Wikipedia csbwiki https://csb.wikipedia.org/wiki/Prz%C3%A9dn%C3%B4_starna MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter Media Specjalnô Diskùsëjô Brëkòwnik Diskùsëjô brëkòwnika Wiki Diskùsëjô Wiki Òbrôzk Diskùsëjô òbrôzków MediaWiki Diskùsëjô MediaWiki Szablóna Diskùsëjô Szablónë Pòmòc Diskùsëjô Pòmòcë Kategòrëjô Diskùsëjô Kategòrëji TimedText TimedText talk Moduł Dyskusja modułu 0 11472 190423 190229 2025-06-24T12:46:34Z InternetArchiveBot 14136 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 190423 wikitext text/x-wiki [[Òbrôzk:Van Vechten Marlon Brando image 170904.jpg|thumb|240px|Marlon Brando, 1948 rok]] '''Marlon Brando Jr.'''<ref>[https://web.archive.org/web/20180528190651/http://www.interfilmes.com/person_1052660_Marlon.Brando.html ''Personalidade: Marlon Brando (EUA)'']</ref> (ùr. [[3 łżëkwiata]] [[1924]] w [[Omaha]], ùm. [[1 lëpińca]] [[2004]] w [[Los Angeles]]) – amerikańsczi aktór pòchòdzeniô niemiecczégò, hòlendersczégò, anielsczégò i [[Irlandiô|irlandzczégò]], jigrôł w taczich filmach jak ''A Streetcar Named Desire'', ''On the Waterfront'', ''The Wild One'', ''The Godfather'' czy ''Apocalypse Now''. Béł téż reżiserã [[western]]u ''One-Eyed Jacks'', w chtërnym sóm zagrôł. Dostôł wiele nôdgród, m.in. dwa Òscarë (òprócz tegò dostôł jesz szesc nominacjów) – za ''The Godfather'' i ''On the Waterfront''. Wëprôcowôł swòj sztil aktórsczi jigrë, òpiarti na systemie Stanisławsczégò. Dlôte baro niechãtno ùcził sã ról. Temù òbczas krãcenia jegò scen, plan filmòwi bëł òbwieszóny kôrtkama z jegò kwestiama <ref name="polskieradio">[http://www.polskieradio.pl/8/3664/Artykul/1167877,Marlon-Brando-aktor-ktory-nie-chcial-byc-amantem ''Marlon Brando – aktor, który nie chciał być amantem'']</ref>. Jegò sztil aktórsczi miôł cësk na taczich aktorów jak [[James Dean]]<ref name="polskieradio"/>, [[Paul Newman]]<ref name="wnas.pl">[https://web.archive.org/web/20140731224454/http://wnas.pl/artykuly/5254-10-lat-temu-zmarl-marlon-brando-ikona-kina-ktora-gardzila-hollywood ''10 lat temu zmarł Marlon Brando'']</ref>, [[Robert De Niro]]<ref name="wnas.pl"/> czë [[Elvis Presley]]<ref name="cinemagia">[https://www.cinemagia.ro/actori/marlon-brando-2001 ''Marlon Brando - Actor'']</ref>. == Biografiô == === Dzectwò i ùczba === Ùrodzył sã w [[Omaha]] w stanie [[Nebraska]]<ref name="fanpix.famousfix">[https://web.archive.org/web/20180526041743/http://fanpix.famousfix.com/gallery/marlon-brando ''Marlon Brando Pictures'']</ref> jakno syn Dorothy Julia (z dodomu Pennebaker; 1897–1954) i Marlona Brando, Sr. (1895–1965), fabrëkańca paszë<ref name="filmreference">[http://www.filmreference.com/Actors-and-Actresses-Bo-Ca/Brando-Marlon.html ''Marlon Brando Biography (1924-)'']</ref>. Miôł dwie starszé sostry: [[Jocelyn Brando]] (1919–2005) i Frances (1922–1994). Wychòwôł się w wiérze Stowarzëszeniô Chrzescyjańsczi Ùczbë<ref>[https://web.archive.org/web/20090331081145/http://www.adherents.com/people/pb/Marlon_Brando.html ''The Religious Affiliation of Marlon Brando, Great American Actor'']</ref>. Czëde miôł 11 lat, z rodzëzną wëjachał do [[Evanston (Illinois)|Evanston]]. W 1937, òn i rodzëzna wëjachelë do Libertyville w [[Illinois]], gdze Brando zaczął ùczbã w Libertyville High School<ref name="cinemagia"/>. Pózni ùcził sã w Shattuck Military Academy<ref name="fanpix.famousfix"/> w [[Faribault (Minnesota)|Faribault]] w stanie [[Minnesota]]. === Kariera === W 1944 rokù pierszi rôz pòkôzôł sã na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w Music Box Theatre jakno Nels w dramace ''I Remember Mama'' ù bòkù [[Oskar Homolka|Oskara Homolczi]]. W 1947 rokù w Ethel Barrymore Theatre wëstãpił janko Stanley Kowalski w pòkôzkù [[Tennessee Williams]]a ''A Streetcar Named Desire''. Pierszi rôz pòkôzôł sa na wiôldżim ekranié w roli Kena Wiloceka w dramace [[Fred Zinnemann|Freda Zinnemanna]] ''The Men''(1950) z [[Teresa Wright|Teresą Wright]], [[Everettã Sloane|Everett Sloane]] i [[Dorothy Tree]]. Kreacjô Stanleya Kowalski w dramace [[Elia Kazan|Elii Kazana]] ''A Streetcar Named Desire'' (1951) dała mù nominacjã do Òscara dlô nôlepszégò aktóra i nôdgrodã nowòjorsczich kritików. Za pòstac meksykańsczégò rewolucjonisty [[Emiliano Zapata|Emiliano Zapatë]] w dramace historicznym Elii Kazana ''[[Viva Zapata!]]'' (1952) pò rôz drëdżi béł nominowóny do Òscara dlô nôlepszégò aktóra i téż òtrzimôł nôdgródã BAFTA w kategórie nôlepszi aktór pierszoplanówi i Złotą Palmã na Festiwalu w Cannes. Jakno Terry Malloy w melodramace kryminalnym ''On the Waterfront'', (1954) òstôł uhonorowany Oscarã, Złotim Globã i nôdgrodą BAFTA dlô nôlepszégò pierwszoplanowégò aktora. W 1973 rokù nie przëjął Òscara za rolã [[Vito Corleone|Don Vito Corleone]] w filmie [[Francis Ford Coppola|Francisa Forda Coppoli]] ''The Godfather'' (1972), protestującë procëm diskriminacji [[Indianie|Indian]]. === Sprawë priwatné === W 1957 rokù òstał chłópã Annë Kashfi. Mielë syna Christiana Devi (ur. 11 maja 1958; w 1990 òstał skazóny za zabójstwò drëcha swòji sostry, ùm. 26 stecznika 2008). Miôł jesz dwie biôłczi, 10 dzecy, 3 wzãté za swòje. Ùmarł 1 lëpińca 2004 rokù w [[Westwood (Los Angeles)|Westwood]]. Miôł 80 lat == Przëpisczi == {{przëpisë}} [[Kategòrëjô:Film]] l6rj5duwj3hs1pihexikd2ih9k9hgiv 3 12291 190424 2025-06-24T15:20:11Z Зорана Филиповић 18150 Ùsôdzonô nowô starna "== Напомена == Ово је додатни налог главног налога [[m:User:Filipović Zoran|Filipović Zoran]] који је од 19. августа 2024. године на трајном вики-одмору. ~~~~" 190424 wikitext text/x-wiki == Напомена == Ово је додатни налог главног налога [[m:User:Filipović Zoran|Filipović Zoran]] који је од 19. августа 2024. године на трајном вики-одмору. [[Brëkòwnik:Зорана Филиповић|Зорана Филиповић]] ([[Diskùsëjô brëkòwnika:Зорана Филиповић|diskùsëjô]]) 17:20, 24 cze 2025 (CEST) gcytj1mjguwe2ztypqm0jjefoy5vspg