ފަލަސްޠީނުގެ ދައުލަތް

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="dv">
  <siteinfo>
    <sitename>ވިކިޕީޑިއާ</sitename>
    <dbname>dvwiki</dbname>
    <base>https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%89%DE%A6%DE%87%DE%A8_%DE%9E%DE%A6%DE%8A%DE%B0%DE%99%DE%A7</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.3</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">މީޑިއާ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ޚާއްސަ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">މެމްބަރު</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">މެމްބަރުގެ ވާހަކަ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ވިކިޕީޑިއާ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ވިކިޕީޑިއާ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ފައިލު</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ފައިލުގެ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">މީޑިއާވިކީ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">މިޑިއާވިކީ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ފަންވަތް</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ފަންވަތުގެ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">އެހީ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">އެހީގެ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ޤިސްމު</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ޤިސްމުގެ ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ނެރު</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ނެރު ޚިޔާލު</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">މޮޑިއުލް</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">މޮޑިއުލް ޚިޔާލު</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ފަލަސްޠީނުގެ ދައުލަތް</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4035</id>
    <revision>
      <id>136325</id>
      <parentid>136323</parentid>
      <timestamp>2025-06-06T22:11:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>136325</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37792" sha1="n933gzx41ql9a69gv3w10pe6lvbzu9b" xml:space="preserve">{{Infobox Country
|native_name              = &lt;span style=&quot;line-height:1.33em;&quot;&gt; فلسطين &lt;br /&gt;''Filastin''&lt;/span&gt;
|conventional_long_name   = &lt;span style=&quot;line-height:1.33em;&quot;&gt;Palestine&lt;ref name=Pagep161/&gt;&lt;/span&gt;
|common_name              = Palestine
|image_flag               = Flag of Palestine.svg
|image_coat               = Coat of arms of Palestine (Official).svg
|image_map                = LocationPalestine.svg
|national_anthem          = ''[[Palestinian National Anthem|Biladi]]'' adopted 1996 - ''[[Mawtiny]] was adopted from 1936 till 1995''
|capital                  = [[Jerusalem]] (proclaimed)&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; &lt;br /&gt; [[Gaza]], [[Ramallah]] (administrative)
|largest_city             = [[Gaza|Gaza City]]&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|government_type          = [[Semi-presidential system|Semi-presidential]];&lt;br /&gt;[[Parliamentary system|Parliamentary democracy]]
|leader_title1            = [[President of Palestine|President]]
|leader_name1             = [[Mahmoud Abbas]]
|population_estimate      = 4,136,540
|population_estimate_rank = 125th
|population_estimate_year = 2009 (July)&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|population_census        = 
|population_census_year   = 
|GDP_PPP                  = $11.95 billion&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|GDP_PPP_rank             = -
|GDP_PPP_year             = 2008&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|GDP_PPP_per_capita       = $2,900&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|GDP_PPP_per_capita_rank  = -
|established_event1       = Declared
|established_date1        = November 15, 1988
|HDI                      = {{decrease}} 0.731
|HDI_rank                 = 106th
|HDI_year                 = 2007
|HDI_category             = &lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;medium&lt;/span&gt;
|currency                 = [[Jordanian dinar]]&lt;sup&gt;a&lt;/sup&gt;&lt;br /&gt;[[Egyptian Pound]]&lt;sup&gt;b&lt;/sup&gt;&lt;br /&gt;[[Israeli shekel]]&lt;sup&gt;c&lt;/sup&gt;&lt;br /&gt;
|currency_code            = JOD, EGP, ILS
|country_code             = PLE
|time_zone                = &amp;nbsp;
|utc_offset               = +2
|time_zone_DST            = &amp;nbsp;
|utc_offset_DST           = +3
|cctld                    = [[.ps]]
|calling_code             = [[+970]]&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;&lt;br /&gt;
|footnote1=Jerusalem was designated the capital of Palestine in the declaration of independence, but Palestine exercises no control over that territory.
|footnote2=Population and economy statistics and rankings are based on the [[Palestinian territories]]
|footnote3=[[+972]] is also used as well.
}}
[[File:Palestine-Mandate-Ensign-1927-1948.svg|thumb|]]
[[File:Flag of Palestine - long triangle.svg|thumb|]]

[[File:Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_14.JPG|thumb|]]
[[File:PalestineP7b-1Pound-1929-donatedtj_f.jpg|thumb|]]
[[File:Mill (British Mandate for Palestine currency, 1927).jpg|thumb|]]
[[File:British_Mandate_Palestinian_passport.jpg|thumb|]]

ފަލަސްތީނަކީ މެދުއިރުމަތީގައި ބައެއް ގޮތްގޮތުން ބަލައިގަންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، މިހާރު ޣައްޒާގައި ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތްތަކުން ވެރިކަން ކުރާ ގައުމެއް ކަމަށާއި ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ސެމީ ޑިމޮކްރެޓިކް ސަރުކާރެއްގެ ވެރިކަން ކުރާ ގައުމެކެވެ.

އެއީ އިސްރާއީލް އުރުދުން އާއި މިސްރާ އެކު ބޯޑަރުތައް ހިއްސާކުރާ ގައުމެކެވެ.

އެ ދައުލަތް 1948 އިން 1967 އަށް އުރުދުން އާއި މިޞްރުން ހިފާފައިވާއިރު، އޭގެ ފަހުން އިސްރާއީލުން އިސްރާއީލުން ހިފާފައިވަނީ ހަ ދުވަހުގެ ހަނގުރާމައިގައި الله އިސްރާއީލުގެ މީހުންނަށް ފަސޭހަ އަދި އަސަރުގަދަ ކާމިޔާބީއެކެވެ. އިސްރާއީލުން ފަލަސްތީނަށް ބިރުދައްކައިގެން ނުތިބޭނެކަން ސާބިތު ކުރުމުގެ ކުރިން ފަލަސްތީނަށް މިނިވަންވުމަށް ދެކޮޅު ހަދަމުންދާއިރު، 1947 ވަނަ އަހަރު އދ އެމްޕަޔަރެވެ.

== ސަމާވީ ދީންތަކާއި ފަލަޞްޠީން ==
ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސް އަށް ދުނިޔޭގެ އެތައް ބައެއްގެ ސަމާލުކަން ލިބިފައިވަނީ ޖުޣުރާފީގޮތުން ފަލަސްޠީނު އޮތް ސަރަޙައްދުގެ ސަބަބުންނެއް ނޫނެވެ. ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސްގެ ދިގު ތާރީޚުގައި ހިނގާފައިވާ މުހިއްމު ޙާދިޘާތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ސަމާވީ ދީންތަކުގެ އަހުލުވެރިން ކަމުގައިވާ ޔަހޫދީންނާއި ނަޞާރާއިންނާއި މުސްލިމުންގެ ގާތުގައި ފަލަސްޠީނަށް، އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ޤުދުސަށް ދެވިފައިވާ ޤަދަރުގެ ސަބަބުން ކޮންމެ ބަޔަކު ވެސް ދަނީ ޤުދުސުގެ ނުވަތަ ޔަހޫދީން ކިޔާ ގޮތަށް ނަމަ ޔަރޫޝަލަޔިމް (ޖެރޫސަލަމް) ގެ މިލްކުވެރިކަމަށް ދަޢުވާ ކުރަމުންނެވެ.

ޔަހޫދީ ދައުލަތް އުފެދިގެން ދިޔައިރު ޤުދުސް ދެބަޔަކަށް ބައިކުރެވުނެވެ. އެއީ ހުޅަނގު ޤުދުސަށާއި އިރުމަތީ ޤުދުސަށެވެ. ޔަހޫދީ އިސްރާއީލުގެ ވެރިރަށެއްގެ ގޮތުގައި ފުރަތަމަ ކަނޑައަޅާފައި އޮތީ ހަމަ އެކަނި ހުޅަނގު ޤުދުސް ކަމުގައި ވިޔަސް، މިހާރު އިސްރާއީލުން ވަނީ އެ ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ޤުދުސް ކަމަށާއި ޤުދުސަކީ ބައިބައި ކުރެވޭނޭ ތަނެއް ނޫން ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައެވެ. ފަލަސްޠީނު މީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި ޤުދުސްގެ ހުޅަނގު ފަޅި އިސްރާއީލުގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް ކަމުގައި ވިޔަސް އިރުމަތީ ޤުދުސް ލިބެން ޖެހޭނީ ޢަރަބިންނަށެވެ. އަދި މިނިވަން ޢަރަބި ފަލަސްޠީނުގެ ވެރިރަށަކަށް ވާންޖެހޭނީ ވެސް އިރުމަތީ ޤުދުސްއެވެ. ޤުދުސުގެ އޯލްޑް ސިޓީ ނުވަތަ ޤަދީމީ ޝަހަރު އޮތީ އިރުމަތީ ޤުދުސުގައެވެ. ޤަދީމީ ޝަހަރަކީ ސަމާވީ ދީންތަކުގެ މުޤައްދަސް ތަންތަން ހުރި ޝަހަރު ކަމަށް ވާތީ ޔަހޫދީން ވެސް އިރުމަތީ ޤުދުސް ދޫކޮށްލާކަށް އެއް ބަހެއް ނުވެއެވެ. ޔަހޫދީން ބުނާ ގޮތުގައި ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސަކީ އެމީހުންނަށް ﷲ ދެއްވާފައިވާ ބިމެކެވެ.ނަމަވެސް، އެ ޖައްބާާރު ޔަހޫދީ ޒަޔަނިސްޓުން ވަނީ ފަލަސްތީނުގެ ޙައްްްްްްްްޤު އެމީހުންގެއަތުން ނިގުޅައިގަނެފައެވެ.

== ތާރީޚް ==
ތާރީޚީ ގޮތުން ބަލާއިރު ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ވަނީ ފަލަސްޠީނުގެ ޙަޤީޤީ ރަށްވެހިން ކަމުގައިވާ ޢަރަބީންގެ ކަންޢާނީ ދަރިކޮޅުގެ މީހުން އެ ކަރައިގައި ވަޒަންވެރިވިތާ 2850 އަހަރު ފަހުންނެވެ. އެހެނީ ފަލަސްޠީނުގައި ޢަރަބީންގެ ކަންޢާނީ ދަރިކޮޅުގެ މީހުން އުޅެން ފެށީ ޢީސާ ޢަލައިހިއްސަލާމުގެ މީލާދުގެ 4000 އަހަރު ކުރިންނެވެ. އަލްޤުދުސުއްޝަރީފު ބިނާ ކުރީ ވެސް މި ދެންނެވި ދަރިކޮޅުގެ މީހުންނެވެ. ފީނީޤީންގެ ބަހުން ފަލަސްޠީނަށް &quot;ކަންޢާން&quot; މި ނަން ދީފައިވަނީ ވެސް މި ސަބަބަށް ޓަކައެވެ.

ފަލަސްޠީނު އާބާދުވި ފަހުން ވަޑައިގަތް ހުރިހާ ރަސޫލުންނާ ވެސް އެތަނާ ވަނީ ވަރަށް ބޮޑު ގުޅުމެއް އުފެދިފައެވެ. މި ގޮތުން ފަލަސްޠީނު ވެފައި ވަނީ ސަމާވީ ދީންތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން ހުރިހާ މީހުންގެ ގާތުގައި ވެސް ވަރަށް މުޤައްދަސް މަރުކަޒެއް ކަމުގައެވެ. ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ފަލަސްޠީނުގައި ތައުޙީދުގެ ދިދަ އުފުލިފައިވަނީ ޢީސާ ޢަލައިހިއްސަލާމުގެ 2500 އަހަރު ކުރިން ޔަބޫސީ ޚާންދާނުގެ ވެރިކަމުގައެވެ.

ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ވަދެފައިވަނީ ﷲ، މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމަށާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ ޤައުމުން އީމާންވީ މީހުންނަށް، މިޞްރުން ނުކުމެ ފަލަސްޠީނަށް ވަނުމަށް އަމުރު ކުރެއްވުމުން، އެ އަމުރުފުޅަށް ޔަހޫދީން ބީރު ކަންފަތެއް ދިނުމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވި މުޞީބާތުގައި 40 އަހަރު ވަންދެން ސަޙަރާ ތެރޭގައި މަގު އޮޅިފައިވުމަށް ފަހުގައެވެ. ޔަހޫދީން މާތް ވެގެންވާ ޤުދުސަށް ވަނީ ޢަރަބީން ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސް ބިނާ ކުރިތާ 3000 އަހަރު ފަހުންނެވެ. އެއީ އެ މީހުން ފަލަސްޠީނަށް ވަންތާ 150 އަހަރު ފަހުންނެވެ. މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 720 ވަނަ އަހަރާއި 722 ވަނަ އަހަރާ ދެމެދު އާޝޫރީން، އިސްރާއީލީންނަށް ޙަމަލާދީ އެމީހުން ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ތަންތަން ހަލާކުކޮށް ފަލަސްޠީނުގެ އުތުރުން އެ މީހުން ނެރެލިއެވެ. ބަނީ އިސްރާއީލު ޤަބީލާ ތަކަށް &quot;ގެއްލުނު ޤަބީލާ&quot; ތަކުގެ ނަން ކިޔާފައިވަނީ މި ދުވަސްވަރު ފަލަސްޠީނުގައި &quot;މަމްލަކަތު އިސްރާއީލް&quot; ނުވަތަ އިސްރާއީލީ ރަސްކަން ޤާއިމުކޮށްގެން އެމީހުން ތިބި ތަނުން ބޭރުކޮށްލެވުނު ހިސާބުން ފެށިގެންނެވެ. އޭގެ ފަހުން ޢީސާއީ މީލާދުގެ 586 އަހަރު ކުރިން ބާބިލުގެ މީހުން ފަލަސްޠީނަށް ވަދެ ޤުދުސާއި ހައިކަލް ސުލައިމާން (ފަސްޓް ޓެމްޕަލް) ހަލާކުކޮށްލިއެވެ. މި ހިސާބުގައި ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔަ ޔަހޫދީންގެ ތެރެއިން މަރުނުވެ ބާކީ ތިބި މީހުން ފޮނުވާލެވުނީ ބާބިލަށެވެ.

މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 538 ގައި ފާރިސީން ފަލަސްޠީނު ފަތަޙަ ކުރުމަށް ފަހު، ފާރިސީންގެ ޢަދްލުވެރި ރަސްގެފާނު ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫ ނުވަތަ ޢިބްރީ ބަހުން ކިޔާ ގޮތަށް ނަމަ ކޫރުޝް (ސައިރަސް ދަ ގްރޭޓް) ވަނީ ޔަހޫދީންނަށް ފަލަސްޠީނަށް އެނބުރި އައުމުގެ ހުއްދައާއި އަޅުކަން ކުރުމަށްޓަކައި ހައިކަލެއް ބިނާ ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދެއްވާފައެވެ. ތާރީޚީ މުޙައްޤިޤުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ޛުލްޤަރްނައިނި ރަސްގެފާނަކީ މިދެންނެވި ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫއެވެ. ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫއަށް ފަހު ރަސްކަމަށް އިސްވެވަޑައިގަތް ބޭފުޅެއް ކަމުގައިވާ ޝެހެންޝާހު ދާރާ ގުޝްތާސަޕް ނުވަތަ ދާރިޔޫޝް (ދާރިއަސް 1 ދަ ގްރޭޓް) ގެ ތާއީދު ލިބިގެން ޔަހޫދީން ހައިކަލެއް (ސެކަންޑް ޓެމްޕަލް) ބިނާ ކުރީ މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 516 ވަނަ އަހަރުހާތާނގައެވެ.

މީލާދީން 70 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓު މަހުގެ 4 ވަނަ ދުވަހު ރޫމީން، އޫރު ޝަލީމާއި އެތަނުގައި ޔަހޫދީން ބިނާކޮށްފައިވާ ހައިކަލް (ސެކަންޑް ޓެމްޕަލް) ހަލާކުކޮށްލިއެވެ. ރޫމީންގެ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި އޮތް ފަލަސްޠީނު މީލާދީން 330 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މީލާދީން 640 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އޮތީ، މީލާދީން 330 ވަނަ އަހަރު ޤާއިމްވި &quot;އަލްއިމްބަރާޠޫރިއްޔާ އައްރޫމާނިއްޔާ އައްޝަރްޤިއްޔާ&quot; ނުވަތަ ބީޒަންޓައިން އެމްޕަޔަރ (އީސްޓަރން ރޯމަން އެމްޕަޔަރ)ގެ ދަށުގައެވެ.

މުސްލިމުން ފަލަސްޠީނަށް ވަނީ ރޫމީންނާއި ފާރިސީންގެ އަޅުވެތިކަމުގެ ދަށުގައިވާ ޢަރަބި ބިންތައް މިނިވަންކުރި ދުވަސްވަރުގައެވެ. މުސްލިމުންގެ އެއިރުގެ ޚަލީފާ ޢުމަރު ބިން ޚައްޠާބުގެ ޚިލާފަތުގައެވެ. މުސްލިމުން ފަލަސްޠީނަށް ވަން ދުވަހަކީ މީލާދީން 12 މެއި 636 ވީ އާދީއްތަ ދުވަހެވެ. ހިޖްރީ ގޮތުން ބަލާއިރު އެ ދުވަހަކީ ހިޖްރައިން 15 ވަނަ އަހަރުގެ ރަބީޢުލްއާޚިރު މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހެވެ. އަލްޤުދުސް މުސްލިމުންނާ ޙަވާލުކުރީ އެ ޝަހަރުގެ ބީޒަންޓައިން ގަވަރުނަރު އަދި އޮތޮޑޮކްސް ޕެޓްރިއާކް އޮފް ޖެރޫސަލަމް ގެ މަޤާމުގައި ހުރި ޕެޓްރިއާކް ސޫފްރޫނިޔޫސް އެވެ. މުސްލިމުންގެ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި ފަލަސްޠީނު އޮތް އިރު އެތަނުގައި ދިރިއުޅެމުން އައި އެހެން ދީން ތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ އެއްވެސް ޙައްޤަކަށް މުސްލިމުން އަރައިގެންފައެއް ނުވެއެވެ.

މުސްލިމުންގެ އަތްދަށުގައި 15 ޖުލައި 1099 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް ފަލަސްޠީނު އޮތެވެ. ދެން އެތާނގައި ވެރިކަން ހިންގަން ފެށީ ޞަލީބީންނެވެ. ޞަލީބީންވަނީ ޤުދުސްގައި ތިބި މުސްލިމުންނާއި ޔަހޫދީންގެ އިތުރުން އޮތޮޑޮކްސް ނަޞާރާއިންނާ ދެކޮޅަށް ވެސް ޤަތުލުޢާއްމު ހިންގާފައެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 88 އަހަރު ވަންދެން އެމީހުންގެ އަތްދަށުގައި ފަލަސްޠީނު އޮތުމަށްފަހު އެތަން ފަތަޙަ ކުރީ މަޝްހޫރު ކުރުދީ އިސްލާމީ ފާތިޙު ޞަލާޙުއްދީނު އަލްއައްޔޫބީ އެވެ. ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމައާ ހަމަޔަށް ފަލަސްޠީނު އޮތީ ޢުޘްމާނީ ޚިލާފަތުގެ ދަށުގައެވެ.


== ފަލަޞްޠީނާއި މުސްލިމުން ==
ފަލަސްޠީނުގައި ހުރި މުސްލިމުންގެ އެއްމެ މުޤައްދަސް ތަނަކީ ޤުދުސްގައިވާ އަލްމަސްޖިދުލް އަޤްޞާއެވެ. އެއީ މުސްލިމުންގެ ފުރަތަމަ ޤިބްލައެވެ. އަލްމަސްޖިދުލް އަޤްޞާ އަކީ މުސްލިމުންގެ ތިންވަނަ ޙަރަމްފުޅެވެ. ތާރީޚު އޮޅުވާލުމަށް ޓަކައި މިއަދު ޔަހޫދީން ބުނަނީ މަސްޖިދުލްއަޤްޞާ އަކީ ކީރިތި ރަސޫލާ އަވަހާރަވެ ޚުލަފާއުއްރާޝިދޫންގެ ޚިލާފަތުވެސް ނިމުނު ފަހުން އުމަވީންގެ ފަސްވަނަ ޚަލީފާ ޢަބްދުލްމަލިކު ބިން މަރްވާން ބިނާ ކުރެއްވި މިސްކިތެއް ކަމުގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ކަނޑައެޅިގެން ބަޔާން ކުރައްވާފައިވަނީ ކީރިތި ރަސޫލާ އިސްރާގެ ދަތުރުފުޅު ކުރައްވާފައިވަނީ އަލްމަސްޖިދުލް ޙަރާމް އިން އަލްމަސްޖިދުލް އަޤްޞާއަށް ކަމުގައެވެ. ޚަލީފާ ޢަބްދުލްމަލިކު ބިން މަރްވާން ބިނާކުރެއްވި މިސްކިތަކީ އަލްމަސްޖިދުލް އަޤްޞާއާ މާދުރު ނޫން ހިސާބެއްގައި ހުރި މަސްޖިދު ޤުއްބަތުއްޞަޚްރާއެވެ. މި މިސްކިތަށް މަސްޖިދު ޢުމަރުއޭ ވެސް ކިޔައެވެ. މި މިސްކިތް ބިނާ ކުރެވިފައިވަނީ ކީރިތި ރަސޫލާ މިޢުރާޖުގެ ދަތުރުފުޅު ފެއްޓެވި މަޤާމުފުޅު ހުރިތަނުގައެވެ.

== ފަލަސްޠީނާއި ޔަހޫދީން ==
ޤުދުސްގައި ފަތުރުވެރިންގެ ދައްލާލުންގެ ގޮތުގައި އުޅޭ ޔަހޫދީން، މަސްޖިދުލްއަޤްޞާއޭ ކިޔާފައި މީހުންނަށް ދައްކައި ހަދަނީ ވެސް މަސްޖިދު ޤުއްބަތުއްޞަޚްރާއެވެ. މިއީ ވެސް މަސްޖިދުލްއަޤްޞާ އާއި އެތަނުގެ ތާރީޚު އޮޅުވާލުމަށް ޔަހޫދީން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތުގެ އެއްބައެވެ. ޔަހޫދީން ބުނާ ގޮތުގައި މަސްޖިދުލްއަޤްޞާގެ ޙަރަމްގެ ހުޅަނގު ފާރު (ވެސްޓަރން ވޯލް) ނުވަތަ ޙާއިޠުލްބުރާޤު (ވެއިލިން ވޯލް) އަކީ ހައިކަލްގެ ބައެކެވެ. އެހެންކަމުން މި ފާރު ކައިރިއަށް އައިސް ހައިކަލް ހަލާކުކުރެވިފައިވާތީ އެކަމާ ރޮއި ހިތާމަކޮށް ހެދުމަކީ އެމީހުން އަޅުކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާ ކަމެކެވެ.
== ސަޙްޔޫނިއްޔަތު ==
ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސަކީ ޔަހޫދީންނަށް &quot;ވަޢުދުކުރެއްވިފައިވާ&quot; ބިމެއް ކަމުގައި އެމީހުން ދެކޭތީ ފަލަސްޠީނުގެ ބިމަށް ވެރިވެގަތުމަކީ އަބަދުވެސް ޔަހޫދީން ދެކެމުން އައި ހުވަފެނެކެވެ. އެ ހުވަފެން ޙަޤީޤަތަކަށް ހެދުމަށް ޓަކައި އެތައް ޒަމާނެއް ވަންދެން އެމީހުންވަނީ ސަޙްޔޫނިއްޔަތު (ޒައިނިޒަމް) ގެ ނަމުގައި އެތައް ޙަރަކާތެއް ހިންގާފައެވެ. ޞަޙްޔޫނިއްޔަތަކީ ޔަހޫދީ ދީނާއި އެމީހުންގެ ސިޔާސީ އުޞޫލުތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްގެން އުފައްދާފައިވާ ފަލްސަފާއެކެވެ. މި ފަލްސަފާއާ ގުޅިގެން ޔަހޫދީންގެ ޢަމަލުތައް ބަހައްޓަމުން އައި ގޮތުން ޔޫރަޕުގެ ޤައުމުތަކުގައި ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔަ ޔަހޫދީންނާ ހެދި އުނދަގޫ ވެގެން ޔޫރަޕުގެ އެކި ޤައުމުތަކުން ޔަހޫދީން ބޭރުކުރަން ފެށިއެވެ. މި ދަނޑިވަޅުގައި އެމީހުން އަމިއްލަ ވަޠަނެއް ހޯދުމަށް ފެށި ޙަރަކާތުގެ ބާނީ އަކީ ހަންގޭރީގެ ރައްޔިތެއް ކަމުގައިވާ &quot;ތިޔޮޑޯރ ހަރޓްޒުލް&quot; އެވެ. ޔޫރަޕުން ޔަހޫދީން ބޭރުކޮށްލުމަށް ވިސްނަމުން ދިޔަ ޤައުމުތަކުގެ ވެރިންނަށް މި ޙަރަކާތަކީ ވަރަށް ކަމުދާ ޙަރަކާތަކަށްވިއެވެ. އަދި މިއީ ޔޫރަޕުން ޔަހޫދީން ބޭރުކޮށްލުމަށް ލިބުނު ރަނުގެ ފުރުޞަތެއް ކަމުގައި އެ ފަރާތްތަކުން ދެކުނެވެ.

ނަތީޖާއަކީ 1907 ގައި އިނގިރޭސީންގެ ރިޔާސަތުގެ ދަށުގައި ޔޫރަޕްގައި ކޮންފަރެންސެއް ބޭއްވުމެވެ. އެ ކޮންފަރެންސުން ނިންމީ ސަޙްޔޫނީން އަމިއްލަ ވަޠަނެއް ހޯދުމަށް ކުރަމުންދާ ޙަރަކާތަށް ތާއީދު ކުރުމުގެ ގޮތުންނާއި، ޔޫރަޕްގެ ތަހްޛީބަށް އޮތް އެއްމެ ބޮޑު ހުރަސްކަމުގައިވާ އިސްލާމީ ޢަރަބި ޤައުމުތަކުގެ ބިރުވެރިކަމުން ސަލާމަތް ވުމަށް ޓަކައި އެ ޤައުމުތައް އަބަދުވެސް ހާސްކަން މަތީގައި ބޭއްވުމަށް، ޢަރަބި ބައްރުގައި ޔަހޫދީންނަށް ދައުލަތެއް ޤާއިމުކޮށްދިނުމަށެވެ. މިކަމުގައި އިސް ނަގައިގެން ޙަރަކާތްތެރިވީ އިނގިރޭސީންނެވެ.

މިގޮތުން 1917 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 2 ވަނަ ދުވަހު ސަޙްޔޫނީންނަށް ފަލަސްޠީނުގައި މިނިވަން ދައުލަތެއް އުފައްދައި ދިނުމަށް އިނގިރޭސިން ވަޢުދުވެ މަޝްހޫރު ބަލްފޯރ ޑެކްލަރޭޝަން އިޢުލާންކުރިއެވެ. މި ޑެކްލަރޭޝަނުގެ ނަން ނިސްބަތް ކުރެވިފައިވަނީ އެއިރު އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރަކަށް ހުންނެވި އާތަރ ޖޭމްސް ބަލްފޯރ އަށެވެ. އިނގިރޭސީން 1917 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހު ޤުދުސް ހިފިއެވެ. &quot;ލީގު އޮފް ނޭޝަންސް&quot; އިން 1922 ވަނަ އަހަރު ބަލްފޯރ ޑެކްލަރޭޝަން ތަޞްދީޤުކޮށް ޔަހޫދީންނަށް މި ސަރަޙައްދުގައި އަމިއްލަ ދައުލަތެއް އުފައްދައިދިނުމަށް އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން &quot;މޭންޑޭޓު ފޯރ ޕަލެސްޓައިން&quot; އިދާރީ ގޮތުން ހިންގުމުގެ ފުރިހަމަ ބާރު އިނގިރޭސީންނަށް ދިނެވެ. އިނގިރޭސީންނަށް ފަލަސްޠީނު ހިންގުމުގެ އިދާރީ ބާރު ލިބުމުން ދުނިޔޭގެ އެތަން މިތަނުގައި ތިބި ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ގެނެސް އާބާދުކުރުވުމުގެ މަސައްކަތް އެމީހުން ފެށިއެވެ. އިނގިރޭސީން 1922 ވަނަ އަހަރު ފަލަސްޠީނުގައި ކުރިޔަށް ގެންދިޔަ ބޯހިމެނުމުގެ ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން އެތަނުގެ އާބާދީގެ %78 އަކީ ޢަރަބި މުސްލިމުންނެވެ. ޢަރަބި ކްރިސްޓިއަނުންގެ އާބާދީ އަކީ %9.6 އެވެ. ޔަހޫދީންގެ އާބާދީއަކީ %11އެވެ. މިޢަދަދު ވަނީ 1945 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އައި އިރު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަދަލުވެފައެވެ. މި ގޮތުން 1945 ވަނަ އަހަރު ފަލަސްޠީނުގައި ތިބި ޔަހޫދީންނަކީ އެތަނުގެ އާބާދީގެ %31 އެވެ.


== އިސްރާއީލް އުފެދުން ==
ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އިސްރާއީލު އުފެދުމުގެ ދެ މަސް ދުވަސް ކުރިން ޕޮލެންޑަށް އުފަން ޑޭވިޑް ބެން ގޫރިއަން އާއި ޔަހޫދީ އިސް ލީޑަރުން، &quot;ނޭޝަނަލް މިލިޓަރީ އޮގަނައިޒޭޝަން&quot; އާއި &quot;ސްޓަރން ގޭންގު&quot; ފަދަ ޔަހޫދީ ޓެރަރިސްޓު ގުރޫޕުތައް އުފެދި 1930 ގެ އަހަރުތަކުގައި ފަލަސްޠީނީ ނަސްލު އެ ސަރަޙައްދުން ނެތިކޮށްލުމަށްޓަކައި ހިންގަމުން އައި &quot;ނަސްލު ސާފުކުރުމުގެ&quot; ކަންތައް އަވަސްކުރުމަށް ޓަކައި ޕްލޭނެއް އެކަށައަޅައި ނިންމުމުގެ ގޮތުން ސިއްރު ބައްދަލުވުމެއް ބޭއްވިއެވެ. މި ޕްލޭނަށް ދީފައިވާ ކޯޑު ނަމަކީ &quot;ޕްލޭން ދާލެތު&quot; (ޕްލޭން – ޑީ) އެވެ. ޕްލޭން - ޑީގެ ދަށުން ފަލަސްޠީނުގެ އަވަށްތަކަށާއި ޝަހަރުތަކަށް ބޮން އަޅައި، އެތަންތަނުގެ އަހުލުވެރިންގެ ގެދޮރު ލޫޓުވައި މުދާތައް ފޭރިގަތުމަށް ފަހު ފަލަސްޠީނުގެ އާބާދީ ނައްތާލުމުގެ ކަންތައް ޔަހޫދީން ވަރަށް ބާރަށް ކުރިއަށް ގެންދިއައެވެ. އިސްރާއީލުގެ އެއްމެ ފުރަތަމަ ބޮޑު ވަޒީރަކަށް ވެވަޑައިގަތް ޑޭވިޑް ބެން ގޫރިއަން 1937 ވަނަ އަހަރު ލިޔުއްވި ލިއުމެއްގައިވަނީ &quot;ޢަރަބީން ޖެހޭނީ ދާށެވެ. އެކަމަކު އެކަމަށް ޓަކައި ހަނގުރާމަ ފަދަ ރަނގަޅު ދަނޑިވަޅެއް ބޭނުންވެއެވެ.&quot; މި ފަދައިންނެވެ. ހަތިޔާރު އެޅި ޔަހޫދީ ޖަމާޢަތްތަކަށް ޑޭވިޑް ބެން ގޫރިއަން އަންގަވާފައިވަނީ &quot;ކޮންމެ ޙަމަލައެއް ވެސް ނިމިގެންދާންޖެހޭނީ ބިންތަކަށް ވެރިވެގަނެ، ޢިމާރާތްތައް ހަލާކުކޮށް، (ޢަރަބީން) ނެރެލުމަށްފަހުގައި،&quot; ކަމަށެވެ. އެހެން ކަމުން މީގެ ފަހުން &quot;ދައިރު ޔާސީން&quot; ގައި ޔަހޫދީން ހިންގި ޤަތުލުޢާއްމާއި ފަލަސްޠީނުގެ އެހެން ހިސާބުތަކުގައި ހިންގި މިފަދަ ޤަތުލުޢާއްމުތަކުގައި ފަލަސްޠީނުގެ ފިރިހެނުންގެ އިތުރުން އެތައް ހާސް ޢަރަބި އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި މުސްކުޅިން މަރާލާފައިވުމަކީ ޙައިރާންވާންޖެހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. ތަލް އަބީބާއި ޙައިފާ އާއި ޤުދުސާއި އެހެން ސަރަޙައްދުތަކުގައި އަވަށްތަކާއި ޝަހަރުތައް ހިފައި ހަލާކުކޮށްލުމުގެ ސަބަބުން 800000 ފަލަސްޠީނީން ރެފިއުޖީންނަށްވިއެވެ. ފަލަސްޠީނުގެ މަޢުޞޫމު އެތައް ހާސް ރައްޔިތުން މަރާލެވުނެވެ. މިހިސާބުން ފަލަސްޠީނުގެ ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް ޢާއްމުވެގެންވާ ގޮތުގައި ނަކްބާ (ދަ ކެޓަސްޓްރޯފް)ގެ ދުވަސްތައް ފެށިގެން ދިޔައެވެ.

އިސްރާއީލުގެ ހަނގުރާމައިގެ ބަޠަލު އުރުދުން ވާދީއަށް އުފަން &quot;މޯޝޭ ދާޔާން&quot; ބުނެފައިވަނީ ޔަހޫދީ އަވަށްތައް ބިނާކުރެވިފައިވަނީ ޢަރަބި އަވަށްތައް ހުރި ތަންތާގައެވެ. ޢަރަބި އަވަށްތަކެއް މިހާރަކު ނެތެވެ. އެހެން ކަމުން ތިޔަބައިމީހުންނަށް މިހާރު އެ ޢަރަބި އަވަށްތަކުގެ ޢަރަބި ނަންތަކެއް ވެސް ނޭނގޭނެއެވެ. ކުރިން ޢަރަބި އާބާދީއެއް ނެތް އެއްވެސް ތަނެއްގައި، މި ޤައުމުގައި އެއްވެސް ތަނެއް ފަހުން ވެސް ބިނާ ކުރެވިފައެއް ނުވާނެއެވެ.&quot; މިފަދައިންނެވެ. ފަލަސްޠީނުގެ އަހުލުވެރިންނާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު 1947 ވަނަ އަހަރު ދާޚިލީ ހަނގުރާމައެއް ހިނގިއެވެ. މި މައްސަލަ އދ. މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުނު ހިނދު އެތަނުން ފާސްކުރީ އިނގިރޭސީން ނިންމާފައިވާ ފަދައިން ފަލަސްޠީނު ދެބައިކޮށް އެއްބައިގައި &quot;އިސްރާއީލު&quot; ގެ ނަމުގައި ދައުލަތެއް އުފައްދައި އަނެއްބައި ފަލަސްޠީނުގެ އަހުލުވެރި ޢަަރަބީންނަށް ދިނުމަށެވެ.

އިނގިރޭސީން 4 މެއި 1948 ގައި ޔަހޫދީންގެ އަތްމައްޗަށް ފަލަސްޠީނު ދޫކޮށްލިއެވެ. މިކަމުގެ އެންމެ ފަހު ނަތީޖާއަކީ 1948 ވަނަ އަހަރު މެއިމަހުގެ 14 ވަނަ ދުވަހު ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އިސްރާއީލު އުފެދުމެވެ. އިސްރާއީލު އުފެދިފައިވަނީ &quot;ފަލަސްޠީނުގެ ޤައުމީ ޤަރާރު&quot; ގައި ފަލަސްޠީނު ކަމަށް ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ ބިމުގެ ހަތަރު ބައިކުޅަ ތިން ބައިގައެވެ. އަނެއް ބައިގައި އޮތީ ޣައްޒާ އާއި ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި އިރުމަތީ ޤުދުސް އެވެ. އެއިރު ޣައްޒާ އޮތީ މިޞްރުގެ ދަށުގައެވެ. ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި އިރުމަތީ ޤުދުސް އޮތީ އުރުދުންގެ ދަށުގައެވެ. ހަ ދުވަހުގެ ހަނގުރާމައިގައި 1967 ވަނަ އަހަރު އިސްރާއީލުން ވަނީ ޣައްޒާ އާއި ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި އިރުމަތީ ޤުދުސް ވެސް ހިފާފައެވެ. އިސްރާއީލުން ވަނީ 1967 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މިހާތަނަށް 18147 އަށް ވުރެ ގިނަ ފަލަސްޠީނީ ގެދޮރު ބިމާ ހަމަކޮށްފައެވެ. އިސްރާއީލުން ފަލަސްޠީނުގެ 650000 އަށް ވުރެ ގިނަ ރައްޔިތުން ހިފައި ހައްޔަރުކޮށްފައިވާ އިރު 2008 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އައި އިރު ވެސް ފަލަސްޠީނުގެ 20000 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން އިސްރާއީލުގެ ޖަލުތަކުގައި ތިއްބެވެ.

އިސްރާއީލު އުފެދުނުތާ 60 އަހަރުވެގެން ދިޔައީއެވެ. އަދިވެސް އ.ދ. އިން ފަލަސްޠީނުގެ ޢަރަބިންނަށް ލިބޭނެކަމަށް ކަނޑައެޅި ބިމުގައި މިނިވަން ދައުލަތެއް ޤާއިމުކުރުމުގެ ޙައްޤު އެމީހުންނަށް ލިބިފައެއް ނުވެއެވެ. ފަލަސްޠީނުގެ މިނިވަން ދައުލަތެއް ޤާއިމުކޮށް ދިނުމުގައި، އިސްރާއީލުގެ މިތުރު އެމެރިކާއިން ފަލަސްޠީނު މީހުންނަށް އެހީތެރިވާނެ ކަމަށް ބުނި ނަމަވެސް، އިސްރާއީލު އުފެދުނު ފަހުން 60 އަހަރު ވުމުގެ މުނާސަބަތުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތުގައި ބައިވެރިވެ ވަޑައިގަތް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯޖް ޑަބްލިއު ބުޝްގެ ވާހަކަތަކުން ވެސް، އަނިޔާ ލިބިފައިވާ ފަލަސްޠީނުގެ ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެން ދިޔައީ އިތުރު ހިތްދަތި ކަމެކެވެ. އެމެރިކާގެ ރައީސް އިސްރާއީލުގެ ބަރުލަމާނު &quot;ކަނީސަތު&quot;އާ މުޚާޠަބް ކުރައްވައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ވިދާޅުވީ &quot;ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އިސްރާއީލު އުފެދުމަކީ ތައުރާތުގައިވާ ނުބުއްވަތެއް ފުރިހަމަވުން. އިބްރާހީމްގެފާނަށާއި މޫސާގެފާނަށާއި ދާއޫދުގެފާނަށް ކުރެވިފައިވާ ޤަދީމީ ވަޢުދެއް ފުއްދިގެން ދިއުން. އިޚްތިޔާރު ކުރެއްވިގެންވާ މީހުންނަށް އަމިއްލަ ވަޒަނެއް ލިބިގެން ދިއުން. މިއީ އެރެތޒް އިސްރާއީލު، ލޭންޑް އޮފް އިސްރާއީލް (އިސްރާއީލީންގެ ބިން).&quot; ކަމަށެވެ. އަދި އިސްރާއީލުން ހިންގާފައިވާ ޖަރީމާތައް &quot;ހަނދާން ނައްތާލުމުގެ&quot; ގޮތުން ޔަހޫދީން ކުރިޔަށް ގެންދާ &quot;މެމޮރިސައިޑް&quot; ގެ މަސައްކަތަށް ވެސް ރައީސް ބުޝް ތާއީދު ކުރެއްވި ކަމަށް އިސްރާއީލުގެ މުއައްރިޚު އިލާން ޕޭޕް ހާމަކުރައްވާފައިވެއެވެ. ހިފާފައިވާ ބިންތަކުގައި ޔަހޫދީންގެ އާބާދީތައް ޤާއިމު ކުރުމާއި ފަލަސްޠީނު މީހުންގެ ގެދޮރުން އެމީހުން ބޭރުކޮށްލުމުގެ ޙަރަކާތްތައް އިސްރާއީލުން އަދިވެސް ގެންދަނީ ކުރިއަށެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެމެރިކާއާއި ހުޅަނގުގެ ޤައުމުތަކުން ބުނަނީ ޞުލްޙައިގެ މަޝްރޫޢު ކާމިޔާބުވެފައި ނުވަނީ ފަލަސްޠީނު މީހުންގެ ސަބަބުން ކަމަށެވެ.

އިސްރާއީލުން 1967 ވަނަ އަހަރު ހިފި ބިންތަކުން ފޭބުމަށް އ.ދ. އިން އެ ޤައުމަށް ގޮވާލާފައިވާ އިރު ވެސް އިސްރާއީލުން އެކަމަށް ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެމެރިކާ އާއި ހުޅަނގުގެ ޤައުމުތަކުން މިވާހަކައެއް ނުދައްކައެވެ. އަނެއްކޮޅުން ފަލަސްޠީނު މީހުން ބުނަނީ &quot;ދެ ދައުލަތުގެ ޙައްލަކަށް&quot; ދެވޭނީ 1967 ވަނަ އަހަރު އިސްރާއީލުން ހިފި ބިންތައް އަނބުރާ ލިބިގެން ކަމަށެވެ. އެ ބިންތަކާ ނުލައި ފަލަސްޠީނު ނަމުގައި މިނިވަން ދައުލަތެއް ޤާއިމުކުރުމަކީ ބޭނުމެއް އޮތް ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ. ޞުލްޙައިގެ މަޝްވަރާ ތަކުގައި ބައިވެރިވެ ވަޑައިގަންނަވާ ފަލަސްޠީނުގެ އިސް މަންދޫބު އަޙްމަދު ޤުރައިޢު އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރާ ކޮންޑޮލީޒާ ރައިސްއާ ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ވިދާޅުވެފައިވަނީ 1967 ވަނަ އަހަރު އިސްރާއީލުން ހިފި ބިންތަކުން ފޭބުމަށް އިންކާރު ކުރާ ނަމަ ފަލަސްޠީނު މީހުންނަށް ދެން ޖެހޭނީ &quot;ދެ ދައުލަތުގެ ޙައްލަކަށް&quot; ދިއުމުގެ ބަދަލުގައި &quot;އެއް ދައުލަތުގެ ވިސްނުމަށް&quot; ދާން ކަމަށެވެ. މެއި 2008 ގައި ފަލަސްޠީނުގެ ތަފާތު ޖަމާޢަތްތަކުން މިކަމާމެދު ބޭއްވި ފޯރަމުގައި އިސްރާއީލަށް ގޮވާލާފައިވަނީ 1967 ވަނަ އަހަރު އިސްރާއީލުން ހިފި ބިންތަކުން ފޭބުމަށް އިންކާރު ކުރާ ނަމަ، ތާރީޚީ ގޮތުން ފަލަސްޠީނުގެ ބިން ކަމުގައިވާ ސަރަޙައްދުގައި ދެ ދައުލަތް އޮތުމުގެ ބަދަލުގައި އެއް ދައުލަތް ޤާއިމުކޮށް އެތަނަކީ ޢަރަބިންނާއި ޔަހޫދީންނަށް ހަމަހަމަ ކަމާއެކު އުޅެވޭނެ ތަނެއްގެ ގޮތުގައި ހެދުމަށެވެ. އަދި ވަޒަނުން ބޭރުކޮށްލެވިފައިވާ ހުރިހާ ފަލަސްޠީނީންނަށް ވެސް ޤައުމަށް އެނބުރި އައުމުގެ ޙައްޤު ދިނުމަށެވެ.

މިކަމަށް އިސްރާއީލުން އިޖާބަދީފިނަމަ ޢަރަބިންނާއި ޔަހޫދީންގެ މެދުގައި ހިނގަމުން އަންނަ ޒަމާންވީ ތަޅާފޮޅުން ހުއްޓި، ޞުލްޙައިގެ މަގު އަލިވެގެންދާނެކަމަށް މެދުއިރުމަތީގެ މަސްރަޙް ދިރާސާ ކުރައްވާ ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ހަލުވި ކަމާއެކު އިތުރުވަމުންދާ ޢަރަބި އާބާދީއަކީ، ޔަހޫދީންނަށް ލިބިފައިވާ ހުރިހާ ޙައްޤެއް ލިބިގެން ފަލަސްޠީނުގެ ބިމުގައި އުޅުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިފައިވާ ބަޔަކަށް ހަދައިފި ނަމަ ޔަހޫދީންގެ އަތުން ޑިމޮކްރެޓިކް ފަލަސްޠީނު (އިސްރާއީލު) ގެ ވެރިކަން ގެއްލިގެން ދިއުމުގެ ފުރުޞަތު އެބައޮތެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ވެސް ޔަހޫދީން ވިސްނާނެ ކަމެކެވެ. މިއަދު ދުނިޔޭގައި ނަގާ ކިޔާ ޤައުމުތައް އޮތީ އިސްރާއީލާ އެއްކޮޅަށެވެ. އެހެން ކަމުން އިސްރާއީލު ނުރުހޭ ގޮތަކަށް މި މައްސަލަ ނިމިގެން ދިއުމަކީ މުސްތަޙީލު ކަމެކެވެ. މިވަގުތު ކަންތައް ހިނގަމުންދާ ގޮތަށް ބަލާއިރު ފަލަސްޠީނުގެ ޙަޤީޤީ ރަށްވެހިން ކަމުގައިވާ ޢަރަބީންނަށް އަދި ވެސް އޮތީ ނަކްބާގެ ދުވަސްތައް ގުނުމެވެ.

== އިޤްތިޞާދު ==
ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދު ބިނާ ވެގެންވަނީ ގައުމުގެ ރައްޔިތުން ކުރާ ތަފާތު މަސައްކަތް ތަކުގެ މައްޗަށެވެ.

== ރިފަރެންސް ==
ހިސްޓްރީ އޮފް މިޑްލްއީސްޓް
ޕެލެސްޓައިން އެންޑް އިޓްސް ހިސްޓްރީ
ތާރީޚް އިސްލާމް – (މައުލާނާ ޣުލާމް ރަސޫލު މެހެރުގެ)
ފްރޮންޓްލައިން މަޖައްލާގެ މެއި 2008 އަދި ޖޫން 2008 ގެ ޢަދަދު
އިނގިރޭސި، ޢަރަބި، ފާރިސީ އަދި ހިބްރޫ އޮންލައިން އެންސައިކްލޮޕީޑިއާ

 &lt;references/&gt;</text>
      <sha1>n933gzx41ql9a69gv3w10pe6lvbzu9b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>އިސްރާއީލު</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4175</id>
    <revision>
      <id>136326</id>
      <parentid>136324</parentid>
      <timestamp>2025-06-06T22:17:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>136326</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23359" sha1="ng6vsj90qxd9dhi0io5u8qlhfdp8ii1" xml:space="preserve">{{Infobox Country
|native_name                 = מְדִינַת יִשְׂרָאֵל {{he icon}}&lt;br /&gt;''Medīnat Yisrā'el''&lt;br /&gt;دَوْلَةُ إِسْرَائِيلَ {{ar icon}}&lt;br /&gt;''Dawlat Isrā'īl''
|conventional_long_name      = State of Israel
|common_name                 = Israel
|image_flag                  = Flag of Israel.svg
|image_symbol                = Coat of arms of Israel.svg
|symbol_type                 = Emblem
|image_map                   = Israel in its region (pre 1967 territory).svg
|national_anthem             = [[Hatikvah]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;''The Hope''&lt;/small&gt;
|official_languages          = [[Hebrew language|Hebrew]], [[Arabic language|Arabic]]&lt;ref name=&quot;cia&quot;/&gt;
|ethnic_groups               = 75.4% [[Jews|Jewish]], 20.6% [[Arab]], 4% minority groups&lt;ref&gt;{{cite news |title=Israel on eve of Rosh Hoshanah: Population hits 7.5m, 75.4% Jewish |author=Haaretz Service |newspaper=Haaretz |date=2009-09-16 |url=http://www.haaretz.com/hasen/spages/1115060.html |accessdate=2009-12-26 |archivedate=1259837324 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091203104844/http://www.haaretz.com/hasen/spages/1115060.html }}&lt;/ref&gt;
|demonym                     = Israeli
|capital                     = [[Jerusalem]]{{ref label|capital-disp|a|}}&lt;br /&gt;&lt;small&gt;{{Coord|31|47|N|35|13|E}}&lt;/small&gt;
|largest_city                = 
|&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;Largest urban agglomeration&lt;/span&gt; = [[Tel Aviv-Yafo]] {{Coord|32°|5'0|&quot;N|34°|48'0|&quot;E}}&lt;/small&gt;
|government_type             = [[Parliamentary democracy]]&lt;ref name=&quot;cia&quot;/&gt;
|leader_title1               = [[President of Israel|President]]
|leader_name1                = [[Shimon Peres]]
|leader_title2               = [[Prime Minister of Israel|Prime Minister]]
|leader_name2                = [[Benjamin Netanyahu]]
|leader_title3               = [[List of Knesset speakers|Knesset Speaker]]
|leader_name3                = [[Reuven Rivlin]]
|leader_title4               = [[Supreme Court of Israel#Presidents|Supreme Court President]]
|leader_name4                = [[Dorit Beinisch]]
|sovereignty_type            = [[Independence]]
|sovereignty_note            = from [[British Mandate of Palestine]]
|established_event1          = [[Declaration of the Establishment of the State of Israel|Declaration]]
|established_date1           = May 14, 1948
|area_km2                    = 20,770 / 22,072
|area_sq_mi                  = 8,019 / 8,522
|area_rank                   = 151st
|area_magnitude              = 1 E+10
|FR_foot4                    = &amp;nbsp;{{smallsup|1}}
|percent_water               = ~2%
|population_estimate         = 8,051,200{{smallsup|2}}&lt;ref name=&quot;cbs_population&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.cbs.gov.il/reader/newhodaot/hodaa_template.html?hodaa=200911208 |title=Selected Data from the New Israel Statistical Abstract No. 60 - 2009 |date=2009-09-16 |publisher=[[Israel Central Bureau of Statistics]] |accessdate=2009-10-26 }}&lt;/ref&gt;
|population_estimate_year    = 2009
|population_estimate_rank    = 96th &lt;!--April 27, 2009 rank--&gt;
|population_census           = 5,548,523
|population_census_year      = 1995
|population_density_km2      = 356.8
|population_density_sq_mi    = 839
|population_density_rank     = 34th
|GDP_PPP_year                = 2008
|GDP_PPP                     = $202.562&amp;nbsp;billion&lt;ref name=imf2&gt;{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?sy=2006&amp;ey=2009&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=436&amp;s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&amp;grp=0&amp;a=&amp;pr.x=46&amp;pr.y=11 |title=Israel|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2009-10-01}}&lt;/ref&gt; &lt;!--Do not edit!--&gt;
|GDP_PPP_rank                = 50th
|GDP_PPP_per_capita          = $28,473&lt;ref name=imf2/&gt; 
|GDP_PPP_per_capita_rank     = 31st
|GDP_nominal                 = $215.727&amp;nbsp;billion&lt;ref name=imf2/&gt; 
|GDP_nominal_rank            = 39th
|GDP_nominal_year            = 2009
|GDP_nominal_per_capita      = $29,671&lt;ref name=imf2/&gt; 
|GDP_nominal_per_capita_rank = 29th
|HDI_year                    = 2007
|HDI                         = {{increase}} 0.935&lt;ref name=&quot;UN&quot;&gt;{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf|title=Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G|publisher=The United Nations|accessdate=2009-10-10}}&lt;/ref&gt;
|HDI_rank                    = 27th
|HDI_category                = &lt;span style=&quot;color:#090&quot;&gt;very&amp;nbsp;high&lt;/span&gt;
|Gini                        = 39.2&lt;ref name=&quot;cia&quot;/&gt;
|Gini_year                   = 2008
|currency                    = [[Israeli new shekel|Shekel]] ({{rtl-lang|he|₪}})
|currency_code               = ILS or NIS
|time_zone                   = [[Israel Standard Time|IST]]
|utc_offset                  = +2
|time_zone_DST               = [[Israel Summer Time|IDT]]
|utc_offset_DST              = +3
|drives_on                   = right
|cctld                       = [[.il]]
|calling_code                = [[Telephone numbers in Israel|972]]
|footnote1                   = Excluding / Including the [[Golan Heights]] and [[East Jerusalem]]; see [[Israel#Geography and climate|below]].
|footnote2                   = Includes all permanent residents in Israel proper, the Golan Heights and East Jerusalem. Also includes Israeli population in the [[West Bank]]. Excludes non-Israeli population in the [[West Bank]] and the [[Gaza Strip]].
}}

އިސްރާއީލަކީ މެދު އިރުމައްޗަށް ނިސްބަތްވާ ޓެރަރިސްޓު ހައްދުފަހަނައަޅައިފައިވާ ޒަޔަނިސްޓު ޖަމާޢަތެކެވެ. އެހެން ޢިބާރާތަކުން ދަންނަވާނަމަ، ފަލަސްތީނުގެ ބިން އަތުލައިގަތް ﷲގެ ޢަދުއްވުންނެވެ.

== އަވަސް ކަޅިއަކުން ބަލައިލުމެއް ==
އިސްރާއީލުގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ޢިބްރީ ބަހާއި ޢަރަބި ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން މި ޤައުމުގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ އިސްރާއީލީސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ ތަލްއަބީބްއެވެ. މި ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ވެސް މިއީއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އިސްރާއީލުން މިހާރު ބުނަމުން ގެންދަނީ އެ ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ޤުދުސް ކަމުގައެވެ.
މިއީ ބަރުލަމާނީ ޑިމޮކްރަސީއެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 7 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމާއެކު، މިއީ ދުނިޔޭގައި 96 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. 
ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 20770 އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ il. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +972 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ޝަކްލްއެވެ.

== ނަން ==
“އިސްރާއީލް” މި ނަމަކީ އިބްރާހީމްގެފާނުގެ ދަރިކަލުން އިސްޙާޤުގެފާނުގެ ދަރިކަލުން ޔަޢުޤޫބުގެފާނުގެ ނަންފުޅެކެވެ. ބަނީ އިސްރާއީލުންނަކީ ޔަޢުޤޫބުގެފާނުގެ ދަރިކޮޅު މީހުންނެވެ. އެހެންކަމުން ޔަހޫދީން އެމީހުން އުފެއްދި ޤައުމަށް “އިސްރާއީލް” އޭ ކިޔައި ނަން ދިނީއެވެ.

== ޖުޣުރާފީ ==
އިސްރާއީލުގެ އުތުރުގައި އޮތީ ލުބުނާނެވެ. އިރު އުތުރުގައި އޮތީ [[ސޫރިޔާ]]އެވެ. އިރުމަތީގައި އޮތީ [[އުރުދުން]]އެވެ. ހުޅަނގު ދެކުނުގައި އޮތީ މިޞްރެވެ. އަނެއްކޮޅުން އިރުމަތީގައި އޮތީ ފަލަސްޠީނުގެ ހުޅަނގު އައްސޭރިއެވެ. [[ޣައްޒާ ސްޓްރިޕް]] އޮތީ ހުޅަނގު ދެކުނުގައެވެ.

== ތާރީޚު ==
އިސްރާއީލު އުފެދިފައިވަނީ 1920 ވަނަ އަހަރުން 1948 ވަނަ އަހަރަށް “ބްރިޓިޝް މޭންޑޭޓް ޕަލެސްޓައިން” ގެ ގޮތުގައި އޮތް ސަރަޙައްދުގައެވެ. އެއީ ފަލަސްޠީނުގެ ޤައުމީ ޤަރާރުގައި ބުނާ ގޮތުން އެ މުޅި ސަރަޙައްދަކީ ފަލަސްޠީނުގެ ސަރަޙައްދެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް ޢާއްމު ގޮތެއްގައި މިއަދު ފަލަސްޠީނުގެ ނަމުން އިޝާރާތް ކުރެވެނީ ހުޅަނގު އައްސޭރި އާއި ޣައްޒާގައި ފަލަސްޠީނުގެ ޢަރަބިންގެ ވެރިކަން ހިނގާ ސަރަޙައްދަށް އެކަންޏެވެ.
މި ބިމަށް ނުވަތަ ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސް އަށް ދުނިޔޭގެ އެތައް ބައެއްގެ ސަމާލުކަން ލިބިފައިވަނީ ޖުޣުރާފީގޮތުން ފަލަސްޠީނު އޮތް ސަރަޙައްދުގެ ސަބަބުންނެއް ނޫނެވެ. ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސްގެ ދިގު ތާރީޚުގައި ހިނގާފައިވާ މުހިއްމު ޙާދިޘާތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ސަމާވީ ދީންތަކުގެ އަހުލުވެރިން ކަމުގައިވާ ޔަހޫދީންނާއި ނަޞާރާއިންނާއި މުސްލިމުންގެ ގާތުގައި ފަލަސްޠީނަށް، އަދި ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ޤުދުސަށް ދެވިފައިވާ ޤަދަރުގެ ސަބަބުން ކޮންމެ ބަޔަކު ވެސް ދަނީ ޤުދުސުގެ ނުވަތަ ޔަހޫދީން ކިޔާ ގޮތަށް ނަމަ ޔަރޫޝަލަޔިމް (ޖެރޫސަލަމް) ގެ މިލްކުވެރިކަމަށް ދަޢުވާ ކުރަމުންނެވެ. ޔަހޫދީ ދައުލަތް އުފެދިގެން ދިޔައިރު ޤުދުސް ދެބަޔަކަށް ބައިކުރެވުނެވެ. އެއީ ހުޅަނގު ޤުދުސަށާއި އިރުމަތީ ޤުދުސަށެވެ. ޔަހޫދީ އިސްރާއީލުގެ ވެރިރަށެއްގެ ގޮތުގައި ފުރަތަމަ ކަނޑައަޅާފައި އޮތީ ހަމަ އެކަނި ހުޅަނގު ޤުދުސް ކަމުގައި ވިޔަސް، މިހާރު އިސްރާއީލުން ވަނީ އެ ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ޤުދުސް ކަމަށާއި ޤުދުސަކީ ބައިބައި ކުރެވޭނޭ ތަނެއް ނޫން ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައެވެ. ފަލަސްޠީނު މީހުން ޤަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި ޤުދުސްގެ ހުޅަނގު ފަޅި އިސްރާއީލުގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް ކަމުގައި ވިޔަސް އިރުމަތީ ޤުދުސް ލިބެން ޖެހޭނީ ޢަރަބިންނަށެވެ. އަދި މިނިވަން ޢަރަބި ފަލަސްޠީނުގެ ވެރިރަށަކަށް ވާންޖެހޭނީ ވެސް އިރުމަތީ ޤުދުސްއެވެ. ޤުދުސުގެ އޯލްޑް ސިޓީ ނުވަތަ ޤަދީމީ ޝަހަރު އޮތީ އިރުމަތީ ޤުދުސުގައެވެ. ޤަދީމީ ޝަހަރަކީ ސަމާވީ ދީންތަކުގެ މުޤައްދަސް ތަންތަން ހުރި ޝަހަރު ކަމަށް ވާތީ ޔަހޫދީން ވެސް އިރުމަތީ ޤުދުސް ދޫކޮށްލާކަށް އެއް ބަހެއް ނުވެއެވެ. ޔަހޫދީން ބުނާ ގޮތުގައި ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސަކީ އެމީހުންނަށް ﷲ ދެއްވާފައިވާ ބިމެކެވެ. އެ ތަނުގެ މިލްކުވެރިންނަކީ އެމީހުންނެވެ
ތާރީޚީ ގޮތުން ބަލާއިރު ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ވަނީ ފަލަސްޠީނުގެ ޙަޤީޤީ ރަށްވެހިން ކަމުގައިވާ ޢަރަބީންގެ ކަންޢާނީ ދަރިކޮޅުގެ މީހުން އެ ކަރައިގައި ވަޒަންވެރިވިތާ 2850 އަހަރު ފަހުންނެވެ. އެހެނީ ފަލަސްޠީނުގައި ޢަރަބީންގެ ކަންޢާނީ ދަރިކޮޅުގެ މީހުން އުޅެން ފެށީ ޢީސާ ޢަލައިހިއްސަލާމުގެ މީލާދުގެ 4000 އަހަރު ކުރިންނެވެ. އަލްޤުދުސުއްޝަރީފު ބިނާ ކުރީ ވެސް މި ދެންނެވި ދަރިކޮޅުގެ މީހުންނެވެ. ފީނީޤީންގެ ބަހުން ފަލަސްޠީނަށް “ކަންޢާން” މި ނަން ދީފައިވަނީ ވެސް މި ސަބަބަށް ޓަކައެވެ. 
ފަލަސްޠީނު އާބާދުވި ފަހުން ވަޑައިގަތް ހުރިހާ ރަސޫލުންނާ ވެސް އެތަނާ ވަނީ ވަރަށް ބޮޑު ގުޅުމެއް އުފެދިފައެވެ. މި ގޮތުން ފަލަސްޠީނު ވެފައި ވަނީ ސަމާވީ ދީންތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިން ހުރިހާ މީހުންގެ ގާތުގައި ވެސް ވަރަށް މުޤައްދަސް މަރުކަޒެއް ކަމުގައެވެ. ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ފަލަސްޠީނުގައި ތައުޙީދުގެ ދިދަ އުފުލިފައިވަނީ ޢީސާ ޢަލައިހިއްސަލާމުގެ 2500 އަހަރު ކުރިން ޔަބޫސީ ޚާންދާނުގެ ވެރިކަމުގައެވެ. 
ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ވަދެފައިވަނީ ﷲ، މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމަށާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ ޤައުމުން އީމާންވީ މީހުންނަށް، މިޞްރުން ނުކުމެ ފަލަސްޠީނަށް ވަނުމަށް އަމުރު ކުރެއްވުމުން، އެ އަމުރުފުޅަށް ޔަހޫދީން ބީރު ކަންފަތެއް ދިނުމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވި މުޞީބާތުގައި 40 އަހަރު ވަންދެން ސަޙަރާ ތެރޭގައި މަގު އޮޅިފައިވުމަށް ފަހުގައެވެ. ޔަހޫދީން މާތް ވެގެންވާ ޤުދުސަށް ވަނީ ޢަރަބީން ފަލަސްޠީނާއި ޤުދުސް ބިނާ ކުރިތާ 3000 އަހަރު ފަހުންނެވެ. އެއީ އެ މީހުން ފަލަސްޠީނަށް ވަންތާ 150 އަހަރު ފަހުންނެވެ. މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 720 ވަނަ އަހަރާއި 722 ވަނަ އަހަރާ ދެމެދު އާޝޫރީން، އިސްރާއީލީންނަށް ޙަމަލާދީ އެމީހުން ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ތަންތަން ހަލާކުކޮށް ފަލަސްޠީނުގެ އުތުރުން އެ މީހުން ނެރެލިއެވެ. ބަނީ އިސްރާއީލު ޤަބީލާ ތަކަށް “ގެއްލުނު ޤަބީލާ” ތަކުގެ ނަން ކިޔާފައިވަނީ މި ދުވަސްވަރު ފަލަސްޠީނުގައި “މަމްލަކަތު އިސްރާއީލް” ނުވަތަ އިސްރާއީލީ ރަސްކަން ޤާއިމުކޮށްގެން އެމީހުން ތިބި ތަނުން ބޭރުކޮށްލެވުނު ހިސާބުން ފެށިގެންނެވެ. އޭގެ ފަހުން ޢީސާއީ މީލާދުގެ 586 އަހަރު ކުރިން ބާބިލުގެ މީހުން ފަލަސްޠީނަށް ވަދެ ޤުދުސާއި ހައިކަލް ސުލައިމާން (ފަސްޓް ޓެމްޕަލް) ހަލާކުކޮށްލިއެވެ. މި ހިސާބުގައި ދިރިއުޅެމުން ގެންދިޔަ ޔަހޫދީންގެ ތެރެއިން މަރުނުވެ ބާކީ ތިބި މީހުން ފޮނުވާލެވުނީ ބާބިލަށެވެ. 
މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 538 ގައި ފާރިސީން ފަލަސްޠީނު ފަތަޙަ ކުރުމަށް ފަހު، ފާރިސީންގެ ޢަދްލުވެރި ރަސްގެފާނު ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫ ނުވަތަ ޢިބްރީ ބަހުން ކިޔާ ގޮތަށް ނަމަ ކޫރުޝް (ސައިރަސް ދަ ގްރޭޓް) ވަނީ ޔަހޫދީންނަށް ފަލަސްޠީނަށް އެނބުރި އައުމުގެ ހުއްދައާއި އަޅުކަން ކުރުމަށްޓަކައި ހައިކަލެއް ބިނާ ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދެއްވާފައެވެ. ތާރީޚީ މުޙައްޤިޤުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ނަންގަނެވިފައިވާ ޛުލްޤަރްނައިނި ރަސްގެފާނަކީ މިދެންނެވި ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫއެވެ. ޝެހެންޝާހު ޚުސްރޫއަށް ފަހު ރަސްކަމަށް އިސްވެވަޑައިގަތް ބޭފުޅެއް ކަމުގައިވާ ޝެހެންޝާހު ދާރާ ގުޝްތާސަޕް ނުވަތަ ދާރިޔޫޝް (ދާރިއަސް 1 ދަ ގްރޭޓް) ގެ ތާއީދު ލިބިގެން ޔަހޫދީން ހައިކަލެއް (ސެކަންޑް ޓެމްޕަލް) ބިނާ ކުރީ މީލާދުގެ ކުރީގެ ސަނަތުން 516 ވަނަ އަހަރުހާތާނގައެވެ. މީލާދީން 70 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓު މަހުގެ 4 ވަނަ ދުވަހު ރޫމީން، އޫރު ޝަލީމާއި އެތަނުގައި ޔަހޫދީން ބިނާކޮށްފައިވާ ހައިކަލް (ސެކަންޑް ޓެމްޕަލް) ހަލާކުކޮށްލިއެވެ. ރޫމީންގެ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި އޮތް ފަލަސްޠީނު މީލާދީން 330 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މީލާދީން 640 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އޮތީ، މީލާދީން 330 ވަނަ އަހަރު ޤާއިމްވި “އަލްއިމްބަރާޠޫރިއްޔާ އައްރޫމާނިއްޔާ އައްޝަރްޤިއްޔާ” ނުވަތަ ބީޒަންޓައިން އެމްޕަޔަރ (އީސްޓަރން ރޯމަން އެމްޕަޔަރ)ގެ ދަށުގައެވެ. މުސްލިމުން ފަލަސްޠީނަށް ވަނީ ރޫމީންނާއި ފާރިސީންގެ އަޅުވެތިކަމުގެ ދަށުގައިވާ ޢަރަބި ބިންތައް މިނިވަންކުރި ދުވަސްވަރުގައެވެ. މުސްލިމުންގެ އެއިރުގެ ޚަލީފާ ޢުމަރު ބިން ޚައްޠާބުގެ ޚިލާފަތުގައެވެ. މުސްލިމުން ފަލަސްޠީނަށް ވަން ދުވަހަކީ މީލާދީން 12 މެއި 636 ވީ އާދީއްތަ ދުވަހެވެ. ހިޖްރީ ގޮތުން ބަލާއިރު އެ ދުވަހަކީ ހިޖްރައިން 15 ވަނަ އަހަރުގެ ރަބީޢުލްއާޚިރު މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހެވެ. އަލްޤުދުސް މުސްލިމުންނާ ޙަވާލުކުރީ އެ ޝަހަރުގެ ބީޒަންޓައިން ގަވަރުނަރު އަދި އޮތޮޑޮކްސް ޕެޓްރިއާކް އޮފް ޖެރޫސަލަމް ގެ މަޤާމުގައި ހުރި ޕެޓްރިއާކް ސޫފްރޫނިޔޫސް އެވެ. މުސްލިމުންގެ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި ފަލަސްޠީނު އޮތް އިރު އެތަނުގައި ދިރިއުޅެމުން އައި އެހެން ދީން ތަކުގެ އަހުލުވެރިންގެ އެއްވެސް ޙައްޤަކަށް މުސްލިމުން އަރައިގެންފައެއް ނުވެއެވެ. 
މުސްލިމުންގެ އަތްދަށުގައި 15 ޖުލައި 1099 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް ފަލަސްޠީނު އޮތެވެ. ދެން އެތާނގައި ވެރިކަން ހިންގަން ފެށީ ޞަލީބީންނެވެ. ޞަލީބީންވަނީ ޤުދުސްގައި ތިބި މުސްލިމުންނާއި ޔަހޫދީންގެ އިތުރުން އޮތޮޑޮކްސް ނަޞާރާއިންނާ ދެކޮޅަށް ވެސް ޤަތުލުޢާއްމު ހިންގާފައެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 88 އަހަރު ވަންދެން އެމީހުންގެ އަތްދަށުގައި ފަލަސްޠީނު އޮތުމަށްފަހު އެތަން ފަތަޙަ ކުރީ މަޝްހޫރު ކުރުދީ އިސްލާމީ ފާތިޙު ޞަލާޙުއްދީނު އަލްއައްޔޫބީ އެވެ. ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމައާ ހަމަޔަށް ފަލަސްޠީނު އޮތީ ޢުޘްމާނީ ޚިލާފަތުގެ ދަށުގައެވެ.
1917 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 2 ވަނަ ދުވަހު ސަޙްޔޫނީންނަށް ފަލަސްޠީނުގައި މިނިވަން ދައުލަތެއް އުފައްދައި ދިނުމަށް އިނގިރޭސިން ވަޢުދުވެ މަޝްހޫރު ބަލްފޯރ ޑެކްލަރޭޝަން އިޢުލާންކުރިއެވެ. މި ޑެކްލަރޭޝަނުގެ ނަން ނިސްބަތް ކުރެވިފައިވަނީ އެއިރު އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރަކަށް ހުންނެވި އާތަރ ޖޭމްސް ބަލްފޯރ އަށެވެ. އިނގިރޭސީން 1917 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހު ޤުދުސް ހިފިއެވެ. “ލީގު އޮފް ނޭޝަންސް” އިން 1922 ވަނަ އަހަރު ބަލްފޯރ ޑެކްލަރޭޝަން ތަޞްދީޤުކޮށް ޔަހޫދީންނަށް މި ސަރަޙައްދުގައި އަމިއްލަ ދައުލަތެއް އުފައްދައިދިނުމަށް އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން “މޭންޑޭޓު ފޯރ ޕަލެސްޓައިން” އިދާރީ ގޮތުން ހިންގުމުގެ ފުރިހަމަ ބާރު އިނގިރޭސީންނަށް ދިނެވެ. އިނގިރޭސީންނަށް ފަލަސްޠީނު ހިންގުމުގެ އިދާރީ ބާރު ލިބުމުން ދުނިޔޭގެ އެތަން މިތަނުގައި ތިބި ޔަހޫދީން ފަލަސްޠީނަށް ގެނެސް އާބާދުކުރުވުމުގެ މަސައްކަތް އެމީހުން ފެށިއެވެ. އިނގިރޭސީން 1922 ވަނަ އަހަރު ފަލަސްޠީނުގައި ކުރިޔަށް ގެންދިޔަ ބޯހިމެނުމުގެ ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން އެތަނުގެ އާބާދީގެ %78 އަކީ ޢަރަބި މުސްލިމުންނެވެ. ޢަރަބި ކްރިސްޓިއަނުންގެ އާބާދީ އަކީ %9.6 އެވެ. ޔަހޫދީންގެ އާބާދީއަކީ %11އެވެ. މިޢަދަދު ވަނީ 1945 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އައި އިރު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަދަލުވެފައެވެ. މި ގޮތުން 1945 ވަނަ އަހަރު ފަލަސްޠީނުގައި ތިބި ޔަހޫދީންނަކީ އެތަނުގެ އާބާދީގެ %31 އެވެ.
އިނގިރޭސީން 4 މެއި 1948 ގައި ޔަހޫދީންގެ އަތްމައްޗަށް ފަލަސްޠީނު ދޫކޮށްލިއެވެ. މިކަމުގެ އެންމެ ފަހު ނަތީޖާއަކީ 1948 ވަނަ އަހަރު މެއިމަހުގެ 14 ވަނަ ދުވަހު ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އިސްރާއީލު އުފެދުމެވެ.

== ޑެމޮގްރަފިކްސް ==
އިސްރާއީލަކީ ޤައުމު ތަކުގެ ތެރެއިން ޔަހޫދީންގެ އަޣުލަބިއްޔަތު އޮތް އާބާދީއެއް އޮތް ހަމަ އެކަނި ޤައުމެވެ. އެ ޤައުމުގެ 7.5 މިލިއަން އާބާދީގެ ތެރޭގައި 5.7 މިލިޔަން ޔަހޫދީން އެބަތިއްބެވެ.

== ސަގާފަތު ==
ސަގާފަތަށް ބަލާއިރުގައި ބަލްގޭރިޔާއަކީ އޭޝިޔާ އާއި ޔޫރަޕު ގުޅުވައިދޭ ފާލަމުގައި އޮތް ޤައުމެއް ކަމަށް ވެފައި ބަލްކަން ސަރަޙައްދަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމެއް ކަމުން ނުހުރެ ނުދާނޭ ސިފަތަކެއް ބަލްގޭރިޔާގެ ސަގާފަތުން ފެނެއެވެ.

== އިޤްތިޞާދު ==
އިސްރާއީލަކީ މެދުއިރުމަތީގައި އޮތް އެންމެ މުއްސަނދި އެއްޤައުމެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 28473 ޑޮލަރެވެ.</text>
      <sha1>ng6vsj90qxd9dhi0io5u8qlhfdp8ii1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>މޯލްޑިވިއަން</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10026</id>
    <revision>
      <id>136327</id>
      <parentid>136320</parentid>
      <timestamp>2025-06-06T23:59:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>136327</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14995" sha1="8q6osf2dhpxqkj73e24f5klozimszkr" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
މޯލްޑިވިއަން އިން ތިރީގައިވާ ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުއާމީ މަންޒިލްތަކަށް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ:

==Destinations==
{{Not Dhivehi}}
Maldivian flies to the following destinations on scheduled Domestic and International service as of January 2025:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|[[Chengdu]]
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|[[Shanghai]]
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|[[Beijing]]
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||[[Cochin]]||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Trivandrum]]||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Bengaluru]]
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[Malé]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Gan (Addu Atoll)|Gan]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Fuvahmulah]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hanimaadhoo]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Gaafu Dhaalu Atoll|Kaadedhdhoo]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kadhdhoo]]||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kooddoo]]||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Thimarafushi]]||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|Ifuru]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kulhudhuffushi]]||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|Maafaru]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|Funadhoo]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|Madivaru]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Fares-Maathodaa|Faresmathoda]]||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dharavandhoo]]
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[Raa Atoll]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Noonu Atoll]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Thaa Atoll]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>8q6osf2dhpxqkj73e24f5klozimszkr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136328</id>
      <parentid>136327</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:04:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <origin>136328</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15171" sha1="h1vxmm4ykjnwjlf3cmx0b6jcuc20rn5" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
މޯލްޑިވިއަން އިން ތިރީގައިވާ ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުއާމީ މަންޒިލްތަކަށް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ:

==Destinations==
{{Not Dhivehi}}
Maldivian flies to the following destinations on scheduled Domestic and International service as of January 2025:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Gaafu Dhaalu Atoll|Kaadedhdhoo]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kadhdhoo]]||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kooddoo]]||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Thimarafushi]]||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|Ifuru]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Kulhudhuffushi]]||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|Maafaru]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|Funadhoo]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|Madivaru]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Fares-Maathodaa|Faresmathoda]]||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dharavandhoo]]
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[Raa Atoll]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Noonu Atoll]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Thaa Atoll]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>h1vxmm4ykjnwjlf3cmx0b6jcuc20rn5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136329</id>
      <parentid>136328</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:13:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <origin>136329</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15226" sha1="6fa1uc509w8t6hyn6tp64ige27m3ojk" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
މޯލްޑިވިއަން އިން ތިރީގައިވާ ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުއާމީ މަންޒިލްތަކަށް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ:

==Destinations==
{{Not Dhivehi}}
Maldivian flies to the following destinations on scheduled Domestic and International service as of January 2025:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|Maafaru]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|Funadhoo]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|Madivaru]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Fares-Maathodaa|Faresmathoda]]||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dharavandhoo]]
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[Raa Atoll]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Noonu Atoll]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Thaa Atoll]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>6fa1uc509w8t6hyn6tp64ige27m3ojk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136330</id>
      <parentid>136329</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:26:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <origin>136330</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15690" sha1="aw1jpgjst0nwso6q32j36020ackslai" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
މޯލްޑިވިއަން އިން ތިރީގައިވާ ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުއާމީ މަންޒިލްތަކަށް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ:

==Destinations==
{{Not Dhivehi}}
Maldivian flies to the following destinations on scheduled Domestic and International service as of January 2025:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>aw1jpgjst0nwso6q32j36020ackslai</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136331</id>
      <parentid>136330</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:27:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <origin>136331</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15466" sha1="jibnwjxjvfn7lzik7ddeaz998b34b2h" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==Destinations==
{{Not Dhivehi}}
Maldivian flies to the following destinations on scheduled Domestic and International service as of January 2025:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>jibnwjxjvfn7lzik7ddeaz998b34b2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136332</id>
      <parentid>136331</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:29:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* މަންޒިލްތައް */</comment>
      <origin>136332</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15662" sha1="n7hajwk8jb64db7uenq9lg0dlga0v4b" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Domestic and International Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+Maldivian Seaplane Operating Destinations
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>n7hajwk8jb64db7uenq9lg0dlga0v4b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136333</id>
      <parentid>136332</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:35:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>ސިޓީގެ، އެޓޯލްސް އަދި ހެޑިންގ އަކީ ދިވެހި ބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރެވިފައިވާ ބަހެކެވެ.</comment>
      <origin>136333</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15762" sha1="lzlgoicgciqeslypynty65ou1mnx0hb" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>lzlgoicgciqeslypynty65ou1mnx0hb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136334</id>
      <parentid>136333</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:41:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>އޭ320 ގެ ފޮޓޯ އިތުރުކޮށްފައިވަނީ ފްލީޓް ކެޓަގަރީއެވެ.</comment>
      <origin>136334</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15849" sha1="k5rg7e2hp4hfh2gle9cwufnaixc08hu" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>k5rg7e2hp4hfh2gle9cwufnaixc08hu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136335</id>
      <parentid>136334</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:43:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* މަންޒިލްތައް */</comment>
      <origin>136335</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16103" sha1="h9bkv24utrgukd7v2wxdb1e89bne62c" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>h9bkv24utrgukd7v2wxdb1e89bne62c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136336</id>
      <parentid>136335</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:44:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް */</comment>
      <origin>136336</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16458" sha1="p7g9kunzrha1bl60dxt18du3ykhwg9m" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>p7g9kunzrha1bl60dxt18du3ykhwg9m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136337</id>
      <parentid>136336</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:45:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް */ކޯޑް ޝެއާ އާއި އިމްޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްތައް އިތުރުވެއެވެ</comment>
      <origin>136337</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16503" sha1="43he9eiy58j3i53kyoregk8zdec9l8b" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|2
|3
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>43he9eiy58j3i53kyoregk8zdec9l8b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136338</id>
      <parentid>136337</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:47:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ފްލީޓް */އާ އޭޓީއާރު 42-600 މަތިންދާބޯޓުތައް ފްލީޓާ ގުޅިފައިވެ އެވެ.</comment>
      <origin>136338</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16503" sha1="481desio4k3rxh5jhj0f1vb426st5bk" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>481desio4k3rxh5jhj0f1vb426st5bk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136339</id>
      <parentid>136338</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:57:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ފްލީޓް */ކުރީގެ ފްލީޓް އިތުރުކޮށްފިއެވެ.</comment>
      <origin>136339</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17363" sha1="8xeen3w4uy4avu8rioyl4stbkssltsq" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}

===Former fleet===
{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ Maldivian Historic fleet 
|-
!Aircraft
!Total 
!introduced
!Retired 
!Replacement aircraft 
!Remark
|-
|[[Airbus A321-200]]
|1
|2015
|2022
|—
|
|-
|[[ATR 72|ATR 72-500]]
|1
|2022
|2023
|—
|[[Aircraft lease|Leased]] due to delay of new [[ATR 72-600]] aircraft deliveries. 
|-
|[[De Havilland Canada Dash 8-300]]
|2
|2007
|2024
|[[ATR 42/72]]
|One scrapped (8Q-IAM).
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|2
|2014
|2017
|—
|—
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 200]]
|1
|2015
|2017
|—
|Crashed as Maldivian Flight 7100.
|-
|[[Dornier 228]]
|2
|2002
|2012
|—
|
|-
!Total
!9
! colspan=&quot;4&quot; |
|}
[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>8xeen3w4uy4avu8rioyl4stbkssltsq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136340</id>
      <parentid>136339</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:59:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Former fleet */</comment>
      <origin>136340</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17276" sha1="lcd7wv8m21dncryql98v7sd8wjw5962" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}

===Former fleet===
{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ Maldivian Historic fleet 
|-
!Aircraft
!Total 
!introduced
!Retired 
!Replacement aircraft 
!Remark
|-
|[[Airbus A321-200]]
|1
|2015
|2022
|—
|
|-
|[[ATR 72|ATR 72-500]]
|1
|2022
|2023
|—
|[[Aircraft lease|Leased]] due to delay of new [[ATR 72-600]] aircraft deliveries. 
|-
|[[De Havilland Canada Dash 8-300]]
|2
|2007
|2024
|[[ATR 42/72]]
|One scrapped (8Q-IAM).
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|2
|2014
|2017
|—
|—
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 200]]
|1
|2015
|2017
|—
|Crashed as Maldivian Flight 7100.
|-
|[[Dornier 228]]
|2
|2002
|2012
|—
|
|-
!Total
!9
! colspan=&quot;4&quot; |
|}

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>lcd7wv8m21dncryql98v7sd8wjw5962</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136341</id>
      <parentid>136340</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T06:59:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* 2000-2013 */</comment>
      <origin>136341</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17363" sha1="0uas8uh1pnp2y8qgg6v34u4uhbimt4q" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ. [[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}

===Former fleet===
{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ Maldivian Historic fleet 
|-
!Aircraft
!Total 
!introduced
!Retired 
!Replacement aircraft 
!Remark
|-
|[[Airbus A321-200]]
|1
|2015
|2022
|—
|
|-
|[[ATR 72|ATR 72-500]]
|1
|2022
|2023
|—
|[[Aircraft lease|Leased]] due to delay of new [[ATR 72-600]] aircraft deliveries. 
|-
|[[De Havilland Canada Dash 8-300]]
|2
|2007
|2024
|[[ATR 42/72]]
|One scrapped (8Q-IAM).
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|2
|2014
|2017
|—
|—
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 200]]
|1
|2015
|2017
|—
|Crashed as Maldivian Flight 7100.
|-
|[[Dornier 228]]
|2
|2002
|2012
|—
|
|-
!Total
!9
! colspan=&quot;4&quot; |
|}

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>0uas8uh1pnp2y8qgg6v34u4uhbimt4q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136342</id>
      <parentid>136341</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T07:00:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <origin>136342</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17276" sha1="lcd7wv8m21dncryql98v7sd8wjw5962" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}

===Former fleet===
{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ Maldivian Historic fleet 
|-
!Aircraft
!Total 
!introduced
!Retired 
!Replacement aircraft 
!Remark
|-
|[[Airbus A321-200]]
|1
|2015
|2022
|—
|
|-
|[[ATR 72|ATR 72-500]]
|1
|2022
|2023
|—
|[[Aircraft lease|Leased]] due to delay of new [[ATR 72-600]] aircraft deliveries. 
|-
|[[De Havilland Canada Dash 8-300]]
|2
|2007
|2024
|[[ATR 42/72]]
|One scrapped (8Q-IAM).
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|2
|2014
|2017
|—
|—
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 200]]
|1
|2015
|2017
|—
|Crashed as Maldivian Flight 7100.
|-
|[[Dornier 228]]
|2
|2002
|2012
|—
|
|-
!Total
!9
! colspan=&quot;4&quot; |
|}

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>lcd7wv8m21dncryql98v7sd8wjw5962</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>136343</id>
      <parentid>136342</parentid>
      <timestamp>2025-06-07T07:01:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.114.143.78</ip>
      </contributor>
      <comment>/* 2014-2019 */</comment>
      <origin>136343</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17362" sha1="bdz9whu0lu4dy0cvhitk3hsvpoft15i" xml:space="preserve">{{Infobox Airline
|airline=މޯލްޑިވިއަން
|logo=LOGO_IAS.gif
|logo_size=190
|IATA=Q2
|ICAO=DQA
|callsign=ISLAND AVIATION
|founded=13 އޭޕްރީލް 2000
|parent=Island Aviation Services
|headquarters=[[Malé]]
|key_people=Mr. Ibrahim Iyas
|hubs= [[ވެލާނާ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރު]]
|fleet_size=25| 
destinations=33
|website= https://maldivian.aero/
}}

މޯލްޑިވިއަން އަކީ އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސަރވިސަސްގެ އެއަރލައިން ޑިވިޜަން ކަމަށާއި، މޯލްޑިވިއަންގެ މަރުކަޒު ހުންނަނީ މޯލްޑިވްސް މާލޭގައެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ ފްލެގް ކެރިއާގެ ގޮތުގައި، އިންޓަރ އައިލެންޑް ސާވިސްގެ އިތުރުން 
ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފްލައިޓްތައްވެސް އޮޕަރޭޓް ކުރެއެވެ.

==ތާރީޚު==

=== 2000-2013 ===

13 އޭޕްރީލް 2000 ގައި [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ސަރުކާރުން، އަލުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް ގާއިމްކޮށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން  ،މުޅިން ސަރުކާރުގެ ލިމިޓެޑް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަން ސާވިސަސް ލިމިޓެޑް އެކުލަވާލިއެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ބަނގުރޫޓުވުމަށްފަހު އެ އެއާލައިން އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށިއިރު، [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ޤައުމީ އެއާލައިންގެ  ގޮތުގައި ހަވާލުކުރިއިރު، ފްލީޓެއްގައި ހިމެނެނީ އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އެވެ. އެއަރ މޯލްޑިވްސް ގެ އޮޕަރޭޝަންތައް ހުއްޓާލުމަށްފަހު [[ދިވެހިރާއްޖެ|ދިވެހިރާއްޖޭގެ]] ރައްޔިތުންނަށް އުއްމީދެއް ނެތެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތުން ދެ ޑޯނިޔާ 228 މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރުކޮށް، 2003 ވަނަ އަހަރު ޖުމްލަ ތިން މަތިންދާބޯޓު ފްލީޓުގައި ޑެލިވަރީ ކުރި އެވެ.އެ އެއާލައިނުން އިތުރު އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ފުޅާކުރުމުގެ ފްލީޓެއް އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ އޭގެ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] ޑެލިވަރީކޮށްފަ އެވެ. 2006 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ތިން [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] އޯޑަރު ކުރިއިރު، ފުރަތަމަ އެއާކްރާފްޓް ޑެލިވަރީ ކުރީ 2007 ވަނަ އަހަރު އެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު އެ އެއާލައިނުން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފަ އެވެ. 26 ޖެނުއަރީ 2008 ގައި އެ އެއާލައިނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އޮޕަރޭޝަންތައް ފެށި ,[[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]]، [[އިންޑިއާ]] އަށް ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖުލައި 2008 ވަނަ އަހަރުގެ އެއާލައިނުން ދެވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 ކިއު300]] ޑެލިވަރީ ކުރި ފަދައިންނެވެ.25 އޮގަސްޓް 2008 ގައި އައިލެންޑް އޭވިއޭޝަންގެ ހިދުމަތް މޯލްޑިވިއަން އަށް ރީބްރޭންޑް ކުރެވުނެވެ. 2011 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވިއަން އިން ފުރަތަމަ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި މޯލްޑިވިއަން ތިން ވަނަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑޭޝް 8|ބޮމްބާޑިއާ ޑޭޝް 8 Q200]] އިތުރު ހަ މަތިންދާބޯޓު އޯޑަރު ކުރި އެވެ. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި މޯލްޑިވިއަން ފޭސް އައުޓް ހުރިހާ ޑޯނިއަރ 228. 2012 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑެލިވަރީ ކުރެވުނީ އެއީ [[އެއާބަސް އޭ320-200]] ފްލީޓާއި މަންޒިލް ފުޅާކުރުމަށް ކަމަށްވާ [[ޑާކާ|ދަކާ]]، [[ޗެންނާއީ]]، [[ތިރުވަންތަޕޫރަމް]] އަދި [[މުންބާއީ|މުމްބާއީ]] ފަދަ މަންޒިލްތަކެވެ.

===2014-2019===
 
2014 ވަނަ އަހަރު މޯލްޑިވްސްގެ ގައުމީ އެއާލައިނުން ފުރަތަމަ ސީޕްލޭން [[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]] ތައާރަފްކުރިއެވެ. ރިސޯޓް ކަނެކްޝަންތައް ފުޅާކުރުމާއެކު އަދި އެމީހުންގެ ވަރަށް އަމިއްލަ ސީޕްލޭން ޓާމިނަލެއް ހުޅުވިއެވެ. އަދި އެގާރަ [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 300]] އަދި އެއް [[ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ|ޑީ ހެވިލެންޑް ކެނެޑާ ޑީއެޗްސީ-6 ޓްވިން އޮޓަރ ސީރީޒް 200]] އޯޑަރު ކުރިއެވެ. އެމީހުންގެ ޓްރެވަލް ޑިވިޝަން، &quot;މޯލްޑިވިއަން ހޮލިޑޭސް&quot; ގެ އެއާލައިން ލޮންޗް ކުރުމުން ހުށަހެޅީ އޮލް އިން އޮން ސޮލިއުޝަނެކެވެ.[[File:Bombardier Dash 8 in Maldivian livery.jpg|thumb|right|Dash Q300 in new livery]]

==މަންޒިލްތައް==
{{Not Dhivehi}}
މޯލްޑިވިއަން އިން 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް ޝެޑިއުލް ޑޮމެސްޓިކް އެންޑް އިންޓަނޭޝަނަލް ޚިދުމަތުގައި ތިރީގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރެއެވެ.
&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.maldivian.aero/destinations/|title=Destinations Maldivian|publisher=Maldivian|access-date=}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+ޑޮމެސްޓިކް އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ މަަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |City
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Airport
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{Flag|China}}
|ޗެންގްޑޫ 
|[[Chengdu Tianfu International Airport|Tianfu International Airport]]
|
|
|-
|ޝަންހާއީ 
|[[Shanghai Pudong International Airport|Pudong International Airport]]
|
|
|-
|ބެއިޖިންގަ 
|[[Beijing Capital International Airport|Capital International Airport]]
|
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |{{flag|India}}||ކޮޗިން ||[[Cochin International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ޓްރިވެންޑްރަމް ||[[Thiruvananthapuram International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ބެންގަލޫރު 
|[[Kempegowda International Airport]]
|
|
|
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާލެ]]||[[Velana International Airport]]|| {{Airline hub}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ގަން (އައްޑުއަތޮޅު)|ގަން]]||[[Gan International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ފުވައްމުލައް (ޏ. އަތޮޅު)|ފުވައްމުލައް]]||[[Fuvahmulah Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހަނިމާދޫ(ހދ. އަތޮޅު)|ހަނިމާދޫ]]||[[Hanimaadhoo International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ހުވަދުއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ކާޑެއްދޫ]]||[[Kaadedhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކައްދޫ]] ||[[Kadhdhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކޫއްޑޫ||[[Kooddoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ތިމަރަފުށި||[[Thimarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Raa Atoll|އިފުރު]]||[[Ifuru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ކުޅުދުއްފުށި||[[Kulhudhuffushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maafaru (Noonu Atoll)|މާފަރު]]||[[Maafaru International Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Funadhoo (Shaviyani Atoll)|ފުނަދޫ]]||[[Funadhoo Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Maavarulu|މާވަރުލު]]||[[Maavarulu Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Hoarafushi|ހޯރަފުށި]]||[[Hoarafushi Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Lhaviyani Atoll|މަޑިވަރު]]||[[Madivaru Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ފަރެސްމާތޮޑާ ||[[Faresmathoda Airport]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|ދަރަވަންދޫ
|[[Dharavandhoo Airport]]|| {{Airline focus}} || style=&quot;text-align:center&quot; |
|
|}
{| class=&quot;wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed&quot;
|+މޯލްޑިވިއަން ސީޕްލޭން އޮޕަރޭޓިންގ މަންޒިލްތައް 
|-
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Country
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Atoll
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Resort
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; |Notes
! style=&quot;background:#c41c34; color:white;&quot; class=&quot;unsortable&quot; |Ref
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |{{flag|Maldives}}||[[މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި|ރ. އިތޮޅު]]||[[Kudafushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]
|[[Anathara Kihavahuravalhi]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ބ. އަތޮޅު]]||[[Four Seasons Private Island]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Vakkaru Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Baa Atoll|ބ. އަތޮޅު]]||[[Hirundu Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރި|ނ.އަތޮޅު]]||[[Robinson Club Noonu]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Niyaama Private Islands]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[Dhaalu Atoll|ދ. އަތޮޅު]]||[[Kandima Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Doores Island Retreat]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ނިލަންދެއަތޮޅު ދެކުނުބުރި|ދ. އަތޮޅު]]||[[Maagau Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|-
|[[ކޮޅުމަޑުލު|ތ. އަތޮޅު]]||[[Maalifushi Island Resort]]|| style=&quot;text-align:center&quot; | || style=&quot;text-align:center&quot; |
|}

===ކޯޑްޝެއާ އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިނާއެކު [[ކޯޑްޝެއާ އެގްރީމަންޓް]] ކޮށްފައިވެ އެވެ. 
*[[ގަތަރު އެއާވޭސް]]
===އިންޓަރލައިން އެއްބަސްވުންތައް===
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި އެއާލައިންތަކާއެކު [[އިންޓަރލައިނިންގ|އިންޓަރލައިން އެގްރީމަންޓްސް]] ކުރެވިފައިވެއެވެ.
*[[އެމިރޭޓްސް (އެއާލައިން)|އެމިރޭޓްސް]]
*[[އިއްތިހާދު އެއަރވޭސް]]

== ފްލީޓް ==
[[File:Maldivian, Airbus A320-214, 8Q-IAN.jpg|thumb|މޯލްޑިވިއަން އޭ320]]
މޯލްޑިވިއަން އިން އަންނަނިވި މަތިންދާބޯޓުތައް (19 މެއި 2025 ގެ ނިޔަލަށް)

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ މޯލްޑިވިއަން ފްލީޓް 
|-- style=&quot;background:#101d5f; color:white;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |މަތިންދާބޯޓުތައް 
! rowspan=&quot;2&quot; |ޚިދުމަތުގައި 
! rowspan=&quot;2&quot; | އޯޑަރުތައް
! colspan=&quot;5&quot; |ފަސިންޖަރުން
! rowspan=&quot;2&quot; |ނޯޓްސް 
|-
!&lt;abbr title=&quot;First Class&quot;&gt;F&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Business Class&quot;&gt;C&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Premium Economy&quot;&gt;W&lt;/abbr&gt;
!&lt;abbr title=&quot;Economy Class&quot;&gt;Y&lt;/abbr&gt;
! ޖުމްލަ
|-
|[[200-Airbus A330]] 
|1
|1
|
|18
|36
|210
|264
|އޮކްޓޯބަރ 2025 ގައި ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ.
|-
|[[200-Airbus A320]]
|1
|1
|
|14
|
|138
|152
|ޑެލިވަރީ ކުރާނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ 2025 ގައެވެ.
|-
|[[600-ATR 72]]
|2
|—
|
|
|
|72
|72
|—
|-
|[[600-ATR 42]]
|3
|2
|
|
|
|46
|46
|ޑެލިވަރީސް 2025-2026
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|
|
|
|37
|37
|މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-300]]
|4
|—
|
|
|
|50
|50
|4 އިން-ސާވިސް އަދި 4 ފޭސް އައުޓް ކުރެވެއެވެ. މަރުހަލާއަކުން އުނިކުރަން.
|-
|[[De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|DHC-6-300 Twin Otter]]
|10
|—
|
|
|
|15
|15
|—
|-
|ޖުމްލަ
!21
!5
|}

{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center;
|+ Maldivian medevac fleet 
|-
!Aircraft
!in service
!Order 
!introduced 
!Passengers
!Remarks
|-
|[[Bombardier Dash 8|De Havilland Canada Dash 8-200]]
|1
|—
|2024
|Medevac &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Maldives launches its first National Air Ambulance Services |url=https://edition.mv/news/32073 |access-date=2024-09-21 |website=The Edition |language=en}}&lt;/ref&gt;
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|1
|—
|2024
|Medevac 
|as Maldives Emergency Medical Services (MEMS)
|-
!Total
!2
!
|}

===Former fleet===
{| class=&quot;wikitable toccolours&quot; border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;margin:1em auto; border-collapse:collapse;text-align:center; 
|+ Maldivian Historic fleet 
|-
!Aircraft
!Total 
!introduced
!Retired 
!Replacement aircraft 
!Remark
|-
|[[Airbus A321-200]]
|1
|2015
|2022
|—
|
|-
|[[ATR 72|ATR 72-500]]
|1
|2022
|2023
|—
|[[Aircraft lease|Leased]] due to delay of new [[ATR 72-600]] aircraft deliveries. 
|-
|[[De Havilland Canada Dash 8-300]]
|2
|2007
|2024
|[[ATR 42/72]]
|One scrapped (8Q-IAM).
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 300]]
|2
|2014
|2017
|—
|—
|-
|[[de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter|de Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Series 200]]
|1
|2015
|2017
|—
|Crashed as Maldivian Flight 7100.
|-
|[[Dornier 228]]
|2
|2002
|2012
|—
|
|-
!Total
!9
! colspan=&quot;4&quot; |
|}

==ހާދިސާ ތަކާއި އެކްސިޑެންޓްތައް==
*31 ޖެނުއަރީ 2009، ގައި 13 ފަސިންޖަރުންނާއި އެކު [[Malé International Airport|މާލެ]] އިން [[Hanimaadhoo Airport|ހަނިމާދޫ]] އަށް ދަތުރުކުރަން އުދުއްސާލި [[Dornier Do 228|ޑޯނިއާ 228]] ލޭންޑިން ގިއަރ އަށް މައްސަލަތަކެއް ދިމާވުމުގެ ސަބަބުން އެމަރޖެންސީ ކޮށް [[Malé International Airport|ހުޅުލޭ]] ގައި ވަނީ ޖައްސާފައެވެ. ފަސިންޖަރުން ވަނީ އެހެން ބޯޓަކަށް ބަދަލުކުރެވިފައެވެ. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |title=ހަވީރު ނޫސް&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=1253651075 |archive-date=1308292984 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617064304/http://www.haveeru.com.mv/english/?page=details&amp;id=25721 |dead-url=yes }}&lt;/ref&gt;

==ރެފަރެންސް==
&lt;references/&gt;

==އިތުރު ފާލަންތައް==
*[https:///Maldivian.aero މޯލްޑިވިއަން ވެބްސައިޓް]
*[https://wikimedia.org ވިކިމީޑިއާ ކޮމަންސްގައި މޯލްޑިވް އާއި ގުޅުންހުރި މީޑިއާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ]

[[Category:Airlines of the Maldives]]
[[Category:Airlines by name]]
[[category:Airlines in current service]]
[[Category:Things named after Maldives]]
[[Category:Flag carriers]]</text>
      <sha1>bdz9whu0lu4dy0cvhitk3hsvpoft15i</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>