Wicidestun cywikisource https://cy.wikisource.org/wiki/Hafan MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter Media Arbennig Sgwrs Defnyddiwr Sgwrs Defnyddiwr Wicidestun Sgwrs Wicidestun Delwedd Sgwrs Delwedd MediaWici Sgwrs MediaWici Nodyn Sgwrs Nodyn Cymorth Sgwrs Cymorth Categori Sgwrs Categori Tudalen Sgwrs Tudalen Indecs Sgwrs Indecs TimedText TimedText talk Modiwl Sgwrs modiwl 0 31336 142035 59774 2025-07-01T00:24:21Z AlwynapHuw 1710 142035 wikitext text/x-wiki {{Header | title = [[Cofiant Hwfa Môn]] | author = Rowland Williams (Hwfa Môn) | translator = | editor = William John Parry | section = | previous =[[../Nicander Ysgrif II|Nicander Ysgrif II]] | next = [[../Ymweliad Hwfa Mon a'r America|Ymweliad Hwfa Mon a'r America]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="Cofiant Hwfa Môn.djvu" From=289 To=293/> </div> ==Nodiadau== <references/> {{DEFAULTSORT:Caledfryn}} [[Categori:Cofiant Hwfa Môn]] [[Categori:William Williams (Caledfryn)]] qc3rx7rw3a8bvqqgro06bv2ix0zf2ky 14 35178 141979 70922 2025-06-30T20:16:25Z AlwynapHuw 1710 141979 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:Robert Jones, Llanllyfni (cropped).jpg|bawd]] Roedd Robert Jones, Llanllyfni (''Meignant'' 1806-1896) yn weinidog gyda'r Bedyddwyr ac yn emynydd. Gwasanaethodd fel gweinidog ym Mhen y Groes, Llanllyfni a Thalysarn a llefydd eraill. Cyhoeddodd 12 o lyfrau. qlcoff7c4owto8qs6h73sg1x3ils0rr 0 58587 142127 119308 2025-07-01T03:28:00Z AlwynapHuw 1710 142127 wikitext text/x-wiki {{header | title =Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam | author = Edward Francis, Wrecsam | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Y Pedwerydd Cyfnod|Y Pedwerydd Cyfnod]] | next = [[../Ychydig o Hanes Yr Achos Methodistaidd Seisonig Yn Ngwrecsam|Ychydig o Hanes Yr Achos Methodistaidd Seisonig Yn Ngwrecsam]] | notes = }} <br> <br> <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam.djvu" from=79 to=83 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Gwasanaeth Cyhoeddus Diweddaf Y Parch. Henry Rees}} [[Categori:Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam]] [[Categori:Henry Rees]] 9seprxhsi9hykhcjf4iae9m12oartta 106 59128 141904 141890 2025-06-30T13:17:54Z AlwynapHuw 1710 141904 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=Y Parch John Jones (Ioan Eifion) |Author=Owen Morgan Edwards |Publisher=Cymru (cylchgrawn) |Year=1896 |Source=djvu |Image=1 |Progress=X |Pages=<pagelist 1=251 /> |Remarks= }} [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] [[Categori:Cymru (Cylchgrawn)]] [[Categori:Erthyglau cyfnodolyn]] [[Categori:Owen Morgan Edwards]] [[Categori:PD-old]] [[Categori:Tudalen Indecs]] [[Categori:Erthyglau 1897]] mnlxldqkaiqj1rx7xw9qot75iiaj6qi 104 61020 141942 125461 2025-06-30T15:57:24Z AlwynapHuw 1710 141942 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>Y mae drwg-dybiau yn mhlith meddyliau, fel ystlumod yn mhlith yr adar—nid ydynt yn dyfod allan un amser ond yn y cyfnos. Y mae y diafol a nerth marwolaeth ganddo, nid fel llywodraethwr neu farnwr, ond yn unig fel dienyddwr. "Ni fynwch ddyfod ataf fi fel y caffoch fywyd." Ni fyn miloedd ddyfod at Iesu Grist yn y byd hwn; ond cofier, rhaid myned ato yn y farn. Yr hwn nid yw yn meddwl ond yn anfynych am. y nefoedd, nid yw yn debyg o fyned yno, oblegid yr unig ffordd i gyraedd y nôd yw cadw y llygad yn sefydlog arno. {{c|A GYFANSODDWYD MEWN CYSTUDD.}} {{center block| <poem> Angau, drwy arfau'r oerfel,—a'm rhoes ::I eisoes yn isel; :Er hyn, Duw gwyn, os da gwêl, :Estyna einioes Daniel. </poem> }} {{c|Cenin, Eifionydd.—''Daniel Roberts''.}} Rhyfyg ydyw anturio i berygl yn ddiachos. Anturiodd y patriarchiaid, a llawer o'r prophwydi a'r apostolion, y merthyron a'r cenhadon, i beryglon mawrion: ond bydd ganddynt hwy reswm i'w roddi am hyny yn y farn: ond pa beth fydd dy reswm di, a beth wyt ti yn ei enill o anturio y fath berygl ofnadwy ag o golli dy enaid? Beth sydd i'w ddisgwyl, mewn difrif, oddiwrth ymladd â Duw? Pa beth a geisi di? Anturiodd cedyrn Dafydd i berygl i gyrchu dwfr o bydew Bethlehem; ond cyfrifai y brenin y dwfr hwnw yn<noinclude><references/></noinclude> 3iwqwj23ob2oz4vljmjvoo7xpynmboz 104 61021 141943 125462 2025-06-30T16:01:42Z AlwynapHuw 1710 141943 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>rhy ddrud i'w yfed. O! enaid! cwpanaid o bleser yw y cwbl wyt ti yn ei gyrchu yn yr anturiaeth beryglus o redeg i gyfarfod arfau yr Hollalluog. Os bu cwpanaid erioed yn werth gwaed, y mae dy bleserau di felly, ac yn werth gwaed dy gymydog, ond trwy yfed pleser pechadurus yr ydwyt yn yfed dy waed dy hun!—I {{c|GORONWY OWEN.}} {{center block| <poem> Canai Awdlau Cenedloedd,—ac iddo ::Rhoed Cywyddau'r nefoedd; :Angel i wneyd Englyn oedd, :Mawr awdwr Cymru ydoedd! </poem> }} {{c|—''Dewi Wyn.''}} [[Categori:David Owen (Dewi Wyn o Eifion)]] Y ffaith fawr yw fod bywyd yn wasanaeth; yr unig gwestiwn yw, Pwy a wasanaethwn? Os nad ydym am i'r byd wybod am ein gweithredoedd, peidiwn a'u cyflawni. Os wyt ti wedi dewis Duw, gelli fod yn sicr fod Duw wedi dy ddewis di. "Daliwn gyffes ein gobaith" hyd nes caffom ei gwell. Gwell i ni fod heb hyder, na meddu hunanhyder. Dylai pob dyn sydd yn arwain dynion ereill fod yn ofalus iawn o'i gamrau. Y mae y dyn sydd yn ofni edrych i'w gyfrifon mewn cyflwr drwg; felly gall y dyn sydd yn ofni edrych i'w galon ei hun fod yn sicr nad yw pob peth yn dda rhyngddo â Duw. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 42yh467r7k4eepp41jru50jsfc978n6 141944 141943 2025-06-30T16:02:27Z AlwynapHuw 1710 141944 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>rhy ddrud i'w yfed. O! enaid! cwpanaid o bleser yw y cwbl wyt ti yn ei gyrchu yn yr anturiaeth beryglus o redeg i gyfarfod arfau yr Hollalluog. Os bu cwpanaid erioed yn werth gwaed, y mae dy bleserau di felly, ac yn werth gwaed dy gymydog, ond trwy yfed pleser pechadurus yr ydwyt yn yfed dy waed dy hun!—I {{c|GORONWY OWEN.}} {{center block| <poem> Canai Awdlau Cenedloedd,—ac iddo ::Rhoed Cywyddau'r nefoedd; :Angel i wneyd Englyn oedd, :Mawr awdwr Cymru ydoedd! </poem> }} {{c|—''Dewi Wyn.''}} [[Categori:David Owen (Dewi Wyn o Eifion)]] [[Categori:Goronwy Owen]] Y ffaith fawr yw fod bywyd yn wasanaeth; yr unig gwestiwn yw, Pwy a wasanaethwn? Os nad ydym am i'r byd wybod am ein gweithredoedd, peidiwn a'u cyflawni. Os wyt ti wedi dewis Duw, gelli fod yn sicr fod Duw wedi dy ddewis di. "Daliwn gyffes ein gobaith" hyd nes caffom ei gwell. Gwell i ni fod heb hyder, na meddu hunanhyder. Dylai pob dyn sydd yn arwain dynion ereill fod yn ofalus iawn o'i gamrau. Y mae y dyn sydd yn ofni edrych i'w gyfrifon mewn cyflwr drwg; felly gall y dyn sydd yn ofni edrych i'w galon ei hun fod yn sicr nad yw pob peth yn dda rhyngddo â Duw. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> duh3ssdpelm76eoyo57f2uac3rz5wi6 104 61022 141945 125463 2025-06-30T16:03:42Z AlwynapHuw 1710 141945 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|CARIAD.}} {{center block| <poem> Byd hynod mewn tywodyn, a chysur ::Iach oes mewn mynudyn: :Cyfrol mewn gair, ond gair gwyn, :A da fôr mewn dyferyn. </poem> }} {{c|—''Cadfan.''}} Categori:Hugh Williams (Cadfan) Yn eisieu: Yn gyntaf, cael genau glân i oganu. Yn ail, pregethwr heb fod yn erlidiwr. Yn drydydd, eglwys heb fod y fodrwy aur a'r dyn ffals yn cael ei addoli ynddynt yn fwy na'r Hollalluog. Yn bedwerydd, ysgrifenyddion mewn eglwysi yn meindio eu busnes eu hunain yn gyntaf, ac nid eiddo pobl ereill. Yn bumed, ynad heddwch anmhleidiol. Yn chweched, twrnai a gras yn ei galon, ac nid arian. Aiff Satan i grynu pan ddechreua dyn ''drwg'' feddwl am ei fam ''dda''. Pan ofynwyd i un o blant sefydliad mud a byddar Paris, beth oedd tragywyddoldeb, efe a atebodd, "Oes yr Anfeidrol." Y gradd cyntaf mewn ffolineb yw i un dybied ei hun yn ddoeth; y nesaf, dyweyd hyny wrth ereill; y trydydd, diystyru pob cyngor. Y mae cymeriad moesol dyn fel arf amddiffynol y milwr ar faes y frwydr. Gobaith ydyw y lliain a rydd Duw yn nwylaw ei bobl i sychu ymaith y dagrau a redant o'u llygaid oherwydd eu blinder, neu oherwydd hir—oediad y trugareddau a ddisgwyliant. Gonestrwydd sydd fel yr haul, yn hardd i edrych arno, ac heb achos cuddio ei wyneb o olwg byd cyfan. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> d1injvcd7o8ld7uejg4kc1i03i3gzic 141946 141945 2025-06-30T16:04:02Z AlwynapHuw 1710 141946 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|CARIAD.}} {{center block| <poem> Byd hynod mewn tywodyn, a chysur ::Iach oes mewn mynudyn: :Cyfrol mewn gair, ond gair gwyn, :A da fôr mewn dyferyn. </poem> }} {{c|—''Cadfan.''}} [[Categori:Hugh Williams (Cadfan)]] Yn eisieu: Yn gyntaf, cael genau glân i oganu. Yn ail, pregethwr heb fod yn erlidiwr. Yn drydydd, eglwys heb fod y fodrwy aur a'r dyn ffals yn cael ei addoli ynddynt yn fwy na'r Hollalluog. Yn bedwerydd, ysgrifenyddion mewn eglwysi yn meindio eu busnes eu hunain yn gyntaf, ac nid eiddo pobl ereill. Yn bumed, ynad heddwch anmhleidiol. Yn chweched, twrnai a gras yn ei galon, ac nid arian. Aiff Satan i grynu pan ddechreua dyn ''drwg'' feddwl am ei fam ''dda''. Pan ofynwyd i un o blant sefydliad mud a byddar Paris, beth oedd tragywyddoldeb, efe a atebodd, "Oes yr Anfeidrol." Y gradd cyntaf mewn ffolineb yw i un dybied ei hun yn ddoeth; y nesaf, dyweyd hyny wrth ereill; y trydydd, diystyru pob cyngor. Y mae cymeriad moesol dyn fel arf amddiffynol y milwr ar faes y frwydr. Gobaith ydyw y lliain a rydd Duw yn nwylaw ei bobl i sychu ymaith y dagrau a redant o'u llygaid oherwydd eu blinder, neu oherwydd hir—oediad y trugareddau a ddisgwyliant. Gonestrwydd sydd fel yr haul, yn hardd i edrych arno, ac heb achos cuddio ei wyneb o olwg byd cyfan. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> nm3tw1xjp57wz6am0urwce79zzegfvb 104 61023 141948 125464 2025-06-30T16:09:21Z AlwynapHuw 1710 141948 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|BEDDARGRAPH.}} {{center block| <poem> Yr Iôn, pan ddelo'r enyd,—ar ddiwedd, ::O'r ddaear a'n cyfyd: :Bydd dorau beddau y byd, :Ar un gair yn agoryd. </poem> }} {{c|{{bar|1}}''R. ab Gwilym Ddu o Eifion.''}} [[Categori:Robert Williams (Robert ap Gwilym Ddu)]] Dylai dyn mewn cwmni gadw gwyliadwriaeth ar ei dafod, ac mewn unigrwydd ar ei galon. Dywedir na ddarfu i Solomon erioed chwerthin. Nid ydyw hyny yn un syndod: nid oedd dyn a feddai saith gant o wragedd, a chanoedd o famau yn nghyfraith, yn debyg o fod mewn ysbryd llawen iawn. GWELL YW YR HEN.—Yr oedd gweinidog ieuanc, a'i wraig gydag ef, yn ymweled â chynulleidfa lle y bu ei dad gynt yn weinidog. Efe a bregethodd yno ar y Sabboth; ac ar ol y gwasanaeth, yr oedd un o'r hen ddiaconiaid yn ymddiddan â gwraig y gweinidog ieuanc, pan y dywedodd efe: "Darfu i'ch gŵr da bregethu heddyw oddiar yr un testyn ag y pregethodd ei dad arno y tro olaf y bu efe yn y pwlpud yma." "Ai ë, yn wir?" ebe'r wraig ieuanc; "os yr un testyn ydoedd, mi a obeithiaf mai nid yr un bregeth." "O! nage," ebe yr hen ddiacon, o ran yr oedd ei dad yn bregethwr hynod o dda." Y mae dau beth yn arddangosiad egluť o ddiffyg dealltwriaeth—bod yn ddistaw pan y dylai siarad, a siarad pan y dylai fod yn ddistaw. Gellir dyweyd gwirionedd mewn gwahanol eiriau bob tro (o'r un ystyr), a bydd yr un o hyd. Y mae fel dwy droedfedd, yr un hyd, trowch ef y ffordd a fynoch. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ft0irpoewnyxuvir52kz699vtqnxytt 104 61024 141949 125465 2025-06-30T16:10:01Z AlwynapHuw 1710 141949 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>Mae y Cristion, tra yn y byd hwn, yn cael ei gylchynu yn wastad gan ei elynion: felly ni ddylai fod un amser heb ei arfogaeth. Nid oes un dyn ar y ddaear yn ddigon cryf i orchfygu ei hun heb gymhorth Duw. Y mae pob caredigrwydd a wneir i arall yn gam at fod yn debyg i Iesu Grist. Dichon pan mai wrthym ein hunain yr ydym yn y perygl mwyaf. Cofiwn Dafydd ar nen y ty. {{c|BEDDARGRAPH.}} {{center block| <poem> O! fedd oer ein Dafydd Ddu,—henadur ::A hynododd Gymru: :Ewythr i feirdd—athro fu, :Cefn wrthynt i'w cyfnerthu. </poem> }} {{c|{{bar|1}}''Dewi Wyn o Eifion.''}} [[Categori:David Owen (Dewi Wyn o Eifion)]] Y mae cyfoeth yn fynych fel y dienyddwr, yn rhoddi gorchudd ar wyneb dynion rhag iddynt weled eu diwedd, ac yna yn eu crogi. Y mae y llen sydd yn cuddio oddiwrthym ddigwyddiadau y blynyddoedd dyfodol yn cael ei gwau gan ddwylaw cariad. Bydd mor gywir i ti dy hunan, fel nas gelli fod yn anghywir i ereill. Dywed Dr. Johnson mai dau ysgogydd mawr y meddwl dynol ydyw yr awydd i wneyd da, a'r ofn i wneyd drwg. Y Saeson, lle bynag y teithiant, a adawant yn wâg ar eu holau naill ai potel soda water, potel gwrw, neu botel physig. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> qkshi1ubkmd94xmpcne3cso274k5s7f 104 61025 141950 125466 2025-06-30T16:12:05Z AlwynapHuw 1710 141950 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|Y CRISTION GWAN.}} {{center block| <poem> Mordeithio mewn tymhestloedd 'rwyf, :A chreulawn iawn yw'r gwynt; Yn aml heb un llyw na rhwyf, :Na chwmpawd ar fy hynt; Wrth godi'm golwg tua'r nef, Gwatwara'r cefnfor croch fy llef. Ai tybed deuant byth i ben :Y fordaith hon mewn hedd, Dan d'wniad haul yr asur nen, :A gwên yn lloni'm gwedd; Fy Nuw! fy Nuw! nid oes ond ti, Yn unig all fy ngwared i. O! taena'th law drugarog fawr :Dros blentyn gwan ar gefn y lli'; Gostega dwrf y môr yn awr, :A gwrando fy nhruanaidd gri; Fy Nuw! fy Nuw! O clyw fy llef, A dwg fi'n lân i borthladd nef. </poem> }} {{c|{{bar|2}}''I. G. Aled.'' [[Categori:Edward Roberts (Iorwerth Glan Aled)]] Mae bywyd yn dyfod yn ddiwerth a diflas pan na bydd genym gyfeillion na gelynion. Gwneyd da am ddrwg sydd debyg i Dduw, gwneyd da am dda sydd debyg i ddyn, gwneyd drwg am ddrwg sydd debyg i anifail, gwneyd drwg am dda sydd debyg i ddiafol. Y mae hanesyddiaeth hynafol yn adrodd am ddau athronydd yn cydymddiddan yn nghylch bendith. Y naill a ddywedodd, Bendith fawr yw i ddyn feddu yr hyn mae yn ddymuno; a'r llall a atebodd, Bendith fwy yw i ddyn beidio dymuno yr hyn nad yw yn ei feddu. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> g3r2mxxbolicic9p3sorp2glbh4ahrb 141951 141950 2025-06-30T16:12:36Z AlwynapHuw 1710 141951 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|Y CRISTION GWAN.}} {{center block| <poem> Mordeithio mewn tymhestloedd 'rwyf, :A chreulawn iawn yw'r gwynt; Yn aml heb un llyw na rhwyf, :Na chwmpawd ar fy hynt; Wrth godi'm golwg tua'r nef, Gwatwara'r cefnfor croch fy llef. Ai tybed deuant byth i ben :Y fordaith hon mewn hedd, Dan d'wniad haul yr asur nen, :A gwên yn lloni'm gwedd; Fy Nuw! fy Nuw! nid oes ond ti, Yn unig all fy ngwared i. O! taena'th law drugarog fawr :Dros blentyn gwan ar gefn y lli'; Gostega dwrf y môr yn awr, :A gwrando fy nhruanaidd gri; Fy Nuw! fy Nuw! O clyw fy llef, A dwg fi'n lân i borthladd nef. </poem> }} {{c|{{bar|1}}''I. G. Aled.''}} [[Categori:Edward Roberts (Iorwerth Glan Aled)]] Mae bywyd yn dyfod yn ddiwerth a diflas pan na bydd genym gyfeillion na gelynion. Gwneyd da am ddrwg sydd debyg i Dduw, gwneyd da am dda sydd debyg i ddyn, gwneyd drwg am ddrwg sydd debyg i anifail, gwneyd drwg am dda sydd debyg i ddiafol. Y mae hanesyddiaeth hynafol yn adrodd am ddau athronydd yn cydymddiddan yn nghylch bendith. Y naill a ddywedodd, Bendith fawr yw i ddyn feddu yr hyn mae yn ddymuno; a'r llall a atebodd, Bendith fwy yw i ddyn beidio dymuno yr hyn nad yw yn ei feddu. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> cdubnjzyw74matfuxiaj81al89yx6pp 104 61026 141954 125467 2025-06-30T16:24:30Z AlwynapHuw 1710 141954 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|Y DYN TLAWD.}} {{center block| <poem> Isel yw dyn, sâl ei daith, —os i lawr, ::Iselach fydd eilwaith; :Ond uchel daw a chlod iaith, :Os i fyny saif unwaith. </poem> }} {{c|{{bar|1}}P. A. Mon.}} [[Categori:Ben Jones (P. A. Môn)]] Llong ydyw amser na bydd byth yn angori. Pan y gwena llwyddiant, gochelwch ei dwyll. Gall un gair caredig droi ymaith lifeiriant o ddigofaint. Ni ddylai yr hwn na all gadw ei gyfrinach ei hun gwyno os gwna rhywun arall ei hysbysu. Wedi i ddyn golli ei gydwybod, nid oes ganddo wed'yn ddim sydd yn werth i'w gadw. Nis gall neb fod yn farnwr ar ofid arall : "Y galon sydd yn gwybod chwerwder ei henaid ei hun." Gall aur brynu agos i bob peth yn y byd hwn, oddigerth yr hyn y mae ar ddyn ei eisieu fwyaf, sef dedwyddwch. Os wyt yn ewyllysio cael peidio dy gyfrif yn ffôl yn ngolwg ereill, na fydd ddoeth yn dy olwg dy hun. {{c|GWRAIG GELWYDDOG.}} {{center block| <poem> Dywedodd a fedrodd tra fu—o gelwydd, ::Gwyliwch ei dadebru, :Neu hi ddywed, 'rwy'n credu, :I bawb mai'n y nef y bu. </poem> }} {{c|{{bar|1}}Ellis Owen.}} [[Categori:Ellis Owen, Cefn-y-meysydd]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 37unskcinstqpi6d4ef7tpo4j7z5epm 104 61027 141955 125468 2025-06-30T16:25:31Z AlwynapHuw 1710 141955 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Brin Rees" /></noinclude>Daw siarad drwy natur, ond distawrwydd drwy ddeall. "Pa fodd y diangwn ni os esgeuluswn iachawdwriaeth gymaint ?" Dyma gwestiwn nad oes neb ar y ddaear a all ei ateb; 'dall neb yn uffern ei ateb; 'dall neb yn y nefoedd ei ateb; 'dall Duw ei hun ddim ei ateb; ac eto mae eisieu ei ofyn, "Pa fodd y diangwn ni?" "Fy enaid sydd ynof fel un wedi ei ddiddyfnu." Felly y mae eneidiau pawb sydd yn byw ar fronau y byd. {{c|TANGNEFEDD YSBRYDOL.<br>(Edmeston.)}} {{center block| <poem> Tyr'd, dawel hedd, gydymaith nefol, cu, A gwna dy drigfan dan fy nwyfron i; Duw sy'n dy roi, ac nid oes neb all ddwyn Oddiarnaf byth dy rin a'th wenau mwyn. Tymhestlog fyd, a chalon ddrwg, ddi—ras, Bâr ofn o fewn, ac ymrysonau o fa's; Ond gall fy Nuw roi imi heddwch llawn, Er grym y storm, a rhwystrau cryfion iawn. Tragwyddol haf, ffurfafen las a chlir, Grist'nogaidd ffrwd â'i dwfr yn maethu'r tir, Gyfoethog ford mewn anial diffaeth, mawr, Gobenydd clyd im' roi fy mhen i lawr,— Hyn oll yn nghyd yw'r hedd roir gan fy Nuw, Fy nhrysor penaf fo tra byddwyf byw; A phan y dêl yr olaf dywell awr, Yn nghwmni hwn dymunwn ado'r llawr. </poem> }} {{c|{{bar|1}}Anthropos.}} [[Categori:Robert David Rowland (Anthropos)]]<noinclude><references/></noinclude> s5582qy93of4tnjn3hqqy6rytjmjsb4 104 61028 141956 127061 2025-06-30T16:27:32Z AlwynapHuw 1710 141956 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Bydd yn foddlawn ar wneyd yr hyn sydd iawn, a gadawa i ereill siarad am danat fel y dewisont. Y mae cyngor fel yr eira, po dyneraf y disgyna hwyaf oll yr arosa, a dyfnach y sudda i'r galon. Gall brenhinoedd enill coronau, ond nis gallant orchfygu angeu. Dyn go dda yw y dyn y mae ei elynion mewn trafferth i dd'od o hyd i'w feiau.—''J. Gwyndud Jones.'' Gofynodd un o gyfoedion y diweddar Barch. R. Humphreys, Dyffryn, iddo, "Sut y mae hyn yn bod, Richard, nid oeddym ni yn eich ystyried chwi mor galled a ni pan oeddym yn blant." "Oni wyddost ti, Morris," ebe yntau, "fod llysieuyn mawr yn cymeryd mwy o amser i ymagor." Mewn difyrwch y dywedodd hyn, ond yr oedd yn hollol wir. {{c|TRAFFERTHION BYDOL.}} {{center block| <poem> Gyda gorchwylion geudeb, yn nghynwrf ::Anghenion meidroldeb, :Nychu wneir, fel na cha' neb :Hedd i wel'd tragwyddoldeb.—''Berw.'' </poem> }} [[Categori:Robert Arthur Williams (Berw)]] "Y mae meddyliau yn eiddo sydd yn perthyn i bawb, frodyr," meddai Mr. Spurgeon wrth ei efrydwyr. "Nid wyf yn synu os yw pobl ereill yn lladrata fy meddyliau i, gan fy mod i yn lladrata cymaint oddiar bobl ereill. Am danaf fi, yr wyf yn begian, yn benthyca, ac yn lladrata, o bob man yn y byd; ond pan wyf yn lladrata cob rhywun, yr wyf yn ei thori i gyd yn ddarnau, ac yn gwneyd gwasgod ohoni." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8tkbckgrtgdd6fnm2n1oirz3yx78t4f 104 61029 141966 125539 2025-06-30T18:36:38Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141966 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae y Cristion, mewn perthynas i bechod, yn dymuno tri pheth: sef, cyfiawnhad, fel na byddo pechod yn euogfarnu; sancteiddhad, fel na byddo yn teyrnasu; gogoneddiad, fel na byddo yn bod. Os collwch eich anadl, peidiwch rhedeg i chwilio am dano; chwi a ddeuwch o hyd iddo yn llawer cynt wrth sefyll yn llonydd. {{c|YR YSGOLFEISTR.}} {{center block| <poem> Diwyd agorwr deall,—sigla fyd, ::Yw'r Ysgolfeistr diball : :Heb draha cywira wall, :A sieryd wrth oes arall. —''Hywel Cernyw.'' </poem> }}<br> Hugh Williams (Hywel Cernyw) Dywedodd Jerusha wrth Eseciel na wnai hi ei briodi os na wnai ef arwyddo yr ardystiad dirwestol, ac felly efe a arwyddodd ddau. Gofynodd Jerusha iddo paham yr oedd yn gwneyd hyny; ac atebodd Eseciel yn ddiniwed ei fod wedi arwyddo dau, fel, os digwyddai iddo dori un, y gallai er hyny gadw y llall. Nid oedd holl ddyfroedd y dylif, er boddi byd euog, yn gallu dangos casineb Duw at bechod mor eglur ag yr oedd un dyferyn o'r gwaed a dywalltwyd ar y groes. Gall un cam gwâg, un arferiad drwg, un cyfaill llygredig, un egwyddor benrhydd, ddinystrio eich holl ragolygon, a siomi holl obeithion y rhai sydd yn eich caru. Gofynwyd i hen ŵr duwiol, pa fodd yr oedd yn gallu goddef ei ofidiau mor dawel: "Ysgafnheir y ddyrnod," meddai, "trwy wasgu yn nes at yr hwn y mae y wialen yn ei law." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> inhda9tsmi98edl0j75zfc45l1pg10h 141967 141966 2025-06-30T18:37:05Z AlwynapHuw 1710 141967 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae y Cristion, mewn perthynas i bechod, yn dymuno tri pheth: sef, cyfiawnhad, fel na byddo pechod yn euogfarnu; sancteiddhad, fel na byddo yn teyrnasu; gogoneddiad, fel na byddo yn bod. Os collwch eich anadl, peidiwch rhedeg i chwilio am dano; chwi a ddeuwch o hyd iddo yn llawer cynt wrth sefyll yn llonydd. {{c|YR YSGOLFEISTR.}} {{center block| <poem> Diwyd agorwr deall,—sigla fyd, ::Yw'r Ysgolfeistr diball : :Heb draha cywira wall, :A sieryd wrth oes arall. —''Hywel Cernyw.'' </poem> }}<br> [[Categori:Hugh Williams (Hywel Cernyw)]] Dywedodd Jerusha wrth Eseciel na wnai hi ei briodi os na wnai ef arwyddo yr ardystiad dirwestol, ac felly efe a arwyddodd ddau. Gofynodd Jerusha iddo paham yr oedd yn gwneyd hyny; ac atebodd Eseciel yn ddiniwed ei fod wedi arwyddo dau, fel, os digwyddai iddo dori un, y gallai er hyny gadw y llall. Nid oedd holl ddyfroedd y dylif, er boddi byd euog, yn gallu dangos casineb Duw at bechod mor eglur ag yr oedd un dyferyn o'r gwaed a dywalltwyd ar y groes. Gall un cam gwâg, un arferiad drwg, un cyfaill llygredig, un egwyddor benrhydd, ddinystrio eich holl ragolygon, a siomi holl obeithion y rhai sydd yn eich caru. Gofynwyd i hen ŵr duwiol, pa fodd yr oedd yn gallu goddef ei ofidiau mor dawel: "Ysgafnheir y ddyrnod," meddai, "trwy wasgu yn nes at yr hwn y mae y wialen yn ei law." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> hpyonem4fjcdajgrsv8kt4dmw1s7hy6 104 61030 141972 129804 2025-06-30T19:01:59Z AlwynapHuw 1710 141972 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Mae y cybydd yn debyg i ysbwng—rhaid ei wasgu cyn ceir dim ohono. Y mae pob hen ferch wedi gadael ei deugain oed wedi pasio Penrhyn Gobaith Da. Mae y dyn hwnw nad yw yn mwynhau ei gyfoeth yn debyg i asyn yn cario aur a pherlau, ac yn ymborthi ar ddrain ac ysgall. Gofynodd dyn anystyriol i weinidog yr Efengyl, un tro, " A ellwch chwi ddweyd wrthyf beth ydyw oed y diafol?" " Y mae yn rhaid i chwi gadw cofnodau eich teulu eich hun, fy nghyfaill," atebai y gweinidog. {{c|Y GOLOΜΕΝ.}} {{center block| <poem> Edn dôf, diniwed hefyd, —a roddir ::I arwyddo'r Ysbryd, :Yw'r Golomen, bob enyd; :A'i chân yn gwynfan i gyd. :::{{bar|1}}Clwydfardd. </poem> }} Gofynwyd i'r diweddar Barch. J. Evans, Llwynffortun, beth oedd ei farn am y dyn meddwa syrthiodd dros y bont yn ei feddwdod, ac a foddodd. "Dylem gymeryd yn araf iawn," ebe yntau, "oblegid nid oes neb a wyr na chafodd drugaredd rhwng y bont a'r afon." Yr oedd gweinidog yn ymweled â hen Gristion ar ei wely angeu, yr hwn oedd bob dydd yn disgwyl am ei ymddatodiad. "Wel, fy nghyfaill," ebe'r gweinidog, "pa fodd yr ydych yn ymdeimlo heddyw ?" "Yr wyf yn teimlo fod pob peth yn dda," oedd yr atebiad a roddid mewn tawelwch a difrifwch; "pob peth yn dda, ond fy mod dipyn yn drafferthus gyda'r mudo." [[Categori:David Griffith (Clwydfardd)]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> jr92z1v62ee522ze3aa2w2t0z5gv4ye 142066 141972 2025-07-01T01:22:39Z AlwynapHuw 1710 142066 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Mae y cybydd yn debyg i ysbwng—rhaid ei wasgu cyn ceir dim ohono. Y mae pob hen ferch wedi gadael ei deugain oed wedi pasio Penrhyn Gobaith Da. Mae y dyn hwnw nad yw yn mwynhau ei gyfoeth yn debyg i asyn yn cario aur a pherlau, ac yn ymborthi ar ddrain ac ysgall. Gofynodd dyn anystyriol i weinidog yr Efengyl, un tro, " A ellwch chwi ddweyd wrthyf beth ydyw oed y diafol?" " Y mae yn rhaid i chwi gadw cofnodau eich teulu eich hun, fy nghyfaill," atebai y gweinidog. {{c|Y GOLOΜΕΝ.}} {{center block| <poem> Edn dôf, diniwed hefyd, —a roddir ::I arwyddo'r Ysbryd, :Yw'r Golomen, bob enyd; :A'i chân yn gwynfan i gyd. :::{{bar|1}}''Clwydfardd''. </poem> }} Gofynwyd i'r diweddar Barch. J. Evans, Llwynffortun, beth oedd ei farn am y dyn meddwa syrthiodd dros y bont yn ei feddwdod, ac a foddodd. "Dylem gymeryd yn araf iawn," ebe yntau, "oblegid nid oes neb a wyr na chafodd drugaredd rhwng y bont a'r afon." Yr oedd gweinidog yn ymweled â hen Gristion ar ei wely angeu, yr hwn oedd bob dydd yn disgwyl am ei ymddatodiad. "Wel, fy nghyfaill," ebe'r gweinidog, "pa fodd yr ydych yn ymdeimlo heddyw ?" "Yr wyf yn teimlo fod pob peth yn dda," oedd yr atebiad a roddid mewn tawelwch a difrifwch; "pob peth yn dda, ond fy mod dipyn yn drafferthus gyda'r mudo." [[Categori:David Griffith (Clwydfardd)]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 122gnx9smqlpxr9zsnyfpyjp1q23ezm 104 61031 141895 124539 2025-06-30T12:53:16Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141895 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oeddynt yr ochr yma i'r mynydd yn trefnu gwledd i Iesu Grist, a'r ochr arall i'r mynydd yn trefnu croes iddo.—Dr. O. Davies. {{c|PWY SYDD FWYAF.}} Ymawydd am y mwyaf—dyn i lawr, ::Dyna loes i'r eithaf; :Da yw i ni, medd Duw Naf, :Ymryson am yr isaf. :::—D Jones, Treborth CROGI Y TELYNAU AR YR HELYG.—Yr oedd y pregethwr pert ac enwog hwnw, y diweddar William Jay, yn pregethu ar y geiriau hyny yn Psalm 137, "Ar yr helyg o'u mewn y crogasom ein telynau." Rhanai ei destyn i'r tri phen tarawiadol a ganlyn:—1. Y mae gan bob dyn ei lawenydd, onide beth a wnai efe a thelyn? 2. Y mae ganddo ei drallod, onide beth a wnai yn crogi ei delyn i fyny? 3. Y mae ganddo obaith, onide paham na ddrylliai ei delyn yn chwilfriw? YR ANIFAIL.—Yr oedd gwr oedd yn ei broffesu ei hun yn rhydd—feddyliwr, neu anffyddiwr, yn dadleu mewn cwmni nad oedd gan ddyn enaid nag ysbryd, gan ddwyn yn mlaen luaws o bethau a alwai efe yn rhesymau dros y syniad hwnw. Nid oedd neb yn y cwmni yn cymeryd y drafferth o'i ateb, ond yn edrych fel rhai oedd yn ddigon ganddynt lygadrythu ar y siaradwr. Efe a drodd at un foneddiges oedd yn bresenol, ac a ofynodd iddi, mewn dull ymffrostgar, beth oedd ei meddwl hi am ei athrawiaeth ef. "Mae yn ymddangos i mi, syr," atebai hi, "eich bod yn arfer llawer o ddawn i brofi eich hun yn anifail, ac nid yn ddyn." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 1wc8c1zjbhly5wgyccrrgk8np4mghi9 141896 141895 2025-06-30T12:53:29Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen */ 141896 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oeddynt yr ochr yma i'r mynydd yn trefnu gwledd i Iesu Grist, a'r ochr arall i'r mynydd yn trefnu croes iddo.—Dr. O. Davies. {{c|PWY SYDD FWYAF.}} Ymawydd am y mwyaf—dyn i lawr, ::Dyna loes i'r eithaf; :Da yw i ni, medd Duw Naf, :Ymryson am yr isaf. :::—D Jones, Treborth CROGI Y TELYNAU AR YR HELYG.—Yr oedd y pregethwr pert ac enwog hwnw, y diweddar William Jay, yn pregethu ar y geiriau hyny yn Psalm 137, "Ar yr helyg o'u mewn y crogasom ein telynau." Rhanai ei destyn i'r tri phen tarawiadol a ganlyn:—1. Y mae gan bob dyn ei lawenydd, onide beth a wnai efe a thelyn? 2. Y mae ganddo ei drallod, onide beth a wnai yn crogi ei delyn i fyny? 3. Y mae ganddo obaith, onide paham na ddrylliai ei delyn yn chwilfriw? YR ANIFAIL.—Yr oedd gwr oedd yn ei broffesu ei hun yn rhydd—feddyliwr, neu anffyddiwr, yn dadleu mewn cwmni nad oedd gan ddyn enaid nag ysbryd, gan ddwyn yn mlaen luaws o bethau a alwai efe yn rhesymau dros y syniad hwnw. Nid oedd neb yn y cwmni yn cymeryd y drafferth o'i ateb, ond yn edrych fel rhai oedd yn ddigon ganddynt lygadrythu ar y siaradwr. Efe a drodd at un foneddiges oedd yn bresenol, ac a ofynodd iddi, mewn dull ymffrostgar, beth oedd ei meddwl hi am ei athrawiaeth ef. "Mae yn ymddangos i mi, syr," atebai hi, "eich bod yn arfer llawer o ddawn i brofi eich hun yn anifail, ac nid yn ddyn." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> qpiypuy1r6193ozzr9wu2wa9d3cjnbc 141899 141896 2025-06-30T12:56:03Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141899 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oeddynt yr ochr yma i'r mynydd yn trefnu gwledd i Iesu Grist, a'r ochr arall i'r mynydd yn trefnu croes iddo.—Dr. O. Davies. {{c|PWY SYDD FWYAF.}} {{center block| <poem> Ymawydd am y mwyaf—dyn i lawr, ::Dyna loes i'r eithaf; :Da yw i ni, medd Duw Naf, :Ymryson am yr isaf. :::—D Jones, Treborth </poem> }} <br> CROGI Y TELYNAU AR YR HELYG.—Yr oedd y pregethwr pert ac enwog hwnw, y diweddar William Jay, yn pregethu ar y geiriau hyny yn Psalm 137, "Ar yr helyg o'u mewn y crogasom ein telynau." Rhanai ei destyn i'r tri phen tarawiadol a ganlyn:—1. Y mae gan bob dyn ei lawenydd, onide beth a wnai efe a thelyn? 2. Y mae ganddo ei drallod, onide beth a wnai yn crogi ei delyn i fyny? 3. Y mae ganddo obaith, onide paham na ddrylliai ei delyn yn chwilfriw? YR ANIFAIL.—Yr oedd gwr oedd yn ei broffesu ei hun yn rhydd—feddyliwr, neu anffyddiwr, yn dadleu mewn cwmni nad oedd gan ddyn enaid nag ysbryd, gan ddwyn yn mlaen luaws o bethau a alwai efe yn rhesymau dros y syniad hwnw. Nid oedd neb yn y cwmni yn cymeryd y drafferth o'i ateb, ond yn edrych fel rhai oedd yn ddigon ganddynt lygadrythu ar y siaradwr. Efe a drodd at un foneddiges oedd yn bresenol, ac a ofynodd iddi, mewn dull ymffrostgar, beth oedd ei meddwl hi am ei athrawiaeth ef. "Mae yn ymddangos i mi, syr," atebai hi, "eich bod yn arfer llawer o ddawn i brofi eich hun yn anifail, ac nid yn ddyn." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> e5yfu0ac72e0ukcpkdqz7j8g0tk7zta 141983 141899 2025-06-30T20:22:49Z AlwynapHuw 1710 141983 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oeddynt yr ochr yma i'r mynydd yn trefnu gwledd i Iesu Grist, a'r ochr arall i'r mynydd yn trefnu croes iddo.—Dr. O. Davies. {{c|PWY SYDD FWYAF.}} {{center block| <poem> Ymawydd am y mwyaf—dyn i lawr, ::Dyna loes i'r eithaf; :Da yw i ni, medd Duw Naf, :Ymryson am yr isaf. :::—D Jones, Treborth </poem> }} <br> CROGI Y TELYNAU AR YR HELYG.—Yr oedd y pregethwr pert ac enwog hwnw, y diweddar William Jay, yn pregethu ar y geiriau hyny yn Psalm 137, "Ar yr helyg o'u mewn y crogasom ein telynau." Rhanai ei destyn i'r tri phen tarawiadol a ganlyn:—1. Y mae gan bob dyn ei lawenydd, onide beth a wnai efe a thelyn? 2. Y mae ganddo ei drallod, onide beth a wnai yn crogi ei delyn i fyny? 3. Y mae ganddo obaith, onide paham na ddrylliai ei delyn yn chwilfriw? YR ANIFAIL.—Yr oedd gwr oedd yn ei broffesu ei hun yn rhydd—feddyliwr, neu anffyddiwr, yn dadleu mewn cwmni nad oedd gan ddyn enaid nag ysbryd, gan ddwyn yn mlaen luaws o bethau a alwai efe yn rhesymau dros y syniad hwnw. Nid oedd neb yn y cwmni yn cymeryd y drafferth o'i ateb, ond yn edrych fel rhai oedd yn ddigon ganddynt lygadrythu ar y siaradwr. Efe a drodd at un foneddiges oedd yn bresenol, ac a ofynodd iddi, mewn dull ymffrostgar, beth oedd ei meddwl hi am ei athrawiaeth ef. "Mae yn ymddangos i mi, syr," atebai hi, "eich bod yn arfer llawer o ddawn i brofi eich hun yn anifail, ac nid yn ddyn." {{nop}} [[Categori:David Jones, Treborth]]<noinclude><references/></noinclude> klcfbzwu2dqlmaq6nocyf70lqknoo79 142071 141983 2025-07-01T01:25:46Z AlwynapHuw 1710 142071 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oeddynt yr ochr yma i'r mynydd yn trefnu gwledd i Iesu Grist, a'r ochr arall i'r mynydd yn trefnu croes iddo.—Dr. O. Davies. {{c|PWY SYDD FWYAF.}} {{center block| <poem> Ymawydd am y mwyaf—dyn i lawr, ::Dyna loes i'r eithaf; :Da yw i ni, medd Duw Naf, :Ymryson am yr isaf. :::—''D Jones, Treborth'' </poem> }} <br> CROGI Y TELYNAU AR YR HELYG.—Yr oedd y pregethwr pert ac enwog hwnw, y diweddar William Jay, yn pregethu ar y geiriau hyny yn Psalm 137, "Ar yr helyg o'u mewn y crogasom ein telynau." Rhanai ei destyn i'r tri phen tarawiadol a ganlyn:—1. Y mae gan bob dyn ei lawenydd, onide beth a wnai efe a thelyn? 2. Y mae ganddo ei drallod, onide beth a wnai yn crogi ei delyn i fyny? 3. Y mae ganddo obaith, onide paham na ddrylliai ei delyn yn chwilfriw? YR ANIFAIL.—Yr oedd gwr oedd yn ei broffesu ei hun yn rhydd—feddyliwr, neu anffyddiwr, yn dadleu mewn cwmni nad oedd gan ddyn enaid nag ysbryd, gan ddwyn yn mlaen luaws o bethau a alwai efe yn rhesymau dros y syniad hwnw. Nid oedd neb yn y cwmni yn cymeryd y drafferth o'i ateb, ond yn edrych fel rhai oedd yn ddigon ganddynt lygadrythu ar y siaradwr. Efe a drodd at un foneddiges oedd yn bresenol, ac a ofynodd iddi, mewn dull ymffrostgar, beth oedd ei meddwl hi am ei athrawiaeth ef. "Mae yn ymddangos i mi, syr," atebai hi, "eich bod yn arfer llawer o ddawn i brofi eich hun yn anifail, ac nid yn ddyn." {{nop}} [[Categori:David Jones, Treborth]]<noinclude><references/></noinclude> bpylzkzaktf47fewnbgjj81bzvlkixy 104 61032 141905 124540 2025-06-30T13:39:18Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141905 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cartref budr a yrr y gŵr i grwydro. Nid oedd afon yr Aipht yn hollti, ond troi ei lliw wrth gael ei tharo; felly calon Pharaoh. {{c|IESU GRIST.}} {{center block| <poem> Iesu yw 'Nghymwynaswr,—fy Ngheidwad ::A fy nghadarn Farnwr; :Fy Nuw mad, fy Nhad, fy Nhŵr, :Fy Mrenin, a fy Mhrynwr. :::—M. Ebrill. </poem> }} <br> ASYN PWY?—Methodd darlithydd un tro gadw ei gyhoeddiad, ac anfonodd wr ieuanc yn ei le. Wedi cyraedd o'r gŵr ieuanc gerbron y gynulleidfa, efe a ddywedodd: "Nid myfi ydyw y darlithydd, ac nid wyf yn wraig i'r darlithydd, na'i was, na'i ŷch, na'i asyn." "Wel, asyn pwy ydych, ynte?" gofynai un o'r gwrandawyr yn hollol dawel. {{c|YNYS MΟΝ.}} {{center block| <poem> Byw yn hon lle ce's fy ngeni,—fy Ior, ::Yw f' hiraeth a'm gweddi; :Yn naear Mon rhoi mi :Wely tawel 'rol tewi. :::—T. Nicholson. </poem> }} <br> Un tro pan oedd y Parch. John Williams, Llecheiddior, yn areithio ar ddirwest yn Lerpwl, dywedai, "Nid oes dim nerth ynoch chwi, pobl y trefi yma. Yr ydych wedi myned yn wan fel brwyn wrth yfed y diodydd meddwol. Dyma fi sydd wedi byw ar laeth enwyn a bara ceirch, yr ydwyf yn gryfach na'r un ohonoch. Mi wasgwn i unrhyw ddau ohonoch." Dywedodd rhywun hyny wrth y bwli oedd yn y dref, ac aeth hwnw i'r tŷ yr oedd yn lletya ynddo, gan ei herio i ymladd; dychrynodd hyny ef yn fawr. Parch. H. Hughes, Brynkir. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> epblqch4hg573qws6j2rdej9naf13s3 141990 141905 2025-06-30T21:06:36Z AlwynapHuw 1710 141990 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cartref budr a yrr y gŵr i grwydro. Nid oedd afon yr Aipht yn hollti, ond troi ei lliw wrth gael ei tharo; felly calon Pharaoh. {{c|IESU GRIST.}} {{center block| <poem> Iesu yw 'Nghymwynaswr,—fy Ngheidwad ::A fy nghadarn Farnwr; :Fy Nuw mad, fy Nhad, fy Nhŵr, :Fy Mrenin, a fy Mhrynwr. :::—M. Ebrill. </poem> }} <br> ASYN PWY?—Methodd darlithydd un tro gadw ei gyhoeddiad, ac anfonodd wr ieuanc yn ei le. Wedi cyraedd o'r gŵr ieuanc gerbron y gynulleidfa, efe a ddywedodd: "Nid myfi ydyw y darlithydd, ac nid wyf yn wraig i'r darlithydd, na'i was, na'i ŷch, na'i asyn." "Wel, asyn pwy ydych, ynte?" gofynai un o'r gwrandawyr yn hollol dawel. {{c|YNYS MΟΝ.}} {{center block| <poem> Byw yn hon lle ce's fy ngeni,—fy Ior, ::Yw f' hiraeth a'm gweddi; :Yn naear Mon rhoi mi :Wely tawel 'rol tewi. :::—T. Nicholson. </poem> }} <br> Un tro pan oedd y Parch. John Williams, Llecheiddior, yn areithio ar ddirwest yn Lerpwl, dywedai, "Nid oes dim nerth ynoch chwi, pobl y trefi yma. Yr ydych wedi myned yn wan fel brwyn wrth yfed y diodydd meddwol. Dyma fi sydd wedi byw ar laeth enwyn a bara ceirch, yr ydwyf yn gryfach na'r un ohonoch. Mi wasgwn i unrhyw ddau ohonoch." Dywedodd rhywun hyny wrth y bwli oedd yn y dref, ac aeth hwnw i'r tŷ yr oedd yn lletya ynddo, gan ei herio i ymladd; dychrynodd hyny ef yn fawr. Parch. H. Hughes, Brynkir. {{nop}} [[Categori:Morris Davies (Meurig Ebrill)]]<noinclude><references/></noinclude> 0xyg5rpuq7gxc1qdzqmfvkzdzmq6csa 142076 141990 2025-07-01T01:28:45Z AlwynapHuw 1710 142076 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cartref budr a yrr y gŵr i grwydro. Nid oedd afon yr Aipht yn hollti, ond troi ei lliw wrth gael ei tharo; felly calon Pharaoh. {{c|IESU GRIST.}} {{center block| <poem> Iesu yw 'Nghymwynaswr,—fy Ngheidwad ::A fy nghadarn Farnwr; :Fy Nuw mad, fy Nhad, fy Nhŵr, :Fy Mrenin, a fy Mhrynwr. :::—''M. Ebrill''. </poem> }} <br> ASYN PWY?—Methodd darlithydd un tro gadw ei gyhoeddiad, ac anfonodd wr ieuanc yn ei le. Wedi cyraedd o'r gŵr ieuanc gerbron y gynulleidfa, efe a ddywedodd: "Nid myfi ydyw y darlithydd, ac nid wyf yn wraig i'r darlithydd, na'i was, na'i ŷch, na'i asyn." "Wel, asyn pwy ydych, ynte?" gofynai un o'r gwrandawyr yn hollol dawel. {{c|YNYS MΟΝ.}} {{center block| <poem> Byw yn hon lle ce's fy ngeni,—fy Ior, ::Yw f' hiraeth a'm gweddi; :Yn naear Mon rhoi mi :Wely tawel 'rol tewi. :::—''T. Nicholson''. </poem> }} <br> Un tro pan oedd y Parch. John Williams, Llecheiddior, yn areithio ar ddirwest yn Lerpwl, dywedai, "Nid oes dim nerth ynoch chwi, pobl y trefi yma. Yr ydych wedi myned yn wan fel brwyn wrth yfed y diodydd meddwol. Dyma fi sydd wedi byw ar laeth enwyn a bara ceirch, yr ydwyf yn gryfach na'r un ohonoch. Mi wasgwn i unrhyw ddau ohonoch." Dywedodd rhywun hyny wrth y bwli oedd yn y dref, ac aeth hwnw i'r tŷ yr oedd yn lletya ynddo, gan ei herio i ymladd; dychrynodd hyny ef yn fawr.—''Parch. H. Hughes, Brynkir.'' {{nop}} [[Categori:Morris Davies (Meurig Ebrill)]]<noinclude><references/></noinclude> 2tr91slo40makp7oq4ibh5fa7kciz0d 104 61033 141910 124542 2025-06-30T13:56:41Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141910 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell ydyw dilyn y doeth na bod yn arweinydd i ffyliaid. {{c|ENGLYN A'R GAIR "DIM" YNDDO WYTH GWAITH,}} {{center block| <poem> "I'R TLAWD." Ow! dim addysg na dim moddion,—dim tŷ ::Dim tân, dim cyfeillion; :Dim golud na dim gwiwlon, :Dim o'r ddaear hygar hon. :::—J. E. CYNGOR.—Beth bynag a ddaw i'th gyfarfod yn nhrefn naturiol pethau, derbyn ef fel o law Duw gan fod yn sicr na ddaeth i'th ran ond trwy ei ganiatad, a than ei gyfarwyddyd. {{c|JONAH YN MOL Y MORFIL.}} {{center block| <poem> Yn mawr fol y morfilyn—bu Jonah ::Dan benyd—wr cyndyn; :A challach, ystwythach dyn, :O beth, ydoedd byth wed'yn. :::—Hiraethog. MADARCH ''(Mushrooms)''.—Gan fod yn y wlad hon lawer yn casglu, ac yn bwyta madarch, a chan fod yn dra hawdd i'r un mwyaf cyfarwydd â hwynt gael ei dwyllo trwy gymeryd y rhai gwenwynig yn lle yr iawn ryw, yr hyn a fu yn achos o angeu i lawer, yr ydym yma yn rhoddi o flaen ein darllenwyr y cyfarwyddyd canlynol i brofi eu pureidd-dra. Rhodder ychydig halen ar y sylwedd yspwngaidd, sef yr ochr nesaf i'r ddaear iddynt, ac yn mhen ychydig efe a dry naill ai yn felyn neu yn ddu; os yn felyn, y mae y cyfryw fadeirch yn wenwyn angeuol; ond os yn ddu, gellir eu bwyta yn ddiberygl. Ni ddylai neb eu bwyta heb wneuthur y prawf rhad hwn.—Eurgrawn. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> lc12tcxz9dmg8zazb74vq00cf4tz4lx 141911 141910 2025-06-30T13:58:18Z AlwynapHuw 1710 141911 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell ydyw dilyn y doeth na bod yn arweinydd i ffyliaid. {{c|ENGLYN A'R GAIR "DIM" YNDDO WYTH GWAITH,}} {{center block| <poem> "I'R TLAWD." Ow! dim addysg na dim moddion,—dim tŷ ::Dim tân, dim cyfeillion; :Dim golud na dim gwiwlon, :Dim o'r ddaear hygar hon. :::—J. E. </poem> }} <br> CYNGOR.—Beth bynag a ddaw i'th gyfarfod yn nhrefn naturiol pethau, derbyn ef fel o law Duw gan fod yn sicr na ddaeth i'th ran ond trwy ei ganiatad, a than ei gyfarwyddyd. {{c|JONAH YN MOL Y MORFIL.}} {{center block| <poem> Yn mawr fol y morfilyn—bu Jonah ::Dan benyd—wr cyndyn; :A challach, ystwythach dyn, :O beth, ydoedd byth wed'yn. :::—Hiraethog. </poem> }} <br> MADARCH ''(Mushrooms)''.—Gan fod yn y wlad hon lawer yn casglu, ac yn bwyta madarch, a chan fod yn dra hawdd i'r un mwyaf cyfarwydd â hwynt gael ei dwyllo trwy gymeryd y rhai gwenwynig yn lle yr iawn ryw, yr hyn a fu yn achos o angeu i lawer, yr ydym yma yn rhoddi o flaen ein darllenwyr y cyfarwyddyd canlynol i brofi eu pureidd-dra. Rhodder ychydig halen ar y sylwedd yspwngaidd, sef yr ochr nesaf i'r ddaear iddynt, ac yn mhen ychydig efe a dry naill ai yn felyn neu yn ddu; os yn felyn, y mae y cyfryw fadeirch yn wenwyn angeuol; ond os yn ddu, gellir eu bwyta yn ddiberygl. Ni ddylai neb eu bwyta heb wneuthur y prawf rhad hwn.—Eurgrawn. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 7tw4p6tqaqd2yq2hmgl73g4s9e4pyui 141998 141911 2025-06-30T21:41:53Z AlwynapHuw 1710 141998 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell ydyw dilyn y doeth na bod yn arweinydd i ffyliaid. {{c|ENGLYN A'R GAIR "DIM" YNDDO WYTH GWAITH,}} {{center block| <poem> "I'R TLAWD." Ow! dim addysg na dim moddion,—dim tŷ ::Dim tân, dim cyfeillion; :Dim golud na dim gwiwlon, :Dim o'r ddaear hygar hon. :::—J. E. </poem> }} <br> CYNGOR.—Beth bynag a ddaw i'th gyfarfod yn nhrefn naturiol pethau, derbyn ef fel o law Duw gan fod yn sicr na ddaeth i'th ran ond trwy ei ganiatad, a than ei gyfarwyddyd. {{c|JONAH YN MOL Y MORFIL.}} {{center block| <poem> Yn mawr fol y morfilyn—bu Jonah ::Dan benyd—wr cyndyn; :A challach, ystwythach dyn, :O beth, ydoedd byth wed'yn. :::—Hiraethog. </poem> }} <br> MADARCH ''(Mushrooms)''.—Gan fod yn y wlad hon lawer yn casglu, ac yn bwyta madarch, a chan fod yn dra hawdd i'r un mwyaf cyfarwydd â hwynt gael ei dwyllo trwy gymeryd y rhai gwenwynig yn lle yr iawn ryw, yr hyn a fu yn achos o angeu i lawer, yr ydym yma yn rhoddi o flaen ein darllenwyr y cyfarwyddyd canlynol i brofi eu pureidd-dra. Rhodder ychydig halen ar y sylwedd yspwngaidd, sef yr ochr nesaf i'r ddaear iddynt, ac yn mhen ychydig efe a dry naill ai yn felyn neu yn ddu; os yn felyn, y mae y cyfryw fadeirch yn wenwyn angeuol; ond os yn ddu, gellir eu bwyta yn ddiberygl. Ni ddylai neb eu bwyta heb wneuthur y prawf rhad hwn.—Eurgrawn. {{nop}} [[Categori:William Rees (Gwilym Hiraethog)]]<noinclude><references/></noinclude> o8vtbk8u7wa6fsc6mffe88wm50x7l6m 142083 141998 2025-07-01T01:37:14Z AlwynapHuw 1710 142083 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell ydyw dilyn y doeth na bod yn arweinydd i ffyliaid. {{c|ENGLYN A'R GAIR "DIM" YNDDO WYTH GWAITH,}} {{center block| <poem> "I'R TLAWD." Ow! dim addysg na dim moddion,—dim tŷ ::Dim tân, dim cyfeillion; :Dim golud na dim gwiwlon, :Dim o'r ddaear hygar hon. :::—''J. E.'' </poem> }} <br> CYNGOR.—Beth bynag a ddaw i'th gyfarfod yn nhrefn naturiol pethau, derbyn ef fel o law Duw gan fod yn sicr na ddaeth i'th ran ond trwy ei ganiatad, a than ei gyfarwyddyd. {{c|JONAH YN MOL Y MORFIL.}} {{center block| <poem> Yn mawr fol y morfilyn—bu Jonah ::Dan benyd—wr cyndyn; :A challach, ystwythach dyn, :O beth, ydoedd byth wed'yn. :::—''Hiraethog''. </poem> }} <br> MADARCH ''(Mushrooms)''.—Gan fod yn y wlad hon lawer yn casglu, ac yn bwyta madarch, a chan fod yn dra hawdd i'r un mwyaf cyfarwydd â hwynt gael ei dwyllo trwy gymeryd y rhai gwenwynig yn lle yr iawn ryw, yr hyn a fu yn achos o angeu i lawer, yr ydym yma yn rhoddi o flaen ein darllenwyr y cyfarwyddyd canlynol i brofi eu pureidd-dra. Rhodder ychydig halen ar y sylwedd yspwngaidd, sef yr ochr nesaf i'r ddaear iddynt, ac yn mhen ychydig efe a dry naill ai yn felyn neu yn ddu; os yn felyn, y mae y cyfryw fadeirch yn wenwyn angeuol; ond os yn ddu, gellir eu bwyta yn ddiberygl. Ni ddylai neb eu bwyta heb wneuthur y prawf rhad hwn.—''Eurgrawn.'' {{nop}} [[Categori:William Rees (Gwilym Hiraethog)]]<noinclude><references/></noinclude> 7jonqfureqpmu1k7r0ijcva4v09k76e 104 61034 141916 124543 2025-06-30T14:49:16Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141916 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed Darwin fod un acer o dir porfa yn cynwys chwe' mil ar hugain o bryfed. {{c|SEREN Y GOGLEDD.}} {{center block| <poem> Seren wir dêg, llusern ar dŵr—y nen, ::Siriola nos gwyliwr; :Mynegfys, ar ddyrys ddw'r, :O law angel, i longwr. :::—Morwyllt. Un tro, cwympodd boneddiges i'r afon, a llwyddodd bachgen tlawd i'w hachub. Pan gafwyd hi i'r lan yn ddyogel, estynodd ei gŵr swllt i'r bachgen dewr. Ar waith rhai o'r edrychwyr yn dangos anfoddlonrwydd yn ngwyneb crintachrwydd ei phriod, dywedodd y bachgen, wrth roddi y swllt yn ei logell: "Peidiwch beio y boneddwr—efe a ŵyr oreu beth yw ei gwerth: feallai, pe buaswn heb ei hachub, y buasai yn rhoddi sofren imi!" {{c|Y DYFODOL.}} {{center block| <poem> Du gyfnod yw'r dyfodol,—y caddug :A'i cuddia ef bythol; :Deall gair o'i dywyll gôl :Ni fedra y ddawn feidrol. :—R. Williams (Trebor Cybi.), Talysarn. HEB DDERBYN ENLLIB.—Yr oedd Dr. Johnson unwaith yn nghwmni merched oedd yn siarad yn anmharchus am foneddigesau oedd yn absenol. Un ohonynt a ddywedodd fod ei chyfeilles yn arfer paentio ei gruddiau, pan y sylwai y Doctor: "Hwyrach, wedi y cwbl, mai mwy diniwed ydyw i foneddiges gochi ei gruddiau ei hun na duo cymeriadau pobl ereill." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> cab4ue3zlt48n1hnmmxf7vddqd3e6vo 141918 141916 2025-06-30T14:50:05Z AlwynapHuw 1710 141918 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed Darwin fod un acer o dir porfa yn cynwys chwe' mil ar hugain o bryfed. {{c|SEREN Y GOGLEDD.}} {{center block| <poem> Seren wir dêg, llusern ar dŵr—y nen, ::Siriola nos gwyliwr; :Mynegfys, ar ddyrys ddw'r, :O law angel, i longwr. :::—Morwyllt. </poem> }} <br> Un tro, cwympodd boneddiges i'r afon, a llwyddodd bachgen tlawd i'w hachub. Pan gafwyd hi i'r lan yn ddyogel, estynodd ei gŵr swllt i'r bachgen dewr. Ar waith rhai o'r edrychwyr yn dangos anfoddlonrwydd yn ngwyneb crintachrwydd ei phriod, dywedodd y bachgen, wrth roddi y swllt yn ei logell: "Peidiwch beio y boneddwr—efe a ŵyr oreu beth yw ei gwerth: feallai, pe buaswn heb ei hachub, y buasai yn rhoddi sofren imi!" {{c|Y DYFODOL.}} {{center block| <poem> Du gyfnod yw'r dyfodol,—y caddug :A'i cuddia ef bythol; :Deall gair o'i dywyll gôl :Ni fedra y ddawn feidrol. :—R. Williams (Trebor Cybi.), Talysarn. </poem> }} <br> HEB DDERBYN ENLLIB.—Yr oedd Dr. Johnson unwaith yn nghwmni merched oedd yn siarad yn anmharchus am foneddigesau oedd yn absenol. Un ohonynt a ddywedodd fod ei chyfeilles yn arfer paentio ei gruddiau, pan y sylwai y Doctor: "Hwyrach, wedi y cwbl, mai mwy diniwed ydyw i foneddiges gochi ei gruddiau ei hun na duo cymeriadau pobl ereill." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> blf5wo74zbmc32o4058h26i8ywkbo6s 142087 141918 2025-07-01T01:40:05Z AlwynapHuw 1710 142087 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed Darwin fod un acer o dir porfa yn cynwys chwe' mil ar hugain o bryfed. {{c|SEREN Y GOGLEDD.}} {{center block| <poem> Seren wir dêg, llusern ar dŵr—y nen, ::Siriola nos gwyliwr; :Mynegfys, ar ddyrys ddw'r, :O law angel, i longwr. :::—''Morwyllt.'' </poem> }} <br> Un tro, cwympodd boneddiges i'r afon, a llwyddodd bachgen tlawd i'w hachub. Pan gafwyd hi i'r lan yn ddyogel, estynodd ei gŵr swllt i'r bachgen dewr. Ar waith rhai o'r edrychwyr yn dangos anfoddlonrwydd yn ngwyneb crintachrwydd ei phriod, dywedodd y bachgen, wrth roddi y swllt yn ei logell: "Peidiwch beio y boneddwr—efe a ŵyr oreu beth yw ei gwerth: feallai, pe buaswn heb ei hachub, y buasai yn rhoddi sofren imi!" {{c|Y DYFODOL.}} {{center block| <poem> Du gyfnod yw'r dyfodol,—y caddug :A'i cuddia ef bythol; :Deall gair o'i dywyll gôl :Ni fedra y ddawn feidrol. :—''R. Williams (Trebor Cybi.), Talysarn.'' </poem> }} <br> HEB DDERBYN ENLLIB.—Yr oedd Dr. Johnson unwaith yn nghwmni merched oedd yn siarad yn anmharchus am foneddigesau oedd yn absenol. Un ohonynt a ddywedodd fod ei chyfeilles yn arfer paentio ei gruddiau, pan y sylwai y Doctor: "Hwyrach, wedi y cwbl, mai mwy diniwed ydyw i foneddiges gochi ei gruddiau ei hun na duo cymeriadau pobl ereill." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> e7cq20axiloi0o28f631liaycbrflqv 104 61035 141926 124544 2025-06-30T15:33:29Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141926 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—Dewi Havhesp. </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—Cynhaiarn. </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—Parch. W. Rees, D.D., Liverpool. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> eavu9yv1txg1ix3ln9ikjbj2r36qi8d 142008 141926 2025-06-30T22:43:02Z AlwynapHuw 1710 142008 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—Dewi Havhesp. </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—Cynhaiarn. </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—Parch. W. Rees, D.D., Liverpool. {{nop}} [[Categori:David Roberts (Dewi Havhesp)]] [[Categori Nathaniel Jones (Cynhafal)]]<noinclude><references/></noinclude> sqsj6zzkxiksyilmpvjgdqzs23fqmqt 142009 142008 2025-06-30T22:43:21Z AlwynapHuw 1710 142009 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—Dewi Havhesp. </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—Cynhaiarn. </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—Parch. W. Rees, D.D., Liverpool. {{nop}} [[Categori:David Roberts (Dewi Havhesp)]] [[Categori:Nathaniel Jones (Cynhafal)]]<noinclude><references/></noinclude> 4lz3f88dnbl4yey54z6gxrrugbyicfj 142092 142009 2025-07-01T01:51:44Z AlwynapHuw 1710 142092 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—''Dewi Havhesp.'' </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—''Cynhaiarn.'' </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—Parch. W. Rees, D.D., Liverpool. {{nop}} [[Categori:David Roberts (Dewi Havhesp)]] [[Categori:Nathaniel Jones (Cynhafal)]]<noinclude><references/></noinclude> 3kaom10njw860ix0fmj7f4kwp6jqbqi 142093 142092 2025-07-01T01:52:07Z AlwynapHuw 1710 142093 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—''Dewi Havhesp.'' </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—''Cynhaiarn.'' </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—''Parch. W. Rees, D.D., Liverpool.'' {{nop}} [[Categori:David Roberts (Dewi Havhesp)]] [[Categori:Nathaniel Jones (Cynhafal)]]<noinclude><references/></noinclude> s6cp57ga0joy503apj6eio7hd0kzdc5 104 61036 141931 124545 2025-06-30T15:49:04Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141931 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PETHAU I'W RHODDI.—Ein calonau i Dduw: Diar. xxiii. 26. Mawl iddo: Salm xcvi. 7, 8. Diolch iddo: I Thes. v. 18. Ein cyrph yn ebyrth byw: Rhuf. xii. 1. Ein harian i'r tlawd: Luc vi. 38. Rhoddwr llawen y mae Duw yn ei garu: 2 Cor. ix. 7. Gwell rhoddi na derbyn: Actau xx. 35. {{c|GWYRTH.}} {{center block| <poem> Arwydd goruwch naturiol,—a roddwyd ::Er addysg ysbrydol :Ydyw Gwyrth, nodedig ôl :Rhyw weithredwr eithriadol. :::—Croesfryn. Penygroes. </poem> }} <br> "I beth yr ydych yn wincio arnaf fi, syr," gofynai boneddiges brydferth i estron mewn parti "Maddeuwch i mi, madam," atebai y ffraethwr, "yr oeddwn yn wincio fel y gwna dynion pan yn edrych ar yr haul, yr oedd disgleirdeb yn teryllu fy llygaid. Y DIOGYN.—Yr olwg fwyaf hagr yn y byd ydyw, un o'r diogwyr trwyadl ''(thorough-bred)'' hyny sydd yn rhy ddiog braidd i ddal ei lestr i fyny pe buasai yn gwlawio cawl; ac yn sicr, ni ddaliai lestr mwy nag a fyddai eisiau ei lanw arno iddo ef ei hunan. Pe byddai y gawod yn troi yn gwrw, fe allai y gallai ddeffro tipyn: ond byddai yn sicr o wneyd i fyny am hyny wed'yn.—Mr. Spurgeon. {{c|Y DÒN}} {{center block| <poem> Rhuthra'r dòn, gan ymgreuloni—o'i chwsg, ::Pan eilw'r chwa arni, :Mae angau ar ei mwng hi, :A dynol fedd o dani. ::—Anant, Talysarn. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> c2hmlz77davawsy740s60eo01bf5p1l 142098 141931 2025-07-01T01:54:28Z AlwynapHuw 1710 142098 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PETHAU I'W RHODDI.—Ein calonau i Dduw: Diar. xxiii. 26. Mawl iddo: Salm xcvi. 7, 8. Diolch iddo: I Thes. v. 18. Ein cyrph yn ebyrth byw: Rhuf. xii. 1. Ein harian i'r tlawd: Luc vi. 38. Rhoddwr llawen y mae Duw yn ei garu: 2 Cor. ix. 7. Gwell rhoddi na derbyn: Actau xx. 35. {{c|GWYRTH.}} {{center block| <poem> Arwydd goruwch naturiol,—a roddwyd ::Er addysg ysbrydol :Ydyw Gwyrth, nodedig ôl :Rhyw weithredwr eithriadol. :::—''Croesfryn. Penygroes''. </poem> }} <br> "I beth yr ydych yn wincio arnaf fi, syr," gofynai boneddiges brydferth i estron mewn parti "Maddeuwch i mi, madam," atebai y ffraethwr, "yr oeddwn yn wincio fel y gwna dynion pan yn edrych ar yr haul, yr oedd disgleirdeb yn teryllu fy llygaid. Y DIOGYN.—Yr olwg fwyaf hagr yn y byd ydyw, un o'r diogwyr trwyadl ''(thorough-bred)'' hyny sydd yn rhy ddiog braidd i ddal ei lestr i fyny pe buasai yn gwlawio cawl; ac yn sicr, ni ddaliai lestr mwy nag a fyddai eisiau ei lanw arno iddo ef ei hunan. Pe byddai y gawod yn troi yn gwrw, fe allai y gallai ddeffro tipyn: ond byddai yn sicr o wneyd i fyny am hyny wed'yn.—Mr. Spurgeon. {{c|Y DÒN}} {{center block| <poem> Rhuthra'r dòn, gan ymgreuloni—o'i chwsg, ::Pan eilw'r chwa arni, :Mae angau ar ei mwng hi, :A dynol fedd o dani. ::—''Anant, Talysarn.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> ip3o01e9hstag86rtopu7hfjwtyf4rv 104 61037 141937 124546 2025-06-30T15:53:40Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141937 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDODDEF CREFYDDOL.—Chwedl Ddwyreiniol.—"Pan oedd Abraham, yn ol ei arfer, yn eistedd wrth ddrws ei babell, gan ddisgwyl yn lletygar y dyeithrddyn, fe welodd hen wr, yn crymu gan ymbwyso ar ei ffon, yn dyfod tuagato, yr hwn oedd yn gan' mlwydd oed. Abraham a'i derbyniodd ef yn garedig, golchodd ei draed, darparodd iddo swper, gan ei argymhell i eistedd i lawr; ond pan welodd Abraham fod yr hen wr yn bwyta heb ddiolch, gofynodd iddo paham nad oedd ef yn addoli Duw y nefoedd. Atebodd yr hen ŵr iddo, mai y tân yn unig oedd ef yn addoli, ac nad oedd ef yn addef un Duw arall. Ar hyn, yn ei fawr sêl, fe ddigiodd Abraham, nes taflu yr hen ŵr allan o'i babell, gan ei adael yn agored i ddrygau y nos, mewn cyflwr diymgeledd. Ar ol ymadawiad yr hen ŵr, Duw a alwodd ar Abraham, gan ofyn pa le yr oedd y dyeithr—ddyn? Yntau a atebodd, 'Mi a'i gwthiais ef ymaith, am nad oedd yn dy addoli di.' Yna Duw a ddywedodd, 'Yr wyf fi wedi ei oddef er's can' mlynedd, er iddo fy nianrhydeddu, ac ni oddefit di ef am un noswaith, pan nad oedd yn rhoddi un trafferth i ti.' Ar hyn, Abraham a'i dygodd yn ol drachefn, gan roddi croesaw cysurus, ac addysg ddoeth iddo."—Cyf. Rebecca. {{c|GWRAIG DDA.}} {{center block| <poem> I'w gwr gwraig dda sydd goron:—ei thylwyth ::A welir mewn digon: :Ac arwydd gwendid gwirion :Yw i fab hir fyw heb hon. :::—Ieuan Eifion. </poem> }} <br> Geneth fach ag oedd yn rhodio gyda'i mam trwy fynwent, wedi darllen y canmoliaethau ar y cerig beddau, a ofynai yn bur ddifrifol, "Mam, yn mha le y maent yn claddu y pechaduriaid?" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> fsbqkcj28oz46l7c5o6aafj14nyteba 142106 141937 2025-07-01T02:45:50Z AlwynapHuw 1710 142106 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDODDEF CREFYDDOL.—Chwedl Ddwyreiniol.—"Pan oedd Abraham, yn ol ei arfer, yn eistedd wrth ddrws ei babell, gan ddisgwyl yn lletygar y dyeithrddyn, fe welodd hen wr, yn crymu gan ymbwyso ar ei ffon, yn dyfod tuagato, yr hwn oedd yn gan' mlwydd oed. Abraham a'i derbyniodd ef yn garedig, golchodd ei draed, darparodd iddo swper, gan ei argymhell i eistedd i lawr; ond pan welodd Abraham fod yr hen wr yn bwyta heb ddiolch, gofynodd iddo paham nad oedd ef yn addoli Duw y nefoedd. Atebodd yr hen ŵr iddo, mai y tân yn unig oedd ef yn addoli, ac nad oedd ef yn addef un Duw arall. Ar hyn, yn ei fawr sêl, fe ddigiodd Abraham, nes taflu yr hen ŵr allan o'i babell, gan ei adael yn agored i ddrygau y nos, mewn cyflwr diymgeledd. Ar ol ymadawiad yr hen ŵr, Duw a alwodd ar Abraham, gan ofyn pa le yr oedd y dyeithr—ddyn? Yntau a atebodd, 'Mi a'i gwthiais ef ymaith, am nad oedd yn dy addoli di.' Yna Duw a ddywedodd, 'Yr wyf fi wedi ei oddef er's can' mlynedd, er iddo fy nianrhydeddu, ac ni oddefit di ef am un noswaith, pan nad oedd yn rhoddi un trafferth i ti.' Ar hyn, Abraham a'i dygodd yn ol drachefn, gan roddi croesaw cysurus, ac addysg ddoeth iddo."—Cyf. Rebecca. {{c|GWRAIG DDA.}} {{center block| <poem> I'w gwr gwraig dda sydd goron:—ei thylwyth ::A welir mewn digon: :Ac arwydd gwendid gwirion :Yw i fab hir fyw heb hon. :::—''Ieuan Eifion''. </poem> }} <br> Geneth fach ag oedd yn rhodio gyda'i mam trwy fynwent, wedi darllen y canmoliaethau ar y cerig beddau, a ofynai yn bur ddifrifol, "Mam, yn mha le y maent yn claddu y pechaduriaid?" {{nop}} [[Categori:Evan Jones (Ieuan Eifion)]]<noinclude><references/></noinclude> 4en6424y3q91vtx5m9q9a8ditrhxc5i 104 61038 142012 124547 2025-06-30T22:58:51Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142012 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae tywyllwch yn datguddio y ser, megis ag y mae trallod yn datguddio gwirioneddau; ni byddwn byth yn gweled y ser hyd nes bydd yn anmhosibl i ni weled dim arall yn mron, ac felly y mae gyda gwirionedd. CYDWYBOD. {{center block| <poem> Ni oddef ei thangnefedd—i undyn ::Heb uniondeb buchedd; :Deil ei barn, hyd ael y bedd, :I arianu gwirionedd. :::—Lewis Jones, Llanddulas. </poem> }} <br> URDDASOLRWYDD DYN.—Nid yw dyn ond corsen, a'r gorsen wanaf mewn natur; ond y mae yn gorsen feddyliol. Ni raid i'r holl fydysawd megis ymarfogi i'w ddyfetha; y mae hyd yn nod tarth, neu ddyferyn o ddwfr, yn ddigon i'w ddinystrio. Ond eto, pe byddai i'r holl fydysawd syrthio arno, ei wasgu, a'i ladd, eto byddai dyn yn fwy urddasol na'r oll o'r hyn a syrthiasai arno; oblegid byddai ef yn gallu deall am ei ddinystr, pan na byddai y bydysawd yn deall am ei fuddugoliaeth. Felly, mewn meddwl y mae ein hurddasolrwydd ni yn gynwysedig; yn ganlynol, yr ydym i ddyrchafu ein hunain, nid trwy gynorthwy gofod (space) a pharhad, ond trwy rym a gallu y meddwl. Boed i ni, ynte, efrydu y gelfyddyd o feddwl yn iawn, oblegid dyma sylfaen moesau (ethics).Pascal. {{center block| <poem> Daw y grawn, wedi 'i goroni—â llaw Hollalluog, ini; Llaw feidrol, ar ei hol hi, A dry hwnw'n drueni. :::—Plenydd. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 9lxgfpx0a060yoyvm6xuxyifsekya6o 142014 142012 2025-06-30T23:00:31Z AlwynapHuw 1710 142014 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae tywyllwch yn datguddio y ser, megis ag y mae trallod yn datguddio gwirioneddau; ni byddwn byth yn gweled y ser hyd nes bydd yn anmhosibl i ni weled dim arall yn mron, ac felly y mae gyda gwirionedd. CYDWYBOD. {{center block| <poem> Ni oddef ei thangnefedd—i undyn ::Heb uniondeb buchedd; :Deil ei barn, hyd ael y bedd, :I arianu gwirionedd. :::—Lewis Jones, Llanddulas. </poem> }} <br> URDDASOLRWYDD DYN.—Nid yw dyn ond corsen, a'r gorsen wanaf mewn natur; ond y mae yn gorsen feddyliol. Ni raid i'r holl fydysawd megis ymarfogi i'w ddyfetha; y mae hyd yn nod tarth, neu ddyferyn o ddwfr, yn ddigon i'w ddinystrio. Ond eto, pe byddai i'r holl fydysawd syrthio arno, ei wasgu, a'i ladd, eto byddai dyn yn fwy urddasol na'r oll o'r hyn a syrthiasai arno; oblegid byddai ef yn gallu deall am ei ddinystr, pan na byddai y bydysawd yn deall am ei fuddugoliaeth. Felly, mewn meddwl y mae ein hurddasolrwydd ni yn gynwysedig; yn ganlynol, yr ydym i ddyrchafu ein hunain, nid trwy gynorthwy gofod (space) a pharhad, ond trwy rym a gallu y meddwl. Boed i ni, ynte, efrydu y gelfyddyd o feddwl yn iawn, oblegid dyma sylfaen moesau (ethics).Pascal. {{center block| <poem> Daw y grawn, wedi 'i goroni—â llaw ::Hollalluog, ini; :Llaw feidrol, ar ei hol hi, :A dry hwnw'n drueni. :::—Plenydd. </poem> }} <br> [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]]<noinclude><references/></noinclude> q14aqmrwrp61q43tg3677wd1rbub7r5 142020 142014 2025-06-30T23:06:34Z AlwynapHuw 1710 142020 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae tywyllwch yn datguddio y ser, megis ag y mae trallod yn datguddio gwirioneddau; ni byddwn byth yn gweled y ser hyd nes bydd yn anmhosibl i ni weled dim arall yn mron, ac felly y mae gyda gwirionedd. {{c|CYDWYBOD.}} {{center block| <poem> Ni oddef ei thangnefedd—i undyn ::Heb uniondeb buchedd; :Deil ei barn, hyd ael y bedd, :I arianu gwirionedd. :::—Lewis Jones, Llanddulas. </poem> }} <br> URDDASOLRWYDD DYN.—Nid yw dyn ond corsen, a'r gorsen wanaf mewn natur; ond y mae yn gorsen feddyliol. Ni raid i'r holl fydysawd megis ymarfogi i'w ddyfetha; y mae hyd yn nod tarth, neu ddyferyn o ddwfr, yn ddigon i'w ddinystrio. Ond eto, pe byddai i'r holl fydysawd syrthio arno, ei wasgu, a'i ladd, eto byddai dyn yn fwy urddasol na'r oll o'r hyn a syrthiasai arno; oblegid byddai ef yn gallu deall am ei ddinystr, pan na byddai y bydysawd yn deall am ei fuddugoliaeth. Felly, mewn meddwl y mae ein hurddasolrwydd ni yn gynwysedig; yn ganlynol, yr ydym i ddyrchafu ein hunain, nid trwy gynorthwy gofod (space) a pharhad, ond trwy rym a gallu y meddwl. Boed i ni, ynte, efrydu y gelfyddyd o feddwl yn iawn, oblegid dyma sylfaen moesau (ethics).Pascal. {{c|DARLLAW}} {{center block| <poem> Daw y grawn, wedi 'i goroni—â llaw ::Hollalluog, ini; :Llaw feidrol, ar ei hol hi, :A dry hwnw'n drueni. :::—Plenydd. </poem> }} <br> [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]]<noinclude><references/></noinclude> mfa3gdrp8ulurxj4tese7n5dk48gmjd 142115 142020 2025-07-01T02:59:18Z AlwynapHuw 1710 142115 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae tywyllwch yn datguddio y ser, megis ag y mae trallod yn datguddio gwirioneddau; ni byddwn byth yn gweled y ser hyd nes bydd yn anmhosibl i ni weled dim arall yn mron, ac felly y mae gyda gwirionedd. {{c|CYDWYBOD.}} {{center block| <poem> Ni oddef ei thangnefedd—i undyn ::Heb uniondeb buchedd; :Deil ei barn, hyd ael y bedd, :I arianu gwirionedd. :::—''Lewis Jones, Llanddulas.'' </poem> }} <br> URDDASOLRWYDD DYN.—Nid yw dyn ond corsen, a'r gorsen wanaf mewn natur; ond y mae yn gorsen feddyliol. Ni raid i'r holl fydysawd megis ymarfogi i'w ddyfetha; y mae hyd yn nod tarth, neu ddyferyn o ddwfr, yn ddigon i'w ddinystrio. Ond eto, pe byddai i'r holl fydysawd syrthio arno, ei wasgu, a'i ladd, eto byddai dyn yn fwy urddasol na'r oll o'r hyn a syrthiasai arno; oblegid byddai ef yn gallu deall am ei ddinystr, pan na byddai y bydysawd yn deall am ei fuddugoliaeth. Felly, mewn meddwl y mae ein hurddasolrwydd ni yn gynwysedig; yn ganlynol, yr ydym i ddyrchafu ein hunain, nid trwy gynorthwy gofod (space) a pharhad, ond trwy rym a gallu y meddwl. Boed i ni, ynte, efrydu y gelfyddyd o feddwl yn iawn, oblegid dyma sylfaen moesau ''(ethics).—Pascal.'' {{c|DARLLAW}} {{center block| <poem> Daw y grawn, wedi 'i goroni—â llaw ::Hollalluog, ini; :Llaw feidrol, ar ei hol hi, :A dry hwnw'n drueni. :::—''Plenydd.'' </poem> }} <br> [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]]<noinclude><references/></noinclude> k1q63xns2mrd709d3l6yliznv0ov4ad 104 61039 142021 124548 2025-06-30T23:21:01Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142021 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PETHAU I'W CADW.—Ein calon yn ddiesgeulus (Diar. iv. 23); gorchymynion Duw (1 Ioan iii. 24); y gwirionedd (Diar. xxiii. 23); cydwybod dda (I Tim. i. 19); y tafod oddiwrth ddrygioni (Salm xxxiv. 13); ein hunain yn ddifrycheulyd (Iago i. 27); y dydd Sabboth (Exod. xx. I). PARCH. JOHN NEWTON.—Fel yr oedd Newton yn gwanychu yn ei synwyr, arferai ddyweyd fod dau beth nas gallasai byth eu hanghofio: I. Ei fod yn bechadur mawr. 2. Fod Crist yn Waredwr mawr. Edrych i FYNY.—Aeth bachgen bach unwaith i'r môr gyda'i dad, i ddysgu bod yn forwr. Un diwrnod dywedodd ei dad wrtho, "Tyr'd, machgen i, ddoi di byth yn forwr heb ddysgu dringo: gâd i mi gael gweled a elli di ddringo i ben y mast." Yr oedd y bachgen yn llanc bach gwisgi, ac yn mhen mynud neu ddwy yr oedd wedi dringo yn uchel. Ond pan aeth i'r top a gweled y dyfnder mawr dano, dychrynodd, a gwaeddodd ar ei dad, "O, nhad, fe gwympaf! fe gwympaf! Yr wyf yn sicr o gwympo! beth wnaf fi?" "Edrych i fynyedrych i fyny, fy machgen," gwaeddai y tad; os edrychi i lawr, äi yn benysgafn; ond os cedwi dy lygad ar y faner sydd ar dop yr hwylbren, ti ddisgyni yn ddyogel." Ddarllenwyr ieuainc, os daw rhyw daro arnoch, edrychwch i fyny at Iesu Grist, a chwi ddeuwch allan o'ch holl beryglon yn ddyogel. Y plant sydd yn gweddio, edrych i fyny y maent. GOFAL CRIST, A GOFAL EI WEISION.—Gor'uchafiaeth ar ei holl elynion ydyw gofal yr Iachawdwr; ffyddlondeb i'w orchymynion ydyw gofal ei weision. Anon. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ma7vmjobaffglgnk00nrwfbtl2k78pg 142123 142021 2025-07-01T03:14:41Z AlwynapHuw 1710 142123 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PETHAU I'W CADW.—Ein calon yn ddiesgeulus (Diar. iv. 23); gorchymynion Duw (1 Ioan iii. 24); y gwirionedd (Diar. xxiii. 23); cydwybod dda (I Tim. i. 19); y tafod oddiwrth ddrygioni (Salm xxxiv. 13); ein hunain yn ddifrycheulyd (Iago i. 27); y dydd Sabboth (Exod. xx. I). PARCH. JOHN NEWTON.—Fel yr oedd Newton yn gwanychu yn ei synwyr, arferai ddyweyd fod dau beth nas gallasai byth eu hanghofio: I. Ei fod yn bechadur mawr. 2. Fod Crist yn Waredwr mawr. Edrych i FYNY.—Aeth bachgen bach unwaith i'r môr gyda'i dad, i ddysgu bod yn forwr. Un diwrnod dywedodd ei dad wrtho, "Tyr'd, machgen i, ddoi di byth yn forwr heb ddysgu dringo: gâd i mi gael gweled a elli di ddringo i ben y mast." Yr oedd y bachgen yn llanc bach gwisgi, ac yn mhen mynud neu ddwy yr oedd wedi dringo yn uchel. Ond pan aeth i'r top a gweled y dyfnder mawr dano, dychrynodd, a gwaeddodd ar ei dad, "O, nhad, fe gwympaf! fe gwympaf! Yr wyf yn sicr o gwympo! beth wnaf fi?" "Edrych i fynyedrych i fyny, fy machgen," gwaeddai y tad; os edrychi i lawr, äi yn benysgafn; ond os cedwi dy lygad ar y faner sydd ar dop yr hwylbren, ti ddisgyni yn ddyogel." Ddarllenwyr ieuainc, os daw rhyw daro arnoch, edrychwch i fyny at Iesu Grist, a chwi ddeuwch allan o'ch holl beryglon yn ddyogel. Y plant sydd yn gweddio, edrych i fyny y maent. GOFAL CRIST, A GOFAL EI WEISION.—Gor'uchafiaeth ar ei holl elynion ydyw gofal yr Iachawdwr; ffyddlondeb i'w orchymynion ydyw gofal ei weision.—''Anon''. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> p1xq2q4unbh53tij72jnnt9ik4tvg29 104 61040 142026 124549 2025-06-30T23:26:12Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142026 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y FFORDD I ADNABOD DYN.—Yr hyn yw dyn yn ymarferol, hyny ydyw yn wirioneddol. Gall y dyn goreu wneyd o'i le yn ddamweiniol, a'r dyn gwaethaf wneyd gweithred dda weithiau: gall y ddafad syrthio i'r llaid, ond yr hwch a orwedd ynddo. {{c|Y DDAFAD.}} {{center block| <poem> Un ddôf, dlôs, yw'r Ddafad lân,—a thra hoff,— ::Hawdd ei thrin yn mhobman: :Mawr ei chynydd; merch anian,— :Yn dwyn gwledd o dan ei gwlân. :::—Namorydd. </poem> }} <br> GWERTH ATHRYLITH.—Gofynodd rhai o wŷr y llys i'r ymherawdwr Sigismund, paham y dangosai y fath anrhydedd i bobl o radd isel, ar gyfrif eu gwybodaeth. Atebodd yr ymherawdwr, "Gallaf mewn un dydd greu lluoedd o farchogion, ond nis gallaf mewn blynyddoedd greu athrylith mewn un. Duw yn unig a all godi dynion doeth a dysgedig. Nis gall y fantais o ddysgeidiaeth, nac amgylchiadau ffafriol, greu talentau, lle ni hauodd Tad yr ysbrydoedd hadau athrylith yn eneidiau dynion." GRYM CYDWYBOD.—Prynasai dilynwr i Pythagoras bâr o esgidiau, ac a addawodd dalu am danynt ar ddydd penodol. Pan ddaeth yr amser talu, galwodd i gyflawni ei addewid: cafodd wybod fod y gwerthwr wedi marw; teimlai yn llawen: "Caf yr esgidiau a'r arian," ebai efe. Eithr ni oddefai cydwybod hyn. Aeth yn ol i dŷ y crydd, a thaflodd yr arian ar y bwrdd, a dywedodd, "Os ydyw wedi marw i'r byd i gyd, y mae yn fyw i mi." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> l39td6bivvio46pkrxmspkjqw7zz541 104 61041 142032 124550 2025-07-01T00:09:09Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142032 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYSUR AR WELY ANGEU.—" Byddaf farw yn ddedwydd," ebe gŵr ar fin marw wrth ei wraig, yr hon oedd yn wylo wrth ochr ei wely yn ddefosiynol, "os addawch beidio priodi eich cefnder, Charles." "O, gwnewch eich meddwl yn dawel," ebe hithau yn gysurlawn, "ni ddigwydd hyny, canys yr wyf wedi addaw priodi ei frawd." {{c|NIWL LLUNDAIN.}} {{center block| <poem> Dyma fŵg o dom y fall,—yn gnwd tew, ::Mae'n gwneyd haul yn gibddall,— :Pob un yn ddwl—pawb yn ddall, :Teurwn dyma Aipht arall ! :::—Hwfa Mon. </poem> }} <br> [[Categori:Rowland Williams (Hwfa Môn)]] Priodolir a ganlyn i'r enwog Rowland Hill. Un Sabboth tra yr oedd yn pregethu trodd dau ddyeithr i mewn i'w gapel, cerddasant ar hyd y rhodfa, a chan nad oedd lle iddynt eistedd, safasant a gwrandawsant ar y bregeth. Yn y man troisant i fyned allan; ond cyn iddynt gyraedd y drws dywedodd y pregethwr," Yr wyf yn myned i ddweyd ystori." Ataliodd hyn y dyeithriaid, a throisant drachefn i wrandaw. "Yr oedd dyn unwaith," meddai y llefarwr, "a arferai ddweyd pe bai ganddo holl fwyelli y byd, a'r rhai hyny wedi eu gwneuthur yn un fwyall fawr, a holl goed y byd wedi eu gwneuthur yn un pren mawr; a phe medrai lywio y fwyall hono a thori y pren i lawr, efe a'i gwnai yn fflangell fawr, ac a fflangellai yr annuwiolion hyny sydd yn troi eu cefnau ar yr Efengyl, ond yn aros i wrando ar hen stori." Mae tunell o ofid yn ysgafnach nag wns o warth. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> kls6mupgq25ni4dsbjhm6gtdatdiz0p 104 61042 142038 124551 2025-07-01T00:31:19Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142038 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MERCHED EWROP. Y mae y gwragedd, medd hen ysgrifenydd, yn garcharorion yn Itali, yn gaethforwynion yn Spaen, yn feistresi yn Germany, yn foneddigesau yn Ffrainc, ac yn frenhinesau yn Lloegr. {{c|FY AWR OLAF.}} {{center block| <poem> Ar Iesu gwiwlwys trwy ras y galwaf, Oddiwrth y tonau yn ddiwarth tynaf, I nef y nefoedd mewn nwyf y nofiaf, O wely angeu yn fy awr olaf; A bythol swynol seiniaf—ei foliant, A'i wir ogoniant yn bur a ganaf. :::—Ioan Eifion. </poem> }} <br> [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] DECHREUAD PECHOD.—Dywed wrthyf, medd un, am ddechreuad pechod, a chwymp angylion. Dywed wrthyf, medd un arall, a allasai Duw waredu dynolryw heb aberth? Ein Harglwydd a geryddodd ysbryd gwag—ymofyngar Petr (Ioan xxi. 21, 23), pan y'i tueddodd i ofyn cwestiynau yn hytrach na chadw at wirioneddau eglur, a dilyn ei ddyledswydd. Y mae hyn yn gyffelyb i ddyn a'i dŷ ar dân yn dywedyd, Ni ddiffoddaf mohono, nes gwybod pa fodd y dechreuodd ef.—Cecil. {{c|ER COF AM MR. DAVID JONES, LLANBERIS,<br>TAD CERIDWEN PERIS, A PHERTHYNAS AGOS I AMRYW<br>ENWOGION EREILL.}} {{center block| <poem> Addfwyn sant oedd efe'n siwr,—yn onest, ::Ac yn uniawn gredwr: :Cymeriad plaen, di-staen, di-stwr, :Oedd eon fawr weddïwr. :::—Geraint. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 86nlfkirfskn3nx7kr8f6ed0rhrpb4l 104 61043 142043 124552 2025-07-01T00:40:32Z AlwynapHuw 1710 142043 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>EDIFEIRWCH.—Fulgentius, wedi gofyn paham y mae cyffes Dafydd yn cael ei hystyried yn brawf o wir edifeirwch, mwy na'r eiddo Saul, a ddywedai, fod y naill yn cashau pechod, tra nad oedd y llall ond yn ofni cosbedigaeth ei bechod yn y byd hwn. Ofn yn unig ydoedd cyffes Saul, ond ofn a chariad hefyd ydoedd cyffes Dafydd. Hyn oedd ffynonell dagrau Petr; hyn oedd bywyd a hyawdledd Dafydd yn yr emynau tra rhagorol hyny a elwir yn Salmau edifeiriol, lle mae geiriau galar am bechod yn cyffroi ymysgaroedd Duw i'w faddeu, a chysuron gras yn y profiad o faddeuant yn cario yr hwn ydoedd yn galaru megis i'r nefoedd, yn orlawn o lawenydd a hyfrydwch. Mae edifeirwch (os goddefir i ni siarad felly) yn atal Duw yn ei ffordd, pan y byddo wedi ei ddigio trwy gamwedd, ac yn myned allan i ddial arnynt â'i gosbedigaethau cyfiawnaf; ïe, y mae megis yn rhwymo dwylaw y dinystrydd, ac ni oddef iddo gael ei ewyllys. Ni fedd llygad tosturiol Duw ddim gallu i wrthsefyll edifeirwch, pa bryd bynag y delo i'w wydd ef.—Hooker. "Dychweliad melus," meddai y gwr, pan y taflodd y wraig y bowl siwgr ato. GEIRIAU A MEDDYLIAU.—Nid ydych yn gwneyd dim lles wrth newid geiriadaeth crefydd. Os newidiwch y geiriau, chwi a newidiwch y meddyliau. Nid oes cyfieithu arnynt. Nid oes eiriau cwbl gyfystyr i'w cael yn ngeirlyfr yr Ysbryd Glân. Po fwyaf a astudiwyf ar iaith, dyfnaf yw fy argyhoeddiad fod meddyliau yn anwahanol gysylltiedig wrth eiriau, pob meddwl wrth ei air ei hun. Os peidiwch ag arfer y gair, chwi a gollwch y meddwl.—Dr. Duncan—" Colloquia Peripatetica." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 0winkejdq26ms3vjscwsyg082dy2a5y 142044 142043 2025-07-01T00:40:40Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142044 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>EDIFEIRWCH.—Fulgentius, wedi gofyn paham y mae cyffes Dafydd yn cael ei hystyried yn brawf o wir edifeirwch, mwy na'r eiddo Saul, a ddywedai, fod y naill yn cashau pechod, tra nad oedd y llall ond yn ofni cosbedigaeth ei bechod yn y byd hwn. Ofn yn unig ydoedd cyffes Saul, ond ofn a chariad hefyd ydoedd cyffes Dafydd. Hyn oedd ffynonell dagrau Petr; hyn oedd bywyd a hyawdledd Dafydd yn yr emynau tra rhagorol hyny a elwir yn Salmau edifeiriol, lle mae geiriau galar am bechod yn cyffroi ymysgaroedd Duw i'w faddeu, a chysuron gras yn y profiad o faddeuant yn cario yr hwn ydoedd yn galaru megis i'r nefoedd, yn orlawn o lawenydd a hyfrydwch. Mae edifeirwch (os goddefir i ni siarad felly) yn atal Duw yn ei ffordd, pan y byddo wedi ei ddigio trwy gamwedd, ac yn myned allan i ddial arnynt â'i gosbedigaethau cyfiawnaf; ïe, y mae megis yn rhwymo dwylaw y dinystrydd, ac ni oddef iddo gael ei ewyllys. Ni fedd llygad tosturiol Duw ddim gallu i wrthsefyll edifeirwch, pa bryd bynag y delo i'w wydd ef.—Hooker. "Dychweliad melus," meddai y gwr, pan y taflodd y wraig y bowl siwgr ato. GEIRIAU A MEDDYLIAU.—Nid ydych yn gwneyd dim lles wrth newid geiriadaeth crefydd. Os newidiwch y geiriau, chwi a newidiwch y meddyliau. Nid oes cyfieithu arnynt. Nid oes eiriau cwbl gyfystyr i'w cael yn ngeirlyfr yr Ysbryd Glân. Po fwyaf a astudiwyf ar iaith, dyfnaf yw fy argyhoeddiad fod meddyliau yn anwahanol gysylltiedig wrth eiriau, pob meddwl wrth ei air ei hun. Os peidiwch ag arfer y gair, chwi a gollwch y meddwl.—Dr. Duncan—" Colloquia Peripatetica." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> npy92hlo67y9zxq62bljca9ncgu43kr 104 61044 142049 124553 2025-07-01T01:03:20Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142049 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWEDDIAU WEDI EU GWRANDAW. Yr oedd dyn du yn rhodio trwy heolydd Llundain, ac yn ochr un heol fe welai saer maen yn gweithio ar gareg i'w dodi yn mur palas gorwych oedd yn cael ei adeiladu gerllaw. Gan gyfarch y saer maen, efe a ddywedodd wrtho am adeilad gwychach a mwy parhaus na hwnw yr oedd ef yn ei adeiladu. "Pa le y mae hwnw?" meddai y saer maen. "Yn y nefoedd," meddai y dyn du; mae Duw wedi parotoi trigfanau yno i'r rhai a'i carant ef, nas gall dyn ddychymygu am ddim tebyg iddynt o ran harddwch a gogoniant." "Pa le y dysgasoch chwi bethau fel hyn?" ebai y saer maen. "Yn ngorllewin Affrica," oedd yr ateb, "gan genhadwr a anfonwyd allan gan Gymdeithas Genhadol Llundain; ac yr wyf wedi dyfod i Loegr i dderbyn dysg, ac yna i ddychwelyd i bregethu yr Efengyl i bobl fy ngwlad." "Rhyfedd iawn!" meddai y saer maen; "yr wyf wedi bod yn gweddio am lwyddiant yr Efengyl yn mysg y paganiaid am yr ugain mlynedd diweddaf, ac yn rhoi ceiniog yn yr wythnos tuagat hyny. Yn awr, diolch i Dduw, dyma fi yn cael siarad â phagan dychweledig. Wele atebiad hyfryd i'm gweddiau." DATGUDDIAD AC YMCHWILIAD.—Lle nid oes datguddiad ni ddylai fod ymchwiliad. Sail pob gwir ymchwiliad yw gwir ddatguddiad. Sail pob ymchwiliad lle nad oes datguddiad yw rhyfyg i anturio, a balchder i ddyfeisio, a chyfyngder i dreisio, a chywreinrwydd i'w ''blesio'', oddiar elyniaeth, i ddodi gosodiad dyn uwchlaw gosodiad Duw; canys dangoswyd y cwbl i ddyn beth sydd dda, a pha beth a gais yr Arglwydd ganddo.—Y diweddar Barch. Thomas Richard. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> f7x5a3jsxss2erxlr7oecrgt47ujifg 104 61045 142054 124554 2025-07-01T01:08:49Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142054 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Hi: Mae yn syndod na allwn siarad heb gweryla.<br>Efe: Ac eto pan yn cweryla nid ydym yn siarad. Fe ddywedodd Ethel: "Yr ydych yn gwybod fod arnaf eisieu gwr sydd yn hawdd i'w foddhau. Atebodd Maud yn wawdlyd: "Peidiwch anesmwytho, fy nghyfeilles; dyna yn union y math a gewch." Dyma fel y canodd Dafydd i'r gath pan yn fachgenyn: {{center block| <poem> Deg ewin Heilin hiliwyd—yn llymion, ::Llama berth a chronglwyd; :Dedwydd ar gig da ydwyd, :ỳn o'r nen lygoden lwyd. </poem> }} <br> Bardd: "Mae y darn barddonol yma, syr, wedi costio i mi wythnos o lafur caled." Golygydd (ar ol ei ddarllen): "Dyna i gyd? Pe buaswn i yn cael cyhoeddi y ddedfryd arnoch chwi gawsech fis o lafur caled." Yr oedd hen wraig gall yn Llanuwchllyn yn fawr ei hymdrech yn erbyn drygioni. A hi yn gwau hosan gerllaw ei drws un prydnawn, daeth cymydog heibio ac arno arwyddion yfed cwrw. " Yr ydych wedi bod yn yfed heddyw eto, Tomos bach," meddai'r hen wraig. "Buom," meddai yntau, "ac yr wyf yn methu gweled yn fy myw pa niwed sydd mewn yfed ychydig gwrw." "Mae'n debygol na welwch, Tomos bach, yr ydych yn myned yn hen, fel finau; nis gallaf fi weled i wau hosan heb wydr, a chyferbyn a'm llygaid y byddaf fi'n ei ddodi; ond yr ydych chwi yn dodi y gwydr ar eich gwefus bob amser; a pha fodd y gellwch weled, Tomos bach?" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 56g1oojw0ud6zis0qu61jsiuw6fxrar 142055 142054 2025-07-01T01:09:15Z AlwynapHuw 1710 142055 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Hi: Mae yn syndod na allwn siarad heb gweryla.<br>Efe: Ac eto pan yn cweryla nid ydym yn siarad. Fe ddywedodd Ethel: "Yr ydych yn gwybod fod arnaf eisieu gwr sydd yn hawdd i'w foddhau. Atebodd Maud yn wawdlyd: "Peidiwch anesmwytho, fy nghyfeilles; dyna yn union y math a gewch." Dyma fel y canodd Dafydd i'r gath pan yn fachgenyn: {{center block| <poem> Deg ewin Heilin hiliwyd—yn llymion, ::Llama berth a chronglwyd; :Dedwydd ar gig da ydwyd, :Tỳn o'r nen lygoden lwyd. </poem> }} <br> Bardd: "Mae y darn barddonol yma, syr, wedi costio i mi wythnos o lafur caled." Golygydd (ar ol ei ddarllen): "Dyna i gyd? Pe buaswn i yn cael cyhoeddi y ddedfryd arnoch chwi gawsech fis o lafur caled." Yr oedd hen wraig gall yn Llanuwchllyn yn fawr ei hymdrech yn erbyn drygioni. A hi yn gwau hosan gerllaw ei drws un prydnawn, daeth cymydog heibio ac arno arwyddion yfed cwrw. " Yr ydych wedi bod yn yfed heddyw eto, Tomos bach," meddai'r hen wraig. "Buom," meddai yntau, "ac yr wyf yn methu gweled yn fy myw pa niwed sydd mewn yfed ychydig gwrw." "Mae'n debygol na welwch, Tomos bach, yr ydych yn myned yn hen, fel finau; nis gallaf fi weled i wau hosan heb wydr, a chyferbyn a'm llygaid y byddaf fi'n ei ddodi; ond yr ydych chwi yn dodi y gwydr ar eich gwefus bob amser; a pha fodd y gellwch weled, Tomos bach?" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> sloa710typlerqslus48yipwovzis6f 104 61046 142060 124555 2025-07-01T01:16:32Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142060 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DELW A DYN.—Gŵr ieuanc o Ysgotiad o'r wlad, pan wedi dyfod ar ymweliad i ddinas Edinburgh, wedi clywed am arddangosiad delwau cŵyr o ddynion hynod, a benderfynodd fyned i'w gweled; ac yno wrth y drws enynwyd ei gydymdeimlad gan yr olwg ar hen ŵr cloff truanaidd oedd yn sefyll ar ddwy fagl. Mewn tosturi ato, efe a estynodd iddo geiniog; ond yr oedd yn synu wrth weled nad oedd y dyn yn ymddangos am ei chymeryd. "Hwdiwch, druan," medd efe, "dyma geiniog i chwi;" ond nid oedd y llall yn rhoi un ateb; ac nid nes i rai ereill oedd yn myned i mewn dori i chwerthin y deallodd efe mai dyn cŵyr oedd yr hwn nad estynai ei law at y geiniog. Wedi myned i mewn i'r arddangosfa, efe a benderfynodd na chymerai ei dwyllo drachefn, ac aeth i fyny ac i lawr gan graffu ar y lluaws delwau, pan y denwyd ei sylw gan un neillduol yn nghanol y lleill oedd â'i lygad gwydraidd yn ymddangos yn syllu yn fywiog ar ryw wrthddrych yn y pen pellaf i'r ystafell. Efe a drodd o gwmpas y fath ddelw gampus o ddyn, gan grâff edrych arno o'i ben i'w draed, ac nis gallodd ymatal heb roddi ei law ar ei ysgwydd ac ar hyd ei fraich, gan ddywedyd wrth edrychydd arall a ddaethai hyd ato y munyd hwnw, "Wel, rhyfedd iawn wr! onid yw hwn yn naturiol? ni feddyliais erioed y gallesid gwneyd cŵyr mor debyg i ddyn byw!" a chan edrych i lygaid y ddelw, fel y tebygasai efe, mawr oedd ei syndod a'i fraw wrth weled y cyfryw ddelw o ddyn yn estyn ei ben ato, ac yn uchel chwerthin allan. Rhedodd ymaith yn ddioedi gan ddywedyd, "Yr wyf yn methu cael gwahaniaeth yn y marw ar y byw, nac yn y byw ar y marw." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 6ywrsda8240eftj47vslw8d9wko42y1 104 61391 141958 129813 2025-06-30T16:40:42Z AlwynapHuw 1710 141958 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|I'R PARCH. DAFYDD THOMAS, LLANGEFNI.}} {{center block| <poem> Nid siolwag ddyn disylwedd—yw Thomas, ::Ond diamhur nodwedd; :Awdwr syw, dyry o'i sedd :Yn firain, waith o fawredd. :::—''Syntax Mon.'' </poem> }} <br> [[Categori:Richard Davies (Syntax Môn)]] Bèr yw y bont rhwng gorfoledd a galar. Y mae arian yn was da, ond yn feistr drwg. Y mae y dyn sydd bob amser mewn brys yn sicr o farw felly. "O Bozra yn goch ei ddillad." Merchyg Iesu yn llwyddianus trwy rengau y gelynion, a holl ddreigiau Gehennah fawr yn gelaneddau dan ei draed, a'u gwaed rhedegog ar ei wisgoedd yn arwydd o'i fuddugoliaeth! Ond pan ddaeth i fyny o frwydr Calfaria, arwyddion o'i dragwyddol fuddugoliaeth oedd ei waed ei hun! {{c|CROES CRIST.}} {{center block| <poem> Nid crog odidog, dywedaf,—ond hon, ::O tani'r ymgrymaf: :I hon yr ymfoddlonaf; Gras i gyd o'r Groes a gaf. :::—''Sion Lleyn.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Roberts (Sion Lleyn)]] Dywedodd Esgob Beveridge, "Yr wyf yn bwriadu peidio byth a son am rinweddau dyn o flaen ei wyneb, nac am ei feiau o'r tu ol i'w gefn." Dyma reol euraidd, yr hon pe dilynid hi gan bawb, a ddileai weniaeth ac enllib oddiar wyneb y ddaear megis âg un ddyrnod.<noinclude><references/></noinclude> in7mg8xolzdr3zqz9jd5lpftc5eow7i 141959 141958 2025-06-30T17:57:54Z AlwynapHuw 1710 141959 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|I'R PARCH. DAFYDD THOMAS, LLANGEFNI.}} {{center block| <poem> Nid siolwag ddyn disylwedd—yw Thomas, ::Ond diamhur nodwedd; :Awdwr syw, dyry o'i sedd :Yn firain, waith o fawredd. :::—''Syntax Mon.'' </poem> }} <br> [[Categori:Richard Davies (Syntax Môn)]] Bèr yw y bont rhwng gorfoledd a galar. Y mae arian yn was da, ond yn feistr drwg. Y mae y dyn sydd bob amser mewn brys yn sicr o farw felly. "O Bozra yn goch ei ddillad." Merchyg Iesu yn llwyddianus trwy rengau y gelynion, a holl ddreigiau Gehennah fawr yn gelaneddau dan ei draed, a'u gwaed rhedegog ar ei wisgoedd yn arwydd o'i fuddugoliaeth! Ond pan ddaeth i fyny o frwydr Calfaria, arwyddion o'i dragwyddol fuddugoliaeth oedd ei waed ei hun! {{c|CROES CRIST.}} {{center block| <poem> Nid crog odidog, dywedaf,—ond hon, ::O tani'r ymgrymaf: :I hon yr ymfoddlonaf; Gras i gyd o'r Groes a gaf. :::—''Sion Lleyn.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Roberts (Siôn Lleyn)]] Dywedodd Esgob Beveridge, "Yr wyf yn bwriadu peidio byth a son am rinweddau dyn o flaen ei wyneb, nac am ei feiau o'r tu ol i'w gefn." Dyma reol euraidd, yr hon pe dilynid hi gan bawb, a ddileai weniaeth ac enllib oddiar wyneb y ddaear megis âg un ddyrnod.<noinclude><references/></noinclude> ir5iccm96s1u0yq43c1smsuxdugbq32 104 61392 141962 125479 2025-06-30T18:24:00Z AlwynapHuw 1710 141962 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Brin Rees" /></noinclude>{{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> Cwch un bach yn cychwyn byw yn hafan ::Nefol mebyd ydyw; :A Duw, mewn cariad menyw, :Yn nerthol lŷn wrth ei lyw. ::{{bar|1}}''Ioan Môn.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Hughes (Ioan Môn)]] Mae casineb, yn gystal a chariad, yn ddall. Ni wna can' mlynedd o ymofidio dalu dimai o ddyled. Y mae Cenfigen yn saethu at ereill, ac yn archolli ei hun. Peth ynfyd iawn ydyw cario heddyw flinderau yfory a threnydd. Nid oes un ddynes hagr yn gwybod ei bod yn hyll hyd nes y byddo rhyw fwystfil o ddyn yn dyweyd hyny wrthi. {{c|Y MEL.}} {{center block| <poem> Sugn melus a ganmolaf—yw y Mêl, ::Fel y maeth pereiddiaf: :Yn ei ddîl y nôdd welaf, :Wedi 'i hel hyd flodau haf. ''Tudwal.'' </poem> }} <br> [[Categori:Hugh Tudwal Davies]] Y mae y tafod yn myned at y dant dolurus. Y mae y dyn doeth yn rhoddi terfyn ar ei ddigofaint. Dywedir am yr ysgorpion, os cynheuir cylch o dân o'i chwmpas, y colyna ei hun i farwolaeth. Felly y gwna Cenfigen, pan amgylchynir hi â llwyddiant un arall. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> moxudllw7h18fwibf6utmfp798wuix9 141963 141962 2025-06-30T18:24:13Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141963 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> Cwch un bach yn cychwyn byw yn hafan ::Nefol mebyd ydyw; :A Duw, mewn cariad menyw, :Yn nerthol lŷn wrth ei lyw. ::{{bar|1}}''Ioan Môn.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Hughes (Ioan Môn)]] Mae casineb, yn gystal a chariad, yn ddall. Ni wna can' mlynedd o ymofidio dalu dimai o ddyled. Y mae Cenfigen yn saethu at ereill, ac yn archolli ei hun. Peth ynfyd iawn ydyw cario heddyw flinderau yfory a threnydd. Nid oes un ddynes hagr yn gwybod ei bod yn hyll hyd nes y byddo rhyw fwystfil o ddyn yn dyweyd hyny wrthi. {{c|Y MEL.}} {{center block| <poem> Sugn melus a ganmolaf—yw y Mêl, ::Fel y maeth pereiddiaf: :Yn ei ddîl y nôdd welaf, :Wedi 'i hel hyd flodau haf. ''Tudwal.'' </poem> }} <br> [[Categori:Hugh Tudwal Davies]] Y mae y tafod yn myned at y dant dolurus. Y mae y dyn doeth yn rhoddi terfyn ar ei ddigofaint. Dywedir am yr ysgorpion, os cynheuir cylch o dân o'i chwmpas, y colyna ei hun i farwolaeth. Felly y gwna Cenfigen, pan amgylchynir hi â llwyddiant un arall. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 9alh92mn82hrrxyrymbmqb92fwbb8oh 104 61393 141964 125535 2025-06-30T18:28:54Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141964 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cewch agos bob dyn yn achwyn ar ei ddiffyg cof; ond ni chlywir neb yn cwyno am ei ddiffyg barn. {{c|"CYMRU LAN, GWLAD Y GAN."}} {{center block| <poem> Yr Andes ä'n ddyffryndir,—y Werydd ::A droir yn gyfandir,— :Dyffryn Clwyd i Ffrainc gludir, :Cyn yr ä tân cân o'r tir. ::—''Dewi Arfon.'' </poem> }} [[Categori:David Hugh Jones (Dewi Arfon)]] Y mae tri heddwch i'w dymuno—heddwch gwladol, heddwch teuluol, a heddwch yn nghydwybodau dynion. {{c|CEIDWAD Y CARCHAR.}} {{center block| <poem> Y gŵr ddeil yr agoriad—i orchwyl ::Y Carchar yw'r Ceidwad: :Swyddwr rhag pob troseddiad, :A'i glo yn amddiffyn gwlad. :::—Meilir Môn </poem> }} [[Categori:David Milton Aubrey (Meilir Môn)]] Gofynodd hen wraig unwaith i Abulfeda, " O brophwyd, pa beth a ddylwn i wneyd tuagat gael myned i Baradwys?" "Fy nghyfeilles dirion," atebai y prophwyd; "rhaid i mi ddyweyd wrthych nad oes dim hen wragedd yn myned yno." "Pa beth," ebe yr hen wraig yn ffrochwyllt, "dim hen wragedd yn cael myned i Baradwys!" "Nag oes," meddai yntau yn dawel; "maent yn wastad yn cael eu gwneyd yn ieuainc cyn myned i mewn trwy y porth." "Yr wyf fi gyda chwi bob amser hyd ddiwedd y byd." Felly ofer yw i elynion Seion geisio ymosod arni hi, canys nid yw ei Brenin byth yn absenol. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> rl4hzvxquyljvb7mvnz9iaz7auqjjca 104 61394 141965 125536 2025-06-30T18:33:57Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141965 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae dyn heb grefydd fel llong yn y dymhestl heb lyw nac angor. Y mae yn haws dyweyd na gwneyd. ''Gwna'' sydd orchymyn, ond ''gwneyd'' sydd ufudd-dod i'r gorchymyn. Dylid gwybod pa bryd i gyflawni y naill a'r llall. Dywedir mai Adda oedd yr unig ddyn lwcus a fu erioed ar y ddaear. Nid oedd dim mamau yn nghyfraith yn y dyddiau hyny. Beth ydyw hwnw sydd yn rhwymo dau berson yn nghyd, ond nad ydyw yn cyffwrdd ond yn unig âg un?—Y fodrwy briodasol. Dirmyg ydyw y cerydd mwyaf llym. Calon y Cristion yw y peth goreu a fedd, er cymaint y mae yn achwyn arni. {{c|Y BEIBL.}} {{center block| <poem> O law Duw yn loew y daeth—y pur Lyfr, ::Perl o'i ysbrydoliaeth: :Rhodd Iôr cu i'r rhydd a'r caeth, :A chôd aur Iachawdwriaeth. —''R. W. (Beuno).Porthmadog.'' </poem> }}<br> [[Categori:Richard Williams (Beuno)]] Cydwybod dda, a meddwl boddlawn, a wna ddyn yn ddedwydd mewn unrhyw sefyllfa. Gelyn peryglus yw gwenieithwr.—Nac adrodd yr oll a wyddost, na chreda yr oll a glywi, na waria yr oll a feddi.—''Gwylym Ros''. Mae yr amaethydd yn gweled y fendith yn y gawod wlaw, ac yn gwenu dan y cwmwl dudew : felly y mae y saint dan drallodion. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 9ed8p5eqa9nfty2j5zmpp1lvz8fx1g2 104 61395 141968 125541 2025-06-30T18:39:24Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141968 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr unig ddyn i'w ofni ydyw y dyn nad yw yn ofni Duw. Mae un dyferyn o gysur oddiwrth Dduw yn fil gwell nag afonydd o hyfrydwch y creadur. Peidiwch byth ag ofni gwneuthur yr hyn sydd iawn. Nid yw yr hwn sydd yn ceisio boddhau pawb yn boddhau neb. {{c|GWEDDI.}} {{center block| <poem> Cri gwylaidd cywir galon—yw Gweddi ::O egwyddor union : :Hi ddyrch mewn ffydd ei heirchion, :A gras ddwg o orsedd Ion. :::—''Eifionydd.'' </poem> }}<br> [[Categori:John Thomas (Eifionydd)]] DARLLEN Y LLYFR. — Darfu i ddyn oedd newydd gyhoeddi cyfrol fechan o ganeuon gyfarfod Mr. Jones yn ddiweddar, a chymerodd yr ymddiddan canlynol le: "A ddarllenasoch chwi fy llyfr?" "O! do, darllenais ef i gyd." "Sut yr oeddych yn ei hoffi ?" "Fy anwyl syr, gallaf eich sicrhau fy mod wedi ei osod o'r neilldu gyda llawer iawn o bleser !" Os gadewi iddynt osod y llô ar dy ysgwyddau, nid hir yr arosant cyn gosod y fuwch yno hefyd. Nid oedd raid i'r llofrudd yn y ddinas noddfa fyned adref i ymofyn lluniaeth, yr oedd yno ddigon ar ei gyfer; ni raid i neb sydd yn Nghrist fyned allan ohono i ymofyn cynhaliaeth. Y mae yn iawn i anifail wneuthur ei oreu o'r byd hwn—ei fyd ef ydyw. Ond dynion ydym ni—y mae anian byd arall ynom: tragwyddoldeb yw elfen ein gwlad gartrefol. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> id1lxqt594xp82yzo76xtvqmvk51v0j 104 61396 141969 125543 2025-06-30T18:47:05Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141969 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MEDDYLIAU DRWG.–Gall llawer o bethau drwg ymgynyg i'r meddwl na byddwn yn gyfrifol am danynt, os na roddwn lety a chroesaw iddynt. Nid oes genyf help os daw mintai o ladron at fy nrws i geisio derbyniad a llety; ond os bydd i mi eu croesawu, yr wyf yn gydgyfranog a hwynt. Os bydd y galon yn gwahodd meddyliau drwg i mewn, ac yn aelwyd iddynt, yn lle eu gyru ymaith, y mae yn gydgyfranog a hwynt, ac yn gyfrifol am danynt;" ond nid oes ganddi help fod y lladron hyn yn troi at ei drws ac yn ceisio llety ganddi. "Meddyliau ofer a gasheais," ebe Dafydd. — Williams o'r Wern {{c|IEUAN GLAN GEIRIONYDD.}} {{center block| <poem> Tra haul fe gofir trylen—Emynydd ::Minion yr Iorddonen; :Wedi dwys "oedi" di—wên,—mae'r "ochr draw," :Uwch ei harswydaw'n chwareus ei aden. —''Trebor Mai.'' </poem> }} <br> MEISTR PLWYF.—Rhyw foreu, yr oedd athraw cloff, gwledig, yn hopian gyda'i ddwy ffon tua'i drigfa drwstfawr, cyfarfu âg ef ryw bendefig, yr hwn a ofynodd iddo ei enw, a pha fodd yr oedd yn cael ei fywioliaeth. "Fy enw," eb efe, "yw R. T., ac yr ydwyf yn feistr ar y plwyf." Yr ateb hwn a chwanegodd gywreinrwydd ei arglwyddiaeth, ac a ddymunodd gael gwybod pa fodd yr oedd ef yn feistr y plwyf. "Yr wyf," ebe yr ysgolfeistr, "yn feistr ar blant y plwyf; ac y mae y plant yn feistradoedd ar eu mamau; a'r mamau yn llywodraethesau ar y tadau; ac o ganlyniad, yr wyf yn feistr ar yr holl blwyf." Boddhawyd ei arglwyddiaeth i'r fath raddau â'r cyfryw ateb rhesymegol, fel ag yr anrhegodd yr ysgolfeistr yn haelionus. [[Categori:Robert Williams (Trebor Mai)]] [[Categori:Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd)]] [[Categori:William Williams o'r Wern]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> cppey6icr96k0wmq18ditsrpcgnw3qv 104 61397 141970 125544 2025-06-30T18:59:31Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141970 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Duw sydd yn gwellau, ond y meddyg a gaiff y clod. Y mae hen ddynion yn myned at farwolaeth, ond marwolaeth yn dyfod at ddynion ieuainc. Dylem gofio na bydd crefydd yn y capel yn ddim ond oferedd, os na bydd crefydd yn ein tai a'n cartrefleoedd. Mae cri yr edifeiriol am faddeuant trwy waed yr Oen yn bereiddiach yn nghlustiau y Goruchaf na pheroriaeth swynol telyn yr archangel. {{c|YR IESU.}} {{center block| <poem> Y Gŵr waedodd i'm gwaredu—â gwir ::Serch garaf fawrygu: :Yn y tân yn enaid du, :Y buaswn heb Iesu. ::——''Parch. W. Nicholson.'' </poem> }} <br> Un ffordd i roddi lle i ddiafol yw bod yn ddiofal a difater yn ei gylch. Os mynwn beidio rhoddi lle i ddiafol y mae yn rhaid i ni ofalu am wrthwynebu pechod ynom ein hunain mewn modd neillduol. Os mynwn fod yn filwyr da i Iesu Grist, a pheidio rhoddi lle i ddiafol, y mae yn rhaid i ni wisgo arfogaeth Duw, ïe, a'r holl arfogaeth.—''R. Jones, Llanllyfni.'' "A ddangosasoch y cyfrif i'ch dyledwr?" ebai cyfreithiwr wrth ddyn ag oedd yn ei osod ar waith i godi dyled, "Do, syr," atebai y dyn. "Wel, pa beth a ddywedodd wrthych ?" "Dywedodd wrthyf am fyned at y diafol." "A pha beth a wnaethoch chwithau wedi hyny ?" "Myfi a ddaethym atoch chwi, syr." [[Categori:William John Nicholson]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 6upd0vr1f83ixnr8rt2w31tph34s2sh 104 61398 141971 125546 2025-06-30T19:00:35Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i wirio */ 141971 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Rhaid i chwi faddeu llawer o gamweddau mewn ereill; ond na faddeuwch un camwedd ynoch eich hun. Y mae'n hyfryd i farw â'n pen ar fynwes Crist, a bod yr enaid yn cael ei gusanu ymaith o'r corph gan wefusau cariad Dwyfol. —Spurgeon. Mae gwir rinwedd yn debyg i afon—po ddyfnaf y byddo, lleiaf oll ydyw ei sŵn. Nid ydyw o nemawr bwys mewn cydmariaeth pa fodd y trinir dyn oddiallan gan ereill: y mater pwysicaf iddo ef ydyw, pa fodd y llywodraethir ef oddimewn ganddo ef ei hun. Boreu teg a fydd dydd cyfodi o'r bedd i'r Cristion. Diosga ei arfogaeth, a cheidw ei darianau, ei esgidiau, a'i gleddyf. Pan gyfoda yn y boreu, nid esgidiau rhyfel, ond esgidiau gogoniant a wisga; nid cleddyf, ond palmwydd ; nid gweddio a gwylio, ond gwaeddi, Iachawdwriaeth i'n Duw ni, a chanu y gân newydd. ——Christmas Evans. {{c|I BOB EFFAITH Y MAE ACHOS.}} {{center block| <poem> Mae rhyw Un mawr a hynod—Ei duedd, ::A deall diddarfod, :Yn y gorchwyl o'n gwarchod; :A dyna ben—Mae Duw'n bod! :::—''Robyn Ddu Eryri.'' </poem> }}<br> Darfu i wraig briod, yn ddiweddar, ymgynghori â'i chyfreithiwr ar y cwestiwn cywrain canlynol :Gan fy mod wedi priodi Mr. Green er mwyn ei gyfoeth, a'r cyfoeth hwnw yn awr wedi ei wario; onid ydwyf, yn mhob ystyr, yn weddw, ac at fy rhyddid i briodi rhywun arall? [[Categori:Robert Parry (Robyn Ddu Eryri)]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 01r1uwmgx12esb1rkwk9oh73xv05j9c 104 64020 141973 129805 2025-06-30T19:09:49Z AlwynapHuw 1710 141973 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae yn fwy dyogel i ddyn farnu yn ffafriol am ei gyd—ddynion. Nid yw y galon falch byth yn ffrwytho mwy na'r mynydd uchel. {{c|Y FUWCH.}} {{center block| <poem> Gan y Fuwch ceir cig yn faeth,—a 'menyn, ::I'n mynych gynaliaeth,— :Caws, gwêr, a llawnder o'i llaeth, :I gynal bri coginiaeth. :::{{bar|1}}Gwyneddon. </poem> }} PREGETH Y FLWYDDYN.—Yn fy ymweliad byr â'r ddaear, gwelais gyfnewidiadau mawrion: gwelais rew ac eira, oerni a gwres, haf a gauaf, ystormydd a thawelwch; gwelais y dail yn blaguro, a gwelais hwy eilwaith yn syrthio; siglais gryd i dorf aneirif o blant, ac agorais feddau i gynulleidfa o feirwon. Bûm yn dyst o olygfeydd rhyfeddol ar y tir ac ar y môr. Yn awr, gwrandewch arnaf fi, chwi blant Amser. Bûm unwaith yn ieuanc a heinyf: trwsiais fy hun â choronbleth o ddail, fy anadl oedd awelon haf, fy ngwên oedd gwrid y wawr; medais y cynhauaf melyndeg, cesglais y grawnwin a chnydau y winllan. Ond yn fuan teimlais gysgodion nos marwolaeth yn hongian dros fy aeliau; fy nyddiau a aethant yn fyrach, fyrach. Cesglais gyfoeth, ond nis gwn pwy a'i mwynha. Adeiledais dai, ond nis gwn pwy a'u preswylia. Nid ydwyf ond ymwelydd â'r ddaear o fyd mawr yr ysbrydoedd. Farwolion! prynwch yr amser: nid yw eich bywyd ond tarth yn cilio. Wele fi yn myned. Mae yr awrlais bron ar ddeuddeg. Daethum o dragwyddoldeb, a dyma fi yn myned i dragwyddoldeb. Ffarwel! Ffarwel!!{{bar|1}}D. Oliver Edwards. [[Categori:John Davies (Gwyneddon)]] [[Categori:David Oliver Edwards]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> mvpl9srv37x3q83ldmh30ujbjclqs6g 142067 141973 2025-07-01T01:23:42Z AlwynapHuw 1710 142067 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae yn fwy dyogel i ddyn farnu yn ffafriol am ei gyd—ddynion. Nid yw y galon falch byth yn ffrwytho mwy na'r mynydd uchel. {{c|Y FUWCH.}} {{center block| <poem> Gan y Fuwch ceir cig yn faeth,—a 'menyn, ::I'n mynych gynaliaeth,— :Caws, gwêr, a llawnder o'i llaeth, :I gynal bri coginiaeth. :::{{bar|1}}''Gwyneddon.'' </poem> }} PREGETH Y FLWYDDYN.—Yn fy ymweliad byr â'r ddaear, gwelais gyfnewidiadau mawrion: gwelais rew ac eira, oerni a gwres, haf a gauaf, ystormydd a thawelwch; gwelais y dail yn blaguro, a gwelais hwy eilwaith yn syrthio; siglais gryd i dorf aneirif o blant, ac agorais feddau i gynulleidfa o feirwon. Bûm yn dyst o olygfeydd rhyfeddol ar y tir ac ar y môr. Yn awr, gwrandewch arnaf fi, chwi blant Amser. Bûm unwaith yn ieuanc a heinyf: trwsiais fy hun â choronbleth o ddail, fy anadl oedd awelon haf, fy ngwên oedd gwrid y wawr; medais y cynhauaf melyndeg, cesglais y grawnwin a chnydau y winllan. Ond yn fuan teimlais gysgodion nos marwolaeth yn hongian dros fy aeliau; fy nyddiau a aethant yn fyrach, fyrach. Cesglais gyfoeth, ond nis gwn pwy a'i mwynha. Adeiledais dai, ond nis gwn pwy a'u preswylia. Nid ydwyf ond ymwelydd â'r ddaear o fyd mawr yr ysbrydoedd. Farwolion! prynwch yr amser: nid yw eich bywyd ond tarth yn cilio. Wele fi yn myned. Mae yr awrlais bron ar ddeuddeg. Daethum o dragwyddoldeb, a dyma fi yn myned i dragwyddoldeb. Ffarwel! Ffarwel!!{{bar|1}}''D. Oliver Edwards.'' [[Categori:John Davies (Gwyneddon)]] [[Categori:David Oliver Edwards]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> j6dyhdw31cqnznz7isloold87020446 104 64021 141976 129807 2025-06-30T20:06:23Z AlwynapHuw 1710 141976 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell myned i'r gwely heb swper na chodi ohono mewn dyled. "Yr wyf fel Balaam, wedi cael fy atal gan angel," ebai coegyn, pan y eyfarfu â geneth ieuanc brydferth mewn culffordd. "Ac yr wyf finau fel yr angel, wedi cael fy atal gan asyn," oedd yr ateb. Mae celwydd fel pysgodyn marw ar dir sych: gall neidio ac ymysgwyd, a chadw cryn swn am beth amser; ond ni wna niwaid yn y byd. Gadewch lonydd iddo, a bydd farw ohono ei hun. "Byddai yn well i chwi gymeryd tipyn o snuff er eich cadw yn effro yn ystod y bregeth," ebe pregethwr wrth un o'i wrandawyr cysglyd. "Byddai yn well i chwithau roi tipyn o snuff yn y bregeth," oedd yr atebiad. {{c|IESU O NAZARETH.}} {{center block| <poem> Yn lleddf, fel oen i'r lladdfa,—drwy ing byd, ::Dringa i ben Calfaria; :A gwan ddyn, rhag i wên dda—'i gyrhaeddyd, :O'i bell daranfyd yn bolltio'r Wynfa! :::{{bar|2}}Dyfed. </poem> }} Dylai pawb wybod am hanes ei gysylltiadau crefyddol ei hun. Peth annaturiol ydyw i rai fod yn ddyeithr i'w cysylltiadau perthynasol. Dengys oerder a difaterwch. Peth peryglus ydyw bod yn ddyeithr i gysylltiadau ac amgylchiadau masnachol. Dyma sydd yn cyfrif am drallod llawer o fasnachwyr, a'u teuluoedd. Ond mwy annaturiol pheryglus ydyw i ddynion fod yn ddyeithr i'w cysylltiadau crefyddol. Mae yn well methu gyda phob peth na chyda chrefydd, am mai "penaf peth yw doethineb."—Parch. H. Jones (W.). [[Categori:Evan Rees (Dyfed)]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> br1nlfc9e6pmla22dhot953ixhe1feh 142068 141976 2025-07-01T01:24:24Z AlwynapHuw 1710 142068 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gwell myned i'r gwely heb swper na chodi ohono mewn dyled. "Yr wyf fel Balaam, wedi cael fy atal gan angel," ebai coegyn, pan y eyfarfu â geneth ieuanc brydferth mewn culffordd. "Ac yr wyf finau fel yr angel, wedi cael fy atal gan asyn," oedd yr ateb. Mae celwydd fel pysgodyn marw ar dir sych: gall neidio ac ymysgwyd, a chadw cryn swn am beth amser; ond ni wna niwaid yn y byd. Gadewch lonydd iddo, a bydd farw ohono ei hun. "Byddai yn well i chwi gymeryd tipyn o snuff er eich cadw yn effro yn ystod y bregeth," ebe pregethwr wrth un o'i wrandawyr cysglyd. "Byddai yn well i chwithau roi tipyn o snuff yn y bregeth," oedd yr atebiad. {{c|IESU O NAZARETH.}} {{center block| <poem> Yn lleddf, fel oen i'r lladdfa,—drwy ing byd, ::Dringa i ben Calfaria; :A gwan ddyn, rhag i wên dda—'i gyrhaeddyd, :O'i bell daranfyd yn bolltio'r Wynfa! :::{{bar|1}}''Dyfed''. </poem> }} Dylai pawb wybod am hanes ei gysylltiadau crefyddol ei hun. Peth annaturiol ydyw i rai fod yn ddyeithr i'w cysylltiadau perthynasol. Dengys oerder a difaterwch. Peth peryglus ydyw bod yn ddyeithr i gysylltiadau ac amgylchiadau masnachol. Dyma sydd yn cyfrif am drallod llawer o fasnachwyr, a'u teuluoedd. Ond mwy annaturiol pheryglus ydyw i ddynion fod yn ddyeithr i'w cysylltiadau crefyddol. Mae yn well methu gyda phob peth na chyda chrefydd, am mai "penaf peth yw doethineb."—''Parch. H. Jones (W.).'' [[Categori:Evan Rees (Dyfed)]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> aimf2yqwhorai5snw8jy0xwfe5u6yxa 104 64022 141977 129808 2025-06-30T20:07:40Z AlwynapHuw 1710 141977 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Os mynwch fod yn ddoeth, byddwch ewyllysgar i gymeryd eich dysgu. Dirwest yw arweinydd rheswm a ffrwyn nwydau, nerth yr enaid, a sylfaen rhinwedd. DYLED.—Mae myned i ddyled yn debyg iawn i lygoden yn myned i "drap"—yn hawdd iawn myned i mewn, ond yn anhawdd ofnadwy myned allan. {{c|TEIMLAD Y SAINT YN NHY'R ARGLWYDD.}} {{center block| <poem> Arglwydd ein Ior, gwledd i ni—ydyw d'od ::I dŷ mawl a gweddi; :O dirion Dad, arwain di :Dy ddeiliaid i addoli. :::{{c|{{bar|1}}Meigant.}} </poem> }} Dygwyd hen wraig fel tyst gerbron yr ynadon, a gofynwyd iddi dynu ymaith ei bonet, yr hyn a wrthododd, gan ddyweyd, "Nid oes yr un gyfraith i orfodi dynes i dynu ei bonet." "O," meddai un o'r ynadon, " yr ydych chwi yn gwybod y gyfraith. Hwyrach y carech chwi ddyfod ac eistedd ar y fainc i'n dysgu ni." "Na, diolch yn fawr i chwi,” atebai yr hen wraig, " y mae yna ormod o hen wragedd eisoes." BETH YW MEDDWYN ?—Blinder i orchwyledd—gelyn i foesgarwch—lindys i ddiwydrwydd—storm mewn cymdeithas—bedd i olud—goruchwyliwr i'r darllawydd ''(brewer)''—cymwynaswr y tafarnwr—cydymaith y cardotyn—poen i'r heddgeidwad—llofrudd i'w synwyrau—gwrthddrych gwawd i'w gymydogion—gwae i'w wraig—melldith i'w blant—gwarth i ddynoliaeth—a chythraul i'w enaid ei hun. Da fyddai i ddynion ieuainc gadw hyn o linellau yn eu cof. {{nop}} Robert Jones (Meigant)<noinclude><references/></noinclude> 8gm0j4zuxn9ha4bajbixxejv88s7i6z 141978 141977 2025-06-30T20:07:59Z AlwynapHuw 1710 141978 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Os mynwch fod yn ddoeth, byddwch ewyllysgar i gymeryd eich dysgu. Dirwest yw arweinydd rheswm a ffrwyn nwydau, nerth yr enaid, a sylfaen rhinwedd. DYLED.—Mae myned i ddyled yn debyg iawn i lygoden yn myned i "drap"—yn hawdd iawn myned i mewn, ond yn anhawdd ofnadwy myned allan. {{c|TEIMLAD Y SAINT YN NHY'R ARGLWYDD.}} {{center block| <poem> Arglwydd ein Ior, gwledd i ni—ydyw d'od ::I dŷ mawl a gweddi; :O dirion Dad, arwain di :Dy ddeiliaid i addoli. :::{{c|{{bar|1}}Meigant.}} </poem> }} Dygwyd hen wraig fel tyst gerbron yr ynadon, a gofynwyd iddi dynu ymaith ei bonet, yr hyn a wrthododd, gan ddyweyd, "Nid oes yr un gyfraith i orfodi dynes i dynu ei bonet." "O," meddai un o'r ynadon, " yr ydych chwi yn gwybod y gyfraith. Hwyrach y carech chwi ddyfod ac eistedd ar y fainc i'n dysgu ni." "Na, diolch yn fawr i chwi,” atebai yr hen wraig, " y mae yna ormod o hen wragedd eisoes." BETH YW MEDDWYN ?—Blinder i orchwyledd—gelyn i foesgarwch—lindys i ddiwydrwydd—storm mewn cymdeithas—bedd i olud—goruchwyliwr i'r darllawydd ''(brewer)''—cymwynaswr y tafarnwr—cydymaith y cardotyn—poen i'r heddgeidwad—llofrudd i'w synwyrau—gwrthddrych gwawd i'w gymydogion—gwae i'w wraig—melldith i'w blant—gwarth i ddynoliaeth—a chythraul i'w enaid ei hun. Da fyddai i ddynion ieuainc gadw hyn o linellau yn eu cof. {{nop}} [[Categori:Robert Jones (Meigant)]]<noinclude><references/></noinclude> 2n23dr4orl92fphrdz2vd800vn5sbud 141980 141978 2025-06-30T20:17:10Z AlwynapHuw 1710 141980 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Os mynwch fod yn ddoeth, byddwch ewyllysgar i gymeryd eich dysgu. Dirwest yw arweinydd rheswm a ffrwyn nwydau, nerth yr enaid, a sylfaen rhinwedd. DYLED.—Mae myned i ddyled yn debyg iawn i lygoden yn myned i "drap"—yn hawdd iawn myned i mewn, ond yn anhawdd ofnadwy myned allan. {{c|TEIMLAD Y SAINT YN NHY'R ARGLWYDD.}} {{center block| <poem> Arglwydd ein Ior, gwledd i ni—ydyw d'od ::I dŷ mawl a gweddi; :O dirion Dad, arwain di :Dy ddeiliaid i addoli. :::{{c|{{bar|1}}Meigant.}} </poem> }} Dygwyd hen wraig fel tyst gerbron yr ynadon, a gofynwyd iddi dynu ymaith ei bonet, yr hyn a wrthododd, gan ddyweyd, "Nid oes yr un gyfraith i orfodi dynes i dynu ei bonet." "O," meddai un o'r ynadon, " yr ydych chwi yn gwybod y gyfraith. Hwyrach y carech chwi ddyfod ac eistedd ar y fainc i'n dysgu ni." "Na, diolch yn fawr i chwi,” atebai yr hen wraig, " y mae yna ormod o hen wragedd eisoes." BETH YW MEDDWYN ?—Blinder i orchwyledd—gelyn i foesgarwch—lindys i ddiwydrwydd—storm mewn cymdeithas—bedd i olud—goruchwyliwr i'r darllawydd ''(brewer)''—cymwynaswr y tafarnwr—cydymaith y cardotyn—poen i'r heddgeidwad—llofrudd i'w synwyrau—gwrthddrych gwawd i'w gymydogion—gwae i'w wraig—melldith i'w blant—gwarth i ddynoliaeth—a chythraul i'w enaid ei hun. Da fyddai i ddynion ieuainc gadw hyn o linellau yn eu cof. {{nop}} [[Categori:Robert Jones, Llanllyfni]]<noinclude><references/></noinclude> 3tsers0kfh5b81faodtkng72xnct34f 142069 141980 2025-07-01T01:24:53Z AlwynapHuw 1710 142069 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Os mynwch fod yn ddoeth, byddwch ewyllysgar i gymeryd eich dysgu. Dirwest yw arweinydd rheswm a ffrwyn nwydau, nerth yr enaid, a sylfaen rhinwedd. DYLED.—Mae myned i ddyled yn debyg iawn i lygoden yn myned i "drap"—yn hawdd iawn myned i mewn, ond yn anhawdd ofnadwy myned allan. {{c|TEIMLAD Y SAINT YN NHY'R ARGLWYDD.}} {{center block| <poem> Arglwydd ein Ior, gwledd i ni—ydyw d'od ::I dŷ mawl a gweddi; :O dirion Dad, arwain di :Dy ddeiliaid i addoli. :::{{c|{{bar|1}}''Meigant''.}} </poem> }} Dygwyd hen wraig fel tyst gerbron yr ynadon, a gofynwyd iddi dynu ymaith ei bonet, yr hyn a wrthododd, gan ddyweyd, "Nid oes yr un gyfraith i orfodi dynes i dynu ei bonet." "O," meddai un o'r ynadon, " yr ydych chwi yn gwybod y gyfraith. Hwyrach y carech chwi ddyfod ac eistedd ar y fainc i'n dysgu ni." "Na, diolch yn fawr i chwi,” atebai yr hen wraig, " y mae yna ormod o hen wragedd eisoes." BETH YW MEDDWYN ?—Blinder i orchwyledd—gelyn i foesgarwch—lindys i ddiwydrwydd—storm mewn cymdeithas—bedd i olud—goruchwyliwr i'r darllawydd ''(brewer)''—cymwynaswr y tafarnwr—cydymaith y cardotyn—poen i'r heddgeidwad—llofrudd i'w synwyrau—gwrthddrych gwawd i'w gymydogion—gwae i'w wraig—melldith i'w blant—gwarth i ddynoliaeth—a chythraul i'w enaid ei hun. Da fyddai i ddynion ieuainc gadw hyn o linellau yn eu cof. {{nop}} [[Categori:Robert Jones, Llanllyfni]]<noinclude><references/></noinclude> alsgnhe5nc2ozthcgqgzjwir26j6u6s 104 64023 141981 129810 2025-06-30T20:19:00Z AlwynapHuw 1710 141981 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae angeu yn y dyddiau yma yn bylchio Seion yn fawr; ond mae Duw yn cau y bylchau fel nas gall dyn nag angel weled eu holion. {{bar|1}}Parch. E. Jones (W.), Talysarnau. {{c|IAWN CRIST.}} {{center block| <poem> Duw Ior a phechaduriaid—unwyd ::Yn yr Iawn bendigaid; :Ac yn Ei gur digon gaid :I lanw gwagle enaid. :::{{c|{{bar|1}}Isaled.}} </poem> }} TWRCI.—Dywedir ei bod yn arferiad yn Twrci i dduo gwyneb tŷ celwyddwr adnabyddus. Och! pe bai y cyfryw arferiad yn cael ei osod ar droed yn y deyrnas hon, y mae lle i ofni yr anurddid llawer o'n trefi mwyaf prydferth. Dywed un newyddiadur Seisnig yr ymddangosai trefi cyfain mewn dwfn alar—wisgoedd, ac y byddai llawer o'r heolydd mewn du o'r naill ben i'r llall. HEN LANC.—Dywedai hen lanc, y dydd o'r blaen, mai yr oll a ddymunai ef gael mewn gwraig ydoedd tymer dda, iechyd, synwyr cryf, gwyneb prydferth, corph hardd, cysylltiadau perthynasol parchus, trefniadaeth deuluol, sirioldeb, galluoedd difyrol, talentau ymddiddanol, moes—arferion coeth, ac arian—dim ond hyny! Pan oedd Cato yn tynu at derfyn ei fywyd, efe a ddywedai wrth ei gyfeillion nad oedd dim yn rhoddi mwy o gysur iddo ef yn ei hen ddyddiau na'r coffadwriaeth boddhaus o'r ychydig droion caredig a chymwynasgar a wnaeth efe i ereill. Yr oedd gweled ereill yn gysurus a dedwydd trwyddo ef, yn ei wneyd ef yn wirioneddol felly. {{nop}} [[Categori:Edward Harker (Isaled)]]<noinclude><references/></noinclude> 5b1xtp0qwk1ijjnf6ipo3yujzk3n7r8 142070 141981 2025-07-01T01:25:19Z AlwynapHuw 1710 142070 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae angeu yn y dyddiau yma yn bylchio Seion yn fawr; ond mae Duw yn cau y bylchau fel nas gall dyn nag angel weled eu holion. {{bar|1}}Parch. E. Jones (W.), Talysarnau. {{c|IAWN CRIST.}} {{center block| <poem> Duw Ior a phechaduriaid—unwyd ::Yn yr Iawn bendigaid; :Ac yn Ei gur digon gaid :I lanw gwagle enaid. :::{{c|{{bar|1}}''Isaled.''}} </poem> }} TWRCI.—Dywedir ei bod yn arferiad yn Twrci i dduo gwyneb tŷ celwyddwr adnabyddus. Och! pe bai y cyfryw arferiad yn cael ei osod ar droed yn y deyrnas hon, y mae lle i ofni yr anurddid llawer o'n trefi mwyaf prydferth. Dywed un newyddiadur Seisnig yr ymddangosai trefi cyfain mewn dwfn alar—wisgoedd, ac y byddai llawer o'r heolydd mewn du o'r naill ben i'r llall. HEN LANC.—Dywedai hen lanc, y dydd o'r blaen, mai yr oll a ddymunai ef gael mewn gwraig ydoedd tymer dda, iechyd, synwyr cryf, gwyneb prydferth, corph hardd, cysylltiadau perthynasol parchus, trefniadaeth deuluol, sirioldeb, galluoedd difyrol, talentau ymddiddanol, moes—arferion coeth, ac arian—dim ond hyny! Pan oedd Cato yn tynu at derfyn ei fywyd, efe a ddywedai wrth ei gyfeillion nad oedd dim yn rhoddi mwy o gysur iddo ef yn ei hen ddyddiau na'r coffadwriaeth boddhaus o'r ychydig droion caredig a chymwynasgar a wnaeth efe i ereill. Yr oedd gweled ereill yn gysurus a dedwydd trwyddo ef, yn ei wneyd ef yn wirioneddol felly. {{nop}} [[Categori:Edward Harker (Isaled)]]<noinclude><references/></noinclude> 4cmdisiw1zydhb8nadkwmu2wf9fp94p 14 70615 141891 2025-06-30T12:28:06Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[[Delwedd:John Jones (Ioan Eifion).jpg|bawd]] Bardd a chrefyddwr gyda'r Bedyddwyr oedd '''John Jones''' (Ioan Eifion 1839-1909.) Bu'n byw ym Mhen-y-groes a gweithiai fel gof o ran ei grefft. Roedd yn aelod amlwg ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr ac roedd yn selog hefyd o blaid dirwest<ref>[https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/John_Jones_(Ioan_Eifion) John Jones (Ioan Eifion) ''Cof y Cwmwd''] {{DEFAULTSORT:Jones, John}} [[Categori:Beirdd]] ..." 141891 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:John Jones (Ioan Eifion).jpg|bawd]] Bardd a chrefyddwr gyda'r Bedyddwyr oedd '''John Jones''' (Ioan Eifion 1839-1909.) Bu'n byw ym Mhen-y-groes a gweithiai fel gof o ran ei grefft. Roedd yn aelod amlwg ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr ac roedd yn selog hefyd o blaid dirwest<ref>[https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/John_Jones_(Ioan_Eifion) John Jones (Ioan Eifion) ''Cof y Cwmwd''] {{DEFAULTSORT:Jones, John}} [[Categori:Beirdd]] [[Categori:Gweinidogion Bedyddwyr Cymreig]] 47vwolc6a0yuzswee0i9q7iqz65r56a 141892 141891 2025-06-30T12:28:49Z AlwynapHuw 1710 141892 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:John Jones (Ioan Eifion).jpg|bawd]] Bardd a chrefyddwr gyda'r Bedyddwyr oedd '''John Jones''' (Ioan Eifion 1839-1909.) Bu'n byw ym Mhen-y-groes a gweithiai fel gof o ran ei grefft. Roedd yn aelod amlwg ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr ac roedd yn selog hefyd o blaid dirwest<ref>[https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/John_Jones_(Ioan_Eifion) John Jones (Ioan Eifion) ''Cof y Cwmwd'']</reff> {{DEFAULTSORT:Jones, John}} [[Categori:Beirdd]] [[Categori:Gweinidogion Bedyddwyr Cymreig]] lr9woyses9louikbrzmyk18xo1wpmbj 141893 141892 2025-06-30T12:29:04Z AlwynapHuw 1710 141893 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:John Jones (Ioan Eifion).jpg|bawd]] Bardd a chrefyddwr gyda'r Bedyddwyr oedd '''John Jones''' (Ioan Eifion 1839-1909.) Bu'n byw ym Mhen-y-groes a gweithiai fel gof o ran ei grefft. Roedd yn aelod amlwg ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr ac roedd yn selog hefyd o blaid dirwest<ref>[https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/John_Jones_(Ioan_Eifion) John Jones (Ioan Eifion) ''Cof y Cwmwd'']</ref> {{DEFAULTSORT:Jones, John}} [[Categori:Beirdd]] [[Categori:Gweinidogion Bedyddwyr Cymreig]] oko1cpf624hqwm4d058z53une0fvnpu 141894 141893 2025-06-30T12:31:01Z AlwynapHuw 1710 141894 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:John Jones (Ioan Eifion).jpg|bawd]] Bardd a chrefyddwr gyda'r Bedyddwyr oedd '''John Jones''' (Ioan Eifion 1839-1909.) Bu'n byw ym Mhen-y-groes a gweithiai fel gof o ran ei grefft. Roedd yn aelod amlwg ac yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Bedyddwyr ac roedd yn selog hefyd o blaid dirwest<ref>[https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/John_Jones_(Ioan_Eifion) John Jones (Ioan Eifion) ''Cof y Cwmwd'']</ref> ==Cyfeiriadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Jones, John}} [[Categori:Beirdd]] [[Categori:Gweinidogion Bedyddwyr Cymreig]] fcs3lxswwvdni7pbczhwfubgkeqijpv 104 70616 141897 2025-06-30T12:53:43Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—Eben Fardd. Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw... 141897 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—Eben Fardd. Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw i bregethu, ond yr oedd ei gyfeillion o feddwl gwahanol, ac yn fynych a wrthwynebasant iddo barhau i wasanaethu. Dygwyddodd i Mr. Wesley ymweled a'r lle yn yr amser yna, pryd y darfu i rai o'r aelodau gwyno wrtho yn nghylch awyddfryd y dyn ieuanc hwn. Pan glybu Mr. Wesley hyn, efe a gynygiodd iddo gael dewis ei destyn, a phregethu o'i flaen ef, i'r hyn y cytunwyd; o ganlyniad, Mr. Wesley a eisteddodd y tu ol iddo yn y pwlpud. Yn ystod ei bregeth, y dyn ieuanc a ddwyfol gynorthwywyd gymaint, fel y tybiodd Mr. Wesley yn sicr ei fod wedi ei alw i'r gwaith, ac a'i hanogodd i ddal ati. Wedi i Mr. Wesley adael y lle, cyfeillion y dyn ieuanc a ofynasant iddo pa fodd yr aeth trwyddi mor dda, "Myfi a ddywedaf i chwi," ebai efe, "mi a osodais Dduw o'm blaen, a Mr. Wesley y tu oli mi; a thrwy y moddion hyny y gwnaethym." Oddiwrth hyn sylwodd un o'i gyfeillion mai felly y dylai pob pregethwr wneuthur, hyny yw, gosod Duw o'i flaen, a dyn o'i ol. Yr hwn sydd a Christ ganddo ni all fod yn dlawd, a'r hwn sydd heb Grist ganddo ni all fod yn gyfoethog. AWGRYM I'R BONEDDIGESAU. Bydd i natur dda wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb harddwch; ond nis gall harddwch yn hir wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb natur dda. {{c|YR IESU.}} Iesu hael, dros Ei elyn,—yn brydlon, ::I'n brawdle wnai ddisgyn: :Dal dyrnod Duwdod, wed'yn, :A llid Ior, wnai yn lle dyn. :::—Garmonydd. TRECHU CYFREITHIWR.—Ychydig amser yn ol, yr oedd un o wŷr y gyfraith yn myned ar ei farch i daith; ac wedi myned dipyn o ffordd, troes at dŷ i ofyn am gyfarwyddyd, gan ei fod yn lled ddyeithr yn y parthau hyny. Dywedodd gwraig y tŷ wrtho am fyned yn ei flaen am hyn a hyn, a throi ar y llaw aswy. "Ond," ebe hi, "yr wyf yn dod yn y cyfeiriad hwnw, ac mi a ddangosaf y ffordd i chwi." "Mae cwmni drwg," atebai y cyfreithiwr, "yn well na bod heb un cwmni." Cyd—deithiodd y ddau am lawer o filltiroedd; ac o'r diwedd, gofynodd y cyfreithiwr i'r wraig yn mha le yr oedd efe i droi. "Yn mha le i droi, yn wir," meddai y wraig, "chwi ddylasech droi chwe' milldir yn ol." "O!'r faeden ddrwg," gwaeddai y cyfreithiwr, "paham na ddywedaset hyny wrthyf?" “Wel,” meddai y wraig, yn bur ddidaraw, " y mae cwmni drwg yn well na bod heb un cwmni." Gadewir i'r darllenydd gasglu beth oedd effaith yr atebiad hwn ar y cyfreithiwr siomedig; ond gellir sicrhau iddo gyfarfod a'i drech yn y wraig ffraethbert hon. Cofied pob pregethwr fod Duw yn un o'i wrandawyr. Y mae yn ddigon hawdd caru cyfaill; ond Cristion yn unig a all garu gelyn. {{c|IAITH ANGAU WRTHO EI HUNAN.}} Marwolion y môr wyliaf;—ïe'r byd ::Efo'r bedd gysylltaf: :Pwy o'r plant uwch gwywiant, gaf :Dan elor y dyn olaf! :::—Ap Glaslyn. CYLCH BYD A BYWYD GAN CATWG FAWR. Tlodi a bair ymgais; ymgais a bair lwyddiant; llwyddiant a bair gyfoeth; cyfoeth a bair falchder; balchder a bair gynhen; cynhen a bair ryfel; rhyfel a bair tlodi; tlodi a bair heddwch; heddwch tlodi a bair ymgais; ac ymgais a dreigla yr un cylch ag o'r blaen. Yr oedd bachgenyn yn Eifionydd yn hoff iawn o ddilyn pregethwyr o'r naill gapel i'r llall ar y Sabbothau. Un tro yr oedd yn myned gyda'r Parch. R. Lloyd, Beaumaris. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a oedd ef yn hoff o bregethwyr, "Ydwyf," ebai y bachgen. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a fyddai yn gweddio dros bregethwyr, "Byddaf," oedd yr ateb, "ac yn enwedig dros ddau." Gofynodd Mr. Lloyd pwy oedd y ddau hyny, “John Williams, Llecheiddior, a chwithau, syr," oedd yr ateb, "Paham yr wyt yn gweddio drosom ni mwy na rhyw rai ereill," "O," ebai y bachgen, “ yr ydwyf yn gweddio am i chwi gael rhywbeth i ddweyd, ac yn gweddio dros John Williams, Llecheiddior, am iddo beidio dweyd gormod." CYDWYBOD.—Llysgenadwr Duw yw y gydwybod yn enaid dyn, yn amddiffyn iawnderau y nefoedd. Rhaglaw ydyw, os mynir, ar un o daleithiau y Brenin tragwyddol, i bleidio ei hawliau, i sefyll dros ei ddeddfau, ac i amddiffyn ei gymeriad.—Parch. O. Hughes, Talysarn. {{c|YMADAWIAD Y PARCH. S. ROBERTS, M.A., LLANBRYNMAIR.}} Mil trymach, trymach fydd tramwy—Brynmair, ::Bryn mêl a phob arlwy; :Nid Brynmair fydd Brynmair mwy, :Am adeg, ond Bryn Meudwy. :::—Caledfryn. Yr ydym yn edrych ar y diluw fel moddion yn llaw Duw i argraphu ar yr oesau dilynol atgasrwydd Duw yn erbyn pechod a phechadur. Mae yn wir mai golygfa ddychrynllyd oedd canfod parotoadau y farn hon i ddisgyn ar y byd, oblegid, mor fuan ag y gosodwyd Noah mewn diddosrwydd, dyma'r cymylau yn dechreu ymgasglu, y corwynt yn chwibanu, yr awyr yn duo, yr anifeiliaid yn ffroeni y dymhestl, y llewod yn rhuo, yr ehediaid yn ymwau trwy eu gilydd, y llew cadarnaf wedi myned i grynu gan ofn, i welwi mewn dychryn, ac i bangfeydd gan fraw. Golygfa ofnadwy hefyd o farn oedd gweled y gawod frwmstanaidd yn disgyn ar ddinasoedd y gwastadedd, gweled y ddaear yn agor ei safn i lyncu Cora, Dathan, ac Abiram yn fyw i uffern; a'r gwahanol amlygiadau o farnedigaethau yn yr anialwch a Chanaan ar y genedl Israelaidd. Nid oddiar hoffder yr oedd Duw yn tywallt y barnedigaethau hyn, ond yr oedd yn gwneyd y cyfan er mwyn cael dyn i'w le.—Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy.<noinclude><references/></noinclude> hkq75meswpfdf2j2t3gd9e2oykmys6d 141898 141897 2025-06-30T12:55:30Z AlwynapHuw 1710 141898 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} {{center block| <poem> Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—Eben Fardd. </poem> }} <br> Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw i bregethu, ond yr oedd ei gyfeillion o feddwl gwahanol, ac yn fynych a wrthwynebasant iddo barhau i wasanaethu. Dygwyddodd i Mr. Wesley ymweled a'r lle yn yr amser yna, pryd y darfu i rai o'r aelodau gwyno wrtho yn nghylch awyddfryd y dyn ieuanc hwn. Pan glybu Mr. Wesley hyn, efe a gynygiodd iddo gael dewis ei destyn, a phregethu o'i flaen ef, i'r hyn y cytunwyd; o ganlyniad, Mr. Wesley a eisteddodd y tu ol iddo yn y pwlpud. Yn ystod ei bregeth, y dyn ieuanc a ddwyfol gynorthwywyd gymaint, fel y tybiodd Mr. Wesley yn sicr ei fod wedi ei alw i'r gwaith, ac a'i hanogodd i ddal ati. Wedi i Mr. Wesley adael y lle, cyfeillion y dyn ieuanc a ofynasant iddo pa fodd yr aeth trwyddi mor dda, "Myfi a ddywedaf i chwi," ebai efe, "mi a osodais Dduw o'm blaen, a Mr. Wesley y tu oli mi; a thrwy y moddion hyny y gwnaethym." Oddiwrth hyn sylwodd un o'i gyfeillion mai felly y dylai pob pregethwr wneuthur, hyny yw, gosod Duw o'i flaen, a dyn o'i ol. Yr hwn sydd a Christ ganddo ni all fod yn dlawd, a'r hwn sydd heb Grist ganddo ni all fod yn gyfoethog. AWGRYM I'R BONEDDIGESAU. Bydd i natur dda wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb harddwch; ond nis gall harddwch yn hir wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb natur dda. {{c|YR IESU.}} {{center block| <poem> Iesu hael, dros Ei elyn,—yn brydlon, ::I'n brawdle wnai ddisgyn: :Dal dyrnod Duwdod, wed'yn, :A llid Ior, wnai yn lle dyn. :::—Garmonydd. </poem> }} <br> TRECHU CYFREITHIWR.—Ychydig amser yn ol, yr oedd un o wŷr y gyfraith yn myned ar ei farch i daith; ac wedi myned dipyn o ffordd, troes at dŷ i ofyn am gyfarwyddyd, gan ei fod yn lled ddyeithr yn y parthau hyny. Dywedodd gwraig y tŷ wrtho am fyned yn ei flaen am hyn a hyn, a throi ar y llaw aswy. "Ond," ebe hi, "yr wyf yn dod yn y cyfeiriad hwnw, ac mi a ddangosaf y ffordd i chwi." "Mae cwmni drwg," atebai y cyfreithiwr, "yn well na bod heb un cwmni." Cyd—deithiodd y ddau am lawer o filltiroedd; ac o'r diwedd, gofynodd y cyfreithiwr i'r wraig yn mha le yr oedd efe i droi. "Yn mha le i droi, yn wir," meddai y wraig, "chwi ddylasech droi chwe' milldir yn ol." "O!'r faeden ddrwg," gwaeddai y cyfreithiwr, "paham na ddywedaset hyny wrthyf?" “Wel,” meddai y wraig, yn bur ddidaraw, " y mae cwmni drwg yn well na bod heb un cwmni." Gadewir i'r darllenydd gasglu beth oedd effaith yr atebiad hwn ar y cyfreithiwr siomedig; ond gellir sicrhau iddo gyfarfod a'i drech yn y wraig ffraethbert hon. Cofied pob pregethwr fod Duw yn un o'i wrandawyr. Y mae yn ddigon hawdd caru cyfaill; ond Cristion yn unig a all garu gelyn. {{c|IAITH ANGAU WRTHO EI HUNAN.}} {{center block| <poem> Marwolion y môr wyliaf;—ïe'r byd ::Efo'r bedd gysylltaf: :Pwy o'r plant uwch gwywiant, gaf :Dan elor y dyn olaf! :::—Ap Glaslyn. </poem> }} <br> CYLCH BYD A BYWYD GAN CATWG FAWR. Tlodi a bair ymgais; ymgais a bair lwyddiant; llwyddiant a bair gyfoeth; cyfoeth a bair falchder; balchder a bair gynhen; cynhen a bair ryfel; rhyfel a bair tlodi; tlodi a bair heddwch; heddwch tlodi a bair ymgais; ac ymgais a dreigla yr un cylch ag o'r blaen. Yr oedd bachgenyn yn Eifionydd yn hoff iawn o ddilyn pregethwyr o'r naill gapel i'r llall ar y Sabbothau. Un tro yr oedd yn myned gyda'r Parch. R. Lloyd, Beaumaris. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a oedd ef yn hoff o bregethwyr, "Ydwyf," ebai y bachgen. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a fyddai yn gweddio dros bregethwyr, "Byddaf," oedd yr ateb, "ac yn enwedig dros ddau." Gofynodd Mr. Lloyd pwy oedd y ddau hyny, “John Williams, Llecheiddior, a chwithau, syr," oedd yr ateb, "Paham yr wyt yn gweddio drosom ni mwy na rhyw rai ereill," "O," ebai y bachgen, “ yr ydwyf yn gweddio am i chwi gael rhywbeth i ddweyd, ac yn gweddio dros John Williams, Llecheiddior, am iddo beidio dweyd gormod." CYDWYBOD.—Llysgenadwr Duw yw y gydwybod yn enaid dyn, yn amddiffyn iawnderau y nefoedd. Rhaglaw ydyw, os mynir, ar un o daleithiau y Brenin tragwyddol, i bleidio ei hawliau, i sefyll dros ei ddeddfau, ac i amddiffyn ei gymeriad.—Parch. O. Hughes, Talysarn. {{c|YMADAWIAD Y PARCH. S. ROBERTS, M.A., LLANBRYNMAIR.}} {{center block| <poem> Mil trymach, trymach fydd tramwy—Brynmair, ::Bryn mêl a phob arlwy; :Nid Brynmair fydd Brynmair mwy, :Am adeg, ond Bryn Meudwy. :::—Caledfryn. </poem> }} <br> Yr ydym yn edrych ar y diluw fel moddion yn llaw Duw i argraphu ar yr oesau dilynol atgasrwydd Duw yn erbyn pechod a phechadur. Mae yn wir mai golygfa ddychrynllyd oedd canfod parotoadau y farn hon i ddisgyn ar y byd, oblegid, mor fuan ag y gosodwyd Noah mewn diddosrwydd, dyma'r cymylau yn dechreu ymgasglu, y corwynt yn chwibanu, yr awyr yn duo, yr anifeiliaid yn ffroeni y dymhestl, y llewod yn rhuo, yr ehediaid yn ymwau trwy eu gilydd, y llew cadarnaf wedi myned i grynu gan ofn, i welwi mewn dychryn, ac i bangfeydd gan fraw. Golygfa ofnadwy hefyd o farn oedd gweled y gawod frwmstanaidd yn disgyn ar ddinasoedd y gwastadedd, gweled y ddaear yn agor ei safn i lyncu Cora, Dathan, ac Abiram yn fyw i uffern; a'r gwahanol amlygiadau o farnedigaethau yn yr anialwch a Chanaan ar y genedl Israelaidd. Nid oddiar hoffder yr oedd Duw yn tywallt y barnedigaethau hyn, ond yr oedd yn gwneyd y cyfan er mwyn cael dyn i'w le.—Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy.<noinclude><references/></noinclude> dld112va7megn7vgiyltbau2656v8js 141900 141898 2025-06-30T12:57:14Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141900 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} {{center block| <poem> Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—Eben Fardd. </poem> }} <br> Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw i bregethu, ond yr oedd ei gyfeillion o feddwl gwahanol, ac yn fynych a wrthwynebasant iddo barhau i wasanaethu. Dygwyddodd i Mr. Wesley ymweled a'r lle yn yr amser yna, pryd y darfu i rai o'r aelodau gwyno wrtho yn nghylch awyddfryd y dyn ieuanc hwn. Pan glybu Mr. Wesley hyn, efe a gynygiodd iddo gael dewis ei destyn, a phregethu o'i flaen ef, i'r hyn y cytunwyd; o ganlyniad, Mr. Wesley a eisteddodd y tu ol iddo yn y pwlpud. Yn ystod ei bregeth, y dyn ieuanc a ddwyfol gynorthwywyd gymaint, fel y tybiodd Mr. Wesley yn sicr ei fod wedi ei alw i'r gwaith, ac a'i hanogodd i ddal ati. Wedi i Mr. Wesley adael y lle, cyfeillion y dyn ieuanc a ofynasant iddo pa fodd yr aeth trwyddi mor dda, "Myfi a ddywedaf i chwi," ebai efe, "mi a osodais Dduw o'm blaen, a Mr. Wesley y tu oli mi; a thrwy y moddion hyny y gwnaethym." Oddiwrth hyn sylwodd un o'i gyfeillion mai felly y dylai pob pregethwr wneuthur, hyny yw, gosod Duw o'i flaen, a dyn o'i ol. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> f7w0dft2jqjfidvnzjfop5jn673j399 141984 141900 2025-06-30T20:23:45Z AlwynapHuw 1710 141984 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} {{center block| <poem> Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—Eben Fardd. </poem> }} <br> Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw i bregethu, ond yr oedd ei gyfeillion o feddwl gwahanol, ac yn fynych a wrthwynebasant iddo barhau i wasanaethu. Dygwyddodd i Mr. Wesley ymweled a'r lle yn yr amser yna, pryd y darfu i rai o'r aelodau gwyno wrtho yn nghylch awyddfryd y dyn ieuanc hwn. Pan glybu Mr. Wesley hyn, efe a gynygiodd iddo gael dewis ei destyn, a phregethu o'i flaen ef, i'r hyn y cytunwyd; o ganlyniad, Mr. Wesley a eisteddodd y tu ol iddo yn y pwlpud. Yn ystod ei bregeth, y dyn ieuanc a ddwyfol gynorthwywyd gymaint, fel y tybiodd Mr. Wesley yn sicr ei fod wedi ei alw i'r gwaith, ac a'i hanogodd i ddal ati. Wedi i Mr. Wesley adael y lle, cyfeillion y dyn ieuanc a ofynasant iddo pa fodd yr aeth trwyddi mor dda, "Myfi a ddywedaf i chwi," ebai efe, "mi a osodais Dduw o'm blaen, a Mr. Wesley y tu oli mi; a thrwy y moddion hyny y gwnaethym." Oddiwrth hyn sylwodd un o'i gyfeillion mai felly y dylai pob pregethwr wneuthur, hyny yw, gosod Duw o'i flaen, a dyn o'i ol. {{nop}} [[Categori:Ebenezer Thomas (Eben Fardd)]]<noinclude><references/></noinclude> 8tjrnjbnr4ld8nrpaundgcgdmug67tz 142072 141984 2025-07-01T01:26:06Z AlwynapHuw 1710 142072 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MOR COCH.—Yr oedd ffordd y Mor Coch yn ddyogel i Israel; ond pan aeth Pharaoh iddi, collodd ei fywyd; 'doedd dim busnes ganddo fyned iddi—''Private road'' a agorodd Jehofah i'w ''family'' ei hun ydoedd. {{c|Y DYNGED AR OL MARW.}} {{center block| <poem> Fe ddaw dydd barn—barn heb wyrni:—f'enaid, ::Yn mha fan y byddi? :Ai yn y nef? ni wni! :Ynte rhan mewn trueni! :::—''Eben Fardd''. </poem> }} <br> Dyn ieuanc, yr hwn oedd aelod gyda'r Wesleyaid a feddyliodd ei fod wedi ei alw i bregethu, ond yr oedd ei gyfeillion o feddwl gwahanol, ac yn fynych a wrthwynebasant iddo barhau i wasanaethu. Dygwyddodd i Mr. Wesley ymweled a'r lle yn yr amser yna, pryd y darfu i rai o'r aelodau gwyno wrtho yn nghylch awyddfryd y dyn ieuanc hwn. Pan glybu Mr. Wesley hyn, efe a gynygiodd iddo gael dewis ei destyn, a phregethu o'i flaen ef, i'r hyn y cytunwyd; o ganlyniad, Mr. Wesley a eisteddodd y tu ol iddo yn y pwlpud. Yn ystod ei bregeth, y dyn ieuanc a ddwyfol gynorthwywyd gymaint, fel y tybiodd Mr. Wesley yn sicr ei fod wedi ei alw i'r gwaith, ac a'i hanogodd i ddal ati. Wedi i Mr. Wesley adael y lle, cyfeillion y dyn ieuanc a ofynasant iddo pa fodd yr aeth trwyddi mor dda, "Myfi a ddywedaf i chwi," ebai efe, "mi a osodais Dduw o'm blaen, a Mr. Wesley y tu oli mi; a thrwy y moddion hyny y gwnaethym." Oddiwrth hyn sylwodd un o'i gyfeillion mai felly y dylai pob pregethwr wneuthur, hyny yw, gosod Duw o'i flaen, a dyn o'i ol. {{nop}} [[Categori:Ebenezer Thomas (Eben Fardd)]]<noinclude><references/></noinclude> 165422rntf6wqmvf1v6c4ek8s1ht2ut 104 70617 141901 2025-06-30T12:57:55Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141901 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr hwn sydd a Christ ganddo ni all fod yn dlawd, a'r hwn sydd heb Grist ganddo ni all fod yn gyfoethog. AWGRYM I'R BONEDDIGESAU. Bydd i natur dda wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb harddwch; ond nis gall harddwch yn hir wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb natur dda. {{c|YR IESU.}} {{center block| <poem> Iesu hael, dros Ei elyn,—yn brydlon, ::I'n brawdle wnai ddisgyn: :Dal dyrnod Duwdod, wed'yn, :A llid Ior, wnai yn lle dyn. :::—Garmonydd. </poem> }} <br> TRECHU CYFREITHIWR.—Ychydig amser yn ol, yr oedd un o wŷr y gyfraith yn myned ar ei farch i daith; ac wedi myned dipyn o ffordd, troes at dŷ i ofyn am gyfarwyddyd, gan ei fod yn lled ddyeithr yn y parthau hyny. Dywedodd gwraig y tŷ wrtho am fyned yn ei flaen am hyn a hyn, a throi ar y llaw aswy. "Ond," ebe hi, "yr wyf yn dod yn y cyfeiriad hwnw, ac mi a ddangosaf y ffordd i chwi." "Mae cwmni drwg," atebai y cyfreithiwr, "yn well na bod heb un cwmni." Cyd—deithiodd y ddau am lawer o filltiroedd; ac o'r diwedd, gofynodd y cyfreithiwr i'r wraig yn mha le yr oedd efe i droi. "Yn mha le i droi, yn wir," meddai y wraig, "chwi ddylasech droi chwe' milldir yn ol." "O!'r faeden ddrwg," gwaeddai y cyfreithiwr, "paham na ddywedaset hyny wrthyf?" “Wel,” meddai y wraig, yn bur ddidaraw, " y mae cwmni drwg yn well na bod heb un cwmni." Gadewir i'r darllenydd gasglu beth oedd effaith yr atebiad hwn ar y cyfreithiwr siomedig; ond gellir sicrhau iddo gyfarfod a'i drech yn y wraig ffraethbert hon. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> tpaowuz2w673lvlchvaayzla2qykz7y 141985 141901 2025-06-30T20:25:11Z AlwynapHuw 1710 141985 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr hwn sydd a Christ ganddo ni all fod yn dlawd, a'r hwn sydd heb Grist ganddo ni all fod yn gyfoethog. AWGRYM I'R BONEDDIGESAU. Bydd i natur dda wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb harddwch; ond nis gall harddwch yn hir wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb natur dda. {{c|YR IESU.}} {{center block| <poem> Iesu hael, dros Ei elyn,—yn brydlon, ::I'n brawdle wnai ddisgyn: :Dal dyrnod Duwdod, wed'yn, :A llid Ior, wnai yn lle dyn. :::—Garmonydd. </poem> }} <br> TRECHU CYFREITHIWR.—Ychydig amser yn ol, yr oedd un o wŷr y gyfraith yn myned ar ei farch i daith; ac wedi myned dipyn o ffordd, troes at dŷ i ofyn am gyfarwyddyd, gan ei fod yn lled ddyeithr yn y parthau hyny. Dywedodd gwraig y tŷ wrtho am fyned yn ei flaen am hyn a hyn, a throi ar y llaw aswy. "Ond," ebe hi, "yr wyf yn dod yn y cyfeiriad hwnw, ac mi a ddangosaf y ffordd i chwi." "Mae cwmni drwg," atebai y cyfreithiwr, "yn well na bod heb un cwmni." Cyd—deithiodd y ddau am lawer o filltiroedd; ac o'r diwedd, gofynodd y cyfreithiwr i'r wraig yn mha le yr oedd efe i droi. "Yn mha le i droi, yn wir," meddai y wraig, "chwi ddylasech droi chwe' milldir yn ol." "O!'r faeden ddrwg," gwaeddai y cyfreithiwr, "paham na ddywedaset hyny wrthyf?" “Wel,” meddai y wraig, yn bur ddidaraw, " y mae cwmni drwg yn well na bod heb un cwmni." Gadewir i'r darllenydd gasglu beth oedd effaith yr atebiad hwn ar y cyfreithiwr siomedig; ond gellir sicrhau iddo gyfarfod a'i drech yn y wraig ffraethbert hon. {{nop}} [[Categori:Humphrey Bradley Jones (Garmonydd)]]<noinclude><references/></noinclude> 7saxupuwq6wgg3zc5xysqbyvsp6tztw 142073 141985 2025-07-01T01:26:33Z AlwynapHuw 1710 142073 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr hwn sydd a Christ ganddo ni all fod yn dlawd, a'r hwn sydd heb Grist ganddo ni all fod yn gyfoethog. AWGRYM I'R BONEDDIGESAU. Bydd i natur dda wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb harddwch; ond nis gall harddwch yn hir wneuthur i fyny ddiffyg neu absenoldeb natur dda. {{c|YR IESU.}} {{center block| <poem> Iesu hael, dros Ei elyn,—yn brydlon, ::I'n brawdle wnai ddisgyn: :Dal dyrnod Duwdod, wed'yn, :A llid Ior, wnai yn lle dyn. :::—''Garmonydd''. </poem> }} <br> TRECHU CYFREITHIWR.—Ychydig amser yn ol, yr oedd un o wŷr y gyfraith yn myned ar ei farch i daith; ac wedi myned dipyn o ffordd, troes at dŷ i ofyn am gyfarwyddyd, gan ei fod yn lled ddyeithr yn y parthau hyny. Dywedodd gwraig y tŷ wrtho am fyned yn ei flaen am hyn a hyn, a throi ar y llaw aswy. "Ond," ebe hi, "yr wyf yn dod yn y cyfeiriad hwnw, ac mi a ddangosaf y ffordd i chwi." "Mae cwmni drwg," atebai y cyfreithiwr, "yn well na bod heb un cwmni." Cyd—deithiodd y ddau am lawer o filltiroedd; ac o'r diwedd, gofynodd y cyfreithiwr i'r wraig yn mha le yr oedd efe i droi. "Yn mha le i droi, yn wir," meddai y wraig, "chwi ddylasech droi chwe' milldir yn ol." "O!'r faeden ddrwg," gwaeddai y cyfreithiwr, "paham na ddywedaset hyny wrthyf?" “Wel,” meddai y wraig, yn bur ddidaraw, " y mae cwmni drwg yn well na bod heb un cwmni." Gadewir i'r darllenydd gasglu beth oedd effaith yr atebiad hwn ar y cyfreithiwr siomedig; ond gellir sicrhau iddo gyfarfod a'i drech yn y wraig ffraethbert hon. {{nop}} [[Categori:Humphrey Bradley Jones (Garmonydd)]]<noinclude><references/></noinclude> asjur3tco6sskxle3gw1wq29k2qn5et 104 70618 141902 2025-06-30T12:58:30Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141902 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cofied pob pregethwr fod Duw yn un o'i wrandawyr. Y mae yn ddigon hawdd caru cyfaill; ond Cristion yn unig a all garu gelyn. {{c|IAITH ANGAU WRTHO EI HUNAN.}} {{center block| <poem> Marwolion y môr wyliaf;—ïe'r byd ::Efo'r bedd gysylltaf: :Pwy o'r plant uwch gwywiant, gaf :Dan elor y dyn olaf! :::—Ap Glaslyn. </poem> }} <br> CYLCH BYD A BYWYD GAN CATWG FAWR. Tlodi a bair ymgais; ymgais a bair lwyddiant; llwyddiant a bair gyfoeth; cyfoeth a bair falchder; balchder a bair gynhen; cynhen a bair ryfel; rhyfel a bair tlodi; tlodi a bair heddwch; heddwch tlodi a bair ymgais; ac ymgais a dreigla yr un cylch ag o'r blaen. Yr oedd bachgenyn yn Eifionydd yn hoff iawn o ddilyn pregethwyr o'r naill gapel i'r llall ar y Sabbothau. Un tro yr oedd yn myned gyda'r Parch. R. Lloyd, Beaumaris. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a oedd ef yn hoff o bregethwyr, "Ydwyf," ebai y bachgen. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a fyddai yn gweddio dros bregethwyr, "Byddaf," oedd yr ateb, "ac yn enwedig dros ddau." Gofynodd Mr. Lloyd pwy oedd y ddau hyny, “John Williams, Llecheiddior, a chwithau, syr," oedd yr ateb, "Paham yr wyt yn gweddio drosom ni mwy na rhyw rai ereill," "O," ebai y bachgen, “ yr ydwyf yn gweddio am i chwi gael rhywbeth i ddweyd, ac yn gweddio dros John Williams, Llecheiddior, am iddo beidio dweyd gormod." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> f8g9caibugabg7slukmxto9yeuuqxlo 141987 141902 2025-06-30T20:59:31Z AlwynapHuw 1710 141987 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cofied pob pregethwr fod Duw yn un o'i wrandawyr. Y mae yn ddigon hawdd caru cyfaill; ond Cristion yn unig a all garu gelyn. {{c|IAITH ANGAU WRTHO EI HUNAN.}} {{center block| <poem> Marwolion y môr wyliaf;—ïe'r byd ::Efo'r bedd gysylltaf: :Pwy o'r plant uwch gwywiant, gaf :Dan elor y dyn olaf! :::—Ap Glaslyn. </poem> }} <br> CYLCH BYD A BYWYD GAN CATWG FAWR. Tlodi a bair ymgais; ymgais a bair lwyddiant; llwyddiant a bair gyfoeth; cyfoeth a bair falchder; balchder a bair gynhen; cynhen a bair ryfel; rhyfel a bair tlodi; tlodi a bair heddwch; heddwch tlodi a bair ymgais; ac ymgais a dreigla yr un cylch ag o'r blaen. Yr oedd bachgenyn yn Eifionydd yn hoff iawn o ddilyn pregethwyr o'r naill gapel i'r llall ar y Sabbothau. Un tro yr oedd yn myned gyda'r Parch. R. Lloyd, Beaumaris. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a oedd ef yn hoff o bregethwyr, "Ydwyf," ebai y bachgen. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a fyddai yn gweddio dros bregethwyr, "Byddaf," oedd yr ateb, "ac yn enwedig dros ddau." Gofynodd Mr. Lloyd pwy oedd y ddau hyny, “John Williams, Llecheiddior, a chwithau, syr," oedd yr ateb, "Paham yr wyt yn gweddio drosom ni mwy na rhyw rai ereill," "O," ebai y bachgen, “ yr ydwyf yn gweddio am i chwi gael rhywbeth i ddweyd, ac yn gweddio dros John Williams, Llecheiddior, am iddo beidio dweyd gormod." {{nop}} [[Categori:John Owen (Ap Glaslyn)]]<noinclude><references/></noinclude> fva3dha8zvjgkjqxhk5k6gid5wdpj0f 142074 141987 2025-07-01T01:27:10Z AlwynapHuw 1710 142074 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cofied pob pregethwr fod Duw yn un o'i wrandawyr. Y mae yn ddigon hawdd caru cyfaill; ond Cristion yn unig a all garu gelyn. {{c|IAITH ANGAU WRTHO EI HUNAN.}} {{center block| <poem> Marwolion y môr wyliaf;—ïe'r byd ::Efo'r bedd gysylltaf: :Pwy o'r plant uwch gwywiant, gaf :Dan elor y dyn olaf! :::—''Ap Glaslyn''. </poem> }} <br> CYLCH BYD A BYWYD GAN CATWG FAWR. Tlodi a bair ymgais; ymgais a bair lwyddiant; llwyddiant a bair gyfoeth; cyfoeth a bair falchder; balchder a bair gynhen; cynhen a bair ryfel; rhyfel a bair tlodi; tlodi a bair heddwch; heddwch tlodi a bair ymgais; ac ymgais a dreigla yr un cylch ag o'r blaen. Yr oedd bachgenyn yn Eifionydd yn hoff iawn o ddilyn pregethwyr o'r naill gapel i'r llall ar y Sabbothau. Un tro yr oedd yn myned gyda'r Parch. R. Lloyd, Beaumaris. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a oedd ef yn hoff o bregethwyr, "Ydwyf," ebai y bachgen. Gofynodd Mr. Lloyd iddo a fyddai yn gweddio dros bregethwyr, "Byddaf," oedd yr ateb, "ac yn enwedig dros ddau." Gofynodd Mr. Lloyd pwy oedd y ddau hyny, “John Williams, Llecheiddior, a chwithau, syr," oedd yr ateb, "Paham yr wyt yn gweddio drosom ni mwy na rhyw rai ereill," "O," ebai y bachgen, “ yr ydwyf yn gweddio am i chwi gael rhywbeth i ddweyd, ac yn gweddio dros John Williams, Llecheiddior, am iddo beidio dweyd gormod." {{nop}} [[Categori:John Owen (Ap Glaslyn)]]<noinclude><references/></noinclude> fm2vsqzvsphb5yp477tbj02wpbj93rq 104 70619 141903 2025-06-30T12:59:43Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141903 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDWYBOD.—Llysgenadwr Duw yw y gydwybod yn enaid dyn, yn amddiffyn iawnderau y nefoedd. Rhaglaw ydyw, os mynir, ar un o daleithiau y Brenin tragwyddol, i bleidio ei hawliau, i sefyll dros ei ddeddfau, ac i amddiffyn ei gymeriad.—Parch. O. Hughes, Talysarn. {{c|YMADAWIAD Y PARCH. S. ROBERTS, M.A., LLANBRYNMAIR.}} {{center block| <poem> Mil trymach, trymach fydd tramwy—Brynmair, ::Bryn mêl a phob arlwy; :Nid Brynmair fydd Brynmair mwy, :Am adeg, ond Bryn Meudwy. :::—Caledfryn. </poem> }} <br> Yr ydym yn edrych ar y diluw fel moddion yn llaw Duw i argraphu ar yr oesau dilynol atgasrwydd Duw yn erbyn pechod a phechadur. Mae yn wir mai golygfa ddychrynllyd oedd canfod parotoadau y farn hon i ddisgyn ar y byd, oblegid, mor fuan ag y gosodwyd Noah mewn diddosrwydd, dyma'r cymylau yn dechreu ymgasglu, y corwynt yn chwibanu, yr awyr yn duo, yr anifeiliaid yn ffroeni y dymhestl, y llewod yn rhuo, yr ehediaid yn ymwau trwy eu gilydd, y llew cadarnaf wedi myned i grynu gan ofn, i welwi mewn dychryn, ac i bangfeydd gan fraw. Golygfa ofnadwy hefyd o farn oedd gweled y gawod frwmstanaidd yn disgyn ar ddinasoedd y gwastadedd, gweled y ddaear yn agor ei safn i lyncu Cora, Dathan, ac Abiram yn fyw i uffern; a'r gwahanol amlygiadau o farnedigaethau yn yr anialwch a Chanaan ar y genedl Israelaidd. Nid oddiar hoffder yr oedd Duw yn tywallt y barnedigaethau hyn, ond yr oedd yn gwneyd y cyfan er mwyn cael dyn i'w le.—Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 9pthl9gu4xiqqzx5tgp63bi5omk1tqb 141989 141903 2025-06-30T21:02:10Z AlwynapHuw 1710 141989 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDWYBOD.—Llysgenadwr Duw yw y gydwybod yn enaid dyn, yn amddiffyn iawnderau y nefoedd. Rhaglaw ydyw, os mynir, ar un o daleithiau y Brenin tragwyddol, i bleidio ei hawliau, i sefyll dros ei ddeddfau, ac i amddiffyn ei gymeriad.—Parch. O. Hughes, Talysarn. {{c|YMADAWIAD Y PARCH. S. ROBERTS, M.A., LLANBRYNMAIR.}} {{center block| <poem> Mil trymach, trymach fydd tramwy—Brynmair, ::Bryn mêl a phob arlwy; :Nid Brynmair fydd Brynmair mwy, :Am adeg, ond Bryn Meudwy. :::—Caledfryn. </poem> }} <br> Yr ydym yn edrych ar y diluw fel moddion yn llaw Duw i argraphu ar yr oesau dilynol atgasrwydd Duw yn erbyn pechod a phechadur. Mae yn wir mai golygfa ddychrynllyd oedd canfod parotoadau y farn hon i ddisgyn ar y byd, oblegid, mor fuan ag y gosodwyd Noah mewn diddosrwydd, dyma'r cymylau yn dechreu ymgasglu, y corwynt yn chwibanu, yr awyr yn duo, yr anifeiliaid yn ffroeni y dymhestl, y llewod yn rhuo, yr ehediaid yn ymwau trwy eu gilydd, y llew cadarnaf wedi myned i grynu gan ofn, i welwi mewn dychryn, ac i bangfeydd gan fraw. Golygfa ofnadwy hefyd o farn oedd gweled y gawod frwmstanaidd yn disgyn ar ddinasoedd y gwastadedd, gweled y ddaear yn agor ei safn i lyncu Cora, Dathan, ac Abiram yn fyw i uffern; a'r gwahanol amlygiadau o farnedigaethau yn yr anialwch a Chanaan ar y genedl Israelaidd. Nid oddiar hoffder yr oedd Duw yn tywallt y barnedigaethau hyn, ond yr oedd yn gwneyd y cyfan er mwyn cael dyn i'w le.—Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy. {{nop}} [[Categori:William Williams (Caledfryn)]]<noinclude><references/></noinclude> kn1msme8ycpg6nd3sufmv7jxav47s4n 142075 141989 2025-07-01T01:27:42Z AlwynapHuw 1710 142075 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDWYBOD.—Llysgenadwr Duw yw y gydwybod yn enaid dyn, yn amddiffyn iawnderau y nefoedd. Rhaglaw ydyw, os mynir, ar un o daleithiau y Brenin tragwyddol, i bleidio ei hawliau, i sefyll dros ei ddeddfau, ac i amddiffyn ei gymeriad.—Parch. O. Hughes, Talysarn. {{c|YMADAWIAD Y PARCH. S. ROBERTS, M.A., LLANBRYNMAIR.}} {{center block| <poem> Mil trymach, trymach fydd tramwy—Brynmair, ::Bryn mêl a phob arlwy; :Nid Brynmair fydd Brynmair mwy, :Am adeg, ond Bryn Meudwy. :::—''Caledfryn''. </poem> }} <br> Yr ydym yn edrych ar y diluw fel moddion yn llaw Duw i argraphu ar yr oesau dilynol atgasrwydd Duw yn erbyn pechod a phechadur. Mae yn wir mai golygfa ddychrynllyd oedd canfod parotoadau y farn hon i ddisgyn ar y byd, oblegid, mor fuan ag y gosodwyd Noah mewn diddosrwydd, dyma'r cymylau yn dechreu ymgasglu, y corwynt yn chwibanu, yr awyr yn duo, yr anifeiliaid yn ffroeni y dymhestl, y llewod yn rhuo, yr ehediaid yn ymwau trwy eu gilydd, y llew cadarnaf wedi myned i grynu gan ofn, i welwi mewn dychryn, ac i bangfeydd gan fraw. Golygfa ofnadwy hefyd o farn oedd gweled y gawod frwmstanaidd yn disgyn ar ddinasoedd y gwastadedd, gweled y ddaear yn agor ei safn i lyncu Cora, Dathan, ac Abiram yn fyw i uffern; a'r gwahanol amlygiadau o farnedigaethau yn yr anialwch a Chanaan ar y genedl Israelaidd. Nid oddiar hoffder yr oedd Duw yn tywallt y barnedigaethau hyn, ond yr oedd yn gwneyd y cyfan er mwyn cael dyn i'w le.—''Parch. R. D. Roberts, Llwynhendy''. {{nop}} [[Categori:William Williams (Caledfryn)]]<noinclude><references/></noinclude> cswn3fmonpgfvrni7pamieyy4ino7me 104 70620 141906 2025-06-30T13:40:05Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141906 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Buasai gweithredoedd Paul, neu ei ddysgeidiaeth, yn ddigon i'w anfarwoli; ac yn gymaint ag iddo gyflawni y ddau, a hyny yn nglyn â lledaeniad teyrnas Dduw yn y byd, nid rhyfedd fod hanes am ei droedigaeth dair gwaith yn llyfr yr Actau, ac yntau mewn gwahanol ddulliau yn meddiannu haner y Testament Newydd.—Parch. L. Probert, D.D. {{c|IAITH Y NEF.}} {{center block| <poem> Pan yn y nef ni gartrefwn, ein hiaith ::Ein hun a siaradwn; :Ac yno Cymraeg ganwn,— :Yntau'r Sais gaiff wneyd rhyw swn. :::—Llewelyn Twrog. </poem> }} <br> YR EPISTOL AT YR HEBREAID.—Nid oes un awdwr cyntefig yn dal mai Paul a ysgrifenodd yr Epistol yn yr iaith Roeg, yr iaith yn yr hon y ceir ef yn awr yn y Testament Newydd. Haera y rhai sydd yn dal mai Paul yw yr awdwr iddo ei ysgrifenu yn Hebraeg. Gwelsom fod y golygiad hwn yn sicr o fod yn gyfeiliornus. Gan hyny, os nad yn Hebraeg yr ysgrifenwyd yr Epistol, pa sail o gwbl sydd genym i gredu oddiwrth y tystiolaethau hyn mai Paul a'i hysgrifenodd?—T. C. Edwards, M.A., D.D., Bala. {{c|TREM TRWY FWYADUR.}} {{center block| <poem> Pur ryfedd yw gwel'd pryfyn—aelodog ::Fel eidion gyferbyn: :Rhifo torf o'r pryfaid hyn— :Haid farus mewn dyferyn! :::—Hywel Tudur. </poem> }} <br> {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ia2k5s24zmfz7dednxa9446b6m8iic5 141991 141906 2025-06-30T21:10:23Z AlwynapHuw 1710 141991 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>[[Categori:Buasai gweithredoedd Paul, neu ei ddysgeidiaeth, yn ddigon i'w anfarwoli; ac yn gymaint ag iddo gyflawni y ddau, a hyny yn nglyn â lledaeniad teyrnas Dduw yn y byd, nid rhyfedd fod hanes am ei droedigaeth dair gwaith yn llyfr yr Actau, ac yntau mewn gwahanol ddulliau yn meddiannu haner y Testament Newydd.—Parch. L. Probert, D.D. {{c|IAITH Y NEF.}} {{center block| <poem> Pan yn y nef ni gartrefwn, ein hiaith ::Ein hun a siaradwn; :Ac yno Cymraeg ganwn,— :Yntau'r Sais gaiff wneyd rhyw swn. :::—Llewelyn Twrog. </poem> }} <br> YR EPISTOL AT YR HEBREAID.—Nid oes un awdwr cyntefig yn dal mai Paul a ysgrifenodd yr Epistol yn yr iaith Roeg, yr iaith yn yr hon y ceir ef yn awr yn y Testament Newydd. Haera y rhai sydd yn dal mai Paul yw yr awdwr iddo ei ysgrifenu yn Hebraeg. Gwelsom fod y golygiad hwn yn sicr o fod yn gyfeiliornus. Gan hyny, os nad yn Hebraeg yr ysgrifenwyd yr Epistol, pa sail o gwbl sydd genym i gredu oddiwrth y tystiolaethau hyn mai Paul a'i hysgrifenodd?—T. C. Edwards, M.A., D.D., Bala. {{c|TREM TRWY FWYADUR.}} {{center block| <poem> Pur ryfedd yw gwel'd pryfyn—aelodog ::Fel eidion gyferbyn: :Rhifo torf o'r pryfaid hyn— :Haid farus mewn dyferyn! :::—Hywel Tudur. </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Lewis Edwards (Llewelyn Twrog)]] [[Categori:Howell Roberts (Hywel Tudur)]]<noinclude><references/></noinclude> ljpabbjugk3ye1nm9lkur0cgafi8xx4 141992 141991 2025-06-30T21:10:58Z AlwynapHuw 1710 141992 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Buasai gweithredoedd Paul, neu ei ddysgeidiaeth, yn ddigon i'w anfarwoli; ac yn gymaint ag iddo gyflawni y ddau, a hyny yn nglyn â lledaeniad teyrnas Dduw yn y byd, nid rhyfedd fod hanes am ei droedigaeth dair gwaith yn llyfr yr Actau, ac yntau mewn gwahanol ddulliau yn meddiannu haner y Testament Newydd.—Parch. L. Probert, D.D. {{c|IAITH Y NEF.}} {{center block| <poem> Pan yn y nef ni gartrefwn, ein hiaith ::Ein hun a siaradwn; :Ac yno Cymraeg ganwn,— :Yntau'r Sais gaiff wneyd rhyw swn. :::—Llewelyn Twrog. </poem> }} <br> YR EPISTOL AT YR HEBREAID.—Nid oes un awdwr cyntefig yn dal mai Paul a ysgrifenodd yr Epistol yn yr iaith Roeg, yr iaith yn yr hon y ceir ef yn awr yn y Testament Newydd. Haera y rhai sydd yn dal mai Paul yw yr awdwr iddo ei ysgrifenu yn Hebraeg. Gwelsom fod y golygiad hwn yn sicr o fod yn gyfeiliornus. Gan hyny, os nad yn Hebraeg yr ysgrifenwyd yr Epistol, pa sail o gwbl sydd genym i gredu oddiwrth y tystiolaethau hyn mai Paul a'i hysgrifenodd?—T. C. Edwards, M.A., D.D., Bala. {{c|TREM TRWY FWYADUR.}} {{center block| <poem> Pur ryfedd yw gwel'd pryfyn—aelodog ::Fel eidion gyferbyn: :Rhifo torf o'r pryfaid hyn— :Haid farus mewn dyferyn! :::—Hywel Tudur. </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Lewis Edwards (Llewelyn Twrog)]] [[Categori:Howell Roberts (Hywel Tudur)]]<noinclude><references/></noinclude> hix0zaiwhwisre46s5838z3e3tn6mfi 142077 141992 2025-07-01T01:30:07Z AlwynapHuw 1710 142077 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Buasai gweithredoedd Paul, neu ei ddysgeidiaeth, yn ddigon i'w anfarwoli; ac yn gymaint ag iddo gyflawni y ddau, a hyny yn nglyn â lledaeniad teyrnas Dduw yn y byd, nid rhyfedd fod hanes am ei droedigaeth dair gwaith yn llyfr yr Actau, ac yntau mewn gwahanol ddulliau yn meddiannu haner y Testament Newydd.—Parch. L. Probert, D.D. {{c|IAITH Y NEF.}} {{center block| <poem> Pan yn y nef ni gartrefwn, ein hiaith ::Ein hun a siaradwn; :Ac yno Cymraeg ganwn,— :Yntau'r Sais gaiff wneyd rhyw swn. :::—''Llewelyn Twrog.'' </poem> }} <br> YR EPISTOL AT YR HEBREAID.—Nid oes un awdwr cyntefig yn dal mai Paul a ysgrifenodd yr Epistol yn yr iaith Roeg, yr iaith yn yr hon y ceir ef yn awr yn y Testament Newydd. Haera y rhai sydd yn dal mai Paul yw yr awdwr iddo ei ysgrifenu yn Hebraeg. Gwelsom fod y golygiad hwn yn sicr o fod yn gyfeiliornus. Gan hyny, os nad yn Hebraeg yr ysgrifenwyd yr Epistol, pa sail o gwbl sydd genym i gredu oddiwrth y tystiolaethau hyn mai Paul a'i hysgrifenodd?—''T. C. Edwards, M.A., D.D., Bala.'' {{c|TREM TRWY FWYADUR.}} {{center block| <poem> Pur ryfedd yw gwel'd pryfyn—aelodog ::Fel eidion gyferbyn: :Rhifo torf o'r pryfaid hyn— :Haid farus mewn dyferyn! :::—Hywel Tudur. </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Lewis Edwards (Llewelyn Twrog)]] [[Categori:Howell Roberts (Hywel Tudur)]] [[Categori:Thomas Charles Edwards]]<noinclude><references/></noinclude> ndil79lajo2l0m745karovl131xqcj3 142079 142077 2025-07-01T01:33:29Z AlwynapHuw 1710 142079 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Buasai gweithredoedd Paul, neu ei ddysgeidiaeth, yn ddigon i'w anfarwoli; ac yn gymaint ag iddo gyflawni y ddau, a hyny yn nglyn â lledaeniad teyrnas Dduw yn y byd, nid rhyfedd fod hanes am ei droedigaeth dair gwaith yn llyfr yr Actau, ac yntau mewn gwahanol ddulliau yn meddiannu haner y Testament Newydd.—Parch. L. Probert, D.D. {{c|IAITH Y NEF.}} {{center block| <poem> Pan yn y nef ni gartrefwn, ein hiaith ::Ein hun a siaradwn; :Ac yno Cymraeg ganwn,— :Yntau'r Sais gaiff wneyd rhyw swn. :::—''Llewelyn Twrog.'' </poem> }} <br> YR EPISTOL AT YR HEBREAID.—Nid oes un awdwr cyntefig yn dal mai Paul a ysgrifenodd yr Epistol yn yr iaith Roeg, yr iaith yn yr hon y ceir ef yn awr yn y Testament Newydd. Haera y rhai sydd yn dal mai Paul yw yr awdwr iddo ei ysgrifenu yn Hebraeg. Gwelsom fod y golygiad hwn yn sicr o fod yn gyfeiliornus. Gan hyny, os nad yn Hebraeg yr ysgrifenwyd yr Epistol, pa sail o gwbl sydd genym i gredu oddiwrth y tystiolaethau hyn mai Paul a'i hysgrifenodd?—''T. C. Edwards, M.A., D.D., Bala.'' {{c|TREM TRWY FWYADUR.}} {{center block| <poem> Pur ryfedd yw gwel'd pryfyn—aelodog ::Fel eidion gyferbyn: :Rhifo torf o'r pryfaid hyn— :Haid farus mewn dyferyn! :::—''Hywel Tudur.'' </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Lewis Edwards (Llewelyn Twrog)]] [[Categori:Howell Roberts (Hywel Tudur)]] [[Categori:Thomas Charles Edwards]]<noinclude><references/></noinclude> jypfxe9pcbn8l4hgwc6q8oqx7ttl9l0 104 70621 141907 2025-06-30T13:40:55Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141907 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae diogi yn teithio ar ful, ac angen yn ei ddilyn ar farch. Yr oedd asen Balaam yn gweled yn well nag ef, pan wedi ei ddallu gan wobr anghyfiawnder. Os dymuna oferddyn wybod gwerth gini, gofyned am fenthyg un i foneddwr dyeithr iddo. {{c|ENGLYN O UN GYDSAIN I ERYRI.}} {{center block| <poem> Awyr oer arw rewa—yr Eirig, ::Oer arw o'r oera; :Oer, oer, oer, yw yr eira, :Eryri oer orawr ia. :::—O. Dinorwig. </poem> }} <br> Buasai dyledswyddau moesol yn rhwymedig ar ddynion, hyd yn nod pe buasai Duw heb eu gorchymyn. Buasai dyn o dan rwymau i garu Duw â'i holl galon, a'i gymydog fel efe ei hun, pe na fuasai y Creawdwr wedi gorchymyn hyny, gan fod y ddyledswydd yn ymgodi oddiar natur perthynas dyn â Duw ac a'i gyd-ddyn; ond ni fuasai rhwymau ar Abraham i offrymu Isaac, nag ar Moses i daro y graig, nac ar Gristionogion i weinyddu Swper yr Arglwydd, oni buasai fod Duw wedi gorchymyn hyny. Dengys hyn fod dyledswyddau crefyddol allanol yn amrywio mewn gwahanol gyfnodau, yn ol natur yr oruchwyliaeth a fyddo mewn grym ar y pryd. Nid oedd bedydd a Swper yr Arglwydd yn rhwymedig ar yr Iuddewon, ac nid yw y Cristionogion o dan rwymau i aberthu a myned i Jerusalem i'r gwyliau blynyddol; ond y mae deddf fawr cariad goruchel at Dduw i barhau yn ddiysgog fel y mynyddoedd cedyrn yn mhob oes, ac o dan pob goruchwyliaeth.—Parch. H. Jones, D.D., Llangollen. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> lr3hrtnokz9pv3qzqu1t1zq6dlr637q 141993 141907 2025-06-30T21:28:41Z AlwynapHuw 1710 141993 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae diogi yn teithio ar ful, ac angen yn ei ddilyn ar farch. Yr oedd asen Balaam yn gweled yn well nag ef, pan wedi ei ddallu gan wobr anghyfiawnder. Os dymuna oferddyn wybod gwerth gini, gofyned am fenthyg un i foneddwr dyeithr iddo. {{c|ENGLYN O UN GYDSAIN I ERYRI.}} {{center block| <poem> Awyr oer arw rewa—yr Eirig, ::Oer arw o'r oera; :Oer, oer, oer, yw yr eira, :Eryri oer orawr ia. :::—O. Dinorwig. </poem> }} <br> Buasai dyledswyddau moesol yn rhwymedig ar ddynion, hyd yn nod pe buasai Duw heb eu gorchymyn. Buasai dyn o dan rwymau i garu Duw â'i holl galon, a'i gymydog fel efe ei hun, pe na fuasai y Creawdwr wedi gorchymyn hyny, gan fod y ddyledswydd yn ymgodi oddiar natur perthynas dyn â Duw ac a'i gyd-ddyn; ond ni fuasai rhwymau ar Abraham i offrymu Isaac, nag ar Moses i daro y graig, nac ar Gristionogion i weinyddu Swper yr Arglwydd, oni buasai fod Duw wedi gorchymyn hyny. Dengys hyn fod dyledswyddau crefyddol allanol yn amrywio mewn gwahanol gyfnodau, yn ol natur yr oruchwyliaeth a fyddo mewn grym ar y pryd. Nid oedd bedydd a Swper yr Arglwydd yn rhwymedig ar yr Iuddewon, ac nid yw y Cristionogion o dan rwymau i aberthu a myned i Jerusalem i'r gwyliau blynyddol; ond y mae deddf fawr cariad goruchel at Dduw i barhau yn ddiysgog fel y mynyddoedd cedyrn yn mhob oes, ac o dan pob goruchwyliaeth.—Parch. H. Jones, D.D., Llangollen. {{nop}} [[Categori:Owen Morris (Owen Dinorwig)]]<noinclude><references/></noinclude> 1r2ga4j1d4o4uoz9b25939vwy2l9kpu 142080 141993 2025-07-01T01:34:39Z AlwynapHuw 1710 142080 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae diogi yn teithio ar ful, ac angen yn ei ddilyn ar farch. Yr oedd asen Balaam yn gweled yn well nag ef, pan wedi ei ddallu gan wobr anghyfiawnder. Os dymuna oferddyn wybod gwerth gini, gofyned am fenthyg un i foneddwr dyeithr iddo. {{c|ENGLYN O UN GYDSAIN I ERYRI.}} {{center block| <poem> Awyr oer arw rewa—yr Eirig, ::Oer arw o'r oera; :Oer, oer, oer, yw yr eira, :Eryri oer orawr ia. :::—''O. Dinorwig.'' </poem> }} <br> Buasai dyledswyddau moesol yn rhwymedig ar ddynion, hyd yn nod pe buasai Duw heb eu gorchymyn. Buasai dyn o dan rwymau i garu Duw â'i holl galon, a'i gymydog fel efe ei hun, pe na fuasai y Creawdwr wedi gorchymyn hyny, gan fod y ddyledswydd yn ymgodi oddiar natur perthynas dyn â Duw ac a'i gyd-ddyn; ond ni fuasai rhwymau ar Abraham i offrymu Isaac, nag ar Moses i daro y graig, nac ar Gristionogion i weinyddu Swper yr Arglwydd, oni buasai fod Duw wedi gorchymyn hyny. Dengys hyn fod dyledswyddau crefyddol allanol yn amrywio mewn gwahanol gyfnodau, yn ol natur yr oruchwyliaeth a fyddo mewn grym ar y pryd. Nid oedd bedydd a Swper yr Arglwydd yn rhwymedig ar yr Iuddewon, ac nid yw y Cristionogion o dan rwymau i aberthu a myned i Jerusalem i'r gwyliau blynyddol; ond y mae deddf fawr cariad goruchel at Dduw i barhau yn ddiysgog fel y mynyddoedd cedyrn yn mhob oes, ac o dan pob goruchwyliaeth.—''Parch. H. Jones, D.D., Llangollen.'' {{nop}} [[Categori:Owen Morris (Owen Dinorwig)]]<noinclude><references/></noinclude> hgr0i0p8szxghr7xt8pxh7tnpq9yz78 104 70622 141908 2025-06-30T13:41:35Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141908 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Golygfa ddymunol iawn oedd gweled yr eunuch galluog hwnw o Ethiopia, yn darllen llyfr y prophwyd Esaiah yn ei gerbyd, wrth ddychwelyd o'r ŵyl yn Jerusalem. Anfonwyd Phylip yr efengylydd, gan Ysbryd yr Arglwydd, i'w gyfarfod ar y ffordd, i wneyd trefn iechydwriaeth trwy angeu Crist yn adnabyddus iddo; a'r cwestiwn cyntaf a ofynodd Phylip i'r boneddwr urddasol oedd, "A wyt ti yn deall y pethau yr wyt yn eu darllen?" (Act. viii. 26—40.) Y mae o'r pwys mwyaf i ninau, yn gystal a'r swyddog anrhydeddus hwnw, ddeall y pethau y byddwn yn eu darllen yn yr Ysgrythyrau sanctaidd, oblegid nis gellir cael gwir leshad oddiwrth y gwirionedd heb ei ddeall.—Parch. O. Evans, D.D., Llundain. {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTYN.}} {{center block| <poem> Yr awel oer a wywodd y gwelltyn, :A'i flod'yn ef lwydodd; Yna swrth iawn y syrthiodd, Dyna wna mab dyn un modd. :::—Taliesin o Eifion. </poem> }} <br> Gall plentyn ofyn cwestiwn na all athronydd ei ateb yn aml. "Pwy sydd yn gwneyd y gwair?" meddai hogyn wrth ei fam. "Duw." "Pa bryd?" "O hyd." "Ar ddydd Sul?" "Ië, ar ddydd Sul." "Onid yw yn bechod gwneyd gwair ar y Sul?" {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTΥΝ.}} {{center block| <poem> Am chwe' awr ar glawr y glyn—y lledai ::Y lliwdeg flodeuyn; :Ac er ei dardd, hardd mewn hyn, :Ni cheidw hyd chwech wed'yn. :::—Absalom Fardd </poem> }} <br> {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> k8s9usbgtoiaf87cvwadu03bu7ppiqc 141995 141908 2025-06-30T21:34:33Z AlwynapHuw 1710 141995 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Golygfa ddymunol iawn oedd gweled yr eunuch galluog hwnw o Ethiopia, yn darllen llyfr y prophwyd Esaiah yn ei gerbyd, wrth ddychwelyd o'r ŵyl yn Jerusalem. Anfonwyd Phylip yr efengylydd, gan Ysbryd yr Arglwydd, i'w gyfarfod ar y ffordd, i wneyd trefn iechydwriaeth trwy angeu Crist yn adnabyddus iddo; a'r cwestiwn cyntaf a ofynodd Phylip i'r boneddwr urddasol oedd, "A wyt ti yn deall y pethau yr wyt yn eu darllen?" (Act. viii. 26—40.) Y mae o'r pwys mwyaf i ninau, yn gystal a'r swyddog anrhydeddus hwnw, ddeall y pethau y byddwn yn eu darllen yn yr Ysgrythyrau sanctaidd, oblegid nis gellir cael gwir leshad oddiwrth y gwirionedd heb ei ddeall.—Parch. O. Evans, D.D., Llundain. {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTYN.}} {{center block| <poem> Yr awel oer a wywodd y gwelltyn, :A'i flod'yn ef lwydodd; Yna swrth iawn y syrthiodd, Dyna wna mab dyn un modd. :::—Taliesin o Eifion. </poem> }} <br> Gall plentyn ofyn cwestiwn na all athronydd ei ateb yn aml. "Pwy sydd yn gwneyd y gwair?" meddai hogyn wrth ei fam. "Duw." "Pa bryd?" "O hyd." "Ar ddydd Sul?" "Ië, ar ddydd Sul." "Onid yw yn bechod gwneyd gwair ar y Sul?" {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTΥΝ.}} {{center block| <poem> Am chwe' awr ar glawr y glyn—y lledai ::Y lliwdeg flodeuyn; :Ac er ei dardd, hardd mewn hyn, :Ni cheidw hyd chwech wed'yn. :::—Absalom Fardd </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Thomas Jones (Taliesin o Eifion)]] [[Categori:Absalom Roberts (Absalom Fardd)]]<noinclude><references/></noinclude> gxfi8by36p3bw55vxv79c9g2hg8ti64 142081 141995 2025-07-01T01:35:17Z AlwynapHuw 1710 142081 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Golygfa ddymunol iawn oedd gweled yr eunuch galluog hwnw o Ethiopia, yn darllen llyfr y prophwyd Esaiah yn ei gerbyd, wrth ddychwelyd o'r ŵyl yn Jerusalem. Anfonwyd Phylip yr efengylydd, gan Ysbryd yr Arglwydd, i'w gyfarfod ar y ffordd, i wneyd trefn iechydwriaeth trwy angeu Crist yn adnabyddus iddo; a'r cwestiwn cyntaf a ofynodd Phylip i'r boneddwr urddasol oedd, "A wyt ti yn deall y pethau yr wyt yn eu darllen?" (Act. viii. 26—40.) Y mae o'r pwys mwyaf i ninau, yn gystal a'r swyddog anrhydeddus hwnw, ddeall y pethau y byddwn yn eu darllen yn yr Ysgrythyrau sanctaidd, oblegid nis gellir cael gwir leshad oddiwrth y gwirionedd heb ei ddeall.—Parch. ''O. Evans, D.D., Llundain.'' {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTYN.}} {{center block| <poem> Yr awel oer a wywodd y gwelltyn, :A'i flod'yn ef lwydodd; Yna swrth iawn y syrthiodd, Dyna wna mab dyn un modd. :::—''Taliesin o Eifion.'' </poem> }} <br> Gall plentyn ofyn cwestiwn na all athronydd ei ateb yn aml. "Pwy sydd yn gwneyd y gwair?" meddai hogyn wrth ei fam. "Duw." "Pa bryd?" "O hyd." "Ar ddydd Sul?" "Ië, ar ddydd Sul." "Onid yw yn bechod gwneyd gwair ar y Sul?" {{c|BLODEUYN Y GLASWELLTΥΝ.}} {{center block| <poem> Am chwe' awr ar glawr y glyn—y lledai ::Y lliwdeg flodeuyn; :Ac er ei dardd, hardd mewn hyn, :Ni cheidw hyd chwech wed'yn. :::—''Absalom Fardd'' </poem> }} <br> {{nop}} [[Categori:Thomas Jones (Taliesin o Eifion)]] [[Categori:Absalom Roberts (Absalom Fardd)]]<noinclude><references/></noinclude> o43brgg7ys2agafcdd9jbmsjmzuot3a 104 70623 141909 2025-06-30T13:42:03Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141909 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed un dyn enwog mai y geiriau mwyaf anhawdd eu llefaru ydynt, "Gwnaethum gamsynied." Ysgrifenodd Ffrederick Fawr at ei Senedd, wedi colli brwydr bwysig, "Collais y frwydr, ac arnaf fi fy hunan yn hollol yr oedd y bai." Dywed Goldsmith fod yr addefiad yna wedi gosod mwy o anrhydedd arno na'r holl frwydrau a enillodd yn ystod ei fywyd. Na fyddwn yn rhy falch i addef bai lle byddo. {{c|BEDDARGRAPH Y CYBYDD.}} {{center block| <poem> Yn y bedd hwn Cybydd huna,—un fu ::Fwya'i fâr am elwa; :Aur oedd ei dŵr a'i dduw da: :Ysgydwch bwrs 'e goda ! :::—Gwilym Cowlyd. </poem> }} <br> CYFLOG PECHOD YW MARWOLAETH.—Y mae pechod yn talu ei weision trwy eu cosbi. Cofiwyf amgylchiad yn fy hanes pan yn fachgen sydd wedi bod i mi fel dameg o'r gwirionedd difrifol hwn. Gwahoddwyd fi, gyda dau neu dri ereill o fechgyn a gyd-chwareuent a mi, gan ddyn i'w ardd; a dododd i ni, gyda ein bod i mewn, dasg bob un, gan addaw i ni geiniogau wedi ei gorphen. Yr oeddym yn barod iawn i roddi i fyny ein chwareu gyda'r rhagolwg o enill cyflog! Gweithiasom yn galed a dygn am oriau. Wedi gorphen ohonom y dasg a ddodwyd i ni, aethom at y gwr am ein ceiniogau. Yn lle y ceiniogau, tynodd roden o'r gwrych, a rhoddodd hi gyda nerth creulon ar draws ein hysgwyddau; a gorfuwyd ni i ddianc nerth ein traed. Fel hyn y mae pechod yn talu cyflog i'r rhai a'i gwasanaethant yn ffyddlon!—Parch. A. J. Parry. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 0nyryqfytfltm7a3wiqty6rza9ge2ko 141997 141909 2025-06-30T21:40:57Z AlwynapHuw 1710 141997 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed un dyn enwog mai y geiriau mwyaf anhawdd eu llefaru ydynt, "Gwnaethum gamsynied." Ysgrifenodd Ffrederick Fawr at ei Senedd, wedi colli brwydr bwysig, "Collais y frwydr, ac arnaf fi fy hunan yn hollol yr oedd y bai." Dywed Goldsmith fod yr addefiad yna wedi gosod mwy o anrhydedd arno na'r holl frwydrau a enillodd yn ystod ei fywyd. Na fyddwn yn rhy falch i addef bai lle byddo. {{c|BEDDARGRAPH Y CYBYDD.}} {{center block| <poem> Yn y bedd hwn Cybydd huna,—un fu ::Fwya'i fâr am elwa; :Aur oedd ei dŵr a'i dduw da: :Ysgydwch bwrs 'e goda ! :::—Gwilym Cowlyd. </poem> }} <br> CYFLOG PECHOD YW MARWOLAETH.—Y mae pechod yn talu ei weision trwy eu cosbi. Cofiwyf amgylchiad yn fy hanes pan yn fachgen sydd wedi bod i mi fel dameg o'r gwirionedd difrifol hwn. Gwahoddwyd fi, gyda dau neu dri ereill o fechgyn a gyd-chwareuent a mi, gan ddyn i'w ardd; a dododd i ni, gyda ein bod i mewn, dasg bob un, gan addaw i ni geiniogau wedi ei gorphen. Yr oeddym yn barod iawn i roddi i fyny ein chwareu gyda'r rhagolwg o enill cyflog! Gweithiasom yn galed a dygn am oriau. Wedi gorphen ohonom y dasg a ddodwyd i ni, aethom at y gwr am ein ceiniogau. Yn lle y ceiniogau, tynodd roden o'r gwrych, a rhoddodd hi gyda nerth creulon ar draws ein hysgwyddau; a gorfuwyd ni i ddianc nerth ein traed. Fel hyn y mae pechod yn talu cyflog i'r rhai a'i gwasanaethant yn ffyddlon!—Parch. A. J. Parry. {{nop}} [[Categori:William John Roberts (Gwilym Cowlyd)]]<noinclude><references/></noinclude> flmluhaxv3seec0sberr8e9ynawhjnq 142082 141997 2025-07-01T01:36:42Z AlwynapHuw 1710 142082 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywed un dyn enwog mai y geiriau mwyaf anhawdd eu llefaru ydynt, "Gwnaethum gamsynied." Ysgrifenodd Ffrederick Fawr at ei Senedd, wedi colli brwydr bwysig, "Collais y frwydr, ac arnaf fi fy hunan yn hollol yr oedd y bai." Dywed Goldsmith fod yr addefiad yna wedi gosod mwy o anrhydedd arno na'r holl frwydrau a enillodd yn ystod ei fywyd. Na fyddwn yn rhy falch i addef bai lle byddo. {{c|BEDDARGRAPH Y CYBYDD.}} {{center block| <poem> Yn y bedd hwn Cybydd huna,—un fu ::Fwya'i fâr am elwa; :Aur oedd ei dŵr a'i dduw da: :Ysgydwch bwrs 'e goda ! :::—''Gwilym Cowlyd''. </poem> }} <br> CYFLOG PECHOD YW MARWOLAETH.—Y mae pechod yn talu ei weision trwy eu cosbi. Cofiwyf amgylchiad yn fy hanes pan yn fachgen sydd wedi bod i mi fel dameg o'r gwirionedd difrifol hwn. Gwahoddwyd fi, gyda dau neu dri ereill o fechgyn a gyd-chwareuent a mi, gan ddyn i'w ardd; a dododd i ni, gyda ein bod i mewn, dasg bob un, gan addaw i ni geiniogau wedi ei gorphen. Yr oeddym yn barod iawn i roddi i fyny ein chwareu gyda'r rhagolwg o enill cyflog! Gweithiasom yn galed a dygn am oriau. Wedi gorphen ohonom y dasg a ddodwyd i ni, aethom at y gwr am ein ceiniogau. Yn lle y ceiniogau, tynodd roden o'r gwrych, a rhoddodd hi gyda nerth creulon ar draws ein hysgwyddau; a gorfuwyd ni i ddianc nerth ein traed. Fel hyn y mae pechod yn talu cyflog i'r rhai a'i gwasanaethant yn ffyddlon!—''Parch. A. J. Parry.'' {{nop}} [[Categori:William John Roberts (Gwilym Cowlyd)]]<noinclude><references/></noinclude> g4z9f25wairulkppnytphavzpeiqpig 104 70624 141912 2025-06-30T13:59:08Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141912 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|Y SÊR}}. {{center block| <poem> Clyw, asur! ser clysion,—beth ydynt? ::Bathodau'r angylion? :Neu lewyrch oddiar loewon :Lestri aur palasdy'r Ion? :::—Alafon. </poem> }} <br> ESIAMPL CRIST I'W BOBL.—I. Yn ei addfwynder a'i ostyngeiddrwydd (Matth. xi. 29). 2. Yn ei fywyd difeius, a'i weithredoedd didramgwydd (I Petr ii. 22). 3. Yn ei dawelwch a'i foddlonrwydd mewn cyflwr isel (Luc xii. 29). 4. Yn ei barch a'i ufudd—dod i'w rieni (Luc ii. 51). 5. Yn ei ddiwydrwydd a'i ddyfal—barhad "yn cerdded o amgylch gan wneuthur daioni" (Act. x. 38). 6. Ynei dosturi tuagat y gofidus a'r anghenus (Luc vii. 13). 7. Yn ei barodrwydd i faddeu pechodau (Luc xxiii. 34). 8. Yn ei amynedd o dan ddyoddefiadau a gwawdiaeth ei elynion (1 Petr ii. 23). 9. Yn ei ddiolchgarwch i'w "Dad, Arglwydd nef a daear" (Matth. xi. 25. 10. Yn ei ofid oherwydd pechodau a gyflawnid gan y bobl (Marc iii. 5). 11. Yn ei fynych arferiad o weddio yn y dirgel (Luc xxii. 39—41). 12. Yn ei waith yn ymostwng i ewyllys ei Dad, ac yn ei ogoneddu. {{c|Y PRIF-ATHRAW JOHN RHYS, RHYDYCHAIN.}} {{center block| <poem> Yn llys moliant dyrcha lleisiau miloedd Enw'r mawr ddoethawr mewn Celtaidd ieithoedd, Rhys alluog, gwr enwog a'i rinoedd Yma'n addurn i wlad y mynyddoedd, Addas gawr goleuddysg, c'oedd,—o'n entyrch Ni chilia llewyrch haul ei alluoedd. :::—R. E. Jones. Llanberis. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 82cnp8cwpz06ndeox007cj1w2dvk5w9 141999 141912 2025-06-30T21:45:01Z AlwynapHuw 1710 141999 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|Y SÊR}}. {{center block| <poem> Clyw, asur! ser clysion,—beth ydynt? ::Bathodau'r angylion? :Neu lewyrch oddiar loewon :Lestri aur palasdy'r Ion? :::—Alafon. </poem> }} <br> ESIAMPL CRIST I'W BOBL.—I. Yn ei addfwynder a'i ostyngeiddrwydd (Matth. xi. 29). 2. Yn ei fywyd difeius, a'i weithredoedd didramgwydd (I Petr ii. 22). 3. Yn ei dawelwch a'i foddlonrwydd mewn cyflwr isel (Luc xii. 29). 4. Yn ei barch a'i ufudd—dod i'w rieni (Luc ii. 51). 5. Yn ei ddiwydrwydd a'i ddyfal—barhad "yn cerdded o amgylch gan wneuthur daioni" (Act. x. 38). 6. Ynei dosturi tuagat y gofidus a'r anghenus (Luc vii. 13). 7. Yn ei barodrwydd i faddeu pechodau (Luc xxiii. 34). 8. Yn ei amynedd o dan ddyoddefiadau a gwawdiaeth ei elynion (1 Petr ii. 23). 9. Yn ei ddiolchgarwch i'w "Dad, Arglwydd nef a daear" (Matth. xi. 25. 10. Yn ei ofid oherwydd pechodau a gyflawnid gan y bobl (Marc iii. 5). 11. Yn ei fynych arferiad o weddio yn y dirgel (Luc xxii. 39—41). 12. Yn ei waith yn ymostwng i ewyllys ei Dad, ac yn ei ogoneddu. {{c|Y PRIF-ATHRAW JOHN RHYS, RHYDYCHAIN.}} {{center block| <poem> Yn llys moliant dyrcha lleisiau miloedd Enw'r mawr ddoethawr mewn Celtaidd ieithoedd, Rhys alluog, gwr enwog a'i rinoedd Yma'n addurn i wlad y mynyddoedd, Addas gawr goleuddysg, c'oedd,—o'n entyrch Ni chilia llewyrch haul ei alluoedd. :::—R. E. Jones. Llanberis. </poem> }} <br> [[Categori:Owen Griffith Owen (Alafon)]]<noinclude><references/></noinclude> 8vch3k3hzntj49c2ecb6mjcp6zsq4jx 142084 141999 2025-07-01T01:37:43Z AlwynapHuw 1710 142084 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>{{c|Y SÊR}}. {{center block| <poem> Clyw, asur! ser clysion,—beth ydynt? ::Bathodau'r angylion? :Neu lewyrch oddiar loewon :Lestri aur palasdy'r Ion? :::—''Alafon.'' </poem> }} <br> ESIAMPL CRIST I'W BOBL.—I. Yn ei addfwynder a'i ostyngeiddrwydd (Matth. xi. 29). 2. Yn ei fywyd difeius, a'i weithredoedd didramgwydd (I Petr ii. 22). 3. Yn ei dawelwch a'i foddlonrwydd mewn cyflwr isel (Luc xii. 29). 4. Yn ei barch a'i ufudd—dod i'w rieni (Luc ii. 51). 5. Yn ei ddiwydrwydd a'i ddyfal—barhad "yn cerdded o amgylch gan wneuthur daioni" (Act. x. 38). 6. Ynei dosturi tuagat y gofidus a'r anghenus (Luc vii. 13). 7. Yn ei barodrwydd i faddeu pechodau (Luc xxiii. 34). 8. Yn ei amynedd o dan ddyoddefiadau a gwawdiaeth ei elynion (1 Petr ii. 23). 9. Yn ei ddiolchgarwch i'w "Dad, Arglwydd nef a daear" (Matth. xi. 25. 10. Yn ei ofid oherwydd pechodau a gyflawnid gan y bobl (Marc iii. 5). 11. Yn ei fynych arferiad o weddio yn y dirgel (Luc xxii. 39—41). 12. Yn ei waith yn ymostwng i ewyllys ei Dad, ac yn ei ogoneddu. {{c|Y PRIF-ATHRAW JOHN RHYS, RHYDYCHAIN.}} {{center block| <poem> Yn llys moliant dyrcha lleisiau miloedd Enw'r mawr ddoethawr mewn Celtaidd ieithoedd, Rhys alluog, gwr enwog a'i rinoedd Yma'n addurn i wlad y mynyddoedd, Addas gawr goleuddysg, c'oedd,—o'n entyrch Ni chilia llewyrch haul ei alluoedd. :::—''R. E. Jones. Llanberis.'' </poem> }} <br> [[Categori:Owen Griffith Owen (Alafon)]]<noinclude><references/></noinclude> pa7nzu5zot50ukb94jgfvky6pl479v7 104 70625 141913 2025-06-30T14:00:36Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141913 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYN'D ALLAN.—Gofynodd myfyriwr i'r proffeswr: A all unrhyw beth fyn'd, ac heb fyn'd i unlle? Y proffeswr: Yr wyf fi yn meddwl fod hyny yn anmhosibl. Y myfyriwr: Felly, byddwn yn ddiolchgar i chwi am ddyweyd wrthyf i ba le y mae y goleuni yn myn'd pan y mae yn myn'd allan? {{c|RHITH.}} {{center block| <poem> Eilun honiadol ei nodwedd—yw Rhith, ::O'r hyn sydd wir sylwedd: :Gwna'r llofruddiog wisgo gwedd, :A swyn tegwch sant agwedd. —H. E. Jones (Hywel Cefni), Talysarn. </poem> }} <br> Amser yn ol daeth boneddwr, ag arno eisiau gweled yr awdwr hyglod Mr.{{bar|2}} a galwodd wrth ei ddrws, gan ofyn a oedd yr awdwr gartref, i'r hyn yr atebwyd yn gadarnhaol, a chyfeiriwyd ef i'r ystafell lle yr oedd y gŵr dysgedig yn eistedd ynghanol ei lyfrau, ac yn prysur ysgrifenu ei draethawd. Wedi i'r gŵr boneddig eistedd enyd yn yr ystafell, teimlai y lle yn hynod o frŵd, a sylwodd, "Y mae'r ystafell hon gan boethed a phobty." "Felly y dylai fod," ebai yr awdwr parod-ffraeth, "canys yma yr wyf fi yn gwneyd fy mara." {{c|ENGLYN I'R PRYF-GOPYN.<br>Yn yr hwn nid oes gydsain.}} {{center block| <poem> O'i wiw wy i weu e ä—a'i weau ::O'i wyau e weua; :E weua ei we aua, :A'i weau yw ieuau iâ. ::—S. ap Tydfil, Trehomer. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 7mx120wy3nu54s8v0hzzhuzkt3qqfsd 142000 141913 2025-06-30T21:46:13Z AlwynapHuw 1710 142000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYN'D ALLAN.—Gofynodd myfyriwr i'r proffeswr: A all unrhyw beth fyn'd, ac heb fyn'd i unlle? Y proffeswr: Yr wyf fi yn meddwl fod hyny yn anmhosibl. Y myfyriwr: Felly, byddwn yn ddiolchgar i chwi am ddyweyd wrthyf i ba le y mae y goleuni yn myn'd pan y mae yn myn'd allan? {{c|RHITH.}} {{center block| <poem> Eilun honiadol ei nodwedd—yw Rhith, ::O'r hyn sydd wir sylwedd: :Gwna'r llofruddiog wisgo gwedd, :A swyn tegwch sant agwedd. —H. E. Jones (Hywel Cefni), Talysarn. </poem> }} <br> Amser yn ol daeth boneddwr, ag arno eisiau gweled yr awdwr hyglod Mr.{{bar|2}} a galwodd wrth ei ddrws, gan ofyn a oedd yr awdwr gartref, i'r hyn yr atebwyd yn gadarnhaol, a chyfeiriwyd ef i'r ystafell lle yr oedd y gŵr dysgedig yn eistedd ynghanol ei lyfrau, ac yn prysur ysgrifenu ei draethawd. Wedi i'r gŵr boneddig eistedd enyd yn yr ystafell, teimlai y lle yn hynod o frŵd, a sylwodd, "Y mae'r ystafell hon gan boethed a phobty." "Felly y dylai fod," ebai yr awdwr parod-ffraeth, "canys yma yr wyf fi yn gwneyd fy mara." {{c|ENGLYN I'R PRYF-GOPYN.<br>Yn yr hwn nid oes gydsain.}} {{center block| <poem> O'i wiw wy i weu e ä—a'i weau ::O'i wyau e weua; :E weua ei we aua, :A'i weau yw ieuau iâ. ::—S. ap Tydfil, Trehomer. </poem> }} <br> [[Categori:Hugh Evan Jones (Hywel Cefni)]]<noinclude><references/></noinclude> ky6bvlr2xdczfx0uzjo0aqppvuzbrpk 104 70626 141914 2025-06-30T14:01:19Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141914 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Darfu i un berswadio ei gyfaill i briodi dynes fechan, am mai doeth o ddau ddrwg ydoedd dewis y lleiaf. {{c|YR EIDDEW.}} {{center block| <poem> Gwas'naethgar, hygar blanhigyn—ro'es Duw ::Ar ei 'stâd fawr ddillyn, :I ddal tai, â'i ddwylaw tyn, :Yn sad ar wyntoedd sydyn. :::—Ieuan Dwyfach. </poem> }} <br> Dywedir fod haner y boblogaeth yn methu penderfynu i ba le yr änt i wario eu harian. Y mae yr haner arall yn ceisio dyfeisio yn mha le y cänt arian i'w gwario. {{c|MURMUR Y MOR YN Y NOS.}} {{center block| <poem> O! fôr mawr, dy furmuron—a fynant ::Fy enaid o'i gyffion; :Hydreiddiawl ymadroddion :'Wyllys Duw yw llais y dòn! :::—Llew Llwyfo. </poem> }} <br> Dywedir fod yn Berlin ddyn sydd wedi claddu saith o wragedd, ac fod ei holl famau-yn-nghyfraith yn byw gydag ef yn awr. Bernir mai efe yw y dyn mwyaf gwydn ar y ddaear. Gofynodd cyfaill un tro i Milton a wnai efe addysgu ei ferched yn y gwahanol ieithoedd. Atebodd yntau, "Na, syr, gwell peidio: y mae un tafod yn llawn ddigon i ferch!" "Yr wyf wedi bod yn ddirwestwr holl ddyddiau fy mywyd!" llefai areithydd dirwestol. Yn y fan clywid llais o ganol y gynulleidfa: "Do, ond beth am eich nosweithiau?—dyna'r pwnc." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> a27jfvg3080v7wylqu3zhxg89zhbfey 142001 141914 2025-06-30T22:17:56Z AlwynapHuw 1710 142001 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Darfu i un berswadio ei gyfaill i briodi dynes fechan, am mai doeth o ddau ddrwg ydoedd dewis y lleiaf. {{c|YR EIDDEW.}} {{center block| <poem> Gwas'naethgar, hygar blanhigyn—ro'es Duw ::Ar ei 'stâd fawr ddillyn, :I ddal tai, â'i ddwylaw tyn, :Yn sad ar wyntoedd sydyn. :::—Ieuan Dwyfach. </poem> }} <br> Dywedir fod haner y boblogaeth yn methu penderfynu i ba le yr änt i wario eu harian. Y mae yr haner arall yn ceisio dyfeisio yn mha le y cänt arian i'w gwario. {{c|MURMUR Y MOR YN Y NOS.}} {{center block| <poem> O! fôr mawr, dy furmuron—a fynant ::Fy enaid o'i gyffion; :Hydreiddiawl ymadroddion :'Wyllys Duw yw llais y dòn! :::—Llew Llwyfo. </poem> }} <br> Dywedir fod yn Berlin ddyn sydd wedi claddu saith o wragedd, ac fod ei holl famau-yn-nghyfraith yn byw gydag ef yn awr. Bernir mai efe yw y dyn mwyaf gwydn ar y ddaear. Gofynodd cyfaill un tro i Milton a wnai efe addysgu ei ferched yn y gwahanol ieithoedd. Atebodd yntau, "Na, syr, gwell peidio: y mae un tafod yn llawn ddigon i ferch!" "Yr wyf wedi bod yn ddirwestwr holl ddyddiau fy mywyd!" llefai areithydd dirwestol. Yn y fan clywid llais o ganol y gynulleidfa: "Do, ond beth am eich nosweithiau?—dyna'r pwnc." {{nop}} [[Categori:Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]]<noinclude><references/></noinclude> kqt5ovgc8lgx75vcceh1rcf642ohrve 142085 142001 2025-07-01T01:38:55Z AlwynapHuw 1710 142085 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Darfu i un berswadio ei gyfaill i briodi dynes fechan, am mai doeth o ddau ddrwg ydoedd dewis y lleiaf. {{c|YR EIDDEW.}} {{center block| <poem> Gwas'naethgar, hygar blanhigyn—ro'es Duw ::Ar ei 'stâd fawr ddillyn, :I ddal tai, â'i ddwylaw tyn, :Yn sad ar wyntoedd sydyn. :::—''Ieuan Dwyfach.'' </poem> }} <br> Dywedir fod haner y boblogaeth yn methu penderfynu i ba le yr änt i wario eu harian. Y mae yr haner arall yn ceisio dyfeisio yn mha le y cänt arian i'w gwario. {{c|MURMUR Y MOR YN Y NOS.}} {{center block| <poem> O! fôr mawr, dy furmuron—a fynant ::Fy enaid o'i gyffion; :Hydreiddiawl ymadroddion :'Wyllys Duw yw llais y dòn! :::—''Llew Llwyfo''. </poem> }} <br> Dywedir fod yn Berlin ddyn sydd wedi claddu saith o wragedd, ac fod ei holl famau-yn-nghyfraith yn byw gydag ef yn awr. Bernir mai efe yw y dyn mwyaf gwydn ar y ddaear. Gofynodd cyfaill un tro i Milton a wnai efe addysgu ei ferched yn y gwahanol ieithoedd. Atebodd yntau, "Na, syr, gwell peidio: y mae un tafod yn llawn ddigon i ferch!" "Yr wyf wedi bod yn ddirwestwr holl ddyddiau fy mywyd!" llefai areithydd dirwestol. Yn y fan clywid llais o ganol y gynulleidfa: "Do, ond beth am eich nosweithiau?—dyna'r pwnc." {{nop}} [[Categori:Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]]<noinclude><references/></noinclude> awmyn6vm4gfpuyrtxgtnuidg9u5ct7b 104 70627 141915 2025-06-30T14:01:43Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141915 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un diwrnod aeth dyn, yr hwn a dybiai ei hun yn lled ddoeth, at yr hen bregethwr hynod Rowland Hill, a gofynodd, "Yn awr, Mr. Hill, a ydych chwi yn tybied y gwnai gwydraid o wirod yru gras allan o fy nghalon?" Nag ydwyf," ebe Mr. Hill, "oblegid nid oes dim ynddi i'w yru allan." {{c|YR HUNANOL.}} {{center block| <poem> Y Fi heddyw ganfyddwn,—yn unig ::Hunanol mewn myrddiwn; :Fe gollai'r byd ei begwn, :A rhewai'r haul, ar air hwn! :::—Elfyn. </poem> }} <br> Y MAB AFRADLON.—Yr oedd gwraig ieuanc yn ymresymu â'i gŵr, yr hwn, er ei mawr siomedigaeth a'i gofid, oedd wedi troi allan yn oferddyn, gan ymroi i ddiota a meddwdod. "Ho," ebe ef, "nid wyf fi ond fel y mab afradlon: yr wyf yn bwriadu, fel yntau, diwygio yn mhen tipyn o amser." "Eisieu aros yn gyntaf sydd arnoch, dybygwn," atebai hi, "nes i mi, fel chwithau, fod fel yr afradlon, yn marw o newyn. Ond gan mai dyna eich penderfyniad, yr wyf finau yn penderfynu bod fel yr afradlon hefyd, oherwydd mi a godaf, ac a äf at fy nhad." Ac felly, yn ddioed, ymaith yr aeth i'w hen gartref at ei theulu, gan adael rhwng ei gŵr meddw a'i gymdeithion mochynaidd. {{c|GLYN CYSGOD ANGEU.}} {{center block| <poem> Glyn llwm, llaith, glyn lle mae llu—yn myn'd ::Drwyddo'n mhell i'w barnu; :Nid oes neb yn gwynebu :Un glyn dêg yn y glyn du. :::—Dewi Glan Dulas </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> ggxwdftsrx2cb0eyz22rpgtqga9exv3 142002 141915 2025-06-30T22:23:38Z AlwynapHuw 1710 142002 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un diwrnod aeth dyn, yr hwn a dybiai ei hun yn lled ddoeth, at yr hen bregethwr hynod Rowland Hill, a gofynodd, "Yn awr, Mr. Hill, a ydych chwi yn tybied y gwnai gwydraid o wirod yru gras allan o fy nghalon?" Nag ydwyf," ebe Mr. Hill, "oblegid nid oes dim ynddi i'w yru allan." {{c|YR HUNANOL.}} {{center block| <poem> Y Fi heddyw ganfyddwn,—yn unig ::Hunanol mewn myrddiwn; :Fe gollai'r byd ei begwn, :A rhewai'r haul, ar air hwn! :::—Elfyn. </poem> }} <br> Y MAB AFRADLON.—Yr oedd gwraig ieuanc yn ymresymu â'i gŵr, yr hwn, er ei mawr siomedigaeth a'i gofid, oedd wedi troi allan yn oferddyn, gan ymroi i ddiota a meddwdod. "Ho," ebe ef, "nid wyf fi ond fel y mab afradlon: yr wyf yn bwriadu, fel yntau, diwygio yn mhen tipyn o amser." "Eisieu aros yn gyntaf sydd arnoch, dybygwn," atebai hi, "nes i mi, fel chwithau, fod fel yr afradlon, yn marw o newyn. Ond gan mai dyna eich penderfyniad, yr wyf finau yn penderfynu bod fel yr afradlon hefyd, oherwydd mi a godaf, ac a äf at fy nhad." Ac felly, yn ddioed, ymaith yr aeth i'w hen gartref at ei theulu, gan adael rhwng ei gŵr meddw a'i gymdeithion mochynaidd. {{c|GLYN CYSGOD ANGEU.}} {{center block| <poem> Glyn llwm, llaith, glyn lle mae llu—yn myn'd ::Drwyddo'n mhell i'w barnu; :Nid oes neb yn gwynebu :Un glyn dêg yn y glyn du. :::—Dewi Glan Dulas </poem> }} <br> [[Categori:Robert Owen Hughes (Elfyn)]] [[Categori:David Owen Morris (Dewi Glan Dulas)]]<noinclude><references/></noinclude> fzxo0gu9qxanektnympahjnxncgppu1 142003 142002 2025-06-30T22:25:04Z AlwynapHuw 1710 142003 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un diwrnod aeth dyn, yr hwn a dybiai ei hun yn lled ddoeth, at yr hen bregethwr hynod Rowland Hill, a gofynodd, "Yn awr, Mr. Hill, a ydych chwi yn tybied y gwnai gwydraid o wirod yru gras allan o fy nghalon?" Nag ydwyf," ebe Mr. Hill, "oblegid nid oes dim ynddi i'w yru allan." {{c|YR HUNANOL.}} {{center block| <poem> Y Fi heddyw ganfyddwn,—yn unig ::Hunanol mewn myrddiwn; :Fe gollai'r byd ei begwn, :A rhewai'r haul, ar air hwn! :::—Elfyn. </poem> }} <br> Y MAB AFRADLON.—Yr oedd gwraig ieuanc yn ymresymu â'i gŵr, yr hwn, er ei mawr siomedigaeth a'i gofid, oedd wedi troi allan yn oferddyn, gan ymroi i ddiota a meddwdod. "Ho," ebe ef, "nid wyf fi ond fel y mab afradlon: yr wyf yn bwriadu, fel yntau, diwygio yn mhen tipyn o amser." "Eisieu aros yn gyntaf sydd arnoch, dybygwn," atebai hi, "nes i mi, fel chwithau, fod fel yr afradlon, yn marw o newyn. Ond gan mai dyna eich penderfyniad, yr wyf finau yn penderfynu bod fel yr afradlon hefyd, oherwydd mi a godaf, ac a äf at fy nhad." Ac felly, yn ddioed, ymaith yr aeth i'w hen gartref at ei theulu, gan adael rhwng ei gŵr meddw a'i gymdeithion mochynaidd. {{c|GLYN CYSGOD ANGEU.}} {{center block| <poem> Glyn llwm, llaith, glyn lle mae llu—yn myn'd ::Drwyddo'n mhell i'w barnu; :Nid oes neb yn gwynebu :Un glyn dêg yn y glyn du. :::—Dewi Glan Dulas </poem> }} <br> [[Categori:Robert Owen Hughes (Elfyn)]] [[Categori:David Morris (Dewi Glan Dulas)]]<noinclude><references/></noinclude> oyip7k296tsv7enhuumnjd0g02a32zv 142086 142003 2025-07-01T01:39:20Z AlwynapHuw 1710 142086 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un diwrnod aeth dyn, yr hwn a dybiai ei hun yn lled ddoeth, at yr hen bregethwr hynod Rowland Hill, a gofynodd, "Yn awr, Mr. Hill, a ydych chwi yn tybied y gwnai gwydraid o wirod yru gras allan o fy nghalon?" Nag ydwyf," ebe Mr. Hill, "oblegid nid oes dim ynddi i'w yru allan." {{c|YR HUNANOL.}} {{center block| <poem> Y Fi heddyw ganfyddwn,—yn unig ::Hunanol mewn myrddiwn; :Fe gollai'r byd ei begwn, :A rhewai'r haul, ar air hwn! :::—''Elfyn.'' </poem> }} <br> Y MAB AFRADLON.—Yr oedd gwraig ieuanc yn ymresymu â'i gŵr, yr hwn, er ei mawr siomedigaeth a'i gofid, oedd wedi troi allan yn oferddyn, gan ymroi i ddiota a meddwdod. "Ho," ebe ef, "nid wyf fi ond fel y mab afradlon: yr wyf yn bwriadu, fel yntau, diwygio yn mhen tipyn o amser." "Eisieu aros yn gyntaf sydd arnoch, dybygwn," atebai hi, "nes i mi, fel chwithau, fod fel yr afradlon, yn marw o newyn. Ond gan mai dyna eich penderfyniad, yr wyf finau yn penderfynu bod fel yr afradlon hefyd, oherwydd mi a godaf, ac a äf at fy nhad." Ac felly, yn ddioed, ymaith yr aeth i'w hen gartref at ei theulu, gan adael rhwng ei gŵr meddw a'i gymdeithion mochynaidd. {{c|GLYN CYSGOD ANGEU.}} {{center block| <poem> Glyn llwm, llaith, glyn lle mae llu—yn myn'd ::Drwyddo'n mhell i'w barnu; :Nid oes neb yn gwynebu :Un glyn dêg yn y glyn du. :::—''Dewi Glan Dulas'' </poem> }} <br> [[Categori:Robert Owen Hughes (Elfyn)]] [[Categori:David Morris (Dewi Glan Dulas)]]<noinclude><references/></noinclude> 3dk5pz1tmziab0harps79ia91zrgnvb 104 70628 141917 2025-06-30T14:49:44Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG." {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. Parch. W. R. Ambros... 141917 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG." {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. Parch. W. R. Ambrose. [[Categori:Categori:William Robert Ambrose]] ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—Parch. T. Frimston, Llangefni. Y GAREG ATEB. {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—Eos Eifion. Y neb a gloddio bydew, a syrth iddo. {{c|YR AWEL.}} {{center block| <poem> Si yr awel sy', 'rwan,—yn min nos, ::Yn mwynhau ei hunan; :O oriel geillt, ei hwyrol gân :Ogleisia dyner glust anian. :::—Robyn Wyn o Eifion. " A ydych chwi yn meddwl y bydd i chwi roi y goreu i ddiod ryw dro?" gofynai ynad heddwch i Wyddel a ddygwyd ger ei fron. "Ydwyf, syr," ebe y Pat. "Pa bryd?" "Pan fyddaf farw, syr." {{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> I fyd y farn dyfodfa yw;—drwy gryd ::I'r gro ä dynolryw; :Sigledig gysgle ydyw, :Dwy ochr bedd cyn dechreu byw. :::—Ceiriog. Gwell eistedd gyda dyn doeth yn ngharchar na chyda ffŵl yn Mharadwys. Paid gadael i'th dafod dori dy wddf. DR. JOHNSON A'I WRAIG.—Pan oedd yr enwog Dr. Johnson yn caru y ferch ieuangc a gymerodd wedi hyny yn wraig, dywedodd wrthi, er mwyn profi ei ffydd, nad oedd gadddo ddim eiddo, ac heblaw hyny, fod ewyrth iddo wedi ei grogi. Atebodd y foneddiges nad oedd ganddi ddim ychwaneg o eiddo nag yntau, ac mewn perthynas i'w cheraint, nid oedd erioed wedi clywed i un o honynt gael ei grogi, ond gwyddai fod llawer o honynt yn haeddu. Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni, Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—Ieuan Nebo. Yr oedd hen ferch yn edliw triciau drwg gŵr wrth ei wraig. "Wel, yn wir," ebai'r wraig, "nid ydyw Sion yn haner cystal gŵr ag a ddylai fod, ond y mae yn well o lawer na bod heb yr un." {[c|BLODEUYN YR EIRA ''(Snowdrop)''.}} {{center block| <poem> Y seirian flodyn siriol—a wena ::Ar wyneb gauafol; :Ei fywyd a gŵyd o gôl :Y du auaf difäol. W.J.J., Gwilym Ddu EryriTalysarn. Yr oedd dau Wyddel mewn carchar, y naill am "Holo! ladrata oriawr, a'r llall am ddwyn buwch. Mac, beth ydi'r gloch?" meddai lleidr y fuwch wrth y llall. "Yn wir, Pat, wn i ddim," oedd yr ateb, "ond gallwn feddwl ei bod tuag amser godro." {{c|Y CWCH GWENYΝ.}} {{center block| <poem> Llwythog, gyfoethog fwthyn,—da adref ::Diwydrwydd rhag newyn,— :Mawl i Dduw, a mêl i ddyn, :Yw ei gynwys,—Cwch Gwenyn. :::—Gwilym Penant. YMENYN.—Achwynai gwr ieuanc unwaith ar yr ymenyn a ddygid o'i flaen. "Beth yw y mater arno," gofynai gwraig y tŷ. "O gofynwch iddo,' ebe y llanc, " y mae yn ddigon hen i ateb drosto ei hun." Dywedai Esgob Seisnig yn rwgnachlyd wrth ei was, ei fod yn marw. "Wel, fy arglwydd," ebai y gwas, " yr ydych yn myned i wlad well." "John," meddai yr Esgob yn ddifrifol, "nid oes un lle gystal a hen Loegr!"<noinclude><references/></noinclude> q6c3v3yocdguw28khp9jvc7fxav64l5 141919 141917 2025-06-30T14:51:27Z AlwynapHuw 1710 141919 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. {{c|ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG."}} {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. Parch. W. R. Ambrose. </poem> }} <br> [[Categori:Categori:William Robert Ambrose]] ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—Parch. T. Frimston, Llangefni. {{c|Y GAREG ATEB.}} {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—Eos Eifion. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 3vtgd9qz4l3ip0g03m1lz9drb2n3r24 141920 141919 2025-06-30T14:51:38Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141920 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. {{c|ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG."}} {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. Parch. W. R. Ambrose. </poem> }} <br> [[Categori:Categori:William Robert Ambrose]] ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—Parch. T. Frimston, Llangefni. {{c|Y GAREG ATEB.}} {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—Eos Eifion. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> lmlmd6xbgkvo87lc9ajtpc66gjote2j 142004 141920 2025-06-30T22:28:46Z AlwynapHuw 1710 142004 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. {{c|ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG."}} {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. Parch. W. R. Ambrose. </poem> }} <br> [[Categori:Categori:William Robert Ambrose]] ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—Parch. T. Frimston, Llangefni. {{c|Y GAREG ATEB.}} {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—Eos Eifion. </poem> }} <br> [[Categori:William Robert Ambrose]]<noinclude><references/></noinclude> 85s70l1fg3msg01ejnf746rjf48aqxd 142088 142004 2025-07-01T01:40:56Z AlwynapHuw 1710 142088 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. {{c|ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG."}} {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. ::—''Parch. W. R. Ambrose.'' </poem> }} <br> [[Categori:Categori:William Robert Ambrose]] ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—''Parch. T. Frimston, Llangefni.'' {{c|Y GAREG ATEB.}} {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—''Eos Eifion''. </poem> }} <br> [[Categori:William Robert Ambrose]]<noinclude><references/></noinclude> f6v8te2779c40qceu5ouq1z1046prz4 104 70629 141921 2025-06-30T14:52:54Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141921 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y neb a gloddio bydew, a syrth iddo. {{c|YR AWEL.}} {{center block| <poem> Si yr awel sy', 'rwan,—yn min nos, ::Yn mwynhau ei hunan; :O oriel geillt, ei hwyrol gân :Ogleisia dyner glust anian. :::—Robyn Wyn o Eifion. </poem> }} <br> "A ydych chwi yn meddwl y bydd i chwi roi y goreu i ddiod ryw dro?" gofynai ynad heddwch i Wyddel a ddygwyd ger ei fron. "Ydwyf, syr," ebe y Pat. "Pa bryd?" "Pan fyddaf farw, syr." {{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> I fyd y farn dyfodfa yw;—drwy gryd ::I'r gro ä dynolryw; :Sigledig gysgle ydyw, :Dwy ochr bedd cyn dechreu byw. :::—Ceiriog. </poem> }} <br> Gwell eistedd gyda dyn doeth yn ngharchar na chyda ffŵl yn Mharadwys. Paid gadael i'th dafod dori dy wddf. DR. JOHNSON A'I WRAIG.—Pan oedd yr enwog Dr. Johnson yn caru y ferch ieuangc a gymerodd wedi hyny yn wraig, dywedodd wrthi, er mwyn profi ei ffydd, nad oedd gadddo ddim eiddo, ac heblaw hyny, fod ewyrth iddo wedi ei grogi. Atebodd y foneddiges nad oedd ganddi ddim ychwaneg o eiddo nag yntau, ac mewn perthynas i'w cheraint, nid oedd erioed wedi clywed i un o honynt gael ei grogi, ond gwyddai fod llawer o honynt yn haeddu. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> o3z93mapti0y35v9siobhhf0g27h2fw 142005 141921 2025-06-30T22:30:59Z AlwynapHuw 1710 142005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y neb a gloddio bydew, a syrth iddo. {{c|YR AWEL.}} {{center block| <poem> Si yr awel sy', 'rwan,—yn min nos, ::Yn mwynhau ei hunan; :O oriel geillt, ei hwyrol gân :Ogleisia dyner glust anian. :::—Robyn Wyn o Eifion. </poem> }} <br> "A ydych chwi yn meddwl y bydd i chwi roi y goreu i ddiod ryw dro?" gofynai ynad heddwch i Wyddel a ddygwyd ger ei fron. "Ydwyf, syr," ebe y Pat. "Pa bryd?" "Pan fyddaf farw, syr." {{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> I fyd y farn dyfodfa yw;—drwy gryd ::I'r gro ä dynolryw; :Sigledig gysgle ydyw, :Dwy ochr bedd cyn dechreu byw. :::—Ceiriog. </poem> }} <br> Gwell eistedd gyda dyn doeth yn ngharchar na chyda ffŵl yn Mharadwys. Paid gadael i'th dafod dori dy wddf. DR. JOHNSON A'I WRAIG.—Pan oedd yr enwog Dr. Johnson yn caru y ferch ieuangc a gymerodd wedi hyny yn wraig, dywedodd wrthi, er mwyn profi ei ffydd, nad oedd gadddo ddim eiddo, ac heblaw hyny, fod ewyrth iddo wedi ei grogi. Atebodd y foneddiges nad oedd ganddi ddim ychwaneg o eiddo nag yntau, ac mewn perthynas i'w cheraint, nid oedd erioed wedi clywed i un o honynt gael ei grogi, ond gwyddai fod llawer o honynt yn haeddu. {{nop}} [[Categori:Robert Hughes (Robyn Wyn o Eifion)]] [[Categori:John Ceiriog Hughes (Ceiriog)]]<noinclude><references/></noinclude> qno3aaij6vsfgu3c534jq9lfv81ymos 142089 142005 2025-07-01T01:41:33Z AlwynapHuw 1710 142089 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y neb a gloddio bydew, a syrth iddo. {{c|YR AWEL.}} {{center block| <poem> Si yr awel sy', 'rwan,—yn min nos, ::Yn mwynhau ei hunan; :O oriel geillt, ei hwyrol gân :Ogleisia dyner glust anian. :::—''Robyn Wyn o Eifion.'' </poem> }} <br> "A ydych chwi yn meddwl y bydd i chwi roi y goreu i ddiod ryw dro?" gofynai ynad heddwch i Wyddel a ddygwyd ger ei fron. "Ydwyf, syr," ebe y Pat. "Pa bryd?" "Pan fyddaf farw, syr." {{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> I fyd y farn dyfodfa yw;—drwy gryd ::I'r gro ä dynolryw; :Sigledig gysgle ydyw, :Dwy ochr bedd cyn dechreu byw. :::—''Ceiriog.'' </poem> }} <br> Gwell eistedd gyda dyn doeth yn ngharchar na chyda ffŵl yn Mharadwys. Paid gadael i'th dafod dori dy wddf. DR. JOHNSON A'I WRAIG.—Pan oedd yr enwog Dr. Johnson yn caru y ferch ieuangc a gymerodd wedi hyny yn wraig, dywedodd wrthi, er mwyn profi ei ffydd, nad oedd gadddo ddim eiddo, ac heblaw hyny, fod ewyrth iddo wedi ei grogi. Atebodd y foneddiges nad oedd ganddi ddim ychwaneg o eiddo nag yntau, ac mewn perthynas i'w cheraint, nid oedd erioed wedi clywed i un o honynt gael ei grogi, ond gwyddai fod llawer o honynt yn haeddu. {{nop}} [[Categori:Robert Hughes (Robyn Wyn o Eifion)]] [[Categori:John Ceiriog Hughes (Ceiriog)]]<noinclude><references/></noinclude> 31hjm48f2uvmm6hh9d7wdy2jrj8cs9z 104 70630 141922 2025-06-30T14:53:28Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141922 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni, </poem> }} <br> Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—Ieuan Nebo. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> bbzkzzm8o5ltoq8a4ckuc187cesx2q8 141925 141922 2025-06-30T15:24:21Z AlwynapHuw 1710 141925 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? —Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni, </poem> }} <br> Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—Ieuan Nebo. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> db20xkfgvaspsxleo31r5xqruxsfrbq 142006 141925 2025-06-30T22:34:33Z AlwynapHuw 1710 142006 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? —Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni, </poem> }} <br> Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—Ieuan Nebo. </poem> }} <br> [[Categori:Evan Jones (Ieuan Nebo)]]<noinclude><references/></noinclude> m4dfttm3k6ff1xjdqigza8e3cuibsn6 142090 142006 2025-07-01T01:50:43Z AlwynapHuw 1710 142090 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? —''Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni,'' </poem> }} <br> Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—''Ieuan Nebo''. </poem> }} <br> [[Categori:Evan Jones (Ieuan Nebo)]]<noinclude><references/></noinclude> oyd40ghlwdme03c6eotdn78nphs66ec 104 70631 141923 2025-06-30T14:54:58Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141923 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oedd hen ferch yn edliw triciau drwg gŵr wrth ei wraig. "Wel, yn wir," ebai'r wraig, "nid ydyw Sion yn haner cystal gŵr ag a ddylai fod, ond y mae yn well o lawer na bod heb yr un." {[c|BLODEUYN YR EIRA ''(Snowdrop)''.}} {{center block| <poem> Y seirian flodyn siriol—a wena ::Ar wyneb gauafol; :Ei fywyd a gŵyd o gôl :Y du auaf difäol. </poem> }} <br> __W.J.J., Gwilym Ddu Eryri,Talysarn. Yr oedd dau Wyddel mewn carchar, y naill am ladrata oriawr, a'r llall am ddwyn buwch. "Holo! Mac, beth ydi'r gloch?" meddai lleidr y fuwch wrth y llall. "Yn wir, Pat, wn i ddim," oedd yr ateb, "ond gallwn feddwl ei bod tuag amser godro." {{c|Y CWCH GWENYΝ.}} {{center block| <poem> Llwythog, gyfoethog fwthyn,—da adref ::Diwydrwydd rhag newyn,— :Mawl i Dduw, a mêl i ddyn, :Yw ei gynwys,—Cwch Gwenyn. :::—Gwilym Penant. </poem> }} <br> YMENYN.—Achwynai gwr ieuanc unwaith ar yr ymenyn a ddygid o'i flaen. "Beth yw y mater arno," gofynai gwraig y tŷ. "O gofynwch iddo,' ebe y llanc, " y mae yn ddigon hen i ateb drosto ei hun." Dywedai Esgob Seisnig yn rwgnachlyd wrth ei was, ei fod yn marw. "Wel, fy arglwydd," ebai y gwas, " yr ydych yn myned i wlad well." "John," meddai yr Esgob yn ddifrifol, "nid oes un lle gystal a hen Loegr!" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> bucfaargy7ynbwdt0g1eo1n9kjdorgw 141924 141923 2025-06-30T14:56:20Z AlwynapHuw 1710 141924 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oedd hen ferch yn edliw triciau drwg gŵr wrth ei wraig. "Wel, yn wir," ebai'r wraig, "nid ydyw Sion yn haner cystal gŵr ag a ddylai fod, ond y mae yn well o lawer na bod heb yr un." {{c|BLODEUYN YR EIRA ''(Snowdrop)''.}} {{center block| <poem> Y seirian flodyn siriol—a wena ::Ar wyneb gauafol; :Ei fywyd a gŵyd o gôl :Y du auaf difäol. —W.J.J., Gwilym Ddu Eryri,Talysarn. </poem> }} <br> Yr oedd dau Wyddel mewn carchar, y naill am ladrata oriawr, a'r llall am ddwyn buwch. "Holo! Mac, beth ydi'r gloch?" meddai lleidr y fuwch wrth y llall. "Yn wir, Pat, wn i ddim," oedd yr ateb, "ond gallwn feddwl ei bod tuag amser godro." {{c|Y CWCH GWENYΝ.}} {{center block| <poem> Llwythog, gyfoethog fwthyn,—da adref ::Diwydrwydd rhag newyn,— :Mawl i Dduw, a mêl i ddyn, :Yw ei gynwys,—Cwch Gwenyn. :::—Gwilym Penant. </poem> }} <br> YMENYN.—Achwynai gwr ieuanc unwaith ar yr ymenyn a ddygid o'i flaen. "Beth yw y mater arno," gofynai gwraig y tŷ. "O gofynwch iddo,' ebe y llanc, " y mae yn ddigon hen i ateb drosto ei hun." Dywedai Esgob Seisnig yn rwgnachlyd wrth ei was, ei fod yn marw. "Wel, fy arglwydd," ebai y gwas, " yr ydych yn myned i wlad well." "John," meddai yr Esgob yn ddifrifol, "nid oes un lle gystal a hen Loegr!" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> epraqwatsbw1u3q96po5ndf9vwccrae 142091 141924 2025-07-01T01:51:14Z AlwynapHuw 1710 142091 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yr oedd hen ferch yn edliw triciau drwg gŵr wrth ei wraig. "Wel, yn wir," ebai'r wraig, "nid ydyw Sion yn haner cystal gŵr ag a ddylai fod, ond y mae yn well o lawer na bod heb yr un." {{c|BLODEUYN YR EIRA ''(Snowdrop)''.}} {{center block| <poem> Y seirian flodyn siriol—a wena ::Ar wyneb gauafol; :Ei fywyd a gŵyd o gôl :Y du auaf difäol. —''W.J.J., Gwilym Ddu Eryri,Talysarn''. </poem> }} <br> Yr oedd dau Wyddel mewn carchar, y naill am ladrata oriawr, a'r llall am ddwyn buwch. "Holo! Mac, beth ydi'r gloch?" meddai lleidr y fuwch wrth y llall. "Yn wir, Pat, wn i ddim," oedd yr ateb, "ond gallwn feddwl ei bod tuag amser godro." {{c|Y CWCH GWENYΝ.}} {{center block| <poem> Llwythog, gyfoethog fwthyn,—da adref ::Diwydrwydd rhag newyn,— :Mawl i Dduw, a mêl i ddyn, :Yw ei gynwys,—Cwch Gwenyn. :::—''Gwilym Penant''. </poem> }} <br> YMENYN.—Achwynai gwr ieuanc unwaith ar yr ymenyn a ddygid o'i flaen. "Beth yw y mater arno," gofynai gwraig y tŷ. "O gofynwch iddo,' ebe y llanc, " y mae yn ddigon hen i ateb drosto ei hun." Dywedai Esgob Seisnig yn rwgnachlyd wrth ei was, ei fod yn marw. "Wel, fy arglwydd," ebai y gwas, " yr ydych yn myned i wlad well." "John," meddai yr Esgob yn ddifrifol, "nid oes un lle gystal a hen Loegr!" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> fle2cw9ka3z2oz1fjmelyil88i2q72e 104 70632 141927 2025-06-30T15:34:09Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141927 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PREGETHWR MAHOMETANAIDD.—Un diwrnod esgynodd Moold, y pregethwr, i'r areithfa yn y deml ''(mosque)'' a dywedodd wrth ei wrandawyr: "O! blant ffyddlawn, a wyddoch chwi beth yr wyf yn myned i'w ddyweyd?" Atebasant ef: "Na wyddom." Dywedodd yntau: "Wel, nid yw o un pwrpas i mi wastraffu fy amser ar dyrfa o bobl mor ystyfnig." Dranoeth esgynodd i'r areithfa drachefn, a dywedodd: "O! wir Fahometaniaid, a wyddoch chwi beth wyf yn myned i'w ddyweyd?" Dywedasant hwythau wrtho heddyw: "Gwyddom." "Yna," ebe yntau, "nid oes angen i mi ddyweyd wrthych." Y trydydd dydd, wele y pregethwr i fyny eto, ac yn gofyn yr un cwestiwn. Meddyliodd y bobl y buasent yn ei ddal y tro hwn, a dywedasant: "Y mae rhai ohonom yn gwybod, a rhai heb wybod." Atebodd yntau: "Wel, gwnaed y rhai sydd yn gwybod ddyweyd wrth y rhai nad ydynt yn gwybod." {{c|CRIST YN GETHSEMANE.}} {{center block| <poem> Un hwyrnos yn ei hoerni—bu'n lesu'n ::Benisel mewn gweddi; :Ac yno'n wan gan gyni :Chwysai 'i waed o'm hachos i. :::—Ioan Brothen. </poem> }} <br> SANCTEIDDRWYDD.—Sancteiddrwydd ydyw gogoniant y Jehofah mawr. Y mae yn ardderchog mewn mawrhydi, yn alluog mewn nerth, yn anrhydeddus mewn cyfoeth, ond yn ogoneddus mewn sancteiddrwydd. Gan mai sancteiddrwydd ydyw prif ogoniant y Duwdod ei hunan, nid ydyw yn un iselhad ar bryfyn deudroed i arddel yr un peth.Parch. William Morris, Tyddewi. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> sjqwjfhhbw99hdnh6bp5atw9pgqjbws 142010 141927 2025-06-30T22:45:20Z AlwynapHuw 1710 142010 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PREGETHWR MAHOMETANAIDD.—Un diwrnod esgynodd Moold, y pregethwr, i'r areithfa yn y deml ''(mosque)'' a dywedodd wrth ei wrandawyr: "O! blant ffyddlawn, a wyddoch chwi beth yr wyf yn myned i'w ddyweyd?" Atebasant ef: "Na wyddom." Dywedodd yntau: "Wel, nid yw o un pwrpas i mi wastraffu fy amser ar dyrfa o bobl mor ystyfnig." Dranoeth esgynodd i'r areithfa drachefn, a dywedodd: "O! wir Fahometaniaid, a wyddoch chwi beth wyf yn myned i'w ddyweyd?" Dywedasant hwythau wrtho heddyw: "Gwyddom." "Yna," ebe yntau, "nid oes angen i mi ddyweyd wrthych." Y trydydd dydd, wele y pregethwr i fyny eto, ac yn gofyn yr un cwestiwn. Meddyliodd y bobl y buasent yn ei ddal y tro hwn, a dywedasant: "Y mae rhai ohonom yn gwybod, a rhai heb wybod." Atebodd yntau: "Wel, gwnaed y rhai sydd yn gwybod ddyweyd wrth y rhai nad ydynt yn gwybod." {{c|CRIST YN GETHSEMANE.}} {{center block| <poem> Un hwyrnos yn ei hoerni—bu'n lesu'n ::Benisel mewn gweddi; :Ac yno'n wan gan gyni :Chwysai 'i waed o'm hachos i. :::—Ioan Brothen. </poem> }} <br> SANCTEIDDRWYDD.—Sancteiddrwydd ydyw gogoniant y Jehofah mawr. Y mae yn ardderchog mewn mawrhydi, yn alluog mewn nerth, yn anrhydeddus mewn cyfoeth, ond yn ogoneddus mewn sancteiddrwydd. Gan mai sancteiddrwydd ydyw prif ogoniant y Duwdod ei hunan, nid ydyw yn un iselhad ar bryfyn deudroed i arddel yr un peth.Parch. William Morris, Tyddewi. {{nop}} [[Categori:John Jones (Ioan Brothen)]]<noinclude><references/></noinclude> 91cv5a0147jrodritzhqvaoab59qxkx 142094 142010 2025-07-01T01:52:41Z AlwynapHuw 1710 142094 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PREGETHWR MAHOMETANAIDD.—Un diwrnod esgynodd Moold, y pregethwr, i'r areithfa yn y deml ''(mosque)'' a dywedodd wrth ei wrandawyr: "O! blant ffyddlawn, a wyddoch chwi beth yr wyf yn myned i'w ddyweyd?" Atebasant ef: "Na wyddom." Dywedodd yntau: "Wel, nid yw o un pwrpas i mi wastraffu fy amser ar dyrfa o bobl mor ystyfnig." Dranoeth esgynodd i'r areithfa drachefn, a dywedodd: "O! wir Fahometaniaid, a wyddoch chwi beth wyf yn myned i'w ddyweyd?" Dywedasant hwythau wrtho heddyw: "Gwyddom." "Yna," ebe yntau, "nid oes angen i mi ddyweyd wrthych." Y trydydd dydd, wele y pregethwr i fyny eto, ac yn gofyn yr un cwestiwn. Meddyliodd y bobl y buasent yn ei ddal y tro hwn, a dywedasant: "Y mae rhai ohonom yn gwybod, a rhai heb wybod." Atebodd yntau: "Wel, gwnaed y rhai sydd yn gwybod ddyweyd wrth y rhai nad ydynt yn gwybod." {{c|CRIST YN GETHSEMANE.}} {{center block| <poem> Un hwyrnos yn ei hoerni—bu'n lesu'n ::Benisel mewn gweddi; :Ac yno'n wan gan gyni :Chwysai 'i waed o'm hachos i. :::—''Ioan Brothen.'' </poem> }} <br> SANCTEIDDRWYDD.—Sancteiddrwydd ydyw gogoniant y Jehofah mawr. Y mae yn ardderchog mewn mawrhydi, yn alluog mewn nerth, yn anrhydeddus mewn cyfoeth, ond yn ogoneddus mewn sancteiddrwydd. Gan mai sancteiddrwydd ydyw prif ogoniant y Duwdod ei hunan, nid ydyw yn un iselhad ar bryfyn deudroed i arddel yr un peth.—''Parch. William Morris, Tyddewi.'' {{nop}} [[Categori:John Jones (Ioan Brothen)]]<noinclude><references/></noinclude> 9aa46hyiy8cpibal4ibnk95zibrow8u 104 70633 141928 2025-06-30T15:34:45Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141928 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWROLDEB MOESOL.—Byddwch yn ddigon gwrol i addef eich bod wedi newid eich barn—nid oes un achos i chwi gywilyddio oblegid y cyfnewidiad. Byddwch yn ddigon gwrol i wrandaw pa beth a ddywed eich gelynion am danoch—chwi ddysgwch ddirgelion gwerth eu gwybod. {{c|OEN Y PASG.}} {{center block| <poem> Bri gwledd yr Hebreig lu,—a gafwyd ::I gofio'u gwaredu; :Oen ammod, a'r cysgod cu :Gynwysodd Basg ein Hiesu. :::—Teganwy. </poem> }} <br> Yr oedd dyn da yn mhob ystyr, ond un ystyr, yn aelod yn nghapel y diweddar Barch. G. Jones, Tregarth. Yr oedd yn ddyn tawel a haelfrydig, ond ar rai adegau byddai yn yfed i ormodedd. Modd bynag, bu rhaid ei ddiarddel o'r eglwys. Disgynodd i ran G. Jones i fyned i fynegi iddo fwriad yr eglwys. Felly aeth ato a dywedodd fod yn ddrwg iawn ganddo ddweyd penderfyniad yr eglwys wrtho. "Er eich bod yn ddyn mor dda, rhaid eich tori allan." Dywedodd hanes ei gath wrtho. "Yr oedd acw gath dda iawn," meddai, "ac yr oeddym yn hoff ohoni fel teulu; ond yr oedd un bai mawr arni—yr oedd yn cario nadroedd i'r ty, a hyny yn aml iawn. Ond yr oeddym yn maddeu iddi am ei bod yn gath mor rhagorol o dda. Ond rhyw ddiwrnod dyma hi â neidr fawr yn ei safn, ac aeth a hi i gryd y baban, a dyna hi wedi gwneyd gwerth ei lladd. Felly yr ydych chwithau wedi cario llawer o nadroedd erioed; ond yn awr dyma chwi wedi rhoi neidr yn nghryd y baban." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 6q769qi5tp0zkf9uooaegvgw2pi42uc 142095 141928 2025-07-01T01:52:59Z AlwynapHuw 1710 142095 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWROLDEB MOESOL.—Byddwch yn ddigon gwrol i addef eich bod wedi newid eich barn—nid oes un achos i chwi gywilyddio oblegid y cyfnewidiad. Byddwch yn ddigon gwrol i wrandaw pa beth a ddywed eich gelynion am danoch—chwi ddysgwch ddirgelion gwerth eu gwybod. {{c|OEN Y PASG.}} {{center block| <poem> Bri gwledd yr Hebreig lu,—a gafwyd ::I gofio'u gwaredu; :Oen ammod, a'r cysgod cu :Gynwysodd Basg ein Hiesu. :::—''Teganwy.'' </poem> }} <br> Yr oedd dyn da yn mhob ystyr, ond un ystyr, yn aelod yn nghapel y diweddar Barch. G. Jones, Tregarth. Yr oedd yn ddyn tawel a haelfrydig, ond ar rai adegau byddai yn yfed i ormodedd. Modd bynag, bu rhaid ei ddiarddel o'r eglwys. Disgynodd i ran G. Jones i fyned i fynegi iddo fwriad yr eglwys. Felly aeth ato a dywedodd fod yn ddrwg iawn ganddo ddweyd penderfyniad yr eglwys wrtho. "Er eich bod yn ddyn mor dda, rhaid eich tori allan." Dywedodd hanes ei gath wrtho. "Yr oedd acw gath dda iawn," meddai, "ac yr oeddym yn hoff ohoni fel teulu; ond yr oedd un bai mawr arni—yr oedd yn cario nadroedd i'r ty, a hyny yn aml iawn. Ond yr oeddym yn maddeu iddi am ei bod yn gath mor rhagorol o dda. Ond rhyw ddiwrnod dyma hi â neidr fawr yn ei safn, ac aeth a hi i gryd y baban, a dyna hi wedi gwneyd gwerth ei lladd. Felly yr ydych chwithau wedi cario llawer o nadroedd erioed; ond yn awr dyma chwi wedi rhoi neidr yn nghryd y baban." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> n4w28gy7kx5a7fwmdbop63l0r2hs422 104 70634 141929 2025-06-30T15:35:20Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141929 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HYNOD FOESGAR.—" Syr, a ydych yn meddwl dyweyd fy mod yn siarad anwiredd?" gofynai person un tro i foneddwr Ffrengig. "Nac ydwyf, syr, nid wyf yn dweyd hyny: ond, syr, yr wyf yn dweyd eich bod yn cerdded llawer o gwmpas y gwir. {{c|GWIRIONEDD.}} {{center block| <poem> Y Gwir, fel aur ac arian,—drwy y ffwrn :Dra phoeth ni chyll gyfran; :Di-dwyll mae'n myned i dân, :A di-dwyll yn do'd allan. :::—Gwalchmai. </poem> }} <br> Mewn cyfarfod perthynol i'r Feibl Gymdeithas yn Llundain, gofynai y diweddar Barch. T. Jones, Llundain—yr hwn oedd i bregethu yn nghyfarfod blynyddol y gymdeithas—pa un a fyddai ddoethaf iddo, ai darllen ei bregeth ai ynte ei thraddodi allan, fel arfer. "Gwell i chwi ei darllen," atebai y Parch. Ddr. Wilks; "ond cofiwch am ddigon o'r tân Cymreig ynddi." "Y mae papyr," sylwai un brawd, "yn anghymwys i gario tân ynddo." "Y mae hyny yn wir," atebai Dr. Wilks; "ond y mae yn rhagorol at gyneu tân." {{c|Y BEIBL.}} {{center block| <poem> Gair Duw byth yw y gwir di ball,—iach rad, ::Ni chredaf i arall; :Gair Duw egyr y deall, :Gair Duw rydd olwg i'r dall. :::—Gutyn Peris. </poem> }} <br> Y mae y rhai hyny sydd yn credu y gall arian wneyd pob peth, yn fynych yn barod i wneyd pob peth am arian. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> lop7jp66r9x1aa9eje58z88vkqurg60 142011 141929 2025-06-30T22:49:13Z AlwynapHuw 1710 142011 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HYNOD FOESGAR.—" Syr, a ydych yn meddwl dyweyd fy mod yn siarad anwiredd?" gofynai person un tro i foneddwr Ffrengig. "Nac ydwyf, syr, nid wyf yn dweyd hyny: ond, syr, yr wyf yn dweyd eich bod yn cerdded llawer o gwmpas y gwir. {{c|GWIRIONEDD.}} {{center block| <poem> Y Gwir, fel aur ac arian,—drwy y ffwrn :Dra phoeth ni chyll gyfran; :Di-dwyll mae'n myned i dân, :A di-dwyll yn do'd allan. :::—Gwalchmai. </poem> }} <br> Mewn cyfarfod perthynol i'r Feibl Gymdeithas yn Llundain, gofynai y diweddar Barch. T. Jones, Llundain—yr hwn oedd i bregethu yn nghyfarfod blynyddol y gymdeithas—pa un a fyddai ddoethaf iddo, ai darllen ei bregeth ai ynte ei thraddodi allan, fel arfer. "Gwell i chwi ei darllen," atebai y Parch. Ddr. Wilks; "ond cofiwch am ddigon o'r tân Cymreig ynddi." "Y mae papyr," sylwai un brawd, "yn anghymwys i gario tân ynddo." "Y mae hyny yn wir," atebai Dr. Wilks; "ond y mae yn rhagorol at gyneu tân." {{c|Y BEIBL.}} {{center block| <poem> Gair Duw byth yw y gwir di ball,—iach rad, ::Ni chredaf i arall; :Gair Duw egyr y deall, :Gair Duw rydd olwg i'r dall. :::—Gutyn Peris. </poem> }} <br> Y mae y rhai hyny sydd yn credu y gall arian wneyd pob peth, yn fynych yn barod i wneyd pob peth am arian. {{nop}} [[Categori:Richard Parry (Gwalchmai)]] [[Categori:Griffith Williams (Gutyn Peris)]]<noinclude><references/></noinclude> 67i5jqw5i01ax9allyjbz24ij5lqzm9 142096 142011 2025-07-01T01:53:32Z AlwynapHuw 1710 142096 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HYNOD FOESGAR.—" Syr, a ydych yn meddwl dyweyd fy mod yn siarad anwiredd?" gofynai person un tro i foneddwr Ffrengig. "Nac ydwyf, syr, nid wyf yn dweyd hyny: ond, syr, yr wyf yn dweyd eich bod yn cerdded llawer o gwmpas y gwir. {{c|GWIRIONEDD.}} {{center block| <poem> Y Gwir, fel aur ac arian,—drwy y ffwrn :Dra phoeth ni chyll gyfran; :Di-dwyll mae'n myned i dân, :A di-dwyll yn do'd allan. :::—''Gwalchmai.'' </poem> }} <br> Mewn cyfarfod perthynol i'r Feibl Gymdeithas yn Llundain, gofynai y diweddar Barch. T. Jones, Llundain—yr hwn oedd i bregethu yn nghyfarfod blynyddol y gymdeithas—pa un a fyddai ddoethaf iddo, ai darllen ei bregeth ai ynte ei thraddodi allan, fel arfer. "Gwell i chwi ei darllen," atebai y Parch. Ddr. Wilks; "ond cofiwch am ddigon o'r tân Cymreig ynddi." "Y mae papyr," sylwai un brawd, "yn anghymwys i gario tân ynddo." "Y mae hyny yn wir," atebai Dr. Wilks; "ond y mae yn rhagorol at gyneu tân." {{c|Y BEIBL.}} {{center block| <poem> Gair Duw byth yw y gwir di ball,—iach rad, ::Ni chredaf i arall; :Gair Duw egyr y deall, :Gair Duw rydd olwg i'r dall. :::—''Gutyn Peris.'' </poem> }} <br> Y mae y rhai hyny sydd yn credu y gall arian wneyd pob peth, yn fynych yn barod i wneyd pob peth am arian. {{nop}} [[Categori:Richard Parry (Gwalchmai)]] [[Categori:Griffith Williams (Gutyn Peris)]]<noinclude><references/></noinclude> gtnfo2agqpdm6zapf2d3jsmx3zes49t 104 70635 141930 2025-06-30T15:35:41Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141930 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywedir fod yr heddgeidwaid yn debyg i'r enfys, am nad ydynt byth yn gwneyd eu hymddangosiad hyd nes y bydd yr ystorm drosodd ! {{c|GWAED YR IESU.}} {{center block| <poem> Anwylwr wna o elyn !—un olwg ::Ar waed calon Duwddyn, :Yn rhedeg dros yr adyn, :Wna lyn dw'r o galon dyn. :::—Glan Llyfnwy. </poem> }} <br> Yr oedd dau ffermwr yn ymgyfreithio yn nghylch ffynon fechan, a barnai y barnwr nad oedd dyben gwneyd cymaint o dwrw gydag ychydig ddwfr. "Eich anrhydedd" ebe un o'r cyfreithwyr, "deuwch i weled y dyben ohoni, pan eich hysbysir fod y ddau yn llaethwyr." Un tro, cyhuddwyd ysbeiliwr o dori i mewn i dŷ. Gofynodd y barnwr, "A oes genych ddim i'w ddweyd mewn hunan-amddiffyniad." Y carcharor: "Dim ond hyn, eich anrhydedd,—tŷ arall yr oeddwn wedi bwriadu ei ysbeilio, ond gwnaethum gamgymeriad yn y rhif." Os cafodd Ananias, a Saphira ei wraig, eu lladd am ddyweyd celwydd, mae yn ymddangos i'w plant gael eu goddef i aros yn fyw, a bod y rhai hyny yn epilgar ddychrynllyd. {{c|BEDDFAEN Y DYN DUWIOL.}} {{center block| <poem> Yn y gweryd hwn gorwedd—Dyn Duwiol, ::Dan dywyrch mewn llygredd; :Trwy ei einioes caed rhinwedd A delw Duw ar ei dlawd wedd. :::—Meiriadog. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> q4yyflwa2jpf99wkysds65ffggddurj 142097 141930 2025-07-01T01:53:58Z AlwynapHuw 1710 142097 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Dywedir fod yr heddgeidwaid yn debyg i'r enfys, am nad ydynt byth yn gwneyd eu hymddangosiad hyd nes y bydd yr ystorm drosodd ! {{c|GWAED YR IESU.}} {{center block| <poem> Anwylwr wna o elyn !—un olwg ::Ar waed calon Duwddyn, :Yn rhedeg dros yr adyn, :Wna lyn dw'r o galon dyn. :::—''Glan Llyfnwy.'' </poem> }} <br> Yr oedd dau ffermwr yn ymgyfreithio yn nghylch ffynon fechan, a barnai y barnwr nad oedd dyben gwneyd cymaint o dwrw gydag ychydig ddwfr. "Eich anrhydedd" ebe un o'r cyfreithwyr, "deuwch i weled y dyben ohoni, pan eich hysbysir fod y ddau yn llaethwyr." Un tro, cyhuddwyd ysbeiliwr o dori i mewn i dŷ. Gofynodd y barnwr, "A oes genych ddim i'w ddweyd mewn hunan-amddiffyniad." Y carcharor: "Dim ond hyn, eich anrhydedd,—tŷ arall yr oeddwn wedi bwriadu ei ysbeilio, ond gwnaethum gamgymeriad yn y rhif." Os cafodd Ananias, a Saphira ei wraig, eu lladd am ddyweyd celwydd, mae yn ymddangos i'w plant gael eu goddef i aros yn fyw, a bod y rhai hyny yn epilgar ddychrynllyd. {{c|BEDDFAEN Y DYN DUWIOL.}} {{center block| <poem> Yn y gweryd hwn gorwedd—Dyn Duwiol, ::Dan dywyrch mewn llygredd; :Trwy ei einioes caed rhinwedd A delw Duw ar ei dlawd wedd. :::—''Meiriadog.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> gblkqfht108ddfju80d4n460qieoeny 104 70636 141932 2025-06-30T15:49:56Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141932 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Ni chlywais ond am ddau le dyogel iawn erioedy nefoedd a'r llwch, ac o'r ddau braidd na feddyliwn nad y llwch yw y mwyaf dyogel. Clywais am rai wedi syrthio o'r nefoedd, ond ni chlywais am neb a syrthiodd o'r llwch erioed.—Parch. Morgan Howells. {{c|Y BARDD PAN YN GLAF.}} {{center block| <poem> 'Rwy'n glaf, a'r gauaf sy'n gwywo—fy nerth, ::Fy nydd sydd yn cilio; :'Rwy'n disgyn i'r glyn dan glo— :Cledd anwyd a'm clodd yno. :::—Deiniolfryn. </poem> }} <br> Un tro safai y Parch. R. Jones, Llanllyfni uwchben bedd gwr ar a gyflawnodd hunanladdiad, gyda dyben o ddweyd gair.—"Wel," meddai, "yr wyf wedi bod yn dweyd gair wrth lawer bedd, uwchben pob math o gymeriadau, o bob gradd ac oed, yn wŷr a gwragedd, ieuanc a hen, rhai duwiol ac annuwiol ond nis gwn yn iawn beth i'w ddweyd wrth ben bedd fel hyn. Y mae angau wedi dyfod at hwn yn wahanol i bawb arall. Y mae angau wedi dyfod trwy ddrws y cefn at hwn, am hyny yr wyf fi yn tewi." {{c|Y NOS.}} {{center block| <poem> Y nos bruddaidd gan sobreiddiaw—y byd ::Fel y bedd ddaeth heibiaw: :Dwyster ei mawredd distaw; :Y ser drydd i siarad draw. :::—Dewi Glan Peris, Dinorwig </poem> }} <br> DYLANWAD ARGYHOEDDIAD.—Y mae y dyn a fo wedi derbyn gwir argyhoeddiad, gan nad i ba le y crwydra, yn sicr yn y diwedd o ddyfod yn ol at ei egwyddorion cychwynol.—Parch. J. Frimston. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> kf4c8p7zuz2022jxiy152bxlbmxskm9 142099 141932 2025-07-01T01:55:00Z AlwynapHuw 1710 142099 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Ni chlywais ond am ddau le dyogel iawn erioedy nefoedd a'r llwch, ac o'r ddau braidd na feddyliwn nad y llwch yw y mwyaf dyogel. Clywais am rai wedi syrthio o'r nefoedd, ond ni chlywais am neb a syrthiodd o'r llwch erioed.—Parch. Morgan Howells. {{c|Y BARDD PAN YN GLAF.}} {{center block| <poem> 'Rwy'n glaf, a'r gauaf sy'n gwywo—fy nerth, ::Fy nydd sydd yn cilio; :'Rwy'n disgyn i'r glyn dan glo— :Cledd anwyd a'm clodd yno. :::—''Deiniolfryn.'' </poem> }} <br> Un tro safai y Parch. R. Jones, Llanllyfni uwchben bedd gwr ar a gyflawnodd hunanladdiad, gyda dyben o ddweyd gair.—"Wel," meddai, "yr wyf wedi bod yn dweyd gair wrth lawer bedd, uwchben pob math o gymeriadau, o bob gradd ac oed, yn wŷr a gwragedd, ieuanc a hen, rhai duwiol ac annuwiol ond nis gwn yn iawn beth i'w ddweyd wrth ben bedd fel hyn. Y mae angau wedi dyfod at hwn yn wahanol i bawb arall. Y mae angau wedi dyfod trwy ddrws y cefn at hwn, am hyny yr wyf fi yn tewi." {{c|Y NOS.}} {{center block| <poem> Y nos bruddaidd gan sobreiddiaw—y byd ::Fel y bedd ddaeth heibiaw: :Dwyster ei mawredd distaw; :Y ser drydd i siarad draw. :::—''Dewi Glan Peris, Dinorwig'' </poem> }} <br> DYLANWAD ARGYHOEDDIAD.—Y mae y dyn a fo wedi derbyn gwir argyhoeddiad, gan nad i ba le y crwydra, yn sicr yn y diwedd o ddyfod yn ol at ei egwyddorion cychwynol.—''Parch. J. Frimston''. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> e9s5tp9yc42y4apxnui2vgdfoua9wvs 104 70637 141933 2025-06-30T15:51:00Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141933 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gair wrth YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. John Elias. GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—Spinther. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> sagqmrfbsy0br3z46l4tbhp7o0g4n9b 141934 141933 2025-06-30T15:51:24Z AlwynapHuw 1710 141934 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GAIR WRTH YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. John Elias. GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—Spinther. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> avxmlf7hpp5s1ay06kxl9zr3f98i1ky 142100 141934 2025-07-01T01:58:47Z AlwynapHuw 1710 142100 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GAIR WRTH YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. ''John Elias.'' GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—Spinther. {{nop}} [[Categori:John Elias]] [[Categori:James James (Spinther)]]<noinclude><references/></noinclude> rikxpvq7gus64a7qpzgt1g8ximr4p1o 142102 142100 2025-07-01T02:03:57Z AlwynapHuw 1710 142102 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GAIR WRTH YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. ''John Elias.'' GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ''ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—''Spinther. {{nop}} [[Categori:John Elias]] [[Categori:James James (Spinther)]]<noinclude><references/></noinclude> cgjv40pguvsi3ky1gj7cmezfalepbwe 142103 142102 2025-07-01T02:04:29Z AlwynapHuw 1710 142103 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GAIR WRTH YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. ''John Elias.'' GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—''Spinther.'' {{nop}} [[Categori:John Elias]] [[Categori:James James (Spinther)]]<noinclude><references/></noinclude> e6f5cbt52m2k5ylix3vhq6jb7yp2z9b 104 70638 141935 2025-06-30T15:52:04Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141935 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Rhoddodd swyddog uchel orchymyn i'w gadfridog i gymeryd rhyw sefyllfa yn y rhyfel, gan chwanegu na chostiai hyny ond bywydau ychydig o ddynion. "A wnewch chwi fod yn un o'r ychydig hyny?" gofynai y cadfridog. {{c|"GOLLWNG I NI BARABBAS YN RHYDD."}} {{center block| <poem> Is haul, dyma olygfa syn!—hoelio'r ::Dihalog ar noethfryn: :Rho'i rhyddhad i'r du adyn, :A dewis gwaed Iesu gwyn! :::—Dewi Orwig. </poem> }} <br> CREDO HENGIST.—Rhag bod rhai pobl heb weled Credo Hengist, dyma fo:—"Mae bywyd yn ymborthi ar angeu. Mae yr afal yn bwyta y blodeuyn, yr anifail yn bwyta yr afal, y dyn yn bwyta yr anifail, natur yn bwyta y dyn, a'r duwiau yn bwyta natur." Tybiai Hengist mai dyna ydyw yr achos fod dalenau crefydd mor waedlyd, a bod yr offeiriaid mor bleidiol i ryfel. {{c|HEB DDUW HEB DDIM.}} {{center block| <poem> Bod yn wâg, byd yn wegi,—bod heb Dduw, ::Byd heb ddim ond tlodi: :Byd caethwas, heb ras na bri, : A'i dranoeth yn drueni. ::—Dyfed. </poem> }} <br> "Doctor," ebai gŵr claf goludog wrth ei feddyg, "y mae arnaf eisieu i chwi wneyd gwaith trwyadl, a tharaw ar wraidd y drwg." "O'r goreu, mi wnaf," meddai y meddyg: a chan godi ei lawffon braff i fyny, dygodd hi i lawr gyda nerth digonol i wneyd costrel a gwydryn—celfi gwirod—oedd ar y bwrdd—yn ganddryll. Ymweliad olaf y gŵr gonest a'r tŷ oedd hwn. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> cgfyt8eluk92tpcy2xqn9l3bhx58df7 142104 141935 2025-07-01T02:06:53Z AlwynapHuw 1710 142104 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Rhoddodd swyddog uchel orchymyn i'w gadfridog i gymeryd rhyw sefyllfa yn y rhyfel, gan chwanegu na chostiai hyny ond bywydau ychydig o ddynion. "A wnewch chwi fod yn un o'r ychydig hyny?" gofynai y cadfridog. {{c|"GOLLWNG I NI BARABBAS YN RHYDD."}} {{center block| <poem> Is haul, dyma olygfa syn!—hoelio'r ::Dihalog ar noethfryn: :Rho'i rhyddhad i'r du adyn, :A dewis gwaed Iesu gwyn! :::—''Dewi Orwig''. </poem> }} <br> CREDO HENGIST.—Rhag bod rhai pobl heb weled Credo Hengist, dyma fo:—"Mae bywyd yn ymborthi ar angeu. Mae yr afal yn bwyta y blodeuyn, yr anifail yn bwyta yr afal, y dyn yn bwyta yr anifail, natur yn bwyta y dyn, a'r duwiau yn bwyta natur." Tybiai Hengist mai dyna ydyw yr achos fod dalenau crefydd mor waedlyd, a bod yr offeiriaid mor bleidiol i ryfel. {{c|HEB DDUW HEB DDIM.}} {{center block| <poem> Bod yn wâg, byd yn wegi,—bod heb Dduw, ::Byd heb ddim ond tlodi: :Byd caethwas, heb ras na bri, : A'i dranoeth yn drueni. ::—''Dyfed''. </poem> }} <br> "Doctor," ebai gŵr claf goludog wrth ei feddyg, "y mae arnaf eisieu i chwi wneyd gwaith trwyadl, a tharaw ar wraidd y drwg." "O'r goreu, mi wnaf," meddai y meddyg: a chan godi ei lawffon braff i fyny, dygodd hi i lawr gyda nerth digonol i wneyd costrel a gwydryn—celfi gwirod—oedd ar y bwrdd—yn ganddryll. Ymweliad olaf y gŵr gonest a'r tŷ oedd hwn. {{nop}} [[Categori:David Price (Dewi Dinorwig)]] [[Categori:Evan Rees (Dyfed)]]<noinclude><references/></noinclude> 08amul418t9dtld1vy20o934tigy5d6 104 70639 141936 2025-06-30T15:52:49Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141936 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ABSENOLDEB MEDDWL.—Byddai y Parch. R. Jones, Llanllyfni, yn arfer marchogaeth ei geffyl, pan ydoedd yn weinidog yn y Garn, a Chapel y Beirdd. Un diwrnod wrth ddrws toll-borth y Berth, Llanllyfni, llefai" Catrin William, hwda, dyma i ti dâl dros y ferlen." "Welai ddim ceffyl genych Robert Jones." "Ho, ni welai inau geffyl na chaseg chwaith," ac adref ag ef. Cafwyd yr anifail dranoeth ynghors Graianog. {{c|BEDDARGRAPH Y CRISTION.}} {{center block| <poem> Cristion o galon i gyd,—dyn grasol ::Dan groesau ac adfyd; :Yn y nef Cristion hefyd, :Ac yn ei fedd gwyn ei fyd. :::—Aelhaiarn Hir. </poem> }} <br> Pan oedd Robbi Joshanan, mab Sachai, ar ei wely angeu, gofynodd ei ddysgyblion iddo am ei fendith. Efe a atebodd, "Bydded i ofn Duw fod mor gryf ynoch ag ofn dyn." Dywedodd un ohonynt, "Beth! dim cryfach." Efe a atebodd, "O na bai mor gryf! oblegid chwi a wyddoch fod yr hwn fyddo am bechu yn dweyd ynddo ei hun, 'Rhaid i mi gymeryd gofal rhag i neb fy ngweled i." {{c|YR YSGRIFBIN.}} {{center block| <poem> Drwy egni'r pin dirwgnach—rheolir ::Enfawr olwyn masnach: :Yn ddiflin gèr gyfrinach, A dawn byd o'i enau bach. :::—Geraint. </poem> }} <br> Y cartref darparedig i enaid yw y nefoedd, ac os rhaid i ddyn gael rhyw gartref amgenach, benthyg cartref cythreuliaid raid i Dduw gael i'w roddi ynddo.—Parch. J. Owen, Hermon. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> mybildtmvo4dl4ji4fv2fk6284f6pco 142105 141936 2025-07-01T02:32:04Z AlwynapHuw 1710 142105 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ABSENOLDEB MEDDWL.—Byddai y Parch. R. Jones, Llanllyfni, yn arfer marchogaeth ei geffyl, pan ydoedd yn weinidog yn y Garn, a Chapel y Beirdd. Un diwrnod wrth ddrws toll-borth y Berth, Llanllyfni, llefai" Catrin William, hwda, dyma i ti dâl dros y ferlen." "Welai ddim ceffyl genych Robert Jones." "Ho, ni welai inau geffyl na chaseg chwaith," ac adref ag ef. Cafwyd yr anifail dranoeth ynghors Graianog. {{c|BEDDARGRAPH Y CRISTION.}} {{center block| <poem> Cristion o galon i gyd,—dyn grasol ::Dan groesau ac adfyd; :Yn y nef Cristion hefyd, :Ac yn ei fedd gwyn ei fyd. :::—''Aelhaiarn Hir''. </poem> }} <br> Pan oedd Robbi Joshanan, mab Sachai, ar ei wely angeu, gofynodd ei ddysgyblion iddo am ei fendith. Efe a atebodd, "Bydded i ofn Duw fod mor gryf ynoch ag ofn dyn." Dywedodd un ohonynt, "Beth! dim cryfach." Efe a atebodd, "O na bai mor gryf! oblegid chwi a wyddoch fod yr hwn fyddo am bechu yn dweyd ynddo ei hun, 'Rhaid i mi gymeryd gofal rhag i neb fy ngweled i." {{c|YR YSGRIFBIN.}} {{center block| <poem> Drwy egni'r pin dirwgnach—rheolir ::Enfawr olwyn masnach: :Yn ddiflin gèr gyfrinach, A dawn byd o'i enau bach. :::—''Geraint''. </poem> }} <br> Y cartref darparedig i enaid yw y nefoedd, ac os rhaid i ddyn gael rhyw gartref amgenach, benthyg cartref cythreuliaid raid i Dduw gael i'w roddi ynddo.—''Parch. J. Owen, Hermon.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 898vzbx2qmt9treg65zpush21tso12t 104 70640 141938 2025-06-30T15:54:13Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141938 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CARWRIAETH YN YR EGLWYS.—Boneddwr ieuanc a ddygwyddai eistedd yn yr eglwys mewn côr, yn nesaf at ba un yr eisteddai boneddiges ieuanc, yr hon y syrthiodd mewn cariad â hi ar yr olwg gyntaf, a theimlai ddymuniad i ddechreu hysbysu ei feddwl yn y fan; ond gan nas gallai ymddiddan â hi, efe a wnaeth ddefnydd o'r ddyfais ganlynol: Efe a roddodd iddi y Beibl yn agored, a phin wedi ei osod yn yr adnod hon,2 Epistol Ioan 5, "Ac yn awr yr wyf yn atolwg i ti, arglwyddes, nid fel un yn ysgrifenu gorchymyn newydd i ti, eithr yr hwn oedd genym o'r dechreuad, garu ohonom ein gilydd." Hi a ddychwelodd y llyfr yn agored, a'r pin wedi ei osod yn Ruth ii. 10, "Yna hi a syrthiodd ar ei hwyneb, ac a ymgrymodd i lawr, ac a ddywedodd wrtho ef, Paham y cefais ffafr yn dy olwg di, fel y cymerit gydnabod arnaf, a minau yn alltudes?" Y boneddwr a ddychwelodd y Beibl yr ail waith, gan gyfeirio at 3 Epistol Ioan 13, 14, "Yr oedd genyf lawer o bethau i'w hysgrifenu, ond nid wyf yn chwenych ysgrifenu åg inc a phin atat ti: eithr gobeithio yr ydwyf gael dy weled ar fyrder, ac ni. a ymddiddanwn wyneb yn wyneb." O'r garwriaeth ryfedd hon a ddechreuodd mor anghyffredin, cymorodd priodas le yn mhen wythnos. {{c|Y DIRWESTWR.}} {{center block| <poem> Dirwestwr nid yw drwstan—yn ei ffordd, ::Nac yn ffwl penchwiban, :Wrth yfed dw'r, gloewddw'r glân,— :Dw'r oer o reieidr anian. :::—Ap Fychan. </poem> }} <br> DIGOFAINT.—Mae digofaint yn dechreu mewn ffolineb, ac yn diweddu mewn edifeirwch. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 7tknzpoocffjiq79wqioechvp52nix8 142108 141938 2025-07-01T02:49:55Z AlwynapHuw 1710 142108 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CARWRIAETH YN YR EGLWYS.—Boneddwr ieuanc a ddygwyddai eistedd yn yr eglwys mewn côr, yn nesaf at ba un yr eisteddai boneddiges ieuanc, yr hon y syrthiodd mewn cariad â hi ar yr olwg gyntaf, a theimlai ddymuniad i ddechreu hysbysu ei feddwl yn y fan; ond gan nas gallai ymddiddan â hi, efe a wnaeth ddefnydd o'r ddyfais ganlynol: Efe a roddodd iddi y Beibl yn agored, a phin wedi ei osod yn yr adnod hon,2 Epistol Ioan 5, "Ac yn awr yr wyf yn atolwg i ti, arglwyddes, nid fel un yn ysgrifenu gorchymyn newydd i ti, eithr yr hwn oedd genym o'r dechreuad, garu ohonom ein gilydd." Hi a ddychwelodd y llyfr yn agored, a'r pin wedi ei osod yn Ruth ii. 10, "Yna hi a syrthiodd ar ei hwyneb, ac a ymgrymodd i lawr, ac a ddywedodd wrtho ef, Paham y cefais ffafr yn dy olwg di, fel y cymerit gydnabod arnaf, a minau yn alltudes?" Y boneddwr a ddychwelodd y Beibl yr ail waith, gan gyfeirio at 3 Epistol Ioan 13, 14, "Yr oedd genyf lawer o bethau i'w hysgrifenu, ond nid wyf yn chwenych ysgrifenu åg inc a phin atat ti: eithr gobeithio yr ydwyf gael dy weled ar fyrder, ac ni. a ymddiddanwn wyneb yn wyneb." O'r garwriaeth ryfedd hon a ddechreuodd mor anghyffredin, cymorodd priodas le yn mhen wythnos. {{c|Y DIRWESTWR.}} {{center block| <poem> Dirwestwr nid yw drwstan—yn ei ffordd, ::Nac yn ffwl penchwiban, :Wrth yfed dw'r, gloewddw'r glân,— :Dw'r oer o reieidr anian. :::—''Ap Fychan.'' </poem> }} <br> [[Categori:Robert Thomas (Ap Vychan)]] DIGOFAINT.—Mae digofaint yn dechreu mewn ffolineb, ac yn diweddu mewn edifeirwch. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> nwipge7wx6n66jjnlds7gkuo4qv0897 142109 142108 2025-07-01T02:51:47Z AlwynapHuw 1710 142109 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CARWRIAETH YN YR EGLWYS.—Boneddwr ieuanc a ddygwyddai eistedd yn yr eglwys mewn côr, yn nesaf at ba un yr eisteddai boneddiges ieuanc, yr hon y syrthiodd mewn cariad â hi ar yr olwg gyntaf, a theimlai ddymuniad i ddechreu hysbysu ei feddwl yn y fan; ond gan nas gallai ymddiddan â hi, efe a wnaeth ddefnydd o'r ddyfais ganlynol: Efe a roddodd iddi y Beibl yn agored, a phin wedi ei osod yn yr adnod hon,2 Epistol Ioan 5, "Ac yn awr yr wyf yn atolwg i ti, arglwyddes, nid fel un yn ysgrifenu gorchymyn newydd i ti, eithr yr hwn oedd genym o'r dechreuad, garu ohonom ein gilydd." Hi a ddychwelodd y llyfr yn agored, a'r pin wedi ei osod yn Ruth ii. 10, "Yna hi a syrthiodd ar ei hwyneb, ac a ymgrymodd i lawr, ac a ddywedodd wrtho ef, Paham y cefais ffafr yn dy olwg di, fel y cymerit gydnabod arnaf, a minau yn alltudes?" Y boneddwr a ddychwelodd y Beibl yr ail waith, gan gyfeirio at 3 Epistol Ioan 13, 14, "Yr oedd genyf lawer o bethau i'w hysgrifenu, ond nid wyf yn chwenych ysgrifenu âg inc a phin atat ti: eithr gobeithio yr ydwyf gael dy weled ar fyrder, ac ni a ymddiddanwn wyneb yn wyneb." O'r garwriaeth ryfedd hon a ddechreuodd mor anghyffredin, cymorodd priodas le yn mhen wythnos. {{c|Y DIRWESTWR.}} {{center block| <poem> Dirwestwr nid yw drwstan—yn ei ffordd, ::Nac yn ffwl penchwiban, :Wrth yfed dw'r, gloewddw'r glân,— :Dw'r oer o reieidr anian. :::—''Ap Fychan.'' </poem> }} <br> [[Categori:Robert Thomas (Ap Vychan)]] DIGOFAINT.—Mae digofaint yn dechreu mewn ffolineb, ac yn diweddu mewn edifeirwch. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> fa5dogzzkvv9mtlb6vehmkg5z2etcav 104 70641 141939 2025-06-30T15:54:36Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141939 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWEITHREDOEDD TRUGAROG IESU GRIST YN Y BYD.—Dywedir i Columbus rhyw ddiwrnod ddyfod o hyd i ryw ddeilen ar y traeth; fe gododd y ddeilen, ac fe edrychodd arni, ac fe ddeallodd Columbus yn y fan ei bod hi wedi tyfu mewn rhyw ran o'r byd na wyddai efe ddim am dano. Fe osododd y ddeilen yn ei fynwes, ac fe fethodd a gorphwys nes myned â'r ddeilen yn ei fynwes i'r fan lle y tyfodd yn y dechreu. Felly am y gweithredoedd trugarog a gyflawnodd Iesu Grist ar y ddaear, dail ydyw y rhai hyn wedi eu hysgwyd oddiar bren y bywyd: paid a'u sathru dan dy draed, ond bydded i ti eu codi a'u gosod yn dy fynwes, yna hwy änt a thi adref i'r wlad lle y maent yn tyfu yn ffrwythydd aeddfed, ac yn crogi yn rawnsypiau mawrion yn ngwlad gogoniant.Parch. Owen Jones, Dowlais. {{c|DANIEL AR Y FFORDD I'R FFAU.}} {{center block| <poem> Ai'r hen weddiwr hynod—tua'r ffau :Trwy ffordd hoffai'r Duwdod; :D'wedai ffydd mai ufydd òd I Dduw'r lluoedd yw'r llewod. :::—Ioan Deudraeth. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 5ey7dfas2oat1zg54ci2a7m5xckozvs 142110 141939 2025-07-01T02:54:40Z AlwynapHuw 1710 142110 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWEITHREDOEDD TRUGAROG IESU GRIST YN Y BYD.—Dywedir i Columbus rhyw ddiwrnod ddyfod o hyd i ryw ddeilen ar y traeth; fe gododd y ddeilen, ac fe edrychodd arni, ac fe ddeallodd Columbus yn y fan ei bod hi wedi tyfu mewn rhyw ran o'r byd na wyddai efe ddim am dano. Fe osododd y ddeilen yn ei fynwes, ac fe fethodd a gorphwys nes myned â'r ddeilen yn ei fynwes i'r fan lle y tyfodd yn y dechreu. Felly am y gweithredoedd trugarog a gyflawnodd Iesu Grist ar y ddaear, dail ydyw y rhai hyn wedi eu hysgwyd oddiar bren y bywyd: paid a'u sathru dan dy draed, ond bydded i ti eu codi a'u gosod yn dy fynwes, yna hwy änt a thi adref i'r wlad lle y maent yn tyfu yn ffrwythydd aeddfed, ac yn crogi yn rawnsypiau mawrion yn ngwlad gogoniant.Parch. Owen Jones, Dowlais. {{c|DANIEL AR Y FFORDD I'R FFAU.}} {{center block| <poem> Ai'r hen weddiwr hynod—tua'r ffau :Trwy ffordd hoffai'r Duwdod; :D'wedai ffydd mai ufydd òd I Dduw'r lluoedd yw'r llewod. :::—''Ioan Deudraeth''. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 5ewhxx77gkpqd2q5p05lg0xvfw01v2w 142112 142110 2025-07-01T02:55:42Z AlwynapHuw 1710 142112 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWEITHREDOEDD TRUGAROG IESU GRIST YN Y BYD.—Dywedir i Columbus rhyw ddiwrnod ddyfod o hyd i ryw ddeilen ar y traeth; fe gododd y ddeilen, ac fe edrychodd arni, ac fe ddeallodd Columbus yn y fan ei bod hi wedi tyfu mewn rhyw ran o'r byd na wyddai efe ddim am dano. Fe osododd y ddeilen yn ei fynwes, ac fe fethodd a gorphwys nes myned â'r ddeilen yn ei fynwes i'r fan lle y tyfodd yn y dechreu. Felly am y gweithredoedd trugarog a gyflawnodd Iesu Grist ar y ddaear, dail ydyw y rhai hyn wedi eu hysgwyd oddiar bren y bywyd: paid a'u sathru dan dy draed, ond bydded i ti eu codi a'u gosod yn dy fynwes, yna hwy änt a thi adref i'r wlad lle y maent yn tyfu yn ffrwythydd aeddfed, ac yn crogi yn rawnsypiau mawrion yn ngwlad gogoniant.Parch. Owen Jones, Dowlais. {{c|DANIEL AR Y FFORDD I'R FFAU.}} {{center block| <poem> Ai'r hen weddiwr hynod—tua'r ffau :Trwy ffordd hoffai'r Duwdod; :D'wedai ffydd mai ufydd òd I Dduw'r lluoedd yw'r llewod. :::—''Ioan Deudraeth''. </poem> }} <br> ARWYDDION O FFYDD.—I'r rhai sydd yn credu y mae Crist yn werthfawr, y gair yn felus, pechod yn chwerw, gweddi yn hyfryd, y saint yn anwyl, crefydd yw eu gorchwyl, y byd yn eilun drylliedig, angeu yn groesawus. Y rhai sydd yn credu y mae Crist ganddynt yn eu calonau, nefoedd yn eu llygaid, a'r byd o dan eu traed. Ysbryd Duw yw eu harweinydd, ofn Duw yw eu ceidwad, pobl Dduw yw eu cymdeithion, addewidion Duw yw eu diddanwch, sancteiddrwydd yw eu ffordd, a'r nefoedd yw eu cartref.—''Cyf. T. R. J., Bagillt'',<noinclude><references/></noinclude> timzadbmqcpwmx4oaz20q1ib2srrork 104 70642 141940 2025-06-30T15:55:11Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141940 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ARWYDDION O FFYDD.—I'r rhai sydd yn credu y mae Crist yn werthfawr, y gair yn felus, pechod yn chwerw, gweddi yn hyfryd, y saint yn anwyl, crefydd yw eu gorchwyl, y byd yn eilun drylliedig, angeu yn groesawus. Y rhai sydd yn credu y mae Crist ganddynt yn eu calonau, nefoedd yn eu llygaid, a'r byd o dan eu traed. Ysbryd Duw yw eu harweinydd, ofn Duw yw eu ceidwad, pobl Dduw yw eu cymdeithion, addewidion Duw yw eu diddanwch, sancteiddrwydd yw eu ffordd, a'r nefoedd yw eu cartref.—Cyf. T. R. J., Bagillt, CADWEDIGAETH Y PAGANIAID.—Gofynai dyn, a garai gywreinrwydd yn fwy na defnyddioldeb, i weinidog yr Efengyl, "A fydd paganiaid duwiol yn y nefoedd?" "Nid myfi, syr, fydd barnwr y byd, am hyny nis gallaf eich ateb; eithr hyn a ddywedaf, os byth yr ewch chwi i'r nefoedd, os na chewch hwynt yno, cewch reswm priodol paham na byddant yno." {{c|Y FRIALLEN.}} {{center block| <poem> Tydi, friallen fechan, dlos, :Wyt blentyn cyntaf anian, Ddanfonodd Duw i agor drws :I'r blodeu darddu allan. Mae'th ymddangosiad ar y fron :Yn llawn o wir dlysineb, Try'r corwynt llym yn awel fwyn, :A chwardd â'th dawel wyneb. Ti ddeni lygaid plentyn bach :I syllu ar dy degwch, Ac eto, nis gall meddwl bardd :Ddarlunio 'th lwyr brydferthwch. :::—Μ. Huws, Hafodlas. </poem> }} <br> BUCHEDD SANCTAIDD. Y mae gan fuchedd sanctaidd lais. Mewn tonau mwy argyhoeddiadol, y mae yn adleisio hyfforddiadau y gwefusau, y rhai a fuont eisoes fel ffynon doethineb. Y mae yn llefaru pan y mae y tafod yn ddistaw; ac y mae naill ai yn hudoliaeth gyson neu yn gerydd parhaus.—J. H. Hinton. Enllib a borthir gan gymaint o ffrydiau a'r Nilus; ac yn fynych mae cymaint o anhawsder eu holrain i'w tarddiad. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8mphs3cwp9z337x190wdzddtpk1hc55 142111 141940 2025-07-01T02:55:21Z AlwynapHuw 1710 142111 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CADWEDIGAETH Y PAGANIAID.—Gofynai dyn, a garai gywreinrwydd yn fwy na defnyddioldeb, i weinidog yr Efengyl, "A fydd paganiaid duwiol yn y nefoedd?" "Nid myfi, syr, fydd barnwr y byd, am hyny nis gallaf eich ateb; eithr hyn a ddywedaf, os byth yr ewch chwi i'r nefoedd, os na chewch hwynt yno, cewch reswm priodol paham na byddant yno." {{c|Y FRIALLEN.}} {{center block| <poem> Tydi, friallen fechan, dlos, :Wyt blentyn cyntaf anian, Ddanfonodd Duw i agor drws :I'r blodeu darddu allan. Mae'th ymddangosiad ar y fron :Yn llawn o wir dlysineb, Try'r corwynt llym yn awel fwyn, :A chwardd â'th dawel wyneb. Ti ddeni lygaid plentyn bach :I syllu ar dy degwch, Ac eto, nis gall meddwl bardd :Ddarlunio 'th lwyr brydferthwch. :::—Μ. Huws, Hafodlas. </poem> }} <br> BUCHEDD SANCTAIDD. Y mae gan fuchedd sanctaidd lais. Mewn tonau mwy argyhoeddiadol, y mae yn adleisio hyfforddiadau y gwefusau, y rhai a fuont eisoes fel ffynon doethineb. Y mae yn llefaru pan y mae y tafod yn ddistaw; ac y mae naill ai yn hudoliaeth gyson neu yn gerydd parhaus.—J. H. Hinton. Enllib a borthir gan gymaint o ffrydiau a'r Nilus; ac yn fynych mae cymaint o anhawsder eu holrain i'w tarddiad. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 57nz7xi64lda8dhhnqze35696i5428o 142113 142111 2025-07-01T02:56:12Z AlwynapHuw 1710 142113 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CADWEDIGAETH Y PAGANIAID.—Gofynai dyn, a garai gywreinrwydd yn fwy na defnyddioldeb, i weinidog yr Efengyl, "A fydd paganiaid duwiol yn y nefoedd?" "Nid myfi, syr, fydd barnwr y byd, am hyny nis gallaf eich ateb; eithr hyn a ddywedaf, os byth yr ewch chwi i'r nefoedd, os na chewch hwynt yno, cewch reswm priodol paham na byddant yno." {{c|Y FRIALLEN.}} {{center block| <poem> Tydi, friallen fechan, dlos, :Wyt blentyn cyntaf anian, Ddanfonodd Duw i agor drws :I'r blodeu darddu allan. Mae'th ymddangosiad ar y fron :Yn llawn o wir dlysineb, Try'r corwynt llym yn awel fwyn, :A chwardd â'th dawel wyneb. Ti ddeni lygaid plentyn bach :I syllu ar dy degwch, Ac eto, nis gall meddwl bardd :Ddarlunio 'th lwyr brydferthwch. :::—''Μ. Huws, Hafodlas.'' </poem> }} <br> BUCHEDD SANCTAIDD. Y mae gan fuchedd sanctaidd lais. Mewn tonau mwy argyhoeddiadol, y mae yn adleisio hyfforddiadau y gwefusau, y rhai a fuont eisoes fel ffynon doethineb. Y mae yn llefaru pan y mae y tafod yn ddistaw; ac y mae naill ai yn hudoliaeth gyson neu yn gerydd parhaus.—''J. H. Hinton.'' Enllib a borthir gan gymaint o ffrydiau a'r Nilus; ac yn fynych mae cymaint o anhawsder eu holrain i'w tarddiad. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 5zp3ze69uisxcfn5k8rooa69knm3g4g 104 70643 141941 2025-06-30T15:55:31Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 141941 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DYN.—O! y fath sylwedd rhyfedd yw enaid dyn! Beth ydyw dyn? dim ond abwydyn y llwch, nid yw yn gwybod nac yn deall ei hunan yn iawn, ac eto nid oes dim a leinw ei serchiadau ond goludoedd anfeidroldeb. Beth ydyw dyn? dim ond perchenog mynud awr, yn myned o un fynud i fynud arall, heb ddim yn ei feddiant ond yr amser presenol, ac eto, nid oes dim a leinw ei serchiadau am gymaint ag un mynudyn, ond holl ddyfnderoedd dirgeledigaethau tragwyddoldeb diddechreu a thragwyddoldeb diddiwedd, y ddau yn cydgyfarfod yn yr YDWYF anfeidrol, a'r Duw hwn mewn Cyfryngwr yn eiddo iddo yntau. Hyn a leinw enaid dyn.—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. HUW MORUS (EOS CEIRIOG).—Yr oedd y forwyn wedi codi rywbryd yn hynod o foreu, i gorddi; ac yr oedd y beirdd, Huw Morus, ac Edward Morus, yn eu gwely, ac yn methu yn lân a chysgu. Ebe Huw Morus: {{center block| <poem> "Trwst â gordd, trystio dugell—dychryn—gwsg, ::Trwm trwblgwsg, trem treblgell; :Twrw plethgwl'm—tripa laethgell, :Twrw naw cawr, taranau cell." </poem> }} <br> 'Beth ydyw y mater, Huw?" ebe Edward Morus, yr hwn hefyd ydoedd yn fardd go enwog. "Gwneyd englyn i'r eneth yna sydd yn corddi yr ydwyf," ebe H. M. "Twt!—thâl o ddim byd!" ebe E. M. 'Rhyw dwrw fel hyn ydwyf fi yn ei glywed: {{center block| <poem> "Dip-dap, lip-lap, gip-gap gwpan,—cabl-abl, ::Oera nabl, a'r drebl driban; :Croch och wchw—garw twrw taran, :Gwaedd g'oedd gwydd gwedd giaidd gân." </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> g9hzx21y8inlrc9euapd71yhkggvyz2 142114 141941 2025-07-01T02:58:29Z AlwynapHuw 1710 142114 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DYN.—O! y fath sylwedd rhyfedd yw enaid dyn! Beth ydyw dyn? dim ond abwydyn y llwch, nid yw yn gwybod nac yn deall ei hunan yn iawn, ac eto nid oes dim a leinw ei serchiadau ond goludoedd anfeidroldeb. Beth ydyw dyn? dim ond perchenog mynud awr, yn myned o un fynud i fynud arall, heb ddim yn ei feddiant ond yr amser presenol, ac eto, nid oes dim a leinw ei serchiadau am gymaint ag un mynudyn, ond holl ddyfnderoedd dirgeledigaethau tragwyddoldeb diddechreu a thragwyddoldeb diddiwedd, y ddau yn cydgyfarfod yn yr YDWYF anfeidrol, a'r Duw hwn mewn Cyfryngwr yn eiddo iddo yntau. Hyn a leinw enaid dyn.—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. HUW MORUS (EOS CEIRIOG).—Yr oedd y forwyn wedi codi rywbryd yn hynod o foreu, i gorddi; ac yr oedd y beirdd, Huw Morus, ac Edward Morus, yn eu gwely, ac yn methu yn lân a chysgu. Ebe Huw Morus: {{center block| <poem> "Trwst â gordd, trystio dugell—dychryn—gwsg, ::Trwm trwblgwsg, trem treblgell; :Twrw plethgwl'm—tripa laethgell, :Twrw naw cawr, taranau cell." </poem> }} <br> 'Beth ydyw y mater, Huw?" ebe Edward Morus, yr hwn hefyd ydoedd yn fardd go enwog. "Gwneyd englyn i'r eneth yna sydd yn corddi yr ydwyf," ebe H. M. "Twt!—thâl o ddim byd!" ebe E. M. 'Rhyw dwrw fel hyn ydwyf fi yn ei glywed: {{center block| <poem> "Dip-dap, lip-lap, gip-gap gwpan,—cabl-abl, ::Oera nabl, a'r drebl driban; :Croch och wchw—garw twrw taran, :Gwaedd g'oedd gwydd gwedd giaidd gân." </poem> }} [[Categori:Huw Morus (Eos Ceiriog)]] <br><noinclude><references/></noinclude> af0h93ox0wucn2itr56107x1gc5sj3i 14 70644 141947 2025-06-30T16:06:51Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{Wicipedia|Hugh Williams (Cadfan)}} [[Delwedd:Portrait of Cadfan (4671203).jpg|bawd]] {{DEFAULTSORT:Williams, Hugh}} [[Categori:Beirdd]]" 141947 wikitext text/x-wiki {{Wicipedia|Hugh Williams (Cadfan)}} [[Delwedd:Portrait of Cadfan (4671203).jpg|bawd]] {{DEFAULTSORT:Williams, Hugh}} [[Categori:Beirdd]] 3xziz6gj3lehuzenu8ir425k22wb6y0 14 70645 141952 2025-06-30T16:18:35Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-BEN-1788 JONES, BENJAMIN ('P(rif) A(rwyddfardd) Môn '; 1788 - 1841), bardd, llenor, a Bedyddiwr pybyr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] {{DEFAULTSORT:Jones, Ben}} [[Categori:Beirdd]]" 141952 wikitext text/x-wiki [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-BEN-1788 JONES, BENJAMIN ('P(rif) A(rwyddfardd) Môn '; 1788 - 1841), bardd, llenor, a Bedyddiwr pybyr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] {{DEFAULTSORT:Jones, Ben}} [[Categori:Beirdd]] 8khrorientuaex69gk366yhpf54rpif 14 70646 141953 2025-06-30T16:24:06Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[https://bywgraffiadur.cymru/article/c-OWEN-ELL-1789 OWEN, ELLIS (1789-1868), amaethwr, hynafiaethydd, a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] {{Wicipedia|Ellis Owen}} [[Delwedd:Ellis Owen, Cefn-y-meysydd (1789-1868) NLW3364173.jpg|bawd]]" 141953 wikitext text/x-wiki [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-OWEN-ELL-1789 OWEN, ELLIS (1789-1868), amaethwr, hynafiaethydd, a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] {{Wicipedia|Ellis Owen}} [[Delwedd:Ellis Owen, Cefn-y-meysydd (1789-1868) NLW3364173.jpg|bawd]] 2tcabjg0o0blma447o5kp2zj5ttmgzw 14 70647 141957 2025-06-30T16:39:10Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "'''Richard Davies''' (Syntax Môn 1811-1898) bardd , a anwyd yn Nhy'n-llidiart , plwyf Llangristiolus , Rhagfyr 20fed , 1811. Yr oedd yn gyfoed a Hwfa Môn a Llwydfryn Hwfa. {{DEFAULTSORT:Davies, Richard}} [[Categori:Beirdd]]" 141957 wikitext text/x-wiki '''Richard Davies''' (Syntax Môn 1811-1898) bardd , a anwyd yn Nhy'n-llidiart , plwyf Llangristiolus , Rhagfyr 20fed , 1811. Yr oedd yn gyfoed a Hwfa Môn a Llwydfryn Hwfa. {{DEFAULTSORT:Davies, Richard}} [[Categori:Beirdd]] f90615h6ng5oxf9h42evrbykud4tlyu 14 70648 141960 2025-06-30T18:04:20Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[[Delwedd:Hugh Tudwal Davies.jpg|bawd]] [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-DAVI-TUD-1847 DAVIES, HUGH TUDWAL (1847 - 1915), amaethwr a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025]" 141960 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:Hugh Tudwal Davies.jpg|bawd]] [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-DAVI-TUD-1847 DAVIES, HUGH TUDWAL (1847 - 1915), amaethwr a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] 7a0j0jnn7nuwbbrykhblrutqfdsm46j 14 70649 141961 2025-06-30T18:23:33Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Bardd o Langefni. Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? {{DEFAULTSORT:Hughes, John}} [[Categori:Beirdd]]" 141961 wikitext text/x-wiki Bardd o Langefni. Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? {{DEFAULTSORT:Hughes, John}} [[Categori:Beirdd]] dk1j9aytou055dym564y6rmdm460mnr 14 70650 141974 2025-06-30T19:11:31Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{Wicipedia|John Davies (Gwyneddon)}}[[Delwedd:John Davies (Gwyneddon).jpg|bawd]]" 141974 wikitext text/x-wiki {{Wicipedia|John Davies (Gwyneddon)}}[[Delwedd:John Davies (Gwyneddon).jpg|bawd]] r6r2j18c9d0l6lh518kn6m7a7kx10ah 14 70651 141975 2025-06-30T20:03:13Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[[Delwedd:David Oliver Edwards.jpg|bawd]] Roedd y '''Parch David Oliver Edwards''' (1837-1908) yn weinidog gyda'r Bedyddwyr ac yn awdur nifer fawr o lyfrau at ddefnydd yr ysgol Sul. Roedd yn arbennig o nodedig am ei gerddi crefyddol a chymdeithasol, addas i'w hadrodd gan ddisgyblion yr ysgol Sul. Ganwyd yn Llanafon, Login, Sir Gaerfyrddin, yn fab i saer beddfeini. Roedd yn frawd i William Edwards, pennaeth athrofa'r Bedyddwyr ym Mhont-y-pŵl. Ar ôl hyfforddi y..." 141975 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:David Oliver Edwards.jpg|bawd]] Roedd y '''Parch David Oliver Edwards''' (1837-1908) yn weinidog gyda'r Bedyddwyr ac yn awdur nifer fawr o lyfrau at ddefnydd yr ysgol Sul. Roedd yn arbennig o nodedig am ei gerddi crefyddol a chymdeithasol, addas i'w hadrodd gan ddisgyblion yr ysgol Sul. Ganwyd yn Llanafon, Login, Sir Gaerfyrddin, yn fab i saer beddfeini. Roedd yn frawd i William Edwards, pennaeth athrofa'r Bedyddwyr ym Mhont-y-pŵl. Ar ôl hyfforddi yng Ngholeg Presbyteraidd Caerfyrddin, bu yn weinidog yn Llanymddyfri, Crughywel, Stokton on Tees ac ym Methlehem, Hwlffordd, Sir Benfro. Bu yn golofnydd rheolaidd i Seren Cymru a'r Faner. Ymysg ei lyfrau niferus mae: * Yr Ardd Flodau: 1868 * Y Pren Afalau: * Maes Yr Adroddwr 1874 * Efail Y Gof: 1890 * Y Gwenith Gwyn 1900 * Y Blwch Difyrus 1908 * Y Dadleuwr: 1909 e11l27l4hge19enojgbpj8iqnaxshxz 14 70652 141982 2025-06-30T20:21:08Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "[https://bywgraffiadur.cymru/article/c4-HARK-EDW-1866 Jones, E. D., (1997). HARKER, EDWARD ('Isnant '; 1866 - 1969), chwarelwr, bardd a phregethwr (A). Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025]" 141982 wikitext text/x-wiki [https://bywgraffiadur.cymru/article/c4-HARK-EDW-1866 Jones, E. D., (1997). HARKER, EDWARD ('Isnant '; 1866 - 1969), chwarelwr, bardd a phregethwr (A). Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Meh 2025] efjgv2ktt8bu6mg3yli1yfzfbncvh3b 14 70653 141986 2025-06-30T20:52:41Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Humphrey Bradley Jones''' (''Garmonydd'' 1840-1904) yn athro ac yn fardd. Ganwyd ef yn agos i Ruthun ym 1840. Magwyd ef yn Llanarmon-yn-iâl. Cafodd ei addysg yn yr Ysgol Frytanaidd yn Llanarmon Bu yn ddisgybl-athro yn yr un ysgol am dair blynedd. Aeth i'r Coleg Normal ym Mangor am flwyddyn. Bu yn athro ym Mangor a Bethesda. Bu yn brifathro yn Llanarmon, Caergybi, a Thregeiriog. Bu yn barddoni yn y Gymraeg a'r Saesneg, roedd yn gerddor eisteddfodol ac..." 141986 wikitext text/x-wiki Roedd '''Humphrey Bradley Jones''' (''Garmonydd'' 1840-1904) yn athro ac yn fardd. Ganwyd ef yn agos i Ruthun ym 1840. Magwyd ef yn Llanarmon-yn-iâl. Cafodd ei addysg yn yr Ysgol Frytanaidd yn Llanarmon Bu yn ddisgybl-athro yn yr un ysgol am dair blynedd. Aeth i'r Coleg Normal ym Mangor am flwyddyn. Bu yn athro ym Mangor a Bethesda. Bu yn brifathro yn Llanarmon, Caergybi, a Thregeiriog. Bu yn barddoni yn y Gymraeg a'r Saesneg, roedd yn gerddor eisteddfodol ac yn arweinydd corau. Gwasanaethodd fel blaenor yng nghapeli'r Methodistiaid Calfinaidd yng Nghaergybi a Thregeiriog. tqhgh3wttyjxarfoasqryjscdllc957 14 70654 141988 2025-06-30T21:01:07Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "'''Roedd John Owen''', (Ap Glaslyn 1857 - 1934) yn athro, cerddor, llenor, a gweinidog (MC) mae cofnod amdano yn y [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-OWEN-JON-1831 Bywgraffiadur] o dan enw ei dad Richard Jones Owen Glaslyn" 141988 wikitext text/x-wiki '''Roedd John Owen''', (Ap Glaslyn 1857 - 1934) yn athro, cerddor, llenor, a gweinidog (MC) mae cofnod amdano yn y [https://bywgraffiadur.cymru/article/c-OWEN-JON-1831 Bywgraffiadur] o dan enw ei dad Richard Jones Owen Glaslyn mq5psnlqb2q4xfr7u3wwtif5hcoyr2f 14 70655 141994 2025-06-30T21:31:24Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Bardd o ochrau Llandegai, Arfon. Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? [[Categori:Beirdd]] {{DEFAULTSORT:Morris, Owen}}" 141994 wikitext text/x-wiki Bardd o ochrau Llandegai, Arfon. Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? [[Categori:Beirdd]] {{DEFAULTSORT:Morris, Owen}} 0swkh0tcnyzc18539zykmb4rdcl7akp 14 70656 141996 2025-06-30T21:39:42Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Bardd o Lanrwst oedd Absalom Roberts (''Absalom Fardd'' tua 1780-1874). Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? {{DEFAULTSORT:Roberts, Absalom}} [[Categori:Beirdd]]" 141996 wikitext text/x-wiki Bardd o Lanrwst oedd Absalom Roberts (''Absalom Fardd'' tua 1780-1874). Dim manylion bywgraffyddol ar hyn o bryd. A allwch helpu Wicidestun trwy ddarparu rhai? {{DEFAULTSORT:Roberts, Absalom}} [[Categori:Beirdd]] rmy0lndaobjm67yuqi79utuveuly2ii 14 70657 142007 2025-06-30T22:40:10Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Evan Jones (Ieuan Nebo) (1854-1910) Chwarelwr a bardd [https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/Evan_Jones_(Ieuan_Nebo) Ieuan Nebo-Cof y Cwmwd]" 142007 wikitext text/x-wiki Evan Jones (Ieuan Nebo) (1854-1910) Chwarelwr a bardd [https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/wici/Evan_Jones_(Ieuan_Nebo) Ieuan Nebo-Cof y Cwmwd] fpippgya2wtdcl8a0q1exbjhrtbev1w 104 70658 142013 2025-06-30T22:59:05Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "PAROTOI Y GALON.—Rhaid i ddyn ac ymbarotoi ei galon i dderbyn "gair y deyrnas" cyn y caria ei heffeithiau nefol arni; megis y dywed y prophwyd Joel, "Rhwygwch eich calon, chwelwch at yr Arglwydd," &c. Nis gall y lefain weithio a chyfnewid ŷd heb ei falu; na, cyn y gall gario un math o ddylanwad arno, rhaid ei falu yn flawd ystwyth, tyner a meddal; rhaid tylino y blawd cyn y bydd yn addas i dderbyn y lefain. Felly gyda golwg ar y galo... 142013 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PAROTOI Y GALON.—Rhaid i ddyn ac ymbarotoi ei galon i dderbyn "gair y deyrnas" cyn y caria ei heffeithiau nefol arni; megis y dywed y prophwyd Joel, "Rhwygwch eich calon, chwelwch at yr Arglwydd," &c. Nis gall y lefain weithio a chyfnewid ŷd heb ei falu; na, cyn y gall gario un math o ddylanwad arno, rhaid ei falu yn flawd ystwyth, tyner a meddal; rhaid tylino y blawd cyn y bydd yn addas i dderbyn y lefain. Felly gyda golwg ar y galon ddynol, rhaid ei meddalu, a'i darostwng i deimlad addas, cyn y bydd iddi gael ei lefeinio âg ysbryd a bywyd Crist. Fel y mae yr amaethwr yn braenaru ac yn arloesi y tir mewn trefn i'r hâd da gael dyfnder daear a dwyn ffrwyth, felly rhaid cael parotoad y galon i'r Efengyl.—Parch. J. J. Williams, Penygroes. GWEDDI DDIRGEL. Y mae gweddi ddirgel yn gyffelyb i long, ond mai llong fechan yw hi: y mae yn cychwyn gartref yn yr ystafell, ac yn myned allan i spring tide trugaredd. Gwrandewch arni yn cychwyn am funyd:—"Y tlawd hwn a lefodd," dyna hi yn cychwyn; "a'r Arglwydd a'i clybu," dyna hi yn office y gwaed; ddaw hi yn ol? daw yn llawn fel llong marsiandwr,—"ac a'i gwaredodd o'i holl drallod."—Y diweddar Barch. John Williams, Garn. YSBRYD CRISTIONOGAETH YN Y PLENTYN. Pan dderbynid bachgenyn pedair-ar-ddeg oed yn aelod i'r eglwys y dydd o'r blaen, gofynwyd iddo beth oedd yn ysgogi ei feddwl yn yr amgylchiad. Atebodd, "Meddwl ydwyf fod Iesu Grist wedi gwneyd cymaint drosof fi, a'i bod yn llawn bryd i finau ddechreu gwneyd rhywbeth drosto yntau." Onid oedd yr un brofiad yn union ag apostolion Crist, pan ddywedent, "Cariad Crist sydd yn ein cymell ni." Pan roddwyd ei ddewisiad i'r Tywysog Conde ar ol ei ddal yn garcharor gan Siarl IX., brenin Ffrainc, naill ai myned i wasanaeth yr offeren, neu ei osod i farwolaeth, neu oddef carchariad parhaus; efe a atebodd, "Trwy gymorth Duw ni ddewisaf byth mo'r cyntaf; ac am y lleill, gadawaf hwy i Ragluniaeth Duw ac ewyllys y brenin." SINAI A CHALFARIA. {{center block| <poem> Os swn y ddeddf yn Sinai ddu—rua ::Yr euog i grynu, :Calfaria lân dry'n gân gu :Yng ngrasol angeu'r Iesu. :::—Pedrog. </poem> }} <br> SEIRIOL A CHYBI.—Dywed traddodiad am Seiriol a Chybi y cyfarfyddent unwaith bob wythnos yn agos i Glorach, yn mhlwyf Llandyfrydeg: ac oherwydd y byddai Seiriol ar daith yr ymweliad hwn bob amser yn teithio a'i gefn at yr haul; y boreu yr haul yn y dwyrain, a'r prydnawn, wrth ddychwelyd, yr haul yn y gorllewin, a Chybi i'r gwrthwyneb, yn teithio a'i wyneb i'r haul, gelwid hwy Seiriol Wyn, a Chybi Felyn. Gan fod y ddau hyn mewn bri mawr gan Gymry Gwynedd, mewn amser diweddarach, gwnai y Mynachod cardodaidd ddefnydd mawr ohonynt yn eu teithiau cardodaidd. Cludent luniau bychain o goed o'r ddau sant, i'w newid am ŷd, caws, a chig moch, &c. Dywedant fod llun Seiriol yn feddyginiaeth anffaeledig i amryw glefydau, a llun Curig mor effeithiol i yru ysbrydion drwg o dai ffermydd ac ysguboriau, am hyny dywedai y bardd, {{center block| <poem> "Un ohonynt a ddygai Gurig lwyd dan gŵr ei gôl, Gwas arall a ddygai Seiriol. ::—R. Llwyd, Beaumaris. </poem> }} <br> RHEOL I DDEWIS GWR.—Eliza Embert, boneddiges ieuanc yn Persia, a lwyr benderfynodd wrthod boneddwr gyda'r hwn yr oedd i ymbriodi, oblegid iddo ddirmygu crefydd. Wedi iddi roddi cerydd hynaws iddo, atebodd, "Nad allai dyn o'r byd ddim bod mor hen ffasiwn a pharchu Duw a chrefydd." Eliza a ddychrynodd! Ond wrth ddychwelyd ati ei hun, dywedai, "O'r munyd, syr, y deallais i nad ydych yn parchu crefydd, yr wyf fi yn peidio a bod yn eiddo i chwi." Yr hwn nad yw yn caru ac yn anrhydeddu Duw, ni all garu ei wraig yn ffyddlawn a chywir. GWEN. {{center block| <poem> Ryfedd wên, llwyr foddineb—arni geir ::Yn goron anwyldeb; :Ei cham—ddeall ni all neb, :Daw â'r enaid i'r wyneb. ::—Madog. </poem> }} <br> Ceisiodd un anog Esgob Hooper i ymwrthod â'i gredo yn hytrach na dyoddef merthyrdod, gan ddyweyd, "O, syr, ystyriwch fod bywyd yn felus, a marwolaeth yn chwerw." "Ydynt," atebodd y merthyr gwrol "ond mae bywyd tragwyddol yn fil melusach, a marwolaeth dragwyddol yn anrhaethol chwerwach:" felly efe a aeth yn amyneddgar at y stanc; ac yn y 80 flwydd o'i oedran, dywedir iddo drengu yn y fflamau, mor dawel a phlentyn yn ei wely. CENFIGEN. Poenir y dyn cenfigenus, nid yn unig gan yr holl ddrygau a ddyoddefir ganddo ef ei hun, ond gan yr holl dda a fwynheir gan ereill. Gwneir ef yn bruddaidd, nid yn unig gan ei gwmwl ei hun, ond gan lewyrch haul ereill. Cred in UNIG.—Y mae marchnad wedi ei chyfodi gan Dduw er delio â phechaduriaid. Y man yr agorwyd hi oedd yn y Prynedigaeth, y nwydd a gynygir yw bywyd tragywyddol, a'r term i'w gael yw "Cred yn unig."—Parch. Foulk Evans, Machynlleth. YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—Parch. Joseph Thomas, Carno. ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. DYDD Y FARN. {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—Gwilym Alltwen. </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allannad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu. Parch. R. Davies, Tre Taliesin.<noinclude><references/></noinclude> plesq2kheuaw65uxf8ynru972z5ql1z 142015 142013 2025-06-30T23:01:27Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142015 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PAROTOI Y GALON.—Rhaid i ddyn ac ymbarotoi ei galon i dderbyn "gair y deyrnas" cyn y caria ei heffeithiau nefol arni; megis y dywed y prophwyd Joel, "Rhwygwch eich calon, chwelwch at yr Arglwydd," &c. Nis gall y lefain weithio a chyfnewid ŷd heb ei falu; na, cyn y gall gario un math o ddylanwad arno, rhaid ei falu yn flawd ystwyth, tyner a meddal; rhaid tylino y blawd cyn y bydd yn addas i dderbyn y lefain. Felly gyda golwg ar y galon ddynol, rhaid ei meddalu, a'i darostwng i deimlad addas, cyn y bydd iddi gael ei lefeinio âg ysbryd a bywyd Crist. Fel y mae yr amaethwr yn braenaru ac yn arloesi y tir mewn trefn i'r hâd da gael dyfnder daear a dwyn ffrwyth, felly rhaid cael parotoad y galon i'r Efengyl.—Parch. J. J. Williams, Penygroes. GWEDDI DDIRGEL. Y mae gweddi ddirgel yn gyffelyb i long, ond mai llong fechan yw hi: y mae yn cychwyn gartref yn yr ystafell, ac yn myned allan i spring tide trugaredd. Gwrandewch arni yn cychwyn am funyd:—"Y tlawd hwn a lefodd," dyna hi yn cychwyn; "a'r Arglwydd a'i clybu," dyna hi yn office y gwaed; ddaw hi yn ol? daw yn llawn fel llong marsiandwr,—"ac a'i gwaredodd o'i holl drallod."—Y diweddar Barch. John Williams, Garn. YSBRYD CRISTIONOGAETH YN Y PLENTYN. Pan dderbynid bachgenyn pedair-ar-ddeg oed yn aelod i'r eglwys y dydd o'r blaen, gofynwyd iddo beth oedd yn ysgogi ei feddwl yn yr amgylchiad. Atebodd, "Meddwl ydwyf fod Iesu Grist wedi gwneyd cymaint drosof fi, a'i bod yn llawn bryd i finau ddechreu gwneyd rhywbeth drosto yntau." Onid oedd yr un brofiad yn union ag apostolion Crist, pan ddywedent, "Cariad Crist sydd yn ein cymell ni." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 3eliplvl9vn7m6iphp60k43o94u5md0 142116 142015 2025-07-01T02:59:48Z AlwynapHuw 1710 142116 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PAROTOI Y GALON.—Rhaid i ddyn ac ymbarotoi ei galon i dderbyn "gair y deyrnas" cyn y caria ei heffeithiau nefol arni; megis y dywed y prophwyd Joel, "Rhwygwch eich calon, chwelwch at yr Arglwydd," &c. Nis gall y lefain weithio a chyfnewid ŷd heb ei falu; na, cyn y gall gario un math o ddylanwad arno, rhaid ei falu yn flawd ystwyth, tyner a meddal; rhaid tylino y blawd cyn y bydd yn addas i dderbyn y lefain. Felly gyda golwg ar y galon ddynol, rhaid ei meddalu, a'i darostwng i deimlad addas, cyn y bydd iddi gael ei lefeinio âg ysbryd a bywyd Crist. Fel y mae yr amaethwr yn braenaru ac yn arloesi y tir mewn trefn i'r hâd da gael dyfnder daear a dwyn ffrwyth, felly rhaid cael parotoad y galon i'r Efengyl.—''Parch. J. J. Williams, Penygroes.'' GWEDDI DDIRGEL. Y mae gweddi ddirgel yn gyffelyb i long, ond mai llong fechan yw hi: y mae yn cychwyn gartref yn yr ystafell, ac yn myned allan i spring tide trugaredd. Gwrandewch arni yn cychwyn am funyd:—"Y tlawd hwn a lefodd," dyna hi yn cychwyn; "a'r Arglwydd a'i clybu," dyna hi yn office y gwaed; ddaw hi yn ol? daw yn llawn fel llong marsiandwr,—"ac a'i gwaredodd o'i holl drallod."—''Y diweddar Barch. John Williams, Garn.'' YSBRYD CRISTIONOGAETH YN Y PLENTYN. Pan dderbynid bachgenyn pedair-ar-ddeg oed yn aelod i'r eglwys y dydd o'r blaen, gofynwyd iddo beth oedd yn ysgogi ei feddwl yn yr amgylchiad. Atebodd, "Meddwl ydwyf fod Iesu Grist wedi gwneyd cymaint drosof fi, a'i bod yn llawn bryd i finau ddechreu gwneyd rhywbeth drosto yntau." Onid oedd yr un brofiad yn union ag apostolion Crist, pan ddywedent, "Cariad Crist sydd yn ein cymell ni." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> mc2nosjmgcgqqhy9inkvroic9g717wq 104 70659 142016 2025-06-30T23:03:13Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142016 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan roddwyd ei ddewisiad i'r Tywysog Conde ar ol ei ddal yn garcharor gan Siarl IX., brenin Ffrainc, naill ai myned i wasanaeth yr offeren, neu ei osod i farwolaeth, neu oddef carchariad parhaus; efe a atebodd, "Trwy gymorth Duw ni ddewisaf byth mo'r cyntaf; ac am y lleill, gadawaf hwy i Ragluniaeth Duw ac ewyllys y brenin." SINAI A CHALFARIA. {{center block| <poem> Os swn y ddeddf yn Sinai ddu—rua ::Yr euog i grynu, :Calfaria lân dry'n gân gu :Yng ngrasol angeu'r Iesu. :::—Pedrog. </poem> }} <br> SEIRIOL A CHYBI.—Dywed traddodiad am Seiriol a Chybi y cyfarfyddent unwaith bob wythnos yn agos i Glorach, yn mhlwyf Llandyfrydeg: ac oherwydd y byddai Seiriol ar daith yr ymweliad hwn bob amser yn teithio a'i gefn at yr haul; y boreu yr haul yn y dwyrain, a'r prydnawn, wrth ddychwelyd, yr haul yn y gorllewin, a Chybi i'r gwrthwyneb, yn teithio a'i wyneb i'r haul, gelwid hwy Seiriol Wyn, a Chybi Felyn. Gan fod y ddau hyn mewn bri mawr gan Gymry Gwynedd, mewn amser diweddarach, gwnai y Mynachod cardodaidd ddefnydd mawr ohonynt yn eu teithiau cardodaidd. Cludent luniau bychain o goed o'r ddau sant, i'w newid am ŷd, caws, a chig moch, &c. Dywedant fod llun Seiriol yn feddyginiaeth anffaeledig i amryw glefydau, a llun Curig mor effeithiol i yru ysbrydion drwg o dai ffermydd ac ysguboriau, am hyny dywedai y bardd, {{center block| <poem> "Un ohonynt a ddygai Gurig lwyd dan gŵr ei gôl, Gwas arall a ddygai Seiriol. ::—R. Llwyd, Beaumaris. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> i7n5gu5e5emg0n91xjq4elkkc8vpmo0 142017 142016 2025-06-30T23:04:01Z AlwynapHuw 1710 142017 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan roddwyd ei ddewisiad i'r Tywysog Conde ar ol ei ddal yn garcharor gan Siarl IX., brenin Ffrainc, naill ai myned i wasanaeth yr offeren, neu ei osod i farwolaeth, neu oddef carchariad parhaus; efe a atebodd, "Trwy gymorth Duw ni ddewisaf byth mo'r cyntaf; ac am y lleill, gadawaf hwy i Ragluniaeth Duw ac ewyllys y brenin." {{c|SINAI A CHALFARIA.}} {{center block| <poem> Os swn y ddeddf yn Sinai ddu—rua ::Yr euog i grynu, :Calfaria lân dry'n gân gu :Yng ngrasol angeu'r Iesu. :::—Pedrog. </poem> }} <br> SEIRIOL A CHYBI.—Dywed traddodiad am Seiriol a Chybi y cyfarfyddent unwaith bob wythnos yn agos i Glorach, yn mhlwyf Llandyfrydeg: ac oherwydd y byddai Seiriol ar daith yr ymweliad hwn bob amser yn teithio a'i gefn at yr haul; y boreu yr haul yn y dwyrain, a'r prydnawn, wrth ddychwelyd, yr haul yn y gorllewin, a Chybi i'r gwrthwyneb, yn teithio a'i wyneb i'r haul, gelwid hwy Seiriol Wyn, a Chybi Felyn. Gan fod y ddau hyn mewn bri mawr gan Gymry Gwynedd, mewn amser diweddarach, gwnai y Mynachod cardodaidd ddefnydd mawr ohonynt yn eu teithiau cardodaidd. Cludent luniau bychain o goed o'r ddau sant, i'w newid am ŷd, caws, a chig moch, &c. Dywedant fod llun Seiriol yn feddyginiaeth anffaeledig i amryw glefydau, a llun Curig mor effeithiol i yru ysbrydion drwg o dai ffermydd ac ysguboriau, am hyny dywedai y bardd, {{center block| <poem> "Un ohonynt a ddygai Gurig lwyd dan gwr ei gôl, Gwas arall a ddygai Seiriol. ::—R. Llwyd, Beaumaris. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> qg7bpwu6n3r2sykp4xfucah19a1cd39 142117 142017 2025-07-01T03:01:37Z AlwynapHuw 1710 142117 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan roddwyd ei ddewisiad i'r Tywysog Conde ar ol ei ddal yn garcharor gan Siarl IX., brenin Ffrainc, naill ai myned i wasanaeth yr offeren, neu ei osod i farwolaeth, neu oddef carchariad parhaus; efe a atebodd, "Trwy gymorth Duw ni ddewisaf byth mo'r cyntaf; ac am y lleill, gadawaf hwy i Ragluniaeth Duw ac ewyllys y brenin." {{c|SINAI A CHALFARIA.}} {{center block| <poem> Os swn y ddeddf yn Sinai ddu—rua ::Yr euog i grynu, :Calfaria lân dry'n gân gu :Yng ngrasol angeu'r Iesu. :::—''Pedrog''. </poem> }} <br> SEIRIOL A CHYBI.—Dywed traddodiad am Seiriol a Chybi y cyfarfyddent unwaith bob wythnos yn agos i Glorach, yn mhlwyf Llandyfrydeg: ac oherwydd y byddai Seiriol ar daith yr ymweliad hwn bob amser yn teithio a'i gefn at yr haul; y boreu yr haul yn y dwyrain, a'r prydnawn, wrth ddychwelyd, yr haul yn y gorllewin, a Chybi i'r gwrthwyneb, yn teithio a'i wyneb i'r haul, gelwid hwy Seiriol Wyn, a Chybi Felyn. Gan fod y ddau hyn mewn bri mawr gan Gymry Gwynedd, mewn amser diweddarach, gwnai y Mynachod cardodaidd ddefnydd mawr ohonynt yn eu teithiau cardodaidd. Cludent luniau bychain o goed o'r ddau sant, i'w newid am ŷd, caws, a chig moch, &c. Dywedant fod llun Seiriol yn feddyginiaeth anffaeledig i amryw glefydau, a llun Curig mor effeithiol i yru ysbrydion drwg o dai ffermydd ac ysguboriau, am hyny dywedai y bardd, {{center block| <poem> "Un ohonynt a ddygai Gurig lwyd dan gwr ei gôl, Gwas arall a ddygai Seiriol. ::—''R. Llwyd, Beaumaris.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Owen Williams (Pedrog)]]<noinclude><references/></noinclude> rqakgezqh9rodwi7yjhrumw4hpspzkx 104 70660 142018 2025-06-30T23:05:02Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142018 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>RHEOL I DDEWIS GWR.—Eliza Embert, boneddiges ieuanc yn Persia, a lwyr benderfynodd wrthod boneddwr gyda'r hwn yr oedd i ymbriodi, oblegid iddo ddirmygu crefydd. Wedi iddi roddi cerydd hynaws iddo, atebodd, "Nad allai dyn o'r byd ddim bod mor hen ffasiwn a pharchu Duw a chrefydd." Eliza a ddychrynodd! Ond wrth ddychwelyd ati ei hun, dywedai, "O'r munyd, syr, y deallais i nad ydych yn parchu crefydd, yr wyf fi yn peidio a bod yn eiddo i chwi." Yr hwn nad yw yn caru ac yn anrhydeddu Duw, ni all garu ei wraig yn ffyddlawn a chywir. {{c|GWEN.}} {{center block| <poem> Ryfedd wên, llwyr foddineb—arni geir ::Yn goron anwyldeb; :Ei cham—ddeall ni all neb, :Daw â'r enaid i'r wyneb. ::—Madog. </poem> }} <br> Ceisiodd un anog Esgob Hooper i ymwrthod â'i gredo yn hytrach na dyoddef merthyrdod, gan ddyweyd, "O, syr, ystyriwch fod bywyd yn felus, a marwolaeth yn chwerw." "Ydynt," atebodd y merthyr gwrol "ond mae bywyd tragwyddol yn fil melusach, a marwolaeth dragwyddol yn anrhaethol chwerwach:" felly efe a aeth yn amyneddgar at y stanc; ac yn y 80 flwydd o'i oedran, dywedir iddo drengu yn y fflamau, mor dawel a phlentyn yn ei wely. CENFIGEN. Poenir y dyn cenfigenus, nid yn unig gan yr holl ddrygau a ddyoddefir ganddo ef ei hun, ond gan yr holl dda a fwynheir gan ereill. Gwneir ef yn bruddaidd, nid yn unig gan ei gwmwl ei hun, ond gan lewyrch haul ereill. Cred in UNIG.—Y mae marchnad wedi ei chyfodi gan Dduw er delio â phechaduriaid. Y man yr agorwyd hi oedd yn y Prynedigaeth, y nwydd a gynygir yw bywyd tragywyddol, a'r term i'w gael yw "Cred yn unig."—Parch. Foulk Evans, Machynlleth. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> rcmxbv00ot1xgjg6b8okkkvstqt839x 142118 142018 2025-07-01T03:08:36Z AlwynapHuw 1710 142118 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>RHEOL I DDEWIS GWR.—Eliza Embert, boneddiges ieuanc yn Persia, a lwyr benderfynodd wrthod boneddwr gyda'r hwn yr oedd i ymbriodi, oblegid iddo ddirmygu crefydd. Wedi iddi roddi cerydd hynaws iddo, atebodd, "Nad allai dyn o'r byd ddim bod mor hen ffasiwn a pharchu Duw a chrefydd." Eliza a ddychrynodd! Ond wrth ddychwelyd ati ei hun, dywedai, "O'r munyd, syr, y deallais i nad ydych yn parchu crefydd, yr wyf fi yn peidio a bod yn eiddo i chwi." Yr hwn nad yw yn caru ac yn anrhydeddu Duw, ni all garu ei wraig yn ffyddlawn a chywir. {{c|GWEN.}} {{center block| <poem> Ryfedd wên, llwyr foddineb—arni geir ::Yn goron anwyldeb; :Ei cham—ddeall ni all neb, :Daw â'r enaid i'r wyneb. ::—''Madog''. </poem> }} <br> Ceisiodd un anog Esgob Hooper i ymwrthod â'i gredo yn hytrach na dyoddef merthyrdod, gan ddyweyd, "O, syr, ystyriwch fod bywyd yn felus, a marwolaeth yn chwerw." "Ydynt," atebodd y merthyr gwrol "ond mae bywyd tragwyddol yn fil melusach, a marwolaeth dragwyddol yn anrhaethol chwerwach:" felly efe a aeth yn amyneddgar at y stanc; ac yn y 80 flwydd o'i oedran, dywedir iddo drengu yn y fflamau, mor dawel a phlentyn yn ei wely. CENFIGEN. Poenir y dyn cenfigenus, nid yn unig gan yr holl ddrygau a ddyoddefir ganddo ef ei hun, ond gan yr holl dda a fwynheir gan ereill. Gwneir ef yn bruddaidd, nid yn unig gan ei gwmwl ei hun, ond gan lewyrch haul ereill. Cred in UNIG.—Y mae marchnad wedi ei chyfodi gan Dduw er delio â phechaduriaid. Y man yr agorwyd hi oedd yn y Prynedigaeth, y nwydd a gynygir yw bywyd tragywyddol, a'r term i'w gael yw "Cred yn unig."—''Parch. Foulk Evans, Machynlleth.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 4vpvd38dmbk4yh1elrx6m44fzx1w3ye 142121 142118 2025-07-01T03:13:15Z AlwynapHuw 1710 142121 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>RHEOL I DDEWIS GWR.—Eliza Embert, boneddiges ieuanc yn Persia, a lwyr benderfynodd wrthod boneddwr gyda'r hwn yr oedd i ymbriodi, oblegid iddo ddirmygu crefydd. Wedi iddi roddi cerydd hynaws iddo, atebodd, "Nad allai dyn o'r byd ddim bod mor hen ffasiwn a pharchu Duw a chrefydd." Eliza a ddychrynodd! Ond wrth ddychwelyd ati ei hun, dywedai, "O'r munyd, syr, y deallais i nad ydych yn parchu crefydd, yr wyf fi yn peidio a bod yn eiddo i chwi." Yr hwn nad yw yn caru ac yn anrhydeddu Duw, ni all garu ei wraig yn ffyddlawn a chywir. {{c|GWEN.}} {{center block| <poem> Ryfedd wên, llwyr foddineb—arni geir ::Yn goron anwyldeb; :Ei cham—ddeall ni all neb, :Daw â'r enaid i'r wyneb. ::—''Madog''. </poem> }} <br> Ceisiodd un anog Esgob Hooper i ymwrthod â'i gredo yn hytrach na dyoddef merthyrdod, gan ddyweyd, "O, syr, ystyriwch fod bywyd yn felus, a marwolaeth yn chwerw." "Ydynt," atebodd y merthyr gwrol "ond mae bywyd tragwyddol yn fil melusach, a marwolaeth dragwyddol yn anrhaethol chwerwach:" felly efe a aeth yn amyneddgar at y stanc; ac yn y 80 flwydd o'i oedran, dywedir iddo drengu yn y fflamau, mor dawel a phlentyn yn ei wely. CENFIGEN. Poenir y dyn cenfigenus, nid yn unig gan yr holl ddrygau a ddyoddefir ganddo ef ei hun, ond gan yr holl dda a fwynheir gan ereill. Gwneir ef yn bruddaidd, nid yn unig gan ei gwmwl ei hun, ond gan lewyrch haul ereill. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 2w4wiywgutqpocm044s07gbyg71n5rz 104 70661 142019 2025-06-30T23:05:25Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142019 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—Parch. Joseph Thomas, Carno. ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. {{c|DYDD Y FARN.}} {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—Gwilym Alltwen. </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allannad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu. Parch. R. Davies, Tre Taliesin. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 4n03xy9n9azd67ueo43lef5t0ga80ty 142119 142019 2025-07-01T03:09:59Z AlwynapHuw 1710 142119 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—Parch. Joseph Thomas, Carno. ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. {{c|DYDD Y FARN.}} {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—Gwilym Alltwen. </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allannad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu. Parch. R. Davies, Tre Taliesin. {{nop}} [[Categori:William Williams (Gwilym Alltwen)]]<noinclude><references/></noinclude> g6i1kho3sjzxcdard6ey4ih88teef8h 142120 142119 2025-07-01T03:11:33Z AlwynapHuw 1710 142120 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—''Parch. Joseph Thomas, Carno.'' ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. {{c|DYDD Y FARN.}} {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—Gwilym Alltwen. </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allan—nad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu.—''Parch. R. Davies, Tre Taliesin.'' {{nop}} [[Categori:William Williams (Gwilym Alltwen)]]<noinclude><references/></noinclude> enq3zr060v6jr3k0x94hh5suz8q9pib 142122 142120 2025-07-01T03:13:55Z AlwynapHuw 1710 142122 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cred in UNIG.—Y mae marchnad wedi ei chyfodi gan Dduw er delio â phechaduriaid. Y man yr agorwyd hi oedd yn y Prynedigaeth, y nwydd a gynygir yw bywyd tragywyddol, a'r term i'w gael yw "Cred yn unig."—''Parch. Foulk Evans, Machynlleth.'' YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—''Parch. Joseph Thomas, Carno.'' ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. {{c|DYDD Y FARN.}} {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—''Gwilym Alltwen.'' </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allan—nad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu.—''Parch. R. Davies, Tre Taliesin.'' {{nop}} [[Categori:William Williams (Gwilym Alltwen)]]<noinclude><references/></noinclude> hb3o0edhsioerto7y06wrtiyvd03iab 104 70662 142022 2025-06-30T23:21:51Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142022 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DUW YN EIN GWYLIO.—Yr oedd rhyw ŵr a arferai fyned i feusydd ei gymydogion yn y cynhauaf i ladrata ŷd. Un hwyr, efe a ddygodd ei fab gydag ef, bachgen wyth mlwydd oed. Wedi clustymwrando ac edrych i bob cŵr oddiamgylch, dywedai y tad, "Johnny, fachgen, dal y sach; yn awr yw yr amser; nid oes yma neb yn unlle i'n gweled." "Fy nhad," ebe Johnny yn ddystaw, "yr ydych wedi anghofio edrych i fyny yna." Y dyn, gan dybied fod y bachgen wedi gweled rhywun, a ollyngodd i lawr y sach yn ddychrynedig, gan ofyn, "Yn mha le y gweli di ef?" "Fy nhad," meddai yntau, "chwi a anghofiasoch edrych i fyny i weled a ydyw Duw yn ein gwylio." Aeth yr ateb i galon y tad, gadawodd yr ysgubau yn llonydd, dychwelodd adref, ac nid anturiodd ladrata mwyach.. {{c|IESU YN DDIGON.}} {{center block| <poem> Pwys fy enaid roddaf arno, :Disgwyl wrtho beunydd wnaf; O'i gyflawnder anchwiliadwy, :Yn mhob gofwy digon gaf;— Digon imi yn yr anial, :Fe gynhalia f'enaid gwan; A phan groeswyf yr Iorddonen. :Iesu ddeil fy mhen i'r lan. William Williams, Criccieth </poem> }} <br> "Os byth y myni wraig," ebe uchelwr Rhufeinaidd wrth ei fab, myn fenyw a feddo ddigon o synwyr i fedru arolygu cael pryd o fwyd; yn meddu digon o chwaeth i fedru gwisgo am dani ei hun; digon o lendid fel ag i olchi ei gwyneb cyn boreufwyd; a digon o ddeall i atal ei thafod pan na byddo ganddi ddim i'w ddywedyd." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> tbwhahkd6aqnsjqur2ljt67fihgj4qx 142124 142022 2025-07-01T03:15:35Z AlwynapHuw 1710 142124 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DUW YN EIN GWYLIO.—Yr oedd rhyw ŵr a arferai fyned i feusydd ei gymydogion yn y cynhauaf i ladrata ŷd. Un hwyr, efe a ddygodd ei fab gydag ef, bachgen wyth mlwydd oed. Wedi clustymwrando ac edrych i bob cŵr oddiamgylch, dywedai y tad, "Johnny, fachgen, dal y sach; yn awr yw yr amser; nid oes yma neb yn unlle i'n gweled." "Fy nhad," ebe Johnny yn ddystaw, "yr ydych wedi anghofio edrych i fyny yna." Y dyn, gan dybied fod y bachgen wedi gweled rhywun, a ollyngodd i lawr y sach yn ddychrynedig, gan ofyn, "Yn mha le y gweli di ef?" "Fy nhad," meddai yntau, "chwi a anghofiasoch edrych i fyny i weled a ydyw Duw yn ein gwylio." Aeth yr ateb i galon y tad, gadawodd yr ysgubau yn llonydd, dychwelodd adref, ac nid anturiodd ladrata mwyach. {{c|IESU YN DDIGON.}} {{center block| <poem> Pwys fy enaid roddaf arno, :Disgwyl wrtho beunydd wnaf; O'i gyflawnder anchwiliadwy, :Yn mhob gofwy digon gaf;— Digon imi yn yr anial, :Fe gynhalia f'enaid gwan; A phan groeswyf yr Iorddonen. :Iesu ddeil fy mhen i'r lan. ::—''William Williams, Criccieth'' </poem> }} <br> "Os byth y myni wraig," ebe uchelwr Rhufeinaidd wrth ei fab, myn fenyw a feddo ddigon o synwyr i fedru arolygu cael pryd o fwyd; yn meddu digon o chwaeth i fedru gwisgo am dani ei hun; digon o lendid fel ag i olchi ei gwyneb cyn boreufwyd; a digon o ddeall i atal ei thafod pan na byddo ganddi ddim i'w ddywedyd." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> h3yo6b2jdn92z2h1nj8wxwbbpptfeis 104 70663 142023 2025-06-30T23:23:18Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142023 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MARTIN LUTHER.—Yn ewyllys ddiweddaf, neu lythyr cymun, y diwygiwr enwog hwn, y mae y geiriau hynod a ganlyn:—"Arglwydd Dduw, diolchwyf i ti weled yn dda fy ngwneuthur yn dlawd ac anghenus ar y ddaear. Nid oes genyf na thŷ, na thir, nac arian, i'w gadael ar fy ol. Ti a roddaist i mi wraig a phlant, y rhai wyf yn awr yn eu cyflwyno yn ol i ti. Arglwydd, cadw, dysg, ac amddiffyn hwynt, megis y gwnaethost â minau." DARLLEN Y BEIBL.—Swyddog milwraidd Ffrengig, tra yn ngharchar yn Reading yn amser rhyfel Ffrainc, wedi cael gafael ar Feibl a'i darllenodd; argyhoeddwyd ef o gamsyniad anffyddiaeth, a gwelodd ogoniant crefydd Crist, a chofleidiodd hi. Pan ddirmygid ef gan ei gymdeithion, dywedai, "Ni wnaethum ond yr hyn a wnaeth fy nghydymaith ysgol, Barnadot, yr hwn a ddaeth yn Lutheriad." "Ond daeth ef yn Lutheriad er mwyn coron," ebai ei gyfeillion." "Er mwyn coron yr wyf finau yn cofleidio gwirionedd y Beibl: gyda hyn o wahaniaeth, yr oedd ef yn ceisio coron Sweden, minau goron y nefoedd." Rhyw ddyn newynllyd wedi cael ei euog—farnu am ladrad a holwyd gan un o'r gwyddfodolion crefyddol, ai nid oedd ei gydwybod wedi ei ddysgu i ymatal oddiwrth y weithred? "Och fi," ebai y troseddwr, "yr oedd fy nghylla yn llefain mor groch fel nas medrwn glywed llais cydwybod." Pan oedd yr Arglwydd yn myned i dynu i lawr yr hen balas oedd Efe wedi gyfodi ar fynydd Sinai, fe ofalodd yn mlaenaf am gario'r llestri arian, sef y deg gorchymyn, i'r palas newydd ar fynydd Seion.—Parch. H. Rees. [[Categori:Henry Rees]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ho1q6y4bqg76sg6o1lptf2np9y4i3v4 142125 142023 2025-07-01T03:16:13Z AlwynapHuw 1710 142125 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MARTIN LUTHER.—Yn ewyllys ddiweddaf, neu lythyr cymun, y diwygiwr enwog hwn, y mae y geiriau hynod a ganlyn:—"Arglwydd Dduw, diolchwyf i ti weled yn dda fy ngwneuthur yn dlawd ac anghenus ar y ddaear. Nid oes genyf na thŷ, na thir, nac arian, i'w gadael ar fy ol. Ti a roddaist i mi wraig a phlant, y rhai wyf yn awr yn eu cyflwyno yn ol i ti. Arglwydd, cadw, dysg, ac amddiffyn hwynt, megis y gwnaethost â minau." DARLLEN Y BEIBL.—Swyddog milwraidd Ffrengig, tra yn ngharchar yn Reading yn amser rhyfel Ffrainc, wedi cael gafael ar Feibl a'i darllenodd; argyhoeddwyd ef o gamsyniad anffyddiaeth, a gwelodd ogoniant crefydd Crist, a chofleidiodd hi. Pan ddirmygid ef gan ei gymdeithion, dywedai, "Ni wnaethum ond yr hyn a wnaeth fy nghydymaith ysgol, Barnadot, yr hwn a ddaeth yn Lutheriad." "Ond daeth ef yn Lutheriad er mwyn coron," ebai ei gyfeillion." "Er mwyn coron yr wyf finau yn cofleidio gwirionedd y Beibl: gyda hyn o wahaniaeth, yr oedd ef yn ceisio coron Sweden, minau goron y nefoedd." Rhyw ddyn newynllyd wedi cael ei euog—farnu am ladrad a holwyd gan un o'r gwyddfodolion crefyddol, ai nid oedd ei gydwybod wedi ei ddysgu i ymatal oddiwrth y weithred? "Och fi," ebai y troseddwr, "yr oedd fy nghylla yn llefain mor groch fel nas medrwn glywed llais cydwybod." Pan oedd yr Arglwydd yn myned i dynu i lawr yr hen balas oedd Efe wedi gyfodi ar fynydd Sinai, fe ofalodd yn mlaenaf am gario'r llestri arian, sef y deg gorchymyn, i'r palas newydd ar fynydd Seion.—''Parch. H. Rees.'' [[Categori:Henry Rees]] {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 7s2r8cgdf6tgv3fn9w11lhjl9spbsi2 104 70664 142024 2025-06-30T23:24:22Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142024 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan ddaw newyddion drwg yn rhy ddiweddar i fod o les i dy gymydog cadw nhw i ti dy hun.Pan mae dyn yn edrych ar bechod yn fach, y mae ar y ffordd i'r tir na wêl yr un pechod yn fawr.Parch. J. Thomas, Carno. Y DDWY DAITH.—Rhai a änt yn llawen i ddistryw; ereill dan wylo i ogoniant. —Mason. Peth ofnadwy yw i ddyn gael ei gymeryd o'r byd gan angeu, cyn ei gymeryd yn gyntaf o'r byd gan ras.—Ralph Venning. {{c|DYFFRYN MADOG.}} {{center block| <poem> Gweledig yw gwaelodion—y llynau, ::Sy'n llenyrch o feillion: E daenwyd preswyl dynion Lle bu dw'r a llwybr y dòn. :::—Alltud Eifion. </poem> }} <br> Yr hwn sydd yn gaeth i'r byd sydd â melldith Canaan arno—"Gwas gweision a fyddi di." Fe gasaodd y byd Dduw heb achos, ac yntau a garodd y byd heb achos. Clywir pobl yn son yn fynych am ymsefydlu yn y byd: yr un peth fyddai meddwl bwrw angor i ganol Môr y Werydd, neu son am fod careg wedi ymsefydlu pan y byddo yn treiglo i lawr ar hyd llechwedd y bryn. EUOGRWYDD AC OFN.—Ffrwythau pechod ydynt euogrwydd ac ofn; oblegid pan dderfydd pechu fe dderfydd ofni—pan sycho hen gorsydd pechod ni cheir gwel'd yr un Jacko' Lantern byth mwy yn ceisio dy arwain ar gyfeiliorn.—Y Parch. Dafyda Rowland, Bala. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8ytp3isrk5qe1gzh2sdx3xfhrwdhmm1 142128 142024 2025-07-01T03:33:15Z AlwynapHuw 1710 142128 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan ddaw newyddion drwg yn rhy ddiweddar i fod o les i dy gymydog cadw nhw i ti dy hun.Pan mae dyn yn edrych ar bechod yn fach, y mae ar y ffordd i'r tir na wêl yr un pechod yn fawr.Parch. J. Thomas, Carno. Y DDWY DAITH.—Rhai a änt yn llawen i ddistryw; ereill dan wylo i ogoniant. —Mason. Peth ofnadwy yw i ddyn gael ei gymeryd o'r byd gan angeu, cyn ei gymeryd yn gyntaf o'r byd gan ras.—Ralph Venning. {{c|DYFFRYN MADOG.}} {{center block| <poem> Gweledig yw gwaelodion—y llynau, ::Sy'n llenyrch o feillion: E daenwyd preswyl dynion Lle bu dw'r a llwybr y dòn. :::—''Alltud Eifion''. </poem> }} <br> Yr hwn sydd yn gaeth i'r byd sydd â melldith Canaan arno—"Gwas gweision a fyddi di." Fe gasaodd y byd Dduw heb achos, ac yntau a garodd y byd heb achos. Clywir pobl yn son yn fynych am ymsefydlu yn y byd: yr un peth fyddai meddwl bwrw angor i ganol Môr y Werydd, neu son am fod careg wedi ymsefydlu pan y byddo yn treiglo i lawr ar hyd llechwedd y bryn. EUOGRWYDD AC OFN.—Ffrwythau pechod ydynt euogrwydd ac ofn; oblegid pan dderfydd pechu fe dderfydd ofni—pan sycho hen gorsydd pechod ni cheir gwel'd yr un Jacko' Lantern byth mwy yn ceisio dy arwain ar gyfeiliorn.—Y Parch. Dafyda Rowland, Bala. {{nop}} [[Categori:Robert Isaac Jones (Alltud Eifion)]]<noinclude><references/></noinclude> 74kurrvm3eebachl7nzgljb86eupyq7 142129 142128 2025-07-01T03:35:21Z AlwynapHuw 1710 142129 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan ddaw newyddion drwg yn rhy ddiweddar i fod o les i dy gymydog cadw nhw i ti dy hun.Pan mae dyn yn edrych ar bechod yn fach, y mae ar y ffordd i'r tir na wêl yr un pechod yn fawr.—''Parch. J. Thomas, Carno.'' Y DDWY DAITH.—Rhai a änt yn llawen i ddistryw; ereill dan wylo i ogoniant.—''Mason''. Peth ofnadwy yw i ddyn gael ei gymeryd o'r byd gan angeu, cyn ei gymeryd yn gyntaf o'r byd gan ras.—''Ralph Venning.'' {{c|DYFFRYN MADOG.}} {{center block| <poem> Gweledig yw gwaelodion—y llynau, ::Sy'n llenyrch o feillion: E daenwyd preswyl dynion Lle bu dw'r a llwybr y dòn. :::—''Alltud Eifion''. </poem> }} <br> Yr hwn sydd yn gaeth i'r byd sydd â melldith Canaan arno—"Gwas gweision a fyddi di." Fe gasaodd y byd Dduw heb achos, ac yntau a garodd y byd heb achos. Clywir pobl yn son yn fynych am ymsefydlu yn y byd: yr un peth fyddai meddwl bwrw angor i ganol Môr y Werydd, neu son am fod careg wedi ymsefydlu pan y byddo yn treiglo i lawr ar hyd llechwedd y bryn. EUOGRWYDD AC OFN.—Ffrwythau pechod ydynt euogrwydd ac ofn; oblegid pan dderfydd pechu fe dderfydd ofni—pan sycho hen gorsydd pechod ni cheir gwel'd yr un Jacko' Lantern byth mwy yn ceisio dy arwain ar gyfeiliorn.—''Y Parch. Dafydd Rowland, Bala''. {{nop}} [[Categori:Robert Isaac Jones (Alltud Eifion)]]<noinclude><references/></noinclude> l5y0nsckxg9kgplcywsntfz4vyux6va 104 70665 142025 2025-06-30T23:25:25Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142025 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan oedd brawd crefyddol yn cwyno unwaith wrth Mr. Jones o Edeyrn, ei fod yn ofni yn fawr mai efe oedd wedi ymaflyd mewn crefydd, ac nad oedd crefydd wedi ymaflyd ynddo ef—"Paid a thrafferthu dy hun," meddai Mr. Jones, " nid yw ddim gwahaniaeth os daethoch o hyd i'ch gilydd ryw ffordd." {{c|Y DAFARN.}} {{center block| <poem> Drws agored i'r segurwyr,—nythle ::Y noethlwm ddiotwyr,— :Lle i waghau llogell gwyr,— :Drud fwyniant i'r difenwyr. ::—J. T. Jones, Pwllheli. </poem> }} <br> TARDDIAD PECHOD.—" Llawer o ddadleu sydd wedi bod," ebe Mr. Newton, " yn nghylch tarddiad pechod. Eglur yw fod pechod yn y byd, a phob dyn yn bechadur. Y mae mor eglur a hyny fod Duw, yn ei drugaredd, wedi trefnu ffordd i ddianc rhag pechod, yn ei arglwyddiaeth, ei halogrwydd, a'i gosb: fy ymchwiliad i a gaiff fod am adnabod y ffordd hon." MAM CYSTENYN FAWR.—Nid aml y cawn hanes mor hynod yn nghofnodion yr hynafiaid, a'r un am Elen, mam Cystenyn. Ei thad oedd westywr o Gymro, yn cadw gwesty ar un o'r ffyrdd Rhufeinig yn Mhrydain, ac Elen weithiau, o'r hyn lleiaf, yn gwasanaethu yn lle march—was. Syrthiodd un o swyddogion y fyddin Rufeinig mewn cariad ati,priododd hi, a daeth merch y Cymro isel, yn uchel Ymherodres y byd, ac yn fam Cystenyn Fawr. ''Dr. Lindsay Alexander, yn "Hanes yr Hen Eglwys Frytanaidd.''" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> dojdi7una86ba5ymn8k01jb57jekee5 142130 142025 2025-07-01T03:35:54Z AlwynapHuw 1710 142130 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan oedd brawd crefyddol yn cwyno unwaith wrth Mr. Jones o Edeyrn, ei fod yn ofni yn fawr mai efe oedd wedi ymaflyd mewn crefydd, ac nad oedd crefydd wedi ymaflyd ynddo ef—"Paid a thrafferthu dy hun," meddai Mr. Jones, " nid yw ddim gwahaniaeth os daethoch o hyd i'ch gilydd ryw ffordd." {{c|Y DAFARN.}} {{center block| <poem> Drws agored i'r segurwyr,—nythle ::Y noethlwm ddiotwyr,— :Lle i waghau llogell gwyr,— :Drud fwyniant i'r difenwyr. ::—''J. T. Jones, Pwllheli''. </poem> }} <br> TARDDIAD PECHOD.—" Llawer o ddadleu sydd wedi bod," ebe Mr. Newton, " yn nghylch tarddiad pechod. Eglur yw fod pechod yn y byd, a phob dyn yn bechadur. Y mae mor eglur a hyny fod Duw, yn ei drugaredd, wedi trefnu ffordd i ddianc rhag pechod, yn ei arglwyddiaeth, ei halogrwydd, a'i gosb: fy ymchwiliad i a gaiff fod am adnabod y ffordd hon." MAM CYSTENYN FAWR.—Nid aml y cawn hanes mor hynod yn nghofnodion yr hynafiaid, a'r un am Elen, mam Cystenyn. Ei thad oedd westywr o Gymro, yn cadw gwesty ar un o'r ffyrdd Rhufeinig yn Mhrydain, ac Elen weithiau, o'r hyn lleiaf, yn gwasanaethu yn lle march—was. Syrthiodd un o swyddogion y fyddin Rufeinig mewn cariad ati,priododd hi, a daeth merch y Cymro isel, yn uchel Ymherodres y byd, ac yn fam Cystenyn Fawr. ''Dr. Lindsay Alexander, yn "Hanes yr Hen Eglwys Frytanaidd.''" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> erhjy39g9jr7bmpgpf6wzrgyixhmlhw 104 70666 142027 2025-06-30T23:26:57Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142027 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CHWEDL AM Y PARCH. ROWLAND HILL.—Pan oedd y Parch. R. Hill unwaith yn ymdeithio wrtho ei hunan, ymosodwyd arno gan leidr penffordd, yr hwn, trwy gryndod ei lais a'i ddull, a ymddangosai yn ieuanc yn ei alwedigaeth. Ar ol rhoddi i'r dyn ei arian a'i oriawr, cywreinrwydd a barodd iddo ei holi am yr achosion a wnaeth iddo gymeryd y fath orchwyl peryglus. Cyfaddefodd y dyn yn rhwydd ei fod allan o waith, a bod ei wraig a'i blant ar drengu o newyn, ac i anobaith ei yru yn ysbeiliwr; ond mai dyma y weithred gyntaf o'r fath a gyflawnasai efe. Mr. Hill wedi ei daraw gan gywirdeb amlwg y dyn, ac yn teimlo am ei gyfyngder, a hysbysodd iddo ei enw, a pha le yr oedd yn byw, ac a barodd iddo alw gydag ef dranoeth. Y dyn a wnaeth felly, ac a gymerwyd yn ddioed i wasanaeth y duwinydd dyngarol hwn, lle yr arosodd hyd ei farwolaeth. Ac nid amlygodd Mr. Hill yr amgylchiad i neb, hyd oni adroddodd efe y cwbl yn y bregeth angladd a bregethodd efe ar farwolaeth ei was. Dywedai Mrs. Harris wrth ei gŵr (cenhadwr yn Burma), "Gwyddoch nad oes arnaf ofn marw. Mi a ymdrechais tra bûm yn Burma i ddysgu y Careniaid pa fodd y dylai Cristion fyw: yn awr, yr wyf yn hyderu y gallaf ddangos iddynt sut y gall Cristion farw." Dywedai Mrs. Harris wrth ei phlant, "Peidiwch a meddwl am danaf yma," gan bwyntio i'r ddaear; "ond meddyliwch am danaf gerbron gorseddfainc Duw a'r Oen." Wedi dewis ei dillad bedd, a'u rhoddi am dani, diangodd ei hysbryd gerbron yr orseddfainc.<noinclude><references/></noinclude> r232cnv4ilb04ipdvp0ojb7nwapgfvr 104 70667 142028 2025-06-30T23:27:30Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142028 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cawsom ddifyrwch neillduol un diwrnod wrth glywed bachgen gwledig yn ateb nifer o fechgyn oedd o'i gwmpas. Gofynodd iddynt, "Pa beth sydd debycaf i haner cosyn?" Dechreuodd y bechgyn ddyfeisio yn uniongyrchol. Dywedai rhai mai y lleuad, ereill mai haner maen llifo; ond rhoddasant i fyny cyn hir. "Ond yr haner arall, y ffyliaid," ebe y gofynydd. {{c|ERFYNIAD.}} {{center block| <poem> Trwy y niwl at Ior y nen—ni awn oll, ::Yn awr, mewn gwir angen: :A'th dyner law, Dad Awen, :O! gwylia Di ein gwlad wen. :::—Gutyn Arfon. </poem> }} <br> "Wele yr wyf fi gyda chwi bob amser hyd ddiwedd y byd." Pregethwch Grist beth bynag; cysylltwch bob peth â Christ, efe a wnaiff y tro i bechadur. Cedwch y drws yn ddigon llydan i bechaduriaid ddyfod ato ef; gwell ei cholli hi yr ochr hono na'r llall. Byddwch yn fwy am bethau nag am eiriau. Darllenais am henafiaid Groeg y byddai eu dywediadau yn fyr ac yn gynwysfawr: rhoddent fôr o fater mewn dyferyn o eiriau. Mae rhai yn dda am baentio y derw a'r ffawydd, fel yr ymddangosant yn hardd; ond gweithio y coed eu hunain yw y goreu. Goreu po leiaf o baent fyddo genym yn ein pregethau—sylwedd wnaiff y tro.—Wm. Charles. {{c|Y DEDWYDD.}} {{center block| <poem> O fôr, o faenor, o fynydd,—agos ::O eigion afonydd, :Y daw Duw, ar hyd y dydd, :A da i adail y Dedwydd. :::—Sion Tudur. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> l5mf7d8m9cenoa4plfvn3sll8b7qgvv 104 70668 142029 2025-06-30T23:27:59Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HANESYN CHINEAIDD.—Yr oedd gan Kin-Tsong, brenin Tsi, geffyl a werthfawrogai ac a hoffai yn fawr; yr hwn a fu farw drwy ddiofalwch y gwas. Y brenin yn ei gynddaredd a ymaflodd mewn gwaewffon i'w drywanu yn y fan. Yn ffodus, yr oedd Iyan Tsi yn bresenol ar y pryd."Fy arglwydd," meddai, "fe fydd y dyn farw mewn anwybodaeth o echryslonrwydd ei drosedd." "Wel," ebe y brenin, "argyhoedda ef yn gyntaf." Cymerodd Iyan y waewffon, a chan droi at y troseddwr, dywedodd: "Fab anffodus! gad i mi ddangos i ti fawredd dy drosedd. Yn gyntaf, yr wyt wedi achosi marwolaeth ceffyl a ymddiriedwyd i'th ofal, am hyny rhaid i ti farw. Yn ail, achosaist i'w Fawrhydi fyned i'r fath dymher, nes yr oedd yn ei wylltineb am dy ladd. Y mae y trosedd yma yn fwy na'r cyntaf. Yn ddiweddaf, fe glyw pawb drwy'r deyrnas, yn nghyda'n cymydogion, fod ein harglwydd y brenin wedi rhoi cyd-greadur i farwolaeth o achos ei geffyl, trwy yr hyn y mae yn sicr o golli ei enw da. Dyna dy drosedd mwyaf. Mor erchyll yw canlyniadau dy ddiofalwch! A ydwyt yn awr yn eu canfod yn eglur?" "Gad iddo fyw," ebe y brenin, " yr wyf yn maddeu iddo." Bu y dull doeth hwn yn foddion i ateb dyben cosb trwy argraphu drwg y weithred ar feddwl ereill, a sicrhau na wnelai y gwas mo'r drwg ond hyny, a thueddu y brenin i faddeu. {{c|DIM.}} {{center block| <poem> Dim! o Ddim, yn ddiamau,—lluniwyd ::Holl anian a'i throellau; :Dim ydyw dyn, briddyn brau, :Ow! fenaid, Dim wyf finau. :::—Edyrn o Fon. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 71xhnc7d93nxudyb1ig1j9aow36btmt 104 70669 142030 2025-06-30T23:29:37Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142030 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>"GWERTHFAWR WAED CRIST."—Yr oedd gwerth y gwaed yn tarddu oddiwrth werth y bywyd, a gwerth y bywyd yn tarddu oddiwrth fawredd y Person. Pan y mae dyn yn cael ei ferthyru, nid yw yr enaid yn marw, ac er hyny y mae yr enaid yn trosglwyddo gwerth i fywyd y corph, ac yn rhoddi rhyw bwysfawrogrwydd anghydmarol fwy i angeu dyn nag i angeu yr anifail. Ond er mor fawr y gwahaniaeth rhwng dyn ac anifail, nid yw ond gwahaniaeth graddau. Creadur yw dyn yr un modd a'r anifail. Ond y mae cymaint o wahaniaeth rhwng dyn a Duw ag sydd rhwng creadur a Chreawdwr. Ac eto, yn mherson yr Arglwydd Iesu Grist, y mae y Creawdwr wedi dyfod i undeb agosach â'r ddynoliaeth nag yw yr undeb rhwng ein heneidiau ni a'n cyrph. Er, feallai, nad yw yn addas dyweyd fod Duw wedi marw, eto yr oedd yr Hwn a fu farw yn Dduw: yr oedd Person anfeidrol y Mab yn yr holl ufudd—dod; yr oedd y Person anfeidrol yn y dyoddefiadau; yr oedd y Person anfeidrol yn yr angeu; yn rhoddi gwerth a haeddiant anfeidrol yn y cwbl i fod yn "Iawn dros ein pechodau ni; ac nid dros yr eiddom ni yn unig, eithr dros bechodau yr holl fyd."—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. {{c|I JOHN JONES, MAB W. A MARTHA JONES, BRYN MEURIG, TALYSARN.}} {{center block| <poem> O aelwyd hoff, a gofal tad,—a mam ::Yn hedd iddi'n wastad, :Mab gwylaidd ym mhob galwad :Dywysai Duw i'w ystâd. Hywel Cefni, Talysarn, </poem> }} <br> [[Categori:Hugh Evan Jones (Hywel Cefni)]]<noinclude><references/></noinclude> dd6ms8ox9o6k40dhv6mssz2qi3rvqu8 142031 142030 2025-06-30T23:31:02Z AlwynapHuw 1710 142031 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>"GWERTHFAWR WAED CRIST."—Yr oedd gwerth y gwaed yn tarddu oddiwrth werth y bywyd, a gwerth y bywyd yn tarddu oddiwrth fawredd y Person. Pan y mae dyn yn cael ei ferthyru, nid yw yr enaid yn marw, ac er hyny y mae yr enaid yn trosglwyddo gwerth i fywyd y corph, ac yn rhoddi rhyw bwysfawrogrwydd anghydmarol fwy i angeu dyn nag i angeu yr anifail. Ond er mor fawr y gwahaniaeth rhwng dyn ac anifail, nid yw ond gwahaniaeth graddau. Creadur yw dyn yr un modd a'r anifail. Ond y mae cymaint o wahaniaeth rhwng dyn a Duw ag sydd rhwng creadur a Chreawdwr. Ac eto, yn mherson yr Arglwydd Iesu Grist, y mae y Creawdwr wedi dyfod i undeb agosach â'r ddynoliaeth nag yw yr undeb rhwng ein heneidiau ni a'n cyrph. Er, feallai, nad yw yn addas dyweyd fod Duw wedi marw, eto yr oedd yr Hwn a fu farw yn Dduw: yr oedd Person anfeidrol y Mab yn yr holl ufudd—dod; yr oedd y Person anfeidrol yn y dyoddefiadau; yr oedd y Person anfeidrol yn yr angeu; yn rhoddi gwerth a haeddiant anfeidrol yn y cwbl i fod yn "Iawn dros ein pechodau ni; ac nid dros yr eiddom ni yn unig, eithr dros bechodau yr holl fyd."—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. {{c|I JOHN JONES, MAB W. A MARTHA JONES, BRYN MEURIG, TALYSARN.}} {{center block| <poem> O aelwyd hoff, a gofal tad,—a mam ::Yn hedd iddi'n wastad, :Mab gwylaidd ym mhob galwad :Dywysai Duw i'w ystâd. :::—Hywel Cefni, Talysarn, </poem> }} <br> [[Categori:Hugh Evan Jones (Hywel Cefni)]]<noinclude><references/></noinclude> 6c3rwgrnhrkuexchd4m29ey63z1xtps 104 70670 142033 2025-07-01T00:11:05Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142033 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Sut bynag y daeth pechod i'r galon, ein pwynt pwysig ni yw defnyddio ffordd Duw i'w yru allan. Nid colli amser i holi sut yr aeth y gwartheg i'r ŷd, ond heb oedi eu troi allan. Nis gall dim roddi heddwch i'r hwn sydd yn mynu bod mewn rhyfel â'i gydwybod. Y mae Cristionogion weithiau yn ddigon drwg, ond y mae y byd yn llawer gwaeth. Beth yw helaethrwydd Iawn Mab Duw? Y mae mor helaeth fel na bydd neb yn golledig am fod prinder ynddo; y mae mor helaeth fel pe credai pawb yn Nghrist, y byddai pawb yn gadwedig. Y mae digon o le yn yr Iawn, ac etholedigaeth gras, i gadw pawb a gredant.—C. Evans. GWLEDD Y METHDALWR.—Y mae Dr. Franklin yn adrodd yr hanesyn canlynol am Mr. Denham, masnachwr Americanaidd, gyda'r hwn yr aeth ar fordaith i Loegr. "Yr oedd wedi bod gynt," meddai, "mewn masnach yn Bristol; methodd, ac yr oedd yn ddyledwr i lawer o bobl; cyfrandalodd ''(compound)'', ac aeth i America; yno, trwy ddilyn ei orchwyl yn ddiwyd fel masnachwr, casglodd gyfoeth mawr mewn ychydig o flynyddoedd. Ar ol dychwelyd i Loegr yn y llong gyda mi, gwahoddwyd ei hen ofynwyr i gydwledda âg ef, yn mha le y diolchodd iddynt am eu tiriondeb yn cymeryd swm llai nag oedd yn ddyledus; a phan nad oeddynt yn disgwyl dim ond y wledd, cafodd pob dyn o dan ei blât, ar y newidiad cyntaf, ''order'' ar y banc am yr holl swm oedd yn aros heb ei dalu, yn nghyda llôg." Dyma engraifft nodedig o wir onestrwydd, a theilwng o efelychiad gan bob un a deflir i amgylchiad cyffelyb. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 4kopuorhi3leiggwt0blwyi03xqf9ly 104 70671 142034 2025-07-01T00:22:21Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142034 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWAED AC ATHRYLITH.—Pan glywom son am ŵr o athrylith, mawr fydd yr awydd ynom am wybod ei hanes, a'r anhawsderau oedd ar ei ffordd i gyraedd enwogrwydd; canys yn mysg dosbarth o ddynion y mae mwyaf o atalfeydd ar ei lwybrau y mae mwyaf o athrylith yn gyffredin. Nid llawer o wŷr y "gwaed uchel" sydd yn feibion athrylith. Y mae eithriadau anrhydeddus i hyn, y mae'n wir, ond eithriadau ydynt. Er profi y gosodiad hwn, ni raid i ni ond edrych i ddau Dŷ Seneddol Prydain Fawr; canys yn y lleoedd hyny, mae'n debyg, y mae mwyaf o gyfleustra i foneddigion, neu deulu y "gwaed," ymgyfarfod o un man yn y deyrnas ond yn mha le y mae yr athrylith? A geir yn mhlith yr un nifer o gyfreithwyr, o ddadleuwyr, o feddygon, neu o bregethwyr, cyn lleied o ddynion o wir athrylith ag sydd yno? Neu, a oes yn mysg ein beirdd a'n peroriaethwyr gynifer o ddynion mor ddiamcan i gyflawni y gwaith y cymerant arnynt ei wneuthur, ag a geir yn Senedd Prydain Fawr? Prin y mae yno un yn mhob haner cant a all wneyd fawr fwy o orchest na thraddodi rhyw araeth ar ol ciniaw: y mae ymaflyd mewn pwnc y bydd eisieu athrylith i'w drafod yn hollol o'u cyraedd. Os mynir cael rhywbeth a sylwedd ynddo, rhaid myned i chwilio am feibion athrylith, y rhai a geir agos bob amser wedi hanu o blith y canolradd a'r iselradd. Nid oedd gan Syr R. Peel fawr o "waed" i ymffrostio ynddo; a'r un peth ellir ei fynegu am Joseph Hume, John Bright, G. Thompson, W. J. Fox, a Richard Cobden; nid ar eu "gwaed," ond ar eu hathrylith y mae y gwŷr hyn yn pwyso. Beth oedd gan (Arglwyddi) Eldon, Lyndhurst, Denman, Campbell, ac ereill, i ymddiried ynddo ond eu hathrylith? Dichon fod<noinclude><references/></noinclude> alyphpilzwrrdw0qbx7m4u5l0kgfdqs 104 70672 142036 2025-07-01T00:25:12Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142036 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>doethineb Rhagluniaeth yn dyfod i'r golwg yn hyn; sef ei bod yn rhoddi athrylith i ddynion sydd heb eu "geni a llwy arian yn eu geneuau," fel y dywedir. Efallai pe cawsai pawb eu geni yn gyfoethogion, nad aethai dim cymaint ag sydd o waith meddwl yn mlaen mwy nag o waith corph.—Caledfryn. [[Categori:William Williams (Caledfryn)]] CYFRAITH AC NID EFENGYL.—Periglor yn Nghaint, yr hwn oedd yn gadael ei ddyledswydd yn yr eglwys i gael ei chyflawni gan ei gurad, ond yn dra selog yn ei swydd fel ustus heddwch, a ddywedai yn ffyrnig wrth grwydryn a ddygid o'i flaen, "Mi ddysgaf fi y gyfraith i ti, adyn drwg; cei weled hyny." "Yn wir, syr," ebai y dyn, "byddai yn llawer mwy cymwys i chwi ddysgu yr Efengyl i mi." Llawer o ddynion enwog, y rhai nad ymddengys eu henwau mewn hanesyddiaeth, a gawsant eu rhan o ogoniant daearol; ond yn awr gorweddant yn y llwch, a'r holl ogoniant â pha un yr addurnwyd hwynt a ddiflanodd ymaith. Ereill, y rhai y mae eu henwau wedi eu cofrestru, a gogoniant pa rai a fu unwaith yn disgleirio yn ngolwg dynion, a aethant ymaith fel goruchion disglaer ar noson dywyll. Ond ni all hyn ddigwydd i breswylyddion y byd nefol; canys y mae tragywyddoldeb yn argraphedig ar bob coron gogoniant. Pob anrhydedd a gyfranwyd, heb wir deilyngdod nis gallant barhau; a phan addurner y drygionus â hwynt, y maent yn diflanu yn ebrwydd, a'r rhai diles a deflir i ddyfnderoedd o warth haeddianol. Ond effaith gwir ragoroldeb yw gogoniant yn y nefoedd, ac o ganlyniad rhaid iddo fodoli a blodeuo yn ddiderfyn.—Edmondson. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 5icuju4jpx67vtip003dqe33daox7z3 104 70673 142037 2025-07-01T00:27:20Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142037 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SARAH A'I MAM.—Un diwrnod, yn St. Louis, yr oedd amryw ferched wedi dyfod ar ymweliad am y prydnawn i dŷ cyfaill iddynt, pan y cymerodd yr amgylchiad a'r ymddiddan canlynol le:—Yr oedd plentyn pump oed i un o'r boneddigesau wedi bod yn euog o ymddygiad anfoesgar ac anweddaidd—yr hyn sydd yn dra annymunol mewn plant bach ar bob adeg, ond yn fwy felly yn nhai dyeithriaid. Ceryddodd ei mam hi mewn ysbryd caredig, gan ddyweyd, "Sarah, rhaid i chwi beidio gwneyd hyn yna." Yn fuan, anghofiodd y plentyn ei cherydd, ac aeth wedi hyny mor drystiog ag erioed. Dywedai y fam yn llym drachefn, "Sarah, os bydd i chwi wneyd hyn yna eto, mi a'ch cosbaf." Ond cyn hir, gwnaeth Sarah "hyny drachefn." Pan oedd y cwmpeini ar ymadael bawb i'w fan, aeth y fam am fynud i dŷ cymydog, gan fwriadu dyfod yn ol drachefn i geisio y plentyn. Darfu i'r meddwl am fyned gartref adgofio i Sarah y gosbedigaeth y dywedasai ei mam yr oedd i'w disgwyl, a throdd hyny ei hanfoesgarwch a'i hanfeddylgarwch yn dristwch a galar. Wedi i foneddiges ieuanc oedd yn bresenol ddeall yr achos, mewn trefn i'w thawelu, dywedai wrthi: "Na ofelwch, gofynaf i'ch mam beidio eich chwipio." "O!" ebe Sarah, "ni wna hyny un lles, oherwydd nid yw fy mam yn arfer dweyd anwiredd." Y mae yn werth pob peth wrth addysgu plentyn, ei ddwyn i deimlo na byddai ei fam byth yn dywedyd anwiredd. {{c|Y FELLTEN A'R DARAN.}} {{center block| <poem> Y fellten wyllt, a'r daran,—y peiriant ::Sy'n puro'r nef lydan; :Yw uchenaid groch anian, :Neu lef Duw trwy lif o dân. :::—Emrys. </poem> }} <br> [[Categori:William Ambrose (Emrys)]] <br><noinclude><references/></noinclude> eu134fbyhafhmezjgpydp1urzfm81sf 104 70674 142039 2025-07-01T00:32:27Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142039 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un tro yr oedd Siencyn Penhydd mewn ymddiddanion â'r blaenoriaid. Yr oedd yr hynaf a'r blaenaf ohonynt yn achwyn ar y sychder a'r syrthni gyda hi, ac yn ymddangos fel pe buasai wedi colli tir yn ei ysbryd gyda chrefydd, oddiwrth y peth y gwelwyd ef. Torodd Siencyn allan yn danbaid, gan ddywedyd, "Jack, Jack, hoga dy gryman: hoga dy gryman, Jack. Ti yw y medelwr blaenaf yn y fan hyn, er's llawer blwyddyn bellach; ac yn wir, chwareu teg, medelwr go dda hefyd. Ond yn awr, y mae'r peth yn wahanol; y mae bwlch yn dy gryman. Eto, mi dy gynghoraf di i fyned a dy gryman i'r maen y bûm i wrtho y boreu heddyw: fe ddaw hwnw ag ef i awch eto." Yna, gyda llais dyrchafedig, gwaeddodd, "Jack, hoga dy gryman, onide fe ddaw Arglwydd y fedel i dy droi oddiar y grwn, am dy fod ar y ffordd i fyned yn y blaen." Dywedir fod yn anmhosibl darlunio effeithiau y dywediad uchod ar y brawd ei hun, ac ar y cyfarfod yn gyffredinol. Yr ydoedd fel pe gwefrasai yr Hollalluog bob cnawd. {{c|I'R HAUL.}} {{center block| <poem> Golau eurawg leuerydd,—ëwn, tanbaid, ::Tywynboeth olwynydd; :Planed losgawl, ysplenydd, :Pair o dân yn peri dydd. ::—Eryron Gwyllt Walia. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 9ixaa85e19y4bw0hqud8fc1gkwcirr9 104 70675 142040 2025-07-01T00:33:09Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142040 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gorsedd GRAS.—Os ydwyt yn wir Gristion, y mae gorseddfainc y gras yn eiddo i ti. Dy Dad sydd yn eistedd arni. Dy Waredwr a'i taenellodd â'i waed ei hun. Yr Ysbryd Glân sydd yn dy ddirgel—dynu i ben—linio o'i blaen; a phan yr wyt yno, yr addewid i ti ydyw, "Lleda dy safn, a mi a'i llanwaf." John Newton. AWGRYMIADAU O BARTHED LLWYDDIANT.Prif ddirgelwch llwyddiant yw gwaith caled. Nis gall dim ond bratiau a thlodi ddyfod o ddiogi. Saim penelin yw yr unig ystwff i wneyd aur. Dim chwysu—dim ffynu. Rhaid i'r hwn fyddo am gael wyau y frân ddringo y goeden. Rhaid i bob dyn wneyd ei ffortiwn ei hunan y dyddiau presenol. Llewis crys torchedig a sicrhant y dillad goreu; a bydd yr hwn nad oes arno gywilydd o'r ffedog yn fuan yn alluog i wneyd hebddi. "Diwydrwydd yw mam lwc dda." Y mae dwy siop yn debyg i ddwy ystôl y mae dyn yn syrthio i'r llawr rhyngddynt. Na fydd uwchlaw dy fusnes. Y mae yr hwn a godo ei drwyn ar ei waith yn ymrafaelio a'i fara a'i ymenyn. Gôf gwael yw yr hwn sydd yn ofni ei wreichion ei hunan. Nwyddau da, pwysau llawn, a phris rhesymol sydd yn dwyn cwsmeriaid i'r siop, ond nid yw dynion yn canmol y siop lle y twyllir hwynt. Nid yw twyllwyr byth yn llwyddo; neu os gwnant, rhaid iddynt wneyd hyny yn Llundain, lle y daliant ddigon o gwsmeriaid newydd i fyw arnynt. Gall y saethwr hir—fwaog daro'r marc weithiau, ond ergyd dêg yw yr oreu. Y mae pwrs twyllwr yn llawn tyllau. Paid byth ymdroi mewn afradlonrwydd, oddigerth dy fod am wneyd ffordd fer i'r tlotty. Spurgeon. IECHYD.—Y gyfrinach pa fodd i gael iechyd da, yn gwneuthur y pedwar peth canlynol:—1. Codi yn foreu. 2. Ymarferyd â gweithio neu gerdded allan yn yr awyr agored. 3. Cadw y corph yn lân. 4. Cyfodi oddiwrth y bwrdd heb orlwytho y cylla. Fe all dyn, mae yn wir, oddiar ryw achosion, fod yn afiach er y pethau hyn; ond gyda hwynt, bydd ei afiechyd yn llai, ac hebddynt, nis gall feddu iechyd da o gwbl.—Hen Lyfr. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> e4u98d3418c5jvjpcy4olmhv70dvj7s 104 70676 142041 2025-07-01T00:33:48Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142041 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ROWLAND HILL A'R ANTINOMIAD.—Galwodd dyn o ddaliadau Antinomaidd unwaith ar y Parch. Rowland Hill, i'w hyfforddi yn fanylach, meddai efe, yn y wir Efengyl, gan fod ei bregethau yn rhy ddeddfol. "A ydych chwi," gofynai Mr. Hill, "yn dal fod y Deg Gorchymyn yn rheol buchedd i Gristionogion?" "O, nac ydwyf," oedd yr ateb; "wedi i ni farw i'r ddeddf, nid oes a fynom â hi." Mr. Hill yn ddioed a ganodd y gloch, ac wedi i'r gwas ymddangos, efe a ddywedodd wrtho, "John, dangoswch y drws i'r dyn yma, a chedwch eich llygaid arno nes y byddo wedi myned allan o gyraedd pob dilledyn neu unrhyw beth arall sydd yn y neuadd." {{c|GOHEBIAETH GYFEILLGAR.}} {{center block| <poem> Gorweddais, glynais yn glaf,—a nychais ::Dan ochain drwy'r gauaf; :'Rwy'n gaeth—mae hiraeth am haf, :Wedi oerni du arnaf. :::—Dafydd Ddu Eryri. </poem> }} <br> MUR MAWR CHINA.—Gan nad yw mesur a maintioli yr adeilad rhyfeddol hwn yn adnabyddus i'r cyffredin, feallai y bydd yr ychydig hysbysiadau canlynol yn dderbyniol gan y rhai na wyddant ragor nag am ei fodolaeth. Meddylir i'r Mur nodedig hwn gael ei adeiladu oddeutu 213 o flynyddoedd cyn geni Crist. Y mae yn 714 0 filldiroedd Almaenaidd o hyd, yn 14eg o droedfeddi o led, ac yn 26ain o uchder. Gan hyny, pe buasai yr un defnyddiau yn cael eu gwneyd yn fur o un droedfedd o drwch, a 23ain o uchder, cyrhaeddasai oddiamgylch y byd ddwy waith!<noinclude><references/></noinclude> q5f9ayr139islh5g2u9kk56y85s6uip 104 70677 142042 2025-07-01T00:35:14Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142042 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y DOSBARTHIADAU BEIBLAIDD.—Os mynem lwyddo yn yr amserau hyn, rhaid i ni fod yn ofalus am gario yn mlaen ddosbarthiadau Beiblaidd. Dylem ddilyn yr esiampl a roes ein Harglwydd i ni yn hyn. Beth yn amgen na dosbarth Beiblaidd oedd ganddo Ef pan yn esbonio i'r dysgyblion yn yr Ysgrythyrau y pethau am dano ei hun? Mae cyfundrefn y dosbarthiadau Beiblau yn ein heglwysi yn wir angenrheidiol; a dylid anog i hynyma ar gyfrif yr anhawsder i athrawon yr Ysgol Sabbothol gael bechgyn a genethod wedi cyraedd oedran penodol i ddyfod i'w dosbarthiadau (yn Lloegr). Dylent fod yn ddolen gysylltiol rhwng yr Ysgol Sabbothol a'r eglwys. Càn gynted ag y byddo bachgen yn addas i fyned allan o ddosbarth y bechgyn, dylai fod dosbarth gwŷr ieuainc yn barod i'w dderbyn ar unwaith; ac wedi iddo fyned yn hynach, dylai fod rhyw sefydliad yn barod i berffeithio ei addysg.—Spurgeon. {{c|I'R CYMRO BACH.}} {{center block| <poem> Y da wladwr diledach—i'w genedl ::Mae'n gweini'n ddirwgnach: :Ni feddwn un ufuddach,— :Gem yw i'r byd, Gymro bach. :::—Cynddelw. </poem> }} <br> Y PRIDD YN DARFOD.—Fel yr oedd mam a'i dwy eneth bach yn edrych ar ddyn neillduol o fychan yn ngorsaf Afon Wen, "Mam," meddai yr eneth hynaf, yr hon oedd rhwng pedair a phump oed, "Sut y mae'r dyn yna mor fychan?" "O," atebai'r fam, "fel yna y gwnaeth Iesu Grist o." Yr eneth fach bert a ddywedai yn sobr, "Y pridd ddarf'odd, debyg, mami." Cofio yr oedd y fechan ei bod wedi clywed y gwnaed dyn o bridd y ddaear.—Ll. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> p52mdlhm4bifqvezoqmdzb0at6h9s2q 104 70678 142045 2025-07-01T00:41:51Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142045 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWELL I Dduw DORI I NI.—Ychydig iawn o ddynion sydd yn gwybod y ffordd i drin cyfoeth heb fyned yn lythion ac yn feilchion, na byw mewn tlodi heb gablu. Ymddiried yn Nuw am ddigon o fara, dogn dydd yn ei ddydd, yw y bywyd mwyaf cysurus ar y ddaear; myned i'r nefoedd rhwng y ddau. Mi gefais y dorth unwaith gan fy Nhad nefol, a dywedodd wrthyf, "Dyna—tor drosot dy hun;" ond wrth dori, mi a dorais fy nwylaw, collais y dorth, a syrthiais i ofidiau mawrion. Gwelir peth felly weithiau: yr ydym yn meddwl y gallem drefnu pethau yn hapus ein hunain; ond yn y man dacw bethau yn myned yn ddiflas rhwng ein dwylaw. Arglwydd, tòr di dafell, ddydd yn ei ddydd, bellach hyd fy marw. ''Carve thou for me, O Lord!'' "Na ddyro i mi na thlodi na chyfoeth; portha fi â'm digonedd o fara."—Y diweddar Barch. Morgan Howells. {{c|CRIST Y MEDDYG PERFFAITH.}} {{center block| <poem> Pob cur a dolur, drwy'r daith,—wellheir ::Yn llaw'r Meddyg perffaith: :Gwaed y Groes a gŵyd y graith, :Na welir mo'ni eilwaith. :::—Ioan Madog. </poem> }} <br> Y PREGETHWR INDIAIDD.—Pan yr oedd y Parch. Mr. Kirkland yn genhadwr at yr Oneidas, yr oedd efe un prydnawn Sabboth yn ei deimlo ei hun yn analluog i bregethu gan anhwyldeb; ac efe a ddywedodd wrth un o'r Indiaid dychweledig, a elwid Peter Dda, fod yn rhaid iddo ef anerch y gynulleidfa. Yr oedd Peter yn dra anfoddlawn a hwyrfrydig i fyned at y gwaith; ond o'r diwedd boddlonodd mewn ufudd—dod i Mr. Kirkland, ac wedi peth rhagymadrodd, dechreuodd gyfeirio sylw ei wrandawyr at Iesu Grist. "Pa beth, fy mrodyr,"<noinclude><references/></noinclude> 81hr40imuxz6r16f1jdswfle9x75akc 104 70679 142046 2025-07-01T00:42:20Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142046 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>meddai, "yw eich golygiadau chwi am yr Iesu? Chwi a atebwch, hwyrach, ei fod yn un hynod am ei garedigrwydd, a bod hyny i'w weled yn y gwyrthiau a wnaeth. Yr oedd, yn y cwbl, meddwch, yn dirion iawn. Fe wnaeth i fara borthi miloedd oedd ar lewygu. Fe gyfododd o farw i fyw fab i wraig weddw, i'r hon yr oedd ei lafur yn angenrheidiol er ei chynal mewn henaint. Felly, fy mrodyr: ac ai dyna eich holl syniadau am y Gwaredwr? A ydych chwi yn gweled ynddo ddim mwy na dyn rhyfedd am ei garedigrwydd? Os felly, mae genych feddwl rhy fach am dano. Gwrandewch: pan ddaeth Iesu i'r byd yma, efe a daflodd ei wrthban o'i gwmpas, ond yr oedd y Duw oddifewn—yr oedd y Duw oddifewn!" YR YRFA YSBRYDOL.—Yr wyf yn eich cynghori i beidio rhoi gorphwysdra i'ch enaid, na hûn i'ch amrantau, hyd nes byddoch wedi cael hyd i ryw beth a wyneba, ac a ddeil y dymhestl. Ni ddaw pawb adref erbyn nos o'r sawl a dybiant eu bod wedi troi eu hwynebau at y nefoedd; a llawer a redant yn gyflym, o'r rhai a fethant y gamp. Miloedd a dwyllir ac a gywilyddir am eu gobaith. Mi a welaf fod proffes gyffredinol, ac enw yn mysg dynion, yn awr, yn cael ei ystyried yn ddigonol i gludo proffeswyr i'r nefoedd. {{c|GORPHENWYD.}} {{center block| <poem> Gorphenwyd cafwyd y cyfiawn—Aberth, :Gobaith i'r anghyfiawn; :Tros enaid du rhoes uniawn, :Drwy ei loes anfeidrol Iawn. :::—Cennin.. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> dlpmwxevl8gegoekgrwi83l29rtv8z7 104 70680 142047 2025-07-01T00:43:31Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142047 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Tomos: Wel, Danni, sut wyt yn hoffi dy athrawes newydd?" Dan: "Fawr o beth, Tom; yr oedd yn gofyn i mi ddoe pwy ddarganfyddodd America? Hi ddylasai wybod hyny, 'does bosib'." Dic: "Pa ddiwrnod o'r wythnos wyt ti yn feddwl yw yr un mwyaf lwcus i gael ei eni arno?" Dan: Yn wir, Dic, nid wyf yn gwybod, threiais i erioed ddim ond un." {{c|AR GERDYN COF GWRAIG IEUANC.}} {{center block| <poem> Y wraig ieuanc, er gwywo—o'i heinioes, ::Côf anwyl fydd eto; :Nefol, dawel flodeuo :Bydd ei rhin uwch bedd a'i rô. :::—Cyndeyrn. </poem> }} <br> MWY NAG UN WEINIDOGAETH.—Pan yr oedd yr Arglwydd John Russell yn Ysgotland, darfu i wraig o'r Ucheldiroedd deithio pellder dirfawr dros y mynyddoedd i ddyfod i'r fan lle yr oedd ei Arglwyddiaeth yn aros. Yr oedd hi wedi clywed mai yr Arglwydd Johny oedd Prif "Weinidog " holl deyrnas Lloegr, ac, fel y cyfryw, yr oedd y chwaer hon yn disgwyl ei glywed "yn pregethu pregeth orddwfn;" a mawr oedd ei siomedigaeth pan y deallodd nad oedd y "Gweinidog" penaf yn yr holl wlad yn arfer pregethu o gwbl! {{c|"DYDD MAWR EI DDIGTER EF."}} {{center block| <poem> Heuliau dywyllir fel deillion!—Pwy a saif? ::Cwymp sêr yn adfeilion! :Clyw'r beddau'r clir rybuddion,— :Yn mhair y dydd fflamia'r dòn! :::—Eifion Wyn. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> rmeo5cmayvuqlgcz5kr01ul9jzcmrw4 104 70681 142048 2025-07-01T00:47:43Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142048 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>AMGYLCHIADAU.—Pe yr ysgrifenid llythyr at y gair dylanwadol hwnw, amgylchiadau, gan derfynu, "Ydwyf, syr, eich gostyngedig a thra ufudd wasanaethydd," gallai y rhan fwyaf o bobl roddi eu henwau wrtho, heb wyro dim oddiwrth y gwirionedd manylaf.—Horace Smith. {{c|NIWL.}} {{center block| <poem> Rhyw amdo yn oer ymdaith—ydyw'r Niwl, ::Dry y nos yn hirfaith; :A daw a'i olwg dulaith,— :Mwgwd tew yn mygu taith. ::—John Griffith (Maesyn), Gwàr y Rhos. </poem> }} <br> GWASANAETHU TRWY DDYODDEF.—Dychwelwyd yr hen Betty at yr Arglwydd yn ddiweddar ar ei bywyd; ac er ei bod yn dlawd iawn, yr oedd hi yn hynod weithgar. Ymwelai â'r cleifion; allan o'i thlodi, hi a roddai i'r rhai oedd yn dlotach na hithau; casglai ychydig arian oddiwrth ereill at yr achos da pan na byddai ganddi ddim ei hunan i'w roddi; a dywedodd wrth lawer am gariad y Gwaredwr. O'r diwedd, aeth i ddyoddef llawer oddiwrth anwyd trwm a'r gewynwst (rheumatism); a bu raid iddi aros yn ei gwely am fisoedd, yn hoenus a digymhorth. Aeth gweinidog da i ymweled â hi, yr hwn a ofynodd iddi ai nid ydoedd hi, oedd mor ddiwyd, yn teimlo yn chwith wrth gael ei rhwymo gan gystudd. "Nac ydwyf ddim, syr," oedd ei hateb. "Pan oeddwn yn iach, yr oeddwn yn clywed yr Arglwydd yn dyweyd wrthyf, "Betty, ewch yma; Betty, ewch acw. Betty, gwnewch hyn; Betty, gwnewch y llall;" ac mi geisiwn inau wneyd hyny oreu y gallwn. Ond yn awr yr wyf yn ei glywed yn dyweyd wrthyf, "Betty, gorwedd yna a phesycha."—Dr. James Hamilton. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8ylvcup3eoiapoj17mjyrxkn9xteikp 104 70682 142050 2025-07-01T01:04:14Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142050 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y LLYFR DWYFOL A'R EGLWYS.—Nid yr eglwys sydd i farnu y Llyfr, ond y Llyfr sydd i'w barnu a'i llywodraethu hi. Y mae yr eglwys i roddi y byd i'r Arglwydd Iesu; ond trwy y Llyfr y mae hyn i gael ei wneuthur. Heb y Beibl ni bydd eglwys ond milwr heb ei arfau—lighthouse heb oleuni—trostan heb sarph bres arni—cwmpas heb nodwydd—teml heb sancteiddiolaf ynddi. Trwy offerynoldeb y Llyfr y mae yr eglwys i wneyd wyneb y ddaear fel wyneb y nefoedd. Y Llyfr ydyw "bwyell" y Salmydd, sydd yn tori i lawr y "dyrysgoed," i ddechreu arloesi yr anialwch. Y Llyfr ydyw "afon" Ezeciel, sydd yn rhedeg yn fendithion y ffordd y treigla hi. Ei nôd eithaf hi ydyw cyraedd y Môr Marw, i iachau dyfroedd hwnw; ond wrth fyned mae hi yn taenu gwyrddlesni a phrydferthwch ar bob peth y ffordd y cerdd hi. Y mae pysgod mawrion yn ei dyfroedd hi, a choed ffrwythlawn yn harddu ei glanau hi. Yr oedd ei ffrydiau hi wedi llawenhau dinas Duw o'r blaen, ac yn awr y maent yn rhedeg o'r ddinas yn fendithion i'r byd. Nid yw yr eglwys eto, heb son am y byd, ond prin wedi agor ei llygaid ar yr hyn ydyw gwerth y Llyfr Dwyfol i'r byd. Parch. E. Morgan, Dyffryn. {{c|GARDD GETHSEMANE.}} {{center block| <poem> Ha! Gethsemane! mae iti enwogrwydd :Urddasol, uwch gerddi y byd, Cynullfan Anfeidrol Greawdydd, :A Llywydd y cyfan yn nghyd; Yn nyfnder ei ingoedd dirwasgol, :Neillduodd i ymbil â'i Dad, I weithio y "bwriad tragwyddol," :Er rhoi i bechadur ryddhad. ::—R. Williams, Criccieth. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 17tvvrbtmlk8iki8ooo31psc052k8r3 104 70683 142051 2025-07-01T01:04:42Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142051 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Yn un o ymweliadau y Parch. George Whitfield âg America, gweinidog o'r enw Lathrop, pan mewn cyfeillach âg ef un boreu, a adroddodd iddo hanes am ryw amgylchiad a ddaethai dan ei sylw yn bersonol. Yr oedd Mr. Lathrop yn adrodd yr ystori mewn dull oer a digynhwrf, fel nad oedd yn ymddangos fod yr adroddiad yn gwneyd un math o effaith ar y cymdeithion. Ond yr oedd Mr. Whitfield yn canfod pwrpas yn yr hanes; ac yn ei bregeth ar brydnawn y dydd hwnw, efe a ddygodd yr ystori i mewn, gan ei hadrodd gyda'i deimlad brwd ef, nes yr oedd Mr. Lathrop ei hun, a'r cymdeithion ereill, o dan yr adroddiad effeithiol ohoni yn methu ymatal rhag wylo yn hidl. PROFIAD GOSTYNGEDIG PAUL.—Mae yr olwg eithafol oedd gan Paul arno ei hunan, ac fel yr oedd efe yn gweled mwy—fwy o'i anheilyngdod, yn orlawn o addysg. Yn mlwyddyn ein Harglwydd 59, mae yn ei weled ei hunan y lleiaf o'r apostolion, ac heb fod yn addas i gael ei alw yn apostol, am iddo erlid eglwys Dduw. Yn y flwyddyn 64, wedi pum' mlynedd ychwaneg o gynydd mewn gras, mae wedi myned yn llai na'r lleiaf o'r holl saint. Ond yn y flwyddyn 65, ac nid hir cyn ei fod i dderbyn ei goron yn y nefoedd, efe yw y penaf o bechaduriaid. Fel hyn y mae y Cristion, fel y mae yn myned i lawr mewn hunan yn myned i fyny yn Nuw; ac fel y mae yn myned i fyny yn Nuw yn myned i lawr mewn hunan.—Dr. Cheever. {{c|LLYFR NEWYDD IOAN EIFION.}} {{center block| <poem> Ar faes llên bu'n hufenu—ystôr dêg, :Brasder dawn i Gymru; :Ffraethebion byw—ceinion cu, Aidd enaid i'n dyddanu. :::—Machraeth Mon. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 96spjwfn7gz53ctvcqcj291sy6ja4rm 104 70684 142052 2025-07-01T01:06:05Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142052 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Beth ydyw y peth hwnw, er ei fod y duaf o ran sylwedd, eto sydd yn goleuo y byd? Inc. Gŵr synwyrol ger Bangor-yn-Arfon a roddodd waith i ddyn cryf ac iach i ddyrnu ŷd, ac ar ol ychydig ddyddiau fe'i trodd ymaith. Aeth gwraig y dyn at y meistr, a gofynai, "Pa beth a wnaeth fy ngŵr i chwi, Mr. Thomas?" "Ni wnaeth efe ddim i mi," meddai yntau. "Rhaid oedd iddo wneyd rhywbeth," meddai'r wraig, "onide ni fuasech yn ei droi ymaith." "Naddo, naddo," meddai'r meistr, " pe buasai yn gwneuthur rhywbeth, cawsai aros." {{c|YR EOS.}} {{center block| <poem> Ochenaid leddf ei chân dlos—anadlir ::Yn odlau yr Eos: :Gwae ei phigyn gaiff agos :Alw'r nef i lawr y nos. :::—Tudno. </poem> }} <br> TRAGYWYDDOLDEB.—O! dragywyddoldeb! pe byddai holl gyflawnder y ddaear a'r môr, wedi eu cyfnewid i dywod; a'r awyr hyd y ffurfafen ddim ond tywod, ac i aderyn bychan ddyfod unwaith mewn mil o flynyddoedd, a chludo ymaith y ddegfed ran o dywodyn o'r pentwr difesur hwn. O! y nifer anamgyffredadwy o flynyddoedd a dreulid ymaith cyn cludo y twmpath dirfawr hwnw o dywod i ffordd! Acer hyny, pe byddai yn y diwedd fodd i'r pechadur ddyfod o uffern, fe fyddai rhyw obaith; ond y gair yma, Tragywyddoldeb, sydd yn tori y galon. O! y dychryn ydyw hyn i'r annuwiolion, i feddwl cyhyd ag y byddo Duw yn dragywyddol, ei fod yn byw byth i ddial arnynt.—Watson. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 87fihpbiyqdxpjho7gprbywo06sm5w1 104 70685 142053 2025-07-01T01:07:33Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142053 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae dyn gwylaidd yn sefydlog, dyn gostyngedig yn ofnus, a dyn gwag—ogoneddus yn rhyfygus. Meistres: "Mae y crwt yna sydd gyda ni yn ddiraddiad i'r heol." Ei Feistr: "Paid a thrafferthu, wraig fach, y Cyngor Sirol sydd i ofalu am yr heol." {{c|Y DIWEDDAR GIRALDUS, UTICA, AMERICA, GOLYGYDD "Y WAWR."}} {{center block| <poem> Gloew egyr bri'r Golygydd,—mor addwyn ::Bu'n ymroddol deithydd; :A'i Wawr deg yn gwasgar dydd :Yn awyr y "Byd Newydd." :::—Machraeth Mon. </poem> }} <br> YMDRECHY CRISTION.—Pa beth a wnaf, Arglwydd? Yr ydwyf yn llafurio ac yn ymdrechu hyd y gallaf, yn erbyn fy llygredigaethau cnawdol, a'r drygau ysbrydol, y rhai sydd yn ymosod yn erbyn fy enaid, ac weithiau byddaf yn cael fy ngorthrechu allan o'r maes, ac wedi fy nghloffi; dy drugaredd ydyw fy mod yn fyw, a minau yn cael rhuthro arnaf mor greulon gan dywysogaethau ac awdurdodau! rhyfeddod fawr fyddai fy ngweled yn ddiangol o'r fath ddwylaw heb glwyf. Hyd yn nod dy was sanctaidd hwnw wrth ymdrechu a'th angel dy hun am fendith a aeth ymaith dan hecian, er iddo lwyddo; os felly, syndod fyddai gweled adyn egwan fel myfi, wrth ymdrechu âg angylion drwg er gocheliad y felldith, yn dyfod ymaith a dim ond craith neu anaf; ond bendigedig a fyddo dy enw, y clwyfau yr ydwyf yn eu derbyn nid ydynt farwol, a phan y syrthiwyf, ni byddaf ond ar fy ngliniau, pryd y codaf gyda nerth adnewyddol a gobaith buddugoliaeth.—Esgob Hall. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> gc2fyulxd214byyshzfvv72ti5elivd 104 70686 142056 2025-07-01T01:09:55Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142056 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Nis gellir caboli gem heb ei rwbio i'r cyflwr hwnw; ac nis gellir perffeithio dyn heb iddo fyned trwy lawer o brofedigaethau a themtasiynau y byd. Bachgenyn Bach: Mam, ydw i'n methu deall yr hen ddaearyddiaeth yma. Mam: Beth sy'n ddyrys i ti, machgen i? B. B.: Beth yw diffaethwch? M.: Lle noethlwm, moel, lle nad oes dim yn tyfu arno. B.: Ydwy'n deall 'nawr, mam; lle moel fel pen fy nhad. LLYFRAU ADDYSG.—Mae Duw wedi rhoddi i ni bedwar Llyfr: Llyfr Gras, Llyfr Natur, Llyfr y Byd, a Llyfr Rhagluniaeth. Mae pob digwyddiad yn ddalen yn un o'r llyfrau hyn: nid yw yn gweddu i ni fod yn esgeulus yn yr ymarferiad o'r un ohonynt. Cecil. GWERTH A PHWYS GWEDDI.—Y darn mwyaf ymarferol o arfogaeth y Cristion yw gweddi. Mae gweddi i'w hymarfer bob amser: peidio gwneyd dim heb weddi, gwneyd pob peth yn ddefnydd gweddi, a gwneyd gweddi yn ddiwedd pob peth. Rhoddir mwy o briodoliaethau i weddi nag i ddim a berthyn i Gristion: rhoddir wrthi waeddi, llefain, galw, ceisio, gofyn, curo, taerni, ymgodi, ymdrechu, myned. Gweddi yw y daith a'r gwaith at ac wrth orsedd gras. Ffaeledd mawr ar Gristion yw diffyg yn nghylch gweddi: rhy fach o feddwl am weddi, rhy fach o weddi, rhy fach o hyder mewn gweddi, rhy fach o anwyldeb at weddi, rhy fach o obaith mewn gweddi, rhy fach o afael ar weddi, rhy fach o gysur wedi gweddi, a rhy fach o sicrwydd am ffrwyth gweddi. Ofnir mwy rhag nad yw y gweddio yn iawn na rhag bod gweddio yn rhy fach. Po fwyaf o weddi, mwyaf o feddu.—Y diweddar Barch. Thomas Richard. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 3w7jdnu9byyaejr50h4l9wkt5wdd2xp 104 70687 142057 2025-07-01T01:10:49Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142057 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y dydd o'r blaen, mewn ysgol ddyddiol, gofynodd yr athraw i ddosbarth o fechgyn beth oedd y gwahaniaeth rhwng ynys a gorynys. Wedi gwasgu y cwestiwn heb lwyddo i gael atebiad boddhaol, dyma fachgen bychan yn gwaeddi, "Mi wn i, syr. Yn gyntaf, ceisiwch ddau wydryn; llenwch un â dwfr, a'r llall â llaeth. Yna deliwch wybedyn, a dodwch ef yn y dwfr. Mae y gwybedyn hwnw yn ynys, oherwydd y mae yn cael ei amgylchu â dwfr. Ond meddyliwch eich bod yn ei roddi yn y llaeth, yna fe fydd yn orynys, oherwydd y mae bron yn cael ei amgylchu â dwfr." Ni raid dyweyd fod y bachgen ar ben y dosbarth ar unwaith. {{c|YR ENFYS.}} {{center block| <poem> Agoriad addysg i'r di—Dduw i wel'd ::Anfeidroldeb Gwir—Dduw, :Yw'r Enfys dêr; neu fys Duw, :'N haner dolen, er diluw. ::—Owen Gethin Jones. </poem> }} <br> GORSEDDFAINC Y GWEINIDOG.–Adroddir yn mywgraphiad y Parch. Dr. Leifchild, pan y byddai gweinidog yn achwyn wrtho oherwydd angharedigrwydd diaconiaid, y dywedai efe wrth y cyfryw, "Os gallwch chwi bregethu yn dda, chwi a ellwch feiddio y diaconiaid; ond os na ellwch bregethu yn dda, gall y diaconiaid eich beiddio chwi. Eich nerth mwyaf sydd yn gorwedd mewn dal y bobl; ac nis gellwch eu dal hwy yn hir ond trwy y pregethu a fyddo yn dda drwyadl. Gellwch ymweled â hwy, a chymeryd tê gyda hwy bob prydnawn, os mynwch; y mae hyny yn foddhaol mewn un ffordd; ond ofer fydd y cwbl os na theimlant hwy eich bod yn ŵr galluog yn y pwlpud. Y pwlpud yw gorseddfainc y gweinidog—yno y mae efe yn frenin!" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ibvck0hbk3wm2nj9gxq8mwet879x3do 104 70688 142058 2025-07-01T01:14:01Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142058 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MILLDIROEDD GWAHANOL WLEDYDD.—Nid oes ond ychydig o bethau a chymaint o amrywiaeth ynddynt ag sydd yn y mesur hwn; a hyny nid yn unig mewn gwahanol wledydd, ond hefyd mewn gwahanol daleithiau o'r un wlad. Yn ol cyfrifiad Dr. Halley, cydmerir hwynt â'r filldir Seisnig fel y canlyn:—Y filldir gyfreithlon Seisnig a gynwysa 5280 troedfedd, neu 1760 llathen. Y vorst Rwsiaidd sydd ychydig yn ychwaneg na 34 milldir Seisnig. Y filldir Dyrcaidd, yr Eidalaidd, a'r Rufeinig, ychydig yn llai na'r un Seisnig. Y filldir Arabaidd yn nghylch 114 Seisnig. Yr Albanaidd, a'r Wyddelig, yn nghylch 11⁄2 Seisnig. Yr Indiaidd, yn agos i 3 Seisnig. Milldir yr Is—Ellmyn, yr Yspaeniaid, a'r Pwyliaid, sydd yn nghylch 32 Seisnig. Yr Almaenaidd sydd fwy na 4 Seisnig. Y Swedaidd, y Danaidd, a'r Hungaraidd, o 5 i6 Seisnig. Y Ffrengig, yr hon a eilw y Ffrancod league, yn agos i 3 Seisnig. League forawl y Saeson sydd 3 milldir Seisnig. ARFERION IUDDEWIG.—Oddiwrth yr hyn a ddarllenwn yn y Beibl, y mae yn amlwg fod ymborth yr Iuddewon yn wael a garw iawn. Yr oedd yn benaf yn fara, llaeth, mêl, reis, a llysiau. Dywedir fod Ioan Fedyddiwr yn ymborthi ar locustiaid a mêl gwyllt. Darlunir gwlad Canaan fel yn llifo o laeth a mêl; ac y mae yr Arabiaid eto yn ystyried y rhai hyn yn ddanteithion. Anaml yr oedd gan yr Iuddewon gig, oddieithr ar eu haberthau a'u gwyliau pwysig. Gan nad oeddynt yn fynych yn bwyta cig, ymddengys eu bod yn ei ystyried yn flysfwyd. Cawl ffacbys Jacob, yr hwn a achlysurodd Esau i werthu ei enedigaeth—fraint, sydd yn dangos mor wael oedd bwyd y patriarchiaid;<noinclude><references/></noinclude> b9twdoharroxmcny0e9b0k4mqnbr6ji 104 70689 142059 2025-07-01T01:15:07Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142059 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ac oddiwrth ddymuniad Esau i archwaethu cig, yr ymddengys nad oedd yn gyffredin. Y wledd a ddarparodd Abraham i'r angylion, a'r hyn a barotôdd Gedeon a Manoah ar y cyffelyb achosion, sydd yn dangos fod cig yn cael ei ystyried fel rhywbeth mwy nag ymborth cyffredin. Gallwn hefyd gofio am y wledd a ddarparwyd i'r afradlon edifeiriol; a sylwi ar y rhan a roes Samuel heibio i Saul pan oedd yn ei ddisgwyl, sef yr ysgwyddog, a'r hyn oedd arni (I Sam. ix. 24), yr oedd hyn yn cael ei roddi heibio i Saul fel nod o wahaniaeth a pharch. Yn Deuteromium, pen xii. 20, y mae bwyta cig yn cael siarad am dano fel prawf o iechyd a llwyddiant. Bara a goffeir yn fynych yn y Beibl. Yd deifiedig, yr hwn a ddyhidlid cyn ei fod yn llawn aeddfed, a gresid neu a sychid yn y dywysen, ac a fwyteid heb wneyd dim yn ychwaneg iddo. Yr yd yn gyffredin a wneid yn flawd, ac a eplesid, neu a wneid yn ysgafn â lefain, ac a dylinid yn fara. Y blawd hwn a wneid â llaw—felinau bychain, y rhai oeddynt ddwy gareg gron a gwastad, un ar y llall; a'r uchaf a droid o amgylch tra y tywelltid yr yd rhyngddynt Un o gerig y melinau hyn a daflodd gwraig ar ben Abimelech, Barn. ix. 53. Gwel hefyd Mat. xviii. 6. Y glo ag y darllenwn am dano yn y Beibl ydoedd lo o goed, a golosg—goed. Yr oeddynt hefyd yn arfer drain, mieri, a choed o bob math (Psalm lviii. 9. Preg. vii. 6). Crybwyllir hefyd am wellt (Mat. vi. 30). Yr amrywiol fathau hyn o danwydd ydynt grybwylledig yn fynych yn y Beibl; ac megis ag y maent oll yn bethau a lysg ymaith yn fuan iawn, felly y dull disymwth ag y daw dinystr ar y drygionus gan ddigofaint Duw a osodir allan trwy y cydmariaethau hyn. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> pq0m1wv9or8zepxzp9t3m2r8aepkgo6 104 70690 142061 2025-07-01T01:17:05Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142061 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae balchder fel codymydd medrus, yn rhoddi codiad i fyny i'r dyn cyn ei dynu ef i lawr. CHWEDL HEBREAIDD.—Dygwyd Abraham gerbron Nimrod y gormesdeyrn, yr hwn a'i hanogodd ef i addoli y tân. "O, frenin mawr," ebai tad y ffyddloniaid, "onid gwell fyddai addoli y dwfr? Galluocach ydyw na'r tân, oherwydd fod ganddo nerth i'w ddiffoddi." "Addola y dwfr, ynte," ebai Nimrod. "Meddyliwyf," atebai Abraham, y byddai yn fwy rhesymol addoli y cymylau, gan mai hwynthwy sydd yn cludo y dyfroedd, ac yn eu bwrw i lawr ar y ddaear." "Wel, ynte," ebai y brenin, wedi haner digio, "addola y cymylau, gan dy fod yn cyfaddef fod ganddynt fwy o allu." "Nage," atebai Abraham drachefn, "os gallu sydd i fod yn wrthddrych addoliad, fe ddylid yn hytrach addoli y gwynt, yr hwn trwy ei allu mawr a wasgara y cymylau, ac a'u gyr hwynt o'i flaen." "Mia welaf," ebai Nimrod, na chawn ni byth ddiwedd ar yr ofer—siarad yma. Addola y gwynt, ynte, ac ni a faddeuwn i ti y geiriau a ddywedaist o'r blaen." "Na ddigia wrthyf, O frenin mawr," meddai Abraham, "nis gallaf addoli y tân, na'r dwfr, na'r cymylau, na'r gwynt, na'r un o'r pethau yr wyt ti yn eu galw yn dduwiau. Gallu y rhai hyny sydd yn deilliaw oddiwrth Fôd anfeidrol alluog, llawn trugaredd a chariad, Creawdwr nef a daear. Ef yn unig a addolaf fi." "Wel, ynte," meddai y gormesdeyrn, "gan dy fod yn nacau addoli y tân, fe wneir i ti yn fuan deimlo ei nerth mawr." Efe a orchymynodd daflu Abraham i ffwrn dân. Eithr Duw a'i gwaredodd rhag angerdd y fflamau, ac a'i gwnaeth ef yn fendith i lawer o genhedloedd.Ieuan Ardudwy.<noinclude><references/></noinclude> ao7nylal1qne197kazocb6zqffdy0nq 142062 142061 2025-07-01T01:17:24Z AlwynapHuw 1710 142062 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae balchder fel codymydd medrus, yn rhoddi codiad i fyny i'r dyn cyn ei dynu ef i lawr. CHWEDL HEBREAIDD.—Dygwyd Abraham gerbron Nimrod y gormesdeyrn, yr hwn a'i hanogodd ef i addoli y tân. "O, frenin mawr," ebai tad y ffyddloniaid, "onid gwell fyddai addoli y dwfr? Galluocach ydyw na'r tân, oherwydd fod ganddo nerth i'w ddiffoddi." "Addola y dwfr, ynte," ebai Nimrod. "Meddyliwyf," atebai Abraham, y byddai yn fwy rhesymol addoli y cymylau, gan mai hwynthwy sydd yn cludo y dyfroedd, ac yn eu bwrw i lawr ar y ddaear." "Wel, ynte," ebai y brenin, wedi haner digio, "addola y cymylau, gan dy fod yn cyfaddef fod ganddynt fwy o allu." "Nage," atebai Abraham drachefn, "os gallu sydd i fod yn wrthddrych addoliad, fe ddylid yn hytrach addoli y gwynt, yr hwn trwy ei allu mawr a wasgara y cymylau, ac a'u gyr hwynt o'i flaen." "Mia welaf," ebai Nimrod, na chawn ni byth ddiwedd ar yr ofer—siarad yma. Addola y gwynt, ynte, ac ni a faddeuwn i ti y geiriau a ddywedaist o'r blaen." "Na ddigia wrthyf, O frenin mawr," meddai Abraham, "nis gallaf addoli y tân, na'r dwfr, na'r cymylau, na'r gwynt, na'r un o'r pethau yr wyt ti yn eu galw yn dduwiau. Gallu y rhai hyny sydd yn deilliaw oddiwrth Fôd anfeidrol alluog, llawn trugaredd a chariad, Creawdwr nef a daear. Ef yn unig a addolaf fi." "Wel, ynte," meddai y gormesdeyrn, "gan dy fod yn nacau addoli y tân, fe wneir i ti yn fuan deimlo ei nerth mawr." Efe a orchymynodd daflu Abraham i ffwrn dân. Eithr Duw a'i gwaredodd rhag angerdd y fflamau, ac a'i gwnaeth ef yn fendith i lawer o genhedloedd.—Ieuan Ardudwy.<noinclude><references/></noinclude> 4706r63l9busi5abxvkkfei2dc62txz 104 70691 142063 2025-07-01T01:18:04Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142063 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYFRIF-LYFR MARSIANDWYR.—Yr oedd yn arferiad gan y marsiandwyr gynt i gael "Laus Deo," neu, Moliant i Dduw, yn ysgrifenedig mewn llythyrenau mawrion ac amlwg ar ben pob tudalen o'u cyfrif—lyfrau (ledgers), fel y rhoid ar ddeall iddynt bob amser, yn eu holl fasnach, y dylai fod ganddynt amcan duwiol i ogoneddu Duw.Idrisyn. {{c|DYSTAWRWYDD.}} {{center block| <poem> O! Ddystawrwydd! ystyriol—dawelwch ::Hudolus, myfyriol, :Ister bedd—lle pob stwr baid— :Dyma d'enaid mudanol! :::—Fferyllfardd. </poem> }} <br> GWIR WYBODAETH YN OSTYNGEIDDIOL.—Ysgolheigion ieuainc yw y rhai mwyaf hunandybus. Byddai Duarenus yn arfer dywedyd am y rhai a ddeuent i'r brifysgol, eu bod yn y flwyddyn gyntaf yn ddoctoriaid yn eu tyb eu hunain; yn yr ail flwyddyn nid oeddynt ond yn y gradd dechreu, ac yn y drydedd yr oeddynt yn teimlo fel plant gyda'r llyfrau bach cyntaf. Socrates, yr hwn oedd y dyn mwyaf gwybodus yn ei oes, oedd yn ymdeimlo nad ydoedd efe yn gwybod dim; oherwydd po fwyaf a wypo dyn, mwyaf y gwêl ei anwybodaeth, fod y pethau y mae efe yn anwybodus ohonynt yn llawer amlach na'r pethau y mae ei ddeall yn dechreu gafaelu ynddynt. Fel hyn y mae gyda'r Cristion: mae efe yn deimladol fod yr hyn a ŵyr efe am Dduw a Christ yn annhraethol lai na'r hyn sydd eto heb ei wybod ganddo. Po fwyaf a ganfyddo dyn ar Dduw, lleiaf y syrth efe yn ei olwg ei hun.—Charnock. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ntbspn8exom28rlywht3j44gyxya21l 104 70692 142064 2025-07-01T01:18:39Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142064 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>BARN PAGAN AM RYFEL.—A ganlyn sydd ddyfyniad o araeth Brenin Ovahoo, un o ynysoedd Tonga, yn Môr y Dehau, a draddodwyd ganddo i fawrion ei lys ar ei ddyfodiad i'r orsedd:—"Gwrandewch arnaf, Flaenoriaid a Chadbeniaid! Os oes neb yn eich plith yn anfoddlon i agwedd bresenol pethau, yn awr yw yr amser i fyned i Hopai; oblegid ni chaiff neb aros yn Vavaso gyda meddwl anfoddlon, a thuedd i grwydro i leoedd ereill. Yr wyf wedi gweled gyda gofid y dinystr helaeth a achoswyd gan y rhyfel parhaus a ddygwyd yn mlaen gan y brenin o'r blaen, yr hwn yn awr sydd yn gorwedd yn ei fedd. A pheth ydyw y canlyniad? Mae y wlad wedi ei diboblogi, yn orchuddiedig gan chwyn a llysiau drwg, ac nid oes genym ddynion i'w gwrteithio. Mae y penaf o'n gwroniaid a'n rhyfelwyr wedi eu cwympo trwy ryfel, a rhaid i ninau wneyd ein goreu gyda'r gwehilion. Y fath ynfydrwydd! Onid yw ein hoes yn rhy fer yn barod? Oni wnelem well defnydd o'n hamser pe yr ymdrechem gynyddu llwyddiant a dedwyddwch ein gilydd? Y fath ffolineb, gan hyny, yw rhyfela i fyrhau yr hyn sydd eisoes yn rhy fyr. Pwy yn ein mysg all godi i fyny a dyweyd, 'Mi a ddymunwn farw, yr wyf wedi blino ar fy mywyd'? Onid oeddym, gan hyny, wedi actio fel rhai heb ddeall? Onid ydym wedi bod yn cofleidio y peth sydd yn ein hamddifadu o'r unig beth a chwenychwn ei feddu? Bydded i ni, gan hyny, ymroddi i wrteithio ein gwlad ein hunain; oblegid, gan ei bod yn fwy na digon i'n cynal ni oll, paham yr awn i ryfela am ychwaneg?"—Onid dymunol fyddai i'r pagan hwn ddyfod drosodd ar gyhoeddiad trwy Ewrop y dyddiau hyn i draddodi araeth i glywedigaeth ei phenaduriaid goleuedig? {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> inziqbjcz5i1c2clyim9sz6pkxgs7oy 104 70693 142065 2025-07-01T01:19:00Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142065 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HENAFIAETH CAWS.—Crybwyllir am gaws a cheulo yn Llyfr Job. Anfonwyd Dafydd gan ei dad, Jesse, i gario deg cosyn i'r gwersyll, ac i edrych am ei frodyr. Caws gwartheg oedd yn cyfansoddi rhan o gyflenwadau byddin Dafydd yn Mahanaim yn ystod gwrthryfel Absalom. Dywed Homer fod caws yn cyfansoddi rhan o'r ystorfeydd a gafwyd gan Ulysses yn ogof Cyclops Polyphemus. Y mae Euripides, Theocritus, a beirdd boreuol ereill, yn crybwyll am gaws. Dywed Ludolphus fod yr hen Ethiopiaid yn gwneyd caws ac ymenyn rhagorol; a dywed Strabo fod rhai o'r hen Frythoniaid mor anwybodus, er fod ganddynt gyflawnder o laeth, fel nad oeddynt yn deall y gelfyddyd o wneyd caws. Gan fod Dafydd, pan oedd yn rhy ieuanc i gario arfau, yn alluog i redeg i'r gwersyll gyda deg cosyn ac ephah o ŷd wedi ei grasu, rhaid fod y cosynod yn rhai bychain iawn. ANALLU DWYFOL.—Y mae anallu yn perthyn i Dduw mewn dwy ffordd. Oddiwrth yr hyn yw yn mherffeithrwydd ei natur, nid all efe edrych ar anwiredd. Paham? Am ei fod yn sanctaidd. Oddiwrth yr hyn a ddywedodd yn ei air, nid all efe ballu. Paham? Am ei fod yn ffyddlawn, heb anwiredd. Mae y rhai sydd wedi derbyn y Mab mewn sefyllfa nad all Duw ballu rhoddi iddynt bob peth sydd yn yr iachawdwriaeth; ac y mae y rhai sydd yn ei wrthod mewn sefyllfa nad all Duw beidio eu damnio, heb eu symud o'r sefyllfa hono. Daeth Crist cyfiawn i sefyllfa yr oedd yn anmhosibl ei arbed ef ynddi, er mwyn cael yr anghyfiawn i sefyllfa y bydd yn anmhosibl llai na'i arbed. Hebddo ef, mae yr enaid mewn lle ofnadwy—dan bechod, dan felldith. Nis gall Duw ond gwrthod yr hwn a wrthodo Grist.—D. Charles, Caerfyrddin.<noinclude><references/></noinclude> gynw9sfzdskvca84lq8f4uibaccsz80 14 70694 142078 2025-07-01T01:32:06Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{Wicipedia|Thomas Charles-Edwards}} [[Delwedd:Principal Thomas Charles Edwards (1837-1900) NLW3362721.jpg|bawd]] Ysgolhaig, awdur a gweinidog Cymreig oedd Thomas Charles-Edwards (22 Medi 1837 – 22 Mawrth 1900). Ef oedd Prifathro cyntaf Prifysgol Aberystwyth" 142078 wikitext text/x-wiki {{Wicipedia|Thomas Charles-Edwards}} [[Delwedd:Principal Thomas Charles Edwards (1837-1900) NLW3362721.jpg|bawd]] Ysgolhaig, awdur a gweinidog Cymreig oedd Thomas Charles-Edwards (22 Medi 1837 – 22 Mawrth 1900). Ef oedd Prifathro cyntaf Prifysgol Aberystwyth 3o7rvujl6cxiuovwno4m66hf7omascs 14 70695 142101 2025-07-01T02:03:27Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{Wicipedia|James Spinther James}}[[Delwedd:James Spinther James.jpg|bawd]] Roedd '''James James''' (Spinther 1837–1914) yn hanesydd y Bedyddwyr Cymreig, yn llenor ac yn emynydd ." 142101 wikitext text/x-wiki {{Wicipedia|James Spinther James}}[[Delwedd:James Spinther James.jpg|bawd]] Roedd '''James James''' (Spinther 1837–1914) yn hanesydd y Bedyddwyr Cymreig, yn llenor ac yn emynydd . 09ysqiz69mr7v87icv3lg3s67aas5ay 14 70696 142107 2025-07-01T02:48:25Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "'''Evan Jones''' (''Ieuan Eifion'' c1837-1913), Y Plas, Chwilog. Amaethwr, bardd, blaenor capel (A) Chwilog. {{DEFAULTSORT:Jones, Evan}} [[Categori:Beirdd]]" 142107 wikitext text/x-wiki '''Evan Jones''' (''Ieuan Eifion'' c1837-1913), Y Plas, Chwilog. Amaethwr, bardd, blaenor capel (A) Chwilog. {{DEFAULTSORT:Jones, Evan}} [[Categori:Beirdd]] lmexzfdvxmfi5g2twn9o8k7jail41rv 14 70697 142126 2025-07-01T03:26:26Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{Wicipedia|Henry Rees}} [[Delwedd:Parch. Henry Rees, Lerpwl, 1798-1869.jpg|bawd]] Roedd '''Henry Rees''' (1798-1869) yn un o weinidogion ordeiniad cyntaf y Methodistiaid Calfinaidd ac yn awdur ar bynciau diwinyddol. Fe ganed ym mhlwyf Llansannan, Sir Ddinbych. Roedd yn frawd i'r llenor William Rees (Gwilym Hiraethog). Daeth yn un o bregethwyr mwyaf adnabyddus y 19g. {{DEFAULTSORT:Rees, Henry}}" 142126 wikitext text/x-wiki {{Wicipedia|Henry Rees}} [[Delwedd:Parch. Henry Rees, Lerpwl, 1798-1869.jpg|bawd]] Roedd '''Henry Rees''' (1798-1869) yn un o weinidogion ordeiniad cyntaf y Methodistiaid Calfinaidd ac yn awdur ar bynciau diwinyddol. Fe ganed ym mhlwyf Llansannan, Sir Ddinbych. Roedd yn frawd i'r llenor William Rees (Gwilym Hiraethog). Daeth yn un o bregethwyr mwyaf adnabyddus y 19g. {{DEFAULTSORT:Rees, Henry}} n5csnfyaobkylr00m3z355l9l1waljy