ဝီခီပီးဒီးယား blkwiki https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%93%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%84%E1%80%AB MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter မီဒီယာ တဲးဝါး အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ကေားသုင်ꩻသား ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ဝီခီပီးဒီးယား ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ဖုဲင် ဖုဲင် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ မီဒီယာဝီခီ မီဒီယာဝီခီ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ တမ်းပလေက် တမ်းပလေက် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ စွဲးကမ်းကို စွဲးကမ်းကို အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ ကဏ္ဍ ကဏ္ဍ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ TimedText TimedText talk မော်ဂျူး မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက် Event Event talk 828 3304 31581 15081 2025-07-02T03:57:56Z Milenioscuro 2333 svg 31581 Scribunto text/plain return { name = 'လာအိုခမ်းထီ', top = 22.9, bottom = 13.6, left = 99.7, right = 108.0, image = 'Laos adm location map.svg', image1 = 'Laos relief location map.svg' } rdc7jwhrofwv1olqkuk47lf71g4xuhe 14 4907 31589 23480 2025-07-02T04:58:21Z Khun Kt 19 31589 wikitext text/x-wiki [[Category:အာႏကာႏသ]] 71fg589w0o63508biwg7oou32ovhtpi 14 4908 31584 23481 2025-07-02T04:56:44Z Khun Kt 19 [[ကဏ္ဍ:အာကာသ]] စာမျက်နှာကို [[ကဏ္ဍ:အာႏကာႏသ]] သို့ Khun Ktက ရွှေ့ခဲ့သည်: စာလုံးပေါင်းမှားသော ခေါင်းစဉ် 23481 wikitext text/x-wiki [[Category:နက္ခတ္တဗေဒ]] 04bbghgm83jpfp0p0d7zi3zdnwcyhix 14 4920 31587 23534 2025-07-02T04:57:21Z Khun Kt 19 31587 wikitext text/x-wiki [[Category:အာႏကာႏသ]] 71fg589w0o63508biwg7oou32ovhtpi 14 6308 31586 27094 2025-07-02T04:57:03Z Khun Kt 19 31586 wikitext text/x-wiki [[Category:အာႏကာႏသ]] 71fg589w0o63508biwg7oou32ovhtpi 14 6318 31588 27108 2025-07-02T04:57:46Z Khun Kt 19 31588 wikitext text/x-wiki [[Category:နာသာ]] [[Category:အာႏကာႏသ]] 8d5gyewxrsk9woqyk2y214d2quo89su 0 6437 31594 27553 2025-07-02T06:03:07Z Khun Kt 19 31594 wikitext text/x-wiki [[File:C Hello World Program.png|thumb|right|402px|[[C (ပရိုဂရမ်းမိဉ်း ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ)|သွုံꩻအီနေးတွမ်ႏ C programming language]] တွော့ꩻ တဲမ်းစန်ႏခါꩻဒါႏ အသျင်ꩻစား ''Hello world'' source code]] ‍‍‍‍'''ပရိုဂရမ်းမိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ''' ({{lang-en| Programming language}}) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ချꩻအီအစီႏအစဲဉ်ႏဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (မွေးတောဝ်းလဲ့) မိဉ်ႏတဲမ်းစန်ႏ[[ကွန်ပျူတာသော့ဝွဲ]]ခိန်ႏ ကထူႏသွုံꩻအီဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုတမျိုꩻနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻထွဉ်ႏအံႏအီစက်ဖုံႏ၊ [[ကွန်ပျူတာ]]ဖုံႏဖေႏနေးကမာꩻထာꩻမာꩻတဲင် ကဖန်ဆင်ꩻတဲပ်တဲပ်တဲ့တဲ့သေꩻခါꩻဒါႏ လိုꩻသေနာႏယိုꩻဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတောဝ်း ကွန်ပျူတာမာꩻထာꩻမာꩻ အဆွိုးအနားဖေႏနေးကအောဝ်ႏဗာႏမွိုန်းတဲင် ကတဲမ်းနျꩻသေꩻခါꩻဒါႏ ဖေႏအမိန်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻ မီႏရိုꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻလဲ့ တမာႏတောဝ်းသွူ။<ref>[http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=33636 ISO 5127]—Information and documentation—Vocabulary, clause 01.05.10 တွင်၊ ပရိုဂရမ်မင်းဘာသာစကားအား [ပရိုဂရမ် ရေးသားရန် ပြင်ဆင်ထားသော ဘာသာစကား] ဟု အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားသည်။ </ref> ထူႏသွုံꩻနေးတွမ်ႏ Programming Language ယိုတဲင် ထိန်ꩻချုပ်အီ စက်ဖုံႏ၊ နေးတွမ်ႏ algorithms တဲင် ဖန်ဆင်ꩻအီ [[ဉာဏ်ႏတုꩻ]]ဖုံႏလꩻအီသွူ။ စတဲင် အစီႏအစဲဉ်ႏ အစုစုအဒဝ်ႏဒဝ်ႏ ကားကအဝ်ႏနုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻဒျာႏ ပရိုဂရမ်တဲင်၊ မိဉ်ႏတဲမ်းစန်ႏဖန်ဆင်ꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်နောဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ ပရိုဂရမ်မိဉ်းသွူ။ ပီနုဲင်းဒျာႏ သဘာႏဝငေါဝ်းငွါဘာႏသာႏဖုံႏနေနေ ဝွေꩻယိုတဲ့ တဲမ်းစန်ႏပွုံႏစနိစ်(ပရိုဂရမ်သဒ္ဒါႏ)တွမ်ႏ အွဉ်ႏထွော့သတ်မတ်ခါꩻ အဓိပ္ပာယ်ႏပငါပရာꩻဖုံႏ အောဝ်ႏဒျာႏနေနေသွူ။ နေးတွမ်ႏ C programming language တွော့ꩻ ကတဲမ်းစန်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ အသျင်ꩻသွတ်ꩻ Hello world source code အမိဉ်ꩻကတန်ငါႏ Programming Languages နောဝ်ꩻ C, C++, C#, Java, Python, Ruby, PHP ဖုံႏဒျာႏသွူ။ ပရိုဂရမ်းမိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယို မိဉ်ႏထေခွဲꩻဗာႏနောဝ်ꩻ အီႏလ့ꩻလွဉ် General Purpose Language တွမ်ႏ Special Purpose Language ယိုနီꩻမျိုꩻသွူ။ အရီးသွတ်ꩻ မိဉ်ႏလွူꩻထွားရီးဒါႏ သော့ဝွဲအမျိုꩻအသာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ System Software Computer Software Mobile Web စတဲင် အီႏထီႏမော့ꩻဗာႏ နုဲင်းယိုဖုံႏသွူ။ General Purpose Language ကရိုꩻနဝ်ꩻ သွုံꩻလꩻစွုမ်ႏအီတာႏ ကရေႏရွယ်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုတမျိုꩻနောဝ်ꩻ တဲမ်းစန်ႏအီသော့ဝွဲအမျိုꩻအသာꩻ ခွုင်းမုဲင်ꩻမျိုꩻမျိုꩻလ့ꩻသွူ။ ဥပမာႏ-Java Language (Computer, Mobile, Web)။ Special Purpose Language ကရိုꩻနောဝ်ꩻ သွုံꩻအီတမျိုꩻစီႏတာႏ ကရေႏရွယ်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ဖန်ဆင်ꩻအီသော့ဝွဲတမျိုꩻစီႏတာႏ ကတယ်ႏထွင်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါဒျာႏသွူ။ ဥပမာႏ-PHP Language (Web Only)။ ==အမာꩻထာꩻမာꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻ== ကွန်ပျူတာသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ အတာႏတွမ်ႏအတာႏ အီႏမာꩻစွဉ်ႏထာꩻမာꩻတဒါႏတောဝ်းသွူ။ နေးတွမ်ႏဝွေꩻကသေနာႏဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတွော့ꩻ မိဉ်ႏထွဉ်ႏနေးမ့ꩻ ဝွေꩻမာꩻထာꩻမာꩻအီႏဒါႏသွူ။ ဥပမာႏအနေႏ မိဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏနောဝ်ꩻ ပီနုဲင်းဝင်ꩻကဟဲ့ꩻဖုန်း viber နောဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ထွဉ်ႏဟဲ့ꩻပုဂ္ဂိုလ်ႏတဖြာꩻဖြာꩻဖုန်းဖေႏနေးကလ့ꩻ တဲမ်းစန်ႏခါꩻဖေႏဗာႏ ဟဲ့ꩻပါꩻယိုဖုန်းလုဲင်း နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏတဲမ်းစန်ႏခါꩻထွူနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ ကောသွုံꩻသားမိဉ်ႏနျꩻ call အနေန်သူꩻနောဝ်ꩻ ဝွေꩻဟဲ့ꩻဖေႏစွဉ်ႏဖုန်းသွူ။ Microsoft Words တဲ့ အပီနုဲင်းနောဝ်ꩻနေနေ။ မိဉ်ႏနျꩻ Print ခိန်ႏ အောဝ်ႏ printer ကို လိတ်ဖေႏနေးကထန်ႏလွဉ်တဲင် နေးတွမ်ႏ လိတ်ထွဉ်ႏအီကွန်ပျူတာ (programming) တဲင် တဲမ်းစန်ႏခါꩻဖေႏဗာႏနေးသွူ။ မိဉ်ႏတဲမ်းစန်ႏခါꩻဖေႏနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ ကောသွုံꩻသားမိဉ်ႏနျꩻ ထေလိတ်ပွုံႏ (Print) ခိန်ႏနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏစက်နျꩻလိတ် (Printer) ကို အီႏထေထန်ႏဖေႏ ထေလိတ်ပွုံႏ (Print) နောဝ်ꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာသီးမျိုꩻနောဝ်ꩻ အသေနာႏဒျာႏကွို့ꩻ 0 တွမ်ႏ 1 လွုမ်ꩻသွူ။ နီနာꩻလိုꩻသီးအနေႏ အီႏတဲမ်းစန်ႏဗာႏ 0 တွမ်ႏ 1 ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ကွပ်ပွိုးစွဉ်ႏဒျာႏ ခုဲင်ႏခွေါ့ငါႏတဲင် တဲမ်းသွုံꩻအီဗာႏနေးတွမ်ႏ အရန်းထိုဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (high level language) တွော့ꩻ ထွဉ်ႏဗာႏကွန်ပျူတာ မာꩻထာꩻမာꩻသွူ။ လိုကောကသေနာႏ ထွဉ်ႏအံႏဒါႏကွန်ပျူတာသားနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ ပရိုဂရမ်မာ (programmer)သွူ။ ပရိုဂရမ်မာကရိုꩻနောဝ်ꩻ ကောသွုံꩻသားတွမ်ႏ ကွန်ပျူတာအခါႏအနေႏ ကောသွုံꩻသားကမဲဉ်ထွဉ်ႏဒါႏအတွိုင်ꩻ ကွန်ပျူတာမိဉ်ႏတသေနာႏတောဝ်းနောဝ်ꩻ ကောကထွာဒါႏ ပရိုဂရမ်မာအနေႏ ကွန်ပျူတာဖေႏကသေနာႏ ဝွေꩻတဲမ်းစန်ႏခါꩻဖေႏဗာႏသွူ။ Programming language ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻ ရိုꩻရိုꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာတွမ်ႏ ပရိုဂရမ်မာအခါႏ ကသွုပ်သွယ်ႏဖေႏဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ကွန်ပျူတာနောဝ်ꩻ အတာႏတွမ်ႏအတာႏ မာꩻချာထာꩻမာꩻတဒါႏတောဝ်းသွူ။ ပရိုဂရမ်မာအနေႏ မာꩻနုဲင်းယိုမာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻလုဲင်း စတဲင်  မိဉ်ႏထွဉ်ႏဖေႏနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ ကွန်ပျူတာသူꩻ အမာꩻထာꩻမာꩻအီႏဒါႏသွူ။ မိဉ်ႏတဲမ်းစန်ႏသော့ꩻခါꩻဖေႏ code နုဲင်းလ့ယိုနောဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာအီႏတွယ်ႏနျꩻနယ်ဖေႏလိတ် ကွန်ပျူတာမဲ့ငါ (screen) လောင်း Hello World! နုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ နျꩻစံꩻ RUN ကရိုꩻဒါႏ လိတ်ဖြုံႏနောဝ်ꩻလုဲင်း။ Hello World! ကရိုꩻဒါႏ လိတ်ရဲဉ်ႏအီႏပေါꩻလွဉ်အကျောင်ꩻ  နာꩻအီႏထီႏဗာႏစွဉ်ႏသွူ။ ==ခွိုꩻသွုပ်== ကောကသွဉ်ထူႏလေ့လာစစဒါႏ ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါသားအနေႏ အောဝ်ႏလိုႏသေနာႏခါꩻငါႏ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဒျာႏ ခွိုꩻသွုပ်ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (programming language generation) အကျောင်ꩻခရာႏဖုံႏသွူ။ မိဉ်ႏတသေနာႏခါꩻတောဝ်းနောဝ်ꩻ ထွာမုဲင်ꩻဟောင်း မိဉ်ႏရီလွဉ်ဒါႏနုဲင်းနောဝ်ꩻလဲ့ တထွာတောဝ်းတမုဲင်ꩻမုဲင်ꩻ မိဉ်ႏဒါႏခါꩻနောဝ်ꩻ ယိုခါနီကအောဝ်ႏသွုံꩻနောဝ်ꩻ တွိုႏလွေꩻလဲဉ်း ခွိုꩻသွုပ် (generation) အရန်းမုဲင်ꩻ၊ ခါးလားကတွိုႏလွဉ် ခွိုꩻသွုပ် (generation) ယိုတသွုပ် အခါႏလယ်ႏကိုနောဝ်ꩻ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ(language)တမုဲင်ꩻဖုံႏအောဝ်ႏခါꩻ၊ နီနမ်းကလေ့လာလွူꩻထွားကျာꩻယိုနောဝ်ꩻ ခွိုꩻသွုပ် (generation) တမုဲင်ꩻ စတဲင် အီႏသေထွꩻအီဗာႏနုဲင်းယိုဒျာႏသွူ။ ==== First Generation Language ( 1GL ) ==== UNIVAC I တွမ်ႏ IBM 701 နောဝ်ꩻ ခါးလားကတွိုႏ (၁၉၅၀) အခိန်ႏကာꩻ ပထမအရီးသွတ်ꩻ ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ စက်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါပရိုဂရမ် (machine language program) ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻတဲင် 1GL နောဝ်ꩻ လို့ဆွိုးထိုꩻမွိုင်ငါႏတဲင် ကူꩻပြောင်ꩻထွာလွဉ်လုဲင်ႏတောလဲဉ်း 2GL သွူ။ ==== Second Generation Language ( 2GL ) ==== ဒုတိယခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (2GL) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻသေသားကအောဝ်ႏအာဒါႏ assembly language မွေးတောဝ်းလဲ့ assembler တဗာႏဒျာႏသွူ။ assembler ယိုနောဝ်ꩻ ဗ့ꩻတွိုႏယိုခါ ဝင်ꩻအောဝ်ႏထွာသွုံꩻစွယ်ꩻနေဒွိုန်းသွူ။ ==== Third Generation Language ( 3GL ) ==== ဆုဲင်ꩻချာနောဝ်ꩻ တတိယခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (3GL) ကရိုꩻဒါႏ FORTRAN , LISP, COBOL ဖုံႏ ပေါႏထန်ႏလွဉ်ယင်းလဲဉ်းသွူ။ 3GL နောဝ်ꩻ တဲမ်းစန်ႏတဲ့ယို တွမ်ႏ စက်ကုဒ် (machine code) ကရီးခါဖုံႏလဲ့ တပီတောဝ်းဒွုမ်သွူ။ 3GL ယိုနောဝ်ꩻ သွုံꩻလꩻအီစွဉ်ႏဒျာႏ သွုံꩻလꩻစွုမ်ႏ (gerneral use) အနေႏသွူ။ ပီနုဲင်း 3GL ယိုနေနေ ဆုဲင်ꩻချာ သွုံꩻလꩻစွုမ်ႏ purpos ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (general purpos language) ဖုံႏ ပေါႏထန်ႏလွဉ်ယင်းလဲဉ်းသွူ။ C language ကရိုꩻဒါႏ ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုတမျိုꩻနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻခြဲ့ꩻလုဲင်း (developed)ခါꩻဒျာႏ (၁၉၆၉) တွမ်ႏ (၁၉၇၃) အခါႏလယ်ႏ အတွင်ꩻကာႏလနောဝ်ꩻခါကာႏတဲင် ဗꩻတွိုႏယိုခါ မိဉ်ꩻကျော်ႏ (popular)နေကဒွိုန်းသွူ။ C ယိုနောဝ်ꩻ ဝင်ꩻတိုꩻတသာထဲင်းယင်း version တွော့ꩻ တိန်ႏတွိုႏ (၁၉၈၀) ခိန်ႏနောဝ်ꩻ ထေထန်ႏထဲင်းယင်းလဲဉ်း C++ သွူ။  ပီနုဲင်း တတိယခွိုꩻသွုပ် (Third Generation) ယိုနေနေ ယိုခါခိန်ႏခါႏ ကအောဝ်ႏသွုံꩻစွယ်ꩻလွဒါႏ ရေႏရွယ်ႏခါꩻသွုံꩻလꩻစွုမ်ႏဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (general purpose programming language) ဖုံႏနောဝ်ꩻ PHP, ASP, C, C++, Java, Javascript, Perl, Python, Pascal, Fortran ဖုံႏဒျာႏတဲင်တွော့ꩻ ဝွေꩻသီးယိုလဲ့ ထွာဒျာႏ ခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (generation Language) နေနေသွူ။ ==== Fourth Generation Language ( 4GL ) ==== စတုတ္ထခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (4GL) ယိုနောဝ်ꩻ ရေႏရွယ်ႏဖန်ဆင်ꩻခါꩻဖေႏဒျာႏ စီꩻပွာꩻရေꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ စီꩻပွာꩻရေꩻသော့ဝွဲ(business software)ဖုံႏ အတာႏဒျာႏသွူ။ 3GL ယင်ဟန်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻလဲ့ သွုံꩻလ့ꩻစွုမ်ႏ (General Use)အနေႏ အောဝ်ႏပါသော့ꩻနေက 4GL ကိုသွူ။ ==== Fifth Generation Language ( 5GL ) ==== ပဉ္စမခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (5GL) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ တယ်ႏဆို့ꩻပရိုဂရမ်တဗာႏအတာႏ ဖေႏနေးကအောဝ်ႏလိုႏဗာႏမွိုန်းဒွုမ် ပရိုဂရမ်မာအကျောင်ꩻ ရေႏရွယ်ႏဒျာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ မိဉ်ႏထွင်ႏထေ ဉာဏ်ႏပညာႏတု (Artificial Intelligence research) ခိန်ႏနောဝ်ꩻ အဓိကအနေႏ သွုံꩻအီနေးဗာႏ 5GL ဖုံႏသွူ။ Prolog , OPS5, Mercury ဖုံႏနောဝ်ꩻ ပဉ္စမခွိုꩻသွုပ်ဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါနမူႏနာႏ (5GL example) ဒျာႏသွူ။ * General Use ** Perl ** Python ** Ruby * Database ** SQL * Report generators ** Oracle Report * Data manipulation, analysis, and reporting languages ** SQL PL ** SPSS * GUI creators ** XUL ** OpenROAD * Mathematical optimization ** AIMMS ** GAMS * Database-driven GUI application development ** Action Request System ** C/AL * Screen painters and generators ** SB+/SystemBuilder ** Oracle Forms * Web development languages ** CFML ** Html ** CSS ** Java Script ** PHP ** etc... <br /> == သမဲင်ꩻ == ချꩻအစီႏအစဲဉ်ႏတွော့ꩻ ကတဲမ်းစန်ႏနွောင်ꩻဒါႏ စက်ဖုံႏကရိုꩻနောဝ်ꩻ မိဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏတဲ့ ခါးလားဒစ်စစ်တယ်ကွန်ပျူတာ ကပေါႏလွဉ်ခိန်ႏသူꩻကာႏ ဝွေꩻသီးယိုပေါႏလွဉ်ရီးထွူဒျာႏ ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနောဝ်ꩻသွူ။ သက္ကရာဇ် ကွတ်ꩻရျာꩻဗူႏရပ်အတွင်ꩻကာႏလ ဝေင်ꩻတန်ဝေင်ꩻဗဲက်ဂဒတ်ကို ကအောဝ်ႏအုံသော့ꩻဒါႏ မူသာသီးတဖူးဝေးနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏဖန်ဆင်ꩻခါꩻဗာႏဖို အတာႏတွမ်ႏအတာႏ ကအူဒုံႏနွောင်ꩻဒါႏ ပီႏစက်ကိရိယာႏတမျိုꩻနောဝ်ꩻသွူ။ == အာႏကွိုꩻ == {{reflist}}<ref group="SaturnGod Python">ref:saturngod.net</ref> [[Category:ပရိုဂရမ်းမိဉ်း]] 6wfqpemwbvns3um3z8m2c3sum34o1ze 0 6581 31595 28533 2025-07-02T06:05:00Z Khun Kt 19 31595 wikitext text/x-wiki {{Short description|High-level programming language}} {{Distinguish|Java (programming language)|Javanese script|ECMAScript}} {{Redirect|.js|the Microsoft dialect used in Internet Explorer|JScript|}} {{For|the uses of JavaScript on Wikipedia|Wikipedia:WikiProject JavaScript|selfref=yes}} {{pp-pc|small=yes}} {{Retaining title}} {{Infobox programming language | name = JavaScript | logo = <!-- Do not add the unofficial logo, per [[Talk:JavaScript/Archive 5#Why is the unofficial logo present?]] --> | logo alt = | screenshot = JavaScript code.png | screenshot caption = Screenshot of JavaScript source code | paradigm = [[Multi-paradigm]]: [[event-driven programming|event-driven]], [[functional programming|functional]], [[imperative programming|imperative]], [[procedural programming|procedural]], [[object-oriented programming]] | designer = [[Brendan Eich]] of [[Netscape]] initially; others have also contributed to the [[ECMAScript]] standard | typing = [[Dynamic typing|Dynamic]], [[Weak typing|weak]], [[Duck typing|duck]] | implementations = [[V8 (JavaScript engine)|V8]], [[JavaScriptCore]], [[SpiderMonkey (JavaScript engine)|SpiderMonkey]], [[Chakra (JScript engine)|Chakra]] | influenced = [[ActionScript]], [[AssemblyScript]], [[CoffeeScript]], [[Dart (programming language)|Dart]], [[Haxe]], [[JS++]], [[Opa (programming language)|Opa]], [[TypeScript]] | license = | file extensions = {{flatlist| * <code>.js</code> * <code>.cjs</code> * <code>.mjs</code><ref name="node.js ECMAScript Modules Specification">{{cite web|url=https://github.com/nodejs/node-eps/blob/master/002-es-modules.md|title=nodejs/node-eps|website=GitHub|access-date=2018-07-05|archive-date=2020-08-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20200829024713/https://github.com/nodejs/node-eps/blob/master/002-es-modules.md|url-status=live}}</ref> }} | file format = | wikibooks = JavaScript | year = {{start date and age|1995|12|4}}<ref name="press_release">{{Cite press release |url=https://wp.netscape.com/newsref/pr/newsrelease67.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20070916144913/https://wp.netscape.com/newsref/pr/newsrelease67.html |archive-date=2007-09-16 |title=Netscape and Sun announce JavaScript, the Open, Cross-platform Object Scripting Language for Enterprise Networks and the Internet |date=December 4, 1995}}</ref> | latest release version = {{wikidata|property|edit|reference|P548=Q2804309|P348}} | latest release date = {{start date and age|{{wikidata|qualifier|single|P548=Q2804309|P348|P577}}}} | latest preview version = {{wikidata|property|edit|reference|P548=Q51930650|P348}} | latest preview date = {{start date and age|{{wikidata|qualifier|single|P548=Q51930650|P348|P577}}}} | influenced by = [[Java (programming language)|Java]],<ref name="looklikejava">{{cite book|last=Seibel|first=Peter|title=Coders at Work: Reflections on the Craft of Programming|isbn=9781430219484|quote="Eich: The immediate concern at Netscape was it must look like Java."|url=https://books.google.com/books?id=nneBa6-mWfgC&q=The+immediate+concern+at+Netscape+was+it+must+look+like+Java.&pg=PA141|access-date=December 25, 2018|date=September 16, 2009|archive-date=December 24, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201224233514/https://books.google.com/books?id=nneBa6-mWfgC&q=The+immediate+concern+at+Netscape+was+it+must+look+like+Java.&pg=PA141|url-status=live}}</ref><ref name="origin"/> [[Scheme (programming language)|Scheme]],<ref name="origin"/> [[Self (programming language)|Self]],<ref>{{cite web|url=https://brendaneich.com/2008/04/popularity/|title = Popularity – Brendan Eich}}</ref> [[AWK]],<ref>{{cite web|title=Brendan Eich: An Introduction to JavaScript, JSConf 2010|website=[[YouTube]]|quote="Eich: "function", eight letters, I was influenced by AWK."|url=https://www.youtube.com/watch?v=1EyRscXrehw|access-date=November 25, 2019|page=22m|archive-date=August 29, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200829024704/https://www.youtube.com/watch?v=1EyRscXrehw|url-status=live}}</ref> [[HyperTalk]]<ref>{{cite book |last=Eich |first=Brendan |authorlink1=Brendan Eich |chapter=Foreword |editor1-last=Goodman |editor1-first=Danny |editor1-link=Danny Goodman |year=1998 |title=JavaScript Bible |edition=3rd |publisher=[[John Wiley & Sons]] |isbn=0-7645-3188-3 |lccn=97078208 |oclc=38888873 |ol=712205M |url-access=registration |url=https://archive.org/details/javascriptbible000good}}</ref> | website = {{URL|https://ecma-international.org/publications-and-standards/standards/ecma-262/}} }} '''JavaScript''' (အဒွေါင်ႏ : '''JS''') ကရိုꩻနဝ်ꩻ [[ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ]]တမျိုꩻဒျာႏသွူ။ ဝွေꩻယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻသွုံꩻအီဒျာႏ high-level, dynamic, untyped တွမ်ႏ interpret ဖုံႏအလောင်းသွူ။ [[HTML]], [[သီအဲသ်အဲသ်]] (CSS) တွမ်ႏ Javascript ဖုံႏနဝ်ꩻ ခွုင်းတဲင် [[Web Browser]] နုဲင်းခေတ်ဟန်ႏသလဲင်ႏခါယိုအတာႏ ဝွေꩻထောက်ပံးဖေႏနွောင်ꩻလို့ဒျာႏတဲင် [[ဝဲက်သုဲက်]] ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ အဝ်ႏသွုံꩻအီလွယိုဖုံႏသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ခေတ်နုဲင်းလဲင်ႏခါ ကအဝ်ႏသွုံꩻအာဒါႏ [[World Wide Web]](ဝဲက်) ဖုံႏအတာႏလဲ့ အသွုံꩻအီအာဒျာႏ [[အနယ်ꩻပညာႏ]]ယိုတမျိုꩻနေနေသွူ။ ၂၀၂၃ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ [[Web page|webpage]] [[Client (computing)|client]]တာႏ ဝဲက်သုဲက်ကို ၉၈.၇ % နဝ်ꩻ အဝ်ႏထူႏသွုံꩻအီ JavaScript နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web |title=Usage Statistics of JavaScript as Client-side Programming Language on Websites, July 2023 |url=https://w3techs.com/technologies/details/cp-javascript |access-date=2023-07-02 |website=w3techs.com}}</ref> Javascript ယိုနဝ်ꩻ အထောက်ပံးဖေႏနွောင်ꩻ [[အော့ဗ်စဲစ် အိုရီယဉ့်တဲတ် ပရိုဂရမ်းမိဉ်း]]([[OOP]])၊ [[Imperative]] တွမ်ႏ [[Functional programming]]ဖုံႏသွူ။ လိတ်ဖုံႏ၊ [[Array]] ဖုံႏ၊ မွူးနီꩻစွယ်ꩻဖုံႏတွမ်ႏ [[regular expression]]ဖုံႏ အတွက်တာႏ [[API]] ([[Application Programming Interface]]) ဖုံႏ အဝ်ႏပါထွူဒျာႏသွူ။ ကွဲတဲင်တွော့ꩻ Input/Output ([[I/O]]) ခွုမ်မာꩻချက်ဖုံႏကထွာဒါႏ [[networking]], [[storage]] ဖုံႏတရိုꩻတဝ်း၊ မိဉ်ႏတမွေးတဝ်းလဲ့ ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏ GUI ခွုမ်မာꩻချက်အတွက်တာႏဖုံႏတရိုꩻတဝ်းနဝ်ꩻ Javascriptယို အာႏကွိုꩻအုံနောင်ဗာႏဒျာႏ computer/server အလောင်းသွူ။ Javascript တွမ်ႏ [[Java (programming language)|Java]] ယိုနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻဖုံႏကစ အဗွိုန်ပီတဝင်ꩻအဝ်ႏကီလဲ့ Javascript နဝ်ꩻ [[Java (programming language)|Java]] programming language လဲ့တမွေးတဝ်း၊ ဖန်ဆင်ꩻတယ်ႏထောင်ႏသားလဲ့ တပီတဝ်းတဝင်ꩻသွူ။ တဲမ်းပွုံꩻတဲမ်းနယ်ꩻ([[Syntax]]) တွမ်ႏ standard libraries စတဲင် ဘာႏသာရပ်ယိုနီမျိုꩻနဝ်ꩻ အမိဉ်ꩻအလꩻ အပီဒျာႏတဝင်ꩻရိုꩻကီလဲ့ အပွုံႏပွိုင်(ဒီဇိုင်း)ဖုံႏတပီတဝ်းတဝင်ꩻသွူ။ JavaScript ကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ အဲဉ်တာနဲတ်ပရိုဂရမ်းမိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ (Web Programming Language)တဗာႏဒျာႏသွူ။ ပရိုဂရမ်းမိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါယိုတမျိုꩻနဝ်ꩻ တဗွိုန်ပီတဝ်းနုဲင်း C, C++,C#,Php ဖုံႏတဲင် ဝွေꩻယိုနဝ်ꩻ ကဲဉ်းအာ အမာꩻဒျာႏကွို့ꩻထာꩻမာꩻ ဗရောင်သာ ([[browser]])ကိုလွုမ်ꩻသွူ။ JavaScript ယိုနဝ်ꩻ တဲမ်းသော့ꩻသွူးစွဉ်ႏ HTML ဖုဲင်ကိုတဲ့လꩻဒျာႏ၊ တဲမ်းစန်ႏခေါ်ခေါ်နေးတွမ်ႏ .JS ဖုဲင် နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့လꩻဒျာႏသွူ။ JavaScript ယိုနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏ Notepad , Text Document စတဲင် Text file ဖုံႏတွော့ꩻ တဲမ်းစန်ႏအီယိုꩻယိုꩻမာꩻမာꩻပေႏတဲ့ အဝ်ႏလꩻဒျာႏသွူ။ JavaScript ယိုနဝ်ꩻ ကလဲဉ်းခိုႏချာ မဟာမစာႏ အခိန်ႏကာႏလကရီးခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏထွာဒျာႏကွို့ꩻ Web Programming Language အနေႏလွုမ်ꩻရိုꩻကီလဲ့၊ တိန်ႏတွိုႏလွဉ် ခေတ်နုဲင်းဟန်ႏသလဲင်ႏခါယိုနဝ်ꩻ တဲမ်းစန်ႏသွုံꩻစွယ်ꩻသော့ꩻ စက်ရုပ်ကိုလဲ့ လꩻလွဉ်လဲဉ်းသွူ။ ==အာႏကွိုꩻ== {{Reflist}} [[Category:အနယ်ꩻပညာႏ]] [[ကဏ္ဍ:ပရိုဂရမ်းမိဉ်း ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ]] t8ewi9snwyvj7keq54fdj4ili010orx 0 7103 31574 30518 2025-07-01T13:46:58Z Khun Kt 19 31574 wikitext text/x-wiki {{Retaining title}} {{Infobox company | name = Google LLC | logo = Google 2015 logo.svg | logo_caption = [[ဂူးဂွေါလိုဂို]] သုင်ꩻတယ်ႏ ၂၀၁၅ ဗာႏ | logo_alt = Each letter of "Google" is colored (from left to right) in blue, red, yellow, blue, green, and red. | image = Googleplex HQ (cropped).jpg | image_size = 250px | image_caption = ဂူးဂွေါ ဌာႏနချုတ်၊ [[Googleplex]] | former_name = Google Inc. (1998–2017) | type = [[ကုမ္ပဏီႏဖြယ်]] | traded_as = [[NASDAQ]]: GOOGL, GOOG | industry = {{Unbulleted list | [[အိဉ်တာနဲတ်]] | [[မို့ꩻအေႏ ကွန်ပျူတာ]] | [[ကွန်ပျူတာသော့ဝွဲး]] | [[ကွန်ပျူတာဟတ်ဝွဲး]] | [[ဉာဏ်ႏတုꩻ|ဉာဏ်ႏတုꩻ(AI)]] | [[ကျောႏညာႏ]] }} | founded = {{Start date and age|1998|09|04|mf=yes}}{{efn|Google was incorporated on September 4, 1998, however, since 2002, the company has celebrated its anniversaries on various days in September, most frequently on September 27.<ref>{{Cite magazine |last=Fitzpatrick |first=Alex |date=September 4, 2014 |title=Google Used to Be the Company That Did 'Nothing But Search' |url=https://time.com/3250807/google-anniversary/ |magazine=[[Time (magazine)|Time]]}}</ref><ref>{{Cite web |date=September 27, 2019 |title=When is Google's birthday – and why are people confused? |url=https://www.telegraph.co.uk/technology/2019/09/27/when-is-googles-21st-birthday-doodle/ |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220110/https://www.telegraph.co.uk/technology/2019/09/27/when-is-googles-21st-birthday-doodle/ |archive-date=January 10, 2022 |url-access=subscription |url-status=live |website=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]}}{{cbignore}}</ref><ref>{{Cite web |last=Griffin |first=Andrew |date=September 27, 2019 |title=Google birthday: The one big problem with the company's celebratory doodle |url=https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/google-birthday-surprise-spinner-date-problem-start-company-a7968951.html |website=[[The Independent]]}}</ref> The shift in dates reportedly happened to celebrate index-size milestones in tandem with the birthday.<ref>{{Cite web |last=Wray |first=Richard |date=September 5, 2008 |title=Happy birthday Google |url=https://www.theguardian.com/business/2008/sep/05/google.mediabusiness |website=[[The Guardian]]}}</ref>}} in [[Menlo Park, California|Menlo Park]], [[California]], United States | founders = {{Unbulleted list | [[Larry Page]] | [[Sergey Brin]] }} | hq_location = [[Googleplex]] | hq_location_city = [[Mountain View, California]] | hq_location_country = U.S. | area_served = တကမ္ဘာႏလွုမ်း | key_people = {{Ubl | [[Sundar Pichai]] ([[Chief executive officer|CEO]]) | [[Ruth Porat]] ([[CFO]]) | [[Thomas Kurian]] ([[CEO]] of [[Google Cloud Platform|Google Cloud]]) }} | products = {{Ubl | [[Google Search]] | [[Google Workspace]] | [[အဲန်းဒရွဲ့ဒ် (တပန်ႏအီမိုဗုဲင်းစက်စနိစ်)]] | [[Waze]] | [[Google Pixel|Pixel]] | [[Google Nest|Nest]] | [[:en:List of Google products|ဂူးဂွေါကထေဒါႏ တခြိုꩻစာႏရင်ꩻ]] }} | parent = [[Alphabet Inc.]] | subsid = {{Ubl | [[Adscape]] | [[အဲန်းဒရွဲ့ဒ် (တပန်ႏအီမိုဗုဲင်းစက်စနိစ်)]] | [[Google DeepMind|DeepMind]] | [[Endoxon]] | [[FeedBurner]] | [[Fitbit]] | [[ImageAmerica]] | [[Kaltix]] | [[Google Nest|Nest Labs]] | [[ယူကျု့]] | [[ZipDash]] | [[X Development]] }} | website = {{official url}} | footnotes = <ref>{{Cite web |date=January 16, 2015 |title=Company – Google |url=https://www.google.com/intl/en/about/company/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150116073513/https://www.google.com/intl/en/about/company/ |archive-date=January 16, 2015 |access-date=September 13, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |last=Claburn |first=Thomas |date=September 24, 2008 |title=Google Founded By Sergey Brin, Larry Page... And Hubert Chang?!? |url=https://www.informationweek.com/applications/google-founded-by-sergey-brin-larry-page-and-hubert-chang!/d/d-id/1072309 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110628231125/http://www.informationweek.com/news/internet/google/210603678 |archive-date=June 28, 2011 |access-date=January 22, 2017 |website=[[InformationWeek]] |publisher=[[UBM plc]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Locations – Google Jobs |url=https://www.google.com/about/jobs/locations/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130930200600/http://www.google.com/about/jobs/locations/ |archive-date=September 30, 2013 |access-date=September 27, 2013}}</ref><ref name=":0" /> | module = {{infobox network service provider|child=yes|asn=15169}} }} '''ဂူးဂွေါ''' ဟဲ့ꩻ '''ဂူဂွေါ LLC''' ({{lang-en| Google}}) '''ဂူဂဲလ်''' ယို ထွာဒျာႏ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်း]]ကို အခေႏခံႏကအဝ်ႏဒါႏ [[ခမ်းစွုမ်ႏစီꩻပွာꩻရေꩻတန်|ခမ်းစွုမ်ႏစီꩻပွာꩻရေꩻထာꩻမာꩻတန်]] တောမ်ႏ [[အနယ်ꩻပညာႏ ကုမ္ပဏီႏ]] ဒျာႏတဲင် အဝ်ႏအွဉ်ႏရေꩻခွုမ်မာꩻလွေꩻ [[လဲင်းလောင်းကျောႏညာႏ]]၊ [[ထိုမ်ႏထွားဝဲက် စက်စနိစ်]] အနယ်ꩻပညာႏ၊ [[မို့ꩻအေႏ ကွန်ပျူတာ]]၊ ကွန်ပျူတာ[[သော့ဝွဲး]]၊ [[ကွင်တမ်ကွန်ပျူတာ]](Quantum computing)၊ [[E-commerce]](လဲင်းလောင်း ဖြေꩻစာကူꩻကားထာꩻ]]၊ [[Consumer electronics]](ကဖြေꩻကသုင်ꩻဒါႏ တခြိုꩻအစွိုးစွိုး လဲင်းလောင်းသားဖုံႏ) တောမ်ႏ [[ဉာဏ်ႏလဲဉ်]](AI) ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web|last=Condon|first=Stephanie|date=7 May 2019|title=Google I/O: From 'AI first' to AI working for everyone|url=https://www.zdnet.com/article/google-io-from-ai-first-to-ai-working-for-everyone/|work=ZDNet|language=en-US}}</ref> ဂူးဂွေါယို ခံႏဗာႏဝင်ꩻဒေါ့ꩻအွဉ်ႏထွော့လွေꩻ "ကမ္ဘာႏလောင်း စွန်ꩻအာႏအအဝ်ႏသွတ်ꩻ ကုမ္ပဏီႏ" အနေႏ နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite news|last=Jack|first=Simon|date=November 21, 2017|title=Google – powerful and responsible?|language=en-GB|work=[[BBC News]]|url=https://www.bbc.com/news/business-42060091}}</ref> မဉ်ႏဒေါ့ꩻဗာႏလဲ့ ကုမ္ပဏီႏယိုတဗာႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻ ကမ္ဘာႏလောင်းကို အတန်သွတ်ꩻ ကုမ္ပဏီႏဖုံႏအကိုသွူ။ တယ်ႏထောင်ႏစလွေꩻ ကူးကောကုမ္ပဏီႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ (၁၉၉၈/၂၀၁၇) ဗာႏသွူ။ ကူကယ်ႏကူမ္ပဏီႏယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ အမေႏရိကန်ႏခမ်းကိုသားပဲင်ႏဆဲင်ႏ ကူမ္ပဏီႏတဗာႏသွူ၊ အဓိကထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[အနယ်ꩻပညာႏ]]ဖဲ့ꩻဆဲင်းရာꩻ တွမ်ႏ [[ညဏ်ႏထီတု]] လိတ်ကျော်ငြာႏ ဖြေꩻစာကူꩻကားအီꩻ ကွန်ႏဖုံႏသွူ။ ==အာႏကွိုꩻ== {{Reflist}} [[Category:ဂူးဂွေါ]] 6e34jlzuuf76lcu4q7gf4ag21v77x6f 0 8473 31576 31528 2025-07-01T14:01:53Z Khun Kt 19 31576 wikitext text/x-wiki [[File:TOPIO 3.jpg|350px|thumb|ပွယ်ꩻပျꩻအွဉ်ႏနယ် ခမ်းစွုမ်ႏနုဲင်ငံတကာ စက်ရုပ်ပွယ်ꩻ ဝေင်ꩻတိုကျို ဂျပန်ခမ်းကို ထီႏလွေꩻဗာႏ တိုပီယို ကဟဲ့ꩻဒါႏ တုꩻဗိုန်ခါꩻဒါႏလိုꩻပွုံႏ စက်ရုပ်တမျိုꩻ အဝ်ႏခွုမ်ဆိုး ပင်ပေါင်(ဟဲ့ꩻ) ထာꩻခွုမ်ဆိုးတမျိုꩻကျာꩻ]] '''ဉာဏ်ႏတုꩻ''' (မွေးတဝ်းတဲ့) '''တုꩻဗိုန်ဉာဏ်ႏ''' ({{Lang-en| Artificial intelltgence, အဒွေါင်ႏ: AI}}) ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[ကွန်ပျူတာ]][[သိပ္ပံ]]ပညာႏ ဘာႏသာႏဖြယ်ꩻတဗာႏဒျာႏ၊ စက်ခြွိုင်းဖုံႏအကိုသူꩻ အီႏသော့ꩻပညာႏ ဖေႏကထွားနုဲင်းနွောင်ꩻ [[လိုꩻသီးဉာဏ်ႏအထီအသွီႏ]] ရေႏရွယ်ႏခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ၊ [[AI]] လိတ်ထွားစောင်ႏဖုံႏအကိုနဝ်ꩻ "လွူꩻထွား တဲမ်းထွို့ꩻထေလွေꩻ ထာꩻသေဉာဏ်ႏကအဝ်ႏဒါႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်ဖုံႏ (intelligent agents)"ဗွောင်ဝွေꩻ(အေအိုင်)အခရာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ "ထာꩻသေဉာဏ်ႏကအဝ်ႏဒါႏ နမ်းခြောင်ꩻတင်" ကရိုꩻနဝ်ꩻ ထီႏသေနာႏ အသောင်အရင်ꩻထွူတဲင် အောင်ႏမျင်ႏမုꩻ ယံထိုတသွောင်း ကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻဒါႏ အနယ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကအွဉ်သုင်ꩻရီးဝင်ꩻငဝ်းယို စွန်မဲစ်ကာတီ (John McCarthy) နဝ်ꩻတဲး "သိပ္ပံတွမ်ႏအိဉ်စိဉ်နီယာပညာႏ ကတဲႏထွင်ႏနွောင်ꩻဒါႏ စက်ဉာဏ်ႏပညာႏ(Machine Intelligent)အဝ်ႏဖုံႏ" ဗွောင်နယ်ခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။{{Sfnp|Russell|Norvig|2021|pp=1–4}} အရန်းထိုပရိုဖုဲင် ဉာဏ်ႏတုꩻ(AI)[[:en:Applications of artificial intelligence|သော့ဝွဲးဖုံႏ]]ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏပါသော့ꩻလွေꩻ နုဲင်းဒါႏ [[:en:Search engine|ဝဲက်ထိုမ်ႏထွားရေꩻစက်စနိစ်]](web Search engines)ဖုံႏ (ဥပမာႏ- [[Google Search]]), ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏချက်စနစ် နုဲင်းဒါႏ [[YouTube]]၊ [[Amazon]]၊ [[Netflix]]ဖုံႏ၊ ကွဲးကမ်းထာꩻထီႏ(virtual assistant)ဖုံႏ (နုဲင်းဒါႏ [[Google Assistant]]၊ [[Siri]]၊ [[Alexa]]ဖုံႏ)၊ နမ်းထိန်ꩻချာကလꩻဒါႏကာꩻဖုံႏ (နုဲင်းဒါႏ [[Waymo]])၊ တဲႏထွင်ႏဖန်ဆင်ꩻထာꩻ အခြွိုင်းကိရိယာႏဖုံႏ (နုဲင်းဒါႏ ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ မော်ဒယ်၊ အယ်ပကီႏဖုံႏ)၊ ဗျူဟာဂေင်း ထာꩻခွုမ်ဆိုးဖုံႏ (နုဲင်းဒါႏ ဆျာကွက်ꩻ(စစ်တုရင်)၊ Go ဆျာကွက်ꩻဂေင်းဖုံႏ) အဝ်ႏပါသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲႏတွော့ꩻ ကထူႏသုင်ꩻအီဒါႏ AIဉာဏ်ႏတုꩻ ပရိုဂရမ်ဖုံႏ ကဲဉ်းအာနဝ်ꩻ အတဟဲ့ꩻတဝ်း ဉာဏ်ႏတုꩻAIတဲ့ အဝ်ႏနေနေသွူ။ ==အမျိုꩻအစာꩻဖုံႏ== ဉာဏ်ႏတုꩻယို တဗိုန်တဝ်းလို့ဝင်ꩻ မဉ်ႏဖဖြယ်နဝ်ꩻ အဝ်ႏနွောင်ꩻသွံစားသွူ၊ နဝ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ- # '''ဖန်းပꩻဖꩻဖြယ် AI (Analtytical)''': ဝွေꩻနဝ်ꩻ ဉာဏ်ႏထာꩻသေထာꩻထီႏဆဲင်ႏရာꩻ (cognitive intelligence) ဝိသေသလက္ခဏာႏဖုံႏ အဝ်ႏပါသော့ꩻသွူ။ တဲႏထွင်ႏနွောင်ꩻ နမ်းခြောင်ꩻတင်ဖေႏ ကမ္ဘာႏသီးထာꩻသေထာꩻထီႏဆဲင်ႏရာꩻထွူတဲင် ကအီႏအွဉ်ႏထွော့အီ အနာႏဂတ်အတာႏ ခင်ႏမွဉ်အွဉ်ႏထွာ အတိတ်အခွဲးအကျုံႏအလောင်းတွော့ꩻ သွဉ်ထူႏနွောင်ꩻအီနဝ်ꩻသွူ။ # '''လိုꩻသီး-နွန်ႏတမာ AI (Human-Inspired AI)''': ဝွေꩻနဝ်ꩻ ဉာဏ်ႏထာꩻထာꩻသေတွမ်ႏ ဆဲင်ႏရာꩻသꩻအခန်ꩻအထွော့ (emotional intelligence) အဝ်ႏသွူ။ သေနာႏနွောင်ꩻစွဉ်ႏ လိုꩻသီးသꩻထာꩻခံႏစာꩻ အစိုန်ꩻအဝ်ႏ၊ ကအွဉ်ႏထွော့(ဆုံꩻဖျတ်)ချက်အကို ယူႏသော့ꩻနဝ်ꩻဖုံႏတဲ့ လꩻနွောင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ # '''လိုꩻသီး AI (Human AI)''': ဝွေꩻနဝ်ꩻ အထီအသွီႏအမျိုꩻမျိုꩻ (ဉာဏ်ႏထာꩻသေထာꩻထီႏ၊ ဆဲင်ႏရာꩻသꩻ၊ လိုꩻမုꩻရေꩻဖုံႏ)သီး အမုဲင်ဗိုန်ခေါ်တဝ်းဝင်ꩻဖုံႏ ပါသော့ꩻသွူ။ သေအွဉ်ႏသတိꩻနွောင်ꩻချာနမ်းထွူတဲင် တွမ်ႏလိုꩻလောင်ႏလင်ဖုံႏ ကအဝ်ႏသွုပ်ဆွိုက်လူႏလုဲင်ႏလို့ဝင်ꩻကိုနဝ်ꩻတဲ့ နမ်းတွမ်ႏနမ်း သေချာနွောင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ==အတွိုႏခြောင်ꩻဖုံႏတွမ်ႏ ကသွုံꩻအီဖုံႏ== သိပ္ပံတွမ်ႏ[[အနယ်ꩻပညာႏ]] ကထင်ႏထိုလွဉ်ဒါႏ လိုꩻသီးဝွုန်ꩻဝွိုင်ꩻအကို AI အနယ်ꩻပညာႏနဝ်ꩻ ခွုမ်မာꩻဖေႏနွောင်ꩻ အဆန်ꩻအတသာဖုံႏ အာတန်နဝ်ꩻသွူ၊ အနယ်ꩻပညာႏ ခွိုꩻသွုပ်တသာဖုံႏနဝ်ꩻ တလူႏကျုံႏမော့ꩻဗာႏစွဉ်ႏ [[ကမ္ဘာႏ]]ထွꩻခေတ်သီး အသျုက်အတရေင်ဖုံႏ (ဟဲ့ꩻရွို့ꩻနက်ဖုံႏ-သော့ꩻပါတဝ်းတဲ့လꩻဒျာႏနော-ငဝ်းသဲပ်ꩻ)၊သွူ။ အထူꩻတဗာႏ မျန်မာ(မန်းခမ်း)လိုꩻပေႏခွိုꩻသွုပ်တသာသီးဖုံႏနဝ်ꩻ အီႏတလူႏနွောင်ꩻ ဗိုန်ပီနုဲင်း AI အနယ်ꩻပညာႏ (ဉာဏ်ႏတုꩻ လိုꩻမိတ္တူ) ဟဲ့ꩻဖုံနက်ဝွေꩻသီးနဝ်ꩻသွူ။ ယောင်းစူကခွုမ်သွုပ်လွဉ်ဒါႏ [[ပညာႏရေꩻ]]အနယ်ꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ကုဲင်းကြွန်ꩻကြန်ꩻထိုꩻဒါႏ တွမ်ႏကအီႏသေနာႏနွောင်ꩻအီ လိုꩻသီးအဝွုန်ꩻအဝွိုင်ꩻ အမွေးအမဲဉ်ႏအဟေ့ꩻယောင်ꩻနဝ်ꩻမꩻ ခွိုꩻသွုပ်တသားဖုံႏ ဖေႏကထီႏထွꩻနွောင်ꩻ [[IT]]ခေတ်အတာႏ ပညာႏရေꩻအနယ်ꩻယို ဖျင်တဝ်းတလꩻတဝ်း အဝ်ႏလိုႏဖျင်ပြောင်ꩻလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ AI နွို့သော့ꩻဖေႏလဲဉ်း လိုꩻသီးထာꩻမာꩻထာꩻခွုမ်ဖုံႏကို(ထွာဖေႏလဲဉ်း လိုꩻသီးထာꩻမာꩻသားနမ်းခြောင်ꩻ)သွူ၊ နုဲင်းဒျာႏ အနယ်ꩻပညာႏ၊ [[ခြွိုင်ႏသန်ꩻရေꩻ]]၊ ဘဏ္ဍာႏရေꩻ ထာꩻမျိုꩻအဒဝ်ႏဒဝ်ႏကိုဖုံႏနဝ်ꩻ AI အဝ်ႏပါသော့ꩻလဲဉ်း အရေꩻတန်ကို၊ နယ်ႏပယ်ႏကထွꩻခေတ်ဖုံႏအတာႏ AI နဝ်ꩻ အဝ်ႏတဲႏထွင်ႏခါꩻဖေႏလဲဉ်း ထာꩻမာꩻလွူးအီတွက်ဖုံႏ အာတန်၊ သꩻတဖွုန်ခရာႏ အခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဝွေꩻမာꩻဖေႏနွောင်ꩻသွူ။ AI အနယ်ꩻပညာႏ ကထင်ႏထိုထာꩻနဝ်ꩻ အခွုမ်အမာꩻဆေꩻကွက်ꩻအလောင်း တွိုႏခြောင်ꩻစဲင်းစဲ့မွေးစွဉ်ႏဒျာႏ။ ဝွေꩻနဝ်ꩻ ယိုခါ အဝ်ႏထူႏသေꩻခါꩻလဲဉ်း ထာꩻမာꩻအခွုမ်အစံႏယင်ဟန်ႏလဲ့ ထာꩻမာꩻအခွုမ်အစံႏ အခွင်ꩻအရေꩻတသာသာဖုံႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏဖန်ဆင်ꩻလွေꩻဖေႏနေကနဝ်ꩻသွူ။ ထာꩻမာꩻခွုမ်စံႏ ပေႏပေႏဖုံႏအကို ပေါႏ (နမ်းတမ်းအနေႏ) AI အနယ်ꩻပညာႏနွို့လွဉ်သော့ꩻသွူနဝ်ꩻ ကားတဲင် ခြွိုင်းသန်ꩻရေꩻ၊ ဘဏ္ဍာႏရေꩻတွမ်ႏ အနယ်ႏအလင်လင်ဖုံႏအကို တဲႏထွင်ႏဖေႏစွဉ်ႏ ထာꩻမာꩻအခွုမ်အစံႏတသာဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[သော့ဝွဲး|သော့ဝွဲး]](Software) တွမ်ႏ [[အိဉ်စိဉ်နီယာ]]နယ်ႏပယ်ႏအကိုတဲး AI အနယ်ꩻပညာႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏပြောင်ꩻလုဲင်ႏ တရန်းထွူတရန်းသွူ။ ပညာႏသျင်ႏ ကကျင်ႏလဲပ်ဒါႏ AI အနယ်ꩻပညာႏသားအတာႏ ကအီႏနွို့လွေꩻသော့ꩻဒါႏ အထင်ႏထိုအပြောင်ꩻလုဲင်ႏ နယ်ꩻပညာႏနယ်ႏပယ်ႏဖုံႏအကိုသူꩻနဝ်ꩻ အခွင်ꩻအရေꩻ အဝ်ႏအာတန်သွူ၊။ နုဲင်းဒျာႏ [[AI အိဉ်စိဉ်နီယာ]]ဖုံႏ၊ လိုꩻကျင်ႏလဲပ် [[စက်ရုပ်]]သားဖုံႏတွမ်ႏ ကျင်ꩻဝွတ်ပညာႏသျင်ႏဖုံႏ (ethicists) ထာꩻမာꩻခွုမ်စံႏအစားစားကို အဝ်ႏတဲႏထွင်ႏဖေႏ ထာꩻမာꩻခွုမ်စံႏ အခွင်ꩻအရေꩻတသာဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ==ကလိုႏအပ်ဒါႏ ကျင်ႏလဲပ်မုꩻဖုံႏ== လိုꩻကမဉ်လွူးနမ်း တွမ်ႏ AI အနယ်ꩻပညာႏသားအတာႏ လိုႏသေနာႏ လိုႏဒါႏသေꩻခါꩻ ဂဏန်ꩻ([[သင်္ချာ]])၊ ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံတွမ်ႏ အိဉ်စိဉ်နီယာ အနယ်ꩻပညာႏဆဲင်ႏရာꩻ အထီအသွီႏ၊ သွူတကာႏတဝ်း သွုပ်ဆွိုက်ရေꩻတွမ်ႏ စီႏဆင်ႏဖန်းဖြယ်နွောင်ꩻ အထီအသွီႏဖုံႏနဝ်ꩻ လိုႏအဝ်ႏသေꩻခါꩻသွူ။ ကျင်ႏလဲပ်အနယ်ꩻပညာႏဆဲင်ႏရာꩻ ကထွာဒါႏ ဂဏန်ꩻ(သင်္ချာ)၊ [[ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ]]၊ အိဉ်စိဉ်နီယာတွမ်ႏ တဲမ်း[[ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်|ပရိုဂရမ်]] အခင်ႏမွဉ်အွတ်ꩻရွီး ခွေါင်ခွေါင်ခံႏခံႏ ကအဝ်ႏသေꩻခါꩻသားအတွက် အဝ်ႏဖန်ဆင်ꩻခါꩻဖေႏ ထာꩻမာꩻခွုမ်စံႏ အခွင်ꩻအရေꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ==ဟော်ꩻထွားထဲင်း အသွုပ်အလင်== * [[ခွင်းတမ်မဲက်ကနိစ်]] * [[OpenAI]] ==အာႏကွိုꩻ== {{Reflist}} [[Category:AI]] 794zuhos6lvjypxnsep9u1v8jv5xez8 0 8482 31590 31527 2025-07-02T04:58:58Z Khun Kt 19 /* အုံနောင် */ 31590 wikitext text/x-wiki [[File:ERS 2.jpg|thumb|240px|ပွေားထွားဒါႏ ဟံႏကမ္ဘာႏအရေꩻ ERS 2 ဂြိုဟ်ႏတုပွုံႏ]] '''ဂြိုဟ်ႏတု''' ({{Lang-en|Satellite}}) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏထာꩻရာꩻဝတ္ထုတဗာႏတဲင် ကမ္ဘာႏလောင်းကီကအဝ်ႏဒါႏ [[ဂြိုဟ်ႏ]]တဖူꩻလေပ်ခူခြောင်ꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ အဝ်ႏလေပ်တပန်ႏလွေꩻသွူ။ နီလိုꩻသီးကဖန်ဆင်ꩻထွင်ႏခါꩻဒါႏ အဗွိုန်နုဲင်းဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏနေနေတဲင်တွော့ꩻ အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏသဘာႏဝ ကထွာလွဉ်ကပေါႏလွဉ်ဒါႏ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနောဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏအာတန်ဒျာႏသွူ။ [[လာ]]နောဝ်ꩻလဲ့ ထွာဒျာႏသဘာႏဝဂြိုဟ်ႏတုတဗာႏဒျာႏနေနေတဲင် [[ကမ္ဘာႏ]]ယိုဝွေꩻကအဝ်ႏလေပ်ခူဒါႏ တဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအတွိုင်ꩻ ချာႏခူလေပ်တပန်ႏလွေꩻဒျာႏသွူ။ နီလိုꩻသီးကဖန်ဆင်ꩻထွင်ႏခါꩻဒါႏ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ ဝွေꩻသီးနမ်းပဲင်ႏ ဂြိုဟ်ႏဖုံႏကလေပ်ဒါႏတဖူꩻခြောင်ꩻအတွိုင်ꩻ အဝ်ႏချာႏခူလေပ်လွေꩻနေနေသွူ။<ref>{{cite book |title=A Dictionary of Aviation |url=https://archive.org/details/dictionaryofavia0000wrag |first=David W. |last=Wragg |isbn=9780850451634 |edition=first |publisher=Osprey |year=1973 |page=[https://archive.org/details/dictionaryofavia0000wrag/page/234 234]}}</ref> နီလိုꩻသီးကမာꩻခါꩻဒါႏ ဂြိုဟ်ႏတုကိဉ်းအာအာနောဝ်ꩻ ဂြိုဟ်ႏကအဝ်ႏလေပ်ခူတဖူꩻယို အဝ်ႏဒျာႏအဖွိုႏဖဲ့ꩻ လေပ်ခူလွေꩻထွူမꩻ ဂြိုဟ်ႏတုလင်ဖုံႏသူꩻအမွိုင်နုံꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏကမ္ဘာႏယိုကအဝ်ႏလေပ်ခူဒါႏအမွိုင်နုံꩻနဝ်ꩻစားနေနေ အဝ်ႏတပန်ႏလေပ်ခူလွေꩻသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻ အဝ်ႏဟံႏတလင်ꩻလောင်းယို ထွားထင်ႏကီ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏသူꩻနောဝ်ꩻ အထွာထိုꩻ အုံစွူစွူဗော့ထာꩻ ရုဲင်ꩻသီႏသွိုးချာငါတဝ်းထာꩻဖုံႏသွူ။ ကအဝ်ႏလေပ်ခူဒါႏကမ္ဘာႏခြောင်ꩻနဝ်ꩻအလောင်းဖေႏကတွိုႏအီအတာႏ ဂြိုဟ်ႏတုယိုနောဝ်ꩻအဝ်ႏဗာႏကမ္ဘာႏအကြဲင်ႏမော့ထွူတဲင် အဗော့ꩻတွမ်ႏအညာꩻအဝ်ႏဟံႏတလင်ꩻယို အကွာႏလို့ဝင်ꩻနောဝ်ꩻ ခြွဉ်းနေးကီလိုမီတာတဲ့ အဝ်ႏစွဉ်ႏ ၃၅,၇၈၉ကီလိုမီတာ(ခြောန်းမဲင်ႏတဲ့ ၂၂၂၃၆မဲင်ႏ)အကွာႏနဝ်ꩻစားသွူ။ ကမ္ဘာႏကအဝ်ႏလေပ်ခူဒါႏတဖူꩻအဖွိုႏဖဲ့ꩻယို ကအဝ်ႏဒါႏဂြိုဟ်ႏတာဖုံႏနောဝ်ꩻ အဝ်ႏအွိုးကမ္ဘာႏဟံႏတလင်ꩻလောင်းဆꩻကီယိုအဆေ့ꩻသွတ်ꩻ အဝ်ႏဗာႏတရေင်ရပ်သွူ။ ဂြိုဟ်ႏတုနဝ်ꩻဖုံႏအမွိုင်လွဉ်ꩻငါႏတဲင် ကအဝ်ႏတခေင်ႏဒါႏဂြိုဟ်ႏဖုံႏကလေပ်တဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအလောင်း အဝ်ႏသော့အဝ်ႏအုံသွူ။ ဂြိုဟ်ႏတုတဖြုံႏယို နေးတွမ်ႏခြိတွာ(ပျမ်းမျ)နေးတဲင် အဝ်ႏလွေꩻဗာႏ ၁၄ ပေါင်ရပ်(၆ ဒဿမ ၅ ကီလိုဂရမ်) နဝ်ꩻစားမꩻ တောႏဒင်ႏထူႏလွေꩻနွောင်ꩻအီ ကဲင်မရာတဖြုံႏ(တားလဲ့ )ကွန်ပျူတာတဖြုံႏနဝ်ꩻသွူ။ နီလိုꩻသီးကမာꩻခါꩻဒါႏ တွမ်ႏစက်ခြွိုင်းခြိုꩻဖုံႏကပါသော့ꩻဒါႏ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနောဝ်ꩻ အဝ်ႏထေင်းထမ်ႏမာꩻလွေꩻ ထာꩻမာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻတဲ့ တဲက်ထွာကူႏညီႏအီ ခမ်းတလီꩻဝသအခေႏနေႏဖုံႏ၊အာႏကာႏသခွင်ႏအကို တွယ်ႏထူႏနွောင်ꩻဓာတ်ပွုံႏဖုံႏ၊ထီႏရွုတ်ဟွိုန်တွမ်ႏအငဝ်းဆဲင်ႏရာꩻ လွဲႏပြောင်ꩻဖေႏဒါႏပျꩻအဗာႏ(အချက်)လဲင်းဖုံႏ၊တယ်လီဖုန်းအနွို့တွမ်ႏအထန်ႏတဖူꩻခြောင်ꩻယို ပသာချာငါဖေႏဒျာႏနီလိုꩻသီးအတာႏဖုံႏ၊လိုမ်းဗိဉ်ႏရေꩻတာႏလဲ့နဝ်ꩻ၊အာႏကာႏသအကို ထောင်ထွားရေꩻတွမ်ႏသဘာႏဝအသောင်အရင်ꩻဆဲင်ႏရာꩻဖုံႏယိုနဝ်ꩻလဲ့ ခွုမ်ထူႏထိန်ꩻတီဟဝ်ဖေႏပါစစွဉ်ႏ ထာꩻမာꩻနုဲင်းဆꩻကီဖုံႏယို ကျိုꩻဆောင်ႏထေင်းထမ်ႏမာꩻဖေႏသွူ။ [[File:ConstellationGPS.gif|thumb|right|240px|အဝ်ႏ GPS ဂြိုဟ်ႏတု ကပသာဖေႏချာငါဒါႏ အချက်လဲင်းဖုံႏပွုံႏစံႏယို မာꩻနယ်နေး 3D ပွုံႏ]] နီလိုꩻသီးကမာꩻထွင်ႏခါꩻဒါႏ အရီးသွတ်ꩻသွတ်ꩻဂြိုဟ်ႏတုအမဉ်ꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏစပွန်းနစ်သွူ။ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏယိုအဓိကရေႏရွယ်ႏချက် အတန်စားတဲ့အဝ်ႏ(၆) ဗာႏတဲင် နဝ်ꩻ(၆)ဗာႏနောဝ်ꩻ ပသာထင်ႏအွဉ်ႏစွꩻခါꩻဖေႏဒျာႏသွူ။<ref>[http://simple.wikipedia.org/wiki/Satellite_%28artificial%29 Satellite (artificial) - Simple English Wikipedia, the free encyclopedia<!-- Bot generated title -->]</ref> ဝွေꩻသီးကရေႏရွယ်ႏလွေꩻနောဝ်ꩻ နုဲင်းဆꩻလꩻယိုဖုံႏသွူ။ # ထောင်ထွားရေꩻမာꩻလွေꩻနေးတွမ်ႏ ထဲ့သိပ္ပံအနယ်ꩻနေးစားသွူ။ # အဝ်ႏအွိုးဟံႏတလင်ꩻလောင်းယို     အုံပွေါးထောင်ထွားဆွုမ်ႏနေးသွူ။ # ထောင်ထွားလွေꩻနေးယင်းတွမ်ႏ ခမ်းတလီꩻဝသအခေႏအနေႏဖုံႏသွူ။ # ဆွုပ်ဖြွောန်ရေꩻဆဲင်ႏရာꩻဖုံႏ။ # တလီꩻမို့ꩻလောင်းခြောင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ လွေꩻသဲင်ꩻနေးတွမ်ႏထီဖြောင်ခြောင်ꩻဖုံႏတွမ်ႏ # စဲ့ꩻရေꩻဖဲ့ꩻဆဲင်ႏရာꩻ အတာႏဖုံႏနောဝ်ꩻသွူ။ [[File:Sputnik asm.jpg|thumb|150px|left|ပထမရီးသွတ်ꩻ ကထွာဒါႏ စပွန်းနစ်-၁ ဂြိုဟ်ႏတုပွုံႏ]] အရီးသွတ်ကထွာဒါႏ [[ဆိုဗီယက်ခမ်းပေါင်ꩻစု]]နောဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏဝွေꩻသီး Old Number Seven [[ဒုံးကွင်ႏ]]တဲင် အဝ်ႏဘိုင်ကိုနောဗ့်အာႏကာႏသစခန်ꩻနဝ်ꩻမꩻ [[စပွန်းနစ်-၁]] အမဉ်ꩻကအဝ်ႏဒါႏဂြိုဟ်ႏတုယို နေင်ႏ ၁၉၇၅-ဗာႏ၊ အောက်တိုဘာလာ ၁၄ နီꩻနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးတရျာႏအွဉ်ႏစွꩻဂြိုဟ်ႏတုသွူ။ ဂြိုဟ်ႏတုနောဝ်ꩻတဖြုံႏပေႏနောဝ်ꩻ အပေႏလွဉ်ꩻငါႏနုဲင်းမုဲင်ꩻစားနဲးတဲင် အရွယ်ႏပမာႏဏအဗွိုန်နုဲင်းကွို့ꩻ ဘတ်စကဲက်ဘောလုံးပေႏလွုမ်ꩻသွူ။ ကွဲတဲင်တွော့ꩻ ဂြိုဟ်ႏတုပေႏနောဝ်ꩻတဖြုံႏတဲးတဲ့ ထွာဒျာႏနီလိုꩻသီး ဖန်ဆင်ꩻထွင်ႏမာꩻခါꩻ အရီးသွတ်ꩻသွတ်ꩻ ပထမဂြိုဟ်ႏတုတဖြုံႏသွူ။ အောဝ်ႏနောဝ်ꩻထွူမꩻ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏ]]နောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၉၅၈-ဗာႏ၊ ဖေဖော်ဝါရီလာ ၁၃ နီꩻအတွင်ꩻပေႏနောဝ်ꩻ [[Explrer-1]] အမဉ်ꩻကပါဒါႏဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏ[[ဂျူပီတာစီ]]အမဉ်ꩻအဝ်ႏဒါႏဒုံးကွင်ႏနောဝ်ꩻ အဝ်ႏကိတ်ကာနေဗယ်အာႏကာႏသစခန်ꩻနဝ်ꩻမꩻ အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏဆုဲင်ꩻကယ်ꩻ ဆိုဗီယက်ခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ တွိုႏလွေꩻယင်း နေင်ႏ ၁၉၆၁-ဗာႏ၊ ဧပြီလာ ၁၂ နီꩻနောဝ်ꩻ ဆိုဗီယက်ခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏကတရျာႏအွဉ်ႏစွꩻဒါႏ [[ဗော့စတော့-၁]] [[အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ]]ယို ဆိုဗီယက်အာႏကာႏသကွင်ႏသားကေားကထွာဒါႏ [[ယူရီဂါဂါယဉ်]] ပါတွမ်ႏကေားကထင်ႏလွဉ်ꩻဝွေꩻဆꩻချာသားဖုံႏနောဝ်ꩻ အာႏကာႏသခွင်ႏအကို ဝွေꩻသီးတွိုႏရီးရီးသွတ်ꩻဝင်ꩻနောဝ်ꩻသွူ။ [[ပျင်ႏသိတ်ခမ်းထီ]]နောဝ်ꩻတဲ့ ထွာဒျာႏတတိယအလဲင်ႏ တရျာႏစွꩻထင်ႏနွောင်ꩻဂြိုဟ်ႏတု အွိုးအာႏကာႏသခွင်ႏကိုသွူ။ နေင်ႏ ၁၉၆၅-ဗာႏ၊နိုဝင်ဘာလာ ၂၆ နီꩻနောဝ်ꩻ အမဉ်ꩻကထွာဒါႏ Asterix-1ဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏအမဉ်ꩻကလꩻဒါႏ Diamantဒုံးကွင်ႏအာႏကာႏသအကို အဝ်ႏအယ်ဂျီးရီးယားနဝ်ꩻမꩻ တရျာႏစွꩻထင်ႏလွေꩻယင်းသွူ။ [[ဂျပန်ခမ်း]]နောဝ်ꩻကယ်ႏယင် အမဉ်ꩻကလꩻဒါႏ Ohsumiဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏLambda 4s-5ဒုံးကွင်ႏနဝ်ꩻတွော့ꩻ အဝ်ႏအွိုး[[ကာဂိုဆီးမားအာႏကာႏသစခန်ꩻ]]နဝ်ꩻတဲင် နေင်ႏ ၁၉၇၀-နေင်ႏဗွေ၊ဖေဖော်ဝါရီလာ ၁၁ နီꩻနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးခမ်းယိုအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏနုဲင်းနုဲင်းသွူ။ အဗွိုန်ပီနုဲင်းနဝ်ꩻနေနေ [[ခယ်ႏခမ်း|ခယ်ႏသမ္မတခမ်းထီ]]သားနဝ်ꩻယင် နေင်ႏ ၁၉၇၀-နေင်ႏဗွေ၊ဧပြီလာ ၂၄ နီꩻနောဝ်ꩻ အမဉ်ꩻကအဝ်ႏဒါႏ Mao-1ဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏအမဉ်ꩻကထွာဒါႏ March-1ဒုံးကွင်ႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏမွန်ဂိုးလီးယားအကိုနဝ်ꩻတွော့ꩻ အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏနေနေသွူ။ အောဝ်ႏကုဲင်ယင်း[[ဗိတိန်ခမ်း]]နောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၉၇၁-ဗာႏ၊အောက်တိုဘာလာ ၂၈ နီꩻနောဝ်ꩻ Black Kinght-1ဂြိုဟ်ႏတုတွမ်ႏ Black Arrow အမဉ်ꩻကပါဒါႏဒုံးကွင်ႏယို အဝ်ႏသြစတြေးလျဒုံးကွင်ႏတရျာႏစွꩻထင်ꩻစခန်ꩻနဝ်ꩻတဲင် အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏသွူ။ [[File:Delta-M with Skynet-1A.jpg|thumb|150px|အွဉ်ႏစွꩻထင်ႏ ဗိတိသျစဲ့ꩻရေꩻဆဲင်ႏရာꩻ သကုဲင်းနဲတ်ဂြိုဟ်ႏတုပွုံႏ]] [[အီးယူ]](ဥရောပ သမဂ္ဂ)နောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၉၇၉-ဗာႏ၊လာဒီဇင်ဘာ ၂၄ နီꩻအကို CATဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏအမဉ်ꩻကပါဒါႏArianeဒုံးကွင်ႏနောဝ်ꩻ အဝ်ႏပျင်ႏသိတ်ဂီယာအာႏကာႏသစခန်ꩻနဝ်ꩻမꩻ အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏနဝ်ꩻသွူ။ နုဲင်းဟန်ႏသနီꩻနောဝ်ꩻ ဥရောပအာႏကာႏသအေဂျင်စီယိုတွမ်ႏဥရောပအစွိုꩻနွို့ခမ်းသားအတာႏ အဝ်ႏအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏဖေႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[အိန္ဒိယခမ်း]]နောဝ်ꩻ နေင်ႏ ၁၉၈၀-ဗာႏဗွေ၊ဇူလိုင်လာ ၁၈ နီꩻအဟဲ့ꩻဒါႏ Rohini-1ဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏSatellite Launch Vehiclဒုံးကွင်ႏယိုတဲင် အောဝ်ႏဆာရီဟာရီတာကြွန်ꩻနဝ်ꩻမꩻ အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏသွူ။ [[အစ္စရေးခမ်း]]နောဝ်ꩻတဲ့ နေင်ႏ ၁၉၈၈-ဗာႏ၊စက်တင်ဘာလာ ၁၉ နီꩻနောဝ်ꩻ အမဉ်ꩻကအဝ်ႏဒါႏ Horizon -1ဂြိုဟ်ႏတုယို တွမ်ႏShavitဒုံးကွင်ႏနဝ်ꩻတဲင် အဝ်ႏသဲကန္တာရအကိုသူꩻ ကွဲးအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏလွေꩻ အရိုꩻနဝ်ꩻစားသွူ။ [[အီရတ်ခမ်း]]နဝ်ꩻကယ်ႏ နေင်ႏ ၁၉၈၉-ဗာႏ၊ဒီဇင်ဘာလာ ၅ နီꩻနောဝ်ꩻ Rocket-3rd stageဂြိုဟ်ႏတုယိုလဲ့ ဝွေꩻသီးအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနုဲင်းနုဲင်းသွူ။ [[အီရန်ခမ်း]]နောဝ်ꩻ ခမ်းလင်ဖုံႏကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏဒါႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏယို ဝွေꩻသီးခမ်းဖေႏကထွာအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနွောင်ꩻ (၁၁ )လဲင်ႏအကို အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနွောင်ꩻခမ်းထီဖေႏကထွာနောဝ်ꩻ ကျိုꩻစာꩻသောင်းသာလွေꩻရောင်တဲင် ကွပ်ပွိုးဒျာႏအခရာႏအစွိုးစွိုးအမျိုꩻမျိုꩻတဲင်တွော့ꩻ တအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနွောင်ꩻတယ်ꩻတဝ်းသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ နေင်ႏ ၂၀၀၉-ဗာႏ၊ဖေဖော်ဝါရီလာ ၂ နီꩻနောဝ်ꩻ ကရိုꩻဒါႏ Omidဂြိုဟ်ႏတုယို အဝ်ႏဆမ်နန်အရပ်နဝ်ꩻကိုတဲင် အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏထင်ႏယင်းသွူ။ ကရီးခါဆိုဗီယက်ခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏအကို ကပါနွို့သော့ꩻဒါႏ [[ယူကရေင်းခမ်း]]တွမ်ႏ [[ရသျားခမ်း]]ယိုနောဝ်ꩻ တွိုႏလွေꩻနေင်ႏ ၁၉၉၁-၁၉၉၂ဗာႏခိန်ႏဝွေꩻသီးခမ်းပဲင်ႏဂြိုဟ်ႏတုခေါခေါဖုံႏနဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏခေါလွေꩻသွူ။ အခိန်ႏနုဲင်းယိုခါနောဝ်ꩻ ခမ်းထီနဝ်ꩻစားဖုံႏ ဝွေꩻသီးခမ်းပဲင်ႏဂြိုဟ်ႏတုယိုဝွေꩻသီးခမ်းကိုအတာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ခမ်းထီလောင်ႏလင်တွက်တာႏတဲ့နဝ်ꩻ အဝ်ႏအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏဖေႏပါဒျာႏနေနေသွူ။ နုဲင်းယိုခါ အာႏကာႏသအကိုသူꩻ စုခြွဉ်းဂြိုဟ်ႏတုအဖြုံႏပေါင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလဲဉ်း (၁)သောင်ႏ လွိုလွိုကရိုꩻနောဝ်ꩻ [[နာသာ]]မတ်တန်ꩻကိုအလꩻ သေထွꩻဗာႏနဝ်ꩻစားသွူ။ ကမ္ဘာႏကိုယိုကအဝ်ႏဒါႏ နီလိုꩻသီးကအွဉ်ႏစွꩻရျာႏထင်ႏဒါႏဂြိုဟ်ႏတု အွိုးအာႏကာႏသအကိုသူꩻနောဝ်ꩻ တယ်ႏစစရီးဆိုဗီယက်ခမ်းပေါင်ꩻစွုမ်ႏယိုတဲင် နေင်ႏ ၁၉၅၇-ဗာႏ၊အောက်တိုဘာလာ ၄ နီꩻအကို တယ်ႏအမော့တွမ်ႏ Sputnik -1ဂြိုဟ်ႏတုယိုတဲင် တွိုႏလွေꩻအနေင်ႏ ၂၀၀၇-ဗာႏနောဝ်ꩻ လꩻလဲဉ်းအနေင်ႏပေါင်ꩻ (၅၀)လွိုနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်နဝ်ꩻမ ဥရောပအာႏကာႏသအေဂျင်စီသီးအစွိုꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ မုဲင်တောင်ꩻလအမတ်အနေႏတဲင် အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနယ်ဖေႏဂြိုဟ်ႏတုအဖြုံႏ (၅၀)နောဝ်ꩻသွူ။ ကဟဲ့ꩻဖန်ဒါႏ Nanosatဂြိုဟ်ႏတုနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏဂြိုဟ်ႏတုပေႏဖုံႏဒျာႏသွူ။ဂြိုဟ်ႏတုပေႏဖုံႏနဝ်ꩻ အယာႏခိဉ်ႏအဝ်ႏ ၂ဒဿမ ၂ပေါင်လွုမ်ꩻသွူ။ကွပ်အပေႏလွဉ်ꩻငါႏတဲင်တွော့ꩻ ကျိုꩻဆောင်ႏခွုမ်စံႏမာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻအစွိုးစွိုးဖုံႏ တမာꩻနွောင်ꩻတဝ်းသွူ။အာႏကာႏသတခွင်ႏလောင်းအွိုးအကိုသူꩻ ပဟာဟာကအဝ်ႏလွေꩻရောင်ချာငါဒါႏ ဂြိုဟ်ႏတုအဖြုံႏပေါင်ꩻ (၁)သောင်ꩻလွိုလွို ရိုꩻကီအဝ်ႏအာနဝ်ꩻစားလဲ့ အစဲစ်အမဲန်ႏကမာꩻနွောင်ꩻထာꩻမာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ကသွုံꩻနွောင်ꩻလꩻအီအတာႏတဲ့နဝ်ꩻ အဝ်ႏပေႏကွို့ꩻအရျာꩻဂဏန်ꩻနေးလွုမ်ꩻသွူ။ ကပြွူႏဖြွိုထင်ႏထိုဒါႏ ခမ်းထီဖုံႏကိဉ်းအာအာနောဝ်ꩻ ဝွေꩻသီးပဲင်ႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏယို အွဉ်ႏစွꩻတရျာႏရောင်လွေꩻတဲင် ကအဝ်ႏပြွူႏဖြွိုကျာꩻအမော့အစကထွာဒါႏ ခမ်းထီယဟန်ႏဖုံႏနောဝ်ꩻဖုံႏလဲ့ ဝွေꩻသီးဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏယို အဝ်ႏအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏရောင်နေနေသွူ။ အဗွိုန်နဝ်ꩻစား ဝွေꩻသီးကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏနွောင်ꩻလွဉ် ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏယို လꩻလွဉ်အကျိုꩻတရာꩻဖုံႏနောဝ်ꩻ ခမ်းထီဖုံႏကိုကထွာဒါႏ စဲ့ꩻရေꩻဖုံႏ၊ဆွုပ်သွယ်ႏရေꩻဖုံႏ၊ရာႏသီႏဥတုအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏဆဲင်ႏရာꩻ ခတ်ကယ်ꩻခမ်းတလီꩻဝသသတင်ꩻဖုံႏ စစွဉ်ႏကဏ္ဍအလွောက်ꩻ ဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏကျိုꩻဆောင်ႏခွုမ်မာꩻလွေꩻဖေႏနုဲင်းနဝ်ꩻစားတဲင်တွော့ꩻ အခွုမ်မာꩻလွေꩻဖေႏနုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနောဝ်ꩻ ကမ္ဘာႏဟံႏလောင်းကအဝ်ႏဒါႏဂြိုဟ်ႏတုစခန်ꩻယို အွောန်ႏဖွို့ဆွုက်သွယ်ႏထင်ႏဖေႏတွမ်ႏဂြိုဟ်ႏတုကအဝ်ႏဒါႏအွိုးအာႏကာႏသကိုသူꩻသွူ။<ref>[http://www.myanmar.com/newspaper/kyaymon/Sep24.pdf Myanmar.com<!-- Bot generated title -->]{{Dead link|date=January 2021 }}</ref> [[File:P satellite dish.svg|thumb|150px|ဂြိုဟ်ႏတု ဖေႏအချက်လဲင်းဖုံႏနဝ်ꩻ အပသာဖေႏ သလောင်းယိုထျꩻသွူ။]] ==အုံနောင်== {{Reflist}} [[Category:ဂြိုဟ်ႏတု]] [[Category:အာႏကာႏသ]] ps8ohf3akqpc52un4b4bpd0rruqwhwp 0 8511 31591 31561 2025-07-02T05:55:52Z Khun Kt 19 31591 wikitext text/x-wiki ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍[[File:JavaScript_code.png|thumb|ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ် [[:en:Source code|အရွီးခိုႏကိုဒ်]] အတာႏ တဲမ်းသွုံꩻအီတွမ်ႏ [[JavaScript]] ဘာႏသာႏပွုံႏ။ (The method adds a new child node to an existing parent node. It is commonly used to dynamically modify the structure of an [[HTML]] document.)]] '''ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်''' ({{lang-en|'''Computer Program'''}})ကရိုနဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာကောသွုံꩻသားလိုႏရာꩻအတွိုင်ꩻ ထွဥ်ႏအီကွန်ပျူတာမာꩻထာꩻမာꩻတာႏ ယီးထွဉ်ႏချက်စာႏရင်ꩻဒျာႏသွူ။ [[ပရိုဂရမ်]]ဖုံႏမီႏအဝ်ႏမꩻ ကွန်ပျူတာမာꩻထာꩻမာꩻလꩻတဲင် ပရိုဂရမ်ယီးထွဉ်ႏချက် ကမာꩻထာꩻမာꩻခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏဗဟိုႏပရိုသဲတ်သာကိုကဲဥ်းအာသွူ။ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာကသေနာႏနွောင်ꩻဒါႏ (executable) ပွုံႏစံႏလဲ့အဝ်ႏ၊ နီနာꩻလိုꩻသီး သေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏလဲ့အဝ်ႏသွူ။ နဝ်ꩻအကို နီနာꩻလိုꩻသီး ကသေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏယိုနဝ်ꩻ မာꩻပြောင်ꩻလွေꩻ ကွန်ပျူတာကသေနာႏဒါႏ အိတ်စျူသတေဗယ်လ်ပွုံႏစံႏတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ ကွပ်ပွိုး အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏအဝ်ႏမꩻ [[ပရိုဂရမ်မာ]]သီး ဖန်ꩻဆင်ꩻပျုပျင်ႏလွေꩻ (algorithms)ဖုံႏ ယိုꩻအီသွူ။ source code နဝ်ꩻ လိုꩻကလွူးအီနမ်းတွမ်ႏ [[ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်မာ]]ပညာႏသားဖုံႏ ကုဲင်းတဲမ်းသေႏသေႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ်ယိုနဝ်ꩻ နေတွမ်ႏ [[imperative programming]] မွေးတဝ်းလဲ့ [[declarative programming]] ကပါဒါႏ [[ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏ(programming language)]] ယိုတမျိုꩻတဲင် တဲမ်းစန်ႏလွေꩻအီဒျာႏသွူ။ [[Source code]] ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏ [[compiler]] ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမာꩻထွာလွေꩻဖေႏ [[executable file]]လꩻသွူ။ ယင်းတမျိုꩻနဝ်ꩻ [[interpreter (computing)|interpreter]]  (မွေးတဝ်းလဲ့) [[hardware]]ကိုနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသော့ꩻသေꩻခါꩻ [[interpreter (computing)|interpreter]] အဝ်ႏတဲင် နေးတွမ်ႏဝွေꩻအကူႏအညီႏမꩻ အဝ်ႏ [[central processing unit]] မာꩻထွာလွေꩻ execute တဲ့လꩻဒျာႏသွူ။<ref name="cpl_3rd-ch1-7_quoted">{{cite book | last = Wilson | first = Leslie B. | title = Comparative Programming Languages, Third Edition | publisher = Addison-Wesley | year = 2001 | page = 7 | quote = An alternative to compiling a source program is to use an interpreter. An interpreter can directly execute a source program[.] | isbn = 0-201-71012-9 }}</ref> ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် (တဝ်းလဲ့) [[ပရိုဂရမ်]]နဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာတဖြုံႏ မာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ ကတဲမ်းစန်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ ယီးနယ်ထွဉ်ႏချက်(အမိန်း) အစီႏအစဲဥ်ႏဖုံႏဒျာႏသွူ။ ပရိုဂရမ်မီႏအဝ်ႏမꩻ ကွန်ပျူတာထွဉ်ႏအတွိုင်ꩻ ကွန်ပျူတာ[[CPU]]အီႏမာꩻနွောင်ꩻ [[execution]]သွူ။ ပရိုဂရမ်ကိုနဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာထူႏသွုံꩻစွဥ်ႏနွောင်ꩻဒါႏ [[executable]]ထွို့ꩻဗူႏပွုံႏပါနေနေသွူ။ ပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို နီꩻနာꩻလိုꩻသီး ကသေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ [[အရွီးအခိုႏကုဒ်]]ထွို့ꩻဗူႏပွုံႏ[[အယ်ဂေါ်ရစ်တံ]][[http://en.wikipedia.org/wiki/Algorithm|algorithm{{Dead link|date=August 2021 }}]]နဝ်ꩻ ကောတဲမ်းစန်ႏပရိုဂရမ်သားအတာႏ ထွာအီအကူႏအညီႏ အထောက်အပံ့တဗာႏသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏတွမ်ႏ ပွိုင်ႏဝွို့တွမ်ႏဝွေꩻဒေတာ(အချက်အလက်) အစုစုအဒဝ်ႏဒဝ်ႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ[[သော့ဝွဲ]]သွူ။ ကွန်ပျူတာ ရွီးခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ လိုကဖန်ဆင်ꩻတဲမ်းစန်ႏဒါႏပရိုဂရမ်သား တဲမ်းစန်ႏချာဒျာႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ်ယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဖိုင်ကမာꩻအီလꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ ပြောင်ꩻလွေꩻဖေႏ[[compiler]]ထွူမꩻ ကွန်ပျုတာ[[CPU]]ထူႏသွုံꩻမာꩻအီလွေꩻထာꩻမာꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏ [[interpreter]] အကူႏအညီႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) သွင်ꩻသော့ꩻပွုံႏသီခါꩻနေး [[Hardware|ဟာဒ်ဝွဲ]](ကွန်ပျူတာစက်)ကိုထွူမꩻ ထွဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻလꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို [[system software]] (သော့ဝွဲစက်ကိုဖဲ့ꩻ) တွမ်ႏ [[External Software]](သော့ဝွဲစက်အထန်ႏဖဲ့ꩻ)စတဲင် ခွဲꩻချာꩻခါꩻနေး နီမျိုꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာတဖြုံႏနဝ်ꩻ ထွဉ်ႏပရိုဂရမ်ခွုင်းမုဲင်ꩻဗာႏဗာႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏမာꩻသွိုတဝင်ꩻထာꩻမာꩻတလဲင်ႏချင်ꩻလꩻသွူ။ နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ [[multitasking]]သွူ။ ==ပရိုဂရမ်းမိဉ်း== ပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို ကပါသော့ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻစံꩻထွားလꩻ၊ ဖꩻဖြယ်ခွဲꩻထန်ႏထိုꩻလꩻ၊ ဖေႏနေးကယံထဲင်းထဲင်းတဲင် ဖျင်တသာထဲင်းထဲင်းလꩻ၊ စုခြွဉ်းသော့ꩻငီꩻတွမ်ႏ ဝင်ꩻလင်ကဖန်ဆင်ꩻတဲမ်းစန်းသေꩻခါꩻဒါႏပရိုဂရမ်အလင်တဲ့လꩻသွူ။ စတဲင် ကမာꩻဒါႏနုဲင်းယိုစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ[[သော့ဝွဲထင်ႏထိုရေꩻ]]သွူ။ ထာꩻမာꩻယိုနဝ်ꩻ ပီနုဲင်းဒျာႏ အဉ်စဉ်နီယာအနယ်ꩻစနိစ်တဗာႏနေနေတဲင်တွော့ꩻ [[သော့ဝွဲအဉ်စဉ်နီယာ]]ကရိုꩻဒါႏ အသွုံꩻအနွုံꩻယိုတဗာႏလဲ့ တိုꩻတက်စွစ်ꩻလီလွဉ်လဲဉ်းသွူ။ ===Paradigms=== ကွန်ပျူတာပရိုဖုံႏအကို ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ စီႏစဥ်ႏအွဉ်ႏအုံချက်မူအလꩻ [[imperative]] တွမ်ႏ [[declarative]] စတဲင် အဓိကထေခွဲꩻခါꩻနီမျိုꩻသွူ။ ===ချားပြန်ႏ(compiling or interpreting)ဘာႏသာႏ=== အရွီးအခိုႏကုဒ်ကရိုꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်မျိုꩻနဝ်ꩻ နီနာꩻလိုꩻသီး ဟော်ꩻထွားသေနာႏနွောင်ꩻဒါႏ ကွန်ပျူတာဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ် ဖေႏနေးကမာꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ သွုံꩻနေးတွမ်ႏ compiler တဲင်တွော့ꩻ ပြောင်ꩻလွေꩻ [[executable image]] တဲ့လꩻ၊ သွုံꩻစွဉ်ႏနေးဗော့ꩻ interpreter တဲ့လꩻသွူ။ ပရိုဂရမ်မာꩻအီထာꩻမာꩻအကို compiler (မွေးတဝ်းလဲ့) interpreter ယိုနီမျိုꩻနဝ်ꩻ နီလိုꩻသီးထွဉ်ႏခရာႏလိုႏတဝ်း ဝွေꩻတွမ်ႏဝွေꩻ သေမာꩻချာဒျာႏထာꩻမာꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ပရိုဂရမ်ကမာꩻထာꩻမာꩻ တွမ်ႏ interpreter စနိစ်စားနဝ်ꩻ [[interactive session]]ကို ကောသွုံꩻသား မီႏမဲဉ်သော့ꩻ [[commands]] မꩻ ဝွေꩻဗွောင်အွဉ်ႏစွꩻဖေႏအခွင်ꩻသွူ။ ဝွေꩻယိုတမျိုꩻကမာꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ စနိစ်တဲပ်တဲပ်နဲပ်နဲပ်တဲင် ထေခွဲꩻမာꩻလွေꩻကွို့ꩻ ကောသွုံꩻသား ကထွဉ်ႏမာꩻအတွိုင်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ယံမာꩻထာꩻမာꩻ မိန်းထွဉ်ႏချက် (မွေးတဝ်းလဲ့) ပသာအီ ယီးထွဉ်ႏချက်(အမိန်း)အတာႏ ကထူႏသွုံꩻဒါႏ ကွန်ပျူတာဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတဗာႏယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ [[scripting language]]သွူ။ interpreter ယိုနဝ်ꩻ [[statement]] ကားကအဝ်ႏ ဝွေꩻ[[decode]]ဒီကုတ်သွူးဗာႏ တရဲဉ်ႏစီႏတဲင်တွော့ꩻ အမာꩻထာꩻမာꩻ ဟံးပေါင်းယွိုက်ꩻကယ်ꩻလဲဉ်း compilerသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပရိုဂရမ်ဖုံႏ မာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ ကွန်ပျူတာကိုနဝ်ꩻ [[interpreter]] လိုႏအဝ်ႏသေႏသေႏငါႏသွူ။ ပရိုဂရမ်ကသွုံꩻနေးတွမ်ႏ compilier တွော့ꩻ မာꩻအီထာꩻမာꩻစားနဝ်ꩻ compilier အဝ်ႏတဝ်းလဲ့ မာꩻနွောင်ꩻဒျာႏထာꩻမာꩻသွူ။ == Execution and Storage (မာꩻထာꩻမာꩻတွမ်ႏ အွဉ်ႏသိမ်ꩻခင်ႏလမ်း)== ကွန်ပျူတာသွုံꩻသား ထွဥ်ႏမာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻခိန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အသိမ်ꩻသေꩻခါꩻဒျာႏ [[Non-volatilele memory|non-volatile memory]]ကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာသွုံꩻသား မီႏထွဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻခိန်ႏမꩻ ကထွဉ်ႏဒါႏအတွိုင်ꩻ အဝ်ႏ[[operation system]]ကို ထေထန်ႏလွဉ်ဖေႏ ကောသွုံꩻသားကလိုႏအပ်ဒါႏ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻတဗာႏတဲင် ဝွေꩻအွဉ်ႏပေါႏလွဉ်ဖေႏ [[random access memory]]ကိုသွူ။ နဝ်ꩻထွူမꩻ ကွန်ပျူတာ(CPU)နဝ်ꩻ ကောသွုံꩻသားထွဉ်ႏအတွိုင်ꩻ မဆွိုးမချင်ꩻ အွဉ်ႏပရိုဂရမ်နဝ်ꩻတဗာႏ မာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာကောသွုံꩻသား မီႏအွဉ်ႏဆွိုးနားထိုꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ ကွန်ပျူတာဟာဒ်ဝွဲ(စက်)အမာႏမီႏထွာတစွိုးစွိုးမꩻ ဝွေꩻအီႏအွဉ်ႏဆွိုးတရတ်ထာꩻမာꩻသွူ။ ===Embedded programs(ပလို့ꩻခါꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်)=== ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ပလို့ꩻပွုံႏသီခါꩻဒျာႏ ကွန်ပျူတာစက်ခြွိုင်း(ဟာဒ်ဝဲ)ကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာမာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ အရီးသွတ်ꩻကလိုႏအပ်ဒါႏ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻ အွဥ်ႏသိမ်ꩻသေꩻခါꩻဒျာႏ read-only memoryကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာ ကမာꩻစထာꩻတွင်ꩻ အနယ်ꩻစနိစ်(system)ကလိုႏအပ်ရာꩻ အကွို့ꩻအခဝ်ဖုံႏယို တယ်ႏပထမ [[processor registers]]တဲင် လွိုက်ရွေꩻမာꩻလွေꩻဖေႏ တယ်ႏ[[device controllers]]၊ device controllers ဗꩻလွေꩻစွဥ်ႏဒျာႏ [[memory contents]]သွူ။ ပထမကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ပထမအရီးသွတ်ꩻ မာꩻဗာႏထာꩻမာꩻတဲင် အမိဥ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏ operating system သွူ။ နေးတွမ်ႏဝွေꩻယို သော့ꩻလွေꩻ[[ပရိုဂရမ်ကောင်တာ]]တဲင် ပွုံႏမဲဥ်ႏအွဥ်ႏမာꩻအီထာꩻမာꩻလꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာ ကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏယို ထိန်ꩻချုဖေႏနေးကလꩻတဲင် ဟာ့ဒ်ဝွဲကိုနဝ်ꩻ အွဥ်ႏပလို့ꩻပွုံႏသီသေꩻခါꩻနေး [[ဖဥ်းဝွဲ]] [[http://en.wikipedia.org/wiki/Firmware|firmware{{Dead link|date=August 2021 }}]]ဖုံႏသွူ။ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖေႏခရာႏတလိုႏတဝ်း မွေးတဝ်းလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖေႏဗာႏဆေ့ꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်အမျိုꩻအသာꩻဖုံႏတွမ်ႏ မီႏပေ့ꩻပါဝါခိန်ႏ ပရိုဂရမ်ဖုံႏ ယံဖေ့ကုဲင်ထိုꩻမားမွုန်းနဝ်ꩻ ထူႏသွုံꩻအီႏဗာႏ ဖဥ်းဝွဲ(firmware)သွူ။ ==အာႏကွိုꩻ== * [[Category:ကွန်ပျူတာ]] hntfwu9xk806njxry8g45jzb3t81wps 31592 31591 2025-07-02T05:56:43Z Khun Kt 19 31592 wikitext text/x-wiki '''ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်''' ({{lang-en|'''Computer Program'''}})ကရိုနဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာကောသွုံꩻသားလိုႏရာꩻအတွိုင်ꩻ ထွဥ်ႏအီကွန်ပျူတာမာꩻထာꩻမာꩻတာႏ ယီးထွဉ်ႏချက်စာႏရင်ꩻဒျာႏသွူ။ [[ပရိုဂရမ်]]ဖုံႏမီႏအဝ်ႏမꩻ ကွန်ပျူတာမာꩻထာꩻမာꩻလꩻတဲင် ပရိုဂရမ်ယီးထွဉ်ႏချက် ကမာꩻထာꩻမာꩻခင်ႏလမ်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏဗဟိုႏပရိုသဲတ်သာကိုကဲဥ်းအာသွူ။ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာကသေနာႏနွောင်ꩻဒါႏ (executable) ပွုံႏစံႏလဲ့အဝ်ႏ၊ နီနာꩻလိုꩻသီး သေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏလဲ့အဝ်ႏသွူ။ နဝ်ꩻအကို နီနာꩻလိုꩻသီး ကသေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏယိုနဝ်ꩻ မာꩻပြောင်ꩻလွေꩻ ကွန်ပျူတာကသေနာႏဒါႏ အိတ်စျူသတေဗယ်လ်ပွုံႏစံႏတဲ့ လꩻဒျာႏသွူ။ ကွပ်ပွိုး အရွီးအခိုႏကုဒ်ပွုံႏစံႏအဝ်ႏမꩻ [[ပရိုဂရမ်မာ]]သီး ဖန်ꩻဆင်ꩻပျုပျင်ႏလွေꩻ (algorithms)ဖုံႏ ယိုꩻအီသွူ။ source code နဝ်ꩻ လိုꩻကလွူးအီနမ်းတွမ်ႏ [[ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်မာ]]ပညာႏသားဖုံႏ ကုဲင်းတဲမ်းသေႏသေႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ်ယိုနဝ်ꩻ နေတွမ်ႏ [[imperative programming]] မွေးတဝ်းလဲ့ [[declarative programming]] ကပါဒါႏ [[ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏ(programming language)]] ယိုတမျိုꩻတဲင် တဲမ်းစန်ႏလွေꩻအီဒျာႏသွူ။ [[Source code]] ကရိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏ [[compiler]] ပြောင်ꩻလုဲင်ႏမာꩻထွာလွေꩻဖေႏ [[executable file]]လꩻသွူ။ ယင်းတမျိုꩻနဝ်ꩻ [[interpreter (computing)|interpreter]]  (မွေးတဝ်းလဲ့) [[hardware]]ကိုနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသော့ꩻသေꩻခါꩻ [[interpreter (computing)|interpreter]] အဝ်ႏတဲင် နေးတွမ်ႏဝွေꩻအကူႏအညီႏမꩻ အဝ်ႏ [[central processing unit]] မာꩻထွာလွေꩻ execute တဲ့လꩻဒျာႏသွူ။<ref name="cpl_3rd-ch1-7_quoted">{{cite book | last = Wilson | first = Leslie B. | title = Comparative Programming Languages, Third Edition | publisher = Addison-Wesley | year = 2001 | page = 7 | quote = An alternative to compiling a source program is to use an interpreter. An interpreter can directly execute a source program[.] | isbn = 0-201-71012-9 }}</ref> ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍[[File:JavaScript_code.png|thumb|ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ် [[:en:Source code|အရွီးခိုႏကိုဒ်]] အတာႏ တဲမ်းသွုံꩻအီတွမ်ႏ [[JavaScript]] ဘာႏသာႏပွုံႏ။ (The method adds a new child node to an existing parent node. It is commonly used to dynamically modify the structure of an [[HTML]] document.)]] ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် (တဝ်းလဲ့) [[ပရိုဂရမ်]]နဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာတဖြုံႏ မာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ ကတဲမ်းစန်ႏသေꩻခါꩻဒါႏ ယီးနယ်ထွဉ်ႏချက်(အမိန်း) အစီႏအစဲဥ်ႏဖုံႏဒျာႏသွူ။ ပရိုဂရမ်မီႏအဝ်ႏမꩻ ကွန်ပျူတာထွဉ်ႏအတွိုင်ꩻ ကွန်ပျူတာ[[CPU]]အီႏမာꩻနွောင်ꩻ [[execution]]သွူ။ ပရိုဂရမ်ကိုနဝ်ꩻ ကွန်ပျူတာထူႏသွုံꩻစွဥ်ႏနွောင်ꩻဒါႏ [[executable]]ထွို့ꩻဗူႏပွုံႏပါနေနေသွူ။ ပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို နီꩻနာꩻလိုꩻသီး ကသေနာႏဟော်ꩻထွားနွောင်ꩻဒါႏ [[အရွီးအခိုႏကုဒ်]]ထွို့ꩻဗူႏပွုံႏ[[အယ်ဂေါ်ရစ်တံ]][[http://en.wikipedia.org/wiki/Algorithm|algorithm{{Dead link|date=August 2021 }}]]နဝ်ꩻ ကောတဲမ်းစန်ႏပရိုဂရမ်သားအတာႏ ထွာအီအကူႏအညီႏ အထောက်အပံ့တဗာႏသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏတွမ်ႏ ပွိုင်ႏဝွို့တွမ်ႏဝွေꩻဒေတာ(အချက်အလက်) အစုစုအဒဝ်ႏဒဝ်ႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ[[သော့ဝွဲ]]သွူ။ ကွန်ပျူတာ ရွီးခိုႏဖုံႏနဝ်ꩻ လိုကဖန်ဆင်ꩻတဲမ်းစန်ႏဒါႏပရိုဂရမ်သား တဲမ်းစန်ႏချာဒျာႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ်ယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဖိုင်ကမာꩻအီလꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏ ပြောင်ꩻလွေꩻဖေႏ[[compiler]]ထွူမꩻ ကွန်ပျုတာ[[CPU]]ထူႏသွုံꩻမာꩻအီလွေꩻထာꩻမာꩻ နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏ [[interpreter]] အကူႏအညီႏ (မွေးတဝ်းလဲ့) သွင်ꩻသော့ꩻပွုံႏသီခါꩻနေး [[Hardware|ဟာဒ်ဝွဲ]](ကွန်ပျူတာစက်)ကိုထွူမꩻ ထွဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻလꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို [[system software]] (သော့ဝွဲစက်ကိုဖဲ့ꩻ) တွမ်ႏ [[External Software]](သော့ဝွဲစက်အထန်ႏဖဲ့ꩻ)စတဲင် ခွဲꩻချာꩻခါꩻနေး နီမျိုꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာတဖြုံႏနဝ်ꩻ ထွဉ်ႏပရိုဂရမ်ခွုင်းမုဲင်ꩻဗာႏဗာႏတွော့ꩻ အွဉ်ႏမာꩻသွိုတဝင်ꩻထာꩻမာꩻတလဲင်ႏချင်ꩻလꩻသွူ။ နဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ [[multitasking]]သွူ။ ==ပရိုဂရမ်းမိဉ်း== ပရိုဂရမ်ဖုံႏအကို ကပါသော့ꩻဒါႏ အရွီးအခိုႏကုဒ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ စဲစ်ဆေꩻစံꩻထွားလꩻ၊ ဖꩻဖြယ်ခွဲꩻထန်ႏထိုꩻလꩻ၊ ဖေႏနေးကယံထဲင်းထဲင်းတဲင် ဖျင်တသာထဲင်းထဲင်းလꩻ၊ စုခြွဉ်းသော့ꩻငီꩻတွမ်ႏ ဝင်ꩻလင်ကဖန်ဆင်ꩻတဲမ်းစန်းသေꩻခါꩻဒါႏပရိုဂရမ်အလင်တဲ့လꩻသွူ။ စတဲင် ကမာꩻဒါႏနုဲင်းယိုစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ[[သော့ဝွဲထင်ႏထိုရေꩻ]]သွူ။ ထာꩻမာꩻယိုနဝ်ꩻ ပီနုဲင်းဒျာႏ အဉ်စဉ်နီယာအနယ်ꩻစနိစ်တဗာႏနေနေတဲင်တွော့ꩻ [[သော့ဝွဲအဉ်စဉ်နီယာ]]ကရိုꩻဒါႏ အသွုံꩻအနွုံꩻယိုတဗာႏလဲ့ တိုꩻတက်စွစ်ꩻလီလွဉ်လဲဉ်းသွူ။ ===Paradigms=== ကွန်ပျူတာပရိုဖုံႏအကို ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ စီႏစဥ်ႏအွဉ်ႏအုံချက်မူအလꩻ [[imperative]] တွမ်ႏ [[declarative]] စတဲင် အဓိကထေခွဲꩻခါꩻနီမျိုꩻသွူ။ ===ချားပြန်ႏ(compiling or interpreting)ဘာႏသာႏ=== အရွီးအခိုႏကုဒ်ကရိုꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်မျိုꩻနဝ်ꩻ နီနာꩻလိုꩻသီး ဟော်ꩻထွားသေနာႏနွောင်ꩻဒါႏ ကွန်ပျူတာဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတမျိုꩻဒျာႏသွူ။ အရွီးအခိုႏကုဒ် ဖေႏနေးကမာꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ သွုံꩻနေးတွမ်ႏ compiler တဲင်တွော့ꩻ ပြောင်ꩻလွေꩻ [[executable image]] တဲ့လꩻ၊ သွုံꩻစွဉ်ႏနေးဗော့ꩻ interpreter တဲ့လꩻသွူ။ ပရိုဂရမ်မာꩻအီထာꩻမာꩻအကို compiler (မွေးတဝ်းလဲ့) interpreter ယိုနီမျိုꩻနဝ်ꩻ နီလိုꩻသီးထွဉ်ႏခရာႏလိုႏတဝ်း ဝွေꩻတွမ်ႏဝွေꩻ သေမာꩻချာဒျာႏထာꩻမာꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ပရိုဂရမ်ကမာꩻထာꩻမာꩻ တွမ်ႏ interpreter စနိစ်စားနဝ်ꩻ [[interactive session]]ကို ကောသွုံꩻသား မီႏမဲဉ်သော့ꩻ [[commands]] မꩻ ဝွေꩻဗွောင်အွဉ်ႏစွꩻဖေႏအခွင်ꩻသွူ။ ဝွေꩻယိုတမျိုꩻကမာꩻထာꩻမာꩻနဝ်ꩻ စနိစ်တဲပ်တဲပ်နဲပ်နဲပ်တဲင် ထေခွဲꩻမာꩻလွေꩻကွို့ꩻ ကောသွုံꩻသား ကထွဉ်ႏမာꩻအတွိုင်ꩻလွုမ်ꩻသွူ။ ယံမာꩻထာꩻမာꩻ မိန်းထွဉ်ႏချက် (မွေးတဝ်းလဲ့) ပသာအီ ယီးထွဉ်ႏချက်(အမိန်း)အတာႏ ကထူႏသွုံꩻဒါႏ ကွန်ပျူတာဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါတဗာႏယိုနဝ်ꩻ ဝင်ꩻဟဲ့ꩻ [[scripting language]]သွူ။ interpreter ယိုနဝ်ꩻ [[statement]] ကားကအဝ်ႏ ဝွေꩻ[[decode]]ဒီကုတ်သွူးဗာႏ တရဲဉ်ႏစီႏတဲင်တွော့ꩻ အမာꩻထာꩻမာꩻ ဟံးပေါင်းယွိုက်ꩻကယ်ꩻလဲဉ်း compilerသွူ။ နဝ်ꩻထွူတကာႏတဝ်း ပရိုဂရမ်ဖုံႏ မာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ ကွန်ပျူတာကိုနဝ်ꩻ [[interpreter]] လိုႏအဝ်ႏသေႏသေႏငါႏသွူ။ ပရိုဂရမ်ကသွုံꩻနေးတွမ်ႏ compilier တွော့ꩻ မာꩻအီထာꩻမာꩻစားနဝ်ꩻ compilier အဝ်ႏတဝ်းလဲ့ မာꩻနွောင်ꩻဒျာႏထာꩻမာꩻသွူ။ == Execution and Storage (မာꩻထာꩻမာꩻတွမ်ႏ အွဉ်ႏသိမ်ꩻခင်ႏလမ်း)== ကွန်ပျူတာသွုံꩻသား ထွဥ်ႏမာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻခိန်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အသိမ်ꩻသေꩻခါꩻဒျာႏ [[Non-volatilele memory|non-volatile memory]]ကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာသွုံꩻသား မီႏထွဉ်ႏမာꩻထာꩻမာꩻခိန်ႏမꩻ ကထွဉ်ႏဒါႏအတွိုင်ꩻ အဝ်ႏ[[operation system]]ကို ထေထန်ႏလွဉ်ဖေႏ ကောသွုံꩻသားကလိုႏအပ်ဒါႏ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻတဗာႏတဲင် ဝွေꩻအွဉ်ႏပေါႏလွဉ်ဖေႏ [[random access memory]]ကိုသွူ။ နဝ်ꩻထွူမꩻ ကွန်ပျူတာ(CPU)နဝ်ꩻ ကောသွုံꩻသားထွဉ်ႏအတွိုင်ꩻ မဆွိုးမချင်ꩻ အွဉ်ႏပရိုဂရမ်နဝ်ꩻတဗာႏ မာꩻလွေꩻထာꩻမာꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာကောသွုံꩻသား မီႏအွဉ်ႏဆွိုးနားထိုꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ ကွန်ပျူတာဟာဒ်ဝွဲ(စက်)အမာႏမီႏထွာတစွိုးစွိုးမꩻ ဝွေꩻအီႏအွဉ်ႏဆွိုးတရတ်ထာꩻမာꩻသွူ။ ===Embedded programs(ပလို့ꩻခါꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်)=== ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ယင်ဟန်ႏနဝ်ꩻ ပလို့ꩻပွုံႏသီခါꩻဒျာႏ ကွန်ပျူတာစက်ခြွိုင်း(ဟာဒ်ဝဲ)ကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာမာꩻအီထာꩻမာꩻတာႏ အရီးသွတ်ꩻကလိုႏအပ်ဒါႏ ပရိုဂရမ်နဝ်ꩻ အွဥ်ႏသိမ်ꩻသေꩻခါꩻဒျာႏ read-only memoryကိုသွူ။ ကွန်ပျူတာ ကမာꩻစထာꩻတွင်ꩻ အနယ်ꩻစနိစ်(system)ကလိုႏအပ်ရာꩻ အကွို့ꩻအခဝ်ဖုံႏယို တယ်ႏပထမ [[processor registers]]တဲင် လွိုက်ရွေꩻမာꩻလွေꩻဖေႏ တယ်ႏ[[device controllers]]၊ device controllers ဗꩻလွေꩻစွဥ်ႏဒျာႏ [[memory contents]]သွူ။ ပထမကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ပထမအရီးသွတ်ꩻ မာꩻဗာႏထာꩻမာꩻတဲင် အမိဥ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏ operating system သွူ။ နေးတွမ်ႏဝွေꩻယို သော့ꩻလွေꩻ[[ပရိုဂရမ်ကောင်တာ]]တဲင် ပွုံႏမဲဥ်ႏအွဥ်ႏမာꩻအီထာꩻမာꩻလꩻသွူ။ ကွန်ပျူတာ ကမာꩻဒါႏထာꩻမာꩻဖုံႏယို ထိန်ꩻချုဖေႏနေးကလꩻတဲင် ဟာ့ဒ်ဝွဲကိုနဝ်ꩻ အွဥ်ႏပလို့ꩻပွုံႏသီသေꩻခါꩻနေး [[ဖဥ်းဝွဲ]] [[http://en.wikipedia.org/wiki/Firmware|firmware{{Dead link|date=August 2021 }}]]ဖုံႏသွူ။ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖေႏခရာႏတလိုႏတဝ်း မွေးတဝ်းလဲ့ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖေႏဗာႏဆေ့ꩻဒါႏ ပရိုဂရမ်အမျိုꩻအသာꩻဖုံႏတွမ်ႏ မီႏပေ့ꩻပါဝါခိန်ႏ ပရိုဂရမ်ဖုံႏ ယံဖေ့ကုဲင်ထိုꩻမားမွုန်းနဝ်ꩻ ထူႏသွုံꩻအီႏဗာႏ ဖဥ်းဝွဲ(firmware)သွူ။ ==အာႏကွိုꩻ== * [[Category:ကွန်ပျူတာ]] r4jr5jdhpun3fmmpe0zojsipb2hdzb7 0 8515 31578 31568 2025-07-02T03:51:13Z Khun Kt 19 31578 wikitext text/x-wiki [[File:Soyuz TMA-7 spacecraft2edit1.jpg|thumb| သိုဗီယဲတ် တွမ်ႏ ရသျား ဝါးအာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏသား [[:en:List of Soyuz missions|၁၄၀ လွိုရပ်]] ကအဝ်ႏသွုံꩻအီဒါႏ [[:en:Soyuz (spacecraft)|Soyuz]] အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ (အွဉ်ႏနယ် [[:en:Soyuz TMA|TMA]] အပွိုင်ပွုံႏ) ယိုနဝ်ꩻ ကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻခါꩻ ၁၉၆၇ ဗာႏခိန်ႏကာႏတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏစွဲးကမ်းကိုလွေꩻ [[ခမ်းစွုမ်ႏနုဲင်ငံတကာ အာကာသစခန်ꩻ]] နဝ်ꩻသွူ။]] '''အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ''' ({{Lang-en| Spacecraft}}) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကာꩻကျောင်ꩻတမျိုꩻ [[ကွင်ႏထင်ႏအာကာသမို့ꩻလောင်းကီ|ကျောင်ႏထိုကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါ]]အီ အာႏကာႏသထာꩻခြေင်မို့ꩻလောင်းကီ အထန်ႏဖဲ့ꩻအတာႏ ရေႏရွယ်ႏလွေꩻနောဝ်ꩻစားတဲင် ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ စက် တဝ်းလဲ့ ကာꩻတစွိုးစွိုးနဝ်ꩻစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအာႏကာႏသယာန်နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web |date=2024-06-06 |title=Spacecraft {{!}} Definition, Types, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/spacecraft |access-date=2024-07-13 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ထူႏသွုံꩻ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ ရေႏမိုးချက် အဝ်ႏအစွိုးစွိုးတဲင် ကဲဉ်းအာ ထူႏသွုံꩻလွေꩻအီ မာꩻသုသေသနထာꩻမာꩻ၊ သိပ္ပံအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏ ကထွာဒါႏ [[တဲလီသွုပ်ဆွိုက်ရေꩻ]]၊ [[ဂြိုဟ်ႏတု ထောင်ထွားကမ္ဘာႏဟံႏ|လွူꩻထောင်ထွား ကမ္ဘာႏဟံႏမဲ့ငါခိုႏ]]၊ ထောင်ထွား [[ခမ်းတလီꩻဂြိုဟ်ႏတု|ခမ်းတလီꩻ ရာႏသီးဥတုအရေꩻ]]၊ ထိုမ်ႏထွားတဖူꩻရဲဉ်ႏ(Navigation)၊ ထိုမ်ႏထွား[[ဂြိုဟ်ႏသိပ္ပံပညာႏ|ဂြိုဟ်ႏ]]ဖုံႏ၊ ပသာချာငါအီ လိုꩻတွမ်ႏတခြိုꩻဖုံႏတာႏ အာကာသထာꩻခြေင်လောင်း တဖူꩻရဲဉ်ႏထာꩻမာꩻ(မန်း : အာကာသ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း) စတဲင်ဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဆပ်အော်ဘစ်တယ် အာႏကာႏသတဖူꩻစဲန်ႏယို အာႏကာႏသကွင်ႏနဝ်ꩻ တွိုႏနွို့လွေꩻ[[အာႏကာႏသ]]အကိုသူꩻတဲင် လေပ်[[ကမ္ဘာႏ]]တလိမ်ꩻယို လေပ်ဗွေတဝ်းတဲင် ခွိုန်ချာလင်ꩻချာခန်းဒျာႏ ဟံႏမဲ့ငါတွောင်းလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ အော်ဘစ်တယ်အာႏကာႏသတဖူꩻစဲဉ်ႏကို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ တွမ်ႏကမ္ဘာႏအဗော့ꩻသွတ်ꩻတဖူꩻလေပ်ခူ တာႏလဲ့ အာႏကာႏသလင်အကိုကအဝ်ႏဒါႏထာꩻရာꩻဝတ္ထုပတ်ခူဝွုန်ꩻယို အဝ်ႏလွေꩻသဲင်ꩻလေပ်ခူချာငါနဝ်ꩻသွူ။ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏတန် နီလိုꩻသီးကထွုမ်းထင်ႏလွဉ်ꩻဒါႏတဖူꩻစဲဉ်ႏအတာႏ ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏ တားလဲ့ တွမ်ႏတဖူꩻလွေꩻသားအနေႏတဲင် အဝ်ႏတေားဒင်ႏထူႏလွေꩻပါဒျာႏထွူတဲင် ကခွုမ်စဲန်တွမ်ႏစက်ရုပ်ယို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ် အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏ ဝါးနွန်ႏချာဒျာႏ မွေးတားလဲ့ ခွုမ်စဲဉ်ထိန်ꩻထွားညာꩻနေးတွမ်ႏစနစ်တဲင်တွော့ꩻ ဝါးနွန်ႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[သိပ္ပံ]]ပညာႏသုတေသနအတာႏ တွမ်ႏ[[စက်ရုပ်]]တွော့ꩻ ‌ကခွုမ်မာꩻသွုံꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻ အာႏကာႏသစူစမ်ႏထောင်ထွားရေꩻကာꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[ဂြိုဟ်ႏတု]]ဖုံႏတဖူꩻလေပ်ခူအကို ကအဝ်ႏလေပ်ခူလွေꩻချာငါနွောင်ꩻအတာႏယို သွုံꩻတွမ်ႏစက်ရုပ်ထွူတဲင်တွော့ꩻ ကအဝ်ႏလေပ်လွေꩻအာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[ပုဲင်အိုးနီးယား ၁၀]] တွမ်ႏ ၁၁၊ [[ဗွိုင်ရေဂျာ ၁]]၊ ၂ တွမ်ႏ နယူးဟော်ရီဇုန်အပါအနွို့ ထောင်ထွားအီ[[ဆာႏ]] တစူးတစိꩻပေႏယို အဝ်ႏ[[မွူးအစွိုꩻအဗူႏ]]နဝ်ꩻမꩻ ကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏခါꩻဒါႏ ကာꩻကွင်ႏယဟူးယဟန်ႏနောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကအီႏထန်ႏဒါႏတဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအကို အဝ်ႏတွိုႏနဝ်ꩻသွူ။ ==စနစ်ဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏ== အာႏကာႏသယာန်စနစ်ယို အဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏဝွေꩻသီးတဖူꩻစဲဉ်ႏရေႏရွယ်ႏချက်အလောင်းတဲင် ကခွယ်ꩻဖြယ်ယင်းဒါႏစနစ်ပေါင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာမွေးထာꩻသွူ။အာႏကာႏသယာန်ပꩻဖြယ်စနစ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို အာႏကာႏသအကို ကအီႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါကဗွိုန်ပီဒါႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻအရပ်မဲ့ငါတွမ်ႏထိန်ꩻတီစနစ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ (ADAC,ABDC,ACS) ကရိုꩻယို ဟဲ့ꩻဒျာႏအစွိုးစွိုးအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ဖောႏနယ်တဖူꩻခြောင်ꩻစနစ်၊လယ်ႏထွုမ်ႏထွားတဖူꩻခြောင်ꩻတွမ်ႏထိန်ꩻတီစနစ်(GNC,GN&C)၊ဆွုပ်သွယ်ႏရေꩻစနစ်(Comms)၊ဖေႏအမိန်းတွမ်ႏခွုမ်စံႏလွေꩻအချက်အဗာႏ(CDH,C&DH)၊ဖေႏစွန်ꩻအာႏစနစ်(EPS)၊ထိန်ꩻတီခိန်ႏတဲက်အလျားစနစ်(TCS)၊ဝါးနွန်ႏပတ်ꩻစနစ်တွမ်ႏနမ်းခြွိုင်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါရောင်သွူ။ယာန်တွမ်ႏတခြိုꩻကိရိယာႏဖုံႏယို ပွုံႏမဲန်ႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏအွဉ်ႏဖွို့ဆွိုက်ခါꩻလို့ဝင်ꩻ အဝ်ႏသွူ။ ==အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်== လိုꩻသီးကအီႏထွုမ်းထင်ႏပါလွဉ်ꩻဒါႏ အာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယို အာႏကာႏသတန်သီးအတာႏ အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်နဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်းတလꩻတဝ်းနဝ်ꩻတဲင် လိုႏအပ်ငါႏသွူ။ ==ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်== အာႏကာႏသယာန်ဖုံႏအနေႏ တွမ်ႏအာႏကာႏသအကို ကမဲဉ်လွေꩻဒါႏမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်ယို သေအထွူအဝ်ႏတဲင် ဖေႏကလွေꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကတွိုႏထင်ႏလွဉ်ဒါႏအာႏတွမ်ႏအာႏစွုမ်ႏတွယ်ꩻဖုံႏယိုလဲ့ ခွိုန်သဲင်ꩻနွောင်ꩻချာအတာႏ အဖဲ့ꩻအခဝ်မဲ့ငါကအဝ်ႏရေꩻလွေꩻရာꩻယို လိုႏအပ်မွေးငါႏ ထိန်ꩻတီစနစ်သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻ မဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ပꩻဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို မာꩻခံႏအာႏရွုံႏကိရိယာႏဖုံႏတွမ်ႏထိန်ꩻတီရုဲင်ꩻတသွိုးဒါႏကိရိယာႏအထန်ႏ အရာႏသူႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏခွိုင်းမုဲင်ꩻလဲ့ထိန်ꩻတီနွောင်ꩻအီတာႏ ကဟဲ့ꩻဒါႏအယ်ဂေါ်ရစ်သမ်အစီႏအစဲန်ႏအာဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါနွို့သော့သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ဖြယ်ဖုံႏယို ကတူႏမိုးလွေꩻမွူးတဲင် မွူးရောင်ႏစွန်ꩻအာႏကိုအာႏကာႏသယာန်ယို အထဲမ်ဖေႏဗွေသဲင်ꩻခွိုန်ယင်း၊ကတူႏမိုးလွေꩻကမ္ဘာႏတဲင် တွမ်ႏဟံႏလောင်းစခန်ꩻ ဆွုပ်သွယ်ႏမုလို့ဝင်ꩻ ကအဝ်ႏလꩻဗာႏနဝ်ꩻ သိပ္ပံဆဲင်ႏရာꩻရေႏရွယ်ႏချက်ယို ထွူဖြီႏစီႏအောင်ႏမျင်ႏလꩻဗာႏသွူ။ llse7x59b023vd283rs3fagdhwdas7g 31579 31578 2025-07-02T03:54:12Z Khun Kt 19 31579 wikitext text/x-wiki [[File:Soyuz TMA-7 spacecraft2edit1.jpg|thumb| သိုဗီယဲတ် တွမ်ႏ ရသျား ဝါးအာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏသား [[:en:List of Soyuz missions|၁၄၀ လွိုရပ်]] ကအဝ်ႏသွုံꩻအီဒါႏ [[:en:Soyuz (spacecraft)|Soyuz]] အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ (အွဉ်ႏနယ် [[:en:Soyuz TMA|TMA]] အပွိုင်ပွုံႏ) ယိုနဝ်ꩻ ကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻခါꩻ ၁၉၆၇ ဗာႏခိန်ႏကာႏတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏစွဲးကမ်းကိုလွေꩻ [[ခမ်းစွုမ်ႏနုဲင်ငံတကာ အာကာသစခန်ꩻ]] နဝ်ꩻသွူ။]] '''အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ''' ({{Lang-en| Spacecraft}}) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကာꩻကျောင်ꩻတမျိုꩻ [[ကွင်ႏထင်ႏအာကာသမို့ꩻလောင်းကီ|ကျောင်ႏထိုကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါ]]အီ အာႏကာႏသထာꩻခြေင်မို့ꩻလောင်းကီ အထန်ႏဖဲ့ꩻအတာႏ ရေႏရွယ်ႏလွေꩻနောဝ်ꩻစားတဲင် ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ စက် တဝ်းလဲ့ ကာꩻတစွိုးစွိုးနဝ်ꩻစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအာႏကာႏသယာန်နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web |date=2024-06-06 |title=Spacecraft {{!}} Definition, Types, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/spacecraft |access-date=2024-07-13 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ထူႏသွုံꩻ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ ရေႏမိုးချက် အဝ်ႏအစွိုးစွိုးတဲင် ကဲဉ်းအာ ထူႏသွုံꩻလွေꩻအီ မာꩻသုသေသနထာꩻမာꩻ၊ သိပ္ပံအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏ ကထွာဒါႏ [[တဲလီသွုပ်ဆွိုက်ရေꩻ]]၊ [[ဂြိုဟ်ႏတု ထောင်ထွားကမ္ဘာႏဟံႏ|လွူꩻထောင်ထွား ကမ္ဘာႏဟံႏမဲ့ငါခိုႏ]]၊ ထောင်ထွား [[ခမ်းတလီꩻဂြိုဟ်ႏတု|ခမ်းတလီꩻ ရာႏသီးဥတုအရေꩻ]]၊ ထိုမ်ႏထွားတဖူꩻရဲဉ်ႏ(Navigation)၊ ထိုမ်ႏထွား[[ဂြိုဟ်ႏသိပ္ပံပညာႏ|ဂြိုဟ်ႏ]]ဖုံႏ၊ ပသာချာငါအီ လိုꩻတွမ်ႏတခြိုꩻဖုံႏတာႏ အာကာသထာꩻခြေင်လောင်း တဖူꩻရဲဉ်ႏထာꩻမာꩻ(မန်း : အာကာသ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း) စတဲင်ဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဆပ်အော်ဘစ်တယ် အာႏကာႏသတဖူꩻစဲန်ႏယို အာႏကာႏသကွင်ႏနဝ်ꩻ တွိုႏနွို့လွေꩻ[[အာႏကာႏသ]]အကိုသူꩻတဲင် လေပ်[[ကမ္ဘာႏ]]တလိမ်ꩻယို လေပ်ဗွေတဝ်းတဲင် ခွိုန်ချာလင်ꩻချာခန်းဒျာႏ ဟံႏမဲ့ငါတွောင်းလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ အော်ဘစ်တယ်အာႏကာႏသတဖူꩻစဲဉ်ႏကို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ တွမ်ႏကမ္ဘာႏအဗော့ꩻသွတ်ꩻတဖူꩻလေပ်ခူ တာႏလဲ့ အာႏကာႏသလင်အကိုကအဝ်ႏဒါႏထာꩻရာꩻဝတ္ထုပတ်ခူဝွုန်ꩻယို အဝ်ႏလွေꩻသဲင်ꩻလေပ်ခူချာငါနဝ်ꩻသွူ။ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏတန် နီလိုꩻသီးကထွုမ်းထင်ႏလွဉ်ꩻဒါႏတဖူꩻစဲဉ်ႏအတာႏ ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏ တားလဲ့ တွမ်ႏတဖူꩻလွေꩻသားအနေႏတဲင် အဝ်ႏတေားဒင်ႏထူႏလွေꩻပါဒျာႏထွူတဲင် ကခွုမ်စဲန်တွမ်ႏစက်ရုပ်ယို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ် အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏ ဝါးနွန်ႏချာဒျာႏ မွေးတားလဲ့ ခွုမ်စဲဉ်ထိန်ꩻထွားညာꩻနေးတွမ်ႏစနစ်တဲင်တွော့ꩻ ဝါးနွန်ႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[သိပ္ပံ]]ပညာႏသုတေသနအတာႏ တွမ်ႏ[[စက်ရုပ်]]တွော့ꩻ ‌ကခွုမ်မာꩻသွုံꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻ အာႏကာႏသစူစမ်ႏထောင်ထွားရေꩻကာꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[ဂြိုဟ်ႏတု]]ဖုံႏတဖူꩻလေပ်ခူအကို ကအဝ်ႏလေပ်ခူလွေꩻချာငါနွောင်ꩻအတာႏယို သွုံꩻတွမ်ႏစက်ရုပ်ထွူတဲင်တွော့ꩻ ကအဝ်ႏလေပ်လွေꩻအာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[ပုဲင်အိုးနီးယား ၁၀]] တွမ်ႏ ၁၁၊ [[ဗွိုင်ရေဂျာ ၁]]၊ ၂ တွမ်ႏ နယူးဟော်ရီဇုန်အပါအနွို့ ထောင်ထွားအီ[[ဆာႏ]] တစူးတစိꩻပေႏယို အဝ်ႏ[[မွူးအစွိုꩻအဗူႏ]]နဝ်ꩻမꩻ ကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏခါꩻဒါႏ ကာꩻကွင်ႏယဟူးယဟန်ႏနောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကအီႏထန်ႏဒါႏတဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအကို အဝ်ႏတွိုႏနဝ်ꩻသွူ။ ==စနစ်ဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏ== အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ်ယို အဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏဝွေꩻသီးတဖူꩻစဲဉ်ႏ ရေႏရွယ်ႏချက်အလောင်းတဲင် ကခွယ်ꩻဖြယ်ယင်းဒါႏစနစ်ပေါင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာမွေးထာꩻသွူ။အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ ပꩻဖြယ်စနစ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို အာႏကာႏသအကို ကအီႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါကဗွိုန်ပီဒါႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻ အရပ်မဲ့ငါတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ (ADAC, ABDC, ACS) ကရိုꩻယို ဟဲ့ꩻဒျာႏအစွိုးစွိုးအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ ဖောႏနယ်တဖူꩻခြောင်ꩻစနစ်၊ လယ်ႏထွုမ်ႏထွားတဖူꩻခြောင်ꩻတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်(GNC,GN&C)၊ ဆွုပ်သွယ်ႏရေꩻစနစ်(Comms)၊ ဖေႏအမိန်းတွမ်ႏခွုမ်စံႏလွေꩻအချက်အဗာႏ(CDH,C&DH)၊ ဖေႏစွန်ꩻအာႏစနစ်(EPS)၊ ထိန်ꩻတီခိန်ႏတဲက်အလျားစနစ်(TCS)၊ ဝါးနွန်ႏပတ်ꩻစနစ်တွမ်ႏနမ်းခြွိုင်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါရောင်သွူ။ ကာꩻကွင်ႏတွမ်ႏတခြိုꩻကိရိယာႏဖုံႏယို ပွုံႏမဲန်ႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏအွဉ်ႏဖွို့ဆွိုက်ခါꩻလို့ဝင်ꩻ အဝ်ႏသွူ။ ==အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်== လိုꩻသီးကအီႏထွုမ်းထင်ႏပါလွဉ်ꩻဒါႏ အာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယို အာႏကာႏသတန်သီးအတာႏ အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်နဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်းတလꩻတဝ်းနဝ်ꩻတဲင် လိုႏအပ်ငါႏသွူ။ ==ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်== အာႏကာႏသယာန်ဖုံႏအနေႏ တွမ်ႏအာႏကာႏသအကို ကမဲဉ်လွေꩻဒါႏမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်ယို သေအထွူအဝ်ႏတဲင် ဖေႏကလွေꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကတွိုႏထင်ႏလွဉ်ဒါႏအာႏတွမ်ႏအာႏစွုမ်ႏတွယ်ꩻဖုံႏယိုလဲ့ ခွိုန်သဲင်ꩻနွောင်ꩻချာအတာႏ အဖဲ့ꩻအခဝ်မဲ့ငါကအဝ်ႏရေꩻလွေꩻရာꩻယို လိုႏအပ်မွေးငါႏ ထိန်ꩻတီစနစ်သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻ မဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ပꩻဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို မာꩻခံႏအာႏရွုံႏကိရိယာႏဖုံႏတွမ်ႏထိန်ꩻတီရုဲင်ꩻတသွိုးဒါႏကိရိယာႏအထန်ႏ အရာႏသူႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏခွိုင်းမုဲင်ꩻလဲ့ထိန်ꩻတီနွောင်ꩻအီတာႏ ကဟဲ့ꩻဒါႏအယ်ဂေါ်ရစ်သမ်အစီႏအစဲန်ႏအာဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါနွို့သော့သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ဖြယ်ဖုံႏယို ကတူႏမိုးလွေꩻမွူးတဲင် မွူးရောင်ႏစွန်ꩻအာႏကိုအာႏကာႏသယာန်ယို အထဲမ်ဖေႏဗွေသဲင်ꩻခွိုန်ယင်း၊ကတူႏမိုးလွေꩻကမ္ဘာႏတဲင် တွမ်ႏဟံႏလောင်းစခန်ꩻ ဆွုပ်သွယ်ႏမုလို့ဝင်ꩻ ကအဝ်ႏလꩻဗာႏနဝ်ꩻ သိပ္ပံဆဲင်ႏရာꩻရေႏရွယ်ႏချက်ယို ထွူဖြီႏစီႏအောင်ႏမျင်ႏလꩻဗာႏသွူ။ bd7mw6nejxr9pvy6u1f2xg0ku2idm5k 31580 31579 2025-07-02T03:54:49Z Khun Kt 19 /* အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ် */ 31580 wikitext text/x-wiki [[File:Soyuz TMA-7 spacecraft2edit1.jpg|thumb| သိုဗီယဲတ် တွမ်ႏ ရသျား ဝါးအာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏသား [[:en:List of Soyuz missions|၁၄၀ လွိုရပ်]] ကအဝ်ႏသွုံꩻအီဒါႏ [[:en:Soyuz (spacecraft)|Soyuz]] အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ (အွဉ်ႏနယ် [[:en:Soyuz TMA|TMA]] အပွိုင်ပွုံႏ) ယိုနဝ်ꩻ ကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻခါꩻ ၁၉၆၇ ဗာႏခိန်ႏကာႏတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏစွဲးကမ်းကိုလွေꩻ [[ခမ်းစွုမ်ႏနုဲင်ငံတကာ အာကာသစခန်ꩻ]] နဝ်ꩻသွူ။]] '''အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ''' ({{Lang-en| Spacecraft}}) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကာꩻကျောင်ꩻတမျိုꩻ [[ကွင်ႏထင်ႏအာကာသမို့ꩻလောင်းကီ|ကျောင်ႏထိုကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါ]]အီ အာႏကာႏသထာꩻခြေင်မို့ꩻလောင်းကီ အထန်ႏဖဲ့ꩻအတာႏ ရေႏရွယ်ႏလွေꩻနောဝ်ꩻစားတဲင် ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ စက် တဝ်းလဲ့ ကာꩻတစွိုးစွိုးနဝ်ꩻစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအာႏကာႏသယာန်နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web |date=2024-06-06 |title=Spacecraft {{!}} Definition, Types, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/spacecraft |access-date=2024-07-13 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ထူႏသွုံꩻ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ ရေႏမိုးချက် အဝ်ႏအစွိုးစွိုးတဲင် ကဲဉ်းအာ ထူႏသွုံꩻလွေꩻအီ မာꩻသုသေသနထာꩻမာꩻ၊ သိပ္ပံအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏ ကထွာဒါႏ [[တဲလီသွုပ်ဆွိုက်ရေꩻ]]၊ [[ဂြိုဟ်ႏတု ထောင်ထွားကမ္ဘာႏဟံႏ|လွူꩻထောင်ထွား ကမ္ဘာႏဟံႏမဲ့ငါခိုႏ]]၊ ထောင်ထွား [[ခမ်းတလီꩻဂြိုဟ်ႏတု|ခမ်းတလီꩻ ရာႏသီးဥတုအရေꩻ]]၊ ထိုမ်ႏထွားတဖူꩻရဲဉ်ႏ(Navigation)၊ ထိုမ်ႏထွား[[ဂြိုဟ်ႏသိပ္ပံပညာႏ|ဂြိုဟ်ႏ]]ဖုံႏ၊ ပသာချာငါအီ လိုꩻတွမ်ႏတခြိုꩻဖုံႏတာႏ အာကာသထာꩻခြေင်လောင်း တဖူꩻရဲဉ်ႏထာꩻမာꩻ(မန်း : အာကာသ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း) စတဲင်ဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဆပ်အော်ဘစ်တယ် အာႏကာႏသတဖူꩻစဲန်ႏယို အာႏကာႏသကွင်ႏနဝ်ꩻ တွိုႏနွို့လွေꩻ[[အာႏကာႏသ]]အကိုသူꩻတဲင် လေပ်[[ကမ္ဘာႏ]]တလိမ်ꩻယို လေပ်ဗွေတဝ်းတဲင် ခွိုန်ချာလင်ꩻချာခန်းဒျာႏ ဟံႏမဲ့ငါတွောင်းလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ အော်ဘစ်တယ်အာႏကာႏသတဖူꩻစဲဉ်ႏကို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ တွမ်ႏကမ္ဘာႏအဗော့ꩻသွတ်ꩻတဖူꩻလေပ်ခူ တာႏလဲ့ အာႏကာႏသလင်အကိုကအဝ်ႏဒါႏထာꩻရာꩻဝတ္ထုပတ်ခူဝွုန်ꩻယို အဝ်ႏလွေꩻသဲင်ꩻလေပ်ခူချာငါနဝ်ꩻသွူ။ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏတန် နီလိုꩻသီးကထွုမ်းထင်ႏလွဉ်ꩻဒါႏတဖူꩻစဲဉ်ႏအတာႏ ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏ တားလဲ့ တွမ်ႏတဖူꩻလွေꩻသားအနေႏတဲင် အဝ်ႏတေားဒင်ႏထူႏလွေꩻပါဒျာႏထွူတဲင် ကခွုမ်စဲန်တွမ်ႏစက်ရုပ်ယို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ် အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏ ဝါးနွန်ႏချာဒျာႏ မွေးတားလဲ့ ခွုမ်စဲဉ်ထိန်ꩻထွားညာꩻနေးတွမ်ႏစနစ်တဲင်တွော့ꩻ ဝါးနွန်ႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[သိပ္ပံ]]ပညာႏသုတေသနအတာႏ တွမ်ႏ[[စက်ရုပ်]]တွော့ꩻ ‌ကခွုမ်မာꩻသွုံꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻ အာႏကာႏသစူစမ်ႏထောင်ထွားရေꩻကာꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[ဂြိုဟ်ႏတု]]ဖုံႏတဖူꩻလေပ်ခူအကို ကအဝ်ႏလေပ်ခူလွေꩻချာငါနွောင်ꩻအတာႏယို သွုံꩻတွမ်ႏစက်ရုပ်ထွူတဲင်တွော့ꩻ ကအဝ်ႏလေပ်လွေꩻအာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[ပုဲင်အိုးနီးယား ၁၀]] တွမ်ႏ ၁၁၊ [[ဗွိုင်ရေဂျာ ၁]]၊ ၂ တွမ်ႏ နယူးဟော်ရီဇုန်အပါအနွို့ ထောင်ထွားအီ[[ဆာႏ]] တစူးတစိꩻပေႏယို အဝ်ႏ[[မွူးအစွိုꩻအဗူႏ]]နဝ်ꩻမꩻ ကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏခါꩻဒါႏ ကာꩻကွင်ႏယဟူးယဟန်ႏနောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကအီႏထန်ႏဒါႏတဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအကို အဝ်ႏတွိုႏနဝ်ꩻသွူ။ ==စနစ်ဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏ== အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ်ယို အဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏဝွေꩻသီးတဖူꩻစဲဉ်ႏ ရေႏရွယ်ႏချက်အလောင်းတဲင် ကခွယ်ꩻဖြယ်ယင်းဒါႏစနစ်ပေါင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာမွေးထာꩻသွူ။အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ ပꩻဖြယ်စနစ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို အာႏကာႏသအကို ကအီႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါကဗွိုန်ပီဒါႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻ အရပ်မဲ့ငါတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ (ADAC, ABDC, ACS) ကရိုꩻယို ဟဲ့ꩻဒျာႏအစွိုးစွိုးအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ ဖောႏနယ်တဖူꩻခြောင်ꩻစနစ်၊ လယ်ႏထွုမ်ႏထွားတဖူꩻခြောင်ꩻတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်(GNC,GN&C)၊ ဆွုပ်သွယ်ႏရေꩻစနစ်(Comms)၊ ဖေႏအမိန်းတွမ်ႏခွုမ်စံႏလွေꩻအချက်အဗာႏ(CDH,C&DH)၊ ဖေႏစွန်ꩻအာႏစနစ်(EPS)၊ ထိန်ꩻတီခိန်ႏတဲက်အလျားစနစ်(TCS)၊ ဝါးနွန်ႏပတ်ꩻစနစ်တွမ်ႏနမ်းခြွိုင်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါရောင်သွူ။ ကာꩻကွင်ႏတွမ်ႏတခြိုꩻကိရိယာႏဖုံႏယို ပွုံႏမဲန်ႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏအွဉ်ႏဖွို့ဆွိုက်ခါꩻလို့ဝင်ꩻ အဝ်ႏသွူ။ ==အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်== လိုꩻသီးကအီႏထွုမ်းထင်ႏပါလွဉ်ꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို အာႏကာႏသတန်သီးအတာႏ အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်နဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်း တလꩻတဝ်းနဝ်ꩻတဲင် လိုႏအပ်ငါႏသွူ။ ==ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်== အာႏကာႏသယာန်ဖုံႏအနေႏ တွမ်ႏအာႏကာႏသအကို ကမဲဉ်လွေꩻဒါႏမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်ယို သေအထွူအဝ်ႏတဲင် ဖေႏကလွေꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကတွိုႏထင်ႏလွဉ်ဒါႏအာႏတွမ်ႏအာႏစွုမ်ႏတွယ်ꩻဖုံႏယိုလဲ့ ခွိုန်သဲင်ꩻနွောင်ꩻချာအတာႏ အဖဲ့ꩻအခဝ်မဲ့ငါကအဝ်ႏရေꩻလွေꩻရာꩻယို လိုႏအပ်မွေးငါႏ ထိန်ꩻတီစနစ်သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻ မဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ပꩻဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို မာꩻခံႏအာႏရွုံႏကိရိယာႏဖုံႏတွမ်ႏထိန်ꩻတီရုဲင်ꩻတသွိုးဒါႏကိရိယာႏအထန်ႏ အရာႏသူႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏခွိုင်းမုဲင်ꩻလဲ့ထိန်ꩻတီနွောင်ꩻအီတာႏ ကဟဲ့ꩻဒါႏအယ်ဂေါ်ရစ်သမ်အစီႏအစဲန်ႏအာဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါနွို့သော့သွူ။ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ဖြယ်ဖုံႏယို ကတူႏမိုးလွေꩻမွူးတဲင် မွူးရောင်ႏစွန်ꩻအာႏကိုအာႏကာႏသယာန်ယို အထဲမ်ဖေႏဗွေသဲင်ꩻခွိုန်ယင်း၊ကတူႏမိုးလွေꩻကမ္ဘာႏတဲင် တွမ်ႏဟံႏလောင်းစခန်ꩻ ဆွုပ်သွယ်ႏမုလို့ဝင်ꩻ ကအဝ်ႏလꩻဗာႏနဝ်ꩻ သိပ္ပံဆဲင်ႏရာꩻရေႏရွယ်ႏချက်ယို ထွူဖြီႏစီႏအောင်ႏမျင်ႏလꩻဗာႏသွူ။ lvaqgpcje93m3jee5q1ockzn7wbc241 31582 31580 2025-07-02T03:59:44Z Khun Kt 19 /* ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ် */ 31582 wikitext text/x-wiki [[File:Soyuz TMA-7 spacecraft2edit1.jpg|thumb| သိုဗီယဲတ် တွမ်ႏ ရသျား ဝါးအာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏသား [[:en:List of Soyuz missions|၁၄၀ လွိုရပ်]] ကအဝ်ႏသွုံꩻအီဒါႏ [[:en:Soyuz (spacecraft)|Soyuz]] အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ (အွဉ်ႏနယ် [[:en:Soyuz TMA|TMA]] အပွိုင်ပွုံႏ) ယိုနဝ်ꩻ ကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻခါꩻ ၁၉၆၇ ဗာႏခိန်ႏကာႏတဲင် ယိုခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏစွဲးကမ်းကိုလွေꩻ [[ခမ်းစွုမ်ႏနုဲင်ငံတကာ အာကာသစခန်ꩻ]] နဝ်ꩻသွူ။]] '''အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ''' ({{Lang-en| Spacecraft}}) ကရိုꩻနောဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ကာꩻကျောင်ꩻတမျိုꩻ [[ကွင်ႏထင်ႏအာကာသမို့ꩻလောင်းကီ|ကျောင်ႏထိုကျောင်ႏထင်ႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါ]]အီ အာႏကာႏသထာꩻခြေင်မို့ꩻလောင်းကီ အထန်ႏဖဲ့ꩻအတာႏ ရေႏရွယ်ႏလွေꩻနောဝ်ꩻစားတဲင် ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ စက် တဝ်းလဲ့ ကာꩻတစွိုးစွိုးနဝ်ꩻစားဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအာႏကာႏသယာန်နဝ်ꩻသွူ။<ref>{{Cite web |date=2024-06-06 |title=Spacecraft {{!}} Definition, Types, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/technology/spacecraft |access-date=2024-07-13 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ထူႏသွုံꩻ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ ရေႏမိုးချက် အဝ်ႏအစွိုးစွိုးတဲင် ကဲဉ်းအာ ထူႏသွုံꩻလွေꩻအီ မာꩻသုသေသနထာꩻမာꩻ၊ သိပ္ပံအနယ်ꩻပညာႏဖုံႏ ကထွာဒါႏ [[တဲလီသွုပ်ဆွိုက်ရေꩻ]]၊ [[ဂြိုဟ်ႏတု ထောင်ထွားကမ္ဘာႏဟံႏ|လွူꩻထောင်ထွား ကမ္ဘာႏဟံႏမဲ့ငါခိုႏ]]၊ ထောင်ထွား [[ခမ်းတလီꩻဂြိုဟ်ႏတု|ခမ်းတလီꩻ ရာႏသီးဥတုအရေꩻ]]၊ ထိုမ်ႏထွားတဖူꩻရဲဉ်ႏ(Navigation)၊ ထိုမ်ႏထွား[[ဂြိုဟ်ႏသိပ္ပံပညာႏ|ဂြိုဟ်ႏ]]ဖုံႏ၊ ပသာချာငါအီ လိုꩻတွမ်ႏတခြိုꩻဖုံႏတာႏ အာကာသထာꩻခြေင်လောင်း တဖူꩻရဲဉ်ႏထာꩻမာꩻ(မန်း : အာကာသ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း) စတဲင်ဖုံႏဒျာႏသွူ။ ဆပ်အော်ဘစ်တယ် အာႏကာႏသတဖူꩻစဲန်ႏယို အာႏကာႏသကွင်ႏနဝ်ꩻ တွိုႏနွို့လွေꩻ[[အာႏကာႏသ]]အကိုသူꩻတဲင် လေပ်[[ကမ္ဘာႏ]]တလိမ်ꩻယို လေပ်ဗွေတဝ်းတဲင် ခွိုန်ချာလင်ꩻချာခန်းဒျာႏ ဟံႏမဲ့ငါတွောင်းလောင်းနဝ်ꩻသွူ။ အော်ဘစ်တယ်အာႏကာႏသတဖူꩻစဲဉ်ႏကို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏနဝ်ꩻ တွမ်ႏကမ္ဘာႏအဗော့ꩻသွတ်ꩻတဖူꩻလေပ်ခူ တာႏလဲ့ အာႏကာႏသလင်အကိုကအဝ်ႏဒါႏထာꩻရာꩻဝတ္ထုပတ်ခူဝွုန်ꩻယို အဝ်ႏလွေꩻသဲင်ꩻလေပ်ခူချာငါနဝ်ꩻသွူ။ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏတန် နီလိုꩻသီးကထွုမ်းထင်ႏလွဉ်ꩻဒါႏတဖူꩻစဲဉ်ႏအတာႏ ကတယ်ႏဆို့ꩻမာꩻခါꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏ တားလဲ့ တွမ်ႏတဖူꩻလွေꩻသားအနေႏတဲင် အဝ်ႏတေားဒင်ႏထူႏလွေꩻပါဒျာႏထွူတဲင် ကခွုမ်စဲန်တွမ်ႏစက်ရုပ်ယို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ် အဝ်ႏလွိုႏလွိုႏကာႏ ဝါးနွန်ႏချာဒျာႏ မွေးတားလဲ့ ခွုမ်စဲဉ်ထိန်ꩻထွားညာꩻနေးတွမ်ႏစနစ်တဲင်တွော့ꩻ ဝါးနွန်ႏလွေꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[သိပ္ပံ]]ပညာႏသုတေသနအတာႏ တွမ်ႏ[[စက်ရုပ်]]တွော့ꩻ ‌ကခွုမ်မာꩻသွုံꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို ဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻ အာႏကာႏသစူစမ်ႏထောင်ထွားရေꩻကာꩻနဝ်ꩻသွူ။ [[ဂြိုဟ်ႏတု]]ဖုံႏတဖူꩻလေပ်ခူအကို ကအဝ်ႏလေပ်ခူလွေꩻချာငါနွောင်ꩻအတာႏယို သွုံꩻတွမ်ႏစက်ရုပ်ထွူတဲင်တွော့ꩻ ကအဝ်ႏလေပ်လွေꩻအာႏကာႏသယာန်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဒျာႏဂြိုဟ်ႏတုဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ [[ပုဲင်အိုးနီးယား ၁၀]] တွမ်ႏ ၁၁၊ [[ဗွိုင်ရေဂျာ ၁]]၊ ၂ တွမ်ႏ နယူးဟော်ရီဇုန်အပါအနွို့ ထောင်ထွားအီ[[ဆာႏ]] တစူးတစိꩻပေႏယို အဝ်ႏ[[မွူးအစွိုꩻအဗူႏ]]နဝ်ꩻမꩻ ကအွဉ်ႏစွꩻတရျာႏခါꩻဒါႏ ကာꩻကွင်ႏယဟူးယဟန်ႏနောဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကအီႏထန်ႏဒါႏတဖူꩻခြောင်ꩻနဝ်ꩻအကို အဝ်ႏတွိုႏနဝ်ꩻသွူ။ ==စနစ်ဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏ== အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏစနစ်ယို အဝ်ႏဒင်ႏဒျာႏဝွေꩻသီးတဖူꩻစဲဉ်ႏ ရေႏရွယ်ႏချက်အလောင်းတဲင် ကခွယ်ꩻဖြယ်ယင်းဒါႏစနစ်ပေါင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏအာမွေးထာꩻသွူ။အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ ပꩻဖြယ်စနစ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို အာႏကာႏသအကို ကအီႏလွေꩻသဲင်ꩻချာငါကဗွိုန်ပီဒါႏ အွဉ်ႏထွော့လွေꩻ အရပ်မဲ့ငါတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်ဖုံႏယိုနဝ်ꩻ (ADAC, ABDC, ACS) ကရိုꩻယို ဟဲ့ꩻဒျာႏအစွိုးစွိုးအမျိုꩻမျိုꩻသွူ။ ဖောႏနယ်တဖူꩻခြောင်ꩻစနစ်၊ လယ်ႏထွုမ်ႏထွားတဖူꩻခြောင်ꩻတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီစနစ်(GNC,GN&C)၊ ဆွုပ်သွယ်ႏရေꩻစနစ်(Comms)၊ ဖေႏအမိန်းတွမ်ႏခွုမ်စံႏလွေꩻအချက်အဗာႏ(CDH,C&DH)၊ ဖေႏစွန်ꩻအာႏစနစ်(EPS)၊ ထိန်ꩻတီခိန်ႏတဲက်အလျားစနစ်(TCS)၊ ဝါးနွန်ႏပတ်ꩻစနစ်တွမ်ႏနမ်းခြွိုင်ဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါရောင်သွူ။ ကာꩻကွင်ႏတွမ်ႏတခြိုꩻကိရိယာႏဖုံႏယို ပွုံႏမဲန်ႏနဝ်ꩻတဲ့ အဝ်ႏအွဉ်ႏဖွို့ဆွိုက်ခါꩻလို့ဝင်ꩻ အဝ်ႏသွူ။ ==အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်== လိုꩻသီးကအီႏထွုမ်းထင်ႏပါလွဉ်ꩻဒါႏ အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏယို အာႏကာႏသတန်သီးအတာႏ အသက်မွံဗန်ရေꩻအစွဲးအကမ်းစနစ်နဝ်ꩻ တအဝ်ႏတဝ်း တလꩻတဝ်းနဝ်ꩻတဲင် လိုႏအပ်ငါႏသွူ။ ==ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်== အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏဖုံႏအနေႏ တွမ်ႏအာႏကာႏသအကို ကမဲဉ်လွေꩻဒါႏ မဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်ယို သေအထွူအဝ်ႏတဲင် ဖေႏကလွေꩻသဲင်ꩻနွောင်ꩻနဝ်ꩻ အထန်ႏဖဲ့ꩻကတွိုႏထင်ႏလွဉ်ဒါႏ အာႏတွမ်ႏအာႏစွုမ်ႏတွယ်ꩻဖုံႏယိုလဲ့ ခွိုန်သဲင်ꩻနွောင်ꩻချာအတာႏ အဖဲ့ꩻအခဝ်မဲ့ငါကအဝ်ႏရေꩻလွေꩻရာꩻယို လိုႏအပ်မွေးငါႏ ထိန်ꩻတီစနစ်သွူ။ ထိန်ꩻတီလွေꩻ မဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ် ပꩻဖြယ်ခွယ်ꩻဖုံႏယို မာꩻခံႏအာႏရွုံႏကိရိယာႏဖုံႏတွမ်ႏ ထိန်ꩻတီရုဲင်ꩻတသွိုးဒါႏကိရိယာႏအထန်ႏ အရာႏသူႏဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏခွိုင်းမုဲင်ꩻလဲ့ ထိန်ꩻတီနွောင်ꩻအီတာႏ ကဟဲ့ꩻဒါႏအယ်ဂေါ်ရစ်သမ်အစီႏအစဲန်ႏအာဖုံႏလဲ့ အဝ်ႏပါနွို့သော့သွူ။ ထိန်ꩻတီလွေꩻမဲ့ငါအဖဲ့ꩻအခဝ်စနစ်ဖြယ်ဖုံႏယို ကတူႏမိုးလွေꩻ[[မွူး]]တဲင် မွူးရောင်ႏစွန်ꩻအာႏကို အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏယို အထဲမ်ဖေႏဗွေသဲင်ꩻခွိုန်ယင်း၊ ကတူႏမိုးလွေꩻကမ္ဘာႏတဲင် တွမ်ႏဟံႏလောင်းစခန်ꩻ ဆွုပ်သွယ်ႏမုလို့ဝင်ꩻ ကအဝ်ႏလꩻဗာႏနဝ်ꩻ သိပ္ပံဆဲင်ႏရာꩻရေႏရွယ်ႏချက်ယို ထွူဖြီႏစီႏအောင်ႏမျင်ႏလꩻဗာႏသွူ။ ==အုံနောင်အာႏကွိုꩻ== {{Reflist}} [[Category:အာႏကာႏသကာꩻကွင်ႏ]] 1x03id0itxtlug6dyrydibiw5umoihl 0 8521 31575 2025-07-01T13:47:43Z Khun Kt 19 စာမျက်နှာကို [[ဉာဏ်ႏတုꩻ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည် 31575 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ဉာဏ်ႏတုꩻ]] 5k8ibe92qpgg63zm8zrismoh7nb0nud 3 8522 31577 2025-07-01T15:30:34Z Welcome-Bot 210 Welcome! 31577 wikitext text/x-wiki == အဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယားယို ဟွုန်ဟဝ်သꩻရေꩻ ကျိုႏဆွုမ်ႏဒျာႏဩ Limotecariu ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအရန်း မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> ယံဟော်ꩻထွားရီးသွော့ [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီခီပီးဒီးယား]] '''[[Wikipedia:Five pillars|တဖူꩻရဲဉ်ႏငတ်ꩻစွိုး]]''' တာႏ ဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏဒျာႏသွူ။ မိဉ်ႏမာꩻသွူအကောက် ဒင်ႏထွူမတ်ပုံတဉ်နဝ်ꩻ '''[[စွဲးကမ်းကို:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်]]''' တောမ်ႏ '''[[WP:FAQ|အဝ်ႏရီခွိုꩻဒါႏငဝ်းရီဖုံႏ]]'''နဝ်ꩻ အီႏထွာအီမွေး နာꩻအတာႏ အစွဲးအကမ်းနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏယိုနဝ်ꩻ အအီႏခြုဲင်းနယ်ဖေႏ မွဉ်းဖျင်နယ်ꩻ၊ တဲမ်းပုင်ႏတဲမ်းနယ်ꩻ ဝီခီပီးဒီးယားကို တောမ်ႏ သေထွိုက်သေသင်ꩻ အခရာႏအလင်ဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဖေႏကနွို့စွဲးကမ်းကိုနွောင်ꩻ ဝီခီပီးဒီးယားနဝ်ꩻ ဒါႏလဲပ်ခါꩻဗာႏ အနယ်ꩻပညာႏဖုံႏလဲ့ တလိုႏတဝ်းသွူ။ နွို့ခွုမ်မာꩻကို ''[[WP:BOLD|ရုဲင်းရုဲင်းသွော့]]''ဩ။ မိဉ်ႏထွူ ''သွုပ်သမ်ႏဟဝ်ဟဝ်ရိုꩻသာꩻသွော့ လိုꩻလင်အလောင်းဩ''။ ယိုနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ''[[w:wiki|ဝီခီ]]''တဲင် ယိုꩻမွေးငါႏနဝ်ꩻသွူ။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''ထူႏစွဲးကမ်းကို'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * မိဉ်ႏအဝ်ႏလိုႏ အကူႏညီႏစွဲးကမ်းကိုနဝ်ꩻ နွို့ရီရောင် အိုင်ကိုမ်နွောင်ꩻဒျာႏ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယား [[ဝီခီပီးဒီးယား:Village pump|အိုင်ကိုမ်ခင်ႏလမ်းVillage pump]] ကို မွေးတဝ်းလဲ့ [[Facebook]] လောင်း ကအဝ်ႏဒါႏ [http://www.facebook.com/group/406204427603066?ref=share ပအိုဝ်ႏဝီခီစွုမ်ꩻစွိုꩻ] လိတ်မဲ့ငါကိုဖုံႏသွူ။ * အီႏထူႏသုင်ꩻစဗာႏဝီခီ နုဲင်းမုဲင်ꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွားသွော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|မွဉ်းဖျင်နယ်ꩻ]] လိတ်မဲ့ငါကိုဩ။ * မိဉ်ႏမဲဉ်လွူꩻထွားစဲင်းထဲင်း မွဉ်းဖျင်ခရာႏအစဲင်းနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားသွော့ [[Wikipedia:မွဉ်းဖျင်လိတ်မဲ့ငါဖုံႏ|လိတ်မဲ့ငါ]]ယိုဩ။ * ရီခရာႏမိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ရီနွောင်ꩻဒျာႏ [[WP:Q|ခင်ႏလမ်းယိုကို]]သွူ။ * နာꩻအနေႏ ဒေါ့ꩻရီအိုင်ကိုမ်သွုပ်နွောင်ꩻဒျာႏ [[WP:Administrators|ကေားရဲဉ်ꩻဖန်းဖြယ်သား(Admin)]]သီး တဖြာꩻဖြာꩻထျꩻ အိုင်ကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကိုသွူ။ * ဒင်ႏသွင်ꩻသော့ꩻ ယူနီကိုဒ်ဖောင့် အယပ်ꩻခုဲင်ႏမိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ထွားသွော့ [https://unicodetoday.org/fonts/ ယိုကို]ဩ။ * အီႏသုင်ꩻဗာႏ ကီးဗိုတ်နုဲင်းမုဲင်ꩻ မိဉ်ႏသေတဝ်းနဝ်ꩻ ထွားသွော့ [https://unicodetoday.org/keyboards/ ယိုကို] ဩ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''ဟဝ်တောင်ꩻခရာႏ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * မိဉ်ႏမဲဉ်စံꩻထွားစိမ်ꩻနဝ်ꩻ ထူႏသုင်ꩻအီ [[Wikipedia:Sandbox|Sandboxလိတ်မဲ့ငါယို]]တဲင် မာꩻစံꩻနွောင်ꩻဒျာႏ မွဉ်းဖျင်လိတ်မဲ့ငါဖုံႏသွူ။ * မိဉ်ႏမဲဉ်တဲမ်းသော့ꩻစ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာတဗာႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားသွော့ [[WP:YFA|နာꩻအရီးသွတ်ꩻရောမ်ဖြုဲင်ꩻ]] လိတ်မဲ့ငါယိုဩ။ * အီႏဖန်ဖေႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻတသာအမိဉ်ꩻတာႏ အယပ်ꩻခုဲင်ႏမိဉ်ႏအဝ်ႏနဝ်ꩻ ဟော်ꩻထွားသွော့ [[Wikipedia:ရောမ်ဖြုဲင်ꩻကတူႏစဲဉ်ႏဖုံႏ|လိတ်မဲ့ငါယို]]ဩ။ * [[Help:ဒင်ႏထင်ႏပုင်ႏနယ်ꩻ]]ကိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏအွဉ်ႏနယ်ခါꩻဖေႏ ဒင်ႏပုင်ႏနယ်ꩻ၊ ထူႏသုင်ꩻသော့ꩻနယ်ꩻ ဖုံႏသွူ။ * [[Wikipedia:ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏမူဝါဒ|ထူႏသုင်ꩻပုင်ႏ မူဝါဒ]] ယိုနဝ်ꩻ ပအိုဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယားကို ပုင်ႏနုဲင်းမုဲင်ꩻနဝ်ꩻ ဒင်ႏသော့ꩻ သင်ꩻနဲ့သင်ꩻတဝ်းနဲ့ ဖေႏကဆုင်ꩻဖျတ်နွောင်ꩻတာႏ အီႏထွာအီအစွဲးကမ်းနဝ်ꩻသွူ။ * အိုင်ကိုမ်ချက်လိတ်မဲ့ငါကိုနဝ်ꩻ နျꩻသော့ꩻသွူ &#126;&#126;&#126;&#126; တဲင် တဲမ်းမုဲင်ဖေႏသွော့ နာꩻမိဉ်ꩻဩ။ * နာꩻအကောက်တာႏ [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ဖုံႏလဲ့ ထူႏသုင်ꩻနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်ꩻ]]ကိုနဝ်ꩻ စဲစ်ထွားနွောင်ꩻဒျာႏ လိတ်ဖြုံႏ၊ သတ်ပုံသတ်နယ်ꩻဖုံႏသွူ။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|အဝ်ႏဝီခီပီးဒီးယားယို ဟွုန်ဟဝ်သꩻရေꩻ ကျိုႏဆွုမ်ႏဒျာႏ ဗွေႏခွန်နာင်ꩻသီးသွူဩ။ နီဗွေႏသီး သꩻပါရာꩻ ကဏ္ဍကို နွို့ပါစွဲးကမ်း တဲမ်းသော့ꩻနွောင်ꩻဒျာႏ ရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖုံႏသွူဩ။]] Welcome to '''Pa'O Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီခီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Pa'O. However, even experienced Wikipedians who don't know any Pa'O have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[ကေားသုင်ꩻသား:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:Welcome-Bot|အိုင်ကိုမ်]]) ၂၂:၀၀၊ ၁ ဇွန်လုဲင် ၂၀၂၅ (+0630) mad1htmih174x31dvkldocybdll9er5 14 8523 31583 2025-07-02T04:00:26Z Khun Kt 19 ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "[[Category:အာႏကာႏသ]] [[Category:အာႏကာႏသအထန်ႏဖဲ့ꩻ]]" 31583 wikitext text/x-wiki [[Category:အာႏကာႏသ]] [[Category:အာႏကာႏသအထန်ႏဖဲ့ꩻ]] eytt4zlxbfj8m3xhasgl1vswtpu9hjn 14 8524 31585 2025-07-02T04:56:44Z Khun Kt 19 [[ကဏ္ဍ:အာကာသ]] စာမျက်နှာကို [[ကဏ္ဍ:အာႏကာႏသ]] သို့ Khun Ktက ရွှေ့ခဲ့သည်: စာလုံးပေါင်းမှားသော ခေါင်းစဉ် 31585 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[:ကဏ္ဍ:အာႏကာႏသ]] f9tt52g2kyq0sbgdbrqph0cqjpgstsy 0 8525 31593 2025-07-02T06:02:37Z Khun Kt 19 စာမျက်နှာကို [[ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည် 31593 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ပရိုဂရမ်မိဉ်းဘာႏသာႏငေါဝ်းငွါ]] p5d1gle2arauosvnhr4689b0kzn9o8v