New York City

Wikipedia diqwiki https://diq.wikipedia.org/wiki/Pela_Seri MediaWiki 1.45.0-wmf.7 first-letter Medya Bağse Vaten Karber Karber vaten Wikipedia Wikipedia vaten Dosya Dosya vaten MediaWiki MediaWiki vaten Şablon Şablon vaten Desteg Desteg vaten Kategori Kategori vaten Portal Portal vaten TimedText TimedText talk Modul Modul vaten New York City 0 218 536915 536828 2025-06-25T17:36:14Z Mirzali 16 536915 wikitext text/x-wiki {{Ca}} '''New York City''' (wendışê cı: ''Niûv York Stiy'') yew bacarê [[Dewletê Amerikayê Yewbiyayey|Dewletanê Amerikayê Yewbiyayeyano]]. New York mıntıqa ra rocakewtena [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey|Dewletanê Amerikaê Yewbiyaiyan]] dero. Rocakewtena New Yorki de [[Okyanuso Atlas]] esto. New York [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey|Dewletanê Amerikaê Yewbiyaiyan]] u dınya de bacaro tewr gırdo. New York tewr limananê tabiyanê gırdan ra yewi sero nao ro. Sûke panc letan ra yena pêra ke her lete rê borough vaciyeno. Nê panc boroughi zi enêyê the Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens, u Staten Island. Enê panc boroughi kerdê yew serra 1898i de u sûka New Yorki veciya meydan. New York sûkê da barkerdoğana. Sey u hewtay (170) ra vêşêri zıwan tede qısey qısey beno u yewê her hirê merdımi teberê [[Amerika]] ra dewletê da bine ra ameo. [[İngılızki]] tede be fekanê binan qısey beno. [[İspanyolki]] zi zıwano bino ke kışta [[İngılız]]an de piya qısey beno. Yew zi Little Italy (İtalya Qıteke) ke yew semtê zıwanê [[İtalyanki|İtalyanki]]o, China Town (caê Çinıcan) de zi nıfus esto ke [[Çinki]] qısey keno. New York merkezê kulturê Amerikao, zaf hereketê kulturi tede veciy. Edebiyat u huneranê asayışi ra RonesansÊ Harlemi, resim ra ekspresyonizmo mıcered (Ekolê New Yorki), muzik ra hip hop, pun, salsa u Tin Pan Alley taê hereketanê ke rıçıkê xo New Yorko. [[Metro]]yê New Yorki vist u çehar (24) saeti akerdeo, trafik zaf esto u coka namey "Sûka ke qet nêrakena" gırewto. Banê [[Empire State]], [[Central Park]] u [[Meydanê Timesi]], Muza Senata Moderne, Muza Guggenheimi u Muzê Tarixê Moderni caê turistikê ê New York wayirê heme ninanê. Banê berzi, cadê hiray, merkezê çiyê erinayışi u rotışi, caê do kozmopolito. == Tarix == Tarixê New Yorki zehf kıhan niyo. Verênde şarê Postesuran (İndiyani) uca de cıwiyaêne. Geyrayışê verênio Ewropayıcan New Yorki rê biyo serra 1524i de. Gemiyanê Fransa ra yew merdım, merdımo ke bi kaşif u geyraoğ, Giovanni Verrazzanoy ameo sûke, namey [[Nouvelle Angoulême]] ("Angoulêmeo Newe", [[Angoulême]] yew sûka Fransaya) dao cı.<ref>Rankin, Rebecca B., Cleveland Rodgers (1948). ''New York: the World's Capital City, Its Development and Contributions to Progress''. Harper.</ref>. Dıme ra Hollandayıcan ke başle kerdibi postê heywanan bıroşê, herri, çi-miyê New Yorki gırewtê [[Postesuri|postesuran]] ra serra 1626 de u henzar dolar dao inan. İngılızan New York 1664 de vısto xo dest, kerdo herra xo, namey sûke vırnao, kerdo namey Dukê İngılızki kerdo namey sûke, nameo newe biyo New York. Serra 1609ine de yew kaptanê Hollandayıci, Henry Hudson, Manhattan diyo u şarê [[Hollanda]] ameyo Manhattan. Manhattan ra namey "New Amsterdam" nao pıra. Labelê serra 1664ine de [[Britanya]] "New Amsterdam" işğal kerdo u namey "New York"i dao cı. Serra 1615i de şarê [[Hollanda]] New York pê namey Nieuw Amsterdami nao ro. [[Britanya Gırde]] ena sûke vısta xo dest serra 1664i de u namey sûke vırnao, kerdo New York. Serra 1778i de biyo paytextê [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey|Dewletanê Amerikaê Yewbiyaiyan]] dı serran rê. Dıme ra Amerikanan paytext kırışto [[Washington, DC|Washington]], hama ney nêşao New Yorki bıtepışo pey de, sûke zaf şiya aver, biya gırde. Labelê wextê [[Cengê Amerikaê Şari]] de merdumanê Amerika dewleta [[Britanya]] geyraya. Serran ra 1878 - 1880ine de New York bi paytextê [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey|Dewletanê Amerikaê Yewbiyaiyan]]. Seserra 19 u 20ine de New York zehf bi gırd. Qandê Endustriy u iqtiıadi xeylê merdumê Amerikayıc u Ewropayıci şiyê New York. Hewrreşto verên (''skyscraper, gökdelen'') New York de vıraziya. Serra 1930ine de hewrreştê '''Empire State''' vıraziya. 11ê 9ê serra 2001ine de taê merduman be sereştene, pê theyaran 2 hewrreştê "World Trade Center" kerdi xırabe. New York bilxasa seserra newêsıne de (19) zaf goç gırewto u asayışê sûke vıriyo. [[Central Park]] ke serra henzar u heşt sey u pancas u hewt (1857) de vıraziyao, parko verêno ke pê mimariya peyzaji vıraziyao, sûkanê Amerika miyan de cao verêno, parko yewıno. Koley serra henzar u heşt sey u vist u hewti (1827) de New Yorki de tepışiyêne hama serranê henzar u heşt sey u hirısi (1830) ra tepeya protostê sistemê kole amey kerdış, New York zi biyo merkezê enê protestoyanê zımey. Serra henzar u new sey u çehar (1904) de [[metro]]ê sûka New Yorki biyo a, metroy dı kıştê New Yorki kerdê yew, bestnê yewbini. Elbet ke New York nêmo verênio seserra vıstıne de biyo merkezê ticaret, endustri u komunikasyonê dınya, bedelê ney zi biyo. Yew gemio pıxın ke General Slocum name dao cı, adır kewto cı, henzar u vist (1020) merdımi merdê, felaketê senayio gırd ke serra henzar u new sey u yewendesi (1911) de biy, fabrikê Triangle Shirtwaist vêşao se u çewres u şeş (146) gurekeri merdê. New York serranê henzar u new sey u vistan (1920) de demê Goçê Gırdi de biyo raya goçê Amerikananê Siyayan ke Afrika ra ameêne. Serra henzar u new sey u şeştêsıne (1916) de na sûke biya tewr merkezo gırd ke Diasporay Afrikayıcan tede biyo. Serranê henzar u new sey u vistınan (1920) de zi New York şiyo averê [[Londra]], o vêrdo, biyo tew sûka gırdia dınya. Mıntıqay Metropolitanio sûke serê serranê henzar u new sey u hirısi (1930) de des milyon merdım kerdo arê, top u tarixê merdıman de biya sûka yewına ke sûka megaya. == Merkezê New Yorki == [[Dosya:Chinatown-manhattan-2004.jpg|thumb|right|Letê New Yorkio ke Çinıci tede estê, [[Manhattan]]).]] New York merkezê dınyao, kışta finansi ra merkezê organizasyonanê ekonomikan, finansan tede ca gênê. Cadê [[Wall Street]]i ke merkezê finanê dınyao, New York de ca gêno. [[Heykelê Xoseriye]] (Statue of Liberty) ke yew adeo qıteko ke limanê New Yorki sero ca gêno. Tiyatroy u muzikali zi biy arê dormey cadê [[Broadway]]i. Airportê İnternasyonalio John F. Kennedy ke tewr airportanê dınya ra yewo, zaf merdıman kırışeno, trafikê rae zafo. Metropolitan Museum of Art, Muzê Hunerio Modern , Muzê Guggenheim zi tiya estê, koleksiyonê weşi u vay kerdê top. [[Rocname]]y sûke [[The New York Times|New York Times]] ke tewr rocnamanê dınyaê gırdan ra yewo, zaf roşiyeno. Hirê kanalê têlevizyoniê gırdi [[ABC (TV)|ABC]], [[CBS (TV)|CBS]] u [[NBC]] be merkezanê xo tiya derê. == Turizm == Serrê de çewres milyon turist yenê New Yorki, geyrenê. Turisti vêşêri şonê [[Empire State Building]], [[Times Square]], [[Pırdê Brooklyni]], [[Broadway]], [[Metropolitan Museum of Art]], [[Modern Museum of Art|MoMa]], Baxçey Heywaniê [[Bronx]]i u merkezê çiyê erinayış u rotışi ke [[Madison Avenue]] de ca gênê. Yew zi [[Halloween Parade]] ve [[Festivalê Filmiê Tribeca]] zi turistan u [[Amerikan]]an ancenê xo. [[Central Park]], tewr [[park]]o gırdo, [[park]]o yewıno ke [[merdım]]i yenê u geyrenê. Kulturê werdanê '''New York''''i zaf hirao u gırdo. Bilxasa [[bagel]] u [[pizza]] be stilê New Yorki tewr werdê namdarê ke weriyenê. Cokao ke her kışta dınya ra, her şar u her mılet ra merdım esto New York de ciya-ciya kulturê werdi estê. Werdê Çini, İrani, Tırkiya, Erebi zi estê, zaf asano ke merdım gorê kulturê xo werd u nan bıvêno. == Nıfus u iklım == Ewro nıfusê New Yorki 8,1 milyono; feqat nıfusê metroy 22 milyono. Xeylê şarê maciri estê. Zehf mıxtelıf mıleti tede cıwiyenê: leteo zêde şarê Ewropa, Asya, Afrika. Zıwano verên [[İngilizki]] qısey beno. New York de zaf [[Musewi / Cuhudi|Yahudiy]] estê (1 milyon). Problemê trafik u cinayeti gırano. İklim u hewaê New Yorki zehf vuriyeno. Zımıstani hewa serdino, zehf varan vareno u erdê New Yorki beno sıpê. Ammani hewabeno honık u erdê xo beno kewo. == İqtısad == New York de bina u banê xeylê berzi estê. New York bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê [[iqtısad]], kultur, hunerê [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey|Dewletanê Amerikaê Yewbiyaiyan]] u dınyao. Banê [[Mıletê Yewbiyayey]] u borsaê Wall Streeti New York de ca gêno. Borsay New Yorki dınya de serwera. == Letê New Yorki == [[Image:5 Boroughs Labels New York City Map.png|thumb|right|280px|Hirê letê New Yorki '''1: Manhattan''', '''2: Brooklyn''', '''3: Queens''', '''4: Bronx''', '''5: Staten Island''']] New York de panc leti estê ke her yewi rê vanê bo "borough". Nê letan ra [[Manhattan]] be xo yew [[ade]]o, merkezê sûke tiyao. Letê [[Brooklyn]] u Queens estê ke Roê Rocakewtışi (East River) inan abırrneno Manhattani ra. Nê dı leti qısımê rocawaniê adey Long Islandi vırazenê. Roê Harlemi zi Manhattan u Bronxi leno cêra. Bronx leteo tenyao ke adey sero nêniyao ro u parçey herranê Amerikay Zımey ra yewo. Letê sûkeo pancın u peyên zi Staten Islando ke kışta binia limanê New Yorki de ca gêno, yew adeo tenyao. [[Manhattan]], [[Brooklyn]] rê be hirê [[pırd]]an (pırdê Brooklyn, Manhattan u Williamsburgi), yew [[pırd]] [[Queens]]i rê be yew [[pırd]]i (pırdê cadê pancas u pancın) u yew [[tunel]]i (tunelê Midtown-Miyanê sûke) bestiyao. Pırdi ke miyanê Bronx u Manhattani derê, Roê Harlemi sero vêrenê, letanê sûke bestnenê yewbini. Staten Islan leteo tenyao ke nêbestiyao Manhattani, be pırdê Verrazano bestiyao [[Brroklyn]]i. [[Bronx]] tewr leteo zımeyio New Yorkio. Stadyumê [[Yankee]] tiya dero, merkezê Yankeeyanê New Yorki zi incao. Yew zi parçê de qıtekiê tepê [[Marble]] zi naca de ca gêno. === Manhattan === Manhattan panc (5) letanê New Yorki ra yewo. Manhattan merkezê kultur, ticaret, u finansê [[New York]]io. Merkezê [[Mıletê Yewbiyayey|Mıletanê Yewbiyeyan]] u [[NASDAQ]]i sûka [[New York]]i dero. Erdê Manhattani 59km²o u nıfusê Manhattani texminen 1,620,000o. Ekonomiyê Manhattani zaf gırdo. Kanalê [[Amerika]] [[Fox]], [[ABC]], [[NBC]] u [[CBS]] Manhattan derê. İklımê Manhattani nermo. === Brooklyn === Brooklyn, namê cıyê bini King's Country ya zi Country of the Kingo panc (5) letanê New Yorki ra yewo. Brooklyn, be [[Pırdê Brooklyni|Pırdê Brooklyn]]i ra piya, [[Manhattan]] ra gırê dano, bestiyeno. No lete embıryanê letey [[Queens]]io. Miyandê Brooklyni de [[Manhattan]] u [[East River]] (Roê Rocakewtışi) estê. Erdê Brooklyni 251 km²o u texminen nıfusê Brooklyni 2,6 milyono. === Queens === Queens panc letanê New Yorki ra yewo. Gorey nıfusi New York de hirêyıno. Caê xo rocakewtışê [[Long Island]]o. Erdê Queensi 178.28 km²o u nıfusê Queensi tehminen 2,2 milyono. === Staten Island === Staten Island panc letanê New Yorki ra yewo. Staten Island hem yew mıntıqa hem zi yew adeo. Erdê xo 102.50 km²o. Nıfusê Staten Islandi 477.377o. Goreu nıfusi New Yorki de leteo pancıno. === The Bronx === The Bronx panc (5) letanê New Yorki ra yewo. Erdê xo 150 km2o. Nıfusê Staten Islandi 1,3 milyono. Gorey nıfusi New Yorki ra leteo çeharıno. == Asayışi == {{Fotrafo Derg|NYC Top of the Rock Pano.jpg|1000px|}} {{Fotrafo Derg|NYC Panorama edit2.jpg|1000px|}} == Sûkê bıray == {{Sûkê Wayiye}} == Çımey == {{Reflist}} * [http://www.nyc.gov Resmi Siteyê New York] * [http://walkinnewyork.blogspot.com/ Walk in New York] {{DAY50}} {{commons}} [[Kategoriye:New York City]] [[Kategoriye:Sûkê metropoli]] [[Kategoriye:Caê metropolitani]] cqcfqnmx8o8fvz9m8miswgfuql8wjcz Radio Zaza 0 272 536925 536857 2025-06-25T17:54:42Z Mirzali 16 536925 wikitext text/x-wiki {{Medya}} '''Radio Zaza''', radyoyê (radonê) Zazayan bi u internet sera pêl daêne. Peyniya serranê 1990an ra tepeya ked u emegê Radio Zazay zıwan u zagonê şarê Zazayan rê vêrd. Riperrê (sitey) radiozaza.de serranê peyênan de gêriya (diya pıra), labelê hewna [[YouTube]] u [[Facebook]] de esto. Ronaoğ u wayêrê Radio Zazay [[Hasan Dilber]]<nowiki/>o (Hesenê Dılavi). == Çımey == * [http://www.radiozaza.de Radio Zaza] (riperr endi çıniyo) * https://www.youtube.com/@RadyoZaZa {{Vernuşte}} [[Kategoriye:Radyoyê Zazaki]] [[Kategoriye:Radyo]] [[Kategoriye:Dezgey]] 055lqaynzhmyd7e8qp1flxuk34jiw3i Şablon:Desmala Kanada 10 20714 536929 261824 2025-06-25T23:27:58Z FireDragonValo 23721 Changed colors of the Canadian flag to the Pantone version as recommended by the Government of Canada. 536929 wikitext text/x-wiki [[File:Flag of Canada (Pantone).svg|22px|border|left]] 5tphpupo8dfcudhr0q3s6gcxb33p690 Şablon:Melumatê dewleta Kuweyti 10 38917 536916 536914 2025-06-25T17:38:16Z Mirzali 16 536916 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kuweyt | flag alias = Flag of Kuwait.svg | flag alias-1915 = Flag of Kuwait (1915–1956).svg | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1915 | redir1 = KWT | redir2 = KUW </noinclude> }} 4oc9qcq03ww9j8uimgdy5v3ceh0jvaq Şablon:Desmala Qraliya Yewbiyayiye 10 44375 536922 536875 2025-06-25T17:48:32Z Mirzali 16 536922 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Qraliya Yewbiyayiye | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-civil = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-government = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-naval = Naval ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-naval-RFA = British-Royal-Fleet-Auxiliary-Ensign.svg | flag alias-naval-RMAS = British Royal Maritime Auxiliary Ensign.svg | link alias-naval = {{#switch:{{{variant|}}}|naval-RFA|RFA=Royal Fleet Auxiliary|naval-RMAS|RMAS=Royal Maritime Auxiliary Service|#default=Royal Navy}} | flag alias-air force = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | link alias-air force = Kraliyet Hava Kuvvetleri | flag alias-army = Flag of the British Army.svg | link alias-army = Britanya Ordusu | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | var2 = government | var3 = naval-RFA | var4 = naval-RMAS | redir1 = UK | redir2 = the United Kingdom | related1 = Büyük Britanya | related2 = Büyük Britanya Krallığı | related3 = Britanya İmparatorluğu | related4 = Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı </noinclude> }} had60u2e7n487q5svet2ib4lygk5lxr Aramki 0 52661 536924 536863 2025-06-25T17:53:07Z Mirzali 16 536924 wikitext text/x-wiki {{Zıwani}} '''Aramki''' ya zi A'''ramiki''' keyeyê zıwananê Semitkiyan ra gruba zıwananê zımeyê rocawani ra yew zıwano. Namey cı namey Suryankiyê kehani, vatey Arami ra yeno.<ref name="aramice">Oxford English Dictionary, ''Aramaic''</ref> Aramki sero tewr qeydê kehani, serê serranê İV. 2000 de Suriya ra veciyay. Aramki serê serranê 1000 de welatanê [[Babil]] u [[Asur]]i ra piya [[Mezopotamya]] de cayê zıwanê [[Akadki]] gırewto, o kerdo derdest u biyo zıwano resmi. Ewro zi texmin beno ke 550.000 ra vêşêr merdımi Aramkiyo newe ([[Suryanki]]) qısey kenê. == Referansi == {{Reflist}} [[Kategoriye:Zıwanê Semitki]] gt6teykktrj7o12s2rp12v3qle3to6m FK Dinamo Kiev 0 80266 536920 536883 2025-06-25T17:46:11Z Mirzali 16 536920 wikitext text/x-wiki {{Klubi}} '''Dinamo Kiev''', yew klubê [[futbol]]iyê dewleta [[Ukrayna]]yo. == Kupayê ke gırewtê == === Şampiyoniya Ligê Ukrayna === 1961, 1966, 1967, 1968, 1971, 1974, 1975, 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1990, 1992-93, 1993-94, 1994-95, 1995-96, 1996-97, 1997-98, 1998-99, 1999-00, 2000-01, 2002-03, 2003-04, 2006-07, 2008-09, 2014-15, 2015-16, 2020/21, 2024/25 === Galibiya Kupaya UEFA === 1975, 1986 === Kupaya Super UEFA === 1975 == Bıvênên == * [[Kiev]] == Gıreyê teberi == * [https://fcdynamo.com/en Siteyo resmi] * [https://int.soccerway.com/teams/ukraine/fc-dynamo-kyiv/2253/ SOCCERWAY] * [https://www.sofascore.com/team/football/dynamo-kyiv/3305 SOFASCORE] * [https://www.transfermarkt.com/dynamo-kiew/startseite/verein/338 Transfermarkt] * [https://globalsportsarchive.com/team/soccer/fk-dynamo-kyiv/864/ Globalsportsarchive] [[Kategoriye:Klubê futboliê Ukrayna]] 3qbcv3lxnl8hpsjh7md3hkvwzi7mkjw FC Basel 0 82265 536921 536882 2025-06-25T17:47:30Z Mirzali 16 536921 wikitext text/x-wiki {{Klubi}} '''FC Basel''' (''Fussballclub Basel''), yew klubê [[futbol]]iyê dewleta [[İswiçre]]yo. == Kupeyê ke gırewtê == === Şampiyoniya Ligê İswiçre (''Super League'') === 1953, 1967, 1969, 1970, 1972, 1973, 1977, 1980, 2002, 2004, 2005, 2008, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2025 [[Kategoriye:Klubê futboliyê İswiçre]] 80euk06cqjt7od0m36ak2ucxj8aupkd Asuriye 0 99535 536928 536838 2025-06-25T17:58:38Z Mirzali 16 536928 wikitext text/x-wiki '''Asuriye''' (be [[Zıwanê Aramkiyê Newey|Aramkiyo Newey]]: ܐܬܘܪ, ''Atur''), [[Antiko peyên|demê antiki]] de [[Mezopotamya]]<nowiki/>y Corêne de biye yew sivilizasyono kıhan u yew bacar-dewlete ke biya yew imperatoriye. Asuriye, miyanê xo çorşmey [[Royê Dicley]] de rona. Namey xo, paytextê xoyo verên, bacarê « ''Aššur'' » ra yeno. Dıme, paytextê xo biya Kalhu (Nimrud), Dur-Şarukin (Xursabad) u Ninowa ([[Musıl|Mevsıl]]o kehan). Dûreka Asuriye 25 seserran ra vêşi ramıte. Demê dewrê Bronzdê miyanêni u Asındê Peyêni de, Asuriye biye zuya (yewê) dewlete u imperatoriyandê tewr quwetınan. Serra 609ıne (V.İ.) de, be destsernayışê (işğalê) quwetanê Babili u Medan ra İmperatoriya Asur biya xırabe. Şarê cı bi Asurıcan, ke ewro [[Suryaniy]]ê moderni neslê inan amarenê. Zıwanê xoyo resmi verênde bi [[Akadki]], dıme zi zıwanê [[Eramki]] biyo zıwanê imperatori. [[Kategoriye:Rocvetışo Nezdiyo Antik]] 6az8wmcd19lvjvaro90nygvsyhp4lsx Komunê Parisi 0 99537 536923 536866 2025-06-25T17:51:46Z Mirzali 16 536923 wikitext text/x-wiki '''Komunê Parisi''' (1871i, be Fransızki: ''Commune De Paris''), seserra 19ıne de biye xoverdayışanê şarê tewr muhiman ra yewê. 18ê Adari (Marti) de, nê hıkumetê şoreşi (newedari) cihan de hıkumeto xosero verên be yew karakterê proleterya u şari na ro. 72 roci, heta 28ê Gulane ramıt. Serewedarıtışê Komuni bi serçeqê radikalizmê sınıfda rencberan u raverşiyayışdê fıkranê sosyalistanê ke krizê Cengê Fransa-Prusya tepeya şiyê raver. Ordiyê Fransa bi meğlub, dıma, Pawıtoğê Parisi'ê Mıli paytext derdest kerd, otoritey Cımhuriyetê Hirêyıne gêriya, yew hıkumeto xoser zi na ro. Komuno ke hetê koalisyonê neo-Jakobenan, femınistan, sosyalistan, komunistan u anarşistan (ke ney ra wextayên pêra “Komunaran” biyêne) ra idare biyêne, roca 26ê Adari de be şeklê resmi weçiniye u dûreke (tarix) de biye hıkumeto verên ke rencberi serek biy. Demê xo'yo kılm de, ae yew rêzê politikê raverberi, zey ciyabiyayışê din u dewlete, efkerdışê mehpusan, wedarıtışê karê domanan, uêb. veti. Qandê dûreka raverdayışê proleterya, komun bi yew moçnayışo zaf mıhim u rencberanê Fransa u pêro Ewropa miyan de hişmendiya sınıfe raver berde. Karl Markso ke komun zey yew ridayışê (oxbetê) mıhimi diyêne, be nê çekuyan tarif kerd: «Peyniya raverdayışê sınıfa vıraştoğan sınıfa destsernayoğan duşt, formê politikio ke pey de ame, ke do reyayışê kedê ekonomiki raşt bıkero.» Peyniya estbiyayışdê komunê bêrehmi demê “La semaine sanglante” ("Hefteo Gonın") de ame ke 21ê Gulane de dest pê kerd. Ordiya Fransa'ya mıliye dest na bacar (sûke) ser, be Pawıtoğê Mıli ceng kerdê u be kılmi kışti. Texmin beno ke nezdiyê 20,000 Komunaran qır bi. Des hezaran ra kesi zi esir gırewti u xeylêy ninan be dare eştış, sûxre ya zi menfi (surgın) ra pêdûst mendi. Duştê raverşiyayışdê ordi de, Komunaran vêşi-kemi hendê se esiri miyanê cı de Serpiskoposê Parisi zi bi, eşti dare. [[Kategoriye:Herbê ke Fransa ihtıwa kenê]] s74i3pqvasuc5t42xc5jz66irwt85e4 Irama 0 99540 536926 536852 2025-06-25T17:55:43Z Mirzali 16 536926 wikitext text/x-wiki {{Merdumi}} '''Irama''' (ya zi '''Filippo Maria Fanti''', b. 20 Kanun [[1995]], [[Carrara]]), yew [[Deyirvac|muzisyen]]a [[İtalyan]]a. == Diskografiye == === Albumê studyoyi === * 2016 – ''Irama'' * 2018 – ''Giovani'' * 2022 – ''Il giorno in cui ho smesso di pensare'' * 2023 – ''No Stress'' (bi [[Rkomi]]) === EP === * 2018 – ''Plume'' * 2020 – ''Crepe'' == Sefer == * 2018 – ''Plume tour'' * 2019 – ''Giovani per sempre tour'' * 2022 – ''Il giorno in cui ho smesso di pensare tour'' * 2023 – ''No Stress tour'' (bi [[Rkomi]]) * 2024-2025 – ''Irama Live Tour'' == Programê têlevizyoni == {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE;" |Serre ! style="background:#B0C4DE;" |Name ! style="background:#B0C4DE;" |Kanal ! style="background:#B0C4DE;" |Rol |- |2017-2018 |''Amici di Maria De Filippi 17'' | rowspan="2" |[[Canale 5]] |Reqib / Serkewte |- |2020 |''Amici speciali 1'' |Reqib / Serkewte |- |2022 |''Celebrity Hunted: Caccia all'uomo'' |[[Prime Video]] |Reqib |} == İştıraqê kılamanvatene de == * Festival di Sanremo ([[Rai 1]]) ** 2016 – Ne di fînalîst de di beşa "Nuove proposte" de bi ''Cosa resterà'' ** 2019 – Cihê 7-an bi ''La ragazza con il cuore di latta'' ** 2021 – Cihê 5-an bi ''La genesi del tuo colore'' ** 2022 – Cihê 4-an bi ''Ovunque sarai'' ** 2024 – Cihê 5-an bi ''Tu no'' ** 2025 – Di beşa "Şampiyonan" de bi ''Lentamente'' cîhê 9ıne * Sanremo Giovani (Rai 1) ** 2021 – Cihê 3-an bi ''Cosa resterà'' == Gıreyê teberi == * {{IMDb name|10123678}} * {{Facebook|iramaofficial|Irama}} * {{Instagram|irama.plume|Irama}} * {{TikTok|irama.plume|Irama}} * {{YouTube|channel=UCUBL_7g_IZMXw3aw_dHB0tA}} * {{Listal|irama}} {{Commonscat|Irama}} {{DEFAULTSORT:Irama}} {{Kontrolê otoriteyi}} [[Kategoriye:İtalyani]] [[Kategoriye:Muzik]] [[Kategoriye:Muzikê popi]] [[Kategoriye:Merdumê ke 1995 de biyê]] cbu0qat41g221bu7wv98htl711rj7j2 536927 536926 2025-06-25T17:56:28Z Mirzali 16 camêrd 536927 wikitext text/x-wiki {{Merdumi}} '''Irama''' (ya zi '''Filippo Maria Fanti''', b. 20 Kanun [[1995]], [[Carrara]]), yew [[Deyirvac|muzisyen]]o [[İtalyan]]o. == Diskografiye == === Albumê studyoyi === * 2016 – ''Irama'' * 2018 – ''Giovani'' * 2022 – ''Il giorno in cui ho smesso di pensare'' * 2023 – ''No Stress'' (bi [[Rkomi]]) === EP === * 2018 – ''Plume'' * 2020 – ''Crepe'' == Sefer == * 2018 – ''Plume tour'' * 2019 – ''Giovani per sempre tour'' * 2022 – ''Il giorno in cui ho smesso di pensare tour'' * 2023 – ''No Stress tour'' (bi [[Rkomi]]) * 2024-2025 – ''Irama Live Tour'' == Programê têlevizyoni == {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE;" |Serre ! style="background:#B0C4DE;" |Name ! style="background:#B0C4DE;" |Kanal ! style="background:#B0C4DE;" |Rol |- |2017-2018 |''Amici di Maria De Filippi 17'' | rowspan="2" |[[Canale 5]] |Reqib / Serkewte |- |2020 |''Amici speciali 1'' |Reqib / Serkewte |- |2022 |''Celebrity Hunted: Caccia all'uomo'' |[[Prime Video]] |Reqib |} == İştıraqê kılamanvatene de == * Festival di Sanremo ([[Rai 1]]) ** 2016 – Ne di fînalîst de di beşa "Nuove proposte" de bi ''Cosa resterà'' ** 2019 – Cihê 7-an bi ''La ragazza con il cuore di latta'' ** 2021 – Cihê 5-an bi ''La genesi del tuo colore'' ** 2022 – Cihê 4-an bi ''Ovunque sarai'' ** 2024 – Cihê 5-an bi ''Tu no'' ** 2025 – Di beşa "Şampiyonan" de bi ''Lentamente'' cîhê 9ıne * Sanremo Giovani (Rai 1) ** 2021 – Cihê 3-an bi ''Cosa resterà'' == Gıreyê teberi == * {{IMDb name|10123678}} * {{Facebook|iramaofficial|Irama}} * {{Instagram|irama.plume|Irama}} * {{TikTok|irama.plume|Irama}} * {{YouTube|channel=UCUBL_7g_IZMXw3aw_dHB0tA}} * {{Listal|irama}} {{Commonscat|Irama}} {{DEFAULTSORT:Irama}} {{Kontrolê otoriteyi}} [[Kategoriye:İtalyani]] [[Kategoriye:Muzik]] [[Kategoriye:Muzikê popi]] [[Kategoriye:Merdumê ke 1995 de biyê]] ercj5dbif8gjg1wshmkrmb65np81huz DJ Parisa 0 99547 536919 536888 2025-06-25T17:45:13Z Mirzali 16 536919 wikitext text/x-wiki {{Merdumi}} '''Parisa Movaghar''' ya zi teyna '''DJ Parisa''' (b. 1972 [[İran]]), yew muzisyena yew de Fransıza. Formatê remiksanê cı Hip Hop u Slamo. == Diskografiya == * → Meqaleyo serên : [[Diskografiya DJ Parisa]] == Çıme == * [[IMDb]] de [https://www.imdb.com/name/nm4877124/?ref%20=fn%20all%20nme%201 DJ Parisa] [[Kategoriye:Merdumê ke 1972 de biyê]] [[Kategoriye:Farski]] sfwdgodwyvbyqgxiy42pbo27iz1k0a9 Emir Xodayar 0 99548 536917 536891 2025-06-25T17:40:24Z Mirzali 16 536917 wikitext text/x-wiki {{Merdumi}} '''Emir Xodayar Mıweqer''' (b. [[1967]], [[Londra]]) ya zi teyna '''VJ Amir''' Director ''Buffalo Gril''l Villemomble u produktoro de [[Farsi|Fars]]o. == Diskografiya == → Meqaleyo serên : [[Diskografiya DJ Parisa]] == Çıme == * [[IMDb]] de [https://www.imdb.com/name/nm10039151/?ref%20=fn%20all%20nme%201 VJ Amir] [[Kategori:Farski]] [[Kategori:Londra]] 5fk4103uncrn0g047qusx6p6xpbp6ed Diskografiya DJ Parisa 0 99549 536918 536886 2025-06-25T17:42:02Z Mirzali 16 536918 wikitext text/x-wiki Ena pela diskografiye derheqê [[DJ Parisa]] de melumat dana. == Albumi == * L'autre et l'ailleurs (2013) * Opera Space (2022) * Mixtape Revolution (2022) * Live in Iran (2024) * Golden Hip hop (2025) * Modern Hip Hop (2025) * In The Music (2025) * Somebody (2025) == Filmografiye == * [https://filmfreeway.com/djparisa Filmografiye] [[Kategori:Muzik]] m7axm3hfju9lu6sbaaxp4wkgpd0n1t3