [[МЗС Беларусі]]
* [http://niva.bialystok.pl/issue/2019/13/art_01.htm Ніва № 13 (3281), 31 сакавіка 2019 г. 101 БНР. Успамін дзеля будучыні] піша [[Міра Лукша]]
* [https://penbelarus.org/2021/09/06/zayava-belaruskih-arganizaczyj-belastochchyny.html Заява беларускіх арганізацый Беласточчыны]
* [https://www.facebook.com/studziwody/posts/pl-byo-%C5%9B-w-i-a-d-c-z-e-n-i-eorganizacje-bia%C5%82oruskiej-mniejszo%C5%9Bci-narodowej-w-rze/4679271822120511/ Арганізацыі беларускай нацыянальнай меншасці ў Рэспубліцы Польшча выказваюць шкадаванне з-за артыкула, які 23 лістапада з'явіўся на сайце www.tvp.info пад загалоўкам „Гераіня рэпартажу TVN: Я выбіраю беларускую нацыянальнасць, мы прысутнічаем у гэтай краіне”]
{{Беларусы ў Польшчы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:1993 год у Польшчы]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1993 годзе]]
i940bogux5dr37f3jhgkv85g3cbyagw
2623937
2623934
2025-07-08T15:10:41Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623937
wikitext
text/x-wiki
{{Арганізацыя
|назва = Асацыяцыя беларускіх журналістаў
|выява =
|подпіс выявы =
|мапа =
|подпіс мапы =
|абрэвіятура = АБЖ
|дэвіз =
|папярэднік =
|дата ўтварэньня = {{Дата пачатку|1|1|1993|1}}
|тып =
|юрыдычны статус =
|мэта =
|штабкватэра = [[Беласток]], Ліпавая вуліца, дом 4, пакой 221
|месцазнаходжаньне = [[Падляскае ваяводзтва]]
|каардынаты =
|дзейнічае ў рэгіёнах = [[Польшча]]
|сяброўства =
|афіцыйныя мовы = беларуская
|генэральны сакратар =
|пасада кіраўніка =
|імя кіраўніка =
|пасада кіраўніка 2 =
|імя кіраўніка 2 =
|пасада кіраўніка 3 =
|імя кіраўніка 3 =
|пасада кіраўніка 4 =
|імя кіраўніка 4 =
|асноўныя асобы =
|кіроўны орган =
|матчыная кампанія =
|зьвязаныя кампаніі =
|бюджэт =
|колькасьць супрацоўнікаў =
|колькасьць валянтэраў =
|сайт =
|заўвагі =
|колішняя назва =
}}
'''Асацыяцыя беларускіх журналістаў''' — грамадзкае аб'яднаньне Польшчы, заснаванае ў 1993 годзе.
Сядзіба грамады: м. [[Беласток]], вул. Ліпавая 4, пакой 221<ref>[https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў] на [[МЗС Беларусі]]</ref>. Многія насельнікі Польшчы — [[Беларусы ў Польшчы|беларусы]], якія пішуць у беларускамоўныя [[СМІ]]:
* [[Радыё Рацыя]]
* [[Белсат]]
* [[Ніва (газэта)|Ніва]]
Старшыня грамады Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў — Тамаш Суліма.
24 сакавіка 2019 году адзначыла 101-годзьдзе абвяшчэньня волі [[БНР]]. Грамада яго адзначыла<ref>[http://niva.bialystok.pl/issue/2019/13/art_01.htm Ніва № 13 (3281), 31 сакавіка 2019 г. 101 БНР. Успамін дзеля будучыні] піша [[Міра Лукша]]</ref>. 6 сакавіка 2022 году грамада выступіла супраць вайны Расеі з Украінаю<ref>[https://czasopis.pl/zvarot-belarusa-polshchy/ Зварот беларусаў Польшчы] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>. 10 лютага 2023 годзе выступіла грамада супраць арышту у Беларусі [[Анджэй Пачобут|Анджэя Пачобута]]<ref>[https://czasopis.pl/zajava-oswiadczenie/ ЗАЯВА / OŚWIADCZENIE] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларуская асацыяцыя журналістаў]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://czasopis.pl/zvarot-belarusa-polshchy/ Зварот беларусаў Польшчы] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/zajava-oswiadczenie/ ЗАЯВА / OŚWIADCZENIE] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Асацыяцыя Беларускіх Журналістаў] на [[МЗС Беларусі]]
* [http://niva.bialystok.pl/issue/2019/13/art_01.htm Ніва № 13 (3281), 31 сакавіка 2019 г. 101 БНР. Успамін дзеля будучыні] піша [[Міра Лукша]]
* [https://penbelarus.org/2021/09/06/zayava-belaruskih-arganizaczyj-belastochchyny.html Заява беларускіх арганізацый Беласточчыны]
* [https://www.facebook.com/studziwody/posts/pl-byo-%C5%9B-w-i-a-d-c-z-e-n-i-eorganizacje-bia%C5%82oruskiej-mniejszo%C5%9Bci-narodowej-w-rze/4679271822120511/ Арганізацыі беларускай нацыянальнай меншасці ў Рэспубліцы Польшча выказваюць шкадаванне з-за артыкула, які 23 лістапада з'явіўся на сайце www.tvp.info пад загалоўкам „Гераіня рэпартажу TVN: Я выбіраю беларускую нацыянальнасць, мы прысутнічаем у гэтай краіне”]
{{Беларусы ў Польшчы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:1993 год у Польшчы]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:Журналісцкія арганізацыі]]
pj1lf3l91f8ehhns20dichfak9aetme
Хатка (таварыства)
0
296097
2623933
2623327
2025-07-08T15:03:50Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623933
wikitext
text/x-wiki
{{Дзяржаўная ўстанова
|назва = «Хатка»
|выява =
|подпіс выявы =
|мапа =
|подпіс мапы =
|абрэвіятура =
|дэвіз =
|папярэднік = [[Гданьскі аддзел БГКТ]]
|дата ўтварэньня = {{Дата пачатку|1|1|1993|1}}
|тып = культурніцкае
|юрыдычны статус = [[грамадзкае аб'яднаньне]]
|мэта =
|штабкватэра = вул. Мішэўскага, 7, пакой 307
|месцазнаходжаньне = [[Гданьск]]
|каардынаты =
|дзейнічае ў рэгіёнах = [[Труймяста]]: [[Гданск]], [[Гдыня]] і [[Сопат]]
|сяброўства =
|афіцыйныя мовы = беларуская, польская
|генэральны сакратар =
|пасада кіраўніка = Старшыня
|імя кіраўніка = [[Алена Глагоўская]]
|пасада кіраўніка 2 =
|імя кіраўніка 2 =
|пасада кіраўніка 3 =
|імя кіраўніка 3 =
|пасада кіраўніка 4 =
|імя кіраўніка 4 =
|асноўныя асобы =
|кіроўны орган =
|матчыная кампанія =
|зьвязаныя кампаніі =
|бюджэт =
|колькасьць супрацоўнікаў =
|колькасьць валянтэраў =
|сайт =
|заўвагі =
|колішняя назва =
}}
'''Беларускае культурнае таварыства «Хатка»'''<ref>[https://www.btkchatka.org/%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%82%D1%8B Пра нас]</ref> ({{мова-pl|Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”}}— беларускае культурнае таварыства Польшчы, заснаванае ў 1993 годзе ў Гданьску зь ліку журналістаў.
Сядзіба: [[Гданск]], вул. Мішэўскага, 7, пакой 307<ref>[https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Беларускае культурнае таварыства «Хатка»] на [[МЗС Беларусі]]</ref>. Многія насельнікі Польшчы — [[Беларусы ў Польшчы|беларусы]], якія пішуць у беларускамоўныя [[СМІ]]:
* [[Радыё Рацыя]]
* [[Белсат]]
* [[Ніва (газэта)|Ніва]]
Старшыня — [[Алена Глагоўская]].
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларуская асацыяцыя журналістаў]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://m.facebook.com/BTKCHATKA/?locale=be_BY Хатка] на [[Фэйсбук|Хвэйсбуку]]
* [https://www.instagram.com/btkchatka/ Хатка] на [[Інстаграм]]е
* [https://web.archive.org/web/20250524193518/https://poland.mfa.gov.by/be/bilateral_relations/belarusiny/zgurtowania/ Беларускае культурнае таварыства «Хатка»] на [[МЗС Беларусі]]
* [https://www.btkchatka.org/%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA%D1%82%D1%8B сеціва]
* [https://racyja.com/by/kultura/u-hdansku-pracjahvae-svaju-dzejnasc-belaruskae-kulturnae-tavarystva-chatka/ У Гданьску працягвае сваю дзейнасць беларускае культурнае таварыства “Хатка”] на [[Радыё Рацыя]]
* [https://www.racyja.com/archivy/sumezhzha/belaruskamu-kulturnamu-tavarystvu/ Беларускаму культурнаму таварыству "Хатка" 30-ць гадоў] на [[Радыё Рацыя]]
* [https://racyja.com/by/kultura/u-hdansku-pracjahvae-svaju-dzejnasc-belaruskae-kulturnae-tavarystva-chatka/ У Гданьску працягвае сваю дзейнасць беларускае культурнае таварыства “Хатка”]
* [https://x.com/budzma/status/1906647662847283269 Крыж з каменнымі таблічкамі будзе ўсталяваны на Гарнізонных могілках у Гданьску]
* [https://d13n1aispgd70j.cloudfront.net/news/kryzh-u-gonar-zmagarou.html Крыж на могілках у Гданску]
* [https://zrzutka.pl/93836s?utm_medium=social&utm_source=facebook&utm_campaign=sharing_button&fbclid=PAAab19ln7rplBp79nxTz2Qh-Kf9vM_qJdy6Nt-RwI3642liY16VKAwn0FTQw Складкі на «Хатку»]
{{Беларусы ў Польшчы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:1993 год у Польшчы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1993 годзе]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларускія арганізацыі Польшчы]]
[[Катэгорыя:Гданьск]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі Гданску]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі Паморскага ваяводзтва]]
r4m3flyfa4i95t10q9kob92xvucfgmm
Роднае слова (дэкляматарскі конкурс)
0
296178
2623938
2622808
2025-07-08T15:12:25Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623938
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Роднае слова (неадназначнасьць)|Роднае слова}}
'''Дэкляматарскі конкурс «Роднае слова»''' ({{мова-pl|Konkurs “Słowo ojczyste”}})<ref>[https://www.spgrodek.edu.pl/konkurs-slowo-ojczyste/ За намі агульнапольскі дэкламатарскі конкурс “Роднае слова”. Раённы агляд адбыўся 25 сакавіка ў Беластоку, а фінал 4 красавіка ў Бельску Падляшскім.]</ref> — агульнапольскі конкурс, які праходзіць штогод у [[Польшча|Польшчы]]. Яго праводзіць [[БГКТ (Польшча)|Беларускае грамадзка-культурнае таварыства]].
== Сьпіс мерапрыемстваў ==
# [[Роднае слова (конкурс, 1972)|Роднае слова 1972]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1973)|Роднае слова 1973]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1974)|Роднае слова 1974]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1975)|Роднае слова 1975]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1976)|Роднае слова 1976]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1977)|Роднае слова 1977]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1978)|Роднае слова 1978]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1979)|Роднае слова 1979]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1980)|Роднае слова 1980]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1981)|Роднае слова 1981]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1982)|Роднае слова 1982]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1983)|Роднае слова 1983]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1984)|Роднае слова 1984]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1985)|Роднае слова 1985]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1986)|Роднае слова 1986]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1987)|Роднае слова 1987]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1988)|Роднае слова 1988]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1989)|Роднае слова 1989]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1990)|Роднае слова 1990]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1991)|Роднае слова 1991]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1992)|Роднае слова 1992]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1993)|Роднае слова 1993]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1994)|Роднае слова 1994]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1995)|Роднае слова 1995]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1996)|Роднае слова 1996]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1997)|Роднае слова 1997]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1998)|Роднае слова 1998]]
# [[Роднае слова (конкурс, 1999)|Роднае слова 1999]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2000)|Роднае слова 2000]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2001)|Роднае слова 2001]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2002)|Роднае слова 2002]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2003)|Роднае слова 2003]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2004)|Роднае слова 2004]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2005)|Роднае слова 2005]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2006)|Роднае слова 2006]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2007)|Роднае слова 2007]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2008)|Роднае слова 2008]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2009)|Роднае слова 2009]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2010)|Роднае слова 2010]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2011)|Роднае слова 2011]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2012)|Роднае слова 2012]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2013)|Роднае слова 2013]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2014)|Роднае слова 2014]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2015)|Роднае слова 2015]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2016)|Роднае слова 2016]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2017)|Роднае слова 2017]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2018)|Роднае слова 2018]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2019)|Роднае слова 2019]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2020)|Роднае слова 2020]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2021)|Роднае слова 2021]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2022)|Роднае слова 2022]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2023)|Роднае слова 2023]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2024)|Роднае слова 2024]]
# [[Роднае слова (конкурс, 2025)|Роднае слова 2025]]<ref>[https://czasopis.pl/skladanyja-movy-dzejnasci-bgkt/ Складаныя ўмовы дзейнасці БГКТ] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://www.spgrodek.edu.pl/konkurs-slowo-ojczyste/ За намі агульнапольскі дэкламатарскі конкурс “Роднае слова”. Раённы агляд адбыўся 25 сакавіка ў Беластоку, а фінал 4 красавіка ў Бельску Падляшскім.]
* [https://www.racyja.com/archivy/sumezhzha/zavyarshyusya-deklamatarski-konkurs-r/ Завяршыўся дэкламатарскі конкурс “Роднае Слова”] на [[Радыё Рацыя]]
* [http://niva.bialystok.pl/issue/2012/15/art_05.htm Настаўнікі і конкурс «Роднае слова»] на [[Ніва (газэта)|Ніва]]
* [https://czasopis.pl/skladanyja-movy-dzejnasci-bgkt/ Складаныя ўмовы дзейнасці БГКТ] на [[Czasopis|Часопісе]]
{{БГКТП}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1973 годзе]]
[[Катэгорыя:1973 год у Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларускае грамадзка-культурнае таварыства ў Польшчы]]
80fx881j3mrwm3puarvoddghhurbj1w
Цэнтар беларускай культуры ў Беластоку
0
296276
2623930
2623474
2025-07-08T14:59:11Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623930
wikitext
text/x-wiki
'''Цэнтар беларускай культуры ў Беластоку''' ({{мова-pl|Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku}}) — грамада, якая была заснаваная ў 2024 годзе ў [[Польшча|Польшчы]]. Пачала сваю дзейнасьць у месьце [[Беласток]]. Галоўная задача — правядзеньне грамадзкіх і культурных мерапрыемстваў для [[Беларусы ў Польшчы|беларусаў]], якія жывуць у Польшчы.
Цэнтар задумвалі заснаваць раней у 2023 годзе<ref>[https://radiounet.fm/u-belastoku-planuyucz-stvarycz-czentr-belaruskaj-kultury/ Задума на стварэньне]</ref>.
Начальнік (дырэктар) — [[Анатоль Вап]]<ref>[https://bip-ckb.podlaskie.eu/ Начальства ЦБКБ]</ref>. Яго намесьнікам зьяўляецца Ілона Карпюк. Галоўная ўправа знаходзіцца: м. Беласток, вул. Яна Кілінскага, д. 16, 2/07.
Прымае ўдзел у правядзеньні [[Бардаўская восень 2024]]<ref>[https://czasopis.pl/pra-njapo-ny-film-ab-nadzei-artymovich-kancjert-u-muzei-zapraektavanym-belarusam-i-razbituju-mashynu-z-migrantami/ Пра няпоўны фільм аб Надзеі Артымовіч, канцэрт у музеі запраектаваным беларусам і разбітую машыну з мігрантамі] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>, [[Беларуская песьня (фэстываль, 2025)|Беларуская песьня]]<ref>[https://czasopis.pl/svjata-belaruskaj-pesni-3/ Беларуская песьня 2025] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>. Выдаў кнігу [[Міхал Андрасюк|Міхала Андрасюка]]<ref>[https://czasopis.pl/sustrjecha-z-mihalam-andrasjukom-u-belastockim-klube-zmiana-klimatu/ Сустрэча з Міхалам Андрасюком у беластоцкім клубе Zmiana Klimatu] на [[Czasopis|Часопісе]]</ref>.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://ckb.bialystok.pl/ Старонка ў сеціве]
* [https://www.facebook.com/centrumkulturybialoruskiej/ Цэнтар беларускай культуры ў Беластоку] на [[Фэйсбук|Хвэйсбуку]]
* [https://racyja.com/by/sumezza/pra-centr-belaruskaj-kultury-u-belastoku-maryli-z-kanca-80-ych/ Пра задуму аб ЦБК у Беластоку] на [[Радыё Рацыя]]
* [https://zbsb.info/?p=8337 Будзе ЦБКБ]
* [https://reform.news/u-belastoku-z-javicca-cjentr-belaruskaj-kultury Будўе ЦБК у Беластоку]
* [https://budzma.org/news/belastoku-tsentr-belaruskay-kultury.html ЦБК у Беластоку]
* [https://charter97.org/be/news/2024/12/28/624243/ Будзе ЦБК у Беластоку]
* [https://zbsb.info/?p=9122 Пра стварэньне ЦБК у Беластоку]
* [https://czasopis.pl/dzen-voli-2025-u-belastoku/ Дзень Волі ў Беластоку] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/svjata-belaruskaj-pesni-3/ Беларуская песьня 2025] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/pra-benefis-miry-lukshy-i-bujnuju-kanferjencyju-da-20-goddzja-zakona-ab-nacyjanalnyh-menshascjah/ Бэнэфіс] [[Міра Лукша|Міры Лукшы]] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/pra-njapo-ny-film-ab-nadzei-artymovich-kancjert-u-muzei-zapraektavanym-belarusam-i-razbituju-mashynu-z-migrantami/ Пра няпоўны фільм аб Надзеі Артымовіч, канцэрт у музеі запраектаваным беларусам і разбітую машыну з мігрантамі] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/vasiljochki-kvitnejuc-60-gado/ Васілёчкі] на [[Czasopis|Часопісе]]
* [https://czasopis.pl/sustrjecha-z-mihalam-andrasjukom-u-belastockim-klube-zmiana-klimatu/ Сустрэча з Міхалам Андрасюком у беластоцкім клубе Zmiana Klimatu] на [[Czasopis|Часопісе]]
{{Беларусы ў Польшчы}}
[[Катэгорыя:Беларусы ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2024 годзе]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 2024 годзе]]
[[Катэгорыя:Беларускія арганізацыі Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беласток]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі Беластоку]]
[[Катэгорыя:Культура Беластоку]]
[[Катэгорыя:2024 год у Польшчы]]
sd9v7y53uhm85nck7yxqbwqcvihi2ty
2025 год у Паўночнай Македоніі
0
296387
2624181
2617153
2025-07-08T20:55:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2025 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2025 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617153
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2025 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Крысьціян Міцкоскі]]
== Падзеі ==
16 сакавіка, [[Пажар у начным клюбе «Пульс»|пажар]] у месьце [[Кочані]] <ref>{{Cite web |date=4 April 2025 |title=The death toll in the North Macedonia nightclub fire rises to 60 after a burn victim dies |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-nightclub-fire-kocani-lithuania-4ce73965f3b04957fd776e7151defdca |access-date=4 April 2025 |website=AP News |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=8 April 2025 |title=Death toll from North Macedonia nightclub fire rises to 61 |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-nightclub-fire-kocani-8862aed7f959c6324c7c6aa43881160b |access-date=8 April 2025 |website=AP News |language=en}}</ref>, дзе загінула 61 асоб і 167 асоб было пашкоджана
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2025 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2025 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:2025 год у Эўропе]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
b5m43zjmldngs48dnv1w13rsycetxsm
2624185
2624181
2025-07-08T20:55:47Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624185
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2025 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Крысьціян Міцкоскі]]
== Падзеі ==
16 сакавіка, [[Пажар у начным клюбе «Пульс»|пажар]] у месьце [[Кочані]] <ref>{{Cite web |date=4 April 2025 |title=The death toll in the North Macedonia nightclub fire rises to 60 after a burn victim dies |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-nightclub-fire-kocani-lithuania-4ce73965f3b04957fd776e7151defdca |access-date=4 April 2025 |website=AP News |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=8 April 2025 |title=Death toll from North Macedonia nightclub fire rises to 61 |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-nightclub-fire-kocani-8862aed7f959c6324c7c6aa43881160b |access-date=8 April 2025 |website=AP News |language=en}}</ref>, дзе загінула 61 асоб і 167 асоб было пашкоджана
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2025 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2025 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:2025 год у Эўропе]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
jo44f1pqxxo74zquciapua1p52n7ibq
Шаблён:Летапіс Паўночнай Македоніі
10
296388
2624246
2617143
2025-07-08T21:04:25Z
Dymitr
10914
выпраўленьне спасылак
2624246
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Летапіс Паўночнай Македоніі
|назва = Летапіс [[Паўночная Македонія|Паўночнай Македоніі]] з 1991 году
|кляса_карткі = hlist
|стыль_загалоўка = background-color: {{Колер|Паўночная Македонія}};
|сьпіс1 = * [[1991 год у Паўночнай Македоніі|1991]]
* [[1992 год у Паўночнай Македоніі|1992]]
* [[1993 год у Паўночнай Македоніі|1993]]
* [[1994 год у Паўночнай Македоніі|1994]]
* [[1995 год у Паўночнай Македоніі|1995]]
* [[1996 год у Паўночнай Македоніі|1996]]
* [[1997 год у Паўночнай Македоніі|1997]]
* [[1998 год у Паўночнай Македоніі|1998]]
* [[1999 год у Паўночнай Македоніі|1999]]
* [[2000 год у Паўночнай Македоніі|2000]]
* [[2001 год у Паўночнай Македоніі|2001]]
* [[2002 год у Паўночнай Македоніі|2002]]
* [[2003 год у Паўночнай Македоніі|2003]]
* [[2004 год у Паўночнай Македоніі|2004]]
* [[2005 год у Паўночнай Македоніі|2005]]
* [[2006 год у Паўночнай Македоніі|2006]]
* [[2007 год у Паўночнай Македоніі|2007]]
* [[2008 год у Паўночнай Македоніі|2008]]
* [[2009 год у Паўночнай Македоніі|2009]]
* [[2010 год у Паўночнай Македоніі|2010]]
* [[2011 год у Паўночнай Македоніі|2011]]
* [[2012 год у Паўночнай Македоніі|2012]]
* [[2013 год у Паўночнай Македоніі|2013]]
* [[2014 год у Паўночнай Македоніі|2014]]
* [[2015 год у Паўночнай Македоніі|2015]]
* [[2016 год у Паўночнай Македоніі|2016]]
* [[2017 год у Паўночнай Македоніі|2017]]
* [[2018 год у Паўночнай Македоніі|2018]]
* [[2019 год у Паўночнай Македоніі|2019]]
* [[2020 год у Паўночнай Македоніі|2020]]
* [[2021 год у Паўночнай Македоніі|2021]]
* [[2022 год у Паўночнай Македоніі|2022]]
* [[2023 год у Паўночнай Македоніі|2023]]
* [[2024 год у Паўночнай Македоніі|2024]]
* [[2025 год у Паўночнай Македоніі|2025]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Паўночная Македонія]]
</noinclude>
3ufdjiutodsx9i4ufdgmo2itys86cez
2624247
2624246
2025-07-08T21:04:38Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Шаблён:Летапіс Паўночнае Македоніі]] у [[Шаблён:Летапіс Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624246
wikitext
text/x-wiki
{{Навігацыйная табліца2
|назва_шаблёну = Летапіс Паўночнай Македоніі
|назва = Летапіс [[Паўночная Македонія|Паўночнай Македоніі]] з 1991 году
|кляса_карткі = hlist
|стыль_загалоўка = background-color: {{Колер|Паўночная Македонія}};
|сьпіс1 = * [[1991 год у Паўночнай Македоніі|1991]]
* [[1992 год у Паўночнай Македоніі|1992]]
* [[1993 год у Паўночнай Македоніі|1993]]
* [[1994 год у Паўночнай Македоніі|1994]]
* [[1995 год у Паўночнай Македоніі|1995]]
* [[1996 год у Паўночнай Македоніі|1996]]
* [[1997 год у Паўночнай Македоніі|1997]]
* [[1998 год у Паўночнай Македоніі|1998]]
* [[1999 год у Паўночнай Македоніі|1999]]
* [[2000 год у Паўночнай Македоніі|2000]]
* [[2001 год у Паўночнай Македоніі|2001]]
* [[2002 год у Паўночнай Македоніі|2002]]
* [[2003 год у Паўночнай Македоніі|2003]]
* [[2004 год у Паўночнай Македоніі|2004]]
* [[2005 год у Паўночнай Македоніі|2005]]
* [[2006 год у Паўночнай Македоніі|2006]]
* [[2007 год у Паўночнай Македоніі|2007]]
* [[2008 год у Паўночнай Македоніі|2008]]
* [[2009 год у Паўночнай Македоніі|2009]]
* [[2010 год у Паўночнай Македоніі|2010]]
* [[2011 год у Паўночнай Македоніі|2011]]
* [[2012 год у Паўночнай Македоніі|2012]]
* [[2013 год у Паўночнай Македоніі|2013]]
* [[2014 год у Паўночнай Македоніі|2014]]
* [[2015 год у Паўночнай Македоніі|2015]]
* [[2016 год у Паўночнай Македоніі|2016]]
* [[2017 год у Паўночнай Македоніі|2017]]
* [[2018 год у Паўночнай Македоніі|2018]]
* [[2019 год у Паўночнай Македоніі|2019]]
* [[2020 год у Паўночнай Македоніі|2020]]
* [[2021 год у Паўночнай Македоніі|2021]]
* [[2022 год у Паўночнай Македоніі|2022]]
* [[2023 год у Паўночнай Македоніі|2023]]
* [[2024 год у Паўночнай Македоніі|2024]]
* [[2025 год у Паўночнай Македоніі|2025]]
}}<noinclude>
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Шаблёны:Навігацыя:Паўночная Македонія]]
</noinclude>
3ufdjiutodsx9i4ufdgmo2itys86cez
2024 год у Паўночнай Македоніі
0
296390
2624186
2617154
2025-07-08T20:56:09Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2024 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2024 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617154
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2024 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]] (да 12 траўня) [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Дзімітар Кавачэўскі]] (да 29 студзеня) [[Талат Джафэры]] (29 студзеня — 23 чэрвеня) [[Крысьціян Міцкоскі]] (з 23 чэрвеня)
== Падзеі ==
24 красавіка, [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Старшыні Македоніі]]<ref>{{Cite web |date=2024-04-26 |title=North Macedonia presidential election heads to runoff |url=https://www.dw.com/en/north-macedonia-presidential-election-heads-to-runoff/a-68914364 |access-date=2024-04-26 |website=dw.com |language=en |archive-date=26 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240426010451/https://www.dw.com/en/north-macedonia-presidential-election-heads-to-runoff/a-68914364 |url-status=live }}</ref>, дзе ўдзельнічалі дзьве асобы [[Стэва Пэндароўскі]] (да 12 траўня) [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]
=== Травень ===
* 8 траўня,
** выбары [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Старшыні Македоніі]] перамагла ўпершыню жанчына [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]<ref>{{Cite web |date=9 May 2024 |title=North Macedonia elects first woman president as center-left incumbents suffer historic losses |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-election-corruption-european-union-bulgaria-ac12182171ed7d46f160feeb469c7aa4 |access-date=9 May 2024 |website=Associated Press |language=en }}</ref>
** [[Парляманцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Сойму Македоніі]], дзе перамагла грамада [[Нутраная македонская рэвалюцыйная арганізацыя — Дэмакратычная партыя за македонскае нацыянальнае адзінства]]
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2024 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2024 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2024 год паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:2024 год у Эўропе]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
kh9dxvngj5vhh5stzns9936xhuumy44
2624190
2624186
2025-07-08T20:56:33Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624190
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2024 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]] (да 12 траўня) [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Дзімітар Кавачэўскі]] (да 29 студзеня) [[Талат Джафэры]] (29 студзеня — 23 чэрвеня) [[Крысьціян Міцкоскі]] (з 23 чэрвеня)
== Падзеі ==
24 красавіка, [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Старшыні Македоніі]]<ref>{{Cite web |date=2024-04-26 |title=North Macedonia presidential election heads to runoff |url=https://www.dw.com/en/north-macedonia-presidential-election-heads-to-runoff/a-68914364 |access-date=2024-04-26 |website=dw.com |language=en |archive-date=26 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240426010451/https://www.dw.com/en/north-macedonia-presidential-election-heads-to-runoff/a-68914364 |url-status=live }}</ref>, дзе ўдзельнічалі дзьве асобы [[Стэва Пэндароўскі]] (да 12 траўня) [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]
=== Травень ===
* 8 траўня,
** выбары [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Старшыні Македоніі]] перамагла ўпершыню жанчына [[Гардана Сіляноўская-Даўкова]]<ref>{{Cite web |date=9 May 2024 |title=North Macedonia elects first woman president as center-left incumbents suffer historic losses |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-election-corruption-european-union-bulgaria-ac12182171ed7d46f160feeb469c7aa4 |access-date=9 May 2024 |website=Associated Press |language=en }}</ref>
** [[Парляманцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2024 году|выбары Сойму Македоніі]], дзе перамагла грамада [[Нутраная македонская рэвалюцыйная арганізацыя — Дэмакратычная партыя за македонскае нацыянальнае адзінства]]
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2024 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2024 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2024 год паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:2024 год у Эўропе]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
dm39i0alay9aw4zqg5ysfz47edb8iva
Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі
14
296391
2624251
2617155
2025-07-08T21:05:01Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]] у [[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617155
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2020-я паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:Дзесяцігодзьдзі ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе|Паўночная Македонія]]
qb25z1br6eilmi02536bmxd2ycg7bto
2624254
2624251
2025-07-08T21:06:01Z
Dymitr
10914
± 2 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624254
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2020-я паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:Дзесяцігодзьдзі ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Эўропе|Паўночная Македонія]]
by0kw60bstifh9p5l10elby4g38bxbu
2023 год у Паўночнай Македоніі
0
296392
2624191
2617156
2025-07-08T20:56:50Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2023 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2023 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617156
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2023 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Дзімітар Кавачэўскі]]
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень ===
* 14 студзеня былі арыштаваныя 4 старажы з астрогу, дзе вязьні забілі і зьбеглі з астрогу<ref>{{Cite web |title=North Macedonia: 4 officers arrested over convict's escape |url=https://apnews.com/article/skopje-northmacedonia-prisons-e3637afc737db7179ffe8a834816bb05 |date=2023-01-14 |website=apnews.com |language=en}}</ref>
=== Верасень ===
* 4 верасьня ў месьце [[Скоп'е]] сабралося сотні людзе, каб выказаць незадаволенасьць работаю лекараў бальніцы. Яны па чутках кралі лекі, каб іх прадаваць на «чорны рынку»<ref>{{cite web |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-protest-health-scandal-cancer-drugs-8e7f7aecfdc5451fa8fe6c424de1a256 |title=Thousands march in North Macedonia over claims cancer hospital staff stole drugs meant for patients |date=2023-09-04 |website=apnews.com |language=en}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2023 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2023 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2023 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2023 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
333m2hvb952urgedi6mocwveu99hlmj
2624195
2624191
2025-07-08T20:57:14Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624195
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2023 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Дзімітар Кавачэўскі]]
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень ===
* 14 студзеня былі арыштаваныя 4 старажы з астрогу, дзе вязьні забілі і зьбеглі з астрогу<ref>{{Cite web |title=North Macedonia: 4 officers arrested over convict's escape |url=https://apnews.com/article/skopje-northmacedonia-prisons-e3637afc737db7179ffe8a834816bb05 |date=2023-01-14 |website=apnews.com |language=en}}</ref>
=== Верасень ===
* 4 верасьня ў месьце [[Скоп'е]] сабралося сотні людзе, каб выказаць незадаволенасьць работаю лекараў бальніцы. Яны па чутках кралі лекі, каб іх прадаваць на «чорны рынку»<ref>{{cite web |url=https://apnews.com/article/north-macedonia-protest-health-scandal-cancer-drugs-8e7f7aecfdc5451fa8fe6c424de1a256 |title=Thousands march in North Macedonia over claims cancer hospital staff stole drugs meant for patients |date=2023-09-04 |website=apnews.com |language=en}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2023 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2023 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2023 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2023 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
lejhls6jblfhe575w8h3vx0eg9tn4c5
2022 год у Паўночнай Македоніі
0
296393
2624196
2617157
2025-07-08T20:57:33Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2022 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2022 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617157
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2022 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]] (да 16 студзеня) [[Дзімітар Кавачэўскі]] (з 16 студзеня)
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Чэрвень ===
* 24 чэрвеня [[Баўгарыя]] выступіла супраць пачатку перагавораў з Македоніяю аб уваходзе ў [[Эўразьвяз]]<ref>{{Cite web |last=Welle (www.dw.com) |first=Deutsche |title=Bulgaria: Lawmakers agree to lift block on North Macedonia EU talks {{!}} DW {{!}} 24.06.2022 |url=https://www.dw.com/en/bulgaria-lawmakers-agree-to-lift-block-on-north-macedonia-eu-talks/a-62249425 |access-date=2022-09-06 |website=DW.COM |language=en-GB}}</ref>
=== Ліпень ===
* 2 ліпеня пачаліся вулічныя вечы ў месьце [[Скоп'е]], дзе былі незадаволеныя асобы аб заяве [[Францыя|Францыі]] пра забарону на перагаворы аб уваходзе Македоніі ў Эўразьвяз<ref>{{Cite web |title=Concessions to Bulgaria prompts violence in North Macedonia |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/7/6/concessions-to-bulgaria-prompts-violence-in-north-macedonia |access-date=2022-07-08 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref>
* 16 ліпеня [[Сойм Македоніі]] прыняў зьмены ў [[Канстытуцыя Паўночнай Македоніі|Устаўную грамату]], дзе прызналі існаваньне ў Македоніі баўгарскае народнае меншасьці
* 19 ліпеня пачаліся перагаворы з Паўночнаю Македоніяю і Эўразьвязам аб ўваходзе першай у Эўразьвяз<ref>{{Cite web |last=Tidey |first=Alice |date=2022-07-19 |title='Historic moment': EU negotiations open for Albania, North Macedonia |url=https://www.euronews.com/my-europe/2022/07/19/historic-moment-eu-opens-accession-negotiations-with-albania-and-north-macedonia |access-date=2022-09-06 |website=euronews |language=en}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2023 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2022 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2022 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2022 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
31iqiwepujx0onvlkq7gtfv8c6h77w0
2624200
2624196
2025-07-08T20:57:57Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624200
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2022 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]] (да 16 студзеня) [[Дзімітар Кавачэўскі]] (з 16 студзеня)
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Чэрвень ===
* 24 чэрвеня [[Баўгарыя]] выступіла супраць пачатку перагавораў з Македоніяю аб уваходзе ў [[Эўразьвяз]]<ref>{{Cite web |last=Welle (www.dw.com) |first=Deutsche |title=Bulgaria: Lawmakers agree to lift block on North Macedonia EU talks {{!}} DW {{!}} 24.06.2022 |url=https://www.dw.com/en/bulgaria-lawmakers-agree-to-lift-block-on-north-macedonia-eu-talks/a-62249425 |access-date=2022-09-06 |website=DW.COM |language=en-GB}}</ref>
=== Ліпень ===
* 2 ліпеня пачаліся вулічныя вечы ў месьце [[Скоп'е]], дзе былі незадаволеныя асобы аб заяве [[Францыя|Францыі]] пра забарону на перагаворы аб уваходзе Македоніі ў Эўразьвяз<ref>{{Cite web |title=Concessions to Bulgaria prompts violence in North Macedonia |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/7/6/concessions-to-bulgaria-prompts-violence-in-north-macedonia |access-date=2022-07-08 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref>
* 16 ліпеня [[Сойм Македоніі]] прыняў зьмены ў [[Канстытуцыя Паўночнай Македоніі|Устаўную грамату]], дзе прызналі існаваньне ў Македоніі баўгарскае народнае меншасьці
* 19 ліпеня пачаліся перагаворы з Паўночнаю Македоніяю і Эўразьвязам аб ўваходзе першай у Эўразьвяз<ref>{{Cite web |last=Tidey |first=Alice |date=2022-07-19 |title='Historic moment': EU negotiations open for Albania, North Macedonia |url=https://www.euronews.com/my-europe/2022/07/19/historic-moment-eu-opens-accession-negotiations-with-albania-and-north-macedonia |access-date=2022-09-06 |website=euronews |language=en}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2023 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2022 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2022 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2022 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
i98ydcwmkho46gxox9as4xor56jct6b
2021 год у Паўночнай Македоніі
0
296394
2624201
2617158
2025-07-08T20:58:12Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2021 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2021 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617158
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2021 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень===
* 2 студзеня пажар у месьце [[Струміца]], дзе гарэў [[Дом Глобал]]<ref name="Глобал0301">{{cite news |title=Во пожар во ТЦ „Глобал“ во Струмица, изгореа десетина продавници |url=https://makfax.com.mk/crna-hronika/%D0%BF%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82-%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80-%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BB/ |work=Макфакс |location=Струмица |date=3 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref><ref name="Глобал3001">{{cite news |title=68 дуќани и тезги се со штети од пожарот во струмички „Глобал“ |url=https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/68-dukani-i-tezgi-se-so-shteti-od-pozharot-vo-strumichki-global/ |work=Сакам Да Кажам |location=Струмица |date=30 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref>
* 27 студзеня на [[Тэлеграм]]е быў знойдзены канал, дзе былі [[Голае цела|голыя целы]] дзяўчын і [[Парнаграфія ў сеціве|парнаграфія]]<ref name="ЈС2701#1">{{cite news |title=Групата „Јавна соба“ на Телеграм повторно активна |url=https://kanal5.com.mk/grupata-javna-soba-na-telegram-povtorno-aktivna/a458342 |work=Канал 5 |location=Скопје |date=27 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref><ref name="ЈС2701#2">{{cite news |title=„Јавна соба“ со мрачни тајни |url=https://www.dw.com/mk/%D1%98%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%B0-%D1%81%D0%BE-%D0%BC%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B8-%D1%82%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B8/a-56363266 |work=DW Македонија |location=Скопје |date=27 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref>
=== Кастрычнік ===
* 17 і 31 кастрычніка адбыліся [[Мясцовыя выбары ў Паўночнае Македоніі 2021 году|мясцовыя выбары]]
* [[Перапіс насельніцтва Паўночнае Македоніі 2021 году|перапіс насельніцтва]]
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2021 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2021 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2021 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2021 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
qzvc92fco3v83q1b3tmiav3oxk4egfn
2624205
2624201
2025-07-08T20:58:34Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624205
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2021 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Ідзе вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень===
* 2 студзеня пажар у месьце [[Струміца]], дзе гарэў [[Дом Глобал]]<ref name="Глобал0301">{{cite news |title=Во пожар во ТЦ „Глобал“ во Струмица, изгореа десетина продавници |url=https://makfax.com.mk/crna-hronika/%D0%BF%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D0%BE-%D1%82%D1%80%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82-%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80-%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BB/ |work=Макфакс |location=Струмица |date=3 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref><ref name="Глобал3001">{{cite news |title=68 дуќани и тезги се со штети од пожарот во струмички „Глобал“ |url=https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/68-dukani-i-tezgi-se-so-shteti-od-pozharot-vo-strumichki-global/ |work=Сакам Да Кажам |location=Струмица |date=30 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref>
* 27 студзеня на [[Тэлеграм]]е быў знойдзены канал, дзе былі [[Голае цела|голыя целы]] дзяўчын і [[Парнаграфія ў сеціве|парнаграфія]]<ref name="ЈС2701#1">{{cite news |title=Групата „Јавна соба“ на Телеграм повторно активна |url=https://kanal5.com.mk/grupata-javna-soba-na-telegram-povtorno-aktivna/a458342 |work=Канал 5 |location=Скопје |date=27 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref><ref name="ЈС2701#2">{{cite news |title=„Јавна соба“ со мрачни тајни |url=https://www.dw.com/mk/%D1%98%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%B0-%D1%81%D0%BE-%D0%BC%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B8-%D1%82%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B8/a-56363266 |work=DW Македонија |location=Скопје |date=27 јануари 2021 |access-date=8 февруари 2021}}</ref>
=== Кастрычнік ===
* 17 і 31 кастрычніка адбыліся [[Мясцовыя выбары ў Паўночнае Македоніі 2021 году|мясцовыя выбары]]
* [[Перапіс насельніцтва Паўночнае Македоніі 2021 году|перапіс насельніцтва]]
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2021 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2021 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2021 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2021 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
rpsdsw8ynw5x58dagdoppcrxrrypvph
2020 год у Паўночнай Македоніі
0
296396
2624206
2617164
2025-07-08T20:58:54Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2020 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2020 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617164
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2020 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Пачалася вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень===
* 26 лютага першы выпадак [[каранавірус]]у<ref>{{Cite news|date=2020-02-26|title=North Macedonia confirms first case of coronavirus|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-china-health-north-macedonia-idUSKCN20K2G8|access-date=2020-05-16}}</ref>
=== Сакавік ===
* 22 сакавіка першы выпадак сьмерці з-за каранавірусу<ref>{{Cite news|date=2020-03-22|title=North Macedonia reports country's first death from coronavirus|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/helath-coronavirus-north-macedonia-idUSL8N2BD8KW|access-date=2020-05-16}}</ref>
* 27 сакавіка Паўночная Македонія стала членам [[НАТО]]<ref>{{Cite web|title=North Macedonia officially joins NATO|url=https://www.japantimes.co.jp/news/2020/03/28/world/north-macedonia-joins-nato/|date=2020-03-28|website=The Japan Times|language=en-US|access-date=2020-05-16}}</ref>
=== Ліпень ===
* 15 ліпеня [[Парляманцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2020 году|выбары ў Сойм]]<ref>{{cite news |title=North Macedonia's Social Democrats lead parliamentary election |url=https://www.ft.com/content/8f738d62-d385-483e-aeba-ca0a703be7ba |newspaper=Financial Times |date=16 July 2020 |access-date=6 January 2021}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2020 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2020 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2020 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
nlfrpil23oy4g4i93ihlb9amovxnd7b
2624210
2624206
2025-07-08T20:59:14Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624210
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2020 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Стэва Пэндароўскі]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Пачалася вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Студзень===
* 26 лютага першы выпадак [[каранавірус]]у<ref>{{Cite news|date=2020-02-26|title=North Macedonia confirms first case of coronavirus|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-china-health-north-macedonia-idUSKCN20K2G8|access-date=2020-05-16}}</ref>
=== Сакавік ===
* 22 сакавіка першы выпадак сьмерці з-за каранавірусу<ref>{{Cite news|date=2020-03-22|title=North Macedonia reports country's first death from coronavirus|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/helath-coronavirus-north-macedonia-idUSL8N2BD8KW|access-date=2020-05-16}}</ref>
* 27 сакавіка Паўночная Македонія стала членам [[НАТО]]<ref>{{Cite web|title=North Macedonia officially joins NATO|url=https://www.japantimes.co.jp/news/2020/03/28/world/north-macedonia-joins-nato/|date=2020-03-28|website=The Japan Times|language=en-US|access-date=2020-05-16}}</ref>
=== Ліпень ===
* 15 ліпеня [[Парляманцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2020 году|выбары ў Сойм]]<ref>{{cite news |title=North Macedonia's Social Democrats lead parliamentary election |url=https://www.ft.com/content/8f738d62-d385-483e-aeba-ca0a703be7ba |newspaper=Financial Times |date=16 July 2020 |access-date=6 January 2021}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2020 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2020 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2020 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2020 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
hsn4s1pomcyksvbhe26o32uvjxyqbab
2019 год у Паўночнай Македоніі
0
296397
2624211
2617166
2025-07-08T20:59:29Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2019 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2019 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617166
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2019 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]] (да 12 траўня) [[Стэва Пэндароўскі]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Пачалася вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Люты ===
* 12 лютага '''Македонія''' зьмяніла назву на '''Рэспубліка Паўночная Македонія''', але захавалася кароткая назва '''Македонія''' ў гутарковае дзейнасьці
=== Красавік ===
* 21 красавіка [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2019 году|выбары Старшыні краіны]]
=== Травень ===
* 12 траўня [[Стэва Пэндароўскі]] быў усенародна прызначаны на пасаду Старшыні краіны
== Памерлі ==
* 9 студзеня[[Мілан Панчэўскі]], які быў бальшавіцкім правадыром у часы [[СФРБ|Югаславіі]]<ref>{{cite web |url=https://www.b92.net/info/vesti/index.php?nav_id=1491374 |title=Preminuo Milan Pančevski |language = bs |website = b92.net |accessdate=11 January 2019}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2019 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2019 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2019 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2019 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
44ltxlb4yd14o2xb29jm4sks5z04lse
2624215
2624211
2025-07-08T20:59:49Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624215
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2019 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]] (да 12 траўня) [[Стэва Пэндароўскі]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
Пачалася вялікая колькасьць захворваньняў [[каранавірус]]ам, бо няма лекаў ад тае хваробы
=== Люты ===
* 12 лютага '''Македонія''' зьмяніла назву на '''Рэспубліка Паўночная Македонія''', але захавалася кароткая назва '''Македонія''' ў гутарковае дзейнасьці
=== Красавік ===
* 21 красавіка [[Прэзыдэнцкія выбары ў Паўночнай Македоніі 2019 году|выбары Старшыні краіны]]
=== Травень ===
* 12 траўня [[Стэва Пэндароўскі]] быў усенародна прызначаны на пасаду Старшыні краіны
== Памерлі ==
* 9 студзеня[[Мілан Панчэўскі]], які быў бальшавіцкім правадыром у часы [[СФРБ|Югаславіі]]<ref>{{cite web |url=https://www.b92.net/info/vesti/index.php?nav_id=1491374 |title=Preminuo Milan Pančevski |language = bs |website = b92.net |accessdate=11 January 2019}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2019 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2019 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2019 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2019 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
1oyjwddd9jyrjxliqj4q3zli02b6u30
2018 год у Паўночнай Македоніі
0
296398
2624216
2617168
2025-07-08T21:00:05Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2018 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2018 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617168
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2018 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]] (да 12 траўня) [[Стэва Пэндароўскі]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
=== Люты ===
* 7 лютага Старшыня ўраду Македоніі пачаў перагаворы з [[Грэцыя]]ю пра замену назву краіны<ref>{{Cite web |url=https://www.reuters.com/article/us-macedonia-greece/macedonia-says-ready-to-change-its-name-and-end-row-with-greece-idUSKBN1FQ2OY |title=Macedonia says ready to change its name and end row with Greece |website=[[Reuters]] |date=7 February 2018 |access-date=2018-02-10}}</ref>
== Памерлі ==
* 1 сьнежня [[Іван Катарджыеў]], які быў гісторыкам<ref>[https://sdk.mk/index.php/kultura/pochina-akademik-ivan-katardhiev-vrven-nauchnik-za-makedonskata-istorija/ Почина академик Иван Катарџиев, врвен научник за Македонската историја]</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2018 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2018 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2018 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2018 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
790ouhslwjiq1f0qbbwaj4sooyn9m44
2624220
2624216
2025-07-08T21:00:24Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624220
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2018 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]] (да 12 траўня) [[Стэва Пэндароўскі]] (з 12 траўня)
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Зоран Заеў]]
== Падзеі ==
=== Люты ===
* 7 лютага Старшыня ўраду Македоніі пачаў перагаворы з [[Грэцыя]]ю пра замену назву краіны<ref>{{Cite web |url=https://www.reuters.com/article/us-macedonia-greece/macedonia-says-ready-to-change-its-name-and-end-row-with-greece-idUSKBN1FQ2OY |title=Macedonia says ready to change its name and end row with Greece |website=[[Reuters]] |date=7 February 2018 |access-date=2018-02-10}}</ref>
== Памерлі ==
* 1 сьнежня [[Іван Катарджыеў]], які быў гісторыкам<ref>[https://sdk.mk/index.php/kultura/pochina-akademik-ivan-katardhiev-vrven-nauchnik-za-makedonskata-istorija/ Почина академик Иван Катарџиев, врвен научник за Македонската историја]</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2018 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2018 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2018 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2018 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
e1j72hb1nc0xyvlncrgcimzfu3cbbfi
2017 год у Паўночнай Македоніі
0
296399
2624221
2617170
2025-07-08T21:00:41Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2017 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2017 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617170
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2017 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Эміль Дзімітрыеў]] (да 31 траўня) [[Зоран Заеў]] (з 31 траўня)
== Падзеі ==
=== Красавік ===
* 27 красавіка сотні асоб у месьце [[Скоп'е]] выйшлі на веча, каб выказаць сваю незадаволенасьць прызначэньнем [[Талат Джафэры|Талат Джафэры]] на пасаду Старшыні [[Сойм Македоніі|Сойму Македоніі]]<ref>{{cite news|title=Macedonia: protesters storm parliament and attack MPs|url=https://www.theguardian.com/world/2017/apr/27/macedonia-protesters-storm-parliament-and-attack-mps|website=[[The Guardian]]|date=27 April 2017 |accessdate=27 April 2017}}</ref>
=== Кастрычнік ===
* 14–15 і 28–29 кастрычніка адбыліся [[Мясцовыя выбары ў Македоніі 2017 году|мясцовыя выбары]]
== Памерлі ==
* 7 сакавіка [[Слаўка Брэзоскі]], якіі быў архітэктарам<ref>{{Cite web
|url=http://www.porta3.mk/in-memoriam-arhitekt-slavko-brezovski-1922-2017/
|title=Ин мемориам: архитект Славко Брезовски (1922 – 2017)
|language=mk
|website=www.porta3.mk
|date=7 March 2017
|accessdate=12 March 2017}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2017 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2017 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2017 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2017 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
nryzg98s7fzz6wo9a2vypw6gn0dwn5y
2624225
2624221
2025-07-08T21:01:01Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624225
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2017 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Эміль Дзімітрыеў]] (да 31 траўня) [[Зоран Заеў]] (з 31 траўня)
== Падзеі ==
=== Красавік ===
* 27 красавіка сотні асоб у месьце [[Скоп'е]] выйшлі на веча, каб выказаць сваю незадаволенасьць прызначэньнем [[Талат Джафэры|Талат Джафэры]] на пасаду Старшыні [[Сойм Македоніі|Сойму Македоніі]]<ref>{{cite news|title=Macedonia: protesters storm parliament and attack MPs|url=https://www.theguardian.com/world/2017/apr/27/macedonia-protesters-storm-parliament-and-attack-mps|website=[[The Guardian]]|date=27 April 2017 |accessdate=27 April 2017}}</ref>
=== Кастрычнік ===
* 14–15 і 28–29 кастрычніка адбыліся [[Мясцовыя выбары ў Македоніі 2017 году|мясцовыя выбары]]
== Памерлі ==
* 7 сакавіка [[Слаўка Брэзоскі]], якіі быў архітэктарам<ref>{{Cite web
|url=http://www.porta3.mk/in-memoriam-arhitekt-slavko-brezovski-1922-2017/
|title=Ин мемориам: архитект Славко Брезовски (1922 – 2017)
|language=mk
|website=www.porta3.mk
|date=7 March 2017
|accessdate=12 March 2017}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2017 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2017 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2017 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2017 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
7uvvqezrmhhf1utdqlkhhyopcgzrxbc
2016 год у Паўночнай Македоніі
0
296400
2624226
2617173
2025-07-08T21:01:14Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2016 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2016 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617173
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2016 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]] (да 18 студзеня) [[Эміль Дзімітрыеў]] (з 18 студзеня)
== Падзеі ==
=== Студзень ===
* 18 студзеня [[Эміль Дзімітрыеў]] стаў Старшынём ураду Македоніі
=== Красавік ===
* 7 красавіка [[Зоран Заеў]] заклікаў да няўдзелу ў выбарах<ref>{{Cite web |url=http://www.businessinsider.com/r-macedonia-opposition-says-will-boycott-election-2016-4/?r=AU&IR=T |title=Macedonia opposition says will boycott election |website=[[Business Insider]] |access-date=2017-12-12 |archive-date=2017-12-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171212193708/http://www.businessinsider.com/r-macedonia-opposition-says-will-boycott-election-2016-4/?r=AU&IR=T |url-status=dead }}</ref>
* 10 красавіка паліцыя Македоніі выкарыстала сьлезацечны газ на мяжы з [[Грэцыя]]ю, каб разагнаць незаконных эмігрантаў<ref>{{Cite web |url=http://www.aljazeera.com/news/2016/04/refugees-tear-gassed-macedonia-greece-border-160410140009203.html |title=Refugees tear-gassed at Macedonia-Greece border}}</ref>
== Памерлі ==
* 3 сакавіка [[Томэ Сэрафімоўскі]], які быў скульптарам<ref>{{Cite web
| url=http://www.novosti.rs/vesti/planeta.300.html:593854-Umro-vajar-Tome-Serafimovski
| title=Umro vajar Tome Serafimovski
| language=
| website=novosti.rs
| date=3 March 2016
| accessdate=21 February 2017}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2016 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2016 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2016 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2016 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
9r8f176x53mq3ldhxeom4svk6ag3gjq
2624230
2624226
2025-07-08T21:01:36Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624230
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2016 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]] (да 18 студзеня) [[Эміль Дзімітрыеў]] (з 18 студзеня)
== Падзеі ==
=== Студзень ===
* 18 студзеня [[Эміль Дзімітрыеў]] стаў Старшынём ураду Македоніі
=== Красавік ===
* 7 красавіка [[Зоран Заеў]] заклікаў да няўдзелу ў выбарах<ref>{{Cite web |url=http://www.businessinsider.com/r-macedonia-opposition-says-will-boycott-election-2016-4/?r=AU&IR=T |title=Macedonia opposition says will boycott election |website=[[Business Insider]] |access-date=2017-12-12 |archive-date=2017-12-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171212193708/http://www.businessinsider.com/r-macedonia-opposition-says-will-boycott-election-2016-4/?r=AU&IR=T |url-status=dead }}</ref>
* 10 красавіка паліцыя Македоніі выкарыстала сьлезацечны газ на мяжы з [[Грэцыя]]ю, каб разагнаць незаконных эмігрантаў<ref>{{Cite web |url=http://www.aljazeera.com/news/2016/04/refugees-tear-gassed-macedonia-greece-border-160410140009203.html |title=Refugees tear-gassed at Macedonia-Greece border}}</ref>
== Памерлі ==
* 3 сакавіка [[Томэ Сэрафімоўскі]], які быў скульптарам<ref>{{Cite web
| url=http://www.novosti.rs/vesti/planeta.300.html:593854-Umro-vajar-Tome-Serafimovski
| title=Umro vajar Tome Serafimovski
| language=
| website=novosti.rs
| date=3 March 2016
| accessdate=21 February 2017}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2016 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2016 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2016 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2016 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
ezlc3hs7442gffu4eicm3qm0pgatf2u
2015 год у Паўночнай Македоніі
0
296401
2624231
2617193
2025-07-08T21:01:50Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2015 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2015 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617193
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2015 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Студзень ===
* 24 студзеня [[Зоран Вэрушэўскі]] стаў затворнікам, бо яго абвінавацілі ў дзяржаўнай здрадзе
== Памерлі ==
* 28 сакавіка [[Іван Васілеўскі]], які быў журналістам і пісьменьнікам<ref>Македонски писатели, Друштво на писатели на Македонија, Скопје, 2004, стр. 50.</ref><ref>[http://plusinfo.mk/vest/20160/pocina-pisatelot-ivan-vasilevski ''Почина писателот Иван Василевски'']</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2015 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2015 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2015 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2015 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
4d3gptgn12fv7xnswezw7043hz0z3hs
2624235
2624231
2025-07-08T21:02:09Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624235
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2015 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Студзень ===
* 24 студзеня [[Зоран Вэрушэўскі]] стаў затворнікам, бо яго абвінавацілі ў дзяржаўнай здрадзе
== Памерлі ==
* 28 сакавіка [[Іван Васілеўскі]], які быў журналістам і пісьменьнікам<ref>Македонски писатели, Друштво на писатели на Македонија, Скопје, 2004, стр. 50.</ref><ref>[http://plusinfo.mk/vest/20160/pocina-pisatelot-ivan-vasilevski ''Почина писателот Иван Василевски'']</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2015 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2015 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2015 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2015 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
qergbc3jno3og6e8tm53q9gqv4dlo8n
2014 год у Паўночнай Македоніі
0
296402
2624236
2617182
2025-07-08T21:02:32Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2014 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2014 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617182
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2014 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Красавік ===
* 13 красавіка адбыліся [[Вальныя выбары ў Македоніі 2014 голу|выбары]] [[Прэзыдэнт Македоніі|Старшынікраіны]] і [[Сабраньне Македоніі|Сойму Македоніі]]<ref>{{cite web | url=http://www.dw.de/national-election-divides-macedonia/a-17564167 | title=National election divides Macedonia | date=13 April 2014 | accessdate=18 January 2015}}</ref>
* 27 красавіка другое галасаваньне на выбарах, дзе перамагла [[Нутраная македонская рэвалюцыйная арганізацыя — Дэмакратычная партыя за македонскае нацыянальнае адзінства]]. [[Нікала Груеўскі]] стаў Старшынём ураду краіны<ref>{{cite web|url=https://au.news.yahoo.com/world/a/22620503/macedonia-presidential-election-set-for-second-vote/ |title=Macedonia presidential election set for second vote |publisher=[[Yahoo News]] Australia |work=[[Agence France-Presse]] |date=14 April 2014 |accessdate=19 April 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140420032042/https://au.news.yahoo.com/world/a/22620503/macedonia-presidential-election-set-for-second-vote/ |archivedate=20 April 2014 }}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.reuters.com/article/us-macedonia-elections-idUSBREA250XI20140306 | title=Macedonia calls early parliamentary election for April 27 | publisher=Reuters | date=6 March 2014 | accessdate=19 April 2014 | author=Kole Casule}}</ref>
== Памерлі ==
* 25 сакавіка [[Мэры Бошкава]], якая была кінаакторкаю<ref>Борис Вишински и Перо Коробар (1966). 20 години образование, култура и наука во СР Македонија. Нова Македонија.</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2014 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2014 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2014 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2014 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
ci3htxdb6qu8a6s3n5ptxeox6ht0cs7
2624240
2624236
2025-07-08T21:02:50Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624240
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2014 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Красавік ===
* 13 красавіка адбыліся [[Вальныя выбары ў Македоніі 2014 голу|выбары]] [[Прэзыдэнт Македоніі|Старшынікраіны]] і [[Сабраньне Македоніі|Сойму Македоніі]]<ref>{{cite web | url=http://www.dw.de/national-election-divides-macedonia/a-17564167 | title=National election divides Macedonia | date=13 April 2014 | accessdate=18 January 2015}}</ref>
* 27 красавіка другое галасаваньне на выбарах, дзе перамагла [[Нутраная македонская рэвалюцыйная арганізацыя — Дэмакратычная партыя за македонскае нацыянальнае адзінства]]. [[Нікала Груеўскі]] стаў Старшынём ураду краіны<ref>{{cite web|url=https://au.news.yahoo.com/world/a/22620503/macedonia-presidential-election-set-for-second-vote/ |title=Macedonia presidential election set for second vote |publisher=[[Yahoo News]] Australia |work=[[Agence France-Presse]] |date=14 April 2014 |accessdate=19 April 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140420032042/https://au.news.yahoo.com/world/a/22620503/macedonia-presidential-election-set-for-second-vote/ |archivedate=20 April 2014 }}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.reuters.com/article/us-macedonia-elections-idUSBREA250XI20140306 | title=Macedonia calls early parliamentary election for April 27 | publisher=Reuters | date=6 March 2014 | accessdate=19 April 2014 | author=Kole Casule}}</ref>
== Памерлі ==
* 25 сакавіка [[Мэры Бошкава]], якая была кінаакторкаю<ref>Борис Вишински и Перо Коробар (1966). 20 години образование, култура и наука во СР Македонија. Нова Македонија.</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2014 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2014 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2014 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2014 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
dwxl7wi1qbaondetifad9m90dhaqj1d
Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі
14
296403
2624255
2617183
2025-07-08T21:06:16Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]] у [[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617183
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2010-я паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:Дзесяцігодзьдзі ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе|Паўночная Македонія]]
f16ekzbq9kcu8o8hebltuptfbvvn5lq
2624258
2624255
2025-07-08T21:06:57Z
Dymitr
10914
± 2 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624258
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2010-я паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:Дзесяцігодзьдзі ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе|Паўночная Македонія]]
ft4c9mklc7ccwtqvcl6hjfrnw5ldkdj
2013 год у Паўночнай Македоніі
0
296404
2624241
2617188
2025-07-08T21:03:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2013 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2013 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617188
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2013 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Травень ===
* 15 траўня адкрылі інтэрнат ў месьце [[Тэтава]], дзе знаходзіцца [[ВНУ]]<ref>Farrington, D J (2006) SEEU –The First Four Years (SEEU, Tetovo, North Macedonia)</ref>
=== Чэрвень ===
* [[Дарка Тафілоўскі]] зрабіў першы ўдар на матчы з дружынаю па футболе [[Нарвэгія|Нарвэгіі]]<ref>{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=28257|title=Player Database|website=eu-football.info|accessdate=2020-05-10}}</ref>
== Памерлі ==
* 26 сакавіка [[Нікала Младэнаў]], які быў журналістам<ref>{{cite web |last1=Marusic |first1=Sinisa Jakov |title=Macedonian Journalist’s Death Declared ‘Accident’ |url=https://balkaninsight.com/2013/07/10/macedonia-declares-journalist-s-death-an-accident/ |website=balkaninsight.com |publisher=Balkan Insight |access-date=9 June 2023 |date=July 10, 2013}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2013 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2013 год у Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнае Македоніі]]
[[Катэгорыя:2013 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2013 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнае Македоніі]]
9qtegn0ukhet9eamfrr4pju4vfdgkkl
2624245
2624241
2025-07-08T21:03:25Z
Dymitr
10914
± 3 катэгорыі з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624245
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Flag of Macedonia.svg|міні|300пкс|[[Сьцяг Паўночнай Македоніі]], які прынялі і зацьвердзілі пасьля 1991 году.]]
{{Асноўны артыкул|Паўночная Македонія}}
'''2013 год у Паўночнае Македоніі''' меў наступныя падзеі.
== Панаваньне ==
[[Прэзыдэнт Паўночнае Македоніі]]: [[Георге Іванаў]]
[[Старшыня ўраду Паўночнае Македоніі|Старшыня ўраду]]: [[Нікала Груеўскі]]
== Падзеі ==
=== Травень ===
* 15 траўня адкрылі інтэрнат ў месьце [[Тэтава]], дзе знаходзіцца [[ВНУ]]<ref>Farrington, D J (2006) SEEU –The First Four Years (SEEU, Tetovo, North Macedonia)</ref>
=== Чэрвень ===
* [[Дарка Тафілоўскі]] зрабіў першы ўдар на матчы з дружынаю па футболе [[Нарвэгія|Нарвэгіі]]<ref>{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=28257|title=Player Database|website=eu-football.info|accessdate=2020-05-10}}</ref>
== Памерлі ==
* 26 сакавіка [[Нікала Младэнаў]], які быў журналістам<ref>{{cite web |last1=Marusic |first1=Sinisa Jakov |title=Macedonian Journalist’s Death Declared ‘Accident’ |url=https://balkaninsight.com/2013/07/10/macedonia-declares-journalist-s-death-an-accident/ |website=balkaninsight.com |publisher=Balkan Insight |access-date=9 June 2023 |date=July 10, 2013}}</ref>
== Сьвяты ==
[[Выява:Climent of Ohrid.jpg|міні|Ікона сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]].]]
{{Асноўны артыкул|Сьвяты ў Паўночнае Македоніі}}
Летува мае наступныя сьвяты:
* 1 студзеня — Новы год
* 7 студзеня — [[Божае Нараджэньне]]
* 30 сакавік — [[Ураза-Байрам]]
* 20 красавіка — [[Вялікдзень]]
* 1 траўня — міжнародны дзень работнікаў
* 24 траўня — Дзень [[Кірыла і Мятод]]а
* 2 жніўня — [[Дзень Рэчы Паспалітае]]
* 8 верасьня — [[Дзень незалежнасьці (Паўночная Македонія)|Дзень незалежнасьці]]
* 11 кастрычніка — [[Дзень македонскага паўстаньня]]
* 23 кастрычніка — [[Дзень македонскае рэвалюцыйнае барацьбы]]
* 8 сьнежня — дзень сьвятога [[Клімэнт Охрыдзкі|Клімэнта Охрыдзкага]]
== Глядзіце таксама ==
* [[2013 год у Летуве]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Летапіс Паўночнае Македоніі}}
[[Катэгорыя:2013 год у Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2010-я ў Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:2013 год паводле краінаў|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:2013 год у Эўропе|Паўночная Македонія]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі]]
r3dpq4d8wkw7nrlhuhvgun9mu51gsxm
Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнай Македоніі
1
296405
2624243
2617189
2025-07-08T21:03:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617189
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:14, 29 траўня 2025 (+03)
9c2wyf7qv2xy0kotqthfbxiimcfeotg
Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнай Македоніі
1
296406
2624238
2617191
2025-07-08T21:02:32Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617191
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Жанчыны|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:15, 29 траўня 2025 (+03)
dv2tn8jksitx4zh16tndyhd5w3ugbef
Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнай Македоніі
1
296407
2624233
2617192
2025-07-08T21:01:51Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617192
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:16, 29 траўня 2025 (+03)
64tdtmf0fkdnexv4fxhlk8eog0auhtf
Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнай Македоніі
1
296408
2624228
2617194
2025-07-08T21:01:14Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617194
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:16, 29 траўня 2025 (+03)
64tdtmf0fkdnexv4fxhlk8eog0auhtf
Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнай Македоніі
1
296409
2624223
2617195
2025-07-08T21:00:41Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617195
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:17, 29 траўня 2025 (+03)
g8xdio01do8n1isd1gw0oak7zbvwle7
Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнай Македоніі
1
296410
2624218
2617196
2025-07-08T21:00:05Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617196
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:17, 29 траўня 2025 (+03)
g8xdio01do8n1isd1gw0oak7zbvwle7
Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнай Македоніі
1
296411
2624213
2617197
2025-07-08T20:59:29Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617197
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:17, 29 траўня 2025 (+03)
g8xdio01do8n1isd1gw0oak7zbvwle7
Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнай Македоніі
1
296412
2624208
2617198
2025-07-08T20:58:55Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617198
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:17, 29 траўня 2025 (+03)
g8xdio01do8n1isd1gw0oak7zbvwle7
Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнай Македоніі
1
296413
2624203
2617199
2025-07-08T20:58:13Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617199
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:18, 29 траўня 2025 (+03)
qtzvm2070nrrq2u3hhjfr0m1fq4m2nt
Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнай Македоніі
1
296414
2624198
2617200
2025-07-08T20:57:33Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617200
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:18, 29 траўня 2025 (+03)
qtzvm2070nrrq2u3hhjfr0m1fq4m2nt
Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнай Македоніі
1
296415
2624193
2617201
2025-07-08T20:56:50Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617201
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:18, 29 траўня 2025 (+03)
qtzvm2070nrrq2u3hhjfr0m1fq4m2nt
Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнай Македоніі
1
296416
2624188
2617206
2025-07-08T20:56:09Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617206
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Жанчыны|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:18, 29 траўня 2025 (+03)
nf8c77a19emlf4vhri2dftykfrzn78y
Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнай Македоніі
1
296417
2624183
2617205
2025-07-08T20:55:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617205
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Жанчыны|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:18, 29 траўня 2025 (+03)
nf8c77a19emlf4vhri2dftykfrzn78y
Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнай Македоніі
11
296418
2624249
2617204
2025-07-08T21:04:38Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2617204
wikitext
text/x-wiki
== Віківясна-2025 ==
{{Артыкул Віківясны-2025|удзельнік= Ясамойла|тэма= Грамадзтва|тэма2= Правы чалавека|тэма3= Палітыка|краіна= Паўночная Македонія|краіна2= |краіна3= }} [[Удзельнік:Ясамойла|Ясамойла]] ([[Гутаркі ўдзельніка:Ясамойла|гутаркі]]) 20:19, 29 траўня 2025 (+03)
d8dkmu897y2y59vxf2spq0g9e7dbcew
Катэгорыя:Харвацкія драматычныя фільмы
14
297318
2624270
2622115
2025-07-08T21:10:47Z
Dymitr
10914
выдаленая [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы па жанрах]]; дададзеная [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў]] з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624270
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Драматычныя фільмы паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў|Драматычныя]]
97ax5umovtmz9vep9fkz8bpcxad0fzg
Катэгорыя:Швайцарскія драматычныя фільмы
14
297319
2624276
2622116
2025-07-08T21:11:58Z
Dymitr
10914
выдаленая [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы па жанрах]]; дададзеная [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў]] з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624276
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Драматычныя фільмы паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў|Драматычныя]]
1760057hylf69wkvviv8zpszzbc1tdi
Прамень (газэта, Латвія)
0
297381
2623942
2622865
2025-07-08T15:17:34Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623942
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні}}
{{Газэта
| назва = Прамень
| арыгінал = <!-- {{Мова-xx|}} -->
| лацінка =
| выява =
| памер выявы =
| лягатып =
| тып =
| фармат =
| заснавальнік =
| уладальнік =
| выдавец =
| краіна =
| рэгіён =
| рэдактар =
| заснаваная =
| закрытая =
| палітыка =
| мова =
| штаб-кватэра =
| аб’ём =
| наклад =
| пэрыяд =
| цана =
| ISSN =
| узнагароды =
| сайт =
}}
{{Асноўны артыкул|Беларусы ў Латвіі}}
'''«Прамень»'''<ref>[[Ганна Сурмач]] «Прамень» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — 616 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8.</ref> — культурна-асьветніцкая [[газэта]] [[Беларусы ў Латвіі|беларусаў Латвіі]]. Заснавальнік і выдавец — [[Прамень (таварыства)|Таварыства беларускай мовы «Прамень»]]. Выходзіць са сьнежня 1994 года ў [[Рыга|Ры]]зе на [[Беларуская мова|беларускай мов]]е раз у месяц. Рэдактарам быў [[Лявон Шакавец]]. Асьвятляе дзейнасьць беларускіх суполак у Латвіі, палітычнае, эканамічнае і культурнае жыцьцё ў Беларусі. На старонках газэты зьмяшчаюцца матэрыялы па [[Гісторыя Беларусі|гісторыі Беларусі]], пра вядомых беларускіх дзеячаў у Латвіі, разьвіцьцё беларускай культуры, мовы, нацыянальныя традыцыі беларусаў і інш. Галоўнымі ахвяравальнікамі газэты былі беларускія прадпрымальнікі ў Латвіі Я. Кабановіч і В. Піскунова.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* [[Ганна Сурмач]] «Прамень» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — 616 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8.
{{Меншасьці Латвіі}}
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:1994 год у Латвіі]]
[[Катэгорыя:Культура Рыгі]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Латвіі]]
[[Катэгорыя:Выданьні, заснаваныя ў 1994 годзе]]
32zlnhi9xuurvrvw0wiolfpm5ss6j6c
Катэгорыя:Люксэмбурскія кінакамэдыі
14
297430
2624265
2623262
2025-07-08T21:09:08Z
Dymitr
10914
выдаленая [[Катэгорыя:Люксэмбуркія фільмы па жанрах]]; дададзеная [[Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы паводле жанраў]] з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624265
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Драматычныя фільмы паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы паводле жанраў|Драматычныя]]
bkc3632hu2ygvvagjoef4xjv75wcwqq
Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы паводле жанраў
14
297431
2624261
2623264
2025-07-08T21:08:23Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:Люксэмбуркія фільмы па жанрах]] у [[Катэгорыя:Люксэмбуркія фільмы паводле жанраў]]: [[ВП:ПНА]]
2623264
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы|Камэдыя]]
[[Катэгорыя:Фільмы паводле краінаў і жанраў]]
ij5f6k9ln4vg766i1ninxkkl71hepwl
2624263
2624261
2025-07-08T21:08:41Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:Люксэмбуркія фільмы паводле жанраў]] у [[Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы паводле жанраў]]: Памылка ў назове
2623264
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Люксэмбурскія фільмы|Камэдыя]]
[[Катэгорыя:Фільмы паводле краінаў і жанраў]]
ij5f6k9ln4vg766i1ninxkkl71hepwl
Катэгорыя:Харвацкія кінакамэдыі
14
297432
2624271
2623266
2025-07-08T21:10:53Z
Dymitr
10914
выдаленая [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы па жанрах]]; дададзеная [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў]] з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624271
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў|Камэдыя]]
[[Катэгорыя:Фільмы-камэдыі паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:Харвацкія камэдыі|Кіно]]
tcjjxcxqzcm7kijw9cfkbiuaowf5tzn
Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў
14
297433
2624268
2623267
2025-07-08T21:10:28Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы па жанрах]] у [[Катэгорыя:Харвацкія фільмы паводле жанраў]]: Памылка ў назове
2623267
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Харвацкія фільмы]]
7nel4wykrs8wj1w7g4e3sl4qpyldkla
Катэгорыя:Швайцарскія кінакамэдыі
14
297437
2624277
2623273
2025-07-08T21:12:06Z
Dymitr
10914
выдаленая [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы па жанрах]]; дададзеная [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў]] з дапамогай [[Вікіпэдыя:Прылады/HotCat|HotCat]]
2624277
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў|Камэдыя]]
[[Катэгорыя:Фільмы-камэдыі паводле краінаў]]
[[Катэгорыя:Швайцарскія камэдыі|Кіно]]
cbi2847swapn1v7nowyxkxsi2lwo95e
Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў
14
297438
2624273
2623276
2025-07-08T21:11:35Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы па жанрах]] у [[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы паводле жанраў]]: Памылка ў назове
2623276
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Швайцарскія фільмы|Жанры]]
[[Катэгорыя:Фільмы паводле жанраў і краінаў]]
rsa2zum676bq87sniq7uddv1q9a3bv7
Бухарэсцкі мірны дагавор
0
297452
2624174
2623308
2025-07-08T20:53:30Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Бухарэскі мірны дагавор]] у [[Бухарэсцкі мірны дагавор]]: Памылка ў назове
2623308
wikitext
text/x-wiki
'''Бухарэскі мірны дагавор''' мае наступныя значэньні:
* [[Бухарэсцкі мірны дагавор (1812)]]
* [[Бухарэскі мірны дагавор (1913)]]
* [[Бухарэсцкая мірная дамова (1918)|Бухарэсцкі мірны дагавор (1918)]]
{{Неадназначнасьць}}
a6cyb0324fwp0wcd4o8kv0wx55naax1
2624176
2624174
2025-07-08T20:53:46Z
Dymitr
10914
выпраўленьне спасылак
2624176
wikitext
text/x-wiki
'''Бухарэскі мірны дагавор''' мае наступныя значэньні:
* [[Бухарэсцкі мірны дагавор (1812)]]
* [[Бухарэсцкі мірны дагавор (1913)]]
* [[Бухарэсцкая мірная дамова (1918)|Бухарэсцкі мірны дагавор (1918)]]
{{Неадназначнасьць}}
s9kcpmil7yetu6xfl9vc628kpez7d8r
Чысты кіт
0
297507
2624113
2623667
2025-07-08T17:57:38Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624113
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Мінску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref name="https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy">[https://euroradio.fm/...] Еўрарадыё, 2016.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве. <nowiki><ref name="belaruspart"></nowiki>[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref> Пасля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнесу і запусцілі аналагічную платформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020
== Дзейнасць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Германіі. Частка бізнесу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славакія) з'яўляецца франчайзі.<Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнес прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч еўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у свеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфейсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе.<nowiki><ref name="Наша Ніва"></nowiki>[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасць.<ref name="pandemic2020">[https://...] Пандэмія, 2020.</ref> Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».<ref name="covidquote">[https://...] COVID-цытата, 2020.</ref>
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глабальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнесу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч еўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанавання памяшкання.
== Мецэнацкая дзейнасць ==
У 2017 годзе кампанія была партнёрам выдання кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст”» Кампанія падтрымала канферэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 мінскіх падкастаў.Кампанія супрацоўнічала з Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-класы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам медыя-аматарскага футбольнага клуба ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусціла рэкламу «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
0rjs33yc4dj4srqr8d209hl2fqdm5ex
2624114
2624113
2025-07-08T17:58:05Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624114
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Мінску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref name="https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy">[https://euroradio.fm/...] Еўрарадыё, 2016.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве. <nowiki><ref name="belaruspart"></nowiki>[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref> Пасля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнесу і запусцілі аналагічную платформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020
== Дзейнасць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Германіі. Частка бізнесу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славакія) з'яўляецца франчайзі.<Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнес прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч еўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у свеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфейсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе.<nowiki><ref name="Наша Ніва"></nowiki>[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасць.<ref name="pandemic2020">[https://...] Пандэмія, 2020.</ref> Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».<ref name="covidquote">[https://...] COVID-цытата, 2020.</ref>
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глабальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнесу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч еўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанавання памяшкання.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнёрам выдання кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст”» Кампанія падтрымала канферэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 мінскіх падкастаў.Кампанія супрацоўнічала з Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-класы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам медыя-аматарскага футбольнага клуба ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусціла рэкламу «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
j57v3o30wgmgqjs9q7zci0bi52xzmwt
2624116
2624114
2025-07-08T17:59:02Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624116
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Мінску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref name="https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy">[https://euroradio.fm/...] Еўрарадыё, 2016.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве. <nowiki><ref name="belaruspart"></nowiki>[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref> Пасля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнесу і запусцілі аналагічную платформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020
== Дзейнасць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Германіі. Частка бізнесу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славакія) з'яўляецца франчайзі.<Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнес прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч еўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у свеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфейсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасць.<ref name="pandemic2020">[https://...] Пандэмія, 2020.</ref> Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».<ref name="covidquote">[https://...] COVID-цытата, 2020.</ref>
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глабальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнесу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч еўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанавання памяшкання.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнёрам выдання кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст”» Кампанія падтрымала канферэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 мінскіх падкастаў.Кампанія супрацоўнічала з Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-класы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам медыя-аматарскага футбольнага клуба ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусціла рэкламу «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
e592vyg2wchvv25mhkan5rbgen0pia5
2624117
2624116
2025-07-08T17:59:22Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624117
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Мінску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref name="https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy">[https://euroradio.fm/...] Еўрарадыё, 2016.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве. <nowiki><ref name="belaruspart"></nowiki>[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref> Пасля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнесу і запусцілі аналагічную платформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020</ref>.
== Дзейнасць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Германіі. Частка бізнесу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славакія) з'яўляецца франчайзі.<Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнес прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч еўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у свеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфейсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасць.<ref name="pandemic2020">[https://...] Пандэмія, 2020.</ref> Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».<ref name="covidquote">[https://...] COVID-цытата, 2020.</ref>
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глабальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнесу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч еўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанавання памяшкання.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнёрам выдання кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст”» Кампанія падтрымала канферэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 мінскіх падкастаў.Кампанія супрацоўнічала з Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-класы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам медыя-аматарскага футбольнага клуба ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусціла рэкламу «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
4z9db9swv51hxns5xgvsnuhpvwf467d
2624119
2624117
2025-07-08T18:03:25Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624119
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Мінску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref name="https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy">[https://euroradio.fm/...] Еўрарадыё, 2016.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве<ref name="belaruspart">[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref>. Пасьля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнэсу і запусьцілі падобую плятформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020</ref>.
== Дзейнасьць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Нямеччыне. Частка бізнэсу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славаччына) зьяўляецца франчайзі. Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнэс прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч эўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у сьвеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфэйсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасьць. Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глябальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнэсу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч эўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсьці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанаваньня памяшканьня.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнэрам выданьня кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст. у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст.”» Кампанія падтрымала канфэрэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 менскіх падкастаў. Кампанія супрацоўнічала зь Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-клясы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам мэдыя-аматарскага футбольнага клюбу ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусьціла рэкляму «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзьмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
fjbnlfnc6bte2ycbknyt5v45dt3y966
2624120
2624119
2025-07-08T18:04:37Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624120
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Менску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла.<ref>[https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy Еўрарадыё, 2016]</ref>.У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве<ref name="belaruspart">[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref>. Пасьля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнэсу і запусьцілі падобую плятформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020</ref>.
== Дзейнасьць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Нямеччыне. Частка бізнэсу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славаччына) зьяўляецца франчайзі. Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнэс прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч эўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у сьвеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфэйсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296] Наша Ніва 2018.</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасьць. Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глябальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнэсу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч эўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсьці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанаваньня памяшканьня.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнэрам выданьня кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст. у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст.”» Кампанія падтрымала канфэрэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 менскіх падкастаў. Кампанія супрацоўнічала зь Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-клясы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам мэдыя-аматарскага футбольнага клюбу ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусьціла рэкляму «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзьмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
7v65rimjbtmi4h538dtqdfpeozrfpty
2624121
2624120
2025-07-08T18:05:19Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624121
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Менску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла<ref>[https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy Еўрарадыё, 2016]</ref>. У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве<ref name="belaruspart">[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref>. Пасьля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнэсу і запусьцілі падобую плятформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html] Зеркало, 2020</ref>.
== Дзейнасьць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славакіі, Чэхіі і Нямеччыне. Частка бізнэсу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славаччына) зьяўляецца франчайзі. Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнэс прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч эўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у сьвеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфэйсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296 Наша Ніва 2018]</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасьць. Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глябальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнэсу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч эўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсьці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанаваньня памяшканьня.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнэрам выданьня кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст. у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст.”» Кампанія падтрымала канфэрэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 менскіх падкастаў. Кампанія супрацоўнічала зь Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-клясы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам мэдыя-аматарскага футбольнага клюбу ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусьціла рэкляму «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзьмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
rqwtu2wrlfhy0ol3s3y95cir5gb94vk
2624123
2624121
2025-07-08T18:09:25Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624123
wikitext
text/x-wiki
{{Otheruses|Чысты кіт}}
{{delete|значнасць?}}
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Менску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла<ref>[https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy Еўрарадыё, 2016]</ref>. У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве<ref name="belaruspart">[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref>. Пасьля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнэсу і запусьцілі падобую плятформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html Зеркало, 2020]</ref>.
== Дзейнасьць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах<ref>[https://cleanwhale.pl/be/services/wash-the-hood Старонка ў сеціве]</ref> — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славаччыне, Чэхіі і Нямеччыне<ref>[https://cleanwhale.de/be/prices Таварыства ў Нямеччыне]</ref>. Частка бізнэсу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славаччына) зьяўляецца франчайзі. Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнэс прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч эўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у сьвеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфэйсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296 Наша Ніва 2018]</ref>. У 2018 годзе прапанавала зьніжкі на свае паслугі на 100-годзьдзе [[БНР]]<ref>[https://budzma.org/news/kampaniya-chysty-kit-prapanuye-znizhki-da-100-hoddzya-bnr.html Кампанія “Чысты кіт” прапануе зніжкі да 100-годдзя БНР!]</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасьць. Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глябальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнэсу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч эўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсьці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанаваньня памяшканьня.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнэрам выданьня кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст. у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст.”» Кампанія падтрымала канфэрэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 менскіх падкастаў. Кампанія супрацоўнічала зь Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-клясы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам мэдыя-аматарскага футбольнага клюбу ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусьціла рэкляму «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзьмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
i78ckk2nbuh3u7xf8i80bvm6uqr3wr2
2624125
2624123
2025-07-08T18:11:36Z
Ясамойла
35429
абнаўленьне зьвестак
2624125
wikitext
text/x-wiki
'''Чысты кіт''' — клінінгавая платформа, заснаваная ў жніўні 2016 года ў Менску братамі [[Іван Шыла|Іванам]] і Ільём Шыла<ref>[https://euroradio.fm/ru/svetskiy-lev-ivan-shilo-nachinaet-biznes-v-sfere-uborki-pomeshcheniy Еўрарадыё, 2016]</ref>. У 2019 годзе кампанія пачала сваю дзейнасць у Кіеве<ref name="belaruspart">[https://hmarochos.kiev.ua/2020/03/06/u-kyyevi-zapustyvsya-novyj-servis-z-prybyrannya-chystyj-kyt-try-poslugy-yaki-zaoshhadyat-vash-chas/] Хмарачос, 2019.</ref>. Пасьля падзей 2020 года ў Беларусі Іван і Ілья Шыла прадалі беларускую частку бізнэсу і запусьцілі падобую плятформу ў Польшчы.<ref name="Зеркало">[https://news.zerkalo.io/economics/29798.html Зеркало, 2020]</ref>.
== Дзейнасьць ==
На момант лютага 2024 года офісы ''Чыстага кіту'' (CleanWhale) адкрыты ў 7 польскіх гарадах<ref>[https://cleanwhale.pl/be/services/wash-the-hood Старонка ў сеціве]</ref> — Варшава, Кракаў, Катовіцы, Гданьск, Познань, Вроцлаў, Лодзь. Кампанія таксама працуе ў Латвіі, Славаччыне, Чэхіі і Нямеччыне<ref>[https://cleanwhale.de/be/prices Таварыства ў Нямеччыне]</ref>. Частка бізнэсу належыць мацярынскай кампаніі, зарэгістраванай у Польшчы, а іншая частка (Латвія і Славаччына) зьяўляецца франчайзі. Кампанія працягвае працу ва Украіне.
Па словах Івана Шыла, бізнэс прыносіць прыбытак у памеры 20–25 тысяч эўра ў месяц. Як адзначае сама кампанія, яны — адзіны клінінг у сьвеце з поўнацэнным беларускамоўным інтэрфэйсам. Кампанія ўвяла беларускую мову ў 2018 годзе<ref name="Наша Ніва">[https://nashaniva.com/ru/186296 Наша Ніва 2018]</ref>. У 2018 годзе прапанавала зьніжкі на свае паслугі на 100-годзьдзе [[БНР]]<ref>[https://budzma.org/news/kampaniya-chysty-kit-prapanuye-znizhki-da-100-hoddzya-bnr.html Кампанія “Чысты кіт” прапануе зніжкі да 100-годдзя БНР!]</ref>.
Падчас пандэміі каранавірусу кампанія страціла да 65% замоваў, але змагла працягнуць сваю дзейнасьць. Кампанія заяўляла: «Зноў жа, будзем сумленныя — прыборка гэта не магічны інструмент і ён не стварае “імунітэт” памяшкання ад каранавіруса, а толькі выдаляе вірусы і бактэрыі з паверхняў на некаторы час».
== Узнагароды ==
У 2023 годзе кампанія перамагла ў намінацыі «Глябальныя амбіцыі» на конкурсе асацыяцыі беларускага бізнэсу за мяжой (ABBA). Памер узнагароды — 5 тысяч эўра.<ref name="award2023">[https://...] ABBA awards, 2023.</ref><ref name="awardmedia">[https://...] Media, 2023.</ref>
Кампанія пашырае пералік сваіх паслуг і пазіцыянуе сябе як сэрвіс, дзе можна знайсьці выканаўцаў для розных хатніх паслуг — ад пераезду да азанаваньня памяшканьня.
== Дабрачыннасьць ==
У 2017 годзе кампанія была партнэрам выданьня кнігі «Гісторыя ідэй ХХ ст. у адной кнізе — “Тэорыі літаратуры ХХ ст.”» Кампанія падтрымала канфэрэнцыю Цэнтра новых ідэй ''Belarus Future Unconference'' у 2019 годзе. У тым жа годзе Чысты кіт дапамог у запісе 6 менскіх падкастаў. Кампанія супрацоўнічала зь Беларускай асацыяцыяй маладых інвалідаў і праводзіла майстар-клясы для выхаванцаў.
Кампанія была тытульным спонсарам мэдыя-аматарскага футбольнага клюбу ФК «Аўтазак».
У 2016 годзе кампанія выпусьціла рэкляму «Рэпутацыю адмыць немагчыма, а кватэру — ад 39 рублеў» з выявай Дзьмітрыя Пяскова.
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://kitt.by/ Афіцыйны сайт]
* [https://cleanwhale.pl/ Польская платформа]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 2016 годзе]]
[[Катэгорыя:Кампаніі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Клінінгавыя кампаніі]]
snx4dov06ik4g0bi41szmdmqeal0tyo
Слабада (Хвойніцкі раён)
0
297509
2623895
2623894
2025-07-08T12:02:20Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2623895
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў). Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
nw881ur0ld765ozo41ffys21g3avscq
2623897
2623895
2025-07-08T12:09:06Z
Дамінік
64057
2623897
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў). Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
dr60easc6vybxyv6dsjuxnoj6gwhgxw
2623899
2623897
2025-07-08T12:34:14Z
Дамінік
64057
2623899
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.в 1 дюйме 10 верст
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў). Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
bp0mhqxr8jg74oydbqptag0kcszuz7o
2623900
2623899
2025-07-08T12:36:09Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623900
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.в 1 дюйме 10 верст
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў). Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
l58cpueweqkl2bm6isyyjd5x2e0e22j
2623902
2623900
2025-07-08T12:44:04Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623902
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.в 1 дюйме 10 верст
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў). Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
bl1muwhnccj1uvb56k21e0vo7843svv
2623903
2623902
2025-07-08T13:01:11Z
Дамінік
64057
2623903
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Д ВыпадакУ 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
0vivfrw7yx4qfyzh2uaiqptf1camy37
2623904
2623903
2025-07-08T13:14:12Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623904
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Д ВыпадакУ 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
gxi883y0hyaydbggcomp8inshnxxlbk
2623906
2623904
2025-07-08T13:20:34Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623906
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Д ВыпадакУ 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
onhym46esro20n39myvqqr3wp2ilkdm
2623907
2623906
2025-07-08T13:22:54Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623907
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
pymplmh9nowfuy12yhecse7sulvlqf3
2623913
2623907
2025-07-08T13:30:54Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623913
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе Менскай губэрні, выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці.
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
ogravl8fm9hhzxzlz2w0vwuf66edhd5
2623916
2623913
2025-07-08T13:34:43Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623916
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
g7in5l6h5yqemmbuyj3tct1f6ogar80
2623921
2623916
2025-07-08T13:46:23Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623921
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
ie8bs6ta0eerv966mvuwl6ninesrput
2623924
2623921
2025-07-08T14:04:22Z
Дамінік
64057
2623924
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьве Лісец. Але ці вывяралі яныдчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат памылак, бо ягоная мапа — першая. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
cscvs6iczxzaad9k9rk1dw6d210o600
2623926
2623924
2025-07-08T14:35:57Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623926
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|180пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьве Лісец. Але ці вывяралі яныдчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат памылак, бо ягоная мапа — першая. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
1ohj7p646hspm3bw9704gco64u2odg1
2623927
2623926
2025-07-08T14:41:24Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623927
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьве Лісец. Але ці вывяралі яныдчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат памылак, бо ягоная мапа — першая. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
4uxsjqeuo9vthk1sirxth7ti7s8vllu
2623929
2623927
2025-07-08T14:53:50Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623929
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
lixmg4me5a207xvzhyosjpluqc6kayw
2623931
2623929
2025-07-08T15:01:24Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623931
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная на ўсё XIX ст.
Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у запісах 1876 году, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
g8s656x627vu757omagfha29qe0xfwr
2623935
2623931
2025-07-08T15:07:06Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623935
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст. На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
asgid44jq7kcevfgj0anovhw4785bc9
2623936
2623935
2025-07-08T15:08:19Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623936
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст. На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года, а назва тут перайначаная на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
oavgrt82x4m2zcvru3dptifqw4626ic
2623939
2623936
2025-07-08T15:13:00Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623939
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст. На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года, а назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец не ўжывалася.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
i253igz9jceqykca2nbto6l1pd6dr52
2623941
2623939
2025-07-08T15:14:54Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623941
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст. На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
0c3yk98t2f4zcah785vtgtc8gy6at7j
2623951
2623941
2025-07-08T15:25:10Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623951
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]][[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя зь яе перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
50sjemvdk165obom9lohux6vumjj1gw
2623955
2623951
2025-07-08T15:26:37Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623955
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя зь яе перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
j0fzzvk4a8saz7dna8ckqul4cj84krn
2623956
2623955
2025-07-08T15:27:41Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2623956
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
a0vbf7meqawue9ogobojkkeiuwnyr2k
2623972
2623956
2025-07-08T15:44:40Z
Дамінік
64057
2623972
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых? Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
dzjb4zv75si9ctb4a0oqgl9rxnztbav
2624063
2623972
2025-07-08T16:43:50Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624063
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткаю сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
ick2f8ejsgn1kdzkccef5kjzzsncpig
2624066
2624063
2025-07-08T16:44:39Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624066
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабада ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
eduw8gu3u9in3z0axobayob4cr6npch
2624126
2624066
2025-07-08T18:13:04Z
Дамінік
64057
2624126
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
[[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая на мапе 2001 г.]]
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
fe9eyu40kdjc3apkm4hjbs1lkiav1bv
2624139
2624126
2025-07-08T18:30:52Z
Дамінік
64057
/* Найноўшы час */
2624139
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
2c220ury7ekr4qylgpo2lccb9cfj6lc
2624141
2624139
2025-07-08T18:35:12Z
Дамінік
64057
2624141
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна. — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
86asjsjixcw8f0bwb0sclardbxb3yxj
2624144
2624141
2025-07-08T18:43:37Z
Дамінік
64057
2624144
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
fr4ae5dmzmeubmuentev08jk612bqix
2624145
2624144
2025-07-08T18:44:23Z
Дамінік
64057
/* Літаратура */
2624145
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
3f7t1gjx3j2aj9chga8h5dy4cdq284o
2624148
2624145
2025-07-08T18:54:11Z
Дамінік
64057
2624148
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
nkdmhr2ci2xyw8o3zbvppqpgppy1s79
2624284
2624148
2025-07-09T04:57:40Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2624284
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка. У крыніцах, аднак, ужываліся розныя найменьні — Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
f3jica6kt8ve3bs5ihk919vmkse89mw
2624285
2624284
2025-07-09T06:03:57Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624285
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1832 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
bejl7hwvl2r2lm39psy022oblfzowgx
2624286
2624285
2025-07-09T06:04:51Z
Дамінік
64057
2624286
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада Лісец, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
tjf3hrlfhub16tjxufn7t316yjcpvdk
2624287
2624286
2025-07-09T06:11:11Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624287
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядз.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
1hfr6t3bv86sbt1y6kdk4ktsj9jlvwx
2624288
2624287
2025-07-09T06:11:50Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624288
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Найраней вёска згаданая ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
72va7j1gzyjitvfh5pnnddv7lh8t2z2
2624289
2624288
2025-07-09T06:14:22Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2624289
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, яны часткова сугучныя. Пэўна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Упершыню вёска лякалізаваная ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
ii3rgkr74dprp4xsxqv3cvws4jhqtqs
2624290
2624289
2025-07-09T06:18:49Z
Дамінік
64057
/* Назва */
2624290
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, часткова яны сугучныя. Імаверна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Кажушкі, Тульгавічы і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.]]
Упершыню вёска лякалізаваная ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
lwivaauq036v7x0pa8ex1it0hj1zgt6
2624291
2624290
2025-07-09T07:52:11Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2624291
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, часткова яны сугучныя. Імаверна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Тульгавічы, Кажушкі і Слабада Персец у сьпісе Юравіцкай парафіі на 1857 г.]]
Упершыню вёска лякалізаваная ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра Кажушкаўскую Слабодку сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
toljj2dp68vbop3reyp9l27my83v150
2624292
2624291
2025-07-09T07:53:20Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2624292
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, часткова яны сугучныя. Імаверна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Тульгавічы, Кажушкі і Слабада Персец у сьпісе Юравіцкай парафіі на 1857 г.]]
Упершыню вёска лякалізаваная ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты запіс, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра назву Кажушкаўская Слабодка сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ у Менску. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
jhina4di41oxtukvbrdukqtysex6m24
2624294
2624292
2025-07-09T08:42:03Z
Дамінік
64057
/* Расейская імпэрыя */
2624294
wikitext
text/x-wiki
{{Іншыя значэньні|Слабада (неадназначнасьць)}}
{{Населены пункт/Беларусь
|Назва = Слабада
|Статус = вёска
|Назва ў родным склоне = Слабады
|Назва па-расейску =
|Лацінка = Słabada
|Герб =
|Сьцяг =
|Гімн =
|Дата заснаваньня = перад 1811 годам
|Першыя згадкі =
|Статус з =
|Магдэбурскае права =
|Былая назва =
|Мясцовая назва =
|Вобласьць = [[Гомельская вобласьць|Гомельская]]
|Раён = [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкі]]
|Сельсавет = [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскі]]
|Гарадзкі савет =
|Старшыня гарвыканкаму =
|Пасада кіраўніка =
|Кіраўнік =
|Плошча =
|Крыніца плошчы =
|Вышыня =
|Унутраны падзел =
|Колькасьць насельніцтва =
|Год падліку колькасьці =
|Крыніца колькасьці насельніцтва =
|Этнічны склад насельніцтва =
|Год падліку этнічнага складу =
|Нацыянальны склад насельніцтва =
|Год падліку нацыянальнага складу =
|Колькасьць двароў =
|Год падліку колькасьці двароў =
|Крыніца колькасьці двароў =
|Паштовы індэкс =
|СААТА =
|Выява =
|Апісаньне выявы =
|Шырата градусаў = 51
|Шырата хвілінаў = 40
|Шырата сэкундаў = 17
|Даўгата градусаў = 29
|Даўгата хвілінаў = 46
|Даўгата сэкундаў = 59
|Пазыцыя подпісу на мапе = зьверху
|Водступ подпісу на мапе = 2.3
|Commons =
|Сайт =
}}
'''Слабада́'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Гомельская вобласьць|}}. Сустракаюцца таксама варыянты '''Кажу́шкаўская Слабада́, Слабо́дка'''</ref> — былая [[вёска]] ў [[Хвойніцкі раён|Хвойніцкім раёне]] [[Гомельская вобласьць|Гомельскай вобласьці]]. Уваходзіла ў склад [[Судкоўскі сельсавет|Судкоўскага сельсавету]].
== Назва ==
У назве гэтага паселішча на працягу яго існаваньня адзіным нязьменным элемэнтам заставаліся Слабада і Слабодка, бо ўжываліся як асобна, так і ў спалучэньні зь іншымі імёнамі. У крыніцах, аднак, сустракаюцца розныя найменьні — Слабада Карлопаль, Слабодка Персец, Персец, Слабада Персец, Слабада або Слабодка Лісец{{заўвага|Такія назвы вядомыя выключна з мапаў, дзе першае слова падавалася ў скарочаным выглядзе.}}, Лісец, Кажушкаўская Слабодка, Кажушкаўская Слабада{{Заўвага|Апошнія дзьве формы дазвалялі зарыентаваць людзей у аддаленых месцах, бо ж сяло Кажушкі старадаўняе і пра яго багата хто чуў. Але Персец і Лісец, гэта — ці розныя найменьні, ці адно, па-рознаму ўспрынятае на слых або адкуль сьпісанае? Прынамсі, часткова яны сугучныя. Імаверна, так калісьці называлася ўрочышча, імя якога зь цягам часу было перанесенае на слабаду.}}.
== Гісторыя ==
=== Расейская імпэрыя ===
Самая раньняя згадка пра паселішча ў ваколіцах сяла Кажушкі, прыналежнага Андрэю Мацьвееву фон Гольсту, вядомая зь сялянскай рэвізіі 1811 году. Тады яно называлася Слабада Карлопаль<ref>НГАБ у Менску. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 260. А. 574-577</ref>. 1 верасьня 1816 году маёнтак Нароўля А. фон Гольста, у складзе якога фальварак Кажушкі з аднайменным сялом і іншымі прылегласьцямі, набыў за суму ў 242 650 рублёў серабром Ігнацый Горват. У рэвізіі 1816 году сказана ўжо пра Слабодку Персец{{Заўвага|Карлопаль са старонак рэвіскіх сказак зьнік назаўсёды.}}<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 246. А. 135адв.-138адв.</ref>. У 1825 годзе гэтая частка спадчыны нябожчыка Ігнацыя (†1820) дасталася сыну Даніэлю Горвату<ref>Светлана Адамович. Дворец в Наровле: история и реалии. // Архитектура и строительство. 2010. №2 (213)</ref>.
[[Файл:Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.jpg|значак|зьлева|180пкс|Персец на мапе Ф. Шубэрта 1832 г.]][[Файл:Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада Лісец на мапе А. Фіцінгофа 1846 г.]][[Файл:Двор Кажушкі і Слабада Персец у касьцёльным запісе 1857 г.png|значак|200пкс|Двары Тульгавічы, Кажушкі і Слабада Персец у сьпісе Юравіцкай парафіі на 1857 г.]]
Больш пэўна вёска лякалізаваная ў выданьні «Специальная карта Западной части Российской Империи, составленная и гравированная в 1/420000 долю настоящей величины{{Заўвага|У 1 дзюйме 10 вёрст.}} при Военно-Топографическом Депо, во время управления генерал квартирмейстера Нейдгарта под руководством генерал-лейтенанта Шуберта», якое выйшла ў 1832 годзе, хоць праца працягвалася Ф. Ф. Шубэртам да 1840 г. На мапе непадалёк ад Кажушак — Персец. Названая Слабада Персец і ў рэвізіі 1834 году, калі Кажушкаўскім фальваркам прцягваў валодаць Д. Горват<ref>НГАБ. Ф. 333. Воп. 9. Спр. 347. А. 649-653</ref>. На тапаграфічнай мапе [[Менская губэрня|Менскай губэрні]], выдадзенай у 1846 годзе паводле здымкі генэрала-маёра А. К. Фіцінгофа, на тым самым месцы пазначаная Слабада Лісец.
У «Списках населённых мест Минской губернии по уездам, приходам, еврейским обществам со сведениями об их расположении и народонаселении [Дело]: 1857 г.» засьведчана, што 6 жыхароў Слабады Персец{{Заўвага|Калі б ня гэты і папярэднія 3 запісы, дык слушнасьць найменьня Ф. Шубэрта выклікала моцны сумнеў. У яго шмат іншых памылак, бо такая мапа стваралася ўпершыню. Усе наступныя картографы прынялі Лісец. Але ці вывяралі яны інфармацыю, ці проста перапісвалі назву ў А. Фіцінгофа?}} зьяўляліся парафіянамі Юравіцкага касьцёлу Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі<ref>Расейскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 1290. Воп. 4. Спр. 79. А. 379</ref>.
У парэформавы пэрыяд вёска адміністрацыйна належала да Юравіцкай воласьці [[Рэчыцкі павет (Расейская імпэрыя)|Рэчыцкага павету]].
[[Файл:Запіс у мэтрыцы Астраглядаўскага касьцёлу 1862 г.png|значак|зьлева|200пкс|Запіс у касьцёльнай мэтрыцы 1862 г.]]
Найбольш раньняя пакуль згадка пра назву Кажушкаўская Слабодка сустрэтая ў мэтрычных кнігах Астраглядаўскага касьцёлу Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі. 11 траўня 1862 году ахрышчана, народжаная трыма днямі раней, Вікторыя, дачка аднадворкі{{Заўвага|На тэрыторыі Беларусі, паводле закону ад 19.10.1831 г., да аднадворцаў залічвалі незацьверджаную ў правах расейскага дваранства шляхту, якая жыла ў сельскай мясцовасьці. У 1868 г. аднадворцы былі запісаныя ў сяляне або ў мяшчане.}} Мар'яны Піатроўскай. Выканаў дзею вікары Хвойніцкай філіі Астраглядаўскай парафіі ксёндз Лукаш Пюро<ref>НГАБ. Ф. 1089. Воп. 1. Спр. 3. А. 27</ref> з закону братоў-прапаведнікаў (дамініканаў){{Заўвага|Выпадак дагэтуль рэдкі, бо жыхары Слабады былі парафіянамі Юравіцкага касьцёлу, а той забраны ў 1864 г. У наступным 1865 г. ліквідаваная і парафія, што гуртавалася вакол капліцы.}}.
[[Файл:Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.png|значак|200пкс|Лісец на мапе І. Стрэльбіцкага 1871 г.]]
У 1871 годзе пабачыла сьвет падрыхтаваная І. А. Стрэльбіцкім «Специальная карта Европейской России» — самая дакладная за ўсё XIX ст.{{Заўвага|Інфармацыя з гэтай мапы перавыдавалася да 1930-х гг. уключна.}} На ёй пазначаны Лісец. Зьвесткі пра жыхароў вёскі мазырскіх мяшчанаў Валасевічаў, сялянаў Юравіцкай воласьці Дудоўскіх, Куліцкіх (жонкі з Маеўскіх, Сакалоўскіх) ёсьць у мэтрыках Астраглядаўскага касьцёлу 1876 года. Назва, што праўда, перайначаная тут на Слаботку (Слоботка)<ref>НГАБ. Ф. 1115. Воп. 1. Спр. 3. А. 146адв.-147, 148адв.-149, 151адв.-152</ref>, але найменьне Лісец ня ўжытае ні разу.
На 1909 год у вёсцы Кажушкаўская Слабодка было 9 двароў з 74 жыхарамі, у аднадворным фальварку тае ж назвы — 15 жыхароў<ref>Список населённых мест Минской губернии. / Сост. В. С. Ярмолович. — Минск, 1909. С. 187</ref>.
=== Найноўшы час ===
9 лютага 1918 году, яшчэ да падпісаньня [[Берасьцейскі мір|Берасьцейскага міру]] з бальшавіцкай Расеяй (3 сакавіка), [[Нямецкая імпэрыя|Нямеччына]] перадала паўднёвую частку Беларусі [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспубліцы]]. У адказ на гэта, 9 сакавіка [[Другая Устаўная грамата|Другой Устаўной граматай]] тэрыторыя абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. Слабада ў складзе Юравіцкай воласьці Рэчыцкага павету, аднак, апынулася ў часова створанай 15 чэрвеня Палескай губэрні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 траўня тут дзейнічала «варта [[Украінская дзяржава|Украінскай Дзяржавы]]» гэтмана [[Павал Скарападзкі|Паўла Скарападзкага]]<ref>Ціхаміраў А. В. Станаўленне і развіццё беларуска-украінскіх адносін у 1918 – 1920 гг. // Веснік БДУ. Сер. 3. 2005. № 3. С. 28 – 32; Ільїн, О. Західне Полісся в Українській Державі гетьмана Скоропадського (Історія в документах) / О. Ільїн // Над Бугом і Нарвою : український часопис Підляшшя. — 2014. № 3. С. 42; Валентина Метлицька. Тимчасова німецька окупація та її вплив на долю східного Білоруського Полісся (березень 1918 — січень 1919 рр.). // Україна та Німеччина: міждержавні відносини: збірник наукових праць / ред. кол. Владислав Верстюк (гол.), Степан Віднянський, Руслан Пиріг, Ірина Матяш, Дмитро Вєдєнєєв, Володимир Бойко, Дмитро Казіміров. — Чернігів: Сіверський центр післядипломної освіти, 2018. С. 286—296 (артыкул беларускамоўны)</ref>.
[[Файл:Сл. Лісец на мапе РККА 1926 г.png|значак|зьлева|180пкс|Сл. Лісец на мапе [[Рабоча-сялянская чырвоная армія|РККА]] 1926 г.]][[Файл:Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.png|значак|180пкс|Сл. Лісец на мапе гэнштабу РККА Беларусі і Літвы 1935 г.]][[Файл:Слабада нежылая на мапе 2001 г.png|значак|зьлева|180пкс|Слабада нежылая{{Заўвага|Калі гэтая невялічкая вёска існавала, дык пад назвай, звыклай для яе жыхароў, увагу картографаў не прыцягвала. Але ўрэшце здарылася.}} на мапе 2001 г.]]
1 студзеня 1919, згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі, Рэчыцкі павет увайшоў у склад [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі]], але 16 студзеня разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі быў далучаны да [[РСФСР]].
Пасьля [[Узбуйненьне БССР|другога ўзбуйнення]] [[БССР]] з 8 сьнежня 1926 году Кажушкаўскі (Кажушкінскі) сельсавет — у [[Юравіцкі раён|Юравіцкім раёне]] [[Рэчыцкая акруга|Рэчыцкай акругі]] БССР. З 9 чэрвеня 1927 году ў складзе [[Мазырская акруга|Мазырскай акругі]]. З 8 ліпеня 1931 году Кажушкі і Слабодка ў складзе Хвойніцкага раёну. З 20 лютага 1938 году — у [[Палеская вобласьць|Палескай вобласьці]] з цэнтрам у Мазыры.
Напярэдадні [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] ў Слабодцы было 27 двароў з 84 жыхарамі. У траўні 1943 году акупанты спалілі вёску, загубілі чатырох чалавек<ref>Без срока давности. Беларусь: преступления нацистов и их пособников против мирного населения на оккупированной территории БССР в годы Великой Отечественной войны. Гомельская область. Сборник архивных документов и материалов / сост.: А. Р. Дюков, В. Д. Селеменев (рук.) [и др.]; редкол.: А. К. Демянюк [и др.]. — Минск: НАРБ; М.: Фонд «Историческая память», 2021. С. 503</ref>. 6 вяскоўцаў загінулі на франтах і прапалі безь вестак<ref> Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Хойніцкага раёна (далей: Памяць). — Мінск: БЭ, 1993. С. 168, 250</ref>.
З 8 студзеня 1954 году Слабада — у Гомельскай вобласьці.
Пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС жыхароў Слабады ў колькасьці 20 сем'яў перасялілі ў чыстыя рэгіёны <ref>Памяць. — С. 19</ref><ref>{{Літаратура/Гарады і вёскі Беларусі|2-2}} С. 458</ref>.
Да 8 студзеня 1987 году вёска ўваходзіла ў склад [[Кажушкаўскі сельсавет|Кажушкаўскага сельсавету]]<ref>Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 8 студзеня 1987 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1987, № 23 (1901).</ref>, да 28 лістапада 1991 году — у [[Тульгавіцкі сельсавет|Тульгавіцкім сельсавеце]], да 1 сьнежня 2009 году — у [[Дварышчанскі сельсавет (Хвойніцкі раён)|Дварышчанскім сельсавеце]]. Ліквідавана ў 2010 годзе<ref>[http://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf Решение Хойникского районного Совета депутатов от 21 сентября 2010 г. № 25 Об упразднении сельских населенных пунктов Хойникского района] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210421193514/https://www.pravo.by/pdf/2010-257/2010_257_9_35207.pdf|date=21 красавіка 2021}}</ref>.
== Заўвагі ==
{{Заўвагі|2}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}
{{Судкоўскі сельсавет}}
{{Хвойніцкі раён}}
[[Катэгорыя:Колішнія населеныя пункты Хвойніцкага раёну]]
[[Катэгорыя:Зьніклі ў 2010 годзе]]
rzik5vdegzdgzsuplqvf3entv2nk58d
Чорная рада (раман)
0
297533
2624013
2623885
2025-07-08T16:18:11Z
Jonna875
91587
2624013
wikitext
text/x-wiki
{{Літаратурны твор|Мова арыгіналу=[[украінская мова]]|Аўтар=[[Пантэлеймон Куліш]]|Назва=Чорная Рада|Назва-арыгінал=Чорна Рада|Жанр=[[рамантызм]], [[фальклёр]], [[рэалізм (літаратура)]]}}
'''«Чорная рада»''' — першы гістарычны раман на ўкраінскай мове, напісаны [[Пантэлеймон Куліш|Пантэлеймонам Кулішом]] у 1845—1857 гадах.
[[Файл:Chorna Rada.jpg|значак|290пкс|Вокладка першага выданьня (1857)]]
Твор адлюстроўвае падзеі 1663 году, вядомыя як "Чорная рада ў Ніжыне", калі казацкая старшына, запарожцы, сяляне й мяшчане выбіралі гетмана [[Левабярэжная Ўкраіна|Левабярэжнай Украіны]]. Раман спалучае гістарычную дакладнасьць з мастацкай выдумкай, раскрываючы сацыяльныя канфлікты, барацьбу за ўладу й маральныя дылемы казацкай эпохі. «Чорная рада» стала знакавым творам украінскай літаратуры, які паклаў аснову жанру гістарычнага рамана й спрыяў разьвіцьцю ўкраінскай літаратурнай мовы.
== Гістарычны кантэкст ==
Падзеі рамана разгортваюцца ў пэрыяд [[Руіна (гісторыя Ўкраіны)|Руіны]] (1657–1687), калі Ўкраіна пасьля сьмерці [[Багдан Хмяльніцкі|Багдана Хмяльніцкага]] перажывала палітычную нестабільнасьць і раскол паміж [[Левабярэжная Ўкраіна|Левабярэжжам]] і [[Правабярэжная Ўкраіна|Правабярэжжам]]. Зьнешні ціск ад [[Маскоўскае каралества|Маскоўскага каралества]], [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] і [[Асманская імпэрыя|Асманскай імпэрыі]] пагаршаў унутраныя сваркі. [[Чорная рада (Ніжын)|Чорная рада 1663 году]] стала кульмінацыяй барацьбы за гетманства, адлюстроўваючы супярэчнасьці паміж казацкай элітай і народнымі масамі. Куліш выкарыстоўвае гэтыя падзеі для аналізу прычынаў разбрату й яго вынікаў для ўкраінскага грамадзтва.
== Гісторыя стварэньня ==
Пантэлеймон Куліш пачаў працу над раманам у 1845 годзе, натхнёны ідэямі рамантызму й імкненьнем адрадзіць украінскую гістарычную сьвядомасьць. Ён абапіраўся на летапісы [[Самійла Вялічка|Самійла Вялічкі]], [[Грыгоры Грабянка|Грыгорыя Грабянкі]] і анонімную «[[Гісторыя русаў]]», а таксама на фальклёрныя пераказы. Праца ўскладнялася цэнзурнымі абмежаваньнямі [[Маскальская імпэрыя|Маскальскай імпэрыі]] й асабістымі абставінамі аўтара, у тым ліку яго арыштам у 1847 годзе за ўдзел у [[Кірыла-Мефадзіеўскае брацтва|Кірыла-Мефадзіеўскім брацтве]]. Завяршыўшы раман у 1857 годзе, Куліш стварыў ня толькі гістарычную апавядку, але й разважаньне пра лёс Украіны.
== Выданьні ==
Першае выданьне «Чорнай рады» зьявілася ў 1857 годзе ў часопісе «[[Русская беседа]]» на маскальскай мове пад назвай «Чорный совет» праз цэнзурныя абмежаваньні. У тым жа годзе раман выйшаў па-ўкраінску асобнай кнігай у [[Санкт-Пецярбург|Санкт-Пецярбургу]]. Тэкст вылучаўся жывой народнай мовай, багатай на дыялектызмы й фальклёрныя элемэнты. У XІX стагодзьдзі раман перавыдаваўся ў [[Галіцыя|Галіцыі]] й дыяспары. У савецкі пэрыяд твор крытыкавалі за «нацыяналістычны» характар, але з 1960-х гадоў ён прызнаны клясыкай. Сучасныя выданьні суправаджаюцца камэнтарамі, а пераклады на польскую, маскальскую й ангельскую мовы спрыялі папулярызацыі рамана за мяжой.
== Сюжэт ==
Дзеяньне рамана адбываецца ў 1663 годзе на [[Левабярэжная Ўкраіна|Левабярэжнай Украіне]]. Цэнтральнай падзеяй зьяўляецца [[Чорная рада (Ніжын)|Чорная рада]], дзе выбіраюць гетмана пасьля сьмерці [[Багдан Хмяльніцкі|Багдана Хмяльніцкага]]. Прэтэндэнты — [[Якім Самко]], які выступае за моцную ўладу казацкай старшыны; [[Паўла Цецера]], які шукае кампрамісу з зьнешнімі сіламі; і [[Іван Брухавецкі]], які здабывае падтрымку мас папулістычнымі абяцаньнямі. Паралельна разьвіваецца гісторыя каханьня казака Пятра Шраменкі й Лесі, дачкі палкоўніка Чэраваня. Запарожац Кірыла Тур дадае твору гераічнага духу. Фінал трагічны: перамога Брухавецкага сымбальізуе трыюмф дэмагогіі й раскол грамадзтва.
== Пэрсанажы ==
* [[Якім Самко]] — наказаўны гетман, прадстаўнік казацкай эліты, які марыць пра моцную дзяржаву, але церпіць паражэньне праз гонар.
* [[Іван Брухавецкі]] — папуліст, які здабывае ўладу маніпуляцыямі, увасабленьне дэмагогіі.
* [[Паўла Цецера]] — хітры палітык, які губляе падтрымку праз непасьлядоўнасьць.
* [[Пётар Шраменка]] — малады казак, рамантычны герой, верны прынцыпам і каханьню.
* [[Леся Чэравань]] — дачка палкоўніка, сымбаль чысьціні й жаноцкасьці.
* [[Чэравань]] — добрадзейны, але слабы палкоўнік, які адлюстроўвае недахопы казацкай верхавіны.
* [[Кірыла Тур]] — запарожац, увасабленьне казацкай волі й адвагі.
== Літаратурны стыль і асаблівасьці ==
«Чорная рада» спалучае рамантызм, рэалізм і фальклёр. Куліш выкарыстоўвае жывую ўкраінскую мову, багатую на дыялектызмы, прыказкі й песенныя матывы. Кампазыцыя твора складаная: гістарычныя падзеі пераплятаюцца зь любоўнай і побытавай лініямі. Аўтар наватарска ўжывае псыхалягічны аналіз, раскрываючы ўнутраныя канфлікты герояў. У адрозьненьне ад рамантычнай ідэалізацыі казацтва, Куліш паказвае яго цёмны бок — сваркі, здрады, жадобу ўлады.
== Культурнае значэньне ==
«Чорная рада» паклала аснову жанру гістарычнага рамана ў украінскай літаратуры, паўплываўшы на творчасьць [[Іван Нячуй-Левіцкі|Івана Нячуя-Левіцкага]], [[Панас Мірны|Панаса Мірнага]] й [[Юрый Мушкетык|Юрыя Мушкетыка]]. Твор спрыяў фармаваньню ўкраінскай літаратурнай мовы ў умовах цэнзуры. Тэмы еднасьці, улады й адказнасьці застаюцца актуальнымі. Раман уваходзіць у школьную праграму, выхоўваючы гістарычную сьвядомасьць.
== Рэцэпцыя й крытыка ==
У XІX стагодзьдзі раман выклікаў захапленьне рамантыкаў і крытыку рэалістаў за ідэалізацыю казацтва. У савецкі пэрыяд яго абвінавачвалі ў «нацыяналізьме», але літаратуразнаўцы, як [[Сяргей Яфрэмаў]], высока ацанілі яго аналіз грамадзтва. Сучасныя дасьледчыкі, у тым ліку [[Аксана Забужка]], адзначаюць наватарства Куліша ў псыхалагізьме й мове. Твор застаецца прадметам дыскусыяў пра ўкраінскую ідэнтычнасьць.
== Адаптацыі й інтэрпрэтацыі ==
У 2000 годзе рэжысэр [[Мікалай Засееў-Рудзенка]] стварыў тэлевізыйную экранізацыю «Чорная рада». Тэатральныя інсцэнізацыі ва Ўкраіне й дыяспары падкрэсьліваюць драматычную сілу твора. Раман натхняе на ілюстрацыі, музычныя творы й літаратуразнаўчыя дасьледаваньні, якія аналізацыюць яго як адлюстраваньне казацкай мэнтальнасьці.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
{{Накід}}
[[Катэгорыя:Гістарычныя раманы]]
[[Катэгорыя:Творы 1850-х]]
[[Катэгорыя:Раманы пра Эўропу]]
[[Катэгорыя:Кнігі XIX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Літаратура на ўкраінскай мове]]
n9rjpd3uzpudy76ykkzq458xghwvkzh
Ігнат Жаўняровіч
0
297537
2623940
2025-07-08T15:14:53Z
Taravyvan Adijene
1924
Створаная старонка са зьместам „{{Герарх}} {{Цёзкі}} '''Ігна{{падстаноўка:націск}}т Фра{{падстаноўка:націск}}нцавіч Жаўняро{{падстаноўка:націск}}віч''' (7 лістапада 1890, вёска [[Бабарыкі (Мёрскі раён)|Бабарыкі]] [[Друйская воласьць|Друйскай воласьці]] Дзісенскі павет|Дзісенскаг...“
2623940
wikitext
text/x-wiki
{{Герарх}}
{{Цёзкі}}
'''Ігна́т Фра́нцавіч Жаўняро́віч''' (7 лістапада 1890, вёска [[Бабарыкі (Мёрскі раён)|Бабарыкі]] [[Друйская воласьць|Друйскай воласьці]] [[Дзісенскі павет|Дзісенскага павету]], [[Расейская імпэрыя]] — жнівень 1937, вёска {{Не перакладзена|Танкерыс (Заходне-Казахстанская вобласьць)|Далінскае|d|Q13655915}}, [[Карагандзінская вобласьць]] [[Казаская ССР|Казаскай ССР]], [[СССР]]) — беларускі каталіцкі сьвятар, грамадзкі дзяяч.
== Жыцьцяпіс ==
Зь беларускай каталіцкай сям’і. Скончыў [[Магілёўская духоўная каталіцкая сэмінарыя|Магілёўскую духоўную каталіцкую сэмінарыю]] ў [[Пецярбург]]у (1912). У 1913—1914 роках навучаўся ў [[Імпэратарская Рымска-каталіцкая духоўная акадэмія|Мітрапалітальнай духоўнай каталіцкай акадэміі]], дзе ўваходзіў у [[Беларускі гурток студэнтаў Пецярбурскай каталіцкай духоўнай акадэміі|культурна-асьветны гурток беларускіх студэнтаў]]. Пасьвячоны ў сьвятары ў 1915 року, прызначаны [[вікарый|вікарыем]] у [[Касьцёл Ушэсьця Дзевы Марыі (Прыдруйск)|Прыдруйскі касьцёл]]. Аднак празь месяц, 22 сьнежня 1915 року, камандзіраваны ў [[Рыбінск]] у дапамогу капэляну мясцовага касьцёла і для выкладаньня [[Закон Божы|Закону Божага]] ў мясцовых навучальных установах. З 17 лютага 1917 часова загадваў {{Не перакладзена|Касьцёл Найсьвяцейшага Сэрца Ісуса (Рыбінск)|Рыбінскім касьцёлам|d|Q60850535}}. Пазьней быў пераведзены ў [[Магілёўская архідыяцэзія|Магілёўскую архідыяцэзію]], дзе выконваў сьвятарскія абавязкі ў [[Ворша|Аршанскай]] парафіі (1921—1924). Выступаў за [[беларусізацыя|беларусізацыю]] нацыянальна-рэлігійнага жыцьця сярод беларусаў-каталікоў. Удзельнік [[Зьезд беларускага каталіцкага духавенства|1-га зьезду беларускіх каталіцкіх сьвятароў]] у Менску (24—25 траўня 1917). Сябра [[саюз ксяндзоў-беларусаў|Саюзу ксяндзоў-беларусаў]]. У сярэдзіне 1920-х рокаў выконваў абавязкі адміністратара {{Не перакладзена|Катэдра Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Дзевы Марыі (Масква)|Катэдральнага касьцёлу Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Дзевы Марыі|d|Q657306}} ў [[Масква|Маскве]]. У 1925—1927 роках працаваў адміністратарам у [[Сьвяцілавічы (Бялыніцкі раён)|Сьвяцілавіцкай]] парафіі Магілёўска-Горацкага дэканату, пазьней — у Смаленску.
Перасьледаваўся савецкімі ўладамі. 22 лістапада 1929 року арыштаваны, у 1930 асуджаны на 3 гады высылкі ў [[Канск]] ([[Краснаярскі край]] РСФСР). Тамака зноў арыштаваны і асуджаны на 5 гадоў салавецкіх канцэнтрацыйных лягераў. Прыгавор адбываў на востраве [[Анзерскі|Анзеры]]. Да ліпеня 1932 року браў удзел у тайных набажэнствах сярод зьняволеных. У ліку 32 сьвятароў за арганізацыю ў лягеры нелегальнай рэлігійнай службы абвінавачаны ў антысавецкай дзейнасьці. Дзеля ізаляцыі ад астатніх у 1934 року вывезены ў Рыбінск, адкуль вярнуўся ў Смаленск. У 1936 року тамака арыштаваны і асуджаны яшчэ на 5 гадоў. Быў высланы ў [[Карляг]] (Казаская ССР), дзе сканаў у жніўні 1937 року.
== Крыніцы ==
{{зноскі}}
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [https://by.openlist.wiki/%D0%96%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8F%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%B3%D0%BD%D0%B0%D1%82_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_(1890) Адкрыты сьпіс]
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Жаўняровіч, Ігнат Францавіч}}
[[Катэгорыя:Беларускія каталіцкія сьвятары]]
[[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў СССР]]
44voygqoin0lhtinw3xtpvoivo7q2fo
Катэгорыя:Латвійскія газэты на беларускай мове
14
297538
2623943
2025-07-08T15:17:55Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623943
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
bxakt59h4ynfbl639rb791pymgrqt9i
2623946
2623943
2025-07-08T15:21:57Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623946
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове]]
0cqql7bf4nicssi3gjsag45kk531jjf
2623947
2623946
2025-07-08T15:22:43Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623947
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:Беларусая мова ў Латвіі]]
klbdjt2jynwc96ffny8zakv4rjx2h8a
2623948
2623947
2025-07-08T15:22:52Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623948
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Латвіі]]
hscdu6v6acxxtiqujm9vpbbygtvo96l
2623953
2623948
2025-07-08T15:25:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623953
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове|Газэта]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Латвіі]]
cgvgmj7cu5b2hlr4o15kpwfokjys8y5
2623954
2623953
2025-07-08T15:26:18Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623954
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Латвійскія газэты]]
[[Катэгорыя:Газэты на беларускай мове]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Латвіі|Газэта]]
kwfj4e99jqtlkj2jr5l8nysbnvqj7a3
Катэгорыя:Латвійскія газэты
14
297539
2623944
2025-07-08T15:18:11Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623944
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Газэты паводле краінаў]]
83dl446ipl0rgx24o97dmc3b5e33bmx
Катэгорыя:Беларуская мова ў Латвіі
14
297540
2623949
2025-07-08T15:23:12Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623949
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Беларуская мова паводле краінаў|Латвія]]
fxvtgz7crsyh3e9o55xxwzzynsf2qi4
2623950
2623949
2025-07-08T15:24:43Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623950
wikitext
text/x-wiki
{{болей}}
[[Катэгорыя:Беларуская мова паводле краінаў|Латвія]]
[[Катэгорыя:Мовы Латвіі]]
gql1dgime6v2pb0jro8ieg4911z204t
Катэгорыя:2025 год у Летуве
14
297541
2623957
2025-07-08T15:32:34Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623957
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1990 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2025]]
ql05t4efr3e0vgrsek23erubqmg4tc9
2623958
2623957
2025-07-08T15:32:50Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623958
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2025]]
oswwzego8cyrmwl6qjyr8o7xv0wfp01
2624012
2623958
2025-07-08T16:17:52Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624012
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2025]]
hj36gu78m4v2ajtlfr0t4x9jj8o0nk2
Катэгорыя:2024 год у Летуве
14
297542
2623959
2025-07-08T15:35:09Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623959
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 4
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2024 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2024 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2024]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2024]]
ktqg98ttcon1iuerwmn6sxz62kp9c7i
2624011
2623959
2025-07-08T16:17:39Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624011
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 4
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2024 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2024 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2024]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2024]]
mnovryzm4bceyakq5jr9yupb5fn7kmj
Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве
14
297543
2623960
2025-07-08T15:37:03Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623960
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве]]
[[Катэгорыя:Гады ў Летуве|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе|Летува]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя паводле краінаў|Летува]]
i2kr54rcaeacip3hac1viv1i2iwpv6j
Катэгорыя:2023 год у Летуве
14
297544
2623961
2025-07-08T15:38:25Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623961
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 3
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2023 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2023 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2023]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2023]]
1ushb8r76xokjzq3i1rzxfuqmcb8nn0
2624010
2623961
2025-07-08T16:17:21Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624010
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 3
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2023 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2023 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2023]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2023]]
36ibn0b3ouiythv7hy6d8989mw5zwbj
Катэгорыя:2022 год у Летуве
14
297545
2623962
2025-07-08T15:38:52Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623962
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 2
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2022 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2022 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2022]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2022]]
0p7xh61sz3cw93s4ijmpcn6vndkaijj
2624009
2623962
2025-07-08T16:16:47Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624009
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 2
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2022 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2022 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2022]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2022]]
1vum7jeywc5nt444wqyyk208u5a9ce9
Катэгорыя:2021 год у Летуве
14
297546
2623963
2025-07-08T15:39:33Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623963
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2021 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2021 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2021]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2021]]
djww7dh9qoo2z28gs25ngmsu7ry7iqh
2624008
2623963
2025-07-08T16:16:36Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624008
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2021 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2021 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2021]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2021]]
74w5p3wknt5aspr0rdb3czkofkc6dt5
Катэгорыя:2020 год у Летуве
14
297547
2623964
2025-07-08T15:40:24Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623964
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 0
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2020 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2020 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2020]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2020]]
frq0qqgccky4yzq964bq4yoibtt0f1n
2624006
2623964
2025-07-08T16:15:54Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624006
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 0
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2020 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2020 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2020]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2020]]
1diwcwyjf9mewszafv0k27neoiz68ue
2624007
2624006
2025-07-08T16:16:10Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624007
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 0
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2020 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2020 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2020]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2020]]
mv5sqjrpnkv22t4pa7pi59f4kq55bfa
Катэгорыя:2018 год у Летуве
14
297548
2623965
2025-07-08T15:41:07Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623965
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 8
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2018 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2018 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2018]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2018]]
51lahdusu9qhi6iyzfpy6nmjrze4g58
2624004
2623965
2025-07-08T16:15:19Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624004
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 8
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2018 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2018 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2018]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2018]]
oxa1hmn0mgr3eq81fz7sj9z7a6d4s7r
Катэгорыя:2017 год у Летуве
14
297549
2623966
2025-07-08T15:41:34Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623966
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 7
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2017 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2017 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2017]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2017]]
rai9ipdx7amjvuddu3wdef0fci3dth1
2624002
2623966
2025-07-08T16:15:06Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624002
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 7
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2017 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2017 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2017]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2017]]
mya4f267h468so9e1r07rka8vgtog0f
Катэгорыя:2016 год у Летуве
14
297550
2623967
2025-07-08T15:41:57Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623967
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 6
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2016 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2016 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2016]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2016]]
rw6ccpf15f0pjfztla0pbfgoh0wi9od
2624001
2623967
2025-07-08T16:14:55Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624001
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 6
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2016 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2016 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2016]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2016]]
0xue719k28v8ikrshhbpv40xjngcq18
Катэгорыя:2015 год у Летуве
14
297551
2623968
2025-07-08T15:42:53Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623968
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2015 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2015 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2015]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2015]]
rj5en1bmbesnt3zu40moy3h5ycqgy77
2624000
2623968
2025-07-08T16:14:44Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624000
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2015 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2015 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2015]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2015]]
7w5fsyqf4nlybc62be47rz0xxvf0gxq
Катэгорыя:2014 год у Летуве
14
297552
2623969
2025-07-08T15:43:25Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623969
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 4
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2014 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2014 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2014]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2014]]
53x0fl7p8zlg3yapgjdzhefypbv6nce
2623999
2623969
2025-07-08T16:14:32Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623999
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 4
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2014 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2014 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2014]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2014]]
plf6hllrt0ne1w91qf9yuqzw9783ntc
Катэгорыя:2013 год у Летуве
14
297553
2623970
2025-07-08T15:43:51Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623970
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 3
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2013 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2013 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2013]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2013]]
0ca1bxucdtu419iax5cjeds559b1381
2623998
2623970
2025-07-08T16:14:21Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623998
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 3
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2013 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2013 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2013]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2013]]
4922obpz7pck8jdqgk66hx6pf9qi0du
Катэгорыя:2012 год у Летуве
14
297554
2623971
2025-07-08T15:44:20Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623971
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 2
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2012 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2012 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2012]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2012]]
pymomgymtg74zpi98zhda6ts2by0kex
2623997
2623971
2025-07-08T16:14:11Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623997
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 2
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2012 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2012 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2012]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2012]]
bpv0tjqf6wntbhwl7h23wels118gea9
Катэгорыя:2011 год у Летуве
14
297555
2623973
2025-07-08T15:44:48Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623973
wikitext
text/x-wiki
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2011 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2011 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2011]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2011]]
jx1nan0twt9cx937spg7cx46bo9acpb
2623974
2623973
2025-07-08T15:46:07Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623974
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2011 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2011 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2011]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2011]]
gz1wt8343lfe27cqx86npag9a5yuht5
2623975
2623974
2025-07-08T15:46:18Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623975
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2011 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2011 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2011]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2011]]
ni51v32euc79p8h6ey1tqc6gtv2vvxz
Катэгорыя:2010 год у Летуве
14
297556
2623976
2025-07-08T15:47:17Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623976
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 0
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2010 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2010 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2010]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2010]]
el8namjxc0mpqcqa5zgdpqgkr4jrb3a
Катэгорыя:2009 год у Летуве
14
297557
2623977
2025-07-08T15:47:52Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623977
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 9
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2009 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2009 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2009]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2009]]
1bhg2gbjb3uuueoniqbie8lu68up42c
Катэгорыя:2008 год у Летуве
14
297558
2623978
2025-07-08T15:48:30Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623978
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 8
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2008 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2008 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2008]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2008]]
703nhxn579ewepilk0g4ehwazo68jg7
Катэгорыя:2007 год у Летуве
14
297559
2623979
2025-07-08T15:48:57Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623979
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 7
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2007 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2007 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2007]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2007]]
kifepj68r8bkokxhcssar6004awzl6b
Катэгорыя:2006 год у Летуве
14
297560
2623980
2025-07-08T15:49:30Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623980
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 6
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2006 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2006 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2006]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2006]]
2101wwtga6p55386lhnond9r2oqt3p8
Катэгорыя:2005 год у Летуве
14
297561
2623981
2025-07-08T15:49:54Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623981
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 5
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2005 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2005 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2005]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2005]]
1l8bkcev19wetsldo45jwz2iv3y4nbt
Катэгорыя:2004 год у Летуве
14
297562
2623982
2025-07-08T15:50:17Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623982
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 4
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2004 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2004 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2004]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2004]]
5nn8jgsg99hm9kuqe0q7z7rxsklbiha
Катэгорыя:2003 год у Летуве
14
297563
2623983
2025-07-08T15:50:50Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623983
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 3
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2003 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2003 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2003]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2003]]
mhwxbbzww6qbwxv45gutzw026ptw3mk
Катэгорыя:2002 год у Летуве
14
297564
2623984
2025-07-08T15:51:15Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623984
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 2
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2002 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2002 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2002]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2002]]
2bm6hj5z5v49plygslrlohsvg58c1ai
Катэгорыя:2001 год у Летуве
14
297565
2623985
2025-07-08T15:51:39Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623985
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 1
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2001 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2001 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2001]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2001]]
5wtf4matwbbsocxiok6em4w4slbn6cq
Катэгорыя:2000 год у Летуве
14
297566
2623986
2025-07-08T15:52:02Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623986
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 0
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 2000 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:2000 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|2000]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|2000]]
94jc908wc4kvsgfbp9be5hdrf6puta2
Катэгорыя:1999 год у Летуве
14
297567
2623987
2025-07-08T15:52:47Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623987
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 9
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1999 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1999 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|1999]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|1999]]
hrcxus9p0p6s59g8vwr7mhb7ziyeash
2623992
2623987
2025-07-08T15:56:53Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623992
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 9
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1999 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1999 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XX стагодзьдзе ў Летуве|1999]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Летуве|1999]]
7o90e6m7eff28lro5pvfiu0jo35145e
Катэгорыя:1998 год у Летуве
14
297568
2623988
2025-07-08T15:53:19Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623988
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 8
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1998 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1998 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|1998]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|1998]]
1jeognuevrg569tovbqm45cpr74j1sz
2623991
2623988
2025-07-08T15:56:04Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623991
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 8
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1998 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1998 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XX стагодзьдзе ў Летуве|1998]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Летуве|1998]]
cvee0qjabg9fzho95g2udafzw4ceeqy
Катэгорыя:1997 год у Летуве
14
297569
2623989
2025-07-08T15:53:41Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623989
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 7
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1997 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1997 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Летуве|1997]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Летуве|1997]]
1t6mpy4jtygbeonag1io3lr9ch52e1j
2623990
2623989
2025-07-08T15:54:20Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2623990
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Летуве}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 7
| катэгорыя = у Летуве
| у = Летуве
| катэгорыя1 = 1997 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Летува
}}
[[Катэгорыя:1997 год паводле краінаў|Летува]]
[[Катэгорыя:XX стагодзьдзе ў Летуве|1997]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Летуве|1997]]
9nhc535hl72t1qxwii31pb7fsbar6gi
Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Летуве
14
297570
2623993
2025-07-08T15:57:53Z
Ясамойла
35429
пачатак
2623993
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:XX стагодзьдзе ў Летуве]]
[[Катэгорыя:Гады ў Летуве]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе|Летува]]
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя паводле краінаў|Летува]]
jl8se4wjkzoscp0gze41y6sv0p1m35c
Катэгорыя:1996 год у Эўропе
14
297571
2624071
2025-07-08T16:47:24Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624071
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 6
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = 1990-я ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1996 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
sct25fv0bzd1otjsag9i88woyebpj5a
Катэгорыя:1997 год у Эўропе
14
297572
2624072
2025-07-08T16:47:47Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624072
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 7
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = 1990-я ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1997 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
pt45i2pnpp9go1d0uz7sqvv211a67sk
Катэгорыя:1998 год у Эўропе
14
297573
2624073
2025-07-08T16:48:08Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624073
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = 1990-я ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1998 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
scjh4867arcn5su7kf2m9o62n96ql2b
Катэгорыя:1999 год у Эўропе
14
297574
2624074
2025-07-08T16:48:27Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624074
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||1990|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 1
| с = 9
| д = 9
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| у = Эўропе
| катэгорыя1 = 1990-я ў Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Эўропа
}}
[[Катэгорыя:Гады XX стагодзьдзя ў Эўропе]]
[[Катэгорыя:1999 год паводле кантынэнтаў|Эўропа]]
3dlinywsxh51xir5ktr4muq15125i0h
Катэгорыя:2001 год у Эўропе
14
297575
2624076
2025-07-08T16:49:50Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624076
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 1
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2001 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
l75m2zlh6x8t8z5nsfqxfrwrgvo5wbg
Катэгорыя:2002 год у Эўропе
14
297576
2624077
2025-07-08T16:50:09Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624077
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 2
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2002 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
qsglc2rqepurlqp74whhl9v9vrjkms4
Катэгорыя:2003 год у Эўропе
14
297577
2624078
2025-07-08T16:50:31Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624078
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 3
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2003 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
ao1qog6jz0qr0lkk2tgyjyvkw8yxuoe
Катэгорыя:2004 год у Эўропе
14
297578
2624079
2025-07-08T16:50:47Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624079
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 4
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2004 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
9ew2po8lar2oj4cl09lwz38k98c9eqc
Катэгорыя:2005 год у Эўропе
14
297579
2624080
2025-07-08T16:51:03Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624080
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 5
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2005 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
mram6ayddeb0e2xq9y5qtl8clv4uckc
Катэгорыя:2007 год у Эўропе
14
297580
2624081
2025-07-08T16:51:23Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624081
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 7
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2007 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
it9jlgu3it0jrq5bwkq5yqjtceg0ogf
Катэгорыя:2008 год у Эўропе
14
297581
2624082
2025-07-08T16:51:39Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624082
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 8
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2008 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
har8009qk1vne1bpyuyhmqjttpf5roj
Катэгорыя:2009 год у Эўропе
14
297582
2624083
2025-07-08T16:51:56Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624083
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2000|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 0
| г = 9
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2009 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2000-я ў Эўропе]]
3dlrlghsqo46f0bq9zsjk9pq046pfip
Катэгорыя:2012 год у Эўропе
14
297583
2624084
2025-07-08T16:52:36Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624084
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2010|ў Эўропе}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 1
| г = 2
| катэгорыя = у Эўропе
| катэгорыя1 = Гады XXI стагодзьдзя ў Эўропе
| катэгорыя2 = 2012 год паводле кантынэнтаў
| ключ = Эўропа
| у =
}}
[[Катэгорыя:2010-я ў Эўропе]]
89bnwjh1pb050rrvreyhpm7mtzx9p5p
Беларусізацыя ў Смаленскай губэрні
0
297584
2624088
2025-07-08T17:26:30Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624088
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Biełaruś. Беларусь (1924).jpg|міні|Карта Беларусі 1924 года, выдадзеная [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] у [[Менск|Менску]] пад рэдакцыяй [[Аляксандар Сташэўскі|А. Сташэўскага]], [[Зьміцер Жылуновіч|З. Жылуновіча]], [[Усевалад Ігнатоўскі|У. Ігнатоўскага]] і інш. На карце Смаленшчына пазначана «ў межах пашырэньня беларускага насяленьня на ўсходзе (паводле навуковых крыніц)».]]
'''Беларусізацыя ў [[Смаленская губэрня|Смаленшчыне]]''' адбывалася, бо значную частку насельніцтва складалі беларусы. З гэтай прычыны ў 1918 годзе [[Беларуская Народная Рэспубліка]] ўключыла Смаленшчыну ў свой склад. Пазьней, 1 студзеня 1919 года, у [[Смаленск|Смаленску]] была абвешчана [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусь]]. Губэрня ўвайшла ў склад дзяржавы, але неўзабаве перададзена [[Расейская Савецкая Фэдэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|РСФСР]].
Нават у час знаходжаньня ў складзе РСФСР рэгіён закранула [[беларусізацыя]]. Аднак у 1929 годзе гэту палітыку ў краі пачалі згортваць. Як мясцовыя ўлады, так і само беларускае насельніцтва неахвотна падтрымлівалі практыку беларусізацыі, толькі фармальна ўдзельнічаючы ў ёй<ref>[https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf Кодин и Кобец 2019 с. 91]</ref>.
== Агульны агляд ==
У Смаленскай губэрні, паводле даных перапісу 1920 года, з 2 083 465 жыхароў беларусаў налічвалася 50 470 (2,62 %). Яны былі другой, пасьля [[Расейцы|расейцы]], этнічнай групай рэгіёну (паводле некаторых даных, іх колькасьць магла быць больш). Народ пераважна пражываў у [[Смаленскі павет (Расейская імпэрыя)|Смаленскім]], [[Рослаўльскі павет|Рослаўльскім]] і [[Ельнінскі павет|Ельнінскім]] паветах. Смаленскае кіраўніцтва і мясцовае насельніцтва ўспрымалі беларусаў як частку расейскага этнасу. У сувязі з гэтым мясцовыя ўлады меркавана прыніжалі рэальную іх колькасьць у губэрні. Так, паводле афіцыйных даных губэрнскае ўправы, на 1926 год у краі пражывала 20 000 беларусаў, у тым ліку 15 000 на вёсцы. Раней імі называліся лічбы ў 50 000—84 000. Прафэсар [[Смаленскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Смаленскага дзяржаўнага ўнівэрсытэта]] [[Кацярына Клятнова|Кацярына Клятнова]], выступаючы 2 ліпеня 1923 года на міжведамаснай губэрнскай нарадзе камісій па пытаньні беларусаў, заявіла, што доля беларускага сельскага насельніцтва ва ўсёй Смаленскай губерні за выключэньнем [[Гжацкі павет|Гжацкага]], [[Сычоўскі павет|Сычоўскага]] і часткі [[Вяземскі павет|Вяземскага]] паветаў складае каля 90 %. Паводле дасьледаваньняў пачатку XX стагодзьдзя ([[Яўхім Карскі|Я. Ф. Карскага]], [[Мітрафан Доўнар-Запольскі|М. В. Доўнар-Запольскага]], [[Уладзімер Дабравольскі|У. М. Дабравольскага]]), у сельскіх жыхароў рэгіёну пераважалі беларускія элементы, у тым ліку ў лексіцы.
== Адказныя органы ==
18 лютага 1923 года пры Смаленскім губэрнскім аддзеле народнай асьветы створана бюро нацыянальных меншасьцяў. Беларускую сэкцыю органа ўзначаліў Агейчык. 12 красавіка 1925 года створаны Савет па асьвеце беларусаў пад старшынствам усё таго ж Агейчыка.
== Школьная вучоба ==
У красавіку 1923 года было пастаноўлена ўвесьці ў 1923/1924 навучальным годзе [[беларусазнаўства]] і [[Беларуская мова|беларускую мову]] ў 150—200 школах у паветах, дзе пражывала беларускае насельніцтва. Навучальныя ўстановы былі забясьпечаны неабходнымі дапаможнікамі як для вучняў, так і для настаўнікаў. Улетку 1923 года ўжо пачынала ўзьнімацца пытаньне аб пераводзе часткі школ губэрні на беларускую мову. 4 кастрычніка бюро нацменшасьцяў афіцыйна распарадзілася перавесьці ўстановы, дзе навучаліся дзеці-беларусы, на іх родную мову. На 1925/1926 навучальны год 20 школ у воласьцях Смаленскага і Рослаўльскага паветаў цалкам праводзілі навучаньне на беларускай мове. Пэдагогі загадзя прайшлі спэцыяльныя курсы. Зь лета 1926 года падрыхтоўка настаўнікаў пачала праходзіць больш жорстка і арганізавана. Гісторыкі Яўген Кодзін і Вольга Кобец адзначалі, што смаленскія курсы мелі больш шырокі спэктар прадметаў, чым менскія. Станам на 1 студзеня 1928 года ў Смаленскай губэрні было 2158 дзяцей-беларусаў школьнага ўзросту (6—11 гадоў). Для іх навучаньня была 61 беларуская школа.
У пачатку 1928 года падчас праверкі сямі беларускіх школ Рослаўльскага павета выяўлены розныя праблемы і недахопы ў рабоце ўстаноў: мясцовыя ўлады абыякава ставіліся да палітыкі беларусізацыі, а заняткі праводзілі расейскія настаўнікі, якія не валодалі беларускай мовай, у той час як беларускія пэдагогі да ўрокаў не дапускаліся. 4 зь 7 правераных школ на беларускую мову навучаньня не перайшлі. Як падкрэслівалася ў дакладзе аб культурнай рабоце сярод беларускага насельніцтва губэрні, само яно «ўжо настолькі [[русіфікацыя|абрусела]], што не надае беларусізацыі ніякага значэньня». У кастрычніку была праведзеная праверка ў Руднянскай 9-гадовай беларускай школе, дзе былі выяўлены падобныя праблемы. Больш за тое, установа ня мела нармальных навучальных дапаможнікаў. Як паказана ў справаздачы, «некалькі шклянак, пара прымітыўных прыбораў — усё абсталяваньне школы зь вялікай колькасьцю навучэнцаў». Аднак частка ўстаноў усё ж адпавядала патрабаваньням, як, напрыклад, Юрцавіцкая беларуская школа. Як адзначылі Кодзін і Кобец, у навучальных установах была і іншая бяда – аднакамплектнасьць беларускіх школ. Гісторыкі растлумачылі, што настаўніку даводзілася ў адным памяшканьні весьці заняткі з трыма рознымі клясамі адразу на дзьвюх мовах (са старэйшымі — на [[Расейская мова|расейскай]], з малодшымі — на беларускай).
== Рабочы факультэт ==
У 1925 годзе ў Смаленскім унівэрсытэце адкрылася беларускае аддзяленьне на [[Рабочы факультэт|рабфаку]] з трыма групамі (у кожнай да 30 навучэнцаў). Умовы прыёму ў 1927/1928 навучальным годзе зрабілі максімальна льготнымі: прымаліся выключна беларусы, стаж для якіх у параўнаньні зь іншымі быў зьніжаны на адзін год. Неабходная падрыхтоўка заключалася ў наступным: ведаць чатыры арытмэтычных дзеяньні над цэлымі лікамі, мець элемэнтарную грамадзка-палітычную арыенціроўку, умець чытаць і пісаць як на роднай мове, так і на расейскай. Слухачам выкладалі беларускую мову і геаграфію на беларускай мове, астатнія прадметы вяліся на расейскай. На рабфаку таксама склалася сітуацыя, калі на яго паступалі ў асноўным з-за льготных умоў прыёму. Як адзначалася ў афіцыйных даведках, пры паступленьні абітурыенты стараліся даказаць, што «ёсьць сапраўднымі беларусамі» а праз некаторы час вучобы пачыналі выступаць супраць выкладаньня беларускай мовы.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларусы Расеі|Беларусы ў Расеі]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{артыкул|аўтар=Евгений Кодин, Ольга Кобец|загаловак=Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина|выданне=Беларуская думка|тып=журнал|год=2019|нумар=8| ref=Кодин и Кобец|старонкі=85-91|спасылка=https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf}}
* {{артыкул|аўтар=Юрий Борисёнок|загаловак=Смоленский вариант белорусизации 1920-х гг.|выданне=Славянский альманах|тып=журнал|год=2022| ref=Борисёнок|старонкі=463-478|спасылка=https://cyberleninka.ru/article/n/smolenskiy-variant-belorusizatsii-1920-h-gg}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* Максим Осипов. [https://www.sb.by/articles/rossiyskiy-istorik-sozdanie-bssr-dopolnyalos-belorusizatsiey-smolenshchny-.html Российский историк: создание БССР дополнялось белорусизацией Смоленщины] // СБ.Беларусь сегодня, 6 декабря 2018
{{Беларусізацыя}}
[[Катэгорыя:Смаленская губэрня]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларусізацыя]]
5la0lys04spqj40gwc7ke604ec9eu30
2624103
2624088
2025-07-08T17:43:35Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624103
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Biełaruś. Беларусь (1924).jpg|міні|Карта Беларусі 1924 года, выдадзеная [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] у [[Менск|Менску]] пад рэдакцыяй [[Аляксандар Сташэўскі|А. Сташэўскага]], [[Зьміцер Жылуновіч|З. Жылуновіча]], [[Усевалад Ігнатоўскі|У. Ігнатоўскага]] і інш. На карце Смаленшчына пазначана «ў межах пашырэньня беларускага насяленьня на ўсходзе (паводле навуковых крыніц)».]]
'''Беларусізацыя ў [[Смаленская губэрня|Смаленшчыне]]''' адбывалася, бо значную частку насельніцтва складалі беларусы. З гэтай прычыны ў 1918 годзе [[Беларуская Народная Рэспубліка]] ўключыла Смаленшчыну ў свой склад. Пазьней, 1 студзеня 1919 года, у [[Смаленск|Смаленску]] была абвешчана [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусь]]. Губэрня ўвайшла ў склад дзяржавы, але неўзабаве перададзена [[Расейская Савецкая Фэдэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|РСФСР]].
Нават у час знаходжаньня ў складзе РСФСР рэгіён закранула [[беларусізацыя]]. Аднак у 1929 годзе гэту палітыку ў краі пачалі згортваць. Як мясцовыя ўлады, так і само беларускае насельніцтва неахвотна падтрымлівалі практыку беларусізацыі, толькі фармальна ўдзельнічаючы ў ёй<ref>[https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf Кодин и Кобец 2019 с. 91]</ref>.
== Агульны агляд ==
У Смаленскай губэрні, паводле даных перапісу 1920 года, з 2 083 465 жыхароў беларусаў налічвалася 50 470 (2,62 %). Яны былі другой, пасьля [[Расейцы|расейцы]], этнічнай групай рэгіёну (паводле некаторых даных, іх колькасьць магла быць больш). Народ пераважна пражываў у [[Смаленскі павет (Расейская імпэрыя)|Смаленскім]], [[Рослаўльскі павет|Рослаўльскім]] і [[Ельнінскі павет|Ельнінскім]] паветах. Смаленскае кіраўніцтва і мясцовае насельніцтва ўспрымалі беларусаў як частку расейскага этнасу. У сувязі з гэтым мясцовыя ўлады меркавана прыніжалі рэальную іх колькасьць у губэрні. Так, паводле афіцыйных даных губэрнскае ўправы, на 1926 год у краі пражывала 20 000 беларусаў, у тым ліку 15 000 на вёсцы. Раней імі называліся лічбы ў 50 000—84 000. Прафэсар [[Смаленскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Смаленскага дзяржаўнага ўнівэрсытэта]] [[Кацярына Клятнова|Кацярына Клятнова]], выступаючы 2 ліпеня 1923 года на міжведамаснай губэрнскай нарадзе камісій па пытаньні беларусаў, заявіла, што доля беларускага сельскага насельніцтва ва ўсёй Смаленскай губерні за выключэньнем [[Гжацкі павет|Гжацкага]], [[Сычоўскі павет|Сычоўскага]] і часткі [[Вяземскі павет|Вяземскага]] паветаў складае каля 90 %. Паводле дасьледаваньняў пачатку XX стагодзьдзя ([[Яўхім Карскі|Я. Ф. Карскага]], [[Мітрафан Доўнар-Запольскі|М. В. Доўнар-Запольскага]], [[Уладзімер Дабравольскі|У. М. Дабравольскага]]), у сельскіх жыхароў рэгіёну пераважалі беларускія элементы, у тым ліку ў лексіцы.
== Адказныя органы ==
18 лютага 1923 года пры Смаленскім губэрнскім аддзеле народнай асьветы створана бюро нацыянальных меншасьцяў. Беларускую сэкцыю органа ўзначаліў Агейчык. 12 красавіка 1925 года створаны Савет па асьвеце беларусаў пад старшынствам усё таго ж Агейчыка.
== Школьная вучоба ==
У красавіку 1923 года было пастаноўлена ўвесьці ў 1923/1924 навучальным годзе [[беларусазнаўства]] і [[Беларуская мова|беларускую мову]] ў 150—200 школах у паветах, дзе пражывала беларускае насельніцтва. Навучальныя ўстановы былі забясьпечаны неабходнымі дапаможнікамі як для вучняў, так і для настаўнікаў. Улетку 1923 года ўжо пачынала ўзьнімацца пытаньне аб пераводзе часткі школ губэрні на беларускую мову. 4 кастрычніка бюро нацменшасьцяў афіцыйна распарадзілася перавесьці ўстановы, дзе навучаліся дзеці-беларусы, на іх родную мову. На 1925/1926 навучальны год 20 школ у воласьцях Смаленскага і Рослаўльскага паветаў цалкам праводзілі навучаньне на беларускай мове. Пэдагогі загадзя прайшлі спэцыяльныя курсы. Зь лета 1926 года падрыхтоўка настаўнікаў пачала праходзіць больш жорстка і арганізавана. Гісторыкі Яўген Кодзін і Вольга Кобец адзначалі, што смаленскія курсы мелі больш шырокі спэктар прадметаў, чым менскія. Станам на 1 студзеня 1928 года ў Смаленскай губэрні было 2158 дзяцей-беларусаў школьнага ўзросту (6—11 гадоў). Для іх навучаньня была 61 беларуская школа.
У пачатку 1928 года падчас праверкі сямі беларускіх школ Рослаўльскага павета выяўлены розныя праблемы і недахопы ў рабоце ўстаноў: мясцовыя ўлады абыякава ставіліся да палітыкі беларусізацыі, а заняткі праводзілі расейскія настаўнікі, якія не валодалі беларускай мовай, у той час як беларускія пэдагогі да ўрокаў не дапускаліся. 4 зь 7 правераных школ на беларускую мову навучаньня не перайшлі. Як падкрэслівалася ў дакладзе аб культурнай рабоце сярод беларускага насельніцтва губэрні, само яно «ўжо настолькі [[русіфікацыя|абрусела]], што не надае беларусізацыі ніякага значэньня». У кастрычніку была праведзеная праверка ў Руднянскай 9-гадовай беларускай школе, дзе былі выяўлены падобныя праблемы. Больш за тое, установа ня мела нармальных навучальных дапаможнікаў. Як паказана ў справаздачы, «некалькі шклянак, пара прымітыўных прыбораў — усё абсталяваньне школы зь вялікай колькасьцю навучэнцаў». Аднак частка ўстаноў усё ж адпавядала патрабаваньням, як, напрыклад, Юрцавіцкая беларуская школа. Як адзначылі Кодзін і Кобец, у навучальных установах была і іншая бяда – аднакамплектнасьць беларускіх школ. Гісторыкі растлумачылі, што настаўніку даводзілася ў адным памяшканьні весьці заняткі з трыма рознымі клясамі адразу на дзьвюх мовах (са старэйшымі — на [[Расейская мова|расейскай]], з малодшымі — на беларускай).
== Рабочы факультэт ==
У 1925 годзе ў Смаленскім унівэрсытэце адкрылася беларускае аддзяленьне на [[Рабочы факультэт|рабфаку]] з трыма групамі (у кожнай да 30 навучэнцаў). Умовы прыёму ў 1927/1928 навучальным годзе зрабілі максімальна льготнымі: прымаліся выключна беларусы, стаж для якіх у параўнаньні зь іншымі быў зьніжаны на адзін год. Неабходная падрыхтоўка заключалася ў наступным: ведаць чатыры арытмэтычных дзеяньні над цэлымі лікамі, мець элемэнтарную грамадзка-палітычную арыенціроўку, умець чытаць і пісаць як на роднай мове, так і на расейскай. Слухачам выкладалі беларускую мову і геаграфію на беларускай мове, астатнія прадметы вяліся на расейскай. На рабфаку таксама склалася сітуацыя, калі на яго паступалі ў асноўным з-за льготных умоў прыёму. Як адзначалася ў афіцыйных даведках, пры паступленьні абітурыенты стараліся даказаць, што «ёсьць сапраўднымі беларусамі» а праз некаторы час вучобы пачыналі выступаць супраць выкладаньня беларускай мовы.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларусы Расеі|Беларусы ў Расеі]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{артыкул|аўтар=Евгений Кодин, Ольга Кобец|загаловак=Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина|выданне=Беларуская думка|тып=журнал|год=2019|нумар=8| ref=Кодин и Кобец|старонкі=85-91|спасылка=https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf}}
* {{артыкул|аўтар=Юрий Борисёнок|загаловак=Смоленский вариант белорусизации 1920-х гг.|выданне=Славянский альманах|тып=журнал|год=2022| ref=Борисёнок|старонкі=463-478|спасылка=https://cyberleninka.ru/article/n/smolenskiy-variant-belorusizatsii-1920-h-gg}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* Максим Осипов. [https://www.sb.by/articles/rossiyskiy-istorik-sozdanie-bssr-dopolnyalos-belorusizatsiey-smolenshchny-.html Российский историк: создание БССР дополнялось белорусизацией Смоленщины] // СБ.Беларусь сегодня, 6 декабря 2018
[[Катэгорыя:Беларусая мова]]
[[Катэгорыя:Смаленская губэрня]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларусізацыя]]
l83i4r5e6k9787lhyom9gtp0xk9frni
2624104
2624103
2025-07-08T17:43:49Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624104
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Biełaruś. Беларусь (1924).jpg|міні|Карта Беларусі 1924 года, выдадзеная [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] у [[Менск|Менску]] пад рэдакцыяй [[Аляксандар Сташэўскі|А. Сташэўскага]], [[Зьміцер Жылуновіч|З. Жылуновіча]], [[Усевалад Ігнатоўскі|У. Ігнатоўскага]] і інш. На карце Смаленшчына пазначана «ў межах пашырэньня беларускага насяленьня на ўсходзе (паводле навуковых крыніц)».]]
'''Беларусізацыя ў [[Смаленская губэрня|Смаленшчыне]]''' адбывалася, бо значную частку насельніцтва складалі беларусы. З гэтай прычыны ў 1918 годзе [[Беларуская Народная Рэспубліка]] ўключыла Смаленшчыну ў свой склад. Пазьней, 1 студзеня 1919 года, у [[Смаленск|Смаленску]] была абвешчана [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусь]]. Губэрня ўвайшла ў склад дзяржавы, але неўзабаве перададзена [[Расейская Савецкая Фэдэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|РСФСР]].
Нават у час знаходжаньня ў складзе РСФСР рэгіён закранула [[беларусізацыя]]. Аднак у 1929 годзе гэту палітыку ў краі пачалі згортваць. Як мясцовыя ўлады, так і само беларускае насельніцтва неахвотна падтрымлівалі практыку беларусізацыі, толькі фармальна ўдзельнічаючы ў ёй<ref>[https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf Кодин и Кобец 2019 с. 91]</ref>.
== Агульны агляд ==
У Смаленскай губэрні, паводле даных перапісу 1920 года, з 2 083 465 жыхароў беларусаў налічвалася 50 470 (2,62 %). Яны былі другой, пасьля [[Расейцы|расейцы]], этнічнай групай рэгіёну (паводле некаторых даных, іх колькасьць магла быць больш). Народ пераважна пражываў у [[Смаленскі павет (Расейская імпэрыя)|Смаленскім]], [[Рослаўльскі павет|Рослаўльскім]] і [[Ельнінскі павет|Ельнінскім]] паветах. Смаленскае кіраўніцтва і мясцовае насельніцтва ўспрымалі беларусаў як частку расейскага этнасу. У сувязі з гэтым мясцовыя ўлады меркавана прыніжалі рэальную іх колькасьць у губэрні. Так, паводле афіцыйных даных губэрнскае ўправы, на 1926 год у краі пражывала 20 000 беларусаў, у тым ліку 15 000 на вёсцы. Раней імі называліся лічбы ў 50 000—84 000. Прафэсар [[Смаленскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Смаленскага дзяржаўнага ўнівэрсытэта]] [[Кацярына Клятнова|Кацярына Клятнова]], выступаючы 2 ліпеня 1923 года на міжведамаснай губэрнскай нарадзе камісій па пытаньні беларусаў, заявіла, што доля беларускага сельскага насельніцтва ва ўсёй Смаленскай губерні за выключэньнем [[Гжацкі павет|Гжацкага]], [[Сычоўскі павет|Сычоўскага]] і часткі [[Вяземскі павет|Вяземскага]] паветаў складае каля 90 %. Паводле дасьледаваньняў пачатку XX стагодзьдзя ([[Яўхім Карскі|Я. Ф. Карскага]], [[Мітрафан Доўнар-Запольскі|М. В. Доўнар-Запольскага]], [[Уладзімер Дабравольскі|У. М. Дабравольскага]]), у сельскіх жыхароў рэгіёну пераважалі беларускія элементы, у тым ліку ў лексіцы.
== Адказныя органы ==
18 лютага 1923 года пры Смаленскім губэрнскім аддзеле народнай асьветы створана бюро нацыянальных меншасьцяў. Беларускую сэкцыю органа ўзначаліў Агейчык. 12 красавіка 1925 года створаны Савет па асьвеце беларусаў пад старшынствам усё таго ж Агейчыка.
== Школьная вучоба ==
У красавіку 1923 года было пастаноўлена ўвесьці ў 1923/1924 навучальным годзе [[беларусазнаўства]] і [[Беларуская мова|беларускую мову]] ў 150—200 школах у паветах, дзе пражывала беларускае насельніцтва. Навучальныя ўстановы былі забясьпечаны неабходнымі дапаможнікамі як для вучняў, так і для настаўнікаў. Улетку 1923 года ўжо пачынала ўзьнімацца пытаньне аб пераводзе часткі школ губэрні на беларускую мову. 4 кастрычніка бюро нацменшасьцяў афіцыйна распарадзілася перавесьці ўстановы, дзе навучаліся дзеці-беларусы, на іх родную мову. На 1925/1926 навучальны год 20 школ у воласьцях Смаленскага і Рослаўльскага паветаў цалкам праводзілі навучаньне на беларускай мове. Пэдагогі загадзя прайшлі спэцыяльныя курсы. Зь лета 1926 года падрыхтоўка настаўнікаў пачала праходзіць больш жорстка і арганізавана. Гісторыкі Яўген Кодзін і Вольга Кобец адзначалі, што смаленскія курсы мелі больш шырокі спэктар прадметаў, чым менскія. Станам на 1 студзеня 1928 года ў Смаленскай губэрні было 2158 дзяцей-беларусаў школьнага ўзросту (6—11 гадоў). Для іх навучаньня была 61 беларуская школа.
У пачатку 1928 года падчас праверкі сямі беларускіх школ Рослаўльскага павета выяўлены розныя праблемы і недахопы ў рабоце ўстаноў: мясцовыя ўлады абыякава ставіліся да палітыкі беларусізацыі, а заняткі праводзілі расейскія настаўнікі, якія не валодалі беларускай мовай, у той час як беларускія пэдагогі да ўрокаў не дапускаліся. 4 зь 7 правераных школ на беларускую мову навучаньня не перайшлі. Як падкрэслівалася ў дакладзе аб культурнай рабоце сярод беларускага насельніцтва губэрні, само яно «ўжо настолькі [[русіфікацыя|абрусела]], што не надае беларусізацыі ніякага значэньня». У кастрычніку была праведзеная праверка ў Руднянскай 9-гадовай беларускай школе, дзе былі выяўлены падобныя праблемы. Больш за тое, установа ня мела нармальных навучальных дапаможнікаў. Як паказана ў справаздачы, «некалькі шклянак, пара прымітыўных прыбораў — усё абсталяваньне школы зь вялікай колькасьцю навучэнцаў». Аднак частка ўстаноў усё ж адпавядала патрабаваньням, як, напрыклад, Юрцавіцкая беларуская школа. Як адзначылі Кодзін і Кобец, у навучальных установах была і іншая бяда – аднакамплектнасьць беларускіх школ. Гісторыкі растлумачылі, што настаўніку даводзілася ў адным памяшканьні весьці заняткі з трыма рознымі клясамі адразу на дзьвюх мовах (са старэйшымі — на [[Расейская мова|расейскай]], з малодшымі — на беларускай).
== Рабочы факультэт ==
У 1925 годзе ў Смаленскім унівэрсытэце адкрылася беларускае аддзяленьне на [[Рабочы факультэт|рабфаку]] з трыма групамі (у кожнай да 30 навучэнцаў). Умовы прыёму ў 1927/1928 навучальным годзе зрабілі максімальна льготнымі: прымаліся выключна беларусы, стаж для якіх у параўнаньні зь іншымі быў зьніжаны на адзін год. Неабходная падрыхтоўка заключалася ў наступным: ведаць чатыры арытмэтычных дзеяньні над цэлымі лікамі, мець элемэнтарную грамадзка-палітычную арыенціроўку, умець чытаць і пісаць як на роднай мове, так і на расейскай. Слухачам выкладалі беларускую мову і геаграфію на беларускай мове, астатнія прадметы вяліся на расейскай. На рабфаку таксама склалася сітуацыя, калі на яго паступалі ў асноўным з-за льготных умоў прыёму. Як адзначалася ў афіцыйных даведках, пры паступленьні абітурыенты стараліся даказаць, што «ёсьць сапраўднымі беларусамі» а праз некаторы час вучобы пачыналі выступаць супраць выкладаньня беларускай мовы.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларусы Расеі|Беларусы ў Расеі]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{артыкул|аўтар=Евгений Кодин, Ольга Кобец|загаловак=Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина|выданне=Беларуская думка|тып=журнал|год=2019|нумар=8| ref=Кодин и Кобец|старонкі=85-91|спасылка=https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf}}
* {{артыкул|аўтар=Юрий Борисёнок|загаловак=Смоленский вариант белорусизации 1920-х гг.|выданне=Славянский альманах|тып=журнал|год=2022| ref=Борисёнок|старонкі=463-478|спасылка=https://cyberleninka.ru/article/n/smolenskiy-variant-belorusizatsii-1920-h-gg}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* Максим Осипов. [https://www.sb.by/articles/rossiyskiy-istorik-sozdanie-bssr-dopolnyalos-belorusizatsiey-smolenshchny-.html Российский историк: создание БССР дополнялось белорусизацией Смоленщины] // СБ.Беларусь сегодня, 6 декабря 2018
[[Катэгорыя:Беларуская мова]]
[[Катэгорыя:Смаленская губэрня]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларусізацыя]]
lpqcrrnx7sd502olm3pbq2x2b9icnio
2624177
2624104
2025-07-08T20:54:19Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні]] у [[Беларусізацыя ў Смаленскай губэрні]]: [[ВП:ПНА]]
2624104
wikitext
text/x-wiki
[[Выява:Biełaruś. Беларусь (1924).jpg|міні|Карта Беларусі 1924 года, выдадзеная [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] у [[Менск|Менску]] пад рэдакцыяй [[Аляксандар Сташэўскі|А. Сташэўскага]], [[Зьміцер Жылуновіч|З. Жылуновіча]], [[Усевалад Ігнатоўскі|У. Ігнатоўскага]] і інш. На карце Смаленшчына пазначана «ў межах пашырэньня беларускага насяленьня на ўсходзе (паводле навуковых крыніц)».]]
'''Беларусізацыя ў [[Смаленская губэрня|Смаленшчыне]]''' адбывалася, бо значную частку насельніцтва складалі беларусы. З гэтай прычыны ў 1918 годзе [[Беларуская Народная Рэспубліка]] ўключыла Смаленшчыну ў свой склад. Пазьней, 1 студзеня 1919 года, у [[Смаленск|Смаленску]] была абвешчана [[Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі|Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусь]]. Губэрня ўвайшла ў склад дзяржавы, але неўзабаве перададзена [[Расейская Савецкая Фэдэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка|РСФСР]].
Нават у час знаходжаньня ў складзе РСФСР рэгіён закранула [[беларусізацыя]]. Аднак у 1929 годзе гэту палітыку ў краі пачалі згортваць. Як мясцовыя ўлады, так і само беларускае насельніцтва неахвотна падтрымлівалі практыку беларусізацыі, толькі фармальна ўдзельнічаючы ў ёй<ref>[https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf Кодин и Кобец 2019 с. 91]</ref>.
== Агульны агляд ==
У Смаленскай губэрні, паводле даных перапісу 1920 года, з 2 083 465 жыхароў беларусаў налічвалася 50 470 (2,62 %). Яны былі другой, пасьля [[Расейцы|расейцы]], этнічнай групай рэгіёну (паводле некаторых даных, іх колькасьць магла быць больш). Народ пераважна пражываў у [[Смаленскі павет (Расейская імпэрыя)|Смаленскім]], [[Рослаўльскі павет|Рослаўльскім]] і [[Ельнінскі павет|Ельнінскім]] паветах. Смаленскае кіраўніцтва і мясцовае насельніцтва ўспрымалі беларусаў як частку расейскага этнасу. У сувязі з гэтым мясцовыя ўлады меркавана прыніжалі рэальную іх колькасьць у губэрні. Так, паводле афіцыйных даных губэрнскае ўправы, на 1926 год у краі пражывала 20 000 беларусаў, у тым ліку 15 000 на вёсцы. Раней імі называліся лічбы ў 50 000—84 000. Прафэсар [[Смаленскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Смаленскага дзяржаўнага ўнівэрсытэта]] [[Кацярына Клятнова|Кацярына Клятнова]], выступаючы 2 ліпеня 1923 года на міжведамаснай губэрнскай нарадзе камісій па пытаньні беларусаў, заявіла, што доля беларускага сельскага насельніцтва ва ўсёй Смаленскай губерні за выключэньнем [[Гжацкі павет|Гжацкага]], [[Сычоўскі павет|Сычоўскага]] і часткі [[Вяземскі павет|Вяземскага]] паветаў складае каля 90 %. Паводле дасьледаваньняў пачатку XX стагодзьдзя ([[Яўхім Карскі|Я. Ф. Карскага]], [[Мітрафан Доўнар-Запольскі|М. В. Доўнар-Запольскага]], [[Уладзімер Дабравольскі|У. М. Дабравольскага]]), у сельскіх жыхароў рэгіёну пераважалі беларускія элементы, у тым ліку ў лексіцы.
== Адказныя органы ==
18 лютага 1923 года пры Смаленскім губэрнскім аддзеле народнай асьветы створана бюро нацыянальных меншасьцяў. Беларускую сэкцыю органа ўзначаліў Агейчык. 12 красавіка 1925 года створаны Савет па асьвеце беларусаў пад старшынствам усё таго ж Агейчыка.
== Школьная вучоба ==
У красавіку 1923 года было пастаноўлена ўвесьці ў 1923/1924 навучальным годзе [[беларусазнаўства]] і [[Беларуская мова|беларускую мову]] ў 150—200 школах у паветах, дзе пражывала беларускае насельніцтва. Навучальныя ўстановы былі забясьпечаны неабходнымі дапаможнікамі як для вучняў, так і для настаўнікаў. Улетку 1923 года ўжо пачынала ўзьнімацца пытаньне аб пераводзе часткі школ губэрні на беларускую мову. 4 кастрычніка бюро нацменшасьцяў афіцыйна распарадзілася перавесьці ўстановы, дзе навучаліся дзеці-беларусы, на іх родную мову. На 1925/1926 навучальны год 20 школ у воласьцях Смаленскага і Рослаўльскага паветаў цалкам праводзілі навучаньне на беларускай мове. Пэдагогі загадзя прайшлі спэцыяльныя курсы. Зь лета 1926 года падрыхтоўка настаўнікаў пачала праходзіць больш жорстка і арганізавана. Гісторыкі Яўген Кодзін і Вольга Кобец адзначалі, што смаленскія курсы мелі больш шырокі спэктар прадметаў, чым менскія. Станам на 1 студзеня 1928 года ў Смаленскай губэрні было 2158 дзяцей-беларусаў школьнага ўзросту (6—11 гадоў). Для іх навучаньня была 61 беларуская школа.
У пачатку 1928 года падчас праверкі сямі беларускіх школ Рослаўльскага павета выяўлены розныя праблемы і недахопы ў рабоце ўстаноў: мясцовыя ўлады абыякава ставіліся да палітыкі беларусізацыі, а заняткі праводзілі расейскія настаўнікі, якія не валодалі беларускай мовай, у той час як беларускія пэдагогі да ўрокаў не дапускаліся. 4 зь 7 правераных школ на беларускую мову навучаньня не перайшлі. Як падкрэслівалася ў дакладзе аб культурнай рабоце сярод беларускага насельніцтва губэрні, само яно «ўжо настолькі [[русіфікацыя|абрусела]], што не надае беларусізацыі ніякага значэньня». У кастрычніку была праведзеная праверка ў Руднянскай 9-гадовай беларускай школе, дзе былі выяўлены падобныя праблемы. Больш за тое, установа ня мела нармальных навучальных дапаможнікаў. Як паказана ў справаздачы, «некалькі шклянак, пара прымітыўных прыбораў — усё абсталяваньне школы зь вялікай колькасьцю навучэнцаў». Аднак частка ўстаноў усё ж адпавядала патрабаваньням, як, напрыклад, Юрцавіцкая беларуская школа. Як адзначылі Кодзін і Кобец, у навучальных установах была і іншая бяда – аднакамплектнасьць беларускіх школ. Гісторыкі растлумачылі, што настаўніку даводзілася ў адным памяшканьні весьці заняткі з трыма рознымі клясамі адразу на дзьвюх мовах (са старэйшымі — на [[Расейская мова|расейскай]], з малодшымі — на беларускай).
== Рабочы факультэт ==
У 1925 годзе ў Смаленскім унівэрсытэце адкрылася беларускае аддзяленьне на [[Рабочы факультэт|рабфаку]] з трыма групамі (у кожнай да 30 навучэнцаў). Умовы прыёму ў 1927/1928 навучальным годзе зрабілі максімальна льготнымі: прымаліся выключна беларусы, стаж для якіх у параўнаньні зь іншымі быў зьніжаны на адзін год. Неабходная падрыхтоўка заключалася ў наступным: ведаць чатыры арытмэтычных дзеяньні над цэлымі лікамі, мець элемэнтарную грамадзка-палітычную арыенціроўку, умець чытаць і пісаць як на роднай мове, так і на расейскай. Слухачам выкладалі беларускую мову і геаграфію на беларускай мове, астатнія прадметы вяліся на расейскай. На рабфаку таксама склалася сітуацыя, калі на яго паступалі ў асноўным з-за льготных умоў прыёму. Як адзначалася ў афіцыйных даведках, пры паступленьні абітурыенты стараліся даказаць, што «ёсьць сапраўднымі беларусамі» а праз некаторы час вучобы пачыналі выступаць супраць выкладаньня беларускай мовы.
== Глядзіце таксама ==
* [[Беларусы Расеі|Беларусы ў Расеі]]
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{артыкул|аўтар=Евгений Кодин, Ольга Кобец|загаловак=Белорусизация в российско-белорусском приграничье в 1924–1929 годах: Смоленщина|выданне=Беларуская думка|тып=журнал|год=2019|нумар=8| ref=Кодин и Кобец|старонкі=85-91|спасылка=https://beldumka.belta.by/isfiles/000167_805422.pdf}}
* {{артыкул|аўтар=Юрий Борисёнок|загаловак=Смоленский вариант белорусизации 1920-х гг.|выданне=Славянский альманах|тып=журнал|год=2022| ref=Борисёнок|старонкі=463-478|спасылка=https://cyberleninka.ru/article/n/smolenskiy-variant-belorusizatsii-1920-h-gg}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* Максим Осипов. [https://www.sb.by/articles/rossiyskiy-istorik-sozdanie-bssr-dopolnyalos-belorusizatsiey-smolenshchny-.html Российский историк: создание БССР дополнялось белорусизацией Смоленщины] // СБ.Беларусь сегодня, 6 декабря 2018
[[Катэгорыя:Беларуская мова]]
[[Катэгорыя:Смаленская губэрня]]
[[Катэгорыя:Беларусы ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларусізацыя]]
lpqcrrnx7sd502olm3pbq2x2b9icnio
Катэгорыя:Смаленская губэрня
14
297585
2624091
2025-07-08T17:33:11Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624091
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Губэрні РСФСР]]
[[Катэгорыя:Губэрні Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Смаленскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Беларускае генэрал-губэрнатарства]]
n5govcrcf8rbnr8ldf0gpu42t8cbosa
2624092
2624091
2025-07-08T17:33:46Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624092
wikitext
text/x-wiki
{{болей}}
[[Катэгорыя:Губэрні РСФСР]]
[[Катэгорыя:Губэрні Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Смаленскай вобласьці]]
[[Катэгорыя:Беларускае генэрал-губэрнатарства]]
p3azjtkamf667m7wukfkdpgtk04kh5n
Катэгорыя:Беларусізацыя
14
297586
2624093
2025-07-08T17:36:29Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624093
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Польшчы]]
ok74w08wkcu9k9f8vgupg8p1cx8mi7p
2624094
2624093
2025-07-08T17:36:59Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624094
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларускі нацыяналізм]]
mjuf461a0vlk2tga5xzuy5gbwe1w0v6
2624096
2624094
2025-07-08T17:37:31Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624096
wikitext
text/x-wiki
{{болей}}
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Расеі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова ў Польшчы]]
[[Катэгорыя:Беларускі нацыяналізм]]
l5o7op7sxix4n471hyr5e5efqij3mc8
Катэгорыя:Беларуская мова ў Беларусі
14
297587
2624097
2025-07-08T17:38:56Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624097
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Мовы Беларусі]]
[[Катэгорыя:Беларуская мова паводле краінаў|Беларусь]]
cpo6x9adi20o2qe9zx2iy488sns1sfp
Катэгорыя:Беларуская мова ў Расеі
14
297588
2624098
2025-07-08T17:40:24Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624098
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Беларуская мова паводле краінаў|Расея]]
rvkbk46lp76dydegaskx1a1ota0bdya
2624099
2624098
2025-07-08T17:41:41Z
Ясамойла
35429
дапаўненьне
2624099
wikitext
text/x-wiki
[[Катэгорыя:Беларуская мова паводле краінаў|Расея]]
[[Катэгорыя:Мовы Расеі]]
kw0hm6hdaj75fql5ug1qwv4bmw1lldr
Катэгорыя:2025 год у Паўночнай Македоніі
14
297589
2624130
2025-07-08T18:20:01Z
Ясамойла
35429
пачатак
2624130
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Паўночнай Македоніі
| у = Паўночнай Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
hq1u817y8v924639t9kmjbes0dqx29k
2624133
2624130
2025-07-08T18:22:04Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624133
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Паўночнай Македоніі
| у = Паўночнае Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
3fwrgn3q1kluzx0phocyt8sygbn8i2l
2624134
2624133
2025-07-08T18:22:35Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624134
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у ПаўночнаеіМакедоніі
| у = Паўночнае Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
0ac498kv73ar7obddfhgr5hugnlzjbn
2624135
2624134
2025-07-08T18:22:42Z
Ясамойла
35429
правапіс
2624135
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Паўночнае Македоніі
| у = Паўночнае Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
k8v5eou3a0ys14myffmoccltyl9avc6
2624179
2624135
2025-07-08T20:54:39Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Катэгорыя:2025 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Катэгорыя:2025 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624135
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Паўночнае Македоніі
| у = Паўночнае Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
k8v5eou3a0ys14myffmoccltyl9avc6
2624259
2624179
2025-07-08T21:07:34Z
Dymitr
10914
стыль
2624259
wikitext
text/x-wiki
{{Тэма паводле дзесяцігодзьдзяў||2020|ў Паўночнай Македоніі}}
{{Год паводле катэгорыі
| т = 2
| с = 0
| д = 2
| г = 5
| катэгорыя = у Паўночнай Македоніі
| у = Паўночнай Македоніі
| катэгорыя1 = 2025 год у Эўропе
| катэгорыя2 =
| ключ = Паўночная Македонія
}}
[[Катэгорыя:2025 год паводле краінаў|Паўночнай Македоніі]]
[[Катэгорыя:XXI стагодзьдзе ў Паўночнай Македоніі|2025]]
[[Катэгорыя:Гады XXI стагодзьдзя ў Паўночнай Македоніі|2025]]
hq1u817y8v924639t9kmjbes0dqx29k
Пётар Шарыпа
0
297590
2624146
2025-07-08T18:45:51Z
SergeiSEE
38150
Створаная старонка са зьместам „{{Мастак |імя = Пётар Шарыпа |лацінка = Piotar Šarypa |партрэт = |памер партрэту = |апісаньне партрэту = |імя пры нараджэньні = |дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}} |месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], Віц...“
2624146
wikitext
text/x-wiki
{{Мастак
|імя = Пётар Шарыпа
|лацінка = Piotar Šarypa
|партрэт =
|памер партрэту =
|апісаньне партрэту =
|імя пры нараджэньні =
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}}
|месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|дата сьмерці = {{Памёр|3|11|2013}}
|месца сьмерці = [[Менск]]
|месца пахаваньня = [[Арэхаўск]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|заняткі = станковы жывапіс: [[партрэт]], [[пэйзаж]], [[натурморт]]
|адукацыя = [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]]
|плынь = [[Рэалізм (мастацтва)|рэалізм]]
|працы = «Нясьвіж» (1976), «Сьветлы дзень» (1982), «Сьвіцязянская баляда». «Адам Міцкевіч» (2000)
|пад уплывам =
|уплыў на =
|узнагароды =
|подпіс =
|commons
}}
'''Пётар Пятровіч Шарыпа''' ({{Н}} 21 красавіка 1942, [[Арашкі]] [[Аршанскі раён|Аршанскага раёна]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — {{†}} 3 лістапада 2013,[[Менск]] ) — беларускі [[жывапіс]]ец, [[пэдагог]].
== Біяграфія ==
Пётар Шарыпа нарадзіўся 21 красавіка 1942 году ў вёсцы Арашкі на Віцебшчыне. Бацька будучага мастака загінуў на фронце. Маці працавала ў калгасе даяркай. У Арашках Пётар скончыў пачатковую школу. Вучыўся ў сярэдней школе ў [[Арэхаўск]]у. Настаўніцай маляваньня там была Ніна Дзямʼянаўна Афанасьева.
У 1960-м годзе паступіў на [[мастацка-графічны факультэт ВДУ|мастацка-графічны факультэт]] [[Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Віцебскага пэдагагічнага інстытуту]]. Загадчыкам катэдры тады быў [[Валянцін Дзежыц]], курсам кіраваў [[Іван Сталяроў]]. Скончыўшы інстытут ў 1965-м годзе, Пётар Шарыпа нядоўгі час настаўнічаў у вёсцы. У 1966 годзе прыехаў у Менск. З 1966 па 1968 год выкладаў у школе № 24, у Менскім пэдагагічным вучылішчы].
У 1968 годзе Пётар Шарыпа паступіў у [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] на аддзяленьне станковага жывапісу. Там яго пэдагогамі былі такія прызнаныя майстры, як [[Хаім Ліўшыц]], [[Натан Воранаў]], [[Пётар Крохалеў]]. Дыплёмнай працай маладога мастака кіраваў [[Май Данцыг]]. У 1974 годзе скончыў інстытут. Пачаў браць актыўны ўдзел у выставах. З 1974 па 2012 год Пётар Шарыпа выкладаў у [[Рэспубліканская школа-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве|Рэспубліканскай школе-інтэрнаце па музыцы і выяўленчым мастацтве]] імя [[Іван Ахрэмчык|І. В. Ахрэмчыка]] (цяпер «Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка»). Пад яго кіраўніцтвам на мастацкім аддзяленьні школы выходзіла газэта «Спадчына», якая апавядала пра найбольш значныя падзеі і знакамітых асоб беларускай гісторыі.
Вучнямі Пятра Шарыпы былі такія вядомыя мастакі, як [[Алесь Пушкін]], [[Аляксандар Мікалаевіч Сільвановіч|Аляксандар Сільвановіч]], [[Уладзімер Лавецкі]], [[Натальля Белавокая]], [[Ларыса Журавовіч]]. У 1990 годзе Алесь Пушкін намаляваў партрэт настаўніка разам зь іншымі выкладчыкамі ў сваёй дыплёмнай працы — росьпісу фае актавай залі Гімназіі-каледжа мастацтваў імя Й. В. Ахрэмчыка.
Сябар [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]] з 1984 году. У 1990 годзе стаў сябрам суполкі [[Пагоня (мастацкая суполка)|«Пагоня»]], што была створана ў тым жа годзе пры [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускім саюзе мастакоў]].
Памёр 3 лістапада 2013 году ў Мінску. Пахаваны на могілках [[Арэхаўск]]у.
== Творчасьць ==
У пэйзажным жанры працягваў і разьвіваў лепшыя традыцыі беларускага пленэрнага жывапісу. Для твораў Пятра Шарыпы характэрны абвостранае пачуцьцё колеру, дакладная перадача стану прыроды, які імкліва мяняецца. Стварыў серыі краявідаў роднай [[Аршанскі раён|Аршаншчыны]], [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыны]], пэйзажы з помнікамі архітэктуры [[Полацак]]а, [[Гальшаны|Гальшан]], [[Пінск]]а, [[Мядзел]]я. Па матэрыялах этудаў былі напісаны палотны лірыка-эпічнага й гістарычнага гучаньня, такія як «Нясьвіж» (1976), «Вясна» (1985), «Старыя дрэвы» (1986), «Браслаўшчына» (1986), «Гальшаны. Зь вякоў мінулых» (1990).
У тэматычнай карціне Пётар Шарыпа часта выкарыстоўваў этнаграфічна-фальклёрныя матывы («Сьветлы дзень» 1982), «Ля вакна» (1982), «Ядвіся» (1980-я)). Такія палотны, як «Песьня маці» (1982), «Разьвітаньне з роднай вёскай» (1992) нясуць у сабе лірыка-філязофскі зьмест, роздум пра лёс Радзімы. Перажываньні, зьвязаныя зь Вялікай Айчыннай вайной, знайшлі ўвасабленьне ў творах «Лісты бацькі» (1977), «Цяжкія гады» (1985).
Творы захоўваюцца ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]], [[Музэй сучаснага выяўленчага мастацтва (Менск)|Музэі сучаснага выяўленчага мастацтва]] ў Менску, [[Гісторыка-культурны музэй-запаведнік «Заслаўе»|Гісторыка-культурным музэі-запаведніку «Заслаўе»]], Аршанскай гарадзкой мастацкай галерэі [[Віктар Грамыка|В. А. Грамыкі]], [[Беларускі дзяржаўны музэй гісторыі Вялікай Айчыннай вайны|Беларускім дзяржаўным музэі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны]], фондах [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]], у прыватных калекцыях Беларусі і замежжа.
== Сямья ==
У 1972 годзе ажаніўся з настаўніцай матэматыкі, Людмілай Лазарук, пляменьніцай доктара філялягічных навук, прафэсара [[Міхась Лазарук|Міхася Лазарука]]. У 1973 годзе нарадзілася дачка Алена.
== Выставы ==
* З 8 да 26 чэрвеня 2022 году ў мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага працавала пэрсанальная выстаўка жывапісу Пятра Шарыпы, прымеркаваная да 80–годзьдзя з дня нараджэньня мастака<ref>[https://minskmuseum.by/images/afisha_vystavka472.jpg Афіша выстаўкі жывапісу Пятра Шарыпы «Фарбы Радзімы»]</ref>
* 2025, [[Менск]]. [[Дзяржаўны літаратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа]] — выстава твораў Уладзімера Сулкоўскага й Пятра Шарыпы пад назовам «Дзе елка ў пары з хваіною».<ref>{{Артыкул| аўтар = Алеся Гусарэвіч.| загаловак = Два погляды на родную зямлю. | спасылка = https://zviazda.by/news/rodnyya-myastsiny-yakuba-kolasa-vachyma-mastako/| мова = | выданьне =[[Літаратура і мастацтва]] | тып =часопіс | год = 14 сакавіка 2025| том = | нумар = 10 (5320) | старонкі = 12 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>
== Бібліяграфія ==
* {{Кніга|аўтар = Пётр Шарыпа. Алена Шарыпа. |частка = |загаловак = Жывапіс: Альбом |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = 30 |сэрыя = |isbn = 985-454-228-9|наклад = 1000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Творчая суполка «Пагоня» Беларускага саюза мастакоў: Выяўленчы матэрыял |арыгінал = |спасылка = |адказны = укладальнік [[Ігар Марачкін]]; рэдкалегія: [[Эдуард Агуновіч]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2016|том = |старонкі = 188—189 |старонак = 231 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 610 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* [[Ларыса Салавей|Л. Ф. Салавей]]. Шарыпа Пётр Пятровіч. // {{Літаратура/БелЭн|17|384}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.facebook.com/photo/?fbid=10232175606956978&set=p.10232175606956978| копія = | дата копіі = | загаловак = Пётр Шарыпа| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Facebook]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{DEFAULTSORT:Шарыпа Пётар}}
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Савецкія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага саюзу мастакоў]]
[[Катэгорыя:Беларускія пэдагогі]]
[[Катэгорыя:Мастакі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Мастакі XXI стагодзьдзя]]
99conuktd9ivr4pt0dszgg0qnltsojr
2624147
2624146
2025-07-08T18:50:09Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне Вонкавыя спасылкі
2624147
wikitext
text/x-wiki
{{Мастак
|імя = Пётар Шарыпа
|лацінка = Piotar Šarypa
|партрэт =
|памер партрэту =
|апісаньне партрэту =
|імя пры нараджэньні =
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}}
|месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|дата сьмерці = {{Памёр|3|11|2013}}
|месца сьмерці = [[Менск]]
|месца пахаваньня = [[Арэхаўск]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|заняткі = станковы жывапіс: [[партрэт]], [[пэйзаж]], [[натурморт]]
|адукацыя = [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]]
|плынь = [[Рэалізм (мастацтва)|рэалізм]]
|працы = «Нясьвіж» (1976), «Сьветлы дзень» (1982), «Сьвіцязянская баляда». «Адам Міцкевіч» (2000)
|пад уплывам =
|уплыў на =
|узнагароды =
|подпіс =
|commons
}}
'''Пётар Пятровіч Шарыпа''' ({{Н}} 21 красавіка 1942, [[Арашкі]] [[Аршанскі раён|Аршанскага раёна]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — {{†}} 3 лістапада 2013,[[Менск]] ) — беларускі [[жывапіс]]ец, [[пэдагог]].
== Біяграфія ==
Пётар Шарыпа нарадзіўся 21 красавіка 1942 году ў вёсцы Арашкі на Віцебшчыне. Бацька будучага мастака загінуў на фронце. Маці працавала ў калгасе даяркай. У Арашках Пётар скончыў пачатковую школу. Вучыўся ў сярэдней школе ў [[Арэхаўск]]у. Настаўніцай маляваньня там была Ніна Дзямʼянаўна Афанасьева.
У 1960-м годзе паступіў на [[мастацка-графічны факультэт ВДУ|мастацка-графічны факультэт]] [[Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Віцебскага пэдагагічнага інстытуту]]. Загадчыкам катэдры тады быў [[Валянцін Дзежыц]], курсам кіраваў [[Іван Сталяроў]]. Скончыўшы інстытут ў 1965-м годзе, Пётар Шарыпа нядоўгі час настаўнічаў у вёсцы. У 1966 годзе прыехаў у Менск. З 1966 па 1968 год выкладаў у школе № 24, у Менскім пэдагагічным вучылішчы].
У 1968 годзе Пётар Шарыпа паступіў у [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] на аддзяленьне станковага жывапісу. Там яго пэдагогамі былі такія прызнаныя майстры, як [[Хаім Ліўшыц]], [[Натан Воранаў]], [[Пётар Крохалеў]]. Дыплёмнай працай маладога мастака кіраваў [[Май Данцыг]]. У 1974 годзе скончыў інстытут. Пачаў браць актыўны ўдзел у выставах. З 1974 па 2012 год Пётар Шарыпа выкладаў у [[Рэспубліканская школа-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве|Рэспубліканскай школе-інтэрнаце па музыцы і выяўленчым мастацтве]] імя [[Іван Ахрэмчык|І. В. Ахрэмчыка]] (цяпер «Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка»). Пад яго кіраўніцтвам на мастацкім аддзяленьні школы выходзіла газэта «Спадчына», якая апавядала пра найбольш значныя падзеі і знакамітых асоб беларускай гісторыі.
Вучнямі Пятра Шарыпы былі такія вядомыя мастакі, як [[Алесь Пушкін]], [[Аляксандар Мікалаевіч Сільвановіч|Аляксандар Сільвановіч]], [[Уладзімер Лавецкі]], [[Натальля Белавокая]], [[Ларыса Журавовіч]]. У 1990 годзе Алесь Пушкін намаляваў партрэт настаўніка разам зь іншымі выкладчыкамі ў сваёй дыплёмнай працы — росьпісу фае актавай залі Гімназіі-каледжа мастацтваў імя Й. В. Ахрэмчыка.
Сябар [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]] з 1984 году. У 1990 годзе стаў сябрам суполкі [[Пагоня (мастацкая суполка)|«Пагоня»]], што была створана ў тым жа годзе пры [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускім саюзе мастакоў]].
Памёр 3 лістапада 2013 году ў Мінску. Пахаваны на могілках [[Арэхаўск]]у.
== Творчасьць ==
У пэйзажным жанры працягваў і разьвіваў лепшыя традыцыі беларускага пленэрнага жывапісу. Для твораў Пятра Шарыпы характэрны абвостранае пачуцьцё колеру, дакладная перадача стану прыроды, які імкліва мяняецца. Стварыў серыі краявідаў роднай [[Аршанскі раён|Аршаншчыны]], [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыны]], пэйзажы з помнікамі архітэктуры [[Полацак]]а, [[Гальшаны|Гальшан]], [[Пінск]]а, [[Мядзел]]я. Па матэрыялах этудаў былі напісаны палотны лірыка-эпічнага й гістарычнага гучаньня, такія як «Нясьвіж» (1976), «Вясна» (1985), «Старыя дрэвы» (1986), «Браслаўшчына» (1986), «Гальшаны. Зь вякоў мінулых» (1990).
У тэматычнай карціне Пётар Шарыпа часта выкарыстоўваў этнаграфічна-фальклёрныя матывы («Сьветлы дзень» 1982), «Ля вакна» (1982), «Ядвіся» (1980-я)). Такія палотны, як «Песьня маці» (1982), «Разьвітаньне з роднай вёскай» (1992) нясуць у сабе лірыка-філязофскі зьмест, роздум пра лёс Радзімы. Перажываньні, зьвязаныя зь Вялікай Айчыннай вайной, знайшлі ўвасабленьне ў творах «Лісты бацькі» (1977), «Цяжкія гады» (1985).
Творы захоўваюцца ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]], [[Музэй сучаснага выяўленчага мастацтва (Менск)|Музэі сучаснага выяўленчага мастацтва]] ў Менску, [[Гісторыка-культурны музэй-запаведнік «Заслаўе»|Гісторыка-культурным музэі-запаведніку «Заслаўе»]], Аршанскай гарадзкой мастацкай галерэі [[Віктар Грамыка|В. А. Грамыкі]], [[Беларускі дзяржаўны музэй гісторыі Вялікай Айчыннай вайны|Беларускім дзяржаўным музэі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны]], фондах [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]], у прыватных калекцыях Беларусі і замежжа.
== Сямья ==
У 1972 годзе ажаніўся з настаўніцай матэматыкі, Людмілай Лазарук, пляменьніцай доктара філялягічных навук, прафэсара [[Міхась Лазарук|Міхася Лазарука]]. У 1973 годзе нарадзілася дачка Алена.
== Выставы ==
* З 8 да 26 чэрвеня 2022 году ў мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага працавала пэрсанальная выстаўка жывапісу Пятра Шарыпы, прымеркаваная да 80–годзьдзя з дня нараджэньня мастака<ref>[https://minskmuseum.by/images/afisha_vystavka472.jpg Афіша выстаўкі жывапісу Пятра Шарыпы «Фарбы Радзімы»]</ref>
* 2025, [[Менск]]. [[Дзяржаўны літаратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа]] — выстава твораў Уладзімера Сулкоўскага й Пятра Шарыпы пад назовам «Дзе елка ў пары з хваіною».<ref>{{Артыкул| аўтар = Алеся Гусарэвіч.| загаловак = Два погляды на родную зямлю. | спасылка = https://zviazda.by/news/rodnyya-myastsiny-yakuba-kolasa-vachyma-mastako/| мова = | выданьне =[[Літаратура і мастацтва]] | тып =часопіс | год = 14 сакавіка 2025| том = | нумар = 10 (5320) | старонкі = 12 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>
== Бібліяграфія ==
* {{Кніга|аўтар = Пётр Шарыпа. Алена Шарыпа. |частка = |загаловак = Жывапіс: Альбом |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = 30 |сэрыя = |isbn = 985-454-228-9|наклад = 1000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Творчая суполка «Пагоня» Беларускага саюза мастакоў: Выяўленчы матэрыял |арыгінал = |спасылка = |адказны = укладальнік [[Ігар Марачкін]]; рэдкалегія: [[Эдуард Агуновіч]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2016|том = |старонкі = 188—189 |старонак = 231 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 610 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* [[Ларыса Салавей|Л. Ф. Салавей]]. Шарыпа Пётр Пятровіч. // {{Літаратура/БелЭн|17|384}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.facebook.com/photo/?fbid=10232175606956978&set=p.10232175606956978| копія = | дата копіі = | загаловак = Пётр Шарыпа| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Facebook]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{DEFAULTSORT:Шарыпа Пётар}}
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Савецкія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага саюзу мастакоў]]
[[Катэгорыя:Беларускія пэдагогі]]
[[Катэгорыя:Мастакі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Мастакі XXI стагодзьдзя]]
9ao71gsk3ntuyek6fs8wu1ndp3pgj5p
2624149
2624147
2025-07-08T19:01:03Z
Ліцьвін
847
артаграфія, пунктуацыя
2624149
wikitext
text/x-wiki
{{Мастак
|імя = Пётар Шарыпа
|лацінка = Piotar Šarypa
|партрэт =
|памер партрэту =
|апісаньне партрэту =
|імя пры нараджэньні =
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}}
|месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|дата сьмерці = {{Памёр|3|11|2013}}
|месца сьмерці = [[Менск]]
|месца пахаваньня = [[Арэхаўск]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|заняткі = станковы жывапіс: [[партрэт]], [[пэйзаж]], [[натурморт]]
|адукацыя = [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]]
|плынь = [[Рэалізм (мастацтва)|рэалізм]]
|працы = «Нясьвіж» (1976), «Сьветлы дзень» (1982), «Сьвіцязянская баляда». «Адам Міцкевіч» (2000)
|пад уплывам =
|уплыў на =
|узнагароды =
|подпіс =
|commons
}}
'''Пётар Пятровіч Шарыпа''' ({{Н}} 21 красавіка 1942, [[Арашкі]] [[Аршанскі раён|Аршанскага раёна]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — {{†}} 3 лістапада 2013, [[Менск]]) — беларускі [[жывапіс]]ец, [[пэдагог]].
== Біяграфія ==
Пётар Шарыпа нарадзіўся 21 красавіка 1942 году ў вёсцы Арашкі на Віцебшчыне. Бацька будучага мастака загінуў на фронце. Маці працавала ў калгасе даяркай. У Арашках Пётар скончыў пачатковую школу. Вучыўся ў сярэдней школе ў [[Арэхаўск]]у. Настаўніцай маляваньня там была Ніна Дзямʼянаўна Афанасьева.
У 1960-м годзе паступіў на [[мастацка-графічны факультэт ВДУ|мастацка-графічны факультэт]] [[Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Віцебскага пэдагагічнага інстытуту]]. Загадчыкам катэдры тады быў [[Валянцін Дзежыц]], курсам кіраваў [[Іван Сталяроў]]. Скончыўшы інстытут ў 1965-м годзе, Пётар Шарыпа нядоўгі час настаўнічаў у вёсцы. У 1966 годзе прыехаў у Менск. З 1966 па 1968 год выкладаў у школе № 24, у Менскім пэдагагічным вучылішчы].
У 1968 годзе Пётар Шарыпа паступіў у [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] на аддзяленьне станковага жывапісу. Там яго пэдагогамі былі такія прызнаныя майстры, як [[Хаім Ліўшыц]], [[Натан Воранаў]], [[Пётар Крохалеў]]. Дыплёмнай працай маладога мастака кіраваў [[Май Данцыг]]. У 1974 годзе скончыў інстытут. Пачаў браць актыўны ўдзел у выставах. З 1974 па 2012 год Пётар Шарыпа выкладаў у [[Рэспубліканская школа-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве|Рэспубліканскай школе-інтэрнаце па музыцы і выяўленчым мастацтве]] імя [[Іван Ахрэмчык|І. В. Ахрэмчыка]] (цяпер «Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка»). Пад яго кіраўніцтвам на мастацкім аддзяленьні школы выходзіла газэта «Спадчына», якая апавядала пра найбольш значныя падзеі і знакамітых асоб беларускай гісторыі.
Вучнямі Пятра Шарыпы былі такія вядомыя мастакі, як [[Алесь Пушкін]], [[Аляксандар Мікалаевіч Сільвановіч|Аляксандар Сільвановіч]], [[Уладзімер Лавецкі]], [[Натальля Белавокая]], [[Ларыса Журавовіч]]. У 1990 годзе Алесь Пушкін намаляваў партрэт настаўніка разам зь іншымі выкладчыкамі ў сваёй дыплёмнай працы — росьпісу фае актавай залі Гімназіі-каледжа мастацтваў імя Й. В. Ахрэмчыка.
Сябар [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]] з 1984 году. У 1990 годзе стаў сябрам суполкі [[Пагоня (мастацкая суполка)|«Пагоня»]], што была створана ў тым жа годзе пры [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускім саюзе мастакоў]].
Памёр 3 лістапада 2013 году ў Мінску. Пахаваны на могілках [[Арэхаўск]]у.
== Творчасьць ==
У пэйзажным жанры працягваў і разьвіваў лепшыя традыцыі беларускага пленэрнага жывапісу. Для твораў Пятра Шарыпы характэрны абвостранае пачуцьцё колеру, дакладная перадача стану прыроды, які імкліва мяняецца. Стварыў серыі краявідаў роднай [[Аршанскі раён|Аршаншчыны]], [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыны]], пэйзажы з помнікамі архітэктуры [[Полацак]]а, [[Гальшаны|Гальшан]], [[Пінск]]а, [[Мядзел]]я. Па матэрыялах этудаў былі напісаны палотны лірыка-эпічнага й гістарычнага гучаньня, такія як «Нясьвіж» (1976), «Вясна» (1985), «Старыя дрэвы» (1986), «Браслаўшчына» (1986), «Гальшаны. Зь вякоў мінулых» (1990).
У тэматычнай карціне Пётар Шарыпа часта выкарыстоўваў этнаграфічна-фальклёрныя матывы («Сьветлы дзень» 1982), «Ля вакна» (1982), «Ядвіся» (1980-я)). Такія палотны, як «Песьня маці» (1982), «Разьвітаньне з роднай вёскай» (1992) нясуць у сабе лірыка-філязофскі зьмест, роздум пра лёс Радзімы. Перажываньні, зьвязаныя зь Вялікай Айчыннай вайной, знайшлі ўвасабленьне ў творах «Лісты бацькі» (1977), «Цяжкія гады» (1985).
Творы захоўваюцца ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]], [[Музэй сучаснага выяўленчага мастацтва (Менск)|Музэі сучаснага выяўленчага мастацтва]] ў Менску, [[Гісторыка-культурны музэй-запаведнік «Заслаўе»|Гісторыка-культурным музэі-запаведніку «Заслаўе»]], Аршанскай гарадзкой мастацкай галерэі [[Віктар Грамыка|В. А. Грамыкі]], [[Беларускі дзяржаўны музэй гісторыі Вялікай Айчыннай вайны|Беларускім дзяржаўным музэі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны]], фондах [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]], у прыватных калекцыях Беларусі і замежжа.
== Сям’я ==
У 1972 годзе ажаніўся з настаўніцай матэматыкі, Людмілай Лазарук, пляменьніцай доктара філялягічных навук, прафэсара [[Міхась Лазарук|Міхася Лазарука]]. У 1973 годзе нарадзілася дачка Алена.
== Выставы ==
* З 8 да 26 чэрвеня 2022 году ў мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага працавала пэрсанальная выстаўка жывапісу Пятра Шарыпы, прымеркаваная да 80–годзьдзя з дня нараджэньня мастака<ref>[https://minskmuseum.by/images/afisha_vystavka472.jpg Афіша выстаўкі жывапісу Пятра Шарыпы «Фарбы Радзімы»]</ref>
* 2025, [[Менск]]. [[Дзяржаўны літаратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа]] — выстава твораў Уладзімера Сулкоўскага й Пятра Шарыпы пад назовам «Дзе елка ў пары з хваіною».<ref>{{Артыкул| аўтар = Алеся Гусарэвіч.| загаловак = Два погляды на родную зямлю. | спасылка = https://zviazda.by/news/rodnyya-myastsiny-yakuba-kolasa-vachyma-mastako/| мова = | выданьне =[[Літаратура і мастацтва]] | тып =часопіс | год = 14 сакавіка 2025| том = | нумар = 10 (5320) | старонкі = 12 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>
== Бібліяграфія ==
* {{Кніга|аўтар = Пётр Шарыпа. Алена Шарыпа. |частка = |загаловак = Жывапіс: Альбом |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = 30 |сэрыя = |isbn = 985-454-228-9|наклад = 1000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Творчая суполка «Пагоня» Беларускага саюза мастакоў: Выяўленчы матэрыял |арыгінал = |спасылка = |адказны = укладальнік [[Ігар Марачкін]]; рэдкалегія: [[Эдуард Агуновіч]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2016|том = |старонкі = 188—189 |старонак = 231 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 610 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* [[Ларыса Салавей|Л. Ф. Салавей]]. Шарыпа Пётр Пятровіч. // {{Літаратура/БелЭн|17|384}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.facebook.com/photo/?fbid=10232175606956978&set=p.10232175606956978| копія = | дата копіі = | загаловак = Пётр Шарыпа| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Facebook]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{DEFAULTSORT:Шарыпа Пётар}}
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Савецкія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага саюзу мастакоў]]
[[Катэгорыя:Беларускія пэдагогі]]
[[Катэгорыя:Мастакі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Мастакі XXI стагодзьдзя]]
l2uewqqqxzjumzliwa0wnuz3wklip9i
2624282
2624149
2025-07-08T21:36:22Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне літаратура
2624282
wikitext
text/x-wiki
{{Мастак
|імя = Пётар Шарыпа
|лацінка = Piotar Šarypa
|партрэт =
|памер партрэту =
|апісаньне партрэту =
|імя пры нараджэньні =
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}}
|месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|дата сьмерці = {{Памёр|3|11|2013}}
|месца сьмерці = [[Менск]]
|месца пахаваньня = [[Арэхаўск]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|заняткі = станковы жывапіс: [[партрэт]], [[пэйзаж]], [[натурморт]]
|адукацыя = [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]]
|плынь = [[Рэалізм (мастацтва)|рэалізм]]
|працы = «Нясьвіж» (1976), «Сьветлы дзень» (1982), «Сьвіцязянская баляда». «Адам Міцкевіч» (2000)
|пад уплывам =
|уплыў на =
|узнагароды =
|подпіс =
|commons
}}
'''Пётар Пятровіч Шарыпа''' ({{Н}} 21 красавіка 1942, [[Арашкі]] [[Аршанскі раён|Аршанскага раёна]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — {{†}} 3 лістапада 2013, [[Менск]]) — беларускі [[жывапіс]]ец, [[пэдагог]].
== Біяграфія ==
Пётар Шарыпа нарадзіўся 21 красавіка 1942 году ў вёсцы Арашкі на Віцебшчыне. Бацька будучага мастака загінуў на фронце. Маці працавала ў калгасе даяркай. У Арашках Пётар скончыў пачатковую школу. Вучыўся ў сярэдней школе ў [[Арэхаўск]]у. Настаўніцай маляваньня там была Ніна Дзямʼянаўна Афанасьева.
У 1960-м годзе паступіў на [[мастацка-графічны факультэт ВДУ|мастацка-графічны факультэт]] [[Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Віцебскага пэдагагічнага інстытуту]]. Загадчыкам катэдры тады быў [[Валянцін Дзежыц]], курсам кіраваў [[Іван Сталяроў]]. Скончыўшы інстытут ў 1965-м годзе, Пётар Шарыпа нядоўгі час настаўнічаў у вёсцы. У 1966 годзе прыехаў у Менск. З 1966 па 1968 год выкладаў у школе № 24, у Менскім пэдагагічным вучылішчы].
У 1968 годзе Пётар Шарыпа паступіў у [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] на аддзяленьне станковага жывапісу. Там яго пэдагогамі былі такія прызнаныя майстры, як [[Хаім Ліўшыц]], [[Натан Воранаў]], [[Пётар Крохалеў]]. Дыплёмнай працай маладога мастака кіраваў [[Май Данцыг]]. У 1974 годзе скончыў інстытут. Пачаў браць актыўны ўдзел у выставах. З 1974 па 2012 год Пётар Шарыпа выкладаў у [[Рэспубліканская школа-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве|Рэспубліканскай школе-інтэрнаце па музыцы і выяўленчым мастацтве]] імя [[Іван Ахрэмчык|І. В. Ахрэмчыка]] (цяпер «Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка»). Пад яго кіраўніцтвам на мастацкім аддзяленьні школы выходзіла газэта «Спадчына», якая апавядала пра найбольш значныя падзеі і знакамітых асоб беларускай гісторыі.
Вучнямі Пятра Шарыпы былі такія вядомыя мастакі, як [[Алесь Пушкін]], [[Аляксандар Мікалаевіч Сільвановіч|Аляксандар Сільвановіч]], [[Уладзімер Лавецкі]], [[Натальля Белавокая]], [[Ларыса Журавовіч]]. У 1990 годзе Алесь Пушкін намаляваў партрэт настаўніка разам зь іншымі выкладчыкамі ў сваёй дыплёмнай працы — росьпісу фае актавай залі Гімназіі-каледжа мастацтваў імя Й. В. Ахрэмчыка.
Сябар [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]] з 1984 году. У 1990 годзе стаў сябрам суполкі [[Пагоня (мастацкая суполка)|«Пагоня»]], што была створана ў тым жа годзе пры [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускім саюзе мастакоў]].
Памёр 3 лістапада 2013 году ў Мінску. Пахаваны на могілках [[Арэхаўск]]у.
== Творчасьць ==
У пэйзажным жанры працягваў і разьвіваў лепшыя традыцыі беларускага пленэрнага жывапісу. Для твораў Пятра Шарыпы характэрны абвостранае пачуцьцё колеру, дакладная перадача стану прыроды, які імкліва мяняецца. Стварыў серыі краявідаў роднай [[Аршанскі раён|Аршаншчыны]], [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыны]], пэйзажы з помнікамі архітэктуры [[Полацак]]а, [[Гальшаны|Гальшан]], [[Пінск]]а, [[Мядзел]]я. Па матэрыялах этудаў былі напісаны палотны лірыка-эпічнага й гістарычнага гучаньня, такія як «Нясьвіж» (1976), «Вясна» (1985), «Старыя дрэвы» (1986), «Браслаўшчына» (1986), «Гальшаны. Зь вякоў мінулых» (1990).
У тэматычнай карціне Пётар Шарыпа часта выкарыстоўваў этнаграфічна-фальклёрныя матывы («Сьветлы дзень» 1982), «Ля вакна» (1982), «Ядвіся» (1980-я)). Такія палотны, як «Песьня маці» (1982), «Разьвітаньне з роднай вёскай» (1992) нясуць у сабе лірыка-філязофскі зьмест, роздум пра лёс Радзімы. Перажываньні, зьвязаныя зь Вялікай Айчыннай вайной, знайшлі ўвасабленьне ў творах «Лісты бацькі» (1977), «Цяжкія гады» (1985).
Творы захоўваюцца ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]], [[Музэй сучаснага выяўленчага мастацтва (Менск)|Музэі сучаснага выяўленчага мастацтва]] ў Менску, [[Гісторыка-культурны музэй-запаведнік «Заслаўе»|Гісторыка-культурным музэі-запаведніку «Заслаўе»]], Аршанскай гарадзкой мастацкай галерэі [[Віктар Грамыка|В. А. Грамыкі]], [[Беларускі дзяржаўны музэй гісторыі Вялікай Айчыннай вайны|Беларускім дзяржаўным музэі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны]], фондах [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]], у прыватных калекцыях Беларусі і замежжа.
== Сям’я ==
У 1972 годзе ажаніўся з настаўніцай матэматыкі, Людмілай Лазарук, пляменьніцай доктара філялягічных навук, прафэсара [[Міхась Лазарук|Міхася Лазарука]]. У 1973 годзе нарадзілася дачка Алена.
== Выставы ==
* З 8 да 26 чэрвеня 2022 году ў мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага працавала пэрсанальная выстаўка жывапісу Пятра Шарыпы, прымеркаваная да 80–годзьдзя з дня нараджэньня мастака<ref>[https://minskmuseum.by/images/afisha_vystavka472.jpg Афіша выстаўкі жывапісу Пятра Шарыпы «Фарбы Радзімы»]</ref>
* 2025, [[Менск]]. [[Дзяржаўны літаратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа]] — выстава твораў Уладзімера Сулкоўскага й Пятра Шарыпы пад назовам «Дзе елка ў пары з хваіною».<ref>{{Артыкул| аўтар = Алеся Гусарэвіч.| загаловак = Два погляды на родную зямлю. | спасылка = https://zviazda.by/news/rodnyya-myastsiny-yakuba-kolasa-vachyma-mastako/| мова = | выданьне =[[Літаратура і мастацтва]] | тып =часопіс | год = 14 сакавіка 2025| том = | нумар = 10 (5320) | старонкі = 12 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>
== Бібліяграфія ==
* {{Кніга|аўтар = Пётр Шарыпа. Алена Шарыпа. |частка = |загаловак = Жывапіс: Альбом |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = 30 |сэрыя = |isbn = 985-454-228-9|наклад = 1000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Творчая суполка «Пагоня» Беларускага саюза мастакоў: Выяўленчы матэрыял |арыгінал = |спасылка = |адказны = укладальнік [[Ігар Марачкін]]; рэдкалегія: [[Эдуард Агуновіч]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2016|том = |старонкі = 188—189 |старонак = 231 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 610 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Гісторыя беларускага мастацтва |арыгінал = |спасылка = https://knihi-online.com/historyja-bielaruskaha-mastactva-t-6-1960-ja-siaredzina-1980-ch-hh.html?page=52 |адказны = Рэдактар тома [[Валеры Жук|В. I. Жук]] |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва =[[Навука і тэхніка (выдавецтва)|Навука і тэхніка]] |год = 1994 |том = 6: 1960-я — сярэдзіна 1980-х гг|старонкі = 205 |старонак = 376 |сэрыя = |isbn = 5-343-00678-7 |наклад = 2830}}
* [[Ларыса Салавей|Л. Ф. Салавей]]. Шарыпа Пётр Пятровіч. // {{Літаратура/БелЭн|17|384}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.facebook.com/photo/?fbid=10232175606956978&set=p.10232175606956978| копія = | дата копіі = | загаловак = Пётр Шарыпа| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Facebook]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{DEFAULTSORT:Шарыпа Пётар}}
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Савецкія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага саюзу мастакоў]]
[[Катэгорыя:Беларускія пэдагогі]]
[[Катэгорыя:Мастакі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Мастакі XXI стагодзьдзя]]
roxbtrwa2nnf8vbfvysd8uzgdfhjukn
2624293
2624282
2025-07-09T08:16:12Z
SergeiSEE
38150
дапаўненьне Катэгорыя
2624293
wikitext
text/x-wiki
{{Мастак
|імя = Пётар Шарыпа
|лацінка = Piotar Šarypa
|партрэт =
|памер партрэту =
|апісаньне партрэту =
|імя пры нараджэньні =
|дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|21|4|1942|1}}
|месца нараджэньня = [[Арашкі]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|дата сьмерці = {{Памёр|3|11|2013}}
|месца сьмерці = [[Менск]]
|месца пахаваньня = [[Арэхаўск]], [[Аршанскі раён]], [[Віцебская вобласьць]]
|заняткі = станковы жывапіс: [[партрэт]], [[пэйзаж]], [[натурморт]]
|адукацыя = [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]]
|плынь = [[Рэалізм (мастацтва)|рэалізм]]
|працы = «Нясьвіж» (1976), «Сьветлы дзень» (1982), «Сьвіцязянская баляда». «Адам Міцкевіч» (2000)
|пад уплывам =
|уплыў на =
|узнагароды =
|подпіс =
|commons
}}
'''Пётар Пятровіч Шарыпа''' ({{Н}} 21 красавіка 1942, [[Арашкі]] [[Аршанскі раён|Аршанскага раёна]] [[Віцебская вобласьць|Віцебскай вобласьці]] — {{†}} 3 лістапада 2013, [[Менск]]) — беларускі [[жывапіс]]ец, [[пэдагог]].
== Біяграфія ==
Пётар Шарыпа нарадзіўся 21 красавіка 1942 году ў вёсцы Арашкі на Віцебшчыне. Бацька будучага мастака загінуў на фронце. Маці працавала ў калгасе даяркай. У Арашках Пётар скончыў пачатковую школу. Вучыўся ў сярэдней школе ў [[Арэхаўск]]у. Настаўніцай маляваньня там была Ніна Дзямʼянаўна Афанасьева.
У 1960-м годзе паступіў на [[мастацка-графічны факультэт ВДУ|мастацка-графічны факультэт]] [[Віцебскі дзяржаўны ўнівэрсытэт|Віцебскага пэдагагічнага інстытуту]]. Загадчыкам катэдры тады быў [[Валянцін Дзежыц]], курсам кіраваў [[Іван Сталяроў]]. Скончыўшы інстытут ў 1965-м годзе, Пётар Шарыпа нядоўгі час настаўнічаў у вёсцы. У 1966 годзе прыехаў у Менск. З 1966 па 1968 год выкладаў у школе № 24, у Менскім пэдагагічным вучылішчы].
У 1968 годзе Пётар Шарыпа паступіў у [[Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут]] на аддзяленьне станковага жывапісу. Там яго пэдагогамі былі такія прызнаныя майстры, як [[Хаім Ліўшыц]], [[Натан Воранаў]], [[Пётар Крохалеў]]. Дыплёмнай працай маладога мастака кіраваў [[Май Данцыг]]. У 1974 годзе скончыў інстытут. Пачаў браць актыўны ўдзел у выставах. З 1974 па 2012 год Пётар Шарыпа выкладаў у [[Рэспубліканская школа-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве|Рэспубліканскай школе-інтэрнаце па музыцы і выяўленчым мастацтве]] імя [[Іван Ахрэмчык|І. В. Ахрэмчыка]] (цяпер «Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка»). Пад яго кіраўніцтвам на мастацкім аддзяленьні школы выходзіла газэта «Спадчына», якая апавядала пра найбольш значныя падзеі і знакамітых асоб беларускай гісторыі.
Вучнямі Пятра Шарыпы былі такія вядомыя мастакі, як [[Алесь Пушкін]], [[Аляксандар Мікалаевіч Сільвановіч|Аляксандар Сільвановіч]], [[Уладзімер Лавецкі]], [[Натальля Белавокая]], [[Ларыса Журавовіч]]. У 1990 годзе Алесь Пушкін намаляваў партрэт настаўніка разам зь іншымі выкладчыкамі ў сваёй дыплёмнай працы — росьпісу фае актавай залі Гімназіі-каледжа мастацтваў імя Й. В. Ахрэмчыка.
Сябар [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]] з 1984 году. У 1990 годзе стаў сябрам суполкі [[Пагоня (мастацкая суполка)|«Пагоня»]], што была створана ў тым жа годзе пры [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускім саюзе мастакоў]].
Памёр 3 лістапада 2013 году ў Мінску. Пахаваны на могілках [[Арэхаўск]]у.
== Творчасьць ==
У пэйзажным жанры працягваў і разьвіваў лепшыя традыцыі беларускага пленэрнага жывапісу. Для твораў Пятра Шарыпы характэрны абвостранае пачуцьцё колеру, дакладная перадача стану прыроды, які імкліва мяняецца. Стварыў серыі краявідаў роднай [[Аршанскі раён|Аршаншчыны]], [[Браслаўскі раён|Браслаўшчыны]], пэйзажы з помнікамі архітэктуры [[Полацак]]а, [[Гальшаны|Гальшан]], [[Пінск]]а, [[Мядзел]]я. Па матэрыялах этудаў былі напісаны палотны лірыка-эпічнага й гістарычнага гучаньня, такія як «Нясьвіж» (1976), «Вясна» (1985), «Старыя дрэвы» (1986), «Браслаўшчына» (1986), «Гальшаны. Зь вякоў мінулых» (1990).
У тэматычнай карціне Пётар Шарыпа часта выкарыстоўваў этнаграфічна-фальклёрныя матывы («Сьветлы дзень» 1982), «Ля вакна» (1982), «Ядвіся» (1980-я)). Такія палотны, як «Песьня маці» (1982), «Разьвітаньне з роднай вёскай» (1992) нясуць у сабе лірыка-філязофскі зьмест, роздум пра лёс Радзімы. Перажываньні, зьвязаныя зь Вялікай Айчыннай вайной, знайшлі ўвасабленьне ў творах «Лісты бацькі» (1977), «Цяжкія гады» (1985).
Творы захоўваюцца ў [[Нацыянальны мастацкі музэй Рэспублікі Беларусь|Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі]], [[Музэй сучаснага выяўленчага мастацтва (Менск)|Музэі сучаснага выяўленчага мастацтва]] ў Менску, [[Гісторыка-культурны музэй-запаведнік «Заслаўе»|Гісторыка-культурным музэі-запаведніку «Заслаўе»]], Аршанскай гарадзкой мастацкай галерэі [[Віктар Грамыка|В. А. Грамыкі]], [[Беларускі дзяржаўны музэй гісторыі Вялікай Айчыннай вайны|Беларускім дзяржаўным музэі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны]], фондах [[Беларускі саюз мастакоў|Беларускага саюза мастакоў]], у прыватных калекцыях Беларусі і замежжа.
== Сям’я ==
У 1972 годзе ажаніўся з настаўніцай матэматыкі, Людмілай Лазарук, пляменьніцай доктара філялягічных навук, прафэсара [[Міхась Лазарук|Міхася Лазарука]]. У 1973 годзе нарадзілася дачка Алена.
== Выставы ==
* З 8 да 26 чэрвеня 2022 году ў мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага працавала пэрсанальная выстаўка жывапісу Пятра Шарыпы, прымеркаваная да 80–годзьдзя з дня нараджэньня мастака<ref>[https://minskmuseum.by/images/afisha_vystavka472.jpg Афіша выстаўкі жывапісу Пятра Шарыпы «Фарбы Радзімы»]</ref>
* 2025, [[Менск]]. [[Дзяржаўны літаратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа]] — выстава твораў Уладзімера Сулкоўскага й Пятра Шарыпы пад назовам «Дзе елка ў пары з хваіною».<ref>{{Артыкул| аўтар = Алеся Гусарэвіч.| загаловак = Два погляды на родную зямлю. | спасылка = https://zviazda.by/news/rodnyya-myastsiny-yakuba-kolasa-vachyma-mastako/| мова = | выданьне =[[Літаратура і мастацтва]] | тып =часопіс | год = 14 сакавіка 2025| том = | нумар = 10 (5320) | старонкі = 12 | issn = | архіўная спасылка = | недасяжны}}</ref>
== Бібліяграфія ==
* {{Кніга|аўтар = Пётр Шарыпа. Алена Шарыпа. |частка = |загаловак = Жывапіс: Альбом |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2004|том = |старонкі = |старонак = 30 |сэрыя = |isbn = 985-454-228-9|наклад = 1000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Творчая суполка «Пагоня» Беларускага саюза мастакоў: Выяўленчы матэрыял |арыгінал = |спасылка = |адказны = укладальнік [[Ігар Марачкін]]; рэдкалегія: [[Эдуард Агуновіч]] і інш. |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = |год = 2016|том = |старонкі = 188—189 |старонак = 231 |сэрыя = |isbn = |наклад = }}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы|}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак = Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік |арыгінал = |спасылка = |адказны = аўтар-складальнік [[Барыс Крэпак|Б. А. Крэпак]] і інш.|выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва = ВТАА «Кавалер Паблішерс» |год = 1998 |том = |старонкі = 610 |старонак = 664 |сэрыя = |isbn = 985-6427-09-6|наклад = 3000}}
* {{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Гісторыя беларускага мастацтва |арыгінал = |спасылка = https://knihi-online.com/historyja-bielaruskaha-mastactva-t-6-1960-ja-siaredzina-1980-ch-hh.html?page=52 |адказны = Рэдактар тома [[Валеры Жук|В. I. Жук]] |выданьне = |месца ={{Менск (Мінск)}}|выдавецтва =[[Навука і тэхніка (выдавецтва)|Навука і тэхніка]] |год = 1994 |том = 6: 1960-я — сярэдзіна 1980-х гг|старонкі = 205 |старонак = 376 |сэрыя = |isbn = 5-343-00678-7 |наклад = 2830}}
* [[Ларыса Салавей|Л. Ф. Салавей]]. Шарыпа Пётр Пятровіч. // {{Літаратура/БелЭн|17|384}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = https://www.facebook.com/photo/?fbid=10232175606956978&set=p.10232175606956978| копія = | дата копіі = | загаловак = Пётр Шарыпа| фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Facebook]] | дата доступу = | accessyear = | мова = | камэнтар = }}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Шарыпа Пётар}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Аршанскім раёне]]
[[Катэгорыя:Беларускія мастакі]]
[[Катэгорыя:Савецкія мастакі і мастачкі]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў]]
[[Катэгорыя:Сябры Беларускага саюзу мастакоў]]
[[Катэгорыя:Беларускія пэдагогі]]
[[Катэгорыя:Мастакі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Мастакі XXI стагодзьдзя]]
3flmjd0j3i7uznudb89d3s74s27qub5
Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні
0
297594
2624178
2025-07-08T20:54:19Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Беларусізацыя ў Смаленскае губэрні]] у [[Беларусізацыя ў Смаленскай губэрні]]: [[ВП:ПНА]]
2624178
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Беларусізацыя ў Смаленскай губэрні]]
cu6hay591pqjonqdf4g41svrcvnxuq1
2025 год у Паўночнае Македоніі
0
297596
2624182
2025-07-08T20:55:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2025 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2025 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624182
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2025 год у Паўночнай Македоніі]]
o6fw87hny44mel3q9gtzqdvgmcoadtd
Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнае Македоніі
1
297597
2624184
2025-07-08T20:55:07Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624184
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2025 год у Паўночнай Македоніі]]
k2z1xrhz57xealcbecxghwrmym3uqm2
2024 год у Паўночнае Македоніі
0
297598
2624187
2025-07-08T20:56:09Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2024 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2024 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624187
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2024 год у Паўночнай Македоніі]]
fs3nne208q7k54kyiccfyyk9a2vj9ew
Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнае Македоніі
1
297599
2624189
2025-07-08T20:56:09Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624189
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2024 год у Паўночнай Македоніі]]
l434uzof14sjqefp5fnf9ai4taub0ki
2023 год у Паўночнае Македоніі
0
297600
2624192
2025-07-08T20:56:50Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2023 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2023 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624192
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2023 год у Паўночнай Македоніі]]
rmljgczw063ywzs7qgbj96oqmhjxxjb
Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнае Македоніі
1
297601
2624194
2025-07-08T20:56:51Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624194
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2023 год у Паўночнай Македоніі]]
8ko4wjptvuk2rk7kewwnsgsk259gxxb
2022 год у Паўночнае Македоніі
0
297602
2624197
2025-07-08T20:57:33Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2022 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2022 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624197
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2022 год у Паўночнай Македоніі]]
7neiomkzl861fejrxt0cqjaqsgntif1
Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнае Македоніі
1
297603
2624199
2025-07-08T20:57:34Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624199
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2022 год у Паўночнай Македоніі]]
hbiol63evcqv16heryxetwmsqyte7pc
2021 год у Паўночнае Македоніі
0
297604
2624202
2025-07-08T20:58:13Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2021 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2021 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624202
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2021 год у Паўночнай Македоніі]]
23ngrsmeajbgyos1agej06qrwpe8b2d
Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнае Македоніі
1
297605
2624204
2025-07-08T20:58:13Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624204
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2021 год у Паўночнай Македоніі]]
cvsh29r6b7y7o0xpyqw9v73c9r5pq77
2020 год у Паўночнае Македоніі
0
297606
2624207
2025-07-08T20:58:55Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2020 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2020 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624207
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2020 год у Паўночнай Македоніі]]
29qatxt63cwn7cjp3mk1727giw6r6z5
Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнае Македоніі
1
297607
2624209
2025-07-08T20:58:55Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624209
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2020 год у Паўночнай Македоніі]]
3vwye02e1yq8kgtdcwacac8x83jairl
2019 год у Паўночнае Македоніі
0
297608
2624212
2025-07-08T20:59:29Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2019 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2019 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624212
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2019 год у Паўночнай Македоніі]]
r18i2irce39ns5dk21uncf3vvbwfnov
Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнае Македоніі
1
297609
2624214
2025-07-08T20:59:29Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624214
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2019 год у Паўночнай Македоніі]]
95m80kjl3d39ou1wv3d6x68lhycqqqy
2018 год у Паўночнае Македоніі
0
297610
2624217
2025-07-08T21:00:05Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2018 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2018 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624217
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2018 год у Паўночнай Македоніі]]
q4r81ceajxr4t8n5ssnxxdtox0bzwg4
Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнае Македоніі
1
297611
2624219
2025-07-08T21:00:05Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624219
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2018 год у Паўночнай Македоніі]]
jeop7s5nimbk7dqx34220rlmdasghw5
2017 год у Паўночнае Македоніі
0
297612
2624222
2025-07-08T21:00:41Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2017 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2017 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624222
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2017 год у Паўночнай Македоніі]]
0b796sx8ed3mzf8hec2rpczesot2jhe
Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнае Македоніі
1
297613
2624224
2025-07-08T21:00:41Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624224
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2017 год у Паўночнай Македоніі]]
hqbuks3bh3d1nynjaw5h0sanfwkkwrn
2016 год у Паўночнае Македоніі
0
297614
2624227
2025-07-08T21:01:14Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2016 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2016 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624227
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2016 год у Паўночнай Македоніі]]
q5c13ohbz396anxdrz0zgypukkrwg36
Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнае Македоніі
1
297615
2624229
2025-07-08T21:01:15Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624229
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2016 год у Паўночнай Македоніі]]
adntsf2e9hc0nvbqzqg3b6olbf5ardj
2015 год у Паўночнае Македоніі
0
297616
2624232
2025-07-08T21:01:50Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2015 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2015 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624232
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2015 год у Паўночнай Македоніі]]
5boiybxfluqr1sdmnmb7hq8isc1ut95
Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнае Македоніі
1
297617
2624234
2025-07-08T21:01:51Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624234
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2015 год у Паўночнай Македоніі]]
4we24xaizxz729u5czei0lyj58b1tqi
2014 год у Паўночнае Македоніі
0
297618
2624237
2025-07-08T21:02:32Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2014 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2014 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624237
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2014 год у Паўночнай Македоніі]]
e23reid2ho2iynjwr5w1kv41ypbqqbn
Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнае Македоніі
1
297619
2624239
2025-07-08T21:02:32Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624239
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2014 год у Паўночнай Македоніі]]
mneh42rhxidhyooizniex410cuxly92
2013 год у Паўночнае Македоніі
0
297620
2624242
2025-07-08T21:03:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[2013 год у Паўночнае Македоніі]] у [[2013 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624242
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[2013 год у Паўночнай Македоніі]]
nxjupha4fvriw1lhx4j72jcoesjpxpn
Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнае Македоніі
1
297621
2624244
2025-07-08T21:03:06Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624244
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне:2013 год у Паўночнай Македоніі]]
8j9qxljgpsnd431xqbonxqdiow3w3bu
Шаблён:Летапіс Паўночнае Македоніі
10
297622
2624248
2025-07-08T21:04:38Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Шаблён:Летапіс Паўночнае Македоніі]] у [[Шаблён:Летапіс Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624248
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Шаблён:Летапіс Паўночнай Македоніі]]
5o47oxd42ii7yhlyyn6aa3agzobi7lv
Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнае Македоніі
11
297623
2624250
2025-07-08T21:04:38Z
Dymitr
10914
Dymitr перанёс старонку [[Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнае Македоніі]] у [[Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнай Македоніі]]: [[ВП:ПНА]]
2624250
wikitext
text/x-wiki
#перанакіраваньне [[Абмеркаваньне шаблёну:Летапіс Паўночнай Македоніі]]
jy5y3zml2v9c8v2uvan8ywwnmglcx36
Файл:FC Pari NN Logo 2023.svg
6
297630
2624296
2025-07-09T11:36:27Z
Dymitr
10914
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Пары Ніжні Ноўгарад|Пары]]» (Ніжні Ноўгарад)
| аўтар = АНО «Футбольный клуб „Пари Нижний Новгород“»
| час стварэньня = 2023
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Пары Ніжні Ноўгарад
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго н...
2624296
wikitext
text/x-wiki
== Апісаньне ==
{{Абгрунтаваньне добрасумленнага выкарыстаньня
| апісаньне = Лягатып футбольнага клюбу «[[Пары Ніжні Ноўгарад|Пары]]» (Ніжні Ноўгарад)
| аўтар = АНО «Футбольный клуб „Пари Нижний Новгород“»
| час стварэньня = 2023
| крыніца = Афіцыйны сайт клюбу
| артыкул = Пары Ніжні Ноўгарад
| частка = Поўная выява лягатыпа
| разрозьненьне = Так
| мэта = Дапамагчы чытычам ідэнтыфікаваць спартовую каманду
| заменнасьць = Гэта лягатып футбольнага клюбу, таму для яго няма свабоднай замены
| іншае = Выява — прадмет грамадзкага інтарэсу
}}
== Ліцэнзія ==
{{SVG-лягатып}}
hzvv1jp5g19asna8h05l5g6yo7te5dh
Пары Ніжні Ноўгарад
0
297631
2624297
2025-07-09T11:37:11Z
Dymitr
10914
крыніца — https://ru.wikipedia.org/wiki/Пари_Нижний_Новгород_(футбольный_клуб)?oldid=146013069
2624297
wikitext
text/x-wiki
{{Футбольны клюб
|Назва = Пары
|Лягатып = FC Pari NN Logo 2023.svg
|ПоўнаяНазва = АНО «Футбольный клуб „Пари Нижний Новгород“»
|Заснаваны = 2015
|Горад = [[Ніжні Ноўгарад]], [[Расея]]
|Стадыён = [[Ніжні Ноўгарад (стадыён)|Ніжні Ноўгарад]]
|Умяшчальнасьць = {{Лік|45319}}
|Прэзыдэнт =
|Чэмпіянат = {{Папярэдні футбольны сэзон Расеі|ПарыНіжніНЛіга}}
|Сэзон = {{Папярэдні футбольны сэзон Расеі|ПарыНіжніНСэзон}}
|Месца = {{Папярэдні футбольны сэзон Расеі|ПарыНіжніН}}
|Сайт =
|Прыналежнасьць = Расейскія
}}
«'''Пары́ НН'''» ({{мова-ru|Пари НН}}) — расейскі футбольны клюб з гораду [[Ніжні Ноўгарад|Ніжняга Ноўгараду]]. Заснаваны ў 2015 годзе і ад пачатку называўся як «Волга-Алімпіец» ды «Алімпіец». У 2021 годзе дэбютаваў у [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-лізе]].
== Гісторыя ==
Раней у горадзе ўжо існавалі прафэсійныя клюбы, як то «[[Волга Ніжні Ноўгарад|Волга]]», але яны зь цягам часу страчвалі прафэсійны статус. У 2015 годзе быў створаны клюб «Алімпіец», які заявіўся ў [[Другая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прафэсійную футбольную лігу]], якая была трэцім дывізіёнам у герархіі расейскага футболу. За мэту ставілася разьвіцьцё ніжагародзкага футболу шляхам адбору найлепшых мясцовых выхаванцаў<ref name="olympic">[https://web.archive.org/web/20190322142025/https://volga-olympic.ru/index.php/novostiy/6-volga-olimpiets-novaya-komanda «Волга-Олимпиец» – новая команда!]. Официальный сайт ФК «Волга-Олимпиец».</ref>. Хатнія матчы каманда «Волга-Алімпіец», перад якой ставілася задача здабыць месца ў другім дывізіёне<ref name="olympic"/>, цягам усяго сэзону праводзіліся на стадыёне Паўночны. У выніку клуб заняў трэці радок у зоне Ўрал-Паволжа, толькі на адзіны пункты адстаўшы ад іжэўскага «[[Зэніт Іжэўск|Зэніту]]». Ужо праз год каманда пераехала на стадыён [[Лякаматыў (стадыён, Ніжні Ноўгарад)|Лякаматыў]], бо «Волга» да гэтага часу ўжо была расфармаваная. Паводле вынікаў другога сэзону каманда фінішавала першай у сваёй зоне і прабілася ў [[Першая ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Футбольную нацыянальную лігу]].
Сэзон 2017—2018 гадоў у ФНЛ клюб пачаў з двух нічыйных вынікаў на сваім полі, спачатку разышоўшыся зь лікам 2:2 з курскім «[[Авангард Курск|Авангардам]]» і згуляўшы 0:0 з «[[Крылы Саветаў Самара|Крыламі Саветаў]]», якія ў мінулым сэзоне выступалі ў [[Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе|Прэм’ер-лізе]]<ref>[https://web.archive.org/web/20180701140253/https://bombardir.ru/news/507433-Krylya-Sovetov-i-Tom-vyleteli-iz-RFPL «Крылья Советов» и «Томь» вылетели из РФПЛ]. Bombardir.ru.</ref> у Дзяржынску на стадыёне Хімік, з прычыны рэканструкцыі Лякаматыва. 21 верасьня 2017 году каманда ў 1/16 фіналу [[Кубак Расеі па футболе|Кубка Расеі]] выгуляла клюб з Прэм’ер-лігі «[[Уфа (футбольны клюб)|Ўфу]]» ў сэрыі пэнальці<ref>[https://web.archive.org/web/20190322142017/https://www.championat.com/football/news-2907516-olimpiec-obygral-ufu-i-vyshel-v-18-finala-kubka-rossii.html «Олимпиец» обыграл «Уфу» и вышел в 1/8 финала Кубка России]. Чемпионат.</ref>. Брамнік «Алімпійца» [[Артур Анісімаў]] адбіў пэнальці, а таксама выканаў пераможны ўдар з кропкі<ref>[https://web.archive.org/web/20180701222323/https://www.eurosport.ru/football/russian-cup/2017-2018/story_sto6341758.shtml Бравый голкипер «Олимпийца» Артур Анисимов выбил «Уфу» из Кубка России, исполнив пенальти Паненки]. Eurosport.</ref>.
У год [[Чэмпіянат сьвету па футболе 2018 году|чэмпіянату сьвету]], матчы якога ладзіліся ў тым ліку і на стадыёне [[Ніжні Ноўгарад (стадыён)|Ніжні Ноўгарад]], клюб зьведаў істотныя зьмены. 28 чэрвеня 2018 году клюб атрымаў новую назву «Ніжні Ноўгарад»<ref>[https://web.archive.org/web/20180629235711/http://fcolympiec.ru/olimp-info/news/club/57172/ Олимпиец переименован в Нижний Новгород]. Официальный сайт ФК «Олимпиец».</ref>, а замест [[Мікалай Пісараў|Мікалая Пісарава]] галоўным трэнэрам быў прызначаны [[Дзьмітры Чэрышаў]]<ref>[https://web.archive.org/web/20200903061328/https://www.goleada.ru/index.php/analitika/mnenie/item/32589-futbol-ili-politika-komu-i-zachem-nuzhen-futbolnyj-klub-nizhnij-novgorod Футбол или политика. Кому и зачем нужен футбольный клуб «Нижний Новгород»?]. Goleada.ru.</ref>, зь якім да каманды далучыўся цэлы шэраг футбалістаў. Сэзон ніжагародцы скончылі на 4-м месцы. Паводле вынікаў сэзону 2020—2021 гадоў клюб заняў трэці радок, што дазволіла яму прабіцца ў Прэм’ер-лігу, бо «[[Арэнбург (футбольны клюб)|Арэнбург]]», які быў на пазыцыю вышэй, ня здолеў прайсьці працэдуру ліцэнзаваньня. 17 чэрвеня 2021 году каманду ачоліў [[Аляксандар Кержакоў]], які працаваў раней у «[[Том Томск|Тамі]]». 26 ліпеня ў дэбютным матчы найвышэйшага дывізіёну пад ягоным кіраўніцтвам ніжагародзкая каманда на хатнім стадыёне абгуляла «[[Сочы (футбольны клюб)|Сочы]]», правёўшы гол на 68-й хвіліне сустрэчы. 10 чэрвеня 2022 году стала вядома аб перайменаваньні клюбу ў «Пары Ніжні Ноўгарад» паводле спонсарскай дамове з букмэкерскай канторай<ref>[https://web.archive.org/web/20220622133248/https://fcnn.ru/nn-info/news/club/82485/ Футбольный клуб «Нижний Новгород» изменит название на ФК «Пари Нижний Новгород»]. FCNN.</ref>. Паводле інфармацыі, памер выплатаў складаў 450 мільёнаў расейскіх рублёў штогод, што стала найдаражэйшым букмэкерскім кантрактам сярод клюбаў расейскага першынства. У наступных гадах каманда змагалася за захаваньне ў эліце, гуляючы ў пераходных матчах.
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://fcnn.ru/ Афіцыйны сайт]
{{Прэм’ер-ліга чэмпіянату Расеі па футболе}}
[[Катэгорыя:Ніжні Ноўгарад]]
8rurmsglvka31ul5z5whz5ziqyt7oah