Xalıqaralıq tennis federaciyası

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="kaa">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>kaawiki</dbname>
    <base>https://kaa.wikipedia.org/wiki/Bas_bet</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.3</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Arnawlı</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Talqılaw</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Paydalanıwshı</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Paydalanıwshı talqılawı</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia talqılawı</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Fayl</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Fayl talqılawı</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki talqılawı</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Úlgi</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Úlgi talqılawı</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Járdem</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Járdem talqılawı</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Kategoriya</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Kategoriya talqılawı</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Portal</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Portal talqılawı</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Xalıqaralıq tennis federaciyası</title>
    <ns>0</ns>
    <id>384</id>
    <revision>
      <id>121163</id>
      <parentid>115212</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:16:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <origin>121163</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2087" sha1="new0qs6brc7kiiqckllcdrdk0gjkbx2" xml:space="preserve">'''Xalıq aralıq tennis federaciyası (XTF)''' - házirgi kúndegi 190 nan aslam ellerdiń milliy federaciyaların biriktiriwshi dúnya júzilik tennistiń baslı shólkemi.

Xalıq aralıq tennis federaciyasınıń shtab jayı Londonda jaylasqan.

XTF óziniń iskerlik tásiriniń kóleminde házirgi waqıtta tennislik kalendarı boyınsha tórt iri chempionatlardı óz ishine aladı, &quot;Úlken shlem&quot; (Uimbldon turniri hám AQSh, Franciya, Avstraliyalardıń ashıq chempionatları).

Federatsiya kubogi (hayal-qızlar arasında) hámde rásmiylestirilmegen dúnya júzlik komandalıq birinshilik - Devis kubogin, olimpiadalıq tennis turnirların, Dúnya júzlik jaslar kubogi (World Youth Cup by NEC) hám jaslardıń dúnya júzlik chempionatı NTT (NTT World Tennis Event).

XTFnıń birden-bir tiykarǵı wazıypası tennis qaǵıydalarınıń durıs orınlawın baqlap barıw, jetilistiriw hám tayarlaw bolıp esaplanadı.

== Tariyxı ==
Amerikalı Dyuen Uilyams 1911-jılı birlesken dúnya júzlik tennis shólkemin qurıw haqqindı eń birinshi bolıp óz pikirin bildirdi. Sol waqıtları Frantsiyalıq tennis federatsiyasınıń prezidenti Anri Vallet hám Shveytsariyanıń tennis assotsiatsiyasınıń húrmetli xatkeri Sharl Bardlar amerikalınıń pikirin júdá qızǵın qollap quwatladı.

1913 jılı Parijda xalıq aralıq Laun-tennis federatsiya dúzildi (XLTF: 1977 jılı XTF bolıp ózgertildi). Tilekke qarsı, Dyuen Uilyams &quot;Titanik&quot; reysinde qaza tapqan edi, sol ushın tiykar salıwshı kongreste qatnaspadı.

Sonıń menen qatar 12 elden  kelgen delegatlar ishinde AQShtan wákil bolmadı.

Milliy Federatsiyalarınıń 12 el wákilleri - Avstralaziya (Jańa Zelandiya hám Avstraliyalarınıń birlesken federatsiyası), Avstriya, Belgiya, Rossiya, Shveciya, Shveytsariya, Frantsiya hám Qubla Afrikalılar taza shólkemniń tiykarın salıwshı hújjetlerge qol qoyıstı.

Sol waqıttan berli XTF sı tennisti rawajlandırıw hám en jaydırıw jolında dúnya júzinde eń iri hám kúshli sportlıq shólkem bolıp qaladı.

[[Kategoriya:Tennis]]</text>
      <sha1>new0qs6brc7kiiqckllcdrdk0gjkbx2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xalıqaralıq huqıq</title>
    <ns>0</ns>
    <id>387</id>
    <revision>
      <id>121162</id>
      <parentid>114984</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:12:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <origin>121162</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4086" sha1="tm70rlao8qxbozhjlkawoebifr2z38l" xml:space="preserve">{{Wikify}}
'''Xalıqaralıq huqıq''' mámleketler aralıq yaki keńirek mánide xalıqaralıq qatnasıqlarǵa tán bolǵan waqıya hám protsesslerdiń huqıqıy qásiyetlerin qarastıratın ilimi.

Xalıqaralıq huqıqıy normalarda milliy mámleketlerdiń óz-ara qatnasıqlarındaǵı quramalı protsesslar óz sheshimin tabadı. Olardıń tiykarında qáliplesip atırǵan, xalıqaralıq subektiv niyetin emes, al jámiyetlik rawajlanıwınıń obektiv faktorlarına say keletuǵın huqıqıy sana xalıqaralıq huqıqta óz sáwlesin tabadı.

Házirgi xalıqaralıq qatnasıqlarǵa tásir jasawshı kóplegen faktorlar ishinde xalıqaralıq huqıq ústinligi haqqındaǵı qaǵıyda XXI ásirdegi tsivilizatsiya hám huqıqıy sana dárejesine kóbirek say keledi.

Xalıqaralıq huqıq iliminde xalıqaralıq huqıq túsinigine hár qıylı táriyipler berilgen. Solardan bir qatarın tómende kórsetilgen:

''Birinshi táriyp'': xalıqaralıq huqıqtı &quot;mámleketlerdiń niyetin muwapıqlastırıw tiykarında dúzilgen hám rawajlanatuǵın mámleketlerdiń tınısh-tatıw jasawı, xalıqlardıń teń huqıqlıǵı hám óz táǵdirin ózi belgilewin támiyinlew maqsetinde xalıqaralıq qatnasıqlardı retlestiriwshi yuridikalıq normalar sisteması&quot; sıpatında táriyplew múmkin.

''Ekinshi táriyp'': xalıqaralıq huqıq - bul &quot;mámleketler hám usı huqıq  sistemasınıń basqa subektları arasındaǵı qatnasıqlardı retlestiriwshi yuridikalıq normalar sisteması&quot;.

''Úshinshi táriyp'': xalıqaralıq huqıq &quot;jámiyetlik rawajlanıw nızamlıqlarınıń tásiri menen baylanıslı ráwishte xalıqaralıq qatnasıqlardı retlestiriwshi hám mámleketler niyetiniń salıstırmalı sáykesligin bildiriwshi shártnamalar, ádet normaları hám printsiplar sisteması&quot;.

''Tórtinshi táriyp'': xalıqaralıq huqıq - bul &quot;xalıqaralıq (mámleketler aralıq hám basqa túrdegi) qatnasıqlardı retlestiriwshi normalar jıyındısı hám sisteması&quot;.

''Besinshi táriyp'': xalıqaralıq huqıq - bul &quot;huqıqtıń biyǵárez tarawı bolıp, ózinde bir pútin hám tutas printsiplar hám normalar sistemasın, yaǵnıy eń dáslep mámleketler arasındaǵı xalıqaralıq qatnasıqlar tarawın retlestiriwshi, yuridikalıq májbúriy bolǵan ádep-ikramlıq qaǵıydalardı bildiredi&quot;.

''Altınshı táriyp'': &quot;Xalıqaralıq huqıq júdá keń hám túrli tarawlardı óz ishine alıwshı ayrıqsha huqıqlar sisteması. Sonıń menen birge tek normalar jıyındısı bolıp qalmastan, olardıń sisteması da&quot;.

Xalıqaralıq huqıqqa berilgen joqarıdaǵı hám basqa kóplep táriyplerdiń avtorları imkanı bolǵanınsha kóbirek xalıqaralıq huqıqqa tán bolǵan waqıyalardı qamtıp alıwǵa háreket etken. 

Házirgi xalıqaralıq huqıq ekinshi jer júzlik urıstan keyin Birlesken Milletler Shólkeminiń Ustavı qabıl etilgennen soń júzege kelip, rawajlanǵan. Sol sebepli, &quot;Házirgi xalıqaralıq huqıq&quot; túsinigi xalıqaralıq qatnasıqlarınıń ulıwma moyınlanǵan priniplerı menen normaları rawajlanıwınıń jańa basqıshın sáwlelendirgen halda, xalıqaralıq huqıq háreketiniń xronologiyalıq kólemin belgileydi.

== Funkciyaları ==
xalıqaralıq huqıq tómendegi funktsiyalardı orınlaydı:
# ''Muwapıqlastırıwshı funktsiya''. Mámleketler xalıqaralıq huqıq normaları járdeminde xalıqaralıq birge islesiwdiń túrli tarawlarında ulıwma qabıl etilgen ádep-ikramlıq standartların belgileydi.
# ''Retlestiriwshi funktsiya''. Bul mámleketler tárepinen qatań qaǵıydalardı belgilewde kórinedi. Bularsız mámleketlerdiń jáhán jámiyeti menen qatnasıqları hám birlikte bolıwın kóz aldıńa keltiriwge bolmaydı.
# ''Támiyinlew funktsiyası''. Bunda xalıqaralıq huqıq sonday normalardı ózinde tastıyıqlaydı, bul mámleketlerdiń kóp jıllıq baylanısları protsessinde belgilengen málim ádep-ikramlıq qaǵıydalarına boysınıwǵa shaqıradı.
# ''Qorǵaw funktsiyası''. Bul mámleketler mápleri hám nızamlı huqıqların qorǵaydı.

[[Kategoriya:Xalıqaralıq huqıq]]</text>
      <sha1>tm70rlao8qxbozhjlkawoebifr2z38l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Úlgi:Bot</title>
    <ns>10</ns>
    <id>492</id>
    <revision>
      <id>121236</id>
      <parentid>58045</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T09:04:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121236</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="860" sha1="49fcdrvskd2h3ru8hlvpj7akgvj8pw2" xml:space="preserve">{| class=&quot;messagebox plainlinks&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Image:Crystal Clear action run.svg|50px]]
|align=&quot;left&quot; width=&quot;100%&quot;|'''This user account is a [[Wikipedia:Bot policy|bot]] operated by [[:{{{site|kaa}}}:User:{{{1}}}|{{{1}}}]] ([[:{{{site|kaa}}}:User talk:{{{1}}}|talk]]).'''
It is not a [[Wikipedia:Sock puppetry|sock puppet]], but rather an automated or semi-automated account for making repetitive edits that would be extremely tedious to do manually.
&lt;br&gt;
&lt;small&gt;''Administrators: if this bot is malfunctioning or causing harm, please [{{fullurl:Special:Blockip|wpBlockAddress={{PAGENAMEE}}&amp;wpBlockExpiry=indefinite&amp;wpAnonOnly=0&amp;wpEnableAutoblock=0&amp;wpCreateAccount=0&amp;wpBlockReason=Bot%20malfunctioning:%20}} block it].''&lt;/small&gt;
|}{{{category|[[Category:Wikipedia bots|&lt;includeonly&gt;{{PAGENAME}}&lt;/includeonly&gt; ]]}}}&lt;noinclude&gt;{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>49fcdrvskd2h3ru8hlvpj7akgvj8pw2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121237</id>
      <parentid>121236</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T09:07:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121237</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="899" sha1="iwh4diq0969txw7no80q28jso9vstog" xml:space="preserve">{| class=&quot;messagebox plainlinks&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Image:Crystal Clear action run.svg|50px]]
|align=&quot;left&quot; width=&quot;100%&quot;|'''Bul [[Wikipedia:Bot policy|bot]] bot esabı [[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı:{{{1}}}|{{{1}}}]] ([[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı talqılawı:{{{1}}}|talqılaw]]) tárepinen basqarıladı.'''
It is not a [[Wikipedia:Sock puppetry|sock puppet]], but rather an automated or semi-automated account for making repetitive edits that would be extremely tedious to do manually.
&lt;br&gt;
&lt;small&gt;''Administrators: if this bot is malfunctioning or causing harm, please [{{fullurl:Special:Blockip|wpBlockAddress={{PAGENAMEE}}&amp;wpBlockExpiry=indefinite&amp;wpAnonOnly=0&amp;wpEnableAutoblock=0&amp;wpCreateAccount=0&amp;wpBlockReason=Bot%20malfunctioning:%20}} block it].''&lt;/small&gt;
|}{{{category|[[Category:Wikipedia bots|&lt;includeonly&gt;{{PAGENAME}}&lt;/includeonly&gt; ]]}}}&lt;noinclude&gt;{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>iwh4diq0969txw7no80q28jso9vstog</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121238</id>
      <parentid>121237</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T09:08:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121238</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="895" sha1="38fc9t3sb76hki4kuvsqmbqv4fjv83y" xml:space="preserve">{| class=&quot;messagebox plainlinks&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Image:Crystal Clear action run.svg|50px]]
|align=&quot;left&quot; width=&quot;100%&quot;|'''Bul [[Wikipedia:Bot policy|bot]] esabı [[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı:{{{1}}}|{{{1}}}]] ([[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı talqılawı:{{{1}}}|talqılaw]]) tárepinen basqarıladı.'''
It is not a [[Wikipedia:Sock puppetry|sock puppet]], but rather an automated or semi-automated account for making repetitive edits that would be extremely tedious to do manually.
&lt;br&gt;
&lt;small&gt;''Administrators: if this bot is malfunctioning or causing harm, please [{{fullurl:Special:Blockip|wpBlockAddress={{PAGENAMEE}}&amp;wpBlockExpiry=indefinite&amp;wpAnonOnly=0&amp;wpEnableAutoblock=0&amp;wpCreateAccount=0&amp;wpBlockReason=Bot%20malfunctioning:%20}} block it].''&lt;/small&gt;
|}{{{category|[[Category:Wikipedia bots|&lt;includeonly&gt;{{PAGENAME}}&lt;/includeonly&gt; ]]}}}&lt;noinclude&gt;{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>38fc9t3sb76hki4kuvsqmbqv4fjv83y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121239</id>
      <parentid>121238</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T09:14:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121239</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="960" sha1="s4fk8v904npf03va6lo4jt0xrzell6b" xml:space="preserve">{| class=&quot;messagebox plainlinks&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Image:Crystal Clear action run.svg|50px]]
|align=&quot;left&quot; width=&quot;100%&quot;|'''Bul [[Wikipedia:Bot policy|bot]] esabı [[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı:{{{1}}}|{{{1}}}]] ([[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı talqılawı:{{{1}}}|talqılaw]]) tárepinen basqarıladı.'''
Bul [[Wikipedia:Quwırshaq|quwırshaq]] emes, qolda islew oǵada qıyın hám kóp waqıt talap etetuǵın, tákirarlanatuǵın redaktorlawlardı isleytuǵın avtomatlastırılǵan yamasa yarım avtomatlastırılǵan esap.
&lt;br&gt;
&lt;small&gt;''Administratorlar: eger bul bot nasaz yaki zıyan keltirip atırǵan bolsa, ótinish, onı [{{fullurl:Special:Blockip|wpBlockAddress={{PAGENAMEE}}&amp;wpBlockExpiry=indefinite&amp;wpAnonOnly=0&amp;wpEnableAutoblock=0&amp;wpCreateAccount=0&amp;wpBlockReason=Bot%20malfunctioning:%20}} bloklap qoyıń].''&lt;/small&gt;
|}{{{category|[[Category:Wikipedia bots|&lt;includeonly&gt;{{PAGENAME}}&lt;/includeonly&gt; ]]}}}&lt;noinclude&gt;{{hújjet}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>s4fk8v904npf03va6lo4jt0xrzell6b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121241</id>
      <parentid>121239</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T10:26:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121241</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="965" sha1="7dhkd9e2fmp83p7zii5fk8dzn7yi9uv" xml:space="preserve">{| class=&quot;messagebox plainlinks&quot;
|align=&quot;center&quot;|[[Fayl:Crystal Clear action run.svg|50px]]
|align=&quot;left&quot; width=&quot;100%&quot;|'''Bul [[Wikipedia:Bot policy|bot]] esabı [[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı:{{{1}}}|{{{1}}}]] ([[:{{{site|kaa}}}:Paydalanıwshı talqılawı:{{{1}}}|talqılaw]]) tárepinen basqarıladı.'''
Bul [[Wikipedia:Quwırshaq|quwırshaq]] emes, qolda islew oǵada qıyın hám kóp waqıt talap etetuǵın, tákirarlanatuǵın redaktorlawlardı isleytuǵın avtomatlastırılǵan yamasa yarım avtomatlastırılǵan esap.
&lt;br&gt;
&lt;small&gt;''Administratorlar: eger bul bot nasaz yaki zıyan keltirip atırǵan bolsa, ótinish, onı [{{fullurl:Special:Blockip|wpBlockAddress={{PAGENAMEE}}&amp;wpBlockExpiry=indefinite&amp;wpAnonOnly=0&amp;wpEnableAutoblock=0&amp;wpCreateAccount=0&amp;wpBlockReason=Bot%20malfunctioning:%20}} bloklap qoyıń].''&lt;/small&gt;
|}{{{kategoriya|[[Kategoriya:Wikipedia:Botlar|&lt;includeonly&gt;{{PAGENAME}}&lt;/includeonly&gt; ]]}}}&lt;noinclude&gt;{{hújjet}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7dhkd9e2fmp83p7zii5fk8dzn7yi9uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Articles using Infobox musical artist with deprecated parameters</title>
    <ns>14</ns>
    <id>2279</id>
    <revision>
      <id>121141</id>
      <parentid>24680</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:36:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121141</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13" sha1="2twjmejn56ditxo46hqinfh52nh6flb" xml:space="preserve">__HIDDENCAT__</text>
      <sha1>2twjmejn56ditxo46hqinfh52nh6flb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Chexiya</title>
    <ns>14</ns>
    <id>4287</id>
    <revision>
      <id>121166</id>
      <parentid>36852</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:33:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Kategoriya:Shexiya]] betin [[Kategoriya:Chexiya]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>36852</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Nokia</title>
    <ns>14</ns>
    <id>4386</id>
    <revision>
      <id>121143</id>
      <parentid>37338</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:43:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121143</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" sha1="hf9zucvmjmi6o85c2r36wlg28vaxg3d" xml:space="preserve">{{main|Nokia}}
{{Commonscat|Nokia}}</text>
      <sha1>hf9zucvmjmi6o85c2r36wlg28vaxg3d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Preskott Edvard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4422</id>
    <revision>
      <id>121234</id>
      <parentid>116413</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T08:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121234</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="914" sha1="gluywwgupob0183e22xq0kr0ksp7id8" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı}}
[[File:Edward C Prescott 2015 (cropped).jpg|thumb|200px|right|Edward Christian Prescott  (2015)]]
'''Preskott (RgezsoI) Edvard''' (1940 [[Amerika Qurama Shtatları|AQSh]], [[Nyu-York]]) — amerikalıq siyasatshı ekonomist. 1967 jıl. Karnegi-Mellon úniversitetinde doktorlıq ilimiy dárejesin aldı. Pensilvaniya (1967—1971), Karnegi-Msllon (1971 — 1980), Minnesota (1980—2003) úniversitetlerinde islegen. 2003 jıldan baslap Arizona mámleketlik úniversitetinde professor hám Minneapolis (Minnesota shtatı) Federal rezerv bankınıń izertshisi. Ilimiy isleri dinamik makroekonomika, ekonomika siyasat hám siklli tebreniwler, sanaat siyasat stragegiyasında qısqa hámde uzaq múddetli maqsetler ámeline baǵıshlanǵan. Nobel sıylıǵı laureatı (2004; F.Kidland penen birge).

== Derekler ==
{{derekler}}

{{shala}}

[[Kategoriya:Siyasat]]
[[Kategoriya:AQSh siyasatı]]</text>
      <sha1>gluywwgupob0183e22xq0kr0ksp7id8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bramante Donato</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4433</id>
    <revision>
      <id>121233</id>
      <parentid>113763</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T08:44:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121233</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1080" sha1="2enkd6q1kliwjp7q6s78lpsjvqxy35f" xml:space="preserve">{{Orphan|date=Iyun 2023}}
{{Shaxs infoqutısı}}
'''Bramante Donato''' (1444, MonteAzdrualdo, Urbino jaqınındaǵı házirgi Ferminyano — 1514.11.3, Rim) — italiyalıq arxitektor. Oyanıw dáwiri arxitektorlıǵınıń iri wákili. Dáslep súwretshi sıpatında miynet etken. Bramante 1477-jıldan Milanda jasap, San-Satiro (1479—83), Santa Mariya della Gratsiye (1492-jıldan) hám basqa shirkewlerdi qayta qurǵan. 1499-jılda  Rimge kóship, bul jerde oyanıw dáwiri ushın belgili bolǵan eń kerekli súwretlerdi jaratqan: 1500-1504- jıllarda Santa Mariya della Pache monastiri háwlisindegi SanPyetro in Montorio (Tempyetto) butxanasın qurǵan. 1514-jılǵa shekem Áwliye Pyotr soborı joybarı ústinde islegen. 1503-jılda Vatikan sarayın qayta qurıwda qatnasqan (Belveder hám SanDamazo imaratları saqlanıp qalǵan). Bramante óneri Evropa arxitektorlıǵınıń rawajına úlken tásir kórsetken.

== Ádebiyatlar ==
* [[ÓzME]]. Birinshi tom. Tashkent, 2000-jıl

== Derekler ==
{{derekler}}

{{shala}}

[[Kategoriya:Arxitektura]]
[[Kategoriya:Tariyx]]</text>
      <sha1>2enkd6q1kliwjp7q6s78lpsjvqxy35f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dinamika</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4445</id>
    <revision>
      <id>121232</id>
      <parentid>114100</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T08:43:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <origin>121232</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2338" sha1="1u2xds4rgv4r70a2kbth83rwzkzvqdo" xml:space="preserve">'''Dinamika''' (grek. dynamis — kúsh) — mexanikanıń deneler mexanik háreketin olarǵa tásir qılatuǵın kúshler menen baylanıslı úyrenetuǵın bólimi. Dinamikada statikanıń qıyın kúshler sistemasın qádimgi qalına keltiriw qaǵıydalarınan hám kinematikadaǵı háreketdi kórsetiw usıllarınan keń paydalanıladı. D.nıń ulıwma waziypası berilgen (qoyılǵan) kúshler boyınsha háreketdi anıqlaw, eger háreket belgili bolsa,denege qoyılǵan kúshlerdi tabıwdan ibarat. Ádetde, Dinamika degende jaqtıllıq tezliginen ádewir kishi tezlikde háreketlenetuǵın hár qandaydeneniń háreketin úyrenetuǵın qádimgi (klassik) Dinamika túsiniledi.

úyreniletuǵın obyektdiń bólimlerine qarap: 1) moddiy noqat hám moddiy noqatlar sisteması Dinamikası; 2) qattıdene Dinamikası; 3) ózgeriwsheń massallıdene Dinamikası; 4) elastik yaki plastik deformatsiyalanatuǵındene Dinamikası; 5) suyıqlıq hám gáz Dinamıkası (mas, gidrodinamika, aerodinamika, gáz dinamikası) boladı. Dinamikada aldın noqat háreket qaǵıydaları anıqlanadı, keyin noqatlar sisteması ushın bul qaǵıydalar ulıwmastırıladı, massa jisımleriniń ulıwma kórinisi spatında qaraladı.

Dinamika tiykarın Nyutonnıń mexanika qaǵıydaları payda qıladı.

Dinamikada ikkita birlikler sisteması isletiledi: 1) fizik sistema [uzınlıq birligi (1 metr), waqıt birligi (1 sekund), massa birligi (1 kilogramm-massa) alinadı]; 2) texnik sistema [uzınlıq, waqıt birligi hám kúsh birligi (1 kilogramm-kúsh)]. Dinamikada ulıwma noqatlar hám sistemalardıń háreketi Nyutonnıń qaǵıydaları tiykarında dúzilgen differensial teńlemeler tiykarında anıqlanadı. Dinamikada ulıwma noqat tebrenbe háreketin teksiriw ushın differensial teńlemelerden paydalanıladı hám háreket qaǵıydaları keltirip shıǵarıladı. Bunnan tısqarı dinamikada háreketdi teksiriw ushın kóbinshe saddalashtırılǵan úsh túrli usıl hám keltiriledi. Bular Dinamikanıń ulıwma teoremaları degen atı menen kiritilgen.

== Ádebiyatlar ==
* Orazbayev M ., T., Nazariy mexanika tiykarǵı kursı, 3-nashr, T., 1966; Rashidov T. R., Shoziyotov Sh., Mominov K. B., Nazariy mexanika asoslari (darslik) T., 1990.

== Derekler ==
{{Derekler}}

{{Commonscat|Dinamika}}

{{shala}}

[[Kategoriya:Fizika]]</text>
      <sha1>1u2xds4rgv4r70a2kbth83rwzkzvqdo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1976</title>
    <ns>14</ns>
    <id>4969</id>
    <revision>
      <id>121167</id>
      <parentid>39533</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:35:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Kategoriya:1976 jıl]] betin [[Kategoriya:1976]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>39533</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" sha1="4gs13n3i8vdvvw8gsvqwb8yp15l0i57" xml:space="preserve">{{commonscat|1976}}

[[Kategoriya:Jıllar|1976]]</text>
      <sha1>4gs13n3i8vdvvw8gsvqwb8yp15l0i57</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maxset Ótemuratov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6013</id>
    <revision>
      <id>121145</id>
      <parentid>114234</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:44:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Pop-qosıqshı|Pop-qosıqshı]]» kategoriyası alıp taslandı; «[[Kategoriya:Pop-qosıqshılar|Pop-qosıqshılar]]» kategoriyası qosıldı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121145</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5352" sha1="3zfvrtfa0j202yftxk2x3oy31htn4zq" xml:space="preserve">{{Qosıqshı infoqutısı
| name                = Maxset Otemuratov
| image               = Maxset Otemuratov.jpg
| image_size          =
| landscape           =
| background          = 
| birth_name          = Maxset Ótemuratov
| alias               =
| birth_date          = 1978-jıl 14-iyun 
| origin              = [[Fayl:Flag of Karakalpakstan.svg|25px|Flag of Karakalpakstan]][[Qaraqalpaqstan]], [[Nókis rayonı]]
| genre               = [[Pop-Qosıqshı]]
| occupation          = Qosıqshı
| instrument          = 
| years_active        = 1996–jıldan baslap
| label               = 
| associated_acts     = 
| website             = [https://t.me/maxsetotemuratov_orginal Telegram Maxset Otemuratov]
|Name=Maxset Otemuratov|Мәмлекет=[[Fayl:Flag of Karakalpakstan.svg|25px|Flag of Karakalpakstan]][[Qaraqalpaqstan]], [[Nókis]]|Кәсиби=Qosiqshi|Years_active=1996-present|Лэйбл=}}{{Shaxs infoqutısı}}
{{commonscat|Maxset Otemuratov}}

'''Maxset Ótemuratov''' (tolıq atı Ótemuratov Maxsetbay Kewlimjaevich, 1978-jıl 14-iyunda [[Nókis rayonı]]&lt;nowiki/&gt;nda tuwılǵan, milleti — qaraqalpaq) — Ózbekstan hám Qaraqalpaqstan xalıq artisti.
&quot;Nihal&quot;sıylıǵınıń laureatı (2001)&lt;ref name=&quot;Nihol&quot;&gt;{{web deregi|url=https://data.gov.uz/uz/datasets/8990|title=Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining yosh isteʼdodlar uchun «Nihol» mukofoti sovrindorlari roʻyhati|website=Data.gov.uz|accessdate=2020-10-12|deadlink=no|arxivsáne=2020-06-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200630213921/https://data.gov.uz/uz/datasets/8990}}&lt;/ref&gt;, Qaraqalpaqstanda xızmet kórsetken artist (2005)&lt;ref name=&quot;Folklore&quot;&gt;{{web deregi|url=http://folklore.uz/nurotada-nurli-navolar-tarannumi/?lang=lat|title=Nurotada nurli navolar tarannumi|website=Folklore.uz|accessdate=2020-10-12|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;, Ózbekstanda xızmet kórsetken artist (2011)&lt;ref name=&quot;Daryo&quot;&gt;{{web deregi|url=https://daryo.uz/2017/08/18/maxset-otemuratov-qoraqalpogistonda-xizmat-korsatgan-artistlarning-kopchiligi-bu-nomga-noloyiq/|title=Maxset Oʻtemuratov: Qoraqalpogʻistonda xizmat koʻrsatgan artistlarning koʻpchiligi bu nomga noloyiq|website=Daryo.uz|accessdate=2020-10-28|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Ómirbayanı ==
Maxset Kewlimjaevich Ótemuratov - 1978-jıl 14-iyunda [[Nókis rayonı]] Aqmanǵıt awılında ápiwayı shańaraqta tuwılǵan.

Ákesi: Ótemuratov Kewlimjay, 1940-jıl 21-mart

Anası : Óemuratova Aqsulıw, 1946-jıl 8-mart

1985-jılda ol Frunze atındaǵı 1-orta
mekepke barıp, 1990-jıldan Berdaq atındaǵı 21-orta mektepte oqıwdı dawam ettiredi. Soń 1995-jılda onı tabıslı tamamlaǵan.

1996-jılda [[Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı|Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogika institutı]]&lt;nowiki/&gt;nıń dene tárbiyası fakultetine oqıwǵa kiredi.

1996—1997-jıllarda &quot;Turan&quot; komandasınıń basshısı etip saylanǵan. Sol jıldan baslap ol óz jumısın baslaydı.

1996-jılda marhum [[Zamira Xojanazarova]] yadına arnalǵan jarısta 3-orındı iyeleydi. Onda eń húrmetli oqıtıwshılar itibarın tartıp úlken saxnaǵa shıǵadı.

1999-jılda universitetti tabıslı tamamlap, intalı balalar menen islew bóliminde metodist sıpatında jumıs baslaydı.

2000-jılda Qaraqalpaqstan táriyxında birinshi ret &quot;Turan&quot; jámááti &quot;Quwnaqlar hám ziyrekler&quot; tańlawınıń Respublika basqıshında jeńimpaz bolıp, altın kubokti qolǵa kirgizedi.

Maxset Ótemuratov Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarı Keńesiniń eń húrmetli diplomına iye boladı.

== Sıylıqları ==

* 1996-jıl — marhum Zamira Xojanazarova yadına arnalǵan jarısta 3-orın iyesi
* 2001-jıl — &quot;Nihál&quot; mámleketlik sıylıǵınıń laureatı&lt;ref name=&quot;Nihol&quot;/&gt;
* 2004-jıl — &quot;Ózbekstan — meniń Watanım&quot; tańlawınıń Respublika basqıshı jeńimpazı 
* Joqarǵı Keńes máslahátshisi Musa Tájetdinovich Erniyazovtıń qararına muwapıq &quot;Qaraqalpaqstanda xızmet kórsetken artist&quot;&lt;ref name=&quot;Folklore&quot;/&gt; ataǵı
* 2011-jıl — &quot;Ózbekstanda xızmet kórsetken artist&quot;&lt;ref name=&quot;Daryo&quot;/&gt; ataǵı

== Konsertleri ==

* 2000-jıl 24-may — Berdaq atındaǵı Respublika muzika teatrı
* 2001-jıl 23-oktyabr — &quot;Amfiteatr&quot;
* 2004-jıl 20—23-yanvar — Berdaq atındaǵı kinoteatr 
* 2008-jıl 14-15-16-aprel kúnleri — &quot;Men elimniń ashıǵıman&quot;, Qaraqalpaqstan muzika teatrı
* 2010-jıl 5-sentyabr — &quot;Amfiteatr&quot;, &quot;Ǵazlardıń qanatında&quot;
* 2013-jıl — &quot;Xalqım menen maqtanaman&quot; Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik muzika teatrı
* 2016-jıl 1—7-mart kúnleri &quot;Anam-aw&quot;, Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik muzika teatrı
* 2021-jıl 2—6-aprel kúnleri &quot;Saǵındım&quot;, Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik muzika teatrı

== Diskografiya ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!
!Qosıqtıń atı 
!Shıǵıw sáneleri
|-
|1
|Kel, Gúlim
|01.11.2019
|-
|2
|Bir sóz
|05.06.2019 
|-
|3
|Biri senseń, biri men
|07.08.2019 
|-
|4
|Kel baǵlarıma
|02.10.2018
|-
|5
|Gúlimseń
|09.11.2019
|-
|6
|Úlken úy
|02.04.2019
|-
|7
|Gúlim
|08.06.2022
|-
|8
|Yar-yar
|14.02.2022 
|}

== Derekler ==
{{Derekler}}

[[Kategoriya:Pop-qosıqshılar]]
[[Kategoriya:Qaraqalpaqstan]]
[[Kategoriya:Ózbekstanda xızmet kórsetken artistler]]
[[Kategoriya:Qaraqalpaqstanda xızmet kórsetken artistler]]
[[Kategoriya:Qosıqshılar]]
[[Kategoriya:Qaraqalpaq qosıqshıları]]</text>
      <sha1>3zfvrtfa0j202yftxk2x3oy31htn4zq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Begis Temirbaev</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6173</id>
    <revision>
      <id>121146</id>
      <parentid>120298</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:45:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Pop-qosıqshı|Pop-qosıqshı]]» kategoriyası alıp taslandı; «[[Kategoriya:Pop-qosıqshılar|Pop-qosıqshılar]]» kategoriyası qosıldı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121146</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6969" sha1="hmqpxu701e8tvvy0932u0mnp5sfcqw3" xml:space="preserve">{{Qosıqshı infoqutısı
| birth_date          = 29 iyun 1978
| genre               = 
| website             = [https://music.apple.com/kz/artist/begis-temirbaev/1515202302 Official site]
|Name=Begis Temirbaev|Мәмлекет=|Жанырлар=[[Estrada]]|Кәсиби=|Years_active=1999-h.z|Лэйбл=|Origin=[[Fayl:Flag of Karakalpakstan.svg|25px|Flag of Karakalpakstan]][[Qaraqalpaqstan]], [[Nókis]]|Genre=[[Pop-Qosıshı]], [[Estrada]]|Occupation=Qosıqshı|Label=Rakhmanovfilms Company|Birth_name=Temirbaev Begis Jumabaevich|image=Begis_Temirbaev.jpg|image_size=280px}}{{Shaxs infoqutısı}}
{{commonscat|Бегис Темирбаев}}
'''Begis Temirbaev''' (tolıq atı Temirbaev Begis Jumabaevich&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20200217051334/http://www.kruz.uz/uz/news/show/418 Begis Temirbaev haqqında 15 haqıyqat ]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201026044012/https://kruz.uz/uz/news/show/714 Begis Temirbaev ózbek estrada juldızları menen]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201023090116/https://kruz.uz/uz/news/show/875 Begis Temirbaev perzentlerin korsetti]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201026142033/https://kruz.uz/uz/news/show/1023 Begis Temirbaev perzentleri menen bir kórsetiwgr qatnastı]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201027183831/https://kruz.uz/uz/news/show/1219 Begis Temirbaev onı qaysı qosıq tanimali etkenin ayttı]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201023022817/https://kruz.uz/uz/news/show/2734 &quot; Úy quryapman, bar tapqanım soǵan ketip atır&quot;. Begis Temirbaev ijoddagi tánepis haqqında]&lt;/ref&gt;) — 1978-jılı 29-iyun kúni [[Qaraqalpaqstan Respublikası]] [[Qońırat rayonı]]nda tuwılǵan. Qaraqalpaqstan Respublikasında xızmet kórsetken artist (2009-jıl), Bashqurtstan Respublikası xalıq artisti (2024-jıl).

== Ómirbayanı ==
Qońırat rayonındaǵı xalıq muzıkası klasındaǵı muzıka mektepti pitkergen. Pitkergennen keyin J. Shamuratov atındaǵı Nókis Mámleketlik kórkem-óner bilim jurtına oqıwǵa kiredi.&lt;br&gt;1997-jılda mektepti tamamlaǵan. Qońırat rayonında mádeniyat úyi, muzıkashı, qosıqshı bolıp islegen. &quot;Miyras&quot; toparında túrli ilajlarda qatnasıp, óz qosıqların atqarıp kelgen. Hár túrli tańlawlarda qatnasqan. 2000-jıl Tashkentte Qaraqalpaq mádeniyatı kúnleri A. Nawayı akademikalıq teatrında ótkerilip, onda Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarı Sovetiniń eń húrmetli jarlıǵı menen sıylıqlanadı.&lt;br&gt;2001-jıl Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleket universitetine oqıwǵa kirip, (muzıka tálimi fakulteti), 2005-jılı tamamlaǵan.&lt;br&gt;2005—2007-jıllar dawamında Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq universitetinde magistraturada oqıǵan. Pitkergennen keyin tap sol universitette 2011-jılǵa shekem isleydi.&lt;br&gt;2009-jılda &quot;Qaraqalpaqstan Respublikasında xızmet kórsetken artist&quot; sıylıǵına iye bolǵan&quot;.&lt;br&gt;2011—2014-jıllarda Qaraqalpaqstan Respublikası mádeniyat ministrligi janındaǵı &quot;Gúlzar&quot; folklor ansamblı basshısı bolıp islegen.&lt;br&gt;2014—2017-jıllarda &quot;Ayqulash juldızları&quot; milliy folklor ansamblında vokalshı bolıp islegen&quot;&lt;br&gt;2016-jılı — &quot;Ózbekstan ǵárezsizligine 25 jıl&quot; kókirek nıshanı menen sıylıqlanadı&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201014080332/https://kruz.uz/uz/news/show/611 Begis Temirbaev &quot;Ózbekstan ǵárezsizligine 25 jıl&quot; eskertkishlik nıshanı menen táǵdirlanishdi]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;2017—2019-jıllarda &quot;Ózbek konserti&quot; mámleketlik shólkemi basshısı&quot; bolıp, kóplegen koncertler hám tańlawlar ótkeriledi.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201023065059/https://kruz.uz/uz/news/show/3824 Begis Temirbaev &quot; Ózbekkontsert&quot; mámleket shólkemi Qaraqalpaqstan Respublikası bólimi direktorı etip tayınlandi]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;2019-jıldan baslap Ózbekstan Respublikası filarmoniya mámleketinde Qaraqalpaqstan Respublikası bóliminde vokalshı, qosıqshı bolıp isleydi.&lt;br&gt;2020-jılda ({{Lang-en|Rakhmonov Entertainment}}) kompaniyası menen shártnamaǵa qol qoyadı.

2023-jıldıń sentyabr ayında Qaraqalpaqstan Respublikası Mádeniyat ministri lawazımına tayınlandı. Bul haqqında Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı mádeniyat hám kórkem-óner tarawı xızmetkerleri menen bolǵan ushırasıwda málim etti. B. Temirbaev buǵan shekem &quot;Ayqulash&quot; qaraqalpaq mámleketlik milliy folklor ansambliniń direktorı lawazımında islep kelgen&lt;ref&gt;{{Web deregi| url = https://joqargikenes.uz/qr/19228.html | bet = joqargikenes.uz — Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesiniń Baslıǵı Amanbay Orınbaev mádeniyat hám kórkem óner tarawı xızmetkerleri menen jaqınnan pikirlesti| sánesi = 13-sentyabr 2023 | arxivurl = https://joqargikenes.uz/qr/19228.html | arxivsáne = 24-avgust 2024}}&lt;/ref&gt;.

2024-jılı 22-24-avgust kúnleri Bashqurtstanda bolıp ótken &quot;Gúz romantikası&quot; II xalıqaralıq klassikalıq muzıka festivalında Begis Temirbaevqa &quot;Bashqurtstan Respublikası xalıq artisti&quot; ataǵı berildi.

== Dóretiwshiligi==
Ol xalıq qosıqların estrada jónelisine salıp hám olardı atqarıwda baqsı jolların tutıp, milliy estradanıń rawajlanıwına úles qosıp kiyatırǵan qosıqshılardın biri. Mısalı, qaraqalpaq xalıq qosıqlarınan «Láy-láy», «Dad álińnen», «Qızlar úyge kir», «Xoshaddes», «Ala qayıs», avtorlıq qosıqlardan [[Qurbanbay Záretdinov|Q.Záretdinov]] namasına «Bul jer ele zor boladı», «Amiwdárya», N.Muxammetdinov namasına «Bir awız sóz súyemen», «Watan topıraǵı», «Muhabbat», «Yosh», Q.Xilalov namasına «Ózbekstan», «Ókinbe, janım», «Appaq qar», A. Paxratdinov namalarına «Qaraqalpaǵım», «Qálbimdegi qız» h.t.b. qosıqların atqarıp kelmekte.
Sonday-aq, 2007-jıl 21—22-may Berdaq atındaǵı Mámleketlik muzıkalı akademiyalıq teatrında &quot;Yosh&quot; atlı dáslepki jeke atqarıwshı konsertin ótkeredi.
2016-jılı Begis Temirbaev, &quot;Navo&quot; telekanalı arqalı efirge kórsetilgen &quot;Navo shou&quot; kórsetiwinde qatnasadı.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201024183307/https://kruz.uz/uz/news/show/565 Qaraqalpaq estrada juldızları &quot; Navo shou&quot; de]&lt;/ref&gt;
Onıń dóretiwshilik jıllarında ({{Lang-uz|&quot;Шарх Тароналари&quot;}}&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20201023012251/https://kruz.uz/uz/news/show/3216 Samarqandda &quot;Шарх Тароналари&quot; XI xalıqaralıq muzıka festivali bolıp ótmoqda.]&lt;/ref&gt;, ({{Lang-uz|Маком}}) sıyaqlı kóplegen ilajlarda, koncert hám festivallarda qatnasqan.  [[Qazaqstan]], [[Rossiya]], [[Belgiya]], [[Franciya|Frantsiya]], [[Lyuksemburg]], [[Niderlandiya]] hám [[Qıtay]] sıyaqlı shet el mámleketlerinde de dóretiwshiligin kórsetti.
== Derekler ==
&lt;references /&gt;
== Ádebiyatlar ==
* Nadırova A. Qaraqalpaq muzıka tariyxı. –Tashkent, «Sano-standart» baspası, 2018, 384 bet. ISBN 978-9943-5335-2-3
[[Kategoriya:Qaraqalpaqstan]]
[[Kategoriya:Pop-qosıqshılar]]
[[Kategoriya:Qaraqalpaq qosıqshıları]]</text>
      <sha1>hmqpxu701e8tvvy0932u0mnp5sfcqw3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ombudsman</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7492</id>
    <revision>
      <id>121164</id>
      <parentid>116311</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:21:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Betti wikilestiriw kerek dep kórsetti ([[WP:Gadjetler|Belgilewshi gadjeti kómeginde]])</comment>
      <origin>121164</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2542" sha1="tp3jut6wypjdeucjnz1g3mvb4kx4w8r" xml:space="preserve">{{Wikilestiriw}}
Insаn huqıqlаrı bоyınshа Wákillik institutı – Ombudsmаn 1995-jılı

nızаm shıǵаrıwshı hákimiyat sistеmаsındа, yaǵnıy Oliy Маjlis jаnındа

shólkеmlеstirilgеn bolıp sudlаwshı sаnаlmаydı. Ombudsmаn mámlеkеtlik 

оrgаnlаr tárеpinеn insаn huqıqlаrınа bоysınılıwı ústinеn pаrlаmеnt 

qаdаǵаlаwın ámеlgе аsırаdı.

Ombudsmаn jаnındа kоnstituciyalıq huqıq 

hám erkinliklеrgе bоysınılıwı bоyınshа kоmissiya 

dúzilgеn. Ol puqаrаlаr hám shólkеmlеrdеn óz аtınа

kеlgеn múrájаtlаrdı kórip shıǵаdı.

Óz nızаmlı huqıqları buzılǵanlıǵı haqqında 

shaǵım mеnеn hár bir аdаm (rеspublikа puqаrаsı, 

shеt el puqаrаsı yaki puqаrаlıǵı bоlmаǵаn shахs) 

Ombudsmanǵa shaǵım boyınsha tekseriw nátiyjeleri 

tiykarında ol tómendegilerdi orınlawı lazım:

— Arza iyesine onıń múrajatı kórip shıǵılǵannan keyingi nátiyjeler 

haqqında xabarlaw;

— háreketlerinde puqaralardıń huqıqları, erkinligi hám nızamlı mápleri 

buzılıwları anıqlanǵan jumıs islep atırǵan yamasa islemey atırǵan shólkem 

yaki lawazımlı shaxsqa buzılǵan huqıqların tiklew boyınsha usınıslardan 

ibarat óz juwmaǵın jiberiw. Wákildiń juwmaǵın alǵan shólkem yamasa 

arza beriwshi óz huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin qorǵaw 

ushın paydalanıw múmkin bolǵan qurallar hám jolların kórsetiw;

shaǵım arzanıń mánisi boyınsha shehsiw wákilligi bolǵan shólkem 

yamasa lawazımlı shaxsqa beriw;

arza beriwshiniń huqıq hám nızamlı máplerine tiyisli hújjetler, 

qararlar hám basqa materiallar menen tanıstırıw;

biykarlaw sebeplerin májbúriy tárizde kórsetken halda shaǵımdı kórip 

shıǵıwdan bas tartıw;

nızamshılıqqa qarsı bolmaǵan basqasha ilajlar qollanıw.

shaǵımlardı kórip shıǵıw;

Ombudsmannıń huqıqları: &lt;nowiki&gt;http://eduportal.uz&lt;/nowiki&gt;

shaxs onı kórip shıǵıwı hám bir aydan aspaǵan múddette tiykarlanǵan 

juwap jónetiwi lazım.

Wákildiń juwmaǵında tómendegi usınıslar bolıwı múmkin: shólkem 

yamasa lawazımlı shaxs tárepinen jumıs aqırına shekem jetkeriliwi shárt; 

shólkem yamasa lawazımlı shaxstıń qararı ózgertiliwi yamasa biykar 

etiliwi lazım; shólkem yamasa lawazımlı shaxstıń qararın tiykarlaw lazım; 

shólkem yamasa lawazımlı shaxs qosımsha qarar qabıl etiwi kerek.{{shala}}

== Derekler ==
{{derekler}}</text>
      <sha1>tp3jut6wypjdeucjnz1g3mvb4kx4w8r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Máteke Jumanazarov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8468</id>
    <revision>
      <id>121240</id>
      <parentid>83371</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T09:15:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121240</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2071" sha1="bbghvybpdxhtmdbfz2wx92j40ppzvsf" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı|name=Máteke Jumanazarov|image=Mateke Jumanazarov.jpg|image_size=200px|birth_place=[[Sirdárya wálayatı (Rossiya imperiyasi)|Sirdárya wálayatı]]|occupation=Qaraqalpaqstan ASSR Joqarı Keńesi Prezidiumınıń baslıǵı|years_active=1941-1960-jıllar|death_date=24-noyabr 1966 -jıl 
 (60 jasda)|birth_date=18-iyun 1906 -jıl 
 Sirdaryo wálayatı, SSSR}}'''Máteke Jumanazarov''' — [[Sovet Sotsialistik Respublikaları Awqamı|sovet]] mámleket hám ekonomika ǵayratkeri.

== Ómirbayanı ==
1906 -jılda Sirdárya wálayatında tuwılǵan. 1931-jıldan KPSS aǵzası.
1931-jıldan baslap ekonomikalıq, social hám siyasiy jumıslarda aktiv. [[1929]]—[[1960|1960-jıllar]] aralıǵında [[Tórtkúl]] sovet-partiya qurılıs mektepinde, Ózbekstan Kommuni raykominda, rayon qarıydar jámiyetleri birlespesinde, rayon finans bóliminde, Kegeyli rayonı ijroiya komitetinde iskerlik alıp barǵan. [[Qaraqalpaqstan]] ASSR finans xalıq komissarınıń orınbasarı,1941—[[1960|1960-yillarda]] Qaraqalpaqstan ASSR Joqarı Keńesi Prezidiumınıń baslıǵı&lt;ref&gt;[https://newspaperarchive.com/obituary-clipping-nov-25-1966-3573812/ Jumanazarov nekrologi (newspaperarchive.com)]&lt;/ref&gt;.

SSSR Joqarı Sovetiniń II, III, Iv, v shaqırıqları deputatı&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20171108035432/http://www.centrasia.ru/person2.php?st=1109799550 Jumanazarov haqqında  centrasia.ru saytida]&lt;/ref&gt;.

Máteke Jumanazarov 1966-yilda [[Nókis]]de qaytıs bolǵan. Qaladaǵı Shorsha baba áwliyesine qazalanǵan. Onıń qızı Bibizada Jumanazarova Ózbekstan Qaharmanı [[Ibrayım Yusupov|Ibrayım Yusupovtıń]] zayıbı bolǵan.

== Derekler ==
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Siltemeler ==

* [http://www.knowbysight.info/DDD/10795.asp Jumanazarov knowbysight.info saytida]
* [http://www.knowbysight.info/1_UZBEK/05138.asp Qoraqalpoq ASSR haqida knowbysight.info saytida]

[[Kategoriya:Miynet Qızıl Bayraq ordeni iyesileri]]
[[Kategoriya:Qızıl Juldız ordeni iyesileri]]
[[Kategoriya:Húrmet Belgisi ordeni iyesileri]]</text>
      <sha1>bbghvybpdxhtmdbfz2wx92j40ppzvsf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Pop-qosıqshılar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>8757</id>
    <revision>
      <id>121144</id>
      <parentid>53331</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:44:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Kategoriya:Pop-qosıqshı]] betin [[Kategoriya:Pop-qosıqshılar]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>53331</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" sha1="ew3tuc3hlt36gx5ljigw0q7bekdawj9" xml:space="preserve">'''Pop''' — Qosiqtiń túrleri</text>
      <sha1>ew3tuc3hlt36gx5ljigw0q7bekdawj9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121147</id>
      <parentid>121144</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bettegi barlıq maǵlıwmatlar óshirildi</comment>
      <origin>121147</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121148</id>
      <parentid>121147</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:46:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Qosıqshılar|Qosıqshılar]]» kategoriyası qosıldı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121148</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" sha1="l119xe35dvwyrzhdqd2kbots003ltti" xml:space="preserve">[[Kategoriya:Qosıqshılar]]</text>
      <sha1>l119xe35dvwyrzhdqd2kbots003ltti</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pop muzıka</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8770</id>
    <revision>
      <id>121165</id>
      <parentid>116405</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:26:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Pop-Qosıqshı]] betin [[Pop muzıka]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>116405</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="196" sha1="nxsqc82hxz5j69b8zfrtkna65miyb48" xml:space="preserve">{{shala}}

'''Pop Qosıqshı''' — Qosıqtiń túri, oģan Pop-oyin, Pop-elektron, hám basqada túrleri kiredi. Pop qosıqtiń túri Úlli Britaniya elińde shiqqan.

== Derekler ==
{{derekler}}</text>
      <sha1>nxsqc82hxz5j69b8zfrtkna65miyb48</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Qısqartpa</title>
    <ns>4</ns>
    <id>10864</id>
    <revision>
      <id>121228</id>
      <parentid>118669</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:43:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121228</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="763" sha1="smyf5t6tb9figldvuyzlj1bv5tysm1t" xml:space="preserve">{{Qısqartpa|[[WP:QB]]|[[WP:QÍSQA]]}}
{{Qollanbalar}}
'''Qısqartpa''' — bul administrativlik betke yamasa onıń bir bólimine Wikipedia atamalar kópligi yamasa Járdem atamalar kópliginen qısqa wikisilteme arqalı ótiwge járdem beriwshi [[WP:Baǵdarlawshı bet|baǵdarlawshı bet]]tiń arnawlı túri.
== Qalayınsha qısqartpa jaratıw múmkin ==
Eger siz [[Wikipedia:Bes tirek]] beti ushın {{code|WP:5T}} atlı qısqartpa betin jaratpaqshısız. Onıń ushın {{code|Wikipedia:5T}} betin jaratıp, oǵan tómendegi qatardı qosıw jetkilikli:

&lt;syntaxhighlight lang=&quot;wikitext&quot;&gt;#BAǴDARLAW [[Wikipedia:Bes tirek]]
&lt;/syntaxhighlight&gt;

== Jáne qarańız ==
* [[Wikipedia:Qısqartpalar dizimi]]

[[Kategoriya:Wikipedia]]
[[Kategoriya:Wikipedia:Járdem]]</text>
      <sha1>smyf5t6tb9figldvuyzlj1bv5tysm1t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xumgaron (Panjakent)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13067</id>
    <revision>
      <id>121223</id>
      <parentid>115010</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:33:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121223</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="251" sha1="8efs67j8p4q6y06f49rnoyh6kij6xdu" xml:space="preserve">{{Xalıq punkti infoqutısı}}
'''Xumgaron''' — Pánjekent rayonındaǵı Amandora jámiyetlikine qarawlı qalanıń bir bólegi. Xumgarondan qala orayına shekem 20 km.

== Xalqı ==
Xalqı − 784 adam.

== Derekler ==
Tájikstan jay atı reestri</text>
      <sha1>8efs67j8p4q6y06f49rnoyh6kij6xdu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zarnısar (Temurmalik)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13297</id>
    <revision>
      <id>121207</id>
      <parentid>78481</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:02:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121207</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="379" sha1="ggkshtsg3a2nrp1ahl0ovy70cjxzre6" xml:space="preserve">{{Xalıq punkti infoqutısı}}
'''Zarnisor''' — [[Temurmalik (rayon)|Temurmalik rayonı]] quramındaǵı awıl. Zarnisardan máhálle orayına shekem 2 km, rayonına shekem 31 km. Xalqı adam (2017) [[tájikler]].

== Derek ==
* Tájikiston Respublikasiniıńq mamurıy bóliniwi- Úlgi:D.:  2017. - 580 b. — ISBN 978-99947-33-68-2

[[Kategoriya:Tájikstan xalıq punktleri]]</text>
      <sha1>ggkshtsg3a2nrp1ahl0ovy70cjxzre6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121208</id>
      <parentid>121207</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:03:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Zarnısar(Temur malik)]] betin [[Zarnısar (Temurmalik)]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>121207</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="379" sha1="ggkshtsg3a2nrp1ahl0ovy70cjxzre6" xml:space="preserve">{{Xalıq punkti infoqutısı}}
'''Zarnisor''' — [[Temurmalik (rayon)|Temurmalik rayonı]] quramındaǵı awıl. Zarnisardan máhálle orayına shekem 2 km, rayonına shekem 31 km. Xalqı adam (2017) [[tájikler]].

== Derek ==
* Tájikiston Respublikasiniıńq mamurıy bóliniwi- Úlgi:D.:  2017. - 580 b. — ISBN 978-99947-33-68-2

[[Kategoriya:Tájikstan xalıq punktleri]]</text>
      <sha1>ggkshtsg3a2nrp1ahl0ovy70cjxzre6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:GND identifikatorları boyınsha Wikipedia maqalaları</title>
    <ns>14</ns>
    <id>13829</id>
    <revision>
      <id>121229</id>
      <parentid>70451</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:44:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Wikipedia|Wikipedia]]» kategoriyası alıp taslandı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121229</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13" sha1="2twjmejn56ditxo46hqinfh52nh6flb" xml:space="preserve">__HIDDENCAT__</text>
      <sha1>2twjmejn56ditxo46hqinfh52nh6flb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1955-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>15259</id>
    <revision>
      <id>121132</id>
      <parentid>73481</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:29:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121132</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1978-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>15355</id>
    <revision>
      <id>121133</id>
      <parentid>74162</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:29:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121133</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1938-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>15738</id>
    <revision>
      <id>121130</id>
      <parentid>75342</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:28:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121130</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Badaxshan wálayatı</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15922</id>
    <revision>
      <id>121137</id>
      <parentid>115652</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:32:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Afǵanistan wálayatlari|Afǵanistan wálayatlari]]» kategoriyası alıp taslandı; «[[Kategoriya:Awǵanstan wálayatları|Awǵanstan wálayatları]]» kategoriyası qosıldı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121137</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9310" sha1="rczqgydczkuo9mwyu1mabg9978u9hdw" xml:space="preserve">{{Ishki siltemesiz}}'''Badaxshan wálayatı''' (dari/pushtunsha: بدخشان, Badaxqān) — Afǵanistandıń 34 wálayatınan biri bolıp, mámlekettiń arqa-shıǵıs bóleginde jaylasqan. Ol arqada [[Tájikstan]]dıń Tawlıq Badaxshani hám qublası -shıǵısda [[Pakistan]] tárepinen basqarılatuǵın Tómen hám Joqarı Chitral hám Gilgit-Baltistan menen shegara qatar. Sonıń menen birge, ol shıǵısda [[Qıtay tili|Qıtay]] menen 91 kilametr (57 milya) shegaraǵa iye.

Ol keńlew táriyxıy Badaxshan wálayatınıń bir bólegi bolıp, onıń bir bólegi házir Tadjikistan hám Qıtayda jaylasqan. Wálayatda 22 rayon, 1200 den artıq awıl hám shama menen 1 055 000 xalıq jasaydı. Payizabad wálayat orayı&lt;ref&gt;https://pajhwok.com/2021/08/22/drug-addicts-collection-campaign-starts-in-badakhshan/&lt;/ref&gt;.

== Etimalogiya ==
Badaxshan atı orta [[Parsı tili|Parsısha]] «badaxq» sózinen kelip shıqqan bolıp, bul rásmiy ataq bolıp tabıladı. «ān» sózi jay atın bildiriwshi qosımsha; sol sebepli «badaxqān» sózi «badaxq» dep atalǵan shaxsqa tiyisli jaydı ańlatadı&lt;ref name=&quot;web.archive.org&quot;&gt;https://web.archive.org/web/20090102233859/http://www.iranica.com/newsite/articles/v3f4/v3f4a011.html&lt;/ref&gt;.

Sasaniylar dáwirinde ol «bidix», Parfiya dáwirinde bolsa «bthqy» dep atalǵan. Kába-i Zartoshtta tabılǵan sasaniy qóljazbalarında ol «Bałasakan» dep atalǵan. Qıtay dereklerınde VII ásirden baslap «Po -to-shań -na» dep atalǵan.

Nashaq (yámasa Navshak) (dariycha: nwsẖạkẖ) — Hindikush dizbesiniń Tirchmirdan (7492 m (24580 fut)) keyingi ekinshi eń biyik ayrıqsha shıńı bolıp tabıladı. Ol Afǵanistandıń Pákistan hám Badaxshan wálayatı ortasındaǵı shegarada jaylasqan. Tawdıń arqa hám batıs tárepleri Afganistanda, qubla hám arqa tárepleri Pakistanda esaplanadı. Nashaq Afǵanistandıń eń biyik tawi bolıp, mámlekettiń arqa-shıǵıs múyeshinde Durand (aytılıwı: Dyurand) sızıǵı boylap (Pákistan menen shegaranı belgileytuǵın ) jaylasqan. Bul dúnyadaǵı eń batıs 7000 m shıń.

Badaxshan batısda Taxor wálayatı, qubla-batısda Panjshir wálayatı, qublada Nurıstan wálayatı, arqa hám shıǵısda Tadjikistan (sol xalıqtıń Tawlıq Badaxshan toliq huqıqlı wálayatı hám Xatlan wálayatı ), Qitay menen vahan dep atalatuǵın uzın irmoq arqalı shegara qatar. Shıǵısda karidar, qublası -shıǵısda Pakistan (Chitral hám Gilgit-Baltiston). Badaxshandın ulıwma maydanı 44059&amp;nbsp;km², olardıń úlken bólegin Hindikush hám Pamir taw dizbeleri iyeleydi.

Pútkil dunya jabayı tábiyat fondı maǵlıwmatlarına qaraǵanda, Badaxshanda ortasha jaylawlar, savannalar hám putalıqlar, sonıń menen birge, [[Pamir]] dáryası Oloy ashıq toǵaylıqlar bar. Bul aymaqlarda keń tarqalǵan ósimlikler arasında pıste, badam, ǵoza, alma, arsha aǵashı hám ot ósimlikleri bar.

Wálayatda taw otlaqları hám putalıqları ámeldegi bolıp, arqa hám qubla-batıs regionlarda biyik tawlarda Hindikush alp otlaǵı jaylasqan.

Vaxan otıw jayı eki tawlıq otlaq hám putalıqlar: Qaraqurum-Batıs Tibet platosi alp sahraları hám Darbaz wálayatındaǵı Pamir tawları hám Kóhi Safed Xirsdi óz ishine aladı.

Payizobattıń qublasında shól hám kserik putalıqlar húkimranlıq etedi. Ulıwma ósimliklerge tikenli putalar, zizifos, akatsiya hám amigdatus kiredi. Paropamisus xeric toǵaylıqlarin wálayattıń arqa-batıs hám oraylıq aymaqlarında tabıw múmkin. Ulıwma ósimliklerge badam, pıste, tal kiredi.

== Táriyxi ==
Eramızǵa shekemgi 1-mıń jıllıqta Ahamaniylar imperiyasi aymaqtı basıp alǵan. Badaxshan etimologiyalıq tárepten orta parsısha badaxq sózinen alınǵan bolıp, rásmiy at. Atınıń— ān qosımshası region badaxq ataǵına iye bolǵan shaxsqa tiyisli ekenligin ańlatadı&lt;ref name=&quot;web.archive.org&quot;/&gt;.

Aymaq XVI ásir bası — XVIII ásir ortaları aralıǵinda Buxara xanlıgı tárepinen basqarilgan. Shama menen 1750-jıllarda doslıq shártnaması duzilip, Durraniylar imperiyasi quramına kirgeninen keyin ol buxaralıq Muratbegim tárepinen Ahmadshah Durraniyǵa berilgen.Durraniylar keyin Barakzaylar tárepinen basqarilgan hám XIX hám XX ásirlerde alıp barılǵan úsh ingliz-afǵan urısı waqtında inglizlar tárepinen basıp alınbaǵan. 1980-jıllardaǵı sovet-afǵon urısına shekem shama menen 100 jıl tınısh bolıp turdi, sonnan keyin mujohidlar oraylıq Afǵanistan húkimetine qarsı kóterilisti basladılar.

1990 -jıllarda aymaqtıń úlken bólegi 1996 -jılǵa shekem ámelde milliy húkimet bolǵan Burhaniddin Rabbaniy hám Ahmad Shah Másutqa sadıq kúshler qadaǵalawında edi&lt;ref&gt;https://www.cmi.no/pdf/?file=/afghanistan/doc/ACF280.pdf&lt;/ref&gt;. Badaxshan 1996 -jıldan 2001-jılǵa shekem Talibanlar  húkimranlıǵı dáwirinde basıp almaǵan birden-bir wálayat edi. Biraq, urıslar dawamında Mavlaviy Sharıqiy tárepinen Badaxshanda qońsılas Nurıstandaǵi Afǵanistan Islam Revolyuciyalıq Mámleketine parallel túrde Taliban bolmaǵan Islam amirliǵi dúzildi.

Sonday etip, Badaxshan afǵan urıslarında kem kóterilis kórgen mámlekettiń kem sanlı wálayatlarınan biri edi — biraq 2010 -jıllarda Izleniwshion kóterilisshileri wálayattıń bir qansha rayonlarına hújim etip, qadaǵalaw astına alıwǵa eristi&lt;ref&gt;https://www.afghanistan-analysts.org/the-2015-insurgency-in-the-north-2-badakhshans-jurm-district-under-siege/&lt;/ref&gt;.

2015-jıl 26 -oktyabrda 7, 5 Mvt quwatqa iye Hindikush jer silkiniwi Afǵanistan arqasında maksimal Merkalli intensivliǵi VIII (salmaqli) menen silkindi. Bul jer silkiniw derlik 30 000 úydi wayran etdi, bir neshe júzlegen kisi qaytıs boldı hám 1700 den artıq kisi jara aldı&lt;ref&gt;https://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eventpage/us10003re5#general_region&lt;/ref&gt;.

=== Transport ===
Payizabat aeraportı Kobulǵa úzliksiz reyslar penen xızmet kórsetedi.

=== Sawlıqtı saqlaw ===
Taza ishimlik suvina iye xojalıqlar úlesi 2005- jıldaǵı 13 procentten 2011-jılda 21 procentkeshekem astı tájriybeli tuwıw uyi xızmetkerleri qatnasqan tuwılıwlar úlesi 2003-jıldaǵı 1, 5 procentten 2011-jılda 2 procentke shekem astı&lt;ref name=&quot;worldcat.org&quot;&gt;https://www.worldcat.org/oclc/61975619&lt;/ref&gt;.

=== Tálim ===
Badaxshan universiteti Payizabad qalasında jaylasqan bolıp, ol jaǵdayda bir qatar mámleket mektepleri, sonday-aq qızlar úshin mektep te bar.

Ulıwma sawatlılıq dárejesi (6+ jas ) 2005 — jıldaǵı 31 procentten 2011-jılda 26 procentke tústi Ulıwma anıq dizimge alıw dárejesi (6 -13 jas ) 2005-jıldaǵı 46% ten 2011-jılda 68% ge shekem kóterildi.

== Ekanomika ==
Úlken mineral rezervlerge qaramay, Badaxshan dúnyadaǵı eń jarlı aymaqlardan biri esaplanadı. Kóknarı jetistiriw wálayat daǵı birden-bir real dáramat dáregi bolıp, wálayattıń den sawlıqtı saqlaw infratuzilmesi tolıq joq ekenligi, barıw qıyın bolǵan jaylar hám qishtıń qáhárli qıs bolıwı sebepli Badaxshan analardıńlar ólimi boyınsha dúnyada eń joqarı orınlardan birin iyeleydi.

Lazurit 6000-jıldan artıq waqıt dawamında Badaxshandıń Kuran hám Munjan rayonında jaylasqan Sar-i-Sang kánlerinde qazib alındı. Sońǵı geologik izertlewler basqa qımbat bahalı tas kánleri, atap aytqanda yaqut hám zúmratlar jaylasqanlıǵın kórsetdi.Shamalarǵa qaraǵanda, Kuran hám Munjan rayonındaǵı kánlarda 1290 tonnaǵa shekem ılaylı (lapis lazuli) bar. Bul mineral baylıqtan paydalanıw region gúlleniwi ushın gilt bolıwı múmkin&lt;ref name=&quot;worldcat.org&quot;/&gt;.

2018-jıldıń 5-oktyabr kúni Vashińtonda afǵon rásmiyleri Badaxshanda altın qazib alıw ushın aymaqtı úyreniw hám rawajlandırıw ushın Centar investitsiya toparı jáne onıń operatsion kampaniyası Afǵanistan Gold and Minerals Co. ortasında 22 million dollar qarjı kirgiziwdi názerde tutatuǵın 30 jıllıq shártnamaǵa qol qoydi&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-mining/afghanistan-signs-major-mining-deals-in-development-push-idUSKCN1MH0FM&lt;/ref&gt;.

Wálayat Afǵanistandıń ishki kriket jarıslarında Badaxshan wálayatı kriket jámááti tárepinen usınıs etiledi, BORNA Joqarı tálim institutına qarawlı BORNA kriket klubı óz jámááti menen keledi hám kriket salasındaǵı qánigeler tárepinen tárbiyalanadı.

== Demografiya ==
2020 -jıl jaǵdayına qaraǵanda, wálayat xalqı shama menen 1 054 087 kisiin quraydı, bul wálayat kóp milletli awıl jámiyetin quraydı. Dariy tilinde sóylesiwshi tájikler kópshilikti quraydı, odan keyin ózbekler, mıńalar, pushtunlar, qırǵıshzlar, qızılbaslar hám basqalarm Tómendegi pamiriy tillerinde sóylesiwshiler de bar: shuǵniy, munjiy, ishkashimi hám von.

Wálayat xalqı tiykarlanıp sunniy musulmanlar, taǵı aymaqta ismoiliy shialar da bar.

Xalıqtıń 60, 1% milliy jarlılıq shegarasınan tómen jaǵdayda jasaydı, bul mámleketdegi eń joqarı kórsetkishlerden biri bolıp tabıladı&lt;ref&gt;https://books.google.com/books?id=nynR_73lsuYC&amp;pg=PA255&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==
&lt;references /&gt;

== Siltemeler: ==
* http://www.mrrd-nabdp.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=144&amp;Itemid=133

== Derekler ==
{{derekler}}

[[Kategoriya:Awǵanstan wálayatları]]</text>
      <sha1>rczqgydczkuo9mwyu1mabg9978u9hdw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Awǵanstan wálayatları</title>
    <ns>14</ns>
    <id>15992</id>
    <revision>
      <id>121138</id>
      <parentid>76103</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:33:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Janabaevazizbek atlı paydalanıwshı [[Kategoriya:Afǵanistan wálayatlari]] betin [[Kategoriya:Awǵanstan wálayatları]] betine aldınǵı bette baǵdarlawshı silteme qaldırmastan kóshirdi</comment>
      <origin>76103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" sha1="6za0f133hzvppr9mvqdty7h1giv1haw" xml:space="preserve">Badaxshan 
Kabul
Qunduz
Nuristan</text>
      <sha1>6za0f133hzvppr9mvqdty7h1giv1haw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121139</id>
      <parentid>121138</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:34:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bettegi barlıq maǵlıwmatlar óshirildi</comment>
      <origin>121139</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121140</id>
      <parentid>121139</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:35:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>«[[Kategoriya:Awǵanstan|Awǵanstan]]» kategoriyası qosıldı ([[WP:HOTCAT|HotCat]] quralınıń kómegi menen)</comment>
      <origin>121140</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25" sha1="g1hugqyeop76r8v0i8fpnjezaq248mg" xml:space="preserve">[[Kategoriya:Awǵanstan]]</text>
      <sha1>g1hugqyeop76r8v0i8fpnjezaq248mg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1988-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>17845</id>
    <revision>
      <id>121135</id>
      <parentid>81698</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:31:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121135</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1982-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>18023</id>
    <revision>
      <id>121134</id>
      <parentid>84258</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:30:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121134</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1948-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>18126</id>
    <revision>
      <id>121131</id>
      <parentid>85438</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:28:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121131</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Georg V</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19910</id>
    <revision>
      <id>121219</id>
      <parentid>114839</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:28:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121219</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11081" sha1="iktu1b2q9lxjy8lmo6nenqv4mffljpc" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus - [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) - 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.</text>
      <sha1>iktu1b2q9lxjy8lmo6nenqv4mffljpc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121220</id>
      <parentid>121219</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:29:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121220</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11085" sha1="9td55cexgfy0m49d5rn4x0xfvvz8txq" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.</text>
      <sha1>9td55cexgfy0m49d5rn4x0xfvvz8txq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121221</id>
      <parentid>121220</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:30:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121221</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11106" sha1="intlswe3mdoc27m2pz4c56yonsdcnah" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==</text>
      <sha1>intlswe3mdoc27m2pz4c56yonsdcnah</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121222</id>
      <parentid>121221</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:31:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Biografiyası */</comment>
      <origin>121222</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11153" sha1="lajbl2r8olb0sgxvsjzzlfnm99b6cc5" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==
=== Dáslepki jılları hám bilim alıwı ===</text>
      <sha1>lajbl2r8olb0sgxvsjzzlfnm99b6cc5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121224</id>
      <parentid>121222</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:33:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Dáslepki jılları hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121224</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11391" sha1="itbur889royxnzzij8n09i2o6w3io5q" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==
=== Dáslepki jılları hám bilim alıwı ===
1865-jılı 3-iyunda Malboro Xaus (London) úyınde tuwılǵan, tuwılǵan waqtında Jorj Frederik Ernst Albert atın alǵan. Ákesi — Euvard VII, Ullı Britaniya xanzadası Viktoriyanıń úlken balası; anası - Aleksandra Daniyalı.</text>
      <sha1>itbur889royxnzzij8n09i2o6w3io5q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121225</id>
      <parentid>121224</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:35:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Dáslepki jılları hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121225</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11446" sha1="2dkdctx4svzirf1mtg0wefmzqjc4jwt" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==
=== Dáslepki jılları hám bilim alıwı ===
1865-jılı 3-iyunda Malboro-haus ([[London]]) úyınde tuwılǵan, tuwılǵan waqtında Jorj Frederik Ernst Albert atın alǵan. Ákesi — [[Eduard VII]], Ullı Britaniya xanzadası [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriyanıń]] úlken balası; anası - [[Aleksandra Daniyalı]].</text>
      <sha1>2dkdctx4svzirf1mtg0wefmzqjc4jwt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121226</id>
      <parentid>121225</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:40:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Dáslepki jılları hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121226</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11894" sha1="q9xrnp2hof734x56fbpy83oaxet1i7k" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==
=== Dáslepki jılları hám bilim alıwı ===
1865-jılı 3-iyunda Malboro-haus ([[London]]) úyınde tuwılǵan, tuwılǵan waqtında Jorj Frederik Ernst Albert atın alǵan. Ákesi — [[Eduard VII]], Ullı Britaniya xanzadası [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriyanıń]] úlken balası; anası - [[Aleksandra Daniyalı]]. Ol Mariya Fyodorovnanıń qarındası - Rossiya imperatorı Aleksandr III nıń zayıbı hám aqırǵi Rossiya imperatorı Nikolay II nıń anası. Georg V sırtqı kórinisinen óziniń aǵası Nikolay II ge júdá uqsas edi: Georgtıń anası Aleksandra hám Nikolaydıń anası Dagmar Daniya patshası Kristian IX hám xanzadası Luiza Gessen-Kasseldıń qızları edi&lt;ref&gt;{{Rodovid|47856|Луиза Гессен-Кассельская}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>q9xrnp2hof734x56fbpy83oaxet1i7k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121227</id>
      <parentid>121226</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Biografiyası */</comment>
      <origin>121227</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12034" sha1="bh0vbrvbjwwz4tyt0a5h0m1c27f4t2h" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Georg V
| negizgi atı          = {{lang-en|George V}}
| súwret               = King George 1923 LCCN2014715558 (cropped).jpg
| súwret uzınlıǵı      =
| súwret túsindirmesi  = Britaniya patshası Georg V
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya patshası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1927-jıl 12- aprel
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer              = &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1929—1935)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1935—1937)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        =
| keyingi isker        = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1927-jıl 12-aprel
| premyer_2            = &lt;small&gt;Gerbert Genri Askvirt (1908—1916)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Devid Lloyd Jorj (1916—1922)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Endryu Bonar Lou (1922—1923)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1923—1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Jeyms Ramsey MakDonald (1924)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Stenli Bolduin (1924—1929)&lt;/small&gt;
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      =
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1911-jıl 22-iyun
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_3             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_3            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1910-jıl 6-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      = [[Eduard VII]]
| keyingi isker_3      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 1911-jıl 12-dekabr 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =  Ullı Britaniya teńiz piyadaları korpusınıń general-kapitanı
| bayraq_4             = RoyalMarineBadge.svg
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 = 1901-jıl 1-yanvar
| lawazımnan ketiw sánesi_4 = 1936-jıl 20-yanvar
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      = [[Eduard VIII]]
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Prince George Frederick Ernest Albert of Wales}}
| tuwılǵan sánesi      = 1865-jıl 3-iyun
| tuwılǵan ornı        = Malboro-haus, [[London]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1936-jıl 20-yanvar
| qaytıs bolǵan ornı   = Sandringem sarayı, Norfolk, [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       = Sent-Jorj shirkewi
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası]] (1865-1917)&lt;br&gt;[[Vindzorlar]] (1917-1936)
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = Mariya Tekskaya
| balaları             = [[Eduard VIII]], [[Georg VI]], Mariya, Genri, Jorj hám Jon
| ákesi                = [[Eduard VII]] 
| anası                = [[Aleksandra Daniyalı|Aleksandra]]
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 =
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = 
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Georg V''' ({{lang-en|George V}}; [[1865|1865-jıl]] [[3-iyun]], Malboro-haus — [[1936|1936-jıl]] [[20-yanvar]], Sandringem sarayı, Norfolk) — 1910-jıl 6-maydan ólimine shekem Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken Patshalıǵı hám [[Ullı Britaniya|Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı]] patshası; Uels shahzadası hám malikasınıń ekinshi balası (keyinirek [[Eduard VII]] hám [[Aleksandra Daniyalı|xanzada Aleksandra]]). [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasınan]], 1917-jıldan [[Vindzorlar]] dinastiyasınan.

== Biografiyası ==
=== Dáslepki jılları hám bilim alıwı ===
1865-jılı 3-iyunda Malboro-haus ([[London]]) úyınde tuwılǵan, tuwılǵan waqtında Jorj Frederik Ernst Albert atın alǵan. Ákesi — [[Eduard VII]], Ullı Britaniya xanzadası [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriyanıń]] úlken balası; anası - [[Aleksandra Daniyalı]]. Ol [[Mariya Fyodorovna (Aleksandr III nıń hayalı)|Mariya Fyodorovnanıń]] qarındası - Rossiya imperatorı [[Aleksandr III]] nıń zayıbı hám aqırǵi Rossiya imperatorı [[Nikolay II]] nıń anası. Georg V sırtqı kórinisinen óziniń aǵası Nikolay II ge júdá uqsas edi: Georgtıń anası Aleksandra hám Nikolaydıń anası [[Mariya Fyodorovna (Aleksandr III nıń hayalı)|Dagmar]] Daniya patshası [[Kristian IX]] hám xanzadası [[Luiza Gessen-Kassel|Luiza Gessen-Kasseldıń]] qızları edi&lt;ref&gt;{{Rodovid|47856|Луиза Гессен-Кассельская}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>bh0vbrvbjwwz4tyt0a5h0m1c27f4t2h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19928</id>
    <revision>
      <id>121188</id>
      <parentid>117696</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:23:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121188</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13477" sha1="6rufxb3fhaqwq77lgw9qspl0j5zby54" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gersogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmagan ámekileri: York gersogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa o'tirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==</text>
      <sha1>6rufxb3fhaqwq77lgw9qspl0j5zby54</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121189</id>
      <parentid>121188</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:25:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121189</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13477" sha1="c8847060wbtc09hu7vcq4jn8vgrjlm5" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==</text>
      <sha1>c8847060wbtc09hu7vcq4jn8vgrjlm5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121190</id>
      <parentid>121189</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:46:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121190</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14706" sha1="b60tri73f0nfmaczv8m3sgut8rkk96q" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi Eduard Avgust, Kent gercogı, Ullı Britaniya patshası Georg III nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni Uelslı Sharlotta Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — Karl (1804—1856) hám Feodora (1807—1872) bolgan jesir nemis xanzadası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke úylendi. Onıń aǵası Leopold marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń Kensington sarayında tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>b60tri73f0nfmaczv8m3sgut8rkk96q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121191</id>
      <parentid>121190</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:49:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121191</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14895" sha1="cdmue1ld7d4h0t4m709lwthjtd2p3ms" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>cdmue1ld7d4h0t4m709lwthjtd2p3ms</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121192</id>
      <parentid>121191</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:50:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121192</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14901" sha1="l7jx4m41ytaau44t5p6e6k62wnke5rb" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>l7jx4m41ytaau44t5p6e6k62wnke5rb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121193</id>
      <parentid>121192</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:55:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121193</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15797" sha1="t9l1p8iy1sgb6eqgemrdl4mguzz7iq7" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.
&lt;references /&gt;
1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn0|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>t9l1p8iy1sgb6eqgemrdl4mguzz7iq7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121194</id>
      <parentid>121193</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:56:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121194</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15812" sha1="eznc7pe7aw2zavipgt6riu5oof48u1h" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.
&lt;references /&gt;
1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn0|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.
== Derekler ==</text>
      <sha1>eznc7pe7aw2zavipgt6riu5oof48u1h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121195</id>
      <parentid>121194</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:56:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121195</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15798" sha1="3mupsa9o7c6yhd376qponj6hzdru1t4" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.
1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn0|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>3mupsa9o7c6yhd376qponj6hzdru1t4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121196</id>
      <parentid>121195</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:56:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121196</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15799" sha1="ioo8iq1nu8iv9k59zm8o6ufky8u4w0k" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn0|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>ioo8iq1nu8iv9k59zm8o6ufky8u4w0k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121197</id>
      <parentid>121196</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:59:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121197</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16278" sha1="865p73q1b08m6gycam4jma43z8t0t4r" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn0|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn0|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn0|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn0|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>865p73q1b08m6gycam4jma43z8t0t4r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121198</id>
      <parentid>121197</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:00:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121198</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16269" sha1="hwpqsr2x4nl2iyezmiu0n9l9sof7im7" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn0|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn0|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>hwpqsr2x4nl2iyezmiu0n9l9sof7im7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121199</id>
      <parentid>121198</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:01:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121199</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16267" sha1="gdvblej63h2lockbi131asokl2eqluh" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>gdvblej63h2lockbi131asokl2eqluh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121200</id>
      <parentid>121199</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:11:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121200</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17371" sha1="ctioi3hwkwwibgt1qve9euf5ael53jc" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, York gercogı hám Klarens gercogı (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn0|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>ctioi3hwkwwibgt1qve9euf5ael53jc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121201</id>
      <parentid>121200</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:11:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121201</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17370" sha1="40k6r1aa42ydeggjlpl5nz054o1b9xg" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, York gercogı hám Klarens gercogı (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>40k6r1aa42ydeggjlpl5nz054o1b9xg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121202</id>
      <parentid>121201</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:13:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121202</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17453" sha1="p6pfmfatyu4uj3xurpj8tragw0sp17h" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası Kent gercogı Eduardnıń qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: York gercogı Frederik, patshalar Georg IV hám Uilyam IV qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan konstituciyalıq monarxiyani ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń altın hám brilliant yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. Viktoriya dáwiri Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>p6pfmfatyu4uj3xurpj8tragw0sp17h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121203</id>
      <parentid>121202</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:19:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121203</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17735" sha1="p5w84a8lrhhur2hxr2xqoeeoq6ouk6b" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] - [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>p5w84a8lrhhur2hxr2xqoeeoq6ouk6b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121204</id>
      <parentid>121203</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:20:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121204</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17739" sha1="eh7bpicpzttrbb8is7193zwd7yndofz" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], Kensington, [[Ullı Britaniya]] — [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]) — [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>eh7bpicpzttrbb8is7193zwd7yndofz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121205</id>
      <parentid>121204</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T03:21:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121205</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17747" sha1="q2grdgncdl25t132wcfykrx0kjixb33" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], [[Kensington]], [[Ullı Britaniya]] — [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], [[Osborn-haus]], [[Ullı Britaniya]]) — [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>q2grdgncdl25t132wcfykrx0kjixb33</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121215</id>
      <parentid>121205</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:18:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tuwılıwı hám shańaraǵı */</comment>
      <origin>121215</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17774" sha1="4a4wc9modz91m9o3na9cc3y6pkv6nzw" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], [[Kensington]], [[Ullı Britaniya]] — [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], [[Osborn-haus]], [[Ullı Britaniya]]) — [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Boljawlı miyrasxor ==

== Derekler ==</text>
      <sha1>4a4wc9modz91m9o3na9cc3y6pkv6nzw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121217</id>
      <parentid>121215</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:21:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Boljawlı miyrasxor */</comment>
      <origin>121217</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18057" sha1="1psuariwiaer1onmjdhpbjukq1txwk6" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], [[Kensington]], [[Ullı Britaniya]] — [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], [[Osborn-haus]], [[Ullı Britaniya]]) — [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Boljawlı miyrasxor ==
[[Fayl:Princess Victoria and Dash by George Hayter.jpg|thumb|250px|Viktoriya óziniń spaniyeli Desh penen. Jorj Xeyter portreti (1833)]]
Keyin ala Viktoriya óziniń balalıǵın «júdá zerigerli» dep táriyplegen&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=19}}; {{Sfn|Marshall|1992|p=25}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>1psuariwiaer1onmjdhpbjukq1txwk6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121218</id>
      <parentid>121217</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T06:27:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Boljawlı miyrasxor */</comment>
      <origin>121218</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18631" sha1="edr2ilaybl8hnmfptp7o54zwx5srevz" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Viktoriya
| negizgi atı          = {{lang-en|Victoria}}
| súwret               = Queen Victoria by Bassano.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 250px
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              = Ullı Britaniya hám Irlandiya xanzadası 
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]]
| lawazımnan ketiw sánesi    = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer              = {{Collapsible list |title=|
* Uilyam Lem (1835—1841)
* Robert Pil (1841—1846)
* Jon Rassel (1846—1852)
* Eduard Smit-Stenli (1852)
* Jorj Gamilton-Gordon (1852—1855)
* Genri Palmerston (1855—1858)
* Eduard Smit-Stenli (1858—1859)
* Genri Palmerston (1859—1865)
* Jon Rassel (1865—1866)
* Eduard Smit-Stenli (1866—1868)
* Benjamin Dizraeli (1868)
* Uilyam Gladston (1868—1874)
* Benjamin Dizraeli (1874—1880)
* Uilyam Gladston (1880—1885)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1885—1886)
* Uilyam Gladston (1886)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1886—1892)
* Uilyam Gladston (1892—1894)
* Archibald Primrouz (1894—1895)
* Robert Gaskoyn-Sesil (1895—1902)
}}
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]]
| keyingi isker        = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = [[1838|1838-jıl]] [[28-iyun]]
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Hindstan Imperatorı
| bayraq_2             = Royal Standard of the United Kingdom.svg
| bayraq2_2            = British Raj Red Ensign.svg
| lawazımdaǵı atı_2    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = [[1876|1876-jıl]] [[1-may]]
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      =
| keyingi isker_2      = [[Eduard VII]]
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 1877-jıl 1-yanvar
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            =
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    =
| lawazımnan ketiw sánesi_3  =
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı = {{lang-en|Princess Alexandrina Victoria of Kent}}
| tuwılǵan sánesi      = [[1819|1819-jıl]] [[24-may]]
| tuwılǵan ornı        = [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]]
| qaytıs bolǵan ornı   = Osborn-haus, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| puqaralıǵı           =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı]]
| balaları             = [[Viktoriya Saksen-Koburg-Gotalı (Germaniya imperator hayalı)|Viktoriya]], [[Eduard VII]], [[Alisa (Gessen gercoginyası)|Alisa]], Alfred, Elena, Luiza, Artur, Leopold, Beatrisa
| ákesi                = Eduard Avgust, Kent gercogı
| anası                = Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldlı
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = anglikan
| bilim alǵan jeri     = Windlesham House School
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = Queen Victoria Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Viktoriya''' ({{lang-en|Victoria}}, tuwılǵan waqtındaǵı atı - '''Aleskandra Viktoriya''' {{lang-en|Alexandrina Victoria}}; [[1819|1819-jıl]] [[24-may]], [[Kensington]], [[Ullı Britaniya]] — [[1901|1901-jıl]] [[22-yanvar]], [[Osborn-haus]], [[Ullı Britaniya]]) — [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun|20-iyunnan]] [[Ullı Britaniya hám Irlandiya Birlesken patshalıǵı]] xanzadası, [[1876|1876-jıl]] [[1-may|1-maydan]] [[Britaniya Hindstanınıń imperatorları dizimi|Indiya imperatrixası]] ([[Britaniya Hindstanı|Britaniya Hindstanında]] daǵaza 1877-jıl 1-yanvar). Viktoriya húkimranlıǵı [[Pax Britannica|Britaniya imperiyasinıń eń joqarı gullep-jasnaǵan dáwirin]] belgilep berdi. 

Viktoriya Patsha [[Georg III]] dıń tórtinshi balası [[Eduard Avgust, Kent gercogı|Kent gercogı Eduardnıń]] qızı edi. Ákesi de, babası da 1820-jılda qaytıs bolǵan hám Viktoriya nemis anası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld]] qadaǵalawı astında ósgen. Ol nızamlı áwlad qaldırmaǵan ámekileri: [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı Frederik]], patshalar [[Georg IV]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Vilgelm IV]] qaytıs bolǵanınan keyin 18 jasında taxtǵa otirdi. Bul waqıtqa kelip, Ullı Britaniya ornatılǵan [[Konstituciyalıq monarxiya|konstituciyalıq monarxiyani]] ańlatadı, bul jerda patsha derlik siyasiy kúshke iye emes edi; biraq, Viktoriya húkimet siyasatina hám ministrlerdi belgilewge tásir kórsetdi. Adamlar ushın ol milliy ramzǵa aylandı hám qatań etikalı adam dep esaplandı.

1840-jılda Viktoriya [[Albert Saksen-Koburg-Gotalı|Saksen-Koburg-Gota shahzadasi Albertge]] turmısqa shıqtı. Olardıń toǵız perzentiniń Korollıq hám zadagan shańaraqlar wákilleri menen nekeleri Evropa dinastiyaları arasındaǵı baylanıslardı bekkemledi hám Viktoriyaǵa «Evropanıń kempir apası» laqapın berdi. 1861-jılda Albert qaytıs bolǵanında, Viktoriya motam tutdi hám kópshilik aldında shıǵıwdı toqtatdi. Nátiyjede respublikashılıq kúshke kirdi, biraq keyinirek xanzadanıń ataqlılıǵı tiklendi. Xanzada Viktoriyanıń [[Xanzada Viktoriyanıń altın yubileyi|altın]] hám [[Xanzada Viktoriyanıń brilliant yubileyi|brilliant]] yubileylerı pútkil imperiya boylap bayramlandi.

Viktoriya 63 jıl, 7 ay hám 2 kún dawamında taxtta qaldı, bul sol waqıtta Britaniya monarxlari arasında eń uzaq húkimranlıq bolǵan, keyinrek húkimranlıq dawam etiw waqti boyınsha onı [[Elizaveta II]] artta qaldırǵan. [[Viktoriya dáwiri]] Ullı Britaniyanıń sanaat, mádeniy, siyasiy, ilimiy hám áskeriy rawajlanıw dáwiri hám Britaniya imperiyasınıń [[Pax Britannica|eń joqarı gullep-jasnaǵan]] dáwiri boldı. Ol [[Gannover dinastiyası|Gannover dinastiyasınan]] Ullı Britaniyanıń aqırǵı monarxı edi. Onıń balası hám miyrasxorı [[Eduard VII]] atasınıń jolı boyınsha [[Saksen-Koburg-Gota dinastiyası|Saksen-Koburg-Gota dinastiyasına]] tiyisli edi.

[[Kategoriya:22-yanvarda qaytıs bolǵanlar]]
[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]

== Tuwılıwı hám shańaraǵı ==
[[Fayl:Denning, Stephen Poyntz - Princess Victoria aged Four - Google Art Project.jpg|thumb|left|200px|Viktoriya tórt jasında]]
Viktoriyanıń ákesi [[Eduard Avgust, Kent gercogı]], Ullı Britaniya patshası [[Georg III]] nıń tórtinshi balası edi. 1817-jilǵa shekem Eduardttıń jiyeni [[Sharlotta Avgusta Uelslı|Uelslı Sharlotta]] Georg III nıń jalǵız nızamlı aqlıǵı edi. Onıń 1817-jılı qaytıs bolıwı nátiyjesinde miyrasxorlıq qatarında tek patshanıń perzentleri qalıp, olardıń óliminen keyin miyrasxor qalmaytuǵın jaǵdayǵa alıp kelgen edi. Buǵan jol qoyıp bolmaytuǵın edi, sonlıqtan Kent gercogı hám onıń úylenbegen aǵaları perzent kóriw ushın asıǵıs túrde úyleniwge májbúr boldı. 1818-jılı ol birinshi kúyewi Leyningen shaxzadasınan eki perzenti — [[Karl Leyningen|Karl]] (1804—1856) hám [[Feodora Leyningen|Feodora]] (1807—1872) bolǵan jesir nemis xanzadası [[Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeld|Viktoriya Saksen-Koburg-Zaalfeldke]] úylendi. Onıń aǵası [[Leopold I (Belgiya patshası)|Leopold]] marhum Sharlottaǵa úylengen edi. Kent gercogı hám gercoginyasınıń jalǵız perzenti Viktoriya 1819-jılı 24-may kúni azanǵı saat 4:15 te Londonnıń [[Kensington sarayı|Kensington sarayında]] tuwıldı&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|pp=3—12}}; {{Sfn|Strachey|1921|pp=1—17}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|pp=15—29}}&lt;/ref&gt;.

Viktoriya 1819-jılı 24-iyunde Kensington sarayında Kenterberi arxiyepiskopi Charlz Menners-Satton tárepinen shoqındırıldı. Ol Rossiya imperatori Aleksandr I húrmetine Aleksandrina, anası húrmetine Viktoriya dep atalǵan. Onıń ata-anası tárepinen usınılǵan qosımsha atlar - Jorjina (yamasa Jorjiana), Sharlotta hám Avgust shahzada regenttıń kórsetpesi menen biykar etildi{{Sfn|Hibbert|2000|pp1=12—13|Longford|1964|p2=23|Woodham-Smith|1972|pp3=34—35}}.

Tuwılǵannan keyin Viktoriya atası hám onıń úsh úlken aǵasınan keyin besinshi miyrasxor boldı: shahzada regent, [[Frederik, York hám Olbani gercogı|York gercogı]] hám [[Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)|Klarens gercogı]] (keyinirek Vilgelm IV)&lt;ref&gt;{{Sfn|Longford|1964|p=24}}&lt;/ref&gt;. Shaxzada regent penen York gercogı balalı bolıwı itimaldan alıs edi, sebebi olar tuwıw jasınan ótip ketken óz hayalları menen jaqın emes edi. Viktoriya tuwılıwınan 12 ay aldın Kent hám Klarens gercogları bir kúnde úylengen, biraq aqırǵısınıń eki qızı da (sáykes ráwishte 1819 hám 1820-jıllarda tuwılǵan Sharlotta hám Elizaveta) balalıǵında qaytıs bolǵan. Kent gercogı 1820-jılı 23-yanvarda, qızı segiz aylıq bolǵanda pnevmoniyadan qaytıs boladı; bir hápte ótkennen soń — 29-yanvarda Georg III qaytıs boldı hám Uels shaxzadası Georg IV atı menen onıń miyrasxorı boldı. Solay etip, Elizaveta Klarens tuwılıwı hám qaytıs bolıwı arasındaǵı waqıtta tórtinshi orınǵa qısqa waqıtqa kóterilip, Kent malikası tuwısqanları York gercogı Georg IV hám Klarens gercogınen keyingi úshinshi miyrasxorǵa aylandi.

1827-jılı York gercogı qaytıs boldı; úsh jıl ótkennen keyin, 1830-jılı Georg IV qaytıs boldı hám Ullı Britaniya taxtına Vilgelm IV atı astında bolǵan gercog Klarens keldi; Kent malikası óz ájaǵasınıń miyrasxorı bolıwı múmkin edi. 1830-jılǵı regentlik haqqındaǵı aktte, eger Vilgelm ólimine shekem Viktoriya erjetpegen bolsa, Kent gercoginyası regent bolıwı anıq kórsetilgen edi&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=31}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=26}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=81}}&lt;/ref&gt;. Patsha Vilgelm gercoginyanıń regentlik qábiletine gúman etgen edi hám 1836-jılı onıń qatnasıwında Viktoriya 18 jasqa tolıwına shekem jasaw niyetinde ekenligin, hesh qanday regentlik bolmawın málim etti&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=46}}; {{Sfn|Longford|1964|p=54}}; {{sfn|St Aubyn|1991|p=50}}; {{sfn|Waller|2006|p=344}}; {{Sfn|Woodham-Smith|1972|p=126}}&lt;/ref&gt;.

== Boljawlı miyrasxor ==
[[Fayl:Princess Victoria and Dash by George Hayter.jpg|thumb|250px|Viktoriya óziniń spaniyeli Desh penen. Jorj Xeyter portreti (1833)]]
Keyin ala Viktoriya óziniń balalıǵın «júdá zerigerli» dep táriyplegen&lt;ref&gt;{{Sfn|Hibbert|2000|p=19}}; {{Sfn|Marshall|1992|p=25}}&lt;/ref&gt;. Viktoriya «Kencington sisteması» dep atalıwshı sistema boyınsha basqa balalardan ajıratılǵan halda tárbiyalanǵan. Bul gercoginya hám oniń ataqlı hám húkimdar basqarıwshısı Jon Konro tárepinen islep shiǵilǵan quramalı qaǵıyda hám protokollar toplamı edi, gáp-sózlerge qaraǵanda ol gercoginyanıń súyiklisi bolǵan. Sistema Viktoriyaǵa anası hám Konroy maqul emes dep esaplaǵan adamlar (sonıń ishinde, ákesınıń kóplegen shańaraq aǵzaları) menen ushırasıwǵa ruqsat bermedi hám onı ázzi hám olarga gárezli boliwi kerek edi.

== Derekler ==</text>
      <sha1>edr2ilaybl8hnmfptp7o54zwx5srevz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vilgelm IV (Ullı Britaniya patshası)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19965</id>
    <revision>
      <id>121184</id>
      <parentid>117694</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:20:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121184</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11544" sha1="c11jc0ea4chqb7h99stev0vvx6i10lz" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Vilgelm IV 
| negizgi atı          = {{lang-en|William IV}}&lt;br&gt;{{lang-de|Wilhelm IV}}
| súwret               = William IV crop.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 280
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              =  Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom (1816–1837).svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1837-jıl 20-iyun
| premyer              = &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1828—1830)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Charlz Grey (1830—1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Robert Pil (1834—1835)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1835—1841)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Georg IV]]
| keyingi isker        = [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 1838-jıl 8-sentyabr
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Gannover korolı
| bayraq_2             = Royal Standard of Hanover.svg
| bayraq2_2            = Flag of Hanover 1837-1866.svg
| lawazımdaǵı atı_2    = Vilgelm Genrix
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1837-jıl 20-iyun 
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      = [[Georg IV]]
| keyingi isker_2      = Ernst Avgust I 
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Klarens hám Sent-Endryus gersogı hám Manster grafı
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    = Uilyam Genri
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1789-jıl 20-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1830-jıl 26-iyun 
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı =
| tuwılǵan sánesi      = 1765-jıl 21-avgust
| tuwılǵan ornı        = Vestminster, [[London]], [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1837-jıl 20-iyun 
| qaytıs bolǵan ornı   = Vindzorlar qorǵanı, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| puqaralıǵı           =
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = 1) Adelaida Saksen-Meyningen&lt;br&gt;2) Doroti Jordan
| balaları             = Jorj Ficklarens,&lt;br&gt;Sharlotta Klarens,&lt;br&gt;Elizaveta Klarens
| ákesi                = [[Georg III]]
| anası                = Sharlotta Meklenburg-Strelitskaya
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = protestantizm
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = William IV Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Vilgelm IV''' (Uilyam Genri)({{lang-en|William IV}}, {{lang-de|Wilhelm IV}}; [[1765|1765-jıl]] [[21-avgust]],  Vestminster, [[London]] - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]], Vindzorlar qorǵanı) - [[1830|1830-jıl]] [[26-iyun|26-iyunnan]] [[Ullı Britaniya]] hám Gannover patshası, [[1789]]-[[1830]] jıllarda Klarens hám Sent-Endryus gersogı hám Manster grafı, flot admiralı (1811-jıl 24-dekabr), [[Georg III]] dıń úshinshi balası hám [[Georg IV]] dıń kishi ájaǵası.

Jaslıǵında bolajaq patsha flotta xızmet etken, keyinirek &quot;teńiz patshası&quot; laqapın alǵan. Ol [[Arqa Amerika|Arqa Amerikada]] xızmet etken, biraq áskeriy háreketlerde derlik qatnasıw etpegen. Uilyam taxttı 64 jasında nızamlı áwlad qaldırmagan eki úlken ájaǵa-úke opatınan keyin miyras etip aldı. Onıń húkimranlıǵınıń jeti jılında bir neshe zárúrli reformalar ámelge asırıldı: jarlılar tuwrısındaǵı nızamshılıq qayta kórip shıǵıldı, municipalitetlar demokratlastırıldı, balalar miyneti birinshi ret sheklendi hám pútkil Britaniya imperiyasında qullıq biykar etildi.

Vilgelm IV dıń eki nızamlı perzenti de balalıǵında qaytıs bolǵan, sol sebepli Britaniya taxtını onıń jiyeni [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]] miyras etip alǵan, Gannover korolı bolsa onıń úkesi Ernst Avgust bolǵan.

[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]</text>
      <sha1>c11jc0ea4chqb7h99stev0vvx6i10lz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121185</id>
      <parentid>121184</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:20:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121185</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11544" sha1="qdi9hxv35gdc5kdiaq5t7r3i9duaf51" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Vilgelm IV 
| negizgi atı          = {{lang-en|William IV}}&lt;br&gt;{{lang-de|Wilhelm IV}}
| súwret               = William IV crop.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 280
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              =  Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom (1816–1837).svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1837-jıl 20-iyun
| premyer              = &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1828—1830)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Charlz Grey (1830—1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Robert Pil (1834—1835)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1835—1841)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Georg IV]]
| keyingi isker        = [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 1838-jıl 8-sentyabr
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Gannover korolı
| bayraq_2             = Royal Standard of Hanover.svg
| bayraq2_2            = Flag of Hanover 1837-1866.svg
| lawazımdaǵı atı_2    = Vilgelm Genrix
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1837-jıl 20-iyun 
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      = [[Georg IV]]
| keyingi isker_2      = Ernst Avgust I 
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Klarens hám Sent-Endryus gersogı hám Manster grafı
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    = Uilyam Genri
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1789-jıl 20-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1830-jıl 26-iyun 
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı =
| tuwılǵan sánesi      = 1765-jıl 21-avgust
| tuwılǵan ornı        = Vestminster, [[London]], [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1837-jıl 20-iyun 
| qaytıs bolǵan ornı   = Vindzorlar qorǵanı, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| puqaralıǵı           =
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = 1) Adelaida Saksen-Meyningen&lt;br&gt;2) Doroti Jordan
| balaları             = Jorj Ficklarens,&lt;br&gt;Sharlotta Klarens,&lt;br&gt;Elizaveta Klarens
| ákesi                = [[Georg III]]
| anası                = Sharlotta Meklenburg-Strelitskaya
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = protestantizm
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = William IV Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Vilgelm IV''' (Uilyam Genri)({{lang-en|William IV}}, {{lang-de|Wilhelm IV}}; [[1765|1765-jıl]] [[21-avgust]],  Vestminster, [[London]] - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]], Vindzorlar qorǵanı) - [[1830|1830-jıl]] [[26-iyun|26-iyunnan]] [[Ullı Britaniya]] hám Gannover patshası, [[1789]]-[[1830]] jıllarda Klarens hám Sent-Endryus gercogı hám Manster grafı, flot admiralı (1811-jıl 24-dekabr), [[Georg III]] dıń úshinshi balası hám [[Georg IV]] dıń kishi ájaǵası.

Jaslıǵında bolajaq patsha flotta xızmet etken, keyinirek &quot;teńiz patshası&quot; laqapın alǵan. Ol [[Arqa Amerika|Arqa Amerikada]] xızmet etken, biraq áskeriy háreketlerde derlik qatnasıw etpegen. Uilyam taxttı 64 jasında nızamlı áwlad qaldırmagan eki úlken ájaǵa-úke opatınan keyin miyras etip aldı. Onıń húkimranlıǵınıń jeti jılında bir neshe zárúrli reformalar ámelge asırıldı: jarlılar tuwrısındaǵı nızamshılıq qayta kórip shıǵıldı, municipalitetlar demokratlastırıldı, balalar miyneti birinshi ret sheklendi hám pútkil Britaniya imperiyasında qullıq biykar etildi.

Vilgelm IV dıń eki nızamlı perzenti de balalıǵında qaytıs bolǵan, sol sebepli Britaniya taxtını onıń jiyeni [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]] miyras etip alǵan, Gannover korolı bolsa onıń úkesi Ernst Avgust bolǵan.

[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]</text>
      <sha1>qdi9hxv35gdc5kdiaq5t7r3i9duaf51</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121186</id>
      <parentid>121185</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:21:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121186</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11546" sha1="qckgy6luwvgu0i4yifdbgrvwrv5ivv7" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Vilgelm IV 
| negizgi atı          = {{lang-en|William IV}}&lt;br&gt;{{lang-de|Wilhelm IV}}
| súwret               = William IV crop.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 280
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              =  Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom (1816–1837).svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1837-jıl 20-iyun
| premyer              = &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1828—1830)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Charlz Grey (1830—1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Robert Pil (1834—1835)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1835—1841)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Georg IV]]
| keyingi isker        = [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 1838-jıl 8-sentyabr
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Gannover korolı
| bayraq_2             = Royal Standard of Hanover.svg
| bayraq2_2            = Flag of Hanover 1837-1866.svg
| lawazımdaǵı atı_2    = Vilgelm Genrix
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1837-jıl 20-iyun 
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      = [[Georg IV]]
| keyingi isker_2      = Ernst Avgust I 
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Klarens hám Sent-Endryus gersogı hám Manster grafı
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    = Uilyam Genri
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1789-jıl 20-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1830-jıl 26-iyun 
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı =
| tuwılǵan sánesi      = 1765-jıl 21-avgust
| tuwılǵan ornı        = Vestminster, [[London]], [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1837-jıl 20-iyun 
| qaytıs bolǵan ornı   = Vindzorlar qorǵanı, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| puqaralıǵı           =
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = 1) Adelaida Saksen-Meyningen&lt;br&gt;2) Doroti Jordan
| balaları             = Jorj Ficklarens,&lt;br&gt;Sharlotta Klarens,&lt;br&gt;Elizaveta Klarens
| ákesi                = [[Georg III]]
| anası                = Sharlotta Meklenburg-Strelitskaya
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = protestantizm
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = William IV Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Vilgelm IV''' (Uilyam Genri)({{lang-en|William IV}}, {{lang-de|Wilhelm IV}}; [[1765|1765-jıl]] [[21-avgust]],  Vestminster, [[London]] - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]], Vindzorlar qorǵanı) - [[1830|1830-jıl]] [[26-iyun|26-iyunnan]] [[Ullı Britaniya]] hám Gannover patshası, [[1789]]-[[1830]] jıllarda Klarens hám Sent-Endryus gercogı hám Manster grafı, flot admiralı (1811-jıl 24-dekabr), [[Georg III]] dıń úshinshi balası hám [[Georg IV]] dıń kishi ájaǵası.

Jaslıǵında bolajaq patsha flotta xızmet etken, keyinirek «teńiz patshası» laqapın alǵan. Ol [[Arqa Amerika|Arqa Amerikada]] xızmet etken, biraq áskeriy háreketlerde derlik qatnasıw etpegen. Uilyam taxttı 64 jasında nızamlı áwlad qaldırmagan eki úlken ájaǵa-úke opatınan keyin miyras etip aldı. Onıń húkimranlıǵınıń jeti jılında bir neshe zárúrli reformalar ámelge asırıldı: jarlılar tuwrısındaǵı nızamshılıq qayta kórip shıǵıldı, municipalitetlar demokratlastırıldı, balalar miyneti birinshi ret sheklendi hám pútkil Britaniya imperiyasında qullıq biykar etildi.

Vilgelm IV dıń eki nızamlı perzenti de balalıǵında qaytıs bolǵan, sol sebepli Britaniya taxtını onıń jiyeni [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]] miyras etip alǵan, Gannover korolı bolsa onıń úkesi Ernst Avgust bolǵan.

[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]</text>
      <sha1>qckgy6luwvgu0i4yifdbgrvwrv5ivv7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121187</id>
      <parentid>121186</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:22:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121187</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11549" sha1="dbwglcvhbu3pe9tsynsk11v9abmjayc" xml:space="preserve">{{Mámleketlik isker infoqutısı
| qaraqalpaqsha atı    = Vilgelm IV 
| negizgi atı          = {{lang-en|William IV}}&lt;br&gt;{{lang-de|Wilhelm IV}}
| súwret               = William IV crop.jpg
| súwret uzınlıǵı      = 280
| súwret túsindirmesi  =
| qatarlıq sanı        =
| lawazım              =  Ullı Britaniya hám Irlandiya patshası
| bayraq               = Royal Standard of the United Kingdom (1816–1837).svg
| bayraq2              = Flag of the United Kingdom.svg
| lawazımdaǵı atı      =
| lawazımǵa kirisiw sánesi     = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi    = 1837-jıl 20-iyun
| premyer              = &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1828—1830)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Charlz Grey (1830—1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Artur Uelsli Vellington (1834)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Robert Pil (1834—1835)&lt;/small&gt;
: &lt;small&gt;Uilyam Lem (1835—1841)&lt;/small&gt;
| prezident            =
| spiker               =
| senat baslıǵı        =
| vice-prezident       =
| gubernator           =
| vice-gubernator      =
| ministr              =
| premyer-ministr      =
| birinshi ministr     =
| monarx               =
| orınbasarı           =
| kancler              =
| parlament            =
| senat baslıǵı        =
| lider                =
| hákim                =
| hákim járdemshisi    =
| húkimdar             =
| húkimdar járdemshisi =
| járdemshisi          =
| waqıtsha             =
| qarsılas             =
| aldınǵı isker        = [[Georg IV]]
| keyingi isker        = [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]]
| aldınǵısı            = 
| keyingisi            = 
| taj kiygiziw sánesi  = 1838-jıl 8-sentyabr
| 1belgiatı            = 
| 1tekstatı            = 
| 2belgiatı            = 
| 2tekstatı            = 
| 3belgiatı            = 
| 3tekstatı            = 
| 4belgiatı            = 
| 4tekstatı            = 
| 5belgiatı            = 
| 5tekstatı            = 
| qatarlıq sanı_2      =
| lawazım_2            = Gannover korolı
| bayraq_2             = Royal Standard of Hanover.svg
| bayraq2_2            = Flag of Hanover 1837-1866.svg
| lawazımdaǵı atı_2    = Vilgelm Genrix
| lawazımǵa kirisiw sánesi_2    = 1830-jıl 26-iyun
| lawazımnan ketiw sánesi_2  = 1837-jıl 20-iyun 
| premyer_2            =
| prezident_2          =
| vice-prezident_2     =
| gubernator_2         =
| vice-gubernator_2    =
| ministr_2            =
| premyer-ministr_2    =
| birinshi ministr_2   =
| monarx_2             =
| orınbasarı_2         =
| kancler_2            =
| parlament_2          =
| senat baslıǵı_2      =
| lider_2              =
| hákim_2              =
| hákim járdemshisi_2  =
| húkimdar_2            =
| húkimdar járdemshisi_2 =
| járdemshisi_2          =
| waqıtsha_2            =
| qarsılas_2           =
| aldınǵı isker_2      = [[Georg IV]]
| keyingi isker_2      = Ernst Avgust I 
| aldınǵısı_2          = 
| keyingisi_2          = 
| taj kiygiziw sánesi_2 = 
| 1belgiatı_2          = 
| 1tekstatı_2          = 
| 2belgiatı_2          = 
| 2tekstatı_2          = 
| 3belgiatı_2          = 
| 3tekstatı_2          = 
| 4belgiatı_2          = 
| 4tekstatı_2          = 
| 5belgiatı_2          = 
| 5tekstatı_2          = 
| qatarlıq sanı_3      =
| lawazım_3            = Klarens hám Sent-Endryus gersogı hám Manster grafı
| bayraq_3             =
| bayraq2_3            =
| lawazımdaǵı atı_3    = Uilyam Genri
| lawazımǵa kirisiw sánesi_3    = 1789-jıl 20-may
| lawazımnan ketiw sánesi_3  = 1830-jıl 26-iyun 
| premyer_3            =
| prezident_3          =
| vice-prezident_3     =
| gubernator_3         =
| vice-gubernator_3    =
| ministr_3            =
| premyer-ministr_3    =
| birinshi ministr_3   =
| monarx_3             =
| orınbasarı_3         =
| kancler_3            =
| parlament_3          =
| lider_3              =
| hákim_3              =
| hákim járdemshisi_3  =
| húkimdar_3            =
| húkimdar járdemshisi_3 =
| járdemshisi_3         =
| waqıtsha_3           =
| qarsılas_3           =
| aldınǵı isker_3      =
| keyingi isker_3      =
| aldınǵısı_3          = 
| keyingisi_3          = 
| taj kiygiziw sánesi_3 = 
| 1belgiatı_3          = 
| 1tekstatı_3          = 
| 2belgiatı_3          = 
| 2tekstatı_3          = 
| 3belgiatı_3          = 
| 3tekstatı_3          = 
| 4belgiatı_3          = 
| 4tekstatı_3          = 
| 5belgiatı_3          = 
| 5tekstatı_3          = 
| qatarlıq sanı_4      =
| lawazım_4            =
| bayraq_4             =
| bayraq2_4            =
| lawazımdaǵı atı_4    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_4 =
| lawazımnan ketiw sánesi_4 =
| premyer_4            =
| prezident_4          =
| vice-prezident_4     =
| gubernator_4         =
| vice-gubernator_4    =
| ministr_4            =
| premyer-ministr_4    =
| birinshi ministr_4   =
| monarx_4             =
| orınbasarı_4         =
| kancler_4            =
| parlament_4          =
| lider_4              =
| hákim_4              =       
| hákim járdemshisi_4  =
| húkimdar_4           =
| húkimdar járdemshisi_4 =
| járdemshisi_4        =
| waqıtsha_4           =
| qarsılas_4           =
| aldınǵı isker_4      =
| keyingi isker_4      =
| aldınǵısı_4          = 
| keyingisi_4          = 
| taj kiygiziw sánesi_4 = 
| 1belgiatı_4          = 
| 1tekstatı_4          = 
| 2belgiatı_4          = 
| 2tekstatı_4          =  
| 3belgiatı_4          = 
| 3tekstatı_4          = 
| 4belgiatı_4          = 
| 4tekstatı_4          = 
| 5belgiatı_4          = 
| 5tekstatı_4          = 
| qatarlıq sanı_5      =
| lawazım_5            =
| bayraq_5             =
| bayraq2_5            =
| lawazımdaǵı atı_5    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_5 =
| lawazımnan ketiw sánesi_5 =
| premyer_5            =
| prezident_5          =
| vice-prezident_5     =
| gubernator_5         =
| vice-gubernator_5    =
| ministr_5            =
| premyer-ministr_5    =
| birinshi ministr_5   =
| monarx_5             =
| orınbasarı_5         =
| kancler_5            =
| parlament_5          =
| lider_5              =
| hákim_5              =
| hákim járdemshisi_5  =
| húkimdar_5           =
| húkimdar járdemshisi_5 =
| járdemshisi_5        =   
| waqıtsha_5           =
| qarsılas_5           =
| aldınǵı isker_5      =
| keyingi isker_5      =
| aldınǵısı_5          = 
| keyingisi_5          =  
| taj kiygiziw sánesi_5 = 
| 1belgiatı_5          =  
| 1tekstatı_5          = 
| 2belgiatı_5          = 
| 2tekstatı_5          = 
| 3belgiatı_5          = 
| 3tekstatı_5          = 
| 4belgiatı_5          = 
| 4tekstatı_5          = 
| 5belgiatı_5          =  
| 5tekstatı_5          = 
| qatarlıq sanı_6      =
| lawazım_6            =
| bayraq_6             =
| bayraq2_6            =
| lawazımdaǵı atı_6    =
| lawazımǵa kirisiw sánesi_6 =
| lawazımnan ketiw sánesi_6 =
| premyer_6            =
| prezident_6          =
| vice-prezident_6     =
| gubernator_6         =
| vice-gubernator_6    =
| ministr_6            =
| premyer-ministr_6    =
| birinshi ministr_6   =
| monarx_6             =
| orınbasarı_6         =
| kancler_6            =
| parlament_6          =
| lider_6              =
| hákim_6              =
| hákim járdemshisi_6  =
| húkimdar_6           =
| húkimdar járdemshisi_6 =
| járdemshisi_6        = 
| waqıtsha_6           =
| qarsılas_6           =
| aldınǵı isker_6      =
| keyingi isker_6      =
| aldınǵısı_6          = 
| keyingisi_6          = 
| taj kiygiziw sánesi_6 = 
| 1belgiatı_6          = 
| 1tekstatı_6          = 
| 2belgiatı_6          = 
| 2tekstatı_6          = 
| 3belgiatı_6          = 
| 3tekstatı_6          = 
| 4belgiatı_6          =  
| 4tekstatı_6          = 
| 5belgiatı_6          = 
| 5tekstatı_6          =  
| aytılıwı             =
| tuwılǵan waqtındaǵı atı =
| tuwılǵan sánesi      = 1765-jıl 21-avgust
| tuwılǵan ornı        = Vestminster, [[London]], [[Angliya]], [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolǵan sánesi = 1837-jıl 20-iyun 
| qaytıs bolǵan ornı   = Vindzorlar qorǵanı, [[Ullı Britaniya]]
| qaytıs bolıw sebebi  =
| jerlengen ornı       =
| dinastiyası          = [[Gannover dinastiyası]]
| puqaralıǵı           =
| milleti              =
| partiya              =
| basqa partiya        =
| boyı                 =
| ómirlik joldası      = 1) Adelaida Saksen-Meyningen&lt;br&gt;2) Doroti Jordan
| balaları             = Jorj Ficklarens,&lt;br&gt;Sharlotta Klarens,&lt;br&gt;Elizaveta Klarens
| ákesi                = [[Georg III]]
| anası                = Sharlotta Meklenburg-Strelitskaya
| nekesiz zayıbı       =
| qatnasıqları         =
| tuwısqanları         =
| jasaw ornı           =
| dini                 = protestantizm
| bilim alǵan jeri     =
| qánigeligi           =
| kásibi               =
| belgili isleri       =
| aylıǵı               =
| kabinet              =
| komitetler           =
| portfolio            =
| ilimiy ataǵı         =
| ataǵı                =
| maǵlıwmatı           =
| sıylıqları           =
| blanka1              =
| tekst1               =
| blanka2              =
| tekst2               =
| blanka3              =
| tekst3               =
| blanka4              =
| tekst4               =
| blanka5              =
| tekst5               =
| qolı                 = William IV Signature.svg
| sayt                 =
| laqabı               =
| tiyisliligi          =
| armiya túri          =
| xızmet etken jılları =
|áskeriy sıylıqları    =
|áskeriy_blanka1       =
|áskeriy_tekst1        =
|áskeriy_blanka2       =
|áskeriy_tekst2        =
|áskeriy_blanka3       =
|áskeriy_tekst3        =
|áskeriy_blanka4       =
|áskeriy_tekst4        =
|áskeriy_blanka5       =
|áskeriy_tekst5        =
| modul                =
| modul2               =
| modul3               =
| modul4               =
| modul5               =
| túsindirmeler        =
| sáne                 =
| jıl                  =
| derek                =
}}
'''Vilgelm IV''' (Uilyam Genri)({{lang-en|William IV}}, {{lang-de|Wilhelm IV}}; [[1765|1765-jıl]] [[21-avgust]],  Vestminster, [[London]] - [[1837|1837-jıl]] [[20-iyun]], Vindzorlar qorǵanı) - [[1830|1830-jıl]] [[26-iyun|26-iyunnan]] [[Ullı Britaniya]] hám Gannover patshası, [[1789]]-[[1830]] jıllarda Klarens hám Sent-Endryus gercogı hám Manster grafı, flot admiralı (1811-jıl 24-dekabr), [[Georg III]] dıń úshinshi balası hám [[Georg IV]] dıń kishi ájaǵası.

Jaslıǵında bolajaq patsha flotta xızmet etken, keyinirek «teńiz patshası» laqapın alǵan. Ol [[Arqa Amerika|Arqa Amerikada]] xızmet etken, biraq áskeriy háreketlerde derlik qatnasıw etpegen. Uilyam taxttı 64 jasında nızamlı áwlad qaldırmaǵan eki úlken ájaǵa-úke opatınan keyin miyras etip aldı. Onıń húkimranlıǵınıń jeti jılında bir neshe zárúrli reformalar ámelge asırıldı: jarlılar tuwrısındaǵı nızamshılıq qayta kórip shıǵıldı, municipalitetlar demokratlastırıldı, balalar miyneti birinshi ret sheklendi hám pútkil Britaniya imperiyasında qullıq biykar etildi.

Vilgelm IV dıń eki nızamlı perzenti de balalıǵında qaytıs bolǵan, sol sebepli Britaniya taxtını onıń jiyeni [[Viktoriya (Ullı Britaniya xanzadası)|Viktoriya]] miyras etip alǵan, Gannover patshası bolsa onıń úkesi Ernst Avgust bolǵan.

[[Kategoriya:Ullı Britaniya patshaları]]
[[Kategoriya: Gannover dinastiyası]]</text>
      <sha1>dbwglcvhbu3pe9tsynsk11v9abmjayc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qaraqalpaqfilm</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21182</id>
    <revision>
      <id>121231</id>
      <parentid>104974</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T08:30:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>studiya baslıǵı ózgerdi.</comment>
      <origin>121231</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2465" sha1="2d52xvfkm4gf8b1pdxlcj9e2b6xizpr" xml:space="preserve">{{Kompaniya infoqutısı|atı=Qaraqalpaqfilm|basshılar=Baxtıbay Djumabaev|Iske_túsken_sánesi=[[1970]] [[19-fevral]]|ónimi=[[Film]]|túri=Kinostudiya|sayt=https://qaraqalpaqfilm.uz|logo=Qaraqalpaqfilm.jpg}}
«Qaraqalpaqfilm» mámleketlik unitar kárxanası ― hújjetli, kórkem-publicistikalıq hám multifikaciyalıq kinofilmlerdi súwretke alatuǵın kinostudiya.

== Tariyxı ==
1970-jılı «Oʻzkinoxronika» kinostudiyasınıń Qaraqalpaqstan filialı bolıp shólkemlestirilgen. Kinostudiyanıń birinshi direktorı belgili shayır, jazıwshı, dramaturg [[Jolmurza Aymurzaev]]. Dáslepki rejissyorı bolsa [[Satbay Aldanazarov]], kino operatorı [[Naǵmet Dáwqaraev]] bolǵan.

1990-jılǵa kelip «Ózbekstan hújjetli hám ilimiy-kópshilik filmler» kinostudiyasınıń Qaraqalpaqstan filialı bazasında «Qaraqalpaqfilm» kinostudiyası dúzildi.

== Búgingi kúni ==
[[Fayl:Qaraqalpaqfilm imáratı.jpg|right|200px|thumb|«Qaraqalpaqfilm»niń rekonstrukciyalanǵan imáratı]]
«Qaraqalpaqfilm» kinostudiyasına 2024-jıl 23-iyuldan baslap Ikram Abdikalikov Erejepbaevich direktor lawazımına tayınlandı.

Kinostudiya tárepinen usı kúnge shekem jámi 500ge jaqın hújjetli, kórkem-publicistikalıq hám multifikaciyalıq kinofilmler súwretke alınǵan.

== Jetiskenlikleri ==
* 1975-jılı [[Nókis]]te hújjetli filmlerdiń respublikalıq festivalı ótkerilip, kinoforumda «Abdullaev shıńı» filmi «Eń jaqsı hújjetli film» diplomın alıwǵa miyasar boldı.
* 1977-jılı [[Bashqurtstan]]da, 1981-jılı [[Tatarstan]]da, 1984-jılı [[Daǵıstan]]da bolıp ótken Qaraqalpaq mádeniyat kúnlerinde kinostudiya óz filmleri menen qatnasıp, «Húrmet jarlıq»ları menen sıylıqlandı.
* 1988-jılı [[Maxachqala]]da ótkerilgen III pútkilrossiyalıq filmler tańlawında «Aralqum» hújjetli filmi menen qatnasıp, «Eń jaqsı hújjetli film» diplomı menen sıylıqlandı.

== Filmler ==
* 1991-jılı ― «Elim degen er edi...» (hújjetli)
* 1998-jılı ― «Ziywar» (hújjetli), rejissyor T. Qálimbetov
* 2014-jılı ― «Ziywardıń shiyrin zibanı» (hújjetli), rejissyor B. Nızamatdinov
* 2014-jılı ― «Qaratereń», rejissyor Báwetdin Baymurzaev
* 2014-jılı ― «Qıssaxan jolı», rejissyor Tóreniyaz Qálimbetov
* 2024-jılı ― [[Ájiniyaz (film, 2024)|«Ájiniyaz»]] (kórkem-publicistika), rejissyor Qudrat Atajanov

== Derekler ==
{{derekler}}

[[Kategoriya:19-fevral waqıyaları]]</text>
      <sha1>2d52xvfkm4gf8b1pdxlcj9e2b6xizpr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Túrkistan Legionı</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21382</id>
    <revision>
      <id>121206</id>
      <parentid>99628</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T05:44:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121206</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="255" sha1="dpa05zgwnihpu0efnqhnm8zhcded8tq" xml:space="preserve">'''Túrkistan Legionı''' — [[Ekinshi jáhán urısı]] waqtında [[Germaniya]] tárepte urısqan [[Ózbekler|ózbek]], [[Qazaqlar|qazaq]], [[Qırǵızlar|qırǵız]], [[Túrkmenler|túrkmen]] milletlerinen dúzilgen áskeriy legion (bólim).

{{Shala}}</text>
      <sha1>dpa05zgwnihpu0efnqhnm8zhcded8tq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1751-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>21633</id>
    <revision>
      <id>121128</id>
      <parentid>100421</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:26:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121128</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:XVII ásir</title>
    <ns>14</ns>
    <id>23701</id>
    <revision>
      <id>121142</id>
      <parentid>106103</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:41:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121142</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="94" sha1="0vt4gfhjiaocmli7n6ys1jgsw057lye" xml:space="preserve">{{Commonscat|17th century}}

[[Kategoriya:Ásirler]]
[[Kategoriya:Ásirler boyınsha jıllar]]</text>
      <sha1>0vt4gfhjiaocmli7n6ys1jgsw057lye</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Redaktorlawlar sanı boyınsha Wikipediashılar dizimi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>23879</id>
    <revision>
      <id>121101</id>
      <parentid>121064</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T12:00:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>4424</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Maǵlıwmatlar jańalandı</comment>
      <origin>121101</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8121" sha1="1w7spsc57pq47njjma178fq3bxzym3j" xml:space="preserve">{{/begin|50}}
|-
| 1 || [[User:Qaraqalpaqpan|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Qaraqalpaqpan&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Qaraqalpaqpan|{{formatnum:17813}}]] || {{Permissions|Qaraqalpaqpan}}
|-
| 2 || [[User:Janabaevazizbek|Janabaevazizbek]] || [[Special:Contributions/Janabaevazizbek|{{formatnum:15650}}]] || {{Permissions|Janabaevazizbek}}
|-
| 3 || [[User:Inosham|Inosham]] || [[Special:Contributions/Inosham|{{formatnum:3907}}]] || {{Permissions|Inosham}}
|-
| 4 || [[User:Frhdkazan|Frhdkazan]] || [[Special:Contributions/Frhdkazan|{{formatnum:3429}}]] || {{Permissions|Frhdkazan}}
|-
| 5 || [[User:Abdullaeva Shaxnoza-Banu|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Abdullaeva Shaxnoza-Banu&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Abdullaeva Shaxnoza-Banu|{{formatnum:3374}}]] || {{Permissions|Abdullaeva Shaxnoza-Banu}}
|-
| 6 || [[User:Srajatdin Usnatdinov|Srajatdin Usnatdinov]] || [[Special:Contributions/Srajatdin Usnatdinov|{{formatnum:2724}}]] || {{Permissions|Srajatdin Usnatdinov}}
|-
| 7 || [[User:Рахман3|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Рахман3&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Рахман3|{{formatnum:2150}}]] || {{Permissions|Рахман3}}
|-
| 8 || [[User:Bekan88|Bekan88]] || [[Special:Contributions/Bekan88|{{formatnum:1940}}]] || {{Permissions|Bekan88}}
|-
| 9 || [[User:Doniyor Yóldoshev|Doniyor Yóldoshev]] || [[Special:Contributions/Doniyor Yóldoshev|{{formatnum:1922}}]] || {{Permissions|Doniyor Yóldoshev}}
|-
| 10 || [[User:PirjanovNurlan|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;PirjanovNurlan&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/PirjanovNurlan|{{formatnum:1553}}]] || {{Permissions|PirjanovNurlan}}
|-
| 11 || [[User:Rabiga Shabatova|Rabiga Shabatova]] || [[Special:Contributions/Rabiga Shabatova|{{formatnum:1376}}]] || {{Permissions|Rabiga Shabatova}}
|-
| 12 || [[User:Anas1712|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Anas1712&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Anas1712|{{formatnum:1155}}]] || {{Permissions|Anas1712}}
|-
| 13 || [[User:Qarahat|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Qarahat&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Qarahat|{{formatnum:1104}}]] || {{Permissions|Qarahat}}
|-
| 14 || [[User:Gozzalina|Gozzalina]] || [[Special:Contributions/Gozzalina|{{formatnum:1043}}]] || {{Permissions|Gozzalina}}
|-
| 15 || [[User:Makenzis|Makenzis]] || [[Special:Contributions/Makenzis|{{formatnum:785}}]] || {{Permissions|Makenzis}}
|-
| 16 || [[User:Kuwanishbek|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kuwanishbek&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kuwanishbek|{{formatnum:778}}]] || {{Permissions|Kuwanishbek}}
|-
| 17 || [[User:AlefZet|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;AlefZet&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/AlefZet|{{formatnum:678}}]] || {{Permissions|AlefZet}}
|-
| 18 || [[User:Aysabirlijol|Aysabirlijol]] || [[Special:Contributions/Aysabirlijol|{{formatnum:624}}]] || {{Permissions|Aysabirlijol}}
|-
| 19 || [[User:Umarxon III|Umarxon III]] || [[Special:Contributions/Umarxon III|{{formatnum:615}}]] || {{Permissions|Umarxon III}}
|-
| 20 || [[User:Baurzhanuly|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Baurzhanuly&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Baurzhanuly|{{formatnum:538}}]] || {{Permissions|Baurzhanuly}}
|-
| 21 || [[User:Biypona|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Biypona&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Biypona|{{formatnum:517}}]] || {{Permissions|Biypona}}
|-
| 22 || [[User:Bazarbaeva Eleonora|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Bazarbaeva Eleonora&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Bazarbaeva Eleonora|{{formatnum:433}}]] || {{Permissions|Bazarbaeva Eleonora}}
|-
| 23 || [[User:QRNKS|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;QRNKS&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/QRNKS|{{formatnum:413}}]] || {{Permissions|QRNKS}}
|-
| 24 || [[User:Mrshaxas|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Mrshaxas&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Mrshaxas|{{formatnum:404}}]] || {{Permissions|Mrshaxas}}
|-
| 25 || [[User:Pathoschild|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Pathoschild&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Pathoschild|{{formatnum:399}}]] || {{Permissions|Pathoschild}}
|-
| 26 || [[User:Muxammedqudaynazarov|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Muxammedqudaynazarov&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Muxammedqudaynazarov|{{formatnum:352}}]] || {{Permissions|Muxammedqudaynazarov}}
|-
| 27 || [[User:Minorax|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Minorax&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Minorax|{{formatnum:352}}]] || {{Permissions|Minorax}}
|-
| 28 || [[User:Begdullaman|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Begdullaman&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Begdullaman|{{formatnum:310}}]] || {{Permissions|Begdullaman}}
|-
| 29 || [[User:Nurlibek Urgenichbaev|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Nurlibek Urgenichbaev&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Nurlibek Urgenichbaev|{{formatnum:297}}]] || {{Permissions|Nurlibek Urgenichbaev}}
|-
| 30 || [[User:Qareken Balasi|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Qareken Balasi&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Qareken Balasi|{{formatnum:285}}]] || {{Permissions|Qareken Balasi}}
|-
| 31 || [[User:BEGJIGIT|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;BEGJIGIT&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/BEGJIGIT|{{formatnum:252}}]] || {{Permissions|BEGJIGIT}}
|-
| 32 || [[User:Saxibjamal Esemuratova|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Saxibjamal Esemuratova&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Saxibjamal Esemuratova|{{formatnum:239}}]] || {{Permissions|Saxibjamal Esemuratova}}
|-
| 33 || [[User:Pirnazarova|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Pirnazarova&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Pirnazarova|{{formatnum:221}}]] || {{Permissions|Pirnazarova}}
|-
| 34 || [[User:Holder|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Holder&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Holder|{{formatnum:218}}]] || {{Permissions|Holder}}
|-
| 35 || [[User:Miracle0302|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Miracle0302&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Miracle0302|{{formatnum:213}}]] || {{Permissions|Miracle0302}}
|-
| 36 || [[User:Begjigit|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Begjigit&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Begjigit|{{formatnum:208}}]] || {{Permissions|Begjigit}}
|-
| 37 || [[User:Kmoksy|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kmoksy&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kmoksy|{{formatnum:207}}]] || {{Permissions|Kmoksy}}
|-
| 38 || [[User:ДолбоЯщер|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;ДолбоЯщер&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/ДолбоЯщер|{{formatnum:192}}]] || {{Permissions|ДолбоЯщер}}
|-
| 39 || [[User:NurkaArzay|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;NurkaArzay&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/NurkaArzay|{{formatnum:173}}]] || {{Permissions|NurkaArzay}}
|-
| 40 || [[User:Gúlxan Medetbekovna|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Gúlxan Medetbekovna&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Gúlxan Medetbekovna|{{formatnum:168}}]] || {{Permissions|Gúlxan Medetbekovna}}
|-
| 41 || [[User:Bakhit|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Bakhit&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Bakhit|{{formatnum:164}}]] || {{Permissions|Bakhit}}
|-
| 42 || [[User:Melek jurnalist|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Melek jurnalist&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Melek jurnalist|{{formatnum:155}}]] || {{Permissions|Melek jurnalist}}
|-
| 43 || [[User:DARIO SEVERI|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;DARIO SEVERI&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/DARIO SEVERI|{{formatnum:148}}]] || {{Permissions|DARIO SEVERI}}
|-
| 44 || [[User:Jannazarova Sh|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Jannazarova Sh&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Jannazarova Sh|{{formatnum:136}}]] || {{Permissions|Jannazarova Sh}}
|-
| 45 || [[User:Jámiy|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Jámiy&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Jámiy|{{formatnum:133}}]] || {{Permissions|Jámiy}}
|-
| 46 || [[User:Romaine|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Romaine&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Romaine|{{formatnum:128}}]] || {{Permissions|Romaine}}
|-
| 47 || [[User:Kagansky|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Kagansky&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Kagansky|{{formatnum:124}}]] || {{Permissions|Kagansky}}
|-
| 48 || [[User:Munavvaroy|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Munavvaroy&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Munavvaroy|{{formatnum:123}}]] || {{Permissions|Munavvaroy}}
|-
| 49 || [[User:Purodha|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Purodha&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Purodha|{{formatnum:121}}]] || {{Permissions|Purodha}}
|-
| 50 || [[User:Maqmud Abdujaparov|&lt;span style=&quot;color:gray&quot;&gt;Maqmud Abdujaparov&lt;/span&gt;]] || [[Special:Contributions/Maqmud Abdujaparov|{{formatnum:112}}]] || {{Permissions|Maqmud Abdujaparov}}
{{/end}}</text>
      <sha1>1w7spsc57pq47njjma178fq3bxzym3j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amerika revolyuciyası</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24404</id>
    <revision>
      <id>121168</id>
      <parentid>117054</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T01:54:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121168</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2487" sha1="89nnyhu9al2s3hjwg4aglji8cmsv8x8" xml:space="preserve">{{Revolyuciya
 | atı                           = Amerika revolyuciyası
 | original atı                  = {{lang-en|American Revolution}}
 | súwret                        = Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg
 | súwret táriypi                = Beslik komitetı 1776-jil 28-iyunde AQSH ģárezsizligi haqqındaǵı deklaraciya tekstin tanıstıp atır. Djon Trambull súwreti, 1819-jil.
 | baslanıwı                     = 1765-jıl 22-mart
 | tamamlanıwı                   = 1783-jıl 3-sentyabr
 | ornı                          = [[Arqa Amerika]]
 | sebepleri                     = Joqarı salıqlar 
*Parlamentte wákilliktiń joqlıǵı 
*Bostondaǵı shay keshesi
 | tiykarǵı maqsetı              = Ullı Britaniyadan gárezsizlik 
*Óz húkimetin dúziw 
*Kolonizatorlardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw
 | nátiyjeleri                   = Amerika Qurama Shtatlarınıń Britaniya imperiyasınan gárezsizligi
*on úsh koloniyada koloniallıq húkimettiń qulawı
*[[Britaniya imperiyası|Birinshi Britaniya imperiyasınıń]] qulawı
 | shólkemlestiriwshilerı        = Kontinental kongress, Azatlıq perzentleri, koloniallıq assambleyalar
 | qozǵawshı kúshler             =Sawdagerler hám isbilermenler, qala jumısshıları, ziyalılar hám advokatlar
 | dushpanlar                    =Loyalistler, Britaniya húkimeti, Britaniya armiyası
}}
'''Amerika revolyuciyası''' ({{Lang-en|American Revolution}}) — 1765-1783-jılları Angliyanıń Arqa Amerikadaǵı [[On úsh koloniya|koloniyaları]] aymaǵında júz bergen koloniallıq kóterilis. Franciya menen áskeriy awqamda bolip, kolonizatorlar [[AQSH ģárezsizlik urısı|Ǵárezsizlik urısında]] (1775-1783) metropoliya ushın qıyratıwshı jeńiske eristi, onıń tiykargı nátiyjesi Amerika Qurama Shtatlarınıń járiyalanıwı hám Britaniya tajı tárepinen olardıń tolıq hám sózsiz gárezsizliginiń tán alınıwı boldı.

1765-jılı gerb jıyımı haqqındaǵı akttiń qabıl etiliwi sebepli dúzilgen Kontinental kongress tárepinen «wákili bolmaǵanlar ushın salıq bolmaydı» principi járiyalandı, ol Angliya parlamentiniń koloniyalardı hár qanday salıqqa tartıw wákilligin biykarladı, sebebi koloniyalardıń wákilleri basqarıwshı uyımda joq edi. Bunday narazılıqlar Bostondaǵı qırǵın (1770) hám Rod-Aylend janında Britaniya bajıxana kemesi «Gaspi» ({{Lang-en|Gaspee}}) órtep jiberilgenge shekem (1772) kóbeyip bardı.</text>
      <sha1>89nnyhu9al2s3hjwg4aglji8cmsv8x8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121169</id>
      <parentid>121168</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T01:56:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121169</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2855" sha1="76vikw5ufixqq2xvozmnaxjhg43pzvc" xml:space="preserve">{{Revolyuciya
 | atı                           = Amerika revolyuciyası
 | original atı                  = {{lang-en|American Revolution}}
 | súwret                        = Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg
 | súwret táriypi                = Beslik komitetı 1776-jil 28-iyunde AQSH ģárezsizligi haqqındaǵı deklaraciya tekstin tanıstıp atır. Djon Trambull súwreti, 1819-jil.
 | baslanıwı                     = 1765-jıl 22-mart
 | tamamlanıwı                   = 1783-jıl 3-sentyabr
 | ornı                          = [[Arqa Amerika]]
 | sebepleri                     = Joqarı salıqlar 
*Parlamentte wákilliktiń joqlıǵı 
*Bostondaǵı shay keshesi
 | tiykarǵı maqsetı              = Ullı Britaniyadan gárezsizlik 
*Óz húkimetin dúziw 
*Kolonizatorlardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw
 | nátiyjeleri                   = Amerika Qurama Shtatlarınıń Britaniya imperiyasınan gárezsizligi
*on úsh koloniyada koloniallıq húkimettiń qulawı
*[[Britaniya imperiyası|Birinshi Britaniya imperiyasınıń]] qulawı
 | shólkemlestiriwshilerı        = Kontinental kongress, Azatlıq perzentleri, koloniallıq assambleyalar
 | qozǵawshı kúshler             =Sawdagerler hám isbilermenler, qala jumısshıları, ziyalılar hám advokatlar
 | dushpanlar                    =Loyalistler, Britaniya húkimeti, Britaniya armiyası
}}
'''Amerika revolyuciyası''' ({{Lang-en|American Revolution}}) — 1765-1783-jılları Angliyanıń Arqa Amerikadaǵı [[On úsh koloniya|koloniyaları]] aymaǵında júz bergen koloniallıq kóterilis. Franciya menen áskeriy awqamda bolip, kolonizatorlar [[AQSH ģárezsizlik urısı|Ǵárezsizlik urısında]] (1775-1783) metropoliya ushın qıyratıwshı jeńiske eristi, onıń tiykargı nátiyjesi Amerika Qurama Shtatlarınıń járiyalanıwı hám Britaniya tajı tárepinen olardıń tolıq hám sózsiz gárezsizliginiń tán alınıwı boldı.

1765-jılı gerb jıyımı haqqındaǵı akttiń qabıl etiliwi sebepli dúzilgen Kontinental kongress tárepinen «wákili bolmaǵanlar ushın salıq bolmaydı» principi járiyalandı, ol Angliya parlamentiniń koloniyalardı hár qanday salıqqa tartıw wákilligin biykarladı, sebebi koloniyalardıń wákilleri basqarıwshı uyımda joq edi. Bunday narazılıqlar Bostondaǵı qırǵın (1770) hám Rod-Aylend janında Britaniya bajıxana kemesi «Gaspi» ({{Lang-en|Gaspee}}) órtep jiberilgenge shekem (1772) kóbeyip bardı.

Revolyuciya nátiyjeleri arasında AQSH Konstituciyasınıń dúziliwi hám úsh tarmaqqa bólingen salıstırmalı kúshli federal húkimettiń dúziliwin atap ótiw kerek: nizam shiǵarıwshı, atqarıwshı hám sud. Revolyuciya, sonday-aq, 60 000 ǵa jaqın loyalistlerdiń Britaniyanıń basqa jerlerine, ásirese, Kanadaǵa massalıq migraciyasına alıp keldi.</text>
      <sha1>76vikw5ufixqq2xvozmnaxjhg43pzvc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121170</id>
      <parentid>121169</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T01:58:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121170</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3389" sha1="068kdreldyx139pzxpp108pa53ajkuh" xml:space="preserve">{{Revolyuciya
 | atı                           = Amerika revolyuciyası
 | original atı                  = {{lang-en|American Revolution}}
 | súwret                        = Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg
 | súwret táriypi                = Beslik komitetı 1776-jil 28-iyunde AQSH ģárezsizligi haqqındaǵı deklaraciya tekstin tanıstıp atır. Djon Trambull súwreti, 1819-jil.
 | baslanıwı                     = 1765-jıl 22-mart
 | tamamlanıwı                   = 1783-jıl 3-sentyabr
 | ornı                          = [[Arqa Amerika]]
 | sebepleri                     = Joqarı salıqlar 
*Parlamentte wákilliktiń joqlıǵı 
*Bostondaǵı shay keshesi
 | tiykarǵı maqsetı              = Ullı Britaniyadan gárezsizlik 
*Óz húkimetin dúziw 
*Kolonizatorlardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw
 | nátiyjeleri                   = Amerika Qurama Shtatlarınıń Britaniya imperiyasınan gárezsizligi
*on úsh koloniyada koloniallıq húkimettiń qulawı
*[[Britaniya imperiyası|Birinshi Britaniya imperiyasınıń]] qulawı
 | shólkemlestiriwshilerı        = Kontinental kongress, Azatlıq perzentleri, koloniallıq assambleyalar
 | qozǵawshı kúshler             =Sawdagerler hám isbilermenler, qala jumısshıları, ziyalılar hám advokatlar
 | dushpanlar                    =Loyalistler, Britaniya húkimeti, Britaniya armiyası
}}
'''Amerika revolyuciyası''' ({{Lang-en|American Revolution}}) — 1765-1783-jılları Angliyanıń Arqa Amerikadaǵı [[On úsh koloniya|koloniyaları]] aymaǵında júz bergen koloniallıq kóterilis. Franciya menen áskeriy awqamda bolip, kolonizatorlar [[AQSH ģárezsizlik urısı|Ǵárezsizlik urısında]] (1775-1783) metropoliya ushın qıyratıwshı jeńiske eristi, onıń tiykargı nátiyjesi Amerika Qurama Shtatlarınıń járiyalanıwı hám Britaniya tajı tárepinen olardıń tolıq hám sózsiz gárezsizliginiń tán alınıwı boldı.

1765-jılı gerb jıyımı haqqındaǵı akttiń qabıl etiliwi sebepli dúzilgen Kontinental kongress tárepinen «wákili bolmaǵanlar ushın salıq bolmaydı» principi járiyalandı, ol Angliya parlamentiniń koloniyalardı hár qanday salıqqa tartıw wákilligin biykarladı, sebebi koloniyalardıń wákilleri basqarıwshı uyımda joq edi. Bunday narazılıqlar Bostondaǵı qırǵın (1770) hám Rod-Aylend janında Britaniya bajıxana kemesi «Gaspi» ({{Lang-en|Gaspee}}) órtep jiberilgenge shekem (1772) kóbeyip bardı.

Revolyuciya nátiyjeleri arasında AQSH Konstituciyasınıń dúziliwi hám úsh tarmaqqa bólingen salıstırmalı kúshli federal húkimettiń dúziliwin atap ótiw kerek: nizam shiǵarıwshı, atqarıwshı hám sud&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Wood, Gordon S.|год=1993|isbn=0679736883, 9780679736882|издательство=Vintage Books|title=The radicalism of the American revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/800850526}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Greene, Jack P. Pole, J. R. (Jack Richon)|год=1994|isbn=1557862443, 9781557862440, 1557865477, 9781557865472|издательство=Blackwell Reference|title=The Blackwell encyclopedia of the American Revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/40062260}}&lt;/ref&gt;. Revolyuciya, sonday-aq, 60 000 ǵa jaqın loyalistlerdiń Britaniyanıń basqa jerlerine, ásirese, Kanadaǵa massalıq migraciyasına alıp keldi.</text>
      <sha1>068kdreldyx139pzxpp108pa53ajkuh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121171</id>
      <parentid>121170</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T01:58:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121171</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3414" sha1="nb49ixb5za98srzqfcrdcnqgmgdcz22" xml:space="preserve">{{Revolyuciya
 | atı                           = Amerika revolyuciyası
 | original atı                  = {{lang-en|American Revolution}}
 | súwret                        = Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg
 | súwret táriypi                = Beslik komitetı 1776-jil 28-iyunde AQSH ģárezsizligi haqqındaǵı deklaraciya tekstin tanıstıp atır. Djon Trambull súwreti, 1819-jil.
 | baslanıwı                     = 1765-jıl 22-mart
 | tamamlanıwı                   = 1783-jıl 3-sentyabr
 | ornı                          = [[Arqa Amerika]]
 | sebepleri                     = Joqarı salıqlar 
*Parlamentte wákilliktiń joqlıǵı 
*Bostondaǵı shay keshesi
 | tiykarǵı maqsetı              = Ullı Britaniyadan gárezsizlik 
*Óz húkimetin dúziw 
*Kolonizatorlardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw
 | nátiyjeleri                   = Amerika Qurama Shtatlarınıń Britaniya imperiyasınan gárezsizligi
*on úsh koloniyada koloniallıq húkimettiń qulawı
*[[Britaniya imperiyası|Birinshi Britaniya imperiyasınıń]] qulawı
 | shólkemlestiriwshilerı        = Kontinental kongress, Azatlıq perzentleri, koloniallıq assambleyalar
 | qozǵawshı kúshler             =Sawdagerler hám isbilermenler, qala jumısshıları, ziyalılar hám advokatlar
 | dushpanlar                    =Loyalistler, Britaniya húkimeti, Britaniya armiyası
}}
'''Amerika revolyuciyası''' ({{Lang-en|American Revolution}}) — 1765-1783-jılları Angliyanıń Arqa Amerikadaǵı [[On úsh koloniya|koloniyaları]] aymaǵında júz bergen koloniallıq kóterilis. Franciya menen áskeriy awqamda bolip, kolonizatorlar [[AQSH ģárezsizlik urısı|Ǵárezsizlik urısında]] (1775-1783) metropoliya ushın qıyratıwshı jeńiske eristi, onıń tiykargı nátiyjesi Amerika Qurama Shtatlarınıń járiyalanıwı hám Britaniya tajı tárepinen olardıń tolıq hám sózsiz gárezsizliginiń tán alınıwı boldı.

1765-jılı gerb jıyımı haqqındaǵı akttiń qabıl etiliwi sebepli dúzilgen Kontinental kongress tárepinen «wákili bolmaǵanlar ushın salıq bolmaydı» principi járiyalandı, ol Angliya parlamentiniń koloniyalardı hár qanday salıqqa tartıw wákilligin biykarladı, sebebi koloniyalardıń wákilleri basqarıwshı uyımda joq edi. Bunday narazılıqlar Bostondaǵı qırǵın (1770) hám Rod-Aylend janında Britaniya bajıxana kemesi «Gaspi» ({{Lang-en|Gaspee}}) órtep jiberilgenge shekem (1772) kóbeyip bardı.

Revolyuciya nátiyjeleri arasında [[AQSH Konstituciyası|AQSH Konstituciyasınıń]] dúziliwi hám úsh tarmaqqa bólingen salıstırmalı kúshli federal húkimettiń dúziliwin atap ótiw kerek: nizam shiǵarıwshı, atqarıwshı hám sud&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Wood, Gordon S.|год=1993|isbn=0679736883, 9780679736882|издательство=Vintage Books|title=The radicalism of the American revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/800850526}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Greene, Jack P. Pole, J. R. (Jack Richon)|год=1994|isbn=1557862443, 9781557862440, 1557865477, 9781557865472|издательство=Blackwell Reference|title=The Blackwell encyclopedia of the American Revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/40062260}}&lt;/ref&gt;. Revolyuciya, sonday-aq, 60 000 ǵa jaqın loyalistlerdiń Britaniyanıń basqa jerlerine, ásirese, Kanadaǵa massalıq migraciyasına alıp keldi.</text>
      <sha1>nb49ixb5za98srzqfcrdcnqgmgdcz22</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121183</id>
      <parentid>121171</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:18:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121183</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3430" sha1="ak5oqxguixuxe7nqzufj799axsl5kio" xml:space="preserve">{{Revolyuciya
 | atı                           = Amerika revolyuciyası
 | original atı                  = {{lang-en|American Revolution}}
 | súwret                        = Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg
 | súwret táriypi                = Beslik komitetı 1776-jil 28-iyunde AQSH ģárezsizligi haqqındaǵı deklaraciya tekstin tanıstıp atır. Djon Trambull súwreti, 1819-jil.
 | baslanıwı                     = 1765-jıl 22-mart
 | tamamlanıwı                   = 1783-jıl 3-sentyabr
 | ornı                          = [[Arqa Amerika]]
 | sebepleri                     = Joqarı salıqlar 
*Parlamentte wákilliktiń joqlıǵı 
*Bostondaǵı shay keshesi
 | tiykarǵı maqsetı              = Ullı Britaniyadan gárezsizlik 
*Óz húkimetin dúziw 
*Kolonizatorlardıń huqıq hám erkinliklerin qorǵaw
 | nátiyjeleri                   = Amerika Qurama Shtatlarınıń Britaniya imperiyasınan gárezsizligi
*on úsh koloniyada koloniallıq húkimettiń qulawı
*[[Britaniya imperiyası|Birinshi Britaniya imperiyasınıń]] qulawı
 | shólkemlestiriwshilerı        = Kontinental kongress, Azatlıq perzentleri, koloniallıq assambleyalar
 | qozǵawshı kúshler             =Sawdagerler hám isbilermenler, qala jumısshıları, ziyalılar hám advokatlar
 | dushpanlar                    =Loyalistler, Britaniya húkimeti, Britaniya armiyası
}}
'''Amerika revolyuciyası''' ({{Lang-en|American Revolution}}) — 1765-1783-jılları Angliyanıń Arqa Amerikadaǵı [[On úsh koloniya|koloniyaları]] aymaǵında júz bergen koloniallıq kóterilis. Franciya menen áskeriy awqamda bolip, kolonizatorlar [[AQSH ģárezsizlik urısı|Ǵárezsizlik urısında]] (1775-1783) metropoliya ushın qıyratıwshı jeńiske eristi, onıń tiykargı nátiyjesi Amerika Qurama Shtatlarınıń járiyalanıwı hám Britaniya tajı tárepinen olardıń tolıq hám sózsiz gárezsizliginiń tán alınıwı boldı.

1765-jılı gerb jıyımı haqqındaǵı akttiń qabıl etiliwi sebepli dúzilgen Kontinental kongress tárepinen «wákili bolmaǵanlar ushın salıq bolmaydı» principi járiyalandı, ol Angliya parlamentiniń koloniyalardı hár qanday salıqqa tartıw wákilligin biykarladı, sebebi koloniyalardıń wákilleri basqarıwshı uyımda joq edi. Bunday narazılıqlar Bostondaǵı qırǵın (1770) hám Rod-Aylend janında Britaniya bajıxana kemesi «Gaspi» ({{Lang-en|Gaspee}}) órtep jiberilgenge shekem (1772) kóbeyip bardı.

Revolyuciya nátiyjeleri arasında [[AQSH Konstituciyası|AQSH Konstituciyasınıń]] dúziliwi hám úsh tarmaqqa bólingen salıstırmalı kúshli federal húkimettiń dúziliwin atap ótiw kerek: nizam shiǵarıwshı, atqarıwshı hám sud&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Wood, Gordon S.|год=1993|isbn=0679736883, 9780679736882|издательство=Vintage Books|title=The radicalism of the American revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/800850526}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{kitap deregi|автор=Greene, Jack P. Pole, J. R. (Jack Richon)|год=1994|isbn=1557862443, 9781557862440, 1557865477, 9781557865472|издательство=Blackwell Reference|title=The Blackwell encyclopedia of the American Revolution|ссылка=http://worldcat.org/oclc/40062260}}&lt;/ref&gt;. Revolyuciya, sonday-aq, 60 000 ǵa jaqın loyalistlerdiń Britaniyanıń basqa jerlerine, ásirese, Kanadaǵa massalıq migraciyasına alıp keldi.

== Derekler ==</text>
      <sha1>ak5oqxguixuxe7nqzufj799axsl5kio</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abbey Road</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24455</id>
    <revision>
      <id>121172</id>
      <parentid>108491</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:06:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121172</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="789" sha1="dspfexc83uioiacg2x0sz8fdu0a9c66" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı The Beatles rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi.</text>
      <sha1>dspfexc83uioiacg2x0sz8fdu0a9c66</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121173</id>
      <parentid>121172</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:10:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121173</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1085" sha1="prh01vqdpsvnds8z6ihb7z6f36m28k8" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı The Beatles rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı Let It Be atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi).</text>
      <sha1>prh01vqdpsvnds8z6ihb7z6f36m28k8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121174</id>
      <parentid>121173</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:10:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121174</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1093" sha1="oqac4vx7r8amjozgvy95rjkgvctgk6l" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı The Beatles rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi).</text>
      <sha1>oqac4vx7r8amjozgvy95rjkgvctgk6l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121175</id>
      <parentid>121174</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:11:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121175</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1406" sha1="bn4qfd45fxju56zhd8qlimw48h0g38z" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı The Beatles rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi).</text>
      <sha1>bn4qfd45fxju56zhd8qlimw48h0g38z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121176</id>
      <parentid>121175</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:11:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121176</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1422" sha1="p627czgtdj84g5d6rq8ubbgqb2ntif8" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı The Beatles rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi).

== Derekler ==</text>
      <sha1>p627czgtdj84g5d6rq8ubbgqb2ntif8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121177</id>
      <parentid>121176</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:11:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121177</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1426" sha1="hyk0swivs2yalk1r0213h2hujglf4z1" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi).

== Derekler ==</text>
      <sha1>hyk0swivs2yalk1r0213h2hujglf4z1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121178</id>
      <parentid>121177</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121178</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1621" sha1="fyfxlr7jfigjj1hvsnpdxcy9zms0hm8" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi). Albom 1969-jılı 26-sentyabrde Ullı Britaniyada hám 1969-jılı 1-oktyabrde Amerika Qurama Shtatlarında shıǵarılıp, Atlantikanıń eki tárepinde de chartlarda birinshi orındı iyeledi.

== Derekler ==</text>
      <sha1>fyfxlr7jfigjj1hvsnpdxcy9zms0hm8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121179</id>
      <parentid>121178</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:14:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121179</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1808" sha1="egmqj6d1swhv69mxnz6xfnzy8acprxy" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi). Albom 1969-jılı 26-sentyabrde Ullı Britaniyada hám 1969-jılı 1-oktyabrde Amerika Qurama Shtatlarında shıǵarılıp, Atlantikanıń eki tárepinde de chartlarda birinshi orındı iyeledi. Plastinkanı qollap-quwatlaw maqsetinde «Something» hám «Come Together» qosıqları menen qospa A-singl shıǵarıldı hám ol da Amerika chartlarınıń joqarı qatarına shıqtı.

== Derekler ==</text>
      <sha1>egmqj6d1swhv69mxnz6xfnzy8acprxy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121180</id>
      <parentid>121179</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:15:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121180</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1830" sha1="t73o9h8z94vptakcztusudrg4hzn5lr" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi). Albom 1969-jılı 26-sentyabrde Ullı Britaniyada hám 1969-jılı 1-oktyabrde Amerika Qurama Shtatlarında shıǵarılıp, Atlantikanıń eki tárepinde de chartlarda birinshi orındı iyeledi. Plastinkanı qollap-quwatlaw maqsetinde «&lt;nowiki/&gt;[[Something]]&lt;nowiki/&gt;» hám «Come Together» qosıqları menen qospa A-singl shıǵarıldı hám ol da Amerika chartlarınıń joqarı qatarına shıqtı.

== Derekler ==</text>
      <sha1>t73o9h8z94vptakcztusudrg4hzn5lr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121181</id>
      <parentid>121180</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:15:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121181</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1852" sha1="bgyqdk9oycr2gqqz7kuvvpk877btmd3" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi). Albom 1969-jılı 26-sentyabrde Ullı Britaniyada hám 1969-jılı 1-oktyabrde Amerika Qurama Shtatlarında shıǵarılıp, Atlantikanıń eki tárepinde de chartlarda birinshi orındı iyeledi. Plastinkanı qollap-quwatlaw maqsetinde «&lt;nowiki/&gt;[[Something]]&lt;nowiki/&gt;» hám «&lt;nowiki/&gt;[[Come Together]]&lt;nowiki/&gt;» qosıqları menen qospa A-singl shıǵarıldı hám ol da Amerika chartlarınıń joqarı qatarına shıqtı.

== Derekler ==</text>
      <sha1>bgyqdk9oycr2gqqz7kuvvpk877btmd3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121182</id>
      <parentid>121181</parentid>
      <timestamp>2025-06-11T02:16:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121182</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1871" sha1="basyfzcs8x7vu2ff1328fmfgl0w3b60" xml:space="preserve">{{Muzıkalıq albom infoqutısı
| atı           = Abbey Road 
| túri          = 
| atqarıwshı    = [[The Beatles]]
| muqaba        =
| shıǵarılǵan sáne   = &lt;!-- {{start date|1969|26|09}} --&gt;
| jazıp alınǵan sáne = 1969-jıl 22-fevral — 19-avgust&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.beatlesbible.com/albums/abbey-road/|title=Библия The Beatles: ''Abbey Road''|lang=en|publisher=The Beatles Bible|access-date=2016-12-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BlOZQGqr?url=http://www.beatlesbible.com/songs/only-a-northern-song/|archivedate=2012-10-29}}&lt;/ref&gt;
| jazılǵan orın = Abbey Road, Olympic Sound hám Trident Studios&lt;br&gt;([[London]])
| studiya       = 
| janr          = [[Rok]]
| dawamlılıǵı   = 47:16
| leybl         = Apple Records
| prodyuser     = Jorj Martin
| aldınǵı       = [[Yellow Submarine]]
| aldınǵı jıl   = 1969
| keyingi       = [[Let it be]]
| keyingi jıl   = 1970
}}
'''Abbey Road''' (Ebbi Roud — London kóshesinde jaylasqan ses jazıw studiyasınıń atı boyınsha) — britaniyalı [[The Beatles]] rok-toparınıń on ekinshi studiyalıq albomi. Plastinka ústindegi jumislar 1969-jil fevraldan avgustqa shekem dawam etip, kvartettıń barlıq tórt qatnasıwshısınıń eń sońǵı birgeliktegi joybarına aylandı (1970-jilda dúnya kórgen hám gruppanıń eń sońǵı ''[[Let It Be]]'' atlı nomerli albomı 1969-jil yanvarda jazılǵan edi). Albom 1969-jılı 26-sentyabrde Ullı Britaniyada hám 1969-jılı 1-oktyabrde Amerika Qurama Shtatlarında shıǵarılıp, Atlantikanıń eki tárepinde de chartlarda birinshi orındı iyeledi. Plastinkanı qollap-quwatlaw maqsetinde «&lt;nowiki/&gt;[[Something]]&lt;nowiki/&gt;» hám «&lt;nowiki/&gt;[[Come Together]]&lt;nowiki/&gt;» qosıqları menen qospa A-singl shıǵarıldı hám ol da [[Billboard Hot 100|Amerika chartınıń]] joqarı qatarına shıqtı.

== Derekler ==</text>
      <sha1>basyfzcs8x7vu2ff1328fmfgl0w3b60</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1909-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>24550</id>
    <revision>
      <id>121127</id>
      <parentid>113998</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:25:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121127</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1926-jılı tuwılǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>24557</id>
    <revision>
      <id>121129</id>
      <parentid>114009</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:27:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>121129</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4" xml:space="preserve">{{Birthyr}}</text>
      <sha1>08sq2yuynda7rkfogwwmv67l0m71ju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Laufey</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25221</id>
    <revision>
      <id>121103</id>
      <parentid>121099</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:41:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1559" sha1="sjz6ly6b7xv40t1ktjqisnpja1342td" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==</text>
      <sha1>sjz6ly6b7xv40t1ktjqisnpja1342td</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121104</id>
      <parentid>121103</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:50:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121104</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4493" sha1="f8vy28zbk51yrrewo6ki7tq6kr9kw0d" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde Islandiya paytaxtı Reykyavik qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa Guangjow qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı Oraylıq konservatoriyada skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>f8vy28zbk51yrrewo6ki7tq6kr9kw0d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121105</id>
      <parentid>121104</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:51:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121105</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4497" sha1="ikewto1y9gbzp1pakbqqymj2j3d83ys" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı Reykyavik qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa Guangjow qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı Oraylıq konservatoriyada skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>ikewto1y9gbzp1pakbqqymj2j3d83ys</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121106</id>
      <parentid>121105</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:51:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121106</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4501" sha1="rjwo2udqa02txtrgvmzdbzzjz0b2au1" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa Guangjow qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı Oraylıq konservatoriyada skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>rjwo2udqa02txtrgvmzdbzzjz0b2au1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121107</id>
      <parentid>121106</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:51:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121107</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4517" sha1="mloyo33becosnse1f43g9m4rufbmwnb" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa Guangjow qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı Oraylıq konservatoriyada skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>mloyo33becosnse1f43g9m4rufbmwnb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121108</id>
      <parentid>121107</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:52:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121108</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4521" sha1="3vng1zhhep8wrx38t2j10xq26b4xnj3" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı Oraylıq konservatoriyada skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>3vng1zhhep8wrx38t2j10xq26b4xnj3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121109</id>
      <parentid>121108</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:52:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121109</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4549" sha1="otfd7r8q7c56a10wmiaibbqgqeb4mrk" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında Vashingtonda jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>otfd7r8q7c56a10wmiaibbqgqeb4mrk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121110</id>
      <parentid>121109</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:52:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121110</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4564" sha1="r1gi6hxuot430hfoa7h6gqenozz69sw" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Xateygskolde oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>r1gi6hxuot430hfoa7h6gqenozz69sw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121111</id>
      <parentid>121110</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:53:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121111</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4577" sha1="ighy7ddnhxixn1bt7yx3gf4iflrkgl4" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde Háteigsskóli qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>ighy7ddnhxixn1bt7yx3gf4iflrkgl4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121112</id>
      <parentid>121111</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:53:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121112</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4581" sha1="byxqdfdqagsc4fd47psb5gh307ktgdu" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>byxqdfdqagsc4fd47psb5gh307ktgdu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121113</id>
      <parentid>121112</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:54:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121113</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4650" sha1="g1zwqmyh1yl8worfmv1mabiufajxcxd" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Júnía Lín Jónsdóttir) atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>g1zwqmyh1yl8worfmv1mabiufajxcxd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121114</id>
      <parentid>121113</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:54:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121114</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4654" sha1="3nuclrmgvuvzzicfs1s726ttntz9w0p" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] Laufey Lín Bing Jónsdóttir, {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>3nuclrmgvuvzzicfs1s726ttntz9w0p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121115</id>
      <parentid>121114</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:55:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121115</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4658" sha1="m8okiup0xcin46jhcgrvsvhhep6mdjy" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>m8okiup0xcin46jhcgrvsvhhep6mdjy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121116</id>
      <parentid>121115</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:55:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121116</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4836" sha1="3nfqyj43bqhf17b6a1rci25dba8nae7" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen.

== Derekler ==</text>
      <sha1>3nfqyj43bqhf17b6a1rci25dba8nae7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121117</id>
      <parentid>121116</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:56:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121117</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5211" sha1="s1o0cg4160sby5zvpo24uxjbfl5ucd2" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>s1o0cg4160sby5zvpo24uxjbfl5ucd2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121118</id>
      <parentid>121117</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:57:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121118</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6099" sha1="t2yvtugizfmnceseprh1bx2cp2plbf5" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, Pekinge barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>t2yvtugizfmnceseprh1bx2cp2plbf5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121119</id>
      <parentid>121118</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:57:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121119</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6109" sha1="ih89inio1x6ikwo60m0ziqmt1v6bvft" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>ih89inio1x6ikwo60m0ziqmt1v6bvft</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121120</id>
      <parentid>121119</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T14:59:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121120</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6531" sha1="12ra24e0us5ccisx1ddcu2763op9gfd" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası Shotlandiyadaǵı Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi).

== Derekler ==</text>
      <sha1>12ra24e0us5ccisx1ddcu2763op9gfd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121121</id>
      <parentid>121120</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:00:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121121</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6961" sha1="jmsxzh74nnsvjv8x45zfc1i2zcpmj84" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası Shotlandiyadaǵı Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi).

== Derekler ==</text>
      <sha1>jmsxzh74nnsvjv8x45zfc1i2zcpmj84</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121122</id>
      <parentid>121121</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:00:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121122</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7436" sha1="msm9a2etat9i24rhs8tyhqwhhw9lhlp" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası Shotlandiyadaǵı Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|title=Meet the Icelandic jazz singer Gen Z has fallen in love with|lang=en|first=Will|last=Hodgkinson|website=www.thetimes.com|date=2023-09-01|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207150432/https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|url-status=live}}&lt;/ref&gt;).

== Derekler ==</text>
      <sha1>msm9a2etat9i24rhs8tyhqwhhw9lhlp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121123</id>
      <parentid>121122</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:01:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121123</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7508" sha1="3qof6f4drxx962iq0rkm3jr57usq08b" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası Shotlandiyadaǵı Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|title=Meet the Icelandic jazz singer Gen Z has fallen in love with|lang=en|first=Will|last=Hodgkinson|website=www.thetimes.com|date=2023-09-01|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207150432/https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|url-status=live}}&lt;/ref&gt;). 2023-jıl oktyabr jaǵdayına bola, ol Los-Anjeles qalasında jasaydı.

== Derekler ==</text>
      <sha1>3qof6f4drxx962iq0rkm3jr57usq08b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121124</id>
      <parentid>121123</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:01:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <comment>/* Erte ómiri hám bilim alıwı */</comment>
      <origin>121124</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7925" sha1="kjnjwpj0mxpusb2m6cxbowdtrcs3bl4" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası Shotlandiyadaǵı Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|title=Meet the Icelandic jazz singer Gen Z has fallen in love with|lang=en|first=Will|last=Hodgkinson|website=www.thetimes.com|date=2023-09-01|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207150432/https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|url-status=live}}&lt;/ref&gt;). 2023-jıl oktyabr jaǵdayına bola, ol Los-Anjeles qalasında jasaydı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|title=Laufey: vocal jazz sensation shoots for the stars|website=web.archive.org|date=2023-10-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20231019032308/https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>kjnjwpj0mxpusb2m6cxbowdtrcs3bl4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121125</id>
      <parentid>121124</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:02:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121125</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7941" sha1="8biamu3dx1juhetzjljxyrzfd57rm4y" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası [[Shotlandiya|Shotlandiyadaǵı]] Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|title=Meet the Icelandic jazz singer Gen Z has fallen in love with|lang=en|first=Will|last=Hodgkinson|website=www.thetimes.com|date=2023-09-01|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207150432/https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|url-status=live}}&lt;/ref&gt;). 2023-jıl oktyabr jaǵdayına bola, ol Los-Anjeles qalasında jasaydı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|title=Laufey: vocal jazz sensation shoots for the stars|website=web.archive.org|date=2023-10-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20231019032308/https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>8biamu3dx1juhetzjljxyrzfd57rm4y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121126</id>
      <parentid>121125</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T15:02:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Srajatdin Usnatdinov</username>
        <id>12560</id>
      </contributor>
      <origin>121126</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7958" sha1="leni64jbbta9wygraxvx63a1nphinfh" xml:space="preserve">{{Shaxs infoqutısı
|qaraqalpaqsha atı        = Leyvey Ling Bing Yonsdottir
|negizgi atı              = Laufey Lín Bing Jónsdóttir / 林冰
|súwret                   = Laufey ReithHumphreys1.jpg
|súwret eni               =
|súwret táriypi           = 
|tuwılǵan waqtındaǵı atı  = 
|tuwılǵan sánesi          = [[1999|1999-jılı]] [[23-aprel]] (26 jasta)
|tuwılǵan jeri            = [[Reykyavik]], [[Islandiya]]
|qaytıs bolǵan sánesi     =
|qaytıs bolǵan jeri       =  
|puqaralıǵı               = {{bayraqlastırıw|Islandiya}}&lt;br&gt;{{bayraqlastırıw|Qıtay}}
|milleti                  = 
|kásibi                   = [[qosıqshı]], [[pianist]], [[Violonchel|violonchelist]], [[gitara|gitarist]]
|oqıǵan jeri              = 
|iskerlik jılları         = 2020-jıldan baslap
|belgili pikirleri        = 
|ákesi                    = 
|anası                    = 
|ómirlik joldası          = 
|ómirlik joldasları       = 
|perzentleri              = 
|sıylıqları               = [[Gremmi]] • [[Islandiya muzıka sıylıǵı]]
|ataqları                 = 
|sayt                     = laufeymusic.com
|qolı                     = 
}}
'''Leyvey Ling Bing Yonsdottir''' ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Laufey Lín Bing Jónsdóttir'', {{lang-zh|林冰}}, Laufey  (''ˈleɪveɪ / leyvey'') atı menen tanılǵan) — island-qıtay [[Qosıqshı|qosıqshısı]] hám muzıkantı. 2020-jıllardıń basında [[jazz]] hám [[Pop muzıka|pop]] atqarıwshısı sıpatında tanıldı.

== Erte ómiri hám bilim alıwı ==
Leyvey 1999-jılı 23-aprelde [[Islandiya]] paytaxtı [[Reykyavik]] qalasında tuwılǵan. Onıń ákesi island, anası bolsa [[Guangjow]] qalasıdan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|title=Interview: Laufey and the beauty of making it up as you go - From the Intercom|lang=en-US|first=Jacob|last=Ugalde|date=2021-04-27|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210427211131/https://fromtheintercom.com/interview-laufey/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń anası klassik skripkashı, anası tárepten atası Lin Yaoji bolsa Qıtaydaǵı [[Oraylıq konservatoriya|Oraylıq konservatoriyada]] skripka oqıtıwshısı bolǵan. Leyveydıń aytıwınsha, bul biraz onı muzıka menen shuǵıllanıwǵa ilhamlandırǵan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|title=林耀基中國音樂基金 - Lin Yao Ji Music Foundation of China|website=www.linyaoji.com|access-date=2024-12-06|archive-date=2012-11-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20121130185615/http://www.linyaoji.com/photo_detail.php?ALSID=1|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|title=Laufey in on the rise {{!}} Interview|lang=en-US|website=The Line of Best Fit|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203100609/https://www.thelineofbestfit.com/features/interviews/laufey-on-the-rise|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Onıń Juniya Lin Yonsdottir ([[Island tili|&lt;small&gt;islandsha&lt;/small&gt;]] ''Júnía Lín Jónsdóttir'') atlı egiz skripkashı ajapası bar hám bir waqıttıń ózinde onıń direktorı bolıp tabıladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|title=TREMORS// Laufey is revitalising jazz for the 21st century|lang=en-GB|first=Emma|last=Holbrook|website=The Forty-Five|date=2021-08-13|access-date=2024-12-06|archive-date=2021-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813173623/https://thefortyfive.com/interviews/laufey-interview-revitalising-jazz-for-the-21st-century/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.vogue.com/article/laufey-profile|title=Laufey Is the Viral Icelandic Prodigy Bringing Jazz to Gen Z|lang=en-US|first=Mosha Lundström|last=Halbert|website=Vogue|date=2023-09-07|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20231025154525/https://www.vogue.com/article/laufey-profile|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Ol eki jıl dawamında [[Vashington|Vashingtonda]] jasadı, keyin 2008-jılı Reykyavikke qaytıp keldi hám ol jerde ''Háteigsskóli'' qalasında oqıdı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|title=Nardwuar vs. Laufey - Nardwuar the Human Serviette Radio Show!|website=web.archive.org|date=2023-12-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231221110741/https://nardwuar.com/nardwuar-vs-laufey/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Leyvey tórt jasında fortepiano, segiz jasında violonchel atqarıwdı úyrengen. Ol 2018-jılı Reykyavik muzıka kolledjın tamamlap, sol jerde qosıq aytıwdı da úyrengen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|title=Á forsetastyrk til Berklee|website=web.archive.org|date=2023-09-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-09-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230919094018/https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/06/11/a_forsetastyrk_til_berklee/|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;. Ol balalıǵın Reykyavik hám Vashington arasında kóship júriw, sonday-aq, [[Pekin|Pekinge]] barıw menen ótkergen&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|title=Meet Laufey, the Icelandic-Chinese Gen Z musical talent: from her record-breaking debut album Bewitched to her love of Chanel and fashion, to her upcoming Hong Kong concerts at KITEC – interview {{!}} South China Morning Post|website=web.archive.org|date=2024-02-06|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20240206095629/https://www.scmp.com/magazines/style/people/icons-influencers/article/3235009/meet-laufey-icelandic-chinese-gen-z-musical-talent-her-record-breaking-debut-album-bewitched-her|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

Mektepti tamamlaǵannan soń, Leyvey hám onıń egiz qarındası [[Shotlandiya|Shotlandiyadaǵı]] Sent-Endryus universitetine birge oqıwǵa kirdi, ol jerde ekonomikanı úyreniwdi niyet etken edi, biraq onıń ornına ol AQShtıń Berkli muzıka kolledjine oqıwǵa kirdi hám prezidentlik stipendiyasın alıp, onı 2021-jılı pitkerdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|title=Laufey: From Icelandic Sensation to Global Fame|lang=en-US|last=Telma|website=Iceland Review|date=2024-03-21|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207050441/https://www.icelandreview.com/travel/laufey-from-icelandic-sensation-to-global-fame/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; (qarındası bolsa Sent-Endryustı xalıqaralıq qatnasıqlar boyınsha diplom menen pitkerdi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|title=Meet the Icelandic jazz singer Gen Z has fallen in love with|lang=en|first=Will|last=Hodgkinson|website=www.thetimes.com|date=2023-09-01|access-date=2024-12-06|archive-date=2024-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20241207150432/https://www.thetimes.com/culture/music/article/laufey-interview-jazz-music-dfjjm89wk|url-status=live}}&lt;/ref&gt;). 2023-jıl oktyabr jaǵdayına bola, ol [[Los-Andjeles|Los-Anjeles]] qalasında jasaydı&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|title=Laufey: vocal jazz sensation shoots for the stars|website=web.archive.org|date=2023-10-19|access-date=2024-12-06|archive-date=2023-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20231019032308/https://www.nme.com/features/the-cover/the-cover-laufey-interview-bewitched-3488458|url-status=bot: unknown}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==</text>
      <sha1>leni64jbbta9wygraxvx63a1nphinfh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Talqılaw:Laufey</title>
    <ns>1</ns>
    <id>25222</id>
    <revision>
      <id>121102</id>
      <timestamp>2025-06-10T13:48:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* Maqalanı tolıqtırıń */ taza bólim</comment>
      <origin>121102</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="381" sha1="75c1mry2kw3u379npt1thynt16bkkvi" xml:space="preserve">== Maqalanı tolıqtırıń ==

@[[Paydalanıwshı:Srajatdin Usnatdinov|Srajatdin Usnatdinov]], maqalanı tolıqtırıńqırań hám keminde bir derek kórsetip jiberiń. Házir Qaraqalpaqsha Wikipediada tazalaw mapazı bolıp atır. --[[Paydalanıwshı:Janabaevazizbek|Janabaevazizbek]] ([[Paydalanıwshı talqılawı:Janabaevazizbek|talqılaw]]) 13:48, 2025 j. iyunnıń 10 (UTC)</text>
      <sha1>75c1mry2kw3u379npt1thynt16bkkvi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Google Books</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25223</id>
    <revision>
      <id>121149</id>
      <timestamp>2025-06-10T20:50:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1292141886|Google Books]]» betinen awdarılıp jaratıldı</comment>
      <origin>121149</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="107181" sha1="o1v5nok81qoscxqoejgeoets5vhj59z" xml:space="preserve">'''Google Books''' (burın '''Google Book Search, Google Print''' hám kod atı '''Project Ocean''' dep atalǵan)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.businessinsider.com/google-books-2013-12|bet=An Inside Look At One Of Google's Most Controversial Projects|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171021164705/http://www.businessinsider.com/google-books-2013-12|arxivsáne=21 October 2017|avtor=Love|at=Dylan|jumıs=Business Insider|qaralǵan sáne=21 October 2017}}&lt;/ref&gt; — [[Google]] tárepinen skanerlengen, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) arqalı tekstke aylandırılǵan hám onıń cifrlı maǵlıwmatlar bazasında saqlanǵan kitaplar menen jurnallardıń tolıq tekstin izleytuǵın Google xızmeti. Kitaplar yamasa baspashılar hám avtorlar tárepinen Google Books Partner Program arqalı, yaki Googledıń kitapxana sheriklesleri tárepinen Library Project arqalı usınıladı.&lt;ref name=&quot;book sources&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=Where do these books come from?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=24 December 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=10 November 2014}}&lt;/ref&gt; Sonıń menen bir qatarda, Google bir qatar jurnal baspashıları menen olardıń arxivlerin cifrlastırıw boyınsha sheriklik ornattı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.makeuseof.com/tag/read-complete-magazine-archives-in-google-books/|bet=Read Complete Magazines Online in Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160402125554/http://www.makeuseof.com/tag/read-complete-magazine-archives-in-google-books/|arxivsáne=2 April 2016|avtor=Mark O'Neill|sáne=28 January 2009|jumıs=Make Use Of|qaralǵan sáne=15 April 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;magazines&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/116502?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=About Magazines search|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150514114726/https://support.google.com/books/answer/116502?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=14 May 2015|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=13 January 2015}}&lt;/ref&gt;

Publisher Program dáslep 2004-jıldıń oktyabr ayında Frankfurt kitap yarmarkasında usınılǵanda Google Print dep atalǵan edi. Kitapxana sherikleriniń toplamlarındaǵı shıǵarmalardı skanerlep, olardı cifrlı inventarǵa qosatuǵın Google Books Library Project haqqında 2004-jıldıń dekabr ayında járiyalandı.

Google Books baslaması adamzat biliminiń eń úlken onlayn jıyındısına aylanıwı múmkin bolǵan dereklerge burın bolmaǵan kiriw múmkinshiligin beriw potencialı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.ala.org/ala/alonline/techspeaking/2006columnsa/techJan2006.cfm|bet=Is This the Renaissance or the Dark Ages?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070403083647/http://www.ala.org/ala/alonline/techspeaking/2006columnsa/techJan2006.cfm|arxivsáne=2007-04-03|avtor=Pace|at=Andrew K.|sáne=January 2006|jumıs=American Libraries|baspaxana=[[American Library Association]]|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt; hám bilimdi demokratiyalastırıwdı alǵa ilgerletkeni ushın itibarǵa ılayıq boldı. Degen menen, ol avtorlıq huqıqtı buzıw potencialı&lt;ref name=&quot;spiegel&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;LAWSUITS&quot;&gt;Copyright infringement suits against Google and their settlement:
{{Web deregi|url=https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|bet=Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|arxivsáne=November 1, 2008|baspaxana=Google Press Center|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;/ref&gt; hám OCR processi arqalı skanerlengen tekstlerge kirgizilgen kóp qátelerdi dúzetiw ushın redaktorlawdıń joqlıǵı sebepli sınǵa alındı.

2019-jıldıń oktyabr ayında Google Bookstıń 15 jıllıǵın bayramlaǵan Google skanerlengen kitaplar sanınıń 40 millionnan asqanın xabarladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/products/search/15-years-google-books/|bet=15 years of Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200929212731/https://www.blog.google/products/search/15-years-google-books/|arxivsáne=29 September 2020|sáne=17 October 2019|qaralǵan sáne=20 October 2019}}&lt;/ref&gt;
Google 2010-jılı dúnyada shama menen 130 million túrli atama bar ekenin anıqladı hám olardıń hámmesin skanerlewdi maqset etkenin bildirdi.&lt;ref name=&quot;PCWORLD&quot; /&gt; Biraq, amerikalı akademiyalıq kitapxanalardaǵı skanerlew processi 2000-jıllardan baslap ástelesti.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |date=11 September 2015 |title=What Ever Happened to Google Books? |url=https://www.newyorker.com/business/currency/what-ever-happened-to-google-books |url-status=live |magazine=[[The New Yorker]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412002843/https://www.newyorker.com/business/currency/what-ever-happened-to-google-books |archive-date=12 April 2020 |access-date=20 February 2020}}&lt;/ref&gt; Google Booktıń skanerlew háreketleri sudlasıwlarǵa sebep boldı, sonıń ishinde AQSHtaǵı Authors Guild v. Google toparlıq shaǵım isi bar, ol Google paydasına sheshildi (tómenge qarań). Bul AQSHta jetim shıǵarmalar ushın avtorlıq huqıq ámeliyatların ózgertiwge jaqın kelgen úlken is boldı.&lt;ref name=&quot;atlantic&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|bet=Torching the Modern-Day Library of Alexandria|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|arxivsáne=23 December 2020|avtor=James Somers|sáne=20 April 2017|baspaxana=The Atlantic|qaralǵan sáne=22 April 2017}}&lt;/ref&gt; Kaliforniya universiteti, Berkli hám Nortistern universitetiniń biznes mektepleri ilimpazları tárepinen 2023-jılı ótkerilgen izertlew Google Bookstıń kitaplardı cifrlastırıwı kitaplardıń fizikalıq versiyalarınıń satılıwın arttırǵanın anıqladı.

== Detallar ==
Google Books nátiyjeleri ulıwma Google Searchte de, arnawlı Google Books izlew veb-saytında da (books.google.com) kórinedi.

Izlew sorawlarına juwap retinde, Google Books paydalanıwshılarǵa, eger kitap avtorlıq huqıqtan azat bolsa yamasa avtorlıq huqıq iyesi ruqsat bergen bolsa, izlew sózleri bar kitaplardıń tolıq betlerin kóriwge múmkinshilik beredi. Eger Google kitaptıń ele de avtorlıq huqıq astında ekenine isense, paydalanıwshı izlew sózleri átirapındaǵı tekst «úzindilerin» kóredi. Kitap tekstindegi izlew sózleriniń barlıq orınları sarı tús penen belgilenip kórsetiledi.

Google Booksta tórt kiriw dárejesi qollanıladı:&lt;ref name=&quot;Google&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/library/index.html|title=Google Books Library Project – An enhanced card catalog of the world's books}}&lt;/ref&gt;

* '''Tolıq kórinisi:''' Ulıwma paydalanıw ushın ashıq bolǵan kitaplar «tolıq kóriniske» iye hám olardı biypul júklep alıwǵa boladı. Partner Program arqalı alınǵan basılıp atırǵan kitaplar da, eger baspashı ruqsat bergen bolsa, tolıq kóriniste qoljetimli boladı, biraq bul siyrek ushırasadı.
* '''Aldın ala kóriw:''' Ruqsat berilgen basılıp atırǵan kitaplar ushın kóriwge bolatuǵın betler sanı hár qıylı kiriw sheklewleri hám qáwipsizlik ilajları tiykarında belgilengen «aldın ala kóriw» menen sheklengen, olardıń ayırımları paydalanıwshını qadaǵalawǵa tiykarlanǵan. Ádette, baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin belgiley aladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.kuro5hin.org/story/2005/3/7/95844/59875|bet=Google's Cookie and Hacking Google Print|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210126201516/http://www.kuro5hin.org/story/2005/3/7/95844/59875|arxivsáne=2021-01-26|avtor=Duffy|at=Greg|sáne=March 2005|jumıs=[[Kuro5hin]]|qaralǵan sáne=2006-11-28}}&lt;/ref&gt; Paydalanıwshılarǵa kitaptıń aldın ala kóriw bólimin kóshirip alıw, júklep alıw yamasa basıp shıǵarıw sheklengen. Betlerdiń tómengi bóliminde «Avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan material» degen suw belgi payda boladı. Partner Program arqalı alınǵan barlıq kitaplar aldın ala kóriw ushın qoljetimli.
* '''Úzindi kórinisi:''' «Úzindi kórinisi» – izlew sózi átirapındaǵı eki-úsh qatar tekst – Googleda avtorlıq huqıq iyesiniń aldın ala kóriwdi kórsetiw ushın ruqsatı bolmaǵan jaǵdaylarda kórsetiledi. Bul Google iyesin anıqlay almaǵanı yamasa iyesi ruqsat beriwden bas tartqanı sebepli bolıwı múmkin. Eger izlew sózi kitapta kóp márte payda bolsa, Google úshten kóp emes úzindi kórsetedi, solay etip paydalanıwshınıń kitaptıń kóp bólegin kóriwiniń aldın aladı. Sonday-aq, Google sózlikler sıyaqlı ayırım anıqlama kitapları ushın hesh qanday úzindilerdi kórsetpeydi, sebebi hátte úzindilerdi kórsetiw de shıǵarmanıń bazarına zıyan keltiriwi múmkin. Google avtorlıq huqıq nızamı boyınsha úzindi kórinisin kórsetiw ushın hesh qanday ruqsat talap etilmeydi dep esaplaydı.&lt;ref name=&quot;Jonathan&quot;&gt;{{Cite journal|url=http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext|title=The Google Library Project: Both Sides of the Story|first=Jonathan|last=Band|date=2006|access-date=2015-01-26}}&lt;/ref&gt;
* '''Aldın ala kóriw joq:''' Google jáne cifrlastırılmaǵan kitaplar ushın izlew nátiyjelerin kórsetedi. Bul kitaplar skanerlenbegeni sebepli, olardıń teksti izlew ushın qoljetimli emes hám tek metamaǵlıwmatlar, mısalı ataması, avtorı, baspashısı, betler sanı, ISBN, teması hám avtorlıq huqıq haqqında maǵlıwmat, ayırım jaǵdaylarda mazmunı hám kitap qısqasha mazmunı qoljetimli. Bul ámelde onlayn kitapxana katalog kartochkasına uqsaydı.&lt;ref name=&quot;book sources&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=Where do these books come from?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=24 December 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=10 November 2014}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341 &quot;Where do these books come from?&quot;]. ''Google Books Help''. [https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341 Archived] from the original on 24 December 2014&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;10 November&lt;/span&gt; 2014&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Amerika Baspashılar Associaciyası hám Avtorlar Gildiyası sıyaqlı toparlardıń sını juwabında, Google 2005-jıldıń avgust ayında bas tartıw siyasatın járiyaladı, oǵan muwapıq avtorlıq huqıq iyeleri skanerleniwin qálemeytuǵın atamalar dizimin bere aladı hám bul soraw qabıl etiledi. Kompaniya jáne 2005-jıldıń avgust ayınan 1-noyabrge shekem avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan hesh qanday kitaptı skanerlemeytuǵının bildirdi, bul iyelerge qaysı kitaplardı Joybardan shıǵarıp taslawdı sheshiw múmkinshiligin beredi. Solay etip, avtorlıq huqıq iyeleriniń hár qanday shıǵarma boyınsha úsh tańlawı bar:&lt;ref name=&quot;Jonathan&quot;&gt;{{Cite journal|url=http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext|title=The Google Library Project: Both Sides of the Story|access-date=2015-01-26}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFBand2006&quot;&gt;Band, Jonathan (2006). [http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext &quot;The Google Library Project: Both Sides of the Story&quot;]. ''Plagiary: Cross-Disciplinary Studies in Plagiarism, Fabrication, and Falsification''. University of Michigan. [https://web.archive.org/web/20201021171520/https://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext Archived] from the original on 2020-10-21&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2015-01-26&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

# Ol kitaptı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın yaǵnıy qoljetimli etiw ushın Partner Programda qatnasa aladı, bul jaǵdayda paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde shıǵarmadan betlerdi kórsetiwden alınǵan tabıstı bólisedi.
# Ol Googleǵa kitaptı Library Project boyınsha skanerlewge hám paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde úzindilerdi kórsetiwge ruqsat bere aladı.
# Ol Library Projectten bas tarta aladı, bul jaǵdayda Google kitaptı skanerlemeydi. Eger kitap álleqashan skanerlengen bolsa, Google onıń kiriw dárejesin 'Aldın ala kóriw joq' etip qayta ornatadı.

Skanerlengen shıǵarmalardıń kópshiligi endi basılmaydı yamasa kommerciyalıq jaqtan qoljetimli emes.

Google kitapxanalardan kitaplar alıwdan tısqarı, baspashılar hám avtorlarǵa óz kitapların járiyalawǵa járdem beriw ushın dúzilgen «Partner Program» arqalı óz baspashı sheriklerinen de kitaplar aladı. Baspashılar hám avtorlar ya kitaptıń EPUB yamasa PDF formatındaǵı cifrlı versiyasın, ya bolmasa basılǵan versiyasın Googleǵa jiberedi, ol Google Booksta aldın ala kóriw ushın qoljetimli boladı. Baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin basqara aladı, minimum 20% bolıwı kerek. Olar jáne kitaptı tolıq kóriwge qoljetimli etiwdi hám hátte paydalanıwshılarǵa PDF versiyasın júklep alıwǵa ruqsat beriwdi tańlay aladı. Kitaplardı jáne Google Playde satıwǵa qoyıwǵa boladı.&lt;ref name=&quot;book sources&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=Where do these books come from?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=24 December 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=10 November 2014}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341 &quot;Where do these books come from?&quot;]. ''Google Books Help''. [https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341 Archived] from the original on 24 December 2014&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;10 November&lt;/span&gt; 2014&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Library Projectten ayırmashılıǵı, bul hesh qanday avtorlıq huqıq máselelerin keltirip shıǵarmaydı, sebebi ol baspashı menen kelisim tiykarında ámelge asırıladı. Baspashı qálegen waqıtta kelisimnen shıǵıwdı tańlay aladı.&lt;ref name=&quot;Jonathan&quot;&gt;{{Cite journal|url=http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext|title=The Google Library Project: Both Sides of the Story|first=Jonathan|last=Band|access-date=2015-01-26}}&lt;cite class=&quot;citation journal cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFBand2006&quot;&gt;Band, Jonathan (2006). [http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext &quot;The Google Library Project: Both Sides of the Story&quot;]. ''Plagiary: Cross-Disciplinary Studies in Plagiarism, Fabrication, and Falsification''. University of Michigan. [https://web.archive.org/web/20201021171520/https://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext Archived] from the original on 2020-10-21&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2015-01-26&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Google Books kóp kitaplar ushın dáslepki bet nomerlerin kórsetedi. Biraq, Tim Parks 2014-jılı The New York Review of Booksta jazǵanınday, Google kóp jańa basılımlar ushın (múmkin Partner Program arqalı alınǵanlar) bet nomerlerin kórsetiwdi toqtatqan, «shaması baspashılar menen birgelikte, dárek sіltemelerin tayarlawı kerek bolǵanlardı qaǵaz versiyaların satıp alıwǵa májbúrlew ushın».&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/sep/13/references-please/|bet=References, Please|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150207004751/http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/sep/13/references-please/|arxivsáne=7 February 2015|avtor=Parks|at=Tim|sáne=13 September 2014|jumıs=[[The New York Review of Books]]|qaralǵan sáne=26 January 2015}}&lt;/ref&gt;

== Kitaplardı skanerlew ==
Joybar 2002-jılı Project Ocean kod atı menen baslandı. Google tiykarshılarınıń biri Larri Peydj bárqulla kitaplardı cifrlastırıwǵa qızıǵıwshılıq kórsetken edi. Ol hám Marissa Mayer 2002-jılı kitap skanerlewdi sınap kórgende, 300 betlik kitaptı cifrlastırıw ushın 40 minut ketken. Biraq kóp ótpey texnologiya skanerlew operatorlarına saatına 6000 betke shekem skanerlewge múmkinshilik beretuǵın dárejege shekem rawajlandı.&lt;ref name=&quot;atlantic&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|bet=Torching the Modern-Day Library of Alexandria|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|arxivsáne=23 December 2020|avtor=James Somers|sáne=20 April 2017|baspaxana=The Atlantic|qaralǵan sáne=22 April 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJames_Somers2017&quot;&gt;James Somers (20 April 2017). [https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ &quot;Torching the Modern-Day Library of Alexandria&quot;]. The Atlantic. [https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ Archived] from the original on 23 December 2020&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;22 April&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Google arnawlı skanerlew orayların dúzdi, olarǵa kitaplar júk mashinaları menen tasıldı. Stanciyalar saatına 1,000 bet tezliginde cifrlastıra alatuǵın edi. Kitaplar kitap muqabasın ornında uslap turatuǵın arnawlı islengen mexanikalıq besikke jaylastırıldı, sol waqıtta jaqtılar hám optikalıq ásbaplar toplamı eki ashıq betti skanerledi. Hár betke súwretke túsiriw ushın eki kamera baǵdarlanǵan bolıp, LIDAR aralıq ólshegishi qaǵazdıń iyiliwin súwretke túsiriw ushın kitap betine úsh ólshemli lazer torın qaplaytuǵın edi. Adam operator betlerdi qolı menen awdarıp, súwretke túsiriw ushın ayaq pedalın paydalanatuǵın edi. Betlerdi tegislew yamasa olardı quramalı durıslaw zárúrligi bolmaǵanlıqtan, Google sisteması tek ájayıp nátiyjelilikke hám tezlikke erisken emes, al jáne názik toplamlardı artıq uslawdan qorǵawǵa járdem berdi. Keyin, qopal súwretler úsh basqıshlı procesten ótti: birinshi, deformaciyanı saplastırıw algoritmleri betlerdiń iyiliwin dúzetiw ushın LIDAR maǵlıwmatların paydalandı. Keyin, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) programmalıq támiynatı qayta islenbegen súwretlerdi tekstke aylandırdı hám, aqırında, algoritmlerdiń jáne bir basqıshı bet nomerlerin, dárek sіltemelerin, illyustraciyalar hám diagrammalardı ajıratıp aldı.&lt;ref name=&quot;atlantic&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|bet=Torching the Modern-Day Library of Alexandria|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|arxivsáne=23 December 2020|avtor=James Somers|sáne=20 April 2017|baspaxana=The Atlantic|qaralǵan sáne=22 April 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJames_Somers2017&quot;&gt;James Somers (20 April 2017). [https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ &quot;Torching the Modern-Day Library of Alexandria&quot;]. The Atlantic. [https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ Archived] from the original on 23 December 2020&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;22 April&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Kitaplardıń kóbisi saatına 1,000 bet tezliginde arnawlı Elphel 323 kamerası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlecode.blogspot.co.uk/2007/08/weekly-google-code-roundup-for-august.html|bet=Weekly Google Code Roundup for August 10th|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200807082840/http://googlecode.blogspot.com/2007/08/weekly-google-code-roundup-for-august.html|arxivsáne=7 August 2020|avtor=Almaer|at=Dion|sáne=11 August 2007|jumıs=Google Code|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.embuildsw.com/TedMerrill_Resume.html|bet=Resume of Ted Merrill, Software Engineer|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060103212258/http://www.embuildsw.com/TedMerrill_Resume.html|arxivsáne=3 January 2006|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt; paydalanılıp skanerlenedi.&lt;ref name=&quot;nyt&quot;&gt;{{Cite news|first=Kevin|last=Kelly|title=Scan This Book!|url=https://www.nytimes.com/2006/05/14/magazine/14publishing.html|date=May 14, 2006|access-date=2008-03-07}}&lt;/ref&gt; Googleǵa 2009-jılı berilgen patent Google kitaptaǵı betlerdiń iyiliwin avtomatlı túrde dúzetiw ushın eki kamera hám infraqızıl jaqtını paydalanatuǵın innovaciyalıq kitap skanerlew sistemasın islep shıqqanın ashtı. Hár bettiń 3D modelin dúzip, keyin onı «deformaciyadan saplastırıp», Google betlerdi haqıyqattan tegis etpey-aq tegis kórinetuǵın etip kórsete aladı, bul úlken kólemli skanerlew ushın nátiyjesiz bolǵan hár bir betti jeke tegislew ushın muqabadan ajıratıw yamasa áynek plastinalar sıyaqlı buzıwshı usıllardı paydalanıwdı talap etedi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.cnet.com/news/patent-reveals-googles-book-scanning-advantage/|bet=Patent reveals Google's book-scanning advantage|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200715080054/https://www.cnet.com/news/patent-reveals-googles-book-scanning-advantage/|arxivsáne=15 July 2020|avtor=Shankland|at=Stephen|sáne=4 May 2009|jumıs=CNET|qaralǵan sáne=20 February 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.npr.org/blogs/library/2009/04/the_granting_of_patent_7508978.html|title=The Secret Of Google's Book Scanning Machine Revealed|first=Maureen|last=Clements|date=30 April 2009|access-date=5 April 2018}}&lt;/ref&gt;

Google reńli maǵlıwmatlardı jaqsıraq keńislikli ajıratımlılıq paydasına qaldırıwdı sheshti, sebebi sol waqıttaǵı avtor huqıqınan azat bolǵan kitaplardıń kópshiligi reńsiz edi. Hár bir bet súwreti tekst hám illyustraciya aymaqların ajıratatuǵın algoritmlerden ótkerildi. Tekst aymaqları tolıq tekstli izlewdi ámelge asırıw ushın OCR arqalı qayta islendi. Google tómen tezliktegi internet paydalanıwshıları kire alıwı ushın joqarı súwret sapasın saqlap, fayl kólemlerin minimal dárejede uslap turıwǵa umtılıp, optimal qısıw texnikaların islep shıǵıwǵa ádewir resurslardı jumsadı.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Mass book digitization: The deeper story of Google Books and the Open Content Alliance|url=https://journals.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/2101|access-date=2022-06-07}}&lt;/ref&gt;

== Veb-sayt funkcionallıǵı ==
Hár bir shıǵarma ushın Google Books avtomat túrde sholıwı bar bet jaratadı. Bul bet kitaptan alınǵan maǵlıwmatlardı - onıń baspa maǵlıwmatların, jiyi ushırasatuǵın sózler kartasın, mazmunın - sonday-aq qosımsha materiallardı, mısalı qısqasha mazmunın, oqıwshılar pikirlerin (veb-sayttıń mobil versiyasında oqıw múmkin emes) hám basqa da baylanıslı tekstlerge siltemelerdi kórsetedi. Máselen, betke kirgen adam uqsas janr hám temadaǵı kitaplar dizimin kóriwi múmkin, yamasa kitap haqqında házirgi izertlewler dizimin kóriwi múmkin. Bunnan tısqarı, bul kontent [[Google Akkaunt|Google akkauntına]] kirgen paydalanıwshılar ushın interaktiv imkaniyatlardı usınadı. Olar bibliografiyalıq maǵlıwmatlar hám citatalardı standart formatlarda eksportlay aladı, óz pikirlerin jaza aladı, onı óz kitapxanasına qosıp, belgi qoyıw, shólkemlestiriw hám basqa adamlar menen bólisiw múmkin.&lt;ref name=&quot;Salon&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|bet=Is Google leading an e-book revolution?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170625214147/http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|arxivsáne=25 June 2017|avtor=Miller|at=Laura|sáne=8 December 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=11 January 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/75375?topic=9259|bet=My Library FAQ|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141026123451/https://support.google.com/books/answer/75375?topic=9259|arxivsáne=26 October 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=6 November 2014}}&lt;/ref&gt; Solay etip, Google Books bul interpretaciyalıq elementlerdi hár qıylı dereklerden, sonıń ishinde paydalanıwshılardan, Goodreads sıyaqlı úshinshi tárep saytlarınan hám kóbinese kitaptıń avtorı menen baspasınan jıynaydı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/53549|bet=Where do you get the information for the 'About this book' page?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150128115704/https://support.google.com/books/answer/53549|arxivsáne=28 January 2015|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=14 November 2014}}&lt;/ref&gt;

Shınında da, avtorlardı óz kitapların júklewge xoshametlew ushın, Google veb-saytqa bir neshe funkciyalardı qostı. Avtorlar keliwshilerge ózleriniń elektron kitabın biypul júklep alıwǵa ruqsat bere aladı, yamasa ózleri satıw bahasın belgiley aladı. Olar ózlerine qolaylı waqıtta arzanlatıwlar usınıp, bahanı ózgertip turıwı múmkin. Sonıń menen birge, eger kitap avtorı ISBN, LCCN yamasa OCLC jazba nomerin qosıwdı tańlasa, xızmet kitaptıń URL mánzilin sonı kirgiziw ushın jańalaydı. Sońınan, avtor siltemeniń yakori sıpatında belgili bir betti ornata aladı. Bul opciya olardıń kitabın ańsat tabıwǵa múmkinshilik beredi.

== Ngram Viewer ==
Ngram Viewer - bul Google Books penen baylanıslı bolǵan, olardıń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw jiyiligin diagrammaǵa túsiretuǵın xızmet. Bul xızmet tariyxshılar hám lingvistler ushın áhmiyetli, sebebi ol hár qıylı dáwirler dawamında sózlerdi qollanıw arqalı insan mádeniyatına ishki kóz taslasıwdı támiyinley aladı.&lt;ref name=&quot;Zimmer&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|bet=Bigger, Better Google Ngrams: Brace Yourself for the Power of Grammar|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161003003940/http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|arxivsáne=2016-10-03|avtor=Zimmer|at=Ben|sáne=18 October 2012|til=en-US|jumıs=[[The Atlantic]]|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt; Bul programma onıń metamaǵlıwmatlarındaǵı qáteler sebepli sınǵa ushıraǵan.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|bet=The trouble with Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150111233245/http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|arxivsáne=11 January 2015|avtor=Miller|at=Laura|sáne=9 September 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=12 January 2015}}&lt;/ref&gt;

== Kontent máseleleri hám sın ==
Tolıq emes hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı saqlaw boyınsha belgilengen maqsetiniń skanerlengen maǵlıwmatlardaǵı qáteler hám usınday máselelerdiń sheshilmewi sebepli qáwip astında ekenligi ushın joybar sınǵa alınǵan.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/02/06/AR2009020601069.html|title=paidContent.org - The Plot Thickens For E-Books: Google And Amazon Putting More Titles On Mobile Phones|first=Dianne See|last=Morrison|date=6 February 2009|access-date=4 December 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://musictechpolicy.wordpress.com/2009/09/29/google-books-how-bad-is-the-metadata-let-me-count-the-ways/|bet=Google Books: How bad is the metadata? Let me count the ways…|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304105924/https://musictechpolicy.wordpress.com/2009/09/29/google-books-how-bad-is-the-metadata-let-me-count-the-ways/|arxivsáne=4 March 2016|sáne=29 September 2009|jumıs=Music - Technology - Policy|baspaxana=WordPress|qaralǵan sáne=16 April 2016}}&lt;/ref&gt;

=== Skanerlew qáteleri ===
[[Fayl:Hand_of_Google.png|oñğa|nobaý|Google kitabında skanerlengen qol]]
Skanerlew procesi qátelerge jol qoyıwı múmkin. Mısalı, ayırım betler oqılmaytuǵın, tóńkerilgen yamasa nadurıs tártipte bolıwı múmkin. Ilimpazlar hátte mıjılǵan betlerdi, kórinip turǵan bas barmaqlar menen barmaqlardı hám bılǵanǵan yamasa buldırlaǵan súwretlerdi xabarlaǵan.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|bet=Is Google leading an e-book revolution?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170625214147/http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|arxivsáne=25 June 2017|avtor=Miller|at=Laura|sáne=8 December 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=11 January 2015}}&lt;/ref&gt; Bul másele boyınsha, skanerlengen kitaplardıń aqırında Google tárepinen berilgen málimlemede bılay delinedi:

''Eń tiykarǵı dárejedegi cifrlastırıw fizikalıq kitaplardıń bet súwretlerine tiykarlanǵan. Bul kitaptı ePub formatındaǵı fayl túrinde jetkerip beriw ushın biz sol bet súwretlerin alıp, Optikalıq Háriplerdi Tanıw (qısqasha OCR) texnologiyasın paydalanıp tekstti ajıratıp aldıq. Bet súwretlerinen tekstti ajıratıp alıw qıyın injenerlik wazıypa bolıp tabıladı. Fizikalıq kitap betlerindegi daqlar, sánli shriftler, eski shriftler, jırtılǵan betler hám t.b. ajıratıp alınǵan tekstte qátelerge alıp keliwi múmkin. Jetkiliksiz OCR - bet súwretleri toplamınan tekstke tiykarlanǵan kitaplarǵa ótiwdiń aqırǵı maqsetindegi birinshi qıyınshılıq ǵana. Biziń kompyuter algoritmlerimiz jáne avtomat túrde kitaptıń qurılısın anıqlawı kerek (qanday kolontitullar bar, súwretler qay jerge jaylastırılǵan, tekst qosıq pa yamasa qara sóz be hám t.b.). Bunı durıs islew bizge kitaptı dáslepki kitaptıń formatına sáykes etip kórsetiwge múmkinshilik beredi. Biziń barlıq urınıslarımızǵa qaramastan, siz bul kitapta orfografiyalıq qátelerdi, kereksiz belgilerdi, artıqmash súwretlerdi yamasa joq betlerdi kóriwińiz múmkin. Biziń bahalawımızǵa tiykarlanıp, bul qáteler sizge kitap mazmunınan lázzetleniwge kesent bermewi kerek. Avtomat túrde minsiz kitap dúziwdiń texnikalıq qıyınshılıqları úlken, biraq biz OCR hám kitap qurılısın ajıratıw texnologiyalarımızdı jetilistiriwdi dawam etip atırmız.''

2009-jılı Google OCR qátelerin dúzetiwge járdem beriw ushın reCAPTCHA nı qollanıwdı baslaytuǵının málimledi. Bul usıl tek skanerlew procesi sebepli tanıp alıw qıyın bolǵan sózlerdi jaqsılay aladı hám tóńkerilgen betler yamasa tosqınlıq etilgen sózler sıyaqlı qátelerdi sheshe almaydı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.cbsnews.com/news/google-acquisition-will-help-correct-errors-in-scanned-works/|bet=Google Acquisition Will Help Correct Errors in Scanned Works|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170202002621/http://www.cbsnews.com/news/google-acquisition-will-help-correct-errors-in-scanned-works/|arxivsáne=2017-02-02|sáne=17 September 2009|jumıs=[[CBS News]]|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt;

Skanerlew qáteleri anomal betlerdiń baspadan shıqqan toplamları hám Tumblr blogı sıyaqlı kórkem óner dóretpelerine ilham bergen.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Goldsmith |first=Kenneth |date=4 December 2013 |title=The Artful Accidents of Google Books |url=https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-artful-accidents-of-google-books |url-status=live |magazine=The New Yorker |archive-url=https://web.archive.org/web/20220812043712/https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-artful-accidents-of-google-books |archive-date=12 August 2022 |access-date=12 August 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Metamaǵlıwmatlardaǵı qáteler ===
Ilimpazlar Google Books taǵı metamaǵlıwmat informaciyasında - sonıń ishinde nadurıs kórsetilgen avtorlar hám baspa sánelerindegi qáteler sıyaqlı keń tarqalǵan qáteler haqqında jiyi xabarlap turǵan. Sózlerdi qollanıwdıń waqıt dawamındaǵı ózgerislerin izertlep atırǵan lingvist Djeffri Nunberg 1950-jılǵa shekem baspadan shıqqan hám «internet» sózi bar kitaplardı izlegende iseniwge qıyın bolǵan 527 nátiyje shıqqanın bayqaǵan. Vudi Allen ózi tuwılmastan burın baspadan shıqtı delingen 325 kitapta sóz etilgen. Google Nunbergke juwap berip, qátelerdiń kópshiligin sırttan kelgen jallawshılarǵa baylanıslı ekenin ayttı.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|bet=The trouble with Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150111233245/http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|arxivsáne=11 January 2015|avtor=Miller|at=Laura|sáne=9 September 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=12 January 2015}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;Miller, Laura (9 September 2010). [http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/ &quot;The trouble with Google Books&quot;]. ''Salon''. [https://web.archive.org/web/20150111233245/http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/ Archived] from the original on 11 January 2015&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;12 January&lt;/span&gt; 2015&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Xabar etilgen basqa metamaǵlıwmat qátelerine avtordıń tuwılıwınan aldınǵı baspa sáneleri (mısalı, Charlz Dikkenstiń 1812-jılı tuwılıwınan aldın jazılǵan 182 shıǵarması); nadurıs tema klassifikaciyaları (Moby Dick tiń bir baspası «kompyuterler» bóliminde, Mey Uest haqqındaǵı biografiya «din» kategoriyasında tabılǵan), qarama-qarsı klassifikaciyalar (Uitmenniń «Leaves of Grass» shıǵarmasınıń 10 baspası birden «kórkem ádebiyat» hám «kórkem ádebiyat emes» dep klassifikaciyalanǵan), qáte jazılǵan atamalar, avtorlar hám baspashılar (Moby Dick: or the White «Wall»), hám bir kitaptıń metamaǵlıwmatlarınıń pútkilley basqa kitapqa qáte qosılıwı (1818-jılǵı matematikalıq miynettiń metamaǵlıwmatları 1963-jılǵı romantikalıq romanǵa alıp baradı) kiredi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.timeshighereducation.com/news/major-errors-prompt-questions-over-google-book-searchs-scholarly-value/408085.article|bet=Major errors prompt questions over Google Book Search's scholarly value|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200801031124/https://www.timeshighereducation.com/news/major-errors-prompt-questions-over-google-book-searchs-scholarly-value/408085.article|arxivsáne=1 August 2020|sáne=10 September 2009|qaralǵan sáne=14 June 2016}}&lt;/ref&gt;

''Cifrlastırıw joybasınan qálegen túrde tańlap alınǵan 400 Google Books jazbasınıń avtor, atama, baspashı hám baspa jılı metamaǵlıwmat elementleri úyrenip shıǵıldı. Nátiyjeler úlgi retinde alınǵan kitaplardıń 36% inde metamaǵlıwmat qáteleri bar ekenin kórsetti. Bul qáte dárejesi ádettegi kitapxana onlayn katalogında tabılıwı múmkin bolǵan qáte dárejesinen joqarı.&lt;ref name=&quot;JamesWeiss2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1080/19386389.2012.652566|title=An Assessment of Google Books' Metadata|year=2012|last1=James|first1=Ryan|last2=Weiss|first2=Andrew|journal=Journal of Library Metadata|volume=12|pages=15–22|hdl=10125/22228|s2cid=55947527|hdl-access=free}}&lt;/ref&gt;''

''Bul izertlewde tabılǵan 36.75% ulıwma qáte dárejesi Google Books tıń metamaǵlıwmatlarında qáteler dárejesi joqarı ekenin kórsetedi. «Úlken» hám «kishi» qáteler «tabılıwshılıq» tıń biraz belgisiz koncepciyasına tiykarlanǵan subektiv ayırmashılıq bolsa da, bul izertlewde úyrenilgen tórt metamaǵlıwmat elementinde tabılǵan qátelerdiń hámmesi úlken dep esaplanıwı kerek.&lt;ref name=&quot;JamesWeiss20122&quot; /&gt;''

Nadurıs skanerlengen sánelerge tiykarlanǵan metamaǵlıwmat qáteleri Google Books Project maǵlıwmatlar bazasın paydalanıp izertlew júrgiziwdi qıyınlastırdı. Ilimpaz Djeffri Nunbergtiń 2009-jılǵı maqalasına muwapıq, Google bul qáteler haqqında bilgen hám olardı dúzetiw ústinde jumıs alıp barǵan.&lt;ref&gt;{{Cite news|last=Nunberg|first=Geoffrey|date=August 31, 2009|title=Google's Book Search: A Disaster for Scholars|url=http://chronicle.com/article/Googles-Book-Search-A/48245/|work=[[The Chronicle of Higher Education]]|access-date=25 December 2019}}&lt;/ref&gt;

=== Til máseleleri ===
Ayırım evropalı siyasatshılar hám zıyalılar Googlediń bul háreketin lingvistikalıq ústemlik kózqarasınan sınǵa alǵan. Olardıń pikirinshe, skanerleniwi usınılǵan kitaplardıń úlken kópshiligi inglis tilinde bolǵanlıqtan, bul cifrlı dúnyada tábiyiy tillerdiń teń emes kórsetiliwine alıp keledi. Mısalı, nemis, rus, francuz hám ispan tilleri ilimde keń tarqalǵan tiller bolıp esaplanadı. Biraq, onlaynda inglis tiline teń emes itibar beriliwi tariyxıy ilimiy miynetlerge kiriw múmkinshiligin, hám aqıbetinde keleshek ilimniń rawajlanıwı menen baǵdarın qáliplestiriwi múmkin. Bul sınshılar arasında Franciya Milliy kitapxanasınıń burınǵı prezidenti Jan-Noel Jannene de bar.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Google and the Myth of Universal Knowledge: A View from Europe|date=2006-10-23|url=https://books.google.com/books?id=rc19MRhlUEgC}}&lt;/ref&gt;

=== Google Books hám Google Scholar arasındaǵı ayırmashılıq ===
Google Books jurnallardıń kóp sanlı eski sanların cifrlastırǵan bolsa da, onıń skanerlewleri belgili sanlardaǵı belgili maqalalardı anıqlaw ushın kerek bolǵan metamaǵlıwmatlardı óz ishine almaydı. Bul Google Scholar dúziwshileriniń eski jurnal maqalaların cifrlastırıw hám jaylastırıw ushın ózleriniń baǵdarlamasın baslawına alıp kelgen (baspashılar menen kelisim tiykarında).

== Kitapxana sherikleri ==
Google Books Library Project bir neshe iri izertlew kitapxanalarınıń toplamların skanerlew hám izlew múmkin bolǵan etiwge baǵdarlanǵan.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=PydRWpl4OTYC&amp;pg=PA261|title=Literary Research and the American Realism and Naturalism Period: Strategies and Sources}}&lt;/ref&gt; Bibliografiyalıq maǵlıwmatlar menen birge, kitaptan tekst úzindilerin kóbinese kóriw múmkin. Eger kitap avtor huqıqınan azat bolsa hám jámiyetlik múlk bolsa, kitaptı tolıq oqıw yamasa júklep alıw múmkin.&lt;ref name=&quot;Google&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/library/index.html|title=Google Books Library Project – An enhanced card catalog of the world's books}}&lt;cite class=&quot;citation book cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://books.google.com/googlebooks/library/index.html ''Google Books Library Project – An enhanced card catalog of the world's books'']&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;26 January&lt;/span&gt; 2015&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Library Project arqalı skanerlengen avtorlıq huqıqı bar kitaplar Google Books ta úzindi kórinisi túrinde jetkerip beriledi. Skanlerdiń sapasına kelgende, Google olardıń «bárhama jetkilikli dárejede joqarı sapalı emes» ekenin hám Google Play da satıwǵa qoyıw ushın jaramsız ekenin moyınlaydı. Sonıń menen birge, boljanǵan texnikalıq sheklewler sebepli, Google baspashılar tárepinen beriliwi múmkin bolǵan joqarıraq sapalı versiyalar menen skanerlerdi almastırmaydı.&lt;ref name=&quot;books-help&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|bet=Books Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150110093239/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|arxivsáne=10 January 2015|qaralǵan sáne=26 January 2015}}&lt;/ref&gt;

Joybar 2005-jılı qozǵalǵan hám 2013-jılı Google paydasına sheshilgen, jáne 2015-jılı apellyaciyada jáne Google paydasına sheshilgen Authors Guild v. Google sudlasıwınıń predmeti bolıp tabıladı.

Avtorlıq huqıq iyeleri skanerlengen kitapqa huqıqların talap etip, onı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın jetkerip beriwi (onı ózleriniń Sheriklik programması akkauntına «ótkeriw» arqalı), yamasa Googledan kitap tekstin izlewge tıyım salıwın talap etiwi múmkin.&lt;ref name=&quot;books-help&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|bet=Books Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150110093239/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|arxivsáne=10 January 2015|qaralǵan sáne=26 January 2015}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1 &quot;Books Help&quot;]. [https://web.archive.org/web/20150110093239/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1 Archived] from the original on 10 January 2015&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;26 January&lt;/span&gt; 2015&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Library Projectke qatnasıwshı mákemeler sanı onıń baslanǵanınan berli ósip kelmekte.

=== Dáslepki sherikler ===
[[Fayl:Google_Book_Search_-_notice_board_at_michigan_university_library.jpg|nobaý|Michigan Universiteti Kitapxanasındaǵı joybar haqqında xabarlandırıw]]

* Garvard Universiteti, Garvard Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://hul.harvard.edu/hgproject/index.html|bet=Harvard-Google Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181229103933/http://hul.harvard.edu/hgproject/index.html|arxivsáne=29 December 2018|jumıs=Harvard University Library|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: Garvard Universiteti Kitapxanası hám Google 2005-jıl dawamında pilot joybardı ámelge asırdı. Joybar Garvard Universiteti Kitapxanasınıń 15.8 millionnan aslam tomdı óz ishine alǵan toplamlarına onlayn kiriw múmkinshiligin arttırıw maqsetinde dawam etti. Garvardtıń kitapxana materiallarına fizikalıq kiriw ulıwma Garvardtıń házirgi studentleri, oqıtıwshıları hám izertlewshileri, yamasa Massachusets shtatınıń Kembridj qalasına kele alatuǵın ilimpazlar menen sheklengen bolsa da, Garvard-Google joybarı Garvard jámiyetiniń aǵzalarına da, dúnyanıń qálegen jerindegi paydalanıwshılarǵa da Garvard toplamındaǵı shıǵarmalardı tabıwǵa múmkinshilik beriw ushın dúzilgen.
* Michigan Universiteti, Michigan Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.lib.umich.edu/michigan-digitization-project|bet=Michigan Digitization Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190816031407/https://www.lib.umich.edu/michigan-digitization-project|arxivsáne=16 August 2019|baspaxana=University of Michigan|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: 2012-jıldıń mart ayına kelip 5.5 million tom skanerlengen.&lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|bet=Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|arxivsáne=22 December 2017|avtor=Jennifer Howard|sáne=9 March 2012|baspaxana=The Chronicle of Higher Education|qaralǵan sáne=20 December 2017}}&lt;/ref&gt;
* Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası&lt;ref name=&quot;nypl2004&quot; /&gt;
*: Bul pilot programmada, NYPL jámiyetlik múlk bolǵan kitaplar toplamın usınıw ushın Google menen birge islesip atır, bul kitaplar tolıǵı menen skanerlenip, jámiyetshilikke onlayn túrde biypul jetkerip beriledi. Paydalanıwshılar bul shıǵarmalardıń tolıq tekstin izlew hám kórip shıǵıw múmkinshiligine iye boladı. Skanerlew procesi tamamlanǵannan keyin, kitaplarǵa Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanasınıń veb-saytınan da, Google izlew sistemasınan da kiriw múmkin boladı.&lt;ref name=&quot;nypl2004&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.nypl.org/press/2004/google.cfm|bet=Press Releases|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201204094415/http://www.nypl.org/press/2004/google.cfm|arxivsáne=2020-12-04|qaralǵan sáne=2007-05-18}}&lt;/ref&gt;
* Oksford Universiteti, Bodleyan Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.bodleian.ox.ac.uk/dbooks|bet=Oxford Google Books Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111129044607/http://www.bodleian.ox.ac.uk/dbooks/|arxivsáne=29 November 2011|jumıs=Bodleian Libraries, University of Oxford|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Stenford Universiteti, Stenford Universiteti Kitapxanaları (SULAIR)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://lib.stanford.edu/google-books/stanfords-role-google-books|bet=Stanford's Role in Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130606145122/http://lib.stanford.edu/google-books/stanfords-role-google-books|arxivsáne=2013-06-06|jumıs=Stanford University Libraries|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

=== Qosımsha sherikler ===
Sheriklik birinshi ret járiyalanǵannan keyin basqa da mákemelik sherikler joybarǵa qosıldı:&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/library/partners.html|bet=Library Partners – Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230215124540/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243/|arxivsáne=2023-02-15|jumıs=[[Google News]]|qaralǵan sáne=2019-07-09}}&lt;/ref&gt;

* Avstriya Milliy Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.onb.ac.at/ev/about/austrianbooksonline.htm|bet=Austrian Books Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150303000552/http://www.onb.ac.at/ev/about/austrianbooksonline.htm|arxivsáne=2015-03-03|baspaxana=Austrian National Library|qaralǵan sáne=14 January 2015}}&lt;/ref&gt;
* Bavariya Mámleketlik Kitapxanası&lt;ref name=&quot;libraryjournal2007&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lj.libraryjournal.com/2007/06/industry-news/google-book-search-grows/|bet=Google Book Search Grows|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141118061012/http://lj.libraryjournal.com/2007/06/industry-news/google-book-search-grows/|arxivsáne=2014-11-18|avtor=Albanese|at=Andrew|sáne=2007-06-15|jumıs=Library Journal|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Lion Municipal Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.actualitte.com/actualite/3396-Google-numeriser-bibliotheque-Lyon-fonds.htm|bet=Google partenaire numérique officiel de la bibliothèque de Lyon|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100113051131/http://www.actualitte.com/actualite/3396-Google-numeriser-bibliotheque-Lyon-fonds.htm|arxivsáne=2010-01-13|qaralǵan sáne=2008-12-06}}&lt;/ref&gt;
* Big Ten Akademiyalıq Alyansı&lt;ref name=&quot;btaa&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|bet=Google Book Search Project - Menu|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160711054533/http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|arxivsáne=11 July 2016|baspaxana=Big Ten Academic Alliance|qaralǵan sáne=30 June 2016}}&lt;/ref&gt;
* Kolumbiya Universiteti, Kolumbiya Universiteti Kitapxana Sisteması&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://library.columbia.edu/news/libraries/2007/20071213_google.html|bet=Columbia University Libraries Becomes Newest Partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130824203201/http://library.columbia.edu/news/libraries/2007/20071213_google.html|arxivsáne=2013-08-24|sáne=2007-12-13|jumıs=Columbia University Libraries|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Madrid Komplutens Universiteti&lt;ref name=&quot;libraryjournal2007&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.ucm.es/info/ucmp/cont/descargas/prensa/tribuna859.pdf|bet=Complutense Universidad + Google|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080228211251/http://www.ucm.es/info/ucmp/cont/descargas/prensa/tribuna859.pdf|arxivsáne=2008-02-28|til=es}}&lt;/ref&gt;
* Kornell Universiteti, Kornell Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.library.cornell.edu/communications/Google/|bet=Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130911084718/http://www.library.cornell.edu/communications/Google/|arxivsáne=11 September 2013|jumıs=Cornell University Library|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Gent Universiteti, Gent Universiteti Kitapxanası/Bukentoren&lt;ref name=&quot;libraryjournal2007&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://search.ugent.be/meercat/x/all?q=source:bkt01|bet=Ghent University Library Search Results|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090426010048/http://search.ugent.be/meercat/x/all?q=source:bkt01|arxivsáne=2009-04-26|qaralǵan sáne=2009-04-23}}&lt;/ref&gt;
* Keyo Universiteti, Keyo Media Orayları (Kitapxanalar)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.keio.ac.jp/en/press_releases/2007/pdf/070706e.pdf|bet=Keio University to partner with Google, Inc. for digitalization and release of its library collection to the world For &quot;Formation of Knowledge of the digital era&quot;|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130829000623/http://www.keio.ac.jp/en/press_releases/2007/pdf/070706e.pdf|arxivsáne=2013-08-29|sáne=2007-07-06|jumıs=Keio University|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Kataloniya Milliy Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.lavanguardia.com/internet-y-tecnologia/noticias/20090727/53753696854/google-digitaliza-35-mil-libros-de-la-biblioteca-de-catalunya-libres-de-derechos-de-autor.html|title=Google digitaliza 35 mil libros de la Biblioteca de Catalunya libres de derechos de autor|work=LA VANGUARDIA|access-date=2012-12-04|last=Ediciones|first=La Vanguardia}}&lt;/ref&gt;
* Prinston Universiteti, Prinston Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.princeton.edu/main/news/archive/S16/84/71S02/index.xml?section=topstories|bet=Library joins Google project to make books available online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170109021856/http://www.princeton.edu/main/news/archive/S16/84/71S02/index.xml?section=topstories|arxivsáne=2017-01-09|avtor=Cliatt|at=Cass|sáne=2007-02-05|jumıs=Princeton University|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Kaliforniya Universiteti, Kaliforniya Cifrlı Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|bet=UC libraries partner with Google to digitize books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060815010156/http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|arxivsáne=2006-08-15|sáne=2006-08-09|jumıs=University of California|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Lozanna Universiteti, Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası&lt;ref name=&quot;libraryjournal2007&quot; /&gt;
* Maysur Universiteti, Maysur Universiteti Kitapxanası
*: Sheriklik segizinshi ásirge tiyisli palma japıraqlarına jazılǵan qoljazbalardı qosqanda 800,000 tekstti cifrlastırıw ushın dúzilgen.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|bet=Google to digitise books at Mysore varsity|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150125120800/http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|arxivsáne=2015-01-25|sáne=20 May 2007|baspaxana=Hindustan Times|qaralǵan sáne=2015-01-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/uncategorized/2007/05/google-to-scan-800000-manuscripts-books-from-indian-university/|bet=Google to scan 800,000 manuscripts, books from Indian university|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170706113310/https://arstechnica.com/uncategorized/2007/05/google-to-scan-800000-manuscripts-books-from-indian-university/|arxivsáne=2017-07-06|avtor=Anderson|at=Nate|sáne=2007-05-22|jumıs=Ars Technica|qaralǵan sáne=2017-06-14}}&lt;/ref&gt;
* Texas Universiteti Ostinde, Texas Universiteti Kitapxanaları&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.lib.utexas.edu/about/news/google/|bet=The University of Texas Libraries Partner with Google to Digitize Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130913104439/http://www.lib.utexas.edu/about/news/google/|arxivsáne=2013-09-13|sáne=2007-01-19|jumıs=The University of Texas Libraries|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: Sheriklik kitapxananıń Latın Amerikası toplamın - shama menen yarım million tomdı cifrlastırıw ushın dúzilgen.&lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|bet=Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|arxivsáne=22 December 2017|avtor=Jennifer Howard|sáne=9 March 2012|baspaxana=The Chronicle of Higher Education|qaralǵan sáne=20 December 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Howard2012&quot;&gt;Jennifer Howard (9 March 2012). [https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109 &quot;Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries&quot;]. The Chronicle of Higher Education. [https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109 Archived] from the original on 22 December 2017&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 December&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
* Virginiya Universiteti, Virginiya Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.virginia.edu/content/uva-library-joins-google-books-library-project|bet=U.Va. Library Joins the Google Books Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201193508/http://news.virginia.edu/content/uva-library-joins-google-books-library-project|arxivsáne=2014-02-01|avtor=Wood|at=Carol, S.|sáne=2006-11-14|jumıs=University of Virginia|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Viskonsin-Medison Universiteti, Viskonsin Universiteti Kitapxanaları&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.library.wisc.edu/digitization/|bet=University of Wisconsin-Madison Google Digitization Initiative|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130901183839/http://www.library.wisc.edu/digitization/|arxivsáne=1 September 2013|jumıs=University of Wisconsin-Madison|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: 2012-jıldıń mart ayına kelip, shama menen 600,000 tom skanerlengen.&lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt;

== Tariyxı ==
2002: Google komandasınıń bir topar aǵzaları rásmiy túrde «qupıya 'kitaplar' joybarın» basladı.&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/about/history.html|title=Google Books History – Google Books}}&lt;/ref&gt; Google dúziwshileri Sergey Brin hám Larri Peydj keyin Google Books qa aylanǵan ideyanı 1996-jılı ele Stenfordta magistratura studentleri bolǵan waqıtta oylap tapqan. Google Books veb-saytındaǵı tariyx beti olardıń bul joybar ushın dáslepki kózqarasın bılay táriypleydi: «keleshekte kitaplardıń úlken toplamları cifrlastırılǵan dúnyada, adamlar kitaplar mazmunın indekslew hám olar arasındaǵı baylanıslardı analizlew ushın 'veb krawler'di paydalanar edi, hár bir kitaptıń áhmiyetliligi hám paydalılıǵın basqa kitaplardan alınǵan citatalardıń sanı hám sapasın qadaǵalaw arqalı anıqlar edi.»&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot; /&gt; Bul komanda olardıń qalay isleytuǵının biliw ushın sol waqıttaǵı iri cifrlastırıw háreketleriniń orınlarına, sonıń ishinde Kongress Kitapxanasınıń American Memory Project i, Project Gutenberg hám Universal Library ǵa, sonday-aq Peydjdiń oqıǵan universiteti hám JSTOR hám Making of America sıyaqlı cifrlastırıw joybarlarınıń bazası bolǵan Michigan Universitetine bardı. Sol waqıttaǵı universitet prezidenti Meri Syu Kolman menen bolǵan sáwbette, Peydj kitapxananıń barlıq tomların skanerlewdiń házirgi bahası 1,000 jıl ekenin bilgende, Peydj Kolmanǵa «Google bunı altı jılda ámelge asırıwǵa járdem bere aladı dep isenemen» dep aytqan eken.&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot; /&gt;

2003: Komanda joqarı tezlikte skanerlew procesin, sonday-aq qálegen ólshemdegi háripler, ádettegidey emes shriftler hám «basqa da kútilmegen ózgeshelikler» máselelerin sheshiw ushın programmalıq támiynat islep shıǵıw ústinde jumıs alıp bardı.&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/about/history.html|title=Google Books History – Google Books}}&lt;cite class=&quot;citation book cs1 cs1-prop-unfit&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20160206043510/http://books.google.com/googlebooks/about/history.html ''Google Books History – Google Books'']. Archived from the original on 2016-02-06&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2016-02-22&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1: unfit URL]]&lt;/ref&gt;

Dekabr 2004: Google óziniń Google Print baslamasınıń Google Print Library Project dep atalǵan keńeytiliwin belgiledi. Google Michigan Universiteti, Garvard (Garvard Universiteti Kitapxanası), Stenford (Grin Kitapxanası), Oksford (Bodleyan Kitapxanası) hám Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası sıyaqlı bir qansha joqarı dárejeli universitet hám jámiyetlik kitapxanalar menen sheriklik dúzgenin járiyaladı. Baspasóz xabarlamaları hám universitet kitapxanashılarınıń aytıwına qaraǵanda, Google on jıl ishinde shama menen 15 million tomdı cifrlastırıp, óziniń Google Books xızmeti arqalı jetkerip beriwdi jobalastırǵan. Bul járiyalaw tez arada qarama-qarsılıqtı keltirip shıǵardı, sebebi baspashı hám avtor birlespeleri Googlediń tek jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardı emes, al ele de avtorlıq huqıq astında bolǵan kitaplardı da cifrlastırıw jobalarına qarsı shıqtı.

Sentyabr-oktyabr 2005: Googleǵa qarsı eki sudlasıw kompaniyanıń avtorlıq huqıqların húrmet etpegeni hám avtorlar menen baspashılarǵa durıs kompensaciya tólemegeni haqqında ayıplaw qoydı. Olardıń biri avtorlar atınan toparlıq is (Authors Guild v. Google, 20-sentyabr, 2005), al ekinshisi bes iri baspashı hám Amerika Baspashılar Associaciyası tárepinen qozǵalǵan puqaralıq sudlasıw (McGraw Hill v. Google, 19-oktyabr, 2005) boldı.&lt;ref name=&quot;LAWSUITS&quot;&gt;Copyright infringement suits against Google and their settlement:
{{Web deregi|url=https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|bet=Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|arxivsáne=November 1, 2008|baspaxana=Google Press Center|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html &quot;Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online&quot;]. Google Press Center. [https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html Archived] from the original on November 1, 2008&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;November 22,&lt;/span&gt; 2008&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.authorsguild.org/advocacy/articles/settlement-resources.html|bet=Authors Guild v. Google Settlement Resources Page|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081113145948/http://www.authorsguild.org/advocacy/articles/settlement-resources.html|arxivsáne=November 13, 2008|baspaxana=Authors Guild|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=12523914|access-date=November 22, 2008|title=A new chapter|date=October 30, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.authorsguild.org/news/sues_google_citing.htm|bet=Authors Guild Sues Google, Citing &quot;Massive Copyright Infringement&quot;|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070209223903/http://www.authorsguild.org/news/sues_google_citing.htm &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt;|arxivsáne=2007-02-09|avtor=Aiken|at=Paul|sáne=2005-09-20|baspaxana=[[Authors Guild]]|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.cnet.com/Publishers+sue+Google+over+book+search+project/2100-1030_3-5902115.html|bet=Publishers sue Google over book search project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140714203428/http://news.cnet.com/Publishers+sue+Google+over+book+search+project/2100-1030_3-5902115.html|arxivsáne=2014-07-14|avtor=Gilbert|at=Alorie|sáne=2005-10-19|baspaxana=[[CNET]] News|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://publishers.org/main/Copyright/attachments/40_McGraw-Hill_v_Google.pdf|bet=The McGraw Hill Companies, Inc.; Pearson Education, Inc.; Penguin Group (USA) Inc.; Simon and Schuster, Inc.; John Wiley and Sons, Inc. Plaintiffs, v. Google Inc., Defendant|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090713224529/http://www.publishers.org/main/Copyright/attachments/40_McGraw-Hill_v_Google.pdf|arxivsáne=2009-07-13|qaralǵan sáne=2007-10-05}} PDF file of the complaint. SD. N.Y. Case No. 05-CV-8881-JES.
&lt;/ref&gt;

Noyabr 2005: Google bul xızmettiń atın Google Print ten Google Book Search qa ózgertti.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googleblog.blogspot.com/2005/11/judging-book-search-by-its-cover.html|bet=Judging Book Search by its cover|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210106234558/https://googleblog.blogspot.com/2005/11/judging-book-search-by-its-cover.html|arxivsáne=January 6, 2021|avtor=Jen Grant|sáne=November 17, 2005|format=blog|jumıs=Googleblog|qaralǵan sáne=May 19, 2006}}&lt;/ref&gt; Baspashılar menen avtorlarǵa óz kitapların xızmetke kirgiziwge múmkinshilik beretuǵın programmasınıń atı Google Books Partner Program ǵa,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/partners.html|bet=Library partners|jumıs=Google books|qaralǵan sáne=2013-02-27}}&lt;/ref&gt; al kitapxanalar menen sheriklik Google Books Library Project ke ózgertildi.

2006: Google óziniń avtor huqıqınan azat, jámiyetlik múlk bolǵan barlıq kitaplarına «pdf júklep alıw» túymesin qostı. Sonday-aq jańa kórip shıǵıw interfeysin hám jańa «Bul kitap haqqında» betlerin qostı.&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/about/history.html|title=Google Books History – Google Books}}&lt;cite class=&quot;citation book cs1 cs1-prop-unfit&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20160206043510/http://books.google.com/googlebooks/about/history.html ''Google Books History – Google Books'']. Archived from the original on 2016-02-06&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2016-02-22&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1: unfit URL]]&lt;/ref&gt;

Avgust 2006: Kaliforniya Universiteti Sisteması kitaplardı cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Buǵan Sistema basqaratuǵın shama menen 100 kitapxanadaǵı 34 million tomnıń bir bólegi kiredi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|bet=UC libraries partner with Google to digitize books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060815010156/http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|arxivsáne=15 August 2006|avtor=Colvin|at=Jennifer|jumıs=University of California|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2006: Madrid Komplutens Universiteti Google Books Library Project ke qosılǵan birinshi ispan tilli kitapxana boldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/09/university-complutense-of-madrid-and_26.html|bet=University Complutense of Madrid and Google to Make Hundreds of Thousands of Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161126131039/http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/09/university-complutense-of-madrid-and_26.html|arxivsáne=26 November 2016|jumıs=Google|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2006: Viskonsin-Medison Universiteti Viskonsin Tariyxıy Jámiyeti Kitapxanası menen birge Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Birge alǵanda, kitapxanalarda 7.2 million qor bar.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.news.wisc.edu/releases/13010.html|bet=New release: UW-Madison Joins Google's Worldwide Book Digitization Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130909125649/http://www.news.wisc.edu/releases/13010.html|arxivsáne=9 September 2013|jumıs=University of Wisconsin-Madison|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2006: Virginiya Universiteti joybarǵa qosıldı. Onıń kitapxanalarında bes millionnan aslam tom hám 17 millionnan aslam qoljazba, siyrek kitaplar hám arxivler bar.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/11/university-of-virginia-library-joins_14.html|bet=The University of Virginia Library Joins the Google Books Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304121609/http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/11/university-of-virginia-library-joins_14.html|arxivsáne=4 March 2016|jumıs=Google|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Yanvar 2007: Texas Universiteti Ostinde Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Universitettiń 13 kitapxana ornınan keminde bir million tom cifrlastırıladı.

Mart 2007: Bavariya Mámleketlik Kitapxanası nemis tilindegi, sonday-aq inglis, francuz, italyan, latın hám ispan tillerindegi bir millionnan aslam jámiyetlik múlk hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı skanerlew ushın Google menen sheriklik dúzgenin járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.cnet.com/8301-10784_3-6164875-7.html|bet=Bavarian library joins Google book search project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140302033350/http://news.cnet.com/8301-10784_3-6164875-7.html|arxivsáne=2 March 2014|avtor=Mills|at=Elinor|jumıs=Cnet|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2007: Google hám Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası birgelikte kitap cifrlastırıw joybarı boyınsha sheriklik dúzilgenin járiyaladı.

May 2007: Gent Universitetiniń Bukentoren Kitapxanası francuz hám golland tillerindegi XIX ásir kitapların cifrlastırıw hám olardıń cifrlastırılǵan versiyaların onlayn jetkerip beriwde Google menen qatnasatuǵının járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ugent.be/en/ghentuniv/facilities/library/google-project.htm|bet=Google Books @ UGent|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190709145514/https://www.ugent.be/en/ghentuniv/facilities/library/google-project.htm|arxivsáne=2019-07-09|jumıs=Universiteitsbibliotheek Gent|qaralǵan sáne=2019-07-09}}&lt;/ref&gt;

May 2007: Maysur Universiteti Googledıń qaǵaz hám palma japıraqlarına sanskrit yamasa kannada tilinde jazılǵan shama menen 100,000 qoljazbanı qosqanda 800,000 nan aslam kitap hám qoljazbanı cifrlastıratuǵının járiyalaydı.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|bet=Google to digitise books at Mysore varsity|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150125120800/http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|arxivsáne=2015-01-25|sáne=20 May 2007|baspaxana=Hindustan Times|qaralǵan sáne=2015-01-22}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20150125120800/http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx &quot;Google to digitise books at Mysore varsity&quot;]. Hindustan Times. 20 May 2007. Archived from [http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx the original] on 2015-01-25&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2015-01-22&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Iyun 2007: Institutlıq Birge Islesiw Komiteti (2016-jılı Big Ten Academic Alliance dep qayta brendlengen) óziniń on eki aǵza kitapxanasınıń kelesi altı jıl dawamında 10 million kitaptı skanerlewge qatnasatuǵının járiyaladı.&lt;ref name=&quot;btaa&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|bet=Google Book Search Project - Menu|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160711054533/http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|arxivsáne=11 July 2016|baspaxana=Big Ten Academic Alliance|qaralǵan sáne=30 June 2016}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction &quot;Google Book Search Project - Menu&quot;]. Big Ten Academic Alliance. [https://web.archive.org/web/20160711054533/http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction Archived] from the original on 11 July 2016&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;30 June&lt;/span&gt; 2016&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Iyul 2007: Keyo Universiteti keminde 120,000 jámiyetlik múlk kitaptı cifrlastıratuǵının járiyalaw menen [[Yaponiya|Yaponiyada]] Googledıń birinshi kitapxana sherigi boldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/07/keio-university-joins-googles-library.html|bet=Keio University Joins Google's Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130309052919/http://booksearch.blogspot.com/2007/07/keio-university-joins-googles-library.html|arxivsáne=9 March 2013|avtor=DeBonis|at=Laura|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Avgust 2007: Google Kornell Universiteti Kitapxanasınan avtorlıq huqıqı bar hám jámiyetlik múlk bolǵan 500,000 ǵa shekem nárseni cifrlastıratuǵının járiyaladı. Google jáne skanerlengen barlıq shıǵarmalardıń cifrlı kóshirmesin universitettiń óz kitapxana sistemasına kirgiziw ushın beriwi kerek edi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.library.cornell.edu/about/news/press-releases/cornell-university-library-becomes-newest-partner-google-book-search|bet=Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327182443/https://www.library.cornell.edu/about/news/press-releases/cornell-university-library-becomes-newest-partner-google-book-search|arxivsáne=27 March 2019|jumıs=Cornell University Library|qaralǵan sáne=27 March 2019}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardıń úzindilerin bólisiw múmkinshiligin beretuǵın funkciyanı qostı. Úzindiler kitaptıń skanerinde qanday bolsa, sonday túrde yamasa ápiwayı tekst túrinde kóriniwi múmkin.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/08/share-and-enjoy.html|bet=Share and enjoy|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130815034737/http://booksearch.blogspot.com/2007/08/share-and-enjoy.html|arxivsáne=15 August 2013|avtor=Tungare|at=Manas|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jeke sáykes kitapxanalar, olar belgi qoyıwı, pikir bildiriwi, bahalawı yamasa tolıq tekstli izlew júrgiziwi múmkin bolǵan kitaplar tańlawın dúziwge múmkinshilik beretuǵın «Meniń Kitapxanam» dep atalǵan jańa funkciyanı iske qostı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/mylibrary/|bet=Google Books}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2007: Kolumbiya Universiteti jámiyetlik múlk shıǵarmalardı cifrlastırıw boyınsha sherik sıpatında qosıldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/12/columbia-university-joins-google-book.html|bet=Columbia University joins the Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130309052329/http://booksearch.blogspot.com/2007/12/columbia-university-joins-google-book.html|arxivsáne=9 March 2013|avtor=Stricker|at=Gabriel|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2008: [[Microsoft]] 750,000 kitap hám 80 million jurnal maqalasına jetken óziniń skanerlew joybarın qısqartıp, juwmaqlawdı jobalastırdı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft Will Shut Down Book Search Program|url=https://www.nytimes.com/2008/05/24/technology/24soft.html|access-date=2008-05-24}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2008: Eki jıllıq sóylesiwlerden keyin baspa industriyası menen Google arasında kelisimge erisildi. Google millionlaǵan kitaplardı jámiyetshilikke jetkerip beriw huqıqı ornına avtorlar menen baspashılarǵa kompensaciya tólewge kelisti.&lt;ref name=&quot;LAWSUITS&quot;&gt;Copyright infringement suits against Google and their settlement:
{{Web deregi|url=https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|bet=Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|arxivsáne=November 1, 2008|baspaxana=Google Press Center|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html &quot;Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online&quot;]. Google Press Center. [https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html Archived] from the original on November 1, 2008&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;November 22,&lt;/span&gt; 2008&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Some Fear Google's Power in Digital Books|url=https://www.nytimes.com/2009/02/02/technology/internet/02link.html|date=February 1, 2009|access-date=2009-02-02|first=Noam|last=Cohen}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2008: HathiTrust «Bólisilgen Cifrlı Repozitoriy» (keyinirek HathiTrust Digital Library retinde belgili) Institutlıq Birge Islesiw Komiteti hám Kaliforniya universiteti sistemasındaǵı 11 universitet kitapxanası tárepinen birgelikte iske qosıldı, olardıń hámmesi Google sherik kitapxanaları edi, olardıń toplamlarınan Google hám basqalar tárepinen skanerlengen kitaplardı arxivlew hám olarǵa akademiyalıq kiriw múmkinshiligin beriw ushın.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.hathitrust.org/press_10-13-2008|bet=Launch of HathiTrust - October 13, 2008 {{!}} www.hathitrust.org {{!}} HathiTrust Digital Library|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200811005738/https://www.hathitrust.org/press_10-13-2008|arxivsáne=2020-08-11|jumıs=www.hathitrust.org|qaralǵan sáne=2021-08-07}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2008: Google Google hám onıń baspashı sherikleri tárepinen skanerlengen nárseler boyınsha 7 million kitap belgisine jetti. 1 millionı tolıq aldın ala kóriw rejiminde hám 1 millionı tolıq kóriw hám júklep alıw múmkin bolǵan jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Shama menen bes millionı baspadan shıqpaǵan edi.&lt;ref name=&quot;pcworldscan&quot;&gt;{{Cite news|title=In Google Book Settlement, Business Trumps Ideals|url=http://www.pcworld.com/article/153085/article.html|date=October 28, 2008|access-date=2013-08-27}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPerez2008&quot;&gt;Perez, Juan Carlos (October 28, 2008). [http://www.pcworld.com/article/153085/article.html &quot;In Google Book Settlement, Business Trumps Ideals&quot;]. ''[[PC World (magazine)|PC World]]''. [https://web.archive.org/web/20131104211144/http://www.pcworld.com/article/153085/article.html Archived] from the original on 2013-11-04&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2013-08-27&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Massive EU online library looks to compete with Google|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gQBJ3FLg32GX_cAVFLQo1feO6Ckg|date=November 2008|access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Google Hopes to Open a Trove of Little-Seen Books|url=https://www.nytimes.com/2009/01/05/technology/internet/05google.html|date=January 4, 2009|access-date=2009-01-05}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2008: Google jurnallardı Google Booksqa kirgizgenin járiyaladı. Atamalarǵa New York Magazine, Ebony hám Popular Mechanics kiredi.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Google updates search index with old magazines|url=http://www.nbcnews.com/id/28156997|work=NBC News|date=December 10, 2008|access-date=June 29, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googleblog.blogspot.com/2008/12/search-and-find-magazines-on-google.html|bet=Official Google Blog: Search and find magazines on Google Book Search|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090802172848/http://googleblog.blogspot.com/2008/12/search-and-find-magazines-on-google.html|arxivsáne=2009-08-02|jumıs=Official Google Blog|qaralǵan sáne=2009-06-29}}&lt;/ref&gt;

Fevral 2009: Google iPhone hám Android telefon paydalanıwshılarına mobil brauzer arqalı AQSHta 1.5 millionnan aslam jámiyetlik múlk shıǵarmaların (hám AQSHtan tısqarı 500,000 nan aslamın) oqıw múmkinshiligin beretuǵın Google Book Searchtıń mobil versiyasın iske qostı. Bet súwretleriniń ornına kitaptıń ápiwayı teksti kórsetiledi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.in/2009/02/15-million-books-in-your-pocket.html|bet=1.5 million books in your pocket|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130727071257/http://booksearch.blogspot.in/2009/02/15-million-books-in-your-pocket.html|arxivsáne=27 July 2013|sáne=5 February 2009|jumıs=Inside Google Books|qaralǵan sáne=31 January 2015}}&lt;/ref&gt;

May 2009: Nyu-Yorktegi jıllıq BookExpo konvenciyasında Google baspashılarǵa ózleriniń eń jańa kitaplarınıń cifrlı versiyaların Google arqalı tutınıwshılarǵa tuwrıdan-tuwrı satıw múmkinshiligin beretuǵın programmanı kirgiziw niyetin bildirdi.

Dekabr 2009: Franciya sudı Franciyada baspadan shıqqan avtorlıq huqıqı bar kitaplardı skanerlewdi toqtattı, bunıń avtorlıq huqıq nızamların buzatuǵının aytıp. Bul skanerlew joybarınıń birinshi úlken nızamlı jeńilisi boldı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=French court shuts down Google Books project|url=https://www.latimes.com/news/nation-and-world/la-fg-france-google19-2009dec19,0,548537.story|access-date=2009-12-19}}&lt;/ref&gt;

Aprel 2010: Vizual óner iskerleri aldıńǵı sudlasıw hám kelisimge kirgizilmegen edi, olar basqa sudlasıwda shaǵım etiwshi toparları bolıp tabıladı hám tek Google Books emes, basqalardı da tekseriwge alıw niyetin bildirdi. «Jańa toparlıq is» dep aytılǵan málimlemede, «Googledıń Kitapxana Joybarınan ótip, fotograflar, illyustratorlar hám basqa vizual óner iskerleriniń huqıqların Google tárepinen sistemalı hám keń tarqalǵan buzıwlardı da óz ishine aladı.»&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://mashable.com/2010/04/07/google-books-photographers|bet=Google Gets Sued by Photographers Over Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130821200025/http://mashable.com/2010/04/07/google-books-photographers/|arxivsáne=21 August 2013|avtor=O'Dell|at=Jolie|sáne=8 April 2010|jumıs=Mashable|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2010: Googledıń Google Editions dep atalatuǵın cifrlı kitap dúkanın ashatuǵını xabar etildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703866704575224232417931818|bet=Google Readies Its E-Book Plan, Bringing in a New Sales Approach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150312153114/http://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703866704575224232417931818|arxivsáne=12 March 2015|avtor=Vascellaro|at=Jessica E.|sáne=4 May 2010|jumıs=The Wall Street Journal|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;  Ol óziniń elektron kitap dúkanı menen Amazon, Barnes &amp; Noble, Apple hám basqa elektron kitap satıwshıları menen básekilesetuǵın edi. Basqalardan ayırmashılıǵı, Google Editions tolıǵı menen onlayn edi hám belgili bir qurılma (kindle, Nook yamasa iPad sıyaqlı) talap etpeytuǵın edi.

Iyun 2010: Google 12 million skanerlengen kitaptan ótti.

Avgust 2010: Googledıń on jıl ishinde bar ekenligi belgili bolǵan barlıq 129,864,880 kitaptı skanerlew niyeti bar ekenligi járiyalandı, bul ulıwma 4 milliardtan aslam cifrlı bet hám 2 trillion sózdi quraydı.

Dekabr 2010: Google eBooks (Google Editions) AQSHta iske qosıldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.macworld.com/article/156194/2010/12/google_ebookstore_launch.html|bet=Google launches eBookstore with more than 3 million titles|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101210072308/http://www.macworld.com/article/156194/2010/12/google_ebookstore_launch.html|arxivsáne=2010-12-10|baspaxana=MacWorld|qaralǵan sáne=2011-01-02}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2010: Google óziniń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw haqqındaǵı maǵlıwmatlardı jıynaytuǵın hám diagrammaǵa túsiretuǵın Ngram Viewer di iske qostı.&lt;ref name=&quot;Zimmer&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|bet=Bigger, Better Google Ngrams: Brace Yourself for the Power of Grammar|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161003003940/http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|arxivsáne=2016-10-03|avtor=Zimmer|at=Ben|sáne=18 October 2012|til=en-US|jumıs=[[The Atlantic]]|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFZimmer2012&quot;&gt;Zimmer, Ben (18 October 2012). [https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/ &quot;Bigger, Better Google Ngrams: Brace Yourself for the Power of Grammar&quot;]. ''[[The Atlantic]]''. [https://web.archive.org/web/20161003003940/http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/ Archived] from the original on 2016-10-03&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2016-09-20&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Mart 2011: Federal sudya baspa industriyası menen Google arasında erisilgen kelisimdi qabıl etpedi.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.marketwatch.com/story/judge-rejects-google-settlement-with-authors-2011-03-22-170430|title=Judge rejects Google settlement with authors|access-date=2012-02-21}}&lt;/ref&gt;

Mart 2012: Google 20 millionnan aslam skanerlengen kitaptan ibarat boldı.&lt;ref name=&quot;LP&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lawprofessors.typepad.com/law_librarian_blog/2012/03/google-book-scan-project-slows-down.html|bet=Google book scan project slows down|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120315101155/http://lawprofessors.typepad.com/law_librarian_blog/2012/03/google-book-scan-project-slows-down.html|arxivsáne=2012-03-15|jumıs=Law Librarian Blog|qaralǵan sáne=&lt;!-- March 2012 --&gt;}}&lt;/ref&gt;

Mart 2012: Google baspashılar menen kelisimge eristi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.publishers.org/press/85/|bet=The Association of American Publishers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131103165236/http://publishers.org/press/85/|arxivsáne=2013-11-03|qaralǵan sáne=2013-11-17}}&lt;/ref&gt;

Yanvar 2013: «Google hám Dúnya Miyi» hújjetli filmi Sundance Film Festival de kórsetildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.worldbrainthefilm.com/|bet=Google and the world brain - Polar Star Films|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130902195504/http://www.worldbrainthefilm.com/|arxivsáne=2013-09-02|qaralǵan sáne=2013-09-02}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2013: Authors Guild v. Google isinde AQSH Rayon Sudyası Denni Chin ádil paydalanıwdı sóz etip, Google tárepin qolladı.&lt;ref name=&quot;Ars Technica&quot;&gt;{{Cite news|url=https://arstechnica.com/tech-policy/2013/11/google-books-ruled-legal-in-massive-win-for-fair-use|title=Google Books ruled legal in massive win for fair use|access-date=2017-06-14}}&lt;/ref&gt; Avtorlar apellyaciya beretuǵının ayttı.

Oktyabr 2015: Apellyaciya sudı Google tárepin qollap, Googledıń avtorlıq huqıqı nızamın buzbaǵanın járiyaladı.&lt;ref name=&quot;reuters_2015_10_16&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-google-books-idUSKCN0SA1S020151016|title=Google book-scanning project legal, says U.S. appeals court|access-date=2021-07-10}}&lt;/ref&gt; New York Timestıń xabar beriwinshe, Google 25 millionnan aslam kitaptı skanerlegen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2015/10/29/arts/international/google-books-a-complex-and-controversial-experiment.html|title=Google Books: A Complex and Controversial Experiment|first=Stephen|last=Heyman|date=28 October 2015|access-date=21 February 2017}}&lt;cite class=&quot;citation news cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHeyman2015&quot;&gt;Heyman, Stephen (28 October 2015). [https://www.nytimes.com/2015/10/29/arts/international/google-books-a-complex-and-controversial-experiment.html &quot;Google Books: A Complex and Controversial Experiment&quot;]. ''The New York Times''. [https://web.archive.org/web/20201108125412/http://www.nytimes.com/2015/10/29/arts/international/google-books-a-complex-and-controversial-experiment.html Archived] from the original on 8 November 2020&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;21 February&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Aprel 2016: AQSH Joqarǵı Sudı Authors Guild tiń apellyaciyasın qarawdan bas tarttı, bul tómengi sud sheshiminiń kúshinde qalǵanın hám Googleǵa kitapxana kitapların skanerlewge hám izlew nátiyjelerinde úzindilerdi nızamdı buzbastan kórsetiwge ruqsat beriletuǵının ańlatadı.

=== Statusı ===
Google Google Books joybarınıń keleshegi boyınsha jobaları haqqında ádewir qupıya bolıp kelgen. Googledıń bir neshe sherik mákemelerindegi kitapxanashılar tastıyıqlaǵanınday, skanerlew operaciyaları keminde 2012-jıldan berli ástelep atır edi. Viskonsin Universitetinde tezlik 2006-jıldaǵıǵa qaraǵanda eki ese kemeygen edi. Biraq, kitapxanashılar ástelegen páttiń joybardıń jetilisiwiniń tábiyiy nátiyjesi bolıwı múmkin ekenin aytqan - dáslep kitaplardıń tolıq toplamları skanerlewge alınǵan bolsa, házir tek ele skanerlenbegen atamalardı qaraw kerek boldı.&lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|bet=Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|arxivsáne=22 December 2017|avtor=Jennifer Howard|sáne=9 March 2012|baspaxana=The Chronicle of Higher Education|qaralǵan sáne=20 December 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJennifer_Howard2012&quot;&gt;Jennifer Howard (9 March 2012). [https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109 &quot;Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries&quot;]. The Chronicle of Higher Education. [https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109 Archived] from the original on 22 December 2017&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 December&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Kompaniyanıń óziniń Google Books xronologiya beti hátte 2017-jılı da 2007-jıldan keyingi hesh nárseni sóz etpegen, al Google Books blogı 2012-jılı Google Search blogı menen biriktirilgen.&lt;ref name=&quot;wired&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Scott Rosenberg |date=11 April 2017 |title=How Google Book Search Got Lost |url=https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |url-status=live |magazine=Wired |archive-url=https://web.archive.org/web/20171222052411/https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |archive-date=22 December 2017 |access-date=20 December 2017}}&lt;/ref&gt;

2017-jılı on jıllıq sudlasıwda jeńiske erisse de, The Atlantic Googledıń «óziniń skanerlew operaciyasın derlik toqtatqanın» aytqan.&lt;ref name=&quot;atlantic&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|bet=Torching the Modern-Day Library of Alexandria|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|arxivsáne=23 December 2020|avtor=James Somers|sáne=20 April 2017|baspaxana=The Atlantic|qaralǵan sáne=22 April 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFJames_Somers2017&quot;&gt;James Somers (20 April 2017). [https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ &quot;Torching the Modern-Day Library of Alexandria&quot;]. The Atlantic. [https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/ Archived] from the original on 23 December 2020&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;22 April&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; 2017-jıldıń aprel ayında Wired joybar ústinde tek bir neshe Google xızmetkeri islep atırǵanın hám jańa kitaplar ele de skanerlenip atırǵanın, biraq ádewir tómen tezlikte ekenin xabarladı. Ol on jıllıq nızamlı gúrestiń Googledıń qálewin joytqanın aytıp ótti.&lt;ref name=&quot;wired&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Scott Rosenberg |date=11 April 2017 |title=How Google Book Search Got Lost |url=https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |url-status=live |magazine=Wired |archive-url=https://web.archive.org/web/20171222052411/https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |archive-date=22 December 2017 |access-date=20 December 2017}}&lt;cite class=&quot;citation magazine cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFScott_Rosenberg2017&quot;&gt;Scott Rosenberg (11 April 2017). [https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ &quot;How Google Book Search Got Lost&quot;]. ''Wired''. [https://web.archive.org/web/20171222052411/https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ Archived] from the original on 22 December 2017&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;20 December&lt;/span&gt; 2017&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Nızamlı máseleler ==
Joybar arqalı kitapxana kitapları avtorlıq huqıqı statusına qaramastan bir qálipte cifrlastırılıp atır edi, bul Googleǵa qarsı bir qansha sudlasıwlarǵa alıp keldi. 2008-jıldıń aqırına kelip, xabarlarǵa qaraǵanda Google jeti millionnan aslam kitaptı cifrlastırǵan, olardıń tek bir millionǵa jaqını jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Qalǵanlarınıń bir millionı avtorlıq huqıqı bar hám baspada bar, al bes millionı avtorlıq huqıqı bar, biraq baspadan shıqpaǵan edi. 2005-jılı avtorlar hám baspashılar toparı avtorlıq huqıqı bar shıǵarmalardı buzǵanı ushın Googleǵa qarsı úlken toparlıq is qozǵadı. Google «jetim shıǵarmalardı» - ele de avtorlıq huqıqı bar, biraq avtorlıq huqıqı iyelerin tabıw múmkin bolmaǵan kitaplardı saqlap qalıp atırǵanın ayttı.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Robert Darnton |date=February 12, 2009 |title=Google and the Future of Books |url=http://www.nybooks.com/articles/archives/2009/feb/12/google-the-future-of-books/ |url-status=live |magazine=The New York Review of Books |archive-url=https://web.archive.org/web/20151029211720/http://www.nybooks.com/articles/archives/2009/feb/12/google-the-future-of-books/ |archive-date=October 29, 2015 |access-date=April 16, 2016}}&lt;/ref&gt;

Authors Guild hám Association of American Publishers 2005-jılı Googledıń kitap joybarına qarsı «ǵalabalıq avtorlıq huqıqın buzıw»dı sóz etip, bólek-bólek sudlastı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Authors sue Google over book plan|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4266586.stm|date=21 September 2005|access-date=23 April 2018}}&lt;/ref&gt; Google óz joybarınıń ádil paydalanıwdı kórsetetuǵının hám baspadaǵı hár bir sóz indekslengen kartochkalı katalogtıń cifrlı dáwirdegi balaması ekenin ayttı.&lt;ref name=&quot;LAWSUITS&quot;&gt;Copyright infringement suits against Google and their settlement:
{{Web deregi|url=https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|bet=Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|arxivsáne=November 1, 2008|baspaxana=Google Press Center|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html &quot;Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online&quot;]. Google Press Center. [https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html Archived] from the original on November 1, 2008&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;November 22,&lt;/span&gt; 2008&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Sudlasıwlar biriktirildi hám aqır-aqıbetinde kelisim usınıldı. Kelisim antitrest, jeke ómir qupıyalıǵı hám usınılǵan avtorlar hám baspashılar klassları jetkiliksizligi qusaǵan hár qıylı tiykarlarda ádewir sınǵa ushıradı. Kelisim aqır-aqıbetinde qabıl etilmedi, al baspashılar kóp ótpey Google menen kelisimge keldi. Authors Guild isti dawam etti hám 2011-jılı olardıń usınǵan klassı tastıyıqlandı. Google bul sheshimge apellyaciya berdi, bir qansha amici klasstıń jetkiliksizligin tastıyıqladı, al Ekinshi Okrug 2013-jıldıń iyul ayında klass sertifikaciyasın qabıl etpedi hám isti Googledıń ádil paydalanıw qorǵanıwın qaraw ushın Rayon Sudına qaytardı.

2015-jılı Authors Guild Nyu-Yorktegi AQSH 2-Apellyaciya Sudı Okrugi tárepinen qaralıwı ushın Googleǵa qarsı jáne bir apellyaciya berdi. Google isti bir awızdan jeńip shıqtı, sebebi olar adamlarǵa tolıq tekstlerdi emes, al úzindilerdi kórsetip atırǵanı hám adamlarǵa kitaptı nızamsız oqıwǵa ruqsat bermey atırǵanı tiykarında.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|bet=U.S. Appeals Court Rules Google Book Scanning Is Fair Use|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125174514/http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|arxivsáne=2018-01-25|avtor=Peet|at=Lisa|sáne=2015-10-19|jumıs=Library Journal|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt; Esabatta sudlar olardıń ádil paydalanıw punkti astında qorǵalǵanı sebepli avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ayttı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/13-4829/13-4829-2015-10-16.html|bet=Authors Guild v. Google, Inc., No. 13-4829 (2d Cir. 2015)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160913135053/http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/13-4829/13-4829-2015-10-16.html|arxivsáne=2016-09-13|qaralǵan sáne=2016-09-21}}&lt;/ref&gt;

Authors Guild 2016-jılı sheshimge jáne bir márte apellyaciya beriwge háreket etti hám bul ret isin Joqarǵı Sud qarap shıǵıwı ushın jiberdi. Is qabıl etilmedi, Ekinshi Okrugtıń is boyınsha sheshimi kúshinde qaldı, bul Googledıń avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ańlatadı.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/the-switch/wp/2016/04/18/google-books-just-won-a-decade-long-copyright-fight/|title=Google Books just won a decade-long copyright fight|access-date=2016-09-20}}&lt;/ref&gt; Bul is jáne nızamdı jáne de anıqlastırǵanı hám keńeytkeni sebepli ádil paydalanıw nızamlarına baylanıslı basqa uqsas isler ushın da precedent ornattı. Bunday anıqlastırıw Googleǵa uqsas basqa skanerlew joybarlarına da tásir etedi.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|bet=U.S. Appeals Court Rules Google Book Scanning Is Fair Use|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125174514/http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|arxivsáne=2018-01-25|avtor=Peet|at=Lisa|sáne=2015-10-19|jumıs=Library Journal|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1 cs1-prop-unfit&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPeet2015&quot;&gt;Peet, Lisa (2015-10-19). [https://web.archive.org/web/20180125174514/http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/ &quot;U.S. Appeals Court Rules Google Book Scanning Is Fair Use&quot;]. ''Library Journal''. Archived from the original on 2018-01-25&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;2016-09-20&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;
[[Category:CS1: unfit URL]]&lt;/ref&gt;

Basqa sudlasıwlar Authors Guild tiń jolın quwdı. 2006-jılı burın qozǵalǵan nemis sudlasıwı qaytıp alındı.&lt;ref&gt;
{{Web deregi|url=http://blog.searchenginewatch.com/blog/060628-152950|bet=Google Book Search Wins Victory In German Challenge|arxivurl=https://web.archive.org/web/20061017052524/http://blog.searchenginewatch.com/blog/060628-152950|arxivsáne=2006-10-17|avtor=Sullivan|at=Danny|sáne=2006-06-28|format=blog|jumıs=[[Search Engine Watch]]|qaralǵan sáne=2006-11-11}}
&lt;/ref&gt; 2006-jıldıń iyun ayında La Martinière hám Éditions du Seuil&lt;ref name=&quot;Sage&quot;&gt;{{Cite news|last=Sage|first=Adam|title=French publishers toast triumph over Google|date=December 19, 2009|url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/technology/article6962221.ece|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt; retinde belgili francuz baspashısı Erve de la Martiner&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot;&gt;{{Cite news|last=Smith|first=Heather|title=Google's French Book Scanning Project Halted by Court|date=December 18, 2009|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&amp;sid=apZ3UG9CPLo8|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt; Google France ke qarsı sudlasıw niyetin járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Cite news|last=Oates|first=John|title=French publisher sues Google|work=The Register|date=June 7, 2006|url=https://www.theregister.co.uk/2006/06/07/france_sues_google/|access-date=August 10, 2017}}&lt;/ref&gt; 2009-jılı Parij Puqaralıq Sudı 300,000 [[Evro|EUR]] (shama menen 430,000 USD) zıyan hám procent tólewge húkim etti hám baspashınıń kitapların óz maǵlıwmatlar bazasınan alıp taslamaǵansha Googleǵa kúnine 10,000 EUR tólewdi buyırdı.&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Fine for Google over French books|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8420876.stm|work=BBC News|date=December 18, 2009|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt; Sud bılay dep jazdı: «Google Seuil ge tiyisli kitaplardı onıń ruqsatısız tolıq qayta kóshirip hám jetkerip beriw arqalı avtorlıq huqıq nızamların buzdı»&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot; /&gt; hám Google «baspashılarǵa zıyan keltiretuǵın avtorlıq huqıqın buzıw háreketlerin ámelge asırdı».&lt;ref name=&quot;Sage&quot; /&gt; Google apellyaciya beretuǵının ayttı.&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot; /&gt; Sudlasıwǵa qosılǵan Syndicat National de l'Edition, Googledıń avtorlıq huqıqı bar shama menen 100,000 francuz shıǵarmasın skanerlegenin ayttı.&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot; /&gt;

2009-jıldıń dekabr ayında qıtay avtorı Myan Myan óziniń «Acid Lovers» romanın skanerlegeni ushın Googleǵa qarsı $8,900 ǵa puqaralıq sudlasıw qozǵadı. Bul Qıtayda Googleǵa qarsı qozǵalǵan usınday birinshi sudlasıw.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.redorbit.com/news/technology/1803332/google_faces_chinese_lawsuit_over_digital_book_project/index.html|bet=Google Faces Chinese Lawsuit Over Digital Book Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100101101725/http://www.redorbit.com/news/technology/1803332/google_faces_chinese_lawsuit_over_digital_book_project/index.html|arxivsáne=1 January 2010|sáne=28 December 2009|qaralǵan sáne=29 December 2009}}&lt;/ref&gt; Jáne sol jıldıń noyabr ayında China Written Works Copyright Society (CWWCS) Googledı 570 qıtay jazıwshısınıń 18,000 kitabın ruqsatsız skanerlewde ayıpladı. Google 20-noyabrde ózi skanerlegen qıtay kitaplarınıń dizimin beriwge kelisti, biraq kompaniya avtorlıq huqıq nızamların «buzǵanın» moyınlawdan bas tarttı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.chinadaily.com.cn/china/2009-12/16/content_9184029.htm|bet=Writer sues Google for copyright infringement|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130205035655/http://www.chinadaily.com.cn/china/2009-12/16/content_9184029.htm|arxivsáne=February 5, 2013|jumıs=China Daily|qaralǵan sáne=March 20, 2012}}&lt;/ref&gt;

Mart 2007-jılı Microsofttıń avtorlıq huqıqı, tovar belgisi hám kommerciyalıq sırlar boyınsha bas keńesshisiniń orınbasarı Tomas Rubin Googledı óziniń kitap izlew xızmeti menen avtor huqıqı nızamın buzıwda ayıpladı. Rubin ayrıqsha Googledıń avtorlıq huqıq iyesi toqtatıwdı talap etkenshe qálegen shıǵarmanı erkin kóshiriw siyasatın sınǵa aldı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft Attorney Accuses Google Of Copyright Violations|date=March 6, 2007|url=http://www.informationweek.com/internet/showArticle.jhtml?articleID=197800578|access-date=March 6, 2007}}&lt;/ref&gt;

Googledıń jámiyetlik múlk shıǵarmalarǵa licenziya beriwi de kitaplar menen cifrlı suw belgisi texnikaların qollanıwı sebepli táshiwish tuwdıratuǵın taraw bolıp tabıladı. AQSH Federal húkimeti dóretken barlıq shıǵarmalar sıyaqlı jámiyetlik múlkte bolǵan ayırım baspadan shıqqan shıǵarmalar ele de avtorlıq huqıq astındaǵı basqa shıǵarmalar sıyaqlı qaraladı hám sonlıqtan 1922-jıldan keyin qulıplanǵan.

Keminde 2014-jıldan baslap Google avtorlar hám baspashılarǵa talap boyınsha kitap aldın ala kóriwlerin Google Bookstan alıp taslawǵa ruqsat bergen.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/partner/answer/4431248?hl=en#zippy=,remove-a-book-thats-for-sale-on-google-play-or-previewable-on-google-books|bet=Remove a book - Books Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140924005306/https://support.google.com/books/partner/answer/4431248?hl=en#zippy=,remove-a-book-thats-for-sale-on-google-play-or-previewable-on-google-books|arxivsáne=24 September 2014|sáne=2014-09-24|qaralǵan sáne=2025-03-18}}&lt;/ref&gt;

== Uqsas joybarlar ==

* Project Gutenberg - bul «elektron kitaplardı dóretiw hám tarqatıwdı xoshametlew» ushın mádeniy shıǵarmalardı cifrlastırıw hám arxivlew boyınsha ıqtıyarlı háreket. Ol 1971-jılı Maykl S. Xart tárepinen dúzilgen hám eń eski cifrlı kitapxana bolıp tabıladı. 2015-jıldıń 3-oktyabrine kelip, Project Gutenberg óz toplamında 50,000 nársege jetti.
* Internet Archive kúnine 1000 nan aslam kitaptı cifrlastıratuǵın, sonday-aq Google Books hám basqa dereklerden kitaplardı kóshirip alatuǵın kommerciyalıq emes shólkem. 2011-jıldıń may ayına kelip, ol Google Books taǵı shama menen 1 million jámiyetlik múlk kitaplarınan kóbirek, 2.8 millionnan aslam jámiyetlik múlk kitapların saqlaǵan. Internet Archive tıń sıńar joybarı bolǵan Open Library 150 kitapxananıń keliwshilerine 80,000 skanerlengen hám satıp alınǵan kommerciyalıq elektron kitaplardı beriw xızmetin kórsetedi.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Internet Archive and Library Partners Develop Joint Collection of 80,000+ eBooks To Extend Traditional In-Library Lending Model|url=https://archive.org/post/349420/in-library-ebook-lending-program-launched|date=February 22, 2011&lt;!-- 2011-02-11--&gt;|access-date=2011-05-26}}&lt;/ref&gt;
* HathiTrust 2008-jıldıń 13-oktyabrinen baslap&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.languagehat.com/archives/003251.php|bet=languagehat.com : TRUST HATHI, NOT GOOGLE|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090603104718/http://www.languagehat.com/archives/003251.php|arxivsáne=2009-06-03|qaralǵan sáne=2010-01-10}}&lt;/ref&gt; HathiTrust Digital Library dı qollap-quwatlaydı, ol Google tárepinen skanerlengen materiallardı, Internet Archive kitaplarınıń ayırımların hám sherik mákemeler tárepinen jergilikli skanerlengen ayırım materiallardı saqlaydı hám olarǵa kiriw múmkinshiligin beredi. 2010-jıldıń may ayına kelip, ol 6 millionǵa jaqın tomdı óz ishine aladı, olardıń 1 millionnan aslamı (keminde AQSHta) jámiyetlik múlk bolıp tabıladı.
* ACLS Humanities E-Book - mákemelik jazılıw arqalı kiriw múmkin bolǵan gumanitar hám baylanıslı jámiyetlik ilimler boyınsha joqarı sapalı 5,400 den aslam kitaptıń onlayn toplamı.
* Microsoft 2006-jıldıń aqırında Live Search Books dúziw ushın 300,000 kitaptı skanerlewdi qarjılandırdı. Ol 2008-jıldıń may ayına shekem dawam etti, sol waqıtta joybar toqtatıldı&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft starts online library in challenge to Google Books|url=http://www.theage.com.au/news/biztech/microsoft-starts-online-library-in-challenge-to-google-books/2006/12/07/1165081127665.html|date=2006-12-08|access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt; hám kitaplar Internet Archive te biypul jetkerip berildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.google-books.com/218664-Google-Books-An-Other-Popular-Service-By-Google.html|bet=Google Books-An Other Popular Service By Google|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130404112919/http://www.google-books.com/218664-Google-Books-An-Other-Popular-Service-By-Google.html|arxivsáne=4 April 2013|avtor=Xio|at=Christina|qaralǵan sáne=4 August 2012}}&lt;/ref&gt;
* Hindstannıń Milliy Cifrlı Kitapxanası (NDLI) Hindstannıń Adam Resursların Rawajlandırıw Ministrligi qaramaǵındaǵı joybar. Maqset bir veb-portalda bir neshe milliy hám xalıqaralıq cifrlı kitapxanalardı biriktiriw bolıp tabıladı. NDLI inglis hám hind tillerindegi kóp kitaplarǵa biypul kiriw múmkinshiligin beredi.
* Europeana 2010-jılǵa kelip Evropa Awqamındaǵı 1,000 nan aslam arxivten sońǵı 2,000 jıllıq Evropa tariyxına tiyisli video, foto, súwretler, audio, kartalar, qoljazbalar, baspa kitaplar hám gazetalardı qosqanda shama menen 10 million cifrlı obektke silteme beredi.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Snyder |first=Chris |date=November 20, 2008 |title=Europe's Answer to Google Book Search Crashes on Day 1 |url=http://blog.wired.com/business/2008/11/eu-launches-mas.html |url-status=live |magazine=[[Wired (magazine)|Wired]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20090416002826/http://blog.wired.com/business/2008/11/eu-launches-mas.html |archive-date=2009-04-16 |access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt;
* Francuz Milliy Kitapxanasınıń Gallica sı shama menen 4,000,000 cifrlastırılǵan kitap, gazeta, qoljazba, karta hám súwret hám t.b. ǵa silteme beredi. 1997-jılı dúzilgen cifrlı kitapxana ayına shama menen 5000 jańa hújjet penen keńeyiwin dawam etpekte. 2008-jıldıń aqırınan baslap, jańadan skanerlengen hújjetlerdiń kópshiligi súwret hám tekst formatlarında jetkerip beriledi. Bul hújjetlerdiń kópshiligi francuz tilinde jazılǵan.
* Wikisource
* Runivers

== Derekler ==

[[Kategoriya:Google xızmetleri]]</text>
      <sha1>o1v5nok81qoscxqoejgeoets5vhj59z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121150</id>
      <parentid>121149</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:56:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121150</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="85831" sha1="q27v54vzddhtgdnensuawmzpoju2gqp" xml:space="preserve">'''Google Books''' (burın '''Google Book Search, Google Print''' hám kod atı '''Project Ocean''' dep atalǵan)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.businessinsider.com/google-books-2013-12|bet=An Inside Look At One Of Google's Most Controversial Projects|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171021164705/http://www.businessinsider.com/google-books-2013-12|arxivsáne=21 October 2017|avtor=Love|at=Dylan|jumıs=Business Insider|qaralǵan sáne=21 October 2017}}&lt;/ref&gt; — [[Google]] tárepinen skanerlengen, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) arqalı tekstke aylandırılǵan hám onıń cifrlı maǵlıwmatlar bazasında saqlanǵan kitaplar menen jurnallardıń tolıq tekstin izleytuǵın Google xızmeti. Kitaplar yamasa baspashılar hám avtorlar tárepinen Google Books Partner Program arqalı, yaki Googledıń kitapxana sheriklesleri tárepinen Library Project arqalı usınıladı. Sonıń menen bir qatarda, Google bir qatar jurnal baspashıları menen olardıń arxivlerin cifrlastırıw boyınsha sheriklik ornattı.&lt;ref name=&quot;magazines&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/116502?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=About Magazines search|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150514114726/https://support.google.com/books/answer/116502?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=14 May 2015|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=13 January 2015}}&lt;/ref&gt;

Publisher Program dáslep 2004-jıldıń oktyabr ayında Frankfurt kitap yarmarkasında usınılǵanda Google Print dep atalǵan edi. Kitapxana sherikleriniń toplamlarındaǵı shıǵarmalardı skanerlep, olardı cifrlı inventarǵa qosatuǵın Google Books Library Project haqqında 2004-jıldıń dekabr ayında járiyalandı.

Google Books baslaması adamzat biliminiń eń úlken onlayn jıyındısına aylanıwı múmkin bolǵan dereklerge burın bolmaǵan kiriw múmkinshiligin beriw potencialı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.ala.org/ala/alonline/techspeaking/2006columnsa/techJan2006.cfm|bet=Is This the Renaissance or the Dark Ages?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070403083647/http://www.ala.org/ala/alonline/techspeaking/2006columnsa/techJan2006.cfm|arxivsáne=2007-04-03|avtor=Pace|at=Andrew K.|sáne=January 2006|jumıs=American Libraries|baspaxana=[[American Library Association]]|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt; hám bilimdi demokratiyalastırıwdı alǵa ilgerletkeni ushın itibarǵa ılayıq boldı. Degen menen, ol avtorlıq huqıqtı buzıw potencialı hám OCR processi arqalı skanerlengen tekstlerge kirgizilgen kóp qátelerdi dúzetiw ushın redaktorlawdıń joqlıǵı sebepli sınǵa alındı.

2019-jıldıń oktyabr ayında Google Bookstıń 15 jıllıǵın bayramlaǵan Google skanerlengen kitaplar sanınıń 40 millionnan asqanın xabarladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/products/search/15-years-google-books/|bet=15 years of Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200929212731/https://www.blog.google/products/search/15-years-google-books/|arxivsáne=29 September 2020|sáne=17 October 2019|qaralǵan sáne=20 October 2019}}&lt;/ref&gt;
Google 2010-jılı dúnyada shama menen 130 million túrli atama bar ekenin anıqladı hám olardıń hámmesin skanerlewdi maqset etkenin bildirdi. Biraq, amerikalı akademiyalıq kitapxanalardaǵı skanerlew processi 2000-jıllardan baslap ástelesti.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |date=11 September 2015 |title=What Ever Happened to Google Books? |url=https://www.newyorker.com/business/currency/what-ever-happened-to-google-books |url-status=live |magazine=[[The New Yorker]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412002843/https://www.newyorker.com/business/currency/what-ever-happened-to-google-books |archive-date=12 April 2020 |access-date=20 February 2020}}&lt;/ref&gt; Google Booktıń skanerlew háreketleri sudlasıwlarǵa sebep boldı, sonıń ishinde AQSHtaǵı Authors Guild v. Google toparlıq shaǵım isi bar, ol Google paydasına sheshildi (tómenge qarań). Bul AQSHta jetim shıǵarmalar ushın avtorlıq huqıq ámeliyatların ózgertiwge jaqın kelgen úlken is boldı. Kaliforniya universiteti, Berkli hám Nortistern universitetiniń biznes mektepleri ilimpazları tárepinen 2023-jılı ótkerilgen izertlew Google Bookstıń kitaplardı cifrlastırıwı kitaplardıń fizikalıq versiyalarınıń satılıwın arttırǵanın anıqladı.

== Detallar ==
Google Books nátiyjeleri ulıwma Google Searchte de, arnawlı Google Books izlew veb-saytında da (books.google.com) kórinedi.

Izlew sorawlarına juwap retinde, Google Books paydalanıwshılarǵa, eger kitap avtorlıq huqıqtan azat bolsa yamasa avtorlıq huqıq iyesi ruqsat bergen bolsa, izlew sózleri bar kitaplardıń tolıq betlerin kóriwge múmkinshilik beredi. Eger Google kitaptıń ele de avtorlıq huqıq astında ekenine isense, paydalanıwshı izlew sózleri átirapındaǵı tekst «úzindilerin» kóredi. Kitap tekstindegi izlew sózleriniń barlıq orınları sarı tús penen belgilenip kórsetiledi.

Google Booksta tórt kiriw dárejesi qollanıladı:

* '''Tolıq kórinisi:''' Ulıwma paydalanıw ushın ashıq bolǵan kitaplar «tolıq kóriniske» iye hám olardı biypul júklep alıwǵa boladı. Partner Program arqalı alınǵan basılıp atırǵan kitaplar da, eger baspashı ruqsat bergen bolsa, tolıq kóriniste qoljetimli boladı, biraq bul siyrek ushırasadı.
* '''Aldın ala kóriw:''' Ruqsat berilgen basılıp atırǵan kitaplar ushın kóriwge bolatuǵın betler sanı hár qıylı kiriw sheklewleri hám qáwipsizlik ilajları tiykarında belgilengen «aldın ala kóriw» menen sheklengen, olardıń ayırımları paydalanıwshını qadaǵalawǵa tiykarlanǵan. Ádette, baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin belgiley aladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.kuro5hin.org/story/2005/3/7/95844/59875|bet=Google's Cookie and Hacking Google Print|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210126201516/http://www.kuro5hin.org/story/2005/3/7/95844/59875|arxivsáne=2021-01-26|avtor=Duffy|at=Greg|sáne=March 2005|jumıs=[[Kuro5hin]]|qaralǵan sáne=2006-11-28}}&lt;/ref&gt; Paydalanıwshılarǵa kitaptıń aldın ala kóriw bólimin kóshirip alıw, júklep alıw yamasa basıp shıǵarıw sheklengen. Betlerdiń tómengi bóliminde «Avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan material» degen suw belgi payda boladı. Partner Program arqalı alınǵan barlıq kitaplar aldın ala kóriw ushın qoljetimli.
* '''Úzindi kórinisi:''' «Úzindi kórinisi» – izlew sózi átirapındaǵı eki-úsh qatar tekst – Googleda avtorlıq huqıq iyesiniń aldın ala kóriwdi kórsetiw ushın ruqsatı bolmaǵan jaǵdaylarda kórsetiledi. Bul Google iyesin anıqlay almaǵanı yamasa iyesi ruqsat beriwden bas tartqanı sebepli bolıwı múmkin. Eger izlew sózi kitapta kóp márte payda bolsa, Google úshten kóp emes úzindi kórsetedi, solay etip paydalanıwshınıń kitaptıń kóp bólegin kóriwiniń aldın aladı. Sonday-aq, Google sózlikler sıyaqlı ayırım anıqlama kitapları ushın hesh qanday úzindilerdi kórsetpeydi, sebebi hátte úzindilerdi kórsetiw de shıǵarmanıń bazarına zıyan keltiriwi múmkin. Google avtorlıq huqıq nızamı boyınsha úzindi kórinisin kórsetiw ushın hesh qanday ruqsat talap etilmeydi dep esaplaydı.
* '''Aldın ala kóriw joq:''' Google jáne cifrlastırılmaǵan kitaplar ushın izlew nátiyjelerin kórsetedi. Bul kitaplar skanerlenbegeni sebepli, olardıń teksti izlew ushın qoljetimli emes hám tek metamaǵlıwmatlar, mısalı ataması, avtorı, baspashısı, betler sanı, ISBN, teması hám avtorlıq huqıq haqqında maǵlıwmat, ayırım jaǵdaylarda mazmunı hám kitap qısqasha mazmunı qoljetimli. Bul ámelde onlayn kitapxana katalog kartochkasına uqsaydı.

Amerika Baspashılar Associaciyası hám Avtorlar Gildiyası sıyaqlı toparlardıń sını juwabında, Google 2005-jıldıń avgust ayında bas tartıw siyasatın járiyaladı, oǵan muwapıq avtorlıq huqıq iyeleri skanerleniwin qálemeytuǵın atamalar dizimin bere aladı hám bul soraw qabıl etiledi. Kompaniya jáne 2005-jıldıń avgust ayınan 1-noyabrge shekem avtorlıq huqıq penen qorǵalǵan hesh qanday kitaptı skanerlemeytuǵının bildirdi, bul iyelerge qaysı kitaplardı Joybardan shıǵarıp taslawdı sheshiw múmkinshiligin beredi. Solay etip, avtorlıq huqıq iyeleriniń hár qanday shıǵarma boyınsha úsh tańlawı bar:

# Ol kitaptı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın yaǵnıy qoljetimli etiw ushın Partner Programda qatnasa aladı, bul jaǵdayda paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde shıǵarmadan betlerdi kórsetiwden alınǵan tabıstı bólisedi.
# Ol Googleǵa kitaptı Library Project boyınsha skanerlewge hám paydalanıwshı sorawlarına juwap retinde úzindilerdi kórsetiwge ruqsat bere aladı.
# Ol Library Projectten bas tarta aladı, bul jaǵdayda Google kitaptı skanerlemeydi. Eger kitap álleqashan skanerlengen bolsa, Google onıń kiriw dárejesin 'Aldın ala kóriw joq' etip qayta ornatadı.

Skanerlengen shıǵarmalardıń kópshiligi endi basılmaydı yamasa kommerciyalıq jaqtan qoljetimli emes.

Google kitapxanalardan kitaplar alıwdan tısqarı, baspashılar hám avtorlarǵa óz kitapların járiyalawǵa járdem beriw ushın dúzilgen «Partner Program» arqalı óz baspashı sheriklerinen de kitaplar aladı. Baspashılar hám avtorlar ya kitaptıń EPUB yamasa PDF formatındaǵı cifrlı versiyasın, ya bolmasa basılǵan versiyasın Googleǵa jiberedi, ol Google Booksta aldın ala kóriw ushın qoljetimli boladı. Baspashı aldın ala kóriw ushın qoljetimli bolǵan kitaptıń procentin basqara aladı, minimum 20% bolıwı kerek. Olar jáne kitaptı tolıq kóriwge qoljetimli etiwdi hám hátte paydalanıwshılarǵa PDF versiyasın júklep alıwǵa ruqsat beriwdi tańlay aladı. Kitaplardı jáne Google Playde satıwǵa qoyıwǵa boladı.&lt;ref name=&quot;book sources&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|bet=Where do these books come from?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141224075455/https://support.google.com/books/answer/43726?hl=en-IN&amp;ref_topic=4359341|arxivsáne=24 December 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=10 November 2014}}&lt;/ref&gt; Library Projectten ayırmashılıǵı, bul hesh qanday avtorlıq huqıq máselelerin keltirip shıǵarmaydı, sebebi ol baspashı menen kelisim tiykarında ámelge asırıladı. Baspashı qálegen waqıtta kelisimnen shıǵıwdı tańlay aladı.&lt;ref name=&quot;Jonathan&quot;&gt;{{Cite journal|url=http://quod.lib.umich.edu/p/plag/5240451.0001.002/--google-library-project-both-sides-of-the-story?rgn=main;view=fulltext|title=The Google Library Project: Both Sides of the Story|first=Jonathan|last=Band|date=2006|access-date=2015-01-26}}&lt;/ref&gt;

Google Books kóp kitaplar ushın dáslepki bet nomerlerin kórsetedi. Biraq, Tim Parks 2014-jılı The New York Review of Booksta jazǵanınday, Google kóp jańa basılımlar ushın (múmkin Partner Program arqalı alınǵanlar) bet nomerlerin kórsetiwdi toqtatqan, «shaması baspashılar menen birgelikte, dárek sіltemelerin tayarlawı kerek bolǵanlardı qaǵaz versiyaların satıp alıwǵa májbúrlew ushın».&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/sep/13/references-please/|bet=References, Please|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150207004751/http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/sep/13/references-please/|arxivsáne=7 February 2015|avtor=Parks|at=Tim|sáne=13 September 2014|jumıs=[[The New York Review of Books]]|qaralǵan sáne=26 January 2015}}&lt;/ref&gt;

== Kitaplardı skanerlew ==
Joybar 2002-jılı Project Ocean kod atı menen baslandı. Google tiykarshılarınıń biri Larri Peydj bárqulla kitaplardı cifrlastırıwǵa qızıǵıwshılıq kórsetken edi. Ol hám Marissa Mayer 2002-jılı kitap skanerlewdi sınap kórgende, 300 betlik kitaptı cifrlastırıw ushın 40 minut ketken. Biraq kóp ótpey texnologiya skanerlew operatorlarına saatına 6000 betke shekem skanerlewge múmkinshilik beretuǵın dárejege shekem rawajlandı.

Google arnawlı skanerlew orayların dúzdi, olarǵa kitaplar júk mashinaları menen tasıldı. Stanciyalar saatına 1,000 bet tezliginde cifrlastıra alatuǵın edi. Kitaplar kitap muqabasın ornında uslap turatuǵın arnawlı islengen mexanikalıq besikke jaylastırıldı, sol waqıtta jaqtılar hám optikalıq ásbaplar toplamı eki ashıq betti skanerledi. Hár betke súwretke túsiriw ushın eki kamera baǵdarlanǵan bolıp, LIDAR aralıq ólshegishi qaǵazdıń iyiliwin súwretke túsiriw ushın kitap betine úsh ólshemli lazer torın qaplaytuǵın edi. Adam operator betlerdi qolı menen awdarıp, súwretke túsiriw ushın ayaq pedalın paydalanatuǵın edi. Betlerdi tegislew yamasa olardı quramalı durıslaw zárúrligi bolmaǵanlıqtan, Google sisteması tek ájayıp nátiyjelilikke hám tezlikke erisken emes, al jáne názik toplamlardı artıq uslawdan qorǵawǵa járdem berdi. Keyin, qopal súwretler úsh basqıshlı procesten ótti: birinshi, deformaciyanı saplastırıw algoritmleri betlerdiń iyiliwin dúzetiw ushın LIDAR maǵlıwmatların paydalandı. Keyin, optikalıq belgilerdi tanıw (OCR) programmalıq támiynatı qayta islenbegen súwretlerdi tekstke aylandırdı hám, aqırında, algoritmlerdiń jáne bir basqıshı bet nomerlerin, dárek sіltemelerin, illyustraciyalar hám diagrammalardı ajıratıp aldı.

Kitaplardıń kóbisi saatına 1,000 bet tezliginde arnawlı Elphel 323 kamerası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlecode.blogspot.co.uk/2007/08/weekly-google-code-roundup-for-august.html|bet=Weekly Google Code Roundup for August 10th|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200807082840/http://googlecode.blogspot.com/2007/08/weekly-google-code-roundup-for-august.html|arxivsáne=7 August 2020|avtor=Almaer|at=Dion|sáne=11 August 2007|jumıs=Google Code|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.embuildsw.com/TedMerrill_Resume.html|bet=Resume of Ted Merrill, Software Engineer|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060103212258/http://www.embuildsw.com/TedMerrill_Resume.html|arxivsáne=3 January 2006|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt; paydalanılıp skanerlenedi.&lt;ref name=&quot;nyt&quot;&gt;{{Cite news|first=Kevin|last=Kelly|title=Scan This Book!|url=https://www.nytimes.com/2006/05/14/magazine/14publishing.html|date=May 14, 2006|access-date=2008-03-07}}&lt;/ref&gt; Googleǵa 2009-jılı berilgen patent Google kitaptaǵı betlerdiń iyiliwin avtomatlı túrde dúzetiw ushın eki kamera hám infraqızıl jaqtını paydalanatuǵın innovaciyalıq kitap skanerlew sistemasın islep shıqqanın ashtı. Hár bettiń 3D modelin dúzip, keyin onı «deformaciyadan saplastırıp», Google betlerdi haqıyqattan tegis etpey-aq tegis kórinetuǵın etip kórsete aladı, bul úlken kólemli skanerlew ushın nátiyjesiz bolǵan hár bir betti jeke tegislew ushın muqabadan ajıratıw yamasa áynek plastinalar sıyaqlı buzıwshı usıllardı paydalanıwdı talap etedi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.cnet.com/news/patent-reveals-googles-book-scanning-advantage/|bet=Patent reveals Google's book-scanning advantage|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200715080054/https://www.cnet.com/news/patent-reveals-googles-book-scanning-advantage/|arxivsáne=15 July 2020|avtor=Shankland|at=Stephen|sáne=4 May 2009|jumıs=CNET|qaralǵan sáne=20 February 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.npr.org/blogs/library/2009/04/the_granting_of_patent_7508978.html|title=The Secret Of Google's Book Scanning Machine Revealed|first=Maureen|last=Clements|date=30 April 2009|access-date=5 April 2018}}&lt;/ref&gt;

Google reńli maǵlıwmatlardı jaqsıraq keńislikli ajıratımlılıq paydasına qaldırıwdı sheshti, sebebi sol waqıttaǵı avtor huqıqınan azat bolǵan kitaplardıń kópshiligi reńsiz edi. Hár bir bet súwreti tekst hám illyustraciya aymaqların ajıratatuǵın algoritmlerden ótkerildi. Tekst aymaqları tolıq tekstli izlewdi ámelge asırıw ushın OCR arqalı qayta islendi. Google tómen tezliktegi internet paydalanıwshıları kire alıwı ushın joqarı súwret sapasın saqlap, fayl kólemlerin minimal dárejede uslap turıwǵa umtılıp, optimal qısıw texnikaların islep shıǵıwǵa ádewir resurslardı jumsadı.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Mass book digitization: The deeper story of Google Books and the Open Content Alliance|url=https://journals.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/2101|access-date=2022-06-07}}&lt;/ref&gt;

== Veb-sayt funkcionallıǵı ==
Hár bir shıǵarma ushın Google Books avtomat túrde sholıwı bar bet jaratadı. Bul bet kitaptan alınǵan maǵlıwmatlardı - onıń baspa maǵlıwmatların, jiyi ushırasatuǵın sózler kartasın, mazmunın - sonday-aq qosımsha materiallardı, mısalı qısqasha mazmunın, oqıwshılar pikirlerin (veb-sayttıń mobil versiyasında oqıw múmkin emes) hám basqa da baylanıslı tekstlerge siltemelerdi kórsetedi. Máselen, betke kirgen adam uqsas janr hám temadaǵı kitaplar dizimin kóriwi múmkin, yamasa kitap haqqında házirgi izertlewler dizimin kóriwi múmkin. Bunnan tısqarı, bul kontent [[Google Akkaunt|Google akkauntına]] kirgen paydalanıwshılar ushın interaktiv imkaniyatlardı usınadı. Olar bibliografiyalıq maǵlıwmatlar hám citatalardı standart formatlarda eksportlay aladı, óz pikirlerin jaza aladı, onı óz kitapxanasına qosıp, belgi qoyıw, shólkemlestiriw hám basqa adamlar menen bólisiw múmkin.&lt;ref name=&quot;Salon&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|bet=Is Google leading an e-book revolution?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170625214147/http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|arxivsáne=25 June 2017|avtor=Miller|at=Laura|sáne=8 December 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=11 January 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/75375?topic=9259|bet=My Library FAQ|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141026123451/https://support.google.com/books/answer/75375?topic=9259|arxivsáne=26 October 2014|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=6 November 2014}}&lt;/ref&gt; Solay etip, Google Books bul interpretaciyalıq elementlerdi hár qıylı dereklerden, sonıń ishinde paydalanıwshılardan, Goodreads sıyaqlı úshinshi tárep saytlarınan hám kóbinese kitaptıń avtorı menen baspasınan jıynaydı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/answer/53549|bet=Where do you get the information for the 'About this book' page?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150128115704/https://support.google.com/books/answer/53549|arxivsáne=28 January 2015|jumıs=Google Books Help|qaralǵan sáne=14 November 2014}}&lt;/ref&gt;

Shınında da, avtorlardı óz kitapların júklewge xoshametlew ushın, Google veb-saytqa bir neshe funkciyalardı qostı. Avtorlar keliwshilerge ózleriniń elektron kitabın biypul júklep alıwǵa ruqsat bere aladı, yamasa ózleri satıw bahasın belgiley aladı. Olar ózlerine qolaylı waqıtta arzanlatıwlar usınıp, bahanı ózgertip turıwı múmkin. Sonıń menen birge, eger kitap avtorı ISBN, LCCN yamasa OCLC jazba nomerin qosıwdı tańlasa, xızmet kitaptıń URL mánzilin sonı kirgiziw ushın jańalaydı. Sońınan, avtor siltemeniń yakori sıpatında belgili bir betti ornata aladı. Bul opciya olardıń kitabın ańsat tabıwǵa múmkinshilik beredi.

== Ngram Viewer ==
Ngram Viewer - bul Google Books penen baylanıslı bolǵan, olardıń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw jiyiligin diagrammaǵa túsiretuǵın xızmet. Bul xızmet tariyxshılar hám lingvistler ushın áhmiyetli, sebebi ol hár qıylı dáwirler dawamında sózlerdi qollanıw arqalı insan mádeniyatına ishki kóz taslasıwdı támiyinley aladı. Bul programma onıń metamaǵlıwmatlarındaǵı qáteler sebepli sınǵa ushıraǵan.

== Kontent máseleleri hám sın ==
Tolıq emes hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı saqlaw boyınsha belgilengen maqsetiniń skanerlengen maǵlıwmatlardaǵı qáteler hám usınday máselelerdiń sheshilmewi sebepli qáwip astında ekenligi ushın joybar sınǵa alınǵan.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/02/06/AR2009020601069.html|title=paidContent.org - The Plot Thickens For E-Books: Google And Amazon Putting More Titles On Mobile Phones|first=Dianne See|last=Morrison|date=6 February 2009|access-date=4 December 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://musictechpolicy.wordpress.com/2009/09/29/google-books-how-bad-is-the-metadata-let-me-count-the-ways/|bet=Google Books: How bad is the metadata? Let me count the ways…|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304105924/https://musictechpolicy.wordpress.com/2009/09/29/google-books-how-bad-is-the-metadata-let-me-count-the-ways/|arxivsáne=4 March 2016|sáne=29 September 2009|jumıs=Music - Technology - Policy|baspaxana=WordPress|qaralǵan sáne=16 April 2016}}&lt;/ref&gt;

=== Skanerlew qáteleri ===
[[Fayl:Hand_of_Google.png|oñğa|nobaý|Google kitabında skanerlengen qol]]
Skanerlew procesi qátelerge jol qoyıwı múmkin. Mısalı, ayırım betler oqılmaytuǵın, tóńkerilgen yamasa nadurıs tártipte bolıwı múmkin. Ilimpazlar hátte mıjılǵan betlerdi, kórinip turǵan bas barmaqlar menen barmaqlardı hám bılǵanǵan yamasa buldırlaǵan súwretlerdi xabarlaǵan.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|bet=Is Google leading an e-book revolution?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170625214147/http://www.salon.com/2010/12/08/google_ebookstore/|arxivsáne=25 June 2017|avtor=Miller|at=Laura|sáne=8 December 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=11 January 2015}}&lt;/ref&gt; Bul másele boyınsha, skanerlengen kitaplardıń aqırında Google tárepinen berilgen málimlemede bılay delinedi:

''Eń tiykarǵı dárejedegi cifrlastırıw fizikalıq kitaplardıń bet súwretlerine tiykarlanǵan. Bul kitaptı ePub formatındaǵı fayl túrinde jetkerip beriw ushın biz sol bet súwretlerin alıp, Optikalıq Háriplerdi Tanıw (qısqasha OCR) texnologiyasın paydalanıp tekstti ajıratıp aldıq. Bet súwretlerinen tekstti ajıratıp alıw qıyın injenerlik wazıypa bolıp tabıladı. Fizikalıq kitap betlerindegi daqlar, sánli shriftler, eski shriftler, jırtılǵan betler hám t.b. ajıratıp alınǵan tekstte qátelerge alıp keliwi múmkin. Jetkiliksiz OCR - bet súwretleri toplamınan tekstke tiykarlanǵan kitaplarǵa ótiwdiń aqırǵı maqsetindegi birinshi qıyınshılıq ǵana. Biziń kompyuter algoritmlerimiz jáne avtomat túrde kitaptıń qurılısın anıqlawı kerek (qanday kolontitullar bar, súwretler qay jerge jaylastırılǵan, tekst qosıq pa yamasa qara sóz be hám t.b.). Bunı durıs islew bizge kitaptı dáslepki kitaptıń formatına sáykes etip kórsetiwge múmkinshilik beredi. Biziń barlıq urınıslarımızǵa qaramastan, siz bul kitapta orfografiyalıq qátelerdi, kereksiz belgilerdi, artıqmash súwretlerdi yamasa joq betlerdi kóriwińiz múmkin. Biziń bahalawımızǵa tiykarlanıp, bul qáteler sizge kitap mazmunınan lázzetleniwge kesent bermewi kerek. Avtomat túrde minsiz kitap dúziwdiń texnikalıq qıyınshılıqları úlken, biraq biz OCR hám kitap qurılısın ajıratıw texnologiyalarımızdı jetilistiriwdi dawam etip atırmız.''

2009-jılı Google OCR qátelerin dúzetiwge járdem beriw ushın reCAPTCHA nı qollanıwdı baslaytuǵının málimledi. Bul usıl tek skanerlew procesi sebepli tanıp alıw qıyın bolǵan sózlerdi jaqsılay aladı hám tóńkerilgen betler yamasa tosqınlıq etilgen sózler sıyaqlı qátelerdi sheshe almaydı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.cbsnews.com/news/google-acquisition-will-help-correct-errors-in-scanned-works/|bet=Google Acquisition Will Help Correct Errors in Scanned Works|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170202002621/http://www.cbsnews.com/news/google-acquisition-will-help-correct-errors-in-scanned-works/|arxivsáne=2017-02-02|sáne=17 September 2009|jumıs=[[CBS News]]|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt;

Skanerlew qáteleri anomal betlerdiń baspadan shıqqan toplamları hám Tumblr blogı sıyaqlı kórkem óner dóretpelerine ilham bergen.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Goldsmith |first=Kenneth |date=4 December 2013 |title=The Artful Accidents of Google Books |url=https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-artful-accidents-of-google-books |url-status=live |magazine=The New Yorker |archive-url=https://web.archive.org/web/20220812043712/https://www.newyorker.com/books/page-turner/the-artful-accidents-of-google-books |archive-date=12 August 2022 |access-date=12 August 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Metamaǵlıwmatlardaǵı qáteler ===
Ilimpazlar Google Books taǵı metamaǵlıwmat informaciyasında - sonıń ishinde nadurıs kórsetilgen avtorlar hám baspa sánelerindegi qáteler sıyaqlı keń tarqalǵan qáteler haqqında jiyi xabarlap turǵan. Sózlerdi qollanıwdıń waqıt dawamındaǵı ózgerislerin izertlep atırǵan lingvist Djeffri Nunberg 1950-jılǵa shekem baspadan shıqqan hám «internet» sózi bar kitaplardı izlegende iseniwge qıyın bolǵan 527 nátiyje shıqqanın bayqaǵan. Vudi Allen ózi tuwılmastan burın baspadan shıqtı delingen 325 kitapta sóz etilgen. Google Nunbergke juwap berip, qátelerdiń kópshiligin sırttan kelgen jallawshılarǵa baylanıslı ekenin ayttı.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|bet=The trouble with Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150111233245/http://www.salon.com/2010/09/09/google_books/|arxivsáne=11 January 2015|avtor=Miller|at=Laura|sáne=9 September 2010|jumıs=Salon|qaralǵan sáne=12 January 2015}}&lt;/ref&gt;

Xabar etilgen basqa metamaǵlıwmat qátelerine avtordıń tuwılıwınan aldınǵı baspa sáneleri (mısalı, Charlz Dikkenstiń 1812-jılı tuwılıwınan aldın jazılǵan 182 shıǵarması); nadurıs tema klassifikaciyaları (Moby Dick tiń bir baspası «kompyuterler» bóliminde, Mey Uest haqqındaǵı biografiya «din» kategoriyasında tabılǵan), qarama-qarsı klassifikaciyalar (Uitmenniń «Leaves of Grass» shıǵarmasınıń 10 baspası birden «kórkem ádebiyat» hám «kórkem ádebiyat emes» dep klassifikaciyalanǵan), qáte jazılǵan atamalar, avtorlar hám baspashılar (Moby Dick: or the White «Wall»), hám bir kitaptıń metamaǵlıwmatlarınıń pútkilley basqa kitapqa qáte qosılıwı (1818-jılǵı matematikalıq miynettiń metamaǵlıwmatları 1963-jılǵı romantikalıq romanǵa alıp baradı) kiredi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.timeshighereducation.com/news/major-errors-prompt-questions-over-google-book-searchs-scholarly-value/408085.article|bet=Major errors prompt questions over Google Book Search's scholarly value|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200801031124/https://www.timeshighereducation.com/news/major-errors-prompt-questions-over-google-book-searchs-scholarly-value/408085.article|arxivsáne=1 August 2020|sáne=10 September 2009|qaralǵan sáne=14 June 2016}}&lt;/ref&gt;

''Cifrlastırıw joybasınan qálegen túrde tańlap alınǵan 400 Google Books jazbasınıń avtor, atama, baspashı hám baspa jılı metamaǵlıwmat elementleri úyrenip shıǵıldı. Nátiyjeler úlgi retinde alınǵan kitaplardıń 36% inde metamaǵlıwmat qáteleri bar ekenin kórsetti. Bul qáte dárejesi ádettegi kitapxana onlayn katalogında tabılıwı múmkin bolǵan qáte dárejesinen joqarı.&lt;ref name=&quot;JamesWeiss2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1080/19386389.2012.652566|title=An Assessment of Google Books' Metadata|year=2012|last1=James|first1=Ryan|last2=Weiss|first2=Andrew|journal=Journal of Library Metadata|volume=12|pages=15–22|hdl=10125/22228|s2cid=55947527|hdl-access=free}}&lt;/ref&gt;''

''Bul izertlewde tabılǵan 36.75% ulıwma qáte dárejesi Google Books tıń metamaǵlıwmatlarında qáteler dárejesi joqarı ekenin kórsetedi. «Úlken» hám «kishi» qáteler «tabılıwshılıq» tıń biraz belgisiz koncepciyasına tiykarlanǵan subektiv ayırmashılıq bolsa da, bul izertlewde úyrenilgen tórt metamaǵlıwmat elementinde tabılǵan qátelerdiń hámmesi úlken dep esaplanıwı kerek.''

Nadurıs skanerlengen sánelerge tiykarlanǵan metamaǵlıwmat qáteleri Google Books Project maǵlıwmatlar bazasın paydalanıp izertlew júrgiziwdi qıyınlastırdı. Ilimpaz Djeffri Nunbergtiń 2009-jılǵı maqalasına muwapıq, Google bul qáteler haqqında bilgen hám olardı dúzetiw ústinde jumıs alıp barǵan.&lt;ref&gt;{{Cite news|last=Nunberg|first=Geoffrey|date=August 31, 2009|title=Google's Book Search: A Disaster for Scholars|url=http://chronicle.com/article/Googles-Book-Search-A/48245/|work=[[The Chronicle of Higher Education]]|access-date=25 December 2019}}&lt;/ref&gt;

=== Til máseleleri ===
Ayırım evropalı siyasatshılar hám zıyalılar Googlediń bul háreketin lingvistikalıq ústemlik kózqarasınan sınǵa alǵan. Olardıń pikirinshe, skanerleniwi usınılǵan kitaplardıń úlken kópshiligi inglis tilinde bolǵanlıqtan, bul cifrlı dúnyada tábiyiy tillerdiń teń emes kórsetiliwine alıp keledi. Mısalı, nemis, rus, francuz hám ispan tilleri ilimde keń tarqalǵan tiller bolıp esaplanadı. Biraq, onlaynda inglis tiline teń emes itibar beriliwi tariyxıy ilimiy miynetlerge kiriw múmkinshiligin, hám aqıbetinde keleshek ilimniń rawajlanıwı menen baǵdarın qáliplestiriwi múmkin. Bul sınshılar arasında Franciya Milliy kitapxanasınıń burınǵı prezidenti Jan-Noel Jannene de bar.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Google and the Myth of Universal Knowledge: A View from Europe|date=2006-10-23|url=https://books.google.com/books?id=rc19MRhlUEgC}}&lt;/ref&gt;

=== Google Books hám Google Scholar arasındaǵı ayırmashılıq ===
Google Books jurnallardıń kóp sanlı eski sanların cifrlastırǵan bolsa da, onıń skanerlewleri belgili sanlardaǵı belgili maqalalardı anıqlaw ushın kerek bolǵan metamaǵlıwmatlardı óz ishine almaydı. Bul Google Scholar dúziwshileriniń eski jurnal maqalaların cifrlastırıw hám jaylastırıw ushın ózleriniń baǵdarlamasın baslawına alıp kelgen (baspashılar menen kelisim tiykarında).

== Kitapxana sherikleri ==
Google Books Library Project bir neshe iri izertlew kitapxanalarınıń toplamların skanerlew hám izlew múmkin bolǵan etiwge baǵdarlanǵan.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=PydRWpl4OTYC&amp;pg=PA261|title=Literary Research and the American Realism and Naturalism Period: Strategies and Sources}}&lt;/ref&gt; Bibliografiyalıq maǵlıwmatlar menen birge, kitaptan tekst úzindilerin kóbinese kóriw múmkin. Eger kitap avtor huqıqınan azat bolsa hám jámiyetlik múlk bolsa, kitaptı tolıq oqıw yamasa júklep alıw múmkin.&lt;ref name=&quot;Google&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/library/index.html|title=Google Books Library Project – An enhanced card catalog of the world's books}}&lt;/ref&gt;

Library Project arqalı skanerlengen avtorlıq huqıqı bar kitaplar Google Books ta úzindi kórinisi túrinde jetkerip beriledi. Skanlerdiń sapasına kelgende, Google olardıń «bárhama jetkilikli dárejede joqarı sapalı emes» ekenin hám Google Play da satıwǵa qoyıw ushın jaramsız ekenin moyınlaydı. Sonıń menen birge, boljanǵan texnikalıq sheklewler sebepli, Google baspashılar tárepinen beriliwi múmkin bolǵan joqarıraq sapalı versiyalar menen skanerlerdi almastırmaydı.

Joybar 2005-jılı qozǵalǵan hám 2013-jılı Google paydasına sheshilgen, jáne 2015-jılı apellyaciyada jáne Google paydasına sheshilgen Authors Guild v. Google sudlasıwınıń predmeti bolıp tabıladı.

Avtorlıq huqıq iyeleri skanerlengen kitapqa huqıqların talap etip, onı aldın ala kóriw yamasa tolıq kóriw ushın jetkerip beriwi (onı ózleriniń Sheriklik programması akkauntına «ótkeriw» arqalı), yamasa Googledan kitap tekstin izlewge tıyım salıwın talap etiwi múmkin.&lt;ref name=&quot;books-help&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|bet=Books Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150110093239/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243?rd=1|arxivsáne=10 January 2015|qaralǵan sáne=26 January 2015}}&lt;/ref&gt;

Library Projectke qatnasıwshı mákemeler sanı onıń baslanǵanınan berli ósip kelmekte.

=== Dáslepki sherikler ===
[[Fayl:Google_Book_Search_-_notice_board_at_michigan_university_library.jpg|nobaý|Michigan Universiteti Kitapxanasındaǵı joybar haqqında xabarlandırıw]]

* Garvard Universiteti, Garvard Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://hul.harvard.edu/hgproject/index.html|bet=Harvard-Google Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181229103933/http://hul.harvard.edu/hgproject/index.html|arxivsáne=29 December 2018|jumıs=Harvard University Library|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: Garvard Universiteti Kitapxanası hám Google 2005-jıl dawamında pilot joybardı ámelge asırdı. Joybar Garvard Universiteti Kitapxanasınıń 15.8 millionnan aslam tomdı óz ishine alǵan toplamlarına onlayn kiriw múmkinshiligin arttırıw maqsetinde dawam etti. Garvardtıń kitapxana materiallarına fizikalıq kiriw ulıwma Garvardtıń házirgi studentleri, oqıtıwshıları hám izertlewshileri, yamasa Massachusets shtatınıń Kembridj qalasına kele alatuǵın ilimpazlar menen sheklengen bolsa da, Garvard-Google joybarı Garvard jámiyetiniń aǵzalarına da, dúnyanıń qálegen jerindegi paydalanıwshılarǵa da Garvard toplamındaǵı shıǵarmalardı tabıwǵa múmkinshilik beriw ushın dúzilgen.
* Michigan Universiteti, Michigan Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.lib.umich.edu/michigan-digitization-project|bet=Michigan Digitization Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190816031407/https://www.lib.umich.edu/michigan-digitization-project|arxivsáne=16 August 2019|baspaxana=University of Michigan|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: 2012-jıldıń mart ayına kelip 5.5 million tom skanerlengen.
* Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası
*: Bul pilot programmada, NYPL jámiyetlik múlk bolǵan kitaplar toplamın usınıw ushın Google menen birge islesip atır, bul kitaplar tolıǵı menen skanerlenip, jámiyetshilikke onlayn túrde biypul jetkerip beriledi. Paydalanıwshılar bul shıǵarmalardıń tolıq tekstin izlew hám kórip shıǵıw múmkinshiligine iye boladı. Skanerlew procesi tamamlanǵannan keyin, kitaplarǵa Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanasınıń veb-saytınan da, Google izlew sistemasınan da kiriw múmkin boladı.&lt;ref name=&quot;nypl2004&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.nypl.org/press/2004/google.cfm|bet=Press Releases|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201204094415/http://www.nypl.org/press/2004/google.cfm|arxivsáne=2020-12-04|qaralǵan sáne=2007-05-18}}&lt;/ref&gt;
* Oksford Universiteti, Bodleyan Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.bodleian.ox.ac.uk/dbooks|bet=Oxford Google Books Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111129044607/http://www.bodleian.ox.ac.uk/dbooks/|arxivsáne=29 November 2011|jumıs=Bodleian Libraries, University of Oxford|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Stenford Universiteti, Stenford Universiteti Kitapxanaları (SULAIR)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://lib.stanford.edu/google-books/stanfords-role-google-books|bet=Stanford's Role in Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130606145122/http://lib.stanford.edu/google-books/stanfords-role-google-books|arxivsáne=2013-06-06|jumıs=Stanford University Libraries|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

=== Qosımsha sherikler ===
Sheriklik birinshi ret járiyalanǵannan keyin basqa da mákemelik sherikler joybarǵa qosıldı:&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/library/partners.html|bet=Library Partners – Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230215124540/https://support.google.com/books/partner/faq/3396243/|arxivsáne=2023-02-15|jumıs=[[Google News]]|qaralǵan sáne=2019-07-09}}&lt;/ref&gt;

* Avstriya Milliy Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.onb.ac.at/ev/about/austrianbooksonline.htm|bet=Austrian Books Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150303000552/http://www.onb.ac.at/ev/about/austrianbooksonline.htm|arxivsáne=2015-03-03|baspaxana=Austrian National Library|qaralǵan sáne=14 January 2015}}&lt;/ref&gt;
* Bavariya Mámleketlik Kitapxanası
* Lion Municipal Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.actualitte.com/actualite/3396-Google-numeriser-bibliotheque-Lyon-fonds.htm|bet=Google partenaire numérique officiel de la bibliothèque de Lyon|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100113051131/http://www.actualitte.com/actualite/3396-Google-numeriser-bibliotheque-Lyon-fonds.htm|arxivsáne=2010-01-13|qaralǵan sáne=2008-12-06}}&lt;/ref&gt;
* Big Ten Akademiyalıq Alyansı
* Kolumbiya Universiteti, Kolumbiya Universiteti Kitapxana Sisteması&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://library.columbia.edu/news/libraries/2007/20071213_google.html|bet=Columbia University Libraries Becomes Newest Partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130824203201/http://library.columbia.edu/news/libraries/2007/20071213_google.html|arxivsáne=2013-08-24|sáne=2007-12-13|jumıs=Columbia University Libraries|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Madrid Komplutens Universiteti&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.ucm.es/info/ucmp/cont/descargas/prensa/tribuna859.pdf|bet=Complutense Universidad + Google|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080228211251/http://www.ucm.es/info/ucmp/cont/descargas/prensa/tribuna859.pdf|arxivsáne=2008-02-28|til=es}}&lt;/ref&gt;
* Kornell Universiteti, Kornell Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.library.cornell.edu/communications/Google/|bet=Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130911084718/http://www.library.cornell.edu/communications/Google/|arxivsáne=11 September 2013|jumıs=Cornell University Library|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Gent Universiteti, Gent Universiteti Kitapxanası/Bukentoren&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://search.ugent.be/meercat/x/all?q=source:bkt01|bet=Ghent University Library Search Results|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090426010048/http://search.ugent.be/meercat/x/all?q=source:bkt01|arxivsáne=2009-04-26|qaralǵan sáne=2009-04-23}}&lt;/ref&gt;
* Keyo Universiteti, Keyo Media Orayları (Kitapxanalar)&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.keio.ac.jp/en/press_releases/2007/pdf/070706e.pdf|bet=Keio University to partner with Google, Inc. for digitalization and release of its library collection to the world For &quot;Formation of Knowledge of the digital era&quot;|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130829000623/http://www.keio.ac.jp/en/press_releases/2007/pdf/070706e.pdf|arxivsáne=2013-08-29|sáne=2007-07-06|jumıs=Keio University|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Kataloniya Milliy Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.lavanguardia.com/internet-y-tecnologia/noticias/20090727/53753696854/google-digitaliza-35-mil-libros-de-la-biblioteca-de-catalunya-libres-de-derechos-de-autor.html|title=Google digitaliza 35 mil libros de la Biblioteca de Catalunya libres de derechos de autor|work=LA VANGUARDIA|access-date=2012-12-04|last=Ediciones|first=La Vanguardia}}&lt;/ref&gt;
* Prinston Universiteti, Prinston Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.princeton.edu/main/news/archive/S16/84/71S02/index.xml?section=topstories|bet=Library joins Google project to make books available online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170109021856/http://www.princeton.edu/main/news/archive/S16/84/71S02/index.xml?section=topstories|arxivsáne=2017-01-09|avtor=Cliatt|at=Cass|sáne=2007-02-05|jumıs=Princeton University|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Kaliforniya Universiteti, Kaliforniya Cifrlı Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|bet=UC libraries partner with Google to digitize books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060815010156/http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|arxivsáne=2006-08-15|sáne=2006-08-09|jumıs=University of California|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Lozanna Universiteti, Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası&lt;ref name=&quot;libraryjournal2007&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lj.libraryjournal.com/2007/06/industry-news/google-book-search-grows/|bet=Google Book Search Grows|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141118061012/http://lj.libraryjournal.com/2007/06/industry-news/google-book-search-grows/|arxivsáne=2014-11-18|avtor=Albanese|at=Andrew|sáne=2007-06-15|jumıs=Library Journal|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Maysur Universiteti, Maysur Universiteti Kitapxanası
*: Sheriklik segizinshi ásirge tiyisli palma japıraqlarına jazılǵan qoljazbalardı qosqanda 800,000 tekstti cifrlastırıw ushın dúzilgen.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/uncategorized/2007/05/google-to-scan-800000-manuscripts-books-from-indian-university/|bet=Google to scan 800,000 manuscripts, books from Indian university|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170706113310/https://arstechnica.com/uncategorized/2007/05/google-to-scan-800000-manuscripts-books-from-indian-university/|arxivsáne=2017-07-06|avtor=Anderson|at=Nate|sáne=2007-05-22|jumıs=Ars Technica|qaralǵan sáne=2017-06-14}}&lt;/ref&gt;
* Texas Universiteti Ostinde, Texas Universiteti Kitapxanaları&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.lib.utexas.edu/about/news/google/|bet=The University of Texas Libraries Partner with Google to Digitize Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130913104439/http://www.lib.utexas.edu/about/news/google/|arxivsáne=2013-09-13|sáne=2007-01-19|jumıs=The University of Texas Libraries|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: Sheriklik kitapxananıń Latın Amerikası toplamın - shama menen yarım million tomdı cifrlastırıw ushın dúzilgen.
* Virginiya Universiteti, Virginiya Universiteti Kitapxanası&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.virginia.edu/content/uva-library-joins-google-books-library-project|bet=U.Va. Library Joins the Google Books Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201193508/http://news.virginia.edu/content/uva-library-joins-google-books-library-project|arxivsáne=2014-02-01|avtor=Wood|at=Carol, S.|sáne=2006-11-14|jumıs=University of Virginia|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
* Viskonsin-Medison Universiteti, Viskonsin Universiteti Kitapxanaları&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.library.wisc.edu/digitization/|bet=University of Wisconsin-Madison Google Digitization Initiative|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130901183839/http://www.library.wisc.edu/digitization/|arxivsáne=1 September 2013|jumıs=University of Wisconsin-Madison|qaralǵan sáne=30 August 2013}}&lt;/ref&gt;
*: 2012-jıldıń mart ayına kelip, shama menen 600,000 tom skanerlengen.

== Tariyxı ==
2002: Google komandasınıń bir topar aǵzaları rásmiy túrde «qupıya 'kitaplar' joybarın» basladı. Google dúziwshileri Sergey Brin hám Larri Peydj keyin Google Books qa aylanǵan ideyanı 1996-jılı ele Stenfordta magistratura studentleri bolǵan waqıtta oylap tapqan. Google Books veb-saytındaǵı tariyx beti olardıń bul joybar ushın dáslepki kózqarasın bılay táriypleydi: «keleshekte kitaplardıń úlken toplamları cifrlastırılǵan dúnyada, adamlar kitaplar mazmunın indekslew hám olar arasındaǵı baylanıslardı analizlew ushın 'veb krawler'di paydalanar edi, hár bir kitaptıń áhmiyetliligi hám paydalılıǵın basqa kitaplardan alınǵan citatalardıń sanı hám sapasın qadaǵalaw arqalı anıqlar edi.» Bul komanda olardıń qalay isleytuǵının biliw ushın sol waqıttaǵı iri cifrlastırıw háreketleriniń orınlarına, sonıń ishinde Kongress Kitapxanasınıń American Memory Project i, Project Gutenberg hám Universal Library ǵa, sonday-aq Peydjdiń oqıǵan universiteti hám JSTOR hám Making of America sıyaqlı cifrlastırıw joybarlarınıń bazası bolǵan Michigan Universitetine bardı. Sol waqıttaǵı universitet prezidenti Meri Syu Kolman menen bolǵan sáwbette, Peydj kitapxananıń barlıq tomların skanerlewdiń házirgi bahası 1,000 jıl ekenin bilgende, Peydj Kolmanǵa «Google bunı altı jılda ámelge asırıwǵa járdem bere aladı dep isenemen» dep aytqan eken.

2003: Komanda joqarı tezlikte skanerlew procesin, sonday-aq qálegen ólshemdegi háripler, ádettegidey emes shriftler hám «basqa da kútilmegen ózgeshelikler» máselelerin sheshiw ushın programmalıq támiynat islep shıǵıw ústinde jumıs alıp bardı.

Dekabr 2004: Google óziniń Google Print baslamasınıń Google Print Library Project dep atalǵan keńeytiliwin belgiledi. Google Michigan Universiteti, Garvard (Garvard Universiteti Kitapxanası), Stenford (Grin Kitapxanası), Oksford (Bodleyan Kitapxanası) hám Nyu-York Jámiyetlik Kitapxanası sıyaqlı bir qansha joqarı dárejeli universitet hám jámiyetlik kitapxanalar menen sheriklik dúzgenin járiyaladı. Baspasóz xabarlamaları hám universitet kitapxanashılarınıń aytıwına qaraǵanda, Google on jıl ishinde shama menen 15 million tomdı cifrlastırıp, óziniń Google Books xızmeti arqalı jetkerip beriwdi jobalastırǵan. Bul járiyalaw tez arada qarama-qarsılıqtı keltirip shıǵardı, sebebi baspashı hám avtor birlespeleri Googlediń tek jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardı emes, al ele de avtorlıq huqıq astında bolǵan kitaplardı da cifrlastırıw jobalarına qarsı shıqtı.

Sentyabr-oktyabr 2005: Googleǵa qarsı eki sudlasıw kompaniyanıń avtorlıq huqıqların húrmet etpegeni hám avtorlar menen baspashılarǵa durıs kompensaciya tólemegeni haqqında ayıplaw qoydı. Olardıń biri avtorlar atınan toparlıq is (Authors Guild v. Google, 20-sentyabr, 2005), al ekinshisi bes iri baspashı hám Amerika Baspashılar Associaciyası tárepinen qozǵalǵan puqaralıq sudlasıw (McGraw Hill v. Google, 19-oktyabr, 2005) boldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.authorsguild.org/advocacy/articles/settlement-resources.html|bet=Authors Guild v. Google Settlement Resources Page|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081113145948/http://www.authorsguild.org/advocacy/articles/settlement-resources.html|arxivsáne=November 13, 2008|baspaxana=Authors Guild|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=12523914|access-date=November 22, 2008|title=A new chapter|date=October 30, 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.authorsguild.org/news/sues_google_citing.htm|bet=Authors Guild Sues Google, Citing &quot;Massive Copyright Infringement&quot;|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070209223903/http://www.authorsguild.org/news/sues_google_citing.htm &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt;|arxivsáne=2007-02-09|avtor=Aiken|at=Paul|sáne=2005-09-20|baspaxana=[[Authors Guild]]|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.cnet.com/Publishers+sue+Google+over+book+search+project/2100-1030_3-5902115.html|bet=Publishers sue Google over book search project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140714203428/http://news.cnet.com/Publishers+sue+Google+over+book+search+project/2100-1030_3-5902115.html|arxivsáne=2014-07-14|avtor=Gilbert|at=Alorie|sáne=2005-10-19|baspaxana=[[CNET]] News|qaralǵan sáne=2007-04-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://publishers.org/main/Copyright/attachments/40_McGraw-Hill_v_Google.pdf|bet=The McGraw Hill Companies, Inc.; Pearson Education, Inc.; Penguin Group (USA) Inc.; Simon and Schuster, Inc.; John Wiley and Sons, Inc. Plaintiffs, v. Google Inc., Defendant|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090713224529/http://www.publishers.org/main/Copyright/attachments/40_McGraw-Hill_v_Google.pdf|arxivsáne=2009-07-13|qaralǵan sáne=2007-10-05}} PDF file of the complaint. SD. N.Y. Case No. 05-CV-8881-JES.
&lt;/ref&gt;

Noyabr 2005: Google bul xızmettiń atın Google Print ten Google Book Search qa ózgertti.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googleblog.blogspot.com/2005/11/judging-book-search-by-its-cover.html|bet=Judging Book Search by its cover|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210106234558/https://googleblog.blogspot.com/2005/11/judging-book-search-by-its-cover.html|arxivsáne=January 6, 2021|avtor=Jen Grant|sáne=November 17, 2005|format=blog|jumıs=Googleblog|qaralǵan sáne=May 19, 2006}}&lt;/ref&gt; Baspashılar menen avtorlarǵa óz kitapların xızmetke kirgiziwge múmkinshilik beretuǵın programmasınıń atı Google Books Partner Program ǵa,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/partners.html|bet=Library partners|jumıs=Google books|qaralǵan sáne=2013-02-27}}&lt;/ref&gt; al kitapxanalar menen sheriklik Google Books Library Project ke ózgertildi.

2006: Google óziniń avtor huqıqınan azat, jámiyetlik múlk bolǵan barlıq kitaplarına «pdf júklep alıw» túymesin qostı. Sonday-aq jańa kórip shıǵıw interfeysin hám jańa «Bul kitap haqqında» betlerin qostı.&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{Cite book|url=https://books.google.com/googlebooks/about/history.html|title=Google Books History – Google Books}}&lt;/ref&gt;

Avgust 2006: Kaliforniya Universiteti Sisteması kitaplardı cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Buǵan Sistema basqaratuǵın shama menen 100 kitapxanadaǵı 34 million tomnıń bir bólegi kiredi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|bet=UC libraries partner with Google to digitize books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060815010156/http://www.universityofcalifornia.edu/news/2006/aug09.html|arxivsáne=15 August 2006|avtor=Colvin|at=Jennifer|jumıs=University of California|qaralǵan sáne=27 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2006: Madrid Komplutens Universiteti Google Books Library Project ke qosılǵan birinshi ispan tilli kitapxana boldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/09/university-complutense-of-madrid-and_26.html|bet=University Complutense of Madrid and Google to Make Hundreds of Thousands of Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161126131039/http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/09/university-complutense-of-madrid-and_26.html|arxivsáne=26 November 2016|jumıs=Google|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2006: Viskonsin-Medison Universiteti Viskonsin Tariyxıy Jámiyeti Kitapxanası menen birge Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Birge alǵanda, kitapxanalarda 7.2 million qor bar.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.news.wisc.edu/releases/13010.html|bet=New release: UW-Madison Joins Google's Worldwide Book Digitization Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130909125649/http://www.news.wisc.edu/releases/13010.html|arxivsáne=9 September 2013|jumıs=University of Wisconsin-Madison|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2006: Virginiya Universiteti joybarǵa qosıldı. Onıń kitapxanalarında bes millionnan aslam tom hám 17 millionnan aslam qoljazba, siyrek kitaplar hám arxivler bar.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/11/university-of-virginia-library-joins_14.html|bet=The University of Virginia Library Joins the Google Books Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304121609/http://googlepress.blogspot.co.uk/2006/11/university-of-virginia-library-joins_14.html|arxivsáne=4 March 2016|jumıs=Google|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Yanvar 2007: Texas Universiteti Ostinde Book Search cifrlastırıw joybarına qosılatuǵının járiyaladı. Universitettiń 13 kitapxana ornınan keminde bir million tom cifrlastırıladı.

Mart 2007: Bavariya Mámleketlik Kitapxanası nemis tilindegi, sonday-aq inglis, francuz, italyan, latın hám ispan tillerindegi bir millionnan aslam jámiyetlik múlk hám baspadan shıqpaǵan shıǵarmalardı skanerlew ushın Google menen sheriklik dúzgenin járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://news.cnet.com/8301-10784_3-6164875-7.html|bet=Bavarian library joins Google book search project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140302033350/http://news.cnet.com/8301-10784_3-6164875-7.html|arxivsáne=2 March 2014|avtor=Mills|at=Elinor|jumıs=Cnet|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2007: Google hám Lozanna Kantonal hám Universitet Kitapxanası birgelikte kitap cifrlastırıw joybarı boyınsha sheriklik dúzilgenin járiyaladı.

May 2007: Gent Universitetiniń Bukentoren Kitapxanası francuz hám golland tillerindegi XIX ásir kitapların cifrlastırıw hám olardıń cifrlastırılǵan versiyaların onlayn jetkerip beriwde Google menen qatnasatuǵının járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ugent.be/en/ghentuniv/facilities/library/google-project.htm|bet=Google Books @ UGent|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190709145514/https://www.ugent.be/en/ghentuniv/facilities/library/google-project.htm|arxivsáne=2019-07-09|jumıs=Universiteitsbibliotheek Gent|qaralǵan sáne=2019-07-09}}&lt;/ref&gt;

May 2007: Maysur Universiteti Googledıń qaǵaz hám palma japıraqlarına sanskrit yamasa kannada tilinde jazılǵan shama menen 100,000 qoljazbanı qosqanda 800,000 nan aslam kitap hám qoljazbanı cifrlastıratuǵının járiyalaydı.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|bet=Google to digitise books at Mysore varsity|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150125120800/http://www.hindustantimes.com/columnsbusiness/google-to-digitise-books-at-mysore-varsity/article1-223964.aspx|arxivsáne=2015-01-25|sáne=20 May 2007|baspaxana=Hindustan Times|qaralǵan sáne=2015-01-22}}&lt;/ref&gt;

Iyun 2007: Institutlıq Birge Islesiw Komiteti (2016-jılı Big Ten Academic Alliance dep qayta brendlengen) óziniń on eki aǵza kitapxanasınıń kelesi altı jıl dawamında 10 million kitaptı skanerlewge qatnasatuǵının járiyaladı.&lt;ref name=&quot;btaa&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|bet=Google Book Search Project - Menu|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160711054533/http://www.btaa.org/projects/library/book-search/introduction|arxivsáne=11 July 2016|baspaxana=Big Ten Academic Alliance|qaralǵan sáne=30 June 2016}}&lt;/ref&gt;

Iyul 2007: Keyo Universiteti keminde 120,000 jámiyetlik múlk kitaptı cifrlastıratuǵının járiyalaw menen [[Yaponiya|Yaponiyada]] Googledıń birinshi kitapxana sherigi boldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/07/keio-university-joins-googles-library.html|bet=Keio University Joins Google's Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130309052919/http://booksearch.blogspot.com/2007/07/keio-university-joins-googles-library.html|arxivsáne=9 March 2013|avtor=DeBonis|at=Laura|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Avgust 2007: Google Kornell Universiteti Kitapxanasınan avtorlıq huqıqı bar hám jámiyetlik múlk bolǵan 500,000 ǵa shekem nárseni cifrlastıratuǵının járiyaladı. Google jáne skanerlengen barlıq shıǵarmalardıń cifrlı kóshirmesin universitettiń óz kitapxana sistemasına kirgiziw ushın beriwi kerek edi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.library.cornell.edu/about/news/press-releases/cornell-university-library-becomes-newest-partner-google-book-search|bet=Cornell University Library becomes newest partner in Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327182443/https://www.library.cornell.edu/about/news/press-releases/cornell-university-library-becomes-newest-partner-google-book-search|arxivsáne=27 March 2019|jumıs=Cornell University Library|qaralǵan sáne=27 March 2019}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jámiyetlik múlk bolǵan kitaplardıń úzindilerin bólisiw múmkinshiligin beretuǵın funkciyanı qostı. Úzindiler kitaptıń skanerinde qanday bolsa, sonday túrde yamasa ápiwayı tekst túrinde kóriniwi múmkin.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/08/share-and-enjoy.html|bet=Share and enjoy|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130815034737/http://booksearch.blogspot.com/2007/08/share-and-enjoy.html|arxivsáne=15 August 2013|avtor=Tungare|at=Manas|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

Sentyabr 2007: Google paydalanıwshılarǵa jeke sáykes kitapxanalar, olar belgi qoyıwı, pikir bildiriwi, bahalawı yamasa tolıq tekstli izlew júrgiziwi múmkin bolǵan kitaplar tańlawın dúziwge múmkinshilik beretuǵın «Meniń Kitapxanam» dep atalǵan jańa funkciyanı iske qostı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://books.google.com/googlebooks/mylibrary/|bet=Google Books}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2007: Kolumbiya Universiteti jámiyetlik múlk shıǵarmalardı cifrlastırıw boyınsha sherik sıpatında qosıldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.com/2007/12/columbia-university-joins-google-book.html|bet=Columbia University joins the Google Book Search Library Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130309052329/http://booksearch.blogspot.com/2007/12/columbia-university-joins-google-book.html|arxivsáne=9 March 2013|avtor=Stricker|at=Gabriel|jumıs=Google Books Search|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2008: [[Microsoft]] 750,000 kitap hám 80 million jurnal maqalasına jetken óziniń skanerlew joybarın qısqartıp, juwmaqlawdı jobalastırdı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft Will Shut Down Book Search Program|url=https://www.nytimes.com/2008/05/24/technology/24soft.html|access-date=2008-05-24}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2008: Eki jıllıq sóylesiwlerden keyin baspa industriyası menen Google arasında kelisimge erisildi. Google millionlaǵan kitaplardı jámiyetshilikke jetkerip beriw huqıqı ornına avtorlar menen baspashılarǵa kompensaciya tólewge kelisti.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Some Fear Google's Power in Digital Books|url=https://www.nytimes.com/2009/02/02/technology/internet/02link.html|date=February 1, 2009|access-date=2009-02-02|first=Noam|last=Cohen}}&lt;/ref&gt;

Oktyabr 2008: HathiTrust «Bólisilgen Cifrlı Repozitoriy» (keyinirek HathiTrust Digital Library retinde belgili) Institutlıq Birge Islesiw Komiteti hám Kaliforniya universiteti sistemasındaǵı 11 universitet kitapxanası tárepinen birgelikte iske qosıldı, olardıń hámmesi Google sherik kitapxanaları edi, olardıń toplamlarınan Google hám basqalar tárepinen skanerlengen kitaplardı arxivlew hám olarǵa akademiyalıq kiriw múmkinshiligin beriw ushın.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.hathitrust.org/press_10-13-2008|bet=Launch of HathiTrust - October 13, 2008 {{!}} www.hathitrust.org {{!}} HathiTrust Digital Library|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200811005738/https://www.hathitrust.org/press_10-13-2008|arxivsáne=2020-08-11|jumıs=www.hathitrust.org|qaralǵan sáne=2021-08-07}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2008: Google Google hám onıń baspashı sherikleri tárepinen skanerlengen nárseler boyınsha 7 million kitap belgisine jetti. 1 millionı tolıq aldın ala kóriw rejiminde hám 1 millionı tolıq kóriw hám júklep alıw múmkin bolǵan jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Shama menen bes millionı baspadan shıqpaǵan edi.&lt;ref name=&quot;pcworldscan&quot;&gt;{{Cite news|title=In Google Book Settlement, Business Trumps Ideals|url=http://www.pcworld.com/article/153085/article.html|date=October 28, 2008|access-date=2013-08-27}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Massive EU online library looks to compete with Google|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gQBJ3FLg32GX_cAVFLQo1feO6Ckg|date=November 2008|access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Google Hopes to Open a Trove of Little-Seen Books|url=https://www.nytimes.com/2009/01/05/technology/internet/05google.html|date=January 4, 2009|access-date=2009-01-05}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2008: Google jurnallardı Google Booksqa kirgizgenin járiyaladı. Atamalarǵa New York Magazine, Ebony hám Popular Mechanics kiredi.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Google updates search index with old magazines|url=http://www.nbcnews.com/id/28156997|work=NBC News|date=December 10, 2008|access-date=June 29, 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://googleblog.blogspot.com/2008/12/search-and-find-magazines-on-google.html|bet=Official Google Blog: Search and find magazines on Google Book Search|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090802172848/http://googleblog.blogspot.com/2008/12/search-and-find-magazines-on-google.html|arxivsáne=2009-08-02|jumıs=Official Google Blog|qaralǵan sáne=2009-06-29}}&lt;/ref&gt;

Fevral 2009: Google iPhone hám Android telefon paydalanıwshılarına mobil brauzer arqalı AQSHta 1.5 millionnan aslam jámiyetlik múlk shıǵarmaların (hám AQSHtan tısqarı 500,000 nan aslamın) oqıw múmkinshiligin beretuǵın Google Book Searchtıń mobil versiyasın iske qostı. Bet súwretleriniń ornına kitaptıń ápiwayı teksti kórsetiledi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://booksearch.blogspot.in/2009/02/15-million-books-in-your-pocket.html|bet=1.5 million books in your pocket|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130727071257/http://booksearch.blogspot.in/2009/02/15-million-books-in-your-pocket.html|arxivsáne=27 July 2013|sáne=5 February 2009|jumıs=Inside Google Books|qaralǵan sáne=31 January 2015}}&lt;/ref&gt;

May 2009: Nyu-Yorktegi jıllıq BookExpo konvenciyasında Google baspashılarǵa ózleriniń eń jańa kitaplarınıń cifrlı versiyaların Google arqalı tutınıwshılarǵa tuwrıdan-tuwrı satıw múmkinshiligin beretuǵın programmanı kirgiziw niyetin bildirdi.

Dekabr 2009: Franciya sudı Franciyada baspadan shıqqan avtorlıq huqıqı bar kitaplardı skanerlewdi toqtattı, bunıń avtorlıq huqıq nızamların buzatuǵının aytıp. Bul skanerlew joybarınıń birinshi úlken nızamlı jeńilisi boldı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=French court shuts down Google Books project|url=https://www.latimes.com/news/nation-and-world/la-fg-france-google19-2009dec19,0,548537.story|access-date=2009-12-19}}&lt;/ref&gt;

Aprel 2010: Vizual óner iskerleri aldıńǵı sudlasıw hám kelisimge kirgizilmegen edi, olar basqa sudlasıwda shaǵım etiwshi toparları bolıp tabıladı hám tek Google Books emes, basqalardı da tekseriwge alıw niyetin bildirdi. «Jańa toparlıq is» dep aytılǵan málimlemede, «Googledıń Kitapxana Joybarınan ótip, fotograflar, illyustratorlar hám basqa vizual óner iskerleriniń huqıqların Google tárepinen sistemalı hám keń tarqalǵan buzıwlardı da óz ishine aladı.»&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://mashable.com/2010/04/07/google-books-photographers|bet=Google Gets Sued by Photographers Over Google Books|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130821200025/http://mashable.com/2010/04/07/google-books-photographers/|arxivsáne=21 August 2013|avtor=O'Dell|at=Jolie|sáne=8 April 2010|jumıs=Mashable|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;

May 2010: Googledıń Google Editions dep atalatuǵın cifrlı kitap dúkanın ashatuǵını xabar etildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703866704575224232417931818|bet=Google Readies Its E-Book Plan, Bringing in a New Sales Approach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150312153114/http://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703866704575224232417931818|arxivsáne=12 March 2015|avtor=Vascellaro|at=Jessica E.|sáne=4 May 2010|jumıs=The Wall Street Journal|qaralǵan sáne=28 August 2013}}&lt;/ref&gt;  Ol óziniń elektron kitap dúkanı menen Amazon, Barnes &amp; Noble, Apple hám basqa elektron kitap satıwshıları menen básekilesetuǵın edi. Basqalardan ayırmashılıǵı, Google Editions tolıǵı menen onlayn edi hám belgili bir qurılma (kindle, Nook yamasa iPad sıyaqlı) talap etpeytuǵın edi.

Iyun 2010: Google 12 million skanerlengen kitaptan ótti.

Avgust 2010: Googledıń on jıl ishinde bar ekenligi belgili bolǵan barlıq 129,864,880 kitaptı skanerlew niyeti bar ekenligi járiyalandı, bul ulıwma 4 milliardtan aslam cifrlı bet hám 2 trillion sózdi quraydı.

Dekabr 2010: Google eBooks (Google Editions) AQSHta iske qosıldı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.macworld.com/article/156194/2010/12/google_ebookstore_launch.html|bet=Google launches eBookstore with more than 3 million titles|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101210072308/http://www.macworld.com/article/156194/2010/12/google_ebookstore_launch.html|arxivsáne=2010-12-10|baspaxana=MacWorld|qaralǵan sáne=2011-01-02}}&lt;/ref&gt;

Dekabr 2010: Google óziniń kitap toplamı boyınsha sózlerdi qollanıw haqqındaǵı maǵlıwmatlardı jıynaytuǵın hám diagrammaǵa túsiretuǵın Ngram Viewer di iske qostı.&lt;ref name=&quot;Zimmer&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|bet=Bigger, Better Google Ngrams: Brace Yourself for the Power of Grammar|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161003003940/http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/bigger-better-google-ngrams-brace-yourself-for-the-power-of-grammar/263487/|arxivsáne=2016-10-03|avtor=Zimmer|at=Ben|sáne=18 October 2012|til=en-US|jumıs=[[The Atlantic]]|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt;

Mart 2011: Federal sudya baspa industriyası menen Google arasında erisilgen kelisimdi qabıl etpedi.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.marketwatch.com/story/judge-rejects-google-settlement-with-authors-2011-03-22-170430|title=Judge rejects Google settlement with authors|access-date=2012-02-21}}&lt;/ref&gt;

Mart 2012: Google 20 millionnan aslam skanerlengen kitaptan ibarat boldı.&lt;ref name=&quot;LP&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lawprofessors.typepad.com/law_librarian_blog/2012/03/google-book-scan-project-slows-down.html|bet=Google book scan project slows down|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120315101155/http://lawprofessors.typepad.com/law_librarian_blog/2012/03/google-book-scan-project-slows-down.html|arxivsáne=2012-03-15|jumıs=Law Librarian Blog|qaralǵan sáne=&lt;!-- March 2012 --&gt;}}&lt;/ref&gt;

Mart 2012: Google baspashılar menen kelisimge eristi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.publishers.org/press/85/|bet=The Association of American Publishers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131103165236/http://publishers.org/press/85/|arxivsáne=2013-11-03|qaralǵan sáne=2013-11-17}}&lt;/ref&gt;

Yanvar 2013: «Google hám Dúnya Miyi» hújjetli filmi Sundance Film Festival de kórsetildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.worldbrainthefilm.com/|bet=Google and the world brain - Polar Star Films|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130902195504/http://www.worldbrainthefilm.com/|arxivsáne=2013-09-02|qaralǵan sáne=2013-09-02}}&lt;/ref&gt;

Noyabr 2013: Authors Guild v. Google isinde AQSH Rayon Sudyası Denni Chin ádil paydalanıwdı sóz etip, Google tárepin qolladı.&lt;ref name=&quot;Ars Technica&quot;&gt;{{Cite news|url=https://arstechnica.com/tech-policy/2013/11/google-books-ruled-legal-in-massive-win-for-fair-use|title=Google Books ruled legal in massive win for fair use|access-date=2017-06-14}}&lt;/ref&gt; Avtorlar apellyaciya beretuǵının ayttı.

Oktyabr 2015: Apellyaciya sudı Google tárepin qollap, Googledıń avtorlıq huqıqı nızamın buzbaǵanın járiyaladı.&lt;ref name=&quot;reuters_2015_10_16&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-google-books-idUSKCN0SA1S020151016|title=Google book-scanning project legal, says U.S. appeals court|access-date=2021-07-10}}&lt;/ref&gt; New York Timestıń xabar beriwinshe, Google 25 millionnan aslam kitaptı skanerlegen.&lt;ref name=&quot;nytimes.com&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2015/10/29/arts/international/google-books-a-complex-and-controversial-experiment.html|title=Google Books: A Complex and Controversial Experiment|first=Stephen|last=Heyman|date=28 October 2015|access-date=21 February 2017}}&lt;/ref&gt;

Aprel 2016: AQSH Joqarǵı Sudı Authors Guild tiń apellyaciyasın qarawdan bas tarttı, bul tómengi sud sheshiminiń kúshinde qalǵanın hám Googleǵa kitapxana kitapların skanerlewge hám izlew nátiyjelerinde úzindilerdi nızamdı buzbastan kórsetiwge ruqsat beriletuǵının ańlatadı.

=== Statusı ===
Google Google Books joybarınıń keleshegi boyınsha jobaları haqqında ádewir qupıya bolıp kelgen. Googledıń bir neshe sherik mákemelerindegi kitapxanashılar tastıyıqlaǵanınday, skanerlew operaciyaları keminde 2012-jıldan berli ástelep atır edi. Viskonsin Universitetinde tezlik 2006-jıldaǵıǵa qaraǵanda eki ese kemeygen edi. Biraq, kitapxanashılar ástelegen páttiń joybardıń jetilisiwiniń tábiyiy nátiyjesi bolıwı múmkin ekenin aytqan - dáslep kitaplardıń tolıq toplamları skanerlewge alınǵan bolsa, házir tek ele skanerlenbegen atamalardı qaraw kerek boldı.&lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|bet=Google Begins to Scale Back Its Scanning of Books From University Libraries|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171222052503/https://www.chronicle.com/article/Google-Begins-to-Scale-Back/131109|arxivsáne=22 December 2017|avtor=Jennifer Howard|sáne=9 March 2012|baspaxana=The Chronicle of Higher Education|qaralǵan sáne=20 December 2017}}&lt;/ref&gt; Kompaniyanıń óziniń Google Books xronologiya beti hátte 2017-jılı da 2007-jıldan keyingi hesh nárseni sóz etpegen, al Google Books blogı 2012-jılı Google Search blogı menen biriktirilgen.&lt;ref name=&quot;wired&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Scott Rosenberg |date=11 April 2017 |title=How Google Book Search Got Lost |url=https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |url-status=live |magazine=Wired |archive-url=https://web.archive.org/web/20171222052411/https://www.wired.com/2017/04/how-google-book-search-got-lost/ |archive-date=22 December 2017 |access-date=20 December 2017}}&lt;/ref&gt;

2017-jılı on jıllıq sudlasıwda jeńiske erisse de, The Atlantic Googledıń «óziniń skanerlew operaciyasın derlik toqtatqanın» aytqan.&lt;ref name=&quot;atlantic&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|bet=Torching the Modern-Day Library of Alexandria|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223203456/https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/04/the-tragedy-of-google-books/523320/|arxivsáne=23 December 2020|avtor=James Somers|sáne=20 April 2017|baspaxana=The Atlantic|qaralǵan sáne=22 April 2017}}&lt;/ref&gt; 2017-jıldıń aprel ayında Wired joybar ústinde tek bir neshe Google xızmetkeri islep atırǵanın hám jańa kitaplar ele de skanerlenip atırǵanın, biraq ádewir tómen tezlikte ekenin xabarladı. Ol on jıllıq nızamlı gúrestiń Googledıń qálewin joytqanın aytıp ótti.

== Nızamlı máseleler ==
Joybar arqalı kitapxana kitapları avtorlıq huqıqı statusına qaramastan bir qálipte cifrlastırılıp atır edi, bul Googleǵa qarsı bir qansha sudlasıwlarǵa alıp keldi. 2008-jıldıń aqırına kelip, xabarlarǵa qaraǵanda Google jeti millionnan aslam kitaptı cifrlastırǵan, olardıń tek bir millionǵa jaqını jámiyetlik múlk shıǵarmaları edi. Qalǵanlarınıń bir millionı avtorlıq huqıqı bar hám baspada bar, al bes millionı avtorlıq huqıqı bar, biraq baspadan shıqpaǵan edi. 2005-jılı avtorlar hám baspashılar toparı avtorlıq huqıqı bar shıǵarmalardı buzǵanı ushın Googleǵa qarsı úlken toparlıq is qozǵadı. Google «jetim shıǵarmalardı» - ele de avtorlıq huqıqı bar, biraq avtorlıq huqıqı iyelerin tabıw múmkin bolmaǵan kitaplardı saqlap qalıp atırǵanın ayttı.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Robert Darnton |date=February 12, 2009 |title=Google and the Future of Books |url=http://www.nybooks.com/articles/archives/2009/feb/12/google-the-future-of-books/ |url-status=live |magazine=The New York Review of Books |archive-url=https://web.archive.org/web/20151029211720/http://www.nybooks.com/articles/archives/2009/feb/12/google-the-future-of-books/ |archive-date=October 29, 2015 |access-date=April 16, 2016}}&lt;/ref&gt;

Authors Guild hám Association of American Publishers 2005-jılı Googledıń kitap joybarına qarsı «ǵalabalıq avtorlıq huqıqın buzıw»dı sóz etip, bólek-bólek sudlastı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Authors sue Google over book plan|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4266586.stm|date=21 September 2005|access-date=23 April 2018}}&lt;/ref&gt; Google óz joybarınıń ádil paydalanıwdı kórsetetuǵının hám baspadaǵı hár bir sóz indekslengen kartochkalı katalogtıń cifrlı dáwirdegi balaması ekenin ayttı.&lt;ref name=&quot;LAWSUITS&quot;&gt;Copyright infringement suits against Google and their settlement:
{{Web deregi|url=https://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|bet=Copyright Accord Would Make Millions More Books Available Online|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081101073722/http://www.google.com/intl/en/press/pressrel/20081027_booksearchagreement.html|arxivsáne=November 1, 2008|baspaxana=Google Press Center|qaralǵan sáne=November 22, 2008}}&lt;/ref&gt; Sudlasıwlar biriktirildi hám aqır-aqıbetinde kelisim usınıldı. Kelisim antitrest, jeke ómir qupıyalıǵı hám usınılǵan avtorlar hám baspashılar klassları jetkiliksizligi qusaǵan hár qıylı tiykarlarda ádewir sınǵa ushıradı. Kelisim aqır-aqıbetinde qabıl etilmedi, al baspashılar kóp ótpey Google menen kelisimge keldi. Authors Guild isti dawam etti hám 2011-jılı olardıń usınǵan klassı tastıyıqlandı. Google bul sheshimge apellyaciya berdi, bir qansha amici klasstıń jetkiliksizligin tastıyıqladı, al Ekinshi Okrug 2013-jıldıń iyul ayında klass sertifikaciyasın qabıl etpedi hám isti Googledıń ádil paydalanıw qorǵanıwın qaraw ushın Rayon Sudına qaytardı.

2015-jılı Authors Guild Nyu-Yorktegi AQSH 2-Apellyaciya Sudı Okrugi tárepinen qaralıwı ushın Googleǵa qarsı jáne bir apellyaciya berdi. Google isti bir awızdan jeńip shıqtı, sebebi olar adamlarǵa tolıq tekstlerdi emes, al úzindilerdi kórsetip atırǵanı hám adamlarǵa kitaptı nızamsız oqıwǵa ruqsat bermey atırǵanı tiykarında. Esabatta sudlar olardıń ádil paydalanıw punkti astında qorǵalǵanı sebepli avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ayttı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/13-4829/13-4829-2015-10-16.html|bet=Authors Guild v. Google, Inc., No. 13-4829 (2d Cir. 2015)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160913135053/http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/13-4829/13-4829-2015-10-16.html|arxivsáne=2016-09-13|qaralǵan sáne=2016-09-21}}&lt;/ref&gt;

Authors Guild 2016-jılı sheshimge jáne bir márte apellyaciya beriwge háreket etti hám bul ret isin Joqarǵı Sud qarap shıǵıwı ushın jiberdi. Is qabıl etilmedi, Ekinshi Okrugtıń is boyınsha sheshimi kúshinde qaldı, bul Googledıń avtorlıq huqıq nızamların buzbaǵanın ańlatadı.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/the-switch/wp/2016/04/18/google-books-just-won-a-decade-long-copyright-fight/|title=Google Books just won a decade-long copyright fight|access-date=2016-09-20}}&lt;/ref&gt; Bul is jáne nızamdı jáne de anıqlastırǵanı hám keńeytkeni sebepli ádil paydalanıw nızamlarına baylanıslı basqa uqsas isler ushın da precedent ornattı. Bunday anıqlastırıw Googleǵa uqsas basqa skanerlew joybarlarına da tásir etedi.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Web deregi|url=http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|bet=U.S. Appeals Court Rules Google Book Scanning Is Fair Use|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125174514/http://lj.libraryjournal.com/2015/10/copyright/u-s-appeals-court-rules-google-book-scanning-is-fair-use/|arxivsáne=2018-01-25|avtor=Peet|at=Lisa|sáne=2015-10-19|jumıs=Library Journal|qaralǵan sáne=2016-09-20}}&lt;/ref&gt;

Basqa sudlasıwlar Authors Guild tiń jolın quwdı. 2006-jılı burın qozǵalǵan nemis sudlasıwı qaytıp alındı.&lt;ref&gt;
{{Web deregi|url=http://blog.searchenginewatch.com/blog/060628-152950|bet=Google Book Search Wins Victory In German Challenge|arxivurl=https://web.archive.org/web/20061017052524/http://blog.searchenginewatch.com/blog/060628-152950|arxivsáne=2006-10-17|avtor=Sullivan|at=Danny|sáne=2006-06-28|format=blog|jumıs=[[Search Engine Watch]]|qaralǵan sáne=2006-11-11}}
&lt;/ref&gt; 2006-jıldıń iyun ayında La Martinière hám Éditions du Seuil retinde belgili francuz baspashısı Erve de la Martiner Google France ke qarsı sudlasıw niyetin járiyaladı.&lt;ref&gt;{{Cite news|last=Oates|first=John|title=French publisher sues Google|work=The Register|date=June 7, 2006|url=https://www.theregister.co.uk/2006/06/07/france_sues_google/|access-date=August 10, 2017}}&lt;/ref&gt; 2009-jılı Parij Puqaralıq Sudı 300,000 [[Evro|EUR]] (shama menen 430,000 USD) zıyan hám procent tólewge húkim etti hám baspashınıń kitapların óz maǵlıwmatlar bazasınan alıp taslamaǵansha Googleǵa kúnine 10,000 EUR tólewdi buyırdı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Fine for Google over French books|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8420876.stm|work=BBC News|date=December 18, 2009|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt; Sud bılay dep jazdı: «Google Seuil ge tiyisli kitaplardı onıń ruqsatısız tolıq qayta kóshirip hám jetkerip beriw arqalı avtorlıq huqıq nızamların buzdı» hám Google «baspashılarǵa zıyan keltiretuǵın avtorlıq huqıqın buzıw háreketlerin ámelge asırdı».&lt;ref name=&quot;Sage&quot;&gt;{{Cite news|last=Sage|first=Adam|title=French publishers toast triumph over Google|date=December 19, 2009|url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/technology/article6962221.ece|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt; Google apellyaciya beretuǵının ayttı. Sudlasıwǵa qosılǵan Syndicat National de l'Edition, Googledıń avtorlıq huqıqı bar shama menen 100,000 francuz shıǵarmasın skanerlegenin ayttı.&lt;ref name=&quot;Smith Google's French Book&quot;&gt;{{Cite news|last=Smith|first=Heather|title=Google's French Book Scanning Project Halted by Court|date=December 18, 2009|url=https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&amp;sid=apZ3UG9CPLo8|access-date=2009-12-18}}&lt;/ref&gt;

2009-jıldıń dekabr ayında qıtay avtorı Myan Myan óziniń «Acid Lovers» romanın skanerlegeni ushın Googleǵa qarsı $8,900 ǵa puqaralıq sudlasıw qozǵadı. Bul Qıtayda Googleǵa qarsı qozǵalǵan usınday birinshi sudlasıw.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.redorbit.com/news/technology/1803332/google_faces_chinese_lawsuit_over_digital_book_project/index.html|bet=Google Faces Chinese Lawsuit Over Digital Book Project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100101101725/http://www.redorbit.com/news/technology/1803332/google_faces_chinese_lawsuit_over_digital_book_project/index.html|arxivsáne=1 January 2010|sáne=28 December 2009|qaralǵan sáne=29 December 2009}}&lt;/ref&gt; Jáne sol jıldıń noyabr ayında China Written Works Copyright Society (CWWCS) Googledı 570 qıtay jazıwshısınıń 18,000 kitabın ruqsatsız skanerlewde ayıpladı. Google 20-noyabrde ózi skanerlegen qıtay kitaplarınıń dizimin beriwge kelisti, biraq kompaniya avtorlıq huqıq nızamların «buzǵanın» moyınlawdan bas tarttı.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.chinadaily.com.cn/china/2009-12/16/content_9184029.htm|bet=Writer sues Google for copyright infringement|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130205035655/http://www.chinadaily.com.cn/china/2009-12/16/content_9184029.htm|arxivsáne=February 5, 2013|jumıs=China Daily|qaralǵan sáne=March 20, 2012}}&lt;/ref&gt;

Mart 2007-jılı Microsofttıń avtorlıq huqıqı, tovar belgisi hám kommerciyalıq sırlar boyınsha bas keńesshisiniń orınbasarı Tomas Rubin Googledı óziniń kitap izlew xızmeti menen avtor huqıqı nızamın buzıwda ayıpladı. Rubin ayrıqsha Googledıń avtorlıq huqıq iyesi toqtatıwdı talap etkenshe qálegen shıǵarmanı erkin kóshiriw siyasatın sınǵa aldı.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft Attorney Accuses Google Of Copyright Violations|date=March 6, 2007|url=http://www.informationweek.com/internet/showArticle.jhtml?articleID=197800578|access-date=March 6, 2007}}&lt;/ref&gt;

Googledıń jámiyetlik múlk shıǵarmalarǵa licenziya beriwi de kitaplar menen cifrlı suw belgisi texnikaların qollanıwı sebepli táshiwish tuwdıratuǵın taraw bolıp tabıladı. AQSH Federal húkimeti dóretken barlıq shıǵarmalar sıyaqlı jámiyetlik múlkte bolǵan ayırım baspadan shıqqan shıǵarmalar ele de avtorlıq huqıq astındaǵı basqa shıǵarmalar sıyaqlı qaraladı hám sonlıqtan 1922-jıldan keyin qulıplanǵan.

Keminde 2014-jıldan baslap Google avtorlar hám baspashılarǵa talap boyınsha kitap aldın ala kóriwlerin Google Bookstan alıp taslawǵa ruqsat bergen.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/books/partner/answer/4431248?hl=en#zippy=,remove-a-book-thats-for-sale-on-google-play-or-previewable-on-google-books|bet=Remove a book - Books Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140924005306/https://support.google.com/books/partner/answer/4431248?hl=en#zippy=,remove-a-book-thats-for-sale-on-google-play-or-previewable-on-google-books|arxivsáne=24 September 2014|sáne=2014-09-24|qaralǵan sáne=2025-03-18}}&lt;/ref&gt;

== Uqsas joybarlar ==

* Project Gutenberg - bul «elektron kitaplardı dóretiw hám tarqatıwdı xoshametlew» ushın mádeniy shıǵarmalardı cifrlastırıw hám arxivlew boyınsha ıqtıyarlı háreket. Ol 1971-jılı Maykl S. Xart tárepinen dúzilgen hám eń eski cifrlı kitapxana bolıp tabıladı. 2015-jıldıń 3-oktyabrine kelip, Project Gutenberg óz toplamında 50,000 nársege jetti.
* Internet Archive kúnine 1000 nan aslam kitaptı cifrlastıratuǵın, sonday-aq Google Books hám basqa dereklerden kitaplardı kóshirip alatuǵın kommerciyalıq emes shólkem. 2011-jıldıń may ayına kelip, ol Google Books taǵı shama menen 1 million jámiyetlik múlk kitaplarınan kóbirek, 2.8 millionnan aslam jámiyetlik múlk kitapların saqlaǵan. Internet Archive tıń sıńar joybarı bolǵan Open Library 150 kitapxananıń keliwshilerine 80,000 skanerlengen hám satıp alınǵan kommerciyalıq elektron kitaplardı beriw xızmetin kórsetedi.&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Internet Archive and Library Partners Develop Joint Collection of 80,000+ eBooks To Extend Traditional In-Library Lending Model|url=https://archive.org/post/349420/in-library-ebook-lending-program-launched|date=February 22, 2011&lt;!-- 2011-02-11--&gt;|access-date=2011-05-26}}&lt;/ref&gt;
* HathiTrust 2008-jıldıń 13-oktyabrinen baslap&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.languagehat.com/archives/003251.php|bet=languagehat.com : TRUST HATHI, NOT GOOGLE|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090603104718/http://www.languagehat.com/archives/003251.php|arxivsáne=2009-06-03|qaralǵan sáne=2010-01-10}}&lt;/ref&gt; HathiTrust Digital Library dı qollap-quwatlaydı, ol Google tárepinen skanerlengen materiallardı, Internet Archive kitaplarınıń ayırımların hám sherik mákemeler tárepinen jergilikli skanerlengen ayırım materiallardı saqlaydı hám olarǵa kiriw múmkinshiligin beredi. 2010-jıldıń may ayına kelip, ol 6 millionǵa jaqın tomdı óz ishine aladı, olardıń 1 millionnan aslamı (keminde AQSHta) jámiyetlik múlk bolıp tabıladı.
* ACLS Humanities E-Book - mákemelik jazılıw arqalı kiriw múmkin bolǵan gumanitar hám baylanıslı jámiyetlik ilimler boyınsha joqarı sapalı 5,400 den aslam kitaptıń onlayn toplamı.
* Microsoft 2006-jıldıń aqırında Live Search Books dúziw ushın 300,000 kitaptı skanerlewdi qarjılandırdı. Ol 2008-jıldıń may ayına shekem dawam etti, sol waqıtta joybar toqtatıldı&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Microsoft starts online library in challenge to Google Books|url=http://www.theage.com.au/news/biztech/microsoft-starts-online-library-in-challenge-to-google-books/2006/12/07/1165081127665.html|date=2006-12-08|access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt; hám kitaplar Internet Archive te biypul jetkerip berildi.&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.google-books.com/218664-Google-Books-An-Other-Popular-Service-By-Google.html|bet=Google Books-An Other Popular Service By Google|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130404112919/http://www.google-books.com/218664-Google-Books-An-Other-Popular-Service-By-Google.html|arxivsáne=4 April 2013|avtor=Xio|at=Christina|qaralǵan sáne=4 August 2012}}&lt;/ref&gt;
* Hindstannıń Milliy Cifrlı Kitapxanası (NDLI) Hindstannıń Adam Resursların Rawajlandırıw Ministrligi qaramaǵındaǵı joybar. Maqset bir veb-portalda bir neshe milliy hám xalıqaralıq cifrlı kitapxanalardı biriktiriw bolıp tabıladı. NDLI inglis hám hind tillerindegi kóp kitaplarǵa biypul kiriw múmkinshiligin beredi.
* Europeana 2010-jılǵa kelip Evropa Awqamındaǵı 1,000 nan aslam arxivten sońǵı 2,000 jıllıq Evropa tariyxına tiyisli video, foto, súwretler, audio, kartalar, qoljazbalar, baspa kitaplar hám gazetalardı qosqanda shama menen 10 million cifrlı obektke silteme beredi.&lt;ref&gt;{{Jurnal deregi |last=Snyder |first=Chris |date=November 20, 2008 |title=Europe's Answer to Google Book Search Crashes on Day 1 |url=http://blog.wired.com/business/2008/11/eu-launches-mas.html |url-status=live |magazine=[[Wired (magazine)|Wired]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20090416002826/http://blog.wired.com/business/2008/11/eu-launches-mas.html |archive-date=2009-04-16 |access-date=2008-11-24}}&lt;/ref&gt;
* Francuz Milliy Kitapxanasınıń Gallica sı shama menen 4,000,000 cifrlastırılǵan kitap, gazeta, qoljazba, karta hám súwret hám t.b. ǵa silteme beredi. 1997-jılı dúzilgen cifrlı kitapxana ayına shama menen 5000 jańa hújjet penen keńeyiwin dawam etpekte. 2008-jıldıń aqırınan baslap, jańadan skanerlengen hújjetlerdiń kópshiligi súwret hám tekst formatlarında jetkerip beriledi. Bul hújjetlerdiń kópshiligi francuz tilinde jazılǵan.
* Wikisource
* Runivers

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>q27v54vzddhtgdnensuawmzpoju2gqp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Google Chart API</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25224</id>
    <revision>
      <id>121151</id>
      <timestamp>2025-06-10T20:57:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1232425322|Google Chart API]]» betinen awdarılıp jaratıldı</comment>
      <origin>121151</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3094" sha1="tecl3vnurpi48du7le3mtja9qjl3792" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox vevent&quot;
|+ class=&quot;infobox-title summary&quot; id=&quot;4&quot; |Google Chart API
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |[[Programmist (Baǵdarlamashı)|Túpnusqa avtor(lar)]]
| class=&quot;infobox-data&quot; |[[Google]]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Dáslepki reliz 
| class=&quot;infobox-data&quot; |2007
|- style=&quot;display: none;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-full-data&quot; |&lt;templatestyles src=&quot;Module:Infobox/styles.css&quot;&gt;&lt;/templatestyles&gt;
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Sońǵı reliz
| class=&quot;infobox-data&quot; |&lt;div style=&quot;margin:0px;&quot;&gt;2010-jıl, fevral.
   &lt;/div&gt;
|- style=&quot;display:none&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Qoljetimlik
| class=&quot;infobox-data&quot; |HTTP sorawlarına
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |veb -sayt
| class=&quot;infobox-data&quot; |&lt;span class=&quot;url&quot;&gt;[https://developers.google.com/chart/image/ developers.google.com/chart/image/]&lt;/span&gt;
|}
'''Google Chart API''' — bul [[Paydalanıwshı (esaplaw texnikası)|paydalanıwshı]] tárepinen usınılǵan maǵlıwmatlardan [[Grafika|grafikalıq]] diagrammalar jaratatuǵın interaktiv emes veb-servis (házir eskirgen). Google serverleri paydalanıwshınıń HTTP sorawında kórsetken maǵlıwmatları hám formatlaw parametrleri tiykarında diagrammanıń PNG súwretin jaratadı. Xızmet hár túrli diagramma informaciyasın hám formatlawdı qollap-quwatlaydı. Paydalanıwshılar ápiwayı súwret tegi arqalı bul diagrammalardı [[Veb-bet|veb-betke]] qolaylı túrde ornalastıra aladı.

Dáslepki waqıtları API [[Google]] kompaniyasınıń óz qosımshalarında (mısalı, Google Finance) diagrammalardı tez ornalastırıwdı qollap-quwatlaw ushın ishki quralı bolǵan. Google bul veb-baǵdarlamashılar ushın paydalı qural boladı dep esapladı. Ol 2007-jıl 6-dekabrde rásmiy túrde iske qosıldı.

Házirgi waqıtta sızıqlı, baǵanalı, dóńgelek hám radar diagrammaları, sonday-aq Venn diagrammaları, shashırandı sızıqlar, sparklaynlar, [[kartalar]], google-o-meterler hám [[QR kod|QR kodları]] qollap-quwatlanadı.

Google 2012-jılı API-di eskirgen dep járiyaladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.googleblog.com/2012/04/changes-to-deprecation-policies-and-api.html|bet=Changes to deprecation policies and API spring cleaning|til=en|qaralǵan sáne=2022-03-14}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/terms|bet=Google Charts: Terms of Service: Deprecation Policy}}&lt;/ref&gt; hám onıń 2015-jıl aprelge shekem islewine kepillik berdi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/image|bet=Image Charts|til=en|jumıs=Google Developers|qaralǵan sáne=2022-03-14}}&lt;/ref&gt;. 2019-jıl 18-martta Google API-di tolıq toqtattı. Google onıń ornına miyrasxor xızmet [[Google Charts]]-tı usınadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/|bet=Google Charts: Interactive charts for browsers and mobile devices.}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==

[[Kategoriya:Google xızmetleri]]</text>
      <sha1>tecl3vnurpi48du7le3mtja9qjl3792</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121153</id>
      <parentid>121151</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:57:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121153</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3129" sha1="2i655ew9fljfx1y829we6ubi8yxwswb" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox vevent&quot;
|+ class=&quot;infobox-title summary&quot; id=&quot;4&quot; |Google Chart API
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |[[Programmist (Baǵdarlamashı)|Túpnusqa avtor(lar)]]
| class=&quot;infobox-data&quot; |[[Google]]
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Dáslepki reliz 
| class=&quot;infobox-data&quot; |2007
|- style=&quot;display: none;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-full-data&quot; |&lt;templatestyles src=&quot;Module:Infobox/styles.css&quot;&gt;&lt;/templatestyles&gt;
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Sońǵı reliz
| class=&quot;infobox-data&quot; |&lt;div style=&quot;margin:0px;&quot;&gt;2010-jıl, fevral.
   &lt;/div&gt;
|- style=&quot;display:none&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |Qoljetimlik
| class=&quot;infobox-data&quot; |HTTP sorawlarına
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;white-space: nowrap;&quot; |veb -sayt
| class=&quot;infobox-data&quot; |&lt;span class=&quot;url&quot;&gt;[https://developers.google.com/chart/image/ developers.google.com/chart/image/]&lt;/span&gt;
|}
'''Google Chart API''' — bul [[Paydalanıwshı (esaplaw texnikası)|paydalanıwshı]] tárepinen usınılǵan maǵlıwmatlardan [[Grafika|grafikalıq]] diagrammalar jaratatuǵın interaktiv emes veb-servis (házir eskirgen). Google serverleri paydalanıwshınıń HTTP sorawında kórsetken maǵlıwmatları hám formatlaw parametrleri tiykarında diagrammanıń PNG súwretin jaratadı. Xızmet hár túrli diagramma informaciyasın hám formatlawdı qollap-quwatlaydı. Paydalanıwshılar ápiwayı súwret tegi arqalı bul diagrammalardı [[Veb-bet|veb-betke]] qolaylı túrde ornalastıra aladı.

Dáslepki waqıtları API [[Google]] kompaniyasınıń óz qosımshalarında (mısalı, Google Finance) diagrammalardı tez ornalastırıwdı qollap-quwatlaw ushın ishki quralı bolǵan. Google bul veb-baǵdarlamashılar ushın paydalı qural boladı dep esapladı. Ol 2007-jıl 6-dekabrde rásmiy túrde iske qosıldı.

Házirgi waqıtta sızıqlı, baǵanalı, dóńgelek hám radar diagrammaları, sonday-aq Venn diagrammaları, shashırandı sızıqlar, sparklaynlar, [[kartalar]], google-o-meterler hám [[QR kod|QR kodları]] qollap-quwatlanadı.

Google 2012-jılı API-di eskirgen dep járiyaladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.googleblog.com/2012/04/changes-to-deprecation-policies-and-api.html|bet=Changes to deprecation policies and API spring cleaning|til=en|qaralǵan sáne=2022-03-14}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/terms|bet=Google Charts: Terms of Service: Deprecation Policy}}&lt;/ref&gt; hám onıń 2015-jıl aprelge shekem islewine kepillik berdi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/image|bet=Image Charts|til=en|jumıs=Google Developers|qaralǵan sáne=2022-03-14}}&lt;/ref&gt;. 2019-jıl 18-martta Google API-di tolıq toqtattı. Google onıń ornına miyrasxor xızmet [[Google Charts]]-tı usınadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/|bet=Google Charts: Interactive charts for browsers and mobile devices.}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>2i655ew9fljfx1y829we6ubi8yxwswb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Talqılaw:Abbey Road</title>
    <ns>1</ns>
    <id>25225</id>
    <revision>
      <id>121152</id>
      <timestamp>2025-06-10T20:57:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* Betti tolıqtırıń */ taza bólim</comment>
      <origin>121152</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="331" sha1="av6ng380t3qtvkp356514b7iunzyp5y" xml:space="preserve">== Betti tolıqtırıń ==

@[[Paydalanıwshı:Srajatdin Usnatdinov|Srajatdin Usnatdinov]], jaratqan usı maqalańızdı tolıqtırıp qoyıwdı hám derek kórsetiwdi sorap qalamız. --[[Paydalanıwshı:Janabaevazizbek|Janabaevazizbek]] ([[Paydalanıwshı talqılawı:Janabaevazizbek|talqılaw]]) 20:57, 2025 j. iyunnıń 10 (UTC)</text>
      <sha1>av6ng380t3qtvkp356514b7iunzyp5y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Google Charts</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25226</id>
    <revision>
      <id>121154</id>
      <timestamp>2025-06-10T20:58:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1244963313|Google Charts]]» betinen awdarılıp jaratıldı</comment>
      <origin>121154</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2641" sha1="j7psjvda06fj5djt47izz0c3zergis5" xml:space="preserve">'''Google Charts''' — bul diagrammalar hám [[Grafika|grafiklerdi]] jaratıw ushın qollanılatuǵın onlayn qural. Ol qosımsha plaginlersiz yamasa programmalıq támiynatsız bir neshe brauzerlerde hám qurılmalarda islew ushın HTML5 hám SVG texnologiyalarınan paydalanadı. Ol óziniń keń túrdegi diagramma tańlawları hám imkaniyatları menen belgili, olar Google Charts rásmiy [[Veb-sayt|veb-saytında]] túsindirilgen&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/interactive/docs|bet=Using Google Charts|til=en|jumıs=Google for Developers|qaralǵan sáne=2023-12-05}}&lt;/ref&gt;.

2007-jıl may ayında iske qosılǵannan berli, Google Charts jańa imkaniyatlardı qosıw ushın turaqlı túrde jańalanıp turdı. 2023-jıl mart ayındaǵı jaǵday boyınsha, Google Charts 54-versiyaǵa shekem jańalandı. Google Charts relizler haqqındaǵı esletpeler betinde&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/interactive/docs/release_notes|bet=Google Charts Release Notes|til=en|jumıs=Google for Developers|qaralǵan sáne=2023-12-05}}&lt;/ref&gt; barlıq jańalawlar hám kirgizilgen ózgerislerdiń tolıq dizimi usınılǵan.

Google Charts bilimlendiriw tarawında qollanılıwı menen de belgili. NCBIdıń «Medicina studentlerine maǵlıwmatlar haqqındaǵı ilimdi oqıtıw: Kóp tarmaqlı qatnas» atlı maqalasında (NCBI maqalası&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Kansal|first1=Ashwani Kumar|last2=Gautam|first2=Jyoti|last3=Chintalapudi|first3=Nalini|last4=Jain|first4=Shivani|last5=Battineni|first5=Gopi|date=2021-05-12|title=Google Trend Analysis and Paradigm Shift of Online Education Platforms during the COVID-19 Pandemic|journal=Infectious Disease Reports|volume=13|issue=2|pages=418–428|doi=10.3390/idr13020040|issn=2036-7430|pmc=8162359|pmid=34065817}}&lt;/ref&gt;) Google Charts medicina studentlerine maǵlıwmatlar haqqındaǵı ilimdi ámeliy túrde úyreniwge qanday járdem bergeni sóz etiledi. Google Charts quramalı maǵlıwmatlar toplamın vizuallastırıwǵa imkaniyat beredi, bul bolsa ayırım studentlerdiń informaciyanı túsiniwin jaqsılawı múmkin.

Google Charts ayırım kásip tarawlarında paydalı bolıwı múmkin bolǵan maǵlıwmatlardı baqlaw hám esabat beriw ushın real waqıt rejimindegi baqlaw panellerin (dashbordların) jaratıw ushın qollanılıwı múmkin. NCBIdıń «Real waqıt rejimindegi esabat panelin jaratıw ushın Google Charts APIınan paydalanıw» atlı basqa bir maqalasında (NCBI maqalası) bul imkaniyattıń densawlıqtı saqlaw hám izertlew tarawlarına integraciyası kórsetip berilgen.

== Derekler ==

[[Kategoriya:Google xızmetleri]]</text>
      <sha1>j7psjvda06fj5djt47izz0c3zergis5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121155</id>
      <parentid>121154</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:58:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121155</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2676" sha1="bkqopif2z9hxfzzgzutcx8ib2dvh9ap" xml:space="preserve">'''Google Charts''' — bul diagrammalar hám [[Grafika|grafiklerdi]] jaratıw ushın qollanılatuǵın onlayn qural. Ol qosımsha plaginlersiz yamasa programmalıq támiynatsız bir neshe brauzerlerde hám qurılmalarda islew ushın HTML5 hám SVG texnologiyalarınan paydalanadı. Ol óziniń keń túrdegi diagramma tańlawları hám imkaniyatları menen belgili, olar Google Charts rásmiy [[Veb-sayt|veb-saytında]] túsindirilgen&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/interactive/docs|bet=Using Google Charts|til=en|jumıs=Google for Developers|qaralǵan sáne=2023-12-05}}&lt;/ref&gt;.

2007-jıl may ayında iske qosılǵannan berli, Google Charts jańa imkaniyatlardı qosıw ushın turaqlı túrde jańalanıp turdı. 2023-jıl mart ayındaǵı jaǵday boyınsha, Google Charts 54-versiyaǵa shekem jańalandı. Google Charts relizler haqqındaǵı esletpeler betinde&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developers.google.com/chart/interactive/docs/release_notes|bet=Google Charts Release Notes|til=en|jumıs=Google for Developers|qaralǵan sáne=2023-12-05}}&lt;/ref&gt; barlıq jańalawlar hám kirgizilgen ózgerislerdiń tolıq dizimi usınılǵan.

Google Charts bilimlendiriw tarawında qollanılıwı menen de belgili. NCBIdıń «Medicina studentlerine maǵlıwmatlar haqqındaǵı ilimdi oqıtıw: Kóp tarmaqlı qatnas» atlı maqalasında (NCBI maqalası&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Kansal|first1=Ashwani Kumar|last2=Gautam|first2=Jyoti|last3=Chintalapudi|first3=Nalini|last4=Jain|first4=Shivani|last5=Battineni|first5=Gopi|date=2021-05-12|title=Google Trend Analysis and Paradigm Shift of Online Education Platforms during the COVID-19 Pandemic|journal=Infectious Disease Reports|volume=13|issue=2|pages=418–428|doi=10.3390/idr13020040|issn=2036-7430|pmc=8162359|pmid=34065817}}&lt;/ref&gt;) Google Charts medicina studentlerine maǵlıwmatlar haqqındaǵı ilimdi ámeliy túrde úyreniwge qanday járdem bergeni sóz etiledi. Google Charts quramalı maǵlıwmatlar toplamın vizuallastırıwǵa imkaniyat beredi, bul bolsa ayırım studentlerdiń informaciyanı túsiniwin jaqsılawı múmkin.

Google Charts ayırım kásip tarawlarında paydalı bolıwı múmkin bolǵan maǵlıwmatlardı baqlaw hám esabat beriw ushın real waqıt rejimindegi baqlaw panellerin (dashbordların) jaratıw ushın qollanılıwı múmkin. NCBIdıń «Real waqıt rejimindegi esabat panelin jaratıw ushın Google Charts APIınan paydalanıw» atlı basqa bir maqalasında (NCBI maqalası) bul imkaniyattıń densawlıqtı saqlaw hám izertlew tarawlarına integraciyası kórsetip berilgen.

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>bkqopif2z9hxfzzgzutcx8ib2dvh9ap</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chrome veb-dúkan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25227</id>
    <revision>
      <id>121156</id>
      <timestamp>2025-06-10T20:58:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1293772347|Chrome Web Store]]» betinen awdarılıp jaratıldı</comment>
      <origin>121156</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10690" sha1="kq9rfor7hrgrchek9gnlgusp5gp1br7" xml:space="preserve">'''Chrome Web Store''' — bul [[Google]] kompaniyasınıń Chrome [[Veb-brauzer|veb-brauzeri]] ushın arnalǵan onlayn dúkanı. 2024-jılǵa kelip, Chrome Web Storeda 138,000 ǵa shamalas keńeytpeler hám 33,000 temalar bar&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://chrome-stats.com/|bet=Breaking Down The Chrome Web Store|baspaxana=ChromeStats|qaralǵan sáne=28 December 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Tariyxı ==
Chrome Web Store birinshi ret 2010-jıl dekabr ayında járiyalandı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2011/01/04/sales-have-slowed-to-a-trickle-on-googles-chrome-web-store/|bet=Sales Are At A Trickle On Google's The Chrome Web Store|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305005831/https://techcrunch.com/2011/01/04/sales-have-slowed-to-a-trickle-on-googles-chrome-web-store/|arxivsáne=5 March 2025|avtor=Kincaid|at=Jason|baspaxana=[[TechCrunch]]|qaralǵan sáne=4 January 2011}}&lt;/ref&gt; hám 2011-jıl 11-fevralda Google Chrome 9.0 versiyasınıń shıǵıwı menen ashıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://chrome.googleblog.com/2011/02/dash-of-speed-3d-and-apps.html|bet=A dash of speed, 3D and apps|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250407132252/https://chrome.googleblog.com/2011/02/dash-of-speed-3d-and-apps.html|arxivsáne=April 7, 2025|avtor=Kay|at=Erik|sáne=February 3, 2011|jumıs=Chrome Blog|baspaxana=[[Google]]|qaralǵan sáne=March 9, 2017}}&lt;/ref&gt;. Bir jıldan soń ol «júklep alıwlar, paydalanıwshılar hám qosımshalardıń ulıwma sanı boyınsha trafiktiń úlken ósiwin tezletiw» maqsetinde qayta islep shıǵıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2011/12/05/new-chrome-web-store-proves-to-be-a-boon-for-developers-above-and-below-the-fold/|bet=New The Chrome Web Store Proves To Be A Boon For Developers Above (And Below) The Fold|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120313121108/http://techcrunch.com/2011/12/05/new-chrome-web-store-proves-to-be-a-boon-for-developers-above-and-below-the-fold/|arxivsáne=13 March 2012|avtor=Empson|at=Rip|sáne=5 December 2011|baspaxana=[[TechCrunch]]|qaralǵan sáne=5 December 2011}}&lt;/ref&gt;. 2012-jıl iyun ayına kelip, Chrome Web Storeda jaylastırılǵan kontenttiń ulıwma ornatılıwlarınıń sanı 750 millionǵa jetti&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.medianama.com/2012/06/223-the-lowdown-google-io-2012-day-2-310m-chrome-users-425m-gmail-more/|bet=The Lowdown: Google I/O 2012 Day 2 – 310M Chrome Users, 425M Gmail &amp; More|arxivurl=https://web.archive.org/web/20240301154117/https://www.medianama.com/2012/06/223-the-lowdown-google-io-2012-day-2-310m-chrome-users-425m-gmail-more/|arxivsáne=2024-03-01|avtor=Vikas SN|sáne=2012-06-29|baspaxana=[[MediaNama]]|qaralǵan sáne=2013-06-14}}&lt;/ref&gt;.

Ayırım keńeytpelerdi islep shıǵıwshı baǵdarlamashılar óz keńeytpelerin úshinshi táreplerge satqan, olar bolsa keyin ala olarǵa reklamalıq programmalardı (adware) kirgizgen&lt;ref name=&quot;ars-adwareacquire&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/security/2014/01/malware-vendors-buy-chrome-extensions-to-send-adware-filled-updates/|bet=Adware vendors buy Chrome Extensions to send ad- and malware-filled updates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250313085229/https://arstechnica.com/information-technology/2014/01/malware-vendors-buy-chrome-extensions-to-send-adware-filled-updates/|arxivsáne=13 March 2025|sáne=17 January 2014|jumıs=[[Ars Technica]]|qaralǵan sáne=20 January 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.schneier.com/blog/archives/2014/01/adware_vendors.html|bet=Adware Vendors Buy and Abuse Chrome Extensions|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250212030105/https://www.schneier.com/blog/archives/2014/01/adware_vendors.html|arxivsáne=12 February 2025|avtor=Bruce Schneier|sáne=21 Jan 2014|qaralǵan sáne=15 April 2025}}&lt;/ref&gt;. 2014-jılı Google kóp paydalanıwshılardıń qálemegen qalqıp shıǵatuǵın reklamalar haqqındaǵı shaǵımlarınan soń usınday eki keńeytpeni Chrome Web Storedan óshirip tasladı&lt;ref name=&quot;Google Removes Two Chrome Extenions&quot;&gt;{{Cite news|title=Google Removes Two Chrome Extensions Amid Ad Uproar|url=https://blogs.wsj.com/digits/2014/01/19/google-removes-two-chrome-extensions-amid-ad-uproar/|access-date=17 March 2014}}&lt;/ref&gt;. Keyingi jılı Google óz veb-saytlarına kiriwlerdiń shama menen bes procenti reklamalıq programmaları bar keńeytpeler tárepinen ózgertilgenin moyınladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://static.googleusercontent.com/media/research.google.com/en//pubs/archive/43346.pdf|bet=Ad Injection at Scale: Assessing Deceptive Advertisement Modifications|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150605041757/https://static.googleusercontent.com/media/research.google.com/en//pubs/archive/43346.pdf|arxivsáne=2015-06-05|qaralǵan sáne=2025-04-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.pcworld.com/article/2920012/superfish-injects-ads-in-one-in-25-google-page-views.html|bet=Superfish injects ads into 5 percent of all Google page views|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230627232003/https://www.pcworld.com/article/427356/superfish-injects-ads-in-one-in-25-google-page-views.html|arxivsáne=27 June 2023|jumıs=[[PC World]]|baspaxana=[[IDG]]|qaralǵan sáne=15 April 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.cio.com.au/article/574450/superfish-injects-ads-one-25-google-page-views/|bet=Superfish injects ads in one in 25 Google page views|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191211155152/https://www.cio.com.au/article/574450/superfish-injects-ads-one-25-google-page-views/|arxivsáne=2019-12-11|jumıs=CIO|baspaxana=[[IDG]]|qaralǵan sáne=2015-06-03}}&lt;/ref&gt;.

== [[Zıyanlı programma|Zıyanlı programmalıq támiynat]] ==
[[Zıyanlı programma|Zıyanlı programmalıq támiynat]] Chrome Web Store ushın mashqala bolıp qalmaqta&lt;ref name=&quot;ICEBRG&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/01/16/security-firm-icebrg-uncovers-4-malicious-chrome-extensions/|bet=Security firm ICEBRG uncovers 4 malicious Chrome extensions - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305014411/https://www.ghacks.net/2018/01/16/security-firm-icebrg-uncovers-4-malicious-chrome-extensions/|arxivsáne=2025-03-05|sáne=16 January 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/05/11/googles-bad-track-record-of-malicious-chrome-extensions-continues/|bet=Google's bad track record of malicious Chrome extensions continues - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20241207053041/https://www.ghacks.net/2018/05/11/googles-bad-track-record-of-malicious-chrome-extensions-continues/|arxivsáne=2024-12-07|sáne=11 May 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.bleepingcomputer.com/news/security/chrome-extension-devs-use-sneaky-landing-pages-after-google-bans-inline-installs/|bet=Chrome Extension Devs Use Sneaky Landing Pages after Google Bans Inline Installs|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250405190222/https://www.bleepingcomputer.com/news/security/chrome-extension-devs-use-sneaky-landing-pages-after-google-bans-inline-installs/|arxivsáne=2025-04-05|til=en-us|jumıs=[[BleepingComputer]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/10/11/chrome-inline-extensions-install-bypass/|bet=Chrome's inline extension install ban already bypassed - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250120134236/https://www.ghacks.net/2018/10/11/chrome-inline-extensions-install-bypass/|arxivsáne=2025-01-20|sáne=11 October 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;. 2018-jıl yanvar ayında ICEBRG qáwipsizlik firmasınıń izertlewshileri ulıwma 500,000 nan aslam júklep alınǵan tórt zıyanlı keńeytpeni taptı&lt;ref name=&quot;ICEBRG&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/information-technology/2018/01/500000-chrome-users-fall-prey-to-malicious-extensions-in-google-web-store/|bet=Google Chrome extensions with 500,000 downloads found to be malicious|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250330055205/https://arstechnica.com/information-technology/2018/01/500000-chrome-users-fall-prey-to-malicious-extensions-in-google-web-store/|arxivsáne=2025-03-30|sáne=17 January 2018|baspaxana=[[Ars Technica]]|qaralǵan sáne=2018-12-30}}&lt;/ref&gt;. 2021-jıl fevral ayında Google 2,000,000 paydalanıwshısı bolǵan belgili «The Great Suspender» keńeytpesine zıyanlı kod qosılǵanı haqqında xabar berilgennen soń, onı blokladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.zdnet.com/article/google-kills-the-great-suspender-heres-what-you-should-do-next/|bet=Google kills The Great Suspender|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250308182146/https://www.zdnet.com/article/google-kills-the-great-suspender-heres-what-you-should-do-next/|arxivsáne=2025-03-08|jumıs=[[ZDNet]]|qaralǵan sáne=2021-05-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.bleepingcomputer.com/news/security/the-great-suspender-chrome-extensions-fall-from-grace/|bet=The Great Suspender Chrome extension's fall from grace|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305001913/https://www.bleepingcomputer.com/news/security/the-great-suspender-chrome-extensions-fall-from-grace/|arxivsáne=2025-03-05|til=en-us|jumıs=[[BleepingComputer]]|qaralǵan sáne=2021-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.theregister.com/2021/01/07/great_suspender_malware/|bet=What happens when a Chrome extension with 2m+ users changes hands, raises red flags, doesn't document updates? Let's find out|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250311195607/https://www.theregister.com/2021/01/07/great_suspender_malware/|arxivsáne=2025-03-11|jumıs=www.theregister.com|qaralǵan sáne=2021-05-29}}&lt;/ref&gt;.

Burınları Chrome qolaylılıq ushın Chrome Web Storeda jaylastırılǵan keńeytpelerdi baǵdarlamashınıń veb-saytında da ornatıwǵa ruqsat beretuǵın edi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developer.chrome.com/webstore/inline_installation|bet=Using Inline Installation - Google Chrome|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250409162804/https://developer.chrome.com/docs/webstore|arxivsáne=2025-04-09|jumıs=developer.chrome.com|qaralǵan sáne=2018-12-14}}&lt;/ref&gt;. Biraq, bul zıyanlı programmalıq támiynattıń tarqalıw jolına aylanǵanlıqtan, 2018-jılı bul imkaniyat biykar etildi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.chromium.org/2018/06/improving-extension-transparency-for.html|bet=Improving extension transparency for users|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250408180328/https://blog.chromium.org/2018/06/improving-extension-transparency-for.html|arxivsáne=2025-04-08|til=en|jumıs=Chromium Blog|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==

[[Kategoriya:Google xızmetleri]]</text>
      <sha1>kq9rfor7hrgrchek9gnlgusp5gp1br7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121157</id>
      <parentid>121156</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T20:59:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121157</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10725" sha1="expan0ra6cux05ctpjwz4arnxic4v26" xml:space="preserve">'''Chrome Web Store''' — bul [[Google]] kompaniyasınıń Chrome [[Veb-brauzer|veb-brauzeri]] ushın arnalǵan onlayn dúkanı. 2024-jılǵa kelip, Chrome Web Storeda 138,000 ǵa shamalas keńeytpeler hám 33,000 temalar bar&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://chrome-stats.com/|bet=Breaking Down The Chrome Web Store|baspaxana=ChromeStats|qaralǵan sáne=28 December 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Tariyxı ==
Chrome Web Store birinshi ret 2010-jıl dekabr ayında járiyalandı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2011/01/04/sales-have-slowed-to-a-trickle-on-googles-chrome-web-store/|bet=Sales Are At A Trickle On Google's The Chrome Web Store|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305005831/https://techcrunch.com/2011/01/04/sales-have-slowed-to-a-trickle-on-googles-chrome-web-store/|arxivsáne=5 March 2025|avtor=Kincaid|at=Jason|baspaxana=[[TechCrunch]]|qaralǵan sáne=4 January 2011}}&lt;/ref&gt; hám 2011-jıl 11-fevralda Google Chrome 9.0 versiyasınıń shıǵıwı menen ashıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://chrome.googleblog.com/2011/02/dash-of-speed-3d-and-apps.html|bet=A dash of speed, 3D and apps|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250407132252/https://chrome.googleblog.com/2011/02/dash-of-speed-3d-and-apps.html|arxivsáne=April 7, 2025|avtor=Kay|at=Erik|sáne=February 3, 2011|jumıs=Chrome Blog|baspaxana=[[Google]]|qaralǵan sáne=March 9, 2017}}&lt;/ref&gt;. Bir jıldan soń ol «júklep alıwlar, paydalanıwshılar hám qosımshalardıń ulıwma sanı boyınsha trafiktiń úlken ósiwin tezletiw» maqsetinde qayta islep shıǵıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2011/12/05/new-chrome-web-store-proves-to-be-a-boon-for-developers-above-and-below-the-fold/|bet=New The Chrome Web Store Proves To Be A Boon For Developers Above (And Below) The Fold|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120313121108/http://techcrunch.com/2011/12/05/new-chrome-web-store-proves-to-be-a-boon-for-developers-above-and-below-the-fold/|arxivsáne=13 March 2012|avtor=Empson|at=Rip|sáne=5 December 2011|baspaxana=[[TechCrunch]]|qaralǵan sáne=5 December 2011}}&lt;/ref&gt;. 2012-jıl iyun ayına kelip, Chrome Web Storeda jaylastırılǵan kontenttiń ulıwma ornatılıwlarınıń sanı 750 millionǵa jetti&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.medianama.com/2012/06/223-the-lowdown-google-io-2012-day-2-310m-chrome-users-425m-gmail-more/|bet=The Lowdown: Google I/O 2012 Day 2 – 310M Chrome Users, 425M Gmail &amp; More|arxivurl=https://web.archive.org/web/20240301154117/https://www.medianama.com/2012/06/223-the-lowdown-google-io-2012-day-2-310m-chrome-users-425m-gmail-more/|arxivsáne=2024-03-01|avtor=Vikas SN|sáne=2012-06-29|baspaxana=[[MediaNama]]|qaralǵan sáne=2013-06-14}}&lt;/ref&gt;.

Ayırım keńeytpelerdi islep shıǵıwshı baǵdarlamashılar óz keńeytpelerin úshinshi táreplerge satqan, olar bolsa keyin ala olarǵa reklamalıq programmalardı (adware) kirgizgen&lt;ref name=&quot;ars-adwareacquire&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/security/2014/01/malware-vendors-buy-chrome-extensions-to-send-adware-filled-updates/|bet=Adware vendors buy Chrome Extensions to send ad- and malware-filled updates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250313085229/https://arstechnica.com/information-technology/2014/01/malware-vendors-buy-chrome-extensions-to-send-adware-filled-updates/|arxivsáne=13 March 2025|sáne=17 January 2014|jumıs=[[Ars Technica]]|qaralǵan sáne=20 January 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.schneier.com/blog/archives/2014/01/adware_vendors.html|bet=Adware Vendors Buy and Abuse Chrome Extensions|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250212030105/https://www.schneier.com/blog/archives/2014/01/adware_vendors.html|arxivsáne=12 February 2025|avtor=Bruce Schneier|sáne=21 Jan 2014|qaralǵan sáne=15 April 2025}}&lt;/ref&gt;. 2014-jılı Google kóp paydalanıwshılardıń qálemegen qalqıp shıǵatuǵın reklamalar haqqındaǵı shaǵımlarınan soń usınday eki keńeytpeni Chrome Web Storedan óshirip tasladı&lt;ref name=&quot;Google Removes Two Chrome Extenions&quot;&gt;{{Cite news|title=Google Removes Two Chrome Extensions Amid Ad Uproar|url=https://blogs.wsj.com/digits/2014/01/19/google-removes-two-chrome-extensions-amid-ad-uproar/|access-date=17 March 2014}}&lt;/ref&gt;. Keyingi jılı Google óz veb-saytlarına kiriwlerdiń shama menen bes procenti reklamalıq programmaları bar keńeytpeler tárepinen ózgertilgenin moyınladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://static.googleusercontent.com/media/research.google.com/en//pubs/archive/43346.pdf|bet=Ad Injection at Scale: Assessing Deceptive Advertisement Modifications|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150605041757/https://static.googleusercontent.com/media/research.google.com/en//pubs/archive/43346.pdf|arxivsáne=2015-06-05|qaralǵan sáne=2025-04-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.pcworld.com/article/2920012/superfish-injects-ads-in-one-in-25-google-page-views.html|bet=Superfish injects ads into 5 percent of all Google page views|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230627232003/https://www.pcworld.com/article/427356/superfish-injects-ads-in-one-in-25-google-page-views.html|arxivsáne=27 June 2023|jumıs=[[PC World]]|baspaxana=[[IDG]]|qaralǵan sáne=15 April 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=http://www.cio.com.au/article/574450/superfish-injects-ads-one-25-google-page-views/|bet=Superfish injects ads in one in 25 Google page views|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191211155152/https://www.cio.com.au/article/574450/superfish-injects-ads-one-25-google-page-views/|arxivsáne=2019-12-11|jumıs=CIO|baspaxana=[[IDG]]|qaralǵan sáne=2015-06-03}}&lt;/ref&gt;.

== [[Zıyanlı programma|Zıyanlı programmalıq támiynat]] ==
[[Zıyanlı programma|Zıyanlı programmalıq támiynat]] Chrome Web Store ushın mashqala bolıp qalmaqta&lt;ref name=&quot;ICEBRG&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/01/16/security-firm-icebrg-uncovers-4-malicious-chrome-extensions/|bet=Security firm ICEBRG uncovers 4 malicious Chrome extensions - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305014411/https://www.ghacks.net/2018/01/16/security-firm-icebrg-uncovers-4-malicious-chrome-extensions/|arxivsáne=2025-03-05|sáne=16 January 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/05/11/googles-bad-track-record-of-malicious-chrome-extensions-continues/|bet=Google's bad track record of malicious Chrome extensions continues - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20241207053041/https://www.ghacks.net/2018/05/11/googles-bad-track-record-of-malicious-chrome-extensions-continues/|arxivsáne=2024-12-07|sáne=11 May 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.bleepingcomputer.com/news/security/chrome-extension-devs-use-sneaky-landing-pages-after-google-bans-inline-installs/|bet=Chrome Extension Devs Use Sneaky Landing Pages after Google Bans Inline Installs|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250405190222/https://www.bleepingcomputer.com/news/security/chrome-extension-devs-use-sneaky-landing-pages-after-google-bans-inline-installs/|arxivsáne=2025-04-05|til=en-us|jumıs=[[BleepingComputer]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.ghacks.net/2018/10/11/chrome-inline-extensions-install-bypass/|bet=Chrome's inline extension install ban already bypassed - gHacks Tech News|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250120134236/https://www.ghacks.net/2018/10/11/chrome-inline-extensions-install-bypass/|arxivsáne=2025-01-20|sáne=11 October 2018|jumıs=[[ghacks.net]]|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;. 2018-jıl yanvar ayında ICEBRG qáwipsizlik firmasınıń izertlewshileri ulıwma 500,000 nan aslam júklep alınǵan tórt zıyanlı keńeytpeni taptı&lt;ref name=&quot;ICEBRG&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://arstechnica.com/information-technology/2018/01/500000-chrome-users-fall-prey-to-malicious-extensions-in-google-web-store/|bet=Google Chrome extensions with 500,000 downloads found to be malicious|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250330055205/https://arstechnica.com/information-technology/2018/01/500000-chrome-users-fall-prey-to-malicious-extensions-in-google-web-store/|arxivsáne=2025-03-30|sáne=17 January 2018|baspaxana=[[Ars Technica]]|qaralǵan sáne=2018-12-30}}&lt;/ref&gt;. 2021-jıl fevral ayında Google 2,000,000 paydalanıwshısı bolǵan belgili «The Great Suspender» keńeytpesine zıyanlı kod qosılǵanı haqqında xabar berilgennen soń, onı blokladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.zdnet.com/article/google-kills-the-great-suspender-heres-what-you-should-do-next/|bet=Google kills The Great Suspender|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250308182146/https://www.zdnet.com/article/google-kills-the-great-suspender-heres-what-you-should-do-next/|arxivsáne=2025-03-08|jumıs=[[ZDNet]]|qaralǵan sáne=2021-05-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.bleepingcomputer.com/news/security/the-great-suspender-chrome-extensions-fall-from-grace/|bet=The Great Suspender Chrome extension's fall from grace|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250305001913/https://www.bleepingcomputer.com/news/security/the-great-suspender-chrome-extensions-fall-from-grace/|arxivsáne=2025-03-05|til=en-us|jumıs=[[BleepingComputer]]|qaralǵan sáne=2021-05-30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.theregister.com/2021/01/07/great_suspender_malware/|bet=What happens when a Chrome extension with 2m+ users changes hands, raises red flags, doesn't document updates? Let's find out|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250311195607/https://www.theregister.com/2021/01/07/great_suspender_malware/|arxivsáne=2025-03-11|jumıs=www.theregister.com|qaralǵan sáne=2021-05-29}}&lt;/ref&gt;.

Burınları Chrome qolaylılıq ushın Chrome Web Storeda jaylastırılǵan keńeytpelerdi baǵdarlamashınıń veb-saytında da ornatıwǵa ruqsat beretuǵın edi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://developer.chrome.com/webstore/inline_installation|bet=Using Inline Installation - Google Chrome|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250409162804/https://developer.chrome.com/docs/webstore|arxivsáne=2025-04-09|jumıs=developer.chrome.com|qaralǵan sáne=2018-12-14}}&lt;/ref&gt;. Biraq, bul zıyanlı programmalıq támiynattıń tarqalıw jolına aylanǵanlıqtan, 2018-jılı bul imkaniyat biykar etildi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.chromium.org/2018/06/improving-extension-transparency-for.html|bet=Improving extension transparency for users|arxivurl=https://web.archive.org/web/20250408180328/https://blog.chromium.org/2018/06/improving-extension-transparency-for.html|arxivsáne=2025-04-08|til=en|jumıs=Chromium Blog|qaralǵan sáne=2018-12-15}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>expan0ra6cux05ctpjwz4arnxic4v26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Google Classroom</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25228</id>
    <revision>
      <id>121158</id>
      <timestamp>2025-06-10T21:00:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <comment>«[[:en:Special:Redirect/revision/1292129142|Google Classroom]]» betinen awdarılıp jaratıldı</comment>
      <origin>121158</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26300" sha1="2n826x5miuwbclp7m9d7pvnyojh34z6" xml:space="preserve">'''Google Classroom''' — bul [[Google]] tárepinen bilim beriw mákemeleri ushın islep shıǵılǵan, tapsırmalardı jaratıw, tarqatıw hám bahalawdı ápiwayılastırıwǵa baǵdarlanǵan biypul aralas oqıtıw platforması. Google Classroomnıń tiykarǵı maqseti - muǵallimler hám oqıwshılar arasında fayllardı almasıw procesin jeńillestiriw&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://productforums.google.com/d/msg/google-education/LJO8SAlhQ1s/7_Kj06SBBwAJ|bet=Google Groups|jumıs=productforums.google.com|qaralǵan sáne=February 8, 2018}}&lt;/ref&gt;. 2021-jılǵı maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda, Google Classroomnan shama menen 150 million paydalanıwshı paydalanadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/classroom-roadmap/|bet=A peek at what's next for Google Classroom|sáne=February 17, 2021|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 26, 2021}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroom oqıwshı hám muǵallim arasındaǵı kommunikaciyanı basqarıw maqsetinde hár túrli jeke menshik paydalanıwshı qosımshaların (Google Apps for Education) qollanadı. Oqıwshılar klasqa jeke kod arqalı mirát etiliwi yamasa mektep domeni arqalı avtomat túrde import etiliwi múmkin. Hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı. Muǵallimler hújjettiń dúzetiwler tariyxın kórip shıǵıw arqalı hár bir oqıwshınıń rawajlanıwın baqlap baradı hám bahalanǵannan keyin, muǵallimler pikirler (kommentariyalar) hám bahalar menen birge jumıstı qaytara aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://uk.pcmag.com/education/89988/google-classroom-could-bridge-a-gap-in-online-learning|bet=Google Classroom Could Bridge a Gap in Online Learning|sáne=2017-06-23|til=en-gb|jumıs=PCMag UK|qaralǵan sáne=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

== Tariyxı ==
Google Classroom 2014-jıldıń may ayındaǵı dáslepki shıǵarılıwınan berli bir qatar jańalanıwlar hám ózgerislerdi bastan keshirdi.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!'''Sáne'''
!'''Jańalanıw'''
|-
|6-may, 2014 j.
|Google Classroom Googledıń G Suite for Education programmasınıń ayırım aǵzaları ushın aldınnan kóriw múmkinshiligi menen járiyalandı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|bet=Google Classroom Offers Assignment Center for Students and Teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110805/https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Magid|at=Larry|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Forbes]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|bet=Google Debuts Classroom, An Education Platform For Teacher-Student Communication|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110807/https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12-avgust, 2014 j.
|Google Classroom kópshilikke shıǵarıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|bet=Google Classroom now available to all Apps for Education users, adds collaboration features|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110808/https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kahn|at=Jordan|sáne=August 12, 2014|jumıs=[[9to5Google]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lapowsky|first=Issie|date=August 13, 2014|title=Google Wants to Save Our Schools—And Hook a New Generation of Users|url=https://www.wired.com/2014/08/google-classrooms/|access-date=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2015 j.
|Google mektep administratorları hám baǵdarlamashılarǵa Google Classroom menen jáne de tereńirek qatnasıwǵa imkaniyat beretuǵın Classroom API hám veb-saytlar ushın bólisiw túymesin járiyaladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|bet=Google Expands Its Educational Platform &quot;Classroom&quot; With A New API, Share Button For Websites|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110811/https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Perez|at=Sarah|sáne=June 29, 2015|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google tapsırma múddetleri, ekskursiyalar hám klassta sóylewshiler ushın Google Kalendardı Classroomǵa integraciyaladı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar3&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2017 j.
|Google hár qanday jeke Google paydalanıwshısına G Suite for Education akkauntına iye bolıw talabısız klaslarǵa qosılıwǵa imkaniyat berdi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|bet=Google Classroom: Now open to even more learners|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110814/https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Ressler|at=Gene|sáne=March 15, 2017|jumıs=The Keyword Google Blog|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt; hám sol jıldıń aprel ayında hár qanday jeke Google paydalanıwshısı ushın klass jaratıw hám oqıtıw múmkin boldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|bet=Google Classroom now lets anyone school anyone else|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110815/https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2017/04/27/googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach/|bet=Google's Classroom is open to anyone with an urge to teach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200507090210/https://www.engadget.com/2017-04-27-googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach.html|arxivsáne=May 7, 2020|avtor=Regan|at=Tom|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2018 j.
|Google Classroomǵa úlken dizayn ózgerislerin kirgizdi. Bul óz ishine jańa klass jumısları bólimin qosıw, bahalaw interfeysin qayta kórip shıǵıw, bólek klaslardan klass jumısların qayta paydalanıwǵa ruqsat beriw hám muǵallimler ushın mazmundı tema boyınsha shólkemlestiriwge arnalǵan qosımsha múmkinshiliklerdi qamtıdı&lt;ref&gt;{{Cite news|date=August 7, 2018|title=Time for a refresh: Meet the new Google Classroom|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/time-refresh-meet-new-google-classroom/|access-date=August 15, 2018}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2019 j.
|78 jańa súwretlengen temalar hám klass jumısları bóliminde temalar menen tapsırmalardı súyrep aparıw opciyası kirgizildi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|bet=Stay organized in 2019 with new features in Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110817/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=January 8, 2019|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=February 10, 2019}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2020 j.
|Google muǵallimlerge hár bir klassta unikal Meet siltemesine iye bolıwı ushın Google Meet penen integraciyanı qostı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|bet=New Meet features to improve distance learning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200523054917/https://blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|arxivsáne=May 23, 2020|sáne=April 9, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bunnan tısqarı, Classroomǵa birneshe jańa funkciyalar qosıldı, Google bul haqqında bılay dedi: «dúnya júzindegi pedagoglar ózleriniń onlayn tájiriybesin qayta islep shıqqanı sıyaqlı, biz de qurallarımızdı olardıń jańa bilim beriw ortalıǵınıń rawajlanıp atırǵan mútájliklerine beyimlestirip atırmız»&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches/|bet=The Anywhere School: 50+ Google for Education updates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001120822/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=August 11, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=September 29, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bul jańalanıwlar tómendegilerdi óz ishine aldı:

* Orınlanatuǵın isler vidjeti
* 10 qosımsha til
* Tapsırmalardı jaratıw hám tarqatıw ushın oqıwdı basqarıw sistemaları menen jaqsılanǵan integraciya
* Google Docsta aqıllı dúzetiw hám avto-toltırıw

Sonıń menen birge, Google Classroom COVID-19 pandemiyası nátiyjesinde paydalanıwdıń anaǵurlım ósiwin kórdi, sebebi kóp mektepler aralıqtan oqıtıw imkaniyatlarına ótti. Arnawlı izertlew programmaları da pútkil dúnyadan haqıyqıy oqıw procesine qatnasıw ushın Google Classroomnan paydalandı&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=A Novel &quot;Google Classroom&quot;-Based Pathology Education Tool for Trainees During the COVID-19 Pandemic: Impactful Learning While Social Distancing|last=Balakrishnan|first=Ridin}}&lt;/ref&gt;.
|}

== Múmkinshilikleri ==
Google Classroom bir qatar Google Bilimlendiriw ushın Qosımshaların, atap aytqanda, Google Drive, [[Google Docs]], Google Sheets, Google Slides, Google Forms, Google Sites hám [[Gmail]]-di óz ishine aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|bet=Google unveils Classroom, a tool designed to help teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110819/https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kerr|at=Dara|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[CNET]]|baspaxana=[[CBS Interactive]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Keyinirek platformaǵa Google Kalendar integraciyası da qosıldı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar klaslarǵa mákemeniń maǵlıwmatlar bazası arqalı, oqıwshınıń [[Paydalanıwshı interfeysi|paydalanıwshı interfeysine]] qosıwǵa bolatuǵın jeke kod arqalı yamasa mektep domeninen avtomat túrde import etiliw arqalı mirát etiliwi múmkin&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|bet=Invite students to a class|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110821/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Classroom Help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom menen jaratılǵan hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı&lt;ref name=&quot;engadget-unveil2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2014/05/06/google-classroom-preview/|bet=Google Classroom helps teachers easily organize assignments, offer feedback|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200506103841/https://www.engadget.com/2014-05-06-google-classroom-preview.html|arxivsáne=May 6, 2020|avtor=Steele|at=Billy|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.

=== Tapsırmalar ===
Tapsırmalar Googledıń hújjet qosımshalarında saqlanadı hám bahalanadı. Hújjetlerdi oqıwshınıń Google Drive-ınan muǵallim menen bólisiwdiń ornına, fayllar oqıwshınıń Drive-ında jaylastırıladı hám keyin bahalaw ushın tapsırıladı. Google Classroomdaǵı muǵallimler hár túrli kiriw múmkinshilikleri (kóriw, redaktorlaw hám kommentariy bildiriw ruqsatları sıyaqlı) bar hár qıylı úlgilerde hám formatlarda tapsırmalar jaratıw imkaniyatına iye. Bul tapsırmalar baha alıw ushın tapsırılıwı múmkin hám muǵallimge keri baylanıs beriwge imkaniyat jaratadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|bet=Submit an Assignment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110824/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Google Classroom help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=March 27, 2015}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da óz tapsırmalarına qosımsha hújjetlerdi biriktire aladı&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Luckerson |first=Victor |date=2015-01-14 |title=Google Is Bringing the Paperless Classroom to Teachers' Phones |url=https://time.com/3667677/google-classroom-apps/ |magazine=TIME |language=en |access-date=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

=== Bahalaw ===
Google Classroom hár túrli bahalaw sxemaların qollap-quwatlaydı. Tapsırılǵan jumıslar juwmaqlawshı tapsırıwdan aldın muǵallimler tárepinen bahalanıp, kommentariyalar menen qaytarılıwı múmkin, bul oqıwshılarǵa óz jumısların ózgertiwge imkaniyat beredi. Tapsırılǵannan keyin, jumıslardı tek muǵallim ǵana redaktorlay aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|bet=Set up grading – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201023053838/https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|arxivsáne=October 23, 2020|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=November 4, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kommunikaciya ===
Xabarlardı muǵallimler «klass lentasına» jaylastırıwı múmkin, oǵan oqıwshılar kommentariy bildire aladı&lt;ref name=&quot;engadget-unveil2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2014/05/06/google-classroom-preview/|bet=Google Classroom helps teachers easily organize assignments, offer feedback|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200506103841/https://www.engadget.com/2014-05-06-google-classroom-preview.html|arxivsáne=May 6, 2020|avtor=Steele|at=Billy|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFSteele2014&quot;&gt;Steele, Billy (May 6, 2014). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da klass lentasına xabar jaylastıra aladı, biraq muǵallimler moderator rolin saqlap qaladı. [[YouTube]] videoları hám Google Drive faylları sıyaqlı Google ónimleriniń hár túrli media túrleri mazmundı bólisiw ushın xabarlarǵa hám postlarǵa biriktiriliwi múmkin. Gmail sonday-aq muǵallimlerge Google Classroom interfeysinde bir yamasa bir neshe oqıwshıǵa elektron xat jiberiw ushın imkaniyatlar beredi.

=== Túpnusqa Esabatı ===
2020-jılı engizilgen Túpnusqa Esabatı (Originality Report) - bul oqıwshılar da, muǵallimler de paydalana alatuǵın, ishine ornatılǵan plagiatlıqtı anıqlaw quralı. Muǵallimler túpnusqa esabatın kóre aladı, bul olarǵa oqıwshınıń tapsırǵan jumısınıń akademiyalıq ádilligin tekseriwge imkaniyat beredi. G Suite for Education biypul versiyasında muǵallimler 3 tapsırma ushın ózgeshelik esabatın iske qosa aladı, biraq sheklengen bultlı saqlaǵıshqa iye&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;. Bul sheklew G Suite Enterprise for Education pullı versiyasında alıp taslanǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|bet=What's new in Classroom – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191227151205/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|arxivsáne=December 27, 2019|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=April 1, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kurslardı arxivlew ===
Classroom oqıtıwshılarǵa semestr yamasa jıl sońında kurslardı arxivlewge imkaniyat beredi. Kurs arxivlengende, ol bas betten alıp taslanadı hám Arxivlengen Kurslar bólimine jaylastırıladı. Kurs arxivlengende, muǵallimler hám oqıwshılar onı kóre aladı, biraq ol qayta tiklenbegenshe hesh qanday ózgerisler kirgize almaydı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|bet=Archive a class – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110825/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Archive a class|qaralǵan sáne=April 6, 2015}}&lt;/ref&gt;.

=== Mobil Qosımshalar ===
2015-jıldıń yanvar ayında shıǵarılǵan Google Classroom mobil qosımshaları [[iOS]] hám [[Android]] qurılmaları ushın qoljetimli&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Luckerson |first=Victor |date=2015-01-14 |title=Google Is Bringing the Paperless Classroom to Teachers' Phones |url=https://time.com/3667677/google-classroom-apps/ |magazine=TIME |language=en |access-date=2024-12-20}}&lt;cite class=&quot;citation magazine cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFLuckerson2015&quot;&gt;Luckerson, Victor (January 14, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;.

== Qabıl Etiliwi ==
Paydalanıwdıń ańsatlıǵı, universal qurılmalarda qoljetimliligi, Google Drive integraciyası hám muǵallimler menen oqıwshılardıń mazmun hám keri baylanıstı tez almasıw múmkinshiligi platformanıń kúshli tárepleri sıpatında atap ótilgen. Classroomnıń kemshilikleri arasında, bir sın pikirde xızmettiń sırtqı fayllar yamasa servisler ushın sheklengen yamasa hesh qanday qollap-quwatlawı bolmaǵan Google qosımshaları hám xızmetleri menen tıǵız integraciyası, avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń joqlıǵı hám keri baylanıs processine járdem beretuǵın tikkeley chatlardıń joqlıǵı kórsetilgen&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Pappas, Christopher|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=August 17, 2016}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom 2020-jılı Webby arnawlı jetiskenlik sıylıǵın (Webby Special Achievement Award) jeńip aldı&lt;ref name=&quot;Kastrenakes2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|bet=Here are all the winners of the 2020 Webby Awards|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200521205535/https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|arxivsáne=May 21, 2020|avtor=Kastrenakes|at=Jacob|sáne=May 20, 2020|jumıs=The Verge|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Sın ==
Google kompaniyası retinde hár túrli máseleler, atap aytqanda, jeke qupıyalıq boyınsha sınǵa alınǵan. Google Classroomǵa qaratılǵan anıq sınlar, tiykarınan, oqıwshılardıń jeke qupıyalılıǵı hám Google tárepinen oqıwshı maǵlıwmatlarınan paydalanıwı menen baylanıslı máselelerge qaratılǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|bet=Privacy With Google Classroom: Use Rises, Critics Claim Risks|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017112814/https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|arxivsáne=October 17, 2020|avtor=Climer|at=Siobhan|sáne=April 23, 2020|baspaxana=Mindsight|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|bet=Letter to Sundar Pichai from Al Franken|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171208045857/https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|arxivsáne=December 8, 2017|avtor=Franken|at=Al|sáne=January 13, 2015|baspaxana=franken.senate.gov}}&lt;/ref&gt;. Google Classroomnıń sını kóbinese Chromebooks hám Google Workspace sınları menen birge alıp qaraladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|bet=How Google Took Over the Classroom (Published 2017)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200701065343/https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|arxivsáne=July 1, 2020|avtor=Singer|at=Natasha|sáne=May 13, 2017|jumıs=The New York Times|qaralǵan sáne=June 30, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html,%20https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html|bet=Opinion &amp;#124; Google's 4,000-Word Privacy Policy Is a Secret History of the Internet (Published 2019)|avtor=Warzel|at=Charlie|sáne=July 10, 2019|jumıs=The New York Times}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroomǵa qaratılǵan basqa sınlar arasında tolıq bahalaw kitabınıń joqlıǵı,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|bet=Pros and cons of Google Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017035511/https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|arxivsáne=October 17, 2020|jumıs=uft.org|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|bet=6 Things You Can't Do with Google Classroom...Yet|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001185118/https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=July 23, 2014|jumıs=Global Summits featuring Google for Education|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt; oqıwdı basqarıw sistemalarında kóp ushırasatuǵın avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń jetispewshiligi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=January 31, 2021}}&lt;/ref&gt; hám tapsırmalar shıǵarılǵannan keyin olardı redaktorlaw múmkinshiliginiń joqlıǵı bar&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|bet=Pros and Cons of Google Classroom 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110835/https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=TrustRadius|qaralǵan sáne=July 6, 2019}}&lt;/ref&gt;. Platformanıń xronologiyalıq tártipti talap etiwi de sınǵa alındı, sebebi oqıwshılar aldıńǵı xabarlamalardı tabıw ushın tómengi shekke aylandırıwǵa májbúr bolıp, narazılıq bildiredi&lt;ref name=&quot;:023&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;.

[[COVID-19 pandemiyası]] dáwirinde kóplegen klaslar onıń qolaylılıǵı hám bar bolǵan Google ónimleri menen integraciyası sebepli Classroom platformasına ótti. Bul oqıwshılar ushın teń imkaniyatlardı támiyinlegen hám oqıwshılardı zamanagóy hám aktual onlayn platformalar menen tanıstırǵan bolsa da, sonıń menen birge, isenimsiz internet baylanısları, texnologiyanıń qımbatlıǵı hám platformadan paydalanıw boyınsha oqıtıwdıń joqlıǵı yamasa qoljetimsizligi sıyaqlı qıyınshılıqlardı da keltirip shıǵardı&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://doi.org/10.1021/acs.jchemed.0c00624|title=A Quick Shift from Classroom to Google Classroom: SWOT Analysis|last=Hallal|first=Kassem}}&lt;/ref&gt;.

Basqa onlayn bilim beriw platformaları sıyaqlı, tolıǵı menen aralıqtan yamasa onlayn bilim beriw sistemasına ótiw, uzaq aymaqlar hám tómen social-ekonomikalıq jámiyetlerde texnologiyaǵa qoljetimlilik sıyaqlı social-ekonomikalıq qıyınshılıqlardı da atap ótedi&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Injustice Embedded in Google Classroom and Google Meet: A Techno-Ethical Audit of Remote Educational Technologies}}&lt;/ref&gt;. Inglis tilin shet eli tili retinde úyreniwde Google Classroomnan paydalanıwdı talqılaǵan izertlewlerde, oqıwshılar grammatikalıq túsiniklerdi úyreniw hám oqıwshılar arasındaǵı óz-ara tásir hám birgeliktegi keri baylanıs arqalı basqalar menen birge islesiw ushın Google Classroom qurallarınan paydalanıwǵa unamlı kózqarasta bolǵan&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=EFL Students' Perceptions towards Using Google Docs and Google Classroom as Online Collaborative Tools in Learning Grammar}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==

[[Kategoriya:Google xızmetleri]]</text>
      <sha1>2n826x5miuwbclp7m9d7pvnyojh34z6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121159</id>
      <parentid>121158</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:01:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121159</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25389" sha1="awsctw839q0z1u2ktr0yz8fspa14x90" xml:space="preserve">'''Google Classroom''' — bul [[Google]] tárepinen bilim beriw mákemeleri ushın islep shıǵılǵan, tapsırmalardı jaratıw, tarqatıw hám bahalawdı ápiwayılastırıwǵa baǵdarlanǵan biypul aralas oqıtıw platforması. Google Classroomnıń tiykarǵı maqseti - muǵallimler hám oqıwshılar arasında fayllardı almasıw procesin jeńillestiriw&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://productforums.google.com/d/msg/google-education/LJO8SAlhQ1s/7_Kj06SBBwAJ|bet=Google Groups|jumıs=productforums.google.com|qaralǵan sáne=February 8, 2018}}&lt;/ref&gt;. 2021-jılǵı maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda, Google Classroomnan shama menen 150 million paydalanıwshı paydalanadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/classroom-roadmap/|bet=A peek at what's next for Google Classroom|sáne=February 17, 2021|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 26, 2021}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroom oqıwshı hám muǵallim arasındaǵı kommunikaciyanı basqarıw maqsetinde hár túrli jeke menshik paydalanıwshı qosımshaların (Google Apps for Education) qollanadı. Oqıwshılar klasqa jeke kod arqalı mirát etiliwi yamasa mektep domeni arqalı avtomat túrde import etiliwi múmkin. Hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı. Muǵallimler hújjettiń dúzetiwler tariyxın kórip shıǵıw arqalı hár bir oqıwshınıń rawajlanıwın baqlap baradı hám bahalanǵannan keyin, muǵallimler pikirler (kommentariyalar) hám bahalar menen birge jumıstı qaytara aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://uk.pcmag.com/education/89988/google-classroom-could-bridge-a-gap-in-online-learning|bet=Google Classroom Could Bridge a Gap in Online Learning|sáne=2017-06-23|til=en-gb|jumıs=PCMag UK|qaralǵan sáne=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

== Tariyxı ==
Google Classroom 2014-jıldıń may ayındaǵı dáslepki shıǵarılıwınan berli bir qatar jańalanıwlar hám ózgerislerdi bastan keshirdi.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!'''Sáne'''
!'''Jańalanıw'''
|-
|6-may, 2014 j.
|Google Classroom Googledıń G Suite for Education programmasınıń ayırım aǵzaları ushın aldınnan kóriw múmkinshiligi menen járiyalandı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|bet=Google Classroom Offers Assignment Center for Students and Teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110805/https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Magid|at=Larry|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Forbes]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|bet=Google Debuts Classroom, An Education Platform For Teacher-Student Communication|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110807/https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12-avgust, 2014 j.
|Google Classroom kópshilikke shıǵarıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|bet=Google Classroom now available to all Apps for Education users, adds collaboration features|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110808/https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kahn|at=Jordan|sáne=August 12, 2014|jumıs=[[9to5Google]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lapowsky|first=Issie|date=August 13, 2014|title=Google Wants to Save Our Schools—And Hook a New Generation of Users|url=https://www.wired.com/2014/08/google-classrooms/|access-date=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2015 j.
|Google mektep administratorları hám baǵdarlamashılarǵa Google Classroom menen jáne de tereńirek qatnasıwǵa imkaniyat beretuǵın Classroom API hám veb-saytlar ushın bólisiw túymesin járiyaladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|bet=Google Expands Its Educational Platform &quot;Classroom&quot; With A New API, Share Button For Websites|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110811/https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Perez|at=Sarah|sáne=June 29, 2015|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google tapsırma múddetleri, ekskursiyalar hám klassta sóylewshiler ushın Google Kalendardı Classroomǵa integraciyaladı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar3&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2017 j.
|Google hár qanday jeke Google paydalanıwshısına G Suite for Education akkauntına iye bolıw talabısız klaslarǵa qosılıwǵa imkaniyat berdi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|bet=Google Classroom: Now open to even more learners|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110814/https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Ressler|at=Gene|sáne=March 15, 2017|jumıs=The Keyword Google Blog|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt; hám sol jıldıń aprel ayında hár qanday jeke Google paydalanıwshısı ushın klass jaratıw hám oqıtıw múmkin boldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|bet=Google Classroom now lets anyone school anyone else|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110815/https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2017/04/27/googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach/|bet=Google's Classroom is open to anyone with an urge to teach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200507090210/https://www.engadget.com/2017-04-27-googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach.html|arxivsáne=May 7, 2020|avtor=Regan|at=Tom|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2018 j.
|Google Classroomǵa úlken dizayn ózgerislerin kirgizdi. Bul óz ishine jańa klass jumısları bólimin qosıw, bahalaw interfeysin qayta kórip shıǵıw, bólek klaslardan klass jumısların qayta paydalanıwǵa ruqsat beriw hám muǵallimler ushın mazmundı tema boyınsha shólkemlestiriwge arnalǵan qosımsha múmkinshiliklerdi qamtıdı&lt;ref&gt;{{Cite news|date=August 7, 2018|title=Time for a refresh: Meet the new Google Classroom|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/time-refresh-meet-new-google-classroom/|access-date=August 15, 2018}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2019 j.
|78 jańa súwretlengen temalar hám klass jumısları bóliminde temalar menen tapsırmalardı súyrep aparıw opciyası kirgizildi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|bet=Stay organized in 2019 with new features in Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110817/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=January 8, 2019|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=February 10, 2019}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2020 j.
|Google muǵallimlerge hár bir klassta unikal Meet siltemesine iye bolıwı ushın Google Meet penen integraciyanı qostı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|bet=New Meet features to improve distance learning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200523054917/https://blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|arxivsáne=May 23, 2020|sáne=April 9, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bunnan tısqarı, Classroomǵa birneshe jańa funkciyalar qosıldı, Google bul haqqında bılay dedi: «dúnya júzindegi pedagoglar ózleriniń onlayn tájiriybesin qayta islep shıqqanı sıyaqlı, biz de qurallarımızdı olardıń jańa bilim beriw ortalıǵınıń rawajlanıp atırǵan mútájliklerine beyimlestirip atırmız»&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches/|bet=The Anywhere School: 50+ Google for Education updates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001120822/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=August 11, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=September 29, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bul jańalanıwlar tómendegilerdi óz ishine aldı:

* Orınlanatuǵın isler vidjeti
* 10 qosımsha til
* Tapsırmalardı jaratıw hám tarqatıw ushın oqıwdı basqarıw sistemaları menen jaqsılanǵan integraciya
* Google Docsta aqıllı dúzetiw hám avto-toltırıw

Sonıń menen birge, Google Classroom COVID-19 pandemiyası nátiyjesinde paydalanıwdıń anaǵurlım ósiwin kórdi, sebebi kóp mektepler aralıqtan oqıtıw imkaniyatlarına ótti. Arnawlı izertlew programmaları da pútkil dúnyadan haqıyqıy oqıw procesine qatnasıw ushın Google Classroomnan paydalandı&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=A Novel &quot;Google Classroom&quot;-Based Pathology Education Tool for Trainees During the COVID-19 Pandemic: Impactful Learning While Social Distancing|last=Balakrishnan|first=Ridin}}&lt;/ref&gt;.
|}

== Múmkinshilikleri ==
Google Classroom bir qatar Google Bilimlendiriw ushın Qosımshaların, atap aytqanda, Google Drive, [[Google Docs]], Google Sheets, Google Slides, Google Forms, Google Sites hám [[Gmail]]-di óz ishine aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|bet=Google unveils Classroom, a tool designed to help teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110819/https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kerr|at=Dara|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[CNET]]|baspaxana=[[CBS Interactive]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Keyinirek platformaǵa Google Kalendar integraciyası da qosıldı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar klaslarǵa mákemeniń maǵlıwmatlar bazası arqalı, oqıwshınıń [[Paydalanıwshı interfeysi|paydalanıwshı interfeysine]] qosıwǵa bolatuǵın jeke kod arqalı yamasa mektep domeninen avtomat túrde import etiliw arqalı mirát etiliwi múmkin&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|bet=Invite students to a class|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110821/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Classroom Help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom menen jaratılǵan hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı.

=== Tapsırmalar ===
Tapsırmalar Googledıń hújjet qosımshalarında saqlanadı hám bahalanadı. Hújjetlerdi oqıwshınıń Google Drive-ınan muǵallim menen bólisiwdiń ornına, fayllar oqıwshınıń Drive-ında jaylastırıladı hám keyin bahalaw ushın tapsırıladı. Google Classroomdaǵı muǵallimler hár túrli kiriw múmkinshilikleri (kóriw, redaktorlaw hám kommentariy bildiriw ruqsatları sıyaqlı) bar hár qıylı úlgilerde hám formatlarda tapsırmalar jaratıw imkaniyatına iye. Bul tapsırmalar baha alıw ushın tapsırılıwı múmkin hám muǵallimge keri baylanıs beriwge imkaniyat jaratadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|bet=Submit an Assignment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110824/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Google Classroom help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=March 27, 2015}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da óz tapsırmalarına qosımsha hújjetlerdi biriktire aladı.

=== Bahalaw ===
Google Classroom hár túrli bahalaw sxemaların qollap-quwatlaydı. Tapsırılǵan jumıslar juwmaqlawshı tapsırıwdan aldın muǵallimler tárepinen bahalanıp, kommentariyalar menen qaytarılıwı múmkin, bul oqıwshılarǵa óz jumısların ózgertiwge imkaniyat beredi. Tapsırılǵannan keyin, jumıslardı tek muǵallim ǵana redaktorlay aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|bet=Set up grading – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201023053838/https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|arxivsáne=October 23, 2020|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=November 4, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kommunikaciya ===
Xabarlardı muǵallimler «klass lentasına» jaylastırıwı múmkin, oǵan oqıwshılar kommentariy bildire aladı&lt;ref name=&quot;engadget-unveil2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2014/05/06/google-classroom-preview/|bet=Google Classroom helps teachers easily organize assignments, offer feedback|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200506103841/https://www.engadget.com/2014-05-06-google-classroom-preview.html|arxivsáne=May 6, 2020|avtor=Steele|at=Billy|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da klass lentasına xabar jaylastıra aladı, biraq muǵallimler moderator rolin saqlap qaladı. [[YouTube]] videoları hám Google Drive faylları sıyaqlı Google ónimleriniń hár túrli media túrleri mazmundı bólisiw ushın xabarlarǵa hám postlarǵa biriktiriliwi múmkin. Gmail sonday-aq muǵallimlerge Google Classroom interfeysinde bir yamasa bir neshe oqıwshıǵa elektron xat jiberiw ushın imkaniyatlar beredi.

=== Túpnusqa Esabatı ===
2020-jılı engizilgen Túpnusqa Esabatı (Originality Report) - bul oqıwshılar da, muǵallimler de paydalana alatuǵın, ishine ornatılǵan plagiatlıqtı anıqlaw quralı. Muǵallimler túpnusqa esabatın kóre aladı, bul olarǵa oqıwshınıń tapsırǵan jumısınıń akademiyalıq ádilligin tekseriwge imkaniyat beredi. G Suite for Education biypul versiyasında muǵallimler 3 tapsırma ushın ózgeshelik esabatın iske qosa aladı, biraq sheklengen bultlı saqlaǵıshqa iye&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;. Bul sheklew G Suite Enterprise for Education pullı versiyasında alıp taslanǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|bet=What's new in Classroom – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191227151205/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|arxivsáne=December 27, 2019|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=April 1, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kurslardı arxivlew ===
Classroom oqıtıwshılarǵa semestr yamasa jıl sońında kurslardı arxivlewge imkaniyat beredi. Kurs arxivlengende, ol bas betten alıp taslanadı hám Arxivlengen Kurslar bólimine jaylastırıladı. Kurs arxivlengende, muǵallimler hám oqıwshılar onı kóre aladı, biraq ol qayta tiklenbegenshe hesh qanday ózgerisler kirgize almaydı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|bet=Archive a class – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110825/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Archive a class|qaralǵan sáne=April 6, 2015}}&lt;/ref&gt;.

=== Mobil Qosımshalar ===
2015-jıldıń yanvar ayında shıǵarılǵan Google Classroom mobil qosımshaları [[iOS]] hám [[Android]] qurılmaları ushın qoljetimli&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Luckerson |first=Victor |date=2015-01-14 |title=Google Is Bringing the Paperless Classroom to Teachers' Phones |url=https://time.com/3667677/google-classroom-apps/ |magazine=TIME |language=en |access-date=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

== Qabıl Etiliwi ==
Paydalanıwdıń ańsatlıǵı, universal qurılmalarda qoljetimliligi, Google Drive integraciyası hám muǵallimler menen oqıwshılardıń mazmun hám keri baylanıstı tez almasıw múmkinshiligi platformanıń kúshli tárepleri sıpatında atap ótilgen. Classroomnıń kemshilikleri arasında, bir sın pikirde xızmettiń sırtqı fayllar yamasa servisler ushın sheklengen yamasa hesh qanday qollap-quwatlawı bolmaǵan Google qosımshaları hám xızmetleri menen tıǵız integraciyası, avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń joqlıǵı hám keri baylanıs processine járdem beretuǵın tikkeley chatlardıń joqlıǵı kórsetilgen&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Pappas, Christopher|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=August 17, 2016}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom 2020-jılı Webby arnawlı jetiskenlik sıylıǵın (Webby Special Achievement Award) jeńip aldı&lt;ref name=&quot;Kastrenakes2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|bet=Here are all the winners of the 2020 Webby Awards|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200521205535/https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|arxivsáne=May 21, 2020|avtor=Kastrenakes|at=Jacob|sáne=May 20, 2020|jumıs=The Verge|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Sın ==
Google kompaniyası retinde hár túrli máseleler, atap aytqanda, jeke qupıyalıq boyınsha sınǵa alınǵan. Google Classroomǵa qaratılǵan anıq sınlar, tiykarınan, oqıwshılardıń jeke qupıyalılıǵı hám Google tárepinen oqıwshı maǵlıwmatlarınan paydalanıwı menen baylanıslı máselelerge qaratılǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|bet=Privacy With Google Classroom: Use Rises, Critics Claim Risks|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017112814/https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|arxivsáne=October 17, 2020|avtor=Climer|at=Siobhan|sáne=April 23, 2020|baspaxana=Mindsight|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|bet=Letter to Sundar Pichai from Al Franken|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171208045857/https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|arxivsáne=December 8, 2017|avtor=Franken|at=Al|sáne=January 13, 2015|baspaxana=franken.senate.gov}}&lt;/ref&gt;. Google Classroomnıń sını kóbinese Chromebooks hám Google Workspace sınları menen birge alıp qaraladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|bet=How Google Took Over the Classroom (Published 2017)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200701065343/https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|arxivsáne=July 1, 2020|avtor=Singer|at=Natasha|sáne=May 13, 2017|jumıs=The New York Times|qaralǵan sáne=June 30, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html,%20https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html|bet=Opinion &amp;#124; Google's 4,000-Word Privacy Policy Is a Secret History of the Internet (Published 2019)|avtor=Warzel|at=Charlie|sáne=July 10, 2019|jumıs=The New York Times}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroomǵa qaratılǵan basqa sınlar arasında tolıq bahalaw kitabınıń joqlıǵı,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|bet=Pros and cons of Google Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017035511/https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|arxivsáne=October 17, 2020|jumıs=uft.org|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|bet=6 Things You Can't Do with Google Classroom...Yet|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001185118/https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=July 23, 2014|jumıs=Global Summits featuring Google for Education|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt; oqıwdı basqarıw sistemalarında kóp ushırasatuǵın avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń jetispewshiligi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=January 31, 2021}}&lt;/ref&gt; hám tapsırmalar shıǵarılǵannan keyin olardı redaktorlaw múmkinshiliginiń joqlıǵı bar&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|bet=Pros and Cons of Google Classroom 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110835/https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=TrustRadius|qaralǵan sáne=July 6, 2019}}&lt;/ref&gt;. Platformanıń xronologiyalıq tártipti talap etiwi de sınǵa alındı, sebebi oqıwshılar aldıńǵı xabarlamalardı tabıw ushın tómengi shekke aylandırıwǵa májbúr bolıp, narazılıq bildiredi&lt;ref name=&quot;:023&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;.

[[COVID-19 pandemiyası]] dáwirinde kóplegen klaslar onıń qolaylılıǵı hám bar bolǵan Google ónimleri menen integraciyası sebepli Classroom platformasına ótti. Bul oqıwshılar ushın teń imkaniyatlardı támiyinlegen hám oqıwshılardı zamanagóy hám aktual onlayn platformalar menen tanıstırǵan bolsa da, sonıń menen birge, isenimsiz internet baylanısları, texnologiyanıń qımbatlıǵı hám platformadan paydalanıw boyınsha oqıtıwdıń joqlıǵı yamasa qoljetimsizligi sıyaqlı qıyınshılıqlardı da keltirip shıǵardı&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://doi.org/10.1021/acs.jchemed.0c00624|title=A Quick Shift from Classroom to Google Classroom: SWOT Analysis|last=Hallal|first=Kassem}}&lt;/ref&gt;.

Basqa onlayn bilim beriw platformaları sıyaqlı, tolıǵı menen aralıqtan yamasa onlayn bilim beriw sistemasına ótiw, uzaq aymaqlar hám tómen social-ekonomikalıq jámiyetlerde texnologiyaǵa qoljetimlilik sıyaqlı social-ekonomikalıq qıyınshılıqlardı da atap ótedi&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Injustice Embedded in Google Classroom and Google Meet: A Techno-Ethical Audit of Remote Educational Technologies}}&lt;/ref&gt;. Inglis tilin shet eli tili retinde úyreniwde Google Classroomnan paydalanıwdı talqılaǵan izertlewlerde, oqıwshılar grammatikalıq túsiniklerdi úyreniw hám oqıwshılar arasındaǵı óz-ara tásir hám birgeliktegi keri baylanıs arqalı basqalar menen birge islesiw ushın Google Classroom qurallarınan paydalanıwǵa unamlı kózqarasta bolǵan&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=EFL Students' Perceptions towards Using Google Docs and Google Classroom as Online Collaborative Tools in Learning Grammar}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>awsctw839q0z1u2ktr0yz8fspa14x90</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>121160</id>
      <parentid>121159</parentid>
      <timestamp>2025-06-10T21:02:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekan88</username>
        <id>11311</id>
      </contributor>
      <origin>121160</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25391" sha1="hq5wofeqem48icubd3dc69nylpdhvww" xml:space="preserve">'''Google Classroom''' — bul [[Google]] tárepinen bilimlendiriw mákemeleri ushın islep shıǵılǵan, tapsırmalardı jaratıw, tarqatıw hám bahalawdı ápiwayılastırıwǵa baǵdarlanǵan biypul aralas oqıtıw platforması. Google Classroomnıń tiykarǵı maqseti - muǵallimler hám oqıwshılar arasında fayllardı almasıw procesin jeńillestiriw&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://productforums.google.com/d/msg/google-education/LJO8SAlhQ1s/7_Kj06SBBwAJ|bet=Google Groups|jumıs=productforums.google.com|qaralǵan sáne=February 8, 2018}}&lt;/ref&gt;. 2021-jılǵı maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda, Google Classroomnan shama menen 150 million paydalanıwshı paydalanadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/classroom-roadmap/|bet=A peek at what's next for Google Classroom|sáne=February 17, 2021|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 26, 2021}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroom oqıwshı hám muǵallim arasındaǵı kommunikaciyanı basqarıw maqsetinde hár túrli jeke menshik paydalanıwshı qosımshaların (Google Apps for Education) qollanadı. Oqıwshılar klasqa jeke kod arqalı mirát etiliwi yamasa mektep domeni arqalı avtomat túrde import etiliwi múmkin. Hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı. Muǵallimler hújjettiń dúzetiwler tariyxın kórip shıǵıw arqalı hár bir oqıwshınıń rawajlanıwın baqlap baradı hám bahalanǵannan keyin, muǵallimler pikirler (kommentariyalar) hám bahalar menen birge jumıstı qaytara aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://uk.pcmag.com/education/89988/google-classroom-could-bridge-a-gap-in-online-learning|bet=Google Classroom Could Bridge a Gap in Online Learning|sáne=2017-06-23|til=en-gb|jumıs=PCMag UK|qaralǵan sáne=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

== Tariyxı ==
Google Classroom 2014-jıldıń may ayındaǵı dáslepki shıǵarılıwınan berli bir qatar jańalanıwlar hám ózgerislerdi bastan keshirdi.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!'''Sáne'''
!'''Jańalanıw'''
|-
|6-may, 2014 j.
|Google Classroom Googledıń G Suite for Education programmasınıń ayırım aǵzaları ushın aldınnan kóriw múmkinshiligi menen járiyalandı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|bet=Google Classroom Offers Assignment Center for Students and Teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110805/https://www.forbes.com/sites/larrymagid/2014/05/06/google-classroom-offers-control-center-for-students-and-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Magid|at=Larry|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Forbes]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|bet=Google Debuts Classroom, An Education Platform For Teacher-Student Communication|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110807/https://techcrunch.com/2014/05/06/google-debuts-classroom-an-education-platform-for-teacher-student-communication/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12-avgust, 2014 j.
|Google Classroom kópshilikke shıǵarıldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|bet=Google Classroom now available to all Apps for Education users, adds collaboration features|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110808/https://9to5google.com/2014/08/12/google-classroom-now-available-to-all-apps-for-education-users-adds-collaboration-features/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kahn|at=Jordan|sáne=August 12, 2014|jumıs=[[9to5Google]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lapowsky|first=Issie|date=August 13, 2014|title=Google Wants to Save Our Schools—And Hook a New Generation of Users|url=https://www.wired.com/2014/08/google-classrooms/|access-date=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2015 j.
|Google mektep administratorları hám baǵdarlamashılarǵa Google Classroom menen jáne de tereńirek qatnasıwǵa imkaniyat beretuǵın Classroom API hám veb-saytlar ushın bólisiw túymesin járiyaladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|bet=Google Expands Its Educational Platform &quot;Classroom&quot; With A New API, Share Button For Websites|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110811/https://techcrunch.com/2015/06/29/google-expands-its-educational-platform-classroom-with-a-new-api-share-button-for-websites/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Perez|at=Sarah|sáne=June 29, 2015|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google tapsırma múddetleri, ekskursiyalar hám klassta sóylewshiler ushın Google Kalendardı Classroomǵa integraciyaladı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar3&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2017 j.
|Google hár qanday jeke Google paydalanıwshısına G Suite for Education akkauntına iye bolıw talabısız klaslarǵa qosılıwǵa imkaniyat berdi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|bet=Google Classroom: Now open to even more learners|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110814/https://blog.google/topics/education/google-classroom-now-open-even-more-learners/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Ressler|at=Gene|sáne=March 15, 2017|jumıs=The Keyword Google Blog|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt; hám sol jıldıń aprel ayında hár qanday jeke Google paydalanıwshısı ushın klass jaratıw hám oqıtıw múmkin boldı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|bet=Google Classroom now lets anyone school anyone else|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110815/https://techcrunch.com/2017/04/27/google-classroom-now-lets-anyone-school-anyone-else/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Etherington|at=Darrell|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[TechCrunch]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2017/04/27/googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach/|bet=Google's Classroom is open to anyone with an urge to teach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200507090210/https://www.engadget.com/2017-04-27-googles-classroom-is-open-to-anyone-with-an-urge-to-teach.html|arxivsáne=May 7, 2020|avtor=Regan|at=Tom|sáne=April 27, 2017|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2018 j.
|Google Classroomǵa úlken dizayn ózgerislerin kirgizdi. Bul óz ishine jańa klass jumısları bólimin qosıw, bahalaw interfeysin qayta kórip shıǵıw, bólek klaslardan klass jumısların qayta paydalanıwǵa ruqsat beriw hám muǵallimler ushın mazmundı tema boyınsha shólkemlestiriwge arnalǵan qosımsha múmkinshiliklerdi qamtıdı&lt;ref&gt;{{Cite news|date=August 7, 2018|title=Time for a refresh: Meet the new Google Classroom|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/time-refresh-meet-new-google-classroom/|access-date=August 15, 2018}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2019 j.
|78 jańa súwretlengen temalar hám klass jumısları bóliminde temalar menen tapsırmalardı súyrep aparıw opciyası kirgizildi&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|bet=Stay organized in 2019 with new features in Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110817/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/new-year-new-classroom/|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=January 8, 2019|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=February 10, 2019}}&lt;/ref&gt;.
|-
|2020 j.
|Google muǵallimlerge hár bir klassta unikal Meet siltemesine iye bolıwı ushın Google Meet penen integraciyanı qostı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|bet=New Meet features to improve distance learning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200523054917/https://blog.google/outreach-initiatives/education/meet-for-edu/|arxivsáne=May 23, 2020|sáne=April 9, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bunnan tısqarı, Classroomǵa birneshe jańa funkciyalar qosıldı, Google bul haqqında bılay dedi: «dúnya júzindegi pedagoglar ózleriniń onlayn tájiriybesin qayta islep shıqqanı sıyaqlı, biz de qurallarımızdı olardıń jańa bilim beriw ortalıǵınıń rawajlanıp atırǵan mútájliklerine beyimlestirip atırmız»&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches/|bet=The Anywhere School: 50+ Google for Education updates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001120822/https://www.blog.google/outreach-initiatives/education/the-anywhere-school-product-launches|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=August 11, 2020|til=en|jumıs=Google|qaralǵan sáne=September 29, 2020}}&lt;/ref&gt;. Bul jańalanıwlar tómendegilerdi óz ishine aldı:

* Orınlanatuǵın isler vidjeti
* 10 qosımsha til
* Tapsırmalardı jaratıw hám tarqatıw ushın oqıwdı basqarıw sistemaları menen jaqsılanǵan integraciya
* Google Docsta aqıllı dúzetiw hám avto-toltırıw

Sonıń menen birge, Google Classroom COVID-19 pandemiyası nátiyjesinde paydalanıwdıń anaǵurlım ósiwin kórdi, sebebi kóp mektepler aralıqtan oqıtıw imkaniyatlarına ótti. Arnawlı izertlew programmaları da pútkil dúnyadan haqıyqıy oqıw procesine qatnasıw ushın Google Classroomnan paydalandı&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=A Novel &quot;Google Classroom&quot;-Based Pathology Education Tool for Trainees During the COVID-19 Pandemic: Impactful Learning While Social Distancing|last=Balakrishnan|first=Ridin}}&lt;/ref&gt;.
|}

== Múmkinshilikleri ==
Google Classroom bir qatar Google Bilimlendiriw ushın Qosımshaların, atap aytqanda, Google Drive, [[Google Docs]], Google Sheets, Google Slides, Google Forms, Google Sites hám [[Gmail]]-di óz ishine aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|bet=Google unveils Classroom, a tool designed to help teachers|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110819/https://www.cnet.com/news/google-unveils-classroom-a-tool-designed-to-help-teachers/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Kerr|at=Dara|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[CNET]]|baspaxana=[[CBS Interactive]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Keyinirek platformaǵa Google Kalendar integraciyası da qosıldı&lt;ref name=&quot;tnw-calendar2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|bet=Google Classroom updates with Calendar integration, new teacher tools|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110812/https://thenextweb.com/google/2015/08/24/google-classroom-back-2-school/|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Hockenson|at=Lauren|sáne=August 24, 2015|jumıs=The Next Web|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar klaslarǵa mákemeniń maǵlıwmatlar bazası arqalı, oqıwshınıń [[Paydalanıwshı interfeysi|paydalanıwshı interfeysine]] qosıwǵa bolatuǵın jeke kod arqalı yamasa mektep domeninen avtomat túrde import etiliw arqalı mirát etiliwi múmkin&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|bet=Invite students to a class|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110821/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020282|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Classroom Help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom menen jaratılǵan hár bir klass paydalanıwshınıń Google Drive-ında bólek papka jaratadı, ol jerde oqıwshı muǵallim tárepinen bahalanıwı ushın jumısın tapsıra aladı.

=== Tapsırmalar ===
Tapsırmalar Googledıń hújjet qosımshalarında saqlanadı hám bahalanadı. Hújjetlerdi oqıwshınıń Google Drive-ınan muǵallim menen bólisiwdiń ornına, fayllar oqıwshınıń Drive-ında jaylastırıladı hám keyin bahalaw ushın tapsırıladı. Google Classroomdaǵı muǵallimler hár túrli kiriw múmkinshilikleri (kóriw, redaktorlaw hám kommentariy bildiriw ruqsatları sıyaqlı) bar hár qıylı úlgilerde hám formatlarda tapsırmalar jaratıw imkaniyatına iye. Bul tapsırmalar baha alıw ushın tapsırılıwı múmkin hám muǵallimge keri baylanıs beriwge imkaniyat jaratadı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|bet=Submit an Assignment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110824/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6020285?&amp;ref_topic=6163308|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Google Classroom help|baspaxana=Google Inc.|qaralǵan sáne=March 27, 2015}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da óz tapsırmalarına qosımsha hújjetlerdi biriktire aladı.

=== Bahalaw ===
Google Classroom hár túrli bahalaw sxemaların qollap-quwatlaydı. Tapsırılǵan jumıslar juwmaqlawshı tapsırıwdan aldın muǵallimler tárepinen bahalanıp, kommentariyalar menen qaytarılıwı múmkin, bul oqıwshılarǵa óz jumısların ózgertiwge imkaniyat beredi. Tapsırılǵannan keyin, jumıslardı tek muǵallim ǵana redaktorlay aladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|bet=Set up grading – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201023053838/https://support.google.com/edu/classroom/answer/9184995?hl=en|arxivsáne=October 23, 2020|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=November 4, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kommunikaciya ===
Xabarlardı muǵallimler «klass lentasına» jaylastırıwı múmkin, oǵan oqıwshılar kommentariy bildire aladı&lt;ref name=&quot;engadget-unveil2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.engadget.com/2014/05/06/google-classroom-preview/|bet=Google Classroom helps teachers easily organize assignments, offer feedback|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200506103841/https://www.engadget.com/2014-05-06-google-classroom-preview.html|arxivsáne=May 6, 2020|avtor=Steele|at=Billy|sáne=May 6, 2014|jumıs=[[Engadget]]|baspaxana=[[AOL]]|qaralǵan sáne=April 28, 2017}}&lt;/ref&gt;. Oqıwshılar da klass lentasına xabar jaylastıra aladı, biraq muǵallimler moderator rolin saqlap qaladı. [[YouTube]] videoları hám Google Drive faylları sıyaqlı Google ónimleriniń hár túrli media túrleri mazmundı bólisiw ushın xabarlarǵa hám postlarǵa biriktiriliwi múmkin. Gmail sonday-aq muǵallimlerge Google Classroom interfeysinde bir yamasa bir neshe oqıwshıǵa elektron xat jiberiw ushın imkaniyatlar beredi.

=== Túpnusqa Esabatı ===
2020-jılı engizilgen Túpnusqa Esabatı (Originality Report) - bul oqıwshılar da, muǵallimler de paydalana alatuǵın, ishine ornatılǵan plagiatlıqtı anıqlaw quralı. Muǵallimler túpnusqa esabatın kóre aladı, bul olarǵa oqıwshınıń tapsırǵan jumısınıń akademiyalıq ádilligin tekseriwge imkaniyat beredi. G Suite for Education biypul versiyasında muǵallimler 3 tapsırma ushın ózgeshelik esabatın iske qosa aladı, biraq sheklengen bultlı saqlaǵıshqa iye&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;. Bul sheklew G Suite Enterprise for Education pullı versiyasında alıp taslanǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|bet=What's new in Classroom – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191227151205/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149237?hl=en|arxivsáne=December 27, 2019|jumıs=support.google.com|qaralǵan sáne=April 1, 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== Kurslardı arxivlew ===
Classroom oqıtıwshılarǵa semestr yamasa jıl sońında kurslardı arxivlewge imkaniyat beredi. Kurs arxivlengende, ol bas betten alıp taslanadı hám Arxivlengen Kurslar bólimine jaylastırıladı. Kurs arxivlengende, muǵallimler hám oqıwshılar onı kóre aladı, biraq ol qayta tiklenbegenshe hesh qanday ózgerisler kirgize almaydı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|bet=Archive a class – Classroom Help|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110825/https://support.google.com/edu/classroom/answer/6149813|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=Archive a class|qaralǵan sáne=April 6, 2015}}&lt;/ref&gt;.

=== Mobil Qosımshalar ===
2015-jıldıń yanvar ayında shıǵarılǵan Google Classroom mobil qosımshaları [[iOS]] hám [[Android]] qurılmaları ushın qoljetimli&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Jurnal deregi |last=Luckerson |first=Victor |date=2015-01-14 |title=Google Is Bringing the Paperless Classroom to Teachers' Phones |url=https://time.com/3667677/google-classroom-apps/ |magazine=TIME |language=en |access-date=2024-12-20}}&lt;/ref&gt;.

== Qabıl Etiliwi ==
Paydalanıwdıń ańsatlıǵı, universal qurılmalarda qoljetimliligi, Google Drive integraciyası hám muǵallimler menen oqıwshılardıń mazmun hám keri baylanıstı tez almasıw múmkinshiligi platformanıń kúshli tárepleri sıpatında atap ótilgen. Classroomnıń kemshilikleri arasında, bir sın pikirde xızmettiń sırtqı fayllar yamasa servisler ushın sheklengen yamasa hesh qanday qollap-quwatlawı bolmaǵan Google qosımshaları hám xızmetleri menen tıǵız integraciyası, avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń joqlıǵı hám keri baylanıs processine járdem beretuǵın tikkeley chatlardıń joqlıǵı kórsetilgen&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|avtor=Pappas, Christopher|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=August 17, 2016}}&lt;/ref&gt;. Google Classroom 2020-jılı Webby arnawlı jetiskenlik sıylıǵın (Webby Special Achievement Award) jeńip aldı&lt;ref name=&quot;Kastrenakes2&quot;&gt;{{Web deregi|url=https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|bet=Here are all the winners of the 2020 Webby Awards|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200521205535/https://www.theverge.com/2020/5/20/21263445/2020-webby-awards-winners-lil-nas-x-nasa-jon-krasinski|arxivsáne=May 21, 2020|avtor=Kastrenakes|at=Jacob|sáne=May 20, 2020|jumıs=The Verge|qaralǵan sáne=May 22, 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Sın ==
Google kompaniyası retinde hár túrli máseleler, atap aytqanda, jeke qupıyalıq boyınsha sınǵa alınǵan. Google Classroomǵa qaratılǵan anıq sınlar, tiykarınan, oqıwshılardıń jeke qupıyalılıǵı hám Google tárepinen oqıwshı maǵlıwmatlarınan paydalanıwı menen baylanıslı máselelerge qaratılǵan&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|bet=Privacy With Google Classroom: Use Rises, Critics Claim Risks|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017112814/https://gomindsight.com/insights/blog/privacy-with-google-classroom-education-industry-news/|arxivsáne=October 17, 2020|avtor=Climer|at=Siobhan|sáne=April 23, 2020|baspaxana=Mindsight|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|bet=Letter to Sundar Pichai from Al Franken|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171208045857/https://www.franken.senate.gov/files/letter/160114.GoogleStudentData.pdf|arxivsáne=December 8, 2017|avtor=Franken|at=Al|sáne=January 13, 2015|baspaxana=franken.senate.gov}}&lt;/ref&gt;. Google Classroomnıń sını kóbinese Chromebooks hám Google Workspace sınları menen birge alıp qaraladı&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|bet=How Google Took Over the Classroom (Published 2017)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200701065343/https://www.nytimes.com/2017/05/13/technology/google-education-chromebooks-schools.html|arxivsáne=July 1, 2020|avtor=Singer|at=Natasha|sáne=May 13, 2017|jumıs=The New York Times|qaralǵan sáne=June 30, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html,%20https://www.nytimes.com/interactive/2019/07/10/opinion/google-privacy-policy.html|bet=Opinion &amp;#124; Google's 4,000-Word Privacy Policy Is a Secret History of the Internet (Published 2019)|avtor=Warzel|at=Charlie|sáne=July 10, 2019|jumıs=The New York Times}}&lt;/ref&gt;.

Google Classroomǵa qaratılǵan basqa sınlar arasında tolıq bahalaw kitabınıń joqlıǵı,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|bet=Pros and cons of Google Classroom|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017035511/https://www.uft.org/news/teaching/linking-learning/pros-and-cons-google-classroom|arxivsáne=October 17, 2020|jumıs=uft.org|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|bet=6 Things You Can't Do with Google Classroom...Yet|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201001185118/https://appsevents.com/blog/2014/07/6-things-you-cant-do-with-google-classroom-yet.html|arxivsáne=October 1, 2020|sáne=July 23, 2014|jumıs=Global Summits featuring Google for Education|qaralǵan sáne=October 16, 2020}}&lt;/ref&gt; oqıwdı basqarıw sistemalarında kóp ushırasatuǵın avtomatlastırılǵan viktorinalar menen testlerdiń jetispewshiligi,&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|bet=Google Classroom Review: Pros And Cons Of Using Google Classroom In eLearning|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110829/https://elearningindustry.com/google-classroom-review-pros-and-cons-of-using-google-classroom-in-elearning|arxivsáne=March 30, 2020|sáne=August 20, 2015|jumıs=eLearning Industry|qaralǵan sáne=January 31, 2021}}&lt;/ref&gt; hám tapsırmalar shıǵarılǵannan keyin olardı redaktorlaw múmkinshiliginiń joqlıǵı bar&lt;ref&gt;{{Web deregi|url=https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|bet=Pros and Cons of Google Classroom 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200330110835/https://www.trustradius.com/products/google-classroom/reviews?qs=pros-and-cons|arxivsáne=March 30, 2020|jumıs=TrustRadius|qaralǵan sáne=July 6, 2019}}&lt;/ref&gt;. Platformanıń xronologiyalıq tártipti talap etiwi de sınǵa alındı, sebebi oqıwshılar aldıńǵı xabarlamalardı tabıw ushın tómengi shekke aylandırıwǵa májbúr bolıp, narazılıq bildiredi&lt;ref name=&quot;:023&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kumar|first=Jeya Amantha|date=March 31, 2020|title=Google classroom: insights from Malaysian higher education students' and instructors' experiences}}&lt;/ref&gt;.

[[COVID-19 pandemiyası]] dáwirinde kóplegen klaslar onıń qolaylılıǵı hám bar bolǵan Google ónimleri menen integraciyası sebepli Classroom platformasına ótti. Bul oqıwshılar ushın teń imkaniyatlardı támiyinlegen hám oqıwshılardı zamanagóy hám aktual onlayn platformalar menen tanıstırǵan bolsa da, sonıń menen birge, isenimsiz internet baylanısları, texnologiyanıń qımbatlıǵı hám platformadan paydalanıw boyınsha oqıtıwdıń joqlıǵı yamasa qoljetimsizligi sıyaqlı qıyınshılıqlardı da keltirip shıǵardı&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://doi.org/10.1021/acs.jchemed.0c00624|title=A Quick Shift from Classroom to Google Classroom: SWOT Analysis|last=Hallal|first=Kassem}}&lt;/ref&gt;.

Basqa onlayn bilim beriw platformaları sıyaqlı, tolıǵı menen aralıqtan yamasa onlayn bilim beriw sistemasına ótiw, uzaq aymaqlar hám tómen social-ekonomikalıq jámiyetlerde texnologiyaǵa qoljetimlilik sıyaqlı social-ekonomikalıq qıyınshılıqlardı da atap ótedi&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Injustice Embedded in Google Classroom and Google Meet: A Techno-Ethical Audit of Remote Educational Technologies}}&lt;/ref&gt;. Inglis tilin shet eli tili retinde úyreniwde Google Classroomnan paydalanıwdı talqılaǵan izertlewlerde, oqıwshılar grammatikalıq túsiniklerdi úyreniw hám oqıwshılar arasındaǵı óz-ara tásir hám birgeliktegi keri baylanıs arqalı basqalar menen birge islesiw ushın Google Classroom qurallarınan paydalanıwǵa unamlı kózqarasta bolǵan&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=EFL Students' Perceptions towards Using Google Docs and Google Classroom as Online Collaborative Tools in Learning Grammar}}&lt;/ref&gt;.

== Derekler ==
{{Derekler}}
[[Kategoriya:Google xızmetleri]]
__BÖLİDİMÖNDEMEW__</text>
      <sha1>hq5wofeqem48icubd3dc69nylpdhvww</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Talqılaw:Amerika revolyuciyası</title>
    <ns>1</ns>
    <id>25229</id>
    <revision>
      <id>121161</id>
      <timestamp>2025-06-10T21:04:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>/* Derek hám tırnaqsha */ taza bólim</comment>
      <origin>121161</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="366" sha1="kcj8y9h3rh4ahdj2j2c8zobci45nx6p" xml:space="preserve">== Derek hám tırnaqsha ==

@[[Paydalanıwshı:Srajatdin Usnatdinov|Srajatdin Usnatdinov]], usı maqalańızǵa derek kórsetip, &quot;&quot; usı formadaǵı tırnaqshanı múyeshli tırnaqshaǵa ózgertip jiberseńiz. Raxmet! --[[Paydalanıwshı:Janabaevazizbek|Janabaevazizbek]] ([[Paydalanıwshı talqılawı:Janabaevazizbek|talqılaw]]) 21:04, 2025 j. iyunnıń 10 (UTC)</text>
      <sha1>kcj8y9h3rh4ahdj2j2c8zobci45nx6p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:Aq-Topıraq awıl okrugı</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25230</id>
    <revision>
      <id>121209</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:05:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «[[Kategoriya:Qadamjay rayonınıń awıl okrugları]]»</comment>
      <origin>121209</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" sha1="a1xu962pi64x93cdg35b1ru8ek8rnpm" xml:space="preserve">[[Kategoriya:Qadamjay rayonınıń awıl okrugları]]</text>
      <sha1>a1xu962pi64x93cdg35b1ru8ek8rnpm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1755-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25231</id>
    <revision>
      <id>121210</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:14:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Deathyr}}»</comment>
      <origin>121210</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1754-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25232</id>
    <revision>
      <id>121211</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:15:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Deathyr}}»</comment>
      <origin>121211</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1753-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25233</id>
    <revision>
      <id>121212</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:16:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Deathyr}}»</comment>
      <origin>121212</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1752-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25234</id>
    <revision>
      <id>121213</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:17:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Deathyr}}»</comment>
      <origin>121213</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kategoriya:1750-jılı qaytıs bolǵanlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>25235</id>
    <revision>
      <id>121214</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:17:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janabaevazizbek</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Deathyr}}»</comment>
      <origin>121214</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11" sha1="3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz" xml:space="preserve">{{Deathyr}}</text>
      <sha1>3uyax2ooqavodkmsb8nlfs34zanqvpz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Úlgi:Potd/2025-06-12</title>
    <ns>10</ns>
    <id>25236</id>
    <revision>
      <id>121216</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:19:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Frhdkazan</username>
        <id>4819</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «Peace dove.svg»</comment>
      <origin>121216</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14" sha1="jx1wkwauqxl5srwquanjh27j8wuhg5o" xml:space="preserve">Peace dove.svg</text>
      <sha1>jx1wkwauqxl5srwquanjh27j8wuhg5o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Úlgi:Motd/2025-06-12</title>
    <ns>10</ns>
    <id>25237</id>
    <revision>
      <id>121230</id>
      <timestamp>2025-06-11T06:57:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Frhdkazan</username>
        <id>4819</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «OSFAnonimousJaymeAmatnecksCEIC.ogg»</comment>
      <origin>121230</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" sha1="tu3akv0pmjq9k7ew9ful1vvm2eapgg1" xml:space="preserve">OSFAnonimousJaymeAmatnecksCEIC.ogg</text>
      <sha1>tu3akv0pmjq9k7ew9ful1vvm2eapgg1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Paydalanıwshı:JigildikBot</title>
    <ns>2</ns>
    <id>25238</id>
    <revision>
      <id>121235</id>
      <timestamp>2025-06-11T09:01:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>JigildikBot</username>
        <id>14033</id>
      </contributor>
      <comment>Taza bet jaratıldı: «{{Bot|Janabaevazizbek}}»</comment>
      <origin>121235</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23" sha1="ag3ohtgj29w81271bgf68e5tkh1c03l" xml:space="preserve">{{Bot|Janabaevazizbek}}</text>
      <sha1>ag3ohtgj29w81271bgf68e5tkh1c03l</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>