Wicidestun cywikisource https://cy.wikisource.org/wiki/Hafan MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter Media Arbennig Sgwrs Defnyddiwr Sgwrs Defnyddiwr Wicidestun Sgwrs Wicidestun Delwedd Sgwrs Delwedd MediaWici Sgwrs MediaWici Nodyn Sgwrs Nodyn Cymorth Sgwrs Cymorth Categori Sgwrs Categori Tudalen Sgwrs Tudalen Indecs Sgwrs Indecs TimedText TimedText talk Modiwl Sgwrs modiwl 0 1360 142332 141873 2025-07-02T23:00:01Z AlwynapHuw 1710 142332 wikitext text/x-wiki {{mawr|''Croeso i '''Wicidestun''', y llyfrgell rydd!''}} {| cellspacing="5px" | width="60%" align= style="border: 1px solid #6688AA; background-color:#FFE4C4; padding:1em;" class="plainlinks"; valign="top"| <div style="float:right;margin-left:0.5em;margin-right:0.5em;margin-top:0.5em"> [[Delwedd:Carl Spitzweg 021.jpg|150px]] </div> Mae '''Wicidestun''' yn storfa o destunau gwreiddiol sy'n [[w:en:Public domain|eiddo cyhoeddus]] neu o dan dermau [[w:cy:Cynnwys rhydd|trwydded agored]] [[:w:cy:Wicipedia:Hawlfraint|CC-BY-SA]]. Mae'r prosiect hwn yn rhan o deulu ehangach [[:en:Sefydliad Wikimedia|Wicimedia]] gan gynnwys [[:en:Creative Commons|Comin Wicimedia]], [[:d:cy:Wiciadur|Wiciadur]] a [[:w:cy:Wicipedia|Wicipedia]]. Erbyn hyn mae gennym ni '''[[Special:Statistics|{{NIFEROERTHYGLAU}}]]''' o weithiau. Gweler [[w:Wicipedia:Cymorth|tudalen help]] a chwaraewch yn y pwll tywod i ddysgu sut allwch '''chi''' olygu ac uwchlwytho testun. <br/> '''Rhai o'n llenorion:''' {{Div col}} : [[:Categori:William Jones (Ehedydd Iâl)|Ehedydd Iâl]] : [[:Categori:Iolo Goch|Iolo Goch]] : [[:Categori:Dafydd Nanmor|Dafydd Nanmor]] : [[:Categori:Lewis Glyn Cothi|Lewis Glyn Cothi]] : [[:Categori:Ann Griffiths|Ann Griffiths]] : [[:Categori:Owen Morgan Edwards| O. M. Edwards]] : [[:Categori:I. D. Hooson| I. D. Hooson]] : [[:Categori:Elizabeth Mary Jones (Moelona)|Moelona]] : [[:Categori:William Williams, Pantycelyn|William Williams, Pantycelyn]] : [[:Categori:Richard Griffith (Carneddog)|Richard Griffith (Carneddog)]] {{Div col end}} '''Rhai o'n Categorïau:''' <br/> *[[:Categori:Llyfrau|Llyfrau]] *[[:Categori:Barddoniaeth|Barddoniaeth]] *[[:Categori:Rhyddiaith|Rhyddiaith]] *[[:Categori:Testunau crefyddol|Testunau crefyddol]] *[[:Categori:Adolygiadau|Adolygiadau]] *[[:Categori:Llyfrau Ab Owen|Cyfres y Fil a Llyfrau Ab Owen]] *[[:Categori:Testunau cyfansawdd|Testunau cyfansawdd]] (Y modd gorau i lawrlwytho testynau ar gyfer e-ddarllenwyr) '''<big>[[Testunau sydd angen eu gwirio]]</big>''' | rowspan="2" width="30%" style="border: 1px solid #6688AA; background-color:#FFFFFF; padding:1em;" valign="top"| {|width="*" | '''Rhai o'n gweithiau diweddaraf:''' *[[Gemau Doethineb|Gemau Doethineb gan John Jones (Ioan Eifion)]] *[[Y Drws Agored|Y Drws Agored gan Robert Hughes Jones]] *[[Ffrwythau Dethol|Ffrwythau Dethol gan Ben Davies, Pant-teg]] *[[Straeon Gwerin Affrica|Straeon Gwerin Affrica gan Robert Griffith, Madagascar]] *[[Caneuon Mynyddog|Caneuon Mynyddog gan Richard Davies (Mynyddog)]] *[[Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill|Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill gan William J Richards]] *[[Pentre'r Plant|Pentre'r Plant gan Robert David Rowland (Anthropos)]] *[[Y Ddau Adda|Y Ddau Adda gan Dafydd Rhys Williams (Index)]] *[[Gweithiau Eben Fardd|Gweithiau Eben Fardd gol O. M. Edwards]] *[[Ystên Sioned|Ystên Sioned gan Daniel Silvan Evans a John Jones (Ivon)]] *[[Gwilym a Benni Bach|Gwilym a Benni Bach gan William Llewelyn Williams]] *[[Bugail y Bryn|Bugail y Bryn gan Moelona]] *[[Bil y Gymraeg ac Addysg|Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 gan Senedd Cymru]] *[[Y Fainc Sglodion|Y Fainc Sglodion gan John William Jones]] *[[Beirdd y Berwyn 1700-1750|Beirdd y Berwyn 1700-1750 gol O. M. Edwards]] *[[Y Geilwad Bach|Y Geilwad Bach gan Lewis Davies, y Cymer]] {{c|🙝&nbsp;🙟}} <gallery> Ll Du C Bawd.png|'''[[Llyfr Du Caerfyrddin]]''' Delwedd:Llyfr Aneirin.png|'''[[Llyfr Aneirin]]''' </gallery> {{c|🙝&nbsp;🙟}} ... a nifer o gerddi: *[[Yr Wylan]] gan Dafydd ap Gwilym *[[Y Drindod]] gan Dafydd ap Gwilym *[[Beibl]] *[[Y Nefoedd Uwch fy Mhen]] gan Ehedydd Iâl *[[Stafell Gynddylan]] *[[Syr Hywel y Fwyall]] *[[Cystal am ofal im yw]] *[[Y Llafurwr]] *[[Hen Benillion]] *[[Ar ôl i fy Nghariad Farw]] *[[Wrth y drws, un a'i grwth drwg]] *[[Marwnad Siôn y Glyn]] gan Lewis Glyn Cothi *[[Ymddiddan Rhwng Dau Fardd]] *[[Ymddiddan Rhwyng Cymro a Saesnes]] *[[Gorhoffedd (Hywel ab Owain Gwynedd)]] *[[Englynion y Beddau]] {{c|🙝&nbsp;🙟}} '''Cymuned'''<br /> [[Wicitestun:Y Sgriptoriwm|Y Sgriptoriwm]] <br /> |-- |} |- | style="border: 1px solid #6688AA; background-color:#EEE9E9; padding:1em;" valign="top"| '''Ychwanegwch:''' [[Delwedd:Flag of Wales (1959–present).svg|200px|right]] Mae ar y safle hwn nifer o destunau o weithiau agored, di-hawlfraint neu weithiau lle mae eu hawlfraint wedi hen orffen. Os ydych am ychwanegu cerddi neu ryddiaeth gwnewch hynny - os ydych yn gwbwl sicr mai chi yw perchennog eu hawlfraint neu fod yr awdur wedi marw ers dros 70 o flynyddoedd. Am ragor am yr hyn y cewch ei gynnwys yma, darllenwch [[Wicidestun:Beth i'w roi ar Wicidestun?]] Os mai dod yma i bori ydych—mwynhewch y wledd! |} lzlv6onx1wzsqsambucsd5lszcw8an4 2 10285 142335 141888 2025-07-02T23:03:45Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi eu Cyhoeddi */ 142335 wikitext text/x-wiki ==Wedi eu Cyhoeddi== {{Div col}} #[[Gemau Doethineb|Gemau Doethineb gan John Jones (Ioan Eifion)]] #[[Y Drws Agored|Y Drws Agored gan Robert Hughes Jones]] #[[Ffrwythau Dethol|Ffrwythau Dethol gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Straeon Gwerin Affrica|Straeon Gwerin Affrica gan Robert Griffith, Madagascar]] #[[Caneuon Mynyddog|Caneuon Mynyddog gan Richard Davies (Mynyddog)]] #[[Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill|Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill gan William J Richards]] #[[Pentre'r Plant|Pentre'r Plant gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Y Ddau Adda|Y Ddau Adda gan Dafydd Rhys Williams (Index)]] #[[Gweithiau Eben Fardd|Gweithiau Eben Fardd gol O. M. Edwards]] #[[Ystên Sioned|Ystên Sioned gan Daniel Silvan Evans a John Jones (Ivon)]] #[[Gwilym a Benni Bach|Gwilym a Benni Bach gan William Llewelyn Williams]] #[[Bugail y Bryn|Bugail y Bryn gan Moelona]] #[[Bil y Gymraeg ac Addysg|Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 gan Senedd Cymru]] #[[Y Fainc Sglodion|Y Fainc Sglodion gan John William Jones]] #[[Beirdd y Berwyn 1700-1750|Beirdd y Berwyn 1700-1750 gol O. M. Edwards]] #[[Y Geilwad Bach|Y Geilwad Bach gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[Murmuron Awen|Murmuron Awen gan Robert Roberts (Gwaenfab)]] #[[Clawdd Terfyn|Clawdd Terfyn gan Robert Dewi Williams]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Cofiant, neu Hanes bywyd a marwolaeth y Parch. Thomas Jones, Dinbych|Cofiant y Parch. Thomas Jones, Dinbych gan Thomas Jones, Dinbych]] #[[Chydig ar Gof a Chadw|Chydig ar Gof a Chadw gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd|Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd gan Zachary Mather]] #[[Siôn Gymro (llyfr)|Siôn Gymro (llyfr) gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Cofiant Watcyn Wyn|Cofiant Watcyn Wyn gan Penar Griffiths]] #[[Yr Awen Barod|Yr Awen Barod gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos|Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos gan Goronwy Jones, Prestatyn]] #[[Hunangofiant Tomi|Hunangofiant Tomi gan Edward Tegla Davies]] #[[Caniadau (T. Gwynn Jones)|Caniadau gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1|Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1 (Mynwy, Meirion, Maldwyn) gan gan Thomas Rees a John Thomas]] #[[Hanes Gwareiddiad|Hanes Gwareiddiad gan Gwilym Arthur Edwards]] #[[Dail y Dderwen|Dail y Dderwen gan William J Richards]] #[[Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant)|Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant) gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Am dro i Fadagascar|Am dro i Fadagascar gan Daniel Owen Jones]] #[[Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun)|Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun) gan Idris Lewis]] #[[Caniadau Gwili|Caniadau Gwili gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Yng Ngwres y Dydd|Yng Ngwres y Dydd gan Joseph Jones (J. J. Drefnewydd)]] #[[Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill|Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill|Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes y Lleuad|Hanes y Lleuad ffug awdur Syr John Herschel]] #[[Llinell neu Ddwy|Llinell neu Ddwy gan John Jones (Ioan Brothen)]] #[[Yn Llefaru Eto|Yn Llefaru Eto gan Anhysbys]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III gan Emrys ap Iwan]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Methodistiaeth Cymru Cyfrol I|Methodistiaeth Cymru Cyfrol I gan John Hughes, Lerpwl]] #[[Y Trefedigaethau|Y Trefedigaethau gan Ifor Leslie Evans]] #[[Telyn Bywyd|Telyn Bywyd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Cathlau Bore a Nawn|Cathlau Bore a Nawn gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel)|Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel) gan Robert David Morris]] #[[Ifor Owen (nofel)|Ifor Owen (nofel) gan Henry Emlyn Thomas (Emlyn)]] #[[Ysgrifau (John Breese Davies)|Ysgrifau gan John Breese Davies]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig|Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig gan Thomas Jones-Humphreys]] #[[Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant)|Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant) gan Isaac Foulkes]] #[[Y Ddau Frawd|Y Ddau Frawd gan Nel Wyn (sef Llew Tegid)]] #[[Anturiaethau Robinson Crusoe|Anturiaethau Robinson Crusoe cyf gan William Rowlands, Porthmadog]] #[[Cofiant D Emlyn Evans|Cofiant D Emlyn Evans gan Evan Keri Evans]] #[[Telynegion (Silyn a Gruffydd)|Telynegion gan R Silyn Roberts a W. J. Gruffudd]] #[[Gwaith Hugh Jones, Maesglasau|Gwaith Hugh Jones, Maesglasau gol O. M. Edwards]] #[[Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill|Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill gan Dewi Emrys]] #[[Beddau'r Proffwydi (drama)|Beddau'r Proffwydi (drama) gan W. J. Gruffydd ]] #[[Storio a Chadw dogfennau Ewyllys Crynodeb Gweithredol o Ymateb y Llywodraeth]] #[[Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad|Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad gan Lywodraeth y DU]] #[[Nansi'r Dditectif|Nansi'r Dditectif gan Owain Llew Rowlands]] #[[Cyfrol Goffa Richard Bennett|Cyfrol Goffa Richard Bennett gol. D Teifgar Davies]] #[[Brut y Tywysogion (Ab Owen)|Brut y Tywysogion (Ab Owen) gol O. M. Edwards]] #[[Cymru Newydd, Hanes Y Wladva Gymreig|Cymru Newydd, Hanes Y Wladva Gymreig gan Lewis Jones, Plas Hedd]] #[[Gwaith Huw Morus|Gwaith Huw Morus gan Huw Morus (Eos Ceiriog)]] #[[Wat Emwnt|Wat Emwnt gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[John Ceiriog Hughes: ei Fywyd, ei Athrylith, a'i Waith|John Ceiriog Hughes: ei Fywyd, ei Athrylith, a'i Waith gan Llyfrbyf]] #[[Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil)|Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil) gan Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd)]] #[[Adgof am Ieuan Glan Geirionnydd|Adgof am Ieuan Glan Geirionnydd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Caniadau Barlwydon Llyfr 1|Caniadau Barlwydon Llyfr 1 gan Robert John Davies (Barlwydon)]] #[[Barlwydon (Cymru 1896)]] #[[Huw Huws neu y Llafurwr Cymreig|Huw Huws neu y Llafurwr Cymreig gan Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]] #[[Llewelyn Parri (nofel)|Llewelyn Parri (nofel) gan Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]] #[[Caniadau Owen Lewis (Glan Cymerig)|Caniadau gan Owen Lewis (Glan Cymerig)]] #[[Hanes Llangeitho a'i hamgylchoedd|Hanes Llangeitho a'i hamgylchoedd gan David Morgan, Llangeitho]] #[[Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam|Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam gan Edward Francis]] #[[Gwaith Dewi Wyn|Gwaith Dewi Wyn gol O. M. Edwards]] #[[Cofiant John Williams (I ab Ioan) Aberduar|Cofiant John Williams (I ab Ioan) Aberduar gan John Davies, Llandysul]] #[[Athrylith Ceiriog|Athrylith Ceiriog gan Howell Elvet Lewis (Elfed)]] #[[Telyn Seion sef Pedwar ar Bymtheg o Garolau Nadolig|Telyn Seion sef Pedwar ar Bymtheg o Garolau Nadolig gol. Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Gwaith Iolo Goch|Gwaith Iolo Goch gol Thomas Matthews]] #[[Cofiant am y Parch. Richard Humphreys, Dyffryn|Cofiant am y Parch. Richard Humphreys, Dyffryn gan Griffith Williams, Talsarnau]] #[[Gwaith Sion Cent|Gwaith Sion Cent gol Thomas Matthews]] #[[Dyddanwch yr Aelwyd|Dyddanwch yr Aelwyd gan Hughes a'i Fab, Wrecsam]] #[[Gwaith Ieuan Brydydd Hir|Gwaith Ieuan Brydydd Hir gol O. M. Edwards]] #[[Gwaith yr Hen Ficer|Gwaith yr Hen Ficer gol O. M. Edwards]] #[[Am Dro i Erstalwm|Am Dro i Erstalwm gan Index]] #[[Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill|Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill gan Humphrey Jones (Bryfdir)]] #[[Ceiriog a Mynyddog|Ceiriog a Mynyddog gan John Morgan Edwards]] #[[Crynodeb o Hanes Dechreuad a Chynydd yr Eglwysi Annibynol yn Mon|Crynodeb o Hanes Dechreuad a Chynydd yr Eglwysi Annibynol yn Mon gan William Williams (Cromwell)]] #[[Awdl Dinyster Jerusalem|Awdl Dinyster Jerusalem gan Eben Fardd]] #[[Nedw|Nedw gan Edward Tegla Davies]] #[[Dros y Gamfa|Dros y Gamfa gan Fanny Edwards]] #[[Diwrnod yn Nolgellau|Diwrnod yn Nolgellau gan Robert Thomas Williams (Trebor Môn)]] #[[Awdl ar yr Adgyfodiad (Ieuan Ionawr)|Awdl ar yr Adgyfodiad gan Evan Jones (Ieuan Ionawr)]] #[[Cofiant y Diweddar Barch W Williams o'r Wern|Cofiant y Diweddar Barch W Williams o'r Wern gan William Rees (Gwilym Hiraethog)]] #[[Tri Wyr o Sodom a'r Aipht|Tri Wyr o Sodom a'r Aipht gan William Williams, Pantycelyn]] #[[F'Ewythr Tomos: cân ddyri|F'Ewythr Tomos: cân ddyri gan Eben Fardd]] #[[Hynafiaethau Nant Nantlle|Hynafiaethau Nant Nantlle gan William Robert Ambrose]] #[[Bywyd y Parch. Ebenezer Richard|Bywyd y Parch. Ebenezer Richard gan Henry ac Edward W Richard]] #[[Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion|Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion gan Edward Davies (Iolo Meirion)]] #[[Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i Henwogion|Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i Henwogion gan Edward Davies, Penmorfa]] #[[Wil Ellis, Porthmadog-Cymru Cyf 29 1905]] #[[Hanes Niwbwrch|Hanes Niwbwrch gan Owen Williamson]] #[[Teulu Bach Nantoer|Teulu Bach Nantoer gan Moelona]] #[[Barddoniaeth Goronwy Owen (gol Llyfrbryf)|Barddoniaeth Goronwy Owen gol Isaac Foulkes (Llyfrbryf)]] #[[Y Tadau Methodistaidd Cyfrol I|Y Tadau Methodistaidd Cyfrol I gan John Morgan Jones]] #[[Hwian-gerddi Cymraeg F' Ewyrth Huw|Hwian-gerddi Cymraeg F' Ewyrth Huw gan O. M. Edwards]] #[[Hanes Tredegar ynghyd a Braslun o Hanes Pontgwaithyrhaiarn|Hanes Tredegar ynghyd a Braslun o Hanes Pontgwaithyrhaiarn gan David Morris (Eiddil Gwent)]] #[[Hanes Sir Fôn|Hanes Sir Fôn gan Thomas Pritchard, ('Rhen Graswr Eleth)]] #[[Holl Waith Barddonol Goronwy Owen|Holl Waith Barddonol Goronwy Owen gol Isaac Foulkes]] #[[Adgofion am John Elias|Adgofion am John Elias gan Richard Parry (Gwalchmai)]] #[[Tro Trwy'r Wig|Tro Trwy'r Wig gan Richard Morgan (1854-1939)]] #[[Gyda'r Hen Feirdd, Carneddog|Gyda'r Hen Feirdd, Carneddog gan Richard Griffith (Carneddog)]] #[[Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785)|Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785) gan Owen Gaianydd Williams]] #[[Dafydd Jones o Drefriw, Cymru 1903]] #[[John Evans, Eglwysbach (Cymru 1897)|John Evans, Eglwysbach (Cymru 1897) gan Walter Daniel]] #[[Awdlau Coffadwriaethol am Y Parch Goronwy Owain|Awdlau Coffadwriaethol am Y Parch Goronwy Owain gan y Gwyneddigion]] #[[Cerdd coffa Goleufryn|Cerdd coffa Goleufryn gan J. T. Job]] #[[Adgofion am Goleufryn|Adgofion am Goleufryn gan Evan Williams, Llanfrothen]] #[[Goronwy Owen a'r Morrisiaid|Goronwy Owen a'r Morrisiaid gan Owen Gaianydd Williams]] #[[Yr Efengyl yn ôl Sant Marc|Yr Efengyl yn ôl Sant Marc gan y Fibl Gymdeithas Americanaidd (1894)]] #[[Llythyrau Goronwy Owen|Llythyrau Goronwy Owen gol John Morris-Jones]] #[[Diliau Meirion Cyf I|Diliau Meirion Cyf I gan gan Morris Davies (Meurig Ebrill)]] #[[Cyfarwyddiadau at brynu cadw a magu moch|Cyfarwyddiadau at brynu cadw a magu moch gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Gwaith Joshua Thomas|Gwaith Joshua Thomas gol O M Edwards]] #[[Glan Cledwen (Cymru 15 Rhagfyr 1897)]] #[[Dringo'r Andes|Dringo'r Andes gan Eluned Morgan]] #[[Naw Mis yn Nghymru|Naw Mis yn Nghymru gan Owen Griffith (Giraldus)]] #[[Ysgrifau Puleston|Ysgrifau Puleston gan John Puleston Jones]] #[[Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau|Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau gan Robert Thomas (Ap Vychan)]] #[[Rhigymau'r Ffordd Fawr|Rhigymau'r Ffordd Fawr gan Dewi Emrys]] #[[Coffadwriaeth, neu Hanes Byr o fywyd a Marwolaeth y Parchedig John Williams|Coffadwriaeth y Parch John Williams, Pantycelyn gan Maurice Davies, Llanfair-ym-Muallt]] #[[Fy Mhererindod Ysbrydol|Fy Mhererindod Ysbrydol gan Evan Keri Evans]] #[[Yr Efengyl yn ôl Sant Matthew|Yr Efengyl yn ôl Sant Matthew gan y Fibl Gymdeithas Americanaidd (1894)]] #[[Beirdd y Bala|Beirdd y Bala gol O. M. Edwards]] #[[Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr)|Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr) gol O. M. Edwards]] #[[Can newydd yn rhoddi hanes dienyddiad Richard Lewis|Can newydd yn rhoddi hanes dienyddiad Richard Lewis gan Dic Dywyll]] #[[Gwyllllis yn Nayd|Gwyllllis yn Nayd gan Dr William Price]] #[[Gwroniaid y Ffydd|Gwroniaid y Ffydd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Tanchwa yn Cilfynydd|Tanchwa yn Cilfynydd baled gan awdur Anhysbys]] #[[Damwain echrydus Glofa Carnant, Cwmaman, Sir Gaerfyrddin]] #[[Blodau Drain Duon|Blodau Drain Duon gan Thomas Jacob Thomas (Sarnicol)]] #[[Telyn Dyfi|Telyn Dyfi gan Daniel Silvan Evans]] #[[Cyfrinach y Dwyrain|Cyfrinach y Dwyrain gan David Cunllo Davies]] #[[Oriau yn y Wlad|Oriau yn y Wlad gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Branwen Ferch Llŷr (Tegla)|Branwen Ferch Llŷr (Tegla) gan Edward Tegla Davies]] #[[Prif Feirdd Eifionydd|Prif Feirdd Eifionydd gan Edward David Rowlands]] #[[Deddf Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol)(Cymru) 2020]] #[[Rhys Llwyd y Lleuad|Rhys Llwyd y Lleuad gan E Tegla Davies]] #[[Oriau Gydag Enwogion|Oriau Gydag Enwogion gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Byr Gofiant am Naw a Deugain o Weinidogion Ymadawedig Sir Aberteifi|Byr Gofiant am Naw a Deugain o Weinidogion Ymadawedig Sir Aberteifi gan John Evans, Abermeurig]] #[[Hanes Alexander Fawr|Hanes Alexander Fawr gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I|Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II|Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Y Lleian Lwyd|Y Lleian Lwyd gan Moelona]] #[[Cenadon Hedd|Cenadon Hedd gan William Jones, Cwmaman]] #[[Dagrau Hiraeth|Dagrau Hiraeth gan William Jones, Pontsaeson]] #[[Saith o Farwnadau|Saith o Farwnadau gan William Williams, Pantycelyn]] #[[Storïau o Hanes Cymru cyf I|Storïau o Hanes Cymru cyf I gan Moelona]] #[[Traethawd bywgraffyddol a beirniadol ar fywyd ac athrylith Lewis Morris|Traethawd bywgraffyddol a beirniadol ar fywyd ac athrylith Lewis Morris gan Griffith Jones (Glan Menai)]] #[[Hanes Bywyd Pio Nono|Hanes Bywyd Pio Nono gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Caniadau Watcyn Wyn|Caniadau Watcyn Wyn gan Watkin Hezekiah Williams (Watcyn Wyn)]] #[[Cofiant y Parch Thomas Edwards, Cwmystwyth|Cofiant y Parch Thomas Edwards, Cwmystwyth gan John Evans, Abermeurig]] #[[Gwrid y Machlud|Gwrid y Machlud gan Richard Jones (Ap Alun Mabon)]] #[[Yr Hwiangerddi (O M Edwards)|Yr Hwiangerddi gan O M Edwards]] #[[Noson o Farrug|Noson o Farrug gan Robert Griffith Berry]] #[[Meini Gwagedd|Meini Gwagedd gan James Kitchener Davies]] #[[Y Tri Brenin o Gwlen]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon|Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon gan William Hobley]] #[[Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903)|Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903) gan Evan Keri Evans]] #[[Rhobat Wyn|Rhobat Wyn gan Awena Rhun]] #[[Cofiant y Parch Isaac Morgan Harry|Cofiant y Parch Isaac Morgan Harry gan Thomas Lewis Jones, Machen]] #[[Tanchwa y Mardy - Mercher, Rhagfyr 23, 1885; 80 wedi eu lladd]] #[[Cerddi Hanes|Cerddi Hanes gan Thomas Gwynn Jones]] #[[Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur|Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur gan John Eiddion Jones]] #[[Patrymau Gwlad|Patrymau Gwlad gan Thomas Jacob Thomas (Sarnicol)]] #[[David Williams y Piwritan|David Williams y Piwritan gan Richard Thomas, Bontnewydd]] #[[Cofiant y diweddar Barch Evan Rowlands, Ebenezer, Pontypwl|Cofiant y diweddar Barch Evan Rowlands, Ebenezer, Pontypwl gan Ellis Hughes, Penmaen]] #[[Cofiant Darluniadol Y Parch William Williams o'r Wern|Cofiant Darluniadol Y Parch William Williams o'r Wern gan David Samuel Jones]] #[[Bywgraffiad y diweddar barchedig T. Price|Bywgraffiad y diweddar barchedig T. Price gan Benjamin Evans (Telynfab)]] #[[Llyfr Haf|Llyfr Haf gan Owen Morgan Edwards]] #[[Drych y Prif Oesoedd (Detholiad 1896)|Drych y Prif Oesoedd (Detholiad 1896) gol O. M. Edwards]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Waenfawr|Hanes Methodistiaeth Arfon-Waenfawr gan William Hobley]] #[[Beryl|Beryl gan Elizabeth Mary Jones (Moelona)]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog|Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog gan William Hobley]] #[[Breuddwydion Myfanwy|Breuddwydion Myfanwy gan Elizabeth Mary Jones (Moelona)]] #[[Lloffion o'r Mynwentydd|Lloffion o'r Mynwentydd gan Thomas Rowland Roberts (Asaph)]] #[[Cofiant y diweddar Barch Robert Everett|Cofiant y diweddar Barch Robert Everett gan David Davies (Dewi Emlyn)]] #[[Y Wen Fro|Y Wen Fro gan Ellen Evans]] #[[Cerrig y Rhyd|Cerrig y Rhyd gan Winnie Parry]] #[[Gwaith Edward Richard|Gwaith Edward Richard gan Edward Richard, Ystrad Meurig]] #[[Bywyd Ieuan Gwynedd Ganddo Ef Ei Hun]] #[[Humphrey Jones a Diwygiad 1859|Humphrey Jones a Diwygiad 1859 gan Evan Isaac]] #[[Adgofion Andronicus|Adgofion Andronicus gan John Williams Jones (Andronicus)]] #[[Teithiau a Helyntion Meurig Ebrill|Teithiau a Helyntion Meurig Ebrill gan Morris Davies (Meurig Ebrill)]] #[[Cofiant Richard Jones Llwyngwril|Cofiant Richard Jones Llwyngwril gan Evan Evans, Llangollen]] #[[Profiadau Pellach|Profiadau Pellach gan G M Ll Davies]] #[[Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol]] #[[Hanes y Bibl Cymraeg|Hanes y Bibl Cymraeg gan Thomas Levi]] #[[Pererindod Heddwch|Pererindod Heddwch, G M Ll Davies]] #[[Tan yr Enfys|Tan yr Enfys gan D J Lewis Jenkins]] #[[Yr Ogof|Yr Ogof gan T Rowland Hughes]] #[[Syr Owen M Edwards Detholiad o'i Ysgrifau]] #[[Profedigaethau Enoc Huws (1939)]] #[[Dyddgwaith|Dyddgwaith gan Thomas Gwynn Jones]] #[[Salm i Famon a Marwnad Grey|Salm i Famon a Marwnad Grey gan John Morris-Jones]] #[[Madam Wen|Madam Wen gan William David Owen]] #[[Dan Gwmwl|Dan Gwmwl gan Awena Rhun]] #[[Atgofion am Dalysarn]] #[[Cerddi'r Bwthyn|Cerddi'r Bwthyn gan Dewi Emrys]] #[[Capelulo]] #[[Y Pennaf Peth]] #[[Goronwy Owen - Detholiad o'i Farddoniaeth]] #[[Yr Hen Lwybrau|Yr Hen Lwybrau gan John Davies (Isfryn)]] #[[Gwaith Gwilym Marles]] #[[Gwaith ap Vychan]] #[[Gwaith Gwilym Hiraethog]] #[[Cadeiriau Enwog]] #[[Y Cychwyn]] #[[Cofiant Hwfa Môn]] #[[Hynafiaethau Edeyrnion]] #[[Aildrefniad Cymdeithas]] #[[Ar y Groesffordd]] #[[Astudiaethau T Gwynn Jones]] #[[Bil Cymru Atebolrwydd a Grymuso Ariannol 2014]] #[[Brethyn Cartref]] #[[Brithgofion]] #[[Bywyd a Chan Tomos Efans (Cyndelyn)]] #[[Bywyd a Gwaith Henry Richard AS]] #[[Bywyd a Llafur John Wesley]] #[[Bywyd a gweithiau Azariah Shadrach]] #[[Cân neu Ddwy]] #[[Caniadau'r Allt]] #[[Caniadau Buddug]] #[[Caniadau ac ati]] #[[Cartrefi Cymru, O. M. Edwards]] #[[Catherine Prichard (Buddug), Cymru, Cyfrol 39, 1910]] #[[Catiau Cwta]] #[[Cerddi'r Eryri]] #[[Cerddi a Baledi]] #[[Ceris y Pwll]] #[[Chwedlau'r Aelwyd]] #[[Clych Adgof - penodau yn hanes fy addysg]] #[[Coelion Cymru]] #[[Cofiant Dafydd Rolant, Pennal]] #[[Cofiant Daniel Owen: ynghyd a Sylwadau ar ei Ysgrifeniadau]] #[[Cwm Eithin]] #[[Cyflafan Ofnadwy Dolgellau]] #[[Cymeriadau (T. Gwynn Jones)]] #[[Cymru Fu]] #[[D Rhagfyr Jones (o Dywysydd y Plant 1901)]] #[[Daff Owen]] #[[Dau faled gan John Jones (Jac Glan-y-gors)]] #[[Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc|Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc gan Francis Jones, Abergele]] #[[Deddf Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) 2012]] #[[Diarhebion Cymru]] #[[Drama Rhys Lewis]] #[[Drych yr Amseroedd]] #[[Er Mwyn Cymru]] #[[Griffith Ellis Bootle, Cymru Cyf 23, 1902]] #[[Gwaith Dewi Wnion]] #[[Gwaith Alun]] #[[Gwaith Ann Griffiths]] #[[Gwaith Ceiriog]] #[[Gwaith Dafydd ap Gwilym]] #[[Gwaith John Davies]] #[[Gwaith John Hughes]] #[[Gwaith John Thomas]] #[[Gwaith Mynyddog Cyfrol 1]] #[[Gwaith Mynyddog Cyfrol 2]] #[[Gwaith S.R.]] #[[Gwaith Thomas Griffiths]] #[[Gweledigaethau Y Bardd Cwsg (Silvan Evans 1865)]] #[[Gwialen Fedw Fy Mam]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf I]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf I]] #[[Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf II]] #[[Hanes Pedr Fawr, Ymerawdwr Rwssia]] #[[Hanes bywyd Thomas Edwards bardd gynt o'r Nant]] #[[Hanes Bywyd Thomas Williams, Capelulo]] #[[Hanes Bywyd ac Anturiaethau Dr Livingstone]] #[[Hanes llenyddiaeth ac enwogion Llanllechid a Llandegai]] #[[Hanes y Wladfa Gymreig yn Patagonia]] #[[Hen Gymeriadau Dolgellau]] #[[Hynafiaethau Edeyrnion]] #[[I'r Aifft ac yn Ol]] #[[Llenyddiaeth Fy Ngwlad]] #[[Lewsyn yr Heliwr (nofel)]] #[[Llio Plas y Nos]] #[[Llyfr Del]] #[[Llyfr Nest]] #[[Llyfr Owen]] #[[Mabinogion J M Edwards Cyf 1]] #[[Mabinogion J M Edwards Cyf 2]] #[[Mary Jones y Gymraes fechan heb yr un Beibl]] #[[Mesur Addysg (Cymru) 2011]] #[[Mesur Diogelwch ar Gludiant i Ddysgwyr (Cymru) 2011]] #[[Mesur Gwneud Iawn am Gamweddau'r GIG (Cymru) 2008]] #[[Mesur Teithio gan Ddysgwyr (Cymru) 2008]] #[[O Law i Law]] #[[Oll synnwyr pen Kembero ygyd]] #[[Penillion Telyn Llyfrau'r Ford Gron]] #[[Plant Dic Sion Dafydd]] #[[Rhai o Gymry Lerpwl]] #[[Rhamant Bywyd Lloyd George]] #[[Rhan o waith mewn Cernyweg Canol (Add. Ch. 19491)]] #[[Rhodd Mam i'w Phlentyn]] #[[Rhyfeddodau'r Cread]] #[[Adolygiad o lyfr Sadie "Twilight Hours"]] #[[Seren Tan Gwmwl]] #[[Storïau Mawr y Byd]] #[[Straeon y Pentan]] #[[Sŵn y Gwynt Sy'n Chwythu]] #[[Tanchwa ddychrynllyd yn Nyffryn Rhondda, ger Pontypridd]] #[[Telynegion Maes a Môr]] #[[Tom Ellis Gwladgarwr a Gwleidydd]] #[[Traethawd ar Gaio a'i Hynafiaethau]] #[[Traethawd ar Hanes Plwyf Merthyr]] #[[Tro Trwy'r Gogledd]] #[[Tro i'r De]] #[[Tro yn Llydaw]] #[[Trwy India'r Gorllewin]] #[[Twm o'r Nant Cyf II (ab Owen)]] #[[William Jones (Nofel)]] #[[Y Cywyddwyr Llyfrau'r Ford Gron]] #[[Y Gelfyddyd Gwta]] #[[Y Siswrn]] #[[Yn y Wlad]] #[[Yny lhyvyr hwnn]] #[[Yr Hwiangerddi (O M Edwards)]] #[[Yr Hynod William Ellis, Maentwrog]] #[[Ysgolfeistriaid Mr Charles o'r Bala]] #[[Ysgrifau (Dewi Emrys)]] #[[Yr Eneth Ga'dd ei Gwrthod]] #[[Myfyrdod mewn mynwent|Myfyrdod mewn mynwent gan John Parry, Llaneilian]] #[[Dyrif etholiadol Ceredigion 1892]] #[[Canmlwyddiant Marwolaeth y Parch. John Wesley, M.A., Mawrth 3ydd, 1891]] #[[Er cof am Joseph Meredith, Adelaide Villa, Llandudno|Er cof am Joseph Meredith, Adelaide Villa, Llandudno D. S. Thomas (Glan Pair)]] #[[Deuddeg penill coffadwriaethol i'r diweddar Barch. John Hughes, Carneddau|Deuddeg penill coffadwriaethol i'r diweddar Barch. John Hughes, Carneddau gan Ellis Isfryn Williams]] #[[Hanes Brwydr Waterloo|Hanes Brwydr Waterloo gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Galar gan, er coffadwriaeth am y ddamwain yn ngwaith glo Landshipping Chwefror 14eg, 1844]] #[[Galargan ar ol y Mochyn Du]] #[[Baledi-Cwynfan y Morwr a Deio Bach]] #[[Marwnad er coffadwriaeth am y diweddar Barch John Elias]] #[[William Morgan, Pant, Dowlais (Trysorfa y Plant)]] #[[Hen Fibl Fawr fy Mam]] #[[Tanchwa ofnadwy yn Abersychan]] #[[Y Ffeiriau Hynotaf yn Ddeuddeg Sir Cymru]] #[[Henry Kirke White (Trysorfa y Plant Ebrill 1891)]] #[[Mynwy yng Nghymru (Cymru Cyf X Rhif 57)]] #[[Rhanau o'r Corff (Fanny Edwards)]] #[[Thomas Matthews, Cymru, Chwefror 1917]] #[[Huw Morus—Dadorchuddiad Ei Golofn Goffadwriaethol, Pont Y Meibion, Awst 26 1909]] #[[Owain Aran (erthyglau Cymru 1909)]] # [[Lewys Aran (Cymru Tachwedd 1918)]] #[[Owen R Lewis (Glan Cymerig) Perl y Plant 1910]] #[[John Puleston Jones (Trysorfa y Plant 1906)]] #[[Dafydd Jones o Gaio (Cymru 1898)|Dafydd Jones o Gaio (Cymru 1898) gan David Cunllo Davies]] #[[Fel y gwelais Arglwyddes Llanofer]] #[[Ioan Madog (Cymru 1896)]] #[[Llofruddiaeth Thomas Watkins gan Benjamin Jones, Aberdâr 1866]] # [[Ròseen-Dhu|Ròseen-Dhu gan William Sharp (Fiona Macleod) wedi'i gyfieithu gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Son-days (Henry Vaughan)|Son-days gan Henry Vaughan wedi'i gyfieithu gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Can Coffadwriaethol Tanymarian|Can Coffadwriaethol Tanymarian gan John Henry Hughes (Ieuan o Leyn)]] #[[Morwynion Glan Meirionydd|Morwynion Glan Meirionydd gan Lewis Morris (Llewelyn Ddu o Fôn)]] #[[A Poison Tree gan William Blake|A Poison Tree gan William Blake wedi'i gyfieithu gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Dewi Idris (Cymru 1899)|Dewi Idris (Cymru 1899) gan Carneddog]] #[[John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896]] {{Div col end}} ==Wedi eu cyhoeddi heb sgan== #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Pascon Agan Arluth]] #[[Cyfieithiadau o gerddi i'r Gymraeg]] #[[Y Tri Brenin o Gwlen]] ==Wedi eu prawfddarllen heb eu cyhoeddi== {{Div col}} # [[Enwogion Ceredigion]] # [[Indecs:Hanes Mynachdai.pdf]] # [[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]] {{Div col end}} ==Rhannau wedi eu cyhoeddi== #[[Enwogion Sir Aberteifi]] 13/187 #[[Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru 1867-Cyf I]] 31/683 ==Angen eu prawfddarllen== {{Div col}} #[[Indecs:Blodau'r Gynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Rhwng Gwg a Gwên.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Ddau Dwyll.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Ddau Brawf.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Dyn Pren.djvu]] #[[Indecs:Llyfr Pawb.djvu]] #[[Indecs:Album Aberhonddu.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Gymraeg.djvu]] #[[Indecs:Straeon Gwerin Affrica.djvu]] #[[Indecs:Beirdd a Bardd-rin Cymru Fu.djvu]] #[[Indecs:Elfennau Beirniadaeth Lenorol.djvu]] #[[Indecs:John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896.djvu]] #[[Indecs:Dafydd ab Gwilym o Fuallt.djvu]] #[[Indecs:GemauDoethineb.djvu]] #[[Indecs:John Wesley, ei fywyd a'i llafur.djvu]] (angen ei ail lwytho) #[[Indecs:Caniadydd 1841.djvu]] #[[Indecs:Archaeologia Lleynensis.djvu]] #[[Indecs:Y Gestiana.djvu]] #[[Indecs:Blagur Awen Ben Bowen.djvu]] #[[Indecs:Bywgraffiad y Parch Thos Richard Abergwaen.djvu]] #[[Indecs:Camrau mewn grammadeg Cymreig (IA camraumewngramma00apiw).pdf]] #[[Indecs:Caniadau Cymru.djvu]] #[[Indecs:Caniadau Hiraethog.djvu]] #[[Indecs:Caniadau John Morris-Jones.djvu]] #[[Indecs:Casgliad o ganeuon Cymru.pdf]] #[[Indecs:Ceinion Emrys.djvu]] #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Clasuron Rhyddiaith Cymru.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Farddol.djvu]] #[[Indecs:Ystoriau Siluria.djvu]] #[[Indecs:Ystorya de Carolo Magno o Lyfr Coch Hergest.djvu]] #[[Indecs:Ystyron Enwau ym Mhlwyfi Towyn, Llangelynin, Llanegryn etc.pdf]] #[[Indecs:Cofiant a Gweithiau Ieuan Gwynedd.djvu]] #[[Indecs:Cofiant a gweithiau Risiart Ddu o Wynedd.djvu]] #[[Indecs:Cofiant a Phregethau Robert Roberts, Clynnog.djvu]] #[[Indecs:Cofiant Ann Griffiths gynt o Dolwar Fechan.pdf]] #[[Indecs:Cofiant David Davies, Bermo.pdf]] #[[Indecs:Cofiant James Davies Radnor O.djvu]] #[[Indecs:Cofiant Thomas Gee.djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parch David Adams (Hawen).djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parchedig John Jones Talsarn.djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parchedig William Evans, Tonyrefail.djvu]] #[[Indecs:Cwm Glo.djvu]] #[[Indecs:Cyfystyron y gymraeg - sef y casgliad buddugol yn Eisteddfod Genhedlaethol Gwrecsam, 1888 (IA cyfystyronygymra00jone).pdf]] #[[Indecs:Cymru Owen Jones Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Cymru Owen Jones Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Dafydd Dafis sef Hunangofiant Ymgeisydd Seneddol.djvu]] #[[Indecs:Diliau Meirion Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Diwygwyr Cymru.djvu]] #[[Indecs:Dr W Owen Pughe.pdf]] #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd 1884.djvu]] #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd 1902.djvu]] #[[Indecs:Emrys (Cyfres y Fil).pdf]] #[[Indecs:Emynau a'u Hawduriaid.djvu]] #[[Indecs:Enwogion y Ffydd Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Enwogion y Ffydd Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Er mwyn Iesu - pregethau, &c t (IA ermwyniesupreget00jone).pdf]] #[[Indecs:Erthyglau, Pregethau a Chaniadau.djvu]] #[[Indecs:Ffynnonloyw.djvu]] #[[Indecs:Geiriadur bywgraffyddol o enwogion cymru 1867-Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion cymru Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Geiriadur Cymraeg a Saesneg Byr, Cyfres y Fil.pdf]] #[[Indecs:Geiriadur ysgrythyrol- yn cynnwys hanesiaeth, duwinyddiaeth, athroniaeth ... (IA geiriadurysgryt03chargoog).pdf]] #[[Indecs:Geirlyfr bywgraffiadol o enwogion Cymru 1870.pdf]] #[[Indecs:Geraint ac Enid a Chaniadau Eraill.djvu]] #[[Indecs:Gwaith barddonol Islwyn - 1832-1878 (IA gwaithbarddonoli00islw).pdf]] #[[Indecs:Gwaith Caledfryn.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Glan y Gors.djvu]] #[[Indecs:Gwaith Lewis Glyn Cothi.djvu]] #[[Indecs:Gwaith William Ambrose (Emrys).djvu]] #[[Indecs:Gweithiau Barddonol a Rhyddieithol Ieuan Gwynedd.djvu]] #[[Indecs:Gweithiau William Pant-y-Celyn, cyfrol 1 (IA pantycelyn gweithiau1).pdf]] #[[Indecs:Gweithiau William Pant-y-Celyn, cyfrol 2 (IA pantycelyn gweithiau2).pdf]] #[[Indecs:Gwersi Mewn Llysieueg.djvu]] #[[Indecs:Gwreichion y Diwygiadau.djvu]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 01.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 02.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 03.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 04.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 05.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 06.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 07.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 08.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 09.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 10.pdf]] #[[Indecs:Hanes Annibyniaeth ym Mhlwyf Ffestiniog.pdf]] #[[Indecs:Hanes Cymru America.djvu]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 2.pdf]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 3.pdf]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 4.pdf]] #[[Indecs:Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf V.djvu]] #[[Indecs:Hanes Llenyddiaeth Gymreig o 1320 hyd 1650.pdf]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bangor.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bethesda.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Dinorwig.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Dyffryn Clwyd-Dosbarth Rhuthin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf III.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Fflint.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Gaerfyrddin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth yn Nosbarth Trefffynon 1750-1910.djvu]] #[[Indecs:Hanes Morganwg (Dafydd Morganwg).djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Ffestiniog.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Llandyssul.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Llanegryn.pdf]] #[[Indecs:Helyntion Bywyd Hen Deiliwr.djvu]] #[[Indecs:Howel Harris yn Llundain.djvu]] #[[Indecs:Hunangofiant Rhys Lewis, Gweinidog Bethel.pdf]] #[[Indecs:Hynafiaethau Llandegai a Llanllechid.pdf]] #[[Indecs:Iolo Morganwg (Cadrawd).pdf]] #[[Indecs:Llenyddiaeth y Cymry - llawlyfr i efrydwyr.djvu]] #[[Indecs:Llinell neu Ddwy.djvu]] #[[Indecs:Llwyn Hudol.pdf]] #[[Indecs:Llyfr emynau (IA llyfrem00jone).pdf]] #[[Indecs:Llyfr Emynau MC a MW 1930.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Gloywi Cymraeg.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Pawb ar Bob-peth.pdf]] #[[Indecs:Llyfr y Tri Aderyn.pdf]] #[[Indecs:Llynnoedd Llonydd.djvu]] #[[Indecs:Manion.djvu]] #[[Indecs:Megys Trwy Dan.djvu]] #[[Indecs:Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Cymru Cyfrol II.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth Cymru Cyfrol III.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth Dwyrain Meirionydd.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Môn.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth yn Nosbarth Colwyn Bay.djvu]] #[[Indecs:O'r Bala i Geneva.djvu]] #[[Indecs:Odl a Chynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Orgraff yr Iaith Gymraeg (adroddiad 1928).djvu]] #[[Indecs:Oriau'r Hwyr.pdf]] #[[Indecs:Penillion ystyriol rhagorol yn dangos nad oes ag na fy ag na fydd dim waeth na phechod, pob meddwl, gair a gweithred croes i ewyllys Duw a elwir yn bechod (IA wg35-1-172).pdf]] #[[Indecs:Pigion Englynion Fy Ngwlad Casgliad 1.djvu]] #[[Indecs:Pigion Englynion Fy Ngwlad Casgliad 2.djvu]] #[[Indecs:Plant y Goedwig.djvu]] #[[Indecs:Plant y Goedwig.pdf]] #[[Indecs:Prif Emynwyr Cymru.pdf]] #[[Indecs:Prydnawngwaith y Cymry.djvu]] #[[Indecs:Red Book of Hergest - Jesus College MS 111.djvu]] #[[Indecs:Robert Owen Apostol Llafur Cyf 1.djvu]] #[[Indecs:Robert Owen, Apostol Llafur, Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Saith o Farwnadau.pdf]] #[[Indecs:Tair o gerddi newyddion - Yn gyntaf, Cerdd yn erbyn tyngu a chablu enw Duw, ar Crimson velvet, neu Gwynfan Brydain (IA wg35-1-179g).pdf]] #[[Indecs:Taith y pererin darluniadol.pdf]] #[[Indecs:Tecel gan Gabriel Parry, cyhoeddwyd yn 1854.pdf]] #[[Indecs:Tecel gan Gabriel Parry.pdf]] #[[Indecs:Teithiau yng Nghymru Pennant.pdf]] #[[Indecs:Testament Newydd (1894).djvu]] #[[Indecs:Testament Newydd ein Harglwydd a'n Hiachawdwr Iesu Grist.djvu]] #[[Indecs:Traethodau ac Areithiau R J Derfel.pdf]] #[[Indecs:Trystan ac Esyllt.djvu]] #[[Indecs:Twm o'r Nant Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Wil Brydydd y Coed.pdf]] #[[Indecs:Y Beibl (Argraffiad Caergrawnt 1891).djvu]] #[[Indecs:Y Bibl Cyssegr-Lan (BFBS 1861).pdf]] #[[Indecs:Y Bywgraffydd Wesleyaidd.djvu]] #[[Indecs:Y Digrifwr Cymraeg.djvu]] #[[Indecs:Y Mabinogion Cymreig-sef, Chwedlau rhamantus yr hen Gymry.pdf]] #[[Indecs:Y Monwyson.djvu]] #[[Indecs:Y Pigion.djvu]] #[[Indecs:Y tadau methodistaidd Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Y trydydd cynyg Mynyddog.djvu]] #[[Indecs:Yr ail Gynnyg, Mynyddog.djvu]] #[[Indecs:Yr athrawes o ddifrif.pdf]] #[[Indecs:Yr Efengyl yn ol Ioan XI-XXI (Esboniad 1931).djvu]] #[[Indecs:Yr Iaith Gymraeg 1785 1885 1985.djvu]] #[[Indecs:A pocket dictionary, Welsh-English.djvu]] #[[Indecs:Aleluia - neu, lyfr o hymnau (IA aleluianh00will).pdf]] #[[Indecs:Argraphiad newydd o eiriadur beiblaidd (IA argraphiadnewydd00browuoft).pdf]] {{Div col end}} ==Angen testun cyfansawdd== {{Div col}} #[[Gwaith Ann Griffiths]] #[[Gwaith John Davies]] #[[Gwaith John Hughes]] #[[Gwaith S.R.]] #[[Gwaith Thomas Griffiths]] #[[Hanes bywyd Thomas Edwards bardd gynt o'r Nant]] #[[Hanes Bywyd Thomas Williams, Capelulo]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Hanes llenyddiaeth ac enwogion Llanllechid a Llandegai]] #[[Hen Gymeriadau Dolgellau]] #[[Oll synnwyr pen Kembero ygyd]] #[[Penillion Telyn Llyfrau'r Ford Gron]] {{Div col end}} <br> ==Wedi sganio efo peiriant Wiki UK== ■ Wedi cyhoeddi ▲ Rhannau wedi eu cyhoeddi ●Problemau cyhoeddi {{Div col}} #[[Indecs:Y Drws Agored.djvu]]■ #[[Indecs:Blodau'r Gynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Gymraeg.djvu]] #[[Indecs:Pentre'r plant.djvu]]■ #[[Indecs:Straeon Gwerin Affrica.djvu]]■ #[[Indecs:Gwilym a Benni Bach.djvu]]■ #[[Indecs:Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill.djvu]]■ #[[Indecs:Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos.djvu]]■ #[[Indecs:Hunangofiant Tomi.djvu]]■ #[[Indecs:Beirdd a Bardd-rin Cymru Fu.djvu]] #[[Indecs:Hanes Gwareiddiad.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Bywyd Dic Aberdaron Twm o'r Nant.djvu]]■ #[[Indecs:Am dro i Fadagascar.djvu]]■ #[[Indecs:Elfennau Beirniadaeth Lenorol.djvu]] #[[Indecs:Caniadau Gwili.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau (T. Gwynn Jones).djvu]]■ #[[Indecs:Yng Ngwres y Dydd.djvu]]■ #[[Indecs:Y Fainc Sglodion.djvu]]■ #[[Indecs:Cathlau Bore a Nawn.djvu]]■ #[[Indecs:Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel).djvu]]■ #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Llyfr 2.djvu]] #[[Indecs:Anturiaethau Robinson Crusoe.djvu]]■ #[[Indecs:Nansi'r Dditectif.djvu]]■ #[[Indecs:Nedw (llyfr).djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i henwogion.djvu]]■ #[[Indecs:Teulu Bach Nantoer.djvu]]■ #[[Indecs:Orgraff yr Iaith Gymraeg (adroddiad 1928).djvu]] #[[Indecs:Ceiriog a Mynyddog.djvu]]■ #[[Indecs:Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Branwen Ferch Llyr (Tegla).djvu]]■ #[[Indecs:Rhys Llwyd y Lleuad.djvu]]■ #[[Indecs:Oriau Gydag Enwogion.djvu]]■ #[[Indecs:Prif Feirdd Eifionydd.djvu]]■ #[[Indecs:Y Lleian Lwyd.pdf]]■ #[[Indecs:Storïau o Hanes Cymru cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Meini Gwagedd.djvu]]■ #[[Indecs:Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I.pdf]]■ #[[Indecs:Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III.djvu]]■ #[[Indecs:Blodau Drain Duon.djvu]]■ #[[Indecs:Bugail y Bryn.djvu]]■ #[[Indecs:Y Wen Fro.djvu]]■ #[[Indecs:Ffynnonloyw.djvu]]● #[[Indecs:Breuddwydion Myfanwy.djvu]]■ #[[Indecs:Beryl.djvu]]■ #[[Indecs:Fy Mhererindod Ysbrydol.djvu]]■ #[[Indecs:Patrymau Gwlad.djvu]]■ #[[Indecs:Pererindod Heddwch.djvu]]■ #[[Indecs:Profiadau Pellach 01.djvu]]■ #[[Indecs:Tan yr Enfys.djvu]]■ #[[Indecs:Ysgrifau Puleston.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant y Parch David Adams (Hawen).djvu]] #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Watcyn Wyn.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant D Emlyn Evans.djvu]]■ #[[Indecs:Humphrey Jones a Diwygiad 1859.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903).djvu]]■ #[[Indecs:Gwreichion y Diwygiadau.djvu]] #[[Indecs:Erthyglau, Pregethau a Chaniadau.djvu]] #[[Indecs:Ysgrifau (John Breese Davies).djvu]]■ #[[Indecs:Gwrid y Machlyd.djvu]]■ #[[Indecs:Cyfrol Goffa Richard Bennett.djvu]]■ #[[Ysgrifau (Dewi Emrys)]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf I.pdf]]■ #[[Indecs:Robert Owen, Apostol Llafur, Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig.pdf]]■ #[[Indecs:Yn y Wlad.pdf]]■ #[[Indecs:Hanes Plwyf Llanegryn.pdf]] #[[Indecs:Hanes Mynachdai.pdf]] #[[Indecs:Cerddi Hanes.pdf]]■ #[[Indecs:Beirdd y Bala.pdf]]■ #[[Indecs:Noson o Farug.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Joshua Thomas.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Del (OME).pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Dewi Wyn.djvu]]■ #[[Indecs:Brethyn Cartref.pdf]]■ #[[Indecs:Eben Fardd (Ab Owen).pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Dwyrain Meirionydd.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Gwilym Marles.pdf]]■ #[[Indecs:Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil).pdf]]■ #[[Indecs:O Law i Law.pdf]]■ #[[Indecs:Cwm Eithin.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Huw Morus.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Iolo Goch.djvu]]■ #[[Indecs:Ceris y Pwll.pdf]]■ #[[Indecs:Yr Ogof.pdf]]■ #[[Indecs:Penillion Telyn.pdf]]■ #[[Indecs:Llyfr Owen.pdf]]■ #[[Indecs:Seren Tan Gwmwl.djvu]]■ #[[Indecs:Llyfr Haf.pdf]]■ #[[Indecs:Tro Trwy'r Wig.pdf]]■ #[[Indecs:Tro i'r De.pdf]]■ #[[Indecs:Yr Hwiangerddi (O M Edwards).pdf]]■ #[[Indecs:Y Gelfyddyd Gwta.pdf]]■ #[[Indecs:Rhyfeddodau'r Cread.pdf]]■ #[[Indecs:Ar y Groesffordd.pdf]]■ #[[Indecs:Tom Ellis Gwladgarwr a Gwleidydd.pdf]]■ #[[Indecs:Wat Emwnt.pdf]]‎■ #[[Indecs:Ystoriau Siluria..pdf]]‎ #[[Indecs:Daffr Owen.pdf]]■ #[[Indecs:Y Geilwad Bach.pdf]]■ #[[Indecs:Lewsyn yr Heliwr 01.pdf]]‎■ #[[Indecs:Cofiant David Davies, Bermo.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Sion Cent.pdf]]■ #[[Indecs:Rhobat Wyn.pdf]]■ #[[Indecs:Prif Emynwyr Cymru.pdf]] #[[Indecs:Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785).pdf]]■ #[[Indecs:Iolo Morganwg (Cadrawd).pdf]] #[[Indecs:Diwrnod yn Nolgellau.pdf]]■ #[[Indecs:Hanes Annibyniaeth ym Mhlwyf Ffestiniog.pdf]]●(angen ei ail sganio) #[[Indecs:Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc.pdf]]■ #[[Indecs:Emrys (Cyfres y Fil).pdf]] #[[Indecs:Cerrig y Rhyd.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith yr Hen Ficer.pdf]]■ #[[Indecs:Capelulo (Elfyn).pdf]]■ #[[Indecs:Dr W Owen Pughe.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Owen Gruffydd o Lanystumdwy.djvu]] #Gwaith Owen Gruffydd, Llanystumdwy.pdf #[[Indecs:Gwaith Hugh Jones, Maesglasau.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Goronwy Owen Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Edward Richard.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Ieuan Brydydd Hir.pdf]]■ #[[Indecs:Y Cychwyn.djvu]]■ #[[Indecs:Llyfr Emynau MC a MW 1930.pdf]]● #[[Indecs:Tro Trwy'r Gogledd.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr).pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Glan y Gors.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Ffestiniog.djvu]] #[[Indecs:Beirdd y Berwyn 1700-1750.djvu]]■ #[[Indecs:Robert Owen Apostol Llafur Cyf 1.djvu]] #[[Indecs:Gwaith Edward Morus.djvu]] #[[Indecs:Brut y Tywysogion Cyfres y Fil.djvu]]■ #[[Indecs:Ap-Vychan-CyK.djvu]]■ #[[Indecs:Cyfrinach y Dwyrain.djvu]]■ #[[Indecs:Ysgolfeistriaid Mr Charles o'r Bala.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Goronwy Owen Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd Ab Owen.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaid Arfon-Waenfawr.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog.djvu]]■ #[[Indecs:Trwy India'r Gorllewin.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf III.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bethesda.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Dinorwig.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bangor.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth yn Nosbarth Colwyn Bay.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Gaerfyrddin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Dyffryn Clwyd-Dosbarth Rhuthin.djvu]] #[[Indecs:Brithgofion.djvu]]■ #[[Indecs:Profedigaethau Enoc Huws (Addasiad 1939).djvu]]■ #[[Indecs:Yr Hynod William Ellis Maentwrog.djvu]]■ #[[Indecs:Ifor Owen.djvu]]■ #[[Indecs:Syr Owen M Edwards Detholiad o'i Ysgrifau.djvu]]■ #[[Indecs:Storïau Mawr y Byd.djvu]]■ #[[Indecs:Geraint ac Enid a Chaniadau Eraill.djvu]] #[[Indecs:Sŵn y Gwynt Sy'n Chwythu.pdf]]■ #[[Indecs:Cwm Glo.djvu]] #[[Indecs:Llwyn Hudol.pdf]] #[[Indecs:Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Fflint.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth yn Nosbarth Trefffynon 1750-1910.djvu]] #[[Indecs:Chwalfa.djvu]]■ #[[Indecs:Barddoniaeth Goronwy Owen (gol Llyfrbryf).djvu]]■ #[[Indecs:I'r Aifft ac yn Ol.djvu]]■ #[[Indecs:Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun).djvu]]■ #[[Indecs:Howel Harris yn Llundain.djvu]] #[[Indecs:Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Manion.djvu]] #[[Indecs:Astudiaethau T Gwynn Jones.djvu]]■ #[[Indecs:Dyddgwaith.djvu]]■ #[[Indecs:Cymeriadau T. Gwynn Jones.djvu]]■ #[[Indecs:Y Trefedigaethau.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau Cymru.djvu]] #[[Indecs:Odl a Chynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Cerddi'r Bwthyn.djvu]]■ #[[Indecs:Emynau a'u Hawduriaid.djvu]] #[[Indecs:Bugail Geirf Lorraine.djvu]]■ #[[Indecs:David Williams y Piwritan.djvu]]■ #[[Indecs:Telynegion (Silyn).djvu]]■ #[[Indecs:Ffrwythau Dethol.djvu]]■ #[[Indecs:Trystan ac Esyllt.djvu]] #[[Indecs:Gwersi Mewn Llysieueg.djvu]] #[[Indecs:Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Siôn Gymro.djvu]]■ #[[Indecs:Rhamant Bywyd Lloyd George.djvu]]■ #[[Llio Plas y Nos|Llio Plas y Nos gan R Silyn Roberts]]■ #[[Indecs:Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau'r Allt.djvu]]■ #[[Indecs:Dafydd Dafis sef Hunangofiant Ymgeisydd Seneddol.djvu]] #[[Indecs:Diwygwyr Cymru.djvu]] #[[Indecs:Gwaith William Ambrose (Emrys).djvu]] #[[Indecs:Blagur Awen Ben Bowen.djvu]] #[[Indecs:Ceinion Emrys.djvu]] #[[Indecs:Cadeiriau Enwog.djvu]]■ #[[Indecs:Catia Cwta.djvu|Catiau Cwta]]■ #[[Indecs:Yr Awen Barod.djvu]]■ #[[Indecs:Yr Efengyl yn ol Ioan XI-XXI (Esboniad 1931).djvu]] #[[Indecs:Bywyd Ieuan Gwynedd Ganddo Ef Ei Hun.djvu]]■ #[[Indecs:Chydig ar Gof a Chadw.djvu]]■ #[[Indecs:Roosevelt.djvu]] #[[Indecs:Llinell neu Ddwy.djvu]]■ #[[Indecs:Telyn Bywyd.djvu]]■ #[[Indecs:Oriau yn y Wlad.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Hwfa Môn.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 1.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf V.djvu]] #[[Indecs:Yr Hen Lwybrau.djvu]]■ #[[Indecs:Y Pennaf Peth.djvu]]■ #[[Indecs:Atgofion am Dalysarn.djvu]]■ #[[Indecs:Dan Gwmwl (Awena Rhun).djvu]]■ #[[Indecs:Salm i Famon a Marwnad Grey.djvu]]■ {{Div col end}} ===Saesneg=== #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_The_Great_European_War_Vol_1.pdf The History of The Great European War Vol 1] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_II.pdf The History of The Great European War Vol II] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_III.pdf The History of The Great European War Vol III] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_IV.djvu/Index:The History of the Great European War Vol IV.djvu] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:Kalendars_of_Gwynedd.pdf Kalendars of Gwynedd] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:Speeches_and_addresses_by_the_late_Thomas_E_Ellis_M_P.pdf Speeches and addresses by the late Thomas E. Ellis M.P. ] koyhuo9qocnoh3qz8haxdqjwm46ujab 142336 142335 2025-07-02T23:04:21Z AlwynapHuw 1710 /* Angen eu prawfddarllen */ 142336 wikitext text/x-wiki ==Wedi eu Cyhoeddi== {{Div col}} #[[Gemau Doethineb|Gemau Doethineb gan John Jones (Ioan Eifion)]] #[[Y Drws Agored|Y Drws Agored gan Robert Hughes Jones]] #[[Ffrwythau Dethol|Ffrwythau Dethol gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Straeon Gwerin Affrica|Straeon Gwerin Affrica gan Robert Griffith, Madagascar]] #[[Caneuon Mynyddog|Caneuon Mynyddog gan Richard Davies (Mynyddog)]] #[[Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill|Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill gan William J Richards]] #[[Pentre'r Plant|Pentre'r Plant gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Y Ddau Adda|Y Ddau Adda gan Dafydd Rhys Williams (Index)]] #[[Gweithiau Eben Fardd|Gweithiau Eben Fardd gol O. M. Edwards]] #[[Ystên Sioned|Ystên Sioned gan Daniel Silvan Evans a John Jones (Ivon)]] #[[Gwilym a Benni Bach|Gwilym a Benni Bach gan William Llewelyn Williams]] #[[Bugail y Bryn|Bugail y Bryn gan Moelona]] #[[Bil y Gymraeg ac Addysg|Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 gan Senedd Cymru]] #[[Y Fainc Sglodion|Y Fainc Sglodion gan John William Jones]] #[[Beirdd y Berwyn 1700-1750|Beirdd y Berwyn 1700-1750 gol O. M. Edwards]] #[[Y Geilwad Bach|Y Geilwad Bach gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[Murmuron Awen|Murmuron Awen gan Robert Roberts (Gwaenfab)]] #[[Clawdd Terfyn|Clawdd Terfyn gan Robert Dewi Williams]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Cofiant, neu Hanes bywyd a marwolaeth y Parch. Thomas Jones, Dinbych|Cofiant y Parch. Thomas Jones, Dinbych gan Thomas Jones, Dinbych]] #[[Chydig ar Gof a Chadw|Chydig ar Gof a Chadw gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd|Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd gan Zachary Mather]] #[[Siôn Gymro (llyfr)|Siôn Gymro (llyfr) gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Cofiant Watcyn Wyn|Cofiant Watcyn Wyn gan Penar Griffiths]] #[[Yr Awen Barod|Yr Awen Barod gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos|Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos gan Goronwy Jones, Prestatyn]] #[[Hunangofiant Tomi|Hunangofiant Tomi gan Edward Tegla Davies]] #[[Caniadau (T. Gwynn Jones)|Caniadau gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1|Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1 (Mynwy, Meirion, Maldwyn) gan gan Thomas Rees a John Thomas]] #[[Hanes Gwareiddiad|Hanes Gwareiddiad gan Gwilym Arthur Edwards]] #[[Dail y Dderwen|Dail y Dderwen gan William J Richards]] #[[Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant)|Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant) gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Am dro i Fadagascar|Am dro i Fadagascar gan Daniel Owen Jones]] #[[Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun)|Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun) gan Idris Lewis]] #[[Caniadau Gwili|Caniadau Gwili gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Yng Ngwres y Dydd|Yng Ngwres y Dydd gan Joseph Jones (J. J. Drefnewydd)]] #[[Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill|Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill|Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes y Lleuad|Hanes y Lleuad ffug awdur Syr John Herschel]] #[[Llinell neu Ddwy|Llinell neu Ddwy gan John Jones (Ioan Brothen)]] #[[Yn Llefaru Eto|Yn Llefaru Eto gan Anhysbys]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III gan Emrys ap Iwan]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Methodistiaeth Cymru Cyfrol I|Methodistiaeth Cymru Cyfrol I gan John Hughes, Lerpwl]] #[[Y Trefedigaethau|Y Trefedigaethau gan Ifor Leslie Evans]] #[[Telyn Bywyd|Telyn Bywyd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Cathlau Bore a Nawn|Cathlau Bore a Nawn gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel)|Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel) gan Robert David Morris]] #[[Ifor Owen (nofel)|Ifor Owen (nofel) gan Henry Emlyn Thomas (Emlyn)]] #[[Ysgrifau (John Breese Davies)|Ysgrifau gan John Breese Davies]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig|Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig gan Thomas Jones-Humphreys]] #[[Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant)|Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant) gan Isaac Foulkes]] #[[Y Ddau Frawd|Y Ddau Frawd gan Nel Wyn (sef Llew Tegid)]] #[[Anturiaethau Robinson Crusoe|Anturiaethau Robinson Crusoe cyf gan William Rowlands, Porthmadog]] #[[Cofiant D Emlyn Evans|Cofiant D Emlyn Evans gan Evan Keri Evans]] #[[Telynegion (Silyn a Gruffydd)|Telynegion gan R Silyn Roberts a W. J. Gruffudd]] #[[Gwaith Hugh Jones, Maesglasau|Gwaith Hugh Jones, Maesglasau gol O. M. Edwards]] #[[Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill|Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill gan Dewi Emrys]] #[[Beddau'r Proffwydi (drama)|Beddau'r Proffwydi (drama) gan W. J. Gruffydd ]] #[[Storio a Chadw dogfennau Ewyllys Crynodeb Gweithredol o Ymateb y Llywodraeth]] #[[Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad|Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad gan Lywodraeth y DU]] #[[Nansi'r Dditectif|Nansi'r Dditectif gan Owain Llew Rowlands]] #[[Cyfrol Goffa Richard Bennett|Cyfrol Goffa Richard Bennett gol. D Teifgar Davies]] #[[Brut y Tywysogion (Ab Owen)|Brut y Tywysogion (Ab Owen) gol O. M. Edwards]] #[[Cymru Newydd, Hanes Y Wladva Gymreig|Cymru Newydd, Hanes Y Wladva Gymreig gan Lewis Jones, Plas Hedd]] #[[Gwaith Huw Morus|Gwaith Huw Morus gan Huw Morus (Eos Ceiriog)]] #[[Wat Emwnt|Wat Emwnt gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[John Ceiriog Hughes: ei Fywyd, ei Athrylith, a'i Waith|John Ceiriog Hughes: ei Fywyd, ei Athrylith, a'i Waith gan Llyfrbyf]] #[[Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil)|Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil) gan Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd)]] #[[Adgof am Ieuan Glan Geirionnydd|Adgof am Ieuan Glan Geirionnydd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Caniadau Barlwydon Llyfr 1|Caniadau Barlwydon Llyfr 1 gan Robert John Davies (Barlwydon)]] #[[Barlwydon (Cymru 1896)]] #[[Huw Huws neu y Llafurwr Cymreig|Huw Huws neu y Llafurwr Cymreig gan Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]] #[[Llewelyn Parri (nofel)|Llewelyn Parri (nofel) gan Lewis William Lewis (Llew Llwyfo)]] #[[Caniadau Owen Lewis (Glan Cymerig)|Caniadau gan Owen Lewis (Glan Cymerig)]] #[[Hanes Llangeitho a'i hamgylchoedd|Hanes Llangeitho a'i hamgylchoedd gan David Morgan, Llangeitho]] #[[Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam|Hanes dechreuad a chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Ngwrecsam gan Edward Francis]] #[[Gwaith Dewi Wyn|Gwaith Dewi Wyn gol O. M. Edwards]] #[[Cofiant John Williams (I ab Ioan) Aberduar|Cofiant John Williams (I ab Ioan) Aberduar gan John Davies, Llandysul]] #[[Athrylith Ceiriog|Athrylith Ceiriog gan Howell Elvet Lewis (Elfed)]] #[[Telyn Seion sef Pedwar ar Bymtheg o Garolau Nadolig|Telyn Seion sef Pedwar ar Bymtheg o Garolau Nadolig gol. Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Gwaith Iolo Goch|Gwaith Iolo Goch gol Thomas Matthews]] #[[Cofiant am y Parch. Richard Humphreys, Dyffryn|Cofiant am y Parch. Richard Humphreys, Dyffryn gan Griffith Williams, Talsarnau]] #[[Gwaith Sion Cent|Gwaith Sion Cent gol Thomas Matthews]] #[[Dyddanwch yr Aelwyd|Dyddanwch yr Aelwyd gan Hughes a'i Fab, Wrecsam]] #[[Gwaith Ieuan Brydydd Hir|Gwaith Ieuan Brydydd Hir gol O. M. Edwards]] #[[Gwaith yr Hen Ficer|Gwaith yr Hen Ficer gol O. M. Edwards]] #[[Am Dro i Erstalwm|Am Dro i Erstalwm gan Index]] #[[Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill|Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill gan Humphrey Jones (Bryfdir)]] #[[Ceiriog a Mynyddog|Ceiriog a Mynyddog gan John Morgan Edwards]] #[[Crynodeb o Hanes Dechreuad a Chynydd yr Eglwysi Annibynol yn Mon|Crynodeb o Hanes Dechreuad a Chynydd yr Eglwysi Annibynol yn Mon gan William Williams (Cromwell)]] #[[Awdl Dinyster Jerusalem|Awdl Dinyster Jerusalem gan Eben Fardd]] #[[Nedw|Nedw gan Edward Tegla Davies]] #[[Dros y Gamfa|Dros y Gamfa gan Fanny Edwards]] #[[Diwrnod yn Nolgellau|Diwrnod yn Nolgellau gan Robert Thomas Williams (Trebor Môn)]] #[[Awdl ar yr Adgyfodiad (Ieuan Ionawr)|Awdl ar yr Adgyfodiad gan Evan Jones (Ieuan Ionawr)]] #[[Cofiant y Diweddar Barch W Williams o'r Wern|Cofiant y Diweddar Barch W Williams o'r Wern gan William Rees (Gwilym Hiraethog)]] #[[Tri Wyr o Sodom a'r Aipht|Tri Wyr o Sodom a'r Aipht gan William Williams, Pantycelyn]] #[[F'Ewythr Tomos: cân ddyri|F'Ewythr Tomos: cân ddyri gan Eben Fardd]] #[[Hynafiaethau Nant Nantlle|Hynafiaethau Nant Nantlle gan William Robert Ambrose]] #[[Bywyd y Parch. Ebenezer Richard|Bywyd y Parch. Ebenezer Richard gan Henry ac Edward W Richard]] #[[Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion|Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion gan Edward Davies (Iolo Meirion)]] #[[Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i Henwogion|Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i Henwogion gan Edward Davies, Penmorfa]] #[[Wil Ellis, Porthmadog-Cymru Cyf 29 1905]] #[[Hanes Niwbwrch|Hanes Niwbwrch gan Owen Williamson]] #[[Teulu Bach Nantoer|Teulu Bach Nantoer gan Moelona]] #[[Barddoniaeth Goronwy Owen (gol Llyfrbryf)|Barddoniaeth Goronwy Owen gol Isaac Foulkes (Llyfrbryf)]] #[[Y Tadau Methodistaidd Cyfrol I|Y Tadau Methodistaidd Cyfrol I gan John Morgan Jones]] #[[Hwian-gerddi Cymraeg F' Ewyrth Huw|Hwian-gerddi Cymraeg F' Ewyrth Huw gan O. M. Edwards]] #[[Hanes Tredegar ynghyd a Braslun o Hanes Pontgwaithyrhaiarn|Hanes Tredegar ynghyd a Braslun o Hanes Pontgwaithyrhaiarn gan David Morris (Eiddil Gwent)]] #[[Hanes Sir Fôn|Hanes Sir Fôn gan Thomas Pritchard, ('Rhen Graswr Eleth)]] #[[Holl Waith Barddonol Goronwy Owen|Holl Waith Barddonol Goronwy Owen gol Isaac Foulkes]] #[[Adgofion am John Elias|Adgofion am John Elias gan Richard Parry (Gwalchmai)]] #[[Tro Trwy'r Wig|Tro Trwy'r Wig gan Richard Morgan (1854-1939)]] #[[Gyda'r Hen Feirdd, Carneddog|Gyda'r Hen Feirdd, Carneddog gan Richard Griffith (Carneddog)]] #[[Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785)|Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785) gan Owen Gaianydd Williams]] #[[Dafydd Jones o Drefriw, Cymru 1903]] #[[John Evans, Eglwysbach (Cymru 1897)|John Evans, Eglwysbach (Cymru 1897) gan Walter Daniel]] #[[Awdlau Coffadwriaethol am Y Parch Goronwy Owain|Awdlau Coffadwriaethol am Y Parch Goronwy Owain gan y Gwyneddigion]] #[[Cerdd coffa Goleufryn|Cerdd coffa Goleufryn gan J. T. Job]] #[[Adgofion am Goleufryn|Adgofion am Goleufryn gan Evan Williams, Llanfrothen]] #[[Goronwy Owen a'r Morrisiaid|Goronwy Owen a'r Morrisiaid gan Owen Gaianydd Williams]] #[[Yr Efengyl yn ôl Sant Marc|Yr Efengyl yn ôl Sant Marc gan y Fibl Gymdeithas Americanaidd (1894)]] #[[Llythyrau Goronwy Owen|Llythyrau Goronwy Owen gol John Morris-Jones]] #[[Diliau Meirion Cyf I|Diliau Meirion Cyf I gan gan Morris Davies (Meurig Ebrill)]] #[[Cyfarwyddiadau at brynu cadw a magu moch|Cyfarwyddiadau at brynu cadw a magu moch gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Gwaith Joshua Thomas|Gwaith Joshua Thomas gol O M Edwards]] #[[Glan Cledwen (Cymru 15 Rhagfyr 1897)]] #[[Dringo'r Andes|Dringo'r Andes gan Eluned Morgan]] #[[Naw Mis yn Nghymru|Naw Mis yn Nghymru gan Owen Griffith (Giraldus)]] #[[Ysgrifau Puleston|Ysgrifau Puleston gan John Puleston Jones]] #[[Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau|Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau gan Robert Thomas (Ap Vychan)]] #[[Rhigymau'r Ffordd Fawr|Rhigymau'r Ffordd Fawr gan Dewi Emrys]] #[[Coffadwriaeth, neu Hanes Byr o fywyd a Marwolaeth y Parchedig John Williams|Coffadwriaeth y Parch John Williams, Pantycelyn gan Maurice Davies, Llanfair-ym-Muallt]] #[[Fy Mhererindod Ysbrydol|Fy Mhererindod Ysbrydol gan Evan Keri Evans]] #[[Yr Efengyl yn ôl Sant Matthew|Yr Efengyl yn ôl Sant Matthew gan y Fibl Gymdeithas Americanaidd (1894)]] #[[Beirdd y Bala|Beirdd y Bala gol O. M. Edwards]] #[[Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr)|Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr) gol O. M. Edwards]] #[[Can newydd yn rhoddi hanes dienyddiad Richard Lewis|Can newydd yn rhoddi hanes dienyddiad Richard Lewis gan Dic Dywyll]] #[[Gwyllllis yn Nayd|Gwyllllis yn Nayd gan Dr William Price]] #[[Gwroniaid y Ffydd|Gwroniaid y Ffydd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Tanchwa yn Cilfynydd|Tanchwa yn Cilfynydd baled gan awdur Anhysbys]] #[[Damwain echrydus Glofa Carnant, Cwmaman, Sir Gaerfyrddin]] #[[Blodau Drain Duon|Blodau Drain Duon gan Thomas Jacob Thomas (Sarnicol)]] #[[Telyn Dyfi|Telyn Dyfi gan Daniel Silvan Evans]] #[[Cyfrinach y Dwyrain|Cyfrinach y Dwyrain gan David Cunllo Davies]] #[[Oriau yn y Wlad|Oriau yn y Wlad gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Branwen Ferch Llŷr (Tegla)|Branwen Ferch Llŷr (Tegla) gan Edward Tegla Davies]] #[[Prif Feirdd Eifionydd|Prif Feirdd Eifionydd gan Edward David Rowlands]] #[[Deddf Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol)(Cymru) 2020]] #[[Rhys Llwyd y Lleuad|Rhys Llwyd y Lleuad gan E Tegla Davies]] #[[Oriau Gydag Enwogion|Oriau Gydag Enwogion gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Byr Gofiant am Naw a Deugain o Weinidogion Ymadawedig Sir Aberteifi|Byr Gofiant am Naw a Deugain o Weinidogion Ymadawedig Sir Aberteifi gan John Evans, Abermeurig]] #[[Hanes Alexander Fawr|Hanes Alexander Fawr gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I|Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II|Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Y Lleian Lwyd|Y Lleian Lwyd gan Moelona]] #[[Cenadon Hedd|Cenadon Hedd gan William Jones, Cwmaman]] #[[Dagrau Hiraeth|Dagrau Hiraeth gan William Jones, Pontsaeson]] #[[Saith o Farwnadau|Saith o Farwnadau gan William Williams, Pantycelyn]] #[[Storïau o Hanes Cymru cyf I|Storïau o Hanes Cymru cyf I gan Moelona]] #[[Traethawd bywgraffyddol a beirniadol ar fywyd ac athrylith Lewis Morris|Traethawd bywgraffyddol a beirniadol ar fywyd ac athrylith Lewis Morris gan Griffith Jones (Glan Menai)]] #[[Hanes Bywyd Pio Nono|Hanes Bywyd Pio Nono gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Caniadau Watcyn Wyn|Caniadau Watcyn Wyn gan Watkin Hezekiah Williams (Watcyn Wyn)]] #[[Cofiant y Parch Thomas Edwards, Cwmystwyth|Cofiant y Parch Thomas Edwards, Cwmystwyth gan John Evans, Abermeurig]] #[[Gwrid y Machlud|Gwrid y Machlud gan Richard Jones (Ap Alun Mabon)]] #[[Yr Hwiangerddi (O M Edwards)|Yr Hwiangerddi gan O M Edwards]] #[[Noson o Farrug|Noson o Farrug gan Robert Griffith Berry]] #[[Meini Gwagedd|Meini Gwagedd gan James Kitchener Davies]] #[[Y Tri Brenin o Gwlen]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon|Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon gan William Hobley]] #[[Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903)|Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903) gan Evan Keri Evans]] #[[Rhobat Wyn|Rhobat Wyn gan Awena Rhun]] #[[Cofiant y Parch Isaac Morgan Harry|Cofiant y Parch Isaac Morgan Harry gan Thomas Lewis Jones, Machen]] #[[Tanchwa y Mardy - Mercher, Rhagfyr 23, 1885; 80 wedi eu lladd]] #[[Cerddi Hanes|Cerddi Hanes gan Thomas Gwynn Jones]] #[[Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur|Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur gan John Eiddion Jones]] #[[Patrymau Gwlad|Patrymau Gwlad gan Thomas Jacob Thomas (Sarnicol)]] #[[David Williams y Piwritan|David Williams y Piwritan gan Richard Thomas, Bontnewydd]] #[[Cofiant y diweddar Barch Evan Rowlands, Ebenezer, Pontypwl|Cofiant y diweddar Barch Evan Rowlands, Ebenezer, Pontypwl gan Ellis Hughes, Penmaen]] #[[Cofiant Darluniadol Y Parch William Williams o'r Wern|Cofiant Darluniadol Y Parch William Williams o'r Wern gan David Samuel Jones]] #[[Bywgraffiad y diweddar barchedig T. Price|Bywgraffiad y diweddar barchedig T. Price gan Benjamin Evans (Telynfab)]] #[[Llyfr Haf|Llyfr Haf gan Owen Morgan Edwards]] #[[Drych y Prif Oesoedd (Detholiad 1896)|Drych y Prif Oesoedd (Detholiad 1896) gol O. M. Edwards]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Waenfawr|Hanes Methodistiaeth Arfon-Waenfawr gan William Hobley]] #[[Beryl|Beryl gan Elizabeth Mary Jones (Moelona)]] #[[Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog|Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog gan William Hobley]] #[[Breuddwydion Myfanwy|Breuddwydion Myfanwy gan Elizabeth Mary Jones (Moelona)]] #[[Lloffion o'r Mynwentydd|Lloffion o'r Mynwentydd gan Thomas Rowland Roberts (Asaph)]] #[[Cofiant y diweddar Barch Robert Everett|Cofiant y diweddar Barch Robert Everett gan David Davies (Dewi Emlyn)]] #[[Y Wen Fro|Y Wen Fro gan Ellen Evans]] #[[Cerrig y Rhyd|Cerrig y Rhyd gan Winnie Parry]] #[[Gwaith Edward Richard|Gwaith Edward Richard gan Edward Richard, Ystrad Meurig]] #[[Bywyd Ieuan Gwynedd Ganddo Ef Ei Hun]] #[[Humphrey Jones a Diwygiad 1859|Humphrey Jones a Diwygiad 1859 gan Evan Isaac]] #[[Adgofion Andronicus|Adgofion Andronicus gan John Williams Jones (Andronicus)]] #[[Teithiau a Helyntion Meurig Ebrill|Teithiau a Helyntion Meurig Ebrill gan Morris Davies (Meurig Ebrill)]] #[[Cofiant Richard Jones Llwyngwril|Cofiant Richard Jones Llwyngwril gan Evan Evans, Llangollen]] #[[Profiadau Pellach|Profiadau Pellach gan G M Ll Davies]] #[[Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol]] #[[Hanes y Bibl Cymraeg|Hanes y Bibl Cymraeg gan Thomas Levi]] #[[Pererindod Heddwch|Pererindod Heddwch, G M Ll Davies]] #[[Tan yr Enfys|Tan yr Enfys gan D J Lewis Jenkins]] #[[Yr Ogof|Yr Ogof gan T Rowland Hughes]] #[[Syr Owen M Edwards Detholiad o'i Ysgrifau]] #[[Profedigaethau Enoc Huws (1939)]] #[[Dyddgwaith|Dyddgwaith gan Thomas Gwynn Jones]] #[[Salm i Famon a Marwnad Grey|Salm i Famon a Marwnad Grey gan John Morris-Jones]] #[[Madam Wen|Madam Wen gan William David Owen]] #[[Dan Gwmwl|Dan Gwmwl gan Awena Rhun]] #[[Atgofion am Dalysarn]] #[[Cerddi'r Bwthyn|Cerddi'r Bwthyn gan Dewi Emrys]] #[[Capelulo]] #[[Y Pennaf Peth]] #[[Goronwy Owen - Detholiad o'i Farddoniaeth]] #[[Yr Hen Lwybrau|Yr Hen Lwybrau gan John Davies (Isfryn)]] #[[Gwaith Gwilym Marles]] #[[Gwaith ap Vychan]] #[[Gwaith Gwilym Hiraethog]] #[[Cadeiriau Enwog]] #[[Y Cychwyn]] #[[Cofiant Hwfa Môn]] #[[Hynafiaethau Edeyrnion]] #[[Aildrefniad Cymdeithas]] #[[Ar y Groesffordd]] #[[Astudiaethau T Gwynn Jones]] #[[Bil Cymru Atebolrwydd a Grymuso Ariannol 2014]] #[[Brethyn Cartref]] #[[Brithgofion]] #[[Bywyd a Chan Tomos Efans (Cyndelyn)]] #[[Bywyd a Gwaith Henry Richard AS]] #[[Bywyd a Llafur John Wesley]] #[[Bywyd a gweithiau Azariah Shadrach]] #[[Cân neu Ddwy]] #[[Caniadau'r Allt]] #[[Caniadau Buddug]] #[[Caniadau ac ati]] #[[Cartrefi Cymru, O. M. Edwards]] #[[Catherine Prichard (Buddug), Cymru, Cyfrol 39, 1910]] #[[Catiau Cwta]] #[[Cerddi'r Eryri]] #[[Cerddi a Baledi]] #[[Ceris y Pwll]] #[[Chwedlau'r Aelwyd]] #[[Clych Adgof - penodau yn hanes fy addysg]] #[[Coelion Cymru]] #[[Cofiant Dafydd Rolant, Pennal]] #[[Cofiant Daniel Owen: ynghyd a Sylwadau ar ei Ysgrifeniadau]] #[[Cwm Eithin]] #[[Cyflafan Ofnadwy Dolgellau]] #[[Cymeriadau (T. Gwynn Jones)]] #[[Cymru Fu]] #[[D Rhagfyr Jones (o Dywysydd y Plant 1901)]] #[[Daff Owen]] #[[Dau faled gan John Jones (Jac Glan-y-gors)]] #[[Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc|Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc gan Francis Jones, Abergele]] #[[Deddf Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) 2012]] #[[Diarhebion Cymru]] #[[Drama Rhys Lewis]] #[[Drych yr Amseroedd]] #[[Er Mwyn Cymru]] #[[Griffith Ellis Bootle, Cymru Cyf 23, 1902]] #[[Gwaith Dewi Wnion]] #[[Gwaith Alun]] #[[Gwaith Ann Griffiths]] #[[Gwaith Ceiriog]] #[[Gwaith Dafydd ap Gwilym]] #[[Gwaith John Davies]] #[[Gwaith John Hughes]] #[[Gwaith John Thomas]] #[[Gwaith Mynyddog Cyfrol 1]] #[[Gwaith Mynyddog Cyfrol 2]] #[[Gwaith S.R.]] #[[Gwaith Thomas Griffiths]] #[[Gweledigaethau Y Bardd Cwsg (Silvan Evans 1865)]] #[[Gwialen Fedw Fy Mam]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf I]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf I]] #[[Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf II]] #[[Hanes Pedr Fawr, Ymerawdwr Rwssia]] #[[Hanes bywyd Thomas Edwards bardd gynt o'r Nant]] #[[Hanes Bywyd Thomas Williams, Capelulo]] #[[Hanes Bywyd ac Anturiaethau Dr Livingstone]] #[[Hanes llenyddiaeth ac enwogion Llanllechid a Llandegai]] #[[Hanes y Wladfa Gymreig yn Patagonia]] #[[Hen Gymeriadau Dolgellau]] #[[Hynafiaethau Edeyrnion]] #[[I'r Aifft ac yn Ol]] #[[Llenyddiaeth Fy Ngwlad]] #[[Lewsyn yr Heliwr (nofel)]] #[[Llio Plas y Nos]] #[[Llyfr Del]] #[[Llyfr Nest]] #[[Llyfr Owen]] #[[Mabinogion J M Edwards Cyf 1]] #[[Mabinogion J M Edwards Cyf 2]] #[[Mary Jones y Gymraes fechan heb yr un Beibl]] #[[Mesur Addysg (Cymru) 2011]] #[[Mesur Diogelwch ar Gludiant i Ddysgwyr (Cymru) 2011]] #[[Mesur Gwneud Iawn am Gamweddau'r GIG (Cymru) 2008]] #[[Mesur Teithio gan Ddysgwyr (Cymru) 2008]] #[[O Law i Law]] #[[Oll synnwyr pen Kembero ygyd]] #[[Penillion Telyn Llyfrau'r Ford Gron]] #[[Plant Dic Sion Dafydd]] #[[Rhai o Gymry Lerpwl]] #[[Rhamant Bywyd Lloyd George]] #[[Rhan o waith mewn Cernyweg Canol (Add. Ch. 19491)]] #[[Rhodd Mam i'w Phlentyn]] #[[Rhyfeddodau'r Cread]] #[[Adolygiad o lyfr Sadie "Twilight Hours"]] #[[Seren Tan Gwmwl]] #[[Storïau Mawr y Byd]] #[[Straeon y Pentan]] #[[Sŵn y Gwynt Sy'n Chwythu]] #[[Tanchwa ddychrynllyd yn Nyffryn Rhondda, ger Pontypridd]] #[[Telynegion Maes a Môr]] #[[Tom Ellis Gwladgarwr a Gwleidydd]] #[[Traethawd ar Gaio a'i Hynafiaethau]] #[[Traethawd ar Hanes Plwyf Merthyr]] #[[Tro Trwy'r Gogledd]] #[[Tro i'r De]] #[[Tro yn Llydaw]] #[[Trwy India'r Gorllewin]] #[[Twm o'r Nant Cyf II (ab Owen)]] #[[William Jones (Nofel)]] #[[Y Cywyddwyr Llyfrau'r Ford Gron]] #[[Y Gelfyddyd Gwta]] #[[Y Siswrn]] #[[Yn y Wlad]] #[[Yny lhyvyr hwnn]] #[[Yr Hwiangerddi (O M Edwards)]] #[[Yr Hynod William Ellis, Maentwrog]] #[[Ysgolfeistriaid Mr Charles o'r Bala]] #[[Ysgrifau (Dewi Emrys)]] #[[Yr Eneth Ga'dd ei Gwrthod]] #[[Myfyrdod mewn mynwent|Myfyrdod mewn mynwent gan John Parry, Llaneilian]] #[[Dyrif etholiadol Ceredigion 1892]] #[[Canmlwyddiant Marwolaeth y Parch. John Wesley, M.A., Mawrth 3ydd, 1891]] #[[Er cof am Joseph Meredith, Adelaide Villa, Llandudno|Er cof am Joseph Meredith, Adelaide Villa, Llandudno D. S. Thomas (Glan Pair)]] #[[Deuddeg penill coffadwriaethol i'r diweddar Barch. John Hughes, Carneddau|Deuddeg penill coffadwriaethol i'r diweddar Barch. John Hughes, Carneddau gan Ellis Isfryn Williams]] #[[Hanes Brwydr Waterloo|Hanes Brwydr Waterloo gan Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Galar gan, er coffadwriaeth am y ddamwain yn ngwaith glo Landshipping Chwefror 14eg, 1844]] #[[Galargan ar ol y Mochyn Du]] #[[Baledi-Cwynfan y Morwr a Deio Bach]] #[[Marwnad er coffadwriaeth am y diweddar Barch John Elias]] #[[William Morgan, Pant, Dowlais (Trysorfa y Plant)]] #[[Hen Fibl Fawr fy Mam]] #[[Tanchwa ofnadwy yn Abersychan]] #[[Y Ffeiriau Hynotaf yn Ddeuddeg Sir Cymru]] #[[Henry Kirke White (Trysorfa y Plant Ebrill 1891)]] #[[Mynwy yng Nghymru (Cymru Cyf X Rhif 57)]] #[[Rhanau o'r Corff (Fanny Edwards)]] #[[Thomas Matthews, Cymru, Chwefror 1917]] #[[Huw Morus—Dadorchuddiad Ei Golofn Goffadwriaethol, Pont Y Meibion, Awst 26 1909]] #[[Owain Aran (erthyglau Cymru 1909)]] # [[Lewys Aran (Cymru Tachwedd 1918)]] #[[Owen R Lewis (Glan Cymerig) Perl y Plant 1910]] #[[John Puleston Jones (Trysorfa y Plant 1906)]] #[[Dafydd Jones o Gaio (Cymru 1898)|Dafydd Jones o Gaio (Cymru 1898) gan David Cunllo Davies]] #[[Fel y gwelais Arglwyddes Llanofer]] #[[Ioan Madog (Cymru 1896)]] #[[Llofruddiaeth Thomas Watkins gan Benjamin Jones, Aberdâr 1866]] # [[Ròseen-Dhu|Ròseen-Dhu gan William Sharp (Fiona Macleod) wedi'i gyfieithu gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Son-days (Henry Vaughan)|Son-days gan Henry Vaughan wedi'i gyfieithu gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Can Coffadwriaethol Tanymarian|Can Coffadwriaethol Tanymarian gan John Henry Hughes (Ieuan o Leyn)]] #[[Morwynion Glan Meirionydd|Morwynion Glan Meirionydd gan Lewis Morris (Llewelyn Ddu o Fôn)]] #[[A Poison Tree gan William Blake|A Poison Tree gan William Blake wedi'i gyfieithu gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Dewi Idris (Cymru 1899)|Dewi Idris (Cymru 1899) gan Carneddog]] #[[John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896]] {{Div col end}} ==Wedi eu cyhoeddi heb sgan== #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Pascon Agan Arluth]] #[[Cyfieithiadau o gerddi i'r Gymraeg]] #[[Y Tri Brenin o Gwlen]] ==Wedi eu prawfddarllen heb eu cyhoeddi== {{Div col}} # [[Enwogion Ceredigion]] # [[Indecs:Hanes Mynachdai.pdf]] # [[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]] {{Div col end}} ==Rhannau wedi eu cyhoeddi== #[[Enwogion Sir Aberteifi]] 13/187 #[[Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru 1867-Cyf I]] 31/683 ==Angen eu prawfddarllen== {{Div col}} #[[Indecs:Blodau'r Gynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Rhwng Gwg a Gwên.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Ddau Dwyll.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Ddau Brawf.djvu]] #[[Indecs:Llyfr y Dyn Pren.djvu]] #[[Indecs:Llyfr Pawb.djvu]] #[[Indecs:Album Aberhonddu.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Gymraeg.djvu]] #[[Indecs:Straeon Gwerin Affrica.djvu]] #[[Indecs:Beirdd a Bardd-rin Cymru Fu.djvu]] #[[Indecs:Elfennau Beirniadaeth Lenorol.djvu]] #[[Indecs:John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896.djvu]] #[[Indecs:Dafydd ab Gwilym o Fuallt.djvu]] #[[Indecs:John Wesley, ei fywyd a'i llafur.djvu]] (angen ei ail lwytho) #[[Indecs:Caniadydd 1841.djvu]] #[[Indecs:Archaeologia Lleynensis.djvu]] #[[Indecs:Y Gestiana.djvu]] #[[Indecs:Blagur Awen Ben Bowen.djvu]] #[[Indecs:Bywgraffiad y Parch Thos Richard Abergwaen.djvu]] #[[Indecs:Camrau mewn grammadeg Cymreig (IA camraumewngramma00apiw).pdf]] #[[Indecs:Caniadau Cymru.djvu]] #[[Indecs:Caniadau Hiraethog.djvu]] #[[Indecs:Caniadau John Morris-Jones.djvu]] #[[Indecs:Casgliad o ganeuon Cymru.pdf]] #[[Indecs:Ceinion Emrys.djvu]] #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Clasuron Rhyddiaith Cymru.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Farddol.djvu]] #[[Indecs:Ystoriau Siluria.djvu]] #[[Indecs:Ystorya de Carolo Magno o Lyfr Coch Hergest.djvu]] #[[Indecs:Ystyron Enwau ym Mhlwyfi Towyn, Llangelynin, Llanegryn etc.pdf]] #[[Indecs:Cofiant a Gweithiau Ieuan Gwynedd.djvu]] #[[Indecs:Cofiant a gweithiau Risiart Ddu o Wynedd.djvu]] #[[Indecs:Cofiant a Phregethau Robert Roberts, Clynnog.djvu]] #[[Indecs:Cofiant Ann Griffiths gynt o Dolwar Fechan.pdf]] #[[Indecs:Cofiant David Davies, Bermo.pdf]] #[[Indecs:Cofiant James Davies Radnor O.djvu]] #[[Indecs:Cofiant Thomas Gee.djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parch David Adams (Hawen).djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parchedig John Jones Talsarn.djvu]] #[[Indecs:Cofiant y Parchedig William Evans, Tonyrefail.djvu]] #[[Indecs:Cwm Glo.djvu]] #[[Indecs:Cyfystyron y gymraeg - sef y casgliad buddugol yn Eisteddfod Genhedlaethol Gwrecsam, 1888 (IA cyfystyronygymra00jone).pdf]] #[[Indecs:Cymru Owen Jones Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Cymru Owen Jones Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Dafydd Dafis sef Hunangofiant Ymgeisydd Seneddol.djvu]] #[[Indecs:Diliau Meirion Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Diwygwyr Cymru.djvu]] #[[Indecs:Dr W Owen Pughe.pdf]] #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd 1884.djvu]] #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd 1902.djvu]] #[[Indecs:Emrys (Cyfres y Fil).pdf]] #[[Indecs:Emynau a'u Hawduriaid.djvu]] #[[Indecs:Enwogion y Ffydd Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Enwogion y Ffydd Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Er mwyn Iesu - pregethau, &c t (IA ermwyniesupreget00jone).pdf]] #[[Indecs:Erthyglau, Pregethau a Chaniadau.djvu]] #[[Indecs:Ffynnonloyw.djvu]] #[[Indecs:Geiriadur bywgraffyddol o enwogion cymru 1867-Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion cymru Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Geiriadur Cymraeg a Saesneg Byr, Cyfres y Fil.pdf]] #[[Indecs:Geiriadur ysgrythyrol- yn cynnwys hanesiaeth, duwinyddiaeth, athroniaeth ... (IA geiriadurysgryt03chargoog).pdf]] #[[Indecs:Geirlyfr bywgraffiadol o enwogion Cymru 1870.pdf]] #[[Indecs:Geraint ac Enid a Chaniadau Eraill.djvu]] #[[Indecs:Gwaith barddonol Islwyn - 1832-1878 (IA gwaithbarddonoli00islw).pdf]] #[[Indecs:Gwaith Caledfryn.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Glan y Gors.djvu]] #[[Indecs:Gwaith Lewis Glyn Cothi.djvu]] #[[Indecs:Gwaith William Ambrose (Emrys).djvu]] #[[Indecs:Gweithiau Barddonol a Rhyddieithol Ieuan Gwynedd.djvu]] #[[Indecs:Gweithiau William Pant-y-Celyn, cyfrol 1 (IA pantycelyn gweithiau1).pdf]] #[[Indecs:Gweithiau William Pant-y-Celyn, cyfrol 2 (IA pantycelyn gweithiau2).pdf]] #[[Indecs:Gwersi Mewn Llysieueg.djvu]] #[[Indecs:Gwreichion y Diwygiadau.djvu]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 01.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 02.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 03.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 04.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 05.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 06.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 07.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 08.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 09.pdf]] #[[Indecs:Gwyddoniadur Cyf 10.pdf]] #[[Indecs:Hanes Annibyniaeth ym Mhlwyf Ffestiniog.pdf]] #[[Indecs:Hanes Cymru America.djvu]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 2.pdf]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 3.pdf]] #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 4.pdf]] #[[Indecs:Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf V.djvu]] #[[Indecs:Hanes Llenyddiaeth Gymreig o 1320 hyd 1650.pdf]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bangor.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bethesda.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Dinorwig.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Dyffryn Clwyd-Dosbarth Rhuthin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf III.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Fflint.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Gaerfyrddin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth yn Nosbarth Trefffynon 1750-1910.djvu]] #[[Indecs:Hanes Morganwg (Dafydd Morganwg).djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Ffestiniog.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Llandyssul.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Llanegryn.pdf]] #[[Indecs:Helyntion Bywyd Hen Deiliwr.djvu]] #[[Indecs:Howel Harris yn Llundain.djvu]] #[[Indecs:Hunangofiant Rhys Lewis, Gweinidog Bethel.pdf]] #[[Indecs:Hynafiaethau Llandegai a Llanllechid.pdf]] #[[Indecs:Iolo Morganwg (Cadrawd).pdf]] #[[Indecs:Llenyddiaeth y Cymry - llawlyfr i efrydwyr.djvu]] #[[Indecs:Llinell neu Ddwy.djvu]] #[[Indecs:Llwyn Hudol.pdf]] #[[Indecs:Llyfr emynau (IA llyfrem00jone).pdf]] #[[Indecs:Llyfr Emynau MC a MW 1930.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Gloywi Cymraeg.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Pawb ar Bob-peth.pdf]] #[[Indecs:Llyfr y Tri Aderyn.pdf]] #[[Indecs:Llynnoedd Llonydd.djvu]] #[[Indecs:Manion.djvu]] #[[Indecs:Megys Trwy Dan.djvu]] #[[Indecs:Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Cymru Cyfrol II.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth Cymru Cyfrol III.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth Dwyrain Meirionydd.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Môn.pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth yn Nosbarth Colwyn Bay.djvu]] #[[Indecs:O'r Bala i Geneva.djvu]] #[[Indecs:Odl a Chynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Orgraff yr Iaith Gymraeg (adroddiad 1928).djvu]] #[[Indecs:Oriau'r Hwyr.pdf]] #[[Indecs:Penillion ystyriol rhagorol yn dangos nad oes ag na fy ag na fydd dim waeth na phechod, pob meddwl, gair a gweithred croes i ewyllys Duw a elwir yn bechod (IA wg35-1-172).pdf]] #[[Indecs:Pigion Englynion Fy Ngwlad Casgliad 1.djvu]] #[[Indecs:Pigion Englynion Fy Ngwlad Casgliad 2.djvu]] #[[Indecs:Plant y Goedwig.djvu]] #[[Indecs:Plant y Goedwig.pdf]] #[[Indecs:Prif Emynwyr Cymru.pdf]] #[[Indecs:Prydnawngwaith y Cymry.djvu]] #[[Indecs:Red Book of Hergest - Jesus College MS 111.djvu]] #[[Indecs:Robert Owen Apostol Llafur Cyf 1.djvu]] #[[Indecs:Robert Owen, Apostol Llafur, Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Saith o Farwnadau.pdf]] #[[Indecs:Tair o gerddi newyddion - Yn gyntaf, Cerdd yn erbyn tyngu a chablu enw Duw, ar Crimson velvet, neu Gwynfan Brydain (IA wg35-1-179g).pdf]] #[[Indecs:Taith y pererin darluniadol.pdf]] #[[Indecs:Tecel gan Gabriel Parry, cyhoeddwyd yn 1854.pdf]] #[[Indecs:Tecel gan Gabriel Parry.pdf]] #[[Indecs:Teithiau yng Nghymru Pennant.pdf]] #[[Indecs:Testament Newydd (1894).djvu]] #[[Indecs:Testament Newydd ein Harglwydd a'n Hiachawdwr Iesu Grist.djvu]] #[[Indecs:Traethodau ac Areithiau R J Derfel.pdf]] #[[Indecs:Trystan ac Esyllt.djvu]] #[[Indecs:Twm o'r Nant Cyf I.pdf]] #[[Indecs:Wil Brydydd y Coed.pdf]] #[[Indecs:Y Beibl (Argraffiad Caergrawnt 1891).djvu]] #[[Indecs:Y Bibl Cyssegr-Lan (BFBS 1861).pdf]] #[[Indecs:Y Bywgraffydd Wesleyaidd.djvu]] #[[Indecs:Y Digrifwr Cymraeg.djvu]] #[[Indecs:Y Mabinogion Cymreig-sef, Chwedlau rhamantus yr hen Gymry.pdf]] #[[Indecs:Y Monwyson.djvu]] #[[Indecs:Y Pigion.djvu]] #[[Indecs:Y tadau methodistaidd Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Y trydydd cynyg Mynyddog.djvu]] #[[Indecs:Yr ail Gynnyg, Mynyddog.djvu]] #[[Indecs:Yr athrawes o ddifrif.pdf]] #[[Indecs:Yr Efengyl yn ol Ioan XI-XXI (Esboniad 1931).djvu]] #[[Indecs:Yr Iaith Gymraeg 1785 1885 1985.djvu]] #[[Indecs:A pocket dictionary, Welsh-English.djvu]] #[[Indecs:Aleluia - neu, lyfr o hymnau (IA aleluianh00will).pdf]] #[[Indecs:Argraphiad newydd o eiriadur beiblaidd (IA argraphiadnewydd00browuoft).pdf]] {{Div col end}} ==Angen testun cyfansawdd== {{Div col}} #[[Gwaith Ann Griffiths]] #[[Gwaith John Davies]] #[[Gwaith John Hughes]] #[[Gwaith S.R.]] #[[Gwaith Thomas Griffiths]] #[[Hanes bywyd Thomas Edwards bardd gynt o'r Nant]] #[[Hanes Bywyd Thomas Williams, Capelulo]] #[[Hanes Cymru O M Edwards Cyf II]] #[[Hanes llenyddiaeth ac enwogion Llanllechid a Llandegai]] #[[Hen Gymeriadau Dolgellau]] #[[Oll synnwyr pen Kembero ygyd]] #[[Penillion Telyn Llyfrau'r Ford Gron]] {{Div col end}} <br> ==Wedi sganio efo peiriant Wiki UK== ■ Wedi cyhoeddi ▲ Rhannau wedi eu cyhoeddi ●Problemau cyhoeddi {{Div col}} #[[Indecs:Y Drws Agored.djvu]]■ #[[Indecs:Blodau'r Gynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Yr Ysgol Gymraeg.djvu]] #[[Indecs:Pentre'r plant.djvu]]■ #[[Indecs:Straeon Gwerin Affrica.djvu]]■ #[[Indecs:Gwilym a Benni Bach.djvu]]■ #[[Indecs:Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill.djvu]]■ #[[Indecs:Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos.djvu]]■ #[[Indecs:Hunangofiant Tomi.djvu]]■ #[[Indecs:Beirdd a Bardd-rin Cymru Fu.djvu]] #[[Indecs:Hanes Gwareiddiad.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Bywyd Dic Aberdaron Twm o'r Nant.djvu]]■ #[[Indecs:Am dro i Fadagascar.djvu]]■ #[[Indecs:Elfennau Beirniadaeth Lenorol.djvu]] #[[Indecs:Caniadau Gwili.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau (T. Gwynn Jones).djvu]]■ #[[Indecs:Yng Ngwres y Dydd.djvu]]■ #[[Indecs:Y Fainc Sglodion.djvu]]■ #[[Indecs:Cathlau Bore a Nawn.djvu]]■ #[[Indecs:Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel).djvu]]■ #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Llyfr 2.djvu]] #[[Indecs:Anturiaethau Robinson Crusoe.djvu]]■ #[[Indecs:Nansi'r Dditectif.djvu]]■ #[[Indecs:Nedw (llyfr).djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Porthmadog ei Chrefydd a'i henwogion.djvu]]■ #[[Indecs:Teulu Bach Nantoer.djvu]]■ #[[Indecs:Orgraff yr Iaith Gymraeg (adroddiad 1928).djvu]] #[[Indecs:Ceiriog a Mynyddog.djvu]]■ #[[Indecs:Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Branwen Ferch Llyr (Tegla).djvu]]■ #[[Indecs:Rhys Llwyd y Lleuad.djvu]]■ #[[Indecs:Oriau Gydag Enwogion.djvu]]■ #[[Indecs:Prif Feirdd Eifionydd.djvu]]■ #[[Indecs:Y Lleian Lwyd.pdf]]■ #[[Indecs:Storïau o Hanes Cymru cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Meini Gwagedd.djvu]]■ #[[Indecs:Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf I.pdf]]■ #[[Indecs:Breuddwyd Pabydd Wrth Ei Ewyllys Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III.djvu]]■ #[[Indecs:Blodau Drain Duon.djvu]]■ #[[Indecs:Bugail y Bryn.djvu]]■ #[[Indecs:Y Wen Fro.djvu]]■ #[[Indecs:Ffynnonloyw.djvu]]● #[[Indecs:Breuddwydion Myfanwy.djvu]]■ #[[Indecs:Beryl.djvu]]■ #[[Indecs:Fy Mhererindod Ysbrydol.djvu]]■ #[[Indecs:Patrymau Gwlad.djvu]]■ #[[Indecs:Pererindod Heddwch.djvu]]■ #[[Indecs:Profiadau Pellach 01.djvu]]■ #[[Indecs:Tan yr Enfys.djvu]]■ #[[Indecs:Ysgrifau Puleston.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant y Parch David Adams (Hawen).djvu]] #[[Indecs:Ceinion Llenyddiaeth Cymreig Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Watcyn Wyn.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant D Emlyn Evans.djvu]]■ #[[Indecs:Humphrey Jones a Diwygiad 1859.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903).djvu]]■ #[[Indecs:Gwreichion y Diwygiadau.djvu]] #[[Indecs:Erthyglau, Pregethau a Chaniadau.djvu]] #[[Indecs:Ysgrifau (John Breese Davies).djvu]]■ #[[Indecs:Gwrid y Machlyd.djvu]]■ #[[Indecs:Cyfrol Goffa Richard Bennett.djvu]]■ #[[Ysgrifau (Dewi Emrys)]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf I.pdf]]■ #[[Indecs:Robert Owen, Apostol Llafur, Cyf II.pdf]] #[[Indecs:Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig.pdf]]■ #[[Indecs:Yn y Wlad.pdf]]■ #[[Indecs:Hanes Plwyf Llanegryn.pdf]] #[[Indecs:Hanes Mynachdai.pdf]] #[[Indecs:Cerddi Hanes.pdf]]■ #[[Indecs:Beirdd y Bala.pdf]]■ #[[Indecs:Noson o Farug.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Joshua Thomas.pdf]] #[[Indecs:Llyfr Del (OME).pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Dewi Wyn.djvu]]■ #[[Indecs:Brethyn Cartref.pdf]]■ #[[Indecs:Eben Fardd (Ab Owen).pdf]] #[[Indecs:Methodistiaeth Dwyrain Meirionydd.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Gwilym Marles.pdf]]■ #[[Indecs:Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil).pdf]]■ #[[Indecs:O Law i Law.pdf]]■ #[[Indecs:Cwm Eithin.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Huw Morus.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Iolo Goch.djvu]]■ #[[Indecs:Ceris y Pwll.pdf]]■ #[[Indecs:Yr Ogof.pdf]]■ #[[Indecs:Penillion Telyn.pdf]]■ #[[Indecs:Llyfr Owen.pdf]]■ #[[Indecs:Seren Tan Gwmwl.djvu]]■ #[[Indecs:Llyfr Haf.pdf]]■ #[[Indecs:Tro Trwy'r Wig.pdf]]■ #[[Indecs:Tro i'r De.pdf]]■ #[[Indecs:Yr Hwiangerddi (O M Edwards).pdf]]■ #[[Indecs:Y Gelfyddyd Gwta.pdf]]■ #[[Indecs:Rhyfeddodau'r Cread.pdf]]■ #[[Indecs:Ar y Groesffordd.pdf]]■ #[[Indecs:Tom Ellis Gwladgarwr a Gwleidydd.pdf]]■ #[[Indecs:Wat Emwnt.pdf]]‎■ #[[Indecs:Ystoriau Siluria..pdf]]‎ #[[Indecs:Daffr Owen.pdf]]■ #[[Indecs:Y Geilwad Bach.pdf]]■ #[[Indecs:Lewsyn yr Heliwr 01.pdf]]‎■ #[[Indecs:Cofiant David Davies, Bermo.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Sion Cent.pdf]]■ #[[Indecs:Rhobat Wyn.pdf]]■ #[[Indecs:Prif Emynwyr Cymru.pdf]] #[[Indecs:Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785).pdf]]■ #[[Indecs:Iolo Morganwg (Cadrawd).pdf]] #[[Indecs:Diwrnod yn Nolgellau.pdf]]■ #[[Indecs:Hanes Annibyniaeth ym Mhlwyf Ffestiniog.pdf]]●(angen ei ail sganio) #[[Indecs:Dechreuad a Chynydd y Methodistiaid Calfinaidd yn Abergele, Pensarn etc.pdf]]■ #[[Indecs:Emrys (Cyfres y Fil).pdf]] #[[Indecs:Cerrig y Rhyd.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith yr Hen Ficer.pdf]]■ #[[Indecs:Capelulo (Elfyn).pdf]]■ #[[Indecs:Dr W Owen Pughe.pdf]] #[[Indecs:Gwaith Owen Gruffydd o Lanystumdwy.djvu]] #Gwaith Owen Gruffydd, Llanystumdwy.pdf #[[Indecs:Gwaith Hugh Jones, Maesglasau.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Goronwy Owen Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Edward Richard.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Ieuan Brydydd Hir.pdf]]■ #[[Indecs:Y Cychwyn.djvu]]■ #[[Indecs:Llyfr Emynau MC a MW 1930.pdf]]● #[[Indecs:Tro Trwy'r Gogledd.pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr).pdf]]■ #[[Indecs:Gwaith Glan y Gors.djvu]] #[[Indecs:Hanes Plwyf Ffestiniog.djvu]] #[[Indecs:Beirdd y Berwyn 1700-1750.djvu]]■ #[[Indecs:Robert Owen Apostol Llafur Cyf 1.djvu]] #[[Indecs:Gwaith Edward Morus.djvu]] #[[Indecs:Brut y Tywysogion Cyfres y Fil.djvu]]■ #[[Indecs:Ap-Vychan-CyK.djvu]]■ #[[Indecs:Cyfrinach y Dwyrain.djvu]]■ #[[Indecs:Ysgolfeistriaid Mr Charles o'r Bala.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Caernarvon.djvu]]■ #[[Indecs:Gwaith Goronwy Owen Cyf I.djvu]]■ #[[Indecs:Drych y Prif Oesoedd Ab Owen.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaid Arfon-Waenfawr.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog.djvu]]■ #[[Indecs:Trwy India'r Gorllewin.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf III.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Gorllewin Meirionydd Cyf II.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bethesda.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Dinorwig.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bangor.djvu]] #[[Indecs:Methodistiaeth yn Nosbarth Colwyn Bay.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf I.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Liverpool Cyf II.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Gaerfyrddin.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Dyffryn Clwyd-Dosbarth Rhuthin.djvu]] #[[Indecs:Brithgofion.djvu]]■ #[[Indecs:Profedigaethau Enoc Huws (Addasiad 1939).djvu]]■ #[[Indecs:Yr Hynod William Ellis Maentwrog.djvu]]■ #[[Indecs:Ifor Owen.djvu]]■ #[[Indecs:Syr Owen M Edwards Detholiad o'i Ysgrifau.djvu]]■ #[[Indecs:Storïau Mawr y Byd.djvu]]■ #[[Indecs:Geraint ac Enid a Chaniadau Eraill.djvu]] #[[Indecs:Sŵn y Gwynt Sy'n Chwythu.pdf]]■ #[[Indecs:Cwm Glo.djvu]] #[[Indecs:Llwyn Hudol.pdf]] #[[Indecs:Cofiant Cadwaladr Jones, Dolgellau.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth Sir Fflint.djvu]] #[[Indecs:Hanes Methodistiaeth yn Nosbarth Trefffynon 1750-1910.djvu]] #[[Indecs:Chwalfa.djvu]]■ #[[Indecs:Barddoniaeth Goronwy Owen (gol Llyfrbryf).djvu]]■ #[[Indecs:I'r Aifft ac yn Ol.djvu]]■ #[[Indecs:Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun).djvu]]■ #[[Indecs:Howel Harris yn Llundain.djvu]] #[[Indecs:Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Manion.djvu]] #[[Indecs:Astudiaethau T Gwynn Jones.djvu]]■ #[[Indecs:Dyddgwaith.djvu]]■ #[[Indecs:Cymeriadau T. Gwynn Jones.djvu]]■ #[[Indecs:Y Trefedigaethau.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau Cymru.djvu]] #[[Indecs:Odl a Chynghanedd.djvu]] #[[Indecs:Cerddi'r Bwthyn.djvu]]■ #[[Indecs:Emynau a'u Hawduriaid.djvu]] #[[Indecs:Bugail Geirf Lorraine.djvu]]■ #[[Indecs:David Williams y Piwritan.djvu]]■ #[[Indecs:Telynegion (Silyn).djvu]]■ #[[Indecs:Ffrwythau Dethol.djvu]]■ #[[Indecs:Trystan ac Esyllt.djvu]] #[[Indecs:Gwersi Mewn Llysieueg.djvu]] #[[Indecs:Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill.djvu]]■ #[[Indecs:Siôn Gymro.djvu]]■ #[[Indecs:Rhamant Bywyd Lloyd George.djvu]]■ #[[Llio Plas y Nos|Llio Plas y Nos gan R Silyn Roberts]]■ #[[Indecs:Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II.djvu]]■ #[[Indecs:Caniadau'r Allt.djvu]]■ #[[Indecs:Dafydd Dafis sef Hunangofiant Ymgeisydd Seneddol.djvu]] #[[Indecs:Diwygwyr Cymru.djvu]] #[[Indecs:Gwaith William Ambrose (Emrys).djvu]] #[[Indecs:Blagur Awen Ben Bowen.djvu]] #[[Indecs:Ceinion Emrys.djvu]] #[[Indecs:Cadeiriau Enwog.djvu]]■ #[[Indecs:Catia Cwta.djvu|Catiau Cwta]]■ #[[Indecs:Yr Awen Barod.djvu]]■ #[[Indecs:Yr Efengyl yn ol Ioan XI-XXI (Esboniad 1931).djvu]] #[[Indecs:Bywyd Ieuan Gwynedd Ganddo Ef Ei Hun.djvu]]■ #[[Indecs:Chydig ar Gof a Chadw.djvu]]■ #[[Indecs:Roosevelt.djvu]] #[[Indecs:Llinell neu Ddwy.djvu]]■ #[[Indecs:Telyn Bywyd.djvu]]■ #[[Indecs:Oriau yn y Wlad.djvu]]■ #[[Indecs:Cofiant Hwfa Môn.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes eglwysi annibynol Cymru Cyf 1.djvu]]■ #[[Indecs:Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf V.djvu]] #[[Indecs:Yr Hen Lwybrau.djvu]]■ #[[Indecs:Y Pennaf Peth.djvu]]■ #[[Indecs:Atgofion am Dalysarn.djvu]]■ #[[Indecs:Dan Gwmwl (Awena Rhun).djvu]]■ #[[Indecs:Salm i Famon a Marwnad Grey.djvu]]■ {{Div col end}} ===Saesneg=== #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_The_Great_European_War_Vol_1.pdf The History of The Great European War Vol 1] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_II.pdf The History of The Great European War Vol II] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_III.pdf The History of The Great European War Vol III] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:The_History_of_the_Great_European_War_Vol_IV.djvu/Index:The History of the Great European War Vol IV.djvu] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:Kalendars_of_Gwynedd.pdf Kalendars of Gwynedd] #[https://en.wikisource.org/wiki/Index:Speeches_and_addresses_by_the_late_Thomas_E_Ellis_M_P.pdf Speeches and addresses by the late Thomas E. Ellis M.P. ] ryfk7vtnvgjccxnfw8yxtwj1j0brsuk 106 59133 142331 142171 2025-07-02T22:56:31Z AlwynapHuw 1710 142331 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Title=Gemau Doethineb |Author=John Jones (Ioan Eifion) |Publisher=W. Gwenlyn Evans |Year=1897 |Source=djvu |Image=1 |Progress=V |Pages=<pagelist 1=Clawr 2to5=- 6=llun 7=1 119to121=- 122=Clawr /> |Remarks= }} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] [[Categori:Llyfrau 1897]] [[Categori:PD-old]] [[Categori:Tudalen Indecs]] [[Categori:Ymadroddion]] 5iov0e8etd5dc7t8r1utbpjk07dxphc 2 60395 142333 141887 2025-07-02T23:01:47Z AlwynapHuw 1710 142333 wikitext text/x-wiki {{header | title =Defnyddiwr:AlwynapHuw/Llyfrau 2025 | author = | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous =[[Defnyddiwr:AlwynapHuw/Llyfrau 2024]] | next = | notes = Llyfrau a gyhoeddwyd ar Wicidestun yn 2025 }} #[[Gemau Doethineb|Gemau Doethineb gan John Jones (Ioan Eifion)]] #[[Y Drws Agored|Y Drws Agored gan Robert Hughes Jones]] #[[Ffrwythau Dethol|Ffrwythau Dethol gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Straeon Gwerin Affrica|Straeon Gwerin Affrica gan Robert Griffith, Madagascar]] #[[Caneuon Mynyddog|Caneuon Mynyddog gan Richard Davies (Mynyddog)]] #[[Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill|Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill gan William J Richards]] #[[Pentre'r Plant|Pentre'r Plant gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Y Ddau Adda|Y Ddau Adda gan Dafydd Rhys Williams (Index)]] #[[Gweithiau Eben Fardd|Gweithiau Eben Fardd gol O. M. Edwards]] #[[Ystên Sioned|Ystên Sioned gan Daniel Silvan Evans a John Jones (Ivon)]] #[[Gwilym a Benni Bach|Gwilym a Benni Bach gan William Llewelyn Williams]] #[[Bugail y Bryn|Bugail y Bryn gan Moelona]] #[[Bil y Gymraeg ac Addysg|Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 gan Senedd Cymru]] #[[Y Fainc Sglodion|Y Fainc Sglodion gan John William Jones]] #[[Beirdd y Berwyn 1700-1750|Beirdd y Berwyn 1700-1750 gol O. M. Edwards]] #[[Y Geilwad Bach|Y Geilwad Bach gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[Murmuron Awen|Murmuron Awen gan Robert Roberts (Gwaenfab)]] #[[Clawdd Terfyn|Clawdd Terfyn gan Robert Dewi Williams]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Cofiant, neu Hanes bywyd a marwolaeth y Parch. Thomas Jones, Dinbych|Cofiant y Parch. Thomas Jones, Dinbych gan Thomas Jones, Dinbych]] #[[Chydig ar Gof a Chadw|Chydig ar Gof a Chadw gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd|Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd gan Zachary Mather]] #[[Siôn Gymro (llyfr)|Siôn Gymro (llyfr) gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Cofiant Watcyn Wyn|Cofiant Watcyn Wyn gan Penar Griffiths]] #[[Yr Awen Barod|Yr Awen Barod gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos|Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos gan Goronwy Jones, Prestatyn]] #[[Hunangofiant Tomi|Hunangofiant Tomi gan Edward Tegla Davies]] #[[Caniadau (T. Gwynn Jones)|Caniadau gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1|Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1 (Mynwy, Meirion, Maldwyn) gan gan Thomas Rees a John Thomas]] #[[Hanes Gwareiddiad|Hanes Gwareiddiad gan Gwilym Arthur Edwards]] #[[Dail y Dderwen|Dail y Dderwen gan William J Richards]] #[[Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant)|Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant) gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Am dro i Fadagascar|Am dro i Fadagascar gan Daniel Owen Jones]] #[[Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun)|Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun) gan Idris Lewis]] #[[Caniadau Gwili|Caniadau Gwili gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Yng Ngwres y Dydd|Yng Ngwres y Dydd gan Joseph Jones (J. J. Drefnewydd)]] #[[Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill|Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill|Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes y Lleuad|Hanes y Lleuad ffug awdur Syr John Herschel]] #[[Llinell neu Ddwy|Llinell neu Ddwy gan John Jones (Ioan Brothen)]] #[[Yn Llefaru Eto|Yn Llefaru Eto gan Anhysbys]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III gan Emrys ap Iwan]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Methodistiaeth Cymru Cyfrol I|Methodistiaeth Cymru Cyfrol I gan John Hughes, Lerpwl]] #[[Y Trefedigaethau|Y Trefedigaethau gan Ifor Leslie Evans]] #[[Telyn Bywyd|Telyn Bywyd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Cathlau Bore a Nawn|Cathlau Bore a Nawn gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel)|Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel) gan Robert David Morris]] #[[Ifor Owen (nofel)|Ifor Owen (nofel) gan Henry Emlyn Thomas (Emlyn)]] #[[Ysgrifau (John Breese Davies)|Ysgrifau gan John Breese Davies]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig|Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig gan Thomas Jones-Humphreys]] #[[Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant)|Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant) gan Isaac Foulkes]] #[[Y Ddau Frawd|Y Ddau Frawd gan Nel Wyn (sef Llew Tegid)]] #[[Anturiaethau Robinson Crusoe|Anturiaethau Robinson Crusoe cyf gan William Rowlands, Porthmadog]] #[[Cofiant D Emlyn Evans|Cofiant D Emlyn Evans gan Evan Keri Evans]] #[[Telynegion (Silyn a Gruffydd)|Telynegion gan R Silyn Roberts a W. J. Gruffudd]] #[[Gwaith Hugh Jones, Maesglasau|Gwaith Hugh Jones, Maesglasau gol O. M. Edwards]] #[[Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill|Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill gan Dewi Emrys]] #[[Beddau'r Proffwydi (drama)|Beddau'r Proffwydi (drama) gan W. J. Gruffydd ]] #[[Storio a Chadw dogfennau Ewyllys Crynodeb Gweithredol o Ymateb y Llywodraeth]] #[[Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad|Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad gan Lywodraeth y DU]] #[[Nansi'r Dditectif|Nansi'r Dditectif gan Owain Llew Rowlands]] #[[Fel y gwelais Arglwyddes Llanofer]] #[[Ioan Madog (Cymru 1896)]] #[[Llofruddiaeth Thomas Watkins gan Benjamin Jones, Aberdâr 1866]] # [[Ròseen-Dhu|Ròseen-Dhu gan William Sharp (Fiona Macleod) wedi'i gyfieithu gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Son-days (Henry Vaughan)|Son-days gan Henry Vaughan wedi'i gyfieithu gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Can Coffadwriaethol Tanymarian|Can Coffadwriaethol Tanymarian gan John Henry Hughes (Ieuan o Leyn)]] #[[Morwynion Glan Meirionydd|Morwynion Glan Meirionydd gan Lewis Morris (Llewelyn Ddu o Fôn)]] #[[A Poison Tree gan William Blake|A Poison Tree gan William Blake wedi'i gyfieithu gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Dewi Idris (Cymru 1899)|Dewi Idris (Cymru 1899) gan Carneddog]] #[[John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896]] ::''Mai 31=60'' 9qpnif0gmfmx9khxsvehwxuprlrv8w1 142334 142333 2025-07-02T23:02:38Z AlwynapHuw 1710 142334 wikitext text/x-wiki {{header | title =Defnyddiwr:AlwynapHuw/Llyfrau 2025 | author = | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous =[[Defnyddiwr:AlwynapHuw/Llyfrau 2024]] | next = | notes = Llyfrau a gyhoeddwyd ar Wicidestun yn 2025 }} #[[Gemau Doethineb|Gemau Doethineb gan John Jones (Ioan Eifion)]] #[[Y Drws Agored|Y Drws Agored gan Robert Hughes Jones]] #[[Ffrwythau Dethol|Ffrwythau Dethol gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Straeon Gwerin Affrica|Straeon Gwerin Affrica gan Robert Griffith, Madagascar]] #[[Caneuon Mynyddog|Caneuon Mynyddog gan Richard Davies (Mynyddog)]] #[[Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill|Blagur y Gwanwyn a Chaneuon Ereill gan William J Richards]] #[[Pentre'r Plant|Pentre'r Plant gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Y Ddau Adda|Y Ddau Adda gan Dafydd Rhys Williams (Index)]] #[[Gweithiau Eben Fardd|Gweithiau Eben Fardd gol O. M. Edwards]] #[[Ystên Sioned|Ystên Sioned gan Daniel Silvan Evans a John Jones (Ivon)]] #[[Gwilym a Benni Bach|Gwilym a Benni Bach gan William Llewelyn Williams]] #[[Bugail y Bryn|Bugail y Bryn gan Moelona]] #[[Bil y Gymraeg ac Addysg|Bil y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 gan Senedd Cymru]] #[[Y Fainc Sglodion|Y Fainc Sglodion gan John William Jones]] #[[Beirdd y Berwyn 1700-1750|Beirdd y Berwyn 1700-1750 gol O. M. Edwards]] #[[Y Geilwad Bach|Y Geilwad Bach gan Lewis Davies, y Cymer]] #[[Murmuron Awen|Murmuron Awen gan Robert Roberts (Gwaenfab)]] #[[Clawdd Terfyn|Clawdd Terfyn gan Robert Dewi Williams]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol II gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I|Gwaith Barddonol Glasynys Cyfrol I gan Owen Wynne Jones (Glasynys)]] #[[Cofiant, neu Hanes bywyd a marwolaeth y Parch. Thomas Jones, Dinbych|Cofiant y Parch. Thomas Jones, Dinbych gan Thomas Jones, Dinbych]] #[[Chydig ar Gof a Chadw|Chydig ar Gof a Chadw gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd|Hugh Owen Bronyclydwr Apostol y Gogledd gan Zachary Mather]] #[[Siôn Gymro (llyfr)|Siôn Gymro (llyfr) gan Ben Davies, Pant-teg]] #[[Cofiant Watcyn Wyn|Cofiant Watcyn Wyn gan Penar Griffiths]] #[[Yr Awen Barod|Yr Awen Barod gan William Thomas Edwards (Gwilym Deudraeth)]] #[[Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos|Goronwy ar Grwydr 1, Italia Dlos gan Goronwy Jones, Prestatyn]] #[[Hunangofiant Tomi|Hunangofiant Tomi gan Edward Tegla Davies]] #[[Caniadau (T. Gwynn Jones)|Caniadau gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1|Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1 (Mynwy, Meirion, Maldwyn) gan gan Thomas Rees a John Thomas]] #[[Hanes Gwareiddiad|Hanes Gwareiddiad gan Gwilym Arthur Edwards]] #[[Dail y Dderwen|Dail y Dderwen gan William J Richards]] #[[Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant)|Hanes Bywyd (Dic Aberdaron a Twm o'r Nant) gol Hugh Humphreys, Caernarfon]] #[[Am dro i Fadagascar|Am dro i Fadagascar gan Daniel Owen Jones]] #[[Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun)|Cerddoriaeth yng Nghymru (Cyfres Pobun) gan Idris Lewis]] #[[Caniadau Gwili|Caniadau Gwili gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Yng Ngwres y Dydd|Yng Ngwres y Dydd gan Joseph Jones (J. J. Drefnewydd)]] #[[Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill|Gwlad y Gan a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill|Ymadawiad Arthur a Chaniadau Eraill gan T. Gwynn Jones]] #[[Hanes y Lleuad|Hanes y Lleuad ffug awdur Syr John Herschel]] #[[Llinell neu Ddwy|Llinell neu Ddwy gan John Jones (Ioan Brothen)]] #[[Yn Llefaru Eto|Yn Llefaru Eto gan Anhysbys]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf III gan Emrys ap Iwan]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf II gan Emrys ap Iwan]] #[[Methodistiaeth Cymru Cyfrol I|Methodistiaeth Cymru Cyfrol I gan John Hughes, Lerpwl]] #[[Y Trefedigaethau|Y Trefedigaethau gan Ifor Leslie Evans]] #[[Telyn Bywyd|Telyn Bywyd gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Cathlau Bore a Nawn|Cathlau Bore a Nawn gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel)|Derwyn neu Pob Pant a Gyfodir (Nofel) gan Robert David Morris]] #[[Ifor Owen (nofel)|Ifor Owen (nofel) gan Henry Emlyn Thomas (Emlyn)]] #[[Ysgrifau (John Breese Davies)|Ysgrifau gan John Breese Davies]] #[[Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I|Erthyglau Emrys ap Iwan Cyf I gan Emrys ap Iwan]] #[[Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig|Canmlwyddiant Wesleyaeth Gymreig gan Thomas Jones-Humphreys]] #[[Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant)|Rheinallt ab Gruffydd (Rhamant) gan Isaac Foulkes]] #[[Y Ddau Frawd|Y Ddau Frawd gan Nel Wyn (sef Llew Tegid)]] #[[Anturiaethau Robinson Crusoe|Anturiaethau Robinson Crusoe cyf gan William Rowlands, Porthmadog]] #[[Cofiant D Emlyn Evans|Cofiant D Emlyn Evans gan Evan Keri Evans]] #[[Telynegion (Silyn a Gruffydd)|Telynegion gan R Silyn Roberts a W. J. Gruffudd]] #[[Gwaith Hugh Jones, Maesglasau|Gwaith Hugh Jones, Maesglasau gol O. M. Edwards]] #[[Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill|Y Cwm Unig a Chaniadau Eraill gan Dewi Emrys]] #[[Beddau'r Proffwydi (drama)|Beddau'r Proffwydi (drama) gan W. J. Gruffydd ]] #[[Storio a Chadw dogfennau Ewyllys Crynodeb Gweithredol o Ymateb y Llywodraeth]] #[[Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad|Storio a chadw dogfennau ewyllys gwreiddiol. Ymgynghoriad gan Lywodraeth y DU]] #[[Nansi'r Dditectif|Nansi'r Dditectif gan Owain Llew Rowlands]] #[[Fel y gwelais Arglwyddes Llanofer]] #[[Ioan Madog (Cymru 1896)]] #[[Llofruddiaeth Thomas Watkins gan Benjamin Jones, Aberdâr 1866]] # [[Ròseen-Dhu|Ròseen-Dhu gan William Sharp (Fiona Macleod) wedi'i gyfieithu gan Owen Griffith Owen (Alafon)]] #[[Son-days (Henry Vaughan)|Son-days gan Henry Vaughan wedi'i gyfieithu gan Robert David Rowland (Anthropos)]] #[[Can Coffadwriaethol Tanymarian|Can Coffadwriaethol Tanymarian gan John Henry Hughes (Ieuan o Leyn)]] #[[Morwynion Glan Meirionydd|Morwynion Glan Meirionydd gan Lewis Morris (Llewelyn Ddu o Fôn)]] #[[A Poison Tree gan William Blake|A Poison Tree gan William Blake wedi'i gyfieithu gan John Jenkins (Gwili)]] #[[Dewi Idris (Cymru 1899)|Dewi Idris (Cymru 1899) gan Carneddog]] #[[John Jones (Ioan Eifion) Cymru 1896]] ::''Mehefin 30=73'' aqya92iw4jy5rovykgtou4xylv9e33s 104 61035 142286 142215 2025-07-02T20:13:45Z AlwynapHuw 1710 142286 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SANCTEIDDRWYDD A DEDWYDDWCH.—Na fydded i ni byth wahanu yr hyn a gysylltodd Duw yn nghyd; bywyd sanctaidd yma, ac un nefol rhagllaw. Rhaid i ni yn awr "rodio gyda Duw," os mynwn fyw byth gydag Ef. Trwy deyrnas gras a sancteiddrwydd yn unig y gallwng gyrhaedd teyrnas y gogoniant. {{c|CYFNEWIDIAD.}} {{center block| <poem> Hyd odreu Penrhyndeudraeth—caf nodion ::Cyfnewidiad helaeth: :Caws, menyn, ac hwsmonaeth, :A llwybr y trên, lle bu'r traeth. :::—''Dewi Havhesp.'' </poem> }} <br> Y mae y ferch yn priodi y tro cyntaf oherwydd ei bod yn caru; yr ail dro oherwydd fod arni eisiau cartref; ac y mae yn awyddus am roddi trydydd prawf os bydd gan y dyn ddigon o arian. {{c|YR YMGNAWDOLIAD.}} {{center block| <poem> Y nef wen a'i hanfonodd, a'r Iesu ::O'i ras ymgyflwynodd: :Duw o'i gariad a'i gyrodd :I'r daith fawr, a daeth o'i fodd. ::—''Cynhaiarn.'' </poem> }} <br> DYFAL-BARHAD.—Fe fu Syr Isaac Newton yn hir iawn yn ceisio allan y ddeddf sydd yn gwregysu creadigaeth Duw. Yr oedd y creadur bach yn ceisio taflu codwm â'r greadigaeth fawr yma. Yr oedd yn cael ei droi i lawr o hyd; yntau yn ei threio drachefn; ond o'r diwedd, dacw fe â'i draed yn ngafael â'r ddaear, a'i ysgwydd yn erbyn y lleuad, yn rhoi tro iddi, ac yn tynu yr allwedd, ac yn ei chrogi wrth ei wregys, gyda pha un y gall agor holl demlau'r ffurfafen.—''Parch. W. Rees, D.D., Liverpool.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> g6im45i9qsp2vru8l3gc2n6nqzf9l8k 104 61037 142294 142220 2025-07-02T21:03:48Z AlwynapHuw 1710 142294 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYDODDEF CREFYDDOL.—Chwedl Ddwyreiniol.—"Pan oedd Abraham, yn ol ei arfer, yn eistedd wrth ddrws ei babell, gan ddisgwyl yn lletygar y dyeithrddyn, fe welodd hen wr, yn crymu gan ymbwyso ar ei ffon, yn dyfod tuagato, yr hwn oedd yn gan' mlwydd oed. Abraham a'i derbyniodd ef yn garedig, golchodd ei draed, darparodd iddo swper, gan ei argymhell i eistedd i lawr; ond pan welodd Abraham fod yr hen wr yn bwyta heb ddiolch, gofynodd iddo paham nad oedd ef yn addoli Duw y nefoedd. Atebodd yr hen ŵr iddo, mai y tân yn unig oedd ef yn addoli, ac nad oedd ef yn addef un Duw arall. Ar hyn, yn ei fawr sêl, fe ddigiodd Abraham, nes taflu yr hen ŵr allan o'i babell, gan ei adael yn agored i ddrygau y nos, mewn cyflwr diymgeledd. Ar ol ymadawiad yr hen ŵr, Duw a alwodd ar Abraham, gan ofyn pa le yr oedd y dyeithr—ddyn? Yntau a atebodd, 'Mi a'i gwthiais ef ymaith, am nad oedd yn dy addoli di.' Yna Duw a ddywedodd, 'Yr wyf fi wedi ei oddef er's can' mlynedd, er iddo fy nianrhydeddu, ac ni oddefit di ef am un noswaith, pan nad oedd yn rhoddi un trafferth i ti.' Ar hyn, Abraham a'i dygodd yn ol drachefn, gan roddi croesaw cysurus, ac addysg ddoeth iddo."—Cyf. Rebecca. {{c|GWRAIG DDA.}} {{center block| <poem> I'w gwr gwraig dda sydd goron:—ei thylwyth ::A welir mewn digon: :Ac arwydd gwendid gwirion :Yw i fab hir fyw heb hon. :::—''Ieuan Eifion''. </poem> }} <br> Geneth fach ag oedd yn rhodio gyda'i mam trwy fynwent, wedi darllen y canmoliaethau ar y cerig beddau, a ofynai yn bur ddifrifol, "Mam, yn mha le y maent yn claddu y pechaduriaid?" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> d59dfdal879ftzbd06akyc82gy3yr32 104 61038 142297 142222 2025-07-02T21:16:54Z AlwynapHuw 1710 142297 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae tywyllwch yn datguddio y ser, megis ag y mae trallod yn datguddio gwirioneddau; ni byddwn byth yn gweled y ser hyd nes bydd yn anmhosibl i ni weled dim arall yn mron, ac felly y mae gyda gwirionedd. {{c|CYDWYBOD.}} {{center block| <poem> Ni oddef ei thangnefedd—i undyn ::Heb uniondeb buchedd; :Deil ei barn, hyd ael y bedd, :I arianu gwirionedd. :::—''Lewis Jones, Llanddulas.'' </poem> }} <br> URDDASOLRWYDD DYN.—Nid yw dyn ond corsen, a'r gorsen wanaf mewn natur; ond y mae yn gorsen feddyliol. Ni raid i'r holl fydysawd megis ymarfogi i'w ddyfetha; y mae hyd yn nod tarth, neu ddyferyn o ddwfr, yn ddigon i'w ddinystrio. Ond eto, pe byddai i'r holl fydysawd syrthio arno, ei wasgu, a'i ladd, eto byddai dyn yn fwy urddasol na'r oll o'r hyn a syrthiasai arno; oblegid byddai ef yn gallu deall am ei ddinystr, pan na byddai y bydysawd yn deall am ei fuddugoliaeth. Felly, mewn meddwl y mae ein hurddasolrwydd ni yn gynwysedig; yn ganlynol, yr ydym i ddyrchafu ein hunain, nid trwy gynorthwy gofod (space) a pharhad, ond trwy rym a gallu y meddwl. Boed i ni, ynte, efrydu y gelfyddyd o feddwl yn iawn, oblegid dyma sylfaen moesau ''(ethics).—Pascal.'' {{c|DARLLAW}} {{center block| <poem> Daw y grawn, wedi 'i goroni—â llaw ::Hollalluog, ini; :Llaw feidrol, ar ei hol hi, :A dry hwnw'n drueni. :::—''Plenydd.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> b3tjzqxqxuv0xxlaz6vte19jwwidw9s 104 61040 142304 142132 2025-07-02T21:27:39Z AlwynapHuw 1710 142304 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y FFORDD I ADNABOD DYN.—Yr hyn yw dyn yn ymarferol, hyny ydyw yn wirioneddol. Gall y dyn goreu wneyd o'i le yn ddamweiniol, a'r dyn gwaethaf wneyd gweithred dda weithiau: gall y ddafad syrthio i'r llaid, ond yr hwch a orwedd ynddo. {{c|Y DDAFAD.}} {{center block| <poem> Un ddôf, dlôs, yw'r Ddafad lân,—a thra hoff,— ::Hawdd ei thrin yn mhobman: :Mawr ei chynydd; merch anian,— :Yn dwyn gwledd o dan ei gwlân. :::—''Namorydd''. </poem> }} <br> GWERTH ATHRYLITH.—Gofynodd rhai o wŷr y llys i'r ymherawdwr Sigismund, paham y dangosai y fath anrhydedd i bobl o radd isel, ar gyfrif eu gwybodaeth. Atebodd yr ymherawdwr, "Gallaf mewn un dydd greu lluoedd o farchogion, ond nis gallaf mewn blynyddoedd greu athrylith mewn un. Duw yn unig a all godi dynion doeth a dysgedig. Nis gall y fantais o ddysgeidiaeth, nac amgylchiadau ffafriol, greu talentau, lle ni hauodd Tad yr ysbrydoedd hadau athrylith yn eneidiau dynion." GRYM CYDWYBOD.—Prynasai dilynwr i Pythagoras bâr o esgidiau, ac a addawodd dalu am danynt ar ddydd penodol. Pan ddaeth yr amser talu, galwodd i gyflawni ei addewid: cafodd wybod fod y gwerthwr wedi marw; teimlai yn llawen: "Caf yr esgidiau a'r arian," ebai efe. Eithr ni oddefai cydwybod hyn. Aeth yn ol i dŷ y crydd, a thaflodd yr arian ar y bwrdd, a dywedodd, "Os ydyw wedi marw i'r byd i gyd, y mae yn fyw i mi." {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> gs87b5p8q7l55lmf5re2p5v6h7am4w3 104 61041 142308 142140 2025-07-02T21:40:44Z AlwynapHuw 1710 142308 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYSUR AR WELY ANGEU.—" Byddaf farw yn ddedwydd," ebe gŵr ar fin marw wrth ei wraig, yr hon oedd yn wylo wrth ochr ei wely yn ddefosiynol, "os addawch beidio priodi eich cefnder, Charles." "O, gwnewch eich meddwl yn dawel," ebe hithau yn gysurlawn, "ni ddigwydd hyny, canys yr wyf wedi addaw priodi ei frawd." {{c|NIWL LLUNDAIN.}} {{center block| <poem> Dyma fŵg o dom y fall,—yn gnwd tew, ::Mae'n gwneyd haul yn gibddall,— :Pob un yn ddwl—pawb yn ddall, :Teurwn dyma Aipht arall ! :::—''Hwfa Mon''. </poem> }} <br> Priodolir a ganlyn i'r enwog Rowland Hill. Un Sabboth tra yr oedd yn pregethu trodd dau ddyeithr i mewn i'w gapel, cerddasant ar hyd y rhodfa, a chan nad oedd lle iddynt eistedd, safasant a gwrandawsant ar y bregeth. Yn y man troisant i fyned allan; ond cyn iddynt gyraedd y drws dywedodd y pregethwr," Yr wyf yn myned i ddweyd ystori." Ataliodd hyn y dyeithriaid, a throisant drachefn i wrandaw. "Yr oedd dyn unwaith," meddai y llefarwr, "a arferai ddweyd pe bai ganddo holl fwyelli y byd, a'r rhai hyny wedi eu gwneuthur yn un fwyall fawr, a holl goed y byd wedi eu gwneuthur yn un pren mawr; a phe medrai lywio y fwyall hono a thori y pren i lawr, efe a'i gwnai yn fflangell fawr, ac a fflangellai yr annuwiolion hyny sydd yn troi eu cefnau ar yr Efengyl, ond yn aros i wrando ar hen stori." Mae tunell o ofid yn ysgafnach nag wns o warth. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 3kz9s3r6epvjpmle25qgu3y61earbpb 104 61042 142312 142144 2025-07-02T21:45:07Z AlwynapHuw 1710 142312 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MERCHED EWROP. Y mae y gwragedd, medd hen ysgrifenydd, yn garcharorion yn Itali, yn gaethforwynion yn Spaen, yn feistresi yn Germany, yn foneddigesau yn Ffrainc, ac yn frenhinesau yn Lloegr. {{c|FY AWR OLAF.}} {{center block| <poem> Ar Iesu gwiwlwys trwy ras y galwaf, Oddiwrth y tonau yn ddiwarth tynaf, I nef y nefoedd mewn nwyf y nofiaf, O wely angeu yn fy awr olaf; A bythol swynol seiniaf—ei foliant, A'i wir ogoniant yn bur a ganaf. :::—I''oan Eifion.'' </poem> }} <br> DECHREUAD PECHOD.—Dywed wrthyf, medd un, am ddechreuad pechod, a chwymp angylion. Dywed wrthyf, medd un arall, a allasai Duw waredu dynolryw heb aberth? Ein Harglwydd a geryddodd ysbryd gwag—ymofyngar Petr (Ioan xxi. 21, 23), pan y'i tueddodd i ofyn cwestiynau yn hytrach na chadw at wirioneddau eglur, a dilyn ei ddyledswydd. Y mae hyn yn gyffelyb i ddyn a'i dŷ ar dân yn dywedyd, Ni ddiffoddaf mohono, nes gwybod pa fodd y dechreuodd ef.—Cecil. {{c|ER COF AM MR. DAVID JONES, LLANBERIS,<br>TAD CERIDWEN PERIS, A PHERTHYNAS AGOS I AMRYW<br>ENWOGION EREILL.}} {{center block| <poem> Addfwyn sant oedd efe'n siwr,—yn onest, ::Ac yn uniawn gredwr: :Cymeriad plaen, di-staen, di-stwr, :Oedd eon fawr weddïwr. :::—''Geraint.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> bswrv0rbj67x4m95avco6a8jszfw94w 104 64024 142281 142169 2025-07-02T13:35:46Z AlwynapHuw 1710 142281 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>BARN ARCHDDIACON ABERTEIFI AM Y WASG GYMREIG.—Wedi i'r hen glerigwyr ymneillduedig fyned ymaith, aeth eu holynwyr i ddechreu rhoddi addysg eu hunain i'r ymgeiswyr yn eu mysg am y weinidogaeth. Ymffurfiasant i drefniant rheolaidd, ac yn raddol gwasgarasant eu hymdrechiadau o'r pulpud at yr ysgol, ac at y wasg—ac nid heb lwyddiant gyda y naill a'r llall. Maent yn dysgu y bobl i ddarllen yn eu Hysgolion Sabbothol, ac y maent yn porthi eu harchwaeth gynyddol a llenyddiaeth gylchgyhoeddiadol mewn modd cyfaddas i'w hanghenion. Gan ddeall fod eu nerth yn dibynu llawer ar ymlyniad y Cymro at iaith ei wlad, maent yn feunyddiol yn gwneuthur y dafodiaith yn gymhwysach at bob amcan llenyddol—ac y mae y bobl yn galw am yr ymdrech hwn. Yr wyf yn deall fod pedwar o eirlyfrau newyddion, Cymraeg a Saesoneg, yn y wasg yr awr hon. Gallaf chwanegu fod y wasg Ymneillduol yn Nghymru, yn ol fy marn i, yn cael ei hynodi gan ragoriaeth amlwg ar y cyhoeddiadau sydd yn cael eu rhoddi allan dan nawdd yr offeiriaid. Yn mysg y rhai diweddaf nid wyf yn gweled dim a ellir eu cymharu i'r ''Amserau'' a'r ''Traethodydd''.—''Llythyr at Esgob Tyddewi, dyddiedig Mawrth, 1848.'' {{c|JUBILEE VICTORIA, 1897.}} {{center block| <poem> Tyrodd parch i'n Victoria,—y forwyn ::Fawrwych, hir deyrnasa; :A'i choron dyrch, a'r ''enw da'' :Ynddi'n ''em y flwyddyn yma''. ::—''Ioan Eifion.'' </poem> }} <br> [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] <br> {{rule}} {{c|Argraphwyd gan W. Gwenlyn Evans, Caernarfon.}} <br><noinclude><references/></noinclude> 7fk9mgb78zmanibklzkc0w87fyvaag3 142330 142281 2025-07-02T22:44:51Z AlwynapHuw 1710 142330 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>BARN ARCHDDIACON ABERTEIFI AM Y WASG GYMREIG.—Wedi i'r hen glerigwyr ymneillduedig fyned ymaith, aeth eu holynwyr i ddechreu rhoddi addysg eu hunain i'r ymgeiswyr yn eu mysg am y weinidogaeth. Ymffurfiasant i drefniant rheolaidd, ac yn raddol gwasgarasant eu hymdrechiadau o'r pulpud at yr ysgol, ac at y wasg—ac nid heb lwyddiant gyda y naill a'r llall. Maent yn dysgu y bobl i ddarllen yn eu Hysgolion Sabbothol, ac y maent yn porthi eu harchwaeth gynyddol a llenyddiaeth gylchgyhoeddiadol mewn modd cyfaddas i'w hanghenion. Gan ddeall fod eu nerth yn dibynu llawer ar ymlyniad y Cymro at iaith ei wlad, maent yn feunyddiol yn gwneuthur y dafodiaith yn gymhwysach at bob amcan llenyddol—ac y mae y bobl yn galw am yr ymdrech hwn. Yr wyf yn deall fod pedwar o eirlyfrau newyddion, Cymraeg a Saesoneg, yn y wasg yr awr hon. Gallaf chwanegu fod y wasg Ymneillduol yn Nghymru, yn ol fy marn i, yn cael ei hynodi gan ragoriaeth amlwg ar y cyhoeddiadau sydd yn cael eu rhoddi allan dan nawdd yr offeiriaid. Yn mysg y rhai diweddaf nid wyf yn gweled dim a ellir eu cymharu i'r ''Amserau'' a'r ''Traethodydd''.—''Llythyr at Esgob Tyddewi, dyddiedig Mawrth, 1848.'' {{c|JUBILEE VICTORIA, 1897.}} {{center block| <poem> Tyrodd parch i'n Victoria,—y forwyn ::Fawrwych, hir deyrnasa; :A'i choron dyrch, a'r ''enw da'' :Ynddi'n ''em y flwyddyn yma''. ::—''Ioan Eifion.'' </poem> }} <br> {{rule}} {{c|Argraphwyd gan W. Gwenlyn Evans, Caernarfon.}} <br><noinclude><references/></noinclude> ethaqa3zida05rg7g55zi57sitdzj5b 104 70628 142283 142212 2025-07-02T20:12:28Z AlwynapHuw 1710 142283 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MYNED YN DENEU.—" Yr wyt yn myned yn deneu iawn, fy machgen," meddai mam dyner wrth ei mab un diwrnod. "Ydwyf, fy mam," atebai y llanc; "ac yr wyf yn disgwyl y gellwch weled fy asen cyn bo hir." Yr oedd y gwalch ar fyned i'w briodi. {{c|ENGLYN I'R "GYLLELL GERIG."}} {{center block| <poem> I lunio'n hardd, ddalenau,—o hyll graig, ::Cyllell gref yw'n ddiau; :Ceir nen deg, nid gwellt breg, brau, :I wael lys, a phalasau. ::—''Parch. W. R. Ambrose.'' </poem> }} <br> ACHAN AC ACHAR, AI YR UN? (Job. vii. 18; 1 Chron. ii. 7.) Dau enw ar yr un person yw y rhai hyn, er, efallai, ei fod yn fwy adnabyddus dan y cyntaf, am mai dyna yr enw a roddir iddo yn hanes ei drachwant gyda'r llafn aur, a'r fantell Fabilonig dêg. Eithr Achar y gelwir ef yn Chronicl, yn yr Hebraeg, a'r holl gyfieithiadau. Achan yw yn Llyfr Josua mewn pump o leoedd olynol, yn pen. vii. Y dyffryn lle y llabyddiwyd ef oedd Achor. Gall i'r gair Achan lithro ar dafod leferydd i fod yn Achar oddiwrth adgof o le ei farwolaeth. Pa fodd bynag, nid yw ond gwahaniaethiad un lythyren.—''Parch. T. Frimston, Llangefni.'' {{c|Y GAREG ATEB.}} {{center block| <poem> Careg enwog creig uniaith,—ca' ystyr :Pob cwestiwn ar unwaith; :Ac, heb orphwys dyg berffaith :Eiriau'n ol yn yr un iaith. :::—''Eos Eifion''. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> kjshfbiqw2srn4t11ij0kl5d4dpq6gh 104 70629 142284 142213 2025-07-02T20:12:54Z AlwynapHuw 1710 142284 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y neb a gloddio bydew, a syrth iddo. {{c|YR AWEL.}} {{center block| <poem> Si yr awel sy', 'rwan,—yn min nos, ::Yn mwynhau ei hunan; :O oriel geillt, ei hwyrol gân :Ogleisia dyner glust anian. :::—''Robyn Wyn o Eifion.'' </poem> }} <br> "A ydych chwi yn meddwl y bydd i chwi roi y goreu i ddiod ryw dro?" gofynai ynad heddwch i Wyddel a ddygwyd ger ei fron. "Ydwyf, syr," ebe y Pat. "Pa bryd?" "Pan fyddaf farw, syr." {{c|Y CRYD.}} {{center block| <poem> I fyd y farn dyfodfa yw;—drwy gryd ::I'r gro ä dynolryw; :Sigledig gysgle ydyw, :Dwy ochr bedd cyn dechreu byw. :::—''Ceiriog.'' </poem> }} <br> Gwell eistedd gyda dyn doeth yn ngharchar na chyda ffŵl yn Mharadwys. Paid gadael i'th dafod dori dy wddf. DR. JOHNSON A'I WRAIG.—Pan oedd yr enwog Dr. Johnson yn caru y ferch ieuangc a gymerodd wedi hyny yn wraig, dywedodd wrthi, er mwyn profi ei ffydd, nad oedd gadddo ddim eiddo, ac heblaw hyny, fod ewyrth iddo wedi ei grogi. Atebodd y foneddiges nad oedd ganddi ddim ychwaneg o eiddo nag yntau, ac mewn perthynas i'w cheraint, nid oedd erioed wedi clywed i un o honynt gael ei grogi, ond gwyddai fod llawer o honynt yn haeddu. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> crzjw2t2c4xolds6r2972kr0qqwwoqs 104 70630 142285 142214 2025-07-02T20:13:10Z AlwynapHuw 1710 142285 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Gofynodd boneddwr i fachgen bychan paham na byddai merched yn tynu eu hetiau yn y capel? "Am nad oes yno ddrych (looking glass) fel y gallant eu gwisgo drachefn," meddai y bachgen. {{c|Y GWANWYN.}} {{center block| <poem> Tra mae'r adar pêr yn pyncio, A'r dolydd gwyrdd yn hardd flodeuo, Coedydd fyrdd yn gwych flaguro, A holl natur yn ymdrwsio, I gadw dawnsfa fawr flynyddol, O glod a mawl i Dduw tragwyddol,— A raid i'm henaid bach fy hunan Beidio uno yn y gydgan, A rhoddi bloedd am fywyd newydd, Mewn cân a bery yn dragywydd; I seinio clodydd pêr, laweroedd, Am olud gras a gwanwyn nefoedd, Am wisgoedd gwych y Prynedigaeth, A pheraidd gân y Fuddugoliaeth? —''Esther Jones, Brynychain, Llanllyfni,'' </poem> }} <br> Dywedodd offeiriad wrth ei wraig, pan yn ei geryddu am na phregethai yn well, "Mae yn anmhosibl pregethu yn iawn i'r fath gynulleidfa o asynod." "Wel, ai dyna y rheswm y gelwch hwynt yn 'Anwyl gariadus frodyr'?" meddai y wraig. YFORY.—Diwrnod y bydd diogwyr yn addaw gweithio, a ffyliaid yn addaw diwygio. {{c|Y PETHAU BYCHAIN.}} {{center block| <poem> Er gwaned ydyw'r eginyn, a'r fyr ::Ymgryfha ei wreiddyn; :Yntau yr eiddiol blentyn :O geir i dd'od yn gawr o ddyn. :::—''Ieuan Nebo''. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> bb3iwpvpewsr0xlm1tfbwo9kdfjuzkm 104 70632 142289 142216 2025-07-02T20:57:14Z AlwynapHuw 1710 142289 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>PREGETHWR MAHOMETANAIDD.—Un diwrnod esgynodd Moold, y pregethwr, i'r areithfa yn y deml ''(mosque)'' a dywedodd wrth ei wrandawyr: "O! blant ffyddlawn, a wyddoch chwi beth yr wyf yn myned i'w ddyweyd?" Atebasant ef: "Na wyddom." Dywedodd yntau: "Wel, nid yw o un pwrpas i mi wastraffu fy amser ar dyrfa o bobl mor ystyfnig." Dranoeth esgynodd i'r areithfa drachefn, a dywedodd: "O! wir Fahometaniaid, a wyddoch chwi beth wyf yn myned i'w ddyweyd?" Dywedasant hwythau wrtho heddyw: "Gwyddom." "Yna," ebe yntau, "nid oes angen i mi ddyweyd wrthych." Y trydydd dydd, wele y pregethwr i fyny eto, ac yn gofyn yr un cwestiwn. Meddyliodd y bobl y buasent yn ei ddal y tro hwn, a dywedasant: "Y mae rhai ohonom yn gwybod, a rhai heb wybod." Atebodd yntau: "Wel, gwnaed y rhai sydd yn gwybod ddyweyd wrth y rhai nad ydynt yn gwybod." {{c|CRIST YN GETHSEMANE.}} {{center block| <poem> Un hwyrnos yn ei hoerni—bu'n lesu'n ::Benisel mewn gweddi; :Ac yno'n wan gan gyni :Chwysai 'i waed o'm hachos i. :::—''Ioan Brothen.'' </poem> }} <br> SANCTEIDDRWYDD.—Sancteiddrwydd ydyw gogoniant y Jehofah mawr. Y mae yn ardderchog mewn mawrhydi, yn alluog mewn nerth, yn anrhydeddus mewn cyfoeth, ond yn ogoneddus mewn sancteiddrwydd. Gan mai sancteiddrwydd ydyw prif ogoniant y Duwdod ei hunan, nid ydyw yn un iselhad ar bryfyn deudroed i arddel yr un peth.—''Parch. William Morris, Tyddewi.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> k6dou5ijk7npshekbhe3git5ezheh2d 104 70634 142290 142217 2025-07-02T20:58:09Z AlwynapHuw 1710 142290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>HYNOD FOESGAR.—" Syr, a ydych yn meddwl dyweyd fy mod yn siarad anwiredd?" gofynai person un tro i foneddwr Ffrengig. "Nac ydwyf, syr, nid wyf yn dweyd hyny: ond, syr, yr wyf yn dweyd eich bod yn cerdded llawer o gwmpas y gwir. {{c|GWIRIONEDD.}} {{center block| <poem> Y Gwir, fel aur ac arian,—drwy y ffwrn :Dra phoeth ni chyll gyfran; :Di-dwyll mae'n myned i dân, :A di-dwyll yn do'd allan. :::—''Gwalchmai.'' </poem> }} <br> Mewn cyfarfod perthynol i'r Feibl Gymdeithas yn Llundain, gofynai y diweddar Barch. T. Jones, Llundain—yr hwn oedd i bregethu yn nghyfarfod blynyddol y gymdeithas—pa un a fyddai ddoethaf iddo, ai darllen ei bregeth ai ynte ei thraddodi allan, fel arfer. "Gwell i chwi ei darllen," atebai y Parch. Ddr. Wilks; "ond cofiwch am ddigon o'r tân Cymreig ynddi." "Y mae papyr," sylwai un brawd, "yn anghymwys i gario tân ynddo." "Y mae hyny yn wir," atebai Dr. Wilks; "ond y mae yn rhagorol at gyneu tân." {{c|Y BEIBL.}} {{center block| <poem> Gair Duw byth yw y gwir di ball,—iach rad, ::Ni chredaf i arall; :Gair Duw egyr y deall, :Gair Duw rydd olwg i'r dall. :::—''Gutyn Peris.'' </poem> }} <br> Y mae y rhai hyny sydd yn credu y gall arian wneyd pob peth, yn fynych yn barod i wneyd pob peth am arian. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 7xdw24nuhnj3j3gagkgh89yk60y9ps5 104 70637 142292 142218 2025-07-02T21:02:57Z AlwynapHuw 1710 142292 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GAIR WRTH YR ANNUWIOL. Y mae yr annuwiol yn anfoddlon, terfysglyd, grwgnachlyd ac ansefydlog. Y mae fel y môr, yn dygyfor pan na allo fod yn llonydd, bwrw allan dom, Esai. lxxxvii. Mae anfoddlonrwydd yn nod dyn annuwiol, Num. xvi. 41, y mae yn wrthryfel yn erbyn Duw. Yr ydym yn colli yr amser y dylem ei ddefnyddio i ddiolch—anaddasu i ddyledswyddau; pechod ynfyd; rhwystro i ni gysur yn y pethau sydd genym. Mae ymddygiad anaddas at Dduw a dynion yn ysbeilio trugareddau o'u melusder; yn ychwanegu trallod, ac yn annog Duw i ddigofaint. Y mae annuwioldeb yn golled fawr—colled fawr yn y byd hwn; bod heb Grist, heb Dduw, heb obaith, heb gymod, heb heddwch, heb faddeuant, heb sylwedd. Yn fuan collant yr enaid; collant bob peth, ïe, collant y byd y bu eu calon gymaint arno, a'u serch ar ei bethau. Och! pair annuwioldeb golled fawr. Y rhai a gawsant dduwioldeb mawrygant Dduw am yr elw mawr a gawsant. Gwrthryfelwyr wedi eu rhyddhau o'r carchar i gael y fath gyfoeth! Y tlawd wedi ei godi o'r llwch, a'r rheidus o'r domen! Byddant yn byw yn addas i'r elw sydd ganddynt; mynegant rinweddau yr hwn a'u galwodd. Byddant lafurus am gynyddu mewn agwedd foddlawn, gweddio am gynyddu mewn gras; gochel caru y byd ac ymgyraedd am dano; arfer ffydd; marweiddio eu calonau i'r pethau a welir; cael meddylfryd ysbrydol; peidio addaw iddynt eu hunain na disgwyl pethau mawr yn y byd hwn.—Y Parch. ''John Elias.'' GWRAIG LOT.—Un weithred ddrwg sydd genym hanes am dani o eiddo gwraig Lot, ond y mae hono fel pendulum damnedigaeth yn crogi wrth ei hanes hi byth!—''Spinther.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> dh9q15fxwnyzeyre2bgpad2ck71jhbl 104 70638 142293 142219 2025-07-02T21:03:18Z AlwynapHuw 1710 142293 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Rhoddodd swyddog uchel orchymyn i'w gadfridog i gymeryd rhyw sefyllfa yn y rhyfel, gan chwanegu na chostiai hyny ond bywydau ychydig o ddynion. "A wnewch chwi fod yn un o'r ychydig hyny?" gofynai y cadfridog. {{c|"GOLLWNG I NI BARABBAS YN RHYDD."}} {{center block| <poem> Is haul, dyma olygfa syn!—hoelio'r ::Dihalog ar noethfryn: :Rho'i rhyddhad i'r du adyn, :A dewis gwaed Iesu gwyn! :::—''Dewi Orwig''. </poem> }} <br> CREDO HENGIST.—Rhag bod rhai pobl heb weled Credo Hengist, dyma fo:—"Mae bywyd yn ymborthi ar angeu. Mae yr afal yn bwyta y blodeuyn, yr anifail yn bwyta yr afal, y dyn yn bwyta yr anifail, natur yn bwyta y dyn, a'r duwiau yn bwyta natur." Tybiai Hengist mai dyna ydyw yr achos fod dalenau crefydd mor waedlyd, a bod yr offeiriaid mor bleidiol i ryfel. {{c|HEB DDUW HEB DDIM.}} {{center block| <poem> Bod yn wâg, byd yn wegi,—bod heb Dduw, ::Byd heb ddim ond tlodi: :Byd caethwas, heb ras na bri, : A'i dranoeth yn drueni. ::—''Dyfed''. </poem> }} <br> "Doctor," ebai gŵr claf goludog wrth ei feddyg, "y mae arnaf eisieu i chwi wneyd gwaith trwyadl, a tharaw ar wraidd y drwg." "O'r goreu, mi wnaf," meddai y meddyg: a chan godi ei lawffon braff i fyny, dygodd hi i lawr gyda nerth digonol i wneyd costrel a gwydryn—celfi gwirod—oedd ar y bwrdd—yn ganddryll. Ymweliad olaf y gŵr gonest a'r tŷ oedd hwn. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8w310r4vikyenuuc7at56pporzdntnn 104 70640 142295 142221 2025-07-02T21:07:36Z AlwynapHuw 1710 142295 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CARWRIAETH YN YR EGLWYS.—Boneddwr ieuanc a ddygwyddai eistedd yn yr eglwys mewn côr, yn nesaf at ba un yr eisteddai boneddiges ieuanc, yr hon y syrthiodd mewn cariad â hi ar yr olwg gyntaf, a theimlai ddymuniad i ddechreu hysbysu ei feddwl yn y fan; ond gan nas gallai ymddiddan â hi, efe a wnaeth ddefnydd o'r ddyfais ganlynol: Efe a roddodd iddi y Beibl yn agored, a phin wedi ei osod yn yr adnod hon,2 Epistol Ioan 5, "Ac yn awr yr wyf yn atolwg i ti, arglwyddes, nid fel un yn ysgrifenu gorchymyn newydd i ti, eithr yr hwn oedd genym o'r dechreuad, garu ohonom ein gilydd." Hi a ddychwelodd y llyfr yn agored, a'r pin wedi ei osod yn Ruth ii. 10, "Yna hi a syrthiodd ar ei hwyneb, ac a ymgrymodd i lawr, ac a ddywedodd wrtho ef, Paham y cefais ffafr yn dy olwg di, fel y cymerit gydnabod arnaf, a minau yn alltudes?" Y boneddwr a ddychwelodd y Beibl yr ail waith, gan gyfeirio at 3 Epistol Ioan 13, 14, "Yr oedd genyf lawer o bethau i'w hysgrifenu, ond nid wyf yn chwenych ysgrifenu âg inc a phin atat ti: eithr gobeithio yr ydwyf gael dy weled ar fyrder, ac ni a ymddiddanwn wyneb yn wyneb." O'r garwriaeth ryfedd hon a ddechreuodd mor anghyffredin, cymorodd priodas le yn mhen wythnos. {{c|Y DIRWESTWR.}} {{center block| <poem> Dirwestwr nid yw drwstan—yn ei ffordd, ::Nac yn ffwl penchwiban, :Wrth yfed dw'r, gloewddw'r glân,— :Dw'r oer o reieidr anian. :::—''Ap Fychan.'' </poem> }} <br> DIGOFAINT.—Mae digofaint yn dechreu mewn ffolineb, ac yn diweddu mewn edifeirwch. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> ldy63avy6hlv0edsoz1gbp427xke9j6 104 70643 142296 142114 2025-07-02T21:08:23Z AlwynapHuw 1710 142296 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>DYN.—O! y fath sylwedd rhyfedd yw enaid dyn! Beth ydyw dyn? dim ond abwydyn y llwch, nid yw yn gwybod nac yn deall ei hunan yn iawn, ac eto nid oes dim a leinw ei serchiadau ond goludoedd anfeidroldeb. Beth ydyw dyn? dim ond perchenog mynud awr, yn myned o un fynud i fynud arall, heb ddim yn ei feddiant ond yr amser presenol, ac eto, nid oes dim a leinw ei serchiadau am gymaint ag un mynudyn, ond holl ddyfnderoedd dirgeledigaethau tragwyddoldeb diddechreu a thragwyddoldeb diddiwedd, y ddau yn cydgyfarfod yn yr YDWYF anfeidrol, a'r Duw hwn mewn Cyfryngwr yn eiddo iddo yntau. Hyn a leinw enaid dyn.—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. HUW MORUS (EOS CEIRIOG).—Yr oedd y forwyn wedi codi rywbryd yn hynod o foreu, i gorddi; ac yr oedd y beirdd, Huw Morus, ac Edward Morus, yn eu gwely, ac yn methu yn lân a chysgu. Ebe Huw Morus: {{center block| <poem> "Trwst â gordd, trystio dugell—dychryn—gwsg, ::Trwm trwblgwsg, trem treblgell; :Twrw plethgwl'm—tripa laethgell, :Twrw naw cawr, taranau cell." </poem> }} <br> 'Beth ydyw y mater, Huw?" ebe Edward Morus, yr hwn hefyd ydoedd yn fardd go enwog. "Gwneyd englyn i'r eneth yna sydd yn corddi yr ydwyf," ebe H. M. "Twt!—thâl o ddim byd!" ebe E. M. 'Rhyw dwrw fel hyn ydwyf fi yn ei glywed: {{center block| <poem> "Dip-dap, lip-lap, gip-gap gwpan,—cabl-abl, ::Oera nabl, a'r drebl driban; :Croch och wchw—garw twrw taran, :Gwaedd g'oedd gwydd gwedd giaidd gân." </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> g9hzx21y8inlrc9euapd71yhkggvyz2 104 70659 142299 142223 2025-07-02T21:21:45Z AlwynapHuw 1710 142299 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan roddwyd ei ddewisiad i'r Tywysog Conde ar ol ei ddal yn garcharor gan Siarl IX., brenin Ffrainc, naill ai myned i wasanaeth yr offeren, neu ei osod i farwolaeth, neu oddef carchariad parhaus; efe a atebodd, "Trwy gymorth Duw ni ddewisaf byth mo'r cyntaf; ac am y lleill, gadawaf hwy i Ragluniaeth Duw ac ewyllys y brenin." {{c|SINAI A CHALFARIA.}} {{center block| <poem> Os swn y ddeddf yn Sinai ddu—rua ::Yr euog i grynu, :Calfaria lân dry'n gân gu :Yng ngrasol angeu'r Iesu. :::—''Pedrog''. </poem> }} <br> SEIRIOL A CHYBI.—Dywed traddodiad am Seiriol a Chybi y cyfarfyddent unwaith bob wythnos yn agos i Glorach, yn mhlwyf Llandyfrydeg: ac oherwydd y byddai Seiriol ar daith yr ymweliad hwn bob amser yn teithio a'i gefn at yr haul; y boreu yr haul yn y dwyrain, a'r prydnawn, wrth ddychwelyd, yr haul yn y gorllewin, a Chybi i'r gwrthwyneb, yn teithio a'i wyneb i'r haul, gelwid hwy Seiriol Wyn, a Chybi Felyn. Gan fod y ddau hyn mewn bri mawr gan Gymry Gwynedd, mewn amser diweddarach, gwnai y Mynachod cardodaidd ddefnydd mawr ohonynt yn eu teithiau cardodaidd. Cludent luniau bychain o goed o'r ddau sant, i'w newid am ŷd, caws, a chig moch, &c. Dywedant fod llun Seiriol yn feddyginiaeth anffaeledig i amryw glefydau, a llun Curig mor effeithiol i yru ysbrydion drwg o dai ffermydd ac ysguboriau, am hyny dywedai y bardd, {{center block| <poem> "Un ohonynt a ddygai Gurig lwyd dan gwr ei gôl, Gwas arall a ddygai Seiriol. ::—''R. Llwyd, Beaumaris.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> cmkg8ezsxgt7b2ec3fcn3jvs4hec9n4 104 70661 142300 142224 2025-07-02T21:22:13Z AlwynapHuw 1710 142300 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cred in UNIG.—Y mae marchnad wedi ei chyfodi gan Dduw er delio â phechaduriaid. Y man yr agorwyd hi oedd yn y Prynedigaeth, y nwydd a gynygir yw bywyd tragywyddol, a'r term i'w gael yw "Cred yn unig."—''Parch. Foulk Evans, Machynlleth.'' YR ADDA DIWEDDAF.—Ni chollasom hi oll yn yr Adda cyntaf, ond gwyliwn ei methu gyda'r Ail; oblegid hwn yw y diweddaf—nid oes un i ddyfod ar ei ol. Os misiwn ni hwn, misio'r last train am byth i fywyd tragywyddol fydd hi.—''Parch. Joseph Thomas, Carno.'' ESBONIAD GWERTH EI GOFIO.—" A llefarasant bob un wrth ei gymydog." Y felldith sydd yn dilyn lluaws crefyddwyr yr oes hon ydyw eu bod yn llefaru bob un am ei gymydog, ac nid wrth ei gymydog. Mwy o lefaru wrthynt, a llai am danynt, a wna les. {{c|DYDD Y FARN.}} {{center block| <poem> Dydd i'r Anfeidrawl Fythawl fod—gynal ::Gogoniant Ei hanfod,— :Heb ail na thebyg yn bod :Yn nyddiadur ei Dduwdod! ::—''Gwilym Alltwen.'' </poem> }} <br> ENAID.—Canwyll ydyw yr enaid nas gall rhuthriadau corwyntoedd marwolaeth ei rhoddi allan—nad oes digon o ddwfr yn yr Iorddonen i'w diffodd, na digon o dân yn uffern i'w llosgi. Sylwedd ydyw nad oes digon o bryf yn uffern i'w ddifa—nas gall meithder tragywyddoldeb ei falurio—tonau tanllyd digofaint ei dreulio—na thragywyddol bwys gogoniant ei lethu.—''Parch. R. Davies, Tre Taliesin.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> iefjyl2rdkvuw939wvxo0tey9lghbht 104 70663 142302 142125 2025-07-02T21:25:25Z AlwynapHuw 1710 142302 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>MARTIN LUTHER.—Yn ewyllys ddiweddaf, neu lythyr cymun, y diwygiwr enwog hwn, y mae y geiriau hynod a ganlyn:—"Arglwydd Dduw, diolchwyf i ti weled yn dda fy ngwneuthur yn dlawd ac anghenus ar y ddaear. Nid oes genyf na thŷ, na thir, nac arian, i'w gadael ar fy ol. Ti a roddaist i mi wraig a phlant, y rhai wyf yn awr yn eu cyflwyno yn ol i ti. Arglwydd, cadw, dysg, ac amddiffyn hwynt, megis y gwnaethost â minau." DARLLEN Y BEIBL.—Swyddog milwraidd Ffrengig, tra yn ngharchar yn Reading yn amser rhyfel Ffrainc, wedi cael gafael ar Feibl a'i darllenodd; argyhoeddwyd ef o gamsyniad anffyddiaeth, a gwelodd ogoniant crefydd Crist, a chofleidiodd hi. Pan ddirmygid ef gan ei gymdeithion, dywedai, "Ni wnaethum ond yr hyn a wnaeth fy nghydymaith ysgol, Barnadot, yr hwn a ddaeth yn Lutheriad." "Ond daeth ef yn Lutheriad er mwyn coron," ebai ei gyfeillion." "Er mwyn coron yr wyf finau yn cofleidio gwirionedd y Beibl: gyda hyn o wahaniaeth, yr oedd ef yn ceisio coron Sweden, minau goron y nefoedd." Rhyw ddyn newynllyd wedi cael ei euog—farnu am ladrad a holwyd gan un o'r gwyddfodolion crefyddol, ai nid oedd ei gydwybod wedi ei ddysgu i ymatal oddiwrth y weithred? "Och fi," ebai y troseddwr, "yr oedd fy nghylla yn llefain mor groch fel nas medrwn glywed llais cydwybod." Pan oedd yr Arglwydd yn myned i dynu i lawr yr hen balas oedd Efe wedi gyfodi ar fynydd Sinai, fe ofalodd yn mlaenaf am gario'r llestri arian, sef y deg gorchymyn, i'r palas newydd ar fynydd Seion.—''Parch. H. Rees.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 9xtpui3plgnuhlxl4au1ym43niumcpc 104 70664 142303 142225 2025-07-02T21:27:08Z AlwynapHuw 1710 142303 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Pan ddaw newyddion drwg yn rhy ddiweddar i fod o les i dy gymydog cadw nhw i ti dy hun.Pan mae dyn yn edrych ar bechod yn fach, y mae ar y ffordd i'r tir na wêl yr un pechod yn fawr.—''Parch. J. Thomas, Carno.'' Y DDWY DAITH.—Rhai a änt yn llawen i ddistryw; ereill dan wylo i ogoniant.—''Mason''. Peth ofnadwy yw i ddyn gael ei gymeryd o'r byd gan angeu, cyn ei gymeryd yn gyntaf o'r byd gan ras.—''Ralph Venning.'' {{c|DYFFRYN MADOG.}} {{center block| <poem> Gweledig yw gwaelodion—y llynau, ::Sy'n llenyrch o feillion: E daenwyd preswyl dynion Lle bu dw'r a llwybr y dòn. :::—''Alltud Eifion''. </poem> }} <br> Yr hwn sydd yn gaeth i'r byd sydd â melldith Canaan arno—"Gwas gweision a fyddi di." Fe gasaodd y byd Dduw heb achos, ac yntau a garodd y byd heb achos. Clywir pobl yn son yn fynych am ymsefydlu yn y byd: yr un peth fyddai meddwl bwrw angor i ganol Môr y Werydd, neu son am fod careg wedi ymsefydlu pan y byddo yn treiglo i lawr ar hyd llechwedd y bryn. EUOGRWYDD AC OFN.—Ffrwythau pechod ydynt euogrwydd ac ofn; oblegid pan dderfydd pechu fe dderfydd ofni—pan sycho hen gorsydd pechod ni cheir gwel'd yr un Jacko' Lantern byth mwy yn ceisio dy arwain ar gyfeiliorn.—''Y Parch. Dafydd Rowland, Bala''. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> aomzaw4bkqa8a4oz328gj153kc8k3xv 104 70667 142306 142226 2025-07-02T21:31:00Z AlwynapHuw 1710 142306 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Cawsom ddifyrwch neillduol un diwrnod wrth glywed bachgen gwledig yn ateb nifer o fechgyn oedd o'i gwmpas. Gofynodd iddynt, "Pa beth sydd debycaf i haner cosyn?" Dechreuodd y bechgyn ddyfeisio yn uniongyrchol. Dywedai rhai mai y lleuad, ereill mai haner maen llifo; ond rhoddasant i fyny cyn hir. "Ond yr haner arall, y ffyliaid," ebe y gofynydd. {{c|ERFYNIAD.}} {{center block| <poem> Trwy y niwl at Ior y nen—ni awn oll, ::Yn awr, mewn gwir angen: :A'th dyner law, Dad Awen, :O! gwylia Di ein gwlad wen. :::—''Gutyn Arfon''. </poem> }} <br> "Wele yr wyf fi gyda chwi bob amser hyd ddiwedd y byd." Pregethwch Grist beth bynag; cysylltwch bob peth â Christ, efe a wnaiff y tro i bechadur. Cedwch y drws yn ddigon llydan i bechaduriaid ddyfod ato ef; gwell ei cholli hi yr ochr hono na'r llall. Byddwch yn fwy am bethau nag am eiriau. Darllenais am henafiaid Groeg y byddai eu dywediadau yn fyr ac yn gynwysfawr: rhoddent fôr o fater mewn dyferyn o eiriau. Mae rhai yn dda am baentio y derw a'r ffawydd, fel yr ymddangosant yn hardd; ond gweithio y coed eu hunain yw y goreu. Goreu po leiaf o baent fyddo genym yn ein pregethau—sylwedd wnaiff y tro.—Wm. Charles. {{c|Y DEDWYDD.}} {{center block| <poem> O fôr, o faenor, o fynydd,—agos ::O eigion afonydd, :Y daw Duw, ar hyd y dydd, :A da i adail y Dedwydd. :::—''Sion Tudur''. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> 2ppjx60x33wslbfis3a2m3zm0oc9ryo 104 70669 142307 142227 2025-07-02T21:31:21Z AlwynapHuw 1710 142307 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>"GWERTHFAWR WAED CRIST."—Yr oedd gwerth y gwaed yn tarddu oddiwrth werth y bywyd, a gwerth y bywyd yn tarddu oddiwrth fawredd y Person. Pan y mae dyn yn cael ei ferthyru, nid yw yr enaid yn marw, ac er hyny y mae yr enaid yn trosglwyddo gwerth i fywyd y corph, ac yn rhoddi rhyw bwysfawrogrwydd anghydmarol fwy i angeu dyn nag i angeu yr anifail. Ond er mor fawr y gwahaniaeth rhwng dyn ac anifail, nid yw ond gwahaniaeth graddau. Creadur yw dyn yr un modd a'r anifail. Ond y mae cymaint o wahaniaeth rhwng dyn a Duw ag sydd rhwng creadur a Chreawdwr. Ac eto, yn mherson yr Arglwydd Iesu Grist, y mae y Creawdwr wedi dyfod i undeb agosach â'r ddynoliaeth nag yw yr undeb rhwng ein heneidiau ni a'n cyrph. Er, feallai, nad yw yn addas dyweyd fod Duw wedi marw, eto yr oedd yr Hwn a fu farw yn Dduw: yr oedd Person anfeidrol y Mab yn yr holl ufudd—dod; yr oedd y Person anfeidrol yn y dyoddefiadau; yr oedd y Person anfeidrol yn yr angeu; yn rhoddi gwerth a haeddiant anfeidrol yn y cwbl i fod yn "Iawn dros ein pechodau ni; ac nid dros yr eiddom ni yn unig, eithr dros bechodau yr holl fyd."—Y Parch. Lewis Edwards, D.D. {{c|I JOHN JONES, MAB W. A MARTHA JONES, BRYN MEURIG, TALYSARN.}} {{center block| <poem> O aelwyd hoff, a gofal tad,—a mam ::Yn hedd iddi'n wastad, :Mab gwylaidd ym mhob galwad :Dywysai Duw i'w ystâd. :::—''Hywel Cefni, Talysarn,'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> akdx7ipl9j81dtlqut7daxgj3udihh4 104 70672 142310 142142 2025-07-02T21:44:22Z AlwynapHuw 1710 142310 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>doethineb Rhagluniaeth yn dyfod i'r golwg yn hyn; sef ei bod yn rhoddi athrylith i ddynion sydd heb eu "geni a llwy arian yn eu geneuau," fel y dywedir. Efallai pe cawsai pawb eu geni yn gyfoethogion, nad aethai dim cymaint ag sydd o waith meddwl yn mlaen mwy nag o waith corph.—''Caledfryn''. CYFRAITH AC NID EFENGYL.—Periglor yn Nghaint, yr hwn oedd yn gadael ei ddyledswydd yn yr eglwys i gael ei chyflawni gan ei gurad, ond yn dra selog yn ei swydd fel ustus heddwch, a ddywedai yn ffyrnig wrth grwydryn a ddygid o'i flaen, "Mi ddysgaf fi y gyfraith i ti, adyn drwg; cei weled hyny." "Yn wir, syr," ebai y dyn, "byddai yn llawer mwy cymwys i chwi ddysgu yr Efengyl i mi." Llawer o ddynion enwog, y rhai nad ymddengys eu henwau mewn hanesyddiaeth, a gawsant eu rhan o ogoniant daearol; ond yn awr gorweddant yn y llwch, a'r holl ogoniant â pha un yr addurnwyd hwynt a ddiflanodd ymaith. Ereill, y rhai y mae eu henwau wedi eu cofrestru, a gogoniant pa rai a fu unwaith yn disgleirio yn ngolwg dynion, a aethant ymaith fel goruchion disglaer ar noson dywyll. Ond ni all hyn ddigwydd i breswylyddion y byd nefol; canys y mae tragywyddoldeb yn argraphedig ar bob coron gogoniant. Pob anrhydedd a gyfranwyd, heb wir deilyngdod nis gallant barhau; a phan addurner y drygionus â hwynt, y maent yn diflanu yn ebrwydd, a'r rhai diles a deflir i ddyfnderoedd o warth haeddianol. Ond effaith gwir ragoroldeb yw gogoniant yn y nefoedd, ac o ganlyniad rhaid iddo fodoli a blodeuo yn ddiderfyn.—''Edmondson''. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> lzs6p239u7f8w5dyjg62t6sax04g0b7 104 70673 142311 142143 2025-07-02T21:44:49Z AlwynapHuw 1710 142311 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>SARAH A'I MAM.—Un diwrnod, yn St. Louis, yr oedd amryw ferched wedi dyfod ar ymweliad am y prydnawn i dŷ cyfaill iddynt, pan y cymerodd yr amgylchiad a'r ymddiddan canlynol le:—Yr oedd plentyn pump oed i un o'r boneddigesau wedi bod yn euog o ymddygiad anfoesgar ac anweddaidd—yr hyn sydd yn dra annymunol mewn plant bach ar bob adeg, ond yn fwy felly yn nhai dyeithriaid. Ceryddodd ei mam hi mewn ysbryd caredig, gan ddyweyd, "Sarah, rhaid i chwi beidio gwneyd hyn yna." Yn fuan, anghofiodd y plentyn ei cherydd, ac aeth wedi hyny mor drystiog ag erioed. Dywedai y fam yn llym drachefn, "Sarah, os bydd i chwi wneyd hyn yna eto, mi a'ch cosbaf." Ond cyn hir, gwnaeth Sarah "hyny drachefn." Pan oedd y cwmpeini ar ymadael bawb i'w fan, aeth y fam am fynud i dŷ cymydog, gan fwriadu dyfod yn ol drachefn i geisio y plentyn. Darfu i'r meddwl am fyned gartref adgofio i Sarah y gosbedigaeth y dywedasai ei mam yr oedd i'w disgwyl, a throdd hyny ei hanfoesgarwch a'i hanfeddylgarwch yn dristwch a galar. Wedi i foneddiges ieuanc oedd yn bresenol ddeall yr achos, mewn trefn i'w thawelu, dywedai wrthi: "Na ofelwch, gofynaf i'ch mam beidio eich chwipio." "O!" ebe Sarah, "ni wna hyny un lles, oherwydd nid yw fy mam yn arfer dweyd anwiredd." Y mae yn werth pob peth wrth addysgu plentyn, ei ddwyn i deimlo na byddai ei fam byth yn dywedyd anwiredd. {{c|Y FELLTEN A'R DARAN.}} {{center block| <poem> Y fellten wyllt, a'r daran,—y peiriant ::Sy'n puro'r nef lydan; :Yw uchenaid groch anian, :Neu lef Duw trwy lif o dân. :::—''Emrys.'' </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> kd2jlf7zo0epm0r62jllx735tlvtq9p 104 70674 142314 142145 2025-07-02T21:47:26Z AlwynapHuw 1710 142314 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Un tro yr oedd Siencyn Penhydd mewn ymddiddanion â'r blaenoriaid. Yr oedd yr hynaf a'r blaenaf ohonynt yn achwyn ar y sychder a'r syrthni gyda hi, ac yn ymddangos fel pe buasai wedi colli tir yn ei ysbryd gyda chrefydd, oddiwrth y peth y gwelwyd ef. Torodd Siencyn allan yn danbaid, gan ddywedyd, "Jack, Jack, hoga dy gryman: hoga dy gryman, Jack. Ti yw y medelwr blaenaf yn y fan hyn, er's llawer blwyddyn bellach; ac yn wir, chwareu teg, medelwr go dda hefyd. Ond yn awr, y mae'r peth yn wahanol; y mae bwlch yn dy gryman. Eto, mi dy gynghoraf di i fyned a dy gryman i'r maen y bûm i wrtho y boreu heddyw: fe ddaw hwnw ag ef i awch eto." Yna, gyda llais dyrchafedig, gwaeddodd, "Jack, hoga dy gryman, onide fe ddaw Arglwydd y fedel i dy droi oddiar y grwn, am dy fod ar y ffordd i fyned yn y blaen." Dywedir fod yn anmhosibl darlunio effeithiau y dywediad uchod ar y brawd ei hun, ac ar y cyfarfod yn gyffredinol. Yr ydoedd fel pe gwefrasai yr Hollalluog bob cnawd. {{c|I'R HAUL.}} {{center block| <poem> Golau eurawg leuerydd,—ëwn, tanbaid, ::Tywynboeth olwynydd; :Planed losgawl, ysplenydd, :Pair o dân yn peri dydd. ::—''Eryron Gwyllt Walia''. </poem> }} <br> Gorsedd GRAS.—Os ydwyt yn wir Gristion, y mae gorseddfainc y gras yn eiddo i ti. Dy Dad sydd yn eistedd arni. Dy Waredwr a'i taenellodd â'i waed ei hun. Yr Ysbryd Glân sydd yn dy ddirgel—dynu i ben—linio o'i blaen; a phan yr wyt yno, yr addewid i ti ydyw, "Lleda dy safn, a mi a'i llanwaf." ''John Newton''.<noinclude><references/></noinclude> sqoa0sa7ycondz8ujd39y4r298087ha 104 70676 142315 142148 2025-07-02T21:47:47Z AlwynapHuw 1710 142315 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>ROWLAND HILL A'R ANTINOMIAD.—Galwodd dyn o ddaliadau Antinomaidd unwaith ar y Parch. Rowland Hill, i'w hyfforddi yn fanylach, meddai efe, yn y wir Efengyl, gan fod ei bregethau yn rhy ddeddfol. "A ydych chwi," gofynai Mr. Hill, "yn dal fod y Deg Gorchymyn yn rheol buchedd i Gristionogion?" "O, nac ydwyf," oedd yr ateb; "wedi i ni farw i'r ddeddf, nid oes a fynom â hi." Mr. Hill yn ddioed a ganodd y gloch, ac wedi i'r gwas ymddangos, efe a ddywedodd wrtho, "John, dangoswch y drws i'r dyn yma, a chedwch eich llygaid arno nes y byddo wedi myned allan o gyraedd pob dilledyn neu unrhyw beth arall sydd yn y neuadd." {{c|GOHEBIAETH GYFEILLGAR.}} {{center block| <poem> Gorweddais, glynais yn glaf,—a nychais ::Dan ochain drwy'r gauaf; :'Rwy'n gaeth—mae hiraeth am haf, :Wedi oerni du arnaf. :::—''Dafydd Ddu Eryri''. </poem> }} <br> MUR MAWR CHINA.—Gan nad yw mesur a maintioli yr adeilad rhyfeddol hwn yn adnabyddus i'r cyffredin, feallai y bydd yr ychydig hysbysiadau canlynol yn dderbyniol gan y rhai na wyddant ragor nag am ei fodolaeth. Meddylir i'r Mur nodedig hwn gael ei adeiladu oddeutu 213 o flynyddoedd cyn geni Crist. Y mae yn 714 0 filldiroedd Almaenaidd o hyd, yn 14eg o droedfeddi o led, ac yn 26ain o uchder. Gan hyny, pe buasai yr un defnyddiau yn cael eu gwneyd yn fur o un droedfedd o drwch, a 23ain o uchder, cyrhaeddasai oddiamgylch y byd ddwy waith!<noinclude><references/></noinclude> mnorr9j6w0hly3w6cklcghq5ems83du 104 70677 142316 142149 2025-07-02T21:48:08Z AlwynapHuw 1710 142316 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y DOSBARTHIADAU BEIBLAIDD.—Os mynem lwyddo yn yr amserau hyn, rhaid i ni fod yn ofalus am gario yn mlaen ddosbarthiadau Beiblaidd. Dylem ddilyn yr esiampl a roes ein Harglwydd i ni yn hyn. Beth yn amgen na dosbarth Beiblaidd oedd ganddo Ef pan yn esbonio i'r dysgyblion yn yr Ysgrythyrau y pethau am dano ei hun? Mae cyfundrefn y dosbarthiadau Beiblau yn ein heglwysi yn wir angenrheidiol; a dylid anog i hynyma ar gyfrif yr anhawsder i athrawon yr Ysgol Sabbothol gael bechgyn a genethod wedi cyraedd oedran penodol i ddyfod i'w dosbarthiadau (yn Lloegr). Dylent fod yn ddolen gysylltiol rhwng yr Ysgol Sabbothol a'r eglwys. Càn gynted ag y byddo bachgen yn addas i fyned allan o ddosbarth y bechgyn, dylai fod dosbarth gwŷr ieuainc yn barod i'w dderbyn ar unwaith; ac wedi iddo fyned yn hynach, dylai fod rhyw sefydliad yn barod i berffeithio ei addysg.—''Spurgeon.'' {{c|I'R CYMRO BACH.}} {{center block| <poem> Y da wladwr diledach—i'w genedl ::Mae'n gweini'n ddirwgnach: :Ni feddwn un ufuddach,— :Gem yw i'r byd, Gymro bach. :::—''Cynddelw''. </poem> }} <br> Y PRIDD YN DARFOD.—Fel yr oedd mam a'i dwy eneth bach yn edrych ar ddyn neillduol o fychan yn ngorsaf Afon Wen, "Mam," meddai yr eneth hynaf, yr hon oedd rhwng pedair a phump oed, "Sut y mae'r dyn yna mor fychan?" "O," atebai'r fam, "fel yna y gwnaeth Iesu Grist o." Yr eneth fach bert a ddywedai yn sobr, "Y pridd ddarf'odd, debyg, mami." Cofio yr oedd y fechan ei bod wedi clywed y gwnaed dyn o bridd y ddaear.—''Ll.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8isoki3t5sh4cvvaikuukd9mh8ojcmx 104 70678 142318 142151 2025-07-02T21:53:47Z AlwynapHuw 1710 142318 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>GWELL I DDUW DORI I NI.—Ychydig iawn o ddynion sydd yn gwybod y ffordd i drin cyfoeth heb fyned yn lythion ac yn feilchion, na byw mewn tlodi heb gablu. Ymddiried yn Nuw am ddigon o fara, dogn dydd yn ei ddydd, yw y bywyd mwyaf cysurus ar y ddaear; myned i'r nefoedd rhwng y ddau. Mi gefais y dorth unwaith gan fy Nhad nefol, a dywedodd wrthyf, "Dyna—tor drosot dy hun;" ond wrth dori, mi a dorais fy nwylaw, collais y dorth, a syrthiais i ofidiau mawrion. Gwelir peth felly weithiau: yr ydym yn meddwl y gallem drefnu pethau yn hapus ein hunain; ond yn y man dacw bethau yn myned yn ddiflas rhwng ein dwylaw. Arglwydd, tòr di dafell, ddydd yn ei ddydd, bellach hyd fy marw. ''Carve thou for me, O Lord!'' "Na ddyro i mi na thlodi na chyfoeth; portha fi â'm digonedd o fara."—''Y diweddar Barch. Morgan Howells''. {{c|CRIST Y MEDDYG PERFFAITH.}} {{center block| <poem> Pob cur a dolur, drwy'r daith,—wellheir ::Yn llaw'r Meddyg perffaith: :Gwaed y Groes a gŵyd y graith, :Na welir mo'ni eilwaith. :::—Ioan Madog. </poem> }} <br> Y PREGETHWR INDIAIDD.—Pan yr oedd y Parch. Mr. Kirkland yn genhadwr at yr Oneidas, yr oedd efe un prydnawn Sabboth yn ei deimlo ei hun yn analluog i bregethu gan anhwyldeb; ac efe a ddywedodd wrth un o'r Indiaid dychweledig, a elwid Peter Dda, fod yn rhaid iddo ef anerch y gynulleidfa. Yr oedd Peter yn dra anfoddlawn a hwyrfrydig i fyned at y gwaith; ond o'r diwedd boddlonodd mewn ufudd—dod i Mr. Kirkland, ac wedi peth rhagymadrodd, dechreuodd gyfeirio sylw ei wrandawyr at Iesu Grist. "Pa beth, fy mrodyr,"<noinclude><references/></noinclude> fhks6xe6o2udasfzwu68taq358eaaqx 104 70680 142319 142154 2025-07-02T21:54:27Z AlwynapHuw 1710 142319 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Tomos: Wel, Danni, sut wyt yn hoffi dy athrawes newydd?" Dan: "Fawr o beth, Tom; yr oedd yn gofyn i mi ddoe pwy ddarganfyddodd America? Hi ddylasai wybod hyny, 'does bosib'." Dic: "Pa ddiwrnod o'r wythnos wyt ti yn feddwl yw yr un mwyaf lwcus i gael ei eni arno?" Dan: Yn wir, Dic, nid wyf yn gwybod, threiais i erioed ddim ond un." {{c|AR GERDYN COF GWRAIG IEUANC.}} {{center block| <poem> Y wraig ieuanc, er gwywo—o'i heinioes, ::Côf anwyl fydd eto; :Nefol, dawel flodeuo :Bydd ei rhin uwch bedd a'i rô. :::—''Cyndeyrn''. </poem> }} <br> MWY NAG UN WEINIDOGAETH.—Pan yr oedd yr Arglwydd John Russell yn Ysgotland, darfu i wraig o'r Ucheldiroedd deithio pellder dirfawr dros y mynyddoedd i ddyfod i'r fan lle yr oedd ei Arglwyddiaeth yn aros. Yr oedd hi wedi clywed mai yr Arglwydd Johny oedd Prif "Weinidog " holl deyrnas Lloegr, ac, fel y cyfryw, yr oedd y chwaer hon yn disgwyl ei glywed "yn pregethu pregeth orddwfn;" a mawr oedd ei siomedigaeth pan y deallodd nad oedd y "Gweinidog" penaf yn yr holl wlad yn arfer pregethu o gwbl! {{c|"DYDD MAWR EI DDIGTER EF."}} {{center block| <poem> Heuliau dywyllir fel deillion!—Pwy a saif? ::Cwymp sêr yn adfeilion! :Clyw'r beddau'r clir rybuddion,— :Yn mhair y dydd fflamia'r dòn! :::—''Eifion Wyn''. </poem> }} <br><noinclude><references/></noinclude> q92xtunc0ua64vplfu7kcs94trp8jvd 104 70687 142325 142162 2025-07-02T22:28:41Z AlwynapHuw 1710 142325 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y dydd o'r blaen, mewn ysgol ddyddiol, gofynodd yr athraw i ddosbarth o fechgyn beth oedd y gwahaniaeth rhwng ynys a gorynys. Wedi gwasgu y cwestiwn heb lwyddo i gael atebiad boddhaol, dyma fachgen bychan yn gwaeddi, "Mi wn i, syr. Yn gyntaf, ceisiwch ddau wydryn; llenwch un â dwfr, a'r llall â llaeth. Yna deliwch wybedyn, a dodwch ef yn y dwfr. Mae y gwybedyn hwnw yn ynys, oherwydd y mae yn cael ei amgylchu â dwfr. Ond meddyliwch eich bod yn ei roddi yn y llaeth, yna fe fydd yn orynys, oherwydd y mae bron yn cael ei amgylchu â dwfr." Ni raid dyweyd fod y bachgen ar ben y dosbarth ar unwaith. {{c|YR ENFYS.}} {{center block| <poem> Agoriad addysg i'r di—Dduw i wel'd ::Anfeidroldeb Gwir—Dduw, :Yw'r Enfys dêr; neu fys Duw, :'N haner dolen, er diluw. ::—''Owen Gethin Jones''. </poem> }} <br> GORSEDDFAINC Y GWEINIDOG.–Adroddir yn mywgraphiad y Parch. Dr. Leifchild, pan y byddai gweinidog yn achwyn wrtho oherwydd angharedigrwydd diaconiaid, y dywedai efe wrth y cyfryw, "Os gallwch chwi bregethu yn dda, chwi a ellwch feiddio y diaconiaid; ond os na ellwch bregethu yn dda, gall y diaconiaid eich beiddio chwi. Eich nerth mwyaf sydd yn gorwedd mewn dal y bobl; ac nis gellwch eu dal hwy yn hir ond trwy y pregethu a fyddo yn dda drwyadl. Gellwch ymweled â hwy, a chymeryd tê gyda hwy bob prydnawn, os mynwch; y mae hyny yn foddhaol mewn un ffordd; ond ofer fydd y cwbl os na theimlant hwy eich bod yn ŵr galluog yn y pwlpud. Y pwlpud yw gorseddfainc y gweinidog—yno y mae efe yn frenin!" {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 1flqa1al7rkgtpqb6ri1gbd4qznijx4 104 70690 142327 142163 2025-07-02T22:39:50Z AlwynapHuw 1710 142327 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>Y mae balchder fel codymydd medrus, yn rhoddi codiad i fyny i'r dyn cyn ei dynu ef i lawr. CHWEDL HEBREAIDD.—Dygwyd Abraham gerbron Nimrod y gormesdeyrn, yr hwn a'i hanogodd ef i addoli y tân. "O, frenin mawr," ebai tad y ffyddloniaid, "onid gwell fyddai addoli y dwfr? Galluocach ydyw na'r tân, oherwydd fod ganddo nerth i'w ddiffoddi." "Addola y dwfr, ynte," ebai Nimrod. "Meddyliwyf," atebai Abraham, y byddai yn fwy rhesymol addoli y cymylau, gan mai hwynthwy sydd yn cludo y dyfroedd, ac yn eu bwrw i lawr ar y ddaear." "Wel, ynte," ebai y brenin, wedi haner digio, "addola y cymylau, gan dy fod yn cyfaddef fod ganddynt fwy o allu." "Nage," atebai Abraham drachefn, "os gallu sydd i fod yn wrthddrych addoliad, fe ddylid yn hytrach addoli y gwynt, yr hwn trwy ei allu mawr a wasgara y cymylau, ac a'u gyr hwynt o'i flaen." "Mia welaf," ebai Nimrod, na chawn ni byth ddiwedd ar yr ofer—siarad yma. Addola y gwynt, ynte, ac ni a faddeuwn i ti y geiriau a ddywedaist o'r blaen." "Na ddigia wrthyf, O frenin mawr," meddai Abraham, "nis gallaf addoli y tân, na'r dwfr, na'r cymylau, na'r gwynt, na'r un o'r pethau yr wyt ti yn eu galw yn dduwiau. Gallu y rhai hyny sydd yn deilliaw oddiwrth Fôd anfeidrol alluog, llawn trugaredd a chariad, Creawdwr nef a daear. Ef yn unig a addolaf fi." "Wel, ynte," meddai y gormesdeyrn, "gan dy fod yn nacau addoli y tân, fe wneir i ti yn fuan deimlo ei nerth mawr." Efe a orchymynodd daflu Abraham i ffwrn dân. Eithr Duw a'i gwaredodd rhag angerdd y fflamau, ac a'i gwnaeth ef yn fendith i lawer o genhedloedd.—''Ieuan Ardudwy.'' {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> aigd1btvu35sho0vjvex7hdrf0sq8zt 104 70691 142326 142164 2025-07-02T22:39:34Z AlwynapHuw 1710 142326 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>CYFRIF-LYFR MARSIANDWYR.—Yr oedd yn arferiad gan y marsiandwyr gynt i gael "Laus Deo," neu, Moliant i Dduw, yn ysgrifenedig mewn llythyrenau mawrion ac amlwg ar ben pob tudalen o'u cyfrif—lyfrau (ledgers), fel y rhoid ar ddeall iddynt bob amser, yn eu holl fasnach, y dylai fod ganddynt amcan duwiol i ogoneddu Duw.Idrisyn. {{c|DYSTAWRWYDD.}} {{center block| <poem> O! Ddystawrwydd! ystyriol—dawelwch ::Hudolus, myfyriol, :Ister bedd—lle pob stwr baid— :Dyma d'enaid mudanol! :::—''Fferyllfardd''. </poem> }} <br> GWIR WYBODAETH YN OSTYNGEIDDIOL.—Ysgolheigion ieuainc yw y rhai mwyaf hunandybus. Byddai Duarenus yn arfer dywedyd am y rhai a ddeuent i'r brifysgol, eu bod yn y flwyddyn gyntaf yn ddoctoriaid yn eu tyb eu hunain; yn yr ail flwyddyn nid oeddynt ond yn y gradd dechreu, ac yn y drydedd yr oeddynt yn teimlo fel plant gyda'r llyfrau bach cyntaf. Socrates, yr hwn oedd y dyn mwyaf gwybodus yn ei oes, oedd yn ymdeimlo nad ydoedd efe yn gwybod dim; oherwydd po fwyaf a wypo dyn, mwyaf y gwêl ei anwybodaeth, fod y pethau y mae efe yn anwybodus ohonynt yn llawer amlach na'r pethau y mae ei ddeall yn dechreu gafaelu ynddynt. Fel hyn y mae gyda'r Cristion: mae efe yn deimladol fod yr hyn a ŵyr efe am Dduw a Christ yn annhraethol lai na'r hyn sydd eto heb ei wybod ganddo. Po fwyaf a ganfyddo dyn ar Dduw, lleiaf y syrth efe yn ei olwg ei hun.—Charnock. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 7q672zjyzyao0lybk1pd5cr6imkeu20 0 70716 142282 2025-07-02T20:11:49Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 8|Rhan 8]] | next = [[../Rhan 10|Rhan 10]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=51 to=55 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 09}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Robert Ambrose]] Categori:Robert Hughes (R..." 142282 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 8|Rhan 8]] | next = [[../Rhan 10|Rhan 10]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=51 to=55 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 09}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Robert Ambrose]] [[Categori:Robert Hughes (Robyn Wyn o Eifion)]] [[Categori:John Ceiriog Hughes (Ceiriog)]] [[Categori:Evan Jones (Ieuan Nebo)]] [[Categori:David Roberts (Dewi Havhesp)]] 7yw4xejxzxnnevodeo9m90tpsgdq3en 14 70717 142287 2025-07-02T20:48:59Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Robert Hughes''', (''Robyn Wyn o Eifion'' 1824-1885) yn grydd a bardd gwlad. Fe'i ganed yn Llangybi Sir Gaernarfon. Bu'n gadw gweithdy crydd ym Mangor yn y 1860au, erbyn 1881 roedd wedi symud ei fusnes i dref Conwy. Bu farw yng Nghonwy a chladdwyd ei weddillion ym mynwent Eglwys Sant Bened, Gyffin Conwy. {{DEFAULTSORT:Hughes, Robert}} [[Categori:Beirdd]]" 142287 wikitext text/x-wiki Roedd '''Robert Hughes''', (''Robyn Wyn o Eifion'' 1824-1885) yn grydd a bardd gwlad. Fe'i ganed yn Llangybi Sir Gaernarfon. Bu'n gadw gweithdy crydd ym Mangor yn y 1860au, erbyn 1881 roedd wedi symud ei fusnes i dref Conwy. Bu farw yng Nghonwy a chladdwyd ei weddillion ym mynwent Eglwys Sant Bened, Gyffin Conwy. {{DEFAULTSORT:Hughes, Robert}} [[Categori:Beirdd]] rwdpn5iqwut9aiwpz3ulpiq88vo2dce 0 70718 142288 2025-07-02T20:56:41Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 9|Rhan 9]] | next = [[../Rhan 11|Rhan 11]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=56 to=60 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 10}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Jones (Ioan Brothen)]] Categori:Richard Parry..." 142288 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 9|Rhan 9]] | next = [[../Rhan 11|Rhan 11]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=56 to=60 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 10}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Jones (Ioan Brothen)]] [[Categori:Richard Parry (Gwalchmai)]] [[Categori:Griffith Williams (Gutyn Peris)]] dim0ifdsff9lo9v4la3ekj4iw9i7gjy 0 70719 142291 2025-07-02T21:01:59Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 10|Rhan 10]] | next = [[../Rhan 12|Rhan 12]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=61 to=65 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 11}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Elias]] [[Categori:James James (Spinther)]] [..." 142291 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 10|Rhan 10]] | next = [[../Rhan 12|Rhan 12]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=61 to=65 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 11}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Elias]] [[Categori:James James (Spinther)]] [[Categori:David Price (Dewi Dinorwig)]] [[Categori:Evan Rees (Dyfed)]] [[Categori:Evan Jones (Ieuan Eifion)]] 5l16g13w9a142w87ov1fntut2bccggx 0 70720 142298 2025-07-02T21:17:31Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 11|Rhan 11]] | next = [[../Rhan 13|Rhan 13]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=66 to=70 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 12}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Robert Thomas (Ap Vychan)]] Categori:Huw Morus (..." 142298 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 11|Rhan 11]] | next = [[../Rhan 13|Rhan 13]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=66 to=70 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 12}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Robert Thomas (Ap Vychan)]] [[Categori:Huw Morus (Eos Ceiriog)]] [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]] 21own4dny5ue5bly4hyw666jpe6rp6o 0 70721 142301 2025-07-02T21:22:42Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 12|Rhan 12]] | next = [[../Rhan 14|Rhan 14]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=71 to=75 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 13}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]] Categori:John O..." 142301 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 12|Rhan 12]] | next = [[../Rhan 14|Rhan 14]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=71 to=75 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 13}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Henry Jones Williams (Plenydd)]] [[Categori:John Owen Williams (Pedrog)]] [[Categori:William Williams (Gwilym Alltwen)]] b22kc7ynj88xrcsb8pbzqg5j9qzy8wl 0 70722 142305 2025-07-02T21:27:48Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 13|Rhan 13]] | next = [[../Rhan 15|Rhan 15]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=76 to=80 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 14}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Martin Luther]] [[Categori:Henry Rees]] Categori..." 142305 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 13|Rhan 13]] | next = [[../Rhan 15|Rhan 15]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=76 to=80 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 14}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Martin Luther]] [[Categori:Henry Rees]] [[Categori:Robert Isaac Jones (Alltud Eifion)]] [[Categori:Thomas John Jones (Namorydd)]] 1hrjqdc5td6estxbiduvvbgz59g6r4m 0 70723 142309 2025-07-02T21:41:37Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 14|Rhan 14]] | next = [[../Rhan 16|Rhan 16]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=81 to=85 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 15}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Griffith Hugh Jones (Gutyn Arfon)]] Categori:Si..." 142309 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 14|Rhan 14]] | next = [[../Rhan 16|Rhan 16]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=81 to=85 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 15}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Griffith Hugh Jones (Gutyn Arfon)]] [[Categori:Siôn Tudur]] [[Categori:Hugh Evan Jones (Hywel Cefni)]] [[Categori:Rowland Williams (Hwfa Môn)]] afzpcneapbbeij56yfvsuyh18e3r9ue 0 70724 142313 2025-07-02T21:45:27Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 15|Rhan 15]] | next = [[../Rhan 17|Rhan 17]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=86 to=90 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 16}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Williams (Caledfryn)]] Categori:William..." 142313 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 15|Rhan 15]] | next = [[../Rhan 17|Rhan 17]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=86 to=90 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 16}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Williams (Caledfryn)]] [[Categori:William Ambrose (Emrys)]] [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] 2sz3wopbiq0ft05ms9b5plylufwdoiy 0 70725 142317 2025-07-02T21:50:44Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 16|Rhan 16]] | next = [[../Rhan 18|Rhan 18]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=91 to=95 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 17}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Robert Owen (Eryron Gwyllt Walia)]] Categori:Dav..." 142317 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 16|Rhan 16]] | next = [[../Rhan 18|Rhan 18]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=91 to=95 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 17}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Robert Owen (Eryron Gwyllt Walia)]] [[Categori:David Thomas (Dafydd Ddu Eryri)]] [[Categori:Robert Ellis (Cynddelw)]] sb68706vuxtkvitvekuni410p9d4f29 0 70726 142320 2025-07-02T21:59:45Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 17|Rhan 17]] | next = [[../Rhan 19|Rhan 19]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=96 to=100 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 18}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Thomas Richard, Abergwaun]] Categori:Morgan How..." 142320 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 17|Rhan 17]] | next = [[../Rhan 19|Rhan 19]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=96 to=100 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 18}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Thomas Richard, Abergwaun]] [[Categori:Morgan Howells]] [[Categori:John Williams (Ioan Madog)]] [[Categori:Robert Davies (Cyndeyrn)]] [[Categori:Eliseus Williams (Eifion Wyn)]] 1ftjf8u2mbxvrcuf1fddvfxk13c7eke 0 70727 142321 2025-07-02T22:25:51Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 18|Rhan 18]] | next = [[../Rhan 20|Rhan 20]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=101 to=105 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 18}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Thomas Jones (Tudno)]] Categori:Owen Williams..." 142321 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 18|Rhan 18]] | next = [[../Rhan 20|Rhan 20]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=101 to=105 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 18}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Thomas Jones (Tudno)]] [[Categori:Owen Williams (Machraeth Môn)]] [[Categori:Thomas Richard, Abergwaun]] knloywkpiey6dno1rwz1aun34avyiji 142323 142321 2025-07-02T22:27:13Z AlwynapHuw 1710 142323 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 18|Rhan 18]] | next = [[../Rhan 20|Rhan 20]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=101 to=105 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 19}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Thomas Jones (Tudno)]] [[Categori:Owen Williams (Machraeth Môn)]] [[Categori:Thomas Richard, Abergwaun]] 9j1afiewo9zteh9sd2u52gtrm40gbmu 0 70728 142322 2025-07-02T22:26:55Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 19|Rhan 19]] | next = [[../Rhan 21|Rhan 21]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=106 to=110 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 20}} [[Categori:Gemau Doethineb]]" 142322 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 19|Rhan 19]] | next = [[../Rhan 21|Rhan 21]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=106 to=110 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 20}} [[Categori:Gemau Doethineb]] sjl7m6y48cat7vhyffgqkg9el5u6mss 142324 142322 2025-07-02T22:28:16Z AlwynapHuw 1710 142324 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 19|Rhan 19]] | next = [[../Rhan 21|Rhan 21]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=106 to=110 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 20}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:Owen Gethin Jones]] l3kl62d45ylltch4vl8rhcsat5uouji 0 70729 142328 2025-07-02T22:42:59Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 20|Rhan 20]] | next = [[../Rhan 22|Rhan 22]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=111 to=115 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 21}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Morgan Williams (Fferyllfardd)]] Categ..." 142328 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 20|Rhan 20]] | next = [[../Rhan 22|Rhan 22]] | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=111 to=115 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 21}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:William Morgan Williams (Fferyllfardd)]] [[Categori:Marged uch Ifan]] h5lji79ucdmjt20qaphufsdpabho4a9 0 70730 142329 2025-07-02T22:44:46Z AlwynapHuw 1710 Dechrau tudalen newydd gyda "{{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 21|Rhan 21]] | next = | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=115 to=118 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 22}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]]" 142329 wikitext text/x-wiki {{header | title =Gemau Doethineb | author =John Jones (Ioan Eifion) | andauthor = | translator = | editor = | section = | previous = [[../Rhan 21|Rhan 21]] | next = | notes = }} <div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"> <pages index="GemauDoethineb.djvu" from=115 to=118 /> </div> ==Nodiadau== {{Cyfeiriadau}} {{DEFAULTSORT:Rhan 22}} [[Categori:Gemau Doethineb]] [[Categori:John Jones (Ioan Eifion)]] jypzlmswqlk8gmd96abdjt76u3j60ob 104 70731 142337 2025-07-02T23:13:04Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> P'am rhaid i neb grwydro heb dy, A digon o geryg i'w cael? Digon o goed, a digon o dir, A digon o ddwylaw hael- Dwylaw parod i wneuthur y tai, A dodrefn iddynt i gyd, Nes caffo pob teulu yn y wlad, Gartrefle cysurus a chlyd. Mae digon o bob peth yn y byd I bawb gael digon, a mwy; Digon o lyfrau defnyddiol, da, Ac amser i'w defnyddio hwy ;- Ysbeilwyr sy'n gwneud dyn yn dlawd, A rhaid eu difodi bob un, Cyn byth y caffo fwynhau y... 142337 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> P'am rhaid i neb grwydro heb dy, A digon o geryg i'w cael? Digon o goed, a digon o dir, A digon o ddwylaw hael- Dwylaw parod i wneuthur y tai, A dodrefn iddynt i gyd, Nes caffo pob teulu yn y wlad, Gartrefle cysurus a chlyd. Mae digon o bob peth yn y byd I bawb gael digon, a mwy; Digon o lyfrau defnyddiol, da, Ac amser i'w defnyddio hwy ;- Ysbeilwyr sy'n gwneud dyn yn dlawd, A rhaid eu difodi bob un, Cyn byth y caffo fwynhau yn llawn Gynyrchion ei lafur ei hun. Y RHYCH YN NGRUDD FY MAM. Gan Dewi Ogle, Scranton, Pa. Edrych ar ei gwyneb tyner A wna'r bardd am enyd fach, Tost yw gwel'd fod aradr amser Yn agor rhych mewn grudd mor iach; Tystia hyn fod hi'n heneiddio, Er yn llawn o hawddgar wen, O! mae'n galed i mi goelio Fod fy mam yn myn'd yn hen. Hir flynyddoedd a gofidiau, Fel ystormydd gauaf gwrdd, A ddygasant wrid ei gruddiau Fy anwylaf fam i ffwrdd; Y mae henaint heddyw'n bostio Ar ei gwedd yn eglur iawn, Fod ei dydd ar fyned heibio, Ac na cha ond byr brydnawn. </poem><noinclude><references/></noinclude> il736ddzfsdkjs2v925ot54x9u0ypcr 142343 142337 2025-07-02T23:17:35Z AlwynapHuw 1710 142343 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> P'am rhaid i neb grwydro heb dy, A digon o geryg i'w cael? Digon o goed, a digon o dir, A digon o ddwylaw hael- Dwylaw parod i wneuthur y tai, A dodrefn iddynt i gyd, Nes caffo pob teulu yn y wlad, Gartrefle cysurus a chlyd. Mae digon o bob peth yn y byd I bawb gael digon, a mwy; Digon o lyfrau defnyddiol, da, Ac amser i'w defnyddio hwy ;- Ysbeilwyr sy'n gwneud dyn yn dlawd, A rhaid eu difodi bob un, Cyn byth y caffo fwynhau yn llawn Gynyrchion ei lafur ei hun. Y RHYCH YN NGRUDD FY MAM. Gan Dewi Ogle, Scranton, Pa. Edrych ar ei gwyneb tyner A wna'r bardd am enyd fach, Tost yw gwel'd fod aradr amser Yn agor rhych mewn grudd mor iach; Tystia hyn fod hi'n heneiddio, Er yn llawn o hawddgar wen, O! mae'n galed i mi goelio Fod fy mam yn myn'd yn hen. Hir flynyddoedd a gofidiau, Fel ystormydd gauaf gwrdd, A ddygasant wrid ei gruddiau Fy anwylaf fam i ffwrdd; Y mae henaint heddyw'n bostio Ar ei gwedd yn eglur iawn, Fod ei dydd ar fyned heibio, Ac na cha ond byr brydnawn. Q </poem><noinclude><references/></noinclude> jg73r5v5csdnz0rw1bec0ow8o4t8g3b 104 70732 142338 2025-07-02T23:14:03Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Argraff henaint annymunol Ar wynebpryd un ddinam, Yn anharddu'i golwg siriol, Ydyw'r rhych sy'n ngrudd fy mam; Arwydd yw o freuder bywyd, Ac fod angau'n agoshau, Llwyr ddyeithrio wna'i gwynebpryd, Fel mae'r rhych yn byth ddwfnhau. Ni ddoluriodd dim fy nheimlad, Er mor arw fu fy nydd, A phan gyntaf i fy llygad Daeth y rhych sydd yn ei grudd; Os yw henaint wedi agor Rhych ar draws ei gwyneb llon, O! pe medrwn, awn yn ddidor Idd... 142338 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Argraff henaint annymunol Ar wynebpryd un ddinam, Yn anharddu'i golwg siriol, Ydyw'r rhych sy'n ngrudd fy mam; Arwydd yw o freuder bywyd, Ac fod angau'n agoshau, Llwyr ddyeithrio wna'i gwynebpryd, Fel mae'r rhych yn byth ddwfnhau. Ni ddoluriodd dim fy nheimlad, Er mor arw fu fy nydd, A phan gyntaf i fy llygad Daeth y rhych sydd yn ei grudd; Os yw henaint wedi agor Rhych ar draws ei gwyneb llon, O! pe medrwn, awn yn ddidor Idd ei chau y fynyd hon. O TYRED FY NGWENFRON. Gan R. Rees (Isfryn), Llandyssul. ALAW―" LLWYN ONN." O! tyred fy Ngwenfron, angyles fy nghalon, I'm gweled yn union, cyn gwywa fy ngwedd; Awelon afiechyd sy'n chwythu yn enbyd, A buan daw'r cerbyd i'm cludo i'r bedd; Mae'm haul yn y gorwel yn machlud yn dawel, Ac heb roddi ffarwel yr wyf i't fy mûn, Mae'r awydd yn gyson yn goglais fy nwyfron, O! tyred yn union i'm gwel'd anwyl un. Mae melus adgofion am danat fy Ngwenfron Yn llanw fy nghalon bob mynud o'r dydd, Ond tra yn adgofio mae'm calon ar rwygo A'r deigryn yn treiglo i waered fy ngrudd; Mor ddifyr siaradem, mor hapus y teimlem Pan gynt y cydrodiem hyd fynydd a dôl; Ond, och! mae'm diwrnod yn awr ar fin darfod, Ac nid oes ond trallod yn f'aros yn ol. </poem><noinclude><references/></noinclude> 9ew3932hz4p87nd7jvfx5ejjexbal01 142344 142338 2025-07-02T23:17:42Z AlwynapHuw 1710 142344 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Argraff henaint annymunol Ar wynebpryd un ddinam, Yn anharddu'i golwg siriol, Ydyw'r rhych sy'n ngrudd fy mam; Arwydd yw o freuder bywyd, Ac fod angau'n agoshau, Llwyr ddyeithrio wna'i gwynebpryd, Fel mae'r rhych yn byth ddwfnhau. Ni ddoluriodd dim fy nheimlad, Er mor arw fu fy nydd, A phan gyntaf i fy llygad Daeth y rhych sydd yn ei grudd; Os yw henaint wedi agor Rhych ar draws ei gwyneb llon, O! pe medrwn, awn yn ddidor Idd ei chau y fynyd hon. O TYRED FY NGWENFRON. Gan R. Rees (Isfryn), Llandyssul. ALAW―" LLWYN ONN." O! tyred fy Ngwenfron, angyles fy nghalon, I'm gweled yn union, cyn gwywa fy ngwedd; Awelon afiechyd sy'n chwythu yn enbyd, A buan daw'r cerbyd i'm cludo i'r bedd; Mae'm haul yn y gorwel yn machlud yn dawel, Ac heb roddi ffarwel yr wyf i't fy mûn, Mae'r awydd yn gyson yn goglais fy nwyfron, O! tyred yn union i'm gwel'd anwyl un. Mae melus adgofion am danat fy Ngwenfron Yn llanw fy nghalon bob mynud o'r dydd, Ond tra yn adgofio mae'm calon ar rwygo A'r deigryn yn treiglo i waered fy ngrudd; Mor ddifyr siaradem, mor hapus y teimlem Pan gynt y cydrodiem hyd fynydd a dôl; Ond, och! mae'm diwrnod yn awr ar fin darfod, Ac nid oes ond trallod yn f'aros yn ol. Q </poem><noinclude><references/></noinclude> iiqgtr1w3tyv0tu4acl2gmraonb9bxc 104 70733 142339 2025-07-02T23:14:39Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Mae heulwen cysuron a thrysor dy galon Yn awr anwyl Gwenfron yn ymyl ei fedd, Ond gobaith sy'n pefru yn wylaidd drwy'r fagddu Fel pe'n fy hysbysu caf orphwys mewn hedd; O! tyred fy Ngweno ac yna caf deimlo Yn llon wrth ffarwelio a'r hoff fuchedd hon, Yr wyf yn hiraethu am gael dy gwmpeini, O! gad imi drengu a'm pen ar dy fron. GWEN O BANTYRYW. Gan Dafydd y Gareg Wen. Mewn hen amaethdy prydferth O'r enw Pantyryw, Mewn dyffryn... 142339 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Mae heulwen cysuron a thrysor dy galon Yn awr anwyl Gwenfron yn ymyl ei fedd, Ond gobaith sy'n pefru yn wylaidd drwy'r fagddu Fel pe'n fy hysbysu caf orphwys mewn hedd; O! tyred fy Ngweno ac yna caf deimlo Yn llon wrth ffarwelio a'r hoff fuchedd hon, Yr wyf yn hiraethu am gael dy gwmpeini, O! gad imi drengu a'm pen ar dy fron. GWEN O BANTYRYW. Gan Dafydd y Gareg Wen. Mewn hen amaethdy prydferth O'r enw Pantyryw, Mewn dyffryn tlws yn Nghymru draw Mae f'anwyl fûn yn byw; Oer ddwylaw amgylchiadau Wnaeth ein gwahanu ni, Fel heddyw'n gorwedd rhyngom mae Y dyfnfor mawr ei li; Ond eto mi anturiaf Dros frigwyn donau'r aig, A chyn y clywir cân y gog Bydd Gwen i mi yn wraig. Mae rhywbeth yn dywedyd Yn ddyddiol yn fy nghlyw, Nad oes un ferch mor llawn o serch A Gwen o Bantyryw. Mor ddedwydd y cydrodiem Hyd lwybrau cain yr ardd, Ac mor naturiol rhoddai Gwen Ei braich yn mraich y bardd; Edrychem ar y lili, Ac ar yr rhosyn blydd Yn rhoi ei wefus borphor ar Ei thyner leduais rudd; </poem><noinclude><references/></noinclude> 0b6toyazua7ib5ast67knd64g554ynk 142345 142339 2025-07-02T23:17:50Z AlwynapHuw 1710 142345 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Mae heulwen cysuron a thrysor dy galon Yn awr anwyl Gwenfron yn ymyl ei fedd, Ond gobaith sy'n pefru yn wylaidd drwy'r fagddu Fel pe'n fy hysbysu caf orphwys mewn hedd; O! tyred fy Ngweno ac yna caf deimlo Yn llon wrth ffarwelio a'r hoff fuchedd hon, Yr wyf yn hiraethu am gael dy gwmpeini, O! gad imi drengu a'm pen ar dy fron. GWEN O BANTYRYW. Gan Dafydd y Gareg Wen. Mewn hen amaethdy prydferth O'r enw Pantyryw, Mewn dyffryn tlws yn Nghymru draw Mae f'anwyl fûn yn byw; Oer ddwylaw amgylchiadau Wnaeth ein gwahanu ni, Fel heddyw'n gorwedd rhyngom mae Y dyfnfor mawr ei li; Ond eto mi anturiaf Dros frigwyn donau'r aig, A chyn y clywir cân y gog Bydd Gwen i mi yn wraig. Mae rhywbeth yn dywedyd Yn ddyddiol yn fy nghlyw, Nad oes un ferch mor llawn o serch A Gwen o Bantyryw. Mor ddedwydd y cydrodiem Hyd lwybrau cain yr ardd, Ac mor naturiol rhoddai Gwen Ei braich yn mraich y bardd; Edrychem ar y lili, Ac ar yr rhosyn blydd Yn rhoi ei wefus borphor ar Ei thyner leduais rudd; Q </poem><noinclude><references/></noinclude> rxdnb8bivsycydxi9mm5x5gjd1p48u5 104 70734 142340 2025-07-02T23:15:18Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Fel hyn, mewn rhyw hudoliaeth 'Roedd swynion natur gun Yn dystaw geisio gan y bardd- Gusanu'r brydferth fun; 'Roedd duwies hardd y blodau Fel pe yn plygu'i phen I dalu rhyw warogaeth fyw O barch i'm hanwyl Gwen. Fel nodwydd ddur y cwympawd A'i blaen i begwn byd, Mae serch fy mron yn byw a bod Yn nghwmni Gwen o hyd; Dych'mygaf wel'd ei delw Yn nhrem y wawrddydd dlos, Yn llewyrch gloew tês y dydd, A llygaid ser y nos. Mae cariad... 142340 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Fel hyn, mewn rhyw hudoliaeth 'Roedd swynion natur gun Yn dystaw geisio gan y bardd- Gusanu'r brydferth fun; 'Roedd duwies hardd y blodau Fel pe yn plygu'i phen I dalu rhyw warogaeth fyw O barch i'm hanwyl Gwen. Fel nodwydd ddur y cwympawd A'i blaen i begwn byd, Mae serch fy mron yn byw a bod Yn nghwmni Gwen o hyd; Dych'mygaf wel'd ei delw Yn nhrem y wawrddydd dlos, Yn llewyrch gloew tês y dydd, A llygaid ser y nos. Mae cariad fel y trydan Yn rhedeg dros y don Yn ol a blaen, er cadw'n fyw Y tân o fron i fron; Yr elfen wresog yma Trwy rinwedd bendith Duw, Fel rhwymyn hardd wna uno'r bardd A Gwen o Bantyryw. GENETH Y BLODAU. Gan A. S. Thomas, Anellydd. Ar y stryd dan lewyrch lampau, Saif genethig brudd ei bron; Merch amddifad yn ei charpiau Heb un cartref ydyw hon; Tra'r oer-wyntoedd arni'n curo Fel yn gwadio'i charpiau sy'. Hi y fach o hyd sy'n crio- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu?" </poem><noinclude></noinclude> 1uj8fz7x8jlrm6sw1vk83nxyzqk5ixd 142342 142340 2025-07-02T23:16:30Z AlwynapHuw 1710 142342 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Fel hyn, mewn rhyw hudoliaeth 'Roedd swynion natur gun Yn dystaw geisio gan y bardd- Gusanu'r brydferth fun; 'Roedd duwies hardd y blodau Fel pe yn plygu'i phen I dalu rhyw warogaeth fyw O barch i'm hanwyl Gwen. Fel nodwydd ddur y cwympawd A'i blaen i begwn byd, Mae serch fy mron yn byw a bod Yn nghwmni Gwen o hyd; Dych'mygaf wel'd ei delw Yn nhrem y wawrddydd dlos, Yn llewyrch gloew tês y dydd, A llygaid ser y nos. Mae cariad fel y trydan Yn rhedeg dros y don Yn ol a blaen, er cadw'n fyw Y tân o fron i fron; Yr elfen wresog yma Trwy rinwedd bendith Duw, Fel rhwymyn hardd wna uno'r bardd A Gwen o Bantyryw. GENETH Y BLODAU. Gan A. S. Thomas, Anellydd. Ar y stryd dan lewyrch lampau, Saif genethig brudd ei bron; Merch amddifad yn ei charpiau Heb un cartref ydyw hon; Tra'r oer-wyntoedd arni'n curo Fel yn gwadio'i charpiau sy'. Hi y fach o hyd sy'n crio- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu?" Q </poem><noinclude></noinclude> lm8qrf6w1g92r1soug163veq3c6dusn 104 70735 142341 2025-07-02T23:16:18Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "</poem> CYDGAN. Llu yn flin a bronau pruddaidd, Yn ein byd pleserus sy'; Lefant lawer noson oeraidd,- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu?" Llif dynoliaeth fel rhyw afon Heibio iddi'n myned sydd, Mor ddiystyr o'r tryloewon Ddagrau yn ei llygaid prudd; Ac o'r cur a'r dwys och'neidio Drwy yr oriau maith a du, O! gwrandewch hi'n taerach weddïo,- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu ? Llu yn fin, &c. Nid oes ganddi fodd gael llety- Phrynodd neb o'i... 142341 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude></poem> CYDGAN. Llu yn flin a bronau pruddaidd, Yn ein byd pleserus sy'; Lefant lawer noson oeraidd,- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu?" Llif dynoliaeth fel rhyw afon Heibio iddi'n myned sydd, Mor ddiystyr o'r tryloewon Ddagrau yn ei llygaid prudd; Ac o'r cur a'r dwys och'neidio Drwy yr oriau maith a du, O! gwrandewch hi'n taerach weddïo,- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu ? Llu yn fin, &c. Nid oes ganddi fodd gael llety- Phrynodd neb o'i blodau hi; Ni cha'dd damaid mewn tosturi I liniaru newyn du. Teulu cyfoeth-lu urddasol, Ni wrandawant ar ei chri, Byddar y'nt i'r gri fron-rwygol,- "Wnewch chwi brynu'm blodau cu?" Llu yn fir, &c. Crio, crio bu yr eneth Yn flinderog drwy y dydd. Ond daeth terfyn ar ei halaeth Ca'dd o'i drygfyd fyn'd yn rhydd; Tranoeth caed wrth ddrws palasdy 'Reneth dlawd-bu farw hi; Aeth i'r nef dan sibrwd canu, "Wnewch chwi brynu'm blodau cu!" Llu yn fin, &:. Q </poem><noinclude></noinclude> qjrxqcoo5znkwifb19f6hge6mwxbsvu 104 70736 142346 2025-07-02T23:18:24Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> "DEUPARTH GWAITH YW DECHREU." Gan Moelrydd, Blaenau Ffestiniog. Yn ngodrau gwyrddion fryniau bri, Bu myrdd yn ymawyddu Am esgyn i urddasol seda Anrhydedd ond yn trengu! Dyheuent am glodforedd byd Yn goron ar eu penau, Ond methu'i chael-ni wyddent hwy Mai "deupaith gwaith yw dechreu." Ond gwelaf lu o Gymry mad Yn esgyn eu llechweddau, A thân eu penderfyniad dewr Yn llosgi anhawsderau; Gwnant rwystrau'r byd yn risiau aur I'w tra... 142346 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> "DEUPARTH GWAITH YW DECHREU." Gan Moelrydd, Blaenau Ffestiniog. Yn ngodrau gwyrddion fryniau bri, Bu myrdd yn ymawyddu Am esgyn i urddasol seda Anrhydedd ond yn trengu! Dyheuent am glodforedd byd Yn goron ar eu penau, Ond methu'i chael-ni wyddent hwy Mai "deupaith gwaith yw dechreu." Ond gwelaf lu o Gymry mad Yn esgyn eu llechweddau, A thân eu penderfyniad dewr Yn llosgi anhawsderau; Gwnant rwystrau'r byd yn risiau aur I'w traed i ddringo'r llethrau, A'u llwydd sibryda'n nglust y byd Mai "deuparth gwaith yw dechreu." Y loew nant wrth fyn'd i'r aig, Mewn eglur iaith gyhoedda, Mai allwedd aur ei llwydd i fyn'd Trwy fron y graig oedd "dechra;" A llwyddiant gwir y gweithiwr celf. Wrth chwalu'r cedyrn greigian A sieryd gyfrol fawr i'r byd Mai "deuparth gwaith yw dechreu." Os mynwn ninau orsedd bri Rhaid i ni ddiwyd weithio, Ni chafodd neb deyrnwialen aur Heb fod yn fyw, ac effro; Ieuenctyd prid, os mynwch fod Dan goron lawn o flodau Yn moreu oes, rhaid cofio hyn― Mai deuparth gwaith yw dechreu." Q </poem><noinclude></noinclude> phisoc8vqeu7jxt9w63czkxvu3nqcxy 104 70737 142347 2025-07-02T23:19:07Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Os niwloedd anwybodaeth 'nawr Sy'n dallu eich golygon, A rhu y stormydd certh o draw Yn peri braw i'ch calon; Yn wrol mynwch roddi cam Ymlaen, er baich eich ofnau, Tawela'r stormydd-chwâl y niwl Can's "deuparth gwaith yw dechreu." Ymlaen, ymlaen, a mynwn fod Fel heulwen dêr yn amlwg Yn wybren moes; a'n coron fri Byth geidw'r byd mewn golwg. Ymlaen yn wrol gyda nerth Yn llaw diwydrwydd goleu A chofiwn os am fod o werth Mai "deu... 142347 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Os niwloedd anwybodaeth 'nawr Sy'n dallu eich golygon, A rhu y stormydd certh o draw Yn peri braw i'ch calon; Yn wrol mynwch roddi cam Ymlaen, er baich eich ofnau, Tawela'r stormydd-chwâl y niwl Can's "deuparth gwaith yw dechreu." Ymlaen, ymlaen, a mynwn fod Fel heulwen dêr yn amlwg Yn wybren moes; a'n coron fri Byth geidw'r byd mewn golwg. Ymlaen yn wrol gyda nerth Yn llaw diwydrwydd goleu A chofiwn os am fod o werth Mai "deuparth gwaith yw dechreu." FY NGHARIAD YDYW HONO. Gan E. Lloyd Griffiths, Portland, Oregon. 'Rwyf heddyw'n mhell o dir fy ngwlad, Ar lanau'r mor Tawelog. Lle mae dyffrynoedd glws a mad A hinsawdd braf ardderchog; Ceir yma flodau hardd eu llun, Ond Cymru lan sy'n curo Mae yuo flod'yn gwylaidd cun: Fy nghariad ydyw hono. Ceir yma adar o bob lliw Yn syw eu golwg swynol, Yn hedfan dros y dolydd gwiw Ar foreu teg a hwyrol; Ac yn y wig mae odlau mwyn Yn llawn o swyn yn cordio, Ond mil melusach llais y fün: Fy nghariad ydyw hono. Q </poem><noinclude></noinclude> feawftf5uyc2wmcx939beoheso1rdbo 104 70738 142348 2025-07-02T23:19:37Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Mae'r euraidd wallt sydd ar ei phen Yn goron o brydferthwch, A'i gwenau fel y lili wen, Yn ddarlun pur o degwch ; Mae'i gwefus fel y diliau mel, Yn llawn o sel 'rwy'n coelio, Gan ddenu serch pob un a'i gwel: Fy nghariad ydyw hono. Os mewn Eisteddfod gwelir hi, Bydd pawb yn llygad dynu; Aiff hi a'r clod, y parch a'r bri, Nes byddant oll yn synu! Bydd tlysau heirddion ar ei bron, A thlysau fyrdd ga eto; 'Does rhyfedd mod i'n tei... 142348 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Mae'r euraidd wallt sydd ar ei phen Yn goron o brydferthwch, A'i gwenau fel y lili wen, Yn ddarlun pur o degwch ; Mae'i gwefus fel y diliau mel, Yn llawn o sel 'rwy'n coelio, Gan ddenu serch pob un a'i gwel: Fy nghariad ydyw hono. Os mewn Eisteddfod gwelir hi, Bydd pawb yn llygad dynu; Aiff hi a'r clod, y parch a'r bri, Nes byddant oll yn synu! Bydd tlysau heirddion ar ei bron, A thlysau fyrdd ga eto; 'Does rhyfedd mod i'n teimlo'n llon: Fy nghariad ydyw hono. Os wyf yn mhell o dir fy ngwlad, Heb gar na chyfaill ffyddlon, Mi fyddaf byw heb dwyll na brad, Nes gwelaf wlad y Brython; Lle mae'm cyfeillion hoffus cun, A'r fûn 'r wyf yn anwylo, Sy'n mhell uwchlaw dychymyg dyn: Fy nghariad ydyw hono. TALU'R PWYTH YN OL. Gan John Jones, Penygroes. Ar rhyw ddiwrnod gwlawiog, ac ar dymhestlog hin, Daeth Shon 'rol llafur caled i'w dy yn wlyb a blin; A Gwen ddywedai wrtho, "O rhed i gwr y ddol I gyrchu dŵr, ni fyddi ddim gwlypach pan ddoi'n ol!" A Shon aeth mewn ufudd-dod, heb ddadlen gyda Gwen, A thaflodd ef y cyfan yn union am ei phen! Dywedai wrthi wed'yn, "O' rhed i gwr y ddol, Ni byddi dithau'n wlypach pan ddeui dithau'n ol!" Q </poem><noinclude></noinclude> 9sxxopujqfcm8y5e6xm5pxbojfj1j81 104 70739 142349 2025-07-02T23:20:34Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Fe aeth rhyw ddyn darllengar i dy cymydog cul, I geisio benthyg 'sponiad ar bwnc yr Ysgol Sul; Estynodd iddo'r 'sboniad, a rhoddodd ar y bwrdd, "A darllen di O yma, ni chei di fyn'd i ffwrdd, A darllen am hir oriau a wna lesad i ti, Ond nid wyf fi yn foddlon it' fyned o'n ty ni!" Ond tranoeth, y cymydog a ddaeth yn fawr ei chwys I geisio menthyg megin, a hyny gyda brys; "O, na," dywedai'r cyfaill," a dweud y gwir yn hy' Cei c... 142349 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Fe aeth rhyw ddyn darllengar i dy cymydog cul, I geisio benthyg 'sponiad ar bwnc yr Ysgol Sul; Estynodd iddo'r 'sboniad, a rhoddodd ar y bwrdd, "A darllen di O yma, ni chei di fyn'd i ffwrdd, A darllen am hir oriau a wna lesad i ti, Ond nid wyf fi yn foddlon it' fyned o'n ty ni!" Ond tranoeth, y cymydog a ddaeth yn fawr ei chwys I geisio menthyg megin, a hyny gyda brys; "O, na," dywedai'r cyfaill," a dweud y gwir yn hy' Cei chwythu yma ddigon, ond nid i fyn'd o'r ty; Cei chwythu faint a fynot am oriau heb eu rhi', Ond nid wyf fi yn dewis i'r fegin fyn'd o'r ty." Aeth geneth ieuanc fawr ei bri i siop i chwilio sidan ; Gofynodd bris y sidan glas, dywedai'r gwas-mai cusan! Dywedai "torwch i'm ddeg llath, ni fu ei fath, 'rwyn synu!" Ar ol ei gael dywedai'n gain, "cyn hir daw Nain i dalu!" Y TY AR DAN. (Darn Adroddiadol.) Ar noson oer dymestlog, Pan oedd Efrog yn fantellog, Gan eirianwisg drom o eira- 'Roedd cwmni llawen uwch eu gwin Mewn gwesty gwych, pan godai un― A rhoddai'r yfair yma :- "Un gwydraid llawn eto i'n gwragedd yn nhre, Ac yna cyd-ganwn yr olaf gan; 'Nawr fechgyn "Ein Gwragedd" a hip, hip, hwre! Un hip i'n rhai bychain, ein gemau man!! Ust! Ust!! clywch,-gwaedd y gloch dån ? Dim dafn yn 'chwaneg-na, na, myn nef! Mae'm gwraig a'm plentyn yn nghlo yn y ty. Nos da! Nos da! oedd ei olaf lef, Pan ruthrai o wydd ei gyfeillion cu. O! caffed fuandra yr ewig yn awr, I gyrhaedd ei gartref mewn digon o bryd; Ei dy sy'n flamiau ac ar yr uwch lawr Q </poem><noinclude></noinclude> fgy3me74ea60jw8mfadk2364d0nk0x8 104 70740 142350 2025-07-02T23:22:02Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Ei gydmar a'i blentyn a gysgant yn glyd, Rhagluniaeth drugarog a'i cadwo i gyd! Ond Oh! Clywch alarwm trwm, trwm, y gloch dân, A chydgor gwyllt-clinciog y mil clychau mân! Buaned yw camrau y tanwyr yn awr; Ac udgyrn y blaenwyr mor ofnog eu gwawr! Oh! clywch y cri dolefus o'r ty; Y fam sy'n galw-y dyner fam gu; Mae'n crio am help idd' ei baban glan, Y baban a hithau ogylchir gan dân!! "Pwy rydd hèr i angau yn awr, I achub y ddy... 142350 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Ei gydmar a'i blentyn a gysgant yn glyd, Rhagluniaeth drugarog a'i cadwo i gyd! Ond Oh! Clywch alarwm trwm, trwm, y gloch dân, A chydgor gwyllt-clinciog y mil clychau mân! Buaned yw camrau y tanwyr yn awr; Ac udgyrn y blaenwyr mor ofnog eu gwawr! Oh! clywch y cri dolefus o'r ty; Y fam sy'n galw-y dyner fam gu; Mae'n crio am help idd' ei baban glan, Y baban a hithau ogylchir gan dân!! "Pwy rydd hèr i angau yn awr, I achub y ddynes a'i phlentyn tlws? Mae'r fflamiau'n cynyddu ar yr uchaf lawr:" Ha! dacw ddyn yn malurio'r drws, Yn esgyn y grisiau gan herio y gwae- Y nefoedd a'i noddo i achub y ddau! Mae mil 'nawr yn gweithio ag 'wyllys rydd, Fel cymyl'y diliw y pibau sydd Yn tywallt, yn tywallt i ganol y fflamiau, A'r elfen ddinystriol yn herio ei goreu: Pob ysgol sy' fyny hyd nen y ty, Pob bwyell a bach a reolir yn hy: Ond O! pa obaith sy' genym yn awr Am achub y TRI ar yr uchaf lawr? Ust! Ha!! dacw'r ffenestr yn fil o ddarnau, Gan rywun tufewn: 0! brysied o'r fflamiau! Mae'n dyfod efe yw-ein cyfaill o'r gwindy- Y priod ffyddlongar-y rhiant gwrolgu, A thàn ei fraich gref mae ei gydmar fwyn, A'i phlentyn bach tlws yn ei chol hi wna ddwyn, Mae'n disgyn yr ysgol, mor sicr ei gam, Mae i lawr. Diolch! Mae'r tad a'r fam A'r plentyn yn fyw-yn fyw a dinam. CWRW. O gwrw atgas gerwyn-yn ofer, Ni yfaf ddiferyn; Afiachus yw i fochyn, Neu hwch y dom, chwaethach dyn. Q </poem><noinclude></noinclude> 9sk4y4328s8xvsr0xb1rdqjwrp3sgo7 104 70741 142351 2025-07-02T23:22:48Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> AELWYD Y MEDDWYN. Gan Gwenfab, Bala. (CYFLWYNEDIG I ADRODDWYR.) Ddarllawydd parchus, goludog a chlyd,' Gâd aelwyd gysurus dy balas drud, A mi a'th arweiniaf, gribddeiliwr call, I weled aelwyd y meddwyn dall; A chymer i'th ganlyn dy deulu urddasol I weled effeithiau dy fasnach ddinystriol; Lle mae plant newynog, â chefnau noethion, A delw marwolaeth ar ei gruddiau llwydion; Diflana dy urddas, ddarllawydd parchedig, Yn ngolwg ad... 142351 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> AELWYD Y MEDDWYN. Gan Gwenfab, Bala. (CYFLWYNEDIG I ADRODDWYR.) Ddarllawydd parchus, goludog a chlyd,' Gâd aelwyd gysurus dy balas drud, A mi a'th arweiniaf, gribddeiliwr call, I weled aelwyd y meddwyn dall; A chymer i'th ganlyn dy deulu urddasol I weled effeithiau dy fasnach ddinystriol; Lle mae plant newynog, â chefnau noethion, A delw marwolaeth ar ei gruddiau llwydion; Diflana dy urddas, ddarllawydd parchedig, Yn ngolwg adfeilion eu cartref damnedig. Gwahoddaf dithau, gymedrolwr call, I wel'd yr aelwyd hon, rhag ofn y gall Dy aelwyd di, sydd heddyw'n aelwyd lon, Fod, cyn bo hir, 'run fath a'r aelwyd hon; Bu'r aelwyd yma unwaith, gyfaill glân, Yn gartref serch a chariad a chân; Bu'r meddwyn hwn unwaith lawn gystal dyn I'w wraig a'i blant ag ydwyt ti dy hun; Ond wrth ymarfer gyda gwydryn bach, Yn nghwmni cyfaill, neu pan ddim yn iach, Fe dyfodd blys, ar halog allor chwant- Aberthodd ef ei hun, ei wraig a'i blant; Nid oes yn awr, ar yr hen aelwyd erch Yn aros, dim ond cariad rhyfedd merch, Mae cariad hon, fel gloew seren dlos, Yn aros ar derfynau prudd tragwyddol nos. Ond O! mae hithau, fu mor deg ei grudd, Yn rhyw ddelw syn o anobaith prudd; Ar wely gwellt, ar yr aelwyd oer, Gorwedda ei baban yn welw oer; Mae hithau yn syllu mewn breuddwyd syn Ar wyneb angylaidd ei baban gwyn, Q </poem><noinclude></noinclude> n3c5jq0ylgfa591nb9c1fhkypl77kcj 104 70742 142352 2025-07-02T23:23:24Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> A gwenodd y bychan yn ei gwyneb gwelw, A chauodd eu lygaid yn dawel i farw; Yn nghwmni angylion esgynodd y plentyn I fynwes yr Iesu, o aelwyd y meddwyn. Mae'n haner nos, hen gloc y dref Sy'n taraw'r nodau trymion, A threiddia'r swn trwy wynt y nef Fel trydan dwfn ysbrydion; A'r swn à fel picellau erch Trwy galon merch siomedig, A chorff ei baban wasga'n nes I'w mynwes ddychrynedig. Druenus fam ar aelwyd oer, Yn disgwyl am ei p... 142352 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> A gwenodd y bychan yn ei gwyneb gwelw, A chauodd eu lygaid yn dawel i farw; Yn nghwmni angylion esgynodd y plentyn I fynwes yr Iesu, o aelwyd y meddwyn. Mae'n haner nos, hen gloc y dref Sy'n taraw'r nodau trymion, A threiddia'r swn trwy wynt y nef Fel trydan dwfn ysbrydion; A'r swn à fel picellau erch Trwy galon merch siomedig, A chorff ei baban wasga'n nes I'w mynwes ddychrynedig. Druenus fam ar aelwyd oer, Yn disgwyl am ei phriod; Mae'n disgwyl clywed swn ei droed, Mae'n ofni iddo ddyfod; Am nad all ddisgwyl pan y daw Ond cabledd a bygythion, Ac yn eu cwsg ei thyner blant Freuddwydiant am felldithion. Mae'n d'od mae'n d'od at ddrws y ty Yn nghwmni haid o feddwon, A ruthra i fewn i wydd ei wraig Yn swn rhegfeydd a llwon; Uwch gwelw gorff ei faban gwyw Fe gabla Dduw heb ofni, O! aelwyd brudd, hen gartref serch Yn drigfan erch trueni. Ei briod grynedig, wywedig ei gwedd, Hiraetha, weddia, am gysgod y bedd, A'r plant a ymguddiant o olwg eu tad, Fel pe byddai'n ellyll uffernol ei frad; A thyfant i fyny heb wybod beth yw Llawenydd, na gobaith, nac addysg, na Duw, Rhyw auaf diddiwedd, a nos, a hirnos oer, Sy' ar aelwyd y meddwyn heb seren na lloer; Ymgauodd anobaith o amgylch y fan Yn fôr o drueni, heb ynys na glan. Q </poem><noinclude></noinclude> bzi14h496hq0obxugavajhn1aomc6pe 104 70743 142353 2025-07-02T23:24:31Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Ddirwestwyr parchedig, na sefwch yn syn- A mudion yn ngolwg aelwydydd fel hyn: Goleuwch y ganwyll, ysgubwch y ty, Mae darnau o arian o'ch amgylch yn llu; A chofiwch fod argraff a delw eich Duw Ar enaid y meddwyn aflanaf yn fyw, Chwi foneddigesau, rai didwyll a hardd, Sy'n hoffi dych'mygion gwyllt Dante y bardd, Rhowch heibio y llyfr,rhowch heibio eich hurddas Mae aelwyd y meddwyn yn ymyl eich palas; Heb gymorth 'run bardd i ro... 142353 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Ddirwestwyr parchedig, na sefwch yn syn- A mudion yn ngolwg aelwydydd fel hyn: Goleuwch y ganwyll, ysgubwch y ty, Mae darnau o arian o'ch amgylch yn llu; A chofiwch fod argraff a delw eich Duw Ar enaid y meddwyn aflanaf yn fyw, Chwi foneddigesau, rai didwyll a hardd, Sy'n hoffi dych'mygion gwyllt Dante y bardd, Rhowch heibio y llyfr,rhowch heibio eich hurddas Mae aelwyd y meddwyn yn ymyl eich palas; Heb gymorth 'run bardd i roi lliw ar y darlun Cewch drem ar 'Inferno ar aelwyd y meddwyn. TEARS. By Robert, Earl of Lytton. There be three hundred different ways and more Of speaking, but of weeping only one; And that one way, the wide world o'er and o'er, Is known by all, though it is taught by none. No man is master of this ancient lore, And no man pupil. Every simpleton Can weep as well as any sage. The mau Does it no better than the infant can. The first thing all men learn is how to speak, Yet understand they not each other's speech, But tears are neither Latin, nor yet Greek, Nor prose, nor verse. The language that they teach Is universal. Cleopatra's cheek They decked with pearls no richer than from each Of earth's innumerable mourners fall Unstudied, yet correctly classical. Tears are the oldest and the commonest Of all things upon earth; and yet how new The tale each time told by them! how unblessed Were life's hard way without her heavenly dew! Joy borrows them from grief; Faith trembles lest She lose them; even Hope herself smile thro' The rainbow they make round her as they fall: And Death, that cannot weep, sets weeping all. Q </poem><noinclude></noinclude> noo82m2kq4jcml838f7l18dfsqek3n6 104 70744 142354 2025-07-02T23:25:17Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> BREUOLDEB BYWYD. Gan D. H. Jones, Seattle, Wash. Tra aderyn yn ehedeg ar ei aden gref, Saeth o rywle yn ddiatreg a'i trywanodd ef: Myned wnaeth yn archolledig, draw i gwr y llwyn, Yno dan y dail caredig trengodd yn ddigwyn. Tra morwynig dlos yn rhodio, yn mraich iechyd llawn, Daeth awelon siomiant heibio iddi un prydnawn; Cilio wnaeth i gôl unigedd, aeth ei "dydd" yn "nos," Plygodd megys cangen laswedd, gwywodd fel y rhos. Lla... 142354 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> BREUOLDEB BYWYD. Gan D. H. Jones, Seattle, Wash. Tra aderyn yn ehedeg ar ei aden gref, Saeth o rywle yn ddiatreg a'i trywanodd ef: Myned wnaeth yn archolledig, draw i gwr y llwyn, Yno dan y dail caredig trengodd yn ddigwyn. Tra morwynig dlos yn rhodio, yn mraich iechyd llawn, Daeth awelon siomiant heibio iddi un prydnawn; Cilio wnaeth i gôl unigedd, aeth ei "dydd" yn "nos," Plygodd megys cangen laswedd, gwywodd fel y rhos. Llanc gor-hoew, llawn o afiaeth, arlun byw o ffydd, "Saeth" o fwa profedigaeth wnaeth ei wedd yn brudd; Mwy, ymddengys ei holl fywyd fel oer ddelw siom, Trwy y byd yn hunan-alltud llusga gadwen drom. Ar hyd pont ddi-ganllaw amser, uwch tragwyddol don, Mae yn teithio yn ddi-leufer trwy gynorthwyo ffon; Ar ei rudd mae'r dwfn linellau yn dyfnhau bob dydd, Gwan gysgodion yn't o'r rhychau yn ei galon sydd. 'Rol cyn'afa defnydd mwyniant o dan lawer croes, Er mwyn cael mewn pur adloniant dreulio gauaf oes: Mynych gwelir heulwen bywyd pan ar ganol dydd, Draw o'n gwydd yn dechreu machlud tua'r gorwel prudd. Lluaws oeddynt ddoe yn nwyfus, fel têr chwäon haf, Heddyw welir yn adfydus ar welyau'n glaf; 'Foru rhydiant y dwfn gulfor rhwng y tonau caeth, Ant i anweladwy oror yr ysbrydol draeth. AMSER. Gan Pabellwyson, Cwmbwrla. Hwyr a bore y cread-yn ei hyd Ydyw amser-tarddiad Yw i'm hoedl, ac anadliad Byr yw o'n bythol barhad. Q </poem><noinclude></noinclude> cjvbdjav4dqsbwpzwwjuq4pce0kt3jr 104 70745 142355 2025-07-02T23:27:37Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Y TROELLWYNT A'I DDIFROD. Gan y Parch. T. C. Benjamin, Pittsburgh, Pa. CYFLWYNEDIG I ADRODDWYR. Acw ar ogwydd y creigiau-echrys, Ceir dychryn fel angau, A'i law gul yn halog wau Ei oer gur ar eu gwarau! Uwch y ddinas wech oedd enwog-ei hanes A'i hyni godidog, Cymylau fel creigiau crog-ymgasglant Yn llu, a'u tremiant mewn dulliau tremiog! O un man ceir un ail mynydd-yn dod Yn dalp ar adenydd O drydan, fel rhan yn rhydd O law ei... 142355 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Y TROELLWYNT A'I DDIFROD. Gan y Parch. T. C. Benjamin, Pittsburgh, Pa. CYFLWYNEDIG I ADRODDWYR. Acw ar ogwydd y creigiau-echrys, Ceir dychryn fel angau, A'i law gul yn halog wau Ei oer gur ar eu gwarau! Uwch y ddinas wech oedd enwog-ei hanes A'i hyni godidog, Cymylau fel creigiau crog-ymgasglant Yn llu, a'u tremiant mewn dulliau tremiog! O un man ceir un ail mynydd-yn dod Yn dalp ar adenydd O drydan, fel rhan yn rhydd O law ei ddeddfol Llywydd. Och! yn awr daw un arall O'i hynt llym i bwynt y llall, A'i rawd yn llawn o drydan, A'i fywyd oll yn fyw o dân! Rodau asurol! yn frwd o soriant Y ddau erch gwmwl mewn nifwl nofiant Diau i'w gilydd, a llidiog hwyliant I wneud eu dinystr, a'u nwydau daniant Y nefoedd, a gwarafant,-ei bronau A'i chywir nenau o'i gwedd ddychrynant! Taran uwch taran glywid yn tori, A'r wybr uchel yn briwio a brochi, A llid dir tán y mellt yn twyni Yn groch wynias, a'r nef yn gwreichioni, A didawl ddig yn dodi-awch bariaeth A thân gelyniaeth yn ei goleuni !! Colofn fawr, erfawr, hirfaith,-uwch y dref, Yn erch drum o ddylaith, Neu wefr dwys, a saif ar daith, A'i hagweddiad fel goddaith!! Q </poem><noinclude></noinclude> 6uy8fswxrzeqsgjipesvm2eq7iyxm0f 104 70746 142356 2025-07-02T23:33:16Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Ar unwaith, fel gwyllt ddirgryniad o fewn Rhyw losgfynydd anfad, Heb ochel daeth ebychiad,-cryg pybyr Allan i'r awyr mewn digllawn ruad! Croch odiaeth ac erch ydyw, A trowynt ar ei hynt yw; Ebyeha, yıneidia'n nwydwyllt, A'i edyn gwrdd yn drydan gwyllt. Chwyldroa, ymnydda mewn nwyd, A nerth ei esgyll wrth ysgwyd- Gura y llawr gan greu llid, A darnio pob cadernid! A'i ofnadwy fynediad, Anial erch yn ei ol âd! O'i flaen teifl fel... 142356 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Ar unwaith, fel gwyllt ddirgryniad o fewn Rhyw losgfynydd anfad, Heb ochel daeth ebychiad,-cryg pybyr Allan i'r awyr mewn digllawn ruad! Croch odiaeth ac erch ydyw, A trowynt ar ei hynt yw; Ebyeha, yıneidia'n nwydwyllt, A'i edyn gwrdd yn drydan gwyllt. Chwyldroa, ymnydda mewn nwyd, A nerth ei esgyll wrth ysgwyd- Gura y llawr gan greu llid, A darnio pob cadernid! A'i ofnadwy fynediad, Anial erch yn ei ol âd! O'i flaen teifl fel ewyn ton Bebyll yn fân grybibion; Yn deyrn onwyd eu darnio wna, Ac wed'yn efe ysgydwa Ei fawr edyn, gwefr ydyw, Uthrog ei waith, oriog yw! Y peiriandy, dy oedd dal, Gaerog odiaeth graig wadal, Yn hyf i lawr, chwyrn faluria, A'i firain nerth yn chwilfriw wna! Yn ei far lluchia furiau Yn dyrch o'i gylch, gan dorchog wau Yn yr awyr ddireol Droa'n wyllt erwin o'i ol O fewn y llid eofn a llwm Ofnadwy, d'ryswyd rheswm; Yn y dydd blin canoedd o blant Ysig groch drwy'r dref ysgrechant, A'u heneidiau annedwydd Yn ing a swn angau sydd. Eneidiol ddryghin ydyw Dwfn gwynfan y baban byw, A chri y ferch am ei chwaer fad, Yn ei chur drwy ddagrau'i chariad, Yn ysgwyd fry wrth esgyn Yn weddi daer at Greydd dyn! Mewn poeth bla mae y fam fwyn Yn ochi ac yn achwyn Q </poem><noinclude></noinclude> rv2a23cw9pvd9sbrxptx4144v3t2drm 104 70747 142357 2025-07-02T23:33:43Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Yn welw wyllt ar ol un Oedd yn ei wawl iddi'n eilun, Ond a ddygwyd, gipiwyd gan Hynt enwynt, drowyllt anian, O'i gryd bach yn gariad byw I nawdd estron neu ddystryw! CAN Y MELINYDD. Yn nghesail craig y mynydd, Ar lan grisialog nant, 'Rwy'n gwisgo urdd melinydd, · Gan gynal gwraig a phlant; I droi y rhod a'r meini malu, Y nant rydd ddwr yn hael o hyd; A'm hoffder innau yw gofalu Am dynu allan flawd o'r yd Ha, ha! 'rwy'n gallu... 142357 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Yn welw wyllt ar ol un Oedd yn ei wawl iddi'n eilun, Ond a ddygwyd, gipiwyd gan Hynt enwynt, drowyllt anian, O'i gryd bach yn gariad byw I nawdd estron neu ddystryw! CAN Y MELINYDD. Yn nghesail craig y mynydd, Ar lan grisialog nant, 'Rwy'n gwisgo urdd melinydd, · Gan gynal gwraig a phlant; I droi y rhod a'r meini malu, Y nant rydd ddwr yn hael o hyd; A'm hoffder innau yw gofalu Am dynu allan flawd o'r yd Ha, ha! 'rwy'n gallu chwerthin Y bore a'r prydnawn, A chwardd fy hoffus felin O hyd wrth falu'r grawn: A llawenhau mae'm gwraig a minnau, Tra'n malu'n llon y bydd y plant,- Melinau man yw ei geneuau, A maen i falu yw bob dant. Mae olwyn fawr y felin A graenus grwyn fy mhlant, Yn hynod o gynefin A gloew ddwr y nant; Ac olion syber law glanweithra Ar bobpeth yn fy annedd sydd; Fe'u gwneir yn ddeiliaid ufudd golchfa, Dan law fy mhriod hoff bob dydd. Mae'n nghartref a fy melin Yn gadarn ar y graig, A minau wyf yn frenin Ar orsedd serch fy ngwraig; Ffon cariad yw fy nheyrnwialen, A'm teyrnas yw fy nheulu bach, A gwneir fy mywyd oll yn llawen Wrth wel'd fy neiliaid oll yn iach, Q </poem><noinclude></noinclude> ivq5zk0hkb2xsp5qhlmnq5z6qlg454q 104 70748 142358 2025-07-02T23:34:15Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> Mae miwsig clap y felin Yn gyru gofid ffwrld, A ffy pob trallod cethin Mewn dychryn rhag ei thwrdd ; Dedwyddwch, heddwch a sirioldeb, Fel muriau dur o'r muriau sydd: Ao engyl llawnder a boddlondeb, Gyd-weiniant arnom nos a dydd. THE MILLER'S SONG. (English Translation (buddugol) by Ap Daniel, New York.) In yonder rocky hollow, A crystal brooklet clear, A miller's trade I follow, And wife and children cheer; The brooklet gives... 142358 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> Mae miwsig clap y felin Yn gyru gofid ffwrld, A ffy pob trallod cethin Mewn dychryn rhag ei thwrdd ; Dedwyddwch, heddwch a sirioldeb, Fel muriau dur o'r muriau sydd: Ao engyl llawnder a boddlondeb, Gyd-weiniant arnom nos a dydd. THE MILLER'S SONG. (English Translation (buddugol) by Ap Daniel, New York.) In yonder rocky hollow, A crystal brooklet clear, A miller's trade I follow, And wife and children cheer; The brooklet gives its water gaily To turn the millstones and the wheel, And pleased am I to see that daily From golden grain is ground the meal. Ha, ha! I'm laughing proudly, At evening and at morn, And my good mill laughs loudly Whilst busy grinding corn; My wife and I feel great emotion To see the children's grinding done, Their mouths are little mills in motion, And every tooth a grinding stone. The mill wheel in rotation. My children's cheeks aglow, Know well by soft lavation, The brooks pellucid flow; And signs are seen on all the objects Within my house of thrift and care, Each day they're made obedient subjects By my good wife to cleansing rare. My cot and mill erections On rock foundations lie, And in my wife's affections Enthroned as king am I; ! The staff of love's my royal sceptre, My household is my realm and wealth, And life's to me a cheerful chapter, As all my subjects are in health. Q </poem><noinclude></noinclude> 646l6c3f20plqtdxgekmfxw1up59n5a 104 70749 142359 2025-07-02T23:34:46Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> The mill's sweet sounding clapper Drives every care away, And from its jolting hopper Afflictions flee for aye; Blest peace, and happiness and gladness, As walls of steel defend my way, And angels of content and fulness Together serve us night and day. DWY A DAU. Gan Gwilym Lerpwl. Dwy nefoedd a dau nofiwr,-a dwy wydd Dau Wyddel mewn dwndwr, Dwy gares a dau gurwr; Dwy Ellen deg; dau lan dwr. Dwy gwpan a dan gapel,-a dwy wal,... 142359 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> The mill's sweet sounding clapper Drives every care away, And from its jolting hopper Afflictions flee for aye; Blest peace, and happiness and gladness, As walls of steel defend my way, And angels of content and fulness Together serve us night and day. DWY A DAU. Gan Gwilym Lerpwl. Dwy nefoedd a dau nofiwr,-a dwy wydd Dau Wyddel mewn dwndwr, Dwy gares a dau gurwr; Dwy Ellen deg; dau lan dwr. Dwy gwpan a dan gapel,-a dwy wal, A dau elyu dirgel; Dwy diwn nef dau dan ufel. Dwy sedd cawr, dau swyddog cel. Dwy wydd wen, dau Iuddew hynod,-dwy iaith, Dau weithiwr yn barod; Dwy wobr awen, dau briod, Dwy farn bardd, dau "firi" n bod. Dwy ganwyll, a dau genaw,-a dwy nos, Dau hanesydd blaenllaw; Dwy yn trydar, dau'n troediaw, Dwy rwyf neis a dau rif (9) naw. Dwy fuddai a dau feddwyn,-dwy eingion, Dau angor yn dilyn; Dwy eneth a dau hoenyn, Dwy groes gam, a dau grys gwyn. Dwy dalent a dau deiliwr,-dwy nodwydd Dau Ned yn gwneyd mwstwr; Dwy wrach a dau edrychwr, Wel, digon, digon o dwr. Q </poem><noinclude></noinclude> hle5tyfouigedikquh0y920nc8jnk5a 104 70750 142360 2025-07-02T23:35:16Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> IS LIFE WORTH LIVING? By Lizzie Doten. "Who suffers, conquers.' He who would attain That perfect peace, which fears not loss nor pain, Through calm endurace must the victory gain." Thus said the spirit-and my soul replied- "With bleeding feet I walked o'er paths untried. Oh, sacred patience! with my soul abide." Long had I watched and anxiously had fed The lamp of life, for one whose pathway led Down to the land of silence and... 142360 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> IS LIFE WORTH LIVING? By Lizzie Doten. "Who suffers, conquers.' He who would attain That perfect peace, which fears not loss nor pain, Through calm endurace must the victory gain." Thus said the spirit-and my soul replied- "With bleeding feet I walked o'er paths untried. Oh, sacred patience! with my soul abide." Long had I watched and anxiously had fed The lamp of life, for one whose pathway led Down to the land of silence and the dead. And now, while midnight, with its shadows, lay Across the pathway of the coming day, The tide of life was ebbing swift away. I knew that Death, with eyes of tender gloom, Whose hand so often plucks Life's fairest bloom, Watched with me in the silence of that room. I feared him not, he seemed so calm and still, Nor did I count it as a deadly ill, The perfect law Death waited to fulfil. And yet, Life's mighty problems vexed me sore, And ever as I scanned their meaning o'er, The darkness deepened in my soul the more. I thought of all that made life desolate- Of cold suspicion, and of cruel hate, Of hope deferred, and help that came too late. Of feet, drawn downward to the tempter's snare, Of lips that quivered with a voiceless prayer, Of souls, that sat in darkness and despair. Of patient brows that crowns of suffering wore, Of sad farwells that tender heartstrings tore, Of sweet young faces seen on earth no more. Q </poem><noinclude></noinclude> 9vcmfhz75orwa7ri83b7uw60ncm2c56 104 70751 142361 2025-07-02T23:35:54Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> And as I deeply mused thereon, I said- "If I were God, and he were in my stead, I would not rest till all were comforted." Then through the lonely places of my soul, A sense as of a Living Presence stole, Strong to sustain, and tender to console. It spake no language, and no voice was heard, Yet all my soul with eager longing stirred, To catch the import of that living word. And thus it spake,-"Seek thou to do and be, Life mus... 142361 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> And as I deeply mused thereon, I said- "If I were God, and he were in my stead, I would not rest till all were comforted." Then through the lonely places of my soul, A sense as of a Living Presence stole, Strong to sustain, and tender to console. It spake no language, and no voice was heard, Yet all my soul with eager longing stirred, To catch the import of that living word. And thus it spake,-"Seek thou to do and be, Life must be lived, before the soul can see The meaning of the Inner Mystery." * * The morning came, and also came the end- I saw the great white calm of death descend, And seal with peace the forehead of my friend. Then o'er my soul went surging to and fro A nameless longing, to more surely know That which my doubting heart had questioned so. I gently laid my hand upon that head- White with the snows the passing years had shed- "Was life worth living? Oh, my friend!" I said. And lo! as kindred souls in silence blend, He answered, "Be thou comforted, Oh, friend! Life is worth living. Death is not the end. "What was, and is, and evermore shall be, Enfolds us all in its eternity, And blest indeed are those whom death makes free." My soul was satisfied, I raised my eyes- Filled with the tears that would unbidden rise, And read life's lesson in the morning skies. Above the mists and shadows of the night The new-born day climbed up the golden height, And all the stars went inward, lost in light. Thus like the stars, our lives with light shall blend And onward still from height to height ascend. Life is worth living. Death is not the end. Q </poem><noinclude></noinclude> 9cof2rp47znsf94nf7dt16xyfzthkoh 104 70752 142362 2025-07-02T23:36:24Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> CYNGHORGERDD. I BREGETHWYR IEUAINC CYMRU. Gan Gwilym Wyn, Cwmllynfell. Gyfeillion ieuaine sydd a'ch bryd I droi o'n plith i droi y byd, Dymunwn grybwyll gair neu ddau A fyddo'n foddion i'ch cryfhau,- Eich cynal hefyd ar eich taith, A'ch calonogi at y gwaith- Y gwaith pwysicaf fedd yr oes, Yw sefyll dros y "Nef a'r Groes." Bydd temtasiynau yn ddiri', Fel llewod ar eich llwybrau chwi― Yn cynyg at y manau gwan, I geisio'ch rhwyst... 142362 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> CYNGHORGERDD. I BREGETHWYR IEUAINC CYMRU. Gan Gwilym Wyn, Cwmllynfell. Gyfeillion ieuaine sydd a'ch bryd I droi o'n plith i droi y byd, Dymunwn grybwyll gair neu ddau A fyddo'n foddion i'ch cryfhau,- Eich cynal hefyd ar eich taith, A'ch calonogi at y gwaith- Y gwaith pwysicaf fedd yr oes, Yw sefyll dros y "Nef a'r Groes." Bydd temtasiynau yn ddiri', Fel llewod ar eich llwybrau chwi― Yn cynyg at y manau gwan, I geisio'ch rhwystro'i fyn'd i'r lan: Gofalwch gadw' fewn y ffin, Nac ymddiriedwch yn eich hun, Ond sugnwch gymhorth oddi fry, Fel hyny daw y gwan yn gry. Daw'r byd yn llawn hudoliaeth gau, I wneyd ei oreu i'ch llesghau, Drwy gynyg hyn. a dal y llall, Ond cilwch rhag teganan'r fall: Pleserau'r gelyn nid yn't ddim, Ond twyllwyr i ladrata'ch grym- Wrth gymdeithasu gyda'r gwir, Yw'r unig ffordd am fywyd pur. Mae buchedd yn pregethu'n uwch Yn nghlust y byd na dim a glywch; Mae erbyn heddyw'n ormod dydd, I ollwng tafod neb yn rhydd, Os na fydd calon onest gref Yn tystiolaethu gydag ef; Ac wrthych, frodyr hoff, 'rwy'n dweud Cydgordio fyddo'ch dweud a'ch gwneud. Q </poem><noinclude></noinclude> ptxs34dlgs9nk3tg9pjgticywh0nbmh 104 70753 142363 2025-07-02T23:37:34Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> I deml addysg pan yr ewch I ddringo'r grisiau, trafferth gewch; Ond penderfyniad a pharhad A dry y rhwystrau yn fwynhad; A gwelir chwi mewn dull Cymraeg Ryw ddydd ar gopa bryn Hebraeg, Yn gwrol sangu'r uchaf ris, A dirwyn Lladin am ben bys. Mae'r ieithoedd meirwon yn lled sych: Ond gwnewch a hwy, fel gwna yr ych A'r dyfroedd gloew sy'n y nant, 'Nol tori'ch syched troiwch bant; "Fel brefa'r bydd," pregethu'n hyf, A'ch pwys ar f... 142363 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> I deml addysg pan yr ewch I ddringo'r grisiau, trafferth gewch; Ond penderfyniad a pharhad A dry y rhwystrau yn fwynhad; A gwelir chwi mewn dull Cymraeg Ryw ddydd ar gopa bryn Hebraeg, Yn gwrol sangu'r uchaf ris, A dirwyn Lladin am ben bys. Mae'r ieithoedd meirwon yn lled sych: Ond gwnewch a hwy, fel gwna yr ych A'r dyfroedd gloew sy'n y nant, 'Nol tori'ch syched troiwch bant; "Fel brefa'r bydd," pregethu'n hyf, A'ch pwys ar ffyn yr ieithoedd cryf;- Pob parch i'r Groeg a phob rhyw aeg, Ond traethu wneloch chwi'n Gymraeg. Os am wneud enw yn y byd, Bod yn naturiol yw hi 'gyd: 'Rwyf yn ddifrifol ofyn pa'm A lleisiau'ch hunain y gwnewch gam? Afreidiol yw dynwared un, Tra fyddo genych lais eich hun; Gofalwch ddyfod fel yr y'ch, Boed bregeth wlyb neu bregeth sych. Symylder hefyd yn e ch dull, A phwyllog, fel na choller sill; Mae hwyl o'r goreu yn ei lle, Cewch arfer hono-nis gun b'le; Gwnewch dyfu'r blodau yn eich dol, Ni raid rho'i 'rheiny byth yn ol; Cyll blodau benthyg eu holl wrid Wrth geisio'u dal o flaen y byd. Ymlwybrwch faes llenyddiaeth goeth, Dim ond y sylwedd gar y doeth; Ystyriwch mai'r uchela'i bris Yw gwenith pur-ac nid yr us; Halogir weithiau bwlpud Duw, Gan bethau sydd yn trethu'n clyw; Os am roi pregeth a'n mwyuha, Bendithiwch hi a synwyr da. Q </poem><noinclude></noinclude> 7ngbsjd7zm8u2mi4vg86ma6pw3grz4h 104 70754 142364 2025-07-02T23:38:11Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> 'Rwy'n gydwybodol ddweyd ar g'oedd, Mai prawf o wagder ydyw bloedd: Y llestri llawn sy'n ddystaw iawn, Er hyny hwy sy'n dal y grawn; Wrth drin y pwnc ar ben y bwrdd, Na fydded genych fawr o dwrdd ; Gall trwst ein cadw ar ddihun, Ond bwyd a'n nertha bob yr un. Ffyddlondeb yw dirgelwch llwydd, Fel gweision Duw mawrhewch eich swydd; Na wasanaethwch "fyrddau'r wlad," Mae ffordd o'r cyfryw i sarhad: Gwastraffu nerth yw peth fel hyn... 142364 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> 'Rwy'n gydwybodol ddweyd ar g'oedd, Mai prawf o wagder ydyw bloedd: Y llestri llawn sy'n ddystaw iawn, Er hyny hwy sy'n dal y grawn; Wrth drin y pwnc ar ben y bwrdd, Na fydded genych fawr o dwrdd ; Gall trwst ein cadw ar ddihun, Ond bwyd a'n nertha bob yr un. Ffyddlondeb yw dirgelwch llwydd, Fel gweision Duw mawrhewch eich swydd; Na wasanaethwch "fyrddau'r wlad," Mae ffordd o'r cyfryw i sarhad: Gwastraffu nerth yw peth fel hyn, Tra maes cynhauaf byd yn wyn: Llwyr ymgysegrwch drwy eich ocs, I droi di-gred drwy waed y Groes. GOFIDIAU. Gan 'Rhen Dom, Slatington, Pa. Yr y'm mewn byd lle mae gofidiau, Mewn gwahanol gysylltiadau; Ochain, wylo sydd yn mhobman, Nid oes dim a'n gwna yn ddyddan. Yr y'm mewn gwlad lle mae gofidiau, Llawer teulu sydd mewn dagrau; Am nad oes 'run tamaid ganddynt, Mor ddifrifol yw hi arnynt. Yr y'm mewn gwlad lle mae gofidiau, O mor drymion yw ein beichiau; Ond gobeithio daw ymwared, Ac heibio'r aiff yr amser caled. Yr y'm mewn byd lle mae cyflawnder O ddanteithion ar ein cyfer, Yn 'r Efengyl a'i thrysorau; Dyma fan nad oes gofidiau. Q </poem><noinclude></noinclude> molexgtqlcnu1iwpqndx2wye5gpfghl 104 70755 142365 2025-07-02T23:39:27Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> AMSER. Gun Henry Thomas, Cwmbwrla. Pa beth yw amser? Afon fawr lifeiriol, A darddodd draw yn nghreigiau y tragwyddol- Yr hon ar hyd ei thaith a chwim brysura, Nes dod o hyd i'r mor lle yr arllwysa; Hi gluda'r da a'r drwg ddaw ar ei gwyneb, I fewn i lynclyn eigion tragwyddoldeb; Mae wedi ac yn cario ar ei thonau Rhyw fyrdd o lestri mawrion drwy yr oesau; Ond er ei nerth a'i chwim gyflymder hi Hi gollodd ddau o'r llestri mwya'u... 142365 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> AMSER. Gun Henry Thomas, Cwmbwrla. Pa beth yw amser? Afon fawr lifeiriol, A darddodd draw yn nghreigiau y tragwyddol- Yr hon ar hyd ei thaith a chwim brysura, Nes dod o hyd i'r mor lle yr arllwysa; Hi gluda'r da a'r drwg ddaw ar ei gwyneb, I fewn i lynclyn eigion tragwyddoldeb; Mae wedi ac yn cario ar ei thonau Rhyw fyrdd o lestri mawrion drwy yr oesau; Ond er ei nerth a'i chwim gyflymder hi Hi gollodd ddau o'r llestri mwya'u bri- Fe'u cipiwyd hwy eich dau i balas odiaeth Y Duwdod mawr cyn cyrhaedd porth marwolaeth. Mae tragwyddoldeb megis rhyw gyfandir Ofnadwy dibendraw o'i gylch-a gwelir Y crebwyll mwyaf beiddgar yn parlysu Wrth synio y tragwyddol s'yn ei gylchu; Nid ydyw amser ond un diferyn Wrth ymyl mor didrai heb iddo derfyn; Neu fel y llwch yn lleiaf mewn bodolaeth Yn ymyl Alpiau mawrion creadigaeth; I lygad dyn mae fel rhyw wan belydryn Yn nghanol haul sydd megis byd diderfyn; Neu fel anadliad byr y baban gwanaf Yn ymyl chwyrn ruthriadau'r corwynt cryfaf Neu fel rhyw dud yn nghanol cadwyn ryfedd Yn uno y diddechreu a'r diddiwedd. Fe daflwyd amser gan y Crewr dwyfol I ganol yr eangder anherfynol I deulu yn gael ymddangosiad arno, Ac O! mae holl angylion Duw yn gwylio Eu symudiadau hwynt, a manwl syllu Ar y llwyfanwyr; hefyd yr uffernlu- A wyliant y chwareuwyr, pob golygfa Sydd yn y ddrama fawr nes y darfydda; Oblegid dyma lwyfan yr amserol I selio tynged pawb mewn byd tragwyddol. Gyfoethog amser! ynddo ymgorphorodd Hen ddrychfeddyliau'r Duwdo-dwyfol garodd, Nes rhoddi'i Fab i fyw a marw arno Dros deulu dyn rhag cael ei fythol ddamnio! Q </poem><noinclude></noinclude> pb35zrl938ujyc87wchq3krftimb8nc 104 70756 142366 2025-07-02T23:54:18Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> WRTH RODIO AR DDYDD O HAF. Gan R. J. Derfel. Wrth rodio ar ddydd o haf Mi gwrddais gynhebrwng prudd; 'Roedd blodau yn toi yr arch, A dagrau yn toi pob grudd; Ar unwaith adnabum y fam, Heb ei gwel'd o'r blaen erioed, A nabum ei hanwyl blant O bedair hyd ugain oed. Mewn gwisgoedd trymllyd a du, Edrychent mor ddu a'r bedd, Ond duach oedd bron pob un- A thrymach na'r nos eu gwedd; Ar hyd y cynhebrwng prudd Ni welid mymryn o wyn O... 142366 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> WRTH RODIO AR DDYDD O HAF. Gan R. J. Derfel. Wrth rodio ar ddydd o haf Mi gwrddais gynhebrwng prudd; 'Roedd blodau yn toi yr arch, A dagrau yn toi pob grudd; Ar unwaith adnabum y fam, Heb ei gwel'd o'r blaen erioed, A nabum ei hanwyl blant O bedair hyd ugain oed. Mewn gwisgoedd trymllyd a du, Edrychent mor ddu a'r bedd, Ond duach oedd bron pob un- A thrymach na'r nos eu gwedd; Ar hyd y cynhebrwng prudd Ni welid mymryn o wyn Ond y blodau ar yr arch A'r haulwen ar ddol a bryn. Wrth wel'd y cynhebrwng prudd Yn dilyn ar ol yr arch, Gofynwn oedd rhywbeth mewn du Yn dangos cariad neu barch? Onid oes digon o wae, A digon o ddu yn y bedd, Heb chwaneg o gylch y corph 1 lethu pob bron a gwedd. Yn lle rhoi blodau ar arch, A fyddai ddim yn well rhoi Blodau ar fynwes y byw I'w cysuro heb ymdroi ? Rhowch flodau ar fynwes y fam, Rhosynau ar foch y fun, A blodau o gymorth i'r plant, I loni calon pob un. Q </poem><noinclude></noinclude> e8f71cxyu9qv0i8ndtx5fljoejud8s1 104 70757 142367 2025-07-02T23:55:06Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> THE SHADOW ON THE BLIND. By S. R. S. Alas! what errors are sometimes committed, What blunders are made, what duties omitted, What scandals arise, what mischief is wrought, Through want of a moment's reflection and thought! How many a fair reputation has flown Through a stab in the dark from a person unknown; Or some tale spread abroad with assiduous care, When the story the strictest inspection would bear! How often rage, mal... 142367 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> THE SHADOW ON THE BLIND. By S. R. S. Alas! what errors are sometimes committed, What blunders are made, what duties omitted, What scandals arise, what mischief is wrought, Through want of a moment's reflection and thought! How many a fair reputation has flown Through a stab in the dark from a person unknown; Or some tale spread abroad with assiduous care, When the story the strictest inspection would bear! How often rage, malice, and envy are found; How often contention and hatred abound Where true love should exist, and harmony dwell, Through a misunderstanding, alas! who can tell ? Mr. Ferdinand Plum was a grocer by trade, By attention and tact he a fortune had made; No tattler nor maker of mischief was he, But as honest a man as you'd wish to see. Of a chapel, close by, he was deacon, they say And his minister lived just over the way. Mr. Plum was retiring to rest one night, He had just undress'd and put out the light, And pulled back the blind As he peep'd from behind ('Tis a custom with many to do so you'll find), When glancing his eye, He happen'd to spy On the blinds on the opposite side-Oh, fie! Two shadows; each movement of course he could see, And the people were quarrelling evidently. "Well I never," said Plum, as he witness'd the strife, "I declare 'tis the minister beating his wife!" The minister held a thick stick in his hand, And his wife ran away as he shook the brand, [hear Whilst her shrieks and cries were quite shocking to And the sounds came across most remarkably clear. Q </poem><noinclude></noinclude> fqyfzds66vs0718z7qe2ayxx53spxyn 104 70758 142368 2025-07-02T23:56:18Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem>. "Well, things are deceiving, But seeing's believing," Said Plum to himself, as he turn'd into bed; "Now! who would have thought That man would have fought And beaten his wife on her shoulders and head With a great big stick, At least three inches thick? I am sure her shrieks quite fill'd me with dread. I've a great mind to bring The whole of the thing Before the church members; but, no. I have read A proverb which says "Least... 142368 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem>. "Well, things are deceiving, But seeing's believing," Said Plum to himself, as he turn'd into bed; "Now! who would have thought That man would have fought And beaten his wife on her shoulders and head With a great big stick, At least three inches thick? I am sure her shrieks quite fill'd me with dread. I've a great mind to bring The whole of the thing Before the church members; but, no. I have read A proverb which says "Least said soonest mended," And this Mr. Plum's mild soliloquy ended. But alas! Mr. Plum's eldest daughter, Miss Jane, Saw the whole of the scene, and could not refrain From telling Miss Spol, and Mis Spol told again (Though of course in strict confidence) every one [done. Whom she happened to know, what the parson had So, the news spread abroad, and soon reach'd the ear Of the person himself, and he traced it, I hear, To the author, Miss Jane. Jane could not deny, But at the same time she begg'd leave to defy The parson to prove she had uttered a lie. A church meeting was called: Mr. Plum made a speech He said, "Friends, pray listen awhile, I beseech, What my daughter has said is most certainly true For I saw the whole scene on the same evening, too; But, not wishing to make an unpleasantness rife, I did not tell even my daughter or wife. But of course as Miss Jane saw the whole of the act, I think it but right to attest to the fact. ""Tis remarkably strange !" the parson replied, It is plain Mr. Plum must something have spied; Though the wife-beating story of course is denied, Andain that I can say I am grossly belied." While he ransacks his brain, and ponders, and tries To recall any scene that could ever give rise Q </poem><noinclude></noinclude> jjcgb8hqti0x1pgxotwcxsm6m7rakb9 104 70759 142369 2025-07-02T23:56:56Z AlwynapHuw 1710 /* Heb ei brawfddarllen eto */ Dechrau tudalen newydd gyda "<poem> To so monstrous a charge, just then his wifo cries, "I have it, my love; you remember that night When I had such a horrible, terrible fright, We both were retiring that evening to rest- I was seated, my dear, and but partly undress'd- When a nasty large rat jump'd close to my feet; My shrieking, was heard, I suppose, in the street; You caught up the poker, and ran round the room, And at last knock'd the rat, and so seal'd its... 142369 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="AlwynapHuw" /></noinclude><poem> To so monstrous a charge, just then his wifo cries, "I have it, my love; you remember that night When I had such a horrible, terrible fright, We both were retiring that evening to rest- I was seated, my dear, and but partly undress'd- When a nasty large rat jump'd close to my feet; My shrieking, was heard, I suppose, in the street; You caught up the poker, and ran round the room, And at last knock'd the rat, and so seal'd its doom, Our shadows, my love, must have play'd on the blind, And this is the mystery-solv'd you will find." MORAL. Don't believe every tale that is handed about; We have all enough faults and real failings without Being burden'd with those of which there's a doubt. If you study this tale, I think. too, you will find That a light should be placed in the front not behind? For often strange shadows are seen on the blind. Y GYDWYBOD YN CYHUDDO YN ANGAU. Gan D. T. Evans, Fforestfach. Yn euog ydwyf; neb ond Duw A blymia ddyfnder fy euogrwydd; Dinystrio dynion wnaethym drwy fy myw, Arweiniais lu i gorsydd gwyllt gwaradwydd; Fy nwylaw halog, y maent hwy o hyd Yn rhuddgoch iawn gan waed truenus feddwon; Mae edrych arnynt. yn deffroi y cryd I wyllt drydanu drwy ogfeydd fy nghalon; Tra i fy meddwl mal ellyllon byw Yn adgyfodi mae rhyw hen adgofion; Q </poem><noinclude></noinclude> qwfr59podcg43ahl7so3fqqaaxrjkua 104 70760 142370 2025-07-03T00:49:14Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142370 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>frodyr; ac ni allent ddyfod hyd atto gan y dorf. 20 A mynegwyd iddo ''gan rai'', yn dywedyd, Y mae dy fam a'th frod- yr yn sefyll allan, yn ewyllysio dy weled. 21 Ac efe a attebodd ac a ddywedodd wrthynt, Fy mam i a'm brodyr i yw y rhai hyn sydd yn gwrandaw gair Duw, ac yn ei wneuthur. 22 ¶ A bu ar ryw ddiwrnod, ac efe a aeth i long, efe a'i ddisgyblion: a dywedodd wrthynt, Awn trosodd i'r tu hwnt i'r llyn. A hwy a gychwynasant. 23 Ac fel yr oeddynt yn hwylio, efe a hunodd: a chawod o wynt a ddisgynodd ar y llyn; ac yr oeddynt yn llawn o ''ddwfr'', ac mewn enbydrwydd. 24 A hwy a aethant atto, ac a'i deffroisant ef, gan ddywedyd, ''O'' Feistr, Feistr, darfu am danom. Ac efe a gyfododd, ac a geryddodd y gwynt a'r tonnau dwfr: a hwy a beidiasant, a hi a aeth yn dawel. 25 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Pale y mae eich ffydd chwi? A hwy wedi ofni, a ryfeddasant, gan ddywedyd wrth eu gilydd, Pwy yw hwn, gan ei fod yn gorchymyn i'r gwyntoedd ac i'r dwfr hefyd, a hwythau yn ufuddhâu iddo? 26 ¶ A hwy a hwyliasant i wlad y Gadareniaid, yr hon sydd o'r tu arall, ar gyfer Galilea. 27 Ac wedi iddo fyned allan i dir, cyfarfu âg ef ryw wr o'r ddinas, yr hwn oedd ganddo gythreuliaid er ys talm o amser; ac ni wisgai ddillad, ac nid arhosai mewn tŷ, ond yn y beddau. 28 ''Hwn'', wedi gweled yr Iesu, a dolefain, a syrthiodd i lawr ger ei fron ef, ac a ddywedodd â llef uchel, Beth sydd i mi â thi, ''O'' Iesu, Fab Duw goruchaf? yr wyf yn attolwg i ti na'm poenech. 29 (Canys efe a orchymynasai i'r yspryd aflan ddyfod allan o'r dyn. Canys llawer o amserau y cipiasaief; ac efe a gedwid yn rhwym â chadwynau, ac â llyffetheiriau; ac wedi dryllio y rhwymau, efe a yrrwyd gan y cythraul i'r diffaethwch.) 30 A'r Iesu a ofynodd iddo, gan ddywedyd, Beth yw dy enw di? Yntau a ddywedodd, Lleng: canys llawer o gythreuliaid a aethent iddo ef. 31 A hwy a ddeisyfasant arno, na orchymynai iddynt fyned i'rdyfnder. 32 Ac yr oedd yno genfaint o foch lawer yn pori ar y mynydd: a hwynt-hwy a attolygasant iddo adael idd ynt fyned i mewn i'r rhai hynny. Ac efe a adawodd iddynt. 33 A'r cythreuliaid a aethant allan o'r dyn, ac a aethant i mewn i'r moch: a'r genfaint a ruthrodd oddi ar y dibyn i'r llyn, ac a foddwyd. 34 A phan welodd y meichiaid yr hyn a ddarfuasai, hwy a ffoisant, ac a aethant, ac a fynegasant yn y ddinas, ac yn y wlad. 35 A hwy a aethant allan i weled y peth a wnelaid; ac a ddaethant at yr Iesu, ac a gawsant y dyn, o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, yn ei ddillad, a'i iawn bwyll, yn eistedd wrth draed yr Iesu: a hwy a ofnasant. 36 A'r rhai a welsent, a fynegasant hefyd iddynt pa fodd yr iachasid y cythreulig. 37 ¶ A'r holl liaws o gylch gwlad y Gadareniaid a ddymunasant arno fyned ymaith oddi wrthynt; am eu bod mewn ofn mawr. Ac efe wedi myned i'r llong, a ddychwelodd. 38 A'r gwr o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, a ddeisyfodd arno gael bod gyd âg ef: eithr yr Iesu a'i danfonodd ef ymaith, gan ddywedyd, 39 Dychwel i'th dŷ, a dangos faint o bethau a wnaeth Duw i ti. Ac efe a aeth, dan bregethu trwy gwbl o'r ddinas, faint a wnaethai yr Iesu iddo. 40 A bu, pan ddychwelodd yr Iesu, dderbyn o'r bobl ef: canys yr oeddynt oll yn disgwyl am dano ef. 41 Ac wele, daeth gwr a'i enw Jairus; ac efe oedd lywodraethwr y synagog: ac efe a syrthiodd wrth draed yr Iesu, ac a attolygodd iddo ddyfod i'w dŷ ef: 42 O herwydd yr oedd iddo ferch unig-anedig, ynghylch deuddeng mlwydd oed, a hon oedd yn marw. Ond fel yr oedd efe yn myned, y bobloedd a'i gwasgent ef.<noinclude><references/></noinclude> s8u9ndxma8ak8v5wlornfcdjzxcvo0b 142371 142370 2025-07-03T00:49:58Z AlwynapHuw 1710 142371 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>frodyr; ac ni allent ddyfod hyd atto gan y dorf. 20 A mynegwyd iddo ''gan rai'', yn dywedyd, Y mae dy fam a'th frod- yr yn sefyll allan, yn ewyllysio dy weled. 21 Ac efe a attebodd ac a ddywedodd wrthynt, Fy mam i a'm brodyr i yw y rhai hyn sydd yn gwrandaw gair Duw, ac yn ei wneuthur. 22 ¶ A bu ar ryw ddiwrnod, ac efe a aeth i long, efe a'i ddisgyblion: a dywedodd wrthynt, Awn trosodd i'r tu hwnt i'r llyn. A hwy a gychwynasant. 23 Ac fel yr oeddynt yn hwylio, efe a hunodd: a chawod o wynt a ddisgynodd ar y llyn; ac yr oeddynt yn llawn o ''ddwfr'', ac mewn enbydrwydd. 24 A hwy a aethant atto, ac a'i deffroisant ef, gan ddywedyd, ''O'' Feistr, Feistr, darfu am danom. Ac efe a gyfododd, ac a geryddodd y gwynt a'r tonnau dwfr: a hwy a beidiasant, a hi a aeth yn dawel. 25 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Pale y mae eich ffydd chwi? A hwy wedi ofni, a ryfeddasant, gan ddywedyd wrth eu gilydd, Pwy yw hwn, gan ei fod yn gorchymyn i'r gwyntoedd ac i'r dwfr hefyd, a hwythau yn ufuddhâu iddo? 26 ¶ A hwy a hwyliasant i wlad y Gadareniaid, yr hon sydd o'r tu arall, ar gyfer Galilea. 27 Ac wedi iddo fyned allan i dir, cyfarfu âg ef ryw wr o'r ddinas, yr hwn oedd ganddo gythreuliaid er ys talm o amser; ac ni wisgai ddillad, ac nid arhosai mewn tŷ, ond yn y beddau. 28 ''Hwn'', wedi gweled yr Iesu, a dolefain, a syrthiodd i lawr ger ei fron ef, ac a ddywedodd â llef uchel, Beth sydd i mi â thi, ''O'' Iesu, Fab Duw goruchaf? yr wyf yn attolwg i ti na'm poenech. 29 (Canys efe a orchymynasai i'r yspryd aflan ddyfod allan o'r dyn. Canys llawer o amserau y cipiasaief; ac efe a gedwid yn rhwym â chadwynau, ac â llyffetheiriau; ac wedi dryllio y rhwymau, efe a yrrwyd gan y cythraul i'r diffaethwch.) 30 A'r Iesu a ofynodd iddo, gan ddywedyd, Beth yw dy enw di? Yntau a ddywedodd, Lleng: canys llawer o gythreuliaid a aethent iddo ef. 31 A hwy a ddeisyfasant arno, na orchymynai iddynt fyned i'rdyfnder. 32 Ac yr oedd yno genfaint o foch lawer yn pori ar y mynydd: a hwynt-hwy a attolygasant iddo adael idd ynt fyned i mewn i'r rhai hynny. Ac efe a adawodd iddynt. 33 A'r cythreuliaid a aethant allan o'r dyn, ac a aethant i mewn i'r moch: a'r genfaint a ruthrodd oddi ar y dibyn i'r llyn, ac a foddwyd. 34 A phan welodd y meichiaid yr hyn a ddarfuasai, hwy a ffoisant, ac a aethant, ac a fynegasant yn y ddinas, ac yn y wlad. 35 A hwy a aethant allan i weled y peth a wnelaid; ac a ddaethant at yr Iesu, ac a gawsant y dyn, o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, yn ei ddillad, a'i iawn bwyll, yn eistedd wrth draed yr Iesu: a hwy a ofnasant. 36 A'r rhai a welsent, a fynegasant hefyd iddynt pa fodd yr iachasid y cythreulig. 37 ¶ A'r holl liaws o gylch gwlad y Gadareniaid a ddymunasant arno fyned ymaith oddi wrthynt; am eu bod mewn ofn mawr. Ac efe wedi myned i'r llong, a ddychwelodd. 38 A'r gwr o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, a ddeisyfodd arno gael bod gyd âg ef: eithr yr Iesu a'i danfonodd ef ymaith, gan ddywedyd, 39 Dychwel i'th dŷ, a dangos faint o bethau a wnaeth Duw i ti. Ac efe a aeth, dan bregethu trwy gwbl o'r ddinas, faint a wnaethai yr Iesu iddo. 40 A bu, pan ddychwelodd yr Iesu, dderbyn o'r bobl ef: canys yr oeddynt oll yn disgwyl am dano ef. 41 Ac wele, daeth gwr a'i enw Jairus; ac efe oedd lywodraethwr y synagog: ac efe a syrthiodd wrth draed yr Iesu, ac a attolygodd iddo ddyfod i'w dŷ ef: 42 O herwydd yr oedd iddo ferch unig-anedig, ynghylch deuddeng mlwydd oed, a hon oedd yn marw. Ond fel yr oedd efe yn myned, y bobloedd a'i gwasgent ef,<noinclude><references/></noinclude> aj4p79vj2ytgkpo6s9kjo7mu78nmqya 142374 142371 2025-07-03T01:26:01Z AlwynapHuw 1710 142374 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>frodyr; ac ni allent ddyfod hyd atto gan y dorf. 20 A mynegwyd iddo ''gan rai'', yn dywedyd, Y mae dy fam a'th frod- yr yn sefyll allan, yn ewyllysio dy weled. 21 Ac efe a attebodd ac a ddywedodd wrthynt, Fy mam i a'm brodyr i yw y rhai hyn sydd yn gwrandaw gair Duw, ac yn ei wneuthur. 22 ¶ A bu ar ryw ddiwrnod, ac efe a aeth i long, efe a'i ddisgyblion: a dywedodd wrthynt, Awn trosodd i'r tu hwnt i'r llyn. A hwy a gychwynasant. 23 Ac fel yr oeddynt yn hwylio, efe a hunodd: a chawod o wynt a ddisgynodd ar y llyn; ac yr oeddynt yn llawn o ''ddwfr'', ac mewn enbydrwydd. 24 A hwy a aethant atto, ac a'i deffroisant ef, gan ddywedyd, ''O'' Feistr, Feistr, darfu am danom. Ac efe a gyfododd, ac a geryddodd y gwynt a'r tonnau dwfr: a hwy a beidiasant, a hi a aeth yn dawel. 25 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Pale y mae eich ffydd chwi? A hwy wedi ofni, a ryfeddasant, gan ddywedyd wrth eu gilydd, Pwy yw hwn, gan ei fod yn gorchymyn i'r gwyntoedd ac i'r dwfr hefyd, a hwythau yn ufuddhâu iddo? 26 ¶ A hwy a hwyliasant i wlad y Gadareniaid, yr hon sydd o'r tu arall, ar gyfer Galilea. 27 Ac wedi iddo fyned allan i dir, cyfarfu âg ef ryw wr o'r ddinas, yr hwn oedd ganddo gythreuliaid er ys talm o amser; ac ni wisgai ddillad, ac nid arhosai mewn tŷ, ond yn y beddau. 28 ''Hwn'', wedi gweled yr Iesu, a dolefain, a syrthiodd i lawr ger ei fron ef, ac a ddywedodd â llef uchel, Beth sydd i mi â thi, ''O'' Iesu, Fab Duw goruchaf? yr wyf yn attolwg i ti na'm poenech. 29 (Canys efe a orchymynasai i'r yspryd aflan ddyfod allan o'r dyn. Canys llawer o amserau y cipiasaief; ac efe a gedwid yn rhwym â chadwynau, ac â llyffetheiriau; ac wedi dryllio y rhwymau, efe a yrrwyd gan y cythraul i'r diffaethwch.) 30 A'r Iesu a ofynodd iddo, gan ddywedyd, Beth yw dy enw di? Yntau a ddywedodd, Lleng: canys llawer o gythreuliaid a aethent iddo ef. 31 A hwy a ddeisyfasant arno, na orchymynai iddynt fyned i'rdyfnder. 32 Ac yr oedd yno genfaint o foch lawer yn pori ar y mynydd: a hwynt-hwy a attolygasant iddo adael idd ynt fyned i mewn i'r rhai hynny. Ac efe a adawodd iddynt. 33 A'r cythreuliaid a aethant allan o'r dyn, ac a aethant i mewn i'r moch: a'r genfaint a ruthrodd oddi ar y dibyn i'r llyn, ac a foddwyd. 34 A phan welodd y meichiaid yr hyn a ddarfuasai, hwy a ffoisant, ac a aethant, ac a fynegasant yn y ddinas, ac yn y wlad. 35 A hwy a aethant allan i weled y peth a wnelaid; ac a ddaethant at yr Iesu, ac a gawsant y dyn, o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, yn ei ddillad, a'i iawn bwyll, yn eistedd wrth draed yr Iesu: a hwy a ofnasant. 36 A'r rhai a welsent, a fynegasant hefyd iddynt pa fodd yr iachasid y cythreulig. 37 ¶ A'r holl liaws o gylch gwlad y Gadareniaid a ddymunasant arno fyned ymaith oddi wrthynt; am eu bod mewn ofn mawr. Ac efe wedi myned i'r llong, a ddychwelodd. 38 A'r gwr o'r hwn yr aethai y cythreuliaid allan, a ddeisyfodd arno gael bod gyd âg ef: eithr yr Iesu a'i danfonodd ef ymaith, gan ddywedyd, 39 Dychwel i'th dŷ, a dangos faint o bethau a wnaeth Duw i ti. Ac efe a aeth, dan bregethu trwy gwbl o'r ddinas, faint a wnaethai yr Iesu iddo. 40 A bu, pan ddychwelodd yr Iesu, dderbyn o'r bobl ef: canys yr oeddynt oll yn disgwyl am dano ef. 41 Ac wele, daeth gwr a'i enw Jairus; ac efe oedd lywodraethwr y synagog: ac efe a syrthiodd wrth draed yr Iesu, ac a attolygodd iddo ddyfod i'w dŷ ef: 42 O herwydd yr oedd iddo ferch unig-anedig, ynghylch deuddeng mlwydd oed, a hon oedd yn marw. Ond fel yr oedd efe yn myned, y bobloedd a'i gwasgent ef. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> k3cwsugm0m9gh2860zihnhnh9h1bvh4 104 70761 142372 2025-07-03T01:06:01Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142372 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>43 ¶ A gwraig, yr hon oedd mewn diferlif gwaed er ys deuddeng mlyn edd, yr hon a dreuliasai ar physygwyr ei holl fywyd, ac nis gallai gael gan neb ei hiachâu, 44 A ddaeth o'r tu cefn, ac a gyffyrddodd ag ymyl ei wisg ef: ac yn y fan y safodd diferlif ei gwaed hi. 45 A dywedodd yr Iesu, Pwy yw a gyffyrddodd â mi? Ac a phawb yn gwadu, y dywedodd Petr, a'r rhai oedd gyd âg ef, ''O'' Feistr, y mae y bobloedd yn dy wasgu, ac yn ''dy'' flino; ac a ddywedi di, Pwy ''yw'' a gyffyrddodd â mi? 46 A'r Iesu a ddywedodd, Rhyw un a gyffyrddodd â mi: canys mi a wn fyned rhinwedd allan o honof. 47 A phan welodd y wraig nad oedd hi guddiedig, hi a ddaeth dan grynu, ac a syrthiodd ger ei fron ef, ac a fynegodd iddo, y'ngŵydd yr holl bobl, am ba achos y cyffyrddasai hi âg ef, ac fel yr iachasid hi yn ebrwydd. 48 Yntau a ddywedodd wrthi, Cymmer gysur, ferch; dy ffydd a'th iachaodd: dos mewn tangnefedd. 49 ¶ Ac efe etto yn llefaru, daeth un o ''dŷ'' llywodraethwr y synagog, gan ddywedyd wrtho, Bu farw dy ferch: na phoena mo'r Athraw. 50 A'r Iesu pan glybu ''hyn'', a'i hattebodd ef, gan ddywedyd, Nac ofna cred yn unig, a hi a iachêir. 51 Ac wedi ei fyned ef i'r tŷ, ni adawodd i neb ddyfod i mewn, ond Petr, ac Iago, ac Ioan, a thad yr eneth a'i mam. 52 Ac wylo a wnaethant oll, a chwynfan am dani. Eithr efe a ddywedodd, Nac wylwch: nid marw hi, eithr cysgu y mae. 53 A hwy a'i gwatwarasant ef, am iddynt wybod ei marw hi. 54 Ac efe a'u bwriodd hwynt oll allan, ac a'i cymmerth hi erbyn ei llaw, ac a lefodd, gan ddywedyd, Herlodes, cyfod. 55 A'i hyspryd hi a ddaeth drachefn, a hi a gyfododd yn ebrwydd: ac efe a orchymynodd roi bwyd iddi. 56 A synnu a wnaeth ar ei rhïeni hi: ac efe a orchymynodd iddynt, na ddywedent i neb y peth a wnaethid. {{c|{{mawr|PENNOD IX.}}}} {{bach|''1 Crist yn anfon ei apostolion i wneuthur rhyfeddodau, ac i bregethu. 7 Herod yn chwennych gweled Crist. 10 Crist yn porthi pum mil: 18 yn ymofyn beth yr oedd y byd yn ei dybied am dano: 22 yn rhag-fynegi ei ddioddefaint: 23 yn gosod allan i bawb siampl o'i ddioddefgarwch. 28 Eiwedd-newidiad ef. 37 Mae efe yn iachdu y lloerig: 43 a thrachefn yn rhag-rybuddio ei ddisgyblion am ei ddioddefaint: 46 yn canmol gostyngeiddrwydd; 51 yn gorchymyn iddynt ddangos llarieidd-dra tu ag at bawb, heb chwennych dial. 57 Rhai yn chwennych ei ganlyn ef, ond dan ammod.''}} 1 AC efe a alwodd ynghyd ei ddeuddeg disgybl, ac a roddes iddynt feddiant ac awdurdod ar yr holl gythreuliaid, ac i iachâu clefydau. 2 Ac efe a'u hanfonodd hwynt i bregethu teyrnas Dduw, ac i iachâu y rhai cleifion. 3 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Na chymmerwch ddim i'r daith, na ffyn, nac ysgrepan, na bara, nac arian; ac na fydded gennych ddwy bais bob un. 4 Ac i ba dŷ bynnag yr eloch i mewn, arhoswch yno, ac oddi yno ymadowch. 5 A pha rai bynnag ni'ch derbyniant, pan eloch allan o'r ddinas honno, ysgydwch hyd yn nod y llwch oddi wrth eich traed, yn dystiolaeth yn eu herbyn hwynt. 6 Ac wedi iddynt fyned allan, hwy a aethant trwy y trefi, gan bregethu yr efengyl, a iachâu ym. mhob lle. 7 ¶ A Herod y tetrarch a glybu y cwbl oll a wnaethid ganddo; ac efe a betrusodd, am fod rhai yn dywedyd gyfodi Ioan o feirw; 8 A rhai eraill, ymddangos o Elïas; a rhai eraill, mai prophwyd, un o'r rhai gynt, a adgyfodasai. 9 A Herod a ddywedodd, Ioan a dorrais i ei ben: ond pwy ydyw hwn yr wyf yn clywed y cyfryw bethau am dano? Ac yr oedd efe yn ceisio ei weled ef. 10 ¶ A'r apostolion, wedi dychwelyd, a fynegasant iddo y cwbl a wnaethent. Ac efe a'u cymmerth hwynt, ac a aeth o'r neilldu, i le anghyfannedd yn perthynu i'r ddinas a elwir Bethsaida. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 3gijlen2jqh0910o54yn7xflmfqq880 104 70762 142373 2025-07-03T01:25:11Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142373 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>11 A'r bobloedd pan wybuant, a'i dilynasant ef: ac efe a'u derbyniodd hwynt, ac a lefarodd wrthynt am deyrnas Dduw, ac a iachaodd y rhai oedd arnynt eisieu eu hiachâu. 12 A'r dydd a ddechreuodd hwyrhâu; a'r deuddeg a ddaethant, ac a ddywedasant wrtho, Gollwng y dyrfa ymaith, fel y gallont fyned i'r trefi, ac i'r wlad oddi amgylch, i lettŷa, ac i gael bwyd: canys yr ydym ni yma mewn lle anghyfannedd. 13 Eithr efe a ddywedodd wrthynt, Rhoddwch chwi iddynt ''beth'' i'w fwytta. A hwythau a ddywedasant, Nid oes gennym ni ond pùm torth, a dau bysgodyn, oni bydd i ni fyned a phrynu bwyd i'r bobl hyn oll. 14 Canys yr oeddynt ynghylch pùm mil o wŷr. Ac efe a ddywedodd wrth ei ddisgyblion, Gwnewch iddynt eistedd yn fyrddeidiau, bob yn ddeg a deugain. 15 Ac felly y gwnaethant; a ''hwy'' a wnaethant iddynt oll eistedd. 16 Ac efe a gymmerodd y pùm torth, a'r ddau bysgodyn, ac a edrychodd i fynu i'r nef, ac a'u bendithiodd hwynt, ac a'''u'' torrodd, ac a'u rhoddodd i'r disgyblion i'w gosod ger bron y bobl. 17 A hwynt-hwy oll a fwyttasant, ac a gawsant ddigon: a chyfodwyd a weddillasai iddynt o friw-fwyd, ddeuddeg basgedaid. 18 ¶ Bu hefyd, fel yr oedd efe yn gweddio ei hunan, fod ei ddisgyblion gyd âg ef: ac efe a ofynodd iddynt, gan ddywedyd, Pwy y mae y bobl yn dywedyd fy mod i?" 19 Hwythau gan atteb a ddywedasant, Ioan Fedyddiwr; ond eraill, mai Elias; ac eraill, mai rhyw brophwyd o'r rhai gynt a adgyfododd. 20 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Ond pwy yr ydych chwi yn dywedyd fy mod i? A Phetr gan atteb a ddywedodd, Crist Duw. 21 Ac efe a roes orchymyn arnynt, ac a archodd ''iddynt'' na ddywedent hynny i neb; 22 Gan ddywedyd, Mae yn rhaid i Fab y dyn oddef llawer, a'i wrthod gan yr henuriaid, a'r arch-offeiriaid, a'r ysgrifenyddion, a'i ladd, a'r trydydd dydd adgyfodi. 23 ¶ Ac efe a ddywedodd wrth bawb, Os ewyllysia neb ddyfod ar fy ol i, ymwaded âg ef ei hun, a choded ei groes beunydd, a dilyned fi. 24 Canys pwy bynnag a ewyllysio gadw ei einioes, a'i cyll; ond pwy bynnag a gollo ei einioes o'm hachos i, hwnnw a'i ceidw hi. 25 Canys pa lesâd i ddyn, er ennill yr holl fyd, a'i ddifetha ei hun, neu fod wedi ei golli? 26 Canys pwy bynnag fyddo cywilydd ganddo fi a'm geiriau, hwnnw fydd gywilydd gan Fab y dyn, pan ddelo yn ei ogoniant ei hun, a'r Tad, a'r angelion sanctaidd. 27 Eithr dywedaf i chwi yn wir, Y mae rhai o'r sawl sydd yn sefyll yma a'r ni archwaethant angau, hyd oni welont deyrnas Dduw. 28 ¶ A bu, ynghylch wyth niwrnod wedi y geiriau hyn, gymmeryd o hono ef Petr, ac Ioan, ac Iago, a myned i fynu i'r mynydd i weddïo. 29 Ac fel yr oedd efe yn gweddïo, gwedd ei wynebpryd ef a newidiwyd, a'i wisg ''oedd'' yn wèn ddisglaer. 30 Ac wele, dau wr a gyd-ymddiddanodd âg ef, y rhai oedd Moses ac Elias: 31 Y rhai a ymddangosasant mewn gogoniant, ac a ddywedasant am ei ymadawiad ef, yr hwn a gyflawnai efe yn Jerusalem. 32 A Phetr, a'r rhai oedd gyd âg ef, oeddynt wedi trymhâu gan gysgu: a phan ddihunasant, hwy a welsant ei ogoniant ef, a'r ddau wr y rhai oedd yn sefyll gyd âg ef. 33 A bu, a hwy yn ymadaw oddi wrtho ef, ddywedyd o Petr wrth yr Iesu, O Feistr, da yw i ni fod yma: a gwnawn dair pabell; un i ti, ac un i Moses, ac un i Elias: heb wybod beth yr oedd yn ei ddywedyd. 34 Ac fel yr oedd efe yn dywedyd hyn, daeth cwmmwl, ac a'u cysgododd hwynt: a hwynt-hwy a ofnasant wrth fyned o honynt i'r cwmmwl. 35 A daeth llef allan o'r cwmmwl, gan ddywedyd, Hwn yw fy Mab anwyl; gwrandewch ef. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> htwerti9e87rg0z2the78733wbfubw7 104 70763 142375 2025-07-03T01:45:27Z AlwynapHuw 1710 /* Wedi'i brawfddarllen */ 142375 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="AlwynapHuw" /></noinclude>36 Ac wedi bod y llef, cafwyd yr Iesu yn unig. A hwy a gelasant, ac ni fynegasant i neb y dyddiau hynny ddim o'r pethau a welsent. 37 ¶ A darfu drannoeth, pan ddaethant i waered o'r mynydd, i dyrfa fawr gyfarfod âg ef. 38 Ac wele, gwr o'r dyrfa a ddolefodd, gan ddywedyd, ''O'' Athraw, yr wyf yn attolwg i ti, edrych ar fy mab; canys fy unig-anedig yw. 39 Ac wele, y mae yspryd yn ei gymmeryd ef, ac yntau yn ddisymmwth yn gwaeddi; ac y mae yn ei ddryllio ef, hyd oni falo ewyn; a braidd yr ymedy oddi wrtho, wedi iddo ei ysigo ef. 40 Ac mi a ddeisyfais ar dy ddisgyblion di ei fwrw ef allan; ac nis gallasant. 41 A'r Iesu gan atteb a ddywedodd, O genhedlaeth anffyddlawn a throfaus, pa hyd y byddaf gyd â chwi, ac y'ch goddefaf? dwg dy fab yma. 42 Ac fel yr oedd efe etto yn dyfod, y cythraul a'i rhwygodd ef, ac a'i drylliodd a'r Iesu a geryddodd yr yspryd aflan, ac a iachaodd y bachgen, ac a'i rhoddes ef i'w dad. 43 ¶ A brawychu a wnaethant oll gan fawredd Duw. Ac a phawb yn rhyfeddu am yr holl bethau a wnaethai yr Iesu, efe a ddywedodd wrth ei ddisgyblion, 44 Gosodwch chwi yn eich clustiau yr ymadroddion hyn: canys Mab y dyn a draddodir i ddwylaw dynion. 45 Eithr hwy ni wybuant y gair hwn, ac yr oedd yn guddiedig oddi wrthynt, fel nas deallent ef: ac yr oedd arnynt arswyd ymofyn âg ef am y gair hwn. 46 ¶ A dadl a gyfododd yn eu plith, pwy a fyddai fwyaf o honynt. 47 A'r Iesu, wrth weled meddwl eu calon hwynt, a gymmerth fachgennyn, ac a'i gosododd yn ei ymyl, 48 Ac a ddywedodd wrthynt, Pwy bynnag a dderbynio y bachgennyn hwn yn fy enw i, sydd yn fy nerbyn i; a phwy bynnag a'm derbynio i, sydd yn derbyn yr hwn a'm hanfonodd i: canys yr hwn sydd leiaf yn eich plith chwi oll, hwnnuw a fydd mawr. 49 ¶ Ac Ioan a attebodd ac a ddywedodd, ''O'' Feistr, ni a welsom ryw un yn dy enw di yn bwrw allan gythreuliaid; ac a waharddasom iddo, am nad oedd yn canlyn gyd â ni. 50 A'r Iesu a ddywedodd wrtho, Na waherddwch ''iddo'': canys y neb nid yw i'n herbyn, trosom ni y mae. 51 ¶ A bu, pan gyflawnwyd y dyddian y cymmerid ef i fynu, yntau a roddes ei fryd ar fyned i Jerusalem. 52 Ac efe a ddanfonodd genhadau o flaen ei wyneb: a hwy wedi myned, a aethant i mewn i dref y Samariaid, i barottôi iddo ef. 53 Ac nis derbyniasant hwy ef, oblegid fod ei wyneb ef yn tueddu tu a Jerusalem. 54 A'i ddisgyblion ef, Iago ac Ioan, pan welsant, a ddywedasant, Arglwydd, a fynmi di ddywedyd o honom am ddyfod tân i lawr o'r nef, a'u difa hwynt, megis y gwnaeth Elias? 55 Ac efe a drodd, ac a'u ceryddodd hwynt; ac a ddywedodd, Ni wyddoch o ba yspryd yr ydych chwi. 56 Canys ni ddaeth Mab y dyn i ddistrywio eneidiau dynion, ond i'w cadw. A hwy a aethant i dref arall. 57 ¶ A bu, a hwy yn myned, ddywedyd o ryw un ar y ffordd wrtho ef, Arglwydd, mi a'th ganlynaf i ba le bynnag yr elych. 58 A'r Iesu a ddywedodd wrtho, Y mae gan y llwynogod ffauau, a ''chan'' adar yr awyr nythod; ond gan Fab y dyn nid oes lle y rhoddo ei ben i lawr. 59 Ac efe a ddywedodd wrth un arall, Dilyn fi. Ac yntau a ddywedodd, Arglwydd, gâd i mi yn gyntaf fyned a chladdu fy nhad. 60 Eithr yr Iesu a ddywedodd wrtho, Gâd i'r meirw gladdu eu meirw; ond dos di, a phregetha deyrnas Dduw. 61 Ac un arall hefyd a ddywedodd, Mi a'th ddilynaf di, O Arglwydd; ond gâd i mi yn gyntaf ganu yn iach i'r rhai sydd yn fy nhy. 62 A'r Iesu a ddywedodd wrtho,<noinclude><references/></noinclude> ja63ohdoavron3fmap16prpourvgdyi