ვიკიპედია kawiki https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98 MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter მედია სპეციალური განხილვა მომხმარებელი მომხმარებლის განხილვა ვიკიპედია ვიკიპედია განხილვა ფაილი ფაილის განხილვა მედიავიკი მედიავიკის განხილვა თარგი თარგის განხილვა დახმარება დახმარების განხილვა კატეგორია კატეგორიის განხილვა პორტალი პორტალი განხილვა TimedText TimedText talk მოდული მოდულის განხილვა 0 823 4816997 4795169 2025-06-20T10:37:24Z Mehman 75871 ამის გარეშე არ ჩანს დროშასა და გერბზე ლენკი 4816997 wikitext text/x-wiki {{მმ}} {{ინფოდაფა ქვეყანა2 |ვირტუალური სახელმწიფო = |სრული სახელი = საქართველო<br />{{lang-ab|Қырҭтәыла}} |მშობლიური სახელი = |სახელი =საქართველო |დროშა = Flag of Georgia.svg |გერბი = Greater coat of arms of Georgia.svg |ეროვნული დევიზი = ძალა ერთობაშია |დევიზი ქართულად = |ეროვნული ჰიმნი = [[საქართველოს სახელმწიფო ჰიმნი]]<br/>'''„თავისუფლება“'''<br/><br/><center>[[ფაილი:Tavisupleba vocal.ogg]]</center> |სამეფო ჰიმნი = |სხვა სიმბოლოს ტიპი = |სხვა სიმბოლო = |რუკა = Georgia (orthographic--projection).svg |მდებარეობის ტექსტი = |ალტ რუკა = |რუკის წარწერა = საქართველოს მდებარეობა მსოფლიოში |რუკა2 =Locator map of Georgia.svg |ალტ რუკა2 = |რუკის წარწერა2 =საქართველოს მდებარეობა [[ევროპა]]ში |დედაქალაქი = [[ფაილი:Tbilisi City Seal.svg|15px]] [[თბილისი]] |latd=41 |latm=43 |latNS=N |longd=44 |longm=47 |longEW=E |უდიდესი ქალაქი = დედაქალაქი |ოფიციალური ენები = [[ქართული ენა|ქართული]]<br />[[აფხაზური ენა|აფხაზური]] ^'''1''' <ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/kanonmdebloba/constitution-of-georgia-68 |title=საქართველოს კონსტიტუცია, მუხლი 8 |accessdate=2015-04-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210111084535/http://parliament.ge/ge/kanonmdebloba/constitution-of-georgia-68 |archivedate=2021-01-11 }}</ref> |ეროვნული ენები = |რეგიონული ენები = |ენების ტიპი = |ენები = |ქვე ენები = |ენების ტიპი2 = |ენები2 = |ქვე ენები2 = |ეთნიკური ჯგუფები = [[ქართველები]] – 86,8 %<br />[[აზერბაიჯანელები]] – 6,2 %<br />[[სომხები]] – 4,5 %<br />სხვა – 2,8 % |ეთნიკური ჯგუფების წელი = 2014 |რელიგია = |ეთნოქორონიმი = [[ქართველები|ქართველი]] |მთავრობის ტიპი = [[საპარლამენტო რესპუბლიკა]] |ლიდერის ტიტული1 = [[საქართველოს პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |ლიდერის სახელი1 = [[მიხეილ ყაველაშვილი]] |ლიდერის ტიტული2 = [[საქართველოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |ლიდერის სახელი2 = [[ირაკლი კობახიძე]] |ლიდერის ტიტული3 = [[საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე|პარლამენტის თავმჯდომარე]] |ლიდერის სახელი3 = [[{{საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე}}]] |საკანონმდებლო ორგანო = [[საქართველოს პარლამენტი]] |ზედა პალატა = |ქვედა პალატა = |დამოუკიდებლობის ტიპი = [[საქართველოს ისტორია|დამოუკიდებლობა]] |დამოუკიდებლობის შენიშვნა = |მნიშვნელოვანი მოვლენა1 = [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|რუსეთის იმპერიისგან]] |მოვლენის თარიღი1 = 26 მაისი 1918 |მნიშვნელოვანი მოვლენა2 = [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|საბჭოთა ანექსია]] |მოვლენის თარიღი2 = 25 თებერვალი 1921 |მნიშვნელოვანი მოვლენა3 = დამოუკიდებლობა [[სსრკ]]-სგან |მოვლენის თარიღი3 = 9 აპრილი 1991 (განაცხადა)<br/>25 დეკემბერი 1991 (დასრულდა) |მნიშვნელოვანი მოვლენა4 = [[საქართველოს კონსტიტუცია|კონსტიტუციის]] მიღება |მოვლენის თარიღი4 = 24 აგვისტო 1995 |ფართობის ადგილი = 121-ე |ფართობი = 69 700 |ფართობის შენიშვნები = |წყლის პროცენტულობა = |ტერიტორიის სახელიl = |ფართობის სახელი2 = |ფართობის მონაცემი2 = |მოსახლეობის შეფასება = 3 694 608 კაცი<ref>{{cite web|title=Georgia division) |url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-division.htm|publisher=http://pop-stat.mashke.org|accessdate=2024-04-03|archiveurl=|archivedate=}}</ref> |მოსახლეობის შეფასების ადგილი = 131-ე |მოსახლეობის შეფასების წელი = 2024 |მოსახლეობის აღწერა = 3 713 804 კაცი<ref name="2014 Census">{{cite web|url=http://census.ge/files/results/Census_release_ENG.pdf|title=2014 General Population Census Main Results General Information — National Statistics Office of Georgia|publisher=|accessdate=2 May 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160808154843/http://census.ge/files/results/Census_release_ENG.pdf|archivedate=8 აგვისტო 2016}}</ref> |მოსახლეობის აღწერის წელი = 2014 |მოსახლეობის აღწერის ადგილი = |მოსახლეობის სიმჭიდროვე = 53.5 კაცი/კმ² |მოსახლეობის სიმჭიდროვის ადგილი = 137-ე |წევრების რაოდენობა = |მშპ-ის მუპ = {{nowrap|$39.70 მილიარდი<ref name="knoema.com">{{cite web |title=Georgia – Gross domestic product |url=https://knoema.com/atlas/Georgia/GDP-PPP-based |access-date=1 November 2017}}</ref>}} |მშპ-ის მუპ-ის ადგილი = 116-ე |მშპ-ის მუპ-ის წელი = 2017 |მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე = $10,747 |მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = |მშპ-ის ნომინალი = {{nowrap|$14.372 მილიარდი<ref name="geost">{{cite web|title=GDP of Georgia|url=http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/nad/pres-relizi_2015_GEO.pdf|publisher=GEOSTAT|access-date=13 May 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160914212327/http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/nad/pres-relizi_2015_GEO.pdf|archivedate=14 სექტემბერი 2016}}</ref>}} |მშპ-ის ნომინალის ადგილი = |მშპ-ის ნომინალის წელი = 2015 |მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე = $3,863<ref name="geost"/> |მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = |ჯინი = 33.5 |ჯინის სქოლიო = <ref name="wb-gini">{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GE|title=Gini Index|publisher=World Bank|accessdate=February 2, 2025}}</ref> |ჯინის ადგილი = |ჯინის წელი = 2022 |ჯინის ცვლილება = კლება |აგი-ს წელი = 2019 |აგი = 0.812 |აგი-ს ცვლილება = increase |აგი-ს ადგილი = 61-ე |აგი-ს სქოლიო =<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=ადამიანური განვითარების ინდექსი 2020|language=en|publisher=[[გაეროს განვითარების პროგრამა]]|date=2020|accessdate=|format=PDF|archiveurl=|archivedate=|page=357}}</ref> |ვალუტა = [[ფაილი:Sign of Georgian Lari.svg|link=ლ|15px]] [[ლარი]] ^'''4''' |ვალუტის კოდი = GEL |სასაათო სარტყელი = [[UTC+04:00]]<ref>საქართველო გადავიდა UTC+4 ზონიდან UTC+3 ზონაში [[2004]] წლის 27 ივნისს, მაგრამ დაუბრუნდა UTC+4 ზონას [[2005]] წლის 27 მარტს^{[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3843511.stm]}^{[http://www.timeanddate.com/worldclock/timezone.html?n=371]}.</ref> |UTC-ის გადაწევა = |სასაათო სარტყელი DST = |UTC-ის გადაწევა DST-ზე = |DST-ის შენიშვნა = |ანტიპოდები = |თარიღის ფორმატი = |მოძრაობის მიმართულება = მარჯვენა |ქვეყნის ზედა დონის დომენი = [[.ge]] |ISO 3166 კოდი = GEO |სატელეფონო კოდი = [[სატელეფონო ნომრები საქართველოში|+995]] |რუკა3 = |ალტ რუკა3 = |შენიშვნა ა = ^'''1'''აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში ასევე [[აფხაზური ენა]]. |შენიშვნა ბ = ^'''2'''მოსახლეობის რიცხვში და სიმჭიდროვეში არ შედის აფხაზეთისა და სამაჩაბლოს ნაწილი, რომლებიც ოკუპირებულია რუსეთის მიერ და საქართველოს ხელისუფლება ვერ აკონტროლებს.<br />^'''3'''დაახლოებითი მონაცემები აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის ჩათვლით.<br />^'''4'''რუსეთის მიერ ოკუპირებულ აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში ასევე მიმოქცევაშია [[რუსული რუბლი]]. }} '''საქართველო''' ({{lang-ab|Қырҭтәыла}}) — სახელმწიფო [[ევრაზია]]ში, [[კავკასია]]ში, [[შავი ზღვა|შავი ზღვის]] აღმოსავლეთ სანაპიროზე. ესაზღვრება ჩრდილოეთიდან [[რუსეთი]], სამხრეთიდან [[თურქეთი]] და [[სომხეთი]], და სამხრეთ-აღმოსავლეთიდან [[აზერბაიჯანი]]. ტრანსკონტინენტური ქვეყანა სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპისა და [[დასავლეთი აზია|დასავლეთ აზიის]] გასაყარზე მდებარეობს, თუმცა სოციოპოლიტიკურად და კულტურულად ევროპის ნაწილია. თანამედროვე საქართველოს ტერიტორია მუდმივად დასახლებული იყო ადრეული [[ქვის ხანა|ქვის ხანიდან]] მოყოლებული. კლასიკურ ანტიკურ ხანაში აყვავდა ადრეული ქართული სახელმწიფოები [[კოლხეთის სამეფო]] და [[იბერია]], რამაც დასაბამი მისცა საერთო ქართულ კულტურასა და სახელმწიფოებრიობას. [[ქრისტიანობა]] გაბატონდა ადრეული IV საუკუნიდან; ქვეყანა გაერთიანებული მონარქია გახდა [[1008]] წელს. თუმცა მას შემდეგ საქართველომ აღორძინებისა და დაცემის რამდენიმე პერიოდი განვლო, სანამ [[XV საუკუნე]]ში რამდენიმე მცირე პოლიტიკურ ერთეულად დაიშლებოდა. [[რუსეთის იმპერია|იმპერიულმა რუსეთმა]] ქართული მიწები ნაწილ-ნაწილ დაიპყრო [[1801]]–[[1878]] წლებში. [[დიდი ოქტომბრის სოციალისტური რევოლუცია|რუსეთის რევოლუციის]] შემდგომ აღდგენილი დამოუკიდებელი ქვეყანა — [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა]] (1918–1921) [[ბოლშევიკები]]ს მსხვერპლი გახდა და [[1922]] წლიდან [[საბჭოთა კავშირი]]ს ნაწილად იქცა. საქართველომ დამოუკიდებლობა [[1991]] წელს კვლავ მოიპოვა. სამოქალაქო ომისა და მკაცრი ეკონომიკური კრიზისით გამოწვეული ქაოსური პერიოდის შემდეგ ქვეყანა შედარებით სტაბილური გახდა 1990-იანი წლების ბოლოს. [[2003]] წელს მოხდა „[[ვარდების რევოლუცია]]“. საქართველოს მთავრობის მისწრაფება [[ნატო (ორგანიზაცია)|ნატოში]] გაწევრიანებასა და გამოყოფილი ტერიტორიების დაბრუნებისკენ [[რუსეთი|რუსეთთან]] ურთიერთობას მკვეთრად აუარესებს. პარალელურად მიმდინარე სწრაფმა ეკონომიკურმა განვითარებამ ქვეყანა მნიშვნელოვანი ევრაზიული ენერგეტიკული პროექტების ეპიცენტრი გახადა. საქართველო [[დემოკრატია#წარმომადგენლობითი დემოკრატია|წარმომადგენლობითი დემოკრატია]]ა, ორგანიზებული როგორც უნიტარული, [[საპარლამენტო რესპუბლიკა]]. ქვეყანა ამჟამად რამდენიმე საერთაშორისო ორგანიზაციის წევრია, მათ შორის [[გაერო]]ს (31 ივლისი, 1992),<ref>[https://undocs.org/A/RES/46/241 46/241. Admission of the Republic of Georgia to membership in the United Nations]</ref> [[ევროპის საბჭო]]ს (27 აპრილი, 1999), [[სუამი]]ს, [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია|მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციისა]] და [[შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაცია|შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის]]. საქართველო ასევე მიისწრაფვის [[ევროკავშირი|ევროპის კავშირში]] ინტეგრაციასა და [[ნატო (ორგანიზაცია)|ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში]] გაწევრიანებას. == სახელწოდება == {{მთავარი|საქართველოს სახელწოდება}} ქვეყნის სახელწოდება „საქართველო“ მომდინარეობს „ქართ“ ძირისაგან, რაც უძველეს სატომო სახელს „ქართუ, კარდუ, ხალდუ“-ს უკავშირდება. [[1918]]-[[1921]] წლებში იწოდებოდა „საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკად“, [[1990]]-[[1995]] წლებში — „საქართველოს რესპუბლიკად“. ქვეყნის საერთაშორისო კოდია GE. == ისტორია == {{მთავარი|საქართველოს ისტორია}} === უახლესი ისტორია === {{მიკერძოებული}} ==== დამოუკიდებლობის აღდგენა ==== {{საქართველოს სახელმწიფოებრიობა}} [[1990]] წლის [[28 ოქტომბერი|28 ოქტომბერს]] საქართველოში ჩატარდა პირველი მრავალპარტიული, დემოკრატიული საპარლამენტო არჩევნები, სადაც დამაჯერებელი გამარჯვება მოიპოვა ეროვნული პოლიტიკური პარტიებისა და ორგანიზაციების მემარჯვენე საარჩევნო ბლოკმა „მრგვალი მაგიდა — თავისუფალი საქართველო“ (სპიკერი: [[გამსახურდია, ზვიად|ზვიად გამსახურდია]]). იმავე წლის [[14 ნოემბერი|14 ნოემბერს]], საქართველოს ახლადარჩეული [[საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო|უზენაესი საბჭოს]] პირველ სესიაზე უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ ერთხმად იქნა არჩეული ბ-ნი ზვიად კ. გამსახურდია (1939–1993). იმავე სესიაზე რესპუბლიკას ეწოდა „საქართველოს რესპუბლიკა“, დამტკიცებულ იქნა ახალი სახელმწიფო სიმბოლიკა და სრული სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენამდე გამოცხადდა გარდამავალი პერიოდი. [[1991]] წლის [[31 მარტი|31 მარტს]] საქართველოში ჩატარდა საყოველთაო-სახალხო რეფერენდუმი, რომლის ერთადერთ კითხვას: „გსურთ თუ არა საქართველოს რესპუბლიკის სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენა [[1918]] წლის 26 მაისის აქტის საფუძველზე?“ დადებითი პასუხი გასცა ქვეყნის საარჩევნო ხმის უფლების მქონე მოსახლეობის 98 %-მა, მათ შორის აფხაზებმაც. რეფერენდუმის შედეგების საფუძველზე, [[1991]] წლის [[9 აპრილი|9 აპრილს]] საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესმა საბჭომ მიიღო „საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტი“. იმავე დღეს [[აშშ]]-ის სენატმა საგანგებო რეზოლუციით<ref>[https://www.congress.gov/bill/102nd-congress/senate-resolution/94/text S.Res.94 - A resolution commemorating the two-year anniversary of the Soviet crackdown in Tbilisi, Georgia, on April 9, 1989, and urging the Soviet Union to recognize the will of the Georgian people and the legitimacy of the March 31, 1991, referendum.]</ref> ლეგიტიმურად ცნო 31 მარტის რეფერენდუმის შედეგები, რაც წარმოადგენდა საქართველოს დამოუკიდებლობის დე-ფაქტო ცნობას. საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს 1991 წლის 9 აპრილის დამოუკიდებლობის გამოცხადებას მალევე მოჰყვა შედეგი აღიარებების სახით. საქართველოს დამოუკიდებლობა სცნეს: 1991 წლის 27 აგვისტოს — [[რუმინეთი]] და [[მოლდოვა]], 30 აგვისტოს — [[აზერბაიჯანი]], 13 სექტემბერს — [[სომხეთი]], 12 დეკემბერს — [[უკრაინა]],<ref>„საქართველოს რესპუბლიკა“, N244, 13 დეკემბერი, 1991</ref> 16 დეკემბერს — [[თურქეთი]],<ref>„საქართველოს რესპუბლიკა“, N247, 18 დეკემბერი, 1991</ref> 20 დეკემბერს — [[ლიეტუვა]] და [[მონღოლეთი]], 25 დეკემბერს — [[აშშ]], [[კანადა]] და [[ირანი]], 26 დეკემბერს — [[ინდოეთი]], [[ბრაზილია]], [[კუბა]], [[ტაილანდი]], 27 დეკემბერს — [[ჩინეთი]], [[ბელარუსი]], [[სლოვენია]], [[ვიეტნამი]], [[ეგვიპტე]], [[ალჟირი]], 28 დეკემბერს — [[ხორვატია]], [[იორდანია]], 30 დეკემბერს — [[ლიბანი]], 31 დეკემბერს — [[პაკისტანი]], 1992 წლის 2 იანვარს — [[ერაყი]], [[ეთიოპია]], [[ლაოსი]] და ა.შ., ხოლო 1992 წლის 31 ივლისს გაერთიანებული ერების მორიგ სხდომაზე საქართველოს რესპუბლიკა მიღებულ იქნა მის 179-ე წევრად.<ref>[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/10073/1/SakartvelosRespublika_1992_N144.pdf გაზ. „საქართველოს რესპუბლიკა“, №144 (423), 1 აგვისტო, 1992]</ref> <gallery> Ruminetis mier saqarTvelos respublikis agareba (ro).jpg|რუმინეთის მიერ საქართველოს რესპუბლიკის აღიარების დეკლარაცია (რუმინულ ენაზე) Ruminetis mier saqarTvelos respublikis agareba (ru).jpg|რუმინეთის მიერ საქართველოს რესპუბლიკის აღიარების დეკლარაცია (რუსულ ენაზე) Ruminetis mier saqarTvelos respublikis agarebis samadlobeli (en).jpg|საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტის მადლობის წერილი რუმინეთის პრეზიდენტს (ინგლისურ ენაზე) </gallery> ==== სამხედრო გადატრიალება ==== {{მთავარი|საქართველოს სამოქალაქო ომი}} [[1991]] წლის [[26 მაისი]]ს პირველ საპრეზიდენტო არჩევნებში გაიმარჯვა [[ზვიად გამსახურდია]]მ. რადიკალური ოპოზიციის მოქმედების შედეგად, [[1991]] წლის [[22 დეკემბერი|22 დეკემბრიდან]] თბილისში დაიწყო სამხედრო გადატრიალება, რაც დასრულდა [[1992]] წლის [[6 იანვარი|6 იანვარს]] პრეზიდენტ გამსახურდიას სამშობლოდან გაძევებით. ხელისუფლების სათავეში მოექცა, [[ძალაუფლების უზურპაცია|ძალაუფლების უზურპაციის]] გზით მოსული [[ლეგიტიმაცია|არალეგიტიმური]] ე. წ. „[[საქართველოს რესპუბლიკის სამხედრო საბჭო|სამხედრო საბჭო]]“, რომელმაც იმავე წლის მარტში ძალაუფლება გადასცა ამ უკანასკნელის წევრებით დაკომპლექტებულ, ასევე არალეგიტიმურ ე. წ. „[[საქართველოს რესპუბლიკის სახელმწიფო საბჭო|სახელმწიფო საბჭოს]]“ (თავმჯდომარე: [[ედუარდ შევარდნაძე|ე. შევარდნაძე]]). ქვეყანაში დამყარდა ედუარდ შევარდნაძის რეჟიმი, რომლის 12-წლიანი მმართველობა აღინიშნა ადამიანის უფლებებისა და ძირითად თავისუფლებათა უხეში და მასობრივი დარღვევებით, საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის რღვევით, ქვეყნის ტერიტორიაზე რუსეთის საოკუპაციო სამხედრო ბაზების დაკანონებით და ა. შ. პირველი პრეზიდენტის და მის მხარდამჭერთა წინააღმდეგ აღიძრა სისხლის სამართლის საქმე, ციხეებში აღმოჩნდა რამდენიმე ათეული პოლიტიკური პატიმარი. საქართველოში ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ახალი მძლავრი ტალღის აგორებამ [[1988]] წელს, შემდეგ კი საქართველოს მიერ სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის გამოცხადებამ მძაფრი რეაქცია გამოიწვია მის ავტონომიურ წარმონაქმნებში, რასაც შედეგად მოჰყვა სამოქალაქო შეიარაღებული დაპირისპირება ([[1989]]-[[1993]]) და სეპარატისტული რეჟიმების ჩამოყალიბება აფხაზეთსა და ე. წ. სამხრეთ ოსეთში (შიდა ქართლში). [[1993]] წლის სექტემბერში სამშობლოში დაბრუნებულმა ზვიად გამსახურდიამ (ჩეჩნეთის დედაქალაქიდან იგი სამეგრელოში ჩაფრინდა) სცადა აფხაზეთის გადარჩენა და კანონიერი ხელისუფლების აღდგენა, მაგრამ ე. შევარდნაძემ მოიწვია რუსეთის შავი ზღვის ფლოტის სამხედრო ხომალდები ადმირალ ბალტინის მეთაურობით და დახმარების შემთხვევაში რუსეთს აღუთქვა საქართველოს დსთ-ში შეყვანა. ამან გადაწყვიტა კანონიერი პრეზიდენტისა და მისი ხელისუფლების ბედი. სამეგრელოს მაღალმთიან, ტყიან მასივში გახიზნული პრეზიდენტი გაურკვეველ ვითარებაში დაიღუპა [[1993]] წლის [[31 დეკემბერი|31 დეკემბერს]]. ==== ვარდების რევოლუცია — შევარდნაძის გადადგომა ==== {{მთავარი|ვარდების რევოლუცია}} [[2003]] წლის [[2 ნოემბერი|2 ნოემბრის]] საპარლამენტო არჩევნების შედეგების გაყალბების მიზეზით გამოწვეულ საერთო-სახალხო მღელვარების ფონზე, იმდროინდელმა ოპოზიციამ, [[მიხეილ სააკაშვილი]]ს მეთაურობით მოახდინა „[[ვარდების რევოლუცია]]“, რამაც [[2003]] წლის [[23 ნოემბერი|23 ნოემბრის]] შევარდნაძის გადადგომა გამოწვია. ==== საპროტესტო მოძრაობა ==== {{მთავარი|საქართველოს პოლიტიკური კრიზისი (ნოემბერი 2007)}} [[ფაილი:Tbilisi Protests 021107 (aerial).jpg|thumb|250px|2007 წლის ნოემბერში გამართული საპროტესტო მიტინგი პარლამენტის წინ.]] 2007 წლის 25 სექტემბერს, საქართველოს ყოფილმა მინისტრმა [[ირაკლი ოქრუაშვილი|ირაკლი ოქრუაშვილმა]] სკანდალური განცხადებები გააკეთა. მან განაცხადა იმის შესახებ, თუ რა დანაშაულები ჩაიდინა მიხეილ სააკაშვილმა მისი მინისტრობის დროს, რასაც ოქრუაშვილის დაპატიმრება მოჰყვა 2007 წლის 27 სექტემბერს; ოქრუაშვილი მის მიერ შექმნილი პარტიის — „ერთიანი საქართველოსთვის“ ოფისში დააკავეს. ექს-მინისტრს თანამდებობის ბოროტად გამოყენება და ფულის გამოძალვაში დასდეს ბრალი. ამის შემდეგ აგორდა ოპოზიციური წინააღმდეგობის ტალღა, ოპოზიციის გაერთიანება ლოზუნგით — „საქართველო პრეზიდენტის გარეშე“. 2 ნოემბერს, გრანდიოზული მიტინგი გაიმართა პარლამენტის შენობის წინ, მაგრამ, [[7 ნოემბერი|7 ნოემბერს]], ხელისუფლებამ მიტინგი ძალის გამოყენებით დაარბია, შემდეგ შეიჭრა ტელეკომპანია [[იმედი (ტელეკომპანია)|იმედში]] და დახურა ეს არხი. [[8]] [[ნოემბერი|ნოემბერს]], სააკაშვილი გადადგა და დაინიშნა საპრეზიდენტო არჩევნები. [[2008]] წლის [[5]] [[იანვარი|იანვარს]] გამართულ არჩევნებში, ხმათა 52 %-ით გაიმარჯვა [[მიხეილ სააკაშვილი|მიხეილ სააკაშვილმა]], ხოლო ამავე წლის საპარლამენტო არჩევნებში 59 %-ით გაიმარჯვა [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა|ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ]]. ==== საქართველო-რუსეთის ომი ==== {{მთავარი|რუსეთ-საქართველოს ომი (2008)}} 2008 წლის აგვისტოში [[რუსეთი|რუსეთმა]] საქართველოს მიმართ ღია აგრესია განახორციელა, მოტივით ''სამხრეთ ოსეთის'' მშვიდობიანი მოქალაქეების დაცვა. ამ ომის შედეგად საქართველომ ''ზემო აფხაზეთად'' წოდებული [[კოდორის ხეობა]], [[ლიახვის ხეობა]] და [[ახალგორის მუნიციპალიტეტი|ახალგორის რაიონი]] დაკარგა. ==== 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნები ==== [[2012]] წლის 1 ოქტომბერს საქართველოში [[საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები (2012)|საპარლამენტო არჩევნები]] ჩატარდა, რომელშიც გაიმარჯვა კოალიცია [[ქართული ოცნება|ქართულმა ოცნებამ]], რომელსაც სათავეში ედგა ცნობილი ქართველი ბიზნესმენი [[ბიძინა ივანიშვილი]]. იმ არჩევნებში ქართულმა ოცნებამ ხმების 54 %-ის მიღება მოახერხა და უკან ჩამოიტოვა [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა]], რომელიც საქართველოს სათავეში [[2004]]–[[2012]] წლებში იყო. ==== 2013 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები ==== [[2013]] წელს საქართველოში [[საქართველოს საპრეზიდენტო არჩევნები (2013)|საპრეზიდენტო არჩევნები]] ჩატარდა, რომელშიც [[ქართული ოცნება|ქართული ოცნების]] კანდიდატმა, [[გიორგი მარგველაშვილი|გიორგი მარგველაშვილმა]] გაიმარჯვა. ამ გამარჯვებით მარგველაშვილი საქართველოს რიგით მე-4 [[პრეზიდენტი]] გახდა და ჩაანაცვლა [[მიხეილ სააკაშვილი]], რომელიც საქართველოს პრეზიდენტი [[2004]]–[[2007]] და [[2008]]–[[2013]] წლებში იყო. ==== 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნები ==== [[2016]] წლის 8 ოქტომბერს საქართველოში [[საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები (2016)|საპარლამენტო არჩევნები]] ჩატარდა, რომელშიც გაიმარჯვა პარტია [[ქართული ოცნება|ქართულმა ოცნებამ]], რომელმაც 856 638 ხმა მიიღო (48,7 %) და მიიღო 115 მანდატი პარლამენტში. ==== 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები ==== [[2018]] წლის 28 ოქტომბერს გაიმართა [[საქართველოს საპრეზიდენტო არჩევნები (2018)|საპრეზიდენტო არჩევნების]] პირველი ტური, სადაც პირველი ადგილი დაიკავა [[სალომე ზურაბიშვილი|სალომე ზურაბიშვილმა]] 38,64 %-ით, ხოლო მეორე ადგილზე გავიდა [[გრიგოლ ვაშაძე]] 37,73 %-ით. არჩევნების მეორე ტური გაიმართა [[28 ნოემბერი|28 ნოემბერს]]. არჩევნებში 1 146 258 ხმით (59,55 %) გაიმარჯვა სალომე ზურაბიშვილმა და გახდა პირველი ქალი პრეზიდენტი საქართველოს ისტორიაში. ==== გავრილოვის ღამე ==== [[ფაილი:Gavrilov's_Night_Day_2_-_Central_protest.jpg|მინი|საპროტესტო გამოსვლა, 21 ივნისი, 2019]] {{მთავარი|გავრილოვის ღამე}} {{მთავარი|საპროტესტო გამოსვლები საქართველოში (2019-2020)}} საპროტესტო გამოსვლები და დარბევა თბილისში [[2019]] წლის 20 და 21 ივნისს, რომელიც თბილისში მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის სესიის დროს რუსეთის დუმის დეპუტატის სერგეი გავრილოვის მიერ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის, ირაკლი კობახიძის სკამის დაკავებასა და საქართველოს პარლამენტში რუსულ ენაზე ასამბლეის სესიის ჩატარებას მოყვა. აქციების მეორე დღეს გადადგა პარლამენტის თავმჯდომარე [[ირაკლი კობახიძე]], საქართველოს პარლამენტი დატოვა ზაქარია ქუცნაშვილმა. ==== 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები ==== არჩევნების პირველი ტური [[2020]] წლის 31 ოქტომბერს გაიმართა და მასში „ქართულმა ოცნებამ“ ხმათა 48,22 %-ით. არჩევნების მეორე ტური გაიმართა 2020 წლის 21 ნოემბერს. არჩევნების მეორე ტურს ოპოზიციურმა პარტიებმა ბოიკოტი გამოუცხადეს. პირველ ტურში ამომრჩეველთა აქტივობა 56,11 % იყო, ხოლო მეორე ტურში – 26,29 %. == გეოგრაფია == {{მთავარი|საქართველოს გეოგრაფია}} საქართველო ევროპისა და აზიის გასაყარზე, კერძოდ, [[კავკასია]]ში მდებარეობს. დასავლეთიდან მას ესაზღვრება [[შავი ზღვა]], ჩრდილოეთით — [[რუსეთის ფედერაცია]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით — [[აზერბაიჯანი]], სამხრეთით — [[სომხეთი]] და [[თურქეთი]]. საქართველო იმ უძველეს სატრანსპორტო გზაჯვარედინზე მდებარეობს, რომელიც აკავშირებდა და აკავშირებს ჩრდილოეთისა და სამხრეთის, დასავლეთისა და აღმოსავლეთის ქვეყნებს. სწორედ მასზე გადიოდა ევროპა-აზიის დამაკავშირებელი სატრანსპორტო მაგისტრალი — ძველი [[აბრეშუმის გზა]]. საქართველო შავი ზღვით უკავშირდება შავიზღვისპირეთის ქვეყნებს, ხოლო [[ბოსფორის სრუტე|ბოსფორისა]] და [[დარდანელის სრუტე|დარდანელის]] [[სრუტე]]ებით — [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] აუზის ქვეყნებს; [[გიბრალტარის სრუტე|გიბრალტარის სრუტით]] შესაძლებელია კავშირი მთელს მსოფლიოსთან, მდინარე [[დუნაი]]ს მეშვეობით კი — აღმოსავლეთ და ცენტრალურ ევროპის ქვეყნებთან. საქართველო ჩ.გ. 41°07' და 43°35' და ა.გ. 40°04' და 46°44'-ს შორის მდებარეობს. === ფიზიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა === გეოტექტონიკური თვალსაზრისით, საქართველოს ალპურ-ჰიმალაური დანაოჭების ვრცელ სარტყელში ცენტრალური მდებარეობა უკავია. იგი იწყება [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] სანაპიროებიდან და მოიცავს ხმელთაშუა და შავი ზღვების მიმდებარე მთიან ნაწილებს, წინა აზიასა და [[ჰიმალაი|ჰიმალაის მთიანეთს]]. ცნობილია, რომ [[სუბტროპიკული სარტყლები|სუბტროპიკულ]] და [[ზომიერი სარტყლები|ზომიერ]] კლიმატურ სარტყლებს შორის საზღვარი მიუყვება [[კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი|კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედს]], რის გამოც საქართველო მდებარეობს სუბტროპიკულ კლიმატური სარტყლის უკიდურეს ჩრდილო ნაწილში. საქართველოში ჩამოყალიბებულია სუბტროპიკული კლიმატური სარტყლის ჰავის თითქმის ყველა ტიპი — ნოტიო სუბტროპიკული, ზომიერად ნოტიო, ზომიერად მშრალი და მშრალი-კონტინენტური. ეს განპირობებულია მისი სუბტროპიკულ და ზომიერ კლიმატური სარტყლების მიჯნაზე მდებარეობით, ასევე ბუნებრივი ბარიერების — კავკასიონისა და სამხრეთ მთიანეთის არსებობითა და შავი ზღვის გავლენით. === ეკონომიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა === ეკონომიკურ-გეოგრაფიული თვალსაზრისით, საქართველო [[ევროპა|ევროპისა]] და [[აზია|აზიის]] შესაყარზე მდებარეობს და ოდითგან დასავლეთისა და აღმოსავლეთის ცივილიზაციების დამაკავშირებელ ხიდს წარმოადგენდა, შავიზღვისპირა მდებარეობა კი მას დიდ უპირატესობას ანიჭებს [[სამხრეთი კავკასია|სამხრეთ კავკასიის]] სხვა სახელმწიფოებთან, აზერბაიჯანთან და სომხეთთან შედარებით. საქართველოს ევროპასა და აზიას შორის მდებარეობის შესახებ რამდენიმე მოსაზრება არსებობს: * ა) თუ ევროპასა და აზიას შორის საზღვარს [[ყუმა-მანიჩის ღრმული|ყუმა-მანიჩის ღრმულზე]] გავატარებთ, მაშინ საქართველო აზიაში მდებარეობს. * ბ) ძვ. წ. V საუკუნეში მცხოვრები ბერძენი [[ისტორია|ისტორიკოსი]] და [[გეოგრაფია|გეოგრაფი]] [[ჰეროდოტე]] ევროპასა და აზიას შორის საზღვარს [[მდინარე]]ებზე — [[რიონი|რიონსა]] და [[მტკვარი|მტკვარზე]] ატარებდა. ამ შეხედულებით საქართველოს ნაწილი [[ევროპა]]ში ხვდება, ნაწილი კი — [[აზია]]ში. * გ) თუ ევროპასა და აზიას შორის საზღვარს საქართველოს, [[სომხეთი]]სა და [[აზერბაიჯანი]]ს სახელმწიფო საზღვრებზე გავატარებთ ([[თურქეთი|თურქეთთან]] და [[ირანი|ირანთან]]), მაშინ საქართველო და მთლიანად [[კავკასია]] ევროპაში ხვდება. * დ) რადგანაც კავკასიაში უფრო ევროპული ტიპის [[ლანდშაფტი|ლანდშაფტები]] ჭარბობს (კავკასიის [[ბუნება]] ევროპის ბუნებას ემსგავსება), ამიტომ საქართველო ევროპაშია. * ე) ისტორიის, ტრადიციებისა და [[რელიგია|რელიგიის]] გათვალისწინებით საქართველო ევროპას ეკუთვნის. * ვ) თუ საზღვრებს [[კლიმატი|კლიმატური]] თავისებურებებიდან გამომდინარე კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედზე გავატარებთ, მაშინ საქართველოს დიდი ნაწილი აზიაში მოხვდება, ხოლო მცირე — ევროპაში. საქართველოს სატრანსპორტო-გეოგრაფიული მდებარეობა ამჟამად მეტად ხელსაყრელია. [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა კავშირში]] ყოფნისას იგი სატრანსპორტო „ჩიხში“ იყო და მსოფლიოს ქვეყნებთან ურთიერთობა მხოლოდ [[მოსკოვი]]ს გავლით ხორციელდებოდა. დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ქვეყანამ პრაქტიკულად სატრანსპორტო გზაჯვარედინის ფუნქცია შეიძინა. * '''ტერიტორია''': ქვეყნის ფართობი შეადგენს 69 700 კვ. კმ-ს, საზღვრების სიგრძე — 1771 კმ-ს, მათ შორის სახმელეთო — 1461 კმ (სომხეთი 164, აზერბაიჯანი 322, რუსეთი 723, თურქეთი 252) და საზღვაო — 310 კმ. * '''ბუნება''': ქვეყნის ტერიტორია ძირითადად მთებს უკავია, ბუნება მრავალფეროვანია — სუბტროპიკებიდან [[კავკასიონი]]ს მყინვარებამდე; უმაღლესი მწვერვალია მთა [[შხარა]] 5068 მ, უდაბლესი წერტილი — [[შავი ზღვა]] (0 მ); სახნავ-სათესი მიწა — 16 %, საძოვრები — 25 %, ტყეები — 34 %. მთავარი მდინარეები — [[მტკვარი]] და [[რიონი]]. * '''ბუნებრივი რესურსები''': [[ტყე]]ები, [[ჰიდროენერგია]], [[მანგანუმი]], [[რკინის მადანი]], [[სპილენძი]], [[ქვანახშირი]]ს და [[ნავთობი]]ს მცირე მარაგი; მთისა და ზღვის კლიმატური კურორტები. '''საწვავი''' * ნავთობი — სამგორ-[[პატარძეული]], [[თბილისი]]ს მიდამოები, [[სუფსა]] * ნახშირი — [[ტყიბული]], [[ტყვარჩელი]] * მურანახშირი — [[ახალციხე]] * ტორფი — [[კოლხეთის დაბლობი]], [[ფოთი]]ს მიდამოები '''ლითონები''' * რკინა — [[ქვემო ქართლი]] ([[ბოლნისი]]) * მანგანუმი — [[ჭიათურა]] * სპილენძი — [[ბოლნისი]] * ტყვია-თუთია — ბოლნისი * ტყვია-თუთია-ბარიტი — ბოლნისი * დარიშხანი — [[სვანეთი]], [[რაჭა]] * ვერცხლისწყალი — რაჭა, [[აფხაზეთი]] '''საშენი და სხვა მასალა''' * საცემენტე მასალა — [[კასპი]] * თაბაშირი — [[სამეგრელო]], [[ახალციხე]] * მარმარილო — [[კახეთი]], [[აფხაზეთი]] * ტუფი — [[ბოლნისი]], [[იმერეთი]], [[შიდა ქართლი]] '''მინერალური წყლები და სხვა''' * მინერალური წყლები — თითქმის ყველა რეგიონში ([[ბორჯომის ხეობა]], [[საირმე (წყალი)|საირმე]], [[ნაბეღლავი (წყალი)|ნაბეღლავი]], [[ზვარე (წყალი)|ზვარე]]) * თერმული წყლები — სამეგრელო ([[მენჯი (კურორტი)|მენჯი]]), იმერეთი ([[წყალტუბო]], [[სულორი (ვანის მუნიციპალიტეტი)|სულორი]]) * სამკურნალო ტალახი — [[ახტალა]] (კახეთი) === საქართველოს საზღვრები === სახმელეთო საზღვარი საქართველოს ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, დაბა [[ლესელიძე (დაბა)|ლესელიძესთან]] იწყება. შემდგომ იგი მიუყვება [[ფსოუ]]ს, რომელიც სათავეს მთა [[აგეფსთა|აგეფსთასთან]] იღებს. საქართველოს ჩრდილო საზღვარი ძირითადად ემთხვევა [[კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი|კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედს]]. მთა [[ვაციკფარსი]]დან მთა [[შავიკლდე]]მდე საქართველოს საზღვარი გადის წყალგამყოფი ქედის ჩრდილოეთით მთა [[მყინვარწვერი|მყინვარწვერზე]] და [[გვერდითი ქედი|გვერდით ქედზე]]. აღმოსავლეთ საზღვარი იწყება მთა [[ტინოვროსო]]დან, ეშვება [[ალაზნის ველი|ალაზნის ველზე]], მიუყვება მდინარე [[ალაზანი|ალაზანს]], ვიდრე 1 კმ არ დარჩება [[მინგეჩაურის წყალსაცავი|მინგეჩაურის წყალსაცავთან]] მდინარის შეერთებამდე. საქართველოს სამხრეთი საზღვარი იწყება [[შავი ზღვა|შავ ზღვასთან]], სოფელ [[სარფი]]ს მიდამოებში. იგი ჯერ მიუყვება, შემდეგ კი კვეთს [[ჭანეთის ქედი]]ს ჩრდილო დაბოლოებას, მიუყვება [[შავშეთის ქედი|შავშეთის]] და კვლავ კვეთს [[არსიანის ქედი|არსიანის ქედს]], ჯავახეთ-სომხეთის ვულკანურ მთიანეთს, [[ლოქის ქედი|ლოქის ქედს]], მდინარე [[მტკვარი|მტკვარს]] და [[ივრის ზეგანი|ივრის ზეგანს]]. === ფლორა და ფაუნა === {{მთავარი|საქართველოს ფლორა|საქართველოს ფაუნა}} [[ფაილი:Sheep (NE Georgia).jpg|thumb|200px|[[ცხვარი|ცხვრის]] ფარა ჩრდილო-აღმოსავლეთ საქართველოში]] საქართველოს [[მცენარე]]თა სამყარო ([[ფლორა]]) მდიდარი და მრავალფეროვანია. იგი დაახლოებით 13 300 სახეობას ითვლის, მათ შორის 4225 [[თესლოვანი მცენარეები|თესლოვან მცენარეთა]] რიცხვს მიეკუთვნება, 75 — [[გვიმრები|გვიმრისებურს]], 600 — [[ხავსები|ხავსებს]], 650 — [[ლიქენები|ლიქენებს]], 5000 — [[სოკო]]ვნებსა და 2000 — [[წყალმცენარეები|წყალმცენარეებს]]. საქართველოს [[ცხოველები|ცხოველთა]] სამყარო ([[ფაუნა]]) საკმაოდ მრავალფეროვანია. აქ ცნობილია [[ძუძუმწოვრები]]ს 100-მდე, [[ფრინველები]]ს 330-ზე მეტი, [[ქვეწარმავლები]]ს 48, [[ამფიბიები]]ს 11, [[თევზები]]ს 160-მდე და [[უხერხემლოები|უხერხემლო ცხოველების]] ათასობით სახეობა. == სახელმწიფო == [[ფაილი:Road Map of Georgia (ka).svg|thumb|350px|right|საქართველოს გზები]] საქართველო საპარლამენტო რესპუბლიკაა. სახელმწიფოს მეთაურია [[საქართველოს პრეზიდენტები|პრეზიდენტი]], რომელიც ირჩევა 5 წლის ვადით პირდაპირი წესით. 2018 წლის [[საქართველოს საპრეზიდენტო არჩევნები (2018)|საპრეზიდენტო არჩევნების]] შემდეგ ამოქმედდება კონსტიტუციური ცვლილებები, რომლის მიხედვითაც უქმდება პრეზიდენტის პირდაპირი წესით არჩევა, მის ნაცვლად პრეზიდენტს საარჩევნო კოლეგია აირჩევს. აღმასრულებელ ხელისუფლებას ახორციელებს მთავრობა, რომელსაც ხელმძღვანელობს [[საქართველოს პრემიერ-მინისტრები|პრემიერ-მინისტრი]]. ქვეყნის უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანოა ერთპალატიანი პარლამენტი (150 წევრი), რომელიც ოთხ წელიწადში ერთხელ ირჩევა პროპორციული და მაჟორიტარული სისტემით. * '''დედაქალაქი''': [[თბილისი]]. * '''სახელმწიფო ენა''': [[ქართული ენა|ქართული]], აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში – აგრეთვე [[აფხაზური ენა|აფხაზური]]. * '''ეროვნული დღესასწაული''': [[26 მაისი]] – სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის დღე ([[1991]] წლის [[9 აპრილი|9 აპრილს]], საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში 70-წლიანი ყოფნის შემდეგ, იმავე წლის [[31 მარტი]]ს საყოველთაო-სახალხო რეფერენდუმის შედეგების საფუძველზე, [[საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭო|საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესმა საბჭომ]] მიიღო [[საქართველოს დამოუკიდებლობის აქტი|საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტი]]), [[9 აპრილი]] – საქართველოს ეროვნული ერთიანობის და სამშობლოსათვის დაღუპულთა მოგონების დღე, [[14 აპრილი]] – [[თბილისის დემონსტრაციები (1978)|დედაენის დღე]]. * '''ძირითადი პოლიტიკური პარტიები''' (ანბანურ რიგზე): : [[ახალი (პარტია)|ახალი]] : [[ახალი პოლიტიკური ცენტრი - გირჩი|გირჩი]] : [[გირჩი — მეტი თავისუფლება]] : [[ევროპული საქართველო]] : [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა]] : [[ლელო საქართველოსთვის]] : [[მოქალაქეები]] : [[საქართველოსთვის]] : [[საქართველოს ლეიბორისტული პარტია]] : [[საქართველოს პატრიოტთა ალიანსი]] : [[საქართველოს რესპუბლიკური პარტია]] : [[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]] : [[ხალხისთვის]] == შეიარაღებული ძალები == {{მთავარი|საქართველოს შეიარაღებული ძალები}} [[2007]] წლის მონაცემებით ქვეყნის [[შეიარაღებული ძალები|შეიარაღებულ ძალებში]] ირიცხებოდა 37 000-მდე სამხედრო მოსამსახურე. [[სახმელეთო ჯარები]] (35 000), [[საქართველოს სამხედრო-საჰაერო ძალები|სამხედრო-საჰაერო ძალები]] (1300), [[სამხედრო-საზღვაო ძალები]] (400). რეზერვში ირიცხებოდა 60 000 ადამიანი. შეიარაღებაში იმყოფებოდა 235-მდე [[ტანკი]], 250-მდე საბრძოლო შეჯავშნული მანქანა, 240-ზე მეტი საველე არტილერიის ქვემეხი, ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა და [[ნაღმსატყორცნი]], 80-მდე საზენიტო სარაკეტო კომპლექსი, 15 [[თვითმფრინავი]] და 50 [[შვეულმფრენი]], (ასევე 40 ერთეული [[უპილოტო საფრენი აპარატი]]), 25 [[საპატრულო კატარღა]] და მცირე ხომალდი. შეიარაღებული ძალების დაკომპლექტება ხდება შერეული პრინციპით — სავალდებულო გაწვევით და კონტრაქტის საფუძველზე. 2007 წელს თავდაცვის სამინისტროს საქართველოს ბიუჯეტიდან გამოეყო დაახლოებით 1 მლრდ. დოლარი. == ტერიტორიული მოწყობა == {{მთავარი|საქართველოს ტერიტორიული მოწყობა}} დღევანდელი ტერიტორიული დაყოფით საქართველოში 2 [[ავტონომიური რესპუბლიკა]]: [[აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა|აჭარისა]] და [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთის]]. ეს უკანასკნელი ოკუპირებულია [[რუსეთი]]ს მიერ. ქვეყნის დანარჩენი ტერიტორია დაყოფილია პირობით მხარეებად, რომლებიც მეტ-ნაკლებად ემთხვევა საქართველოს ისტორიულ მხარეებს, თუმცა მხარეებს იურიდიული სტატუსი არ გააჩნიათ. [[საქართველოს კონსტიტუცია|კონსტიტუციის]] თანახმად ქვეყნის სახელმწიფო-ტერიტორიული მოწყობა უნდა განისაზღვროს საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე ცენტრალური ხელისუფლების იურისდიქციის აღდგენის შემდეგ. [[ადგილობრივი თვითმმართველობა|ადგილობრივი თვითმმართველობის]] ერთეულია 69 [[საქართველოს მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]]. მუნიციპალიტეტის სტატუსი აქვს დედაქალაქ თბილისსაც. {| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10" |----- ! colspan="3" background: #8B864E | საქართველოს რეგიონები |----- | colspan="3" align="center" | <div class="float-none"> {{სურათის წარწერა დაიწყე|სურათი=Georgia.svg|width={{{width|500}}}|float=right}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.16|y=0.11|scale={{{width|500}}}|text= [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.41|y=0.19|scale={{{width|500}}}|text=[[რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე|რაჭა-ლეჩხუმი და<br />ქვემო სვანეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.815|y=0.37|scale={{{width|500}}}|text=[[კახეთის მხარე|კახეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.665|y=0.25|scale={{{width|500}}}|text=[[მცხეთა-მთიანეთის მხარე|მცხეთა-<br />მთიანეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.615|y=0.425|scale={{{width|500}}}|text=[[ქვემო ქართლის მხარე|ქვემო ქართლი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.562|y=0.30|scale={{{width|500}}}|text=[[შიდა ქართლის მხარე|შიდა<br />ქართლი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.465|y=0.4|scale={{{width|500}}}|text=[[სამცხე-ჯავახეთის მხარე|სამცხე-<br />ჯავახეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.415|y=0.295|scale={{{width|500}}}|text=[[იმერეთის მხარე|იმერეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.265|y=0.24|scale={{{width|500}}}|text=[[სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე|სამეგრელო და<br />ზემო სვანეთი]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.31|y=0.33|scale={{{width|500}}}|text=[[გურიის მხარე|გურია]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.310|y=0.395|scale={{{width|500}}}|text=[[აჭარა]] }} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.1|y=0.3|scale={{{width|500}}}|text=''[[შავი ზღვა|<span style="color:#3399cc;">შავი ზღვა</span>]]''}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.55|y=0.09|scale={{{width|500}}}|text=''[[რუსეთი|<span style="color:#a6997b;">რუსეთის ფედერაცია</span>]]''}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.30|y=0.5|scale={{{width|500}}}|text=''[[თურქეთი|<span style="color:#a6997b;">თურქეთი</span>]]''}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.62|y=0.52|scale={{{width|500}}}|text=''[[სომხეთი|<span style="color:#a6997b;">სომხეთი</span>]]''}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.82|y=0.515|scale={{{width|500}}}|text=''[[აზერბაიჯანი|<span style="color:#a6997b;">აზერბაიჯანი</span>]]''}} {{სურათის წარწერა|x=0.705|y=0.350|scale={{{width|500}}}|text=[[თბილისი|<span style="color:#FF0000; text-decoration: none; font-size:2.0em;">•</span>]]}} {{სურათის წარწერა მცირე|x=0.70|y=0.365|scale={{{width|500}}}|text=[[თბილისი]]}} {{სურათის წარწერა ბოლო}}</div></div><br /> |----- | ''№'' || ''რეგიონი'' || ''ცენტრი'' |----- | 1 || [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთის არ]] || [[სოხუმი]] |----- | 2 || [[სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე|სამეგრელოს და ზემო სვანეთის]] || [[ზუგდიდი]] |----- | 3 || [[გურიის მხარე|გურია]] || [[ოზურგეთი]] |----- | 4 || [[აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა|აჭარის არ]] || [[ბათუმი]] |----- | 5 || [[რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთის მხარე|რაჭა-ლეჩხუმის<br />და ქვემო სვანეთი]] || [[ამბროლაური]] |----- | 6 || [[იმერეთის მხარე|იმერეთი]] || [[ქუთაისი]] |----- | 7 || [[სამცხე-ჯავახეთის მხარე|სამცხე-ჯავახეთი]] || [[ახალციხე]] |----- | 8 || [[შიდა ქართლის მხარე|შიდა ქართლი]] || [[გორი]] |----- | 9 || [[მცხეთა-მთიანეთის მხარე|მცხეთა-მთიანეთი]] || [[მცხეთა]] |----- | 10 || [[ქვემო ქართლის მხარე|ქვემო ქართლი]] || [[რუსთავი]] |----- | 11 || [[კახეთის მხარე|კახეთი]] || [[თელავი]] |----- |} == დემოგრაფია == {{მთავარი|საქართველოს დემოგრაფია}} [[ფაილი:საქართველოს მუნიციპალიტეტების მოსახლეობის სიმჭიდროვე (2014).svg|275px|მინი|საქართველოს მუნიციპალიტეტების მოსახლეობის სიმჭიდროვე]] ისტორიოგრაფიაში მიღებული მონაცემებით XIII საუკუნეში ქართველები რაოდენობა 5 მილიონს აღწევდა. უცნობია XIV-XVII საუკუნეების მონაცემები. XVIII საუკუნის შუა ხანებში საქართველოს მოსახლეობას (დღევანდელ საზღვრებში) 761 ათასით ანგარიშობენ, აქედან 5% ცხოვრობდა ქალაქებში. 1800 წლისთვის საქართველოს (დღევანდელ საზღვრებში) მოსახლეობა 675 ათასზე მეტი იყო, აქედან აღმოსავლეთ საქართველოზე მოდიოდა მოსახლეობის 45,6 %, ხოლო დასავლეთზე – 54,4 %. 1832 წელს ის 840 ათასამდე გაიზრდა, ხოლო 1865 წელს 1 289 200-ს გადააჭარბა. 1897 წელს საქართველოს მოსახლეობა იყო 1 919 400 ადამიანი, 1914 წელს კი 2 600 400. ერთი საუკუნის განმავლობაში საქართველოს მოსახლეობა 3,4-ჯერ გაიზარდა. [[პავლე ინგოროყვა]]ს ცნობით 1916 წელს საქართველოს მოსახლეობა შეადგენდა 3 365 000 ადამიანს, აქედან 2 349 000 ადამიანი იყო ქართველი.<ref>''ინგოროყვა პ.'' „საქართველოს ტერიტორიის საზღვრების შესახებ გვ. 16-17 – თბილისი, 1990</ref> საქართველოს მოსახლეობა დაახლოებით 200 ათასით შემცირდა [[პირველი მსოფლიო ომი]]ს დროს და [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|პირველი რესპუბლიკის]] წლებში, რაც გამუდმებული ომებით იყო განპირობებული. 1921 წელს საქართველოს მოსახლეობა 2410 ათასამდე დავიდა. XX საუკუნიდან მოსახლეობის რაოდენობის დადგენა მოსახლეობის საყოველთაო აღწერის საშუალებით ხდება. პირველი აღწერა საქართველოს სსრ-ში [[1926]] წელს ჩატარდა, უკანასკნელი [[1989]] წელს. დამოუკიდებელ საქართველოში მოსახლეობის აღწერები ჩატარდა 2002 და 2014 წლებში. {| class="wikitable" style="text-align:right" |- ! აღწერის წელი !! მოსახლეობა !! კაცი !! ქალი |- | [[მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერა 1926|1926]]|| 2 677 200 || || |- | [[მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერა 1939|1939]]|| {{ზრდა}} 3 540 000 || || |- | [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1959|1959]] || {{ზრდა}} 4 044 045 || || |- | [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1970|1970]] || {{ზრდა}} 4 686 358|| || |- | [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1979|1979]] || {{ზრდა}} 5 014 800 || || |- | [[მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერა 1989|1989]]|| {{ზრდა}} 5 400 800 || || |- | [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2002|2002]] || {{კლება}} 4 601 500 || || |- | [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014|2014]] || {{კლება}} 3 787 000|| || |- |2024<ref>[https://www.geostat.ge/ka/modules/categories/41/mosakhleoba მოსახლეობა2024]</ref> || {{კლება}} 3 694 600 || || |} საქართველოს მიერ დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ 30 წლის განმავლობაში საქართველოს მოსახლეობა ერთი მეხუთედით შემცირდა, რაც განაპირობა ომებმა და სოციალურ-ეკონომიკურმა კრიზისმა. მკვეთრად იკლო შობადობამ, იმატა სიკვდილიანობამ და [[ემიგრაცია]]მ და საბოლოოდ ქვეყანა მძიმე დემოგრაფიულ მდგომარეობაში აღმოჩნდა. უკანასკნელი, [[2014]] წლის აღწერის მიხედვით, საქართველოს ტერიტორიაზე (გარდა ოკუპირებული ტერიტორიებისა) მოსახლეობა დაახლოებით 3,7 მილიონ ადამიანს შეადგენს. ===ეთნიკური და რელიგიური შემადგენლობა=== [[ქართველები]]ს რაოდენობა საქართველოში იზრდებოდა XIX საუკუნიდან მოყოლებული, თუმცა 1940 წლამდე მცირდებოდა მისი წილი მთლიან მოსახლეობაში. მინიმალურ ნიშნულს მან მიაღწია 1939 წელს, როცა ქართველები მოსახლეობის 61,4 %-ს შეადგენდნენ. ქართველების წლიური საშუალო მატების ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი დააფიქსირა 1959 წლის აღწერამ. ეს გამოწვეული იყო [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დროს ქართველთა დიდი მსხვერპლით. ომმა 300 000 ქართველი შეიწირა, ასევე 1944 წელს [[მუსლიმი მესხები]]ს საქართველოდან გასახლებით. დეპორტირებულთა შორის 69 869 ადამიანს ითვლიან. ქართველების რაოდენობა 1989 წლიდან 2002 წლამდე მხოლოდ 4%-ით შემცირდა ანუ საქართველოს მოსახლეობის კლება ძირითადად სხვა ეთნოსების ხარჯზე მოხდა. XXI საუკუნეში ყველაზე მრავალრიცხოვანი ეთნიკური უმცირესობა [[აზერბაიჯანელები]]ა. 2014 წლის აღწერის შედეგების მიხედვით საქართველოს ეთნიკური შემადგენლობა ასეთია: [[ქართველები]] — 86,8 % {{ზრდა}}, [[აზერბაიჯანელები]] — 6,3 % {{კლება}}, [[სომხები]] — 4,5 % {{კლება}}, [[რუსები]] — 0,7 % {{კლება}}, [[ოსები]] — 0,4 % {{კლება}}, [[ეზიდები]] — 0,3 % {{კლება}}, [[უკრაინელები]] — 0,2 % {{უცვლელი}}, [[ქისტები]] — 0,2 % {{უცვლელი}}, [[ბერძნები]] — 0,1 % {{კლება}}, [[ასურელები]] — 0,1 %, სხვა 0,4 %; XVIII-XX საუკუნეებში საქართველოში ყველაზე მეტი რაოდენობის ეთნიკურ უმცირესობას [[სომხები]] წარმოადგენდნენ. 1800 წელს სომხები მთლიანი მოსახლეობის 4 %-ს შეადგენდნენ, 1926 წელს შეადგინეს 11 %. ამის შემდეგ XX საუკუნის განმავლობაში სომხური მოსახლეობის წილის შემცირება შეინიშნება, რაც განპირობებული იყო მათი მიგრაციით რუსეთსა და სომხეთში. [[აფხაზები]]ს წილი მოსახლეობაში მერყეობდა 1,5-დან 6 %-მდე, [[ოსები]]სა კი 3-4 %-ს შორის. 2014 წლის აღწერის შედეგების მიხედვით მოსახლეობის რელიგიური შემადგენლობა შემდეგია: [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებელი ქრისტიანები]] — 83,4 % {{კლება}}, [[ისლამი|მუსლიმანები]] — 10,7 % {{ზრდა}}, [[სომხური სამოციქულო ეკლესია|სომეხი გრიგორიანელები]] — 2,9 % {{კლება}}, [[კათოლიციზმი|კათოლიკეები]] — 0,5 % {{კლება}}, [[იეჰოვას მოწმეები]] — 0,3 %, [[ეზიდიზმი|ეზიდები]] – 0,2 % {{კლება}}, [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტები]] — 0,1 %, [[იუდაიზმი|იუდეველები]] — 0,0 % {{კლება}}, სხვა – 0,0 %, [[ათეიზმი|ათეისტები]] – 0,5 %. ===ურბანიზაცია=== XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში საქართველოს მოსახლეობის მხოლოდ 5 % ცხოვრობდა ქალაქებში. 1800-1832 წლებში ეს მაჩვენებელი კვლავ 5 %-ის ფარგლებში რჩებოდა. 1865 წელს ურბანული მოსახლეობის წილმა 9,2 %-ს მიაღწია. 1913 წელს ქალაქებში მოსახლეობის 25,6 % ცხოვრობდა, 1939 წელს — 30,1 %. მოსახლეობის 57,4 % ქალაქებში ცხოვრობს. მოსახლეობის მესამედზე მეტი (1,2 მლნ) ცხოვრობს დედაქალაქ თბილისში. სხვა დიდი ქალაქებია: [[ბათუმი]] — 183 181, [[რუსთავი]] — 127 154, [[ქუთაისი]] — 125 589. {{საქართველოს ქალაქების მოსახლეობა}} {{clear}} == ეკონომიკა == {{მთავარი|საქართველოს ეკონომიკა}} {{საქართველოს ეკონომიკის ცხრილი}} დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან დღემდე გრძელდება საბაზრო რეფორმები. ეკონომიკის მთავარი დარგებია სოფლის მეურნეობა (ჩაი, ციტრუსი, ხილი, თამბაქო, ღვინო), მანქანათმშენებლობა, მეტალურგია, ჰიდრორესურსები. დიდი ყურადღება ეთმობა საკურორტო-ტურისტული კომპლექსის აღდგენას, რომელიც ადრე ყოველწლიურად 2 მლნ ადამიანს ემსახურებოდა. სოფლის მეურნეობის პროდუქცია (ყურძენი, ჩაი, ციტრუსები); მთავარი სავაჭრო პარტნიორებია რუსეთი (18 %), თურქეთი (14 %), აზერბაიჯანი (12 %) და აშშ (6 %). • ერთობლივი ეროვნული პროდუქტი: სტრუქტურა (%) — სოფლის მეურნეობა 32; 1 სულ მოსახლეზე — 860 $. • ვალუტა — ქართული ლარი (GEL). {{ასევე|[[ქართული კომპანიები და ორგანიზაციები]]}} === საბანკო-საფინანსო და დაზღვევის სისტემები === {{იხილეთ|საქართველოს ბანკების სია}} [[ილია ჭავჭავაძე]] [[საადგილმამულო სათავადაზნაურო ბანკი]]ს ხელმძღვანელობის პერიოდში, ჯერ კიდევ [[1883]] წლიდან გაზეთ „[[ივერია (გაზეთი)|ივერიაში“]] აქვეყნებს, ხსენებული ორგანიზაციის, საზოგადოებრივი მუშაობისა და ღვაწლის შემაჯამებელ ოქმებს (რუბრიკაში — შინაური მიმოხილვა). ეს უკანასკნელი კი საფუძველი ხდება პირველი ქართული საბანკო-საფინანსო ინსტიტუტის — პირველი საჯარო წარდგინებისა. ილია მიზანმიმართულად მუშაობდა საბანკო მომსახურების კულტურის საქართველოში დამკვიდრების საკითხებზე. ასსზე მეტი წლის შემდეგ, XX საუკუნის 90-იან წლებში, დამოუკიდებლობის დაბრუნებიდან — დღემდე, საქართველოს საბანკო — საფინანსო ჯგუფები, მათი მოღვაწეობა და მიღწევები წარმოადგენს კიდევ ერთ, უმნიშვნელოვანეს ეროვნულ ფასეულობას სტაბილური, სახელმწიფოებრივი განვითარების გზაზე. დღეს საქართველოს ეკონომიკის სექტორში მუშაობს რამდენიმე ძლიერი კომერციული ბანკი და ბანკების ასოციაცია: * [[საქართველოს ბანკების ასოციაცია]] * [[ბანკი ქართუ]] * [[ბაზისბანკი]] * [[ბანკი რესპუბლიკა]] (ჯგუფი [[სოსიეტე ჟენერალი]]) * [[ვითიბი]] (ყოფილი გაერთიანებული ქართული ბანკი) * [[თიბისი ბანკი]] * [[პროკრედიტბანკი]] * [[საქართველოს ბანკი]] * [[ლიბერთი ბანკი]] (ყოფილი სახალხო ბანკი) * [[სილქ როუდ ბანკი]] * [[კორ სტანდარტ ბანკი]] არასაბანკო საკრედიტო-სადეპოზიტო ორგანიზაციები და საფინანსო-საკრედიტო მხარდაჭერის პროგრამები: * [[განათლების ერთიანი საკრედიტო კავშირი]] დაზღვევის სისტემა: * [[დაზღვევის ასოციაცია]] * [[ალდაგი-ბი-სი-აი]] * [[ჯი-პი-აი ჰოლდინგი]] სახელმწიფო ინსტიტუტები: * [[საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო]] * [[საქართველოს ეროვნული ბანკი]] == განათლება == [[ფაილი:Shota Rustaveli.jpg|thumb|120px|შოთა რუსთაველი]] უნივერსიტეტები, სასწავლო დაწესებულებები და განათლების ცენტრები: * [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]] * [[თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი]] * [[თბილისის კონსერვატორია|თბილისის ვანო სარაჯიშვილის სახელობის სახელმწიფო კონსერვატორია]] * [[კავკასიის უნივერსიტეტი]] * [[კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტი]] * [[შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტი]] * [[ილია ჭავჭავაძის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს დავით აღმაშენებლის სახელობის უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი|საქართველოს შოთა რუსთაველის თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს საპატრიარქოს წმიდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტი]] * [[თავისუფალი უნივერსიტეტი]] * [[საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი]] == კულტურა == {{მთავარი|საქართველოს კულტურა}} * '''არქიტექტურა''': ქალაქი-მუზეუმი მცხეთა, გელათის სამონასტრო კომპლექსი, თბილისის ისტორიული ცენტრი, უფლისციხის და ვარძიის კლდეში ნაკვეთი კომპლექსები, დავით გარეჯის და შიო მღვიმის კომპლექსები; ბაგრატის ტაძარი; ზემო სვანეთი; * '''ლიტერატურა''': ქართული ეპოსი — [[ვეფხისტყაოსანი]] ([[შოთა რუსთაველი]], XIII ს.). * '''თეატრი''': ფალიაშვილის სახ. ოპერისა და ბალეტის (თბილისი, 1851), რუსთაველის სახ. დრამატული (თბილისი, 1821), მარჯანიშვილის სახ. დრამატული (თბილისი, 1928). * '''კულტურის თავისებურებები''': პოლიფონიური სიმღერა, ორიგინალური დამწერლობა. === არქიტექტურა === [[ფაილი:Svanetiskt torn.jpg|thumb|200px|[[სვანური კოშკი]]]] ქართული არქიტექტურა დიდი მრავალფეროვნებითა და თავისებურებით გამოირჩევა. საქართველოს ყოველ კუთხეს თავისი დამახასიათებელი არქიტექტურული სტილი ჰქონდა და საცხოვრებელი სახლებიც მხარეების მიხედვით მკვეთრად განსხვავდებოდა ერთმანეთისაგან. ეს განსხვავება ახლა თანდათან მცირდება: საქართველოს ყველა რაიონში ფართოდ გავრცელდა ევროპული სტილი. მიუხედავად ამისა, განსხვავება მთისა და ბარის რაიონებს, დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს შორის მაინც საგრძნობია. აღმოსავლეთ საქართველოს სოფლები უფრო კომპაქტურია და მჭიდროდაა დასახლებული. ეზოები აქ პატარაა და ამიტომ დასამუშავებელი მიწები სოფლის გარეთაა. დასავლეთ საქართველოში საკარმიდამო ნაკვეთები გაცილებით დიდია და საცხოვრებელი და სამეურნეო ნაგებობებიც ერთადაა. საცხოვრებელი სახლები სხვადასხვა ეთნოგრაფიულ პროვინციებში მეტად განსხვავებულია. სვანეთსა და აღმოსავლეთ კავკასიონის კუთხეებში (თუშეთში, ფშავ-ხევსურეთში) უმეტესად ქვისა და ფიქლის ციხე-სახლებია. ამასთან განსხვავება საკმაოდაა სვანური და თუშურ-ხევსურული კოშკების არქიტექტურაშიც. ამავე რეგიონებში გვხვდება 2-4 სართულიანი ჩარდახიანი სახლები, აგრეთვე ერთსართულიანი ქვითკირის სახლები მიწის ბრტყელი სახურავით (ძირითადად ფშავ ხევსურეთში). ფიქლით აშენებული სახლები, როგორც წესი, მშრალი (დუღაბის გარეშე) წყობისაა. აღმოსავლეთ საქართველოს ბარისა და მთისწინეთის ზონაში საცხოვრებელი სახლი ძირითადად დარბაზის ტიპისა იყო. ქვითა და აგურით აშენებული ერთსართულიან ნაგებობას საფეხურებრივ-გვირგვინისებური გუმბათის მსგავსი გადახურვა ჰქონდა, რომელიც ბოლოვდებოდა ერდოთი - კვამლისა და სინათლისათვის დატოვებული ხვრელით. დარბაზის გარდა, აღმოსავლეთ საქართველოს ბარის ზოგიერთ რაიონში განსაკუთრებით სამცხე-ჯავახეთში გაცრცელებული იყო მიწური სახლები — მიწის სიღრმეში გამოკვეთილი ქვისკედლებიანი და მიწის სახურავიანი ნაგებობები. დასავლეთ საქართველოში მაღალი ტენიანობისა და ჭაობიანობის გამო უმეტესად აშენებდნენ ერთ ან ორსართულიან ხის სახლებს, რომლებიც ხიმინჯებზე იდგა და ყავრის ორფერდა ან ოთხფერდა სახურავი ჰქონდა. სამეგრელოსა და აფხაზეთში ფართოდ იყო გავრცელებული მოწნული, ჩალით დახურული სახლების ტიპი — ფაცხა. XIX საუკუნის მეორე ნახევრიდან საქართველოში ახალი არქიტექტურული სტილი დამკვიდრდა: ორსართულიანი, რამდენიმეოთახიანი, ფანჯრებიანი და ხისიატაკიანი სახლები, რომლებშიც ღია კერიის ნაცვლად ბუხრები იყო ამოშენებული. აღმოსავლეთ საქართველოში სახლები ძირითადად ქვითა და აგურით შენდებოდა, დასავლეთ საქართველოში კი — ხით. გადასახურავად ძირითადად კრამიტი გამოიყენებოდა, გურია-სამეგრელოში კი ყავარი. სახლის მნიშვნელოვანი ელემენტი გახდა ხის აივანი. XX საუკუნის მეორე ნახევრიდან ტრადიციულმა არქიტექტურამ ადგილი თანამედროვე ევროპულ სტილს დაუთმო. ამჟამად ძირითად საშენ მასალად გამოიყენება აგური, ცემენტის ბლოკები, რკინა-ბეტონი და თუნუქი. განსხვავებაც სხვადასხვა კუთხეში აშენებულ სახლებს შორის მინიმუმამდე დავიდა. === სამზარეულო და სუფრის ტრადიციები === {{მთავარი|ქართული სამზარეულო}} [[ფაილი:Georgian Cuisine Collage.png|thumb|left|250px|ქართული ტრადიციული სამზარეულო]] ქართული ტრადიციული სამზარეულო ერთ-ერთი უმდიდრესია მთელ მსოფლიოში. ეროვნული ტანსამცლსაგან განსხვავებით, ქართული სამზარეულო არა მარტო შენარჩუნებული იქნა, არამედ ფართოდ გავრცელდა საქართველოს ფარგლებს გარეთაც. წარსულში საქართველოს ცალკეული კუთხეების სამზარეულოებს შორის საგრძონი განსხვავება შეინიშნებოდა. ამჟამად ეს განსხვავება თითქმის აღარ არის და ნებისმიერ კუთხეში ფართოდ გავრცელდა ის კერძები, რომლებიც ადრე დამახასიათებელი არ იყო. აღმოსავლეთ საქართველოს ბარის რაიონებში ძირითადად [[ხორბალი|ხორბლის]] პურს აცხობდნენ (შოთი, ლავაში), მთაში კი — [[ქერი]]ს ხმიადებს. დასავლეთ საქართველოში ხორბლის მაგივრობას [[სიმინდი]] ასრულებდა და ამიტომ მოსახლეობის ძირითადი საკვებიც [[მჭადი]] (იმერეთი, გურია) ან [[ღომი]] (სამეგრელო, აფხაზეთი) იყო. დასავლეთ საქართველოში ძირითადად [[სულგუნი]] და იმერული ყველია მიღებული, აღმოსავლეთ საქართველოში კი — [[გუდის ყველი]]. ქვეყნის დასავლეთ ნაწილში ფართოდ არის გავრცელებული მრავალფეროვანი მცენარეული საკვები, რომლებიც ნიგვზითა და სანელებლებითაა შეზავებული (სხვადასხვა ფხალეული). აღმოსავლეთ საქართველოს მოსახლეობის კვების რაციონში კი ხორცს უფრო დიდი ადგილი უკავია. როგორც დასავლეთ, ისე აღმოსავლეთ საქართველოში ფართოდ გავრცელებულია [[ლობიო]], [[ხაჭაპური]], [[ხინკალი]], თევზეული, მწნილი და სხვადასხვა საწებლები. მთავარი სასმელი საქართველოს თითქმის ყველა კუთხეში [[ღვინო]]ა. მხოლოდ მაღალმთიან პროვინციებში, სადაც ვენახები არ არის, ღვინოს [[არაყი]] და [[ლუდი]] ცვლის. ქართული სუფრის ტრადიციები მკაცრ წესრიგს ემორჩილება. თამადა და სადღეგრძელოები სუფრის აუცილებელი ელემენტებია საქართველოს ნებისმიერი კუთხისათვის. სადღესასწაულო სუფრა ასევე წარმოუდგენელია სიმღერის, ცეკვისა თუ ხუმრობების გარეშე. სადღეგრძელოების თანმიმდევრობა თამადაზეა დამოკიდებული, თუმცა გარკვეული ტრადიციები ჩამოყალიბებულია და განსხვავებებიც შეინიშნება სხვადასხვა პროვინციებს შორის. გურიაში მაგალითად, პირველი სადღეგრძელო მშვიდობისაა, კახეთში კი ოჯახის ჭერს დალოცავენ ხოლმე. აღმოსავლეთ საქართველოში ბოლო სადღეგრძელო საყველაწმინდოა, თუშეთსა და ფშავ-ხევსურეთში კი სუფრაზე განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობენ წინაპრებისა და გარდაცვლილთა მოგონების სადღეგრძელოებს. ==იხილეთ აგრეთვე== * [[საქართველოს ფლორა]] * [[საქართველოს ტყეები]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.president.gov.ge/ საქართველოს პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] * [http://www.parliament.ge საქართველოს პარლამენტი] * [http://www.gov.ge/ საქართველოს მთავრობა] * [http://civil.ge/geo/ Civil.ge — საქართველოს პოლიტიკური სიახლეების მაცნე] * [http://www.apsny.ge Грузия online — ახალი ამბები და ანალიტიკური მასალები] {{Ru icon}} * [http://www.caucaz.com/home_uk Caucaz.com — ყოველკვირეული სტატიები და რეპორტაჟები საქართველოსა და სამხრეთ კავკასიის შესახებ] {{en icon}}{{fr}}{{de}} * [https://allgeo.org/index.php/ka/ საქართველოს შესახებ ოთხ ენაზე: ისტორია, კულტურა, ლიტერატურა, ქრისტიანობა, აუდიო-ვიდეოთეკა და სხვა] * [http://www.teflis.com/ TEFLIS.COM ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150428141148/http://www.teflis.com/ |date=2015-04-28 }} ყოველდღიური საინფორმაციო საიტი სპარსულ ენაზე. {{commons}} {{ვიქსიკონი}} == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{გეოგრაფიული მდებარეობა |ცენტრი = {{GEO}} |ჩრდილოეთი = {{RUS}} |ჩრდილო-აღმოსავლეთი = |აღმოსავლეთი = {{AZE}} |სამხრეთ-აღმოსავლეთი = |სამხრეთი = {{TUR}} {{ARM}} |სამხრეთ-დასავლეთი = |დასავლეთი = [[შავი ზღვა]] |ჩრდილო-დასავლეთი = }} {{სუუამის ქვეყნები}} {{ბისეკი}} {{ევროპის ქვეყნები}} {{აზიის ქვეყნები}} {{კავკასიის ქვეყნები და რეგიონები}} {{პორტალი საქართველო}} [[კატეგორია:საქართველო|*]] opjqr7wbqv2i5apmwvwkrk8iziig4mm 0 881 4816707 4732965 2025-06-19T14:41:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816707 wikitext text/x-wiki {{ითარგმნება}}{{ვიკი}} <table style="margin: 0 0 0.5em 1em;" border="1" cellspacing="0" align="right" cellpadding="2"> <tr><th bgcolor=pink>''Homo floresiensis''<br /> <small>'''[[Conservation status|Conservation status:]] <span style="color:#3c436c;">Prehistoric</span>'''</small> </th></tr><tr><td align="center">[[ფაილი:Cover of Nature October 2004-Homo floresiensis.jpg]]<br /><small>''Homo floresiensis'' cranium.<br />On the cover of ''Nature''.</small> </td></tr> <tr><th bgcolor=pink> [[Scientific classification]] </th></tr> <tr><td> <table align="center"> <tr><td>Kingdom:</td><td>[[Animal]]ia</td></tr> <tr><td>Phylum:</td><td>[[Chordate|Chordata]]</td></tr> <tr><td>Subphylum:</td><td>[[Vertebrate|Vertebrata]]</td></tr> <tr><td>Class:</td><td>[[Mammal]]ia</td></tr> <tr><td>Order:</td><td>[[Primate]]s</td></tr> <tr><td>Family:</td><td>[[Hominidae]]</td></tr> <tr><td>Genus:</td><td>''[[Homo (genus)|Homo]]''</td></tr> <tr><td>Species:</td><td>'''''H. floresiensis'''''</td></tr> </table> </td></tr> <tr><th bgcolor=pink>[[Binomial name]]</th></tr> <tr><td align="center">'''''Homo floresiensis'''''<br /> <small>P. Brown ''et al.'', [[2004]]</small> </td></tr> </table> '''''Homo floresiensis''''' ({{lang-ka|ფლორესის ადამიანი}}) — ''[[Homo|Homo-ს]]'' [[გვარი]]ს ახალაღმოჩენილი [[სახეობა]], რომლის მახასიათებლებია პატარა ტანი და მცირე ზომის ტვინი. როგორც ჩანს, ეს სახეობა ჯერ კიდევ არსებობდა არცთუ ისე დიდი ხნის წინ, თანამედროვე [[ადამიანი]]ს ''(Homo sapiens)'' პარალელურად, [[ინდონეზია|ინდონეზიის]] შორეულ კუნძულ [[ფლორესი|ფლორესზე]]. ამ კუნძულზე [[2003]] წელს აღმოჩენილ იქნა შვიდი [[ჩონჩხი]]ს ფრაგმენტები და მათთან ასოცირებული [[ქვის ინსტრუმენტი|ქვის ინსტრუმენტები]]. სახელი ჰომო არის ლათინური სიტყვა რომელიც ნიშნავს ადამნიანს ან კაცს. ხოლო თავად  სახეობის სახელი  კი  აღნიშნავს  კუნძულს ინდონეზიაში,  სადაც  ჰომო ფლორესიენსისები  აღმოაჩინეს.  მათ ხშირად ეძახიან ჰობიტებს, როგორც ფილმში "ბეჭდების მბრძანებელი"(ჰობიტები არიან  პატარა ზომის ადამიანები რომლებსაც ტანთან შედარებით დიდი ფეხხები აქვთ). ინდონეზიის კუნძულ [[ფლორესი|ფლორესზე]] აღმოჩინეს შესანიშნავი ნაწილობრივ ზრდასრული [[ჩონჩხი]]. რომელიც მიაკუთვენს ახლა სახეობას ჰომო ფლორესიენსის. მისი თვისებები მომდინარეობს ნებისმიერი სხვა ჰომინიდებისგან.  განაცხადის გაკეთბა დააჩქარა მისდამი დიდიმა ინტერესმა ხოლო ყურადღება სწრაფად მიიპყრო მისმა შესაძლო იდეამ. ლბ1 არის პატარატანიანი ადამიანი რომელსაც  თავის ქალის შიადნ ნაწილის მოცულობა შემდეგნაირი აქვს: 380-410 სმ³. მისი სიმაღლე დაახლოებით ერთი მეტრი იყო და ხოლო გეოლოგიური ასაკი 18 000 წელი. მკვლევარებმა მიიჩნიეს რომ ეს აღმოჩენა იყო [[ჰომო ერექტუსი|ჰომო ერექტუსისი]]  ბოლო სახე, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში გარდაქმნის შედეგად დადგა.  ბოლო ხანებში მორვუდმა, ბრაუნმა  და  მათმა კოლეგებმა  სინათლე მოჰფინეს  ჰომო ფლორესიენსისს.  მათ იპოვნეს ახალი მტკიცებულებები, რის შედეგადაც დადგინდა რომ ჰომო ფლორესიენსისი  არ არის [[ჰომო ერექტუსი|ჰომო ერექტუსის]]  ფორმირების შედეგად წარმქმნილი. მხოლოდ ამ სახეობის გეოლოგიური ასაკიღა იყო ეჭვქვეშ. სხვა ინტერპრეტაციების მიხედვით, ლბ1 არის ჯუჯა ან დაავადებული [[მიკროცეფალია|მიკროცეფალიით]]. ლბ1 ის დამუშავება მოხდა   უამრავი ახალი აპარატურით,  რის შემდეგაც იგი შედარეს  სხვა უკვე ჩვენთვის  ცნობილი ადამიანის წინაპრებს. მსგავსება არსებითი იყო მაგრამ  განსხაება მხოლოდ ზომებში იყო.  საბოლოოდ მივიდნენ დასკვნამდე რომ ლბ1 არის “მიკროსკოპული ადამიანი” და რომ მისიმიკუთვენბა არ შეიძლება სხვა რომელიმე სახეობაზე.  ჰომო ფლორესიენსისი, ე.წ. „[[ჰობიტი]]“ იყო უძველესი ადამიანი რომელიც ცხოვრობდა დაახლოებით 17,000 წლის წინ. მეცნიერებმა აღმოაჩინეს პირველი ჰომო ფლორესიენსისის პირველი ნამარხი, ძვლის იარაღსა და ცხოველთა ნამარხებს შორის, 2003 წელს ლინგ ბუას გამოქვაბულში, ინდონეზიაში. პირველი ნიმუში 3,5 ფუტი სიმაღლის (1,06 მეტრი), 30 წლის ქალი სახელად ლბ-1 რომელსაც ჰქონდა თითქმის სრულყოფილი თავისქალა და ჩონჩხი, რომელიც შეიცავს რამდენიმე ძვალს კიდურებისას, ხელისა და ფეხის ძვლებსა და მენჯის ძვალს.<ref name=":0">[http://australianmuseum.net.au/homo-floresiensis]</ref> „აღმოჩენილი ჩონჩხი არის ერთ-ერთი მიზეზი, რომელიც გასაოცარს ხდის ამ ნიმუშს“ (მარკ კოლარდი, ბიოლოგ-ანთროპოლოგი სიმონ ფრაზერის უნივერსიტეტში, ამერიკა, კოლუმბია.) მან ასევე განაცხადა, რომ „ჩვენ არ გვაქვს ეგზომ ასოცირებული ადამიანის ჩონჩხები სხვა ტერიტორიებზე გარდა ნიდერლანდებისა“.<ref name=":0" /> ლბ1-ს თხელი აღნაგობა ჰქონდა და მას ზედმეტ სახელად „ჰობიტსაც“ ეძახიან. არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს საღეჭი და ლბ1-ის ჩონჩხის რვა ნაწილი, რასაც ვგებულობთ 2009 წლის სტატიიდან, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში „ადამიანის ევოლუცია“. ამ აღმოჩენებით ვიგებთ, რომ ლბ1 არ იყო ანომალიური. მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ჰომო ფლორესიენსისს შეეძლო ეცხოვრა 95,000 წლის წინათაც. == რა ადგილი უკავია ჰომო ფლორესიენსისს სიცოცხლის ხეში<ref name=":0" /> == [[ადამიანის მსგავსი მაიმუნები|ჰომინინების]] ოჯახურ ხეში, რომელიც მოიცავს იმ სახეობებსაც, რომლებიც ადამიანის სიცოცხლის ხაზის (ჰომოს გვარი) შიმპანზეებისგან გამოყოფის  შემდეგ განვითარდნენ, ბუნდოვანია. მეცნიერებმა განიხილეს, რამდენად `hobbit specimens` წარმოადგენს ჰობიტის ნიმუშის უკვე გამქრალ სახეობას ადამიანის საოჯახო ხეში, შესაძლებელია იგი იყო [[ჰომო ერექტუსი|Homo Erectus]] -ის გვერდითი შტო, 1.8 მილიონი წლის სიძველის ჰომინიდი, რომელიც შესაძლოა პირველი იყო,რომლის ტანის პროპორციებიც შეიძლება შედარებადი იყოს თანამედროვე Homo Sapiens-თან. უფრო თანამედროვე არგუმენტების თანახმად, `hobbit specimens` -ი შეიძლებოდა განვითარებულიყო პრე H.erectus-ის ჰომინინისგან.<ref name=":0" /> ფაქტობრივად, მეცნიერები ეძებენ გზებს, რომ მეტი შეისწავლონ ამ `hobbit`-ის ევოლუციის შესახებ, ეძებენ სხვადასხვა მინიშნებებს, მაგალითად, `hobbit`-ის  წინაპრებს სხვადასხვა ინდონეზიურ კუნძულებზე. ერთ-ერთ კვლევაში, 2016 წლის 14 იანვრით დათარიღებულ, The Journal Nature-ს გამოცემაში, მკვლევრების ჯგუფი ეძებდა ასეთ მინიშნებებს სულავესის კუნძულზე, კონტინენტურ აზიასა და ფლორესის შორის. მათ იპოვეს ქვის იარაღები, რომლებიც მინიმუმ 118,000 წლით იყო დათარიღებული, რაც მიანიშნებდა, რომ `hobbit`-ის წინაპარი ცხოვრობდა ამ კუნძულზე სანამ თანამედროვე ადამიანები გამოჩნდებოდნენ 50,000 წლის წინ. მეცნიერებმა ზუსტად არ იციან ვინ იყო ამ იარაღების შემქმნელი, თუმცა სამ შესაძლო ვარიანტს განიხილავენ `hobbit`, [[ჰომო ერექტუსი|Homo Erectus]] და Denisoyan,  რომლებიც ნეანდერტალელების ახლო ნათესავები არიან. მიკრო ენცეპალიაში თუ ჩავიხედებით, მეცნიერების გუნდმა დინ ფალკის (პალეანტოლოგი ფლორიდის უნივერსიტეტში) ხელმძღვანელობით, შეადარა კომპიუტერულად დამუშავებული 3 განზომილებიანი რეკონსტრუქციები. მან უწოდა ტვინის „ედოკასტები“ ცხრა მიკროცეფალური თანამედროვე ადამიანის ტვინებიდან 10 ნორმალური თანამედროვე ადამიანის ტვინიდან. მათ აღმოაჩინეს ორი კოეფიციენტი, როდესაც ზომავდნენ სხვადასხვა თავის ქალას, მათ დაადგინეს, რომ ადვილად განსაცალკევებელია ნორმალური ადამიანის თავის ქალა მიკროსეფალიდურისგან. როდესაც ფალკის ჯგუფმა გამოიყენა კლასიფიკაციის ეს სისტემა ვირტუალური ენდოკასტის `hobbit`-ის თავის ქალაზე, მათ გაარკვიეს, რომ მასში მეტად იყო ნორმალური ადამიანისთვის დამახასიათებელი ნიშნები, ვიდრე მიკროცეფალიდურისთვის. <gallery mode="traditional" widths="px" heights="px"> File:Homo floresiensis cave.jpg|არქეოლოგიური გათხრების შედეგად ჰომო ფლორესიენსისის აღმოჩენა </gallery> === იყო თუ არა ჰომო ფლორესიენსისი ცალკე სახეობა<ref name=":0" /> === კრიტიკოსები ამტკიცებენ რომ ნაშთები ეკუთვნოდა გადაშენებულ ადამიანს მიკროცეფალიით,( პათოლოგიური მდგომარეობა, რომელიც ხასიათდება პატარა თავით, ჰობიტის  [[ტვინი]] დღევანდელი ადამიანის 1/3-ს წარმოადგენდა) პატარა ტანითა და შეზღუდული გონებრივი შესაძლებლობებით. იმისათვის, რომ დაემტკიცებინათ ჰომო ფლორესიენსისი ნამდვილად იყო თუ არა [[ადამიანი|თანამედროვე ადამიანი]] მიკროცეფალიით, მეცნიერებმა შექმნეს თანამედროვე ადამიანისა და მიკროცეფალიით დაავადებული ადამიანის ტვინების მოდელები. ჰომო ფლორესიენსისზე დაკვირვების შედეგად, მეცნიერმა გუნდმა 2007 წლის სახელმწიფო სამეცნიერო აკადემიის ჟურნალში გამოაქვეყნა, რომ ჰობიტები თანამედროვე ადამიანთან უფრო ახლოს იყვნენ განვითარებით, ვიდრე მიკროცეფალიით დაავადებულებთან. ეს ყველაფერი იმაზე დაყრდნობით, რომ პატარა ჰობიტები მიკროცეფალიით არ იყვნენ დაავადებულნი. 2013 წელს გამოქვეყნებულმა კვლევამ ცხადყო, რომ ჰომო ფლორესიენსისს იმაზე დიდი [[ტვინი]] ჰქონდა, ვიდრე ადრე აღმოაჩინეს. ჰობიტის ტვინის სკანირებამ დაადგინა, რომ მისი ტვინი 426 კუბური სანტიმეტრი იყო, ეს მაჩვენებელი არ ემთხვევა კვლევებით გავრცელებულ მაჩვენებელს - 400 კუბურ სანტიმეტრს.  ეს მეტია თანამედროვე ადამიანის ტვინის 1/3-ზე რომელიც მიახლოებით 1,300 კუბური სანტიმეტრია, ან 79 კუბური ინჩი. კვლევბმა აჩვენა რომ [[ჰომო ერექტუსი]] შეიძლება ჰომო ფლორესიენსისის წინაპარი იყოს. იავანური ნიმუშების მიხედვით, ჰომო ერექტუსის ტვინი დაახლოებით 860 კუბური სანტიმეტრი იყო. ასევე შესაძლებელია რომ ჰობიტები განვითარებულიყვნენ ჰომო ჰაბილისიდან, რომლის ტვინის ზომაც დაახლოებით 600 კუბური სანტიმეტრი იყო. სულ ცოტა ხნის წინ, მკვლევართა ჯგუფმა წარმოადგინა ახალი პათოლოგიური არგუმენტი იმასთან დაკავშირებით რომ ჰომო ფლორენსისი არ იყო ცალკე სახეობა. შრომაში, რომელიც 2014 წელს გამოქვეყნდა PNAS-ში, მეცნიერებმა დაადასტურეს რომ ლბ1-ის ტვინის თავისებურებები დიაგნოსტირებული იყო დაუნის სინდრომით. თუმცა მოგვიანებით PNAS-ში გამოქვეყნებული ნაშრომით კოლარდმა და მისმა კოლეგებმა უარყვეს ეს მტკიცება, იმაზე დაყრდნობით რომ ჰომო ფლორესიენსისს არ აქვს [[ყბა|ყბის ნაწილი]], უფრო ზუსტად კი ნიკაპი - ეს წარმოადგენს [[ადამიანი|ჰომო საპიენსის]] მთავარ დამახასიათებელ თავისებურებას. (ორიგინალი დასკვნის ავტორმა მომავალში კიდევ გააკეთა ამ ფაქტის დამადასტურებელი განცხადება). „წარსულში დიდი ყურადღება დაეთმო შესაძლო პათოლოგიებს რომლებიც შეიძლებოდა ამ სახეობისთვის ყოფილიყო დამახასიათებელი, კერძოდ ლბ1-ისთვის.“<ref name=":0" />- განაცხადა კოლარდმა. „მეცნიერები ყურადღებას ამახვილებდნენ ამ სახეობების იმ პათოლოგიებზე, რომელთაც საერთო არ ჰქონდა ჰომო საპიენსთან.<ref name=":0" />“ მაშინ როცა ლბ1-ს შეიძლება გააჩნდეს რომელიმე პათოლოგია, „მას არ აქვს ისეთი დამახასიათებელი თვისება რომელიც საშუალებას მოგვცემს ვთქვათ რომ ის პათოლოგიური ჰომო საპიენსია“ დაამატა კოლარდმა.  Royal Society B-ში გამოქვეყნებულ კვლევაში კოლადრმა და მისმა კოლეგებმა შეადგინეს 380 თავის ქალისა და კბილის ნიმუშები რომლებიც 20 სხვადასხვა სახეობის თავისებურებას წარმოადგენდა. მონაცემებზე დაკვირვების შემდეგ ჯგუფი მივიდა დასკვნამდე, რომ ჰომო ფლორესიენსისი მართლაც ცალკე სახოება იყო და ის არ წარმოადგენდა პატარა ტანის  ან დეფორმირებულ ადამიანს. უფრო მეტიც, კვლევებმა აჩვენა რომ ჰომო ფლორესიენსისი პრე-ჰომო ერექტუსის პატარა ტანის შთამომავალია, რომელიც მიგრირდა აფრიკიდან და სამხრეთ აღმოსავლეთ აზიიდან. ეს აჩენს დაშვებას რომ პირველი სახეობა რომელიც აფრიკიდან იმიგრირდა არ იყო ჰომო ერექტუსი(ეს იმ შემთხვევაში თუ დავუშვებთ რომ ჰობიტი ცხოვრობდა აზიაში, მაგრამ არ განვითარებულა ჰომო ერექტუსისგან)<ref name=":0" />. === ჰომო ფლორესიენის ურთიერთკავშირი სხვა ჰომოებთან<ref name=":0" /> === აღსანიშნავია საკმაოდ ზრდასრული ჩონჩხი, რომელიც აღმოჩენილი იქნა ლიანგ ბუას ტერიტოტიაზე. ეს ტერიროტია მდებარეობს ინდონეზიაში, ის არის [[ფლორესი|ფლორესის]] კუნძელი, ხოლო რაც შეეხება აღმოჩენილ ჩონჩხს, მას აქვს საკმაოდ პრიმიტიული და ამავდროულად უნიკალური აგებულება და ამავდროულად აქვს ისეთი თვისებები, რომ იგი ძალიან მარტივად შეიძლება შევადაროთ ნებისმიერ სხვა ჰომინდს. არქეოლოგები ძალიან დაინტერესებულნი იყვნენ იმით, თუ რა კავშირში იმყოვებოდა აღმოჩენილი [[ჩონჩხი]] სხვებთან და ამ ინტერესმა დაჩქარა ის ფაქტი, რომ რაც შეიძლება მალე გარკვეულიყო ეს კავშირი და დადგენილიყო სხვადასხვა მსგავსებები თუ განსხვავებები სხვა ნებისმიერ ჰომინდთან. როგორც გაირკვა ეს იყო პატარა შრომის უნარიანი [[ადამიანის მსგავსი მაიმუნები|ჰომინდი]], რომელიც არსებობდა დაახლოები 18 000 წლის წინ.  არაერთი კვლევა იქნა ჩატარებული და საბოლოოდ გაკეთდა დასკვნები, რომ ჰომო ფლორენსისი იყო ბოლოწარმომადგენელი იმ პერიოდისა და მან მოახდინა საბოლოო ე.წ საბოლოო განცალკევება [[ჰომო ერექტუსი|ჰომო ერექტუსისა]] და სხვა იმ წარმომადგენლების, რომელთა არსებობობაც ამ კუნძულზე იყო სავარაუდო. შედარებით გვიან კი ისეთმა ადამიანებმა ,როგორებიც არიან მორვუდი, ბრაუნი და მისი კოლეგებმა ჩაატარეს საკმაოდ მნიშვნელოვანი და ფართო მასშტაბების კვლევა, რომელიც მოიცავდა ჰომო ფლორენსიესისის არსებობის და ურთიერთკავშირების შესახებ მეტი მასალის მოპოვებას და დაასკვნეს, რომ მას ჰქონდა ძალიან მცირე ზომის სხეული, მაგრამ როგორც ვთქვით იყო საკმაოდ შრომისუნარიანი.  მათი კვლების შედეგად გაქარწყლდა ის მოსაზრება, რომელიც მანამდე არსებობდა და რაც გულისხმობდა იმას, რომ ჰომო ფლორენსიესისი ძალინ მჭიდრო კავშირში იმყოვებოდა ჰომო ერექტuსებთან. მათი გეოლოგიური კავშირიც არ დადასტურდა. არსებობდა გასხვავებული დასკვნებიც. ერთ-ერთი საკმაოდ ცნობილი თეორიის თანახმად, წარმოდგენილი სახეობა მიეკუთვნებოდა [[ჯუჯათა კლასი|ჯუჯათა]] კლასს. ჰომო ფლორესიენსისი შედარებით ჰომოების სხვა კლასებთან, არ დასტურდება ისიც რომ ეს სახეობა მიკროცეფალიკის წარმომადგენელია, როგორც ამას არაერთი მეცნიერი ამტკიცებდა. საბოლოოდ არც ერთი შედარება ამ სახეობებისა არ გვაძლევს იმის საბაბს, რომ ჰომო ფლორენსიესი მივიჩნიოთ რომელიმე სხვა კლასის ისეთი როგორიც არის ჰომო საპიენსი, ჰომო ერექტუსი ან სხვა მსგავსად. მათ შორის არ აღნინიშნება არსებითი საერთო ნიშნები და უმეტესი კვლევების თანახმად არც ერთ ჭრილში არ დასტურდება მათი გეოლოგური ურთიერთკავშირიც ერთმანეთთან. დასაწყისში ნახსენები იყო, რომ ეს შრომის უნარიანი არსება, უნდა ვაღიაროთ, როგორც უნიკალური. ის შეიძლება გამოიყოს ცალკე სახეობად, რომელსაც აქვს თავისთვის განკუთვნილი ცალკეული მახასიათებლები, რომლებიც არავის მსგავსი არ არის და შესაბამისად ეს ყოველივე არის წინაპირობა იმისა, რომ ჰომო ფლორენსიესი მივიჩნიოთ ცალკე კლასის წარმომადგენელ არსებად და განვიხილოთ ისეთი ელემენტები, რომლებიც მას არ მიუღია რომელიმე კონკრეტული წინაპრისაგან. == კიდევ რა ვიცით ჰომო ფლორესიენსისზე<ref name=":0" /> == როდესაც მკვლევრებმა პირველად აღმოაჩინეს ჰომო ფლორესიენსისი, მათ ამასობაში მოიძიეს ქვის ხელსაწყოები და ცხოველთა ნაშთები ლიანგ ბუას გამოქვაბულის მიწის ერთსა და იმავე შრეში. ხელსაწყოები ძალიან მარტივი იყო, ისინი ყველაზე პრიმიტიულ ინსტრუმენტებს წააგავდა, რომლებიც იყო ადრეულად აღმოჩენილი. ცხოველთა ნაშთებში აღმოჩენილ იქნა კომოდოს დრაკონის, [[ვირთაგვა|ვირთხების]], [[მწერიჭამია ხელფრთიანები|ღამურების]], პიგმეური სპილოს ნაშთები. სპილოს ეტყობოდა ნაჭრილობები, რაც მიუთითებდა, რომ ჰომო ფლორესიენსისები კლავდნენ ცხოველებს, ასევე აღმოჩენილი იყო ცეცხლის არსებობის ნიშნები. ლიანგ ბუას გამოქვაბულში მეცნიერებმა შემდგომში რამდენიმე ჩიტის ქსოვილიც აღმოაჩინეს, ფრთისა და ფეხის ძვალთა ჩათვლით. ამ აღმოჩენების მიხედვით დადგინდა, რომ ფრინველთა სიმაღლე დაახლოებით 1.8 მეტრი უნდა ყოფილიყო, ისინი კი [[თევზები|თევზებით]] იკვებებოდნენ. კვლევა ასევე ინტერესდებოდა, ცხოვრებდნენ თუ არა `Hobbit`-ები [[ადამიანი|თანამედროვე ადამიანებთან]] ერთად, რომლებიც, სავარაუდოდ 50,000 წლის წინათ,  ცხოვრობდნენ ისეთ ინდონეზიურ კუნძულებზე, როგორიც ფლორესია, ამბობენ მეცნიერები. წინარე ნამუშევრები გვთავაზობს, რომ `Hobbit`-ებს დაკავებული ჰქონდათ გამოქვაბული 12,000-დან 95,000-მდე წლის წინათ, რაც გვეუბნება, რომ ისინი საგრძნობლად განსხვავდებოდნენ მათ ტანით უფრო დიდი ზომის ნათესავებისგან . უფრო ახლანდელ კვლევაში, რომელიც 2016 წლის 30 მარტს გამოქვეყნდა ჟურნალ `Nature`-ში, მოხსენიებულია, რომ მეცნიერებმა მიაგნეს ნივთმტკიცებას, რომელიც ადასტურებს, რომ `Hobbit`-ები გაქრნენ კუნძულიდან ჩვენ მიერ ნახსენებ დროზე ადრე. ლიანგ ბუას გამოქვაბულის უფრო ახალი ფენების გამოკვლელვისა შემდეგ და მათი ანალიზის შედეგად, მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ჰომო ფლორესიენსისი ცოცხალი იყო და გამოქვაბულში 190,000-50,000 წლის წინათ ცხოვრობდა. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ორი სახეობა ერთმანეთის გვერდიგვერდ ცხოვრობდა, ეს დიდხანს არ უნდა გაგრძელებულიყო, ამბობენ მკვლევრები .<gallery mode="traditional" widths="px" heights="px"> File:Homo floresiensis 546.JPG|ჰომო ფლორესიენსისის ჩონჩხი </gallery> === აღმოჩენილი ქვის იარაღები === აღმოსავლეთ ინდონეზიაში აღმოჩენილი იქნა გაქვავებული არქეოლოგიური ძეგლები, რომლებიც მოიცავდა ისეთ კონკრეტულ ნაწილებს, რომელიც ასოციაციას იწვევდა ვირთხის, დრაკონის და სხვა მსგავსი არსებებთან. ეს აღმოჩენები თარიღდება დაახლოებით ჩვენს წელთაღრიცვამდე 840-700 წლით. ეს ტერიტორია იწოდება, როგორც “სოა ბეისინი”. ამ ტერიტორიაზე არსებული ნაშთები ძველი პერიოდისაა და გარკვეული სამუშაობის შედეგად რამდენიმე წლის წინ იქნა განადგურებული, მაგრამ არსებობდა ისეთი ნაშთებიც, რომლებიც გადარჩა და ისინი აღმოჩენული იქნა მოგვიანებით მათა მენგის ტერიტორიაზე. ჩვენ ბევრი მსგავსების პოვნა შეგვიძლია აქ აღმოჩენილ ნამარხებსა და „ლაინ ბუას“ გამოქვაბულში აღმოჩენილ ნაშთებს შორის. ეს უკანასკნელი ნამარხები ძალიან ჰგავს იმ ნაშთებს, რომლებიც ვახსენეთ და რომელსაც ჰომო ფლორენსიესისს უწოდებენ არქეოლოგები და მეცნიერები. მისი ტვინის მოცულობა ივარაუდება, რომ არის დაახლოებით 400 სანტიმეტრი. მეცნიერების ნაწილი იმ აზრსაც ემხრობა, რომ ჰომო ფლორენსიესის ეს სახეობა იმდენად განვითარებული და კომპლექსურია, რომ იგი შესაძლოა მჭიდრო კავშირში იმყოფებოდეს თანამდედროვე ადამიანებთან ანუ ჰომო საპიენსებთან. მათა მენგში დაახლოებით 487 ადგილია ისეთი, სადაც სხვადასხვა გათხრების შედეგად მოხერხდა, რომ აღმოჩენილიყო ქვის იარაღები. ისინი გადატანილი იქნა ამ ადგილებიდან სპეციალური ტრანსპორტირების შედეგად ხოლო რაც შეეხება მათ ზომას ის ძალიან მცირე მოცულობისაა, მაქსიმალური ზომა აღინიშნება დაახლოებით 10 მმ. აღსანიშნავია ის ფაქტორი, რომ მათი ხარისხი არც ისე დაზიანებულია და შესაბამისად ეს მეტყველებს იმაზე, რომ წყალი, რომელთანაც აღნიშნულ იარაღებს ჰქონდათ შეეხება არ არის დიდი ზიანის მომტანი მათთვის. მეცნიერების მიერ შესწავლილი იქნა თვითონ წყლის შემადგენლობაც და მისი აგებულება და საბოლოოდ დაასკვნეს, რომ მისი მისი დიდი ნაწილი (დაახლოებით 52%) არის აბსოლუტურად სუფთა შემადგენლობის. ეს ანალიზი გაკეთებულია  იმ 507 ქვაზე დაკვირვებით, რომელიც ამ ტერიტორიის მიდამოებში იქნა აღმოჩენილი.  გათხრებისა და ფართო შესწავლების წლებად თარიღდება 1994 და ამის შემდეგ 2004-2005 წლების მიჯნა, რომელიც საბოლოოდ დასრულდა ძალიან დიდი და მნიშვნელოვანი შეკრებით სამხრეთ-აზიის ერთ-ერთ კუნძულზე. აღმოჩენილ ქვებს შორის არის ძალიან ბევრი მსგავსება. ერთი შეხედვით მათი აგებულება არის ძალიან მარტივი. აღმოჩენილია დაახლოებით 5 სახეობის ქვა, იარაღი. მათ შორის მთავარი განსხვავება აღინიშნება შრეების განლაგებაში, სწორედ იმ შრეების ,რომელთა ერთობაც ქვის მთლიან სურათს ქმნის. მათ ერთ ნაწილს შრეები დაფარული აქვს ცოტა უხეში ზედაპირით, ან პირიქით მათი ზედაპირი სრულიად პრიალაა. ხშირად ერთი ქვის რამდენიმე ზედაპირი შესაძლოა ერთმანეთისაგან სრულიად გასხვავებული იყოს. ქვებს აქვს ბირთვი, რომლის აგებულებაც შრეებთან ერთად ასევე განსხვავებულია. რაც შეეხება ქვების ზომებს მათი მოცულობა მეტნაკლებად გასნხვავებულია ერთმანეთისაგან, მაგრამ თუ მხოლოდ არსებით დეტალებს დავუკვირდებით, ისინი თითქმის ერთი ზომისანი არიან. მეცნიერები სწავლობდნენ თითოეული ქვის ფორმას, ფორმებს შორის განსხვავება აღინიშნება იმაში, რომ მათი ნაწილი არის წაგრძელებული, რომელსაც აქვს საკმაოდ ბასრი კიდეები. მიუხედავად ამ დიდი განსხვავებისა დათარიღებებს შორის აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ აქ აღმოჩენილ ნაშთებსა და ჰომო ფლორენსიესის სახეობას შორის აღნიშნება ძალიან ბევრი მსგავსება. ორივე აღმოჩენაში არსებობს გარკვეული ელემენტები, რომლებიც გვაძლევს საშუალებას ვიფიქროთ, რომ წარმონაქმნები გარკვეულწილად დაკავშირებულია სხვადასხვა ვულკანურ ძალებთან. ასევე მათზე ძალიან დიდ გავლენას ახდენს ნედლეული, რომელსაც ამ მდინარეში აქვს ადგილი და მასთან შეხება აღნიშნულ აღმოჩენებს უპირობოდ უწევთ  და ასევე ტრანსპორტირებაც მისი გავლით ხდება. ორივე ტერიტორიაზე აღმოჩენილ ქვებს შორის მთავარი მსგავსება არის ისევ და ისევ მათ ფორმებში და ზომებში. ბირთვის მნიშვნელობა ორივე მათგანთან თითქმის უცვლელია, ხოლო განლაგება შრეებისა და აგებულება თვითონ სტრუქტურისა მეტნაკლებად განსხავებულია. დაფარვა შრეებისა არ არის რადიკალურად განსხვავებული, ის დამოკიდებულია თვითონ ნებისმიერი ქვის ინდივიდუალურობაზე. ამ ორი განხილული კვლევისა და აღმოჩენის ჩატარების შემდეგ, დავის საგანი იყო ის ფაქტორი, რომელი მათგანი შეიძლებოდა, რომ მიჩნეულიყო როგორც ტექნიკურად უფრო გამართული და შესაბამისად უფრო გამოსაყენებელი ელემენტი, მაგრამ ეს ძალიან რთული საქმე იყო იმ თვალსაზრისით, რომ როგორც ვთქვით მათ შორის არსებითი განსხვავება არ იყო არც ზომაში, არც ფორმაში და შესაბამისად მათი გამოყენების შანსები და ეფექტურობის ხარისხიც მეტნაკლებად თანაბარი იყო. ასევე განიხილავდნენ იმასაც თუ რა დატვირთვა ჰქონდა თვითეულ იმ ელემენტსა თუ ორნამენტის მსგავსს სიმბოლოს, რომლებსაც შესაძლოა ქვის ამ ქსოვილე შევხვედროდით. ეს ორნამენტები და მათ შორის არსებული განსხვავებები მეცნიერების მეირ აიხსნებოდ აიმით, რომ დროდადრო იცვლებოდა მათი გამოყენებითობა, იცვლებიდა ყველაფერი, რა მიზნითაც შეიძლებოდა გამოგვეყენებინა იგი და ეს კი იყო წინაპირობა იმისა, რომ შეცვლილიყო ზოგადად მათი ტიპები. მასზე წარმოიშობოდა სხვადასხვა სიმბოლო, ეს შეიძებოდა ყოფილიყო პიგმენტების სახითაც და საბოლოოდ კი ყალიბდებოდა, როგორც ცალკეული ორნამენტი და იყო თვითონ ქვის შემადგენელი საკმაოდ მნიშვნელოვანი კომპონენტი, რომლებიც ძალიან დიდ გავლენას ახდენდა თითოეული მეცნიერის მოსაზრებაზე იმ თვალსაზრისით, რომ მათ მიხედვით მკვლევარს შეეძლო ევარაუდა, თუ რა დანიშნულება გააჩნდა ამ ნებისმიერ საგანს თავისი გამოყენების გარგლებში და ასევე დაედგინდა მისი არსებობის პერიოდი, ე.წ წლოვანება.<ref name=":0" /> საბოლოოდ, რომ ითქვას მათა მენგისა და ლაინგ ბუას ტერიტორიებზე ჩატარებული აღმოჩენების შედეგები ფაქტობრივად ერთნაირია. ჩვენთვის ჯერ კიდევ უცნობია ამ კონკრეტულ სახეობათა ვინაობები. ეს ეხება აღმოჩენილი ადამიანების ჩონჩხებს და მეცნიერები დიდი ხანია ცდილობენ დაადგინონ მათი ნათესაობა ნებისმიერ ჰომინდთან, რაც საკმაოდ რთულად განსახორციელებელია.<gallery mode="traditional" widths="px" heights="px"> ფაილი:Homo floresiensis v 2-0.jpg|Homo Floresiensis </gallery> === როგორ გამოიყურებოდა ჰობიტი === ლბ1-ზე დაყრდნობით, ექსპერტებმა დაასკვნეს რომ ჰომო ფლორესიენსისი იწონიდა 35-დან 79 ფუნტამდე. (16-დან 36 კილოგრამამდე), ჟურნალ Nature-ს მიხედვით, რომელშიც გამოქვეყნებული სტატია აღწერს ნიმუშს. ჰობიტის ნარჩენები წარმოდგენას გვიქმნის მისი წინაპრების უნიკალური თვისებების შესახებ (პრიმიტიული თვისებები, რომლებიც წინაპრებისგან მიიღო) და წარმოქნილი თვისებები (განვითარებული თვისებები, რომლებიც წინაპრებს არ გააჩნდათ).  მათ ჰქონდათ თავის ქალა რომელიც ჰგავდა პირვანდელ ჰომო სახეობებისას, მათ შორის ბრტყელი, დახრილი შუბლი და მოკლე, ბრტყელი სახე. თუმცა, მათი კბილები და ყბა უფრო მეტად ჰგავდა ავსტრალოფითეკუსს(ჰომო წინაპარს), ჟურნალ Nature-ს მიხედვით. 2007 წელს ჟურნალ Science-ს კვლევაში, მეცნერებმა დაკვირვებით შეისწავლეს ლბ1-ის მაჯის სამი ძვალი და მივიდნენ დასკვნამდე რომ ეს ძვლები უფრო მეტად მაიმუნის ძვლებს წააგავს ვიდრე თანამედროვე ადამიანებისას. ეს დასკვნა ცხადყოფდა იმას რომ ჰომო ფლორესიენსისი თანამედროვე ადამიანებისგან განსხვავებულ სახეობას წარმოადგენდა. 2012 წელს სუზან ჰეისმა, მთვარმა მკვლევარმა ვოლოგონგის უნივერსიტეტში,  (ახალი სამხრეთ უელსი, ავსტრალია) და მისმა ჯგუფმა კონკრეტულად შეისწავლა ქალი ჰობიტის სახე, 3D ტექნოლოგიის გამოყენების შედეგად, რისი მეშვეობითაც მოხერხდა მონაცემების კომპიუტერში შეყვანა.  პალეო-შემსრულებლებთან შედარებით ჰეისის კვლევამ უფრო მეტი მსგავსება აღმოაჩინა ჰობიტსა და თანამედროვე ადამიანს შორის ვიდრე წინა კვლევებმა აჩვენა, როცა მსგავსება მაიმუნებთან უფრო დიდი იყო. ჰობიტს, ამ აღწერილობით, არ აქვს ქალისთვის დამახასიათებელი ფართოდ გახელილი თვალები და ასევე არ გააჩნია შუბლის დიდი ნაწილი. უფრო თანამედროვემოდელირებულ პორტრეტს აქვს ფართო, მოკლე სახე და შედარებით თანამედროვე ცხვირის სტრუქტურა, ვიდრე სახის წინა მოდელებს. 2013 წლის არქეოლოგიური მეცნიერების ჟურნალის მიხედვით.  === ძვლების სტრუქტურა<ref name=":1">[http://www.bloggen.be/evodisku/archief.php?ID=28]</ref> === ჰომო ფლორესიენსისის ძველბის სტრუქტურა  ძალზე განსხვავებულია ჩვეულებრივი (თანამედროვე ) ადამიანისაგანის აღნაგობისაგან, მაგრამ ძალზე მსგავსი შიმპანზისა და ძველი ჰომინიდის სტრუქტურისა.<ref name=":1" />  ეს  ამტკიცებს იმ მოსაზრებას რომ ჰომო ფლორესიენსისი არის კიდევ ერთი  სახეობა ძველი ადამიანის.  სუზან ლარსონმა გააანალიზა ლბ1-ის ზედა კიდურები.  მათ დაადგინეს რომ ლბ1-ის  მხრის ძვალი უფრომცირეა ვიდრე ნორმლაური ადამიანის.  მანამდე ამ საკითხს შეისწავლიდა რიჩარდი რომელმაც ეჭვგარეშე დააყენა ის ფაქტი რომ ეს ნიშანია თანამედროვე ჯუჯებს ახასითებთ. ლარსონმა უარყო რიჩარდის მოსაზრება და თქვა რომ  ჯუჯებისათვის დამახასიათებელი  მხრის ძვალი  ჩვეულებრივ წააგავს ნორმალური ადამინისას. ისინი ამტკიცებდნენ რომ რიჩარდის მიერ 1972 წელს შესწავლილი აფრიკელი ჯუჯების ექვსი ოჯახი არ იყო საკმარის მტკიცებულება რომ მთელ ასეთ მოდგმაზე ესაუბრა. ამასთანავე ლარსონმა ვერ შეძლო მიკოცეფალიის კვალი ეპოვნა შესწავლილ ძვლებზე. ლარსონმა ასვე შეისწავლა შედარებით მოკლე ლავიწისა და უჩვეულო ფორმების გულსაკიდი სარტყელი. მათ შეადარეს მონაცემები ჰომო ერექტუსს და ივარაუდეს, რომ ჰომო ფლორსიენსის მკერდის სარტყელი იყო მხრის ევლუციის გარდამავალ ეტაპზე.  ტოჩერმა ლბ1-ის მაჯის ძვლებად მიჩნეული ძველბი შეადარა თანამედროვე ადამიანის, ადრეული პერიოდის ჰომინიდების და აფიკელთა ძვლებს. მათ დაადგინეს, რომ შესადარებელი ძვლები სრულად განსხვავდებოდა ჰომო საპიენსის და  ნენადერტალერის მაჯის ძველბისგან. მსგავსება  მხოლოდ ავსტრალოპიტეკთან დადგინდა. ჰომო ფლორენსიენსისს მიკუთნებული ძვლები აღმოჩენილი იქნა ტბა ფლორესის მახლობლად.  გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ ძველბის ფორმირება ემბრიოგენეზის დროს ჩამოყალიბდა. ამასთანავე, ტოჩერი ამტკიცებდა რომ ამ ძველბის მიერ მიღებული ფორმა შეუძლებელია შემდეგ განვითარებული დაავადების შედეგად ყოფილიყო ფორმირებული.  მტკიცებულებებმა ასევე აჩვენეს, რომ ჰომო  ფლორესიენსისი არა არის თანამედროვე ადამიანი, რომელსაც ჯერაც უცნობი ძვლების პათოლოგია ან ზრდის დეფექტი აქვს.  === ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა<ref name=":2">{{Cite web |url=http://www.pnas.org/content/104/7/2513.full |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-07-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160628211341/http://www.pnas.org/content/104/7/2513.full |archivedate=2016-06-28 }}</ref><ref name=":3">{{Cite web |url=http://www.pnas.org/content/105/12/4650.full |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-07-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160704205304/http://www.pnas.org/content/105/12/4650.full |archivedate=2016-07-04 }}</ref> === ძალიან პატარა ტვინის მქონე ჰომინიდის ჩონჩხის მცირე ნაწილები აღმოაჩინეს გვიანი პლეისტოცენის გამოქვაბულების ნაშთებში ფლორესის კუნძულზე, ინდონეზიაში, სადაც მოხდა ახალი სახეობის, ჰომო ფლორესიენსისის გამოყოფა. მნიშვნელოვნად განსხვავებული ინტერპრეტაცია გულისხმობს იმას, რომ ეს მასალა ეკუთვნის ახალი ჰომინინის ტაქსონს, მაგრამ იმ პოპულაციას, რომელშიც პატარა ტანის თანამედროვე ადამიანებს ჰქონდათ პათოლოგიურად პატარა ზომის თავი. დავის უპირველესი საგანი არის ჰომო ფლორესიენსისის სახეობის წარმომადგენელთა ენდოკრინული არის ღრუს ფორმა და ზომა. ნაკლები ყურადღება ექცევა ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალისა და თავის ქალის უკანა ჩაღრმავების მორფოლოგიურ სიზუსტეს. <gallery mode="traditional" widths="px" heights="px"> File:Homo floresiensis.jpg|ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა </gallery>აქამდე არ არსებობს არანაირი კვლევა, რომელიც მიუთითებდა რა პრობლემა შეიძლება გამოეწვია თავის ქალის ზომის ასეთ ცვალებადობას ჰომო ფლორესიენსისის პატარა თავის ქალიდან თანამედროვე ადამიანის უფრო დიდ თავის ქალამდე. მიუხედავად პატარა ზომის თავის ქალისა, ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალის გარეგანი აგებულება ვერ იქნება შეთანხმებული ჩვეულებრივი თანამედროვე ადამიანის თავის ქალის ნიმუშთან. ამის ნაცვლად, ჰომო ფლორესიენსისის ფორმა, რომელიც ნაჩვენებია მრავალგანზომილებიანი ანალიზით თანამედროვე ადამიანთან მნიშვნელოვანი განსხვავებებით, ჰგავს ჰომო ერექტუსის თავის ქალის მგრძნობიარე ნაწილებს და, უფრო ნაკლები კრიტერიუმებით, ჰომო ჰაბილისისას. შედეგები შეთავსებადია ლიანგ ბუას ჰიპოთეზასთან, რომ ეს ნიმუში წარმოადგენსმცირე პოპულაციას, რომელსაც შეიძლება კავშირი ჰქონდეს ადრეულ ჰომო ერექტუსთან, რომელიც გავრცელდა აღმოსავლეთ აფრიკიდან, ან დმანისიდან, და ასევე შეიძლება ჰავშირი ჰქონდეს ჰომო ჰაბილისთან.  === ჰომინინის ფილოგენური ალომეტრია<ref name=":2" /> === კვლევების უმრავლესობა, რომლებიც მიუთითებს ლიანგ ბუას კლასიფიცირებულ მსაგავსებებზე ჰომინინებთან დაკავშირებით, ყურადღებას ამახვილებს ზომასა და ენდოკრინული არის აგებულებაზე ჰომო ფლორესიენსისებში, თავის ქალის უკანა ჩაღრმავებაზე და განსაკუთრებით წინა კიდეურების აგებულებაზე. ამასთან ერთად, მცირე ანალიზები აკავშირებს თავის ქალის გარეგნულ აგებულებასა და კბილების ამოსვლას ერთმანეთთან<ref name=":4">[https://www.researchgate.net/profile/Colin_Groves3/publication/6867893_Homo_floresiensis_Microcephalic_Pygmoid_Australopithecus_or_Homo/links/544830ab0cf2f14fb814211a.pdf]</ref>. მკვლევრების მიერ აღიარებულია, რომ ჰომო ფლორესიენსისს ძალიან მცირე მოცულობის  ენდოკრინული სისტემა გააჩნია მის სხეულის ზომასთან შედარებით, ასევე შესამჩნევია ტვინის მცირე მოცულობაც. კავშირების შეფასებისას გათვალისწინებულია ენდოკრინული სისტემის ზომა და ტვინის ხომა, თუმცა დღესდღეობით არც ერთი კვლევა არ აჩვენებს იმას,  რომ თავის ქალის თაღის ზომითა და თავის ქალის ზომით შეიძლება დადგინდეს მორფოლოგიური მსგავსებისა ჰომო ფლორესინსისს, თანამედროვე ადამიანსა და ჰომინინის განამარხებულ სახეობებს შორის. იმის გამო, რომ ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა ძალიან პატარა ზომისაა თანამედროვე ადამიანსა და უმრავლესი განამარხებული ჰომოების თავის ქალის ზომებთან შედარებით, მორფოლოგიურმა ანალიზმა მხედველობაში აუცილებლად უნდა მიიღოს ის, თუ როგორ მცირდება თავის ქალის ზომა მის ფორმასთან მიმართებით, რადგან ეს ურთიერთკავშირი შესაძლოა არ იყოს იზომეტრიული. ისმება ორი ძირითადი კითხვა ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალის გარეგნულ ფორმასთან დაკავშრებით:<ref name=":3" /> ა) შესაძლებელია თუ არა, რომ ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა ერგებოდეს მსოფლიოს მასშტაბით გავრცელებულ, არაპათოლოგიური ფორმის მქონე თანამედროვე ადამიანის თავის ქალის მოდელს? ბ) თუ ეს არ შეიძლება, მაშინ ჰომინინის რომელ ტაქსონს ან ჰომინინის თავის ქალის რომელ ნაწილს ემსგავსება ყველაზე მეტად ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა? ორივე კითხვაზე პასუხიხ ძიებისას, გამოყენებულია ორი დაშვება, რომელთაგან ერთ-ერთი ვარაუდობს იმას, რომ თავის ქალის ფორმაზე გავლენას არ ახდენს მთლიანი თვაის ქალის ზომა, მეორე დაშვება კი იყენებს განამარხებული და არსებული ნიმუშების შედარებას, რათა ცდის მეთოდის გამოყენებით შეძლოს ამ ორ კომპონენტს, ზომასა და ფორმას, შორის კავშირის დადგენა. ერთ-ერთი შემოთავაზებული იდეის თანახმად, მიკროცეფალური თავის ქალა, გამოკვლეული, როგორც წინა თავის ქალის ნაწილიარის შეუსაბამო ჰომო ფლორესიენსისთან შესადარებლად, ვინაიდან ისინი არ არიან ბოლომდე ზრდასრულები ან იმიტომ, რომ მათ აქვთ შედარებით მეტი თავის ქალის ტევადობა. ნებისმიერ შემთხვევაში, მიკროცეფალია შეიძლება მრავალ სინდრომში აისახოს, როგორიცაა თუნდაც ფენოტიპი. ეს ნაკლებად სარწმუნოს ხდის იმას, რომ ნებისმიერი პატარა შესადარებელი ნიმუში შეიძლება ადეკვატურად წარმოადგენდეს მორფოლოგიური ვარიაციების მთელ რიგ შესაძლებლობებს მიკროცეფალურ თავის ქალაში. ამიტომ, შეზღუდულია ანალიზები არაპათოლოგიურ ნიმუშებზე, თუმცა ხდება შედეგების განხილვა და შედარება განამარხებულ ჰომინინებთან, რათა შესაძლებლობის შემთხვევაში მოხდეს დაკავშირება და მსგავსების აღმოჩენა იმ ჰიპოთეზის დასადასტურებლად, რომ ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალა წარმოადგენს თანამედროვე ადამიანის მიკროცეფალური თავის ქალის მაგალითს<ref name=":3" />. მონაცემები თავის ქალის თაღის ცვლილებასთან დაკავშირებით შეგროვდა ლიტერატურული მასალებიდან ჰომო ფლორესიენსისთვის, მსოფლიო მასშტაბით 2524 ზრდასრული თანამედროვე ადამიანის თავის ქალის ნიმუშებიდან და 30 განამარხებული ჰომინინის თავის ქალიდან. ერთგანზომილებიანმა შედარებებმა ზომისა და ფორმის შეთავსებასთან დაკავშირებით ჰომო ფლორესიენსისსა და თანამედროვე ადამაიანის ნიმუშს შორის მოიტანა სხვადასხვაგვარი შედეგები: ჰომო ფლორესიენსისი მნიშვნელოვნად არ განსხვავდება თანამედროვესგან თუ შევადარებთ თავის ქალის დადგენილ სიგრძეებს, თავის ქალის მაქსიმალურ სიგანეს, ან თავის ქალის საბაზისო სიგრძეს, მაშინ როცა აღსანიშნავი განსხვავებაა სიმაღლის დადგენილ ზომას შორის, ასევე ზედა ყბის პროგენიასა და ბიასტერონიკულ სიგანეებს შორის. ჰომო ფლორესიენსისისთვის ღირებულია თანამედროვე ადამიანის თავის ქალის მთელ რიგი ფორმები გარდა თავის ქალის ფარდობითი სიმაღლისა, რომლისთვისაც ჰომო ფლორესიენსისს გაცილებით დაბალი მონაცემი აქვს, ვიდრე 2524 თავის ქალას თავამედროვე ადამიანის ნიმუშებში. ამ ცვალებადი სიდიდეების მრავალჯერადმა განხილვებმა აჩვენა, რომ ღირებულებათა კომბინაცია, რომლებიც ჰომო ფლორესიენსისშია თავმოყრილი, მკვეთრად განსხვავდება ყველა თანამედროვე ადამიანისგან. პირველი სამი პრინციპის კომპონენტების გეგმები ცვალებადი ფორმის ანალიზში წარმოადგენს კომპაქტურ გროვას თანამედროვე ადამიანის თავის ქალაში, რაც გამორიცხულია. ჰომო ფლორესიენსისის გარეგანი აგებულების საწინააღმდეგოა თანამედროვე ადამიანის ტვინის სიმჭიდროვე, თანამედროვე ადამიანის ორი პოპულაცია ყველაზე პატარა თვაის ქალების სიმჭიდროვით. ეს ორი პოპულაცია გვიჩვენებს, რომ ზომა მხოლოდ უმნიშვნელო როლს თამაშობს თავის ქალის მორფოლოგიურ განსხვავებაში ამ ანალიზებში. ექვსი მთავარი კომპონენტის განხილვისას, ევკლიდური მანძილის გამოყენებით, ჰომო ფლორესიენსისი ყველაზე მეტად დაშორებული ნიმუშია თანამედროვე ადამიანის ცენტროიდისგან. ევკლიდური მანძილის შემთხვევითობის პრინციპზე ჩატარებული ტესტებიდან გამომდინარე, თანამედროვე ადამიანის სიმძიმის ცენტრი აღსანიშნავად განსხვავებულია ჰომო ფლორესიენსისისგან. თანამედროვე ადამიანის შესადარებელი ნიმუში, ჰომო ფლორესიენსისის თავის ქალის ფორმისგან განსხვავდება ცენტროიდის გადახრით სტანდარტისგან, გადახრის მაჩვენებელი კი 4.52-ია.<ref name=":3" /> როდესაც განამარხებული თავის ქალა გამოყენებულია პრინციპული კომპონენტების ანალიზში, განამარხებული ჰომო საპიენსი და ნეანდერტალები განხილულია თანამედროვე ადამიანის ტვინის სიმჭიდროვსი პერიფერიად და დარჩენილი განამარხებული ჰომინინების თავის ქალები ძირეულად შეცვლილია თანამედროვე ადამიანის თავის ქალით. მაგალითად, მორფოლოგია, რომელიც განასხვავებს თითოეულ განამარხებულ ნიმუშს თანამედროვე ადმიანისაგან, შეიძლებ აგანსხვავდებოდეს მცირედ სხვა განამარხებული ნიმუშებისგან, მაგრამ არა მთლიანია მორფოლოგიური ტრაექტორიით. ჰომო ფლორესიენსისი კი მორფოლოგიურად ყველაზე მეტად ჰომო ერექტუსის ნიმუშებს ჰგავს. ეს კავშირი მხარდაჭერილია წყვილებად დაჯგუფების არითმეტიკული მეთოდით დაგროვებითი ანალიზისას, რომელიც ემყარება კვადრატულ ევკლიდურ მანძილს ნიმუშთა შორის 6 პრინციპის კომპონენტებით. სამი მთავარი საკითხი მოიცავს: ჰომოს ყველა ჯგუფს, ავსტრალოპითეკის გამოკლებით, შემდგომ ჰომოს ჯგუფებს - ჰომო საპიენსსა და  ნეანდერტალებს ადრეული ჰომოს ჯგუფის გამოკლებით, რომელშიც შედიან ჰომო ერექტუსი და ჰომო ჰაბილისი. ჰომო ფლორესიენსისი დაჯგუფებულია ადრეულ ჰომოებთან, განამარხებულ ჰომო საპიენსთან და ნეანდერტალებთან და გავრცელების მიხედვით, გავრცელდა გვიანდელ ჰომოებთან ერთად და არა როგორც ცალკეული ჯგუფი. ზემოთ აღნიშნული მაგალითი წარმოადგენს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ექვსი ცვლადი სიდიდე არ წარმოადგენს ჰომინინის თვაის ქალის სახეობების მიხედვით დაყოფის საფუძველს, თავის ქალა ისეა დაყოფილი, რომ პასუხობს სტანდარტულ ტაქსონომიურ ინტერპრეტაციებს. მთავარი მორფოლოგიური განსხვავება გამოყოფილია კლასტერებით, ანუ გროვებით, რომელიც სიმჭიდროვეს იწვევს. როდესაც ფორმა განხილულია შეფასების მაგალითების არარსებობისას, მაშინ ჰომო ფლორესიენსისი ყველაზე მეტად ემსგავსება არა-აზიელ ჰომო ერექტუსს, რომლის გავრცელების ადგილიცაა დმანისი (საქართველო) და განსხვავდება გვიანდელი ჰომოსგან.<ref name=":3" /> ასევე, ჰომო ფლორესიენსისში ევკლიდური მანძილის კომპონენტების შედარებისას განამარხებული სახეობების ცენტროიდებთან, ირკვევა, რომ ჰომო ფლორესიენსისი ყველაზე ახლოს დგას არა-აზიელ ჰომო ერექტუსთან. მსგავსად, როდესაც ნიმუშთა ცენტროიდების საშუალო მანძილი გათვალისწინებულია თითოეული ტაქსონისთვის განამარხებულ ჯგუფში, ჰომო ფლორესიენსისის ამ ჯგუფისთვის დამატება შეამცირებს ამ საშუალო მანძილს მცოლოდ ჰომო ერექტუსისა და არა-აზიელი ჰომო ერექტუსისთვის. ეს ნიშნავს იმას, რომ ჰომო ფლორესიენსისის ჩართვა ნებისმიერ ამ ჯგუფში შეამცირებს საერთო მორფოლოგიურ ვარიაციას მთლიანი ჯგუფისთვის, მაშნ როცა ნებისმიერ სხვა ჯგუფში მისი ჩართვა გამოიწვევდა ვარიაციის გაზრდას.  === პატარა ტვინი<ref>[http://users.clas.ufl.edu/krigbaum/4468/Martin_etal_Flores_2006_Science.pdf]</ref><ref name=":5">{{Cite web |url=http://peterbrown-palaeoanthropology.net/Falk%202005%20Science.pdf |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-07-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160330075435/http://www.peterbrown-palaeoanthropology.net/Falk%202005%20Science.pdf |archivedate=2016-03-30 }}</ref> === როგორც უკვე ვიცით ჰომო ფლორესიენსისის  სხეული მცირე ზომებით გამოირჩევა. გამონაკლისი არ ყოფილა მისი [[ტვინი]]. მეცნიერები გააკვირვა ტვინის ასეთმა პატარა მოცულობამ. ტვინის სრული მოოცულობა 380 სმ³ იყო, რაც მას [[შიმპანზე|შიმპანზესა]] და უკვე გადაშენებული [[ავსტრალოპითეკები|ავსტრალოპითეკის]] საფეხურზე აყენებს. ლბ1-ის თავსი ტვინის მოცულობა არის იმის ნახევარი რასაც მისი  სავარაუდო, უშუალო წინაპარს, ჰომო ერექტუსს ჰქონდა. ამ აღმოჩენეამ ეჭვქვეშ დააყენა  ყველა დეტალი რომელიც ცნობილი იყო ჰომო ფლორენსინსისის შესახებ. იმისთვის რომ ეჭვები გამქალიყო საჭირო იყო დაედგიათ თუ როგორ შეიძლებოდა ტვინის მოცულობის ასე შემცირება.  [[ლონდონი|ლონდონის]]  მუზეუმის მეციერებმა შეადარეს  ლბ1-ის შესახებ ნაპოვნი ცნობები  სხვა მათთვის ცნობილ შემთხვევებს. აღმოჩნდა რომ იგივე  მოხდა მაგადასკარში აწ უკვე გადაშენებული ჯუჯა ჰიპოპოტომთან დაკავშირებით. ჰიპიოპოტამის ტვინის მოცულობა გაცილებით მცირე იყო მისი თანამედროვე და წინაპაებისგან განსხვავებით. მეცნიერების მტკიცებით,  მიუხედავად  მათი ტვინის მოცულობისა ჰომო ფლორენსიენსისები თავისუფლად აკეთებდნენ იმ მოქმედებებს რომლებსაც მათი წიანპრები. მაგალითად როგორიებიცაა: ცეცხლის ანთება, ნადირობა და საჭმლის მომზადება.  === ფლორენციული ჯუჯების ტერფი <ref name=":6">[http://www.nature.com/nature/journal/v459/n7243/full/nature07989.html]</ref> === ფლორენციული ჯუჯები გავრცელებულები არიან და ცხოვრობენ ლიანგ ბუაზე. ეს არის გამოქვაბული ფლორენციაში, აღმოსავლეთ ინდონეზიაში. ტიპური ჯუჯის ჩონჩხი იქნა აღმოჩენილი და მისი მარჯვენა ფეხი, ეს ფეხი შეისწავლს და გადააგზავნეს აზიაში რომ შეედარებინათ მთლიანი ჯუჯის ტანს. კვლევამ გვაჩვენა რომ ის ჰგავდა მისი წინაპრის გრძელ ფეხს, ანუ სავარაუდოა რომ წინაპარი ეყოლებოდა ნორმაკური განვითარების, ,,ანუ არაჯუჯა’’<ref name=":6" /> ჩვენთვის მიღებულია ორფხიანი [[ადამიანის მსგავსი მაიმუნები|ჰომინიდები]] როგორც მათი ნიშან-თვისება მაგრამ ჩვენ აღქმაში და მისი წარმოშობის და შემდგომი ევოლუციის შესახებ ინფორმაცია არის არასრული , არარის გამორიცხული რომ შევაფასოდთ ფეხის სიგრძე და ჩონჩხის ნაწილებით აწყობილი ჩონჩხის სიგრე რომ დაემთხვეს თანამედროვე ადაამიანის შაბლონისა და გამოყენების რეგრესიულ ანალიზს. კვლვამ გვაჩვენა რომ კინემატოგრაფიული კორექტირება ტერფის მუხლის და სახსრების არის ადეკვატური ფეხის სიგრძისა. ძირითადა არსებობს ადამიანური საერთო ფორმულა, რაც ნიშნავს - ერთი მეტია ხუთზე , ხუთი მეტია ოთხზე, ოთხი მეტია სამზე და სამი მეტია ორზე, ეს არის ფორმულა რომელიც პირდაპირი ხაზით უკავშირდება ძვლების ფორმულას. ეს ფორმულა თანმიმდევრიბით ფიქსირდება და ცალსახაა რომ ყველაზე გავრცელებული ადამიანური ფორმულაა, ამას ამტკიცებენ ცნობილი მეცნიერებიც. მეცნიერები ამავდროულად ამტკიცებენ იმასაც ,რომ აღმოჩენილი წინაპარის ტერფი არის არაპროპორციულად ხანგრძლივი შედარებით თანამედროვე ადამიანთან ასევე მეცნიერები უკავშირებენ ნათესავურ კავშირსაც რადგან მისი სიგრძე პროსტიმალური დისტალურთან ნაკლებათ ემთხვევა ასევე და ფორმაც განსხვავებულია. მეცნიერების მიერ აღმოჩენილი თითქმის ყველა ძვალი არის პრმიტიულ ფორმის და არის დიდი და თითქოს დაპროექტებულია გვერდითი ზღვარის ძვალზე, რაც განსაკუთრებით აღსანიშნავია, რადგან ამგვარი აგებულება თითქოს იშვიათად მეორდება, ან არ მეორდება. ეს არის მსგავსი თანამედროვე ადამიანებისა გარკვეული თვისებებით, მაგალითად კისრის კუთხე სხეულის ოდნავ გადახრილი ფორმა და დორსალური ზრდა. ფიგურა, [[ჩონჩხი|ფეხები]], პროპორციები, [[სიგრძე]], სიგანე და ყველაფერი დანარჩენი ძალიან ჰგავს [[შიმპანზე|შიმპაზეების]] აგებულებას, ასე რომ შეგვიძლია ვივარაუდოთ და ცალსახაა დასკვნა, რომ ადმაიანის წინაპარი დანამდვილებით იყო შიმპანზე.<ref name=":6" /> როგორც ჩანს, ნაკლებად ტრაპეციული ფორმის აღმოჩნდა ეს ფეხი და [[ჩონჩხი|ძვლები]], ვიდრე ბევრი [[ადამიანი|თანამედროვე ადამიანის]], ეს განსაკუთრებით საინტერესო აღმოჩენა იყო მეცნიერებისათვის თუმცა ორივე შემთხვევაში პროცესი არის სიმეტრიული რომელიც როგორც წესი განიხილეს მტკცებულებად,. ძვლოვანი მენჯის, ქვედა კიდურების, ძვლების, ფლორესიენსისის ტერფის შემსწავლელმა კომისიამ გამოავლინა ცალსახა ადაპტაციის ბიპეტალიზმი , მაგრამ ისინი ასევე გაგზავნილი იქნება ფუნქციურად მნიშვნელოვანი გზების გამოსაკვლევად. ამის მიხედვით შედგა გრაფიკი და ანატომიასთან შედარებით ძვლის გამოკვლევების მორფომეტრიკა ჩატარდა ფლორენციაში. რაც შეეხება ფლორენციაში აღმოჩეილ ფილოგენიურ ტერფს, ექპონატები ფართო სპექტრით არის წარმოდგენილი და თანამედროვე ადამიანის სხეულის ზომებში არ ჯდება და მას ასევე გაჩნია პრიმიტიული თვისებები რომლებიც თვალნათლივია. ამრიგად მეცნიერების დიდი ყურადღება ექცევა ადამიანის წინაპრებს, მათს აგებულებასა და ევოლუციას, რომლებსაც ისინი განიცდიან განვითარების ეტაპზე, თითოეული მეცნიერისთვის მნიშვნელოვანია ყოველი ახალი აღმოჩენა, რომელიც დაკავშირებულია ადამიანის დღევანდელ სახეობამდე ჩამოაყალიბებასთან, ადამიანთა დიდი ყურადღებაც ეპყრობა ამ თემებს და შესაბამისად მეცნიერებიც არ აყოვნებენ შედეგებს, რომლებიც მილიონობით წლის წინანდელ ცხოვებას ასახავს და როგორღაც აცოცხლებს.<ref name=":6" /> === მოკროცეფალია<ref name=":4" /> === მიკროცეფალია არის ჰეტორეგნური  დარღვევა რომლის დროსაც ტვინი განსაზღვრულ დონემდე იზრდება და შემდეგ წყვეტს ზრდას ამის გარდა სხვა რაიმე ნიშანი მას არ ახასიათებს. მიკროცეფალია არც ისე გავრცელებული აშლილობაა ის მხოლოდ ახალდაბადებულების 2% აღენიშნება. დღემდე ნაპოვნია   400 ზე მეტი სინდრომი რომელიც ხელს უშლის ტვინის ნორმალურ ზრდას.<ref name=":5" />  კლინიკურად ისინი დაყოფილია “მაღალი ფუნქციონირების” მიკოცეფალიად და “დაბალი ფუნქციონირების” მიკოცეფალიად.  მათ შორის განსხვავება ისაა, რომ მაღალი ფუნქციონირების მიკროცეფალია მუცლად   ახასიათებს ორგანიზმს და მისი დადგენა  ადრეულ ასაკშია შესაძლებებლია.  დაბალი ფუნქციონირების მიკროცეფალია კი დაბადების შემდგომ პერიოდთანაა დაკავშირებული.  ==== არქელოლოგიური ნივთმტკიცება ==== მიკოცეფალიის უამრავი შემთხვევაა დაფიქსირებული არქეოლოგიის ისტორიაში. სმიტ და ვუდ ჯონსებმა შეამჩნიეს ამ  დარღვევის ნიშნები ეგვიპტეში გათხრების შედეგად აღმოჩენილ ქალზე. ველსმა დაახასიათა თავის ქალა რომლის შიგთავსიც მხოლოდ 485 სმ³ იყო და რომელიც ანტიკური პერუს პეიოდით თარიღდება. თავის ქალის პროპორციები ტედარებით დიდი იყო.  == ჩაკეტილი ჯუჯები [[ბეჰემოთი|ჰიპოპოტამებში]] და ფლორენციელი  ჯუჯების ტვინის შემცირების მოდელი<ref name=":7">[http://www.nature.com/nature/journal/v459/n7243/full/nature07922.html]</ref> == ორგანიზმის ზომების შემცირება ძუძუმწოვრებში ძირითადად არის დაკავშირებული მხოლოდ ტვინის ზომის შემცირებასთან  იმიტომ, რომ ტვინი და მგრძნობიარე ორგანოები, ამთავრებენ თავიანთ ზრდას, ვიდრე  ორგანიზმი ონტოგენეზის პერიოდშია.  ამაზე დაყრდნობით, ფილეტიკური ჯუჯები უფრო დაკავშირებულები არიან ტვინის ზომებთან ვიდრე ფილეტიკური გიგანტები. მკვლევრების მიერ აღწერილია ენდოკრინული ტევადობა ამ ჰიპოპოპოტამების გადაშენებული  ჯუჯების სახეობებში, რომლებიც არიან მადაგასკარიდან 30 პროცენტით უფრო პატარები ვიდრე არიან აფრიკიდან ან ჰყავთ აფრიკელი წინაპრები . ეს შედგეები აჩვენებს რომ ტვინის ზომის შემცირება იმაზე დიდია ვიდრე ნავარაუდები იყო - ინტრასფიციური ,,გვიანი ონტოგენური’’ჯუჯების  მოდელი, რომელის ტვინის ზომა პროპორციულია ტანის ზომისა. პროპორციული ცვლილების ბუნება, რომელსაც დააკვირდნენ, აჩვენებს რომ ძირითადად თავის ტვინის პოტენციური დამოუკიდებელი ზომა დამოკიდებულია ტანის სიდიდეზე. დამტკიცებულია რომ ჯუჯა ძუძუმწოვრები რომლებიც კუნძულზე ცხოვრბენ გამოირჩევიან უფრო პატარა ტვინებით ვიდრე ისინი რომლებიც ცხოვრობნე ხმელეთზე.  კვლევებმა აჩვენა, რომ ტანის და სხეულის ურთიერთობა ძუძმწოვრებში რომ შევადაროთ ჯუჯა ძუძუმწოვრების ტვინს, მივხვდებით რომ ჯუჯების ტვინი პატარა ზომის არის და ძირითადად პატარა ტვინია ჰომინინები რომლებიც აღმოჩენილია კუნძულ ფლორაზე ინდონეზიაში . ტვინის შესწავლის ექსპერიმენტი და გამოკვლევა საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა და თითქმის არ არსებობს უპირატესობა რომ შევადაროთ ცხოველის ტვინი ჯუჯუს ტვინს, ეს იქნება ღა თქმა უნდა საკმოდ რთული და ფაქტობრივად არ არსებობს ცნობილი ფაქტი და კვლევა იმის შესახებ თუ ჯუჯუების კუნძულის ძუძუმწოვრების ტვინი ემთხვევა თუ არა ცხოველის ტვინის.<ref name=":7" /> კუნძულ მადაგასკარიდან აიღეს ნიმუშებად ჯუჯების პროცესისთვის ძუძუმწოვრები ჯუჯები, მაგალითად ჰიპოპოტამები, რომლებიც იწყებდნენ ზრდას და მეორეს მხრივ უკვე ზრდადასრულებული ჰიპოპოტამები. შედარებისას აღმოჩნდა, რომ ორივე შეემთხვევაში გენეტიკურად იდნეტურად ემთხვეოდა მათი გენები და ასევე მონათესავე გენებიც იყო იდენტური. ძუძუმწოვრებში, როგორც ძირითად ჯუჯების კუნძულზე არის მოცემული, მაგალითად როგორც ჰიპოპოტამი, სპილოები და მათ შორის ირმებიც, შესწავლილია, რომ მათი ტვინი იზრდება ნელა. პირველად სწრაფად იზრდება პირველი ორი წელი და შემდეგ, უკვე მოგვიანებით, ვითარდება დაახლოებით, ორიდან ორმოც წლამდე. ასეთი ტვინის ამგვარი ცვლილება საკმაოდ მნიშვნელოვანია, რადგან მოზრდილი ჯუჯის ტვინი ჯერ კიდევ განვითარების ფაზაშია. ყველაზე გამორჩეული მაგალითი, რომელიც აღმოჩენილია ფალკონელის მიერ არის ყველაზე პატარა ჯუჯა სპილო სიცილიაზე და მალტაზე. ამ სპილოს ტვინი იზრდება ძალიან ცოტათი დაბადების დროს და სრულდება ტვინის ზრდა, როცა ის არის ფეხმძიმედ და მათი ტვინის ზომა არ შეესაბამება სხეულის ზომას, ისე როგორც უნდა იყოს.<ref name=":7" /> ერთ-ერთი არგუმენტი, თუ რატომ აყალიბებს ჯუჯად პატარა [[ტვინი|ტვინის]] ზრდის პროცესი არის ის, რომ ხდება ხმელეთზე მცხოვრები ჯუჯების წინაპრების შიდასახეობრივი სკალირება. ტვინის გაზომვის მეთოდებით ხდება ცხოველის შერჩევა და შემდეგ მისი ტვინის და სხეულის მასის გაზომვა, თუმცა ყოველთვის სხვადასხვა ანალიზი და შედეგი გვაქვს, რადგანაც ჯერჯერობით არ არის შესწავლილი ზუსტი გაზომილი ცხოველი ძუძუმწოვარი, სასურველია ზუსტად  ვიცოდეთ  ძუძუმწოვრის სიგრძე, სიგანე, წონა და ა.შ == [[დაუნის სინდრომი|დაუნის სინდრომის]] ჰიპოთეზა<ref name=":4" /> == 2014 წელს Maciej Henneberg-მა გამოთქვა და შეეცადა დაეცვა მოსაზრება რომ ლბ1-ი იტანჯებოდა [[დაუნის სინდრომი|დაუნის სინდრომით]] და სწორედ ამიტომ იყო მისი პროპორციები შეუსაბამო და განსხვავებული.  ხოლო დანარჩენი ძვლები, რომლებიც ამავე ტერიტორიაზე იქნა ნაპოვნი ეკუთვნის ჩვეულებრივ ჰომო საპიენსს, განსაკუთრებით კი ავსტრალოპითეკს. დაუნის სინდრომი არის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული აშლილობა. ეს აშილიობა გამოვლინდა არ მხოლოდ ადამიენბში არამედ ორანგუტანგებში და შიმპანზეებში. კოლინ გრუვსმა, ავსტრალიის ნაცინალური უნივერსტეტიდან, აღნიშნა, რომ ზემოთ გამოთქმული მოსაზრება დაუჯერებლად ჟღერდა რამდენიმე მიზეზის გამო. ყველაზე მნიშვნელოვანი არგუმენტი კი შეეხებოდა ლბ1-ის ყბას რომელიც დაემთხხვა ლბ6-ის  ყბის  ფორმებს. Robert B Eckhardt-მა პენსილვანიის უნივერტიტეიდან(ახალი კვლევის ერთ-ერთი მეცნიერი) უარყო კრიტიკა და თქვა რომ  ამ ორ ყბას შორის ნაპოვნია რამდენიმე ფაქტობრივი განსხვავება.  ამის შემდეგ კი გამოქვეყნა კვლევის შედეგები სადაც ასახული იყო ის მსგავსებები და განსხვავებები რომლებიც ლბ1-ს და ლბ2-ს ჰქონდა. საბოლოოდ კი მივიდნენ იმ დასვნამდე რომ ლბ1-ს არ აქვს საქმარისი ნიშნები იმითვის  რომ დაუდგინდეს დაუნის სინდრომი.  == გადარჩენის ისტორია == [[ქვის იარაღები|ქვის იარაღების]] დათარიღების შემდეგ, აღმოჩნდა რომ ჰომო ფლორესიენსისები კუნძულზე დაახლოებით ერთი მილიონი წლის წინ დასახლდნენ. მაგრამ ის ფაქტი თუ როგორ მოხვდა ადამიანი ამ კუნძულზე ჯერაც დაუდგენელია. კუნძული [[ფლორესი]] იზოლირებულია გარე სამყაროდან და ყვალაზე ახლოს დასახლებული პუნქტი კუნზულიდან 9 კილომეტრშია.  მეცინერებმა და არქეოლოგებმა იპოვეს უამრავი ქვის იარაღი რომელიც დაკავშირებულია ჰომო ფლორესიენსისთან.  ის ფაქტი რომ ნაპოვნი იარაღები ძალიან წააგავს სხვა ადგილებში ნაპოვნ იარაღებს, კიდევ  ადასტურებს იმ ფაქტს რამ კუნზულზე მაცხოვრებლებს ჰქონდათ კავშირი გარე სამყაროსთან. ის რომ ამ კუნძულზე მაცხოვრებელი ხალხი მონადირეობით იჩნებდა თავს ფაქტია.   ამ კუნძულზე, ეგრეთ წოდებულ “ადამიანის საცხოვრებელ ადილზე ”(ადგილი სადაც  ადამიანის [[ჩონჩხი|ძველბი]] იპოვეს) იპოვეს ცხოველის უამრავი ძვალი, ექსპერტიზის შედეგად დადგინდა რომ ეს ძვლები [[ბეწვიანი მამონტი|მამონტებს]] ეკუთვნით.  ამასთანავე აღმოჩენილია სამხილები, რომელთა მიხედვითაც შეგვიძლია დაზუსტებით ვთქვათ რომ მათ იცოდნენ, თუ როგორ დაენთოთ ცეცხლი და როგორ გამოეყენებინათ ის თავის სასარგებლოდ.  ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.une.edu.au/news/archives/000098.html Press release] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110828145727/http://www.une.edu.au/news/archives/000098.html |date=2011-08-28 }} from [[University of New England, Australia]], where Profs. Morwood and Brown are Associate Professors. * [http://www.nature.com/news/specials/flores/index.html Coverage in News @ ''Nature''] (does ''not'' include the scientific paper) * [http://www.sciam.com/print_version.cfm?articleID=00082F87-7D35-117E-BD3583414B7F0000 ''Scientific American'' Interview with Professor Brown] * [http://www.newscientist.com/news/news.jsp?id=ns99996588 New Scientist article] * [http://news.nationalgeographic.com/news/2004/10/1027_041027_homo_floresiensis.html National Geographic: "Hobbit" Discovered: Tiny Human Ancestor Found in Asia] * [http://story.news.yahoo.com/news?tmpl=story&ncid=753&e=1&u=/ap/20041027/ap_on_sc/dwarf_cavewoman Associated Press story] * News Sites ** [http://www.timesonline.co.uk/article/0,,3-1331905,00.html Times story: Mystery hobbit man lived alongside humans] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060109025537/http://www.timesonline.co.uk/article/0,,3-1331905,00.html |date=2006-01-09 }} ** [http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2004/10/28/whuman228.xml&sSheet=/news/2004/10/28/ixnewstop.htmlTelegraph Telegraph News article with information on the "Ebu Gogo" myths] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070524221800/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2004%2F10%2F28%2Fwhuman228.xml&sSheet=%2Fnews%2F2004%2F10%2F28%2Fixnewstop.htmlTelegraph |date=2007-05-24 }} ** [http://www.cbsnews.com/stories/2004/10/27/tech/main651777.shtml CBS News story] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041110061039/http://www.cbsnews.com/stories/2004/10/27/tech/main651777.shtml |date=2004-11-10 }} ** [http://abcnews.go.com/Technology/story?id=198867&page=1 ABC News story] ** [http://www.washingtonpost.com/ac2/wp-dyn/A2141-2004Oct27?language=printer Washington Post] * BBC News ** [http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/3964579.stm BBC News: Desmond Morris discusses the social impact of ''Homo floresiensis''] ** [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3948165.stm BBC News story: 'Hobbit' joins human family tree] * Blogs ** [http://www.corante.com/loom/archives/026745.html The Loom - Island of the Lost Hominids]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ** [http://pharyngula.org/index/weblog/comments/homo_floresiensis Pharyngula] * Fora ** [http://science.slashdot.org/science/04/10/27/1844235.shtml?tid=134&tid=1 Slashdot discussion] * Other sites ** [http://portal.wikinerds.org/node/103 Report by Wikinerds Portal] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041208132427/http://portal.wikinerds.org/node/103 |date=2004-12-08 }} ** [http://www.wsws.org/articles/2004/nov2004/flor-n05.shtml World Socialist Web Site] ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია jrgkh0h9u7eykrzowvbniair1xf7tqf 1 3469 4816975 4722368 2025-06-20T09:03:04Z Shavtara 165777 /* საყვედური */ პასუხი 4816975 wikitext text/x-wiki ==დემოგრაფია== ამ ბლოკში მოთავსებული ციფრები მოსახლეობის ეთნიკური და რელიგიური კუთვნილების შესახებ აღებულია საქართველოს 2002 წლის აღწერის ოფიციალური გამოცემიდან. სხვა უფრო ზუსტი და ახალი მონაცემები (ვიღაც-ვიღაცების პირადი შეფასებების გარდა) ბუნებაში არ არსებობს, მაგრამ რატომღაც ყველა თავს ვალდებულად თვლის მის შეცვლას თავისი შეხედულებისამებრ. ამ საკითხზე ალბათ უნდა შევთანხმდეთ, რათა ფუჭი შრომა არ გავწიოთ - სამუშაო ისედაც ბევრი გვაქვს. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 12:22, 26 ივლისი 2005 (UTC) რა თქმა უნდა, თქვენ შეგიძლიათ ენდოთ ედუარდ შევარდნაძის დროინდელ სტატისტიკურ მონაცემებს, მე მხოლოდ მოგაწვდით ინტერნეტ-წყაროებს და ისიც კათოლიკეთა სტატისტიკის შესახებ: http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dcauc.html კავკასიის სამოციქულო ადმინისტრაცია, რომელზეც ამ გვერდზეა საუბარი მოიცავს მხოლოდ საქართველოს (სომეხ კათოლიკებზე ქვემორე მოგახსენებთ). http://www.geocities.com/Athens/Delphi/9395/html/presencia2-fr.html#Armenia ამ გვერდზე იხილეთ სომეხ კათოლიკეთა რიცხვი (მხოლოდ სომხეთში, ჯერ კიდევ 1997 წელს!), ხოლო შემდეგ გვერდზე:http://www.catholic-hierarchy.org/country/scam1.html იხილეთ უკვე ნახსენები კავკასიის ადმინისტრაციის გვერდზე მთელი ციფრი ცომეხი კათოლიკებისა აღმოსავლეთ ევროპაში, სადაც ძირითადი ნაწილი საქართველოსა და სომხეთშია (ორიოდე ათასი კათოლიკე სომეხი ლვოვში ცხოვრობს). არართული არითმეტიკული ოპერაციით 220 000-150 000=70 000 მიიღებთ სომეხ კათოლიკეთა რიცხვს საქართველოში. ანუ 70 000 სომეხი და 50 000 ქართველი კათოლიკე ერთად შეადგენს დაახლ. 2,7% საქართველოს მოსახლებისა და ამას თუ დაუმატებთ ასირიელ კათოლიკეთა ციფრს 3000-დან 5000-მდე (კვირას შუადღეს შეგიძლიათ თავად დარწმუნდეთ მათ ციფრში თბილისის კათოლიკურ ეკლესიაში), მაშინ მიიღებთ 2,8%-ს საქართველოს მოსახლეობისა. იმედია საკმარისი დადასტურები ინფორმაცია მოგეწოდათ და არა ვინმეს გამოგონილი ან ნასურვილარი. :მიუხედავად იმისა, რომ 2002 წლის აღწერა ჩატარდა შევარდნაძის მმართველობის დროს (რომელიც ჩემთვის არის და იქნება ტირანი), ამ აღწერის მონაცემები ბევრად უფრო შეესაბამება რეალობას, ვიდრე ინკოგნიტო მომხმარებლის ინფორმაცია. ამასთან, სიფრთხილით უნდა მოვეკიდოთ კათოლიკეთა ინტერნეტ-საიტების მონაცემებს, ვინაიდან მათ ხშირად ახასიათებთ სტატისტიკური მონაცემების ტენდენციურად წარმოჩენა. [[მომხმარებელი:ლევზურ|ლევზურ]], 27 ივლისი 2005 ჩემი მოწოდება იყო შევთანხმებულიყავით ერთ წყაროზე. სახელმწიფო სტატისტიკა რას წარმოადგენს, მეც კარგად ვიცი (მათემატიკოსი ვარ სტატისტიკის სპეციალობით), ნებისმიერი ასეთი ტიპის ინფორმაცია მეტ-ნაკლებად ტენდენციურია. ამიტომ , პოლიტიკისგან დამოუკიდებლად, ჩემთვის არა აქვს მნიშვნელობა ეს გამოცემა შევარდნაძემ შეადგინა თუ ვინმე პეტრიაშვილმა. ჯერ ერთი, ის არის ერთადერთი ოფიციალური წყარო საქართველოში და მას უფრო მეტად ვენდობი, ვიდრე ზემოთ დასახელებული ინტერნეტ-საიტების მონაცემებს. მეორეც, ნებისმიერი უცხოური წყარო (კათოლიკური, სომხურ-გრიგორიანული, აზერბაიჯანული, ასირიული და ა.შ.) და შესაბამისად მათი ავტორები ასევე გარკვეული დოზით ტენდენციურნი არიან და ცდილობენ საკუთარი თვისტომის თუ რწმენის ადამიანთა რიცხვი საქართველოში შთამბეჭდავად წარმოადგინონ, რა თქმა უნდა, ქართველთა და მართლმადიდებელთა რიცხვის შემცირების ხარჯზე. და ბოლოს, დიდ პატივს ვცემ სომხებსაც, კათოლიკეებსაც, სხვებსაც, მაგრამ ეკლესიებში და ქუჩებში მათი რიცხვის შეფასება მხოლოდ ემოციური ფაქტია და არა მგონია იგი რაიმეს არგუმენტად გამოდგეს. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 06:22, 27 ივლისი 2005 (UTC) მოყვანილი არგუმენტები მხოლოდ გაოცებას თუ იწვევენ. მოკლედ: 1. http://www.catholic-hierarchy.org არის არა როგორც შეიძლება ვინმეს ჰგონია კათოლიკური იერარქიის გვერდი, არამედ იმდენად სერიოზული გვერდი (სტატისტიკისთვის ცხადია), რომ მას ვიკიპედიას ინგლისურენოვანი და გერმანულენოვანი გვერდები ხშირად იყენებენ (ეს ნებისმიერს შეუძლია შეადაროს და გადაამოწმოს). თუ ესენიც არ არიან სანდო? 2. შევარდნაძის სტატისტიკას არ ვენდობითო (!): რატომ არ უნდა აემაღლებინა შევარდნაძის დეპარტამენტს მართლმადიდებელთა რიცხვი პროპაგანდისტული მიზნებით? თქვენ ხომ იგივეს სწამებთ ამ "არაქართულ" გვერდებს? გაყალბება და პროპაგანდა ვისთან უფრო უნდა მოვიკითხოთ, თავად მოგეხსენებათ... 3. სიმართლე გითხრათ, არ მეგონა ასეთ არაობიექურობას თუ წავაწყდებოდი ვიკიპედიაში, ასეთ პროპაგანდას. და მერე ვიღაცას შეიძლება გაუკვირდეს, ვინაობას რატომ არ სწერსო?! ვირტუალურ სივრცეში რა ხდება და რეალობაში რას უნდა ველოდოთ: მაშ ასე, შეგიძლიათ წეროთ, როგორც გსიამოვნებთ: მუსლიმები 9,9% კი არა, დაწერეთ 7 ან 6 (უკეთესი იქნება), კათოლიკებზე ხომ საერთოდ არ ვლაპარაკობ, ასეთები ხომ მხოლოდ 0,8% (???) ყოფილა საქართველოში (ვიცი ეს თქვენთვის სასაცილიოა, მაგრამ მაინც გეტყვით: 0,8% მხოლოდ თბილისსა და ქუთაისში დადის წირვებზე კვირაობით), თუ შეგვეშალა: 0, 2% სჯობს... თუმცა ვიცი ამ მე-3 არგუმენტს "ემოციურ ფაქტად" ჩათვლით და მართალიც იქნებით.. '''>>>>>''' მოგესალმებით! მე არავისთან სადავო არა მაქვს, მაგრამ გთხოვთ გადახედოთ ქვემოთ მოტანილ ცხრილს და ისიამოვნოთ: ეს ჩვენი ”შემოქმედებაა”, რომელსაც 2-3 თვის განმავლობაში ვაწარმოებთ. გუშინ და გუშინწინ კიდევ იყო შეტანილი ცვლილებები და დარწმუნებული ვარ, გაგრძელდება. მე ხაზგასმით მინდა აღვნიშნო, რომ მონაცემთა ამ მწკრივში (ანუ სტრიქონში) რომელიღაც ერთი წყაროს (თუნდაც ძალიან სარწმუნოს) საფუძველზე '''მხოლოდ ერთი რიცხვის''' შეცვლა არასწორია, ვინაიდან მივყევართ ისეთ აბსურდამდე, რაც მაგალითად მე-8 და მე-11 სტრიქონებში შეიმჩნევა, სადაც პროცენტების ჯამი 100-ზე მეტია!!! ვიკიპედიისთვის ცოტა უხერხული ხომ არ არის? {|border=0 cellspacing=1 cellpadding=1 width=50% |- | !align="right"|მართლმ. !align="right"|მუსლიმ. !align="right"|გრიგორ. !align="right"|კათოლ. !align="right"|იუდევ. |- |align="right"|1 |align="right"|84.0 |align="right"|10.0 |align="right"|4.0 |align="right"|? |align="right"|? |- |align="right"|2 |align="right"|86.0 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|? |align="right"|? |- |align="right"|3 |align="right"|80.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|1.5 |align="right"|? |- |align="right"|4 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|1.5 |align="right"|? |- |align="right"|5 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|2.0 |align="right"|? |- |align="right"|6 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.0 |align="right"|2.5 |align="right"|? |- |align="right"|7 |align="right"|84.0 |align="right"|9.9 |align="right"|3.7 |align="right"|0.8 |align="right"|? |- |align="right"|8 |align="right"|90.0 |align="right"|9.0 |align="right"|3.7 |align="right"|0.8 |align="right"|? |- |align="right"|9 |align="right"|80.0 |align="right"|11.5 |align="right"|4.7 |align="right"|2.8 |align="right"|? |- !align="right"|10 !align="right"|83.9 !align="right"|9.9 !align="right"|3.9 !align="right"|0.8 !align="right"|0.1 |- |align="right"|11 |align="right"|83.9 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|2.8 |align="right"|0.1 |- |align="right"|12 |align="right"|83.9 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|0.8 |align="right"|0.1 |} '''P.S.''' როგორც ჩანს ამ საკითხზე საერთო აზრი არ არსებობს და არც იარსებებს, ამიტომ არაობიექტურობა რომ არ დაგვწამონ, გავხსნათ ახალი გვერდი [[საქართველოს დემოგრაფია]] (ისედაც უნდა დაგვეწერა!), სადაც ყველა თვალსაზრისი და სარწმუნო ინფორმაცია სრულყოფილად იქნება წარმოდგენილი. შევეცდები ესკიზი დღესვე შევქმნა. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 05:59:38, 2005-07-29 (UTC) ==ტერმინები== მზად ვარ ვიმსჯელოთ ტერმინებზე, რომელი უფრო სწორია: *მუსულმანი, მუსლიმი თუ მაჰმადიანი ? *იუდეველი თუ იუდაისტი ? თქვენი მოსაზრებები დაასაბუთეთ ან მიუთითეთ სანდო წყარო (გამოცემა). [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] სწორი ფორმები გახლავთ: *მუსლიმანი, *იუდეველი [[მომხმარებელი:ლევზურ|ლევზურ]], 27 ივლისი 2005 ==თარგი სუუამი== მგონი უზბეკეთი [[სუუამი|სუუამიდან]] გამოვიდა შარშან (2005), თარგი ხომ არ შეგვეცვალა? [[მომხმარებელი:67.142.130.22|67.142.130.22]] 11:41, 10 მარტი 2006 (UTC) == უახლესი ისტორია == გამარჯობა. ვფიქრობ უახლესი ისტროიის სექცია სერიოზულადაა დასამუშავებელი. მიუხედავად შევარდნაძის მთავრობისადმი ჩემი მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულებისა, ენციკოპედიური სტატია ასეთი აშკარად მიკერძოებული და პოლიტიკურად მოტივირებული ტონით არ უნდა აღწერდეს საქართველოს ისტორიის კონკრეტულ პერიოდს. --[[მომხმარებელი:Kober|Kober]] 15:19, 18 აგვისტო 2007 (UTC) :გეთანხმებით. ძალიან უაზრო რაღაცეები წერია. იმედია შეიცვლება და ჩასწორდება. მიკერძოებული და არაობიექტურია . [[სპეციალური:წვლილი/178.51.234.193|178.51.234.193]] 13:55, 15 მარტი 2023 (UTC) სტატია გადასახედია. და ძალიან ბევრი მასალა ამოსაღებია სტატიიდან და ცალკე სტატიებია შესაქმნელი.--[[მომხმარებელი:Zangala|ცანგალა]] ([[მომხმარებელი განხილვა:Zangala|გ]]) 14:01, 26 თებერვალი 2009 (UTC) :ვინ არის ადმინი? ან ვინ დაწერა ასეთი მშრალი და მწირე ინფორმაცია? 2003 წლიდან საქართველოში იმდენი რეფორმა გატარდა და ამ დროს არაფერი არ წერია. ოცნება ვიკიპედიასაც აკონტროლებს. ვაი საცოდავო საქართველო. ეს მაინც დატოვეთ მიუკერძოებული და ობიექტური. არ შეიძლება ყველაფრის კადრება [[სპეციალური:წვლილი/178.51.234.193|178.51.234.193]] 13:53, 15 მარტი 2023 (UTC) == დროის სარტყელი == გაუმარჯოს! თემაში [[საქართველო]] დროის სარტყელი არასწორადაა მითითებული - ჩვენთან არის UTC/GMT+0400 no DST, იგივე GET. CET არის GMT+0100. [[მომხმარებელი:GioMac|GioMac]] 12:58, 19 მარტი 2009 (UTC) ==გამარკვიეთ== რამდენად საჭიროა ყველა ვებ-გვერდების ამ სტატიაში განთავსება. --[[მომხმარებელი:Zangala|ცანგალა]] ([[მომხმარებელი განხილვა:Zangala|გ]]) 13:35, 5 ივნისი 2009 (UTC) :ამოვიღე რამდენიმე ბმული. - [[მომხმარებელი:Island|Island]] 00:41, 6 ივნისი 2009 (UTC) აფხაზურენოვან სტატიაში რუკაზე ჩამოჭრილია ტერიტორიები. ვერ ვუშველით? --[[მომხმარებელი:Ottoshmidt|Ottoshmidt]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Ottoshmidt|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Ottoshmidt|წვლილი]]</sub> 00:10, 9 დეკემბერი 2013 (UTC) ==[[თარგი:ინფოდაფა საქართველო]]== ცალკე ხომ არ შევქმნათ ასეთი თარგი? ანუ მაგალითად როგორც [[თარგი:ინფოდაფა თბილისი]] და [[თარგი:ინფოდაფა სამხრეთ ოსეთის ომი]] --[[მომხმარებელი:BRUTE|ბრუტ]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 15:40, 25 სექტემბერი 2009 (UTC) == ფლორა == ფლორა მგონი სექციის "გეოგრაფია" ქვესექცია უნდა იყოს. {{(:)}} – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 15:43, 15 სექტემბერი 2010 (UTC) :100% — [[User:Dato Deutschland|<font color="black">დათო</font>]] ^{<span class="plainlinksneverexpand">[{{fullurl:მომხმარებლის განხილვა:Dato Deutschland|action=edit&section=new}}</span> <font color="green">პასუხი</font>]} 16:01, 15 სექტემბერი 2010 (UTC) კრახია აბა რა არის, რატომ წაშალეთ :((( --[[მომხმარებელი:Ottoshmidt|Ottoshmidt]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Ottoshmidt|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Ottoshmidt|წვლილი]]</sub> 16:40, 7 თებერვალი 2011 (UTC) ==თარგი:წყარო== საინტერესოა, სტატიის თავში ჩასმული <nowiki>{{წყარო}}</nowiki> რომელ წყაროს არ ენდობა? --[[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="##00B000">მიხეილ</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#FF8000">მიწერა</span>]]}</small> 06:29, 29 ივლისი 2012 (UTC) : სხვათაშორის ეგ კითხვა მეც გამიჩნდა და დაწერასაც ვაპირებდი, თუმცა როგორც ვნახე უკვე დაწერილა, სხვა გზა აღარ მაქვს უნდა დავეთანხმო. ამოსაღებია და ახლავე ამოვიღებ კიდეც. --[[მომხმარებელი:Jaba1977|<font color="#00B000">ჯაბა</font>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#00B000">ლაბაძე</span>]] 17:13, 8 სექტემბერი 2012 (UTC) სახელმწიფო ენა "აფხაზური" წყარო არასწორია, კონსტიტუციის მერვე მუხლით არ არის განსაზღვრული ეს, პირველი თავის მეორე მუხლი პუნქტი დამი არის სწორი. [[მომხმარებელი:TazoGel|TazoGel]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:TazoGel|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/TazoGel|წვლილი]]</sub> 21:44, 26 ოქტომბერი 2019 (UTC) ==დედაქალაქი== გამარჯობათ , მოკლედ ინგლისურ ვიკიპედიაში ,საპარლამენტო დედაქალაქად ქუთაისი წერია , ჩვენც ხომ არ მიგვეთითებინა ,თუ ჯერ ადრეა? --[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 17:07, 8 სექტემბერი 2012 (UTC) :ფაქტია რომ ამ ეტაპზე ეგრეა, მგონია რომ უნდა შეიცვალოს თუ მერე გადმოიტანენ თბილისში ისევ უნდა შევცვალოთ. --[[მომხმარებელი:პაატა შ|პ.შეთეკაური]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:პაატა შ|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/პაატა შ|წვლილი]]</sub> 18:19, 30 იანვარი 2013 (UTC) ::ჩემი აზრით არასწორია, რადგან ასეთი ცნება - ''საპარლამენტო დედაქალაქი'' - არც ჩვენს კანონმდებლობაშია ნახმარი და არც გავრცელებული ზეპირსიტყვიერებაში.--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 10:40, 9 დეკემბერი 2013 (UTC) :::'''მამაქალაქი?''' :D არგუმენტად ზეპირსიტყვიერება გამოდგება --<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]][[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;padding:0 4px">★</span>]]</big> 09:23, 19 იანვარი 2015 (UTC) ==დასახელება== რატომ არის სტატიაში წარმოდგენილი მხოლოდ ქართულ ენაზე საქართველოს დასახელება? რატომ არ დავამატოთ მეგრულ, სვანურ და აფხაზურ ენებზე საქართველოს სახელი? ამ ოსურზე არ ვიცი, მაგრამ ეს სამი ენა უნდა იყოს წარდგენილი სტატიაში. სვანური და მეგრული არის ქართველური ენებიდან, აფხაზური კი ოფიციალურია აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში. --[[სპეციალური:წვლილი/149.3.2.67|149.3.2.67]] 18:35, 25 აგვისტო 2014 (UTC) :ეს ქართული ვიკიპედიაა და აქედან გამომდინარე სახელი ეწერება საქართველოს ერთადერთ სახელმწიფო ენაზე ქართულად. მეგრულად და აფხაზურად შესაბამისად წერია [https://xmf.wikipedia.org/wiki/საქორთუო მეგრულ] და [https://ab.wikipedia.org/wiki/Қырҭтәыла აფხაზურ] ვიკიპედიებში. --[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#d20000;color:#ffe600;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffe600;padding:0 4px;color:#d20000;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 19:19, 25 აგვისტო 2014 (UTC) მეგრულად არა, მაგრამ აფხაზურად უნდა იყოს. იმიტომ რომ საქართველოს ერთადერთი სახელმწიფო ენა ნამდვილად არ აქვს. ჩვენ გვაქვს ორი სახელმწიფო ენა და მე მგონი დროა ეს ხარვეზი გამოსწორდეს.--[[მომხმარებელი:Achiko-84|Achiko-84]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Achiko-84|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Achiko-84|წვლილი]]</sub> 14:45, 18 იანვარი 2015 (UTC) :ხო მართალია, აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 14:51, 18 იანვარი 2015 (UTC) ::{{გაკეთდა|ჩაემატა}}--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 14:59, 18 იანვარი 2015 (UTC) აფხაზური არაა ნაციონალური/[[სახელმწიფო ენა]] ; აფხაზური არის რეგიონალური ენა -[[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა]]ში ქართულ ენასთან ერთად:) ასე რომ ზედმეტად მიმაჩნია ქვეყნის სახელის ან ენაზეც მოხსენიერბა .--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 10:16, 25 აპრილი 2015 (UTC) :ჯერ აქ უნდა დაგეწერა და შესწორება შეგეტანა სხვა მომხმარებლების აზრის გამოთქმის შემდეგ, მით უმეტეს, აქ გარკვეული აზრი უკვე გამოთქმულია. შესაბამისად, შენი ცვლილება გაუქმებულია. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:40, 25 აპრილი 2015 (UTC) რომელ გარკვეულ აზრზეა საუბარი? არის კონტიტუცია ,რომელიც უნდა იქნას გათვალისწინებული ''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული, ხოლო აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში (10.10.2002, N1689) აგრეთვე - აფხაზური'' -ეს წერია კონსტიტუციაში ხომ (?) ანუ(აქვე) ვგებულობთ რომ ქვენის/სახელმწიფო ენა არის ქართული! რაც შეეხება მისი სტატუსი(აფხაზურის) არ სცდება კონკრეტულ რეგიონს შესაბამისად მის სტატუსს ვუწოდებთ რეგიონალურ ენას. ჯობს ფრჩხილებში მაინც ჩავსვათ რომ რეგიონალურია:) და არა სახელმწიფო მასშტაბის . შენიშვნა N-2) რატომაა მითითებული სტატიის დასაწყისში ქვეყნის სახელი აფხაზურად, როცა მოსახლეობის მცირე ნაწილი მოიხმარს ამ ენას? თუ აფხაზურს არ ამოვიღებთ მაშინ მივუთითოთ დასახელება სხვა ენებზეც(როგორც თურქულ ვიკიშია);აზერბაიჯანულად(რომელზეც აფხაზურისგან განსხვავებით ქვეყნის 7% საუბრობს) ,სომხურად(5-6%) და რუსულადაც, რომელზეც ეს ზემოთ ხსენებული ხალხი აგებინებს ერთმანეთს საკუთარ ნათქვამს...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 17:08, 25 აპრილი 2015 (UTC) :შენი კომენტარის ბოლო ნაწილი დემაგოგიაა და მეტი არაფერი. დიახ, კონსტიტუციაში გარკვევით წერია, რომ აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა, ოღონდ აფხაზეთში, აფხაზეთი კი საქართველოა და სწორედაც რომ საჭიროა, ქვეყნის სახელწოდება ამ ენაზეც იყოს მოხსენიებული. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 18:20, 25 აპრილი 2015 (UTC) ეგ დემაგოგია არგუმენტადაც შეიძლება აღიქვას, მსგავს ,,დემაგოგიას'' ველოდი საპირისპიროს. მიხეილ, ისევ შეცდომას უშვებთ როცა აფხაზურს სახელმწიფო ენას უწოდებთ ,რომელიც განსხვავდება რეგიონალური ენისგან! რატომ არ გვაქვს მითითებული ესპანეთის სახელი ბასკურად,კატალონიურად....რუსეთის სახელი ჩეჩნურად,ინგუშურად,თათრულად,ხუნძურად; რითი აღემატება ამ ენების სტატუსს აფხაზური? თუ ენა როგორც პოპულარული კულტურაა მოხსენიებული მაშინ გეუბნებით რომ აფხაზურზე მეტად პოპულარულია აზერბაიჯანული,სომხური,ოსური და რუსული...აფხაზეთის ა/რ -ის კუთვნილების საკითხის გახსენება რატომ გახდა საჭირო,განა სადმე ამაში ეჭვი შევიტანე? თუ ''Қырҭтәыла''-თი ვცდილობთ ძაფების გამბმას ენგურსიქეთ სხვა თემაა ,მაგრამ ვიკიპედია ენციკლოპედიური პროეტტია და უნდა შევეცადოთ თემა ავღბეჭდოთ ისე როგორც ის არის რეალურად. ცნობისთვის 1ხელაც გავიმეორებ ,რომ საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული ენა! აფხაზური ენა ავტონომიის ჩარჩოებს არ სცდება! ,აქვე ვიტყვი რომ ავტონომია და სახელმწიფო განსხვავდებიან ერთმანეთისგან, შესაბამისად სახელმწიფო და (კონკრეტული) რეგიონალური ენაც განსხვავდებიან ერთმანეთისგან! ის ,რომ ამ ქვეყნის სახელმწიფო ენაა ქართული ჭეშმარიტებაა! ამის განხილვაც კი სასაცილო მდგომარეობაში ჩაგვაყენებდა. გვინდა თუ არა ამ სტატიის, ამ მონაკვეთის მთავარი წყარო იყოს საქ.კონსტიტუცია (?)-ეს სხვა თემაა....--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 23:16, 25 აპრილი 2015 (UTC) :[[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] ამ შემთხვევაში [[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]]-ს დავეთანხმები, ჩემი აზრით ნაჩქარევად ჩაემატა ის აფხაზური მინაწერი და შესაბამისი განხილვა არ ყოფილა. თუ რეგიონალირ ოფიციალურობას ვაქცევთ ყურადღებას, მაშინ დავითი მართალია როცა სხვა სტატიებზე იგივენაირად არ მითითებაზე გვეუბნება, კატალონიაში კატალონიურის გარდა ოქსიტანურიც კი ოფიციალურია მაგრამ ესპანეთის სტატიაში კატალონიური სახელიც კი არ გვიწერია. მემგონი ოდნავ მეტი დაფიქრება და განხილვა სჯობია ამ საკითხის.--<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]]</big>[[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;font-size:105%;padding:2.2px">★</span>]] 16:20, 26 აპრილი 2015 (UTC) რახან განხილვა ამ საკითხზე მე განვაახლე გამოსავალსაც მევე შემოგთავაზებთ :) ამოვიღოთ ქვეყნის დასახელება აფხაზურ ენაზე ,მივუთითოთ ოფიც.ენების ,,განყოფილებაში'' რომ აფხაზური რეგიონალური ენაა/(აფხაზეთში აგრეთვე აფხაზური)......თუ საპირისპირო მოსაზრება/არგუმენტი არ იქნება თქვენის ნებართვით ცვლილებებს შევიტან :)...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 13:27, 29 აპრილი 2015 (UTC) :არაფერი არ უნდა ამოვიღოთ. მე პირადად ნაკლებად მაინტერესებს ესპანელებს ბასკურად და კატალანურად უწერიათ თუ არა. ეს ქართული ვიკიპედია და საქართველოში კონსტიტუციით არის ორი სახელმწიფო ენა (ქართული და აფხაზური) ერთი ვრცელდება მთელ საქართველოზე, ხოლო მეორე ერთ-ერთ ავტონომიურ რესპუბლიკაზე. ამიტომ აფხაზური დასახელებაც დარჩება სტატიაში როგორც არის--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 13:35, 29 აპრილი 2015 (UTC) ჰოდა იქვე მივუთოთით რომელ რეგიონშიცაა ოფიც. ენა. რას ქვია ნაკლებად გაინტერესებს ? ესპანელებს რა უწერიათ არ ვიცი! გეუბნებით რომ ეს ჩვენ არ გვაქვს პრეცედენტი რეგიონალური ენაზე სახელმწოფო სახელის დასახელებისა(ჩვენივე ვიკიში) ,ესპანელები რა შუაშია ? რუსეთს რამდენი ფედერალური ენაც აქვს ყველაზე მივუთითოთ სახელი,ან აშშ -ს დასახელაბა ფრანგულადაც დავიტანოთ? გაერთიანებული სამეფოს სახელი მარტო ინგლისურად რატომ გვაქვს მითითებული? ეს ყველაფერი ქართულ ვიკიპედიაშია....ან ვთქვათ რომ ამ 1 სტატიაში შევცდით ,ან ვთქვათ რომ დანარჩენში ვცდებით. მე უბრალოდ ვერ გავიგე თუ ზემოთჩამოთვლილ ქვეყნების სახელებს (ქართულ ვიკიპედიაში) არ ვუთითებთ რეგიონალურ ,ფედერალურ თუ უმცირესობათა ენებზე, რატომ უნდა იყოს მითითებული საქართველო აფხაზურად,რატომ?--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 14:01, 30 აპრილი 2015 (UTC) ::[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]] ერთპიროვნული გადაწყვეტილებები არაა საჭირო, ხოდა ქართული ვიკიპედია როა სწორედ მაგიტომ მოვიყვანე მაგალითი ისევ ქართული ვიკიპედიის სტატიიდან. ორმაგი სტანდარტი არ უნდა გქონდეს, თუ საქართველოში აფხაზურს აქვს რაიმე სახის ოფიციალური სტატუსი (და რომ აქვს) ისევეა ესპანეთში კატალონიური და ოქსიტანურიც, მაგრამ ესპანეთის სტატიაზე რატომღაც არ დაგიმატებიათ. თუ მიდგომაა ყველაფრის მიმართ ერთნაირი იყოს და არა სურვილის მიხედვით. მეპოპულისტურება რატომღაც ამ „ქი'რთეი'ლას“ აქ მითითება, ვითომ „კარგი ტონიაო“-ს გაგებით.--<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]]</big>[[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;font-size:105%;padding:2.2px">★</span>]] 16:33, 30 აპრილი 2015 (UTC) :არავითარი ორმაგი სტანდარტი, მე შევიტანე იმ სტატიაში რომელშიც საჭიროდ ჩავთვალე. თუ სხვა ქვეყნებშიც არის რამდენიმე სახელმწიფო ენაა არაა პრობლემა, მივაწეროთ. რახან ესპანეთის მაგალითი მოიყვანე გეტყვი, რომ სულ სხვადასხვა შემთხვევაა ესპანეთში ბასკურს, კატალანურს, ოქსიტანურს და ა.შ. ოფიციალურად რეგიონული ენების სტატუსი აქვთ, ხოლო აფხაზური საქართველოს კონსტიტუციაში არსად არაა რეგიონულ ენად მოხსენიებული, ის მოხსენიებულია როგორც სახელმწიფო ენა ერთ-ერთ რეგიონში. სახელმწიფო ენა ერთ-ერთ რეგიონში კი ავტომატურად რეგიონულ ენას არ ნიშნავს. ასე რომ აფხაზური სახელწოდების ჩაწერას პოპულიზმთან არანაირი კავშირი არ აქვს. ჩემი პოზიცია ასეთია, რომ ქვეყნის აფხაზური სახელი უნდა დარჩეს როგორც არის--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 17:24, 30 აპრილი 2015 (UTC) საქ.კონსტიტუციაში წერია რომ საქართველოს სახელმწიფო ენაა ქართული აფხაზეთში ასევე აფხაზური ;) სწორედ ეს წინადადება აღიარებს აფხაზურს რეგონალურ ენად.კონსტიტუცია ამბობს რომ მისი ოფიციალური/სახელმწიფო სტატუსი ავტონომიური რესპუბლიკის საზღვრებს არ სცდება! რაც შეეხება კატალონიურს, ის ესპანეთში არა მხოლოდ კატალონიაშია აღიარებული ოფიციალურ ენად... თუ აფხაზურ დასახელებას დავტოვებთ მაშინ სტატიების უმეტესობაზე ,რომლებიც სახელმწიფოებს ეხებიან გადახედვა მოგვიწევს. ვოევოდინას ოფიც. ენებით მივუთითოთ სერბეთიც; ,მოლდოვა: რუსულად, გაგაუზურად,უკრაინულად......;უკრაინა ყირიმის თათრულად...დააა კიდევ მრავალ ქვეყნას აქვს მსგავსი ''პრობლემა'' ან ასე გადავწყვიტოთ ან ისე :) 1ანი პოლიტიკაა საჭირო,ისე არ გამოგვადგება ვისაც როგორ უნდა და მიაჩნია ისე ჩაწეროს ... თქვენსავით აქტიური ვიკიპედიელი არ ვარ ,მაგრამ მაინც გადავწყვიტე (ჩემის აზრით) შეცდომაზე მითითება. მადლობა ყურადღებისთვის...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 14:06, 1 მაისი 2015 (UTC) :აფხაზური დასახელება ამოსაღებია. სახელმწიფო ენად მისი გამოცხადება არასწორია. [https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2931198?publication=4 სახელმწიფო ენის შესახებ] კანონში ვკითხულობთ: „საქართველოს კონსტიტუციის მე-8 მუხლის თანახმად, '''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული''', ხოლო '''აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში''' აგრეთვე – აფხაზური.“ ასე რომ, ახლანდელი არასწორად გადმოსცემს იმას, რაც რეალურად არის. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 17:30, 5 მარტი 2021 (UTC) ::არაფერი არ არის ამოსაღები. კონსტიტუციის მიხედვით აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა და არა რეგიონული, ოღონდ მხოლოდ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკაში.--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#5D8AA8;color:#F0F8FF;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#F0F8FF;padding:0 4px;color:#5D8AA8;">'''''1010'''''</span>]] 15:39, 6 მარტი 2021 (UTC) :::კონსტიტუციაში ის წერია, რაც ზევით დავწერე. „'''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული“.''' აფხაზური ენას სახელმწიფო ენა არის მხოლოდ აფხაზეთის არ-ში და არა სახელმწიფოს დონეზე. ამიტომ, სრულად ზედმეტია. სტატია ეხება ქვეყანას და არა ავტ. რესპუბლიკას. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 16:12, 6 მარტი 2021 (UTC) ::::არ აქვს მნიშვნელობა მთელი ქვეყნის ტერიტორიაზეა თუ მხოლოდ ავტონომიის სახელმწიფო ენა სახელმწიფო ენაა. ამიტომ ვერანაირ საფუძველს ვერ ვხედავ, რომ აფხაზური დასახელებაც იყოს მითითებული.--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#5D8AA8;color:#F0F8FF;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#F0F8FF;padding:0 4px;color:#5D8AA8;">'''''1010'''''</span>]] 18:52, 6 მარტი 2021 (UTC) :::::როგორ არ აქვს მნიშვნელობა? მაშინ რუსეთს რამდენ ენაზე მივუთითოთ სახელწოდება? ეს იქნებოდა სისულელე, ჩვენს შემთხვევაში ასეთი არ არის, მაგრამ სიტუაცია რეალურად იგივეა. მნიშვნელობა რა თქმა უნდა აქვს, აფხაზური საქართველოს სახელმწიფო ენა არ არის. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 19:01, 6 მარტი 2021 (UTC) == შესავალი == „ქრისტიანობა გაბატონდა ადრეული III საუკუნიდან“. IV საუკუნე ხომ არ უნდა იყოს? „სანამ XVI საუკუნეში რამდენიმე მცირე პოლიტიკურ ერთეულად დაიშლებოდა“. XVI თუ XV???--[[მომხმარებელი:ILIA|'''ILIA''']] [[მომხმარებლის განხილვა:ILIA|<small>^{<span style="color:#000080; font-family:Tahoma; text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.4em">'''განხილვა'''</span>}</small>]] 14:05, 3 იანვარი 2016 (UTC) == რუკა == არ აჯობებს, რომ [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Georgia_(orthographic_projection_with_inset).svg ეს] რუკა ჩავსვათ? რაც არ უნდა იყოს, ფაქტი სახეზეა — სამწუხაროდ, სამხრეთ ოსეთი და აფხაზეთი საქართველოს შემადგენლობაში მხოლოდ ფორმალურადაა. — '''[[მომხმარებელი:ßurduli|ßurduli]]''' 10:08, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) :ჩემი აზრით, ისე უნდა დარჩეს როგორც არის. – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 12:07, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) ::საქართველოს კონტიტუციაში აფხაზეთი და სამხრეთ ოსეთი საქართველოს შემადგენელი ნაწილია და ამიტომ ამაზე საუბარი ზედმეტია. ეს ქართული ვიკიპედიაა და ზემოთ მოყვანილი რუკა აჯობებს სხვა ვიკიპედიებმა გამოიყენონ, ხოლო ჩვენ ვიცით ვისია და ვის ხელშია ეს ტერიტორიები. -- [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 12:40, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) {{ping|ßurduli}} ამას სერიოზულად ამბობ? — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 12:51, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) :სიმართლე გითხრა, არ მეგონა, თუ ამას ვინმე სერიოზულად აღიქვამდა. — '''[[მომხმარებელი:ßurduli|ßurduli]]''' 13:04, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) ::პირიქით, ვცდილობ სადაც შესაძლებელია ეგ რუკა შევცვალო და შენ ამბობ ქართულშიც ეგ ჩავსვათო?--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 13:04, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) :ეს თემა საქართველოს ყოველი მოქალაქისთვის სერიოზული უნდა იყოს (არის კიდეც) და ამიტომ ეს ჩვენთვისაც სერიოზული თემაა. -- [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 20:02, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) ::საქართველოს ტერიტორია არის ის რაც გაეროსა და საერთაშორისო თანამეგობრობის მიერაა აღიარებული, მისი შიდა პოლიტიკურ-ადმინისტრაციული მოწყობის ჩათვლით, რომელიც ქვეყნის შიგნით მხოლოდ საქართველოს სუვერენული უფლებაა. თუ რომელიმე ვიგინდარა სახელმწიფოს სხვანაირად წარმოუდგენია (მადლობა ღმერთს ესეთები ერთი ხელის თითებზე დაითვლება) ეს მათი პრობლემაა! [[მომხმარებელი:GiorgiXIII|GiorgiXIII]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:GiorgiXIII|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/GiorgiXIII|წვლილი]]</sub> 21:12, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) მეგობრებო ასცდა განხილვა თემას. მე მგონი, უკვე გარკვეულია ყველაფერი. – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 04:49, 13 სექტემბერი 2016 (UTC) == ორი საქართველო == რად უნდა ინფოდაფაში ორი საქართველო წარწერად (ზემოთ). [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 16:30, 27 დეკემბერი 2018 (UTC) :საჭიროა! რადგან მეორე წარწერა ბმულს აჩენს დროშისა და გერბის ქვემოთ. --[[მომხმარებელი:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 14:57, 28 დეკემბერი 2018 (UTC) == მიუკერძოებლობის პრინციპი == დავიჯერო ეს ნაწილი მიკერძოებულია? ის რომ მშვიდობიანი მთავრობა სიგუამ,კიტოვანმა და სხვა არაკაცთა ნახირმა გადაატრიალა? ის რომ შევარდნაძის რეჟიმი ზღუდავდა ყველაფერს, ის რომ ქვეყანა იზოლირებული იყო და ჩრდილოეთ კორეას ვემსგავსებოდით? ან და რომ განვაახლე არჩევნები 2016 და 2018 რატომ წამიშალეთ?--[[მომხმარებელი:ჯეო|ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 13:00, 10 თებერვალი 2019 (UTC) :{{ping|ჯეო}} სად წაიშალა შენი წვლილი და რომელი ნაწილი გაინტერესებს?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:18, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :{{ping|Rastrelli F}} თებერვალში მივუმატე სტატიას 2016 წლის საპარლამენტო და 2018 წლის საპრეზიდენტო არევნები, რაც შეეხება მიუკერძოებლობას არა მგონია შევარდნაძე დემოკრატი ყოფილიყო--[[მომხმარებელი:ჯეო|M.I.K.H.E.I.L.&#61;ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 20:19, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::მაგას ჩვენ არ განვსაზღვრავთ ვინ იყო და რა იყო. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 20:20, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::{{ping|გიო ოქრო}} ჩვენ ყოველთვის უნდა ვეცადოთ მომხმარებელს ვუთხრათ რა არის სწორი, ნაცვლად იმისა მივუთითო რა არის არასწორი. სხვაგვარად, მერწმუნე, პოლიციას ვემსგავსებით. {{ping|ჯეო}} გასაგებია თქვენი მოსაზრება. მე არ მინახავს კონკრეტული ჩასწორება, თუმცა ზოგადი აზრი შემდეგია: ვიკიპედიაში დამკვიდრებულია რამდენიმე [[ვიკიპედია:ხუთი პილასტრი|ფუნდამენტური წესი]], მათ შორის იმგვარ საკითხებზე, როგორიც სამოქალაქო ომია, რადგან ასეთ დროს ზღვარი [[ვიკიპედია:ორიგინალური კვლევის დაუშვებლობა|საკუთარ ორიგინალურ ნააზრევსა]] და [[ვიკიპედია:სანდო წყაროები|სანდო წყაროს]] [[ვიკიპედია:ლიტერატურის მითითება|მოხმობას]] შორის [[ვიკიპედია:ნეიტრალური თვალსაზრისი|ძალიან ფაქიზი]] ხდება. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ასეთ დროს, წყაროების დამოწმებაა, რაც დადასტურებდა თქვენი მონდომებისა და წვლილის ობიეტურობას და სანდოობას. --[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:29, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::{{ping|ჯეო}} - შეგიძლია ჩააგდო ბმული შენს ცვლილებებზე?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:31, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::::{{ping|Rastrelli F}} ახლა ჩავამატე, თქვენ გადაწყვიტეთ დატოვებთ თუ წაშლით--[[მომხმარებელი:ჯეო|M.I.K.H.E.I.L.&#61;ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 20:33, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::{{ping|ჯეო}} წყარო არ გინდა რომ მიუთითო?!- R. 20:35, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::{{ping|ჯეო}} ბოდიში, რომ შენობით მოგმართავ, მაგრამ მგონია ამ საქმეში ერთნი ვართ!- R. 21:41, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ==არჩევნები== არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია. უნდა გადავიდეს სტატიაში საქართველოს ისტორია. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 22:33, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :არგუმენტი?!--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 22:50, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::ვიკიპედიაში ასეთი სტატიების სტრუქტურა, სტილი ;) — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:08, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::თვალი ჩაუკარი შენს მეგობარს! არგუმენტი რა გაქვს, რომ არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 23:15, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::::გამეორებას არ ვაპირებ. მოდი, დაწყნარდი და მერე განაგრძე განხილვებში მონაწილეობა. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:17, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::ადმინი მეუბნები პასუხად, რომ „არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია“-ზე დავწყნარდე?! კარგი რა მიხეილ?! — ეგ არის შენი არგუმენტი 2019 წლის 28 ოქტომბრის შენსავე კომენტარზე?! თუ კიდევ გაგაჩნია რამე ენციკლოპედიური?! - (ხელს ჩემს მაგივრად {{ping|MIKHEIL}} უფრო აწერს..) ::::::შეეშვი დემაგოგიასა და შეურაცხყოფას, თორემ ვიკიპედიის წესები ამ მხრივ ცოტა სხვანაირია. ადმინზეც არასწორი წარმოდგენები გაქვს, სრულიად აცდენილი. ვიკიპედიის სტრუქტურა ქვეყნების შესახებ ძირითად სტატიებში მსგავს „ჩაშლებს“ არ ითვალისწინებს. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:35, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::::მე რა წარმოდგენები მაქვს შენ არ გეხება! ჩაშლები — შენი დაკვირვებაა და მეტი არაფერი! — მოაწერს ხელს მიხეილი.{{ხელმოუწერელი|Rastrelli F}} ::::::::ოოოოკ. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:45, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) == საქართველოს ფიზიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა == საქართველოს მთლიანი ტერიტორია არ მდებარეობს სამხრეთ კავკასიაში, სახელმწიფოს ნაწილი ჩრდილოეთ კავკასიაშია (თუშეთი - მთლიანად, ხევსურეთი - ნაწილობრივ, ხევი - მთლიანად) - დაახლ.3,000 კვ.კმ. შესაბამისად ჩავასწორე სტატიაში ცნობა ამის შესახებ ( ის სექცია, სადაც საუბარია საქართველოს მიკუთვნებაზე ამა თუ იმ კონტინენტისათვის).--[[მომხმარებელი:Giorgi Mechurchle|Giorgi Mechurchle]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Giorgi Mechurchle|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Giorgi Mechurchle|წვლილი]]</sub> 17:50, 2 თებერვალი 2022 (UTC) ::{{ping|Giorgi Mechurchle}} გეთანხმებით და სხვათა შორის კარგი იქნება [https://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Georgia_(country)#Requesting_comments_on_geopolitical_placement აქაც თუ შემოიხედავთ] თქვენ ან სხვა რომელიმე გამოცდილი მომხმარებელი. დაკავშირებული თემაა და საქართველოს გეოგრაფიის და გეოპოლიტიკის მცოდნე ინგლისურ სტატიაზე ბევრი არავინაა.--[[სპეციალური:წვლილი/2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84|2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84]] 09:32, 4 დეკემბერი 2022 (UTC) == გეოგრაფია და გეოპოლიტიკა == იქნებ რომელიმე გამოცდილმა მომხმარებელბა [https://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Georgia_(country)#Requesting_comments_on_geopolitical_placement აქ შემოიხედოთ] და მოსაზრება გამოთქვათ. უნდა დაკონკრეტდეს გეოპოლიტიკური კუთვნილება. ინგლისურ სტატიაზე ჯერ კიდევ ტყემალზე ზიან.[[სპეციალური:წვლილი/2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84|2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84]] 09:36, 4 დეკემბერი 2022 (UTC) == 1 სულ მოსახლეზე 860$ არარის თვეში == 1 სულ მოსახლეზე 860$ არარის თვეში! ხალხი 600 ლარზე მუშაოვს რაც 200 დოლარი გამოდის! [[სპეციალური:წვლილი/212.58.120.238|212.58.120.238]] 19:41, 1 დეკემბერი 2023 (UTC) == საყვედური == დაარედაქტირეთ სახელმწიფო ენაში გიწერიათ აბხაზური [[სპეციალური:წვლილი/91.184.120.207|91.184.120.207]] 13:55, 5 იანვარი 2024 (UTC) :ასე წერია კონსტიტუციაში და ჩვენ ვერაფერს შევცვლით. [[მომხმარებელი:ალექსანდროს|ალექსანდროს]] ([[მომხმარებლის განხილვა:ალექსანდროს|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/ალექსანდროს|წვლილი]]) 15:37, 5 იანვარი 2024 (UTC) ::გასაგებია, რომ ბევრისთვის უცნაურია მსგავსი, მაგრამ რამდენჯერ უნდა ითქვას ამის შესახებ... - [[User:Otogi|<span style="color:#0018A8; font-family:Neuropol"><b>OTOGI</b></span>]] <small>^{[[User talk:Otogi|<span style="color:#0018A8">Messages</span>]]}</small> 17:25, 5 იანვარი 2024 (UTC) :::კონსტიტუციის თანახმად, აფხაზური სახელმწიფო ენა არის (ქართულთან ერთად) მხოლოდ აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში და არა მთელ ქვეყანაში, ამიტომ ამოსაღებია ან სხვა ფორმით ჩასაწერი. [[User:გიო ოქრო|'''''<span style="color:gold">გიო</span> <span style="color:#66FF00">ოქრო</span>''''']] 18:51, 10 იანვარი 2024 (UTC) ::::ბოლო მომხმარებლის რედაქტირებას ვეთანხმები. აფხაზური არ არის საქართველოს სახელმწიფო ენა. [[User:გიო ოქრო|'''''<span style="color:gold">გიო</span> <span style="color:#66FF00">ოქრო</span>''''']] 17:04, 25 ოქტომბერი 2024 (UTC) :::::არ არის, თუმცა, არის ოფიციალური საქართველოს ერთ-ერთ მხარეში. შესაბამისად, მე არ ვეთანხმები ამოღებას. საინტერესოა სხვა რედაქტორების აზრიც. — '''[[User:Agentt Smith|ნიკა]]''' 20:34, 25 ოქტომბერი 2024 (UTC) ::::::ვეთანხმები დატოვებას. ენა კონსტიტუციის მიხედვით ერთ-ერთ რეგიონში თუ ატარებს სახელმწიფო ენის სტატუსს, შესაძლებელია სტატიაში მიეთითოს ამ ენაზე ქვეყნის სახელწოდება. — [[მომხმარებელი:Mehman|<span style="color:#ff0500">'''''Meh'''''</span>]][[მომხმარებელი განხილვა:Mehman|<span style="color:#0500ff">'''''man'''''</span>]] 17:38, 26 ოქტომბერი 2024 (UTC) ::::ეს დისკუსია დროდადრო ტივტივდება ხოლმე და ვფიქრობ, რომ ბევრისთვის უკვე მოსაწყენიც გახდა, მაგრამ ერთი კითხვა გამიჩნდა და რომ არ დამეწერა, არ შემეძლო. [[ესპანეთი|ესპანეთის]] სტატიას ვკითხულობდი და, როგორც ვხედავ, ოფიციალური და აღიარებული რეგიონული ენები ცალკეა გამოყოფილი. ჩემთვის გაუგებარია, რა განსხვავებაა, მაგალითად, კატალონიისა და აფხაზეთის შემთხვევებს შორის — ესპანეთის სახელმწიფო ენა ესპანურია, ხოლო კატალონიაში, ბასკეთსა და სხვა ავტონომიურ რეგიონებში ადგილობრივ ენებსაც აქვთ ოფიციალური ენის სტატუსი. საქართველოს სტატიის [[:en:Georgia_(country)|ინგლისურენოვან ვერსიასში]] ოფიციალური და აღიარებული რეგიონული ენები ასევე ცალკეა გამოყოფილი. [[მომხმარებელი:Shavtara|Shavtara]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Shavtara|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Shavtara|წვლილი]]) 09:03, 20 ივნისი 2025 (UTC) == Გერბი == Რატომ არაა მითითებული გერბი? [[სპეციალური:წვლილი/5.178.149.225|5.178.149.225]] 18:38, 17 ივნისი 2024 (UTC) fr4eysuoyajylm68fznydcoyi6tr4cj 4816991 4816975 2025-06-20T10:25:57Z Mehman 75871 /* საყვედური */ პასუხი 4816991 wikitext text/x-wiki ==დემოგრაფია== ამ ბლოკში მოთავსებული ციფრები მოსახლეობის ეთნიკური და რელიგიური კუთვნილების შესახებ აღებულია საქართველოს 2002 წლის აღწერის ოფიციალური გამოცემიდან. სხვა უფრო ზუსტი და ახალი მონაცემები (ვიღაც-ვიღაცების პირადი შეფასებების გარდა) ბუნებაში არ არსებობს, მაგრამ რატომღაც ყველა თავს ვალდებულად თვლის მის შეცვლას თავისი შეხედულებისამებრ. ამ საკითხზე ალბათ უნდა შევთანხმდეთ, რათა ფუჭი შრომა არ გავწიოთ - სამუშაო ისედაც ბევრი გვაქვს. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 12:22, 26 ივლისი 2005 (UTC) რა თქმა უნდა, თქვენ შეგიძლიათ ენდოთ ედუარდ შევარდნაძის დროინდელ სტატისტიკურ მონაცემებს, მე მხოლოდ მოგაწვდით ინტერნეტ-წყაროებს და ისიც კათოლიკეთა სტატისტიკის შესახებ: http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dcauc.html კავკასიის სამოციქულო ადმინისტრაცია, რომელზეც ამ გვერდზეა საუბარი მოიცავს მხოლოდ საქართველოს (სომეხ კათოლიკებზე ქვემორე მოგახსენებთ). http://www.geocities.com/Athens/Delphi/9395/html/presencia2-fr.html#Armenia ამ გვერდზე იხილეთ სომეხ კათოლიკეთა რიცხვი (მხოლოდ სომხეთში, ჯერ კიდევ 1997 წელს!), ხოლო შემდეგ გვერდზე:http://www.catholic-hierarchy.org/country/scam1.html იხილეთ უკვე ნახსენები კავკასიის ადმინისტრაციის გვერდზე მთელი ციფრი ცომეხი კათოლიკებისა აღმოსავლეთ ევროპაში, სადაც ძირითადი ნაწილი საქართველოსა და სომხეთშია (ორიოდე ათასი კათოლიკე სომეხი ლვოვში ცხოვრობს). არართული არითმეტიკული ოპერაციით 220 000-150 000=70 000 მიიღებთ სომეხ კათოლიკეთა რიცხვს საქართველოში. ანუ 70 000 სომეხი და 50 000 ქართველი კათოლიკე ერთად შეადგენს დაახლ. 2,7% საქართველოს მოსახლებისა და ამას თუ დაუმატებთ ასირიელ კათოლიკეთა ციფრს 3000-დან 5000-მდე (კვირას შუადღეს შეგიძლიათ თავად დარწმუნდეთ მათ ციფრში თბილისის კათოლიკურ ეკლესიაში), მაშინ მიიღებთ 2,8%-ს საქართველოს მოსახლეობისა. იმედია საკმარისი დადასტურები ინფორმაცია მოგეწოდათ და არა ვინმეს გამოგონილი ან ნასურვილარი. :მიუხედავად იმისა, რომ 2002 წლის აღწერა ჩატარდა შევარდნაძის მმართველობის დროს (რომელიც ჩემთვის არის და იქნება ტირანი), ამ აღწერის მონაცემები ბევრად უფრო შეესაბამება რეალობას, ვიდრე ინკოგნიტო მომხმარებლის ინფორმაცია. ამასთან, სიფრთხილით უნდა მოვეკიდოთ კათოლიკეთა ინტერნეტ-საიტების მონაცემებს, ვინაიდან მათ ხშირად ახასიათებთ სტატისტიკური მონაცემების ტენდენციურად წარმოჩენა. [[მომხმარებელი:ლევზურ|ლევზურ]], 27 ივლისი 2005 ჩემი მოწოდება იყო შევთანხმებულიყავით ერთ წყაროზე. სახელმწიფო სტატისტიკა რას წარმოადგენს, მეც კარგად ვიცი (მათემატიკოსი ვარ სტატისტიკის სპეციალობით), ნებისმიერი ასეთი ტიპის ინფორმაცია მეტ-ნაკლებად ტენდენციურია. ამიტომ , პოლიტიკისგან დამოუკიდებლად, ჩემთვის არა აქვს მნიშვნელობა ეს გამოცემა შევარდნაძემ შეადგინა თუ ვინმე პეტრიაშვილმა. ჯერ ერთი, ის არის ერთადერთი ოფიციალური წყარო საქართველოში და მას უფრო მეტად ვენდობი, ვიდრე ზემოთ დასახელებული ინტერნეტ-საიტების მონაცემებს. მეორეც, ნებისმიერი უცხოური წყარო (კათოლიკური, სომხურ-გრიგორიანული, აზერბაიჯანული, ასირიული და ა.შ.) და შესაბამისად მათი ავტორები ასევე გარკვეული დოზით ტენდენციურნი არიან და ცდილობენ საკუთარი თვისტომის თუ რწმენის ადამიანთა რიცხვი საქართველოში შთამბეჭდავად წარმოადგინონ, რა თქმა უნდა, ქართველთა და მართლმადიდებელთა რიცხვის შემცირების ხარჯზე. და ბოლოს, დიდ პატივს ვცემ სომხებსაც, კათოლიკეებსაც, სხვებსაც, მაგრამ ეკლესიებში და ქუჩებში მათი რიცხვის შეფასება მხოლოდ ემოციური ფაქტია და არა მგონია იგი რაიმეს არგუმენტად გამოდგეს. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 06:22, 27 ივლისი 2005 (UTC) მოყვანილი არგუმენტები მხოლოდ გაოცებას თუ იწვევენ. მოკლედ: 1. http://www.catholic-hierarchy.org არის არა როგორც შეიძლება ვინმეს ჰგონია კათოლიკური იერარქიის გვერდი, არამედ იმდენად სერიოზული გვერდი (სტატისტიკისთვის ცხადია), რომ მას ვიკიპედიას ინგლისურენოვანი და გერმანულენოვანი გვერდები ხშირად იყენებენ (ეს ნებისმიერს შეუძლია შეადაროს და გადაამოწმოს). თუ ესენიც არ არიან სანდო? 2. შევარდნაძის სტატისტიკას არ ვენდობითო (!): რატომ არ უნდა აემაღლებინა შევარდნაძის დეპარტამენტს მართლმადიდებელთა რიცხვი პროპაგანდისტული მიზნებით? თქვენ ხომ იგივეს სწამებთ ამ "არაქართულ" გვერდებს? გაყალბება და პროპაგანდა ვისთან უფრო უნდა მოვიკითხოთ, თავად მოგეხსენებათ... 3. სიმართლე გითხრათ, არ მეგონა ასეთ არაობიექურობას თუ წავაწყდებოდი ვიკიპედიაში, ასეთ პროპაგანდას. და მერე ვიღაცას შეიძლება გაუკვირდეს, ვინაობას რატომ არ სწერსო?! ვირტუალურ სივრცეში რა ხდება და რეალობაში რას უნდა ველოდოთ: მაშ ასე, შეგიძლიათ წეროთ, როგორც გსიამოვნებთ: მუსლიმები 9,9% კი არა, დაწერეთ 7 ან 6 (უკეთესი იქნება), კათოლიკებზე ხომ საერთოდ არ ვლაპარაკობ, ასეთები ხომ მხოლოდ 0,8% (???) ყოფილა საქართველოში (ვიცი ეს თქვენთვის სასაცილიოა, მაგრამ მაინც გეტყვით: 0,8% მხოლოდ თბილისსა და ქუთაისში დადის წირვებზე კვირაობით), თუ შეგვეშალა: 0, 2% სჯობს... თუმცა ვიცი ამ მე-3 არგუმენტს "ემოციურ ფაქტად" ჩათვლით და მართალიც იქნებით.. '''>>>>>''' მოგესალმებით! მე არავისთან სადავო არა მაქვს, მაგრამ გთხოვთ გადახედოთ ქვემოთ მოტანილ ცხრილს და ისიამოვნოთ: ეს ჩვენი ”შემოქმედებაა”, რომელსაც 2-3 თვის განმავლობაში ვაწარმოებთ. გუშინ და გუშინწინ კიდევ იყო შეტანილი ცვლილებები და დარწმუნებული ვარ, გაგრძელდება. მე ხაზგასმით მინდა აღვნიშნო, რომ მონაცემთა ამ მწკრივში (ანუ სტრიქონში) რომელიღაც ერთი წყაროს (თუნდაც ძალიან სარწმუნოს) საფუძველზე '''მხოლოდ ერთი რიცხვის''' შეცვლა არასწორია, ვინაიდან მივყევართ ისეთ აბსურდამდე, რაც მაგალითად მე-8 და მე-11 სტრიქონებში შეიმჩნევა, სადაც პროცენტების ჯამი 100-ზე მეტია!!! ვიკიპედიისთვის ცოტა უხერხული ხომ არ არის? {|border=0 cellspacing=1 cellpadding=1 width=50% |- | !align="right"|მართლმ. !align="right"|მუსლიმ. !align="right"|გრიგორ. !align="right"|კათოლ. !align="right"|იუდევ. |- |align="right"|1 |align="right"|84.0 |align="right"|10.0 |align="right"|4.0 |align="right"|? |align="right"|? |- |align="right"|2 |align="right"|86.0 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|? |align="right"|? |- |align="right"|3 |align="right"|80.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|1.5 |align="right"|? |- |align="right"|4 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|1.5 |align="right"|? |- |align="right"|5 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.5 |align="right"|2.0 |align="right"|? |- |align="right"|6 |align="right"|78.0 |align="right"|10.0 |align="right"|5.0 |align="right"|2.5 |align="right"|? |- |align="right"|7 |align="right"|84.0 |align="right"|9.9 |align="right"|3.7 |align="right"|0.8 |align="right"|? |- |align="right"|8 |align="right"|90.0 |align="right"|9.0 |align="right"|3.7 |align="right"|0.8 |align="right"|? |- |align="right"|9 |align="right"|80.0 |align="right"|11.5 |align="right"|4.7 |align="right"|2.8 |align="right"|? |- !align="right"|10 !align="right"|83.9 !align="right"|9.9 !align="right"|3.9 !align="right"|0.8 !align="right"|0.1 |- |align="right"|11 |align="right"|83.9 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|2.8 |align="right"|0.1 |- |align="right"|12 |align="right"|83.9 |align="right"|9.9 |align="right"|3.9 |align="right"|0.8 |align="right"|0.1 |} '''P.S.''' როგორც ჩანს ამ საკითხზე საერთო აზრი არ არსებობს და არც იარსებებს, ამიტომ არაობიექტურობა რომ არ დაგვწამონ, გავხსნათ ახალი გვერდი [[საქართველოს დემოგრაფია]] (ისედაც უნდა დაგვეწერა!), სადაც ყველა თვალსაზრისი და სარწმუნო ინფორმაცია სრულყოფილად იქნება წარმოდგენილი. შევეცდები ესკიზი დღესვე შევქმნა. [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] 05:59:38, 2005-07-29 (UTC) ==ტერმინები== მზად ვარ ვიმსჯელოთ ტერმინებზე, რომელი უფრო სწორია: *მუსულმანი, მუსლიმი თუ მაჰმადიანი ? *იუდეველი თუ იუდაისტი ? თქვენი მოსაზრებები დაასაბუთეთ ან მიუთითეთ სანდო წყარო (გამოცემა). [[მომხმარებელი:ავთანდილ|ავთანდილ]] სწორი ფორმები გახლავთ: *მუსლიმანი, *იუდეველი [[მომხმარებელი:ლევზურ|ლევზურ]], 27 ივლისი 2005 ==თარგი სუუამი== მგონი უზბეკეთი [[სუუამი|სუუამიდან]] გამოვიდა შარშან (2005), თარგი ხომ არ შეგვეცვალა? [[მომხმარებელი:67.142.130.22|67.142.130.22]] 11:41, 10 მარტი 2006 (UTC) == უახლესი ისტორია == გამარჯობა. ვფიქრობ უახლესი ისტროიის სექცია სერიოზულადაა დასამუშავებელი. მიუხედავად შევარდნაძის მთავრობისადმი ჩემი მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულებისა, ენციკოპედიური სტატია ასეთი აშკარად მიკერძოებული და პოლიტიკურად მოტივირებული ტონით არ უნდა აღწერდეს საქართველოს ისტორიის კონკრეტულ პერიოდს. --[[მომხმარებელი:Kober|Kober]] 15:19, 18 აგვისტო 2007 (UTC) :გეთანხმებით. ძალიან უაზრო რაღაცეები წერია. იმედია შეიცვლება და ჩასწორდება. მიკერძოებული და არაობიექტურია . [[სპეციალური:წვლილი/178.51.234.193|178.51.234.193]] 13:55, 15 მარტი 2023 (UTC) სტატია გადასახედია. და ძალიან ბევრი მასალა ამოსაღებია სტატიიდან და ცალკე სტატიებია შესაქმნელი.--[[მომხმარებელი:Zangala|ცანგალა]] ([[მომხმარებელი განხილვა:Zangala|გ]]) 14:01, 26 თებერვალი 2009 (UTC) :ვინ არის ადმინი? ან ვინ დაწერა ასეთი მშრალი და მწირე ინფორმაცია? 2003 წლიდან საქართველოში იმდენი რეფორმა გატარდა და ამ დროს არაფერი არ წერია. ოცნება ვიკიპედიასაც აკონტროლებს. ვაი საცოდავო საქართველო. ეს მაინც დატოვეთ მიუკერძოებული და ობიექტური. არ შეიძლება ყველაფრის კადრება [[სპეციალური:წვლილი/178.51.234.193|178.51.234.193]] 13:53, 15 მარტი 2023 (UTC) == დროის სარტყელი == გაუმარჯოს! თემაში [[საქართველო]] დროის სარტყელი არასწორადაა მითითებული - ჩვენთან არის UTC/GMT+0400 no DST, იგივე GET. CET არის GMT+0100. [[მომხმარებელი:GioMac|GioMac]] 12:58, 19 მარტი 2009 (UTC) ==გამარკვიეთ== რამდენად საჭიროა ყველა ვებ-გვერდების ამ სტატიაში განთავსება. --[[მომხმარებელი:Zangala|ცანგალა]] ([[მომხმარებელი განხილვა:Zangala|გ]]) 13:35, 5 ივნისი 2009 (UTC) :ამოვიღე რამდენიმე ბმული. - [[მომხმარებელი:Island|Island]] 00:41, 6 ივნისი 2009 (UTC) აფხაზურენოვან სტატიაში რუკაზე ჩამოჭრილია ტერიტორიები. ვერ ვუშველით? --[[მომხმარებელი:Ottoshmidt|Ottoshmidt]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Ottoshmidt|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Ottoshmidt|წვლილი]]</sub> 00:10, 9 დეკემბერი 2013 (UTC) ==[[თარგი:ინფოდაფა საქართველო]]== ცალკე ხომ არ შევქმნათ ასეთი თარგი? ანუ მაგალითად როგორც [[თარგი:ინფოდაფა თბილისი]] და [[თარგი:ინფოდაფა სამხრეთ ოსეთის ომი]] --[[მომხმარებელი:BRUTE|ბრუტ]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 15:40, 25 სექტემბერი 2009 (UTC) == ფლორა == ფლორა მგონი სექციის "გეოგრაფია" ქვესექცია უნდა იყოს. {{(:)}} – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 15:43, 15 სექტემბერი 2010 (UTC) :100% — [[User:Dato Deutschland|<font color="black">დათო</font>]] ^{<span class="plainlinksneverexpand">[{{fullurl:მომხმარებლის განხილვა:Dato Deutschland|action=edit&section=new}}</span> <font color="green">პასუხი</font>]} 16:01, 15 სექტემბერი 2010 (UTC) კრახია აბა რა არის, რატომ წაშალეთ :((( --[[მომხმარებელი:Ottoshmidt|Ottoshmidt]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Ottoshmidt|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Ottoshmidt|წვლილი]]</sub> 16:40, 7 თებერვალი 2011 (UTC) ==თარგი:წყარო== საინტერესოა, სტატიის თავში ჩასმული <nowiki>{{წყარო}}</nowiki> რომელ წყაროს არ ენდობა? --[[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="##00B000">მიხეილ</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#FF8000">მიწერა</span>]]}</small> 06:29, 29 ივლისი 2012 (UTC) : სხვათაშორის ეგ კითხვა მეც გამიჩნდა და დაწერასაც ვაპირებდი, თუმცა როგორც ვნახე უკვე დაწერილა, სხვა გზა აღარ მაქვს უნდა დავეთანხმო. ამოსაღებია და ახლავე ამოვიღებ კიდეც. --[[მომხმარებელი:Jaba1977|<font color="#00B000">ჯაბა</font>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#00B000">ლაბაძე</span>]] 17:13, 8 სექტემბერი 2012 (UTC) სახელმწიფო ენა "აფხაზური" წყარო არასწორია, კონსტიტუციის მერვე მუხლით არ არის განსაზღვრული ეს, პირველი თავის მეორე მუხლი პუნქტი დამი არის სწორი. [[მომხმარებელი:TazoGel|TazoGel]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:TazoGel|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/TazoGel|წვლილი]]</sub> 21:44, 26 ოქტომბერი 2019 (UTC) ==დედაქალაქი== გამარჯობათ , მოკლედ ინგლისურ ვიკიპედიაში ,საპარლამენტო დედაქალაქად ქუთაისი წერია , ჩვენც ხომ არ მიგვეთითებინა ,თუ ჯერ ადრეა? --[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 17:07, 8 სექტემბერი 2012 (UTC) :ფაქტია რომ ამ ეტაპზე ეგრეა, მგონია რომ უნდა შეიცვალოს თუ მერე გადმოიტანენ თბილისში ისევ უნდა შევცვალოთ. --[[მომხმარებელი:პაატა შ|პ.შეთეკაური]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:პაატა შ|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/პაატა შ|წვლილი]]</sub> 18:19, 30 იანვარი 2013 (UTC) ::ჩემი აზრით არასწორია, რადგან ასეთი ცნება - ''საპარლამენტო დედაქალაქი'' - არც ჩვენს კანონმდებლობაშია ნახმარი და არც გავრცელებული ზეპირსიტყვიერებაში.--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 10:40, 9 დეკემბერი 2013 (UTC) :::'''მამაქალაქი?''' :D არგუმენტად ზეპირსიტყვიერება გამოდგება --<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]][[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;padding:0 4px">★</span>]]</big> 09:23, 19 იანვარი 2015 (UTC) ==დასახელება== რატომ არის სტატიაში წარმოდგენილი მხოლოდ ქართულ ენაზე საქართველოს დასახელება? რატომ არ დავამატოთ მეგრულ, სვანურ და აფხაზურ ენებზე საქართველოს სახელი? ამ ოსურზე არ ვიცი, მაგრამ ეს სამი ენა უნდა იყოს წარდგენილი სტატიაში. სვანური და მეგრული არის ქართველური ენებიდან, აფხაზური კი ოფიციალურია აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში. --[[სპეციალური:წვლილი/149.3.2.67|149.3.2.67]] 18:35, 25 აგვისტო 2014 (UTC) :ეს ქართული ვიკიპედიაა და აქედან გამომდინარე სახელი ეწერება საქართველოს ერთადერთ სახელმწიფო ენაზე ქართულად. მეგრულად და აფხაზურად შესაბამისად წერია [https://xmf.wikipedia.org/wiki/საქორთუო მეგრულ] და [https://ab.wikipedia.org/wiki/Қырҭтәыла აფხაზურ] ვიკიპედიებში. --[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#d20000;color:#ffe600;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffe600;padding:0 4px;color:#d20000;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 19:19, 25 აგვისტო 2014 (UTC) მეგრულად არა, მაგრამ აფხაზურად უნდა იყოს. იმიტომ რომ საქართველოს ერთადერთი სახელმწიფო ენა ნამდვილად არ აქვს. ჩვენ გვაქვს ორი სახელმწიფო ენა და მე მგონი დროა ეს ხარვეზი გამოსწორდეს.--[[მომხმარებელი:Achiko-84|Achiko-84]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Achiko-84|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Achiko-84|წვლილი]]</sub> 14:45, 18 იანვარი 2015 (UTC) :ხო მართალია, აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 14:51, 18 იანვარი 2015 (UTC) ::{{გაკეთდა|ჩაემატა}}--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span><span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] [[File:Regional Emblem of Hong Kong.svg|30px |link=ka:მომხმარებლის განხილვა:David1010]] 14:59, 18 იანვარი 2015 (UTC) აფხაზური არაა ნაციონალური/[[სახელმწიფო ენა]] ; აფხაზური არის რეგიონალური ენა -[[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა]]ში ქართულ ენასთან ერთად:) ასე რომ ზედმეტად მიმაჩნია ქვეყნის სახელის ან ენაზეც მოხსენიერბა .--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 10:16, 25 აპრილი 2015 (UTC) :ჯერ აქ უნდა დაგეწერა და შესწორება შეგეტანა სხვა მომხმარებლების აზრის გამოთქმის შემდეგ, მით უმეტეს, აქ გარკვეული აზრი უკვე გამოთქმულია. შესაბამისად, შენი ცვლილება გაუქმებულია. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:40, 25 აპრილი 2015 (UTC) რომელ გარკვეულ აზრზეა საუბარი? არის კონტიტუცია ,რომელიც უნდა იქნას გათვალისწინებული ''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული, ხოლო აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში (10.10.2002, N1689) აგრეთვე - აფხაზური'' -ეს წერია კონსტიტუციაში ხომ (?) ანუ(აქვე) ვგებულობთ რომ ქვენის/სახელმწიფო ენა არის ქართული! რაც შეეხება მისი სტატუსი(აფხაზურის) არ სცდება კონკრეტულ რეგიონს შესაბამისად მის სტატუსს ვუწოდებთ რეგიონალურ ენას. ჯობს ფრჩხილებში მაინც ჩავსვათ რომ რეგიონალურია:) და არა სახელმწიფო მასშტაბის . შენიშვნა N-2) რატომაა მითითებული სტატიის დასაწყისში ქვეყნის სახელი აფხაზურად, როცა მოსახლეობის მცირე ნაწილი მოიხმარს ამ ენას? თუ აფხაზურს არ ამოვიღებთ მაშინ მივუთითოთ დასახელება სხვა ენებზეც(როგორც თურქულ ვიკიშია);აზერბაიჯანულად(რომელზეც აფხაზურისგან განსხვავებით ქვეყნის 7% საუბრობს) ,სომხურად(5-6%) და რუსულადაც, რომელზეც ეს ზემოთ ხსენებული ხალხი აგებინებს ერთმანეთს საკუთარ ნათქვამს...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 17:08, 25 აპრილი 2015 (UTC) :შენი კომენტარის ბოლო ნაწილი დემაგოგიაა და მეტი არაფერი. დიახ, კონსტიტუციაში გარკვევით წერია, რომ აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა, ოღონდ აფხაზეთში, აფხაზეთი კი საქართველოა და სწორედაც რომ საჭიროა, ქვეყნის სახელწოდება ამ ენაზეც იყოს მოხსენიებული. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 18:20, 25 აპრილი 2015 (UTC) ეგ დემაგოგია არგუმენტადაც შეიძლება აღიქვას, მსგავს ,,დემაგოგიას'' ველოდი საპირისპიროს. მიხეილ, ისევ შეცდომას უშვებთ როცა აფხაზურს სახელმწიფო ენას უწოდებთ ,რომელიც განსხვავდება რეგიონალური ენისგან! რატომ არ გვაქვს მითითებული ესპანეთის სახელი ბასკურად,კატალონიურად....რუსეთის სახელი ჩეჩნურად,ინგუშურად,თათრულად,ხუნძურად; რითი აღემატება ამ ენების სტატუსს აფხაზური? თუ ენა როგორც პოპულარული კულტურაა მოხსენიებული მაშინ გეუბნებით რომ აფხაზურზე მეტად პოპულარულია აზერბაიჯანული,სომხური,ოსური და რუსული...აფხაზეთის ა/რ -ის კუთვნილების საკითხის გახსენება რატომ გახდა საჭირო,განა სადმე ამაში ეჭვი შევიტანე? თუ ''Қырҭтәыла''-თი ვცდილობთ ძაფების გამბმას ენგურსიქეთ სხვა თემაა ,მაგრამ ვიკიპედია ენციკლოპედიური პროეტტია და უნდა შევეცადოთ თემა ავღბეჭდოთ ისე როგორც ის არის რეალურად. ცნობისთვის 1ხელაც გავიმეორებ ,რომ საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული ენა! აფხაზური ენა ავტონომიის ჩარჩოებს არ სცდება! ,აქვე ვიტყვი რომ ავტონომია და სახელმწიფო განსხვავდებიან ერთმანეთისგან, შესაბამისად სახელმწიფო და (კონკრეტული) რეგიონალური ენაც განსხვავდებიან ერთმანეთისგან! ის ,რომ ამ ქვეყნის სახელმწიფო ენაა ქართული ჭეშმარიტებაა! ამის განხილვაც კი სასაცილო მდგომარეობაში ჩაგვაყენებდა. გვინდა თუ არა ამ სტატიის, ამ მონაკვეთის მთავარი წყარო იყოს საქ.კონსტიტუცია (?)-ეს სხვა თემაა....--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 23:16, 25 აპრილი 2015 (UTC) :[[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] ამ შემთხვევაში [[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]]-ს დავეთანხმები, ჩემი აზრით ნაჩქარევად ჩაემატა ის აფხაზური მინაწერი და შესაბამისი განხილვა არ ყოფილა. თუ რეგიონალირ ოფიციალურობას ვაქცევთ ყურადღებას, მაშინ დავითი მართალია როცა სხვა სტატიებზე იგივენაირად არ მითითებაზე გვეუბნება, კატალონიაში კატალონიურის გარდა ოქსიტანურიც კი ოფიციალურია მაგრამ ესპანეთის სტატიაში კატალონიური სახელიც კი არ გვიწერია. მემგონი ოდნავ მეტი დაფიქრება და განხილვა სჯობია ამ საკითხის.--<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]]</big>[[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;font-size:105%;padding:2.2px">★</span>]] 16:20, 26 აპრილი 2015 (UTC) რახან განხილვა ამ საკითხზე მე განვაახლე გამოსავალსაც მევე შემოგთავაზებთ :) ამოვიღოთ ქვეყნის დასახელება აფხაზურ ენაზე ,მივუთითოთ ოფიც.ენების ,,განყოფილებაში'' რომ აფხაზური რეგიონალური ენაა/(აფხაზეთში აგრეთვე აფხაზური)......თუ საპირისპირო მოსაზრება/არგუმენტი არ იქნება თქვენის ნებართვით ცვლილებებს შევიტან :)...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 13:27, 29 აპრილი 2015 (UTC) :არაფერი არ უნდა ამოვიღოთ. მე პირადად ნაკლებად მაინტერესებს ესპანელებს ბასკურად და კატალანურად უწერიათ თუ არა. ეს ქართული ვიკიპედია და საქართველოში კონსტიტუციით არის ორი სახელმწიფო ენა (ქართული და აფხაზური) ერთი ვრცელდება მთელ საქართველოზე, ხოლო მეორე ერთ-ერთ ავტონომიურ რესპუბლიკაზე. ამიტომ აფხაზური დასახელებაც დარჩება სტატიაში როგორც არის--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 13:35, 29 აპრილი 2015 (UTC) ჰოდა იქვე მივუთოთით რომელ რეგიონშიცაა ოფიც. ენა. რას ქვია ნაკლებად გაინტერესებს ? ესპანელებს რა უწერიათ არ ვიცი! გეუბნებით რომ ეს ჩვენ არ გვაქვს პრეცედენტი რეგიონალური ენაზე სახელმწოფო სახელის დასახელებისა(ჩვენივე ვიკიში) ,ესპანელები რა შუაშია ? რუსეთს რამდენი ფედერალური ენაც აქვს ყველაზე მივუთითოთ სახელი,ან აშშ -ს დასახელაბა ფრანგულადაც დავიტანოთ? გაერთიანებული სამეფოს სახელი მარტო ინგლისურად რატომ გვაქვს მითითებული? ეს ყველაფერი ქართულ ვიკიპედიაშია....ან ვთქვათ რომ ამ 1 სტატიაში შევცდით ,ან ვთქვათ რომ დანარჩენში ვცდებით. მე უბრალოდ ვერ გავიგე თუ ზემოთჩამოთვლილ ქვეყნების სახელებს (ქართულ ვიკიპედიაში) არ ვუთითებთ რეგიონალურ ,ფედერალურ თუ უმცირესობათა ენებზე, რატომ უნდა იყოს მითითებული საქართველო აფხაზურად,რატომ?--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 14:01, 30 აპრილი 2015 (UTC) ::[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]] ერთპიროვნული გადაწყვეტილებები არაა საჭირო, ხოდა ქართული ვიკიპედია როა სწორედ მაგიტომ მოვიყვანე მაგალითი ისევ ქართული ვიკიპედიის სტატიიდან. ორმაგი სტანდარტი არ უნდა გქონდეს, თუ საქართველოში აფხაზურს აქვს რაიმე სახის ოფიციალური სტატუსი (და რომ აქვს) ისევეა ესპანეთში კატალონიური და ოქსიტანურიც, მაგრამ ესპანეთის სტატიაზე რატომღაც არ დაგიმატებიათ. თუ მიდგომაა ყველაფრის მიმართ ერთნაირი იყოს და არა სურვილის მიხედვით. მეპოპულისტურება რატომღაც ამ „ქი'რთეი'ლას“ აქ მითითება, ვითომ „კარგი ტონიაო“-ს გაგებით.--<big>[[User:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#00cc00;color:white;font-family:GEO Gothic;padding:0 4px">g. balaxaZe</span>]]</big>[[User talk:Giorgi Balakhadze|<span style="background:#80D0FF;color:white;font-size:105%;padding:2.2px">★</span>]] 16:33, 30 აპრილი 2015 (UTC) :არავითარი ორმაგი სტანდარტი, მე შევიტანე იმ სტატიაში რომელშიც საჭიროდ ჩავთვალე. თუ სხვა ქვეყნებშიც არის რამდენიმე სახელმწიფო ენაა არაა პრობლემა, მივაწეროთ. რახან ესპანეთის მაგალითი მოიყვანე გეტყვი, რომ სულ სხვადასხვა შემთხვევაა ესპანეთში ბასკურს, კატალანურს, ოქსიტანურს და ა.შ. ოფიციალურად რეგიონული ენების სტატუსი აქვთ, ხოლო აფხაზური საქართველოს კონსტიტუციაში არსად არაა რეგიონულ ენად მოხსენიებული, ის მოხსენიებულია როგორც სახელმწიფო ენა ერთ-ერთ რეგიონში. სახელმწიფო ენა ერთ-ერთ რეგიონში კი ავტომატურად რეგიონულ ენას არ ნიშნავს. ასე რომ აფხაზური სახელწოდების ჩაწერას პოპულიზმთან არანაირი კავშირი არ აქვს. ჩემი პოზიცია ასეთია, რომ ქვეყნის აფხაზური სახელი უნდა დარჩეს როგორც არის--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 17:24, 30 აპრილი 2015 (UTC) საქ.კონსტიტუციაში წერია რომ საქართველოს სახელმწიფო ენაა ქართული აფხაზეთში ასევე აფხაზური ;) სწორედ ეს წინადადება აღიარებს აფხაზურს რეგონალურ ენად.კონსტიტუცია ამბობს რომ მისი ოფიციალური/სახელმწიფო სტატუსი ავტონომიური რესპუბლიკის საზღვრებს არ სცდება! რაც შეეხება კატალონიურს, ის ესპანეთში არა მხოლოდ კატალონიაშია აღიარებული ოფიციალურ ენად... თუ აფხაზურ დასახელებას დავტოვებთ მაშინ სტატიების უმეტესობაზე ,რომლებიც სახელმწიფოებს ეხებიან გადახედვა მოგვიწევს. ვოევოდინას ოფიც. ენებით მივუთითოთ სერბეთიც; ,მოლდოვა: რუსულად, გაგაუზურად,უკრაინულად......;უკრაინა ყირიმის თათრულად...დააა კიდევ მრავალ ქვეყნას აქვს მსგავსი ''პრობლემა'' ან ასე გადავწყვიტოთ ან ისე :) 1ანი პოლიტიკაა საჭირო,ისე არ გამოგვადგება ვისაც როგორ უნდა და მიაჩნია ისე ჩაწეროს ... თქვენსავით აქტიური ვიკიპედიელი არ ვარ ,მაგრამ მაინც გადავწყვიტე (ჩემის აზრით) შეცდომაზე მითითება. მადლობა ყურადღებისთვის...--[[მომხმარებელი:Dato - 100|Dato - 100]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Dato - 100|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Dato - 100|წვლილი]]</sub> 14:06, 1 მაისი 2015 (UTC) :აფხაზური დასახელება ამოსაღებია. სახელმწიფო ენად მისი გამოცხადება არასწორია. [https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2931198?publication=4 სახელმწიფო ენის შესახებ] კანონში ვკითხულობთ: „საქართველოს კონსტიტუციის მე-8 მუხლის თანახმად, '''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული''', ხოლო '''აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში''' აგრეთვე – აფხაზური.“ ასე რომ, ახლანდელი არასწორად გადმოსცემს იმას, რაც რეალურად არის. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 17:30, 5 მარტი 2021 (UTC) ::არაფერი არ არის ამოსაღები. კონსტიტუციის მიხედვით აფხაზურიც სახელმწიფო ენაა და არა რეგიონული, ოღონდ მხოლოდ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკაში.--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#5D8AA8;color:#F0F8FF;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#F0F8FF;padding:0 4px;color:#5D8AA8;">'''''1010'''''</span>]] 15:39, 6 მარტი 2021 (UTC) :::კონსტიტუციაში ის წერია, რაც ზევით დავწერე. „'''საქართველოს სახელმწიფო ენა არის ქართული“.''' აფხაზური ენას სახელმწიფო ენა არის მხოლოდ აფხაზეთის არ-ში და არა სახელმწიფოს დონეზე. ამიტომ, სრულად ზედმეტია. სტატია ეხება ქვეყანას და არა ავტ. რესპუბლიკას. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 16:12, 6 მარტი 2021 (UTC) ::::არ აქვს მნიშვნელობა მთელი ქვეყნის ტერიტორიაზეა თუ მხოლოდ ავტონომიის სახელმწიფო ენა სახელმწიფო ენაა. ამიტომ ვერანაირ საფუძველს ვერ ვხედავ, რომ აფხაზური დასახელებაც იყოს მითითებული.--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#5D8AA8;color:#F0F8FF;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#F0F8FF;padding:0 4px;color:#5D8AA8;">'''''1010'''''</span>]] 18:52, 6 მარტი 2021 (UTC) :::::როგორ არ აქვს მნიშვნელობა? მაშინ რუსეთს რამდენ ენაზე მივუთითოთ სახელწოდება? ეს იქნებოდა სისულელე, ჩვენს შემთხვევაში ასეთი არ არის, მაგრამ სიტუაცია რეალურად იგივეა. მნიშვნელობა რა თქმა უნდა აქვს, აფხაზური საქართველოს სახელმწიფო ენა არ არის. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 19:01, 6 მარტი 2021 (UTC) == შესავალი == „ქრისტიანობა გაბატონდა ადრეული III საუკუნიდან“. IV საუკუნე ხომ არ უნდა იყოს? „სანამ XVI საუკუნეში რამდენიმე მცირე პოლიტიკურ ერთეულად დაიშლებოდა“. XVI თუ XV???--[[მომხმარებელი:ILIA|'''ILIA''']] [[მომხმარებლის განხილვა:ILIA|<small>^{<span style="color:#000080; font-family:Tahoma; text-shadow:grey 0.2em 0.2em 0.4em">'''განხილვა'''</span>}</small>]] 14:05, 3 იანვარი 2016 (UTC) == რუკა == არ აჯობებს, რომ [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Georgia_(orthographic_projection_with_inset).svg ეს] რუკა ჩავსვათ? რაც არ უნდა იყოს, ფაქტი სახეზეა — სამწუხაროდ, სამხრეთ ოსეთი და აფხაზეთი საქართველოს შემადგენლობაში მხოლოდ ფორმალურადაა. — '''[[მომხმარებელი:ßurduli|ßurduli]]''' 10:08, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) :ჩემი აზრით, ისე უნდა დარჩეს როგორც არის. – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 12:07, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) ::საქართველოს კონტიტუციაში აფხაზეთი და სამხრეთ ოსეთი საქართველოს შემადგენელი ნაწილია და ამიტომ ამაზე საუბარი ზედმეტია. ეს ქართული ვიკიპედიაა და ზემოთ მოყვანილი რუკა აჯობებს სხვა ვიკიპედიებმა გამოიყენონ, ხოლო ჩვენ ვიცით ვისია და ვის ხელშია ეს ტერიტორიები. -- [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 12:40, 11 სექტემბერი 2016 (UTC) {{ping|ßurduli}} ამას სერიოზულად ამბობ? — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 12:51, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) :სიმართლე გითხრა, არ მეგონა, თუ ამას ვინმე სერიოზულად აღიქვამდა. — '''[[მომხმარებელი:ßurduli|ßurduli]]''' 13:04, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) ::პირიქით, ვცდილობ სადაც შესაძლებელია ეგ რუკა შევცვალო და შენ ამბობ ქართულშიც ეგ ჩავსვათო?--[[მომხმარებელი:David1010|<span style="background:#005bbb;color:#ffd500;padding:0 4px">'''''დათო'''''</span>]][[მომხმარებლის განხილვა:David1010|<span style="background:#ffd500;padding:0 4px;color:#005bbb;">'''''1010'''''</span>]] 13:04, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) :ეს თემა საქართველოს ყოველი მოქალაქისთვის სერიოზული უნდა იყოს (არის კიდეც) და ამიტომ ეს ჩვენთვისაც სერიოზული თემაა. -- [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 20:02, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) ::საქართველოს ტერიტორია არის ის რაც გაეროსა და საერთაშორისო თანამეგობრობის მიერაა აღიარებული, მისი შიდა პოლიტიკურ-ადმინისტრაციული მოწყობის ჩათვლით, რომელიც ქვეყნის შიგნით მხოლოდ საქართველოს სუვერენული უფლებაა. თუ რომელიმე ვიგინდარა სახელმწიფოს სხვანაირად წარმოუდგენია (მადლობა ღმერთს ესეთები ერთი ხელის თითებზე დაითვლება) ეს მათი პრობლემაა! [[მომხმარებელი:GiorgiXIII|GiorgiXIII]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:GiorgiXIII|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/GiorgiXIII|წვლილი]]</sub> 21:12, 12 სექტემბერი 2016 (UTC) მეგობრებო ასცდა განხილვა თემას. მე მგონი, უკვე გარკვეულია ყველაფერი. – [[მომხმარებელი:BRUTE|BruTe]] ([[მომხმარებლის განხილვა:BRUTE|გ]]) 04:49, 13 სექტემბერი 2016 (UTC) == ორი საქართველო == რად უნდა ინფოდაფაში ორი საქართველო წარწერად (ზემოთ). [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 16:30, 27 დეკემბერი 2018 (UTC) :საჭიროა! რადგან მეორე წარწერა ბმულს აჩენს დროშისა და გერბის ქვემოთ. --[[მომხმარებელი:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 14:57, 28 დეკემბერი 2018 (UTC) == მიუკერძოებლობის პრინციპი == დავიჯერო ეს ნაწილი მიკერძოებულია? ის რომ მშვიდობიანი მთავრობა სიგუამ,კიტოვანმა და სხვა არაკაცთა ნახირმა გადაატრიალა? ის რომ შევარდნაძის რეჟიმი ზღუდავდა ყველაფერს, ის რომ ქვეყანა იზოლირებული იყო და ჩრდილოეთ კორეას ვემსგავსებოდით? ან და რომ განვაახლე არჩევნები 2016 და 2018 რატომ წამიშალეთ?--[[მომხმარებელი:ჯეო|ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 13:00, 10 თებერვალი 2019 (UTC) :{{ping|ჯეო}} სად წაიშალა შენი წვლილი და რომელი ნაწილი გაინტერესებს?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:18, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :{{ping|Rastrelli F}} თებერვალში მივუმატე სტატიას 2016 წლის საპარლამენტო და 2018 წლის საპრეზიდენტო არევნები, რაც შეეხება მიუკერძოებლობას არა მგონია შევარდნაძე დემოკრატი ყოფილიყო--[[მომხმარებელი:ჯეო|M.I.K.H.E.I.L.&#61;ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 20:19, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::მაგას ჩვენ არ განვსაზღვრავთ ვინ იყო და რა იყო. [[მომხმარებელი:გიო ოქრო|<font color="gold">'''''გიო'''''</font>]] [[მომხმარებლის განხილვა:გიო ოქრო|<font color="#66FF00">'''''ოქრო'''''</font>]] 20:20, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::{{ping|გიო ოქრო}} ჩვენ ყოველთვის უნდა ვეცადოთ მომხმარებელს ვუთხრათ რა არის სწორი, ნაცვლად იმისა მივუთითო რა არის არასწორი. სხვაგვარად, მერწმუნე, პოლიციას ვემსგავსებით. {{ping|ჯეო}} გასაგებია თქვენი მოსაზრება. მე არ მინახავს კონკრეტული ჩასწორება, თუმცა ზოგადი აზრი შემდეგია: ვიკიპედიაში დამკვიდრებულია რამდენიმე [[ვიკიპედია:ხუთი პილასტრი|ფუნდამენტური წესი]], მათ შორის იმგვარ საკითხებზე, როგორიც სამოქალაქო ომია, რადგან ასეთ დროს ზღვარი [[ვიკიპედია:ორიგინალური კვლევის დაუშვებლობა|საკუთარ ორიგინალურ ნააზრევსა]] და [[ვიკიპედია:სანდო წყაროები|სანდო წყაროს]] [[ვიკიპედია:ლიტერატურის მითითება|მოხმობას]] შორის [[ვიკიპედია:ნეიტრალური თვალსაზრისი|ძალიან ფაქიზი]] ხდება. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ასეთ დროს, წყაროების დამოწმებაა, რაც დადასტურებდა თქვენი მონდომებისა და წვლილის ობიეტურობას და სანდოობას. --[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:29, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::{{ping|ჯეო}} - შეგიძლია ჩააგდო ბმული შენს ცვლილებებზე?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 20:31, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::::{{ping|Rastrelli F}} ახლა ჩავამატე, თქვენ გადაწყვიტეთ დატოვებთ თუ წაშლით--[[მომხმარებელი:ჯეო|M.I.K.H.E.I.L.&#61;ჯეო]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:ჯეო|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/ჯეო|წვლილი]]</sub> 20:33, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::{{ping|ჯეო}} წყარო არ გინდა რომ მიუთითო?!- R. 20:35, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::{{ping|ჯეო}} ბოდიში, რომ შენობით მოგმართავ, მაგრამ მგონია ამ საქმეში ერთნი ვართ!- R. 21:41, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ==არჩევნები== არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია. უნდა გადავიდეს სტატიაში საქართველოს ისტორია. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 22:33, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :არგუმენტი?!--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 22:50, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::ვიკიპედიაში ასეთი სტატიების სტრუქტურა, სტილი ;) — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:08, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::თვალი ჩაუკარი შენს მეგობარს! არგუმენტი რა გაქვს, რომ არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია?--[[User:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">Rastrelli</span>]] [[User Talk:Rastrelli F|<span style="color:#000000;font-family:Brush Script Std;font-size:13pt">F</span>]] 23:15, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) ::::გამეორებას არ ვაპირებ. მოდი, დაწყნარდი და მერე განაგრძე განხილვებში მონაწილეობა. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:17, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::ადმინი მეუბნები პასუხად, რომ „არჩევნების სექციები ამ სტატიიდან სრულიად ამოსაღებია“-ზე დავწყნარდე?! კარგი რა მიხეილ?! — ეგ არის შენი არგუმენტი 2019 წლის 28 ოქტომბრის შენსავე კომენტარზე?! თუ კიდევ გაგაჩნია რამე ენციკლოპედიური?! - (ხელს ჩემს მაგივრად {{ping|MIKHEIL}} უფრო აწერს..) ::::::შეეშვი დემაგოგიასა და შეურაცხყოფას, თორემ ვიკიპედიის წესები ამ მხრივ ცოტა სხვანაირია. ადმინზეც არასწორი წარმოდგენები გაქვს, სრულიად აცდენილი. ვიკიპედიის სტრუქტურა ქვეყნების შესახებ ძირითად სტატიებში მსგავს „ჩაშლებს“ არ ითვალისწინებს. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:35, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) :::::::მე რა წარმოდგენები მაქვს შენ არ გეხება! ჩაშლები — შენი დაკვირვებაა და მეტი არაფერი! — მოაწერს ხელს მიხეილი.{{ხელმოუწერელი|Rastrelli F}} ::::::::ოოოოკ. — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 23:45, 28 ოქტომბერი 2019 (UTC) == საქართველოს ფიზიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა == საქართველოს მთლიანი ტერიტორია არ მდებარეობს სამხრეთ კავკასიაში, სახელმწიფოს ნაწილი ჩრდილოეთ კავკასიაშია (თუშეთი - მთლიანად, ხევსურეთი - ნაწილობრივ, ხევი - მთლიანად) - დაახლ.3,000 კვ.კმ. შესაბამისად ჩავასწორე სტატიაში ცნობა ამის შესახებ ( ის სექცია, სადაც საუბარია საქართველოს მიკუთვნებაზე ამა თუ იმ კონტინენტისათვის).--[[მომხმარებელი:Giorgi Mechurchle|Giorgi Mechurchle]] ^{[[მომხმარებლის განხილვა:Giorgi Mechurchle|განხილვა]]}<sub style="margin-left:-4.5em">[[სპეციალური:Contributions/Giorgi Mechurchle|წვლილი]]</sub> 17:50, 2 თებერვალი 2022 (UTC) ::{{ping|Giorgi Mechurchle}} გეთანხმებით და სხვათა შორის კარგი იქნება [https://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Georgia_(country)#Requesting_comments_on_geopolitical_placement აქაც თუ შემოიხედავთ] თქვენ ან სხვა რომელიმე გამოცდილი მომხმარებელი. დაკავშირებული თემაა და საქართველოს გეოგრაფიის და გეოპოლიტიკის მცოდნე ინგლისურ სტატიაზე ბევრი არავინაა.--[[სპეციალური:წვლილი/2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84|2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84]] 09:32, 4 დეკემბერი 2022 (UTC) == გეოგრაფია და გეოპოლიტიკა == იქნებ რომელიმე გამოცდილმა მომხმარებელბა [https://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Georgia_(country)#Requesting_comments_on_geopolitical_placement აქ შემოიხედოთ] და მოსაზრება გამოთქვათ. უნდა დაკონკრეტდეს გეოპოლიტიკური კუთვნილება. ინგლისურ სტატიაზე ჯერ კიდევ ტყემალზე ზიან.[[სპეციალური:წვლილი/2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84|2600:1700:20:1D80:E5CD:DE33:C7CC:7B84]] 09:36, 4 დეკემბერი 2022 (UTC) == 1 სულ მოსახლეზე 860$ არარის თვეში == 1 სულ მოსახლეზე 860$ არარის თვეში! ხალხი 600 ლარზე მუშაოვს რაც 200 დოლარი გამოდის! [[სპეციალური:წვლილი/212.58.120.238|212.58.120.238]] 19:41, 1 დეკემბერი 2023 (UTC) == საყვედური == დაარედაქტირეთ სახელმწიფო ენაში გიწერიათ აბხაზური [[სპეციალური:წვლილი/91.184.120.207|91.184.120.207]] 13:55, 5 იანვარი 2024 (UTC) :ასე წერია კონსტიტუციაში და ჩვენ ვერაფერს შევცვლით. [[მომხმარებელი:ალექსანდროს|ალექსანდროს]] ([[მომხმარებლის განხილვა:ალექსანდროს|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/ალექსანდროს|წვლილი]]) 15:37, 5 იანვარი 2024 (UTC) ::გასაგებია, რომ ბევრისთვის უცნაურია მსგავსი, მაგრამ რამდენჯერ უნდა ითქვას ამის შესახებ... - [[User:Otogi|<span style="color:#0018A8; font-family:Neuropol"><b>OTOGI</b></span>]] <small>^{[[User talk:Otogi|<span style="color:#0018A8">Messages</span>]]}</small> 17:25, 5 იანვარი 2024 (UTC) :::კონსტიტუციის თანახმად, აფხაზური სახელმწიფო ენა არის (ქართულთან ერთად) მხოლოდ აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში და არა მთელ ქვეყანაში, ამიტომ ამოსაღებია ან სხვა ფორმით ჩასაწერი. [[User:გიო ოქრო|'''''<span style="color:gold">გიო</span> <span style="color:#66FF00">ოქრო</span>''''']] 18:51, 10 იანვარი 2024 (UTC) ::::ბოლო მომხმარებლის რედაქტირებას ვეთანხმები. აფხაზური არ არის საქართველოს სახელმწიფო ენა. [[User:გიო ოქრო|'''''<span style="color:gold">გიო</span> <span style="color:#66FF00">ოქრო</span>''''']] 17:04, 25 ოქტომბერი 2024 (UTC) :::::არ არის, თუმცა, არის ოფიციალური საქართველოს ერთ-ერთ მხარეში. შესაბამისად, მე არ ვეთანხმები ამოღებას. საინტერესოა სხვა რედაქტორების აზრიც. — '''[[User:Agentt Smith|ნიკა]]''' 20:34, 25 ოქტომბერი 2024 (UTC) ::::::ვეთანხმები დატოვებას. ენა კონსტიტუციის მიხედვით ერთ-ერთ რეგიონში თუ ატარებს სახელმწიფო ენის სტატუსს, შესაძლებელია სტატიაში მიეთითოს ამ ენაზე ქვეყნის სახელწოდება. — [[მომხმარებელი:Mehman|<span style="color:#ff0500">'''''Meh'''''</span>]][[მომხმარებელი განხილვა:Mehman|<span style="color:#0500ff">'''''man'''''</span>]] 17:38, 26 ოქტომბერი 2024 (UTC) ::::ეს დისკუსია დროდადრო ტივტივდება ხოლმე და ვფიქრობ, რომ ბევრისთვის უკვე მოსაწყენიც გახდა, მაგრამ ერთი კითხვა გამიჩნდა და რომ არ დამეწერა, არ შემეძლო. [[ესპანეთი|ესპანეთის]] სტატიას ვკითხულობდი და, როგორც ვხედავ, ოფიციალური და აღიარებული რეგიონული ენები ცალკეა გამოყოფილი. ჩემთვის გაუგებარია, რა განსხვავებაა, მაგალითად, კატალონიისა და აფხაზეთის შემთხვევებს შორის — ესპანეთის სახელმწიფო ენა ესპანურია, ხოლო კატალონიაში, ბასკეთსა და სხვა ავტონომიურ რეგიონებში ადგილობრივ ენებსაც აქვთ ოფიციალური ენის სტატუსი. საქართველოს სტატიის [[:en:Georgia_(country)|ინგლისურენოვან ვერსიასში]] ოფიციალური და აღიარებული რეგიონული ენები ასევე ცალკეა გამოყოფილი. [[მომხმარებელი:Shavtara|Shavtara]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Shavtara|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Shavtara|წვლილი]]) 09:03, 20 ივნისი 2025 (UTC) :::::წერია შენიშვნაში სად არის ოფიციალური და დავასრულოთ ეს თემა. შესაცვლელი არაფერია. — [[მომხმარებელი:Mehman|<span style="color:#ff0500">'''''Meh'''''</span>]][[მომხმარებელი განხილვა:Mehman|<span style="color:#0500ff">'''''man'''''</span>]] 10:25, 20 ივნისი 2025 (UTC) == Გერბი == Რატომ არაა მითითებული გერბი? [[სპეციალური:წვლილი/5.178.149.225|5.178.149.225]] 18:38, 17 ივნისი 2024 (UTC) dr73w44k97cdsocwcq4vc8kjqhfqipa 0 7390 4816695 4627221 2025-06-19T13:41:25Z Rook0303 106896 4816695 wikitext text/x-wiki {{მმ*|ურუშაძე}} '''ზურაბ დავითის ძე ურუშაძე''' (დ. [[22 აგვისტო]], [[1930]], [[თბილისი]] - დაახ. 2018) — [[ქართველები|ქართველი]] ბიოფიზიკოსი და პედაგოგი. კვანტური ბიოფიზიკის და ბიოელექტროქიმიის ერთ-ერთი ფუძემდებელი საქართველოში. ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა კანდიდატი (აკადემიური დოქტორი, [[1972]]), პროფესორი ([[1991]]). == ბიოგრაფია == [[1955]] წელს დაამთავრა [[მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]] (ფიზიკის ფაკულტეტი) და [[1955]]-[[1958]] წლებში იქვე მუშაობდა ერთ-ერთი სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის მეცნიერ თანამშრომლად. [[1958]]-[[1969]] წლებში მოღვაწეობდა [[საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია|საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის]] მცენარეთა ბიოქიმიის ლაბორატორიაში. [[1969]]-[[1972]] წლებში მუშაობდა [[მოსკოვი|მოსკოვში]], ელექტროქიმიის ინსტიტუტის თეორიულ კვლევათა განყოფილებაში, პროფ. [[დოღონაძე, რევაზ|რევაზ დოღონაძის]] (1931-1985) ხელმძღვანელობით. [[1972]]-[[1978]] წლებში ურუშაძე იყო საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მცენარეთა ბიოქიმიის ინსტიტუტის (ამჟამად საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტის ს. დურმიშიძის სახელობის ბიოქიმიისა და ბიოტექნოლოგიის ინსტიტუტი) უფროსი მეცნიერ თანამშრომელი და ბიოფიზიკის ჯგუფის ხელმძღვანელი. [[1972]] წელს მიენიჭა ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა კანდიდატის სამეცნიერო ხარისხი თეორიული ფიზიკის დარგში (დისერტაციის დაცვა შედგა მოსკოვის საინჟინრო ფიზიკის ინსტიტუტში), [[1978]] წელს კი უფროსი მეცნიერ თანამშრომლის სამეცნიერო წოდება ბიოფიზიკის სპეციალობით. [[1978]]-[[1981]] და [[1983]]-[[1999]] წლებში მოღვაწეობდა [[საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტი|საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტის]] ფიზიკის კათედრის დოცენტად, ამავე კათედრის გამგედ ([[1983]]-[[1993]]) და პროფესორად. [[1981]]-[[1983]] წლებში ურუშაძე იყო საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის არაორგანული ქიმიისა და ელექტროქიმიის ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერ თანამშრომელი და თეორიულ გამოკვლევათა განყოფილების გამგის (პროფ. რ. დოღონაძის) მოადგილე. [[1981]] წელს მას მიენიჭა დოცენტის, ხოლო [[1991]] წელს პროფესორის სამეცნიერო წოდებები. [[1999]]-[[2006]] წლებში, პენსიაზე გასვლამდე, იგი იყო საქართველოს აგრარული უნივერსიტეტის სახელმწიფო მართვის ინსტიტუტის ([[მარნეული]]) საბუნებისმეტყველო დისციპლინების პროფესორი. პროფ. რევაზ დოღონაძესთან ერთად ურუშაძე არის ბიოქიმიურ რეაქციათა ელემენტარული აქტის კვანტურ-მექანიკური თეორიის თანაავტორი ([[1971]]-[[1973]]). [[1973]] წელს პროფ. დოღონაძესთან და თანაავტორებთან ერთად მან შექმნა [[ფერმენტული კატალიზი|ფერმენტული კატალიზის]] მსოფლიოში პირველი კვანტურ-მექანიკური მოდელი. ბიოფიზიკაში შეტანილი წვლილისათვის რ. დოღონაძესთან ერთად შეყვანილია მსოფლიოს თვალსაჩინო ბიოფიზიკოსთა სიაში (იხ.: ინტერნეტის „ვორდიქ ენციკლოპედია“, ტერმინ-სტატია „ბიოფიზიკა“). ურუშაძეს გამოქვეყნებული აქვს 50-ზე მეტი სამეცნიერო შრომა (მათ შორის 2 მონოგრაფია) კვანტური ბიოფიზიკის, ბიონიკისა და ნიადაგის ფიზიკის საკითხებზე. [[1990]] წელს გამომცემლობამ „[[განათლება (გამომცემლობა)|განათლება]]“ გამოსცა მისი ფუნდამენტური სახელმძღვანელო მოლეკულურ ფიზიკაში აგრარული უნივერსიტეტის სტუდენტებისათვის. [[1991]] წელს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობამ რუსულ ენაზე გამოსცა მის მიერ შედგენილი, პროფ. დოღონაძის ხსოვნისადმი მიძღვნილი მემორიალური კრებული. მნიშვნელოვანია მისი წვლილი სამეცნიერო-პოპულარული ლიტერატურის ქართულ ენაზე თარგმნა-გამოცემისა და მეცნიერების პოპულარიზაციის დარგში. ზურაბ ურუშაძე არჩეულია: მეცნიერების, საინჟინრო საქმისა და ტექნოლოგიების მსოფლიო აკადემიის ([[აშშ]] – [[მალაიზია]]), ამერიკის ფიზიკური საზოგადოების მეცნიერთა უფლებების დაცვის კომიტეტის([[აშშ]]), ელექტროქიმიკოსთა საერთაშორისო საზოგადოების ([[შვეიცარია]]), ევროპის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ხელშემწყობი ასოციაციის, - ევრომეცნიერების ([[საფრანგეთი]]) წევრად . მისი მეუღლე [[ღვალაძე, გურანდა|გურანდა ღვალაძე]] — პროფესორი, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, მცენარეთა ემბრიოლოგიის ქართული სამეცნიერო სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი. შვილი [[ლევან ურუშაძე]] — ისტორიკოსი, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, [[ხელოვნებისა და მეცნიერების მსოფლიო აკადემია|ხელოვნებისა და მეცნიერების მსოფლიო აკადემიის]] (WAAS, აშშ) აკადემიკოსი, [[საქართველოს ეროვნული მუზეუმი|საქართველოს ეროვნული მუზეუმის]] უფროსი მეცნიერ თანამშრომელი - [[საბჭოთა ოკუპაციის მუზეუმი|საბჭოთა ოკუპაციის მუზეუმის]] სამეცნიერო ხელმძღვანელი. ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00009903}} {{DEFAULTSORT:ურუშაძე, ზურაბ}} [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] [[კატეგორია:ქართველი ფიზიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 22 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1930]] [[კატეგორია:თბილისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:ურუშაძეები|ზ]] 9f25ct1uviel9evaog30b5nnpq78rxp 0 7661 4816872 4702186 2025-06-20T04:39:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816872 wikitext text/x-wiki {{მმ*|გიორგი ახვლედიანი (მრავალმნიშვნელოვანი)}} {{ინფოდაფა მწერალი}} '''აკა მორჩილაძე''' (ნამდვილი სახელი — '''გიორგი ახვლედიანი'''; დ. [[10 ნოემბერი]], [[1966]]) — [[ქართველები|ქართველი]] [[პოსტმოდერნიზმი|პოსტმოდერნისტი]] მწერალი, ისტორიკოსი და სცენარისტი. ლიტერატურული პრემია „[[საბა (ლიტერატურული პრემია)|საბას]]“ ექვსგზის ლაურეატი. == ბიოგრაფია == 1988 წელს [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს ისტორიის ფაკულტეტი დაამთავრა. აქვე მუშაობს ბოლო 17 წლის განმავლობაში. ჰყავს მეუღლე და ორი შვილი. ადრეულ 90-იან წლებში პარალელურად იგი საპარლამენტო სხდომების მიმომხილველად მუშაობდა „რეზონანსისთვის“ და სხვა რამდენიმე ბულვარული გაზეთისთვის; მუშაობდა თსუ-ს ლაბორანტად 1988–1991 წლებში, მასწავლებლად 1991 წლიდან;<ref>http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000563/</ref> თვითონ თავს უვარგის ჟურნალისტს უწოდებს — „ჩვენთან მწერლად ყოფნა სულ სხვა რამეა, დანარჩენ მსოფლიოში კი, სულ სხვა. ამიტომ, მე მწერლად თავს ვერ ჩავთვლი. ჩემის მოკლე ჭკუით, ამას ისა სჯობს, რომ აღიარო, წერა მსიამოვნებს და ვწერ, ვინაიდან ამის უფლება ყველას აქვს-თქო.“ მისი მთავარი ლიტერატურული ნამუშევრები რომანებია: „ფალიაშვილის ქუჩის ძაღლები“ (1995), „მოგზაურობა ყარაბაღში„ (1992), „აგვისტოს პასიანსი“ (2001), „სხვანი„ (2002), „შობის ღამის ალქაჯები“ (2002), „სანტა ესპერანსა“ (2004), [[მადათოვი|მადათოვის ტრილოგია]] („გადაფრენა მადათოვზე და უკან“, „გაქრები მადათოვზე?“, „ვეშაპი მადათოვზე“) (1998-2004) და სხვ. რომანი „ფალიაშვილის ქუჩის ძაღლები“ მოგვიანებით ადაპტირებულ იქნა პიესად და პირველად 1999 წელს დაიდგა [[ახმეტელის თეატრი|სანდრო ახმეტელის თეატრში]]. მასში 1992-93 მძიმე წლების ქართული ცხოვრებაა აღწერილი. მისი წიგნები საქართველოში ბესტსელერებია (2003 წელს მას 15.000 ასლი ჰქონდა გაყიდული). ექვსჯერ აქვს მიღებული ლიტერატურული პრემია [[საბა (ლიტერატურული პრემია)|„საბა“]] საუკეთესო რომანისთვის 2003, 2005, 2006, 2010, 2012 და 2019 წლებში. 2010 წელს მისმა რომანმა „მამლუქმა“ მიიღო [[ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ილიას უნივერსიტეტის]] პრემია წლის საუკეთესო რომანისთვის. == გამოცემები == * „[[მოგზაურობა ყარაბაღში]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 1992 * „[[ფალიაშვილის ქუჩის ძაღლები]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 1995 * „[[გადაფრენა მადათოვზე და უკან]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 1998 * „[[გაქრები მადათოვზე]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2001 * „[[აგვისტოს პასიანსი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2001 * „[[უდაბნოს გლახები]]“, — 2001 * „[[სხვა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2002 * „[[შობა ღამის ალქაჯები]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2002 * „[[ძირს სიმინდის რესპუბლიკა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2003 * „[[წიგნი (მოთხრობების კრებული)|წიგნი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2003 * „[[შენი თავგადასავალი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2003 * „[[სანტა ესპერანსა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2004 * „[[მისტერ დიქსლის მდუმარე ყუთი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2005 * „[[ვენერას სიზმარი (რომანი)|ვენერას სიზმარი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2005 * „[[ქაღალდის ტყვია]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2006 * „[[Maid in Tiflis|მეიდ ინ ტიფლის (Maid in Tiflis)]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2007 * „[[ძველი გულებისა და ხმლისა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2007 * „[[კაგდატა ინ ჯორჯია]]“, საგა — 2008 * „[[მესაიდუმლის ქამარი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2008 * „[[მამლუქი (აკა მორჩილაძის რომანი)|მამლუქი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2009 * „[[მადათოვი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2010 * „[[obOle]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2011 * „[[აკა მორჩილაძე სარბიელში 1]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2012 * „[[ვეშაპი მადათოვზე]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2012 * „[[ქართულის რვეულები|ქართულის რვეულები — XIX საუკუნის სურათები]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2013 * „[[მორიდებული ზურმუხტი]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2013 * „[[აკა მორჩილაძე სარბიელში 2]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2013 * „[[ქემერა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2014 * „[[ჩრდილი გზაზე]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2014 * „[[მწერლებსა და წიგნებზე]]“ — 2014 * „[[ასი მილიონი გირვანქა სტერლინგით შორს]]“, „არტანუჯი“ და ჟურნალი „ლიბერალი“ — 2015 * „[[კუპიდონი კრემლის კედელთან]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2018 * „[[ფარშავანგი (რომანი)|ფარშავანგი (ვითომ ისტორიული ამბავი)]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2019 * „[[როძინა ანუ ჯაშუშობა ბოლო ჟამისა]]“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა — 2024 == ჯილდოები == * 2000 — „ქართული პენ ცენტრი“ — წლის საუკეთესო რომანი * 2002 — „თბილისის წიგნის ფესტივალი“ — წლის საუკეთესო რომანი<ref>{{Cite web |url=http://bookplatform.org/en/activities/888-aka-morchiladze.html |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-05-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170916012616/http://bookplatform.org/en/activities/888-aka-morchiladze.html |archivedate=2017-09-16 }}</ref> * 2003 — [[საბა (ლიტერატურული პრემია)|„საბა“]] საუკეთესო რომანისთვის „[[შენი თავგადასავალი]]“<ref>{{Cite web |url=https://saba.com.ge/award/history/2003 |title=ლიტერატურული პრემია „საბა“ — 2003 |accessdate=2016-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211030081744/https://saba.com.ge/award/history/2003 |archivedate=2021-10-30 }}</ref> * 2005 — „საბა“ საუკეთესო რომანისათვის „[[სანტა ესპერანსა]]“ * 2006 — „საბა“ საუკეთესო რომანისათვის „[[ვენერას სიზმარი (რომანი)|ვენერას სიზმარი]]“ * 2008 — „საბა“ საუკეთესო რომანისთვის „[[Maid in Tiflis]]“ * 2010 — [[ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ილიას უნივერსიტეტის]] პრემია წლის საუკეთესო რომანისთვის „[[მამლუქი (აკა მორჩილაძის რომანი)|მამლუქი]]“ * 2012 — „საბა“ საუკეთესო რომანისათვის „[[obOle]]“ * 2019 — „საბა“ საუკეთესო რომანისათვის „[[კუპიდონი კრემლის კედელთან]]“ == რესურსები ინტერნეტში == {{nplg ბიოგრაფია|00000563}} {{geocinema სცენარისტი|550}} * [http://burusi.wordpress.com/literature/aka-morchiladze/ აკა მორჩილაძე] — Burusi * [http://mkitxveli.wordpress.com/2010/09/06/aka-morchiladze-mr-dixl/ „მისტერ დიქსლის საიდუმლო ყუთის“ შესახებ] * {{facebook|morchiladzeaka}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:მორჩილაძე, აკა}} [[კატეგორია:აკა მორჩილაძე]] [[კატეგორია:თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები]] [[კატეგორია:ახვლედიანები|გიორგი]] hn6pklgofy5zf4cqzlny2q3z0se821b 0 12789 4816701 4782673 2025-06-19T14:28:47Z Kubbla3103 171263 ტიპოგრაფიული შესწორება 4816701 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = ქუთაისის ტორპედო |ლოგო = [[ფაილი:FC Torpedo Kutaisi Old Logo (v.4).png|200პქ]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი ტორპედო ქუთაისი |მეტსახელ(ებ)ი = ხუმარები, ქუთათურები, შავები |დაარსდა = {{დაიწყე თარიღი და ასაკი|1946}} |სტადიონი = [[რამაზ შენგელიას სტადიონი]], [[ქუთაისი]], [[საქართველო]] |ტევადობა = 14 700 |პრეზიდენტი = დავით კერესელიძე |მწვრთნელი = {{დროშანიშანი|გერმანია}} დირკ შუსტერი |კაპიტანი ={{დროშანიშანი|საქართველო}} [[მერაბ გიგაური]] |ლიგა = [[ეროვნული ლიგა]] |სეზონი = [[ეროვნული ლიგა 2024|2024]] |ადგილი = მე-2 |საიტი = https://www.torpedokutaisi.ge/ | pattern_la1=_pumacup2122b|pattern_b1=_pumacup2122b|pattern_ra1=_pumacup2122b|pattern_sh1=_pumaliga2122b| leftarm1=000000|body1=000000|rightarm1=000000|shorts1=000000|socks1=000000| pattern_la2=_pumafinal21w|pattern_b2=_pumafinal21w|pattern_ra2=_pumafinal21w|pattern_sh2=_pumaliga2122w| leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF| pattern_la3=_pumafinal21g|pattern_b3=_pumafinal21g|pattern_ra3=_pumafinal21g|pattern_sh3= |leftarm3=009150 |body3=009150 |rightarm3=009150 |shorts3=009150 |socks3=009150 }} '''„ტორპედო“''' — [[საქართველო|ქართული]] [[ფეხბურთი|საფეხბურთო]] კლუბი ქალაქ [[ქუთაისი|ქუთაისიდან]]. დაარსდა [[1946]] წელს. პირველ სამ ეროვნულ ჩემპიონატში გამოდიოდა „ქუთაისის“ სახელით. თამაშობს ეროვნული ჩემპიონატის [[უმაღლესი ლიგა|უმაღლეს ლიგაში]]. [[1949]] წელს გახდა საქართველოსა საბჭოთა ჩემპიონატის ოქროს პრიზიორი, ასევე არის [[ეროვნული ლიგა|ეროვნული ლიგის]] 4 გზის ოქროსა ([[უმაღლესი ლიგა 1999-2000|2000]], [[უმაღლესი ლიგა 2000-2001|2001]], [[უმაღლესი ლიგა 2001-2002|2002]], [[ეროვნული ლიგა 2017|2017]]) და სამგზის ვერცხლის ([[უმაღლესი ლიგა 1998-1999|1999]], [[უმაღლესი ლიგა 2002-2003|2003]], [[უმაღლესი ლიგა 2004-2005|2005]]) პრიზიორი. ხუთჯერ გახდა [[საქართველოს საფეხბურთო თასი|საქართველოს თასის]] ([[საქართველოს საფეხბურთო თასი 1998-1999|1999]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2000-2001|2001]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2016|2016]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2018|2018]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2022|2022]]) და ერთხელ [[საქართველოს საფეხბურთო სუპერთასი|საქართველოს სუპერთასის]] მფლობელი 2018 წელს. დამოუკიდებელი საქართველოს საფეხბურთო ჩემპიონატის დაარსებიდან „ტორპედო“ უმაღლეს ლიგაში ასპარეზობდა, მხოლოდ სამი სეზონით მოხდა მისი დაქვეითება [[პირველი ლიგა|პირველ ლიგაში]] (2007–08, 2008–09, 2009–10), [[2010]] წლიდან ისევ აღზევდა უმაღლეს ლიგაში, სადაც დღემდე ასპარეზობს. საშინაო მატჩებს ატარებს [[რამაზ შენგელიას სტადიონი|რამაზ შენგელიას სტადიონზე]], რომელიც 2023 წელს განახლდა 12 000 მაყურებელს იტევს. თავის დროზე „ტორპედოს“ რიგებში გამოდიოდნენ ისეთი ცნობილი ფეხბურთელები, როგორებიც არიან [[რევაზ ძოძუაშვილი]], [[თამაზ კოსტავა]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1970]]), [[ანზორ კავაზაშვილი]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1967]]), [[ნოდარ ხიზანიშვილი]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1981]]), [[მურთაზ ხურცილავა]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის ოსტატი [[1962]], საბჭოთა კავშირის სპორტის საერთაშორისო კლასის ოსტატი [[1966]], საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1969]]), [[სერგო კუტივაძე]], [[ოთარ გაბელია]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1981]]), [[მანუჩარ მაჩაიძე]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის ოსტატი [[1970]]), [[გივი ნოდია]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის ოსტატი [[1966]], საბჭოთა კავშირის სპორტის საერთაშორისო კლასის ოსტატი [[1972]]), [[თენგიზ სულაქველიძე]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის საერთაშორისო კლასის ოსტატი [[1980]], საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი [[1981]]), [[გურამ ცხოვრებოვი]], [[რამაზ ურუშაძე]] (საბჭოთა კავშირის სპორტის ოსტატი [[1961]]). == ისტორია == === დაარსების პერიოდი === [[ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს შემადგენლობა 1940-იანი წლები.jpg|thumb|right|ქუთაისის „ტორპედოს“ შემადგენლობა, 1940-იანი წლები]] [[1946|1946 წელს]] [[ქუთაისის ავტომექანიკური ქარხანა|ქუთაისის ავტოქარხნის]] ბაზაზე ჩამოყალიბდა გუნდი, სახელად ქუთაისის „ტორპედო“. უკვე [[1949]] წელს კი, ქუთაისის „ტორპედო“ საქართველოს იმჟამინდელი ჩემპიონატის გამარჯვებული გახდა. [[1957|1957 წელს]] ქუთაისში ჩამოყალიბდა საფეხბურთო გუნდი „ლოკომოტივი“, რომლის მწვრთნელადაც დაინიშნა ცნობილი სპეციალისტი [[ანდრო ჟორდანია]]. იმის გამო, რომ „ლოკომოტივის“ რესპუბლიკურმა საბჭომ თბილისიდან ვერ შეძლო გუნდის პატრონობა, ქუთაისის ხელმძღვანელობამ [[1959|1959 წლის]] [[3 მაისი|3 მაისს]] ქალაქის სპორტკომიტეტის დადგენილებით გუნდი გადასცა საავტომობილო ქარხანას და „ლოკომოტივის“ ნაცვლად მას „ტორპედო“ ეწოდა. მთავარ მწვრთნელად დაინიშნა [[გიორგი ანთაძე]]. [[1959|1959 წლის]] [[23 აპრილი|23 აპრილს]] ტორპედოელებმა ქუთაისში პირველი საერთაშორისო ამხანაგური მატჩი გამართეს [[შვედეთი]]ს ქალაქ [[სუნდსვალი]]ს გუნდთან. შეხვედრა მასპინძელთა გამარჯვებით 3:0 დასრულდა. [[1959|1959 წლის]] [[5 ივლისი|5 ივლისს]] ქუთაისს მეორე უცხოური გუნდი [[დანია|დანიის]] „ალიანსენი ეწვია. ტორპედოელებმა დიდი უპირატესობის მიუხედავად მეტოქის დამარცხება ვერ შეძლეს — 3:3. [[1959|1959 წლის]] [[4 ნოემბერი|4 ნოემბერს]] მესამე საერთაშორისო ამხანაგურ მატჩში ქუთათურებმა [[ფინეთი|ფინეთის]] „პალლოსეურა“ გაანადგურეს-3:0. [[1959|1959 წლის]] საკავშირო ჩემპიონატი „ტორპედომ“ მე-6 ადგილზე დაასრულა. === „ბ“ კლასი === [[1960|1960 წლიდან]] ქუთაისის „ტორპედო“ საკავშირო გათამაშების „ბ“ კლასის მეორე ზონაში გამოდიოდა. ქუთაისელებმა შესანიშნავად ჩაატარეს სეზონი. გუნდმა 30 თამაშიდან 47 ქულა დააგროვა, 12 ქულით გაუსწრო მეორე ადგილზე გასულ ლენინაბადის „დინამოს“ და პირველ ზონაში გამარჯვებულ [[თბილისი|თბილისის]] [[ლოკომოტივი თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|„ლოკომოტივს“]] დაუპირისპირდა. ორი მატჩის ჯამში გამარჯვება „ტორპედოს“ დარჩა (3:1, 0:1) და „ბ“ ლიგაში პირველი ადგილი მოიპოვა. იმის გამო რომ [[1960|1960 წელს]] „ა“ კლასის საგზური არ გათამაშებულა, ტორპედოელებს მომავალ წელსაც დაბალ ლიგაში მოუხდათ ასპარეზობა, თუმცა გუნდის ფეხბურთელებს სპორტის ოსტატის წოდებები მიანიჭეს. [[1961|1961 წლის]] სეზონში [[უშანგი სალდაძე|უშანგი სალდაძის]] ხელმღვანელობით ტორპედოელები კვლავ გამარჯვებული გამოვიდნენ „ბ“ კლასის მეორე ზონის გუნდებს შორის და მოიპოვეს უფლება ებრძოლათ „ა“ კლასის საგზურისთვის. უმაღლესში გადასასვლელ სამთა ტურნირში, რომელიც [[კიშინიოვი|კიშინიოვში]] გაიმართა ქუთაისელებმა [[ტალინი]]ს „კალევთან“ და თბილისის „ლოკომოტივთან“ პაექრობაში პირველი ადგილი მოიპოვეს და „ა“ კლასში აღზევდნენ. === „ა“ კლასი === [[ფაილი:ტორპედო მოსკოვი – ტორპედო ქუთაისი 1962.jpg|thumb|right|ქუთაისის „ტორპედოს“ მოსკოვის „ტორპედოს“ წინააღმდეგ]] [[1962|1962 წელს]] [[2 მაისი|2 მაისს]] ქუთაისის [[რამაზ შენგელიას სტადიონი|ცენტრალურ სტადიონზე]] ქუთაისის „ტორპედო“ [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგის]] სასტარტო მატჩში [[მოსკოვი|მოსკოვის]] „ტორპედოს“ დაუპირისპირდა. წინა დღით ქუთაისელთა დუბლებმა მოსკოველთა მეორე გუნდი 5:1 გაანადგურეს. ახალგაზრდების შემართება ძირითად გუნდსაც გადაედო და ქართველმა ფეხბურთელებმა გადაჭედილი ტრიბუნების თვალწინ ბრწყინვალე გამარჯვება მოიპოვეს — 4:2.<ref>[http://worldsport.ge/ge/page/girsshesanishnavi-tarigi-torpedos-istoriashi ღირსშესანიშნავი თარიღი "ტორპედოს” ისტორიაში ],საინფორმაციო სააგენტო „მსოფლიო სპორტი“, 2 მაისი, 2012.</ref> „ტორპედოს“ კარგი დებიუტი გამოუვიდა, მაგრამ ასპარეზობა ასევე წარმატებულად ვეღარ განაგრძო და საბოლოოდ მე-15 ადგილს დასჯერდა. თუმცა, ქუთათურებმა უკან ჩამოიტოვეს საკმაოდ ცნობილი გუნდები: [[სანკტ-პეტერბურგი|ლენინგრადის]] „დინამო“, [[მინსკი|მინსკის]] „დინამო“ და „[[კრილია სოვეტოვი სამარა (საფეხბურთო კლუბი)|კრილია სოვეტოვი]]“, რომლებსაც „ა“ კლასში ასპარეზობის საკმაო გამოცდილება გააჩნდათ. საყურედღებოა, რომ ქუთაისელებმა სანიმუშო სათამაშო დისციპლინისთვის გაზეთ „სოვეტსკი სპორტისგან“ მიიღეს პრიზი „სამართლიანი თამაშისთვის“. [[ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს შემადგენლობა 1962 წლის სეზონი.jpg|thumb|left|ქუთაისის „ტორპედოს“ შემადგენლობა 1962 წლის სეზონში]] [[1963|1963 წლის]] სეზონში „ტორპედო“ არაერთი დასამახსოვრებელი შეხვედრა ჩაატარა: 15 აპრილს ქუთათურებმა თბილისის [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|„დინამოს“]] უმასპინძლეს. ამ მატჩის სანახავად ქალაქის სტადიონზე 40 000 კაცზე მეტი მივიდა. ეს ციფრი დღესაც სარეკორდოა „ტორპედოსთვის“. მატჩი დამთავრდა ფრედ — 0:0. საყურადღებოა, რომ ქუთაისელმა ფეხბურთელებმა წარმატებით ჩაატარეს „მოსკოვური“ მატჩები. მოსკოვის „[[ცსკა მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|ცსკას]]“ [[1963|1963 წლის]] ჩემპიონატში ქუთაისელებთან სეხვედრამდე თამაში არ ჰქონდათ წაგებული და მათი წარმატებული სერია საკუთარ მოედანზე „ტორპედოსთან“ შეწყდა. ქუთათურებმა გასვლაზე დაამარცხეს [[მოსკოვი|მოსკოვის]] „ლოკომოტივი“, ხოლო [[კიევი|კიევში]] „დინამოსთან“ ფრე 1:1 ითამაშეს. შეხვედრის შემდეგ კიეველმა მაყურებელმა მქუხარე ტაშით დააჯილდოვა ქართველი ფეხბურთელები, რომლებმაც ლამაზი, ტექნიკური ფეხბურთის დემონსტრირებით მოხიბლეს. 18 აგვისტოს ჩემპიონატის მორიგ მატჩში ავტოქარხნელებმა 1:0 დაამარცხეს გათამაშების ლიდერი მოსკოვის „დინამო“ და საბოლოოდ განამტკიცეს აზრი, რომ ქუთაისის „ტორპედო“ მოსკოვური გუნდებისთვის ერთ-ერთ უხერხულ მეტოქეს წარმოადგენდა. [[ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს შემადგენლობა 1960-იანი წლები.jpg|thumb|right|ქუთაისის „ტორპედოს“ შემადგენლობა, 1960-იანი წლები]] [[1963|1963 წლის]] სეზონი მე-12-ე ადგილზე დაამთავრეს ქუთაისელმა ფეხბურთელებმა და მათ საყოველთაო აღიარება ჰპოვეს საკავშირო თუ საერთაშორისო სარბიელზე. სეზონის დასასრულს ფეხბურთის საკავშირო ფედერაციამ გამოაქვეყნა სსრკ 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სია, სადაც მეკარეთა სამეულში ლეგენდარული [[ლევ იაშინი|ლევ იაშინის]] შემდეგ მეორე ნომრად დასახელებული იყო „ტორპედოს“ გოლკიპერი [[რამაზ ურუშაძე]]. [[ფაილი:ჯუმბერ ხაჟალია.jpg|thumb|left|[[ჯუმბერ ხაჟალია]] – მოსკოვის „ტორპედოს“ წინააღმდეგ გატანილი გამარჯვების გოლის ავტორი]] [[1964|1964 წლის]] ჩემპიონატის სტარტზე ტორპედოელები არადამაჯერებლად გამოიყურებოდნენ, რამაც მათი უმაღლეს ლიგაში დარჩენის საკითხი ეჭვის ქვეშ დააყენა. [[25 აგვისტო|25 აგვისტოს]] გასვლაზე [[ლენინგრადი|ლენინგრადის]] „ზენიტის“ დამარცხებამ „ტორპედოელებს“ უმაღლეს ლიგაში ადგილის შენარჩუნების შანსი მისცა. [[6 ოქტომბერი|6 ოქტომბერს]] „ტორპედომ“ გათამაშების ლიდერს, მოსკოვის „ტორპედოს“ უმასპინძლა. როგორც სტუმრებს, ასევე მასპინზლებს ორი ქულა ჰაერივით სჭირდებოდათ. მოსკოველები გამარჯვების შემთხვევაში განიმტკიცებდნენ ლიდერის პოზიციას, ხოლო ქუთაისელებს 2 ქულის დაკარგვის შემთხვევაში არავითარი თეორიული შანსი აღარ რჩებოდათ „ა“ კლასში დარჩენისთვის. [[ჯუმბერ ხაჟალია|ჯუმბერ ხაჟალიას]] მიერ გატანილმა ერთადერთმა გოლმა სანუკვარი ორი ქულა მოუტანა ქუთაისელ ფეხბურთელებს, ხოლო მოსკოველებს ეს მარცხი მოგვიანებით ჩემპიონობის დაკარგვადაც დაუჯდათ. „ტორპედომ“ ამის შემდეგ გასვლაზე დაამარცხა „როსტოვი“ და მოსკოვის „დინამო“, შემდეგ კი დამატებით მატჩში გორკის „ვოლგა“ დაამარცხა და უმაღლეს ლიგაში ადგილი შეინარჩუნა. [[1964|1964 წლის]] ბოლოს საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაციამ გამოაქვეყნა უძლიერეს ფეხბურთელთა სია, სადაც ქუთაისის „ტორპედოდან“ ხუთი ფეხბურთელი მოხვდა: [[რამაზ ურუშაძე]], [[იუზა ლოსაბერიძე]], [[სერგო კუტივაძე]], [[ჯემალ ხერხაძე]] და [[ვალერიან ჩხარტიშვილი]]. [[1965|1965 წელს]] „ტორპედომ“ პროგრამა მინიმუმი კვლავ შეასრულა და უმაღლეს ლიგაში ადგილი შეინარჩუნა. ჩემპიონატის დასრულებმადე სამი ტურით ადრე „ტორპედომ“ გათამაშების ლიდერს კიევის „დინამოს“ უმასპინძლა და ლოსაბერიძის გოლით 1:0 დაამარცხა. ქუთაისში მარცხი კიეველებსაც ჩემპიონობის დაკარგვის ფასად დაუჯდათ. ტორპედოელთა ასპარეზობაზე ცნობილი მიმომხილვევლი ო.სერგეევი წერდა: „რომ არსებობდეს პრიზი ჩემპიონატის ყველაზე უფრო სენსაციური შედეგისთვის, მას უსათუოდ დაიმსახურებდნენ ქუთაისელი ფეხბურთელები. სწორედ მათ წაართვეს ფინიშზე კიეველებს ის ორი ქულა, რომელიც ოქროს მედლების დაკარგვის ფასად დაუჯდათ უკრაინელ ფეხბურთელებს. გუნდმა, რომელმაც დაამარცხა ვერცხლისას და ბრინჯაოს პრიზიორები, სუსტად ჩაატარა შეხვედრები აუტსაიდერებთან...“ საკავშირო ჩემპიონატის დასრულების შემდეგ „ტორპედოელები“ საერთაშორისო შეხვედრების ჩასატარებლად აფრიკაში გაემგზავრნენ. ქუთათურებმა 5:1 დაამარცხეს [[გვინეა|გვინეის]] ნაკრები, ფრედ 0:0 ითამაშეს [[მალი|მალის]] ნაკრებთან, 7:0 დაამარცხეს [[ნიგერია|ნიგერიის]] ერთ-ერთი გუნდი, ბოლოს კი დაამარცხეს მალის ნაკრები - 1:0. [[1966|1966 წლის]] საფეხბურთო სეზონში გუნდმა დაიკავა მე-15 ადგილი და უკან ჩამოიტოვა ისეთი ცნობილი გუნდები, როგორებიც იყვნენ მოსკოვის „ლოკომოტივი“ და ლენინგრადის „ზენიტი“. [[1967|1967 წლის]] ჩემპიონატი „ტორპედომ“ მე-13-ე ადგილზე დაასრულა. რაც საკმაოდ კარგი შედეგი იყო ისეთი პატარა ქალაქის გუნდისთვის როგორიც ქუთაისია. სეზონის ბოლოს „ტორპედოში“ აღზრდილი [[რევაზ ძოძუაშვილი]] მიიწვიეს თბილისის „დინამოში“, მოკლე ხანში კი მან საბჭოთა კავშირის ნაკრებშიც დაიმკვიდრა ადგილი. 1968 წელს 9 ქულით ჩამოიტოვა ბოლო ადგილზე მყოფი [[კიროვაბადი|კიროვაბადის]] „დინამო“ და კვლავ შეინარჩუნა ადგილი უმაღლეს ლიგაში. მომდევნო წელს კი ქუთათურებმა ჩემპიონატში მე-14 ადგილი მოიპოვეს. 1970 წლის ჩემპიონატის ფინიშზე „ტორპედო“ გათამაშების ცხრილში ბოლოსწინა მე-16 ადგილზე აღმოჩნდა და უმაღლესი ლიგა დატოვა. === დაქვეითება === [[1971|1971 წლიდან]] ქუთათურები საბჭოთა პირველ ლიგაში ასპარეზობდნენ. 11 წლის მანძილზე გუნდი იბრძოდა საუკეთესოთა შორის დასაბრუნებლად. მრავალწლიანი წარუმატებელი ცდის შემდეგ, [[1981|1981 წელს]] „ტორპედომ“ პირველ ლიგაში მეორე ადგილი დაიკავა, რაც მას უმაღლესი ლიგისკენ უხსნიდა გზას. [[1982|1982 წლის]] სეზონში გუნდმა მე-13 ადგილი დაიკავა. მომდევნო წელს კი ბოლოსწინა მე-17-ე და კვლავ დაბალ ლიგაში დაქვეითთდა. 1984 წლის ჩემპიონატი ქუთაისელებმა წარმატებით წარმართეს და უკვე მესამედ დაბრუნდნენ უმაღლეს ლიგაში. [[1985]] წელს გუნდი მთელი სეზონის მანძილზე სახიფათო ზონაში იყო, მაგრამ ფინიშის სწორზე ზედიზედ სამმა გამარჯვებამ „ტორპედოს“ საბოლოოდ მე-11 ადგილი მოუტანა, რაც საუკეთესო შედეგია ქუთაისელთა უმაღლეს ლიგაში 13 წლიანი ასპარეზობის მანძილზე. [[1986]] წელს მართალია ცალკეულ შეხვედრებში ტორპედოელები ტოლს არ უდებდნენ მეტოქეს, მაგრამ, მთლიანობაში გუნდი არასტაბილურად გამოიყურებოდა, რამაც შედეგზეც იქონია გავლენა და „ტორპედო“ ბოლო ადგილზე აღმოჩნდა. === დამოუკიდებლობის პერიოდი === [[ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს შემადგენლობა 2011.jpg|thumb|right|ქუთაისის „ტორპედოს“ შემადგენლობა [[2011]]]] დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ „ტორპედო“ ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ქართული გუნდი გახდა. სწორედ მან შეძლო [[1999|1999 წელს]] „დინამოს“ ჰეგემონიის დამხობა და [[1999]]-[[2001]] ზედიზედ სამჯერ გახდა საქართველოს ჩემპიონი, ორჯერ მოიპოვა [[საქართველოს თასი]]. [[2008|2008 წელს]] ქუთაისის „ტორპედო“ ფინანსური გარანტიის არ ქონის გამო დააქვეითეს, მაგრამ მიუხედავად ამის „ტორპედო“ 2008-2009 წლებში უკონკურენტოდ გადავიდა | ლიგაში, ხოლო [[2009]]-[[2010]] წლებში უმაღლესი ლიგის საგზურის მოპოვებაც შეძლეს. „ტორპედომ“ [[2010]]-[[2011]] წლის სეზონი არა სტაბილურად დაიწყო რასაც გულშემატკივრის მოთხოვნით მთავარი მწვრთნელის [[ნესტორ მუმლაძე|ნესტორ მუმლაძის]] განთავისუფლება მოჰყვა, ახალ მწვრთნელად კი [[გია გიგატაძე]] დანიშნეს, რომელმაც თამაშის დალაგება შეძლო და ბოლო ადგილიდან გუნდი მე-4-ე ადგილზე გაიყვანა და საქართველოს თასის ფინალის საგზურიც მოიპოვა რომელშიც მძიმე ბრძოლაში 0:1 დამარცხდა გაგრის გუნდ [[გაგრა (საფეხბურთო კლუბი)|გაგრასთან]]..<ref>[http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=9&mode=1 ტორპედოს ისტორია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140706081959/http://www.fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=9&mode=1 |date=2014-07-06 }}.</ref> მომდევნო ორ სეზონში „ტორპედომ“ 2 ბრინჯაოს მედალი მოიპოვა [[ეროვნული ლიგა|ეროვნული ლიგიდან]], 2016 წელს კი [[საქართველოს თასი|საქართველოს თასიც]] აღმართა. იმავე წელს ტორპედო აუქციონის წესით გაიყიდა. ახალი მფლობელი და კლუბის პრეზიდენტი ბიზნესმენი [[ზაალ ჩაჩავა]] გახდა.<ref>[https://sportall.ge/fexburti/qarthuli-fekhburthi/chempionati/93342-gadabarebulia-zaal-chachava-quthaisis-qtorpedosq-prezidenti-oficialurad-gakhda.html ზაალ ჩაჩავა ქუთაისის "ტორპედოს" პრეზიდენტი ოფიციალურად გახდა] - სპორტული პორტალი "sportall.ge", 24-06-2016</ref> [[საქართველოს თასი|საქართველოს თასის]] მოგების შემდეგ, კლუბი ჩაიბარა [[კახაბერ ჩხეტიანი|კახაბერ ჩხეტიანმა]], რომელმაც საფეხბურთო კარიერის განმავლობაში „ტორპედოს“ შემადგენლობაში 6 სეზონი გაატარა. 15 წლიანი ლოდინის შემდეგ, 2017 წლის 26 ნოემბერს, ქუთაისის „ტორპედო“ საქართველოს ჩემპიონი გახდა. გუნდმა დაძაბულ ბრძოლაში [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამო“]] დაამარცხა.<ref>[https://erovnuliliga.ge/ge/tables?season=249 „ეროვნული ლიგის“ ცხრილი, 2017 წლის სეზონი]</ref> 2018 წლის გახსნით მატჩში ქუთაისის „ტორპედომ“ [[ჩიხურა საჩხერე (საფეხბურთო კლუბი)|საჩხერის „ჩიხურას“]] მოუგო, რითაც გუნდმა თავისი არსებობის ისტორიაში პირველად მოიპოვა [[საქართველოს საფეხბურთო სუპერთასი|საქართველოს საფეხბურთო სუპერთასის]] ტიტული. მოცემულ სეზონში გუნდი [[ეროვნული ლიგა|ეროვნულ ლიგაში]] მესამე ადგილზე გავიდა, [[საქართველოს საფეხბურთო თასი|თასის]] ფინალში კი „<nowiki/>[[გაგრა (საფეხბურთო კლუბი)|გაგრასთან“]] გაიმარჯვა და ტიტულსაც დაეუფლა. 2019 წელი კიდევ ერთი გამარჯვებითა და ტიტულით დაიწყო გუნდისთვის. „ტორპედომ“ [[საქართველოს საფეხბურთო სუპერთასი|სუპერთასის]] ფინალში დაამარცხა [[საბურთალო (საფეხბურთო კლუბი)|„საბურთალო“]] და ბოლო 26 თვეში მეხუთე ტიტულს დაეუფლა. მარტში, „ტორპედოს“ 27 მატჩიანი წაუგებელი სერია [[ლოკომოტივი თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|„ლოკომოტივთან“]] მარცხით დასრულდა.<ref>[https://popsport.com/article/10833-27-matchiani-caugebeli-seria-dasrulda-lokomotivma-torpedos-mougo „ტორპედოს “27 მატჩიანი წაუგებელი სერია დასრულდა] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211027123810/https://popsport.com/article/10833-27-matchiani-caugebeli-seria-dasrulda-lokomotivma-torpedos-mougo |date=2021-10-27 }} - საფეხბურთო პორტალი „popsport.com“, 9-04-2014</ref> კლუბში ფინანსურმა კრიზისმა იჩინა თავი, რის გამოც „ტორპედოს“ გულშემატკივრები კლუბის პრეზიდენტის, [[ზაალ ჩაჩავა|ზაალ ჩაჩავას]] გადადგომას ითხოვდნენ.<ref>[https://www.kutaisipost.ge/ka/statiebi/sporti/article/15297-zaal-chachavas-sheusrulebeli-dapireba-ra-daemartha-torpedos-erth-tselitsadshi ზაალ ჩაჩავას შეუსრულებელი დაპირება - რა დაემართა „ტორპედოს“ ერთ წელიწადში] - საინფორმაციო პორტალი „kutaisipost.ge“, 14-07-2019</ref> აგვისტოს ბოლოს, [[ზაალ ჩაჩავა|ზაალ ჩაჩავამ]] „ტორპედო“ ქუთაისი დატოვა.<ref>[https://sportall.ge/fekhburthi/fekhburthii/erovnuli-liga/132918-oficialurad-qtorpedoq-zaal-chachavam-datova.html ოფიციალურად: "ტორპედო" ზაალ ჩაჩავამ დატოვა] - სპორტული პორტალი (sportall.ge), 27-08-2019</ref> ფინანსური პრობლემის გამო, კლუბიდან ძირითადი შემადგენლობის ფეხბურთელებიც წავიდნენ, რის გამოც [[კახაბერ ჩხეტიანი|კახაბერ ჩხეტიანმა]] [[საბურთალო (საფეხბურთო კლუბი)|„საბურთალოსთან“]] მატჩში „ტორპედოს“ 18 წლამდელთა ახალგაზრდული კლუბიდან 11 მოთამაშე დაიმატა, მათ შორის იყო 13 წლის მეკარე [[სოსო კოპალიანი]].<ref>[https://sportall.ge/fekhburthi/fekhburthii/erovnuli-liga/134513-11-arasrultslovani-qtorpedosq-ganackhadi-qsaburthalosthanq-matchshi.html 11 არასრულწლოვანი - „ტორპედოს" განაცხადი „საბურთალოსთან“ მატჩში] - სპორტული პორტალი „sportall.ge“</ref> გუნდმა შეინარჩუნა ადგილი [[ეროვნული ლიგა|ეროვნულ ლიგაში]], თუმცა მთავარმა მწვრთნელმა, [[კახაბერ ჩხეტიანი|კახაბერ ჩხეტიანმა]] ტორპედო ქუთაისი 2019 წლის დეკემბერში დატოვა.<ref>[https://www.crystalsport.ge/news/20302 ჩხეტიანმა „ტორპედო“ დატოვა] - სპორტული პორტალი „CrystalSport.ge“, 20-12-2019</ref> 2020 წლის თებერვალში, კლუბში ახალი ინვესტორები გამოჩნდნენ. გუნდის ახალი მფლობელი და პრეზიდენტი [[ფაბრიციო მანინი]] გახდა, თუმცა მოგვიანებით მანაც დატოვა დაკავებული თანამდებობა.<ref>[https://www.kutaisipost.ge/ka/akhali-ambebi/article/20663-italielebi-torpedos-toveben-quthaisis-meria-akhal-investors-edzebs იტალიელები „ტორპედოს“ ტოვებენ] - საინფორმაციო პორტალი „kutaisipost.ge“</ref> 2021 წლის ივნისში [[კახაბერ ჩხეტიანი]] მეორედ დაინიშნა მთავარი მწვრთნელის პოსტზე<ref>[https://sportall.ge/fekhburthi/fekhburthii/erovnuli-liga/149014-chkhetiani-qtorpedoshiq-oficialurad-dabrunda.html ჩხეტიანი "ტორპედოში" ოფიციალურად დაბრუნდა] - სპორტული პორტალი (sportall.ge), 22-06-2021</ref>, თუმცა იმავე წლის 1-ელ ნოემბერს გუნდის დირექციამ ის გაათავისუფლა. [[კახაბერ ჩხეტიანი|კახაბერ ჩხეტიანის]] გაშვების მთავარი მიზეზი გუნდის მიერ ბოლო პერიოდში ნაჩვენები შედეგები და არსებული სატურნირო ვითარება იყო.<ref>[https://1tv.ge/news/kakha-chkhetiani-or-sam-dgheshi-preskonferencias-gavmartav-da-iq-visaubreb-1tvsport/ კახა ჩხეტიანი - ორ-სამ დღეში პრესკონფერენციას გავმართავ და იქ ვისაუბრებ] - 1TV (1 ნოემბერი, 2021)</ref> 2021 წლის სექტემბერში, კლუბის 100%-იანი მფლობელი კომპანია „<nowiki/>[[ნიუ ვიჟენ უნივერსიტეტი|ნიუ ვიჟენ უნივერსიტეტი“]] გახდა.<ref>[https://www.kutaisipost.ge/ka/akhali-ambebi/article/21490--torpedos-akhalma-mflobelma-quthaisis-meriasthan-khelshekruleba-gaaforma „ტორპედოს“ ახალმა მფლობელმა ქუთაისის მერიასთან ხელშეკრულება გააფორმა] - საინფორმაციო პორტალი „kutaisipost.ge“</ref> == სტადიონი == {{მთავარი|რამაზ შენგელიას სტადიონი}} [[ფაილი:Kutaisi Stadium.jpg|thumb|right]] ქუთაისის ცენტრალური სტადიონი აშენდა [[1949]]-[[1956]] წლებში მაშინდელი ახალი ქუთაისის ტერიტორიაზე. პირველად რეკონსტრუქცია [[1998|1998 წელს]] ჩაუტარდა, ხოლო [[2010|2010 წელს]] მოეწყო უეფას სტანდარტების შესაბამისად. ამჟამად სტადიონი 15 000 მაყურებელს იტევს. სტადიონის გარდა „ტორპედოს“ გააჩნია საკუთარი ბაზა,<ref>{{Cite web |url=http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=17&mode=1 |title=ტორპედოს ბაზა |accessdate=2014-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140706040823/http://www.fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=17&mode=1 |archivedate=2014-07-06 }}</ref> ჩოგბურთის კორტების კომპლექსი,<ref>{{Cite web |url=http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=19&mode=1 |title=ტორპედოს ჩოგბურთის კორტები |accessdate=2014-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140706082102/http://www.fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=19&mode=1 |archivedate=2014-07-06 }}</ref> საცურაო აუზი,<ref>{{Cite web |url=http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=19&mode=1 |title=საცურაო კომპლექსი „ლაგუნა“ |accessdate=2014-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140706082102/http://www.fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=19&mode=1 |archivedate=2014-07-06 }}</ref> ფიტნეს კლუბი, სოლარიუმი და სხვ. სტადიონის მთავარი სპორტული არენა მოიცავს საფეხბურთო მოედანს (105X75 მ), 400-მეტრიან სარბენ წრეს და ხტომისა და ტყორცნის სექტორებს. საერთაშორისო სტანდარტის ტაბლო და განათების სისტემა, ადმინისტრაციული შენობა, გასახდელები და პრეს–ზონა უმაღლესი კლასის თამაშებისათვის საჭირო პირობებს ქმნის.<ref>{{Cite web |url=http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=16&mode=1 |title=სტადიონი |accessdate=2014-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130509225242/http://fctorpedo.ge/index.php?geo&cat=16&mode=1 |archivedate=2013-05-09 }}</ref> == სახელწოდება == * [[1946]]: დაარსდა როგორც '''ტორპედო ქუთაისი''' * [[1949]]: დაერქვა '''ლოკომოტივი ქუთაისი.''' * [[1960]]: დაერქვა '''ტორპედო ქუთაისი''' * [[1990]]: დაერქვა '''სკ ქუთაისი.''' * [[1992]]: დაერქვა '''ტორპედო ქუთაისი''' * [[2008]]: დაერქვა '''ტორპედო-2008 ქუთაისი''' * [[2010]] წლიდან '''ტორპედო ქუთაისი''' == სიმბოლიკა == === ლოგოები === <gallery> ფაილი:FC Torpedo Kutaisi (1960's) Logo.png ფაილი:FC Torpedo Kutaisi (1980's) Logo.png ფაილი:FC Torpedo Kutaisi Old Logo.png </gallery> <gallery> ფაილი:FC Torpedo Kutaisi (late 90's logo).png ფაილი:FC Torpedo Kutaisi Old Logo (v.1).png ფაილი:FC Torpedo Kutaisi (late 1990's logo).png </gallery> <gallery> ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს ლოგო 3.png ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს ლოგო.png ფაილი:FC Torpedo Kutaisi Old Logo (v.3).png ფაილი:ქუთაისის ტორპედოს ლოგო 2015.png </gallery> == კლუბის ფერები == {| border="1" cellspacing="0" |- | style="background:#FFFFFF ;color:black;padding:2em" |'''შავი''' | style="background:#000000 ;color:white;padding:2em" |თეთრი |} == სპონსორები == {| class="wikitable" style="text-align: center" !style="background: #3CB371;" align=center|<span style="color:#FFFF00;">პერიოდი</span> !style="background: #3CB371;" width=70%|<span style="color:#FFFF00;">სპონსორები</span> !style="background: #3CB371;" align=center|<span style="color:#FFFF00;">ეკიპირება</span> !style="background: #3CB371;" align=center|<span style="color:#FFFF00;">გენერალური სპონსორი</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2011-12</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;"></span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">Saller</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">Wissol</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2011-12</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;"></span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">JAKO</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">Wissol</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2012–13</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">[[ვისოლი]], [[AUTO ექსპრესი]], [[ლაგუნა]], [[სმარტი]], [[ავერსი]], [[ალფა]], [[სილქნეტი]], [[საქკაბელი]], [[TravelMinder]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">NIKE</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">Wissol</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2013–14</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">[[ვისოლი]], [[AUTO ექსპრესი]], [[ლაგუნა]], [[სმარტი]], [[ავერსი]], [[ალფა]], [[სილქნეტი]], [[საქკაბელი]], [[TravelMinder]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">UMBRO</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;"></span> |- !2018 !კრისტალბეთი !Adidas !Crystalbet |- !2019 !კრისტალბეთი !Adidas !Crystalbet |- !2020 !ედენარო !Kappa !Edenaro.com |- !2021 !ნიუ ვიჟენ უნივერსიტეტი !Puma !New Vision University |} == ტიტულები == ;შიდა ჩემპიონატები *'''[[უმაღლესი ლიგა|ეროვნული ლიგა]] (დონე 1)''' * {{ოქრო01}} ჩემპიონი (4): [[უმაღლესი ლიგა 1999-2000|1999-2000]], [[უმაღლესი ლიგა 2000-2001|2000-2001]], [[უმაღლესი ლიგა 2001-2002|2001-2002]], [[ეროვნული ლიგა 2017|2017]] * {{ვერცხლი02}} მეორე ადგილი (4): [[უმაღლესი ლიგა 1998-1999|1998-1999]], [[უმაღლესი ლიგა 2002-2003|2002-2003]], [[უმაღლესი ლიგა 2004-2005|2004-2005]], [[ეროვნული ლიგა 2024|2024]] * {{ბრინჯაო03}} ბრინჯაოს პრიზიორი (6): [[უმაღლესი ლიგა 1991|1991]], [[უმაღლესი ლიგა 1993-1994|1993-1994]], [[უმაღლესი ლიგა 2011-2012|2011-2012]], [[უმაღლესი ლიგა 2012-2013|2012-2013]], [[უმაღლესი ლიგა 2018|2018]], [[ეროვნული ლიგა 2023|2023]] *'''[[საქართველოს საფეხბურთო თასი|საქართველოს თასი]]''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (5): [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 1998-1999|1998-1999]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2000-2001|2000-2001]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2016|2016]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2018|2018]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 202w|2022]] * [[File:Cup Finalist.png]] ფინალისტი (5): [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 1999-2000|1999-2000]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2001-2002|2001-2002]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2003-2004|2003-2004]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2010-2011|2010-2011]], [[საქართველოს საფეხბურთო თასი 2017|2017]] *'''[[საქართველოს საფეხბურთო სუპერთასი|საქართველოს სუპერთასი]]''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (3): 2018, 2019, 2024 * [[File:Cup Finalist.png]] ფინალისტი (2): 1999, 2017 * {{ბრინჯაო03}} ბრინჯაოს პრიზიორი (1): 2023 *'''[[პირველი ლიგა]]''' * {{ოქრო01}} ჩემპიონი (1): [[პირველი ლიგა 2009-2010|2009-2010]] ;საერთაშორისო ტურნირები *'''[[თურქმენეთის პრეზიდენტის თასი]]''' * {{ოქრო01}} გამარჯვებული (1): 2002 * {{ვერცხლი02}} ფინალისტი (1): 2004 * '''[[თანამეგობრობის თასი]]/'''პირველი ლიგა [http://www.rsssf.com/tablesc/cis01.html წყარო] (დონე 2)''' * {{ოქრო01}} გამარჯვებული (1): 2001 '''(გაზიარებული რეკორდი)''' ;საბჭოთა დროის ჩემპიონატები *'''[[უმაღლესი ლიგა|საქართველოს საბჭოთა ჩემპიონატი]]''' * {{ოქრო01}} ჩემპიონი (1): 1949 *'''[[საბჭოთა პირველი ლიგა]] (დონე 2)''' * {{ოქრო01}} ჩემპიონატი (2): 1960, 1961 * {{ვერცხლი02}} მეორე ადგილი (3): 1949, 1981, 1984 '''(გაზიარებული რეკორდი)''' * {{ბრინჯაო03}} მესამე ადგილი (1): 1975 *'''[[საბჭოთა მეორე ლიგა]] (დონე 3)''' * {{ოქრო01}} ჩემპიონი (1): 1988 *'''ენძელას თასი''' * [[File:Cup Finalist.png]] ფინალისტი (1): 1967 ;ტორპედოს დუბლების ტიტულები *'''ბენდელას თასი''' * [[File:Cup Finalist.png]] ფინალისტი (1): 2013 ;ტორპედოს ახალგაზრდული გუნდის საერთაშორისო ტიტულები *'''ევიმას თასი''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (1): 2013 ;ტორპედოს ფანების ტიტულები * ოფიციალური ფანკლუბი „ჯუნგლები“ *'''ბალუს თასი''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (1): 2012 *'''დასავლეთ საქართველოს თასი''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (2): 2013, 2014 '''(რეკორდი)''' *'''ჩიბოს თასი''' * [[File:Cup Winner.png]] გამარჯვებული (2): 2016, 2023 == რეკორდები == * რეკორდული მოგება: 9-0 (28 ნოემბერი 2023, [[შუქურა ქობულეთი (საფეხბურთო კლუბი)|„შუქურა“ ქობულეთი]])<ref>{{cite web |title= ტორპედო 9:0 შუქურა. ქუთაისელებს ბოლო ტურში ფრეც ჰყოფნით... |url=http://lelo.ge/article/video-ეროვნული-ლიგა-xxxv-ტური-ტორპედო-90-შუქურა-ქუთაისელებს-ბოლო-ტურში-ფრეც-ჰყოფნით-44644/ |work=Lelo.Ge |access-date=7 დეკემბერი, 2023}}</ref> * რეკორდული წაგება: 2-7 (6 დეკემბერი 1994, [[კოლხეთი ფოთი|„კოლხეთი-1913“ ფოთი]]); 0-5 (5 აგვისტო, 1996, [[ზუგდიდი (საფეხბურთო კლუბი)|ოდიში „ზუგდიდი“]]); * ყველაზე მეტი მატჩი [[უმაღლესი ლიგა|უმაღლეს ლიგაში]]: [[კახა კვეტენაძე]] - 206 * ყველაზე მეტი გოლი უმაღლეს ლიგაში: [[დავით ჯანაშია]] - 85 {| class="wikitable" ! გოლი N. ! სახელი ! ქვეყანა ! თარიღი |- | 100 | [[დავით ჯანაშია]] | {{დროშა|საქართველო}} | 16 სექტემბერი, 1991 |- | 200 | [[მამუკა ხუნდაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 10 მაისი, 1993 |- | 300 | [[მამუკა ხუნდაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 19 ნოემბერი, 1994 |- | 400 | [[მიხეილ აშვეთია]] | {{დროშა|საქართველო}} | 13 მაისი, 1996 |- | 500 | [[გიორგი მეგრელაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 4 სექტემბერი, 1997 |- | 600 | [[გია იმედაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 19 მაისი, 1999 |- | 700 | [[დავით ჯანაშია]] | {{დროშა|საქართველო}} | 3 დეკემბერი, 2000 |- | 800 | [[შოთა ბაბუნაშვილი]] | {{დროშა|საქართველო}} | 15 სექტემბერი, 2002 |- | 900 | [[გიორგი მეგრელაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 14 აგვისტო, 2004 |- | 1000 | [[ნიკოლოზ ნადირაძე]] | {{დროშა|საქართველო}} | 20 მაისი, 2007 |- | 1100 | [[მერაბ გიგაური]] | {{დროშა|საქართველო}} | 15 სექტემბერი, 2012 |- |} === გამოჩენილი ფეხბურთელები === ქვეყნის საუკეთესო ფეხბურთელთა ათეულში არაერთხელ იყვნენ დასახელებული სხვადასხვა თაობის ტორპედოელები: [[გურამ ცხოვრებოვი]], [[რევაზ ძოძუაშვილი]], [[ჯემალ ხერხაძე]], [[სერგო კუტივაძე]], [[გივი ნოდია]], [[თენგიზ სულაქველიძე]], [[თამაზ კოსტავა]] და სხვები. ხოლო [[რამაზ შენგელია]] ორჯერ სსრკს ნომერ-1 ფეხბურთელად იქნა აღიარებული. ძმები [[გივი ნოდია|გივი]] და [[ლევან ნოდია|ლევან]] [[ნოდია (მრავალმნიშვნელოვანი)|ნოდიები]] ევროპის ჩემპიონები არიან იუნიორთა შორის. [[1969|1969 წლის]] საკავშირო ჩემპიონატში წარმატებით ასპარეზობდა „ტორპედოელთა“ თავდამსხმელი [[ჯუმბერ ხაჯალია]], რომელმაც 16 გოლი გაიტანა და გაზეთ „ტრუდის“ პრიზის ერთ-ერთი რეალური პრეტენდენტი იყო. ქუთაისური საფეხბურთო სკოლის აღზრდილები [[მიხეილ აშვეთია]] და [[მალხაზ ასათიანი]] [[საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საქართველოს ეროვნული ნაკრების]] გამორჩეული წევრები იყვნენ, ხოლო [[ნუკრი რევიშვილი]] ახლაც ნაკრების პირველი ნომერია. {| class=wikitable ! '''სახელი''' ! '''პოზიცია''' ! '''ქვეყანა''' ! '''საფეხბურთო წლები''' ! '''ნათამაშები''' ! '''გოლები''' |- | align=center| [[რევაზ ძოძუაშვილი]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1964–1967 || 67 || 1 |- | align=center| [[თამაზ კოსტავა]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1973–1976 || 106 || 0 |- | align=center| [[ანზორ კავაზაშვილი]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] || {{flagicon|Georgia}} || 1972 || 31 || 0 |- | align=center| [[ნოდარ ხიზანიშვილი]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1983 || 6 || 0 |- | align=center| [[მურთაზ ხურცილავა]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1975–1976 || 47 || 4 |- | align=center| [[სერგო კუტივაძე]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1962–1966 || 128 || 9 |- | align=center| [[ოთარ გაბელია]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]|| {{flagicon|Georgia}} || 1983–1984 || 29 || 0 |- | align=center| [[მანუჩარ მაჩაიძე]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1981–1982 || 45 || 6 |- | align=center| [[გივი ნოდია]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1965–1966 || 36 || 9 |- | align=center| [[თენგიზ სულაქველიძე]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] / [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1974–1978 || 138 || 2 |- | align=center| [[გურამ ცხოვრებოვი]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1961–1963 || 57 || 2 |- | align=center| [[რამაზ ურუშაძე]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] || {{flagicon|Georgia}} || 1961–1964 || 91 || 0 |- | align=center| [[ირაკლი ზოიძე]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] || {{flagicon|Georgia}} || 2000–2001 || 36 || 0 |- | align=center| [[დავით გავარამიძე]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] || {{flagicon|Georgia}} || 2000–2001 || 19 || 0 |- | align=center| [[ნიკოლოზ ტოგონიძე]] || [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] || {{flagicon|Georgia}} || 2001–2002 || 6 || 0 |- | align=center| [[დავით ჯანაშია]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1989–1993, 1997–2001, 2002, 2005–2007 || 182 || 79 |- | align=center| [[მიხეილ აშვეთია]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1993–1994, 2000–2001 || 40 || 23 |- | align=center| [[მალხაზ ასათიანი]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] / [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1999–2003 || 76 || 15 |- | align=center| [[ვალერ აბრამიძე]] || [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1998–2002, 2005–2006 || ? || ? |- | align=center| [[კახაბერ კვეტენაძე]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1993–2001, 2002–2003 || 251 || 30 |- | align=center| [[ზურაბ იონანიძე]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1992–1993, 1997–2003 || 171 || 104 |- | align=center| [[ანდრეი პოროშინი]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Ukraine}} || 2001–2003 || 55 || 23 |- | align=center| [[მამუკა მანაგაძე]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1985-1986 || 20 || 3 |- | align=center| [[გიორგი მეგრელაძე]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || {{flagicon|Georgia}} || 1995-2000, 2004-2005, 2011-2014 || 175 || 86 |} == ტორპედოს ბომბარდირები == {| class="wikitable" style="text-align: center" !style="background: #0B0B3B;" align=center|<span style="color:#088A29;">სეზონი</span> !style="background: #0B0B3B;" width=70%|<span style="color:#088A29;">ფეხბურთელი</span> !style="background: #0B0B3B;" align=center|<span style="color:#088A29;">გოლი</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2024</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|ნორვეგია}} ბიორნ იონსენი</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">23</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2023</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი არაბიძე]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">14</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2022</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი კუხიანიძე]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">9</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2021</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[თორნიკე ახვლედიანი]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">9</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2020</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი ფანცულაია]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">7</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2019</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ბუდუ ზივზივაძე]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">13</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2018</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[თორნიკე კაპანაძე]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">14</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2017</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[თორნიკე კაპანაძე]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">14</span> |- ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">2016</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ოლეგ მამასახლისი]]</span> ! style="background: #F8F8FF;" align="center" |<span style="color:#000000;">5</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2015–2016</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[თორნიკე კაპანაძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">9</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2014–2015</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ოთარ კვერნაძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">10</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2013–2014</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ოთარ კვერნაძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">7</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2012–2013</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ნიკოლოზ საბანაძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">10</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2011–2012</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[რევაზ გოცირიძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">10</span> |- !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">2010–2011</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი მეგრელაძე]]</span> !style="background: #F8F8FF;" align=center|<span style="color:#000000;">7</span> |} <small>ცხრილში გოლთა რაოდენობა მოცემულია მხოლოდ [[ეროვნული ლიგა|ადგილობრივი ჩემპიონატის]] მონაცემებით.</small> == სეზონები == '''გასაღები''' {{col-begin}} {{col-3}} * თ = მატჩების რაოდენობა * მ = მოგებული თამაშების რაოდენობა * ფ = ფრე * წ = წაგება * გტ = გატანილი გოლები * გშ = მიღებული გოლები * ქ = ქულა * პოზ = საფინალო პოზიცია {{col-3}} * უმლ = [[უმაღლესი ლიგა|საქართველოს უმაღლესი ლიგა]] * პილ = [[პირველი ლიგა|საქართველოს პირველი ლიგა]] * სულ = [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა უმაღლესი ლიგა]] * სპლ = [[საბჭოთა პირველი ლიგა]] * სმლ = [[საბჭოთა მეორე ლიგა]] * ზ = [[ზონა]] * რკ = რესპუბლიკათა კავშირი {{col-3}} *ე1 = პირველი ეტაპი *ე2 = მეორე ეტაპი *ჯე = ჯგუფური ეტაპი *წე = წინასწარი ეტაპი *სე = საკვალიფიკაციო ეტაპი *1ს = პირველი საკვალიფიკაციო ეტაპი *2ს = მეორე საკვალიფიკაციო ეტაპი {{col-end}} {| class="wikitable" | style="background-color:#FE2; padding:0.4em;" | ჩემპიონი | style="background-color:#DDD; padding:0.4em;" | მეორე ადგილი | style="background:#cc9966"| მესამე ადგილი | style="background-color:#DFD; padding:0.4em;" | [[აღზევება და დაქვეითება|აღზევდა]] | style="background-color:#FCC; padding:0.4em;" | [[აღზევება და დაქვეითება|დაქვეითდა]] |} {| class="wikitable sortable" style="text-align: center" |+ ლიგის და თასის ჩემპიონატის შედეგები სეზონების მიხედვით |- !rowspan="2" scope="col"|სეზონი !scope="col"|ჩემპიონატი !width="20" scope="col"|თ !width="20" scope="col"|მ !width="20" scope="col"|ფ !width="20" scope="col"|წ !width="20" scope="col"|გტ !width="20" scope="col"|გშ !width="20" scope="col"|ქ !scope="col"|პოზ !rowspan="2" scope="col"|შიდა თასი !rowspan="2" scope="col"|ფედერაციის თასი !rowspan="2" scope="col"|სუპერთასი !rowspan="2" scope="col"|[[უეფა#ტურნირები|უეფა]]<br/>[[ფიფა#FIFA structured tournaments|ფიფა]] !scope="col"|სახელი !scope="col"|გოლი |- class="unsortable" !colspan="9" scope="col"|ლიგა !colspan="2" scope="col"|ბომბარდირი |- ! scope="row" | 1949 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1949|სპლ/რკ]]}} ||26||16||8||2||58||25||40|| style="background-color:#DDD;" |{{sort|2|მე-2}} | 1/32 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1953 | |||||||||||||||| | 1/64 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1955 | |||||||||||||||| | Z4,1/128 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1957 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1957|სპლ/ზ3]]}} ||30||16||6||8||54||28||38|| |{{sort|6|მე-6}} | Z3,1/2 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1958 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1958|სპლ/ზ4]]}} ||30||17||6||7||66||35||40|| |{{sort|4|მე-4}} | Z4,1/4 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1959 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1959|სპლ/ზ3]]}} ||26||11||6||9||36||34||28|| |{{sort|6|მე-6}} | n/a |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1960 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1960|სპლ]]}} ||30||21||7||2||70||21||49||style="text-align:center; background-color:#FE2;" |{{sort|1|1-ლი}} | Z3,1/4 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1961 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1961|სპლ]]}} ||30||22||2||6||49||23||46||style="text-align:center; background-color:#DFD;" |{{sort|1|1-ლი}} | 1/32 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1962 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1962|სულ]]}} |18||7||5||6||21||16||19||{{sort|15|მე-15}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1963 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1966|სულ]]}} |38||6||21||11||22||37||33||{{sort|12|მე-12}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1964 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1964|სულ]]}} |32||10||7||15||20||37||27||{{sort|13|მე-13}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1965 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1965|სულ]]}} |32||8||3||21||29||69||19||{{sort|16|მე-16}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1966 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1966|სულ]]}} |36||9||10||17||44||59||28||{{sort|15|მე-15}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1967 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1967|სულ]]}} |36||8||15||13||37||50||31||{{sort|13|მე-13}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1968 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1968|სულ]]}} |38||9||10||19||27||48||28||{{sort|19|მე-19}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1969 |{{sort|2|[[1საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1969|სულ]]}} |26||4||6||16||20||50||14||{{sort|14|მე-14}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1970 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1970|სულ]]}} |32||6||11||15||24||42||23||style="text-align:center; background-color:#FCC;" |{{sort|16|მე-16}} | 1/8 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1971 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1971|სპლ]]}} ||42||12||15||15||47||53||39||{{sort|11|მე-11}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1972 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1972|სპლ]]}} ||38||19||6||13||49||32||44||{{sort|5|მე-5}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1973 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1973|სპლ]]}} ||38||16||4||18||40||46||34||{{sort|9|მე-9}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1974 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1974|სპლ]]}} ||38||14||10||14||37||42||38||{{sort|8|მე-8}} | 1/32 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1975 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1975|სპლ]]}} ||38||18||13||7||55||31||49||style="background:#cc9966"|{{sort|3|მე-3}} | წე |{{sort|00|n/a}} | | | [[რამაზ შენგელია]]||15 |- ! scope="row" | 1976 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1976|სპლ]]}} ||38||13||15||10||46||38||41||{{sort|7|მე-7}} | ე2 |{{sort|00|n/a}} | | | [[რამაზ შენგელია]]||12 |- ! scope="row" | 1977 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1977|სპლ]]}} ||38||15||8||15||45||48||38||{{sort|9|მე-9}} | ე1 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1978 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1978|სპლ]]}} ||38||14||9||15||44||41||37||{{sort|9|მე-9}} | ე1 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1979 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1979|სპლ]]}} |46||17||15||14||44||40||46||{{sort|11|მე-11}} | ჯე |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1980 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1980|სპლ]]}} |46||18||9||19||62||54||45||{{sort|13|მე-13}} | ჯე |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1981 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1981|სპლ]]}} |46||26||4||16||57||46||56||style="text-align:center; background-color:#DFD;" |{{sort|2|მე-2}} | ჯე |{{sort|00|n/a}} | | | [[დევის დარჯანია]]||19 |- ! scope="row" | 1982 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|სულ]]}} |34||10||10||14||39||45||30||{{sort|13|მე-13}} | ჯე |{{sort|00|n/a}} | | | [[მერაბ მეგრელაძე]]||19 |- ! scope="row" | 1983 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1983|სულ]]}} |34||4||12||18||26||58||18<ref>-2 ქულა</ref>||style="text-align:center; background-color:#FCC;" |{{sort|16|მე-16}} | 1/4 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1984 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1984|სპლ]]}} |42||23||9||10||76||55||55||style="text-align:center; background-color:#DFD;" |{{sort|2|მე-2}} | 1/16 |{{sort|00|n/a}} | | | [[ოთარ კორღალიძე]]||24 |- ! scope="row" | 1985 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1985|სულ]]}} |34||11||9||14||40||51||31||{{sort|11|მე-11}} | 1/32 |{{sort|00|n/a}} | | | ?||? |- ! scope="row" | 1986 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1986|სულ]]}} |30||5||7||18||24||60||17||style="text-align:center; background-color:#FCC;" |{{sort|16|მე-16}} | 1/16 |ჯე | | | ?||? |- ! scope="row" | 1987 |{{sort|2|[[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1987|სულ]]}} |42||11||12||19||30||51||34||style="text-align:center; background-color:#FCC;" |{{sort|21|21-ე}} | 1/16 | | | | ?||? |- ! scope="row" | 1988 |{{sort|2|[[საბჭოთა მეორე ლიგა 1988 - ზონა 9|სმლ]]}} |30||24||4||2||70||21||52||style="text-align:center; background-color:#DFD;" |{{sort|1|1-ლი}} | 1/32 | | | | ?||? |- ! scope="row" | 1989 |{{sort|2|[[საბჭოთა პირველი ლიგა 1989|სპლ]]}} |42||18||5||19||69||73||41||{{sort|13|მე-13}} | 1/4 | | | | [[მერაბ მეგრელაძე]]||33 |- ! scope="row" | 1990 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1990|უმლ]]<ref name="ReferenceA">ქართულმა კლუბებმა დატოვეს [[საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაცია|სსრკ-ს ფეხბურთის ფედერაცია]] და შეუერთდნენ საკუთარი ქვეყნის – [[საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია|საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციას]].</ref>}} |34||20||5||9||62||33||65||{{sort|4|მე-4}} | 1/4<ref name="ReferenceA">ქართულმა კლუბებმა დატოვეს [[საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაცია|სსრკ-ს ფეხბურთის ფედერაცია]] და შეუერთდნენ საკუთარი ქვეყნის – [[საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია|საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციას]].</ref> | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1991 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1991|უმლ]]}} |19||11||2||6||34||30||35||style="background:#cc9966"| {{sort|3|მე-3}} | {{sort|00|n/a<ref>იმის გამო, რომ გაზაფხული/შემოდგომის განრიგი შეიცვალა შემოდგომა/გაზაფხულით, 1991 წლის სეზონმა თასის გათამაშების გარეშე ჩაიარა</ref>}} | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1991–92 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1991-92|უმლ]]}} |38||15||4||19||66||60||49||{{sort|11|მე-11}} | 1/2 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1992–93 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1992-93|უმლ]]}} |32||16||4||12||70||54||52||{{sort|5|მე-5}} | 1/2 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1993–94 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1993-94|უმლ]]}} |32||15||7||10||56||49||52||style="background:#cc9966"| {{sort|3|მე-3}} | 1/16 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1994–95 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1994-95|უმლ]]}} |30||14||2||14||58||47||44||{{sort|6|მე-6}} | 1/8 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1995–96 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1995-96|უმლ]]}} |30||15||7||8||69||49||52||{{sort|7|მე-7}} | 1/4 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1996–97 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1996-97|უმლ]]}} |30||14||4||12||70||58||46||{{sort|5|მე-5}} | 1/8 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1997–98 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1997-98|უმლ]]}} |30||15||9||6||51||30||54||{{sort|4|მე-4}} | 1/8 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 1998–99 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1998-99|უმლ]]}} |30||21||4||5||73||27||67||style="background-color:#DDD;" | {{sort|2|მე-2}} | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი |[[უეფა-ს ინტერტოტოს თასი|ინტერტოტოს თასი]] - ე2 | ?||? |- ! ! scope="row" | 1999–00 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 1999-2000|უმლ]]}} |28||19||7||2||70||16||64||style="text-align:center; background-color:#FE2;" |{{sort|1|1-ლი}} | style="background-color:#DDD;" |ფინალისტი | | {{sort|00|n/a}} |[[უეფა-ს თასი]] - ე1 | [[ზურაბ იონანიძე]]||25 |- ! ! scope="row" | 2000–01 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2000-01|უმლ]]}} |32||20||8||4||49||15||68||style="text-align:center; background-color:#FE2;" |{{sort|1|1-ლი}} | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | |{{sort|00|n/a}} |[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] - 2ს | ?||? |- ! ! scope="row" | 2001–02 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2001-02|უმლ]]}} |32||23||5||4||64||18||74|| style="text-align:center; background-color:#FE2;" |{{sort|1|1-ლი}} | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი | |{{sort|00|n/a}} |[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] - 2ს | [[ანდრეი პოროშინი]]||17 |- ! ! scope="row" | 2002–03 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2002-03|უმლ]]}} |32||22||6||4||65||20||72||style="background-color:#DDD;" | {{sort|2|მე-2}} | 1/2 | | |[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] - 2ს | [[ზურაბ იონანიძე]]||26 |- ! ! scope="row" | 2003–04 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2003-04|უმლ]]}} |32||15||6||11||46||38||51||{{sort|7|მე-7}} | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი | | |[[უეფა-ს თასი]] - სე | [[სულიკო დავითაშვილი]]||20 |- ! ! scope="row" | 2004–05 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2004-05|უმლ]]}} |36||20||10||6||56||31||70||style="background-color:#DDD;" | {{sort|2|მე-2}} | 1/4 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 2005–06 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2005-06|უმლ]]}} |30||8||6||16||28||42||30||{{sort|12|მე-12}} | SR | | |[[უეფა-ს თასი]] - 1ს | ?||? |- ! ! scope="row" | 2006–07 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2006-07|უმლ]]}} |26||9||4||13||24||35||31||style="text-align:center; background-color:#FCC;" |{{sort|7|მე-7<ref>ქუთაისის ტორპედო [[საქართველოს ფეხბურთის ფედერაცია|სფფ-მ]] ფინანსური პრობლემების გამო დააქვეითა. [[უმაღლესი ლიგა 2006-07|იხილეთ საბოლოო რანგი]]</ref>}} | 1/4 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 2007–08 |{{sort|2|[[პირველი ლიგა 2007-08|პილ]]}} |27||11||6||10||38||31||39||{{sort|11|მე-11}} | ჯე | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 2008–09 |{{sort|2|[[პირველი ლიგა 2008-09|პილ]]}} |30||14||3||13||32||22||45||{{sort|9|მე-9}} | 1/16 | | | | ?||? |- ! ! scope="row" | 2009–10 |{{sort|2|[[პირველი ლიგა 2009-10|პილ]]}} |28||22||4||2||70||12||70||style="text-align:center; background-color:#DFD;" |{{sort|1|1-ლი}} | ე2 | | | | [[რევაზ კვერნაძე]]||14 |- ! ! scope="row" | 2010–11 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2010-11|უმლ]]}} |36||14||13||9||31||22||55||{{sort|4|მე-4}} | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი | | | | [[გიორგი მეგრელაძე]]||14 |- ! ! scope="row" | 2011–12 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2011-12|უმლ]]}} |36||20||7||9||50||32||67||style="background:#cc9966"| {{sort|3|მე-3}} | 1/4 | | |[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] - 1ს | [[რევაზ გოცირიძე]]||13 |- ! ! scope="row" | 2012–13 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2012-13|უმლ]]}} |{{sort|Zz|''32''}}||{{sort|Zz|''19''}}||{{sort|Zz|''7''}}||{{sort|Zz|''6''}}||{{sort|Zz|''57''}}||{{sort|Zz|''30''}}||{{sort|Zz|''64''}}||style="background:#cc9966"| {{sort|Zz|''მე-3''}} |{{sort|Zz|''1/4''}} | | |[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] - 1ს | {{sort|Zz|''[[ნიკოლოზ საბანაძე]]''}}||{{sort|Zz|''12''}} |- ! ! scope="row" | 2013–14 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2013-14|უმლ]]}} |{{sort|Zz|''32''}}||{{sort|Zz|''14''}}||{{sort|Zz|''6''}}||{{sort|Zz|''12''}}||{{sort|Zz|''43''}}||{{sort|Zz|''44''}}||{{sort|Zz|''48''}}|| {{sort|Zz|''მე-9''}} |{{sort|Zz|''1/4''}} | | | | {{sort|Zz|''[[ოთარ კვერნაძე]]''}}||{{sort|Zz|''7''}} |- ! ! scope="row" | 2014–15 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2014-2015|უმლ]]}} |{{sort|Zz|''30''}}||{{sort|Zz|''10''}}||{{sort|Zz|''11''}}||{{sort|Zz|''9''}}||{{sort|Zz|''39''}}||{{sort|Zz|''33''}}||{{sort|Zz|''41''}}|| {{sort|Zz|''მე-8''}} |{{sort|Zz|''1/4''}} | | | | {{sort|Zz|''[[ოთარ კვერნაძე]]''}}||{{sort|Zz|''10''}} |- ! ! scope="row" | 2015–16 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2015-2016|უმლ]]}} |{{sort|Zz|''30''}}||{{sort|Zz|''14''}}||{{sort|Zz|''6''}}||{{sort|Zz|''10''}}||{{sort|Zz|''50''}}||{{sort|Zz|''42''}}||{{sort|Zz|''48''}}|| {{sort|Zz|''მე-6''}} |{{sort|Zz|''1/4''}} | | | | {{sort|Zz|''[[თორნიკე კაპანაძე]]''}}||{{sort|Zz|''9''}} |- ! ! scope="row" | 2016 |{{sort|2|[[უმაღლესი ლიგა 2016|უმლ]]<br /> (თეთრი ჯგუფი)}} |{{sort|Zz|''12''}}||{{sort|Zz|''4''}}||{{sort|Zz|''3''}}||{{sort|Zz|''5''}}||{{sort|Zz|''16''}}||{{sort|Zz|''12''}}||{{sort|Zz|''15''}}|| {{sort|Zz|''მე-3 (ჯგუფში)''}} | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | | | | {{sort|Zz|''[[ოლეგ მამასახლისი]]''}}||{{sort|Zz|''5''}} |- !2017 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |23 |7 |6 |59 |27 |76 | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი | | style="background-color:#DDD;" | ფინალისტი |[[უეფა-ს ევროპა ლიგა]] - 1ს |[[თორნიკე კაპანაძე]] |14 |- !2018 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |20 |9 |7 |66 |25 |69 | style="background:#cc9966"| {{sort|Zz|''მე-3''}} | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული |[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] - 1ს [[უეფა-ს ევროპა ლიგა]] - პლეი-ოფი |[[თორნიკე კაპანაძე]] |21 |- !2019 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |12 |8 |16 |53 |54 |44 |მე-6 |1/2 | | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული |[[უეფა-ს ევროპა ლიგა]] - 1ს |[[ბუდუ ზივზივაძე]] |13 |- !2020 |[[ეროვნული ლიგა]] |20 |5 |6 |9 |20 |31 |17 |მე-8 |1/4 | | | |[[გიორგი ფანცულაია]] |11 |- !2021 |[[ეროვნული ლიგა]] |38 |10 |13 |15 |41 |46 |40 |მე-8 |1/16 | | | |[[ფადი ზიდანი]] |8 |- !2022 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |15 |9 |12 |48 |49 |54 |მე-5 | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული | | | |[[გიორგი კუხიანიძე]] |8 |- !2023 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |16 |12 |8 |55 |37 |60 |მე-3 |1/8 | | style="background:#cc9966"| {{sort|Zz|''მე-3''}} |[[უეფა-ს კონფერენს ლიგა]] - 2ს |[[გიორგი არაბიძე]] |14 |- !2024 |[[ეროვნული ლიგა]] |36 |21 |7 |8 |58 |40 |70 |მე-2 |1/8 | | style="text-align:center; background-color:#FE2;" |გამარჯვებული |[[უეფა-ს კონფერენს ლიგა]] - 2ს |ბიორნ იონსენი |23 |- !2025 |[[ეროვნული ლიგა]] | | | | | | | | | | | |[[უეფა-ს კონფერენს ლიგა]] - 1ს | | |} == ყველა ტურნირის სტატისტიკა == {{updated|4 ივლისი, 2023}} {| class="wikitable" |- ! ტურნირი ! სეზონი ! მატჩები ! მ ! ფ ! წ ! გტ ! გშ |- | [[ეროვნული ლიგა|ეროვნული ლიგა]] (დონე 1) | 32 | 982 | 479 | 211 | 292 | 1598 | 1118 |- | [[ეროვნული ლიგა 2]] (დონე 2) | 3 | 85 | 47 | 13 | 25 | 140 | 65 |- | [[საქართველოს თასი]] | 34 | 181 | 98 | 41 | 42 | 338 | 180 |- | [[საქართველოს სუპერთასი]] | 5 | 6 | 2 | 2 | 2 | 4 | 4 |- | [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] | 3 | 10 | 4 | 2 | 4 | 12 | 15 |- | [[უეფა-ს თასი]]/[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] | 5 | 12 | 2 | 2 | 8 | 14 | 28 |- |[[უეფა-ს ინტერტოტოს თასი]] | 1 | 4 | 2 | 1 | 1 | 9 | 3 |- | [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა უმაღლესი ლიგა]] (დონე 1) | 14 | 443 | 107 | 129 | 207 | 402 | 659 |- | [[საბჭოთა პირველი ლიგა]] (დონე 2) | 20 | 746 | 338 | 169 | 239 | 1037 | 818 |- | [[საბჭოთა მეორე ლიგა]] (დონე 3) | 1 | 34 | 25 | 7 | 2 | 76 | 24 |- | [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|სსრკ-ს თასი]] | 37 | 82 | 27 | 15 | 40 | 93 | 123 |- | [[საბჭოთა კავშირის ფედერაციის თასი|სსრკ-ს ფედერაციის თასი]] | 1 | 3 | 0 | 2 | 1 | 3 | 4 |- |} == არაოფიციალური ტურნირები == {{updated|12 ივლისი 2013}} {| class="wikitable" |- ! ტურნირი ! სეზონი ! მატჩები ! მ ! ფ ! წ ! გტ ! გშ |- |[[თანამეგობრობის თასი]] (დონე 1) | 2 | 8 | 4 | 1 | 3 | 12 | 12 |- |[[თანამეგობრობის თასი]]/პირველი ლიგა [http://www.rsssf.com/tablesc/cis01.html წყარო] (დონე 2) | 1 | 3 | 3 | 0 | 0 | 8 | 1 |- |[[თურქმენეთის პრეზიდენტის თასი]] | 2 | 8 | 3 | 3 | 2 | 8 | 7 |- |[[მარბელიას თასი]] | 1 | 3 | 0 | 1 | 2 | 4 | 7 |- |} == ევროთასებზე == {| class="wikitable" ! სეზონი ! ტურნირი ! ეტაპი ! ქვეყანა ! კლუბი ! შინ ! გასვლითი |- |rowspan="2"|[[უეფა-ს ინტერტოტოს თასი 1998–99|1998–99]] |rowspan="2"|[[უეფა-ს ინტერტოტოს თასი]] |1R |{{flagicon|Armenia}} |[[ერებუნი (საფეხბურთო კლუბი)|ერებუნი]] |'''6–0''' |1–1 |- |2R |{{flagicon|Belgium}} |[[ლომელი (საფეხბურთო კლუბი)|ლომელი]] |'''1–2''' |1–0 |- |rowspan=2|[[უეფა-ს თასი 1999–00|1999–00]] |rowspan=2|[[უეფა-ს თასი]] |QR |{{flagicon|Estonia}} |[[ლანტანა ტალინი (საფეხბურთო კლუბი)|ლანტანა ტალინი]] |'''4–2''' |5–0 |- |1R |{{flagicon|Greece}} |[[აეკ ათენი (საფეხბურთო კლუბი)|აეკ ათენი]] |'''0–1''' |1–6 |- |rowspan=1|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა 2000–01|2000–01]] |rowspan=1|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] |2R |{{flagicon|Serbia}} |[[ცრვენა ზვეზდა (საფეხბურთო კლუბი)|ცრვენა ზვეზდა]] |'''2–0''' |0–4 |- |rowspan=2|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა 2001–02|2001–02]] |rowspan=2|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] |1R |{{flagicon|Northern Ireland}} |[[ლინფილდი (საფეხბურთო კლუბი)|ლინფილდი]] |'''1–0''' |0–0 |- |2R |{{flagicon|Denmark}} |[[კოპენჰაგენი (საფეხბურთო კლუბი)|კოპენჰაგენი]] |'''1–1''' |1–3 |- |rowspan=2|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა 2002–03|2002–03]] |rowspan=2|[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] |1R |{{flagicon|Faroe Islands}} |[[ბ-36 ტორსჰავნი (საფეხბურთო კლუბი)|ბ-36 ტორსჰავნი]] |'''5–2''' |1–0 |- |2R |{{flagicon|Czech Republic}} |[[სპარტა პრაღა (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტა პრაღა]] |'''1–2''' |0–3 |- |rowspan=1|[[უეფა-ს თასი 2003–04|2003–04]] |rowspan=1|[[უეფა-ს თასი]] |1R |{{flagicon|France}} |[[ლანსი (საფეხბურთო კლუბი)|ლანსი]] |'''0–2''' |0–3 |- |rowspan=1|[[უეფა-ს თასი 2005–06|2005–06]] |rowspan=1|[[უეფა-ს თასი]] |1R |{{flagicon|Belarus}} |[[ბატე ბორისოვი (საფეხბურთო კლუბი)|ბატე ბორისოვი]] |'''0–1''' |0–5 |- |rowspan=1|[[უეფა-ს ევროპის ლიგა 2012–13|2012–13]] |rowspan=1|[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] |1R |{{flagicon|Kazakhstan}} |[[აკტობე (საფეხბურთო კლუბი)|აკტობე]] |'''1–1''' |0–1 |- |rowspan=1|[[უეფა-ს ევროპის ლიგა 2013–14|2013–14]] |rowspan=1|[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] |1R |{{flagicon|SVK}} |[[ჟილინა (საფეხბურთო კლუბი)|ჟილინა]]<ref>[http://www.sok.ge/ge/%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98-33-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93/ ჟილინა (სლოვაკეთი) 3:3 ტორპედო (ქუთაისი)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305224540/http://www.sok.ge/ge/%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98-33-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93/ |date=2016-03-05 }}, „საქართველოს ოლიმპიელთა კლუბი“, 12 ივლისი, 2013.</ref> |'''0–3''' |3–3 |- |[[უეფა-ს ევროპის ლიგა 2017-2018|2017-18]] |[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] |1R |{{flagicon|SVK}} |[[ტრენჩინი (საფეხბურთო კლუბი)|ტრენჩინი]] |'''0–3''' |1-5 |- | rowspan="4" |2018-19 |[[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] |1R |{{Flagicon|Moldova}} |[[შერიფი (საფეხბურთო კლუბი)|შერიფი]] |'''2–1''' |0–3 |- | rowspan="3" |[[უეფა-ს ევროპა ლიგა]] |2R |{{Flagicon|Faroe Islands}} |[[ვიკინგური (საფეხბურთო კლუბი)|ვიკინგური]] |'''3–0''' |4–0 |- |3R |{{Flagicon|Albania}} |[[კუკესი (საფეხბურთო კლუბი)|კუკესი]] |'''5–2''' |0–2 |- |PO |{{Flagicon|Bulgaria}} |[[ლუდოგორეცი]] |'''0–1''' |0–4 |- |2019-20 |[[უეფა-ს ევროპა ლიგა]] |1R |{{Flagicon|Kazakhstan}} |[[ორდაბასი (საფეხბურთო კლუბი)|ორდაბასი]] |'''0–2''' |0–1 |} == ევროპული რეკორდი == {{updated|27 ოქტომბერი 2021}} {| class="wikitable" |- ! ტურნირი ! სეზონი ! მატჩები ! მ ! ფ ! წ ! გტ ! გშ |- | [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] | 4 | 12 | 5 | 2 | 5 | 14 | 19 |- | [[უეფა-ს თასი]]/[[უეფა-ს ევროპის ლიგა]] | 8 | 22 | 5 | 2 | 15 | 27 | 48 |- |[[უეფა-ს ინტერტოტოს თასი]] | 1 | 4 | 2 | 1 | 1 | 9 | 3 |- | '''ჯამში''' | 13 | 38 | 12 | 5 | 21 | 50 | 70 |- |} === უეფა-ს კლუბების რეიტინგში 2021 === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! ადგილი !! ქვეყანა !! კლუბი !! კოეფიციენტი |- |297||{{დროშა|ჩრდილოეთ ირლანდია}}||[[კოლერაინი (საფეხბურთო კლუბი)|კოლერაინი]]||3.750 |- |298||{{დროშა|ფარერის კუნძულები}}||[[რუნავიკი (საფეხბურთო კლუბი)|რუნავიკი]]||3.750 |- |'''299'''||{{დროშა|საქართველო}}||'''ტორპედო ქუთაისი'''||'''3.750''' |- |300||{{დროშა|უნგრეთი}}||[[უიპეშტი (საფეხბურთო კლუბი)|უიპეშტი]]||3.500 |- |301||{{დროშა|ლიეტუვა}}||[[კაუნო ჟალგირისი (საფეხბურთო კლუბი)|კაუნო ჟალგირისი]]|||3.500 |} {{updated|27 ოქტომბერი 2021}} [https://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/club/#/yr/2022 წყარო] == მწვრთნელები == *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[რევაზ ძოძუაშვილი]] (1 ივნისი, 2005 – 1 ივნისი, 2007) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი კიკნაძე]] (1 თებერვალი, 2007 – 1 მარტი, 2007) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ნესტორ მუმლაძე]] (1 ივლისი, 2010 – 24 სექტემბერი, 2010) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გია გიგატაძე]] (3 ნოემბერი, 2010– 30 ივნისი, 2011) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გიორგი კიკნაძე]] (1 ივლისი, 2011 – 11 სექტემბერი) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[ზაზა ზამთარაძე]] (1 ივლისი, 2011 – 25 სექტემბერი, 2011) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გია გეგუჩაძე]] (1 ოქტომბერი, 2011 – 31 მაისი, 2013) *{{დროშანიშანი|ესპანეთი}} [[ჟერარდ სარაგოსა]] (31 მაისი, 2013– 31 დეკემბერი, 2013) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[რევაზ ძოძუაშვილი]] (10 იანვარი, 2014 – 8 დეკემბერი, 2014) *{{დროშანიშანი|ისრაელი}} [[გიორგი დარასელია]] (15 დეკემბერი, 2014 – 5 ოქტომბერი, 2015) *{{დროშანიშანი|ბელგია}} [[ალექსანდრე შტელინი]] (ოქტომბერი, 2015 – მაისი, 2016) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[კობა ჟორჟიკაშვილი]] (ივნისი, 2016 – სექტემბერი, 2016) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[კახაბერ ჩხეტიანი]] (სექტემბერი, 2016 – დეკემბერი, 2019) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[მიხეილ აშვეთია]] (თებერვალი, 2020 -– აპრილი, 2021) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[შოთა ბაბუნაშვილი]] (მოვალეობის შემსრულებელი/აპრილი, 2021 – ივნისი, 2021) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[კახაბერ ჩხეტიანი]](ივნისი, 2021 – ნოემბერი, 2021) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[შოთა ბაბუნაშვილი]] (მოვალეობის შემსრულებელი/ნოემბერი, 2021) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[გია ცეცაძე]] (ნოემბერი, 2021 – მაისი 2022 ) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} თორნიკე შეყრილაძე (მოვალეობის შემსრულებელი/მაისი, 2022) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} შოთა ბაბუნაშვილი (მოვალეობის შემსრულებელი/მაისი, 2022) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} [[კახაბერ ჩხეტიანი]] (მაისი, 2022 – მაისი, 2023) *{{დროშანიშანი|საქართველო}} ლაშა დვალიშვილი (მოვალეობის შემსრულებელი/მაისი, 2023) *{{დროშანიშანი|შოტლანდია}} სტივ კინი (მაისი, 2023 – დეკემბერი 2024) *{{დროშანიშანი|გერმანია}} დირკ შუსტერი (იანვარი, 2025 – ) ==იხილეთ აგრეთვე== * [[საქართველოს საფეხბურთო კლუბების სია]] == რესურსები ინტერნეტში == {{commonscat|FC Torpedo Kutaisi}} * [https://web.archive.org/web/20200807155119/https://fctorpedokutaisi.com/ ოფიციალური საიტი] * [http://www.soccerway.com/teams/georgia/fc-torpedo-kutaisi/ პროფილი Soccerway-ზე] * [http://www.uefa.com/teamsandplayers/teams/club=64471/domestic/index.html/ ქუთაისის ტორპედო Uefa.Com-ზე] * [https://footballfacts.ru/club/5256-torpedokutaisi პროფილი Footballfacts.ru-ზე] == ლიტერატურა == * ''ზურაბ ჯავახაძე'', ქუთაისის ფეხბურთი 100 წლისაა == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{ეროვნული ლიგა}} {{ტორპედო ქუთაისი}} {{ტორპედო ქუთაისის შემადგენლობა}} [[კატეგორია:ქუთაისის სპორტი]] [[კატეგორია:ტორპედო ქუთაისი]] [[კატეგორია:საქართველოს საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:სსრ კავშირის საფეხბურთო კლუბები]] f4fz88cszktswb9v5pyku4so9sic4mu 0 20809 4816978 4788470 2025-06-20T09:13:31Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816978 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = ამსტერდამი |მშობლიური სახელი = {{lang-nl|Amsterdam}} |ქვეყანა = ნიდერლანდები |პანორამა = |პანორამის სიგანე = |წარწერა = |დროშა = Flag of Amsterdam.svg |გერბი = Wapen van Amsterdam bewerkt.PNG |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = |lat_dir = N |lat_deg = 52 |lat_min = 22 |lat_sec = 23 |lon_dir = E |lon_deg = 4 |lon_min = 53 |lon_sec = 32 |CoordAddon = type:city()_region: |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = |რეგიონის რუკის ზომა = |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = |რეგიონი = ჩრდილოეთი ჰოლანდია |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = |რაიონი = |მმართველის ტიპი = ქალაქის მერი |მმართველი = |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |დაქვემდებარება = დედაქალაქი |სტატუსი-დან = |ფართობი = 219 |სიმაღლის ტიპი=სიმაღლე |დასახლების ცენტრის სიმაღლე = 2 |მოსახლეობა = 859 732 |აღწერის წელი = 2018 |სიმჭიდროვე = 3412 |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |დროის სარტყელი = +1 |DST = 2 |სატელეფონო კოდი = 020 |საფოსტო ინდექსი = 1011 – 1109 |საავტომობილო კოდი = |საიტი = www.amsterdam.nl |კატეგორია ვიკისაწყობში = Amsterdam |add1n= |add1= }} '''ამსტერდამი''' ({{lang-nl|Amsterdam}}) — [[ნიდერლანდები]]ს უდიდესი და უმთავრესი ქალაქი, განლაგებულია ჩრდილო ჰოლანდიის მხარეში, ქვეყნის დასავლეთით. ქალაქის მოსახლეობა 2018 წლის 31 მაისის მონაცემებით 859 732 ადამიანის შეადგენდა. სახელი ამსტელ დამი-დან (Amstel dam) მოდის და ქალაქის წარმოშობაზე მიუთითებს, ანუ [[ჯებირი (ნაგებობა)|დამბა]] [[მდინარე]] ამსტელზე. ქალაქი XII საუკუნეში მეთევზეთა პატარა სოფლის სახით დასახლდა. დიდებას კი ჰოლანდიის ოქროს ხანაში მიაღწია სავაჭრო საქმეში თავისი ინოვაციური მიღწევების წყალობით. ამ დროიდან მოყოლებული ამსტერდამი ფინანსურ და ბრილიანტების წამყვან ცენტრად გადაიქცა. XIX-XX საუკუნის მიჯნაზე ქალაქი გაფართოვდა და ახალი უბნენი შეიმატა. ამსტერდამი ნიდერლანდების ფინანსური და კულტურული ცენტრია. უამრავ ჰოლანდიურ კომპანიას და მსოფლიოს მოწინავე 500 კომპანიიდან 7-ს ქალაქში სათავო ოფისები აქვს განთავსებული, მათ შორის, Philips-სა და ING. ამსტერდამის საფონდო ბირჟა ქალაქის ცენტრშია განლაგებული. ამსტერდამის ყველაზე ცნობილი სანახაობები „Rijksmuseum-ის“ [[მუზეუმი]], [[ვან გოგი]]ს მუზეუმი, [[ანა ფრანკი|ანნე ფრანკის]] სახლი, წითელი ლამპიონების უბანი და კანაფის მაღაზიები მსოფლიოდან ყოველწლიურად საშუალოდ 4,2 მლნ დამთვალიერებელს იზიდავს. == ისტორია == ქალაქი 1275 წელს დაარსდა იმ დამბის წყალობით, რომელიც რაიონს წყალდიდობის დროს იცავდა. XV საუკუნეში ამსტერდამი ნიდერლანდების უმსხვილესი სავაჭრო ცენტრი გახდა. 80-წლიანი ომის შემდეგ, 1585 წელს ამსტერდამის უმთავრესი კონკურენტი პორტი [[ანტვერპენი]] [[ესპანელები]]ს ხელში გადავიდა, რამაც ანტვერპენელი ვაჭრებისა და ხელოსნების დიდი ნაწილის იმიგრაცია გამოიწვია, ასევე [[ებრაელები]]საც, რომელთაც ესპანურ ინკვიზიციას ამსტერდამში გაასწრეს. [[1975]] წლის [[5 თებერვალი|5 თებერვალს]] შეიქმნა [[ამსტერდამის დროშა|ამსტერდამის თანამედროვე დროშა]], რომელიც დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ==გეოგრაფია== ამსტერდამი მდებარეობს ნიდერლანდების დასავლეთ ნაწილში, ჩრდილოეთ ჰოლანდიის პროვინციაში, რომლის დედაქალაქი არა ამსტერდამი, არამედ ქალაქი [[ჰაარლემი|ჰაარლემია]]. მდინარე [[ამსტელი]] მთავრდება ქალაქის ცენტრში და მისი საშუალებით ერთმანეთს უკავშირდება მრავალი არხი, რომლებიც საბოლოოდ მთავრდება „IJ-ში“ (ტერიტორია ამსტერდამში). ამსტერდამი ზღვის დონიდან დაახლოებით 2 მეტრზე მდებარეობს.<ref name="elevation">{{cite web|url=http://www.ahn.nl/|title=Actueel Hoogtebestand Nederland |language=Dutch |accessdate=18 May 2008}}</ref> მიმდებარე ტერიტორიები ძირითადად ვაკეა. ქალაქი [[ჩრდილოეთის ზღვა|ჩრდილოეთის ზღვას]] უკავშირდება არხის საშუალებით. ამსტერდამი საკმაოდ ურბანიზირებული ქალაქია, ისევე როგორც ამსტერდამის მეტროპოლია (ანუ ქალაქის მიმდებარე ტერიტორიის ჩათვლით). ქალაქში, ყოველ კვადრატულ კილომეტრზე ცხოვრობს 4 457 ადამიანი და მდებარეობს 2 275 საცხოვრებელი სახლი.<ref name="density">{{cite web|url=http://www.os.amsterdam.nl/pdf/2007_jaarboek_hoofdstuk_01.pdf |title=Kerncijfers Amsterdam 2007 |language=Dutch |accessdate=18 May 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080528004554/http://www.os.amsterdam.nl/pdf/2007_jaarboek_hoofdstuk_01.pdf |archivedate=28 May 2008 |url-status=dead }}</ref> პარკები და ნაკრძალები ამსტერდამის მიწის მთლიანი ფართობის 12%-ს შეადგენს.<ref name="12percent">{{cite web |url=http://www.os.amsterdam.nl/feitenencijfers/24112/ |title=Openbare ruimte en groen: Inleiding |language=Dutch |accessdate=18 May 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080624164359/http://www.os.amsterdam.nl/feitenencijfers/24112/ |archivedate=24 June 2008 |url-status=dead }}</ref> ===წყალი=== ამსტერდამში საერთო ჯამში არის 100 კილომეტრზე მეტი სიგრძის არხი. ქალაქის სამ ძირითად არხს შორისაა: პრინსენგრახტი, ჰერენგრახტი და კაიზერგრახტი. შუა საუკუნეებში ამსტერდამი გარშემორტყმული იყო ჭაობებით. იგი შედარებულია [[ვენეცია|ვენეციასთან]], მისი ამგვარი დაყოფის გამო, აქ არის დაახლოებით 90 კუნძული, რომლებიც ერთმანეთს უკავშირდება 1 200-ზე მეტი ხიდით.<ref>{{cite web|url=http://geography.howstuffworks.com/europe/geography-of-amsterdam.htm|title=Adventure|date=16 June 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20140709051911/http://geography.howstuffworks.com/europe/geography-of-amsterdam.htm|archive-date=9 July 2014|url-status=dead|accessdate=27 ივლისი 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140709051911/http://geography.howstuffworks.com/europe/geography-of-amsterdam.htm|archivedate=9 ივლისი 2014}}</ref> ===კლიმატი=== [[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის]] მიხედვით ამსტერდამში არის ოკეანეური კლიმატი,<ref>{{Cite web|url=http://www.weatherbase.com/weather/weather-summary.php3?s=4260&cityname=Amsterdam,+North+Holland,+Netherlands&units=|title=Amsterdam, Netherlands Köppen Climate Classification (Weatherbase)|website=Weatherbase|access-date=2 July 2019}}</ref> ჩრდოლოეთის ზღვიდან წამოსული ქარის ნაკადები გავლენას ახდენს ქალაქის კლიმატზე. ძირითადად ზამთარი ცივია და ზაფხული თბილი. ამსტერდამი, ისევე როგორც ჩრდილოეთ ამსტერდამის პროვინციების უმეტესი ნაწილი, მდებარეობს „USDA Hardiness-ის“ ზონაში. ყინვები ძირითადად გვხვდება აღმოსავლეთ ან ჩრდილოეთიდან წამოსული ძლიერი ქარის ნაკადების დროს. მიუხედავად იმისა, რომ ქალაქი თითქმის სულ წყლითაა შემოსაზღვრული, აქ მაინც არის თბილი დღეები და ტემპერატურაც მაღლა იწევს, რაც გასაკვირია მისი მდებარეობიდან გამომდინარე. ღამის ტემპერატურა იშვიათად ეცემა −5 ° C-ზე დაბლა, მაშინ როცა [[ჰილვერსუმი|ჰილვერსუმში]] ტემპერატურა −12 ° C-ზე დაბლა ჩამოდის (მდებარეობს სამხრეთ-აღმოსავლეთით 25 კილომეტრში). ზაფხული ზომიერად თბილია და ამ პერიოდში, ყოველთვიურად ფიქსირდება უამრავი ცხელი დღე. აგვისტოში საშუალო დღიური ტემპერატურა 22,1 ° C-ია, ხოლო 30 °C ან უფრო მაღალი ფიქსირდება საშუალოდ 2,5 დღეში ერთხელ. არსებული მონაცემების მიხედვით, დაფიქსირებული მინიმალური ტემპერატურა - 19,7 ° C-ს შეადგენდა, ხოლო მაქსიმალური 36.3 °C-მდე იყო.<ref>{{cite web|url=https://www.ogimet.com/cgi-bin/gsynres?ind=06240&ano=2019&mes=7&day=25&hora=18&min=0&ndays=30|title=06240: Amsterdam Airport Schiphol (Netherlands) |publisher=OGIMET |accessdate=25 July 2019}}</ref><ref name="Extreme temps">{{cite web|url=http://www.mherrera.org/temp.htm |title=Extreme temperatures around the world |publisher=Herrera, Maximiliano |accessdate=2 March 2012}}</ref> ამსტერდამის საშუალო წლიური ნალექი 838 მმ-ია.<ref>{{cite web |url= http://www.klimaatatlas.nl/tabel/stationsdata/klimtab_8110_240.pdf |title= Stationsdata station Schiphol 1981–2010 |accessdate= 10 September 2013 |publisher= Royal Netherlands Meteorological Institute}}</ref> მოღრუბლული და ნესტიანი დღეები ხშირია ოქტომბერსა და სხვა ცივ თვეებში. ==დემოგრაფია== 1300 წელს ამსტერდამის მოსახლეობა დაახლოებით 1000 ადამიანს შეადგენდა.<ref name=":0">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Cg7JYZO_nEMC&pg=PA140|title=Cities and Economic Development: From the Dawn of History to the Present|last=Bairoch|first=Paul|date=18 June 1991|publisher=University of Chicago Press|isbn=9780226034669|pages=140|language=en}}</ref><ref name="BMA Gesch1">{{cite web |url=http://www.bma.amsterdam.nl/adam/uk/intro/gesch1.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070402012355/http://www.bma.amsterdam.nl/adam/uk/intro/gesch1.html |archivedate=2 April 2007 |title=History of Amsterdam, The Early History |publisher=Bureau Monumenten & Archeologie (Office of Monuments and Archeology) |accessdate=19 April 2007 |url-status=dead}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ჰოლანდიის ბევრ ქალაქში მე-15 და მე-16 საუკუნეებში მოსახლეობა იკლებდა, ამ პერიოდში ამსტერდამის მოსახლეობა იზრდებოდა,<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.rug.nl/research/portal/files/15865622/articlesardinie21sep2014.pdf|title=General Dutch population development 1400–1850|last=Paping|first=Richard|date=September 2014|website=University of Groningen|page=12{{en dash}}13}}</ref> ძირითადად, ნიდერლან-ჰანზას ომის შემდეგ საზღვაო სავაჭრო გზები უფრო მეტად გაიხსნა ბალტიის ზღვაში და სწორედ ამ ფაქტორმა შეუწყო ხელი მოსახლეობის ზრდას.<ref>{{Citation|last=Bogucka|first=M.|date=1983|pages=51–57|editor-last=Wieringa|editor-first=W. J.|series=Werken|publisher=Springer Netherlands|language=en|doi=10.1007/978-94-017-5952-6_7|isbn=9789401759526|title=The Interactions of Amsterdam and Antwerp with the Baltic region, 1400–1800. The Baltic and Amsterdam in the First Half of the 17th Century}}</ref> შემდგომ პერიოდებში [[ებრაელები]] [[ესპანეთი|ესპანეთიდან]], [[პორტუგალია|პორტუგალიიდან]] და [[აღმოსავლეთ ევროპა|აღმოსავლეთ ევროპიდან]] დასახლდნენ ამსტერდამში, ისევე როგორც [[გერმანელები]] და [[სკანდინავია|სკანდინავიელები]].<ref name=":1" /> 1585-1610 წლებში, ანუ 35 წელიწადში ამსტერდამის მოსახლეობა გაორმაგდა.<ref>{{Cite book|url=http://books.google.com/books?id=XjTSBgAAQBAJ&pg=PA252|title=The Dutch Republic in the Seventeenth Century: The Golden Age|last=Prak|first=Maarten|date=22 September 2005|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781316342480|pages=252|language=en}}</ref> 1600 წლისთვის, ქალაქში დაახლოებით 50 000 ადამიანი ცხოვრობდა.<ref name=":0" /> 1660-იანი წლებში ამსტერდამის მოსახლეობა უკვე 200 000-ს აღწევდა.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=EZxWaNlQKiYC&pg=PA197|title=Vermeer and the Delft School|last=Liedtke|first=Walter A.|last2=Vermeer|first2=Johannes|last3=Plomp|first3=Michiel|last4=Rüger|first4=Axel|date=2001|publisher=Metropolitan Museum of Art|isbn=9780870999734|pages=197|language=en}}</ref> ქალაქში მოსახლეობის ზრდა შეწყდა და მე-18 საუკუნის განმავლობაში დაახლოებით 240 000-მდე სტაბილურად იყო.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8yAvDwAAQBAJ&pg=PT106|title=Passion and Control: Dutch Architectural Culture of the Eighteenth Century|last=Schmidt|first=Freek|date=28 July 2017|publisher=Routledge|isbn=9781134797042|language=en}}</ref> 1750 წლისთვის ამსტერდამი [[დასავლეთ ევროპა|დასავლეთ ევროპის]] მეოთხე ყველაზე დიდი ქალაქი იყო მოსახლეობის მხრივ, პირველ ადგილზე იყო [[ლონდონი]] (676 000 მოსახლე), მეორეზე [[პარიზი]] (560 000) და მესამეზე [[ნეაპოლი]] (324 000), რომელთაც მოსდევდა ამსტერდამი.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=F9obDQAAQBAJ&pg=PA14|title=In Pursuit of Privilege: A History of New York City's Upper Class and the Making of a Metropolis|last=Hood|first=Clifton|date=8 November 2016|publisher=Columbia University Press|isbn=9780231542951|pages=14|language=en}}</ref> ეს აღსანიშნავი იყო, რადგანაც ამსტერდამი იმ პერიოდში არც ქვეყნის დედაქალაქი იყო და არც ნიდერლანდების მთავრობის ადგილი. ამსტერდამი გარშემორტყმული იყო ისეთი ქალაქებით, როგორებიცაა [[ლეიდენი]] (მაშინდელი მოსახლეობა შეადგენდა დაახლოებით 67 000 ადამიანს), [[როტერდამი]] (45 000 ადამიანი), [[ჰაარლემი]] (38 000) და [[უტრეხტი]] (30 000).<ref>Frijhoff, Willem; Prak, Maarten (2005) p. 9. Geschiedenis van Amsterdam. Zelfbewuste stadsstaat 1650–1813, Amsterdam: SUN, ISBN 978-9058751386</ref> მე-19 საუკუნის დასაწყისში შემცირდა ქალაქის მოსახლეობა,<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=lJ5PAAAAMAAJ|title=Modern urban history research in Europe, USA, and Japan: a handbook|last=Engeli|first=Christian|last2=Matzerath|first2=Horst|date=1989|publisher=Berg|isbn=9780854960408|language=en}}</ref> 1820 წელს კი შემცირდა 200 000-მდე.<ref>{{Harvnb|Van Leeuwen|Oeppen|1993|p=87}}</ref> XIX საუკუნის მეორე ნახევრისთვის მოსახლეობამ კვლავ დაიწყო ზრდა.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=0J_jBAAAQBAJ&pg=PA15|title=The Cambridge Economic History of Modern Britain: Volume 1, Industrialisation, 1700–1870|last=Floud|first=Roderick|last2=Humphries|first2=Jane|last3=Johnson|first3=Paul|date=9 October 2014|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781316061152|pages=15-16|language=en}}</ref> 1959 წელს ამსტერდამის მოსახლეობამ 872 000-ს მიაღწია <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=I75mDwAAQBAJ&pg=PA152|title=The Netherlands and the Dutch: A Physical and Human Geography|last=Mulder|first=Eduardo F. J. De|last2=Pater|first2=Ben C. De|last3=Fortuijn|first3=Joos C. Droogleever|date=28 July 2018|publisher=Springer|isbn=9783319750736|pages=152|language=en}}</ref> და 1970–დან 1980 წლამდე განიცდიდა მოსახლეობის მკვეთრ ზრდას.<ref name=":2">{{Cite journal|last=Tzaninis|first=Yannis|last2=Boterman|first2=Willem|date=2 January 2018|title=Beyond the urban–suburban dichotomy|journal=City|volume=22|issue=1|pages=43–62|doi=10.1080/13604813.2018.1432143|issn=1360-4813|doi-access=free}}</ref> 1985 წლისთვის ქალაქში მხოლოდ 675 570 ადამიანი ცხოვრობდა.<ref>{{Cite web|url=https://pure.uva.nl/ws/files/4266823/62178_294637.pdf|title=The context of neighbourhood regeneration in Western Europe. A comparative study of nine neighbourhoods undergoing physical and social economic regeneration|last=van Gent|first=W.P.C.|date=2008|website=University of Amsterdam|page=148}}</ref> ამას მალევე მოჰყვა მთავრობის მხრიდან ჩართულობა<ref>{{Cite web|url=https://www.researchgate.net/publication/261842243|title=Gentrification in Amsterdam: Assessing the Importance of Context|website=Population Space and Place|language=en|access-date=23 February 2019}}</ref><ref name=":2" />, რამაც მოსახლეობის ზრდა გამოიწვია. ასევე 2010-იან წლებში ამსტერდამის მოსახლეობის ზრდა სხვა რეგიონებიდან ჩამოსულმა ადამიანებმა გამოიწვიეს.<ref>{{Cite web|url=https://www.cbs.nl/en-gb/news/2017/45/amsterdam-is-expanding-mainly-due-to-immigration|title=Amsterdam is expanding, mainly due to immigration|website=Statistics Netherlands|language=en-GB|access-date=23 February 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210928044759/https://www.cbs.nl/en-gb/news/2017/45/amsterdam-is-expanding-mainly-due-to-immigration|archivedate=28 სექტემბერი 2021}}</ref> ამსტერდამის მოსახლეობა, სავარაუდოდ, 2019 წელს ყველაზე მაღალ მაჩვენებელს მიაღწევს და ეს იქნება 873 000.<ref>{{Cite web|url=https://www.dutchnews.nl/news/2019/02/amsterdams-population-poised-to-beat-60-year-old-record/|title=Amsterdam's population poised to beat 60-year-old record|date=21 February 2019|website=DutchNews.nl|language=en-GB|access-date=23 February 2019}}</ref> ===იმიგრაცია=== XX საუკუნეში პირველი მასობრივი ემიგრაცია დაიწყო ინდონეზიელების მიერ, რომლებიც ამსტერდამში ჩამოვიდნენ [[ჰოლანდიის ოსტინდოეთი|ჰოლანდიის ოსტინდოეთის]] დამოუკიდებლობის შემდეგ 1940–50-იან წლებში. 1975 წელს [[სურინამი|სურინამის]] დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ, სურინამელთა დიდი ტალღა დასახლდა ამსტერდამიში, ძირითადად ბიჯლმერმეერის მხარეში. დანარჩენები კი ჩამოდიოდნენ ევროპიდან, ამერიკიდან, აზიიდან და აფრიკიდან. დღეს არადასავლური წარმოშობის ხალხი ამსტერდამის მოსახლეობის დაახლოებით მესამედს შეადგენს, ხოლო ქალაქის ბავშვების 50% -ზე მეტს.<ref>{{cite web|url=http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2006/2006-1995-wm.htm?RefererType=Favorite |title=Half of young big-city dwellers have non-western background |publisher=Cbs.nl |accessdate=10 October 2010}}</ref><ref name="OS 4351">{{cite web|url=http://www.os.amsterdam.nl/tabel/4351/ |title=Bevolking naar herkomstgroepering, 1&nbsp;January 2001–2006 |language=Dutch |publisher=Dienst Onderzoek en Statistiek (Research and Statistics Service) |accessdate=19 April 2007 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090807180418/http://www.os.amsterdam.nl/tabel/4351/ |archivedate=7 August 2009 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2004/2004-1443-wm.htm |title=Most foreign babies born in big cities |publisher=Cbs.nl |date=26 April 2004 |accessdate=10 October 2010 }}</ref> ===რელიგია=== [[File:Westerkerk Amsterdam.jpg|thumb|ეკლესია ამსტერდამში]] 1578 წელს, ძირითადად, კათოლიკური ქალაქი ამსტერდამი შეუერთდა აჯანყებას ესპანეთის მმართველობის წინააღმდეგ,<ref name=":3">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Q9dALHk8-OUC&pg=PA558|title=World and Its Peoples|date=2010|publisher=Marshall Cavendish|isbn=9780761478904|pages=558|language=en}}</ref> ჰოლანდიის ხელში ჩაგდების შემდეგ, ყველა ეკლესია გადააკეთეს პროტესტანტულ ეკლესიად.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=qyGSyhojZxcC&pg=PA58|title=Let's Go Amsterdam 5th Edition|date=27 November 2007|publisher=Macmillan|isbn=9780312374549|pages=58|language=en}}</ref> [[კალვინიზმი]] გამოცხადდა მთავარ რელიგიად.<ref name=":4">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=kamfdUXkVsIC&pg=PA34|title=The Politics of Memory: The Writing of Partition in the Seventeenth-Century Low Countries|last=Esser|first=Raingard|date=17 February 2012|publisher=BRILL|isbn=9789004208070|pages=34|language=en}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ კათოლიციზმი იკრძალებოდა, მღვდელმსახურებს არ ეკრძალებოდათ მსახურება, თუმცა კათოლიკური იერარქია აკრძალული იყო. კათოლიკე მორწმუნეები იკრიბებოდნენ სხვადასხვა შენობებში სალოცავად.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=s4hECgAAQBAJ&pg=PA67|title=Jews and the Renaissance of Synagogue Architecture, 1450–1730|last=Stiefel|first=Barry L.|date=6 October 2015|publisher=Routledge|isbn=9781317320326|pages=67|language=en}}</ref> მე-17 საუკუნეში ბევრი სხვადასხვა მრწამსის ადამიანის შემოდინება დაიწყო ქალაქში სხვადასხვა ქვეყნებიდან, კერძოდ, [[სეფარდები]] შემოვიდნენ [[ესპანეთი|ესპანეთიდან]] და [[პორტუგალია|პორტუგალიიდან]], <ref>{{Cite journal|last=Israel|first=Jonathan|date=Fall 1989|title=Sephardic Immigration into the Dutch Republic, 1595–1672|journal=Studia Rosenthaliana|volume=23|pages=4553}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Warshawsky|first=Matthew D.|date=July 2018|title="All True, All Holy, All Divine": Jewish Identity in the Polemics and Letters of Isaac Orobio de Castro, a Former Portuguese New Christian in 1600s Amsterdam|journal=Journal of Jewish Identities|volume=11|issue=2|pages=267283|quote=During the 1600s, Amsterdam stood out from these other locales as a center of settlement by people of Sephardic, or Iberian Jewish|doi=10.1353/jji.2018.0017|issn = 1939-7941}}</ref> [[ჰუგენოტები]] [[საფრანგეთი|საფრანგეთიდან]].<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=dRb-P3HRuvkC&pg=PA17|title=John Locke, Toleration and Early Enlightenment Culture|last=Marshall|first=John|date=30 March 2006|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521651141|pages=17|language=en}}</ref> 1603 წელს ებრაელებს თავიანთი მრწამსის შენარჩუნების უფლება მიეცათ. 1639 წელს მათვე აკურთხეს პირველი [[სინაგოგა]].<ref>{{Cite journal|last=Stiefel|first=Barry|date=1 January 2011|title=The Architectural Origins of the Great Early Modern Urban Synagogue|journal=The Leo Baeck Institute Year Book|language=en|volume=56|issue=1|pages=105–134|doi=10.1093/leobaeck/ybr006|issn=0075-8744|doi-access=free}}</ref> ამსტერდამის კათოლიკური ეკლესიები აშენდა 1853 წელს, საეპისკოპოსო იერარქიის აღდგენის შემდეგ.<ref>{{cite journal|author=Pope Pius IX|date=4 March 1853|editor-last=de Martinis|editor-first=Raffaele|title=Ex qua die arcano|url=https://books.google.com/books?id=vp0sAAAAYAAJ&pg=PA158|journal=Iuris Pontificii de Propaganda Fide: Pars Prima, Complectens Bullas, Brevia Acta S.S. A Congregationis Institutione Ad Praesens Iuxta Temporis Seriem Disposita|language=Latin|location=Rome|publisher=Ex Typographia Polyglotta|publication-date=1894|volume=6|issue=1|pages=158–161|oclc=3342505}} Translated in {{cite book|chapter-url=https://books.google.com/books?id=jw1DAAAAcAAJ&pg=PA61|title=Further papers regarding the relation of foreign states with the Court of Rome: presented to the House of Commons by command of Her Majesty, in pursuance of their address of June 14, 1853|publisher=Harrison and Son|year=1853|location=London|pages=61–65|chapter=XIIIb: the apostolic letters of the most holy Lord Pius IX, by Divine Providence, pope, by which letters the episcopal hierarchy was re-established in Holland|oclc=80498785}}</ref> ქალაქის კათოლიკური ეკლესიების ერთ-ერთი მთავარი არქიტექტორი, პიერ კუპერსი, ასევე პასუხისმგებელი იყო ამსტერდამის ცენტრალური სადგურისა და ეროვნული უზეუმის მშენებლობაზე.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7VsLdTWjlnoC&pg=PA191|title=Renaissance de L'enluminure Médiévale: Manuscrits Et Enluminures Belges Du XIXe Siègle Et Leur Contexte Européen|last=Maeyer|first=Jan de|date=2007|publisher=Leuven University Press|isbn=9789058675910|pages=191|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=eHlB4n_A86cC&pg=PA118|title=Ways to Study and Research: Urban, Architectural, and Technical Design|last=Jong|first=Taeke M. de|last2=Voordt|first2=D. J. M. van der|date=2002|publisher=IOS Press|isbn=9789040723322|pages=118|language=en}}</ref> 1924 წელს ნიდერლანდების რომის კათოლიკურმა ეკლესიამ ამსტერდამის საერთაშორისო ევქარისტიული კონგრესი ჩაატარა<ref>{{Cite journal|last=Kirkfleet|first=C. J.|date=April 1926|title=International Eucharistic Congresses|journal=The Catholic Historical Review|volume=12|issue=1|pages=59–65}}</ref> და კათოლიკური ეკლესიის უამრავი წარმომადგენელი ეწვია ქალაქს. იმართებოდა დღესასწაულები ეკლესიებსა და მოედნებზე.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=z5cOAQAAIAAJ|title=Illinois Catholic Historical Review|date=1925|publisher=Illinois Catholic Historical Society.|language=en}}</ref> ამასთან ერთად, კათოლიკური მსვლელობები ქალაქში ჯერ კიდევ კანონით აკრძალული იყო.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HZYEAAAAMAAJ|title=Catholic World|date=1924|publisher=Paulist Fathers|pages=845|language=en}}</ref> ბოლო დროს ამსტერდამის რელიგიური დემოგრაფია შეიცვალა მიგრანტების ჩამოსვლის გამო. [[ინდუიზმი]] გავრცელებული რელიგიაა ინდუისტური დიასპორებში, რომელთა წარმომადგენლები ძირითადად [[სურინამი|სურინამიდან]] არიან,<ref>{{Cite journal|last=Swamy|first=Priya|date=17 November 2017|title=Valuing flexible citizenship: producing Surinamese Hindu citizens at a primary school in The Hague|journal=Citizenship Studies|volume=21|issue=8|pages=1052–1066|doi=10.1080/13621025.2017.1361905|issn=1362-1025|doi-access=free}}</ref> გავრცელებულია ისლამიც, რომლის წარმომადგენლებიც ასევე სხვადასხვა ქვეყნებიდან არიან.<ref>{{Cite journal|last=Avest|first=K. H. (Ina) Ter|last2=Wingerden|first2=M. (Marjoke) Rietveld-van|date=2 September 2017|title=Half a century of Islamic education in Dutch schools|journal=British Journal of Religious Education|volume=39|issue=3|pages=293–302|doi=10.1080/01416200.2015.1128391|issn=0141-6200|doi-access=free}}</ref> ისლამი ამსტერდამში არის ყველაზე გავრცელებული არაქრისტიანული რელიგია.<ref name ="random">{{cite web|url=https://www.cbs.nl/-/media/_excel/2016/51/kerkelijke%20gezindte%20en%20kerkbezoek%20naar%20gemeenten.xlsx|publisher=Centraal Bureau voor de Statistiek|title=Kerkelijke gezindte en kerkbezoek naar gemeenten 2010–2015}}</ref> ==პეიზაჟი და არქიტექტურა== [[File:Amsterdam Cityscape.jpg|thumb|800px|center|<center>ქალაქის ცენტრის ხედი</center>]] ამსტერდამის არხების სისტემა არის ქალაქის კარგი დაგეგმარების შედეგი.<ref name="canals">{{cite web |url=http://amsterdam.nl/stad_in_beeld/werkstukken/grachten |title=Amsterdamse Grachten |publisher=Municipality Amsterdam |language=Dutch |accessdate=21 May 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080320060143/http://amsterdam.nl/stad_in_beeld/werkstukken/grachten |archivedate=20 მარტი 2008 |url-status=dead }}</ref> მე -17 საუკუნის დასაწყისში, როდესაც ემიგრაციის მაჩვენებელი მაღალი იყო, შემუშავდა ყოვლისმომცველი გეგმა, რომლის მიხედვითაც არხებს ნახევარწრის ფორმა უნდა ჰქონოდათ, რომელთა ბოლოები ყურეში გაიშლებოდა.<ref>{{cite web |url=https://www.stadsherstel.nl/ul/cms/fck-uploaded/SHVriendenwandeling2017web1.pdf |title=SHVriendenwandeling2017web1.pdf |publisher=stadsherstel |accessdate=9 April 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180409171642/https://www.stadsherstel.nl/ul/cms/fck-uploaded/SHVriendenwandeling2017web1.pdf |archivedate=9 აპრილი 2018 }}</ref> არხები ემსახურებოდა თავდაცვის, წყლის მართვისა და სატრანსპორტო საკითხებს. დღესდღეობით არხების მშენებლობის ორიგინალი გეგმები დაკარგულად ითვლება, ამიტომ ისტორიკოსებს, როგორიცაა მაგალითად ედ ტავერნი, მიაჩნიათ, რომ არხები უფრო მეტად თავდაცვითი დანიშნულების იყო ვიდრე გარეგნული სილამაზისთვის.<ref>{{cite book|author=Sako Musterd|title=Amsterdam Human Capital|url=https://books.google.com/books?id=5UaM50-E-wwC&pg=PA33|year=2003|publisher=Amsterdam University Press|isbn=978-90-5356-595-7|page=33}}</ref> მშენებლობა დაიწყო 1613 წელს და შენდებოდა დასავლეთიდან აღმოსავლეთ მიმართულებით. არხის მშენებლობა სამხრეთ სექტორში დასრულდა 1656 წელს. შემდგომში დაიწყო საცხოვრებელი კორპუსების მშენებლობა, თუმცა ეს პროცესი ნელა მიმდინარეობდა. წლების განმავლობაში, რამდენიმე არხი გაუქმდა, რომლებიც დღეს უკვე ქუჩებსა და მოედნებს წარმოადგენენ.<ref name="filledincanals">{{cite web|url=http://www.onderdekeizerskroon.nl/wschoonenberg/dempingen.html |publisher=Walther Schoonenberg |title=Dempingen en Aanplempingen |language=Dutch |accessdate=21 May 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080518172457/http://www.onderdekeizerskroon.nl/wschoonenberg/dempingen.html |archivedate=18 May 2008 |url-status=dead }}</ref> ===არქიტექტურა=== ამსტერდამის აქვს მდიდარი არქიტექტურული ისტორია. ამსტერდამის უძველესი ნაგებობაა ოუდე კერკი (ითარგმნება, როგორც ძველი ეკლესია), მდებარეობს ვალენის ცენტრში, ხოლო აკურთხეს 1306 წელს.<ref name="Oude Kerk">{{cite web|url=http://www.oudekerk.nl/|title=Oude Kerk official website|accessdate=10 June 2009}}</ref> ყველაზე ძველი ხის ნაგებობაა „Het Houten Huys“ , მდებარეობს ბეგიჯნოფში.<ref name="houtenhuys">{{cite web |url=http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/huizen/beg34.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071226022822/http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/huizen/beg34.html |archivedate=26 დეკემბერი 2007 |title=Houten Huys |language=Dutch |accessdate=19 May 2008 |url-status=dead }}</ref> იგი აშენდა დაახლოებით 1425 წელს და ორი უძველესი ხის ნაგებობიდან ერთ-ერთია, რომელიც ჯერ კიდევ შემორჩა. ის ასევე არის ამსტერდამის გოთური არქიტექტურის ერთ-ერთი წარმომადგენელი მცირე ნიმუშებიდან. მე-16 საუკუნეში ხის შენობები დაზიანდა, ამიტომაც ხე აგურით ჩაანაცვლეს. ამ პერიოდის განმავლობაში მრავალი შენობა აშენდა [[რენესანსი|რენესანსის]] არქიტექტურულ სტილში. ამ პერიოდის შენობები ძალიან ცნობადია მათი საფეხურიანი ფასადებით, რაც ჰოლანდიური რენესანსის სტილია. ამსტერდამმა სწრაფად შეიმუშავა საკუთარი რენესანსული არქიტექტურა.<ref name="dekeyser">{{cite web|url=http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/renaiss3.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071127014006/http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/renaiss3.html |archivedate=27 November 2007 |title=Amsterdamse renaissance in de stijl van Hendrick de Keyser |language=Dutch |accessdate=19 May 2008 |url-status=dead}}</ref> მე-17 საუკუნეში აქ ბაროკოს სტილის არქიტექტურა ძალიან პოპულარული გახდა, ისევე როგორც ევროპის სხვა ქალაქებში. ეს პერიოდი კი დაემთხვა ამსტერდამის ოქროს ხანას.<ref name="holclass">{{cite web|url=http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/holclass.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070202200016/http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/holclass.html |archivedate=2 February 2007 |title=Hollands Classicisme |language=Dutch |accessdate=21 May 2008 |url-status=dead }}</ref> == გალერეა == <gallery> File:Munttoren (Amsterdam).JPG ფაილი:Amstel am Damm.JPG File:Centraal.jpg File:Waag1.jpg ფაილი:Amstel am Damm (5).JPG File:GVB 11G 911 and 916 (Amsterdam trams) at Koningsplein on route 5, February 2008.jpg File:GVB 9G 790 (Amsterdam tram) at Rembrandtplein on route 14.jpg ფაილი:Amstel am Damm (7).JPG File:500px photo (56651314).jpeg File:Amsterdam (208593973).jpeg File:Amsterdam (15873420627).jpg File:Amsterdam airphoto.jpg File:Vrankrijk.jpg File:RedLightDistrictAmsterdamTheNetherlands.jpg ფაილი:Amstel am Damm (8).JPG ფაილი:Damrak (water) Amsterdam.jpg ფაილი:Amstel am Damm (9).JPG File:Amsterdamse Poort 01 PM07.jpg </gallery> ==ლიტერატურა== * {{cite book |last1=Berns |first1=Jan |last2=Daan |first2=Jo |title=Hij zeit wat: de Amsterdamse volkstaal |year=1993 |location=The Hague |publisher=BZZTôH |isbn=978-9062917563 |ref=harv }} * {{Citation | last1 = Frijhoff | first1 = Willem | last2 = Prak | first2 = Maarten | year = 2005 | title = Geschiedenis van Amsterdam. Zelfbewuste stadsstaat 1650–1813 | place = Amsterdam | publisher = SUN | isbn = 978-9058751386 | ref = harv }} * {{Citation | last = Mak | first= Geert | year = 1994 | title = Een kleine geschiedenis van Amsterdam | place = Amsterdam & Antwerp | publisher = Atlas | isbn = 978-9045019536 | ref = harv }} * Charles Caspers & Peter Jan Margry (2017), ''Het Mirakel van Amsterdam. Biografie van een betwiste devotie'' (Amsterdam, Prometheus). * {{Citation | last = Nusteling | first= Hubert | year = 1985 | title = Welvaart en werkgelegenheid in Amsterdam 1540–1860. Een relaas over demografie, economie en sociale politiek van een wereldstad | place = Amsterdam | publisher = De Bataafsche Leeuw | isbn = 978-9067070829 | ref = harv }} * {{Citation | last = Ramaer | first = J.C. | year = 1921 | title = Middelpunten der bewoning in Nederland, voorheen en thans | journal = TAG 2e Serie | volume = 38 | ref = harv }} * {{Citation | last = Van Dillen | first= J.G. | year = 1929 | title = Bronnen tot de geschiedenis van het bedrijfsleven en het gildewezen van Amsterdam | place = The Hague | ref = harv }} * {{Citation | last = Van Leeuwen | first = M. | last2 = Oeppen | first2 = J.E. | year = 1993 | title = Reconstructing the Demographic Regime of Amsterdam 1681–1920 | journal = Economic and Social History in the Netherlands | volume = 5 | pages = 61–102 | ref = harv | hdl = 10622/09251669-1993-001 }} * Marijke Carasso-Kok, Geschiedenis van Amsterdam. Deel 1: Een stad uit het niets : tot 1578, SUN, 2004, 540 p. ISBN 9058751813 * Willem Frijhoff et Maarten Praak, Geschiedenis van Amsterdam: Deel 2. Zelfbewuste Stadstaat 1650-1813, SUN, 2005, 581 p. ISBN 9058751384 * Remieg Aerts et Piet De Rooy, Geschiedenis van Amsterdam. Deel 3: Hoofdstad in aanbouw, 1813-1900, 2006, SUN, 636 p. ISBN 9058751392 * Johannes Bernardus Berns et Jo Daan, Hij zeit wat: de Amsterdamse volkstaal, Bzztôh te Den Haag, 1993, 96 p. ISBN 9062917569 * Erika Kuijpers, Migrantenstad: immigratie en sociale verhoudingen in 17e-eeuws Amsterdam, Verloren, 2005, 448 p. ISBN 906550852X * Willem Sallet et Sako Musterd, Amsterdam Human Capital, Amsterdam University Press, 2003, 384 p. ISBN 9053565957 * Simon Schama, Patriots and Liberators : Revolution in the Netherlands 1780 - 1830, New York, Collins, 1977, 745 p. ISBN 978-0002167017 * Ian Buruma, Murder in Amsterdam: Liberal Europe, Islam and the Limits of Tolerance, Penguin Books, 2007, 37 p. ISBN 0143112368 ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.amsterdam.nl/ Amsterdam.nl] – Official government site * [http://www.iamsterdam.com/ I amsterdam] – Portal for international visitors * [http://www.holland.com/global/Tourism/Cities-in-Holland/Amsterdam.htm Tourist information about Amsterdam] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160211215332/http://www.holland.com/global/tourism/cities-in-holland/amsterdam.htm |date=2016-02-11 }} – Website of the Netherlands Board of Tourism and Conventions * [http://www.holland.com/fr/tourisme/villes/amsterdam.htm Amsterdam] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161125114508/http://www.holland.com/fr/tourisme/villes/amsterdam.htm |date=2016-11-25 }} (Site officiel de l'Office Néerlandais du Tourisme) * [http://www.os.amsterdam.nl/ Bureau Onderzoek en Statistiek] (base de données statistiques sur la ville) * [http://stadsarchief.amsterdam.nl/english/home.en.html Stadsarchief] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090614210412/http://stadsarchief.amsterdam.nl/english/home.en.html |date=2009-06-14 }} (archives de la ville d'Amsterdam) *[http://www.amsterdam.info/basics/history/ Amsterdam info] *[http://www.belowthesurface.amsterdam Amsterdam Below the Surface], interactive website about archeological findings (2018) * [https://web.archive.org/web/20080518134246/http://amsterdam.nl/stad_in_beeld/geschiedenis/de_geschiedenis_van Geschiedenis van Amsterdam op amsterdam.nl] * [https://web.archive.org/web/20080415133943/http://www.geschiedenisvanamsterdam.nl/ Geschiedenis van Amsterdam in boekvorm] * [http://stadsarchief.amsterdam.nl/ Stadsarchief Amsterdam] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100418134749/http://stadsarchief.amsterdam.nl/ |date=2010-04-18 }} * [https://web.archive.org/web/20100821133429/http://www.amstelodamum.nl/site/ Genootschap Amstelodamum] * [http://www.onsamsterdam.nl Maandblad Ons Amsterdam] * [http://www.ahm.nl/ Amsterdams Historisch Museum over de geschiedenis van de stad] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090415160450/http://www.ahm.nl/ |date=2009-04-15 }} * [https://web.archive.org/web/20080115183148/http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/nl/intro/gesch.html Een korte geschiedenis van Amsterdam (Bureau Monumenten en Archeologie)] * [https://web.archive.org/web/20160113150210/http://www.canonvanamsterdam.nl/ Canon van Amsterdam] * [http://www.stelling-amsterdam.nl/ Stelling van Amsterdam] * [http://www.youtube.com/watch?v=IvsHvfs3G1M De groei van de Grachtengordel, 1600-1700; film van het Stadsarchief Amsterdam] * [http://www.youtube.com/watch?v=q5mirkkexSE De Tweede Gouden Eeuw, Amsterdam 1800-1900; film van het Stadsarchief Amsterdam] * [http://dp.la/search?page_size=100&q=amsterdam&utf8=✓ Punten met betrekking tot Amsterdam], verschillende data. * [http://www.belowthesurface.amsterdam Amsterdam Below the Surface], interactive website over archeologische vondsten (2018) * [http://dai.ly/x1mragj Ontwikkeling woningvoorraad van Amsterdam 1900-2010] (animatie) == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{ევროკავშირის დედაქალაქები}} {{ევროპის დედაქალაქები}} {{ევროპის კულტურის დედაქალაქები}} {{ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მასპინძელი ქალაქები}} [[კატეგორია:ამსტერდამი|*]] q09dbqk6ntjv75yldbduuj9d62idrvh 0 24788 4816741 4240173 2025-06-19T18:16:26Z Jaba1977 3604 /* ესტონეთის პრეზიდენტები */ 4816741 wikitext text/x-wiki '''ესტონეთის პრეზიდენტი''' – [[ესტონეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, მოსახლეობა ირჩევს 5 წლის ვადით. == ესტონეთის პრეზიდენტები == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#00FA9A" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Konstantin Päts.jpg|50პქ]] || [[კონსტანტინ პიატსი]] || [[24 აპრილი]], [[1938]] || [[21 ივნისი]], [[1940]] |- |2. ||[[ფაილი:Lennart Meri 1998.jpg|50პქ]] || [[ლენარტ მერი]] ||[[6 ოქტომბერი]], [[1992]] || [[8 ოქტომბერი]], [[2001]] |- |3. || [[ფაილი:Arnold Rüütel 2006.jpg|50პქ]] || [[არნოლდ რუიტელი]] || [[8 ოქტომბერი]], [[2001]] || [[9 ოქტომბერი]], [[2006]] |- |4. || [[ფაილი:Estpresident 1c300 8784.jpg|50პქ]] || [[ტოომას ჰენდრიკ ილვესი]] ||[[9 ოქტომბერი]], [[2006]] || [[10 ოქტომბერი]], [[2016]] |- |5. ||[[ფაილი:Vabariigi Presidendi ametisse astumise tseremoonia, Kersti Kaljulaid (crop2).jpg|50პქ]] || [[კერსტი კალიულაიდი]] ||[[10 ოქტომბერი]], [[2016]] || [[10 ოქტომბერი]], [[2021]] |- |6. ||[[ფაილი:Alar_Karis_cropped.jpg|50პქ]] || [[ალარ კარისი]] ||[[11 ოქტომბერი]], [[2021]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.president.ee/ru/ ესტონეთის პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] * [https://web.archive.org/web/20010417215812/http://www.terra.es/personal2/monolith/estonia.htm ესტონეთის პრეზიდენტების სია] {{ესტონეთის თემები|state=autocollapse}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ესტონეთის პრეზიდენტები|*]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] l8cxce43omildstz7z4nbu2pi65x9z3 0 28997 4816953 4621932 2025-06-20T08:01:04Z Geagea 783 {{ინფოდაფა არქიტექტორი}} + {{სქოლიო}} + {{authority control}} 4816953 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა არქიტექტორი}} '''იოსებ ანტონის ძე ასლანიშვილი''' (დ. [[27 იანვარი]], [[1891]], [[ქუთაისი]] ― გ. [[11 ნოემბერი]], [[1955]], [[თბილისი]]) ― [[ქართველები|ქართველი]] ექიმი-ენდოკრინოლოგი, მთამსვლელი და საზოგადო მოღვაწე. საქართველოს დამსახურებული ექიმი (1946), მედიცინის მეცნიერებათა კანდიდატი (1936), დოცენტი (1941). [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი]] (1946). ენდემური ჩიყვის წინააღმდეგ ბრძოლის ერთ-ერთი ორგანიზატორი საქართველოში. ==ბიოგრაფია== 1914 წელს დაამთავრა ოდესის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტი. მუშაობდა სამრეწველო ტრავმატიზმის, ქირურგიის, ტუბერკულოზის, ფიზკულტურისა და მთამსვლელობის საექიმო კონტროლის დარგში. სწავლობდა მთაში (ზემო სვანეთი, მთა რაჭა, აჭარა) ენდემური ჩიყვის გავრცელებას და მის ბუნებას. დააარსა ენდოკრინოლოგიური ლაბორატორია თბილისში (1932) და წლების მანძილზე ხელმძღვანელობდა მას. 1923 წელს მონაწილეობდა ალ.დიდებულიძის ხელმძღვანელობით მოწყობილ პირველ ქართულ გეოფიზიკურ ექსპედიციაში [[მყინვარწვერი|მყინვარწვერზე]], რომელმაც [[გიორგი ნიკოლაძე|გიორგი ნიკოლაძის]] ექსპედიციასთან ერთად, საფუძველი ჩაუყარა ქართული ალპინიზმის განვითარებას. ასლანიშვილი საქართველოს ა. ჯაფარიძის სახელობის ალპური კლუბის ერთ-ერთი დამაარსებელია (1936), [[საქართველოს გეოგრაფიული საზოგადოება|საქართველოს გეოგრაფიული საზოგადოების]] გამგეობის წევრი, იყო ჟურნალების „შევარდენი“ (1920, 1922), „თეატრი და მუსიკა“ (1919), „ხელოვნება“ (1919–1921), „თანამედროვე მედიცინა“ (1924–1933) და სხვების რედაქტორი. გამოქვეყნებული აქვს ნაშრომები ენდოკრინოლოგიის, მთამსვლელობის, ხელოვნებისა და სპორტის საკითხებზე. ტრაგიკულად გარდაიცვალა 1955 წელს, დაკრძალულია ვაკის სასაფლაოზე. == ლიტერატურა == {{Refbegin}} {{ქსე|1|636-637|ვადაჭკორია გ., ჯავრიშვილი კ.}} * {{წიგნი |ავტორი = ჯაფარიძე, ივანე. |ნაწილი = |სათაური = სპორტის დამსახურებული ოსტატები |ორიგინალი = |ბმული = https://archive.today/20220119204932/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/bibl/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%94,+%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=9801&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=9802&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=600&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&qs%5B4%5D%5Bb%5D=and&qs%5B5%5D%5Bf%5D=606&qs%5B5%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90 |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = |წელი = 2010 |ტომი = |გვერდები = |გვერდნი = 245 |isbn = |ref = ჯაფარიძე, ივანე. }} {{Refend}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00004037}} * [http://www.nplg.gov.ge/medics/ka/00000606/ იოსებ ასლანიშვილი] — საქართველოს ექიმები * [http://sport.gov.ge/?pg=sportsman&sid=143 იოსებ ასლანიშვილი] — ქართული სპორტი ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:ასლანიშვილი, იოსებ}} [[კატეგორია:დაბადებული 27 იანვარი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1891]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 11 ნოემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1955]] [[კატეგორია:ქართველი ექიმები]] [[კატეგორია:ქართველი მთამსვლელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატები]] [[კატეგორია:ქართველი ენ­დოკ­რი­ნო­ლოგები]] 0fzlgs3csfcm6fvbx7ailksba5lyk8z 0 28998 4816948 3852960 2025-06-20T07:49:58Z Geagea 783 {{authority control}} 4816948 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი |სურათი = ასლანიშვილი, შალვა.jpg }} '''შალვა სოლომონის ძე ასლანიშვილი''' (დ. [[23 მარტი]] <small>[ ძვ. სტ. 11 მარტი]</small>, [[1896]], [[არტანუჯი]], [[ართვინის ოკრუგი]], [[რუსეთის იმპერია]] (ახლანდელი [[თურქეთი|თურქეთის]] ტერიტორია) ― გ. [[13 დეკემბერი]], [[1981]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] მუსიკათმცოდნე, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი (1964), პროფესორი, საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე (1943), ზ. ფალიაშვილის სახელობის პრემიის ლაურეატი (1972). ==ბიოგრაფია== სწავლობდა ლენინგრადის კონსერვატორიაში.<ref>[[ანზორ ერქომაიშვილი|''ერქომაიშვილი, ა'']]. „ჩემი წინაპარი“, ჟურნალი „[[მნათობი (XX საუკუნე)|მნათობი]]“ [http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/25963/1/Mnatobi_2000_N01-02.pdf N1-2, 2000 წ.], გვ. 143</ref>1930–1973 წლებში იყო თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის მუსიკის თეორიის კათედრის გამგე. 1945–1950 წლებში სათავეში ედგა [[საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია|საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის]] ისტორიის ინსტიტუტის მუსიკალური ფოლკლორის განყოფილებას. 1927–1950 წლებში აღმოსავლეთ და დასავლეთ საქართველოს მთის რაიონების მრავალი სიმღერა ჩაწერა. ამ მოღვაწეობის შედეგად შექმნილი ნაშრომები საფუძვლად დაედო ქართული ჰარმონიის კურსს, რომელიც იკითხება თბილისის კონსერვატორიაში. ასლანიშვილი მუშაობდა მუსიკალური თეორიის, განსაკუთრებით ქართული ხალხური და პროფესიული მუსიკის თეორიის საკითხებზე, მან აღზარდა მრავალი მუსიკათმცოდნე, მათ შორის [[ანზორ ერქომაიშვილი]] ==ლიტერატურა== {{ქსე|1|637}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:ასლანიშვილი, შალვა}} [[კატეგორია:ქართველი მუსიკათმცოდნეები]] olvh2dm5zjhiwvrtttenb27km64lbm8 0 34028 4816790 4005290 2025-06-19T21:09:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816790 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა_პიროვნება/იაპონია |სახელი = Tenmon |მშობსახელი = 天門 |სურათი = |სურზომა = |წარწერა = |დაბსახელი = აცუში შირაკავა |მოღვაწეობა = |დაბ თარიღი = [[1971| 1971 წელი]] |დაბ ადგილი = | გარდ თარიღი = | გარდ ადგილი = | დაკრ ადგილი= |მოქალაქეობა = |ქვეშევრდომობა = |ეროვნება= |მამა = |დედა = |მეუღლე = |შვილები = |ჯილდოები = |საიტი = |სხვადასხვა = }} '''Tenmon''' ([[იაპონური ენა|იაპ.]] 天門) — [[იაპონია|იაპონელი]] [[ანიმე]]-[[კომპოზიტორი]]. დაიბადა [[ტოკიო|ტოკიოში]] [[1971]] წელს. ნამდვილი სახელი - '''აცუში შირაკავა''' ([[იაპონური ენა|იაპ.]]白川 篤史) ვიდეო–თამაშების გამომშვებ კომპანია [[Minori]]-ში მუშაობისას მან გაიცნო [[მაკოტო შინკაი]] და ამ დრომდე არის მისი ფილმების უცვლელი კომპოზიტორი. მისი დებუტი შედგა შინკაის პირველივე მოკლემეტრაჟიან ფილმში, „[[ის და მისი კატა]]“ და მუსიკამ ფილმებისათვის [[შორეული ვარსკვლავის ხმები]] და [[The Place Promised in Our Early Days]] კი ის [[ანიმე–კომპოზიტორი|ანიმე–კომპოზიტორთა]] შორის ერთ–ერთი ყველაზე პოპულარული გახადა. == ნამუშევრები == ტენმონმა შექმნდა [[საუნდტრეკი|საუნდტრეკები]]: * ''[[She and Her Cat]]'' (1999) * ''[[Voices of a Distant Star]]'' (2001) * ''[[Mizu no Kakera]]'' (2001) * ''[[Tenshi no Kakera]]'' (2003) * ''[[Haru no Ashioto]]'' (2004) * ''[[The Place Promised in Our Early Days]]'' (2004) * ''[[Ef - a fairy tale of the two]]'' (2006) * ''[[5 Centimeters per Second]]'' (2007) * ''[[Ef - a tale of memories]]'' (2007) * ''[[Ef - a tale of melodies]]'' (2008) * ''[[Eden*|Eden* They Were Only Two, On The Planet]]'' (2009) *''[[Children Who Chase Lost Voices]]'' (2011) *''[[Tsurezure Children]]'' (2017) == რესურსები ინტერნეტში == * ''(იაპონური)'' [http://www.den-gaku.net/ Tenmon's official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20031206053839/http://www.den-gaku.net/ |date=2003-12-06 }} [[კატეგორია:იაპონელი კომპოზიტორები]] [[კატეგორია:ანიმეს კომპოზიტორები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1971]] sbprghfdpgio8008oie6nldpxvu5bav 0 35833 4816726 4733858 2025-06-19T17:09:17Z Mimos 1205 /* წიგნები */ 4816726 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მოსულიშვილი}} {{ინფოდაფა მწერალი}} '''მიხო (მიხეილ) ანზორის ძე მოსულიშვილი''' (დ. [[10 დეკემბერი]], [[1962]], [[არაშენდა (გურჯაანის მუნიციპალიტეტი)|არაშენდა]], [[გურჯაანის მუნიციპალიტეტი]], [[საქართველო]]) — [[ქართველები|ქართველი]] მწერალი, გეოლოგი. [[ღირსების მედალი|ღირსების მედლის]] კავალერი, [[გალა (ლიტერატურული პრემია)|გალას პრემიის]] ლაურეატი. == ბიოგრაფია == მიხო მოსულიშვილი დაიბადა [[1962]] წლის 10 დეკემბერს. დედა, ციალა ზაქარიას ასული ვარაზაშვილი (17.02.1943 – 26.03.2022) იყო დიასახლისი, ხოლო მამა, ანზორ მიხეილის ძე მოსულიშვილი (4.04.1937 - 25.05.2021) კი მძღოლი. [[1986]] წელს დაამთავრა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] (თსუ) გეოგრაფია-გეოლოგიის ფაკულტეტი, გეოლოგის სპეციალობით. [[1981]]—[[1984]] წლებში სწავლობდა უნივერსიტეტის მეორად ფაკულტეტზე, სპეციალობით — კინოდრამატურგია. 1986 წლიდან მუშაობდა გეოლოგად [[ფშავი|ფშავში]], 1991-2010 წლებში კი სხვადასხვა ჟურნალ-გაზეთებში, 2010 წლიდან არის თავისუფალი მწერალი. პირველი ნაწარმოები ''[[ტყის კაცი (ნოველა)|ტყის კაცი]]'' გამოაქვეყნა ჟურნალ „ცისკრის“ დამატება „ნობათში“ [[1984]] წელს. გამოცემული აქვს რომანების, მოთხრობების, პიესებისა და თარგმანების ოცზე მეტი წიგნი. მისი პიესების მიხედვით სპექტაკლები დადგმულია საქართველოს სხვადასხვა თეატრებში, ასევე ტელევიზიაში და რადიოში. მისი ნაწარმოებები თარგმნილია ლატვიურ, ინგლისურ, გერმანულ, ფრანგულ, ესპანურ, იაპონურ, სომხურ და რუსულ ენებზე. 2004 წლიდან მიხო მოსულიშვილი იყო ოცზე მეტი წიგნის რედაქტორი<ref>[https://borbalo.blogspot.com/2014/03/blog-post.html რედაქტორი მიხო მოსულიშვილი]</ref>, რომელთა შორის სჭარბობს პოეტური კრებულები. == ნამუშევრები == === წიგნები === '''ქართულად''': ====რომანები==== * ''[[უჟამო ჟამის რაინდი (რომანი)|უჟამო ჟამის რაინდი]]'' (რომანი-მენიპეა), თბ. ბესტსელერი, 1999 * ''[[ფრენა უკასროდ]]'' (რომანი), თბ. სულაკაური, 2001 * ''[[ბენდელა]]'' (დოკუმენტური რომანი), თბ. საარი, 2003 * ''[[ვაჟა–ფშაველა (ბიოგრაფიული რომანი)|ვაჟა-ფშაველა]]'' (ბიოგრაფიული რომანი), თბ. პეგასი, 2011 * ''[[ჰელესა (კინორომანი)|ჰელესა]]''<ref>[https://mimos77.wixsite.com/helessa Helessa]</ref> (კინორომანი), თბ. უსტარი, 2012 * ''[[დიდი ძუ დათვი]]'' (რომანი), თბ. საუნჯე, 2013 '''ინგლისურად''': * ''დიდი ძუ დათვი'', ინგლისურად თარგმნა მანანა რუსიეშვილი-კარტლიჯმა — ''A Big She-Bear''<ref>[https://www.europebookstore.com/products/a-big-she-bear-mikho-mosulishvili/ A BIG SHE-BEAR – Mikho Mosulishvili]</ref> Translated from Georgian into English by Manana Rusieshvili-Cartledge. Categories: all, Build Universes. ISBN 9791256971053, Europa Books, London, 2025 ====მოთხრობები, მინიატურები, პიესები, ლექსები==== * ''[[ტყის კაცი (ნოველა)|ტყის კაცი]] (პიესა), თბ. კულტურის სამინისტრო, 1988 * ''[[მთვარიანი დღის ფრესკები]]'' (მოთხრობები, მინიატურები), თბ. მერანი, 1990 * ''[[სივრცე ვერტიკალში]]'' (მოთხრობები, მინიატურები), თბ. მერანი, 1997 * ''[[გედები თოვლქვეშ]]'' (მინიატურები), თბ. საარი, 2004 * ''[[თითქმის პიკასო და ცოტა ბოსხი, მარჯვნიდან]]'' (პიესები), თბ. საარი, 2010 * ''[[მადლის ქვა]]'' (მოთხრობები), თბ. სიესტა, 2011 * ''[[არსაიდან არსაითკენ]]'' (მინიატურები, მოთხრობა), თბ. საუნჯე, 2012 * ''[[სულის მდინარე]]'' (მოთხრობები), თბ. ინტელექტი, 2012 * ''[[Laudakia Caucasia (პიესა)|Laudakia Caucasia]] (პიესა), თბ. უსტარი, 2014 * ''[[ჩემო მეჟოლია]]'' (პიესა), თბ. გლოსა, 2015 * ''[[დარდისას გეტყვი]]'' (შვიდი მოთხრობა, მინიატურები რვა სხვადასხვა ციკლიდან და ორი ესსეი), თბ. ბაკმი, 2023 * ''[[სიჩუმეს ვხედავ...]]'' (ლექსების წიგნი, ნაწერი იშვიათად, სტუდენტობიდან სიბერემდე<ref>[https://borbalo.blogspot.com/2023/11/blog-post_24.html „სიჩუმეს ვხედავ...“]</ref>), რედაქტორი [[ნინო სადღობელაშვილი]], თბ. კალმოსანი, 2023 * ''[[მიღმურისა და სააქაოსი]]'' (შვიდი სადიდო და სამი საბავშვო პიესა<ref>[https://borbalo.blogspot.com/2024/09/blog-post.html „მიღმურისა და სააქაოსი“]</ref>)), თბ. საარი, 2024 '''გერმანულად''': * ''გედები თოვლქვეშ''<ref>[https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=idn%3D1148578188 „გედები თოვლქვეშ“ გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკის კატალოგში]</ref>, გერმანულად თარგმნეს [[ირმა შიოლაშვილი|ირმა შიოლაშვილმა]] და იოახიმ ბრიტცემ – ''Schwäne im Schnee''<ref>[http://wp.pop-verlag.com/?p=2480 Micho Mossulischwili: Schwäne im Schnee]</ref> Übersetzung aus dem Georgischen von Irma Schiolaschwili und Joachim Britze. Kaukasische Bibliothek. (Hrsg. Uli Rothfuss und Traian Pop) Band 16. (Georgien). ISBN 978-3-86356-170-3, Pop Verlag, Ludwigsburg, 2017 '''თურქულად''': * ''ზამთარმა მოიქნია კუდი'' (თურქ. Mart kapıdan baktırır) მოთხობების კრებულში: „თანხმიერ ასო-ბგერათა ანთოლოგია“ (არაჩვეულებრივი მოთხრობები თანამედროვე ქართული ლიტერატურიდან), თურქულად თარგმნა [[ფარნა-ბექა ჩილაშვილი|ფარნა-ბექა ჩილაშვილმა]], (თურქ.: ''Sessiz Harfler Antolojisi''<ref>[http://www.pandora.com.tr/urun/sessiz-harfler-antolojisi-cagdas-gurcu-edebiyatindan-sira-disi-oykuler/612947 „თანხმიერ ასო-ბგერათა ანთოლოგია“ თურქულად]</ref> - Çağdaş Gürcü Edebiyatından Sıra Dışı Öyküler), 2017, ISBN 978-605-84-7873-2 === პიესები === [[File:Latvian My Redbreast - 2016.jpg|thumb|right|„ჩემო მეჟოლია“ ლატვიურ ენაზე, 2016 წელი]] '''ქართულად''': {{Div col}} * ''[[ობობა (პიესა)|ობობა]], 1990 * ''[[ბედის საზღვარი]]'', 1995 * ''[[თეთრი ლაშქარი]]'', 1997 * ''[[მხიარული დამბაჩა]]'', (2002) * ''[[ცეკვა მკვდრებით]]'', 2005 * ''[[მოპარული ახალი წლის ზღაპარი (პიესა)|მოპარული ახალი წლის ზღაპარი]]'', (2008) * ''[[საშობაო ბატი კომშით (პიესა)|საშობაო ბატი კომშით]]'', 2009 * ''[[ჟიკჟიკობა ღამე]]'', 2010 * ''[[ხაპრა-თაგვობანა]]'', 2010 * ''[[არავის ვეყმოთ, არცა ვემონოთ, გარეშე ღვთისა დამბადებლისა]]'', 2010 * ''[[ჩემო მეჟოლია]]'', 2012 * ''[[ვაჟა-ფშაველა (პიესა)|ვაჟა-ფშაველა]]'', 2012 * ''[[Laudakia Caucasia (პიესა)|Laudakia Caucasia]], 2013 * ''[[გიაურ-ყუში]]'', 2015 * ''[[უკანასკნელი თოლია]], 2018 {{Div col end}} '''გერმანულად''': * ''საშობაო ბატი კომშით'', გერმანულად თარგმნა მაია ლიპარტელიანმა – Weihnachtsgans mit Quitten von Micho Mosulischwili im buch: "Zwischen Orient und Okzident" (Theaterstücke aus Georgien)<ref>[https://tdz.de/shop/produkt/efedda6f-a07a-4a21-b1bc-49c9dbd137ed Zwischen Orient und Okzident (Theaterstücke aus Georgien)]</ref>, Verlag Theater der Zeit, 2015, ISBN 978-3-95749-061-2 '''ლატვიურად''': * ''ჩემო მეჟოლია''<ref>[https://openlibrary.org/works/OL17613868W/Mana_Sarkanr%C4%ABkl%C4%ABte „ჩემო მეჟოლია“ ლატვიურად]</ref>, ლატვიურად თარგმნა ნინო იაკობიძემ – Miho Mosulišvili ''Mana Sarkanrīklīte'' (Skumja, ïoti skumja komçdija), Vitola izdevnieciba, Latvia, 2016, ISBN 978-9934-554-06-3 === თარგმანები === * [[ბორის აკუნინი]] — ''[[აზაზელი]]'' (კონსპიროლოგიური დეტექტივი), არეტე, 2004, ISBN 99940-745-8-X; ''თურქული გამბიტი'' (ჯაშუშური დეტექტივი), პალიტრა L, 2006, ISBN 99940-42-07-6; ''ლევიათანი'' (ჰერმეტული დეტექტივი), პალიტრა L, 2006 წელი, ISBN 9994-53-21-3; მეორე გამოცემა, პალიტრა L, 2010, ISBN 978-9941-413-98-8 * [[გაიუს სვეტონიუს ტრანკვილუსი]] — ''თორმეტი კეისრის ცხოვრება'', პეგასი, 2011, ISBN 978-9941-9206-1-5 * ანრი გიდელი — ''[[პაბლო პიკასო|პიკასო]]'', ქართული ბიოგრაფიული ცენტრი, 2013, ISBN 978-9941-444-13-5 * გულელმო ფერერო — ''[[იულიუს კეისარი]]'', ქართული ბიოგრაფიული ცენტრი, 2016, ISBN 978-9941-444-26-5 * [[ვიქტორ პელევინი]] — ''სამი ცუკერბრინის სიყვარული'' (რომანი-[[დისტოპია]]), პალიტრა L, 2017, ISBN 978-9941-24-628-9 == თეატრი == ===ორიგინალური პიესები=== * ''მეცამეტე ექსპერიმენტული'' — ავთანდილ ციხიშვილის სახელობის უსინათლოთა დრამატული თეატრი, რეჟისორი ალექსანდრე ლაბაძე, 2002 * ''[[თეთრი ლაშქარი]]'' — სოხუმის მოზარდ მაყურებელთა სახელმწიფო თეარტი „თეთრი ტალღა“, რეჟისორი გიორგი რატიანი, 2005 * [[მოპარული ახალი წლის ზღაპარი (პიესა)|''მოპარული ახალი წლის ზღაპარი'']] — ჭიათურის აკაკი წერეთლის სახელობის სახელმწიფო თეატრი, რეჟისორი [[სოსო ნემსაძე]], 2008; გორის გიორგი ერისთავის სახელობის სახელმწიფო თეატრი, რეჟისორი სოსო ნემსაძე, 2012; რუსულად: Сказка об украденном Новом годе — ნოდარ დუმბაძის მოზარდ მაყურებელთა თეატრი, რეჟისორი სერგეი შვედკოვი, 2012; ქუთაისის იაკობ გოგებაშვილის სახელობის თოჯინების პროფესიული სახელმწიფო თეატრი, რეჟისორი ეკატერინე სირაძე, 2013 * ''ენკი–ბენკი ([[მხიარული დამბაჩა]])'' — „მეორე თეატრი“, (საბავშვო თეატრი, მის: დავით აღმაშენებლის პროსპექტი # 60), რეჟისორი ნათია კავსაძე, 2008 * ''[[საშობაო ბატი კომშით (პიესა)|საშობაო ბატი კომშით]]'' — ილიაუნის თეატრი („ვაკის სარდაფი“), რეჟისორი [[გურამ ბრეგაძე]], 2009; [[რუსთავის დრამატული თეატრი]], რეჟისორი გურამ ბრეგაძე, 2013; [[ოზურგეთის დრამატული თეატრი]], რეჟისორი გურამ ბრეგაძე, 2015; დოდო ალექსიძის სასწავლო თეატრი, რეჟისორი ბექა მაღალაშვილი, 2022 * ''[[არავის ვეყმოთ, არცა ვემონოთ, გარეშე ღვთისა დამბადებლისა]]'' — რუსთავის კულტურის ცენტრი (მის: ქ. რუსთავი, წმინდა ნინოს ქ. # 1), რეჟისორი [[გეგა ქურციკიძე]], 2010; [[ნოდარ დუმბაძე|ნოდარ დუმბაძის]] სახელობის სახელმწიფო ცენტრალური საბავშვო თეატრი, რეჟისორი გეგა ქურციკიძე, 2012 * ''[[ჩემო მეჟოლია]]'' — ბოლნისის მუნიციპალური თეატრი, რეჟისორი ზურაბ ხვედელიძე, 2013; [[მარჯანიშვილის თეატრი|კოტე მარჯანიშვილის სახელობის სახელმწიფო აკადემიური დრამატული თეატრი]] (მცირე სცენა), რეჟისორი [[ხათუნა მილორავა]], 2014; [[ველისციხის სახალხო თეატრი|ვასო გოძიაშვილის სახელობის ველისციხის სახალხო თეატრი]], რეჟისორი ომარ კაკაბაძე, 2016; ხულოს სახელმწიფო დრამატული თეატრი, რეჟისორი გეგა ქურციკიძე, 2016 * ''[[ხაპრა-თაგვობანა]]'' — [[ვასო გოძიაშვილი]]ს სახელობის ველსიციხის თეატრი, რეჟიროსი ომარ კაკაბაძე, 2017 * ''[[თეთრი ლაშქარი]]'' — [[კახის სახელმწიფო ქართული დრამატურგიული თეატრი|კახის სახელმწიფო ქართული დრამატული თეატრი]], რეჟისორი ლერი შიოშვილი, 2020 * ''[[ჟიკჟიკობა ღამე]]'' — [[ნოდარ დუმბაძის სახელობის მოზარდ მაყურებელთა თეატრი]], რეჟისორი და ინსცენირების ავტორი [[ეკატერინე კატო შარიქაძე]], 2024 * ''[[უკანასკნელი თოლია]]'' — საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სტუდენტთა სახალხო თეატრი-სტუდია „მოდი-ნახე“, რეჟისორი გიორგი ჭანტურია, 2024 ===თარგმნილი და ინსცენირებული პიესები=== * ''საზღვრები'' — ლეონიდ ზორინის „ვარშავული მელოდიის“ მიხედვით, [[მარჯანიშვილის თეატრი]]ს „ახალი სცენა“, რეჟისორი გიორგი (გოგა) ოსეფაშვილი, 2014 * ''მსუქანი ბიჭი ნატურმორტში'' — იონ საპდარუს სევდიანი კომედია ორ მოქმედებად, ბათუმის ილია ჭავჭავაძის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრის „ახალი სცენა“, რეჟისორი იონ საპდარუ, 2015 * ''პინოკიოს თავგადასავალი'' — კარლო კოლოდის საბავშვო რომანის ინსცენირება, სანდრო ახმეტელის სახელობის მუნიციპალური დრამატული თეატრი, რეჟისორი ლაშა გოგნიაშვილი, 2016 == რადიოთეატრი == * ''[[ტყის კაცი (ნოველა)|ტყის კაცი]]'' (1988), რეჟისორი ბადრი მიქაშავიძე * ''[[სიკვდილი გუარამ მამფალისა]]'' (1989), რეჟისორი ბადრი მიქაშავიძე * ''[[ობობა (პიესა)|ობობა]]'' (1990). რეჟისორი ბადრი მიქაშავიძე * ''[[ცეკვა მკვდრებით]]'' (2008), რეჟისორი [[ზურაბ კანდელაკი]] * ''[[ჟიკჟიკობა ღამე]]'' (2018), რეჟისორი [[ზურაბ კანდელაკი]] == კინო == * [[კახეთის მატარებელი (ფილმი)|კახეთის მატარებელი]] (სცენარის თანაავტორი) – რეჟისორი [[ლალი კიკნაველიძე]], 2018 წ. == ტელევიზია == * ''ჩემი მეგობარი ჰიტლერი'', ტელესპექტაკლის სცენარის თანაავტორი ([[იუკიო მისიმა]]ს მიხედვით), საქართველოს ტელევიზიის პირველი არხი, 1999, რეჟისორი [[ანდრო ენუქიძე]]. * ''[[წვრილ ვარსკვლავთა ღამე]]'' (ტელესერიალი), 45 სერია, სცენარის თანაავტორი, საქართველოს ტელევიზიის პირველი არხი, 1999–2000 == პრემიები და ჯილდოები == {{ღირსების მედალი}} * [[ღირსების მედალი]], საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულება # 132<ref>[https://matsne.gov.ge/ka/document/view/111388 ჟურნალ „ცისკრის“ თანამშრომელთა საქართველოს ორდენებითა და მედლებით დაჯილდოების შესახებ]</ref> (ჟურნალ [[ცისკარი (ჟურნალი)|„ცისკრის“]] 150 წლის იუბილესთან დაკავშირებით გაზეთ „საქართველოს რესპუბლიკის“ 1998 წლის 15 მარტის ნომერში), 1998 [[File:Sertificat from Mea, 2012.jpg|thumb|right|ეფექტური მარკეტინგის კონფერენციის ჯილდოს ვერცხლის პრიზის სერტიფიკატი გამომცემლობა „უსტარს“ მიხო მოსულიშვილის რომანისათვის „ჰელესა“, 27 აგვისტო, 2012, [[პორტლენდი]], [[ორეგონი]], აშშ]] * საქტელერადიო კომიტეტის პრემია რადიოპიესისათვის ''ტყის კაცი'', 1987 * პირველი პრემია თბილისის მერიის, ახალგაზრდობის საქმეთა თბილისის სამმართველოსა და წიგნის მოყვარულთა კავშირ „ბესტსელერის“ ლიტერატურულ კონკურსში, რომანისთვის ''უჟამო ჟამის რაინდი'', [[1998]]. * საერთაშორისო ლიტერატურული კონკურსის, „ბეკარის“ (ლიტერატურული ნაწარმოებები მუსიკაზე) პრემია ნომინაციაში „ჯაზი და როკ-მუსიკა: პროზა“ მოთხრობისათვის ''ურაკპარაკი'' (''Глухомань'' — მთარგმნელი მაია ბირიუკოვა), 2005, [[მოსკოვი]]. * ლიტერატურული კონკურსის „ფორმულა-ნლო“-2006-ის (პროზა) დიპლომი და პრემია, 31 დეკემბერი, 2006, [[ათენი]]. * ლიტერატურული კონკურსის „ხერთვისის“ პრემია (პროზა) და სკულპტურა, 8 დეკემბერი, 2007, [[თბილისი]]. * [[გალა (ლიტერატურული პრემია)]] ბიოგრაფიული რომანისათვის „ვაჟა–ფშაველა“, 2011 * ვერცხლის პრიზი გამომცემლობა "უსტარს" კინორომანისათვის “ჰელესა” (სინოპსისით) ეფექტური მარკეტინგის ჯილდოს კონფერენციაზე (The Summit Marketing Effectiveness Award) ნომინაციაში: “მცირე ბიუჯეტი”, 27 აგვისტო, 2012, [[პორტლენდი]], [[ორეგონი]], [[აშშ]] * თუმანიშვილის სახელობის ფონდის, თუმანიშვილის კინომსახიობთა თეატრის და ქალაქ თბილისის მერიის კულტურული ღონისძიებების ცენტრის ერთობლივი პროექტის „ახალი ქართული პიესა 2012“-ის პრიზი პიესისათვის ''[[ვაჟა-ფშაველა (პიესა)|ვაჟა-ფშაველა]]'', 12 დეკემბერი, 2012 * ლიტერატურული კონკურსის „საუკეთესო მოთხრობა მასწავლებელისთვის“ პირველი ადგილი, მოთხრობისათვის „მდოგვის მარცვლისა და ანგელოზებისათვის“, 30 სექტემბერი, 2019 * ლიტერატურული კონკურსის „მაჩაბელი“ მთავარი პრიზი ნომინაციაში „საუკეთესო პროზაული ნაწარმოები“ მოთხრობისათვის „ტურის ქორწილი, ანუ მზე პირს იბანს“, 22 ივლისი, 2022 * პირველი ადგილი ლიტერატურულ კონკურსზე „ლილე-2022“, მოთხრობისათვის „ზეცას ვიყავ, ზეცა ვნახე“, 30 სექტემბერი, 2022; იგიგვე პრიზი „ლილე 2023“-ზე, მოთხრობისათვის „ჯავახეთის ფამფარულა, ჩემი...“, 11 სექტემბერი, 2023 * პრემია „[[პრემია „საგურამო“|საგურამო]]“, ნომინაცია: პროზა, 12 სექტემბერი, 2024 ==ლიტერატურა== * ''თოდუა ნ.,'' პოსტსაბჭოთა პერიოდის ქართული დრამატურგია<ref>[https://digitallibrary.tsu.ge/book/2021/apr/dissertations/todua-disertacia.pdf პოსტსაბჭოთა პერიოდის ქართული დრამატურგია/2.8. საზოგადოების მანკიერებათა მხილება (მიხო მოსულიშვილის პიესა „ჩემო მეჟოლია...“), გვ.184]</ref>, თბ., თსუ, 2020 * ''ჯალიაშვილი მ.,'' ლიტერატურული წერილები, თბ., წყაროსთვალი, 2006 - ISBN 99940-899-0-0 * ''ჯაველიძე ე.,'' უკეთუ სულითა (ლიტერატურული წერილები), თბ., მერანი, 1989 * ''ბენაშვილი გ.,'' ლიტერატურულ-კრიტიკული ეტიუდები, თბ., მერანი, 1989 * ''გრიგალაშვილი ნ.,'' ზრუნვის საგანი (ლიტერატურულ-კრიტიკული წერილები), თბ., მერანი, 1988 == რესურსები ინტერნეტში == {{მინიდაფა |პორტალი = ბიოგრაფიები |ვიქსიკონი = |ვიკიწიგნები = |ვიკიციტატა = მიხო მოსულიშვილი |ვიკიწყარო = |ვიკისახეობები = |ვიკისიახლეები = |ვიკისაწყობი = Miho Mosulishvili |მეტავიკი = |ვიკიმონაცემები = Q529583 }} * {{nplg ბიოგრაფია|00000534}} * [http://burusi.wordpress.com/literature/mikho-mosulishvili/ მიხო მოსულიშვილი — Mikho Mosulishvili] — ბურუსი * [https://www.tsu.ge/in/library/lib-authors/10118 უნივერსიტეტელი ავტორები: მიხეილ მოსულიშვილი] * [http://maiajaliashvili.blogspot.com/2011/02/blog-post_11.html მაია ჯალიაშვილი — „ნისლის ადამიანები“] * [http://book.gov.ge/en/author/mosulishvili-mikho-/120/ Miho Mosulishvili] — Georigian National Book Center * [http://openlibrary.org/authors/OL802155A/Mixo_Mosulis%CC%8Cvili Miho Mosulishvili] — Open Library * [https://mihobooks.wordpress.com/ Mikhobooks] — Reviews for novels and plays by Mikho Mosulishvili * [https://borbalo.blogspot.com/2024/03/blog-post.html ოთხი პიესა (ტექსტები) ქართული თეატრის ელექტრონული არქივის „მსოფლიო დრამატურგიის ელექტრონული ბიბლიოთეკის“ ბაზაში] * [https://poetry.ge/pages/mimos/poems მიხო მოსულიშვილი - ლექსები, პოემები] ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მოსულიშვილი, მიხო}} [[კატეგორია:მიხო მოსულიშვილი| ]] [[კატეგორია:ქართველი მწერლები]] [[კატეგორია:ქართველი დრამატურგები]] [[კატეგორია:ქართველი სცენარისტები]] [[კატეგორია:ქართველი მთარგმნელები]] [[კატეგორია:ქართველი გეოლოგები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1962]] [[კატეგორია:საქართველოს ღირსების მედლით დაჯილდოებულები]] [[კატეგორია:გალას პრემიის ლაურეატები]] [[კატეგორია:საგურამოს პრემიის ლაურეატები]] [[კატეგორია:გურჯაანის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]] [[კატეგორია:თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები]] {{სქოლიო}} {{მიხო მოსულიშვილი}} mqdiurjrasx6qokngxtsj40z9jj85lb 0 40983 4816663 4741691 2025-06-19T13:05:52Z 78.177.163.183 4816663 wikitext text/x-wiki {{ციტირება აკლია}} {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = შიმონ პერესი<br/>שמעון פרס | სურათი= Shimon Peres official portrait, 2007.jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Shimon Peres signature - en.svg | დაბადების თარიღი = [[2 აგვისტო]], [[1923]] | დაბადების ადგილი= [[ვიშნიევა]], [[პოლონეთის მეორე რესპუბლიკა|პოლონეთი]]<br /> (ამჟამად [[ბელარუსი]]) | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2016|9|28|1923|8|2}} | გარდაცვალების ადგილი=[[რამათ-განი]], [[ისრაელი]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = სონია გელმანი | შვილები=3 | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = [[ისრაელის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[15 ივლისი]], [[2007]] | თანამდებობა დატოვა = [[24 ივლისი]], [[2014]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[მოშე კაცავი]] | მემკვიდრე = [[რუვენ რივლინი]] | რიგი2 = ისრაელის პრემიერ-მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[4 ნოემბერი]], [[1995]] | თანამდებობა დატოვა2=[[18 ივნისი]], [[1996]] | წინამორბედი2 = [[იცხაკ რაბინი]] | მემკვიდრე2 = [[ბენჯამინ ნეთანიაჰუ]] | პრეზიდენტი2=[[ეზერ ვეიცმანი]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = [[13 სექტემბერი]], [[1984]] | თანამდებობა დატოვა3 =[[20 ოქტომბერი]], [[1986]] | წინამორბედი3 = [[იცხაკ შამირი]] | მემკვიდრე3 = [[იცხაკ შამირი]] | პრეზიდენტი3 =[[ხაიმ ჰერცოგი]] | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = [[22 აპრილი]], [[1977]] | თანამდებობა დატოვა4 =[[21 ივნისი]], [[1977]] | წინამორბედი4 = [[ეფრაიმ კაცირი]] | მემკვიდრე4 = [[იცხაკ რაბინი]] | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''შიმონ პერესი''' ({{lang-he|שמעון פרס}}, {{lang-ar|شمعون بيرس}}, დაბადებით Szymon Perski; დ. [[2 აგვისტო]], [[1923]], აღმოსავლეთი [[პოლონეთის მეორე რესპუბლიკა|პოლონეთი]] — გ. [[28 სექტემბერი]], [[2016]], [[თელ-ავივი]], [[ისრაელი]]) — [[ისრაელი]]ს სახელმწიფო მოღვაწე, რომლის პოლიტიკური კარიერა 65 წელზე მეტს ითვლის. 1984-1986 და 1995-1996 წლებში იყო ისრაელის [[ისრაელის პრემიერ-მინისტრების სია|პრემიერ-მინისტრი]]. [[2007]] წლის ივნისში აირჩიეს ისრაელის [[პრეზიდენტი|პრეზიდენტად]]. ეს პოსტი ოფიციალურად დაიკავა [[2007]] წლის [[16 ივლისი|16 ივლისს]]. შიმონ პერესი იყო [[ისრაელი|ისრაელის]] მეცხრე [[პრეზიდენტი]], [[2007]]-14 წლებში. ასევე გახლდათ [[პრემიერ-მინისტრი]] (ორჯერ) და დროებითი [[პრემიერ-მინისტრი]]ც [[1970]]-90 წლების პერიოდში. პერესი, საკუთარი კარიერის მანძილზე, თორმეტი კაბინეტის წევრი გახლდათ და წარმოადგენდა ხუთ [[პოლიტიკური პარტია|პოლიტიკურ პარტია]]ს. შიმონ პერესი [[1959]] წლის ნოემბერში აირჩიეს ქნესეტში, [[2006]] წელს სამთვიანი შეფერხების მიუხედავად, მას ეს თანამდებოდა უწყვეტად ეკავა, სანამ [[2007]] წლის 13 ივნისს [[პრეზიდენტი|პრეზიდენტად]] არ აირჩიეს (ეს მოხდა [[ქნესეთი]]ს წევრთა უმრავლესობის გადაწყვეტილებით - 58 ხმით). [[2014]] წელს, პენსიაზე გასვლისას, პერესი ითვლებოდა უხუცეს სახელმწიფო მეთაურად, რომელიც [[ისრაელი|ისრაელს]] აქამდე ჰყოლია. მცირე ასაკიდანვე შიმონ პერესი განთქმული იყო ორატორობით. ის აირჩია პროტეჟედ [[დავიდ ბენ-გურიონი|დავიდ ბენ-გურიონმა]]. მან თავისი პოლიტიკური კარიერა დაიწყო [[1940]]-იანი წლების ბოლოს, [[1948]] წლის [[არაბეთი|არაბეთ]]-[[ისრაელი]]ს ომის დროს მას ეკავა მრავალი დიპლომატიური თუ სამხედრო თანამდებობა. მისი პირველი მაღალი დონის სამთავრობო თანამდებობა გახლდათ - თავდაცვის გენერალური დირექტორის მოადგილე, [[1952]] წელს, როცა სულ რაღაც 28 წლის იყო, ხოლო დირექტორი გახლდათ [[1953]]-59 წლებში. [[1956]]-ში შიმონი მონაწილეობდა ისტორიულ მოლაპარაკებებში სევრეს პროტოკოლის შესახებ, რომლის ავტორი [[ბრიტანეთი]]ს [[პრემიერ-მინისტრი]] - ენტონი იდენი გახლდათ . [[1963]] წელს პერესმა მოლაპარაკებები გამართა [[აშშ]]-ს [[პრეზიდენტი|პრეზიდენტ]] - [[ჯონ კენედი|ჯონ კენედისთან]], რის შემდეგაც [[ამერიკა]]მ [[ისრაელი|ისრაელს]] მიჰყიდა ჰოკის ანტი-საზენიტო რაკეტები. შიმონ პერესმა ჩაანაცვლა [[იცხაკ რაბინი]] და გახდა [[ისრაელი]]ს [[პრემიერ-მინისტრი]]ს მოვალეობის შემსრულებელი [[1977]] წელს, სანამ თავად დაიკავებდა ამ თანამდებობას [[1984]]-86 წლებში. საგარეო მინისტრის როლში პერესმა შეადგინა [[ისრაელი|ისრაელ]]-[[იორდანია|იორდანიის]] სამშვიდობო ხელშეკრულება და [[1994]] წელს მიიღო [[ნობელის პრემია]] [[რაბინი|რაბინთან]] და [[იასირ არაფატი|იასირ არაფატთან]] ერთად. [[1996]] წელს მან დააარსა „პერესის მშვიდობის ცენტრი“, რომლის მიზანია: „მშვიდობა და წინსვლა შუა აღმოსავლეთში, ეკონომიკური თუ ტექნოლოგიური განვითარება და კეთილდღეობა“. შიმონ პერესი გახლდათ პოლიგლოტი, საუბრობდა პოლონურად, ფრანგულად, ინგლისურად, რუსულად და ებრაულად. შიმონი გახლდათ პოეტი და კომპოზიტორი. შეხვედრებისას ლექსებს წერდა და შემდეგ ამ ლექსებზე სიმღერებს თხზავდნენ. იგი დაინტერესებული იყო ფრანგული ლიტერატურითა და ჩინური ფილოსოფიით. შიმონ პერესი ინსულტით გარდაიცვალა, [[2016]] წლის 28 სექტემბერს, [[თელ-ავივი|თელ-ავივთან]] ახლოს. ==ადრეული ცხოვრება== შიმონ პერესი დაიბადა [[1923]] წლის პირველ აგვისტოს, [[პოლონეთი|პოლონეთში]]. მისი ოჯახი საუბრობდა ებრაულად და რუსულად, მოგვიანებით შიმონმა სკოლაში ისწავლა პოლონური ენაც, ასევე დაეუფლა ინგლისურ და ფრანგულ ენებს. პერესის მამა შეძლებული ვაჭარი იყო, დედა კი - ბიბლიოთეკარი. ჰყავდა უმცროსი ძმა - გერშონ პერესი. შიმონ პერესი ამტკიცებდა, რომ ის დიდი კურთხევის შედეგად დაიბადა და მისი მშობლებით ამაყობდა. პერესის ცხოვრებასა და პიროვნებად ჩამოყალიბებაში დიდი როლი ითამაშა ბაბუამ. ერთ-ერთ ინტერვიუში პერესმა განაცხადა, რომ იზრდებოდა ბაბუის სახლში და მან ასწავლა თალმუდი, მისი თქმით ეს არც ისე ადვილი იყო, როგორც ჩანდა. შიმონ პერესი ირწმუნებოდა, რომ მას არ სურდა გამხდარიყო [[ისრაელი|ისრაელის]] [[პრეზიდენტი]], ბავშვობაში მისი ოცნება იყო, რომ ყოფილიყო მწყემსი ან პოეტი. [[1932]] წელს მამამისი ემიგრაციაში წავიდა [[პალესტინა]]ში და [[თელ-ავივი|თელ-ავივში]] დასახლდა. ოჯახი მას გაჰყვა [[1934]] წელს. შიმონ პერესმა სკოლა დაამთავრა ბალფურში, რის შემდეგაც, 15 წლის ასაკში, ის წავიდა ბენ შემენის ახალგაზრდულ სოფელში, ხოლო შემდეგ რამდენიმე წლის განმავლობაში ცხოვრობდა გევაში. სწორედ აქ დაიბადა მისი ქალიშვილი - ზვია ვალდანი. პერესის ყველა ნათესავი, რომელიც [[პოლონეთი|პოლონეთში]] დარჩა, [[1941]] წელს მოკლეს, [[ჰოლოკოსტი]]ს დროს. მათგან ბევრი ცოცხლად დაწვეს ქალაქის სინაგოგაში. [[1945]] წელს შიმონ პერესი დაქორწინდა სონია გელმანზე, რომელმაც საზოგადოების ყურადღების მიღმა დარჩენა ამჯობინა. მათ სამი შვილი შეეძინათ. [[1947]] წელს პერესი შეუერთდა [[ისრაელი]]ს თავდაცვის ძალებს - ჰაგანას. [[დავიდ ბენ-გურიონი|დევიდ ბენ-გურიონმა]] მას დააკისრა პერსონალისა და იარაღის შესყიდვა. იგი დაინიშნა საზღვაო სამსახურის ხელმძღვანელად [[1948]] წელს, როცა ისრაელმა მიიღო დამოუკიდებლობა. ==პოლიტიკური კარიერა== თავდაპირველად პერესი აირჩიეს [[ქნესეთი|ქნესეტში]], არჩევნებში მან 58 ხმის მოგროვება შეძლო და აჯობა ორ კონკურენტს - კოლეტ ავიტალსა და [[რეუვენ რივლინი|რეუვენ რივლინს]] მას თავდაცვის მინისტრის მოადგილის თანამდებობა ეკავა [[1965]] წლამდე. მოკავშირე [[მოშე დაიანი|მოშე დაიანთან]] და [[დავიდ ბენ-გუირონი|დავიდ ბენ-გუირონთან]] ერთან, [[1968]] წელს, მან დატოვა „მაპაი“ და შეუერთდა მემარცხენეებს. ამის შემდეგ შეთანხმებას მიაღწია [[აშშ]]-ს [[პრეზიდენტი|პრეზიდენტ]] კენედისთან, რის შემდეგ [[ამერიკა]]მ [[ისრაელი|ისრაელს]] მიჰყიდა ჰოკის ანტი-საზენიტო რაკეტა. [[1969]] წელს შიმონ პერესი დაინიშნა ემიგრანტთა მინისტრად [[1970]] წელს გახდა ტრანსპორტისა და კომინიკაციის მინისტრი. [[1974]] წელს გახლდათ [[ისრაელი]]ს კაბინეტის წევრი, რის შემდეგაც დაინიშნა ქვეყნის თავდაცვის მინისტრად, [[იცხაკ რაბინი|იცხაკ რაბინის]] მმართველობისას. შიმონ პერესი და [[რაბინი]] მეტოქეები იყვნენ, [[1977]] წელს პერესი კვლავ დამარცხდა პარტიული არჩევნებისას. ისინი პასუხისმგებელნი იყვნენ პროცესებზე, რაც [[ისრაელი|ისრაელში]] ხდებოდა. ცხადი იყო, რომ პერესი და [[რაბინი]] სხვადასხვა გადაწყვეტილებას იღებდნენ. ამის საუკეთესო მაგალითია, [[1976]] წლის 27 ივნისის ტერორისტული აქტი, [[უგანდა]]ს აეროპორტზე. [[იცხაკ რაბინი]] ტერორისტებთან მოსალაპარაკებლად ემზადებოდა, მაშინ, როცა პერესი დაჟინებით მოითხოვდა დაგეგმილიყო სპეცოპერაცია, მძევლების გასათავისუფლებლად. აეროპორტში ჩატარებული, კარგად დაგეგმილი სამაშველო სპეცოპერაცია წარმატებული აღმოჩნდა, 102 მძევალი განთავისუფლდა და მხოლოდ ერთი ლეიტენანტი - იონათან ნეთანიაუ გარდაიცვალა. ==პრეზიდენტობა 2007-2014== [[2007]] წელს [[ისრაელი|ისრაელში]] ჩატარებული საპრეზიდენტო არჩევნებში,პერესმა გაიმარჯვა. მან ორ კონკურენტს: რივლინსა და ავიტალს აჯობა. მეორე ტურში, მისმა ოპონენტებმაც მხარი მას დაუჭირეს და საბოლოოდ პრეზიდენტობა შიმონ პერესს ხვდა წილად (ქნესეტის 86-მა წევრმა ხმა მისცა მას, ხოლო 23-მა უარყო). პოსტის დაკავებისთანავე მან ქნესეტი დატოვა (ქნესეტის ისტორიის მანძილზე იყო ყველაზე დიდი ხნით არჩეული წევრი). ინაუგურაცია [[2007]] წლის 15 ივლისს გაიმართა. [[2008]] წლის 20 ნოემბერს, შიმონ პერესი გახდა საპატიო რაინდი. ეს წოდება დედოფალმა ელიზაბეტ II-მ უბოძა და ბუკინგემის სასახლეში მას გადასცეს „წმინდა მიქაელისა და წმინდა გიორგის“ ღირსების მედალი [[2014]] წელს პერესმა განაცხადა, რომ აღარ აპირებდა [[პრეზიდენტი|პრეზიდენტობის]] უფლებამოსილების გახანგრძლივებას და [[რეუვენ რივლინი|რეუვენ რივლინმა]]ა ჩაანაცვლა ის. რივლინმა აღნიშნული თანამდებობა [[2014]] წლის 10 ივნისს დაიკავა. [[2016]] წლის 13 სექტემბერს პერესი ინსულტის შედეგად მოათავსეს შებას სამედიცინო ჰოსპიტალში .მისი მდგომარება რთული იყო, რამეთუ მას ტვინის მასიური სისხლდენა ტანჯავდა. ორი დღის შემდეგ მისი მდგომარეობა თითქოს დასტაბილურდა, მაგრამ, საბოლოო გამოკვლევებით დამტკიცდა, რომ მისი გამოჯანმრთელება შეუძლებელი იყო. შიმონ პერესი [[2016]] წლის, 28 სექტემბერს, 93 წლის ასაკში გარდაიცვალა, შებას სამხედრო ჰოსპიტალში, თელ-ავივთან ახლოს. მისი გარდაცვალებიდან მალევე, უმაღლესი თანამდებობების პირებმა მწუხარება გამოთქვეს და ამგვარად გამოეხმაურნენ ამ ამბავს: *[[რუსეთი]]ს პრეზიდენტმა, [[ვლადიმირ პუტინი|ვლადიმირ პუტინმა]] განაცხადა: „მე ძალიან გამიმართლა, რომ არაერთხელ შევხვდი ამ არაჩვეულებრივ ადამიანს. ყოველ ჯერზე აღფრთოვანებული ვიყავი მისი სიმამაცით, პატრიოტიზმით, სიბრძნითა და ხედვით“; *[[ჩინეთი]]ს პრეზიდენტმა, [[სი ძინპინი]] ასე გამოეხმაურა შიმონ პერესის გარდაცვალებას - „მისი სიკვდილი ჩინეთისთვის ძველი მეგობრის დაკარგვაა“; *[[ინდოეთი]]ს მაშინდელმა პრეზიდენტმა - [[პრანაბ მუხერჯი]]მ თქვა: „ინდოეთი პერესს გაიხსენებს, როგორც ქვეყნის მეგობარს“; *შეერთებული შტატების ყოფილმა პრეზიდენტმა, [[ბარაკ ობამა]]მ განაცხადა, რომ ყოველთვის მადლობელი იქნება, რადგან შიმონ პერესთან მეგობრობა აკავშირებდა; *New York Times -მა, შიმონ პერესს სტატია მიუძღვნა, სადაც დაიწერა, რომ პერესმა შეძლო გაეძლიერებინა ქვეყანა და შექმნა ძლიერი სამხედრო არსენალი, ისრაელის არაბ მეზობლებთან გრძელვადიანი მშვიდობის დასამყარებლად. დაკრძალვა გაიმართა ჰერლსის მთაზე, [[2016]] წლის 30 სექტემბერს. დაახლოებით 4,000 პირი დაესწრო მას (75 ქვეყნის წარმომადგენლები). მათ შორის იყვნენ: ისრაელის პარლამენტის წევრები, [[ბარაკ ობამა]], (უნდა აღინიშნოს, რომ ნელსონ მანდელას გარდაცვალების შემდეგ ეს მეორე შემთხვევაა, როცა [[ბარაკ ობამა]] საზღვარგარეთ დაკრძალვას დაესწრო), [[ბილ კლინტონი]], [[მაჰმუდ აბასი]], [[საფრანგეთი]]ს პრეზიდენტი - [[ფრანსუა ოლანდი]], [[კანადა|კანადის]] პრემიერ მინისტრი - [[ჯასტინ ტრიუდო]], [[გერმანია|გერმანიის]] პრეზიდენტი - [[იოახიმ გაუკი]], [[მექსიკა|მექსიკის]] პრეზიდენტი - [[ენრიკე პენია ნიტო]] და [[ესპანეთი]]ს მეფე - ფელიპე VI. [[ბრიტანეთი]]ს დელეგაციაში ერთიანდებოდნენ [[პრინცი ჩარლზი]], საგარეო საქმეთა მდივანი - [[ბორის ჯონსონი]], ყოფილი პრემიერ-მინისტრი - [[დევიდ კამერონი]], [[გორდონ ბრაუნი]] და [[ტონი ბლერი]]. მისი გარდაცვალების შემდეგ, მის პატივსაცემად, ნეგევის ატომური კვლევის ცენტრს, რომელიც [[1958]] წელს აშენდა, შიმონ პერესის სახელი ეწოდა. == რესურსები ინტერნეტში == {{commonscat|Shimon Peres}} *[http://www.president.gov.il/defaults/default_en.asp Official Israeli Presidency website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180208110935/http://www.president.gov.il/defaults/default_en.asp |date=2018-02-08 }} *[http://www.youtube.com/Peres Channel] on YouTube *[http://www.peres-center.org Peres Center for Peace] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190315030421/https://www.peres-center.org/ |date=2019-03-15 }} *[http://www.britannica.com/eb/article-9059215/Shimon-Peres Biography] *[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1994/peres-lecture.html Lecture] *[http://www.president.gov.il/English/Pages/english.aspx Official Israeli Presidency website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130313073850/http://www.president.gov.il/English/Pages/English.aspx |date=2013-03-13 }} *[https://www.youtube.com/Peres Official channel] on YouTube *[http://www.parsine.com/fa/news/62558 The day Peres became a Sheikh!] *[https://web.archive.org/web/20190315030421/https://www.peres-center.org/ Peres Center for Peace] *[http://www.britannica.com/eb/article-9059215/Shimon-Peres Biography] at the ''[[Encyclopædia Britannica]]'' *[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1994/peres-lecture.html Lecture] at [[NobelPrize.org]] *[https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/peres.html Shimon Peres biography] at the [[Jewish Virtual Library]] *[https://www.theguardian.com/profile/shimon-peres Column archive] at ''[[The Guardian]]'' *[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/4134419.stm BBC] – Sharon seals new Israel coalition *[https://archive.today/20130706010146/http://fr.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1131367067166&pagename=JPost/JPArticle/ShowFull Peres's metaphysical propensity to lose] by Matthew Wagner, published in ''[[The Jerusalem Post]]'', November 10, 2005. *[https://web.archive.org/web/20060316032623/https://www.isracast.com/transcripts/291105a_trans.htm Former Labor Leader Shimon Peres Heading For Sharon's new party] – recorded Report from IsraCast. *[https://web.archive.org/web/20070510070640/https://uc.princeton.edu/main/index.php?option=com_content&task=view&id=608&Itemid=11%2F Shimon Peres speaks at the Council on Foreign Relations about the Israel/Lebanon conflict] on July 31, 2006 *[https://web.archive.org/web/20120502212331/https://www.cornell.edu/video/viewer/peres.cfmv Shimon Peres speaks at Cornell University – "A Conversation with Shimon Peres"] *[http://www.haaretz.com/hasen/pages/ShArtStEngPE.jhtml?itemNo=870789&contrassID=2&subContrassID=1&title=%27Presidency%20rounds%20off%2066-year%20career%20%27&dyn_server=172.20.5.5 "Presidency rounds off 66-year career"] by Amiram Barkat, ''[[Haaretz]]'' *[https://www.un.org/ga/63/generaldebate/israel.shtml President Peres' address to the 63rd session of the United Nations General Assembly], September 24, 2008 *{{YouTube|b8Nv7L7Gl9I|Segment Interview}} by [[Leon Charney]] on The Leon Charney Report *{{YouTube|AfTTI2A-Lf0|Full Interview}} by [[Leon Charney]] on The Leon Charney Report {{ისრაელის პრემიერ-მინისტრები}} {{ისრაელის პრეზიდენტები}} {{ისრაელის თავდაცვის მინისტრები}} {{ნობელის პრემია მშვიდობის განმტკიცებაში}} {{ნობელის პრემია 1994}} {{DEFAULTSORT:პერესი, შიმონ}} [[კატეგორია:ისრაელის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ისრაელის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:ისრაელის პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 2 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1923]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 28 სექტემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2016]] [[კატეგორია:ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებაში]] ab95mxaom8j1gpcdaqu8ox5j9h7tkkd 0 41453 4816679 4200928 2025-06-19T13:19:34Z 78.177.163.183 4816679 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = გორდონ ბრაუნი<br/>Gordon Brown | სურათი= Gordon Brown (2008).jpg | სურათის ზომა = 250px | ხელმოწერა =Gordon Brown signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[27 ივნისი]], [[2007]] | თანამდებობა დატოვა = [[11 მაისი]], [[2010]] | მონარქი = [[ელისაბედ II]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ტონი ბლერი]] | მემკვიდრე = [[დეივიდ კამერონი]] | დაბადების თარიღი = [[20 თებერვალი]], [[1951]] | დაბადების ადგილი= [[გლაზგო]], [[შოტლანდია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = ბრიტანელი ([[შოტლანდიელები|შოტლანდიელი]]) | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = სარა ბრაუნი | მამაკაცი = | პროფესია = | რელიგია = | პარტია = [[ლეიბორისტული პარტია (დიდი ბრიტანეთი)|ლეიბორისტული პარტია]] | რიგი = [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | რიგი2 = ხაზინის კანცლერი<br/>(ფინანსთა მინისტრი) | თანამდებობა დაიკავა2 = [[2 მაისი]], [[1997]] | თანამდებობა დატოვა2= [[27 ივნისი]], [[2007]] | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2=[[ტონი ბლერი]] | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ჯეიმზ გორდონ ბრაუნი''' ({{lang-en|James Gordon Brown MP;}} დ. [[20 თებერვალი]], [[1951]]) — [[დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო]]ს 52-ე [[დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრები|პრემიერ-მინისტრი]], ხაზინის პირველი ლორდი, სამოქალაქო სამსახურის მინისტრი, პარლამენტის წევრი და [[ლეიბორისტული პარტია (დიდი ბრიტანეთი)|ლეიბორისტული პარტიის]] ყოფილი ლიდერი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.number10.gov.uk/past-prime-ministers/gordon-brown Gordon Brown] Official government profile {{commons|Gordon Brown|გორდონ ბრაუნი}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{ესკიზი-პოლიტიკოსი}} {{DEFAULTSORT:ბრაუნი, გორდონ}} [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 20 თებერვალი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს ლეიბორისტული პარტიის ლიდერები]] lk89wr2h3pl11w0kqsyp7gf739qnn2f 0 41471 4816680 4449430 2025-06-19T13:20:13Z 78.177.163.183 4816680 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ტონი ბლერი<br />Tony Blair | სურათი= Tony Blair 2010 (cropped).jpg | სურათის ზომა = 200px | ხელმოწერა =Tony Blair autograph.svg | თანამდებობა დაიკავა = 2 მაისი, 1997 | თანამდებობა დატოვა = 27 ივნისი, 2007 | მონარქი = [[ელისაბედ II]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ჯონ მეიჯორი]] | მემკვიდრე = [[გორდონ ბრაუნი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1953|05|6}} | დაბადების ადგილი= [[ედინბურგი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = | პროფესია = | რელიგია = | პარტია = [[ლეიბორისტული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|ლეიბორისტული პარტია]] | რიგი = [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | რიგი2 = [[ოპოზიციის ლიდერი (გაერთიანებული სამეფო)|ოპოზიციის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[27 ივლისი]], [[1994]] | თანამდებობა დატოვა2= [[2 მაისი]], [[1997]] | წინამორბედი2 = [[მარგარეტ ბეკეტი]] | მემკვიდრე2 = [[ჯონ მეიჯორი]] | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = [[ლეიბორისტული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|ლეიბორისტული პარტიის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა3 = [[21 ივლისი]], [[1994]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[24 ივნისი]], [[2007]] | წინამორბედი3 = [[ჯონ სმიტი]] | მემკვიდრე3 = [[გორდონ ბრაუნი]] | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ენტონი ჩარლზ ლინტონ ბლერი''' {{lang-en|Anthony Charles Lynton Blair}}; დ. [[6 მაისი]], [[1953]], [[ედინბურგი]]) — [[გაერთიანებული სამეფო]]ს პრემიერ-მინისტრი 1997-2007 წლებში, ლეიბორისტული პარტიის ლიდერი 1994-2007 წლებში და პარლამენტის წევრი სეჯფილდის ოლქიდან 1983-2007 წლებში. [[2007]] წლის 27 ივნისს გადადგა [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები|პრემიერ-მინისტრი]]ს პოსტიდან და ამავე დროს დაინიშნა ახლო აღმოსავლეთში დესპანად [[გაერო]]ს, [[ევროპის კავშირი|ევროკავშირის]], [[აშშ]]-ისა და [[რუსეთი]]ს (კვარტეტი) სახელით. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.tonyblairoffice.org/ The Office of Tony Blair] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120117211627/http://www.tonyblairoffice.org/ |date=2012-01-17 }} – Official website * [http://www.tonyblairfaithfoundation.org/ Tony Blair Faith Foundation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101210051759/http://www.tonyblairfaithfoundation.org/ |date=2010-12-10 }} * [http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/politics/6625869.stm The Blair Years – Timeline] at BBC News {{Commons|Tony Blair}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{ესკიზი-ბიოგრაფია}} {{DEFAULTSORT:ბლერი, ტონი}} [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 6 მაისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1953]] [[კატეგორია:XX საუკუნის გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] rw9vkit89gu9mqzon02un3xh87yi6db 0 46762 4816864 4505481 2025-06-20T04:09:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816864 wikitext text/x-wiki [[File:Aeaea, the island of Circe, located south of Rome with the Islands of the Sirens closeby.jpg|280px|thumb|იტალიის რუკაზე, რომისგან სამხრეთით აღნიშნული აიაია ([[აბრაჰამ ორტელიუსი]], 1624).]] '''აია''' ({{lang-grc|Αιαία}}) ან ''ეა'' — მითოლოგიური კუნძული, რომელიც, როგორც ამბობენ, იყო ქალღმერთი-ჯადოქრის [[ცირცე|ცირცეს]] სამფლობელო. ჰომეროსის „ოდისეაში“ [[ოდისევსი]] [[ალკინოოსი|ალკინოოსს]] უყვება, რომ სახლისკენ, ითაკაში გამგზავრებისას გზად აქ დარჩა ერთი წლის განმავლობაში. ის ამბობს, რომ ვერ შეძლო ამ კუნძულზე ყოფნის აუცილებლობას შეწინააღმდეგებოდა, უფრო არა იმდენად ცირცეს, რამდენადაც იმის გამო, რომ კუნძულის დატოვების აუცილებლობაზე რომ ვერ ეთქვა უარი. თანამედროვე ბერძენი სწავლული, იოანნის კარკიდისი თვლის, რომ რეალისტური იდენტიფიკაციის ნებისმიერი მცდელობა უშედეგოა, ამტკიცებს რა, რომ [[ჰომეროსი|ჰომეროსმა]] ბუნდოვნად მოათავსა აიაია მისი მსოფლიოს სადღაც აღმოსავლეთ ნაწილში, ალბათ, კოლხეთის მახლობლად, რამდენადაც ცირცე იყო კოლხეთის მეფის, აიეტის და, და რადგან, მათ მამიდას, ეოსს იქ ჰქონდა საკუთარი სასახლე. [[ჰომეროსი]]ს „[[ოდისეა]]ში“ წარმოდგენილი გარკვეულწილად არათანმიმდევრული გეოგრაფია ხშირად მიიჩნევა უფრო როგორც მითოლოგიური, ვიდრე ლიტერატურული, მაგრამ ალექსანდრიელი სწავლულის და პოეტის, [[აპოლონიოს როდოსელი|აპოლონიოს როდოსელის]] გეოგრაფია უფრო სპეციფიკურია<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=3&t=37998 სპეციფიკური]. უცხო სიტყვათა ლექსიკონი, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა.</ref>. მის ეპიკურ პოემაში „არგონავტიკა“ ის კუნძულს ალოკალიზებს სადღაც სამხრეთ ეთალიაში (Aethalia) ([[ელბა (კუნძული)|ელბა]]), ტირენიის ზღვის სანაპიროს თვალთახედვის არეალში (იტალიის დასავლეთ სანაპირო.).<ref>William H. Race, ''Apollonius Rhodius: Argonautica'', Loeb Classical Library (2008), 4.654–661</ref> ამავე პოემაში, იაზონის და მისი მხლებლების გამასპინძლების შემდეგ, აიეტი თავის შვილიშვილებს კოლხეთსა და აიაიას შორის უსაზღვრო მანძილის შესახებ ესაუბრება: {{ციტირება|შვილებო ჩემი ქალიშვილისა და ფრიქსესი, რომელსაც ყველა უცხოელზე მეტი პატივი ვეცი ამ სასახლეში, რატომ დაბრუნდით ეაში? განა რამე უბედურება შეგემთხვათ გზაში? თქვენ არ დამიჯერეთ, როცა თქვენს მიერ აღებული გზის შესახებ გითხარით, რომ უსაზღვრო მანძილი აქვს-მეთქი! ეს მე მაშინ გავიგე, როცა მამაჩემის — ჰელიოსის ეტლით ვიმოგზაურე. ჰელიოსს იმ დროს ჩემი დაი კირკე გადაჰყავდა ჰესპერიის ქვეყნის შუაგულში. ჩვენ მაშინ მივაღწიეთ ტირსენისის ხმელეთის ნაპირს, სადაც ახლაც ცხოვრობს ჩემი და. ეს ქვეყანა ძალზე შორსაა კოლხეთის მიწისაგან. მაგრამ რა საჭიროა ეს ამბავი! სჯობს, დალაგებით მომიყვეთ, რამ დაგაბრკოლათ გზაში, ვინ არიან ეს კაცები, თქვენ რომ მოგყვნენ და სად არის ჩემი მშვენიერი ხომალდი?<ref>[http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/5214/4/Argonavtika.pdf აპოლონიოს როდოსელი „არგონავტიკა“]. ბერძნულიდან თარგმნა წინასიტყვაობა და განმარტება დაურთო აკაკი ურუშაძემ. სახელმწიფო გამომცემლობა „[[სახელგამი]]“. თბილისი, 1948. გვერდები: 95 და 96.</ref>|}} მოგვიანებით აიაია, კლასიკური რომაელი მწერლების მიერ, იდენტიფიცირებულ იქნა მთა ცირცეოსთან (ლატინას პროვინცია, სან ფელიჩე ცირცეო, ლაციო, იტალია), იტალიის დასავლეთ სანაპიროზე, რომის სამხრეთით, დაახლოებით 100 კილომეტრში მდებარე, რომელიც, ალბათ გამოიყურებოდა როგორც კუნძული ჭაობების და ზღვის გამო, გარსშემორტყმული მის ჩამოყალიბებამდე, და რომელიც პატარა ნახევარკუნძულს წარმოადგენს. ეს უკვე იყო ნახევარკუნძული [[დიონისე ჰალიკარნასელი|დიონისე ჰალიკარნასელის]] მიხედვით. თუმცა, შესაძლოა, ეს იყო ასევე კუნძული. ჰომეროსის პერიოდში წარმოადგენდა, გრძელ ლიდოს<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=3&t=22697 ლიდო]. უცხო სიტყვათა ლექსიკონი, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა.</ref> ან ქვიშიან ნახევარკუნძულს, რომელიც ზოგადი გეოლოგიური პროცესის მიმდინარეობისას თანდათან შეუერთდა მატერიკს. არქეოლოგები ერთ გამოქვაბულს ან [[გროტი|გროტს]] აიდენტიფიცირებდნენ კონცხთან, როგორც "Grotta della Maga Circe", ცირცეს გამოქვაბული. მეორე ადგილი იქნა ნაპოვნი ახლომდებარე კუნძულ პონცაზე. ითვლება, რომ ცირცეს ჰქონდა საკუთარი ზაფხულის სახლი ცირცეს მთაზე და საკუთარი ზამთრის სახლი პონცაზე, რომელიც, ალბათ, არის კუნძული აიაია. აიაიას დატოვებამდე, ოდისევსმა ცირცესგან მიიღო ინსტრუქტაჟი თუ როგორ უნდა გადაელახა [[ოკეანე]]<ref>Homer's Odyssey [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text;jsessionid=B827C3204A35EB73B18F02A407A340A6?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0136%3Abook%3D10%3Acard%3D503 10.503]</ref> და ჩრდილოეთის ქარის დახმარებით მიეღწია მიწისქვეშა სამყაროს: {{ციტირება|– ღვთისდანაბადებო! წინამძღვარი არც დაგჭირდება, ამაზე ნუ ინაღვლებ. შენ მხოლოდ ანძა აღმართე ხომალდზე, თეთრი იალქნები გაშალე და შენთვის იჯექი, მძლავრი ბორეასი თავად დაგაყენებს გზაზე. ოკეანეს რა გადალახავ, ერთ ჩავარდნილ ნაპირზე პერსეფონეს ჭალაკს დაინახავ, სადაც შავფოთლიანი ალვისხეები და უნაყოფო ტირიფები შრიალებენ. იქ დააყენე ხომალდი, თავად კი ჰადესის სულისშემხუთველი სამყოფელისკენ გასწიე. შავეთში შთასულს აქერონისა და ცეცხლმოდებული პირიფლეგეტონის ღრიალი შემოგესმება. აქერონს იქვე კოკიტოსი, ტირილის მდინარე, ერთვის, რომელიც სათავეს სტიგსის წყლებიდან იღებს. ორივე კი მდინარე აქერონს უერთდება, ხოლო მათ შორის კლდეა შემართული. ამ კლდის ძირში ერთი წყრთის სიღრმეზე ორმო ამოთხარე, ორმოსთან მკვდართა სულებს მსხვერპლი შესწირე: ჯერ რძეში გაზავებული თაფლი, მერე ზედაშე, ხოლო შემდეგ წყალი და ყოველივე ამას წმინდა, თეთრი ფქვილი მოაფრქვიე. მზეგადასულთ მსხვერპლს რა შესწირავ, აღუთქვი, რომ ითაკაში დაბრუნებისას საუკეთესო უშობელს დაუკლავ და კოცონზე ძვირფას შესაწირავს დაუწვავ. ხოლო ტირეზიას ცალკე შესწირავ შენს ფარაში გამორჩეულ შავ ცხვარს. მერმე შავმატყლიან დედალ-მამალ ცხვარს ერებოსისაკენ თავები დაუდრიკე და სახელოვან აჩრდილებს შესწირე, თავად კი მდინარისაკენ პირშექცეული დადექ. როცა მკვდართა სულები მოდგებიან, თანამგზავრებს უბრძანე, საკლავი გაატყავონ, ცეცხლს დაუდონ და მრისხანე ჰადესსა და საშინელ პერსეფონეს შეევედრონ. შენ კი, ერისმთავარო, მახვილი მოიმარჯვე და უხორცოთა გუნდი სისხლთან არ მიუშვა, ვიდრე ტირეზიას არ ამკითხვინებ. მისანიც მალე გამოჩნდება, სამშობლოსაკენ გზას მიგასწავლის და გირჩევს, როგორ გადალახო თევზმრავალი ზღვა.<ref>[https://unichocacia26.files.wordpress.com/2017/04/e1839de18393e18398e183a1e18394e18390.pdf ჰომეროსი „ოდისეა“]. X. გრძნეული ცირცე. გვერდები: 70, 71.</ref>|}} ==სხვა ჰიპოტეთური ადგილმდებარეობა== [[რობერტ გრეივზი]] (''„ბერძნული მითები“'') აიაიას აიდენტიფიცირებს კუნძულ [[ლოშინი|ლოშინთან]], მდებარეს [[ისტრია|ისტრის]] ნახევარკუნძულის მახლობლად, [[ადრიატიკის ზღვა|ადრიატიკის ზღვის]] ჩრდილოეთით. [[ტიმ სევერინი]] (''„ულისეს მოგზაურობა“'') აიაიას აიდენტიფიცირებს კუნძულ პაკსოსთან, მდებარეს [[იონიის ზღვა|იონიის ზღვაში]], საბერძნეთის სანაპიროს სიახლოვეს, ყველაზე პატარა [[იონიის კუნძულები|იონიის შვიდი მთავარი კუნძულიდან]]. გედლ ლომენი (''„ზღვა ბერძნულ წარმოსახვაში“'') აიაიას აიდენტიფიცირებს კუნძულ [[კვიპროსი|კვიპროსთან]], მდებარეს ხმელთაშუაზღვის აღმოსავლეთით. ==აიაია ლიტერატურაში== რიჩარდ ოლდინგტონის რომანში „ყველა ადამიანი მტერია“ (1933), აიაია კუნძულია, „თორმეტი საათის სავალი [[ნეაპოლი|ნეაპოლიდან]]“ (აშკარად მითიური), სადაც გვხვდებიან მისი გმირები, და მათ შორის სიყვარული ღვივდება. ჯონ ბენვილის 1993 წლის რომანში „მოჩვენებები“, გემმა კატასტროფა განიცადა, შეეჯახა რა უსახელო კუნძულს; ერთი პერსონაჟი, სოფია, ვარაუდობს, რომ ეს აიაიაა; მეორე ეუბნება: „დიახ ... დიახ, აიაიაა: შენ იგრძნობ თავს როგორც საკუთარ სახლში, უეჭველი“, მიუთითებს რა სოფიას ცირცეულ ბუნებას.<ref>Banville, John. ''Ghosts'', page 7.</ref> [[ძველი კოლხეთი|კოლხეთში]]<ref>Apollonius of Rhodes, III. 1136, IV. 559</ref><ref>Homer, ''Odyssey'' IX. 32</ref><ref>Virgil, ''Aeneid'' III. 386</ref> აიას (Αἶα) მეფის, აიეტის დის, [[ცირცე|ცირცეს]] და მისი ასულის, [[მედეა (კოლხი)|მედეას]] ეპითეტი იყო „აიაიაელი“ ({{lang-grc|Αἰαίη}}). ცირცეს შვილმა, ტელეგონუსმა ასევე მიიღო ეს ეპითეტი.<ref>''quid petis Aeaei moenia Telegoni?'', Propertius 2.32.4</ref> ეს იყო ასევე [[კალიფსო|კალიფსოს]] სახელი, რომელიც, როგორც თვლიდნენ, დასახლდა პატარა კუნძულზე სახელით აიაია, იტალიის და სიცილიის სრუტეებს შორის.<ref>Pomp. Mela, II. 7</ref><ref>Propert. III. 10." 81</ref> == იხილეთ აგრეთვე == * [[ოქროს საწმისი]] * [[არგონავტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.dzeglebi.ge/statiebi/istoria/berdzen_da_latinel.html ბერძენ და ლათინელ ავტორთა ამოუხსნელი ცნობები ძველ კოლხეთზე (ფაზისი)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160322100918/http://www.dzeglebi.ge/statiebi/istoria/berdzen_da_latinel.html |date=2016-03-22 }}. 1-ლი ნაწილი * [http://www.dzeglebi.ge/statiebi/istoria/berdzen_da_latinel1.html ბერძენ და ლათინელ ავტორთა ამოუხსნელი ცნობები ძველ კოლხეთზე (ფაზისი)]{{Dead link|date=მარტი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}. მე-2 ნაწილი * [http://www.nplg.gov.ge/saskolo/index.php?a=term&d=45&t=6972 აიაია]. ციფრული უნივერსალური სასკოლო ლექსიკონი, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა * [https://www.academia.edu/20965119/Kvashilava_Gia_2015._აია_აიაია_აიეტი_და_კოლხეთი_წერილობით_ძეგლებში_ „აია, აიაია, აიეტი და კოლხეთი წერილობით ძეგლებში“]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}. გია კვაშილავა. 2015. * [https://lot.ge/video/watch/აია-აიაია-აიეტი-და-კოლხეთი-უძველეს-წერილობით-ძეგლებში-16102016_5eaaffd4 აია აიაია აიეტი და კოლხეთი უძველეს წერილობით ძეგლებში] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200205190416/https://lot.ge/video/watch/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98-%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1-%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97-%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A8%E1%83%98-16102016_5eaaffd4 |date=2020-02-05 }}. ტელევიზია ობიექტივი: 16.10.2016. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ბერძნული მითოლოგიის გეოგრაფია]] [[კატეგორია:ბერძნული მითოლოგია]] [[კატეგორია:კოლხეთის სამეფო]] nyus9uiixzu7ci4fcd56h0w1kce6aln 0 52123 4816671 4808972 2025-06-19T13:10:21Z 78.177.163.183 4816671 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = დიმიტრი მედვედევი<br/>Дмитрий Медведев | სურათი= Dmitry Medvedev govru official photo 1.jpg | სურათის ზომა = 200px | ხელმოწერა = Signature of Dmitry Medvedev.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[8 მაისი]], [[2012]] | თანამდებობა დატოვა = [[16 იანვარი]], [[2020]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი =[[ვლადიმერ პუტინი]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ვლადიმერ პუტინი]] | მემკვიდრე = [[მიხეილ მიშუსტინი]] | დაბადების თარიღი ={{დაბადების თარიღი და ასაკი|1965|9|14}} | დაბადების ადგილი= [[ლენინგრადი]], [[რუსეთის სფსრ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = [[რუსები|რუსი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = [[სვეტლანა მედვედევა]] | მამაკაცი = | პროფესია = | რელიგია = [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებელი]] | პარტია = „[[ერთიანი რუსეთი]]“ | რიგი = რუსეთის პრემიერ-მინისტრი | რიგი2 = [[რუსეთის პრეზიდენტი|რუსეთის მე-3 პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[7 მაისი]], [[2008]] | თანამდებობა დატოვა2= [[7 მაისი]], [[2012]] | წინამორბედი2 = [[ვლადიმერ პუტინი]] | მემკვიდრე2 = [[ვლადიმერ პუტინი]] | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2=[[ვლადიმერ პუტინი]] | რიგი3 = რუსეთის პირველი ვიცე-პრემიერი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[14 ნოემბერი]], [[2005]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[7 მაისი]], [[2008]] | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3=[[მიხეილ ფრადკოვი]]<br />[[ვიქტორ ზუბკოვი]] | რიგი4 = პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი | თანამდებობა დაიკავა4 = [[2003]] | თანამდებობა დატოვა4 =[[2005]] | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 =[[ვლადიმერ პუტინი]] | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = |$თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | ჯილდოები ={{დიდების ორდენი (სომხეთი)}} }} '''დიმიტრი მედვედევი''' ({{lang-ru|Дмитрий Анатольевич Медведев}}; დ. [[14 სექტემბერი]], [[1965]]) — [[რუსები|რუსი]] პოლიტიკოსი, [[რუსეთი]]ს [[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] [[2008]]-[[2012]] წლებში. რუსეთის პირველი ვიცე-პრემიერი [[2005]]-[[2008]] წლებში. [[ვლადიმერ პუტინი]]ს მესამე ინაუგურაციის დღეს უკვე მოქმედმა პრეზიდენტმა წარადგინა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე<ref>[http://www.radiotavisupleba.ge/archive/geo-news/latest/1001/1001.html?id=24573054 პუტინმა პრემიერ-მინისტრად მედვედევი წარადგინა]</ref>. იყო რუსეთის პრემიერ-მინისტრი [[2012]]-[[2020]] წლებში. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://da-medvedev.ru ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151006150027/http://da-medvedev.ru/ |date=2015-10-06 }} * [https://www.britannica.com/biography/Dmitry-Medvedev დიმიტრი მედვედევი] — ენციკლოპედია „ბრიტანიკა“ == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{commons|Дмитрий Анатольевич Медведев}} {{რუსეთის პრეზიდენტები}} {{რუსეთის პოლიტიკური პარტიების ლიდერები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მედვედევი, დიმიტრი}} [[კატეგორია:რუსეთის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:რუსი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:რუსეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1965]] [[კატეგორია:„ერთიანი რუსეთის“ წევრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 14 სექტემბერი]] 7ofooqu4azx11kms0fjkq5marrrdk3z 0 52405 4816812 4806740 2025-06-19T23:34:07Z CommonsDelinker 635 (ბოტი: Wallace03.jpg შეიცვალა Alfred_Russel_Wallace's_map_of_biogeographical_regions.jpg-ით) 4816812 wikitext text/x-wiki '''ზოოგეოგრაფია''' (ცხოველთა გეოგრაფია) — [[მეცნიერება]] ცხოველთა გეოგრაფიული გავრცელების შესახებ, თანამედროვე [[ზოოლოგია|ზოოლოგიის]] დარგი, [[ბიოგეოგრაფია|ბიოგეოგრაფიის]] განუყოფელი ნაწილი; შეისწავლის [[ცხოველები|ცხოველთა]] გავრცელებას [[დედამიწა]]ზე შორეული წარსულიდან დღემდე, ადგენს გავრცელების საერთო კანონზომიერებებს.<ref>''Darlington, P.J., Jr.,'' [https://web.archive.org/web/20180813112822/http://14.139.56.90/bitstream/1/2029307/1/IVRI%20OB%202087.pdf Zoogeography: The Geographical Distribution of Animals], New York, 1957.</ref> [[File:Alfred Russel Wallace's map of biogeographical regions.jpg|thumb|right|300px|[[ალფრედ რასელ უოლესი|უოლესის]] ზოოგეოგრაფიული რეგიონები, 1876]] ზოოგეოგრაფიის ძირითადი ობიექტია [[ფაუნა]] და [[ჰაბიტატი|გეოგრაფიული არეალები]], ანუ ცხოველთა [[სახეობა|სახეობების]] ისტორიულად ჩამოყალიბებული ერთობლიობა, რომლებიც დასახლებული არიან ბუნებრივ რაიონებში ([[კონტინენტი]], [[კუნძული]], გეოგრაფიული რეგიონი, მაგ. [[ხმელთაშუაზღვისპირეთი]], [[პატაგონია]], [[კავკასია]] და სხვ.). იგი სწავლობს სახეობებისა და სხვა ტაქსონების გავრცელებას მთელ მსოფლიოში, ფაუნისტური კომპლექსების გავრცელებას, ასევე ცხოველების განსახლებისა და გადაშენების, ანუ მათი გავრცელების არეალის გაფართოებისა და შემცირების პროცესებს. როგორც მრავალმხრივი კვლევის სფერო, ზოოგეოგრაფია მოიცავს [[მოლეკულური ბიოლოგია|მოლეკულური ბიოლოგიის]], [[გენეტიკა|გენეტიკის]], [[მორფოლოგია (ბიოლოგია)|მორფოლოგიის]], [[ფილოგენეტიკა|ფილოგენეტიკისა]] და [[გეოგრაფიული საინფორმაციო სისტემა|გეოგრაფიული საინფორმაციო სისტემების]] (GIS) მეთოდებს, მსოფლიოს კონკრეტულ საკვლევ რეგიონებში ევოლუციური მოვლენების აღწერისა და გამოკვეთის მიზნით. ზოოგეოგრაფიის ერთ-ერთი ფუძემდებლის, [[ალფრედ რასელ უოლესი]]ს თვალსაზრისით [[ფილოგენეტიკა|ფილოგენეტიკური]] მსგავსებების რაოდენობრივად განსაზღვრა შესაძლებელია ზოოგეოგრაფიულ რეგიონებს შორის, რაც უფრო სიღრმისეულად განმარტავს ორგანიზმების გეოგრაფიულ განაწილებასთან დაკავშირებულ ფენომენებს და უკეთ ხსნის ტაქსონების ევოლუციურ ურთიერთობებს.<ref>''Holt, B. G., et al.'' (2013). [https://www.researchgate.net/publication/235237906_An_Update_of_Wallace's_Zoogeographic_Regions_of_the_World An update of Wallace’s zoogeographic regions of the world]. Science, vol. 339, no. 6115, pp. 74-78.</ref> ==ზოოგეოგრაფიის საგანი, მეთოდი და ამოცანები== ზოოგეოგრაფიის ამოცანას შეადგენს გამოარკვიოს ის მიზეზები, თუ რატომაა დედამიწის ზედაპირის ესა თუ ის მონაკვეთი ამა თუ იმ ჯგუფის ცხოველებით დასახლებული. აღნიშნულის დასადგენად ზოოგეოგრაფია, გარდა კვლევის საკუთარი მეთოდებისა, მიმართავს სხვა, როგორც ბიოლოგიურ, ისე არაბიოლოგიურ დისციპლინებს. ცხოველთა გავრცელება დედამიწის ზედაპირზე დამოკიდებულია ეკოლოგიურ პირობებზე. ცხოველი შეუძლებელია ბინადრობდეს ისეთ ადგილებში, რომელთა საარსებო პირობები არ შეესაბამება მის სასიცოცხლო მოთხოვნილებებს. გარდა ამისა, ცხოველის გავრცელება დიდადაა დამოკიდებული ისტორიულ მიზეზებზე, წარსულ ეკოლოგიურ პირობებზე — იგულისხმება [[ხმელეთი]]სა და ზღვის წარსული განაწილება, ყოფილი კლიმატური პირობები, მცენარეული საფარი და სხვ. ამასთან ცხოველთა გეოგრაფიულ გავრცელებაზე დიდ ზეგავლენას ახდენდა და ახდენს ადამიანი. ზოოგეოგრაფიული მასალის შესწავლისას შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ორი ხერხი. ერთ შემთხვევაში შესაძლოა განსახილველად გამოიყოს ცხოველთა რომელიმე სისტემატიკური ერთეული (სახეობა, გვარი, ოჯახი, რიგი და სხვ.) და აღინიშნოს ყველა ის ადგილი, სადაც იგი გვხვდება. ასეთი საკითხების შემსწავლელ მეცნიერებას გეოგრაფიული ზოოლოგია ეწოდება. ამ შემთხვევაში საკვლევ ობიექტს ზოოლოგიური მასალა წარმოადგენს და მას უმეტესად ვხვდებით ჩვეულებრივ ზოოლოგიის სახელმძღვანელოებში ან ფაუნისტური ხასიათის შრომებში.{{sfn-2|ჯანაშვილი, ა.|1974|გვ=5.}} მეორე შემთხვევაში შესაძლოა განსახილველად გამოიყოს დედამიწის ზედაპირის რომელიმე მონაკვეთი და მასზე აღინიშნოს გავრცელებულ ცხოველთა სამყაროს ყველა ძირითადი დამახასიათებელი წარმომადგენელი. ასეთი საკითხების შემსწავლელ მეცნიერებას ზოოლოგიური გეოგრაფია, ანუ ზოოგეოგრაფია ეწოდება. ამჯერად საკვლევ ობიექტს წარმოადგენს გეოგრაფიული უბანი და მის ძირითად საკვლევ ამოცანას შეადგენს შესწავლა ცხოველთა არა ცალკეული სისტემებისა, არამედ აღებული მონაკვეთის ცხოველთა საერთო კომპლექსისა, რომელსაც ფაუნა ეწოდება. მაგრამ ზოოგეოგრაფიის ამგვარი დაყოფა უმართებულოდ ითვლება და მხედველობაში არ მიიღება.{{sfn-2|ჯანაშვილი, ა.|1974|გვ=6.}} უფრო ბუნებრივია ზოოგეოგრაფიის შემდეგი დარგები: ===ფაუნისტური ანუ აღწერითი ზოოგეოგრაფია=== ფაუნისტური ანუ აღწერითი ზოოგეოგრაფიის ამოცანას შეადგენს ცხოველთა მოსახლეობის აღნუსხვა-რეგისტრაცია, როგორც ცალკეული სისტემატიკური კატეგორიებისა — სახეობებისა, გვარებისა, ოჯახებისა და ა. შ., ისე დედამიწის ზედაპირის ამა თუ იმ უბნის ცხოველთა შემადგენლობისა. ამგვარად, ფაუნისტური ზოოგეოგრაფია ახდენს ცხოველთა სამყაროს ინვენტარიზაციას და იძლევა ზუსტ ცნობებს ცხოველთა გავრცელებისა და ადგილსამყოფელების შესახებ. ===შედარებითი ზოოგეოგრაფია=== შედარებითი ზოოგეოგრაფია დედამიწის ზედაპირს ყოფს ცალკეულ ზოოგეოგრაფიულ ოლქებად და ცდილობს დაადგინოს მათ შორის კავშირი, არკვევს ცალკეულ ფაუნათა სისტემატიკურ შემადგენლობასა და საზღვრებს. შედარებითი ზოოგეოგრაფია ძირითადად ეყრდნობა ფაუნისტური ზოოგეოგრაფიის მონაცემებს. ===მიზეზობრივი ანუ კაუზალური ზოოგეოგრაფია=== მიზეზობრივი ანუ კაუზალური ზოოგეოგრაფია არკვევს როგორც ცალკეული სახეობების და უფრო მაღალი სისტემატიკური კატეგორიების, ისე მთელ ფაუნათა არეალების ჩამოყალიბების მიზეზებსა და კანონზომიერებებს. ===გენეზისური ანუ ისტორიული ზოოგეოგრაფია=== გენეზისური ანუ ისტორიული ზოოგეოგრაფია შეისწავლის ცხოველთა გავრცელების დამოკიდებულებას წარსულ გეოლოგიურ ეპოქებში მოქმედ ფაქტორთაგან ([[რელიეფი]], [[კლიმატი]], მცენარეული საფარი და სხვ.) და იკვლევს ფაუნის გენეზისს. ზოოგეოგრაფიის ეს დარგი მჭიდროდაა დაკავშირებული კაუზალურ ზოოგეოგრაფიასთან. ===ეკოლოგიური ზოოგეოგრაფია=== ეკოლოგიური ზოოგეოგრაფიის ამოცანას შეადგენს ცხოველთა გეოგრაფიულ გავრცელებაზე არაორგანულ და ორგანულ გარემოთა ფაქტორების ზეგავლენის შესწავლა. თავის მხრივ [[ეკოლოგია]] წარმოადგენს მეცნიერებას, რომელიც შეისწავლის ორგანიზმის და გარემოს ურთიერთდამოკიდებულებას. ეკოლოგიური ზოოგეოგრაფიის მონაცემები აღრმავებენ მიზეზობრივი ზოოგეოგრაფიის დებულებებს.{{sfn-2|ჯანაშვილი, ა.|1974|გვ=6.}} ==ზოოგეოგრაფიის კავშირი სხვა მეცნიერებებთან== ზოოგეოგრაფია დაკავშირებულია ბიოლოგიურ და გეოგრაფიულ შეცნიერებებთან, რომელთაგან იგი ღებულობს მონაცემებს ამა თუ იმ ამოცანის გადასაწყვეტად, ხოლო დასახელებული მეცნიერებანი ზოოგეოგრაფიის მონაცემებსა და დებულებებს იყენებენ თავის სფეროში სხვადასხვა საკითხის გადასაწყვეტად. მჭიდრო კავშირი არსებობს ზოოგეოგრაფიასა და სისტემატიკურ ზოოლოგიას შორის. სისტემატიკური ზოოლოგია ზოოგეოგრაფიას აძლევს ძირითად საკვლევ მასალას, ხოლო, მეორე მხრივ, ზოოგეოგრაფია აწვდის საჭირო მასალას თვით სისტემატიკას. ზოოგეოგრაფია ასევე მჭიდროდაა დაკავშირებული [[პალეოზოოლოგია]]სთან, [[ფიტოგეოგრაფია]]სთან, [[ფიზიკური გეოგრაფია|ფიზიკურ გეოგრაფიასთან]], [[ისტორიული გეოლოგია|ისტორიულ გეოლოგიასთან]], აგრეთვე ზოგიერთ ჰუმანიტარულ მეცნიერებასთან ([[ისტორია]], განსაკუთრებით [[ეთნოგრაფია]], [[არქეოლოგია]]). ეს დარგები ადამიანის კულტურული აღმავლობის პარალელურად გვაწვდის ცნობებს ისტორიულ დროში ცხოველთა სამყაროს გარკვეული ნაწილის ცვლილებათა შესახებ. ==ლიტერატურა== {{Refbegin}} {{ქსე|4|531–532|ჯანაშვილი, ა.}} * {{წიგნი |ავტორი = ჯანაშვილი, არჩილ |ნაწილი = |სათაური = ზოოგეოგრაფია |ორიგინალი = |ბმული = https://iverieli.nplg.gov.ge/bitstream/1234/457049/1/Zoogeografia_1974.pdf |გამოცემა = მესამე გამოცემა |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = თბილისის უნ-ტის გამ-ბა |წელი = 1974 |ტომი = |გვერდები = |გვერდნი = 359 |isbn = |ref = ჯანაშვილი, ა. }} * {{წიგნი |ავტორი = ელიავა, ი. |ნაწილი = |სათაური = მოკლე ზოოლოგიური ლექსიკონი |ორიგინალი = |ბმული = https://iverieli.nplg.gov.ge/bitstream/1234/463516/1/Mokle_Zoologiuri_Leqsikoni_2001.pdf |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = „ჯისიაი“ |წელი = 2002 |ტომი = |გვერდები = 67 |გვერდნი = 245 |isbn = |ref = ელიავა, ი. }} * {{წიგნი |ავტორი = Wallace, Alfred Russel |ნაწილი = |სათაური = The geographical distribution of animals, Vol. I. |ორიგინალი = |ბმული = https://wallace-online.org/converted/pdf/1876_GeographicalDistribution_S718.1.pdf |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = New York |გამომცემლობა = Harper & Brothers |წელი = 1876 |ტომი = |გვერდები = |გვერდნი = 504 |isbn = |ref = Wallace, Alfred Russel }} {{Refend}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commons category}} * [https://georgianencyclopedia.ge/ka/form/10871 ზოოგეოგრაფია] — სტატია [[საქართველო (ენციკლოპედია)|ენციკლოპედია „საქართველოდან“]] * [https://bigenc.ru/c/zoogeografiia-b95778 ზოოგეოგრაფია] — სტატია [[დიდი რუსული ენციკლოპედია|დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან]] * {{ბრიტანიკა|zoogeography}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ბიოგეოგრაფია]] [[კატეგორია:გეოგრაფიის დარგები]] livj4tm142c59jm6o6foa9ozzto2r3f 0 54922 4816694 4598537 2025-06-19T13:37:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816694 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სურათი=Flamyouth.jpg |აქტიურობის წლები = 1969 |ლეიბლი = [[Fontana Records]] }} „'''Flaming Youth'''“ — ბრიტანული ჯგუფი, რომელმაც დაშლამდე, 1969 წელს ჩაწერა ერთადერთი ალბომი. დღეს იგი უფრო მეტად ცნობილია, როგორც [[ფილ კოლინზი]]ს ერთ-ერთი ჯგუფი. იმ პერიოდში კოლინზი, რომელიც დასარტყმელ საკრავებზე უკრავდა, სულ 18 წლის იყო. ჯგუფის სხვა მუსიკოსები იყვნენ: ბრაიან ჩეტონი (კლავიშები), რონი კერილი (ბას გიტარა), გორდონ სმითი (გიტარა, ბას გიტარა). ჯგუფის კარიერის დასასრულს, მას შეუერთდა როდ მეიოლი (ორგანი) და კოლექტივის მუსიკამ უფრო თავისუფალი ფორმა შეიძინა. ჯგუფის ალბომი ''[[Ark 2]]'' გამოვიდა 1969 წელს. ფირფიტა გამოიცა ლეიბლზე Fontana. კომერციული წარმატება მას არ ჰქონია. ჯგუფის ორი სინგლი ამ ალბომიდან იყო „Man, Woman, and Child“ და „Guide Me Orion“. მოკლე ტურნეს შემდეგ ''Flaming Youth'' დაიშალა. [[1970]] წელს კოლინზიც და კერილიც იყვნენ პრეტენდენტები [[ჯენესისი|ჯენესისში]] მოხვედრაზე. კერილმა არ გაიარა კონკურსი, მაგრამ მოგვიანებით უკრავდა კოლინზთან ერთად მის სოლო ტურებზე. კოლინზმა აგრეთვე დაუკრა ჩეტონის ჯგუფის [[Boys Don't Cry (ჯგუფი)|Boys Don't Cry]] მეორე ალბომზე. == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.ark-2.co.uk/ არაოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141218155830/http://ark-2.co.uk/ |date=2014-12-18 }} * [http://sites.google.com/site/ronniecarylofficialsite/biography-en-1 რონი კერილის ოფიციალური ბიოგრაფია] {{ფილ კოლინზი}} [[კატეგორია:ინგლისური ბოიბენდები]] [[კატეგორია:ფილ კოლინზი]] [[კატეგორია:ბრიტანული პროგრესული როკ-ჯგუფები]] fj2l0nn04wjb1sfope3wlzz89rqw28q 0 57143 4816799 4816035 2025-06-19T21:42:24Z Mehman 75871 4816799 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ბარაკ ობამა | სურათი = President Barack Obama.jpg | სურათის ზომა = 250px | ხელმოწერა = Barack Obama signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[20 იანვარი]], [[2009]] | თანამდებობა დატოვა = [[20 იანვარი]], [[2017]] | ვიცე-პრეზიდენტი = [[ჯო ბაიდენი]] | წინამორბედი = [[ჯორჯ უოკერ ბუში]] | მემკვიდრე = [[დონალდ ტრამპი]] | დაბადების თარიღი = [[4 აგვისტო]], [[1961]] | დაბადების ადგილი = [[ჰონოლულუ]], [[ჰავაის შტატი|ჰავაი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი = | მოქალაქეობა = | ეროვნება = [[ამერიკელები|ამერიკელი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = [[მიშელ ობამა]] | პროფესია = [[იურისტი]] | რელიგია = [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტი]] | პარტია = [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული პარტია]] |ჯილდოები = {{ნობელის მედალი}} [[ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცების დარგში|ნობელის მშვიდობის პრემია]], [[2009]] | რიგი = [[აშშ]]-ის [[აშშ-ის პრეზიდენტების სია|44-ე პრეზიდენტი]] | რიგი2 = [[აშშ-ის სენატი|სენატორი]] [[ილინოისი]]დან | თანამდებობა დაიკავა2 = [[3 იანვარი]], [[2005]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[16 ნოემბერი]], [[2008]] | წინამორბედი2 = [[პიტერ ფიცჯერალდი]] | მემკვიდრე2 = [[როლანდ ბურისი]] | პრეზიდენტი2 = | რიგი3 = ილინოისის სენატის წევრი მე-13 ოლქიდან | თანამდებობა დაიკავა3 = [[8 იანვარი]], [[1997]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[4 ნოემბერი]], [[2004]] | წინამორბედი3 = [[ალის პალმერი]] | მემკვიდრე3 = [[ქუამ რაოული]] | პრეზიდენტი3 = | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = }} '''ბარაკ ჰუსეინ ობამა''' II ({{lang-en|Barack Hussein Obama II}}; დ. [[4 აგვისტო]], [[1961]], [[ჰონოლულუ]], [[ჰავაის შტატი|ჰავაი]], [[აშშ]]) — ამერიკელი იურისტი და [[პოლიტიკოსი]]-[[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატი]], [[აშშ]]-ის [[აშშ-ის პრეზიდენტი|44-ე]] პრეზიდენტი 2009–2017 წლებში. პირველი [[აფრო-ამერიკელები|აფრო-ამერიკელი]], რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტად აირჩიეს. პრეზიდენტობამდე, წარმოადგენდა [[ილინოისი]]ს შტატს [[აშშ-ის სენატი|აშშ-ის სენატში]] 2005–2008 წლებში. ობამა დაიბადა ქალაქ [[ჰონოლულუ]]ში, [[ჰავაის შტატი|ჰავაის შტატში]]. 1983 წელს დაამთავრა [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი]], რის შემდეგაც მუშაობდა ჩიკაგოში ადგილობრივი მოსახლეობის ინტერესების დამცველად. 1988 წელს, ჩაირიცხა [[ჰარვარდის უნივერსიტეტი]]ს იურიდიულ ფაკულტეტზე, იყო გაზეთ „Harvard Law Review“-ის პირველი შავკანიანი პრეზიდენტი. ჰარვარდის დამთავრების შემდეგ, გახდა სამოქალაქო უფლებების დამცველი ადვოკატი, ასწავლიდა [[ჩიკაგოს უნივერსიტეტი]]ს იურიდიულ ფაკულტეტზე კონსტიტუციურ კანონებს. წარმოადგენდა მე-13 ოლქს შტატ [[ილინოისი]]ს სენატში 1997–2004 წლებში, სანამ აირჩევდნენ აშშ-ის სენატში. მიიღო მთელი ქვეყნის ყურადღება 2004 წლის მარტში პრაიმერის გამარჯვების შემდეგ, კვლავ მიიქცია ყურადრება 2004 წლის ივლისში დემოკრატიული პარტიის ნაციონალური კონვენციაზე გამოსვლით და ნოემბერში არჩევნებში გამარჯვებით. 2008 წელს, გახდა დემოკრატიული პარტიის კანდიდატი საპრეზიდენტო არჩევნებზე, მას შემდეგ რაც ერთწლიანი დაძაბული ბრძოლის შემდეგ პრაიმერში დაამარცხა [[ჰილარი კლინტონი]]. ნოემბერში, უკან ჩამოიტოვა რესპუბლიკელთა კანდიდატი [[ჯონ სიდნი მაკ-კეინი]] და აირჩა აშშ-ს პრეზიდენტად; მისი ინაუგურაცია ჩატარდა 2009 წლის 20 იანვარს. ცხრა თვის შემდეგ, დასახელდა ნობელის მშვიდობის პრემიის ლაურეატად. თანამდებობაზე ყოფნის პირველი ორი წლის განმავლობაში, ობამა ხელი მოაწერა არაერთ მნიშვნელოვან კანონპროექტს: [[პაციენტთა დაცვისა და ხელმისაწვდომი ჯანდაცვის აქტი|პაციენტთა დაცვისა და ხელმისაწვდომი ჯანდაცვის]] (ხშირად მოხსენიებული როგორც „Obamacare“ ან „ხელმისაწვდომი ჯანდაცვის აქტი“), [[დოდ–ფრენკის უოლ სტრიტის რეფორმის და მომხმარებელთა დაცვის აქტი|დოდ–ფრენკის უოლ სტრიტის რეფორმის და მომხმარებელთა დაცვის აქტებს]] და მხარი დაუჭირა [[Don't Ask, Don't Tell]]-ის პოლიტიკის გაუქმებას. ხელი მოაწერა [[ამერიკის აღორძინებისა და რეინვესტირების აქტი (2009)|ამერიკის გამოჯანმრთელებისა და რეინვესტირების]], საგადასახადო ტვირთის შემსუბუქების აქტს, უმუშევრობის დაზღვევის რეავტორიზაციას და სამუშაო ადგილების შექმნის 2010 წლის აქტს. ეროვნული ვალის ლიმიტებთან დაკავშირებით ხანგრძლივი დებატების შემდეგ, ხელი მოაწერა ბიუჯეტის კონტროლის და ამერიკელ გადასახადების გადამხდელთა ტვირთის შემსუბუქების აქტებს. საგარეო პოლიტიკაში, გაზარდა ამერიკული კონტინგენტი [[ავღანეთი|ავღანეთში]], [[რუსეთი|რუსეთთან]] ერთად შეამცირა ბირთვული იარაღის რაოდენობა და გამოიყვანა ამერიკული ჯარი [[ერაყი]]დან. ამასთან ერთად, გასცა ლიბიის მმართველის, [[მუამარ კადაფი]]ს წინააღმდეგ სამხედრო ოპერაციების ჩატარების ბრძანება. მისივე ბრძანებებით ჩატარდა სამხედრო ოპერაციები, რომელთა შედეგადაც შედგა [[ოსამა ბინ ლადენი]]ს და [[ალ-ქაიდა]]ს სასარგებლოდ ოპერატიულ მუშაობაში [[ანვარ ალ-ავლაკი]]ს ლიკვიდაცია. ობამამ მინაწილეობა მიიღო [[აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები (2012)|2012 წლის აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში]], დაამარცხა რესპუბლიკელთა კანდიდატი [[მიტ რომნი]]; მისი მეორე ინაუგურაცია შედგა 2013 წლის 20 იანვარს. მეორე საპრეზიდენტო ვადის დროს, ობამა აქტიურად ცდილობდა ლგბტ-საზოგადოების უფლებების დაცვას. მისი ადმინისტრაცია ურჩევდა აშშ-ის უზენაეს სასამართლოს, არაკონსტიტუციურად ეცნო ერთსქესიანთა ქორწინების აკრძალვა. უზენაესმა სასამართლომ ობერგფელისა და ჰოდჯის საქმის განხილვის შემდეგ, არაკონსტიტუციურად ცნო ერთსქესიანთა ქორწინების აკრძალვა. ობამა მხარს უჭერდა ცეცხლსასროლი იარაღის კონტროლს სენდი ჰუქის სკოლაში სროლის საპასუხოდ. ობამამ აგრეთვე გამოსცა რამდენიმე აღმასრულებელი ბრძანება, რომლებიც ძირითადად ეხებოდა კლიმატის ცვლილებასა და იმიგრაციას. საგარეო პოლიტიკაში, ობამამ კვლავ გასცა ერაყში სამხედროების დისლოცირების ბრძანება, განაგრძო ავღანეთში აშშ-ის ოპერაციების დასრულების პროცესი, მონაწილეობა მიიღო პარიზის შეთანხმების შექმნა-გავრცელებაში, წამოაყენა ყირიმსა და უკრაინაში ინტერვენციის გამო რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების შემოღების ინიციატივა, მოახდინა [[კუბა]]სთან ურთიერთობების ნორმალიზაცია. მისი პრეზიდენტობის დროს, აშშ-ის რეპუტაცია მსოფლიოს მასშტაბით საკმაოდ გაუმჯობესდა.<ref>{{cite web|url=https://www.washingtonpost.com/graphics/national/obama-legacy/global-approval-rating.html|title=Most of the world doesn't actually see America the way Trump said it did|author1=Wan, William|author2=Scott Clement|website=The Washington Post|date=18 ნოემბერი, 2016}}</ref> მის პრეზიდენტობას ისტორიკოსები და საზოგადოება ძირითადად დადებითად აფასებენ. ობამამ პრეზიდენტის თანამდებობა დატოვა 2017 წლის 20 იანვარს, [[დონალდ ტრამპი]]ს ინაუგურაციის შემდეგ და ამჟამად ცხოვრობს აშშ-ის დედაქალაქში, [[ვაშინგტონი (კოლუმბიის ოლქი)|ვაშინგტონიში]].<ref>{{Cite news|url=http://news.gallup.com/poll/226994/obama-first-retrospective-job-approval-rating.aspx|title=Obama's First Retrospective Job Approval Rating Is 63%|last=Jones|first=Jeffrey M.|work=Gallup.com|date=15 თებერვალი, 2018|access-date=5 აპრილი, 2018|language=en-us}}</ref> 2018 წლის დეკემბერში, „Gallup“-ის გამოკითხვამ აჩვენა, რომ ობამა 11 წლის განმავლობაში ამერიკაში ყველაზე აღტაცებული მამაკაცი იყო.<ref>{{cite web|url=https://www.businessinsider.com/barack-and-michelle-obama-most-admired-men-women-gallup-2018-12|title=Barack and Michelle Obama top Gallup's list of most-admired men and women in the world, trouncing the Trumps|first=Jacob Shamsian|last=INSIDER|website=Business Insider|accessdate=2 იანვარი, 2019}}</ref> == ადრეული ცხოვრება == ბარაკ ობამა დაიბადა 1961 წლის 4 აგვისტოს<ref name="biography">{{cite web |year = 2008 |title = President Barack Obama |publisher = The White House |url = http://www.whitehouse.gov/administration/president-obama |accessdate = December 12, 2008 |url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20091026043047/http://www.whitehouse.gov/administration/president-obama |archivedate=October 26, 2009 }}</ref>, ქალებისა და ბავშვების კაპიოლანის სამედიცინო ცენტრში ქალაქ [[ჰონოლულუ]]ში, [[ჰავაის შტატი|ჰავაი]].<ref name="birth-certificate">{{cite web |date = April 27, 2011 |title = Certificate of Live Birth: Barack Hussein Obama II, August 4, 1961, 7:24 pm, Honolulu |url=https://obamawhitehouse.archives.gov/sites/default/files/rss_viewer/birth-certificate-long-form.pdf |access-date = March 11, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170303062746/https://obamawhitehouse.archives.gov/sites/default/files/rss_viewer/birth-certificate-long-form.pdf |via = [[NARA|National Archives]] |work = [[whitehouse.gov]] |archive-date = March 3, 2017 }}</ref><ref name="maraniss">{{cite news |author = Maraniss, David |date = August 24, 2008 |title = Though Obama had to leave to find himself, it is Hawaii that made his rise possible |newspaper = The Washington Post |page = A22 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/23/AR2008082301620.html |accessdate = October 28, 2008 }}</ref><ref>{{cite news |author = Nakaso, Dan |date = December 22, 2008 |title = Twin sisters, Obama on parallel paths for years |newspaper = [[The Honolulu Advertiser]] |page = B1 |url = http://the.honoluluadvertiser.com/article/2008/Dec/22/ln/hawaii812220320.html |accessdate = January 22, 2011 }}</ref> იგი არის ერთადერთი პრეზიდენტი, რომელიც 48 კონტინენტური შტატის გარეთ დაიბადა.<ref name="BarretoO'Bryant2013">{{cite book|last1=Barreto|first1=Amílcar Antonio|author2=Richard L. O'Bryant|title=American Identity in the Age of Obama|chapter-url=https://books.google.com/books?id=5VQVAgAAQBAJ&pg=PT18|accessdate=May 8, 2017|date=November 12, 2013|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-1-317-93715-9|pages=18–19|chapter=Introduction}}</ref> ობამას დედა იყო თეთრკანიანი, ხოლო მამა — შავკანიანი. დედამისი, [[ენ დანემი]] (1942–1995) დაიბარდა ქალაქ უიჩიტაში, [[კანზასი]]ს შტატში. მისი წინაპრები ძირითადად იყვნენ ინგლისიდან<ref>Obama (1995, 2004), p. 12.</ref>, თუმცა, მასში აგრეთვე ირეოდა ცოტაოდენი გერმანული, ირლანდიული, შოტლანდიური, შვეიცარიული და უელსური სისხლი.<ref>{{cite journal|author=Smolenyak, Megan Smolenyak |date=November–December 2008 |title=The quest for Obama's Irish roots |journal=Ancestry |volume=26 |issue=6 |pages=46–47, 49 |issn=1075-475X |url=https://books.google.com/books?id=ITgEAAAAMBAJ&pg=PA46 |accessdate=December 20, 2011 }} * {{cite news |author=Smolenyak, Megan |date=May 9, 2011 |title=Tracing Barack Obama's Roots to Moneygall |url=http://www.huffingtonpost.com/megan-smolenyak-smolenyak/tracing-barack-obamas-roo_b_859151.html |work=[[HuffPost]] |accessdate=May 19, 2011 }} * {{cite news |author=Rising, David |author2=Noelting, Christoph |agency=Associated Press |date=June 4, 2009 |title=Researchers: Obama has German roots |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/news/washington/2009-06-04-obama-roots_N.htm |accessdate=May 13, 2010 }} * {{cite news |last=Hutton |first=Brian |agency=Press Association of Ireland |last2=Nickerson |first2=Matthew |date=May 3, 2007 |title=For sure, Obama's South Side Irish; One of his roots traces back to small village |newspaper=Chicago Sun-Times |page=3 |format=paid archive |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&p_theme=cstb&p_action=search&p_maxdocs=200&s_dispstring=(For%20sure)%20(%20Obama's%20South%20Side%20Irish)%20AND%20date(all)&p_field_advanced-0=&p_text_advanced-0=(For%20sure)%20(%20Obama's%20South%20Side%20Irish)Êl_numdocs=20&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:DÊl_useweights=no |accessdate=November 24, 2008 }}{{Dead link|date=მარტი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * {{cite news |author=Jordon, Mary |date=May 13, 2007 |title=Tiny Irish village is latest place to claim Obama as its own |newspaper=The Washington Post |page=A14 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/05/12/AR2007051201551.html |accessdate=May 13, 2007 }} * {{cite news |author=David Williamson |date=July 5, 2008 |url=http://www.walesonline.co.uk/news/welsh-politics/welsh-politics-news/2008/07/05/genealogists-discover-a-red-dragon-breathing-fire-in-us-presidential-candidate-s-past-91466-21266440/ |title=Wales link in US presidential candidate's past |publisher=walesonline.co.uk |accessdate=April 30, 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110521140204/http://www.walesonline.co.uk/news/welsh-politics/welsh-politics-news/2008/07/05/genealogists-discover-a-red-dragon-breathing-fire-in-us-presidential-candidate-s-past-91466-21266440/ |archivedate=May 21, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref> ობამას მამა, ბარაკ ობამა უფროსი (1936–1982) იყო [[კენია|კენიიდან]]. ის და ენ დანემი შეხვდნენ 1960 წელს, რუსული ენის გაკვეთილზე [[ჰავაისუნივერსიტეტი]]ს მანოას ფილიალში, სადაც ობამა უფროსი უცხოელი სტუდენტის სტატუსით სწავლობდა.<ref name="Jones 2007">{{cite news |author = Jones, Tim |date = March 27, 2007 |title = Barack Obama: Mother not just a girl from Kansas; Stanley Ann Dunham shaped a future senator |newspaper = [[Chicago Tribune]] |page = 1 (Tempo) |url = http://gbppr.dyndns.org/~gbpprorg/obama/barack.mother.txt |url-status = dead |archiveurl = https://web.archive.org/web/20170207112933/http://gbppr.dyndns.org/~gbpprorg/obama/barack.mother.txt |archivedate = February 7, 2017 |df = mdy-all }}</ref><ref name="Obama 1995, 2004, pp. 9–10">Obama (1995, 2004), pp. 9–10. * Scott (2011), pp. 80–86. * Jacobs (2011), pp. 115–118. * Maraniss (2012), pp. 154–160.</ref> წყვილი დაქორწინდა ქალაქ ვაილიკუში (ჰავაის შტატი) 1961 წლის 2 თებერვალს, ობამას დაბადებამდე ექვსი თვით ადრე.<ref name="Ripley 2008">{{cite news |author = Ripley, Amanda |date = April 9, 2008 |title = The story of Barack Obama's mother |work = [[Time (magazine)|Time]] |url = http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,1729685,00.html |accessdate = April 9, 2007 }}</ref><ref>Scott (2011), p. 86. * Jacobs (2011), pp. 125–127. * Maraniss (2012), pp. 160–163.</ref> 1961 წლის აგვისტოს ბოლოში (ობამას დაბადებიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ), დედასთან ერთად პატარა ობამა გადაბარგდნენ [[სიეტლი|სიეტლში]], [[ვაშინგტონის შტატი|ვაშინგტონის შტატში]], სადაც ენ დანემი [[ვაშინგტონის უნივერსიტეტი|ვაშინგტონის უნივერსიტეტში]] სწავლობდა; დედა-შვილმა სიეტლსი ერთი წელი გაატარეს. ამავე დროს, ობამა უფროსმა 1962 წლის ივნისში დაამთავრა სწავლა ჰავაის უნივერსიტეტში და დატოვა ჰავაი [[ჰარვარდის უნივერსიტეტი|ჰავრვარდის უნივერსიტეტში]] სასწავლებლად, სადაც მიიღო მაგისტრის ხარისხი ეკონომიკაში. ის და ენ დანემი 1964 წლის მარტში განქორწინდნენ.<ref>Scott (2011), pp. 87–93. * Jacobs (2011), pp. 115–118, 125–127, 133–161. * Maraniss (2012), pp. 170–183, 188–189.</ref> იმავე წელს, ობამა უფროსი დაბრუნდა [[კენია]]ში, სადაც მესამეჯერ დაქორწინდა და დაიწყო მუშაობა უფროს ეკონომიკურ ანალიტიკოსად კენიის ფინანსთა სამინისტროში.<ref>Obama "Dreams from My Father a Story of Race and Inheritance"</ref> ობამა უმცროსი მან მხოლოდ ერთხელ, 1971 წელს, შობის დროს ინახულა.<ref>Scott (2011), pp. 142–144. * Jacobs (2011), pp. 161–177, 227–230. * Maraniss (2012), pp. 190–194, 201–209, 227–230.</ref> დაიღუპა 1982 წელს, ავტოკატასტროფაში, როცა უმცროსი ობამა 21 წლის იყო.<ref>{{cite news |author = Ochieng, Philip |date = November 1, 2004 |title = From home squared to the US Senate: how Barack Obama was lost and found |newspaper = [[The EastAfrican]] |location = Nairobi |url = http://www.nationmedia.com/EastAfrican/01112004/Features/PA2-11.html |archivedate = September 27, 2007 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20070927223905/http://www.nationmedia.com/EastAfrican/01112004/Features/PA2-11.html }} * {{cite news |author = Merida, Kevin |date = December 14, 2007 |title = The ghost of a father |newspaper = The Washington Post |page = A12 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/story/2007/12/13/ST2007121301893.html |accessdate = June 25, 2008 }} * Jacobs (2011), pp. 251–255. * Maraniss (2012), pp. 411–417.</ref> ბავშვობაზე საუბრისას, ობამამ გაიხსენა: „მამაჩემი არ ჰგავდა ხალხს, ჩემ გვერდით რომ ტრიალებდა. ის იყო კუპრივით შავი, ხოლო დედაჩემი რძესავით თეთრი. ეს გონებაში ჩამიბეჭდდა“.<ref name="Obama 1995, 2004, pp. 9–10" /> ობამამ დაამატა, რომ ახალგაზრდობაში უჭირდა დაეძლია საზოგადოებრივი წარმოდგენები მულტიკულტურულ დედ-მამასთან დაკავშირებით.<ref>{{cite news |author = Serrano, Richard A. |date = March 11, 2007 |title = Obama's peers didn't see his angst |newspaper = Los Angeles Times |page = A20 |url = http://www.latimes.com/news/politics/la-na-obamahawaii11-2007mar11,0,199085,full.story |accessdate = March 13, 2007 |url-status = dead |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081108080115/http://www.latimes.com/news/politics/la-na-obamahawaii11-2007mar11,0,199085,full.story |archivedate = November 8, 2008 |df = mdy-all }} * Obama (1995, 2004), Chapters 4 and 5.</ref> 1963 წელს, დანემი შეხვდა ლოლო სოეტოროს კვლავ ჰავაის უნივერსიტეტში; სოეტორო იყო ინდონეზიელი გეოგრაფი. წყვილი დაქორწინდა 1965 წლი 15 მარტს, მოლოკაიში.<ref>Scott (2011), pp. 97–103. * Maraniss (2012), pp. 195–201, 225–230.</ref> სოეოტორომ ორჯერ, ერთწლიანი ვადით გაახანგრძლივა თავისი ვიზა, ხოლო 1966 წელს [[ინდონეზია]]ში დაბრუნდა. მისი მეუღლე და გერი ინდონეზიაში თექვსმეტი თვის შემდეგ ჩავიდნენ, 1967 წელს. თავიდან ისინი ცხოვრობდნენ სამხერთ ჯაკარტას მენტენგ დალამის რაიონში, ხოლო 1970 წლიდან მოყოლებული მათი რეზიდენციის ადგილი ცენტრალური ჯაკარტის შეძლებული უბანი იყო.<ref>Maraniss (2012), pp. 195–201, 209–223, 230–244.</ref> === განათლება === სამიდან ხუთ წლამდე ობამა სწავლობდა წმინდა ფრანსისკეს სკოლაში, ხოლო ექვსიდან ათ წლამდე სწავლობდა ადგილობრივ ინდონეზიურ სკოლებში: ჯერ, ორი წლის განმავლობაში წმინდა ფრანსისკეს სახელობის დაწყებით სკოლაში, ხოლო შემდეგ ადგილობრივ საჯარო დაწყებით სკოლაში. სახლში, ობამას დედა [[ინგლისური ენა|ინგლისურ ენაზე]] ასწავლიდა.<ref>Maraniss (2012), pp. 216, 221, 230, 234–244.</ref><ref>{{cite web |url = http://www.calverteducation.com/calvert/barack-obama-calvert-homeschooler |title = Barack Obama: Calvert Homeschooler? – Calvert Education Blog |publisher = calverteducation.com |accessdate = November 25, 2015 |date = January 25, 2014 }}</ref> [[ჯაკარტა]]ში გატარებული ოთხი წლის ხარჯზე, ობამას თავისუფლად შეეძლო [[ინდონეზიური ენა|ინდონეზიურ ენაზე]] საუბარი.<ref>{{cite web |url = https://www.youtube.com/watch?v=JYIK9QtNu3w |title = Wawancara Eksklusif RCTI dengan Barack Obama (Part 2) |date = March 2010 |website = YouTube |accessdate = February 12, 2018}}</ref><ref name="in Jakarta">{{cite web |title = Obama's Indonesian Redux |url=http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=1025 |author = Zimmer, Benjamin |year = 2009 |access-date = March 12, 2009 |publisher = Language Log |archive-url=https://web.archive.org/web/20090303094040/http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=1025 |archive-date = March 3, 2009 |url-status=live }} * {{cite news |url=http://cetak.kompas.com/read/xml/2008/11/26/00223862/obama.saya.kangen.nasi.goreng.bakso.dan.rambutan |title = Obama: Saya Kangen Nasi Goreng, Bakso, dan Rambutan |work = [[Kompas]] |date = November 26, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081203010718/http://cetak.kompas.com/read/xml/2008/11/26/00223862/obama.saya.kangen.nasi.goreng.bakso.dan.rambutan |archive-date = December 3, 2008 |language = id }}</ref><ref name="in Jakarta2">{{cite web |title = Obama's Indonesian pleasantries: the video |url = http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=1052 |author = Zimmer, Benjamin |date = January 23, 2009 |accessdate = October 7, 2012 |website = Language Log |publisher = [[University of Pennsylvania]] }}</ref> [[ინდონეზია]]ში ყოფნისას, ობამას მამინაცვალმა მას „ასწავლა, თუ როგორ იყო მოწყობილი სამყარო“.<ref>{{Cite news |url=http://www.newsweek.com/what-barack-obama-learned-his-father-88011 |title=What Barack Obama Learned from His Father |last=Meacham |first=Jon |date=August 22, 2008 |newspaper=Newsweek |archive-url=https://www.webcitation.org/6nNaxJYJG?url=http://www.newsweek.com/what-barack-obama-learned-his-father-88011?rx=us |archive-date=January 9, 2017 |url-status=live |access-date=January 9, 2017 |df= }}</ref> 1971 წელს, ობამა დაბრუნდა [[ჰონოლულუ]]ში და დაიწყო ცხოვრება ბებია-ბაბუასთან, მადელინ და სტენლი დანემებთან. ჰავაიში ის სწავლობდა პუნაჰოუს სკოლაში, რომელიც მან 1979 წელს დაამთავრა.<ref>{{cite news |author = Serafin, Peter |date = March 21, 2004 |title = Punahou grad stirs up Illinois politics |newspaper = [[Honolulu Star-Bulletin]] |url = http://archives.starbulletin.com/2004/03/21/news/story4.html |accessdate = March 20, 2008 }} * {{cite news |author = Scott, Janny |date = March 14, 2008 |title = A free-spirited wanderer who set Obama's path |work = The New York Times |page = A1 |url = https://www.nytimes.com/2008/03/14/us/politics/14obama.html |accessdate = November 18, 2011 }} * Obama (1995, 2004), Chapters 3 and 4. * Scott (2012), pp. 131–134. * Maraniss (2012), pp. 264–269.</ref> ახალგაზრდობაში, ობამას ფსევდონიმი იყო „ბარი“ ({{lang-en|Barry}}).<ref>{{cite web |url = http://www.newsweek.com/when-barry-became-barack-84255 |title = When Barry Became Barack |last = Wolffe |first = Richard |date = March 22, 2008 |accessdate = March 21, 2016 |website = [[Newsweek]] }}</ref> 192–1975 წლებში, ობამა დედასთან და ნახევარდასთან ერთად ცხოვრობდა ჰავაიში. ამ პერიოდში, დედამისი სწავლობდა ანთროპოლოგიის ჰავაის უნივერსიტეტში.<ref>Scott (2011), pp. 139–157. * Maraniss (2012), pp. 279–281.</ref> 1975 წელს ენ დანემი თავის ქალიშვილთან ერთად ინდონეზიაში დაბრუნდა, ობამამ კი ამჯობინა დარჩენილიყო ჰავაის კუნძულებზე, რათა სკოლაში სწავლა დაემთავრებინა.<ref>Scott (2011), pp. 157–194. * Maraniss (2012), pp. 279–281, 324–326.</ref> ენ დანემმა მომდევნო ოცი წელი ძირითადად ინდონეზიაში გაატარა. 1980 წელს ის მეორე მეუღლეს, ლოლოს გაეყარა და 1992 წელს მეცნიერებათა დოქტორის ხარისხი მიიღო. 1995 წელს კიბოთი გარდაიცვალა.<ref>Scott (2011), pp. 214, 294, 317–346.</ref> მოგვიანებით, ობამამ გაიხსენა ჰონოლულუში გატარებული წლები და დაწერა: „შესაძლებლობები, რომლებსაც ჰავაი მთავაზობდა, ანუ, კულუტურათა მრავალფეროვნება ურთიერთპატივისცემის ატმოსფეროში გახდა ჩემი მსოფლთმხედველობის მნიშვნელოვანი ნაწილი და ნიადაგი იმ ღირებულებებისთვის, რომლებიც მე მწამს“.<ref>{{cite news |author = Reyes, B.J. |date = February 8, 2007 |title = Punahou left lasting impression on Obama |newspaper = Honolulu Star-Bulletin |url = http://archives.starbulletin.com/2007/02/08/news/story02.html |accessdate = February 10, 2007 |quote = As a teenager, Obama went to parties and sometimes sought out gatherings on military bases or at the University of Hawaii that were mostly attended by blacks. }}</ref> ობამამ აგრეთვე დაწერა, რომ ახალგაზრდობაში იღებდა [[ალკოჰოლი|ალკოჰოლს]], [[მარიხუანა]]ს და [[კოკაინი|კოკაინს]] „რათა გაენდევნა გონებიდან კითხვები, თუ ვინ იყო“.<ref>{{cite news|author=Elliott, Philip |agency=Associated Press |date=November 21, 2007 |title=Obama gets blunt with N.H. students |newspaper=[[Boston Globe]] |page=8A |url=http://articles.boston.com/2007-11-21/news/29233371_1_barack-obama-education-plan-campaign-trail |accessdate=May 18, 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120407214401/http://articles.boston.com/2007-11-21/news/29233371_1_barack-obama-education-plan-campaign-trail |archivedate=April 7, 2012 |df= }}</ref> ობამა ასევე იყო ჯგუფ „choom gang“-ის წევრი. ჯგუფში გაერთიანებულნი იყვნენ მეგობრები, რომლებიც ერთად ატარებდნენ დროს და ზოგჯერ [[მარიხუანა]]ს ეწეოდნენ.<ref>{{cite news |author = Karl, Jonathan |publisher = ABC News |date = May 25, 2012 |title = Obama and his pot-smoking "choom gang" |url = http://abcnews.go.com/blogs/politics/2012/05/obama-and-his-pot-smoking-choom-gang/ |accessdate = May 25, 2012 }} * {{cite book |first = Barack |last = Obama |year = 2004 |orig-year = 1995 |url = https://books.google.com/books?id=HRCHJp-V0QUC&pg=PA93 |title = Dreams from My Father: A Story of Race and Inheritance |pages = 93–94 |accessdate = June 3, 2016 |isbn = 9780307394125 }} * {{cite book |first = David |last = Maraniss |year = 2012 |url = https://books.google.com/?id=Wnna9CLtblAC&q=choom |title = Barack Obama: The Story |at = pages with "choom gang" |accessdate = June 3, 2016 |isbn = 9781439167533 }} * for analysis of the political impact of the quote and Obama's more recent admission that he smoked marijuana as a teenager ("When I was a kid, I inhaled"), see: * {{cite news |author = Seelye, Katharine Q. |date = October 24, 2006 |title = Obama offers more variations from the norm |newspaper = The New York Times |page = A21 |url = https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D07E2DB173FF937A15753C1A9609C8B63 |accessdate = October 29, 2006 }} * {{cite news |author = Romano, Lois |date = January 3, 2007 |title = Effect of Obama's candor remains to be seen |newspaper = The Washington Post |page = A1 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/01/02/AR2007010201359.html |accessdate = January 14, 2007 }}</ref><ref>{{cite web |url = http://video.pbs.org/video/2288869682/ |title = FRONTLINE The Choice 2012 |publisher = PBS |date = October 9, 2012 |accessdate = October 29, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20121031235938/http://video.pbs.org/video/2288869682 |archivedate = ოქტომბერი 31, 2012 }}</ref> 1979 წელს სკოლის დამთავრების შემდეგ, ობამა გადავიდა [[ლოს ანჯელესი|ლოს ანჯელესში]] და დაიწყო სწავლო ოქსიდენტალის კოლიჯში და 1981 წლის თებერვალში პირველად გამოვიდა სიტყვით, სადაც მოუწოდა კოლეჯის ხელმძღვანელობას [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა|სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის]] [[აპარტეიდი]]ს სახელმწიფო პოლიტიკის საპასუხოდ ქვეყნიდან დეინვესტიციის პროცესში მიიღო მონაწილეობა.<ref name="Occidental">{{cite news|last=Gordon |first=Larry |date=January 29, 2007 |title=Occidental recalls 'Barry' Obama |newspaper=Los Angeles Times |page=B1 |url=https://articles.latimes.com/2007/jan/29/local/me-oxy29 |access-date=May 12, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100524102944/http://articles.latimes.com/2007/jan/29/local/me-oxy29 |archive-date=May 24, 2010 }} * {{cite news|last=Possley |first=Maurice |date=March 30, 2007 |title=Activism blossomed in college |newspaper=Chicago Tribune |page=20 |url=https://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-0703291042mar30-archive,0,1533921.story |access-date=May 12, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101009204342/http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-0703291042mar30-archive%2C0%2C1533921.story |archive-date=October 9, 2010 |url-status=live }} * {{cite news|last=Kovaleski |first=Serge F. |date=February 9, 2008 |title=Old friends say drugs played bit part in Obama's young life |newspaper=The New York Times |page=A1 |url=https://www.nytimes.com/2008/02/09/us/politics/09obama.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20080211095352/http://www.nytimes.com/2008/02/09/us/politics/09obama.html |archive-date=February 11, 2008 |url-access=limited |url-status=live |access-date=May 12, 2010 }} * {{cite news|last=Rohter |first=Larry |date=April 10, 2008 |title=Obama says real-life experience trumps rivals' foreign policy credits |newspaper=The New York Times |page=A18 |url=https://www.nytimes.com/2008/04/10/us/politics/10obama.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20080411041927/http://www.nytimes.com/2008/04/10/us/politics/10obama.html |archive-date=April 11, 2008 |url-access=limited |url-status=live |access-date=May 12, 2010 }} * {{cite news|author= Goldman, Adam |first2=Robert |last2=Tanner |agency=Associated Press |date=May 15, 2008 |title=Old friends recall Obama's years in LA, NYC |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/news/politics/2008-05-15-3144401415_x.htm |access-date=May 12, 2010 }} * {{cite news|last=Helman |first=Scott |date=August 25, 2008 |title=Small college awakened future senator to service (subscription archive) |newspaper=The Boston Globe |page=1A |url=https://www.boston.com/news/politics/2008/articles/2008/08/25/small_college_awakened_future_senator_to_service/?page=full |access-date=May 12, 2010 }} * {{cite news|last=Jackson |first=Brooks |date=June 5, 2009 |title=More 'birther' nonsense: Obama's 1981 Pakistan trip |publisher=FactCheck.org |url=http://www.factcheck.org/2009/06/more-birther-nonsense-obamas-1981-pakistan-trip |access-date=May 12, 2010 }} * {{cite book |last = Remnick |first = David |year = 2010 |title = The Bridge: The Life and Rise of Barack Obama |place = New York |publisher = Alfred A. Knopf |pages = [https://archive.org/details/bridgelifeand00remn/page/98 98–112] |isbn = 978-1-4000-4360-6 |title-link = The Bridge: The Life and Rise of Barack Obama }} * Obama (1995, 2004), pp. 92–112. * Mendell (2007), pp. 55–62.</ref> 1981 წლის შუა პერიოდში, ობამა ჩავიდა [[ინდონეზია]]შა, მოინახულა და და დედა, ხოლო შემდეგ გაემგზავრა [[პაკისტანი|პაკისტანსა]] და [[ინდოეთი|ინდოეთში]], სადაც თანაკურსელების ოჯახებს ესტუმრა.<ref name="Occidental" /> 1981 წლის ბოლოში, ობამა გადავიდა სასწავლებლად [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის უნივერსიტეტში]], სადაც სწავლობდა პოლიტიკურ მეცნიერებას საერთაშორისო ურთიერთობებისა<ref>{{cite news |author = Boss-Bicak, Shira |date = January 2005 |title = Barack Obama '83 |magazine = Columbia College Today |issn = 0572-7820 |url = http://www.college.columbia.edu/cct_archive/jan05/cover.php |accessdate = October 1, 2006 |url-status = dead |df = mdy-all |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080905121815/http://www.college.columbia.edu/cct_archive/jan05/cover.php |archivedate = სექტემბერი 5, 2008 }}</ref> და ინგლისური ლიტერატურის განხრით.<ref>{{Cite news|url=https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2014/06/26/remarks-president-town-hall|title=Remarks by the President in Town Hall|date=June 26, 2014|publisher=White House|access-date=October 15, 2016}}</ref> ცხოვრობდა ქალაქ [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]], 109-ე ქუჩის დასავლეთ ნაწილში.<ref>{{cite news |url = http://nymag.com/arts/all/approvalmatrix/approval-matrix-2012-8-27/ |title = The Approval Matrix |date = August 27, 2012 |work = New York }}</ref> სწავლა ობამამ 1983 წელს, ბაკალავრის ხარისხით დაამთავრა და დაახლოებით ერთი წელი იმუშავა „ბიზნესის საერთაშორისო კორპორაციაში“ ფინანსურ მკვლევარად და მწერლად,<ref>{{Cite web |url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=92337754 |title=Obama's Early Brush With Financial Markets |last=Horsley |first=Scott |date=July 9, 2008 |publisher=[[NPR]] |language=en |access-date=July 17, 2017}}</ref><ref>{{cite web |author = Obama, Barack |year = 1998 |title = Curriculum vitae |publisher = The University of Chicago Law School |url = http://www.law.uchicago.edu/faculty/obama/cv.html |archivedate = May 9, 2001 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20010509024017/http://www.law.uchicago.edu/faculty/obama/cv.html |accessdate = October 1, 2006 }} * {{cite news |author = Issenberg, Sasha |date = August 6, 2008 |title = Obama shows hints of his year in global finance; Tied markets to social aid |newspaper = Boston Globe |page = 1A |url = http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/08/06/obama_shows_hints_of_his_year_in_global_finance/ |accessdate = August 6, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20091107145054/http://www.boston.com/news/nation/articles/2008/08/06/obama_shows_hints_of_his_year_in_global_finance?page=full |archivedate = November 7, 2009 |url-status = dead |df = mdy-all }}</ref> ხოლო შემდეგ, 1985 წელს, სამი თვის განმავლობაში, „New York Public Interest Research Group“-ის მიერ ორგანიზებული პროექტის კოორდინაატორი იყო.<ref>{{cite news |author = Scott, Janny |date = July 30, 2007 |title = Obama's account of New York often differs from what others say |newspaper = The New York Times |page = B1 |url = https://www.nytimes.com/2007/10/30/us/politics/30obama.html |accessdate = July 31, 2007 }} * Obama (1995, 2004), pp. 133–140. * Mendell (2007), pp. 62–63.</ref><ref name="Who's Who 2008">{{cite book |editor = Chassie, Karen |year = 2007 |title = Who's Who in America, 2008 |page = 3468 |place = New Providence, NJ |publisher = Marquis Who's Who |isbn = 978-0-8379-7011-0 }}</ref><ref>{{cite news |url = http://www.newsday.com/news/new-york/obama-stood-out-even-during-brief-1985-nypirg-job-1.885513 |title = Obama stood out, even during brief 1985 NYPIRG job |date = November 9, 2008 |newspaper = Newsday |first = Jason |last = Fink }}</ref> === ოჯახი და პირადი ცხოვრება === [[ფაილი:Obama family portrait in the Green Room.jpg|thumb|ობამა ოჯახთან ერთად თეთრი სახლის მწვანე ოთახში, 2009]] 2006 წელს მიცემულ ინტერვიუში, ობამამ აღნიშნა მისი ოჯახის მრავალფეროვნება: „ეს მინი [[გაერო]]ს წააგვს“; „მე მყავს ნათესავები, რომლებიც ჰგვანან [[ბერნი მაქი|ბერნი მაქს]] და ნათესავები, რომლებიც ჰგვანან [[მარგარეტ ტეტჩერი|მარგარეტ ტეტჩერს]].<ref>{{cite web |url = http://www.oprah.com/slideshow/oprahshow/oprahshow1_ss_20061018/10 |title = Keeping Hope Alive: Barack Obama Puts Family First |date = October 18, 2006|website = The Oprah Winfrey Show |accessdate = June 24, 2008}}</ref> ობამას ჰყავს ნახევარდა, რომელთანაც ერთად [[ინდონეზია]]ში იზრდებოდა და შვიდი სიბლინგი კენიელი მამისგან, რომელთაგანაც ექვსია ცოცხალი.<ref>{{cite news |first=Scott |last=Fornek |title=Half Siblings: 'A Complicated Family' |date=September 9, 2007 |url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/familytree/545462,BSX-News-wotrees09.stng |archiveurl=https://www.webcitation.org/5msGZ6sKn?url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/familytree/545462,BSX-News-wotrees09.stng |archivedate=January 18, 2010 |work=Chicago Sun-Times |accessdate=June 24, 2008 |url-status=dead}} See also: {{cite news |url=http://www.suntimes.com/images/cds/special/family_tree.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080703042659/http://www.suntimes.com/images/cds/special/family_tree.html |archivedate=July 3, 2008 |title=Interactive Family Tree |date=September 9, 2007 |work=Chicago Sun-Times |accessdate=June 24, 2008 }}</ref> ობამას დედა გარდაიცვალა 1995 წელს,<ref>{{cite news |first=Scott |last=Fornek |title=Madelyn Payne Dunham: 'A Trailblazer' |date=September 9, 2007 |url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/familytree/545449,BSX-News-wotreeee09.stng |archiveurl=https://www.webcitation.org/5gm7oJqn9?url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/familytree/545449,BSX-News-wotreeee09.article |archivedate=May 14, 2009 |work=Chicago Sun-Times |accessdate=June 24, 2008 |url-status=live}}</ref> ხოლო ბებია, მადელინ დანემი ამ ქვეყნიდან წავიდა 2008 წლის 2 ნოემბერს,<ref>{{cite news |url = http://www.cnn.com/2008/POLITICS/11/03/obama.grandma/index.html |title = Obama's grandmother dies after battle with cancer |publisher = CNN |accessdate = November 4, 2008 |date = November 3, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081103235343/http://www.cnn.com/2008/POLITICS/11/03/obama.grandma/index.html |archivedate = November 3, 2008 |url-status = live }}</ref> შვილიშვილის პრეზიდენტად არჩევამდე ორი დღით ადრე. ობამას ასევე ჰყავს ნათესავები [[ირლანდია]]ში, რომლებსაც ის 2011 წლის მაისში შეხვდა.<ref>{{cite news |url = http://www.huffingtonpost.com/megan-smolenyak-smolenyak/tracing-barack-obamas-roo_b_859151.html |title = Tracing Barack Obama's Roots to Moneygall |date = May 9, 2011 |work = HuffPost |first = Megan |last = Smolenyak }}</ref> თავის წიგნში, ობამა წერს, რომ დედამისის ოჯახს აქვს ნათესაობრივი კავშირები ინდიელ ამერიკელებთან და [[ჯეფერსონ დეივისი|ჯეფერსონ დეივისთან]], [[აშშ-ის სამოქალაქო ომი]]ს დროს [[აშშ-ის კონფედერაციული შტატები|კონფედერაციის]] პრეზიდენტთან. აღსანიშნავია, რომ ობამას და პრეზიდენტის თანამდებობაზე მის წინამორბედს, [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ჯორჯ უოკერ ბუშს]] და ყოფილ ვიცე-პრეზიდენტ [[დიკ ჩეინი]]ს საერთო წინაპრები ჰყავთ.<ref>Obama (1995, 2004), p. 13. ობამას გენეოლოგიის და სხვა მონაცემების სანახავად, იხილეთ:{{cite news|first=David |last=Nitkin |author2=Harry Merritt |title=A New Twist to an Intriguing Family History |date=March 2, 2007 |url=http://www.baltimoresun.com/news/nationworld/politics/bal-te.obama02mar02,0,3453027.story |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070930033339/http://www.baltimoresun.com/news/nationworld/politics/bal-te.obama02mar02%2C0%2C3453027.story |archivedate=September 30, 2007 |work=The Baltimore Sun |accessdate=June 24, 2008 |url-status=dead |df= }}{{cite news|first=Mary |last=Jordan |title=Tiny Irish Village Is Latest Place to Claim Obama as Its Own |date=May 13, 2007 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/05/12/AR2007051201551.html |work=The Washington Post |accessdate=June 24, 2008 }}{{cite news|title=Obama's Family Tree Has a Few Surprises |date=September 8, 2007 |publisher=CBS 2 (Chicago) |url=http://cbs2chicago.com/topstories/Barack.Obama.family.2.339709.html |agency=Associated Press |accessdate=June 24, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080602215833/http://cbs2chicago.com/topstories/Barack.Obama.family.2.339709.html |archivedate=June 2, 2008 }}</ref> [[ფაილი:BlackhawksWhiteHouse2010.jpg|thumb|ობამა ჯონათან თოუზთან და სტენლის თასის გამარჯვებულ „Chicago Blackhawks“-სთან ერთად, 2010]] ობამა მხარს უჭერს [[ბეისბოლი]]ს გუნდ „ჩიკაგო უაით სოქსს“. 2005 წელს, ჯერ კიდევ სენატორობისას, ამერიკის ბეისბოლის ჩემპიონატზე ობამამ „პირველი ბურთი“<ref group="კომ.">ჟესტი, როდესაც მოწვეული სტუმარი ბურთს ისვრის მატჩის დაწყებამდე არსებული ცერემონიული ნაწილის დასრულების აღსანიშნავად.</ref> ისროლა.<ref>{{cite news |title = Barack Obama: White Sox 'serious' ball |date = August 25, 2008 |first = Mark |last = Silva |work = Chicago Tribune |url = http://www.swamppolitics.com/news/politics/blog/2008/08/barack_obama_white_sox_serious.html |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080829134235/http://www.swamppolitics.com/news/politics/blog/2008/08/barack_obama_white_sox_serious.html |archivedate = August 29, 2008 }}</ref> 2009 წელს, ყველა ვარვსკვლავის თამაშის დროს, ობამამ „პირველი ბურთი“ საყვარელი გუნდის მაისურში ჩაცმულმა ისროლა.<ref>{{cite web |title = Barack Obama Explains White Sox Jacket, Talks Nats in All-Star Booth Visit |date = July 14, 2009 |publisher = MLB Fanhouse |url = http://www.yardbarker.com/all_sports/articles/barack_obama_explains_white_sox_jacket_talks_nats_in_all_star_booth_visit/803700 |accessdate = December 6, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120704194211/http://www.yardbarker.com/all_sports/articles/barack_obama_explains_white_sox_jacket_talks_nats_in_all_star_booth_visit/803700 |archivedate = ივლისი 4, 2012 }}</ref> ფეხბურთის ეროვნულ ლიგაში, ობამა მხარს უჭერს „Chicago Bears“-ს, თუმცა, ადრე იყო „Pittsburgh Steelers“-ის გულშემატკივარი და მხარს უჭერდა ამ გუნდს მათ გამარჯვებამდე „Super Bowl“-ში გამარჯვებამდე 2009 წელს.<ref name="Steelers">{{cite news |last = Branigin |first = William |title = Steelers Win Obama's Approval |newspaper = The Washington Post |date = January 30, 2009 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/29/AR2009012903196.html |quote = But other than the Bears, the Steelers are probably the team that's closest to my heart. }}</ref> 2011 წელს, ობამამ [[თეთრი სახლი|თეთრ სახლში]] მიიწვია „Chicago Bears“-ს 1985 წლის შემადგენლობა, რომლებიც 1986 წელს „Super Bowl“-ში გამარჯვების შემდეგ ვერ ეწვიენ თეთრ სახლს კოსმოსური შატლის „Challenger“-ის კატასტროფის შემდეგ.<ref>{{cite web |last = Mayer |first = Larry |url = http://www.chicagobears.com/news/article-1/85-Bears-honored-by-President-Obama-at-White-House/A3C494F7-6681-44BB-850A-61EEE18315E4 |title = 1985 Bears honored by President Obama |publisher = [[Chicago Bears]] |date = October 7, 2011 |accessdate = November 4, 2012 |archive-url = https://web.archive.org/web/20130507094538/http://www.chicagobears.com/news/article-1/85-Bears-honored-by-President-Obama-at-White-House/A3C494F7-6681-44BB-850A-61EEE18315E4 |archive-date = May 7, 2013 |url-status = dead |df = mdy-all |archiveurl = https://web.archive.org/web/20130507094538/http://www.chicagobears.com/news/article-1/85-Bears-honored-by-President-Obama-at-White-House/A3C494F7-6681-44BB-850A-61EEE18315E4 |archivedate = მაისი 7, 2013 }}</ref> ობამა ცაციაა;<ref>{{cite news |url = https://www.nytimes.com/2009/01/22/us/politics/22obama.html |title = On First Day, Obama Quickly Sets a New Tone |last = Stolberg |first = Sheryl Gay |author2 = Kirkpatrick, David D. |author3 = Shane, Scott |date = January 22, 2009 |work = The New York Times |page = 1 |accessdate = September 7, 2012 }}</ref> თამაშობს კალათბურთს, რომლის მოყვარულიც ჯერ კიდევ სკოლაში იყო.<ref>{{cite news |first = Jodi |last = Kantor |title = One Place Where Obama Goes Elbow to Elbow |date = June 1, 2007 |url = https://www.nytimes.com/2007/06/01/us/politics/01hoops.html |work = The New York Times |accessdate = April 28, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090401222632/http://www.nytimes.com/2007/06/01/us/politics/01hoops.html|archivedate=April 1, 2009 |url-status = live }} See also: {{cite news |title = The Love of the Game |format = video |date = April 15, 2008 |work = Real Sports with Bryant Gumbel |publisher = HBO |url = http://www.hbo.com/real-sports-with-bryant-gumbel/episodes#/real-sports-with-bryant-gumbel/episodes/0/133-april-15-2008/index.html |accessdate = October 12, 2011 }}</ref> [[File:Barack Obama playing basketball with members of Congress and Cabinet secretaries 2.jpg|thumb|upright|left|ობამა თამაშობს კალათბურთს თეთრი სახლის კალათბურთის მოედანზე, 2009]] 1980-იან წლებში ობამა ხვდებოდა ანთროპოლოგისტ მიოში ჯაგერს,<ref name="theindependentbeforemichelle">{{cite news|last1=Hosie|first1=Rachel|title=BEFORE MICHELLE: THE STORY OF BARACK OBAMA'S PROPOSAL TO SHEILA MIYOSHI JAGER|url=https://www.independent.co.uk/life-style/before-michelle-barack-obama-sheila-miyoshi-jager-engagement-chicago-us-president-david-j-garrow-a7714771.html|accessdate=May 11, 2017|work=The Independent|date=May 3, 2017}}</ref> რომელსაც მან ორჯერ სთხოვა ხელი, თუმცა, ორჯერვე უარი მიიღო ჯაგერისგან და მისი მშობლებისგან.<ref name="theindependentbeforemichelle" /><ref name="tobiasoberlincollegeprofessor">{{cite news|last1=Tobias|first1=Andrew J.|title=Oberlin College professor received unsuccessful marriage proposal from Barack Obama in 1980s, new biography reveals|url=http://www.cleveland.com/politics/index.ssf/2017/05/oberlin_college_professor_rece.html|accessdate=May 11, 2017|work=The Plain Dealer|date=May 3, 2017}}</ref> ამ ურთიერთობის შესახებ საზოგადოებისთვის ცნობილი მხოლოდ 2017 წლის მაისში, ობამას პრეზიდენტობის დასრულების შემდეგ გახდა ცნობილი.<ref name="tobiasoberlincollegeprofessor" /> 1989 წლის ივნისში, ობამამ გაიცნო [[მიშელ ობამა|მიშელ რობინსონი]], როცა ბარაკი ჩიკაგოს იურიდიულ ფირმა „Sidley Austin“-ში მუშაობდა.<ref>Obama (2006), pp. 327–332. See also: {{cite news |first = Sarah |last = Brown |title = Obama '85 masters balancing act |work = The Daily Princetonian |url = http://www.dailyprincetonian.com/2005/12/07/14049 |date = December 7, 2005 |accessdate = February 9, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090220165725/http://www.dailyprincetonian.com/2005/12/07/14049/ |archivedate = February 20, 2009 }}</ref> მიშელ რობინსონი ფირმაში ობამას მრჩევლად დაინიშნა და მართალია, მასთან ერთად რაღაც ღონისძიებებს ესწრებოდა, თუმცა თავიდან უარს ამბობდა პაემანზე წასვლაზე.<ref>Obama (2006), p. 329.</ref> ობამასა და რობინსონის რომანი 1989 წლის ზაფხულის მიწურულს დაიწყო. 1991 წელს ისინი დაინიშნენ, ხოლო 1992 წლის 3 ოქტომბერს დაქორწინდნენ კიდეც.<ref>{{cite news |author=Fornek, Scott |title=Michelle Obama: 'He Swept Me Off My Feet' |date=October 3, 2007 |url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/585261,CST-NWS-wedding03.stng |archiveurl=https://www.webcitation.org/5msGZDbMO?url=http://www.suntimes.com/news/politics/obama/585261,CST-NWS-wedding03.stng |archivedate=January 18, 2010 |work=Chicago Sun-Times |accessdate=April 28, 2008 |url-status=dead}}</ref> წყვილს პირველი შვილი მალია ენი 1998 წელს გაუჩნდა,<ref>{{cite web |url = http://www.politico.com/blogs/jonathanmartin/0708/Born_on_the_4th_of_July.html |title = Born on the 4th of July |date = July 4, 2008 |accessdate = July 10, 2008 |website = Politico |author = Martin, Jonathan |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080710073536/http://www.politico.com/blogs/jonathanmartin/0708/Born_on_the_4th_of_July.html |archivedate = July 10, 2008 |url-status = live }}</ref> ხოლო მეორე ქალიშვილი, ნატაშა („საშა“) 2001 წელს დაიბადა.<ref>Obama (1995, 2004), p. 440, and Obama (2006), pp. 339–340. იხილეთ აგრეთვე: {{cite web |title = Election 2008 Information Center: Barack Obama |url = http://www.gannettnewsservice.com/?cat=153 |publisher = Gannett News Service |accessdate = April 28, 2008 }}</ref> გოგონები თავიდან ჩიკაგოს უნივერსიტეტის სკოლაში სწავლობდნენ, ხოლო ქვეყნის დედაქალაქში გადასვლის შემდეგ სწავლა განაგრძეს „სიდუელის მეგობრების სკოლაში“.<ref>{{cite web |url = http://iht.com/articles/ap/2008/11/22/america/Obama-School.php |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090129194323/http://iht.com/articles/ap/2008/11/22/america/Obama-School.php |title = Obamas choose private Sidwell Friends School |website = International Herald Tribune |date = November 22, 2008 |accessdate = July 2, 2015 |archivedate = January 29, 2009 }}</ref> ობამებს ჰყავთ ორი ძაღლი. პირველი, სახელად ბო, მათ საჩუქრად სენატორ [[ტედ კენედი]]სგან მიიღეს,<ref name="Cooper">{{cite news |url = https://www.nytimes.com/2009/04/13/us/politics/13obama.html |title = One Obama Search Ends With a Puppy Named Bo |work = The New York Times |date = April 13, 2009 |accessdate = December 22, 2010 |first = Helene |last = Cooper }}</ref> ხოლო მეორე, სანი, 2013 წელს მოიყვანეს.<ref name="Cooper"/> [[File:DIG13623-230.jpg|thumb|upright|ბარაკ და მიშელ ობამები სამოქალაქო უფლებების სამიტზე ლინდონ ჯონსონის საპრეზიდენტო ბიბლიოთეკაში, 2014]] 2005 წელს, ბარაკის მიერ დაწერილი წიგნის გაყიდვების შემოსავლით, ოჯახმა შეიძინა 1,6 მილიონი [[აშშ დოლარი]]ს (2018 წლისთვის, 2,1 მილიონი დოლარის ეკვივალენტი) ღირებულების სახლი კენვუდის რაიონში, ქალაქ [[ჩიკაგო]]ში.<ref>{{cite news |first=Jeff |last=Zeleny |title=The first time around: Sen. Obama's freshman year |date=December 24, 2005 |url=http://www.chicagotribune.com/news/local/chi-051224obama,0,1779783,full.story |work=Chicago Tribune |accessdate=April 28, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110513214525/http://www.chicagotribune.com/news/local/chi-051224obama%2C0%2C1779783%2Cfull.story |archivedate=May 13, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref> ობამას მიერ მიწის ნაკვეთის შეძენამ და ამ ნაკვეთის ნაწილის მისდამი მიყიდვა [[ტონი როცკო]]ს ცოლის მიერ მედიის ყურადღების მიზეზი გახდა. როცკო, ობამას საარჩევნო კამპანიის შემომწირველი და მისი მეგობარი პოლიტიკური კორუფციის ბრალდებით გაასამართლეს, თუმცა, ამ ბრალდებებს ობამასთან საერთო არ ჰქონდათ.<ref name="corruption charges">{{cite news |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/16/AR2006121600729.html |title = Obama says he regrets land deal with fundraiser |newspaper = The Washington Post |date = December 17, 2006 |access-date = June 10, 2008 |last = Slevin |first = Peter }} * {{cite news |url=https://www.nbcnews.com/id/24973282 |title = Rezko found guilty in corruption case |access-date = June 24, 2008 |date = June 4, 2008 |agency = Associated Press |publisher = NBC News |last = Robinson |first = Mike }}</ref> 2007 წლის დეკემბერში, „Money Magazine“-მა ობამას ქონება 1,3 მილიონ [[აშშ დოლარი|აშშ დოლარად]] შეაფასა (2018 წლისთვის, 1,6 მილიონის ეკვივალენტი).<ref>{{cite news |title = Obama's Money |date = December 7, 2007 |url = http://money.cnn.com/galleries/2007/moneymag/0712/gallery.candidates.moneymag/5.html |publisher = CNNMoney.com |accessdate = April 28, 2008 |first = Marlys |last = Harris |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080424113420/http://money.cnn.com/galleries/2007/moneymag/0712/gallery.candidates.moneymag/5.html |archivedate = April 24, 2008 |url-status = live }}<br />იხილეთ აგრეთვე:{{cite news |first = Zachary A |last = Goldfarb |title = Measuring Wealth of the '08 Candidates |date = March 24, 2007 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/03/24/AR2007032400305.html |work = The Washington Post |accessdate = April 28, 2008 }}</ref> 2009 წლის საგადასახო ანგარიშში, ობამების ოჯახის შემოსავალმა შეადგინა 5,5 მილიონი აშშ დოლარი, რომლის დიდი ნაწილიც წყვილმა გამოიმუშავა 2007 და 2005 წლებში, წიგნების გაყიდვის გზით.<ref>{{cite news |first = Jeff |last = Zeleny |title = Book Sales Lifted Obamas' Income in 2007 to a Total of $4.2&nbsp;Million |url = https://www.nytimes.com/2008/04/17/us/politics/17obama.html |date = April 17, 2008 |work = The New York Times |accessdate = April 28, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090416015848/http://www.nytimes.com/2008/04/17/us/politics/17obama.html|archivedate=April 16, 2009 |url-status = live }}</ref><ref>{{cite news |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/04/15/AR2010041504485.html |title = Obamas report $5.5&nbsp;million in income on 2009 tax return |work = The Washington Post |date = April 16, 2010 |accessdate = December 22, 2010 |first1 = Michael D. |last1 = Shear |first2 = David S. |last2 = Hilzenrath }}</ref> 2010 წელს, ობამამ შემოსავლის სახით მიიღო 1,7 მილიონი დოლარი, რისი 14% არაკომერციულ ფონდებს შესწირა. 131,000 დოლარი ერგო „Fisher House Foundation“-ს, საქველმოქმედო ორგანიზაციას, რომელიც დაჭრილი ვეტერანების ოჯახებს ეხმარება დაიწყონ ცხოვრება ადგილებში, რომლებიც ახლოსაა ვეტერანების სამედიცინო ცენტრებთან.<ref>{{cite news |url = https://www.pbs.org/newshour/businessdesk/2011/04/how-much-did-president-obama-m.html |date = April 18, 2011 |title = How Much Did President Obama Make in 2010? |work = [[PBS NewsHour]] |first = Paul |last = Solman |accessdate = January 27, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110502113725/http://www.pbs.org/newshour/businessdesk/2011/04/how-much-did-president-obama-m.html |archivedate = მაისი 2, 2011 }}</ref><ref>{{cite news |url = https://www.pbs.org/newshour/rundown/2011/04/the-obamas-gave-131000-to-the-fisher-house-foundation-last-year-what-is-it.html |date = April 27, 2011 |title = The Obamas Gave $131,000 to Fisher House Foundation in 2010; What Is It? |work = [[PBS NewsHour]] |first = Paul |last = Solman |accessdate = January 27, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20140129072652/http://www.pbs.org/newshour/rundown/2011/04/the-obamas-gave-131000-to-the-fisher-house-foundation-last-year-what-is-it.html |archivedate = იანვარი 29, 2014 }}</ref> 2012 წლის ანგარიშის თანახმად, ობამას ქონება შეიძლება დაახლოებით 10 მილიონ დოლარად შეფასდეს.<ref name="networth12">{{cite news |url = http://content.usatoday.com/communities/theoval/post/2012/05/obama-worth-as-much-as-10-million/1 |title = Obama worth as much as $10&nbsp;million |last = Wolf |first = Richard |date = May 16, 2012 |work = [[USA Today]] |accessdate = June 16, 2012 }}</ref> 2010 წლის დასაწყისში, მიშელ ობამამ განაცხადა, რომ მის მეუღლე ყოფილი მწეველი იყო.<ref name="reuters-smoking">Elsner, Alan (December 7, 2008). [https://www.reuters.com/article/2008/12/07/us-usa-obama-smoking-idUSTRE4B61GF20081207 Obama says he won't be smoking in White House"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151106233517/http://www.reuters.com/article/2008/12/07/us-usa-obama-smoking-idUSTRE4B61GF20081207 |date=2015-11-06 }}. Reuters. Retrieved February 28, 2010.</ref><ref>Zengerle, Patricia (February 8, 2011). [https://www.reuters.com/article/2011/02/08/us-obama-smoking-idUSTRE7176EL20110208 "Yes, he did: first lady says Obama quit smoking"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151106233522/http://www.reuters.com/article/2011/02/08/us-obama-smoking-idUSTRE7176EL20110208 |date=2015-11-06 }}. Reuters. Retrieved May 9, 2011.</ref> 2016 წლის 4 აგვისტოს, თავის 55-ე დაბადების დღეზე, ობამამ დაწერა ესე ჟურნალ „Glamour“-ში, სადაც აღწერა, თუ როგორ გახდა [[ფემინიზმი|ფემინისტი]] ქალიშვილებისა და პრეზიდენტობის გავლენით.<ref>{{cite news |url=http://www.glamour.com/story/glamour-exclusive-president-barack-obama-says-this-is-what-a-feminist-looks-like |title=Glamour Exclusive: President Barack Obama Says, "This Is What a Feminist Looks Like" |work=Glamour |date=August 4, 2016 |first=Barack |last=Obama |accessdate=August 5, 2016}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2016/08/05/us/obama-writes-feminist-essay-in-glamour.html |title=Obama Writes Feminist Essay in Glamour |work=The New York Times |date=August 4, 2016 |first=Daniel |last=Victor |accessdate=August 5, 2016}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.usatoday.com/story/life/entertainthis/2016/08/04/president-obama-glamour-s-important-sasha-and-malias-dad-feminist/88061556/ |title=President Obama in 'Glamour': It's important Sasha and Malia's dad is a feminist |work=USA Today |date=August 4, 2016 |first=Cara |last=Kelly |accessdate=August 5, 2016}}</ref> ==== რელიგიური შეხედულებები ==== ობამა პროტესტანტი ქრისტიანი; მისი რელიგიური შეხედულებები ჩამოყალიბდა ზრდასრულ ცხოვრებაში.<ref name="Christian">{{cite web |year=2009 |title=American President: Barack Obama |publisher=Miller Center of Public Affairs, University of Virginia |url=http://millercenter.org/academic/americanpresident/obama |access-date=January 23, 2009 |quote=Religion: Christian |archive-url=https://web.archive.org/web/20090123091100/http://millercenter.org/academic/americanpresident/obama |archive-date=January 23, 2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090123091100/http://millercenter.org/academic/americanpresident/obama |archivedate=იანვარი 23, 2009 }} * {{cite web |title=The Truth about Barack's Faith |publisher=Obama for America |url=http://www.fightthesmears.com/file_download/2/baracksfaith.pdf |access-date=July 1, 2012 |archive-date=January 5, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110105040018/http://www.fightthesmears.com/file_download/2/baracksfaith.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110105040018/http://www.fightthesmears.com/file_download/2/baracksfaith.pdf |archivedate=იანვარი 5, 2011 }} * {{cite news |last=Miller |first=Lisa |date=July 18, 2008 |title=Finding his faith |work=Newsweek |url=http://www.newsweek.com/id/145971 |access-date=February 4, 2010 |quote=He is now a Christian, having been baptized in the early 1990s at Trinity United Church of Christ in Chicago. |archive-url=https://web.archive.org/web/20100206163704/http://www.newsweek.com/id/145971 |archive-date=February 6, 2010 |url-status=live }} * {{cite news |last=Barakat |first=Matthew |agency=Associated Press |date=November 17, 2008 |title=Obama's church choice likely to be scrutinized; D.C. churches have started extending invitations to Obama and his family |work=NBC News |url=https://www.nbcnews.com/id/27775757 |access-date=January 20, 2009 |quote=The United Church of Christ, the denomination from which Obama resigned when he left Wright's church, issued a written invitation to join a UCC denomination in Washington and resume his connections to the church. }} * {{cite web |date=January 20, 2009 |title=Barack Obama, long time UCC member, inaugurated forty-fourth U.S. President |publisher=United Church of Christ |url=http://www.ucc.org/news/obama-inauguration.html |access-date=January 21, 2009 |quote=Barack Obama, who spent more than 20 years as a UCC member, is the forty-fourth President of the United States. |archive-url=https://web.archive.org/web/20090125002304/http://www.ucc.org/news/obama-inauguration.html |archive-date=January 25, 2009 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090125002304/http://www.ucc.org/news/obama-inauguration.html |archivedate=იანვარი 25, 2009 }} * {{cite news |last=Sullivan |first=Amy |date=June 29, 2009 |title=The Obama's find a church home—away from home |magazine=Time |url=http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,1907610,00.html |access-date=February 5, 2010 |quote=instead of joining a congregation in Washington, D.C., he will follow in George W. Bush's footsteps and make his primary place of worship Evergreen Chapel, the nondenominational church at Camp David. |archive-date=April 4, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100404153523/http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,1907610,00.html |url-status=dead }} * {{cite news |last=Kornblut |first=Anne E. |date=February 4, 2010 |title=Obama's spirituality is largely private, but it's influential, advisers say |newspaper=The Washington Post |page=A6 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/02/03/AR2010020303619.html |access-date=February 5, 2010 |quote=Obama prays privately{{spaces}}... And when he takes his family to Camp David on the weekends, a Navy chaplain ministers to them, with the daughters attending a form of Sunday school there. }}</ref> თავის წიგნში მანდ დაწერა, რომ „არ იყო აღზრდილი რელიგიურ ოჯახში. ობამა აგრეთვე წერდა, რომ დედამისი, აღზრდილი არარელიგიური მშობლების მიერ და რელიგიისან შორს მყოფი, „ბევრ ასპექტში იყო სულიერად ყველაზე საღი ადამიანი, რომელსაც მე ოდესმე ვიცნობდი“. ენ დანემის ცოლად მოყვანისას, მამამისი, ობამას თქმით, „ნაღდი ათეისტი“ იყო, ხოლო მისი მამინაცვალი აღწერა როგორც „კაცი, რომელიც რელიგიას უსარგებლოდ მიიჩნევდა“. ობამა წერდა, რომ ახალგაზრდობაში, მოსახლეობის ინტერესების დაცვისას, შავკანიანთა ეკლესიებთან ჰქონდა შეხება და გააცნობიერა, რომ „აფრო-ამერიკული რელიგიური ტრადიციების ძალა სტიმულირებდა სოციალურ ცვლილებებს“.<ref name="social change">Obama (2006), pp. 202–208. Portions excerpted in: {{cite news|first=Barack |last=Obama |title=My Spiritual Journey |date=October 16, 2006 |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1546579,00.html |magazine=Time |access-date=April 28, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080430051154/http://www.time.com/time/magazine/article/0%2C9171%2C1546579%2C00.html |archive-date=April 30, 2008 |url-status=dead }} * {{cite web|url=http://obama.senate.gov/speech/060628-call_to_renewal/ |title='Call to Renewal' Keynote Address |access-date=June 16, 2008 |last=Obama |first=Barack |date=June 28, 2006 |publisher=Barack Obama: U.S. Senator for Illinois |archive-url=https://web.archive.org/web/20090104231501/http://obama.senate.gov/speech/060628-call_to_renewal/ |archive-date=January 4, 2009 }}</ref> [[ფაილი:Obamas at church on Inauguration Day 2013.jpg|thumb|ობამები ეკლესიაში, 2013 წლის იანვარი; ვაშინგტონი, კოლუმბიის ოლქი]] 2008 წლის იანვარში ობამამ განაცხადა: „მე ქრისტიანი ვარ, თავგამოდებით მორწმუნე ქრისტიანი. მწამს გამოსასყიდი სიკვდილის და [[იესო ქრისტე]]ს აღდგომის. მწამს, რომ მრწმენა მაძლევს საშუალებას, ვიპოვო ცოდვებისგან გათავისუფლების გზა და სამუდამოდ ვიცხოვრო“.<ref>{{cite news |last1 = Pulliam |first1 = Sarah |last2 = Olsen |first2 = Ted |url = http://www.christianitytoday.com/ct/2008/januaryweb-only/104-32.0.html?start=2 |title = Q&A: Barack Obama |work = Christianity Today |date = January 23, 2008 |accessdate = January 4, 2013 }}</ref> 2010 წლის 27 სექტემბერს ობამამ თავის რელიგიურ შეხედულებებთან დაკავშირებით განცხადება გაავრცელა: „მე ვარ ქრისტიანი, არჩევანით. ჩემი ოჯახი ქრისტიანული რწმენის მიმდევარი არ ყოფილა. ისინი არ იყვნენ ადამიანები, რომლებიც ყოველ კვირა დღეს ეკლესიაში დადიოდნენ. დედაჩემი იყო სულიერად ყველაზე საღი ადამიანი, რომელსაც ვიცნობდი, მაგრამ მან ეკლესიაში კი არ გამზარდა. ქრისტიანულ რწმენამდე ჩემით, მოგვიანებით მივედი. ეს მოხდა იმიტომ, რომ იესო ქრისტეს მცნებები შეესაბამებოდა იმას, რაც მე მინდოდა ჩემი ცხოვრების ნაწილი ყოფილიყო — ვყოფილიყავი ჩემი ძმებისა და დების დამცველი, მოვქცეოდი სხვებს ისე, როგორც მინდოდა, რომ მე მომქცეოდნენ“.<ref name="APbychoice">{{cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/2010/09/28/obama-christian-by-choice_n_742124.html |title=Obama 'Christian By Choice': President Responds To Questioner |author=Charles Babington |author2=Darlene Superville |agency=Associated Press |date=September 28, 2010 |work=HuffPost |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110511232554/http://www.huffingtonpost.com/2010/09/28/obama-christian-by-choice_n_742124.html |archivedate=May 11, 2011 }}</ref><ref name="ABCVideobychoice">{{cite web|url=http://blogs.abcnews.com/politicalpunch/2010/09/president-obama-i-am-a-christian-by-choicethe-precepts-of-jesus-spoke-to-me.html|title=President Obama: 'I am a Christian By Choice...The Precepts of Jesus Spoke to Me'|publisher=[[ABC News]]|date=September 29, 2010|accessdate=December 27, 2016}}</ref> 1987 წლის ოქტომბერში, ობამამ გაიცნო ქრისტეს გაერთიანებული სამების ეკლესიის მღვდელს ჯერემია რაიტს და გახდა ეკლესიის მრევლის წევრი 1992 წელს.<ref name="Trinity">{{cite news|last1=Garrett|first1=Major|last2=Obama|first2=Barack|date=March 14, 2008|title=Obama talks to Major Garrett on 'Hannity & Colmes'|publisher=RealClearPolitics|url=http://www.realclearpolitics.com/articles/2008/03/obama_talks_to_major_garrett_o.html|access-date=November 10, 2012|quote=Major Garrett, Fox News correspondent: So the first question, how long have you been a member in good standing of that church? Sen. Barack Obama (D-IL), presidential candidate: You know, I've been a member since 1991 or '92. And—but I have known Trinity even before then when I was a community organizer on the South Side, helping steel workers find jobs{{spaces}}... Garrett: As a member in good standing, were you a regular attendee of Sunday services? Obama: You know, I won't say that I was a perfect attendee. I was regular in spurts, because there was times when, for example, our child had just been born, our first child. And so we didn't go as regularly then.}} * {{cite news|date=April 29, 2008|title=Obama strongly denounces former pastor|publisher=NBC News|agency=Associated Press|url=https://www.nbcnews.com/id/24371827|access-date=November 10, 2012|quote=I have been a member of Trinity United Church of Christ since 1992, and have known Reverend Wright for 20 years. The person I saw yesterday was not the person [whom] I met 20 years ago.}} * {{cite news|last=Miller|first=Lisa|date=July 11, 2008|title=Finding his faith|work=Newsweek|url=http://www.thedailybeast.com/newsweek/2008/07/11/finding-his-faith.html|url-status=dead|access-date=November 10, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130720055213/http://www.thedailybeast.com/newsweek/2008/07/11/finding-his-faith.html|archive-date=July 20, 2013|quote=He is now a Christian, having been baptized in the early 1990s at Trinity United Church of Christ in Chicago.}} * {{cite book|last=Remnick|first=David|year=2010|title=The Bridge: The Life and Rise of Barack Obama|location=New York|publisher=Alfred A. Knopf|page=[https://archive.org/details/bridgelifeand00remn/page/177 177]|isbn=978-1-4000-4360-6|quote=In late October 1987, his third year as an organizer, Obama went with Kellman to a conference on the black church and social justice at the Harvard Divinity School.|title-link=The Bridge: The Life and Rise of Barack Obama}} * Maraniss (2012), <span class="plainlinks">[https://books.google.com/books?id=Wnna9CLtblAC&pg=PT887 p. 557]</span>: It would take time for Obama to join and become fully engaged in Wright's church, a place where he would be baptized and married; that would not happen until later, during his second time around in Chicago, but the process started then, in October 1987{{spaces}}... Jerry Kellman: "He wasn't a member of the church during those first three years, but he was drawn to Jeremiah." * {{Cite book|first=Baker|last=Peter|author-link=Peter Baker (author)|year=2017|title=Obama: The Call of History|url=https://archive.org/details/obamacallofhisto0000bake|location=New York|publisher=[[The New York Times Company]]/Callaway|isbn=978-0-935112-90-0|oclc=1002264033}}</ref> ობამას პირველი საპრეზიდენტო კამპანიის დროს, 2008 წლის მაისში, ობამამ დატოვა ზემოთხსენებული ეკლესიის მრევლი მას შემდეგ, რაც რაიტის ზოგიერთი განცხადება კრიტიკის მიზეზი გახდა.<ref>{{cite news |agency = Associated Press |date = November 17, 2008 |title = Obama's church choice likely to be scrutinized |publisher = MSNBC |url = http://www.msnbc.msn.com/id/27775757/ |accessdate = January 20, 2009 }}</ref> [[აშშ]]-ის დედაქალაქში, [[ვაშინგტონი|ვაშინგტონში]] გადასვლის შემდეგ ობამათა ოჯახი დადიოდა სხვადასხვა პროტესტანტულ ეკლესიებში, თუმცა ოჯახის არც ერთი წევრი ეკლესიაში რეგულარულად არ დადიოდა.<ref>Parker, Ashley. "[https://www.nytimes.com/2013/12/29/us/as-the-obamas-celebrate-christmas-rituals-of-faith-stay-on-the-sidelines.html As the Obamas Celebrate Christmas, Rituals of Faith Become Less Visible]," ''The New York Times'', December 28, 2013. Retrieved January 15, 2017.</ref><ref>Gilgoff, Dan. "[https://www.usnews.com/news/blogs/god-and-country/2009/06/30/time-report-white-house-reaction-raise-more-questions-about-obamas-church-hunt TIME Report, White House Reaction Raise More Questions About Obama's Church Hunt]," ''U.S. News & World Report'', June 30, 2009. Retrieved January 15, 2017.</ref><ref>"[http://washington.cbslocal.com/2014/04/22/first-lady-we-use-sundays-for-naps-if-were-not-going-to-church/ "First Lady: We Use Sundays For Naps If We're Not Going To Church"], CBS DC, April 22, 2014. Retrieved January 15, 2017.</ref> ==== ილინოისის შტატის სენატორი (1997–2004) ==== [[File:Obamamiltondavis1.jpg|thumb|right|შტატის სენატორი ობამა სხვებთან ერთად ზეიმობს „ShoreBank“-ის თანადამფუძნებლის, მილტონ დეივისის პატივსაცემად ქუჩის დარქმევას. 1998.]] [[ილინოისი]]ს შტატის სენატში ობამა 1996 წელს აირჩიეს, დემოკრატი ალის პალმერის მემკვიდრედ. ობამა აირჩიეს მე-13 ოლქიდან, რომელიც იმ დროს მოიცავდა ჩიკაგოს სამხრეთ ნაწილის უბნებს.<ref>{{cite news |first=David |last=Jackson |author2=Ray Long |title=Obama Knows His Way Around a Ballot |date=April 3, 2007 |url=http://www.chicagotribune.com/news/politics/obama/chi-070403obama-ballot-archive,0,5693903.story |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081011054057/http://www.chicagotribune.com/news/politics/obama/chi-070403obama-ballot-archive%2C0%2C5693903.story |work=Chicago Tribune |accessdate=May 18, 2012 |archivedate=October 11, 2008 |url-status=dead |df= }} * {{cite book |author = [[Jesse White (politician)|White, Jesse]] |year = 2001 |chapter = Legislative Districts of Cook County, 1991 Reapportionment |chapterurl = https://web.archive.org/web/20080226221919/http://www.sos.state.il.us/publications/02bluebook/legislative_branch/legdistrictmaps.pdf |title = Illinois Blue Book 2001–2002 |place = Springfield |publisher = [[Illinois Secretary of State]] |page = 65 |accessdate = July 16, 2011 |deadurl = bot: unknown |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080226221919/http://www.sos.state.il.us/publications/02bluebook/legislative_branch/legdistrictmaps.pdf |archivedate = February 26, 2008 |df = mdy-all |url = http://www.sos.state.il.us/publications/02bluebook/legislative_branch/legdistrictmaps.pdf }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080226221919/http://www.sos.state.il.us/publications/02bluebook/legislative_branch/legdistrictmaps.pdf |date=თებერვალი 26, 2008 }} {{Cite web |url=http://www.chicagotribune.com/news/politics/obama/chi-070403obama-ballot-archive,0,5693903.story |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=მარტი 11, 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130130072621/http://www.chicagotribune.com/news/politics/obama/chi-070403obama-ballot-archive,0,5693903.story |archivedate=იანვარი 30, 2013 }} State Sen. District 13 = State Rep. Districts 25 & 26.</ref> არჩევის შემდეგ, ობამამ მოიპოვა ორივე პარტის მხარდაჭერა მისი კანონპროექტებისთვის, რომლებიზ მიზნად ისახავდა ეთიკასთან და ჯანდაცვასთან დაკავშირებული კანონების რეფორმაციას.<ref>{{cite news|first=Peter |last=Slevin |title=Obama Forged Political Mettle in Illinois Capitol |date=February 9, 2007 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/08/AR2007020802262.html |work=The Washington Post |accessdate=April 20, 2008 }}{{cite news|first=Scott |last=Helman |title=In Illinois, Obama dealt with Lobbyists |date=September 23, 2007 |url=http://www.boston.com/news/nation/articles/2007/09/23/in_illinois_obama_dealt_with_lobbyists/ |work=Boston Globe |accessdate=April 20, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080416235513/http://www.boston.com/news/nation/articles/2007/09/23/in_illinois_obama_dealt_with_lobbyists/ |archivedate=April 16, 2008 |url-status=live |df= }} იხილეთ აგრეთვე:{{cite news|title=Obama Record May Be Gold Mine for Critics |date=January 17, 2007 |publisher=CBS News |url=http://www.cbsnews.com/stories/2007/01/17/politics/main2369157.shtml |agency=Associated Press |accessdate=April 20, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080412223055/http://www.cbsnews.com/stories/2007/01/17/politics/main2369157.shtml |archivedate=April 12, 2008 |url-status=live }}</ref> ობამა იყო თანაავტორი კანონპროექტისა, რომელმაც გაზარდა საგადასახდო კრედიტები მწირშემოსავლიანი ოჯახებისთვის და მიიღო მონაწილეობა სოციალურ პროგრამებთან დაკავშირებულ მოლაპარაკებებში. ობამა აგრეთვე მხარს უჭერდა გაზრდილ სუბსიდიებს ბავშვთა ჯანდაცვის პროგრამისთვის.<ref name="Scott20070730">{{cite news |first = Janny |last = Scott |title = In Illinois, Obama Proved Pragmatic and Shrewd |date = July 30, 2007 |url = https://www.nytimes.com/2007/07/30/us/politics/30obama.html |work = The New York Times |accessdate = April 20, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081210135903/http://www.nytimes.com/2007/07/30/us/politics/30obama.html|archivedate=December 10, 2008 |url-status = live }}</ref> 2001 წელს, როგორც ორპარტიული ადმინისტრაციული წესების კომიტეტის თანათავმჯდომარემ, ობამამ მხარი დაუჭირა შტატის რესპუბლიკელი გუბერნატორის, რაიანის რეგულაციებს ფინანსურ სექტორზე.<ref>{{cite news |author=Allison, Melissa |date=December 15, 2000 |title=State takes on predatory lending; Rules would halt single-premium life insurance financing |url=https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/65214450.html?dids=65214450:65214450&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |format=paid archive |work=Chicago Tribune |page=1 (Business) |accessdate=June 1, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080617151154/https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/65214450.html?dids=65214450%3A65214450&FMT=ABS&FMTS=ABS%3AFT |archivedate=June 17, 2008 |url-status=live |df= }}{{cite news |author=Ray Long |author2=Melissa Allison |date=April 18, 2001 |title=Illinois OKs predatory loan curbs; State aims to avert home foreclosures |url=https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/71459393.html?dids=71459393:71459393&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |format=paid archive |work=Chicago Tribune |page=1 |accessdate=June 1, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218011718/http://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/71459393.html?dids=71459393:71459393&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |archivedate=დეკემბერი 18, 2008 }}</ref> ობამა კიდევ ერთი ვადით აირჩიეს სენატში 1998 და 2002 წლებში.<ref>{{cite web |url = http://www.senatedem.state.il.us/obama/index.html |title = 13th District: Barack Obama |accessdate = April 20, 2008 |date = August 24, 2000 |publisher = Illinois State Senate Democrats |archiveurl = https://web.archive.org/web/20000824102110/http://www.senatedem.state.il.us/obama/index.html |archivedate = April 12, 2000 }}{{cite web |url = http://www.senatedem.state.il.us/obama/index.html |title = 13th District: Barack Obama |accessdate = April 20, 2008 |date = October 9, 2004 |publisher = Illinois State Senate Democrats |archiveurl = https://web.archive.org/web/20040802233730/http://www.senatedem.state.il.us/obama/index.html |archivedate = August 2, 2004 }}</ref> 2000 წელს, იგი მონაწილეობას იღებდა დემოკრატთა პრაიმერში ილინოისის პირველი საარჩევნო ოლქის კონგრესში წარმოდგენის უფლებისთვის, მაგრამ, დამარცხდა მოქმედ კონგრესმენ [[ბობი რაში|ბობი რაშთან]].<ref name="Democratic primary">{{cite web|url=http://www.fec.gov/pubrec/fe2000/ilh.htm |title=Federal Elections 2000: U.S. House Results—Illinois |publisher=[[Federal Election Commission]] |access-date=April 24, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080328011936/http://www.fec.gov/pubrec/fe2000/ilh.htm |archive-date=March 28, 2008 |url-status=live }} * {{cite news|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=14502364 |title=Obama's Loss May Have Aided White House Bid |last=Gonyea |first=Dan |date=September 19, 2007 |publisher=NPR |archive-url=https://web.archive.org/web/20110218211819/http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=14502364 |archive-date=February 18, 2011 }} * {{cite news|first=Janny |last=Scott |title=A Streetwise Veteran Schooled Young Obama |date=September 9, 2007 |url=https://www.nytimes.com/2007/09/09/us/politics/09obama.html |work=The New York Times |access-date=April 20, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080321122541/http://www.nytimes.com/2007/09/09/us/politics/09obama.html |archive-date=March 21, 2008 |url-status=live }} * {{cite news|first=Edward |last=McClelland |title=How Obama Learned to Be a Natural |date=February 12, 2007 |url=http://www.salon.com/news/feature/2007/02/12/obama_natural/ |work=Salon |access-date=April 20, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080308133402/http://www.salon.com/news/feature/2007/02/12/obama_natural/ |archive-date=March 8, 2008 |url-status=live }} * {{cite news|first1=Richard |last1=Wolffe |last2=Briscoe |first2=Daren |title=Across the Divide |date=July 16, 2007 |work=Newsweek |url=http://www.newsweek.com/id/33156 |access-date=April 20, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080418014600/http://www.newsweek.com/id/33156 |archive-date=April 18, 2008 |url-status=live }} * {{cite news|first=Scott |last=Helman |title=Early Defeat Launched a Rapid Political Climb |date=October 12, 2007 |url=https://www.boston.com/news/nation/articles/2007/10/12/early_defeat_launched_a_rapid_political_climb/ |work=The Boston Globe |access-date=April 20, 2008 }} * {{cite news|url=https://www.usatoday.com/news/politics/2007-10-24-3157940059_x.htm |title=Obama learned from failed Congress run |work=USA Today |last=Wills |first=Christopher |date=October 24, 2007 |access-date=November 15, 2010 }}</ref> 2003 წლის იანვარში, ობამა გახდა ილინოისის სენატის ჯანდაცვის და სოციალური სერვისების კომიტეტის თავმჯდომარე მას შემდეგ, რაც ათწლიანი უმცირესობის შემდეგ, დემოკრატებმა საკანონმდებლო ორგანოში უმრავლესობა მოიპოვეს.<ref>{{cite news|first=Jackie |last=Calmes |title=Statehouse Yields Clues to Obama |date=February 23, 2007 |url=https://www.wsj.com/public/article/SB117219748197216894-Sn6oV_4KLQHp_xz7CjYLuyjv3Jg_20070324.html |work=The Wall Street Journal |accessdate=April 20, 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080918032039/http://online.wsj.com/public/article/SB117219748197216894-Sn6oV_4KLQHp_xz7CjYLuyjv3Jg_20070324.html |archivedate=September 18, 2008 }}</ref> მისი და ორივე პარტიის მხარდაჭერით, მიიღეს კანონები, რომლის თანახმადაც პოლიციელებს უნდა ჩაეწერათ რასობრივი კუთვნილება მძღოლებისა, რომლებსაც დააკავებდნენ. ილინოისი აგრეთვე გახდა პირველი შტატი, რომელმაც მოითხოვა პოლიციისგან, გადაეღო ვიდეოები სახლებში იმ შეჭრისა, რომლებსაც შეიძლებოდა ეჭვმიტანილის მკვლელობა მოჰყოლოდა.<ref name="Scott20070730" /><ref>{{cite news |author=Tavella, Anne Marie |date=April 14, 2003 |title=Profiling, taping plans pass Senate |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=ADHB&p_theme=adhb&p_action=search&p_maxdocs=200&p_text_search-0=Profiling,%20AND%20taping%20AND%20plans%20AND%20pass%20AND%20Senate&s_dispstring=Profiling,%20taping%20plans%20pass%20Senate%20AND%20date(April_4,_2003%20to%204/4/2003)&p_field_date-0=YMD_date&p_params_date-0=date:B,E&p_text_date-0=4_April_2003%20to%204/4/2003Êl_numdocs=20&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:DÊl_useweights=no |format=paid archive |work=Daily Herald |page=17 |accessdate=June 1, 2008 }}{{cite news |author=Haynes, V. Dion |date=June 29, 2003 |title=Fight racial profiling at local level, lawmaker says; U.S. guidelines get mixed review |url=https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/352884461.html?dids=352884461:352884461&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |format=paid archive |work=Chicago Tribune |page=8 |accessdate=June 1, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080617150449/https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/352884461.html?dids=352884461%3A352884461&FMT=ABS&FMTS=ABS%3AFT |archivedate=June 17, 2008 |url-status=live |df= }}{{cite news |author=Pearson, Rick |date=July 17, 2003 |title=Taped confessions to be law; State will be 1st to pass legislation |url=https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/370136121.html?dids=370136121:370136121&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |format=paid archive |work=Chicago Tribune |page=1 (Metro) |accessdate=June 1, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218011706/http://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/370136121.html?dids=370136121:370136121&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |archivedate=დეკემბერი 18, 2008 }}</ref> აშშ-ის სენატში ასარჩევად 2004 წლის არჩევნების დროს, პოლიციის წარმომადგენლებმა შეაქეს ობამა მისი მუშაობისვის საპოლიციო ორგანიზაციებთან სიკვდილით დასჯის რეფორმაციის საქმეში.<ref>{{cite news |first = Sam |last = Youngman |author2 = Aaron Blake |title = Obama's Crime Votes Are Fodder for Rivals |date = March 14, 2007 |url = http://thehill.com/homenews/news/11316-obamas-crime-votes-are-fodder-for-rivals |work = The Hill |accessdate = May 18, 2012 }} იხილეთ აგრეთვე: {{cite news |title = US Presidential Candidate Obama Cites Work on State Death Penalty Reforms |date = November 12, 2007 |work = International Herald Tribune |url = http://www.iht.com/articles/ap/2007/11/12/america/NA-POL-US-Obama-Death-Penalty.php |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080607111231/http://www.iht.com/articles/ap/2007/11/12/america/NA-POL-US-Obama-Death-Penalty.php |agency = Associated Press |accessdate = May 18, 2012 |archivedate = June 7, 2008 }}</ref> ობამა გადადგა შტატის სენატორის პოსტიდან 2004 წელს, აშშ-ის სენატში არჩევის შემდეგ.<ref>{{cite news|first=Melanie |last=Coffee |title=Attorney Chosen to Fill Obama's State Senate Seat |date=November 6, 2004 |publisher=HPKCC |url=http://www.hydepark.org/hpkccnews/raoul.htm#ap |agency=Associated Press |accessdate=April 20, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080516174431/http://www.hydepark.org/hpkccnews/raoul.htm |archivedate=May 16, 2008 |url-status=dead |df= }}</ref> ==== არჩევნები აშშ-ის სენატში (2004) ==== [[File:Illinois Senate Election Results by County, 2004.svg|upright=.5|thumb|არჩევნების შედეგები რაიონების მიხედვით. ლურჯად ნაჩვენებია რაიონები, სადაც ობამამ გაიმარჯვა.]] 2002 წლის მაისში, ობამას დაკვეთით ჩატარდა გამოკითხვა იმის გასაგებად, თუ როგორ მიიღებდა საზოგადოება მის კანდიდატურას 2004 წლის არჩევნებზე [[აშშ]]-ის [[აშშ-ის სენატი|სენატში]]. ობამამ შექმნა კამპანიის კომიტეტი, დაიწყო თანხების მოგროვება და 2002 წლის აგვისტოსთვის დაიქირავა პოლიტიკური კონსულტანტი დეივიდ აქსელროდი, ხოლო 2003 წელს იანვარში ფორმალურად გამოაცხადა თავისი კანდიდატურის შესახებ.<ref>{{cite news |author = Helman, Scott |date = October 12, 2007 |title = Early defeat launched a rapid political climb |newspaper = [[Boston Globe]] |page = 1A |url = http://www.boston.com/news/nation/articles/2007/10/12/early_defeat_launched_a_rapid_political_climb |accessdate = April 13, 2008 }}</ref> ობამა თავიდანვე ეწინააღმდეგებოდა [[ჯორჯ უოკერ ბუში]]ს ადმინისტრაციის შეჭრას ერაყში 2003 წელს.<ref>{{cite news |author = Strausberg, Chinta |date = September 26, 2002 |title = Opposition to war mounts |newspaper = Chicago Defender |page = 1 |url = http://www.highbeam.com/doc/1P3-220062931.html |url-status = dead |format = paid archive |accessdate = February 3, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20091014113726/http://www.highbeam.com/doc/1P3-220062931.html |archivedate = ოქტომბერი 14, 2009 }}</ref> 2002 წლის 2 ოქტომბერს, როდესაც კონგრესმა ნება მისცა ბუშს, ერაყის წინააღმდეგ ომი წამოეწყო,<ref name="Rose Garden">{{cite web |author = Office of the Press Secretary |date = October 2, 2002 |title = President, House leadership agree on Iraq resolution |url = https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2002/10/20021002-7.html |via = [[NARA|National Archives]] |work = [[whitehouse.gov]] |access-date = February 18, 2008 }} * {{cite news |last = Tackett |first = Michael |date = October 3, 2002 |title = Bush, House OK Iraq deal; Congress marches with Bush |newspaper = Chicago Tribune |page = 1 |url = https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/203569641.html?dids=203569641:203569641&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |access-date = February 3, 2008 |archive-date = July 26, 2013 |archive-url = https://web.archive.org/web/20130726235124/http://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/203569641.html?dids=203569641:203569641&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |url-status = dead }}{{subscription required}}</ref> ობამა სიტყვით გამოვიდა [[ჩიკაგო]]ში ანტი-საომარ ყრილობაზე<ref name="Federal Plaza">{{cite news |last = Glauber |first = Bill |date = October 3, 2003 |title = War protesters gentler, but passion still burns |newspaper = Chicago Tribune |page = 1 |url = https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/203569621.html?dids=203569621:203569621&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |access-date = February 3, 2008 |archive-date = June 17, 2008 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080617150444/http://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/203569621.html?dids=203569621:203569621&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |url-status = dead }}{{subscription required}} * {{cite news |last = Strausberg |first = Chinta |date = October 3, 2002 |title = War with Iraq undermines U.N |newspaper = Chicago Defender |page = 1 |url = http://www.highbeam.com/doc/1P3-220379051.html |quote = Photo caption: Left Photo: Sen. Barack Obama along with Rev. Jesse Jackson spoke to nearly 3,000 anti-war protestors (below) during a rally at Federal Plaza Wednesday. |access-date = October 28, 2008 |archive-url = https://web.archive.org/web/20091014211715/http://www.highbeam.com/doc/1P3-220379051.html |archive-date = October 14, 2009 |url-status = dead }} * {{cite web |last = Katz |first = Marilyn |date = October 2, 2007 |title = Five years since our first action |publisher = Chicagoans Against War & Injustice |url = http://www.noiraqwar-chicago.org/?p=127 |access-date = February 18, 2008 |archive-url = https://web.archive.org/web/20110721192331/http://www.noiraqwar-chicago.org/?p=127 |archive-date = July 21, 2011 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110721192331/http://www.noiraqwar-chicago.org/?p=127 |archivedate = ივლისი 21, 2011 }} * {{cite news |last1 = Bryant |first1 = Greg |last2 = Vaughn |first2 = Jane B. |date = October 3, 2002 |title = 300 attend rally against Iraq war |newspaper = Daily Herald |page = 8 |url = http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=ADHB&p_theme=adhb&p_action=search&p_maxdocs=200&p_text_search-0=300%20AND%20attend%20AND%20rally%20AND%20against%20AND%20Iraq%20AND%20war&s_dispstring=300%20attend%20rally%20against%20Iraq%20war%20AND%20date(10/3/2002%20to%2010/3/2002)&p_field_date-0=YMD_date&p_params_date-0=date:B,E&p_text_date-0=10/3/2002%20to%2010/3/2002)Êl_numdocs=20&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:DÊl_useweights=no |access-date = October 28, 2008 }}{{subscription required}} * Mendell (2007), pp. 172–177.</ref> და ომის წინააღმდეგ საკუთარი პოზიცია დააფიქსირა.<ref name="spoke out">{{cite web |last = Obama |first = Barack |date = October 2, 2002 |title = Remarks of Illinois State Sen. Barack Obama against going to war with Iraq |url = http://www.barackobama.com/2002/10/02/remarks_of_illinois_state_sen.php |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130204029/http://www.barackobama.com/2002/10/02/remarks_of_illinois_state_sen.php |archive-date = January 30, 2008 |publisher = Barack Obama |access-date = February 3, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080130204029/http://www.barackobama.com/2002/10/02/remarks_of_illinois_state_sen.php |archivedate = იანვარი 30, 2008 }} * {{cite news |last = McCormick |first = John |date = October 3, 2007 |title = Obama marks '02 war speech; Contender highlights his early opposition in an effort to distinguish him from his rivals |newspaper = Chicago Tribune |page = 7 |url = https://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/1351610621.html?dids=1351610621:1351610621&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |quote = The top strategist for Sen. Barack Obama has just 14 seconds of video of what is one of the most pivotal moments of the presidential candidate's political career. The video, obtained from a Chicago TV station, is of Obama's 2002 speech in opposition to the impending Iraq invasion. |access-date = October 28, 2008 |archive-date = December 18, 2008 |archive-url = https://web.archive.org/web/20081218011609/http://pqasb.pqarchiver.com/chicagotribune/access/1351610621.html?dids=1351610621:1351610621&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT |url-status = dead }}{{Subscription required}} * {{cite news |last = Pallasch |first = Abdon M. |date = October 3, 2007 |title = Obama touts anti-war cred; Kicks off tour 5 years after speech critical of going to Iraq |newspaper = Chicago Sun-Times |page = 26 |url = http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&p_theme=cstb&p_action=search&p_maxdocs=200&s_dispstring=headline(Obama%20touts%20anti-war%20cred)%20AND%20date(all)&p_field_advanced-0=title&p_text_advanced-0=(Obama%20touts%20anti-war%20cred)Êl_numdocs=20&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:DÊl_useweights=no |access-date = October 28, 2008 }}{{subscription required}}</ref> 2003 წლის მარტში, მან კვლავ მიიღო მონაწილეობა ანტი-საომარ ყრილობაზე და უთხრა შეკრებილ საზოგადოებას, რომ ომის შესაჩერებლად „ჯერ კიდევ არ იყო გვიანი“.<ref name="stop the war">{{cite news |last = Ritter |first = Jim |date = March 17, 2003 |newspaper = Chicago Sun-Times |page = 3 |title = Anti-war rally here draws thousands |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=CSTB&p_theme=cstb&p_action=search&p_maxdocs=200&s_dispstring=headline(Anti-war%20rally%20here%20draws%20thousands)%20AND%20date(all)&p_field_advanced-0=title&p_text_advanced-0=(Anti-war%20rally%20here%20draws%20thousands)Êl_numdocs=20&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:DÊl_useweights=no |access-date = February 3, 2008 }} {{subscription required}} * {{cite press release |author = Office of the Press Secretary |date = March 16, 2003 |title = President Bush: Monday 'moment of truth' for world on Iraq |url=https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2003/03/20030316-3.html |via = [[NARA|National Archives]] |work = [[whitehouse.gov]] |access-date = February 18, 2008 }}</ref> მოქმედმა სენატორმა, რესპუბლიკელმა [[პიტერ ფიცჯერალდი|პიტერ ფიცჯერალდმა]] და პოსტზე მისმა წინამორბედმა, [[კეროლ მოსლი ბრაუნი|კეროლ მოსლი ბრაუნმა]] გადაწყვიტეს არჩევნებში მონაწილეობა არ მიეღოთ, რის გამოც რესპუბლიკელთა და დემოკრატთა პრაიმერში მთლიანობაში 15 კანდიდატი იყრიდა კენჭს.<ref>{{cite news |author = Davey, Monica |date = March 7, 2004 |title = Closely watched Illinois Senate race attracts 7 candidates in millionaire range |url = https://www.nytimes.com/2004/03/07/politics/campaign/07ILLI.html |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090416015834/http://www.nytimes.com/2004/03/07/politics/campaign/07ILLI.html|archivedate=April 16, 2009 |newspaper = [[The New York Times]] |page = 19 |accessdate = April 13, 2008 }}</ref> 2004 წლის მარტში, ობამამ მოულოდნელად გაიმარჯვა, რის გამოც დაიწყო საუბარი მასზე, როგორც დემოკრატიული პარტიის ამომავალ ვარვსკვლავზე და შესაძლო მომავალ პრეზიდენტობაზე. მეორედ გამოიცა მისი წიგნი „ოცნებები მამაჩემისგან“.<ref name="future">{{cite news |last = Mendell |first = David |date = March 17, 2004 |title = Obama routs Democratic foes; Ryan tops crowded GOP field; Hynes, Hull fall far short across state |newspaper = Chicago Tribune |page = 1 |url = http://articles.chicagotribune.com/2004-03-17/news/0403170332_1_blair-hull-gery-chico-blacks-and-liberal-whites |access-date = March 1, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20100906201017/http://articles.chicagotribune.com/2004-03-17/news/0403170332_1_blair-hull-gery-chico-blacks-and-liberal-whites |archivedate = სექტემბერი 6, 2010 }} * {{cite news |last = Davey |first = Monica |date = March 18, 2004 |title = As quickly as overnight, a Democratic star is born |newspaper = The New York Times |page = A20 |url = https://www.nytimes.com/2004/03/18/us/as-quickly-as-overnight-a-democratic-star-is-born.html |archive-url = https://web.archive.org/web/20090506195833/http://www.nytimes.com/2004/03/18/us/as-quickly-as-overnight-a-democratic-star-is-born.html |archive-date = May 6, 2009 |url-access = limited |url-status = live |access-date = March 1, 2009 }} * {{cite news |last = Howlett |first = Debbie |date = March 19, 2004 |title = Dems see a rising star in Illinois Senate candidate |newspaper = USA Today |page = A04 |url = https://www.usatoday.com/news/politicselections/nation/2004-03-18-obama-usat_x.htm |access-date = March 1, 2009 }} * {{cite news |last = Scheiber |first = Noam |date = May 31, 2004 |title = Race against history. Barack Obama's miraculous campaign |magazine = The New Republic |volume = 230 |issue = 20 |pages = 21–22, 24–26 (cover story) |url = http://www.tnr.com/article/race-against-history-0 |access-date = March 24, 2009 }} * {{cite news |last = Finnegan |first = William |date = May 31, 2004 |title = The Candidate. How far can Barack Obama go? |magazine = [[The New Yorker]] |volume = 20 |issue = 14 |pages = 32–38 |url = https://www.newyorker.com/archive/2004/05/31/040531fa_fact1?currentPage=all |access-date = March 24, 2009 }} * {{cite news |last = Dionne |first = E.J. Jr. |date = June 25, 2004 |title = In Illinois, a star prepares |newspaper = The Washington Post |page = A29 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A4062-2004Jun24.html |access-date = March 24, 2009 }} * {{cite news |last = Scott |first = Janny |date = May 18, 2008 |title = The story of Obama, written by Obama |newspaper = The New York Times |page = A1 |url = https://www.nytimes.com/2008/05/18/us/politics/18memoirs.html |access-date = January 9, 2010 }} * Mendell (2007), pp. 235–259.</ref> 2004 წლის ივლისში, ობამა სიტყვით გამოვიდა 2004 წლის დემოკრატთა ნაციონალურ კონვენციაზე,<ref>{{cite news |author = Bernstein, David |date = June 2007 |title = The Speech |magazine = Chicago Magazine |url = http://www.chicagomag.com/Chicago-Magazine/June-2007/The-Speech |accessdate = April 13, 2008 }}</ref> რაც 9,1 მილიონმა ადამიანმა იხილა. ობამას გამოსვლას დადებითი გამოხმაურება მოჰყვა დემოკრატიულ პარტიაში.<ref name="status">{{cite news |date=August 2, 2004 |title=Star Power. Showtime: Some are on the rise; others have long been fixtures in the firmament. A galaxy of bright Democratic lights |work=Newsweek |pages=48–51 |url=http://www.newsweek.com/id/54728/output/print |access-date=November 15, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081218014146/http://www.newsweek.com/id/54728/output/print |archive-date=December 18, 2008 |url-status=live }} * {{cite news |last=Samuel |first=Terence |date=August 2, 2004 |title=A shining star named Obama. How a most unlikely politician became a darling of the Democrats |work=U.S. News & World Report |page=25 |url=https://www.usnews.com/usnews/news/articles/040802/2obama.htm |access-date=November 15, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081206100640/http://www.usnews.com/usnews/news/articles/040802/2obama.htm |archive-date=December 6, 2008 |url-status=dead}} * {{cite news |last=Lizza |first=Ryan |date=September 2004 |title=Why is Barack Obama generating more excitement among Democrats than John Kerry? |work=The Atlantic Monthly |pages=30, 33 |url=https://www.theatlantic.com/doc/200409/lizza |access-date=November 15, 2008 }} * {{cite news |last=Davey |first=Monica |date=July 26, 2004 |title=A surprise Senate contender reaches his biggest stage yet |newspaper=The New York Times |page=A1 |url=https://www.nytimes.com/2004/07/26/us/the-speaker-a-surprise-senate-contender-reaches-his-biggest-stage-yet.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20090507095649/http://www.nytimes.com/2004/07/26/us/the-speaker-a-surprise-senate-contender-reaches-his-biggest-stage-yet.html |archive-date=May 7, 2009 |url-access=limited |url-status=live |access-date=November 25, 2010 }} * {{cite news |last=Leibovich |first=Mark |date=July 27, 2004 |title=The other man of the hour |newspaper=The Washington Post |page=C1 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A16606-2004Jul26.html |access-date=November 15, 2008 }} * {{cite news |last=Milligan |first=Susan |date=July 27, 2004 |title=In Obama, Democrats see their future |work=The Boston Globe |page=B8 |url=https://www.boston.com/news/local/articles/2004/07/27/in_obama_democrats_see_their_future/ |access-date=November 15, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081218181835/http://www.boston.com/news/local/articles/2004/07/27/in_obama_democrats_see_their_future/ |archive-date=December 18, 2008 |url-status=live }} * {{cite news |last=Seelye |first=Katharine Q. |date=July 28, 2004 |title=Illinois Senate nominee speaks of encompassing unity |newspaper=The New York Times |page=A1 |url=https://www.nytimes.com/2004/07/28/politics/campaign/28blacks.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20060624052131/http://www.nytimes.com/2004/07/28/politics/campaign/28blacks.html |archive-date=June 24, 2006}} * {{cite news |last=Broder |first=David S. |date=July 28, 2004 |title=Democrats focus on healing divisions; Addressing convention, newcomers set themes |newspaper=The Washington Post |page=A1 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A17865-2004Jul27.html |access-date=November 15, 2008}} * {{cite news |last1=Bing |first1=Jonathan |last2=McClintock |first2=Pamela |date=July 29, 2004 |title=Auds resist charms of Dem stars |work=Variety |page=1 |url=https://www.variety.com/article/VR1117908388.html |access-date=November 15, 2008}} * Mendell (2007), pp. 272–285.</ref> ობამას ოპონენტი უშუალოდ სენატის არჩევნებში რესპუბლიკელი [[ჯეკ რაიანი]] უნდა ყოფილიყო, თუმცა იგი არჩევნებს საკუთარი ნებით 2004 წლის ივნისში გამოეთიშა.<ref>{{cite news |date = June 25, 2004 |title = Ryan drops out of Senate race in Illinois |publisher = CNN |url = http://www.cnn.com/2004/ALLPOLITICS/06/25/il.ryan/ |accessdate = May 18, 2012 }} * Mendell (2007), pp. 260–271.</ref> ექვსი კვირის შემდეგ, დიპლომატმა [[ალან ქეისი|ალან ქეისმა]] რაიანი ჩაანაცვლა.<ref>{{cite news |author = Lannan, Maura Kelly |agency = Associated Press |date = August 9, 2004 |title = Alan Keyes enters U.S. Senate race in Illinois against rising Democratic star |newspaper = Union-Tribune |url = http://legacy.signonsandiego.com/news/politics/20040809-0849-illinoissenate.html |accessdate = April 13, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20111214115053/http://legacy.signonsandiego.com/news/politics/20040809-0849-illinoissenate.html |archivedate = დეკემბერი 14, 2011 }}</ref> 2004 წლის ნოემბრის არჩევნებში, ობამამ ხმათა 70 პროცენტით გაიმარჯვა.<ref name="margin">{{cite news |year = 2005 |title = America Votes 2004: U.S. Senate / Illinois |publisher = CNN |url=http://www.cnn.com/ELECTION/2004/pages/results/states/IL/S/01/index.html |access-date = April 13, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080416061340/http://www.cnn.com/ELECTION/2004//pages/results/states/IL/S/01/index.html |archive-date = April 16, 2008 |url-status=live }} * {{cite news |last = Slevin |first = Peter |date = November 13, 2007 |title = For Obama, a handsome payoff in political gambles |newspaper = The Washington Post |page = A3 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/11/12/AR2007111201945.html |access-date = April 13, 2008 }} * {{cite news |last1 = Chase |first1 = John |last2 = Mendell |first2 = David |date = November 3, 2004 |title = Obama scores a record landslide |newspaper = Chicago Tribune |page = 1 |url=http://www.noticiasdot.com/publicaciones/2004/1104/0311/noticias031104/presidenciales-usa/images/usa/chicago_tribune/chicago_tribune_031104.pdf |access-date = April 3, 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110513095857/http://www.noticiasdot.com/publicaciones/2004/1104/0311/noticias031104/presidenciales-usa/images/usa/chicago_tribune/chicago_tribune_031104.pdf |archive-date = May 13, 2011 }} * {{cite news |last = Fornek |first = Scott |date = November 3, 2004 |title = Obama takes Senate seat in a landslide |newspaper = Chicago Sun-Times |page = 6 |url=http://www.highbeam.com/doc/1P2-1553596.html |access-date = April 3, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130510061848/http://www.highbeam.com/doc/1P2-1553596.html |archive-date = May 10, 2013 |url-status=dead }}</ref> ==== აშშ-ის სენატორი ილინოისიდან (2005–2008) ==== [[File:BarackObamaportrait.jpg|thumb|left|upright|ბარაკ ობამას, როგორც სენატორის ოფიციალური ფოტო.]] სენატორ ობამას ინაუგურაცია შედგა 2005 წლის 3 იანვარს.<ref>{{CongBio|o000167|inline=1|date=October 12, 2011}}</ref> ის გახდა სენატის ერთადერთი წევრი, რომელიც შედიოდა „კონგრესის შავკანიანთა კონფერენციაში“.<ref>{{cite web |title = Member Info |url = http://www.house.gov/kilpatrick/cbc/member_info.html |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080709114659/http://www.house.gov/kilpatrick/cbc/member_info.html |archivedate = July 9, 2008 |publisher = Congressional Black Caucus |accessdate = June 25, 2008 }}</ref> 2005–2007 წლებში ობამას ხმისმიცემის ანალიზზე დაყრდნობით, ჟურნალ „CQ Weekly“-მ დაახასიათა ის, როგორც „ერთგული დემოკრატი“. 2008 წლის 13 ნოემბერს, ობამამ განაცხადა, რომ გადადგებოდა სენატორის პოსტიდან იმავე წლის 16 ნოემბერს, რათა მეტი დრო დაეთმო ხელისუფლების გადაცემის პროცესისთვის.<ref name="transition period">{{cite news |url=https://www.reuters.com/article/politicsNews/idUSTRE4AF1MJ20081116 |title = Obama resigns Senate seat, thanks Illinois |access-date = March 10, 2009 |date = November 16, 2008 |work = [[Reuters]] |last = Mason |first = Jeff }}</ref> 2018 წელს, გამოქვეყნდა ობამას ფოტო „ისლამის ერის“ ლიდერთან, სკანდალებით მოცულ [[ლუის ფარაკჰანი|ლუის ფარაკჰანთან]], რომელიც 2005 წელს, ობამას სენატორობის დროს გადაიღეს.<ref>"[http://www.newsweek.com/nation-islam-barack-obama-791832 What Is the Nation of Islam? Barack Obama Photo With Group's Leader Emerges 13 Years Later]".'' Newsweek''. January 26, 2018.</ref> 2008 წლის არჩევნებში, ფარაკჰანმა მხარი ობამას დაუჭირა.<ref>"[http://articles.chicagotribune.com/2008-02-25/news/0802240188_1_minister-louis-farrakhan-senator-obama-saviours-day-convention Louis Farrakhan backs Obama for president at Nation of Islam convention in Chicago] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180906215837/http://articles.chicagotribune.com/2008-02-25/news/0802240188_1_minister-louis-farrakhan-senator-obama-saviours-day-convention |date=2018-09-06 }}". ''Chicago Tribune''. February 25, 2008.</ref><ref>"[http://politicalticker.blogs.cnn.com/2008/02/27/clinton-hits-obama-over-farrakhan-support/ Clinton hits Obama over Farrakhan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181108063009/http://politicalticker.blogs.cnn.com/2008/02/27/clinton-hits-obama-over-farrakhan-support/ |date=2018-11-08 }}". CNN. February 27, 2008.</ref> ===== საკანონმდებლო ინიციატივები ===== ობამა იყო „ამერიკის დაცვისა და მოწესრიგებული იმიგრაციის“ აქტის ერთ-ერთი თანაავტორი.<ref>{{cite web |first = 109th Congress, 1st Session |last = U.S. Senate |title = S. 1033, Secure America and Orderly Immigration Act |date = May 12, 2005 |url = https://www.congress.gov/bill/109th-congress/senate-bill/1033/cosponsors |publisher = Library of Congress |accessdate = February 25, 2017}}</ref> მის მიერ ინიცირებული ორი კანონპროექტი მის სახელს ატარებს: ლუგარ-ობამას აქტი, რომელმაცგააფართოვა ადრე მიღებული „ნუნ-ლუგარის საფრთხის შემცირების კოოპერაცია“ ჩვეულებრივ იარაღზეც;<ref>{{cite web |url = http://obama.senate.gov/press/070111-lugar-obama_non/ |title = Lugar–Obama Nonproliferation Legislation Signed into Law by the President |date = January 11, 2007 |publisher = Richard Lugar U.S. Senate Office |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081218154746/http://obama.senate.gov/press/070111-lugar-obama_non/ |archivedate = December 18, 2008 }} See also: {{cite news |first = Richard G. |last = Lugar |author2 = Barack Obama |title = Junkyard Dogs of War |date = December 3, 2005 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/12/02/AR2005120201509.html |work = The Washington Post |accessdate = April 27, 2008 }}</ref> „ფედერალური დაფინანსების პასუხისმგებლობის და გამჭვირვალობის აქტი (2006)“, რის შედეგადაც შეიქმნა ინტერნეტ-პორტალი „USAspending.gov“, სადაც შესაძლებელი იყო ფედერალური დანახარჯის ნახვა.<ref>{{cite news |first = John |last = McCormack |title = Google Government Gone Viral |date = December 21, 2007 |url = http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/014/502njiqx.asp |work = Weekly Standard |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080423235240/http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/014/502njiqx.asp |archivedate = April 23, 2008 |url-status = live }} იხილეთ აგრეთვე: {{cite web |title = President Bush Signs Coburn–Obama Transparency Act |date = September 26, 2006 |url = http://coburn.senate.gov/ffm/index.cfm?FuseAction=LegislativeFloorAction.Home&ContentRecord_id=eb582f19-802a-23ad-41db-7a7cb464cfdb |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080501233103/http://coburn.senate.gov/ffm/index.cfm?FuseAction=LegislativeFloorAction.Home&ContentRecord_id=eb582f19-802a-23ad-41db-7a7cb464cfdb |archivedate = May 1, 2008 |publisher = Tom Coburn U.S. Senate Office |accessdate = April 27, 2008 }}</ref> 2008 წლის 3 ივნისს, სენატორებმა ბარაკ ობამამ, [[ტომ კარპერი|ტომ კარპერმა]], [[ტომ კობურნი|ტომ კობურნმა]] და [[ჯონ მაკ-კეინი|ჯონ მაკ-კეინმა]] წარმოადგინეს „ფედერალური დანახარჯის გამჭვირვალობისა და პასუხისმგებლობის გაძლიერება (2008)“.<ref>{{cite web |url = http://www.govtrack.us/congress/bills/110/s3077 |title = S. 3077: Strengthening Transparency and Accountability in Federal Spending Act of 2008: 2007–2008 (110th Congress) |publisher = Govtrack.us |date = June 3, 2008 |accessdate = May 18, 2012 }}</ref> ობამა იყო თანაავტორი კანონპროექტისა, რომელიც მიზნად ისახავდა, მოეთხოვა ბირთვული ობიექტების მფლობელებისგან, შეეტყობინებინათ ადგილობრივი ხელისუფლება რადიოაქტიური გაჟონვების შესახებ. კანონპროექტი ვერ „გავიდა“ საბოლოო ხმისმიცემაზე კომიტეტში მიღებული მნიშვნელოვანი ცვლილებების მიუხედავად.<ref>{{cite news |last = McIntire |first = Mike |url = https://www.nytimes.com/2008/02/03/us/politics/03exelon.html |title = Nuclear Leaks and Response Tested Obama in Senate |date = February 3, 2008 |work = The New York Times |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081209065950/http://www.nytimes.com/2008/02/03/us/politics/03exelon.html|archivedate=December 9, 2008 |url-status = live }}</ref> ობამამ მხარი დაუჭირა „[[კოლექტიურ მოქმედებათა სამართლიანობის აქტი (2005)|კოლექტიურ მოქმედებათა სამართლიანობის აქტს (2005)]]“ და „[[FISA-ს ცვლილებების აქტი (2008)|FISA-ს ცვლილებების აქტს (2008)]]“.<ref name="Fisher">{{cite news |url = https://www.forbes.com/2008/08/08/obama-mccain-torts-biz-beltway-cz_df_0811torts.html |title = November Election A Lawyer's Delight |author = Fisher, Daniel |work = Forbes |date = August 11, 2008 |accessdate = January 11, 2009 }}</ref> [[File:Lugar-Obama.jpg|thumb|left|ობამა და სენატორი [[რიჩარდ ლუგარი]] რუსეთში რაკეტების დემონტაჟის პროცესს ესწრებიან (აგვისტო, 2005)<ref>{{cite web |title = Nunn–Lugar Report |date = August 2005 |publisher = Richard Lugar U.S. Senate Office |url = http://lugar.senate.gov/nunnlugar/pdf/trip_report_2005.pdf |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080501002134/http://lugar.senate.gov/nunnlugar/pdf/trip_report_2005.pdf |archivedate = May 1, 2008 |accessdate = April 30, 2008 }}</ref>]] 2006 წლის დეკემბერში, პრეზიდენტმა [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ბუშმა]] ხელი მოაწერა „კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დახმარების, უსაფრთხოების და დემოკრატიის განვითარების აქტს“, რის შედეგადაც ძალაში შევიდა პირველი ფედერალური კანონი, რომლის ავტორიც ობამა იყო.<ref>{{cite web |title = Democratic Republic of the Congo |date = April 2006 |url = http://www.usccb.org/sdwp/international/drc0406.shtml |publisher = United States Conference of Catholic Bishops |accessdate = January 26, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110108193726/http://www.usccb.org/sdwp/international/drc0406.shtml |archivedate = January 8, 2011 }}{{cite web |title = The IRC Welcomes New U.S. Law on Congo |date = January 5, 2007 |url = http://www.theirc.org/news/the-irc-welcomes-new-us-law.html |publisher = International Rescue Committee |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110807061958/http://www.rescue.org/news/the-irc-welcomes-new-us-law.html |archivedate = August 7, 2011 }}</ref> 2007 წლის იანვარში, ობამამ და სენატორმა [[რას ფაინგოლდი|ფაინგოლდმა]] შეიტანეს ცვლილებები „პატიოსანი ხელმძღვანელობის და ღია მთავრობის აქტში“ კორპორატიულ თვითმფრინავებთან დაკავშირებით. აქტი ძალაში შევიდა 2007 წლის სექტემბერში.<ref>{{cite news|first=Nathaniel |last=Weixel |title=Feingold, Obama Go After Corporate Jet Travel |date=November 15, 2007 |url=http://thehill.com/leading-the-news/feingold-obama-go-after-corporate-jet-travel-2007-11-15.html |work=The Hill |accessdate=April 27, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080515201902/http://thehill.com/leading-the-news/feingold-obama-go-after-corporate-jet-travel-2007-11-15.html |archivedate=May 15, 2008 |url-status=live }}{{cite news|first=Nathaniel |last=Weixel |title=Lawmakers Press FEC on Bundling Regulation |date=December 5, 2007 |url=http://thehill.com/leading-the-news/lawmakers-press-fec-on-bundling-regulation-2007-12-05.html |work=The Hill |accessdate=April 27, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080416162108/http://thehill.com/leading-the-news/lawmakers-press-fec-on-bundling-regulation-2007-12-05.html |archivedate=April 16, 2008 |url-status=live }} იხილეთ აგრეთვე: {{cite news|title=Federal Election Commission Announces Plans to Issue New Regulations to Implement the Honest Leadership and Open Government Act of 2007 |date=September 24, 2007 |publisher=Federal Election Commission |url=http://www.fec.gov/press/press2007/20070924travel.shtml |accessdate=April 27, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080411220016/http://www.fec.gov/press/press2007/20070924travel.shtml |archivedate=April 11, 2008 |url-status=dead }}</ref> ობამა აგრეთვე წარმოადგინა რამდენიმე კანონპროექტი, რომელიც ძალაში ვერ შევიდა.<ref>{{cite news |first = Seth |last = Stern |title = Obama–Schumer Bill Proposal Would Criminalize Voter Intimidation |date = January 31, 2007 |publisher = CQPolitics.com |url = https://www.nytimes.com/cq/2007/01/31/cq_2213.html |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080516104256/http://www.nytimes.com/cq/2007/01/31/cq_2213.html |archivedate = May 16, 2008 |url-status = live }}{{cite web |first = 110th Congress, 1st Session |last = U.S. Senate |title = S. 453, Deceptive Practices and Voter Intimidation Prevention Act of 2007 |date = January 31, 2007 |url = https://www.congress.gov/bill/110th-congress/senate-bill/453 |publisher = Library of Congress |accessdate = February 25, 2017}} See also: {{cite news |title = Honesty in Elections |date = January 31, 2007 |url = https://www.nytimes.com/2007/01/31/opinion/31wed1.html |work = The New York Times |format = editorial |accessdate = April 27, 2008 }}</ref> მათ შორის იყო „ერაყის ომის დე-ესკალაციის აქტი (2007)“.<ref>{{cite news |first = E. Kasak |last = Krystin |title = Obama Introduces Measure to Bring Troops Home |date = February 7, 2007 |publisher = Medill News Service |url = http://www.nwitimes.com/news/local/article_c7147a5d-31bc-5497-abdd-a99c0cd6c189.html |accessdate = April 27, 2008 }}</ref> 2007 წელს, ობამა იყო „თავდაცვის ავტორიზაციის აქტში“ შეტანილი ცვლილებების,<ref>{{cite web |title = Obama, Bond Hail New Safeguards on Military Personality Disorder Discharges, Urge Further Action |date = October 1, 2007 |url = http://bond.senate.gov/public/index.cfm?FuseAction=PressRoom.NewsReleases&ContentRecord_id=5C1EBFEB-1321-0E36-BA7D-04630AEFAD31 |publisher = Kit Bond U.S. Senate Office |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20101205075008/http://bond.senate.gov/public/index.cfm?FuseAction=PressRoom.NewsReleases&ContentRecord_id=5C1EBFEB-1321-0E36-BA7D-04630AEFAD31 |archivedate = December 5, 2010 }}</ref> რომელსაც სენატის სრულმა შემადგენლობამ მხარი 2008 წლის გაზაფხულზე დაუჭირა.<ref>{{cite web |title = Obama, Bond Applaud Senate Passage of Amendment to Expedite the Review of Personality Disorder Discharge Cases |url = http://obama.senate.gov/press/080314-obama_bond_appl/ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081218154824/http://obama.senate.gov/press/080314-obama_bond_appl/ |archivedate = December 18, 2008 |date = March 14, 2008 }}</ref> ობამამ აგრეთვე მხარი დაუჭირა „ირანის წინააღმდეგ სანქციების შემოღების აქტს“, რომელიც ითვალისწინებდა შტატების საპენსიო ფონდის აქტივების გამოტანას ირანის ნავთობისა და გაზის ინდუსტრიისგან. აქტი ძალაში არ შესულა, მაგრამ მოგვიანებით ის ჩართეს „ირანის წინააღმდეგ ყოვლისმომცველი სანქციების, პასუხისმგებლობის და დეინვესტიციის აქტში (2010)“<ref>{{Cite web|url=https://www.govtrack.us/congress/bills/111/s1065|title=Iran Sanctions Enabling Act of 2009 (2009 – S. 1065)|website=GovTrack.us|language=en|access-date=August 27, 2018}}</ref> და იყო თანაავტორი კანონპროექტისა, რომელიც მიზნად ისახავდა ბირთვული ტერორიზმის რისკების შემცირებას.<ref name="nuclear terrorism">{{cite press release |title = Obama, Schiff Provision to Create Nuclear Threat Reduction Plan Approved |date = December 20, 2007 |url=http://obama.senate.gov/press/071220-obama_schiff_pr/ |publisher = Barack Obama U.S. Senate Office |archive-url=https://web.archive.org/web/20081218154751/http://obama.senate.gov/press/071220-obama_schiff_pr/ |archive-date = December 18, 2008 }}</ref> ობამა აგრეთვე იყო „შტატების ბავშვთა ჯანმრთელობის დაზღვევის პროგრამის“ ცვლილებების თანაავტორი, რომლის თანახმადაც ბრძოლაში დაჭრილი ჯარისკაცებზე მზრუნველი ოჯახის წევრები სამუშაო ადგილის ერთწლიან დაცვას მიიღებდნენ.<ref>{{cite web |title = Senate Passes Obama, McCaskill Legislation to Provide Safety Net for Families of Wounded Service Members |date = August 2, 2007 |url = http://obama.senate.gov/press/070802-senate_passes_o_1/ |publisher = Barack Obama U.S. Senate Office |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081218154819/http://obama.senate.gov/press/070802-senate_passes_o_1/ |archivedate = December 18, 2008 }}</ref> ===== კომიტეტები ===== [[ფაილი:Barack Obama Iraq 2006.jpg|thumb|ობამა ესაუბრება ერაყში დისლოცირებულ ჯარისკაცს, 2006]] ობამა იყო სენატის საგარეო ურთიერთობების, გარემოსა და საზოგადოებრივი სამსახურის, ვეტერანთა საქმეების კომიტეტების წევრი 2006 წლის დეკემბრისთვის.<ref>{{cite web |url = http://obama.senate.gov/committees/ |date = December 9, 2006 |title = Committee Assignments |accessdate = April 27, 2008 |publisher = Barack Obama U.S. Senate Office |archiveurl = https://web.archive.org/web/20061209190827/http://obama.senate.gov/committees/ |archivedate = December 9, 2006 }}</ref> 2007 წლის იანვარს, მან დატოვა გარემოსა და საზოგადოებრივი სამსახურის კომიტეტი, ხოლო სამაგიეროდ დაიკავა ადგილი ჯანდაცვის, განათლების, შრომისა და პენსიების და სამშობლოს უსაფრთხოების და სახელმწიფო საქმეთა კომიტეტებში.<ref>{{cite news |title = Obama Gets New Committee Assignments |date = November 15, 2006 |publisher = Barack Obama U.S. Senate Office |url = http://obama.senate.gov/news/061115-obama_gets_new/ |agency = Associated Press |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081218154741/http://obama.senate.gov/news/061115-obama_gets_new/ |archivedate = December 18, 2008 }}</ref> იგი აგრეთვე გახდა საგარეო ურთიერთობების ევროპულ საქმეთა ქვეკომიტეტის თავმჯდომარე.<ref>{{cite news |first = Tom |last = Baldwin |title = Stay-At-Home Barack Obama Comes Under Fire for a Lack of Foreign Experience |date = December 21, 2007 |url = http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/us_and_americas/article3080794.ece |work = Sunday Times (UK) |accessdate = April 27, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110510014332/http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/us_and_americas/article3080794.ece |archivedate = მაისი 10, 2011 }}</ref> როგორც სენატის საგარეო ურთიერთობების კომიტეტის წევრი, ობამა ოფიციალური ვიზიტებით ესტუმრა აღმოსავლეთ ევროპას, ახლო აღმოსავლეთს, ცენტრალურ აზიასა და აფრიკას. იგი აგრეთვე შეხვდა [[მაჰმუდ აბასი|მაჰმუდ აბასს]], სანამ ის [[პალესტინა|პალესტინის]] პრეზიდენტი გახდებოდა. ობამა აგრეთვე სიტყვით გამოვიდა ნაირობის უნივერსიტეტში, სადაც დაგმო კენიის მთავრობაში არსებული [[კორუფცია]].<ref name="Kenyan">{{cite news |first=Christina |last=Larson |title=Hoosier Daddy: What Rising Democratic Star Barack Obama Can Learn from an Old Lion of the GOP |date=September 2006 |url=http://www.washingtonmonthly.com/features/2006/0609.larson.html |work=Washington Monthly |access-date=April 27, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080430232404/http://www.washingtonmonthly.com/features/2006/0609.larson.html |archive-date=April 30, 2008 |url-status=dead }} * {{cite news |first=Chuck |last=Goudie |title=Obama Meets with Arafat's Successor |date=January 12, 2006 |url=http://a.abclocal.go.com/wls/story?section=news/local&id=3806933 |publisher=[[WLS-TV]] |location=Chicago |access-date=April 27, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141103231711/http://a.abclocal.go.com/wls/story?section=news%2Flocal&id=3806933 |archive-date=November 3, 2014 |url-status=dead }} * {{cite news |title=Obama Slates Kenya for Fraud |date=August 28, 2006 |url=http://www.news24.com/News24/Africa/News/0,,2-11-1447_1989646,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20080605213213/http://www.news24.com/News24/Africa/News/0%2C%2C2-11-1447_1989646%2C00.html |archive-date=June 5, 2008 |publisher=News24 |location=Cape Town |access-date=April 27, 2008 |url-status=dead }} * {{cite news |first=Chris |last=Wamalwa |title=Envoy Hits at Obama Over Graft Remark |date=September 2, 2006 |url=http://www.eastandard.net/archives/cl/hm_news/news.php?articleid=1143957666 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010050740/http://www.eastandard.net/archives/cl/hm_news/news.php?articleid=1143957666 |archive-date=October 10, 2007 |work=The Standard (Nairobi) |access-date=April 27, 2008}} * {{cite news |first1=Vincent |last1=Moracha |first2=Mangoa |last2=Mosota |title=Leaders Support Obama on Graft Claims |date=September 4, 2006 |url=http://www.eastandard.net/archives/cl/hm_news/news.php?articleid=1143957752 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071007115436/http://www.eastandard.net/archives/cl/hm_news/news.php?articleid=1143957752 |archive-date=October 7, 2007 |work=The Standard |location=Nairobi }}</ref> == საპრეზიდენტო კამპანიები == === 2008 === [[File:Flickr Obama Springfield 01.jpg|thumb|ობამა ცოლ-შვილთან ერთად, საკუთარი კანდიდატურის გამოცხადებამდე. სპრინგფილდი, ილინოისი, 2007 წლის 10 თებერვალი.]] 2007 წლის 10 თებერვალს, ილინოისის შტატში, ქალაქ სპრინგფილდში, ძველი კაპიტოლიუმის შენობის წინ ობამამ გამოაცხადა, რომ მონაწილეობას მიიღებდა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.<ref name="ChicagoTribune_Pearson_20070210">{{cite news|url=http://www.chicagotribune.com/news/politics/chi-070210obama-pearson1-story,0,3768114.story |title=Obama: I'm running for president |work=Chicago Tribune |author=Pearson, Rick |author2=Long, Ray |date=February 10, 2007 |accessdate=September 20, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070813115846/http://www.chicagotribune.com/news/politics/chi-070210obama-pearson1-story%2C0%2C3768114.story |archivedate=August 13, 2007 |url-status=live |df= }}</ref><ref name="BBC20070210">{{cite news |title = Obama Launches Presidential Bid |date = February 10, 2007 |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6349081.stm |publisher = BBC News |accessdate = January 14, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080202060802/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6349081.stm |archivedate = February 2, 2008 |url-status = live }}</ref> ობამას მიერ ამ ადგილის შერჩევამ განაპირობა, რომ საზოგადოების ნაწილმა ამაში სიმბოლური მნიშვნელობა დაინახა, რადგანაც ზუსტად აქ, 1858 წელს, ისტორიული სიტყვით, „სახლი გაყოფილია“ გამოვიდა აშშ-ის მე-16 პრეზიდენტი [[აბრაჰამ ლინკოლნი]].<ref name="ChicagoTribune_Pearson_20070210" /><ref name="ChicagoTribune_Parsons20070210">{{cite news |url = http://www.highbeam.com/doc/1G1-159132539.html |url-status = dead |title = Obama's launch site: Symbolic Springfield: Announcement venue evokes Lincoln legacy |last = Parsons |first = Christi |date = February 10, 2007 |work = Chicago Tribune |accessdate = June 12, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110511195905/http://www.highbeam.com/doc/1G1-159132539.html |archivedate = მაისი 11, 2011 }}</ref> ობამამ ყურადღება გაამახვილა [[ერაყის ომი]]ს სწრაფ დამთავრებაზე, ენერგეტიკული დამოუკიდებლობის გაზრდაზე და ჯანდაცვის სისტემის რეფორმაციაზე.<ref>{{cite news|title=Barack Obama on the Issues: What Would Be Your Top Three Overall Priorities If Elected? |url=http://projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/#top-priorities |work=The Washington Post |accessdate=April 14, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080509140350/http://projects.washingtonpost.com/2008-presidential-candidates/issues/candidates/barack-obama/ |archivedate=May 9, 2008 |url-status=dead |df= }} იხილეთ აგრეთვე: * {{cite book |author = [[Evan Thomas|Thomas, Evan]] |title = A Long Time Coming |url = https://archive.org/details/alongtimecominge00thom|publisher = [[PublicAffairs]] |year = 2009 |location = New York |page = [https://archive.org/details/alongtimecominge00thom/page/74 74] |isbn = 978-1586486075 }} * {{cite news|first=Michael |last=Falcone |title=Obama's 'One Thing' |date=December 21, 2007 |url=http://thecaucus.blogs.nytimes.com/2007/12/21/obamas-one-thing/ |work=The New York Times |accessdate=April 14, 2008 }}</ref> ობამას კამპანია აგრეთვე დიდ ყურადრებას უთმობდა იმედსა და ცვლილებებს.<ref>{{cite news |url = https://www.independent.co.uk/opinion/leading-articles/leading-article-the-obama-promise-of-hope-and-change-981761.html |title = The Obama promise of hope and change |work = The Independent |location = London |date = November 1, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110515091856/http://www.independent.co.uk/opinion/leading-articles/leading-article-the-obama-promise-of-hope-and-change-981761.html |archivedate = May 15, 2011 }}</ref> დემოკრატიული პარტიის პრაიმერში რამდენიმე კანდიდატმა მიიღო მონაწილეობა, თუმცა მალევე, მხოლოდ ორი, ბარაკ ობამა და [[ჰილარი კლინტონი]] დარჩნენ. ობამამ კლინტონს, სხვადასხვა ფატორების გავლენით, აჯობა და მოაგროვა დელეგატთა საკმარისი რაოდენობა პარტიის კანდიდატად გახდომისთვის.<ref name="allocation">{{cite news|url=http://www.time.com/time/politics/article/0,8599,1738331,00.html |title=The Five Mistakes Clinton Made |author=Tumulty, Karen |author-link=Karen Tumulty |magazine=Time |date=May 8, 2008 |access-date=November 11, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081211125310/http://www.time.com/time/politics/article/0%2C8599%2C1738331%2C00.html |archive-date=December 11, 2008 |url-status=dead }} * {{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/06/08/us/politics/08recon.html |title=The Long Road to a Clinton Exit |first1=Peter |last1=Baker |first2=Jim |last2=Rutenberg |work=The New York Times |date=June 8, 2008 |access-date=November 29, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081209030041/http://www.nytimes.com/2008/06/08/us/politics/08recon.html |archive-date=December 9, 2008 |url-status=live }}</ref> 2008 წლის 7 ივნისს, კლინტონმა დაასრულა თავისი კამპანია და ობამას დაუჭირა მხარი.<ref>{{cite news |last = Nagourney |first = Adam |first2 = Jeff |last2 = Zeleny |title = Clinton to End Bid and Endorse Obama |url = https://www.nytimes.com/2008/06/05/us/politics/04cnd-campaign.html |work = The New York Times |date = June 5, 2008 |accessdate = November 20, 2010 }}</ref> [[File:President George W. Bush and Barack Obama meet in Oval Office.jpg|thumb|left|პრეზიდენტი [[ჯორჯ უოკერ ბუში]] ხვდება არჩეულ პრეზიდენტ ბარაკ ობამას ოვალურ კაბინეტში, 2008 წლის 10 ნოემბერი]] 23 აგვისტოს, ობამამ გამოაცხადა, რომ მასთან ერთად ვიცე-პრეზიდენტობაზე კენჭს იყრიდა სენატორი [[დელავერი]]ს შტატიდან, [[ჯო ბაიდენი]].<ref name=nagourney>{{cite news |accessdate = September 20, 2008 |url = https://www.nytimes.com/2008/08/24/us/politics/24biden.html |last = Nagourney |first = Adam |first2 = Jeff |last2 = Zeleny |work = The New York Times |date = August 23, 2008 |title = Obama Chooses Biden as Running Mate |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090401222653/http://www.nytimes.com/2008/08/24/us/politics/24biden.html|archivedate=April 1, 2009 |url-status = live }}</ref> ბაიდენის გარდა, ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატებად განიხილებოდნენ [[ინდიანა]]ს ყოფილი გუბერნატორი და სენატორი [[ევან ბეი]] და [[ვირჯინია]]ს გუბერნატორი [[ტიმ კეინი]].<ref name=nagourney/> [[კოლორადო (შტატი)|კოლორადოში]], ქალაქ [[დენვერი|დენვერში]] ჩატარებულ კონვენციაზე, ჰილარი კლინტონმა კიდევ ერთხელ აღნიშნა, რომ ობამას უჭერდა მხარს და მოუწოდა თავის მხარდამჭერებს, ხმა მისთვის მიეცათ. ობამას მხარდასაჭერი სიტყვით გამოვიდა ყოფილი პრეზიდენტი [[ბილ კლინტონი]]ც. თავად ობამა სიტყვით გამოვიდა არა კონვენციის ჩატარების ადგილას, არამედ ინვესქოს მინდვრებში, სადაც დაახლოებით 84,000 ადამიანი იმყოფებოდა. ობამას გამოსვლა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით დაახლოებით 38-მა მილიონმა ადამიანმა იხილა.<ref name="npr1409">{{cite news |url = https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=92301409 |title = Obama To Accept Nomination at Mile High Stadium |publisher = NPR |date = July 7, 2008 |accessdate = December 22, 2010 |author = Mara Liasson, Mara |author2 = Michele Norris }}</ref><ref name="acceptance">{{cite news |title = Obama accepts Democrat nomination |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7586375.stm |publisher= BBC News |date = August 29, 2008 |access-date = August 29, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080828234350/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7586375.stm |archive-date = August 28, 2008 |url-status=live }} * {{cite news |url=http://www.csmonitor.com/USA/Politics/2008/0829/soaring-speech-from-obama-plus-some-specifics |title = Soaring speech from Obama, plus some specifics |work = The Christian Science Monitor |author = Marks, Alexandra |date = August 29, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100314121702/http://www.csmonitor.com/USA/Politics/2008/0829/soaring-speech-from-obama-plus-some-specifics |archive-date = March 14, 2010 }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.latimes.com/entertainment/news/la-na-tvcritic29-2008aug29,0,3593116.story|title=Barack Obama, Al Gore Raise the Roof at Invesco Field|newspaper=[[Los Angeles Times]]|first=Robert|last=Lloyd|date=August 29, 2008|accessdate=August 29, 2008}}</ref> პრაიმერის და შემდეგ უკვე ნოემბრის არჩევნების პროცესში, ობამას კამპანიამ რამდენიმე რეკორდი დაამყარა თანხის მოგროვებაში. კერძოდ, პატარა დონაციების<ref group="კომ.">იგულისხმება 200 ამერიკულ დოლარზე მცირე გადარიცხვები.</ref> რიცხვშიც.<ref name="small donations">{{cite news|first=Jim |last=Malone |title=Obama Fundraising Suggests Close Race for Party Nomination |date=July 2, 2007 |url=http://www.voanews.com/english/archive/2007-07/2007-07-02-voa52.cfm |archive-url=https://web.archive.org/web/20070914032004/http://voanews.com/english/archive/2007-07/2007-07-02-voa52.cfm |archive-date=September 14, 2007 |publisher=Voice of America }} * {{cite news|first=Jeanne |last=Cummings |title=Small Donors Rewrite Fundraising Handbook |date=September 26, 2007 |url=http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |work=Politico |access-date=January 14, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080201140941/http://dyn.politico.com/printstory.cfm?uuid=3ECB3515-3048-5C12-004D622CB6F4E214 |archive-date=February 1, 2008 |url-status=dead }} * {{cite news|first=Emily |last=Cadei |title=Obama Outshines Other Candidates in January Fundraising |date=February 21, 2008 |url=http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |publisher=CQ Politics |archive-url=https://web.archive.org/web/20080613213513/http://www.cqpolitics.com/wmspage.cfm?docID=news-000002674309 |archive-date=June 13, 2008 }}</ref> 2008 წლის 19 ივნისს, ობამა გახდა პირველი კანდიდატი მნიშვნელოვანი პოლიტიკური პარტიიდან<ref group="კომ.">იგულისხმება [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] და [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]].</ref>, რომელმაც უარი თქვა კამპანიის საზოგადოებრივ დაფინანსებაზე.<ref name="Bloomberg_Salant_20080619">{{cite news |author = Salant, Jonathan D. |title = Obama Won't Accept Public Money in Election Campaign |url = https://article.wn.com/view/2008/06/19/Obama_Wont_Accept_Public_Money_in_Election_Campaign/ |publisher = [[Bloomberg L.P.|Bloomberg]] |date = June 19, 2008 |accessdate = June 19, 2008}}</ref> [[File:ElectoralCollege2008.svg|thumb|upright=1.25|2008 წლის არჩევნების შედეგები შტატების მიხედვით.]] [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელთა]] კანდიდატი იყო [[ჯონ მაკ-კეინი]], ხოლო ვიცე-პრეზიდენტობაზე კენჭს იყრიდა [[ალასკა|ალასკის]] გუბერნატორი [[სარა პეილინი]]. მაკ-კეინმა და ობამამ 2008 წლის სექტემბერ-ოქტომბერში სამ საპრეზიდენტო დებატში მიიღეს მონაწილეობა.<ref name="presidential debates">{{cite press release |url=http://www.debates.org/pages/news_111907.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20080706070658/http://www.debates.org/pages/news_111907.html |archive-date = July 6, 2008 |title = Commission on Presidential Debates Announces Sites, Dates, Formats and Candidate Selection Criteria for 2008 General Election |publisher = [[Commission on Presidential Debates]] |date = November 19, 2007 }} * {{cite news |access-date = July 6, 2008 |url=http://www.courant.com/topic/ |title = Gun Ruling Reverberates |work = [[Hartford Courant]] |date = June 27, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080705225819/http://www.courant.com/topic/ |archive-date = July 5, 2008 |url-status=live }}</ref> 4 ნოემბერს, არჩევნების დღეს, ობამამ მოიპოვა 365 ხმოსნის ხმა, ხოლო მაკ-კეინმა — 173.<ref name="electoral votes">{{cite news |work = NBC News |access-date = February 20, 2009 |date = November 4, 2008 |url=https://www.nbcnews.com/id/27531033 |title = Barack Obama elected 44th president |author = Johnson, Alex }} * {{cite news |url=http://www.cnn.com/ELECTION/2008/results/president/ |title = CNN Electoral Map Calculator—Election Center 2008 |publisher = CNN |year = 2008 |access-date = December 14, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081212014309/http://www.cnn.com/ELECTION/2008/results/president/ |archive-date = December 12, 2008 |url-status=live }}</ref> არჩევნებზე მისული ამომრჩევლიდან 52,9 პროცენტმა მხარი დაუჭირა ობამას, ხოლო 45,7 პროცენტმა მაკ-კეინი ამჯობინა.<ref>{{cite web |url = http://www.realclearpolitics.com/epolls/2008/president/us/general_election_mccain_vs_obama-225.html |title = General Election: McCain vs. Obama |accessdate = February 20, 2009 |publisher = Real Clear Politics |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090217083055/http://www.realclearpolitics.com//epolls//2008//president//us//general_election_mccain_vs_obama-225.html |archivedate = February 17, 2009 |url-status = live }}</ref> ობამა გახდა პირველი [[აფრო-ამერიკელები|აფრო-ამერიკელი]], რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტად აირჩიეს.<ref>{{cite news |url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/us_elections_2008/7709978.stm |title = Obama wins historic US election |publisher = BBC News |date = November 5, 2008 |accessdate = November 5, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081218083153/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/us_elections_2008/7709978.stm |archivedate = December 18, 2008 |url-status = live }} * {{cite news |accessdate = November 5, 2008 |url = https://www.nytimes.com/2008/11/05/us/politics/05elect.html |title = Obama Elected President as Racial Barrier Falls |first = Adam |last = Nagourney |date = November 4, 2008 |work = The New York Times |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081209071842/http://www.nytimes.com/2008/11/05/us/politics/05elect.html |archivedate = December 9, 2008 |url-status = live }} * {{cite news |accessdate = November 5, 2008 |url = http://www.cnn.com/2008/POLITICS/11/04/election.president/index.html |title = Obama: 'This is your victory' |publisher = CNN |date = November 5, 2008 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081104231227/http://www.cnn.com/2008/POLITICS/11/04/election.president/index.html |archivedate = November 4, 2008 |url-status = live }}</ref> გამარჯვების შემდეგ, ობამა სიტყვით გამოვიდა [[ჩიკაგო]]ში, გრანტ პარკში.<ref name="independent1">{{cite news |accessdate = November 5, 2008 |url = https://www.independent.co.uk/news/world/americas/change-has-come-says-presidentelect-obama-992930.html |title = Change has come, says President-elect Obama |work = The Independent |location = London |date = November 5, 2008 |last = Johnson |first = Wesley |archiveurl = https://web.archive.org/web/20081209055411/http://www.independent.co.uk/news/world/americas/change-has-come-says-presidentelect-obama-992930.html |archivedate = December 9, 2008 |url-status = live }}</ref> === 2012 === [[File:P112912PS-0444 - President Barack Obama and Mitt Romney in the Oval Office - crop.jpg|thumb|left|ობამა ესალმება [[მიტ რომნი]]ს ოვალურ კაბინეტში, 2012 წლის 29 ნოემბერს, არჩევნების შემდეგ მათ პირველ შეხვედრაზე.]] 2011 წლის 4 აპრილს, ობამამ თავის ვებ-საიტზე განათავსა ვიდეო „It Begins with Us“ სადაც განაცხადა, რომ მონაწილეობას მიიღებდა 2012 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.<ref>{{cite news |title = Obama Begins Re-Election Facing New Political Challenges |url = http://thecaucus.blogs.nytimes.com/2011/04/04/obama-launches-re-election-facing-new-political-challenges/ |date = April 4, 2011 |first = Michael D. |last = Shear |work = The New York Times (blog) |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110405205656/http://thecaucus.blogs.nytimes.com/2011/04/04/obama-launches-re-election-facing-new-political-challenges/ |archivedate = April 5, 2011 }}</ref><ref>{{cite news |title = Obama announces re-election bid |url = http://www.upi.com/Top_News/US/2011/04/04/Obama-announces-re-election-bid/UPI-95081301905800/?dailybrief |date = April 4, 2011 |agency = [[United Press International]] |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110510011832/http://www.upi.com/Top_News/US/2011/04/04/Obama-announces-re-election-bid/UPI-95081301905800/?dailybrief |archivedate = May 10, 2011 }}</ref><ref>{{cite news |title = Obama Opens 2012 Campaign, With Eye on Money and Independent Voters |url = https://www.nytimes.com/2011/04/05/us/politics/05obama.html |date = April 4, 2011 |first = Jeff |last = Zeleny |work = The New York Times |first2 = Jackie |last2 = Calmes |lastauthoramp = yes |accessdate = April 5, 2011 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20121115021431/http://www.nytimes.com/2011/04/05/us/politics/05obama.html|archivedate=November 15, 2012 }}</ref> როგორც მოქმედმა პრეზიდენტმა, მან ადვილად მოიგო დემოკრატიული პარტიის პრაიმერი, რომელშიც მას კონკურენტიც კი არ ჰყოლია.<ref name="CNN-clinch1">{{cite news |url = http://politicalticker.blogs.cnn.com/2012/04/03/leading-presidential-candidate-to-clinch-nomination-tuesday/ |title = Leading presidential candidate to clinch nomination Tuesday |publisher = CNN (blog) |author = Yoon, Robert |date = April 3, 2012 |accessdate = May 2, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120426082004/http://politicalticker.blogs.cnn.com/2012/04/03/leading-presidential-candidate-to-clinch-nomination-tuesday/ |archivedate = აპრილი 26, 2012 }}</ref> 2012 წლის 3 აპრილს, ობამას უკვე ჰყავდა კონვენციის 2778 დელეგატი — საკმარისი პარტიის კანდიდატად გახდომისთვის.<ref name="CNN-clinch2">{{cite news |url = http://politicalticker.blogs.cnn.com/2012/04/03/breaking-obama-clinches-democratic-nomination/ |title = Obama clinches Democratic nomination |publisher = CNN (blog) |date = April 3, 2012 |accessdate = April 3, 2012 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120404203415/http://politicalticker.blogs.cnn.com/2012/04/03/breaking-obama-clinches-democratic-nomination/ |archivedate = აპრილი 4, 2012 }}</ref> [[File:ElectoralCollege2012.svg|thumb|upright=1.25|2012 წლის არჩევნების შედეგები შტატების მიხედვით]] დემოკრატიული პარტიის ნაციონალურ კონვენციაზე, ქალაქ შარლოტში, [[ჩრდილოეთ კაროლინა]]ს შტატში, ობამა და [[ჯო ბაიდენი]] პარტიამ და ყოფილმა პრეზიდენტმა [[ბილ კლინტონი|ბილ კლინტონმა]] წარადგინეს პრეზიდენტობის და ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატებად. მათი ოპონენტები [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელთა]] რიგებიდან იყვნენ [[მასაჩუსეტსი]]ს ყოფილი გუბერნატორი [[მიტ რომნი]] და [[უისკონსინი]]ს პირველი საარჩევნო ოლქის წარმომადგენელი კონგრესში [[პოლ დეივის რაიანი]].<ref>{{cite news |last = Cohen |first = Tom |title = Clinton says Obama offers a better path forward for America |url = http://edition.cnn.com/2012/09/05/politics/democratic-convention-wrap/index.html |publisher = CNN |date = September 6, 2012 |accessdate = July 5, 2015 }}</ref> 2012 წლის 6 ნოემბერს, ობამამ მიიღო ხმოსანთა 332 ხმა, მეტი საჭირო 270-ზე.<ref>{{cite news|last=Lauter |first=David |title=Romney campaign gives up in Florida |url=http://www.chicagotribune.com/news/la-pn-romney-concedes-florida-election-20121108,0,415187.story |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121109020204/http://www.chicagotribune.com/news/la-pn-romney-concedes-florida-election-20121108%2C0%2C415187.story |archivedate=November 9, 2012 |newspaper=Chicago Tribune |date=November 8, 2012 |accessdate=July 5, 2015 |url-status=dead |df= }}</ref><ref>{{cite news |last = Barnes |first = Robert |title = Obama wins a second term as U.S. president |url = https://www.washingtonpost.com/politics/decision2012/after-grueling-campaign-polls-open-for-election-day-2012/2012/11/06/d1c24c98-2802-11e2-b4e0-346287b7e56c_story.html |newspaper = The Washington Post |date = November 6, 2012 |accessdate = July 5, 2015 }}</ref><ref>{{cite news |last = Welch |first = William M. |last2 = Strauss |first2 = Gary |title = With win in critical battleground states, Obama wins second term |url = https://www.usatoday.com/story/news/politics/2012/11/06/election-day-obama-romney/1680933/ |newspaper = USA Today |date = November 7, 2012 |accessdate = July 5, 2015 }}</ref> არჩევნებზე მისული ამომრჩევლის 51,1 პროცენტმა მხარი ობამას დაუჭირა.<ref name="FEC">{{cite web |url = http://www.fec.gov/pubrec/fe2012/federalelections2012.pdf |title = Election Results for the U.S. President, the U.S. Senate and the U.S. House of Representatives |publisher = [[Federal Elections Commission]] |author = FEC |date = July 2013 |accessdate = August 20, 2013 |page = 5 }}</ref> [[ფრანკლინ დელანო რუზველტი]]ს შემდეგ, ობამა გახდა პირველი დემოკრატი პრეზიდენტი, რომელმაც ამომრჩეველთა ხმების უმრავლესობა ორჯერ მიიღო.<ref>{{cite news |last = Brownstein |first = Ronald |title = The U.S. has reached a demographic milestone&nbsp;– and it's not turning back |url = http://www.nationaljournal.com/thenextamerica/demographics/the-u-s-has-reached-a-demographic-milestone-and-it-s-not-turning-back-20121109 |newspaper = National Journal |date = November 9, 2012 |archive-url = https://web.archive.org/web/20121111231854/http://www.nationaljournal.com/thenextamerica/demographics/the-u-s-has-reached-a-demographic-milestone-and-it-s-not-turning-back-20121109 |archive-date = November 11, 2012 |accessdate = July 5, 2015 }}</ref><ref>{{cite news |url = http://www.thenation.com/blog/171178/obama-has-great-big-mandate-and-he-must-use-it |title = Obama's 3 Million Vote, Electoral College Landslide, Majority of States Mandate |last = Nichols |first = John |date = November 9, 2012 |work = The Nation |accessdate = November 18, 2012 }}</ref> გამარჯვების შემდეგ, მან მიმართა მხარდაჭერებს: „დღეს თქვენ ხმა მიეცით მოქმედებას, არა პოლიტიკას. აგვირჩიეთ, რომ ყურადღება გავამახვილოთ თქვენს სამუშაოზე, არა ჩვენსაზე. მომავალ კვირებსა და თვეებში, ველი მუშაობის დაწყებას ორივე პარტიის ლიდერებთან“.<ref>{{cite news|last=Lee|first=Kristen A.|title=Election 2012: President Obama gives victory speech in front of thousands in Chicago, 'I have never been more hopeful about America{{'-}}|url=http://www.nydailynews.com/news/politics/president-obama-victory-speech-hopeful-america-article-1.1197895|accessdate=November 8, 2012|newspaper=Daily News|location=New York|date=November 7, 2012}}</ref><ref name="NYT20130121">{{cite news| url=https://www.nytimes.com/2013/01/22/us/politics/obama-inauguration-draws-hundreds-of-thousands.html|title=Obama Offers Liberal Vision: 'We Must Act{{'-}}|newspaper=[[The New York Times]]|first=Michael|last=Shear|date=January 21, 2013|accessdate=July 10, 2013}}</ref> == პრეზიდენტობა (2009–2017) == === პირველი 100 დღე === [[File:US President Barack Obama taking his Oath of Office - 2009Jan20.jpg|thumb|ბარაკ ობამა დებს ფიცს. 2009 წლის 20 იანვარი.]] ბარაკ ობამას, როგორც აშშ-ის 44-ე პრეზიდენტის ინაუგურაცია შედგა 2009 წლის 20 იანვარს. თანამდებობაზე ყოფნის პირველივე დღეებში, ობამამ გამოსცა აღმასრულებელი ბრძანება და საპრეზიდენტო მემორანდუმი, სადაც დაავალა აშშ-ის სამხედრო ძალებს მოემზადებინათ [[ერაყი]]დან ამერიკული ჯარის გამოსვლის გეგმები.<ref>{{cite news |title = Obama asks Pentagon for responsible Iraq drawdown |date = January 23, 2009 |url = http://www.chinadaily.com.cn/world/2009-01/23/content_7423535.htm |work = China Daily |accessdate = September 4, 2009 }}</ref> მან აგრეთვე ბრძანა [[გუანტანანამოს ციხე|გუანტანამოს ციხის]] დახურვა,<ref>{{cite news |url = https://www.nytimes.com/2009/01/22/washington/22gitmo.html |title = Obama Orders Halt to Prosecutions at Guantánamo |last = Glaberson |first = William |date = January 21, 2009 |work = The New York Times |accessdate = February 3, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090416015909/http://www.nytimes.com/2009/01/22/washington/22gitmo.html|archivedate=April 16, 2009 }}</ref> თუმცა, ეს ვერ მოხდა გამომდინარე იქიდან, რომ კონგრესმა ამის შესასრულებლად თანხა არ გამოყო<ref>{{cite news |title = Senate blocks transfer of Gitmo detainees |url = http://www.msnbc.msn.com/id/30826649/ns/politics-capitol_hill/ |date = May 20, 2009 |publisher = [[MSNBC]] |agency = Associated Press |mode = cs2 |accessdate = March 22, 2011 }}</ref><ref>{{cite web |title = Presidential Memorandum&nbsp;– Closure of Detention Facilities at the Guantanamo Bay Naval Base |url = http://www.whitehouse.gov/the-press-office/presidential-memorandum-closure-dentention-facilities-guantanamo-bay-naval-base |date = December 15, 2009 |first = Barack |last = Obama |publisher = [[White House]] |mode = cs2 |accessdate = March 22, 2011 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110315000624/http://www.whitehouse.gov/the-press-office/presidential-memorandum-closure-dentention-facilities-guantanamo-bay-naval-base |archivedate = March 15, 2011 }}</ref><ref>{{cite news |title = Obama signs Defense authorization bill |url = http://federalnewsradio.com/congress/2011/01/obama-signs-defense-authorization-bill/ |date = January 7, 2011 |first = Jared |last = Serbu |publisher = [[Federal News Radio]] |mode = cs2 |accessdate = March 22, 2011 }}</ref> და დაბლოკა გუანტანამოს ნებისმიერი პატიმრის სხვა ციხეში გადაყვანა.<ref>{{cite news |url = https://www.npr.org/2013/01/23/169922171/obamas-promise-to-close-guantanamo-prison-falls-short |title = Obama's Promise To Close Guantanamo Prison Falls Short |author = Northam, Jackie |date = January 23, 2013 |accessdate = April 22, 2013 |publisher = [[NPR]] }}</ref> ობამამ აგრეთვე შეამცირა საპრეზიდენტო დოკუმენტების გასაიდუმლოების შემთხვევები<ref>{{cite web|url=http://www.whitehouse.gov/the_press_office/ExecutiveOrderPresidentialRecords/ |title=Executive Order&nbsp;– Presidential Records |accessdate=January 22, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090122234307/http://www.whitehouse.gov/the_press_office/ExecutiveOrderPresidentialRecords/ |archivedate=January 22, 2009 |url-status=dead |df= }}</ref> და გააუქმა [[ჯორჯ უოკერ ბუში]]ს მიერ აღდგენილი „მეხიკო სიტის პოლიტიკა“ (რომელიც ჯერ კიდევ [[რონალდ რეიგანი|რონალდ რეიგანმა]] შემოიღო), რომლის თანახმადაც ფედერალური ბიუჯეტი არ დაეხმარებოდა საერთაშორისო ორგანიზაციებს, რომელთა მოღვაწეობის ნუსხაშიც აბორტის ჩატარება ან მასთან დაკავშირებული რჩევების გაცემა შედიოდა.<ref>{{cite web |last = Obama |first = Barack |date = January 23, 2009 |title = Mexico City Policy and assistance for voluntary population planning (Presidential memorandum) |publisher = The White House |url = https://www.gpo.gov/fdsys/pkg/CFR-2010-title3-vol1/pdf/CFR-2010-title3-vol1-other-id197.pdf |accessdate = September 21, 2012}} * {{cite news |last = Meckler |first = Laura |date = January 24, 2009 |title = Obama lifts 'gag rule' on family-planning groups |newspaper = The Wall Street Journal |page = A3 |url = https://www.wsj.com/articles/SB123272364299610287 |accessdate = September 21, 2012 }} * {{cite news |last1 = Stein |first1 = Rob |last2 = Shear |first2 = Michael |date = January 24, 2009 |title = Funding restored to groups that perform abortions, other care |newspaper = The Washington Post |page = A3 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/23/AR2009012302814.html |accessdate = September 21, 2012 |quote = Lifting the Mexico City Policy would not permit U.S. tax dollars to be used for abortions, but it would allow funding to resume to groups that provide other services, including counseling about abortions. }}</ref> === შიდა პოლიტიკა === პირველი კანონპროექტი, რომელსაც ობამამ ხელი მოაწერა, იყო [[ლილი ლედბეტერის სამართლიანი ანაზღაურების აქტი (2009)|ლილი ლედბეტერის სამართლიანი ანაზღაურების აქტი]], რომელიც ხსნიდა გარკვეულ შეზღუდვებს თანაბარ ანაზღაურებთან დაკავშირებული სარჩელებისთვის.<ref>{{cite news |title = Obama Signs Equal-Pay Legislation |work = The New York Times |first=Sheryl Gay|last=Stolberg|url = https://www.nytimes.com/2009/01/30/us/politics/30ledbetter-web.html |accessdate = June 15, 2009 |date = January 30, 2009 }}</ref> ხუთი დღის შემდეგ, მან ხელი მოაწერა შტატთა ბავშვების ჯანმრთელობის დაზღვევის პროგრამის რეავტორიზაციას, რის შედეგადაც კიდევ 4 მილიონი ბავშვი, რომელსაც იქამდე დაზღვევა არ ჰქონდა, დაზღვეული გახდა.<ref>{{cite news|title=Obama signs into law expansion of SCHIP health care program for children |work=Chicago Tribune |url=http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-kids-health-care_thufeb05,0,30310.story |accessdate=June 15, 2009 |first=Noam N. |last=Levey |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090430194400/http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-kids-health-care_thufeb05%2C0%2C30310.story |archivedate=April 30, 2009 |url-status=dead |df= }}</ref> 2009 წლის მარტში, ობამამ გააუქმა ბუშის ადმინისტრაციის დროინდელი წესი, რომელიც ზღუდავდა ემბრიონული ღეროვანი უჯრედების კვლევას.<ref>{{cite news |url = http://www.cnn.com/2009/POLITICS/03/09/obama.stem.cells/index.html |title = Obama overturns Bush policy on stem cells |publisher = CNN |date = March 9, 2009 |accessdate = April 18, 2010 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20100330183125/http://www.cnn.com/2009/POLITICS/03/09/obama.stem.cells/index.html |archivedate = March 30, 2010 }}</ref> [[File:Barack Obama addresses joint session of Congress 2009-02-24.jpg|thumb|left|ობამა მიმართავს კონგრესის ორივე პალატას, 24 თებერვალი, 2009. უკანა ფონზე — ვიცე-პრეზიდენტი [[ჯო ბაიდენი]] და წარმომადგენელთა პალატის სპიკერი [[ნენსი პელოსი]].]] პრეზიდენტობის პირველი ორი წლის განმავლობაში, ობამამ ორი ქალი დანიშნა [[აშშ-ის უზენაესი სასამართლო|აშშ-ის უზენაეს სასამართლოში]]. პირველი იყო [[სონია სოტომაიორი]], რომელმაც მოსამართლე [[დეივიდ სოუტერი]] ჩაანაცვლა; სენატმა მისი კანდიდატურა 2009 წლის 6 აგვისტოს დაამტკიცა.<ref>{{cite news |title = Senate confirms Sotomayor for Supreme Court |url = http://www.cnn.com/2009/POLITICS/08/06/sonia.sotomayor/ |date = August 6, 2009 |publisher = CNN |accessdate = August 6, 2009 }}</ref> სოტომაიორი გახდა უზენაესი სასამართლოს პირველი ესპანური წარმოშობის მქონე მოსამართლე.<ref>{{cite news |url = http://www.cnn.com/2009/POLITICS/05/26/supreme.court/index.html |title = Obama nominates Sotomayor to Supreme Court |accessdate = September 13, 2014 }}</ref> 2010 წლის 5 აგვისტოს, სენატმა მოსამართლედ დაამტკიცა [[ელენა კაგანი]], რომელიც [[ჯონ პოლ სტივენსი]]ს მემკვიდრე გახდა. შედეგად, პირველად აშშ-ის ისტორიაში, უზენაეს სასამართლოში 3 ქალი მოსამართლე მსახურობდა.<ref>{{cite news |url = http://www.theledger.com/article/20101004/news/10045042 |title = New Era Begins on High Court: Kagan Takes Place as Third Woman |last = Sherman |first = Mark |date = October 4, 2010 |agency = Associated Press |accessdate = November 13, 2010 }}</ref> 2010 წლის 30 მარტს, ობამამ ხელი მოაწერა კანონს ჯანდაცვისა და განათლების შესახებ, რომელმაც დაასრულა ფედერალური მთავრობის მიერ კერძო ბანკეი~ბის სუბსიდირება, გაზარდა პელის გრანტით გათვალისწინებული თანხა და შეიტანა ცვლილებები პაციენტთა დაცვისა და ხელმისაწვდომი ჯანდაცვის აქტში.<ref>{{cite news |last = Parsons |first = Christi |url = http://articles.latimes.com/2010/mar/30/nation/la-na-obama-college31-2010mar31 |title = Obama signs student loan reforms into law |work = Los Angeles Times |date = March 30, 2010 |accessdate = April 18, 2010 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20100419024047/http://articles.latimes.com/2010/mar/30/nation/la-na-obama-college31-2010mar31 |archivedate = April 19, 2010 }}</ref><ref>{{cite news |url = http://voices.washingtonpost.com/44/2010/03/obama-signs-higher-education-m.html |work = The Washington Post |accessdate = April 12, 2010 |title = Obama signs higher-education measure into law |last = Branigin |first = William |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120111164121/http://voices.washingtonpost.com/44/2010/03/obama-signs-higher-education-m.html |archivedate = იანვარი 11, 2012 }}</ref> [[File:Obama cabinet meeting 2009-11.jpg|thumb|ობამა და მისი მინისიტრთა კაბინეტი. 23 ნოემბერი, 2009.]] 2010 წლის აპრილში, ობამამ გამოაცხადა, რომ გეგმავდა ცვლილებებს ეროვნული კოსმოსური სააგენტოს საქმიანობაშიც. კერძოდ, მთვარეზე კიდევ ერთი მისიის გაშვების მაგივრად, ობამამ დაავალა სააგენტოს, ემუშავა რაკეტების ახალი ტიპის შექმნაზე, დაეწყო [[მარსი|მარსზე]] გასაფრენად მზადება და ყურადღება გაემახვილებინა მიმდინარე მისიებზე საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე.<ref>{{cite news |author = Robert Block, Robert |author2 = Mark K. Matthews |url = http://articles.latimes.com/2010/jan/27/nation/la-na-nasa-budget27-2010jan27 |title = White House won't fund NASA moon program |quote = President Obama's budget proposal includes no money for the Ares I and Ares V rocket or Constellation program. Instead, NASA would be asked to monitor climate change and develop a new rocket |date = January 27, 2010 |work = Los Angeles Times |accessdate = January 30, 2011 }}</ref> 2011 წელს, კონგრესის ორივე პალატის წინაშე გამოსვლისას, ობამამ ფოკუსირება მოახდინა განათლებასა და ონივაციებზე. მან ხაზი გაუსვა ინოვაციური ეკონომიკის მნიშვნელობას, რომელსაც, მისი აზრით, აშშ გლობალურ დონეზე უფრო კონკურენტუნარიანი უნდა გაეხადა. ობამამ აგრეთვე განაცხადა, რომ ხუთი წლის განმავლობაში, აღარ გაიზრდებოდა შიდა ხარჯები, გაუქმდებოდა საგადასახადო ტვირთის შემსუბუქება ნავთობ-კომპანიებზე და ყველაზე მდიდარი ამერიკელებისთვის. ობამამ აგრეთვე ისაუბრა ჯანდაცვის მომსახურებებზე ფასის დაწევაზე. მან ასევე დადო პირობა, რომ 2015 წლისთვის აშშ-ში 1 მილიონი ელექტრომობილი იქნებოდა, რომელთა 80 პროცენტიც „სუფთა“ ელექტროენერგიით მომარაგდებოდა.<ref>{{cite news |title = Obama Pushes Innovation in Tech-Heavy State of the Union |work = PC Magazine |date = January 25, 2011 |first = Chloe |last = Albanesius |url = https://www.pcmag.com/article2/0,2817,2376242,00.asp |accessdate = May 17, 2011 }}</ref><ref>{{cite news |first = Anne E. |last = Kornblut |author2 = Wilson, Scott |title = State of the Union 2011: 'Win the future,' Obama says |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2011/01/25/AR2011012504068.html |date = January 26, 2011 |work = The Washington Post |accessdate = May 18, 2011 }}</ref> ==== ლგბტ საზოგადოების უფლებები ==== 2009 წლის 8 ოქტომბერს, ობამამ ხელი მოაწერა [[მეტიუ შეპარდი]]ს და [[ჯეიმზ ბიორდი]]ს ზიზღის ნიადაგზე ჩადენილი დანაშაულების პრევენციის აქტს, რომელმაც გააფართოვა 1969 წელს მიღებული აშშ-ის ფედერალური კანონი ზიზღის ნიადაგზე ჩადენილ დანაშაულებთან დაკავშირებით და ნიადაგთა ნუსხაში შეიყვანა სქესი, სექსუალური ორიენტაცია, გენდერული იდენტობა ან ინვალიდობა.<ref>{{cite news |url=http://edition.cnn.com/2009/POLITICS/10/28/hate.crimes/ |title=Obama signs hate crimes bill into law |publisher=CNN |date=October 28, 2009 |accessdate=October 12, 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190308014835/http://edition.cnn.com/2009/POLITICS/10/28/hate.crimes/ |archivedate=მარტი 8, 2019 }}</ref> 2009 წლის 30 ოქტომბერს, ობამამ მოხსნა აკრძალვა, რომლის თანახმადაც აივ-ინფექციით დაავადებულებს ეკრძალებოდათ აშშ-ში მოგზაურობა.<ref>Preston, Julia (October 30, 2009),[https://www.nytimes.com/2009/10/31/us/politics/31travel.html "Obama Lifts a Ban on Entry Into U.S. by H.I.V.-Positive People"], ''The New York Times''. Retrieved February 8, 2017.</ref> 2010 წლის 22 დეკემბერს, ობამამ ხელი მოაწერა „Don't Ask, Don'Tell“-ის პოლიტიკის გაუქმების აქტს. პოლიტიკა, მიღებული 1993 წელს, ითვალისწინებს, რომ ლესბოსელებს და გეებს არ ჰქონდათ უფლება აშშ-ის შეიარაღებულ ძალებში ღიად ემსახურათ.<ref>{{cite web |author = Lee, Jesse |url = http://www.whitehouse.gov/blog/2010/12/22/president-signs-repeal-dont-ask-dont-tell-out-many-we-are-one |title = The President Signs Repeal of "Don't Ask Don't Tell": "Out of Many, We Are One" |publisher = The White House |accessdate = December 22, 2010 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20101225051110/http://www.whitehouse.gov/blog/2010/12/22/president-signs-repeal-dont-ask-dont-tell-out-many-we-are-one |archivedate = December 25, 2010 |date = December 22, 2010 }}</ref> „Don't Ask, Don'Tell“-ის გაუქმება ობამას 2008 წლის კამპანიის ერთ-ერთი დაპირება იყო.<ref>{{cite news |url = https://www.theguardian.com/world/2010/dec/22/obama-repeals-dont-ask-dont-tell |title = 'Don't ask, don't tell' repealed as Obama signs landmark law |work = The Guardian |location = London |date = December 22, 2010 |accessdate = June 2, 2018 |<!--archiveurl = https://web.archive.org/web/20101223060037/http://www.guardian.co.uk/world/2010/dec/22/obama-repeals-dont-ask-dont-tell |archivedate = December 23, 2010--> }}</ref><ref>{{cite news |url = http://www.washingtontimes.com/news/2008/nov/21/obama-to-delay-repeal-of-dont-ask-dont-tell/ |title = Obama to delay 'don't ask, don't tell' repeal |first= Rowan|last= Scarborough|work = The Washington Times |date = November 21, 2008 |accessdate = December 22, 2010 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20110125182154/http://www.washingtontimes.com/news/2008/nov/21/obama-to-delay-repeal-of-dont-ask-dont-tell/ |archivedate = January 25, 2011 }}</ref> 2016 წელს, პენტაგონმა აგრეთვე მოხსნა აკრძალვა, რომელიც ჯარში ღიად მსახურობის უფლებას [[ტრანსგენდერები|ტრანსგენდერებს]] არ აძლევდა.<ref name=TransBan1>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/us-news/2016/jun/30/us-military-ends-ban-transgender-service-members|title=US military ends ban on transgender service members|work=The Guardian|date=June 30, 2016}}</ref> 1996 წელს, ილინოისის სენატში მისთვის პირველი არჩევნების დროს, ობამამ განაცხადა, რომ ემხრობოდა ერთსქესიანთა ქორწინების ლეგალიზაციას.<ref name="WCT0114">{{cite news |last = Baim |first = Tracy |title = Windy City Times exclusive: Obama's Marriage Views Changed. WCT Examines His Step Back |url = http://www.windycitymediagroup.com/lgbt/Windy-City-Times-exclusive-Obamas-Marriage-Views-Changed-WCT-Examines-His-Step-Back/20524.html |accessdate = May 10, 2012 |newspaper = Windy City Times |date = January 14, 2009 }}</ref> 2004 წელს, უკვე აშშ-ის სენატში კენჭის ყრისას, ობამამ განაცხადა, რომ მართებულად მიაჩნდა სამოქალაქო კავშირები და შიდა პარტნიორობა, მაგრამ არა ქორწინება.<ref name="WCT0204">{{cite news |last = Baim |first = Tracy |title = Obama Seeks U.S. Senate seat |url = http://www.windycitymediagroup.com/gay/lesbian/news/ARTICLE.php?AID=3931 |accessdate = May 10, 2012 |newspaper = Windy City Times |date = February 4, 2004 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120514034445/http://www.windycitymediagroup.com/gay/lesbian/news/ARTICLE.php?AID=3931 |archivedate = მაისი 14, 2012 }}</ref> 2008 წელს, უკვე საპრეზიდენტო კამპანიის დროს, ობამამ განაცხადა: „მჯერა, რომ ქორწინება კაცსა და ქალს შორის არის. ერთსქესიანთა ქორწინებას მხარს არ ვუჭერ“.<ref>{{Cite news|url=https://www.politifact.com/truth-o-meter/statements/2012/may/11/barack-obama/president-barack-obamas-shift-gay-marriage/|title=President Barack Obama's shifting stance on gay marriage|work=@politifact|access-date=November 28, 2018|language=en}}</ref> 2012 წლის 9 მაისს, უკვე მეორე საპრეზიდენტო კამპანიის დროს, ობამამ განაცხადა, რომ მისი შეხედულებები შეიცვალა და ის უკვე მხარს უჭერდა ერთსქესიანთა ქორწინებას. ამგვარად, ობამა გახდა აშშ-ის პირველი მოქმედი პრეზიდენტი, რომელიც ერთსქესიანთა ქორწინებას ემხრობოდა.<ref>{{cite news |url = http://www.cbsnews.com/8301-503544_162-57431122-503544/obama-backs-same-sex-marriage/ |title = Obama backs same-sex marriage |publisher = [[CBS News]] |date = May 9, 2012 |accessdate = May 9, 2012 }}</ref><ref name="The Huffington Post">{{cite news |url = http://www.huffingtonpost.com/2012/05/09/obama-gay-marriage_n_1503245.html |title = Obama Backs Gay Marriage |author = Stein, Sam |date = May 9, 2012 |work = HuffPost |publisher = AOL Inc |accessdate = July 5, 2015 }}</ref> [[File:Celebrating a new America -lovewins 58242 (18588276403).jpg|thumb|თეთრი სახლი განათებული ცისარტყელას ფერებში უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების შემდეგ. 26 ივნისი, 2015.]] მისი მეორე ინაუგურაციის დროს, ობამა გახდა პირველი მოქმედი პრეზიდენტი,<ref name="NYT20130121" /> რომელმაც ლგბტ ამერიკელების თანასწორობა ახსენა: „ჩვენი გზა ვერ იქნება სრული მანამ, სანამ ჩვენ ჰომოსექსუალ ძმებს და დებს კანონი ყველა სხვის მსგავსად არ ექცევა — თუ ჩვენ მართლაც თანასწორნი ვართ შექმნილი, მაშინ სიყვარული, რომელიც სხვის მიმართ გვაქვს, ასევე თანასწორი უნდა იყოს“. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც პრეზიდენტმა საინაუგურაციო მიმართვაში სიტყვა „ჰომოსექსუალი“ ან ჰომოსექსუალთა უფლებები მოიხსენია.<ref>{{cite news |last = Robillard |first = Kevin |title = First inaugural use of the word 'gay' |url = http://www.politico.com/story/2013/01/first-inaugural-use-of-the-word-gay-86499.html |accessdate = January 21, 2013 |publisher = Politico |date = January 21, 2013 }}</ref><ref>{{cite news |title = Obama Inauguration Speech Makes History With Mention of Gay Rights Struggle, Stonewall Uprising |url = http://www.huffingtonpost.com/2013/01/21/obama-inauguration-speech-stonewall-gays_n_2520962.html |work = HuffPost |accessdate = January 21, 2013 |first = Noah |last = Michelson |date = January 21, 2013 }}</ref> 2013 წელს, ობამას ადმინისტრაციამ მოუწოდა აშშ-ის უზენაეს სასამართლოს, სხვადასხვა საქმეებში ერთსექსიანი წყვილების სასარგებლოდ მიეღო გადაწყვეტილება (ჰოლინგსუორტი პერის წინააღმდეგ<ref name="huffpo-amicus">{{cite news |url = http://www.huffingtonpost.com/2013/02/28/obama-gay-marriage_n_2783912.html |title = Obama Administration: Gay Marriage Ban Unconstitutional In Prop. 8 Supreme Court Case |last = Reilly |first = Ryan J. |date = February 28, 2013 |work = [[HuffPost]] |accessdate = April 21, 2013 }}</ref> და აშშ უინძორის წინააღმდეგ<ref name="cnn-amicus">{{cite news |url = http://www.cnn.com/2013/02/22/politics/supreme-court-marriage |title = Obama administration weighs in on defense of marriage law |last = Mears |first = Bill |date = February 27, 2013 |publisher = CNN |accessdate = April 21, 2013 }}</ref>). 2015 წელს, მას შემდეგ რაც უზენაესმა სასამართლომ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ ერთსქესიანთა ქორწინება ფუნდამენტური უფლება იყო (ობერგფელი ჰოდჯის წინააღმდეგ), ობამამ განაცხადა: „ეს გადაწყვეტილება მხოლოდ აძლიერებს რწმენას, რომელიც მილიონობით ამერიკელს აქვს გულში: როდესაც ყველა ამერიკელს თანასწორად ექცევიან, ყველა ჩვენთაგანი უფრო თავისუფალია“.<ref name="remarksDecision">{{cite web |url = https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2015/06/26/remarks-president-supreme-court-decision-marriage-equality |title = Remarks by the President on the Supreme Court Decision on Marriage Equality |publisher = The White House |accessdate = October 25, 2015 |date = June 26, 2015 }}</ref> 2015 წლის 30 ივლისს, თეთრმა სახლმა შეცვალა პოლიტიკა შიდსთან მიმართებაში. კერძოდ, დაავადება ოფიციალურ დონეზე მიება ჯანდაცვას.<ref>[http://www.hrc.org/press/obama-administration-releases-revised-national-hiv-and-aids-strategy "Obama Administration Releases Revised National HIV and AIDS Strategy"], Human Rights Campaign. July 30, 2015. Retrieved February 8, 2017</ref> ==== თეთრი სახლის მრჩეველთა ჯგუფები ==== 2009 წლის 11 მარტს, ობამამ შექმნა თეთრი სახლის საბჭო ქალთა და გოგონათა საკითხებში. საბჭო შეიქმნა აღმასრულებელი ბრძანება 13506-ით.<ref name="Executive">''Executive Order 13506'', Washington, DC: President Barack Obama, The White House, March 11, 2009, Obama, B.. Retrieved January 27, 2014.</ref> საბჭოს თავმჯდომარედ დაინიშნა ობამას უფროსი მრჩეველი [[ვალერი ჯარეტი]].<ref name="Sexualassault">{{cite web |url = http://www.whitehouse.gov/blog/2014/01/22/renewed-call-action-end-rape-and-sexual-assault |title = A renewed call to action to end rape and sexual assault |accessdate = September 13, 2014 |date = January 23, 2014 }}</ref> ობამას ინიციატივით, შეიქმნა თეთრი სახლის ოპერატიული ჯგუფი, რომელიც მიზნად ისახავდა მოსწავლეთა და სტუდენტების დაცვას სექსუალური შევიწროებისგან. შესაბამის მემორანდუმს ობამამ ხელი 2014 წლის 22 იანვარს მოაწერა.<ref name="Sexualassault" /><ref name="Memo">{{cite web |url = http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2014/01/22/memorandum-establishing-white-house-task-force-protect-students-sexual-a |title = Memorandum: Establishing White House Task Force to Protect Students from Sexual Assault |accessdate = September 13, 2014 |date = January 22, 2014 }}</ref><ref name="Freedom">{{cite web |url = http://www.msnbc.com/morning-joe/obama-we-have-power-end-sexual-assaults |title = Obama admin: Freedom from sexual assault a basic human right |publisher = MSNBC |accessdate = September 13, 2014 |date = January 22, 2014 }}</ref> ჯგუფის თანათავმჯდომარეები იყვნენ ვიცე-პრეზიდენტი [[ჯო ბაიდენი]] და კვლავ ვალერი ჯარეტი.<ref name="Memo" /> ჯგუფის შექმნის იდეა მოდიოდა ქალთა და გოგონათა საკითხების თეთრი სახლის საბჭოსგან და ვიცე-პრეზიდენტის ადმინისტრაციისგან.<ref name="Report">[http://www.sapr.mil/public/docs/research/201401_WhiteHouse_CouncilonWomenandGirls_RapeandSexualAssault.pdf "Rape and sexual assault: A renewed call to action"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140402015447/http://www.sapr.mil/public/docs/research/201401_WhiteHouse_CouncilonWomenandGirls_RapeandSexualAssault.pdf |date=2014-04-02 }}, ''White House Council on Women and Girls'', Washington, D.C.: White House Council on Women and Girls & Office of the Vice President, January 2014. Retrieved June 10, 2014.</ref> ==== ეკონომიკური პოლიტიკა ==== [[File:20090124 WeeklyAddress.ogv|thumbtime=1:3|thumb|ობამა პირველი საპრეზიდენტო მიმართვა, რომელშიც ის ეკონომიკაზე საუბრობს. 2009 წლის 24 იანვარი.]] 2009 წლის 17 თებერვალს, ობამამ ხელი მოაწერა [[ამერიკის აღორძინებისა და რეინვესტირების აქტი (2009)|ამერიკის აღორძინებისა და რეინვესტირების აქტს]], 787 მილიარდი დოლარის მოცულობის ეკონომიკური სტიმულირების კანონპროექტს, რომლის მიზანიც იყო აშშ-ის ეკონომოკის აღორძინება მსოფლიო რეცესიის შემდეგ.<ref>{{cite news |url = http://www.cnn.com/2009/POLITICS/02/13/stimulus/index.html |title = Stimulus package en route to Obama's desk |accessdate = March 29, 2009 |publisher = CNN |date = February 14, 2009 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20090330094958/http://www.cnn.com/2009/POLITICS/02/13/stimulus/index.html |archivedate = March 30, 2009 |url-status = live }}</ref> კანონპროექტით გათვალისწინებული იყო ფედერალური ხარჯების ზრდა ჯანდაცვაზე, ინფრასტრუქტურაზე, განათლებაზე, სხვადასხვა საგადასახადო შემცირებაზე, შემაგულიანებელ ნაბიჯებზე და კონკრეტული პირების პირდაპირ დახმარებაზე.<ref name="direct assistance">{{cite news |url=http://www.cnn.com/2009/POLITICS/02/17/obama.stimulus.remarks/ |title = Obama's remarks on signing the stimulus plan |access-date = February 17, 2009 |publisher = CNN |date = February 17, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090220074825/http://www.cnn.com/2009/POLITICS/02/17/obama.stimulus.remarks/ |archive-date = February 20, 2009 |url-status=live }}</ref> [[File:U.S. Total Deficits vs. National Debt Increases 2001-2010.png|thumb|აშშ-ის ფედეერალური ბიუჯეტის დეფიციტები და ეროვნული ვალის ზრდა, 2001–16.]] მარტში, ობამას ფინანსთა მინისტრმა, [[ტიმოთი გეითნერი|ტიმოთი გეითნერმა]] გადადგა სხვა ნაბიჯები ფინანსურ კრიზისთან გასამკლავებლად.<ref name="markets opened">{{cite news |title = U.S. Expands Plan to Buy Banks' Troubled Assets |date = March 23, 2009 |work = The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/03/24/business/economy/24bailout.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20090325043723/http://www.nytimes.com/2009/03/24/business/economy/24bailout.html |archive-date=March 25, 2009 |url-access=limited |url-status=live |first1 = Edmund L. |last1 = Andrews |first2 = Eric |last2 = Dash |access-date = April 12, 2010 }} * {{cite news |title = Wall Street soars 7% on bank plan debut |date = March 23, 2009 |work = Reuters |url=https://www.reuters.com/article/businessNews/idUSTRE52H2FA20090323 }}</ref> ობამა ჩაერია აუტოინდუსტრიის პრობლემებში და 2009 წლის მარტში,<ref>{{cite news|title=White House questions viability of GM, Chrysler |date=March 30, 2009 |work=HuffPost |url=http://www.huffingtonpost.com/2009/03/30/obama-denies-bailout-fund_n_180563.html |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090407010806/http://www.huffingtonpost.com/2009/03/30/obama-denies-bailout-fund_n_180563.html |archivedate=April 7, 2009 }}</ref> გაუხანგრძლივა სესხები „[[General Motors]]“-ს და „[[Chrysler]]“-ს. მომავალი თვეების განმავლობაში, თეთრმა სახლმა დაადგინა პირობები ორივე ფირმის ბანკროტად გამოცხადებისთვის. ადმინისტრაცია ჩაერია „[[Chrysler]]“-ის მიყიდვაში „[[Fiat]]“-სთვის<ref>{{cite news |title = Chrysler and Union Agree to Deal Before Federal Deadline |url = https://www.nytimes.com/2009/04/27/business/27chrysler.html |work = The New York Times |first1 = Nick |last1 = Bunkley |first2 = Bill |last2 = Vlasic |date = April 27, 2009 |accessdate = April 12, 2010 }}</ref> და „[[General Motors]]“-ის რეორგანიზაციაში, რის სედეგადაც აშშ-ის მთავრობამ ფირმის აქციების 60% მიიღო, ხოლო კანადის მთავრობამ — 12%.<ref>{{cite web|title=GM Begins Bankruptcy Process With Filing for Affiliate |first1=John |last1=Hughes |first2=Caroline |last2=Salas |first3=Jeff |last3=Green |first4=Bob |last4=Van Voris |url=http://bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=aw4F_L7E4xYg |website=[[Bloomberg News]] |date=June 1, 2009 |accessdate=July 5, 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100613163056/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087 |archivedate=June 13, 2010 }}</ref> 2009 წლის ივნისში, ობამა უკმაყოფილო იყო ეკონომიკური აღორძინების სიჩქარით და მოუწოდა მინისტრთა კაბინეტს, ზრდისთვის და ინვესტიციების გაზრდისთვის აუცილებელი ზომები მიეღო.<ref name="Christopher Conkey and Louise Radnofsky">{{cite news |title = Obama Presses Cabinet to Speed Stimulus Spending |date = June 9, 2009 |work = The Wall Street Journal |publisher = News Corp |url = https://www.wsj.com/articles/SB124445867883193821 |first1 = Christopher |last1 = Conkey |first2 = Louise |last2 = Radnofsky |accessdate = July 5, 2015 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20130726203047/http://online.wsj.com/article/SB124445867883193821.html |archivedate = ივლისი 26, 2013 }}</ref> მან ასევე ხელი მოაწერა მანქანებზე ფასდაკლების სისტემის კანონს, რომელმაც დროებითი პოზიტიური გავლენა იქონია ეკონომიკაზე.<ref>{{cite news |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/08/20/AR2009082002699.html |title = U.S. Says 'Cash for Clunkers' Program Will End on Monday |author = Dana Hedgpeth |work = The Washington Post |date = August 21, 2009 |accessdate = March 26, 2010 }}</ref><ref>{{cite news |url = http://www.time.com/time/business/article/0,8599,1918692,00.html |title = Was Cash for Clunkers a Success? |author = Joseph R. Szczesny |work = Time |date = August 26, 2009 |accessdate = March 26, 2010 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20100512154635/http://www.time.com/time/business/article/0,8599,1918692,00.html |archivedate = მაისი 12, 2010 }}</ref><ref>{{cite journal |last1 = Mian |first1 = Atif R. |first2 = Amir |last2 = Sufi |title = The Effects of Fiscal Stimulus: Evidence from the 2009 'Cash for Clunkers' Program |date = September 1, 2010 |ssrn = 1670759 |doi = 10.2139/ssrn.1670759 |issn = 1556-5068}}</ref> ობამასა და [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ბუშის]] ადმინისტრაციებმა, [[აშშ-ის ფინანსთა სამინისტრო|ფინანსთა სამინისტროს]] და [[აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემა|ფედერალური რეზერვის]] სესხების გარანტიებიეს ხარჯზე, მოახდინეს ხარჯვის ავტორიზაცია. ეს გარანტიები მოიცავდნენ დაახლოებით 11,5 ტრილიონ [[აშშ დოლარი|ამერიკულ დოლარს]], თუმცა, 2009 წლის ნოემბერში მხოლოდ 3 ტრილიონი იყო დახარჯული.<ref>{{cite news |title = CNNMoney.com's bailout tracker |publisher=CNNMoney |page = 20 |volume = 06 |url = http://money.cnn.com/news/storysupplement/economy/bailouttracker/ |accessdate = March 26, 2010 |author = Goldman, David |date = April 6, 2009 }}</ref> ობამასა და კონგრესის საბიუჯეტო სამსახურის მონაცემებით, 2010 წლის ფისკალური წლის საბიუჯეტო დეფიციტი იქნებოდა 1,5 ტრილიონი დოლარი, ანუ [[მთლიანი შიდა პროდუქტი]]ს (მშპ) 10,6 პროცენტს. 2009 წელს, დეფიციტი შეადგენდა 1,4 ტრილიონ დოლარს, ანუ მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) 9,9 პროცენტს.<ref>{{cite news |last = Montgomery |first = Lori |title = Federal budget deficit to exceed $1.4&nbsp;trillion in 2010 and 2011 |url = https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/07/23/AR2010072304101.html |work = The Washington Post |accessdate = July 29, 2010 |date = July 24, 2010 }}</ref><ref>{{cite news |first2 = Jeff |last2 = Mason |first = Alister |last = Bull |title = Obama's 2010 budget: deficit soars amid job spending |url = https://www.reuters.com/article/idUSTRE60U00220100201 |agency = Reuters |accessdate = July 29, 2010 |date = February 1, 2010 }}</ref> 2011 წლისთვის, ადმინისტრაციის პროგნოზებით, დეფიციტი შემცირდებოდა 1,34 ტრილიონ დოლარამდე, ხოლო ათწლიანი დეფიციტი მთლიანობაში იქნებოდა 8,53 ტრილიონი დოლარი, ანუ მშპ-ის 90%.<ref>{{cite news |last = Dickson |first = David M. |title = CBO report: Debt will rise to 90% of GDP |url = http://www.washingtontimes.com/news/2010/mar/26/cbos-2020-vision-debt-will-rise-to-90-of-gdp/?page=1 |work = The Washington Times |agency = Associated Press |accessdate = July 29, 2010 |date = March 26, 2010 }}</ref> 2014 წლის თებერვალში, გაიზარდა აშშ-ის ეროვნული ვალის ლიმიტი 17,2 ტრილიონ ამერიკულ დოლარამდე.<ref>{{cite news |last = Sahadi |first = Jeanne |title = Where's the debt ceiling now? |url = http://money.cnn.com/2014/02/11/news/economy/debt-ceiling-reset/ |accessdate = March 21, 2014 |publisher = CNN |date = February 12, 2014 }}</ref> 2011 წლის 2 აგვისტოს, კონგრესში ხანგრძლივი კამათს შემდეგ, ობამამ ხელი მოაწერა ორივე პარტიის მიერ მხარდაჭერილ კანონს ბიუჯეტის კონტროლის შესახებ. კანონმა დააწესა შეზღუდვები დისკრეციონალურ ხარჯვაზე 2021 წლამდე, დააწესა პროცედურა ვალის ლიმიტის გაზრდის შესახებ, შექმნა კონგრესის ორივე პალატის არჩევითი კომიტეტი დეფიციტის შემცირებაზე.<ref>{{cite web |author = NBC's Sylvie Stein |url = http://firstread.msnbc.msn.com/_news/2011/08/02/7231805-a-breakdown-of-the-debt-limit-legislation |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120114001916/http://firstread.msnbc.msn.com/_news/2011/08/02/7231805-a-breakdown-of-the-debt-limit-legislation |archivedate = January 14, 2012 |title = First Read&nbsp;– A breakdown of the debt-limit legislation |publisher = MSNBC |accessdate = August 3, 2011 }}</ref> კანონპროექტის მიღების შედეგად, ამერიკის მთავრობამ მოახერხა, არ გამოეცხადებინა დეფოლტი თავის მოვალეობებზე.<ref>{{cite web |url = http://www.msnbc.msn.com/id/43967924/ns/politics-capitol_hill/ |title = House passes debt ceiling bill |publisher = MSNBC |date = March 8, 2011 |accessdate = August 3, 2011 }}</ref> == კომენტარები == {{Reflist|group=კომ.|30em}} == რესურსები ინტერნეტში == * {{Instagram}} * {{Facebook}} * [https://www.britannica.com/biography/Barack-Obama ენციკლოპედია „ბრიტანიკა“] * {{imdb|1682433}} * [https://web.archive.org/web/20090122102439/http://www.whitehouse.gov/administration/president_obama/ აშშ-ის პრეზიდენტ ბარაკ ობამას ბიოგრაფია] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{აშშ-ის პრეზიდენტები}} {{ობამას კაბინეტი}} {{ნობელის პრემია 2009}} {{ნობელის პრემია მშვიდობის განმტკიცებაში}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:ობამა, ბარაკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 4 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1961]] [[კატეგორია:აშშ-ის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:აშშ-ის სენატორები]] [[კატეგორია:ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებაში]] kjc48l42n6uzhuif1k2yl5phchibh44 0 57266 4816764 4444207 2025-06-19T18:41:36Z Jaba1977 3604 /* რესურსები ინტერნეტში */ 4816764 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Boris Tadic, President of Serbia.jpg|thumb|ბორის ტადიჩი]] '''ბორის ტადიჩი''' ([[სერბული ენა|სერბ.]]: Борис Тадић; დ. [[15 იანვარი]], [[1958]], [[სარაევო]]) — [[სერბები|სერბი]] პოლიტიკოსი. [[2004]]-[[2012]] წლებში [[სერბეთის პრეზიდენტი]]. [[2004]] წლიდან არის [[დემოკრატიული პარტია (სერბეთი)|დემოკრატიული პარტიის]] თავმჯდომარე. == რესურსები ინტერნეტში == {{Commonscat|Boris Tadić}} * [http://www.predsednik.rs/default.asp?lng=eng სერბეთის პრეზიდენტის ოფიციალური ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091212152221/http://www.predsednik.rs/default.asp?lng=eng |date=2009-12-12 }}. * [http://www.narodnakancelarija.rs/eng/index.htm პრეზიდენტის ეროვნული კანცელარია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090313010819/http://www.narodnakancelarija.rs/eng/index.htm |date=2009-03-13 }}. * [http://www.ds.org.rs/index.php?option=com_content&task=view&id=30&Itemid=178 ბიოგრაფია დემოკრატიული პარტიის საიტზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110809204911/http://www.ds.org.rs/index.php?option=com_content&task=view&id=30&Itemid=178 |date=2011-08-09 }}. * [http://www.boristadic.org/ Official საპრეზიდენტო კამპანიის ვებ-გვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080225141059/http://www.boristadic.org/ |date=2008-02-25 }}. ** [http://www.youtube.com/profile?user=PredsednikBorisTadic ბორის ტადიჩი YouTube არხზე]. ** [http://www.myspace.com/predsednikboristadic Boris Tadić MySpace campaign page]. * [http://www.cmv.org.rs Centre for modern skills]. * [http://www.predsednik.rs/mwc/default.asp?c=303500&g=20080923142116&lng=eng&hs1=0 პრეზიდენტ ტადიჩის სიტყვა [[გაერო]]ს [[გარეოს გენერალური ასამბლეა|გენერალური ასამბლეის]] 63–ე სესიაზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090117011234/http://www.predsednik.rs/mwc/default.asp?c=303500&g=20080923142116&lng=eng&hs1=0 |date=2009-01-17 }}. {{სერბეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ტადიჩი, ბორის}} [[კატეგორია:სერბეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1958]] [[კატეგორია:დაბადებული 15 იანვარი]] j33vhp50aco1i5ahq3dpr9zbs9119of 0 57825 4816759 4349734 2025-06-19T18:39:31Z გიო ოქრო 84301 4816759 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Лужицкие сербы на карте Германии.svg|მინი|სორბული ენის არეალი]] '''სორბული ენა''' — [[სორბები]]ს ენა. განეკუთვნება [[სლავური ენები]]ს [[დასავლეთსლავური ენები|დასავლეთსლავურ შტოს]]. ლაპარაკობენ [[გერმანია|გერმანიის]] აღმოსავლეთ ნაწილში. ახლოს დგას [[პოლონური ენა|პოლონურთან]], [[კაშუბური ენა|კაშუბურთან]], [[ჩეხური ენა|ჩეხურთან]] და [[სლოვაკური ენა|სლოვაკურთან]]. სორბული ენის ორი ნაირსახეობაა ზემოსორბული (hornjoserbsce) და ქვემოსორბული (dolnoserbski). ზემოსორბულ ენაზე ლაპარაკობს დაახ. 40 000 კაცი [[საქსონია]]ში, ხოლო ქვემოსორბულზე დაახ. 10 000 კაცი [[ბრანდენბურგი (მხარე)|ბრანდენბურგის მხარეში]]. {{ენები}} {{სლავური ენები}} [[კატეგორია:სლავური ენები]] [[კატეგორია:ფილოლოგია]] [[კატეგორია:სლავთმცოდნეობა]] ra2ck3soltg9n9whlwdxzu4wmib8vs2 0 59487 4816763 4396775 2025-06-19T18:41:23Z Jaba1977 3604 /* რესურსები ინტერნეტში */ 4816763 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = სლობოდან მილოშევიჩი<br />Slobodan Milošević<br />Слободан Милошевић | სურათი=Slobodan Milosevic.jpg | სურათის ზომა = 180px | ხელმოწერა = | თანამდებობა დაიკავა = [[8 მაისი]] [[1989]] | თანამდებობა დატოვა = [[23 ივლისი]] [[1997]] | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= | მემკვიდრე = | დაბადების თარიღი = [[20 აგვისტო]] [[1941]] | დაბადების ადგილი= [[პოჟარევაცი]], [[იუგოსლავიის სამეფო|იუგოსლავია]] | გარდაცვალების თარიღი = [[11 მარტი]] [[2006]] | გარდაცვალების ადგილი= [[ჰააგა]], [[ნიდერლანდები]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = [[სერბები|სერბი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = მირიანა მარკოვიჩი | პროფესია = | რელიგია = [[ათეიზმი|ათეისტი]] | პარტია = [[სერბეთის სოციალისტური პარტია|სოციალისტური პარტია]] | რიგი = [[სერბეთი]]ს პრეზიდენტი | რიგი2 = [[იუგოსლავიის ფედერაციული რესპუბლიკა|იუგოსლავიის]] პრეზიდენტი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[23 ივლისი]] [[1997]] | თანამდებობა დატოვა2= [[2 ოქტომბერი]] [[2000]] | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3= | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3= }} '''სლობოდან მილოშევიჩი''' (დ. [[20 აგვისტო]], [[1941]] — გ. [[11 მარტი]], [[2006]]) — [[სერბები|სერბი]] პოლიტიკური მოღვაწე. [[სერბეთი]]ს [[პრეზიდენტი]] [[1989]]-[[1997]] წლებში და [[იუგოსლავიის ფედერაციული რესპუბლიკა|იუგოსლავიის ფედერაციული რესპუბლიკის]] პრეზიდენტი [[1997]]-[[2000]] წლებში. მილოშევიჩი თანამდებობიდან გადადგა [[2000]] წლის [[24 სექტემბერი|24 სექტემბერს]] გამართული გაყალბებული საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ დაწყებული მასობრივი სახალხო გამოსვლების შედეგად. იგი იუგოსლავიის ხელისუფლებამ დააპატიმრა [[2001]] წელს და გადასცა ჰააგის საერთაშორისო ტრიბუნალს. მილოშევიჩს ბრალს სდებდნენ 90-იან წლებში, იუგოსლავიაში სამოქალაქო ომის მიმდინარეობისას, [[ბოსნია და ჰერცეგოვინა|ბოსნიაში]], [[ხორვატია]]სა და [[კოსოვო]]ში გენოციდის განხორციელებაში, რიგი სამხედრო და კაცობრიობის წინააღმდეგ დანაშაულების ჩადენაში. კაცობრიობის წინაშე არაერთი მძიმე დანაშაულის ჩადენაში ეჭვმიტანილი იუგოსლავიის ყოფილი პრეზიდენტი ისე დაიღუპა, რომ საერთაშორისო ტრიბუნალმა მისთვის განაჩენის გამოტანა ვერ მოასწრო. იგი [[2006]] წლის [[11 მარტი|11 მარტს]] [[ჰააგა|ჰააგის]] ციხეში გულის შეტევით გარდაიცვალა. == რესურსები ინტერნეტში == {{commons category|Slobodan Milošević}} * [http://www.icty.org/case/slobodan_milosevic/ სლობოდან მილოშევიჩის საქმე]. ყოფილი იუგოსლავიისათვის შექმნილი სისხლის სამართლის საერთაშორისო ტრიბუნალი, გაერო. {{სერბეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:მილოშევიჩი, სლობოდან}} [[კატეგორია:სერბეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:იუგოსლავიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 20 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1941]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 11 მარტი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2006]] pmwlhcqih1sa3tclp21ms3aom01cxc9 0 59626 4816702 4678758 2025-06-19T14:29:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816702 wikitext text/x-wiki '''HTTP Tunneling'''-ი წარმოადგენს ტექნოლოგიას რომლის საშუალებითაც სხვადასხვა [[TCP/IP]] ოჯახის ქსელური პროტოკოლი მუშაობს [[HTTP]] პროტოკოლის „გავლით“. [[HTTP]] პროტოკოლი ამ შემთხვევაში მილია, რომელშიც ინფორმაცია გაედინება „დაფარული არხით“. [[HTTP]] ნაკადში დაფარულ არხს უწოდებენ '''HTTP Tunnel'''-ს. თავის მხრივ '''HTTP Tunnel'''-ი წარმოადგენს კლიენტ-სერვერულ პროგრამული უზრუნველყოფას, რომელიც ინტეგრირდება არსებულ პროგრამულ უზრუნველყოფასთან და აძლევს მას კომუნიკაციის საშუალებას შეზღუდულ ქსელურ გარემოცვაში, როგორიცაა, მაგალითად, ქსელური ფარით ([[Firewall]]-ით) აღჭურვილი ქსელები ან პროქსი სერვერის და [[NAT]]-ის მიღმა არსებულ ქსელები . == გამოყენება == HTTP Tunnel-ი ძირითადად გამოიყენება კომუნიკაციის საშუალებად შეზღუდული ქსელური გარემოცვიდან, როგორიცაა, მაგალითად, ქსელური ფარით ([[firewall]]-ით) აღჭურვილი ქსელები ან პროქსი სერვერის და [[NAT]]-ის მიღმა არსებულ ქსელები. კავშირის შეზღუდვა TCP/IP პორტების, გარედან ინიცირებული ტრაფიკის ან ყველა ქსელური პროტოკოლის დაბლოკვით გარდა რამდენიმე პროტოკოლისა არის უსაფრთხოების მიზნით ქსელის შეზღუდვის გავრცელებული მეთოდი. == მექანიზმი == პროგრამა რომელიც საბოლოოდ უკავშირდება დაშორებულ კვანძს ამყარებს HTTP კავშირს შუამავალ სერვერთან და "ესაუბრება" მას [[HTTP request]]-ების საშუალებით, რომლებშიც შეფუთულია საბოლოო კვანძისთვის განკუთვნილი პაკეტები. შუამავალი სერვერი უნდა აუცილებლად მდებარეობდეს დამაკმაყოფილებლად შეუზღუდავ ქსელურ გარემოცვაში.. შუამავალი სერვერი ხსნის შეფუთულ ინფორმაციას და გახსნილი სახით უგზავნის საბოლოო კვანძს, პასუხის მიღებისას კი ისევ ხდება მისი [[HTTP]] პროტოკოლში შეფუთვა და [[HTTP response]]-ს სახით უკან დაბრუნება. [[HTTP]]-ზე დამყარებული კიდევ ერთი [[tunneling]] მეთოდი იყენებს [[HTTP CONNECT]] მეთოდს/ბრძანებას. ეს ბრძანება ამყარებს [[TCP]] კავშირს [[HTTP]] პროქსი სერვერსა და მითითებულ სერვერ:პორტთან, ამიტომ, უსაფრთხოების მიზნით, [[HTTP]] პროქსი სერვერები ხშირად ზღუდავენ [[CONNECT]] ბრძანებას მხოლოდ [[TLS/SSL]]-ზე ბაზირებული [[HTTPS]] სერვისებით. რაც ძირითადად ხორციელდება [[CONNECT]] ბრძანების აკრძალვით ყველა პორტზე გარდა 443 პორტისა. == HTTP Tunnel კლიენტები == მოცემული მომენტისთის არის რამდენიმე უფასო/ღია კოდიანი და კომერციული HTTP Tunneling კლიენტი, რომლებიც სხვადასხვა პროგრამულ პროდუქტებს აძლევენ კომუნიკაციის საშუალებას შეზღუდული ქსელური გარემოცვიდან. უფასო ან ღია კოდიანი HTTP Tunneling კლიენტები როგორც წესი შედგებიან ორი პროგრამისგან, ერთ-ერთი მადგანი არის შუამავალი სერვერი და მეორე Tunneling კლიენტი. მათ გასაშვებად აუცილებელია რომ მომხმარებელს ჰქონდეს საკუთარი სერვერი რომელზეც შესაძლებელი იქნება შუამავალი სერვერის გაშვება. კომერციულ HTTP Tunneling კლიენტებს გვთავაზობენ კომპანიები რომლებიც თვითონ უზრუნველყოფენ შუამავალი სერვერის მუშაობას, სერვისის ფასი განისაზღვრება კლიენტ — სერვერ პროგრამებს შორის ინფორმაციის გაცვლის სიჩქარით. === HTTP Tunnel კლიენტების გამოყენება === * ინტერნეტით სარგებლობა და ფორუმებზე შეტყობინების დატოვება ანონიმურად, საკუთარი [[IP]] მისამართის დამალვით. * პროგრამული უზრუნველყოფის გამოყენება (თამაშები/ჩათი/ბრაუზერები) შეზღუდული firewall-ების ან პროქსი სერვერების პირობებში. * დაბლოკილ საიტებზე შესვლა. == კლიენტების სია == === ღია კოდი === * [http://desproxy.sourceforge.net/ desproxy] (development discontinued) * [http://www.nocrew.org/software/httptunnel.html GNU httptunnel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080312010801/http://www.nocrew.org/software/httptunnel.html |date=2008-03-12 }} * [http://www.jcraft.com/jhttptunnel/ jhttptunnel (java based)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080321181603/http://www.jcraft.com/jhttptunnel/ |date=2008-03-21 }} === კომერციული === * [http://www.artofping.com PingFu] * [http://www.HTTP-Tunnelclient.com HTTP-Tunnel Client] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160920122655/http://www.http-tunnelclient.com/ |date=2016-09-20 }} * [http://www.totalrc.net/s2h Socks2http] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080420081439/http://www.totalrc.net/s2h/ |date=2008-04-20 }} * [http://www.your-freedom.net Your Freedom] * [http://www.umediaserver.net/networksoft/index.html Universal HTTP Tunnel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081220014621/http://umediaserver.net/networksoft/index.html |date=2008-12-20 }} === უფასო/სხვა === * [http://www.httptunnel.ge HTTPTunnel Genius] [[კატეგორია:კომპიუტერული პროგრამები]] [[კატეგორია:ინტერნეტი]] ny3xsfeh0vg4o2u71ktml08rjke3b92 0 61774 4816966 4813494 2025-06-20T08:31:08Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816966 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი =ქალაქი |ქართული სახელი = ამანი |მშობლიური სახელი =عمان |ქვეყანა = იორდანია |პანორამა = Amman Hotel Regency.jpg |პანორამის სიგანე = |წარწერა = |დროშა = |გერბი = Flag of Amman, Jordan (until 2009).svg |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = |lat_dir = N|lat_deg= 31|lat_min= 57|lat_sec=24 |lon_dir = E|lon_deg= 35|lon_min= 55|lon_sec=57 |ქვეყნის რუკის ზომა = |რეგიონის რუკის ზომა = |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = |რეგიონი = |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი= |რაიონი = |მმართველის ტიპი = ქალაქის მერი |მმართველი =ომარ ალმაანი |დაარსების თარიღი = |დაქვემდებარება = დედაქალაქი |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = 1,680 |სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე{{!}}სიმაღლე |დასახლების ცენტრის სიმაღლე= 773 |მოსახლეობა = 2,125,400 |აღწერის წელი = 2005 |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |დროის სარტყელი = |DST = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი = |საიტი = www.ammancity.gov.jo |კატეგორია ვიკისაწყობში = Amman }} '''ამანი''' ({{lang-ar|عَمّان}}) — [[იორდანია|იორდანიის]] დედაქალაქი და ქვეყნის ყველაზე დიდი ქალაქი. წარმოადგენს ქვეყნის პოლიტიკურ, ეკონომიკურ და კულტურულ ცენტრს.<ref>{{cite web |url= http://www.arabianbusiness.com/revealed--20-cities-uae-residents-visit-most-590870.html |title= Revealed: the 20 cities UAE residents visit most |publisher= Arabian Business Publishing Ltd |date=2015-05-01 |accessdate= 2015-09-21}}</ref> მისი მოსახლეობა 4 007 526 ადამიანს შეადგენს, ამიტომაც იგი მეხუთე ყველაზე დიდი ქალაქია [[ლევანტი|ლევანტის]] რეგიონში და მეხუთე უდიდესი ქალაქია [[არაბული სამყარო|არაბულ სამყაროში]].<ref name="ReferenceC">{{cite news|url=http://www.jordantimes.com/news/local/population-stands-around-95-million-including-29-million-guests|title=Population stands at around 9.5 million, including 2.9 million guests|accessdate=2016-01-22|work=The Jordan Times|publisher=The Jordan News|date=2016-01-22}}</ref> ითვლება არაბული სამყაროს ერთ-ერთ განვითარებულ და ტურისტულ ქალაქად.<ref name="Rt.com">{{cite web| url=http://rt.com/news/media-jordan-breaking-taboos/ |title=Westernized media in Jordan breaking old taboos — RT |publisher=Rt.com |date= |accessdate=2012-11-28}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.jordantimes.com/news/local/number-tourists-dropped-14-2013-%E2%80%94-official-report|title=Number of tourists dropped by 14% in 2013 — official report|publisher=The Jordan News|work= The Jordan Times|date=2014-02-08|accessdate=2015-09-21}}</ref> ამანის მუნიციპალიტეტის დებულების თანახმად, საცხოვრებელი კორპუსები მაქსიმუმ ოთხი სართულით შემოიფარგლება. გარედან შენობები დაფარულია სქელი თეთრი [[კირქვა|კირქვის]] ან [[ქვიშაქვა|ქვიშაქვის]] ფენით.<ref>{{cite web| url=http://www.csbe.org/publications-and-resources/articles-and-lectures-on-architectural-issues/stone-as-wall-paper-the-evolution-of-stone-as-a-sheathing-material-in-twentieth-century-amman/the-use-of-stone-in-amman-by-may-shaer/| accessdate=2015-09-23| title=Stone as Wall Paper: The Evolution of Stone as a Sheathing Material in Twentieth-Century Amman| publisher=CSBE| url-status=dead| archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923085707/http://www.csbe.org/publications-and-resources/articles-and-lectures-on-architectural-issues/stone-as-wall-paper-the-evolution-of-stone-as-a-sheathing-material-in-twentieth-century-amman/the-use-of-stone-in-amman-by-may-shaer/| archivedate=2015-09-23}}</ref> შენობებს, როგორც წესი, აქვს აივნები ყველა სართულზე, გარდა პირველი სართულისა, რომელსაც აქვს წინა და უკანა ეზო. სასტუმროები, კოშკები და კომერციული შენობები გარედაბ ქვით, პლასტმასით ან მინით არის დაფარული.<ref>{{cite news |author=Mohammed Subaihi |title=فوضى التنظيم والأبنية في عمان |newspaper=Al Ra'i (Jordanian newspaper) |url=http://www.alrai.com/article/612950.html |date=22 October 2013 |accessdate=23 September 2015 |language=ar}}</ref> ამ მახასიათებლების გამო ქალაქში თითქმის ყველა შენობა თეთრი ფერისაა, რაც მის არქიტექტურულ სტილს გამორჩეულს ხდის. ==დემოგრაფია== 2015 წელს ამანის მოსახლეობამ 4 007 526-ს მიაღწია. ქალაქი მოიცავს იორდანიის მთლიანი მოსახლეობის 42%-ს.<ref name="ReferenceC"/> ქალაქის მიწის ფართობი 1 680 კვადრატული კილომეტრია, ანუ მოსახლეობის სიმჭიდროვე კვადრატულ კილომეტრზე 2 380 ადამიანია.<ref>{{cite web| url=http://www.permaculturenews.org/files/ipc10/Lancaster_Water_Harvesting_Jordan-9-2011.pdf| title=Turning Drains Into Sponges and Water Scarcity Into Water Abundance| work=Brad Lancaster| publisher=permaculturenews.org| accessdate=2015-09-30| archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304032505/http://www.permaculturenews.org/files/ipc10/Lancaster_Water_Harvesting_Jordan-9-2011.pdf| archivedate=2016-03-04}}</ref> ამანის მოსახლეობა მკვეთრად გაიზარდა XX საუკუნის განმავლობაში, ეს გამოიწვია ემიგრანტებისა და ლტოლვილების თანმიმდევრულმა ტალღებმა. 1890 წლიდან 1990 წლამდე მოსახლეობა შესაბამისად 1 000 ადამიანიდან გაიზარდა დაახლოებით 1 000 000 მოსახლემდე, რაც საკმაოდ დიდ ზრდას ნიშნავს ას წელიწადში. მართალია ძირითადი ფაქტორი, რაც მოსახლეობის ტალღას ზრდიდა ბევრი მიგრანტის რაოდენობა იყო, თუმცა ქალაქში ამავე პერიოდში შობადობის დონეც გაზრდილი იყო.<ref>Dumper and Stanley, p. 34.</ref> ამანი საუკუნეების განმავლობაში იყო მიტოვებული, სანამ ასეულობით [[ჩერქეზები|ჩერქეზი]] არ დასახლდა XIX საუკუნეში. დღეს დაახლოებით 40 000 ჩერქეზი ცხოვრობს ამანსა და მის მიმდებარე ტერიტორიებზე.<ref>Albala, p. 267.</ref> ქვეყნის ჩრდილოეთიდან და სამხრეთიდან იორდანიელებისა და პალესტინელი ემიგრანტებისგან შემოსულმა ახალმა ნაკადმა ქალაქის მოსახლეობა 1930 წლიდან 1947 წლამდე გააორმაგა და 30 000-დან 60 000-მდე გაზარდა.<ref name="Suleiman101">Suleiman, p. 101.</ref> დაახლოებით 10 000 პალესტინელი, ეკონომიკური საკითხების გამო ქალაქში დასახლდა, 1948 წლის ომამდე.<ref name="Plascov33">Plascov, p. 33.</ref> ომის დროს იორდანიის მიერ დასავლეთ ნაწილის დაპყრობის გამო, ამ ტერიტორიაზე მცხოვრები მრავალი პალესტინელი გადავიდა ამანში 1950–1966 წლებში. 1970 წლისთვის მოსახლეობა 550 000 ადამიანს შეადგენდა.<ref name="Suleiman101"/> კიდევ 200 000 პალესტინელი ჩამოვიდა 1991 წლის [[სპარსეთის ყურის ომი|სპარსეთის ყურის ომის]] დროს [[ქუვეითი|ქუვეითიდან]] გამოძევების შემდეგ. დღესდღეობით, ამანის გარშემო არის რამდენიმე ადგილი სადაც პალესტილენების კონცენტრაცია მაღალია და ამ ტერიტორიის მოსახლეობის ძირითად ნაწილს სწორედ ისინი შეადგენენ.<ref name="D&S35">Dumper and Stanley, p. 35.</ref> იმის გამო, რომ ამანს არ გააჩნია ღრმა ფესვების მქონე მოსახლეობა, ქალაქს არ აქვს გამოკვეთილი არაბული დიალექტი, თუმცა დიალექტი თანდათანობით ყალიბდება ახალ თაობაში, რომლებიც თავს უკვე ამანის მკვიდრებად თვლიან, განსხვავებით მათი წინაპრებისგან, რომლებიც მეტად ასოცირდებოდნენ თავიანთი წარმოშობის ადგილთან.<ref>Jones, p. 64.</ref> ===რელიგია=== ამანში ძირითადად არის [[სუნიზმი|სუნიტი მუსლიმი]] მოსახლეობა და შესაბამისად ქალაქიში მდებარეობს მრავალი [[მეჩეთი]].<ref>Ring, Salkin and LaBoda, p. 65.</ref> მთავარ მეჩეთებს შორის არის მეფე [[აბდულა I (იორდანია)|აბდულა I-ის]] მეჩეთი, რომელიც აშენდა 1982-1989 წლებში. იგი დაფარულია ლურჯი მოზაიკით. მეჩეთში 3 000 ადამიანს შეუძლია ერთდროულად ლოცვა. აქ მდებარეობს აბუ დარვეშის მეჩეთი, რომელიც გამოსარჩევია თავისი თეთრი ფერითა და არქიტექტურული სტილით რომელიც უნიკალურია იორდანიისთვის.<ref name="JordanTravel">{{cite web| url=http://www.jordantoursandtravel.com/amman.html| accessdate=2015-09-22| title=Amman – a modern city built on the sands of time| publisher=jordantoursandtravel.com| work=Jordan Travel| archive-url=https://web.archive.org/web/20160304030150/http://www.jordantoursandtravel.com/amman.html| archive-date=2016-03-04| url-status=dead| archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304030150/http://www.jordantoursandtravel.com/amman.html| archivedate=2016-03-04}}</ref> მეჩეთი მდებარეობს ქალაქის ყველაზე მაღალ წერტილში. ქრისტიანების დიდი რაოდენობა იორდანიაში, კერძოდ, ამანში გადავიდა ალ-სალტიდან. ახლომდებარე „Fuheis“ არის ძირითადი ქრისტიანული ქალაქი, რომელიც მდებარეობს ქალაქის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში.<ref>{{cite journal| last=Miller| first=Duane Alexander| title=The Episcopal Church in Jordan: Identity, Liturgy, and Mission| journal=Journal of Anglican Studies| date=November 2011| volume=9| issue=2| pages=134–153| url=https://www.academia.edu/1482555| accessdate=16 November 2012| doi=10.1017/S1740355309990271|issn = 1740-3553}}</ref> ქალაქში დაახლოებით 70 ოჯახია სომხური კათოლიკური ეკლესიის წარმოდგენილი.<ref>Kildani, p. 678.</ref> სულ 16 ისტორიული ეკლესია მდებარეობს ალ-ჯეეჟას რაიონში. ==ეკონომიკა== ===ტურიზმი=== ამანი ტურისტთა რაოდენობით მეოთხე ადგილზეა არაბული ქალაქებს შორის. 2011 წელს დაახლოებით 1,8 მილიონი ტურისტი ეწვია ამანს და მათ მიერ დაახლოებით 1,3 მილიარდი დოლარი დაიხარჯა ქალაქში.<ref>{{cite web | author=MasterCard Worldwide | url=http://www.slideshare.net/MasterCardNews/global-destination-cities-index-slideshare-final | title=MasterCard Worldwide's Global Destination Cities Index | publisher=Slideshare.net | accessdate=2012-11-28 | url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120718210425/http://www.slideshare.net/MasterCardNews/global-destination-cities-index-slideshare-final | archivedate=2012-07-18 }}</ref> ამანი და ზოგადად იორდანია, შუა აღმოსავლეთის კერაა სამედიცინო ტურიზმის თვალსაზრისით. იორდანია იღებს ყველაზე მეტ სამედიცინო ტურისტს რეგიონში და ამ რაოდენობით მეხუთე ადგილს იკავებს მსოფლიოში. ქალაქში წელიწადში იღებს 250 000 უცხოელ პაციენტს, რაც ყოველწლიურად 1 მილიარდ დოლარზე მეტ შემოსავალს ნიშნავს.<ref>{{cite web |url=http://jordantimes.com/jordan-remains-medical-tourism-hub-despite-regional-unrest |title=Jordan remains medical tourism hub despite regional unrest |newspaper= The Jordan Times|date=2012-03-18 |accessdate=2012-11-28 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121203034646/http://jordantimes.com/jordan-remains-medical-tourism-hub-despite-regional-unrest |archivedate=2012-12-03 }}</ref> ===საბანკო სექტორი=== საბანკო სექტორი იორდანიის ეკონომიკის ერთ–ერთი მთავარი საფუძველია. [[არაბული გაზაფხული]] აჯანყების შედეგად არაბულ სამყაროში არეულობებისა და ეკონომიკური სირთულეების მიუხედავად, იორდანიის საბანკო სექტორი განაგრძობდა ზრდას 2014 წელს. ამანი არის საერთაშორისო არაბული ბანკის საბაზო ქალაქი, [[ახლო აღმოსავლეთი|ახლო აღმოსავლეთის]] ერთ-ერთი უდიდესი ფინანსური ინსტიტუტი, რომელიც ემსახურება კლიენტებს 600-ზე მეტ ფილიალში 30 ქვეყანასა და ხუთ კონტინენტზე. არაბული ბანკი წარმოადგენს ამანის საფონდო ბირჟის 28%-ს.<ref>{{cite web| url=http://www.awraq.com/uploads/research/b7e73be8b70e8bd319cbf637c046d178e431ccdb.pdf| title=Jordan Banking Sector Brief| accessdate=2015-09-23| archive-url=https://web.archive.org/web/20160305065843/http://www.awraq.com/uploads/research/b7e73be8b70e8bd319cbf637c046d178e431ccdb.pdf| archive-date=5 March 2016| url-status=dead| archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305065843/http://www.awraq.com/uploads/research/b7e73be8b70e8bd319cbf637c046d178e431ccdb.pdf| archivedate=2016-03-05}}</ref> ==ტრანსპორტი== ===აეროპორტები=== ამანის მთავარი აეროპორტია „დედოფალ [[ალია ალ-ჰუსეინი|ალიას]] საერთაშორისო აეროპორტი“, რომელიც მდებარეობს ამანის სამხრეთით დაახლოებით 30 კილომეტრში. გაცილებით მცირე ზომისაა ამანის სამოქალაქო აეროპორტი, ერთ ტერმინალიანი აეროპორტი, რომელიც ძირითადად ემსახურება შიდა და ახლომდებარე საერთაშორისო მარშრუტებსა და ჯარს. „დედოფალ ალიას საერთაშორისო აეროპორტი“ მისი გაფართოება ახლახან დასრულდა, რათა აეროპორტი ყოველწლიურად 16 მილიონ მგზავრს მოემსახუროს.<ref>{{cite web| url=http://www.albawaba.com/accelerating-passenger-growth-jordan%E2%80%99s-qaia-suggests-confidence-returning-386395| title=Accelerating passenger growth at Jordan's QAIA suggests confidence returning |website=Al Bawaba |date=2011-08-01 |accessdate=2012-11-28}}</ref> იგი ამჟამად ითვლება თანამედროვე დონის აეროპორტად და 2014-2015 წლებში დასახელდა „შუა აზიის საუკეთესო აეროპორტად“.<ref>{{cite web| url=http://www.aig.aero/en/content/1st-place-service-quality-rankings-qaia-named-best-airport-region-middle-east-and-best| accessdate=2015-09-23| title=1st Place Service Quality Rankings: QAIA Named 'Best Airport by Region – Middle East' and 'Best Improvement by Region – Middle East'| date=2015-02-23| archiveurl=https://web.archive.org/web/20150925072005/http://www.aig.aero/en/content/1st-place-service-quality-rankings-qaia-named-best-airport-region-middle-east-and-best| archivedate=2015-09-25}}</ref> ===გზები=== ამანში არის ვრცელი საგზაო ქსელი, თუმცა ტერიტორიის მთიანი რელიეფი ხელს უშლის ზოგიერთი ძირითადი გზის შეერთებას. აბდუნის ხიდი ითვლება ამანის ერთ-ერთ ღირშესანიშნაობად.<ref>{{cite web| url=http://www.kinghussein.gov.jo/tourism1.html| title=Tourism in Amman| accessdate=2015-09-02| archiveurl=https://web.archive.org/web/20180115010437/http://www.kinghussein.gov.jo/tourism1.html| archivedate=2018-01-15}}</ref> ქალაქში ემიგრანტების ტალღამ განაპირობა ახალი გზების სწრაფად მშენებლობა, თუმცა მოსახლეობის მატებისა და ქალაქის გაფართოების მიუხედავად გზების მშენენბლობა შეზღუდულია. ამიტომაც ქალაქში ხშირია საცობები, განსაკუთრებით ზაფხულის პერიოდში, როდესაც უამრავი ტურისტი ჩამოდის.<ref>{{cite news| url=http://www.jordantimes.com/news/local/amman-residents-complain-about-daylong-car-jams| title=Amman residents complain about daylong car jams| accessdate=2015-09-23| date=2014-06-08| publisher=The Jordan News| work= The Jordan Times}}</ref> ==განათლება== [[File:Isra University.JPG|thumb|right|ალ-ისრას უნივერსიტეტი ამანში.]] ამანი განათლების ძირითადი რეგიონალური ცენტრია. ამანი იორდანიის მასშტაბით მასპინძლობს ყველაზე მეტ მოსწავლესა და სტუდენტს. ამანში სულ 20 უნივერსიტეტია. ქალაქში მდებარეობს იორდანიის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, რომელიც ასევე ყველაზე დიდი უნივერსიტეტია.<ref>{{cite web |url=http://www.ju.edu.jo/Pages/AboutUJ/UJInBrief.aspx |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120729011718/http://www.ju.edu.jo/Pages/AboutUJ/UJInBrief.aspx |archivedate=2012-07-29 |title=JU In Brief }}</ref> ქალაქში არის 448 კერძო სკოლა, რომელთა სასწავლო პროცესში მონაწილეობას იღებს 90 000 მოსწავლე.<ref>{{cite web|url=http://site.awa2el.net/article.aspx?ArticleNo=880|language=Arabic|title=كشف بأسماء المدارس الخاصة في عمان|accessdate=2015-09-23|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923031734/http://site.awa2el.net/article.aspx?ArticleNo=880|archivedate=2015-09-23}}</ref> ==ლიტერატურა== {{refbegin}} *{{cite book|last1=Albala|first1=Ken|title=Food Cultures of the World Encyclopedia, Volume 1|date=2011|publisher=ABC-CLIO|isbn=9780313376269|url=https://books.google.com/books?id=NTo6c_PJWRgC&pg=PA267}} *{{cite book|title=Cities of the Middle East and North Africa: A Historical Encyclopedia |url=https://books.google.com/books?id=3SapTk5iGDkC&pg=PA35|first1=Michael|last1=Dumper|first2=Bruce E.|last2=Stanley|year=2007|publisher=ABC-CLIO|isbn=9781576079195}} *{{cite book|last1=Jones|first1=Mari C.|title=Language Change: The Interplay of Internal, External, and Extra-linguistic Factors|date=2002|publisher=Walter de Gruyter|isbn=9783110172027|url=https://books.google.com/books?id=hKftmhoP4gYC&pg=PA64}} *{{cite book|last1=Kildani|first1=Hanna|title=Modern Christianity in the Holy Land: Development of the Structure of Churches and the Growth of Christian Institutions in Jordan and Palestine|date=2010|publisher=AuthorHouse|isbn=9781449052850|url=https://books.google.com/books?id=ZrvHHROsgt8C&pg=PA678}} *{{cite book|last1=Owens|first1=Jonathan|title=The Oxford Handbook of Arabic Linguistics|date=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199344093|url=https://books.google.com/books?id=1IJoAgAAQBAJ&pg=PA260}} *{{cite book|last1=Plascov|first1=Avi|title=The Palestinian Refugees in Jordan 1948–1957|date=1981|publisher=Psychology Press|isbn=9780714631202|url=https://books.google.com/books?id=daLPXTYcoewC&pg=PA33}} *{{cite book |last1=Richmond |first1=Walter |title=The Circassian Genocide |date=2013 |publisher= Rutgers University Press |isbn= 9780813560694 |url= https://books.google.com/books?id=LHlwZwpA70cC&pg=PA124}} *{{Cite book |title=International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa |volume= Volume 4 |page=289 |first1=Trudy |last1=Ring |first2=Robert M. |last2=Salkin |first3=Paul E. |last3= Schellinger |publisher= Taylor & Francis |year=1994 |url= https://books.google.com/books?id=2aOpeBnbxvsC&pg=PA289|isbn=9781884964039 }} *{{cite book |last1=Le Strange |first1=Guy |title= Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500 |date=1890 |publisher= Alexander P. Watt for the Committee of the Palestine Exploration Fund |page=[https://archive.org/details/bub_gb_ENANAAAAIAAJ/page/n440 391] |url= https://archive.org/details/bub_gb_ENANAAAAIAAJ}} *{{cite book |last1=Suleiman|first1=Yasir|title=A War of Words: Language and Conflict in the Middle East|date=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521546560|url=https://books.google.com/books?id=Neu3q8Vt01sC&pg=PA101}} *{{cite book|last1=Walker|first1=Bethany J.|editor1-last=Talmon-Heller|editor1-first=Daniela|editor2-last=Cytryn-Silverman|editor2-first=Katia|title=Material Evidence and Narrative Sources: Interdisciplinary Studies of the History of the Muslim Middle East|date=2015|publisher=Brill|chapter-url=https://books.google.com/books?id=oIEcBQAAQBAJ&pg=PA120|chapter=On Archives and Archaeology: Reassessing Mamluk Rule from Documentary Sources and Jordanian Fieldwork}} {{refend}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|Amman}} {{Wikivoyage|Amman}} * [https://www.youtube.com/watch?v=5CHlmU5vPbY Amman Street Food documentary on Youtube] * [https://www.facebook.com/Amman?fref=ts Amman Digital Community Facebook page] * [https://www.facebook.com/cityofamman?fref=ts Greater Amman Municipality Facebook page] * [http://maannasel.net/map/ Amman public transportation map] * [http://www.nationalgeographic.com/travel/destinations/asia/jordan/amman/ Amman Travel Guide - National Geographic] * [https://www.britannica.com/place/Amman Amman | History, Population, & Facts | Britannica] * [http://www.worldtravelguide.net/guides/middle-east/jordan/amman/history/ Rich history of Amman] * [http://www.lonelyplanet.com/jordan/amman/history History of Amman - Lonely Planet Travel Information] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201230021957/https://www.lonelyplanet.com/jordan/amman/history |date=2020-12-30 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იორდანია}} {{აზიის დედაქალაქები}} [[კატეგორია:იორდანიის ქალაქები]] [[კატეგორია:აზიის დედაქალაქები]] [[კატეგორია:ლევანტი]] [[კატეგორია:1878 წელს დაარსებული დასახლებული ადგილები]] [[კატეგორია:იორდანიის დასახლებული პუნქტები]] gvy0d2z9zy48mx8adyd2s3x3iim4rnm 0 62124 4816792 4727810 2025-06-19T21:12:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816792 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სიმღერა | ტიპი = single | სახელწოდება = That's Just the Way it is | გარეკანი = Phil-Collins-Thats-Just-The-Wa-196366.jpg | შემსრულებელი = [[ფილ კოლინზი]] | ალბომი = [[...But Seriously]] | გამოსვლის თარიღი = 25 ივლისი 1990 | B-მხარე = „Broadway Chorus“ | ჩაიწერა = 1989 | ჟანრი = [[პოპ-მუსიკა]] | ხანგრძლივობა =5:19 | ლეიბლი = [[Atlantic Records|Atlantic]], [[Virgin Records|Virgin]], [[Warner Music Group|WEA]] | პროდიუსერი = ფილ კოლინზი, ჰიუ პეჯემი | წინა_სახელწოდება = [[Something Happened On the Way to Heaven]] | წინა წელი = 1989 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Do You Remember? (ფილ კოლინზის სიმღერა)|Do You Remember?]] | შემდეგი წელი = 1991 }} „'''That's Just the Way It Is'''“ — ინგლისელი მომღერალ და სიმღერების ავტორ [[ფილ კოლინზი]]ს სიმღერა და სინგლი ალბომიდან ''[[...But Seriously]]''. სინგლში აგრეთვე შეტანილია სიმღერის „[[Something Happened on the Way to Heaven]]“ დემო, რომელსაც „Broadway Chorus“ ეწოდება. სიმღერაზე გავლენა იქონია ჩრდილოეთ ირლანდიაში დატრიალებულმა არეულობებმა.<ref name=ballad>{{cite web |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=BG&p_theme=bg&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EADEF23B7F114B6&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |title=Phil Collins Shows His Serious Side |author=Steve Morse |publisher=''[[The Boston Globe]]'' |date=4 December 1989 |accessdate=12 April 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121018061008/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=BG&p_theme=bg&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EADEF23B7F114B6&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |archivedate=18 ოქტომბერი 2012 }}</ref><ref name=antiwar>{{cite web |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=BG&p_theme=bg&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EADDEDDC2C4A449&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |title=Phil Collins' 'Serious' Side Wins Respect |author=Steve Morse |publisher=''The Boston Globe'' |date=7 June 1990 |accessdate=12 April 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121018060945/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=BG&p_theme=bg&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EADDEDDC2C4A449&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |archivedate=18 ოქტომბერი 2012 }}</ref><ref name=Arco>{{cite web |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SB&p_theme=sb&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EB1D801719481AC&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |title=Collins Fills Arco with Some Serious Fun |publisher=''[[The Sacramento Bee]]'' |date=22 September 1990 |accessdate=12 April 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121018061030/http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SB&p_theme=sb&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EB1D801719481AC&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |archivedate=18 ოქტომბერი 2012 }}</ref> ==სიმღერების სია== #That's Just the Way It Is – 5:19 #Broadway Chorus (Something Happened on the Way to Heaven-ს დემო) – 4:17 == სქოლიო == {{სქოლიოს სია}} {{ფილ კოლინზის სინგლები}} [[კატეგორია:1991 წლის სინგლები]] [[კატეგორია:ფილ კოლინზის სიმღერები]] gqw4nfa6nxcsb2bk7jzo4tylstj6cj2 0 66538 4816721 4119091 2025-06-19T16:40:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816721 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პროგრამა | სახელი = Maxthon | ლოგო = [[ფაილი:Maxthonlogo.png|100px]] | სურათი = | სურათის აღწერა = Maxthon-ის ინტერფეისი | ავტორი = | მწარმოებელი = MySoft Technology | გამოშვების თარიღი = | ბოლო გამოშვების ვერსია = 3.3.2.2000 | ბოლო გამოშვების თარიღი = 29. დეკემბერი 2011 | ბოლო საცდელი ვერსია = | ბოლო საცდელი ვერსიის თარიღი = | დაპროგრამების ენა = | ოპერაციული სისტემა = [[ვინდოუსი|Microsoft Windows]] | პლატფორმა = | ენა = | სტატუსი = | ჟანრი = ბრაუზერი | ლიცენზია = Proprietary EULA | საიტი = [http://www.maxthon.com maxthon.com] | სტანდარტი = | თარიღი = }} '''Maxthon''' (ყოფილი '''MyIE2''', ქართულად მაქსთონი) — უფასო [[ბრაუზერი|ვებ ბრაუზერი]] [[ვინდოუსი|Microsoft Windows]]-ისთვის, შექმნილი კომპანია MySoft Technology-ის მიერ. იგი მუშაობს [[Trident]] ძრავაზე მსგავსად [[Internet Explorer]]-ისა, თუმცა შეიძლება მუშაობდეს ასევე Gecko ძრავაზე, მსგავსად [[Mozilla Firefox]]-ის. Maxthon განსაკუთრებით პოპულარულია ჩინეთში. მთელ მსოფლიოში კი იგი დაახლოებით 150 მილიონჯერ არის გადაწერილი. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.maxthon.com/ ოფიციალური საიტი] * [http://addons.maxthon.com/ პლაგინები Maxthon-ისთვის] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080820011916/http://addons.maxthon.com/ |date=2008-08-20 }} * [http://forum.maxthon.com/ ოფიციალური ფორუმი] * [http://maxthon.org.ru/ რუსული საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080602230128/http://maxthon.org.ru/ |date=2008-06-02 }} * [http://lemnews.com/forum/viewforum.php?f=4 რუსულ ენოვანი ფორუმი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080915091418/http://lemnews.com/forum/viewforum.php?f=4 |date=2008-09-15 }} [[კატეგორია:ბრაუზერები]] dthk5jk38apag3mf5x3lmcihfw2y9pt 0 66812 4816709 3015089 2025-06-19T14:50:43Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816709 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Hrw logo.svg|thumb|250px|right|„Human Rights Watch“-ის ლოგო]] '''Human Rights Watch''' ({{lang-ka|ადამიანთა უფლებების დამცველი}}) — ადამიანის უფლებათა დამცველი საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაცია. დაარსდა [[1978]] წელს [[აშშ]]-ში. მისი სათავო ოფისი განთავსებულია ქალაქ [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]]. == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons category|Human Rights Watch}} * [http://www.hrw.org Human Rights Watch] (ოფიციალური საიტი) ** [https://www.hrw.org/ka/languages?language=ka Georgian content] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305072106/https://www.hrw.org/ka/languages?language=ka |date=2016-03-05 }} {{ორგ}} [[კატეგორია:საერთაშორისო ორგანიზაციები]] [[კატეგორია:ადამიანის უფლებათა დაცვის ორგანიზაციები]] nlj8j94aovc0do7py0p6ng7f03tdfrp 0 67875 4816677 4192478 2025-06-19T13:18:51Z 78.177.163.183 4816677 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = დეივიდ კამერონი<br />David Cameron | სურათი=David Cameron Official Portrait 2023 (cropped).jpg | სურათის ზომა = 200px | ხელმოწერა =Accession Treaty 2011 David Cameron signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[11 მაისი]] , [[2010]] | თანამდებობა დატოვა = [[13 ივლისი]], [[2016]] | მონარქი = [[ელისაბედ II]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[გორდონ ბრაუნი]] | მემკვიდრე = [[ტერეზა მეი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1966|10|9}} | დაბადების ადგილი= [[ლონდონი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = სამანტა შეფილდ-კამერონი | პროფესია = | რელიგია = | პარტია = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] | რიგი = [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | რიგი2 = [[ოპოზიციის ლიდერი (გაერთიანებული სამეფო)|ოპოზიციის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = 2005 | თანამდებობა დატოვა2= 2010 | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''დეივიდ უილიამ დონალდ კამერონი''' ({{lang-en|David William Donald Cameron}}; დ. [[9 ოქტომბერი]], [[1966]]) — [[ბრიტანელები|ბრიტანელი]] პოლიტიკოსი, [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის]] ლიდერი. [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] 2010 წლის 11 მაისიდან [[2016]] წლის 13 ივლისამდე. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat|David Cameron}} * [https://www.gov.uk/government/people/david-cameron ბიოგრაფია მთავრობის ოფიციალურ საიტზე] * [https://web.archive.org/web/20160409010953/https://www.conservatives.com/OurTeam/David_Cameron დეივიდ კამერონი კონსერვატორული პარტიის საიტზე] * [https://www.davidcameronoffice.org დეივიდ კამერონის ოფისი] {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{DEFAULTSORT:კამერონი, დეივიდ}} [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 9 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1966]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] 3mpvc64xocizxim9fgi56533npqx0km 0 72740 4816692 4674274 2025-06-19T13:31:46Z 78.177.163.183 4816692 wikitext text/x-wiki {{ლიდერი | სახელი = ჰეიდარ ალიევი<br />Heydər Əliyev | სურათი= Heydar Aliyev (crop).jpg | სურათის ზომა = 250px | ხელმოწერა =Signature of Heydar Aliyev.png | თანამდებობა დაიკავა = [[3 ოქტომბერი]] [[1993]] | თანამდებობა დატოვა = [[12 დეკემბერი]] [[2003]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[აბულფაზ ელჩიბეი]] | მემკვიდრე = [[ილჰამ ალიევი]] | დაბადების თარიღი = [[10 მაისი]] [[1923]] | დაბადების ადგილი= [[ნახჭევანი|ნახჭევანის ასსრ]], {{flag|სსრკ}} | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2003|12|12|1923|5|10}} | გარდაცვალების ადგილი= [[კლივლენდი]], [[ოჰაიოს შტატი|ოჰაიო]], {{USA}}<br />'''დაკრძალული''': [[ბაქო]], {{AZE}} | ეროვნება = [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = [[ზარიფა ალიევა]] | შვილები='''ვაჟი''':ილჰამ <br />'''ქალი''':სევილი | პროფესია = ისტორიკოსი, არქიტექტორი | რელიგია = [[ისლამი|მაჰმადიანი]] ([[შიიზმი|შიიტი]]) | პარტია = [[ახალი აზერბაიჯანი (პარტია)]] | რიგი = [[ფაილი:Flag of Azerbaijan.svg|30px]] [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტები|აზერბაიჯანის მე-3 პრეზიდენტი]] | რიგი2 = [[ფაილი:Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic.svg|30px]] აზერბაიჯანის სსრ-ის ცკ კპ მე-13 თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა2 = [[14 ივლისი]] [[1969]] | თანამდებობა დატოვა2= [[3 დეკემბერი]] [[1982]] | წინამორბედი2 = [[ველი აჰუნდოვი]] | მემკვიდრე2 = [[ქამრან ბაგიროვი]] | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ჰეიდარ ალიევი''' ({{lang-az|Heydər Əlirza oğlu Əliyev; Һејдәр Әлирза оғлу Әлиев;}} დ. [[10 მაისი]] [[1923]], [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანის სსრ]] — გ. [[12 დეკემბერი]] [[2003]], [[კლივლენდი]], [[ოჰაიოს შტატი|ოჰაიო]], [[აშშ]]) — [[სსრკ]]-ის და [[აზერბაიჯანი]]ს პოლიტიკური მოღვაწე. ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის სსრ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტს, იყო აზერბაიჯანის კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის პირველი მდივანი, [[სკკპ ცკ]] პოლიტბიუროს წევრი (ნოემბერი [[1982]]), [[სსრკ მინისტრთა საბჭო]]ს თავმჯდომარის პირველი მდივანი. [[1987]] გადადგა დაკავებული თანამდებობიდან. [[1990]] წლის ივლისში აზერბაიჯანში დაბრუნების შემდეგ, ჯერ არჩეულ იქნა აზერბაიჯანის სსრ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატად. 1991–1993 წლებში [[ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკა|ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკის]] უმაღლესი მეჯლისის თავმჯდომარედ, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილედ, (1993, 1998) ორჯერ არჩეულ იქნა აზერბაიჯანის პრეზიდენტად. თბილისში არსებობს მისი სახელობის [[ჰეიდარ ალიევის სანაპირო|სანაპირო]]. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://heydaraliyevcenter.az/#2_HeydarAliyev ოფიციალური საიტი] {{აზერბაიჯანის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ალიევი, ჰეიდარ}} [[კატეგორია:დაბადებული 10 მაისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1923]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 12 დეკემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2003]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის მილი მეჯლისის თავმჯდომარეები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:სოციალისტური შრომის გმირები]] [[კატეგორია: ლენინის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია: წითელი ვარსკვლავის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის IX მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის X მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის XI მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ნაციონალისტები]] 5a5l4xicarkt1tali0tku910cv19t6d 4816795 4816692 2025-06-19T21:40:32Z Mehman 75871 4816795 wikitext text/x-wiki {{ლიდერი | სახელი = ჰეიდარ ალიევი | სურათი= Heydar Aliyev (crop).jpg | სურათის ზომა = 250px | ხელმოწერა =Signature of Heydar Aliyev.png | თანამდებობა დაიკავა = [[3 ოქტომბერი]] [[1993]] | თანამდებობა დატოვა = [[12 დეკემბერი]] [[2003]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[აბულფაზ ელჩიბეი]] | მემკვიდრე = [[ილჰამ ალიევი]] | დაბადების თარიღი = [[10 მაისი]] [[1923]] | დაბადების ადგილი= [[ნახჭევანი|ნახჭევანის ასსრ]], {{flag|სსრკ}} | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2003|12|12|1923|5|10}} | გარდაცვალების ადგილი= [[კლივლენდი]], [[ოჰაიოს შტატი|ოჰაიო]], {{USA}}<br />'''დაკრძალული''': [[ბაქო]], {{AZE}} | ეროვნება = [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = [[ზარიფა ალიევა]] | შვილები='''ვაჟი''':ილჰამ <br />'''ქალი''':სევილი | პროფესია = ისტორიკოსი, არქიტექტორი | რელიგია = [[ისლამი|მაჰმადიანი]] ([[შიიზმი|შიიტი]]) | პარტია = [[ახალი აზერბაიჯანი (პარტია)]] | რიგი = [[ფაილი:Flag of Azerbaijan.svg|30px]] [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტები|აზერბაიჯანის მე-3 პრეზიდენტი]] | რიგი2 = [[ფაილი:Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic.svg|30px]] აზერბაიჯანის სსრ-ის ცკ კპ მე-13 თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა2 = [[14 ივლისი]] [[1969]] | თანამდებობა დატოვა2= [[3 დეკემბერი]] [[1982]] | წინამორბედი2 = [[ველი აჰუნდოვი]] | მემკვიდრე2 = [[ქამრან ბაგიროვი]] | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ჰეიდარ ალიევი''' ({{lang-az|Heydər Əlirza oğlu Əliyev; Һејдәр Әлирза оғлу Әлиев;}} დ. [[10 მაისი]] [[1923]], [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანის სსრ]] — გ. [[12 დეკემბერი]] [[2003]], [[კლივლენდი]], [[ოჰაიოს შტატი|ოჰაიო]], [[აშშ]]) — [[სსრკ]]-ის და [[აზერბაიჯანი]]ს პოლიტიკური მოღვაწე. ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის სსრ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტს, იყო აზერბაიჯანის კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის პირველი მდივანი, [[სკკპ ცკ]] პოლიტბიუროს წევრი (ნოემბერი [[1982]]), [[სსრკ მინისტრთა საბჭო]]ს თავმჯდომარის პირველი მდივანი. [[1987]] გადადგა დაკავებული თანამდებობიდან. [[1990]] წლის ივლისში აზერბაიჯანში დაბრუნების შემდეგ, ჯერ არჩეულ იქნა აზერბაიჯანის სსრ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატად. 1991–1993 წლებში [[ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკა|ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკის]] უმაღლესი მეჯლისის თავმჯდომარედ, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილედ, (1993, 1998) ორჯერ არჩეულ იქნა აზერბაიჯანის პრეზიდენტად. თბილისში არსებობს მისი სახელობის [[ჰეიდარ ალიევის სანაპირო|სანაპირო]]. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://heydaraliyevcenter.az/#2_HeydarAliyev ოფიციალური საიტი] {{აზერბაიჯანის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ალიევი, ჰეიდარ}} [[კატეგორია:დაბადებული 10 მაისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1923]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 12 დეკემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2003]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის მილი მეჯლისის თავმჯდომარეები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:სოციალისტური შრომის გმირები]] [[კატეგორია: ლენინის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია: წითელი ვარსკვლავის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის IX მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის X მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის XI მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ნაციონალისტები]] 5blet1z013yl5ctqj5h4539vsv80oge 0 82584 4816662 4789541 2025-06-19T13:05:31Z 78.177.163.183 4816662 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი =ბინიამინ ნეთანიაჰუ<br/>בנימין נתניהו | სურათი= Benjamin Netanyahu, February 2023.jpg | სურათის ზომა =200px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Benjamin Netanyahu signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[31 მარტი]], [[2009]] | თანამდებობა დატოვა = [[13 ივნისი]], [[2021]] | პრეზიდენტი =[[შიმონ პერესი]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ეჰუდ ოლმერტი]] | მემკვიდრე = [[ნაფტალი ბენეტი]] | დაბადების თარიღი = [[21 ოქტომბერი]], [[1949]] | დაბადების ადგილი= [[თელ-ავივი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = {{დროშა|ისრაელი}} | ეროვნება =ებრაელი | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე =სარა ნეთანიაჰუ | შვილები= | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[იუდაიზმი]] | პარტია = [[ლიკუდი]] | რიგი = [[ისრაელის პრემიერ-მინისტრი]] | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = [[18 ივნისი]], [[1996]] | თანამდებობა დატოვა2=[[6 ივლისი]], [[1999]] | წინამორბედი2 =[[შიმონ პერესი]] | მემკვიდრე2 = [[ეჰუდ ბარაკი]] | პრეზიდენტი2=[[ეზერ ვაიცმანი]] | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= |საიტი={{URL|https://www.netanyahu.org.il/en/|netanyahu.org.il}} }} '''ბინიამინ „ბიბი“ ნეთანიაჰუ''' ([[ებრაული ენა|ებრ]]. בִּנְיָמִין "בִּיבִּי" נְתַנְיָהו‎, დ. [[21 ოქტომბერი]], [[1949]], [[თელ-ავივი]]) — [[ისრაელი]]ს სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე; კონსერვატიული პარტია [[ლიკუდი]]ს ლიდერი (1993-1999 და 2005-დან), [[ისრაელის პრემიერ-მინისტრი]] (1996-1999 და 2009-დან). ის არის პირველი და დღემდე ერთადერთი ისრაელის პრემიერ-მინისტრი, რომელიც ისრაელის სახელმწიფოს დაფუძნების შემდეგ დაიბადა. იყო ფინანსთა მინისტრი 2003-დან 2005 წლის 9 აგვისტომდე, როდესაც ის [[არიელ შარონი]]ს [[ღაზის სექტორი|ღაზა]]დან გამოსვლის გეგმის პროტესტის ნიშნად გადადგა. 2006-2009 წლებში [[კნესეტი|კნესეტში]] ოპოზიციის ოფიციალური ლიდერი. 2007 წლის აგვისტოში პარტიის არჩევნებში [[მოშე ფეიგლინი]]ს დამრცხებით პარტიის ხელმძღვანელის პოსტი შეინარჩუნა. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.netanyahu.org.il/en/ ოფიციალური საიტი] {{ბრიტანიკა|Benjamin-Netanyahu}} * {{imdb|1386592}} {{commonscat|Benyamin Netanyahu}} {{ისრაელის პრემიერ-მინისტრები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:ნეთანიაჰუ, ბენჯამინ}} [[კატეგორია:ისრაელის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:ისრაელის პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1949]] [[კატეგორია:თბილისის საპატიო მოქალაქეები (1998)]] [[კატეგორია:დაბადებული 21 ოქტომბერი]] n5qgbg8yqg7k7myfv4xpzrxhpq13py7 0 82613 4816664 4740603 2025-06-19T13:06:21Z 78.177.163.183 4816664 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი =ეჰუდ ბარაკი<br/>אהוד ברק | ცოლი= | სურათი= Ehud Barak at Pentagon, 11-2009.jpg | სურათის ზომა =250px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Ehud Barak signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = 2007 | თანამდებობა დატოვა = დღემდე | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = [[ეჰუდ ოლმერტი]]<br />[[ბინიამინ ნეთანიაჰუ]] | წინამორბედი= [[ამირ პერეცი]] | მემკვიდრე = | დაბადების თარიღი = [[12 თებერვალი]], [[1942]] | დაბადების ადგილი= [[მიშმარ ჰაშარონი]]ს [[კიბუცი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა =[[ისრაელი]] | ეროვნება =ებრაელი | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე =ნილი ფერიელი (მეორე)<br />ნავა ბარაკი (პირველი) | შვილები= | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[იუდაიზმი]] | პარტია = [[ისრაელის ლეიბორისტული პარტია|ლეიბორისტული პარტია]] | ვებ-საიტი= | რიგი = ისრაელის თავდაცვის მინისტრი | რიგი2 = [[ისრაელის პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = 6 ივლისი, 1999 | თანამდებობა დატოვა2=7 მარტი, 2001 | წინამორბედი2 =[[ბინიამინ ნეთანიაჰუ]] | მემკვიდრე2 = [[არიელ შარონი]] | პრეზიდენტი2=[[ეზერ ვაიცმანი]]<br />[[მოშე კაცავი]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ეჰუდ ბარაკი''' (ნამდ. გვარი: '''ბრუგი''', {{lang-he|אֵהוּד בָּרָק;}} დ. [[12 თებერვალი]], [[1942]], [[მიშმარ ჰაშარონი]]ს [[კიბუცი]], [[ისრაელი]]) — [[ისრაელი]]ს სამხედრო და პოლიტიკური მოღვაწე, გენშტაბის უფროსი [[1991]]–[[1995]] წლებში. ისრაელის პრემიერი [[1999]]–[[2001]] წლებში. პარტია [[ავოდა]]ს ლიდერი. ==რესურსები ინტერნეტში== {{Official website|http://www.ehudbarak.org.il/ }} {{he}} * [https://www.twitter.com/barak_ehud ეჰუდ ბარაკის ტვიტერის ოფიციალური გვერდი] {{Commonscat|Ehud Barak}} {{reflist}} {{ისრაელის პრემიერ-მინისტრები}} {{ისრაელის თავდაცვის მინისტრები}} {{DEFAULTSORT:ბარაკი, ეჰუდი}} [[კატეგორია:ისრაელის პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:ისრაელის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1942]] [[კატეგორია:დაბადებული 12 თებერვალი]] at4t7vie9el1v2cpffb1zee72uiae85 0 85980 4816704 4816233 2025-06-19T14:33:06Z Makenzis 93024 /* საშინაო ტურნირები */ 4816704 wikitext text/x-wiki {{მმ*|დინამო}} {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = დინამო კიევი |ლოგო = [[File:Dynamo logo.svg|150px]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი დინამო კიევი |მეტსახელი = ''Біло-сині'' (თეთრ-ლურჯები) |დაარსდა = [[1927]]; 86 წლის წინ |სტადიონი = [[კიევის ოლიმპიური სტადიონი]]<br/> [[კიევი]], [[უკრაინა]] |ტევადობა = 70,050 მაყურებელი |პრეზიდენტი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[იგორ სურკისი]] |მწვრთნელი = {{დროშანიშანი|რუმინეთი}} [[მირჩა ლუჩესკუ]] |კაპიტანი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[სერგეი სიდორჩუკი]] |ლიგა = [[უკრაინის პრემიერლიგა]] |სეზონი = [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა 2023-2024|2023-24]] |ადგილი = მე-2 |საიტი = http://www.fcdynamo.kiev.ua/en/ | pattern_la1 = _dynamo2021h | pattern_b1 = _dynamo2021h | pattern_ra1 = _dynamo2021h | pattern_sh1 = | pattern_so1 = _dkyiv2021h | leftarm1 = ffffff | body1 = ffffff | rightarm1 = ffffff | shorts1 = ffffff | socks1 = ffffff | pattern_la2 = _dynamo2021a | pattern_b2 = _dynamo2021a | pattern_ra2 = _dynamo2021a | pattern_sh2 = | pattern_so2 = _dkyiv2021a | leftarm2 = 001EC4 | body2 = 001EC4 | rightarm2 = 001EC4 | shorts2 = 001EC4 | socks2 = 001EC4 |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = }} '''დინამო''' ({{lang-uk|ФК Динамо Київ}}) — [[უკრაინა|უკრაინის]] საფეხბურთო კლუბი ქალაქ [[კიევი]]დან. დაარსდა [[1927]] წელს, შექმნის ინიციატორები იყვნენ [[სერგეი ბარმინსკი]] და [[ნიკოლაი ხანიკოვი]]. ასპარეზობს [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა|უკრაინის პრემიერლიგაში]]. საშინაო მატჩებს ატარებს [[კიევის ოლიმპიური სტადიონი|კიევის ოლიმპიური სტადიონზე]], რომელიც 70 050 მაყურებელს იტევს. ის ერთ-ერთია იმ ორი კლუბიდან ([[დინამო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „დინამოსთან“]] ერთად), რომელსაც [[სსრკ]]-ის ყველა [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|ჩემპიონატში]] აქვს მონაწილეობა მიღებული. პირველი ოფიციალური მატჩი გაიმართა [[1928]] წლის [[17 ივლისი|17 ივლისს]], [[დინამო ოდესა (საფეხბურთო კლუბი)|ოდესის „დინამოს“]] წინააღმდეგ. მატჩი ფრედ ანგარიშით 2:2 დასრულდა. == ჯილდოები == === ევროტურნირები === *'''[[უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი|თასების მფლობელთა თასი]]: 2''' :: 1975, 1986 *'''[[უეფა-ს სუპერ თასი]]: 1''' :: 1975 === საშინაო ტურნირები === *'''[[უკრაინის პრემიერ-ლიგა|უკრაინის ჩემპიონატი]]: 17 (რეკორდი)''' :: 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2003, 2004, 2007, 2009, 2015, 2016, 2021, 2025 *'''[[უკრაინის საფეხბურთო თასი|უკრაინის თსი]]: 13 (რეკორდი)''' :: 1993, 1996, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2014, 2015, 2020, 2021 *'''[[უკრაინის საფეხბურთო სუპერთასი|უკრაინის სუპერთასი]]: 9''' :: 2004, 2006, 2007, 2009, 2011, 2016, 2018, 2019, 2020 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო ჩემპიონატი|სსრკ-ის ჩემპიონატი]]: 13 (რეკორდი)''' :: 1961, 1966, 1967, 1968, 1971, 1974, 1975, 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1990 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო თასი|სსრკ-ის თასი]]: 9''' :: 1954, 1964, 1966, 1974, 1978, 1982, 1985, 1987, 1990 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო სუპერთასი|სსრკ-ის სუპერთასი]]: 3 (რეკორდი)''' :: 1980, 1985, 1986 === ამხანაგური ტურნირები === *'''[[სანტიაგო ბერნაბეუს თასი]]: 1''' :: 1986 *'''[[თანამეგობრობის თასი]]: 4''' :: 1996, 1997, 1998, 2002 == გამოჩენილი მწვრთნელები == * უკრაინის ჩემპიონატში {| class="wikitable" !სახელი !პერიოდი !ტიტულები |- |{{flagicon|Ukraine}} [[მიხაილო ფომენკო]] |1992–94 |1 ლიგის ტიტული, 1 შიდა თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[Yozhef Sabo]] |1992, 1994–95, 1995–96, 2004–05, 2007 |2 ლიგის ჩემპიონი, 2 შიდა თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[მიკოლა პავლოვი]] |1995 |1 ლიგის ტიტული |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ვალერი ლობანოვსკი]] |1973–82, 1984–90, 1997–02 |8 ლიგის ტიტული, 7 შიდა თასი, 3 ევროპის თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ალექსეი მიხაილიჩენკო]] |2002–04 |2 ლიგის ტიტული, 1 შიდა თასი, 1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ანატოლი დემიანენკო]] |2005–07 |1 ლიგის ტიტული, 2 შიდა თასი, 2 სუპერთასი |- |{{flagicon|Russia}} [[იური სემინი]] |2007–09, 2010–2012 |1 ლიგის ტიტული, 1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Russia}} [[ვალერი გაზაევი]] |2009–2010 |1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ოლეგ ბლოხინი]] |2012–2014 | |- |{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]] | 2014-2017 | 2 ჩემპიონატი, 2 თასი, 1 სუპერთასი |} == ფეხბურთელთა მიღწევები == ===ბომბარდირები=== {| class="wikitable sortable" style="font-size:100%; text-align: center;" width = 90%; !width=6%|# !width=20%|სახელი !width=12%|წლები !width=12%|ლიგა !width=12%|თასი !width=12%|ევროპა !width=12%|სხვა !width=14%|ჯამში |- |1||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ოლეგ ბლოხინი]]||1969–1987||{{sort|211|211}}||{{sort|029|29}}||{{sort|026|26}}||{{sort|000|0}}||{{sort|266|266}} |- |2||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]]||1992–2000 <br/> 2005–2007||{{sort|113|113}}||{{sort|019|19}}||{{sort|031|31}}||{{sort|000|0}}||{{sort|163|163}} |- |3||style="text-align:left;"|{{flagicon|UZB}} [[მაკსიმ შაცკიხი]]||1999–2008||{{sort|097|97}}||{{sort|022|22}}||{{sort|023|23}}||{{sort|000|0}}||{{sort|142|142}} |- |4||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ანდრეი შევჩენკო]]||1994-1999 <br /> 2009-2012||{{sort|083|83}}||{{sort|016|16}}||{{sort|025|25}}||{{sort|000|0}}||{{sort|124|124}} |- |5||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[არტემ მილევსკი]]||2002-||{{sort|057|57}}||{{sort|011|11}}||{{sort|016|16}}||{{sort|003|3}}||{{sort|087|87}} |- |6||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვკტორ კანევსკი]]||1953–1964||{{sort|080|80}}||{{sort|005|5}}||{{sort|000|0}}||{{sort|000|0}}||{{sort|085|85}} |- |7||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ლეონიდ ბურიაკი]]||1973–1984||{{sort|056|56}}||{{sort|012|12}}||{{sort|014|14}}||{{sort|000|0}}||{{sort|082|82}} |- |8||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვიკტორ კოლოტოვი]]||1971–1981||{{sort|062|62}}||{{sort|011|11}}||{{sort|008|8}}||{{sort|000|0}}||{{sort|081|81}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვიკტორ სერებრიანკოვი]]||1959–1971||{{sort|070|70}}||{{sort|005|5}}||{{sort|004|4}}||{{sort|000|0}}||{{sort|079|79}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ვიკტორ ლეონენკო]]||1992–1998||{{sort|061|61}}||{{sort|010|10}}||{{sort|008|8}}||{{sort|000|0}}||{{sort|079|79}} |- |} *სხვა – ნაციონალური სუპერთასი ===ყველაზე გამოჩენილები=== {| class="wikitable sortable" style="font-size:100%; text-align: center;" width = 90%; !width=6%|# !width=20%|სახელი !width=12%|წლები !width=12%|ლიგა !width=12%|თასი !width=12%|ევროპა !width=12%|სხვა !width=14%|ჯამში |- |1||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ოლეგ ბლოხინი]]||1969–1987||{{sort|432|432}}||{{sort|067|67}}||{{sort|079|79}}||{{sort|004|4}}||{{sort|582|582}} |- |2||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ალექსანდრ შოვკოვსკი]] ||1993-||{{sort|374|374}}||{{sort|055|55}}||{{sort|122|122}}||{{sort|005|5}}||{{sort|556|556}} |- |3||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ანატოლი დემიანენკო]]||1979-1990 <br /> 1992–1993||{{sort|347|347}}||{{sort|046|46}}||{{sort|043|43}}||{{sort|003|3}}||{{sort|439|439}} |- |4||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ლეონიდ ბურიაკი]]||1973-1984||{{sort|304|304}}||{{sort|051|51}}||{{sort|051|51}}||{{sort|002|2}}||{{sort|408|408}} |- |5||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ მერემეევი]]||1968-1982||{{sort|310|310}}||{{sort|045|45}}||{{sort|044|44}}||{{sort|002|2}}||{{sort|401|401}} |- |6||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ მუნტიანი]] ||1965–1977||{{sort|302|302}}||{{sort|034|34}}||{{sort|035|35}}||{{sort|000|0}}||{{sort|371|371}} |- |7||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ ბეზსონოვი]]||1976-1990||{{sort|277|277}}||{{sort|047|47}}||{{sort|039|39}}||{{sort|004|4}}||{{sort|367|367}} |- |8||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]] ||1992–2000 <br/> 2005–2007||{{sort|242|242}}||{{sort|044|44}}||{{sort|072|72}}||{{sort|002|2}}||{{sort|360|360}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ვლადისლავ ვაშჩუკი]]||1993-2002 <br /> 2005–2008 ||{{sort|254|254}}||{{sort|041|41}}||{{sort|062|62}}||{{sort|000|0}}||{{sort|357|357}} |- |10||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ოლეგ ლუჟნი]]||1989-1999||{{sort|253|253}}||{{sort|043|43}}||{{sort|052|52}}||{{sort|000|0}}||{{sort|348|348}} |- |} *სხვა – ეროვნული სუპერთასი == რესურსები ინტერნეტში == * {{ოფიციალური|http://www.fcdynamo.kiev.ua/en/}} * {{twitter|dynamokyiv}} * [http://int.soccerway.com/teams/ukraine/fc-dynamo-kyiv/2253/ კლუბის პროფილი Soccerway-ზე] * [http://www.transfermarkt.com/dynamo-kyiv/startseite/verein/338 კლუბის პროფილი Transfermarket-ზე] {{უკრაინის პრემიერლიგის კლუბები}} {{საბჭოთა ჩემპიონატის გამარჯვებულები}} {{საბჭოთა სუპერთასის მფლობელები}} {{თანამეგობრობის თასი}} {{უეფა-ს თასების მფლობელთა თასის გამარჯვებულები}} [[კატეგორია:უკრაინის საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)]] nha02xs4ishn9q4jd12zuqkgrka6gdg 4816705 4816704 2025-06-19T14:33:42Z Makenzis 93024 [[ფაილი:golden star.svg|20px|მოქმედი ჩემპიონი]] '''ჩემპიონი''' 4816705 wikitext text/x-wiki {{მმ*|დინამო}} {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = დინამო კიევი |ლოგო = [[File:Dynamo logo.svg|150px]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი დინამო კიევი |მეტსახელი = ''Біло-сині'' (თეთრ-ლურჯები) |დაარსდა = [[1927]]; 86 წლის წინ |სტადიონი = [[კიევის ოლიმპიური სტადიონი]]<br/> [[კიევი]], [[უკრაინა]] |ტევადობა = 70,050 მაყურებელი |პრეზიდენტი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[იგორ სურკისი]] |მწვრთნელი = {{დროშანიშანი|რუმინეთი}} [[მირჩა ლუჩესკუ]] |კაპიტანი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[სერგეი სიდორჩუკი]] |ლიგა = [[უკრაინის პრემიერლიგა]] |სეზონი = [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა 2024-2025|2024-25]] |ადგილი = [[ფაილი:golden star.svg|20px|მოქმედი ჩემპიონი]] '''ჩემპიონი''' |საიტი = http://www.fcdynamo.kiev.ua/en/ | pattern_la1 = _dynamo2021h | pattern_b1 = _dynamo2021h | pattern_ra1 = _dynamo2021h | pattern_sh1 = | pattern_so1 = _dkyiv2021h | leftarm1 = ffffff | body1 = ffffff | rightarm1 = ffffff | shorts1 = ffffff | socks1 = ffffff | pattern_la2 = _dynamo2021a | pattern_b2 = _dynamo2021a | pattern_ra2 = _dynamo2021a | pattern_sh2 = | pattern_so2 = _dkyiv2021a | leftarm2 = 001EC4 | body2 = 001EC4 | rightarm2 = 001EC4 | shorts2 = 001EC4 | socks2 = 001EC4 |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = }} '''დინამო''' ({{lang-uk|ФК Динамо Київ}}) — [[უკრაინა|უკრაინის]] საფეხბურთო კლუბი ქალაქ [[კიევი]]დან. დაარსდა [[1927]] წელს, შექმნის ინიციატორები იყვნენ [[სერგეი ბარმინსკი]] და [[ნიკოლაი ხანიკოვი]]. ასპარეზობს [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა|უკრაინის პრემიერლიგაში]]. საშინაო მატჩებს ატარებს [[კიევის ოლიმპიური სტადიონი|კიევის ოლიმპიური სტადიონზე]], რომელიც 70 050 მაყურებელს იტევს. ის ერთ-ერთია იმ ორი კლუბიდან ([[დინამო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის „დინამოსთან“]] ერთად), რომელსაც [[სსრკ]]-ის ყველა [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|ჩემპიონატში]] აქვს მონაწილეობა მიღებული. პირველი ოფიციალური მატჩი გაიმართა [[1928]] წლის [[17 ივლისი|17 ივლისს]], [[დინამო ოდესა (საფეხბურთო კლუბი)|ოდესის „დინამოს“]] წინააღმდეგ. მატჩი ფრედ ანგარიშით 2:2 დასრულდა. == ჯილდოები == === ევროტურნირები === *'''[[უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი|თასების მფლობელთა თასი]]: 2''' :: 1975, 1986 *'''[[უეფა-ს სუპერ თასი]]: 1''' :: 1975 === საშინაო ტურნირები === *'''[[უკრაინის პრემიერ-ლიგა|უკრაინის ჩემპიონატი]]: 17 (რეკორდი)''' :: 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2003, 2004, 2007, 2009, 2015, 2016, 2021, 2025 *'''[[უკრაინის საფეხბურთო თასი|უკრაინის თსი]]: 13 (რეკორდი)''' :: 1993, 1996, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2014, 2015, 2020, 2021 *'''[[უკრაინის საფეხბურთო სუპერთასი|უკრაინის სუპერთასი]]: 9''' :: 2004, 2006, 2007, 2009, 2011, 2016, 2018, 2019, 2020 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო ჩემპიონატი|სსრკ-ის ჩემპიონატი]]: 13 (რეკორდი)''' :: 1961, 1966, 1967, 1968, 1971, 1974, 1975, 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1990 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო თასი|სსრკ-ის თასი]]: 9''' :: 1954, 1964, 1966, 1974, 1978, 1982, 1985, 1987, 1990 *'''[[სსრკ-ის საფეხბურთო სუპერთასი|სსრკ-ის სუპერთასი]]: 3 (რეკორდი)''' :: 1980, 1985, 1986 === ამხანაგური ტურნირები === *'''[[სანტიაგო ბერნაბეუს თასი]]: 1''' :: 1986 *'''[[თანამეგობრობის თასი]]: 4''' :: 1996, 1997, 1998, 2002 == გამოჩენილი მწვრთნელები == * უკრაინის ჩემპიონატში {| class="wikitable" !სახელი !პერიოდი !ტიტულები |- |{{flagicon|Ukraine}} [[მიხაილო ფომენკო]] |1992–94 |1 ლიგის ტიტული, 1 შიდა თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[Yozhef Sabo]] |1992, 1994–95, 1995–96, 2004–05, 2007 |2 ლიგის ჩემპიონი, 2 შიდა თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[მიკოლა პავლოვი]] |1995 |1 ლიგის ტიტული |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ვალერი ლობანოვსკი]] |1973–82, 1984–90, 1997–02 |8 ლიგის ტიტული, 7 შიდა თასი, 3 ევროპის თასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ალექსეი მიხაილიჩენკო]] |2002–04 |2 ლიგის ტიტული, 1 შიდა თასი, 1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ანატოლი დემიანენკო]] |2005–07 |1 ლიგის ტიტული, 2 შიდა თასი, 2 სუპერთასი |- |{{flagicon|Russia}} [[იური სემინი]] |2007–09, 2010–2012 |1 ლიგის ტიტული, 1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Russia}} [[ვალერი გაზაევი]] |2009–2010 |1 სუპერთასი |- |{{flagicon|Ukraine}} [[ოლეგ ბლოხინი]] |2012–2014 | |- |{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]] | 2014-2017 | 2 ჩემპიონატი, 2 თასი, 1 სუპერთასი |} == ფეხბურთელთა მიღწევები == ===ბომბარდირები=== {| class="wikitable sortable" style="font-size:100%; text-align: center;" width = 90%; !width=6%|# !width=20%|სახელი !width=12%|წლები !width=12%|ლიგა !width=12%|თასი !width=12%|ევროპა !width=12%|სხვა !width=14%|ჯამში |- |1||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ოლეგ ბლოხინი]]||1969–1987||{{sort|211|211}}||{{sort|029|29}}||{{sort|026|26}}||{{sort|000|0}}||{{sort|266|266}} |- |2||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]]||1992–2000 <br/> 2005–2007||{{sort|113|113}}||{{sort|019|19}}||{{sort|031|31}}||{{sort|000|0}}||{{sort|163|163}} |- |3||style="text-align:left;"|{{flagicon|UZB}} [[მაკსიმ შაცკიხი]]||1999–2008||{{sort|097|97}}||{{sort|022|22}}||{{sort|023|23}}||{{sort|000|0}}||{{sort|142|142}} |- |4||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ანდრეი შევჩენკო]]||1994-1999 <br /> 2009-2012||{{sort|083|83}}||{{sort|016|16}}||{{sort|025|25}}||{{sort|000|0}}||{{sort|124|124}} |- |5||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[არტემ მილევსკი]]||2002-||{{sort|057|57}}||{{sort|011|11}}||{{sort|016|16}}||{{sort|003|3}}||{{sort|087|87}} |- |6||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვკტორ კანევსკი]]||1953–1964||{{sort|080|80}}||{{sort|005|5}}||{{sort|000|0}}||{{sort|000|0}}||{{sort|085|85}} |- |7||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ლეონიდ ბურიაკი]]||1973–1984||{{sort|056|56}}||{{sort|012|12}}||{{sort|014|14}}||{{sort|000|0}}||{{sort|082|82}} |- |8||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვიკტორ კოლოტოვი]]||1971–1981||{{sort|062|62}}||{{sort|011|11}}||{{sort|008|8}}||{{sort|000|0}}||{{sort|081|81}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვიკტორ სერებრიანკოვი]]||1959–1971||{{sort|070|70}}||{{sort|005|5}}||{{sort|004|4}}||{{sort|000|0}}||{{sort|079|79}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ვიკტორ ლეონენკო]]||1992–1998||{{sort|061|61}}||{{sort|010|10}}||{{sort|008|8}}||{{sort|000|0}}||{{sort|079|79}} |- |} *სხვა – ნაციონალური სუპერთასი ===ყველაზე გამოჩენილები=== {| class="wikitable sortable" style="font-size:100%; text-align: center;" width = 90%; !width=6%|# !width=20%|სახელი !width=12%|წლები !width=12%|ლიგა !width=12%|თასი !width=12%|ევროპა !width=12%|სხვა !width=14%|ჯამში |- |1||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ოლეგ ბლოხინი]]||1969–1987||{{sort|432|432}}||{{sort|067|67}}||{{sort|079|79}}||{{sort|004|4}}||{{sort|582|582}} |- |2||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ალექსანდრ შოვკოვსკი]] ||1993-||{{sort|374|374}}||{{sort|055|55}}||{{sort|122|122}}||{{sort|005|5}}||{{sort|556|556}} |- |3||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ანატოლი დემიანენკო]]||1979-1990 <br /> 1992–1993||{{sort|347|347}}||{{sort|046|46}}||{{sort|043|43}}||{{sort|003|3}}||{{sort|439|439}} |- |4||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ლეონიდ ბურიაკი]]||1973-1984||{{sort|304|304}}||{{sort|051|51}}||{{sort|051|51}}||{{sort|002|2}}||{{sort|408|408}} |- |5||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ მერემეევი]]||1968-1982||{{sort|310|310}}||{{sort|045|45}}||{{sort|044|44}}||{{sort|002|2}}||{{sort|401|401}} |- |6||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ მუნტიანი]] ||1965–1977||{{sort|302|302}}||{{sort|034|34}}||{{sort|035|35}}||{{sort|000|0}}||{{sort|371|371}} |- |7||style="text-align:left;"|{{flagicon|USSR}} [[ვლადიმერ ბეზსონოვი]]||1976-1990||{{sort|277|277}}||{{sort|047|47}}||{{sort|039|39}}||{{sort|004|4}}||{{sort|367|367}} |- |8||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[სერგეი რებროვი]] ||1992–2000 <br/> 2005–2007||{{sort|242|242}}||{{sort|044|44}}||{{sort|072|72}}||{{sort|002|2}}||{{sort|360|360}} |- |9||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ვლადისლავ ვაშჩუკი]]||1993-2002 <br /> 2005–2008 ||{{sort|254|254}}||{{sort|041|41}}||{{sort|062|62}}||{{sort|000|0}}||{{sort|357|357}} |- |10||style="text-align:left;"|{{flagicon|Ukraine}} [[ოლეგ ლუჟნი]]||1989-1999||{{sort|253|253}}||{{sort|043|43}}||{{sort|052|52}}||{{sort|000|0}}||{{sort|348|348}} |- |} *სხვა – ეროვნული სუპერთასი == რესურსები ინტერნეტში == * {{ოფიციალური|http://www.fcdynamo.kiev.ua/en/}} * {{twitter|dynamokyiv}} * [http://int.soccerway.com/teams/ukraine/fc-dynamo-kyiv/2253/ კლუბის პროფილი Soccerway-ზე] * [http://www.transfermarkt.com/dynamo-kyiv/startseite/verein/338 კლუბის პროფილი Transfermarket-ზე] {{უკრაინის პრემიერლიგის კლუბები}} {{საბჭოთა ჩემპიონატის გამარჯვებულები}} {{საბჭოთა სუპერთასის მფლობელები}} {{თანამეგობრობის თასი}} {{უეფა-ს თასების მფლობელთა თასის გამარჯვებულები}} [[კატეგორია:უკრაინის საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)]] pp464pjomdhyonpvq6gyteyzvwsl4o7 0 86690 4816693 4652886 2025-06-19T13:33:56Z 78.177.163.183 4816693 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = აბულფაზ ელჩიბეი<br/>Əbülfəz Elçibəy | ცოლი= | სურათი= | სურათის ზომა =200px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Abulfaz Elchibey signature.png | თანამდებობა დაიკავა = [[16 ივნისი]] [[1992]] | თანამდებობა დატოვა = [[1 სექტემბერი]] [[1993]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ისა გამბარი]] | მემკვიდრე = [[ჰეიდარ ალიევი]] | დაბადების თარიღი = [[24 ივნისი]], [[1938]] | დაბადების ადგილი= [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანი]] | გარდაცვალების თარიღი = [[22 აგვისტო]], [[2000]] | გარდაცვალების ადგილი= [[ანკარა (ქალაქი)|ანკარა]], [[თურქეთი]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = | შვილები= | მამაკაცი = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[ისლამი|შიიტი]] | პარტია = [[აზერბაიჯანის სახალხო ფრონტი]] | საიტი= | რიგი = [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტი]] | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''აბულფაზ ელჩიბეი''' ({{lang-az|Əbülfəz Elçibəy}}; დ. [[24 ივნისი]], [[1938]], [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანი]] — გ. [[22 აგვისტო]], [[2000]], [[ანკარა (ქალაქი)|ანკარა]], [[თურქეთი]]) — აზერბაიჯანელი პოლიტიკური მოღვაწე და ყოფილი საბჭოთა [[დისიდენტი]]. აზერბაიჯანის პირველი არჩეული, არა-კომუნისტი [[პრეზიდენტი]]. 1989 წლიდან [[აზერბაიჯანის სახალხო ფრონტი]]ს თავმჯდომარე. == ბიოგრაფია == აბულფაზ ელჩიბეი ალიევი დაიბადა 1938 წელს, ნახჭევანში, ორდუბადის რაიონის სოფელ კელეკში. [[1957]] წელს შევიდა [[აზერბაიჯანის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს აღმოსავლეთმცოდნეობის ფაკულტეტზე არაბული ფილოლოგიის სპეციალობით. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ [[1963]]–[[1964]] წლებში თარჯიმნად მუშაობდა [[ეგვიპტე|ეგვიპტის არაბთა რესპუბლიკაში]]. [[1965]]–[[1968]] წლებში სწავლობდა ასპირანტურაში აზიისა და აფრიკის ქვეყნების ისტორიის სპეციალობით, დაიცვა საკანდიდატო [[დისერტაცია]], რის შემდეგაც [[1969]]–[[1974]] წლებში ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას უნივერსიტეტში. [[1975]] წელს დააპატიმრეს ანტისაბჭოთა მოღვაწეობისათვის საბჭოთა წყობილებაზე ცილისწამების ბრალდებით. საპატიმროში დაჰყო 2 წელი, გათავისუფლების შემდეგ კი მუშაობა დაიწყო აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელნაწერთა ინსტიტუტში სადაც მუშაობდა წამყვან მეცნიერ–თანამშრომლად მანამ, ვიდრე [[1992]] წელს არ აირჩიეს [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტი|აზერბაიჯანის პრეზიდენტად]]. [[1993]] წლის 1 სექტემბერს სახელმწიფო გადატრიალების შემდეგ დატოვა თანამდებობა და წავიდა ემიგრაციაში. გარდაიცვალა [[თურქეთი]]ს დედაქალაქ ანკარაში [[2000]] წლის [[22 აგვისტო]]ს ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/182183/Abulfaz-Elchibey აბულფაზ ელჩიბეის ბიოგრაფია] {{აზერბაიჯანის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ელჩიბეი, აბულფაზ}} [[კატეგორია:დაბადებული 24 ივნისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1938]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 22 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2000]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ნაციონალისტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ანტიკომუნისტები]] bu3eociwskldva7704cqw5uthtemd2v 4816794 4816693 2025-06-19T21:39:53Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/78.177.163.183|78.177.163.183]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4652886 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = აბულფაზ ელჩიბეი | ცოლი= | სურათი= | სურათის ზომა =200px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Abulfaz Elchibey signature.png | თანამდებობა დაიკავა = [[16 ივნისი]] [[1992]] | თანამდებობა დატოვა = [[1 სექტემბერი]] [[1993]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ისა გამბარი]] | მემკვიდრე = [[ჰეიდარ ალიევი]] | დაბადების თარიღი = [[24 ივნისი]], [[1938]] | დაბადების ადგილი= [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანი]] | გარდაცვალების თარიღი = [[22 აგვისტო]], [[2000]] | გარდაცვალების ადგილი= [[ანკარა (ქალაქი)|ანკარა]], [[თურქეთი]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = | შვილები= | მამაკაცი = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[ისლამი|შიიტი]] | პარტია = [[აზერბაიჯანის სახალხო ფრონტი]] | საიტი= | რიგი = [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტი]] | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''აბულფაზ ელჩიბეი''' ({{lang-az|Əbülfəz Elçibəy}}; დ. [[24 ივნისი]], [[1938]], [[ნახჭევანი]], [[აზერბაიჯანი]] — გ. [[22 აგვისტო]], [[2000]], [[ანკარა (ქალაქი)|ანკარა]], [[თურქეთი]]) — აზერბაიჯანელი პოლიტიკური მოღვაწე და ყოფილი საბჭოთა [[დისიდენტი]]. აზერბაიჯანის პირველი არჩეული, არა-კომუნისტი [[პრეზიდენტი]]. 1989 წლიდან [[აზერბაიჯანის სახალხო ფრონტი]]ს თავმჯდომარე. == ბიოგრაფია == აბულფაზ ელჩიბეი ალიევი დაიბადა 1938 წელს, ნახჭევანში, ორდუბადის რაიონის სოფელ კელეკში. [[1957]] წელს შევიდა [[აზერბაიჯანის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს აღმოსავლეთმცოდნეობის ფაკულტეტზე არაბული ფილოლოგიის სპეციალობით. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ [[1963]]–[[1964]] წლებში თარჯიმნად მუშაობდა [[ეგვიპტე|ეგვიპტის არაბთა რესპუბლიკაში]]. [[1965]]–[[1968]] წლებში სწავლობდა ასპირანტურაში აზიისა და აფრიკის ქვეყნების ისტორიის სპეციალობით, დაიცვა საკანდიდატო [[დისერტაცია]], რის შემდეგაც [[1969]]–[[1974]] წლებში ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას უნივერსიტეტში. [[1975]] წელს დააპატიმრეს ანტისაბჭოთა მოღვაწეობისათვის საბჭოთა წყობილებაზე ცილისწამების ბრალდებით. საპატიმროში დაჰყო 2 წელი, გათავისუფლების შემდეგ კი მუშაობა დაიწყო აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელნაწერთა ინსტიტუტში სადაც მუშაობდა წამყვან მეცნიერ–თანამშრომლად მანამ, ვიდრე [[1992]] წელს არ აირჩიეს [[აზერბაიჯანის პრეზიდენტი|აზერბაიჯანის პრეზიდენტად]]. [[1993]] წლის 1 სექტემბერს სახელმწიფო გადატრიალების შემდეგ დატოვა თანამდებობა და წავიდა ემიგრაციაში. გარდაიცვალა [[თურქეთი]]ს დედაქალაქ ანკარაში [[2000]] წლის [[22 აგვისტო]]ს ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/182183/Abulfaz-Elchibey აბულფაზ ელჩიბეის ბიოგრაფია] {{აზერბაიჯანის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ელჩიბეი, აბულფაზ}} [[კატეგორია:დაბადებული 24 ივნისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1938]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 22 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2000]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ნაციონალისტები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ანტიკომუნისტები]] nrab2ylz016zrhqvhukuikwxd42g4zj 0 86722 4816754 4806472 2025-06-19T18:32:19Z Jaba1977 3604 /* რუმინეთის პრეზიდენტების სია */ 4816754 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Romania.svg|thumb|150px|რუმინეთის პრეზიდენტის დროშა]] '''რუმინეთის პრეზიდენტი''' — [[რუმინეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, რომელსაც მოსახლეობა ირჩევს 5 წლის ვადით. == რუმინეთის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#FFD700" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Nicolae Ceaușescu (1988).jpg|50px]] || [[ნიკოლაე ჩაუშესკუ]] || [[28 მარტი]] [[1974]] || [[22 დეკემბერი]] [[1989]] |- |2. ||[[ფაილი:Ion Iliescu (2004).jpg|50px]] || [[იონ ილიესკუ]] || [[22 დეკემბერი]] [[1989]] || [[29 ნოემბერი]] [[1996]] |- |3. || [[ფაილი:Emil Constantinescu.jpg|50px]] || [[ემილ კონსტანტინესკუ]] || [[29 ნოემბერი]] [[1996]] || [[20 დეკემბერი]] [[2000]] |- |2. ||[[ფაილი:Ion Iliescu (2004).jpg|50px]] || [[იონ ილიესკუ]]|| [[20 დეკემბერი]] [[2000]] || [[20 დეკემბერი]] [[2004]] |- |4. ||[[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] ||[[20 დეკემბერი]] [[2004]] || [[19 აპრილი]] [[2007]] |- |— || [[ფაილი:Nicolae Văcăroiu.jpg|50px]] || [[ნიკოლაე ვეკეროუ]] მ/შ || [[20 აპრილი]] [[2007]] || [[23 მაისი]] [[2007]] |- |4. || [[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] || [[23 მაისი]] [[2007]] || [[6 ივლისი]], [[2012]] |- |— || [[ფაილი:Crin Antonescu.jpg|50px]] || [[კრინ ანტონესკუ]] მ/შ || [[6 ივლისი]], [[2012]] || [[27 აგვისტო]], [[2012]] |- |4. || [[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] || [[27 აგვისტო]], [[2012]] || [[21 დეკემბერი]], [[2014]] |- |5. || [[ფაილი:Klaus Iohannis din interviul cu Dan Tapalagă.tif|50პქ]] || [[კლაუს იოჰანისი]]||[[21 დეკემბერი]], [[2014]] || [[12 თებერვალი]], [[2025]] |- |— || [[ფაილი:Ilie_Bolojan_(11_May_2023)_(cropped).jpg|50პქ]] || [[ილიე ბოლოჟანი]] მ/შ || [[12 თებერვალი]], [[2025]] || [[26 მაისი]], [[2025]] |6 |— || [[ფაილი:President_Nicușor_Dan_Official_Portrait_(cropped)_(3).jpg|50პქ]] || [[ნიკუშორ დანი]] || [[26 მაისი]], [[2025]] || დღემდე |} ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://archive.today/20120912141522/www.terra.es/personal2/monolith/romania.htm რუმინეთის პრეზიდენტების სია] {{რუმინეთის პრეზიდენტები}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:რუმინეთის პრეზიდენტები| ]] pjje387yh0rbokbzzebi4cvfvf1mvj1 4816755 4816754 2025-06-19T18:32:35Z Jaba1977 3604 /* რუმინეთის პრეზიდენტების სია */ 4816755 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Romania.svg|thumb|150px|რუმინეთის პრეზიდენტის დროშა]] '''რუმინეთის პრეზიდენტი''' — [[რუმინეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, რომელსაც მოსახლეობა ირჩევს 5 წლის ვადით. == რუმინეთის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#FFD700" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Nicolae Ceaușescu (1988).jpg|50px]] || [[ნიკოლაე ჩაუშესკუ]] || [[28 მარტი]] [[1974]] || [[22 დეკემბერი]] [[1989]] |- |2. ||[[ფაილი:Ion Iliescu (2004).jpg|50px]] || [[იონ ილიესკუ]] || [[22 დეკემბერი]] [[1989]] || [[29 ნოემბერი]] [[1996]] |- |3. || [[ფაილი:Emil Constantinescu.jpg|50px]] || [[ემილ კონსტანტინესკუ]] || [[29 ნოემბერი]] [[1996]] || [[20 დეკემბერი]] [[2000]] |- |2. ||[[ფაილი:Ion Iliescu (2004).jpg|50px]] || [[იონ ილიესკუ]]|| [[20 დეკემბერი]] [[2000]] || [[20 დეკემბერი]] [[2004]] |- |4. ||[[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] ||[[20 დეკემბერი]] [[2004]] || [[19 აპრილი]] [[2007]] |- |— || [[ფაილი:Nicolae Văcăroiu.jpg|50px]] || [[ნიკოლაე ვეკეროუ]] მ/შ || [[20 აპრილი]] [[2007]] || [[23 მაისი]] [[2007]] |- |4. || [[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] || [[23 მაისი]] [[2007]] || [[6 ივლისი]], [[2012]] |- |— || [[ფაილი:Crin Antonescu.jpg|50px]] || [[კრინ ანტონესკუ]] მ/შ || [[6 ივლისი]], [[2012]] || [[27 აგვისტო]], [[2012]] |- |4. || [[ფაილი:Flickr - europeanpeoplesparty - EPP Congress Rome 2006 (76).jpg|50პქ]] || [[ტრაიან ბესესკუ]] || [[27 აგვისტო]], [[2012]] || [[21 დეკემბერი]], [[2014]] |- |5. || [[ფაილი:Klaus Iohannis din interviul cu Dan Tapalagă.tif|50პქ]] || [[კლაუს იოჰანისი]]||[[21 დეკემბერი]], [[2014]] || [[12 თებერვალი]], [[2025]] |- |— || [[ფაილი:Ilie_Bolojan_(11_May_2023)_(cropped).jpg|50პქ]] || [[ილიე ბოლოჟანი]] მ/შ || [[12 თებერვალი]], [[2025]] || [[26 მაისი]], [[2025]] |- |6 || [[ფაილი:President_Nicușor_Dan_Official_Portrait_(cropped)_(3).jpg|50პქ]] || [[ნიკუშორ დანი]] || [[26 მაისი]], [[2025]] || დღემდე |} ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://archive.today/20120912141522/www.terra.es/personal2/monolith/romania.htm რუმინეთის პრეზიდენტების სია] {{რუმინეთის პრეზიდენტები}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:რუმინეთის პრეზიდენტები| ]] 04v5312h8uuv6bao5r6l5a9ur36pbxu 0 86791 4816743 4665101 2025-06-19T18:17:25Z Jaba1977 3604 /* ისლანდიის პრეზიდენტების სია */ 4816743 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Iceland.svg|thumb|150px|ისლანდიის პრეზიდენტის დროშა]]'''ისლანდიის პრეზიდენტი''' – [[ისლანდია|ისლანდიის]] სახელმწიფოს მეთაური, რომელსაც მოსახლეობა ირჩევს 4 წლით. == ისლანდიის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D2B48C" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Sveinn Björnsson.jpg|50px]] || [[სვეინ ბიერნსონი]] || [[16 ივნისი]] [[1944]] || [[25 იანვარი]] [[1952]] |- |2. || [[ფაილი:Asgeir Asgeirsson.jpg|50px]] || [[აუსგეირ აუსგეირსონი]] || [[1 აგვისტო]] [[1952]] || [[1 აგვისტო]] [[1968]] |- |3. || [[ფაილი:Kristján Eldjárn (1982).jpg|50px]] || [[კრისტიან ელდიაურნი]] ||[[1 აგვისტო]] [[1968]] || [[1 აგვისტო]] [[1980]] |- |4. || [[ფაილი:Vigdis_Finnbogadottir_(1985).jpg|50პქ]] || [[ვიგდის ფინბოგადოტირი]]|| [[1 აგვისტო]] [[1980]] || [[1 აგვისტო]] [[1996]] |- |5. || [[ფაილი:Olafur_Ragnar_Grimsson_-_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_Davos_2010.jpg|50px]]|| [[ოლაფურ რაგნარ გრიმსონი]] || [[1 აგვისტო]] [[1996]]|| [[1 აგვისტო]] [[2016]] |- |6. || [[ფაილი:Gu%C3%B0ni_Th._J%C3%B3hannesson_(2017-03-30).jpg|50px]]|| [[გუდნი იოჰანესონი]] || [[1 აგვისტო]] [[2016]]|| დღემდე |- |7. ||[[ფაილი:Halla_Tómasdóttir_at_Arctic_Circle_2024_cropped.jpg|50პქ]] || [[ჰალა ტომასდოტირი]] || [[1 აგვისტო]] [[2024]]|| არჩეული |} == რესურსები ინტერნეტში == *{{Official website|http://english.forseti.is}} * [https://web.archive.org/web/20010609121958/http://www.terra.es/personal2/monolith/iceland.htm ისლანდიის პრეზიდენტების სია] {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ისლანდია]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ისლანდიის პრეზიდენტები|*]] 6et20jubspk52t5mcm0w7tpiumo8hsj 0 86816 4816770 3786197 2025-06-19T18:44:31Z Jaba1977 3604 /* სლოვაკეთის პრეზიდენტების სია */ 4816770 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Slovakia.svg|thumb|150px|სლოვაკეთის პრეზიდენტის დროშა]] '''სლოვაკეთის პრეზიდენტი''' – [[სლოვაკეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, რომელსაც მოსახლეობა ირჩევს 5 წლით. == სლოვაკეთის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#FFE4C4" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Michal Kováč.jpg|50პქ]] || [[მიხაილ კოვაჩი]] || [[2 მარტი]] [[1993]] || [[2 მარტი]] [[1998]] |- |2. || [[ფაილი:Pres. Rudolf Schuster.jpg|50px]]|| [[რუდოლფ შუსტერი]] || [[15 ივნისი]] [[1999]] || [[15 ივნისი]] [[2004]] |- |3. || [[ფაილი:Ivan Gašparovič.jpg|50px]] || [[ივან გაშპაროვიჩი]] || [[15 ივნისი]] [[2004]] || [[15 ივნისი]] [[2014]] |- |4. || [[ფაილი:Andrej_Kiska_in_Senate_of_Poland.jpg|50პქ]] || [[ანდრეი კისკა]] || [[15 ივნისი]] [[2014]] || [[15 ივნისი]] [[2019]] |- |5. ||[[ფაილი:ZuzanaCaputovaPokracujeVKampani-Orez-IMG_0394-SF.jpg|50პქ]] || [[ზუზანა ჩაპუტოვა]] || [[15 ივნისი]] [[2019]] || [[15 ივნისი]] [[2024]] |- |5. ||[[ფაილი:Peter_Pellegrini,_October_2019.jpg|50პქ]] || [[პეტერ პელეგრინი]] || [[15 ივნისი]] [[2024]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.prezident.sk სლოვაკეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] {{სლოვაკეთის პრეზიდენტები|მდგომარეობა=autocollapse}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:სლოვაკეთი]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:სლოვაკეთის პრეზიდენტები|*]] r491hup1f7tj19v1s5r6vupban2rq44 0 86821 4816751 4098727 2025-06-19T18:26:48Z Jaba1977 3604 /* მოლდოვის პრეზიდენტების სია */ 4816751 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of Moldova.svg|მინი|150პქ|მოლდოვის დროშა]]'''მოლდოვის პრეზიდენტი''' — [[მოლდოვა|მოლდოვის]] სახელმწიფოს მეთაური, რომელსაც [[მოლდოვის პარლამენტი|პარლამენტი]] ირჩევს ფარული კენჭისყრის საფუძველზე 4 წლის ვადით. მოლდოვის პრეზიდენტად შეიძლება არჩეულ იქნას მოქალაქე, რომელსაც არჩევნების დღისთვის შეუსრულდა 40 წელი და უცხოვრია მინიმუმ 10 წელი მოლდოვის ტერიტორიაზე. არჩეულად ითვლება ის კანდიდატი, რომელმაც მიიღო დეპუტატთა ხმების 3/5. თუკი ხმების საჭირო რაოდენობა ვერ დააგროვა ვერცერთმა კანდიდატმა მაშინ იმართება მეორე ტური პირველ ორ ადგილზე გასულ კანდიდატს შორის. თუკი მეორე ტურშიც ვერ მოხდა პრეზიდენტის არჩევა, მაშინ მოქმედი პრეზიდენტი ნიშნავს ახალი პარლამენტის არჩევნების თარიღს. == მოლდოვის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#FFE4C4" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Mircea Ion Snegur.JPG|50პქ]] || [[მირჩა სნეგური]] || [[3 სექტემბერი]] [[1990]] || [[15 იანვარი]] [[1997]] |- |2. || [[ფაილი:Petru Lucinschi 2000.jpg|50px]]|| [[პეტრე ლუჩინსკი]] || [[15 იანვარი]] [[1997]] || [[7 აპრილი]] [[2001]] |- |3. || [[ფაილი:Vladimir Voronin 2006.jpg|50px]] || [[ვლადიმერ ვორონინი]] || [[7 აპრილი]] [[2001]] || [[11 სექტემბერი]] [[2009]] |- |4. || [[ფაილი:Mihai Ghimpu Imagine.jpg|50px]]|| [[მიჰაი გიმპუ]] || [[11 სექტემბერი]] [[2009]] || [[28 დეკემბერი]] [[2010]] |- |5. || [[ფაილი:Vladimir Filat.jpg|50px]]|| [[ვლად ფილატი]] || [[28 დეკემბერი]] [[2009]] || [[30 დეკემბერი]] [[2010]] |- |6. || [[ფაილი:Marian Lupu Senate of Poland.JPG|50პქ]] || [[მარიან ლუპუ]] || [[30 დეკემბერი]] [[2010]] || [[23 მარტი]] [[2012]] |- |7. || [[ფაილი:Nicolae Timofti.jpg|50პქ]] || [[ნიკოლაე ტიმოფტი]] || [[23 მარტი]] [[2012]] || [[23 დეკემბერი]] [[2016]] |- |8. || [[ფაილი:Igor Dodon MoscowTass 01-2017.jpg|50პქ]] || [[იგორ დოდონი]] || [[23 დეკემბერი]] [[2016]] || [[24 დეკემბერი]], [[2020]] |- |9. || [[ფაილი:Maia Sandu - EPP Summit - June 2017 (35463818515).jpg|50პქ]] || [[მაია სანდუ]] || [[24 დეკემბერი]], [[2020]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.president.md მოლდოვის პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] * [http://www.president.md/const.php?lang=rus მოლდავეთის კონსტიტუცია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927003028/http://www.president.md/const.php?lang=rus |date=2007-09-27 }} {{ესკიზი-მოლდოვა}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:მოლდოვის პრეზიდენტები|*]] n5x8v2lxg5e138r81m5a5l2nz1i428o 0 87050 4816774 4771285 2025-06-19T18:47:09Z Jaba1977 3604 /* ფინეთის პრეზიდენტების სია */ 4816774 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Finland.svg|thumb|250px|ფინეთის პრეზიდენტის დროშა]] [[ფაილი:Presidentinlinna.jpg|thumb|250px|პრეზიდენტის სასახლე]]'''ფინეთის პრეზიდენტი''' – [[ფინეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, ირჩევს მოსახლეობა 6 წლით. == ფინეთის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Kaarlo Juho Ståhlberg.jpg|50px]] || [[კარლო იუჰო სტოლბერგი]] || [[27 ივლისი]] [[1919]] || [[1 მარტი]] [[1925]] |- |2. || [[ფაილი:Lauri Kristian Relander, 1920s.jpg|50px]]|| [[ლაური რელანდერი]] || [[1 მარტი]] [[1925]] || [[1 მარტი]] [[1931]] |- |3. || [[ფაილი:Pehr Evind Svinhufvud.jpg|50px]] || [[პერ ევინდ სვინჰუვუდი]] || [[1 მარტი]] [[1931]] || [[1 მარტი]] [[1937]] |- |4. ||[[ფაილი:Kallio uudenvuodenpuhe.jpg|50px]] || [[კიუსტი კალიო]]|| [[1 მარტი]] [[1937]] || [[19 დეკემბერი]] [[1940]] |- |5. || [[ფაილი:Ryti.jpg|50px]]|| [[რისტო რიუტი]] ||[[19 დეკემბერი]] [[1940]] || [[4 აგვისტო]] [[1944]] |- |6. || [[ფაილი:Carl Gustaf Emil Mannerheim.jpg|50px]]|| [[გუსტავ მანერჰაიმი]] || [[4 აგვისტო]] [[1944]] ||[[8 მარტი]] [[1946]] |- |7. || ||[[იუჰო კუსტი პაასიკივი]] || [[8 მარტი]] [[1946]] || [[1 მარტი]] [[1956]] |- |8.||[[ფაილი:Kekkonen3.jpg|50px]] || [[ურჰო კეკონენი]] || [[1 მარტი]] [[1956]] || [[27 იანვარი]] [[1982]] |- |9. || [[ფაილი:Koivisto Mauno.JPG|50px]]|| [[მაუნო კოივისტო]] || [[27 იანვარი]] [[1982]] || [[1 მარტი]] [[1994]] |- |10. ||[[ფაილი:Martti Ahtisaari.jpg|50px]] || [[მარტი აჰტისაარი]] || [[1 მარტი]] [[1994]] || [[1 მარტი]] [[2000]] |- |11. ||[[ფაილი:Tarja Halonen 2003.jpg|50px]] || [[ტარია ჰალონენი]] || [[1 მარტი]] [[2000]] || [[1 მარტი]] [[2012]] |- |12. ||[[ფაილი:Sauli Niinistö.jpg|50px]] || [[საული ნიინისტე]] || [[1 მარტი]] [[2012]] || [[1 მარტი]] [[2024]] |- |13. ||[[ფაილი:Alexander_Stubb_EPP_October_2018_(44474967285)_(cropped).jpg|50px]] || [[ალექსანდრ სტუბი]] || [[1 მარტი]] [[2024]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.presidentti.fi/english/ პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090713024528/http://www.presidentti.fi/english/ |date=2009-07-13 }} *[http://www.om.fi/Etusivu/Perussaannoksia/Perustuslaki?lang=en ფინეთის კონსტიტუცია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070604145148/http://www.om.fi/Etusivu/Perussaannoksia/Perustuslaki?lang=en |date=2007-06-04 }} {{ფინეთი}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ფინეთი]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ფინეთის პრეზიდენტები|*]] [[fi:Suomen tasavallan presidentti#Suomen tasavallan presidentit]] 508shqi4paxpuct2zjcgasuc9rd9wjp 0 87160 4816756 4762898 2025-06-19T18:34:29Z Jaba1977 3604 /* მესამე ბერძნული რესპუბლიკა (1974–დან) */ 4816756 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Seal of the Presidency of Greece.svg|thumb|150px|საბერძნეთის პრეზიდენტის დროშა]] '''საბერძნეთის პრეზიდენტი''' — [[საბერძნეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, ირჩევს პარლამენტი 5 წლით. == საბერძნეთის პრეზიდენტების სია == === პირველი ბერძნული რესპუბლიკა (1828–1833) === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Ioannis Kapodistrias (1776-1831).jpg|50px]] || [[იოანის კაპოდისტრიასი]] || [[24 იანვარი]] [[1828]] || [[9 ოქტომბერი]] [[1831]] |- |2. || [[ფაილი:Avgoustinos Kapodistrias.jpg|50px]] || [[აუგუსტინოს კაპოდისტრიასი]] || [[9 ოქტომბერი]] [[1831]] || [[9 აპრილი]] [[1832]] |} === მეორე ბერძნული რესპუბლიკა (1924–1935) === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || || [[პავლოს კუნტურიოტისი]] || [[25 მარტი]] [[1924]] || [[15 მარტი]] [[1926]] |- |2. || [[ფაილი:Major General Theodoros Pangalos, 1920.jpg|50px]] || [[თეოდოროს პანგალოსი]] || [[15 მარტი]] [[1926]] || [[24 აგვისტო]] [[1926]] |- |3. || || [[პავლოს კუნტურიოტისი]] || [[24 აგვისტო]] [[1926]] || [[9 დეკემბერი]] [[1929]] |- |4. ||[[ფაილი:Zaimis.jpg|50px]] || [[ალექსანდროს ზაიმისი]]|| [[9 დეკემბერი]] [[1929]] || [[10 ოქტომბერი]] [[1935]] |} === მესამე ბერძნული რესპუბლიკა (1974–დან) === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || || [[მიხაილ სტასინოპულოსი]] || [[18 დეკემბერი]] [[1974]] || [[19 ივნისი]] [[1975]] |- |2. || [[ფაილი:Konstantinos Tsatsos.JPG|60px]] || [[კონსტანტინოს ცაცოსი]] || [[19 ივნისი]] [[1975]] || [[15 მაისი]] [[1980]] |- |3. || [[ფაილი:KaramanlisNatsinasAgora crop.jpg|60px]] || [[კონსტანტინოს კარამანლისი]] || [[15 მაისი]] [[1980]] || [[10 მარტი]] [[1985]] |- |4. || || [[იოანის ალევრასი]]|| [[10 მარტი]] [[1985]] || [[30 მარტი]] [[1985]] |- |5. || [[ფაილი:Christos Sartzetakis (1989) cropped.jpg|60px]] || [[ქრისტოს სარძეტაკისი]] ||[[30 მარტი]] [[1985]] || [[4 მაისი]] [[1990]] |- |6. || [[ფაილი:KaramanlisNatsinasAgora crop.jpg|60px]] || [[კონსტანტინოს კარამანლისი]] || [[4 მაისი]] [[1990]] || [[10 მარტი]] [[1995]] |- |7. || [[ფაილი:Kostantinos Stefanopoulos.png|60px]] ||[[კონსტანტინოს სტეფანოპულოსი]] || [[10 მარტი]] [[1995]] || [[12 მარტი]] [[2005]] |- |8.|| [[ფაილი:Karolos_Papoulias.jpg|60px]] || [[კაროლოს პაპულიასი]] || [[12 მარტი]] [[2005]] || [[13 მარტი]] [[2015]] |- |9.|| [[ფაილი:Prokópis_Pavlópoulos_portrait.jpg|60პქ]] || [[პროკოპის პავლოპულოსი]] || [[13 მარტი]] [[2015]] || [[13 მარტი]] [[2020]] |- |10.|| [[ფაილი:Katerina Sakellaropoulou (full body).jpg|60პქ]] || [[ეკატერინი საკელაროპულუ]] || [[13 მარტი]] [[2020]] || [[13 მარტი]] [[2025]] |- |11.|| [[ფაილი:KonstantinosTasoulas_(cropped).jpg|60პქ]] || [[კონსტანტინოს ტასულასი]] || [[13 მარტი]] [[2025]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == {{Commonscat|Presidents of Greece}} *[http://www.presidency.gr/ საბერძნეთის პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] {{საბერძნეთი}} {{საბერძნეთის პრეზიდენტები}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:საბერძნეთი]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:საბერძნეთის პრეზიდენტები|*]] ivp9th9dmos42id6dg1nk2e5vtqstgq 0 87275 4816752 3538465 2025-06-19T18:29:58Z Jaba1977 3604 /* პოლონეთის პრეზიდენტების სია */ 4816752 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of the President of Poland.svg|thumb|190px|პოლონეთის პრეზიდენტის დროშა]][[ფაილი:Warszawa Pałac Prezydencki.jpg|thumb|190px|პრეზიდენტის სასახლე]] '''პოლონეთის პრეზიდენტი''' – [[პოლონეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, ირჩევს მოსახლეობა 5 წლით. == პოლონეთის პრეზიდენტების სია == {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Jozef Pilsudski1.jpg|50px]] || [[იუზეფ პილსუდსკი]] || [[14 ნოემბერი]] [[1918]] || [[9 დეკემბერი]] [[1922]] |- |2. || [[ფაილი:Gabriel narutowicz.jpg|50px]]|| [[გაბრიელ ნარუტოვიჩი]] || [[9 დეკემბერი]] [[1922]] || [[16 დეკემბერი]] [[1922]] |- |3. || [[ფაილი:Rataj.jpg|50px]] || [[მაცეი რატაი]] ||[[16 დეკემბერი]] [[1922]] || [[20 დეკემბერი]] [[1922]] |- |4. ||[[ფაილი:Stanisław Wojciechowski.PNG|50px]] || [[სტანისლავ ვოიცეხოვსკი]]|| [[20 დეკემბერი]] [[1922]] || [[14 მაისი]] [[1926]] |- |5. || [[ფაილი:Rataj.jpg|50px]]|| [[მაცეი რატაი]] || [[15 მაისი]] [[1926]] || [[1 ივნისი]] [[1926]] |- |6. || [[ფაილი:Ignacy Moscicki.jpg|50px]]|| [[იგნაცი მოსციცკი]] || [[1 ივნისი]] [[1926]] || [[30 სექტემბერი]] [[1939]] |- |7. || [[ფაილი:PL Bolesław Bierut (1892-1956).jpg|50px]] ||[[ბოლესლავ ბერუტი]] || [[1 იანვარი]] [[1944]] || [[22 ივლისი]] [[1952]] |- |8. || [[ფაილი:Wojciech jaruzelski 2006.jpg|50px]] || [[ვოიცეხ იარუზელსკი]] || [[ივლისი]] [[1989]] || [[22 დეკემბერი]] [[1990]] |- |9. || [[ფაილი:Lech Walesa.jpg|50px]]|| [[ლეხ ვალენსა]] || [[22 დეკემბერი]] [[1990]] || [[23 დეკემბერი]] [[1995]] |- |10. ||[[ფაილი:Aleksander Kwasniewski - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2004.jpg|50px]] || [[ალექსანდრე კვასნევსკი]] || [[23 დეკემბერი]] [[1995]] || [[23 დეკემბერი]] [[2005]] |- |11. ||[[ფაილი:Lech Kaczyński.jpg|50px]] || [[ლეხ კაჩინსკი]] || [[23 დეკემბერი]] [[2005]] || [[10 აპრილი]] [[2010]] |- |12. ||[[ფაილი:Komorowski profil.jpg|50px]] || [[ბრონისლავ კომოროვსკი]] || [[5 ივლისი]] [[2010]] || [[6 აგვისტო]] [[2015]] |- |13. ||[[ფაილი:Andrzej_Duda_(9851867824)_(cropped).jpg|50px]] || [[ანჯეი დუდა]] || [[6 აგვისტო]] [[2015]] || დღემდე |- |14. ||[[ფაილი:DHS_Secretary_Kristi_Noem_Travels_to_Poland_-_54553881558_(Nawrocki_cropped12).jpg|50px]] || [[კაროლ ნავროცკი]] || [[6 აგვისტო]] [[2025]] || არჩეული |} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.president.pl პოლონეთის პრეზიდენტის ოფიციალური საიტი] {{პოლონეთის პრეზიდენტები}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:პოლონეთის პრეზიდენტები|*]] qpwc1de6e85vfsvmqlblh0134ez9l3n 0 87366 4816772 4684799 2025-06-19T18:46:29Z Jaba1977 3604 /* მესამე რესპუბლიკა 1974–დან */ 4816772 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Flag of Hungary.svg|thumb|150px|უნგრეთის დროშა]] '''უნგრეთის პრეზიდენტი''' — [[უნგრეთი]]ს სახელმწიფოს მეთაური, ირჩევს პარლამენტი 5 წლით. == უნგრეთის პრეზიდენტების სია == === პირველი რესპუბლიკა 1918–1920 წწ. === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Mihály Károlyi.jpg|50px]] || [[მიხაი კაროიი]] || [[16 ნოემბერი]] [[1918]] || [[21 მარტი]] [[1919]] |- |2. || || [[იშტვან ფრიდრიხი]] || [[23 ოქტომბერი]] [[1919]] || [[24 ნოემბერი]] [[1919]] |- |3. || || [[კაროი ჰუსარი]] || [[24 ნოემბერი]] [[1919]] || [[1 მარტი]] [[1920]] |} === მეორე რესპუბლიკა 1946–1950 წწ. === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || || [[ზოლტან ტილდი]] || [[2 თებერვალი]] [[1946]] || [[2 აგვისტო]] [[1948]] |- |2. || || [[არპად საკაშიცი]] || [[2 აგვისტო]] [[1948]] || [[26 აპრილი]] [[1950]] |} === მესამე რესპუბლიკა 1974–დან === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || || [[მატიაშ სუარეში]] || [[18 ოქტომბერი]] [[1989]] || [[2 მაისი]] [[1990]] |- |2. || || [[არპად გენცი]] || [[2 მაისი]] [[1990]] || [[4 აგვისტო]] [[2000]] |- |3. || || [[ფერენც მადლი]] || [[4 აგვისტო]] [[2000]] || [[5 აგვისტო]] [[2005]] |- |4. || [[ფაილი:Laszlo Solyom-1-cropped.jpg|50px]] || [[ლასლო შოიომი]] ||[[5 აგვისტო]] [[2005]] || [[5 აგვისტო]], [[2010]] |- |5. || [[ფაილი:Pál Schmitt (2011).jpg|50px]] || [[პალ შმიტი]] ||[[6 აგვისტო]] [[2010]] || [[2 აპრილი]], [[2012]] |- |6. || [[ფაილი:KoverLaszlo2000.jpg|50px]] || [[ლასლო კევერი]] ||[[2 აპრილი]], [[2012]] || [[10 მაისი]], [[2012]] |- |7. || [[ფაილი:János.Áder2000.jpg|50px]] || [[იანოშ ადერი]] ||[[10 მაისი]], [[2012]] || [[9 მაისი]], [[2022]] |- |8. || [[ფაილი:Katalin_Novák_in_2017_(cropped).jpg|50px]] || [[კატალინ ნოვაკი]] || [[10 მაისი]], [[2022]] || [[10 თებერვალი]], [[2024]] |- |9. || [[ფაილი:KoverLaszlo2000.jpg|50px]] || [[ლასლო კევერი]] || [[10 თებერვალი]], [[2024]] || [[5 მარტი]], [[2024]] |- |10. || [[ფაილი:Sulyok Tamás hivatalos portréja.jpg |50px]] || [[ტამაშ შუიოკი]] || [[5 მარტი]], [[2024]] || დღემდე |} ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://archive.today/20130106175053/www.terra.es/personal2/monolith/hungary.htm უნგრეთის პრეზიდენტების სია] {{ესკიზი-უნგრეთი}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:უნგრეთი]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:უნგრეთის პრეზიდენტები|*]] 4iczpe9ibrkabvrh06up6e2xvlroegz 10 88277 4816744 4331841 2025-06-19T18:18:06Z Jaba1977 3604 4816744 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ისლანდიის პრეზიდენტები |სურათი = |სურათი2 = |სათაური = [[ისლანდიის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">ისლანდიის პრეზიდენტები</span>]] | სიასტილი = | სათსტილი = background:{{ფერი|ისლანდია}} | ჯგუფსტილი = background:{{ფერი|ისლანდია}} |სიაკლასი = hlist |ჯგუფი1= |სია1= * [[სვეინ ბიერნსონი]] * [[აუსგეირ აუსგეირსონი]] * [[კრისტიან ელდიაურნი]] * [[ვიგდის ფინბოგადოტირი]] * [[ოლაფურ რაგნარ გრიმსონი]] * [[გუდნი იოჰანესონი]] * [[ჰალა ტომასდოტირი]] }} <noinclude> [[კატეგორია:ისლანდიის პრეზიდენტები|*]] [[კატეგორია:თარგი:პრეზიდენტები]] 4pay50xuysbfv8q1syl7lafbwe90ha0 0 89245 4816602 4816559 2025-06-19T12:03:58Z Arkaitz1974 85446 4816602 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = გარი ნევილი |სრული სახელი = გარი ალექსანდერ ნევილი |დაბადების თარიღი = 18 თებერვალი, 1975 |სურათი = Gary Neville.jpg |დაბადების ადგილი = ბერი, [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 180 [[სმ]] |პოზიცია = [[მცველი (ფეხბურთი)|მარჯვენა მცველი]] |ნომერი = |წელი1 =1992–2011 |კლუბი1 =[[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი1 = 400 |გოლი1 = 5 |ეროვნული წელი1 = 1995–2007 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 85 |ეროვნული გოლი1 = 0 |გაწვრთნის წელი1= 2012–2016 |გაწვრთნილი კლუბი1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |გაწვრთნის წელი2 = 2015–2016 |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[ვალენსია (საფეხბურთო კლუბი)|ვალენსია]] }} '''გარი ნევილი''' ({{lang-en|Gary Neville}}; დ. [[18 თებერვალი]], [[1975]]) — ინგლისელი [[ფეხბურთელი]], ფეხბურთის მწვრთნელი და სპორტული კომენტატორი. თამაშობდა მარჯვენა მცველის პოზიციაზე „მანჩესტერ იუნაიტედსა“ და ინგლისის ეროვნულ ნაკრებში. [[როი კინი]]ს წასვლის შემდეგ, 2005 წლიდან 2011 წლამდე იყო „მანჩესტერ იუნაიტედის“ კაპიტანი. ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე ტიტულოვან ინგლისელ და ევროპელ ფეხბურთელად, რომელმაც სულ 20 ტიტული მოიგო, მათ შორის [[ინგლისის პრემიერლიგა|პრემიერლიგის]] რვა ტიტული და უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგის ორი ტიტული. == მანჩესტერ იუნაიტედი == გარი ნევილი მანჩესტერ იუნაიტედის შემადგენლობაში 1991 წელს ჩაირიცხა. 1992 წელს, კი სადებიუტო თამაში ჩაატარა [[ტორპედო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის ტორპედოსთან]]. 1994 წლიდან იგი გახდა მანჩესტერ იუნაიტედის რეგულარული მოთამაშე მარჯვენა მცველის პოზიციაზე. 2004 წელს მან ხელი მოაწერა ოთხწლიან კონტრაქტს და გააგრძელა მანჩესტერთან ერთად თამაში. 2005 წლის დეკემბერში, [[როი კინი]]ს გუნდიდან წასვლის შემდეგ იგი გახდა „მანჩესტერ იუნაიტედის“ კაპიტანი. გარი ნევილს „მანჩესტერ იუნაიტედთად“ ერთად აქვს მოგებული: შვიდჯერ [[ინგლისის პრემიერლიგა]], სამჯერ [[ინგლისის ასოციაციის თასი]], ორჯერ [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] და სამჯერ [[ინგლისის ლიგის თასი]]. ==სანაკრებო კარიერა== გარის პირველი თამაში [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ნაკრებში]] შედგა 1995 წელს, [[იაპონიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|იაპონიის ნაკრების]] წინააღმდეგ. ==სამწვრთნელო კარიერა== 2012 წელს როი ჰოჯსონმა ის ინგლისის ეროვნული ნაკრების სამწვრთნელო შტაბში მიიწვია, სადაც 2016 წლამდე მის თანაშემწედ მუშაობდა. 2015–2016 წლებში წვრთნიდა ესპანურ „ვალენსიას“. == პირადი ცხოვრება == გარი არის მანჩესტერ იუნაიტედის და [[ევერტონი (საფეხბურთო კლუბი)|ევერტონის]] ყოფილი ფეხბურთელის [[ფილ ნევილი]]ს უფროსი ძმა, ხოლო მისი და ტრეისი ნევილი ინგლისის ნეტბოლის ნაკრების წევრი იყო. გარის ჰყავს ცოლი ემა ჰალდფილდი. გარი და ემა დაქორწინდნენ 2007 წლის 16 ივნისს. მათ ჰყავთ შვილი მოლი რომელიც დაიბადა 2009 წლის 11 იანვარს. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} მანჩესტერ იუნაიტედი * [[ინგლისის პრემიერლიგა]]: 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2008–09 * [[ინგლისის ასოციაციის თასი]]: 1995–96, 1998–99, 2003–04 * [[ინგლისის ლიგის თასი]]: 2005–06, 2008–09, 2009–10 * [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასი]]: 1996, 1997, 2008 * [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]]: 1998–99, 2007–08 * [[საკონტინენტთაშორისო თასი (ფეხბურთი)|საკონტინენტთაშორისო თასი]]: 1999 * [[ფიფა-ს მსოფლიო საკლუბო ჩემპიონატი]]: 2008 ==ფაქტები== ნევილს რამდენიმე რეკორდი აქვს დამყარებული: 2002 წელს იგი შემოვიდა შეცვლაზე და ჩაატარა 51 მატჩი მარჯვენა მცველის პოზიციაზე, რის შედეგად რეკორდი მოუხსნა ფილ ნილსს. ნევილმა მის ძმასთან ერთად მოხსნა რეკორდი, ძმებმა ერთად ყველაზე მეტი მატჩი ითამაშეს. 142 ჩატარებული შეხვედრის შედეგად მათ რეკორდი მოუხსნეს [[ჯეკ ჩარლტონი|ჯეკ]] და [[ბობი ჩარლტონი|სერ ბობი ჩარლტონს]]. ნევილმა 568 თამაშში შვიდი გოლი გაიტანა. იგი არის მეხუთე „მანჩესტერის იუნაიტედის“ მოთამაშეებს შორის, ჩატარებული მატჩების რაოდენობით. ==ლიტერატურა== * {{cite book | last = Oldfield | first = Tom | title = Gary Neville: The Story of a Legend| url = https://archive.org/details/garynevillestory0000oldf | publisher=John Blake| year = 2007 | isbn=978-1-84454-388-5 }} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.manutd.com/en/Players-And-Staff/First-Team/Gary-Neville.aspx Profile] * [http://www.stretfordend.co.uk/playermenu/neville_g.html Profile] * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/N/Gary-Neville.aspx England FA profile] {{ინგლისის შემადგენლობა 1996 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 1998 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2004 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2006 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ნევილი, გარი}} [[კატეგორია:დაბადებული 18 თებერვალი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1975]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისური ფეხბურთის დიდების დარბაზის წევრები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1996 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1998 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2000 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2004 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2006 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ესპანეთის პრიმერა დივიზიონის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ვალენსიის მწვრთნელები]] rswdbpzy0lkvn5dglwoybf1xdprndwg 4816605 4816602 2025-06-19T12:10:24Z Arkaitz1974 85446 4816605 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = გარი ნევილი |სრული სახელი = გარი ალექსანდერ ნევილი |დაბადების თარიღი = 18 თებერვალი, 1975 |სურათი = Gary Neville.jpg |დაბადების ადგილი = ბერი, [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 180 [[სმ]] |პოზიცია = [[მცველი (ფეხბურთი)|მარჯვენა მცველი]] |ნომერი = |წელი1 =1992–2011 |კლუბი1 =[[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი1 = 400 |გოლი1 = 5 |ეროვნული წელი1 = 1995–2007 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 85 |ეროვნული გოლი1 = 0 |გაწვრთნის წელი1= 2012–2016 |გაწვრთნილი კლუბი1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |გაწვრთნის წელი2 = 2015–2016 |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[ვალენსია (საფეხბურთო კლუბი)|ვალენსია]] }} '''გარი ნევილი''' ({{lang-en|Gary Neville}}; დ. [[18 თებერვალი]], [[1975]]) — ინგლისელი [[ფეხბურთელი]], ფეხბურთის მწვრთნელი და სპორტული კომენტატორი. თამაშობდა მარჯვენა მცველის პოზიციაზე „მანჩესტერ იუნაიტედსა“ და ინგლისის ეროვნულ ნაკრებში. [[როი კინი]]ს წასვლის შემდეგ, 2005 წლიდან 2011 წლამდე იყო „მანჩესტერ იუნაიტედის“ კაპიტანი. ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე ტიტულოვან ინგლისელ და ევროპელ ფეხბურთელად, რომელმაც სულ 20 ტიტული მოიგო, მათ შორის [[ინგლისის პრემიერლიგა|პრემიერლიგის]] რვა ტიტული და უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგის ორი ტიტული. == მანჩესტერ იუნაიტედი == გარი ნევილი მანჩესტერ იუნაიტედის შემადგენლობაში 1991 წელს ჩაირიცხა. 1992 წელს, კი სადებიუტო თამაში ჩაატარა [[ტორპედო მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვის ტორპედოსთან]]. 1994 წლიდან იგი გახდა მანჩესტერ იუნაიტედის რეგულარული მოთამაშე მარჯვენა მცველის პოზიციაზე. 2004 წელს მან ხელი მოაწერა ოთხწლიან კონტრაქტს და გააგრძელა მანჩესტერთან ერთად თამაში. 2005 წლის დეკემბერში, [[როი კინი]]ს გუნდიდან წასვლის შემდეგ იგი გახდა „მანჩესტერ იუნაიტედის“ კაპიტანი. გარი ნევილს „მანჩესტერ იუნაიტედთად“ ერთად აქვს მოგებული: შვიდჯერ [[ინგლისის პრემიერლიგა]], სამჯერ [[ინგლისის ასოციაციის თასი]], ორჯერ [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]] და სამჯერ [[ინგლისის ლიგის თასი]]. ==სანაკრებო კარიერა== გარის პირველი თამაში [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ნაკრებში]] შედგა 1995 წელს, [[იაპონიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|იაპონიის ნაკრების]] წინააღმდეგ. ==სამწვრთნელო კარიერა== 2012 წელს როი ჰოჯსონმა ის ინგლისის ეროვნული ნაკრების სამწვრთნელო შტაბში მიიწვია, სადაც 2016 წლამდე მის თანაშემწედ მუშაობდა. 2015–2016 წლებში წვრთნიდა ესპანურ „ვალენსიას“. == პირადი ცხოვრება == გარი არის მანჩესტერ იუნაიტედის და [[ევერტონი (საფეხბურთო კლუბი)|ევერტონის]] ყოფილი ფეხბურთელის [[ფილ ნევილი]]ს უფროსი ძმა, ხოლო მისი და ტრეისი ნევილი ინგლისის ნეტბოლის ნაკრების წევრი იყო. გარის ჰყავს ცოლი ემა ჰალდფილდი. გარი და ემა დაქორწინდნენ 2007 წლის 16 ივნისს. მათ ჰყავთ შვილი მოლი რომელიც დაიბადა 2009 წლის 11 იანვარს. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="13" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |1995||6||0 |- |1996||10||0 |- |1997||7||0 |- |1998||8||0 |- |1999||3||0 |- |2000||7||0 |- |2001||8||0 |- |2002||5||0 |- |2003||7||0 |- |2004||12||0 |- |2005||4||0 |- |2006||7||0 |- |2007||1||0 |- !colspan="2"|ჯამში!!85!!0 |} == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} მანჩესტერ იუნაიტედი * [[ინგლისის პრემიერლიგა]]: 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2008–09 * [[ინგლისის ასოციაციის თასი]]: 1995–96, 1998–99, 2003–04 * [[ინგლისის ლიგის თასი]]: 2005–06, 2008–09, 2009–10 * [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასი]]: 1996, 1997, 2008 * [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა]]: 1998–99, 2007–08 * [[საკონტინენტთაშორისო თასი (ფეხბურთი)|საკონტინენტთაშორისო თასი]]: 1999 * [[ფიფა-ს მსოფლიო საკლუბო ჩემპიონატი]]: 2008 ==ფაქტები== ნევილს რამდენიმე რეკორდი აქვს დამყარებული: 2002 წელს იგი შემოვიდა შეცვლაზე და ჩაატარა 51 მატჩი მარჯვენა მცველის პოზიციაზე, რის შედეგად რეკორდი მოუხსნა ფილ ნილსს. ნევილმა მის ძმასთან ერთად მოხსნა რეკორდი, ძმებმა ერთად ყველაზე მეტი მატჩი ითამაშეს. 142 ჩატარებული შეხვედრის შედეგად მათ რეკორდი მოუხსნეს [[ჯეკ ჩარლტონი|ჯეკ]] და [[ბობი ჩარლტონი|სერ ბობი ჩარლტონს]]. ნევილმა 568 თამაშში შვიდი გოლი გაიტანა. იგი არის მეხუთე „მანჩესტერის იუნაიტედის“ მოთამაშეებს შორის, ჩატარებული მატჩების რაოდენობით. ==ლიტერატურა== * {{cite book | last = Oldfield | first = Tom | title = Gary Neville: The Story of a Legend| url = https://archive.org/details/garynevillestory0000oldf | publisher=John Blake| year = 2007 | isbn=978-1-84454-388-5 }} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.manutd.com/en/Players-And-Staff/First-Team/Gary-Neville.aspx Profile] * [http://www.stretfordend.co.uk/playermenu/neville_g.html Profile] * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/N/Gary-Neville.aspx England FA profile] {{ინგლისის შემადგენლობა 1996 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 1998 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2004 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2006 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ნევილი, გარი}} [[კატეგორია:დაბადებული 18 თებერვალი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1975]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისური ფეხბურთის დიდების დარბაზის წევრები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1996 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1998 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2000 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2004 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2006 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ესპანეთის პრიმერა დივიზიონის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ვალენსიის მწვრთნელები]] kywmvsudbzuvb9thbxge1g88lxlqk58 10 92081 4816740 4341451 2025-06-19T18:15:48Z Jaba1977 3604 4816740 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ესტონეთის პრეზიდენტები |სათაური = [[ესტონეთის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">ესტონეთის პრეზიდენტები</span>]] |სურათი = |სათსტილი = background:{{ფერი|ესტონეთი}} |სია1 = [[კონსტანტინ პიატსი]]{{·}} [[ლენარტ მერი]]{{·}} [[არნოლდ რუიტელი]]{{·}} [[ტოომას ჰენდრიკ ილვესი]]{{·}} [[კერსტი კალიულაიდი]]{{·}} [[ალარ კარისი]] }}<noinclude> [[კატეგორია:ესტონეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:თარგი:პრეზიდენტები]] </noinclude> 63o6qy4hyo8x5f9eb3eg2x4qj6tybn6 10 92082 4816746 4331792 2025-06-19T18:19:49Z Jaba1977 3604 4816746 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ლატვიის პრეზიდენტები |სურათი = |სურათი2 = |სათაური = [[ლატვიის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">ლატვიის პრეზიდენტები</span>]] | სიასტილი = | სათსტილი = background:{{ფერი|ლატვია}} | ჯგუფსტილი = background:{{ფერი|ლატვია}} |სიაკლასი = hlist |ჯგუფი1= |სია1= * [[იანის ჩაკსტე]] * [[გუსტავ ზემგალსი]] * [[ალბერტს კვიესისი]] * [[კარლის ულმანისი]] * [[1940]]–[[1991]] ოკუპირებულია [[სსრკ]]-ს მიერ * [[გუნტის ულმანისი]] * [[ვაირა ვიკე-ფრეიბერგა]] * [[ვალდის ზატლერსი]] * [[ანდრის ბერზინში]] * [[რაიმონდს ვეიონისი]] * [[ეგილს ლევიტსი]] * [[ედგარს რინკევიჩსი]] }} <noinclude> [[კატეგორია:ლატვიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:თარგი:პრეზიდენტები]] </noinclude> 7g6oeveb4fozj31z1ru8mze3i3bngv6 4816748 4816746 2025-06-19T18:21:03Z Jaba1977 3604 4816748 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ლატვიის პრეზიდენტები |სურათი = |სურათი2 = |სათაური = [[ლატვიის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">ლატვიის პრეზიდენტები</span>]] | სიასტილი = | სათსტილი = background:{{ფერი|ლატვია}} | ჯგუფსტილი = background:{{ფერი|ლატვია}} |სიაკლასი = hlist |ჯგუფი1= |სია1= * [[იანის ჩაკსტე]] * [[გუსტავ ზემგალსი]] * [[ალბერტს კვიესისი]] * [[კარლის ულმანისი]] * [[1940]]–[[1991]] ოკუპირებულია [[სსრკ]]-ს მიერ * [[გუნტის ულმანისი]] * [[ვაირა ვიკე-ფრეიბერგა]] * [[ვალდის ზატლერსი]] * [[ანდრის ბერზინში]] * [[რაიმონდს ვეიონისი]] * [[ეგილს ლევიტსი]] * [[ედგარ რინკევიჩი]] }} <noinclude> [[კატეგორია:ლატვიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:თარგი:პრეზიდენტები]] </noinclude> 7jmlssrv5ixg1lmrqzqoarqxnunxorf 0 92087 4816747 4551951 2025-06-19T18:20:48Z Jaba1977 3604 /* ლატვიის რესპუბლიკა (1991 წლიდან) */ 4816747 wikitext text/x-wiki '''ლატვიის პრეზიდენტი''' — [[ლატვია|ლატვიის]] სახელმწიფოს მეთაური, ირჩევს პარლამენტი 4 წლის ვადით. == ლატვიის პრეზიდენტების სია == === ლატვიის რესპუბლიკა (1922-1940) === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Janis Cakste.jpg|50პქ]] || [[იანის ჩაკსტე]] || [[14 ნოემბერი]] [[1922]] || [[14 მარტი]] [[1927]] |- |2. || [[ფაილი:Zemgals.jpg|50პქ]] || [[გუსტავ ზემგალსი]] ||[[4 აგვისტო]] [[1927]]|| [[4 სექტემბერი]] [[1930]] |- |3. || [[ფაილი:Kviesis.jpg|50პქ]] || [[ალბერტს კვიესისი]] ||[[4 სექტემბერი]] [[1930]] ||[[4 ნოემბერი]] [[1936]] |- |4. || [[ფაილი:Karlis_Ulmanis.jpg|50პქ]] || [[კარლის ულმანისი]] ||[[4 ნოემბერი]] [[1936]] ||[[21 ივლისი]] [[1940]] |} === ლატვიის რესპუბლიკა (1991 წლიდან) === {| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2 |- bgcolor="#D3D3D3" !! ! !! სურათი!! სახელი !! უფლებამოსილების <br /> დაწყება!! უფლებამოსილების <br /> დამთავრება |- |1. || [[ფაილი:Flickr - Saeima - 10.Saeimas deputāts Guntis Ulmanis.jpg|50პქ]] || [[გუნტის ულმანისი]] || [[7 ივლისი]] [[1993]]|| [[7 ივლისი]] [[1999]] |- |2. || [[ფაილი:Vaira Vike-Freiberga-13062007.jpg|50პქ]] || [[ვაირა ვიკე-ფრეიბერგა]] || [[8 ივლისი]] [[1999]]|| [[7 ივლისი]] [[2007]] |- |3. || [[ფაილი:Valdis Zatlers in 2011.jpg|50პქ]] || [[ვალდის ზატლერსი]] ||[[7 ივლისი]] [[2007]] || [[8 ივლისი]] [[2011]] |- |4. || [[ფაილი:Flickr - Saeima - 10.Saeimas deputāts Andris Bērziņš (ievēlēts no Vidzemes apgabala).jpg|50პქ]] || [[ანდრის ბერზინში]] || [[8 ივლისი]] [[2011]] || [[8 ივლისი]], [[2015]] |- |5. || [[ფაილი:Flickr - Saeima - 10.Saeimas deputāts Raimonds Vējonis.jpg|50პქ]] || [[რაიმონდს ვეიონისი]] || [[8 ივლისი]] [[2015]] || [[8 ივლისი]] [[2019]] |- |6. || [[ფაილი:Sergio Mattarella and Latvian President Levits at the 16th Arraiolos meeting (2) (cropped).jpg|50პქ]] || [[ეგილს ლევიტსი]] || [[8 ივლისი]], [[2019]] || [[8 ივლისი]], [[2023]] |- |7. || [[ფაილი:Edgars_Rinkēvičs,_Ministry_Of_Foreign_Affairs_of_Estonia_on_1_April_2022_(cropped).jpg|50პქ]] || [[ედგარ რინკევიჩი]] || [[8 ივლისი]] [[2023]] || დღემდე |} == რესურსები ინტერნეტში == * [https://archive.today/20120912105629/www.terra.es/personal2/monolith/latvia.htm ლატვიის პრეზიდენტების სია] {{ლატვია}} {{ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:ლატვია]] [[კატეგორია:ევროპის ქვეყნების პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ლატვიის პრეზიდენტები|*]] 8jw50yc93bb185rb6frejagk93cr79o 0 97763 4816883 4669488 2025-06-20T05:11:27Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816883 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სახელი = ალან პრაისი |სურათი = |სათაური = |სურათისზომა = |ფონი = solo_singer |ნამდვილისახელი = |მეტსახელი = |დაიბადა = {{Birth date and age|df=yes|1942|04|19}} |გარდ = |წარმოშობა = [[ფეტფილდი]], დარემი, [[ინგლისი]] |ინსტრუმენტი = პიანინო, ვოკალი, ბასი, გიტარა |ჟანრი = [[როკ-მუსიკა|როკი]], [[ბლუზ-როკი]], [[პოპი]], [[ფსიქოდელიური როკი]] |საქმიანობა = მუსიკოსი, კომპოზიტორი |აქტიურობის წლები = [[1961]]–დღემდე |ლეიბლი = |ასოციაციები = The Alan Price Rhythm and Blues Combo, The Alan Price Set, Price and Fame, Alan Price and Friends, [[The Animals]], [[ერიკ ბერდონი]], The Electric Blues Company, [[ბობი ტენჩი]], [[Zoot Money]] |საიტი = |წევრები = |ყოფილი წევრები = |აღსანიშნავი ინსტრუმენტები = [[Vox Continental]], [[RMI Electra Piano]] }} '''ალან პრაისი''' (დ. [[19 აპრილი]], [[1942]]) — [[ბრიტანეთი|ბრიტანელი]] მუსიკოსი, რომელმაც სახელი გაითქვა, როგორც მუსიკალურ ჯგუფ [[The Animals]]-ის კლავიშისტმა. მუსიკოსს ბრიტანეთის მუსიკალურ ჩარტებში პირველობა ჯგუფის „[[The House of the Rising Sun]]“-მა. The Animals-ის დატოვების შემდეგ [[რენდი ნიუმენის]] სიმღერებით წარდგა ფართო აუდიტორიის წინაშე, დიდი წარმატებით. მოგვიანებით პრაისი უძღვებოდა საკუთარ ტელეგადაცემას და ასევე წარმატებით აფორმებდა მუსიკალურად კინოფილმებს და იღებდა მონაწილეობას მათ გადაღებაში. == კარიერა == პრაისმა ჯგუფი დატოვა 1965 წლის მაისში და ჩამოაყალიბა The Alan Price Set. მის შემადგენლობაში ალან პრაისის (ვოკალი, კლავიშებიანები) გარდა შედიოდნენ: კლაივ ბეროუზი (ბარიტონი საქსოფონი), სტივ გრეგორი (ტენორი საქსოფონი), ჯონ უოლტერსი (საყვირი), პიტერ კირტლი (გიტარა), როდ სლეიდი (ბას გიტარა) და როი მილზი (დასარტყმელი საკრავები). იმავე წელს პრაისმა ითამაშა ფილმში „[[არ მიიხედო]]“. ==დისკოგრაფია== ;სტუდიური ალბომები *''[[The Price to Play The Alan Price Set]]'' ([[Decca Records|Decca]]) 1966 *''A Price on His Head'' (Decca) 1967 *''O Lucky Man!'' ([[Warner Music Group|Warner Bros.]]) 1973<ref name="Alan Price Allmusic billboard charts">{{cite web|url=http://www.allmusic.com/artist/alan-price-p19963/charts-award|title=Alan Price, Billboard 200 charts |publisher=allmusic.com|accessdate=3 March 2012}}</ref> *''Savaloy Dip'' ([[Reprise Records|Reprise]]) 1974 (მხოლოდ რვაარხიან კასეტაზე, ხელახლა გამოიცა 2016 წელს) – (Omnivore Recordings) 2016<ref>{{Cite web|title = Savaloy Dip|url = http://omnivorerecordings.com/music/savaloy-dip/|website = Omnivore Recordings|access-date = 2016-02-12|archiveurl = https://web.archive.org/web/20160220223916/http://omnivorerecordings.com/music/savaloy-dip/|archivedate = 2016-02-20}}</ref> *''[[Between Today and Yesterday]]'' (Warner Bros.) 1974 – ბრიტანეთი: #9 *''Metropolitan Man'' ([[Polydor]]) 1975 *''Shouts Across the Street'' (Polydor) 1976 *''Alan Price'' (Polydor) 1977, აშშ: #187<ref name="Alan Price Allmusic billboard charts"/> *''England My England'' (Jet) 1978, აშშ-ში გამოვიდა, როგორც ''Lucky Day'' *''Rising Sun'' (Jet) 1980 *''Geordie Roots & Branches'' (MWM Productions) 1983 *''Travellin' Man'' (Trojan Records) 1986 *''Liberty'' (Ariola) 1989 *''Based on a True Story'' (Apaloosa) 2002 ==რესურსები ინტერნეტში== *{{cite web|url=http://www.makingtime.co.uk/animals.html| author=Making Time|title=Alan Price and the Animals|publisher=Making Time.com|accessdate=20 January 2009| archiveurl= https://web.archive.org/web/20090220102152/http://www.makingtime.co.uk/animals.html| archivedate= 20 February 2009 | deadurl= no}} *{{cite web|url=http://alanprice.absoluteelsewhere.net/biography.html| author=Absolute Elsewhere| title=Alan Price (WIP) |publisher=Web Works Unlimited|accessdate=21 January 2009| archiveurl= https://web.archive.org/web/20090204003646/http://alanprice.absoluteelsewhere.net/biography.html| archivedate= 4 February 2009 | deadurl= no}} *{{cite web| url=http://www.dawneden.com/price.html| author=Dawn Eden| title=Alan Price interview| publisher=Goldmine 1995-12-01| accessdate=20 January 2009| archiveurl=https://web.archive.org/web/20081121153101/http://dawneden.com/price.html| archivedate=2008-11-21}} *{{cite web|url={{Allmusic|class=artist|id=p19963|pure_url=yes}}|title=Alan Price full credits| publisher=allmusic.com| accessdate=20 February 2009}} * {{imdb name|696771}} *{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?gl=GB&hl=en-GB&v=no2ICU58Cgk|title=Live version of "Rosetta" with Price and Fame|publisher=youtube.com|accessdate=3 March 2012}} * [//www.alanprice.absoluteelsewhere.net/ არაოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:პრაისი, ალან}} [[კატეგორია:ბრიტანელი მუსიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1942]] [[კატეგორია:დაბადებული 19 აპრილი]] [[კატეგორია:როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შესული შემსრულებლები]] 6pkeybtgaamu7zqhqd5lizixzlfgfa0 0 99859 4817007 4488907 2025-06-20T10:57:50Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817007 wikitext text/x-wiki '''ანსამბლი''' — მუსიკალური ნომერი ორი ან მეტი შემსრულებლისთვის. შემსრულებელთა რაოდენობის მიხედვით განარჩევენ შემდეგ ანსამბლებს: [[დუეტი]] (2 შემსრულებელი), [[ტრიო]] (3), [[კვარტეტი]] (4), [[კვინტეტი]] (5), [[სექსტეტი]] (6), [[სეპტეტი]] (7), [[ოქტეტი]] (8), [[ნონეტი]] (9). ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://digitalgallery.nypl.org/nypldigital/dgkeysearchresult.cfm?keyword=music Music, Historical images] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121018064737/http://digitalgallery.nypl.org/nypldigital/dgkeysearchresult.cfm?keyword=music |date=2012-10-18 }} * [http://www.band-book.com/ Bands and Musician Listing] * [http://www.vivremusicale.org Vivre Musicale] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130206085857/http://vivremusicale.org/ |date=2013-02-06 }} * [http://www.youtube.com/watch?v=X-oERF0CqtM The Harp That Once Through Tara's Hall (Sara Banleigh at Lincoln Center)] {{ესკიზი-მუსიკა}} [[კატეგორია:მუსიკა]] 1gwxfjlprkzfqe1p7fzhr3byrb8ju1y 0 101327 4816831 4680143 2025-06-20T01:39:50Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 3 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816831 wikitext text/x-wiki {{მმ*|ღოღობერიძე}} {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ავთანდილ ღოღობერიძე |სურათი = Avtandil Gogoberidze (1922–1980) — FC Dinamo Tbilisi Striker (1945–1961).jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ავთანდილ ნიკოლოზის ძე ღოღობერიძე<ref name="Lelo_1980_N227">{{სტატია |სათაური = ავთანდილ ღოღობერიძე |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/197411/1/Lelo_1980_N227.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 25 ნოემბერი, 1980 |ნომერი = 227 (6788) |გვერდები = 3 }}</ref> |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1922|8|3}} |დაბადების ადგილი = [[სოხუმი]],<br/>[[აფხაზეთის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|აფხაზეთის ასსრ]],<br/>[[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]],<br/>[[ამიერკავკასიის სოციალისტური ფედერაციული საბჭოთა რესპუბლიკა|ამიერკავკასიის სფსრ]],<br/>[[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]] |გარდაცვალების თარიღი = [[20 ნოემბერი]], [[1980]] <br/> (58 წლის) |გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]],<br/>[[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]] |სიმაღლე = 171 [[სანტიმეტრი|სმ]] |პოზიცია = [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] |ახალგაზრდული წელი1 = 1939 |ახალგაზრდული კლუბი1 = [[პიშჩევიკი სოხუმი (საფეხბურთო კლუბი)|პიშჩევიკი სოხუმი]] |წელი1 = 1940–1941 |წელი2 = 1945–1961 |კლუბი1 = [[დინამო სოხუმი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო ს.]] |კლუბი2 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბ.]] |მატჩი1 = ? |მატჩი2 = 341 |გოლი1 = |გოლი2 = 127 |ეროვნული წელი1 = 1952–1954 |ეროვნული ნაკრები1 = [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|სსრ კავშირი]] |ეროვნული მატჩი1 = 3 |ეროვნული გოლი1 = 1 |გაწვრთნის წელი1 = 1961–1962 |გაწვრთნის წელი2 = 1963–1965 |გაწვრთნის წელი3 = 1966–1967 |გაწვრთნილი კლუბი1 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] {{Tooltip|(დ.)|გუნდის უფროსი/დირექტორი}} |გაწვრთნილი კლუბი3 = [[ლოკომოტივი თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|ლოკომოტივი თბილისი]] |მედლის თარგები = }} '''ავთანდილ ღოღობერიძე''', ასევე ცნობილი მეტსახელით '''ბასა'''<ref>{{სტატია |ავტორი = პაიჭაძე, ბორის. |სათაური = ჩვენი ბასა! |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/197411/1/Lelo_1980_N227.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 25 ნოემბერი, 1980 |ნომერი = 227 (6788) |გვერდები = 3 }}</ref><ref>[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/206780/1/Lelo_1976_N191.pdf ბასა] // [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]], 26 სექტემბერი, 1976, № 191 (5741), გვ. 2.</ref><ref group="კომ.">თენგიზ ღოღობერიძე იხსენებს: „მეტსახელი ბასა ბავშვობიდანვე შეურქმევიათ მამაჩემისთვის. ეს სოხუმში მომხდარა. თურმე, მამას ბავშვობიდანვე უჭირდა „ზ“-ს გამოთქმა, ჰოდა, ერთხელაც თანატოლებთან მოხვედრილს რუსული აბრა წაუკითხავს, „ოვოშჩნაია ბაზა“ რომ ეწერა ზედ. წაუკითხავს და „ოვოშჩნაია ბასაო“ ასე გამოუთქვამს. „ბასაც“ მაშინ უწოდებიათ. იხ. [https://archive.today/20221015151353/http://kartuli.kvira.ge/2020/08/03/3-%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1-%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97/ 3 აგვისტოს ფეხბურთელი ავთანდილ ღოღობერიძე დაიბადა]</ref> (დ. [[3 აგვისტო]], [[1922]], [[სოხუმი]], [[აფხაზეთის სსრ]], [[ამიერკავკასიის სოციალისტური ფედერაციული საბჭოთა რესპუბლიკა|ამიერკავკასიის სფსრ]] — გ. [[20 ნოემბერი]], [[1980]], [[თბილისი]], [[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]]) — [[ქართველები|ქართველი]] [[ფეხბურთელი]] და [[ფეხბურთი]]ს მწვრთნელი. თამაშობდა [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველისა]] და [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელის]] პოზიციაზე.<ref>{{cite web |url = http://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html |title = Первенство СССР по футболу 1950. Справочник-календарь |accessdate = 2018-12-22 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20210418110218/https://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html |archivedate = 2021-04-18 }}</ref><ref group="კომ.">Первенство СССР по футболу 1950. Справочник-календарь. Справочник знакомит читателей с предстоящим футбольным сезоном 1950 года, а также расскажет о прошедшем сезоне 1949 года, других футбольных событиях в СССР. ''[http://www.rusteam.permian.ru/players/granatkin.html Гранаткин В.А.], [http://footballophil.livejournal.com/4305.html Ильин С.В.] (сост.),'' М.: "Физкультура и спорт", 1950. — გვ. 13, გვ. 34.</ref><ref>{{cite web |url = http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |title = Всё о футболе. Страны. Клубы. Турниры. Футболисты. Тренеры. Судьи |accessdate = 2018-12-22 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20190114153448/http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |archivedate = 2019-01-14 }}</ref><ref group="კომ.">Всё о футболе. Страны. Клубы. Турниры. Футболисты. Тренеры. Судьи. ''[https://web.archive.org/web/20190114213220/http://footballfacts.ru/autors/257785 Соскин Александр Максимович] (сост.),'' М.: "Физкультура и спорт", 1972. — გვ. 290.</ref> იცავდა [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოსა“]] და [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების]] ღირსებას. [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი]] (1951),{{sfn-2|Винокуров В. И.|1972|გვ=290.}}{{sfn-2|Соскин А. М.|1972|გვ=290.}} საქართველოს დამსახურებული მწვრთნელი, [[შრომის წითელი დროშის ორდენი]]სა<ref>{{cite web |url = https://naukaprava.ru/pdf/159/15944.pdf |title = Сборник указов Президиума Верховного Совета СССР о награждении орденами и медалями СССР, Июль 1957, № 27 (120). — С. 17. |work = Научно-практическая электронная библиотека «Наука права» }}</ref> და [[ვახტანგ გორგასლის ორდენი|ვახტანგ გორგასლის მეორე ხარისხის ორდე­ნის]] კავალერი. [[დიდი სამამულო ომი]]ს მონაწილე. ყველა დროის ერთ-ერთი უდიდესი ქართველი ფეხბურთელი.<ref name="Lelo_1980_N227" /> == კარიერა == ===საკლუბო=== ავთანდილ ღოღობერიძე სოხუმში, 1922 წლის 3 აგვისტოს დაიბადა. ფეხბურთის თამაშიც აქვე, სოხუმის ბავშვთა გუნდში დაიწყო. 1939 წელს [[სოხუმი]]ს „პიშჩევიკის“ რიგებში თამაშობდა, 1940–1941 წლებში კი [[დინამო სოხუმი (საფეხბურთო კლუბი)|სოხუმის „დინამოში“]]. 1944 წელს ქვეყნის [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|პირველ გუნდში]] მიიწვიეს, სადაც 1961 წლამდე ასპარეზობდა. [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოს“]] ძირითად შემადგენლობაში [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატის]] ფარგლებში პირველად 1945 წლის 13 მაისს, [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1945|საკავშირო პირველობის]] მე-8 ტურის კალენდარულ მატჩში, ლენინგრადის „დინამოს“ წინააღმდეგ გამოვიდა მინდორზე.<ref group="კომ.">შეხვედრა [[ბორის პაიჭაძის ეროვნული სტადიონი|თბილისის „დინამოს“ სტადიონზე]] გაიმართა და მას 30 ათასი ფეხბურთის გულშემატკივარი დაესწრო.</ref> დინამოელებმა თამაში ასეთი შემადგენლობით დაიწყეს: [[ვალტერ სანაია]], [[გრიგოლ გაგუა]], ბორის ფროლოვი, [[არჩილ კიკნაძე (ფეხბურთელი)|არჩილ კიკნაძე]], [[მიხეილ ბერძენიშვილი]], გრიგოლ ჭელიძე, [[გაიოზ ჯეჯელავა]], [[გიორგი ანთაძე]], [[ვიქტორ პანიუკოვი]], ვიქტორ ბერეჟნოი და ავთანდილ ღოღობერიძე. დაპირისპირება [[ვიქტორ პანიუკოვი]]ს დუბლის წყალობით თბილისელთა გამარჯვებით, ანგარიშით 2–1 დამთავრდა.<ref>{{cite web |url = https://footballfacts.ru/match/7472-dinamotbilisidinamoleningrad20 |title = «Динамо» Тб. 2–1 «Динамо» Ленинград |work = Footballfacts.ru }}</ref> თბილისის „დინამოს“ მაისურით [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატის]] ფარგლებში ბოლოჯერ 1961 წლის 26 აპრილს, საკავშირო ჩემპიონატის მე-4 ტურის კალენდარულ მატჩში, [[სკა დონის როსტოვი (საფეხბურთო კლუბი)|დონის როსტოვის სკა-ს]] წინააღმდეგ ითამაშა.<ref group="კომ.">შეხვედრა [[დონის როსტოვი]]ს „როსტსელმაშის“ სტადიონზე გაიმართა. თბილისელთაგან ბურთი როსტოველთა კარში თენგიზ მელაშვილმა მატჩის 41-ე წუთზე გაიტანა.</ref> თბილისელთა შემადგენლობაში თამაშობდნენ: [[სერგო კოტრიკაძე]], [[გივი ჩოხელი]], ედუარდ თორაძე, გივი ხოჭოლავა, [[ჯემალ ზეინკლიშვილი]], [[გიორგი სიჭინავა]], თენგიზ მელაშვილი, [[შოთა იამანიძე]], [[ზაურ კალოევი]], ავთანდილ ღოღობერიძე და [[მიხეილ მესხი]]. შეხვედრა როსტოველთა გამარჯვებით, ანგარიშით 3–1 დამთავრდა.<ref>СКА Ростов-на-Дону 3–1 «Динамо» Тбилиси // {{cite web |url = https://footballfacts.ru/match/58358-skarostovnadonudinamotbilisi31 |title = Чемпионат СССР 1961 }}</ref><ref>{{cite web |url = https://fc-dynamo.ru/champ/prot.php?id=368100 |title = СКА (Ростов-на-Дону) 3–1 "Динамо" (Тб.) |work = fc-dynamo.ru }}</ref> საბჭოთა კავშირის უმაღლეს ლიგაში ჩაატარა 341 მატჩი (127 გოლი). თბილისის „დინამოს“ რეკორდსმენი საბჭოთა კავშირის უმაღლეს ლიგაში ჩატარებული მატჩებისა და გატანილი ბურთების მიხედვით. საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატების ორგზის მეორე (1951, 1953) და ოთხგზის მესამე (1946, 1947, 1950, 1959) პრიზიორი. საბჭოთა კავშირის თასის ორგზის ფინალისტი (1946, 1960). საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატების ორგზის საუკეთესო ბომბარდირი (1951, 1954), გრიგორი ფე­დოტოვის „ასიანთა კლუბის“ წევრი (143 გოლი). ===სანაკრებო=== ღოღობერიძის დებიუტი [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნულ ნაკრებში]] შედგა [[15 ივლისი|15 ივლისს]], 1952 წლის ზაფხულის ოლიმპიადაზე [[ბულგარეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ბულგარეთის]] წინააღმდეგ. საბჭოთა კავშირის ნაკრებში ითამაშა სამი მატჩი (1 გოლი). ===სამწვრთნელო=== სათამაშო კარიერის დამთავრების შემდეგ სამწვრთნელო საქმიანობა განაგრძო. სხვადასხვა დროს იყო თბილისის „დინამოსა“ (1961–19­62) და თბილისის „ლოკომოტივის“ (1966–19­67) მთავარი მწვრთნე­ლი, თბილისის „დინამოს“ გუნდის უფროსი (1962­–1965). == მიღწევები == [[ფაილი:Newspaper Lelo № 43 (484). 1951, October 12.jpg|thumb|right|230პქ|<center>გაზ. „ლელო“, 12 ოქტომბერი, 1951</center>]] === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|საქართველოს სსრ}} [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი]] * {{Silver2}} ვიცე-ჩემპიონი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1951|1951]], [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1953|1953]] * {{Bronze3}} ბრინჯაოს პრიზიორი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1946|1946]], [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1947|1947]], [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1950|1950]], [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1959|1959]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|საბჭოთა კავშირის თასი]] * [[File:Cup Finalist.png]] ფინალისტი: 1946 <ref>«Спартак» Москва 3–2 «Динамо» Тб. / {{cite web |url = http://footballfacts.ru/matches/162399-spartak-moskva-dinamo-tbilisi-3-2 |title = Кубок СССР 1946. Финал }}</ref> === ინდივიდუალური === * [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატის]] საუკეთესო ბომბარდირი: 1951<ref name="USSR (Soviet Union) - List of Topscorers">[http://www.rsssf.com/tablesu/ussrtops.html USSR (Soviet Union) - List of Topscorers]. ''rsssf.com''</ref> * გრიგორი ფედოტოვის კლუბის წევრი: 127 გოლი * საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი: 1951 <ref name="Lelo_1980_N227" /> ; {{Tooltip|33 საუკეთესო|საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში დასახელებულია შემდეგ ნომრად:}} * №1: 1951, 1953, 1954 * №2: 1950, 1952, 1955, 1959 * №3: 1956 == ფაქტები == [[ფაილი:ავთანდილ ღოღობერიძე.jpg|thumb|left|150პქ|<center>ბასა ღოღობერიძე <br />{{სსრკ სპორტის დამსახურებული ოსტატი|17.03.1951}} [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი#სპორტის დამსახურებული ოსტატები ფეხბურთში|'''№ 770''']]</center>]] საყოველთაოდ აღიარებულია ყველა დროის ერთ-ერთ უდიდეს ქართველ ფეხბურთელად. სპორტული ჟურნალისტებისა და სპეციალისტების, ასევე, ფეხბურთის გულშემატკივრებისა და მისი თანაგუნდელების შეფასებით, შედის იმ ფეხბურთელთა რიცხვში, რომელთაც [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოს“]] ისტორიაში განუმეორებელი კვალი დატოვეს. ავთანდილ ღოღობერიძე რვაჯერ იყო დასახელებული საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში.<ref>[http://ru.unionpedia.org/Список_33_лучших_футболистов_сезона_в_СССР 33 лучших футболистов сезона в СССР]. ''ru.unionpedia.org''</ref><ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/685003 საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სია]. ''dic.academic.ru''</ref><ref group="კომ.">საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიის შედგენა ხდებოდა [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი]]ს სეზონის შედეგების მიხედვით 1926 წლიდან არარეგულარულად, ხოლო 1948 წლიდან — ყოველწლიურად (1954 წლის გარდა). თავდაპირველად საუკეთესოებს ავლენდნენ გაზეთები „კრასნი სპორტი“ («Красный спорт»), ხოლო შემდეგ ჟურნალი „ფიზკულტურა და სპორტი“ («Физкультура и спорт»). 1933 წლიდან საუკეთესოთა სიის დამტკიცება ხდებოდა საბჭოთა კავშირის სახალხო კომისართა საბჭოსთან არსებული ფიზიკური კულტურის უმაღლესი საბჭოს, 1938 წლიდან — საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის სექციის, ხოლო 1959 წლიდან — საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაციის მიერ. 1930 წლიდან სია წარმოადგენდა ფეხბურთელთა სამ სიმბოლურ შემადგენლობას იმ მოთამაშეთაგან, რომელთაც მიღწეული სეზონური მაჩვენებლებიდან გამომდინარე აკუთვნებდნენ შესაბამის ნომერს (№ 1, № 2 და № 3). 1928 წელს სიაში შეიყვანეს 44 ფეხბურთელი, ხოლო 1938 წელს — ქვეყნის 55 საუკეთესო მოთამაშე. საბჭოთა ფეხბურთის მთელი ისტორიის მანძილზე 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში სულ 616 ფეხბურთელი იყო წარმოდგენილი.</ref><ref>[http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html Всё о футболе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190114153448/http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |date=2019-01-14 }} // М.: "Физкультура и спорт", 1972. — გვ. 290.</ref> [[1956]] წლის პირველ სექტემბერს საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულებით საქართველოს სს რესპუბლიკაში ფიზიკური კულტურისა და სპორტის განვითარების საქმეში აქტიური მონაწილეობისა და 1956 წლის სსრ კავშირის ხალხთა სპარტაკიადაზე მაღალი სპორტული მიღწევებისათვის ავთანდილ ნიკოლოზის ძე ღოღობერიძე დაჯილდოვდა საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საპატიო სიგელით.<ref name="Lelo_1956_N73">{{სტატია |სათაური = ბრძანებულება საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმისა საქართველოს სსრ სპორტსმენების საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საპატიო სიგელით დაჯილდოების შესახებ |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/218644/1/Lelo_1956_N73.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 5 სექტემბერი, 1956 |ნომერი = 73 (983) |გვერდები = 1 }}</ref><ref name="ლელო-1956-73(983)">{{სტატია |სათაური = საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულება |ბმული = https://archive.today/20220218174623/https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgOsE-DsslzI0GHQ9k4jyXSaDBubUKo7jSTsDHkJz-1uGZiJzQUpjFSgWXyY2mIBjH4EJiadD8yknnAV5QONbQJdChW8lggpE_D5o8RwaZo9_BzDZINK5iEvAVDG2N9XrUnynZ8fi5EswsjtybYpQbv5L-zAPP27Gvw9hW73NvAk2djgd8k8uGMWhcstg=s1252 |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 5 სექტემბერი, 1956 |ნომერი = 73 (983) |გვერდები = 1 }}</ref> [[1968]] წელს თბილისის „დინამოს“ სტადიონის რადიორედაქციამ გამოაცხადა კონკურსი-კითხვარი, რომელსაც უნდა გამოევლინა საქართველოს ფეხბურთელთა სიმბოლური ნაკრები 1921 წლიდან 1968 წლამდე. რადიორედაქციამ მიიღო 780 საკონსკურსო წერილი. მიღებული წერილების საფუძველზე ავთანდილ ღოღობერიძე 708 ხმით აღნიშნული სიმბოლური ნაკრების შემადგენლობაში მოხვდა. გამოკითხვის შედეგად, საქართველოს 1921–1968 წლების სიმბოლურ ნაკრებში შევიდნენ: მეკარე: [[ვლადიმერ მარღანია]]; მცველები: [[ვლადიმერ ელოშვილი]], [[ნიაზ ძიაპშიპა]], [[მურთაზ ხურცილავა]], [[გივი ჩოხელი]]; ნახევარმცველები: [[გიორგი სიჭინავა]], [[შოთა იამანიძე]]; თავდამსხმელები: [[სლავა მეტრეველი]], [[ბორის პაიჭაძე]], ავთანდილ ღოღობერიძე, [[მიხეილ მესხი]].<ref>{{სტატია |ავტორი = |სათაური = პაიჭაძე და ძმანი მისნი... რადიორედაქციის კონკურსის შედეგად |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/182266/1/Lelo_1968_N95.pdf |ენა = |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |სახეობა = |წელი = 16 მაისი, 1968 |ტომი = |ნომერი = 95 (3579) |გვერდები = 2–3 }}</ref><ref>[https://archive.today/20220301124537/https://mygoals.ge/1921-1968-saqartvelos-nakrebi/ საქართველოს ნაკრები 1921–1968]. ''mygoals.ge''</ref> გაზეთ „[[სარბიელი]]ს“ ინიციატივით, [[1998]] წელს გულშემატკივრებმა (გამოკითხვაში მონაწილეობა მიიღო 837-მა მკითხველმა) საქართველოს [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] საუკეთესო ფეხბურთელი, მწვრთნელი და სიმბოლური ნაკრები დაასახელეს. გამოკითხვის შედეგად ავთანდილ ღოღობერიძე საქართველოს XX საუკუნის მეექვსე საუკეთესო ფეხბურთელად და სიმბოლური ნაკრების წევრად დასახელდა.<ref name="XX საუკუნის რჩეულები">[https://archive.today/20211121023227/https://mygoals.ge/xx-saukunis-rcheulebi/ XX საუკუნის რჩეულები]. ''mygoals.ge''</ref><ref>{{სტატია |სათაური = საქართველოს ყველა დროის საუკეთესონი |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/365270/1/Sarbieli_1998_N238.pdf |გამოცემა = „[[სარბიელი]]“ |წელი = 26 დეკემბერი, 1998 |ნომერი = 238 (773) |გვერდები = 6–7 }}</ref> ავთანდილ ღოღობერიძე არჩეული იყო თბილისის საქალაქო საბჭოს ხუთი მოწვევის დეპუტატად.<ref name="Lelo_1980_N227" /> ავთანდილ ღოღობერიძეს ეკუთვნის თითქმის ყველა ინდივიდუალური რეკორდი – 17 წლის მანძილზე იგი გამოდიოდა თბილისის „დინამოში“ და ჩემპიონატებში ყველაზე მეტი, 341 მატჩი ჩაატარა მის შემადგენლობაში, 10 წლის მანძილზე, 1951 წლიდან, გუნდის უცვლელი კაპიტანი იყო. მან გაიტანა ყველაზე მეტი, 127 ბურთი, ზოგადად და 25 – ერთ სეზონში, ექვსჯერ გახდა გუნდის საუკეთესო ბომბარდირი და ერთხელ, 1951 წელს საკავშირო ჩემპიონატის ბომბარდირი (16).<ref name="USSR (Soviet Union) - List of Topscorers" /> 1963 წელს გამოიცა მისი წიგნი სათაურით „ბურთით ცხრა მთას იქით“. 1967 წელს მძიმე ავტოკატასტროფის შემდეგ პარალიზებული, სარეცელს იყო მიჯაჭვული. 1976 წელს, განახლებული „დინამოს“ სტადიონის გახსნისას, ფეხებწართმეული ბასა მინდორზე თანაგუნდელებმა ხელში აყვანილი შეიყვანეს. მას ფეხზე მდგომი 75 ათასი მაყურებელი უკრავდა ტაშს. [[2004]] წელს, [[ფიფა]]-ს [[საუკუნე|საუკუნოვან]] იუბილესთან დაკავშირებით [[საქართველოს ფოსტა]]მ გამოსცა 4-მარკიანი სერია. ერთ-ერთზე, 30 თეთრის ღირებულების [[საფოსტო მარკა]]ზე ავთანდილ ღოღობერიძეა გამოსახული. == გალერეა == <center><gallery> Basa statue.JPG|<center>ღოღობერიძის ბიუსტი Avtandil Gogoberidze 2022 stamp of Georgia.png|<center>საიუბილეო [[საფოსტო მარკა|მარკა]]</center><ref group="კომ.">ავთანდილ ღოღობერიძე. 2022 წელი.</ref> Stamps of Georgia, 2004-13.jpg|<center>საიუბილეო [[საფოსტო მარკა|მარკა]]</center><ref group="კომ.">ავთანდილ ღოღობერიძე. ფიფა-ს 100 წელი.</ref> Basa statue full.JPG|<center>ღოღობერიძის ბიუსტი</center> </gallery></center> ==ლიტერატურა== {{Refbegin}} * {{წიგნი |ავტორი = მჭედლიშვილი, კოტე |ნაწილი = |სათაური = სსრ კავშირის ფეხბურთელთა ნაკრები |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aსსრ+კავშირის+ფეხბურთელთა+ნაკრები |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საბჭ. საქართველო |წელი = 1975 |ტომი = |გვერდები = 126 |გვერდნი = 134 |isbn = |ref = მჭედლიშვილი, კ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ტორაძე, გულბათ |ნაწილი = |სათაური = ქართული ფეხბურთის დიდოსტატები |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aქართული+ფეხბურთის+დიდოსტატები |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საბჭ. საქართველო |წელი = 1987 |ტომი = |გვერდები = 47–61 |გვერდნი = 70 |isbn = |ref = ტორაძე, გ. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Винокуров В. И.; Владимиров В.Г. |ნაწილი = |სათაური = Всё о футболе |ორიგინალი = |ბმული = https://catalog.belstu.by/catalog/books/doc/137722 |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = Соскин А. М. (сост.) |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1972 |ტომი = |გვერდები = 290 |გვერდნი = 448 |isbn = |ref = Винокуров В. И. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Соскин А. М. (сост.) |ნაწილი = |სათაური = Всё о футболе. Страны. Клубы. Турниры. Футболисты. Тренеры. Судьи |ორიგინალი = |ბმული = https://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1972 |ტომი = |გვერდები = 290 |გვერდნი = 448 |isbn = |ref = Соскин А. М. }} {{Refend}} ==ბიბლიოგრაფია== {{Refbegin}} * {{წიგნი |ავტორი = ანთაძე, გიორგი |სათაური = ფეხბურთელის მოგონებანი |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aფეხბურთელის+მოგონებანი |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საბჭ. საქართველო |წელი = 1958 |გვერდები = |გვერდნი = 87 |ref = ანთაძე, გ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ბერიშვილი, ელგუჯა |სათაური = ქართული სპორტის ოქროს წიგნი |ბმული = https://archive.today/20200101050101/https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/163020 |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = პალიტრა L |წელი = 2013 |გვერდები = 187 |გვერდნი = 371 |isbn = |ref = ბერიშვილი, ე. }} * {{წიგნი |ავტორი = გაგუა, ოთარ |სათაური = საფეხბურთო ჩუქურთმის დიდოსტატი გაიოზ ჯეჯელავა |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aსაფეხბურთო+ჩუქურთმის+დიდოსტატი+გაიოზ+ჯეჯელავა |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საქ. სპ. ჟურნ. ასოც. გამ-მა |წელი = 2015 |გვერდნი = 208 |isbn = |ref = გაგუა, ო. }} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |სათაური = საკლუბო გუნდების შედეგები სსრ კავშირის ჩემპიონატებში : უმაღლესი ლიგა, 1936–1991 |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aსაკლუბო+გუნდების+შედეგები+საბჭოთა+კავშირის+ჩემპიონატებში |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = |წელი = 2001 |გვერდნი = 52 |isbn = |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |სათაური = თბილისის „დინამო“ : ციფრები, ფაქტები, კომენტარები, 1936–1989 |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000001/ |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = |წელი = 2002 |გვერდები = |გვერდნი = 41 |isbn = |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |სათაური = თბილისის „დინამო“ ციფრებში, 1936–1989 |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000001/ |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = სტამბა–96 |წელი = 1999 |გვერდნი = 33 |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{წიგნი |ავტორი = პაიჭაძე, ბ., ქორქია, ბ. |სათაური = ბრძოლა ოქროს ქალღმერთისათვის : „დინამოს“ ისტორია |ორიგინალი = |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/452298/1/Brdzola_Oqros_Qalghmertisatvis_1960.pdf |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = ნაკადული |წელი = 1960 |გვერდები = |გვერდნი = 131 |ref = პაიჭაძე, ბ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ტორაძე, გულბათ |სათაური = ქართული ფეხბურთი : მოთამაშეები, გუნდები, წარსულის ფურცლები |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aქართული+ფეხბურთი |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = |წელი = 1997 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = ტორაძე, გ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ტორაძე, გულბათ |სათაური = ქართული ფეხბურთი ჩემს ცნობიერებაში |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aქართული+ფეხბურთი+ჩემს+ცნობიერებაში |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = ფავორიტი პრინტი |წელი = 2013 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = ტორაძე, გ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ტორაძე, გულბათ |სათაური = ქართული ფეხბურთის დიდოსტატები |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/ec/en/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=200%3Aქართული+ფეხბურთის+დიდოსტატები |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საბჭ. საქართველო |წელი = 1987 |გვერდები = 19–26 |გვერდნი = 70 |ref = ტორაძე, გ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ღოღობერიძე, ავთანდილ |სათაური = ბურთით ცხრა მთას იქით |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/418398 |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საქ. ჟურნალისტთა კავშირი |წელი = 1963 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = ტორაძე, გ. }} * {{წიგნი |ავტორი = ყიფიანი, ედიშერ |სათაური = ბურთი და მოედანი : ნარკვევები ქართველ სპორტსმენებზე |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00007663/ |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = საბლიტგამი |წელი = 1954 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = ყიფიანი, ე. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Гранаткин, В. А.; Ильин, С. В. |სათაური = Первенство СССР по футболу 1950. Справочник-календарь |ბმული = http://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1950 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = Гранаткин, В. А.; Ильин, С. В.. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Гранаткин, В. А.; Ильин, С. В. |სათაური = Справочник по футболу. Первенство СССР 1950 г. (II круг) |ბმული = http://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-spravochnik-po-futbolu-pervenstvo-sssr-1950-g-ii-krug_7f0f409dc3d.html |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1950 |გვერდები = |გვერდნი = |ref = Гранаткин, В. А.; Ильин, С. В.. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Винокуров В. И.; Владимиров В.Г. |სათაური = Всё о футболе |ბმული = https://catalog.belstu.by/catalog/books/doc/137722 |პასუხისმგებელი = Соскин А. М. (сост.) |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1972 |გვერდები = 295–296 |გვერდნი = 448 |ref = Винокуров В. И. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Соскин А. М. (сост.) |სათაური = Всё о футболе. Страны. Клубы. Турниры. Футболисты. Тренеры. Судьи |ბმული = https://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |ადგილი = М. |გამომცემლობა = ФиС |წელი = 1972 |გვერდები = 295–296 |გვერდნი = 448 |ref = Соскин А. М. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Торадзе, Гулбат. |სათაური = Футбол на всю жизнь |ბმული = https://russianclub.ge/components/com_jooget/file/football.pdf |ადგილი = Тб. |გამომცემლობა = Русский клуб |წელი = 2007 |გვერდები = 67–68 |გვერდნი = 728 |ref = Торадзе, Г. }} * {{რუსული წიგნი |ავტორი = Шваб, П.Г. |სათაური = Энциклопедия советского футбола. Том 1 |ბმული =https://www.studmed.ru/shvab-pg-enciklopediya-sovetskogo-futbola-tom-1_bb34f86ceb4.html |ადგილი = Черновцы |გამომცემლობა = Раенная типография |წელი = 1994 |გვერდები = 110 |გვერდნი = 128 |ref = Шваб, П.Г. }} {{Refend}} == პერიოდიკა == {{Refbegin}} * {{სტატია |ავტორი = |სათაური = თბილისის „დინამოს“ მწვრთნელები |ბმული = http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/194539/3/Lelo_1978_N69.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 8 აპრილი, 1978 |ნომერი = 69 (6134) |გვერდები = 3 }} * {{სტატია |ავტორი = |სათაური = ჩილის მსოფლიო ჩემპიონატზე |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/196169/1/Lelo_1962_N131.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 5 ივლისი, 1962 |ნომერი = 131 (1980) |გვერდები = 3–4 }} {{Refend}} == რესურსები ინტერნეტში == {{Commonscat|Avtandil Gogoberidze}} {{Refbegin}} * [https://archive.today/20200913123841/https://fcdinamo.ge/ge/news?n=102403 თბილისის „დინამოს“ ოფიციალური საიტი] {{refend}} {| width="600" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 95%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | თემატური საიტები |- ! scope=row | [http://www.11v11.com/players/avtandil-gogoberidze-182194/ AFS] · [http://www.dinamo-tbilisi.ru/personalii/igroki/gogoberidze-avtandil-nikolaevich/ Dinamo-Tbilisi.ru] · [http://footballfacts.ru/players/105865 FootballFacts.ru] · [http://www.national-football-teams.com/player/24469/Avtandil_Gogoberidze.html National Football Teams.com] · [https://web.archive.org/web/20200223202324/http://www.rusteam.permian.ru/players/gogoberidze.html Rusteam.Permian.ru] · [https://web.archive.org/web/20121218040141/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/go/avtandil-gogoberidze-1.html Sports-Reference.com] · [http://www.worldfootball.net/player_summary/avtandil-gogoberidze/ Worldfootball.net] |} {| width="600" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 95%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | ლექსიკონები და ენციკლოპედიები |- ! scope=row |[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=14&t=202549 უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი] · [http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00009321/ საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი] · [http://www.nplg.gov.ge/athletes/ka/00001040/ ბიოგრაფიული ლექსიკონი] |} {| width="600" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 95%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | ფოტო |- ! scope=row |[http://dspace.nplg.gov.ge/simple-search?location=%2F&query=ავთანდილ+ღოღობერიძე ციფრული ფოტომატიანე „ივერიელი“] · [http://sport.gov.ge/?pg=sportsman&sid=339 ქართული სპორტი] |} ==კომენტარები== {{Reflist|group=კომ.}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{სსრკ-ის შემადგენლობა 1952 წლის ზაფხულის ოლიმპიადაზე}} {{საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგის ბომბარდირები}} {{დინამო თბილისის მწვრთნელები}} {{DEFAULTSORT:ღოღობერიძე, ავთანდილ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1922]] [[კატეგორია:დაბადებული 3 აგვისტო]] [[კატეგორია:სოხუმში დაბადებულები]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1980]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 20 ნოემბერი]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სოხუმის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:თბილისის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:თბილისის დინამოს მწვრთნელები]] [[კატეგორია:თბილისის ლოკომოტივის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატები]] [[კატეგორია:გრიგორი ფედოტოვის კლუბის წევრები]] [[კატეგორია:შრომის წითელი დროშის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიის წევრები]] [[კატეგორია:საბურთალოს პანთეონში დაკრძალულები]] 7hvimf4pciz7jsxyo0ffdwhi7g00cra 0 101748 4816661 4026740 2025-06-19T13:03:37Z 78.177.163.183 4816661 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი =მიშელ ობამა<br />Michelle Obama | სურათი=Michelle Obama 2013 official portrait.jpg | სურათის ზომა =200px | ხელმოწერა = Michelle Obama signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[20 იანვარი]], [[2009]] | თანამდებობა დატოვა = [[20 იანვარი]], [[2017]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | წინამორბედი= [[ლორა ბუში]] | მემკვიდრე = [[მელანია ტრამპი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1964|1|17}} | დაბადების ადგილი= | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა =[[აშშ]] | ეროვნება = [[ამერიკელები|ამერიკელი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = [[ბარაკ ობამა]] | პროფესია = [[იურისტი]] | რელიგია = [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტი]] | პარტია = | რიგი = [[აშშ|ამერიკის შეერთებული შტატების]] [[აშშ-ის პირველი ქალბატონების სია|46-ე პირველი ლედი]] | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2 = | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= }} '''მიშელ ობამა''' ({{lang-en|Michelle LaVaughn Obama}}, დაბადებული მიშელ ლა ვონ რობინსონი; დ. [[17 იანვარი]], [[1964]]) — ადვოკატი, [[აშშ-ის პრეზიდენტი|შეერთებული შტატების 44-ე პრეზიდენტის]] [[ბარაკ ობამა]]ს მეუღლე, [[აშშ-ის პირველი ქალბატონების სია|აშშ-ის 46-ე]] [[პირველი ლედი]] [[2009]]-[[2017]] წლებში. მიშელ ობამა დაიბადა და გაიზარდა [[ჩიკაგო]]ს სამხრეთ ნაწილში. საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ განათლება [[პრინსტონის უნივერსიტეტი|პრინსტონის უნივერსიტეტსა]] და [[ჰარვარდი]]ს იურიდიულ სკოლაში მიიღო, რის შემდეგაც დაბრუნდა ჩიკაგოში და მუშაობა დაიწყო ჯერ იურიდიულ ფირმაში, შემდეგ კი ჩიკაგოს მერიაში. მიშელის ძმა —კრეიგ რობინსონი არის [[ორეგონის უნივერსიტეტი]]ს [[კალათბურთი]]ს გუნდის მწვრთნელი. ბარაკ ობამას გაეცნო „[[სიდნეი ოსტინი|სიდნეი ოსტინში“]] მუშაობისას. ამერიკულმა პრესამ მიშელ ობამა [[ჟაკლინ კენედი]]ს შეადარა. მიშელ ობამა არის აშშ-ის ისტორიაში პირველი ფერადკანიანი პირველი ლედი. {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{ესკიზი-აშშ}} {{აშშ-ის პირველი ქალბატონები}} {{DEFAULTSORT:ობამა, მიშელი}} [[კატეგორია:აშშ-ის პირველი ქალბატონები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1964]] [[კატეგორია:დაბადებული 17 იანვარი]] 0kof2e0tfllr2wvt6hv42pcpcl40roy 0 104574 4816920 4541686 2025-06-20T06:21:15Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816920 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ალექსანდრე კოშკაძე |სურათი = ალექსანდრე კოშკაძე.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ალექსანდრე კოშკაძე |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|12|4}} |დაბადების ადგილი = [[საქართველოს სსრ]] |სიმაღლე = 172 სმ. |პოზიცია = [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] |მიმდინარე კლუბი = |ნომერი = |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = |წელი1 = 2002–2004 |წელი2 = 2004–2005 |წელი3 = 2005–2006 |წელი4 = 2006 |წელი5 = 2006–2007 |წელი6 = 2007–2008 |წელი7 = 2008 |წელი8 = 2008 |წელი9 = 2008–2012 |წელი10 = 2012–2013 |წელი11 = 2013 |წელი12 = 2013–2014 |წელი13 = 2014 |წელი14 = 2014 |წელი15 = 2014–2015 |წელი16 = 2015–2016 |წელი17 = 2015–2016 |წელი18 = 2016 |წელი19 = 2017–2018 |წელი20 = 2019– |კლუბი1 = [[სიონი ბოლნისი (საფეხბურთო კლუბი)|სიონი ბოლნისი]] |კლუბი2 = [[ტორპედო ქუთაისი (საფეხბურთო კლუბი)|ტორპედო ქუთაისი]] |კლუბი3 = [[ამერი (საფეხბურთო კლუბი)|ამერი]] |კლუბი4 = [[დინამო ბათუმი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო ბათუმი]] |კლუბი5 = [[ბორჯომი (საფეხბურთო კლუბი)|ბორჯომი]] |კლუბი6 = [[მეტალურგი რუსთავი (საფეხბურთო კლუბი)|ოლიმპი რუსთავი]] |კლუბი7 = [[მესხეთი ახალციხე (საფეხბურთო კლუბი)|მესხეთი ახალციხე]] |კლუბი8 = [[სიონი ბოლნისი (საფეხბურთო კლუბი)|სიონი ბოლნისი]] |კლუბი9 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] |კლუბი10 = [[ზუგდიდი (საფეხბურთო კლუბი)|ზუგდიდი]] |კლუბი11 = [[დინამო ბათუმი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო ბათუმი]] |კლუბი12 = [[გურია ლანჩხუთი (საფეხბურთო კლუბი)|გურია ლანჩხუთი]] |კლუბი13 = [[დილა გორი (საფეხბურთო კლუბი)|დილა გორი]] |კლუბი14 = [[მერანი მარტვილი (საფეხბურთო კლუბი)|მერანი მარტვილი]] |კლუბი15 = [[გურია ლანჩხუთი (საფეხბურთო კლუბი)|გურია ლანჩხუთი]] |კლუბი16 = [[კოლხეთი ფოთი (საფეხბურთო კლუბი)|კოლხეთი ფოთი]] |კლუბი17 = [[საპოვნელა თერჯოლა (საფეხბურთო კლუბი)|საპოვნელა თერჯოლა]] |კლუბი18 = [[იმერეთი ხონი (საფეხბურთო კლუბი)|იმერეთი ხონი]] |კლუბი19 = [[სიონი ბოლნისი (საფეხბურთო კლუბი)|სიონი ბოლნისი]] |კლუბი20 = [[თელავი (საფეხბურთო კლუბი)|თელავი]] |მატჩი1 = 5 |მატჩი2 = 32 |მატჩი3 = 25 |მატჩი4 = 10 |მატჩი5 = 11 |მატჩი6 = 12 |მატჩი7 = 12 |მატჩი8 = 14 |მატჩი9 = 110 |მატჩი10 = 18 |მატჩი11 = 10 |მატჩი12 = 21 |მატჩი13 = 12 |მატჩი14 = 1 |მატჩი15 = 5 |მატჩი16 = 11 |მატჩი17 = 2 |მატჩი18 = 13 |მატჩი19 = 63 |მატჩი20 = 25 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 5 |გოლი3 = 2 |გოლი4 = 0 |გოლი5 = 1 |გოლი6 = 2 |გოლი7 = 2 |გოლი8 = 5 |გოლი9 = 23 |გოლი10 = 1 |გოლი11 = 1 |გოლი12 = 4 |გოლი13 = 0 |გოლი14 = 0 |გოლი15 = 0 |გოლი16 = 1 |გოლი17 = 0 |გოლი18 = 1 |გოლი19 = 10 |გოლი20 = 11 |ეროვნული წელი1 = 2003 |ეროვნული წელი2 = 2010 |ეროვნული ნაკრები1 = [[საქართველოს 21 წლამდე ფეხბურთელთა ნაკრები|საქართველო 21 წლ.]] |ეროვნული ნაკრები2 = [[საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საქართველო]] |ეროვნული მატჩი1 = 1 |ეროვნული მატჩი2 = 3 |ეროვნული გოლი1 = 0 |ეროვნული გოლი2 = 0 |მედლის თარგები = |კლუბი-განახლება = 13 ოქტომბერი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = 13 ოქტომბერი, 2019 }} '''ალექსანდრე კოშკაძე''' (დ. [[4 დეკემბერი]], [[1981]]) — [[ქართველები|ქართველი]] [[ფეხბურთელი]]. საფეხბურთო კლუბ [[თელავი (საფეხბურთო კლუბი)|„თელავის“]] [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]].<ref>[https://archive.today/20191013174711/http://erovnuliliga.ge/ge/player/3275-aleksandre-koshkadze ალექსანდრე კოშკაძე]// ალექსანდრე კოშკაძის პერსონალური გვერდი ეროვნული ლიგის ოფიციალურ საიტზე. დაარქივებულია [http://erovnuliliga.ge/ge/player/3275-aleksandre-koshkadze ორიგინალიდან]. დაარქივების თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019. ''წყარო:'' [http://erovnuliliga.ge ''ეროვნული ლიგა'']. წაკითხვის თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019.</ref><ref>[https://archive.today/20191013165333/http://erovnuliliga.ge/ge/club/telavi/squad საფეხბურთო კლუბ „თელავის“ შემადგენლობა]// „თელავის“ 2019 წლის შემადგენლობა ეროვნული ლიგის ოფიციალურ საიტზე. დაარქივებულია [http://erovnuliliga.ge/ge/club/telavi/squad ორიგინალიდან]. დაარქივების თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019. ''წყარო:'' [http://erovnuliliga.ge ''ეროვნული ლიგა'']. წაკითხვის თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019.</ref><ref>ზურაბ თოიძე (24 იანვარი, 2019). [https://archive.today/20191013181955/https://fanebi.com/aleqsandre-koshkadze-thelavs-sheuerthda/ ალექსანდრე კოშკაძე „თელავს“ შეუერთდა]// თბილისის „დინამოსა“ და ლანჩხუთის „გურიას“ ყოფილი კაპიტანი, ალექსანდრე კოშკაძე კარიერას „თელავში“ გააგრძელებს. კოშკაძე ბოლოს ბოლნისის „სიონში“ თამაშობდა და კლუბს ეროვნულ ლიგაში დარჩენაში დაეხმარა. 30 მატჩში 3 გოლი გაიტანა. კოშკა უკვე ვარჯიშობს გუნდთან ერთად და 37 წლის ასაკში კვლავ საუცხოოდ კარგ კონდიციებში იმყოფება. აღსანიშნავია, რომ ალექსანდრე ყველა დროის აბსოლუტური რეკორდსმენია 444 მატჩით ეროვნულ ლიგაში. დაარქივებულია [http://fanebi.com/aleqsandre-koshkadze-thelavs-sheuerthda/ ორიგინალიდან]. დაარქივების თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019. ''წყარო:'' [http://fanebi.com ''Fanebi.com''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191013182224/https://fanebi.com/ |date=2019-10-13 }}. წაკითხვის თარიღი: 13 ოქტომბერი, 2019.</ref> == ტიტულები == * [[უმაღლესი ლიგა]] მეორე ადგილი (2): [[უმაღლესი ლიგა 2009-10|2009/10]], [[უმაღლესი ლიგა 2010-2011|2010/2011]] * [[საქართველოს თასი|საქართველოს თასის]] ფინალისტი (1): [[საქართველოს თასი 2009–10|2009/2010]] * [[საქართველოს სუპერთასი|საქართველოს სუპერთასის]] ფინალისტი (2): 2007/2008, 2009/2010 == რესურსები ინტერნეტში == * [http://erovnuliliga.ge/ge/player/3275-aleksandre-koshkadze ალექსანდრე კოშკაძე] — ეროვნული ლიგა * [http://footballfacts.ru/players/1473911 ალექსანდრე კოშკაძე] — FootballFacts.ru * [http://int.soccerway.com/players/aleksandre-koshkadze/84357/ ალექსანდრე კოშკაძე] — Soccerway * [http://www.transfermarkt.co.uk/en/aleksandre-koshkadze/profil/spieler_120228.html ალექსანდრე კოშკაძე] — Transfermarkt == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{დინამო თბილისის ბომბარდირები}} {{DEFAULTSORT:კოშკაძე, ალექსანდრე}} [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] [[კატეგორია:დაბადებული 4 დეკემბერი]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბოლნისის სიონის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ქუთაისის ტორპედოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ამერის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბათუმის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბორჯომის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:რუსთავის მეტალურგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ახალციხის მესხეთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:თბილისის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ზუგდიდის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლანჩხუთის გურიას ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გორის დილას ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ეროვნული ლიგის ფეხბურთელები]] 0i96njo1j9oeei1qt68fugy96kscmw4 0 111487 4816931 3828975 2025-06-20T06:55:04Z M. 10110 დაემატა [[კატეგორია:კათოლიკური ეკლესიის წმინდანები]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816931 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Obadiah (Овдий).jpg|მინი|200პქ|აბდია წინასწარმეტყველი]]'''წმინდა აბდია წინასწარმეტყველი''' — [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებელი]] ეკლესიის წმინდანი, ხსენების დღე არის ძველი სტილით [[19 ნოემბერი]], ახალი სტილით - [[2 დეკემბერი]]. თორმეტ მცირე წინასწარმეტყველთაგანი (ამ წინასწარმეტყველებს „მცირე“ მათი წიგნების მოცულობათა სიმცირის გამო ეწოდებათ), [[ქრისტეს შობა]]მდე IX საუკუნეში ცხოვრობდა. იგი სიქემის მახლობლად მდებარე სოფელ ბითარამიდან იყო და [[ისრაელი]]ს უსჯულო მეფის, [[აქაბი (ისრაელი)|აქაბის]] ეზოსმოძღვრად მსახურობდა. ამ დროს მთელი ისრაელი განუდგა უფალს და ბაალს წირავდა მსხვერპლს, აბდია კი [[აბრაამი]]ს, [[ისააკი]]სა და [[იაკობი]]ს ღმერთს მტკიცედ ერთგულებდა და ფარულად მსახურებდა. როდესაც აქაბის ცოლი, უსჯულო და გარყვნილი იეზებელი უფლის წინასწარმეტყველებს დევნიდა, აბდია იფარებდა და საზრდელს აწვდიდა მათ. აქაბის მემკვიდრემ, მეფე ოქოზიამ სამი რაზმი გაგზავნა წმინდა [[ელია წინასწარმეტყველი|წინასწარმეტყველ ელიას]] (ხს. 20 ივნისს) შესაპყრობად. მათგან ერთ-ერთს წმინდა აბდია წინამძღვრობდა. ელიას ლოცვით ორი რაზმი ზეციდან გარდამომხდარმა ცეცხლმა შთანთქა, აბდია და მისი მეომრები კი უფალმა შეიწყნარა. ამ დროიდან ნეტარმა დატოვა სამხედრო სამსახური და წინასწარმეტყველ ელიას შეუდგა. შემდგომში მან თავადაც მიიღო წინასწარმეტყველების ნიჭი. წმინდა აბდიას ღვთივსულიერი თხზულება - საწინასწარმეტყველო წიგნი მეოთხე ადგილზე დგას მცირე წინასწარმეტყველთა წიგნებს შორის. იგი შეიცავს წინასწარმეტყველებებს ახალი აღთქმის ეკლესიის შესახებ. წმინდა აბდია [[სამარია]]შია დაკრძალული. == ლიტერატურა == *„წმინდანთა ცხოვრება“, ტომი IV, თბილისი, 2003 წ. {{ბიბლიის წინასწარმეტყველნი}} [[კატეგორია:მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდანები]] [[კატეგორია:ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველები]] [[კატეგორია:კათოლიკური ეკლესიის წმინდანები]] 7bcgiqkbtzy9ewj17epxgqrff5kdqtj 4816932 4816931 2025-06-20T06:55:34Z M. 10110 4816932 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Obadiah (Овдий).jpg|მინი|200პქ|აბდია წინასწარმეტყველი]]'''წმინდა აბდია წინასწარმეტყველი''' — [[ქრისტიანობა|ქრისტიანული]] ეკლესიების წმინდანი, ხსენების დღე არის ძველი სტილით [[19 ნოემბერი]], ახალი სტილით - [[2 დეკემბერი]]. თორმეტ მცირე წინასწარმეტყველთაგანი (ამ წინასწარმეტყველებს „მცირე“ მათი წიგნების მოცულობათა სიმცირის გამო ეწოდებათ), [[ქრისტეს შობა]]მდე IX საუკუნეში ცხოვრობდა. იგი სიქემის მახლობლად მდებარე სოფელ ბითარამიდან იყო და [[ისრაელი]]ს უსჯულო მეფის, [[აქაბი (ისრაელი)|აქაბის]] ეზოსმოძღვრად მსახურობდა. ამ დროს მთელი ისრაელი განუდგა უფალს და ბაალს წირავდა მსხვერპლს, აბდია კი [[აბრაამი]]ს, [[ისააკი]]სა და [[იაკობი]]ს ღმერთს მტკიცედ ერთგულებდა და ფარულად მსახურებდა. როდესაც აქაბის ცოლი, უსჯულო და გარყვნილი იეზებელი უფლის წინასწარმეტყველებს დევნიდა, აბდია იფარებდა და საზრდელს აწვდიდა მათ. აქაბის მემკვიდრემ, მეფე ოქოზიამ სამი რაზმი გაგზავნა წმინდა [[ელია წინასწარმეტყველი|წინასწარმეტყველ ელიას]] (ხს. 20 ივნისს) შესაპყრობად. მათგან ერთ-ერთს წმინდა აბდია წინამძღვრობდა. ელიას ლოცვით ორი რაზმი ზეციდან გარდამომხდარმა ცეცხლმა შთანთქა, აბდია და მისი მეომრები კი უფალმა შეიწყნარა. ამ დროიდან ნეტარმა დატოვა სამხედრო სამსახური და წინასწარმეტყველ ელიას შეუდგა. შემდგომში მან თავადაც მიიღო წინასწარმეტყველების ნიჭი. წმინდა აბდიას ღვთივსულიერი თხზულება - საწინასწარმეტყველო წიგნი მეოთხე ადგილზე დგას მცირე წინასწარმეტყველთა წიგნებს შორის. იგი შეიცავს წინასწარმეტყველებებს ახალი აღთქმის ეკლესიის შესახებ. წმინდა აბდია [[სამარია]]შია დაკრძალული. == ლიტერატურა == *„წმინდანთა ცხოვრება“, ტომი IV, თბილისი, 2003 წ. {{ბიბლიის წინასწარმეტყველნი}} [[კატეგორია:მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდანები]] [[კატეგორია:ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველები]] [[კატეგორია:კათოლიკური ეკლესიის წმინდანები]] rxunadnettlfa1vd69ye7n5s2yz3d84 0 111805 4816988 3510412 2025-06-20T10:06:06Z J4keeS237 143476 4816988 wikitext text/x-wiki {{წყარო}} [[ფაილი:Woodstock redmond hair.JPG|მინი|ჰიპები [[ვუდსტოკის ფესტივალი|ვუდსტოკის ფესტივალზე]] (1969)]] [[ფაილი:RussianRainbowGathering 4Aug2005.jpg|მინი|200პქ|[[რუსეთი|რუსი]] ახალგაზრდა ჰიპი]] '''ჰიპები''' — ახალგაზრდული საპროტესტო მოძრაობის წარმომადგენლები. ისინი პროტესტს უცხადებდნენ ძალმომრეობასა და საზოგადოების მიერ დაწესებულ ნორმებს, ამიტომ ტოვებდნენ ოჯახებს, ზურგს აქცევდნენ ფუფუნებასა და სიმდიდრეს, რადგან თვლიდნენ, რომ ეს ყველაფერი ძალმომრეობის გზით იყო დაგროვილი. ჰიპების მოძრაობაში გაერთიანებული იყვნენ 16-26 წლამდე ასაკის ახალგაზრდები, რომლებიც საზოგადოების მაღალ ფენას ეკუთვნოდნენ. ჰიპებმა ჩამოაყალიბეს საკუთარი თემი. ისინი ჩაკეტილები იყვნენ თავიანთ ვიწრო სამყაროში და არ ცნობდნენ ქვეყანაში არსებულ საზოგადოებრივ წესებსა და ნორმებს. ჰიპების ლოზუნგი იყო: „გამოეთიშე, განეწყე და განუდექი“. hippy-დასავლური ახალგაზრდობის სტიქიური მოძრაობა XX საუკუნის 60- 70 წლებში. რომელიც პროტესტს აცხადებდა საზოგადოდ მიღებული ზნეობრივი ნორმების წინააღმდეგ და არ სურდა ევლო მამების გზით, უპირველეს ყოვლისა კი ეშრომათ. ისინი გატაცებული იყვნენ აღმოსავლური კულტებით, უარყოფდენ ოჯახს და ცხოვრობდნენ კომუნებად, რომელშიც სქესობრივი აღვირახსნილობა მეფობდა. სანოვაგეს შოულობდენ მათხოვრობით, მიესალმებოდენ ალკოჰოლს, ფსიქოტროპულ პრეპარატებს და ნარკოტიკს. ქადაგებდნენ პაციფიზმს და უარს აცხადებდნენ ემსახურათ ჯარში დევიზით ''დაკავდი სიყვარულით და არა ომით''. ჰიპი – ახალგაზრდული ფილოსოფია და სუბკულტურა, პოპულარული აშშ-ში 60–70-იან წლებში, რომელიც გამოხატავდა პროტესტს საზოგადოებაში მიღებული მორალის მიმართ და მისწრაფებას ბუნებრივი სისუფთავისკენ, თავისუფალი სიყვარულის და პაციფიზმის პროპაგანდით. პირველად სიტყვა ჰიპიმ გაიჟღერა ერთ-ერთ, ნიუ-ორკის ტელეგადაცემაში. ტელეწამყვანს სტუდიაში ჰყავდა მოწვეული ახალგაზრდების ჯგუფი, გახეხილი ჯინსებით, გრძელი თმებით, რომლებიც პროტესტს გამოხატავდნენ ვიეტნამის ომის წინააღმდეგ. იმ დროს ძალიან პოპულარული იყო გამოთქმა (სლენგზე) ‘to be hip' რაც ნიშნავდა ‘იყო საქმის კურსში’ და ნიუ-იორკელ კონტრკულტურის მხარდამჭერებს “გრინვიჩ ვილიჯიდან” უწიდებდნენ ‘hips’ ამ შემთხვევაში კი წამყვანმა იხმარა ეს სიტყვა იმისთვის რომ ხაზი გაესვა ახალგაზრდების, შეგნებულად, საზიზღარ ჩაცმულობაზე, რომლებიც მოვიდნენ ნიუ-ორკის გარეუბნიდან და უნდათ, რომ იყვნენ ‘hips’. ჰიპების მოძრაობა ათვლას იწყებს 1965 წლიდან. რა თქმა უნდა აშშ-ში. უსმენდნენ როკ’ნ’როლს, ხშირად ეტანებოდნენ მარიხუანას. მოგზაურობდნენ – ავტოსტოპით ფოლცვაგენის ფურგონებში, რომლებიც მოხატული იყო ყვავილებით, უყვარდათ აღმოსავლური მისტიკა, ძალიან ხშირად მედიტირებდნენ და ძირითადად იყვნენ ვეგეტარიანელები. ჰიპები ხშირად იმაგრებდნენ ყვავილებს თმებში, ჩუქნიდნენ ყვავილებს გამვლელებს, უყოფდნენ ყვავილებს პოლიციელებს და ჯარისკეცებს, იარაღის ლულებში და ხმარობდნენ ლოზუნგს “Flower power” სწორედ ამიტომ შეარქვეს მათ ‘ყვავილების შვილები’. ჰიპების დევიზი იყო "ყვავილების ძალაუფლება"! * "'''გამოეთიშე'''" ნიშნავს ზურგი აქციო საზოგადოების მიერ დადგენილ წესებსა და ნორმებს. * "'''განეწყე'''" — ჩაუღრმავდი თავს, მონახე ცხოვრების აზრი და მიზანი. * "'''განუდექი'''" — უარყავი სწავლა, თვალთმაქცი საზოგადოება, გააკეთე ის, რაც გსურს და როგორც გინდა. მიუძღვენი თავი [[როკი|როკს]], [[ნარკოტიკები|ნარკოტიკებსა]] და [[თავისუფალი სიყვარული|თავისუფალ სიყვარულს]]. თავიანთი შეხედულებებით, გარეგნობითა და ქცევებით ისინი ცდილობდნენ პროტესტი გამოეთქვათ დაკანონებული წესებისა და ნორმების წინააღმდეგ, მაგრამ ხერხები და საშუალებები, რომლითაც ისინი ცდილობდნენ საზოგადოების მარწუხების გარღვევასა და თავისუფლების მოპოვებას, იმავე საზოგადოების დანარჩენი ნაწილისათვის გამაღიზიანებელი და მიუღებელი იყო. საბოლოოდ, უკონტროლობამ და უპასუხისმგებლობამ ჰიპების მოძრაობა უმართავი გახადა, რამაც მისი მარცხი გამოიწვია. {{Commons cat|Hippies}} [[კატეგორია:საპროტესტო მოძრაობები]] [[კატეგორია:სუბკულტურები]] [[კატეგორია:ამერიკული კულტურა]] 0b53eacahweg382th6u8kvoa4nr021a 0 113674 4816832 4810293 2025-06-20T02:02:17Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 2 წყარო და 3 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816832 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Hopetoun falls.jpg|thumb|250px|ჰოპეტონის ჩანჩქერი, [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]], [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]]]] [[ფაილი:Wallaman_Falls.jpg|thumb|250px|ვალამანის ჩანჩქერი, [[გირინგუნის ეროვნული პარკი]], [[ქვინზლენდი]]. ავსტრალიის ყველაზე დიდი ჩანჩქერი.]] [[ავსტრალია|ავსტრალიის]] ტერიტორიაზე საკმაოდ ბევრი [[ჩანჩქერი]]ა. ავსტრალიაში არსებული ჩანჩქერებიდან უმაღლესია [[ვალამანის ჩანჩქერი|ვალამანი]] (300 მ), რომელიც მდებარეობს [[ქვინზლენდი|ქვინზლენდის შტატში]], ხოლო მეორე ადგილზეა [[ვოლომომბის ჩანჩქერი]], რომლის სიმაღლეა 220 მეტრი და მდებარეობს [[ახალი სამხრეთი უელსი|ახალი სამხრეთი უელსის შტატში]]. {| class="wikitable sortable" |+ | ჩანჩქერები ავსტრალიაში |- bgcolor="#efefef" ! სურათი|| ჩანჩქერი || შტატი/ტერიტორია || ადგილმდებარეობა || დაცემული<br />წყალი || ტიპი || კოორდინატები |- | [[ფაილი:Apsley Falls 08.JPG|100px]] || [[აპსლეის ჩანჩქერი|აპსლეი]]<ref name="gnb-nsw">{{cite web | title = Name search | publisher = New South Wales Government (Geographical Names Board) | url = http://www.gnb.nsw.gov.au | format = HTML | accessdate = 2008-08-19}}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ოქსლის ველური მდინარეების ეროვნული პარკი]] ||114 მ. || || {{coord|31.04954|S|151.76818|E|source:enwiki-plaintext-parser|name=Apsley Falls}} |- | || [[ბანგალორის ჩანჩქერი|ბანგალორი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]]|| [[ბინდერის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|30.267|S|152.925|E|name=Bangalore Falls}} |- | || [[ბეუჩემპის ჩანჩქერი|ბეუჩემპი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ლურჯი მთების ეროვნული პარკი]] || 114 მ. || || {{coord|33.655316|S|150.327237|E|source:enwiki-plaintext-parser|name=Beauchamp Falls, New South Wales}} |- | || [[ბლეკ-ბენკსიის ჩანჩქერი|ბლეკ-ბენკსია]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კანანგრა-ბოიდის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|33|56|S|150|01|E|source:enwiki-plaintext-parser|name=Black Banksia Falls}} |- | || [[ბოუნდარის ჩანჩქერი|ბოუნდარი]]<ref>{{cite web | title = Gibraltar Range National Park | publisher = Department of Environment and Climate Change | url = http://www.environment.nsw.gov.au/NationalParks/parkCamping.aspx?id=N0012 | format = HTML | accessdate = 2008-08-19}}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[გიბრალტარის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ბროუნსის ჩანჩერი|ბროუნსი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კილარნი (ავსტრალია)|კილარნი]] || || || {{coord|28.348806|S|152.351704|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Browns Falls}} |- | [[ფაილი:Carrington Falls.jpg|100px]]|| [[კარინგტონის ჩანჩქერი|კარინგტონი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ბუდეროს ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|34.624486|S|150.654788|E|source:enwiki-plaintext-parser|name= Carrington Falls}} |- |[[ფაილი:Wollomombi Falls.jpg|100px]] || [[ჩენდლერის ჩანჩქერი|ჩენდლერი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ოქსლის ველური მდინარეების ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:Crystal Falls.JPG|100px]] || [[კრისტალ-შოვერის ჩანჩქერი|კრისტალ-შოვერი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[დორიგოს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|30.377911|S|152.733908|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Crystal Shower Falls}} |- | || [[დაგსის ჩანჩქერი|დაგსი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კილარნი (ავსტრალია)|კილარნი]] || || || {{coord|28.340496|S|152.345867|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Daggs Falls}} |- | || [[დორიგოს ჩაჩქერი|დორიგო]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[დორიგო]]ს სიახლოვეს || || || {{coord|30.327694|S|152.714596|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Dangar Falls}} |- | [[ფაილი:Dangar Gorge.JPG|100px]] || [[დანგარსის ჩანქერი|დანგარსი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ოქსლის ველური მდინარეების ეროვნული პარკი]] || 120 [[მეტრი]] || || |- | [[ფაილი:Upper_ebor_falls_small.jpg|100px]] || [[ებორის ჩანჩქერი|ებორი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[მდინარე ფავკესის ეროვნული პარკი]]|| || ||{{coord|30.402287|S|152.341576|E|source:enwiki-plaintext-parser|name=Ebor Falls}} |- | [[ფაილი:Ellenborough.JPG|100px]] || [[ელენბროუჯის ჩანჩქერი|ელენბროუჯი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ტაპინ ტოფსის ეროვნული პარკი]]ს სიახლოვეს || || || {{coord|-31.61236|152.29431|type:landmark_region:AU-NSW|name=Ellenborough Falls}} |- | [[ფაილი:FitzroyFalls.jpg|100px]] || [[ფიცროის ჩანჩქერი|ფიცროი]]<ref>{{cite web | title = Morton National Park - Fitzroy Falls | publisher = Department of Environment and Climate Change | url = http://www.environment.nsw.gov.au/NationalParks/parkSector.aspx?id=N0022&s=20080510000000160 | format = HTML | accessdate = 2009-06-02}}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[მორტონის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|34|39|S|150|29|E|region:AU-NSW_type:landmark_source:GNS-enwiki|name=Fitzroy Falls}} |- | || [[დავიწყებული (ჩანჩქერი)|დავიწყებული]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[დორიგოს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|30.388128|S|152.762232|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Forgotten Waterfalls}} |- | [[ფაილი:Kalang Falls Kanangra-Boyd NP.jpg|100px]] || [[კალანგის ჩანჩქერი|კალანგი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კანანგრა-ბოიდის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|33.980022|S|150.101395|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Kalang Falls}} |- | || [[კანანგრის ჩანჩქერი|კანანგრა]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კანანგრა-ბოიდის ეროვნული პარკი]] || 225 [[მეტრი]]|| || |- | [[ფაილი:KATOOMBA FALLS.jpg|100px]]|| [[კატუმბის ჩანჩქერი|კატუმბა]]<ref>{{cite web |title=Wild Walks |publisher= |url=http://www.wildwalks.com/bushwalking/general/list-of-walks.html?groupid=51 |format=HTML |accessdate=2009-08-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090303181109/http://www.wildwalks.com/bushwalking/general/list-of-walks.html?groupid=51 |archivedate=2009-03-03 }}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კატუმბა]]ს ახლოს || || || {{coord|33.727909|S|150.304095|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Katoomba Falls}} |- | [[ფაილი:Minyon Falls & rhyolite.jpg|100px]]|| [[მინიონის ჩანჩქერი|მინიონი]]<ref>{{cite web |title=Minyon Falls |publisher=New South Wales Government |url=http://us.sydney.com/town/Lismore/Minyon_Falls/info.aspx |format=HTML |accessdate=2009-11-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080730023621/http://us.sydney.com/town/Lismore/Minyon_Falls/info.aspx |archivedate=2008-07-30 }}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ნაიგთკეპის ეროვნული პარკი]] || 104 [[მეტრი]]|||| {{coord|28.600197|S|153.38974|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Minyon Falls}} |- | [[ფაილი:Newell Falls.JPG|100px]] || [[ნივილის ჩანჩქერი|ნივილი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[დორიგოს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|30.393607|S|152.745667|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Newell Falls}} |- |[[ფაილი:Protestor falls.jpg|100px]] || [[პროტექტორის ჩანჩქერი|პროტექტორი]]<ref>{{cite web |title=Protestors Falls |publisher=New South Wales Government |url=http://us.sydney.com/town/The_Channon/Protesters_Falls/info.aspx |format=HTML |accessdate=2009-11-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080730122601/http://us.sydney.com/town/The_Channon/Protesters_Falls/info.aspx |archivedate=2008-07-30 }}</ref> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ნაიგთკეპის ეროვნული პარკი]] || 25 [[მეტრი]] || || {{coord|28.569937|S|153.304596|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Protestors Falls}} |- | || [[შერარდის ჩანჩქერი|შერარდი]] || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[დორიგოს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|30.386277|S|152.74086|E|region:AU-NSW_type:landmark|name=Sherrard Falls}} |- | [[ფაილი:Tin mine falls base not.jpg|100px]]|| [[ტინ-მინის ჩანჩქერი|ტინ-მინი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კოსციუშკოს ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ვალენტინის ჩანჩქერი|ვალენტინი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[კოსციუშკოს ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:Upper Wentworth Falls, NSW, Australia - Nov 2008.jpg|100px]] || [[უენტუორთის ჩანჩქერი|უენტუორთი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ვენთვორზის ჩანჩქერი]] || || || {{coord|-33.7272|150.3740|region:AU-NSW_type:landmark|name=Wentworth Falls}} |- | [[ფაილი:Wollomombi view.jpg|100px]] || [[ვოლომომბის ჩანჩქერი|ვოლომომბი]]<ref name="gnb-nsw"/> || [[ახალი სამხრეთი უელსი]] || [[ოქსლის ველური მდინარეების ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|-30.532121|152.039752|region:AU-NSW_type:landmark|name=Wollomombi Falls}} |- | [[ფაილი:Edith-Falls-3007.jpg|100px]] || [[ედითის ჩანჩქერი|ედითი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[ნიტმილუკის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|14.180362|S|132.191899|E|region:AU-NT_type:landmark|name=Edith Falls}} |- | [[ფაილი:Florence_Falls_Litchfield_Park.jpg|100px]] || [[ფლორენცის ჩანჩქერი|ფლორენცი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[ლიტჩფილდის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|13.096282|S|130.783567|E|region:AU-NT_type:landmark|name=Florence Falls}} |- | [[ფაილი:Jim Jim Falls.jpg|100px]] || [[ჯიმ-ჯიმის ჩანჩქერი)|ჯიმ-ჯიმი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[კაკადუს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|13|16|21.16|S|132|50|22.79|E|region:AU-NT_type:landmark|name=Jim Jim Falls}} |- | || [[სიურპრაიზ-კრიკის ჩანჩქერი|სიურპრაიზ-კრიკი]]<ref>{{cite web | title = Litchfield National Park - Surprise Creek Falls | publisher = Litchfield National Park | url = http://www.litchfieldnationalpark.com/Surprise_Creek_Falls_Litchfield_National_Park.htm | accessdate = 2009-08-09}}</ref> || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[ლიტჩფილდის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ჯაინერის ჩანჩქერი|ჯაინერა]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || || || || |- | [[ფაილი:Tolmer Falls.jpg|100px]] || [[ტოლმერის ჩანჩქერი|ტოლმერი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[ლიტჩფილდის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|13.203787|S|130.714431|E|region:AU-NT_type:landmark|name=Tolmer Falls}} |- | [[ფაილი:Kakadu 2455.jpg|100px]] || [[ტუინის ჩანჩქერი (ჩრდილოეთი ტერიტორია)|ტუინი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[კაკადუს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|13.321|S|132.781|E|region:AU-NT_type:landmark|name=Twin Falls}} |- | [[ფაილი:Wangi Falls Litchfield National Park.jpg|100px]] || [[ვანგის ჩანჩქერი|ვანგი]] || [[ჩრდილოეთი ტერიტორია (ავსტრალია)|ჩრდილოეთი ტერიტორია]] || [[ლიტჩფილდის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|13.161731|S|130.684605|E|type:landmark_region:AU-NT|name=Wangi Falls}} |- | || [[ალჩერინგის ჩანჩქერი|ალჩერინგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.27139|S|153.168415|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Alcheringa Falls}} |- | || [[ანან-გორგის ჩანჩქერი|ანან-გორგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | || [[ბალანჯუის ჩანჩქერი|ბალანჯუი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.214567|S|153.201857|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Ballanjui Falls}} |- | [[ფაილი:Barron falls january2005.JPG|100px]] || [[ბარონის ჩანჩქერი|ბარონი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ბარონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|16|50|4|S|145|38|37|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Barron Falls}} |- | || [[დიდი მოვბრეის ჩანჩქერი|დიდი მოვბრეი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მოვბრეის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ბინდის ჩანჩქერი|ბინდა]]<ref>{{cite web | title=Map of Binda Falls, QLD | publisher=Bonzle Digital Atlas of Australia | url=http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&x=145.77163&y=-17.63615&w=40000&h=40000&i=554&j=554&p=254070&pp=254070&fc=1#map | accessdate=2009-08-14 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20220407033204/http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&x=145.77163&y=-17.63615&w=40000&h=40000&i=554&j=554&p=254070&pp=254070&fc=1#map | archivedate=2022-04-07 }}</ref> || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.628481|S|145.77261|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Binda Falls}} |- | || [[დაბადების დღის უბის ჩანჩქერი|დაბადების დღის უბე]] || [[ქვინზლენდი]] || [[პალაუმას ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:Blencoe falls.jpg|100px]] || [[ბლესოს ჩანჩქერი|ბლენსო]] || [[ქვინზლენდი]] || [[გირინგუნის ეროვნული პარკი]] || 90 [[მეტრი]] || || {{coord|18.22383|S|145.53971|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Blencoe Falls}} |- | [[ფაილი:Bloomfield Falls.jpg|100px]] || [[ბლუმფილდის ჩანჩქერი|ბლუმფილდი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[დაინთრის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|15.95881|S|145.3195|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Bloomfield Falls}} |- | || [[ბოქს-ლოგის ჩანჩქერი|ბოქს-ლოგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.242321|S|153.153448|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Box Log Falls}} |- | || [[ბროუნის ჩანჩქერი|ბროუნი]] || [[ქვინზლენდი]] || || || || |- | || [[ბუდერიმის ჩანჩქერი|ბუდერიმი]]<ref>{{cite web | title=Map of Buderim Falls, QLD | publisher=Bonzle Digital Atlas of Australia | url=http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&p=253225&cmd=sp&st=QLD&place=Buderim%20Falls&file=Buderim_Falls.htm | accessdate=2009-08-30 }}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> || [[ქვინზლენდი]] || [[ბუდერინის ტყიანი პარკი]] || || || {{coord|26.67783|S|153.0472|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Buderim Falls}} |- | || [[კენაბულენის ჩანჩქერი|კენაბულენი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ტულის ხეობის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[კარტერის ჩანჩქერი|კარტერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ტულის ხეობის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ჩელეჰნის ჩანჩქერი|ჩელეჰნი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.245874|S|153.165722|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Chalahn Falls}} |- | || [[კლამშელის ჩანჩქერი|კლამშელი]] || [[ქვინზლენდი]] || || || || |- | || [[კომერის ჩანჩქერი|კომერა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || 64 [[მეტრი]] || ||{{coord|28.233473|S|153.190849|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Coomera Falls}} |- | || [[კოვლის ჩანჩქერი|კოვლი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[კრისტალის ჩანჩქერი|კრისტალი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]]ს სიხლოვეს || || || {{coord|16|57|42|S|145|40|46|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Crystal Cascades}} |- | || [[დაგსის ჩანჩქერი|დაგსი]] || [[ქვინზლენდი]] || || || || |- | || [[დარაბოლის ჩანჩქერი|დარაბოლა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.223321|S|153.137226|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Darraboola Falls}} |- | || [[დევის-კრიკის ჩანჩქერი|დევის-კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]]ს სიახლოვეს || || || {{coord|17|00|29|S|145|34|51|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Davies Creek Falls}} |- | || [[დინერის ჩანჩქერი|დინერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მთა ჰიპიპამეს ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.426342|S|145.488338|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Dinner Falls}} |- | || [[ექო (ჩანჩქერი)|ექო]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.270294|S|153.161237|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Echo Falls}} |- | [[ფაილი:Elabana Falls.jpg|100px|]]|| [[ელაბანა (ჩანჩქერი)|ელაბანა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.243294|S|153.152976|E|type:landmark_region:AU-QLD|name= Elabana Falls}} |- | || [[ელიზაბეტ გრანტი (ჩანჩქერი)|ელიზაბეტ გრანტი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ტულის ხეობის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ელინჯას ვარდნობი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17.494279|S|145.656824|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Ellinjaa Falls}} |- | || [[ელიოტი (ჩანჩქერი)|ელიოტი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მდინარე ჯარდინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ემერალდ კრიკი (ჩანჩქერი)|ემერალდ კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]]ს სიახლოვეს || || || {{coord|17.055636|S|145.541039|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Emerald Creek Falls}} |- | || [[ენდევორი (ჩანჩქერი)|ენდევორი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | || [[ფიშერი (ჩანჩქერი)|ფიშერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.16769|S|145.83385|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Fishery Falls}} |- | || [[ფრუიტ ბეტი (ჩანჩქერი)|ფრუიტ ბეტი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მდინარე ჯარდინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:Goomoolahra.jpg|100px|]] || [[გომოლაჰრა (ჩანჩქერი)|გომოლაჰრა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[სპრინგბრუკის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.222773|S|153.284898|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Goomoolahra Falls}} |- | || [[ჰომ რული (ჩანჩქერი)|ჰომ რული]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | || [[მდინარე ჰარბერტი (ჩანჩქერი)|ჰარბერტი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[გირინგუნის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|18.233754|S|145.369892|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Herbert River Falls}} |- | || [[იზაბელა (ჩანჩქერი)|იზაბელა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | || [[სლაუგტორი (ჩანჩქერი)|სლაუგტორი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ბრისბენი]] || || || |- | || [[ჯოუნსი (ჩანჩქერი)|ჯოუნსი]]<ref>{{cite web | title=Map of Jones Falls in Queensland | publisher=Bonzle Digital Atlas of Australia | url=http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&p=253430&cmd=sp | accessdate=2009-08-14 }}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ჯოზეფინა (ჩანჩქერი)|ჯოზეფინას ჩანჩქერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.433446|S|145.862753|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Josephine Falls}} |- | || [[პალუმას ეროვნული პარკი|ჯურამა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[პალუმას ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[კალგამაჰლი (ჩანჩქერი)|კალგამაჰლი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.229239|S|153.145938|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Kalgamahla Falls}} |- | || [[კერნეი (ჩანჩქერი)|კერნეი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.24099|S|145.778103|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Kearneys Falls}} |- | || [[კონდალილა (ჩანჩქერი)|კონდალილა]]<ref>{{cite web | title=Map of Kondalilla Falls, QLD | publisher=Bonzle Digital Atlas of Australia | url=http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&p=254060&cmd=sp&st=QLD&place=Kondalilla%20Falls&file=Kondalilla_Falls.htm | accessdate=2009-08-14 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20220407033204/http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&p=254060&cmd=sp&st=QLD&place=Kondalilla%20Falls&file=Kondalilla_Falls.htm | archivedate=2022-04-07 }}</ref> || [[ქვინზლენდი]] || [[მაპლტონი]] || || || |- | || [[ლეიჩარდი (ჩანჩქერი)|ლეიჩარდი]] || [[ქვინზლენდი]] || || || || |- | || [[მალანდა (ჩანჩქერი)|მალანდა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17|21|18|S|145|35|11|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Malanda Falls}} |- | [[ფაილი:MilaaMilaaFalls.jpg|100px]] || [[მილა მილა (ჩანჩქერი)|მილა მილა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]]|| || || {{coord|17|29|44|S|145|36|36|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Millaa Millaa Falls}} |- | [[ფაილი:MillstreamFalls 4467.jpg|100px]] || [[მილსტრიმი (ჩანჩქერი)|მილსტრიმი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17|38|35|S|145|27|27|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Millstream Falls}} |- | || [[მილმილგი (ჩანჩქერი)|მილმილგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]] || || || {{coord|16|57|42|S|145|40|46|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Milmilgee Falls}} |- | || [[მორანსი (ჩანჩქერი)|მორანსი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28|13.837|S|153|07.491|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Morans Falls}} |- | || [[მუჰალი (ჩანჩქერი)|მუჰალი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.537946|S|145.682058|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Mungalli Falls}} |- | || [[მურეი (ჩანჩქერი)|მურეი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მირი უპერის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|18.152275|S|145.815847|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Murray Falls}} |- | || [[ნანდროი (ჩანჩქერი)|ნანდროი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.583771|S|145.747075|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Nandroya Falls}} |- | || [[ნატურალ ბრიჯი (ჩანჩქერი)|ნატურალ ბრიჯი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[სპრინგბრუკის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.196886|S|153.239923|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Natural Bridge}} |- | || [[პაროთი ჩანჩქერი|პაროთი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | || [[პეპინა (ჩანჩქერი)|პეპინას]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17.585858|S|145.615969|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Pepina Falls}} |- | [[ფაილი:Purlingbrook Falls edit.jpg|100px]] || [[პურლინგბრუკი (ჩანჩქერი)|პურლინგტონი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[სპრინგბრუკის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.189823|S|153.270907|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Purlingbrook Falls}} |- | [[ფაილი:Queen Mary Falls.jpg|100px]] || [[დედოფალი მერი (ჩანჩქერი)|დედოფალი მერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მაინის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.340005|S|152.372603|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Queen Mary Falls}} |- | || [[როარინგი (ჩანჩქერი)|როარინგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[დეინთრის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[რუნინგ კრიკი (ჩანჩქერი)|რუნინგ კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.316622|S|153.067532|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Running Creek Falls}} |- | || [[სავო (ჩანჩქერი)|სავო]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მდინარე ჯარდინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[სილვერ კრიკი (ჩანჩქერი)|სილვერ კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.58819|S|145.748191|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Silver Creek Falls}} |- | || [[სიმფსონი (ჩანჩქერი)|სიმფსონი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ბრისბენი]] || || || |- | || [[სუიტა (ჩანჩქერი)|სუიტა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17.564747|S|145.64558|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Souita Falls}} |- | || [[სპრინგ კრიკი (ჩანჩქერი)|სპრინგ კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || მოსბრეის ველი || || || |- | [[ფაილი:Stoney creek falls.jpg|100px]] || [[სტონი კრიკი (ჩანჩქერი)|სტონი კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ბარონის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[სურპრის კრიკის ჩანჩქერი (ქვინზლენდი)|სურპრის კრიკი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ბარონის ეროვნული პარკი]] || 243 [[მეტრი]] || [[ჩანჩქერი|სეგმენტებად დაყოფილი]] || {{coord|18.173581|S|145.602837|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Surprise Creek Falls}} |- | || [[ტანინაბა (ჩანჩქერი)|ტანინაბა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[სპრინგბრუკის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|28.187487|S|153.267024|E|region:AU-QLD_type:landmark|name= Tanninaba Falls}} |- | || [[ჩუპალა (ჩანჩქერი)|ჩუპალა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.600257|S|145.775099|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Tchupala Falls}} |- | [[ფაილი:Teviot Falls.jpg|100px]] || [[ტევიოტი (ჩანჩქერი)|ტევიოტი]] || [[ქვინზლენდი]] || || || || |- | || [[ტინარო (ჩანჩქერი)|ტინარო]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]] || || || {{coord|17|09|49|S|145|32|45|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Tinaroo Falls}} |- | || [[ტოლონა (ჩანჩქერი)|ტოლონა]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.247462|S|153.169498|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Toolona Falls}} |- | || [[ტრევეთენი (ჩანჩქერი)|ტრევეთენი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კუკთაუნი]] || || || |- | [[ფაილი:Tully Falls on the Atherton Tablelands.jpg|100px]] || [[ტული (ჩანჩქერი)|ტული]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ტულის ხეობის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.776437|S|145.559793|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Tully Falls}} |- | || [[თვინის ჩანჩქერი (ქვინზლენდი)|თვინი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[მდინარე ჯარდინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:Wallaman_Falls.jpg|100px]] || [[ვალამანი (ჩანჩქერი)|ვალამანი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[გირინგუნის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|18.6|S|145.8|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Wallaman Falls}} |- | || [[ვალიჩერი (ჩანჩქერი)|ვალიჩერი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.603284|S|145.770636|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Wallicher Falls}} |- | || [[ვიტესი (ჩანჩქერი)|ვიტესი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ვურუნურანის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|17.196954|S|145.835481|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Whites Falls}} |- | || [[ვონგალე (ჩანჩქერი)|ვონგალე]] || [[ქვინზლენდი]] || [[კერნზი]] || || || {{coord|16|57|42|S|145|40|46|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Wongalee Falls}} |- | || [[იამანი (ჩანჩქერი)|იამანი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[გირინგუნის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[იანბაკოჩი (ჩანჩქერი)|იანბაკოჩი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.235799|S|153.151281|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Yanbacoochie Falls}} |- | || [[იარბილგონგი (ჩანჩქერი)|იარბილგონგი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ლამინგტონის ეროვნული პარკი]] || || ||{{coord|28.231999|S|153.190355|E|type:landmark_region:AU-QLD|name=Yarrabilgong Falls}} |- | || [[ზილი (ჩანჩქერი)|ზილი]] || [[ქვინზლენდი]] || [[ატერტონის პლატო]] || || || {{coord|17.474754|S|145.656996|E|region:AU-QLD_type:landmark|name=Wallicher Falls}} |- | || [[ფერნტრი (ჩანჩქერი)|ფერნტრი]] || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[ფლინდერსის რიგის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[პირველი ჩანჩქერი|პირველი]]<ref name="morialtafalls">{{cite web | title=National Parks and Wildlife South Australia - Morialta Conservation Park | publisher=Department for Environment and Heritage | url=http://www.environment.sa.gov.au/parks/sanpr/morialta/index.html | format=HTML | accessdate=2008-08-14 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080823034451/http://www.environment.sa.gov.au/parks/sanpr/morialta/index.html | archivedate=2008-08-23 }}</ref> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[მორიალტის შენახული პარკი]] || 23 [[მეტრი]] || || |- ||| [[პირველი (ჩანჩქერი)|პირველი]] - [[მეშვიდე (ჩანჩქერი)|მეშვიდე]]<ref name="cleland">{{cite web |url=http://www.environment.sa.gov.au/parks/pdfs/cleland_webmapv9.pdf |title=Cleland Conservation Park Map |Publisher=National Parks and Wildlife South Australia |accessdate=2009-11-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091021134947/http://www.environment.sa.gov.au/parks/pdfs/cleland_webmapv9.pdf |archivedate=2009-10-21 }}</ref> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[კლელანდის შენახული პარკი]] || || || |- | || [[გლენორა (ჩანჩქერი)|გლენორა]]<ref name="sa_pno">{{cite web | title = PlaceNames Online, South Australian State Gazetteer | work = | publisher = Department for Transport, Energy and Infrastructure | date = | url = http://www.placenames.sa.gov.au/pno/index.jsf;jsessionid=C06EB7F80792BC0EF6281D21BE67AB92 | format = HTML | doi = | accessdate = 2008-07-30 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110603231529/http://www.placenames.sa.gov.au/pno/index.jsf;jsessionid=C06EB7F80792BC0EF6281D21BE67AB92 | archivedate = 2011-06-03 }}</ref> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ჰეი ფლეტი (ჩანჩქერი)|ჰეი ფლეტი]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ჰინდმარში (ჩანჩქერი)|ჰინდმარში]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ინგალალა (ჩანჩქერი)|ინგალალა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || ||{{coord|35.531144|S|138.342805|E|type:landmark_region:AU-SA|name=Ingalalla Waterfalls}} |- | || [[კანალა (ჩანჩქერი)|კანალა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[ფლინდერსის შენახული პარკი]] || || || |- | || [[კაპინკა (ჩანჩქერი)|კაპინკა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[დახრილი (ჩანჩქერი)|დახრილი]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[მალოგა (ჩანჩქერი)|მალოგა]]<ref>{{cite web |url=http://www.environment.sa.gov.au/parks/sanpr/flindersranges/index.html |title=Flinders Ranges National Park |publisher=National Parks and Wildlife South Australia |accessdate=2009-11-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091027122602/http://www.environment.sa.gov.au/parks/sanpr/flindersranges/index.html |archivedate=2009-10-27 }}</ref> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[ფლინდერსის შენახული პარკი]], [[ვილპენა]]ს სიახლოვეს || || || |- | || [[მანუმი (ჩანჩქერი)|მანუმი]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[მორიალტა (ჩანჩქერი)|მორიალტა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[მორიალტას შენახული პარკი]] || || || |- | || [[პატალინკა (ჩანჩქერი)|პატალინკა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[მეორე (ჩანჩქერი)|მეორე]]<ref name="morialtafalls"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[მორიალტას შენახული პარკი]] || 15 [[მეტრი]] || || |- | || [[სტრეპარა (ჩანჩქერი)|სტრეპარა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ჩანჩქერი (სამხრეთი ავსტრალია)|ჩანჩქერი]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[მესამე (ჩანჩქერი)|მესამე]]<ref name="morialtafalls"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[მორიალტას შენახული პარკი]] || 13 [[მეტრი]] || || |- | || [[ზემო (ჩანჩქერი)|ზემო]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ვადელა (ჩანჩქერი)|ვადელა]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[ტუმბი ბაი]] || || || |- | || [[ვაუკარი (ჩანჩქერი)|ვაუკარი]]<ref name="sa_pno"/> || [[სამხრეთი ავსტრალია]] || [[მთა ბრაუნის შენახული პარკი]] || || || |- | || [[დელანეი (ჩანჩქერი)|დელანეი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || გუნსის ვაკე || || || |- | [[ფაილი:Dip Falls - Tasmania.jpg|100px]] || [[დიპი (ჩანჩქერი)|დიპი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || || || ||{{coord|41.035082|S|145.3759|E|type:landmark_region:AU-TAS|name=Dip Falls}} |- | || [[გუიდი (ჩანჩქერი)|გუიდი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || || || ||{{coord|41.156557|S|145.804024|E|type:landmark_region:AU-TAS|name=Guide Falls}} |- | [[ფაილი:Horseshoe Falls 2 Mt Field National Park.jpg|100px]] || [[ჰორსეშოე (ჩანჩქერი)|ჰორსეშოე]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || || || || {{coord|-42.675767|146.711463|type:landmark_region:AU-TAS|name=Horseshoe Falls}} |- | [[ფაილი:Lady_Barron_Falls_Mt_Field_National_Park.jpg|100px]] || [[ლედი ბარონი (ჩანჩქერი)|ლედი ბარონი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || [[მაუნტ ფილდის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|-42.69104|146.695279|type:landmark_region:AU-TAS|name= Lady Barron Falls}} |- | [[ფაილი:Liffey Cascade, Liffey, Tasmania.jpg|100px]] || ლიფეის კასკადი || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || near [[Liffey, Tasmania|Liffey]] || || || {{coord|41.698491|S|146.761272|E|region:AU-TAS_type:landmark|name=Liffey Cascade}} |- | [[ფაილი:Liffey Falls, Liffey, Tasmania.jpg|100px]] || [[ლიფეი (ჩანჩქერი)|ლიფეი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || [[ლიფეი]] || || || {{coord|41.698347|S|146.764327|E|region:AU-TAS_type:landmark|name=Liffey Falls}} |- | [[ფაილი:Montezuma Falls.jpg|100px]] || [[მონტესუმა (ჩანჩქერი)|მონტესუმა]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || || || || {{coord|41|50|S|145|28|E|source:enwiki-plaintext-parser_type:landmark_region:AU-TAS|name=Montezuma Falls}} |- | [[ფაილი:Russell Falls 2.jpg|100px]] || [[რუსელი (ჩანჩქერი)|რუსელი]] || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || || || || {{coord|-42.676993|146.712445|type:landmark_region:AU-TAS|name=Russell Falls}} |- | [[ფაილი:Spout Falls, Liffey, Tasmania.jpg|100px]] || სპოუტის ჩანჩქერი || [[ტასმანია (შტატი)|ტასმანია]] || [[ლიფეი]] || || || {{coord|41.698603|S|146.762366|E|region:AU-TAS_type:landmark|name=Spout Falls}} |- | || [[აგნესი (ჩანჩქერი)|აგნესი]]<ref name="vic_gipps">{{cite web | title = Waterfalls in Gippsland | publisher = Visit Victoria | url = http://www.visitvictoria.com/displayobject.cfm/objectid.06FB08B7-2DD0-419A-9745EE84677C1ED4/ | accessdate = 2009-08-09 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090927013305/http://www1.visitvictoria.com/displayobject.cfm/objectid.06FB08B7-2DD0-419A-9745EE84677C1ED4/ | archivedate = 2009-09-27 }}</ref> || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[ტორა]] || 59 [[მეტრი]] || || |- | || [[ბეუჩამპი (ჩანჩქერი)|ბეუჩამპი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[ოთვეის ტყიანი პარკი]] || || || {{coord|-38.650897|143.607488|type:landmark_region:AU-VIC|name=Beauchamp Falls, Victoria}} |- | || [[კარისბრუკის ჩანჩქერი|კარისბრუკი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|-38.69226|143.809286|type:landmark_region:AU-VIC|name=Carisbrook Falls}} |- | || [[კორა ლუნას კასკადი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|-38.508415|143.927078|type:landmark_region:AU-VIC|name=Cora Lynn Cascades}} |- | || [[კამბერლანდი (ჩანჩქერი)|კამბერლანდი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || || || || |- | || [[კურავონგის ჩანჩქერი|კურავონგი]] ||[[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || || || || |- | || [[ერსინი (ჩანჩქერი)|ერსკინი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]]|| 30 [[მეტრი]] || || {{coord|-38.493369|143.901672|type:landmark_region:AU-VIC|name=Erskine Falls}} |- | || [[ჰენდერსონი (ჩანჩქერი)|ჰენდერსონი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]], || 8 [[მეტრი]] || || {{coord|-38.537961|143.960724|type:landmark_region:AU-VIC |name=Henderson Falls}} |- | [[ფაილი:Hopetoun falls.jpg|100px]] || [[ჰოპსტოუნი (ჩანჩქერი)|ჰოპსტოუნი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]], || || || {{coord|-38.657097|143.579636|type:landmark_region:AU-VIC|name=Hopetoun Falls}} |- | || [[კალიმნა (ჩანჩქერი)|კალიმნა]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]]|| || || |- | || [[ლალ ლალი (ჩანჩქერი)|ლალ ლალი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[ბალარატი]] || || || |- | || [[მცირე აირი (ჩანჩქერი)|მცირე აირი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[მცირე მდინარი (ჩანჩქერი)|მცირე მდინარე]]<ref name="vic_gipps"/> || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[მდინარე სნოუს ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ლოდენი (ჩანჩქერი)|ლოდენი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დაილესფორდი]] || || || |- | || [[მერინერსი (ჩანჩქერი)|მერინერსი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || 10 [[მეტრი]] || || {{coord|-38.705874|143.640747|type:landmark_region:AU-VIC|name=Marriners Falls}} |- | [[ფაილი:20090927 Nigretta Falls - Victoria - Australia.JPG|100px]] || [[ნიგრეტა (ჩანჩქერი)|ნიგრეტა]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[კოლერეინი]]ს სიახლოვეს || || || {{coord|-37.656016|141.924477|type:landmark_region:AU-VIC|name=Nigretta Falls}} |- | || [[ფანტომი (ჩანჩქერი)|ფანტომი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || 15 [[მეტრი]] || || {{coord|-38.549827|143.959801|type:landmark_region:AU-VIC|name=Phantom Falls}} |- | || [[ცისარტყელა (ჩანჩქერი)|ცისარტყელა]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || || || || |- | || [[საბინა (ჩანჩქერი)|საბინა]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]]|| || || {{coord|-38.662459|143.753357|type:landmark_region:AU-VIC|name=Sabine Falls}} |- | || [[შოაკი (ჩანჩქერი)|შეოაკი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || |- | [[ფაილი:20090614 Silverband Falls - Grampians National Park - Victoria - Australia.JPG|100px]] || [[სილვერბენდი (ჩანჩქერი)|სილვერბედი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[გრამპინსის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|37|9|9.56|S|142|31|39.7|E|type:landmark_region:AU-VIC|name=Silverband Falls}} |- | || [[სტეავენსნი (ჩანჩქერი)|სტეავენსონი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[მარისვილი]] || 122 [[მეტრი]] || || {{coord|37.5327|S|145.7737|E|type:landmark_region:AU-VIC|name=Steavenson Falls}} |- | || [[სტივენსონი (ჩანჩქერი)|სტივენსონი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[ოთვეის ტყიანი პარკი]] || || || {{coord|-38.552461|143.657227|type:landmark_region:AU-VIC|name= Stevenson Falls}} |- | || [[სტრეივი (ჩანჩქერი)|სტრეივი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]]|| || || |- | || [[ტორონგო (ჩანჩქერი)|ტორონგო]]<ref name="vic_gipps"/> || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[ნოჯე]] || || || |- | || [[ტრიპლეტი (ჩანჩქერი)|ტრიპლეტი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|-38.659242|143.493805|type:landmark_region:AU-VIC|name=Triplet Falls}} |- | [[ფაილი:20090927 Wannon Falls - Victoria - Australia.JPG|100px]] || [[ვანონი (ჩანჩქერი)|ვანონი]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[კოლერეინი]] || || || {{coord|-37.676263|141.840835|type:landmark_region:AU-VIC|name=Wannon Falls}} |- | || [[ვონ ვონდა (ჩანჩქერი)|ვონ ვონდა]] || [[ვიქტორია (შტატი)|ვიქტორია]] || [[დიდი ოთვეის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ბანდენ პოველის წყლის დინება]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[მდინარე მურეი]], [[დველინგუპი]]ს ახლოს || || || |- | || [[დიდი მერტენსი (ჩანჩქერი)|დიდი მერტენსი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კიმბერლი (ავსტრალიის ოლქი)|კიმბერლი]] || || || |- | || [[ბედალუპი (ჩანჩქერი)|ბედალუპი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ბედალუპის ეროვნული პარკი]], [[პემბერტონი]]ს ახლოს || || || |- | || [[შავი კლდის ჩანჩქერი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კუნუნურა]]ს ახლოს|| || || |- | || [[კასკადი (დასავლეთი ავსტრალია)|კასკადი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[გლოუესტერის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[არწივის კლდი (ჩანჩქერი)|არწივის კლდე]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ნევმანი]]ს სიახლოვეს || || || |- | [[ფაილი:Fernhook falls.jpg|100px]] || [[ფერნჰოკი (ჩანჩქერი)]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ფორტესკე (ჩანჩქერი)|ფორტესკე]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კარიჯინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[გლადსტონი (ჩანჩქერი)|გლადსტონი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || || || || |- | || [[ჰოვი (ჩანჩქერი)|ჰოვი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ჯონ ფორესტის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ჯოფრე (ჩანჩქერი)|ჯოფრე]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კარიჯინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[კალამინი (ჩანჩქერი)|კალამინი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კარიჯინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[მეფე გეორგი (ჩანჩქერი)|მეფე გეორგი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[მეფე გეორგის მდინარე]] || || || |- | || [[მეფეების კასკადი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[პრინც რეგენტის მდინარე]], [[ვინდჰემი]]ს სიახლოვეს || || || |- | || [[ლენ-პოლი (ჩანჩქერი)|ლენ-პოლი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ნორტკლიფი]] || || ||{{coord|34.696391|S|116.250286|E|type:landmark_region:AU-WA|name= Lane-Poole Falls}} |- ||| [[ლესმურდი (ჩანჩქერი)|ლესმურდი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ლესმურდის ჩანჩქერების ეროვნული პარკი]] || || || {{coord|31.994246|S|116.03425|E|type:landmark_region:AU-WA|name= Lesmurdie Falls}} |- | || [[მარინუპი (ჩანჩქერი)|მარინუპი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[მარინუპი]]ს სიახლოვეს || || || |- | || [[მიშელი (ჩანჩქერი)|მიშელი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კიმბერლი (ავსტრალიის ოლქი)|კიმბერლი]] || || ||{{coord|14.81667|S|125.68330|E|type:landmark_region:AU-WA|name=Mitchell Falls}} |- | || [[ჩანჩქერების ეროვნული პარკი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[ჯონ ფორესტის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[ნობლე (ჩანჩქერი)|ნობლე]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[გიდგეგანუპი]]ს სიახლოვეს || || || |- | || [[ქუინინუპი (ჩანჩქერი)|ქუინინუპი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[იალინგუპი]]ს სიახლოვეს || || || |- | [[ფაილი:Serpentine Falls.jpg|100px]]|| [[სერპენტინი (ჩანჩქერი)|სერპენტინი]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[სერპენტინის ეროვნული პარკი]] || || || |- | || [[სპა (ჩანჩქერი)|სპა]] || [[დასავლეთი ავსტრალია]] || [[კარიჯინის ეროვნული პარკი]] || || || |} == იხილეთ აგრეთვე == * [[ავსტრალიის ხეობების სია]] * [[ჩანჩქერების სია]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://maps.bonzle.com/c/a?a=br&o=19926261&l= Bonzle Digital Atlas of Australia - Waterfalls]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [http://www.exploroz.com/Places/Find/Water_Body,River,Stream,Falls.aspx?ky=falls&s=&ps= ExplorOZ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120301002715/http://www.exploroz.com/Places/Find/Water_Body,River,Stream,Falls.aspx?ky=falls&s=&ps= |date=2012-03-01 }} == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{ავსტრალიის თემები}} [[კატეგორია:ავსტრალიის ჩანჩქერები|*]] oeyrvdqhu22hr80e3cfprqkdts7wlrv 0 114330 4816688 4714470 2025-06-19T13:27:02Z 78.177.163.183 4816688 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = რაფაელ კალდერა<br/>Rafael Caldera | ცოლი= | სურათი=Rafael Caldera, 1971.jpg | სურათის ზომა =150px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Rafael Caldera Signature.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[11 მარტი]], [[1969]] | თანამდებობა დატოვა = [[12 მარტი]], [[1974]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[რაულ ლეონი]] | მემკვიდრე = [[კარლოს ანდრეს პერესი]] | დაბადების თარიღი ={{დაბადების თარიღი|1916|1|24}} | დაბადების ადგილი= [[სან-ფელიპე-დელ-რეი]], [[ვენესუელა]] | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2009|12|24|1916|1|24}} | გარდაცვალების ადგილი= [[კარაკასი]] [[ვენესუელა]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = ალისია პრიეტი მონტემაიორი | შვილები= | მამაკაცი = | პროფესია = იურისტი | საქმიანობა = | რელიგია = [[კათოლიციზმი|კათოლიკე]] | პარტია = | ვებ-საიტი= http://www.rafaelcaldera.com | რიგი = [[ვენესუელის პრეზიდენტი|ვენესუელის 54-ე პრეზიდენტი]] | რიგი2 = [[ვენესუელის პრეზიდენტი|ვენესუელის მე-60 პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[2 თებერვალი]], [[1994]] | თანამდებობა დატოვა2= [[2 თებერვალი]], [[1999]] | წინამორბედი2 = [[რამონ ხოსე ველასკესი]] | მემკვიდრე2 = [[უგო ჩავესი]] | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = [[ვენესუელის ეროვნული ასამბლეა|ვენესუელის სენატორი]] | თანამდებობა დაიკავა3 = [[12 მარტი]], [[1974]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[2 თებერვალი]], [[1994]] | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = [[2 თებერვალი]], [[1999]] | თანამდებობა დატოვა4 = [[20 დეკემბერი]], [[1999]] | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''რაფაელ ანტონიო კალდერა როდრიგესი''' ({{Lang-es|Rafael Antonio Caldera Rodríguez}}; დ. [[24 იანვარი]],[[1916]], [[სან-ფელიპე-დელ-რეი]], [[ვენესუელა]] — გ. [[24 დეკემბერი]], [[2009]], [[კარაკასი]], [[ვენესუელა]]) — ვენესუელელი ადვოკატი, სოციოლოგი, მწერალი და პოლიტიკოსი. ვენესუელის 54-ე და მე-60-ე [[ვენესუელის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]], ვენესუელის სენატორი. == ბიოგრაფია == დაიბადა საშუალო ფენის ოჯახში. 1931 წელს დაამთავრა ვენესუელის ცენტრალური უნივერსიტეტი. 1938 წელს დოქტორანტურა. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.gobiernoenlinea.gob.ve/venezuela/perfil_presidente35.html ოფიციალური ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://archive.today/20051029150241/http://www.gobiernoenlinea.gob.ve/venezuela/perfil_presidente35.html |date=2005-10-29 }} {{ref-es}} * [http://www.fundacionjoseguillermocarrillo.com/sitio/discaldera.php ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180515043903/http://www.fundacionjoseguillermocarrillo.com/sitio/discaldera.php |date=2018-05-15 }} {{ref-es}} * [http://www.cidob.org/es/documentacion/biografias_lideres_politicos/america_del_sur/venezuela/rafael_caldera_rodriguez ბიოგრაფიაCIDOB Foundation-ზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130217141948/http://www.cidob.org/es/documentacion/biografias_lideres_politicos/america_del_sur/venezuela/rafael_caldera_rodriguez |date=2013-02-17 }} {{ref-es}} {{ვენესუელის პრეზიდენტები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:კალდერა, რაფაელ}} [[კატეგორია:ვენესუელის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ვენესუელელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 24 იანვარი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1916]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 24 დეკემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2009]] h3l9i9uszp8t5hgsjhsrvhttf02ffau 0 122226 4816834 4575026 2025-06-20T02:08:16Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816834 wikitext text/x-wiki {{Bilateral|ავსტრია-საქართველოს ურთიერთობები|Austria|Georgia|filetype=svg}} '''ავსტრია-საქართველოს ურთიერთობები''' — ორმხრივი [[დიპლომატია|დიპლომატიური ურთიერთობები]] [[საქართველო]]სა და [[ავსტრია|ავსტრიის რესპუბლიკას]] შორის. ==დიპლომატიური ურთიერთობების ქრონოლოგია== დიპლომატიური ურთიერთობები საქართველოსა და [[ავსტრია|ავსტრიის რესპუბლიკას]] შორის დამყარდა [[1992]] წლის [[25 მარტი|25 მარტს]]. [[1993]] წელს გაიხსნა საქართველოს საელჩო ავსტრიის რესპუბლიკაში.<ref name="საქართველო-ავსტრია">[https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations/ავსტრიის-რესპუბლიკა.aspx ურთიერთობები საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201116110346/https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90.aspx |date=2020-11-16 }}. საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო.</ref> ; საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩები ავსტრიის რესპუბლიკაში * [[ქეთევან ციხელაშვილი]] (2020–დღემდე) * დავით დონდუა (2018–2020) * კონსტანტინე ზალდასტანიშვილი (2013–2017) * პაატა გაფრინდაშვილი (2009–2013) * ვიქტორ დოლიძე (2005–2009) * კონსტანტინე ჟღენტი (2004–2005) * [[გიორგი არსენიშვილი]] (2001–2004) * ლევან მიქელაძე (1996–2001) ; ავსტრიის რესპუბლიკის საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩები საქართველოში * არად ბენკო 2016–2020 (პირველი ელჩი რეზიდენციით თბილისში, სადაც ავსტრიის რესპუბლიკის საელჩო ოფიციალურად გაიხსნა 2016 წლის სექტემბერში) 2013–2016 წლებში საქართველოს გადაფარვა ხდებოდა აზერბაიჯანში ავსტრიის საელჩოდან: * აქსელ ვეხი (2015–2016) * სილვია მაიერ-კაჟბიჩი (2013–2014) ; 1998–2012 წლებში საქართველოს გადაფარვა ხდებოდა ავსტრიიდან * მიხაელ პოსტლი (2010–2012) * მარიუს კალიგარისი (2006–2010) * ჰაიდემარია გიურერი (1998–2006) ==თანამშრომლობის სფეროები== საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის ჩამოყალიბებულია მჭიდრო პარტნიორული ურთიერთობები პოლიტიკურ, სავაჭრო-ეკონომიკურ, ენერგეტიკის, [[გარემოს დაცვა|გარემოს დაცვის]], პოლიციის, კულტურისა და განათლების სფეროებში. აღსანიშნავია ავსტრიის განვითარების სააგენტოს (ADA) საქმიანობა საქართველოში [[ტურიზმი]]ს, [[სოფლის მეურნეობა|სოფლის მეურნეობის]], ენერგეტიკისა და სატყეო მეურნეობის ხელშეწყობის მიმართულებით. საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის ხელმოწერილია 11 შეთანხმება, რომელიც მოიცავს თანამშრომლობას ეკონომიკის, საჰაერო [[ტრანსპორტი]]ს, [[ინვესტიცია|ინვესტიციების]] წახალისებისა და დაცვის, შემოსავლებსა და [[კაპიტალი (ეკონომიკა)|კაპიტალზე]] [[ორმაგი დაბეგვრა|ორმაგი დაბეგვრის]] თავიდან აცილების და სხვა სფეროებში.<ref>[https://mof.ge/images/File/dabegvra/DTA/avstriis_respublica_geo_new.pdf შეთანხმება საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის შემოსავლებსა და კაპიტალზე ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ] / საქართველოს მხრიდან რატიფიცირებულია საქართველოს პარლამენტის 2005 წლის 11 ოქტომბრის № 1917 — IIს დადგენილებით.</ref> ====საპარლამენტო და სამთავრობო დელეგაციების ვიზიტები==== საქართველოსა და ავსტრიას შორის რეგულარულად ხორციელდება უმაღლესი/მაღალი დონის საპარლამენტო და სამთავრობო დელეგაციების ვიზიტები. ბოლო წლებში საქართველოს სტუმრობდნენ [[ავსტრიის პრეზიდენტი|ავსტრიის ფედერალური პრეზიდენტი]], ევროპის, ინტეგრაციისა და საგარეო საქმეთა მინისტრი, ეროვნული საბჭოს (პარლამენტის) მაღალი რანგის წარმომადგენლები და სხვა.<ref>[http://www.parliament.ge/ge/ajax/downloadFile/99428/ღია_პარლამენტის_დღე__პროგრამა_17_ივლისი საერთაშორისო კონფერენცია ღია მმართველობის პარტნიორობის გლობალური სამიტის ფარგლებში] / საქართველოს პარლამენტი. <small>17 ივლისი, 2018</small>.</ref><ref>[http://batumiconference.ge/res/docs/programa/.pdf ბათუმის მე-13 საერთაშორისო კონფერენცია „საქართველოს ევროპული გზა“]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} / ბათუმი, საქართველო. <small>14-15 ივლისი, 2016</small>.</ref> ინტენსიურად მიმდინარეობს საპარლამენტთაშორისო თანამშრომლობა. საქართველოს პარლამენტში შექმნილია ავსტრიასთან მეგობრობის ჯგუფი,<ref>{{cite web|title=ავსტრიის რესპუბლიკის პარლამენტთან მეგობრობის ჯგუფი |url=http://www.parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/saqartvelos-parlamentis-megobrobis-djgufebi/megobrobis-djgufebi-da-wevrebi/46657 |publisher=საქართველოს პარლამენტი |quote= |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref> ხოლო ავსტრიის პარლამენტში მოქმედებს ავსტრია-საქართველოს მეგობრობის ჯგუფი.<ref>{{cite web|title=საპარლამენტო დელეგაცია ავსტრიის ეროვნული საბჭოს საქართველოს პარლამენტთან მეგობრობის ჯგუფს შეხვდა |url=http://newsday.ge/new/index.php/ka/component/k2/item/10910-საპარლამენტო-დელეგაცია-ავსტრიის-ეროვნული-საბჭოს-საქართველოს-პარლამენტთან-მეგობრობის-ჯგუფს-შეხვდა |publisher=საინფორმაციო სააგენტო „ნიუსდეი“. <small>18 ნოემბერი, 2015</small> |quote= |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref><ref>{{cite web |title=დავით დონდუა ავსტრიის ეროვნულ საბჭოში საქართველოს პარლამენტთან მეგობრობის ჯგუფის წევრებს შეხვდა |url=https://mfa.gov.ge/News/davit-dondua-avstriis-erovnul-sabchoshi-saqartvelo.aspx |publisher=საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო. <small>16.05.2019</small> |quote=შეხვედრის ფარგლებში განხილული იქნა ქვეყნებს შორის ორმხრივი და მრავალმხრივი ურთიერთობები, ასევე საუბარი შეეხო საქართველოს ევროპული ინტეგრაციის პროცესს. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220815044918/https://mfa.gov.ge/News/davit-dondua-avstriis-erovnul-sabchoshi-saqartvelo.aspx |archivedate=15.08.2022 }}</ref> ორ ქვეყანას შორის სხვადასხვა სფეროში გააქტიურებული ურთიერთობების გათვალისწინებით, ავსტრიის ფედერალური მთავრობის გადაწყვეტილებით, [[2016]] წლის სექტემბერში [[თბილისი|თბილისში]] ავსტრიის რესპუბლიკის საელჩო გაიხსნა. ====ეკონომიკური თანამშრომლობა==== დინამიკურად ვითარდება ქართულ-ავსტრიული ეკონომიკური თანამშრომლობა. იზრდება ავსტრიული კომპანიების დაინტერესება საქართველოს ეკონომიკური და საინვესტიციო პოტენციალით. ავსტრიული კაპიტალით და კომპანიების მონაწილეობით განხორციელდა და გრძელდება მნიშვნელოვანი საინვესტიციო პროექტები ლოგისტიკის, ენერგეტიკის, [[ტურიზმი]]სა და სხვა სფეროებში („გებრიუდერ ვაისი“, „არაგვიჰესი“, „მესტიაჭალა“, „დოპელმაიერი“ და სხვა). ორმხრივი ურთიერთობების გაღრმავების მიზნით რეგულარულად იმართება ერთობლივი ბიზნესფორუმები, ხოლო ორ წელიწადში ერთხელ იკრიბება საქართველო-ავსტრიის შერეული ეკონომიკური კომისია, რომელიც ერთობლივად განსაზღვრულ პრიორიტეტულ სფეროებში თანამშრომლობის საკითხებს განიხილავს. ====თანამშრომლობა განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის სფეროებში==== აქტიურად მიმდინარეობს თანამშრომლობა [[განათლება|განათლების]], [[მეცნიერება|მეცნიერებისა]] და [[კულტურა|კულტურის]] სფეროებში, ასევე იდგმება ნაბიჯები ავსტრიაში [[საქართველო]]სა და [[ქართული კულტურა|ქართული კულტურის]] ცნობადობის გაზრდის მიზნით, რასაც ხელს უწყობს მრავალრიცხოვანი ღონისძიებები, განხორციელებული და მიმდინარე პროექტები (გამოფენები, მუსიკალურ სასწავლებლებს შორის თანამშრომლობა, [[ქართული ენა|ქართული ენის]] სწავლება, ქართველი ავტორების ნაწარმოებების საჯარო კითხვა და სხვა). ამის გარდა, ვენის დიპლომატიური აკადემია ყოველწლიურად გასცემს სტიპენდიებს, როგორც წარჩინებული უცხოელი სტუდენტებისათვის, ასევე ქართველი სახელმწიფო მოხელეებისათვის.<ref>{{cite web|title=ვენის დიპლომატიური აკადემიის სტიპენდიები |url=https://edu.aris.ge/news/venis-diplomatiuri-akademiis-stipendiebi.html |publisher=Aris.ge |quote=2014–2015 სასწავლო წლისათვის ვენის დიპლომატიური აკადემია წარჩინებული უცხოელი სტუდენტებისათვის სტიპენდიებს გასცემს. პრიორიტეტულ ქვეყანათა რიცხვში საქართველოც არის. სტიპენდიები გაიცემა ერთწლიანი წინასადიპლომო და ორწლიანი სამაგისტრო კურსებისათვის, ასევე, ერთთვიანი საზაფხულო კურსისათვის გერმანულ ენაში. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref><ref>{{cite web |title=ვენის დიპლომატიური აკადემია გთავაზობთ სხვადასხვა პროგრამებსა და სასწავლო კურსებს |url=http://mes.gov.ge/oldmes/content.php?id=4501&lang=geo |publisher=საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო |quote=The Vienna School of International Studies is a training institution offering postgraduate courses for university and college graduates of all disciplines as well as Executive Programmes including special courses, summer schools and seminars centering, above all, on EU specific topics. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201109020507/http://mes.gov.ge/oldmes/content.php?id=4501&lang=geo |archivedate=2020-11-09 }}</ref><ref>{{cite web|title=Programmes |url=https://www.da-vienna.ac.at/programmes |publisher=Diplomatische Akademie Wien |quote= |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=ვენის დიპლომატიური აკადემიის სასწავლო პროგრამები |url=http://www.tavisupali.ge/sastsavlo-programebi1/163-venis-diplomatiuri-akademiis-sastsavlo-programebi.html?lang=ka-GE |publisher=„თავისუფალი ასოციაცია“ |quote=ვენის დიპლომატიური აკადემია სთავაზობს სხვადასხვა კურსს უნივერსიტეტისა და კოლეჯის კურსდამთავრებულ სტუდენტებს. კურსები უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულთათვის: საერთაშორისო ურთიერთობების სამაგისტრო პროგრამა; კოოპერატიული ხარისხის პროგრამები; გაცვლითი პროგრამები; ფულბრაითის სტუდენტური გრანტი; სამაგისტრო პროგრამა გარემოს დაცვის ტექნოლოგიებსა და საერთაშორისო ურთიერთობებში; სადიპლომო პროგრამა; აღმასრულებელი სატრენინგო პროგრამები; საზაფხულო კურსები — გერმანულ ენასა და ავსტრიოლოგიაში. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref> ბოლო ოთხწლიან პერიოდში (2016–2020) საქართველო-ავსტრიას შორის არსებული ორმხრივი ეკონომიკური ურთიერთობების განვითარების პოზიტიური დინამიკა ფიქსირდება, რის გამოხატულებასაც წარმოადგენს იმ ავსტრიული კომპანიების რიცხვის ზრდა, რომლებიც თავის საქმიანობას საქართველოში წარმართავენ.<ref>{{cite web|title=ნათია თურნავა ავსტრიის რესპუბლიკის ელჩს საქართველოში არად ბენკოს შეხვდა |url=http://www.economy.ge/?page=news&nw=1545 |publisher=საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო |quote=როგორც შეხვედრის შემდეგ ეკონომიკის მინისტრმა განაცხადა, ავსტრიის ელჩმა დადებითად შეაფასა ბოლო პერიოდში საქართველოს გაზრდილი მიმზიდველობა როგორც ტურისტული, ასევე ბიზნესპოტენციალის თვალსაზრისით. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 }}</ref> ====სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სფეროში თანამშრომლობა==== [[საქართველოს სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სამინისტრო]]ს და ავსტრიის რესპუბლიკის იუსტიციის ფედერალურ სამინისტროს შორის ურთიერთგაგების მემორანდუმი გაფორმდა. დოკუმენტი, რომელსაც საქართველოს სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის მინისტრმა [[კახა კახიშვილი|კახა კახიშვილმა]] და ავსტრიის რესპუბლიკის ვიცე-კანცლერმა, იუსტიციის ფედერალურმა მინისტრმა ვოლფგანგ ბრანდშტეტერმა მოაწერეს ხელი, სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სფეროში თანამშრომლობას ითვალისწინებს. [[მემორანდუმი]]ს თანახმად, უწყებები ორმხრივი თანამშრომლობისა და მყარი პარტნიორობის ჩამოყალიბებას შეუწყობენ ხელს. დაგეგმილია თანამშრომლობა პენიტენციური სისტემების მართვის, პენიტენციურ დაწესებულებებში [[ადამიანის უფლებები]]ს დაცვის, უსაფრთხოების, მსჯავრდებულთა რეაბილიტაცია-რესოციალიზაციის, პენიტენციური ჯანდაცვის, თანამშრომელთა პროფესიული შესაძლებლობების განვითარებისა და სხვა მიმართულებებით, ასევე, ინფორმაციისა და საუკეთესო პრაქტიკის გაზიარების მიზნით, ექსპერტებისა და შესაბამისი სფეროების წარმომადგენელთა მონაწილეობით კონფერენციების, შეხვედრებისა და სხვა სახის ღონისძიებების ორგანიზება.<ref>{{cite web |title=საქართველოს სასჯელაღსრულებისა და პრობაციის სამინისტროს და ავსტრიის იუსტიციის ფედერალურ სამინისტროს შორის მემორანდუმი გაფორმდა |url=http://www.sps.gov.ge/ka/media/arqivi/article/22529-saqarthvelos-sasjelaghsrulebisa-da-probaciis-saministros-da-avstriis-iusticiis-federalur-saministros-shoris-memorandumi-gaformda.html |publisher=სპეციალური პენიტენციური სამსახური |quote=კახა კახიშვილის განცხადებით, მემორანდუმის ფარგლებში გათვალისწინებული ღონისძიებები ორივე მხარისთვის შედეგის მომტანი იქნება და სამომავლო თანამშრომლობის გაღრმავების პროცესში დიდ წვლილს შეიტანს. „მემორანდუმის ხელმოწერა ჩვენს სტრუქტურებს შორის კიდევ ერთხელ ადასტურებს საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის აქტიურ დიპლომატიურ და მეგობრულ ურთიერთობებს. ეს თანამშრომლობა გაღრმავდება და წარმატებით გაგრძელდება, რაც ხელს შეუწყობს თანამედროვე, საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისი პენიტენციური სისტემის განვითარებას“, — განაცხადა კახა კახიშვილმა. |accessdate=8 ნოემბერი, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220718025117/http://sps.gov.ge/ka/media/arqivi/article/22529-saqarthvelos-sasjelaghsrulebisa-da-probaciis-saministros-da-avstriis-iusticiis-federalur-saministros-shoris-memorandumi-gaformda.html |archivedate=2022-07-18 }}</ref> ==გალერეა== <center><gallery> 5th Global Forum Vienna 2013 (8536404996).jpg|[[მაია ფანჯიკიძე]] და მიხაელ შპინდელეგერი<ref>მიხაელ შპინდელეგერი ({{lang-de|Michael Spindelegger}}) — მიგრაციის პოლიტიკის განვითარების საერთაშორისო ცენტრის დირექტორი, ავსტრიის რესპუბლიკის ყოფილი ვიცე-კანცლერი.</ref><ref>ვიცე-პრემიერი მიხაელ შპინდელეგერი [[ვენა]]ში გამართულ [[გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია|გაერო]]-ს ცივილიზაციათა ალიანსის გლობალურ ფორუმზე პატივს მიაგებს საქართველოს ვიცე-პრემიერ მაია ფანჯიკიძეს. ვენა, 28.02.2013.</ref> Sebastian Kurz Giorgi Margvelashvili February 2017 (32646732456).jpg|[[სებასტიან კურცი]] და [[გიორგი მარგველაშვილი]] Maia Panjikidze Sebastian Kurz (14110074781).jpg|[[მაია ფანჯიკიძე]] და [[სებასტიან კურცი]] President Zourabichvili with President Von der Bellen.jpg|[[სალომე ზურაბიშვილი]]სა და [[ალექსანდერ ვან დერ ბელენი]]ს შეხვედრა Sebastian Kurz Giorgi Kvirikashvili February 2017 (32308501460).jpg|[[სებასტიან კურცი]]სა და [[გიორგი კვირიკაშვილი]]ს შეხვედრა EZA-Rahmenabkommen mit Georgien (8530626703).jpg|[[დავით ზალკალიანი]] და რეინჰოლდ ლოპატკა<ref>რეინჰოლდ ლოპატკა ({{lang-de|Reinhold Lopatka}}) — ევროკავშირთან ურთიერთობების კომიტეტის თავმჯდომარე, ავსტრიის რესპუბლიკის ეროვნული საბჭო.</ref> </gallery></center> ==ბიბლიოგრაფია== {{Refbegin}} * Agstner, Rudolf. Österreich im Kaukasus 1849-1918. — Diplomatische Akademie, 1999. — ISBN 978-3-902021-12-0. * Bihl, Wolfdieter. Die Kaukasus-Politik der Mittelmächte. — Böhlau, 1992. — ISBN 978-3-205-05517-4. {{Refend}} == რესურსები ინტერნეტში == {{commonscat|Relations of Austria and Georgia}} * [https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations/ავსტრიის-რესპუბლიკა.aspx ურთიერთობები საქართველოსა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201116110346/https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90.aspx |date=2020-11-16 }} — [[საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო]] * [http://www.parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/saqartvelos-parlamentis-megobrobis-djgufebi საქართველოს პარლამენტის მეგობრობის ჯგუფები] — [[საქართველოს პარლამენტი]] * [http://www.bmaa.gv.at ავსტრიის საგარეო საქმეთა ფედერალური სამინისტრო] * [https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations.aspx ორმხრივი ურთიერთობები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201101004657/https://mfa.gov.ge/MainNav/ForeignPolicy/BilateralRelations.aspx |date=2020-11-01 }} — [[საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო]] * [https://mof.ge/5127 საქართველოს მიერ გაფორმებული „ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ“ შეთანხმებები] — [[საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო]] * [https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1215877?publication=0 შეთანხმება საქართველოს რესპუბლიკასა და ავსტრიის რესპუბლიკას შორის ორმხრივი საგარეო ეკონომიკური კავშირების შესახებ] {| style="color: black;" |- | style="width: 250px; background-color:Lavender |<center>'''საინფორმაციო სააგენტოები'''</center> || style="background: white;"| [https://www.interpressnews.ge/ka/article/495617-sakartvelo-avstriis-megobrobis-jgupis-cevrebi-avstriis-parlamentis-cevrs-nikolaus-sheraks-shexvdnen „ინტერპრესნიუსი“] · [https://www.ghn.ge/news/19544-avstriis-parlamentshi-sakartvelostan-megobrobis-jgufis-shekmneba „ჯი-ეიჩ-ენი“] |} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ესკიზი-საქართველო}} [[კატეგორია:საქართველოს დიპლომატიური ურთიერთობები]] 10jmfu28swipvak6nxha1nxbxejx5db 0 123172 4816785 4587637 2025-06-19T20:33:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816785 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სიმღერა | ტიპი = single | სახელწოდება = Stand by Me | გარეკანი = | შემსრულებელი =[[ბენ კინგი]] | ალბომი = | A-მხარე = | B-მხარე = | გამოსვლის თარიღი = 1961 | ჩაიწერა = [[1961]] | ჟანრი = [[სოული]], [[რიტმ ენდ ბლიუზი]] | ხანგრძლივობა = 2:57 | ლეიბლი = [[Atco Records|Atco]] | პროდიუსერი = [[ბენ კინგი]] | წინა_სახელწოდება = First Taste of Love | წინა წელი = 1961 | შემდეგი_სახელწოდება = Amor | შემდეგი წელი = 1961 }} {{ინფოდაფა სიმღერა | ტიპი = single | სახელწოდება = Stand by Me | გარეკანი = Jlsbm.jpg | შემსრულებელი =[[ჯონ ლენონი]] | ალბომი =[[Rock 'n' Roll (ჯონ ლენონის ალბომი)|Rock 'n' Roll]] | A-მხარე = | B-მხარე = | გამოსვლის თარიღი = '''აშშ''': მარტი 10, 1975<br />გ.ს.: აპრილი 18, 1975 | ჩაიწერა = [[1974]] | ჟანრი = [[როკ მუსიკა|როკი]]/[[პოპი]] | ხანგრძლივობა = 2:57 | ლეიბლი = [[Apple Records]] | პროდიუსერი = [[ჯონ ლენონი]] | წინა_სახელწოდება = [[Number Nine Dream|#9 Dream]] | წინა წელი = 1975 | შემდეგი_სახელწოდება = [[(Just Like) Starting Over]] | შემდეგი წელი = 1980 }} '''Stand by Me''' — ამერიკელი მომღერლის [[ბენ კინგი]]ს სიმღერა. ამ სიმღერის ტექსტის ავტორებია:ბენ კინგი, [[ჯერი ლიბერი]] და [[მაიკ სტოლერი]]. ეს სიმღერა შესულია მსოფლიოს საუკეთესო 500 სიმღერას შორის. ჟურნალმა [[როლინგ სტოუნი]] ეს სიმღერა შეიყვანა მსოფლიოს ყველა დროის დიდებულ სიმღერებში, 121 პოზიციაზე. მოგვიანებით ეს კომპოზიცია მრავალმა ცნობილმა მომღერალმა შეასრულა. მათგან აღსანიშნავია [[ჯონ ლენონი]], მომღერალმა ეს სიმღერა მის 1975 წლის ალბომში ''[[Rock 'n' Roll (ჯონ ლენონის ალბომი)|Rock 'n' Roll]]'' შეიტანა, ჯონ ლენონმა "Stand by Me" სინგლის სახით გამუშვა. ჯონის გარდა ეს სიმღერა სინგლად გამოუშვეს [[მარკუს უაიტი|მარკუს უაიტმა]] და [[Mickey Gilley]]-მა. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://bmi.com/news/199912/1999121488.asp BMI's Top 100 Songs of the 20th Century] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061110131313/http://bmi.com/news/199912/1999121488.asp |date=2006-11-10 }} * [http://www.bbc.co.uk/radio2/soldonsong/songlibrary/covers/standbyme.shtml BBC's Song Library] * [http://www.youtube.com/watch?v=k7FQVh5N2e0 "Line-up" cover (video)] * [http://vimeo.com/moogaloop.swf?clip_id=2539741 Moongaloop video] {{ჯონ ლენონის სინგლები}} [[კატეგორია:ბენ კინგის სიმღერები]] [[კატეგორია:ჯონ ლენონის სიმღერები]] [[კატეგორია:მარკუს უაიტის სიმღერები]] af31vkirld1tgabsj5kpwc68ekffs4e 0 127629 4817019 4712558 2025-06-20T11:18:04Z 95.18.96.80 4817019 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Logo of the Georgian Dream.svg|მინი]] '''ავტორიტარიზმი''' — მმართველობის სისტემა, რომელიც უზრუნველყოფს ხალხის აბსოლუტურ მორჩილებას. მოსახლეობის უსიტყვო მორჩილებისაკენ სწრაფვის გამო ავტორიტარიზმს ხშირად „დესპოტიის“ მნიშვნელობით ხმარობენ. ავტორიტარიზმი, როგორც სისტემა, ძირითადად პოლიტიკურ სფეროს მოიცავს - იდევნებიან ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიები და ლიდერები. ამასთანავე, [[ტოტალიტარიზმი]]საგან განსხვავებით, ავტორიტარიზმი მოსახლეობას თავისუფალი მოღვაწეობის გაცილებით უფრო ფართო არეალს უტოვებს. ეს განსაკუთრებით ითქმის ეკონომიკის სფეროზე, როდესაც მმართველობის ავტორიტარული წესი ეგუება ეკონომიკურ ლიბერალიზმს და არ ზღუდავს კერძო სამეწარმეო თუ კომერციულ საქმიანობას. [[ფრანკო]]ს მმართველობა [[ესპანეთი|ესპანეთში]] ([[1939]]-[[1975]]) ან [[აუგუსტო პინოჩეტი|პინოჩეტის]] რეჟიმი [[ცივი ომი]]ს პერიოდში [[ჩილე]]ში ([[1973]] წლიდან)<ref>სოციალურ და პოლიტიკურ ტერმინთა ლექსიკონი-ცნობარი, სარედ. ჯგუფი: ედუარდ კოდუა და სხვ.; გამომც.: ლაშა ბერაია; თბილისი, ლოგოს პრესი, 2004, 351გვ.</ref> სწორედ მმართველობის ამგვარი წესის ნიმუშია. რეფერენდუმისა და არჩევნების პროცესი ექვემდებარება მთავრობის კონტროლს, აქედან გამომდინარე, ხშირად ფალსიფიცირებულია და ატარებს ფორმალურ ხასიათს. ხელისუფლებისა და საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ურთიერთობების რეალური მექანიზმი განსხვავებულია საკონსტიტუციო ნორმებისგან.<ref>მოხელის სამაგიდო ლექსიკონი, გაეროს განვითარების პროგრამა, შემდგ.: სამსონ ურიდია და სხვ.; რედ.: ვაჟა გურგენიძე; თბილისი, 2004, გვ.483.</ref> ავტორიტარულ სახელმწიფოში ძალაუფლება ცენტრშია თავმოყრილი, თუმცა, ტოტალიტარიზმისგან განსხვავებით, ავტორიტარული რეჟიმის მთავარი მიზანი მმართველი ჯგუფის და ლიდერის ძალაუფლების შენარჩუნებაა და არა სახელმწიფო იდეოლოგიის გაბატონება, შესაბამისად, შეიძლება არსებობდეს სფეროები, სადაც ადამიანებს მეტ-ნაკლებად თავისუფლად საქმიანობის საშუალება ეძლევათ მანამ, სანამ ავტორიტარული მმართველის ძალაუფლებას არ დაუპირისპირდებიან ან მის ინტერესებს არ გადაკვეთენ. ავტორიტარული რეჟიმიც უსწორდება პოლიტიკურ ოპონენტებს, რომლებსაც კონკურენტად აღიქვამს, თუმცა, ამისთვის ტოტალური რეპრესიების ნაცვლად არაფორმალურ მეთოდებს იყენებს. ავტორიტარულ სახელმწიფოში ფორმალურად ადამიანის უფლებები აღიარებულია.<ref>[https://www.civiceducation.ge/ka/lessons/2-20 პოლიტიკური იდეოლოგიები და რეჟიმები]</ref> ==ზოგადი მახასიათებლები== ავტორიტარიზმის დასახასიათებლად გამოყოფენ შემდეგ ნიშნებს: *ავტოკრატიულობა - ანუ ძალაუფლების მატარებელთა მცირე რაოდენობა. ძალაუფლების მატარებელი შეიძლება იყოს ერთი ადამიანი, მონარქი ან ტირანი, ან პირთა ჯგუფი: სამხედრო [[ხუნტა]], ოლიგარქიული ჯგუფი და სხვ. *ძალაუფლების შეუზღუდაობა - როდესაც მოქალაქეებს ხელისუფლების კონტროლის არავითარი საშუალებები არ გააჩნიათ. ამავე დროს, ხელისუფლებას შეუძლია მართოს საზოგადოება კანონთა დახმარებით, მაგრამ მათ თავისებურ განმარტებას აძლევს; *რეალურ თუ პოტენციურ ძალაზე დაყრდნობა - ავტორიტარულ რეჟიმს შეუძლია არ მიმართოს მასობრივ რეპრესიებს და ისარგებლოს მოსახლეობის ფართო ფენებში პოპულარობით, მაგრამ იგი ფლობს საკმაო ძალას, რათა აუცილებლობის შემთხვევაში საკუთარი შეხედულებებისამებრ გამოიყენოს ძალა და აიძულოს მოქალაქეებს მორჩილება; *ძალაუფლების და პოლიტიკის მონოპოლიზაცია, რეალური პოლიტიკური ოპოზიციისა და კონკურენციის არარსებობა. ავტორიტარული რეჟიმის დროს შესაძლებელია პარტიების, პროფკავშირებისა და სხვა ორგანიზაციების შეზღუდული რაოდენობით არსებობა, მაგრამ ხელისუფლების კონტროლის ქვეშ; *ავტორიტარიზმი უარს ამბობს საზოგადოების ტოტალურ კონტროლზე. მმართველი ძალის მიზანია საკუთარი უსაფრთხოების, საზოგადოებრივი წესრიგის და სტატუს ქვო მდგომარეობის უზრუნველყოფა. ატარებს საკმაოდ აქტიურ სოციალურ პოლიტიკას ისე, რომ იმავე დროს არ არღვევს საბაზრო თვითრეგულირების მექანიზმებს; *პოლიტიკური ელიტის რეკრუტირება ხდება არა კონკურენციულ ელექტორალური ბრძოლის, არამედ კოოპტაციის, ზემოდან დანიშვნის გზით. ავტორიტარიზმის ამ ნიშნების გათვალისწინებით, შეიძლება იგი განისაზღვროს, როგორც „ერთი პირის ან პირთა ჯგუფის ძალაუფლება, რომელიც არ უშვებს პოლიტიკური ოპოზიციის არსებობას, მაგრამ ინარჩუნებს პიროვნებისა და საზოგადოების ავტონომიას არაპოლიტიკურ სფეროებში“. ავტორიტარიზმის დროს იკრძალება საქმიანობის მხოლოდ განსაზღვრული, ძირითადად, პოლიტიკური ფორმები, დანარჩენ სფეროებში მოქალაქეები თავისუფლანი არიან. ადამიანის უფლებები პოლიტიკურის გარდა პატივისცემით სარგებლობს და დაცულია, თუმცა, ავტორიტარიზმის პირობებში მოქალაქეებს უსაფრთხოებისა და თავისუფლების არავითარი ისეთი ინსტიტუციონალური გარანტიები არ აქვს, როგორიცაა: დამოუკიდებელი სასამართლო, ოპოზიციური პარტიები და სხვ. ავტორიტარული რეჟიმები მთლიანად შეთავსებადია ეკონომიკურ, სოციალურ, კულტურულ, რელიგიურ და ზოგჯერ იდეოლოგიურ [[პლურალიზმი|პლურალიზმთანაც]] კი.<ref>[http://www.socium.ge/downloads/politikurisociologia/politikur-sistemata-tipebi.pdf პოლიტიკურ სისტემათა ტიპები]</ref> ენდრიუ ჰეივუდის თანახმად, ავტორიტარიზმი ესაა სახელმწიფოს „ზემოდან მართვის“ რწმენა ან პრაქტიკა, სადაც უფლებამოსილება საზოგადოებისგან თანხმობის მიუხედავად ხორციელდება. ამგვარად, ავტორიტარიზმი ხელისუფლების კლასიკური გაგებისგან განსხვავდება. ეს უკანასკნელი ლეგიტიმურობას ემყარება და ამ მნიშვნელობით იგი „ქვემოდან“ ხორციელდება. ავტორიტარული რეჟიმი ხელისუფლებისადმი საკუთარ სწრაფვას პიროვნების უფლებებზე მაღლა აყენებს. თუმცა, როგორც წესი, ავტორიტარიზმი ტოტალიტარიზმისაგან მაინც განსხვავდება: სახელმწიფოს „ზემოდან მართვა“ - მონარქიული აბსოლუტიზმის, ტრადიციული დიქტატურებისა თუ სამხედრო რეჟიმების დროს - უფრო მეტად ოპოზიციისა და პოლიტიკური თავისუფლების შეზღუდვაში გამოიხატება, ვიდრე რადიკალური საბოლოო მიზნით - მთლიანად წაშალოს ზღვარი სახელმწიფოსა და სამოქალაქო საზოგადოებას შორის; ამიტომ ავტორიტარული რეჟიმი გარკვეულ ეკონომიკურ, რელიგიურ თუ სხვა სახის თავისუფლებებს ხშირად ეგუება ხოლმე.<ref>ჰეივუდი ე., პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007, გვ., 62</ref> პოლიტიკურ მეცნიერებაში არსებობს ავტორიტარული მთავრობების სხვადასხვა ტიპოლოგია.<ref>Furio Cerutti, Conceptualizing Politics: An Introduction to Political Philosophy. Routledge, 2017, p.17.</ref> ავტორიტარული რეჟიმი შეიძლება იყოს ავტოკრატიული, ოლიგარქიული და ემყარებოდეს პარტიის ან სამხედრო მმართველობას.<ref>Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders. Continuum, 2011, p.17.</ref> ავტორიტარიზმის ერთ-ერთი გამორჩეული მკვლევარი, ხუან ლინცი, თავის [[1964]] წლის ნაშრომში<ref name="Juan">Juan J. Linz, An Authoritarian Regime: The Case of Spain, 1964.</ref> ავტორიტარიზმის მახასიათებელ შემდეგ ელემენტებს გამოყოფს: *შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმი, რაც გამოიხატება საკანონმდებლო ორგანოს, პოლიტიკური პარტიებისა და ცალკეული ინტერეს ჯფუფების შევიწროებაში; *ტოტალიტარიზმისგან გასნხვავებით, სადაც სისტემის ლეგიტიმაცია საერთო და დომინირებულ იდეოლოგიას ემყარება, ავტორიტარული რეჟიმისთვის დამახასიათებელია პოლიტიკური ლეგიტიმაციის არარსებობა, უფრო სწორად, ლეგიტიმაცია ემყარება ემოციებით მანიპულაციას (ლინცი ამას მენტალობებს უწოდებს) და ზოგად ღირებულებებს ([[პატრიოტიზმი]], [[ნაციონალიზმი]], მოდერნიზაცია, წესრიგი და ა.შ.). რეჟიმი განიხილება როგორც მძიმე სოციალური პრობლემების (უმუშევრობა) დაძლევის ერთადერთი საშუალება; *შეზღუდული პოლიტიკური მონაწილეობა (დეპოლიტიზაცია) და სუსტი პოლიტიკური მობილიზაცია, რეჟიმის საწინააღმდეგო ყველანაირი აქტივობების შეზღუდვა; *აღმასრულებელი ხელისუფლების კომპეტენციის ბუნდოვანება, ხშირად ადგილი აქვს ძალაუფლების გადამეტებას<ref name="Juan " /> ავტორიტარულ სახელმწიფოებში შესაძლებელია ფორმალურად არსებობდეს დემოკრატიული ინსტიტუტები, მაგალითად, პოლიტიკური პარტიები, საკანონმდებლო ორგანო, არჩევნები, თუმცა ისინი იმგვარად ფუნქციონირებენ, რომ გააძლიერონ ავტორიტარული მმართველობა.<ref>Milan W. Svolik, The Politics of Authoritarian Rule. Cambridge University Press, 2012, pp. 8, 12, 22, 25, 88, 117.</ref> პოლონელი პოლიტოლოგის, ადამ პჟევორსკის თანახმად, „ავტორიტარული წონასწორობა ემყარება ტყუილებს, შიშსა და ეკონომიკურ კეთილდღეობას“.<ref>Adam Przeworski, Democracy and the Market: Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latin America. Cambridge University Press, 1991, p.58</ref> ავტორიტარიზმში მიღებულია არაფორმალური პოლიტიკური ძალაუფლების გამოყენება. სახელმწიფო ბიუროკრატია რეჟიმის მომხრეებით არის დაკომპლექტებული და მისდამი ერთგულება ინდოქტრინაციის სხვადასხვა მეთოდით მყარდება. ავტორთა ნაწილი, ავტორიტარულ რეჟიმს, რეჟიმის ტიპის განმსაზღვრელი ოთხი განზომილების - პლურალიზმის, იდეოლოგიის, მმართველობის და მობილიზების ფორმის მიხედვით აფასებს:<ref>J.J.Linz, A.Stephan, Problem of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The Johns Hopkins University Press, 1996, pp.44-45.</ref><ref>ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბილისი, 2001, გვ., 70.</ref> *პლურალიზმი — ავტორიტარიზმი არის პოლიტიკური სისტემა შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმით და შესაძლოა ხშირად საკმაოდ ექსტენსიური სოციალური და ეკონომიკური პლურალიზმით. *იდეოლოგია — ავტორიტარულ პოლიტიკურ სისტემას არ გააჩნია დახვეწილი და წარმმართველი იდეოლოგია, მაგრამ აქვს განმასხვავებელი მენტალიტეტი. *მობილიზაცია — გარდა რამდენიმე მომენტისა, მასების პოლიტიკური მობილიზაცია სუსტია. *ლიდერობა — ავტორიტარულ სისტემაში ლიდერი ან მმართველი პატარა ჯგუფი ახორციელებს ძალაუფლებას ფორმალურად განსაზღვრული ნორმებით. არის ძველი ელიტური ჯგუფების კოოპტაციის მცდელობა. სახელმწიფო აპარატს აქვს გარკვეული ავტონომია. ავტორიტარიზმში შეიძლება იყოს შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმი, მაგრამ საკმაოდ ფართო სოციალური და ეკონომიკური პლურალიზმი. ავტორიტარული სოციალური პლურალიზმი მოიცავს ტრადიციულ ფორმებს, ტრადიციულ საზოგადოებას. ავტორიტარიზმი ცდილობს მოახდინოს ძალაუფლებაში იმ ჯგუფების ლიდერების კოოპტირება, რომლებსაც გააჩნიათ გარკვეული ძალაუფლება რეჟიმის მიერ შექმნილ სტრუქტურებს გარეთ. ავტორიტარული რეჟიმების უმრავლესობა არ ქმნის ასოციაციათა ქსელს, რომელიც აუცილებელია მოსახლეობის მობილიზებისთვის. მათ შეიძლება ჰქონდეთ ინტენსიური მობილიზაციის მოკლე პერიოდები, მაგრამ ეს მობილიზება ნაკლებ ინტენსიურია, ვიდრე ტოტალიტარულ რეჟიმში და ნაკლებ ექსტენსიურია, ვიდრე პოსტტოტალიტარულში. კონკრეტულ ავტორიტარულ რეჟიმს შეიძლება ჰყავდეს განვითარებული სამოქალაქო საზოგადოება, კონსტიტუციონალიზმისა და სამართლებრივი სახელმწიფოსთვის დამახასიათებელი სამართლებრივი კულტურა, პროფესიული სახელმწიფო ბიუროკრატია და ინსტიტუციონალიზებული ეკონომიკური საზოგადოება.<ref>ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბილისი, 2001, გვ., 75-78</ref> ==ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგია ლინცის მიხედვით== [[ფრანკო]]ს ესპანეთის მაგალითზე, ხუან ლინცი დიქტატურისა და [[ტოტალიტარიზმი]]სგან განასხვავებდა ავტორიტარიზმის ახალ ფორმებს. პერსონიფიცირებული დიქტატურისგან განსხვავებით, ავტორიტარიზმის ახალ ფორმებში ხდება სხვადასხვა აქტორების ინსტიტუციონალიზებული რეპრეზენტაცია ([[ესპანეთი]]ს შემთხვევაში ეს იყო როგორც სამხედრო ძალები, ისე კათოლიკური ეკლესია, ფალანგები, მონარქისტები, ტექნოკრატები და სხვ.); ტოტალიტარული სახელმწიფოსგან განსხვავებით, რეჟიმი ემყარება მასების პასიურ მიმღებლობას და არა პოპულარულ მხარდაჭერას. ლინცი ავტორიტარული რეჟიმის ორ ძირითად ტიპს გამოყოფდა - ტრადიციულ ავტორიტარულ და ბიუროკრატიულ-მილიტარისტულ ავტორიტარულ რეჟიმებს. ტრადიციულ ავტორიტარულ რეჟიმში „მმართველი ძალა (უმეტესად ეს არის ერთი პირი)“ ძალაუფლებას ინარჩუნებს „ტრადიციების, პატრონ-ყმური ურთიერთობების და რეპრესიების მეშვეობით, რომლის აღსრულებასაც ახორციელებს მმართველ ძალასთან პირადი ერთგულებით დაკავშირებული აპარატი“. ამის მაგალითად ლინცს მოყავს [[ჰაილე სელასიე I]]ის იმპერატორობის პერიოდის ([[1930]]-[[1974]]) ეთიოპია. ბიუროკრატიულ-მილიტარისტულ რეჟიმებში მმართველობას ახორციელებს სამხედრო ოფიცრებისა და ტექნოკრატების კოალიცია, რომელიც „თავისი ბიუროკრატიული მენტალობის ფარგლებში მოქმედებს უფრო პრაგმატულად (ვიდრე იდეოლოგიურად)“. ლინცი ასევე გამოყოფდა კიდევ სამ ქვეტიპს ავტორიტარული მმართველობის: კორპორატიულს, რასობრივ და ეთნიკურ „დემოკრატიას“ და პოსტ-ტოტალიტარულს. კორპორატიულ ავტორიტარულ რეჟიმში სახელმწიფო აქტიურად მიმართავს კორპორატიულ ინსტიტუტებს ძლიერი ინტერეს ჯგუფების დემობილიზებისთვის. მმართველობის ეს ფორმა დამახასიათებელია ლათინო-ამერიკული ქვეყნებისთვის; რასობრივი და ეთნიკური „დემოკრატიები“ არის რეჟიმები, სადაც ცალკეული რასისა თუ ეთნიკური ჯგუფის წარმომადეგნლები სრულად სარგებლობენ დემოკრატიული უფლებებით, მაშინ როდესაც სხვა ჯგუფებს ჩამორთმეული აქვთ ეს უფლებები. მაგალითად განიხილება [[სამხრეთ აფრიკა]] [[აპართეიდი]]ს პერიოდში. ზოგიერთი მკვლევარი ამ ქვეჯგუფს მიაკუთვნებს ასევე [[ისრაელი|ისრაელს]]. პოსტ-ტოტალიტარული ავტორიტარული რეჟიმები არის ის სახელმწიფოები, რომლებშიც ტოტალიტარული ინსტიტუტები (პარტია, [[საიდუმლო პოლიცია]], სახელმწიფოს მიერ მართული მას-მედია) ნარჩუნდება, მაგრამ იდეოლოგიური ორთოდოქსია რუტინამ ჩაანაცვლა, ხოლო რეპრესიები შესუსტდა. ამასთან, სახელმწიფოს მმართველობა ნაკლებ პერსონიფიცირებულია. მაგალითად, აღმოსავლეთ [[ევროპა|ევროპის]] საბჭოთა ბლოკის ქვეყნები [[1980]]-იან წლებში.<ref name="Juan " /> ==ავტორიტარული რეჟიმების ზოგადი ტიპოლოგია== არ არსებობს ავტორიტარული რეჟიმების განმსაზღვრელი ერთგვაროვანი კრიტერიუმები, ვინაიდან სხვადასხვა მკვლევარები განსხვავებულ პრინციპებზე დაყრდნობით აანალიზებენ მას. მაგალითად, არსებობს მიდგომა, რომელიც ექვსი მახასიათებლის საფუძველზე ახდენს ავტორიტარული რეჟიმების კატეგორიზაციას, ეს მახასიათებლებია: რეჟიმის სოციალური და პოლიტიკური საყრდენი, მისი ლეგიტიმაციისა და იდეოლოგიის პატერნები, შინაგანი სტრუქტურა და მმართველობის აპარატი, ურთიერთობის ფორმა მმართველსა და მის დაქვემდებარებულებს შორის, ისტორიული კონტექსტი და პოლიტიზირების ხარისხი.<ref>Nohlen, D., 1987, Autoritäre Systeme, in: Nohlen, D./Waldmann, P. (Ed.): Dritte Welt, Munich/Zurich, pp.64-84.</ref> ამერიკელი პოლიტოლოგი და ავტორიტარიზმის მკვლევარი ბარაბარა გედესი, ავტორიტარული მმართველობის სამ ფორმას გამოყოფს - მილიტარისტულს, ერთპარტიულს და პერსონიფიცირებულ/დიქტატურას. თავის მხრივ ქვეკატეგორიებად ყოფს ამ სამი ფორმის სხვადასხვა კომბინაციას.<ref>Geddes, B., 1999, What do we know about Democratization after twenty years?, in: Annu. Rev. Polit. Sci. (2), pp.115-144.</ref> ავტორიტარული რეჟიმის სხვა ფორმების ტიპოლოგია, განვითარებად ქვეყნებში მმართველობის სისტემების ანალიზისას გამოიყენება. ბიუროკრატიულ-ავტორიტარული სახელმწიფოს კონცეფციამ მნიშვნელობა მოდერნიზაციის თეორიასთან დაპირისპირებაში შეიძინა,<ref>Collier, D., 1979, The New Authoritarianism in Latin America, Princeton. O'Donnell, G. 1973. Modernization and Bureaucratic-Authoritarianism, Berkeley.</ref> რომელიც ეკონომიკურ განვითარებასა და დემოკრატიას ერთმანეთს უკავშირებდა. უმეტეს შემთხვევაში, ავტორიტარული რეჟიმის ახალი ტიპის განსაზღვრა ცალკეული ქვეყნების შესწავლის შედეგად მოხდა. თუმცა, სხვადასხვა ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგიისთვის ერთგვაროვანი მახასიათებლებისა და პატერნების განსაზღვრა ჯერ კიდევ კვლევისა და ანალიზის პროცესშია. ავტორიტარული რეჟიმების ქვეკატეგორიზება ასევე ხდება იმის მიხედვით, თუ რამდენად არის ისინი პოპულისტური თუ პერსონიფიცირებული. პერსონიფიცირებული ავტორიტარული რეჟიმებისთვის დამახასიათებელია თვითნებური მმართველობა, სადაც უფლებამოსილების განხორციელება ხდება არა ინსტიტუტებისა და ფორმალური კანონების მეშვეობით, არამედ პატრონაჟული ქსელებითა და იძულებით. ასეთი რეჟიმები დამახასიათებელია პოსტ-კოლონიური აფრიკისთვის. მისგან განსხვავებით, პოპულისტურ ავტორიტარულ რეჟიმში გვხვდება ძლიერი, ქარიზმატული, მანიპულატორი ლიდერი, რომელიც საზოგადოების მთავარი სოციალური ჯგუფების კოალიციის მეშვეობით ახორციელებს თავის ძალაუფებას. ამის მაგალითად განიხილება სამხრეთ ამერიკის ქვეყნები.<ref>Mark J. Gasiorowski, The Political Regimes Project, in On Measuring Democracy: Its Consequences and Concomitants (ed. Alex Inketes), 2006, pp. 110-111.</ref> პოლიტოლოგები ბრაიან ლაი და დენ სლეიტერი ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგიისას ოთხ კატეგორიას განასხვავებენ: ოლიგარქიული პარტიული დიქტატურა, ავტოკრატიული პარტიული დიქტატურა, ე.წ. სამხედრო ხუნტები, ანუ ოლიგარქიული მილიტარისტული დიქტატურები და ავტოკრატიული მილიტარისრული დიქტატურები.<ref>Brian Lai & Dan Slater, 2006, Institutions of the Offensive: Domestic Sources of Dispute Initiation in Authoritarian Regimes, 1950-1992, American Journal of Political Science, 50 (1): pp.113-126.</ref> მათი მტკიცებით, ერთპარტიული რეჟიმები მილიტარისტულისგან განსხვავებით უკეთ ახერხებენ იმ ინსტიტუციების განვითარებას (მაგალითად, მასების მობილიზაცია, პატრონაჟული ქსელები, ელიტების კოორდინაცია), რომლებიც ეფექტურად უზრუნველყოფენ რეჟიმის შენარჩუნებას და შიდა მოწინააღმდეგეების გაქრობას. ხოლო მილიტარისტული ავტორიტარული რეჟიმები მმართველობისა და კონტროლის შესანარჩუნებლად, ხშირად ახდენენ სამხედრო კონფლიქტების ინიციირებას.<ref>Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, 2011, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders, Continuum. p. 17. </ref> ==ავტორიტარიზმი და ტოტალიტარიზმი== ავტორიტარიზმი წარმოადგენს ერთგვარ შუალედს ტოტალიტარიზმსა და დემოკრატიას შორის. იგი არის გარდამავალი პერიოდი ტოტალიტარიზმიდან დემოკრატიაზე ტრანზიციის პროცესში და პირიქით. ავტორიტარიზმისთვის დამახასიათებელია ტოტალიტარიზმის პოლიტიკური, ხოლო დემოკრატიის ეკონომიკური ასპექტები. ტოტალიტარიზმსა და ავტორიტარიზმს შორის მთავარი განსხვავება მდგომარეობს იმაში, რომ ავტორიტარიზმში არსებობს სოციალური და ეკონომიკური ინსტიტუტები, რომლებიც არ ექვემდებარება მთავრობის კონტროლს. ამდენად, ავტორიტარულ სისტემაში უფრო მეტი სივრცე არსებობს პირადი ცხოვრებისთვის, ვინაიდან იგი არ არის იმდენად იდეოლოგიზირებული, მას არ შეუძლია მოსახლეობის დიდი მასების ორგანიზება ეროვნული ინტერესების ირგვლივ. ხუან ლინცის ნაშრომებზე დაყრდნობით კოლორადოს უნივერსიტეტის პროფესორმა პოლ სონდროლმა შეიმუშავა ავტორიტარი და ტოტალიტარი მმართველების მთავარი მახასიათებლები:<ref>Paul C. Sondrol, Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner, Journal of Latin American Studies, Col. 23, No.3, 1991, pp.599-620. </ref> *ტოტალიტარული რეჟიმების მმართველებს ახასიათებთ გარკვეული ქარიზმატული მისტიკა და მათი პიროვნების ირგვლივ ერთგვარი მესიანური სახეხატი იქმნება; *განსხვავდება მათი როლის აღქმაც. ავტორიტარი საკუთარ თავს ხედავს როგორც ინდივიდს, მისთვის მთავარია კონტროლი და სტატუს კვოს შენარჩუნება. მაშინ, როდესაც ტოტალიტარის მიერ თვითაღქმა უმეტესად ტელეოლოგიურია. ტირანი არის ერთადერთი და შეუცვლელი მესია, რომელმაც უნდა შეცვალოს და გაუძღვეს სამყაროს. *პირადი კეთილდღეობისთვის ძალაუფლების გამოყენება უფრო დამახასიათებელია ავტორიტარი მმართველისთვის. ენდრიუ ჰეივუდის თანახმად, ტოტალიტარიზმის იმით განსხვავდება [[ავტოკრატია|ავტოკრატიისა]] და ავტორიტარიზმისაგან, რომ „სრული ძალაუფლების“ მოპოვებას საზოგადოებრივი და ინდივიდუალური არსებობის ყოველი ასპექტის პოლიტიზირებით ცდილობს. ავტოკრატიულ და ავტორიტარულ რეჟიმებს პოლიტიკური ძალაუფლების მონოპოლიზების შედარებით უფრო ზომიერი მეთოდები ახასიათებს, რაც ჩვეულებრივ, მასების პოლიტიკიდან გამოდევნაში გამოიხატება; ტოტალიტარიზმი კი სამოქალაქო საზოგადოების სრულ განადგურებას და ყოველივე „კერძოს“ მოსპობას გულისხმობს.<ref>ენდრიუ ჰეივუდი, პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007, გვ.49.</ref> ==ავტორიტარიზმი და დემოკრატია== ავტორიტარიზმი და დემოკრატია აუცილებლად ურთიერთსაპირისპირო პოლიტიკურ სისტემებს არ წარმოადგენენ. შესაძლებელია, რომ ზოგიერთი დემოკრატია ავტორიტარიზმის გარკვეულ ელემენტებს ატარებდეს და პირიქით.<ref name="Erica Frantz 2018, p. 87">Erica Frantz, 2018, Authoritarian Politics: Trends and Debates, Politics and Governance, 6 (2): p. 87.</ref> მკლვევარები პროცედურულ (არალიბერალურ) დემოკრატიას [[ლიბერალური დემოკრატია|ლიბერალური]] (არსებითი) [[დემოკრატია|დემოკრატიისგან]] იმით განასხვავებენ, რომ პირველში არ გვხვდება კანონის უზენაესობა, უმცირესობების უფლებების დაცვა და დამოუკიდებელი მართლმსაჯულების სისტემა. ავტორიტარული სისტემიდან მმართველობის უფრო დემოკრატიულ ფორმაზე ტრანზიციას დემოკრატიზაციას უწოდებენ. ამ პროცესის მთავარი მახასიათებელია პოლიტიკური უფლებების, საყოველთაო და თავისუფალი არჩევნების უზრუნველყოფა და საბაზრო რეფორმები. დემოკრატიზაცია სამ, ზოგჯერ ურთიერთდამთხვევად პროცესს მოიცავს. პირველი, რეჟიმის დამხობას ლეგიტიმურობის დაკარგვა მოჰყვება, რასაც ეკონომიკის დაცემა, არმიისა და პოლიციის ხელისუფლებისაგან განდგომა სდევს თან; მეორე, „დემოკრატიაზე გადასვლის“ ეტაპი - ყალიბდება ახალი, ლიბერალურ-დემოკრატიული სტრუქტურები და პროცესები; მესამე, დემოკრატიული კონსოლიდაციის ეტაპი, როდესაც ახალი სტრუქტურები და პროცესები იმდენად მყარად იდგამს ფესვს ელიტისა და მასების შეგნებაში, რომ მათ შეცვლაზე უკვე ფიქრიც კი წარმოუდგენელია.<ref name="Erica Frantz 2018, p. 87"/> ==ავტორიტარიზმის კვლევების ორი ტალღა== ავტორიტარიზმის კვლევებს ორ ტალღად ყოფენ, იმის მიხედვით, თუ რა იყო დისკუსიის მთავარი განხილვის საგანი. ამ ორი ტალღის ფუნდამენტურ განმასხვავებელ ნიშანს წარმოადგენს ის, თუ რა მნიშვნელობას ანიჭებდნენ სხვადასხვა მკვლევარები პოლიტიკური რეჟიმების ინსტიტუციურ ასპექტებს. პირველი ტალღის ფარგლებში, [[1960]]-[[1970]]-იან წლებში, არადემოკრატიული პოლიტიკური წყობის ანალიზი ხორციელდებოდა ფართო სოციო-ეკონომიკურ ჭრილში - ფოკუსირება ხდებოდა იმაზე თუ რა ურთიერთკავშირები არსებობდა პოლიტიკურ, სოციალურ და ეკონომიკურ ქვესისტემებს შორის. [[1990]]-იანი წლებიდან დაიწყო მეორე ტალღა, რომლის ფარგლებშიც ანალიზი შეუზღუდა პოლიტიკური რეჟიმის მახასიათებლებზე და ფოკუსმა გადაინაცვლა ფორმალურ ინსტიტუციონალურ სტრუქტურებზე.<ref>[https://ecpr.eu/filestore/paperproposal/3ef39fb1-de62-46fa-9178-aeb316af2e32.pdf Kevin Koehler, Jana Warkotsch, Putting Institutions into Perspective: Two Waves of Authoritarianism Studies and the Arab Spring, 2011, p.3]</ref> ==დემოკრატიის ინდექსი და ავტორიტარული რეჟიმები== [[2006]] წლიდან ჟურნალ „[[ეკონომისტი (ჟურნალი)|ეკონომისტის]]“ კვლევითი ჯგუფი, მის მიერვე დადგენილი [[დემოკრატიის ინდექსი|„დემოკრატიის ინდექსის“]] მიხედვით ზომავს დემოკრატიის დონეს მსოფლიოს 167 ქვეყანაში. ინდექსი ეფუძნება 60 ინდიკატორს, რომელიც ხუთ სხვადასხვა კატეგორიად იყოფა: საარჩევნო პროცესი და პლურალიზმი, მოქალაქეთა თავისუფლება, მთავრობის ფუნქციონირება, პოლიტიკური აქტიურობა და პოლიტიკური კულტურა. ქულათა სისტემისა და რანგირების მეთოდით ინდექსი ქვეყნებს ოთხ რეჟიმად ახარისხებს: სრული დემოკრატია, არასრული დემოკრატია, ჰიბრიდული რეჟიმი და ავტორიტარული რეჟიმი. ==დემოკრატიის ინდექსის 2019 წლის ფოტო== [[2019]] წლის მონაცემებით 54 ქვეყანა არის იდეტიფიცირებული, როგორც ავტორიტარული რეჟიმი. საქართველო იდენტიფიცირებულია როგორც ჰიბრიდული რეჟიმი. დემოკრატიის ინდექსის კვლევითი ჯგუფი ავტორიტარულ რეჟიმებს შემდეგნაირად აღწერს: ავტორიტარულ სახელმწიფოებში პოლიტიკური პლურალიზმი ან საერთოდ არ გვხვდება, ან იგი უკიდურესად შეზღუდულია. ამ კატეგორიაში შესულ ბევრ ქვეყანაში დიქტატურაა. ზოგიერთი დემოკრატიული ინსტიტუტი ფორმალურად შესაძლოა არსებობდეს, თუმცა ისინი ძალიან სუსტია. არჩევნები, თუ ტარდება, არ არის დამოუკიდებელი და სამართლიანი. სამოქალაქო უფლებები და თავისუფლებები უგლუვებელყოფილია. მედია უმეტესად სახელმწიფოს საკუთრებაშია ან კონტროლირდება მმართველი გუნდის მიერ. მთავრობის კრიტიკა რეპრესირებულია და ძლიერია [[ცენზურა]]. არ არსებობს დამოუკიდებელი მართლმსაჯულება.<ref>The Economist Intelligence Unit, Democracy Index 2019, A year of democratic setbacks and popular protest, p:53. </ref> ==ლიტერატურა== *ენდრიუ ჰეივუდი, პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007; *ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბ., 2001; *სოციალურ და პოლიტიკურ ტერმინთა ლექსიკონი-ცნობარი, სარედ. ჯგუფი: ედუარდ კოდუა და სხვ.; გამომც.: ლაშა ბერაია; თბილისი, ლოგოს პრესი, 2004; *მოხელის სამაგიდო ლექსიკონი, გაეროს განვითარების პროგრამა, შემდგ.: სამსონ ურიდია და სხვ.; რედ.: ვაჟა გურგენიძე; თბილისი, 2004; *Juan J. Linz, An Authoritarian Regime: The Case of Spain, 1964; *Juan J. Linz, Totalitarian and Authoritarian Regimes, London, 2000; *Furio Cerutti, Conceptualizing Politics: An Introduction to Political Philosophy. Routledge, 2017; *Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders. Continuum, 2011; *Milan W. Svolik, The Politics of Authoritarian Rule. Cambridge University Press, 2012; *Adam Przeworski, Democracy and the Market: Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latin America. Cambridge University Press, 1991; *J.J.Linz, A.Stephan, Problem of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The Johns Hopkins University Press, 1996; *Nohlen, D., 1987, Autoritäre Systeme, in: Nohlen, D./Waldmann, P. (Ed.): Dritte Welt, Munich/Zurich; *Geddes, B., 1999, What do we know about Democratization after twenty years?, in: Annual Review of Political Science, (2); *Collier, D., 1979, The New Authoritarianism in Latin America, Princeton. O'Donnell, G. 1973. Modernization and Bureaucratic-Authoritarianism, Berkeley; *Mark J. Gasiorowski, The Political Regimes Project, in On Measuring Democracy: Its Consequences and Concomitants (ed. Alex Inketes), 2006; *Brian Lai & Dan Slater, 2006, Institutions of the Offensive: Domestic Sources of Dispute Initiation in Authoritarian Regimes, 1950-1992, American Journal of Political Science, 50 (1); *Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, 2011, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders, Continuum; *Paul C. Sondrol, Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner, Journal of Latin American Studies, Col. 23, No.3, 1991; *Erica Frantz, 2018, Authoritarian Politics: Trends and Debates, Politics and Governance, 6 (2); *Kevin Koehler, Jana Warkotsch, Putting Institutions into Perspective: Two Waves of Authoritarianism Studies and the Arab Spring, 2011; *The Economist Intelligence Unit, Democracy Index 2019, A year of democratic setbacks and popular protest. == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.theoligarch.com/democracy-authoritarianism.htm Not The End Of History? Democracy vs Authoritarianism Debated] *[http://the-wawg-blog.org/?cat=23 Growth of Authoritarianism in America] *[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/22/AR2008082202395_pf.html Are we entering the age of the autocrat?] *[https://www.civiceducation.ge/ka/lessons/2-20 პოლიტიკური იდეოლოგიები და რეჟიმები] *[http://www.socium.ge/downloads/politikurisociologia/politikur-sistemata-tipebi.pdf პოლიტიკურ სისტემათა ტიპები] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ავტორიტარიზმი|*]] [[კატეგორია:სახელმწიფო მმართველობის ფორმები]] [[კატეგორია:მარქსიზმ-ლენინიზმი]] [[კატეგორია:ხელისუფლება]] [[კატეგორია:კომუნიზმი]] [[კატეგორია:ფაშიზმი]] [[კატეგორია:პოლიტიკური კულტურა]] [[კატეგორია:პოლიტიკური თეორიები]] [[კატეგორია:სოციალური თეორიები]] [[კატეგორია:სოციოლოგიური ტერმინები]] pnxac1q0hy38i1vp5psc6kz6fcfx8sj 4817020 4817019 2025-06-20T11:19:24Z 95.18.96.80 4817020 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Logo of the Georgian Dream.svg|მინი|[[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]]]] '''ავტორიტარიზმი''' — მმართველობის სისტემა, რომელიც უზრუნველყოფს ხალხის აბსოლუტურ მორჩილებას. მოსახლეობის უსიტყვო მორჩილებისაკენ სწრაფვის გამო ავტორიტარიზმს ხშირად „დესპოტიის“ მნიშვნელობით ხმარობენ. ავტორიტარიზმი, როგორც სისტემა, ძირითადად პოლიტიკურ სფეროს მოიცავს - იდევნებიან ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიები და ლიდერები. ამასთანავე, [[ტოტალიტარიზმი]]საგან განსხვავებით, ავტორიტარიზმი მოსახლეობას თავისუფალი მოღვაწეობის გაცილებით უფრო ფართო არეალს უტოვებს. ეს განსაკუთრებით ითქმის ეკონომიკის სფეროზე, როდესაც მმართველობის ავტორიტარული წესი ეგუება ეკონომიკურ ლიბერალიზმს და არ ზღუდავს კერძო სამეწარმეო თუ კომერციულ საქმიანობას. [[ფრანკო]]ს მმართველობა [[ესპანეთი|ესპანეთში]] ([[1939]]-[[1975]]) ან [[აუგუსტო პინოჩეტი|პინოჩეტის]] რეჟიმი [[ცივი ომი]]ს პერიოდში [[ჩილე]]ში ([[1973]] წლიდან)<ref>სოციალურ და პოლიტიკურ ტერმინთა ლექსიკონი-ცნობარი, სარედ. ჯგუფი: ედუარდ კოდუა და სხვ.; გამომც.: ლაშა ბერაია; თბილისი, ლოგოს პრესი, 2004, 351გვ.</ref> სწორედ მმართველობის ამგვარი წესის ნიმუშია. რეფერენდუმისა და არჩევნების პროცესი ექვემდებარება მთავრობის კონტროლს, აქედან გამომდინარე, ხშირად ფალსიფიცირებულია და ატარებს ფორმალურ ხასიათს. ხელისუფლებისა და საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ურთიერთობების რეალური მექანიზმი განსხვავებულია საკონსტიტუციო ნორმებისგან.<ref>მოხელის სამაგიდო ლექსიკონი, გაეროს განვითარების პროგრამა, შემდგ.: სამსონ ურიდია და სხვ.; რედ.: ვაჟა გურგენიძე; თბილისი, 2004, გვ.483.</ref> ავტორიტარულ სახელმწიფოში ძალაუფლება ცენტრშია თავმოყრილი, თუმცა, ტოტალიტარიზმისგან განსხვავებით, ავტორიტარული რეჟიმის მთავარი მიზანი მმართველი ჯგუფის და ლიდერის ძალაუფლების შენარჩუნებაა და არა სახელმწიფო იდეოლოგიის გაბატონება, შესაბამისად, შეიძლება არსებობდეს სფეროები, სადაც ადამიანებს მეტ-ნაკლებად თავისუფლად საქმიანობის საშუალება ეძლევათ მანამ, სანამ ავტორიტარული მმართველის ძალაუფლებას არ დაუპირისპირდებიან ან მის ინტერესებს არ გადაკვეთენ. ავტორიტარული რეჟიმიც უსწორდება პოლიტიკურ ოპონენტებს, რომლებსაც კონკურენტად აღიქვამს, თუმცა, ამისთვის ტოტალური რეპრესიების ნაცვლად არაფორმალურ მეთოდებს იყენებს. ავტორიტარულ სახელმწიფოში ფორმალურად ადამიანის უფლებები აღიარებულია.<ref>[https://www.civiceducation.ge/ka/lessons/2-20 პოლიტიკური იდეოლოგიები და რეჟიმები]</ref> ==ზოგადი მახასიათებლები== ავტორიტარიზმის დასახასიათებლად გამოყოფენ შემდეგ ნიშნებს: *ავტოკრატიულობა - ანუ ძალაუფლების მატარებელთა მცირე რაოდენობა. ძალაუფლების მატარებელი შეიძლება იყოს ერთი ადამიანი, მონარქი ან ტირანი, ან პირთა ჯგუფი: სამხედრო [[ხუნტა]], ოლიგარქიული ჯგუფი და სხვ. *ძალაუფლების შეუზღუდაობა - როდესაც მოქალაქეებს ხელისუფლების კონტროლის არავითარი საშუალებები არ გააჩნიათ. ამავე დროს, ხელისუფლებას შეუძლია მართოს საზოგადოება კანონთა დახმარებით, მაგრამ მათ თავისებურ განმარტებას აძლევს; *რეალურ თუ პოტენციურ ძალაზე დაყრდნობა - ავტორიტარულ რეჟიმს შეუძლია არ მიმართოს მასობრივ რეპრესიებს და ისარგებლოს მოსახლეობის ფართო ფენებში პოპულარობით, მაგრამ იგი ფლობს საკმაო ძალას, რათა აუცილებლობის შემთხვევაში საკუთარი შეხედულებებისამებრ გამოიყენოს ძალა და აიძულოს მოქალაქეებს მორჩილება; *ძალაუფლების და პოლიტიკის მონოპოლიზაცია, რეალური პოლიტიკური ოპოზიციისა და კონკურენციის არარსებობა. ავტორიტარული რეჟიმის დროს შესაძლებელია პარტიების, პროფკავშირებისა და სხვა ორგანიზაციების შეზღუდული რაოდენობით არსებობა, მაგრამ ხელისუფლების კონტროლის ქვეშ; *ავტორიტარიზმი უარს ამბობს საზოგადოების ტოტალურ კონტროლზე. მმართველი ძალის მიზანია საკუთარი უსაფრთხოების, საზოგადოებრივი წესრიგის და სტატუს ქვო მდგომარეობის უზრუნველყოფა. ატარებს საკმაოდ აქტიურ სოციალურ პოლიტიკას ისე, რომ იმავე დროს არ არღვევს საბაზრო თვითრეგულირების მექანიზმებს; *პოლიტიკური ელიტის რეკრუტირება ხდება არა კონკურენციულ ელექტორალური ბრძოლის, არამედ კოოპტაციის, ზემოდან დანიშვნის გზით. ავტორიტარიზმის ამ ნიშნების გათვალისწინებით, შეიძლება იგი განისაზღვროს, როგორც „ერთი პირის ან პირთა ჯგუფის ძალაუფლება, რომელიც არ უშვებს პოლიტიკური ოპოზიციის არსებობას, მაგრამ ინარჩუნებს პიროვნებისა და საზოგადოების ავტონომიას არაპოლიტიკურ სფეროებში“. ავტორიტარიზმის დროს იკრძალება საქმიანობის მხოლოდ განსაზღვრული, ძირითადად, პოლიტიკური ფორმები, დანარჩენ სფეროებში მოქალაქეები თავისუფლანი არიან. ადამიანის უფლებები პოლიტიკურის გარდა პატივისცემით სარგებლობს და დაცულია, თუმცა, ავტორიტარიზმის პირობებში მოქალაქეებს უსაფრთხოებისა და თავისუფლების არავითარი ისეთი ინსტიტუციონალური გარანტიები არ აქვს, როგორიცაა: დამოუკიდებელი სასამართლო, ოპოზიციური პარტიები და სხვ. ავტორიტარული რეჟიმები მთლიანად შეთავსებადია ეკონომიკურ, სოციალურ, კულტურულ, რელიგიურ და ზოგჯერ იდეოლოგიურ [[პლურალიზმი|პლურალიზმთანაც]] კი.<ref>[http://www.socium.ge/downloads/politikurisociologia/politikur-sistemata-tipebi.pdf პოლიტიკურ სისტემათა ტიპები]</ref> ენდრიუ ჰეივუდის თანახმად, ავტორიტარიზმი ესაა სახელმწიფოს „ზემოდან მართვის“ რწმენა ან პრაქტიკა, სადაც უფლებამოსილება საზოგადოებისგან თანხმობის მიუხედავად ხორციელდება. ამგვარად, ავტორიტარიზმი ხელისუფლების კლასიკური გაგებისგან განსხვავდება. ეს უკანასკნელი ლეგიტიმურობას ემყარება და ამ მნიშვნელობით იგი „ქვემოდან“ ხორციელდება. ავტორიტარული რეჟიმი ხელისუფლებისადმი საკუთარ სწრაფვას პიროვნების უფლებებზე მაღლა აყენებს. თუმცა, როგორც წესი, ავტორიტარიზმი ტოტალიტარიზმისაგან მაინც განსხვავდება: სახელმწიფოს „ზემოდან მართვა“ - მონარქიული აბსოლუტიზმის, ტრადიციული დიქტატურებისა თუ სამხედრო რეჟიმების დროს - უფრო მეტად ოპოზიციისა და პოლიტიკური თავისუფლების შეზღუდვაში გამოიხატება, ვიდრე რადიკალური საბოლოო მიზნით - მთლიანად წაშალოს ზღვარი სახელმწიფოსა და სამოქალაქო საზოგადოებას შორის; ამიტომ ავტორიტარული რეჟიმი გარკვეულ ეკონომიკურ, რელიგიურ თუ სხვა სახის თავისუფლებებს ხშირად ეგუება ხოლმე.<ref>ჰეივუდი ე., პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007, გვ., 62</ref> პოლიტიკურ მეცნიერებაში არსებობს ავტორიტარული მთავრობების სხვადასხვა ტიპოლოგია.<ref>Furio Cerutti, Conceptualizing Politics: An Introduction to Political Philosophy. Routledge, 2017, p.17.</ref> ავტორიტარული რეჟიმი შეიძლება იყოს ავტოკრატიული, ოლიგარქიული და ემყარებოდეს პარტიის ან სამხედრო მმართველობას.<ref>Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders. Continuum, 2011, p.17.</ref> ავტორიტარიზმის ერთ-ერთი გამორჩეული მკვლევარი, ხუან ლინცი, თავის [[1964]] წლის ნაშრომში<ref name="Juan">Juan J. Linz, An Authoritarian Regime: The Case of Spain, 1964.</ref> ავტორიტარიზმის მახასიათებელ შემდეგ ელემენტებს გამოყოფს: *შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმი, რაც გამოიხატება საკანონმდებლო ორგანოს, პოლიტიკური პარტიებისა და ცალკეული ინტერეს ჯფუფების შევიწროებაში; *ტოტალიტარიზმისგან გასნხვავებით, სადაც სისტემის ლეგიტიმაცია საერთო და დომინირებულ იდეოლოგიას ემყარება, ავტორიტარული რეჟიმისთვის დამახასიათებელია პოლიტიკური ლეგიტიმაციის არარსებობა, უფრო სწორად, ლეგიტიმაცია ემყარება ემოციებით მანიპულაციას (ლინცი ამას მენტალობებს უწოდებს) და ზოგად ღირებულებებს ([[პატრიოტიზმი]], [[ნაციონალიზმი]], მოდერნიზაცია, წესრიგი და ა.შ.). რეჟიმი განიხილება როგორც მძიმე სოციალური პრობლემების (უმუშევრობა) დაძლევის ერთადერთი საშუალება; *შეზღუდული პოლიტიკური მონაწილეობა (დეპოლიტიზაცია) და სუსტი პოლიტიკური მობილიზაცია, რეჟიმის საწინააღმდეგო ყველანაირი აქტივობების შეზღუდვა; *აღმასრულებელი ხელისუფლების კომპეტენციის ბუნდოვანება, ხშირად ადგილი აქვს ძალაუფლების გადამეტებას<ref name="Juan " /> ავტორიტარულ სახელმწიფოებში შესაძლებელია ფორმალურად არსებობდეს დემოკრატიული ინსტიტუტები, მაგალითად, პოლიტიკური პარტიები, საკანონმდებლო ორგანო, არჩევნები, თუმცა ისინი იმგვარად ფუნქციონირებენ, რომ გააძლიერონ ავტორიტარული მმართველობა.<ref>Milan W. Svolik, The Politics of Authoritarian Rule. Cambridge University Press, 2012, pp. 8, 12, 22, 25, 88, 117.</ref> პოლონელი პოლიტოლოგის, ადამ პჟევორსკის თანახმად, „ავტორიტარული წონასწორობა ემყარება ტყუილებს, შიშსა და ეკონომიკურ კეთილდღეობას“.<ref>Adam Przeworski, Democracy and the Market: Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latin America. Cambridge University Press, 1991, p.58</ref> ავტორიტარიზმში მიღებულია არაფორმალური პოლიტიკური ძალაუფლების გამოყენება. სახელმწიფო ბიუროკრატია რეჟიმის მომხრეებით არის დაკომპლექტებული და მისდამი ერთგულება ინდოქტრინაციის სხვადასხვა მეთოდით მყარდება. ავტორთა ნაწილი, ავტორიტარულ რეჟიმს, რეჟიმის ტიპის განმსაზღვრელი ოთხი განზომილების - პლურალიზმის, იდეოლოგიის, მმართველობის და მობილიზების ფორმის მიხედვით აფასებს:<ref>J.J.Linz, A.Stephan, Problem of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The Johns Hopkins University Press, 1996, pp.44-45.</ref><ref>ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბილისი, 2001, გვ., 70.</ref> *პლურალიზმი — ავტორიტარიზმი არის პოლიტიკური სისტემა შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმით და შესაძლოა ხშირად საკმაოდ ექსტენსიური სოციალური და ეკონომიკური პლურალიზმით. *იდეოლოგია — ავტორიტარულ პოლიტიკურ სისტემას არ გააჩნია დახვეწილი და წარმმართველი იდეოლოგია, მაგრამ აქვს განმასხვავებელი მენტალიტეტი. *მობილიზაცია — გარდა რამდენიმე მომენტისა, მასების პოლიტიკური მობილიზაცია სუსტია. *ლიდერობა — ავტორიტარულ სისტემაში ლიდერი ან მმართველი პატარა ჯგუფი ახორციელებს ძალაუფლებას ფორმალურად განსაზღვრული ნორმებით. არის ძველი ელიტური ჯგუფების კოოპტაციის მცდელობა. სახელმწიფო აპარატს აქვს გარკვეული ავტონომია. ავტორიტარიზმში შეიძლება იყოს შეზღუდული პოლიტიკური პლურალიზმი, მაგრამ საკმაოდ ფართო სოციალური და ეკონომიკური პლურალიზმი. ავტორიტარული სოციალური პლურალიზმი მოიცავს ტრადიციულ ფორმებს, ტრადიციულ საზოგადოებას. ავტორიტარიზმი ცდილობს მოახდინოს ძალაუფლებაში იმ ჯგუფების ლიდერების კოოპტირება, რომლებსაც გააჩნიათ გარკვეული ძალაუფლება რეჟიმის მიერ შექმნილ სტრუქტურებს გარეთ. ავტორიტარული რეჟიმების უმრავლესობა არ ქმნის ასოციაციათა ქსელს, რომელიც აუცილებელია მოსახლეობის მობილიზებისთვის. მათ შეიძლება ჰქონდეთ ინტენსიური მობილიზაციის მოკლე პერიოდები, მაგრამ ეს მობილიზება ნაკლებ ინტენსიურია, ვიდრე ტოტალიტარულ რეჟიმში და ნაკლებ ექსტენსიურია, ვიდრე პოსტტოტალიტარულში. კონკრეტულ ავტორიტარულ რეჟიმს შეიძლება ჰყავდეს განვითარებული სამოქალაქო საზოგადოება, კონსტიტუციონალიზმისა და სამართლებრივი სახელმწიფოსთვის დამახასიათებელი სამართლებრივი კულტურა, პროფესიული სახელმწიფო ბიუროკრატია და ინსტიტუციონალიზებული ეკონომიკური საზოგადოება.<ref>ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბილისი, 2001, გვ., 75-78</ref> ==ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგია ლინცის მიხედვით== [[ფრანკო]]ს ესპანეთის მაგალითზე, ხუან ლინცი დიქტატურისა და [[ტოტალიტარიზმი]]სგან განასხვავებდა ავტორიტარიზმის ახალ ფორმებს. პერსონიფიცირებული დიქტატურისგან განსხვავებით, ავტორიტარიზმის ახალ ფორმებში ხდება სხვადასხვა აქტორების ინსტიტუციონალიზებული რეპრეზენტაცია ([[ესპანეთი]]ს შემთხვევაში ეს იყო როგორც სამხედრო ძალები, ისე კათოლიკური ეკლესია, ფალანგები, მონარქისტები, ტექნოკრატები და სხვ.); ტოტალიტარული სახელმწიფოსგან განსხვავებით, რეჟიმი ემყარება მასების პასიურ მიმღებლობას და არა პოპულარულ მხარდაჭერას. ლინცი ავტორიტარული რეჟიმის ორ ძირითად ტიპს გამოყოფდა - ტრადიციულ ავტორიტარულ და ბიუროკრატიულ-მილიტარისტულ ავტორიტარულ რეჟიმებს. ტრადიციულ ავტორიტარულ რეჟიმში „მმართველი ძალა (უმეტესად ეს არის ერთი პირი)“ ძალაუფლებას ინარჩუნებს „ტრადიციების, პატრონ-ყმური ურთიერთობების და რეპრესიების მეშვეობით, რომლის აღსრულებასაც ახორციელებს მმართველ ძალასთან პირადი ერთგულებით დაკავშირებული აპარატი“. ამის მაგალითად ლინცს მოყავს [[ჰაილე სელასიე I]]ის იმპერატორობის პერიოდის ([[1930]]-[[1974]]) ეთიოპია. ბიუროკრატიულ-მილიტარისტულ რეჟიმებში მმართველობას ახორციელებს სამხედრო ოფიცრებისა და ტექნოკრატების კოალიცია, რომელიც „თავისი ბიუროკრატიული მენტალობის ფარგლებში მოქმედებს უფრო პრაგმატულად (ვიდრე იდეოლოგიურად)“. ლინცი ასევე გამოყოფდა კიდევ სამ ქვეტიპს ავტორიტარული მმართველობის: კორპორატიულს, რასობრივ და ეთნიკურ „დემოკრატიას“ და პოსტ-ტოტალიტარულს. კორპორატიულ ავტორიტარულ რეჟიმში სახელმწიფო აქტიურად მიმართავს კორპორატიულ ინსტიტუტებს ძლიერი ინტერეს ჯგუფების დემობილიზებისთვის. მმართველობის ეს ფორმა დამახასიათებელია ლათინო-ამერიკული ქვეყნებისთვის; რასობრივი და ეთნიკური „დემოკრატიები“ არის რეჟიმები, სადაც ცალკეული რასისა თუ ეთნიკური ჯგუფის წარმომადეგნლები სრულად სარგებლობენ დემოკრატიული უფლებებით, მაშინ როდესაც სხვა ჯგუფებს ჩამორთმეული აქვთ ეს უფლებები. მაგალითად განიხილება [[სამხრეთ აფრიკა]] [[აპართეიდი]]ს პერიოდში. ზოგიერთი მკვლევარი ამ ქვეჯგუფს მიაკუთვნებს ასევე [[ისრაელი|ისრაელს]]. პოსტ-ტოტალიტარული ავტორიტარული რეჟიმები არის ის სახელმწიფოები, რომლებშიც ტოტალიტარული ინსტიტუტები (პარტია, [[საიდუმლო პოლიცია]], სახელმწიფოს მიერ მართული მას-მედია) ნარჩუნდება, მაგრამ იდეოლოგიური ორთოდოქსია რუტინამ ჩაანაცვლა, ხოლო რეპრესიები შესუსტდა. ამასთან, სახელმწიფოს მმართველობა ნაკლებ პერსონიფიცირებულია. მაგალითად, აღმოსავლეთ [[ევროპა|ევროპის]] საბჭოთა ბლოკის ქვეყნები [[1980]]-იან წლებში.<ref name="Juan " /> ==ავტორიტარული რეჟიმების ზოგადი ტიპოლოგია== არ არსებობს ავტორიტარული რეჟიმების განმსაზღვრელი ერთგვაროვანი კრიტერიუმები, ვინაიდან სხვადასხვა მკვლევარები განსხვავებულ პრინციპებზე დაყრდნობით აანალიზებენ მას. მაგალითად, არსებობს მიდგომა, რომელიც ექვსი მახასიათებლის საფუძველზე ახდენს ავტორიტარული რეჟიმების კატეგორიზაციას, ეს მახასიათებლებია: რეჟიმის სოციალური და პოლიტიკური საყრდენი, მისი ლეგიტიმაციისა და იდეოლოგიის პატერნები, შინაგანი სტრუქტურა და მმართველობის აპარატი, ურთიერთობის ფორმა მმართველსა და მის დაქვემდებარებულებს შორის, ისტორიული კონტექსტი და პოლიტიზირების ხარისხი.<ref>Nohlen, D., 1987, Autoritäre Systeme, in: Nohlen, D./Waldmann, P. (Ed.): Dritte Welt, Munich/Zurich, pp.64-84.</ref> ამერიკელი პოლიტოლოგი და ავტორიტარიზმის მკვლევარი ბარაბარა გედესი, ავტორიტარული მმართველობის სამ ფორმას გამოყოფს - მილიტარისტულს, ერთპარტიულს და პერსონიფიცირებულ/დიქტატურას. თავის მხრივ ქვეკატეგორიებად ყოფს ამ სამი ფორმის სხვადასხვა კომბინაციას.<ref>Geddes, B., 1999, What do we know about Democratization after twenty years?, in: Annu. Rev. Polit. Sci. (2), pp.115-144.</ref> ავტორიტარული რეჟიმის სხვა ფორმების ტიპოლოგია, განვითარებად ქვეყნებში მმართველობის სისტემების ანალიზისას გამოიყენება. ბიუროკრატიულ-ავტორიტარული სახელმწიფოს კონცეფციამ მნიშვნელობა მოდერნიზაციის თეორიასთან დაპირისპირებაში შეიძინა,<ref>Collier, D., 1979, The New Authoritarianism in Latin America, Princeton. O'Donnell, G. 1973. Modernization and Bureaucratic-Authoritarianism, Berkeley.</ref> რომელიც ეკონომიკურ განვითარებასა და დემოკრატიას ერთმანეთს უკავშირებდა. უმეტეს შემთხვევაში, ავტორიტარული რეჟიმის ახალი ტიპის განსაზღვრა ცალკეული ქვეყნების შესწავლის შედეგად მოხდა. თუმცა, სხვადასხვა ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგიისთვის ერთგვაროვანი მახასიათებლებისა და პატერნების განსაზღვრა ჯერ კიდევ კვლევისა და ანალიზის პროცესშია. ავტორიტარული რეჟიმების ქვეკატეგორიზება ასევე ხდება იმის მიხედვით, თუ რამდენად არის ისინი პოპულისტური თუ პერსონიფიცირებული. პერსონიფიცირებული ავტორიტარული რეჟიმებისთვის დამახასიათებელია თვითნებური მმართველობა, სადაც უფლებამოსილების განხორციელება ხდება არა ინსტიტუტებისა და ფორმალური კანონების მეშვეობით, არამედ პატრონაჟული ქსელებითა და იძულებით. ასეთი რეჟიმები დამახასიათებელია პოსტ-კოლონიური აფრიკისთვის. მისგან განსხვავებით, პოპულისტურ ავტორიტარულ რეჟიმში გვხვდება ძლიერი, ქარიზმატული, მანიპულატორი ლიდერი, რომელიც საზოგადოების მთავარი სოციალური ჯგუფების კოალიციის მეშვეობით ახორციელებს თავის ძალაუფებას. ამის მაგალითად განიხილება სამხრეთ ამერიკის ქვეყნები.<ref>Mark J. Gasiorowski, The Political Regimes Project, in On Measuring Democracy: Its Consequences and Concomitants (ed. Alex Inketes), 2006, pp. 110-111.</ref> პოლიტოლოგები ბრაიან ლაი და დენ სლეიტერი ავტორიტარული რეჟიმების ტიპოლოგიისას ოთხ კატეგორიას განასხვავებენ: ოლიგარქიული პარტიული დიქტატურა, ავტოკრატიული პარტიული დიქტატურა, ე.წ. სამხედრო ხუნტები, ანუ ოლიგარქიული მილიტარისტული დიქტატურები და ავტოკრატიული მილიტარისრული დიქტატურები.<ref>Brian Lai & Dan Slater, 2006, Institutions of the Offensive: Domestic Sources of Dispute Initiation in Authoritarian Regimes, 1950-1992, American Journal of Political Science, 50 (1): pp.113-126.</ref> მათი მტკიცებით, ერთპარტიული რეჟიმები მილიტარისტულისგან განსხვავებით უკეთ ახერხებენ იმ ინსტიტუციების განვითარებას (მაგალითად, მასების მობილიზაცია, პატრონაჟული ქსელები, ელიტების კოორდინაცია), რომლებიც ეფექტურად უზრუნველყოფენ რეჟიმის შენარჩუნებას და შიდა მოწინააღმდეგეების გაქრობას. ხოლო მილიტარისტული ავტორიტარული რეჟიმები მმართველობისა და კონტროლის შესანარჩუნებლად, ხშირად ახდენენ სამხედრო კონფლიქტების ინიციირებას.<ref>Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, 2011, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders, Continuum. p. 17. </ref> ==ავტორიტარიზმი და ტოტალიტარიზმი== ავტორიტარიზმი წარმოადგენს ერთგვარ შუალედს ტოტალიტარიზმსა და დემოკრატიას შორის. იგი არის გარდამავალი პერიოდი ტოტალიტარიზმიდან დემოკრატიაზე ტრანზიციის პროცესში და პირიქით. ავტორიტარიზმისთვის დამახასიათებელია ტოტალიტარიზმის პოლიტიკური, ხოლო დემოკრატიის ეკონომიკური ასპექტები. ტოტალიტარიზმსა და ავტორიტარიზმს შორის მთავარი განსხვავება მდგომარეობს იმაში, რომ ავტორიტარიზმში არსებობს სოციალური და ეკონომიკური ინსტიტუტები, რომლებიც არ ექვემდებარება მთავრობის კონტროლს. ამდენად, ავტორიტარულ სისტემაში უფრო მეტი სივრცე არსებობს პირადი ცხოვრებისთვის, ვინაიდან იგი არ არის იმდენად იდეოლოგიზირებული, მას არ შეუძლია მოსახლეობის დიდი მასების ორგანიზება ეროვნული ინტერესების ირგვლივ. ხუან ლინცის ნაშრომებზე დაყრდნობით კოლორადოს უნივერსიტეტის პროფესორმა პოლ სონდროლმა შეიმუშავა ავტორიტარი და ტოტალიტარი მმართველების მთავარი მახასიათებლები:<ref>Paul C. Sondrol, Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner, Journal of Latin American Studies, Col. 23, No.3, 1991, pp.599-620. </ref> *ტოტალიტარული რეჟიმების მმართველებს ახასიათებთ გარკვეული ქარიზმატული მისტიკა და მათი პიროვნების ირგვლივ ერთგვარი მესიანური სახეხატი იქმნება; *განსხვავდება მათი როლის აღქმაც. ავტორიტარი საკუთარ თავს ხედავს როგორც ინდივიდს, მისთვის მთავარია კონტროლი და სტატუს კვოს შენარჩუნება. მაშინ, როდესაც ტოტალიტარის მიერ თვითაღქმა უმეტესად ტელეოლოგიურია. ტირანი არის ერთადერთი და შეუცვლელი მესია, რომელმაც უნდა შეცვალოს და გაუძღვეს სამყაროს. *პირადი კეთილდღეობისთვის ძალაუფლების გამოყენება უფრო დამახასიათებელია ავტორიტარი მმართველისთვის. ენდრიუ ჰეივუდის თანახმად, ტოტალიტარიზმის იმით განსხვავდება [[ავტოკრატია|ავტოკრატიისა]] და ავტორიტარიზმისაგან, რომ „სრული ძალაუფლების“ მოპოვებას საზოგადოებრივი და ინდივიდუალური არსებობის ყოველი ასპექტის პოლიტიზირებით ცდილობს. ავტოკრატიულ და ავტორიტარულ რეჟიმებს პოლიტიკური ძალაუფლების მონოპოლიზების შედარებით უფრო ზომიერი მეთოდები ახასიათებს, რაც ჩვეულებრივ, მასების პოლიტიკიდან გამოდევნაში გამოიხატება; ტოტალიტარიზმი კი სამოქალაქო საზოგადოების სრულ განადგურებას და ყოველივე „კერძოს“ მოსპობას გულისხმობს.<ref>ენდრიუ ჰეივუდი, პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007, გვ.49.</ref> ==ავტორიტარიზმი და დემოკრატია== ავტორიტარიზმი და დემოკრატია აუცილებლად ურთიერთსაპირისპირო პოლიტიკურ სისტემებს არ წარმოადგენენ. შესაძლებელია, რომ ზოგიერთი დემოკრატია ავტორიტარიზმის გარკვეულ ელემენტებს ატარებდეს და პირიქით.<ref name="Erica Frantz 2018, p. 87">Erica Frantz, 2018, Authoritarian Politics: Trends and Debates, Politics and Governance, 6 (2): p. 87.</ref> მკლვევარები პროცედურულ (არალიბერალურ) დემოკრატიას [[ლიბერალური დემოკრატია|ლიბერალური]] (არსებითი) [[დემოკრატია|დემოკრატიისგან]] იმით განასხვავებენ, რომ პირველში არ გვხვდება კანონის უზენაესობა, უმცირესობების უფლებების დაცვა და დამოუკიდებელი მართლმსაჯულების სისტემა. ავტორიტარული სისტემიდან მმართველობის უფრო დემოკრატიულ ფორმაზე ტრანზიციას დემოკრატიზაციას უწოდებენ. ამ პროცესის მთავარი მახასიათებელია პოლიტიკური უფლებების, საყოველთაო და თავისუფალი არჩევნების უზრუნველყოფა და საბაზრო რეფორმები. დემოკრატიზაცია სამ, ზოგჯერ ურთიერთდამთხვევად პროცესს მოიცავს. პირველი, რეჟიმის დამხობას ლეგიტიმურობის დაკარგვა მოჰყვება, რასაც ეკონომიკის დაცემა, არმიისა და პოლიციის ხელისუფლებისაგან განდგომა სდევს თან; მეორე, „დემოკრატიაზე გადასვლის“ ეტაპი - ყალიბდება ახალი, ლიბერალურ-დემოკრატიული სტრუქტურები და პროცესები; მესამე, დემოკრატიული კონსოლიდაციის ეტაპი, როდესაც ახალი სტრუქტურები და პროცესები იმდენად მყარად იდგამს ფესვს ელიტისა და მასების შეგნებაში, რომ მათ შეცვლაზე უკვე ფიქრიც კი წარმოუდგენელია.<ref name="Erica Frantz 2018, p. 87"/> ==ავტორიტარიზმის კვლევების ორი ტალღა== ავტორიტარიზმის კვლევებს ორ ტალღად ყოფენ, იმის მიხედვით, თუ რა იყო დისკუსიის მთავარი განხილვის საგანი. ამ ორი ტალღის ფუნდამენტურ განმასხვავებელ ნიშანს წარმოადგენს ის, თუ რა მნიშვნელობას ანიჭებდნენ სხვადასხვა მკვლევარები პოლიტიკური რეჟიმების ინსტიტუციურ ასპექტებს. პირველი ტალღის ფარგლებში, [[1960]]-[[1970]]-იან წლებში, არადემოკრატიული პოლიტიკური წყობის ანალიზი ხორციელდებოდა ფართო სოციო-ეკონომიკურ ჭრილში - ფოკუსირება ხდებოდა იმაზე თუ რა ურთიერთკავშირები არსებობდა პოლიტიკურ, სოციალურ და ეკონომიკურ ქვესისტემებს შორის. [[1990]]-იანი წლებიდან დაიწყო მეორე ტალღა, რომლის ფარგლებშიც ანალიზი შეუზღუდა პოლიტიკური რეჟიმის მახასიათებლებზე და ფოკუსმა გადაინაცვლა ფორმალურ ინსტიტუციონალურ სტრუქტურებზე.<ref>[https://ecpr.eu/filestore/paperproposal/3ef39fb1-de62-46fa-9178-aeb316af2e32.pdf Kevin Koehler, Jana Warkotsch, Putting Institutions into Perspective: Two Waves of Authoritarianism Studies and the Arab Spring, 2011, p.3]</ref> ==დემოკრატიის ინდექსი და ავტორიტარული რეჟიმები== [[2006]] წლიდან ჟურნალ „[[ეკონომისტი (ჟურნალი)|ეკონომისტის]]“ კვლევითი ჯგუფი, მის მიერვე დადგენილი [[დემოკრატიის ინდექსი|„დემოკრატიის ინდექსის“]] მიხედვით ზომავს დემოკრატიის დონეს მსოფლიოს 167 ქვეყანაში. ინდექსი ეფუძნება 60 ინდიკატორს, რომელიც ხუთ სხვადასხვა კატეგორიად იყოფა: საარჩევნო პროცესი და პლურალიზმი, მოქალაქეთა თავისუფლება, მთავრობის ფუნქციონირება, პოლიტიკური აქტიურობა და პოლიტიკური კულტურა. ქულათა სისტემისა და რანგირების მეთოდით ინდექსი ქვეყნებს ოთხ რეჟიმად ახარისხებს: სრული დემოკრატია, არასრული დემოკრატია, ჰიბრიდული რეჟიმი და ავტორიტარული რეჟიმი. ==დემოკრატიის ინდექსის 2019 წლის ფოტო== [[2019]] წლის მონაცემებით 54 ქვეყანა არის იდეტიფიცირებული, როგორც ავტორიტარული რეჟიმი. საქართველო იდენტიფიცირებულია როგორც ჰიბრიდული რეჟიმი. დემოკრატიის ინდექსის კვლევითი ჯგუფი ავტორიტარულ რეჟიმებს შემდეგნაირად აღწერს: ავტორიტარულ სახელმწიფოებში პოლიტიკური პლურალიზმი ან საერთოდ არ გვხვდება, ან იგი უკიდურესად შეზღუდულია. ამ კატეგორიაში შესულ ბევრ ქვეყანაში დიქტატურაა. ზოგიერთი დემოკრატიული ინსტიტუტი ფორმალურად შესაძლოა არსებობდეს, თუმცა ისინი ძალიან სუსტია. არჩევნები, თუ ტარდება, არ არის დამოუკიდებელი და სამართლიანი. სამოქალაქო უფლებები და თავისუფლებები უგლუვებელყოფილია. მედია უმეტესად სახელმწიფოს საკუთრებაშია ან კონტროლირდება მმართველი გუნდის მიერ. მთავრობის კრიტიკა რეპრესირებულია და ძლიერია [[ცენზურა]]. არ არსებობს დამოუკიდებელი მართლმსაჯულება.<ref>The Economist Intelligence Unit, Democracy Index 2019, A year of democratic setbacks and popular protest, p:53. </ref> ==ლიტერატურა== *ენდრიუ ჰეივუდი, პოლიტიკა, მესამე გამოცემა, საქართველოს მაცნე, 2007; *ჟორჟოლიანი გ., ბერეკაშვილი თ., მუსხელიშვილი მ., დემოკრატიზაცია, თბ., 2001; *სოციალურ და პოლიტიკურ ტერმინთა ლექსიკონი-ცნობარი, სარედ. ჯგუფი: ედუარდ კოდუა და სხვ.; გამომც.: ლაშა ბერაია; თბილისი, ლოგოს პრესი, 2004; *მოხელის სამაგიდო ლექსიკონი, გაეროს განვითარების პროგრამა, შემდგ.: სამსონ ურიდია და სხვ.; რედ.: ვაჟა გურგენიძე; თბილისი, 2004; *Juan J. Linz, An Authoritarian Regime: The Case of Spain, 1964; *Juan J. Linz, Totalitarian and Authoritarian Regimes, London, 2000; *Furio Cerutti, Conceptualizing Politics: An Introduction to Political Philosophy. Routledge, 2017; *Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders. Continuum, 2011; *Milan W. Svolik, The Politics of Authoritarian Rule. Cambridge University Press, 2012; *Adam Przeworski, Democracy and the Market: Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latin America. Cambridge University Press, 1991; *J.J.Linz, A.Stephan, Problem of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The Johns Hopkins University Press, 1996; *Nohlen, D., 1987, Autoritäre Systeme, in: Nohlen, D./Waldmann, P. (Ed.): Dritte Welt, Munich/Zurich; *Geddes, B., 1999, What do we know about Democratization after twenty years?, in: Annual Review of Political Science, (2); *Collier, D., 1979, The New Authoritarianism in Latin America, Princeton. O'Donnell, G. 1973. Modernization and Bureaucratic-Authoritarianism, Berkeley; *Mark J. Gasiorowski, The Political Regimes Project, in On Measuring Democracy: Its Consequences and Concomitants (ed. Alex Inketes), 2006; *Brian Lai & Dan Slater, 2006, Institutions of the Offensive: Domestic Sources of Dispute Initiation in Authoritarian Regimes, 1950-1992, American Journal of Political Science, 50 (1); *Natasha M. Ezrow & Erica Frantz, 2011, Dictators and Dictatorships: Understanding Authoritarian Regimes and Their Leaders, Continuum; *Paul C. Sondrol, Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner, Journal of Latin American Studies, Col. 23, No.3, 1991; *Erica Frantz, 2018, Authoritarian Politics: Trends and Debates, Politics and Governance, 6 (2); *Kevin Koehler, Jana Warkotsch, Putting Institutions into Perspective: Two Waves of Authoritarianism Studies and the Arab Spring, 2011; *The Economist Intelligence Unit, Democracy Index 2019, A year of democratic setbacks and popular protest. == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.theoligarch.com/democracy-authoritarianism.htm Not The End Of History? Democracy vs Authoritarianism Debated] *[http://the-wawg-blog.org/?cat=23 Growth of Authoritarianism in America] *[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/22/AR2008082202395_pf.html Are we entering the age of the autocrat?] *[https://www.civiceducation.ge/ka/lessons/2-20 პოლიტიკური იდეოლოგიები და რეჟიმები] *[http://www.socium.ge/downloads/politikurisociologia/politikur-sistemata-tipebi.pdf პოლიტიკურ სისტემათა ტიპები] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ავტორიტარიზმი|*]] [[კატეგორია:სახელმწიფო მმართველობის ფორმები]] [[კატეგორია:მარქსიზმ-ლენინიზმი]] [[კატეგორია:ხელისუფლება]] [[კატეგორია:კომუნიზმი]] [[კატეგორია:ფაშიზმი]] [[კატეგორია:პოლიტიკური კულტურა]] [[კატეგორია:პოლიტიკური თეორიები]] [[კატეგორია:სოციალური თეორიები]] [[კატეგორია:სოციოლოგიური ტერმინები]] g9ghrnd5xj4t43ba14lapso0rh53cvw 0 136032 4816676 4550975 2025-06-19T13:17:28Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816676 wikitext text/x-wiki {|{{ინფოდაფა თვითმფრინავი დასაწყისი |სახელი = F-117 Nighthawk |სურათი = ფაილი:F-117 Nighthawk Front.jpg |წარწერა = |გრძელი წარწერა = }}{{ინფოდაფა თვითმფრინავი ტიპი |ტიპი = [[სტელსი]]ს [[მოიერიშე]]<ref name=NatMuseumfactsht>[http://www.nationalmuseum.af.mil/factsheets/factsheet.asp?id=410 Lockheed F-117A Nighthawk fact sheet]. ''National Museum of the US Air Force''. წაკითხვის თარიღი: 21 მაისი, 2010.</ref> |მწარმოებელი =[[Lockheed Corporation]]<br />[[Lockheed Martin]] |შემქმნელი = |კონსტრუქტორი = |პირველი გაფრენა = [[18 ივნისი]], [[1981]] |ექსპლუატაციის დასაწყისი = |წარდგენა =[[15 ოქტომბერი]], [[1983]] |შეიარაღებიდან მოხსნა = [[22 აპრილი]], [[2008]]<ref name=LATRetire>Pae, Peter. [http://www.latimes.com/business/la-fi-stealth23apr23,0,1539567.story Stealth fighters fly off the radar]. ''Los Angeles Times'', 23 აპრილი, 2008. წაკითხვის თარიღი: 27 აპრილი, 2008.</ref> |სტატუსი = |ძირითადი მომხმარებლები = [[აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები]] |წარმოების წელი = |წარმოების რაოდენობა =64 (5 YF-117A, 59 F-117A) |პროგრამის ღირებულება = 111.2 მილიონი [[აშშ-ის დოლარი]]<ref name="HAVE BLUE and the F-117A">Aronstein and Piccirillo 1997, გვ. 267.</ref> |ერთეულის ღირებულება = 42.6 მილიონი [[აშშ-ის დოლარი]] |გაუმჯობესებული = [[Have Blue]] |შეიქმნა = |ვარიანტები = }} |} '''[[Lockheed Corporation|Lockheed]] F-117 Nighthawk''' [[სტელსი]]ს სისტემის [[მოიერიშე]] [[თვითმფრინავი]]ა, რომელსაც [[აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები]] იყენებდა. F-117A-ს პირველი გაფრენა შედგა [[1981]] წელს, ხოლო [[1983]] წლის ოქტომბერში მიაღწია [[საწყისი ოპერაციული პოტენციალი]]ს სტატუსს<ref name=NatMuseumfactsht/> F-117A აღიარებული იქნა და მთელმა მსოფლიომ იხილა იგი [[1988]] წლის ნოემბერში.<ref>ჯიმ კანინგჰემი. [http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/apj/apj91/fal91/cunn.htm Cracks in the Black Dike, Secrecy, the Media and the F-117A.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161231184434/http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/apj/apj91/fal91/cunn.htm |date=2016-12-31 }} ''Air & Space Power Journal'', Fall 1991. წაკითხვის თარიღი: 19 მარტი, 2008.</ref> F-117 Nighthawk, როგორც [[Skunk Works]]-ის პროდუქტი, რომელიც განვითარდა [[Have Blue]] ტექნოლოგიების დემოსტრატორიდან, გახდა სტელსის ტექნოლოგიით აგებული პირველი მოქმედი თვითმფრინავი. F-117A ფართო მასებისთვის ცნობილი გახდა [[სპარსეთის ყურის ომი (1990-1991)|სპარსეთის ყურის ომის]] დროს [[1991]] წელს. [[აშშ]]-ის საჰაერო ძალებმა F-117 შეიარაღებიდან მოხსნა [[2008]] წლის 22 აპრილს,<ref name=LATRetire/> ძირითადად [[F-22 Raptor]]-ის მიღების<ref>[https://archive.today/20120718132939/http://www.af.mil/news/story.asp?id=123030185 F-117: A long, storied history that is about to end]. ''Air Force Print News'', 28 ოქტომბერი, 2006.</ref>, ხოლო მომავალში [[F-35 Lightning II]]-ის მიღების გეგმების გამო.<ref>ქრისტოფერ შეა. [http://www.boston.com/news/globe/ideas/articles/2007/02/04/now_you_see_it/ Now you see it...] ''Boston Globe'', 4 თებერვალი, 2007. წაკითხვის თარიღი: 11 მარტი, 2009.</ref> == სქოლიო == {{სქოლიო}} == რესურსები ინტერნეტში == {{commons|F-117 Nighthawk}} * [https://archive.today/20120629101020/http://www.af.mil/information/heritage/aircraft.asp?dec=1970-1980&pid=123006550 F-117A Nighthawk-ის ისტორია] * [http://www.holloman.af.mil The 49th Fighter Wing at Holloman Air Force Base] * [http://www.f-117a.com/ F-117A.com - The Black Jet website (a comprehensive site)] * [http://www.centennialofflight.gov/essay/Air_Power/Stealth/AP46.htm F-117 article] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070407080332/http://www.centennialofflight.gov/essay/Air_Power/Stealth/AP46.htm |date=2007-04-07 }} და [http://www.centennialofflight.gov/essay/Evolution_of_Technology/Stealth_tech/Tech18.htm Stealth article on Centennial of Flight web site] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090118004540/http://centennialofflight.gov/essay/Evolution_of_Technology/Stealth_tech/Tech18.htm |date=2009-01-18 }} * [http://www.air-attack.com/page/44/F-117A-Nighthawk.html F-117A Nighthawk page on AirAttack.com] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120717070647/http://www.air-attack.com/page/44/F-117A-Nighthawk.html |date=2012-07-17 }} * [http://www.fas.org/man/dod-101/sys/ac/f-117.htm F-117A Nighthawk page on FAS.org] * [http://www.vectorsite.net/avf117.html Lockheed F-117 Stealth Fighter on Vectorsite.net] * [http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/apj/apj06/fal06/ireton.html Filling the Stealth Gap, in Air and Space Power Journal Fall 2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150928004837/http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/apj/apj06/fal06/ireton.html |date=2015-09-28 }} * [http://web.ics.purdue.edu/~gpollock/The%20Advent,%20Evolution,%20and%20New%20Horizons%20of%20United%20States%20Stealth%20Aircraft.htm The Advent, Evolution, and New Horizons of United States Stealth Aircraft] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030216054101/http://web.ics.purdue.edu/~gpollock/The%20Advent%2C%20Evolution%2C%20and%20New%20Horizons%20of%20United%20States%20Stealth%20Aircraft.htm |date=2003-02-16 }} * [http://military.discovery.com/convergence/stealth/article/article.html The Secrets of Stealth on Discovery Military Channel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070603220548/http://military.discovery.com/convergence/stealth/article/article.html |date=2007-06-03 }} * [http://www.acig.org/artman/publish/article_381.shtml Austrian Radar Plots on acig.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060823133725/http://www.acig.org/artman/publish/article_381.shtml |date=2006-08-23 }} * [http://www.cnn.com/WORLD/europe/9903/27/nato.attack.07/index.html CNN - U.S. plane shot down, pilot rescued - March 27, 1999] * [http://www.cnn.com/US/9709/14/f117.crash.update/ F-117 Crash at Air Show in Baltimore, 1997] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081022210117/http://www.cnn.com/US/9709/14/f117.crash.update/ |date=2008-10-22 }} * [http://www.airpower.at/news02/1023_f-117a/index.html Austrian article about interception of F-117] [[კატეგორია:საბრძოლო თვითმფრინავები]] 0ijhgdfw1dehyq6i9ohhh0u4vixwja4 0 141265 4817018 4331150 2025-06-20T11:13:20Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817018 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი}} '''ანტონ ვლადიმერის ძე ანტონოვ-ოვსეენკო''' ({{lang-ru|Антон Владимирович Антонов-Овсеенко}}; დ. [[23 თებერვალი]], [[1920]], [[მოსკოვი]] — გ. [[9 ივლისი]], [[2013]], იქვე) — [[რუსები|რუსი]] ისტორიკოსი და მწერალი. არის ცნობილი [[ბოლშევიკი]] სამხედრო ლიდერის და დიპლომატის – [[ვლადიმირ ანტონოვ-ოვსეენკო]]ს ვაჟი. იგი პირველად დაპატიმრებულ იქნა [[1940]] წელს, მოკლე ხნით, როგორც „ხალხის მტრის“ შვილი; მეორედ — [[1941]] წლის ივნისში, [[1943]] წლის იანვრამდე იმყოფებოდა [[გულაგი|გულაგში]]; მესამედ – [[1943]] წლის აგვისტოში, ამჯერად მან გულაგებში გაატარა პერიოდი [[1953]] წლამდე. [[1957]] წელს იქნა რეაბილიტირებული. ანტონოვ-ოვსეენკო ცნობილი გახდა, როგორც [[ლავრენტი ბერია]]ს ბიოგრაფიის ავტორი, აგრეთვე არის რამდენიმე წიგნის ავტორი. [[2004]] წელს ანტონოვ-ოვსეენკომ დააარსა და [[მოსკოვი]]ს ცენტრში ოფიციალურად გახსნა [[გულაგის მუზეუმი|გულაგის ისტორიის სახელმწიფო მუზეუმი]]. == ანტონოვ-ოვსეენკოს წიგნები == *''The Time of Stalin: Portrait of a Tyranny'', Harper & Row, 1981, ISBN 0-060-10148-2 *''Theater of [[Joseph Stalin]]'' Moscow. "Grėgori-Pėĭdzh", 1995. ISBN 5-900-49315-6 *''Враги народа'', Moсква, Интеллект, 1996. [http://www.sakharov-center.ru/asfcd/auth/auth_book.xtmpl?id=82389&aid=342 ონლაინ რუსული ტექსტი]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} *''Берия'', Moсква, ACT, 1999, ISBN 5-237-03178-1 [http://fictionbook.ru/author/antonov_ovseenko_anton/beriya/antonov_ovseenko_beriya.html ონლაინ რუსული ტექსტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071111101238/http://fictionbook.ru/author/antonov_ovseenko_anton/beriya/antonov_ovseenko_beriya.html |date=2007-11-11 }} ==რესურსები ინტერნეტები == * [http://www.sakharov-center.ru/asfcd/auth/authord919.html?id=342 ანტონ ვლადიმერის ძე ანტონოვ-ოვსეენკო] {{DEFAULTSORT:ანტონოვ-ოვსეენკო, ანტონ}} [[კატეგორია:რუსი მწერლები]] [[კატეგორია:რუსი ისტორიკოსები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის რეპრესიების მსხვერპლნი რუსეთში]] 5c4xgx61qkjgc7wesjlx77w6ynk05df 0 142757 4816682 4699794 2025-06-19T13:22:46Z 78.177.163.183 4816682 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ლუის ინასიუ ლულა და სილვა<br/>Luiz Inácio Lula da Silva | სურათი= Foto oficial de Luiz Inácio Lula da Silva (2023–2027).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Signature of Luiz Inácio Lula da Silva.svg | რიგი = [[ბრაზილიის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა =[[1 იანვარი]], [[2023]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ჟაირ ბოლსონარუ]] | მემკვიდრე = | თანამდებობა დაიკავა2 =[[1 იანვარი]], [[2003]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[1 იანვარი]], [[2011]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | წინამორბედი2= [[ფერნანდუ კარდოზუ]] | მემკვიდრე2 = [[დილმა რუსეფი]] | დაბადების თარიღი = [[27 ოქტომბერი]], [[1945]] | დაბადების ადგილი= [[გარანიუნსი]], [[პერნამბუკუ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = [[ბრაზილიელები|ბრაზილიელი]] | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = | შვილები= | მამაკაცი = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | პარტია = [[ბრაზილიის მუშათა პარტია|მუშათა პარტია]] | საიტი= }} '''ლუის ინასიუ „ლულა“ და სილვა''' ({{lang-pt|Luiz Inácio Lula da Silva}}; დ. [[27 ოქტომბერი]], [[1945]], [[გარანიუნსი]], [[პერნამბუკუ]]) – [[ბრაზილიელები|ბრაზილიელი]] პოლიტიკოსი. [[ბრაზილია|ბრაზილიის]] ოცდამეთხუთმეტე [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] 2003-2011 წლებში და 39-ე პრეზიდენტი 2023 წლიდან. პროფკავშირული მოღვაწეობის დროს ცნობილი იყო მეტსახელით „ლულა“, რაც ''ლუისის'' კნინობითი ფორმაა. მოგვიანებით ეს მეტსახელი მისი სახელის ოფიციალური ნაწილი გახდა. 6-ჯერ მონაწილეობდა საპრეზიდენტო არჩევნებში, რომელთაგან პირველი სამი (1989, 1994 და 1998) წარუმატებელი აღმოჩნდა, ბოლო სამი კი (2002, 2006 და 2022 წწ.) წარმატებული. [[2022]] წელს საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში ლულა და სილვამ მოქმედი პრეზიდენტი, მემარჯვენე [[ჟაირ ბოლსონარუ]] დაამარცხა და მიიღო ხმების 50,9 %. მედიის ინფორმაციით, ეს განსაცვიფრებელი დაბრუნებაა პოლიტიკოსისთვის, რომელმაც [[2018]] წლის ბოლო საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობა ვერ შეძლო, რადგან ციხეში იმყოფებოდა. სილვა დამნაშავედ ცნეს ბრაზილიური სამშენებლო ფირმისგან ქრთამის მიღებაში ბრაზილიის სახელმწიფო ნავთობკომპანია „პეტრობრასთან“ კონტრაქტების სანაცვლოდ.<ref>{{cite news |title=ბრაზილიის საპრეზიდენტო არჩევნებში ყოფილმა პრეზიდენტმა, მემარცხენე ლუის ინასიო ლულა და სილვამ გაიმარჯვა |url=https://1tv.ge/news/braziliis-saprezidento-archevnebshi-memarckhene-yofilma-prezidentma-luis-inasio-lula-da-silvam-gaimarjva/ |access-date=25 ივლისი, 2024 |work=1TV |language=ka-GE}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.lula.org.br პრეზიდენტის ოფიციალური სიტი] * [http://www.cidob.org/bios/castellano/lideres/s-001.htm ლუის ინასიუ „ლულა“ და სილვას ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060827023307/http://www.cidob.org/bios/castellano/lideres/s-001.htm |date=2006-08-27 }} * [http://www.presidencia.gov.br/info_historicas/galeria_pres/Lula2/Lula2/integrapresidente_view/ ლუის ინასიუ ლულა და სილვას მთავრობა ბრაზილიის პრეზიდენტის ოფიციალურ საიტზე] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{დაიწყე ყუთი}} {{მემკვიდრეობის ყუთი | წინამორბედი=[[ფერნანდუ კარდოზუ]]| ტიტული=[[ბრაზილიის პრეზიდენტი]] | წლები=[[2003]] – [[2011]] | შემდეგი= [[დილმა რუსეფი]]}} {{მემკვიდრეობის ყუთი | წინამორბედი=[[ჟაირ ბოლსონარუ]]| ტიტული=[[ბრაზილიის პრეზიდენტი]] | წლები=[[2023]] – | შემდეგი= }} {{დაასრულე ყუთი}} {{ბრაზილიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:სილვა, ლუის ინასიუ ლულა და}} [[კატეგორია:ბრაზილიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1945]] [[კატეგორია:დაბადებული 27 ოქტომბერი]] aq3qvxwxomx17v6ws43tpjaiyo4yzyw 0 144077 4816684 4613255 2025-06-19T13:23:21Z 78.177.163.183 4816684 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = დილმა რუსეფი<br/>Dilma Rousseff | სურათი= Dilma Rousseff - foto oficial 2011-01-09.jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Signature_of_Dilma_Rousseff.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1947|12|14}} | დაბადების ადგილი= [[ბელუ-ორიზონტი]], [[ბრაზილია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = კლაუდიო გალენო ლინარესი<br /> (1967–1969)<br />კარლოს ფრანკლინ პაიჟაო დე არაუხო<br /> (1969–2000) | შვილები= პაულა | განათლება =[[რიუ-გრანდი-დუ-სული]]ს [[რიუ-გრანდი-დუ-სულის ფედერალური უნივერსიტეტი|ფედერალური უნივერსიტეტი]] | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[კათოლიციზმი|კათოლიკე]] | ჯილდოები = | პარტია = [[ბრაზილიის მუშათა პარტია|მუშათა პარტია]] | საიტი= | რიგი = [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|ბრაზილიის 36-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[1 იანვარი]], [[2011]] | თანამდებობა დატოვა = [[31 აგვისტო]], [[2016]]<br />{{small|უფლებამოსილება შეუჩერდა: [[12 მაისი]], [[2016]]}} | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]] | მემკვიდრე = [[მიშელ ტემერი]] {{Small|(მოქმედი)}} | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= }} '''დილმა რუსეფი''' ({{lang-pt|Dilma Vana Rousseff}}; დ. [[14 დეკემბერი]], [[1947]], [[ბელუ-ორიზონტი]]) — [[ბრაზილიელები|ბრაზილიელი]] პოლიტიკოსი. ენერგეტიკის მინისტრი [[2003]]-[[2005]] წლებში. [[ბრაზილიის პრეზიდენტი]]ს ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი [[2005]]-[[2010]] წლებში. [[ბრაზილიის პრეზიდენტი]] 2011 წლის 1 იანვრიდან<ref>[http://www.voanews.com/georgian/news/------------------------------112771124.html ამერიკის ხმა: ბრაზილიაში პრეზიდენტის ინაუგურაცია შედგა]</ref>. 2014 წლის 26 ოქტომბერს, საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში, დილმა რუსეფმა დაამარცხა კონკურენტი სოციალ-დემოკრატიული პარტიიდან — [[აესიუ ნევეში]] და მეორე ვადით გახდა ბრაზილიის პრეზიდენტი.<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/world-latin-america-29782073|title=Dilma Rousseff re-elected Brazilian president|date=26 October 2014|work=[[BBC Online]]|accessdate=26 October 2014}}</ref> ==ბიოგრაფია== დილმა რუსეფი დაიბადა ბულგარელი ემიგრანტის პეტრე რუსევის ოჯახში. მამამისი [[ბულგარეთის კომუნისტური პარტია|ბულგარეთის კომპარტიის]] აქტიური წევრი იყო. ემიგრაციაში წავიდა [[1929]] წელს. რამდენიმე წელი ცხოვრობდა [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]], სადაც თავის გვარს ამჟამინდელი ჟღერადობა მისცა. აგრეთვე ცხოვრობდა [[არგენტინა]]ში. [[1964]] წლის სამხედრო გადატრიელების შემდეგ დილმა აქტიურად დაინტერესდა პოლიტიკით. 1967 წელს შეუერთდა [[ბრაზილიის სოციალისტური პარტია|ბრაზილიის სოციალისტურ პარტიას]], შემდეგ კი მის რადიკალურ ფრაქციას. რამდენიმე წლის განმავლობაში დილმა შედიოდა იატაკქვეშა შეიარაღებული ორგანიზაციის შემადგენლობაში, მაგრამ მონაწილეობას არ იღებდა საომარ მოქმედებებში.<ref>{{cite news|url=http://www.reuters.com/article/idUSN2918071020101003|title=FACTBOX-Brazil's leading presidential candidates|lang=en|publisher=[[Reuters]]|date=03.10.2010}}</ref> [[1970]] წელს დილმა რუსეფი დააპატიმრეს და ციხეში გამოკეტეს. [[1972]] წელს ციხიდან გაათავისუფლეს და დაიწყო აქტიური რადიკალური პოლიტიკური მოღვაწეობა. წლების განმავლობაში იყო დემოკრატიული მუშათა პარტიის წევრი, ხოლო 90-იანი წლების დასასრულს გადავიდა [[ბრაზილიის მუშათა პარტია]]ში. ეკავა [[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]]ს მთავრობის ენერგეტიკის მინისტრის და შემდეგ მისი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელის თანამდებობები. 2010 წელს გადადგა თანამდებობიდან საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობის მიზნით. პრეზიდენტი ლუის ინასიუ ლულა და სილვა პირდაპირ უჭერს მხარს მის პრეზიდენტობას. მთელი თავისი წინასაარჩევნო კამპანიის დროს წინ წამოსწია აგრარული<ref>{{cite news|url=http://www.redebomdia.com.br/Noticias/Politica/24749/Dilma+reafirma+necessidade+de+reforma+agraria+e+ataca+Serra|title=Dilma reafirma necessidade de reforma agrária e ataca Serra|lang=pt|date=13.07.2010|access-date=31.10.2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706154320/http://www.redebomdia.com.br/Noticias/Politica/24749/Dilma+reafirma+necessidade+de+reforma+agraria+e+ataca+Serra|archivedate=06.07.2011}}</ref> და პოლიტიკური რეფორმების<ref>{{cite news|url=http://veja.abril.com.br/blog/eleicoes/veja-acompanha-dilma-rousseff/dilma-diz-ser-favoravel-a-reforma-politica/|title=Dilma diz ser favorável à reforma política|lang=pt|date=28.06.2010|access-date=31.10.2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110517154658/http://veja.abril.com.br/blog/eleicoes/veja-acompanha-dilma-rousseff/dilma-diz-ser-favoravel-a-reforma-politica/|archivedate=17.05.2011}}</ref> გატარების აუცილებლობა. მხარს უჭერს რასობრივ ქვოტებს<ref>{{cite news|url=http://veja.abril.com.br/blog/reinaldo/geral/dilma-diz-que-se-eleita-vai-implantar-cotas-raciais-tambem-na-pos-graduacao/|title=Dilma diz que, se eleita, vai implantar cotas raciais também na pós-graduação!!!|lang=pt|date=14.05.2010}}</ref> და რწმენის თავისუფლებას.<ref>{{cite news|url=http://colunistas.ig.com.br/poderonline/2010/09/30/dilma-e-lula-terminam-campanha-garantindo-liberdade-de-religiao/|title=Dilma e Lula terminam campanha garantindo liberdade de religião|lang=pt|date=30.09.2010|access-date=31.10.2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120829052636/http://colunistas.ig.com.br/poderonline/2010/09/30/dilma-e-lula-terminam-campanha-garantindo-liberdade-de-religiao/|archivedate=29.08.2012}}</ref> გამოდის სიკვდილით დასჯისა<ref>{{cite news |url=http://noticias.r7.com/brasil/noticias/dilma-pede-punicao-exemplar-a-envolvidos-na-morte-de-eliza-samudio-e-classifica-crime-como-barbaro-20100708.html |title=Dilma pede “punição exemplar” a envolvidos na morte de Eliza Samudio e classifica crime como "bárbaro" |lang=pt |date=08.07.2010}}</ref> და ნარკოტიკების ლეგალიზაციის<ref>{{cite news |url=http://www.romanegocios.com.br/noticias-religiosas/10379-dilma-defende-uniao-civil-entre-gays-e-se-diz-contra-a-legalizacao-da-maconha |title=Dilma defende união civil entre gays e se diz contra a legalização da maconha |lang=pt |date=22.07.2010 }}{{Dead link|date=თებერვალი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> წინააღმდეგ. საპრეზიდენტო არჩევნების პირველ ტურში მიიღო 47,5 მლნ ამომრჩევლის ხმა (46,9 %) და გადავიდა მეორე ტურში, სადაც მისი მოწინააღმდეგე იყო სოციალ-დემოკრატი [[ჟოზე სერა]]. [[2009]] წელს დილმა რუსეფს დაუდგინეს ლიმფური კვანძების კიბოს ადრეული ეტაპი. ქიმიოთერაპიის კურსის შედეგად რამდენიმე თვის მანძილზე ატარებდა პარიკს. გათხოვილი იყო ორჯერ, ამჟამად განქორწინებულია. ჰყავს ერთი შვილი და ერთი შვილიშვილი. ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ქალი პრეზიდენტების სია]] == რესურსები ინტერნეტში== * {{cite news|url=http://www.buenolatina.ru/article.php?id=3|title=BuenoLatina. დილმა რუსეფი: ცხოვრება და ბრძოლა|access-date=2010-10-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140831210143/http://buenolatina.ru/article.php?id=3|archivedate=2014-08-31}} * {{cite news|url=http://www.bfm.ru/articles/2010/09/24/byvshaja-partizanka-vozglavit-braziliju.html|title=ყოფილი პარტიზანი მეთაურობს ბრაზილიას|publisher=bfm.ru|date=24 სექტემბერი 2010|access-date=2010-10-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101006043627/http://www.bfm.ru/articles/2010/09/24/byvshaja-partizanka-vozglavit-braziliju.html|archivedate=2010-10-06}} *[http://www.presidencia.gov.br/estrutura_presidencia/casa_civil/ministro/biografia/english_version/ მინისტრ დილმა რუსეფის ბიოგრაფია] * [http://www.radiotavisupleba.ge/archive/geo-news/latest/1001/1001.html?id=2206854 ბრაზილიას პირველი ქალი პრეზიდენტი ჰყავს] * [http://www.ambebi.ge/msoplio/27658-brazilias-istoriashi-pirvelad-qali-prezidenti-eyoleba.html ბრაზილიას ისტორიაში პირველად ქალი პრეზიდენტი ეყოლება] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ბრაზილიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:რუსეფი, დილმა}} [[კატეგორია:დაბადებული 1947]] [[კატეგორია:ბრაზილიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ქალი პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 14 დეკემბერი]] edxwoox0iopbzgiutcfodqtiwcmnq8x 0 158031 4816689 4666762 2025-06-19T13:27:30Z Makenzis 93024 4816689 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = შახტარი დონეცკი<br />Шахтар Донецьк |ლოგო = [[ფაილი:დონეცკის შახტარის ლოგო.png|200პქ]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი «შახტარი» დონეცკი |მეტსახელი = ''Гірники'' (მაღაროელები, მეშახტეები), ''кроти'' (თხუნელები) |დაარსდა = [[1936]] |სტადიონი = [[დონბას არენა]], [[დონეცკი]], [[უკრაინა]] |ტევადობა = 52.187 მაყურებელი |პრეზიდენტი = |მწვრთნელი = {{flagicon|რუმინეთი}} [[მირჩა ლუჩესკუ]] |კაპიტანი = {{flagicon|ხორვატია}} [[დარიო სრნა]] |ლიგა = [[უკრაინის პრემიერ ლიგა]] |სეზონი = 2024-25 |ადგილი = 3 |საიტი = http://shakhtar.com/en/ |pattern_b1 = _sharkhtar1314h |pattern_sh1 = _shakhtar1011h |pattern_so1 = _shakhtar1112h |leftarm1 = FF7F00 |body1 = FFFFFF |rightarm1 = FF7F00 |shorts1 = FFFFFF |socks1 = FFFFFF |pattern_b2 = _shakhtar1213a |pattern_la2 = _shakhtar1213a |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF }} '''საფეხბურთო კლუბი შახტარი დონეცკი''' ({{lang-uk|ФК «Шахтар» Донецьк}}) — [[უკრაინა|უკრაინული]] კლუბი, ქალაქ [[დონეცკი]]დან. კლუბს მოგებული აქვს უამრავი საშინაო ტიტული და წარმატებით გამოდის ევროტურნირებზეც. საერთაშორისო ასპარეზზე ყველაზე მნიშვნელოვანი ჯილდო შახტარმა [[2009]] წელს მოიპოვა, როდესაც გახდა [[უეფა-ს თასი|უეფას თასის]] უკანასკნელი გათამაშების გამარჯვებული. ==ისტორია== კლუბი [[1936]] წლის მაისში დაარსდა და იგი ცნობილი იყო, როგორც "სტაკანოვიტე". გუნდმა პირველი არაოფიციალური შეხვედრა გამართა "დინამო ოდესას" წინააღმდეგ, 12 მაისს, 1936 წელს, [[ბალიტსკი]]ს სტადიონზე. ეს მატჩი დონეცკელებმა 2:3 დათმეს. პირველი ოფიციალური მატჩი დიდი იმედგაცრუება იყო დონეცკელებისთვის, რომელიც მათ 1:4 დათმეს "დინამო ყაზანის" წინააღმდეგ. ==სტადიონი== "შახტარი" მის თამაშებს რსკ ოლიმპისკის სტადიონზე თამაშობდა. ახალი სტადიონის მშენებლობა დასრულდა და გაიხსნა 2009 წლის 29 აგვისტოს. [[სტადიონი]] 50.145 ადამიანს იტევს. "უეფამ" ამ სტადიონს 5 ვარსკვლავი მიანიჭა. "შახტარის" უძველესი სტადიონი 1936 წელს აშენდა და 4–ჯერ მოხდა მისი რეკონსტრუქცია. ამჟამად ამ სტადიონზე თამაშობს "შახტარის" მეორე (სარეზერვო) გუნდი. ==ლოგოები და ფერები== კლუბის პირველი [[ლოგო]] შეიქმნა 1936 წელს, რომელიც ლურჯ–წითელ ფერებში იყო. როდესაც კლუბმა სახელი შეიცვალა 1946 წელს, ლოგო გადააკეთეს და გამოიყენეს შავი და თეთრი ფერები. ლოგო იყო წრის სახით და შუაში ეწერა "დონეცკის შახტარი". კლუბის სახელი ბევრგანაა გამოყენებული [[რუსული ენა|რუსულად]]. ამიტომ მას სხვადასხვა ქვეყნებში ხშირად მოიხსენიებენ, როგორც შახტიორი (Shakhter, Shakhtyor). 1989 წელს მხატვარმა ვიქტორ სავილოვმა კლუბს შესთავაზა ახალი ლოგოს პროექტი, რომელშიც გამოყენებული იყო ბურთი და მოედანი. 8 წლის შემდეგ კლუბმა ისევ შეიცვალა ლოგო (1997). 2008 წელს სტადიონის პრეზენტაციაზე კლუბმა წარმოადგინა ახალი ლოგო. == ჯილდოები == *'''[[უეფა-ს თასი]]: 1''' :: 2009 *'''[[უეფა-ს სუპერ თასი]]: 1''' :: 2009 *'''[[თანამეგობრობის თასი]]: 4''' :: 1996, 1997, 1998, 2002 *'''[[უკრაინის პრემიერ-ლიგა|უკრაინის ჩემპიონატი]]: 8 ''' :: 2001–02, 2004–05, 2005–06, 2007–08, 2009–10, 2010–11, 2011–12, 2012–13 *'''[[უკრაინის თასი]]: 8''' :: 1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012 *'''[[უკრაინის სუპერ თასი]]: 4 (რეკორდი)''' :: 2005, 2008, 2010, 2012 *'''[[სსრკ-ის თასი ფეხბურთში|სსრკ-ის თასი]]: 4''' :: 1961, 1962, 1980, 1983 *'''[[სსრკ-ის სუპერ თასი ფეხბურთში|სსრკ-ის სუპერ თასი]]: 1''' :: 1983 ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://shakhtar.com/en/ ოფიციალური საიტი {{en icon}}] *[http://int.soccerway.com/teams/ukraine/joint-stock-company-fc-shakhtar-donetsk/2254/ soccerway.com {{en icon}}] {{უკრაინის პრემიერ-ლიგის კლუბები}} {{უეფა-ს ევროპის ლიგის გამარჯვებულები}} {{საბჭოთა სუპერთასის მფლობელები}} [[კატეგორია:უკრაინის საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:სსრ კავშირის საფეხბურთო კლუბები]] eq87ey1zr3ciog2bi76mvlxvl2azf45 4816690 4816689 2025-06-19T13:27:53Z Makenzis 93024 4816690 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = შახტარი დონეცკი<br />Шахтар Донецьк |ლოგო = [[ფაილი:დონეცკის შახტარის ლოგო.png|200პქ]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი «შახტარი» დონეცკი |მეტსახელი = ''Гірники'' (მაღაროელები, მეშახტეები), ''кроти'' (თხუნელები) |დაარსდა = [[1936]] |სტადიონი = [[დონბას არენა]], [[დონეცკი]], [[უკრაინა]] |ტევადობა = 52.187 მაყურებელი |პრეზიდენტი = |მწვრთნელი = {{flagicon|რუმინეთი}} [[მირჩა ლუჩესკუ]] |კაპიტანი = {{flagicon|ხორვატია}} [[დარიო სრნა]] |ლიგა = [[უკრაინის პრემიერ ლიგა]] |სეზონი = 2024-25 |ადგილი = მე-3 |საიტი = http://shakhtar.com/en/ |pattern_b1 = _sharkhtar1314h |pattern_sh1 = _shakhtar1011h |pattern_so1 = _shakhtar1112h |leftarm1 = FF7F00 |body1 = FFFFFF |rightarm1 = FF7F00 |shorts1 = FFFFFF |socks1 = FFFFFF |pattern_b2 = _shakhtar1213a |pattern_la2 = _shakhtar1213a |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF }} '''საფეხბურთო კლუბი შახტარი დონეცკი''' ({{lang-uk|ФК «Шахтар» Донецьк}}) — [[უკრაინა|უკრაინული]] კლუბი, ქალაქ [[დონეცკი]]დან. კლუბს მოგებული აქვს უამრავი საშინაო ტიტული და წარმატებით გამოდის ევროტურნირებზეც. საერთაშორისო ასპარეზზე ყველაზე მნიშვნელოვანი ჯილდო შახტარმა [[2009]] წელს მოიპოვა, როდესაც გახდა [[უეფა-ს თასი|უეფას თასის]] უკანასკნელი გათამაშების გამარჯვებული. ==ისტორია== კლუბი [[1936]] წლის მაისში დაარსდა და იგი ცნობილი იყო, როგორც "სტაკანოვიტე". გუნდმა პირველი არაოფიციალური შეხვედრა გამართა "დინამო ოდესას" წინააღმდეგ, 12 მაისს, 1936 წელს, [[ბალიტსკი]]ს სტადიონზე. ეს მატჩი დონეცკელებმა 2:3 დათმეს. პირველი ოფიციალური მატჩი დიდი იმედგაცრუება იყო დონეცკელებისთვის, რომელიც მათ 1:4 დათმეს "დინამო ყაზანის" წინააღმდეგ. ==სტადიონი== "შახტარი" მის თამაშებს რსკ ოლიმპისკის სტადიონზე თამაშობდა. ახალი სტადიონის მშენებლობა დასრულდა და გაიხსნა 2009 წლის 29 აგვისტოს. [[სტადიონი]] 50.145 ადამიანს იტევს. "უეფამ" ამ სტადიონს 5 ვარსკვლავი მიანიჭა. "შახტარის" უძველესი სტადიონი 1936 წელს აშენდა და 4–ჯერ მოხდა მისი რეკონსტრუქცია. ამჟამად ამ სტადიონზე თამაშობს "შახტარის" მეორე (სარეზერვო) გუნდი. ==ლოგოები და ფერები== კლუბის პირველი [[ლოგო]] შეიქმნა 1936 წელს, რომელიც ლურჯ–წითელ ფერებში იყო. როდესაც კლუბმა სახელი შეიცვალა 1946 წელს, ლოგო გადააკეთეს და გამოიყენეს შავი და თეთრი ფერები. ლოგო იყო წრის სახით და შუაში ეწერა "დონეცკის შახტარი". კლუბის სახელი ბევრგანაა გამოყენებული [[რუსული ენა|რუსულად]]. ამიტომ მას სხვადასხვა ქვეყნებში ხშირად მოიხსენიებენ, როგორც შახტიორი (Shakhter, Shakhtyor). 1989 წელს მხატვარმა ვიქტორ სავილოვმა კლუბს შესთავაზა ახალი ლოგოს პროექტი, რომელშიც გამოყენებული იყო ბურთი და მოედანი. 8 წლის შემდეგ კლუბმა ისევ შეიცვალა ლოგო (1997). 2008 წელს სტადიონის პრეზენტაციაზე კლუბმა წარმოადგინა ახალი ლოგო. == ჯილდოები == *'''[[უეფა-ს თასი]]: 1''' :: 2009 *'''[[უეფა-ს სუპერ თასი]]: 1''' :: 2009 *'''[[თანამეგობრობის თასი]]: 4''' :: 1996, 1997, 1998, 2002 *'''[[უკრაინის პრემიერ-ლიგა|უკრაინის ჩემპიონატი]]: 8 ''' :: 2001–02, 2004–05, 2005–06, 2007–08, 2009–10, 2010–11, 2011–12, 2012–13 *'''[[უკრაინის თასი]]: 8''' :: 1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012 *'''[[უკრაინის სუპერ თასი]]: 4 (რეკორდი)''' :: 2005, 2008, 2010, 2012 *'''[[სსრკ-ის თასი ფეხბურთში|სსრკ-ის თასი]]: 4''' :: 1961, 1962, 1980, 1983 *'''[[სსრკ-ის სუპერ თასი ფეხბურთში|სსრკ-ის სუპერ თასი]]: 1''' :: 1983 ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://shakhtar.com/en/ ოფიციალური საიტი {{en icon}}] *[http://int.soccerway.com/teams/ukraine/joint-stock-company-fc-shakhtar-donetsk/2254/ soccerway.com {{en icon}}] {{უკრაინის პრემიერ-ლიგის კლუბები}} {{უეფა-ს ევროპის ლიგის გამარჯვებულები}} {{საბჭოთა სუპერთასის მფლობელები}} [[კატეგორია:უკრაინის საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:სსრ კავშირის საფეხბურთო კლუბები]] mhfb2ey2m195bxad3iozdgvbos4brmb 0 159220 4817028 4363665 2025-06-20T11:35:02Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817028 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მსოფლიოს მემკვიდრეობის ძეგლი |სახელი = ანჯარი |სურათი = [[ფაილი:Anjar, Lebanon, Arches, Umayyad palace.jpg|300px|]] |სურათისწარწერა= |რუკა= |რუკის_წარწერა = |რუკის ზომა = |ქვეყანა = {{დროშა|ლიბანი}} |ტიპი= კულტურული |კრიტერიუმი= iii, iv |ID = |ბმული = |რეგიონი= [[მსოფლიო მემკვიდრეობის სია - არაბეთის ქვეყნები|არაბული სახელმწიფოები]] |კოორდინატები= {{coord|33|43|33|N|35|55|47|E|}} |წელი= 1984 |სესია= |ნომერი = 293 |კანდიდატი = }} {{მსოფლიო მემკვიდრეობა|293}} '''ანჯარი''' ({{lang-ar|عنجر}}) — [[ქალაქი]] [[ლიბანი|ლიბანში]]. მდებარეობს [[ბეირუთი]]დან 58 კილომეტრში. მოსახლეობა 2 400 კაცი ([[2008]]), ძირითადად [[სომხები]]. ქალაქის ძველი სახელწოდებაა „გერა“. [[1984]] წლიდან შეტანილია [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] ძეგლების სიაში. თანამედროვე ქალაქი [[1939]] წელს ლიბანის მთებში დააარსეს სომხებმა, რომლებმაც მიატოვეს მშობლიური სოფლები [[მუსა-დაღი]]ს მთების მიდამოებში ([[თურქეთი]]). ქალაქი იყოფა 6 კვარტლად, რომელთა მაცხოვრებლები არიან თურქეთის 6 სოფლიდან ემიგრირებული სომხები. == იხილეთ აგრეთვე == *[[მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სია აზიასა და ოკეანეთში]] == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons category|Anjar}} * [http://www.mousaleranjar.com/ ანჯარის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160614084329/http://mousaleranjar.com/ |date=2016-06-14 }} *[http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=7359 ანჯარი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101213235846/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=7359 |date=2010-12-13 }} * [http://www.mousaler.com/anjar/ ვებ-საიტი ანჯარის შესახებ] * [http://tyros.leb.net/anjar Lebanon, the Cedars' Land: Anjar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210919101102/http://tyros.leb.net/anjar |date=2021-09-19 }} * [http://www.lgic.org/en/photos2_anjar.php ანჯარის ფოტოები]{{en}} {{მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ლიბანში}} [[კატეგორია:მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ლიბანში]] [[კატეგორია:ლიბანის ქალაქები]] bszmnea9j5mgy00l82ynkkdhqzkotiq 0 161058 4816865 4741291 2025-06-20T04:10:05Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816865 wikitext text/x-wiki {{მმ*|აიბღა (მრავალმნიშვნელოვანი)}} {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = სოფელი |ქართული სახელი = აიბღა |მშობლიური სახელი = {{lang-ab|Аибӷа}} |ქვეყანა = საქართველო |პანორამა = |პანორამის სიგანე = 300 |წარწერა = |დროშა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = |ქვეყნის რუკა2 = GEO-AB-GG.svg |ქვეყნის რუკის ზომა2 = |წარწერა2 = |lat_deg = 43 |lat_min = 34 |lat_sec = 18 |lon_deg = 40 |lon_min = 12 |lon_sec = 42 |CoordAddon = type:city(40361)_region:GE |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = |რეგიონის რუკის ზომა = |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური რესპუბლიკა |რეგიონი = აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = მუნიციპალიტეტი |რაიონი = გაგრის მუნიციპალიტეტი |თემი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = |სიმაღლის ტიპი= |დასახლების ცენტრის სიმაღლე=840 |კლიმატი = |ოფიციალური ენა = |მოსახლეობა = |აღწერის წელი = |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |საწრმუნოებრივი შემადგენლობა = |ეთნოქორონიმი = |დროის სარტყელი = +4 |DST = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი = |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = |add1n= |add1= }} '''აიბღა''' ({{lang-ab|Аибӷа}}) — ორად გაყოფილი სოფელი [[საქართველო]]ს [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის]] [[გაგრის მუნიციპალიტეტი|გაგრის მუნიციპალიტეტსა]] და [[რუსეთის ფედერაცია|რუსეთის ფედერაციის]] [[კრასნოდარის მხარე|კრასნოდარის მხარის]] [[სოჭი (ქალაქი)|სოჭის რაიონში]]. == გეოგრაფია == სოფელი მდებარეობს [[მდინარე]] [[ფსოუ]]ს ორივე ნაპირზე, [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 840 მ სიმაღლეზე და სახელმწიფო საზღვრით იყოფა ორ ნაწილად, მარჯვენა მხარე ეკუთვნის [[რუსეთი|რუსეთს]], ხოლო მარცხენა მხარე — [[საქართველო]]ს. დასახლებული პუნქტის ძველი სახელწოდებაა კბაადე (Кбаадэ). 1869 წლის 5 დეკემბერს სოფელს მიენიჭა სახელი აიბღა.<ref>Высочайший Указ Правительствующего Сената от 5 декабря 1869 г., определивший, что место расквартирования первого взвода второй роты Кавказского линейного батальона, расположенное в урочище Аибга на р. Псоу, впредь будет именоваться как «селение Аибга».</ref> 1888 წელს დაცარიელებულ სოფელში ჩამოასახლეს მოსახლეობა სოფელ მოგილევშჩინადან (დღევანდელი ბელარუსი). == სადავო ტერიტორია == აიბღა დღემდე წარმოადგენს რუსეთ-საქართველოს სადავო ტერიტორიას, თავის დროზე საზღვრის დელიმიტაციის რუსულ-ქართული კომისიის სხდომებზე საკითხი იყო დასმული მდ. ფსოუს მარცხენა ნაპირზე მდებარე ამ სოფლის უბნის რუსეთისთვის მიკუთვნების თაობაზე. ამ დროს ქართულმა მხარემ გამოიჩინა კატეგორიული პოზიცია და სოფლის ეს მხარე ისევ საქართველოს (აფხაზეთის) ნაწილად მოიაზრებოდა. საქართველოს ამ პოზიციის გამო აფხაზეთის დე-ფაქტო ადმინისტრაციამ არაოფიციალური ფორმით მადლობაც გადაუხადა ქართულ მხარეს. [[2011]] წლის ივნისში რუსეთის ფედერაციის ადლერის რაიონის სამართალდამცავები სოფელ აიბღაში იმყოფებოდნენ, იქ რუსული სამართალდამცველი და ადმინისტრაციული სტრუქტურების დამკვიდრების მიზნით, კერძოდ, რუსეთის ფედერაციის მიზანი საქართველოს ტერიტორიაზე უბნის ინსპექტორების ინსტიტუტის შექმნაა. აღნიშნული ქმედება ფასდება, როგორც საერთაშორისო სამართლით ცნობილი საქართველოს სახელმწიფო ტერიტორიის ოკუპირებული ნაწილის პირდაპირი ანექსია. რუსეთის მხარე ამას „სოჭის ოლიმპიადის უსაფრთხოების გაძლიერების“ საბაბით ხსნის.<ref>[http://armada.ge/?p=9361 სოფელი აიბღა რუსეთის აქილევსის ქუსლად უნდა იქცეს // armada.ge]{{Dead link|date=აპრილი 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[2011]] წლის ოქტომბერში [[გაგრის მუნიციპალიტეტი]]ს დაბა [[განთიადი (დაბა)|განთიადში]] რუსი „მესაზღვრეებისთვის“ აშენებული ქალაქის ექსპლუატაციაში შესვლის საზეიმო ცერემონია გაიმართა. „ექსპერტთა კლუბის“ წარმომადგენლების ვარაუდით რუსი „მესაზღვრეები“ შეიარაღებული აფხაზი „პატრიოტების“ მხრიდან სოფელ აიბღას დასაცავად ემზადებიან.<ref>[http://pirweli.com.ge/index.php?option=com_content&task=view&id=79692&Itemid=1 "ექსპერტთა კლუბის" აზრით, რუსი "მესაზღვრეები" შეიარაღებული აფხაზი "პატრიოტების" მხრიდან სოფელ აიბღას დასაცავად ემზადებიან // Information Agency 'PirWeli']{{Dead link|date=აგვისტო 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> გარდა სამხედრო დატვირთვისა, რუსეთის ინტერესები სოფელ აიბღაში განპირობებულია იმით, რომ იგი მდიდარია ტყითა და სასარგებლო წიაღისეულით, კერძოდ, მარმარილოთი.<ref>[http://pirweli.com.ge/index.php?option=com_content&task=view&id=80420&Itemid=1 აფხაზეთის, როგორც საკურორტო ზონის მიმართ რუსეთის ინტერესი სოჭის საკურორტო ზოლის მშენებლობასთან ერთად დასრულდება // Information Agency 'PirWeli']{{Dead link|date=აგვისტო 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> == მოსახლეობა == აფხაზეთის სეპარატისტული პარლამენტის „დეპუტატის“ ვალერი კვარჭიას განცხადებით „ზაფხულში სოფელში 26-მდე ადამიანი ცხოვრობს, ზამთარში კი იქ სულ რამდენიმე - ყველაზე გულადი და ძლიერი ადამიანი რჩება“.<ref>[http://www.pirweli.com.ge/index.php?option=com_content&task=view&id=81809 რუსეთსა და აფხაზეთს შორის სადავო სოფელ აიგბას მოსახლეობა თვლის, რომ „ღმერთისა და ადამიანებისგან დავიწყებულია“ // Information Agency 'PirWeli']{{Dead link|date=აგვისტო 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == * [http://presa.ge/new/?m=politics&AID=7527 სოფელი აიბღა – რუსულ–აფხაზური „განხეთქილების ვაშლი“ // Presa.ge] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211026115616/https://presa.ge/new/?m=politics&AID=7527 |date=2021-10-26 }} * [http://www.youtube.com/watch?v=mrW-zmKhAg0 აიბღა. რუსულ-აფხაზური დავის შესახებ] (ვიდეო) ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ესკიზი-საქართველო}} {{გაგრის მუნიციპალიტეტი}} [[კატეგორია:გაგრის მუნიციპალიტეტის ნასოფლარები]] [[კატეგორია:ევროპის სადავო ტერიტორიები]] m4rbf42cr9wj0ig5zxo7p3z8ehmuc4i 0 161525 4816941 2060479 2025-06-20T07:33:17Z Geagea 783 4816941 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} {{წყარო}} '''სახიობა''' - ქართული ანსამბლი. იგი ჩამოყალიბდა 2006 წლის 17 იანვარს, რისი საწინდარიც იყო გუნდის თითოეული წევრის სიყვარული ქართული ხალხური სიმღერა-საგალობლების მიმართ. მისი ხელმძღვანელია ქ. თბილისის ვანო სარაჯიშვილის სახელობის სახელმწიფო კოსერვატორიის, ქართული ხალხური მუსიკალური შემოქმედების კათედრის პედაგოგი, მამა დავითის ტაძრის რეგენტი [[მალხაზ ერქვანიძე]]. ანსამბლი "სახიობა" ცდილობს თავისი წვლილი შეიტანოს ხალხური სიმღერა-საგალობლების, ძველი ქართული ბგერათაწყობის აღდგენაში. ასევე გუნდის მიზანია ხალხური სიმღერების ძველი სტილით შესრულება და ინტონირების საკითხის მოგვარება. კონცერტებით, გასტროლებით, ჩანაწერების გავრცელებით და სხვა საშუალებებით პოპულარული გახადოს ქართული ფოლკლორის სწორი ფორმით მიწოდება მსმენელისათვის. გუნდმა თავისი არსებობის მცირე მანძილზე, შეძლო გამხდარიყო, საქართველოს ფოლკლორის სახელმწიფო ცენტრი-ს მიერ, რესპუბლიკის მასშტაბით მოწყობილ "დავალიერება-ფესტივალი"-ს, ლაურეატი. ანსამბლ "სახიობას" ჩატარებული აქვს სამი სოლო კონცერტი და გამოშვებული აქვს სამი ხალხური სიმღერისა და ორი გალობის კომპაქტ დისკი. მონაწილეობა აქვს მიღებული ხორვატიის ფოლკლორის და უკრაინის გალობის საერთაშორისო ფესტივალებში. "სახიობა" ძველი ქართული სიტყვაა, და ნიშნავს მწყობრ, ტკბილხმოვან მუსიკას, ხმიანს თუ საკრავისებურს (გალობისას თუ სიმღერისას). გუნდი ცდილობს თავისი საქმიანობით გაამართლოს ანსამბლის სახელწოდება. [[კატეგორია:ქართული ანსამბლები]] cvje1kbp5huc2ol6b1a4p9qw9qc1maj 0 162318 4816999 4471555 2025-06-20T10:39:04Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816999 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} {{ინფოდაფა დაავადება | სახელწოდება = ანემია | სურათი = Iron_deficiency_anemia.jpg | ტიტრი = სისხლის ჰისტოლოგიური სურათი [[რკინადეფიციტური ანემია|რკინადეფიციტური ანემიისას]] }} '''ანემია''' — [[ერითროციტები]]ს და/ან [[ჰემოგლობინი]]ს რაოდენობის შემცირება სისხლის მოცულობის ერთეულში. ანემიის გამომწვევი ცვლილებები მრავალფეროვანია. ის ხშირად ვითარდება სხვადასხვა დაავადების, სისხლწარმოქმნაში მონაწილე ფაქტორების უკმარისობის, ერითროციტების [[ჰემოლიზინები|ჰემოლიზის]] გაძლიერების დროს და ა.შ. ანემიების დროს განვითარებული [[ჰიპოქსია|ჰიპოქსიის]] პასუხად თავს იჩენენ დაცვით-საკომპენსაციო მოვლენები, მაგრამ მათი უკმარისობის ან ანემიის პროგრესირების შემთხვევაში ვითარდება ქსოვილების გენერალიზებული [[ჰიპოქსია]], რაც ხშირად სიკვდილის მიზეზი ხდება. === კლასიფიკაცია === ანემიების კლასიფიკაციის პრინციპებს საფუძვლად უდევს მათი რაიმე საერთო ნიშანი, განვითარების მიზეზი ან [[პათოგენეზი]]. პერიფერიულ სისხლში არსებული ერითროციტების სიდიდის მიხედვით არჩევენ: [[მიკროციტები|მიკროციტულ]], [[ნორმოციტები|ნორმოციტულ]], [[მაკროციტები|მაკროციტულ]] და [[მეგალოციტები |მეგალოციტურ]] ანემიებს. სისხლწარმოქმნის ტიპის მიხედვით განარჩევენ: ნორმობლასტურ და მეგალობლასტურ ანემიებს. [[ძვლის ტვინი|ძვლის წითელი ტვინის]] ფუნქციობის მიხედვით ანემია შეიძლება იყოს: რეგენერაციული, ჰიპორეგენერაციული და არეგენერაციული ტიპის. განვითარების მექანიზმის მიხედვით ანემიებს ყოფენ სამ ძირითად ჯგუფად: პოსტჰემორაგიულ, [[ჰემოლიზინები|ჰემოლიზურ]] და [[ერითროპოეზი|ერითროპოეზის]] დარღვევის შედეგად განვითარებულ ანემიებს. === პოსტჰემორაგიული ანემია === პოსტჰემორაგიული ანემია ვითარდება [[სისხლდენა|სისხლდენის]] შემდეგ. სისხლდენის სისწრაფისა და დაკარგული სისხლის რაოდენიბის შესაბამისად შეიძლება განვითარდეს მწვავე ან ქრონიკული პოსტჰემორაგიული ანემია. ==== მწვავე პოსტჰემორაგიული ანემია ==== მწვავე პოსტჰემორაგიული ანემია ვითარდება ერთჯერადი ძლიერი სისხლდენის შედეგად. გარეგანი სისხლდენის მიზეზია სისხლძარღვთა ტრავმული დაზიანება, ხოლო შინაგანისა — შინაგანი ორგანოების [[პათოლოგია]]. მწვავე სისხლდენის დროს ორგანიზმის ფუნქციების დარღვევის მექანიზმის ძირითადი რგოლებია: ცირკულირებადი სისხლის მოცულობის შემცირება თანმხლები არტერიული წნევის დაცემით, ორგანოებისა და ქსოვილების ჰიპოქსია. ასეთ ღრმა დარღვევებს ორგანიზმი პასუხობს საკომპენსაციო რეაქციებით, რომლებიც, ხშირად მკვეთრად ამცირებენ პათოლოგიის სიმძაფრეს. ==== ქრონიკული პოსტჰემორაგიული ანემია ==== ქრონიკული პოსტჰემორაგიული ანემია ვითარდება სისხლის შედარებით მცირე ულუფების დაკარგვის გამო. ამ ტიპის ანემიის განვითარების მექანიზმში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს [[რკინა|რკინის]] დიდი რაოდენობის დაკარგვა, რის გამოც ანემია [[რკინადეფიციტური ანემია|რკინადეფიციტური]] ხასიათისაა. რკინის დეფიციტი იწვევს [[ჰემოგლობინი]]ს სინთეზის დაქვეითებას. === ჰემოლიზური ანემია === ჰემოლიზური ანემია ვითარდება ერითროციტების გაძლიერებული დაშლის შედეგად, ე.ი. მაშინ, როდესაც ერითროციტების დაშლა ჭარბობს მათ წარმოქმნას. ერიტროციტების დაშლა შეიძლება დაკავშირებული იყოს მათი [[უჯრედის მემბრანა|მემბრანის]], [[სტრომი|სტრომის]] ან [[ჰემოგლობინი|ჰემოგლობინის]] მოლეკულის სტრუქტურის და [[მეტაბოლიზმი|მეტაბოლიზმის]] მემკვიდრულ, თანდაყოლილ და შეძენილ ცვლილებებთან, მემბრანის დამაზიანებელი ფიზიკური, ქიმიური და ბიოლოგიური აგენტების ზემოქმედებასთან და სხვა. ჰემოლიზური ანემია შეიძლება იყოს შეძენილი და მემკვიდრული. ==== შეძენილი ჰემოლიზური ანემია ==== შეძენილ ჰემოლიზურ ანემიას მიეკუთვნება ტოქსიკურ-ჰემოლიზური ანემია (სოკოს შხამით, მოწამვლისას და სხვა), ანემია ზოგიერთი [[ინფექციური დაავადებები|ინფექციური]] და პარაზიტული დაავადების დროს, ანემია ერითროციტების მექანიკური დაზიანების გამო, ანემია დამწვრობის დროს და სხვა. ==== მემკვიდრული ჰემოლიზური ანემია ==== მემკვიდრულ ჰემოლიზურ ანემია დაკავშირებულია გენეტიკურად პირობადებულ დარღვევებთან ერითროციტებში, ჰემოგლობინის სტრუქტურაში ან ერითროციტების [[ფერმენტები|ფერმენტთა]] აქტივობის ასეთივე აქტივობის ასეთივე ცვლილებებთან. ასეთს მიეკუთვნება ნამგლისებური ანემია და [[თალასემია]]. ===== ნამგლისებური ანემია ===== ნამგლისებურ ანემიას საფუძვლად უდევს გენეტიკურად პირობადადებული ცვლილებები ჰემოგლობინის სტრუქტურაში - ნაცვლად A1 ჰემოგლობინისა სინთეზდება S-ჰემოგლობინი, რომლის β-ჯაჭვში [[გლუტამინმჟავა]] ჩანაცვლებულია [[ვალინი|ვალინით]]. ამის გამო ერითროციტები იღებენ ნამგლისებურ ფორმას და ადვილად ჰემოლიზდებიან. ნამგლისებური ანემიის კლინიკურ სურათს უპირატესად განსაზღვრავს დაავადების დროს განვითარებული ქრონიკული ჰიპოქსია. მეტად ხშირი გართულებაა სისხლის მიმოქცევის დარღვევის გამო განვითარებული კიდურთა ტროფიკული წყლულები. ნამგლისებური ანემიის ხანგრძლივი მიმდინარეობისას [[ნაღვლის ბუშტი|ნაღვლის]] სადინრებში კენჭების გაჩენის, ნამგლისებური ერითროციტების [[ღვიძლი|ღვიძლის]] სინუსების დახშობის და ამის გამო ჩამოყალიბებული ორგანოს ჰიპოქსიის შედეგად ზიანდება ღვიძლის [[პარენქიმა]], ჩნდება [[ნეკროზი]]ს კერები, ვითარდება [[შემაერთებელი ქსოვილი]] და ღვიძლის [[ციროზი]]. ===== თალასემია ===== თალასემია მემკვიდრული ჰემოლიზური ანემიების ჯგუფს მიეკუთვნება. მისი საფუძველია ჰემოგლობინის α ან β- ჯაჭვში A1 ჰემოგლობინის სინთეზის დარღვევა. თალასემიის დროს ელასტიკურობის დაქვეითების გამო ერითროციტები ბლოკდებიან [[ელენთა]]ში და ჰემოლიზდებიან. გაძლიერებული ჰემოლიზი და აგრეთვე ერითროპოეზის დარღვევები, რომლებიც ამ დაავადებას ახასიათებს, იწვევს ჰიპოქსიის განვითარებას, [[ჩონჩხი|ჩონჩხისა]] და [[ძვალი|ძვლების]] დეფორმაციას. კლინიკური სურათის სიმკვეთრე დაკავშირებულია თალასემიის ფორმასთან. მცირე და მინიმალური თალასემია სუსტად გამოხათული სიმპტომებით, ზოგჯერ კი მხოლოდ ჰემატოლოგიური ნიშნებით — სისხლში „სამიზნისებური“ ერითროციტების და დაშლილი ერითროციტების ნარჩენების არსებობით ხასიათდება. === ჰემოპოეზის დარღვევის შედეგად განვითარებული ანემიები === ამ ჯგუფის ანემიები ვითარდება ერითროციტების და/ან ჰემოგლობინის წარმოქმნის დარღვევის შედეგად. მათ მიეკუთვნება რკინადეფიციტური, B12 და ფოლიდეფიციტური, აპლაზიური ანემიები. ==== რკინადეფიციტური ანემიები ==== რკინადეფიციტური ანემიები განსაკუთრებით ხშირია. მათი მიზეზებია მრავალჯერადი განმეორებითი სისხლდენა, რკინის გაძლიერებული ხარჯვა ზრდის და მომწიფების პროცესში, [[ორსულობა|ორსულობის]] და ლაქტაციის დროს, რკინის შეწოვის და დეპონირების დარღვევა. რკინის როგორც ენდო- ისე ეგზოგენური დეფიციტი იწვევს ორგანიზმში მისი რეზერვების განლევას. სისხლის შრატში მისი შემცირების გამო, [[ძვლის ტვინი|ძვლის ტვინამდე]] უკმარი რაოდენობით მიიტანება. ეს იწვევს ჰემის სინთეზის შემცირებას, ერითროპოეზის არაეფექტურობას. ერითროციტების და ჰემოგლოობინის ნაკლებობის გამო განვითარებულ ჰემური ტიპის ჰიპოქსიას დაერთვის ქსოვილური ტიპის ჰიპოქსია, რომელიც ვითარდება ქსოვილურ სუნთქვაში რკინის შემცველი ფერმენტების აქტივობის შემცირების შედეგად. ეს კი კვლავ რკინის დეფიციტთანაა დაკავშირებული. ====B12 ვიტამინდეფიციტური ანემია==== B12- ვიტამინდეფიციტური ანემიის დროს ირღვევა ინტენსიურად გამრავლებადი ქსოვილის (ერითროპოეზურის, [[ეპითელური ქსოვილი (ბიოლოგია)|ეპითელურის]] და ა.შ.) ფუნქცია. B12-ვიტამინის დეფიციტი შეიძლება განვითარდეს საკვებში მისი ნაკლებობისას, წვრილ [[ნაწლავები|ნაწლავში]] მისი შეწოვის დარღვევისას და სხვა. B12-ვიტამინის დეფიციტის დროს ნორმობლასტებში ირღვევა [[დნმ]]-ის სინთეზი, ამ უჯრედების მომწიფება. ნორმობლასტური ტიპის სისხლწარმოქმნა გარდაიქმნება მეგალობლასტურად, რომელიც ნორმის პირობებში ვლინდება მხოლოდ ემბრიონულ პერიოდში. მეტად დამახასიათებელია პერიფერიული სისხლის სურათი. ჩნდებიან გიგანტური (12-15 მკმ დიამეტრის) ერითროციტები- მეგალოციტები და მათი ადრეული ფორმები - მეგალობლასტები, რომლებიც ადვილად იშლებიან. ==== ჰიპო- და აპლაზიური ანემიები ==== ჰიპო- და აპლაზიური ანემიების მიზეზი მრავალგვარია. მათი გამოწვევა ძალუძთ ინფექციურ აგენტებს, [[ბენზოლი|ბენზოლს]], [[ანტიბიოტიკები|ანტიბიოტიკებს]], ციტოსტატიკურ და [[ლეიკოზი]]ს საწინააღმდეგო პრეპარატებს, მაიონებელ [[რადიაცია]]ს და სხვა. ამ ჯგუფის ანემიების პათოგენეზში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს [[ინტოქსიკაცია]] და ორგანიზმის სენსიბილიზება ფიზიკური, ქიმიური ან ინფექციური აგენტებით. ჰიპო- და აპლაზიური ანემიების საფუძველია [[ძვლის ტვინი]]ს უმწიფარი უჯრედების პროლიფერაციის უნარის შემცირება ან დაკარგვა. მკვეთრად მცირდება სისხლწარმოქმნის დედა უჯრედების რაოდენობაც. აღინიშნება სისხლის უჯრედოვანი ელემენტების რაოდენობის შემცირება, მიელოიდური რიგის უჯრედების დიფერენცირების დარღვევა. ==რესურსები ინტერნეტში== *http://www.hematologyatlas.com{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} *[http://www.anemia.org/ National Anemia Action Council] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080613202658/http://www.anemia.org/ |date=2008-06-13 }} *[http://www.etoolsage.com/Calculator/Hemoglobin_Calculator.asp Hemoglobin Calculator for Diagnosis of Anemia] ==ლიტერატურა== * ვახტანგ ყიფიანი, პათოფიზიოლოგია, თბ., [[კატეგორია:სისხლის დაავადებები]] [[კატეგორია:ჰემატოლოგია]] [[კატეგორია:დაავადებები]] 5qjt3eeuo8cqde008h08901an8uiayq 0 163506 4816933 4161354 2025-06-20T07:13:53Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816933 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:GoraBeluha.jpg|thumb|270px|ალთაის უმაღლესი წერტილი - [[ბელუხა]]]] [[ფაილი:Kazakhstan Altay 3.jpg|thumb|270px|ალთაი (ყაზახეთი)]] '''ალთაი''' ([[რუსული ენა|რუს]]. Алтайские горы; [[ჩინური ენა|ჩინ]]. 阿尔泰山脉; [[მონღოლური ენა|მონღ]]. Алтайн нуруу) — მთათა სისტემა აზიაში, იქ სადაც ემთხვევა [[რუსეთი]]ს, [[მონღოლეთი]]ს, [[ჩინეთი]]სა და [[ყაზახეთი]]ს საზღვრები. ალთაის სამხრეთ-აღმოსავლეთ გაგრძელებაა [[მონღოლეთის ალთაი]], რომელიც მონღოლეთის ტერიტორიაზეა. ალთაი თითქმის განედურად არის აზიდული ჩრდილოეთ და ცენტრალურ აზიას შორის. ალთაის ქედები გაშლილია მარაოსებრად. განედური მიმართულება აქვს სამხრეთ ალთაის ქედებს, მერიდიანული — აღმოსავლეთ ალთაის, შუალედური — ცენტრალურ ალთაის. სამხრეთ და აღმოსავლეთ ალთაის ქედებს მობრტყელებული, ხოლო ცენტრალური ალთაის ქედებს ალპური ტიპის თხემები აქვთ. გაბატონებული რელიეფის ნაირგვარი ფორმები ([[კარლინგი]], [[კარი (გლაციოლოგია)|კარი]], [[ტროგი]], [[მორენა]] და სხვ.). სამხრეთ ალთაის ქედებია თარბაღათაი, სარიმ-საქთი, ნარიმი, ქურჩუმი და აზუთაუ. მათი აბსოლუტური სიმაღლე 3900 მ აღემატება. აღმოსავლეთ ალთაიშია საილიუგემის, ჩიხაჩოვის, შაფშალის, ჩულიშმანის და კურაი-აიყულაქის ქედები (სიმაღლე 3000-4000 მ). ალთაი შედგება ორი გრძელი მთაგრეხილისაგან: ჩრდილოეთ მთაგრეხილს ქმნიან ჩრდილოეთ ჩუს, თერექთის, ყორღონის, ტიგირეცის და კოლივანის ქედები, ხოლო სამხრეთისას სამხრეთ ჩუს, კათუნის და ხოლზუნის ქედები. ალთაის უმაღლესი მწვერვალია [[ბელუხა]] (4506 მ). აღსანიშნავია მარყაქოლის, უიმონისა და აბაის მთათაშუა ქვაბულები. ალთაი უმთავრესად აგებულია პალეოზოური დანალექი, ვულკანოგენური და მეტამორფული ქანებით. გეოლოგიური აგებულებისა და წიაღისეულის მიხედვით ორ არათანაბარ ნაწილად იყოფა: * 1. ''მთიანი ალთაი'' (უკავია უმეტესი სივრცე); * 2. ''მადნიანი ალთაი'' (ნაოჭები და მთავარი რღვევები გაწოლილია ჩრდილო-დასავლეთიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთისაკენ). [[მეზოზოური ჯგუფი|მეზოზოური ნალექები]] აქ არ აღინიშნება, ხოლო ქვედა მესამეულის თაბაშირიანი და კაოლინიანი თიხები კვარციანი ქვიშებითა და კონგლომერატებით ცნობილია ჩუს სტეპსა და კათუნის ქედზე მდებარე სამახინის დეპრესიაში. [[ფაილი:2006-07 altaj kucerla.jpg|thumb|left|260px|მთის ტბა ალთაიში]] წარმოდგენილია აგრეთვე მეოთხეული ალუვიური, მყინვარული და ლიოსისებრი ნალექები. კალედონურ და ჰერცინულ დანაოჭებათა შემდეგ ალთაი დაიყო ცალკე ბელტებად, რომელთა ერთამანეთზე შეცოცებამ მათ საზღვარზე მძლავრი დანაოჭებული ზონები ჩამოაყალიბა. მეზოზოური ერის გეოლოგიური ისტორია დასაზუსტებელია. მესამეული პერიოდის დასაწყისში ალთაის უმეტესი ნაწილი [[პენეპლენი|პენეპლენიზებული]], გამოფიტვის სქელი ქერქით დაფარული ვაკე იყო. შუა მესამეულში ალპურმა მოძრაობებმა ალთაი თაღისებურად ააზევეს, რასაც თან რღევა და ბელტების არათანაბარი გადაადგილება მოჰყვა, ამ პროცესებმა განაპირობა მთავარი ხეობების განლაგება. [[მეოთხეული სისტემა|მეოთხეულში]] ადგილი ჰქონდა პერიოდულ გამყინვარებას. ალთაის ჰავა მკვეთრად კონტინენტურია. [[ზამთარი]] ცივია და ხანგრძლივი, [[იანვარი|იანვრის]] საშუალო ტემპერატურა — 15°-იდან (მთისწინეთში) — 28°-32°-მდეა (ცენტრალური ალთაის მთათაშუა ქვაბულებში). მაღალმთიან ზონაში [[ზაფხული]] ხანმოკლეა და გრილი, [[ივლისი]]ს საშუალო ტემპერატურა 14°-16° არ აღემატება. ნალექები წელიწადში 1000-2000 მმ-იდან 200-300 მმ-მდე მერყეობს, ჩუს სტეპში კი 102 მმ. თანამედროვე ყინულის საფრის ფართობი 800 კვ. კმ, აქ 1000 მ-მდე მყინვარია. გამყინვარების უძლიერესი კერაა [[კათუნის ქედი|კათუნის ქედზე]]. ხშირია ჰიდროგრაფიული ქსელი. უდიდესი მდინარეებია: [[კათუნი]], [[ბია (მდინარე)|ბია]] და [[ირტიში]] (ზემო დინება). ალთაიში 3500 მ-მდე [[ტბა]]ა, მათ შორის ყველაზე დიდია [[ტელეცკოე]], [[მარყაქოლი]]. <gallery> ფაილი:GoraBeluha.jpg|[[ბელუხა]] ფაილი:Sunset at Kucherla lake.jpg|მთის ტბა ფაილი:Kazakhstan Altay.jpg|აღმოსავლეთ ყაზახეთი ფაილი:Kazakhstan Altay 2.jpg|აღმოსავლეთ ყაზახეთი ფაილი:Kazakhstan Altay 3.jpg|მარყაქოლის ნაკრძალი ფაილი:Markakol 2.jpg|მარყაქოლის ტბა </gallery> == იხილეთ აგრეთვე == * [[ალთაის ოქროს მთები]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://altai-photo.ru Алтай Фото Мир] * [http://www.vesveter.ru/Altai-panoramas.htm Панорамы Горного Алтая, в том числе круговая] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110206135308/http://www.vesveter.ru/Altai-panoramas.htm |date=2011-02-06 }} * [http://egiki.ru/ Egiki.ru Сайт посвященный туристическим местам в Сибири]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [http://www.bearmountain.ru Горный Алтай отдых и туризм] * [http://www.indostan.ru/blog/1_3057_0.html Отчет о походе по Горному Алтаю. Много фото.] *[http://altai-photo.ru/ Photos of Mountain Altai] - Altai-Photo *[http://141.30.139.182/researchProjects/Altai Altai-Project of the Technical University of Dresden] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060626164336/http://141.30.139.182/researchProjects/Altai/ |date=2006-06-26 }} - Institute of Cartography *[http://www.nhpfund.org/nominations/altai.html Golden Mountains of Altai] at [http://www.nhpfund.org/ Natural Heritage Protection Fund] *[http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/768.pdf UNESCO's evaluation of Altai] (PDF file) == ლიტერატურა == {{ქსე|1|305-306|}} * Петров Б. Ф., Почвы Алтайско-Саянской области, М., 1952; * Камбалов Н., Природа и природные богатства Алтайского края, Барнаул, 1955; * Геслер И. В., Советский горный Алтай, Томск, 1956; * Агроклиматический справочник по Алтайскому краю, Л., 1957; * Нехорошев В. П., Геология Алтая, М., 1958; * Куминова А. В., Растительный покров Алтая, Новосибирск, 1960. [[კატეგორია:ალთაი]] [[კატეგორია:რუსეთის ქედები]] [[კატეგორია:ჩინეთის ქედები]] [[კატეგორია:მონღოლეთის ქედები]] [[კატეგორია:ყაზახეთის ქედები]] 1r67e42nfmtzpm7xvime00hkj8uol5z 0 168363 4816781 4305929 2025-06-19T20:05:04Z Kubbla3103 171263 ტიპოგრაფიული შესწორება 4816781 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = მერაბ გიგაური |სურათი = მერაბ გიგაური.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = მერაბ გიგაური |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|1|5|df=y}} |დაბადების ადგილი = [[თბილისი]], [[საქართველო]] |სიმაღლე = 182 [[სანტიმეტრი|სმ]] |პოზიცია = [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] |მიმდინარე კლუბი = ტორპედო ქუთაისი |ნომერი = 7 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = [[ტორპედო ქუთაისი (საფეხბურთო კლუბი)|ტორპედო ქუთაისი]] |წელი1 = 2010-2014 |წელი2 = 2011-2012 |წელი3 =2014 |წელი4 =2014- |კლუბი1 =[[ტორპედო ქუთაისი (საფეხბურთო კლუბი)|ტორპედო ქუთაისი]] |კლუბი2 = → [[იაგელონია ბელოსტოკი (საფეხბურთო კლუბი)|იაგელონია]] ''(იჯარით)'' |კლუბი3 = [[მეტალურგი რუსთავი (საფეხბურთო კლუბი)|მეტალურგი რუსთავი]] |კლუბი4 = [[სპარტაკი ცხინვალი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ცხინვალი]] |მატჩი1 = 63 |მატჩი2 = 3 |მატჩი3 = 11 |მატჩი4 = 7 |გოლი1 = 3 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 2 |გოლი4 = 0 |ეროვნული წელი1 =2009-2010 |ეროვნული წელი2 = 2010-2012 |ეროვნული წელი3 = 2013- |ეროვნული წელი4 = 2013- |ეროვნული ნაკრები1 = [[საქართველოს 17 წლამდე ფეხბურთელთა ნაკრები|საქართველო 17 წლ.]] |ეროვნული ნაკრები2 = [[საქართველოს 19 წლამდე ფეხბურთელთა ნაკრები|საქართველო 19 წლ.]] |ეროვნული ნაკრები3 = [[საქართველოს 21 წლამდე ფეხბურთელთა ნაკრები|საქართველო 21 წლ.]] |ეროვნული ნაკრები4 = [[საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საქართველო]] |ეროვნული მატჩი1 =1 |ეროვნული მატჩი2 = 6 |ეროვნული მატჩი3 = 0 |ეროვნული მატჩი4 = 1 |ეროვნული გოლი1 = 0 |ეროვნული გოლი2 = 0 |ეროვნული გოლი3 = 0 |ეროვნული გოლი4 = 0 |მედლის თარგები = |კლუბი-განახლება = 6 ოქტომბერი, 2014 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''მერაბ გიგაური''' (დ. [[5 იანვარი]], [[1993]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] ფეხბურთელი, [[ცხინვალი|ცხინვალის]] [[სპარტაკი ცხინვალი (საფეხბურთო კლუბი)|„სპარტაკისა“]] და [[საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საქართველოს ეროვნული ნაკრების]] [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]]. იგი არის ყოფილი ფეხბურთელის, [[დავით გიგაური|დავით გიგაურის]] ძმა. == ტიტულები == * [[საქართველოს თასი|საქართველოს თასის]] ფინალისტი: 2010/2011 == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.transfermarkt.co.uk/en/merab-gigauri/profil/spieler_165823.html პროფილი Transfermarkt-ზე] {{en icon}} * [http://int.soccerway.com/players/merab-gigauri/145822/ პროფილი Soccerway-ზე] {{en icon}} {{ცხინვალის სპარტაკის შემადგენლობა}} {{DEFAULTSORT:გიგაური, მერაბ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:თბილისის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ქუთაისის ტორპედოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბელოსტოკის იაგელონიის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:რუსთავის მეტალურგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ცხინვალის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დაბადებული 5 იანვარი]] cawojdzm8bxb05ajbuwb2jan8fw37wp 0 169775 4816669 4452157 2025-06-19T13:09:34Z 78.177.163.183 4816669 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ჰუ ძინტაო<br/>胡锦涛 | სურათი=Hu Jintao Cannes2011.jpg | სურათის ზომა = 200px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | თანამდებობა დაიკავა = [[15 ნოემბერი]], [[2002]] | თანამდებობა დატოვა = [[15 ნოემბერი]], [[2012]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ძიან ძემინი]] | მემკვიდრე = [[სი ძინპინი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1942|12|21}} | დაბადების ადგილი= [[ტაიჩჟოუ]], პროვინცია [[ძიანსუ]], {{დროშა|ჩინეთი}} | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე =ლიუ იუნცინი | შვილები='''ვაჟი:''' ჰუ ჰაჲფენი<br />''' ქალიშვილი:''' ჰუ ჰაჲცინი | პროფესია =ინჟინერ-ჰიდროტექნიკოსი | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = [[ფაილი:PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png|50px|]] პირველი კლასის ორდენი [[პერუს მზე (ორდენი)|პერუს მზე]]<br />[[ფაილი:Order of Prince Yaroslav the Wise 1st 2nd and 3rd Class of Ukraine.png|50px|]] მეორე კლასის [[თავადი იაროსლავ ბრძენის ორდენი]] | პარტია = [[ჩინეთის კომუნისტური პარტია]] | ვებ-საიტი= | რიგი = [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტი|ჩკპ ცკ]]-ს 11-ე [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი|გენერალურ მდივანი]] | რიგი2 = [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩსრ]]-ს 6-ე [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[15 მარტი]], [[2003]] | თანამდებობა დატოვა2 =[[14 მარტი]], [[2013]] | წინამორბედი2 = [[ძიან ძემინი]] | მემკვიდრე2 = [[სი ძინპინი]] | პრეზიდენტი2= | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ჰუ ძინტაო''' ([[ჩინური ენა|ჩინ]]. ტრად. 胡錦濤, გამარტ. 胡锦涛, [[ფინინი]] Hú Jǐntāo; დ. [[21 დეკემბერი]] [[1942]], [[ტაიჩჟოუ]], პროვინცია [[ძიანსუ]], [[ჩინეთი]]) — [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის]] სახელმწიფო მოღვაწე, [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩსრ]]-ს პრეზიდენტი [[2003]]-[[2013]] წლებში. [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი]] [[2002]]-[[2012]] წლებში, [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ცენტრალური სამხედრო საბჭო|ჩსრ-ს ცენტრალური სამხედრო საბჭოს]] თავმჯდომარე [[2005]]-[[2013]] წლებში, [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის ცენტრალური სამხედრო საბჭო|ჩკპ ცკ-ს ცენტრალური სამხედრო საბჭოს]] თავმჯდომარე [[2004]]-[[2012]] წლებში. == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=19 Hu Jintao] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060822105831/http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=19 |date=2006-08-22 }} (ChinaVitae.com) *[http://www.idcpc.org.cn/english/events/040428.htm Hu Jintao calls for upholding Marxism] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040607082550/http://www.idcpc.org.cn/english/events/040428.htm |date=2004-06-07 }} ([[Xinhua News Agency|Xinhua]]) *[http://www.esnips.com/doc/907de9f2-a212-46b3-9efe-d23813bc03f3/Kuhn-Media-Press-Hu-Jintao.pdf Hu Jintao's political philosophies and policies] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090325103630/http://www.esnips.com/doc/907de9f2-a212-46b3-9efe-d23813bc03f3/Kuhn-Media-Press-Hu-Jintao.pdf |date=2009-03-25 }} by Dr. [[Robert Lawrence Kuhn]] *[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4165209.stm China's leader shows his stripes] 2005 BBC article arguing Hu more hardline than he initially appeared *[http://www.time.com/time/asia/magazine/article/0,13673,501050131-1019916,00.html Requiem for Reform?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081011131343/http://www.time.com/time/asia/magazine/article/0,13673,501050131-1019916,00.html |date=2008-10-11 }} Zhao Ziyang's vision of political change in China dims as Hu Jintao hardens the Party line (Time Asia) {{მინიდაფა |პორტალი = |ვიქსიკონი = |ვიკიწიგნები = |ვიკიციტატა = Hu Jintao |ვიკიწყარო = |ვიკისახეობები = |ვიკისიახლეები = |ვიკისაწყობი = Hu Jintao |მეტავიკი = }} [[კატეგორია:ჩინეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1942]] [[კატეგორია:დაბადებული 21 დეკემბერი]] 4pyp844zxynp9gc36d3k0bb6oiteham 0 180315 4816678 4529903 2025-06-19T13:19:30Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816678 wikitext text/x-wiki {|{{ინფოდაფა თვითმფრინავი დასაწყისი |სახელი = F-35 Lightning II |სურათი =ფაილი:F-35A flight (cropped).jpg |წარწერა = F-35A Lightning II |გრძელი წარწერა = }}{{ინფოდაფა თვითმფრინავი ტიპი |ტიპი = [[სტელსი]]ს [[მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი]] |მწარმოებელი =[[Lockheed Martin Aeronautics]] <!-- Field is only for prime contractors/major manufacturers, not subcontractors/suppliers. --> |შემქმნელი = |კონსტრუქტორი = |პირველი გაფრენა = [[15 დეკემბერი]], [[2006]] |ექსპლუატაციის დასაწყისი = |წარდგენა =2016<ref>{{cite web|url=http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=62829 |title=Adjustments Put F-35 on Track, Program Director Says |publisher=US Department of Defense |accessdate=2011-12-29}}</ref>–2018<ref>{{cite web |url=http://www.aviationweek.com/aw/generic/story.jsp?channel=defense&id=news/awst/2011/03/21/AW_03_21_2011_p27-297530.xml&headline=JSF |title=JSF Cost Predictions Rattle Foreign Customers |date=23 მარტი, 2011 |author=David A. Fulghum, Graham Warwick, Robert Wall, Alon Ben-David |pulisher=Aviation Week |accessdate=2011-12-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120123133044/http://www.aviationweek.com/aw/generic/story.jsp?channel=defense&id=news%2Fawst%2F2011%2F03%2F21%2FAW_03_21_2011_p27-297530.xml&headline=JSF |archivedate=2012-01-23 }}</ref><ref>{{cite web |author=Shalal-Esa, Andrea. |url=http://www.lse.co.uk/FinanceNews.asp?ArticleCode=eonzqi07td0tkfi&ArticleHeadline=US_Navy_Air_Force_may_field_F35s_later_than_2016 |title=US Navy, Air Force may field F-35s later than 2016. |publisher=Thomson Reuters |date=21 აპრილი, 2011 |accessdate=2011-12-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304213523/http://www.lse.co.uk/financenews.asp?articlecode=eonzqi07td0tkfi&articleheadline=us_navy_air_force_may_field_f35s_later_than_2016 |archivedate=2016-03-04 }}</ref><!-- This template field is for when the aircraft enters operational service. See notes at [[Template:Infobox Aircraft Type]] for details. --> |შეიარაღებიდან მოხსნა = |სტატუსი = პირველადი წარმოება, [[აშშ]]-ის სამსახურში, როგორც სასწავლო თვითმფრინავი<ref name="F-35 enters service">{{cite web |author=King, Samuel Jr. |url=http://www.af.mil/news/story.asp?id=123264068 |title=First F-35 arrives at Eglin |publisher=U.S. Air Force |date=15 ივლისი, 2011 |accessdate=2011-07-20 |archiveurl=https://archive.today/20120629112827/http://www.af.mil/news/story.asp?id=123264068 |archivedate=2012-06-29 }}</ref> |ძირითადი მომხმარებლები = |წარმოების წელი =2006 წლიდან დღემდე |წარმოების რაოდენობა =13 საცდელი + 10 სერიული {{#tag:ref|რვაზე ნაკლების წარმოება დამთავრდა 2008 წლის 1 აპრილამდე.<ref>"Lockheed Martin F-35 Lightning II". ''Jane's All the World's Aircraft''. (online version, 21 იანვარი, 2008).</ref><ref>{{cite web |author=McKinney, Brooks |url=http://www.irconnect.com/noc/press/pages/news_releases.html?d=139220 |title=Northrop Grumman Begins Assembling First F-35 Production Jet. |publisher=Northrop Grumman |date=1 აპრილი, 2008 |accessdate=2008-04-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080424042205/http://www.irconnect.com/noc/press/pages/news_releases.html?d=139220 |archivedate=2008-04-24 }}</ref>|group=შ}} |პროგრამის ღირებულება = |ერთეულის ღირებულება = F-35A: 122 მილიონი [[აშშ-ის დოლარი]](ზღვრული ღირებულება, 2011)<ref name= usaf_fy2012_budget>{{cite book |url=http://www.saffm.hq.af.mil/shared/media/document/AFD-110211-038.pdf |title=FY 2012 Budget Estimates |page=01–1 |publisher=U.S. Air Force |date=თებერვალი, 2011 |accessdate=2011-12-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110724075943/http://www.saffm.hq.af.mil/shared/media/document/AFD-110211-038.pdf |archivedate=2011-07-24 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110724075943/http://www.saffm.hq.af.mil/shared/media/document/AFD-110211-038.pdf |date=2011-07-24 }}</ref> <br />F-35B: $150 მილიონი (საშუალო ღირებულება, 2011)<ref name = pogo>{{cite web |author=Schwellenbach, Nick |url=http://pogoblog.typepad.com/pogo/2011/02/jsf-likely-far-more-expensive-than-aircraft-theyre-replacing.html |title=JSF Likely Far More Expensive Than Aircraft They're Replacing |publisher=Project on Government Oversight |date=15 თებერვალი, 2011 |accessdate=2011-12-29}}</ref> <br />F-35C: $139.5 მილიონი (საშუალო ღირებულება, 2011)<ref name = pogo /><ref>{{cite web |author=Fulghum, David A |url=http://www.aviationweek.com/aw/generic/story_channel.jsp?channel=defense&id=news/awx/2011/03/10/awx_03_10_2011_p0-295042.xml&headline=Canada%20Expects%20Much%20Higher%20JSF%20Unit%20Costs |title=Canada Expects Much Higher JSF Unit Costs |publisher=Aviation Week |date=10 მარტი, 2011 |accessdate=2011-12-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120123110401/http://www.aviationweek.com/aw/generic/story_channel.jsp?channel=defense&id=news/awx/2011/03/10/awx_03_10_2011_p0-295042.xml&headline=Canada%20Expects%20Much%20Higher%20JSF%20Unit%20Costs |archivedate=2012-01-23 }}</ref>{{#tag:ref|საშუალო ღირებულება არ მოიცავს შემუშავება-განვითარების ღირებულებას.<ref name = "pogo"/>|group=შ}}<br />F-35A-ს იარაღთა სისტემის განყოფილების ფასია $183.5 მილიონი (FY 2011)<ref name=usaf_fy2012_budget/> |გაუმჯობესებული = [[X-35]] |შეიქმნა = |ვარიანტები = }} |} '''Lockheed Martin F-35 Lightning II''' — კვლევის სტადიაზე მყოფი ერთადგილიანი, ერთ ძრავიანი, [[მეხუთე თაობის გამანადგურებელი|მეხუთე თაობის]] [[მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი]]. იგი გათვლილია [[მოიერიშე|საიერიშო]], [[საჰაერო დაზვერვა|სადაზვერვო]] და საჰაერო თავდაცვის მისიებისთვის [[სტელსი]]ს ტექნოლოგიების გამოყენებით.<ref>{{cite web |url=http://www.globes.co.il/serveen/globes/docview.asp?did=1000589810 |title=Knesset Finance Committee approves F-35 deal |publisher=Globes (Israel) |accessdate=2010-11-29}}</ref> F-35-ს გააჩნია სამი ძირითადი მოდელი: პირველი გათვლილია მოკლე გარბენით აფრენა-დაჯდომაზე, მეორე — ვერტიკალურ აფრენა-დაჯდომაზე, ხოლო მესამე — სპეციალურად ავიამზიდებისთვის. F-35 წარმოიშვა ''Lockheed Martin [[X-35]]''-სგან, რომელიც, თავის მხრივ, წარმოადგენს პროგრამის Joint Strike Fighter (JSF) ფარგლებში შექმნილ პროდუქტს. JSF პროგრამას ახორციელებს [[აშშ]]-ის მთავრობა, [[გაერთიანებული სამეფო]]სა და სხვა რამდენიმე ქვეყნის მთავრობის დამატებითი სახსრებით. პარტნიორი ქვეყნები წარმოადგენენ ან [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატოს]] წევრებს, ან აშშ-ის მოკავშირეებს. F-35-მა თავისი პირველი გაფრენა 2006 წლის 15 დეკემბერს განახორციელა. აშშ აპირებს სულ 2 443 ასეთი თვითმფრინავის შეძენას, რომელთა საერთო ღირებულება აღწევს 323 მილიარდ [[აშშ-ის დოლარი|დოლარს]], რაც ყველაზე ძვირადღირებული თავდაცვითი პროგრამა იქნება, რაც კი ოდესმე განხორციელებულა.<ref>{{cite web |url=http://www.pbs.org/newshour/bb/military/jan-june10/defense_04-21.html |title=Pentagon's F-35 Fighter Under Fire in Congress |publisher=PBS |accessdate=2010-08-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100826113224/http://www.pbs.org/newshour/bb/military/jan-june10/defense_04-21.html |archivedate=2010-08-26 }}</ref> == მახასიათებლები (F-35A) == ''მახასიათებლები აღებულია Lockheed Martin-ის,<ref name=LM_F-35A_page>{{cite web |url=http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35A-ctol-variant.html |title=F-35A – CTOL |publisher=Lockheed Martin |accessdate=2010-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110317113904/http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35A-ctol-variant.html |archivedate=2011-03-17 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35b-stovl-variant.html |title=F-35B STOVL |publisher=Lockheed Martin |accessdate=2010-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110317114148/http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35b-stovl-variant.html |archivedate=2011-03-17 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35c-cv-variant.html |title=F-35C – CV |publisher=Lockheed Martin |accessdate=2010-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110317173004/http://www.lockheedmartin.com/products/f35/f-35c-cv-variant.html |archivedate=2011-03-17 }}</ref> F-35 JSF სტატისტიკის გვერდებიდან<ref name="F-35_Stats">{{cite web |url=http://www.jsf.mil/downloads/mediakits/7764.zip |title=F-35 Joint Strike Fighter Media Kit Statistics |publisher=JSF |date=აგვისტო, 2004 |accessdate=2011-12-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190626203103/http://www.jsf.mil/downloads/mediakits/7764.zip |archivedate=2019-06-26 }}</ref> და F-35 პროგრამის მოკლე მიმოხილვიდან.<ref name="F-35_prog_brief_Sept2006">{{cite web |author=Davis, Brigadier General Charles R. |url=http://www.jsf.mil/downloads/documents/AFA_Conf_-_JSF_Program_Brief_-_26_Sept_06.pdf |title=F-35 Program Brief |publisher=USAF |date=26 სექტემბერი, 2006 |accessdate=2010-06-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200725033118/https://www.jsf.mil/downloads/documents/AFA_Conf_-_JSF_Program_Brief_-_26_Sept_06.pdf |archivedate=2020-07-25 }}</ref> [[ფაილი:Lockheed Martin F-35A Lightning II 3-view drawing.png|thumb]] [[ფაილი:F-35 in hangar.jpg|thumb|ერთ-ერთი პირველი 15 წარმოებული F-35-იდან]] '''ეკიპაჟი : 1 კაცი.''' '''სიგრძე : 15.67&nbsp;მ.''' '''ფრთებს შორის მანძილი : 10.7&nbsp;მ.''' '''სიმაღლე : 4.33&nbsp;მ.''' '''ფრთების ფართობი : 42.7&nbsp;მ².''' '''ცარიელის წონა : 13 300&nbsp;კგ.''' '''დატვირთულის წონა : 22 470&nbsp;კგ.''' '''მაქსიმალური ასაფრენი წონა : 31 800&nbsp;კგ.''' '''შიდა საწვავის ავზის მოცულობა : 8 382&nbsp;კგ.''' '''ძრავების რაოდენობა და ტიპი: 1, [[Pratt & Whitney F135]], [[ფორსაჟი|ფორსირებული]] [[ტურბოძრავა]].''' '''მაქსიმალური სიჩქარე : 1 930&nbsp;კმ/სთ''' == იხილეთ აგრეთვე == * [[X-35]] * [[F-22 Raptor]] * [[მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი#მაგალითები|ზოგიერთი მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი]] == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons-inline|F-35 Lightning II}} * [http://www.jsf.mil/ JSF-ის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071027111123/http://www.jsf.mil/ |date=2007-10-27 }}, [http://www.jsf.mil/gallery/gal_video.htm ვიდეოები ამ საიტიდან] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100315162023/http://www.jsf.mil/gallery/gal_video.htm |date=2010-03-15 }} * [http://f35.com/ F-35-ის ჯგუფის ოფიციალური საიტი] * [http://www.jsf.org.uk/ JSF-ის გაერთიანებული სამეფოს ჯგუფი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010521143853/http://www.jsf.org.uk/ |date=2001-05-21 }} * [http://www.raf.mod.uk/equipment/f35jointstrikefighter.cfm F-35 – სამეფო-საჰაერო ძალები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928000140/http://www.raf.mod.uk/equipment/f35jointstrikefighter.cfm |date=2007-09-28 }} == შენიშვნები == <references group="შ"/> == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:საბრძოლო თვითმფრინავები]] 5ppkni20mku3jwywlt4mut453xgg207 0 183379 4816758 4647434 2025-06-19T18:38:52Z გიო ოქრო 84301 /* დასავლეთ-გერმანიკული ენები */ 4816758 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Germanic language zones 4.PNG|thumb|360px|გერმანიკული ენების გავრცელების არეალი. <br /> {{legend|red|ქვეყნები, სადაც მოსახლეობის უმეტესობა გერმანიკულ ენებზე ლაპარაკობს.}} {{legend|#cc6666|ქვეყნები, სადაც მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი (10 %-ზე მეტი) გერმანიკულ ენებზე ლაპარაკობს.}}]] '''გერმანიკული ენები''' — [[ინდოევროპული ენები|ინდოევროპული ენათა ოჯახის]] ერთ-ერთი შტო, რომელიც დაახლოებით 15 [[ენა|ენას]] მოიცავს. გერმანიკული ენები გავრცელებულია [[ევროპა]]ში, [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკაში]], [[სამხრეთი აფრიკა|სამხრეთ აფრიკაში]] და [[ოკეანეთი]]ს ქვეყნებში. სხვადასხვა მონაცემებით, გერმანიკულ ენებს მშობლიურად მიიჩნევს ამ ენებზე დაახლოებით 700 მილიონ მოლაპარაკეთაგან 500 მილიონი კაცი, ხოლო დაახლოებით 200 მილიონი ადამიანი ამ ენათაგან ერთ-ერთს სასაუბრო, ან ე.წ. მეორე [[ენა (ენათმეცნიერება)|ენად]] გამოიყენებს. == გერმანიკული ენები მსოფლიოს ენათა შორის == === ენებისა და დიალექტების ურთიერთდიფერენცირების პრობლემა === უპირველეს ყოვლისა, გერმანიკულ ენებზე მოლაპარაკეთა ზუსტი რაოდენობის დადგენა შეუძლებელია, რაც იმ მიზეზით აიხსნება, რომ მსოფლიოში არსებულ ენათა რაოდენობა არაა საბოლოოდ დადგენილი, ანუ : '''თვითონ [[ენათმეცნიერება|ენათმეცნიერებაში]] არ არსებობს რაიმე ზუსტი კრიტერიუმი, რომლის მიხედვითაც შესაძლებელი გახდებოდა ენის დიალექტისაგან ერთმნიშვნელოვნად გარჩევა. ამდენადაა უცნობი, სულ მაინც რამდენი ენა არსებობს დედამიწის ზურგზე'''. საქმე ის არის, რომ არსებობს ერთი ენის დიალექტები, რომლებიც : '''1'''. სრულიად გაუგებარია ამავე ენის სხვა დიალექტებზე მოსაუბრეთათვის. :: - ამის მაგალითად გამოდგება [[გერმანული ენები|გერმანული ენის]] (ბავარიული, შვაბური) დიალექტები, ანდა [[იტალიური ენა|იტალიური]], ან [[ესპანური ენა|ესპანური]] ენების დიალექტები. : '''2'''. არსებობს სხვადასხვა ენები, რომლებზე აზრის გაგებაც ზოგჯერ ლამის სიტყვასიტყვითაა შესაძლებელი სხვა [[ენათა ნათესაობა|მონათესავე ენებზე]] მოლაპარაკეთათვის. :: - ამის მაგალითია არაერთი [[სლავური ენები|სლავური ენის]], ან [[თურქული ენები|თურქული ენის]] ცალკე ენებად თანაარსებობა. ::: ([[სლავეთი]]: ეთნო-პოლიტიკური სიტუაცია [[სამხრეთსლავური ენები|სამხრეთ სლავეთში]] მიუხედავად უკიდურესი ენობრივი სიახლოვისა ისტორიულად ყოველთვის კონფლიქტურ ხასიათს ატარებდა.) :::: {{მთავარი|იუგოსლავიის დაშლა}} ::: ([[თურქულენოვანი ხალხები|თურქულენოვანი სამყარო]]: საკუთრივ [[თურქული ენა|თურქულის]], [[აზერბაიჯანული ენა|აზერბაიჯანულისა]] და [[თურქმენული ენა|თურქმენულის]] მცოდნეთა შორის ურთიერთგაგებინებადობა.) :::: {{მთავარი|პანთურქიზმი}} არსებული ენათმეცნიერული წინააღმდეგობრივობის დასაძლევად ერთგვარ კომპრომისად მიღებულ და დამკვიდრებულ იქნა ორი ტერმინი; : '''1'''. '''ენების დიფერენციაცია მდებარეობის მიხედვით, ან გამო.''' : '''2'''. '''ენების დიფერენციაცია სიშორის მიხედვით, ან გამო.''' ==== ენებად დიფერენცირება მდებარეობის მიხედვით ==== ენებად [[გეოგრაფია|გეოგრაფიული]] მდებარეობის გამო, ან გეოგრაფიული მდებარეობის მიხედვით განარჩევენ მონათესავე ენების წყვილებს, რომელთა შორის განსხვავება იმდენად მცირეა, რომ ურთიერთგაგებინება ორ სხვადასხვა ენაზე მოლაპარაკეს შორის (1.) მეტად გაადვილებულია, ანდა (2.) სრულიად ადეკვატური. მიუხედავად ამისა, ასეთ ენებს სხვადასხვა სახელი გააჩნიათ და ხშირად სხვადასხვა სახელითვე ოფიციალურ ენებს წარმოადგენენ სხვადასხვა [[სახელმწიფო|სახელმწიფოებში]]. მაგ.; (1.) [[სპარსული ენა|სპარსული]] [[ირანი|ირანში]] და [[ტაჯიკური ენა|ტაჯიკური]] [[ტაჯიკეთი|ტაჯიკეთში]]; (2.) [[ხორვატული ენა|ხორვატული]] [[ხორვატია|ხორვატიაში]] და [[სერბული ენა|სერბული]] [[სერბია|სერბეთში]]. ==== ენებად დიფერენცირება სიშორის მიხედვით ==== ენებად გეოგრაფიული სიშორის გამო, ან [[გეოგრაფია|გეოგრაფიული]] სიშორის მიხედვით განარჩევენ მონათესავე ენების წყვილებს, რომელთა შორის განსხვავება იმდენად დიდია, რომ ურთიერთგაგებინება (1.) გაძნელებულია, ანდა (2.) სრულიად შეუძლებელი. მაგ.; (1.) [[რუსული ენა|რუსული]] და [[ჩეხური ენა|ჩეხური]]; (2.) [[ნორვეგიული ენა|ნორვეგიული]] და [[აფრიკაანსი]]. დღეს არსებულ ენათაგან ნახევარი მოდის [[ინდონეზია|ინდონეზიაზე]], [[მექსიკა|მექსიკაზე]], [[ბრაზილია|ბრაზილიაზე]], [[კამერუნი|კამერუნზე]], [[ინდოეთი|ინდოეთზე]], [[ჩინეთი|ჩინეთზე]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებულ შტატებსა]] და [[რუსეთის ფედერაცია|რუსეთის ფედერაციაზე]]. სპეციალისტთა პროგნოზების მიხედვით, 2100 წლისთვის შეიძლება გაქრეს ენათა 90 პროცენტი: ენის შესანარჩუნებლად აუცილებელია, რომ მასზე ლაპარაკობდეს არაუმცირეს რამდენიმე ათასი კაცისა. === ენათა ოჯახები === {{მთავარი|ენათა ოჯახები}} მონათესავე ენები შეადგენენ ენათა ოჯახებს. ეს ოჯახები ძალიან განხსვავდებიან ერთმანეთისაგან როგორც მოლაპარაკეთა რაოდენობის, ასევე ენათა რაოდენობის მიხედვით. არის ე.წ. „გიგანტი-ოჯახები“, რომლებზე მოსაუბრეთა რიცხვი ასეულ მილიონს მოითვლის, არის აგრეთვე ე.წ. „ჯუჯა-ოჯახები“. უფრო მეტიც, მსოფლიოში არის ცალკეული ენები, რომლებიც არცერთ სხვა ენას არ ენათესავებიან. (მაგ.; [[ქაშმირი|ქაშმირში]] არსებული (ე.წ. [[იზოლირებული ენები|იზოლირებული]]) '''ბურუშასკი ენა''' (''Burushaski''). : <small> '''მცირე ცნობები ბურუშასკი ენის შესახებ''' მოლაპარაკეთა რიცხვი 55 000 კაცს შეადგენს და დაიყოფა მინიმუმ ორ, - '''ხუნძა''' და '''ჲასინ დიალექტებად'''. მისი უმთავრესი მახასიათებლებია: 4 ნომინალური კლასი; ორი [[რიცხვი (გრამატიკა)|რიცხვი]]; კლასიფიცირებული მრავლობითი; მდიდარი [[მორფოლოგია]]; ძლიერ ანალიტიკური ზმნა; ბურუშასკი [[ქართული ენა|ქართული ენის]] მსგავსად ერგატიული ენაა. ახასიათებს მოთხრობითი და ნათესაობითი ბრუნვების სინკრეტულობა; გახლეჩილი ერგატიულობა (მოთხრობითობა); სიტყვათა თანმიმდევრობა: [[არსებითი სახელი]] - ობიექტი - [[ზმნა]]. ::::: (იხილეთ სტატია „ბურუშასკი“, გვერდი 133/1, წიგნში: ''Bußmann, Hadumod'' (გამომც.) '': '''Lexikon der Sprachwissenschaft'''. Stuttgart: Kröner, 2002 ==== ინდოევროპული ენები ==== {{მთავარი|ინდოევროპული ენები}} ენათა ოჯახებიდან ერთ-ერთი ყველაზე უმსხვილესია '''ინდოევროპული ენების ოჯახი'''. ამ ოჯახში შედის შემდეგი ენების ჯგუფები: <br> ::: ''(ინდოევროპულ ენათა სია ტრადიციული თანამიმდევრობითაა ჩამოთვლილი)'' <br> * '''1.''' [[ინდური ენები]] * '''2.''' [[ირანული ენები]] * '''3.''' [[სლავური ენები]] * '''4.''' [[ბალტიკური ენები]] * '''5.''' '''გერმანიკული ენები''' * '''6.''' [[რომანული ენები]] * '''7.''' [[კელტური ენები]] შემდეგი სამი ენა არ შედის ინდოევროპულ ენათა ოჯახის არცერთ ჯგუფში, და სათითაოდ იქმნიან საკუთარ, ცალენოვან ჯგუფებს: * '''8.''' [[ბერძნული ენა]] * '''9.''' [[ალბანური ენა]] * '''10.''' [[სომხური ენა]] გარდა დასახელებული 10 ჯგუფისა, ან ენობრივი ერთეულისა, უწინ ინდოევროპულ ენებს აგრეთვე შეადგენდნენ აწ უკვე [[მკვდარი ენები]]: <br> * '''11.''' [[ხეთური ენა]] ** '''ხეთური ენა''' წარმოდგენილია [[ლურსმული დამწერლობა|ლურსმული დამწერლობით]]; [[მცირე აზია]], ჩვენს ერამდე დაახლოებით 1900-1200 წლები. * '''12.''' [[ტოქარული ენა]] ** '''ტოქარული ენა''' წარმოდგენილია ჩვენს ერამდე [[VI საუკუნე|VI]]-[[VII საუკუნე|VII]] საუკუნეებში შესრულებული ხელნაწერებით, რომლებიც დღევანდელი ჩინეთის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში იქნა აღმოჩენილი. == გერმანიკული ენების ჯგუფები == გერმანიკული ენები სამ ჯგუფად დაიყოფა. === დასავლეთ-გერმანიკული ენები === {| border=1; margin:0 0 1em 1em" |+სია-ჩამონათვალი ანბანურ რიგზე !-!!ენა!!მცირე ცნობები!!შენიშვნა!! |----------------- |1.||[[ანგლოშოტლანდიური ენა|ანგლოშოტლანდიური]] ||ზოგი მას ინგლისური ენის დიალექტად ასახელებს, - ძველი ინგლისური ენის შუა-შოტლანდიურ ენად. <br /> გავრცელებულია შოტლანდიის დაბლობზე (ქვეყნის სამხრეთსა და აღმოსავლეთ ნაწილებში). სწორედ აქედან მომდინარეობს ამ ენის მეორე სახელწოდება - ქვემო შოტლანდიური (Lallans Scots, ინგლისურად Lowlands).||არ უნდა აგვერიოს კელტურ შოტლანდიურში, რომელსაც ასევე უწოდებენ [[შოტლანდიური ენა|შოტლანდიურ, ან გელურ (გაელური) ენას]] (საკუთარი წოდება Gàidhlig; ინგლისურად Gaelic, ან Scottish Gaelic) . || |----------------- |2.||[[აფრიკაანსი]]||ჩამოყალიბდა სამხრეთ აფრიკაში გადასახლებული მოახალშენეების ([[ბურები]]ს) ნიდერლანდური ენიდან. XVII საუკუნიდან მოყოლებული აფრიკაანსი იზოლირებულ მდგომარეობაში იმყოფება (ახალ)ნიდერლანდურისაგან, რამაც აფრიკაანსის დამოუკიდებელ [[აუსბაუ-პარადიგმა|აუსბაუ-ენად]] ჩამოყალიბება განაპირობა. დაახლოებით [[1775]] წლიდან აფრიკაანსი საერთოდ ცალკე ენად მიიჩნევა, რადგან ამდროისათვის კაპკოლონიის მცხოვრებთა უმეტესობა ნიდერლანდურს უკვე აღარ ფლობდა. ნიდერლანდურისაგან განსხვავებით აფრიკაანსი გამოირჩევა მორფოლოგიურ ფორმათა სიმარტივით და ნასესხობების სიუხვით.||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 6 მილიონი, როგორც მეორე ენას ფლობს 16 მილიონი კაცი.|| |----------------- |3.||[[გერმანული ენა|გერმანული]]||-||-|| |----------------- |4.||[[იდიში]]||სამხრეთ და აღმოსავლეთ გერმანიის დიალექტების, ვაჭართა სიციოლექტების, ებრაული და სლავური (ძირითადად პოლონური) ნარევი ლექსიკის მქონე ენა. იდიშის მორფოლოგია, მორფოსემანტიკა, სინტაქსი განცდის უფრო გერმანული ენის გავლენას, ვიდრე [[სლავური ენები|სლავური ენებისას]]. გამოიყენებენ ებრაულ ანბანს. განსხვავება მხოლოდ ისაა, რომ თუ საკუთრივ ებრაულ ტექსტში ხმოვნების წერა არაა მიღებული, იდიშზე ხმოვნები გამოიყენება. ერთადერთი გამონაკლისის გარდა; ე.წ. სუფთა ებრაული წარმოშობის სიტყვებს იდიშშიც გაუხმოვანებლად წერენ. ||იდიშს გააჩნია უმცირესობათა ენის სტატუსი [[მოლდოვა|მოლდოვასა]] და [[შვედეთი|შვედეთში]]. <br /> იდიშზე მოლაპარაკენი [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის]] წლებში ებრაელთა წინააღმდეგ განხორციელებული დევნის შედეგად გაფანტული არიან მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში ([[გერმანია]], [[ბრაზილია]], [[აშშ]], [[ისრაელი]], [[უკრაინა]], [[მოლდოვა]], [[პოლონეთი]], [[ბელორუსი]], [[რუსეთი]], [[კანადა]], [[არგენტინა]], [[საფრანგეთი]], [[ბელგია]], [[დიდი ბრიტანეთი]], [[ლიტვა]], [[იტალია]]). <br /> მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 3 მილიონი კაცი. || |----------------- |5.||[[ინგლისური ენა|ინგლისური]]||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 340 მილიონი კაცი აღიარებს მშობლიურ ენად, ხოლო 180 მილიონ კაცზე მეტი მას მეორე ან მესამე ენად მიიჩნევს. || |----------------- |6.||[[ნიდერლანდური ენა|ნიდერლანდური]] ||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 25 მილიონი|| |----------------- |7.||[[ფრიზული ენა|ფრიზიული]]||-||-|| |} === აღმოსავლეთ-გერმანიკული ენები === {| border=1; margin:0 0 1em 1em" |+სია-ჩამონათვალი ანბანურ რიგზე !-!!ენა!!მცირე ცნობები!!შენიშვნა!! |----------------- |1.||[[ბურგუნდიული ენა|ბურგუნდიული]]||გავრცელების არეალი: დღევანდელი გერმანია, ბურგუნდია, იტალია||გამქრალი ენა|| |----------------- |2.||[[გოთური ენა|გოთური]] ||გავრცელების არეალი: სამხრეთაღმოსავლეთი [[ევროპა]]. ქვეყნები: დაკია, ოიუმი, ნარბოს გალია, რომის ესპანეთი.<br /> გოთებს გააჩნდათ საკუთარი დამწერლობა ე.წ. [[გოთური დამწერლობა|გოთური დამწერლობის]] სახელწოდებით. <br /> შემორჩენილია ცნობები ყირიმის გოთურის შესახებ, რომელიც სავარაუდოდ გოთური ენის ერთ-ერთი [[დიალექტი]] უნდა ყოფილიყო. ყირიმის გოთურის გავრცელების არეალი [[ყირიმის ნახევარკუნძული]] (დღეს: [[უკრაინა]]) იყო.||[[IX საუკუნე|IX საუკუნეში]] ქრება ისტორიის სარბიელიდან.|| |----------------- |3.||[[ვანდალური ენა|ვანდალური]] ||ჩრდილოეთ აფრიკა ([[კართაგენი]]), ესპანეთი||გამქრალი ენა|| |} === ჩრდილოეთ-გერმანიკული ენები === {| border=1; margin:0 0 1em 1em" |+სია-ჩამონათვალი ანბანურ რიგზე !-!!ენა!!მცირე ცნობები!!შენიშვნა!! |----------------- |1.||[[გოტლანდიური ენა|გოტლანდიური]] ||-|| |----------------- |2.||[[დანიური ენა|დანიური]]||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 5,5 მილიონი|| |----------------- |3.||[[ისლანდიური ენა|ისლანდიური]]||-|| |----------------- |4.||[[ნორვეგიული ენა|ნორვეგიული]]||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 5 მილიონი კაცი — ბოკმელსა (Bokmål) და ნინორსკზე (Nynorsk) მოლაპარაკეების საერთო რიცხვი|| |----------------- |5.||[[ფარერიული ენა|ფარერიული]]||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 65.000 კაცი|| |----------------- |5.||[[შვედური ენა|შვედური]] ||-||მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 10 მილიონი კაცი|| |} დაახლოებით 2000 წლის წინათ, ჩრდილოეთ გერმანიის, დანიის და სამხრეთ სკანდინავიის ტერიტორიაზე ბინადრობდა მრავალი ტომი, რომლებიც ლაპარაკობდნენ თანამედროვე გერმანიკული ენების წინარე ენაზე. ყველაზე ადრეული წარწერა პრაგერმანიკულ ენაზე შემორჩენილია რუნული დამწერლობით და თარიღდება ძვ. წ. II საუკუნით. == გერმანიკული ენების ლექსიკური შედარებები == {| class="wikitable" |+ |----- ! ქართული ! ინგლისური ! დანიური ! გერმანული ! ნიდერლანდური |----- | კარგი || good || god || gut || goed |----- | მწვანე || green || grøn || grün || groen |----- | ახალგაზრდა || young || ung || jung || jong |----- | წასვლა || to ''go'' | at ''gå'' || ''geh''en || ''ga''an |----- | მოსვლა || to ''come'' | at ''komme'' || ''komm''en || ''kom''en |----- | ქონა (ყოლა) || to ''have'' | at ''have'' || ''hab''en || ''heb''ben |----- | ვაშლი || apple || æble || Apfel || appel |----- | თევზი || fish || fisk || Fisch || vis |----- | წიგნი || book || bog || Buch || boek |} == იხილეთ აგრეთვე == * [[გერმანიკული პოეზია]] * [[ვერნერის კანონი]] == ლიტერატურა == === ზოგადად === * Wayne Harbert: The Germanic Languages. Cambridge University Press, Cambridge. ISBN= 0-521-80825-1, 2007 * Claus Jürgen Hutterer: Die germanischen Sprachen. Ihre Geschichte in Grundzügen. VMA-Verlag, Wiesbaden, ISBN= 978-3-928127-57-8, 2008 * Ekkehard König, Johan van der Auwera: The Germanic Languages. Routledge, London/New York. ISBN= 0-415-05768-X, 1994 * Werner König, Hans-Joachim Paul: dtv-Atlas Deutsche Sprache. dtv. München. ISBN= 3-423-03025-9, 2005 * Orrin W. Robinson: Old English and Its Closest Relatives. A Survey of the Earliest Germanic Languages, Stanford University Press, Stanford. ISBN= 0-8047-1454-1, 1992 === ეტიმოლოგიური ლექსიკონები === * Friedrich Kluge: ''Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache.'' 24. Auflage. bearbeitet von Elmar Seebold. De Gruyter, Berlin/New York 2002, ISBN 3-11-017474-X. * C. T. Onions: The Oxford Dictionary of English Etymology. Oxford University Press, Oxford, 1966 * Marlies Philippa et al.: ''Etymologisch woordenboek van het Nederlands.'' 4 Bände. Amsterdam University Press, Amsterdam 2003–2009. ISBN 978-90-8964-184-7. * Julius Pokorny: Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Francke Verlag, Bern/München, 1959 == რესურსები ინტერნეტში == * [http://homepages.fh-giessen.de/kausen/klassifikationen/Indogermanisch.doc ერნსტ კლაუზენი, ინდოგერმანულის და მისი განშტოების კლასიფიკაცია] (DOC; 220&nbsp;kB) * [http://homepages.fh-giessen.de/kausen/wordtexte/Germanische%20Wortgleichungen.doc ერნსტ კლაუზენი, გერმანიკული სიტყვათშეჯერებანი] (DOC; 40&nbsp;kB) * [http://titus.fkidg1.uni-frankfurt.de/didact/idg/germ/germstam.ht გერმანიკულის გენეალოგიური ხე] (მოძველებული მოდელების ნიმუშები) * [http://www.stefanjacob.de/Geschichte/Unterseiten/Sprache.php გერმანიკულ-გერმანული ენის ისტორია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090807071151/http://www.stefanjacob.de/Geschichte/Unterseiten/Sprache.php |date=2009-08-07 }} * [http://phaidra.univie.ac.at/o:125279 უძველეს გერმანიკულ ანბანთა კვლევები], 1898, E-Book der Universitätsbibliothek Wien, (eBooks on Demand) {{ესკიზი-ლინგვისტიკა}} [[კატეგორია:გერმანიკული ენები|*]] 8qxd43ewhkrk2kbjr7vpvqn7r78okv7 0 184312 4816718 4079323 2025-06-19T16:27:39Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816718 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი =Luftschiffbau Zeppelin | ლოგო = | ტიპი = [[შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება|შპს]] | დევიზი = | დაფუძნდა = 1908 | მდებარეობა = [[ფრიდრიხსხაფენი]] | წამყვანი = | დარგი = | პროდუქცია = | შემოსავალი = | საწარმოო შემოსავალი = | სუფთა მოგება = | თანამშრომელი = | შვილობილი = | აუდიტორი = | ვებგვერდი =[http://www.zeppelin.de/ www.zeppelin.de] }} '''Luftschiffbau Zeppelin [[შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება|GmbH]]''' ({{lang-de|''Luftschiffbau''}} — დირიჟაბლების მშენებლობა; Zeppelin - კომპანიის დამაარსებლის გვარი) — [[გერმანია|გერმანული]] კომპანია, რომელიც მეოცე საკუნის განმავლობაში [[ცეპელინი]]ს ტიპის მყარი კარკასის [[დირიჟაბლი|დირიჟაბლების]] წარმოების ლიდერი იყო. კომპანია დააარსა [[გრაფი|გრაფმა]] [[ფერდინანდ ფონ ცეპელინი|ფერდინანდ ფონ ცეპელინმა]]. ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://history.sandiego.edu/gen/WW2Timeline/air04.html Operation Bellicose map from Newsweek 1943] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080513143823/http://history.sandiego.edu/gen/WW2Timeline/air04.html |date=2008-05-13 }} *[http://www.Zeppelin-museum.de/ ცეპელინის მუზეუმი] *[http://www.zeppelin-nt.de/ Zeppelin Luftschifftechnik GmbH] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927224845/http://www.zeppelin-nt.de/ |date=2007-09-27 }} [[კატეგორია:ცეპელინები]] [[კატეგორია:გერმანიის კომპანიები]] ipfpf3f30cazs9n2fw6363qsvn2c3fc 0 188435 4816959 4236090 2025-06-20T08:15:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816959 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ადმინისტრაციული ერთეული| |მშობლიური სახელი = Alta Verapaz |ქართული სახელი = ალტა-ვერაპასი |დროშა = Bandera de Alta Verapaz.svg |გერბი = Coat of arms of Alta Verapaz.png |ქვეყანა = გვატემალა |ჰიმნი = |სტატუსი = [[გვატემალის დეპარტამენტები|დეპარტამენტი]] |შედის = |მოიცავს = 17 მუნიციპალიტეტს |დედაქალაქი = [[კობანი]] |მსხვილი ქალაქი = |მსხვილი ქალაქები= |თარიღი = |მეთაური = |მეთაური 2 = |მშპ = |მშპ წელი= |მშპ ადგილი = |მშპ ესმ = |ენა = |ენები = |მოსახლეობა = 776 246 |აღწერის წელი =2002 |ადგილი მოსახლეობით = |ეროვნული შემადგენლობა = |სიმჭიდროვე = |აღმსარებლობა = |ფართობი = 8 686 |ადგილი ფართობით = |ფართობის პროცენტი = |მაქსიმალური სიმაღლე =2 800 |საშუალო სიმაღლე = |მინიმალური სიმაღლე =300 |განედი = |გრძედი = |რუკა= Alta Verapaz in Guatemala.svg |დროის სარტყელი= -6 |აბრევიატურა = |ISO = |FIPS= |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსები = |ინტერნეტ-დომენი = |საავტომობილო სანომრე ნიშნები = |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = Alta Verapaz Department |პარამეტრი1 = |შენიშვნა = }} [[ფაილი:Pozas de Semuc Champey (4).JPG|მინი|მარცხნივ|250პქ|მდინარე კააბონი]] '''ალტა-ვერაპასი''' — დეპარტამენტი [[გვატემალა]]ში, ქვეყნის ჩრდილო-ცენტრალურ ნაწილში. დედაქალაქია [[კობანი]]. ჩრდილოეთით ესაზღვრება [[ელ-პეტენის დეპარტამენტი|ელ-პეტენის]], აღმოსავლეთით — [[ისაბალის დეპარტამენტი|ისაბალის]], სამხრეთით — [[საკაპის დეპარტამენტი|საკაპის]], [[ელ-პროგრესოს დეპარტამენტი|ელ-პროგრესოსა]] და [[ბახა-ვერაპასის დეპარტამენტი|ბახა-ვერაპასის]], დასავლეთით კი [[ელ-კიჩეს დეპარტამენტი|ელ-კიჩეს დეპარტამენტები]]. დეპარტამენტის მნიშვნელოვანი ქალაქებია: [[ჩესეკი]], [[სან-პედრო-კარჩა]] და [[სან-კრისტობალ-ვერაპასი]]. ==ისტორია== [[კოლუმბამდელი ამერიკის კულტურა|კოლუმბამდელ]] ეპოქაში, ეს ტერიტორია [[მაიას ცივილიზაცია]]ს მიეკუთვნებოდა. როდესაც 1520-იან წლებში მოსულმა ესპანელიმა [[კონკისტადორები|კონკისტადორებმა]] გვატემალის ცენტრალური და სამხრეთი მაღლობები დაიპყრეს, მაგრამ ამ რეგიონიდან ადგილობრივთა მძვინვარე წინააღმდეგობის შედეგად უკუიქცნენ. ესპანელმა მისიონერებმა ადგილობრივებს სთხოვეს მათთვის უფლება მიეცათ ეს მიწა მშვიდობით მოექციათ [[ქრისტიანობა]]ზე, რაც მათ წარმატებით განახორციელეს კიდეც და ამ არეალს „ვერაპასი“ უწოდეს, რაც „ნამდვილ მშვიდობას“ ნიშნავს, რადგან ეს მიწა ქრისტიანობასა და ესპანეთის მეფის კონტროლქვეშ უომრად მოექცა. [[XIX საუკუნე]]ში ეს არეალი [[ყავა|ყავის]] მწარმოებელ მნიშვნელოვან რეგიონად იქცა. მექსიკის ნარკო-ომის შედეგად, [[2010]] წლის დეკემბერში ლოს-სეტასის ნარკო-კარტელის წევრებმა დეპარტამენტის უდიდესი ნაწილი და მრავალი ქალაქი დაიკავეს. 19 დეკემბერს, გვატემალის მთავრობამ საგანგენო მდგომარეობა გამოაცხადა.<ref>{{cite news|last=Wire Staff|first=the CNN|title=Guatemalan government declares siege to fend off drug gang|url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/americas/12/20/guatemala.siege/|accessdate=20 December 2010|newspaper=Cable News Network|date=December 20, 2010}}</ref><ref>{{cite news|last=AP|first=Google|title=Guatemalan military seizes drug-plagued province|url=http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5h8uHtib1dtD02BX3tmWStLLLc|accessdate=20 December 2010|newspaper=The Associated Press|date=December 19, 2010}}{{Dead link|date=აგვისტო 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> ალტა-ვერაპასის დეპარტამენტი 17 მუნიციპალიტეტისგან შედგება. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[გვატემალის დეპარტამენტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.inforpressca.com/municipal/mapas_web/alta-verapaz/altaverapaz.php Interactive map of the department] * [http://donmoore.tripod.com/central/guatemala/verapaz.html Radio and Alta Verapaz, Guatemala - article by Don Moore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120205000905/http://donmoore.tripod.com/central/guatemala/verapaz.html |date=2012-02-05 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{გვატემალის დეპარტამენტები}} [[კატეგორია:გვატემალის დეპარტამენტები]] 32i2lypz5vtcyqibsox37mpfqlq1mqc 0 191503 4816765 4104594 2025-06-19T18:41:47Z Jaba1977 3604 /* რესურსები ინტერნეტში */ 4816765 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = სლავიცა ჯუკიჩ-დეიანოვიჩი | სურათი=Slavica Đukić Dejanović.jpg | სურათის ზომა = 200პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | თანამდებობა დაიკავა = [[5 აპრილი]], [[2012]] | თანამდებობა დატოვა = [[31 მაისი]], [[2012]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[ბორის ტადიჩი]] | მემკვიდრე = [[ტომისლავ ნიკოლიჩი]] | დაბადების თარიღი = [[4 ივლისი]], [[1951]] | დაბადების ადგილი= [[რაჩა (ქალაქი)|რაჩა]], [[სერბეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | ვებ-საიტი= | რიგი = [[სერბეთის პრეზიდენტი]]ს მოვალეობის შემსრულებელი | რიგი2 = [[სერბეთის ეროვნული ასამბლეა|ეროვნული ასამბლეის]] პრეზიდენტი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[25 ივნისი]], [[2008]] | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = [[ოლივერ დულიჩი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= }} '''სლავიცა ჯუკიჩ-დეიანოვიჩი''' ({{lang-sr|Славица Ђукић-Дејановић}}; დ [[4 ივლისი]], [[1951]], [[რაჩა (ქალაქი)|რაჩა]], [[სერბეთი]]) — [[სერბეთი]]ს პოლიტიკური მოღვაწე. [[სერბეთის ეროვნული ასამბლეა|სკრუპშჩინის]] თავმჯდომარე 2008 წლიდან. ქვეყნის პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი [[2012]] წლის 5 აპრილიდან 31 მაისამდე. ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ქალი პრეზიდენტების სია]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.parlament.sr.gov.yu/content/cir/sastav/predsednik.asp ოფიციალური ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091008010325/http://www.parlament.sr.gov.yu/content/cir/sastav/predsednik.asp |date=2009-10-08 }} {{სერბეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ჯუკიჩ-დეიანოვიჩი, სლავიცა}} [[კატეგორია:სერბეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:სერბი პოლიტიკოსი ქალები]] [[კატეგორია:ქალი პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 4 ივლისი]] 7f2hl6m5m3e0933jh9jttrkmv7k1pkj 0 193063 4816817 4235944 2025-06-20T00:33:58Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816817 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი |კონფლიქტი=აგაშერის ომი |ნაწილი= |სურათი=[[ფაილი:Burkina Faso - Oudalan.svg|300პქ]] |სათაური= [[უდალანის პროვინცია]], რომლის ჩრდილოეთ ნაწილშიც მიმდინარეობდა ომი. |თარიღი= [[25 დეკემბერი]]-[[30 დეკემბერი]], [[1985]] |მდებარეობა=[[მალი]]სა და [[ბურკინა-ფასო]]ს საზღვარი |casus= |შედეგი= [[მალი]]ს გამარჯვება. [[გაერო]]ს საერთაშორისო სასამართლო. |ტერიტორია= აგაშერის ზოლი განაწილდა თანაბრად |მხარე1= {{დროშა|მალი}} |მხარე2={{დროშა|ბურკინა-ფასო}} |მეთაური1=[[მუსა ტრაორე]] |მეთაური2= [[თომას სანკარა]] |ძალა1=7 600 |ძალა2=4 600 |დანაკარგები1= 38 დაღუპული, <br />57 დაჭრილი |დანაკარგები2=141 დაღუპული, <br />257 დაჭრილი |შენიშვნა= }} '''აგაშერის ომი''', ''საშობაო ომი'' — სასაზღვრო ომი [[მალი]]სა და [[ბურკინა-ფასო]]ს შორის. მიმდინარეობდა [[1985]] წლის ბოლოს. აგაშერის ზოლი მდებარეობს [[ბურკინა-ფასო]]ს ჩრდილო-აღმოსავლეთით და ითვლება [[ბუნებრივი გაზი]]თა და მინერალური რესურსებით მდიდარ ტერიტორიად. დიდი ხნის განმავლობაში მასზე პრეტენზიას აცხადებდა მალი. [[1974]] წლის ბოლოს ორ ქვეყანას შორის გაიმართა მცირე სასაზღვრო ინცინდენტების სერია. კონფლიქტი შეწყდა [[აფრიკის კავშირი|აფრიკის ერთიანობის ორგანიზაციის]] უშუალო ჩარევით. [[1982]] წელს [[ბურკინა-ფასო]]ს ([[1984]] წლამდე - ''ზემო ვოლტა'') ხელისუფლებაში მოდის [[თომას სანკარა]], კონფლიქტის დასრულების სურვილით. ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობა დაიძაბა. [[1985]] წლის ბოლოს ბურკინა-ფასოს ხელისუფლებამ ჩაატარა მოსახლეობის აღწერა. აღწერის სიებში შეცდომით მოხვდა მალის ტერიტორიაზე მდებარე [[ფულბე]]ს ტომის ბანაკი. აღნიშნულის საპასუხოდ [[მალი]]ს ხელისუფლებამ გამოხატა პროტესტი და აღნიშნულ ტერიტორიაზე შეიყვანა თავისი შეიარაღებული ძალები, რომლებიც ომისათვის სრულ მზადყოფნაში იყვნენ. [[25 დეკემბერი|25 დეკემბერს]] [[კათოლიციზმი|კათოლიკურ]] [[შობა]]ს მალის არმიამ დაიწყო შეტევა აგაშერის ზოლზე. მათ მოახერხეს ბურკინა-ფასოს არმიის უკან დახევა და დაიკავეს რამდენიმე სოფელი. [[ლიბია|ლიბიისა]] და [[ნიგერია|ნიგერიის]] ჩარევის შემდეგ 30 დეკემბერს საომარი მოქმედებები შეწყდა. აგაშერის ზოლის ბედი გადავიდა [[გაერო]]ს [[გაეროს საერთაშორისო სასამართლო|საერთაშორისო სასამართლოს]] ხელში, რომელმაც თავისი ვერდიქტი გამოიტანა [[1986]] წელს და თითქმის თანაბრად გაანაწილა ორ ქვეყანას შორის. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.acig.org/artman/publish/article_460.shtml Burkina Faso and Mali, Agacher Strip War, 1985] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110514084235/http://www.acig.org/artman/publish/article_460.shtml |date=2011-05-14 }} * [http://www.jha.ac/articles/a027.htm Mechanisms for Conflict Management in West Africa: Politics of Harmonization] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180131194048/http://www.jha.ac/articles/a027.htm |date=2018-01-31 }} * [https://web.archive.org/web/19991207105119/http://www.icj-cij.org/icjwww/igeneralinformation/ibbook/Bbook8-1.51.htm Frontier Dispute (Burkina Faso/Republic of Mali)] [[კატეგორია:XX საუკუნის ომები]] [[კატეგორია:მალის ისტორია]] [[კატეგორია:ბურკინა-ფასოს ისტორია]] 3a94qpoc684p1slf1fi2lw6ragj6wvg 0 195634 4816766 3292407 2025-06-19T18:41:58Z Jaba1977 3604 /* სქოლიო */ 4816766 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი =ტომისლავ ნიკოლიჩი | სურათი= Tomislav Nikolić official portrait.jpg | სურათის ზომა = 200px | ხელმოწერა = | თანამდებობა დაიკავა = [[31 მაისი]], [[2012]] | თანამდებობა დატოვა = [[31 მაისი]], [[2017]] | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[სლავიცა ჯუკიჩ-დეიანოვიჩი]] | მემკვიდრე = [[ალექსანდარ ვუჩიჩი]] | დაბადების თარიღი = [[15 თებერვალი]], [[1952]] | დაბადების ადგილი= [[კრაგუევაჩი]], {{დროშა|იუგოსლავია}} | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = [[სერბეთი]] | ეროვნება = [[სერბები|სერბი]] | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = დრაგიცა ნინკოვიჩი | შვილები= 2 | პროფესია = | რელიგია = [[სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებელი]] | პარტია = [[სერბეთის პროგრესული პარტია]] | რიგი = [[ფაილი:Flag of Serbia.svg|left|25px]] [[სერბეთის პრეზიდენტი]] | რიგი2 = [[სერბეთის პარლამენტი]]ს თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა2 = [[8 მაისი]], [[2007]] | თანამდებობა დატოვა2= [[13 მაისი]], [[2007]] | წინამორბედი2 = [[პრედრაგ მარკოვიჩი]] | მემკვიდრე2 = [[მილუტინ მრკონიჩი]] | პრეზიდენტი2= | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = [[სერბეთი და ჩერნოგორია|სერბეთის და ჩერნოგორიის]] პრემიერ-მინისტრის მოადგილე | თანამდებობა დაიკავა3 = დეკემბერი 1999 | თანამდებობა დატოვა3 = ნოემბერი 2000 | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= [[მომირ ბულატოვიჩი]] | რიგი4 = [[სერბეთის პარლამენტი]]ს წევრი | თანამდებობა დაიკავა4 = 1992 | თანამდებობა დატოვა4 = 2012 | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | ჯილდოები = }} '''ტომისლავ ნიკოლიჩი''' ({{lang-sr|Томислав Николић}}; [[15 თებერვალი]], [[1952]], [[კრაგუევაცი]]) — [[სერბები|სერბი]] პოლიტიკოსი. [[სერბეთი]]ს პრეზიდენტი [[2012]]-[[2017]] წწ. 2012 წლის მაისის [[სერბეთის საპრეზიდენტო არჩევნები (2012)|სერბეთის საპრეზიდენტო არჩევნების]] მეორე ტურის შედეგად გახდა [[სერბეთის პრეზიდენტი]].<ref>[http://www.radiotavisupleba.ge/archive/geo-news/20120520/1001/1001.html?id=24587266 სერბეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში ტომისლავ ნიკოლიჩი იმარჯვებს] რადიო თავისუფლება 20.05.2012</ref> == პოლიტიკა == ნიკოლიჩი [[აფხაზეთი]]სა და [[სამხრეთ ოსეთი]]ს დამოუკიდებლობის მომხრეა.<ref>[http://www.tabula.ge/article-22534.html ნი­კო­ლი­ჩი: აფ­ხა­ზე­თი და სამ­ხრეთ ოსე­თი და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბას იმ­სა­ხუ­რე­ბენ] [[ტაბულა (ჟურნალი)|ჟურნალი „ტაბულა"]] 26-05-2012, 20:43</ref> == რესურსები ინტერნეტში == {{commonscat-inline|Tomislav Nikolić}} *[http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2007&mm=05&dd=08&nav_category=418&nav_id=245466 ნიკოლიჩის ბიოგრაფია] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{სერბეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ნიკოლიჩი, ტომისლავ}} [[კატეგორია:სერბი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1952]] [[კატეგორია:სერბეთის პრეზიდენტები]] 127jdm4m3t6ygvhhlx7m10mk4d4c5y8 0 201045 4816880 3951718 2025-06-20T04:54:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816880 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ადმინისტრაციული ერთეული|ნიგერია |მშობლიური სახელი = {{lang-en|Akwa Ibom}} |ქართული სახელი = აკვა-იბომის შტატი |დროშა = |გერბი = |ქვეყანა = ნიგერია |ჰიმნი = |სტატუსი = შტატი |შედის = |მოიცავს = 31 თვითმმართველობის რაიონი |დედაქალაქი = [[უიო]] |მსხვილი ქალაქი = |მსხვილი ქალაქები = |თარიღი = [[23 სექტემბერი]], [[1987]] |მეთაური = |მეთაური 2 = |მშპ = |მშპ წელი = |მშპ ადგილი = |მშპ ესმ = |ენა = |ენები = |მოსახლეობა = 3 902 051 |აღწერის წელი = 2006 |ადგილი მოსახლეობით = 15 |ეროვნული შემადგენლობა = |სიმჭიდროვე = 551,06 |აღმსარებლობა = |ფართობი = 7081 |ადგილი ფართობით = 31 |ფართობის პროცენტი = |მაქსიმალური სიმაღლე = |საშუალო სიმაღლე = |მინიმალური სიმაღლე = |განედი = |გრძედი = |რუკა = Nigeria Akwa Ibom State map.png |დროის სარტყელი = +1 |აბრევიატურა = |ISO = NG-AK |FIPS = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსები = |ინტერნეტ-დომენი = |საავტომობილო სანომრე ნიშნები = |საიტი = http://www.aksgonline.com |კატეგორია ვიკისაწყობში = |პარამეტრი1 = |შენიშვნა = }} '''აკვა-იბომის შტატი''' ({{lang-en|Akwa Ibom}}) — [[ნიგერიის შტატები|შტატი]] [[ნიგერია|ნიგერიის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთით. * ადმინისტრაციული ცენტრი — ქალაქი [[უიო]]. * ფართობი — 7081 კმ², მოსახლეობა — 3 902 051 კაცი ([[2006]]).<ref>[https://web.archive.org/web/20110519235026/http://www.population.gov.ng/files/nationafinal.pdf Population by State and Sex]. population.gov.ng</ref> == გეოგრაფია == მდებარეობს ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთის ნაწილის [[ნაპირის ზონა|სანაპიროზე]], ჩრდილოეთის განედის 4° 321 და 5° 331 შორის. აღმოსავლეთით ესაზღვრება [[კროს-რივერის შტატი|კროს-რივერის შტატს]], დასავლეთით [[რივერსის შტატი|რივერსის]] და [[აბიის შტატი|აბიის]] შტატებს, სამხრეთით [[ატლანტის ოკეანე]]ს. == ისტორია == აკვა-იბომის შტატში მცხოვრები ადამიანები, ძველ Calabar-ის სამეფოს სხვა წევრებთან ერთად, ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 1200—1500 წლებში იყვნენ პირველები, რომლებმაც მიაღწიეს ადგილებს, რომლებსაც დღეს ეწოდება ნიგერია. აკვა-იბომის შტატი შეიქმნა კროს-რივერის შტატისგან 1987 წლის 23 სექტემბერს. == მოსახლეობა == აკვა-იბომის შტატი ნიგერიის 36 შტატიდან ერთ-ერთია, სადაც ცხოვრობს 5 მილიონზე მეტი ადამიანი და 10 მილიონზე მეტი დიასპორა. [[ინგლისური ენა|ინგლისური ენასთან]] ერთად აქ ძირითადი სალაპარაკო ენებია [[იბიბიო (ენა)|იბიბიო]], ანანგი და ორონი. == ადმინისტრაციული დაყოფა == ადმინისტრაციული თვალსაზრისით შტატი დაყოფილია 31 თვითმმართველობის რაიონად. == ეკონომიკა == აკვა-იბომის შტატი შეიქმნა 1987 წელს ყოფილი კროს-რივერის შტატისგან და დღეისათვის ქვეყანაში აწარმოებს [[ბუნებრივი აირი]]სა და [[ნავთობი]]ს ყველაზე უფრო დიდ რაოდენობას. შტატში ფუნქციონირებს AKIA-ს საერთაშორისო აეროპორტი და 2 ძირითადი საზღვაო პორტი ატლანტის ოკეანეში, ასევე დაგეგმილია Ibaka-ს (Oron Nation) საერთაშორისო სტანდარტების საზღვაო პორტის მშენებლობა. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.aksgonline.com შტატის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ნიგერიის შტატები}} [[კატეგორია:ნიგერიის შტატები]] m7zkrt5d4spdro9o44brxrg3oydomzi 0 207286 4816820 4080640 2025-06-20T00:40:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816820 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = აგუას-კალიენტესი |მშობლიური სახელი = Aguas Calientes |ქვეყანა = პერუ |პანორამა = Aguas Calientes.JPG |პანორამის სიგანე = |წარწერა = [[საპა ინკა|იმპერატორ]] [[პაჩაკუტი]]ს ძეგლი |lat_dir = S|lat_deg= 13|lat_min= 9|lat_sec=17 |lon_dir = W|lon_deg= 72|lon_min= 31|lon_sec=31 |ქვეყნის რუკის ზომა = |რეგიონის რუკის ზომა = |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = რეგიონი |რეგიონი = კუსკო (რეგიონი){{!}} კუსკო |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი= |რაიონი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |დაარსების თარიღი = 1901 |დაქვემდებარება = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = |სიმაღლის ტიპი=სიმაღლე ზღვის დონიდან{{!}}სიმაღლე |დასახლების ცენტრის სიმაღლე= 2 040 |მოსახლეობა = 1 600 |აღწერის წელი = |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |დროის სარტყელი = -5 |DST = PET |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი = |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = }} [[ფაილი:Aguas Calientes2.JPG|290px|მინიატიურა|აგუას-კალიენტესი და მდინარე [[ურუბამბა (მდინარე)|ურუბამბა]]]] '''აგუას-კალიენტესი''' ({{lang-es|Aguas Calientes}} ''ცხელი წყალი'' ან ''ცხელი წყაროები''), ზოგჯერ მოხსენიებული როგორც მაჩუ-პიქჩუ ქალაქი — ქალაქი [[პერუ]]ში, მდინარე [[ურუბამბა (მდინარე)|ურუბამბა]]ზე. იგი ისტორიულ ძეგლ [[მაჩუ-პიქჩუ]]მდე მისასვლელი უახლოესი წერტილია, მდებარეობს მისგან მხოლოდ 6 კილომეტრში, 1,5 სთ ფეხით სავალ მანძილზე. [[ტურიზმი|ტურისტებისთვის]] გახსნილია მრავალი სასტუმრო და რესტორანი, ისევე როგორც ბუნებრივი ცხელი აბანოები, საიდანაც მომდინარეობს ქალაქის სახელი. რამდენიმე წლის წინ მომხდარმა [[წყალდიდობა]]მ აბანოები გაანადგურა, თუმცა კვლავ აღადგინეს. ==ისტორია== ამ ტერიტორიაზე [[1901]] წელს რამდენიმე ფერმერი დასახლდა. 1920-იან წლებში, რკინიგზის მშენებლობისას, მოკრძალებული დასახლება თანდათან გადატვირთულ რკინიგზის მუშათა ბანაკად იქცა.<ref name="AguasCalientesHistory">{{cite web|url=http://www.ourworldwonders.com/MachuPicchu/AguasCalientes.htm|title=Aguas Calientes History}}</ref> ==ტრანსპორტი== აგუას-კალიენტესში პერუს რკინიგზის კუსკოდან მომავალი ხაზის ტერმინალი ფუნქციონირებს. იგი კუსკოდან და [[ოლიანტაიტამბო]]დან [[მაჩუ-პიქჩუ]]ს სანახავად მომდინარე ტურისტებსა თუ ადგილობრივებს ემსახურება. [[პაჩაკუტი]]ს გამზირი ქალაქის ძირითადი და ერთადერთი გასასვლელია. ==იხილეთ აგრეთვე== * [[პერუს ქალაქები]] ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|Machu Picchu pueblo|Aguas Calientes}} * [http://www.aguas-calientes.com/english/ Aguas-Calientes.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170925050553/http://www.aguas-calientes.com/english/ |date=2017-09-25 }} * [http://www.cusco-peru.org/cusco-surroundings-cusco-aguas-calientes.shtml Aguas Calientes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121003053305/http://www.cusco-peru.org/cusco-surroundings-cusco-aguas-calientes.shtml |date=2012-10-03 }} at cusco-peru.org * {{Wikivoyage|Aguas Calientes|აგუას-კალიენტესი}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:პერუს ქალაქები]] i1a6fu3lp9kyoh4eego7vks5a0eeud1 0 217449 4816974 4636168 2025-06-20T08:56:28Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816974 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სპორტი}} '''ამერიკული ფეხბურთი''' — [[სპორტი]]ს გუნდური სახეობა. [[აშშ|ამერიკის შეერთებულ შტატებში]] უწოდებენ '''ფეხბურთს'''. == თამაშის წესები == თამაშში მონაწილე გუნდების მიზანია — მოიპოვონ მოწინააღმდეგე გუნდზე მეტი ქულა(ები) და მოიპოვონ საბოლოო გამარჯვება. === მოედანი და მოთამაშეები === [[ფაილი:AmFBfield.png|thumb|330პქ|ამერიკული ფეხბურთის სათამაშო მოედანი]] თამაშში მონაწილეობს ორი [[გუნდი]]. მოედანზე ერთდროულად იმყოფება 11-11 მოთამაშე თითოეული გუნდიდან. რამდენიმე ან ყველა ფეხბურთელის შეცვლა შესაძლებელია თამაშისთვის განკუთვნილ დროის ნებისმიერ მონაკვეთში. სათამაშო [[სტადიონი]]ს სიგრძე 120 [[იარდი]]ა (110 [[მეტრი]]), სიგანე კი — 53 1/3 იარდი (49 მეტრი). სტადიონი დაყოფილია რამდენიმე ნაწილად, თითოეულის სიგრძე ათი [[იარდი]]ა. თამაში მოიცავს 4 [[ტაიმი|ტაიმს]]. === კარები === ამერიკული ფეხბურთის კარების ზომები პრაქტიკულად ინდენტურია [[რაგბი]]ს კარების ზომებისა. განივას სიმაღლე — 10 [[ფუტი]]ა (3 მეტრი), ძელებს შორის მანძილი კი — 18,6 ფუტი (5,7 მეტრი). === თამაშის ხანგრძლივობა === [[თამაში]] გრძელდება 4 მეოთხედის განმავლობაში, თითო [[მეოთხედი]] კი 15 წუთია. მე-2 მეოთხედის დასრულების შემდეგ იწყება დიდი შესვენება და გუნდები სათამაშო ადგილებს ცვლიან. თამაში ჩერდება: * როცა [[ბურთი]] (ან მოთამაშე ბურთით) დატოვებს მოედნის ფარგლებს * ბურთის თანაგუნდელისთვის წინ გადაცემის შემთხვევაში (ამ შემთხვევაში ბურთი მოწინააღმდეგე გუნდს გადაეცემა) * ქულის მოპოვების შემდეგ * წესების დარღვევის შემთხვევაში * როცა ერთ-ერთი გუნდი იღებს ტაიმ-აუტს * და სხვა მიზეზების გამო. ამის გათვალისწინებით როგორც წესი თამაში გრძელდება 3 [[საათი]]ს განმავლობაში. ყაიმის შემთხვევაში [[NFL]]-ში ინიშნება 15-წუთიანი [[დამატებითი დრო]] (ოვერტაიმი). ოვერტაიმში გუნდს, რომელიც მოიპოვებს პირველ ქულას (ოქროს ქულა), ენიჭება გამარჯვებულის ტიტული. == თამაშის მიმდინარეობა == [[ფაილი:Wilson American football.jpg|thumb|250px|left|ამერიკული ფეხბურთის ბურთი]] [[თამაში]] შედგება სათამაშო ეპიზოდებისგან. ყოველი ეპიზოდის დასაწყისში თამაშში ბურთი შეჰყავთ იმ ადგილიდან, სადაც დასრულდა წინა სათამაშო ეპიზოდი. თამაში კენჭისყრით (მონეტის დახმარებით) იწყება, კენჭისყრაში გამარჯვებული გუნდი წყვეტს, რომელი გუნდი დაიწყებს თამაშს. კენჭისყრაში დამარცხებული გუნდი კი - ირჩევს [[სტადიონი]]ს მხარეს. ერთ-ერთი გუნდის მხრიდან თამაშში ბურთის შეყვანის შემდეგ, მოწინააღმდეგე გუნდის მოთამაშემ ბურთი უნდა მოიგდოს ხელში და წინ გაიქცეს, მანამ სანამ მას არ შებოჭავენ და სათამაშო მინდორზე დააგდებენ. არსებობს შეტევების განხორციელების ლიმიტი, ის თითო გუნდისთვის თითო ჯერზე 4 შეტევით განისაზღვრება. შეტევაში მოთამაშის (შესაბამისად გუნდის) მოვალეობაა გადალახოს 10 [[იარდი]]ანი მონაკვეთი. ყოველ ასეთ მცდელობას ''დაუნი'' ეწოდება ({{lang-en|down}}). თუ შემტევ პოზიციაში მყოფი გუნდი გაივლის 10 იარდს, ის კვლავ იღებს 4 მცდელობის უფლებას შემდეგი 10 იარდის გავლისთვის. ამ შანსის გამოუყენებლობის შემთხვევაში, ბურთი გადაეცემა მოწინააღმდეგეს. თუ გუნდმა გადალახა ყველა 10 იარდიანი მონაკვეთი და განახორციელა ''თაჩდაუნი'' ({{lang-en|touchdown}}), გუნდი იღებს 6 ქულას და ინიშნება 1 ქულიანი დარტყმა (გარდასახვა) არსებობს ბურთის დაკარგვის სხვადასხვა ვარიანტი: * თუ გუნდმა ვერ გადაკვეთა 10 იარდი 4 შეტევაში… * თუ მოწინააღმდეგე გუნდმა გადაცემის მომენტში მოახერხა ჩაჭრა. * თუ შეტევაში მყოფი ფეხბურთელი წააქციეს, ბურთი ხელიდან გაუვარდა და ბურთი დაცვაში მყოფი გუნდმა ჩაიგდო ხელში. ხშირად, მესამე შეტევის შემდეგ, თავდასხმაში მყოფმა გუნდმა თუ ვერ მოახერხა 10 იარდის გადაკვეთა, გუნდი აღარ რისკავს და ახორციელებს ''პანტს''. საჯარიმო დარტყმის-ის მსგავსს დარტყმას. ბურთი დარტყმის წინ მოქცეულია მოთამაშის ხელებში. === სათამაშო რგოლები === [[ფაილი:2006TexasA&MvsCitadel fieldgoal.jpg|350px|thumb|right|გარდასახვა თამაშის დროს]] თითოეულს გუნდში არსებობს რამდენიმე სათამაშო რგოლი: დაცვა ({{lang-en|diffence}}), თავდასხმა ({{lang-en|offence}}) და სხვადასხვა სპეციფიკური მოთამაშე. თავდასხმის მოვალეობა: * ბურთი მიიტანოს მოედნის ბოლომდე * განახორციელოს თაჩდაუნი. დაცვის მოვალეობა: * არ მისცეს მოწინააღმდეგე გუნდის თავდასხმას საშუალება გაიროს ბურთთან ერთად 10 იარდი * მოწინააღმდეგე გუნდის თავდასხმას არ დაამთავრებინოს შეტევა და არ დაადებინოს თაჩდაუნი. სპეციფიკური მოთამაშეების კლასიფიკაცია: * მოთამაშე, რომელსაც ბურთი შეჰყავს თამაშში. * მოთამაშე, რომელიც ახორციელებს პანტს. * მოთამაშე, რომელიც ახორციელებს გარდასახვას. გარდასახვა: * თაჩდაუნის შემდეგ. 1 ქულა. * თამაშის დროს. 3 ქულა. === ჯარიმები და დროშები === დროშები: * თუ მსაჯი მოედანზე, თამაშის დროს გადმოაგდებს ყვითელ დროშას - დაცვაში მყოფი გუნდი ან თავდასხმაში მყოფი გუნდი ჯარიმდება. ''დაჯარიმებული გუნდი დაიწევს 5 იარდით უკან'' * თუ მწვრთნელი მოედანზე, თამაში დროს გადმოაგდებს წითელი დროშას - მწვრთნელი ითხოვს ვიდეო გამეორებას. === ქულები === ქულების მოპოვება * თავდასხმაში მყოფი გუნდისთვის: ** ''თაჩდაუნი'' - +6 ქულა *** ''გარდასახვა'' - +1 ქულა *** გარდასახვის სანაცვლოდ ბურთის კვლავ გათამაშება და კვლავ თაჩდაუნი - +2 ქულა. ** ''გარდასახვა'' თამაშის დროს (თაჩდაუნის გარეშე) +3 ქულა * დაცვაში მყოფი გუნდისთვის: ** თავდასხმაში მყოფ მოწინააღმდეგის, მისივე თაჩდაუნის ზონაზე დაგდების შემთხვევაში (რაც ძალიან იშვიათად ხდება). == პოპულარობა == [[ფაილი:11-11-06-LA-Coliseum-USC-UO.jpg|thumb|350პქ|სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტებს შორის გამართულ შეხვედრას 90 ათასზე მეტი მაყურებელი დაესწრო]] ამერიკული ფეხბურთი — სპორტის ყველაზე პოპულარული სახეობა [[აშშ]]-ში [[1972]] წლიდან, მას შემდეგ რაც მან ამ კომპონენტში გაუსწრო [[ბეისბოლი|ბეისბოლს]]. სატელევიზიო რეიტინგებში ამერიკული ფეხბურთის ეროვნულმა ლიგამ, პოპულარობით აჯობა [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკის]] ყველა სპორტულ ლიგას. [[სუპერ-ბოული]]ს დღეს — [[ნაციონალური საფეხბურთო ლიგა|ნაციონალური საფეხბურთო ლიგის]] სეზონის საუკეთესო მატჩს — უყურებს 100 მილიონზე მეტი ამერიკელი. ასევე ძალიან პოპულარულია არაპროფესიონალური სტუდენტური ფეხბურთი. აშშ-ის ოთხ საუნივერსიტეტო მოედნის ტრიბუნები მატჩების დროს 100 000-ზე მეტი მაყურებლით მთლიანად ივსება. ასევე პოპულარობით სარგებლობს სკოლებს შორის გამართული მატჩები, რომელსაც 10 000-ზე მეტი მაყურებელი ესწრება. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://nfl.com ეროვნული საფეხბურთო ლიგის ოფიციალური საიტი] * [http://ncaafootball.com NCAA Football-ის ოფიციალური საიტი] * [http://ifaf.info ამერიკული ფეხბურთის საერთაშორისო ფედერაციის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20020804042822/http://www.ifaf.info/ |date=2002-08-04 }} * [http://nfl-360.com/ NFL 360 ამერიკული ფეხბურთის წესები] * [http://memory.loc.gov/cgi-bin/query/S?ammem/papr:@FILREQ(@field(TITLE+@od1(Chicago-Michigan+football+game++))+@FIELD(COLLID+workleis)) ნაწყვეტები 1903 წლის. ჩიკაგოს უნივერსიტეტსა და მიჩიგანის უნივერსიტეტს შორის გამართული საფეხბურთო მატჩიდან] [[კატეგორია:სპორტის სახეობები]] [[კატეგორია:ამერიკული ფეხბურთი]] roce58vkl7lzd0ts635yuju3ply3to6 0 235128 4816608 4762238 2025-06-19T12:12:56Z Arkaitz1974 85446 4816608 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = კევინ კიგანი |სურათი = Kevin keegan liverpool panini.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ჯოზეფ კევინ კიგანი |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1951|2|14}} |დაბადების ადგილი = არმთორპი, დონკასტერი, <br/>სამხრეთ იორკშირი, [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 173 [[სმ]] |პოზიცია = [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] |ახალგაზრდული წელი1 = 1967–1968 |ახალგაზრდული კლუბი1 = [[სკანთორპ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|სკანთორპი]] |წელი1 = 1968–1971 |კლუბი1 = [[სკანთორპ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|სკანთორპი]] |მატჩი1 = 124 |გოლი1 = 18 |წელი2 = 1971–1977 |კლუბი2 = [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] |მატჩი2 = 230 |გოლი2 = 68 |წელი3 = 1977–1980 |კლუბი3 = [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] |მატჩი3 = 90 |გოლი3 = 32 |წელი4 = 1980–1982 |კლუბი4 = [[საუთჰემპტონი (საფეხბურთო კლუბი)|საუთჰემპტონი]] |მატჩი4 = 68 |გოლი4 = 37 |წელი6 = 1982–1984 |კლუბი6 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლი]] |მატჩი6 = 78 |გოლი6 = 48 |წელი7 = 1985 |კლუბი7 = [[ბლექთაუნ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბლექთაუნ სიტი]] |მატჩი7 = 2 |გოლი7 = 1 |ეროვნული წელი1 = 1972–1982 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 63 |ეროვნული გოლი1 = 21 |გაწვრთნის წელი1 = 1992–1997 |გაწვრთნილი კლუბი1 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლ იუნაიტედი]] |გაწვრთნის წელი2 = 1998–1999 |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[ფულჰემი (საფეხბურთო კლუბი)|ფულჰემი]] |გაწვრთნის წელი3 = 1999–2000 |გაწვრთნილი კლუბი3 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |გაწვრთნის წელი4 = 2001–2005 |გაწვრთნილი კლუბი4 = [[მანჩესტერ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ სიტი]] |გაწვრთნის წელი5 = 2006 |გაწვრთნილი კლუბი5 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლ იუნაიტედი]] |მედლის თარგები = |კლუბი-განახლება = |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯოზეფ კევინ კიგანი''' ({{lang-en|Joseph Kevin Keegan}} დ. [[14 თებერვალი]], [[1951]], არმთორპი, დონკასტერი, სამხრეთ იორკშირი, [[ინგლისი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]] ([[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]]) და მწვრთნელი. სხვადასხვა დროს იცავდა „სკანთორპ იუნაიტედის“, [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]], [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|„ჰამბურგის“]], [[საუთჰემპტონი (საფეხბურთო კლუბი)|„საუთჰემპტონის“]], [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|„ნიუკასლ იუნაიტედის“]], „ბლექთაუნ სიტისა“ და [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] ღირსებას. [[ინგლისის პრემიერლიგა|ინგლისის]] სამგზის ჩემპიონი (1973, 1976, 1977) და ორგზის ვიცე-ჩემპიონი (1974, 1975), [[ინგლისის ასოციაციის თასი|ინგლისის თასის]] მფლობელი (1974) და ფინალისტი (1977), [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასის]] ორგზის მფლობელი (1974, 1976), [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასის]] მფლობელი (1977) და [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასის]] ორგზის მფლობელი (1973, 1976) [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]] შემადგენლობაში. [[გერმანიის საფეხბურთო ბუნდესლიგა|გერმანიის ჩემპიონი]] (1979) და ვიცე-ჩემპიონი (1980), [[გერმანიის საფეხბურთო თასი|გერმანიის თასის]] მფლობელი (1977), [[უეფა-ს სუპერთასი|ევროპის სუპერთასისა]] (1977) და [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასის]] ფინალისტი (1980) [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|„ჰამბურგის“]] შემადგენლობაში. [[ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1980|1980 წლის იტალიის ევროპის ჩემპიონატისა]] და [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982 წლის ესპანეთის მსოფლიო ჩემპიონატის]] მონაწილე [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] შემადგენლობაში. ითვლება ყველა დროის მსოფლიოს ერთ-ერთ საუკეთესო და ერთ-ერთ უდიდეს ინგლისელ ფეხბურთელად. როგორც ევროპის საუკეთესო მოთამაშე ორჯერ გახდა [[ოქროს ბურთი]]ს მფლობელი (1978, 1979). ინგლისის ფეხბურთის ისტორიაში იგი ერთადერთია, ვინც ორჯერ შეძლო ამ საპატიო ტიტულისა და პრიზის მოპოვება.<ref>[http://www.francefootball.fr/news/1978-kevin-keegan/423412 1978 — Kevin Keegan]. ''francefootball.fr''</ref> ==სანაკრებო კარიერა== 1972–1982 წლებში იყო [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] წევრი, რომლის შემადგენლობაში 63 მატჩი ითამაშა (აქედან 31 შეხვედრა გუნდის კაპიტნის რანგში) და 21 ბურთი გაიტანა. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="11" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |1972||1||0 |- |1973||1||0 |- |1974||7||2 |- |1975||8||2 |- |1976||9||2 |- |1977||8||2 |- |1978||6||3 |- |1979||8||5 |- |1980||6||3 |- |1981||5||1 |- |1982||4||1 |- !colspan="2"|ჯამში||63||21 |} ==მსოფლიო ჩემპიონატზე== კევინ კიგანმა [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი|მსოფლიო ჩემპიონატების]] მხოლოდ ერთ შეხვედრაში მიიღო მონაწილეობა — [[მადრიდი|მადრიდში]], [[სანტიაგო ბერნაბეუ]]ზე [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანელებთან]] გამართულ [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982 წლის მსოფლიო ჩემპიონატის]] [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982#მეორე რაუნდი|მეორე რაუნდის]] B ჯგუფის დასკვნით მატჩში. აღსანიშნავია, რომ ამავე ჯგუფში გამართული წინა შეხვედრა [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელებმა]] [[გერმანიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|დასავლეთ გერმანიის ნაკრებთან]] ფრედ — 0–0 ითამაშეს, ხოლო თავის მხრივ, [[გერმანიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ბუნდესნაკრებმა]] [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანეთის ნაკრები]] დაამარცხა ანგარიშით — 2–1. ამდენად, არსებული სატურნირო მდგომარეობიდან გამომდინარე [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელები]] ნახევარფინალში მხოლოდ ორი ბურთის სხვაობით გამარჯვების შემთხვევაში გადიოდნენ. შეხვედრაში, რომელიც კიგანის სანაკრებო კარიერაში [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი|მსოფლიო ჩემპიონატზე]] გამართული პირველი და უკანასკნელი მატჩი აღმოჩნდა, მან მხოლოდ 26 წუთი დაჰყო მოედანზე. [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელთა]] მთავარმა მწვრთნელმა რონ გრინვუდმა იგი ნაკრების მეორე [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|ფორვარდის]] ტონი ვუდკოკის ნაცვლად მეორე ტაიმის მე-19 წუთზე შემოიყვანა. კიგანს, რომელიც, როგორც წესი, ყოველთვის დიდ გავლენას ახდენდა თამაშის მთელ მსვლელობაზე და მეტად სახიფათო იყო შეტევების, როგორც ორგანიზებისა და წარმართვის, ისე, განსაკუთრებით მის დამამთავრებელ ფაზებში, არცთუ დიდი დრო რჩებოდა, იმისთვის, რომ როგორმე გარდატეხა შეეტანა შექმნილ ვითარებაში. თუმცა, კიგანისა და მისი თანაგუნდელების მცდელობის მიუხედავად, მათ ვერ შეძლეს [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანელთა]] დაცვითი ზღუდეების გარღვევა და მათი [[კაპიტანი (ფეხბურთი)|კაპიტნის]], ლეგენდარული ესპანელი მეკარის — ლუის არკონადას ({{lang-es|Luis Arconada}}) კარის აღება. შეხვედრა უგოლო ფრით — 0–0 დასრულდა. [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელებმა]] ტურნირის შთამბეჭდავი დასაწყისის შემდეგ, [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|მასპინძლებთან]] ერთად ასე დაასრულეს [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|XII მსოფლიო ჩემპიონატზე]] გამოსვლა.<ref>[http://www.thesoccerworldcups.com/players/kevin_keegan.php Kevin Keegan in the World Cups]</ref> {| class="wikitable" |- ! {{Tooltip|^{ჩემპ.}|მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი}} !! {{Tooltip|^{მასპინძელი}|მსოფლიო ჩემპიონატის მასპინძელი ქვეყანა}} !! {{Tooltip|^№|საფეხბურთო მაისურის ნომერი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^{პოზიცია}|სათამაშო პოზიცია მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^შ|ჩატარებული შეხვედრების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^ბ|გატანილი ბურთების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^მ|მოგება}} !! {{Tooltip|^ფ|ფრე}} !! {{Tooltip|^წ|წაგება}} !! {{Tooltip|^{შედეგი}|ბრაზილიის ეროვნული გუნდის მიერ მიღწეული შედეგი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} |- | [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982]] || {{ESP}} || {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ბრაზილიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|7]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || 1 || 0 || 0 || 1 || 0 || [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982#მეორე რაუნდი|{{Tooltip|მეორე ეტაპი|მეორე ჯგუფური ეტაპი (B ჯგუფი)}}]] |} ==მიღწევები== ===საკლუბო=== ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] ; [[ინგლისის პრემიერლიგა|ინგლისის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი (3): 1972–73, 1975–76, 1976–77 * ვიცე-ჩემპიონი (2): 1973–74, 1974–75 ; [[ინგლისის ასოციაციის თასი|ინგლისის თასი]] * თასის მფლობელი: 1973–74 * ფინალისტი: 1976–77 ; [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასი]] * თასის მფლობელი (2): 1974, 1976 ; {{დროშანიშანი|გერმანია}} [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] ; [[გერმანიის საფეხბურთო ბუნდესლიგა|გერმანიის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი: 1978–79 * ვიცე-ჩემპიონი: 1979–80 ; [[გერმანიის საფეხბურთო თასი|გერმანიის თასი]] * თასის მფლობელი: 1979 ==== საერთაშორისო ტურნირები ==== ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] ; [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასი]] * თასის მფლობელი: 1976–77 ; [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასი]] * თასის მფლობელი (2): 1972–73, 1975–76 ; {{დროშანიშანი|გერმანია}} [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] ; [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასი]] * ფინალისტი: 1980 ; [[უეფა-ს სუპერთასი|ევროპის სუპერთასი]] * ფინალისტი: 1977 === ინდივიდუალური === ; ევროპის წლის საუკეთესო ფეხბურთელი ; [[France Football]]-ის ვერსიით * [[ოქროს ბურთი]]ს მფლობელი: 1978, 1979<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy78.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1978]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy79.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1979]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20140813070526/http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/Ballon_Or_2011/bo_1978.php Ballon d'or 1978 (European Footballer of the Year award)]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20140813044857/http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/Ballon_Or_2011/bo_1979.php Ballon d'or 1979 (European Footballer of the Year award)]</ref> * ვერცხლის ბურთის მფლობელი: 1977<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy77.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1977]</ref> ; [[Onze d'Or]]-ის ვერსიით * [[Onze d'Or|ოქროს ბურთის]] მფლობელი: 1977, 1979<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1977)]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1979)]</ref> * [[Onze d'Or|ვერცხლის ბურთის]] მფლობელი: 1976, 1980<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1976)]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1980)]</ref> ; '''[[ფიფა|FIFA 100]]''' * [[ფიფა|ფიფა-ს ასეული (FIFA 100)]]: 2004<ref>[https://www.theguardian.com/football/2004/mar/04/newsstory.sport15 The FIFA 100]. ''theguardian.com''.</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533891.stm Pele's list of the greatest]. ''news.bbc.co.uk''.</ref><ref>[https://www.rsssf.org/miscellaneous/pele-125alive.html Pelé's Choice of 125 Living Players]. ''RSSSF''.</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533833.stm Fifa names greatest list]. ''news.bbc.co.uk''.</ref><ref>[http://www.bestfootballplayersever.com/fifa100.php FIFA 100 – list of the 125 greatest living footballers in 2004 created by Pelé]</ref> ; '''ინგლისური ფეხბურთის მუზეუმი:''' * დიდების დარბაზის წევრი: 2002<ref>[https://web.archive.org/web/20140425072024/http://www.nationalfootballmuseum.com/hall-of-fame/profiles/entry/kevin-keegan/ Kevin Keegan – English Football Hall of Fame in 2002]</ref><ref>[http://www.nationalfootballmuseum.com/halloffame/kevin-keegan/ Kevin Keegan – National Football Museum Hall Of Fame (2002)]</ref> ==ფაქტები== 2016 წლის 7 ნოემბერს ერთ-ერთი ყველაზე უფრო პოპულარული და მრავალტირაჟიანი ყოველკვირეული [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანული]] [[გაზეთი]]ს [[The Daily Telegraph]]-ის სპორტული რედაქციის ფეხბურთის განყოფილების უფროსისა და მთავარი კორესპონდენტის, ფეხბურთის ავტორიტეტული [[ექსპერტი]]ს, ჯეისონ ბარტის ({{lang-en|Jason Burt}}) ავტორობით გამოქვეყნდა სია, სადაც წარმოდგენილი იყო [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთის]] [[ფეხბურთი]]ს ისტორიაში ყველა დროის 20 საუკეთესო ფეხბურთელი. ამ სიაში კიგანი მე-16 ადგილს იკავებს — [[ჯორჯ ბესტი]]ს, [[ბობი ჩარლტონი]]ს, [[ბობი მური]]ს, ჯონ ჩარლზის, [[სტენლი მეთიუზი]]ს, [[კენი დალგლიში]]ს, ტომ ფინის, [[რაიან გიგზი]]ს, [[დენის ლოუ]]ს, ჯიმი გრივზის, [[გარეთ ბეილი]]ს, [[გორდონ ბენქსი]]ს, გრემ სუნესის, [[გარი ლინეკერი]]სა და [[სტივენ ჯერარდი]]ს შემდეგ.<ref>[http://www.telegraph.co.uk/football/2016/11/07/the-united-kingdoms-top-20-greatest-ever-footballers/ The United Kingdom's top 20 greatest ever footballers]</ref> რამდენიმე თვით ადრე, [[2016|იმავე წლის]] 20 აპრილს, ცნობილ საფეხბურთო ჟურნალში „FourFourTwo“ — ამავე გამოცემის სპორტული ჟურნალისტისა და საფეხბურთო მიმომხილველის, ნიკ მურის ({{lang-en|Nick Moore}}) მიერ გამოქვეყნდა [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]] ყველა დროის 11 უდიდესი მოთამაშე, სადაც კევინ კიგანი წარმოდგენილია ისეთ ფეხბურთელებს შორის, როგორებიც არიან — რეი კლემენსი, გრემ სუნესი, ბილი ლიდელი, რონ იეითსი, [[ლუის ალბერტო სუარესი|ლუის სუარესი]], ჯონ ბარნსი, ალან ჰანსენი, იან რაში, [[სტივენ ჯერარდი]] და [[კენი დალგლიში]].<ref>[http://www.fourfourtwo.com/features/best-liverpool-players-11-greatest-all-time Best Liverpool players: the 11 greatest of all time]</ref> ინგლისური ფეხბურთის წინაშე თვალსაჩინო დამსახურებისათვის, მის განვითარებასა და პოპულარიზაციის საქმეში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილის, ასევე, სპორტული მიღწევების აღიარების ნიშნად 2002 წელს შეიყვანეს ინგლისური ფეხბურთის მუზეუმის დიდების დარბაზში ({{lang-en|National Football Museum Hall Of Fame}}).<ref>[https://web.archive.org/web/20200818134555/https://www.nationalfootballmuseum.com/explore-the-museum/hall-of-fame/about-the-hall-of-fame/ The National Football Museum Hall Of Fame]</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/961523.stm Kevin Keegan factfile] // ''news.bbc.co.uk''</ref> == ლიტერატურა == * {{Cite book|last=ფანჯიკიძე|first=გურამ|title=[[ფორცა, იტალია!]]|publisher=გამ-ბა საბჭ. საქართველო|year=1982|location=თბილისი|url=}} * {{Cite book|last=გოდუაძე|first=ლაშა|title=მსოფლიო თასის ისტორია (1930–2010)|publisher=გაზეთი „მსოფლიო სპორტი“|year=2010|location=თბილისი|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=700%3A%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98}} * {{Cite book|last=Squires|first=David|title=The Illustrated History of Football|publisher=Random House|year=2016|location=Sydney|url=http://books.google.ge/books?id=JFZtDQAAQBAJ&dq=The+Illustrated+History+of+Football,+his+first+book,+David+Squires&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjw9J_FqbvcAhXsCpoKHetLBeYQ6AEIKzAB}} {{ISBN|1780895585}} * {{Cite book|last=Holt|first=Nick|title=The Mammoth Book of the World Cup|publisher=Running Press Adult|year=2014|location=London|url=http://www.goodreads.com/book/show/18079896-the-mammoth-book-of-the-world-cup}} {{ISBN|0762452242}} * {{cite book|last=Witzig|first=Richard|title=The Global Art of Soccer|publisher=Cusiboy Publishing|year=2006|location=New Orleans, LA|url=http://books.google.com/books?id=H2T0ZD5S86QC&pg=PA418&lpg=PA418&dq=%22Soccer+Statistics+Foundation%22&source=web&ots=iDzCbuSw4-&sig=sSqw_DE3z3u-xaq2Do0aFKuzNz8&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=4&ct=result}} {{ISBN|0977668800}} == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons category|Kevin Keegan}} * [https://web.archive.org/web/20180526042615/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=174653/index.html კევინ კიგანი] — [[ფიფა]]ს ჩანაწერი ;Planet World Cup * [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი]] [http://www.planetworldcup.com/CUPS/1982/wc82index.html 1982] * [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის შემადგენლობა]] [http://www.planetworldcup.com/CUPS/1982/squad_eng82.html 1982] ;National Football Teams * [http://www.national-football-teams.com/player/3045/Kevin_Keegan.html პროფილი და სტატისტიკა] * [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის შემადგენლობა]] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1972/England.html 1972] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1973/England.html 1973] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1974/England.html 1974] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1975/England.html 1975] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1976/England.html 1976] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1977/England.html 1977] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1978/England.html 1978] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1979/England.html 1979] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1980/England.html 1980] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1981/England.html 1981] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1982/England.html 1982] ; Soccerbase * [http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=4082 საკლუბო სტატისტიკა] * [http://www.soccerbase.com/managers/manager.sd?manager_id=888 სამწვრთნელო სტატისტიკა] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ოქროს ბურთის მფლობელები}} {{ევროპის წლის საუკეთესო ფეხბურთელი Onze Mondial-ის ვერსიით}} {{ფიფა 100}} {{DEFAULTSORT:კიგანი, კევინ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:დაბადებული 14 თებერვალი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გერმანიის ბუნდესლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ლივერპულის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ჰამბურგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საუთჰემპტონის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ნიუკასლ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ფიფას 100-ეული]] [[კატეგორია:1980 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1982 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ოქროს ბურთის მფლობელები]] [[კატეგორია:ინგლისური ფეხბურთის დიდების დარბაზის წევრები]] fmmo8vmv3rm68jflnfbus0gfw5zmp8u 4816610 4816608 2025-06-19T12:14:08Z Arkaitz1974 85446 4816610 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = კევინ კიგანი |სურათი = Kevin keegan panini card (cropped).jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ჯოზეფ კევინ კიგანი |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1951|2|14}} |დაბადების ადგილი = არმთორპი, დონკასტერი, <br/>სამხრეთ იორკშირი, [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 173 [[სმ]] |პოზიცია = [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] |ახალგაზრდული წელი1 = 1967–1968 |ახალგაზრდული კლუბი1 = [[სკანთორპ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|სკანთორპი]] |წელი1 = 1968–1971 |კლუბი1 = [[სკანთორპ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|სკანთორპი]] |მატჩი1 = 124 |გოლი1 = 18 |წელი2 = 1971–1977 |კლუბი2 = [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] |მატჩი2 = 230 |გოლი2 = 68 |წელი3 = 1977–1980 |კლუბი3 = [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] |მატჩი3 = 90 |გოლი3 = 32 |წელი4 = 1980–1982 |კლუბი4 = [[საუთჰემპტონი (საფეხბურთო კლუბი)|საუთჰემპტონი]] |მატჩი4 = 68 |გოლი4 = 37 |წელი6 = 1982–1984 |კლუბი6 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლი]] |მატჩი6 = 78 |გოლი6 = 48 |წელი7 = 1985 |კლუბი7 = [[ბლექთაუნ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბლექთაუნ სიტი]] |მატჩი7 = 2 |გოლი7 = 1 |ეროვნული წელი1 = 1972–1982 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 63 |ეროვნული გოლი1 = 21 |გაწვრთნის წელი1 = 1992–1997 |გაწვრთნილი კლუბი1 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლ იუნაიტედი]] |გაწვრთნის წელი2 = 1998–1999 |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[ფულჰემი (საფეხბურთო კლუბი)|ფულჰემი]] |გაწვრთნის წელი3 = 1999–2000 |გაწვრთნილი კლუბი3 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |გაწვრთნის წელი4 = 2001–2005 |გაწვრთნილი კლუბი4 = [[მანჩესტერ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ სიტი]] |გაწვრთნის წელი5 = 2006 |გაწვრთნილი კლუბი5 = [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ნიუკასლ იუნაიტედი]] |მედლის თარგები = |კლუბი-განახლება = |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯოზეფ კევინ კიგანი''' ({{lang-en|Joseph Kevin Keegan}} დ. [[14 თებერვალი]], [[1951]], არმთორპი, დონკასტერი, სამხრეთ იორკშირი, [[ინგლისი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]] ([[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]]) და მწვრთნელი. სხვადასხვა დროს იცავდა „სკანთორპ იუნაიტედის“, [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]], [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|„ჰამბურგის“]], [[საუთჰემპტონი (საფეხბურთო კლუბი)|„საუთჰემპტონის“]], [[ნიუკასლ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|„ნიუკასლ იუნაიტედის“]], „ბლექთაუნ სიტისა“ და [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] ღირსებას. [[ინგლისის პრემიერლიგა|ინგლისის]] სამგზის ჩემპიონი (1973, 1976, 1977) და ორგზის ვიცე-ჩემპიონი (1974, 1975), [[ინგლისის ასოციაციის თასი|ინგლისის თასის]] მფლობელი (1974) და ფინალისტი (1977), [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასის]] ორგზის მფლობელი (1974, 1976), [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასის]] მფლობელი (1977) და [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასის]] ორგზის მფლობელი (1973, 1976) [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]] შემადგენლობაში. [[გერმანიის საფეხბურთო ბუნდესლიგა|გერმანიის ჩემპიონი]] (1979) და ვიცე-ჩემპიონი (1980), [[გერმანიის საფეხბურთო თასი|გერმანიის თასის]] მფლობელი (1977), [[უეფა-ს სუპერთასი|ევროპის სუპერთასისა]] (1977) და [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასის]] ფინალისტი (1980) [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|„ჰამბურგის“]] შემადგენლობაში. [[ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1980|1980 წლის იტალიის ევროპის ჩემპიონატისა]] და [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982 წლის ესპანეთის მსოფლიო ჩემპიონატის]] მონაწილე [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] შემადგენლობაში. ითვლება ყველა დროის მსოფლიოს ერთ-ერთ საუკეთესო და ერთ-ერთ უდიდეს ინგლისელ ფეხბურთელად. როგორც ევროპის საუკეთესო მოთამაშე ორჯერ გახდა [[ოქროს ბურთი]]ს მფლობელი (1978, 1979). ინგლისის ფეხბურთის ისტორიაში იგი ერთადერთია, ვინც ორჯერ შეძლო ამ საპატიო ტიტულისა და პრიზის მოპოვება.<ref>[http://www.francefootball.fr/news/1978-kevin-keegan/423412 1978 — Kevin Keegan]. ''francefootball.fr''</ref> ==სანაკრებო კარიერა== 1972–1982 წლებში იყო [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] წევრი, რომლის შემადგენლობაში 63 მატჩი ითამაშა (აქედან 31 შეხვედრა გუნდის კაპიტნის რანგში) და 21 ბურთი გაიტანა. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="11" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |1972||1||0 |- |1973||1||0 |- |1974||7||2 |- |1975||8||2 |- |1976||9||2 |- |1977||8||2 |- |1978||6||3 |- |1979||8||5 |- |1980||6||3 |- |1981||5||1 |- |1982||4||1 |- !colspan="2"|ჯამში||63||21 |} ==მსოფლიო ჩემპიონატზე== კევინ კიგანმა [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი|მსოფლიო ჩემპიონატების]] მხოლოდ ერთ შეხვედრაში მიიღო მონაწილეობა — [[მადრიდი|მადრიდში]], [[სანტიაგო ბერნაბეუ]]ზე [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანელებთან]] გამართულ [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982 წლის მსოფლიო ჩემპიონატის]] [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982#მეორე რაუნდი|მეორე რაუნდის]] B ჯგუფის დასკვნით მატჩში. აღსანიშნავია, რომ ამავე ჯგუფში გამართული წინა შეხვედრა [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელებმა]] [[გერმანიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|დასავლეთ გერმანიის ნაკრებთან]] ფრედ — 0–0 ითამაშეს, ხოლო თავის მხრივ, [[გერმანიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ბუნდესნაკრებმა]] [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანეთის ნაკრები]] დაამარცხა ანგარიშით — 2–1. ამდენად, არსებული სატურნირო მდგომარეობიდან გამომდინარე [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელები]] ნახევარფინალში მხოლოდ ორი ბურთის სხვაობით გამარჯვების შემთხვევაში გადიოდნენ. შეხვედრაში, რომელიც კიგანის სანაკრებო კარიერაში [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი|მსოფლიო ჩემპიონატზე]] გამართული პირველი და უკანასკნელი მატჩი აღმოჩნდა, მან მხოლოდ 26 წუთი დაჰყო მოედანზე. [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელთა]] მთავარმა მწვრთნელმა რონ გრინვუდმა იგი ნაკრების მეორე [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|ფორვარდის]] ტონი ვუდკოკის ნაცვლად მეორე ტაიმის მე-19 წუთზე შემოიყვანა. კიგანს, რომელიც, როგორც წესი, ყოველთვის დიდ გავლენას ახდენდა თამაშის მთელ მსვლელობაზე და მეტად სახიფათო იყო შეტევების, როგორც ორგანიზებისა და წარმართვის, ისე, განსაკუთრებით მის დამამთავრებელ ფაზებში, არცთუ დიდი დრო რჩებოდა, იმისთვის, რომ როგორმე გარდატეხა შეეტანა შექმნილ ვითარებაში. თუმცა, კიგანისა და მისი თანაგუნდელების მცდელობის მიუხედავად, მათ ვერ შეძლეს [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ესპანელთა]] დაცვითი ზღუდეების გარღვევა და მათი [[კაპიტანი (ფეხბურთი)|კაპიტნის]], ლეგენდარული ესპანელი მეკარის — ლუის არკონადას ({{lang-es|Luis Arconada}}) კარის აღება. შეხვედრა უგოლო ფრით — 0–0 დასრულდა. [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისელებმა]] ტურნირის შთამბეჭდავი დასაწყისის შემდეგ, [[ესპანეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|მასპინძლებთან]] ერთად ასე დაასრულეს [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|XII მსოფლიო ჩემპიონატზე]] გამოსვლა.<ref>[http://www.thesoccerworldcups.com/players/kevin_keegan.php Kevin Keegan in the World Cups]</ref> {| class="wikitable" |- ! {{Tooltip|^{ჩემპ.}|მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი}} !! {{Tooltip|^{მასპინძელი}|მსოფლიო ჩემპიონატის მასპინძელი ქვეყანა}} !! {{Tooltip|^№|საფეხბურთო მაისურის ნომერი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^{პოზიცია}|სათამაშო პოზიცია მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^შ|ჩატარებული შეხვედრების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^ბ|გატანილი ბურთების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^მ|მოგება}} !! {{Tooltip|^ფ|ფრე}} !! {{Tooltip|^წ|წაგება}} !! {{Tooltip|^{შედეგი}|ბრაზილიის ეროვნული გუნდის მიერ მიღწეული შედეგი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} |- | [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982]] || {{ESP}} || {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ბრაზილიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|7]] || [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] || 1 || 0 || 0 || 1 || 0 || [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982#მეორე რაუნდი|{{Tooltip|მეორე ეტაპი|მეორე ჯგუფური ეტაპი (B ჯგუფი)}}]] |} ==მიღწევები== ===საკლუბო=== ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] ; [[ინგლისის პრემიერლიგა|ინგლისის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი (3): 1972–73, 1975–76, 1976–77 * ვიცე-ჩემპიონი (2): 1973–74, 1974–75 ; [[ინგლისის ასოციაციის თასი|ინგლისის თასი]] * თასის მფლობელი: 1973–74 * ფინალისტი: 1976–77 ; [[ინგლისის საფეხბურთო სუპერთასი|ინგლისის სუპერთასი]] * თასის მფლობელი (2): 1974, 1976 ; {{დროშანიშანი|გერმანია}} [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] ; [[გერმანიის საფეხბურთო ბუნდესლიგა|გერმანიის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი: 1978–79 * ვიცე-ჩემპიონი: 1979–80 ; [[გერმანიის საფეხბურთო თასი|გერმანიის თასი]] * თასის მფლობელი: 1979 ==== საერთაშორისო ტურნირები ==== ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|ლივერპული]] ; [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასი]] * თასის მფლობელი: 1976–77 ; [[უეფა-ს ევროპა ლიგა|უეფა-ს თასი]] * თასის მფლობელი (2): 1972–73, 1975–76 ; {{დროშანიშანი|გერმანია}} [[ჰამბურგი (საფეხბურთო კლუბი)|ჰამბურგი]] ; [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ევროპის ჩემპიონთა თასი]] * ფინალისტი: 1980 ; [[უეფა-ს სუპერთასი|ევროპის სუპერთასი]] * ფინალისტი: 1977 === ინდივიდუალური === ; ევროპის წლის საუკეთესო ფეხბურთელი ; [[France Football]]-ის ვერსიით * [[ოქროს ბურთი]]ს მფლობელი: 1978, 1979<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy78.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1978]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy79.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1979]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20140813070526/http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/Ballon_Or_2011/bo_1978.php Ballon d'or 1978 (European Footballer of the Year award)]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20140813044857/http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/Ballon_Or_2011/bo_1979.php Ballon d'or 1979 (European Footballer of the Year award)]</ref> * ვერცხლის ბურთის მფლობელი: 1977<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy77.html European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1977]</ref> ; [[Onze d'Or]]-ის ვერსიით * [[Onze d'Or|ოქროს ბურთის]] მფლობელი: 1977, 1979<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1977)]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1979)]</ref> * [[Onze d'Or|ვერცხლის ბურთის]] მფლობელი: 1976, 1980<ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1976)]</ref><ref>[http://www.rsssf.com/miscellaneous/onze-awards.html "Onze Mondial" Awards (Onze d'Or 1980)]</ref> ; '''[[ფიფა|FIFA 100]]''' * [[ფიფა|ფიფა-ს ასეული (FIFA 100)]]: 2004<ref>[https://www.theguardian.com/football/2004/mar/04/newsstory.sport15 The FIFA 100]. ''theguardian.com''.</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533891.stm Pele's list of the greatest]. ''news.bbc.co.uk''.</ref><ref>[https://www.rsssf.org/miscellaneous/pele-125alive.html Pelé's Choice of 125 Living Players]. ''RSSSF''.</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533833.stm Fifa names greatest list]. ''news.bbc.co.uk''.</ref><ref>[http://www.bestfootballplayersever.com/fifa100.php FIFA 100 – list of the 125 greatest living footballers in 2004 created by Pelé]</ref> ; '''ინგლისური ფეხბურთის მუზეუმი:''' * დიდების დარბაზის წევრი: 2002<ref>[https://web.archive.org/web/20140425072024/http://www.nationalfootballmuseum.com/hall-of-fame/profiles/entry/kevin-keegan/ Kevin Keegan – English Football Hall of Fame in 2002]</ref><ref>[http://www.nationalfootballmuseum.com/halloffame/kevin-keegan/ Kevin Keegan – National Football Museum Hall Of Fame (2002)]</ref> ==ფაქტები== 2016 წლის 7 ნოემბერს ერთ-ერთი ყველაზე უფრო პოპულარული და მრავალტირაჟიანი ყოველკვირეული [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანული]] [[გაზეთი]]ს [[The Daily Telegraph]]-ის სპორტული რედაქციის ფეხბურთის განყოფილების უფროსისა და მთავარი კორესპონდენტის, ფეხბურთის ავტორიტეტული [[ექსპერტი]]ს, ჯეისონ ბარტის ({{lang-en|Jason Burt}}) ავტორობით გამოქვეყნდა სია, სადაც წარმოდგენილი იყო [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთის]] [[ფეხბურთი]]ს ისტორიაში ყველა დროის 20 საუკეთესო ფეხბურთელი. ამ სიაში კიგანი მე-16 ადგილს იკავებს — [[ჯორჯ ბესტი]]ს, [[ბობი ჩარლტონი]]ს, [[ბობი მური]]ს, ჯონ ჩარლზის, [[სტენლი მეთიუზი]]ს, [[კენი დალგლიში]]ს, ტომ ფინის, [[რაიან გიგზი]]ს, [[დენის ლოუ]]ს, ჯიმი გრივზის, [[გარეთ ბეილი]]ს, [[გორდონ ბენქსი]]ს, გრემ სუნესის, [[გარი ლინეკერი]]სა და [[სტივენ ჯერარდი]]ს შემდეგ.<ref>[http://www.telegraph.co.uk/football/2016/11/07/the-united-kingdoms-top-20-greatest-ever-footballers/ The United Kingdom's top 20 greatest ever footballers]</ref> რამდენიმე თვით ადრე, [[2016|იმავე წლის]] 20 აპრილს, ცნობილ საფეხბურთო ჟურნალში „FourFourTwo“ — ამავე გამოცემის სპორტული ჟურნალისტისა და საფეხბურთო მიმომხილველის, ნიკ მურის ({{lang-en|Nick Moore}}) მიერ გამოქვეყნდა [[ლივერპული (საფეხბურთო კლუბი)|„ლივერპულის“]] ყველა დროის 11 უდიდესი მოთამაშე, სადაც კევინ კიგანი წარმოდგენილია ისეთ ფეხბურთელებს შორის, როგორებიც არიან — რეი კლემენსი, გრემ სუნესი, ბილი ლიდელი, რონ იეითსი, [[ლუის ალბერტო სუარესი|ლუის სუარესი]], ჯონ ბარნსი, ალან ჰანსენი, იან რაში, [[სტივენ ჯერარდი]] და [[კენი დალგლიში]].<ref>[http://www.fourfourtwo.com/features/best-liverpool-players-11-greatest-all-time Best Liverpool players: the 11 greatest of all time]</ref> ინგლისური ფეხბურთის წინაშე თვალსაჩინო დამსახურებისათვის, მის განვითარებასა და პოპულარიზაციის საქმეში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილის, ასევე, სპორტული მიღწევების აღიარების ნიშნად 2002 წელს შეიყვანეს ინგლისური ფეხბურთის მუზეუმის დიდების დარბაზში ({{lang-en|National Football Museum Hall Of Fame}}).<ref>[https://web.archive.org/web/20200818134555/https://www.nationalfootballmuseum.com/explore-the-museum/hall-of-fame/about-the-hall-of-fame/ The National Football Museum Hall Of Fame]</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/961523.stm Kevin Keegan factfile] // ''news.bbc.co.uk''</ref> == ლიტერატურა == * {{Cite book|last=ფანჯიკიძე|first=გურამ|title=[[ფორცა, იტალია!]]|publisher=გამ-ბა საბჭ. საქართველო|year=1982|location=თბილისი|url=}} * {{Cite book|last=გოდუაძე|first=ლაშა|title=მსოფლიო თასის ისტორია (1930–2010)|publisher=გაზეთი „მსოფლიო სპორტი“|year=2010|location=თბილისი|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=700%3A%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98}} * {{Cite book|last=Squires|first=David|title=The Illustrated History of Football|publisher=Random House|year=2016|location=Sydney|url=http://books.google.ge/books?id=JFZtDQAAQBAJ&dq=The+Illustrated+History+of+Football,+his+first+book,+David+Squires&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjw9J_FqbvcAhXsCpoKHetLBeYQ6AEIKzAB}} {{ISBN|1780895585}} * {{Cite book|last=Holt|first=Nick|title=The Mammoth Book of the World Cup|publisher=Running Press Adult|year=2014|location=London|url=http://www.goodreads.com/book/show/18079896-the-mammoth-book-of-the-world-cup}} {{ISBN|0762452242}} * {{cite book|last=Witzig|first=Richard|title=The Global Art of Soccer|publisher=Cusiboy Publishing|year=2006|location=New Orleans, LA|url=http://books.google.com/books?id=H2T0ZD5S86QC&pg=PA418&lpg=PA418&dq=%22Soccer+Statistics+Foundation%22&source=web&ots=iDzCbuSw4-&sig=sSqw_DE3z3u-xaq2Do0aFKuzNz8&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=4&ct=result}} {{ISBN|0977668800}} == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons category|Kevin Keegan}} * [https://web.archive.org/web/20180526042615/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=174653/index.html კევინ კიგანი] — [[ფიფა]]ს ჩანაწერი ;Planet World Cup * [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი]] [http://www.planetworldcup.com/CUPS/1982/wc82index.html 1982] * [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის შემადგენლობა]] [http://www.planetworldcup.com/CUPS/1982/squad_eng82.html 1982] ;National Football Teams * [http://www.national-football-teams.com/player/3045/Kevin_Keegan.html პროფილი და სტატისტიკა] * [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის შემადგენლობა]] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1972/England.html 1972] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1973/England.html 1973] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1974/England.html 1974] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1975/England.html 1975] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1976/England.html 1976] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1977/England.html 1977] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1978/England.html 1978] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1979/England.html 1979] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1980/England.html 1980] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1981/England.html 1981] [http://www.national-football-teams.com/country/59/1982/England.html 1982] ; Soccerbase * [http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=4082 საკლუბო სტატისტიკა] * [http://www.soccerbase.com/managers/manager.sd?manager_id=888 სამწვრთნელო სტატისტიკა] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ოქროს ბურთის მფლობელები}} {{ევროპის წლის საუკეთესო ფეხბურთელი Onze Mondial-ის ვერსიით}} {{ფიფა 100}} {{DEFAULTSORT:კიგანი, კევინ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:დაბადებული 14 თებერვალი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გერმანიის ბუნდესლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ლივერპულის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ჰამბურგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საუთჰემპტონის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ნიუკასლ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ფიფას 100-ეული]] [[კატეგორია:1980 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1982 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ოქროს ბურთის მფლობელები]] [[კატეგორია:ინგლისური ფეხბურთის დიდების დარბაზის წევრები]] 4rb23pkb03758898gzf69ytxs9bx9xe 0 238237 4816687 4707247 2025-06-19T13:26:42Z 78.177.163.183 4816687 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი= ნიკოლას მადურო<br/>Nicolás Maduro | სურათი= Nicolás Maduro in 2023 (cropped).jpg | სურათის ზომა =220px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Nicolas Maduro Signature 2024.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1962|11|23}} | დაბადების ადგილი = [[კარაკასი]], {{დროშა|ვენესუელა}} | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = [[სილია ფლორესი]] | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[კათოლიციზმი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[მეხუთე რესპუბლიკის მოძრაობა]] {{small|(2007 წლამდე)}}<br>[[ვენესუელის ერთიანი სოციალისტური პარტია|ერთიანი სოციალისტური პარტია]] {{small|(2007–დღემდე)}} | ვებ-საიტი = | შენიშვნა = | რიგი = [[ვენესუელის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[19 აპრილი]], [[2013]]<br><small>მოვალეობის შემსრულებელი: [[5 მარტი]]&ndash; [[19 აპრილი]], [[2013]]</small> | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = [[ხორხე არეაზა]] | მონარქი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[უგო ჩავესი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = [[ვენესუელის ვიცე-პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[13 ოქტომბერი]], [[2012]] | თანამდებობა დატოვა2= [[5 მარტი]], [[2013]] | წინამორბედი2 = [[ელიას ჯაუა]] | მემკვიდრე2 = [[ხორხე არეაზა]] | პრეზიდენტი2 = [[უგო ჩავესი]] | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = [[ვენესუელის საგარეო საქმეთა მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა3 = [[9 აგვისტო]], [[2006]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[15 იანვარი]], [[2013]] | წინამორბედი3 = [[ალი როდრიგეს არაკე]] | მემკვიდრე3 = [[ელიას ჯაუა]] | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''ნიკოლას მადურო მოროსი''' ({{lang-es|Nicolás Maduro Moros}}; დ. [[23 ნოემბერი]] [[1962]], [[კარაკასი]]) — [[ვენესუელა|ვენესუელის]] სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე. ვენესულის მოქმედი [[ვენესულის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]. [[2006]]—[[2013]] წლებში ეკავა [[ვენესუელის საგარეო საქმეთა მინისტრი]] პოსტი<ref>[http://www.venezuela-oas.org/Notadeprensa09-8-06.html Nicolas Maduro Nuevo Ministro De Relaciones Exteriores<!-- სათაური დამატებულია ბოტის მიერ -->]</ref>. [[2012]] წლის ოქტომბერში გახდა ვენესუელის ვიცე-პრეზიდენტი, ამავდროულად შეინარჩუნა საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტი<ref>[http://www.elmundo.es/america/2012/10/11/venezuela/1349912461.html Hugo Chávez nombra vicepresidente del Gobierno al canciller Nicolás Maduro]{{ref-es}}</ref>. [[2013]] წლის [[5 მარტი]]დან [[14 აპრილი|14 აპრილამდე]], [[უგო ჩავესი]]ს სიკვდილის შემდეგ, დროებით ასრულებდა ვენესუელის პრეზიდენტის მოვალეობას<ref>{{Cite web |url=http://rian.com.ua/world_news/20130306/337054518.html |title=ვენესუელას პრეზიდენტის მოვალეობას, ახალ საპრეზიდენტო არჩევნებამდე ვიცე-პრეზიდენტი მადურო შეასრულებს |accessdate=2013-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130309034948/http://rian.com.ua/world_news/20130306/337054518.html |archivedate=2013-03-09 }}</ref>. ==ახალგაზრდული ასაკი და განათლება== ნიკოლას მადურო [[1962]] წელს [[კარაკასი|კარაკასში]], [[ვენესუელა]]ში დაიბადა. გაიზარდა როგორც კათოლიკე, მისი წინაპრები ებრაული წარმოშობის [[სეფარდები]] იყვნენ. სწავლობდა კარაკასის დასავლეთ ნაწილში, ელ-ვალეს უმაღლეს საჯარო სკოლაში. პოლიტიკას პირველად სწორედ საშუალო სკოლაში დაუკავშირდა, როცა სტუდენტური კავშირის წევრი გახდა. ==ადრეული პოლიტიკური კარიერა== სკოლის დამთავრების შემდეგ მრავალი წლის განმავლობაში, მადურო საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მძღოლად მუშაობდა. თავისი პოლიტიკური კარიერა მან [[1980]] წელს დაიწყო, როცა [[კარაკასის მეტროპოლიტენი]]ს მემანქანეთა პროფკავშირის არაოფიციალური წევრი გახდა. ის, ასევე [[ხოსე ვისენტე რანგელი]]ს [[1983]] წლის წარუმატებელი საპრეზიდენტო კამპანიის დროს მის პირად დაცვაში მუშაობდა. [[1990]]-იან წლებში, მადურომ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა [[მეხუთე რესპუბლიკის მოძრაობა|მეხუთე რესპუბლიკის მოძრაობის]] დაფუძნებაში. ეს პარტია [[1998]] წლის საპრეზიდენტო არჩევნებზე [[უგო ჩავესი|უგო ჩავესს]] უჭერდა მხარს. ===ეროვნული ასამბლეა=== მადურო მეხუთე რესპუბლიკის მოძრაობის მანდატით [[1998]] წელს [[ვენესუელის დეპუტატთა პალატა|ვენესუელის დეპუტატთა პალატის]], [[1999]] [[ვენესუელის ეროვნულ-დამფუძნებელი კრების]] და [[2000]] წელს [[ვენესუელის ეროვნული ასამბლეა|ვენესუელის ეროვნულ ასამბლეის]] წევრი იყო. [[2005]] წლიდან [[2006]] წლამდე ასამბლეამ მადურო სპიკერად აირჩია. ===საგარეო საქმეთა მინისტრი=== [[2006]] წლის [[9 აგვისტო]]ს ნიკოლას მადურო ვენესუელის საგარეო საქმეთა მინისტრად დაინიშნა. [[ირლანდიელები|ირლანდიელი]] [[ჟურნალისტი]]ს [[რორი კეროლი]]ს თქმით, მადურო არ ფლობს არცერთ უცხო ენას.<ref>Carroll, Rory (2013): ''Comandante: Inside Hugo Chávez's Venezuela''. "Chapter V". Canongate Books.</ref> საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტზე მოღვაწეობის განმავლობაში მადურო ატარებდა [[ლიბია|ლიბიის]] ლიდერ [[მუამარ კადაფი]]ს მხარდამჭერ პოლიტიკას.<ref name=cnn>{{cite news |last=Shoichet |first=Catherine E. |title=Venezuela: As Chavez Battles Cancer, Maduro Waits in the Wings |url=http://edition.cnn.com/2012/12/09/world/americas/venezuela-maduro/ |newspaper=CNN |date=9 December 2012}}</ref> ==ვენესუელის ვიცე-პრეზიდენტი== [[2012]] წლის [[13 ოქტომბერი|13 ოქტომბერს]], [[ვენესუელის საპრეზიდენტო არჩევნები (2012)|საპრეზიდენტო არჩევნებში]] გამარჯვებიდან რამდენიმე დღეში [[უგო ჩავესი|უგო ჩავესმა]] მადურო ვიცე-პრეზიდენტად დანიშნა. ორი თვის შემდეგ, [[2012]] წლის [[8 დეკემბერი|8 დეკემბერს]] ჩავესმა განაცხადა, რომ სიმსივნის სამკურნალოდ [[კუბა]]ში მიდიოდა და თავის მომხრეებს მოუწოდა, რომ, თუ მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა გართულდებოდა, ახალ საპრეზიდენტო არჩევნებზე მხარი მადუროსთვის დაეჭირათ. ჩავესი [[2013]] წლის [[5 მარტი|5 მარტს]] დაიღუპა. {{ციტატის დაწყება}} ჩემი მყარი შეხედულება ნათელია, როგორც სავსე მთვარე – შეუქცევადი, აბსოლუტური, საერთო — არის... რომ თქვენ პრეზიდენტად ირჩევთ ნიკოლას მადუროს. ამას მთელი გულით გთხოვთ. ის (მადურო) არის ახალგაზრდა ლიდერებიდან ერთ-ერთი, რომელსაც ძალუძს განაგრძოს ის, რაც მე არ შემიძლია. <small>უგო ჩავესი (დეკემბერი, 2012)</small><ref name=cnn/> {{ციტატის დასრულება}} ===პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი=== ჩავესის გარდაცვალების შემდეგ, პრეზიდენტის ძალაუფლება და პასუხისმგებლობა მადურომ აიღო. ნიკოლასმა ვიცე-პრეზიდენტად [[ხორხე არეაზა]] დანიშნა. [[ვენესუელის კონსტიტუცია|ვენესუელის კონსტიტუციის]] მიხედვით, არჩევნები პრეზიდენტის გარდაცვალებიდან 30 დღეში დაინიშნა.<ref>Shoichet, Catherine E.; Ford, Dana (5 March 2013). [http://www.cnn.com/2013/03/05/world/americas/venezuela-chavez-main/index.html?hpt=wo_c1 "Venezuelan President Hugo Chavez dies"]. ''CNN''.</ref><ref>{{cite news |title=Hugo Chavez's handpicked successor at helm in Venezuela, for time being |url=http://www.cbsnews.com/8301-202_162-57572743/hugo-chavezs-handpicked-successor-at-helm-in-venezuela-for-time-being |author=CBS/AP |date=6 March 2013 |newspaper=CBS News |access-date=24 აპრილი 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130507214202/http://www.cbsnews.com/8301-202_162-57572743/hugo-chavezs-handpicked-successor-at-helm-in-venezuela-for-time-being/ |archivedate=7 მაისი 2013 }}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20060406134952/http://www.analitica.com/bitblioteca/venezuela/constitucion_ingles.pdf "Constitution of the Bolivarian Republic of Venezuela"].</ref> მადურო საპრეზიდენტო არჩევნებზე სოციალისტური პარტიის ერთიანი კანდიდატი გახდა.<ref>[http://www.foxnews.com/world/2013/03/05/foreign-minister-vp-maduro-is-interim-president/ "Venezuela's foreign minister says VP Maduro is interim president"]. Fox News. 5 March 2013.</ref>ოპოზიციის ლიდერები კი ამტკიცებდნენ, რომ მადურო ქვეყნის კონსტიტუციის 229-ე, 231-ე და 233-ე მუხლებს არღვევდა.<ref>{{cite web |title=Constitución de la República de Venezuela |url=http://www.angelfire.com/va/derecho/go225-266.html |language=Spanish}}</ref> მადურომ მოკლე ცერემონიაზე, სადაც ის დროებითი პრეზიდენტი ოფიციალურად გახდა, მოკლე გამოსვლაში თქვა: {{ციტატის დაწყება}} თანამემამულენო, მე აქ არ ვარ პირადი ამბიციების, არც ამაოებათა და არც იმის გამო, რომ ჩემი გვარი მადურო, ქვეყნის [[ოლიგარქია|ოლიგარქიის]] ნაწილია. მე აქ არ ვარ, იმიტომ რომ წარმოვადგენ გარკვეულ ფინანსურ ჯგუფებს, ოლიგარქებს, ან ამერიკელ იმპერიალიზმს... მე, აქ არ ვარ მაფიის დაცვისთვის<ref>{{cite web |author=admin |url=http://noticias.pimpompapas.com/2013/03/maduro-convoca-a-elecciones-inmediatas/ |title=Maduro convoca a elecciones inmediatas – Pim pom papas noticias |publisher=Noticias.pimpompapas.com |date=8 March 2013 |accessdate=10 March 2013 |archiveurl=https://archive.today/20130411153332/http://noticias.pimpompapas.com/2013/03/maduro-convoca-a-elecciones-inmediatas/ |archivedate=11 აპრილი 2013 }}</ref><ref>{{cite web |author=VTV |url=http://www.vtv.gob.ve/articulos/2013/03/08/maduro-asumo-esta-banda-para-cumplir-el-juramento-de-continuar-la-revolucion-431.html |title=Presidente Maduro: Asumo está banda de Chávez para cumplir el juramento de continuar la Revolución (+Fotos+Video) — Venezolana de Televisión |language=Spanish |publisher=Vtv.gob.ve |date=8 March 2013 |accessdate=10 March 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160117181328/http://www.vtv.gob.ve/articulos/2013/03/08/maduro-asumo-esta-banda-para-cumplir-el-juramento-de-continuar-la-revolucion-431.html |archivedate=17 იანვარი 2016 }}</ref> {{ციტატის დასრულება}} ==ვენესუელის პრეზიდენტი== [[2013]] წლის [[14 აპრილი|14 აპრილს]] ვენესუელის საპრეზიდენტო არჩევნებში ნიკოლას მადურომ ოპოზიციის კანდიდატი [[ენრიკე კაპრილეს რადონსკი]] 1.5%-იანი უპირატესობით დაამარცხა. კაპრილესმა არ სცნო არჩევნების შედეგი და ხმათა დაუყონებლივ გადათვლა მოითხოვა. .<ref>{{cite news |url=http://www.cnn.com/2013/04/15/world/americas/venezuela-elections/index.html |last=Shoichet |first=Catherine |work=[[CNN]] |title=Chavez's Political Heir Declared Winner; Opponent Demands Recount |date=15 April 2013 |accessdate=15 April 2013}}</ref> საარჩევნო კომისიის მიერ საარჩევნო შედეგები სრული შემოწმების შემდეგ, [[19 აპრილი|19 აპრილს]] მადურომ ინაუგურაციაზე საპრეზიდენტო ფიცი დადო.<ref>Kroth, Olivia (18 April 2013). [http://english.pravda.ru/news/world/18-04-2013/124319-maduro_inauguration-0/ "Delegations from 15 countries to assist Maduro's inauguration in Venezuela"]. Pravda.ru. Retrieved 18 April 2013.</ref> ==პირადი ცხოვრება== მადურო დაქორწინებულია ადვოკატსა და პოლიტიკოს [[სილია ფლორესი|სილია ფლორესზე]]. [[2006]] წელს, როდესაც ნიკოლას მადურო საგარეო საქმეთა მინისტრად დაინიშნა, ფლორესმა ის ეროვნული ასამბლეის სპიკერის პოსტზე შეცვალა. სილია იყო ეროვნული ასამბლეის პირველი ქალი სპიკერი.<ref name=csm>{{cite news|title=Who is Nicolas Maduro, Possible Successor to Hugo Chávez?|url=http://www.csmonitor.com/World/Latest-News-Wires/2012/1209/Who-is-Nicolas-Maduro-possible-successor-to-Hugo-Chavez|accessdate=10 December 2012|newspaper=The Christian Science Monitor|date=9 December 2012|author1=Cawthorne, Andrew|author2=Naranjo, Mario}}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|Nicolás Maduro}} *[http://www.mre.gov.ve/ Ministerio del Poder Popular para Relaciones Exteriores] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19981207020811/http://www.mre.gov.ve/ |date=1998-12-07 }} (ვენესუელის საგარეო საქმეთა მინისტრი) {{es icon}} *[http://www.cidob.org/es/documentacion/biografias_lideres_politicos/america_del_sur/venezuela/nicolas_maduro_moros Biography by CIDOB] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150413062056/http://www.cidob.org/es/documentacion/biografias_lideres_politicos/america_del_sur/venezuela/nicolas_maduro_moros |date=2015-04-13 }} {{es icon}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ვენესუელის პრეზიდენტები}} {{მიუმხრობლობის მოძრაობის გენერალური მდივნები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მადურო, ნიკოლას}} [[კატეგორია:ვენესუელის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ვენესუელის საგარეო საქმეთა მინისტრები]] [[კატეგორია:ვენესუელის ვიცე-პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1962]] [[კატეგორია:ვენესუელელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 23 ნოემბერი]] 8yfmx1klx5dz4qkdb079968wf359tkm 0 254550 4816809 4254549 2025-06-19T22:37:02Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816809 wikitext text/x-wiki {{სამხედრო ხომალდი |სახელი = |ორიგინალი სახელი =USS Mount Whitney |სურათი = USS Mount Whitney;10012001.jpg |წარწერა = |გემის ტიპი = ბლუ-რიჯის კლასის საკომანდო ხომალდი |დროშა ={{დროშა|აშშ}} |დევიზი = |მეტსახელი = |პორტი = |ორგანიზაცია =[[ამერიკის შეერთებული შტატების სამხედრო-საზღვაო ძალები]] |მწარმოებელი = [[Newport News Shipbuilding & Drydock Company]] |მშენებლობა დაიწყო =[[8 იანვარი]], [[1969]] |ჩაეშვა =[[8 იანვარი]], [[1970]] |ექსპლუატაციაში = - დღემდე |მოხსნილი = |სტატუსი = |წყალწვა = 18400 ტ |სიგრძე =189 მ |სიგანე =33 მ |სიმაღლე = |დაძირვა =906,78 სმ |შეჯავშნა = |ძრავები = |ხრახნები = |სიმძლავრე = |სიჩქარე =23 კვანძი (43 კმ/სთ) |ცურვის ავტონომიურობა= |ეკიპაჟი =930 |არტილერია = ორი 25 მმ-იანი M242 ზარბაზანი; ოთხი 50 კალ. თოფი-მექანიზმი |ტორპედო-ნაღმური შეიარაღება= |სარაკეტო შეიარაღება = Mark 36 SRBOC რაკეტები |საზენიტო შეიარაღება = ერთი ვერტმფრენი — [[Sikorsky SH-60 Sea Hawk]]; ორი Phalanx CIWS |ავიაცია = }} '''USS Mount Whitney (LCC/JCC 20)''' — [[აშშ-ის სამხედრო-საზღვაო ძალები|აშშ-ის ფლოტის]] ამფიბიური კლასის სამხედრო გემი; მეექვსე ფლოტის საფლანგო ხომალდი. ამავე დროს ის ნატოს ქვედანაყოფ ''Joint Command Lisbon''-ისა და [[ნატო (ორგანიზაცია)|ნატოს]] სარდლობის განკარგულებებს ასრულებს. წარსულში, ოთხი წლის მანძილზე იგი მსახურობდა როგორც COMSTRIKFLTLANT მეორე ფლოტში. 1969 წლის 1 იანვარს კლასიფიცირდა როგორც LCC-20, 8 იანვარს კი გადასაწყობად გადაეცა ვირჯინიის გემთმშენებელ Newport News Shipbuilding-ს. ==ეტიმოლოგია== გემს სახელი ეწოდა კალიფორნიაში მდებარე [[სიერა-ნევადა (აშშ)|სიერა-ნევადის]] მასივის [[უიტნის მთა|უიტნის მთისგან]]. უიტნის მთა [[აშშ]]-ის ერთ-ერთი უმაღლესი მწვერვალია და მისი სიმაღლე [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 4 421 მეტრს შეადგენს.<ref>"NGS data sheet. U.S. National Geodetic Survey. http://www.ngs.noaa.gov/cgi-bin/ds_mark.prl?PidBox=GT1811. Retrieved 2011-02-28"</ref> ==შესაძლებლობები== [[ფაილი:USS Mount Whitney LCC-20 Crest.png|200px|მინიატიურა|მარცხნივ|ხომალდის ემბლემა]] კონტროლის, კომუნიკაციების, კომპიუტერების, სადაზვერვო მოწყობილობების (C4I) თვალსაზრისით, Mount Whitney ერთ-ერთი საუკეთესო გემია. გემს შეუძლია გადასცეს და მიიღოს საიდუმლო ინფორმაციების დიდი მოცულობა დედამიწის ნებისმიერი წერტილიდან, რისთვისაც იყენებს HF, UHF, VHF და SHF (სატელიტური კომუნიკაციები) საკომუნიკაციო არხებს. 2008 წლის აგვისტოში, [[რუსეთ-საქართველოს ომი (2008)|რუსეთ-საქართველოს ომი]]ს დროს Mount Whitney ჰუმანიტარული მისიით [[შავი ზღვა|შავ ზღვაში]] გაიგზავნა, რის შემდეგაც ის [[ნატო (ორგანიზაცია)|ნატოს]] პირველი გემი გახდა, რომელის [[საქართველო]]ში, [[ფოთის პორტი|ფოთის პორტში]] შევიდა. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commons|Category:USS Mount Whitney (LCC-20)}} * [http://www.mtwhitney.navy.mil USS ''Mount Whitney'' official Site] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150716024841/http://www.mtwhitney.navy.mil/ |date=2015-07-16 }} * [http://www.navsource.org/archives/10/01/0120.htm Photos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191112181137/http://www.navsource.org/archives/10/01/0120.htm |date=2019-11-12 }} * [http://navysite.de/ships/lcc20.htm navysite.de: USS ''Mount Whitney''] * USS ''Mount Whitney'' (LCC-20) command histories – [[Naval History & Heritage Command]] <div class="horizontal"> <ul> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1971.pdf 1971] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202520/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1971.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1972.pdf 1972] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202527/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1972.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1973.pdf 1973] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202538/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1973.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1974.pdf 1974] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202550/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1974.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1975.pdf 1975] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202603/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1975.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1976.pdf 1976] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202612/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1976.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1977.pdf 1977] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202627/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1977.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1978.pdf 1978] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202836/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1978.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1979.pdf 1979] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202846/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1979.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1980.pdf 1980] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202855/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1980.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1981.pdf 1981] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202902/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1981.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1982.pdf 1982] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202914/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1982.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1983.pdf 1984] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104202929/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1983.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1984.pdf 1984] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203012/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1984.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1985.pdf 1985] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203021/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1985.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1986.pdf 1986] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203032/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1986.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1987.pdf 1987] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203041/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1987.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1988.pdf 1988] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203052/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1988.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1989.pdf 1989] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203242/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1989.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1990.pdf 1990] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203250/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1990.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1991.pdf 1991] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203258/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1991.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1992.pdf 1992] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203312/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1992.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1993.pdf 1993] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203420/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1993.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1994.pdf 1994] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203428/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1994.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1995.pdf 1995] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203440/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1995.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1996.pdf 1996] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203521/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1996.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1997.pdf 1997] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203533/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1997.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1998.pdf 1998] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203546/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1998.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1999.pdf 1999] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203555/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/1999.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2000.pdf 2000] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203600/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2000.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2001.pdf 2001] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203608/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2001.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2002.pdf 2002] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203618/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2002.pdf |date=2012-11-04 }}</li> <li>[http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2004.pdf 2004] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121104203633/http://www.history.navy.mil/shiphist/m/lcc-20/2004.pdf |date=2012-11-04 }}</li> </ul> </div> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აშშ-ის სამხედრო საზღვაო ძალები]] [[კატეგორია:აშშ-ის სამხედრო გემები]] 9ipd4tysgn4899l8g8xg1plpq13tuy5 0 257180 4816996 4680335 2025-06-20T10:34:43Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 3 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816996 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |მოთამაშის სახელი = ანდრო ზაზროევი |სურათი = ანდრეი ზაზროევი.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ანდრო ივანეს ძე ზაზროევი<ref>[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/234805/1/Lelo_1987_N55.pdf ნეკროლოგი] // „ლელო“, 19 მარტი, 1987, № 55 (9466), გვ. 4.</ref> |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1925|10|21}} |დაბადების ადგილი = [[თბილისი|ტფილისი]],<br/>[[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]],<br/>[[ამიერკავკასიის სოციალისტური ფედერაციული საბჭოთა რესპუბლიკა|ამიერკავკასიის სფსრ]],<br/>[[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]] |გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1987|3|16|1925|10|21}} |გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]],<br/>[[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]],<br/>[[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]] |სიმაღლე = 174 [[სანტიმეტრი|სმ]] |პოზიცია = [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = |წელი1 = 1946 |წელი2 = 1947–1948 |წელი3 = 1948–1951 |წელი4 = 1952–1955 |წელი5 = 1956–1957 |კლუბი1 = {{Tooltip|კრილია|„კრილია სოვეტოვი“ მოლოტოვი — ამჟამინდელი „ზვეზდა“ პერმი. კლუბი სხვადასხვა წლებში სხვადასხვა სახელწოდებით ასპარეზობდა — 1932–1951 — «Крылья Советов», 1952–1957 — команда г. Молотова, 1958–1997, 2018–н.в — «Звезда».}} |კლუბი2 = [[დინამო სოხუმი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო ს.]] |კლუბი3 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბ.]] |კლუბი4 = [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კ.]] |კლუბი5 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბ.]] |მატჩი1 = 20 |მატჩი2 = |მატჩი3 = 66 |მატჩი4 = 72 |მატჩი5 = 17 |გოლი1 = 9 |გოლი2 = |გოლი3 = 31 |გოლი4 = 28 |გოლი5 = 5 |სულ მატჩი = |სულ გოლი = |ეროვნული წელი1 = |ეროვნული ნაკრები1 = |ეროვნული მატჩი1 = |ეროვნული გოლი1 = |გაწვრთნის წელი1 = 1958 |გაწვრთნის წელი2 = 1959 |გაწვრთნის წელი3 = 1964–1966 |გაწვრთნის წელი4 = 1967 |გაწვრთნის წელი5 = 1967 |გაწვრთნის წელი6 = 1968–1970 |გაწვრთნის წელი7 = 1971–1972 |გაწვრთნის წელი8 = 1972 |გაწვრთნის წელი9 = 1976 |გაწვრთნის წელი10 = 1977 |გაწვრთნის წელი11 = 1980–1981 |გაწვრთნილი კლუბი1 = {{Tooltip|ბურევესტნიკი|ბურევესტნიკი თბილისი}} {{Tooltip|(თ.)|მთავარი მწვრთნელის თანაშემწე}} |გაწვრთნილი კლუბი2 = [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] {{Tooltip|(თ.)|მთავარი მწვრთნელის თანაშემწე}} |გაწვრთნილი კლუბი3 = {{Tooltip|ენერგეტიკი დუშანბე|„ენერგეტიკი“ დუშანბე — ამჟამინდელი „ცსკა-პამირი“ დუშანბე. კლუბი სხვადასხვა წლებში სხვადასხვა სახელწოდებით ასპარეზობდა — 1950 — «Большевик» Сталинабад, 1956 — «Колхозчи» Сталинабад, 1957 — «Урожай» Сталинабад, 1958–1959 — «Хосилот» Сталинабад, 1960–1961 — «Энергетик» Сталинабад, 1962–1969 — «Энергетик» Душанбе, 1970–1997 — «Памир» Душанбе, 1997–1998 — «СКА ПВО Памир» Душанбе, 1999–2006 — «СКА-Памир» Душанбе, 2007–н.в — «ЦСКА-Памир» Душанбе.}} |გაწვრთნილი კლუბი4 = [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ორჯონიკიძე]] {{Tooltip|დ.|გუნდის უფროსი/დირექტორი}} |გაწვრთნილი კლუბი5 = [[მეშახტე ტყიბული (საფეხბურთო კლუბი)|მეშახტე ტყიბული]] |გაწვრთნილი კლუბი6 = [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ორჯონიკიძე]] |გაწვრთნილი კლუბი7 = [[დილა გორი (საფეხბურთო კლუბი)|დილა გორი]] |გაწვრთნილი კლუბი8 = [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ორჯონიკიძე]] |გაწვრთნილი კლუბი9 = [[რუსთავი (საფეხბურთო კლუბი)|მეტალურგი რუსთავი]] |გაწვრთნილი კლუბი10 = [[სპარტაკი თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი თბილისი]] |გაწვრთნილი კლუბი11 = [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ორჯონიკიძე]] |მედლის თარგები = }} '''ანდრო ზაზროევი (ზაზროშვილი)''' (დ. [[21 ოქტომბერი]], [[1925]], [[თბილისი|ტფილისი]], [[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]] — გ. [[16 მარტი]], [[1987]], [[თბილისი]], [[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]]) — [[ქართველები|ქართველი]] და [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა]] [[ფეხბურთი|ფეხბურთელი]] და მწვრთნელი, [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]].<ref>[https://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html Первенство СССР по футболу 1950. Справочник-календарь]</ref><ref>[https://archive.today/20191216124832/https://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html Всё о футболе]. - М.: 1972. — გვ. 301.</ref> სხვადასხვა დროს იცავდა [[პერმი|მოლოტოვის]] „კრილია სოვეტოვის“, [[დინამო სოხუმი (საფეხბურთო კლუბი)|სოხუმის „დინამოს“]], [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოსა“]] და [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის „დინამოს“]] ღირსებას. [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი]] ([[1955]]). [[რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა|რუსეთის სფსრ-ს]] დამსახურებული მწვრთნელი ([[1969]]). [[1966]] წელს დაამთავრა [[ხოჯენდი|ლენინაბადის]] სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტექნოლოგიური ფაკულტეტი.<ref>[http://dynamo.kiev.ua/blog/120345-legendarnyie-kapitanyi-dinamo-kiev-na-kubkovoj-vershine Легендарные капитаны "Динамо" Киев. На кубковой вершине]</ref><ref>[http://www.fcdynamo.kiev.ua/ru/allnews/news/dinamo_90_andriy_zazroev_persha_zirka_z_gruzii/ «Динамо» - 90! Андрей Зазроев: первая «звезда» из Грузии]</ref> == კარიერა == === საკლუბო კარიერა === ფეხბურთის თამაში დაიწყო ადრეულ ასაკში. თამაშობდა [[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს]] ახალგაზრდულ გუნდში, შემდეგ [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|თბილისის „დინამოს“]] ოსტატთა გუნდში. [[1952]]–[[1955]] წლებში [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის „დინამოში“]] გამოდიოდა. იყო [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების]] მეორე გუნდის კაპიტანი. დასახელდა საბჭოთა კავშირის საუკეთესო თავდამსხმელად. ფიზიკურად ყოველთვის მაღალ დონეზე მომზადებული, გამოირჩეოდა სანიმუშო გამძლეობით, მაღალი სასტარტო სისწრაფით, შეტევების როგორც ორგანიზების, ასევე, დაგვირგვინების უნარით, შესანიშნავი ტაქტიკური აზროვნებითა და საგოლე ალღოთი.<ref>[http://www.fcdinamo.ge/ge/news?n=101856 17 სექტემბერი თბილისის „დინამოს“ ისტორიაში]. 1949 წლის 17 სექტემბერს [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|ლურჯ-თეთრებმა]] [[დონეცკი|სტალინოს]] [[შახტარი დონეცკი (საფეხბურთო კლუბი)|„შახტიორი“]] მიიღეს და დიდი ანგარიშით — 5–0 დაჯაბნეს მეტოქე. ანდრო ზაზროევმა და რევაზ მახარაძემ დუბლი გაიფორმეს, ერთი გოლიც [[ავთანდილ ღოღობერიძე|ბასა ღოღობერიძემ]] გაიტანა. 15.09.2017.</ref><ref>[http://www.fcdinamo.ge/ge/news?n=3908 3 ოქტომბერი თბილისის „დინამოს“ ისტორიაში]. 1949 წლის 17 სექტემბერს [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|„დინამომ“]] [[არარატი ერევანი (საფეხბურთო კლუბი)|ერევანი]] 2–1 დაამარცხა. გოლები ანდრო ზაზროევმა და [[ავთანდილ ღოღობერიძე|ბასა ღოღობერიძემ]] გაიტანეს. 30.09.2015.</ref> მისი თანაკლუბელების მოსაზრებით ანდრო ზაზროევს საკმაოდ ძნელ პირობებში ერგო თბილისის „დინამოს“ მაისური. სწორედ იმ დროს სარბიელი დატოვა ქართული ფეხბურთის აღიარებულმა ლიდერმა [[ბორის პაიჭაძე]]მ. ცენტრალური ფორვარდის როლი ანდრო ზაზროევს მიაკუთვნეს. სულ ანდრო ზაზროევმა 83-ჯერ ითამაშა თბილისის „დინამოში“ და მეტოქეთა კარში 36 ბურთი გაიტანა.<ref name="Lelo_1987_N56" /> === სამწვრთნელო კარიერა === სათამაშო კარიერის დასრულების შემდეგ სამწვრთნელო საქმიანობა განაგრძო. მუშაობდა მწვრთნელად როგორც საქართველოში, ისე რესპუბლიკის ფარგლებს გარეთაც. მის სახელს უკავშირდება საფეხბურთო კლუბ თბილისის „ბურევესტნიკის“ შექმნა,<ref>[http://footballfacts.ru/clubs/120525-burevestnik-tbilisi «Буревестник», г. Тбилиси (не существует)]. Персонал: Зазроев (Зазрошвили) Андрей Иванович, Тренер; Панюков Виктор Порфирьевич, Главный тренер. // footballfacts.ru.</ref> რომლის ღირსებასაც მისი ხელმძღვანელობით რამდენიმე მომავალი ოსტატი იცავდა. შემდეგ მწვრთნელად მუშაობდა თბილისის „დინამოში“, „სპარტაკში“, გურჯაანის „ალაზანში“, 35-ე სკოლაში, ამზადებდა დუშანბეს „პამირს“, რუსთავის „მეტალურგსა“ და [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|ორჯონიკიძის „სპარტაკს“]], რომლის მთავარი მწვრთნელი იყო [[1968]] წლიდან 5 სეზონის განმავლობაში (შესვენებებიანად). სწორედ მისი თავკაცობით [[1969]] წელს გუნდმა დაიკავა პირველი ადგილი სსრ კავშირის ჩემპიონატის მეორე ჯგუფში და გადავიდა უმაღლეს ლიგაში.<ref name="Lelo_1987_N56" /> შემდეგ, გარკვეული პერიოდი ხელმძღვანელობდა საქართველოს სპორტკომიტეტის ფეხბურთის სამმართველოს. სიცოცხლის ბოლო წლებში თბილისის დიმიტროვის სახელობის საავიაციო ქარხნის ბავშვთა და მოზარდთა საფეხბურთო სკოლაში მუშაობდა.<ref name="Lelo_1987_N56" /> == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|საქართველოს სსრ}} [[დინამო თბილისი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო თბილისი]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი]] * ვიცე-ჩემპიონი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1951|1951]] * ბრინჯაოს პრიზიორი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1950|1950]] ; {{დროშანიშანი|უკრაინის სსრ}} [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კიევი]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი]] * ვიცე-ჩემპიონი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1952|1952]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|საბჭოთა კავშირის თასი]] * თასის მფლობელი: 1954 === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|საქართველოს სსრ}} საქართველოს სსრ ნაკრები ; {{Tooltip|სსრ კავშირის სპარტაკიადა|სსრ კავშირის ხალხთა სპარტაკიადის საფეხბურთო ტურნირი}} * ვიცე-ჩემპიონი: 1956 === ინდივიდუალური === * [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატის საუკეთესო ბომბარდირი]]: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1952|1952]] * საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი: 1955 {{სსრკ სპორტის დამსახურებული ოსტატი|14.02.1955}} № 989 ; {{Tooltip|33 საუკეთესო|საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში დასახელებულია შემდეგ ნომრად:}} * №1: 1952 * №2: 1954 === სამწვრთნელო === ; {{დროშანიშანი|რსფსრ}} [[ალანია ვლადიკავკაზი (საფეხბურთო კლუბი)|სპარტაკი ორჯონიკიძე]] ; {{Tooltip|სსრ კავშირის პირველი ლიგა|საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის პირველი ლიგა}} * ჩემპიონი: 1969 == ფაქტები == ორჯერ იყო დასახელებული საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიაში.<ref>{{cite web |url = http://ru.unionpedia.org/Список_33_лучших_футболистов_сезона_в_СССР |title = 33 лучших футболистов сезона в СССР }}</ref><ref>{{cite web |url = http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/685003 |title = საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სია }}</ref><ref group="კომ.">საბჭოთა კავშირის წლის 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სიის შედგენა ხდებოდა [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი]]ს სეზონის შედეგების მიხედვით 1926 წლიდან არარეგულარულად, ხოლო 1948 წლიდან — ყოველწლიურად (1954 წლის გარდა).</ref> [[1948]] წლის 2 მაისს საკავშირო პირველობის ფარგლებში თბილისის „დინამოს“ რიგებში ჩატარებულ პირველივე შეხვედრაში ვილნიუსის „სპარტაკის“ წინააღმდეგ მატჩის მეორე წუთზე გაიტანა თავისი პირველი ბურთი. დინამოელებმა ეს შეხვედრა 5–1 მოიგეს, თუმცა ვილნიუსის „სპარტაკი“ მოგვიანებით გათამაშებიდან მოიხსნა და შესაბამისად ამ შეხვედრის შედეგი ანულირებულ იქნა.<ref>[https://web.archive.org/web/20210613204423/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/chempionat-sssr/chempionat-sssr-1948-goda/1948-dinamo-tbilisi-spartak-vilnyus-51-31/ «Динамо» Тбилиси 5–1 «Спартак» Вильнюс]</ref><ref>[https://footballfacts.ru/match/8049-dinamotbilisispartakvilnyus51 «Динамо» Тбилиси 5–1 «Спартак» Вильнюс]</ref> [[1948]] წლის 6 მაისს საკავშირო პირველობის ფარგლებში თბილისის „დინამოს“ რიგებში ჩატარებულ მეორე შეხვედრაში [[დინამო მინსკი (საფეხბურთო კლუბი)|მინსკის „დინამოს“]] წინააღმდეგ მატჩის მე-15 წუთზე<ref group="კომ.">სხვა წყაროებით მატჩის მე-17 წუთზე. ციტატა: „...მე-17 წუთზე [[გაიოზ ჯეჯელავა]]მ დროზე მიუსწრო პირის ხაზისაკენ მიმავალ ბურთს და ჩააწოდა მინსკის „დინამოს“ კართან. ბურთს მიუსწრო თავდამსხმელმა ზაზროშვილმა და ანგარიში გახსნა.“ // იხ. [[კომუნისტი (გაზეთი)|„კომუნისტი“]], 7 მაისი, 1948, № 90 (8134), გვ. 4.</ref> გაიტანა თავისი მეორე ბურთი. დინამოელებმა ეს შეხვედრა 2–0 მოიგეს. მეორე ბურთი აროშიძემ გაიტანა. ვილნიუსის „სპარტაკთან“ ჩატარებული წინა მატჩის ანულირების გამო, სწორედ ამ შეხვედრაში გატანილი ბურთი ითვლება ოფიციალური სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით ანდრო ზაზროევის მიერ გატანილ პირველ ბურთად თბილისის დინამოელთა შემადგენლობაში.<ref>[https://web.archive.org/web/20210419204916/http://www.dinamo-tbilisi.ru/statistika/chempionat-sssr/chempionat-sssr-1948-goda/1948-dinamo-tbilisi-dinamo-minsk-20-20/ «Динамо» Тбилиси 2–0 «Динамо» Минск]. dinamo-tbilisi.ru</ref><ref>[https://footballfacts.ru/match/8059-dinamotbilisidinamominsk20 «Динамо» Тбилиси 2–0 «Динамо» Минск]. footballfacts.ru</ref><ref name="Lelo_1987_N56">[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/234810/1/Lelo_1987_N56.pdf ანდრო ზაზროევი] // „ლელო“, 21 მარტი, 1987, № 56 (9467), გვ. 4.</ref><ref>''გოგოლაშვილი, ა.'' [https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/357552/1/Komunisti_1948_N90.pdf ფეხბურთი. სსრ კავშირის პირველობაზე] // [[კომუნისტი (გაზეთი)|„კომუნისტი“]], 7 მაისი, 1948, № 90 (8134), გვ. 4.</ref><ref group="კომ.">ციტატა: „...Тбилисцы имели преимущество в течение всей игры. На 15-й минуте центр нападения Зазрошвили, используя точную передачу Г. Джеджелава, открыл счет. Второй гол был забит Арошидзе. Блестяще защищал ворота тбилисцев молодой Владимир Маргания.“ // იხ. «Советский спорт» (Москва) от 8 мая 1948 года.</ref><ref group="კომ.">ციტატა: „...На 15-й минуте Гайоз Джеджелава удачно передал мяч Зазрошвили, и тот быстрым ударом забил первый гол в ворота противника. Через несколько минут Арошидзе сильным и точным ударом забил еще один мяч.“ // იხ. «Заря Востока» (Тбилиси) от 8 мая 1948 года.</ref><ref group="კომ.">ციტატა: „...На 15-й минуте Г. Джеджелава напряг все свои силы, подоспел к катившемуся в аут мячу, и подал его с лицевой линии. Вряд ли кто-нибудь из форвардов Тбилиси пошел бы догонять этот уходящий мяч... Подача была неожиданная, минчане растерялись, и налетевший Зазрошвили в единоборстве с вратарем занес мяч в сетку.“ // იხ. «Молодой сталинец» (Тбилиси) от 8 мая 1948 года.</ref> [[1956]] წლის პირველ სექტემბერს საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულებით საქართველოს სს რესპუბლიკაში ფიზიკური კულტურისა და სპორტის განვითარების საქმეში აქტიური მონაწილეობისა და 1956 წლის სსრ კავშირის ხალხთა სპარტაკიადაზე მაღალი სპორტული მიღწევებისათვის ანდრია ივანეს ძე ზაზროშვილი დაჯილდოვდა საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საპატიო სიგელით.<ref name="Lelo_1956_N73">{{სტატია |სათაური = ბრძანებულება საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმისა საქართველოს სსრ სპორტსმენების საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საპატიო სიგელით დაჯილდოების შესახებ |ბმული = https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/218644/1/Lelo_1956_N73.pdf |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 5 სექტემბერი, 1956 |ნომერი = 73 (983) |გვერდები = 1 }}</ref><ref name="ლელო-1956-73(983)">{{სტატია |სათაური = საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულება |ბმული = https://archive.today/20220218174623/https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgOsE-DsslzI0GHQ9k4jyXSaDBubUKo7jSTsDHkJz-1uGZiJzQUpjFSgWXyY2mIBjH4EJiadD8yknnAV5QONbQJdChW8lggpE_D5o8RwaZo9_BzDZINK5iEvAVDG2N9XrUnynZ8fi5EswsjtybYpQbv5L-zAPP27Gvw9hW73NvAk2djgd8k8uGMWhcstg=s1252 |გამოცემა = [[ლელო (გაზეთი)|„ლელო“]] |წელი = 5 სექტემბერი, 1956 |ნომერი = 73 (983) |გვერდები = 1 }}</ref> ანდრო ზაზროევის ანგარიშზეა 6 ჰეთ-თრიქი, აქედან სამი თბილისის (02.06.1948, 08.08.1948, 13.09.1949) და სამიც — კიევის (16.07.1952, 16.09.1954, 30.08.1955) დინამოელთა შემადგენლობაში.<ref>[https://footballfacts.ru/person/games/23166-zazroevzazroshviliandreyivanovich Зазроев (Зазрошвили) Андрей Иванович. Игры]</ref> == ბიბლიოგრაფია == {{Refbegin}} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |ნაწილი = |სათაური = თბილისის „დინამო“ ციფრებში, 1936–1989 |ორიგინალი = |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000001/ |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = თბ. |გამომცემლობა = სტამბა–96 |წელი = 1999 |ტომი = |გვერდები = |გვერდნი = 33 |isbn = |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |სათაური = თბილისის „დინამო“ : ციფრები, ფაქტები, კომენტარები, 1936–1989 |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000001/ |ადგილი = თბ. |წელი = 2002 |გვერდები = |გვერდნი = 41 |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{წიგნი |ავტორი = თედორაძე, ზურაბ |სათაური = საკლუბო გუნდების შედეგები სსრ კავშირის ჩემპიონატებში : უმაღლესი ლიგა, 1936–1991 |ბმული = http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00000001/ |ადგილი = თბ. |წელი = 2001 |გვერდნი = 52 |ref = თედორაძე, ზ. }} * {{Cite book|last=ბერიშვილი|first=ელგუჯა|title=ქართული სპორტის ოქროს წიგნი|publisher=პალიტრა L|year=2013|location=თბ.|url=https://archive.today/20191216133630/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1+%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98}} * {{Cite book|last=ტორაძე|first=გულბათ|title=ქართული ფეხბურთი ჩემს ცნობიერებაში|publisher=ფავორიტი პრინტი|year=2013|location=თბ.|url=https://archive.today/20210603193553/https://evergreen.tsu.ge/eg/opac/record/196724}} * {{Cite book|last=ტორაძე|first=გულბათ|title=ქართული ფეხბურთი : მოთამაშეები, გუნდები, წარსულის ფურცლები|publisher=|year=1997|location=თბ.|url=https://archive.today/20190817200706/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94,+%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98+:+%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98,+%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98,+%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98}} * {{Cite book|last=ტორაძე|first=გულბათ|title=ქართული ფეხბურთის დიდოსტატები|publisher=საბჭ. საქართველო|year=1987|location=თბ.|url=https://archive.today/20191225052929/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94,+%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=ღოღობერიძე|first=ავთანდილ|title=ბურთით ცხრა მთას იქით|publisher=საქ. ჟურნალისტთა კავშირი|year=1963|location=თბ.|url=https://archive.today/20191216135158/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%97+%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%90+%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A1+%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%97}} * {{Cite book|last=პაიჭაძე|first=ბორის|title=ბრძოლა ოქროს ქალღმერთისათვის|publisher=ნაკადული|year=1960|location=თბ.|url=https://archive.today/20191216134409/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90+%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1}} * {{Cite book|last=ანთაძე|first=გიორგი|title=ფეხბურთელის მოგონებანი|publisher=საბჭ. საქართველო|year=1958|location=თბილისი|url=https://archive.today/20191225054010/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94,+%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=Гранаткин|first=В.А.|last2=Ильин|first2=С.В.|title=Первенство СССР по футболу 1950. Справочник-календарь|publisher="Физкультура и спорт"|year=1950|location=М.|url=http://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210418110218/https://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-pervenstvo-sssr-po-futbolu-1950-spravochnik-kalendar_1483ca3f59d.html |date=2021-04-18 }} * {{Cite book|last=Гранаткин|first=В.А.|last2=Ильин|first2=С.В.|title=Справочник по футболу. Первенство СССР 1950 г. (II круг)|publisher="Физкультура и спорт"|year=1950|location=М.|url=http://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-spravochnik-po-futbolu-pervenstvo-sssr-1950-g-ii-krug_7f0f409dc3d.html}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210418111303/https://www.studmed.ru/granatkin-va-ilin-sv-sost-spravochnik-po-futbolu-pervenstvo-sssr-1950-g-ii-krug_7f0f409dc3d.html |date=2021-04-18 }} * {{Cite book|last=Соскин|first=Александр|title=Всё о футболе|publisher="Физкультура и спорт"|year=1972|location=М.|url=http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190114153448/http://www.studmed.ru/soskin-am-sost-vse-o-futbole-strany-kluby-turniry-futbolisty-trenery-sudi_c4440939b4a.html |date=2019-01-14 }} {{Refend}} == რესურსები ინტერნეტში == {{Refbegin}} {{nplg ბიოგრაფია|00014243}}{{nplg სპორტსმენი|00001035}} * [https://fcdinamo.ge/ge/club/strikers?i=308 თბილისის „დინამოს“ ოფიციალური საიტი] * [http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=14&t=20830 უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი] * [http://dspace.nplg.gov.ge/simple-search?location=%2F&query=ზაზროევი ციფრული ფოტომატიანე „ივერიელი“] * [http://footballfacts.ru/players/106236 FootballFacts.ru] · [https://web.archive.org/web/20220118213037/http://www.dinamo-tbilisi.ru/personalii/igroki/igroki-na-z/zazroshvili-zazroev-andrej-ivanovich/ Dinamo-Tbilisi.ru] · [http://dynamo.kiev.ua/blog/120345-legendarnyie-kapitanyi-dinamo-kiev-na-kubkovoj-vershine Dynamo.Kiev.ua] * [http://fcdinamo.ge/ge/club/strikers FCDinamo.ge] · [http://www.fcdynamo.kiev.ua/ru/allnews/news/dinamo_90_andriy_zazroev_persha_zirka_z_gruzii/ FCDynamo.Kiev.ua] {{refend}} ==კომენტარები== {{Reflist|group=კომ.}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგის ბომბარდირები}} {{DEFAULTSORT:ზაზროევი, ანდრო}} [[კატეგორია:დაბადებული 1925]] [[კატეგორია:დაბადებული 21 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1987]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 16 მარტი]] [[კატეგორია:თბილისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სოხუმის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:თბილისის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კიევის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ქართველი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:ვლადიკავკაზის ალანიას მწვრთნელები]] [[კატეგორია:გორის დილას მწვრთნელები]] [[კატეგორია:თბილისის სპარტაკის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატები]] [[კატეგორია:საქართველოში დაბადებული ოსები]] nt1gtl7py0h3suht8prbc7x4tragz3t 0 266355 4816706 4710874 2025-06-19T14:36:53Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816706 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა წიგნი | | სახელწოდება = Hellados | სურათი = Hellados1.jpg | ავტორი = [[ნოდარ დუმბაძე]] | ქვეყანა = [[საქართველოს სსრ]] | ენა = [[ქართული ენა|ქართული]] | ჟანრი = [[მოთხრობა]] | გამომცემელი = | გამოც_თარიღი = | მედია = | გვერდი = 40 | isbn = 9780557669172 }} '''Hellados''' — [[ნოდარ დუმბაძე|ნოდარ დუმბაძის]] მოთხრობა. სხვადასხვა დროს გამოქვეყნდა მწერლის მოთხრობების კრებულებში. == მოთხრობის შესახებ == ნაწარმოებში ნათლად ჩანს ორი მოზარდის – იანგულისა და ჯემალის ბრძოლა თვითდამკვიდრებისათვის. თუმცა მათი პაექრობა არასდროს სცილდება ადამიანურობის საზღვრებს და ყველაზე მძაფრ და გადამწყვეტ მომენტებში პერსონაჟები არ ჰკარგავენ ერთმანეთის პატივისცემისა და დაფასების უნარს. „სამშობლო უფრო ღრმადაა, უფრო შიგნით“ – ამბობს ბერძენი იანგული და სწორედ ეს განცდა ეძახის მას სოხუმისკენ დასაბრუნებლად, როცა მამასთან და უამრავ ადამიანთან ერთად, გემით საბერძნეთში მიმავალი საბედისწერო გადაწყვეტილებას იღებს.<ref>http://www.intelekti.ge/book_ge.php?id=364{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> == შინაარსი == იანგული იყო ბერძენი, რომელიც სოხუმში ცხოვრობდა. აქვე ცხოვრობდა ჯემალიც დეიდასთან ერთად. ჯემალის გამოჩენამდე იანგული იყო უბნის ყოჩი. ის ყველა ბავშვს ართმევდა სხვადასხვა ნივთს, რომელსაც ისევ მათთან ასაღებდა. შემდეგ ამ ფულზე ეთამაშებოდა მათ და სახლში ჯიბეებგამოტენილი ბრუნდებოდა. ერთხელ იანგული და ჯემალი ერთმანეთს შეხვდნენ. იანგულის ჯემალის გაძარცვაც მოუნდა, მაგრამ ვერაფერს გახდა. ასე იმიტომ მოხდა, რომ ჯემალიც საკმაოდ ღონიერი იყო და იანგულიმ მას ვერაფერი დააკლო. ისინი თითქმის ყოველდღე ჩხუბობდნენ. ბოლოს კი დამეგობრდნენ. იანგულის გულზე ამოსვირინგებული ჰქონდა „HELLADOS“ (ბერძნ. ელადა), რაც მხოლოდ ჯემალმა იცოდა. ერთ დღეს სოხუმელი ბერძნების წასაყვანად გემი გამოემართა. იანგულის არ უნდოდა წასვლა, მაგრამ მამამისმა ძალით წაიყვანა ის. იანგულის წასვლიდან მესამე დღეს მეთევზეებმა მდინარეზე გამორიყული გვამი იპოვეს. ჯემალიც იქვე იყო და სანახავად მივიდა. უცებ მას თავზარი დაეცა მან გარდაცვლილის მკერდზე ამოიკითხა „HELLADOS“. ==პერსონაჟები== *'''ჯემალი''' - მთავარი პერსონაჟი, მთხრობელი ახალგაზრდა ბიჭი. *'''იანგული''' - სოხუმელი, წარმოშობით ბერძენი ბიჭი. *'''კოკა''' - ჯემალის ნათესავი. *'''პეტია''' - იანგულის მეგობარი. *'''ელენა მიხაილოვნა''' - მუსიკის მასწავლებელი. *'''დეიდა ნინა''' - ჯემალის დეიდა. ==ეკრანიზაცია== 1979 წელს გამოვიდა მისი [[Hellados (ფილმი)|ეკრანიზაცია]]. ==რესურსები ინტერნეტში== *[https://burusi.wordpress.com/2009/09/03/hellados/ მოთხრობის სრული ტექსტი] *[https://www.goodreads.com/book/show/9487794-hellados მოთხრობა goodreads.com-ზე] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ნოდარ დუმბაძე}} [[კატეგორია:ნოდარ დუმბაძის ნაწარმოებები]] [[კატეგორია:ქართული მოთხრობები]] lqrit76bt84uaxvteeymfm37xu52tpg 0 275331 4816981 4649644 2025-06-20T09:23:21Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816981 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კინოფილმი | სახელი = ანა კარენინა | სურათი = AnnaKarenina2012Poster.jpg | წარწერა = | ჟანრი = დრამა | კინოსტუდია = Working Title Films | დისტრიბუტორი = Universal Pictures, Focus Features | სცენარის ავტორი =[[ტომ სტოპარდი]] | ტექსტს კითხულობს = | ნაწარმოები = {{ეფუძნება|[[ანა კარენინა]]|[[ლევ ტოლსტოი]]}} | დამდგმელი რეჟისორი = [[ჯო რაიტი]] | მონტაჟი = მელანი ენ ოლივერი | როლებში = [[კირა ნაიტლი]], [[ჯუდ ლოუ]] | ოპერატორი =სიმუს მაკგარვი | რეჟისორი = | მხატვარი = სარა გრინვუდი, კეტი სპენსერი | კომპოზიტორი = | მუსიკა = [[დარიო მარიანელი]] | სიმღერის ტექსტის ავტორი = | ხმის ოპერატორი = | პროდიუსერი = [[ტიმ ბევანი]], [[ერიკ ფელნერი]], [[პოლ ვებსტერი]] | გამოსვლის თარიღი = [[7 სექტემბერი]], [[2012]] | ხანგრძლივობა = 130 წთ. | ქვეყანა = [[გაერთიანებული სამეფო]] | ენა = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]] | ბიუჯეტი = £31 მლნ | შემოსავალი= $68 929 150 | საიტი = | შემდეგი = | წინა = | MPAA = | amg_id = | imdb_id = | geocinema_id = }} '''ანა კარენინა''' ({{lang-en|Anna Karenina}}) — [[ლევ ტოლსტოი]]ს ცნობილი რომანის, „[[ანა კარენინა]]ს“ 2012 წლის ეკრანიზაცია. ის აღწერს რუსი არისტოკრატი ქალის, ანა კარენინას ტრაგედიას. ეს ცნობილი რომანის რიგით 21–ე ეკრანიზაციაა. ==კრიტიკა== „Guardian–ის“ შეფასებით, „ანა კარენინა“ ნამდვილად არ არის ცალსახად დიდი წარმატება, თუმცა გაბედული და შემოქმედებითი ეკრანიზაციაა.<ref>[http://www.theguardian.com/film/2012/sep/05/anna-karenina-review-keira-knightley Anna Karenina – review]</ref> პიტერ ტრავერსმა „Rolling Stones-დან“ მოიწონა ნაიტლის შესრულება: „ეს ისტორია ბევრჯერ გადაუღიათ, თუმცა არც ერთი ეკრანიზაცია არ ყოფილა ეროტიზმით ასე დატვირთული”.<ref>{{Cite web |url=http://www.rollingstone.com/movies/reviews/anna-karenina-20121115 |title=Anna Karenina |accessdate=2014-07-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140903141824/http://www.rollingstone.com/movies/reviews/anna-karenina-20121115 |archivedate=2014-09-03 }}</ref> „[[Chicago Tribune]]-ის“ აზრით ფილმს კონცეპტუალურად ნაკლები მსგავსება აქვს ლევ ტოლსტოის რომანთან.<ref>{{Cite web |url=http://articles.chicagotribune.com/2012-11-15/entertainment/sc-mov-1113-anna-karenina-20121115_1_anna-karenina-vronsky-aaron-taylor-johnson |title=Joe Wright's version of Tolstoy classic 'Anna Karenina' a hit-or-miss proposition |accessdate=2014-07-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714133807/http://articles.chicagotribune.com/2012-11-15/entertainment/sc-mov-1113-anna-karenina-20121115_1_anna-karenina-vronsky-aaron-taylor-johnson |archivedate=2014-07-14 }}</ref> „Chicagoreader-ში“ დაიწერა, რომ „ტოლსტოის ღრმა, შინაგანი თხრობის გარეშე ანა კარენინა უბრალოდ საპნის ოპერაა. რეჟისორმა ჯო რაიტმა რატომღაც გადაწყვიტა ამ პრობლემისთვის მიზანმიმართული მყვირალა სანახაობრიობაც დაერთო“<ref name="Anna Karenina">{{Cite web |url=http://www.chicagoreader.com/chicago/anna-karenina/Film?oid=7802737 |title=Anna Karenina |accessdate=2014-07-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151026220230/http://www.chicagoreader.com/chicago/anna-karenina/Film?oid=7802737 |archivedate=2015-10-26 }}</ref> ფილმი დაიწუნეს ზედაპირულ და მყვირალა სანახაობრიობიობის გამო<ref name="Anna Karenina"/><ref>{{Cite web |url=http://www.washingtonpost.com/gog/movies/anna-karenina,1109381.html |title=An affair takes center stage |accessdate=2014-07-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150117115521/http://www.washingtonpost.com/gog/movies/anna-karenina,1109381.html |archivedate=2015-01-17 }}</ref><ref>[http://www.nydailynews.com/entertainment/tv-movies/movie-review-anna-karenina-article-1.1202686 Movie review: ‘Anna Karenina’]</ref> კიდევ უფრო რადიკალური შეფასება ჰქონდა „[[New York Observer]]-ის“ კრიტიკოსი რექს რიდს, რომელმაც აღნიშნა, რომ ნაიტლის სილამაზე ერ იხსნის ფილმის უგემურ სცენარს: „ჯეიმზ ჯოისმა ერთხელ დაწერა, რომ ტოლსტოი არასდროს ყოფილა პირქუში, ჩლუნგი, დაღლილი, პედანტური ან თეატრალური. მან შესაძლოა აზრი შეიცვალოს, თუ ახალ ანა კარენინას” ნახავს“.<ref>[http://observer.com/2012/11/corpse-bride-knightleys-beauty-cant-save-anna-kareninas-stale-script/ Corpse Bride: Knightley’s Beauty Can’t Save Anna Karenina’s Stale Script]</ref> ==ჯილდოები== „ანა კარენინა“ [[ოსკარი]]ს ექვს ნომინაციაზე იყო წარდგენილი, მათ შორის მუსიკის, ოპერატურის, კოსტუმების დიზაინისაა და მხატვრული გაფორმების კატეგორიებში. ფილმმა მიიღო [[ოსკარი საუკეთესო კოსტუმების დიზაინისთვის|საუკეთესო კოსტუმების დიზაინისთვის]]. ==რესურსები ინტერნეტში== * {{Official website|http://annakareninamovie.co.uk/}} * {{IMDb title|1781769|ანა კარენინა}} * {{mojo title|annakarenina2012|ანა კარენინა}} * {{metacritic film|anna-karenina|ანა კარენინა}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჯო რაიტი}} [[კატეგორია:ბრიტანული ფილმები]] [[კატეგორია:ინგლისურენოვანი ფილმები]] [[კატეგორია:2012 წლის ფილმები]] [[კატეგორია:რომანებზე დაფუძნებული ფილმები]] [[კატეგორია:ჯო რაიტის ფილმები]] [[კატეგორია:Universal Pictures-ის ფილმები]] [[კატეგორია:ფილმები სამეფო ოჯახების შესახებ]] [[კატეგორია:ბრიტანული რომანტიკული დრამატული ფილმები]] [[კატეგორია:BAFTA-ს გამარჯვებულები (ფილმები)]] [[კატეგორია:ამერიკული რომანტიკული დრამატული ფილმები]] [[კატეგორია:ამერიკული ეპიკური ფილმები]] fdpvuagwij5r9i5hzmcous24ga6l5h3 0 278117 4816863 4766331 2025-06-20T04:04:43Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816863 wikitext text/x-wiki {{main|ათეისტების სია}} ''ეს სია მოიცავს მხოლოდ [[საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები|საბუნებისმეტყველო დარგის]] მეცნიერებს.'' ამ სიაში არიან ადამიანები, რომლებმაც ღიად განაცხადეს თავიანთი ათეისტობის შესახებ. ==მეცნიერება და ტექნოლოგია== [[ფაილი:Carl Sagan Planetary Society.JPG|right|thumb|100 px|[[კარლ სეიგანი]]]] [[ფაილი:Niels Bohr.jpg|right|thumb|100 px|[[ნილს ბორი]]]] [[ფაილი:Francis Crick crop.jpg|thumb|100px|[[ფრენსის კრიკი]]]] [[ფაილი:Alembert.jpg|thumb|100px|[[ჟან ლერონ დ'ალამბერი]]]] [[ფაილი:Richard dawkins lecture.jpg|thumb|right|100px|[[რიჩარდ დოკინზი]]]] [[ფაილი:Paul Ehrenfest.jpg|thumb|right|100px|[[პაულ ერენფესტი]]]] [[ფაილი:Edmund_Halley.gif|right|thumb|100px|[[ედმუნდ ჰალეი]]]] [[ფაილი:Stephen Hawking.StarChild.jpg|thumb|100px|[[სტივენ ჰოკინგი]]]] [[ფაილი:Higgs, Peter (1929)3.jpg|thumb|100px|[[პიტერ ჰიგსი]]]] [[ფაილი:Landau.jpg|thumb|right|100px|[[ლევ ლანდაუ]]]] [[ფაილი:Ernst Mach 01.jpg|right|thumb|100 px|[[ერნსტ მახი]]]] [[ფაილი:Gaspard monge litho delpech.jpg|thumb|right|100px|[[გასპარ მონჟი]]]] [[ფაილი:John Forbes Nash, Jr. by Peter Badge.jpg|right|thumb|100 px|[[ჯონ ფორბს ნეში]]]] [[ფაილი:Pauling.jpg|thumb|right|100px|[[ლაინუს პოლინგი]]]] [[ფაილი:Roger Penrose-6Nov2005.jpg|thumb|right|100px|[[როჯერ პენროუზი]]]] [[ფაილი:DerekdeSollaPrice.jpg|thumb|right|100px|[[დერეკ ჯონ დე სოლა პრაისი]]]] [[ფაილი:SahaInBerlin.jpg|thumb|right|100px|[[მეგნად საჰა]]]] [[ფაილი:RIAN archive 25981 Academician Sakharov.jpg|right|thumb|100 px|[[ანდრეი სახაროვი]]]] [[ფაილი:William Shockley, Stanford University.jpg|thumb|100px|[[უილიამ შოკლი]]]] [[ფაილი:William James Sidis 1914.jpg|thumb|right|100px|[[უილიამ ჯეიმზ სიდისი]]]] [[ფაილი:AlfredTarski1968.jpeg|thumb|100px|[[ალფრედ ტარსკი]]]] [[ფაილი:Linus Torvalds.jpeg|thumb|100px|[[ლინუს ტორვალდსი]]]] [[ფაილი:Craigventer2.jpg|right|thumb|100 px|[[კრეიგ ვენტერი]]]] [[ფაილი:James Watson.jpg|thumb|100px|[[ჯეიმზ უოტსონი]]]] [[ფაილი:Joeweberphysicist2.jpg|right|thumb|100 px|[[ჯოზეფ ვებერი]]]] [[ფაილი:Steven weinberg 2010.jpg|right|thumb|100 px|[[სტივენ ვაინბერგი]]]] [[ფაილი:Frank Whittle CH 011867.jpg|right|thumb|100 px|[[ფრენკ ვაიტლი]]]] [[ფაილი:Wigner.jpg|thumb|right|100px|[[იუჯინ ვიგნერი]]]] [[ფაილი:Oscar Zariski.jpg|thumb|100px|[[ოსკარ ზარისკი]]]] [[ფაილი:Konrad Zuse (1992).jpg|right|thumb|100 px|[[კონრად ზიუსი]]]] * [[ჟორეს ალფეროვი]] (1930–): [[ბელარუსები|ბელარუსელი]], [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა]] და [[რუსი]] [[ფიზიკოსი]] და აკადემიკოსი, რომელმაც დიდი როლი ითამაშა თანამედროვე ჰეტეროსტრუქტურული ფიზიკისა და ელექტრონიკის ჩამოყალიბებაში. გამოიგონა ჰეტეროტრანზისტორი და არის 2000 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრიზის]] გამარჯვებული ფიზიკის დარგში.<ref>{{cite web|title=გამოჩენილი რუსები: ჟორეს ალფეროვი|url=http://russiapedia.rt.com/prominent-russians/science-and-technology/zhores-alferov/|publisher=RT.com|quote=In public life the scientist is a strong supporter of communism, an atheist strongly objecting to advancement of religious education in Russia, and proponent of science and knowledge as the means to see a better future.}}</ref><ref>{{cite web|title=Zhores I. Alferov|url=http://www.nndb.com/people/039/000027955/|publisher=NNDB.com}}</ref> * [[ჰანეს ალფვენი]] (1908–1995): [[შვედები|შვედი]] ელექტრული ინჟინერი და პლაზმური ფიზიკოსი. 1970 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიით]] თავისი ღვაწლის გამო [[მაგნიტოჰიდროდინამიკა]]ში. ყველაზე მეტად ცნობილია მაგნიტოჰიდროდინამიკური ტალღების კლასის, იგივე [[ალფვენის ტალღები]]ს აღწერით.<ref>{{cite book|title=დიდი აფეთქების მიღმა: კვანტური კოსმოლოგიები და ღმერთი|year=1990|publisher=Open Court Publishing|isbn=9780812691184|pages=22-24|author=Willem B. Drees}}</ref><ref>"Sometime after this, Hannes Alfvén was brought to the presence of Prime Minister Ben-Gurion. The latter was curious about this young Swedish scientist who was being much talked about. After a good chat, Ben Gurion came right to the point: "Do you believe in God?" Now, Hannes Alfvén was not quite prepared for this. So he considered his answer for a few brief seconds. But Ben-Gurion took his silence to be a "No." So he said: "Better scientist than you believes in God."" As told by Hannes Alfvén to Asoka Mendis, [http://www.bibhasde.com/Alfven100.html Hannes Alfvén Birth Centennial].</ref><ref>"Nuclear power is uniquely unforgiving: as Swedish Nobel physicist Hannes Alfvén said, "No acts of God can be permitted."" Amory Lovins, [http://www.pbs.org/wgbh/nova/insidenova/author/amory-lovins/ Inside NOVA - Nuclear After Japan: Amory Lovins], ''pbs.org''.</ref><ref>"Alfven dismissed in his address religion as a "myth," and passionately criticized the big-bang theory for being dogmatic and violating basic standards of science, to be no less mythical than religion." Helge Kragh, ''Matter and Spirit in the Universe: Scientific and Religious Preludes to Modern Cosmology'' (2004), page 252.</ref> * [[ჯიმ ალ-ხალილი]] (1962–): ერაყული წარმოშობის ბრიტანელი თეორეტიკოსი ფიზიკოსი, მწერალი და სამეცნიერო კომუნიკატორი. არის [[თეორიული ფიზიკა|თეორიული ფიზიკის]] პროფესორი და მეცნიერებაში საზოგადოების ჩართულობის ხელმძღვანელი [[სურეის უნივერსიტეტ|სურეის უნივერსიტეტში]].<ref>"I find it more comfortable to say I'm an atheist, and for that I probably have someone like Dawkins to thank." - Jim Al-Khalili, [http://www.bbc.co.uk/radio4/features/science-discovery/jim-al-khalili/#intro BBC - Radio 4 - Science Explorer: Jim Al-Khalili featured in The Life Scientific], ''BBC.co.uk.com''.</ref> * [[ფილიპ ანდერსონი]] (1923–): ამერიკელი ფიზიკოსი, [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის]] ლაურეატი ფიზიკის დარგში 1977 წელს. ანდერსონმა წვლილი შეიტანა ლოკალიზაციის, ანტიფერომაგნეტიზმისა და მაღალი ტემპერატურის სუპერგამტარობის თეორიების დახვეწაში.<ref>{{cite book|title=More and Different: Notes from a Thoughtful Curmudgeon|url=https://archive.org/details/moredifferentnot0000ande|year=2011|publisher=World Scientific|isbn=9789814350129|author=Philip W. Anderson|accessdate=11 September 2012|page=[https://archive.org/details/moredifferentnot0000ande/page/n188 177]|chapter=Imaginary Friend, Who Art in Heaven|quote=We atheists can, as he does, argue that, with the modern revolution in attitudes toward homosexuals, we have become the only group that may not reveal itself in normal social discourse.}}</ref> * [[ჯეიკობ ეპლბაუმი]] (1983-): [[კომპიუტერული უსაფრთხოება|კომპიუტერული უსაფრთხოების]] ამერიკელი მკვლევარი და [[ჰაკერი]]. არის პროექტ [[ტორი (პროექტი)|ტორი]]ს მთავარი წევრი.<ref>{{cite web|title=Jacob Appelbaum (Part 1/2) Digital Anti-Repression Workshop - April 26, 2012|url=https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=HHoJ9pQ0cn8#at=3323|accessdate=28 June 2013|quote=Like, for me, as an atheist, bisexual, Jew, I'm gonna go on, uh - oh and Emma Goldman is one of my great heroes and I really think that anarchism is a fantastic principle by which to fashion a utopian society even if we can't get there.}}</ref> * [[ფრენსის არაგო]] (1786–1853): [[ფრანგები|ფრანგი]] მათემატიკოსი, ფიზიკოსი, ასტრონომი და პოლიტიკოსი.<ref>"The same Arago who spent his time criticizing unfounded myths now peddled them. Arago the atheist now spoke of souls." Theresa Levitt, ''The shadow of enlightenment: optical and political transparency in France, 1789-1848'', page 105.</ref> * [[პიტერ ატკინსი]] (1940–): [[ინგლისელები|ინგლისელი]] ქიმიკოსი, [[ქიმია|ქიმიის]] [[პროფესორი]] [[ლინკოლნის კოლეჯი|ლინკოლნის კოლეჯში]], ინგლისში.<ref>When asked by [[Rod Liddle]] in the documentary [[The Trouble with Atheism]] "Give me your views on the existence, or otherwise, of God", Peter Atkins replied "Well it's fairly straightforward: there isn't one. And there's no evidence for one, no reason to believe that there is one, and so I don't believe that there is one. And I think that it is rather foolish that people do think that there is one."{{cite episode | title = The Trouble with Atheism, UK Channel 4 TV | episodelink = The Trouble with Atheism | series = | serieslink = | airdate = 2006-12-18 | season = | number =}}</ref> * [[ჯულიუს აქსელროდი]] (1912–2004): ამერიკელი ბიოქიმიკოსი და ფარმაკოლოგი, 1970 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]] ბიოქიმიაში.<ref>"Although he became an atheist early in life and resented the strict upbringing of his parents’ religion, he identified with Jewish culture and joined several international fights against anti-Semitism." Craver, Carl F: "Axelrod, Julius", ''Complete Dictionary of Scientific Biography'' Vol. 19 p. 122. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008.</ref> * [[ედვარდ ბატერსბი ბეილი]] (1881–1965): ბრიტანელი [[გეოლოგი]], ბრიტანეთის გეოლოგიური სამსახურის დირექტორი.<ref>"In religious matters he was an atheist." A.G. MacGregor: "Bailey, Edward Battersby", ''Complete Dictionary of Scientific Biography'' Vol. 1 p. 393. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008.</ref> * [[პატრიკ ბეიტსონი]] (1938–): [[ინგლისელები|ინგლისელი]] ბიოლოგი და სამეცნიერო მწერალი, [[კემბრიჯის უნივერსიტეტი]]ს ეთოლოგიის პროფესორი, [[ლონდონის ზოოლოგიური საზოგადოება|ლონდონის ზოოლოგიური საზოგადოების]] პრეზიდენტი.<ref>"A confirmed agnostic, he [Bateson] was converted to atheism after attending a dinner where he tried to converse with a woman who was a creationist. "For many years what had been good enough for Darwin was good enough for me. Not long after that dreadful dinner, Richard Dawkins wrote to me to ask whether I would publicly affirm my atheism. I could see no reason why not." " Lewis Smith, 'Science has second thoughts about life', ''The Times'' (London), January 1, 2008, Pg. 24.</ref> * [[უილიამ ბეიტსონი]] (1861–1926): ბრიტანელი [[გენეტიკოსი]]. პირველმა გამოიყენა სიტყვა [[გენეტიკა]], რათა აღეწერა [[მემკვიდრეობითობა|მემკვიდრეობითობისა]] და [[ბიოლოგიური მემკვიდრეობა|ბიოლოგიური მემკვიდრეობის]] შესწავლა, პოპულარიზაცია გაუწია [[გრეგორ მენდელი]]ს იდეებს მათი ხელახლა აღმოჩენის შემდგომ.<ref>"William Bateson was a very militant atheist and a very bitter man, I fancy. Knowing that I was interested in biology, they invited me when I was still a school girl to go down and see the experimental garden. I remarked to him what I thought then, and still think, that doing research must be the most wonderful thing in the world and he snapped at me that it wasn’t wonderful at all, it was tedious, disheartening, annoying and anyhow you didn’t need an experimental garden to do research." [http://www.aip.org/history/ohilist/4620.html Interview with Dr. Cecilia Gaposchkin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150503214448/http://www.aip.org/history/ohilist/4620.html |date=2015-05-03 }} by Owen Gingerich, March 5, 1968.</ref> * [[ჯონ სტიუარტ ბელი]] (1928–1990): [[ირლანდიელები|ირლანდიელი]] ფიზიკოსი. ყველაზე მეტად ცნობილია [[ბელის თეორემა|ბელის თეორემის]] აღმოჩენით.<ref>{{cite book|title=Quantum Reflections|url=https://archive.org/details/quantumreflectio0000elli|year=2000|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521630085|author=John Ellis, D. Amati|chapter=Biographical notes on John Bell|accessdate=28 May 2012|page=xi|quote=By now, he was also a 'Protestant Atheist', which he remained all his life.}}</ref> * [[ჩარლზ ბენეტი (კომპიუტერული მეცნიერი)|ჩარლზ ბენეტი]] (1943–): ამერიკელი ფიზიკოსი, ინფორმაციის თეორეტიკოსი და [[IBM]]-ის სამეცნიერო საზოგადოების წევრი. ცნობილია თავისი ნაშრომებით [[კვანტური კრიპტოგრაფია|კვანტურ კრიპტოგრაფიასა]] და[[კვანტური ტელეპორტაცია|კვანტურ ტელეპორტაციაში]], ითვლება [[კვანტური ინფორმაციის თეორია|კვანტური ინფორმაციის თეორიის]] ერთ-ერთ ფუძემდებლად.<ref>"I am so sorry to hear of Asher's passing. I will miss his scientific insight and advice, but even more his humor and stuborn integrity. I remember when one of his colleagues complained about Asher's always rejecting his manuscript when they were sent to him to referee. Asher said in effect, "You should thank me. I am only trying to protect your reputation." He often pretended to consult me, a fellow atheist, on matters of religious protocol. As we waited in line to eat the hors d'oeuvres at a conference in Evanston, he said, "There is a prayer Jews traditionally say when they do something new that they have never done before. I am about to eat a new kind of non-Kosher food. Do you think I should say the prayer?" My wife and grown children, who are visiting us this new year, and remember Asher from when we all lived in Cambridge 20 years ago, join me in sending you our condolences for this sudden loss of an irrepressible and irreplaceable person. Please convey our feelings especially to your mother at this difficult time. " Charles H. Bennett's letter written to the family of Israeli physicist, Asher Peres, [http://tx.technion.ac.il/~peres/letters.html A selection of the many letters of condolence sent to the Peres family during January 2005 ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111126142719/http://tx.technion.ac.il/~peres/letters.html |date=2011-11-26 }}.</ref> * [[ჯონ დესმონდ ბერნალი]] (1901–1971): ბრიტანელი ბიოფიზიკოსი. ცნობილია პიონერული შრომით [[იქს-სხივების კრისტალოგრაფია]]ში [[მოლეკულური ბიოლოგია|მოლეკულური ბიოლოგიის]] სფეროში.<ref>"The Bernals were originally Sephardic Jews who came to Ireland in 1840 from Spain via Amsterdam and London. They converted to Catholicism and John was Jesuit-educated. John enthusiastically supported the Easter Rising and, as a boy, he organised a Society for Perpetual Adoration. He moved away from religion as an adult, becoming an atheist." William Reville, [http://understandingscience.ucc.ie/pages/sci_johndesmondbernal.htm John Desmond Bernal – The Sage] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141025001423/http://understandingscience.ucc.ie/pages/sci_johndesmondbernal.htm |date=2014-10-25 }}.</ref> * [[პოლ ბერტი]] (1833–1886): ფრანგი ზოოლოგი, ფიზიოლოგი და პოლიტიკოსი. ცნობილია კვლევით [[ჟანგბადის ტოქსიკურობა]]ზე.<ref>"Dr. Paul Bert, the atheist Minister of Public Instruction, in M. Gambetta's Cabinet, made the next greatest sensation of the Congress." ''The Phrenological journal and science of health: incorporated with the Phrenological magazine, Volume 76'', page 42.</ref> * [[მარსელენ ბერტლო]] (1827–1907): ფრანგი ქიმიკოსი და პოლიტიკოსი, ცნობილია [[თერმოქიმია|თერმოქიმიის]] [[ტომსენ ბერტლოს პრინციპი]]თ. მოახდინა არაორგანული ნივთიერებებიდან მრავალი ორგანული ნაერთის სინთეზირება და დაამტკიცა ვიტალიზმის თეორიის სიმცდარე.<ref>{{cite book|title=The Truth About the Shroud of Turin: Solving the Mystery|url=https://archive.org/details/truthaboutshroud0000wilc|year=2010|publisher=Regnery Gateway|isbn=9781596986008|author=Robert K. Wilcox|accessdate=1 July 2012|page=[https://archive.org/details/truthaboutshroud0000wilc/page/23 23]|quote=In 1902, Marcellin P. Berthelot, often called the founder of modern organic chemistry, was one of France's most celebrated scientists—if not the world's. He was permanent secretary of the French Academy, having succeeded the giant Louis Pasteur, the renowned microbiologist. Unlike Delage, an agnostic, Berthelot was an atheist—and militantly so.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Sign: The Shroud of Turin and the Secret of the Resurrection|url=https://archive.org/details/signshroudofturi0000dewe_c0b0|year=2012|publisher=Penguin|isbn=9781101588550|author=Thomas de Wesselow|accessdate=1 July 2012|quote=Although Delage made it clear that he did not regard Jesus as the resurrected Son of God, his paper upset the atheist members of the Academy, including its secretary, Marcellin Berthelot, who prevented its full publication in the Academy's bulletin.}}</ref> * [[კლოდ ლუი ბერთოლე]] (1748–1822): ფრანგი ქიმიკოსი.<ref name="autogenerated274">"[[Napoleon]] replies: "How comes it, then, that [[Laplace]] was an atheist? At the Institute neither he nor [[Monge]], nor [[Berthollet]], nor [[Lagrange]] believed in God. But they did not like to say so." Baron [[Gaspard Gourgaud]], ''Talks of Napoleon at St. Helena with General Baron Gourgaud'' (1904), page 274.</ref> * [[ჰანს ბეთე]] (1906–2005): გერმანელ-ამერიკელი [[ბირთვული ფიზიკა|ბირთვული]] [[ფიზიკოსი]] და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრიზის]] ლაურეატი ფიზიკაში [[ვარსკვლავური ნუკლეოსინთეზის]] თეორიის დახვეწის გამო.<ref>Horgan, J. (1992) ''Profile: Hans A. Bethe &ndash; Illuminator of the Stars'', [[Scientific American]] '''267'''(4), 32-40.</ref> მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა [[კვანტური ელექტროდინამიკა|კვანტური ელექტროდინამიკის]], [[ბირთვული ფიზიკა|ბირთვული ფიზიკის]], [[მყარი მდგომარეობის ფიზიკა|მყარი მდგომარეობის ფიზიკისა]] და [[ასტროფიზიკა|ასტროფიზიკის]] განვითარებაში.<ref>{{cite book|title=The Voice Of Genius: Conversations With Nobel Scientists And Other Luminaries|url=https://archive.org/details/voiceofgeniuscon0000bria|year=2001|publisher=Basic Books|isbn=9780738204475|author=Denis Brian|accessdate=22 September 2012|page=[https://archive.org/details/voiceofgeniuscon0000bria/page/117 117]|quote=Bethe: "I am an atheist."}}</ref> * [[ნორმან ბეტიუნი]] (1890–1939): [[კანადელები|კანადელი]] ქირურგი და სამედიცინო ინოვატორი.<ref>{{cite book|title=The Politics of Passion: Norman Bethune's Writing and Art|url=https://archive.org/details/politicsofpassio0000beth|year=1998|publisher=University of Toronto Press|isbn=978-0-8020-0907-4|author=Larry Hannant|accessdate=21 April 2012|quote=Bethune was a communist and an atheist with a healthy contempt for his evangelical father.}}</ref> * [[პატრიკ მეინარდ სტიუარტ ბლეკეტი]] (1897–1974): ინგლისელი ფიზიკოსი და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრიზის]] ლაურეატი, ცნობილია მისი ნაშრომები [[კოსმოსური სხივები|კოსმოსურ სხივებსა]] და [[პალეომაგნეტიზმი|პალეომაგნეტიზმზე]].<ref>"The grandson of a vicar on his father’s side, Blackett respected religious observances that were established social customs, but described himself as agnostic or atheist." Mary Jo Nye: "Blackett, Patrick Maynard Stuart." ''Complete Dictionary of Scientific Biography'', Vol. 19 p. 293. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008.</ref> * [[სიუზან ბლეკმორი]] (1951–): ინგლისელი [[ფსიქოლოგი]] და [[მემეტიკა|მემეტიკოსი]], ცნობილია თავისი წიგნით ''[[მემის მექანიზმი]]''.<ref>In a [[Point of Inquiry]] podcast interview, Blackmore described religion as a collection of "really pernicious memes", "I think religious memeplexes are really amongst the nastiest viruses we have on the planet". Blackmore also practices Zen Buddhist meditation; later, when she was asked: "And you find this practice of Zen, the meditative practice, completely compatible with your lack of theism, your atheism...?" she replied: "Oh yes, I mean, there is no god in Buddhism...". [http://www.pointofinquiry.org/susan_blackmore_in_search_of_the_light Susan Blackmore - In Search of the Light] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080821192758/http://www.pointofinquiry.org/susan_blackmore_in_search_of_the_light |date=2008-08-21 }}, Point of Inquiry, December 15, 2006 (accessed April 1, 2008).</ref> * [[ქრისტიან ბორი]] (1855–1911): [[დანიელები|დანიელი]] ქირურგი, [[ნილს ბორი|ნილს]] და [[ჰარალდ ბორი|ჰარალდ]] ბორების მამა და [[ოგე ნილს ბორი]]ს ბაბუა.<ref>{{cite web|title=When the atom went quantum - Bohr's revolutionary atomic theory turns 100|url=http://www.sciencenews.org/view/feature/id/351277/description/When_the_atom_went_quantum|publisher=Society for Science & the Public 2000|accessdate=1 July 2013|author=Tom Siegfried|date=June 28, 2013|quote=As for standard religion, though, Bohr was unsympathetic. His mother was a nonpracticing Jew, his father an atheist Lutheran.}}</ref> * [[ნილს ბორი]] (1885-1962): დანიელი ფიზიკოსი. ცნობილია თავისი ფუნდამენტური წვლილით ატომის სტრუქტურისა და კვანტური მექანიკის გაგებაში, რისთვისაც 1922 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] მიიღო.<ref>{{cite book|last=Simmons|first=John|title=The Scientific 100: a rankings of the most influential scientists, past and present.|url=https://archive.org/details/scientific100ran00simm|year=1996|publisher=Carol Publishing Group|isbn=978-0-8065-1749-0|page=[https://archive.org/details/scientific100ran00simm/page/16 16]|quote=His mother was warm and intelligent, and his father, as Bohr himself later recalled, recognized "that something was expected of me." The family was not at all devout, and Bohr became an atheist who regarded religious thought as harmful and misguided.}}</ref><ref>{{cite book|title=Niels Bohr and Contemporary Philosophy|url=https://archive.org/details/nielsbohrcontemp00bell|year=2010|publisher=Springer|isbn=9789048142996|editor=J. Faye, H. Folse|accessdate=10 August 2012|page=[https://archive.org/details/nielsbohrcontemp00bell/page/88 88]|quote=Planck was religious and had a firm belief in God; Bohr was not, but his objection to Planck's view had no anti-religious motive.}}</ref><ref>{{cite book|title=Niels Bohr: Atomic Theorist|url=https://archive.org/details/nielsbohratomict0000span|year=2008|publisher=Infobase Publishing|isbn=9780816061785|edition=2|author=Ray Spangenburg, Diane Kit Moser|accessdate=26 September 2012|page=[https://archive.org/details/nielsbohratomict0000span/page/37 37]|quote=Niels had quietly resigned his membership in the Lutheran Church the previous April. Although he had sought out religion as a child, by the time of their marriage he no longer “was taken” by it, as he put it. “And for me it was exactly the same,” Margrethe later explained. “[Interest in religion] disappeared completely,” although at the time of their wedding, she was still a member of the Lutheran Church. (Niels's parents were also married in a civil, not a religious, ceremony, and Harald also resigned his membership in the Lutheran Church just before his wedding, a few years later.)}}</ref><ref>{{cite book|title=Science and Religion in Dialogue, Two Volume Set|year=2010|url=https://archive.org/details/sciencereligioni0002unse_n0m1|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9781405189217|accessdate=10 August 2012|page=416|quote=On the other hand Bohr wrote of his admiration for the writing and presentation of Kierkegaard – at the same time stating he could not accept some of it. Part of this may have followed from Kierkegaard being a very avowed, yet rather circuitous proponent of a costly Christian faith, while after a youth of confirming faith Bohr himself was a non-believer.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Measure of God: History's Greatest Minds Wrestle with Reconciling Science and Religion|url=https://archive.org/details/measureofgodhist0000with|year=2006|publisher=HarperCollins|isbn=9780060858339|author=Larry Witham|accessdate=26 September 2012|pages=[https://archive.org/details/measureofgodhist0000with/page/138 138]–139|quote="Bohr's atheism, the counterpiece of Einstein's monotheism, ... was more affined to traditional Far Eastern philosophy,” according to Stent. ...The young Bohr thus lived in two worlds, but mostly the cultural Christianity of the Danish middle class. As a young man, he had read Søren Kierkegaard, a fellow Dane and a Christian existentialist from the nineteenth century, with some enthusiasm. But he finally faced a religious crisis, and by the time he went to England to study physics, the idea of God had lost its appeal. The aim of life was happiness, he wrote his fiancée, making it impossible “that a person must beg from and bargain with fancied powers infinitely stronger than himself." ... In his only published paper on the topic of religion, Bohr spoke not of deities and doctrines but of psychological experience.}}</ref><ref>{{cite book|title=Candid Science V: Conversations with Famous Scientists|date=2005|publisher=Imperial College Press|isbn=9781860945052|page=518|author=Gunther S. Stent|author2=Balazs Hargittai |author3=István Hargittai |quote=Gunther S. Stent: "Niels Bohr was one of the few five-star scientists who really was an atheist — and not merely paying lip service to atheism."}}</ref><ref name=heilbron>{{cite book|title=Love, Literature and the Quantum Atom: Niels Bohr's 1913 Trilogy Revisited|date=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=9780191669736|pages=159-160|author=John L. Heilbron|author2=Finn Aaserud |quote=A statement about religion in the loose notes on Kierkegaard may throw light on the notion of wildness that appears in many of Bohr's letters. “I, who do not feel in any way united with, and even less, bound to a God, and therefore am also much poorer [than Kierkegaard], would say that the good [is] the overall lofty goal, as only by being good [can one] judge according to worth and right.”}}</ref><ref>{{cite book|title=Love, Literature and the Quantum Atom: Niels Bohr's 1913 Trilogy Revisited|year=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199680283|page=110|author=Finn Aaserud, John L. Heilbron|accessdate=19 August 2013|chapter=Part 2. Nascent Science|quote=Bohr's sort of humor, use of parables and stories, tolerance, dependence on family, feelings of indebtedness, obligation, and guilt, and his sense of responsibility for science, community, and, ultimately, humankind in general, are common traits of the Jewish intellectual. So too is a well-fortified atheism. Bohr ended with no religious belief and a dislike of all religions that claimed to base their teachings on revelations.}}</ref> * [[ჰერმან ბონდი]] (1919–2005): ანგლო-ავსტრიელი მათემატიკოსი და [[კოსმოლოგია|კოსმოლოგი]], ცნობილია სამყაროს [[უცვლელი მდგომარეობის თეორია|უცვლელი მდგომარეობის თეორიის]] განვითარებითა და [[ზოგადი ფართობითობის]] კვლევაში მნიშვნელოვანი წვლილის გამო.<ref>"Since his childhood in Vienna Bondi had been an atheist, developing from an early age a view on religion that associated it with repression and intolerance. This view, which he shared with Hoyle, never left him. On several occasions he spoke out on behalf of freethinking, so-called, and became early on active in British atheist or "humanist" circles. From 1982 to 1999, he was president of the British Humanist Association, and he also served as president of the Rationalist Press Association of United Kingdom." Helge Kragh: "Bondi, Hermann", ''Complete Dictionary of Scientific Biography'' Vol. 19 p. 343. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008. Accessed via [http://gale.cengage.com/servlet/GvrlMS?msg=ma Gale Virtual Reference Library] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080527165838/http://www.gale.cengage.com/servlet/GvrlMS?msg=ma |date=2008-05-27 }} April 29, 2008.</ref><ref>In a letter to the ''Guardian'', Jane Wynne Willson, Vice-President of the British Humanist Association, added to his obituary: "Also president of the Rationalist Press Association from 1982 until his death, and with a particular interest in Indian rationalism, Hermann was a strong supporter of the Atheist Centre in Andhra Pradesh. He and his wife Christine visited the centre a number of times, and the hall in the science museum there bears his name. When presented with a prestigious international award, he divided a large sum of money between the Atheist Centre and women's health projects in Mumbai." [http://www.guardian.co.uk/news/2005/sep/23/guardianobituaries.mainsection Obituary letter: Hermann Bondi], ''Guardian'', September 23, 2005 (accessed April 29, 2008).</ref> * [[პოლ ბოიერი]] (1918–): [[ამერიკელი]] [[ბიოქიმიკოსი]] და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიის დარგში]] 1997 წელს.<ref>Boyer, Paul. "[https://archive.today/20120526042010/http://ffrf.org/fttoday/2004/march/?ft=boyer A Path to Atheism]". [[Freedom From Religion Foundation]]. Retrieved February 3, 2007.</ref> * [[კელვინ ბრიჯისი]] (1889–1938): ამერიკელი [[გენეტიკოსი]], განსაკუთრებით ცნობილია მისი კვლევები ხილის ბუზების გენეტიკაზე.<ref>"...he always remained true to his own concepts and ideals and did not dissimulate. His open designation of himself as "atheist" in "Who's Who in America" and his opposition to the invasion of the Soviet Union by the Allies..." H J Muller, 'Dr. Calvin B. Bridges', ''Nature'' 143, 191-192 (04 Feb 1939).</ref> * [[პერსი უილიამს ბრიდმანი]] (1882–1961): ამერიკელი ფიზიკოსი, რომელმაც 1946 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] მიიღო მაღალი წნევის საკითხის კვლევის გამო.<ref>{{cite web|title=Percy Williams Bridgman|url=http://www.nndb.com/people/750/000099453/|publisher=NNDB.com|accessdate=24 April 2012|quote=He was raised in the Congregational Church, but faith in God clashed with his well-known analytical nature and he told his family as a young man that he could not in good conscience become a church member.}}</ref><ref>{{cite book|title=Science and Cultural Crisis: An Intellectual Biography of Percy Williams Bridgman (1882-1961)|url=https://archive.org/details/scienceculturalc0000walt|year=1990|publisher=Stanford University Press|isbn=978-0-8047-1796-0|pages=[https://archive.org/details/scienceculturalc0000walt/page/14 14]–15|author=Maila L. Walter|accessdate=24 April 2012|quote=Raymond Bridgman was extremely disappointed with his son's rejection of his religious views. Near the end of his life, however, he offered a conciliatory interpretation that allowed him to accept Percy's commitment to honesty and integrity as a moral equivalent to religion.}}</ref><ref>{{cite book|title=Robert Oppenheimer: A Life Inside the Center|year=2013|publisher=Random House LLC|isbn=9780385504133|author=Ray Monk|quote=In many ways they were opposites; Kemble, the theorist, was a devout Christian, while Bridgman, the experimentalist, was a strident atheist.}}</ref> * [[პოლ ბროკა]] (1824–1880): ფრანგი ქირურგი, ანატომი ან ანთროპოლოგი. მისმა შრომამ განავითარა [[ფიზიკური ანთროპოლოგია]] და [[ანთროპომეტრია]].<ref>{{cite web|title=Paul Broca (1824-80)|url=http://www.sciencemuseum.org.uk/broughttolife/people/paulbroca.aspx|publisher=sciencemuseum.org.uk|accessdate=12 April 2012|quote=He was a left-wing atheist who argued against African enslavement.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151004065725/http://www.sciencemuseum.org.uk/broughttolife/people/paulbroca.aspx|archivedate=4 ოქტომბერი 2015}}</ref> * [[როდნი ბრუკსი]] (1954-): ავსტრიელ-ამერიკელი კომპიუტერული მეცნიერი და რობოტიკოსი.<ref>{{cite news|title=Seeding Intelligence|url=http://www.wired.com/science/discoveries/news/1997/07/5433|accessdate=17 July 2012|newspaper=Wired Magazine|date=1997-07-25|author=Kristi Coale|quote="I've been an atheist - I had found it difficult to have religious beliefs and scientific ones," Brooks explained. "But I've accepted that I have a duality - there's a human way of interacting with people but also a mechanistic explanation of what people are and how they work."|archiveurl=https://archive.today/20130209123926/http://www.wired.com/science/discoveries/news/1997/07/5433|archivedate=9 თებერვალი 2013}}</ref> * [[შელდონ ბრაუნი (ველოსიპედის მექანიკოსი)|შელდონ ბრაუნი]] (1944–2008): ველოსიპედის მექანიკოსი და ველოსიპედებთან დაკავშირებული თითქმის ყველა ასპექტის ტექნიკური ავტორიტეტი.<ref>"Some Things I Do ''Not'' Believe In: Angels, Astrology,... Devils, Elves, Faeries, Faith, Gods, "Intelligent Design", Leprechauns, ...Magic..."[http://sheldonbrown.com/home.html]</ref> * [[რუთ მაკ ბრუნსვიკი]] (1897–1946): ამერიკელი ფსიქოლოგი, ფროიდის ახლო მეგობარი და თანამშრომელი.<ref>"Although in her youth she had shared her father's Zionist sympathies, she was not otherwise involved in Jewish affairs and was by conviction an atheist." 'BRUNSWICK, Ruth Jane Mack (Feb. 17, 1897-Jan. 24, 1946)' in ''Notable American Women: 1607-1950.'' Retrieved August 01, 2008, from [http://www.credoreference.com Credo Reference]</ref> * [[რობერტ კაილაუ]] (1947–): [[ბელგიელები|ბელგიელი]] ინფორმატიკოს-ინჟინერი და კომპიუტერული მეცნიერი, რომელმაც [[ტიმ ბერნერს-ლი]]სთან ერთად შექმნა ინტერნეტის მსოფლიო ქსელი (World Wide Web).<ref>"As Richard Dawkins points out, I have no obligation to explain why I am an atheist, it's for those who believe in a god to supply evidence." - Robert Cailliau. [http://www.robertcailliau.eu/Alphabetical/A/Atheism-en.xhtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110918021649/http://www.robertcailliau.eu/Alphabetical/A/Atheism-en.xhtml |date=2011-09-18 }}</ref> *[[ჯონ კარმაკი]] (1970–): ამერიკელი თამაშების პროგრამისტი და [[id Software]]-ის თანადამფუძნებელი.<ref> ""Having a reasonable grounding in statistics and probability and no belief in luck, fate, karma, or god(s), the only casino game that interests me is blackjack," he wrote in a .plan file." - John D. Carmack, David Kushner, ''Masters of Doom: How two guys created an Empire and transformed Pop Culture'' (2003).</ref> * [[შონ კეროლი]] (1966–): ამერიკელი [[კოსმოლოგი]], რომელიც შეისწავლის [[ბნელი ენერგია|ბნელ ენერგიას]] და [[ზოგადი ფარდობითობა|ზოგად ფარდობითობას]].<ref>{{Cite web |url=http://blogs.discovermagazine.com/cosmicvariance/2006/10/29/the-god-conundrum/ |title=The God Conundrum By Sean Carroll |accessdate=2014-08-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140915014833/http://blogs.discovermagazine.com/cosmicvariance/2006/10/29/the-god-conundrum/ |archivedate=2014-09-15 }}</ref> * [[ჯეიმზ ჩედვიკი]] (1891–1974): ინგლისელი ფიზიკოსი, 1935 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი [[ნეიტრინო]]ს აღმოჩენის გამო.<ref>{{cite book|title=The neutron and the bomb: a biography of Sir James Chadwick|year=1997|publisher=Oxford University Press|isbn=9780198539926|author=Andrew Brown|accessdate=28 May 2012|page=362|quote=He was a lifelong atheist and felt no need to develop religious faith as he approached the end of his life.}}</ref> * [[სუბრამანიან ჩანდრასეკარი]] (1910–1995): ინდოელ-ამერიკელი [[ასტროფიზიკოსი]], ცნობილია მისი თეორიული შრომები ვარსკვლავების ევოლუციასა და სტრუქტურაზე. 1983 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>"In his later years, Chandra had openly admitted to being an atheist which also meant that he subscribed to no religion in the customary sense of the word." Vishveshwara, S. 2000. [http://www.ias.ac.in/currsci/apr252000/generalia.pdf ''Leaves from an unwritten diary: S. Chandrasekhar, Reminiscences and Reflections''], ''Current Science'', 78(8):1025-1033.</ref> * [[ჟორჟ შარპაკი]] (1924–2010): [[ფრანგი]] [[ფიზიკოსი]] პოლონელი ებრაელების ოჯახიდან. 1992 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი.<ref>{{cite web|title=Georges Charpak|url=http://www.nndb.com/people/811/000099514/|publisher=NNDB.com|accessdate=17 July 2012}}</ref> * [[უილიამ კინგდონ კლიფორდი]] (1845–1879): ინგლისელი მათემატიკოსი და ფილოსოფოსი [[გეომეტრიული ალგებრა|გეომეტრიული ალგებრის]] თანაშემომტანი.<ref>{{cite book|title=A New Approach to Differential Geometry Using Clifford's Geometric Algebra|url=https://archive.org/details/newapproachtodif00snyg_867|year=2011|publisher=Springer|isbn=9780817682828|page=[https://archive.org/details/newapproachtodif00snyg_867/page/n127 111]|author=John Snygg|accessdate=11 November 2013|quote=However, the dogmatic position of the Anglican Church against Darwin's theory of evolution induced him to reexamine his beliefs. He soon evolved into an agnostic and then an atheist.}}</ref> * [[ფრენკ კლოუზი]] (1945–): ბრიტანელი ნაწილაკების ფიზიკოსი, ფიზიკის პროფესორი ოქსფორდის უნივერსიტეტში, მეცნიერების პოპულარიზატორი.<ref>When describing a total solar eclipse, Close wrote: "It was simultaneously ghastly, beautiful, supernatural. Even for a 21st century atheist, the vision was such that I thought, "If there is a heaven, this is what its entrance is like." The heavenly vision demanded music by Mozart; instead we had the crickets." Frank Close, 'Dark side of the moon', ''The Guardian'', August 9, 2001, Guardian Online Pages, Pg. 8.</ref> * [[სემუელ თეოდორ კოენი]] (1921-2010): ამერიკელი ფიზიკოსი, რომელმაც გამოიგონა [[W70]] ბირთვული იარაღი და აღიარებულია [[ატომური ბომბი]]ს მამად.<ref>{{cite web|title=Creator of Neutron Bomb Leaves an Explosive Legacy|url=http://forward.com/articles/134967/creator-of-neutron-bomb-leaves-an-explosive-legacy/|publisher=Forward Association, Inc.|author=Gal Beckerman|date=January 26, 2011|quote=As for his own Jewish identity, Cohen was an avowed atheist who was cremated after he died, against Jewish tradition. But still he was proud of being Jewish, his daughter said, and even had a kind of “arrogant attitude” about Jewish intelligence.}}</ref> * [[ჯონ ჰორტონ კონვეი]] (1937–): ბრიტანელი მათემატიკოსი, აქტიურია [[სასრული ჯგუფები]]ს, [[კვანძების თეორია|კვანძების თეორიის]], [[რიცხვების თეორია|რიცხვების თეორიის]], [[კომბინატორიული თამაშის თეორია|კომბინატორიული თამაშის თეორიისა]] და [[კოდირების თეორია|კოდირების თეორიის]] სფეროებში.<ref>"Conway propped up the pillow behind his head and grinned. "I like showing off. When I make a new discovery, and I really like telling people about it. I guess I'm not so much a mathematician as a teacher. In America, kids aren't supposed to like mathematics. It's so sad.' Conway sat up suddenly. 'Most people think that mathematics is cold. But it's not at all! For me, the whole damn thing is sensual and exciting. I like what it looks like, and I get a hell of a lot more pleasure out of math than most people do out of art!' He relaxed slightly, and he lowered his voice. 'I feel like an artist. I like beautiful things - they're there already; man doesn't have to create it. I don't believe in God, but I believe that nature is unbelievably subtle and clever. In physics, for instance, the real answer to a problem is usually so subtle and surprising that it wasn't even considered in the first place. That the speed of light is a constant - impossible! Nobody even thought about it. And quantum mechanics is even worse, but it's so beautiful, and it works!"", John Horton Conway in an interview with Charles Seife, ''The Sciences'' (1994).</ref> * [[ბრაიან კოქსი]] (1968–): ინგლისელი ნაწილაკების ფიზიკოსი, მანჩესტერის უნივერსიტეტის პროფესორი. ცნობილია [[BBC]]-ის სამეცნიერო პროგრამებით.<ref>{{cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/science/7435109/Professor-Brian-Cox-bringing-the-solar-system-to-your-living-room.html | location=London | work=The Daily Telegraph | first=Paul | last=Kendall | title=Professor Brian Cox: bringing the solar system to your living room | date=March 14, 2010 | access-date=აგვისტო 18, 2014 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20140310010218/http://www.telegraph.co.uk/science/7435109/Professor-Brian-Cox-bringing-the-solar-system-to-your-living-room.html | archivedate=მარტი 10, 2014 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.sci-fi-online.com/2006_Interviews/07-08-27_brian-cox.htm |title=Dr. Brian Cox (science consultant) - Sunshine - Interview |publisher=Sci-fi-online.com |date=2007-08-27 |accessdate=2012-06-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303190917/http://www.sci-fi-online.com/2006_Interviews/07-08-27_brian-cox.htm |archivedate=2016-03-03 }}</ref> * [[ჯერი კოინი]] (1949–): ამერიკელი ბიოლოგი, ცნობილია თავისი წიგნებით [[ევოლუციის თეორია]]ზე.<ref>"Yet they [the NCSE] can afford to ignore us because, in the end, where else can we atheists go for support against creationists? [...] Am I grousing because, as an atheist and a non-accommodationist, my views are simply ignored by the NAS and NCSE? Not at all. I don't want these organizations to espouse or include my viewpoint. I want religion and atheism left completely out of all the official discourse of scientific societies and organizations that promote evolution." Jerry Coyne, '[http://whyevolutionistrue.wordpress.com/2009/04/22/truckling-to-the-faithful-a-spoonful-of-jesus-helps-darwin-go-down/ Truckling to the Faithful: A Spoonful of Jesus Helps Darwin Go Down]', April 22, 2009 (accessed 23 April 2009).</ref> * [[ფრენსის კრიკი]] (1916–2004): ინგლისელი მოლეკულური ბიოლოგი, ფიზიკოსი და ნეირომეცნიერი; [[დნმ]]-ის მოლეკულური სტრუქტურის ერთ-ერთი თანააღმომჩენი 1953 წელს. 1962 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>Francis Crick, ''What Mad Pursuit: a Personal View of Scientific Discovery'', Basic Books reprint edition, 1990, ISBN 0-465-09138-5, p. 145.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.positiveatheism.org/india/s1990a01.htm |title=How I Got Inclined Towards Atheism |publisher=Positiveatheism.org |accessdate=2012-06-03}}</ref><ref>[[Mark Steyn]] identify Crick as an atheist. See:[http://www.theatlantic.com/doc/200410/steyn The Twentieth-Century Darwin] by Mark Steyn, published in [[The Atlantic Monthly]], October 2004.</ref><ref>"Francis Crick was an evangelical atheist."[http://biology.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&doi=10.1371/journal.pbio.0020419&ct=1 Francis Crick's Legacy for Neuroscience: Between the α and the Ω] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090210095938/http://biology.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&doi=10.1371%2Fjournal.pbio.0020419&ct=1 |date=2009-02-10 }}</ref><ref>"Instead, it is interlaced with descriptions of Crick’s vacations, parties and assertions of atheism — occasionally colorful stuff that drains the intellectual drama from the codebreaking."[http://www.nytimes.com/2006/07/30/books/review/30dizi.html?_r=1&oref=slogin Genome Human]</ref><ref>"There is Crick the mentor, Crick the atheist, Crick the free-thinker, and Crick the playful."[http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=546341 Entertaining Dr Crick] {{Webarchive|url=https://archive.today/20130801120805/http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=546341 |date=2013-08-01 }}</ref><ref>Crick, 86, said: "The god hypothesis is rather discredited." [http://www.telegraph.co.uk/connected/main.jhtml?xml=%2Fconnected%2F2003%2F03%2F19%2Fecfgod19.xml Do our genes reveal the hand of God?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080604203926/http://www.telegraph.co.uk/connected/main.jhtml?xml=%2Fconnected%2F2003%2F03%2F19%2Fecfgod19.xml |date=2008-06-04 }}</ref> * [[ჯორჯ ვაშინგტონ კრაილი]] (1864–1943): [[ამერიკელები|ამერიკელი]] ქირურგი. პირველმა განახორციელა სისხლის პირდაპირი გადასხმა.<ref>{{cite web|title=George Washington Crile|url=http://www.pbs.org/wnet/redgold/innovators/bio_crile.html|publisher=The Educational Broadcasting Corporation.|accessdate=10 September 2012|year=2002|quote=Although both parents were English Lutherans, Crile, after reading Paine, Ingersoll, and Voltaire in his college years, became a lifelong atheist, devoted to the concept of intellectual freedom.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120819021857/http://www.pbs.org/wnet/redgold/innovators/bio_crile.html|archivedate=19 აგვისტო 2012}}</ref> * [[ჯეიმზ ქროუ]] (1916–2012): ამერიკელი გენეტიკოსი.<ref>{{cite web|title=James F. Crow dies|url=http://ncse.com/news/2012/01/james-f-crow-dies-007045|publisher=NCSE|accessdate=21 April 2012|date=January 5, 2012|quote=In his published work, Crow seems not to have mentioned the creationism/evolution controversy at all. But he was deeply concerned with the integrity of science education nevertheless. In a June 1–3, 2005, interview with the Oral History of Human Genetics Project, he was asked how he felt about the persistence of the antievolutionist movement despite the continued advances in understanding evolution. "I am puzzled by this," he answered, adding, "I'm especially puzzled by literate, intelligent, often scientifically trained people who are into intelligent design. ... The argument of so-called irreducible complexity that the intelligent design people make such a to-do over, I think that's a non-issue. ... That to me is a very, very old argument. I'd say the elephant trunk is complicated, too, and a lot more complicated than the bacterial flagellum. So what's new in this argument?" Reiterating "I am worried about creationism," he offered his view about science and religion: "My own views are atheistic, but I don't go around preaching atheism.}}</ref> * [[ჟან ლერონ დ'ალამბერი]] (1717–1783): ფრანგი [[მათემატიკოსი]], [[მექანიკა|მექანიკოსი]], [[ფიზიკოსი]], [[ფილოსოფოსი]] და [[მუსიკის თეორია|მუსიკის თეორეტიკოსი]].<ref>{{cite book|title=Democratic Enlightenment: Philosophy, Revolution, and Human Rights 1750-1790|url=https://archive.org/details/democraticenligh00isra|year=2011|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-954820-0|author=Jonathan Israel|accessdate=11 April 2012|page=[https://archive.org/details/democraticenligh00isra/page/115 115]|quote=D'Alembert, though privately an atheist and materialist, presented the respectable public face of 'la philosophie' in the French capital while remaining henceforth uninterruptedly aligned with Voltaire.}}</ref><ref>{{cite book|title=Essays on the Context, Nature, and Influence of Isaac Newton's Theology|year=1990|publisher=Springer|isbn=9780792305835|author=James E. Force, Richard Henry Popkin|editor=James E. Force, Richard Henry Popkin|accessdate=10 July 2012|page=167|quote=Unlike the French and English deists, and unlike the scientific atheists such as Diderot, d'Alembert, and d'Holbach,...}}</ref> * [[ჰოვარდ დალტონი]] (1944–2008): ბრიტანელი [[მიკრობიოლოგი]].<ref>"She advised him that he risked being called up, and suggested an unusual way to avoid the draft - by becoming a priest, one of the categories exempt from military service. Dalton discovered a little-known religious group called the Universal Life Church of California which for $25 would "ordain" anyone. He duly sent off a cheque and within days was delighted to learn that he was now a bona fide Minister of Religion. It became a running joke and his friends frequently addressed letters to the Reverend Howard Dalton; as a life-long atheist, he particularly relished the irony of his new title." 'Obituary of Professor Sir Howard Dalton, Microbiologist who became Defra's Chief Scientific Adviser just after the foot-and-mouth outbreak', ''Daily Telegraph'' January 15, 2008, Pg. 25.</ref> * [[რიჩარდ დოკინზი]] (1941–): ბრიტანელი [[ზოოლოგი]], [[ბიოლოგი]], [[ეგოისტი გენი]]სა და [[მემი (ევოლუცია)|მემის]] კონცეპტების შემომტანი; ღია ათეისტი და მეცნიერების პოპულარიზატორი, წიგნ [[ღმერთის დელუზია|ღმერთის დელუზიის]] ავტორი და [http://www.richarddawkins.net/ რიჩარდ დოკინზის სახელობის აზროვნებისა და მეცნიერების ფონდის] დამაარსებელი.<ref>Dawkins identifies himself as an atheist in his article "A Challenge to Atheists: Come Out of the Closet," ''Free Inquiry'', Summer 2002. Excerpt reprinted at [http://www.positiveatheism.org/hist/quotes/dawkins.htm Positiveatheism.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080509132416/http://www.positiveatheism.org/hist/quotes/dawkins.htm |date=2008-05-09 }}</ref> * [[ჟან-ბატისტ დელამბრი]] (1749–1822): ფრანგი მათემატიკოსი და ასტრონომი.<ref>{{cite book|title=Progress: a monthly magazine of advanced thought, Volume 7|year=1887|publisher=Progressive Publishing Co.|editor=George William Foote|accessdate=15 June 2012|page=127|quote=DELAMBRE (Jean Baptiste Joseph), French astronomer, born at Amiens, 19 Sept. 1749, studied under Lalande and became, like his master, an Atheist.}}</ref> * [[არნო დანჟუა]] (1884–1974): ფრანგი მათემატიკოსი, დახვეწა [[ჰარმონიული ანალიზი]] და [[დიფერენციული განტოლებები]].<ref>"Denjoy was an atheist, but tolerant of others' religious views; he was very interested in philosophical, psychological, and social issues." "Denjoy, Arnaud", ''Complete Dictionary of Scientific Biography'' Vol. 17, p.219. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008.</ref> *[[დევიდ დოიჩი]] (1953–): ბრიტანელ-ებრაელი ფიზიკოსი ოქსფორდის უნივერსიტეტში. იყო [[კვანტური გაანგარიშება|კვანტური გაანგარიშების]] სფეროს ერთ-ერთი პიონერი, პირველმა აღწერა [[კვანტური ტურინგის მექანიზმი]], ასევე განსაზღვრა ალგორითმი [[კვანტური კომპიუტერი]]სთვის.<ref>"First of all, I do not believe in the supernatural, so I take it for granted that consciousness has a material explanation. I also do not believe in insoluble problems, therefore I believe that this explanation is accessible in principle to reason, and that one day we will understand consciousness just as we today understand what life is, whereas once this was a deep mystery." David Deutsch in an interview with Philosophy Now magazine, ''Philosophy Now'', December/January 2001 issue.</ref> *[[ჯარედ დაიმონდი]] (1937–): ამერიკელი მეცნიერი სხვადასხვა დარგებში და მწერალი. * [[პოლ დირაკი]] (1902–1984): ბრიტანელი [[თეორიული ფიზიკა|თეორეტიკოსი ფიზიკოსი]], [[კვანტური მექანიკა|კვანტური მექანიკის]] ერთ-ერთი დამფუძნებელი, იწინასწარმეტყველა [[ანტიმატერია|ანტიმატერიის]] არსებობა და 1933 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>[[Werner Heisenberg]] recollects a friendly conversation among young participants at the 1927 [[Solvay Conference]] about Einstein's and [[Max Planck|Planck]]'s views on religion. Wolfgang Pauli, Heisenberg and Dirac took part in it. Among other things, Dirac said: "I cannot understand why we idle discussing religion. If we are honest — and as scientists honesty is our precise duty — we cannot help but admit that any religion is a pack of false statements, deprived of any real foundation. The very idea of God is a product of human imagination.[...] I do not recognize any religious myth, at least because they contradict one another.[...]" Pauli jokingly said: "Well, I'd say that also our friend Dirac has got a religion and the first commandment of this religion is: God does not exist and Paul Dirac is his prophet." {{cite book | authorlink = | title = Physics and Beyond: Encounters and Conversations | year =1972| url =https://archive.org/details/physicsbeyondenc00heisrich| publisher = Harper & Row | location = New York | isbn=0-06-131622-9}}</ref><ref name="Pauling">"... I [Pauling] am not, however, militant in my atheism. The great English theoretical physicist Paul Dirac is a militant atheist. I suppose he is interested in arguing about the existence of God. I am not. It was once quipped that there is no God and Dirac is his prophet." {{cite book | author = Linus Pauling & Daisaku Ikeda | title = A Lifeling Quest for Peace: A Dialogue | year = 1992 | publisher = Jones & Bartlett | isbn = 0-86720-277-7 | page = page 22}}</ref><ref>{{cite book|title=Dirac: A Scientific Biography|url=https://archive.org/details/diracscientificb00krag_258|year=1990|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521380898|pages=[https://archive.org/details/diracscientificb00krag_258/page/n266 256]–257|author=Helge Kragh|accessdate=15 March 2013}}</ref><ref>{{cite web|title=The Strangest Man: The Hidden Life of Paul Dirac, Mystic of the Atom' by Graham Farmelo|url=http://articles.latimes.com/2009/aug/30/entertainment/ca-graham-farmelo30|publisher=Los Angeles Times|accessdate=9 June 2012|author=Sara Lippincott|date=August 30, 2009|quote=Dirac was contemptuous of philosophy and, as many scientists do, professed atheism. But it was a narrow sort, mainly dismissive of religious orthodoxy. In notes he wrote in 1933, he embraces another creed: "[T]his article of faith is that the human race will continue to live for ever and will develop and progress without limit . . . Living is worthwhile if one can contribute in some small way to this endless chain of progress."}}</ref><ref>{{cite news|title=The Strangest Man: the Hidden Life of Paul Dirac by Graham Farmelo|url=http://www.telegraph.co.uk/culture/books/bookreviews/4316309/The-Strangest-Man-the-Hidden-Life-of-Paul-Dirac-by-Graham-Farmelo-review.html|accessdate=9 June 2012|newspaper=The Telegraph|date=23 Jan 2009|author=Helen Brown|quote=Dirac’s story ends with a whimper. As a young man he had joked that physicists were all washed up by 30 and as he aged his powers waned. The Cambridge physics department took away his parking space and an outraged Manci insisted he take up a fellowship at Florida State University. He died in 1984, aged 82. An atheist, he was buried under a gravestone chosen by Manci. It read “because God said it should be so”.}}</ref><ref>{{cite book|title=Haphazard Reality: Half a Century of Science|url=https://archive.org/details/haphazardreality00hbgc|year=2010|publisher=Amsterdam University Press|isbn=9789089642004|author=H. B. G. Casimir|accessdate=9 June 2012|page=[https://archive.org/details/haphazardreality00hbgc/page/n167 151]|quote=Kramers was certainly not a dogmatic atheist like, for instance, Dirac in his younger years, whose attitude was summed up by Pauli in one famous sentence: "Our friend Dirac has a religion; and the main tenet of that religion is: 'There is no God and Dirac was his prophet.}}</ref> * [[ემილ დიუბუა-რეიმონი]] (1818–1896): [[გერმანელები|გერმანელი]] ექიმი და ფიზიოლოგი, ექსპერიმენტული [[ელექტროფიზიოლოგია|ელექტროფიზიოლოგიის]] მამა.<ref>{{cite book|title=Helmholtz: From Enlightenment to Neuroscience|url=https://archive.org/details/helmholtzfromenl00meul|year=2010|publisher=MIT Press|isbn=9780262014489|page=[https://archive.org/details/helmholtzfromenl00meul/page/74 74]|author=Michel Meulders|editor=Laurence Garey|accessdate=5 May 2013|chapter=5: Helmholtz and the Understanding of Nature|quote=Du Bois-Reymond was a self-proclaimed atheist but more through intimate conviction than logical necessity.}}</ref> * [[პაულ ერენფესტი]] (1880–1933): [[ავსტრიელი]] და [[ნიდერლანდელები|ნიდერლანდელი]] [[თეორიული ფიზიკა|თეორეტიკოსი ფიზიკოსი]], რომელმაც [[სტატისტიკური მექანიკა|სტატისტიკური მექანიკის]] განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა.<ref>{{cite book|title=Einstein: The Life and Times|url=https://archive.org/details/einsteinlifetime0000rona_q5a9|year=2011|publisher=Bloomsbury Publishing|isbn=9781448202706|author=Ronald Clark|accessdate=5 August 2012|quote=That Einstein's attitude was the result more of muddle than agnostic scruple seems clear from a letter which he wrote less than two years later when Paul Ehrenfest ruled himself out from becoming Einstein's successor by roundly declaring himself an atheist.}}</ref><ref>{{cite book|title=Einstein in Berlin|year=2004|publisher=Random House of Canada|isbn=9780553378443|author=Thomas Levenson|accessdate=11 August 2012|page=172|quote=The man he had hoped would succeed him in Prague, Paul Ehrenfest, refiased to compromise his true atheist's principles. Einstein scolded him. "Your refusal to acknowledge a religious affiliation" was just this side of "willful stupidity," he assured him, with the benefit of recent experience. Once he became a professor Ehrenfest could revert to unbelief.}}</ref> * [[თომას აისნერი]] (1929–2011): გერმანელ-ამერიკელი [[ენტომოლოგი]] და [[ეკოლოგი]], „ქიმიური ეკოლოგიის" მამა.<ref>{{cite news|title=Paths of Discovery, Lighted by a Bug Man’s Insights|url=http://www.nytimes.com/2011/04/05/science/05angier.html?pagewanted=all|publisher=The New York Times|accessdate=19 April 2012|author=Natalie Angier|date=April 4, 2011|quote=Dr. Eisner died from complications of his disease on March 25, at the age of 81. He had a notoriously mordant sense of humor: “I may not believe in God,” he once said, “but I don’t ring doorbells saying I’m a Seventh-Day Atheist,”...}}</ref> * [[ალბერტ ელისი (ფიზიოლოგი)|ალბერტ ელისი]] (1913–2007): ამერიკელი ფსიქოლოგი.<ref>Nielsen, Stevan Lars & Ellis, Albert. (1994). "A discussion with Albert Ellis: Reason, emotion and religion", ''[[Journal of Psychology and Christianity]]'', ''13''(4), Win 1994. pp. 327-341</ref> * [[პალ ერდიოში]] (1913–1996), [[უნგრელები|უნგრელი]] [[მათემატიკოსი]]. გამოაქვეყნა უფრო მეტი ნაშრომი, ვიდრე სხვა ნებისმიერმა მათემატიკოსმა ისტორიაში.<ref>{{cite web|title=Centenary of Mathematician Paul Erdős -- Source of Bacon Number Concept|url=http://www.huffingtonpost.com/colm-mulcahy/paul-erdos_b_2945871.html|publisher=Huffington Post|accessdate=13 April 2013|author=Colm Mulcahy|date=2013-03-26|quote=In his own words, "I'm not qualified to say whether or not God exists. I kind of doubt He does. Nevertheless, I'm always saying that the SF has this transfinite Book that contains the best proofs of all mathematical theorems, proofs that are elegant and perfect...You don't have to believe in God, but you should believe in the Book." (SF was his tongue- in-cheek reference to God as "the Supreme Fascist").}}</ref><ref>{{cite book|title=Quotable Atheist: Ammunition for Nonbelievers, Political Junkies, Gadflies, and Those Generally Hell-Bound|year=2008|publisher=Nation Books|isbn=9781568584195|page=107|author=Jack Huberman|accessdate=13 April 2013|quote=I kind of doubt He [exists]. Nevertheless, I'm always saying that the SF [Supreme Fascist]-Erdos's customary name for G-d has this transfinite Book ... that contains the best proofs of all theorems, proofs that are elegant and perfect.... You don't have to believe in God, but you should believe in the Book.}}</ref> * [[რიჩარდ ერნსტი]] (1933–): [[შვეიცარიელები|შვეიცარიელი]] ქიმიკოსი. 1991 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიით]].<ref>{{cite web|title=50 Renowned Academics Speaking About God|url=http://www.youtube.com/watch?v=s47ArcQL-XQ|publisher=JPararajasingham|accessdate=14 May 2012}}</ref> * [[ჰიუ ევერეტ III]] (1930–1982): ამერიკელი ფიზიკოსი, პირველმა წამოაყენა მოსაზრება [[კვანტური ფიზიკა|კვანტური ფიზიკის]] [[მრავალი სამყაროს ინტერპრეტაცია]]ზე.<ref>"Everett was a life-long atheist, but he did not let that stand in his way as St. John's was well-regarded academically and socially." Peter Byrne, ''The Many Worlds of Hugh Everett III: Multiple Universes, Mutual Assured Destruction, and the Meltdown of a Nuclear Family'' (2010), page 29.</ref> * [[სანდრა ფაბერიr]] (1944–): ამერიკელი ასტრონომი და ასტროფიზიკოსი. ხელმძღვანელობდა ჯგუფს, რომელმაც აღმოაჩინა [[დიდი ატრაქტორი]].<ref>" An atheist, Faber speaks like an evangelist as she weaves quantum physics and astronomy to describe the dawn of time. "I think that the story of the creation of the universe is the most inspiring and exciting story science can tell. I mean, who would have thought I could be telling you about events 10 to the minus 35 seconds after the big bang?" she said, seated in her cluttered, sunny UC Santa Cruz office amid photos of her two daughters and her husband. "It's just totally inspiring." " Mike Swift interviewing Faber, 'Last outer space repair of Hubble telescope pairs genius of two South Bay women', ''Contra Costa Times'' (California), May 9, 2009.</ref> * [[გუსტავ ფეხნერი]] (1801–1887): გერმანელი ფიზიოლოგი. ექსპერიმენტული ფსიქოლოგიის პიონერი და [[ფსიქოფიზიკა|ფსიქოფიზიკის]] ფუძემდებელი.<ref>"The study of medicine also contributed to a loss of religious faith and to becoming atheist." Michael Heidelberger, ''Nature from within: Gustav Theodor Fechner and his psychophysical worldview'', page 21.</ref> * [[ლეონ ფესტინგერი]] (1919–1989): ამერიკელი [[სოციალური ფსიქოლოგია|სოციალური ფსიქოლოგი]], ცნობილია თავისი კოგნიტიური დისონანსის თეორიით.<ref>"Festinger, a professed atheist, was an original thinker and a restless, highly motivated individual with (in his words) "little tolerance for boredom". " Franz Samelson: "Festinger, Leon", ''American National Biography Online'', Feb. 2000 (accessed April 28, 2008) [http://www.anb.org/articles/14/14-00887.html].</ref> * [[რიჩარდ ფეინმანი]] (1918–1988): ამერიკელი [[თეორიული ფიზიკა|თეორეტიკოსი ფიზიკოსი]], ცნობილია შრომებით [[კვანტური ელექტროდინამიკა|კვანტური ელექტროდინამიკის]] ნორმალიზებით და კვანტური მექანიკის ინტეგრალური ფორმულირებით. 1965 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] მოიპოვა.<ref>{{cite book|title=The Voice of Genius: Conversations with Nobel Scientists and Other Luminaries|year=2008|publisher=Basic Books|isbn=9780465011391|page=49|author=Denis Brian|accessdate=13 March 2013|quote=Interviewer: Do you call yourself an agnostic or an atheist? Feynman: An atheist. Agnostic for me would be trying to weasel out and sound a little nicer than I am about this.}}</ref><ref>Feynman was of [[Jewish]] birth, but described himself as "an avowed [[atheist]]" by his early youth in [https://archive.today/20121202235028/http://ffrf.org/day/?day=11&month=5 Freethought of the Day], Freedom From Religion Foundation, May 11, 2006.</ref><ref>"Having abandoned the tenets of Judaism at 13, he never wavered in his gentle atheism, nor in his determination to stay away from matters about which he had opinions but no expertise." John Morrish reviewing the collection of Feynman's letters ''Don't You Have Time to Think?'', "Particle Physics: The Route to Pop Stardom", ''Independent on Sunday'' (London), July 24, 2005, p. 21.</ref> *[[ჯეიმზ ფრანკი]] (1882–1964): [[გერმანელები|გერმანელი]] ფიზიკოსი. 1925 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>"James Franck was born in Hamburg, the son of a Jewish banker. ...As he said, science was his God and nature his religion. He did not insist that his daughters attend religious instruction classes (Religionsunterricht) in school. But he was very proud of his Jewish heritage..." David Nachmansohn, ''German-Jewish pioneers in science, 1900-1933: highlights in atomic physics, chemistry, and biochemistry'', page 62.</ref> * [[ზიგმუნდ ფროიდი]] (1856–1939): [[ავსტრიელები|ავსტრიელი]] [[ნევროლოგი]] და ფსიქოანალიზის მამა.<ref>"[Freud and Jung] were close for several years, but Jung's ambition, and his growing commitment to religion and mysticism — most unwelcome to Freud, an aggressive atheist — finally drove them apart." ''[http://www.time.com/time/time100/scientist/profile/freud.html Sigmund Freud] {{Webarchive|url=https://wayback.archive-it.org/all/20080307152638/http://www.time.com/time/time100/scientist/profile/freud.html |date=2008-03-07 }}'', by Peter Gay, ''The TIME 100: The Most Important People of the Century''.</ref> * [[ერიხ ფრომი]] (1900–1980): [[გერმანელები|გერმანელი]] [[სოციალური ფსიქოლოგი]], [[ფსიქოანალიტიკოსი]], [[სოციოლოგი]], [[ჰუმანიზმი|ჰუმანისტიკოსი]] [[ფილოსოფოსი]] და [[დემოკრატიული სოციალისტი]].<ref>"About the same time he stopped observing Jewish religious rituals and rejected a cause he had once embraced, Zionism. He "just didn't want to participate in any division of the human race, whether religious or political," he explained decades later (Wershba, p. 12), by which time he was a confirmed atheist." Keay Davidson: "Fromm, Erich Pinchas", ''American National Biography Online'', Feb. 2000 (accessed April 28, 2008) [http://www.anb.org/articles/12/12-01941.html].</ref> * [[კრისტერ ფუგლესანგი]] (1957–): [[შვედები|შვედი]] [[კოსმონავტი]] და [[ფიზიკოსი]].<ref>[http://www.dn.se/DNet/jsp/polopoly.jsp?d=2597&a=593360&previousRenderType=6 ''Atlantseglaren från Bromma vill tänja gränsen mot rymden''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071016081655/http://www.dn.se/DNet/jsp/polopoly.jsp?d=2597&a=593360&previousRenderType=6 |date=2007-10-16 }}, ''[[Dagens Nyheter]]'', December 10, 2006.</ref> *[[გიორგი გამოვი]] (1904–1968): წარმოშობით [[რუსები|რუსი]] თეორეტიკოსი ფიზიკოსი და კოსმოლოგი.<ref>ANDERSON: "What, uh, one thing I’m fascinated with is, of course, George Gamow left the university in ’59 [1956], and Edward Teller had left in 1946 [1945] and went to the University of Chicago. But do you have any recollections of maybe some of the, anything between Dr. Marvin and Dr. Gamow, as far as, just before he left and went to Colorado?" NAESER: "Ah, no, I don’t know of any. I know Gamow made no, never did hide the fact that he was an atheist, but whether that came into the picture, I don’t know. But the story around the university was that Gamow and Mrs. Gamow were divorced, but they were in the same social circles some of the time, he thought it was better to get out of Washington. That’s why he went to Ohio State." ''The George Washington University and Foggy Bottom Historical Encyclopedia'', [http://encyclopedia.gwu.edu/gwencyclopedia/index.php?title=Gamow%2C_George_and_Edward_Teller Gamow, George and Edward Teller] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100613094539/http://encyclopedia.gwu.edu/gwencyclopedia/index.php?title=Gamow%2C_George_and_Edward_Teller |date=2010-06-13 }}, October 23, 1996.</ref><ref>{{cite web|title=The Big Bang Is Bunk|url=http://www.21stcenturysciencetech.com/Articles_2011/BigBang_Bunk.pdf|publisher=21st Century Science Associates.|accessdate=28 May 2012|author=Grote Reber|page=44|quote=After the initial mathematical work on relativity the­ ory had been done, the Big Bang theory itself was invented by a Belgian priest, Georges lemaitre, im­ proved upon by an avowed atheist, George Gamow, and is now all but universally accepted by those who hold advanced degrees in astronomy and the physical sciences, despite its obvious absurdity.}}</ref><ref>{{cite book|title=[[Big Bang (book)|Big Bang]]|year=2010|publisher=HarperCollins UK|isbn=9780007375509|author=[[Simon Singh]]|accessdate=18 August 2012|quote=Surprisingly, the atheist George Gamow enjoyed the Papal attention given to his field of research.}}</ref><ref>{{cite book|title=Fred Hoyle's Universe|url=https://archive.org/details/fredhoylesuniver00greg_168|year=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=9780191578465|page=[https://archive.org/details/fredhoylesuniver00greg_168/page/n81 71]|author=Jane Gregory|accessdate=11 April 2013|chapter=Fighting for space|quote=Gamow was, like Hoyle, an atheist, but he was familiar with organized religion: his grandfather was the Metropolitan, the senior bishop, of Odessa Cathedral.}}</ref> * [[ჟოზეფ ლუი გეი-ლიუსაკი]] (1772–1850): ფრანგი [[ქიმიკოსი]] და [[ფიზიკოსი]].<ref>{{cite book|title=Academic Dictionary Of Philosophy|year=2005|publisher=Gyan Books|isbn=9788182052246|author=Ramesh Chopra|accessdate=26 May 2012|page=143|quote=Renowned French chemist. He was one of the greatest chemists in Europe at the time. He made innumerable discoveries in the science, and even the restored royalty made him a Peer of France, although he worked politically with the anti-clericals. He was closely associated with Arago and shared his atheism.}}</ref> * [[ვიტალი გინზბურგი]] (1916–2009): [[საბჭოთა]] და [[რუსები|რუსი]] ფიზიკოსი, [[ასტროფიზიკოსი]], [[ნობელის პრემია|ნობელის ლაურეატი]], საბჭოთა [[წყალბადის ბომბი]]ს ერთ-ერთი მამა.<ref>"I am an atheist, that is, I think nothing exists except and beyond nature."[http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2003/ginzburg-autobio.html Ginzburg's autobiography at Nobelprize.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080716002252/http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2003/ginzburg-autobio.html |date=2008-07-16 }}</ref> * [[სიუზან გრინფილდი]] (1950–): [[ბრიტანელი]] [[მეცნიერი]], [[მწერალი]], ლორდთა პალატის წევრი. იკვლევს ადამიანის ტვინს.<ref>What I don't like about Richard [Dawkins] is not so much what he knows or doesn't know as the dogmatic way in which he says things. I think that is a poor advertisement for science, because the whole thing about being a scientist is that you shouldn't be prejudiced, you should have an open mind. So, I don't believe in God but that is a belief, not some thing I know. I believe I love my husband, but I couldn't prove it to you one way or the other. How could I? I just know I do. My particular belief is that there is no Deity out there, but I can't prove it and therefore I would not have the temerity to tell other people they're wrong. The coinage of proof is not appropriate for belief and Dawkins thinks it is. But if you keep an open mind, that doesn't mean you swallow anything whole. As someone has said, 'Believing in anything is as bad as believing in nothing.' '[http://www.damaris.org/content/content.php?type=5&id=334 Brain Teaser: Susan Greenfield talks to Peter McCarthy] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120729105915/http://www.damaris.org/content/content.php?type=5&id=334 |date=2012-07-29 }}', ''Third Way'', November 2000.</ref> *[[ჰერბ გროში]] (1918–2010): კანადელ-ამერიკელი კომპიუტერული მეცნიერი, ცნობილია [[გროშის კანონი]]თ რომელიც 1950 წელს შეიმუშავა.<ref>{{cite web|last=Grosch|first=Herbert|title=Smithsonian National Museum of American History - Computer Oral History Collection, 1969-1973, 1977 - Interview with Herbert R. Grosch|url=http://invention.smithsonian.org/downloads/fa_cohc_tr_gros700715.pdf|accessdate=12 April 2012|date=July 15, 1970|quote=I made them quit essentially. When I was nine years old I decided that I was an atheist. So I told them, "Well you shouldn't go to church anymore, it's silly." Well, apparently they'd been going to church primarily for my benefit. So after I refused to go, they quit going too.}}</ref> *[[ალან გუტი]] (1947–): ამერიკელი ფიზიკოსი და კოსმოლოგი.<ref> "The question of the origin of the matter in the universe is no longer thought to be beyond the range of science — everything can be created from nothing...it is fair to say that the universe is the ultimate free lunch." Alan Guth, ''The Inflationary Universe: The Quest for a New Theory of Cosmic Origins'' (1998). [[q:Atheism]]</ref> *[[ჟაკ ჰადამარდი]] (1865–1963): [[ფრანგები|ფრანგი]] მათემატიკოსი, დიდი წვლილი შეიტანა [[რიცხვთა თეორია]]ში, [[კომპლექსური ფუნქციის თეორია]]ში, [[დიფერენციული გეომეტრია|დიფერენციულ გეომეტრიასა]] და [[ნაწილობრივ დიფერენციული განტოლებები|ნაწილობრივ დიფერენციულ განტოლებებში]].<ref>{{cite book|last=Shaposhnikova|first=T. O.|title=Jacques Hadamard: A Universal Mathematician|year=1999|publisher=American Mathematical Soc.|isbn=978-0-8218-1923-4|pages=33–34|quote=In 1924, Hadamard recounted his meetings with Hermite: "...When Hermite loved to direct to me remarks such as: "He who strays from the paths traced by Providence crashes." These were the words of a profoundly religious man, but an atheist like me understood them very well, especially when he added at other times: "In mathematics, our role is more that of servant than master.""}}</ref> * [[ჯონათან ჰაიდტი]] (c.1964–): ფსიქოლოგიის პროფესორი [[ვირჯინიის უნივერსიტეტი|ვირჯინიის უნივერსიტეტში]], იკვლევს მორალის ფსიქოლოგიურ საფუძვლებს სხვადასხვა კულტურებში.<ref>"Religions are technologies that are evolved over millennia to do this and many religions are very effective in doing this. I'm an atheist, I don't believe that gods actually exist, but I part company with the New Atheists because I believe that religion is an adaptation that generally works quite well to suppress selfishness, to create moral communities, to help people work together, trust each other and collaborate towards common ends." Jonathan Haidt, [http://voxday.blogspot.com/2007/11/interview-with-jonathan-haidt.html Interview with Jonathan Haidt] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081206092513/http://voxday.blogspot.com/2007/11/interview-with-jonathan-haidt.html |date=2008-12-06 }}, ''Vox Popoli'' November 19, 2007 (accessed April 14, 2008).</ref> * [[ედვარდ თომას ჰოლი]] (1924–2001): ინგლისელი არქეოლოგი, გამოააშკარავა [[პილტდაუნის ადამიანის]] სიყალბე.<ref>"The three laboratories unanimously agreed that the cloth dated from between 1260 and 1390, a date consistent with its known history—but which demolished the notion of its being the burial shroud of Christ. Hall, who made no secret of his atheism, had no hesitation in enjoying the public attention that this definitive result attracted." Robert Hedges, [http://www.oxforddnb.com/view/article/76120 'Hall, Edward Thomas [Teddy&#93; (1924–2001)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', online edition, Oxford University Press, January 2005 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[სერ ჯეიმზ ჰოლი]] (1761–1832): შოტლანდიელი გეილოგი და ქიმიკოსი.<ref>" 'Unequalled stability and sweetness of disposition' are said to have been among his domestic virtues, while in politics and religion he was 'a declared democrat and avowed atheist' (''The Times'')." Jean Jones: [http://www.oxforddnb.com/view/article/11965 'Hall, Sir James, of Dunglass, fourth baronet (1761–1832)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, September 2004; online edition, October 2006 (accessed May 1, 2008).</ref> *[[ედმუნდ ჰალეი]] (1656-1742): ინგლისელი ასტრონომი, გეოფიზიკოსი, მათემატიკოსი, მეტეოროლოგი და ფიზიკოსი. გამოთვალა [[ჰალეის კომეტა|ჰალეის კომეტის]] ორბიტა.<ref>"It can hardly have been due to any reluctance on Newton's part to becoming too closely involved with Halley, the well-known atheist." Derek Gjertsen, ''The Newton Handbook'' (1986), page 250.</ref> * [[ბევერლი ჰალსტედი]] (1933–1991): ბრიტანელი პალეონტოლოგი.<ref>"He and the Bishop of Oxford staged another version of the great debate between Thomas Henry ('Darwin's bulldog') Huxley and Bishop ('Soapy Sam') Wilberforce that followed the publication of Darwin's ''Origin Of Species''. The present Bishop defended the new Darwinian orthodoxy, but Dr Halstead, an atheist, took the line that the former Bishop of Oxford had been quite right to oppose Darwin's thesis. But that too was entirely characteristic. He told me that he was a member of the Athenaeum only because it had a painting of Darwin in the lobby." Tim Radford, 'A passion for dinosaurs: Obituary of Beverly Halstead', ''The Guardian'' (London), May 2, 1991.</ref> * [[ფრენსის ჰამერსტრომი]] (1908–1998): ამერიკელი მწერალი, ნატურალისტი და ორნიტოლოგი.<ref>{{cite book|title=The Good Atheist: Living a Purpose-Filled Life Without God|url=https://archive.org/details/goodatheistlivin0000bark|year=2011|publisher=Ulysses Press|isbn=9781569758465|author=Dan Barker|accessdate=15 June 2012|page=[https://archive.org/details/goodatheistlivin0000bark/page/176 176]|quote=Speaking of her 55-year marriage to Frederick Hamerstrom (a nephew of Charles Darwin), Fran quipped: “You'll notice that our 'pair bond' has lasted fairly well and I think it's because we're both remarkably tolerant people. He's an agnostic and I'm an atheist, and we've put up with each other all this time!"}}</ref> * [[უილიამ დონალდ ჰამილტონი]] (1936–2000): ბრიტანელი ევოლუციონისტი ბიოლოგი, ფართოდ აღიარებულია მეოცე საუკუნის ერთ-ერთ უდიდეს ევოლუციონისტ თეორეტიკოსად. * [[გოდფრეი ჰაროლდ ჰარდი]] (1877–1947): [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[მათემატიკოსი]].<ref>"Hardy... was a stringent atheist..." [http://www.eastbayexpress.com/2003-04-30/culture/divine-calculations/full Hit Play on Ramanujan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071016074222/http://eastbayexpress.com/2003-04-30/culture/divine-calculations/full |date=2007-10-16 }}, by Lisa Drostova, ''East Bay Express'', April 30, 2003. Retrieved October 7, 2007.</ref><ref>"The first Bombe to be delivered was named ''Agnus'' by Turing: a joke that atheist Hardy might have made..." [http://www.turing.org.uk/publications/cambridge1.html Alan Turing — a Cambridge Scientific Mind], by Andrew Hodges, Cambridge Scientific Minds (Cambridge University Press, 2002) Retrieved July 2, 2007.</ref> *[[ჰერბერტ ჰაუპტმანი]] (1917–2011): ამერიკელი მათემატიკოსი. 1985 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია ქიმიის დარგში]].<ref>"Outside the field of scientific research, he was known for his outspoken atheism: belief in God, he once declared, is not only incompatible with good science, but is "damaging to the wellbeing of the human race." " ''The Telegraph''. [http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/science-obituaries/8853793/Herbert-Hauptman.html]</ref> * [[სტივენ ჰოკინგი]] (1942–): ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი და ცნობილი თანამედროვე მეცნიერი ათეიზმს ასაბუთებს წიგნში [[დიდი დიზაინი]].<ref>Boyett, Jason. [http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/09/stephen_hawking_says_theres_no_creator_god_the_twitterverse_reacts.html "Stephen Hawking says there's no creator God; the twitterverse reacts"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120629013307/http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/09/stephen_hawking_says_theres_no_creator_god_the_twitterverse_reacts.html |date=2012-06-29 }}, ''[[The Washington Post]]'', September 3, 2010, Retrieved April 25, 2011.</ref> *[[ევალდ ჰერინგი]] (1834–1918): [[გერმანელები|გერმანელი]] [[ფიზიოლოგი]], რომელიც იკვლევდა ფერად მხედველობას, ბინოკულარულ აღქმასა და თვალების მოძრაობას.<ref>{{cite web|title=Ernst Mach|url=http://plato.stanford.edu/entries/ernst-mach/|publisher=Stanford Encyclopedia of Philosophy|accessdate=4 September 2012|date=May 21, 2008|quote=Hering and Mach were atheists, and disbelieved in a soul, but still accepted the idea that nature had internal direction.}}</ref> * [[პიტერ ჰიგსი]] (1929–): ბრიტანელი თეორეტიკოსი ფიზიკოსი, [[დირაკის მედალი]]სა და პრიზის მფლობელი. იწინასწარმეტყველა ახალი ნაწილაკის, [[ჰიგსის ბოზონი]]ს (მეტსახელად „ღმერთის ნაწილაკი") არსებობა.<ref>"Officially, the particle is called the Higgs boson, but its elusive nature and fundamental role in the creation of the universe led a prominent scientist to rename it the God particle. The name has stuck, but makes Higgs wince and raises the hackles of other theorists. "I wish he hadn't done it," he says. "I have to explain to people it was a joke. I'm an atheist, but I have an uneasy feeling that playing around with names like that could be unnecessarily offensive to people who are religious." Ian Sample, 'The God of Small Things', ''The Guardian'', November 17, 2007, Weekend pages, Pg. 44.</ref> *[[როალდ ჰოფმანი]] (1937–): ამერიკელი ქიმიკოსი, რომელმაც 1981 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია]] მოიპოვა. * [[ლანსელოტ ჰოგბენი]] (1895–1975): ინგლისელი ზოოლოგი და სამედიცინო სტატისტიკოსი.<ref>"A reader who has suffered me so far will have realised how much of my mental energy had been hitherto absorbed in a fruitless search for an intellectually compelling rationale to rescue some fragments from the wreckage of my family faith. The mood of liberation I experienced when I finally discarded the last remnant of theism was no less exhilarating than that of Bunyan's Pilgrim when the burden of sin fell from his back. [...] In retrospect, the final steps seem as sudden as they were painless. [...] As I looked upward [at the night sky], I realised that the sole prospect was limitless expanse of unthreatening and impersonal emptiness — but for unapproachable galaxies — of a universe without purpose of punishment or reward for a lately arrived animal species, free to make or mar its own destiny without help or hindrance from above." Lancelot Hogben, ''Lancelot Hogben: Scientific Humanist: An Unauthorised Autobiography'', edited by Adrian and Ann Hogben. Merlin Press, 1998.</ref> * [[ფრედ ჰოლოუსი]] (1929–1993), [[ახალზელანდიელები|ახალი ზელანდიელი]] და [[ავსტრალიელები|ავსტრალიელი]] [[ოფთალმოლოგი]]. ავსტრალიასა და სხვა ქვეყნებში ათასობით ადამიანს აღუდგინა მხედველობა.<ref>{{cite news|last=Hildebrand|first=Joe|title=Fred Hollows remembered at ceremony in Bourke|url=http://www.dailytelegraph.com.au/news/nsw/a-vision-well-remembered/story-e6freuzi-1111115519873|accessdate=25 May 2013|newspaper=The Daily Telegraph|date=11 February 2008}}</ref> * [[ფრედ ჰოილი]] (1915–2001): ინგლისელი [[ასტრონომი]], განავითარა [[ვარსკვლავური ნუკლეოსინთეზი]]ს თეორია, ტერმინი [[დიდი აფეთქების თეორია|„დიდი აფეთქება"]] მისი შემოტანილია.<ref>{{cite book|title=Fred Hoyle's Universe|url=https://archive.org/details/fredhoylesuniver00greg_168|year=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=9780191578465|page=[https://archive.org/details/fredhoylesuniver00greg_168/page/n153 143]|author=Jane Gregory|accessdate=11 April 2013|chapter=Fighting for space|quote=According to Hoyle: "I am an atheist, but as far as blowing up the world in a nuclear war goes, I tell them not to worry."}}</ref> * [[რასელ ალან ჰალსი]] (1950–): ამერიკელი ფიზიკოსი, 1993 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრიზის]].<ref>{{cite web|title=Russell A. Hulse|url=http://www.nndb.com/people/992/000099695/|publisher=NNDB.com|accessdate=17 July 2012|quote=I consider myself a very moral person but I do not need a religion for that.}}</ref> * [[ნიკოლას ჰამფრი]] (1943–): ბრიტანელი ფსიქოლოგი, იკვლევს ცნობიერებასა და ზებუნებრივისადმი რწმენას ევოლუციური პერსპექტივიდან.<ref>"He has worked with monkeys in laboratories and in the wild. He has been a media don, a campaigner against nuclear weapons and the holder of a chair in parapsychological research who was dedicated to debunking even the possibility of telepathy or survival after death. He is an atheist, and the man who suggested to Richard Dawkins the analogy of viruses of the mind for religions; yet nowadays he talks as if spirituality were the thing that makes us human." Andrew Brown interviewing Humphrey, 'A life in science: The human factor', ''The Guardian'', July 29, 2006, Review Pages, Pg. 13.</ref> * [[ჯულიან ჰაქსლი]] (1887–1975): ინგლისელი ევოლუციონისტი ბიოლოგი, მეოცე საუკუნის [[ევოლუციური სინთეზი]]ს წამყვანი ფიგურა, [[იუნესკო]]ს პირველი დირექტორი და [[ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდი]]ს დამაარსებელი.<ref>"Despite his atheism Huxley could appreciate Teilhard de Chardin's vision of evolution, and like his grandfather T. H. Huxley he believed progress could be described in biological terms." Robert Olby, [http://www.oxforddnb.com/view/article/31271 'Huxley, Sir Julian Sorell (1887–1975)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, Sept 2004; online edition, May 2007 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[ფრანსუა ჟაკობი]] (1920–): [[ფრანგები|ფრანგი]] [[ბიოლოგი]], 1965 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრიზით]].<ref>{{cite book|title=Theists and Atheists: A Typology of Non-belief|url=https://archive.org/details/theistsatheistst0000moln|year=1980|publisher=Walter de Gruyter|isbn=9789027977885|page=[https://archive.org/details/theistsatheistst0000moln/page/59 59]|author=Thomas Steven Molnar|quote=The biologist Francois Jacob (who shared the Nobel Prize with Jacques Monod) admits that he is an atheist, but he finds, parallel to the material nature of the universe, another aspect — in man — which is not reductible to the first.}}</ref> * [[ფრედერიკ ჟოლიო-კიური]] (1900–1958): [[ფრანგები|ფრანგი]] [[ფიზიკოსი]] და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში]] 1935 წელს.<ref>{{cite web|url=http://www.makingthemodernworld.org.uk/people/BG.0087/ |title=Irène Joliot-Curie |publisher=Making the Modern World |date=1956-03-17 |accessdate=2012-06-03}}</ref><ref>"Raised in a completely nonreligious family, Joliot never attended any church and was a thoroughgoing atheist all his life." Perrin, Francis: "Joliot, Frédéric", ''Complete Dictionary of Scientific Biography'' Vol. 7 p. 151. Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008.</ref> *[[ირენ ჟოლიო-კიური]] (1897–1956): ფრანგი მეცნიერი, [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში]] 1935 წელს.<ref>"It was to her grandfather, a convinced freethinker, that Irène owed her atheism, later politically expressed as anticlericalism." [http://www.encyclopedia.com/topic/Irene_Joliot-Curie.aspx Joliot-Curie, Irène.] Complete Dictionary of Scientific Biography. 2008. Encyclopedia.com. 17 Mar. 2012.</ref><ref>{{cite book|title=The Curies: A Biography of the Most Controversial Family in Science|year=2005|url=https://archive.org/details/curiesbiographyo00bria|publisher=Wiley|isbn=9780471273912|page=[https://archive.org/details/curiesbiographyo00bria/page/389 389]|author=Denis Brian|quote=There were no prayers: Irene was deeply atheist.}}</ref> * [[სტივ ჯონსი (ბიოლოგი)|სტივ ჯონსი]] (1944–): ბრიტანელი გენეტიკოსი.<ref>"Scientists in Britain, where the film will premiere at next month's London Film Festival, with general release in December, dismissed the intelligent design lobby's expropriation of the film. Steve Jones, professor of genetics at University College London and an atheist, said: 'I find it sad that people with intrinsically foolish viewpoints don't recognise this as a naturally beautiful film, but have to attach their absurd social agendas to it.' " David Smith, 'How the penguin's life story inspired the US religious right: Antarctic family values', ''The Observer'', September 18, 2005, News Pages, Pg. 3.</ref><ref>On the side of the atheists were Steve Jones, professor of genetics at University College London, [...] Jones, meanwhile, revealed that he would "love to believe in God", because it would offer some degree of comfort. But he said he stopped believing in God as a child as soon as he discovered that what he was learning in school biology classes conflicted with the kind of things he had been taught in Sunday school - like dinosaurs and humans walking the earth at the same time." [http://www.guardian.co.uk/science/blog/2009/may/13/charles-darwin-god-evolution-religion-belief If Darwin has really killed God, when was the funeral?]', ''Guardian Unlimited'', 13 May 2009 (accessed 26 May 2009).</ref> * [[პოლ კამერერი]] (1880–1926): [[ავსტრიელები|ავსტრიელი]] ბიოლოგი, რომელიც იკვლევდა და იცავდა ამჟამად უარყოფილ ლამარკისეულ თეორიას მემკვიდრეობითობაზე.<ref>{{cite web|title=The Law of Serialitity|url=http://www.life-cycles-destiny.com/for/the-law-of-seriality-kammerer.htm|accessdate=18 July 2012|quote=The paradox is that he thought of himself as a hard-boiled philosophical materialist. He was also what one may call a devoted atheist; a freemason; a member of the Austrian Socialist Party; and a regular contributor to the Monisticshe Monatshelfe, the monthly published by the German league of Monists.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120304150800/http://www.life-cycles-destiny.com/for/the-law-of-seriality-kammerer.htm|archivedate=4 მარტი 2012}}</ref><ref>{{cite web|title=Paul Kammerer|url=http://www.nndb.com/people/265/000057094/|publisher=NNDB.com|accessdate=18 July 2012}}</ref> *[[სემუელ კარლინი]] (1924–2007): ამერიკელი მათემატიკოსი.<ref>{{cite web|title=Sam Karlin, mathematician who improved DNA analysis, dies|url=http://news.stanford.edu/news/2008/january16/karlin-011608.html|publisher=Stanford Report|accessdate=21 April 2012|date=January 16, 2008|quote=Karlin was born in Yonova, Poland, in 1924. His family immigrated to Chicago when he was a small child and struggled financially through the Great Depression. He was raised in a strict Orthodox Jewish household but broke with religion in his early teens and remained an atheist for the rest of his life.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160312023316/http://news.stanford.edu/news/2008/january16/karlin-011608.html|archivedate=12 მარტი 2016}}</ref> * [[სტიუარტ კაუფმანი]] (1939-): ამერიკელი თეორეტიკოსი ბიოლოგი, იკვლევს დედამიწაზე სიცოცხლის წარმოშობას.<ref>{{cite web |url=http://thesciencenetwork.org/programs/beyond-belief-enlightenment-2-0/stuart-kauffman |title=TSN: Stuart Kauffman |publisher=Thesciencenetwork.org |accessdate=2012-06-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303171942/http://thesciencenetwork.org/programs/beyond-belief-enlightenment-2-0/stuart-kauffman |archivedate=2016-03-03 }}</ref> *[[ანსელ კეისი]] (1904–2004): ამერიკელი მეცნიერი, იკვლევდა დიეტის გავლენას ჯანმრთელობაზე.<ref>{{cite book|title=The Great Starvation Experiment: Ancel Keys and the Men Who Starved for Science|year=2008|publisher=U of Minnesota Press|isbn=978-0-8166-5161-0|author=Todd Tucker|accessdate=13 April 2012|page=146|quote=Max's advocates made up a diverse cast of characters, from the Jewish Peace Fellowship leader Rabbi Isador Hoffman to the atheist Ancel Keys, who wrote the committee that Max “proved to be a highly reliable and conscientious man who comported himself well under the most rigorous and demanding circumstances."}}</ref> * [[ლოურენს კრაუსი]] (1954-): [[არიზონას სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს ფიზიკის პროფესორი და მეცნიერების პოპულარიზატორი. ხშირად გამოდის ათეისტთა კონფერენციებზე.<ref>"...I had the opportunity to participate in several exciting panel discussions at the World Science Festival in New York City. But the most dramatic encounter took place at the panel strangely titled 'Science, Faith and Religion.'... I ended up being one of two panelists labeled 'atheists.'..." [http://online.wsj.com/article/SB124597314928257169.html God and Science Don't Mix: A scientist can be a believer. But professionally, at least, he can't act like one.], Lawrence M. Krauss, ''The Wall Street Journal'', page A15, 26 June 2009 (retrieved 22 May 2010). On the 21 June 2012 ''[[Colbert Report]]'', the author of ''[[A Universe from Nothing: Why There is Something Rather than Nothing]]'' told Colbert: "There is no evidence for any deity.... You don't need him.... There's no need for God." The evolutions of the [[universe]] occur "without any supernatural shenanigans."</ref> *[[ჰერბერტ კრიომერი]] (1928–): [[კალიფორნიის უნივერსიტეტი]]ს ელექტროობისა და კომპიუტერული ინჟინერიის გერმანელ-ამერიკელი პროფესორი.2000 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიით ფიზიკაში]].<ref>{{cite web|last=Kroemer|first=Herbert|title=Herbert Kroemer - Science Video Interview|url=http://vega.org.uk/video/programme/32|quote=Interviewer: "You have no belief in a afterlife?" Kroemer: "That's correct." Interviewer: "...You don't see the evidence of a designer?" Kroemer: "No, I don't." Interviewer: "Could you say more about it?" Kroemer: "I think it's just wishful thinking."}}</ref> * [[ჰაროლდ კროტო]] (1939–): 1996 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში]]<ref>Harold Kroto claims to have four "religions": humanism, atheism, amnesty-internationalism and humourism.[http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1996/kroto-autobio.html]</ref> *[[ალფრედ კინსი]] (1894–1956): ამერიკელი ბიოლოგი, სექსოლოგი და ენტომოლოგიისა და ზოოლოგიის პროფესორი.<ref>"Kinsey was also shown to be an atheist who loathed religion and its constraints on sex." [http://www.washingtontimes.com/culture/20040907-113843-7598r.htm 'Kinsey' critics ready], Cheryl Wetzstein, ''The Washington Times''. Retrieved February 2, 2007.</ref> *[[რეიმონდ კურცვეილი]] (1948–): ამერიკელი მწერალი, მეცნიერი, გამომგონებელი და ფუტურისტი.<ref> "In his mythic book The Singularity Is Near, Ray Kurzweil, serial inventor, technology enthusiast, and unabashed atheist, announces: "Evolution moves toward greater complexity, greater elegance, greater knowledge, greater intelligence, greater beauty, greater creativity, and greater levels of subtle attributes such as love. In every monotheistic tradition God is likewise described as all of these qualities, only without any limitation.... So evolution moves inexorably toward this conception of God, although never quite reaching this ideal."" - Kevin Kelly, ''What Technology Wants'' (2010).</ref> *[[ჟერომ ლალანდი]] (1732–1807): ფრანგი ასტრონომი და მწერალი.<ref>"He studied at the Jesuit College in Lyon and at this stage he nearly decided to join the Jesuit Order. In fact it was his parents who encouraged him to continue his education by going to Paris to study law, which he did. It is somewhat ironical that Lalande, who would later become renowned as an atheist, should have come so close to becoming a Jesuit." J J O'Connor and E F Robertson, [http://www.gap-system.org/~history/Biographies/Lalande.html Joseph-Jérôme Lefrançais de Lalande] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100717090818/http://www.gap-system.org/~history/Biographies/Lalande.html |date=2010-07-17 }}.</ref> *[[ლევ ლანდაუ]] (1908-1968): [[რუსები|რუსი]] ფიზიკოსი, 1962 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]].<ref>{{cite book|title=Science and Christianity: Conflict Or Coherence?|url=https://archive.org/details/sciencechristian0000scha|year=2003|publisher=The Apollos Trust|isbn=9780974297507|author=Henry F. Schaefer|accessdate=11 August 2012|page=[https://archive.org/details/sciencechristian0000scha/page/9 9]|quote=I present here two examples of notable atheists. The first is Lev Landau, the most brilliant Soviet physicist of the twentieth century.}}</ref><ref>"Listed as an atheist in NNDB.com." [http://www.nndb.com/people/793/000099496/ Lev Landau], ''NNDB.com''</ref> *[[ქრისტოფერ ლანგტონი]] (1948 or 1949-): ამერიკელი კომპიუტერული მეცნიერი და ხელოვნური სიცოცხლის დარგის ერთ-ერთი ფუძემდებელი.<ref>{{cite web|title=Chris Langton|url=http://www.nndb.com/people/787/000080547/|publisher=NNDB.com|accessdate=18 July 2012}}</ref> * [[რიჩარდ ლიკი]] (1944–): კენიელი პალეონტოლოგი, არქეოლოგი და კონსერვაციონისტი.<ref>{{cite book|last=Leakey|first=Richard|authorlink=Richard Leakey|author2=Virginia Morell|others=design by Kathryn Parise|title=[[Wildlife Wars: My Fight to Save Africa's Natural Treasures]]|page=[https://archive.org/details/wildlifewarsmyfi00rich/page/257 257]|date=September 2001|isbn=0-312-20626-7}}</ref> *[[ლეონ ლედერმანი]] (1922–): ამერიკელი ფიზიკოსი, [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]] 1988 წელს [[ნეიტრინო]]ებზე კვლევების გამო.<ref>{{cite web|title=It’s the Atheist Particle, actually|url=http://postnoon.com/2012/07/10/its-the-atheist-particle-actually/58312|publisher=Postnoon News|accessdate=10 July 2012|author=Babu Gogineni|date=July 10, 2012|quote=Leon Lederman is himself an atheist and he regrets the term, and Peter Higgs who is an atheist too, has expressed his displeasure, but the damage has been done!|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181226101425/http://postnoon.com/2012/07/10/its-the-atheist-particle-actually/58312|archivedate=26 დეკემბერი 2018}}</ref> *[[ჟან-მარი ლენი]] (1939–): ფრანგი ქიმიკოსი. 1987 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>"It is a scene I won’t forget in a hurry: Jean-Marie Lehn, French winner of the Nobel prize in chemistry, defending his atheism at a packed public conference at the new Alexandria Library in Egypt." Ehsan Masood, ''ProspectMagazine.co.uk'', [http://understandingscience.ucc.ie/pages/sci_johndesmondbernal.htm Islam’s reformers] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141025001423/http://understandingscience.ucc.ie/pages/sci_johndesmondbernal.htm |date=2014-10-25 }}, 22nd July 2006.</ref> * [[ჯონ ლესლი (ფიზიკოსი)|სერ ჯონ ლესლი]] (1766–1832): შოტლანდიელი მათემატიკოსი და ფიზიკოსი, პირველმა შექმნა სინთეტიკური ყინული.<ref>"In these years Leslie was an unsuccessful candidate for the chairs of natural philosophy at the universities of St Andrews and Glasgow respectively. He failed at the former because he was then an extreme whig and an atheist who deplored the Erastianism of many of the Scottish clergy." Jack Morrell, [http://www.oxforddnb.com/view/article/16498 'Leslie, Sir John (1766–1832)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, 2004 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[ნიკოლაი ლობაჩევსკი]] (1792–1856): რუსი [[მათემატიკოსი]]. ცნობილია მისი შტომები [[ჰიპერბოლური გეომეტრია|ჰიპერბოლურ გეომეტრიაზე]].<ref>{{cite book|title=N. Lobachevsky and His Contribution to Science|year=1957|publisher=Foreign Languages Publishing House|page=29|author=Venjamin Fedorovič Kagan|accessdate=29 June 2013}}</ref><ref>{{cite book|last=Bardi|first=Jason|title=The Fifth Postulate: How Unraveling a Two Thousand Year Old Mystery Unraveled the Universe|url=https://archive.org/details/fifthpostulateho00bard|year=2008|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-0-470-46736-7|page=[https://archive.org/details/fifthpostulateho00bard/page/186 186]}}</ref> * [[ქრისტოფერ ლონგე-ჰიგინსი]] (1923–2004): ინგლისელი ქიმიკოსი და კოგნიტიური მეცნიერი.<ref>"By that time Longuet-Higgins had become a convinced atheist, although he still respected many of the features of the Church of England." John Murrell, [http://www.oxforddnb.com/view/article/93593 'Higgins, (Hugh) Christopher Longuet- (1923–2004)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', online edition, Oxford University Press, January 2008 (accessed May 1, 2008).</ref> *[[პოლ მაკრედი]] (1925–2007): ამერიკელი აერონავტიკის ინჟინერი.<ref>"Paul MacCready, the inventor, defines it thus: "A secular humanist does not believe in God, and doesn't steal."" Paul Kurtz, [http://www.theharbinger.org/articles/plural/kurtz.html Is Secular Humanism a Religion?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303215056/http://www.theharbinger.org/articles/plural/kurtz.html |date=2016-03-03 }}.</ref> *[[ერნსტ მახი]] (1838-1916): ავსტრიელი ფიზიკოსი და ფილოსოფოსი.<ref>{{cite book|title=Ernst Mach, Physicist and Philosopher|year=1975|publisher=Springer|isbn=978-90-277-0016-2|author=R. S. Cohen|author2=Raymond J. Seeger|page=158|quote=And Mach, in personal conviction, was a socialist and an atheist.}}</ref><ref>{{cite book|title=Between Soul and Precision: Ernst Mach's Biological Empiricism and the Social Democratic Philosophy of Science|year=2007|publisher=ProQuest|isbn=9780549129738|author=Gregory Scott Charak|accessdate=4 September 2012|page=94|quote=Both make explicit claims against the pseudo-problems generated by materialism, and although Mach the atheist would have no gripe with “irreligion” per se, as a pacifist and a socialist he was indeed an ardent proponent of “peace.}}</ref><ref>{{cite book|title=Matter And Spirit In The Universe: Scientific And Religious Preludes To Modern Cosmology|year=2004|publisher=OECD Publishing|isbn=9781860944697|author=Helge Kragh|accessdate=4 September 2012|page=55|quote=The Austrian positivist physicist and philosopher Ernst Mach was nominally a Catholic, but in reality he was an atheist and strongly opposed to Christian doctrines.}}</ref> *[[ანდრეი მარკოვი]] (1856–1922): რუსი მათემატიკოსი.<ref>"Of course, Markov, an atheist and eventual excommunicate of the Church quarreled endlessly with his equally outspoken counterpart Nekrasov. The disputes between Markov and Nekrasov were not limited to mathematics and religion, they quarreled over political and philosophical issues as well." Gely P. Basharin, Amy N. Langville, Valeriy A. Naumov, [https://netfiles.uiuc.edu/meyn/www/spm_files/Markov-Work-and-life.pdf The Life and Work of A. A. Markov] {{Webarchive|url=https://wayback.archive-it.org/all/20121218173228/https://netfiles.uiuc.edu/meyn/www/spm_files/Markov-Work-and-life.pdf |date=2012-12-18 }}, page 6.</ref><ref>{{cite book|title=Naming Infinity: A True Story of Religious Mysticism and Mathematical Creativity|url=https://archive.org/details/naminginfinitytr00lgra|year=2009|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-03293-4|author=Loren R. Graham, Jean-Michel Kantor|accessdate=22 April 2012|page=[https://archive.org/details/naminginfinitytr00lgra/page/69 69]|quote=Markov (1856–1922), on the other hand, was an atheist and a strong critic of the Orthodox Church and the tsarist government (Nekrasov exaggeratedly called him a Marxist).}}</ref> * [[სამარენდრა მაულიკი]] (1881–1950): ინდოელი [[ენტომოლოგი]].<ref>"He attempted to adopt a scientific attitude in his approach to all problems. His views were liberal, and he was an atheist." Leslie Bairstow, 'Dr. S. Maulik', ''Nature'' 166, 422-423 (09 Sep 1950).</ref> * [[პიერ-ლუი მოპერტიუი]] (1698–1759): ფრანგი მათემატიკოსი და ფილოსოფოსი.<ref>{{cite book|title=Labyrinth of Digressions: Tristram Shandy as Perceived and Influenced by Sterne's Early Imitators|url=https://archive.org/details/labyrinthdigress00bosc|year=2007|publisher=Rodopi|isbn=9789042022911|author=René Bösch|accessdate=1 July 2012|page=[https://archive.org/details/labyrinthdigress00bosc/page/265 265]|quote=Maupertuis was an atheist friend of La Mettrie.}}</ref> * [[ჰირამ სტივენს მაქსიმი]] (1840-1916): ამერიკული წარმოშობის ბრიტანელი გამომგონებელი. შექმნა პირველი პორტაბელური, სრულად ავტომატური იარაღი [[Maxim Gun]].<ref>{{cite book|title=A rationalist encyclopaedia: a book of reference on religion, philosophy, ethics, and science|year=1950|publisher=Watts|page=384|author=Joseph McCabe|edition=2|accessdate=20 May 2013|quote=He was a member of the firm of Vickers' Sons and Maxim. Maxim was an aggressive Atheist (personal knowledge) and the compiler (with the present writer) of the collection of strong criticisms of religion...}}</ref><ref>{{cite book|title=The Freethinker, Volume 92|year=1972|publisher=G.W. Foote|page=45|accessdate=20 May 2013|quote=Now Maxim really way a militant atheist!}}</ref> * [[ჯონ მაიანრდ სმიტი]] (1920–2004): ბრიტანელი ევოლუციონისტი ბიოლოგი და გენეტიკოსი.<ref>From a ''Humanist News'' interview in Autumn 2001: Interviewer: What is your attitude to religion now? JMS: Ever since reading ([[J. B. S. Haldane]]'s book) ''Possible Worlds'' I have been an atheist, and a semi-conscious atheist before that. I think there are two views you can have about religion. You can be tolerant of it and say, I don't believe in this but I don't mind if other people do, or you can say, I not only don't believe in it but I think it is dangerous and damaging for other people to believe in it and they should be persuaded that they are mistaken. I fluctuate between the two. I am tolerant because religious institutions facilitate some very important work that would not get done otherwise, but then I look around and see what an incredible amount of damage religion is doing. [http://www.humanism.org.uk/site/cms/contentViewArticle.asp?article=1738] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080613184012/http://www.humanism.org.uk/site/cms/contentViewArticle.asp?article=1738 |date=2008-06-13 }}</ref> * [[ერნსტ მაირი]] (1904–2005): ცნობილი ტაქსონომი, ტროპიკების მკვლევარი, [[ორნითოლოგი]], მეცნიერების ისტორიკოსი და ნატურალისტი. XX საუკუნის ერთ-ერთი წამყვანი ევოლუციური ბიოლოგი.<ref>{{cite web|url=http://www.wsws.org/articles/2005/may2005/mayr-m03.shtml |title=An appreciation of biologist Ernst Mayr (1904-2005) |publisher=Wsws.org |date=2005-05-03 |accessdate=2012-06-03}}</ref> * [[ჯონ მაკკარტი (კომპიუტერული მეცნიერი)|ჯონ მაკკარტი]] (1927–2011): ამერიკელი კომპიუტერული მეცნიერი და შემეცნების მკვლევარი. შემოიტანა ცნება „ხელოვნური ინტელექტი".<ref>"Responding to Richard Dawkins's pestering his fellow atheists to "come out", I mention that I am indeed an atheist. To count oneself as an atheist one need not claim to have a proof that no gods exist. One need merely think that the evidence on the god question is in about the same state as the evidence on the werewolf question." [http://www-formal.stanford.edu/jmc/personal.html]</ref> * [[პიტერ მედავარი]] (1915–1987): [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]] ბრიტანელი მეცნიერი, რომელიც ცნობილია იმუნოსისტემის კვლევით.<ref>"... I believe that a reasonable case can be made for saying, not that we believe in God because He exists but rather that He exists because we believe in Him. [...] Considered as an element of the world, God has the same degree and kind of objective reality as do other products of mind. [...] I regret my disbelief in God and religious answers generally, for I believe it would give satisfaction and comfort to many in need of it if it possible to discover and propound good scientific and philosophic reasons to believe in God. [...] To abdicate from the rule of reason and substitute for it an authentication of belief by the intentness and degree of conviction with which we hold it can be perilous and destructive. [...] I am a rationalist—something of a period piece nowadays, I admit [...]" Peter Medawar, 'The Question of the Existence of God' in his book ''The Limits of Science'' (Harper and Row 1984).</ref> * [[ჯეფრი მედკეფი]] (1968–2008): ამერიკელი ასტრონომი, მწერალი და განმანათლებელი, რობოტული ტელესკოპების დიზაინერი.<ref>"I met Jeff at The Amazing Meeting 5.5 in Fort Lauderdale in January. We became friends and I read his blog within hours of each posting. He was a programmer, an astronomer, a pro-bono science educator, a hard-nosed skeptic and an atheist. This random blow against a friendly and generous guy is a typical example of the non-plannedness of things." Martin Rundkvist, [http://scienceblogs.com/aardvarchaeology/2008/08/jeff_medkeff_19682008.php Jeff Medkeff 1968-2008] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090106185819/http://scienceblogs.com/aardvarchaeology/2008/08/jeff_medkeff_19682008.php |date=2009-01-06 }}, ''Aardvarchaeology'' blog, August 4, 2008 (accessed August 5, 2008).</ref> *[[ელი მეჩიკოფი]] (1845–1916): რუსი [[ბიოლოგი]], [[ზოოლოგი]] და [[პროტოზოოლოგი]]. 1908 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>"There is no clear record that he was professionally restricted in Russia because of his lineage, but he sympathized with the problem his Jewish colleagues suffered owing to Russian anti-Semitism; his personal religious commitment was to atheism, although he received strict Christian religious training at home." Alfred I. Tauber, Leon Chernyak, ''Metchnikoff and the origins of immunology: from metaphor to theory'', page 5.</ref> * [[ჯონათან მილერი]] (1934–): ბრიტანელი [[ფიზიკოსი]], [[მსახიობი]], [[რეჟისორი]] და [[სატელევიზიო წამყვანი]]. იყო ავტორი და წამყვანი სერიალისა [[ათეიზმი: ურწმუნოების მოკლე ისტორია]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/bbcfour/documentaries/features/atheism.shtml ''A Rough History of Disbelief''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080928040222/http://www.bbc.co.uk/bbcfour/documentaries/features/atheism.shtml |date=2008-09-28 }} Official BBC site describing the series</ref><ref name="colin_mcginn">On the filming of [[The Atheism Tapes]] with [[Jonathan Miller]]: "We had been friends for a number of years, and had discussed a great many topics, but we had never, except glancingly, ever spoken about religion. We knew about our shared atheism, but the subject didn't seem to warrant much attention; in the Miller-McGinn world it was a non-existent topic. [...] It is often forgotten that atheism of the kind shared by Jonathan and me (and Dawkins and Hitchens et al.) has an ethical motive." [http://www.colinmcginnblog.com/index.php?entry=entry080204-085440 Atheism Tapes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081005054859/http://www.colinmcginnblog.com/index.php?entry=entry080204-085440 |date=2008-10-05 }}, Colin McGinn, on his blog. (Accessed April 1, 2008)</ref> *[[მარვინ მინსკი]] (1927–): ამერიკელი კოგნიტიური მეცნიერი და ხელოვნური ინტელექტის მკვლევარი.<ref>{{cite book|title=Portraits of Great American Scientists|url=https://archive.org/details/portraitsofgreat00judi|year=2001|publisher=Prometheus Books|isbn=9781573929325|page=[https://archive.org/details/portraitsofgreat00judi/page/74 74]|author=Leon M. Lederman, Judith A. Scheppler|accessdate=26 March 2013|chapter=Marvin Minsky: Mind Maker|quote=Another area where he "goes against the flow" is in his spiritual beliefs. As far as religion is concerned, he's a confirmed atheist. "I think it [religion] is a contagious mental disease. . . . The brain has a need to believe it knows a reason for things.}}</ref><ref>"When we reflect on anything for long enough, we're likely to end up with what we sometimes call "basic" questions -- ones we can see no way at all to answer. For we have no perfect way to answer even this question: How can one tell when a question has been properly answered? What caused the universe, and why? What is the purpose of life? How can you tell which beliefs are true? How can you tell what is good? These questions seem different on the surface, but all of them share one quality that makes them impossible to answer: all of them are circular! You can never find a final cause, since you must always ask one question more: "What caused that cause?" You can never find any ultimate goal, since you're always obliged to ask, "Then what purpose does that serve?" Whenever you find out why something is good-or is true-you still have to ask what makes that reason good and true. No matter what you discover, at every step, these kinds of questions will always remain, because you have to challenge every answer with, "Why should I accept that answer?" Such circularities can only waste our time by forcing us to repeat, over and over and over again, "What good is Good?" and, "What god made God?" " Marvin Minsky. ''The Society of Mind''.</ref> * [[პიტერ მიტჩელი]] (1920–1992): 1978 წლის ნობელის ლაურეატი ბრიტანელი ბიოქიმიკოსი. 15 წლიდან ათეისტი იყო.<ref>Nobel Biography [http://nobelprize.org/chemistry/laureates/1978/mitchell-bio.html].</ref> * [[იაკობ მოლეშოტი]] (1822–1893): [[ნიდერლანდელები|ნიდერლანდელი]] ფიზიოლოგი და მწერალი.<ref>{{cite book|title=The Science and Culture of Nutrition, 1840-1940|year=1995|publisher=Rodopi|isbn=978-90-5183-818-3|author=Harmke Kamminga|accessdate=27 April 2012|page=31|quote=Moleschott's atheism is much more prominent, for example, and he declares absurd Liebig's opinion that insights into the laws of nature inevitably lead us to the notion of a Being knowable only through revelation.}}</ref> * [[გასპარ მონჟი]] (1746–1818):ფრანგი მათემატიკოსი.<ref name="autogenerated274"/><ref>"Yet, sailing to Egypt, he had lain on deck, asking his scientists whether the planets were inhabited, how old the Earth was, and whether it would perish by fire or by flood. Many, like his friend [[Gaspard Monge]], the first man to liquefy a gas, were atheists." Vincent Cronin, [http://books.google.ca/books?id=9yG7727N0GYC&q=Gaspard+Monge+atheist&dq=Gaspard+Monge+atheist&hl=en&sa=X&ei=5Z9rT4K2JMju0gGeutDEBg&ved=0CF4Q6AEwBw The View from Planet Earth: Man looks at the Cosmos], page 164.</ref><ref>{{cite book|title=Memoirs of Napoleon, His Court and Family, Volume 2|year=1881|publisher=D. Appleton|page=276|author=Laure Junot Abrantès}}</ref> * [[ჟაკ მონოდი]] (1910–76): ფრანგი ბიოლოგი, რომელმაც 1965 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]] ენზიმების გენეტიკური კონტროლისა და ვირუსების სინთეზის შესახებ აღმოჩენების გამო.<ref>"In his final chapter de Duve turns to the meaning of life, and considers the ideas of two contrasting Frenchmen: a priest, Teilhard de Chardin, and an existentialist and atheist, Jacques Monod." [http://www.booksincanada.com/article_view.asp?id=326 Peaks, Dust, & Dappled Spots], by Richard Lubbock, Books in Canada: The Canadian Review of Books. Retrieved July 2, 2007.</ref> * [[რიტა ლევი-მონტალჩინი]] (1909–2012): [[იტალიელები|იტალიელი]] ნევროლოგი, 1986 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი [[ნერვის ზრდის ფაქტორი]]ს აღმოჩენის გამო.<ref>{{cite web|title=Homage to Rita Levi Montalcini|url=http://english.pravda.ru/society/anomal/31-12-2012/123358-rita_montalcini-0/|accessdate=20 July 2013|author=Costantino Ceoldo|date=2012-12-31|quote=Born and raised in a Sephardic Jewish family in which culture and love of learning were categorical imperatives, she abandoned religion and embraced atheism.}}</ref> * [[ჟოზეფ-მიშელ მონგოლფიე]] (1740-1810): ფრანგი ქიმიკოსი და ქაღალდების მწარმოებელი. 1783 წელს გახდა პირველი, ვინც წარმატებულად გამოიყენა (თბილი ჰაერით სავსე) საჰაერო ბურთი.<ref>{{cite book|title=A biographical dictionary of freethinkers of all ages and nations|url=https://archive.org/details/abiographicaldi00wheegoog|year=1889|publisher=Progressive publishing company|page=[https://archive.org/details/abiographicaldi00wheegoog/page/n235 232]|author=Joseph Mazzini Wheeler|accessdate=20 May 2013|quote=Montgolfier (Michel Joseph), aeronaut. b. Aug. 1740. He was the first to ascend in an air balloon, 5 June 1783. A friend of Delambre and La Lalande, he was on the testimony of this last an atheist. Died 26 June 1810.}}</ref><ref>{{cite book|title=Who's who in hell: a handbook and international directory for humanists, freethinkers, naturalists, rationalists, and non-theists|url=https://archive.org/details/whoswhoinhellhan00smit|year=2000|publisher=Barricade Books|isbn=9781569801581|page=[https://archive.org/details/whoswhoinhellhan00smit/page/762 762]|author=Warren Allen Smith|accessdate=20 May 2013|quote=Also that year, a Montgolfier balloon sailed over Paris in the first manned free balloon flight. Montgolfier served the Revolution with zeal and was much honored. Lalande, who knew him well, wrote that Montgolfier was an atheist.}}</ref> * [[თომას ჰანტ მორგანი]] (1866–1945): ამერიკელი [[ევოლუციური ბიოლოგი]], [[გენეტიკოსი]] და [[ემბრიოლოგი]]. 1933 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]] მემკვიდრეობითობაში ქრომოსომების როლის აღმოჩენის გამო.<ref>{{cite book|title=Strange Angel: The Otherworldly Life of Rocket Scientist John Whiteside Parsons|url=https://archive.org/details/strangeangelothe0000geor|year=2006|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=9780156031790|author=George Pendle|accessdate=18 August 2012|page=[https://archive.org/details/strangeangelothe0000geor/page/69 69]|quote=The Nobel Prize-winning geneticist and stringent atheist Thomas Hunt Morgan was developing the chromosome theory of heredity by examining his swarm of mutated Drosophila (fruit flies) through a jeweler's loupe.}}</ref><ref>"Morgan's passion for experimentation was symptomatic of his general scepticism and his distaste for speculation. He believed only what could be proven. He was said to be an atheist, and I have always believed that he was. Everything I knew about him—his scepticism, his honesty—was consistent with disbelief in the supernatural." Norman H. Horowitz, [http://www.genetics.org/content/149/4/1629.short T. H. Morgan at Caltech: A Reminiscence], Genetics, Vol. 149, 1629-1632, August 1998, Copyright © 1998.</ref> * [[დესმონდ მორისი]] (1928–): ინგლისელი [[ზოოლოგი]] და [[ეთოლოგი]].<ref>"[Religion] is not an easy subject to deal with, but as zoologists we must do our best to observe what actually happens rather than listen to what is supposed to be happening. If we do this, we are forced to the conclusion that, in a behavioural sense, religious activities consist of the coming together of large groups of people to perform repeated and prolonged submissive displays to appease a dominant individual. The dominant individual takes many forms in different cultures, but always has the common factor of immense power. [...] If these submissive actions are successful, the dominant individual is appeased. [...] The dominant individual is usually, but not always, referred to as a god. Since none of these gods exist in a tangible form, why have they been invented? To find the answer to this we have to go right back to our ancestral origins." Desmond Morris, ''The Naked Ape'', p.178-179, Jonathan Cape, 1967.</ref><ref>"Man's evolution as a neotenous ape has put him in a similar position to the dog's. He becomes sexually mature and yet he still needs a parent — a super-parent, one as impressive to him as a man must be to a dog. The answer was to invent a god — either a female super-parent in the shape of a Mother Goddess, or a male god in the shape of God the Father, or perhaps even a whole family of gods. Like real parents they would both protect, punish and be obeyed. [...] These — the houses of the gods — the temples, the churches and the cathedrals — are buildings apparently made for giants, and a space visitor would be surprised to find on closer examination that these giants are never at home. Their followers repeatedly visit them and bow down before them, but they themselves are invisible. Only their bell-like cries can be heard across the land. Man is indeed an imaginative species." Desmond Morris, ''The Pocket Guide to Manwatching'', p.234-236 Triad Paperbacks, 1982.</ref> * [[ფრიც მიულერი]] (1821–1897): გერმანელი ბიოლოგი, ევოლუციის თეორიის მხარდამჭერი.<ref>"[Müller] was an atheist..." [http://www.ucl.ac.uk/taxome/jim/Mim/mullerrev.html Review of Müller's biography], by James Mallet, ''Quarterly Review of Biology'' 79:196 (2004). Retrieved July 2, 2007.</ref> * [[ჰერმან ჯოზეფ მიულერი]] (1890–1967): ამერიკელი [[გენეტიკოსი]] და განმანათლებელი. 1946 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]] მიიღო.<ref>"Muller, who through Unitarianism had become an enthusiastic pantheist, was converted both to atheism and to socialism." [http://links.jstor.org/sici?sici=0080-4606(196811)14%3C348%3AHJM1%3E2.0.CO%3B2-P Hermann Joseph Muller. 1890–1967], G. Pontecorvo, Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society, Vol. 14, Nov., 1968 (Nov., 1968), pp. 348-389 (Quote from p. 353) Retrieved July 14, 2007.</ref> * [[პოლ მაიერსი]] (1957–): [[მინესოტას უნივერსიტეტი]]ს ბიოლოგიის პროფესორი, ბლოგერი.<ref>"I was brought up a Lutheran, but I became an atheist"—PZ Myers (February 14, 2007), [http://scienceblogs.com/pharyngula/2007/02/its_the_arrogance_stupid.php It's the arrogance, stupid] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080604155536/http://scienceblogs.com/pharyngula/2007/02/its_the_arrogance_stupid.php |date=2008-06-04 }}, ''[[Pharyngula (blog)|Pharyngula]]''. Retrieved February 22, 2007.</ref> *[[ჯონ ფორბს ნეში]] (1928–): ამერიკელი მათემატიკოსი. 1994 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ეკონომიკაში|ნობელის პრემია]] ეკონომიკის დარგში.<ref>{{cite book|title=A Beautiful Mind|year=2011|publisher=Simon and Schuster|isbn=9781439126493|author=Sylvia Nasar|accessdate=24 January 2013|page=143|chapter=Chapter 17: Bad Boys|quote=In this circle, Nash learned to make a virtue of necessity, styling himself self-consciously as a "free thinker." He announced that he was an atheist.}}</ref><ref>{{cite book|title=A Beautiful Mind: A Biography of John Forbes Nash, Jr., Winner of the Nobel Prize in Economics, 1994|url=https://archive.org/details/beautifulmind00sylv|year=1999|publisher=Simon and Schuster|isbn=9780684853703|author=Sylvia Nasar|accessdate=12 August 2012|quote=Nash, by then an atheist, balked at a Catholic ceremony. He would have been happy to get married in city hall.}}</ref> *[[იუვალ ნეემანი]] (1925–2006): [[ებრაელები|ებრაელი]] თეორეტიკოსი ფიზიკოსი, სამხედრო მეცნიერი და პოლიტიკოსი.<ref>{{cite book|title=Studies in memory of Issai Schur|year=2003|publisher=Springer|isbn=9780817642082|page=xxi|author=Yuval Ne'eman|authorlink=Issai Schur Died Here: Some Background Comments, In Memoriam|accessdate=10 April 2013|quote=Unfortunately I am a 100% skeptic (an "Epicurus" in Yiddish), an atheist although not in an aggressive connotation.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Bible and Colonialism: A Moral Critique|url=https://archive.org/details/biblecolonialism00prio|year=1997|publisher=Continuum International Publishing Group|isbn=978-1-85075-815-0|author=Michael P. Prior|accessdate=21 April 2012|page=[https://archive.org/details/biblecolonialism00prio/page/164 164]|quote=Although an atheist, Neeman believes that traditions are important for a revolutionary movement, and he strongly defends the spiritual heritage of the Jewish people, preaches a retum to biblical sources, and is in constant dialogue with the ultra-nationalist-religious groupings.}}</ref> * [[ალფრედ ნობელი]] (1833–1896): [[შვედები|შვედი]] ქიმიკოსი, ინჟინერი და გამომგონებელი. გამოიგონა [[დინამიტი]].<ref>{{cite book|title=Alfred Nobel, the loneliest millionaire|url=https://archive.org/details/alfrednobellonel00evla|year=1969|publisher=W. Ritchie Press|author=Michael Evlanoff|author2=Marjorie Fluor|accessdate=12 April 2012|page=[https://archive.org/details/alfrednobellonel00evla/page/88 88]|quote=He declared himself an agnostic in his youth, an atheist later, but at the same time, bestowed generous sums to the church...}}</ref> * [[პოლ ნერსი]] (1949–): 2001 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი.<ref>"I gradually slipped away from religion over several years and became an atheist or to be more philosophically correct, a sceptical agnostic." [http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2001/nurse-autobio.html Nurse's autobiography at Nobelprize.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100821183446/http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2001/nurse-autobio.html |date=2010-08-21 }}</ref> *[[მარკ ოლიფანტი]] (1901–2000): ავსტრალიელი ფიზიკოსი და ჰუმანიტარი. გადამწყვეტი როლი ითამაშა ბირთვის დაშლის პირველ ექსპერიმენტულ დემონსტრაციაში, ხელი შეუწყო [[ატომური ბომბი]]ს შექმნას.<ref>"It was nice to be honoured but I like ‘Mark’ not ‘Sir Mark’. When one’s young, one’s brash and all-knowing; when one’s old, one realises how little one knows. You asked me earlier if I believed in God and the hereafter. I would tend to say no but when one dies one could well be surprised." Mark Oliphant from an interview in 1996., [http://www.mickjoffe.com/Sir_Mark_Oliphant Sir Mark Oliphant - Reluctant Builder of the Atom Bomb].</ref> * [[ალექსანდ ოპარინი]] (1894-1980): საბჭოთა ბიოქიმიკოსი.<ref>{{cite book|title=Science and its times: understanding the social significance of scientific discovery|url=https://archive.org/details/scienceitstimesv00schl_896|year=2000|publisher=Gale Group|isbn=978-0-7876-3939-6|author=Neil Schlager|edition=illustrated|author2=Josh Lauer|accessdate=11 April 2012|page=[https://archive.org/details/scienceitstimesv00schl_896/page/n129 112]|quote=Alexander Oparin (1894-1980), an atheist, suggested that natural chemical reactions produced biological molecules that came together to form the first living thing.}}</ref> *[[ფრანც ოპენჰაიმერი]] (1912–1985): ამერიკელი ნაწილაკების ფიზიკოსი, დიდი წვლილი შეიტანა ურანის გამდიდრების საკითხში.<ref>{{cite book|title=Something Incredibly Wonderful Happens: Frank Oppenheimer and His Astonishing Exploratorium|year=2012|publisher=University of Chicago Press|isbn=9780226113470|pages=104–105|author=K. C. Cole|accessdate=18 August 2012|quote=For the locals, it was as if aliens had landed. "The normal folks were wearing tight jeans and cowboy hats, and here was a rancher who didn't wear a hat," said Pete Richards, who lived on one of the neighboring ranches at the time. “He was skinnier than a rail, he was really hyper. Both he and Jackie swore like sailors. And they were atheists!”.}}</ref> * [[ვილჰელმ ოსტვალდი]] (1853–1932): გერმანელი ქიმიკოსი და ფილოსოფოს-იდეალისტი. კატალიზზე, ქიმიურ ექვილიბრიუმსა და რეაქციის სიჩქარეებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების გამო 1909 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია ქიმიის დარგში]].<ref>{{cite book|title=Work in a Modern Society: The German Historical Experience in Comparative Perspective|year=2010|publisher=Berghahn Books|isbn=978-1-84545-575-0|author=Jürgen Kocka|editor=Jürgen Kocka|page=45|quote=Even Wilhelm Ostwald, who was the most radical atheist among these scholars, uses the instrument of the 'Monistic Sunday Sermons' to spread his ideas on rationality.}}</ref> *[[რობერტ პარკი]] (born 1931): ამერიკელი ფიზიკოსი და მწერალი.<ref>[[Park, Robert L.]] ''Superstition: Belief in the Age of Science'', 2008, [[Princeton University]] Press, page viii</ref> * [[ლაინუს პოლინგი]] (1901–1994): ამერიკელი ქიმიკოსი, ნობელის პრემიის მფლობელი [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ქიმიისა]] (1954) და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცების დარგში|მშვიდობის]] (1962) დარგებში.<ref name="Pauling"/><ref>Originally a Lutheran, Pauling declared his atheism in 1992, two years before his death.</ref> * [[ჯონ ალენ პაულოსი]] (1945–): ამერიკელი მათემატიკოსი და მწერალი.<ref>[http://www.amazon.com/dp/0809059193 Amazon listing] of ''Irreligion: A Mathematician Explains Why the Arguments for God Just Don't Add Up''.</ref> * [[რუბი პეინ-სკოტი]] (1912–1981): რადიოფიზიკისა და რადიოასტრონომიის ავსტრალიელი პიონერი, პირველი ქალი რადიოასტრონომი.<ref>{{cite book|title=Under the Radar: The First Woman in Radio Astronomy: Ruby Payne-Scott|url=https://archive.org/details/underradarfirstw00goss|year=2009|publisher=Springer|isbn=9783642031410|page=[https://archive.org/details/underradarfirstw00goss/page/n268 253]|author=W. M. Goss, W. William Miller Goss, Richard X. McGee|chapter=Last Years}}</ref> * [[ივან პავლოვი]] (1849–1936): [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი რუსი ფიზიოლოგი, ფსიქოლოგი და ფიზიკოსი.<ref>Pavlov's follower E.M. Kreps asked him whether he was religious. Kreps writes that Pavlov smiled and replied: "Listen, good fellow, in regard to [claims of] my religiosity, my belief in God, my church attendance, there is no truth in it; it is sheer fantasy. I was a seminarian, and like the majority of seminarians, I became an unbeliever, an atheist in my school years." Quoted in George Windholz, "Pavlov's Religious Orientation", ''Journal for the Scientific Study of Religion'', vol. 25, no. 3 (Sept. 1986), pp. 320–27.</ref> * [[ჯუდა პერლი]] (1936–): ამერიკელ-ებრაელი კომპიუტერული მეცნიერი და ფილოსოფოსი. 2011 წელს მიიღო [[ტიურინგის პრემია]].<ref>{{cite web|url=http://www.greatertalent.com/speaker-news/judea-pearl-history-has-given-us-both-a-tragedy-and-an-opportunity/|title=Tragedy and Opportunity: The parents of slain journalist Danny Pearl have devoted their lives to improving Muslim-Jewish relations.|accessdate=12 July 2013|author=Mathew Philips|quote=I turned secular at the age of 11, by divine revelation. [Laughs.] I was standing on the roof of the house my father built, looking down on the street and suddenly it became very clear to me that there is no God.}}</ref> * [[სერ როჯერ პენროუზი]] (1931–): ინგლისელი ფიზიკოსი და მათემატიკოსი. დიდი წვლილი შეიტანა ზოგად ფარდობითობასა და კოსმოლოგიაში.<ref>{{cite web |url=http://www.samharris.org/site/book_letter_to_christian_nation/ |last=Harris |first=Sam |authorlink=Sam Harris (author) |title=Letter to A Christian Nation |work=SamHarrisOrg |accessdate=5 June 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101229071338/http://www.samharris.org/site/book_letter_to_christian_nation/ |archivedate=29 დეკემბერი 2010 }} Quoting Penrose's blurb for Harris's book ''[[Letter to a Christian Nation]]''.</ref><ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/today/hi/today/newsid_9032000/9032626.stm |title=Big Bang follows Big Bang follows Big Bang |accessdate=1 Dec 2010 | work=BBC News |date=25 September 2010}}</ref> * [[ფრენსის პერინი]] (1901–1992): ფრანგი ფიზიკოსი.<ref>"After retirement, he remained politically active, defending Andrei Sakharov, and was President of the French Atheists' Union." D S Bell, 'Obituary: Francis Perrin', ''The Independent'' (London), July 18, 1992, Pg. 44.</ref> * [[ჟან-ბატისტ პერინი]] (1870–1942): ფრანგი ფიზიკოსი, [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]] 1926 წელს.<ref>{{cite book|title=New Trends in Fluorescence Spectroscopy: Applications to Chemical and Life Sciences|url=https://archive.org/details/newtrendsfluores00vale|year=2001|publisher=Springer|isbn=978-3-540-67779-6|author=Bernard Valeur, Jean-Claude Brochon|accessdate=8 May 2012|page=[https://archive.org/details/newtrendsfluores00vale/page/n38 17]|quote=Jean and Francis Perrin held similar political and philosophical ideas. Both were socialists and atheists.}}</ref> * [[მაქს პერუცი]] (1914–2002): ავსტრიული წარმოშობის ბრიტანელი მოლეკულური ბიოლოგი, 1962 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია]] ქიმიაში.<ref>"Dr Perutz, said: "It is one thing for scientists to oppose creationism which is demonstrably false but quite another to make pronouncements which offend people's religious faith -- that is a form of tactlessness which merely brings science into disrepute. My view of religion and ethics is simple: even if we do not believe in God, we should try to live as though we did."" Kam Patel, [http://www.timeshighereducation.co.uk/story.asp?storyCode=154140&sectioncode=26 Perutz rubbishes Popper and Kuhn], 25 November 1994.</ref> * [[მასიმო პიგლიუჩი]] (1964–): ეკოლოგიისა და ევოლუციის პროფესორი [[სტონი ბრუკის უნივერსიტეტი|სტონი ბრუკის უნივერსიტეტში]].<ref>"...I'm an atheist..." [http://rationallyspeaking.blogspot.com/2006/10/enough-blasting-dennett-and-dawkins.html Enough blasting Dennett and Dawkins, all right?], from ''Rationally Speaking'', the blog of Massimo Pigliucci, October 30, 2006 (Accessed April 15, 2008)</ref> * [[სტივენ პინკერი]] (1954–): კანადაში დაბადებული ამერიკელი ფსიქოლოგი.<ref>"I never outgrew my conversion to atheism at 13, but at various times was a serious cultural Jew." {{cite news | last = The Guardian Profile | title=Steven Pinker: the mind reader | date=November 6, 1999 | publisher=[[The Guardian|Guardian News and Media Limited]] | url=http://www.guardian.co.uk/Archive/Article/0,4273,3926387,00.html | accessdate = 2006-12-10 | location=London}}</ref> * [[ნორმან პაირი]] (1907–1997): ბრიტანელი ბიოქიმიკოსი და ვიროლოგი.<ref>"During sixty years from 1937 he also wrote over forty articles on the origins, distribution, and nature of life, taking the stance of a 'dogmatic atheist'." David F. Smith, [http://www.oxforddnb.com/view/article/65890 'Pirie, Norman Wingate [Bill&#93; (1907–1997)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, Sept 2004; online edition, October 2005 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[რონალდ პლასტერკი]] (1957–): [[ნიდერლანდელები|ნიდერლანდელი]] გენეტიკოსი.<ref>"Ronald Plasterk (1957) is a convinced atheist. But he says expressly that he does not strive for atheism. "My own view cannot be gospel which I will defend at any cost. I respect belief, as long as people do not force it." (In Dutch: "Ronald Plasterk (1957) is een overtuigd atheïst. Maar hij zegt er nadrukkelijk bij dat hij niet streeft naar atheïsme. «Mijn eigen opvatting mag geen heilsleer zijn die ik ten koste van alles ga verdedigen. Ik respecteer geloof, zolang mensen het maar niet opdringen.» ") Interview with Ronald Plasterk, [http://www.groene.nl/index.php?show=article&article_id=C0A801020a6062AD3EoGy13D7340&source= «Er is geen verband tussen altruïsme en God»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927204004/http://www.groene.nl/index.php?show=article&article_id=C0A801020a6062AD3EoGy13D7340&source= |date=2007-09-27 }} ("There is no connection between altruism and God"), ''De Groene Amsterdammer'', December 22, 2001 (accessed August 6, 2008).</ref> * [[დერეკ ჯონ დე სოლა პრაისი]] (1922–1983): ბრიტანელ-ამერიკელი მეცნიერების ისტორიკოსი.<ref>"...my father [Derek] was a British Atheist... from a rather well known Sephardic Jewish family..." {{cite web | url = http://www.markandvinny.com/Mark.html | title = Are you Jewish? | last = de Solla Price | first = Mark | date = 2007-12-09 | accessdate = 2008-08-01 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080430221804/http://www.markandvinny.com/Mark.html | archivedate = 2008-04-30 }}</ref> * [[ფრენკ რამსეი]] (1903–1930): ბრიტანელი მათემატიკოსი, განავითარა ფილოსოფია და ეკონომიკა.<ref>"His tolerance and good humour enabled him to disagree strongly without giving or taking offence, for example with his brother Michael Ramsey whose ordination (he went on to become archbishop of Canterbury) Ramsey, as a militant atheist, naturally regretted." D. H. Mellor, [http://www.oxforddnb.com/view/article/37882 'Ramsey, Frank Plumpton (1903–1930)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, 2004; online edition, October 2005 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[მარკუს რანუმი]] (1962–): კომპიუტერული და ქსელური უსაფრთხოების ამერიკელი მკვლევარი.<ref>{{cite web|last=Ranum|first=Marcus|title=Ranum's supports Dawkins's "out campaign" for atheists.|url=http://www.ranum.com/stock_content/anarchy.html|accessdate=12 April 2012|quote=Generally, I do not get a lot of satisfaction out of being identified with causes or logos. But - a couple of years ago, when Richard Dawkins started his "out campaign" for atheists, I thought that showing my support was not a bad idea.}}</ref> * [[მარტინ ჯონ რისი]] (1942–): ბრიტანელი კოსმოლოგი და ასტროფიზიკოსი.<ref>{{cite web|title=Martin J. Rees Wins 2011 Templeton Prize|url=http://www.templeton.org/templeton_report/20110420/index.html|publisher=Templeton Report|accessdate=4 August 2013|author=Rod Dreher|date=April 20, 2011|quote=As it turns out, Lord Rees is an atheist, though one who said in a recent interview that he is “not allergic to religion,” and that he enjoys participating in aesthetic and cultural activities of the Anglican church, in which he was raised.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303194123/http://www.templeton.org/templeton_report/20110420/index.html|archivedate=3 მარტი 2016}}</ref> * [[ოსკარ რიდლი]] (1877–1968): ამერიკელი ბიოლოგი.<ref>{{cite web|title=Oscar Riddle|url=http://www.nndb.com/people/133/000172614/|publisher=NNDB.com|accessdate=18 July 2012}}</ref> * [[რიჩარდ რობერტსი]] (1943–): ბრიტანელი ბიოქიმიკოსი და მოლეკულური ბიოლოგი. 1993 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]] მედიცინაში.<ref>"The Nobel Laureate Dr Richard Roberts will give a public lecture entitled ''A Bright Journey from Science to Atheism''..." [http://www.irishtimes.com/newspaper/science/2006/0420/1142365537016.html A bright journey to atheism, or a road that ignores all the signs?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121012072253/http://www.irishtimes.com/newspaper/science/2006/0420/1142365537016.html |date=2012-10-12 }}, ''The Irish Times'', April 20, 2006. Retrieved July 24, 2007.</ref><ref>"...Rich Roberts... delivered a public lecture on his Bright journey from Science to Atheism in April 2006." [http://nireland.humanists.net/events.html Events listing] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080514205940/http://www.nireland.humanists.net/events.html |date=2008-05-14 }} on the website of Humani, The Humanist Association of Northern Ireland, Retrieved July 24, 2007.</ref><ref>[http://www.belfast.humanists.net/roberts.htm Roberts versus God: No Contest] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110723145445/http://www.belfast.humanists.net/roberts.htm |date=2011-07-23 }}, review of Roberts' talk ''A Bright Journey from Science to Atheism'', written by Les Reid, and published on the [http://www.belfast.humanists.net Belfast Humanist Group] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090825125921/http://www.belfast.humanists.net/ |date=2009-08-25 }} website. Retrieved July 24, 2007.</ref> * [[ჯეისონ რორერი]] (1977-): ამერიკელი პროგრამისტი, მწერალი, მუსიკოსი და თამაშების დიზაინერი.<ref>{{cite web|title=Chain World Videogame Was Supposed to be a Religion—Not a Holy War|url=http://www.wired.com/magazine/2011/07/mf_chainworld/|accessdate=23 July 2013|author=Jason Fagone|date=July 15, 2011|quote=Challenge organizer Zimmerman decided that this year’s theme would be Bigger Than Jesus: games as religion. (“My first thought was, oh my God, it couldn’t have been a more inappropriate topic for me to tackle,” Rohrer says. “I’m an atheist.”)}}</ref> * [[სტივენ როუზი]] (1938–): ბიოლოგიისა და ნეირობიოლოგიის პროფესორი, მწერალი.<ref>"Have you ever broken one of the ten commandments? As an atheist from an early age, I can't readily remember them. But I expect I have." Lifeline: Steven Rose, ''Lancet'' Vol. 355 Issue 9213 p. 1472, April 22, 2000.</ref> * [[მარშალ როზენბლუტი]] (1927–2003): ამერიკელი ფიზიკოსი.<ref>I was Rosenbluth's last student, and collaborated with him on numerous research projects during and after my graduation. Near the end of his life, we more frequently discussed personal and political issues. On more than one occasion, he freely admitted to me that he was an atheist. Statement by J. Candy, 22 January 2009.</ref> * [[ოლივერ საკსი]] (1933–): ბრიტანელი ნევროლოგი, მწერალი.<ref>"All of which makes the [[Jewish Quarterly-Wingate Literary Prize|Wingate Prize]] a matter of bemusement. "Yes, tell me," he says, frowning. "What is it, and why are they giving it to an old Jewish atheist who has unkind things to say about Zionism?" "Oliver Burkeman interviewing Sacks, 'Inside Story: Sacks appeal', ''The Guardian'', May 10, 2002, Features Pages, Pg. 4.</ref> * [[მეგნად საჰა]] (1893-1956): ცნობილი ინდოელი ასტროფიზიკოსი.<ref>{{cite book|title=Meghnad Saha, scientist with a vision|year=1984|publisher=National Book Trust, India|author=Santimay Chatterjee, Enakshi Chatterjee|accessdate=10 July 2012|page=5|quote=Even though he later came to be known as an atheist, Saha was well-versed in all religious texts— though his interest in them was purely academic.}}</ref><ref>{{cite book|title=Nucleus and Nation: Scientists, International Networks, and Power in India|url=https://archive.org/details/nucleusnationsci00ande|year=2010|publisher=University of Chicago Press|isbn=9780226019758|author=Robert S. Anderson|accessdate=10 July 2012|page=[https://archive.org/details/nucleusnationsci00ande/page/602 602]|quote=a self-described atheist, saha loved swimming in the river and his devout wife loved the sanctity of the spot. swimming and walking were among the few things they could do together.}}</ref> * [[ანდრეი სახაროვი]] (1921-1989): [[საბჭოთა]] [[ბირთვული ფიზიკა|ბირთვული]] ფიზიკოსი, [[დისიდენტი]] და ადამიანთა უფლებების აქტივისტი. 1975 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცების დარგში|ნობელის პრემიით მშვიდობის დარგში]].<ref>{{cite book|title=The World of Andrei Sakharov: A Russian Physicist's Path to Freedom|url=https://archive.org/details/worldofandreisak0000gore|year=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=9780195156201|author=Gennady Gorelik, Antonina W. Bouis|accessdate=14 August 2012|page=[https://archive.org/details/worldofandreisak0000gore/page/356 356]|quote=Apparently Sakharov did not need to delve any deeper into it for a long time, remaining a totally nonmilitant atheist with an open heart.}}</ref><ref>{{cite book|title=The World of Andrei Sakharov: A Russian Physicist's Path to Freedom|url=https://archive.org/details/worldofandreisak0000gore|year=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=9780195156201|author=Gennadiĭ Efimovich Gorelik, Antonina W. Bouis|accessdate=27 May 2012|page=[https://archive.org/details/worldofandreisak0000gore/page/158 158]|quote=Sakharov was not invited to this seminar. Like most of the physicists of his generation, he was an atheist.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Oxford Handbook of Evolutionary Perspectives on Violence, Homicide, and War|url=https://archive.org/details/isbn_9780199738403|year=2012|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199738403|editor=Todd K. Shackelford, Viviana A. Weekes-Shackelford|accessdate=14 August 2012|page=[https://archive.org/details/isbn_9780199738403/page/465 465]|quote=The Soviet dissident most responsible for defeating communism, Andrei Sakharov, was an atheist.}}</ref> * [[რობერტ საპოლსკი]] (1957–): ამერიკელი ბიოლოგი და ნევროლოგი.<ref>Dan Barker: "When we invited Robert Sapolsky to speak at one of out national conventions to receive our 'Emperor Has No Clothes Award', Robert wrote to me, 'Sure! Get the local Holiday Inn to put up a sign that says Welcome, Hell-bound Atheists!' [...] So, welcome you hell-bound atheist to Freethought Radio, Robert." Sapolsky: "Well, delighted to be among my kindred souls." [...] Annie Laurie Gaylor: So how long have you been a kindred non-soul, what made you an atheist Robert?" Sapolsky: "Oh, I was about fourteen or so... I was brought up very very religiously, orthodox Jewish background and major-league rituals and that sort of thing [...] and something happened when I was fourteen, and no doubt what it was really about was my gonads or who knows what, but over the course of a couple of weeks there was some sort of introspective whatever, where I suddenly decided this was all gibberish. And, among other things, also deciding there's no free will, but not in a remotely religious context, and deciding all of this was nonsense, and within a two week period all of that belief stuff simply evaporated." [http://media.libsyn.com/media/ffrf/FTradio_41_020307.mp3 Freethought Radio podcast (mp3)], February 3, 2007 (accessed April 22, 2008).</ref> * [[უოლეს სარჯენტი]] (1935–): ამერიკელი ასტრონომი.<ref>{{cite web|title=Wallace Sargent|url=http://www.nndb.com/people/405/000172886/|publisher=NNDB.com|accessdate=17 July 2012}}</ref> * [[მაჰენდრალალ სარკარი]] (1833–1904): ინდოელი ფიზიკოსი და აკადემიკოსი.<ref>{{cite book|title=The Radical humanist, Volume 37|year=1973|publisher=Radical Humanist|editor=Manabendra Nath Roy|accessdate=10 July 2012|page=18|quote=It cannot be said that Dr. Sarkar was a confirmed atheist.}}</ref> * [[მარკუს დიუ სოტოი]] (1965–): ბრიტანელი მათემატიკოსი.<ref> {{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/science/blog/audio/2008/oct/28/marcus-du-sautoy-richard-dawkins |title=Science Extra: Marcus du Sautoy steps into Dawkins' boots |last=du Sautoy |first=Marcus |date=2008-10-28 |publisher=The Guardian |accessdate=2008-10-29 |location=London}} </ref> * [[ერვინ შრედინგერი]] (1887-1961): ავსტრიელ-ირლანდიელი ფიზიკოსი და ბიოლოგი. კვანტური მექანიკის პიონერი და 1993 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის ლაურეატი]].<ref>{{cite book|title=A Life of Erwin Schrödinger|url=https://archive.org/details/lifeoferwinschro0000moor|year=1994|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521469340|pages=[https://archive.org/details/lifeoferwinschro0000moor/page/289 289]–290|author=Walter J. Moore|accessdate=11 August 2012|quote=In one respect, however, he is not a romantic: he does not idealize the person of the beloved, his highest praise is to consider her his equal. "When you feel your own equal in the body of a beautiful woman, just as ready to forget the world for you as you for her - oh my good Lord - who can describe what happiness then. You can live it, now and again - you cannot speak of it." Of course, he does speak of it, and almost always with religious imagery. Yet at this time he also wrote, "By the way, I never realized that to be nonbelieving, to be an atheist, was a thing to be proud of. It went without saying as it were." And in another place at about this same time: "Our creed is indeed a queer creed. You others, Christians (and similar people), consider our ethics much inferior, indeed abominable. There is that little difference. We adhere to ours in practice, you don't." Whatever problems they may have had in their love affair, the pangs of conscience were not among them. Sheila was as much an unbeliever as Erwin, but in a less complex, more realistic way. She was never entirely convinced by his vedantic theology.}}</ref><ref>{{cite book|title=Spooky Physics|publisher=MSAC Philosophy Group|isbn=9781565430808|author=Andrea Diem-Lane|accessdate=11 August 2012|page=42|quote=In terms of religion, Schrodinger fits in the atheist camp. He even lost a marriage proposal to his love, Felicie Krauss, not only due to his social status but his lack of religious affiliation. He was known as a freethinker who did not believe in god. But interestingly Schrodinger had a deep connection to Hinduism, Buddhism, and Eastern philosophy in general. Erwin studied numerous books on Eastern thought as well as the Hindu scriptures. He was enthralled with Vedanta thought and connected ideas of oneness and unity of mind with his research on quantum physics, specifically wave mechanics.}}</ref><ref>{{cite book| title= A Life of Erwin Schrödinger| url= https://archive.org/details/lifeoferwinschro0000moor|first= Walter|last= Moore|year= 1994 | publisher = Cambridge University Press|quote=Schopenhauer often called himself an atheist, as did Schrodinger, and if Buddhism and Vedanta can be truly described as atheistic religions, both the philosopher and his scientific disciple were indeed atheists. They both rejected the idea of a "personal God," and Schopenhauer thought that "pantheism is only a euphemism for atheism."|isbn=978-0-521-46934-0}}</ref><ref>{{cite book|last=Moore|first=Walter|title=Schrödinger: Life and Thought|year=1989|isbn=0-521-43767-9|quote=He rejected traditional religious beliefs (Jewish, Christian, and Islamic) not on the basis of any reasoned argument, nor even with an expression of emotional antipathy, for he loved to use religious expressions and metaphors, but simply by saying that they are naive.}}</ref><ref>{{cite book|title=Schrödinger: Life and Thought|year=1992|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521437677|author=Walter J. Moore|accessdate=24 September 2012|page=4|quote=He claimed to be an atheist, but he always used religious symbolism and believed his scientific work was an approach to the godhead.}}</ref><ref>{{cite web|title=Erwin Schrodinger|url=http://www.norskfysikk.no/nfs/old/epsbiografer/SCHROD~1.PDF|accessdate=22 June 2012|quote=He claimed to be an atheist, but he used religious symbolism and believed that his scientific work was 'an approach to God'.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140503165910/http://www.norskfysikk.no/nfs/old/epsbiografer/SCHROD~1.PDF|archivedate=3 მაისი 2014}}</ref> * [[ლორან შვარცი]] (1915–2002): ფრანგი მათემატიკოსი.<ref>{{cite book|title=A Mathematician Grappling With His Century|year=2001|publisher=Springer|isbn=9783764360528|author=Laurent Schwartz|accessdate=15 February 2013|page=193|quote=My parents were atheists, I was an atheist, I never really felt Jewish.}}</ref> * [[კლოდ ელვუდ შენონი]] (1916–2001): ამერიკელი ინჟინერი და მათემატიკოსი, იწოდება „ინფორმაციული თეორიის მამად".<ref>"Shannon described himself as an atheist and was outwardly apolitical." William Poundstone, ''Fortune's Formula'', Hill and Wang: New York (2005), page 18.</ref> * [[ედვინ შნაიდმენი]] (1918–2009): ამერიკელი სუიციდოლოგი და თანატოლოგი.<ref>"The other day Vernette said he [Shneidman] was blessed. True enough, he thought, but not quite right, not ''blessed''. On a napkin on the TV tray he scribbled down the Greek prefix, ''eu'', for good, and then through association and sound, fell upon ''doria''... this would be the word for his good fortune. ''Eudoria''... gratitude without an object, no one to credit, no one to thank. No Jesus, no Yahweh, Muhammad, Vishnu or Buddha. Because he believes life isn't contingent upon god or upon prayers. There is no heaven, no hell. Happiness lies in te here and now and the satisfaction of living a good life without religion or myth to guide you." [http://www.latimes.com/news/la-me-dying28-2009feb28,0,1937087.story?page=2 Waiting for death, alone and unafraid], Thomas Curwen, ''Los Angeles Times'', 28 February 2009 (Accessed 18 May 2009)</ref> * [[უილიამ შოკლი]] (1910–1989): ამერიკელი ფიზიკოსი და გამომგონებელი, [[ტრანზისტორი]]ს ერთ-ერთი შემქმნელი, რისთვისაც 1956 წელს [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] მიიღო.<ref>{{cite book|title=Broken Genius: The Rise and Fall of William Shockley, Creator of the Electronic Age|year=2008|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=9780230551923|author=Joel N. Shurkin|accessdate=22 May 2012|page=133|quote=He considered himself an atheist and never went to church.}}</ref> * [[უილიამ ჯეიმზ სიდისი]] (1898–1944): ამერიკელი მათემატიკოსი, კოსმოლოგი, გამომგონებელი, ლინგვისტი, ისტორიკოსი და ვუნდერკინდი.<ref>{{cite web|title=A Review of Amy Wallace's The Prodigy|url=http://www.quantonics.com/The_Prodigy_Review.html|publisher=Quantonics, Inc.|accessdate=20 June 2012|author=Doug Renselle|quote=Rabid atheist by age six. (His father, Boris, was too, but intensely studied great religious works.)}}</ref> * [[სტივენ სმეილი]] (1930–): ამერიკელი მათემატიკოსი.<ref>{{cite book|title=Steven Smale: The Mathematician Who Broke the Dimension Barrier|year=2007|publisher=American Mathematical Soc.|isbn=9780821826966|author=Steve Batterson|accessdate=9 July 2012|page=11|quote=Jack and Norm were religious individuals, whereas Steve was an atheist who had never been inside a church.}}</ref> * [[მაიკლ სმიტი (ქიმიკოსი)|მაიკლ სმიტი]] (1932–2000): ბრიტანეთში დაბადებული კანადელი [[ბიოქიმიკოსი]] და [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემიის]] ლაურეატი ქიმიის დარგში 1993 წელს.<ref>Smith, Michael. [http://nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1993/smith-autobio.html Michael Smith: Autobiography]. [[Nobel Prize]].org. Retrieved February 3, 2007.</ref> * [[ლი სმოლინი]] (1955–): ამერიკელი ფიზიკოსი და კოსმოლოგი.<ref>"Another aspect of this is that a scientific cosmology can contain no residue of the idea that the world was constructed by some being who is not a part of it. As the creatures who makes things, it is our most natural impulse to ask: When we come upon something beautifully or intricately structured, who made it? We must learn to give up this impulse if we are to do scientific cosmology. As there can, by definition, be nothing outside the universe, a scientific cosmology must be based on a conception that the universe made itself." Lee Smolin, [http://www.pbs.org/wnet/hawking/mysteries/html/uns_smolin-1.html What is the Future of Cosmology?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303234924/http://www.pbs.org/wnet/hawking/mysteries/html/uns_smolin-1.html |date=2016-03-03 }}, ''pbs.org''.</ref> * [[ალან სოკალი]] (1955–): ამერიკელი მათემატიკოსი და ფიზიკოსი.<ref>"Biblical scholar Jacques Berlinerblau points out, in an interesting recent book, ''The Secular Bible: Why Nonbelievers Must Take Religion Seriously'' (2005), that most contemporary atheists and agnostics — myself included, I must confess - are astoundingly ignorant of the details of the Hebrew Bible, the New Testament and the Qur'an. (not to mention the Bhagavad Gita and the Tripitaka, one could add)...When all is said and done, I see no reason to amend my judgment that the existence of the Jewish, Christian, Islamic or Hindu gods is about as plausible, given the currently available evidence, as the existence of Zeus or Thor." - Alan Sokal, ''Beyond the Hoax: Science, Philosophy and Culture'' (2008).</ref> * [[რიჩარდ სტოლმანი]] (1953–): ამერიკელი თავისუფალი პროგრამული უზრუნველყოფის აქტივისტი, ჰაკერი და პროგრამისტი.<ref>{{cite web|url=http://www.stallman.org/extra/personal.html |title=Stallman's former personal ad |publisher=Stallman.org |accessdate=2012-06-03}}</ref> * [[ჯეკ სტეინბერგერი]] (1921–): გერმანელ-ამერიკელ-შვეიცარიელი ფიზიკოსი, [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიის]] ლაურეატი.<ref>{{cite book|title=Candid Science VI: More Conversations with Famous Scientists|year=2006|publisher=Imperial College Press|isbn=9781860948855|page=749|author=Istva ́n Hargittai, Magdolna Hargittai|accessdate=13 July 2013|quote=Jack Steinberger: "I'm now a bit anti-Jewish since my last visit to the synagogue, but my atheism does not necessarily reject religion."}}</ref> * [[ჰუგო სტეინჰაუსი]] (1887–1972):პოლონელი მათემატიკოსი და განმანათლებელი.<ref>{{cite book|title=Mathematical Apocrypha: Stories and Anecdotes of Mathematicians and the Mathematical|url=https://archive.org/details/mathematicalapoc00stev|date=2002|publisher=Mathematical Association of America|isbn=9780883855393|page=[https://archive.org/details/mathematicalapoc00stev/page/202 202]|author=Steven G. Krantz|quote=...Steinhaus answered that, "God is always present." It should be noted that Steinhaus was an outspoken atheist.}}</ref> * [[ვიქტორ სტენგერი]] (1935–): ამერიკელი ფიზიკოსი და ასტრონომი. ავტორი წიგნისა [[ღმერთი: მცდარი ჰიპოთეზა]].<ref>{{cite web|url=http://www.amazon.com/dp/1591024811 |title=God: The Failed Hypothesis: How Science Shows That God Does Not Exist (9781591024811): Victor J. Stenger: Books |publisher=Amazon.com |accessdate=2012-06-03}}</ref> * [[ჯეკ სუჩეტი]] (1908–2001): სამხრეთ აფრიკაში დაბადებული ბრიტანელი გინეკოლოგი და ვენეროლოგი, სერ ალექსანდრე ფლემინგთან ერთად ჩაატარა კვლევები პენიცილინის გამოყენებაზე.<ref>"Suchet's father Jack, an atheist and eminent surgeon, emigrated from South Africa to England in the 1930s and never spoke about his family's past." '[http://www.express.co.uk/news/showbiz/60457/Suchet-traces-Russian-Jewish-roots Suchet traces Russian Jewish roots]', The Press Association, 9 September 2008 (accessed 9 September 2008).</ref> * [[ელიაზარ სუკენიკი]] (1889–1953): ებრაელი არქეოლოგი.<ref>"I read a few sentences. It was written in beautiful Biblical Hebrew. The language was like that of the Psalms.' One of these was the Isaiah scroll, which I saw recently in the Rockefeller Museum in East Jerusalem: sections of goat-skin parchment, sewn together, 27 feet long. I felt in the presence of something numinous, although I have been a convinced atheist since boyhood. But this document is a testament to the inexplicable persistence of the human mind, in the face of all the evidence, in believing that we are on earth for a divine purpose." Eleazar Sukenik, quoted in Justin Cartwright, 'The indestructible power of belief', ''The Guardian'', May 27, 2000, Saturday Pages, Pg. 3.</ref> * [[ჯონ სულსტონი]] (1942–): ბრიტანელი ბიოლოგი. 2002 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემია]].<ref>{{cite web|last=Sulston|first=John|title=Another 50 Renowned Academics Speaking About God|url=http://www.youtube.com/watch?v=6Gt4WSK_NlQ&feature=fvwrel|accessdate=8 April 2012|quote=I believe atheism makes coherent sense.}}</ref> * [[ლეონარდ სასკინდი]] (1940–): ამერიკელი ფიზიკოსი; [[სუპერსიმების თეორია|სუპერსიმების თეორიის]] ფუძემდებელი.<ref>In a review of Susskind's book ''The Cosmic Landscape: String Theory and the Illusion of Intelligent Design'', Michael Duff writes that Susskind is "a card-carrying atheist." [http://physicsweb.org/articles/review/18/12/3 Life in a landscape of possibilities] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051206034933/http://physicsweb.org/articles/review/18/12/3 |date=2005-12-06 }}, December 2005. Retrieved May 30, 2007.</ref> * [[კარლ სეიგანი]] (1934–1996): ამერიკელი ასტრონომი, ასტროფიზიკოსი, კოსმოლოგი, მწერალი და მეცნიერების პოპულარიზატორი.<ref>{{cite web|title=Worlds Away|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/04/18/AR2006041801870_2.html|publisher=[[ვაშინგტონ პოსტი (გაზეთი)|ვაშინგტონ პოსტი]]|accessdate=19 აგვისტო 2014|author=Joel Achenbach|date=23 აპრილი, 2006|quote= By most definitions he would be called an atheist, but he hated the term.}}</ref> * [[აარონ შვარცი]] (1986–2012): ამერიკელი პროგრამისტი, მწერალი და ჰაკერი.<ref>{{cite web|title='Repairing the world' was Aaron Swartz’s calling|url=http://www.haaretz.com/jewish-world/jewish-world-news/repairing-the-world-was-aaron-swartz-s-calling.premium-1.509494|publisher=Haaretz|accessdate=23 March 2013|author=Dina Kraft|date=Mar 14, 2013|quote=And although the young technologist and activist grew up to call himself an atheist, the values he grew up with appeared foundational.}}</ref> * [[რაიმონდ ტალისი]] (1946–): წამყვანი ბრიტანელი გერონტოლოგი, ფილოსოფოსი, პოეტი და კრიტიკოსი.<ref>"He is a passionate atheist who hates materialistic interpretations of our minds." Interview: Raymond Tallis, [http://books.guardian.co.uk/review/story/0,,1762901,00.html The ardent atheist], ''Guardian Review'', April 29, 2006 (accessed April 14, 2008).</ref> * [[იგორ ტამი]] (1895–1971): საბჭოთა ფიზიკოსი, რომელმაც 1958 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] [[ჩერენკოვის რადიაცია|ჩერენკოვის რადიაციის]] აღმოჩენის გამო.<ref>{{cite book|title=About Science, Myself and Others|year=2005|publisher=CRC Press|isbn=9780750309929|author=Vitaliĭ Lazarevich Ginzburg|accessdate=22 November 2012|page=253|quote=Nowadays, when we are facing manifestations of religious and. more often, pseudoreligious feelings, it is appropriate to mention that Igor Evgenevich was a convinced and unreserved atheist.}}</ref><ref>{{cite book|title=Reminiscences about I.E. Tamm|year=1987|publisher=Nauka|page=82|author=Евгений Львович Фейнберг|accessdate=5 May 2013|quote=Tamm's circumspect humorous reply: "Generally speaking, I am an atheist but may I give the answer next time?"}}</ref><ref>{{cite book|title=Physicists: Epoch and Personalities|year=2011|publisher=World Scientific|isbn=9789812834164|edition=2|author=Evgeniĭ Lʹvovich Feĭnberg, A. V. Leonidov|accessdate=22 November 2012|page=86}}</ref> *[[არტურ ტანსლი]] (1871–1955): ინგლისელი ბოტანიკოსი, ეკოლოგიის პიონერი.<ref>"They became correspondents and, surprisingly since Tansley was an avowed atheist, friends." - Peter G. Ayres, ''Shaping Ecology: The Life of Arthur Tansley'', page 139.</ref> * [[ალფრედ ტარსკი]] (1901-1983): [[პოლონელები|პოლონელი]] ლოგიკოსი, მათემატიკოსი და ფილოსოფოსი.<ref>"Most of the Socialist Party members were also in favor of assimilation, and Tarski's political allegiance was socialist at the time. So, along with its being a practical move, becoming more Polish than Jewish was an ideological statement and was approved by many, though not all, of his colleagues. As to why Tarski, a professed atheist, converted, that just came with the territory and was part of the package: if you were going to be Polish then you had to say you were Catholic." Anita Burdman Feferman, Solomon Feferman, ''Alfred Tarski: Life and Logic'' (2004), page 39.</ref> * [[ნიკოლაას ტინბერგენი]] (1907–1988): [[ნიდერლანდელები|ნიდერლანდელი]] ეთოლოგი და ორნითოლოგი, 1973 წლის [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიის]] მფლობელი.<ref>{{cite book|title=Supernormal Stimuli: How Primal Urges Overran Their Evolutionary Purpose|url=https://archive.org/details/supernormalstimu00barr|year=2010|publisher=W. W. Norton & Company|isbn=978-0-393-06848-1|pages=[https://archive.org/details/supernormalstimu00barr/page/21 21]–22|author=Deirdre Barrett|accessdate=25 April 2012|quote=Tinbergen had never been a religious man. Wartime atrocities, however, had highlighted the absence of a deity for him while both sides invoked one aligned with themselves, and this turned him into a militant atheist.}}</ref> * [[გერმან ტიტოვი]] (1935–2000): საბჭოთა კოსმონავტი და მეორე ადამიანი, რომელმაც დედამიწას გარს შემოუარა.<ref>"Some say God is living there [in space]. I was looking around very attentively, but I did not see anyone there. I did not detect either angels or gods. ... I don't believe in God. I believe in man-his strength, his possibilities, his reason." Gherman Titov, comments made at World Fair, Seattle, Washington, May 6, 1962, reported in ''The Seattle Daily Times'', May 7, 1962, p. 2.</ref> * [[ლინუს ტორვალდსი]] (1969–): [[ფინელები|ფინელი]] პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერი, [[ლინუქსის ბირთვი]]ს შემქმნელი.<ref>"[I am] completely a-religious—atheist. I find that people seem to think religion brings morals and appreciation of nature. I actually think it detracts from both." [http://www.linuxjournal.com/node/3655/print Interview: Linus Torvalds] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080604202541/http://www.linuxjournal.com/node/3655/print |date=2008-06-04 }} in ''Linux Journal'' November 1, 1999. Retrieved January 18, 2007.</ref> * [[ალან ტიურინგი]] (1912–1954): ინგლისელი მათემატიკოსი, ლოგიკოსი და კრიპტოგრაფი. ითვლება თანამედროვე კომპიუტერული მეცნიერების მამად.<ref>"This loss shattered Turing's religious faith and led him into atheism..." [http://www.time.com/time/time100/scientist/profile/turing.html ''Time 100'' profile of Alan Turing] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080822093918/http://www.time.com/time/time100/scientist/profile/turing.html |date=2008-08-22 }}, p. 2</ref><ref>"He was an atheist..." [http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/330480.stm Alan Turing: Father of the computer], BBC News, April 28, 1999. Retrieved June 11, 2007.</ref> * [[მეთიუ ტერნერი]] (გარდ. დაახ. 1789): ქიმიკოსი, ქირურგი, მასწავლებელი და რადიკალი თეოლოგი, ბრიტანეთში პირველი ღია ათეისტური ნაშრომის ავტორი.<ref>"In religion he was raised as a theist, but in 1782, in an Answer to Dr. Priestley, on the Existence of God, a response to Priestley's Letters to a Philosophical Unbeliever, he described himself as a freethinker (p. 5). This work, first published under the pseudonym William Hammon, was subsequently republished by Richard Carlile in 1826. In the pamphlet Turner declared that he was an atheist, though he did admit that the 'vis naturae', gravity, and matter's elasticity and repulsive powers demonstrated that the universe was permeated by 'a principle of intelligence and design' (ibid., 17). Despite the 'perpetual industry' of nature, he denied that this intelligence entailed that philosophers needed to posit the existence of a deity extraneous to the material world." E. I. Carlyle, [http://www.oxforddnb.com/view/article/27855 'Turner, Matthew (d. 1789?)'], rev. Kevin C. Knox, ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, 2004 (accessed May 2, 2008).</ref><ref>Text of [http://www.gutenberg.org/etext/14120 Answer to Dr. Priestley's Letters to a Philosophical Unbeliever] at Project Guttenberg.</ref> * [[ჰაროლდ იურეი]] (1893–1981): ამერიკელი ქიმიკოსი, რომლის შრომამაც იზოტოპებზე მოაპოვებინა მას [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიის დარგში|ნობელის პრემია ქიმიის დარგში]] 1934 წელს. დიდი როლი ითამაშა [[ატომური ბომბი]]ს შექმნაში, თუმცა უფრო მეტად ცნობილია [[მილერ-იურეის ექსპერიმენტი]]თ, სადაც არაცოცხალი მატერიიდან ამინომჟავები შექმნა..<ref>{{cite book|title=The Creation-evolution Controversy (implications, Methodology and Survey of Evidence): Toward a Rational Solution|year=1976|publisher=Wysong Institute|isbn=9780918112026|author=R. L. Wysong|accessdate=18 July 2012|page=75|chapter=5: Origin of Proteins|quote=Recently, at a seminar, Harold Urey, the noted scientist who won a Nobel prize for his experiments on the origin of life.... ...Dr. Urey, a somewhat outspoken confirmed atheist and evolutionist, answered:...}}</ref><ref>{{cite web|title=Harold C. Urey|url=http://www.nndb.com/people/873/000092597/|publisher=NNDB.com|accessdate=18 July 2012}}</ref> * [[ნიკოლაი ვავილოვი]] (1887–1943): რუსი და საბჭოთა ბოტანიკოსი და გენეტიკოსი.<ref>{{cite book|title=The Murder of Nikolai Vavilov: The Story of Stalin's Persecution of One of the Great Scientists of the Twentieth Century|url=https://archive.org/details/murderofnikolaiv0000prin|year=2008|publisher=Simon and Schuster|isbn=978-0-7432-6498-3|author=Peter Pringle|accessdate=9 May 2012|page=[https://archive.org/details/murderofnikolaiv0000prin/page/137 137]|quote=Despite his strict upbringing in the Orthodox Church, Vavilov had been an atheist from an early age. If he worshipped anything, it was science.}}</ref> * [[კრეიგ ვენტერი]] (1946–): ამერიკელი ბიოლოგი და ანტრეპრენიორი, [[ადამიანის გენომი]]ს ერთ-ერთი პირველი გამშიფრავი. 2010 წელს პირველმა შექმნა უჯრედი სინთეტიკური გენომით.<ref>[[Steve Kroft]] asked Venter on [[CBS]]' ''[[Sixty Minutes]]'', 21 November 2010: "Do you believe in God?" Venter replied, "No. The universe is far more wonderful."</ref> * [[ვლადიმირ ვერნადსკი]] (1863–1945): [[უკრაინელები|უკრაინელი]] და საბჭოთა მინერალოგი და გეოქიმიკოსი. ითვლება გეოქიმიის, ბიოგეოქიმიისა და რადიოგეოლოგიის ერთ-ერთ ფუძემდებლად.<ref>{{cite book|title=What Is Life?|url=https://archive.org/details/whatislife0000marg|year=2000|publisher=University of California Press|isbn=978-0-520-22021-8|author=Lynn Margulis|author2=Dorion Sagan|page=[https://archive.org/details/whatislife0000marg/page/170 170]|quote=Both the French paleontologist-priest Pierre Teilhard de Chardin and the Russian atheist Vladimir Vernadsky agreed that Earth is developing a global mind.}}</ref> * [[ჯორჯ ვალდი]] (1906–1997): ამერიკელი მეცნიერი, ცნობილია ბადურის პიგმენტების კვლევით. 1967 წელს დაჯილდოვდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიის ან მედიცინის დარგში|ნობელის პრემიით]].<ref>{{cite book|title=Programming of Life|url=https://archive.org/details/programmingoflif0000john|year=2010|publisher=Big Mac Publishers|isbn=9780982355466|author=Donald E. Johnson|accessdate=18 May 2012|page=[https://archive.org/details/programmingoflif0000john/page/123 123]|quote=Biologist George Wald dismissed anything besides physicalism with, “I will not believe that philosophically because I do not want to believe in God. Therefore, I choose to believe in that which I know is scientifically impossible: spontaneous generation arising to evolution.}}</ref> * [[უილიამ გრეი უოლტერი]] (1910–1977): ამერიკელი ნეიროფიზიოლოგი, ცნობილია მისი კვლევები ტვინის ტალღებზე.<ref>"A firm atheist, he was interested in, though unconvinced by, the paranormal, and also did research on hypnosis." Ray Cooper, [http://www.oxforddnb.com/view/article/38104 'Walter, (William) Grey (1910–1977)'], ''Oxford Dictionary of National Biography'', Oxford University Press, 2004; online edition, May 2007 (accessed May 2, 2008).</ref> * [[ჯეიმზ უოტსონი]] (1928–): 1962 წლის ნობელის ლაურეატი და [[დნმ]]-ის სტრუქტურის თანააღმომჩენი.<ref>Watson is identified as an atheist by his acquaintance, Rabbi Marc Gellman. ''[http://www.msnbc.msn.com/id/12498143/site/newsweek/ Trying to Understand Angry Atheists: Why do nonbelievers seem to be threatened by the idea of God?]'', by Rabbi Marc Gellman, ''Newsweek'', April 28, 2006. Retrieved November 11, 2006.</ref><ref>{{cite book|title=The Quotable Atheist: Ammunition for Nonbelievers, Political Junkies, Gadflies, and Those Generally Hell-Bound|year=2006|publisher=Nation Books|author=Hubermann, Jack|page=316|quote=When asked by a student if he believed in God, Watson replied "Oh, no. Absolutely not... The biggest advantage to believing in God is you don't have to understand anything, no physics, no biology. I wanted to understand."}}</ref> * [[ჯოზეფ ვებერი]] (1919–2000): ამერიკელი ფიზიკოსი, შექმნა პირველი დეტექტორი [[გრავიტაციული ტალღები]]ს გამოსაჭერად.<ref>"We typically never squabbled very much. If we disagreed, it was about scientific issues. He didn't believe the observational evidence for the cosmological constant, and I think it's highly probable. He was raised as an Orthodox Jew and we both attended Temple Beth Emet in Anaheim. He was actually an atheist, who wanted to maintain Jewish traditions. It was another thing we didn't have to disagree about. We both agreed that modern cosmology provided a better picture of the early universe than does the book of Genesis." Virginia Trimble, Weber's wife, quoted in ''Physics and Society'', Vol. 30 No. 4, p.24-25.</ref> * [[სტივენ ვაინბერგი]] (1933–): ამერიკელი ფიზიკოსი. 1979 წელს მოიპოვა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემიით]] [[ელექტრომაგნეტიზმი]]სა და [[სუსტი ბირთვული ძალა|სუსტი ბირთვული ძალის]] გაერთიანების გამო.<ref>Azpurua: "Would it be accurate to say that you are an atheist?" Weinberg: "Yes. I don't believe in God, but I don't make a religion out of not believing in God. I don't organize my life around that." [http://www.newsweek.com/id/128877/page/1 In Search of the God Particle] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181226101423/https://www.newsweek.com/id/128877/page/1%20 |date=2018-12-26 }}, by Ana Elena Azpurua, ''Newsweek'' Web Exclusive, March 24, 2008, p. 3 (Accessed March 25, 2008)</ref><ref>In a review of Susskind's book The Cosmic Landscape: String Theory and the Illusion of Intelligent Design, string theorist [[Michael Duff (physicist)|Michael Duff]] identifies Steven Weinberg as an "arch-atheist".[http://physicsweb.org/articles/world/18/12/8]{{Dead link|date=მარტი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>In the book ''[[The God Delusion]]'', Richard Dawkins identifies Steven Weinberg as an atheist.[http://richarddawkins.net/godDelusion richarddawkins.net] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080602224348/http://richarddawkins.net/godDelusion |date=2008-06-02 }}.</ref> * [[ვიქტორ ვაისკოპფი]] (1908–2002): ავსტრიელ-ამერიკელი ფიზიკოსი.<ref>"...Victor Weisskopf, who describes himself as an atheist Viennese Jew...." Quoting from page 14 of The Prism of Science, by Edna Ullmann-Margalit, Springer, 1986.</ref> * [[ფრენკ უაიტლი]] (1907–1996): ინგლისელი საავიაციო ინჟინერი, გამომგონებელი, ავიატორი და სამეფო საჰაერო ძალების ოფიცერი.<ref>{{cite book|title=Jet: Frank Whittle and the Invention of the Jet Engine|year=2010|publisher=Eloy Gutierrez|isbn=9781907472008|author=John Golley|accessdate=30 May 2012|page=34|quote=Although he had occasionally cut Church Parade, he had once held very strong religious beliefs, but these had eroded to such an extent that he had come to regard himself as an atheist. "By degrees", he said "I was forced to the conclusion that my beliefs were inconsistent with scientific teaching. Once the seeds of doubt were sown the whole structure of my former religious beliefs rapidly collapsed, and I swung to the other extreme".}}</ref> * [[იუჯინ ვიგნერი]] (1902–1995): უნგრელ-ამერიკელი ფიზიკოსი და მათემატიკოსი. 1963 წელს მიიღო [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკის დარგში|ნობელის პრემია]] ატომბირთვისა და ელემენტარული ნაწილაკების თეორიის განვითარების გამო.<ref>{{cite book|title=The Recollections of Eugene P. Wigner As Told to Andrew Szanton|url=https://archive.org/details/recollectionsofe0000wign|year=1992|publisher=Basic Books|isbn=9780306443268|author=Eugene Paul Wigner, Andrew Szanton|editor=Andrew Szanton|accessdate=24 September 2012|pages=[https://archive.org/details/recollectionsofe0000wign/page/n87 60]–61|quote=Neither did I want to be a clergyman. I liked a good sermon. But religion tells people how to behave and that I could never do. Clergymen also had to assume and advocate the presence of God, and proofs of God's existence seemed to me quite unsatisfactory. People claimed that He had made our earth. Well, how had He made it? With an earth-making machine? Someone once asked Saint Augustine, "What did the Lord do before he created the world?" And Saint Augustine is said to have answered, "He created Hell for people who ask such questions." A retort perhaps made in jest, but I knew of none better. I saw that I could not know anything of God directly, that His presence was a matter of belief, I did not have that belief, and preaching without belief is repulsive. So I could not be a clergyman, however many people might gain salvation. And my parents never pressed the point.}}</ref> * [[იან ვილმუტი]] (1944-): ინგლისელი ემბრიოლოგი. მისი ლიდერობით მკვლევართა ჯგუფმა 1996 წელს პირველად მოახდინა [[დოლი (ცხვარი)|ძუძუმწოვრის]] კლონირება სომატური უჯრედისგან.<ref>{{cite book|title=Who's Afraid of Human Cloning?|url=https://archive.org/details/whosafraidofhuma00penc|year=1998|publisher=Rowman & Littlefield|isbn=978-0-8476-8782-4|author=Gregory E. Pence|page=[https://archive.org/details/whosafraidofhuma00penc/page/9 9]|quote=Ian Wilmut is a regular guy. ...Although not a believer in God himself, he believes in ethics.}}</ref> * [[დევიდ სლოან უილსონი]] (1949–): ამერიკელი ევოლუციური ბიოლოგი.<ref name="David Sloan Wilson">{{cite news |first=Natalie |last=Angier |title=The Origin of Religions, From a Distinctly Darwinian View |url=http://www.nytimes.com/2002/12/24/science/social/24CONV.html |work=New York Times |page=F5 |date=2002-12-24 |accessdate=2007-06-11 |quote=...I don't believe in God. I tell people I'm an atheist, but a nice atheist. |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071016083127/http://nytimes.com/2002/12/24/science/social/24CONV.html |archivedate=2007-10-16 }}</ref> * [[ლუის უოლპერტი]] (1929–): ბრიტანელი ბიოლოგი, მწერალი და წამყვანი.<ref>"I grew up in a Jewish family but I gave it all up at 16 when I prayed to God for something I really wanted and it didn't happen. I have been an atheist ever since. I believe in proof and I know of no evidence for the existence of God, but I am in no way hostile to religion provided it does not interfere in the lives of others or come into conflict with science." [http://www.independent.co.uk/news/uk/this-britain/easter-special-i-believe-474291.html Easter special: I believe...] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080604153736/http://www.independent.co.uk/news/uk/this-britain/easter-special-i-believe-474291.html |date=2008-06-04 }}, ''Independent on Sunday'', April 16, 2006 (accessed April 18, 2008).</ref> * [[სტივ ვოზნიაკი]] (1950–): [[Apple]]-ის თანადამფუძნებელი, [[Apple I]]-სა და [[Apple II]]-ის გამომგონებელი.<ref name="Steve Wozniak">{{cite web |first=Steven |last=Wozniak |title=Letters – General Questions Answered |url=http://www.woz.org/letters/general/72.html |work=woz.org |accessdate=2007-09-26 |quote=... I am also atheist or agnostic (I don't even know the difference). I've never been to church and prefer to think for myself. I do believe that religions stand for good things, and that if you make irrational sacrifices for a religion, then everyone can tell that your religion is important to you and can trust that your most important inner faiths are strong. |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070916043452/http://www.woz.org/letters/general/72.html |archivedate=2007-09-16 }}</ref> * [[ელიზურ რაითი]] (1804–1885): ამერიკელი მათემატიკოსი და აბოლიციონისტი, ზოგჯერ იწოდება, როგორც „სიცოცხლის დაზღვევის მამა".<ref>{{cite book|title=American Artisans: Crafting Social Identity, 1750-1850|year=1995|publisher=JHU Press|isbn=9780801850295|page=115|editor=Howard B. Rock, Paul A. Gilje, Robert Asher|quote=Wright was the son of a Connecticut farmer and teacher who moved his family to the Ohio frontier in 1810 to start a farm and open an academy. He was a quirky man who rejected evangelicalism for atheism, and Garrisonianism for the Liberty party, and then the Free Soilers.}}</ref><ref>In ''Abolitionist, Actuary, Atheist: Elizur Wright and the Reform Impulse'', Wright's biographer Lawrence B. Goodheart describes him as "an evangelical atheist, an impassioned actuary, a liberal who advocated state regulation, an individualist who championed social cooperation, and a very private public crusader" (''op. cit.'', page x)</ref> * [[უილ რაითი (თამაშების დიზაინერი)|უილ რაითი]] (1960–): ამერიკელი კომპიუტერული თამაშების დიზაინერი.<ref>"When Wright was nine his father died of leukaemia and he moved with his mother and younger sister to Baton Rouge, Louisiana. There he enrolled in the Episcopal High School and duly became an atheist." Ajesh Partalay interviewing Wright, '[http://www.guardian.co.uk/technology/2008/sep/14/games Master of the Universe]', ''The Observer'', 14 September 2008 (accessed 15 September 2008).</ref> * [[ელიეზერ იუდკოვსკი]] (1979–): ხელოვნური ინტელექტის ამერიკელი მკვლევარი.<ref>{{cite web|url=http://www.goodreads.com/quotes/show/533670|title=Quote by Eliezer Yudkowsky|publisher=goodreads.com|accessdate=17 July 2012|author=Eliezer Yudkowsky|quote=[...] intelligent people only have a certain amount of time (measured in subjective time spent thinking about religion) to become atheists. After a certain point, if you're smart, have spent time thinking about and defending your religion, and still haven't escaped the grip of Dark Side Epistemology, the inside of your mind ends up as an Escher painting.}}</ref> * [[ოსკარ ზარისკი]] (1899–1986): ამერიკელი მათემატიკოსი, მეოცე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი გეომეტრი.<ref>{{cite book|title=The Unreal Life of Oscar Zariski|url=https://archive.org/details/unreallifeoscarz00pari|year=2008|publisher=Springer|isbn=9780387094298|author=Carol Parikh|accessdate=16 October 2012|page=[https://archive.org/details/unreallifeoscarz00pari/page/n26 5]|quote=And yet it did, even though since moving into the boarding house he had become an atheist and most of his friends, including his best friend, were Russians.}}</ref> * [[იაკობ ზელდოვიჩი]] (1914–1987): ბელორუსიაში დაბადებული საბჭოთა ფიზიკოსი. დიდი როლი ითამაშა საბჭოთა თერმობირთვული იარაღების განვითარებაში, განავითარა [[ბირთვული ფიზიკა]], [[ასტროფიზიკა]], [[ფიზიკური კოსმოლოგია]] და [[ზოგადი ფარდობითობა]].<ref>{{cite book|title=Zeldovich: Reminiscences|url=https://archive.org/details/zeldovichreminis00suny|year=2004|publisher=CRC Press|isbn=9780415287906|author=Yakov Borisovich Zel'dovich|editor=R.A. Sunyaev|accessdate=14 August 2012|page=[https://archive.org/details/zeldovichreminis00suny/page/n95 69]|quote=I think that you know me well enough: I am an absolute atheist, and all days of the week are completely the same to me.}}</ref><ref>{{cite book|title=Andrei Sakharov: Facets of a Life|url=https://archive.org/details/andreisakharovfa0000unse|year=1991|publisher=Atlantica Séguier Frontières|isbn=9782863320969|accessdate=14 August 2012|page=[https://archive.org/details/andreisakharovfa0000unse/page/n632 599]|quote=Speaking about religion, Yakov Borisovich could say unambiguously, "I'm an absolute atheist".}}</ref> * [[ემილ ცუკერკანდლი]] (1922-): ფრანგი ბიოლოგი, რომელიც ითვლება [[მოლეკულური ევოლუცია|მოლეკულური ევოლუციის]] ერთ-ერთ ფუძემდებლად.<ref>{{cite web|title='Darwin Would Put God Out of Business'|url=http://www.beliefnet.com/News/Science-Religion/2006/08/Darwin-Would-Put-God-Out-Of-Business.aspx?p=2|publisher=Beliefnet, Inc.|accessdate=21 May 2013|author=David Klinghoffer|quote=The author is Emile Zuckerkandl of Stanford University. Prof. Zuckerkandl ferociously attacks ID and any belief in a designer, God, or other "superghost".}}</ref> * [[კონრად ცუზე]] (1910–1995): გერმანელი ინჟინერი და კომპიუტერული პიონერი. შექმნა მსოფლიოში პირველი მრავალფუნქციური პროგრამულად მართვადი კომპიუტერის [[Z3]], რომელიც 1941 წლის მაისში ამუშავდა.<ref>{{cite book|title=The Man Who Invented the Computer: The Biography of John Atanasoff, Digital Pioneer|url=https://archive.org/details/manwhoinventedco00smil_0|year=2010|publisher=Random House Digital, Inc.|isbn=9780385527132|author=Jane Smiley|accessdate=24 May 2012|quote=Like Alan Turing, Zuse was educated in a system that focused on a child's emotional and philosophical life as well as his intellectual life, and at the end of school, like Turing, Zuse found himself to be something of an outsider—to the disappointment of his very conventional parents, he no longer believed in God or religion.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Computer, My Life|url=https://archive.org/details/computermylife00zuse|year=1993|publisher=Springer|isbn=978-3-540-56453-9|pages=[https://archive.org/details/computermylife00zuse/page/12 12]–13|author=Konrad Zuse|accessdate=25 April 2012|quote=The only problem was that the progressive spirit at our school did not always correspond to my parents' ideas. This was particularly true for religious instruction, which now and again seemed even to us pupils to be rather too enlightened. After the 'Abitur' my parents wanted to go to communion with me; is was a terrible disappointment to them when I wouldn't go. They had lived under the illusion that I was a good student when it came to religion, too, which wasn't the case. ...I remember a poem presented by a student, which made a great impression on me. The essence of the poem read, "Basically, you are always alone." I have forgotten the name of the poet, but have often experienced the truth of these words in later life."}}</ref> * [[ფრიც ცვიკი]] (1898–1974): შვეიცარიელი ასტრონომი და ასტროფიზიკოსი.<ref>{{cite web|title=Supernovae, an alpine climb and space travel.|url=http://www.dynamical-systems.org/zwicky/Zwicky-e.html|accessdate=21 June 2013|author=Oliver Knill|date=14 July 1998|quote=Zwicky has dealt critically with religion during his whole life. (Source: "Everybody a genius"). In a diary entry of 1971, he writes "To base the unexplainabilty and the immense wonder of nature onto an other miracle God is unnecessary and not acceptable for any serious thinker".|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160414005735/http://www.dynamical-systems.org/zwicky/Zwicky-e.html|archivedate=14 აპრილი 2016}}</ref><ref>{{cite book|author1=Swiss-American Historical Society|title=Newsletter, Volumes 42-43|date=2006|publisher=The Society|page=17|url=http://books.google.ca/books?id=2IAOAQAAMAAJ&q=%22miracle+(God)+is+unnecessary+and+not+acceptable+for+any+serious+thinker.%22&dq=%22miracle+(God)+is+unnecessary+and+not+acceptable+for+any+serious+thinker.%22&hl=en&sa=X&ei=qCyNU7y5H4aq8AHh0oCABA&ved=0CCcQ6AEwAA|quote=Zwicky has dealt critically with religion during his whole life. A 1971 diary entry states: "To base the inexplainabilty and the immense wonder of nature upon another miracle, God, is unnecessary and not acceptable for any serious thinker." According to one story, Zwicky once discussed the beginning of the universe with a priest. The priest, quoting Scriptures, stated that the universe had started with "and there is light." Zwicky replied that he would buy this, if instead God had said "and there is electronmagnetism".}}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.investigatingatheism.info/whoswhotwentieth.html მეოცე საუკუნის ათეისტები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080903142119/http://www.investigatingatheism.info/whoswhotwentieth.html |date=2008-09-03 }} [[კემბრიჯის უნივერსიტეტი]]ს ''ათეიზმის კვლევის'' ვებსაიტზე == სქოლიო == {{სქოლიო|3}} [[კატეგორია:ათეისტების სია]] [[კატეგორია:ათეისტები]] [[კატეგორია:მეცნიერების სია]] 1fl4yebz7xernzmcg1yilusxqp70kr9 0 282788 4816945 4618285 2025-06-20T07:43:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816945 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება | ფერი = | სახელი = ალისია სილვერსტოუნი | ფოტო = Alicia Silverstone 2019 by Glenn Francis.jpg | ფოტოს სიგანე = 220პქ | წარწერა = სილვერსტოუნი 2019 წელს | დაბსახელი = {{birth date and age|1976|10|4}} | დაბთარიღი = [[სან-ფრანცისკო]], [[კალიფორნია]], აშშ | დაბადგილი = | გარდთარიღი = | გარდადგილი = | საქმიანობა = მსახიობი, პროდიუსერი, ავტორი, აქტივისტი | სხვა სახელები= | აქტიურობის წლები = 1992–დღემდე | მეუღლეები = [[კრისტოფერ ჯარეკი]]<br /> (2005–დღემდე) | პარტნიორები = | მამა = | შვილები = 1 | რეზიდენცია=[[ლოს-ანჯელესი]], კალიფორნია | საიტი= {{url|www.thekindlife.com}} | აკადემიის ჯილდოები= | ემმის ჯილდოები= | სხვა ჯილდოები= | BAFTA ჯილდოები | სეზარის ჯილდოები= | ოქროს გლობუსის ჯილდოები = | ტონის ჯილდოები = }} '''ალისია სილვერსტოუნი''' ({{lang-en|Alicia Silverstone}}, ({{IPAc-en|ə|ˈ|l|iː|s|i|ə}} {{respell|ə|LEE|see|ə}};<ref>{{cite web |url=https://www.newsweek.com/alicia-silverstone-reveals-how-say-name-mispronouncing-it-1600246 |title=Alicia Silverstone Reveals How to Say Her Name and We've All Been Mispronouncing It |date=June 14, 2021 |access-date=August 9, 2021 |last=Flood |first=Rebecca |work=[[Newsweek]] |quote=The ''Batman & Robin'' star said: 'My name is Alicia, Ali-SEE-yuh, not Aleesha, not Alisha, Ali-SEE-yuh.'}}</ref>; დ. [[4 ოქტომბერი]], [[1976]]) — [[ამერიკელები|ამერიკელი]] [[მსახიობი]], [[პროდიუსერი]], [[აქტივისტი]].<ref name=MorganVaughnRodale>* {{cite book|last=Morgan|first=Adam|title=Eating the Big Fish: How Challenger Brands Can Compete Against Brand Leaders|url=https://archive.org/details/eatingbigfishhow00morg_043|year=2009|publisher=Wiley|isbn=978-0470238271|page=[https://archive.org/details/eatingbigfishhow00morg_043/page/n169 144]}} * {{cite book|last=Vaughn|first=Jacqueline|title=Environmental Activism: A Reference Handbook|url=https://archive.org/details/environmentalact00swit|year=2003|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1576079010|page=[https://archive.org/details/environmentalact00swit/page/167 167]}} * {{cite web |author=Photography By Rodale Images |url=http://www.womenshealthmag.com/nutrition/alicia-silverstones-vegan-tips |title=Alicia Silverstone: The Kind Diet &#124; Women's Health Magazine |publisher=Womenshealthmag.com |date=2012-04-05 |accessdate=2012-04-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120331005117/http://www.womenshealthmag.com/nutrition/alicia-silverstones-vegan-tips |archivedate=2012-03-31 }}</ref> სადებიუტო როლი შეასრულა ფილმში „[[ვნება (1993 წლის ფილმი)|ვნება]]“, რამაც მას 1994 წელს [[MTV]]-ის კინოჯილდო მოუტანა, საუკეთესო გამრღვევი შესრულებისთვის. შემდგომში იგი მოზარდების კერპად იქცა, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც ჯგუფ [[Aerosmith]]-ის სამ მუსიკალურ ვიდეოში გამოჩნდა. 1995 წელს ითამაშა წარმატებულ ფილმში „[[სულელი (ფილმი)|სულელი]]“ (რამაც მისი Columbia-სთან მრავალმილიონიანი კონტრაქტი უზრუნველყო), ხოლო [[1997]] წელს - ფილმში „[[ბეტმენი და რობინი (ფილმი)|ბეტმენი და რობინი]]“, [[ბეტგერლი]]ს როლში. იგი განაგრძობდა ფილმებში, სატელევიზიო პროექტებსა და სცენაზე თამაშს. სილვერსტოუნი ვეგეტარიანელია, მხარს უჭერს [[PETA]]-ს საქმიანობას და გამოცემული აქვს წიგნი ''[[კეთილი დიეტა]].'' ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|Alicia Silverstone}} * [http://www.thekindlife.com/ The Kind Life with Alicia Silverstone] - სილვერსტოუნის საიტი, წიგნის ''კეთილი დიეტა'' ინტერაქტიული სამყარო * {{IMDb name|0000224}} * {{tcmdb name|177694}} * {{AllMovie სახელი|65707}} * [http://www.peta.org/feat/alicia_psa/index.asp ალისია სილვერსტოუნი PETA-ზე (რეკლამით)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080102005810/http://www.peta.org/feat/alicia_psa/index.asp |date=2008-01-02 }} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{DEFAULTSORT:სილვერსტოუნი, ალისია}} [[კატეგორია:ამერიკელი მსახიობები]] [[კატეგორია:ინგლისელი ამერიკელები]] [[კატეგორია:დაბადებული 4 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1967]] [[კატეგორია:Aerosmith]] [[კატეგორია:XX საუკუნის ამერიკელი ქალი მსახიობები]] q9l4q55xfjs143s0hw6k5urzd0zqbv4 0 283828 4816807 4800045 2025-06-19T22:10:34Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816807 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ტელევიზია | გადაცემის_სახელი = The Voice | სურათი = The Voice NBC logo blackwhite.png | ტიტრი = The Voice-ის ზოგადი ლოგო | სხვა სახელწოდება = | ჟანრი = [[რეალითი შოუ]] | ფორმატი = | ავტორი = [[ჯონ დე მოლი]]<br/>[[როელ ვან ველზენი]] | ეფუძნება = | შეიმუშავა = | სცენარი = | რეჟისორი = | რედაქტორი = | შემოქმედებითი დირექტორები = | წამყვანი = | მონაწილეობენ = | გახმოვანება = | ჟიური = | მთხრობელი = | თემის_კომპოზიტორი = | მთავარი_თემა = | ფინალური_თემა | კომპოზიტორი = | ქვეყანა = [[ნიდერლანდები]] | ენა = | სეზონი = | სერია = | ეპიზოდი = | ეპიზოდების_სია = | აღმასრულებელი_პროდიუსერი = | პროდიუსერი = | მონტაჟი = | ადგილი = | ოპერატორი = | კამერა = | ხანგრძლივობა = 22–104 წუთი | არხი = | კომპანია = | დისტრიბუტორი = [[Tien (ტელეარხი)|Talpa Media Holding]]<br>[[Endemol]] | ორიგინალური არხი = | ჩვენების_ფორმატი = | აუდიო_ფორმატი = | პირველად = {{Start date|df=yes|2010|09|17}} | უკანასკნელად = დღემდე | სტატუსი = | წინა = | შემდეგი = | დაკავშირებული_შოუები = | ბოლო = | საიტი = http://www.talpa.tv/formats/talent/the-voice }} '''The Voice''' — ვოკალისტების რეალითი შოუ. ის ეფუძნება ჰოლანდიის The Voice-ს, რომელიც დავდაპირველად [[ნიდერლანდები]]ს ტელევიზიის პროდიუსერმა, [[ჯონ დე მოლი|ჯონ დე მოლმა]] შექმნა. ძალიან ბევრმა ქვეყანამ შეიძინა ეს პროექტი და [[2011]] წლიდან თავიანთი ვერსიების გამოშვება დაიწყო. The Voice ისეთი სატელვიზიო შოუების კონკურენტი გადაცემა გახდა, როგორებიც არიან Idols და The X Factor. ==ისტორია== ''Big Brother''-ის შემქმნელმა, ჯონ დე მოლმა The Voice-ის კონცეფცია პირველად ნიდერლანდელ მომღერალთან, როელ ვან ვენზელთან ერთად შექმნა. The Voice განსხვავდება The X Factor-ისა და Idols-აგან, იმით, რომ ამ შოუში ფოკუსირება ხდება მომღერლის ხმის ნიჭსა და უნიკალურობაზე. [[2010]] წლის [[17 სექტემბერი|17 სექტემბერს]] RTL 4-ზე დაიწყო ჰოლანდიის The Voice, სადაც მენტორ-ჟიური (უწოდებენ, როგორც "მწვრთნელები") ანჯელა გრუტუზენი, როელ ვან ვენზელი, ნიკი & საიმონი და ჟერონ ვან დერ ბუმი იყვნენ<ref>{{cite web | url=http://www.ad.nl/ad/nl/5601/TV-Radio/article/detail/1944007/2010/09/17/John-de-Mol-bedacht-The-Voice-uit-jaloezie.dhtml | title=John de Mol bedacht The Voice uit jaloezie | publisher=''[[Algemeen Dagblad]]'' | date=September 17, 2010 | accessdate=June 11, 2014 | language=Dutch}}</ref>. შოუმ მოიპოვა დიდი წარმატება ნიდერლანდში<ref>{{cite web | url=http://www.parool.nl/parool/nl/38/MEDIA/article/detail/1015258/2010/09/18/The-Voice-of-Holland-succesvol-van-start.dhtml | title=The Voice of Holland successfully launched | publisher=''Parool'' | date=September 18, 2010 | accessdate=June 11, 2014 | language=Dutch}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.metronieuws.nl/nieuws/the-voice-of-holland-succesvol-van-start/xlkjir!tnywhEfc8b%40Szm3JHyNYNQ/ | title=The Voice of Holland succesvol van start | publisher=''[[Metro International]]'' | date=September 18, 2010 | accessdate=June 11, 2014 | language=Dutch | archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714214957/http://www.metronieuws.nl/nieuws/the-voice-of-holland-succesvol-van-start/xlkjir!tnywhEfc8b%40Szm3JHyNYNQ/ | archivedate=ივლისი 14, 2014 }}</ref>. The Voice-ის ფორმატი მოგვიანებით სხვადასხვა ქვეყნებმა იყიდეს. ==ვერსიები== [[File:The Voice world map.png|thumb|center|800px|''The Voice''-ის ვერსიების ადგილმდებარეობა: {{legend|#ED1C24|''The Voice''-ის საკუთარი ვერსიით}} {{legend|#FFA500|''The Voice''-ის და ''The Voice Kids''-ის საკუთარი ვერსიებით}} {{legend|#FFC0CB|''The Voice''-ის რეგიონული და მრავალეროვნული ვერსია}} {{legend|#FA8072|''The Voice''-ის და ''The Voice Kids''-ის რეგიონული და მრავალეროვნული ვერსიები}} ]] The Voice-ის შექმნიდან მოყოლებული გამოვლინდა 106 გამარჯვებული. ამ დროისთვის ბოლო გამარჯვებული ჩანგ ბიჩენია ჩინეთის The Voice-იდან. The Voice Kids-ის შექმნიდან მოყოლებული გამოვლინდა 21 გამარჯვებული. ამ დროისთვის ბოლო გამარჯვებული ალექსაა ავსტრალიის ვერსიიდან. :{{colorbox|#F0F8FF}} The Voice-ის ახლახან გამოსული სეზონი :{{colorbox|#FFFFCC}} The Voice-ის მომავალი სეზონი {| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:95%; line-height:18px; width:100%;" |- ! scope="col" | {{nowrap|ქვეყანა/რეგიონი}} ! scope="col" | ადგილობრივი სათაური ! scope="col" | ქსელი ! scope="col" | გამარჯვებულები ! scope="col" | მწვრთნელები ! scope="col" | წამყვანები |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|ავღანეთი}}<ref>{{cite web | url=http://www.mobygroup.com/news/92-news-2013/665-the-voice-of-afghanistan | title=‘The Voice of Afghanistan’ on TOLO TV: TELEVISION’S TOP GLOBAL SHOW SET TO LAUNCH IN AFGHANISTAN | publisher=''Moby Group'' | accessdate=12 June 2013 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130523114619/http://www.mobygroup.com/news/92-news-2013/665-the-voice-of-afghanistan | archivedate=23 მაისი 2013 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.rtlnieuws.nl/editienl/nieuw-voice-afghanistan | title=Nieuw: The Voice of Afghanistan | publisher=''[[RTL Nieuws]]'' | accessdate=18 June 2013 | language=Dutch | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150602142416/http://www.rtlnieuws.nl/editienl/nieuw-voice-afghanistan | archivedate=2 ივნისი 2015 }}</ref> | ''آواز افغانستان''<br><small>''ავღანეთის The Voice''</small> | [[Tolo TV]]<br><small>[http://thevoiceafghanistan.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130528230557/http://thevoiceafghanistan.com/ |date=2013-05-28 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: ჯავედ იოსუფი * სეზონი 2, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ობაიდ ჯუენდა * ქაის ულფატი * ფერეშტა სამაჰი <small>(''2–'')</small> * ნაზირ ჰარა * '''ყოფილი''' * არიანა საიედი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ომიდ ნეზამი <small>(''2–'')</small> * ჰადიჯა სადატი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * აჰმად პოპალი }} |- | align="left" rowspan="2" | {{Flag|ალბანეთი}}<ref>{{cite web | url=http://www.gazetaonline.net/informacione/kulture/fillon-%E2%80%9Cthe-voice-of-albania-vokali%E2%80%9D/ | title=Fillon "The Voice of Albania-Vokali" | publisher=''Gazeta Online'' | accessdate=18 June 2013 | language=Albanian }}{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><br>{{flag|კოსოვო}} | ''[[ალბანეთის The Voice]]''{{ref|1|1}} | rowspan="2" | [[Top Channel]]<br><small>[http://www.top-channel.tv/thevoice/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130513045137/http://www.top-channel.tv/thevoice/ |date=2013-05-13 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: რინა ბილურდაგუ * სეზონი 2, 2012–13: ვენერა ლუმანი * სეზონი 3, 2013–14: ფლორენტ აბრაში * სეზონი 4, 2014–15: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ელსა ლილა <small>(''4–'')</small> * გენქ სალიჰუ <small>(''4–'')</small> * ალმა ბეკტაში * სიდრით ბეჯლერი * '''ყოფილი''' * [[ელტონ დედა]] <small>(''1–3'')</small> * [[აურელა გაჩე]] <small>(''3'')</small> * [[მირიამ ქანი]] <small>(''1–2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ლედიონ ნიქო }} |- | ''ალბანეთის The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: რიტა ტაჩი }} | valign="top" | {{plainlist| * ალმა ბეკთაში * ელტონ დედა * ალტინ გოსი }} | valign="top" | {{plainlist| * ჰემი შეჰუ }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ანგოლა}}<ref name="Angola">{{cite web | url=http://www.talpa.tv/news/angola-and-chile-join-list-of-voice-countries | title=Angola and Chile join list of Voice countries | publisher=''[[Tien (TV channel)|Talpa]]'' | accessdate=May 3, 2014 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006083426/http://www.talpa.tv/news/angola-and-chile-join-list-of-voice-countries | archivedate=ოქტომბერი 6, 2014 }}</ref><br>{{Flag|მოზამბიკი}} | ''A Voz de Angola''{{ref|4|4}}<br><small>''ანგოლას The Voice''</small> | Banda TV | {{plainlist| * სეზონი 1, TBA: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{flag|არაბული ქვეყნების ლიგა}}<ref>{{cite web | url=http://www.mbc.net/ar/programs/the-voice.html | title=The Voice أحلى صوت | publisher=''[[Middle East Broadcasting Center|MBC1]]'' | accessdate=12 June 2013 |language=Arabic}}</ref> | ''The Voice أحلى صوت''<br><small>''The Voice: საუკეთესო ხმა''</small> | [[Middle East Broadcasting Center|MBC1]]<br><small>[http://www.mbc.net/ar/programs/the-voice-s2.html Website]</small> <br>[[LBCI]] | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: {{flagicon|მაროკო}} მოურად ბოურიკი * სეზონი 2, 2013–14: {{flagicon|ერაყი}} სატარ საადი }} | valign="top" | {{plainlist| * [[ქაზემ ალსაჰერი]] * [[საბერ რებაი]] * [[შერინე]] * [[ასი ელ ჰელანი]] }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მოჰამედ ქარემი * აიმე საიაჰი <small>(''2–'')</small> * ნადიმე ნჯეიმე <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * არვა გოუდეჰი <small>(''1'')</small> }} |- | align="left" | {{Flag|არგენტინა}}<ref>{{cite web | url=http://www.lanacion.com.ar/1532875-gustavo-corvalan-la-voz-argentina | title=Gustavo Corvalán, La Voz Argentina | publisher=''[[La Nación]]'' | date=2 December 2012 | accessdate=18 June 2013 | language=Spanish | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006110542/http://www.lanacion.com.ar/1532875-gustavo-corvalan-la-voz-argentina | archivedate=6 ოქტომბერი 2014 }}</ref> | ''La Voz... Argentina''<br><small>''The Voice... არგენტინა''</small> | [[Telefe]]<br><small>[http://lavoz.telefe.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120929100252/http://lavoz.telefe.com/ |date=2012-09-29 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: გუსტავო კორვალონი }} | valign="top" | {{plainlist| * ახელი * სოლედად პასტორუტი * მირანდა! * "ელ პუმა" როდრიგესი }} | valign="top" | {{plainlist| * მერლი * ლული ფერნადნესი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|სომხეთი}}<ref>{{cite web | url=http://www.armstar.am/am/news/?n=1071 | title=՛՛Հայաստանի ձայնը՛՛ Մերի Մնջոյանն է | publisher=''ArmStar News'' | date=31 March 2013 | accessdate=18 June 2013 | language=Armenian | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160325175918/http://www.armstar.am/am/news?n=1071 | archivedate=25 მარტი 2016 }}</ref> | ''Հայաստանի ձայնը''<br>''<small>სომხეთის ხმა</small>'' | [[Armenia TV]]<br><small>[http://thevoice.armeniatv.am/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120904013523/http://thevoice.armeniatv.am/ |date=2012-09-04 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012–13: მარი მჯოიანი * სეზონი 2, 2013:{{flagicon|საქართველო}} ანა ხანჩალიანი * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * სონია <small>(''1, 3–'')</small> * [[ჰაიკო]] <small>(''2–'')</small> * არმენ მარტიროსიანი <small>(''3–'')</small> * ევა რივასი] <small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * არტო ტუნქბოიასიანი <small>(''1'')</small> * სოფი მხეიანი <small>(''1'')</small> * ტატა სიმონიანი <small>(''1'')</small> * შუშან პეტროსიანი <small>(''2'')</small> * მაიკლ მოღოსიანი <small>(''2'')</small> * კრისიტინე პეპესიანი<small>(''2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ნაზენი ხოვხანისიანი * რაფაელ ხაზარიანი * იაკობ იაკობიანი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * ირაჩ მურადიანი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ავსტრალია}}<ref name="Pop sugar 1">{{cite web | url=http://www.popsugar.com.au/Voice-Australia-2012-Highlights-Memorable-Moments-23563516 | title=The Voice 2012: Highlights and Memorable Performances | publisher=''[[PopSugar]]'' | date=18 June 2012 | accessdate=18 June 2013}}</ref> | ''The Voice'' | rowspan="2" | [[Nine Network]]<br><small>[http://www.thevoice.com.au/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: კარის ედენი * სეზონი 2, 2013: ჰარისონ ქრეიგი * სეზონი 3, 2014: ანჯა ნისენი * სეზონი 4, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[ჯოელ მადენი]] & [[ბენჯი მადენი]]{{ref|5|5}} <small>(''4–'')</small> * [[რიკი მარტინი]] <small>(''2–'')</small> * [[ვილ. აი. ემი]] <small>(''3–'')</small> * მელ ბი <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * [[კაილი მინოუგი]] <small>(''3'')</small> * [[დელტა გუდრემი]] <small>(''1–2'')</small> * [[სილი]] <small>(''1–2'')</small> * [[კეით ურბანი]] <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * [[დარენ მულენი]] * [[ფაუსტინა აგოელეი]] <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''The Voice Kids''<ref>{{cite web|last=Knox|first=David|title=The Voice Kids coming to Nine in 2014|url=http://www.tvtonight.com.au/2013/08/the-voice-kids-coming-to-nine-in-2014.html|work=TV Tonight|accessdate=15 August 2013|date=15 August 2013}}</ref> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ალექსა * სეზონი 2, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[დელტა გუდრემი]] * ჯოელ მადემი * მელ ბი * კეით ურბანი <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ბენჯი მადენი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * დარენ მულენი * პრინი სტევენსი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * ნიკ ქენონი<small>(კულისებს მიღმა, ''2-'')</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|აზერბაიჯანი}}<ref name="Upcoming franchises">{{cite web | url=http://www.onscreenasia.com/article/the-voice-goes-to-india-croatia-azerbaijan-and-pakistan/15330 | title="The Voice" goes to India, Croatia, Azerbaijan and Pakistan | publisher=''Onscreen Asia'' | date=August 31, 2014 | accessdate=September 1, 2014 | author=Priscilla Hendriks | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141025100443/http://www.onscreenasia.com/article/the-voice-goes-to-india-croatia-azerbaijan-and-pakistan/15330 | archivedate=ოქტომბერი 25, 2014 }}</ref> | ''აზერბაიჯანის The Voice'' | ''განსაზღვრული იქნება'' | {{plainlist| * სეზონი 1, TBA: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="3" | {{Flag|ბელგია}} | ''[[The Voice Belgique]]'' <small>(ვალონია)</small><br><small>''ბელგიის The Voice''</small> | [[La Une]]<br><small>[http://www.rtbf.be/thevoice/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: რობერტო ბელაროსა * სეზონი 2, 2013: დევიდ მადი * სეზონი 3, 2014: ლაურენტ პაგნა }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ჩიმენე ბადი <small>(''4–'')</small> * ჯალი<small> (''4–'')</small> * ბევერლი ჯო სკოტი "<small>(''1–'')</small>" * სტანისლასი <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ლიო <small>(''1'')</small> * ჯოშუა <small>(''1'')</small> * კვენტინ მოსიმენი <small>(''1–2'')</small> * ნატაშა პიერი <small>(''2–3'')</small> * მარკ პინილა<small> (''2–3'')</small> * ბასტიან ბეკერი <small>(''3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * მაურენ ლოისი * ადრიენ დევივერი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''[[The Voice van Vlaanderen]]'' <small>(ფლანდრია)</small><br><small>''ფლანდრიის The Voice''</small> | rowspan="2" | [[vtm]]<br><small>[http://vtm.be/the-voice-van-vlaanderen Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: გლენ ქლეისი * სეზონი 2, 2013: პაულინ მატუასი * სეზონი 3, 2014: ტომ დე მანი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * კოეინ ვაუტერსი * ბენტ ვან ლუი <small>(''3–'')</small> * რეგი პენქსტენი <small>(''3–'')</small> * აქელ რედი <small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * ალექს ქელირი <small>(''1–2'')</small> * ნატალია დრუიტსი <small>(''1–2'')</small> * ჯასპერ სტევერლინკი <small>(''1–2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ან ლემესი * სენ დონტი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''The Voice Kids'' <small>(ფლანდრია)</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ნატალია დრუიტსი * რეგი პენქსტენი * სეან დონტი }} | valign="top" | {{plainlist| * ან ლემენსი }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left"| {{Flag|ბრაზილია}} | ''[[The Voice Brasil]]'' | [[Rede Globo]]<br><small>[http://tvg.globo.com/programas/the-voice-brasil/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ელენ ოლერია * სეზონი 2, 2013: სემ ელვისი * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ლულუ სანტოსი * კარლინოს ბრაუნი * კლაუდია ლეიტი * დაინელი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ტიაგო ლეიფერტი * ფერნანდ სოუზა<br><small>(კულისებს მიღმა, ''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * მია მელო<br><small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * დენიელ სუზუკი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|ბულგარეთი}} | ''[[Glasat na Bulgaria|Гласът на България]]''<br><small>''ბულგარეთის The Voice''</small> | [[bTV (Bulgaria)|bTV]]<br><small>[http://www.glasatnabulgaria.bg/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120105002058/http://www.glasatnabulgaria.bg/ |date=2012-01-05 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: სტელიანა ხრისტოვა * Season 2, 2013: ივაილო დინკოვი * Season 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მიროსლავ კოსტადინოვი * დესისლავა <small>(''3–'')</small> * ატანს პენევი <small>(''3–'')</small> * ორლინ გორანოვი <small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * პრესლავა <small>(''2'')</small> * ვიქტორია ტერზისკა <small>(''2'')</small> * დანჩო კარაძოვი <small>(''2'')</small> * ივანა <small>(''1'')</small> * მარიანა პოპოვა<small>(''1'')</small> * კირილ მარიჩკოვი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მარტენ რობერტო<small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ვიქტორია ტერზისკა<small>(''1'')</small> * იანა მარინოვა <small>(''2'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|კამბოჯა}} | ''[[The Voice Cambodia]]'' | Hang Meas HDTV<br><small>[http://thevoicecambodia.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140714212953/http://thevoicecambodia.com/ |date=2014-07-14 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * სოუკ სოკუნ კანჰა<ref name="Cambodia Coaches">{{cite web | url=http://www.camnews.com.kh/news/detail/84935/the-voice-cambodia-going-to-audition-soon | title=កំពូលតារាចំរៀង ៤ រូបរបស់ ហង្សមាសក្លាយជា គ្រូបង្វឹករបស់កម្មវិធី The Voice Cambodia | publisher=''Camnews'' | date=January 28, 2014 | accessdate=June 11, 2014 | language=Khmer | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160506165208/http://www.camnews.com.kh/news/detail/84935/the-voice-cambodia-going-to-audition-soon | archivedate=მაისი 6, 2016 }}</ref> * პიჩ სოფეა<ref name="Cambodia Coaches"/> * ჩორნ სოვანარეჩი<ref name="Cambodia Coaches"/> * ნოპ ბაიარეთი<ref name="Cambodia Coaches"/> }} | valign="top" | {{plainlist| * ჩეა ვიბოლი * ჩან კეონიმოლი }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|კანადა}} | ''[[La Voix]]''<br><small>(French)</small><br><small>''The Voice''</small> | [[TVA (Canada)|TVA]]<br>[http://tva.canoe.ca/emissions/lavoix/accueil Website]{{Dead link|date=ოქტომბერი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: ვალერი კანპენტირი * სეზონი 2, 2014: იოან გარნეუ * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მარკ დუპრე * ისაბელ ბოულეი <small>(''2–'')</small> * პიერ ლაპოინტე<small>(''3–'')</small> * ერიკ ლაპოინტე <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * მარიმაი <small>(''1'')</small> * არიან მოფატი <small>(''1'')</small> * ჯეანპიერ ფერლანდი <small>(''1'')</small> * ლოუისჯეან კორმიერი <small>(''2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ჩარლ ლაფორტუნე }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ჩილე}} | ''The Voice Chile''<br> | [[Canal 13 (Chile)|Canal 13]] | {{plainlist| * სეზონი 1, 2015: ''მომავალი სეზონი''<ref name="Angola"/> }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''სერხიო ლაგოსი'' }} |- | align="left" | {{Flag|ჩინეთი}}<br>{{Flag|მალაიზია}}<br>{{Flag|სინგაპური}} | ''The Voice of China: 中国好声音''<br><small>''ჩინეთის The Voice: ჩინეთის საუკეთესო ხმა''</small> | {{nowrap|{{Flag icon|ჩინეთი}} [[Zhejiang Radio and Television Group|ZRTG]]: [[Zhejiang Television|Zhejiang TV]]}}<br>{{nowrap|{{Flag icon|მალაიზია}} [[8TV (Malaysia)|8TV]]{{ref|2|2}}}}<br>{{nowrap|{{Flag icon|სინგაპური}} [[MediaCorp]]: [[MediaCorp Channel 8|Channel 8]]{{ref|2|2}}}}<small><br>[http://haoshengyin.cztv.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120917005818/http://haoshengyin.cztv.com/ |date=2012-09-17 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ლიანგ ბო * სეზონი 2, 2013: ლი ქი * სეზონი 3, 2014: ჩანგ ბიჩენი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * იანგ კუნი <small>(''1, 3–'')</small> * ვანგ ფენგი <small>(''2–'')</small> * ნა ინგი * ჩი ჩინი <small>(''3–'')</small> * '''შესვენებაზე გასული''' * ამეი <small>(''2'')</small> * ჰარლემ იუ <small>(''1–2'')</small> * '''ყოფილი''' * ლიუ ჰუანი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | <!---Please do not include guest presenters!---> {{plainlist| * ჰუა შაო }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|კოლუმბია}} | ''[[La Voz Colombia]]''<br><small>''კოლუმბიის The Voice''</small> | rowspan="2" | [[Caracol Television]]<br><small>[http://www.caracoltv.com/lavozcolombia Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: მირნდა * სეზონი 2, 2013: კამილო მარტინეზი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ფანი ლუ * გილბერტო სანტა როსა * რიკარდო მონტანერი * ანდრეს კეპედა * '''ყოფილი''' * კარლოს ვივესი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ალეხანდრო პალასიო * ლინდა პალმა * დიეგო საენზი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * კარლოს პონსე }} |- | ''La Voz Kids''<ref>{{cite web | url=http://www.mundonets.com/farandula/la-voz-kids-sera-producida-por-el-canal-caracol/ | title="La Voz Kids" será producida por el Canal Caracol | publisher=''Mundonets'' | accessdate=March 15, 2014 | language=Spanish | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160324084846/http://www.mundonets.com/farandula/la-voz-kids-sera-producida-por-el-canal-caracol | archivedate=მარტი 24, 2016 }}</ref><br><small>''The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ხორვატია}} | ''The Voice-Najljepši glas Hrvatske''<br><small>''The Voice-ხორვატიის ყველაზე ლამაზი ხმა''</small> | [[Croatian Radiotelevision|HRT]] | {{plainlist| * სეზონი 1, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ინდირა ვლადისი <!---NOTE: No need to add <small>(''1–'')</small> when the coach is an original coach and is part of the show since it had started---> * ივან დესაკი <!---NOTE: No need to add <small>(''1–'')</small> when the coach is an original coach and is part of the show since it had started---> * ჯეკის ჰოუდეკი * ტონი კეტინსკი }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|ჩეხეთის რესპუბლიკა}}<br>{{Flag|სლოვაკეთი}} | ''Hlas Česko Slovenska''<br><small>''ჩეხო-სლოვაკიის The Voice''</small> | {{Flagicon|ჩეხეთი}} [[TV Nova (Czech Republic)|TV Nova]]<br><small>[http://hlascs.nova.cz/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140807183205/http://hlascs.nova.cz/ |date=2014-08-07 }}</small><br>{{Flagicon|სლოვაკეთი}} [[Markíza]]<br><small>[http://hlascs.markiza.sk/uvod Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120311035828/http://hlascs.markiza.sk/uvod |date=2012-03-11 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ივანა ბეგოვა * სეზონი 2, 2014: ლენკა ჰრუზოვა }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ჯოზეფ ვოჯტეკი * მაიკლ დევიდი * დარა როლინსი & მარტა ჯანდოვა <small>(''2–'')</small> * მაჯკ სპირიტი <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * რიტმუსი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ლეოს მარესი * ტინა }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|დანია}} | ''[[Voice – Danmarks største stemme]]''<br><small>''ხმა – დანიის ყველაზე დიდი ხმა''</small> | rowspan="2" | [[TV 2 (Denmark)|TV 2]]<br><small>[http://v.tv2.dk/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111231135514/http://v.tv2.dk/ |date=2011-12-31 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: კიმ ვაგნერი * სეზონი 2, 2012: ემილი პაევატალუ }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი ''' * ხანდერ ლინეტი <small>(''2–'')</small> * შერინ ფუ * L.O.C. * ლენე ნისტრომი * '''ყოფილი''' * სტენ ჯორგენსენი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * მორტენ რესენი * სიგუარდ ლანსენი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''Voice Junior'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: მელინა * სეზონი 2, 2014: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ჯოი მოი * ოლენდი * ვაფანდი }} | valign="top" | {{plainlist| * მიქელ კრიგერი }} |- | align="left" rowspan="2" | {{Flag|ფინეთი}} | ''[[The Voice of Finland]]'' | rowspan="2" | [[Nelonen]]<br><small>[http://www.nelonen.fi/ohjelmat/the-voice-of-finland Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: მიკო სიპოლა * სეზონი 2, 2013: ანტი რაილო * სეზონი 3, 2014: სირუ აირისტოლა }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ელასტინენი * მაიკლ მონრე * ანა მატილა <small>(''3–'')</small> * მირა ლოუტი <small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * ლაური ტაკა <small>(''1–2'')</small> * პაულა კოივუნემი <small>(''1–2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამიდელი''' * აქსელ სმიტი * თეა ხალიფა <small>(კულისებს მიღმა, ''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * კრისიტინა კომულეინი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: მოლი როსენსტრონი }} | valign="top" | {{plainlist| * კრისტინა სიეგფრინდსი * ელასტინენი * მირა ლოუტი }} | valign="top" | {{plainlist| * აქსელ სმიტი * თეა ხალიფა }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|საფრანგეთი}} | ''[[The Voice: la plus belle voix]]''<br>''<small>The Voice: ყველაზე მშვენიერი ხმა</small>'' | rowspan="2" | [[TF1]]<br><small>[http://www.tf1.fr/the-voice/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303223037/http://www.tf1.fr/the-voice/ |date=2012-03-03 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: სტეფან რიზონი * სეზონი 2, 2013: იოან ფრეგეტი * სეზონი 3, 2014: კენდი გირასი * სეზონი 4, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამაჟამინდელი''' * ფლორენტ პაგნი <small>(''1-'')</small> * ჯენიფერი <small>(''1-'')</small> * მიკა <small>(''3–'')</small> * ზაზი <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ლუის ბერტიგნასი<small>(''1–2'')</small> * გაროუ <small>(''1–3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ნიკოს ალიაგასი * კარინ ფერი <small>(კულსებს მიღმა, ''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ვირგინ დე კლაუსადი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | ''The Voice Kids''<ref name="France Kids">{{cite web | url=http://lci.tf1.fr/people/the-voice-se-decline-dans-une-version-pour-les-6-15-ans-the-voice-8261617.html | title=The Voice se décline dans une version pour les 6 - 15 ans : The Voice kids | publisher=''[[TF1]]'' | date=September 9, 2013 | accessdate=March 15, 2014 | language=French | archiveurl=https://web.archive.org/web/20150223095117/http://lci.tf1.fr/people/the-voice-se-decline-dans-une-version-pour-les-6-15-ans-the-voice-8261617.html | archivedate=თებერვალი 23, 2015 }}</ref> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: კარლა * სეზონი 2, 2015: მომავალი სეზონი }} | valign="top" | {{plainlist| * ჯენიფერი <small>(''1-'')</small> * ლუის ბერტიგნასი <small>(''1-'')</small> * პატრიკ ფიორი <small>(''2-'')</small> * '''ყოფილი''' * გაროუ <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ნიკოს ალიაგასი<ref name="France Kids"/> * კარინ ფერი<ref name="France Kids"/> }} |- | align="left" rowspan="2" | {{Flag|საქართველო}} | ''ახალი ქართული ხმა'' | rowspan="2" | [[Imedi TV]]<br><small>[http://www.voice.ge Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201129225329/http://www.voice.ge/ |date=2020-11-29 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012–13: სალომე ქათამაძე * სეზონი 2, 2013–14: მარიამ ჩაჩხიანი }} | valign="top" | {{plainlist| *'''ამჟამინდელი''' * დათო ფორჩხიძე * მაია დარსმელიძე <small>(''2–'')</small> * სტეფანე მღებრიშვილი <small>(''2–'')</small> * [[ლელა წურწუმია]] <small>(''2–'')</small> *'''ყოფილი''' * მერაბ სეფაშვილი <small>(''1'')</small> * სტეფანე & მაია <small>(''1'')</small> * ნინო ჩხეიძე <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| *'''ამჟამინდელი''' * დიმიტრი ტატიშვილი * ანა იმედაშვილი *'''ყოფილი''' * დუტა სხირტლაძე <small>(''1'')</small> }} |- | ''ახალი საბავშვო ხმა'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: რეზიკო დიდებაშვილი }} | valign="top" | {{plainlist| * დათო ფორჩხიძე * ეკა კახიანი * სტეფანე მღებრიშვილი }} | valign="top" | {{plainlist| * სამორი ბალდე * რუსკა მაყაშვილი }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|გერმანია}} | ''[[The Voice of Germany]]'' | [[ProSieben]]<br>[[Sat.1]]<br><small>[http://www.the-voice-of-germany.de/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: ივი ქუინო * სეზონი 2, 2012: {{Flagicon|გაერთიანებული სამეფო}} ნიქ ჰოვარდი * სეზონი 3, 2013: ანდრეას კუმერტი * სეზონი 4, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| *'''ამჟამინდელი''' * რეა გარვეი <small>(''1–2, 4–'')</small> * სამუ ჰაბერი <small>(''3–'')</small> * მაიკლ ბექი & სმუდო <small>(''4–'')</small> * სტეფანი კლოსი <small>(''4–'')</small> *'''ყოფილი''' * ხაივერ ნაიდო <small>(''1–2'')</small> * ნენა <small>(''1–3'')</small> * The BossHoss <small>(''1–3'')</small> * მაქს ჰერი <small>(''3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * თორ სქოლეჩმანი <small>(''2–'')</small> * დორის გოლპაშინი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * სტეფან გოდი <small>(''1'')</small> }} |- | ''The Voice Kids''<ref>{{cite web | url=http://top.de/news/87Km-henning-wehland-lena-meyer-landrut-tim-bendzko-voice-kids-jury | title=Henning Wehland, Lena Meyer-Landrut & Tim Bendzko sind die Voice Kids-Jury | publisher=''Top.de'' | date=4 March 2013 | accessdate=21 June 2013 | language=German}}</ref> | [[Sat.1]]<br><small>[http://www.sat1.de/tv/the-voice-kids Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: {{Flagicon|შვეიცარია}} მაიკლი * სეზონი 2, 2014: დანიომ მესმერი * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ჯოანს სტრიეიტი <small>(''2–'')</small> * ჰენინგ ველანდი * ლენა მაიერ-ლანდრუტი * '''ყოფილი''' * ტიმ ბეძკო <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ტორ სკოლერმანი }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|საბერძნეთი}}<br>{{Flag|კვიპროსი}} | ''[[The Voice of Greece]]''{{ref|3|3}} | rowspan="2" | [[ANT1]]<br><small>[http://beta.antenna.gr/theVoice/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131114153648/http://beta.antenna.gr/theVoice/ |date=2013-11-14 }}</small> | {{plainlist| *სეზონი 1, 2014: მარია ელენა კირიაკოუ *სეზონი 2, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * მიჩელის კოუნლეისი * დესპინა ვანდი * ანტონის რემოსი * მელსინა ასლანიდო }} | valign="top" | {{plainlist| * იორგოს ლიაგკასი * თემის გეორგანტასი<small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | align="left" | {{Flag|უნგრეთი}} | ''The Voice – Magyarország hangja''<br><small>''უნგრეთის ხმა''</small> | [[TV2 (Hungary)|TV2]]<br><small>[http://www.thevoice.hu/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012–13: დენეს პალი }} | valign="top" | {{plainlist| * ტამას სომლო * მიჰალი მეზო * ანდრეა მალეკი * ფერენს მოლნარი }} | valign="top" | {{plainlist| * ტამას საბო კიმელი * მილოს ბანიალი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ინდოეთი}}<ref name="Upcoming franchises"/> | ''The Voice India'' | ''განსაზღვრული იქნება'' | {{plainlist| * სეზონი 1, TBA: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ინდონეზია}} | ''[[The Voice Indonesia]]'' | [[Indosiar]]<br><small>[http://www.thevoiceindonesia.co.id/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130528042434/http://www.thevoiceindonesia.co.id/ |date=2013-05-28 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: ბილი სიმფსონი * სეზონი 2, 2014: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * გლენ ფრედლი * შერინა მუნაფი * არმანდ მაულანა * გირინგ განეშა }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * დარიუს სინათრია * ფერინიტა არიე <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * კონჩიტა კაროლინი <small>(კულსებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|ირლანდია}} | ''[[The Voice of Ireland]]'' | [[RTÉ One]]<br><small>[http://www.rte.ie/blogs/thevoice/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: პეტ ბირნი * სეზონი 2, 2013: ქეით ჰანლი * სეზონი 3, 2014: მბრენდან მექეი * სეზონი 4, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * კიან ეგანი <!---NOTE: No need to add <small>(''1–'')</small> when the coach is an original coach and is part of the show since it had started---> * ბრესი<!---NOTE: No need to add <small>(''1–'')</small> when the coach is an original coach and is part of the show since it had started---> * რეიჩელ სტივენსი <small>(''4–'')</small> * უნა ფოდენი <small>(''4–'')</small> *'''ყოფილი''' * ბრაიან კენედი<small>(''1'')</small> * შერონ კორი <small>(''1–2'')</small> * დოლორეს ო რიორდანი <small>(''3'')</small> * ჯამელია <small>(''2–3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ქეტრინ ტომასი * ეგან დერმოტი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|ისრაელი}} | ''The Voice ישראל''<br><small>''ისრაელის The Voice''</small> | [[Channel 2 (Israel)|Channel 2]]<br>[[Reshet]]<br><small>[http://reshet.tv/Shows/The_Voice_Israel/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120923112042/http://reshet.tv/Shows/The_Voice_Israel/ |date=2012-09-23 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: კეტლინ რეიტერი * სეზონი 2, 2012–13: ლინა მახული * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * შლომი შაბატი * ავაივ გეფენი * სარით ჰადადი * მოშ ბენ არი <small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * რამი კლეინსტეინი <small>(''1'')</small> * იუვალი & შლომი <small>(''2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მაიკლ ალონი * მორ სილვერი <small>(კულისებს მიღმა)</small> * '''ყოფილი''' * სივან კლეინი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | align="left" | {{Flag|იტალია}}<ref>{{cite web | url=http://realityshow.blogosfere.it/2012/09/the-voice-of-italy-gianni-morandi-conduttore-gianmarco-mazzi-direttore-artistico-primo-giudice.html | title=The Voice of Italy: Gianni Morandi conduttore, Gianmarco Mazzi direttore artistico, primo giudice | publisher=''Blogosfere'' | date=25 September 2012 | accessdate=21 June 2013 | author=Fabio Traversa | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006081729/http://realityshow.blogosfere.it/2012/09/the-voice-of-italy-gianni-morandi-conduttore-gianmarco-mazzi-direttore-artistico-primo-giudice.html | archivedate=6 ოქტომბერი 2014 }}</ref> | ''[[The Voice of Italy]]'' | [[Rai 2]]<br>Rai HD<br><small>[http://www.thevoiceofitaly.rai.it/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: {{Flagicon|ალბანეთი}} ელჰაიდა დანი * სეზონი 2, 2014: კრისტინა სკუჩა }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[რაფაელა კარა]]<ref>{{cite web | url=http://www.tvblog.it/post/96539/the-voice-raffaella-carra-presidente-di-giuria-anteprima-tvblog | title=The Voice: Raffaella Carrà Presidente di giuria (Anteprima TvBlog) | publisher=''BlogTV'' | date=22 October 2012 | accessdate=7 November 2012}}</ref> * ნოემი * პიერო პელუ * J-Ax <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * რიკარდო კოჩიტინი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ფედერიკა რუსო <small>(''2–'')</small> * ვალენტინა კორენი <small>(კულისებს მიღმა)</small> <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ფაბია ტროიანო<ref>{{cite web | url=http://www.tvzoom.it/index.php?option=com_content&view=article&id=4512:the-voice-fabio-troiano-alla-conduzione&catid=30&Itemid=172 | title="THE VOICE": FABIO TROIANO ALLA CONDUZIONE | publisher=''TV Zoom'' | date=19 November 2012 | accessdate=17 June 2013 | author=Pietro Berna | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160402160639/http://www.tvzoom.it/index.php?catid=30&id=4512:the-voice-fabio-troiano-alla-conduzione&itemid=172&option=com_content&view=article | archivedate=2 აპრილი 2016 }}</ref> <small>(''1'')</small> * კაროლინა დი დომენიკო <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | align="left" | {{Flag|ყაზახეთი}} | ''Қазақстан Дауысы''<br><small>''ყაზახეთის The Voice''</small> | [[Kazakhstan (channel)|Қазақстан]]<br><small>[http://kaztrk.kz/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013–14: შაჰარიზატ სეიდაქმეტი }} | valign="top" | {{plainlist| * მადინა სადუაკასოვა * მედეუ არინბაევ * ნურლან ალბანი * ალმას კიშკენბაიევი }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|ლიტვა}} | ''[[Lietuvos Balsas]]''<br><small>''ლიტვის The Voice''</small> | [[LNK (television station)|LNK]]<br><small>[http://www.zmones.lt/lietuvosbalsas Website]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: იულია იეგოროვა * სეზონი 2, 2013–14: პაულიუს ბაგდანავისიუსი * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist|*'''ამჟამინდელი''' * დონატას მონტვიდასი <small>(''2–'')</small> * არუნასი & ინგა <small>(''2–'')</small> * კატაზინა ნემისკო<small>(''2–'')</small> * მერუნას ვიტულსკისი <!---DO NOT ADD THIS ANYMORE "<small>(''1–'')</small>" SINCE HE IS A ORIGINAL COACH AND IS CURRENTLY STILL PART OF THE FRANCHISE!---> *'''ყოფილი''' * იურგისი & ერიკა <small>(''1'')</small> * ვიოლერა ტარასოვიენე <small>(''1'')</small> * ეგიდიუს სიპავისიუსი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist|*'''ამჟამინდელი''' *როლანდას ვილკონსიუსი <small>(''2–'')</small> * ინგა იანკაუსკაიტე <small>(''2–'')</small> *'''ყოფილი''' * ვიტაუტას რუმსასი <small>(''1'')</small> * ზიგიმანტას ბარისასი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|მექსიკა}} | ''[[La Voz... México]]''<br><small>''The Voice... მექსიკა''</small> | [[Televisa]]<br><small>[http://www.lavozmexico.com/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: ოსკარ კრუზი * სეზონი 2, 2012: ლუზ მარია * სეზონი 3, 2013: მარკოს რაზო * სეზონი 4, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ლაურა პაუზინი <small>(''4–'')</small> * [[რიკი მარტინი]] <small>(''4–'')</small> * ჯულიონ ალვარესი <small>(''4–'')</small> * [[იური]] <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * Wisin & Yandel <small>(''3'')</small> * ალეხანდა გუზმანი <small>(''3'')</small> * დავიდ ბისბალი <small>(''3'')</small> * მარკო ანტონიო სოლისი <small>(''3'')</small> * პაულინა რუბიო <small>(''2'')</small> * მიგელ ბოზე <small>(''2'')</small> * ბეტო კუევასი <small>(''2'')</small> * ჯენი რივერა^† <small>(''2'')</small> * [[ლუსერო (მსახიობი)|ლუსერო]] <small>(''1'')</small> * ალექს სინტეკი <small>(''1'')</small> * ესპინოზა პასი <small>(''1'')</small> *ალეხანდრო სანსი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[ჟაკლინ ბრაკამონტესი]] <small>(''2–'')</small> *ლიდია ავილა <small>(კულისებს მიღმა, ''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * მარკ ტაჩერი <small>(''1'')</small> * სინტია ურია <small>(კულისებს მიღმა, ''1–2'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ნიდერლანდი}} | ''[[The Voice of Holland]]'' | rowspan="2" | [[RTL 4]]<br><small>[http://www.thevoiceofholland.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120804074408/http://www.thevoiceofholland.com/ |date=2012-08-04 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2010–11: {{Flagicon|გაერთიანებული სამეფო}} ბენ საუნდერსი * სეზონი 2, 2011–12: ირის კროესი * სეზონი 3, 2012: {{Flagicon|კანადა}} ლეონა ფილიპო * სეზონი 4, 2013: ჯულია ვან დერ ტურნი * სეზონი 5, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * მარკო ბორსატო <small>(''2–'')</small> * ტრიჯნტჯე ოსტეუისი <small>(''3–'')</small> * ილსე დელანგე<small>(''4–'')</small> * Ali B <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ჯეროენ ვან დერ ბუმი <small>(''1'')</small> * ანჯელა გრუტიზენი<small>(''1–2'')</small> * ნიკი & საიმონი <small>(''1–3'')</small> * როელ ვან ველზენი <small>(''1–3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ვენდი ვან დიჯეკი * მარტიჯინ კრაბე * ჯამაი ლომანი <small>(კულისებს მიღმა, ''5–'')</small> * '''ყოფილი''' * ვინსტონ გერსჩანოვიტზი <small>(კულისებს მიღმა, ''1–4'')</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ფაბიანე ფარგმასი * სეზონი 2, 2013: ლაურა ვან კაამი * სეზონი 3, 2014: აიობ მაჩი }} | valign="top" | {{plainlist| * მარკო ბორსატო * ნიკი & საიმონი * ანჯელა გრუტიზენი }} | valign="top" | {{plainlist| * მარტიჯინ კრაბე * ვენდი ვან დიჯეკი }} |- | style="background:#FFFFCC ;" align="left" | {{Flag|ნორვეგია}} | ''[[The Voice – Norges beste stemme]]''<br><small>''The Voice – ნორვეგიის საუკეთესო ხმა''</small> | [[TV2 (Norway)|TV2]]<br><small>[http://www.tv2.no/underholdning/thevoice Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: მარტინ ჰალა * სეზონი 2, 2013: ნატ მარიუსი * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ესპენ ლინდი] <small>(''2–'')</small> * ჰანა სროვააგი <small>(''1, 3-'')</small> * იოსეფი ვოლდე-მარიამი <small>(''1, 3-'')</small> * სონდრე ლერჩი <small>(''1–'')</small> * '''ყოფილი''' * ლენე ნისტრომი <small>(''2'')</small> * ტომი ტი <small>(''2'')</small> * მაგნე ფუროჰოლმენი <small>(''1'')</small> | }} | valign="top" | {{plainlist| * ოვივიდ მანდი * მარია ბოდოგარდი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" | {{Flag|პაკისტანი}}<ref name="Upcoming franchises"/> | ''The Voice Pakistan'' | ''განსაზღვრული იქნება'' | {{plainlist| * სეზონი 1, TBA: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|პერუ}} | ''[[La Voz Peru]]''<ref>{{cite web | url=http://elcomercio.pe/espectaculos/1501714/noticia-version-peruana-the-voice-se-emitiria-julio-2013 | title=Versión peruana de "The voice" se emitiría en julio del 2013 | publisher=''[[El Comercio (Peru)|El Comercio]]'' | date=26 November 2012 | accessdate=17 June 2013}}</ref><br><small>''პერუს The Voice''</small> | rowspan="2" | [[Frecuencia Latina]]<br><small>[http://www.frecuencialatina.com/tags/la-voz-peru Website]</small><br><small>[http://www.frecuencialatina.com/tags/la-voz-kids ''Kids'' Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: დანიელ ლაზო * სეზონი 2, 2014: ''ამჟამინდელი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * კალიმბა * ჯერი რივერა * ევა ეილონი * ჯოსე ლუის როდრიგესი }} | valign="top" | {{plainlist| * კრისიტიან რივერო * დიეგო უბიერნა <small>(სოციალური ქსელი)</small> }} |- | ''La Voz Kids''<br><small>''The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ემი გუტიფერეზი * სეზონი 2, 2014: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ევა ეილონი * კალიმბა * ანა კარინა }} | valign="top" | {{plainlist| * კრისტიან რივერო * ალმენდრა გოლმენსკი }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ფილიპინები}} | ''[[The Voice of the Philippines]]''<ref name="Sarah tour">{{cite web | url=http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/06/06/13/after-us-tour-sarah-gears-voice | title=After US tour, Sarah gears up for 'The Voice' | publisher=''[[ABS-CBN News]]'' | date=6 June 2013 | accessdate=6 June 2013 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141207002424/http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/06/06/13/after-us-tour-sarah-gears-voice | archivedate=7 დეკემბერი 2014 }}</ref><ref name="June 15, 2013">{{cite web | url=http://www.rappler.com/entertainment/26026-the-voice-philippines-june-8 | title='The Voice Philippines' to premiere June 9 | publisher=''Rappler'' | date=6 June 2013 | accessdate=6 June 2013}}</ref> | rowspan="2" | [[ABS-CBN]]<br><small>[http://thevoice.abs-cbn.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130218011230/http://thevoice.abs-cbn.com/ |date=2013-02-18 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: მიტოი მიონტინგი * სეზონი 2, 2014–15: ''მომავალი სეზონი''<ref>{{cite web | url=http://entertainment.inquirer.net/152838/going-blind-anew-for-the-voice-2 | title=Going blind anew for ‘The Voice 2’ |publisher=''[[Philippine Daily Inquirer]]'' | date=September 18, 2014 | accessdate=September 20, 2014| author=Lea Salonga}}</ref> }} | valign="top" | {{plainlist| * apl.de.ap * ლეა სალონგა * სარა ჟერონიმო * ბამბო მალანასი }} | valign="top" | {{plainlist| * ტონი გონზაგა * ლუის მანზანო<small>(''2–'')</small> * რობი დომინგო <small>(კულისებს მიღმა)</small> * ალექს გონზაგა <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ლუცა გაირნოდი }} | valign="top" | {{plainlist| * ლეა სალონგა * სარა ჟერონიმო * ბამბო მალანასი }} | valign="top" | {{plainlist| * ლუის მანზანო <ref name="The Voice Kids Hosts">{{cite web | url=http://abscbnpr.com/the-voice-of-the-philippines-returns-this-summer-with-kids-edition | title="The Voice of The Philippines" Returns this Summer with Kids Edition | publisher=''[[ABS-CBN|ABS-CBN PR]]'' | date=March 17, 2014 | accessdate=ოქტომბერი 23, 2014 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160328190817/http://abscbnpr.com/the-voice-of-the-philippines-returns-this-summer-with-kids-edition/ | archivedate=მარტი 28, 2016 }}</ref> * ალექს გონზაგა <small>(კულისებს მიღმა)</small><ref name="The Voice Kids Hosts"/> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="1" | {{Flag|პოლონეთი}} | ''[[The Voice of Poland]]'' | [[TVP2]]<br><small>[http://voice.tvp.pl/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: დამიან უკეიე * სეზონი 2, 2013: ნატალია სიკორა * სეზონი 3, 2013: მატეუშ ზიოლკო * სეზონი 4, 2014: {{Flagicon|მექსიკა}} ხუან კარლოს კანო * სეზონი 5, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * იუსტინა სტეზოვსკა <small>(''2, 4–'')</small> * ტომსონი & ბარონი <small>(''2–'')</small> * მარეკ პიაერსაზიკი <small>(''2–'')</small> * ედიტა გორნიაკი <small>(''3, 5–'')</small> * '''ყოფილი''' * ანია დაბროვსკა <small>(''1'')</small> * ნერგალი <small>(''1'')</small> * კაია <small>(''1'')</small> * ანდრეს პისენი <small>(''1'')</small> * პატრიცია მარკოვსკა<small>(''2'')</small> * მარია სადოვსკა <small>(''3–4'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ტომას კამელი <small>(''2–'')</small> * მაგდალენა მიელკარზი<small>(''1, 5–'')</small> * მასიეს მუსალი <small>(კულისებს მიღმა, ''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * იუბერტ ურბანსკი<small>(''1'')</small> * მატუშ სიმკოვაკი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> * იგა კრეფტი <small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * მარიკა<small>(''2–4'')</small> }} |- |style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="3" | {{Flag|პორტუგალია}} | ''[[A Voz de Portugal]]''<br><small>''პორტუგალიის The Voice''</small> | rowspan="3" | [[RTP1]]<br><small>[http://www.rtp.pt/thevoiceportugal Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: დენის ფილიპე }} | rowspan="2" valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ანსელმო რალფი <small>(''2–'')</small> * მიქაელ კარიერა <small>(''2–'')</small> * მარისა ლიზი <small>(''2–'')</small> * რუი რეინინო *'''ყოფილი''' * პაულო გონზო <small>(''1'')</small> * ანხოსი <small>(''1'')</small> * მია როსი <small>(''1'')</small> }} | rowspan="2" valign="top" | {{plainlist| * კატარინა ფურდატო * ვასკო პალმერიმი <small>(''2'')</small> * დიოგო მეხა <small>(კულისებს მიღმა, ''1''; რადიო, ''2'')</small> * პედრო ფერნანდესი <small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * ლაურა ფიგუერდო <small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * მარიანა მონტეირო <small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> }} |- | ''The Voice Portugal'' | {{plainlist| * სეზონი 2, 2014: რუი დრუმონდი * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ანსელმო რალფი * დანიელა მარკური * რაქელ ტავარესი }} | valign="top" | {{plainlist| * მარიანა მონტეირო * ვასკო პალმერიმი * რუი პეგო<small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" | {{Flag|რუმინეთი}} | ''[[Vocea României]]''<br><small>''რუმინეთის The Voice''</small> | [[Pro TV]]<br><small>[http://vocearomaniei.protv.ro/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: შტეფან სტენი * სეზონი 2, 2012: ჯული მაიაია * სეზონი 3, 2013: მიხაი ჩიტუ * სეზონი 4, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ლორედანა * სმაილი * მარიუს მოგა * ტიუდორ კირილა <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ხორია <small>(''1–3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * პაველ ბარტოში * Oana Tache <small>(კულისებს მიღმა, ''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * როქსანა იონესკუ <small>(''1'')</small> * ნიკო ლუსი <small>(''2–3'')</small> * ვლად როშკა <small>(კულისებს მიღმა, ''1–3'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|რუსეთი}} | ''[[Golos (TV series)|Голос]]''<br><small>''The Voice''</small> | rowspan="2" | [[Channel One (Russia)|Channel One]]<br><small>[http://www.1tv.ru/p/voice/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140627222206/http://www.1tv.ru/p/voice/ |date=2014-06-27 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: დინა გარიპოვა * სეზონი 2, 2013: {{Flagicon|ბელორუსი}} სერგეი ვოლჩკოვი * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * [[პელაგეა]] * [[დიმა ბილანი]] * [[ალექსანდრ გრაცკი]] * [[ლეონიდ აგუტინი]] }} | valign="top" | {{plainlist| * დიმიტრი ნაგიევი }} |- | ''Голос. Дети''<br><small>''The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: ალისა კოჟიკინა }} | valign="top" | {{plainlist| * [[პელაგეა]] * [[დიმა ბილანი]] * [[მაქსიმ ფადეევი]] }} | valign="top" | {{plainlist| * დიმიტრი ნაგიევი * [[ნატალია ვოდიანოვა]] }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|სერბეთი}}<ref>{{cite web | url=http://www.mondo.rs/s285107/entertainment/The_Voice_Srbija_od_septembra_na_Pinku_.html | title="The Voice Srbija" od septembra na Pinku | publisher=''Mondo'' | date=5 April 2013 | accessdate=5 April 2013}}</ref> | ''[[The Voice Srbija]]''<br><small>''სერბეთის The Voice''</small> | rowspan="2" | [[RTV Pink]] | {{plainlist| * სეზონი 1, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ჟელკო იოქსიმოვიჩი * მარია შერიფოვიჩი * ემინა * ლეოტინა ვუკომანოვიჩი }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, TBA: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ''განსაზღვრული იქნება'' }} |- | align="left" rowspan="2" | {{Flag|სამხრეთ კორეა}} | ''[[The Voice of Korea]]'' | rowspan="2" | [[Mnet (TV channel)|Mnet]]<br><small>[http://thevoice.mnet.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120902141510/http://thevoice.mnet.com/ |date=2012-09-02 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: სონ სეუნგ-იეონიSon * სეზონი 2, 2013: ლი იე-ჯუნი }} | valign="top" | {{plainlist| * შინ სეუნგ-ჰუნი * ბაეკ ჯი-იანგი * კანგტა * გილი }} | valign="top" | {{plainlist| * კიმ ჯინ-პიო * პარკ ჯი-იუნი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: კიმ მიუნგ-ჯუ }} | valign="top" | {{plainlist| * იუნ სანგი * სეო ინ-იანგი * იანგ იო-სეობი }} | valign="top" | {{plainlist| * იუნ ჰიუნ-მუ }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ესპანეთი}} | ''[[La Voz (Spain)|La Voz]]''<br><small>''The Voice''</small> | rowspan="2" | [[TeleCinco]]<br><small>[http://www.telecinco.es/lavoz/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121208202904/http://www.telecinco.es/lavoz/ |date=2012-12-08 }}</small><br><small>[http://www.telecinco.es/lavozkids/ ''Kids'' Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140803190205/http://www.telecinco.es/lavozkids/ |date=2014-08-03 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: რაფა ბლასი * სეზონი 2, 2013: დევიდ ბარული * Season 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * როსარიო ფლორესი * მალუ * ანტონიო ოროსკო <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * მელენდი <small>(''1'')</small> * დევიდ ბისბალი <small>(''1–2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ხესუს ვასკესი * ტანია ლასერა<small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | ''[[La Voz (Spain)#La Voz Kids|La Voz Kids]]''<br><small>''The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: მარია პარადო }} | valign="top" | {{plainlist| * დევიდ ბისბალი * როსარიო ფლორესი * მალუ }} | valign="top" | {{plainlist| * ხესუს ვასკესი * ტანია ლასერა<small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | align="left" | {{Flag|შვედეთი}} | ''[[The Voice Sverige]]''<br><small>''შვედეთის The Voice''</small> | [[TV4 (Sweden)|TV4]]<br><small>[http://www.tv4.se/the-voice-sverige Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130504084352/http://www.tv4.se/the-voice-sverige |date=2013-05-04 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ულფ ნილსონი }} | valign="top" | {{plainlist| * კაროლა * პიტერი * მაგნუს უგლა * ოლა სალო }} | valign="top" | {{plainlist| * კარინა ბერგი * სიმონა აბრაამი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | align="left" | {{Flag|შვეიცარია}} | ''The Voice of Switzerland'' | [[SRF 1]]<br>[http://thevoice.srf.ch/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140301035544/http://thevoice.srf.ch/ |date=2014-03-01 }} | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: ნიკო ბერნეგერი * სეზონი 2, 2014: ტიციანა გულინო }} | valign="top" | {{plainlist| * სტრესი * მარკ სვეი * ფილიპ ფანკჰაუზერი * სტეფანი ჰეიზმანი }} | valign="top" | {{plainlist| * სვენ ეპინეი * ვიოლა ტამი <small>(''2'')</small> * ტანია კონგო<small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * ვიოლა ტამი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ტაილანდი}} | ''[[The Voice Thailand|The Voice เสียงจริงตัวจริง]]''<br><small>''ტაილანდისThe Voice''</small> | rowspan="2" | [[Channel 3 (Thailand)|Channel 3]]<br><small>[http://www.thevoicethailand.com/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130829050616/http://www.thevoicethailand.com/ |date=2013-08-29 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ტანონ ჩამროენი * სეზონი, 2013: რანგნსან რანიარუენი * სეზონი 3, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * საჰარათ სანგაპრიჩა * ჯენიფერ კიმი * ჯოი ბოი * აივაკ ეიტანოვურკი }} | valign="top" | {{plainlist| * სონგსიტ რუგნოპაკუნსი * რინლანე სრიპენი <small>(კულისებს მიღმა, ''2'')</small> }} |- | ''The Voice Kids'' | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: კულირა ტონგხამი * სეზონი 2, 2014: პორსაუნ იანვარო * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * Sumeth and The Pung <small>(''2–'')</small> * ტაპორნ ვეკეპრაუნი * ნიპანორნ ტინიკაკანკარნი * '''ყოფილი''' * პოპეტრონ სუტორნიანკი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * სონგსიტ რუგნოპაკუნსი * რინლანე სრიპენი <small>(კულისებს მიღმა)</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|თურქეთი}} | ''[[O Ses Türkiye]]''<br><small>''თურქეთის The Voice''</small> | [[Show TV]] (2011–2012)<br>[[Star TV (Turkey)|Star TV]] (2012–2014)<br> [[TV8 (Turkey)|TV8]] (2014–)<br /><small>[http://www.acunn.com/o-ses-turkiye Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011–12: ოღუზ ბერქაი ფიდანი * სეზონი 2, 2012–13: მუსტაფა მოზქურთი * სეზონი 3, 2013–14: ჰასან დოღრუ * სეზონი 4, 2014–15: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[ჰადისე]] * ებრუ გიუნდეში <small>(''3–'')</small> * გიოქჰან იოზოღუზი <small>(''3–'')</small> * მაჰზარ ალანსონი და იოზქან უღური <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * [[მუსტაფა სანდალი]] <small>(''1–2'')</small> * ჰიულია ავშარი <small>(''1–2'')</small> * მურათ ბოზი <small>(''1–3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * აჯუნ ილიჯანი }} |- | ''O Ses Çocuklar''<ref name="Haber">{{cite web | url=http://www.habergazete.com/haber-detay/1/47893/O-Ses-Turkiye-cocuklar-Ne-Zaman-Baslayacak-2014-03-06.html | title=O Ses Türkiye Çoçuklar Ne Zaman Başlayacak? | publisher=''Haber Gazete'' | date=March 6, 2014 | accessdate=June 11, 2014 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714201232/http://www.habergazete.com/haber-detay/1/47893/O-Ses-Turkiye-cocuklar-Ne-Zaman-Baslayacak-2014-03-06.html | archivedate=ივლისი 14, 2014 }}</ref><br><small>''The Voice Kids''</small> | [[Star TV (Turkey)|Star TV]] (S1)<br> [[TV8 (Turkey)|TV8]] (S2–)<br /><small>[http://www.acunn.com/o-ses-cocuklar Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160329091411/http://www.acunn.com/o-ses-cocuklar |date=2016-03-29 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2014: შაჰინ ქენდირჯი * სეზონი 2, 2014: ბადე ქარაქოჩი }} | valign="top" | {{plainlist| * [[ჰადისე]] * მურათ ბოზი<ref name="Haber"/> * მუსტაფა ჯეჯელი<ref name="Haber"/> * იგუზჰან ქოჩი <small>(''2–'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''მიმდინარე''' * ჯეს მოლჰო * ზეინეფ დიორთქარდეშლერი <small>(კულისებს მიღმა, ''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * სინემ იალჩინქაია <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | align="left" rowspan="2" | {{Flag|უკრაინა}} | ''[[Holos Krayiny|Голос країни]]''<br><small>''The Voice of the Country''</small> | rowspan="2" | [[1+1]]<br><small>[http://goloskrainy.tv/ Website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130524063559/http://goloskrainy.tv/ |date=2013-05-24 }}</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: ივან განზერა * სეზონი 2, 2012: პავლო ტამაკოვი * სეზონი 3, 2013: ანა გოდორვსკიაია * სეზონი 4, 2014: იგორ გროცკი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * სვიატოსლავ ვაკარჩუკი <small>(''3–'')</small> * [[ანი ლორაკი]] <small>(''4–'')</small> * [[სერგეი ლაზარევი]] <small>(''4–'')</small> * [[თამარ გვერდწითელი]] <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ოლეგ სკრიპკა <small>(''2–3'')</small> * [[ტინა კაროლი]] <small>(''3'')</small> * [[ალექსანდრ პონომარევი]] <small>(''1–3'')</small> * [[რუსლანა]] <small>(''1'')</small> * სტას პიეგა <small>(''1'')</small> * დიანა არბენინა <small>(''1–2'')</small> * ვალერია <small>(''2'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ოლეგ ფრეიმუტი <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ანდრი დომანს კი<small>(''1–3'')</small> * კატერინა ოსადჩა<small>(''1–3'')</small> * ანატოლი ანატოლიში<small>(კულისებს მიღმა, ''1–3'')</small> * მიკიტა დობრინინი <small>(კულისებს მიღმა, ''1–3'')</small> }} |- | ''Голос. Діти''<br><small>''The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012–13: ანა ტკაჩი * სეზონი 2, 2014-15: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * ოლეგ სკრიპკა * სვეტლანა ლობოდა * ტინა კაროლი }} | valign="top" | {{plainlist| * ანდრეი დომანსკი * კატერინა ოსადჩა }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="1" | {{Flag|გაერთიანებული სამეფო}} | ''[[The Voice UK]]'' | [[BBC One]]<br><small>[http://www.bbc.co.uk/programmes/p00k96j4 Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012: ლიან მიჩელი * სეზონი 2, 2013: ანდრეა ბეგლი * სეზონი 3, 2014: ჯერმან ჯექმენი * სეზონი 4, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * will.i.am * [[ტომ ჯოუნსი (მომღერალი)|ტომ ჯოუნსი]] * რიკი უილსონი <small>(''3–'')</small> * რიტა ორა <small>(''4–'')</small> * '''ყოფილი''' * ჯესი ჯი <small>(''1–2'')</small> * დენი დანაჰუ <small>(''1–2'')</small> * [[კაილი მინოუგი]] <small>(''3'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ემა უილსი <small>(''3–'')</small> * მარვინ ჰუმსი<small>(''3–'')</small> * '''ყოფილი''' * რიგი ეატსი <small>(''1–2'')</small> * ჰოლი უილობი <small>(''1–2'')</small> }} |- | style="background:#F0F8FF;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ამერიკის შეერთებული შტატები}} | ''[[The Voice (აშშ)|The Voice]]'' | [[NBC]]<br><small>[http://www.nbc.com/the-voice/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2011: ხავიერ კოლონი * სეზონი 2, 2012: ჯერმენი პოლი * სეზონი 3, 2012: ქასადი პოპი * სეზონი 4, 2013: დენიელ ბრედბერი * სეზონი 5, 2013: {{Flagicon|იამაიკა}} თესეან ჩინი * სეზონი 6, 2014: ჯოშ კაუფმენი * სეზონი 7, 2014: ''მიმდინარე სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[ადამ ლევინი]] * [[ბლეიქ შელტონი]] * [[ფარელ უილიამსი]] <small>(''7–'')</small> * [[გვენ სტეფანი]] <small>(''7–'')</small> * '''შესვენებაზე გასული''' * [[კრისტინა აგილერა]] <small>(''1–3, 5'')</small> * [[აშერი]] <small>(''4, 6'')</small> * [[შაკირა]] <small>(''4, 6'')</small> * '''ყოფილი''' ** [[სი ლოუ გრინი]] <small>(''1–3, 5'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * [[კერსონ დეილი]] * '''ყოფილი''' * კრისტინა მილანი <small>(კულისებს მიღმა, ''2–4'')</small> * ალისონ ჰესლიპი <small>(კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | ''La Voz Kids'' <small>(ესპანური)</small><br><small>''The Voice Kids''</small> | [[Telemundo]]<br><small>[http://www.lavozkids.com/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: პაოა გუანჩი * სეზონი 2, 2014: ამანდა მენა * სეზონი 3, 2015: ''მომავალი სეზონი'' }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * ნატალია ხიმენეზი <small>(''2–'')</small> * პრინც როისი * რობერტო ტაპია * '''ყოფილი''' *პაულინა რუბიო <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * ჯორჯ ბარნალი * დეისი ფუნტესი }} |- | style="background:#FFFFCC;" align="left" rowspan="2" | {{Flag|ვიეტნამი}} | ''[[The Voice of Vietnam|Giọng hát Việt]]''<br><small>''ვიეტნამის The Voice''</small> | rowspan="2" | [[Vietnam Television|VTV3 HD]]<br><small>[http://gionghatviet.vn/ Website]</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2012–13: ჰონგ ტრამი * სეზონი 2, 2013: ტაო მაი }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * დამ ვინ ჰუნგი *კუოს ტრანგი <small>(''2–'')</small> * ჰონგ ნუნგი <small>(''2–'')</small> * მაი ლინი <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ტუ მინი <small>(''1'')</small> * ტრან ლაპი <small>(''1'')</small> * ნო ნგოს ნა] <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| * '''ამჟამინდელი''' * პან ანი * იუმ დონგი <small>(კულისებს მიღმა, ''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * V.Music band <small>(მედიის კულისებს მიღმა, ''1'')</small> * ფუნგ მაი <small>(ლაივშოუს კულისებს მიღმა, ''1'')</small> }} |- | ''Giọng hát Việt nhí''<br><small>''ვიეტნამის The Voice Kids''</small> | {{plainlist| * სეზონი 1, 2013: ნგუიენ ქუანგ ანი * სეზონი 2, 2014: ნგუეინ ტიეან ნანი }} | valign="top" | {{plainlist| *'''ამჟამინდელი''' * ლუ ჰონგ გიანგი & ჰო ჰოაი ანი * სამ ლი<small>(''2–'')</small> * ლამ ტრუნგი <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ჰიენ ტუსი <small>(''1'')</small> * ტან ბუი <small>(''1'')</small> }} | valign="top" | {{plainlist| *'''ამჟამინდელი''' * ტან ბაში <small>(ლაივ შოუ, ''2–'')</small> * ჯენიფერ პამი <small>(''2–'')</small> * '''ყოფილი''' * ტან დუი <small>(ბრმა კასტინგი, კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * ქუანგ ტანგი <small>(რინგი, კულისებს მიღმა, ''2'')</small> * ტრან ტანი<small>(''1'')</small> * ტან ტაო <small>(''1'')</small> }} |- |} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.talpa.tv/ Talpa Media's Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191225034946/http://www.talpa.tv/ |date=2019-12-25 }} * [http://www.talpa.tv/formats/talent/the-voice ''The Voice''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141008102353/http://www.talpa.tv/formats/talent/the-voice |date=2014-10-08 }} on Talpa * [http://www.talpa.tv/formats/talent/the-voice-kids ''The Voice Kids''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140119091954/http://www.talpa.tv/formats/talent/the-voice-kids |date=2014-01-19 }} on Talpa ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სატელევიზიო შოუები]] [[კატეგორია:The Voice (სატელევიზიო შოუ)| ]] hc9qddnw35hnigv2ff6ey5ppccsdzvq 0 285471 4816708 4588275 2025-06-19T14:48:25Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816708 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სიმღერა | ტიპი = single | სახელწოდება = How Deep Is Your Love | გარეკანი = Bee gees how deep.jpg | ჩარჩო = კი | სათაური = | შემსრულებელი = [[ბი ჯიზი]] | ალბომი = [[შაბათის ღამის ციებ-ცხელება (საუნდტრეკი)|Saturday Night Fever]] | ალბომებიდან = | A-მხარე = | B-მხარე = „Can't Keep a Good Man Down“ (საკონცერტო) | გამოსვლის თარიღი = სექტემბერი 1977 | ჩაიწერა = [[Château d'Hérouville]],<br />[[ერუვილი]], 1977 | ჟანრი = {{flatlist| *[[პოპ-მუსიკა|პოპი]] *[[რიტმ-ენდ-ბლუზი]]}} | ხანგრძლივობა =4:05 | ლეიბლი = [[RSO Records|RSO]] | ავტორი = [[ბარი გიბი|ბარი]], [[რობინ გიბი|რობი]] და [[მორის გიბი|მორის გიბები]] | პროდიუსერი = ბი ჯიზი, [[ალბი გალუტენი]], კარლ რიჩარდსონი | წინა_სახელწოდება = [[Edge of the Universe (სიმღერა)|Edge of the Universe]] | წინა წელი = 1977 | შემდეგი_სახელწოდება = [[More Than a Woman (ბი ჯიზის სიმღერა)|More Than a Woman]] | შემდეგი წელი = 1977 | სხვადასხვა = }} „'''How Deep Is Your Love'''“ — პოპ-სიმღერა, დაწერილი და ჩაწერილი [[ბი ჯიზი]]ს მიერ 1977 წელს და სინგლის სახით გამოცემული იმავე წლის სექტემბერში. თავდაპირველად იგი [[ივონ ელიმანი]]სთვის დაიწერა, მაგრამ საბოლოოდ შეტანილი იქნა ფილმ „[[შაბათის ღამის ციებ-ცხელება|შაბათის ღამის ციებ-ცხელების]]“ [[შაბათის ღამის ციებ-ცხელება (საუნდტრეკი)|საუნდტრეკში]]. სიმღერა გაერთიანებული სამეფოსა და ავსტრალიის ჩარტებში #3 პოზიციამდე ავიდა. [[აშშ]]-ში იგი [[Billboard Hot 100|''Billboard'' Hot 100]]-ის სათავეში 1977 წლის 24 დეკემბერს მოექცა (ჯგუფისთვის ეს იყო პირველი ზედიზედ ექვსი აშშ #1 ჰიტიდან) და საუკეთესო 10-ეულში იმ დროისთვის რეკორდული 17 კვირა ეკავა. აშშ-ის ჩარტში [[Hot Adult Contemporary Tracks]] მას პირველი პოზიცია ექვსი კვირის განმავლობაში ეკავა. ''Billboard's All Time Top 100''-ში მას ამჟამად #20 პოზიცია უკავია.<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top100-titles-20.shtml|title=''Billboard's All Time Top 100''|publisher=Billboard.com|accessdate=2014-03-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080913205950/http://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top100-titles-20.shtml|archivedate=2008-09-13}}</ref> გარდა სიმღერებისა „[[Stayin' Alive]]“ და „[[Night Fever]]“, იგი არის ჯგუფის სამიდან ერთ-ერთი სიმღერა, რომელიც აღნიშნულ სიაში მოხვდა. 1996 წელს ჯგუფ [[Take That]]-ის მიერ ალბომისთვის ''[[Greatest Hits (Take That-ის ალბომი)|Greatest Hits]]'' ჩაწერილი იქნა მისი ქავერ-ვერსია, რომელიც, სინგლის სახით გამოცემის შემდეგ, მოხვდა [[ბრიტანეთის სინგლების ჩარტი]]ს #1 პოზიციაზე და ადგილი სამი კვირის განმავლობაში ეკავა.<ref name="British Hit Singles & Albums">{{cite book | first= David | last= Roberts | year= 2006 | title= [[British Hit Singles & Albums]] | edition= 19th | publisher= Guinness World Records Limited | location= London | isbn= 1-904994-10-5 | page= 591}}</ref> ''[[Rolling Stone]]''-ის „[[ყველა დროის 500 საუკეთესო სიმღერა|ყველა დროის 500 საუკეთესო სიმღერის]]“ სიაში „How Deep Is Your Love“-ს უკავია 375-ე ადგილი. ბრიტანეთში 2011 წლის დეკემბერში ITV-ის სპეციალურ გადაცემაში იგი მაყურებლების მიერ დასახელდა ''ერის საყვარელ ბი ჯიზის სიმღერად.'' <ref>{{cite web|url=http://www.itv.com/beegees/ |title=ITV |publisher=ITV.com |accessdate=2014-03-31}}</ref> ==წარმოშობა== ალბომის ''[[Here at Last... Bee Gees... Live]]'' მიქსის შემდეგ ჯგუფმა დაიწყო ''[[Children of the World]]''-ის შემდგომი სტუდიური ალბომის შექმნა. რობერტ სტიგვუდმა მათ დაურეკა და სთხოვა ახალი ფილმისთვის სიმღერების შექმნა. ჯგუფმა დაწერა ხუთი. აქედან ერთ-ერთი იყო „How Deep Is Your Love“. ==ჩაწერა== ''[[Children of the World]]''-ის ჩაწერისთვის ნათელი იყო, რომ ბარი გახდა ჯგუფის ძირითადი ვოკალისტი, ასრულებდა რა ფალცეტის სტილით და აყოლებდა სუნთქვას. მიუხედავად იმისა, რომ ძირითადი ბეკ-ვოკალები ბარის ეკუთვნოდა, სიმღერაში რობინისა და მორისის ხმებიც ჟღერს, თუმცა ეს არ შეიმჩნევა. რობინი სინამდვილეში მისამღერის მელოდიას ასრულებს და სიმღერის სტროფებშიც ჩნდება. საუნდტრეკის ''Saturday Night Fever'' ყველა სიმღერის ჩაწერა მიმდინარეობდა 1977 წლის გაზაფხულზე. ბარიმ დახვეწა მელოდია კლავიშისტ [[ბლუ უივერი]]ს დახმარებით, თუმცა უკანასკნელი სიმღერის თანაავტორად მითითებული არ იქნა. დემო ვერსია მომზადდა [[Château d'Hérouville|Le Château d'Hérouville]]-ში ([[საფრანგეთი]]), ხოლო დამატებითი დუბლები ჩაიწერეს [[მაიამი]]ს [[Criteria Studios]]-ში, შინ დაბრუნებისას.<ref>{{cite web|url=http://www.columbia.edu/~brennan/beegees/77.html |title=Gibb Songs: 1977 |publisher=Columbia.edu |date=20 December 1976|accessdate=2014-03-31}}</ref> ==მუსიკალური ვიდეო== სიმღერისთვის შეიქმნა ორი მუსიკალური ვიდეო. ერთში ძმების სიმღერას ახლავს ქალის გამოსახულებები. ბარი გიბმა ვიდეოსთვის მოიპარსა წვერი. იგივე გარეგნობით იგი „[[Night Fever]]“-ის ვიდეოშია.<ref>{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=CWZCV7cO_qA |title=1977 Bee Gees – How deep is your love (Alternate Version) |publisher=YouTube |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> სიმღერის ვიდეოს მეორე ვერსიაში ძმები სეირნობენ ცისარტყელის ფერების განათების ქვეშ. ამ ვიდეოში ბარის წვერები აქვს.<ref>{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=XpqqjU7u5Yc |title=Bee Gees – How Deep Is Your Love (Video) |publisher=YouTube |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> ==ჯილდოები== 1978 წლის 23 თებერვალს სიმღერამ მოიგო [[გრემის ჯილდო|გრემი]] ჯგუფის მიერ საუკეთესო პოპ-შესრულების კატეგორიაში. იმავე წლის 28 იანვარს მას აგრეთვე ერგო [[ოქროს გლობუსი]]ს ნომინაცია საუკეთესო ორიგინალური სიმღერისთვის, თუმცა ჯილდო მიიღო [[კეისი კისიკი]]ს „[[You Light Up My Life (სიმღერა)|You Light Up My Life]]“-მა. ორივე ცერემონიის დროს სიმღერა უკვე იმყოფებოდა ''[[Billboard (ჟურნალი)|Billboard]]''-ის [[Billboard Hot 100|Hot 100]]-ში. ==სასამართლო დავა== 1983 წელს ბი ჯიზს სასამართლოში უჩივლა [[ჩიკაგო|ჩიკაგოელმა]] სიმღერების ავტორმა რონალდ სელმა. იგი აცხადებდა, რომ ძმებმა მელოდიის მასალა მოიპარეს მისი ერთ-ერთი სიმღერიდან „Let It End“ და „How Deep Is Your Love“-ში გამოიყენეს. სასამართლოზე დავა თავდაპირველად სელის სასარგებლოდ გადაწყდა. ბი ჯიზის ადვოკატმა მოითხოვა ვერდიქტის გაუქმება. მიზეზი იყო ის, რომ სელს არ დაუდასტურებია, რომ ბი ჯიზს ხელი მიუწვდებოდა სელის ორიგინალზე. მიუხედავად იმისა, რომ სელი ამტკიცებდა, რომ დემო ფირი რამდენიმე კომპანიას გაუგზავნა, არც ერთ მათგანს ბი ჯიზთან კავშირი არ ჰქონია. სელი აგრეთვე აცხადებდა, რომ მის სიმღერას ჰგავდა ბი ჯიზის რამდენიმე სხვა, უფრო ადრეული სიმღერაც და იყო მსგავსებები [[ჯონ ლენონი]]ს/[[პოლ მაკ-კარტნი]]ს სიმღერასთან „[[From Me to You]]“. მოსამართლემ დავა ამჯერად ბი ჯიზის სასარგებლოდ დაასრულა. სელმა აპელირება სცადა, მაგრამ ამაზე უარი მიიღო მეშვიდე ოლქის სააპელაციო სასამართლოსგან, რომლის აზრით, სელს არ დაუმტკიცებია, რომ მართალი იყო.<ref>{{cite web|url=http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/F2/741/896/90728/ |title=741 F.2d 896: Ronald H. Selle, Plaintiff-appellant, v. Barry Gibb, et al., Defendants-appellants,andronald H. Selle, Plaintiff-appellee, v. Barry Gibb, et al., Defendants-appellants :: US Court of Appeals Cases :: Justia |publisher=Law.justia.com |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.musicanalyst.com/selle_v_gibb.htm | title=Selle v. Gibb and the forensic analysis of plagiarism | publisher=M. Fletcher Reynolds | accessdate=2014-11-15 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20091214084542/http://www.musicanalyst.com/selle_v_gibb.htm | archivedate=2009-12-14 }}</ref><ref>{{cite web|author=CUDAHY |url=http://www.law.cornell.edu/copyright/cases/741_F2d_896.htm |title=SELLE v. GIBB, 741 F.2d 896 (7th Cir. 1984) (LOISLAW) |publisher=Law.cornell.edu |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> ==ქავერ-ვერსიები== „How Deep Is Your Love“ გიბების კატალოგიდან ერთ-ერთი პოპულარულია და ჩაწერილი ან ნამღერია შემდეგი შემსრულებლების მიერ: *[[Aberdeen (ჯგუფი)|Aberdeen]] (1997) *[[Adeaze]] (2004) *[[ჯეფრი არჩერი]] (1981) *[[B3 (ჯგუფი)|B3]] (2002) *[[Baby Lemonade]] (1994) *[[Backstreet Boys]] (2003) *[[Bad Plus]] (2009) *[[The Bird and the Bee]] (2009) *[[Blaze (ჯგუფი)|Blaze]] (2002) *[[პოლ პრეტი]] (1980) *[[Brotherhood of Man]] (1978) *[[მაიკლ ბუბლეი]] და [[კელი როულენდი]] (2010) *[[რიჩარდ კლაიდერმანი]] (1984) *[[რეი კონიფი]] (1978) *[[En Vogue]] (2003) *[[Ferrante & Teicher]] (1978) *[[The 5th Dimension]] (1995) *[[ჯონ ფრუშანტე]] (2006) *[[ადამ გარსია]] (1998) *[[ლაიონელ ჰემპტონი]] (1978) *[[დევიდ ჰაზელჰოფი]] (1987) *[[მარშა ჰაინზი]] (2004) *[[ჯამ შაო]] (2012) *[[Jinusean]] (1999) *[[ბილი ჯენკინზი]] (1999) *[[ჯეფ ჯონსონი (მუსიკოსი)|ჯეფ ჯონსონი]] (2011) *[[The Katinas]] (2013) *[[კაილა]] (2010) *[[ჯონი მატისი]] (1978) *[[პოლ მორია]] (1978) *[[მინა (მომღერალი)|მინა]] (1985) *[[პიტერ ნერო]] (1998) *[[N'Sync]] (2003) *[[Anonymous (ჯგუფი)|Anonymous]] (2001) *[[Portrait (ჯგუფი)|Portrait]] (1995) *[[Real McCoy (ჯგუფი)|Real McCoy]] (1994) *[[მარტინ როლინსკი]] (2007) *[[Take That]] (1996) *[[ტომოიო ჰარადა]] (2002) *[[Ultra Naté]] (2001) *[[ლუთერ ვანდროსი]] (1993) *[[დაიენ უორვიკი]] (1978) *[[ჰეილი უესტენრა]] (2000) *[[პიტერ უაიტი (მუსიკოსი)|პიტერ უაიტი]] (1994) *[[ენ უილსონი]] (2000) *[[დევიდ ჩუე]] (2008) *[[Barney & Friends]] (დაახლ. 2004) *[[ტინა ტერნერი]] (2000) *[[ლია მიშელი]] (2012) *[[დელ ბოი]], ფილმში ''[[Miami Twice]]'' *[[დონი ოსმონდი]] (2009) *[[ჯერი კაპო]] (2012) ==ჩარტები== {| class="wikitable" |- !ჩარტი !უმაღლესი პოზიცია |- |ავსტრალია | style="text-align:center;"|3 |- |ავსტრია | style="text-align:center;"|13 |- |ბელგია | style="text-align:center;"|6 |- |ბრაზილია | style="text-align:center;"|1 |- |კანადა | style="text-align:center;"|1 |- |ჩილე | style="text-align:center;"|1 |- |ფინეთი | style="text-align:center;"|1 |- |საფრანგეთი | style="text-align:center;"|1 |- |გერმანია | style="text-align:center;"|21 |- |ირლანდია | style="text-align:center;"|2 |- |ახალი ზელანდია | style="text-align:center;"|6 |- |ნორვეგია | style="text-align:center;"|5 |- |სამხრეთი აფრიკა | style="text-align:center;"|2 |- |ესპანეთი | style="text-align:center;"|7 |- |შვედეთი | style="text-align:center;"|4 |- |გაერთიანებული სამეფო | style="text-align:center;"|3 |- |აშშ | style="text-align:center;"|1 |- |ნიდერლანდი | style="text-align:center;"|8 |} ==Take That-ის ვერსია== {{ინფოდაფა სიმღერა | ტიპი = single | სახელწოდება = How Deep Is Your Love | გარეკანი = Take that how deep is your love CD1.jpg | შემსრულებელი = [[Take That]] | ალბომი = [[Greatest Hits (Take That-ის ალბომი)|Greatest Hits]] | ჩარჩო = კი | B-მხარე = | გამოსვლის თარიღი = 26 თებერვალი 1996 | ჩაიწერა = 1995 | ჟანრი = [[პოპ-მუსიკა|პოპი]] | ხანგრძლივობა = 3:40 | ლეიბლი = [[Polydor Records|Polydor]] | ავტორი = [[ბარი გიბი|ბარი]], [[რობინ გიბი|რობი]] და [[მორის გიბი|მორის გიბები]] | პროდიუსერი = | წინა_სახელწოდება = [[Never Forget (სიმღერა)|Never Forget]] | წინა წელი = 1995 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Patience (Take That-ის სიმღერა)|Patience]] | შემდეგი წელი = 2006 }} ბრიტანული [[პოპ-მუსიკა|პოპ-]]ჯგუფ [[Take That]]-ის ვერსია გამოვიდა ალბომის ''[[Greatest Hits (Take That-ის ალბომი)|Greatest Hits]]'' სინგლის სახით, 1996 წელს. იგი იყო ჯგუფის უკანასკნელი #1 ჰიტი, 2006 წლის „[[Patience (Take That-ის სიმღერა)|Patience]]“-ის გამოცემამდე. სიმღერა ბრიტანეთის ჩარტების პირველ პოზიციებზე სამი კვირის განმავლობაში იმყოფებოდა. სინგლი გაიყიდა 671.000 ასლის ოდენობით და ბრიტანეთში პლატინის სტატუსი შეიძინა. იგი აგრეთვე დანიის, ირლანდიის, იტალიისა და ესპანეთის ჩარტების სათავეებში მოხვდა. ===მუსიკალური ვიდეო=== სიმღერის მუსიკალურ ვიდეოში ჯგუფის იმ დროისთვის დარჩენილი ოთხივე წევრი დაბმულია სკამებზე და ზის სარდაფში. ქერათმიანი ქალი, რომლის სახე მოთხვრილია კოსმეტიკური საშუალებებით (მსახიობი [[პოლა ჰემილტონი]]) შემოდის სარდაფში და თავს დასტრიალებს ჯგუფის წევრს, ეხება რა თითოეულის თმებს. მოგვიანებით მას ოთხივე საკუთარი ფურგონით მიჰყავს, ჩერდება რეზერვუართან და ოთხივეს ათავსებს მის ნაპირთან. ხელს ჰკრავს რა [[გერი ბარლოუ]]ს, ქალი ამავე დროს იჭერს მას თოკით, შემდეგ კი თითებს უშვებს და მომღერალი წყალში ეცემა. ქალი სულელური ღიმილით პასუხობს. ===სიმღერების სია=== ;ბრიტანული კასეტის სინგლი <small>(74321 35591 5)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # [[Never Forget (სიმღერა)|Never Forget]] (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:38 ;ბრიტანული CD სინგლი 1 <small>(74321 35559 2)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # Every Guy (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 5:36 # Lady Tonight (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 4:13 # Sunday To Saturday (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 3:48 ;ბრიტანული CD სინგლი 2 <small>(74321 35560 2)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # [[Back for Good]] (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:06 # [[Babe (Take That-ის სიმღერა)|Babe]] (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 6:10 # Never Forget (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:38 ;ევროპული CD სინგლი 1 <small>(74321 35243 2)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # Back for Good (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:06 ;ევროპული CD სინგლი 2 <small>(74321 35244 2)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # Back for Good (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:06 # Every Guy (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 5:36 ;იაპონური CD სინგლი <small>(BVCP-2406)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # Every Guy (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 5:36 # Babe (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 6:10 # Back for Good (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:06 ;ბრიტანული 7" გრამფირფიტა – მხოლოდ პატეფონ-ავტომატებისთვის <small>(74321 35632 2)</small> # How Deep Is Your Love – 3:41 # Never Forget (ჩაწერილია ცოცხლად ერლს კორტსა და Manchester Nynex-ში) – 7:38 ===წარმატება ჩარტებში=== {| class="wikitable sortable" |- !ჩარტი (1996) !უმაღლესი<br>პოზიცია |- |ავსტრალია ([[ARIA Charts]])<ref name="swisscharts1">{{cite web|author=Steffen Hung |url=http://www.swisscharts.com/showitem.asp?interpret=Take+That&titel=How+Deep+Is+Your+Love&cat=s |title=Hung Medien |publisher=Swisscharts.com |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|12 |- |ავსტრია ([[Ö3 Austria Top 75]])<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|7 |- |ბელგია ([[Ultratop 50]]) (ფლანდრია)<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|5 |- |ბელგია ([[Ultratop 50]]) (ვალონია)<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|4 |- |კანადა ([[Canadian Hot 100]])<ref>{{cite web|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/rpm/028020-119.01-e.php?brws_s=1&file_num=nlc008388.3041&type=1&interval=24&PHPSESSID=chdi18ih6lgn1f0t8ir6ci6gi2 |title=Item Display – RPM – Library and Archives Canada |publisher=Collectionscanada.gc.ca |accessdate=26 November 2011}}</ref> | style="text-align:center;"|80 |- |ჩილე (IFPI)<ref>{{cite web|url=http://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-299925 |title=LAS DIEZ QUE MÁS SUENAN EN AMÉRICA – Archivo – Archivo Digital de Noticias de Colombia y el Mundo desde 1.990 |publisher=eltiempo.com |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|4 |- |დანია ([[Tracklisten]])<ref>{{cite web |url=http://www.dr.dk/tjeklistenlister/public/lister/index.asp?y=1996&w=10 |title=P3 - Tjeklisten |publisher=Dr.dk |date= |accessdate=2014-03-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131029215755/http://www.dr.dk/tjeklistenlister/public/lister/index.asp?y=1996&w=10 |archivedate=2013-10-29 }}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |ევროპა ([[Eurochart Hot 100]])<ref name=Billboard6April>{{cite web|url=http://books.google.ca/books?id=Tw0EAAAAMBAJ&lr=&rview=1|title=Hits of the World – Eurochart Hot 100|work=[[Billboard (ჟურნალი)|Billboard]]|publisher=[[Nielsen Business Media, Inc.]]|date=6 April 1996|accessdate=21 July 2012|page=79}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- ||ფინეთი ([[ფინეთის ოფიციალური ჩარტები|Suomen virallinen lista]])<ref>Pennanen, Timo: Sisältää hitin – levyt ja esittäjät Suomen musiikkilistoilla vuodesta 1972. Helsinki: Kustannusosakeyhtiö Otava, 2006. ISBN 9789511210535. page: 280</ref> | style="text-align:center;"|2 |- |გერმანია ([[Media Control]])<ref>{{cite web |url=http://musicline.de/de/chartverfolgung_summary/artist/Take+That/24880/?type=longplay |title=Die ganze Musik im Internet |publisher=musicline.de |accessdate=26 November 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121006115304/http://musicline.de/de/chartverfolgung_summary/artist/Take+That/24880/?type=longplay |archivedate=6 ოქტომბერი 2012 }}</ref> | style="text-align:center;"|7 |- |ირლანდია ([[Irish Recorded Music Association|IRMA]])<ref>{{cite web|title=Chart Track|url=http://www.chart-track.co.uk/index.jsp?c=p%2Fmusicvideo%2Fmusic%2Farchive%2Findex_test.jsp&ct=240002&arch=t&lyr=2011&year=2011&week=24|work=[[ირლანდიის სინგლების ჩარტი]]|publisher=GfK|accessdate=17 June 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/69W9NLigG?url=http://www.chart-track.co.uk/index.jsp?c=p%2Fmusicvideo%2Fmusic%2Farchive%2Findex_test.jsp|archivedate=29 ივლისი 2012}}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |იტალია ([[Federazione Industria Musicale Italiana|FIMI]])<ref>{{cite web|url=http://www.hitparadeitalia.it/hp_weeks/index.html |title=Italian Single Chart |publisher=Hitparadeitalia.it |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|1 |- |იაპონია ([[Oricon]])<ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/106788/profile/history/ |title=テイク・ザットのプロフィール・ヒストリー │ オリコン芸能人事典-ORICON STYLE |publisher=Oricon.co.jp |date= |accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|3 |- |ნიდერლანდი ([[Single Top 100]])<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|7 |- |ნორვეგია ([[VG-lista]])<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|6 |- |პოლონეთი ([[პოლონეთის მუსიკალური ჩარტები|Polish Society of the Phonographic Industry]])<ref>{{cite web |url=http://lp3.polskieradio.pl/utwor/artykul5375,908_back_for_good.aspx |title=Take That – BACK FOR GOOD – Lista Przebojów Trójki – Polskie Radio Online |publisher=Lp3.polskieradio.pl |date=19 May 1995 |accessdate=2014-03-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222141437/http://lp3.polskieradio.pl/utwor/artykul5375,908_back_for_good.aspx |archivedate=2014-02-22 }}</ref> | style="text-align:center;"|32 |- |ესპანეთი ([[Productores de Música de España|PROMUSICAE]]) | style="text-align:center;"|1 |- |შვედეთი ([[Sverigetopplistan]])<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|7 |- |შვეიცარია ([[Swiss Hitparade]])<ref name="swisscharts1"/> | style="text-align:center;"|5 |- |ბრიტანეთის სინგლები ([[ჩარტების ოფიციალური კომპანია]])<ref>{{cite web |url=http://www.chartstats.com/release.php?release=23640 |title=UK Chart Stats |publisher=Chartstats.com |date=15 June 1996 |archiveurl=https://archive.today/20120629200523/http://www.chartstats.com/release.php?release=23640 |archivedate=2012-06-29 |accessdate=2014-11-15 }}</ref> | style="text-align:center;"|1 |} {| class="wikitable sortable" |- !წლის საბოლოო შედეგები (1996) !პოზიცია |- |ავსტრალიის სინგლების ჩარტები | style="text-align:center;"|100 |- |ბელგიის (ფლანდრია) სინგლების ჩარტები | style="text-align:center;"|44 |- |ბელგიის (ვალონია) სინგლების ჩარტები | style="text-align:center;"|35 |- |align="left"|ჰოლანდიის სინგლების ჩარტები<ref>{{cite web|author=Steffen Hung |url=http://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=1996&cat=s |title=Dutch charts portal |publisher=dutchcharts.nl |date= |accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|51 |- |ევროპა ([[Eurochart Hot 100]])<ref>{{cite web|url=http://books.google.ca/books?id=wQ4EAAAAMBAJ&lr=&rview=1 |title=Billboard - Google Books |publisher=Books.google.ca |date=2000-01-01 |accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|17 |- |align="left"|გერმანიის სინგლების ჩარტი<ref>{{cite web |url=http://ki.informatik.uni-wuerzburg.de/~topsi/deu1996/ |title=INFINITY CHARTS: German Top 20 - 1996 |publisher=Ki.informatik.uni-wuerzburg.de |date= |accessdate=2014-03-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130810153225/http://ki.informatik.uni-wuerzburg.de/~topsi/deu1996/ |archivedate=2013-08-10 }}</ref> | style="text-align:center;"|51 |- |[[Federazione Industria Musicale Italiana|იტალიის სინგლების ჩარტი]]<ref>{{cite web|url=http://www.hitparadeitalia.it/hp_yends/hpe1996.htm |title=Italian Single Chart |publisher=Hitparadeitalia.it |date=|accessdate=2014-03-31}}</ref> | style="text-align:center;"|23 |- |[[Swiss Hitparade|შვეიცარიის სინგლებვის ჩარტი]] | style="text-align:center;"|30 |- |[[ბრიტანეთის სინგლების ჩარტი]] (1996 წლის დასასრული) | style="text-align:center;"| 12 |} ===ათწლეულის საბოლოო ჩარტი=== {| class="wikitable sortable" |- !ჩარტი (1990–1999) !პოზიცია |- | ბრიტანეთის სინგლების ჩარტი<ref>[[ბრიტანეთში 1990-იანი წლების ყველაზე გაყიდვადი სინგლების სია]]</ref> | style="text-align:center;"|84 |} ==რესურსები ინტერნეტში== * {{MetroLyrics song|bee-gees|how-deep-is-your-love|archive=20200330004225}} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{ბი ჯიზი}} {{Take That}} [[კატეგორია:1977 წლის სინგლები]] [[კატეგორია:1996 წლის სინგლები]] [[კატეგორია:2004 წლის სინგლები]] [[კატეგორია:ბი ჯიზის სიმღერები]] [[კატეგორია:Take That-ის სიმღერები]] [[კატეგორია:ბარი გიბის მიერ დაწერილი სიმღერები]] [[კატეგორია:მორის გიბის მიერ დაწერილი სიმღერები]] [[კატეგორია:რობინ გიბის მიერ დაწერილი სიმღერები]] [[კატეგორია:RSO Records-ის სინგლები]] [[კატეგორია:პოპ-ბალადები]] aaolsuyfzxusyly662845j6cpj37186 0 290683 4817030 3933802 2025-06-20T11:36:04Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817030 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Persepolis001.jpg|thumb|right|250px|[[პერსეპოლისი]]ს აპადანის ნაშთები]] '''აპადანა''' ({{lang-fa|آپادانا}}) — დიდი დარბაზი-მოედანი [[პერსეპოლისი|პერსეპოლისში]]. ფართობი 100 მ². დარბაზი გადახურული იყო სახურავით, რომელიც 24-მეტრიან 72 სვეტზე იყო დაფუძნებული. ძველ სპარსეთში ამავე ტერმინით მოიხსენიებოდა სხვა ანალოგიური ნაგებობებიც. დარბაზი, სავარაუდოდ, გამოიყენებოდა საზეიმო სამეფო მიღებების დროს. პერსეპოლისის აპადანის აგება დაიწყო [[ძვ. წ. V საუკუნე]]ში [[დარიოს I]]-ის დროს და დასრულდა [[ქსერქსე I]]-ის მეფობის პერიოდში. ორივე მმართველის გამოსახულება შემონახულია კომპლექსის აღმოსავლეთ კარებთან. კომპლექსი დაანგრია [[ალექსანდრე მაკედონელი|ალექსანდრე მაკედონელმა]] [[ძვ. წ. 331]] წელს. ამჟამად შემორჩენილია 13 კოლონა 72-დან. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commons category|Apadana of Persepolis}} *[http://oi.uchicago.edu/OI/MUS/PA/IRAN/PAAI/PAAI_Apadana.html Oriental Institute Photographic Archives] *[http://www.artarena.force9.co.uk/ma1.html The Achaemenians continued] *[http://www.persepolis3d.com/control_structures/apadana.htm Persepolis3D] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110716111243/http://www.persepolis3d.com/control_structures/apadana.htm |date=2011-07-16 }} [[კატეგორია:ირანის არქიტექტურა]] jafqxwj40jenvzra8p5rjmddiwz88fj 0 291500 4816811 4227134 2025-06-19T23:12:19Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816811 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = Xiaomi Technology Co., Ltd <br />სიაომი | ლოგო = Xiaomi logo.svg | ლოგოს_ზომა = 150პქ | ტიპი = [[კერძო კომპანია]] | დევიზი = | დაფუძნდა = {{start date and age|2010|04|06|df=y}} | დაიხურა = | დამაარსებელი =ლეი იუნი | მდებარეობა = [[პეკინი]], {{დროშა|ჩინეთი}} | წამყვანი = | პარტნიორი = | დარგი = სამომხმარებლო ელექტრონიკა;<br />კომპიუტერული მოწყობილობები | პროდუქცია = {{Plainlist| * [[მობილური ტელეფონი|მობილური ტელეფონები]] * [[სმარტფონი|სმარტფონები]] * ტაბლეტური კომპიუტერები * ჭკვიანი სახლის მოწყობილობები და ლეპტოპები }} | შემოსავალი = {{nowrap|{{increase}} 18 მილიარდი აშშ დოლარი (2017)}} | საწარმოო შემოსავალი = | სუფთა მოგება = | თანამშრომელი = დაახლოებით 8 100<ref>{{cite web |url=http://www.mi.com/en/about |title=About Us |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=2014-06-05 |website=mi.com |publisher=Xiaomi | accessdate=2014-06-05}}</ref> | შვილობილი = | აუდიტორი = | ვებგვერდი ={{URL|mi.com/en/|Xiaomi Global}} }} '''Xiaomi Inc.''' ({{lang-zh|小米科技}}, წარმოითქმის '''სიაომი''') — ელექტროტექნიკის მწარმოებელი [[ჩინეთი|ჩინური]] [[კერძო კომპანია]]; სათავო ოფისი მდებარეობს [[პეკინი|პეკინში]]. Xiaomi მსოფლიოში სმარტფონების მესამე უდიდესი მწარმოებელია. იგი აწარმოებს და ყიდის [[სმარტფონი|სმარტფონებს]], მობილურ აპლიკაციებსა და სამომხმარებლო ელექტრონიკას.<ref>{{cite web |url=http://news.mydrivers.com/1/266/266511.htm |title=zh:小米47寸电视真机照曝光 |date=2013-06-17 |work=MyDrivers.com |publisher=驱动之家 |accessdate=2013-08-15 |language=zh}}</ref> მას შემდეგ, რაც 2011 წლის აგვისტოში პირველი სმარტფონი გამოუშვა, Xiaomi-მ კონტინენტური [[ჩინეთი]]ს ბაზარზე მნიშვნელოვანი ადგილი დაიკავა და თავისი საქმიანობა სამომხმარებლო ელექტრონიკის სფეროშიც განავრცო. კომპანიის დამფუძნებელი და აღმასრულებელი დირექტორია [[ლეი იუნი]], რომელიც [[ფორბსი]]ს მონაცემებით, ჩინეთის 23-ე უმდიდრესი ადამიანია. 2014 წელს კომპანიამ 60 მილიონზე მეტი სმარტფონი გაყიდა.<ref>http://techcrunch.com/2015/01/03/xiaomi-2014/</ref> კომპანიას დასაქმებული ჰყავს 5 000-ზე მეტი ადამიანი, ძირითადად კონტინენტურ ჩინეთში, [[მალაიზია]]ში, [[სინგაპური|სინგაპურსა]]<ref>{{cite web |url=http://oizoioi.com.my/blog/xiaomi-vs-huawei/ |title=How China’s Xiaomi Beats Huawei in Malaysia |last=Eilers |first=Chris |date=2014-06-24 |website=Oizoioi Malaysia Tech Blog |accessdate=2014-06-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140628030721/http://oizoioi.com.my/blog/xiaomi-vs-huawei/ |archivedate=2014-06-28 }}</ref> და სხვა ქვეყნებში, მაგალითად [[ინდოეთი|ინდოეთსა]]<ref>{{cite news |last=Saha |first=Debjit |date=2014-07-17 |title=Xiaomi Makes Grand Entry in India |url=http://gadgetizor.com/xiaomi-india-redmi-note-1s-mi3/12861/ |newspaper=Gadgetizor |publisher=DM |accessdate=2014-07-17}}</ref> და [[ინდონეზია]]ში.<ref>{{cite news |last=Shu |first=Catherine |date=2013-08-28 |title=Xiaomi, What Americans Need To Know |url=http://techcrunch.com/2013/08/28/xiaomi-what-americans-need-to-know/ |newspaper=TechCrunch |publisher=AOL |accessdate=2013-08-28}}</ref> IDC-ის მონაცემებით, ამჟამად Xiaomi მსოფლიოში სმარტფონების მესამე უდიდესი მწარმოებელია, რომელსაც მეოთხე და მეხუთე ადგილებზე მოჰყვება [[Lenovo]] და [[LG]]. მიუხედავად გაყიდვების მოცულობის შემცირებისა, ამ სიაში პირველ ადგილზე კვლავ [[სამსუნგი]] რჩება, მეორე ადგილზე კი [[Apple|Apple Inc]]-ია.<ref>{{cite news |date=2014-10-29 |title=Xiaomi Now The World’s Third Biggest Smartphone Maker, Says IDC |url=http://techcrunch.com/2014/10/29/xiaomi-now-the-worlds-third-biggest-smartphone-maker-says-idc/}}</ref> 2014 წლის დეკემბრის ბოლოს, მას შემდეგ, რაც Xiaomi-მ ინვესტორებისგან 1.1 მილიარდი აშშ დოლარის ინვესტიცია მიიღო, ის მსოფლიოში ყველაზე ღირებული ახლად შექმნილი ტექნოლოგიური კომპანია გახდა; მისი ღირებულება 46 მილიარდ დოლარზე მეტია.<ref>{{cite web |url=http://www.marketwatch.com/story/xiaomi-raises-another-11-billion-to-become-most-valuable-tech-start-up-2014-12-29 |title=Xiaomi raises another $1.1 billion to become most-valuable tech start-up |date=December 29, 2014}}</ref> Xiaomi 2010 წლის 6 ივნისს რვა პარტნიორმა დააარსა. დაარსების პირველ ეტაპზე, ძირითად ინვესტორებს შორის იყვნენ სინგაპურის მთავრობის მფლობელობაში მყოფი საინვესტიციო კომპანია [[Temasek Holdings]], ჩინური ფონდები IDG Capital და Qiming Venture Partners,<ref name="nyt">{{cite news |url=http://www.nytimes.com/2012/10/29/technology/challenging-apple-by-imitation.html |title=Challenging Apple by Imitation|publisher=New York Times | date = 2012-10-29 | accessdate = 2013-08-15 |first=Sue-Lin |last=Wong}}</ref> მობილურის პროცესორების მწარმოებელი [[Qualcomm]].<ref>{{cite web|title=Xiaomi the money! Who is this mobile company that's poaching Tech's top shelf talent?|url=http://www.pcworld.com/article/2047772/xiaomi-the-money-who-is-this-mobile-company-thats-poaching-techs-top-shelf-talent-.html|publisher=pcworld.com|accessdate=27 November 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131203040741/http://www.pcworld.com/article/2047772/xiaomi-the-money-who-is-this-mobile-company-thats-poaching-techs-top-shelf-talent-.html|archivedate=3 დეკემბერი 2013}}</ref> 2010 წლის 16 აგვისტოს, Xiaomi-მ ოფიციალურად გაუშვა ანდროიდზე დაფუძნებული firmware [[MIUI]].<ref>{{cite web|title=小米联合创始人、副总裁洪锋谈MIUI设计成长之路|url=http://www.csdn.net/article/2013-08-29/2816751|publisher=csdn.net|accessdate=3 October 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131005011343/http://www.csdn.net/article/2013-08-29/2816751|archivedate=2013-10-05}}</ref> 2011 წლის აგვისტოში დაანონსდა კომპანიის პირველი სმარტფონი Xiaomi Mi1. იგი გამოვიდა Xiaomi-ის MIUI firmware-ით, რომელიც ანდროიდზეა დაფუძნებული და Samsung-ის TouchWiz-სა და Apple-ის [[iOS]]-ს წააგავს. მოწყობილობა ასევე აღიჭურვა [[ანდროიდი]]ს მარკეტით.<ref>{{cite web|title=Xiaomi Phone with MIUI OS: a $310 Android with 1.5GHz dual-core SoC and other surprises|work=Engadget|date=16 August 2011|url=http://www.engadget.com/2011/08/16/xiaomi-m1-with-miui-os-a-310-phone-with-1-5ghz-dual-core-soc-a/}}</ref> 2012 წლის აგვისტოში Xiaomi-მ დააანონსა [[Xiaomi Mi2]] სმარტფონი. მოწყობილობა აღიჭურვა Qualcomm-ის [[Snapdragon]] S4 Pro APQ8064-ით, 1.5 GHz quad-core Krait chip-ით, 2GB RAM-ით და Adreno 320 GPU-ით.<ref>{{cite web |url=http://www.engadget.com/2012/11/14/xiaomi-phone-2-mi-two-review/|title=Xiaomi Phone 2 Review|publisher=[[engadget]] | date = 2012-11-14 | accessdate = 2013-08-15}}</ref> 2013 წლის 24 სექტემბერს კომპანიამ განაცხადა, რომ მან 11 თვის მანძილზე 10 მილიონზე მეტი Mi2 მოწყობილობა გაყიდა.<ref>{{cite web|url=http://ceoworld.biz/2013/09/24/chinese-smartphone-maker-xiaomi-says-it-sold-10-million-mi-2-smartphones-198010 |title=Chinese Smartphone Maker Xiaomi Says It Sold 10 Million Mi-2 smartphones |publisher=CEOWORLD Magazine |date= |accessdate=2013-09-24}}</ref> სმარტფონების ამ სერიას [[ევროპა]]ში, [[აშშ]]-ში, [[გაერთიანებული სამეფო|გაერთიანებულ სამეფოში]], [[ავსტრალია]]სა და [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]] ყიდიდა უკაბელო ტელეფონების გამყიდველი კომპანია Mobicity.<ref>{{cite web|title=Xiaomi Mi-2 Now Available in the UK and Australia via Mobicity|url=http://news.softpedia.com/news/XiaoMi-Mi-2-Now-Available-in-the-UK-and-Australia-via-Mobicity-321581.shtml|publisher=softpedia.com|accessdate=6 October 2013}}</ref> 2014 წელს, Xiaomi-მ ჩინეთის ფარგლებს გარეთ, საერთაშორისო ბაზარზე გასვლის შესახებ განაცხადა, პირველ ქვეყნად კი სინგაპური დააანონსა.<ref>{{cite web|title=Xiaomi to Set Up International Headquarters in Singapore|url=http://www.hardwarezone.com.sg/tech-news-xiaomi-set-international-headquarters-singapore|work=19 February 2014|publisher=Hardwarezone|accessdate=19 February 2014}}</ref> სინგაპურის შემდეგ, კომპანია შევიდა [[მალაიზია]]ში, [[ფილიპინები|ფილიპინებსა]] და [[ინდოეთი|ინდოეთში]],<ref>{{cite web|title=Mi India|url=http://mi.com/in|website=http://mi.com/in}}</ref> უახლოეს თვეებში კი შესვლას ასევე გეგმავს [[ინდონეზია]]ში, [[ტაილანდი|ტაილანდში]], [[რუსეთი|რუსეთში]], [[თურქეთი|თურქეთში]], [[ბრაზილია]]სა და [[მექსიკა]]ში.<ref>{{cite web|title=Xiaomi launches two routers and a revamped set-top box, will expand to 10 more countries this years|url=http://thenextweb.com/asia/2014/04/23/xiaomi-launches-two-routers-and-a-revamped-set-top-box-will-expand-to-10-more-countries-this-year/|work=23 April 2014|publisher=[[The Next Web]]|accessdate=23 April 2014}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == {{Commons category|Xiaomi Tech}} * {{Official website|http://www.mi.com/}} == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ჩინეთის კომპანიები]] [[კატეგორია:კომპიუტერების მწარმოებელი კომპანიები]] [[კატეგორია:მობილური ტელეფონების მწარმოებელი კომპანიები]] [[კატეგორია:სატელეკომუნიკაციო კომპანიები]] pfoo2pglwb43g32yqnkmjrf6ralmscj 0 293567 4816939 4659920 2025-06-20T07:24:16Z Surprizi 14671 /* რესურსები ინტერნეტში */ 4816939 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მეუფე გიორგი}} {{ინფოდაფა იერარქი |მიმართვა = ყოვლადუსამღვდელოესობა, [[წმინდა სინოდი|ეპისკოპოსი]] |სახელი = გიორგი (ჯამდელიანი) |ორიგინალი სახელი = |დაბადების სახელი = ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი |ორიგინალი დაბადების სახელი = |სურათი =Episkoposi Giorgi (Jamdeliani).jpg |სურათი ვერტიკალურად = |სურათის აღწერა = |ტიტული = [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]] |რიგითობა = |რიგითობა0 = |რიგითობაX = |დროშა = Flag_of_Georgian_Orthodox_Church.svg |ეკლესია = [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია]][[ფაილი:Coat of Arms of Georgian Orthodox Church.svg|25პქ]] |საზოგადოება = |არჩევა = |ინტრონიზაცია = |პერიოდის დასაწყისი = |პერიოდის დასასრული = |მმართველობის პერიოდი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = |გადადგომა = |კომენტარი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|10|1}} |დაბადების ადგილი = [[მესტია]] |გარდაცვალების თარიღი = |გარდაცვალების ადგილი = |დაკრძალულია = |დინასტია = |მამა = |დედა = |განათლება = |სამეცნიერო ხარისხი = |ბერად აღკვეცა = [[2006]] წლის [[27 აგვისტო]] |დიაკვნობა= [[2006]] წლის [[4 დეკემბერი]] |მღვდლობა = [[2007]] წლის [[19 იანვარი]] |ეპისკოპოსობა = [[2013]] წლის [[23 ნოემბერი]] |მთავარეპისკოპოსობა = |მიტროპოლიტობა = |კარდინალი = |მეუღლე = |შვილები = |ხელმოწერა = |ხელმოწერის სიგანე = 100პქ |მონოგრამა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |ჯილდოები = |ვიკისაწყობი = }} '''ეპისკოპოსი გიორგი''' (ერისკაცობაში — ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1981]], [[მესტია]]) — [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის]] მღვდელმთავარი, [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]]. ანგელოზის დღე — [[10 ივლისი]] <small>[ძვ. სტ. 27 ივნისი]</small> (ღირსი [[გიორგი მთაწმიდელი]]ს ხსენება); კათედრა და რეზიდენცია [[მარნეული|მარნეულში]]. ==ბიოგრაფია== ყოვლადუსამღვდელოესი გიორგი, ერისკაცობაში ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი, დაიბადა 1981 წლის 1 ოქტომბერს მესტიაში. 2013 წლის 11 ოქტომბერს [[იღუმენი]] გიორგი გამორჩეულ იქნა მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის ეპისკოპოსად.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |title=წმიდა სინოდის სხდომის ოქმი 15/10/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151227113252/http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |archivedate=2015-12-27 }}</ref> ხოლო 2013 წლის 23 ნოემბერს, [[გიორგობა|გიორგობის დღესასწაულზე]], [[მცხეთა|მცხეთაში]], [[სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი|სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში]] ეპისკოპოსად აკურთხა უწმიდესმა და უნეტარესმა, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, მთავარეპისკოპოსმა მცხეთა-თბილისისა და მიტროპოლიტმა ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისა [[ილია II]]-მ.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |title=პატრიარქის სადღესასწაულო ქადაგება 23/11/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180507085542/http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |archivedate=2018-05-07 }}</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[საქართველოს ეკლესიის წმინდა სინოდი]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1758452041185243&id=359561074407687&set=a.493765680987225 facebook.com // ალილო მარნეულში] * [https://patriarchate.ge/news/1460 patriarchate.ge // გიორგი – მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსი] * [http://drevo-info.ru/articles/26162.html drevo-info.ru] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{საქართველოს ეპარქიების მმართველები}} {{საქართველოს ეკლესიის მღვდელმთავრები}} {{საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები}} [[კატეგორია:ქართველი ეპისკოპოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] r68afxj9n8dstovn1uz8ak286e5mliz 4816943 4816939 2025-06-20T07:34:27Z Surprizi 14671 4816943 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მეუფე გიორგი}} {{ინფოდაფა იერარქი |მიმართვა = ყოვლადუსამღვდელოესობა, [[წმინდა სინოდი|ეპისკოპოსი]] |სახელი = გიორგი (ჯამდელიანი) |ორიგინალი სახელი = |დაბადების სახელი = ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი |ორიგინალი დაბადების სახელი = |სურათი =Episkoposi Giorgi (Jamdeliani).jpg |სურათი ვერტიკალურად = |სურათის აღწერა = |ტიტული = [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]] |რიგითობა = |რიგითობა0 = |რიგითობაX = |დროშა = Flag_of_Georgian_Orthodox_Church.svg |ეკლესია = [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია]][[ფაილი:Coat of Arms of Georgian Orthodox Church.svg|25პქ]] |საზოგადოება = |არჩევა = |ინტრონიზაცია = |პერიოდის დასაწყისი = |პერიოდის დასასრული = |მმართველობის პერიოდი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = |გადადგომა = |კომენტარი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|10|1}} |დაბადების ადგილი = [[მესტია]] |გარდაცვალების თარიღი = |გარდაცვალების ადგილი = |დაკრძალულია = |დინასტია = |მამა = |დედა = |განათლება = |სამეცნიერო ხარისხი = |ბერად აღკვეცა = [[2006]] წლის [[27 აგვისტო]] |დიაკვნობა= [[2006]] წლის [[4 დეკემბერი]] |მღვდლობა = [[2007]] წლის [[19 იანვარი]] |ეპისკოპოსობა = [[2013]] წლის [[23 ნოემბერი]] |მთავარეპისკოპოსობა = |მიტროპოლიტობა = |კარდინალი = |მეუღლე = |შვილები = |ხელმოწერა = |ხელმოწერის სიგანე = 100პქ |მონოგრამა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |ჯილდოები = |ვიკისაწყობი = }} '''ეპისკოპოსი გიორგი''' (ერისკაცობაში — ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1981]], [[მესტია]]) — [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის]] მღვდელმთავარი, [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]]. ანგელოზის დღე — {{OldStyleDate|10|ივლისი||27|ივნისი||}} [ღირსი [[გიორგი მთაწმიდელი]]ს ხსენება]; კათედრა და რეზიდენცია [[მარნეული|მარნეულში]]. ==ბიოგრაფია== ყოვლადუსამღვდელოესი გიორგი, ერისკაცობაში ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი, დაიბადა 1981 წლის 1 ოქტომბერს მესტიაში. მამა — ვალერი ჯამდელიანი, პროფესიით იურისტი, ისტორიკოსი, დედა — დალი დადვანი, პროფესიით ექიმი-პედიატრი. სწავლობდა [[თბილისის კლასიკური გიმნაზია|თბილისის I კლასიკურ გიმნაზიაში]], [[1998]] წელს დაამთავრა თბილისის 47-ე საჯარო სკოლა. იმავე წელს ჩაირიცხა უმაღლეს სასწავლებელში — ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში საერთაშორისო ურთიერთობები-დიპლომატიის ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა [[2003 (ჯამდელიანი)|2003]] წელს. [[2005]] წლიდან იწყებს მონასტრულ ცხოვრებას რუის-ურბნისის ეპარქიაში, ძამის ხეობაში. 2006 წელს მროველ-ურბნელი მიტროპოლიტი [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] ლოცვა-კურთხევით, იღუმენმა ეფრემმა (შემდგომში ბოლნელი მთავარეპისკოპოსი ეფრემი) ქოზიფის მამათა მონასტერში ბერად აღკვეცა. 2007 წელს იკურთხა მღვდელ-მონაზვნად. წინამძღვრობდა ტბეთის, ქოზიფის, პირღებულის და სახუნდარის მამათა მონასტრებს. ასევე ცხოვრობდა ათონის მთაზე და ფიტარეთის მამათა მონასტერში. [[2013]] წლის 11 ოქტომბერს, მიტროპოლიტი იობის წარდგენით, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის მიერ მოხდა გამორჩევა მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსად.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |title=წმიდა სინოდის სხდომის ოქმი 15/10/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151227113252/http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |archivedate=2015-12-27 }}</ref> ხოლო 2013 წლის 23 ნოემბერს, [[გიორგობა|გიორგობის დღესასწაულზე]], [[მცხეთა|მცხეთაში]], [[სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი|სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში]] ეპისკოპოსად აკურთხა უწმიდესმა და უნეტარესმა, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, მთავარეპისკოპოსმა მცხეთა-თბილისისა და მიტროპოლიტმა ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისა [[ილია II]]-მ.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |title=პატრიარქის სადღესასწაულო ქადაგება 23/11/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180507085542/http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |archivedate=2018-05-07 }}</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[საქართველოს ეკლესიის წმინდა სინოდი]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1758452041185243&id=359561074407687&set=a.493765680987225 facebook.com // ალილო მარნეულში] * [https://patriarchate.ge/news/1460 patriarchate.ge // გიორგი – მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსი] * [http://drevo-info.ru/articles/26162.html drevo-info.ru] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{საქართველოს ეპარქიების მმართველები}} {{საქართველოს ეკლესიის მღვდელმთავრები}} {{საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები}} [[კატეგორია:ქართველი ეპისკოპოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] hmryrjd98sgen72wm49drwdu82phf94 4816958 4816943 2025-06-20T08:14:37Z Surprizi 14671 4816958 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მეუფე გიორგი}} {{ინფოდაფა იერარქი |მიმართვა = ყოვლადუსამღვდელოესობა, [[წმინდა სინოდი|ეპისკოპოსი]] |სახელი = გიორგი (ჯამდელიანი) |ორიგინალი სახელი = |დაბადების სახელი = ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი |ორიგინალი დაბადების სახელი = |სურათი =Episkoposi Giorgi (Jamdeliani).jpg |სურათი ვერტიკალურად = |სურათის აღწერა = |ტიტული = [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]] |რიგითობა = |რიგითობა0 = |რიგითობაX = |დროშა = Flag_of_Georgian_Orthodox_Church.svg |ეკლესია = [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია]][[ფაილი:Coat of Arms of Georgian Orthodox Church.svg|25პქ]] |საზოგადოება = |არჩევა = |ინტრონიზაცია = |პერიოდის დასაწყისი = |პერიოდის დასასრული = |მმართველობის პერიოდი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = |გადადგომა = |კომენტარი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|10|1}} |დაბადების ადგილი = [[მესტია]] |გარდაცვალების თარიღი = |გარდაცვალების ადგილი = |დაკრძალულია = |დინასტია = |მამა = |დედა = |განათლება = |სამეცნიერო ხარისხი = |ბერად აღკვეცა = [[2006]] წლის [[27 აგვისტო]] |დიაკვნობა= [[2006]] წლის [[4 დეკემბერი]] |მღვდლობა = [[2007]] წლის [[19 იანვარი]] |ეპისკოპოსობა = [[2013]] წლის [[23 ნოემბერი]] |მთავარეპისკოპოსობა = |მიტროპოლიტობა = |კარდინალი = |მეუღლე = |შვილები = |ხელმოწერა = |ხელმოწერის სიგანე = 100პქ |მონოგრამა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |ჯილდოები = |ვიკისაწყობი = }} '''ეპისკოპოსი გიორგი''' (ერისკაცობაში — ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1981]], [[მესტია]]) — [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის]] მღვდელმთავარი, [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]]. ანგელოზის დღე — {{OldStyleDate|10|ივლისი||27|ივნისი||}} [ღირსი [[გიორგი მთაწმიდელი]]ს ხსენება]; კათედრა და რეზიდენცია [[მარნეული|მარნეულში]]. ==ბიოგრაფია== ყოვლადუსამღვდელოესი გიორგი, ერისკაცობაში ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი, დაიბადა 1981 წლის 1 ოქტომბერს მესტიაში. მამა — ვალერი ჯამდელიანი, პროფესიით იურისტი, ისტორიკოსი, დედა — დალი დადვანი, პროფესიით ექიმი-პედიატრი. სწავლობდა [[თბილისის კლასიკური გიმნაზია|თბილისის I კლასიკურ გიმნაზიაში]], [[1998]] წელს დაამთავრა თბილისის 47-ე საჯარო სკოლა. იმავე წელს ჩაირიცხა უმაღლეს სასწავლებელში — ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში საერთაშორისო ურთიერთობები-დიპლომატიის ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა [[2003 (ჯამდელიანი)|2003]] წელს. [[2005]] წლიდან იწყებს მონასტრულ ცხოვრებას რუის-ურბნისის ეპარქიაში, ძამის ხეობაში. [[2006]] წლის 27 აგვისტოს მროველ-ურბნელი მიტროპოლიტი [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] ლოცვა-კურთხევით, იღუმენმა ეფრემმა (შემდგომში ბოლნელი მთავარეპისკოპოსი ეფრემი) ქოზიფის მამათა მონასტერში ბერად აღკვეცა. 2006 წლის 4 დეკემბერს იკურთხა ბერ-დიაკვნად, ხოლო [[2007]] წლის 19 იანვარს — მღვდელ-მონაზვნად. წინამძღვრობდა ტბეთის, ქოზიფის, პირღებულის და სახუნდარის მამათა მონასტრებს. ასევე ცხოვრობდა ათონის მთაზე და ფიტარეთის მამათა მონასტერში. [[2013]] წლის 11 ოქტომბერს, მიტროპოლიტი იობის წარდგენით, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის მიერ მოხდა გამორჩევა მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსად.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |title=წმიდა სინოდის სხდომის ოქმი 15/10/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151227113252/http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |archivedate=2015-12-27 }}</ref> ხოლო 2013 წლის 23 ნოემბერს, [[გიორგობა|გიორგობის დღესასწაულზე]], [[მცხეთა|მცხეთაში]], [[სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი|სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში]] ეპისკოპოსად აკურთხა უწმიდესმა და უნეტარესმა, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, მთავარეპისკოპოსმა მცხეთა-თბილისისა და მიტროპოლიტმა ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისა [[ილია II]]-მ.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |title=პატრიარქის სადღესასწაულო ქადაგება 23/11/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180507085542/http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |archivedate=2018-05-07 }}</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[საქართველოს ეკლესიის წმინდა სინოდი]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1758452041185243&id=359561074407687&set=a.493765680987225 facebook.com // ალილო მარნეულში] * [https://patriarchate.ge/news/1460 patriarchate.ge // გიორგი – მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსი] * [http://drevo-info.ru/articles/26162.html drevo-info.ru] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{საქართველოს ეპარქიების მმართველები}} {{საქართველოს ეკლესიის მღვდელმთავრები}} {{საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები}} [[კატეგორია:ქართველი ეპისკოპოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] 01sfka7pebarnskrkyhidwndwqiab3a 4816964 4816958 2025-06-20T08:21:20Z დეკანოზი ილია ჭიღლაძე 75697 4816964 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მეუფე გიორგი}} {{ინფოდაფა იერარქი |მიმართვა = ყოვლადუსამღვდელოესობა, [[წმინდა სინოდი|ეპისკოპოსი]] |სახელი = გიორგი (ჯამდელიანი) |ორიგინალი სახელი = |დაბადების სახელი = ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი |ორიგინალი დაბადების სახელი = |სურათი =Episkoposi Giorgi (Jamdeliani).jpg |სურათი ვერტიკალურად = |სურათის აღწერა = |ტიტული = [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]] |რიგითობა = |რიგითობა0 = |რიგითობაX = |დროშა = Flag_of_Georgian_Orthodox_Church.svg |ეკლესია = [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია]][[ფაილი:Coat of Arms of Georgian Orthodox Church.svg|25პქ]] |საზოგადოება = |არჩევა = |ინტრონიზაცია = |პერიოდის დასაწყისი = |პერიოდის დასასრული = |მმართველობის პერიოდი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = |გადადგომა = |კომენტარი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|10|1}} |დაბადების ადგილი = [[მესტია]] |გარდაცვალების თარიღი = |გარდაცვალების ადგილი = |დაკრძალულია = |დინასტია = |მამა = |დედა = |განათლება = |სამეცნიერო ხარისხი = |ბერად აღკვეცა = [[2006]] წლის [[27 აგვისტო]] |დიაკვნობა= [[2006]] წლის [[4 დეკემბერი]] |მღვდლობა = [[2007]] წლის [[19 იანვარი]] |ეპისკოპოსობა = [[2013]] წლის [[23 ნოემბერი]] |მთავარეპისკოპოსობა = |მიტროპოლიტობა = |კარდინალი = |მეუღლე = |შვილები = |ხელმოწერა = |ხელმოწერის სიგანე = 100პქ |მონოგრამა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |ჯილდოები = |ვიკისაწყობი = }} '''ეპისკოპოსი გიორგი''' (ერისკაცობაში — ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1981]], [[მესტია]]) — [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის]] მღვდელმთავარი, [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]]. ანგელოზის დღე — {{OldStyleDate|10|ივლისი||27|ივნისი||}} [ღირსი [[გიორგი მთაწმიდელი]]ს ხსენება]; კათედრა და რეზიდენცია [[მარნეული|მარნეულში]]. ==ბიოგრაფია== ყოვლადუსამღვდელოესი გიორგი, ერისკაცობაში ლერი ვალერის (სპირიდონის) ძე ჯამდელიანი, დაიბადა 1981 წლის 1 ოქტომბერს მესტიაში. მამა — ვალერი (სპირიდონ) ჯამდელიანი, პროფესიით იურისტი, ისტორიკოსი, დედა — დალი დადვანი, პროფესიით ექიმი-პედიატრი. სწავლობდა [[თბილისის კლასიკური გიმნაზია|თბილისის I კლასიკურ გიმნაზიაში]], [[1998]] წელს დაამთავრა თბილისის 47-ე საჯარო სკოლა. იმავე წელს ჩაირიცხა უმაღლეს სასწავლებელში — ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში საერთაშორისო ურთიერთობები-დიპლომატიის ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა [[2003 (ჯამდელიანი)|2003]] წელს. [[2005]] წლიდან იწყებს მონასტრულ ცხოვრებას რუის-ურბნისის ეპარქიაში, ძამის ხეობაში. [[2006]] წლის 27 აგვისტოს მროველ-ურბნელი მიტროპოლიტი [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] ლოცვა-კურთხევით, იღუმენმა [[ეფრემი (გამრეკელიძე)|ეფრემმა]] (შემდგომში ბოლნელი მთავარეპისკოპოსი ეფრემი) ქოზიფის მამათა მონასტერში ბერად აღკვეცა. 2006 წლის 4 დეკემბერს რუის-ურბნისის მიტროპოლიტ [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] (აქიაშვილი) იკურთხა ბერ-დიაკვნად, ხოლო [[2007]] წლის 19 იანვარს მის მიერვე — მღვდელ-მონაზვნად. წინამძღვრობდა ტბეთის, ქოზიფის, პირღებულის და სახუნდარის მამათა მონასტრებს. [[2013]] წლის 11 ოქტომბერს, მიტროპოლიტი იობის წარდგენით, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის მიერ მოხდა გამორჩევა მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსად.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |title=წმიდა სინოდის სხდომის ოქმი 15/10/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151227113252/http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |archivedate=2015-12-27 }}</ref> ხოლო 2013 წლის 23 ნოემბერს, [[გიორგობა|გიორგობის დღესასწაულზე]], [[მცხეთა|მცხეთაში]], [[სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი|სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში]] ეპისკოპოსად აკურთხა უწმიდესმა და უნეტარესმა, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, მთავარეპისკოპოსმა მცხეთა-თბილისისა და მიტროპოლიტმა ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისა [[ილია II]]-მ.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |title=პატრიარქის სადღესასწაულო ქადაგება 23/11/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180507085542/http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |archivedate=2018-05-07 }}</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[საქართველოს ეკლესიის წმინდა სინოდი]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1758452041185243&id=359561074407687&set=a.493765680987225 facebook.com // ალილო მარნეულში] * [https://patriarchate.ge/news/1460 patriarchate.ge // გიორგი – მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსი] * [http://drevo-info.ru/articles/26162.html drevo-info.ru] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{საქართველოს ეპარქიების მმართველები}} {{საქართველოს ეკლესიის მღვდელმთავრები}} {{საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები}} [[კატეგორია:ქართველი ეპისკოპოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] 0jkkrf80j153cwzzeobmw7h0aqsvibo 4816979 4816964 2025-06-20T09:16:32Z დეკანოზი ილია ჭიღლაძე 75697 4816979 wikitext text/x-wiki {{მმ*|მეუფე გიორგი}} {{ინფოდაფა იერარქი |მიმართვა = ყოვლადუსამღვდელოესობა, [[წმინდა სინოდი|ეპისკოპოსი]] |სახელი = გიორგი (ჯამდელიანი) |ორიგინალი სახელი = |დაბადების სახელი = ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი |ორიგინალი დაბადების სახელი = |სურათი =Episkoposi Giorgi (Jamdeliani).jpg |სურათი ვერტიკალურად = |სურათის აღწერა = |ტიტული = [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]] |რიგითობა = |რიგითობა0 = |რიგითობაX = |დროშა = Flag_of_Georgian_Orthodox_Church.svg |ეკლესია = [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია]][[ფაილი:Coat of Arms of Georgian Orthodox Church.svg|25პქ]] |საზოგადოება = |არჩევა = |ინტრონიზაცია = |პერიოდის დასაწყისი = |პერიოდის დასასრული = |მმართველობის პერიოდი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = |გადადგომა = |კომენტარი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|10|1}} |დაბადების ადგილი = [[მესტია]] |გარდაცვალების თარიღი = |გარდაცვალების ადგილი = |დაკრძალულია = |დინასტია = |მამა = |დედა = |განათლება = |სამეცნიერო ხარისხი = |ბერად აღკვეცა = [[2006]] წლის [[27 აგვისტო]] |დიაკვნობა= [[2006]] წლის [[4 დეკემბერი]] |მღვდლობა = [[2007]] წლის [[19 იანვარი]] |ეპისკოპოსობა = [[2013]] წლის [[23 ნოემბერი]] |მთავარეპისკოპოსობა = |მიტროპოლიტობა = |კარდინალი = |მეუღლე = |შვილები = |ხელმოწერა = |ხელმოწერის სიგანე = 100პქ |მონოგრამა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |ჯილდოები = |ვიკისაწყობი = }} '''ეპისკოპოსი გიორგი''' (ერისკაცობაში — ლერი ვალერის ძე ჯამდელიანი; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1981]], [[მესტია]]) — [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის]] მღვდელმთავარი, [[მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქია|მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპარქიის]] [[ეპისკოპოსი]]. ანგელოზის დღე — {{OldStyleDate|10|ივლისი||27|ივნისი||}} [ღირსი [[გიორგი მთაწმიდელი]]ს ხსენება]; კათედრა და რეზიდენცია [[მარნეული|მარნეულში]]. ==ბიოგრაფია== ყოვლადუსამღვდელოესი გიორგი, ერისკაცობაში ლერი ვალერის (სპირიდონის) ძე ჯამდელიანი, დაიბადა 1981 წლის 1 ოქტომბერს მესტიაში. მამა — ვალერი (სპირიდონ) ჯამდელიანი, პროფესიით იურისტი, ისტორიკოსი, დედა — დალი დადვანი, პროფესიით ექიმი-პედიატრი. სწავლობდა [[თბილისის კლასიკური გიმნაზია|თბილისის I კლასიკურ გიმნაზიაში]], [[1998]] წელს დაამთავრა თბილისის 47-ე საჯარო სკოლა. იმავე წელს ჩაირიცხა უმაღლეს სასწავლებელში — ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში საერთაშორისო ურთიერთობები-დიპლომატიის ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა [[2003 (ჯამდელიანი)|2003]] წელს. [[2005]] წლიდან იწყებს მონასტრულ ცხოვრებას რუის-ურბნისის ეპარქიაში, ძამის ხეობაში. [[2006]] წლის 27 აგვისტოს მროველ-ურბნელი მიტროპოლიტი [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] ლოცვა-კურთხევით, იღუმენმა [[ეფრემი (გამრეკელიძე)|ეფრემმა]] (შემდგომში ბოლნელი მთავარეპისკოპოსი ეფრემი) ქოზიფის მამათა მონასტერში ბერად აღკვეცა. 2006 წლის 4 დეკემბერს რუის-ურბნისის მიტროპოლიტ [[იობი (აქიაშვილი)|იობის]] (აქიაშვილი) მიერ იკურთხა ბერ-დიაკვნად, ხოლო [[2007]] წლის 19 იანვარს მის მიერვე — მღვდელ-მონაზვნად. წინამძღვრობდა ტბეთის, ქოზიფის, პირღებულის და სახუნდარის მამათა მონასტრებს. [[2013]] წლის 11 ოქტომბერს, მიტროპოლიტი იობის წარდგენით, საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის მიერ მოხდა გამორჩევა მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსად.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |title=წმიდა სინოდის სხდომის ოქმი 15/10/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151227113252/http://www.patriarch.ge/news/id/1906 |archivedate=2015-12-27 }}</ref> ხოლო 2013 წლის 23 ნოემბერს, [[გიორგობა|გიორგობის დღესასწაულზე]], [[მცხეთა|მცხეთაში]], [[სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი|სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარში]] ეპისკოპოსად აკურთხა უწმიდესმა და უნეტარესმა, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, მთავარეპისკოპოსმა მცხეთა-თბილისისა და მიტროპოლიტმა ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისა [[ილია II]]-მ.<ref>{{Cite web |url=http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |title=პატრიარქის სადღესასწაულო ქადაგება 23/11/2013 |accessdate=2015-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180507085542/http://www.patriarch.ge/news/id/1986 |archivedate=2018-05-07 }}</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[საქართველოს ეკლესიის წმინდა სინოდი]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1758452041185243&id=359561074407687&set=a.493765680987225 facebook.com // ალილო მარნეულში] * [https://patriarchate.ge/news/1460 patriarchate.ge // გიორგი – მარნეულისა და ჰუჯაბის ეპისკოპოსი] * [http://drevo-info.ru/articles/26162.html drevo-info.ru] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{საქართველოს ეპარქიების მმართველები}} {{საქართველოს ეკლესიის მღვდელმთავრები}} {{საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები}} [[კატეგორია:ქართველი ეპისკოპოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] hzwansrgk466t9bsrhf4fnamvm8u13q 0 296533 4816937 3563262 2025-06-20T07:20:13Z Marcok 7602 {{შერწყმა|[[ერეკლე ჯაბადარი]]}}, using [[d:User:Matěj Suchánek/markasduplicate.js|markasduplicate.js]] 4816937 wikitext text/x-wiki {{შერწყმა|ერეკლე ჯაბადარი}} {{მმ*|ჯაბადარი}} [[File:Héraclius Djabadary.JPG|thumb]] '''ირაკლი ალექსანდრეს ძე ჯაბადარი''' (დ. [[17 ოქტომბერი]], [[1892]], [[თბილისი]] — გ. [[18 აგვისტო]], [[1937]], [[ნიცა]], [[საფრანგეთი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] კომპოზიტორი და პიანისტი. ==ბიოგრაფია== დაიბადა ქართველი საზოგადო მოღვაწის, ჟურნალისტის, რედაქტორ -გამომცემლის [[ალექსანდრე ჯაბადარი]]ს ოჯახში. ყმაწვილს ბავშვობიდან დაჰყვა აბსოლუტური სმენა და იგი მშობლებმა ევროპაში გაგზავნეს სასწავლებლად. უმაღლესი განათლება მიიღო ბრიუსელის კონსერვატორიაში. სამი წლის შემდეგ გადავიდა ვენაში, სადაც იღრმავებდა თეორიულ ცოდნასდა სრულჰყოფდა სამშემსრულებლო ხელოვნებას. [[1913]] წლის 7 მარტს აქვე, მუსიკოსთა საზოგადოების დარბაზში დვორჟაკის მოწაფის [[ოსკარ ნედბალი]]ს დირიჟორობით შეასრულდა ახალგაზრდა კომპოზიტორის „ქართული რაფსოდია“, რითაც სათავე დაედო ქართულ სიმფონიურ მუსიკას. ამას მოჰყვა სხვა ჟანრის უამრავი ნაწარმოებები, რომლებმაც სახელი გაუთქვეს ახალგაზრდა კომპოზიტორს. მისი ვოკალური ციკლიდან აღსანიშნავია „სულო ბოროტო“, „მერანი“, „ქართული ლეგენდა“, „თბილისური“, „რიჰარდ ჰოიბერგერის ხსოვნას“, „რანინა-რანუნი“, „განცდილი წუთები“ და სხვა. მასვე ეკუთვნის 3 მოქმედებიანი ოპერა „გულნარა“ (ალ. ყაზბეგის მიხედვით). ოპერის ლიბრეტო დაწერა თავად კომპოზიტორმა და მისმა მეუღლემ, უნგრელმა მანდილოსანმა მარგარიტ ბარვზმამ. მასვე ეკუთვნის უნგრულ თემაზე დაუმთავრებელი ოპერა „ბაბე“. კომპოზიტორი ავტორია აგრეთვე ორკესტრთან ერთად სამი საფორტეპიანო და ორი სავიოლონჩელო კონცერტების და სხვა. მისი გარდაცვალებიდან 30 წლის შემდეგ იგი გადმოასვენეს და დაკრძალეს [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]]. ==ლიტერატურა== * ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 420, თბ., 1994 {{DEFAULTSORT:ჯაბადარი, ირაკლი}} [[კატეგორია:ქართველი კომპოზიტორები]] [[კატეგორია:დაბადებული 17 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1892]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 18 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]] [[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]] 7kzzq4jeafft5o8vhys2ciyrdhl71zz 0 298514 4816776 4762983 2025-06-19T18:48:25Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816776 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Point de suture | ტიპი = studio | შემსრულებელი = [[მილენ ფარმერი]] | გარეკანი = Point de suture.jpg | გამოცემის თარიღი = 25 აგვისტო, 2008 | ჟანრი = [[ელექტრონული მუსიკა]], [[როკი]], [[ჰაუსი]] | ხანგრძლივობა = 53:00 | ლეიბლი = [[Polydor]] | პროდიუსერი = [[ლორან ბუტონი]] | წინა_სახელწოდება = [[Avant que l'ombre... à Bercy]] | წინა_წელი = 2006 | შემდეგი_სახელწოდება = [[N°5 on Tour]] | შემდეგი_წელი = 2009 | სხვადასხვა = {{სინგლები | სახელი =Point de suture | ტიპი = studio | სინგლი 1 = [[Dégénération(მილენ ფარმერის სიმღერა)|Dégénération]] | სინგლი 1 თარიღი = 18 აგვისტო, 2008 | სინგლი 2 =[[Appelle mon numéro]] | სინგლი 2 თარიღი = 3 ნოემბერი, 2008 | სინგლი 3 = [[Si j'avais au moins...]] | სინგლი 3 თარიღი = 16 თებერვალი, 2009 | სინგლი 4 = [[C'est dans l'air]] | სინგლი 4 თარიღი = 27 აპრილი, 2009 | სინგლი 5 = [[Sextonik]] | სინგლი 5 თარიღი =24 აგვისტო, 2009 }} }} '''''Point de suture''''' — ფრანგი მომღერალ [[მილენ ფარმერი]]ს რიგით მეშვიდე სტუდიური ალბომი, გამოცემული 2008 წლის 25 აგვისტოს. ალბომი მთლიანობაში შეიცავს ელექტრონულ საცეკვაო მუსიკას. ''Point de suture'' გახდა კომერციულად წარმატებული საფრანგეთში, რუსეთში, ბელგიასა და შვეიცარიაში. ალბომიდან ხუთი სინგლი გამოვიდა: [[Dégénération]], [[Appelle mon numéro]], [[Si j'avais au moins...]], [[C'est dans l'air]], [[Sextonik]]. მათგან ყველა მოხვდა პირველ პოზიციაზე საფრანგეთის სინგლების ჩარტში. გაიყიდა 650 000-ზე მეტი ასლი. == გამოცემა== კომპანია [[Universal Music]]-ის პრეზიდენტმა, პასკალ ნეგრემ ფრანგულ გაზეთთან ინტერვიუში აღნიშნა, რომ ფარმერი გამოუშვებდა ახალ ალბომს 2008 წელს.<ref>"Regards croisés de deux frères ennemis de l'industrie musicale", ''Le Figaro'', 28 იანვარი 2008 [http://mylene.net/img_data/lefigaro28012008%2802%29.jpg Mylene.net]. Retrieved 12 მაისი 2008</ref><ref>"Un nouvel opus pour Mylène Farmer", ''Midi Libre'', 4 თებერვალი 2008 [http://www.devant-soi.com/Monde-de-Myl%E8ne/presse/articles-presse/2008/04-02-2008-midilibre.jpg Devant-soi.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190831161320/http://www.devant-soi.com/Monde-de-Myl%25E8ne/presse/articles-presse/2008/04-02-2008-midilibre.jpg |date=31-08-2019 }}. Retrieved 12 მაისი 2008</ref> 19 ივნისს კი ფრანგულმა რადიომ ''RTL'' გამოაცხადა ალბომის გამოშვების თარიღი, 25 აგვისტო. 30 ივნისს კი ''Virginmega''-ამ ალბომის სახელწოდება, ''Point de suture'', ბუკლეტი და სიმღერების სია გამოაქვეყნა.<ref>''Point de suture'', album en précommande, ''Virginmega.fr'', 30 ივნისი 2008 [http://www.virginmega.fr/musique/album/mylene-farmer-point-de-suture-album-en-precommande-livret-digital-interactif-inclus-3-photos-exclusives-dispo-le-20-aout-104027255,page1.htm?zanpid=1124625587919391744#0 Virginmega.fr]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}. Retrieved 30 ივნისი 2008</ref> ახალი ფირფიტის მხარდასაჭერად გაიმართა 30 კონცერტი საფრანგეთში, ბელგიაში, შვეიცარიასა და რუსეთში. კონცერტზე არ შესრულებულა სიმღერები: ''Looking for My Name'', ''Reveiller le monde'', '' Ave Maria'' და [[Sextonik]]. == ალბომის ვიზუალური მხარე და კრიტიკა == {{Quote box|width=28%|align=left|quote=All the stitches of the world cannot sew us again"|source=[[ალ პაჩინო]], „[[კარლიტოს გზა]]“.}} ალბომის სახელწოდება შთაგონებულია [[ალ პაჩინო]]ს ციტატით, ფილმიდან „[[კარლიტოს გზა]]“.<ref>"Mylène Farmer - ''Point de Suture''", ''Tout 1 Info'', A.X., 27 აგვისტო 2008 [http://www.devant-soi.com/Monde-de-Myl%E8ne/presse/articles-presse/2008/08/27-08-2008-tout1info.jpg Devant-soi.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220407001047/http://www.devant-soi.com/Monde-de-Myl%E8ne/presse/articles-presse/2008/08/27-08-2008-tout1info.jpg |date=07-04-2022 }}. Retrieved 30 აგვისტო 2008</ref> მთავარი ყდის ილუსტრაცია მოამზადა იაპონელმა ფოტოგრაფმა ტანი აცუშიმ. ბუკლეტზე გამოსახულია თოჯინა ჭრილობებით, წინა პლანზე კი ჩანს ქირურგიული ინსტრუმენტები. ალბომი ეხება ისეთ მძაფრ თემებს როგორიცა: ბავშვობაში მიღებული ფსიქოლოგიური ტრავმა, მელანქოლია, მარტოობა, სიცოცხლე და სიკვდილი. ალბომმა მიიღო მეტწილად ნეიტრალური შეფასება კრიტიკოსებისგან. [[Le Figaro]] დაახასიათა, როგორც "მასიური", "გონიერი" და "კომერციული". გაზეთმა [[Le Monde]] კი როგორც ''დიდი იმედგაცრუება''. [[Music Orange]]: ''სიმღერებს გააჩნიათ განუმეორებელი ორიგინალური სტილი. გამოირჩევიან მხიარული მელოდიით თუმცა საშიში ტექსტებით''.<ref>"Mylène Farmer signe son retour avec un album sans surprise", ''Le Monde'', Sylvain Siclier, 28 აგვისტო 2008 [http://www.lemonde.fr/culture/article/2008/08/27/mylene-farmer-signe-son-retour-avec-un-album-sans-surprise_1088469_3246.html Lemonde.fr]. Retrieved 28 აგვისტო 2008</ref> == სიმღერების სია == {{Tracklist | headline = | title1 = [[Dégénération]] | length1 = 5:24 | title2 = Appelle mon numéro | length2 = 5:30 | title3 = Je m'ennuie | length3 = 4:22 | title4 = Paradis inanimé | length4 = 4:23 | title5 = Looking for My Name | length5 = 4:17 | title6 = Point de Suture | length6 = 4:48 | title7 = Réveiller le monde | length7 = 4:16 | title8 = [[Sextonik]] | length8 = 4:35 | title9 = [[C'est dans l'air]] | length9 = 4:29 | title10 = [[Si j'avais au moins...]] | length10 = 5:30 | title11 = Ave Maria | length11 = 5:00 }} ==ჩარტები== {{col-begin}} {{col-2}} ===ყოველკვირეული ჩარტები=== {|class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |- !scope="col"|ჩარტი (2008) !scope="col"|უმაღლესი<br /> პოზიცია |- !scope="row"|ბელგიის ალბომები ([[Ultratop]] ფლანდრია)<ref name="belgf">{{cite web|url=http://www.ultratop.be/nl/album/165be/Mylene-Farmer-Point-de-suture|title=Mylène Farmer - Point de suture|language=ჰოლანდიურად|publisher=Ultratop & Hung Medien|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |32 |- !scope="row"|ბელგიის ალბომები ([[Ultratop]] ვალონია)<ref name="belgw">{{cite web|url=http://www.ultratop.be/fr/album/165be/Mylene-Farmer-Point-de-suture|title=Mylène Farmer - Point de suture|language=French|publisher=Ultratop & Hung Medien|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |1 |- !scope="row"|[[კანადის ალბომების ჩარტი|კანადის ალბომები]] (''[[Billboard (ჟურნალი)|Billboard]]'')<ref>{{cite web |url=http://jam.canoe.ca/Music/Charts/ALBUMS.html |title=ALBUMS : Top 100 |publisher=[[Nielsen SoundScan]] |accessdate=21 ივნისი 2016 |deadurl=unfit |archiveurl=https://www.webcitation.org/5cUr0Itbc?url=http://jam.canoe.ca/Music/Charts/ALBUMS.html |archivedate=2008-11-21 }}</ref> |60 |- !scope="row"|ევროპის ალბომები ([[European Top 100 Albums|Top 100]])<ref name="eu">{{cite web|url=http://www.americanradiohistory.com/Archive-Billboard/00s/2008/BB-2008-09-13.pdf|title=Hits of the World (13 სექტემბერი 2008)|work=Billboard|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |13 |- !scope="row"|საფრანგეთის ალბომები ([[Syndicat National de l'Édition Phonographique|SNEP]])<ref>{{cite web|url=http://lescharts.com/showitem.asp?interpret=Myl%E8ne+Farmer&titel=Point+de+suture&cat=a|title=Mylène Farmer - Point de suture (Album)|language=French|publisher=Hung Medien|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |1 |- !scope="row"|საბერძნეთის უცხოური ალბომები ([[IFPI Greece|IFPI]])<ref name="greek">{{cite web|url=http://www.ifpi.gr/chart01.htm|title=Top 50 Ξένων Άλμπουμ|accessdate=21 ივნისი 2016|publisher=[[IFPI Greece]]|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081201113957/http://www.ifpi.gr/chart01.htm|archivedate=1 დეკემბერი 2008}}</ref> |16 |- !scope="row"|შვეიცარიის ალბომები ([[Swiss Hitparade|Schweizer Hitparade]])<ref>{{cite web|url=http://swisscharts.com/showitemurl.asp?cat=a&id=91582|title=Mylène Farmer - Point de suture|publisher=Hung Medien|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |2 |- |} {{col-2}} ===წლის საბოლოო ჩარტები=== {|class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |- !scope="col"|ჩარტი (2008) !scope="col"|პოზიცია |- !scope="row"|ბელგიის ალბომები (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=http://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2008&cat=a|title=Rapports annueles 2008|publisher=Ultratop|language=French|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |13 |- !scope="row"|საფრანგეთის ალბომები (SNEP)<ref>{{cite web|url=http://www.snepmusique.com/fr/pag-259376-Classements-Annuels.html?year=2008&type=2|title=Classement Albums - année 2008|publisher=SNEP|accessdate=21 ივნისი 2016|language=French|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120925060904/http://www.snepmusique.com/fr/pag-259376-Classements-Annuels.html?year=2008&type=2|archivedate=25 სექტემბერი 2012}}</ref> |12 |- !scope="row"|შვეიცარიის ალბომები (Schweizer Hitparade)<ref>{{cite web|url=http://swisscharts.com/charts/jahreshitparade/2008|title=Swiss Year-end Charts 2008|publisher=Hung Medien|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |88 |- !scope="col"|ჩარტი (2009) !scope="col"|პოზიცია |- !scope="row"|ბელგიის ალბომები (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=http://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2009&cat=a|title=Rapports annueles 2009|publisher=Ultratop|language=French|accessdate=21 ივნისი 2016}}</ref> |75 |- !scope="row"|საფრანგეთის ალბომები (SNEP)<ref>{{cite web|url=http://www.snepmusique.com/fr/pag-259376-Classements-Annuels.html?year=2009&type=2|title=Classement Albums - année 2009|publisher=SNEP|accessdate=21 ივნისი 2016|language=French|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120925060904/http://www.snepmusique.com/fr/pag-259376-Classements-Annuels.html?year=2009&type=2|archivedate=25 სექტემბერი 2012}}</ref> |92 |- |} {{col-end}} ==სერტიფიცირებები და გაყიდვები== {{Certification Table Top}} {{Certification Table Entry|region=Belgium|type=album|title=Point de suture|artist=Mylène Farmer|award=პლატინა|certyear=2008|relyear=2008|relmonth=8|autocat=yes}} {{Certification Table Entry|region=France|type=album|title=Point de suture|artist=Mylène Farmer|award=პლატინა|number=3|certyear=2009|certmonth=2|relyear=2008|autocat=yes|salesamount=371,600|salesref=<ref>{{cite web|title=Cité de la musique: rapport 2008|publisher=Observatoire de la musique / GfK|url=http://observatoire.cite-musique.fr/observatoire/document/MME_2008.pdf|accessdate=21 ივნისი 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130722121418/http://observatoire.cite-musique.fr/observatoire/document/MME_2008.pdf|archivedate=22 ივლისი 2013}}</ref><ref>{{cite web|title=Cité de la musique: rapport 2009 |publisher=Observatoire de la musique / GfK |url=http://observatoire.cite-musique.fr/observatoire/document/MME_Ann%C3%A9e_2009.pdf |accessdate=21 ივნისი 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303173647/http://observatoire.cite-musique.fr/observatoire/document/MME_Ann%C3%A9e_2009.pdf |archivedate=3 მარტი 2016 |df= }}</ref>}} {{Certification Table Entry|region=Russia|type=album|title=Avant que l'ombre|artist=Mylène Farmer|award=პლატინა|number=2|certyear=2008|relyear=2008|autocat=yes}} {{Certification Table Entry|region=Switzerland|type=album|title=Point de suture|artist=Farmer|award=ოქრო|certyear=2008|relyear=2008|autocat=yes}} {{Certification Table Bottom}} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.mylene.net www.mylene.net] * [http://www.rfimusique.com/musiqueen/articles/104/article_8091.asp Mylène Farmer’s Point de suture] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305010842/http://www.rfimusique.com/musiqueen/articles/104/article_8091.asp |date=2016-03-05 }} == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{მილენ ფარმერი}} [[კატეგორია:მილენ ფარმერის ალბომები]] [[კატეგორია:2008 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:Polydor Records-ის ალბომები]] 9xqq6lygozg6n62v94rcd1zwmq7626l 0 300826 4816609 4526165 2025-06-19T12:14:08Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816609 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = 大疆创新科技有限公司<br>Da-Jiang Innovations Science and Technology Co., Ltd. | ლოგო =DJI Innovations logo.svg | logo_caption = | სურათი = Hexacopter Multicopter DJI-S800 on-air credit Alexander Glinz.jpg | სურათის წარწერა = DJI S800 Hexcopter | trading_name = | დამაარსებელი =[[ფრენკ ვანგი]] <small>(Frank Wang)</small> | native_name_lang = Chinese | romanized_name = | former_name = | former type = | ტიპი = [[კერძო კომპანია|კერძო]] | traded_as = | დარგი = Aerial Photography | genre = | fate = | predecessor = | successor = | დაფუძნდა = 2006 | defunct = | მდებარეობა = [[შანჰაი]], [[ჰონკონგი]] | ქვეყანა = ჩინეთი | locations = | area_served = | key_people = | პროდუქტები = კამერის პლატფორმები, ფრენის კონტროლერები | brands = | production = | services = | revenue = | operating_income = | net_income = | aum = | assets = | equity = | owner = | თანამშრომელი = c. 2800<ref>[http://economictimes.indiatimes.com/slideshows/tech-life/dji-how-this-chinese-drone-maker-is-flying-high-in-global-market/from-20-employees-to-a-workforce-of-2800/slideshow/45791745.cms DJI: How this Chinese drone maker is flying high in global market]</ref> | parent = | წარმომადგენლობები = ჩინეთი, ჩრდილოეთ ამერიკა, ევროპა, იაპონია | subsid = | საიტი = {{URL|http://www.dji.com}} | footnotes = | intl = | bodystyle = }} '''DJI''' — ჩინური ტექნოლოგიური კომპანია, რომელიც დაფუძნდა [[ფრენკ ვანგი]]ს მიერ [[2006]] წელს<ref>[http://blogs.wsj.com/corporate-intelligence/2014/11/10/qa-chinese-drone-founder-explains-why-steve-jobs-is-his-role-model/?mod=WSJBlog Chinese Drone Founder Explains Why Steve Jobs Is His Role Model]</ref>, რომლის სათავო ოფისი მდებარეობს [[შანჰაი]]ში, [[ჰონკონგი]]ს პროვინცია, [[ჩინეთი]]. აღნიშნული კომპანია აწარმოებს უპილოტო საფრენ აპარატებს — დრონებს. მათი საშუალებით მფლობელს საშუალება ეძლევა აპარატით სარგებლობის დისტანციის ფარგლებში მოახდინოს დედამიწის ზედაპირის ფოტო და ვიდეოგადაღება.<ref>[http://www.nytimes.com/2015/01/01/technology/personaltech/standouts-in-tech-drones-virtual-reality-instant-translation-and-ai.html?_r=2 Standouts in Tech: Drones, Virtual Reality, Instant Translation and A.I.]</ref><ref>[http://time.com/3671183/smart-toys-asias-largest-toy-fair-hong-kong/ Watch the Latest Must-Have Smart Toys Unveiled at Asia’s Largest Toy Fair]</ref><ref>[http://www.forbes.com/sites/tomduening/2015/01/21/a-hot-seller-in-a-hot-market-meet-the-worlds-most-successful-seller-of-drones/ A Hot Seller in a Hot Market: Meet the World's Most Successful Seller of Drones]</ref> ==კომპანიის პროდუქცია== DJI აწარმოებს სხვადასხვა ტიპის საფრენ აპარატებს (Inspire და Phantom), საფრენ პლატფორმებს, მულტიროტორებს, სატამაშო ვერტმფრენების ნაწილებს, ფოტო/ვიდეო კამერებს და მიწისზედა სადგურებს. აღნიშნული პროდუქტები გამოიყენება როგორც კომერციული ისე კერძო მიზნებისათვის.<ref name="products">[http://www.dji.com/products DJI Products]</ref><ref>[http://www.wsj.com/articles/chinese-drone-maker-dji-unveils-more-powerful-model-1415840471 Chinese Drone Maker DJI Unveils More Powerful Model]</ref> ცოტა ხნის წინ, ამერიკის ფედერალური ავიაციის ადმინისტრაციის (FAA) მიერ შემუშავებული იქნა აღნიშნული მოწყობილობებით სარგებლობის რეგლამენტი და სახელმძღვანელო.<ref>[http://www.faa.gov/news/press_releases/news_story.cfm?newsId=18295 DOT and FAA Propose New Rules for Small Unmanned Aircraft Systems]</ref><ref>[http://www.reuters.com/video/2014/07/30/chinas-drone-king-says-the-revolution-de?videoId=329444760 China's drone king says the revolution depends on regulators]</ref> ===ფრენის კონტროლერები=== DJI ქმნის სხვადასხვა ტიპის ფრენის კონტროლერებს სხვადასხვა საფრენი აპარატებისათვის მათი სტაბილური ფრენისათვის. ფრენის კონტროლერები როგორიცაა A2 main controller module (ორიენტაცია, დაშვება, „სახლში“ დაბრუნება), IMU (დამუხრუჭების მოდული), GPS-Compass Pro Plus (სატელიტური კავშირი), PMU (ენერგიის ინდიკატორი) და LED bluetooth indicator (კონტაქტი სმარტფონთან).<ref>[http://www.dji.com/product/a2 The A2 model]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.helipal.com/dji-naza-h-helicopter-gyro-system-w-gps.html |title=DJI Naza-H Helicopter Gyro System w/ GPS |accessdate=2015-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150307183459/http://www.helipal.com/dji-naza-h-helicopter-gyro-system-w-gps.html |archivedate=2015-03-07 }}</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; margin-right: 0;" |- ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| მოდელი ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| A2 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Naza V2 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Wookong-M ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Naza-M Lite |- | ძრავების რაოდენობა | 4-8 | 4-8 | 4-8 | 4-6 |- | ჩამონტაჟებული მიმღები | კი (2.4&nbsp;GHz) | არა | არა | არა |- | მოძრაობის სიზუსტე (მ) | ვერტიკალური: ± 0.5 მ / ჰორიზონტალური: ± 1.5 მ | ვერტიკალური:±0.8 მ / ჰორიზონტალური:±2.5 მ | ვერტიკალური: ± 0.5 მ / ჰორიზონტალური: ± 2 მ | ვერტიკალური:±0.8 მ / ჰორიზონტალური:±2.5 მ |- | ძრავის მონაცემები | Quad-Rotor: +4,X4; Hex-Rotor: +6,X6,Y6,Rev Y6; Octo-Rotor: +8,X8,V8 | Quad-rotor: I4, X4; Hex-rotor: I6, X6, IY6, Y6; Octo-rotor: I8，V8，X8 | Quad-Rotor: +4,X4; Hex-Rotor: +6,X6,Y6,Rev Y6; Octo-Rotor: +8,X8,V8 | Quad-rotor I4, X4; Hex-rotor I6, X6, IY6, Y6 |- |} ===Ronin-ის პლატფორმა=== DJI Ronin — სპეციალური პლატფორმა რომელიც მოძრაობისას კამერის მაქსიმალური სტაბილიზაციის საშუალებას იძლევა. მისი გამოყენება შესაძლებელია კინემატოგრაფიაში, პროფესიონალურ ვიდეოგრაფიასა და ფოტოგრაფიაში. აღბიშნულ პლატფორმაში კამერის სტაბილიზაცია მიიღწევა სამი ინდივიადუალურად მოძრავი ძრავისაგან, რომლებიც პატფორმის მოძრაობისდა მიუხედავად უკუმოძრაობების შესრულების შედეგად უზრუნველყოფენ კამერის ჰარმონიულ მოძრაობას.<ref>[http://www.dji.com/product/ronin The A2 model]</ref> ===DJI მოდულები=== DJI თავის მომხმარებლებს მათ ძირითად პროდუქტებთან სთავაზობს რამდენიმე დამატებით მოდულს, ესენია: ენერგიის მართვა, ვიდეო მოდულები და სხვა. {| class="wikitable" style="width: 100%; margin-right: 0;" |- ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| მოდული ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Lightbridge ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| PMU (A2, Wookong, Naza V2, Naza Lite) ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| iOSD MARK II ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| iOSD mini ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| BTU |- | დანიშნულება | ვიდეოკავშირი | ენერგიის წყარო | ეკრანის დისპლეი | ეკრანის დისპლეი | Bluetooth-ს წყარო |- | გამოიყენება | A2, Wookong-M, Naza V2 | A2, Wookong-M, Naza V2, Naza-M Lite | A2, Wookong-M, Naza V2 | A2, Wookong-M, Naza V2 | Naza V2 |- | ინტერფეისი | CAN Bus | CAN Bus, Battery Connection | CAN Bus | CAN Bus | CAN Bus |- | ელემენტის მონაცემები | 4S-6S Lipo | 4S-12S Lipo | 4S Lipo და Shared Flight Controller Power | 2S Lipo და Shared Flight Controller Power | Shared Flight Controller Power |- |} === Flame Wheel-ის სერია=== {{მთავარი|Flame Wheel (უსა)}} DJI გამოშვებული აქვს მულტიროტორები სახელწოდებიტ Flame Wheel (Feng-Huo-Lun იგივე Fenghuolun, 风火轮) უპილოტო ფოტოგრაფიისა და გართობისათვის. 2013 წელს გამოშვებული იყო მოდელები: ოქტოკოპტერი Flame Wheel F550, კვადროკოპტერი Flame Wheel F330 და Flame Wheel F450, Flame Wheel ARF KIT.<ref>[http://www.dji.com/product/flame-wheel-arf Flame Wheel ARF Kit]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.dji.com/tech-spec/flame-wheel-arf-sepc/ |title=FYFT M5 series blimps |accessdate=2015-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131004215949/http://www.dji.com/tech-spec/flame-wheel-arf-sepc/ |archivedate=2013-10-04 }}</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; margin-right: 0;" |- ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| მოდელი ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Flame Wheel F330 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Flame Wheel F450 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Flame Wheel F550 |- | ბაზის დიაგონალი (სმ) | 33 | 45 | 55 |- | კარკასის წონა (გრ) | 156 | 282 | 478 |- | ფრენის მასა (გრ) | 600 – 1200 | 800 – 1600 | 1200 – 2400 |- |} ===Phantom-ის სერია=== {{მთავარი|Phantom (უსა)}} [[File:DJI Phantom 1 1530564a.jpg|thumb|Phantom უპილოტო საფრენი აპარატი (უსა)]] DJI აწარმოებს კვადროკოპტერებს მეტსახელად [[Phantom (UAV)|Phantoms]], რომელიც წარმოადგენს ოთხი ძრავით მფრინავ აპარატს, აღჭურვილს კამერითა და [[Wi-Fi|Wi-Fi კავშირით]], ასევე კომლექტში შედისმართვის პულტი და ნავიგაციისათვის აუცილებელი სხვა საშუალებები.<ref>[http://www.nytimes.com/2014/09/11/technology/personaltech/a-teardown-of-the-phantom-2-vision-plus-drone-from-dji.html author=Personal Tech An Eye in the Sky, Accessible to the Hobbyist: A Teardown of the Phantom 2 Vision Plus Drone from DJI]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.flyingcameras.com/phantom.html |title=Phantom series |accessdate=2015-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402015008/http://www.flyingcameras.com/phantom.html |archivedate=2015-04-02 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.dji.com/product/phantom |title=Phantom features |accessdate=2015-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150318153335/http://www.dji.com/product/phantom |archivedate=2015-03-18 }}</ref> აპარატის ამ მოდელი სერიები ძირიტდად გამოიყენება კინემატოგრაფიასა და ფოტოგრაფიაში.<ref>[http://www.hobbytech.com.au/blog/hobby-shop-news/black-edition-dji-phantom DJI Phantom Released]</ref> Phantom 2 Vision + აღჭურვილია კამერით და ვიბრაციის ჩამხშობი მექანიზმით. მას შეუძლია გადაიღოს 14 მეგაპიქსელიანი ფოტოები და შექმნას მაღალი ხარისხის (1080 dpi) ვიდეო ფაილები.<ref>[http://dronelifestyle.com/dji-phantom-2-vision-plus-review/ DJI Phantom 2 Vision+ Review and Manual]</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; margin-right: 0;" |- ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| მოდელი ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Phantom 1 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Phantom 2 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Phantom 2 Vision ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Phantom 2 Vision+ ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Phantom FC40 |- | ხრახნის დიამეტრი (სმ) | 0.35 | 0.35 | 0.35 | 0.35 | 0.35 |- | სიმაღლე (მ) | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.19 |- | სიმძლავრე (ვტ) | 3.12 | — | — | — | 3.12 |- | საფრენი მასა (კგ) | < 1 | < 1.3 | 1.18 | 1.284 | < 1.2 |- | მაქს. სიჩქარე (მ/წ) | 10 | 15 | 15 | 15 | 10 |- | ფრენის ხანგრძლივობა (წთ) | — | 25 | — | — | 10 |- | აფრენა/ჩამოფრენის სისწრაფე (მ/წ) | 6 | 6/2 | 6/2 | 6/2 | 6 |- | ტემპერატული დიაპაზონი (°C) | -10 — +50 | -10 — +50 | — | — | -10 — +50 |- |} ===Spreading Wings-ის სერია=== {{მთავარი|Spreading Wings (უსა)}} DJI-ს შექმნილი აქვს ოქტოკოპტერები სახელწოდებით Spreading Wings (Gen-Dou-Yun იგივე Gendouyun, 跟斗云), რომელიც განკუთვნილია მძიმე კამერების გადასატანად. აღნიშნული უპილოტო საფრენი საშუალება გამოიყენება აეროფოტოგადაღებებისას ასევე სამაშველო ოპერაციებისას მიუდგომელ ადგლებში. 2013 წელს გამოშვებული იქნა მისი ორი მოდელი — Spreading Wings S800 და Spreading Wings S800 EVO.<ref>[http://www.dji.com/product/spreading-wings-s1000-plus Spreading-Wings s1000 Plus]</ref> {| class="wikitable" style="width: 100%; margin-right: 0;" |- ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| მოდელი ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Spreading Wings S800 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Spreading Wings S800 EVO ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Spreading Wings S900 ! style="background: #55b339; color: #ffffff;"| Spreading Wings S1000 |- | ბაზის დიაგონალი (სმ) | 80 | 80 | 90 | 104.5 |- | კარკასის წონა (კგ) | 2.6 | 3.7 | 3.3 | 4.2 |- | საფრენი მასა (კგ) | 5 – 7 | 6 – 8 | 4.7 – 8.2 | 6 – 11 |- | ფრენის ხანგრძლივობა (წთ) | 16 | 20 | 18 | 15 |- | ტემპერატურული დიაპაზონი (°C) | — | — | -10 — +40 | -10 — +40 |- |} ===უპილოტო ვერტმფრენი=== DJI-ის უპილოტო ვერტმფრენი შექმნილია ჰარბინის პოლიტექნიკური ინსტიტუტისა, ჰონკონგის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების უნივერსიტეტისა და DJI-ის კომპანიის ერთობლივი ძალისხმევით. აღნიშნულ ვერტმფრენს შეუძლია ქარის პირობებში შეასრულოს მანევრები დიდ სიმაღლეებზე. მისი გენერალური კონსტრუქტორია ლი ზე სიანი (李泽湘), ხოლო პროგრამული უზრუნველყოფის მთავარი კონსტრუქტორი კი პროფესორი ჩჟუ სიაო-რუიუ (朱晓 蕊). უპილოტო ვერტმფრენი წარმოადგენს სრულფასოვან ჩინურ პროდუქტს.<ref>[http://news.qq.com/a/20090824/001703.htm Unmanned helicopter]</ref> ==აპლიკაციები== DJI-ის პროდუქტებს აქვთ გამოყენების ფართო სპექტრი მრეწველობასა და ყოველდღიურ ცხოვრებაში. მიუხედავად უპილოტო საფრენი აპარატების სამხედრო სფეროში სისტემატური გამოყენებისა, ისინი მშვიდობიანობის დრო შეიძლება გამოყენებულ იქნეს ქარიშხალზე ნადირობისას, ლანდშაფტის 3-D რუკების შესადგენად, ასევე ბუნების დაცვის, სოფლის მეურნეობის, და სამაშველო ოპერაციებში. უპილოტო საფრენ აპარატებს აქვთ მოქმედების შეზღუდვები ისეთი მნიშვნელობის ობიექტებზე როგორიცაა აეროპორტი და სხვა. ასევე ზოგიერთ ქვეყანაში უპილოტო საფრენ აპარატებზე არსებობს რიგი შეზღუდვები. ==იხილეთ ასევე== *[[უპილოტო საფრენი აპარატი]] *[[დრონი]] *[[ჩინური უპილოტო საფრენი აპარატები]] ==სქოლიო== {{Commons category|DJI Phantom}} {{სქოლიოს სია|2}} [[კატეგორია:ჩინეთის მულტინაციონალური კომპანიები]] [[კატეგორია:ჩინური უპილოტო საფრენი აპარატები]] [[კატეგორია:ჩინური უპილოტო ვერტმფრენები]] [[კატეგორია:კომპანიები დაარსებული 2006]] ikm4quef7ls8rytqym5m4olusx6e446 0 301563 4816873 4763141 2025-06-20T04:42:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816873 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება | ფერი = | სახელი = აკაკი ვასაძე | ფოტო = | ფოტოს ზომა = | წარწერა = | დაბსახელი = აკაკი ვასაძე | დაბთარიღი = {{დაბადების თარიღი|1899|8|6}} | დაბადგილი = ქუთაისი | გარდთარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1978|103|23|1899|8|6}} | გარდადგილი = [[თბილისი]], [[საქართველოს სსრ]], [[სსრკ]] | სხვა სახელები = | აქტიურობის წლები = | მეუღლეები = | საქმიანობა = მსახიობი, რეჟისორი | მამა = | საცხოვრებელი ადგილი= | საიტი= | გამორჩეული როლები = }} '''აკაკი ალექსის ძე ვასაძე''' (დ. [[6 აგვისტო]], [[1899]], [[ქუთაისი]] — გ. [[23 მარტი]], [[1978]], [[თბილისი]], [[საქართველოს სსრ]], [[სსრკ]]) — [[ქართველები|ქართველი]] მსახიობი, რეჟისორი; [[სანდრო ახმეტელი]]ს [[სანდრო ახმეტელის დასის რეპრესია|დასის რეპრესიის]] მთავარი ცრუ მოწმე.<ref name="repr">[https://el.ge/articles/29387 სანდრო ახმეტელის საქმე]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საარქივო სამმართველოს ჟურნალი, საარქივო მოამბე N1, აპრილი, 2008</ref> ==ბიოგრაფია== აკაკი ალექსის ძე ვასაძე დაიბადა 1899 წელს ქუთაისში. [[1917]] წელს დაამთავრა [[ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია]]. [[1920]] წელს დაამთავრა [[ ჯაბადარის დრამატული სტუდია|გიორგი ჯაბადარის დრამატული სტუდია]] თბილისში. [[1916]] წელს დაიწყო სასცენო მოღვაწეობა ქუთაისის თეატრში. [[1921]] წელს სამხედრო-სავალდებულო სამსახურს გადიოდა პირველი რესპუბლიკის ჯარში. ასპინძის მე-9 ათასეულის შემადგენლობაში მონაწილეობდა 1921 წლის მარტის [[ბათუმისათვის ბრძოლა|ბათუმის ბრძოლაში]]. [[1920]]-[[1958]] წლებში მოღვაწეობდა [[რუსთაველის თეატრი|რუსთაველის თეატრში]]. [[1935]]-[[1955]] წლებში იყო ამავე თეატრის, ხოლო [[1958]]-[[1968]] წლებში იყო [[მესხიშვილის თეატრი|ქუთაისის მესხიშვილის თეატრის]] სამხატვრო ხელმძღვანელი, 1969 წლიდან მოღვაწეობდა რუსთავის სახელმწიფო დრამატულ თეატრში, ხოლო 1975 წლიდან — თბილისის კოტე მარჯანიშვილის სახელობის სახელმწიფო აკადემიურ თეატრში. მნიშვნელოვანი როლებია: რუსთაველის თეატრში – მენგო (ლოპე დე ვეგას „ცხვრის წყარო”), ახმა (ს. შანშიაშვილის „ანზორი”), ფრანც მოორი (ფ. შილერის „ყაჩაღები”), იაგო (უ. შექსპირის „ოტელო”), კიკვიძე (ვ. დარასელის „კიკვიძე”, მისივე დადგმა, სტალინური პრემია, 1942), დარისპანი („შემოდგომის აზნაურები”, დ. კლდიაშვილის მიხედვით), სვიმონ ლიონიძე (დ. ერისთავის „სამშობლო”), შუისკი (ა. სოლოვიოვის „დიდი ხელმწიფე”, მისივე დადგმა, სტალინური პრემია, 1946), პეპია (ი. ჭავჭავაძის „გლახის ნაამბობი”), აბდულ სადიქი (ი. მოსაშვილის „ჩაძირული ქვები”, მისივე დადგმა, სტალინური პრემია, 1951) და სხვ.; ქუთაისის ლ. მესხიშვილის სახ. თეატრში – ყვარყვარე (პ. კაკაბაძის „ყვარყვარე თუთაბერი”), რიჩარდ III (უ. შექსპირის „რიჩარდ მესამე”), ნერონი (ლ. სანიკიძის „ნერონი”) და სხვ.; რუსთავის თეატრში – ისიდორე (ნ. დუმბაძის „საბრალდებო დასკვნა”), მეფე ლირი (უ. შექსპირის „მეფე ლირი”, შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწ. პრემია, 1975), მაესტრო (ს. კვარონსკის „მაესტრო”), გიორგი (თ. ჭიკაძის „სურათები საოჯახო ალბომიდან”) და სხვ.; კ. მარჯანიშვილის სახ. თეატრში – პასტორი მანდერსი (ჰ. იბსენის „მოჩვენებანი”). 1926 წლიდან აკაკი ვასაძე ეწეოდა რეჟისორულ მოღვაწეობას. მის მიერ დადგმული სპექტაკლებიდან აღსანიშნავია: ს. შანშიაშვილის „არსენა”, დ. ერისთავის „სამშობლო”, ჟ. პ. სარტრის „ედმონდ კინი”, ი. ჭავჭავაძის „ოთარაანთ ქვრივი” და სხვ. [[1923]] წლიდან მოღვაწეობდა კინოშიც. მის მიერ განსახიერებული როლებიდან აღსანიშნავია: შაჰ-აბასი („[[გიორგი სააკაძე (ფილმი)|გიორგი სააკაძე]]“), მამასახლისი („[[მაგდანას ლურჯა]]“), ფარსმან სპარსი („[[დიდოსტატის მარჯვენა (ფილმი)|დიდოსტატის მარჯვენა]]“). ვასაძე იყო კორპორაცია „[[დურუჯი (კორპორაცია)|დურუჯის]]” დაარსების ერთ-ერთი ინიციატორი. 1926 წლიდან პედაგოგიურ მოღვაწეობას ეწეოდა [[რუსთაველის თეატრის სტუდია|შოთა რუსთაველის თეატრთან არსებულ დრამატულ სტუდიაში]], ხოლო 1939 წლიდან — საქართველოს შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო თეატრალურ ინსტიტუტში (1947 წლიდან — პროფესორი). იყო [[სანდრო ახმეტელი]]ს [[სანდრო ახმეტელის დასის რეპრესია|დასის რეპრესიის]] მთავარი ცრუ მოწმე. მისი ჩვენებებით, [[სანდრო ახმეტელი]] მიზანმიმართულად ეწეოდა კონტრრევოლუციურ, მავნებლურ სქმიანობას თეატრში, დგამდა ანტისაბჭოურ სპექტაკლებს, სტუდენტებში აღვივებდა ანტისაბჭოურ სულისკვეთებას. ვასაძემ, ახმეტელთან ერთად, საბრალდებო ჩვენება მისცა ბევრი ცნობილი პიროვნების შესახებ. მათ შორის აღმოჩნდნენ: [[მიხეილ ჯავახიშვილი]], [[ტიციან ტაბიძე]], [[პაოლო იაშვილი]], [[კონსტანტინე გამსახურდია]], [[შალვა დადიანი]]. ვასაძე სამჯერ იყო დაბარებული გამომძიებლებთან ჩვენებების მისაცემად და ყოველი მისვლისას ახმეტელის კონტრრევოლუციური ორგანიზაციის წევრთა სია ახალი სახელებით ივსებოდა. შედეგად რეპრესიებს შეეწირა კიდევ 6 პიროვნება, მათ შორის [[პეტრე ოცხელი]]. რეაბილიტაციის პროცესისას მან უარი განაცხადა, დაედასტურებინა საკუთარი დაკითხვის ოქმები. ერთადერთი ახსნა, რომელიც თავად ვასაძემ მოუძებნა ამ ფაქტს, იყო ის, რომ ბერიამ ფსიქოლოგიურად მოამზადა იგი, ხოლო გამომძიებლებმა ისარგებლეს მისი დაბნეულობით და შეუცვალეს დაკითხვის ოქმები ხელმოწერისას.<ref name="repr"/> იყო [[საქართველოს სსრ-ის უმაღლესი საბჭო|საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს]] I-V მოწვევების დეპუტატი. დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]]. თბილისში არის [[აკაკი ვასაძის სახლ-მუზეუმი]]. ==ფილმოგრაფია== ===გადაღებულია ფილმებში=== *[[1923]]: „[[მამის მკვლელი]]“ (გირგოლა–იასაული) რეჟ. [[ამო ბეკ-ნაზაროვი]] *[[1926]]: „[[სამანიშვილის დედინაცვალი (1926 წლის ფილმი)|სამანიშვილის დედინაცვალი]]“ (პლატონ სამანიშვილი) რეჟისორები [[კოტე მარჯანიშვილი]], [[ზაქარია ბერიშვილი]] *[[1928]]: „ქალი ბაზრობიდან“ (ედვინი — ადამსის შვილი მეორე ცოლისგან) რეჟ. [[გიორგი მაკაროვი]] *[[1943]]: „[[გიორგი სააკაძე (ფილმი)|გიორგი სააკაძე]]“ (შაჰ-აბასი) რეჟ. [[მიხეილ ჭიაურელი]] *[[1955]]: „[[მაგდანას ლურჯა]]“ (მამასახლისი) რეჟისორები [[თენგიზ აბულაძე]], [[რეზო ჩხეიძე|რევაზ (რეზო) ჩხეიძე]] *[[1957]]: „მე ვიტყვი სიმართლეს“ (მელიტონი) რეჟ. [[ლევან ხოტივარი]] *[[1958]]: „მაიაკოვსკი იწყებოდა ასე…“ (ალიხანოვ-ავარსკი) რეჟ. [[კონსტანტინე პიპინაშვილი]] *1958: „[[ფატიმა (ფილმი)|ფატიმა]]“ (ზაურბეკი) რეჟ. [[სიკო დოლიძე]] *[[1959]]: „[[დღე უკანასკნელი, დღე პირველი]]“ (პროფესორი) რეჟ. სიკო დოლიძე *[[1960]]: „ამბავი ერთი ქალიშვილისა“ (მიხა) რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი *[[1961]]: „[[უდიპლომო სასიძო]]“ (პარმენი) რეჟ. ლევან ხოტივარი *[[1968]]: „[[ტარიელ გოლუა (ფილმი)|ტარიელ გოლუა]]“ (დავითი) რეჟ. ლევან ხოტივარი *[[1970]]: „[[დიდოსტატის მარჯვენა (ფილმი)|დიდოსტატის მარჯვენა]]“ (ფარსმან სპარსი) რეჟისორები [[ვახტანგ ტაბლიაშვილი]], [[დევი აბაშიძე]] *[[1973]]: „[[მთვარის მოტაცება (ფილმი)|მთვარის მოტაცება]]“ (ტარიელ შერვაშიძე) რეჟ. [[თამაზ მელიავა]] *[[1975]]: „საქმე გადაეცემა სასამართლოს“ (გორდეზიანი) რეჟ. [[ვალერიან კვაჭაძე]] *[[1978]]: „[[დათა თუთაშხია (ფილმი)|დათა თუთაშხია]]“ (მიქაელი) რეჟისორები [[გიგა ლორთქიფანიძე|გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე]], [[გიზო გაბესკირია|გურამ (გიზო) გაბესკირია]] ==ჯილდოები, პრემიები და პრიზები== * 1934 — [[საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი]] * 1936 — [[წითელი დროშის ორდენი]] * 1936 — [[სსრკ სახალხო არტისტი]] * 1942, 1946, 1951 — [[სტალინური პრემია]] * 1974 — [[შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო პრემია]] * 1946, 1950 — [[ლენინის ორდენი]] * 1946 — [[მედალი „კავკასიის დაცვისათვის“]] * 1946 — [[მედალი „1941-1945 წწ. დიდ სამამულო ომში ქველი შრომისათვის“]] ==ბიბლიოგრაფია== * მოგონებები. ფიქრები, თბ., 1977. ==ლიტერატურა== {{ქე|3|190}} * ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, თბ., 1994. — გვ. 143. * ბუხნიკაშვილი გ., აკაკი ვასაძე, თბ., 1960. * ჯანელიძე დ., სახიობა, [წგ.] 1, თბ., 1958. * Гугушвили Э., Театральные портреты, Тб., 1968. * Марков П., А. Васадзе, წგ.: Народные артисты СССР, М.–Л., 1937. ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00001480}} {{geocinema პიროვნება|059}} {{imdb name|id=0890305|name=აკაკი ვასაძე}} *[http://geocinema.ge//ka/persons/51 ეროვნული ფილმოგრაფია — აკაკი ვასაძე] *[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/349547/1/P_5029.jpg აკაკი ვასაძის ბიოგრაფია (I მოწვევა)] *[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/336026/1/P_4796.jpg აკაკი ვასაძის ბიოგრაფია (II მოწვევა)] *[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/352464/1/P_6088.jpg აკაკი ვასაძის ბიოგრაფია (III მოწვევა)] *[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/357931/1/P_5276.jpg აკაკი ვასაძის ბიოგრაფია (IV მოწვევა)] *[https://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/355618/1/P_7399.jpg აკაკი ვასაძის ბიოგრაფია (V მოწვევა)] *[http://bse.sci-lib.com/article003385.html აკაკი ვასაძე დიდ საბჭოთა ენციკლოპედიაში] {{DEFAULTSORT:ვასაძე, აკაკი}} [[კატეგორია:დაბადებული 6 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1899]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 23 მარტი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1978]] [[კატეგორია:ქართველი მსახიობები]] [[კატეგორია:ქართველი თეატრის რეჟისორები]] [[კატეგორია:ქუთაისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]] [[კატეგორია:შოთა რუსთაველის სახელობის პრემიის ლაურეატები]] [[კატეგორია:სსრკ-ის სახალხო არტისტები]] [[კატეგორია:წითელი დროშის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტები]] [[კატეგორია:ლენინის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის I მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის II მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის III მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის IV მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის V მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]] [[კატეგორია:ვასაძეები|ა]] nq0nrbot08gciubgeazivlhyg932hze 0 302598 4816935 4539672 2025-06-20T07:19:32Z Marcok 7602 {{შერწყმა|[[შაქრო გომელაური]]}}, using [[d:User:Matěj Suchánek/markasduplicate.js|markasduplicate.js]] 4816935 wikitext text/x-wiki {{შერწყმა|შაქრო გომელაური}} {{მმ*|გომელაური}} {{ინფოდაფა პიროვნება | ფერი = | სახელი =ზაქარია გომელაური | ფოტო = | ფოტოს სიგანე = | წარწერა = | დაბსახელი = ზაქარია გომელაური | დაბთარიღი = {{დაბადების თარიღი|1890|11|17}} | დაბადგილი = [[თბილისი]] | გარდთარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1964|07|10|1890|11|17}} | გარდადგილი = თბილისი, [[საქართველოს სსრ]], [[სსრკ]] | საქმიანობა = [[მსახიობი]] | სხვა სახელები= | აქტიურობის წლები = | მეუღლეები= | მამა = | საცხოვრებელი ადგილი= | საიტი= | გამორჩეული როლები = | აკადემიის ჯილდოები= | ემმის ჯილდოები= | სხვა ჯილდოები= | BAFTA ჯილდოები | ოქროს გლობუსის ჯილდოები | ტონის ჯილდოები }} '''ზაქარია (შაქრო) ნიკოლოზის ძე გომელაური''' (დ. [[17 ნოემბერი]], [[1890]], [[თბილისი]] — გ. [[10 ივლისი]], [[1964]], იქვე) — [[ქართველები|ქართველი]] მსახიობი, [[საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი]] ([[1950]]). ==ბიოგრაფია== დაამთავრა თბილისის სამოქალაქო სასწავლებელი და მუშაობა დაიწყო [[ავლაბრის ქართული დრამატული წრე|ავლაბრის ქართულ დრამატულ წრე]]ში. [[1909]] წელს ამ წრის წევრებმა იუბილე გადაუხადეს ცნობილ ქართველ მსახიობს [[ნატო გაბუნია]]ს, წარმოადგინეს „ხანუმა“, რომელშიც შაქრო გომელაურმა შეასრულა კოტე ფანტიაშვილის როლი. ამ საღამოს დამსწრე [[ვალერიან გუნია]]ს მოეწონა ახალბედა მსახიობის თამაში და მიიწვია პროფესიულ დასში. აქედან მოყოლებული, შაქრო გომელაური ერთგულად ემსახურებოდა ქართულ თეატრს. სხვადასხვა დროს მუშაობდა [[მესხიშვილის თეატრი|ქუთაისსა]] და [[ბათუმის თეატრი|ბათუმში]], [[1928]] წლიდან კი იგი [[მარჯანიშვილის თეატრი]]ს მსახიობია. აქ შეასრულა ისეთი როლები, როგორიცაა ერეკლე ( [[აკაკი წერეთელი|აკაკი წერეთლი]]ს „პატარა კახი“), კილმანი, ([[ერნსტ ტოლერი]]ს „ჰოპლა, ჩვენ ვცოცხლობთ“), პეპია ([[ილია ჭავჭავაძე|ილია ჭავჭავაძი]]ს მიხედვით „ჩატეხილი ხიდი“), კომისარი ([[პოლიკარპე კაკაბაძე|პოლიკარკე კაკაბაძის]] „ყვარყვარე თუთაბერი“), კოკოშკინი ([[ლეონიდ ლეონოვი]]ს „შემოსევა“), გიგო ([[ვიქტორ გაბესკირია]]ს „უფსკრულთან“), სპირიდონ მცირიშვილი ([[შალვა დადიანი]]ს „ნინოშვილის გურია“), იაგო ([[უილიამ შექსპირი]]ს „ოტელო“), ტარტიუფი ([[მოლიერი|ჟან-ბატისტ მოლერის]] „ტარტიუფი“) და სხვა მრავალი. მსახიობის თამაში გამოირჩეოდა მკაფიო ინდივიდუალობით, განსაკუთრებით კარგად ასრულებდა სახასიათო როლებს. დაჯილდოვებული იყო [[საპატიო ნიშნის ორდენი|„საპატიო ნიშნის“ ორენით]] და მედლებით. დაკრძალულია [[პანთეონი (დიდუბე)|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]]. ==ლიტერატურა== {{ქე|2|91|გვენცაძე ა.}} * ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 110, თბ., 1994 ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00002450}} {{DEFAULTSORT:გომელაური, ზაქარია}} [[კატეგორია:დაბადებული 17 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1890]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 10 ივლისი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1964]] [[კატეგორია:ქართველი მსახიობები]] [[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტები]] [[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]] [[კატეგორია:გომელაურები|ზ]] 8zlwut6tqw6c8hw5sjb9v1oswhiuqj2 0 306779 4816767 4800200 2025-06-19T18:42:09Z Jaba1977 3604 /* რესურსები ინტერნეტში */ 4816767 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ალექსანდარ ვუჩიჩი | სურათი= Aleksandar Vučić crop.jpg | სურათის ზომა =200პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Signature_Aleksandar_Vucic.png | დაბადების თარიღი = [[5 მარტი]], [[1970]] | დაბადების ადგილი = [[ბელგრადი]], [[იუგოსლავია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = [[სერბები|სერბი]] | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = [[ბელგრადის უნივერსიტეტი]] | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[მართლმადიდებლობა]] | ჯილდოები = | პარტია = [[სერბეთის პროგრესიული პარტია]] | საიტი = | შენიშვნა = | რიგი = [[სერბეთის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[31 მაისი]], [[2017]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ტომისლავ ნიკოლიჩი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = [[სერბეთის პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[27 აპრილი]], [[2014]] | თანამდებობა დატოვა2 =[[31 მაისი]], [[2017]] | წინამორბედი2= [[ივიცა დაჩიჩი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 =[[ტომისლავ ნიკოლიჩი]] | მონარქი2= | კანცლერი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | თავმჯდომარე2= | რიგი3 = [[სერბეთი]]ს თავდაცვის მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[27 ივლისი]], [[2012]] | თანამდებობა დატოვა3=[[2 სექტემბერი]], [[2013]] | წინამორბედი3= [[დრაგან შუტანოვაცი]] | მემკვიდრე3 = [[ნებოიშა რადიჩი]] | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3 = | კანცლერი3 = | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3 = | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = }} '''ალექსანდარ ვუჩიჩი''' ({{lang-sr|Александар Вучић, Aleksandar Vučić}}; [[5 მარტი]] [[1970]], [[ბელგრადი]]) — [[სერბები|სერბი]] პოლიტიკოსი. უშიშროების ეროვნული საბჭოს გენერალური მდივანი, [[სერბეთი]]ს პრემიერ-მინისტრი ([[2014]]-[[2017]] წწ). თავდაცვის ყოფილი მინისტრი ([[2012]]-[[2013]] წწ.). [[2017]] წლის [[31 მაისი]]დან ქვეყნის პრეზიდენტი. 14 წლის განმავლობაში იყო სერბეთის რადიკალური პარტიის ხელმძღვანელი. დაოჯახებულია, ჰყავს ორი შვილი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.sns.org.rs/ ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150802160525/http://www.sns.org.rs/ |date=2015-08-02 }} {{სერბეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ვუჩიჩი, ალექსანდარ}} [[კატეგორია:სერბეთის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1970]] [[კატეგორია:სერბეთის პრეზიდენტები]] 8rjlv1qopg3opbdv4lk2npj2kh2qxa0 0 307731 4816668 4805308 2025-06-19T13:09:17Z 78.177.163.183 4816668 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = სი ძინპინი<br/>习近平 | სურათი=Xi Jinping in 2016.jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= სი ძინპინი, 2013 წლის ოქტომბერი | ხელმოწერა =Xi Jinping signature (2023).svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1953|6|15}} | დაბადების ადგილი =[[პეკინი]], [[ჩინეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = კე ლინგლინი (გაშორდა)<br/>პენ ლიუანი | შვილები=სი მინგზე | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =არა | ჯილდოები = | პარტია = [[ჩინეთის კომუნისტური პარტია|კომუნისტური პარტია]] | საიტი = | შენიშვნა = | რიგი = [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი|ჩინეთის კომუნისტური პარტიის გენერალური მდივანი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[15 ნოემბერი]] [[2012]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ჰუ ძინტაო]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის პრეზიდენტი|ჩინეთის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[14 მარტი]] [[2013]] | თანამდებობა დატოვა2=დღემდე | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 =[[ლი იუანჩაო]] | პრემიერ-მინისტრი2 =[[ლი კეციანი]] | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = ცენტრალური სამხედრო კომიტეტის თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა3 = [[14 მარტი]] [[2013]] (სახელმწიფოს კომისია)<br/>[[15 ნოემბერი]] [[2012]] (პარტიის კომისია) | თანამდებობა დატოვა3 =დღემდე | წინამორბედი3 = [[ჰუ ძინტაო]] | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= }} '''სი ძინპინი'''{{შენიშვნა|[[ვიკიპედია:ჩინური ენის მარცვალთა სისტემის ქართულ ენაზე ტრანსკრიფცია-ტრანსლიტერაციის წესები|ჩინური ენის ტრანსლიტერაციის წესებით]], მართებული ქართული წაკითხვა იქნება '''სი ძინფინგი'''.}} ({{lang-zh|习近平}}, დ. [[15 ივნისი]] [[1953]]) — [[ჩინელები|ჩინელი]] სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე. [[ჩინეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი|ჩინეთის კომუნისტური პარტიის გენერალური მდივანი]] [[2012]] წლის [[15 ნოემბერი|15 ნოემბრიდან]], [[ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა|ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის]] პრეზიდენტი [[2013]] წლის [[14 მარტი]]დან, და ჩინეთის ცენტრალური სამხედრო კომიტეტის თავმჯდომარე [[2013]] წლის [[14 მარტი]]დან. == შენიშვნები == {{შენიშვნების სია}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons cat|}} * [http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=303 ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060827012450/http://chinavitae.com/biography_display.php?id=303 |date=2006-08-27 }} * {{Worldcat id|lccn-nr93-50857}} * [http://www.chinavitae.com/biography_display.php?id=303 ბიოგრაფია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060827012450/http://chinavitae.com/biography_display.php?id=303 |date=2006-08-27 }} Chinavitae.com-ზე * [http://chinadigitaltimes.net/china/xi-jinping/ სი ძინპინი] სიახლეები და კომენტარები [[China Digital Times]]-ზე [[კატეგორია:ჩინეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1953]] [[კატეგორია:დაბადებული 15 ივნისი]] 1ymidba6nwhrc6fwfc9r99upjxupyw1 0 308622 4817029 4800394 2025-06-20T11:35:04Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817029 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ანჯეი დუდა | სურათი= Andrzej Duda portret.JPG | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Andrzej Duda Signature 02.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1972|5|16}} | დაბადების ადგილი = [[კრაკოვი]], [[პოლონეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა =იან ტადეუშ დუდა | დედა =იანინა დუდა | მეუღლე =აგატა დუდა | შვილები=კინგა დუდა | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = იურისტი | საქმიანობა = | რელიგია =[[რომის კათოლიკური ეკლესია]] | ჯილდოები = | პარტია = [[კანონი და სამართალი]] | საიტი ={{URL|http://andrzejduda.pl|Official website}} | შენიშვნა = | რიგი = [[პოლონეთის პრეზიდენტი|პოლონეთის მე-6 პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[6 აგვისტო]] [[2015]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი =[[ევა კოპაჩი]]<br>[[ბეატა შიდლო]] | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ბრონისლავ კომოროვსკი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''ანჯეი დუდა''' ({{lang-pl|Andrzej Sebastian Duda}}; დ. [[16 მაისი]], [[1972]]) — [[პოლონეთის პრეზიდენტი]]. იურისტი და [[ევროპის პარლამენტი|ევროპარლამენტის]] წევრი.<ref>{{cite web|last1=Mularczyk|first1=Arkadiusz|title=Lista kandydatów na zastępców przewodniczącego i członków Trybunału Stanu|url=http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/1A8000B1E3780FA8C125738C00554FC5/$file/3.pdf|website=Sejm of the Republic of Poland|publisher=|accessdate=31 January 2015|language=pl|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151206150411/http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/1A8000B1E3780FA8C125738C00554FC5/$file/3.pdf|archivedate=6 დეკემბერი 2015}}</ref> პოლონეთის პრეზიდენტობის კანდიდატი [[კანონი და სამართალი|კანონი და სამართლის პარტიიდან]] პოლონეთის 2015 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/2015/05/24/andrzej-duda-elected-president-poland_n_7432554.html|title=Andrzej Duda Elected Poland's New President, Incumbent Bronislaw Komorowski Concedes Defeat|work=The Huffington Post|accessdate=25 May 2015}}</ref> [[2015]] წლის [[24 მაისი|24 მაისს]] მან არჩევნებში დაამარცხა მისი წინამორბედი [[ბრონისლავ კომოროვსკი]]. ==ბიოგრაფია== ანჯეი დუდა დაიბადა [[კრაკოვი|კრაკოვში]] მეცნიერებისა და მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის AGH უნივერსიტეტის პროფესორების, იანინა მილევსკას და იან ტადეუშ დუდას ოჯახში. ანჯეის ცოლი, აგატა კორნჰაუსერ-დუდა უმაღლესი სკოლის მასწავლებელია, რომელიც ასწავლის [[გერმანული ენა|გერმანულს]] კრაკოვის იან III სობესკის უმაღლეს სკოლაში.<ref>{{cite web|title=Teachers|url=http://www.sobieski.krakow.pl/o-szkole/nauczyciele/}}</ref> დუდას სიმამრი არის პოლონელ-ებრაელი მწერალი, თარჯიმანი და ლიტერატურული კრისიტიკოსი იულიან კორნჰაუსერი.<ref>Marek Bartosik, [http://www.gazetakrakowska.pl/artykul/334041,andrzej-duda-spozniony-pociag-do-polityki,id,t.html Andrzej Duda: spóźniony pociąg do polityki] Gazeta Krakowska 2010-11-19 {{pl icon}}</ref> ის სწავლობდა სამართლის ფაკულტეტზე [[იაგელონის უნივერსიტეტი|იაგელონის უნივერსიტეტში]]. [[2001]] წლის ოქტომბერში დაინიშნა იაგელონის უნივერსიტეტის ადმინისტრაციის სამართლის დეპარტამენტის პროფესორის თანაშემწედ. [[2005]] წლის იანვარში დუდამ მიიღო PhD-ის სამართლის ხარისხი იმავე უნივერსიტეტში. მან თავისი პოლიტიკური კარიერა [[2000-იანები|2000-იანებამდე]] თავისუფლების კავშირის პარტიაში დაიწყო, მაგრამ [[2005]] წლის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ თანამშრომლობა დაიწყო კანონის და სამართლის პარტიასთან.<ref name="Michał Krzymowski Anna Szulc2015">{{cite web | url = http://polska.newsweek.pl/andrzej-duda-byl-dzialaczem-unii-wolnosci,artykuly,359002,1.html#fp=nw | autor = Michał Krzymowski, Anna Szulc | title = Andrzej Duda był działaczem Unii Wolności | opublikowany = newsweek.pl | data = 14 marca 2015 | data dostępu = 2015-03-14 | accessdate = 2015-05-26 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20150423090718/http://polska.newsweek.pl/andrzej-duda-byl-dzialaczem-unii-wolnosci,artykuly,359002,1.html#fp=nw | archivedate = 2015-04-23 }}</ref> [[2006]] წლიდან [[2007]] წლამდე ის იყო იუსტისიის მინისტრის მოადგილე. [[2007]]—<nowiki/>[[2008]] წლებში დუდა პოლონეთის სახელმწიფო სასამართლოს წევრი იყო. [[2008]]—<nowiki/>[[2010]] წლებში [[ლეხ კაჩინსკი]]ს პრეზიდენტობის დროს, ის პოლონეთის რესპუბლიკის კანცელარიის წევრი იყო. <ref>{{cite web|url=http://m.andrzejduda.pl/o-mnie|title=Andrzej Duda|work=andrzejduda.pl|accessdate=2015-05-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150526110639/http://m.andrzejduda.pl/o-mnie|archivedate=2015-05-26}}</ref> [[2010]] წელს ანჯეი დუდა იყო წარუმატებელი კანდიდატი, რომ გამხდარიყო ადგილობრივი კრაკოვის პრეზიდენტი, როგორც PiS კანდიდატი,<ref name="Serwis PKW Wybory 2010">{{cite web|url = http://wybory2010.pkw.gov.pl/geo/pl/120000/126101.html#tabs-4 | title = Serwis PKW – Wybory 2010 | data dostępu = 2010-11-24}}</ref> მაგრამ მან დიდ წარმატებას მიაღწია 2011 წლის საპარლამენტო არჩევნებში, სადაც მან მიიღო 79 981 ხმა კრაკოვში, ამგვარად გახდა სეიმის წარმომადგენელი.<ref name="Serwis PKW Wybory 2011">{{cite web|url = http://wybory2011.pkw.gov.pl/wsw/pl/sjm-13.html | title = Serwis PKW – Wybory 2011 | data dostępu = 2011-10-28}}</ref> [[2014]] წელს აირჩიეს [[ევროპარლამენტი]]ს წევრად.<ref name="Serwis PKW Wybory 2014">{{cite web | url = http://pe2014.pkw.gov.pl/pl/ | title = Serwis PKW – Wybory 2014 | data dostępu = 2014-05-27}}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://andrzejduda.pl ოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:დუდა, ანჯეი}} {{პოლონეთის პრეზიდენტები}} [[კატეგორია:პოლონეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:პოლონელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1972]] [[კატეგორია:დაბადებული 16 მაისი]] 44rfhzcuxmp18wk2gddczhl64wghyw0 0 318609 4816989 4427329 2025-06-20T10:13:37Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816989 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = ანდონი |მშობლიური სახელი = 안동시 |ქვეყანა = სამხრეთი კორეა |დაქვემდებარება = |პანორამა = |პანორამის სიგანე = 300px |წარწერა = |დროშა = |დროშწარწ = |გერბი = |გერბწარწ = |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = 100 |lat_dir =N |lat_deg =36 |lat_min =33 |lat_sec = 56 |lon_dir =E |lon_deg =128 |lon_min =43 |lon_sec = 30 |CoordAddon = type:city(40361)_region: |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = 300 |რეგიონის რუკის ზომა = 300 |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = ოლქი |რეგიონი = კიონსან-პუქტო |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = |რაიონი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = 1519 |სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე{{!}}სიმაღლე ზღვის დონიდან |დასახლების ცენტრის სიმაღლე= |კლიმატი= |ოფიციალური ენა= |მოსახლეობა = 184108 |აღწერის წელი = 2012 |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = |ეთნოქორონიმი = |დროის სარტყელი = +9 |DST = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი= |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = }} '''ანდონი''' ({{lang-ko|안동시}}) — ქალაქი [[სამხრეთი კორეა|სამხრეთ კორეაში]]. მდებარეობს [[კიონსან-პუქტო]]ს პროვინციაში. მისი ფართობი 1519 კმ²-ია. [[2012]] წელს ქალაქის მოსახლეობა 184108 კაცს შეადგენდა. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[სამხრეთ კორეის ქალაქების სია]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.andong.go.kr/open_content/en/ ქალაქის ოფიციალური საიტი]{{ref-en}} * [http://dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeongbuk/Andong/ გვერდი საიტზე dmoz.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130609191151/http://www.dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeongbuk/Andong/ |date=2013-06-09 }}{{ref-en}} * [http://wiki.galbijim.com/Andong ქალაქის გვერდი ენციკლოპედიაში Galbijim] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110607213608/http://wiki.galbijim.com/Andong |date=2011-06-07 }}{{ref-en}} * [http://russian.visitkorea.or.kr/rus/SI/SI_RU_3_1_1_1_1.jsp?areaCode=35,11 ანდონის ღირსშესანიშნაობები]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }} [[კატეგორია:კიონსან-პუქტოს პროვინციის ქალაქები]] [[კატეგორია:სამხრეთ კორეის ქალაქები]] squyrpehpkvdse8x1d7sgcjmyj2l101 0 318610 4817008 4612991 2025-06-20T10:57:51Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817008 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = ანსანი |მშობლიური სახელი = 안산시 |ქვეყანა = სამხრეთი კორეა |დაქვემდებარება = |პანორამა = |პანორამის სიგანე = 300px |წარწერა = |დროშა = |დროშწარწ = |გერბი = |გერბწარწ = |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = 100 |lat_dir =N |lat_deg =37 |lat_min =19 |lat_sec = 25 |lon_dir =E |lon_deg =126 |lon_min =49 |lon_sec = 19 |CoordAddon = type:city(40361)_region: |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = 300 |რეგიონის რუკის ზომა = 300 |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = ოლქი |რეგიონი = კიონგიდო |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = |რაიონი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = 144.78 |სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე{{!}}სიმაღლე ზღვის დონიდან |დასახლების ცენტრის სიმაღლე= |კლიმატი= |ოფიციალური ენა= |მოსახლეობა = 708257 |აღწერის წელი = 2012 |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = |ეთნოქორონიმი = |დროის სარტყელი = +9 |DST = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი= |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = }} '''ანსანი''' ({{lang-ko|안산시}}) — ქალაქი [[სამხრეთი კორეა|სამხრეთ კორეაში]]. მდებარეობს [[კიონგიდო]]ს პროვინციაში. მისი ფართობი 144.78 კმ²-ია. [[2012]] წელს ქალაქის მოსახლეობა 708257 კაცს შეადგენდა. ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სამხრეთ კორეის ქალაქების სია]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://ansan.iansan.net/english/index.asp ქალაქის ოფიციალური საიტი]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110910021057/http://ansan.iansan.net/English/index.asp |date=2011-09-10 }}{{ref-en}} * [http://dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeonggi/Ansan/ ქალაქის აღწერა] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150518083633/http://www.dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeonggi/Ansan/ |date=2015-05-18 }}{{ref-en}} * [http://100.naver.com/100.nhn?type=image&media_id=338348&docid=106749&dir_id=1004010209 ქალაქის ფოტოები]{{Dead link|date=იანვარი 2024 |bot=InternetArchiveBot }}{{ko}} * [http://wiki.galbijim.com/Ansan ქალაქის გვერდი ენციკლოპედიაში Galbijim] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150518083718/http://wiki.galbijim.com/Ansan |date=2015-05-18 }}{{ref-en}} [[კატეგორია:კიონგიდოს პროვინციის ქალაქები]] [[კატეგორია:სამხრეთ კორეის ქალაქები]] hb6k55rvangf6ae1mq8ogn3kqg3q7aa 0 318611 4817011 4427378 2025-06-20T10:58:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817011 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = ანსონი |მშობლიური სახელი = 안성시 |ქვეყანა = სამხრეთი კორეა |დაქვემდებარება = |პანორამა = |პანორამის სიგანე = 300px |წარწერა = |დროშა = |დროშწარწ = |გერბი = |გერბწარწ = |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = 100 |lat_dir =N |lat_deg =37 |lat_min =00 |lat_sec = 28 |lon_dir =E |lon_deg =127 |lon_min =16 |lon_sec = 47 |CoordAddon = type:city(40361)_region: |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = 300 |რეგიონის რუკის ზომა = 300 |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = ოლქი |რეგიონი = კიონგიდო |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = |რაიონი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = |ფართობი = 554.2 |სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე{{!}}სიმაღლე ზღვის დონიდან |დასახლების ცენტრის სიმაღლე= |კლიმატი= |ოფიციალური ენა= |მოსახლეობა = 169545 |აღწერის წელი = 2012 |სიმჭიდროვე = |აგლომერაცია = |ეროვნული შემადგენლობა = |სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = |ეთნოქორონიმი = |დროის სარტყელი = +9 |DST = |სატელეფონო კოდი = |საფოსტო ინდექსი = |საავტომობილო კოდი= |საიტი = |კატეგორია ვიკისაწყობში = }} '''ანსონი''' ({{lang-ko|안성시}}) — ქალაქი [[სამხრეთი კორეა|სამხრეთ კორეაში]]. მდებარეობს [[კიონგიდო]]ს პროვინციაში. მისი ფართობი 554.2 კმ²-ია. [[2012]] წელს ქალაქის მოსახლეობა 169545 კაცს შეადგენდა. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[სამხრეთ კორეის ქალაქების სია]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.anseong.go.kr/service/english/introduce/index_1.html ქალაქის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120209195956/http://www.anseong.go.kr/service/english/introduce/index_1.html |date=2012-02-09 }}{{ref-en}} * [http://dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeonggi/Anseong/ ქალაქის აღწერა] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130610163250/http://www.dmoz.org/Regional/Asia/South_Korea/Gyeonggi/Anseong/ |date=2013-06-10 }}{{ref-en}} * [http://wiki.galbijim.com/Anseong ქალაქის გვერდი ენციკლოპედიაში Galbijim] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111119155700/http://wiki.galbijim.com/Anseong |date=2011-11-19 }}{{ref-en}} [[კატეგორია:კიონგიდოს პროვინციის ქალაქები]] [[კატეგორია:სამხრეთ კორეის ქალაქები]] sgbjrvis00bwrs96jxtjna4p56dwoq4 0 325695 4816691 4788879 2025-06-19T13:30:54Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816691 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ვიდეო თამაში | სახელი = Fallout 3 | სურათი = Fallout 3 cover art.PNG | სურათის ზომა = 250პქ | წარწერა = | დეველოპერები = [[Bethesda Game Studios]] | გამომცემელი = [[Bethesda Softworks]] | დისტრიბუტორი = | სერია = „[[Fallout]]“ | ძრავა = [[Gamebryo]] | პლატფორმები = {{Unbulleted list|[[Microsoft Windows]]|[[PlayStation 3]]|[[Xbox 360]]}} | თარიღი = {{Vgrelease new|NA|28 ოქტომბერი, 2008|PAL|30 ოქტომბერი, 2008}} | ჟანრი =[[მოქმედებითი როლური ვიდეო თამაში|მოქმედებითი როლური თამაში]] | რეჟიმები = [[ერთმოთამაშიანი ვიდეო თამაში|ერთმოთამაშიანი]] | რეჟისორი = [[ტოდ ჰაუარდი]] | პროდიუსერი = {{Unbulleted list|ტოდ ჰაუარდი|გევინ კარტერი|ეშლი ჩენი}} | დიზაინერები = {{Unbulleted list||[[ემილ პალიარულო]]|ჯოელ ბერჯესი|[[ადამ ადამოვიჩი]]}} | პროგრამისტი = {{Unbulleted list|გაი კარვერი|სტივ მაისტერი}} | მხატვარი = {{Unbulleted list|[[იშტვან პელი]]|ადამ ადამოვიჩი|ჯოშ ჯონსი|მარკ ლამბერტი}} | სცენარისტი = ემილ პალიარულო | კომპოზიტორი = [[ინონ ცური]] | ლიცენზია = | ვერსია = | შეფასება = | მედია = | მოთხოვნილებები = | საიტი = }} „'''Fallout 3'''“ — [[მოქმედებითი როლური ვიდეო თამაში]] [[ღია სამყარო|ღია სამყაროთი]], რომლის დეველოპერია [[Bethesda Game Studios]], ხოლო გამომცემელი [[Bethesda Softworks]]. ეს არის რიგით მესამე ნაწილი „[[Fallout]]“-ის სერიიდან<ref name="game informer_p1">{{cite journal |date=June 2007 |title=Fallout 3 |journal=[[Game Informer]] |issue=171 |page=52}}</ref> და პირველი სერიიდან, რომელიც შეიმუშავა ბეთესდამ მას შემდეგ, რაც შეისყიდა ფრენჩაიზის უფლებები [[Interplay Entertainment]]-ისგან. „Fallout 3“-ის [[გეიმპლეი]] შესამჩნევად არის გაუმჯობესებული და წარმოადგენს მნიშვნელოვან გადახვევას წინა თამაშებისგან, სადაც 2D იზომეტრიული გრაფიკა ჩანაცვლებულია [[3D კომპიუტერული გრაფიკა|3D კომპიუტერული გრაფიკით]]. გამოვიდა [[2008]] წლის ოქტომბერში [[Microsoft Windows]]-ის, [[Playstation 3]]-სა და [[Xbox 360]]-ის პლატფორმებისთვის. <ref name="Fallout 3 Has Gone Gold">{{cite web |url=http://fallout.bethsoft.com/eng/home/pr-100908.php |title=Fallout 3 Has Gone Gold |publisher=[[Bethesda Softworks]] |accessdate=11 მოემბერი, 2009}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.microsoft.com/windows/compatibility/windows-7/en-us/Details.aspx?type=Software&p=Fallout%203&v=Bethesda%20Games&uid=&l=en&pf=0&pi=0&s=fallout&os=64-bit|title=Fallout 3 is in Windows 7 Not Compatible List|publisher=[[Microsoft]]|accessdate=2 ოქტომბერი, 2010}}</ref><ref name="gameinformer">{{cite web |last=Berghammer |first=Billy |title=Game Informer's July Cover Revealed! |url=http://www.gameinformer.com/News/Story/200706/N07.0605.1221.21984.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070607222938/http://www.gameinformer.com/News/Story/200706/N07.0605.1221.21984.htm |archivedate=7 ივნისი, 2007 |date=5 ივნისი, 2007 |work=[[Game Informer]] |accessdate=5 ივნისი, 2007}}</ref> “Fallout 3„-ის სიუჟეტი მიმდინარეობს პოსტაპოკალიფტურ [[ღია სამყარო|ღია სამყაროში]], 2277 წელს, „[[Fallout 2]]“-ის მოვლენებიდან 36 წლის შემდეგ (თუმცა ეს არ არის მისი პირდაპირი გაგრძელება), სადაც ატომის ეპოქაში, [[ბირთვული ომი]]ს შედეგად მთელი მსოფლიო განადგურდა. ამ კატასტროფის მიზეზი გახდა 2077 წელს [[აშშ]]-სა და [[ჩინეთი|ჩინეთს]] შორის [[ნავთობი]]ს დეფიციტის გამო მომხდარი „დიდი ომის“ სახელით ცნობილი [[სამხედრო კონფლიქტი|საერთაშორისო კონფლიქტი]]. თამაშის მთავარი გმირია თავშესაფარ 101-ის მკვიდრი. თავშესაფრები შეიქმნა ბირთვული ომისგან თავდასაცავად და თითოეული 1000 ადამიანზე იყო გათვალისწინებული. ერთ დღესაც, პერსონაჟის მამა თავშესაფრიდან გაურკვეველ ვითარებაში გაუჩინარდა. მთავარი გმირი მიემგზავრება მის მოსაძებნად. საბოლოოდ ნახულობს მას და ცდილობს დაეხმაროს მამას [[Fallout#დაჯგუფებები|ანკლავის]] წინააღმდეგ ბრძოლაში, რომელიც შედგება ომამდელი აშშ-ის ფედერალური მთავრობის ნარჩენებისგან. მოქმედება ვითარდება ქალაქ [[ვაშინგტონი]]ს ნანგრევებში, რომელსაც უწოდებენ „დედაქალაქ უდაბნოს“. მოგზაურობისას პერსონაჟს ეხმარებიან გადარჩენილი ადამიანები. მოთამაშეს უწევს ბრძოლა სხვადასხვა მტრის წინააღმდეგ, რომელიც ბინადრობს ამ ტერიტორიაზე. პროექტის კოდური სახელწოდება იყო „[[Van Buren]]“ და თავდაპირველად მუშაობდა [[Interplay Entertainment]]-ის ქვედანაყოფი [[Black Isle Studios]]. გამოშვება დაგეგმილი იყო 2003 წელს, თუმცა პროექტის დასრულებამდე Interplay გაკოტრდა და „Fallout 3“-ის უფლებები მიჰყიდა [[Bethesda Softworks]]. ბეთესდამ მუშაობა დაიწყო 2004 წელს. 2008 წლის 28 ოქტომბერს თამაშმა საბოლოოდ იხილა მზის შუქი. „Fallout 3“-მა მიიღო უმაღლესი შეფასებები [[ვიდეო თამაშების ჟურნალისტიკა|კრიტიკოსებისგან]] და გადაეცა უამრავი პრესტიჟული ჯილდო ვიდეო თამაშებისადმი მიძღვნილი გამოცემებისგან, მათ შორის რამდენიმე „წლის თამაშის“ ტიტული. ის მიჩნეული არის [[საუკეთესოდ მიჩნეული ვიდეო თამაშები|ყველა დროის ერთ-ერთ საუკეთესო ვიდეო თამაშად]]. სხვადასხვა წყაროზე დაყრდნობით, მსოფლიოს მასშტაბით გაიყიდა 12 მილიონი ასლის ოდენობით. სულ გამოვიდა თამაშის [[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები|ხუთი გადმოტვირთვადი კონტენტი]]. მისმა გამოსვლამ გამოიწვია პოლემიკა სხვადასხვა ქვეყნებში. [[ავსტრალია]]ში კამათის მიზეზი გახდა მასში მრავლად არსებული სხვადასხვა [[ნარკოტიკი|ნარკოტიკული]] საშუალება და [[ალკოჰოლური სასმელი|ალკოჰოლური სასმელები]], რომელსაც გამოიყენებს მთავარი გმირი. [[ინდოეთი|ინდოეთშ]]ი თამაში რელიგიური გრძნობების შურაცხყოფად მიიჩნიეს, რადგანაც მასში წვრილ ფეხა რქოსან ცხოველს ჰქვია [[ბრაჰმანი]], ხოლო [[იაპონია|იაპონიაში]] მიზეზად დაასახელეს ყუმბარმტყორცნი სახელად ''Fat Man'' ({{lang-ka|[[მსუქანა (ბომბი)|მსუქანა]]}}), რომლის სახელი აშშ-ის მიერ [[ნაგასაკი (ქალაქი)|ნაგასაკ]]ში ჩამოგდებული ატომური ბომბის იდენტურია. ==გეიმპლეი== სერიის სხვა თამაშებისგან განსხვავებით, „Fallout 3“-ში ვირტუალური კამერა წარმოდგენილია როგორც პირველი პირის, ასევე მესამე პირის პერსპექტივით. ასე რომ, თამაში მოთამაშეს აძლევს საშუალებას თავად აირჩიოს, ითამაშოს პირველი პირის, თუ მესამე პირის ხედვით. მიუხედავად იმისა, რომ თამაშში გამოყენებულია სხვადასხვა ელემენტი წინა ნაწილებიდან (მაგალითად როგორიც არის ''[[SPECIAL]]''-ის სისტემა), მასში, ასევე დამატებულია უამრავი ახალი მახასიათებელი. ===პერსონაჟის შექმნა და ატრიბუტები=== [[ფაილი:Fallout3 special.jpg|მინი|მარცხნივ|250პქ|The Pip-Boy არის მაჯის კომპიუტერი, რომელიც რჩება სერიის მთავარ მახასიათებლად , რისი მეშვეობითაც მოთამაშეს აქვს წვდომა პერსონაჟის მენიუსთან]] პერსონაჟის შექმნა იწყება პროლოგში, სადაც ასევე წარმოდგენილია სახელმძღვანელო ბრძოლის, გარე სამყაროსთან ინტერაქციისა და Pip-Boy 3000-ის გამოყენების შესახებ. პერსონაჟის შექმნა ხორციელდება ეტაპობრივად. თავდაპირველად მოთამაშე ქმნის პერსონაჟის გარეგნობას, ირჩევს [[რასა]]<nowiki/>ს და [[სქესი|სქესს]] და არქმევს სახელს სურვილის შესაბამისად. შემდეგ არეგულირებს მის ძირითად ატრიბუტებს ''[[SPECIAL|S.P.E.C.I.A.L]]''-ის სისტემის მეშვეობით — Strength, (ძალა) Perception (აღქმა), Endurance (გამძლეობა) , Charisma (ქარიზმა), Intelligence (ინტელექტი), Agility (სიმარჯვე), Luck (იღბალი), რომელიც განსაზღვრავს უნარჩვევების საბაზისო დონეს. სანამ პერსონაჟი დატოვებს თავშესაფარ 101-ს და გავა ღია ცის ქვეშ, მოთამაშეს ხელმეორედ ეძლევა შესაძლებლობა შეცვალოს პერსონაჟის გარეგნობა და უნარ-ჩვევები. თამაშის პროცესში, მოთამაშე იღებს [[გამოცდილების ქულები|გამოცდილების ქულებს]] ({{lang-en|experience points, XP}}) სხვადასხვა მოქმედებების მეშვეობით: [[ქვესტი]]<nowiki/>ს შესრულებით, მტრის განადგურებით და ა.შ. საჭირო ოდენობის ქულის მიღებით აღწევს ახალს დონეს ({{lang-en|level}}), რაც იძლევა ახალი უნარჩვევების შეძენის, მაგალითად, საკეტების გატეხვის და სამედიცინო ცოდნის ამაღლების საშუალებას. მეორე დონის მიღების შემდეგ გადაეცემა პერკი, რომელსაც გააჩნია სხვადასხვა უპირატესობები, როგორებიც არის საგნების მეტი რაოდენობით ტარება, კონტეინერებში მეტი ტყვია წამლის აღმოჩენა და კრიტიკული მორტყმის შესაძლებლობა. ასევე სხვადასხვა ადგილებში მოიძებნება წიგნები, რისი წაკითხვითაც მოთამაშე დამატებით აუმჯობესებს უნარებს. „Fallout 3“-ში არის მცნება ''[[კარმა]]'', რომელიც განსაზღვრავს მთავარი გმირის პიროვნებას. თამაშის დასაწყისში კარმა ნეიტრალურია. მოთამაშეს შეუძლია აკეთოს კეთილი საქმე (მაგალითად, მისცეს წყალი მათხოვარს, ან გაათავისუფლოს ტყვე), რის შედეგადაც, მისი კარმა აიწევს, ან აკეთოს სიბოროტე (მაგალითად მოკლას რამდენიმე დადებითი პერსონაჟი), რითაც ხელს შეუწყობს კარმის დაქვეითებას. კარმა შესამჩნევ გავლენას ახდენს პერსონაჟებს შორის ურთიერთობაზე, თამაშის პროცესსაა და მის დასასრულზე.<ref name="IGNprev">{{cite web |url=http://au.xbox360.ign.com/articles/912/912469p1.html |title=Fallout 3 Week: Skills and Perks |last=Clayman |first=David |date=23 სექტემბერი, 2008 |publisher=IGN |accessdate=23 ნოემბერი, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120325021407/http://au.xbox360.ign.com/articles/912/912469p1.html |archivedate=2012-03-25 }}</ref> თამაშში ასევე ფიგურირებს დანაშაული: მცირე და მძიმე. მცირე მოიცავს საგნების მოპარვას დაწესებულებიდან, საკეტების და ტერმინალების გატეხვას. თუ ამ საგნების მფლობელი შეამჩნევს ამგვარ მას საქციელს, ის წაართმვეს მოპარულ ნივთს და გააფრთხილებს, ხოლო განმეორების შემთხვევაში თავს დაესხმება. ამ დროს, მოთამაშეს აქვს არჩევანის უფლება, დანებდეს, მოაშოროს იარაღი. და თუ პერსონაჟი თავდაპირველად ნეიტრალურია, ის მას აღარ დაესხმება თავს, მაგრამ თუ [[პროტაგონისტი]]<nowiki/>ჩაიდენს მკვლელობას, სხვა პერსონაჟები შეეცდებიან მის მოკვლას. ===ჯანმრთელობა, იარაღები და ჩაცმულობა=== „Fallout 3“-ში არის რამდენიმე შემთხვევა, რომელმაც შეიძლება განაპირობოს [[სიცოცხლე (თამაშები)|სიცოცხლის მაჩვენებლის]] დაქვეითება. აქ წარმოდგენილია როგორც სიცოცხლის საერთო მაჩვენებელი (HP), ასევე სხეულის სხვადასხვა ნაწილების მაჩვენებელიც. HP-ს როგორც სიცოცხლის საერთო მაჩვენებელს, გააჩნია მთავარ და სხვა [[NPC]] პერსონაჟებსაც, რომელიც იფიტება, მაშინ როდესაც მიიღება რაიმე სახის დაზიანება, მაგალითად, ბრძლოისას, სიმაღლიდან გადმოვარდნისას ან თვითდაზიანებისას, ხოლო სხეულის სხვადასხვა ნაწილების მაჩვენებელის შემთხვევაში, ეს ხდება, მაშინ როდესაც ის იღებს დაზიანებას ხელის და ფეხის კიდურებში, თავში და ა.შ. როდესაც სხეულის ნაწილების მაჩვენებელი იფიტება, ის იღებს საერთო ტრამვას, რაც იწვევს ნეგატიურ შედეგს (მაგალითად, მხედველობის დაქვეითებას ან გადაადგილების შენელებას). პერსონაჟების სიცოცხლის აღდგენა შეიძლება ძილის, სხვადასხვა სტიმულატორების, საჭმლის და წყლის მიღების, ან ექიმთან მისვლის მეშვეობით.<ref>{{cite web|url=http://www.gamepro.com/article/features/207651/11-tips-for-surviving-fallout-3/|title=11 Tips For Surviving Fallout 3|first=Cameron|last=Lewis|publisher=[[GamePro]]|date=27 ოქტომბერი, 2008|accessdate=14 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100129212821/http://www.gamepro.com/article/features/207651/11-tips-for-surviving-fallout-3/|archivedate=29 იანვარი, 2010}}</ref>. ჯანმრთელობის კლება, ასევე შეიძლება გამოწვიოს რადიაციულმა მოწამვლამ; როდესაც პერსონაჟი დამოკიდებული ხდება ნარკოტიკზე და ალკოჰოლზე, გადაადგილდება ტერიტორიებში, სადაც არის რადიაციის მაღალი გამოსხივება, იღებს რადიაციულ საკვებსა და სასმელს, ამ შემთხვევაში არსებობს მაღალი რისკი დაავადებისა. რადიაციის განსაკურნად აუცილებელია შესაბამისი მედიკამენტების მიღება, რაც მრავლად მოიპოვება უდაბნოში.<ref>{{cite web|url=http://www.mahalo.com/fallout-3-radiation/|title=Fallout 3 Radiation|publisher=Mahalo|accessdate=14 აგვისტო, 2011}}</ref> ყველა სახის იარაღი და სამოსელი მოიძებნება უდაბნოში, თუმცა დროთა განმავლობაში, იარაღები, ეს იქნება უბრალო რკინის ნაჭერი, თუ ცეცხლასროლი იარაღი, საბოლოოდ ხმარებაში ნაკლებ შედეგს იძლევა. ცეცხლსასროლი იარაღი დაზიანებულ მდგომარეობაში ნაკლებად ეფექტურია მტრის წინააღმდეგ და შესაძლოა გადატენისას გაიჭედოს კიდევაც. ასევე ტანისამოსის შემთხვევაშიც, დიდხნიანი ხმარების შემდეგ ნაკლებად იცავს პერსონაჟს დაზიანებისგან. საგნების სრულად დაზიანების შემთხვევაში, შესაძლოა საერთოდ გატყდეს და გამოუსადეგარ ნივთად იქცეს.<ref>{{cite journal|last=Amrich |first=Dan |date=March 2008 |title=Fallout 3 |journal=[[Official Xbox Magazine]] |url=http://www.oxmonline.com/article/previews/a-f/fallout-3-0 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080405181101/http://www.oxmonline.com/article/previews/a-f/fallout-3-0 |archivedate=5 აპრილი, 2008 |accessdate=3 აპრილი, 2008}}</ref> იარაღმა და სამოსმა ეფექტიანად რომ იმუშავოს, საჭიროა მისი მუდმივი მოვლა და გარემონტება, რომელიც ხორციელდება ორი გზით: პირველი მეთოდი არის ისეთი გამყიდველის მოძიება, რომელიც გაარემონტებს მას, თუმცა საგნის ხარისხიანად გარემონტება დამოკიდებული არის შემკეთებლის ოსტატობაზე და ფასზე. მორე მთოდი არის, ის რომ თავად შეუძლია პერსონაჟს, სპეციალური დანადგარის მეშვეობით გაარემონტოს ის, თუმცა რემონტის ეფექტურობა დამოკიდებულია მის უნარ-ჩვევებზე. გარდა იმისა, რომ აირაღი მოიპოვება უდაბნოში, მოთამაშეს თავად შეუძლია შექმნას ის სპეციალურ სახელოსნოში, შესაბამისი ნივთების გამოყენებით. ამგვარი აირაღის შესაქმნელად საჭირო არის დაზგა, სქემა და საჭირო მასალები. ამ იარაღებს გააჩნიათ შესამჩნევი უპირატესობა სხვა ამავე სახის იარაღებთან შედარებით. სქემების მოიძებნება განსაზღვრულ ადგილებში, მაღაზიებში. ის ზოგჯერ პერსონაჟს გადაეცემა კუესტის შესრულების შემდეგ. <ref>{{cite web | first = Jacek | last = Halas | url= http://guides.gamepressure.com/fallout3/guide.asp?ID=5791 | title = Fallout 3 Game Guide Unique Weapon Schematics | publisher = Game Pressure | accessdate = 14 აგვისტო, 2011 }}</ref> ===საბრძოლო სისტემა და V.A.T.S.=== თამაშში შესაძლებელია თითქმის ყველა პერსონაჟზე შეტევის განხორციელება (ბავშვების გარდა) რელურ დროში ყველა სახის იარაღის გამოყენებით. არამოთამაშე პერსონაჟებს შეუძლიათ შეუტიონ როგორც მთავარ გმირს, ასევე ერთმანეთსაც. ''Vault-Tec-ის ავტომატურად დამიზნების სისტემა'' ({{lang-en|Vault-Tec Auto Targeting System}}), ან უბრალოდ V.A.T.S., — ახალი ფუნქცია „Fallout“-ის სერიაში, რომელიც თამაშობს მნიშვნელოვან როლს ბრძოლისას. V.A.T.S-ის გამოყენებისას სათამაშო დრო ნელდება და ეკრანი კონცენტრაციას ახდენს სამიზნე პერსონაჟზე. მოთამაშე ირჩევს სამიზნის სხეულის რომელიმე ნაწილს და ამ ფორმით მიაქვს მასზე იერიში. ამ დროს მიზანში მორტყმის ალბათობა V.A.T.S-ის რეჟიმში იცვლება სხვადასხვა ფაქტორებით: სხეულის ნაწილების არჩევისას ეკრანზე გამოისახება პროცენტული ალბათობა მიზანში მორტყმისა. V.A.T.S-ის რეჟიმში მიზანში ზუსტი მორტყმა, ასევე დამოკიდებულია იარაღის ტიპზე და თავად პერსონაჟის უნარებზე. ''კრიტიკული მორტყმა'', არის შეტევის ტიპი, რის შედეგადაც ობიექტის დაზიანება ორმაგდება. თუ კრიტიკული შეტევის შედეგად პერსონაჟი კვდება, არის ალბათობა იმისა, რომ მან დაკარგოს კიდურები ან თავი. თუ შეტევ ხორციელდება ენერგეტიკული იარაღით, მაშინ მოწინააღმდეგის სხეული შესაძლოა მთლიანად დაიშალოს (მაგალითად იქცეს ფერფლად). კრიტიკული მორტყმა წარმოადგენს შემთხვევითობას, მისი ალბათობა დამოკიდეულია „იღბალის" უნარზე. ამგვარი იერიშის მიტანა ასევე შესაძლებელია, მაშინ, როდესაც მტერი ვერ ხედავს პროტაგონისტს. თამაშში მოთამაშეს თითქმის ყველა პერსონაჟის მოკვლის საშუალება აქვს, გარდა იმ გამონაკლისებისა, რომლებიც სიუჟეტისთვის მნიშვნელოვანია, იმ შემთხვევაში თუ ასეთი პერსონაჟი მთლიანად დაკარგავს სიცოცხლის ქულებს, ის რამდენიმე წუთით აღმოჩნდება გათიშულ მდგომარეობაში, რის შემდეგაც კვლავ მოეგება გონს. მოთამაშეს შეუძლია ყველა მოკლულის გაჩხრეკვა. მას წვდომა აქვს თითქმის ყველა გარდაცვლილი ადამიანის ინვენტართან. მუტანტების და რობოტების შემთხვევაში ეს მხოლოდ გარკვეულ საგზენზე ვრცელდება. ===დიალოგები და ვაჭრობა=== „Fallout 3“-ის ერთ-ერთი მთავარ მახასიათებელია დიალოგები. დიალოგის გამართვა შესაძლებელია როგორც არამოთამაშე პერსონაჟებს, ასევე მთავარ გმირსა და NPC-ის შორის. დიალოგის დაწყებისას, პირველ რეპლკიას წარმოთქვამს NPC. პასუხის გასაცემად მთავარ გმირს ეკრანზე წარმოდგენილი აქვს რამდენიმე ვარიანტი; ერთმა კონკრეტულმა არჩეულმა ვარინტმა შესაძლოა სერიოზული გავლენა მოახდინოს თამაშის შემდგომ განვითარებაზე. არსებობს ისეთი რეპლიკები, რომლებიც იხსნება მხოლოდ მაშინ, როდესაც პერსონაჟი მიიღებს საჭირო უნარჩვევს ან პერკს. ზოგიერთი რეპლიკა აისახება როგორც ტყუილი, რაც განსაზღვრულ სიტუაციაში გამოიწვევს მთავარი გმირის კარმის მნიშვნელოვნად დაქვეითებას. მოგზაურობისას მთავარი გმირი გზად ხვდება პერსონაჟებს, რომლებთანაც მართავს ვაჭრობას. მას შეუძლია ვაჭართან მოახდინოს ბარტერი ან გამოიყენოს თამაშში არსებული ერთადერთი ვალუტა ბოთლის სახურავები. საქონლის გაყიდვის და შესყიდვის ფასი ერთმანეთისგან განსხვავდება და დამოკიდებულია მთავარი გმირისა და გამყიდველის ურთიერთობაზე და ასევე "ბარტერის" უნარზე. ზოგიერთი საქონლის გაყიდვა გასაყიდად გამოუსადეგარია, ხოლო კუესტისთვის განკუთვნილი საგნების გაყიდვა საერთოდ შეუძლებელია. ===თანამგზავრები=== უდაბნოში მოგზაურობისას, მოთამაშეს საშუალება აქვს თან იყოლიოს არამოთამაშე კომპანიონი, რომელიც იცავს და ეხმარება მას ბრძოლაში. ხოლო ზოგ შემთხვევაში მის მითითებებსაც ასრულებს კიდეც. ზოგიერთი თანამგზავრის დასაქირავებლად საჭიროა განსაზღვრული რაოდენობის კარმის ქონა. ერთდროულად შესაძლებელია მხოლოდ ორ პერსონაჟთან ერთად მოგზაურობა. ამას გარდა, არსებობენ დროებითი კომპანიონები, რომლებიც ეხმარებიან მთავარ გმირს მხოლოდ კუესტის დასრულებამდე. მაგრამ ისინი, დაქირავებულებთან შედარებით გაცილებით სუსტები არიან, თუმცა მათაც შეუძლიათ სხვადასხვა საგნების, იარაღის და ჯავშანის ტარება. მუდმივი თანამგზავრი — ეს არის ძაღლი ფსევონიმით [[დოგმიტი]], და კიდევ ერთი, რომელიც შეიძლება იყო გული (ზომბად ქცეული ადამიანი), სუპერმუტანტი ან რობოტი. თუ ძაღლი მოკვდება, (იმ შემთხვევაში თუ მოთამაშე ბოროტად გამოიყენებს მას ან დატოვებს მას მარტო სახიფათო სიტუაციაში)<ref>{{cite web |last=Lopez |first=Miguel | date=მარტი, 2008 |title=Fallout 3 Preview |publisher=[[GameSpy]] |url=http://xbox360.gamespy.com/xbox-360/fallout-3/865671p1.html |accessdate=16 აპრილი, 2008}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.oxmpodcast.com/?p=134|title=OXM Podcast|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080327192729/http://www.oxmpodcast.com/?p=134|archivedate=2008-03-27|work=[[Official Xbox Magazine]]|date=2008-03-21|accessdate=2008-08-26}}</ref><ref>{{cite web |last=DeSanto |first=Mark |date=ოქტომბერი, 2008 |title=Ars Reviews Fallout 3 |url=https://arstechnica.com/gaming/reviews/2008/10/fallout-3-review.ars/3 |publisher=Ars Technica|accessdate=29 ოქტომბერი, 2008}}</ref> შესაძლებელია მეორე კომპანიონს თან წაყვანა. მეორე კომანიონის სიკვდილის შემთხვევაში, მას საშუალება აქვს დაიქირავოს სხვა.<ref>{{cite web|last=DeSanto|first=Mark|date=2008-10|title=Ars Reviews Fallout 3|url=http://arstechnica.com/gaming/reviews/2008/10/fallout-3-review.ars/3|publisher=Ars Technica|accessdate=2008-10-29|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NHKYTYe?url=http://arstechnica.com/gaming/reviews/2008/10/fallout-3-review.ars/3|archivedate=2012-02-11}}</ref> ==სიუჟეტი== ===გარემო=== {{მთავარი|Fallout}} „Fallout 3“-ში მოქმედება ვითარდება 2077 წელს, და შედგება ქალაქ [[ვაშინგტონი]]ს, [[ვირჯინია|ჩრდილოეთი ვირჯინიის]] და [[მერილენდი]]ს ტერიტორიებისგან.<ref>{{cite web|url=http://fallout.bethsoft.com/eng/info/faq.html|title=FAQ|publisher=[[Bethesda Softworks]]|date=5 მაისი, 2008|accessdate=14 აგვისტო, 2011}}</ref> ლანდშაფტი მოიცავს აშშ-ის მრავალრიცხოვან დანგრეულ ისტორიულ ღირსშესანიშნაობას: [[თეთრი სახლი|თეთრ სახლს]], [[ჯეფერსონის მემორიალი|ჯეფერსონის მემორიალს]], [[ლინკოლნის მემორიალი|ლინკოლნის მემორიალს]], [[არლინგტონის ნაციონალური სასაფლაო]]ს და [[ვაშინგტონის მონუმენტი|ვაშინგტონის მონუმენტს]]. ასევე მცირერიცხოვან დასახლებულ პუნქტებს, (შედგება იმ ადამიანების შთამომავლებისგან, რომლებიც „დიდ ომს“ გადაურჩნენ) მათ შორის ქალაქს, რომელიც გარს ერტყმის მწყობრიდან გამოსულ [[ატომური ბომბი|ატომურ ბომბს]], გულებისა და (დაზომბებული ადამიანი) ავიამზიდების დასახლებებს. მიუხედავად იმისა, რომ შესძლებელია თამაშის მთლიან სამყაროში მოგზაურობა, გზები ჩახერგილია ნანგრევებით და სხვა ტერიტორიებზე გადაადგილება ხერხდება მხოლოდ მიწისქვეშა გვირაბების მეშვეობით, რომლებიც დაფუძნებული არის [[ვაშინგტონის მეტრო]]ზე. რეგიონში დომინირებს ორი წამყვანი ფრაქცია — [[Fallout#დაჯგუფებები|ანკლავი]] და [[Fallout#დაჯგუფებები|ფოლადის საძმო]]. ეს ორი ერთმანეთისგან განსხვავებული იდეოლოგიის მატარებელია: ანაკლავი შედგება ომამდელი აშშ-ის ფედერალური მთავრობის ნარჩენებისგან. მათ აქვთ წვდომა ომამდელ მაღალ ტექნოლოგიებთან, როგორებიც არის მოწინავე სიმძლავრის ჯავშანი და პლაზმური შეიარაღება. მათ მთავარ მიზანს წარმოადგენს მუტაციის სრული ამოძირკვა უდაბნოდან, რის შედეგადაც ისინი ფიქრობენ, რომ შეძლებენ ომამდელი აშშ-ის აღდგენას. ფოლადის საძმო არის დაჯგუფება, რომელიც იღვწის ომამდელი ცოდნის, ღირებულებებისა და ტექნოლოგიების შეგროვება-შენარჩუნებისთვის. ისინი მიჰყვებიან ამ მიზანს რელიგიური ფანატიზმის გავლენით. მათი წევრების უმეტესი ნაწილი გადარჩენილი ამერიკელი სამხედროების შთამომავალია. [[ქსენოფობია|ქსენოფობიური]] შეხედულებების გამო, საძმოს წევრები თვლიან, რომ მხოლოდ ისინი არიან ერთადერთი მემკვიდრეები ომამდელი ტექნოლოგიებისა. არსებობენ სხვა ნაკლებად გავლენიანი ფრაქციები: ყოფილი მონებისაგან შემდგარი პატარა ჯგუფი, რომელიც იღვწის სხვათა თავისუფლებისთვის, ლინკოლნის მემორიალის აღდგენით, მეორე ჯგუფი, რომელიც ზრუნავს რეგიონის გამწვანებაზე, სადაც მცენაარეები უხვადაა<ref>{{cite web|url=http://www.crispygamer.com/features/2009-08-10/50-things-to-do-in-the-capital-wasteland.aspx|title=50 Things to Do in the Capital Wasteland|publisher=Crispy Gamer|date=10 აგვისტო, 2009|accessdate=18 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110815180820/http://www.crispygamer.com/features/2009-08-10/50-things-to-do-in-the-capital-wasteland.aspx|archivedate=2011-08-15}}</ref> და ასევე სხვადასხვა ბადნიტური დაჯგუფები. ===ისტორია=== ==შექმნის ისტორია== ===Interplay Entertainment=== {{მთავარი|Van Buren}} „Fallout 3“-ზე თავდაპირველად მუშაობდა Interplay Entertainment-ის ქვედანაყოფი [[Black Isle Studios]], რომლის კოდური სახელწოდება იყო „[[Van Buren]]“. Black Isle Studios-მა წარსულში შეიმუშავა სერიის პირველი ორი ნაწილი, „[[Fallout]]“ და „[[Fallout 2]]“. მას შემდეგ რაც Interplay Entertainment გაკოტრდა და თამაშზე მუშაობა შეწყდა, „Fallout 3-ის ლიცენზია შეისყიდა [[Bethesda Softworks]]-მა (ცნობილი, როგორც „[[The Elder Scrolls]]“-ის სერიის დეველოპერი)<ref>{{cite journal |first=Herve |last=Caen |title=Interplay |version=Q2 2004 |publisher=[[United States Securities and Exchange Commission|SEC]] [[EDGAR]] |date=13 ოქტომბერი, 2004|url=http://yahoo.brand.edgar-online.com/fetchFilingFrameset.aspx?FilingID=3222135&Type=HTML |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927215630/http://yahoo.brand.edgar-online.com/fetchFilingFrameset.aspx?FilingID=3222135&Type=HTML |archivedate=27 სექტემბერი, 2007 |format=[[Form 10-Q]] |accessdate=30 ოქტომბერი, 2006}}</ref> დაახლოებით 1,175,000 ამერიკული დოლარის სანაცვლოდ. თუმცა ბეთესდამ მასზე მუშაობა დაიწყო ნულიდან.<ref>{{cite web|first=Tor|last=Thorsen|url=http://uk.gamespot.com/pc/rpg/fallout2/news/6198577/video-qanda-fallout-3s-endgame|title=Video Q&A: Fallout 3's Endgame|publisher=GameSpot|date=4 ოქტომბერი, 2008|accessdate=4 სექტემბერი, 2011}}{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> 2007 წელს გაუქმებული პროექტის სათამაშო ტექნოლოგიური [[დემო თამაში|დემო ვერსია]] ხელმისაწვდომი გახდა პუბლიკისთვის.<ref>{{cite web|title=Van Buren Tech Demo|url=http://www.fileplanet.com/176640/170000/fileinfo/Van-Buren-Tech-Demo-%5BCancelled-Fallout-3-Project%5D|publisher=[[FilePlanet]]|accessdate=14 აგვისტო, 2011}}</ref> როდესაც ორიგინალი „Fallout“-ის სამხატვრო დირექტორს, [[ლეონარდ ბოიარსკი]]ს ჰკითხეს, თუ რას ფიქრობდა თამაშის გაყიდვასთნ დაკავშირებით, მან ასე უპასუხა: „სიმართლე გითხრათ, იედგაცრულებული ვიყავი, იმით, რომ აღარ გვექნბოდა „Fallout“-ის მომდევნო ნაწილის შექმნის საშუალება. ვფიქრობდით, რომ „Fallout“ სულ ჩვენი იქნებოდა. ისე ჩანდა, თითქოს ჩვენი საკუთარი შვილი გაიყიდა ყველაზე მაღალ ფასად და ისღა დაგვრჩენოდა ვმჯდარიყავით და თვალყური გვედევნებია. აქედან გამომდინარე, მე არ ვიცი მათ რა გეგმები აქვთ, ვფიქრობ, რომ ისინი მიდიან სწორი მიმართულებით, ან შესაძლოა არასწორი მიმართულებითაც კი.<ref>{{cite web|first=Joe|last=Blancato|url=http://www.escapistmagazine.com/articles/view/issues/issue_77/440-The-Rise-and-Fall-of-Troika|title=The Rise and Fall of Troika|work=[[The Escapist (magazine)|The Escapist]]|date=26 დეკემბერი, 2006|accessdate=5 ივნისი, 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070808114153/http://www.escapistmagazine.com/articles/view/issues/issue_77/440-The-Rise-and-Fall-of-Troika|archivedate=2007-08-08}}</ref> ===Bethesda Softworks=== [[ფაილი:Fallout_3_booth_on_Games_Convention_2008.jpg|მინი|250პქ|„Fallout 3“-ის კაბინა 2008 წლის [[Games Conventio]]-ზე.]] [[Bethesda Softworks]] პროექტზე მუშაობას შეუდგა 2004 წლის 3 ივლისს.<ref>{{cite press release|publisher=[[Bethesda Softworks]]|date=12 ივლისი, 2004|url=http://www.bethsoft.com/news/pressrelease_071204.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061004195839/http://www.bethsoft.com/news/pressrelease_071204.htm|archivedate=4 ოქტომბერი, 2006|title=Bethesda Softworks to Develop and Publish Fallout 3|accessdate=30 ოქტომბერი, 2006}}</ref> თუმცა პრინციპული სამუშაოები არ დაწყებულა, მანამდე, სანამ არ გამოვიდა „[[The Elder Scrolls IV: Oblivion]]“ და მასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პლაგინები და დამატებები.<ref>{{cite web |title=Fallout 3 360-bound? |url=http://uk.gamespot.com/news/6236061.html |publisher=[[GameSpot]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=January 24, 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100904203554/http://uk.gamespot.com/news/6236061.html |archivedate=სექტემბერი 4, 2010 }}</ref> კომპანიამ გადაწყვიტა შეექმნა წინამორბედების მსგავსი თამაში და აქცენტი გაეკეთებინა არასწორხაზოვან [[გეიმპლეი]]სა და სიუჟეტზე და ტრადიციულ [[შავი იუმორი|შავი იუმორზე]]. ასევე ცნობილი გახდა, რომ თამაში მიიღებდა M (დიდებისთვის) რეიტინგს [[Entertainment Software Rating Board]]-ისგან, მასში არსებული ძალადობის სცენებიდან და სხვადასხვა თემებიდან გამომდინარე. „Fallout 3“ იყენებს [[Gamebryo]] ძრავის იმავე ვერსიას, რასაც „Oblivion“<ref name="engine">{{cite web |url=http://games.slashdot.org/story/09/07/09/1655222/Bethesda-Speaks-On-Gamebryo-Engine-Final-emFallout-3em-DLC |title=Bethesda Speaks On Gamebryo Engine, Final Fallout 3 DLC |date=9 ივლისი, 2009 |accessdate=19 ნოემბერი, 2009 |publisher=Slashdot}}</ref> და შემუშავებულია სტუდია [[Bethesda Game Studios]]-ის მიერ.<ref name="shacknews20080208">{{cite interview |last=Hines |first=Pete |title=Interview: Bethesda Softworks' Pete Hines |url=http://www.shacknews.com/extras/2007/020807_petehines_2.x |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070210053336/http://www.shacknews.com/extras/2007/020807_petehines_2.x |archivedate=10 თებერვალი, 2007 |date=8 თებერვალი, 2007 |work=[[Shacknews]]}}</ref> [[ლიამ ნისონი|ლიამ ნისონმა]] გაახმოვანა მთავარი გმირის მამა, ჯეიმზი.<ref name="neeson">{{cite web |title=Bethesda Softworks Announces Award-Winning Actor Liam Neeson to Play Lead Role in Fallout 3 |url=http://bethsoft.com/news/pressrelease_050807.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070710175056/http://bethsoft.com/news/pressrelease_050807.htm |archivedate=10 ივლისი, 2007 |accessdate=11 ივისი, 2007}}</ref> 2007 წლის თებერვალის Bethesda-ს განაცხადებით, თამაშს გამოსვლამდე ჯერ კიდევ ბევრი უკლდა, მაგრამ, დეტალური ინფორმაცია და პრევიუები ხელმისაწვდომი გახდებოდა იმავე წლის ბოლოს.<ref name="shacknews20080208"/> მოგვიანებით, ჟურნალმა „[[Game Informer]]“ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ თამაში იქნებოდა მრავალპლატფორმული<ref>{{cite web |url=http://pc.ign.com/articles/529/529773p1.html |date=July 12, 2007 |accessdate=November 25, 2009 |title=Talking Fallout 3 |publisher=IGN |first=David |last=Adams |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100219075839/http://pc.ign.com/articles/529/529773p1.html |archivedate=თებერვალი 19, 2010 }}</ref> და იგიგმებოდა გამოშვება [[Windows]]-ზე, [[Xbox 360]]-სა და [[PlayStation 3]]-ზე.<ref name="gameinformer"/> რეჟისორ [[ტოდ ჰაუარდი|ტოდ ჰაუარდზე]] დაყრდნობით, თავდაპირველად თამაშში იგეგმებოდა მთლიანი [[ვაშინგტონი]]ს განთავსება, თუმცა კონსტრუირებული იქნა მხოლოდ ქალაქის ნახევარი. მიზეზად დროის უქონლობა და სხვადასხვა სირთულეების არსებობა დასახელდა.<ref>{{cite web|url=http://www.mtv.com/news/2458810/dice-2009-the-following-wisdom-is-from-todd-howard/|title=DICE 2009: The Following Colorful Wisdom Is From Todd Howard|date=20 თებერვალი, 2009|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=mtv.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131021210631/http://multiplayerblog.mtv.com/2009/02/20/dice-2009-the-following-wisdom-is-from-todd-howard|archivedate=2013-10-21}}</ref> 2008 წლის 21 მარტს „[[Official Xbox Magazine]]“-თან ინტერვიუში ჰაუარდმა თქვა, რომ „Fallout“ ვითარდებოდა იმავე მასშტაბით, როგორითაც Oblivion.<ref name="howardpodcast">{{cite web|url=http://www.oxmpodcast.com/?p=134|title=OXM Podcast #107|date=21 მარტი, 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080327192729/http://www.oxmpodcast.com/?p=134|archivedate=27 მარტი, 2008|work=[[Official Xbox Magazine]]|accessdate=26 აგვისტო, 2008}}</ref> 2008 წელს Bethesda Softworks-მა თამაში წარადგინა [[E3 2008]]-ზე, სადაც ნაჩვენები იქნა პირველი სადემონსტრაციო ვერსია ტოდ ჰოვარდის მიერ. მასში წარმოდგენილი იყო ქალაქი ვაშინგტონი, სხვადასხვა სახის იარაღები, V.A.T.S-ის სისტემა და Pip-Boy 3000-ის მახასიათებლები, ასევე როგორც მტერთან ბრძოლის სცენები. დემონსტრაცია დამთავრდა იმით, რომ მოთამაშე უახლოვდება [[Fallout#დაჯგუფებები|ფოლადის საძმოს]] მიერ კონტროლირებად [[პენტაგონი|პენტაგონს]], რომელსაც უტევს [[Fallout#დაჯგუფებები|ანკლავის პატრული]].<ref>{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/dor/objects/882301/fallout-3/videos/fallout3demo1_071408.html |title=''Fallout 3'' Xbox 360 Gameplay |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009}}</ref> სცენარი დაწერა [[Looking Glass Studios]]-ის ყოფილმა თანამშრომელმა [[ემილ პალიარულო]]მ. ის ასევე მონაწილეობას იღებდა „[[The Elder Scrolls IV: Oblivion]]“-ის შემუშავებაში. მანვე დაწერა „Fallout 3“-ის [[:en:Incipit|ინციპიტი]] (შთაგონებული ოროგინალი „[[Fallout (ვიდეო თამაში)|Fallout]]“-ისგან), რომელსაც წარმოთქვამს მსახიობი [[რონ პერლმანი]].<ref name=emil>{{cite web|url=http://www.gamasutra.com/view/feature/132169/revitalizing_a_heritage_the_.php?print=1|title=Revitalizing a Heritage: The Writing of Fallout 3|date=2008|accessdate=December 4, 2016|website=gamasutra.com}}</ref> შთაგონების წყაროდ, პალიარულო ყოველთვის პირველ „Fallout“-ს ასახელებდა. მისი თქმით, თამაში ფლობდა განსაკუთრებულ სინთეზს დიალოგებში, „[[Fallout 2]]“-გან განსხვავებით, თუმცა ამ უკანასკნელს გააჩნდა უფრო კომპლექსური და არტიკულირებული სცენარი, დაწერილი [[კრის აველონი]]ს მიერ, რომელსაც პალიარულო უმაღლეს შეფასებას აძლევდა.<ref name=emil/> ===მუსიკა და თანმხლები აუდიო=== თამაშის საუნდტრეკი დაწერა განთქმულმა კომპოზიტრომა, [[ინონ ცური]]მ, რომელიც საკუთარ თავს არ მიიჩნევს საუნდტრეკის ერთადერთ ავტორად. მისი თქმით, მას დიდი დახმარება გაუწიეს დიზაინერმა, ტოდ ჰაუვარდმა და ხმის დიზაინერმა, მარკ ლამბერტმა და თვლის, რომ მისი წვლილი შეადგენს მხოლოდ 50%-ს..<ref name=inon1>{{cite web|url=http://www.ign.com/articles/2008/11/03/inon-zur-talks-fallout-3|title=Inon Zur Talks Fallout 3|date=8 ნოემბერი, 2008|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=IGN}}</ref> ცურის განცხადებით, გარდა რამდენიმე გამონაკლისისა, საუნდტრეკი შეიქმნა მუსიკალური საკრავის, [[სემპლერი]]ს გამოყენებით.<ref>{{cite web|url=http://www.ign.com/articles/2008/11/03/inon-zur-talks-fallout-3?page=3|title=Inon Zur Talks Fallout 3 (page 3)|date=8 ნოემბერი, 2008|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=IGN}}</ref> პერსონაჟები გაახმოვანა [[ჰოლივუდი]]ს ბევრმა განთქმულმა მსახიობმა, მათ შორის, [[ლიამ ნისონი|ლიამ ნისონმა]] (ჯეიმზი)<ref name="neeson"/>, [[რონ პერლმანი|რონ პერლმანმა]] (მთხრობელი), [[მალკოლმ მაკდაუელი|მალკოლმ მაკდაუელმა]] (პრეზიდენტი ჯონ ჰენრი იდენი), კრეიგ სეკლერმა (ბუტჩ დელორია), ერიკ ტოდ დელუმსმა (თრი ოგ ნაიტი) და ოდეტე იუსტმანმა (ამატა ალმოდოვარი). ასევე მონაწილეობა მიიღეს ვეტერანმა გამხმოვანებლებმა, ესენია: დი ბრედლი ბეიკერი, ვეს ჯონსონი, პოლ ეიდინგი და სტივენ რასელი. „Fallout 3“ ინარჩუნებს სერიის ტრადიციებს, სადაც ფიგურირებს ამერიკის 1940-იანი წლების სენტიმენტალური მუსიკალური კომპოზიციები, შესრულებული [[The Ink Spots]]-ის, [[The Andrews Sisters]]-ის,<ref>{{cite web|first=Matt |last=Peckham |url=http://www.digitalartsonline.co.uk/news/index.cfm?NewsID=11669 |title=Gadget review: „Fallout 3“ |date=31 ოქტომბერი, 2008 |work=DigitalArts |accessdate=14 აგვისტო, 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110720063107/http://www.digitalartsonline.co.uk/news/index.cfm?NewsID=11669 |archivedate=20 ივლისი, 2011 |deadurl=yes |df=mdy }}</ref> [[როი ბრაუნი]]ს, ბილი მუნის, [[კოულ პორტერი]]სა და, [[ბობ კროსბი]]ს მიერ.<ref>{{cite web|first=Owen|last=Good|url=http://kotaku.com/5081270/all-the-songs-of-fallout-3 |title=All the Songs of Fallout 3 |date=9 ნოემბერი, 2008 |publisher=[[Kotaku]]|accessdate=14 აგვისტო, 2011}}</ref> ==მარკეტინგი და გამოსვლა== ===ტრეილერი=== [[ფაილი:Fallout 3 Banner Ad 2.jpg|მინი|„Fallout“-ის სარეკლამო კამპანია ვაშინგტონის ერთ-ერთ მეტრო-სადგურში.]] 2007 წლის 2 მაისს ინტერნეტში გამოჩნდა თამაშის საიტი, სადაც განთავსებული იყო სურათები და მუსიკა თამაშიდან. მოგვიანებით ამავე საიტზე ხელმისაწვდომი გახდა პირველი ტიზერ ტრეილერი და ასევე, გამოსვლის თარიღად 2008 წლის ბოლო დასახელდა. <ref name=next-gen>{{cite web |url=http://www.next-gen.biz/index.php?option=com_content&task=view&id=5864&Itemid=2 |title=''Fallout 3'' Coming Fall '08 |last=Graft |first=Kris |date=5 ივნისი, 2007 |work=Next Generation |accessdate=5 ივნისი, 2007}}</ref> 2007 წლის 5 ივნისს Bethesda-მ გამოსცა ტრეილერი,<ref>{{cite web |url=http://fallout.bethsoft.com/teaser/teaser.html |title=''Fallout 3'' teaser trailer |date=5 ივნისი, 2007 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |publisher=[[Bethesda Softworks]]}}</ref> სადაც მინიშნებული იყო, რომ [[რონ პერლმანი]] მიიღებდა პროექტში მონაწილობას. მას თან ახლდა The Ink Spots-ის სიმღერა „[[I Don't Want to Set the World on Fire]], რომლის გამოყენებსაც თავდაპირველად Black Isle პირველ „Fallout“-ში გეგმავდა. აღნიშნული ტრეილერი დამთავრდა რონ პერლმანის ცნობილი ფრაზით: „ომი, ომი არასდროს იცვლება“ (ეს ფრაზა ასევე ფიგურირებს ორიგინალ „Fallout“-ში). ტრეილერში, ასევე აჩვენეს გაუდაბურებული ვაშინგტონი, რასაც ადასტურებს დაზიანებული [[ვაშინგტონის მონუმენტი]] და მის გარშემო არსებული დანგრეული შენობები.<ref name=FalloutWashington>{{cite web |url=http://pc.gamespy.com/pc/fallout-3/794187p1.html |title=Fallout 3 Trailer Released |accessdate=11 ივლისი, 2007 |publisher=[[GameSpy]] |date=5 ივნისი, 2007 |first=Allen 'Delsyn' |last=Rausch}}</ref> მეორე ტრეილერი წარადგინეს E3 2008-ზე, 2008 წლის 12 ივლისს. ის ნაჩვენები იყო დაშორებული ხედვით და მოიცავდა მიტოვებულ სახლს, გარეუბნებს, [[კაპიტოლიუმი|კაპიტოლიუმს]] და ვაშინგტონის მონუმენტს..<ref>{{cite web |url=http://www.gametrailers.com/video/e3-2008-fallout-3/36197 |title=E3 2008: Microsoft Press Conference Cam Walkthrough |publisher[[GameTrailers]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=14 ივლისი, 2008}}</ref> 2008 წლის 14 ივლისს, გამოვიდა ტრეილერის გაფართოებული ვერსია, რაც ორიგინალი კონტენტის გარდა, მოიცავდა Vault-Tec -ის რეკლამას და ძირთად გეიმპლეის და თან ახლდა [[Bob Crosby and the Bobcats]]-ის სიმღერა, „Dear Hearts and Gentle People“.<ref>{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/dor/objects/882301/fallout-3/videos/fallout3_security_071408.html |title=''Fallout 3'' Extended E3 Teaser (Requires membership) |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009}}</ref> ===კინოფესტივალი=== 2008 წლის 11 ივლისს, „Fallout 3“-ის სარეკლმაო კამპანიის ფარგლებში, Bethesda Softworks-მა და American Cinematheque-სა და Geek Monthly-თან ერთად დააფინანსა “პოსტაპოკლიპტური ფილმების კნოფესტივალი“, რომელიც ჩატარდა 22 და 23 აგვისტოს, Santa Monica's Aero-ის თეატრში, სადაც წარადგინეს „Fallout 3“-იც. ფესტივალზე, ასევე აჩვენეს ექვსი ფილმი, დაფუძნებული პოსტაპოკალიპტურ თემატიკაზე: „[[ჯადოქრები (ფილმი)|ჯადოქრები]]“, „[[დაწყევლილი ველი]]“, „[[ბიჭი და მისი ძაღლი (1975 წლის ფილმი)|ბიჭი და მისი ძაღლი]]“, [[უკანასკნელი ადამიანი დედამიწაზე]]“, „[[ადამიანი ომეგა]]“ და [[12 მაიმუნი]]“..<ref>{{cite web |url=http://fallout.bethsoft.com/eng/home/pr-071108.php |title=A Post-Apocalyptic Film Festival Presented by Fallout 3 |accessdate=12 ივლისი, 2008}}</ref> ==საცალო ვერსიები== {|class="wikitable" style="float:right; margin-right:0; margin-bottom:0; margin-left:0.5em; margin-top:0;" !rowspan="2"|<small>მახასიათებლები</small> !colspan="5"|<small>გამოცემები</small> |- !<small>სტანდარტული</small> !<small>საკოლექციო</small> !<small>შეზღუდული</small> !<small>გადარჩენის</small> !<small>წლის თამაში</small> |- |<small>თამაშის დისკი და სახელმძღვანელო</small> |{{yes}} |{{yes}} |{{yes}} |{{yes}} |{{yes}} |- |<small>ბონუს DVD</small> |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |- |<small>არტბუკი</small> |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |- |<small>უოლტ-ბოის ფიგურა</small> |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |- |<small>ლანჩბოქსი</small> |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |- |<small>ადამინის ფიგურა ჯავშანტექნიკით </small> |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |- |<small>PIP-Boy 3000-ის საათი</small> |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |{{nom|არა}} |- |<small>გადმოტვირთვადი კონტენტები</small> |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{nom|არა}} |{{yes}} |} „Fallout 3“ გამოვიდა ხუთი განსხვავებული ფორმით, რომელთაგანაც მხოლოდ სამი არის მსოფლიოს მასშტაბით ხელმისაწვდომი: * სტანდარტული გამოცემა მოიცავს თამაშის დისკს და სახელმძღვანელოს. * საკოლექციო გამოცემა მოიცავს თამაშის დისკს, სახელმძღვანელოს, DVD ბონუს დისკს, არტბუკს და ვოლტ-ბოის ფიგურებს კოლოფში შეფუთულს.<ref name="Collectibles">{{cite web |url=http://blogs.ign.com/Bethesda_Softworks/2008/06/06/92163/ |title=Bethesda Softworks Blog: Creating Collectibles |date=6 ივნისი, 2008 |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |first=Pete |last=Hines |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091213214415/http://blogs.ign.com/Bethesda_Softworks/2008/06/06/92163 |archivedate=2009-12-13 }}</ref> * შეზღუდული გამოცემა მოიცავს თამაშის დისკს , სახელმძღვანელოს, ფოლადის საძმოს ფიგურას ჯავშანტექნიკით. გამოცემა ხელმისაწვდომია მხოლოდ დიდ ბრიტანეთში. * გადარჩენის გამოცემა მოიცავს თამაშის დისკს, სახელმძღვანელოს და ბონუს დისკს DVD-ის, არტბუკს და, ვოლტ-ბოის ფიგურებს კოლოფში შეფუთულს, ასევე როგორც PIP-Boy 3000-ის საათს.<ref name="Collectibles" /> გადარჩენის გამოცემა ხელმისაწვდომია მხოლოდ [[Amazon]]-ზე აშშ-ში.<ref>{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/articles/879/879836p1.html |title=Bethesda Softworks and Amazon.com Announce Fallout 3 Survival Edition |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერს, 2009 |date=6 ივნისი, 2008}}</ref> * წლის თამაშის გამოცემა მოიცავს „Fallout 3“-ის დისკს, ხუთივე გადმოტვირთვად კონტენტს, რომელიც გამოვიდა 2009 წლის 13 ოქტომბერს ჩრდილლოეთ ამერიკაში და ევროპაში 2009 წლის 16 ოქტომბერს. ავსტრალიაში გამოვიდა 2009 წლის 22 ოქტომბერს, ხოლო იაპონიაში 2009 წლის 3 დეკემბერს.<ref>{{cite web|url=http://uk.xbox360.ign.com/objects/143/14351019.html|title=Fallout 3 (Game of the Year Edition)|publisher=IGN|accessdate=1 სექტემბერი, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101211180753/http://uk.xbox360.ign.com/objects/143/14351019.html|archivedate=2010-12-11}}</ref> ის ხელმისაწვდომი იყო [[Steam (პროგრამა)|Steam]]-ზე 2009 წლის 17 დეკემბერს.<ref name="steam">{{cite web |url=http://store.steampowered.com/app/22370 |publisher=[[Steam (პროგრამა)|Steam]]|title=Fallout 3 on Steam |accessdate=19 მაისი, 2010}}</ref> „Fallout 3-ის და „[[The Elder Scrolls IV: Oblivion|Oblivion]]“-ის Xbox 360-ის ვერსიის ორმაგი პაკეტი დაანონსდა 3 აპრილს ჩრდილოეთ ამერიკაში.<ref>{{cite web|title=Fallout 3 & Oblivion double pack drops April 3|url=http://asia.gamespot.com/news/fallout-3-and-oblivion-double-pack-drops-april-3-6350639|publisher=Gamespot|accessdate=19 თებერვალი, 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120223120338/http://asia.gamespot.com/news/fallout-3-and-oblivion-double-pack-drops-april-3-6350639|archivedate=2012-02-23}}</ref> ==გადმოტვირთვადი კონტენტი== ''{{მთავარი|Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები}}'' E 3 2008-ზე ტოდ ჰაუარდმა დაადასტურა, რომ მალე ხელმისაწვდომი გახდებოდა „[[ Fallout 3]]“-ის [[გადმოტვირთვადი კონტენტი]] Xbox 360-ის და Windows-ის ვერსიისთვის.<ref name="NoPS3">{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/articles/888/888898p1.html |title=E3 2008: ''Fallout 3'' to Have Console Exclusive Downloadable Content |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=14 ივლისი, 2008 |first=Jack |last=DeVries}}</ref><ref name="Edge MUM">{{cite web |url=http://www.next-gen.biz/news/bethesda-mum-fallout-3-dlc-exclusivity-deal |title=Bethesda Mum on Fallout 3 DLC Exclusivity Deal |publisher=[[Edge (magazine)|Edge Online]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=21 ივლისი, 2008 |first=Kris |last=Graft |archiveurl=https://archive.today/20120911075337/http://www.next-gen.biz/news/bethesda-mum-fallout-3-dlc-exclusivity-deal |archivedate=2012-09-11 }}</ref><ref>{{cite web|first=Claudine|last=Beaumont|url=http://www.telegraph.co.uk/technology/video-games/3520398/Fallout-3-downloadable-content-announced.html|title=Fallout 3 downloadable content announced|publisher=The Telegraph|date=25 ნოემბერი, 2008|accessdate=4 სექტემბერი, 2011}}</ref> ჯამში გამოვიდა ხუთი გადმოტვირთვადი კონტენტი თამაშისთვის: „[[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები#Operation: Anchorage|Operation: Anchorage]]“, „[[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები#The Pitt|The Pitt]]“, „[[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები#Broken Stee|Broken Steell]]“, „[[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები#Point Lookout|Point Lookout]]“ და „[[Fallout 3-ის გადმოტვირთვადი კონტენტები#Mothership Zeta|Mothership Zeta]]“. ამ ხუთიდან ყველაზე დიდი გავლენა თამაშზე აქვს „Broken Steel“-ს, რომელიც ძირითადი სიუჟეტური ხაზის დამთავრების შემდეგ იძლევა თამაშის გაგრძელების საშუალებას და, ასევე გააჩნია ალტერნატიული დასასრული.<ref>{{cite web |url=http://www.ugo.com/games/exclusive-fallout-3s-broken-steel-to-change-the-end-of-the-game |title=EXCLUSIVE: Fallout 3's "Broken Steel" to Change the End of the Game: Games: UGO |publisher=[[UGO Networks]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |first=Russ |last=Frushtick |date=11 დეკემბერი, 2008 |archiveurl=https://archive.today/20120918233444/http://www.ugo.com/games/exclusive-fallout-3s-broken-steel-to-change-the-end-of-the-game |archivedate=2012-09-18 }}</ref> თავდაპირველად PlayStation 3-ისთვის კონტენტის გამოშვების შესახებ რაიმე სახის ინფორმაცია არ გაჟღერებულა.<ref name="NoPS3"/> მიუხედავად იმისა, რომ ბეთესდა ამის შესახებ დუმდა, Lazard Capital Markets-ის ანალიტიკოსმა, კოლინ სებასტიანმა გამოთქვა ვარაუდი, რომ ამის მიზეზი იყო ბეთესდას ფინანსური გარიგება [[Sony]]-ის კონკურენტ [[Microsoft]]-თან.<ref name="Edge MUM" /> თუმცა 2009 წლის მაისში კომპანიამ დაანონსა, რომ არსებული DLC პაკეტები („Operation: Anchorage“, „The Pitt“ და „“Broken Steel“) გამოვიდოდა PlayStation 3-ზეც. მოგვიანებით, შემდეგი ორი („Point Lookout“ და „Mothership Zeta“) გამოსცეს ყველა პლატფორმაზე.<ref>{{cite web |url=http://www.eurogamer.net/articles/bethesda-doing-more-fallout-3-dlc |title=Bethesda doing more Fallout 3 DLC |date=19 მაისი, 2009 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |publisher=[[Eurogamer]] |first=Robert |last=Purchese}}</ref> 2009 წლის 1 ოქტომბერს Xbox 360-ისთვის გამოვიდა თამაშის [[New Xbox Experience]]-ის პრემიუმ თემა. PlayStation 3-მა მიიღო სამი უფასო თემა, რომელსაც ფონად აქვს ფოლადის საძმოს რაინდის გამოსახულება და, ასევე მოიცავს სიმბოლოებს თამაშიდან, რომლებიც PS3-ის მთავარ მენიუში ყენდება ხატულებად.<ref>{{cite web |url=http://www.joystiq.com/2009/09/17/fallout-3-premium-theme-available-now-free-to-loyal-dlc-buyers/ |title=Fallout 3 premium theme available now, free to loyal DLC buyers |publisher=Joystiq |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=17 სექტემბერი, 2009 |first=Alexander |last=Sliwinski}}</ref><ref>{{cite web |url=http://games.gearlive.com/playfeed/article/q309-free-fallout-3-premium-theme-dlc/ |title=Bethesda gives free Fallout 3 premium theme to DLC buyers |publisher=Playfeed |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=1 ოქოტმბერი, 2009 |first=Andru |last=Edwards}}</ref><ref>{{cite web |url=http://kotaku.com/5360741/free-fallout-3-premium-360-theme-for-dlc-fans |title=Free Fallout 3 Premium 360 Theme For DLC Fans |publisher=Kotaku |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=16 სექტემბერი, 2009 |first=Mike |last=Fahey}}</ref> 2008 წელს ოფიციალური რედაქტორი G.E.C.K (Garden of Eden Creation Kit), Windows-ის ვერსიისთვის ხელმისაწვდომი შეიქმნა უფასოდ “[[Fallout 3]]“-ის საიტიდან.<ref name="G.E.C.K. Announced">{{cite web |url=http://bethblog.com/index.php/2008/12/11/the-geck-is-here/ |title=Bethesda's blog announces the release of the G.E.C.K. |publisher=Beth Blog| date=11 დეკემბერი, 2008| accessdate=4 სექტემბერი, 2011}}</ref><ref>{{cite web|first=Matt|last=Peckham|url=http://www.pcworld.com/article/155382/fallout_3_geck_editor_available_now.html|title=Fallout 3 G.E.C.K. Editor Available Now|publisher=PC World|date=December 11, 2008|accessdate=4 სექტემბერი, 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NMZsRGr?url=http://www.pcworld.com/article/155382/fallout_3_geck_editor_available_now.html|archivedate=თებერვალი 11, 2012}}</ref> ==მიმოხილვა== ===კრიტიკოსების შეფასება=== {{Video game reviews |width = 25em |1UP = A<ref name="1UP.com review"/> | Allgame = {{Rating|4.5|5}}<ref name="allgamereview">{{cite web| url = http://allgame.com/game.php?id=53057| title = Fallout 3 – Overview| author = Marriott, Scott Alan | publisher = [[AllGame]]| accessdate =6 აპრილი, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100214184918/http://allgame.com/game.php?id=53057|archivedate=14 თებერვალი, 2010}}</ref> |Edge = 7/10<ref name="Edge review"/> |EGM = A, B+, A+<ref name="EGM review">{{cite journal |last=Linn |author2=Thierry "Scooter" Nguyen |author3=Philip Kollar |date=ეკემბერი, 2008 |title=Fallout 3 review |journal=[[Electronic Gaming Monthly]] |issue=235 |page=69}}</ref> |EuroG = 10/10<ref name="Eurogamer review">{{cite web |url=http://www.eurogamer.net/articles/fallout-3-review |title=Fallout 3 Review|first=Kristan |last=Reed|publisher=[[Eurogamer]]|date=ოქტომბერი, 28, 2008|accessdate=ოქტომბერი, 28, 2008}}</ref> |Fam = 38/40<ref>{{cite web|url=http://www.1up.com/news/japan-review-check-fallout-3|title=Japan Review Check: Fallout 3|publisher=1UP.com|first=Kevin|last=Gifford|date=ნოემბერი, 26, 2008|accessdate=აგვისტო, 14, 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NMr0aNr?url=http://www.1up.com/news/japan-review-check-fallout-3|archivedate=2012-02-11}}</ref> |GI = 9.5/10<ref>{{cite web |last=Bertz |first=Matt |url=http://www.gameinformer.com/games/fallout_3/b/xbox360/archive/2009/09/23/review.aspx |title=If the End of the World Looks This Sweet, Then Bring On the Apocalypse – Fallout 3 – Xbox 360 |publisher=www.GameInformer.com |date=სექტემბერი, 22, 2009 |accessdate=აპრილი, 21, 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161220125025/http://www.gameinformer.com/games/fallout_3/b/xbox360/archive/2009/09/23/review.aspx |archivedate=2016-12-20 }}</ref> |GSpy = {{Rating|5|5}}<ref name="gspy">{{cite web |url=http://au.xbox360.gamespy.com/xbox-360/fallout-3/924342p1.html |title=Fallout 3 Review |date=27 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=28 ოქტომბერი, 2008 |last=Tuttle |first=Will |publisher=[[GameSpy]] }}</ref> |GSpot = 9/10 (X360/PC)<ref>{{cite web |url=http://www.gamespot.com/pc/rpg/fallout3/review.html?om_act=convert&om_clk=gssummary&tag=summary;read-review |title=Fallout 3 Review |date=28 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |last=Van Ord |first=Kevin |publisher=[[GameSpot]] }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.gamespot.com/xbox360/rpg/fallout3/review.html |title=Fallout 3 Review |date=28 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=28 ოქტომბერი, 2008 |last=Van Ord |first=Kevin |publisher=[[GameSpot]] }}</ref><br/>8.5/10 (PS3)<ref>{{cite web |url=http://uk.gamespot.com/ps3/rpg/fallout3/review.html |title=Fallout 3 Review |date=28 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=28 ოქტომბერი, 2008 |last=Van Ord |first=Kevin |publisher=[[GameSpot]] |archiveurl=https://www.webcitation.org/65NMyCikt?url=http://uk.gamespot.com/fallout-3/reviews/fallout-3-review-6200091/ |archivedate=2012-02-11 }}</ref> |IGN = 9.6/10 (X360/PC)<ref name="IGN review"/><br/>9.4/10 (PS3)<ref>{{cite web |url=http://uk.ps3.ign.com/articles/924/924345p1.html |title=IGN: Fallout 3 Review |publisher=IGN |first=Erik |last=Brudvig |date=October 27, 2008 |accessdate=1 ნოემბერი, 2008 |archiveurl=https://www.webcitation.org/65NN43Oqd?url=http://uk.ps3.ign.com/articles/924/924345p1.html |archivedate=თებერვალი 11, 2012 }}</ref> |OXM = 10/10<ref>{{cite web |url=http://www.oxmonline.com/article/reviews/xbox-360/a-f/fallout-3 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090126075121/http://oxmonline.com/article/reviews/xbox-360/a-f/fallout-3 |archivedate=January 26, 2009 |title=Fallout 3 OXM Review |date=28 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=28 ოქტომბერი, 2008 |last=Curthoys |first=Paul |work=[[Official Xbox Magazine]]}}</ref> |PCGUS = 91%<ref name="pcgus182">{{cite journal |author=Desslock |title=Fallout 3: Your life in the wasteland is just beginning |journal=[[PC Gamer]] |year=2008 |issue=182 |pages=54–65 |issn=1080-4471 }}</ref> |- |compilation = yes |- |MC = wikidata |award1Pub =9-ე ყოველწლიური [[Game Developers Choice Awards]] |award1 = 2008 წლის საუკეთესო თამაში<ref name="gca"/><br/>საუკეთესო სცენარი<ref name="gca">{{cite web |url=http://www.gamechoiceawards.com/archive/gdca_9th.html |title=Game Developers Choice Awards: Nominees and Awards Recipients |accessdate=20 დეკემბერი, 2009 |publisher=GDC |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120210075105/http://www.gamechoiceawards.com/archive/gdca_9th.html |archivedate=2012-02-10 }}</ref> |award2Pub =[[IGN]]-ის 2008-ის საუკეთესო<ref>{{cite web |url=http://bestof.ign.com/2008/xbox360/ |title=IGN Best of 2008 |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090415165526/http://bestof.ign.com/2008/xbox360/ |archivedate=2009-04-15 }}</ref> |award2 =2008 წლის საუკეთესო თამაში<ref name="ignaward">{{cite web|url=http://games.ign.com/dor/articles/944244/ign-game-of-the-year-2008-revealed/videos/igngoty2008_winner_011609.html|title=IGN Game of the Year 2008|date=2009-01-16|accessdate=2009-01-16|publisher=IGN|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOCPK4N?url=http://www.ign.com/videos/2009/01/16/fallout-3-video-ign-2008-game-of-the-year|archivedate=2012-02-11}}</ref><br/>Xbox 360-ის საუკეთესო თამაში<ref name="ign360goty">{{cite web|url=http://uk.bestof.ign.com/2008/xbox360/21.html|title=Xbox 360 Game of the Year|publisher=IGN|accessdate=2011-08-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOOSz5B?url=http://uk.bestof.ign.com/2008/xbox360/21.html|archivedate=2012-02-11}}</ref><br/>საუკეთესო RPG<ref name="everyaward">{{cite web|url=http://fallout.bethsoft.com/eng/links/fallout3-awards.php|title=Fallout 3 Awards|publisher=Fallout: Welcome to the Official Site|accessdate=2011-08-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NONILJC?url=http://fallout.bethsoft.com/eng/links/fallout3-awards.php|archivedate=2012-02-11}}</ref><br/>ხმის საუკეთესო გამოყენება<ref name="everyaward"/> |award3Pub =[[GameSpot]]-ის 2008 წლის საუკეთესო |award3 =საუკეთესო PC თამაში<ref name="everyaward"/><br/>საუკეთესო RPG<ref name="everyaward"/> |award4Pub =[[Golden Joystick Award]] 2009 |award4 =Ultimate Game of the Year 2009<ref name="joystick">{{cite web|url=http://kotaku.com/5393592/fallout-3-wins-the-golden-joysticks|title=Fallout 3 Wins The Golden Joysticks - golden joystick awards - Kotaku|accessdate=2009-11-11|publisher=Kotaku|date=2009-10-30|first=Mike|last=Fahey|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOMhcqy?url=http://kotaku.com/5393592/fallout-3-wins-the-golden-joysticks|archivedate=2012-02-11}}</ref><br />PC-ის 2009 წლის საუკეთესო თამაში<ref name="joystick"/> }} „''Fallout 3''“-მა ჰპოვა უნივერსალური აღიარება კრიტიკოსებში. საერთო მიმოხილვების საიტებზე [[GameRankings]]-სა და [[Metacritic]]-ზე ფლობს: [[X360]] — 92,79 %, [[PC]] — 90,77 %, [[PS3]] — 90,06 % და X360 — 93/100, PC — 91/100, PS3 — 90/100. [[1UP.com]]-ის მიმოხილველმა დემიან ლინმა შეაქო თამაშის უკიდეგანო [[გეიმპლეი]] და პერსონაჟების განვითარების მოქნილი მექანიზმი. მან V.A.T.S.-ი დაახასიათა, როგორც სახალისო, თუმცა უარყოფითად მოიხსენია ხელჩართული ბრძოლის სისტემა; მისი სიტყვებით, ის განიცდის სიზუსტის ნაკლებობას პროცესში და, ასევე თამაშში არ არის საკმარისი რაოდენობის მტერი. საბოლოოდ დასძინა, რომ „''Fallout 3''“ მეტად ამბიციური პროექტია, რომლის მსგავსიც იშვიათად იქმნება“.<ref name="1UP.com review">{{cite web|url=http://www.1up.com/reviews/fallout-3|title=Fallout 3 Review|first=Demian|last=Linn|publisher=[[1UP.com]]|date=27 ოქტომბერი, 2008|accessdate=28 ოქტომბერი, 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NMlLBOd?url=http://www.1up.com/reviews/fallout-3|archivedate=2012-02-11}}</ref> [[IGN]]-ის რედაქტორმა ერიკ ბრუვიგმა დადებითად შეაფასა „უჩვეულო“ დიზაინი და ღრმა ატმოსფერო.<ref name="IGN review">{{cite web|url=http://xbox360.ign.com/articles/924/924165p1.html|title=Fallout 3 Review A bleak, twisted, yet utterly wonderful game.|last=Brudvig|first=Erik |date=27 ოქტომბერი, 2008|publisher=IGN|accessdate=23 ივნისი, 2009|page=5}}</ref> მაიკ ფაიმ [[Kotaku]]-დან განაცხადა: „მიუხედავად იმისა, რომ [[ინონ ცური]]ს მუსიკა სავსეა ეპიკური დიდსულოვნებით, თამაშის სიმდიდრე, სწორედ, მასში არსებული 1940-იანი წლების მუსიკაა“. <ref name=kotaku>{{cite web|title=Fallout 3 Review: Wasting Away Again In Radiationville |date=29 ოქტომბერი, 2008 |first=Mike |last=Fahey |publisher=Kotaku|url=http://kotaku.com/5070394/fallout-3-review-wasting-away-again-in-radiationville|accessdate=14 აგვისტო, 2011}}</ref> „[[Fallout (ვიდეო თამაში)|Fallout]]“-ის და „[[Fallout 2]]“-ის რეჟისორმა, [[ტიმ კაენი|ტიმ კაენმა]] შეაქო მხატვრული დადგმა და დეტალურობა, მაგრამ მისი აზრით, თამაშის დასრულებები არ იყო საკმარისად კონსტრუქტირებული პერსონაჟების მოქმედებების და გადაწყვეტილებების გარშემო.<ref>{{cite web|url=http://www.pcgamer.com/fallout-1-and-2-dev-on-storytelling-and-fallout-3-vs-new-vegas/|title=Fallout 1 and 2 dev on storytelling and Fallout 3 vs New Vegas|date=5 სექტემბერი, 2012|accessdate=4 დეკემბერი, 2012|website=PCGamer}}</ref> მან გააკრიტიკა, ის, თუ როგორ გადაამუშავა თამაშმა პირველი და მეორე ნაწილების სიუჟეტური ელემენტები, როგორებიცაა სუპერ მუტანტები და ანკლავი და დასძინა: „ჩემ კომპანიას, [[Troika Games]]-ს, რომ მოპევებინა ლიცენზია თამაშზე, მე მოვიფიქრებდა სრულიად განსხვავებულ ისტორიას აღმოსავლეთი სანაპიროსთვის“. „Fallout 2“-ის მთავარმა სცენარისტმა, [[კრის აველონი|კრის აველონ]]მა შეაქო „Fallout“-ის მიმზიდველი სამყარო და წინა ნაწილების წარმატებული მემკვიდრე უწოდა. თუმცა გააკრიტიკა გეიმპლეის ზოგიერთი ელემენტები.<ref>{{cite web|url=http://forums.obsidian.net/index.php?s=7e77e1ace8b46d36dbef75a7bdb36984&automodule=blog&blogid=1&showentry=127|title=Fallout Fan Question|website=obsidian.net|date=19 თებერვალი, 2010|accessdate=4 დეკემბერი, 2016}}</ref> უილ ტატლიმ [[GameSpy]]-დან მაღალი შეფასება მისცა თამაშის საინტერესო სიუჟეტს და დიდ ხნიან მიმზიდველ გეიმპლეის.<ref>{{cite web|url=http://uk.xbox360.gamespy.com/xbox-360/fallout-3/924342p3.html|title=Fallout 3|publisher=[[GameSpy]]|date=27 ოქტომბერი, 2008|accessdate=September 4, 2011}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ჟურნალმა [[Edge (ჟურნალი)|Edge]] მის მიმოხილვაში პროექტს 10-დან 7 ქულა დაუწერა, მოგვიანებით, ერთ-ერთ საიუბილეო გამოცემაში ''Fallout''-ს სიაში „100 საუკეთესო თამაში დღეს“ 37-ე ადგილი მიუჩინა და აღნიშნა: „''Fallout ‬3'' აფართოებს შესაძლებლბებს, ეს არის ძალიან კარგი თამაში დროის გასატარებლად და მხოლოდ რამდენიმემ თუ მიაღწია ამ მწვერვალს“.<ref name="Edge list">{{cite web|url=http://www.next-gen.biz/features/100-best-games-play-today|title=100 Best Games to Play Today|publisher=[[Edge (ჟურნალი)|Edge Online]]|date=3 სექტემბერი, 2009|accessdate=9 მაისი, 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NO5FXXr?url=http://www.edge-online.com/features/100-best-games-play-today|archivedate=2012-02-11}}</ref> კრიტიკამ მოიცვა [[ბაგი|ბაგებიც]], რომელიც შეეხო ფიზიკას და ტექნიკურ პრობლემებს; ზოგიერთი მათგანი ტეხავდა კუესტებს, რაც ხელს უშლიდა პროგრესს თამაშში.<ref name="IGN review"/> ასევე კრიტიკის საგნად იქცა [[ხელოვნური ინტელექტი (ვიდეო თამაშები)|ხელოვნური ინტელექტი]], პერსონაჟებისს მკვეთრი ანიმაცია,<ref name="Shacknews review">{{cite web |url=http://www.shacknews.com/article/55595/fallout-3-review-an-old |title=Fallout 3 Review: An Old PC Game at Heart |publisher=[[Shacknews]] |first=Nick |last=Breckon |date=27 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=ნოემბერი11, 2009}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.atomicgamer.com/articles/672/fallout-3-review |last=Buckland |first=Jeff |title=Fallout 3 Review |publisher=AtomicGamer |date=29 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100106021334/http://www.atomicgamer.com/articles/672/fallout-3-review |archivedate=2010-01-06 }}</ref><ref name="PSM3 review">Kelly, Andy. "Fallout 3 Review". „PlayStation Magazine 3“ (107). ოქტომბერი, 2008.</ref> და თამაშის ფინალები.<ref name="Shacknews review"/><ref>{{cite web |url=http://www.giantbomb.com/fallout-3/61-20504/reviews/ |last=Gerstmann |first=Jeff |title=Fallout 3 Review |publisher=[[Giant Bomb]] |date=27 ნოემბერი, 2008 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009}}</ref> „Edge“-ის განაცხადებით, თამაშის დიზაინი მოიკოჭლებს და დეტალურობის ნაკლებობას განიცდის, ასევე სცენარი რომელიც იდეას საფუძვლად უდევს, არ არის მკაფიოდ თანმიმდევრული და პერსონაჟების გახმოვანებაც არადამაჯერებელია.<ref name="Edge review">{{cite web|url=http://www.next-gen.biz/reviews/edge-review-fallout-3|title=Edge Review: Fallout 3|date=28 ნოემბერი, 2008|accessdate=31 ივლისი, 2009|last=Staff|first=Edge|publisher=[[Edge (ჟურნალი)|Edge Online]]|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NMmBSPf?url=http://www.edge-online.com/reviews/edge-review-fallout-3|archivedate=2012-02-11}}</ref> ===გაყიდვები=== გამოსვლიდან სამ თვეში გაიყიდა თამაშის 4.7 მილიონი ეგზემპლარი.<ref>{{cite web |url=http://pc.ign.com/articles/941/941189p1.html |title=Fallout 3 Expanding to More Markets |date=30 დეკემბერი, 2008 |accessdate=30 დეკემბერი, 2008 |last=Thang |first=Jimmy |publisher=IGN |archiveurl=https://www.webcitation.org/65NHcun6l?url=http://pc.ign.com/articles/941/941189p1.html |archivedate=2012-02-11 }}</ref> კომპანია NPD Group-ზე დაყრდნობით, 2009 წლის მონაცემით Xbox 360-ის ვერსია გაიყიდა 1.14 მილიონი ასლის ოდენობით, PlayStation 3-ის ვერსია — 552,000.<ref name="N4G NPD">{{cite web |title=NPD: January 2009 Life to Date Numbers|url=http://www.n4g.com/News-298592.aspx|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090325011912/http://www.n4g.com/News-298592.aspx|archivedate=25 მარტი, 2009 |publisher=[[N4G]] |accessdate=28 მარტი, 2009 |date=22 მარტი, 2009}}</ref> Xbox 360-ის ვერსია აშშ-ში იყო 14-ე ყველაზე გაყივადი თამაში 2008 წლის დეკემბერში, მაშინ როდესაც PlayStation 3-ის ვერსია იქცა თვის 8-ე ყველაზე გაყიდვად თამაშად ამავე რეგიონში.<ref name="wired">{{cite web |title=Top 10 Games of December 2008, By Platform |url=https://www.wired.com/gamelife/2009/01/top-10-games-of/ |work=[[Wired (magazine)|Wired]] |accessdate=19 იანვარი, 2009 |date=18 იანვარი, 2009}}</ref> „Fallout 3“ იყო ყველაზე მოთხოვნადი [[Xbox Live]]-ზე 2008 წელს, ხოლო [[Games for Windows – Live]]-ზე — 2009, 2011, და 2012 წლებში.<ref>{{cite web|url=http://majornelson.com/2010/01/11/the-top-20-live-games-of-2009/|title=The Top 20 LIVE Games of 2009|date=11 იანვარი, 2010|author=Major Nelson}}</ref><ref>{{cite web|url=http://majornelson.com/2012/01/06/top-games-of-2011/|title=Top Games of 2011|date=6 იანვარი, 2012|author=Major Nelson}}</ref><ref>{{cite web|url=http://majornelson.com/2013/01/22/top-games-of-2012/|title=Top Games of 2012|date=January 22, 2013|author=Major Nelson}}</ref> 2015 წლის ივნისში „[[Fallout 4]]“-ის [[Electronic Entertainment Expo]]-ზე (E3) დაანონსების შემდეგ „Fallout 3“-ის გაყიდვები მკვეთრად გაიზარდა.<ref>{{cite web|url=http://www.gamespot.com/articles/fallout-4-announcement-helps-fallout-3-sales-rise-/1100-6427805/|title=Fallout 4 Announcement Helps Fallout 3 Sales Rise 1000% on Amazon|date=4 ივნისი, 2015|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=GameSpot}}</ref> კომპანია Electronic Entertainment Design and Research-ზე დაყრდნობით, 2015 წლის მონაცემით, მსოფლიოს მასშტაბით თამაშის გაყიდვების სრული რაოდენობა შეადგენს 12.4 მილიონ ასლს.<ref name=EEDAR>{{cite web|last1=Kollar|first1=Philip|title=Fallout 4 could be a bigger hit than Skyrim|url=http://www.polygon.com/2015/11/10/9673936/elder-scrolls-bigger-than-fallout-sales-data-report|website=[[Polygon (website)|Polygon]]|publisher=[[Vox Media]]|accessdate=13 ნოემბერი, 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151113201845/http://www.polygon.com/2015/11/10/9673936/elder-scrolls-bigger-than-fallout-sales-data-report|archivedate=13 ნოემბერი, 2015|date=10 ნოემბერი, 2015}}</ref> ===ჯილდოები=== „Fallout 3“-მა [[E3]] 2007-ის ცერემონიის დასრულების შემდეგ მიიღო რამდენიმე ჯილდო. [[IGN]]-მა გადასცა „E3 2007-ის წლის თამაშის“ ჯილდო,<ref>{{cite web |url=http://ps3.ign.com/articles/881/881180p1.html |title=IGN Pre-E3 2008: Fallout 3 Confirmed for Show |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=June 11, 2008 |first=Jimmy |last=Thang |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120806051416/http://ps3.ign.com/articles/881/881180p1.html |archivedate=აგვისტო 6, 2012 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.gamespot.com/special_features/editorschoicee307/genre/index.html?page=6 |title=GameSpot E3 2007 Editor's Choice Awards |publisher=[[GameSpot]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100103233232/http://www.gamespot.com/special_features/editorschoicee307/genre/index.html?page=6 |archivedate=2010-01-03 }}</ref> ხოლო [[GameSpot]]-მა E3 2007-ის საუკეთესო როლურ თამაშად დაასახელა. E3 2008-ის დასრულების შემდეგ IGN-ისგან გადაეცა რამდენიმე ჯილდო: „საუკეთესო RPG“, „საუკეთესო კონსოლის თამაში“ და „შოუს საუკეთესო თამაში“.<ref>{{cite web |url=http://games.ign.com/articles/893/893833p1.html |title=IGN's Overall Best of E3 2008 Awards |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=25 ივლისი, 2008 |author=IGN Editorial Staff |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090207223444/http://games.ign.com/articles/893/893833p1.html |archivedate=2009-02-07 }}</ref> [[Game Critics Awards]]-მა ამავე ცერემონიაზე დაასახელა „შოუს საუკეთესო თამაშად“ და “საუკეთესო როლურ თამაშად“.<ref>{{cite web |url=http://www.gamecriticsawards.com/winners.html |title=Game Critics Awards 2008 Winners |publisher=Game Critics |accessdate=11 ნოემბერი, 2009}}</ref> მას შემდეგ რაც პროექტმა მზის შუქი იხილა, მიიღო უამრავი ჯილდო [[ვიდეო თამაშების ჟურნალისტიკა|ვიდეო თამაშებისადმი მიძღვნილი ჟურნალებისა და საიტებისგან]]. 2009-წლის [[Game Developers Choice Awards]]-ზე დასახელდა „წლის თამაშად“ და გაიმარჯვა ნომინაციაში „საუკეთესო სცენარი“.<ref name="gca"/> წლის თამაშის ტიტული, ასევე მოიპოვა IGN,<ref name="ignaward"/> [[GamesRadar]],<ref>{{cite web |url=http://www.gamesradar.com/gamesradars-officially-annual-platinum-chalice-awards-2008/ |title=Games Radar's Officially Annual Platinum Chalice Awards 2008 |publisher=[[GamesRadar]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009}}</ref> [[GameSpy]], [[UGO Networks]],<ref>{{cite web|first=Chris|last=Plante|url=http://www.ugo.com/games/ugos-game-of-the-year-awards-2008|title=UGO's Game of the Year Awards 2008|publisher=[[UGO Networks]]|date=18 დეკემბერი, 2008|accessdate=18 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOKd7Gf?url=http://www.ugo.com/games/ugos-game-of-the-year-awards-2008|archivedate=2012-02-11}}</ref> [[Gamasutra]]-სა<ref>{{cite web|url=http://gamasutra.com/php-bin/news_index.php?story=21377|title=Gamasutra's Best Of 2008: Top 10 Games Of The Year|publisher=[[Gamasutra]]|date=23 დეკემბერი, 2008|accessdate=18 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120124171502/http://gamasutra.com/php-bin/news_index.php?story=21377|archivedate=2012-01-24}}</ref> და [[Golden Joystick Awards]]-გან.<ref name="joystick" /> ჟურნალმა [[Official Xbox Magazine]]-მა,<ref name="everyaward"/>[[GameSpy]]-მ<ref>{{cite web |url=http://goty.gamespy.com/2008/overall/10.html |title=GameSpy's Game of the Year |publisher=[[GameSpy]] |accessdate=27 დეკემბერი, 2009 |archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOFYb7g?url=http://goty.gamespy.com/2008/overall/10.html |archivedate=2012-02-11 }}</ref> და [[IGN]]-მა დაასახელა „Xbox 360-ის წლის თამაშად“,<ref name="ign360goty"/> მაშინ, როდესაც GameSpot-მა, [[GamePro]]-მ,<ref>{{cite web|title=The Best (and Worst) of 08: The GamePro Awards|url=http://www.gamepro.com/article/features/208404/the-best-and-worst-of-08-the-gamepro-awards/|date=17 დეკემბერი, 2008|publisher=GamePro|accessdate=18 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110721211704/http://www.gamepro.com/article/features/208404/the-best-and-worst-of-08-the-gamepro-awards/|archivedate=21 ივლისი, 2011}}</ref> GameSpy-მ<ref>{{cite web|url=http://goty.gamespy.com/2008/pc/12.html|title=PC Awards Recap|publisher=GameSpy|accessdate=18 აგვისტო, 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/65NOTdZQV?url=http://goty.gamespy.com/2008/pc/12.html|archivedate=2012-02-11}}</ref> და [[GameTrailers]]-მა გადასცა „წლის PC თამაშის“ ჯილდო.<ref>{{cite web |url=http://www.gametrailers.com/player/43920.html |title=GameTrailers Best PC Game of 2008 |date=31 დეკემბერი, 2008 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |publisher=[[GameTrailers]]}}</ref> GameSpot-მა მოგვიანებით „საუკეთესო RPG“-ის ტიტული მიანიჭა.<ref name="everyaward"/><ref>{{cite web |url=http://www.gametrailers.com/video/best-role-playing-gt-goty/43842 |title=Gametrailers Best RPG of 2008 |date=24 დეკემბერი, 2008 |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |publisher=[[GameTrailers]]}}</ref> „Fallout 3“ მიჩნეულია ყველა დროის საუკეთესო ვიდეო თამაშად; 2009 წლის დასასრულს, გამოცემამ IGN „ათწლეულის საუკეთესო თამაშად“ აღიარა,<ref>{{cite web |url=http://uk.ign.com/decade/best-games-2008.html |title=IGN's Best Video and Computer Games of the Decade – 2008 |publisher=IGN |accessdate=8 ივნისი, 2010 |author=IGN Staff |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100513165203/http://uk.ign.com/decade/best-games-2008.html |archivedate=2010-05-13 }}</ref> ასევე „2008 წლის საუკეთესო თამაშად“ და სიაში „100 ყველა დროის საუკეთესო RPG“, 10-ე ადგილზე დააყენა.<ref>{{cite web|url=http://www.ign.com/top/rpgs/10|title=#10 Fallout 3|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=IGN|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006073252/http://www.ign.com/top/rpgs/10|archivedate=2014-10-06}}</ref> ამავე წელს [[G4tv]]-მა სიაში „100 ყველა დროის საუკეთესო თამაში“, პროექტს 75-ე ადგილი მიუჩინა.<ref>{{cite web|url=http://www.g4tv.com/videos/59223/top-100-video-games-of-all-time-75-fallout-3/|title=Top 100 Video Games of All Time #75 – Fallout 3|website=G4tv.com|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141107192820/http://www.g4tv.com/videos/59223/top-100-video-games-of-all-time-75-fallout-3/|archivedate=2014-11-07}}</ref> 2012 წელს თამაში წარმოგენილი იქნა ამერიკის სმითსონის ხელოვნების მუზეუმში.<ref>{{cite web|url=http://americanart.si.edu/exhibitions/archive/2012/games/featuredgames/|title=The Art of Video Games|website=americanart.si.edu|accessdate=4 დეკემბერი, 2016}}</ref> 2015 წლის ნოემბერში ხელიმისაწვდომი შეიქმნა [[Xbox One]]-ის პლატფორმაზე [[Xbox Live]]-ის მეშვეობით.<ref>{{cite web|url=http://www.eurogamer.net/articles/digitalfoundry-2015-fallout-3-is-an-xbox-one-back-compat-showcase|title= Fallout 3 shows Xbox One backward compatibility at its best |date=14 ნოემბერი, 2015|accessdate=4 დეკემბერი, 2016|website=eurogamer.net}}</ref> ===ტექნიკური პრობლემები PlayStation 3-ზე=== გამოსვლიდან ცოტა ხნის შემდეგ, IGN-მა გამოაქვეყნა თამაშის მიმოხილვა, სადაც ნახსენები იყო PlayStation 3-ის ვერიის დიდი რაოდენობით ბაგებისა და პრობლემების შესახებ.<ref name="IGN Neoseeker">{{cite web |url=http://www.neoseeker.com/news/9108-ign-edits-fallout-3-review-to-remove-mention-of-major-issue-bug-found-in-ps3-version/ |title=IGN edits Fallout 3 review to remove mention of "major issue" bug found in PS3 version |date=29 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=18 ნოემბერი, 2009 |first=Kevin |last=Spiess |publisher=Neoseeker}}</ref> მას შემდეგ, რაც ამ თემამ უკმაყოფილება გამოიწვია PlayStation-ის ინტერნეტ საზოგადოების გარშემო,<ref name="IGN Neoseeker" /><ref name="PlayStation Network IGN">{{cite web |url=http://www.theplaystationetwork.com/ign-fallout-3-review-theres-been-some-changes/ |title=IGN Fallout 3 Review–There's Been Some Changes |date=29 ოქტომბერი, 2008 |first=Anthony |last=Barlow |publisher=The PlayStation Network |accessdate=18 ნოემბერი, 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121214195924/http://www.theplaystationetwork.com/ign-fallout-3-review-theres-been-some-changes/ |archivedate=2012-12-14 }}</ref> შემქმნელებმა PS3-ის ვერიის შეცდომები გამოასწორეს, რის შედაგადაც, IGN-ის მიმოხილვა დარედაქტირებული იქნა. PlayStation 3-ის ''წლის თამაშის გამოცემის'' გადამოწმების შემდეგ აღმოჩნდა, რომ პრობლემების უმრავლესობა არ გადაჭრილა..<ref name="digital chumps">{{cite web |url=http://www.digitalchumps.com/game-reviews/35-ps3/3990-fallout-3-game-of-the-year-edition.html |title=Fallout 3: Game of the Year Edition |first=Nathaniel |last=Stevens |date=27 ოქტომბერი, 2009 |accessdate=18 ნოემბერი, 2009 |publisher=Digital Chumps}}</ref><ref name="spawnkill">{{cite web |url=http://spawnkill.com/review-fallout-3-game-of-the-year-edition/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20091105045619/http://spawnkill.com:80/review-fallout-3-game-of-the-year-edition/ |dead-url=yes |archive-date=5 ნოემბერი, 2009 |title=Review: Fallout 3 Game of the Year Edition |date=2 ნოემბერი, 2009 |accessdate=18 ნოემბერი, 2009 |publisher=Spawn Kill |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091105045619/http://spawnkill.com/review-fallout-3-game-of-the-year-edition/ |archivedate=2009-11-05 }}</ref> ===დავა და ფანდომი=== მას შემდეგ რაც Bethesda Softworks-მა შეიძინა უფლებები თამაშზე, ყველა თაყვანისმცემელი არ იყო კმაყოფილი „Fallout“ სერიის განვითარებით. „Fallout“-ის და „Fallout 2“-ის გულშემატკივრებმა თავი მოიყარეს „Fallout“ სერიის ერთ-ერთი ძველი ფანსაიტის, „No Mutants Allowed“-ის გარშემო, სადაც აკრიტიკებდნენ მომავალი პროექტის სიუჟეტს, გეიმპლეის, სათამაშო გარემოს,<ref name="kotaku_relent"/> სცენარს და ასევე პირველი პირის ხედვის ფორმატს..<ref name="kotaku_relent">{{cite web |url=http://kotaku.com/the-relentless-champions-of-classic-fallout-1715984448 |title=The Relentless Champions Of Classic Fallout |last1=Winkie |first1=Luke |date=29 სექტემბერი, 2015 |website=Kotaku |access-date=20 დეკემბერი, 2015}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.rockpapershotgun.com/2008/01/08/games-for-2008-fallout-3/ |title=Games for 2008: Fallout 3 |last1=Gillen |first1=Kieron |date=8 იანვარი, 2008 |website=Rock, Paper, Shotgun |access-date=20 დეკემბერი, 2015}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.usgamer.net/articles/fallout-4-for-pc-ps4-xbox-one |title=Vault-111 Opens in Boston: Fallout 4 is Coming to PC, PS4, and Xbox One |last1=Williams |first1=Mike |date=June 3, 2015 |website=US Gamer |publisher=Gamer Network |access-date=21 დეკემბერი, 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170905184803/http://www.usgamer.net/articles/fallout-4-for-pc-ps4-xbox-one |archivedate=სექტემბერი 5, 2017 }}</ref> ამის საპასუხოდ, ჯიმ სტერლინგმა საიტ Destructoid-დან, „No Mutants Allowed“-ის მსგავსი ჯგუფები დაახასიათა „ეგოისტებად“ და „ამპარტავნებად“ და დასძინა, რომ ახალი აუდიენცია იმსახურებს „Fallout“-ის თამაშს; და იმ შემთხვევაში თუ სერია გააგრძელებს ძველი მიმართულებით სვლას, ახალი პროექტები აღარ შეიქმნება და არ გაიყიდება ბაზარზე.<ref name="destructoid_shutup">{{cite web |url=http://www.destructoid.com/videogame-fans-need-to-shut-up-about-everything-164476.phtml |title=Videogame 'fans' need to shut up about everything |last1=Sterling |first1=Jim |date=20 თებერვალი, 2010 |website=Destructoid |access-date=20 დეკემბერი, 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151222142227/http://www.destructoid.com/videogame-fans-need-to-shut-up-about-everything-164476.phtml |archivedate=2015-12-22 }}</ref> ==რეგიონალური ვარიაციები== ===გამოხმაურება ნარკოტიკებზე=== 2008 წლის 4 ივლისს, ავსტრალიაში ორგანიზაცია [[Australian Classification Board]]-მა (ACB) უარი განაცხადა „[[Fallout 3]]“-ის კლასიფიკაციაზე, რითაც არალეგალური გახდა მისი დისტრიბუცია ან შეძენა აღნიშნულ რეგიონში. იმისათვის, რომ [[ACB]]-ის გაეკეთებინა თამაშის კლასიფიკაცია, Bethesda Softworks-ს ავსტრალიური ვერსიიდან უნდა ამოეღო ეს შეურაცხმყოფელი კონტენტი.<ref name="No AUS Release">{{cite web |url=http://www.classification.gov.au/www/cob/find.nsf/d853f429dd038ae1ca25759b0003557c/ae87cbba1093d4b0ca25767100791a27?OpenDocument |title=OFLC listing for ''Fallout 3'' |publisher=Classification by Australian Government |accessdate=4 სექტემბერი, 2011 |date=8 ივლისი, 2008 }}{{Dead link|date=სექტემბერი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/articles/887/887547p1.html |title=''Fallout 3'' Officially Refused Classification in Australia |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=9 ივლისი, 2008 |first=Jimmy |last=Thang}}</ref> ACB-ის მოხსენების თანახმად, კლასიფიკაციაზე უარის თქმა განპირობებული იყო თამაშში მრავლად არსებული ნარკოტიკული საშულებებით, რომელსაც მოიხმარს მთავარი გმირი.<ref name="OFLC Report">{{cite web |url=http://www.kotaku.com.au/2008/07/olfc_report_why_fallout_3_was_banned_in_australia/ |title=OFLC Report: Why Fallout 3 Was Banned In Australia |publisher=Kotaku |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=10 ივლისი, 2008 |first=Logan |last=Booker |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091110105006/http://www.kotaku.com.au/2008/07/olfc_report_why_fallout_3_was_banned_in_australia/ |archivedate=2009-11-10 }}</ref> 2008 წლის 7 აგვისტოს თამაშის განახლებულ ვერსიას ACB-ის მიერ მიენიჭა რეიტინგი MA 15 +<ref name="No AUS Release"/><ref name="AUS Revised">{{cite web |first=Jason|last=Hill|url=http://www.smh.com.au/news/articles/fallout-3-ban-lifted-in-australia/2008/08/12/1218306838907.html |title=Fallout 3 ban lifted in Australia |publisher=The Sydney Morning Herald|date=12 აგვისტო, 2008|accessdate=4 სექტემბერი, 2011}}</ref> და მხოლოდ ამის შემდეგ დაუშვეს მისი გაყიდვა ქვეყანაში. მოგვიანებით, ACB-ის მოხსენებით, აღნიშნული კონტენტი სრულად არ ამოღებულა თამაშიდან, თუმცა მოშორებული იქნა ანიმაციები, რაც წარმოაჩენდა ნარკოტიკის ფაქტობრივ გამოყენებას.<ref>{{cite web |url=http://xbox360.ign.com/articles/898/898386p1.html |title=Fallout 3 Censorship Report |publisher=IGN |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=12 აგვისტო, 2008 |first=Patrick |last=Kolan}}</ref> ჟურნალ „[[Edge (ჟურნალი)|Edge]]“-თან ინტრვიუში Bethesda Softworks-მა განაცხადა, რომ მთელი მსოფლიოში გამოვიდოდა „Fallout 3“-ის მხოლოდ ერთი ვერსია, სადაც რეალურ ცხოვრებაში არსებული ნარკოტიკების დასახელებები ამოღებული იქნებოდა.<ref>{{cite web|title=Rating in Australia|url=http://www.edge-online.com/news/censors-force-fallout-3-changes |tytuł=Censors Force Fallout 3 Changes &#124; Edge Online |opublikowany=Edge-online.com |data= |data dostępu=2008-11-01}}</ref> მოგვიანებით გაირკვა, რომ ნარკოტიკებთან დაკავშირებული ერთადერთი ცვლილება იყო პრეპარატ [[მორფინი|მორფინს]] სახელწოდების შეცვლა „Med-X“-ით.<ref>{{cite web |url=http://www.shacknews.com/article/54651/fallout-3-censorship-goes-global |title=Fallout 3 Censorship Goes Global |publisher=[[Shacknews]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=9 სექტემბერი, 2008 |first=Blake |last=Ellison}}</ref> ===გამოშვება ინდოეთში=== 2008 წლის 22 ოქტომბერს [[Microsoft ]]-მა გააკეთა განცხადება, რომ რელიგიური და სოციალური მიზეზებიდან გამომდინარე, თამაში ინდოეთში არ გამოვიდოდა Xbox 360-ის პლატფორმაზე.<ref name="Kotaku-India">{{cite web |url=http://kotaku.com/5067039/fallout-3-not-coming-to-india |title=Fallout 3 Not Coming To India |publisher=Kotaku |date=22 ოქტომბერი, 2008 |accessdate=20 აპრილი, 2010 |first=Mike |last=Fahey}}</ref> Microsoft-მა დასძინა: „ჩვენ ყოველთვის ვცდილობთ გამოვცეთ საუკეთესო თამაშები ინდოეთში მსოფლიო პრემიერის პარალელურად“. მაგრამ, რელიგიური და კულტურული ღირებულებების გამო, ინდოეთში აიკრძალა მისი გამოცემა.<ref>{{cite web |url=http://www.gamesindustry.biz/articles/fallout-3-withheld-from-india |title=Fallout 3 withheld from India |publisher=Games Industry |accessdate=1 ეკემბერი, 2009 |first=Jason |last=Lee |date=22 ოქტომბერი, 2008}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ზუსტი მიზეზი ამასთან დაკავშირებით არ გაჟღერებულა, გავრცელებულ ხმებზე დაყრდნობით, მიზეზი იყო თამაშში არსებული ორთავიანი მუტირებული [[ძროხა]], რომელსაც ეწოდება ბრაჰმანი, რომელიც ერთი მხრივ, მოგვაგონებს [[ინდუიზმი]]ს ყველაზე მაღალი წოდების - [[ვარნა (ინდუიზმი)|ვარნის]] წარმომადგენელ ქურუმთა კასტის სახელწოდებას, ხოლო მეორე მხრივ - ინდოეთში წარმოშობილ ძროხას, რომელსაც ეთაყვანებიან ინდუისტები.<ref>{{cite web |url=http://www.cinemablend.com/games/Are-Brahmin-The-Reason-For-Fallout-3-s-Cancellation-in-India-12947.html |title=Are Brahmin The Reason For Fallout 3's Cancellation in India? |publisher=Gaming Blend |accessdate=4 სექტემბერი, 2011 |date=22 ოქტომბერი, 2008 |first=Pete |last=Haas |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111008215527/http://www.cinemablend.com/games/Are-Brahmin-The-Reason-For-Fallout-3-s-Cancellation-in-India-12947.html |archivedate=2011-10-08 }}</ref> ===მგრძნობელობა იაპონიაში=== ბეთესდამ, მეორეხარისხოვანი [[ქვესტი]], სახელად „The Power of the Atom“ ({{lang-ka|„ატომის ძალა“}}) შეცვალა იაპონური ვერსიისთვის, რათა იაპონიის საზოგადოებაში არ გამოეწვია შეშფოთება მასში არსებულ ატომურ ბომბთან დაკავშირებით, რაც განპირობებული იყო [[ჰიროსიმა|ჰიროსიმა]]სა და [[ნაგასაკი|ნაგასაკში]] ჩამოგდებული ბომბით, ვინაიდან ეს დღემდე რჩება მტკივნეულ თემად მათში. საერთაშორისო ვერსიაში მოთამაშეს აქვს არჩევანი გაანეიტრალოს ან ააფეთქოს მწყობრიდან გამოსული ბომბი ქალაქ მეგატონში.<ref name="Statement">{{cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090202124235/http://bethsoft.com/jpn/news/20081110a.html|url=http://www.bethsoft.com/jpn/news/20081110a.html|title=Bethesda Softworks Statement of Fallout 3 Censorship|accessdate=2 დეკემბერი, 2009|archivedate=2 თებერვალი, 2009|publisher=[[Bethesda Softworks]]|language=Japanese}}</ref> იაპონურ ვერსიაში ამოღებულია პერსონაჟი მისტერ ბერკი, (რომელიც სთავაზობს პროტგონისტს ამ დავალებას), ბომბის აფეთქების შესაძლებლობა და მისტერ ტენპენის სიტყვა მეგატონის აფეთქებაზე. ამას გარდა, ამ ვერსიაში, ტყვიამფრქვევის სახელწოდება „Fat Man“ ({{lang-ka|„[[მსუქანა (ბომბი)|მსუქანა]]“}}) ჩანაცვლებული იქნა „Nuke Launcher“, იმიტომ, რომ ამავე კოდურ სახელწოდებას ატარებდა 1945 წლის 9 აგვისტოს ნაგასაკში ჩამოგდებული ატომური ბომბი.<ref name="Statement"/><ref>{{cite web |url=https://www.wired.com/gamelife/2008/11/japanese-fallou/ |title=Fallout 3 Pulls Nuke References for Japan |work=[[Wired (ჟურნალი)|Wired]] |accessdate=11 ნოემბერი, 2009 |date=11 ნოემბერი, 2008 |first=Jean |last=Snow}}</ref> ტეცუ ტაკასიზე დაყრდნობით, (რომელიც პასუხისმგებელი იყო თამაშის იაპონიაში ლოკალიზაციაზე) [[Computer Entertainment Rating Organization]]-ის (CERO) მიერ გადაწყვეტილი იყო თამაშის აკრძალვა ამ რეგიონში, თუმცა ლოკალიზაციის შემდეგ მიიღო რეიტინგი „დიდებისთვის“.<ref>{{cite web|url=http://gamecareerguide.com/news/25670/interview_zenimax_asias_.php|title=Interview: Zenimax Asia's Takahashi on Bringing Western Games to Japan|date=24 ნოემბერი, 2009|accessdate=2 დეკემბერი, 2009|publisher=Game Career Guide}}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== {{commons category}} * {{official website|http://fallout.bethsoft.com/}} * [http://www.fallout.gamepedia.com/Portal:Fallout_3 „Fallout 3-“ ის პორტალი] * {{IMDb title|id=1073664}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|3}} {{Fallout-ის სერია}} [[კატეგორია:2008 წლის ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:ანტისაომარი ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:მოქმედებითი როლური ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:როლური ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:Bethesda Game Studios-ის თამაშები]] [[კატეგორია:PlayStation 3-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Windows-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Fallout (სერია)]] [[კატეგორია:ღია სამყაროს ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:Xbox 360-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Fallout-ის ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:Gamebryo ძრავის თამაშები]] [[კატეგორია:Havok-ის ძრავის ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები ალტერნატიული დასასრულით]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები გადმოტვირთვადი კონტენტებით]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები ცენზურის ქვეშ]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები დამატებებით]] [[კატეგორია:ერთმოთამაშიანი ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები სქესის არჩევის შესაძლებლობით]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები შემუშავებული ამერიკის შეერთებულ შტატებში]] [[კატეგორია:ვირტუალური რეალობა ხელოვნებასა და კულტურაში]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშები შენელებული კადრით]] [[კატეგორია:რეტროფუტურისტული ვიდეო თამაშები]] a64caevjt68k3pcyg1msmdjrr89bkk0 0 328749 4816779 4695297 2025-06-19T19:18:36Z Wikiwokiwaka 152986 /* შრი აურობინდოს ძირითადი ნაწარმოებები */ 4816779 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება | სიგანე = | სახელი = შრი აურობინდო | ფოტო =Sri_aurobindo.jpg | ფოტოს სიგანე = 220პქ | ალტ = | მშობლსახელი =অরবিন্দ ঘোষ | ენის კოდი = bn | დაბსახელი = | დაბთარიღი = [[15 აგვისტო]], [[1872]] | დაბადგილი = {{დროშა|ინდოეთი}}, [[კოლკატა]] | მოინათლა = | გაუჩინარების თარიღი = | გაუჩინარების ადგილი = | გაუჩინარების სტატუსი = | გარდთარიღი = [[5 დეკემბერი]], [[1950]] | გარდადგილი = [[პონდიშერი]] | გარდაცვალების მიზეზი = | სხეულის პოვნის ადგილი = | დაკრძალვის ადგილი = | დაკრძალვის ადგილის კოორდინატები = | ძეგლები = | რეზიდენცია = | სხვა სახელები = | ეროვნება = | მოქალაქეობა = | ეთნიკური წარმომავლობა = | ქვეშევრდომობა = | განათლება = | ალმა-მატერი = | მოღვაწეობა = | საქმიანობა = პოლიტიკოსი, ფილოსოფოსი, [[ჰინდუ-მისტიკოსი]], [[იოგი]] და [[გურუ]] | აქტიურობის წლები = | დამსაქმებელი = | ორგანიზაცია = | ხელფასი = | ქონება = | ცნობილია როგორც = | ცნობილი ნაშრომები =„ღვთიური ცხოვრება“ (The Life Divine),<br> „იოგას სინთეზი“ (The Synthesis of Yoga), <br>„ესეები გიტას შესახებ“ (Essays on the Gita),<br> „ვედას საიდუმლო“ (The Secret of The Veda),<br> „ჰიმნები მისტიკურ ცეცხლს“ (Hymns to the Mystic Fire),<br> „უპანიშადები“ (The Upanishads),<br> „ინდური კულტურის საფუძვლები“ (The Foundations of Indian Culture),<br> „ომი და თვითგამორკვევა“ (War and Self-determination), <br>„ადამიანის განვითარების ციკლი“ (The Human Cycle), <br>„ერთიანი კაცობრიობის იდეალი“ (The Ideal of Human Unity) <br>„მომავლის პოეზია“ (The Future Poetry). | სიმაღლე = | წონა = | წოდება = | წლები = | წინამორბედი = | მემკვიდრე = | პარტია = | მოძრაობა = | ოპონენტები = | რელიგია = | წაყენებული ბრალდება = | განაჩენი = | დანაშაულებრივი სტატუსი = | მეუღლეები = | პარტნიორები = | შვილები = | მამა = | დედა = | ნათესავები = | ჯილდოები = | მოსახმობი სიგნალი = | სუფთა მოგება = | სახელი1 = | მოდული1 = | სახელი2 = | მოდული2 = | სახელი3 = | მოდული3 = | სახელი4 = | მოდული4 = | სახელი5 = | მოდული5 = | სახელი6 = | მოდული6 = | სახელი7 = | მოდული7 = | საიტი = | ხელმოწერა =Sri-Aurobindo-Signature-Transparent.png | ხელმოწერის ზომა =120px | ხელმოწერა ალტ = | შენიშვნები = }} ''' შრი აურობინდო''' ({{lang-bn| অরবিন্দ ঘোষ}}, Arabinda Ghoṣ, Arabinda Ghosh; დ. [[15 აგვისტო]], [[1872]], [[კოლკატა]], [[ინდოეთი]] — გ. [[5 დეკემბერი]], [[1950]], [[პონდიშერი]], იქვე) — ინდოელი პოლიტიკოსი, ფილოსოფოსი, [[ჰინდუ-მისტიკოსი]], [[იოგი]] და [[გურუ]]. მისი წერილები, ლექსები და ფილოსოფიური ჩანაწერები ხელმოწერილია შრი აურობინდოთი და ამ სახელითაა გამოქვეყნებული. თავის პიროვნებაში იგი აერთიანებს დასავლეთის ჰუმანისტურ განათლებასა და ცოდნას ინდოეთის სიბრძნის სწავლებებთან და სპირიტუალურ ტრადიციებთან. == ბიოგრაფია== ===ადრეული ცხოვრება (1872-1884)=== აურობინდო ჰოსე დაიბადა [[1872|1872 წლის]] [[15 აგვისტო]]ს [[კოლკატა]]ში. ადრეული ბავშვობა გაატარა [[კულნა]]ში, [[ბენგალი|ბენგალში]]. მამამისი, დოქტორი კრიშნა დჰან ჰოსე [[1864|1864 წლიდან]] დაქორწინებული იყო იმ დროისათვის 12 წლის სვარნალატა ბოსეზე. მისი მშობლები ჰინდუისტური რეფორმაციული მოძრაობის, [[ბრაჰმო სამაჯი]]ს, ტრადიციების მიხედვით იყვნენ მონათლულნი. თუმცა აურობინდოს თანახმად მამამისი [[ათეიზმი|ათეისტი]] იყო. თავისი ინგლისური სულისკვეთებისა და ინგლისში მედიცინის ორწლიანი სწავლის ([[1869]] - [[1871]]) გავლენით ბენგალური და ინდური კულტურა მამამისისთვის უცხო იყო. შესაბამისად, ცდილობდა, რომ თავისი შვილებიც დაეცვა ინდური გავლენისგან და მათთვის [[ევროპა|ევროპული]] განათლება მიეცა. ამიტომ აურობინდო და მისი და-ძმა დარჯილინგში ლორეტოს სამონასტრო სკოლაში სწავლობდნენ ([[1877]]-[[1879]]). აურობინდოს ოთხი დედმამიშვილი ჰყავდა: ორი ძმა, ბენოი ბჰუსჰანი და მონო მოჰანი, და ერთი უმცროსი და სახელად საროჯინი; მესამე ძმა, ბარინდრა, 1879 კროიდონში, ინგლისში დაიბადა. აურობინდოს თანახმად მამამისმა, რომელიც ოცნებობდა, რომ მისი ვაჟები მნიშვნელოვანი მოღვაწეები ყოფილიყვნენ, მას ეს სახელი უცაბედი ინსპირაციის შედეგად დაარქვა, როგორც განსაკუთრებული და ერთადერთი მსოფლიოში. ასეთივე უნდა ყოფილიყო მისი მომავალიც. თუმცა ბედის ირონიით მამამისი აურობინდოს ინოდეთში დაბრუნებასა და მისი სახელის ინდოეთის თავისუფლებისთვის ბროძლით განთქმას ვერ მოესწრო. 1879 წელს შვიდი წლის აურობინდო თავის ძმასთან ერთად ინგლისში გაგზავნეს. ისინი [[მანჩესტერი|მანჩესტერში]] სასულიერო მოღვაწე დრეუვატთან ცხოვრობდნენ. სანამ მისი ძმა სკოლაში იყო, რევერენდ დრეუვატი მას [[ინგლისური ენა|ინგლისურს]], [[ლათინური ენა|ლათინურსა]] და [[ბერძნული ენა|ბერძნულს]] ასწავლიდა. მისი ცოლი კი [[ისტორია]]ში, [[გეოგრაფია]]ში, [[არითმეტიკა]]სა და [[ფრანგული ენა|ფრანგულში]] ამეცადინებდა. === ახალგაზრდობა ლონდონში (1884-1890) === [[1884|1884 წელს]] ძმები ქალბატონ დრეუვატთან ერთად [[ლონდონი|ლონდონში]] გადავიდნენ საცხოვრებლად. აურობინდო იქ ხუთი წელი დადიოდა დასავლეთ [[კენსინგტონი]]ს წმინდა პავლეს სკოლაში. მოხუცი დრეუვატი თავგამოდებული [[მისიონერები|მისიონერი]] იყო და სამი ძმის გაქრისტიანებას ცდილობდა. როდესაც მისმა მცდელობამ კრახი განიცადა, ძმები იძულებულები გახდნენ, მისი სახლი დაეტოვებინათ. რასაც სიღატაკის მძიმე დრო მოჰყვა. მამის გამოგზავნილი ფული სრულიად არ იყო ცხოვრებისთვის საკმარისი და ხშირად არც აღწევდა მათამდე. მიუხედავად ხელმომჭირნედ ცხოვრებისა ხშირად საჭმელიც არ ჰქონდათ, ტანსაცმელი არ იყო საკმარისად თბილი, ბინა კი, რომელშიც ცხოვრობდნენ, ნესტიანი და ცივი იყო. ყველაფრის მიუხედავად აურობინდო კარგად სწავლობდა. როგორც კი სკოლის დავალებებს დაამთავრებდა, ინგლისურ და ფრანგულ ლიტერატურას ეცნობოდა და ევროპის ისტორიას სწავლობდა, მეცადინეობდა [[იტალიური ენა|იტალიურში]], [[გერმანული ენა|გერმანულსა]] და [[ესპანური ენა|ესპანურში]]. ბევრ დროს უთმობდა საკუთარ ნაწერებსაც. ფლობდა ჯოლდოებს ისტორიასა და ლიტერატურაში. === კემბრიჯში სწავლა (1890-1892) === აურობინდომ წმინდა პავლეს სკოლიდან მიიღო წლიურად 80 ფუნტის ოდენობის სტიპენდია, რისი საშუალებითაც [[კემბრიჯი]]ს სამეფო კოლეჯში სწავლის გაგრძელება შეძლო. თუმცა ეს პერიოდიც განსაკუთრებული სიდუხჭირით გამოირჩეოდა. მიუხედავად ამისა მისი დიპლომები მის დიდ წარმატებებს და მაღალ აკადემიურ მოსწრებას მოწმობენ. ის იღებდა უამრავ ჯილდოს და მისი ერთ-ერთი პროფესორი მას ძველი ენების საუკეთესო [[ფილოლოგია|ფილოლოგს]] უწოდებდა. სწავლის დასრულების შემდეგ მამამისის სურვილის შესაბამისად მოხელის კარიერას უნდა შესდგომოდა. ბენგალის გუბერნატორის ოჯახური კონტაქტების საშუალებით მამამ [[არაჰის რაიონი|არაჰის რაიონში]] კარგი ადგილი უშოვა. მამის ხათრით მოხელეობისთვის საჭირო მისაღები გამოცდები ჩააბარა. თუმცა მოგვიანებით შესაბამისი საქმიანობის სურვილი გაუქრა და წერით გამოცდებში კარგი ნიშნების მიუხედავად მუდმივად არიდებდა თავს ჯირითობაში გამოცდას. რის გამოც, საბოლოოდ, ლორდ კიმბერლეიმ ინდური საჯარო სამსახურიდან მისი დისკვალიფიკაცია მოახდინა. ამ გადაწყვეტილებას იმანაც შეუწყო ხელი, რომ მამამისისგან განსხვავებით აურობინდო სულაც არ იყო ინგლისით აღფრთოვანებული. ის აღფრთოვანებული იყო ინგლისური და დასავლური ლიტერატურით, ფილოსოფიით და ისტორიით, მაგრამ არა ადამიანებით, რომლებსაც ის ხვდებოდა. ეროვნული სტუდენტური გაერთიანების, „ინდური მეჯლისის“ წევრობისა და მდივნობის ფარგლებში გამოდიოდა რევოლუციური სიტყვით, რამაც მისი საჯარო სამსახურიდან გამოძევებაში შეიტანა წვლილი. [[1893|1893 წელს]] აურობინდო ინდოეთში დაბრუნდა. 21 წლიდან მან 14 წელი ინგლისში გაატარა. გემის ჩამოსვლამდე ცოტა ხნით ადრე მამამისი გულის შეტევით გარდაიცვალა. === პროფესიული და პოლიტიკური საქმიანობა (1893-1908) === რადგანაც აურობინდო ინდოეთში ინგლისურ საჯარო სამსახურში არ დაუშვეს, ბენგალის გუბერნატორის ერთმა კეთილად განწყობილმა ნათესავმა [[ბარადოს სათავადო]]ში უშოვა მოხელის ადგილი. თავიდან საფოსტო მარკების, საგადასახადო და [[ფოსტა|საფოსტო]] განყოფილებაში უშაობდა, მოგვიანებით კი საკუთარი სურვილით ბორადოს კოლეჯში ინგლისური ენისა და ლიტერატურის [[ლექტორი|ლექტორად]] გადავიდა. საბოლოოდ კოლეჯის პრორექტორობას მიაღწია. გარდა ამისა, აურობინდო [[მაჰარაჯა]]ს მდივანი და თანაშემწეც იყო. ბარადოში ის სწავლობდა [[სანსკრიტი|სანსკრიტს]] და სხვა ინდურ ენებს, განსაკუთრებით [[მართი|მარათს]], [[გუჯარათი|გუჯარათს]] და თავის მშობლიურ ენა [[ბენგალური ენა|ბენგალურს]]. [[1901|1901 წელს]] ბარადოშივე დაქორწინდა მრინალი ბოსეზე, რომელიც [[1918|1918 წელს]] ნაადრევად გარდაიცვალა. [[1906|1906 წელს]] აურობინდომ დატოვა ბაროდა და კოლკატაში ახლად დაარსებული „ეროვნული ბენგალური კოლეჯის“ მმართველად გადავიდა. 1906 წელსვე დაიწყო ჟურნალ „ბანდე მატარამ“-ის გამოცემა, რომელიც „ეროვნული პარტიის“ მეგაფონად იქცა. მას დამოუკიდებლობის იდეის თანამემამულეებში გავრცელება და ამავდროულად პარტიისა და მთელი ერის ინტესიური და ორგანიზებული პოლიტიკური აქტივობისკენ დარაზმვა სურდა. აურობინდოს უპირველესი მიზანი იყო ჟურნალში ინდოეთის სრული დამოუკიდებლობის როგორც პოლიტიკური მიზნის ღია და ხანგრძლივი [[პროპაგანდა]]. ის იყო პირველი პოლიტიკოსი ინდოეთში, რომელმაც ამის საჯაროდ გაკეთება გაბედა. „ბანდე მატარამ“-ის საშუალებით ამ საქმიანობამ ის საყოველთაოდ ცნობილი გახადა. აქედან მოყოლებული ის პარტიის ყველაზე ცნობილი ლიდერად იქცა. პოლიტიკური აქტივობის დროსვე დაინტერესდა [[იოგა]]ს სწავლებითა და ვარჯიშებით. მისი ინტერესი განსაკუთრებით გაძლიერდა [[1907|1907 წელს]] გურუ ვიშნუ ბჰასკართან შეხვედრის შემდეგ. მისი დახმარებით აურობინდოს ცოდნა და გამოცდილება იოგაში იმდენად გაღრმავდა, რომ მან იოგას განვითარების საკუთარი იდეა შეიმუშავა. [[1908|1908 წელს]] აურობინდო დააპატიმრეს. === ნაციონალისტობიდან იოგამდე (1908-1909) === კოლკატასთან ახლოს მდებარე ციხეში, სადაც აურობინდომ ერთი წელი დაჰყო, მან საბოლოოდ მიატოვა ეროვნული მოძრაობა და მთლიანად იოგათი დაკავდა. 1904 წელს მან ყოველგვარი გურუს სწავლების გარეშე დაიწყო იოგას შესწავლა; 1908 წელს მნიშვნელოვანი დახმარება მიიღო გურუ ვიშნუ ბჰასკარისგან და საკუთარი [[სადჰანა]]ს საფუძვლები აღმოაჩინა. ციხის აყალ-მაყალშიც ახერხებდა სრულყოფილ [[მედიტაცია]]ს. თან ჰქონდა [[ბჰაგავად გიტა]] და [[უპანიშადები]]. იოგაში ვარჯიშობდა გიტას მიხედვით, ხოლო მედიტაციას უპანიშადების საშუალებით განაგძობდა. მხოლოდ ამ ორ წიგნში იპოვა მან ინსტრუქცია და მითითებები. სწორედ ამან ათქმევინა შემდეგი სიტყვები [[ჰინდუიზმი|ჰინდუიზმზე]]: „ეს არის რელიგია, რომელიც ამ ქვეყნის წიაღში ინახებოდა დიდი ხნის მანძილზე. ამ რელიგიის საქადაგებლად აღსდგება ინდოეთი. სხვა ქვეყნებისგან განსხვავებით ინდოეთი აღსდგება არა საკუთარი თავის გამო ან სუსტების დასაჩაგრად, როდესაც ის გაძლიერდება. ინდოეთი აღსდგება იმ მარადიული სინათლის მოსაფენად მსოფლიოსთვის, რომელიც მას აქვს მინდობილი“. საგამომძიებლო პროცესი, რომელიც მის დაპატიმრებას მოჰყვა, ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენა იყო ინდოეთის ეროვნული მოძრაობისთვის. 49 ადამიანი გასაჩივრდა და 206 მოწმე დაიკითხა, 400 დოკუმენტი დაერთო აქტებს და 5000 მტკიცებულება იქნა ამოღებული, მათ შორის ბომბები და რევოლვერები. თავის დროზე ინგლისელი მოსამართლე ბეეხქროფტიც აურობინდოს მსგავსად კემბრიჯში სწავლობდა. აურობინდოს დაცვა ჩიტარანჯან დასმა აიღო საკუთარ თავზე. პროცესი მთელ წელიწადს გაგრძელდა. [[1909|1909 წლის]] [[6 მაისი|6 მაისს]] აურობინდო იყო ის ერთადერთი მსჯავრდებული, რომელიც გაანთავისუფლეს. === პონდიშერის აშრამი (1910-1945) === როგორც კარმაიოგინის გამომცემელი ის უწყებებს თვალში ეკლად ესობოდა. მოსალოდნელი დაპატიმრებისგან თავის დასაღწევად მან დატოვა [[ბრიტანეთის ინდოეთი]] და [[ფრანგული ინდოეთი]]ს ჩანდანაგარს მიაშურა. შემდეგ კი სამხრეთ ინდოეთის [[პონდიშერი|პონდიშერში]] გადაინაცვლა. აქ მან განავითარა „[[ინტეგრალური იოგა]]“, როგორც ცნობიერების თანამედროვე, პროგრესული და ყოველმხრივი განვითარება. [[1914|1914 წელს]] პონდიშერში ჩამოვიდნენ მირა ალფასა და მისი მეუღლე [[პაულ რიჩარდი]]. ამ უკანასკნელის რჩევით აურობინდომ დაიწყო ჟურნალ „არიას“ („Arya”) გამოცემა, რომელშიც [[1920|1920 წლამდე]] თავის ძირითად ნაწარმოებებს ბეჭდავდა პირველად. „არია“-ს ბოლო ნომერი [[1921|1921 წლის]] [[15 იავარი|15 იანვარს]] გამოვიდა. ამავე დროს დაიწყო თავისი წერილებისა და სტატიების „შრი აურობინდოს“ სახელით ხელმოწერა. 1920 წელს, [[იაპონია]]ში მრავალწლიანი ცხოვრების შემდეგ, მირა ალფასა დაბრუნდა აურობინდოსთან უკან და სიცოცხლის ბოლომდე პონდიშერში დარჩა. ის განაგებდა საოჯახო მეურნეობას, რომელიც შრი აურობინდოს გარშემო წარმოიქმნა და რომელსაც [[1926|1926 წლის]] [[24 ნოემბერი|24 ნოემბერს]] შრი აურობინდოს „აშრამი“ ხოლო ამ დღეს „სიდჰის დღე“ ეწოდა. იმ დროისთვის აშრამში 25 მოსწავლეც აღარ ცხოვრობდა. იმავე წლის დეკემბერში აურობინდომ გადაწყვიტა, საჯარო ცხოვრებას სრულიად განსდგომოდა და აშრამზე მთელი პასუხისმგებლობა მირა ალფასს გადააბა, რომელსაც ღვთიურ დედას ეძახდა. 1927 წელს აურობინდო და „დედა“ რუე ფრანკოს მარტინში გადავიდნენ, სადაც დარჩენილი ცხოვრება გაატარეს. [[1928|1928 წლისთვის]] აშრამს 80-მდე წევრი ჰყავდა, აქედან რამდენიმე ბავშვი.1926 წლიდან შრი აურობინდო თავისი მოსწავლეების კითხვებს წერილობით ამომწურავად პასუხობდა. 1928 წელს გამოიცა წიგნი „დედა“; 1933 წელს - წერილების კრებული „სამყაროს ამოცანა“. 1938 წელს წაქცევის შედეგად აურობინდომ მარჯვენა ფეხი დაიზიანა. რეგულარული მიმოწერა თავის იოგ მოსწავლეებთან დასრულდა. მხოლოდ 1940 წელს მოიმატა აშრამის წევრების რიცხვმა, მათ მიეკუთვნებოდნენ რამდენიმე მშობელიც თავიანთ შვილებთან ერთად. [[1943|1943 წლის]] [[2 დეკემბერი|2 დეკემბერს]] დაარსდა აშრამის სკოლა. === მოკავშირეების დახმარება (1939-1945) === [[ნაციონალიზმი|ნაციონალ]]-[[სოციალიზმი|სოციალიზმისა]] და [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დროს აურობინდომ და მირა ალფასამ [[ადოლფ ჰიტლერი|ჰიტლერისა]] და ნაციონალ-სოციალიზმის საწინააღმდეგო პოზიცია დაიკავეს, რაშიც ისინი არაადმიანურ, უბოროტეს ძალას ხედავდნენ. {{ციტატა|რომლის გამარჯვება კაცობრიობის ტირანიასა და ბოროტების დამონებას ნიშნავდა და ევოლუციის გზაზე უკანსვლას მოასწავებდა, განსაკუთრებით სპირიტუალური ევოლუციის, რომელიც არა მარტო ევროპის, არამედ აზიისა და შესაბამისად ინდოეთის დამონებამდე მიგვიყვანდა...}} ის ფინანსურ შეწირულობას ეხმარებოდა ფრონტს და სხვებსაც დახმარებისკენ ან არმიაში შესვლისკენ მოუწოდებდა. === ინდოეთის დამოუკიდებლობა (1947 წლის 15 აგვისტო) === ამონარიდი რადიო-მიმართვიდან, რომელიც შრი აურობინდომ ინდოეთის განთავისუფლების და თავის 75-ე დაბადების დღეს გააკეთა: {{ციტატა|[[1947|1947 წლის]] [[15 აგვისტო]] არის თავისუფალი ინდოეთის დაბადების დღე. 15 აგვისტო ჩემი საკუთარი დაბადების დღეცაა. რა თქმა უნდა, სიხარულით მავსებს, რომ ამ დღემ ასეთი ფართო მნიშვნელობა შეიძინა. ამ დამთხვევას შემთხვევად არ აღვიქვამ... დღეს ვხვდები, რომ მსოფლიოს თითქმის ყველა მცდელობა, რისი წარმატების ნახვის იმედიც მქონდა, თავის დასასრულს უახლოვდება და წარმატების გზაზე დგას, მიუხედავად იმისა რომ თავის დროზე აუსრულებელ ოცნებებად ითვლებოდა... ყველა ამ პროცესში თავისუფალ ინდოეთს მნიშვნელოვანი როლის თამაში და წამყვანი ადგილის დაკავება შეუძლია. ჩემი პირველი ოცნება იყო იმ რევოლუციორი განვითარების ნახვა, რომელიც თავისუფალი და ერთიანი ინდოეთის წინაპირობა იქნებოდა. თუმცა დღეს ინდოეთი თავისუფალია, მაგრამ არა ერთიანი... სეპარაცია უნდა გაქრეს, ერთიანება უნდა აღსდგეს და აღსდგება კიდეც! ... ჩემი მომდევნო ოცნება ეხებოდა აზიელი ხალხების აღორძინებას და განთავისუფლებას... ამისათვის კიდევ უფრო ცოტაა გასაკეთებელი; და ეს დღეს ან ხვალ მოხდება. ... ჩემს მესამე ოცნებაში მე ვხედავდი მსოფლიოს გაერთიანებას, რომელმაც მთელი კაცობრიობის სამართლიანი, ბედნიერი და ღირსეული ცხოვრების გარე საფუძველი უნდა შექმნას. ეს გაერთიანება თავის გზას ადგას. ... შემდეგი ოცნება პრაქტიკულად უკვე ისხმას ფრთებს. ინდოეთის სპირიტუალურობა ევროპასა და ამერიკაში იდგამს ფესვებს. ეს მოძრაობა კიდევ უფრო გაიზრდება. ... ჩემი ბოლო ოცნება მოიცავს ევოლუციის საფეხურს, რომელიც ადამიანებს უფრო მაღალ და ყოვლისმომცველ ცნობიერებამდე აიყვანს და იმ პრობლემების გადაწყვეტას შეაძლებინებს, რომლებიც ადამიანს აზროვნების დაწყებიდან მოყოლებული აწუხებს და სტანჯავს...}} === 1945 წლის შემდგომი პერიოდი === შრი აურობინდო თავის დავალებად მიიჩნევდა „ზესულის“ მიწიერ ცნობიერებამდე დაახლოებას. [[1945|1945 წლიდან]] აურობინდო და მირა ალფანსე გეგმავენ შრი აურობინდოს საერთაშორისო უნივერსიტეტის გახსნას და სულიერი თავისუფლების სამომავლო ქალაქს, რომელიც ყველა ადამიანის სამშობლო უნდა ყოფილიყო და სადაც ადამიანები მშვიდად იცხოვრებდნენ და თვითგავითარებით დაკავდებოდნენ. აურობინდო გარდაიცვალა [[1950|1950 წლის]] [[5 დეკემბერი|5 დეკემბერს]] ხანმოკლე ავადმყოფობის შემდეგ. მისი ნეშტი დაკრძალეს აშრამის ეზოში. ამ დროისათვის აშრამში ცხოვრობდა დაახლოებით 800 ადამიანი. [[1956|1956 წლის]] თებერვალში მირა ალფასს, როგორც თავად იხსენებდა, აშრამის სპორტულ მოედანზე მედიტაციის დროს ჰქონდა ხილვა, რომელსაც ის „დედამიწაზე ზესულის მანიფესტაციას“ უწოდებდა. მან იხილა, როგორ იდგა მასიური ოქროს კარიბჭის წინ, რომელიც დედამიწასა და ღვთიურ სამყაროს ჰყოფდა. მან ერთი დარტყმით დაანგრია კარიბჭე, რის შემდეგაც ზესულიერი სინათლე და ძალა ერთ ნაკადად გადმოედინა დედამიწაზე. მირა ალფასის ახსნით მსოფლიოში ჯერ კიდევ დიდი დაბრკოლებები არსებობს და მომავალში უცაბედი სასწაული არ მოხდება, თუმცა დაჩქარებული და სტაბილური [[ევოლუცია|ევოლუციური]] პროცესი შესაძლებელია. == შრი აურობინდოს ძირითადი ნაწარმოებები == პაულ რიჩარდის გავლენით აურობინდომ [[1914|1914 წელს]] ფილოსოფიური ჟურნალ „არია“-ს გამოცემა დაიწყო. ამ 64 გვერდიან თვიურ ჟურნალში მომდევნო 6 წლის განმავლობაში იგი აქვეყნებდა თავის მნიშვნელოვან ნაწარმოებებს. ესენია: * „ღვთიური ცხოვრება“ (The Life Divine) * „იოგას სინთეზი“ (The Synthesis of Yoga) * „ესეები გიტას შესახებ“ (Essays on the Gita) * „ვედას საიდუმლო“ (The Secret of The Veda) * „ჰიმნები მისტიკურ ცეცხლს“ (Hymns to the Mystic Fire) * „უპანიშადები“ (The Upanishads) * „ინდური კულტურის საფუძვლები“ (The Foundations of Indian Culture) * „ომი და თვითგამორკვევა“ (War and Self-determination) * „ადამიანის განვითარების ციკლი“ (The Human Cycle) * „ერთიანი კაცობრიობის იდეალი“ (The Ideal of Human Unity) * „მომავლის პოეზია“ (The Future Poetry) == რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.savitribysriaurobindo.com/ Savitri, das größte Werk Aurobindos] {{En}} * [http://www.heinz-kappes.de/index.php/savitri-lesung/die-savitri-lesung Die Savitri-Lesung von Heinz Kappes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160123115430/http://heinz-kappes.de/index.php/savitri-lesung/die-savitri-lesung |date=2016-01-23 }} {{De}} * [http://www.evolutionsforschung.org/SA.htm აღსანიშნავი ნაშრომები] * [http://aurosociety.org/sri-aurobindo-mother/august-message.aspx Die Botschaft Sri Aurobindos zur Indischen Unabhängigkeit (15. August 1947)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151219051943/http://www.aurosociety.org/sri-aurobindo-mother/august-message.aspx |date=2015-12-19 }} {{En}} * [http://www.aurobindo.de/Aurobindo/deutschland.html Aurobindo über Deutschland] * [http://www.here-now4u.de/die_integrale_philosophie_sri_.htm Vortrag über Aurobindos Philosophie] * [http://www.sriaurobindoashram.org/ashram/sriauro/writings.php Aurobindos Bücher] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121029084749/http://www.sriaurobindoashram.org/ashram/sriauro/writings.php |date=2012-10-29 }} {{En}}, PDF * [http://www.savitri.de Seite zu Sri Aurobindos Hauptwerk Savitri in deutscher Sprache] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200812061631/http://savitri.de/ |date=2020-08-12 }} [[კატეგორია:ინდოელი ფილოსოფოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 15 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1872]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 5 დეკემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1950]] [[კატეგორია:XX საუკუნის ფილოსოფოსები]] [[კატეგორია:ინდოელი სასულიერო მოღვაწეები]] 4jtqjaice4rf2c71rn1lvxcsn9dephw 0 330155 4816657 4087927 2025-06-19T13:00:56Z 78.177.163.183 4816657 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ისა მუსტაფა<br/>Isa Mustafa | სურათი= Isa Mustafa.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = [[15 მაისი]], [[1951]] | დაბადების ადგილი= [[პრიშტინა]], [[კოსოვო]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[ისლამი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[კოსოვოს დემოკრატიული ლიგა|დემოკრატიული ლიგა]] | საიტი= | რიგი = [[კოსოვოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[9 დეკემბერი]] [[2014]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი =[[ჰაშიმ ტაჩი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= }} '''ისა მუსტაფა''' (დ. [[15 მაისი]], [[1951]]) — კოსოვოელი პოლიტიკოსი. [[2014]] წლის [[9 დეკემბერი|9 დეკემბრიდან]] [[კოსოვოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]]. დაამთავრა კოსოვოს უნივერსიტეტის ეკონომიკის ფაკულტეტი. ისა მუსტაფა არის  კოსოვოს დემოკრატიული ალიანსის თავმჯდომარე. 2007 წლის დეკემბრიდან 2013 წლის დეკემბერამდე იყო პრიშტინის მერი, 2014 წლიდან კი პრემიერ-მინისტრი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.isamustafa.info/ ოფიციალური ვებგვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100923141106/http://www.isamustafa.info/ |date=2010-09-23 }} * [http://www.kryeministri-ks.net/?page=2,1 პრემიერ-მინისტრის ოფისის ოფიციალური ვებგვერდი] {{DEFAULTSORT:მუსტაფა, ისა}} [[კატეგორია:კოსოვოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:დაბადებული 15 მაისი]] d37gj3913tcw8dolgmbg3v1x6gmmqf3 4816800 4816657 2025-06-19T21:42:58Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/78.177.163.183|78.177.163.183]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4087927 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ისა მუსტაფა | სურათი= Isa_Mustafa.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = [[15 მაისი]], [[1951]] | დაბადების ადგილი= [[პრიშტინა]], [[კოსოვო]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[ისლამი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[კოსოვოს დემოკრატიული ლიგა|დემოკრატიული ლიგა]] | საიტი= | რიგი = [[კოსოვოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[9 დეკემბერი]] [[2014]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი =[[ჰაშიმ ტაჩი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= }} '''ისა მუსტაფა''' (დ. [[15 მაისი]], [[1951]]) — კოსოვოელი პოლიტიკოსი. [[2014]] წლის [[9 დეკემბერი|9 დეკემბრიდან]] [[კოსოვოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]]. დაამთავრა კოსოვოს უნივერსიტეტის ეკონომიკის ფაკულტეტი. ისა მუსტაფა არის  კოსოვოს დემოკრატიული ალიანსის თავმჯდომარე. 2007 წლის დეკემბრიდან 2013 წლის დეკემბერამდე იყო პრიშტინის მერი, 2014 წლიდან კი პრემიერ-მინისტრი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.isamustafa.info/ ოფიციალური ვებგვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100923141106/http://www.isamustafa.info/ |date=2010-09-23 }} * [http://www.kryeministri-ks.net/?page=2,1 პრემიერ-მინისტრის ოფისის ოფიციალური ვებგვერდი] {{DEFAULTSORT:მუსტაფა, ისა}} [[კატეგორია:კოსოვოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:დაბადებული 15 მაისი]] 69pslz2ocxjhd4wosyge9ca1nc4rfh8 0 334968 4816665 4786292 2025-06-19T13:07:02Z 78.177.163.183 4816665 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ბაშარ ალ-ასადი<br/>بشار الأسد‎ | სურათი = Bashar al Assad.jpg | სურათის ზომა = 250px | წარწერა სურათის ქვეშ = ბაშარ ალ-ასადი რუსეთში ვიზიტის დროს. 2015 წლის ოქტომბერი. | ხელმოწერა =Bashar Hafez al-Assad Signature.png | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1965|9|11}} | დაბადების ადგილი = [[დამასკო]]<br/>{{დროშა|სირია}} | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი = | მოქალაქეობა = {{დროშა|სირია}} | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = [[ჰაფეზ ალ-ასადი]] | დედა = [[ანისა მახლუფი]] | მეუღლე = [[ასმა ალ-ასადი]] | შვილები = '''ვაჟები''': ხაფეზი და კარიმი<br/>'''ქალიშვილი''': ზეინი | განათლება = [[დამასკოს უნივერსიტეტი]] | პროფესია = ექიმი-ოფთალმოლოგი, სამხედრო | საქმიანობა = | რელიგია = [[ისლამი]] (ალავიტი) | ჯილდოები = | პარტია = [[სირიის ბაასის პარტია]] | საიტი = [http://sana.sy/eng/article/5.htm ოფიციალური გვერდი] | რიგი = [[ფაილი:Unofficial standard of the President of Syria (1980–2024).svg|სირიის პრეზიდენტის დროშა|20პქ]] [[სირიის პრეზიდენტი|სირიის მე-19-ე პრეზიდენტი]] [[ფაილი:Emblem of Syria (1980–2024).svg|სირიის გერბი|20პქ]] | თანამდებობა დაიკავა = [[17 ივლისი]], [[2000]] | თანამდებობა დატოვა = [[8 დეკემბერი]], [[2024]] | ვიცე-პრეზიდენტი = აბდულ ჰალიმ ქჰადამი<br/>ზუჰაირ მაშარქა<br/>ფარუკ ალ-შარა<br/>ნაჯაჰ ალ-ატარი | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = მუჰამედ მერო<br/>მუჰამედ ალ-ოთარი<br/>ადელ საფარი<br/>რიად ჰიდჯაბი<br/>ომარ გალავანჯი<br/>ვაელ ალ-ჰალკი | წინამორბედი = [[ჰაფეზ ალ-ასადი]]<br/>[[აბდულ ჰალიმ ქჰადამი]] (მ/შ) | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= }} '''ბაშარ ალ-ასადი''' ({{lang-ar|بشار حافظ الأسد}}; დ. [[11 სექტემბერი]] [[1965]], [[დამასკო]], [[სირია]]) — [[სირია|სირიელი]] სახელმწიფო და [[პოლიტიკა|პოლიტიკური]] მოღვაწე, [[სირია|სირიის]] პრეზიდენტი [[2000]] წლის [[17 ივლისი|17 ივლისიდან]] - [[2024]] წლის [[8 დეკემბერი|8 დეკემბრამდე]]. მოიგო უალტერნატივო საპრეზიდენტო არჩევნები [[2000]] წელს და [[2007]] წელს, და [[2014]] წლის 3 ივნისს არჩეულ იქნა პრეზიდენტად პირველი ალტერნატიულ არჩევნებში, ოფიციალური შედეგით 88,7 % -ით.<ref>[http://lenta.ru/news/2014/06/04/bashar/ Сирия переизбрала президентом Башара Асада]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/russian/international/2014/06/140604_syria_assad_reelected.shtml Башар Асад вновь переизбран президентом Сирии]</ref> [[2014]] წლის არჩევნები მიმდინარეობდა სამოქალაქო ომის პირობებში და ბოიკოტირებულ იქნა ოპოზიციის მიერ. შედეგები არ არის აღიარებული ოპოზიციის მომხრე სახელმწიფოების მიერ.<ref> * [http://www.km.ru/world/2014/06/03/siriiskii-krizis/741530-v-ssha-nazvali-farsom-predstoyashchie-vybory-v-sirii В США назвали фарсом предстоящие выборы в Сирии] — KM.ru * [http://news.rambler.ru/25359757/ США и ЕС не признали результаты выборов в Сирии] — Rambler * [http://ria.ru/arab_sy/20140515/1007930391.html «Друзья Сирии» призвали не признавать предстоящие выборы в Сирии] — РИА Новости</ref> == ბიოგრაფია == [[ფაილი:Assad family.jpg|thumb|left|250px|ასადების ოჯახი. მარცხნიდან მარჯვნივ: ჰაფეზ ალ-ასადი (მამა), ბაშარ ალ-ასადი, მაჰერ ალ-ასადი (ძმა), ანისა მაჰლუფი (დედა), მაჯიტი (ძმა), ბუშრა (და) და ბასილ ალ-ასადი (ძმა), [[1970]]-იანი წლები]] [[ფაილი:F-assad.jpg|thumb|left|ასადების ოჯახი [[1994]] წელი. წინა პლანზე არიან ჰაფეზ ალ-ასადი და მისი მეუღლე ანისა. უკან, მარცხნიდან მარჯვნივ: მაჰერ ალ-ასადი, ბაშარი, ბასილ ალ-ასადი, მაჯიტი და ბუშრა]] ბაშარ ალ-ასადი დაიბადა [[11 სექტემბერი|11 სექტემბერს]] [[1965]] წელს [[დამასკო]]ში. მამა, [[გენერალი]] ჰაფეზ ალ-ასადი იყო მეთაური [[სირიის საჰაერო ძალები]]ს და ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის, მისი მეუღლე ანისა მაჰლუფი ([[1929]]-[[2016]]),<ref>{{cite news|title=В Дамаске умерла мать Башара Асада|publisher=Росбизнесконсалтинг|date=2016-02-06| url=http://www.rbc.ru/rbcfreenews/56b6518d9a794744df2d3824|author=| lang=ru}}</ref> რომელიც რელიგიური უმცირესობის, [[ალავიტები]]ს წარმომადგენელია. მამა წარმოშობით არაბულ ალავიტურ ტომიდან არის, ტომის სახელია — ''კალბია'', ხოლო დედა სხვა ასეთი ტომიდან არის — ''ჰადინი''. როდესაც ბაშარი ჯერ კიდევ არ იყო ხუთი წლის, მისი მამა სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად დაიკავა [[სირიის პრეზიდენტი]]ს პოსტი. დაწყებითი და საშუალო განათლება ბაშარ ალ-ასადმა მიიღო ელიტურ არაბული-ფრანგულ ლიცეუმში "ჰურია" [[დამასკო]]ში. [[1982]] წელს მან დაასრულა სწავლა ლიცეუმში და მიიღო ბაკალავრის ხარისხი, ხოლო [[1988]] წელს წარჩინებით დაამთავრა [[დამასკოს უნივერსიტეტი]]ს მედიცინის ფაკულტეტი სპეციალობით "ოფთალმოლოგი", რის შემდეგ იგი მუშაობდა სამხედრო ჰოსპიტალში.<ref name="Ассад">{{cite news | title=Башар Асад|publisher=Еженедельник "Коммерсантъ"|date=25.12.2006 | url=http://kommersant.ru/Doc/732942|author= НАРГИЗ АСАДОВА | lang=ru}}</ref> [[2024]] წლის 8 დეკემბერს [[ჰაიათ თაჰრირ ალ-შამი]]ს [[დამასკო]]ში და [[ჰომსი|ჰომსში]] მიღწეული წარმატებების გამო დატოვა ქვეყანა და გაემგზავრა გაურკვეველი მიმართულებით.<ref>[https://ghn.ge/news/322360-bashar-al-asadma-damaski-datova-media ბაშარ ალ-ასადმა დამასკი დატოვა - მედია]</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{სირიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ალ-ასადი, ბაშარ}} [[კატეგორია:დაბადებული 11 სექტემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1965]] [[კატეგორია:სირიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:სირიელი პოლიტიკოსები]] 19j0tsbvrz83r4ez4rlqnzhngn4caxc 4816798 4816665 2025-06-19T21:41:30Z Mehman 75871 4816798 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ბაშარ ალ-ასადი | სურათი = Bashar al Assad.jpg | სურათის ზომა = 250px | წარწერა სურათის ქვეშ = ბაშარ ალ-ასადი რუსეთში ვიზიტის დროს. 2015 წლის ოქტომბერი. | ხელმოწერა =Bashar Hafez al-Assad Signature.png | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1965|9|11}} | დაბადების ადგილი = [[დამასკო]]<br/>{{დროშა|სირია}} | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი = | მოქალაქეობა = {{დროშა|სირია}} | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = [[ჰაფეზ ალ-ასადი]] | დედა = [[ანისა მახლუფი]] | მეუღლე = [[ასმა ალ-ასადი]] | შვილები = '''ვაჟები''': ხაფეზი და კარიმი<br/>'''ქალიშვილი''': ზეინი | განათლება = [[დამასკოს უნივერსიტეტი]] | პროფესია = ექიმი-ოფთალმოლოგი, სამხედრო | საქმიანობა = | რელიგია = [[ისლამი]] (ალავიტი) | ჯილდოები = | პარტია = [[სირიის ბაასის პარტია]] | საიტი = [http://sana.sy/eng/article/5.htm ოფიციალური გვერდი] | რიგი = [[ფაილი:Unofficial standard of the President of Syria (1980–2024).svg|სირიის პრეზიდენტის დროშა|20პქ]] [[სირიის პრეზიდენტი|სირიის მე-19-ე პრეზიდენტი]] [[ფაილი:Emblem of Syria (1980–2024).svg|სირიის გერბი|20პქ]] | თანამდებობა დაიკავა = [[17 ივლისი]], [[2000]] | თანამდებობა დატოვა = [[8 დეკემბერი]], [[2024]] | ვიცე-პრეზიდენტი = აბდულ ჰალიმ ქჰადამი<br/>ზუჰაირ მაშარქა<br/>ფარუკ ალ-შარა<br/>ნაჯაჰ ალ-ატარი | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = მუჰამედ მერო<br/>მუჰამედ ალ-ოთარი<br/>ადელ საფარი<br/>რიად ჰიდჯაბი<br/>ომარ გალავანჯი<br/>ვაელ ალ-ჰალკი | წინამორბედი = [[ჰაფეზ ალ-ასადი]]<br/>[[აბდულ ჰალიმ ქჰადამი]] (მ/შ) | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= }} '''ბაშარ ალ-ასადი''' ({{lang-ar|بشار حافظ الأسد}}; დ. [[11 სექტემბერი]] [[1965]], [[დამასკო]], [[სირია]]) — [[სირია|სირიელი]] სახელმწიფო და [[პოლიტიკა|პოლიტიკური]] მოღვაწე, [[სირია|სირიის]] პრეზიდენტი [[2000]] წლის [[17 ივლისი|17 ივლისიდან]] - [[2024]] წლის [[8 დეკემბერი|8 დეკემბრამდე]]. მოიგო უალტერნატივო საპრეზიდენტო არჩევნები [[2000]] წელს და [[2007]] წელს, და [[2014]] წლის 3 ივნისს არჩეულ იქნა პრეზიდენტად პირველი ალტერნატიულ არჩევნებში, ოფიციალური შედეგით 88,7 % -ით.<ref>[http://lenta.ru/news/2014/06/04/bashar/ Сирия переизбрала президентом Башара Асада]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/russian/international/2014/06/140604_syria_assad_reelected.shtml Башар Асад вновь переизбран президентом Сирии]</ref> [[2014]] წლის არჩევნები მიმდინარეობდა სამოქალაქო ომის პირობებში და ბოიკოტირებულ იქნა ოპოზიციის მიერ. შედეგები არ არის აღიარებული ოპოზიციის მომხრე სახელმწიფოების მიერ.<ref> * [http://www.km.ru/world/2014/06/03/siriiskii-krizis/741530-v-ssha-nazvali-farsom-predstoyashchie-vybory-v-sirii В США назвали фарсом предстоящие выборы в Сирии] — KM.ru * [http://news.rambler.ru/25359757/ США и ЕС не признали результаты выборов в Сирии] — Rambler * [http://ria.ru/arab_sy/20140515/1007930391.html «Друзья Сирии» призвали не признавать предстоящие выборы в Сирии] — РИА Новости</ref> == ბიოგრაფია == [[ფაილი:Assad family.jpg|thumb|left|250px|ასადების ოჯახი. მარცხნიდან მარჯვნივ: ჰაფეზ ალ-ასადი (მამა), ბაშარ ალ-ასადი, მაჰერ ალ-ასადი (ძმა), ანისა მაჰლუფი (დედა), მაჯიტი (ძმა), ბუშრა (და) და ბასილ ალ-ასადი (ძმა), [[1970]]-იანი წლები]] [[ფაილი:F-assad.jpg|thumb|left|ასადების ოჯახი [[1994]] წელი. წინა პლანზე არიან ჰაფეზ ალ-ასადი და მისი მეუღლე ანისა. უკან, მარცხნიდან მარჯვნივ: მაჰერ ალ-ასადი, ბაშარი, ბასილ ალ-ასადი, მაჯიტი და ბუშრა]] ბაშარ ალ-ასადი დაიბადა [[11 სექტემბერი|11 სექტემბერს]] [[1965]] წელს [[დამასკო]]ში. მამა, [[გენერალი]] ჰაფეზ ალ-ასადი იყო მეთაური [[სირიის საჰაერო ძალები]]ს და ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის, მისი მეუღლე ანისა მაჰლუფი ([[1929]]-[[2016]]),<ref>{{cite news|title=В Дамаске умерла мать Башара Асада|publisher=Росбизнесконсалтинг|date=2016-02-06| url=http://www.rbc.ru/rbcfreenews/56b6518d9a794744df2d3824|author=| lang=ru}}</ref> რომელიც რელიგიური უმცირესობის, [[ალავიტები]]ს წარმომადგენელია. მამა წარმოშობით არაბულ ალავიტურ ტომიდან არის, ტომის სახელია — ''კალბია'', ხოლო დედა სხვა ასეთი ტომიდან არის — ''ჰადინი''. როდესაც ბაშარი ჯერ კიდევ არ იყო ხუთი წლის, მისი მამა სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად დაიკავა [[სირიის პრეზიდენტი]]ს პოსტი. დაწყებითი და საშუალო განათლება ბაშარ ალ-ასადმა მიიღო ელიტურ არაბული-ფრანგულ ლიცეუმში "ჰურია" [[დამასკო]]ში. [[1982]] წელს მან დაასრულა სწავლა ლიცეუმში და მიიღო ბაკალავრის ხარისხი, ხოლო [[1988]] წელს წარჩინებით დაამთავრა [[დამასკოს უნივერსიტეტი]]ს მედიცინის ფაკულტეტი სპეციალობით "ოფთალმოლოგი", რის შემდეგ იგი მუშაობდა სამხედრო ჰოსპიტალში.<ref name="Ассад">{{cite news | title=Башар Асад|publisher=Еженедельник "Коммерсантъ"|date=25.12.2006 | url=http://kommersant.ru/Doc/732942|author= НАРГИЗ АСАДОВА | lang=ru}}</ref> [[2024]] წლის 8 დეკემბერს [[ჰაიათ თაჰრირ ალ-შამი]]ს [[დამასკო]]ში და [[ჰომსი|ჰომსში]] მიღწეული წარმატებების გამო დატოვა ქვეყანა და გაემგზავრა გაურკვეველი მიმართულებით.<ref>[https://ghn.ge/news/322360-bashar-al-asadma-damaski-datova-media ბაშარ ალ-ასადმა დამასკი დატოვა - მედია]</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{სირიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ალ-ასადი, ბაშარ}} [[კატეგორია:დაბადებული 11 სექტემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1965]] [[კატეგორია:სირიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:სირიელი პოლიტიკოსები]] kldfueaqxd4jw8rpf3678xw5k6boxln 0 337235 4816611 4309310 2025-06-19T12:16:28Z Arkaitz1974 85446 4816611 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013 |წელი4 = 2014– |წელი5 = 2014 |წელი6 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი4 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} [[ლიდსი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 13 |მატჩი4 = 37 |მატჩი5 = 16 |მატჩი6 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი4 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012– |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = 11 სექტემბერი 2018 }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] ფეხბურთელი, [[პრემიერ ლიგა|პრემიერ ლიგის]] კლუბ [[სტოკ სტიკი (საფეხბურთო კლუბი)|„სტოკ სიტის“]] და [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნული ნაკრების]] [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] mxztwozpglpmrhtog6azcqvnad2rt0m 4816615 4816611 2025-06-19T12:18:51Z Arkaitz1974 85446 4816615 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013 |წელი4 = 2014– |წელი5 = 2014 |წელი6 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი4 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 13 |მატჩი4 = 37 |მატჩი5 = 16 |მატჩი6 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი4 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] kgrnbpspl2qb25168m90cmhd7mfxp75 4816616 4816615 2025-06-19T12:19:09Z Arkaitz1974 85446 4816616 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013 |წელი4 = 2014– |წელი5 = 2014 |წელი6 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი4 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 13 |მატჩი4 = 37 |მატჩი5 = 16 |მატჩი6 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი4 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] dff74eabp0r50hzwq7yxnsxoabyfizm 4816620 4816616 2025-06-19T12:21:36Z Arkaitz1974 85446 4816620 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი4 = 2014– |წელი5 = 2014 |წელი6 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი4 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი5 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი4 = 13 |მატჩი5 = 16 |მატჩი6 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი4 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 4ddv03n4c9hm0ifigugj60v5eza8h94 4816622 4816620 2025-06-19T12:24:22Z Arkaitz1974 85446 4816622 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი4 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი5 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] ozmyjn3q7r8roof4o76mhkuztjjd4zd 4816625 4816622 2025-06-19T12:26:10Z Arkaitz1974 85446 4816625 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდსი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] ijatlpzwlqki1zqp0ucw7bk528gh6o5 4816626 4816625 2025-06-19T12:27:44Z Arkaitz1974 85446 4816626 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლივდონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = [[ბირმინგემ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|ბირმინგემი]] |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 12 იანვარი, 2019 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] i67r1d0z4pwtp7u3vtnrrtqpcxyoeek 4816627 4816626 2025-06-19T12:29:43Z Arkaitz1974 85446 4816627 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] j84zbt6xezpzm3r4f6lt9uaqdhw3lfr 4816628 4816627 2025-06-19T12:31:23Z Arkaitz1974 85446 4816628 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] i8q27xqwysa764rd5qzg5f0bszhklbs 4816629 4816628 2025-06-19T12:31:47Z Arkaitz1974 85446 4816629 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] bj4ptlvqoe3nbyxcf22ew7qh7p7x5mq 4816630 4816629 2025-06-19T12:32:35Z Arkaitz1974 85446 4816630 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] iv4v9l045jadfxwisaibefr9vcwbext 4816631 4816630 2025-06-19T12:33:03Z Arkaitz1974 85446 4816631 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] b2s68p52xq0kycna10erdbysgqsgz8r 4816637 4816631 2025-06-19T12:36:40Z Arkaitz1974 85446 4816637 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 |date=2016-03-04 }} at Birmingham City F.C. website * [http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland |date=2013-08-12 }} at The Football Association website * {{twitter|@JackButland_One}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] csm39ti8ief5c98z1uf00mybhdbu8gd 4816640 4816637 2025-06-19T12:38:31Z Arkaitz1974 85446 4816640 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * {{ოფიციალური|officialjackbutland.com}} * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * {{twitter|@JackButland_One}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] lo9jyd53ml6j8zfgy334f5r1hvwwyxi 4816642 4816640 2025-06-19T12:39:43Z Arkaitz1974 85446 4816642 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * {{soccerbase|id=62274|name=Jack Butland}} * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * {{twitter|@JackButland_One}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] m86sry300u3dna4ij7t65lshx8kg552 4816644 4816642 2025-06-19T12:40:58Z Arkaitz1974 85446 4816644 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * {{twitter|@JackButland_One}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] sc55hd6bnpjdwp2g9uri4fog814o8zw 4816645 4816644 2025-06-19T12:41:58Z Arkaitz1974 85446 4816645 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] rxi8q96kstgs2pvo6j41gojvf7tyiyp 4816646 4816645 2025-06-19T12:43:21Z Arkaitz1974 85446 4816646 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფას 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 56arrvihmjbrze3pc700y21je5hjj44 4816647 4816646 2025-06-19T12:44:30Z Arkaitz1974 85446 4816647 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19 ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] mj60g8s2hgngkl0en7n61yn16wehwxm 4816648 4816647 2025-06-19T12:45:23Z Arkaitz1974 85446 4816648 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 5419psmqmzukdubufr5zcqv08pe28dw 4816649 4816648 2025-06-19T12:46:33Z Arkaitz1974 85446 4816649 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ==ინდივიდუალური== * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატის სიმპოლური ნაკრების წევრი: 2010 ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 32mobdhslwvk2hx6d03f2sogamdu8jy 4816650 4816649 2025-06-19T12:47:33Z Arkaitz1974 85446 4816650 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ===ინდივიდუალური=== * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატის სიმპოლური ნაკრების წევრი: 2010<ref>[https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TechnicalReport/competitions/Under19/01/65/10/43/1651043_DOWNLOAD.pdf Technical Report: European Under-17 & Under-19 Championships: Final Rounds 2010 – Liechtenstein and France] (PDF). UEFA. p. 37.</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 7zg2eei0l007jsta4j0syvuj7uvokbu 4816652 4816650 2025-06-19T12:48:26Z Arkaitz1974 85446 4816652 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ===ინდივიდუალური=== * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატის სიმპოლური ნაკრების წევრი: 2010<ref>[https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TechnicalReport/competitions/Under19/01/65/10/43/1651043_DOWNLOAD.pdf Technical Report: European Under-17 & Under-19 Championships: Final Rounds 2010 – Liechtenstein and France] (PDF). UEFA. p. 37.</ref> * „სტოკ სიტის“ წლის საუკეთესო მოთამაშე: 2015–16, 2018–19 ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] k1bvzl58en7osw28mjyfus8ur1a1tb7 4816658 4816652 2025-06-19T13:01:27Z Arkaitz1974 85446 4816658 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო კარიერა== [[2008]] წლიდან იცავდა ინგლისის სხვადასხვა ასაკობრივ ნაკრებთა ღირსებას. რაც შეეხება [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნულ ნაკრებს]], მისი დებიუტი ეროვნულ გუნდში [[2012]] წლის [[15 აგვისტო]]ს, [[იტალიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|იტალიის ეროვნული ნაკრების]] წინააღმდეგ გამართულ ამხანაგურ შეხვედრაში შედგა.<ref>England 2–1 Italy / [https://national-football-teams.com/matches/report/8499/Italy_England.html Stadion Wankdorf. Friendlies]</ref> == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ===ინდივიდუალური=== * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატის სიმპოლური ნაკრების წევრი: 2010<ref>[https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TechnicalReport/competitions/Under19/01/65/10/43/1651043_DOWNLOAD.pdf Technical Report: European Under-17 & Under-19 Championships: Final Rounds 2010 – Liechtenstein and France] (PDF). UEFA. p. 37.</ref> * „სტოკ სიტის“ წლის საუკეთესო მოთამაშე: 2015–16, 2018–19 ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] frf09lr6vehhxyj82c976fer50vvdld 4816659 4816658 2025-06-19T13:02:44Z Arkaitz1974 85446 4816659 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ჯეკ ბატლენდი |სურათი = Butland 2018.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1993|3|10|}} |დაბადების ადგილი = [[ბრისტოლი]], [[ინგლისი]] |სიმაღლე = 196 სმ |პოზიცია = [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]] |მიმდინარე კლუბი = რეინჯერსი |ნომერი = 1 |ახალგაზრდული წელი1 = |ახალგაზრდული კლუბი1 = კლევედონ იუნაიტედი |ახალგაზრდული წელი2 = 2007–2010 |ახალგაზრდული კლუბი2 = ბირმინგემ სიტი |წელი1 = 2010–2013 |წელი2 = 2011–2012 |წელი3 = 2013–2020 |წელი5 = 2013 |წელი6 = 2014 |წელი7 = 2014 |კლუბი1 = ბირმინგემ სიტი |კლუბი2 = {{იჯარა}} ჩელთენჰემ თაუნი |კლუბი3 = [[სტოკ სიტი (საფეხბურთო კლუბი)|სტოკ სიტი]] |კლუბი5 = {{იჯარა}} ბარნსლი |კლუბი6 = {{იჯარა}} [[ლიდზ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|ლიდზ იუნაიტედი]] |კლუბი7 = {{იჯარა}} [[დერბი ქაუნთი (საფეხბურთო კლუბი)|დერბი ქაუნთი]] |მატჩი1 = 46 |მატჩი2 = 24 |მატჩი3 = 157 |მატჩი5 = 13 |მატჩი6 = 16 |მატჩი7 = 6 |გოლი1 = 0 |გოლი2 = 0 |გოლი3 = 0 |გოლი5 = 0 |გოლი6 = 0 |გოლი7 = 0 |წელი4 = 2013 |კლუბი4 = ბირმინგემ სიტი |მატჩი4 = 17 |გოლი4 = 0 |წელი8 = 2020–2023 |კლუბი8 = [[კრისტალ პალასი (საფეხბურთო კლუბი)|კრისტალ პალასი]] |მატჩი8 = 30 |გოლი8 = 0 |წელი9 = 2023 |კლუბი9 = {{იჯარა}} [[მანჩესტერ იუნაიტედი (საფეხბურთო კლუბი)|მანჩესტერ იუნაიტედი]] |მატჩი9 = 0 |გოლი9 = 0 |წელი10 = 2023– |კლუბი10 = რეინჯერსი |მატჩი10 = 66 |გოლი10 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2012–2018 |ეროვნული ნაკრები1 = [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] |ეროვნული მატჩი1 = 9 |ეროვნული გოლი1 = 0 |კლუბი-განახლება = 11 ივნისი, 2025 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = }} '''ჯეკ ბატლენდი''' ({{lang-en|Jack Butland}}; დ. [[10 მარტი]], [[1993]], [[ბრისტოლი]]) — [[ინგლისელები|ინგლისელი]] [[ფეხბურთელი]], შოტლანდიური „რეინჯერსის“ [[მეკარე (ფეხბურთი)|მეკარე]]. ==სანაკრებო კარიერა== [[2008]] წლიდან იცავდა ინგლისის სხვადასხვა ასაკობრივ ნაკრებთა ღირსებას. რაც შეეხება [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისის ეროვნულ ნაკრებს]], მისი დებიუტი ეროვნულ გუნდში [[2012]] წლის [[15 აგვისტო]]ს, [[იტალიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|იტალიის ეროვნული ნაკრების]] წინააღმდეგ გამართულ ამხანაგურ შეხვედრაში შედგა.<ref>England 2–1 Italy / [https://national-football-teams.com/matches/report/8499/Italy_England.html Stadion Wankdorf. Friendlies]</ref> ==სანაკრებო სტატისტიკა== {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !ეროვნული ნაკრები!!წელი!!მატჩი!!გოლი |- |rowspan="5" |[[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]]<br />{{დროშანიშანი|ინგლისი}} |2012||1||0 |- |2015||2||0 |- |2016||1||0 |- |2017||2||0 |- |2018||3||0 |- !colspan=2|ჯამში||9||0 |} == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|შოტლანდია}} რეინჯერსი * შოტლანდიის ლიგის თასი: 2023–24<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/67684521 Rangers 1-0 Aberdeen: James Tavernier nets as Philippe Clement wins first silverware as Ibrox boss]</ref> === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} ინგლისი 17-წლ. * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი: 2010 ; {{დროშანიშანი|ინგლისი}} [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისი]] * უეფა-ს ერთა ლიგის მესამე ადგილი: 2018–19<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48191915 Nations League: England beat Switzerland 6-5 on penalties after 0-0 draw]</ref> ===ინდივიდუალური=== * უეფა-ს 17-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატის სიმპოლური ნაკრების წევრი: 2010<ref>[https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TechnicalReport/competitions/Under19/01/65/10/43/1651043_DOWNLOAD.pdf Technical Report: European Under-17 & Under-19 Championships: Final Rounds 2010 – Liechtenstein and France] (PDF). UEFA. p. 37.</ref> * „სტოკ სიტის“ წლის საუკეთესო მოთამაშე: 2015–16, 2018–19 ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Jack Butland}} * [https://www.rangers.co.uk/player/jack-butland/VvyZGNLWNKROgWQYUIYmb ჯეკ ბატლენდი] — „რეინჯერსის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20160304202440/http://www.bcfc.com/team/player-profile/index.aspx?playerid=402019&tcmuri=25024 ჯეკ ბატლენდი] — „ბირმინგემ სიტის“ საიტზე * [https://web.archive.org/web/20130812084656/http://www.thefa.com/England/All-Teams/Players/B/Jack-Butland ჯეკ ბატლენდი] — ფეხბურთის ასოციაციის საიტზე * [https://int.soccerway.com/players/jack-butland/192419/ ჯეკ ბატლენდი] — Soccerway * [https://x.com/JackButland_One ჯეკ ბატლენდი] — x.com ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{ინგლისის შემადგენლობა 2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბატლენდი, ჯეკ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1993]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]] [[კატეგორია:ინგლისელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის საფეხბურთო ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:პრემიერ ლიგის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ბირმინგემ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლიდზ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დერბი ქაუნთის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:სტოკ სიტის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კრისტალ პალასის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:მანჩესტერ იუნაიტედის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:გლაზგოს რეინჯერსის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2012 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:2018 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] 5w2nk5815mbt5oabmy8v2xipj2l09lu 0 339797 4816783 4816431 2025-06-19T20:27:19Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 26 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816783 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Surprizi|Surprizi]].|8|06|2025}} {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = Space Exploration Technologies Corp. | ლოგო = [[File:SpaceX logo black.svg|frameless|upright=1.25|class=skin-invert]] | ლოგოს_ზომა = | ლოგოს_ტიტრი = | სურათი = Starbase.jpg | სურათის_ზომა = 300 | სურათის_ტიტრი = კომპანიის შტაბ-ბინა, [[SpaceX Starbase]] | სავაჭრო_სახელი = SpaceX | ყოფილი_სახელწოდება = | ტიპი = კერძო | დევიზი = | დაფუძნდა = 14 მარტი, 2002, აშშ, კალიფორნიის შტატი, ელ სეგუნდო<ref name="Delaware 2016"/> | დაიხურა = | დამაარსებელი = [[ილონ მასკი]] | მდებარეობა = | მფლობელი = | წამყვანი = | პარტნიორი = | დარგი = კოსმოსი<br />ტელეკომუნიკაციები | პროდუქცია = [[SpaceX რაკეტა-მატარებლები]]<br />[[Dragon 2|Dragon-ის ხომალდები]]<br />[[SpaceX Starshield|Starshield]] | შემოსავალი = | საწარმოო შემოსავალი = | სუფთა მოგება = | თანამშრომელი = | შვილობილი = | ფილიალი = | აუდიტორი = | რეგისტრაცია = | მომხმარებელი = | სერვისის ენა = | საიტი = {{URL|https://www.spacex.com/|spacex.com}} }} '''Space Exploration Technologies Corporation''', ''SpaceX'' — ამერიკული ავიაკოსმოსური კომპანია, რომლის შტაბ-ბინა მდებარეობს [[აშშ]]-ის [[ტეხასის შტატი|ტეხასის შტატში]], ქალაქ სტარბეიზის (ყოფილი სოფელი ბოკა ჩიკა) შემუშავების საიტ [[SpaceX Starbase]]-ზე.<ref name="Alejandra 2025"/> კომპანია დაარსდა [[2002]] წლის 14 მარტს აშშ-ში, [[კალიფორნიის შტატი]]ს ქალაქ ელ სეგუნდოში.<ref name="Delaware 2016"/> დაარსებიდანვე კომპანიამ არაერთ წარმატებას მიაღწია: რაკეტების ძრავის, მრავალჯერადი გამოყენების გამშვები აპარატების, ადამიანის კოსმოსური ფრენების და [[თანამგზავრული დაჯგუფება|თანამგზავრული დაჯგუფების]] ტექნოლოგიების სფეროში. [[2024]] წლისთვის SpaceX მსოფლიოში კოსმოსური გაშვების დომინანტი პროვაიდერია და უსწრებს ბევრ კერძო თუ სახელმწიფო კომპანიას, მათ შორის ჩინურ კოსმოსურ პროგრამასაც.<ref name="Stephen 2024"/> SpaceX, [[NASA]] და [[აშშ-ის შეიარაღებული ძალები]] მჭიდროდ თანამშრომლობენ სამთავრობო კონტრაქტების საშუალებით.<ref name="Berger 2024"/> [[2002]] წელს [[ილონ მასკი|ილონ მასკმა]] კოსმოსური გაშვების ხარჯების შემცირების მიზნით დააარსა კომპანია SpaceX, რომელიც თავიდანვე მარსზე მდგრადი კოლონიის შექმნაზე იყო ორიენტირებული. [[2008]] წელს, სამი წარუმატებელი გაშვების მცდელობის შემდეგ [[Falcon 1]] წარმატებით გავიდა ორბიტაზე. შემდეგ, კომპანიამ NASA-ს COTS კონტრაქტების დასაკმაყოფილებლად, უფრო დიდი [[Falcon 9]] რაკეტისა და [[Dragon 1]] ხომალდის შემუშავებაზე გადაინაცვლა. [[2012]] წლისთვის SpaceX-მა დაასრულა ყველა [[Commercial Orbital Transportation Services|COTS]] სატესტო ფრენა და დაიწყო კომერციული სერვისების მისიების მიწოდება [[საერთაშორისო კოსმოსური სადგური]]სთვის. ასევე, დაახლოებით ამ პერიოდში, SpaceX-მა დაიწყო ტექნოლოგიების დახვეწა, რათა Falcon 9-ის პირველი საფეხური მრავალჯერადი გამოყენების ყოფილიყო. კომპანიამ [[2015]] წელს პირველი საფეხურის პირველი წარმატებული დაშვება და [[2017]] წელს პირველი საფეხურის ხელახლა გაშვება განახორციელა. [[Falcon Heavy]], რომელიც სამი Falcon 9 გამაძლიერებლისგან იყო აგებული, პირველად [[2018]] წელს გაფრინდა ათწლეულზე მეტი განვითარების შემდეგ. [[2025]] წლის მაისის მონაცემებით, კომპანიის Falcon 9 რაკეტები 450-ზე მეტჯერ დაეშვა, შესაბამისად თავიდან გაშვებამ, კვირაში 1-3 მიაღწია. ამ ეტაპებმა კომპანიას საჭირო ინვესტიცია მოუტანა და SpaceX-მა შემოსავლის წყაროების დივერსიფიკაცია დაიწყო. [[2019]] წელს [[Starlink]]-ის ინტერნეტ თანამგზავრული დაჯგუფების პირველი ოპერატიული თანამგზავრი ამოქმედდა. მომდევნო წლებში Starlink-მა SpaceX-ის შემოსავლის ძირითადი ნაწილი გამოიმუშავა და გზა გაუხსნა მის [[Starshield]]-ის სამხედრო ანალოგს. [[2020]] წელს SpaceX-მა დაიწყო თავისი [[Dragon 2]] ხომალდების ექსპლუატაცია NASA-სა და კერძო ორგანიზაციებისთვის ეკიპაჟიანი მისიების განსახორციელებლად. დაახლოებით ამ პერიოდში SpaceX-მა დაიწყო Starship-ის სატესტო პროტოტიპების შექმნა, რომელიც ისტორიაში ყველაზე დიდი გამშვები მოწყობილობაა და მიზნად ისახავს კომპანიის ხედვის სრულად რეალიზებას სრულად მრავალჯერადი გამოყენების, ეკონომიური და ადაპტირებადი გამშვები მოწყობილობის შესახებ. SpaceX ასევე ქმნის საკუთარ კოსმოსურ კოსტუმს და ასტრონავტს [[Polaris პროგრამა|Polaris პროგრამის]] მეშვეობით,<ref name="September 15"/> ასევე ქმნის ადამიანის დასაფრენ აპარატს მთვარის მისიებისთვის NASA-ს [[Artemis პროგრამა|Artemis პროგრამის]] ფარგლებში.<ref name="sn202104162"/> ხარისხისა და ფასის უკეთ კონტროლისთვის, SpaceX თვითონ აწარმოებს რაკეტისა თუ ხომალდის ნაწილების უმეტესობას, მათ შორის Falcon და Dragon-ის ძრავებს Merlin, Kestrel, Draco და SuperDraco-ს. ამის გამო SpaceX-ს უკვე შეუძლია კლიენტებს შესთავაზოს ყველაზე დაბალი ფასები, ერთჯერადი გამოყენების რაკეტებითაც კი. == ისტორია == ===დაარსება=== 2001 წლის დასაწყისში ილონ მასკი შეხვდა რობერტ ზუბრინს და მარსის საზოგადოებას შესწირა 100 000 აშშ დოლარი, რითაც მცირე ხნით შეუერთდა დირექტორთა საბჭოს.<ref>{{Cite book |last=Zubrin |first=Robert |title=The Case for Space: How the Revolution in Spaceflight Opens Up a Future of Limitless Possibility |url=https://archive.org/details/caseforspacehowr0000zubr |date=May 14, 2019 |publisher=[[Prometheus Books]] |isbn=978-1-63388-534-9 |location=Amherst, New York |oclc=1053572666 |author-link=Robert Zubrin}}</ref> იგი მეოთხე კონვენციაზე პლენარული სიტყვით გამოვიდა, სადაც გამოაცხადა მარსის ოაზისი, პროექტი, რომელიც მარსზე სათბურის განთავსებას და მცენარეების გაზრდას ითვალისწინებდა.<ref>{{cite web|title=The Mars Society Inc. Fourth International Convention|author=Mars Society|date=August 23, 2001|access-date=August 23, 2021|publisher=Mars Society|url=https://marspedia.org/images/9/99/2001_TMS_Conv_Sched.pdf|archive-date=March 30, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230330080642/https://marspedia.org/images/9/99/2001_TMS_Conv_Sched.pdf|url-status=live}}</ref><ref name="spectrum">{{cite web |author=Musk |first=Elon |date=May 30, 2009 |title=Risky Business |url=https://spectrum.ieee.org/elon-musk-spacex |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170223012225/http://spectrum.ieee.org/aerospace/space-flight/risky-business |archive-date=February 23, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=IEEE Spectrum}}</ref> თავდაპირველად მასკმა სცადა პროექტისთვის დნეპრის გამშვები მოწყობილობის შეძენა ჯიმ კანტრელის რუსული კონტაქტების მეშვეობით.<ref>{{cite web |author=Cowing |first=Keith |date=August 30, 2001 |title=Millionaires and billionaires: the secret to sending humans to Mars? |url=http://www.spaceref.com/news/viewnews.html?id=383 |access-date=March 1, 2022 |publisher=SPACEREF}}{{dead link|date=August 2023|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> მასკი თავის გუნდთან ერთად დაბრუნდა მოსკოვში, ამჯერად მაიკლ გრიფინი წაიყვანა, რომელიც მოგვიანებით NASA-ს მე-11 ადმინისტრატორი გახდა, მაგრამ რუსები სულ უფრო ნაკლებად რეაგირებდნენ.<ref name="A&Ssmithsonian201201">{{cite web |author=Chaikin |first=Andrew |date=January 2012 |title=Is SpaceX Changing the Rocket Equation? |url=http://www.airspacemag.com/space/is-spacex-changing-the-rocket-equation-132285884/?no-ist |archive-url=https://web.archive.org/web/20170223105751/http://www.airspacemag.com/space/is-spacex-changing-the-rocket-equation-132285884/?no-ist |archive-date=February 23, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Air & Space Smithsonian}}</ref><ref name="Vance 2015">{{cite news |author=Vance |first=Ashlee |author-link=Ashlee Vance |date=May 14, 2015 |title=Elon Musk's space dream almost killed Tesla |url=https://www.bloomberg.com/graphics/2015-elon-musk-spacex/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180211071545/https://www.bloomberg.com/graphics/2015-elon-musk-spacex/ |archive-date=February 11, 2018 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Bloomberg L. P.}}</ref> სამშობლოში დაბრუნებისას მასკმა განაცხადა, რომ შეეძლო კომპანიის დაარსება, რათა აეშენებინა მათთვის საჭირო ხელმისაწვდომი რაკეტები.<ref name="Vance 2015" /> ვერტიკალური ინტეგრაციის გამოყენებით,<ref name="A&Ssmithsonian201201" /> შესაძლებლობის შემთხვევაში იაფი კომერციული მზა კომპონენტების გამოყენებით,<ref name="Vance 2015" /> და თანამედროვე პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერიის მოდულური მიდგომის გამოყენებით, მასკი თვლიდა, რომ SpaceX-ს შეეძლო მნიშვნელოვნად შეემცირებინა გაშვების ხარჯები.<ref name="Vance 2015" /> 2002 წლის დასაწყისში ილონ მასკმა თავისი კომპანიისთვის, რომელსაც მალე SpaceX დაარქვა, თანამშრომლების ძებნა დაიწყო. მასკმა ახლადშექმნილ კომპანიაში საწყისი პოზიციებისთვის ხუთ ადამიანს მიმართა, მათ შორის გრიფინს, რომელმაც უარი თქვა მთავარი ინჟინრის თანამდებობაზე,<ref name=Liftoff2021>{{Cite book|last=Berger|first=Eric|author-link=Eric Berger (meteorologist)| title=Liftoff|url=https://archive.org/details/liftoffelonmuskd0000berg|publisher=[[William Morrow and Company]]|year=2021|isbn=978-0-06-297997-1}}</ref> ჯიმ კანტრელი და ჯონ გარვი (კანტრელმა და გარვიმ მოგვიანებით დააარსეს კომპანია Vector Launch), რაკეტების ინჟინერ ტომ მიულერი და კრის ტომპსონი.<ref>{{cite news |author=Belfiore |first=Michael |date=September 1, 2009 |title=Behind the Scenes With the World's Most Ambitious Rocket Makers |url=http://www.popularmechanics.com/space/rockets/a5073/4328638/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161213161703/http://www.popularmechanics.com/space/rockets/a5073/4328638/ |archive-date=December 13, 2016 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=Popular Mechanics}}</ref> SpaceX-ის თავდაპირველად შტაბ-ბინა კალიფორნიის შტატის ქალაქ ელ სეგუნდოში მდებარე საწყობში იყო განთავსებული. SpaceX-ის ადრეული თანამშრომლები, როგორიცაა ტომ მიულერი (ტექნიკური დირექტორი), გვინ შოტველი (ოპერაციული დირექტორი) და კრის ტომპსონი (ოპერაციების ვიცე-პრეზიდენტი), მეზობელი TRW და [[Boeing]] კორპორაციებიდან იყვნენ. 2005 წლის ნოემბრისთვის კომპანიას 160 თანამშრომელი ჰყავდა.<ref name="avweek20200527">[https://aviationweek.com/defense-space/space/podcast-spacex-coo-prospects-starship-launcher Podcast: SpaceX COO On Prospects For Starship Launcher] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200610030402/https://aviationweek.com/defense-space/space/podcast-spacex-coo-prospects-starship-launcher|date=June 10, 2020}}. Aviation Week, Irene Klotz, May 27, 2020. Retrieved June 10, 2020.</ref> მასკმა პირადად გაესაუბრა და დაამტკიცა SpaceX-ის ყველა ადრეული თანამშრომელი. მასკმა განაცხადა, რომ SpaceX-თან დაკავშირებით მისი ერთ-ერთი მიზანია კოსმოსში წვდომის ხარჯების შემცირება და საიმედოობის გაუმჯობესება, საბოლოო ჯამში ათჯერ.<ref>{{cite web|title=Space Exploration Technologies Corporation|url=http://www.spacex.com/press.php?page=20100616|publisher=SpaceX|access-date=December 15, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130623215759/http://www.spacex.com/press.php?page=20100616|archive-date=June 23, 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130623215759/http://www.spacex.com/press.php?page=20100616|archivedate=ივნისი 23, 2013}}</ref> === Falcon 1 და პირველი ორბიტალური გაშვება === [[File:Falcon 1 Flight 4 liftoff.jpg|thumb|Falcon 1-ის პირველი წარმატებული გაშვება 2008 წლის სექტემბერში]] SpaceX-მა თავისი პირველი ორბიტალური კოსმოსური აპარატი [[Falcon 1]], საკუთარი დაფინანსებით შექმნა.<ref name=usat20050617>{{cite news |first=Kevin |last=Maney |url=https://www.usatoday.com/educate/college/careers/Entreps/6-17-05.htm |title=Private sector enticing public into final frontier |date=June 17, 2005 |work=USA Today |access-date=March 14, 2021 |archive-date=May 19, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120519074009/http://www.usatoday.com/educate/college/careers/Entreps/6-17-05.htm |url-status=live }}</ref><ref name=wired20070522>{{cite news|last=Hoffman|first=Carl|title=Elon Musk Is Betting His Fortune on a Mission Beyond Earth's Orbit|url=https://www.wired.com/science/space/magazine/15-06/ff_space_musk?currentPage=all|access-date=March 14, 2014|newspaper=Wired|date=May 22, 2007|archive-date=November 14, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121114052527/http://www.wired.com/science/space/magazine/15-06/ff_space_musk?currentPage=all|url-status=live}}</ref> Falcon 1 იყო ორსაფეხურიანი, ორბიტაზე გასასვლელი მცირე ამწევი რაკეტა-მატარებელი. Falcon 1-ის განვითარების მთლიანი ღირებულება დაახლოებით 90 — 100 მლნ აშშ დოლარამდე შეადგინა.<ref name=nasa20110427>{{cite web |title=Commercial Market Assessment for Crew and Cargo Systems |url=http://www.nasa.gov/sites/default/files/files/Section403(b)CommercialMarketAssessmentReportFinal.pdf |website=nasa.gov |publisher=NASA |access-date=June 10, 2015 |page=40 |date=April 27, 2011 |quote=''SpaceX has publicly indicated that the development cost for Falcon 9 launch vehicle was approximately $300{{spaces}}million. Additionally, approximately $90{{spaces}}million was spent developing the Falcon 1 launch vehicle which did contribute to some extent to the Falcon 9, for a total of $390{{spaces}}million. NASA has verified these costs.'' |archive-date=December 7, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141207085554/http://www.nasa.gov/sites/default/files/files/Section403(b)CommercialMarketAssessmentReportFinal.pdf |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141207085554/http://www.nasa.gov/sites/default/files/files/Section403(b)CommercialMarketAssessmentReportFinal.pdf |archivedate=დეკემბერი 7, 2014 }}</ref> Falcon-ის რაკეტების სერიას სახელი ვარსკვლავური ომების ათასწლეულის ფალკონის გამოგონილი კოსმოსური ხომალდის მიხედვით დაერქვა.<ref>{{Cite web |last=Ray |first=Justin |date=January 20, 2005 |title=Cape launch site could host new commercial rocket fleet |url=https://spaceflightnow.com/falcon/050120lc36/ |access-date=October 7, 2023 |website=spaceflightnow.com |archive-date=October 14, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231014082850/https://spaceflightnow.com/falcon/050120lc36/ |url-status=live }}</ref> 2004 წელს SpaceX-მა NASA-ს წინააღმდეგ მთავრობის ანგარიშვალდებულების ოფისში (GAO) გააპროტესტა Kistler Aerospace-ისთვის მინიჭებული ერთადერთი წყაროს კონტრაქტის გამო. სანამ GAO პასუხს გასცემდა, NASA-მ კონტრაქტი გააუქმა და COTS პროგრამა შექმნა.<ref>{{Cite web |last=Berger |first=Brian |date=October 3, 2005 |title=Kistler Teeters on the Brink After Main Investor Withdraws Support |url=https://spacenews.com/kistler-teeters-brink-after-main-investor-withdraws-support/ |access-date=October 7, 2023 |website=SpaceNews |language=en-US |archive-date=April 3, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240403194345/https://spacenews.com/kistler-teeters-brink-after-main-investor-withdraws-support/ |url-status=live }}</ref> 2005 წელს SpaceX-მა გამოაცხადა გეგმები, რომ ათწლეულის ბოლომდე ადამიანის მიერ შეფასებული კომერციული კოსმოსური პროგრამის განხორციელებას აპირებდა, პროგრამა, რომელიც მოგვიანებით Dragon კოსმოსური ხომალდი გახდა.<ref>{{cite magazine |author=Belfiore |first=Michael |date=January 18, 2005 |title=Race for Next Space Prize Ignites |url=https://www.wired.com/news/space/0%2C2697%2C66308%2C00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081012095048/https://www.wired.com/news/space/0%2C2697%2C66308%2C00.html |archive-date=October 12, 2008 |access-date=March 1, 2017 |magazine=Wired}}</ref> 2006 წელს კომპანია NASA-მ შეარჩია და მას ტარიგი:USD მიენიჭა COTS პროგრამის ფარგლებში საერთაშორისო კოსმოსური სადგურისთვის ეკიპაჟისა და ტვირთის მიწოდების სადემონსტრაციო კონტრაქტების უზრუნველსაყოფად.<ref>{{cite news |last1=Berger |first1=Eric |title=This is probably why Blue Origin keeps protesting NASA's lunar lander award |url=https://arstechnica.com/science/2021/08/this-is-probably-why-blue-origin-keeps-protesting-nasas-lunar-lander-award/ |access-date=December 30, 2021 |work=[[Ars Technica]] |date=August 11, 2021 |language=en-us |archive-date=December 30, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230172145/https://arstechnica.com/science/2021/08/this-is-probably-why-blue-origin-keeps-protesting-nasas-lunar-lander-award/ |url-status=live }}</ref> Falcon 1-ის პირველი ორი გაშვება შეერთებული შტატების თავდაცვის დეპარტამენტმა შეიძინა DARPA Falcon პროექტის ფარგლებში, რომელმაც შეაფასა ახალი აშშ-ის გამშვები მანქანები, რომლებიც შესაფერისი იყო ჰიპერბგერითი რაკეტების მიწოდებისთვის Prompt Global Strike-ისთვის.<ref name=wired20070522 /><ref>{{cite news |url=http://www.satnews.com/stories2007/4156/ |publisher=Satnews.com |title=Falcon 1 Reaches Space But Loses Control and is Destroyed on Re-Entry |date=March 21, 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070928204503/http://www.satnews.com/stories2007/4156/ |archive-date=September 28, 2007 }}</ref><ref>Graham Warwick and Guy Norris, "Blue Sky Thinking: DARPA at 50," ''Aviation Week & Space Technology,'' Aug 18–25, 2008, p. 18.</ref> რაკეტის პირველი სამი გაშვება, 2006-დან 2008 წლამდე, წარუმატებლობით დასრულდა, რამაც თითქმის კომპანიის დაშლა გამოიწვია. Tesla Motors-ის დაფინანსებაც ჩაიშალა<ref name="Levin2022">{{cite news |last1=Levin |first1=Steve |title=Elon Musk, man behind Tesla, Paypal, speaks to packed crowd at CSUB |url=https://www.bakersfield.com/news/elon-musk-man-behind-tesla-paypal-speaks-to-packed-crowd-at-csub/article_8b815494-fefe-511c-8d0c-b6aa61601c0b.html |access-date=January 12, 2022 |work=The Bakersfield Californian |date=January 12, 2022 |language=en |archive-date=January 12, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220112031331/https://www.bakersfield.com/news/elon-musk-man-behind-tesla-paypal-speaks-to-packed-crowd-at-csub/article_8b815494-fefe-511c-8d0c-b6aa61601c0b.html |url-status=live }}</ref>და შესაბამისად, Tesla, SolarCity და პირადად მასკი ერთდროულად თითქმის გაკოტრების პირას იყვნენ. ფინანსური მდგომარეობა 2008 წლის 28 სექტემბერს მეოთხე ცდაზე პირველი წარმატებული გაშვების შემდეგ შეიცვალა. მასკმა დარჩენილი 30 მლნ USD SpaceX-სა და Tesla-ს შორის გაყო და NASA-მ დეკემბერში SpaceX-ს პირველი კომერციული მიწოდების სერვისების (CRS) კონტრაქტი გადასცა, რითაც 1,6 მლრდ USD SpaceX-ს გადასცა, რითაც კომპანია ფინანსურად გადაარჩინა. ამ ფაქტორებისა და მათ მიერ უზრუნველყოფილი შემდგომი ბიზნეს ოპერაციების საფუძველზე, Falcon 1 მალევე 2009 წლის ივლისში მეორე წარმატებული და მეხუთე გაშვების შემდეგ პენსიაზე გავიდა. ამან SpaceX-ს საშუალება მისცა, კომპანიის რესურსები უფრო დიდი ორბიტალური რაკეტის, Falcon 9-ის, განვითარებაზე გაემახვილებინა.<ref>{{cite web |last1=Graham |first1=William |title=SpaceX at 50 – From taming Falcon 1 to achieving cadence in Falcon 9 |url=https://www.nasaspaceflight.com/2017/12/spacex-50-taming-falcon-1-achieving-cadence-falcon-9/ |website=NASASpaceFlight.com |access-date=March 16, 2021 |date=December 20, 2017 |archive-date=December 31, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201231213716/https://www.nasaspaceflight.com/2017/12/spacex-50-taming-falcon-1-achieving-cadence-falcon-9/ |url-status=live }}</ref> გვინ შოტველი ასევე დაწინაურდა კომპანიის პრეზიდენტად NASA-ს ასოცირებულ ადმინისტრატორ ბილ გერსტენმაიერთან CRS-ის კონტრაქტის წარმატებით მოლაპარაკებაში მისი წვლილისთვის.<ref>{{cite news |last1=Bergin |first1=Chris |title= Planetspace officially protest NASA's CRS selection |url= https://www.nasaspaceflight.com/2009/01/planetspace-officially-protest-nasas-crs-selection/ |access-date=August 22, 2023 |work=NSF |date=January 15, 2009}}</ref> === Falcon 9, Dragon და NASA-ს კონტრაქტები === [[File:SpaceX Falcon 9 Flight 1 launch.ogv|thumb|thumbtime=0:18|Falcon 9-ის პირველი გაშვების ვიდეო]] თავდაპირველად, SpaceX-ს ჰქონდა განზრახული, თავისი მსუბუქი რაკეტა-მატარებელი Falcon 1-ის შემდეგ, საშუალო სიმძლავრის მქონე Falcon 5-ით გაეგრძელებინა მუშაობა.<ref name="msnbc2005">{{cite web|last=David|first=Leonard|title=SpaceX tackles reusable heavy launch vehicle|date=September 9, 2005 |url=https://www.nbcnews.com/id/9262092|publisher=MSNBC|access-date=March 14, 2021|archive-date=May 21, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210521101625/https://www.nbcnews.com/id/wbna9262092|url-status=dead}}</ref> კომპანიამ, 2005 წელს, გადაწყვიტა, გაეგრძელებინა Falcon 9-ის, მრავალჯერადი გამოყენების მძიმე რაკეტა-მატარებლის, შემუშავება. Falcon 9-ის შემუშავება დააჩქარა NASA-მ, რომელმაც აიღო ვალდებულება, რომ კონკრეტული შესაძლებლობების დემონსტრირების შემთხვევაში რამდენიმე კომერციული ფრენა შეესყიდა. ეს დაიწყო 2006 წელს კომერციული ორბიტალური ტრანსპორტირების სერვისების (COTS) პროგრამის საწყისი დაფინანსებით.<ref name="Lindenmoyer quoted">{{citation-attribution|1={{cite web|url=https://www.nasa.gov/pdf/453605main_Commercial_Space_Minutes_4_26_2010.pdf|title=Minutes of the NAC Commercial Space Committee|date=April 26, 2010|author=David J. Frankel|publisher=NASA|access-date=June 24, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170313043013/https://www.nasa.gov/pdf/453605main_Commercial_Space_Minutes_4_26_2010.pdf|archive-date=March 13, 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170313043013/https://www.nasa.gov/pdf/453605main_Commercial_Space_Minutes_4_26_2010.pdf|archivedate=მარტი 13, 2017}} }}</ref> კონტრაქტის საერთო მინიჭება იყო 278 million USD, რათა უზრუნველყოფილიყო Dragon კოსმოსური ხომალდის, Falcon 9-ის, განვითარების დაფინანსება და Falcon 9-ის დემონსტრაციული გაშვება Dragon-თან ერთად.<ref name="Lindenmoyer quoted"/> ამ კონტრაქტის ფარგლებში, Falcon 9 პირველად გაუშვეს 2010 წლის ივნისში Dragon კოსმოსური ხომალდის კვალიფიკაციის განყოფილებით, Dragon კოსმოსური ხომალდის მაკეტის გამოყენებით. პირველი ოპერატიული Dragon კოსმოსური ხომალდი გაუშვეს 2010 წლის დეკემბერში COTS Demo Flight 1-ის ბორტზე, Falcon 9-ის მეორე ფრენაზე და უსაფრთხოდ დაბრუნდა დედამიწაზე ორი ორბიტის შემდეგ, რითაც შეასრულა მისიის ყველა მიზანი.<ref name="BBCLaunchDec2010">{{cite web|title=Private space capsule's maiden voyage ends with a splash|work=BBC News|date=December 8, 2010|url=https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-11948329|access-date=March 1, 2017|archive-date=November 15, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161115123326/http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-11948329|url-status=live}}</ref> 2010 წლის დეკემბრისთვის, SpaceX-ის საწარმოო ხაზი ყოველ სამ თვეში ერთხელ აწარმოებდა ერთ Falcon 9-ს და Dragon-ს.<ref name="spacedotcom20101209">{{cite web |author=Chow |first=Denise |date=December 8, 2010 |title=Q & A with SpaceX CEO Elon Musk: Master of Private Space Dragons |url=https://www.space.com/10443-spacex-ceo-elon-musk-master-private-space-dragons.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170818154057/https://www.space.com/10443-spacex-ceo-elon-musk-master-private-space-dragons.html |archive-date=August 18, 2017 |access-date=June 24, 2017 |website=Space.com}}</ref> 2011 წლის აპრილში, მეორე რაუნდის კომერციული ეკიპაჟის განვითარების (CCDev) პროგრამის ფარგლებში, NASA-მ SpaceX-ს გაუფორმა 75 million USD კონტრაქტი Dragon-ისთვის ინტეგრირებული გაშვების სისტემის შესაქმნელად, რათა მოემზადებინა იგი საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ეკიპაჟის ტრანსპორტირების საშუალებად.<ref name="sdc20110418">{{cite web |author=Chow |first=Denise |date=April 18, 2011 |title=Private Spaceship Builders Split Nearly $270{{spaces}}Million in NASA Funds |url=http://www.space.com/11421-nasa-private-spaceship-funding-astronauts.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20111231133929/http://www.space.com/11421-nasa-private-spaceship-funding-astronauts.html |archive-date=December 31, 2011 |access-date=March 1, 2017 |website=Space.com}}</ref> NASA-მ SpaceX-ს 2012 წლის აგვისტოში მიანიჭა ფიქსირებული ფასის კოსმოსური აქტის შეთანხმება (SAA), რათა შეექმნა ეკიპაჟის ტრანსპორტირების სისტემის დეტალური დიზაინი.<ref name="Koenigsmann 2018">{{cite web |url=https://science.house.gov/sites/republicans.science.house.gov/files/documents/HHRG-115-SY16-WState-HKoenigsmann-20180117.pdf|title=Statement of Dr. Hans Koeningsmann Vice President, Build and Flight Reliability Space Exploration Technologies Corp. (SpaceX)|last=Koenigsmann|first=Hans|date=January 17, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180923081317/https://science.house.gov/sites/republicans.science.house.gov/files/documents/HHRG-115-SY16-WState-HKoenigsmann-20180117.pdf|archive-date=September 23, 2018}}</ref> 2012 წლის დასაწყისში, SpaceX-ის აქციების დაახლოებით ორი მესამედი მასკს ეკუთვნოდა<ref>{{cite web |author=Melby |first=Caleb |date=March 12, 2012 |title=How Elon Musk Became A Billionaire Twice Over |url=https://www.forbes.com/sites/calebmelby/2012/03/12/how-elon-musk-became-a-billionaire-twice-over/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170306042204/https://www.forbes.com/sites/calebmelby/2012/03/12/how-elon-musk-became-a-billionaire-twice-over/ |archive-date=March 6, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=Forbes}}</ref> და მისი სამოცდაათი მილიონი აქცია კერძო ბაზრებზე 875 million USD ღირდა,<ref name="IPO">{{cite news |date=February 11, 2012 |title=Elon Musk Anticipates Third IPO in Three Years With SpaceX |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2012-02-09/musk-sees-good-chance-of-spacex-stock-offering-by-next-year |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160721114244/http://www.bloomberg.com/news/articles/2012-02-09/musk-sees-good-chance-of-spacex-stock-offering-by-next-year |archive-date=July 21, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Bloomberg L. P.}}</ref> SpaceX-ის ფასი 1.3 billion USD იყო.<ref name="cnbc20120427">{{cite web |author=Watts |first=Jane |date=April 27, 2012 |title=Elon Musk on Why SpaceX Has the Right Stuff to Win the Space Race |url=https://www.cnbc.com/2012/04/27/elon-musk-on-why-spacex-has-the-right-stuff-to-win-the-space-race.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161216213440/http://www.cnbc.com/id/47207833 |archive-date=December 16, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=CNBC}}</ref> 2012 წლის მაისში, Dragon C2+-ის გაშვებით, Dragon გახდა პირველი კომერციული კოსმოსური ხომალდი, რომელმაც ტვირთი მიიტანა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე.<ref name="cbcnews" /> ფრენის შემდეგ, კომპანიის კერძო კაპიტალის შეფასება თითქმის გაორმაგდა და 2.4 billion USD შეადგინა.<ref>{{cite web|website=privco.com|title=Privately-held SpaceX Worth Nearly $2.4{{spaces}}Billion or $20/Share, Double Its Pre-Mission Secondary Market Value Following Historic Success at the International Space Station|url=http://www.privco.com/privately-held-spacex-worth-nearly-5-billion-or-20-share-double-its-pre-mission-secondary-market-pricing-following-historic-success-at-the-international-space-station|date=June 7, 2012|access-date=March 1, 2017|archive-date=August 6, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806214559/http://www.privco.com/privately-held-spacex-worth-nearly-5-billion-or-20-share-double-its-pre-mission-secondary-market-pricing-following-historic-success-at-the-international-space-station|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170806214559/http://www.privco.com/privately-held-spacex-worth-nearly-5-billion-or-20-share-double-its-pre-mission-secondary-market-pricing-following-historic-success-at-the-international-space-station|archivedate=აგვისტო 6, 2017}}</ref><ref>{{cite web |author=Bilton |first=Ricardo |date=June 10, 2012 |title=SpaceX's worth skyrockets to $4.8{{spaces}}billion after successful mission |url=https://venturebeat.com/2012/06/07/privco-spacexs-worth-skyrockets-to-4-8-billion-after-successful-mission/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306125528/http://venturebeat.com/2012/06/07/privco-spacexs-worth-skyrockets-to-4-8-billion-after-successful-mission/ |archive-date=March 6, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=VentureBeat}}</ref> ამ დროისთვის, SpaceX-ს ოპერირების პირველი ათწლეულის განმავლობაში დაახლოებით 200 million USD-ის მთლიანი დაფინანსება ჰქონდა. აქედან, კერძო კაპიტალმა დაახლოებით 100 million USD უზრუნველყო, მასკმა დაახლოებით 100 million USD ინვესტიცია ჩადო, სხვა ინვესტორებმა კი დაახლოებით 200 million USD.<ref>{{cite web|title=SpaceX overview on second market |publisher=SecondMarket|url=https://www.secondmarket.com/company/spacex|archive-url=https://archive.today/20121217191301/https://www.secondmarket.com/company/spacex|archive-date=December 17, 2012}}</ref> SpaceX-ის აქტიური ხელახალი გამოყენების ტესტირების პროგრამა 2012 წლის ბოლოს დაიწყო დაშვების ტექნოლოგიის დაბალ სიმაღლეზე და დაბალ სიჩქარეზე ტესტირებით.<ref name="qz_2017">{{cite news |last1=Fernholz |first1=Tim |title=The complete visual history of SpaceX's single-minded pursuit of rocket reusability |url=https://qz.com/1016072/a-multimedia-history-of-every-single-one-of-spacexs-attempts-to-land-its-booster-rocket-back-on-earth/ |access-date=March 16, 2021 |work=Quartz |language=en |archive-date=March 12, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210312230832/https://qz.com/1016072/a-multimedia-history-of-every-single-one-of-spacexs-attempts-to-land-its-booster-rocket-back-on-earth/ |url-status=live }}</ref> Falcon 9-ის პროტოტიპებმა ვერტიკალური აფრენა და დაშვება (VTOL) განახორციელეს. გამაძლიერებელი ატმოსფერული დაბრუნების ტექნოლოგიის მაღალი სიჩქარის და მაღალ სიმაღლეზე ტესტირება 2013 წლის ბოლოს დაიწყო.<ref name="qz_2017" /> === კომერციული გაშვება და სწრაფი ზრდა === [[File:Launch of Falcon 9 carrying ORBCOMM OG2-M1 (16601442698).jpg|thumb|upright|Launch of Falcon 9 carrying [[Orbcomm-OG2|ORBCOMM OG2]]-M1, July 2014]] SpaceX-მა პირველი კომერციული მისია კერძო მომხმარებლისთვის 2013 წელს გაუშვა. 2014 წელს SpaceX-მა მსოფლიოს მასშტაბით ღიად გამოცხადებული 20 კონტრაქტიდან ცხრა მოიგო.<ref name="sn20150112">{{cite web |author=de Selding |first=Peter B. |date=January 12, 2015 |title=Arianespace, SpaceX Battled to a Draw for 2014 Launch Contracts |url=http://spacenews.com/chart-arianespace-spacex-battled-to-a-draw-for-2014-launch-contracts/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20150113095457/http://spacenews.com/chart-arianespace-spacex-battled-to-a-draw-for-2014-launch-contracts/ |archive-date=January 13, 2015 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> იმ წელს Arianespace-მა ევროპის მთავრობებს დამატებითი სუბსიდიები მოსთხოვა SpaceX-ის კონკურენციის დასაძლევად.<ref name="aw20140211">{{cite web |author=Svitak |first=Amy |date=February 11, 2014 |title=Arianespace To ESA: We Need Help |url=http://aviationweek.com/space/arianespace-esa-we-need-help |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170305200010/http://aviationweek.com/space/arianespace-esa-we-need-help |archive-date=March 5, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=Aviation Week}}</ref><ref name="sn20140414">{{cite web |author=de Selding |first=Peter B. |date=April 14, 2014 |title=Satellite Operators Press ESA for Reduction in Ariane Launch Costs |url=https://spacenews.com/40193satellite-operators-press-esa-for-reduction-in-ariane-launch-costs/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230802163706/https://spacenews.com/40193satellite-operators-press-esa-for-reduction-in-ariane-launch-costs/ |archive-date=August 2, 2023 |access-date=November 24, 2022 |publisher=SpaceNews}}</ref> 2014 წლიდან SpaceX-ის შესაძლებლობებმა და ფასებმა ასევე გავლენა მოახდინა აშშ-ის სამხედრო ტვირთის გაშვების ბაზარზე, რომელსაც თითქმის ათი წლის განმავლობაში დომინირებდა აშშ-ის მსხვილი გამშვები პროვაიდერი United Launch Alliance (ULA).<ref name="lat20141125">{{cite web |author=Petersen |first=Melody |date=November 25, 2014 |title=SpaceX may upset firm's monopoly in launching Air Force satellites |url=https://www.latimes.com/business/la-fi-spacex-satellites-20141126-story.html#page=1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170421194744/http://www.latimes.com/business/la-fi-spacex-satellites-20141126-story.html#page=1 |archive-date=April 21, 2017 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=Los Angeles Times}}</ref> მონოპოლიის გამო, აშშ-ის მიმწოდებლის მიერ გაშვების ხარჯები წლების განმავლობაში 400 მლნ აშშ დოლარზე მეტს აჭარბებდა.<ref>{{cite news|url=https://arstechnica.com/science/2017/06/air-force-budget-reveals-how-much-spacex-undercuts-launch-prices/|title=Air Force budget reveals how much SpaceX undercuts launch prices|publisher=Ars Technica|access-date=March 29, 2018|archive-date=January 17, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180117040352/https://arstechnica.com/science/2017/06/air-force-budget-reveals-how-much-spacex-undercuts-launch-prices/|url-status=live}}</ref> 2014 წლის სექტემბერში NASA-ს კომერციული კოსმოსური ფრენების დირექტორმა, კევინ კრიგლერმა, SpaceX-ს კომერციული ეკიპაჟის ტრანსპორტირების შესაძლებლობების (CCtCap) კონტრაქტი მიანიჭა ეკიპაჟის ტრანსპორტირების სისტემის შემუშავების დასასრულებლად. კონტრაქტი მოიცავდა რამდენიმე ტექნიკურ და სერტიფიცირების ეტაპს, უპილოტო ფრენის ტესტს, ეკიპაჟის ფრენის ტესტს და სერტიფიცირების შემდეგ ექვს ოპერატიულ მისიას.<ref name="Koenigsmann 2018" /> 2015 წლის იანვარში SpaceX-მა Google-ისა და Fidelity Investments-ისგან 1 billion USD დაფინანსება მოიზიდა კომპანიის 8.33%-ის სანაცვლოდ, რამაც კომპანიის შეფასება დაახლოებით 12 billion USD-ზე დაადგინა.<ref>{{cite web |author=Berger |first=Brian |date=January 20, 2015 |title=SpaceX Confirms Google Investment |url=http://spacenews.com/spacex-confirms-google-investment/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230220155735/https://spacenews.com/spacex-confirms-google-investment/ |archive-date=February 20, 2023 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> იმავე თვეში SpaceX-მა გამოაცხადა ახალი თანამგზავრული თანავარსკვლავედის, Starlink-ის, შემუშავების შესახებ, რათა უზრუნველყოს გლობალური ფართოზოლოვანი ინტერნეტ სერვისი 4000 თანამგზავრით.<ref>{{cite web|first1=Cecilia |last1=Kang |first2=Christian |last2=Davenport |title=SpaceX founder files with government to provide Internet service from space |url=https://www.washingtonpost.com/business/economy/spacex-founder-files-with-government-to-provide-internet-service-from-space/2015/06/09/db8d8d02-0eb7-11e5-a0dc-2b6f404ff5cf_story.html|newspaper=The Washington Post|date=June 9, 2015|access-date=March 1, 2017|archive-date=February 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170223183501/https://www.washingtonpost.com/business/economy/spacex-founder-files-with-government-to-provide-internet-service-from-space/2015/06/09/db8d8d02-0eb7-11e5-a0dc-2b6f404ff5cf_story.html|url-status=live}}</ref> Falcon 9-ს პირველი სერიოზული მარცხი 2015 წლის ივნისის ბოლოს ჰქონდა, როდესაც საერთაშორისო კოსმოსური სადგურის მეშვიდე მომარაგების მისია, CRS-7, ფრენის დაწყებიდან ორ წუთში აფეთქდა. პრობლემა დაკავშირებული იყო ორი ფუტის სიგრძის ფოლადის საყრდენთან, რომელიც იჭერდა ჰელიუმის წნევის ჭურჭელს, რომელიც აჩქარების ძალის გამო გატყდა. ამან გამოიწვია გარღვევა და მაღალი წნევის ჰელიუმი დაბალი წნევის საწვავის ავზში გაჟონა, რამაც მარცხი გამოიწვია.<ref>{{cite web |author=Masunaga |first1=Samantha |last2=Petersen |first2=Melody |date=September 2, 2016 |title=SpaceX rocket exploded in an instant. Figuring out why involves a mountain of data |url=https://www.latimes.com/business/la-fi-spacex-investigation-20160902-snap-story.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170219040426/http://www.latimes.com/business/la-fi-spacex-investigation-20160902-snap-story.html |archive-date=February 19, 2017 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=Los Angeles Times}}</ref> === მეორადი გამოყენება === [[File:CRS-8 (26239020092).jpg|thumb|Falcon 9-ის პირველი საფეხური ავტონომიური კოსმოსური დრონის (ASDS) ბარჟაზე, ზღვაში პირველი წარმატებული დაშვების შემდეგ, SpaceX CRS-8 მისია]] SpaceX-მა პირველი ეტაპის წარმატებული დაშვება და აღდგენა პირველად 2015 წლის დეკემბერში, Falcon 9-ის მე-20 რეისით განახორციელა.<ref>{{cite web |author=Musk |first=Elon |date=December 21, 2015 |title=Background on tonight's launch |url=http://www.spacex.com/news/2015/12/21/background-tonights-launch |archive-url=https://web.archive.org/web/20170308172650/http://www.spacex.com/news/2015/12/21/background-tonights-launch |archive-date=March 8, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceX |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308172650/http://www.spacex.com/news/2015/12/21/background-tonights-launch |archivedate=მარტი 8, 2017 }}</ref> 2016 წლის აპრილში კომპანიამ პირველი წარმატებული დაშვება განახორციელა ავტონომიურ კოსმოსურ დრონზე (ASDS) „რა თქმა უნდა, მე ისევ მიყვარხარ“ ატლანტის ოკეანეში.<ref>{{cite news |last1=Wright |first1=Robert |title=SpaceX rocket lands on drone ship |url=https://www.cnbc.com/2016/04/09/spacex-rocket-lands-on-drone-ship.html |access-date=March 16, 2021 |publisher=CNBC |date=April 9, 2016 |language=en |archive-date=September 21, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190921055220/https://www.cnbc.com/2016/04/09/spacex-rocket-lands-on-drone-ship.html |url-status=live }}</ref> 2016 წლის ოქტომბრისთვის, წარმატებული დაშვების შემდეგ, SpaceX-მა განაცხადა, რომ მომხმარებლებს 10%-იან ფასდაკლებას სთავაზობდა, თუ ისინი გადაწყვეტდნენ თავიანთი ტვირთის ხელახლა გამოყენებას Falcon 9-ის პირველ ეტაპზე.<ref name="sn20161005">{{cite web |author=de Selding |first=Peter B. |date=October 5, 2016 |title=SpaceX's Shotwell on Falcon 9 inquiry, discounts for reused rockets and Silicon Valley's test-and-fail ethos |url=http://spacenews.com/spacexs-shotwell-on-falcon-9-inquiry-discounts-for-reused-rockets-and-silicon-valleys-test-and-fail-ethos/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20161017122758/http://spacenews.com/spacexs-shotwell-on-falcon-9-inquiry-discounts-for-reused-rockets-and-silicon-valleys-test-and-fail-ethos/ |archive-date=October 17, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> რაკეტის მეორე მნიშვნელოვანი ავარია 2016 წლის სექტემბრის დასაწყისში მოხდა, როდესაც Falcon 9 აფეთქდა სტანდარტული გაშვებისწინა სტატიკური ცეცხლის ტესტისთვის საწვავის შევსების ოპერაციის დროს. ტვირთი, AMOS-6 საკომუნიკაციო თანამგზავრი, რომლის ღირებულებაც 200 მლნ USD იყო, განადგურდა.<ref>{{cite web |author=Santana |first=Marco |date=September 6, 2016 |title=SpaceX customer vows to rebuild satellite in explosion aftermath |url=http://www.orlandosentinel.com/news/space/go-for-launch/os-spacex-spacecom-answers-20160906-story.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170216160435/http://www.orlandosentinel.com/news/space/go-for-launch/os-spacex-spacecom-answers-20160906-story.html |archive-date=February 16, 2017 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=Orlando Sentinel}}</ref> აფეთქება გამოწვეული იყო თხევადი ჟანგბადით, რომელიც საწვავის სახით გამოიყენება და იმდენად გაცივდა, რომ გამაგრდა და აალდა ნახშირბადის კომპოზიტური ჰელიუმის ჭურჭლებით.<ref name="verge-sept-explod-cause">{{cite web |author=Grush |first=Loren |date=November 5, 2016 |title=Elon Musk says SpaceX finally knows what caused the latest rocket failure |url=https://www.theverge.com/2016/11/5/13533900/elon-musk-spacex-falcon-9-failure-cause-solved |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170219013804/http://www.theverge.com/2016/11/5/13533900/elon-musk-spacex-falcon-9-failure-cause-solved |archive-date=February 19, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=The Verge}}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ რაკეტის აფეთქება წარუმატებელ ფრენად არ ჩაითვალა, კომპანია ოთხთვიან შესვენებაზე გავიდა, სანამ არ დადგინდებოდა, თუ რა იყო არასწორი. SpaceX-მა ფრენები 2017 წლის იანვარში განაახლა.<ref name="plarson">{{cite web|url=http://www.spacex.com/news/2016/09/01/anomaly-updates|title=Anomaly Updates|publisher=SpaceX|date=September 1, 2016|access-date=March 1, 2017|archive-date=February 16, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170216160231/http://www.spacex.com/news/2016/09/01/anomaly-updates|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170216160231/http://www.spacex.com/news/2016/09/01/anomaly-updates|archivedate=თებერვალი 16, 2017}}</ref> 2017 წლის მარტში SpaceX-მა SES-10 თანამგზავრისთვის დაბრუნებული Falcon 9 გაუშვა. ეს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც ტვირთის გადამტანი ორბიტალური რაკეტა კოსმოსში ხელახლა გაუშვა.<ref name="Davenport2017">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/the-switch/wp/2017/03/30/elon-musks-spacex-makes-history-by-launching-a-flight-proven-rocket/|first1=Christian|last1=Davenport|url-access=subscription|title=Elon Musk's SpaceX makes history by launching a 'flight-proven' rocket|newspaper=The Washington Post|date=March 30, 2017|access-date=March 31, 2017|archive-date=March 31, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170331015137/https://www.washingtonpost.com/news/the-switch/wp/2017/03/30/elon-musks-spacex-makes-history-by-launching-a-flight-proven-rocket/|url-status=live}}</ref> პირველი ეტაპი ხელახლა აღდგა, რაც ასევე ხელახლა გამოყენებული ორბიტალური კლასის რაკეტის პირველ დაშვებად აქცევს.<ref>{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/tech/tech-news/spacex-successfully-launches-lands-recycled-falcon-9-rocket-n740226|title=SpaceX successfully launches, lands a recycled rocket.|publisher=NBC News|access-date=March 31, 2017|archive-date=March 31, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170331004317/http://www.nbcnews.com/tech/tech-news/spacex-successfully-launches-lands-recycled-falcon-9-rocket-n740226|url-status=live}}</ref> === წამყვანი გლობალური კომერციული გაშვების პროვაიდერი === 2017 წლის ივლისში კომპანიამ გაზარდა 350 მლნ USD, რამაც მისი შეფასება 21 ბილიონი USD-მდე გაზარდა.<ref>{{cite news|date=July 27, 2017|title=SpaceX Is Now One of the World's Most Valuable Privately Held Companies|url=https://www.nytimes.com/2017/07/27/technology/spacex-is-now-one-of-the-worlds-most-valuable-privately-held-companies.html/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171129115140/https://www.nytimes.com/2017/07/27/technology/spacex-is-now-one-of-the-worlds-most-valuable-privately-held-companies.html|archive-date=November 29, 2017|access-date=November 16, 2017|newspaper=The New York Times}}</ref> 2017 წელს SpaceX-მა მიაღწია 45%-იან გლობალურ საბაზრო წილს კომერციული გაშვების კონტრაქტებში.<ref>{{cite news|url=https://arstechnica.com/science/2018/07/as-the-spacex-steamroller-surges-european-rocket-industry-vows-to-resist/?amp=1|title=As the SpaceX steamroller surges, European rocket industry vows to resist|date=July 20, 2018|access-date=July 21, 2018|archive-date=July 20, 2018|archive-url= https://web.archive.org/web/20180720141110/https://arstechnica.com/science/2018/07/as-the-spacex-steamroller-surges-european-rocket-industry-vows-to-resist/?amp=1|url-status=live}}</ref> 2018 წლის მარტის მონაცემებით, SpaceX-ს მანიფესტში 100-ზე მეტი გაშვება ჰქონდა, რაც დაახლოებით 12 ბილიონ USD-ის კონტრაქტით შემოსავალს წარმოადგენს.<ref>{{cite news|url=http://www.spacex.com/about|title=Company|last=spacexcmsadmin |date=November 27, 2012|publisher=SpaceX|access-date=March 29, 2018|archive-date=February 22, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222061801/http://www.spacex.com/about}}</ref> კონტრაქტები მოიცავდა როგორც კომერციულ, ასევე სამთავრობო (NASA/DOD) მომხმარებლებს.<ref name="about">{{cite web |title=Company {{!}} SpaceX |work=SpaceX |date=November 27, 2012 |url=http://www.spacex.com/about |archive-url=https://web.archive.org/web/20170222061801/http://www.spacex.com/about |archive-date=February 22, 2017 |access-date=March 1, 2017 |author1=Spacexcmsadmin |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170222061801/http://www.spacex.com/about |archivedate=თებერვალი 22, 2017 }}</ref> ამან SpaceX გახადა წამყვანი გლობალური კომერციული გაშვების პროვაიდერი, რომელიც გაზომილია მანიფესტირებული გაშვების მიხედვით.<ref>{{cite web|url=https://www.hq.nasa.gov/legislative/hearings/7-13-17%20HUGHES.pdf|title=Statement of Tim Hughes Senior Vice President for Global Business and Government Affairs Space Exploration Technologies Corp. (SpaceX)|last=Hughes|first=Tim|date=July 13, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023122656/https://www.hq.nasa.gov/legislative/hearings/7-13-17%20HUGHES.pdf|archive-date=October 23, 2017|url-status=live|accessdate=მაისი 31, 2025|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171023122656/https://www.hq.nasa.gov/legislative/hearings/7-13-17%20HUGHES.pdf|archivedate=ოქტომბერი 23, 2017}}</ref> 2017 წელს SpaceX-მა დააარსა შვილობილი კომპანია, The Boring Company,<ref name="hawthore20180911">[http://hawthorne-ca.granicus.com/MetaViewer.php?view_id=&event_id=490&meta_id=35783 Agenda Item No. 9, City of Hawthorne City Council, Agenda Bill] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210224164217/http://hawthorne-ca.granicus.com/MetaViewer.php?view_id=&event_id=490&meta_id=35783|date=February 24, 2021}}, September 11, 2018, Planning and Community Development Department, City of Hawthorne. Retrieved September 13, 2018.</ref> და დაიწყო მუშაობა SpaceX-ის შტაბ-ბინასა და საწარმოო ობიექტთან და მიმდებარე ტერიტორიაზე მოკლე სატესტო გვირაბის მშენებლობაზე, SpaceX-ის მცირე რაოდენობის თანამშრომლების გამოყენებით,<ref name=lat20171121>{{cite news|url=https://www.latimes.com/local/lanow/la-me-ln-elon-musk-boring-company-20171121-story.html|title=Elon Musk's tunneling company wants to dig through L.A.|first=Laura J.|last=Nelson|website=[[Los Angeles Times]]|date=November 21, 2017|access-date=September 13, 2018|archive-date=March 27, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180327084136/http://www.latimes.com/local/lanow/la-me-ln-elon-musk-boring-company-20171121-story.html|url-status=live}}</ref> რომელიც დასრულდა 2018 წლის მაისში,<ref name=wsj20181217 /> და საზოგადოებისთვის გაიხსნა 2018 წლის დეკემბერში.<ref>{{cite web|url=https://losangeles.cbslocal.com/2018/05/11/elon-musk-la-traffic-tunnel-nearly-complete/ |title=Nothing "Boring" About Elon Musk's Newly Revealed Underground Tunnel|date=May 11, 2018|website=cbslocal.com|access-date=February 2, 2019|archive-date=December 3, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181203163806/https://losangeles.cbslocal.com/2018/05/11/elon-musk-la-traffic-tunnel-nearly-complete/|url-status=live}}</ref> 2018 წლის განმავლობაში, The Boring Company ცალკე კორპორატიულ ერთეულად გამოიყო, რომლის კაპიტალის 6% SpaceX-ს ეკუთვნოდა, 10%-ზე ნაკლები ადრეულ თანამშრომლებს, ხოლო კაპიტალის დარჩენილი ნაწილი ილონ მასკს.<ref name=wsj20181217>{{cite news|last=Copeland|first=Rob|url=https://www.wsj.com/articles/elon-musks-new-boring-co-faced-questions-over-spacex-financial-ties-11545078371|title=Elon Musk's New Boring Co. Faced Questions Over SpaceX Financial Ties|newspaper=The Wall Street Journal|date=December 17, 2018|access-date=December 18, 2018|quote=''When the Boring Co. was earlier this year spun into its own firm, more than 90% of the equity went to Mr. Musk and the rest to early employees... The Boring Co. has since given some equity to SpaceX as compensation for the help... about 6% of Boring stock, "based on the value of land, time and other resources contributed since the creation of the company".''|archive-date=December 18, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181218044810/https://www.wsj.com/articles/elon-musks-new-boring-co-faced-questions-over-spacex-financial-ties-11545078371|url-status=live}}</ref> === Starship, პირველი ეკიპაჟიანი გაშვება, Starlink და სხვა === 2019 წელს SpaceX-მა სამი დაფინანსების შედეგად 1.33 მილიარდი დოლარის კაპიტალი მოიზიდა.<ref name="cnbc20200221">{{cite news|url=https://www.cnbc.com/2020/02/21/spacex-raising-250-million-elon-musks-company-valuation-36-billion.html|title=SpaceX is looking to raise about $250{{spaces}}million, valuing Elon Musk's space company at $36{{spaces}}billion|last=Sheetz|first=Michael|publisher=CNBC|date=February 21, 2020|access-date=May 15, 2020|archive-date=May 29, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200529204116/https://www.cnbc.com/2020/02/21/spacex-raising-250-million-elon-musks-company-valuation-36-billion.html|url-status=live}}</ref> 2019 წლის მაისისთვის SpaceX-ის ღირებულება 33.3 მილიარდ დოლარამდე გაიზარდა,<ref>{{cite web|url=https://www.cnbc.com/2019/05/31/spacex-valuation-33point3-billion-after-starlink-satellites-fundraising.html|title=SpaceX valuation rises to $33.3{{spaces}}billion as investors look to satellite opportunity|publisher=CNBC|date=May 31, 2019|access-date=June 17, 2019|archive-date=June 11, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190611234718/https://www.cnbc.com/2019/05/31/spacex-valuation-33point3-billion-after-starlink-satellites-fundraising.html|url-status=live}}</ref> ხოლო 2020 წლის მარტისთვის 36 მილიარდ დოლარს მიაღწია.<ref>{{cite web|last1=Cao|first1=Sissi |title=As SpaceX Reaches $36 Billion Valuation, Elon Musk Clarifies Starlink IPO Rumors|date=March 10, 2020 |url=https://observer.com/2020/03/spacex-elon-musk-clarify-starlink-ipo-plan/|work=Observer|access-date=May 29, 2020 |archive-date=June 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200617193654/https://observer.com/2020/03/spacex-elon-musk-clarify-starlink-ipo-plan/|url-status=live}}</ref> 2020 წლის 19 აგვისტოს, 1.9 მილიარდი დოლარის დაფინანსების შემდეგ, რომელიც კერძო კომპანიის მიერ განხორციელებული ერთ-ერთი უდიდესი ერთჯერადი დაფინანსების აქცია იყო, SpaceX-ის ღირებულება 46 მილიარდ დოლარამდე გაიზარდა.<ref>{{cite news|title=Elon Musk's SpaceX raises $1.9{{spaces}}billion in funding|url=https://www.reuters.com/article/us-spacex-funding-idUSKCN25E26E|work=Reuters|date=August 19, 2020|access-date=August 20, 2020|archive-date=August 20, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200820203147/https://www.reuters.com/article/us-spacex-funding-idUSKCN25E26E|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last1=Wattles|first1=Jackie|title=SpaceX is now a $46{{spaces}}billion 'unicorn'|url=https://www.cnn.com/2020/08/19/tech/spacex-valuation-46-billion-scn/index.html|publisher=CNN Business|access-date=August 20, 2020|archive-date=August 20, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200820201149/https://www.cnn.com/2020/08/19/tech/spacex-valuation-46-billion-scn/index.html|url-status=live}}</ref><ref name=cnbc20210216 /> 2021 წლის თებერვალში SpaceX-მა 99 ინვესტორისგან დამატებით 1.61 მილიარდი დოლარი მოიზიდა,<ref name=sn20210415 /> დაახლოებით 420 დოლარის ღირებულების ერთ აქციაზე,<ref name=cnbc20210216>{{cite news |title=Elon Musk's SpaceX raised $850{{spaces}}million, jumping valuation to about $74{{spaces}}billion |url=https://www.cnbc.com/2021/02/16/elon-musks-spacex-raised-850-million-at-419point99-a-share.html |last=Sheetz |first=Michael |publisher=[[CNBC]] |date=February 16, 2021 |access-date=February 17, 2021 |archive-date=February 17, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210217003959/https://www.cnbc.com/2021/02/16/elon-musks-spacex-raised-850-million-at-419point99-a-share.html |url-status=live }}</ref> რამაც კომპანიის შეფასება დაახლოებით 74 მილიარდ დოლარამდე გაზარდა. 2021 წლისთვის SpaceX-მა სააქციო დაფინანსების სახით 6 მილიარდ დოლარზე მეტი მოიზიდა. 2019 წლიდან მოზიდული კაპიტალის უმეტესი ნაწილი გამოყენებული იქნა Starlink-ის თანამგზავრული თანავარსკვლავედის ოპერატიული გაშვების და Starship გამშვები აპარატის შემუშავებისა და წარმოების მხარდასაჭერად.<ref name=sn20210415>{{cite news |title=SpaceX adds to latest funding round |url=https://spacenews.com/spacex-adds-to-latest-funding-round/ |last=Foust |first=Jeff |work=[[SpaceNews]] |date=April 15, 2021 |access-date=April 15, 2021 |archive-date=June 20, 2021 |archive-url=https://archive.today/20210620013106/https://spacenews.com/spacex-adds-to-latest-funding-round/ |url-status=live }}</ref> 2021 წლის ოქტომბრისთვის SpaceX-ის ღირებულება 100.3 მილიარდ დოლარამდე გაიზარდა.<ref>{{cite web|last1=Sheetz|first1=Michael|title=Elon Musk's SpaceX hits $100{{spaces}}billion valuation after secondary share sale|url=https://www.cnbc.com/2021/10/08/elon-musks-spacex-valuation-100-billion.html|publisher=CNBC|date=October 8, 2021|access-date=October 30, 2021|language=en|archive-date=October 29, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211029214353/https://www.cnbc.com/2021/10/08/elon-musks-spacex-valuation-100-billion.html|url-status=live}}</ref> 2021 წლის 16 აპრილს Starship HLS-მა მოიგო კონტრაქტი, რათა კრიტიკული როლი ეთამაშა NASA-ს ეკიპაჟიანი კოსმოსური ფრენების Artemis პროგრამაში.<ref name="sn20210416">{{cite news |title=NASA selects SpaceX to develop crewed lunar lander |url=https://spacenews.com/nasa-selects-spacex-to-develop-crewed-lunar-lander/ |last=Foust |first=Jeff |work=[[SpaceNews]] |date=April 16, 2021 |access-date=April 18, 2021 |archive-date=May 23, 2021 |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20210523015710/https://spacenews.com/nasa%2Dselects%2Dspacex%2Dto%2Ddevelop%2Dcrewed%2Dlunar%2Dlander/ |url-status=live }}</ref> 2021 წლისთვის SpaceX-მა დადო შეთანხმებები Google Cloud Platform-თან და Microsoft Azure-თან Starlink-ისთვის მიწისზედა კომპიუტერული და ქსელური სერვისების მიწოდების შესახებ.<ref>{{Cite news |title=Google wins cloud deal from Elon Musk's SpaceX for Starlink internet connectivity |url=https://www.cnbc.com/2021/05/13/google-cloud-wins-spacex-deal-for-starlink-internet-connectivity.html |archive-url=https://archive.today/20210513202004/https://www.cnbc.com/2021/05/13/google-cloud-wins-spacex-deal-for-starlink-internet-connectivity.html |date=May 13, 2021 |archive-date=May 13, 2021 |last=Novet |first=Jordan |publisher=CNBC |access-date=May 14, 2021 |url-status=live }}</ref> 2022 წელს დაფინანსების ახალმა რაუნდმა SpaceX 127 მილიარდ დოლარად შეაფასა.<ref>{{Cite web|title=SpaceX raises another $250{{spaces}}million in equity, lifts total to $2{{spaces}}billion in 2022|date=August 5, 2022|url=https://www.cnbc.com/2022/08/05/elon-musks-spacex-raises-250-million-in-equity.html|publisher=CNBC|access-date=August 9, 2022|archive-date=August 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220809204948/https://www.cnbc.com/2022/08/05/elon-musks-spacex-raises-250-million-in-equity.html|url-status=live}}</ref> 2021 წლის ივლისში SpaceX-მა წარმოადგინა კიდევ ერთი დრონი სახელწოდებით A Shortfall of Gravitas, რომელზეც პირველად 2021 წლის 29 აგვისტოს CRS-23-ის გამაძლიერებელი დაეშვა.<ref>{{cite web |last=Howell |first=Elizabeth |url=https://www.space.com/spacex-drone-ship-a-shortfall-of-gravitas |title=Elon Musk unveils SpaceX's newest drone ship for rocket landings at sea |website=Space |date= July 12, 2021|access-date=February 7, 2022 |archive-date=August 27, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827202150/https://www.space.com/spacex-drone-ship-a-shortfall-of-gravitas |url-status=live }}</ref> 2022 წლის პირველი 130 დღის განმავლობაში, SpaceX-მა 18 რაკეტის გაშვება და ორი ასტრონავტის დაშვება განახორციელა. 2021 წლის 13 დეკემბერს, კომპანიის აღმასრულებელმა დირექტორმა ილონ მასკმა გამოაცხადა, რომ კომპანია იწყებდა ნახშირორჟანგის მოცილების პროგრამას, რომელიც შეკავებულ ნახშირბადს რაკეტის საწვავად გარდაქმნიდა,<ref>{{cite news|last=Whittington|first=Mark R.|date=January 9, 2022|title=SpaceX's Elon Musk is going into the carbon capture business|work=[[The Hill (newspaper)|The Hill]]|publisher=[[Nexstar Media Group]]|url=https://thehill.com/opinion/technology/588784-spacexs-elon-musk-is-going-into-the-carbon-capture-business/|access-date=July 7, 2022|archive-date=July 7, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707190717/https://thehill.com/opinion/technology/588784-spacexs-elon-musk-is-going-into-the-carbon-capture-business/|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last=Chiland|first=Elijah|date=January 24, 2022|title=SpaceX Has Big Projects in the Works for 2022|work=[[Los Angeles Business Journal]]|url=https://labusinessjournal.com/manufacturing/aerospace/big-plans-spacex-2022/|access-date=July 7, 2022|archive-date=July 7, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707190712/https://labusinessjournal.com/manufacturing/aerospace/big-plans-spacex-2022/|url-status=live}}</ref> მას შემდეგ, რაც მან წინა წლის თებერვალში გამოაცხადა 100 მილიონი დოლარის შემოწირულობა X Prize Foundation-ისთვის, რათა ფულადი ჯილდოები გადაეცათ ნახშირბადის შთანთქმის საუკეთესო ტექნოლოგიის შემუშავების კონკურსში გამარჯვებულებისთვის.<ref>{{cite news|last=Clifford|first=Catherine|date=February 8, 2021|title=The who, what and where of Elon Musk's $100{{spaces}}million prize money for carbon capture innovation|publisher=CNBC|url=https://www.cnbc.com/2021/02/08/who-what-where-of-elon-musks-100-million-prize-for-carbon-capture.html|access-date=July 7, 2022|archive-date=July 7, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707190714/https://www.cnbc.com/2021/02/08/who-what-where-of-elon-musks-100-million-prize-for-carbon-capture.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last=Chappell|first=Bill|date=February 8, 2021|title=Elon Musk Funds $100 Million XPrize For Pursuit Of New Carbon Removal Ideas|publisher=[[NPR]]|url=https://www.npr.org/2021/02/08/965372754/elon-musk-funds-100-million-xprize-for-pursuit-of-new-carbon-removal-ideas|access-date=July 7, 2022|archive-date=February 24, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210224031203/https://www.npr.org/2021/02/08/965372754/elon-musk-funds-100-million-xprize-for-pursuit-of-new-carbon-removal-ideas|url-status=live}}</ref> 2022 წლის აგვისტოში, Reuters-მა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ (ESA) დაიწყო საწყისი მოლაპარაკებები SpaceX-თან, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს კომპანიის გამშვები მოწყობილობების დროებით გამოყენება, იმის გათვალისწინებით, რომ რუსეთმა უკრაინაში რუსეთის შეჭრის ფონზე დაბლოკა Soyuz-ის რაკეტებზე წვდომა.<ref>{{Cite news|title=Europe eyes Musk's SpaceX to replace Russian rockets|publisher=[[CNBC]]|url=https://www.cnbc.com/2022/08/12/europe-eyes-musks-spacex-to-replace-russian-rockets.html|agency=Reuters|access-date=August 12, 2022|archive-date=August 12, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220812173935/https://www.cnbc.com/2022/08/12/europe-eyes-musks-spacex-to-replace-russian-rockets.html|url-status=live}}</ref> ამ შეჭრისა და რუსეთსა და უკრაინას შორის ომის შემდეგ, Starlink ფართოდ გამოიყენებოდა.<ref>{{Cite web |last1=Sheetz |first1=Amanda |last2=Macias |first2=Michael |date=June 1, 2023 |title=Pentagon awards SpaceX with Ukraine contract for Starlink satellite internet |url=https://www.cnbc.com/2023/06/01/pentagon-awards-spacex-with-ukraine-contract-for-starlink-satellite-internet.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230915160713/https://www.cnbc.com/2023/06/01/pentagon-awards-spacex-with-ukraine-contract-for-starlink-satellite-internet.html |archive-date=September 15, 2023 |access-date=September 15, 2023 |website=CNBC |language=en}}</ref> 2022 წელს SpaceX-ის Falcon 9 ასევე გახდა მსოფლიო რეკორდსმენი ერთი ტიპის სატრანსპორტო საშუალების ერთ წელიწადში ყველაზე მეტი გაშვებით.<ref name="Wall 2023">{{Cite web |author1=Wall |first=Mike |date=January 4, 2023 |title=61 rocket launches! SpaceX celebrates record-breaking 2022 |url=https://www.space.com/spacex-celebrates-2022-61-launches |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230108040630/https://www.space.com/spacex-celebrates-2022-61-launches |archive-date=January 8, 2023 |access-date=January 8, 2023 |website=Space.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite tweet |title=Falcon 9 launched the @ImageSatIntl EROS C-3 mission to orbit overnight, completing SpaceX's 61st and final launch of 2022{{snd}}nearly double our record of 31 launches set last year |number=1608888254761422851 |user=SpaceX |access-date=January 8, 2023 |language=en}}</ref> SpaceX-მა რაკეტა დაახლოებით ყოველ ექვს დღეში გაუშვა 2022 წელს, სულ 61 გაშვება. ერთის გარდა (ნოემბერში Falcon Heavy) ყველა გაშვება Falcon 9 რაკეტით განხორციელდა.<ref name="Wall 2023" /> 2023 წლის ნოემბერში SpaceX-მა გამოაცხადა, რომ თავის პარაშუტის მიმწოდებელ Pioneer Aerospace-ს გაკოტრებიდან 2.2 მილიონ დოლარად გამოისყიდდა.<ref>{{Cite web |last=Carter |first=Tom |title=Elon Musk's SpaceX is buying a company that makes parachutes for spacecraft for $2.2 million |url=https://www.businessinsider.com/elon-musks-spacex-is-buying-a-spacecraft-parachute-company-2023-11 |access-date=November 30, 2023 |website=Business Insider |language=en-US |archive-date=November 30, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231130151135/https://www.businessinsider.com/elon-musks-spacex-is-buying-a-spacecraft-parachute-company-2023-11 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |last=Peterson |first=Becky |url=https://www.theinformation.com/articles/spacex-acquires-parachute-maker-pioneer-aerospace-for-2-2-million |title=SpaceX Acquires Parachute Maker Pioneer Aerospace for $2.2 Million |date=November 28, 2023 |website=The Information |access-date=January 18, 2024 |archive-date=January 18, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240118191941/https://www.theinformation.com/articles/spacex-acquires-parachute-maker-pioneer-aerospace-for-2-2-million |url-status=live }}</ref> 2024 წლის 16 ივლისს ილონ მასკმა X-ზე გამოაქვეყნა, რომ SpaceX თავის შტაბ-ბინას ჰოთორნიდან, კალიფორნია, SpaceX Starbase-ში, ბრაუნსვილში, ტეხასის შტატში გადაიტანდა. მასკმა თქვა, რომ ეს გამოწვეული იყო ცოტა ხნის წინ მიღებული California AB1955 კანონპროექტით „და მრავალი სხვა კანონპროექტით, რომელიც მას წინ უძღოდა, რომელიც თავს ესხმოდა როგორც ოჯახებს, ასევე კომპანიებს“.<ref>{{Cite tweet |number=1813290895334383820 |user=elonmusk |last=Musk |first=Elon |date=July 16, 2024 |title=This is the final straw. Because of this law and the many others that preceded it, attacking both families and companies, SpaceX will now move its HQ from Hawthorne, California, to Starbase, Texas. |access-date=July 17, 2024}}</ref> კალიფორნიაში ეს ახალი კანონი კრძალავს სკოლის ოლქებს, მოითხოვონ მასწავლებლებისგან მშობლებისთვის მოსწავლის სექსუალური ორიენტაციისა და გენდერული იდენტობის ცვლილებების შესახებ ინფორმირება.<ref>{{Cite news |last1=Wagner |first1=Kurt |last2=Grush |first2=Loren |date=July 16, 2024 |title=Musk to Move X, SpaceX to Texas in Deepening Rightward Shift |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-07-16/musk-says-spacex-to-move-headquarters-to-texas-from-california |access-date=July 16, 2024 |work=[[Bloomberg News]]}}</ref> კალიფორნიის სახელმწიფო მდივანთან წარდგენილი ჩანაწერების თანახმად, შტაბ-ბინა ოფიციალურად 2024 წლის აგვისტოში ბრაუნსვილში, ტეხასში გადავიდა.<ref>{{Cite web| title=Statement of information - Space Exploration Technologies Corp. | url=https://bizfileonline.sos.ca.gov/api/report/GetImageByNum/121076144140115220177004255237071119031243095007 | archive-url=https://web.archive.org/web/20240817182827/https://bizfileonline.sos.ca.gov/api/report/GetImageByNum/121076144140115220177004255237071119031243095007 | archive-date=August 17, 2024}}</ref> SpaceX-ის შტაბ-ბინის გადატანის ნაბიჯი დიდწილად სიმბოლურად იქნა მიჩნეული, სულ მცირე, მოკლევადიან პერსპექტივაში. ჰოთორნის ობიექტი კვლავაც უზრუნველყოფს კომპანიის Falcon-ის გამშვებ აპარატებს, რომლებიც SpaceX-ის მთავარი სამუშაო პროდუქტი იყო 2024 წელს. SpaceX-ის 2024 წლის Polaris Dawn-ის მისიამ წარმოადგინა პირველი კერძო კოსმოსური გასეირნება, რაც კომერციული კოსმოსური კვლევის მნიშვნელოვან ეტაპს აღნიშნავდა.<ref>{{Cite news |last=Chang |first=Kenneth |date=September 11, 2024 |title=First Private Spacewalk in SpaceX Capsule Achieves New Milestone |url=https://www.nytimes.com/2024/09/11/science/spacex-polaris-dawn-astronauts-spacewalk.html |access-date=September 21, 2024 |work=The New York Times}}</ref> 2025 წელს ProPublica-მ განაცხადა, რომ ჩინელმა ინვესტორებმა SpaceX-ში შესასვლელი იპოვეს და კერძო კომპანიაში დიდი ინვესტიციები ჩადეს მესამე ქვეყნებში, როგორიცაა კაიმანის კუნძულები, განლაგებული საინვესტიციო ინსტრუმენტების მეშვეობით. ამან ეროვნული უსაფრთხოების მნიშვნელოვანი შეშფოთება გამოიწვია.<ref>{{cite web |last1=Kaplan |first1=Joshua |last2=Elliott |first2=Justin |title=How Elon Musk’s SpaceX Secretly Allows Investment From China |url=https://www.propublica.org/article/elon-musk-spacex-allows-china-investment-cayman-islands-secrecy |website=propublica.org |publisher=ProPublica |access-date=March 26, 2025}}</ref> ==== Starship ==== [[File:Starship full stack.jpg|thumb|upright|alt=refer to caption|Starship გაშვების წინ]] [[File:SpaceX Crew-10 launches aboard a SpaceX Falcon 9 rocket carrying the Dragon spacecraft at Kennedy Space Center, FL, March 2025.jpg|thumb|დრაკონის ფრენა: SpaceX Crew-10-ის გაშვება SpaceX Falcon 9 რაკეტით, რომელზეც გადაჰყავთ Dragon კოსმოსური ხომალდი, რომელსაც პილოტირებს ასტრონავტი და საჰაერო ძალების მაიორი ნიკოლ „ვეიპორ“ აიერი, კენედის კოსმოსურ ცენტრში, ფლორიდა, 2025 წლის 14 მარტი.]] 2019 წლის იანვარში SpaceX-მა გამოაცხადა, რომ Starship-ისა და Starlink-ის პროექტების დაფინანსების მიზნით, თავისი სამუშაო ძალის 10%-ს გაათავისუფლებდა.<ref>{{cite news |url=https://www.cnn.com/2019/01/11/tech/spacex-layoffs/index.html|title=SpaceX to lay off 10% of its workers|last=Wattles|first=Jackie|date=January 11, 2019|publisher=CNN|archive-url=https://web.archive.org/web/20190716164723/https://www.cnn.com/2019/01/11/tech/spacex-layoffs/index.html|archive-date=July 16, 2019|url-status=live}}</ref> Starship-ის დანიშნულებაა ადამიანებისა და ტვირთის ფართომასშტაბიანი ტრანზიტის უზრუნველყოფა მთვარეზე, მარსზე და მის ფარგლებს გარეთ.<ref>{{Cite web |last1=Steve |first1=Ganyard |last2=Kekatos |first2=Steve |date=April 20, 2023 |title=Why SpaceX's Starship rocket matters even after self-destruction |url=https://abcnews.go.com/US/why-spacex-starship-rocket-matters-after-self-destruction/story?id=98733978 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240128034303/https://abcnews.go.com/US/why-spacex-starship-rocket-matters-after-self-destruction/story?id=98733978 |archive-date=January 28, 2024 |access-date=January 27, 2024 |website=ABC News}}</ref> SpaceX-ის Starship არის ყველაზე დიდი და მძლავრი რაკეტა, რომელიც კი ოდესმე უფრენიათ, 100+ ტონა ტვირთამწეობით.<ref name="starship-flight-3">Mike Wall. [https://www.space.com/spacex-starship-third-test-flight-objectives SpaceX to push the envelope on 3rd Starship test flight] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240307112417/https://www.space.com/spacex-starship-third-test-flight-objectives|date=March 7, 2024}} Space.com. Retrieved March 7, 2024.</ref><ref name="starship-press-kit">[https://www.spacex.com/vehicles/starship/ Starship Service to Earth Orbit, Moon, Mars, and Beyond] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200522145915/https://www.spacex.com/vehicles/starship/ |date=May 22, 2020 }} Spacex.com. 2024. Retrieved March 7, 2024.</ref> Starship-ის საწყისი პროტოტიპების მშენებლობა და ტესტები 2019 წლის დასაწყისში ფლორიდასა და ტეხასში დაიწყო. Starship-ის ყველა მშენებლობა და ტესტირება იმავე წლის ბოლოს SpaceX-ის ახალ სამხრეთ ტეხასის გაშვების ადგილზე გადავიდა. 2023 წლის 20 აპრილს, Starship-ის პირველი ორბიტალური ფრენის ტესტირება მექსიკის ყურეში ჰაერში აფეთქებით დასრულდა, სანამ გამაძლიერებელი გამოეყო. გაშვების შემდეგ, გამაძლიერებელში არსებული მრავალი ძრავა თანდათანობით გაფუჭდა, რის გამოც აპარატმა მაქსიმალური q დაგეგმილზე გვიან მიაღწია. „მაქსიმალური q“ არის მაქსიმალური მექანიკური სტრესის თეორიული წერტილი, რომელიც კოსმოსური აპარატის გაშვების თანმიმდევრობის დროს ხდება. რაკეტის შემთხვევაში, რომელიც ასვლის დროს თვითგანადგურებას საჭიროებს, მაქსიმალური q თვითგანადგურების წერტილში ხდება. საბოლოოდ, ხომალდმა კონტროლი დაკარგა და არასტაბილურად ბრუნავდა მანამ, სანამ ავტომატური ფრენის შეწყვეტის სისტემა არ გააქტიურდა, რამაც განზრახ გაანადგურა რაკეტა. ილონ მასკი, SpaceX და კოსმოსური ინდუსტრიის სხვა წარმომადგენლები სატესტო ფრენას წარმატებულად მიიჩნევენ.<ref>{{cite web |last1=Olson |first1=Emily |last2=Archie |first2=Ayana |date= April 20, 2023 |title=SpaceX's massive rocket Starship explodes 4 minutes after liftoff |url=https://www.npr.org/2023/04/20/1170983959/spacex-starship-launch-elon-musk |website=[[NPR]] |access-date=April 20, 2023 |archive-date=April 20, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230420070436/https://www.npr.org/2023/04/20/1170983959/spacex-starship-launch-elon-musk |url-status=live }}</ref><ref name="berger-ift1-fail-or-success">{{Cite web |last=Berger |first=Eric |author-link=Eric Berger (meteorologist) |date=April 20, 2023 |title=So what was that? Was Starship's launch a failure or a success? |url=https://arstechnica.com/science/2023/04/so-what-was-that-was-starships-launch-a-failure-or-a-success/ |access-date=November 15, 2023 |website=Ars Technica |language=en-us |archive-date=April 21, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230421123110/https://arstechnica.com/science/2023/04/so-what-was-that-was-starships-launch-a-failure-or-a-success/ |url-status=live}}</ref> მასკმა იმ დროს განაცხადა, რომ ინფრასტრუქტურის კიდევ ერთი გაშვებისთვის მომზადებას „ექვსიდან რვა კვირამდე“ დასჭირდებოდა. 2023 წლის ოქტომბერში SpaceX-ის მაღალჩინოსანმა აღმასრულებელმა განაცხადა, რომ კომპანია სექტემბრიდან მზად იყო შემდეგი სატესტო ფრენის განსახორციელებლად. მან მთავრობის მარეგულირებელი ორგანოები პროექტის პროგრესის ჩაშლაში დაადანაშაულა და დასძინა, რომ შეფერხებამ შეიძლება გამოიწვიოს ის, რომ ჩინეთი ამერიკელ ასტრონავტებს მთვარეზე დაბრუნებამდე აჯობებს.<ref>{{Cite news |last1=Wattles |first1=Jackie |last2=Danya |first2=Gainor |date=April 29, 2023 |title=Starship could be ready to launch again in 'six to eight weeks,' Elon Musk says |url=https://edition.cnn.com/2023/04/29/world/spacex-starship-elon-musk-whats-next-scn/index.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231111175817/https://edition.cnn.com/2023/04/29/world/spacex-starship-elon-musk-whats-next-scn/index.html |archive-date=November 11, 2023 |access-date=November 11, 2023 |work=CNN}}</ref><ref>{{Cite news |last1=Wattles |first1=Jackie |last2=Fisher |first2=Kristin |date=October 19, 2023 |title=SpaceX slams regulatory 'headwinds' for holding up Starship, risking US dominance in space |url=https://edition.cnn.com/2023/10/18/world/spacex-testimony-senate-faa-regulations-scn/index.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231111175816/https://edition.cnn.com/2023/10/18/world/spacex-testimony-senate-faa-regulations-scn/index.html |archive-date=November 11, 2023 |access-date=November 11, 2023 |work=CNN}}</ref> 2023 წლის 18 ნოემბერს SpaceX-მა Starship მეორე სატესტო ფრენა ჩაატარა, ორივე ხომალდი რამდენიმე წუთის განმავლობაში იფრინა, სანამ ცალ-ცალკე აფეთქდებოდა.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/video/science/space/100000009187670/spacex-starship-explosions.html|title=SpaceX Starship Launch Ends in Explosion|work=The New York Times|date=November 18, 2023|access-date=November 19, 2023|archive-date=April 3, 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240403194420/https://www.nytimes.com/video/science/space/100000009187670/spacex-starship-explosions.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.space.com/spacex-starlink-launch-group-7-7|title=SpaceX poised to launch 22 Starlink satellites early Nov. 19|date=November 18, 2023 |publisher=Space.com|access-date=November 19, 2023|archive-date=November 19, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231119043053/https://www.space.com/spacex-starlink-launch-group-7-7|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.thehindu.com/sci-tech/science/spacex-launches-giant-new-rocket-but-a-pair-of-explosions-ends-the-second-test-flight/article67547917.ece|title=SpaceX launches giant new rocket but a pair of explosions ends the second test flight|work=The Hindu|date=November 18, 2023 |access-date=November 19, 2023|archive-date=November 19, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231119043053/https://www.thehindu.com/sci-tech/science/spacex-launches-giant-new-rocket-but-a-pair-of-explosions-ends-the-second-test-flight/article67547917.ece|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/technology/2023/nov/19/rows-and-rockets-blow-up-as-elon-musks-firms-endure-turbulent-weekend|title=Rows and rockets blow up as Elon Musk's firms endure turbulent weekend|work=The Guardian|date=November 19, 2023 |access-date=November 19, 2023|archive-date=November 19, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231119083143/https://www.theguardian.com/technology/2023/nov/19/rows-and-rockets-blow-up-as-elon-musks-firms-endure-turbulent-weekend|url-status=live |last1=Thorpe |first1=Vanessa }}</ref> 2024 წლის მარტის დასაწყისში SpaceX-მა გამოაცხადა, რომ 14 მარტს გეგმავდა, როგორც Starship-ის შემდეგი უპილოტო გაშვების კონფიგურაციის სატესტო ფრენის სავარაუდო თარიღს, FAA-ს მიერ „გაშვების ლიცენზიის“ გაცემამდე. ეს ლიცენზია გაიცა 2024 წლის 13 მარტს.<ref>{{Cite web |last=Wall |first=Mike |date=March 13, 2024 |title=FAA grants license for SpaceX's March 14 Starship launch |url=https://www.space.com/spacex-starship-third-launch-faa-license |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240403194348/https://www.space.com/spacex-starship-third-launch-faa-license |archive-date=April 3, 2024 |access-date=March 21, 2024 |website=Space.com |language=en}}</ref> 2024 წლის 14 მარტს, UTC-ის 13:25 საათზე, Starship-მა მესამედ გაისროლა და პირველად მიაღწია დაგეგმილ სუბორბიტალურ ტრაექტორიას. ფრენა დასრულდა გამაძლიერებლის გაუმართაობით დაშვებამდე ცოტა ხნით ადრე და ხომალდის დაკარგვით ინდოეთის ოკეანეში ხელახლა შესვლისას.<ref name="starship-flight-3"/><ref name="starship-press-kit"/> 2024 წლის 4 ივნისს SpaceX-მა მიიღო Starship-ის მეოთხე სატესტო ფრენის გაშვების ლიცენზია. თავად ლიცენზია აღსანიშნავია იმით, რომ ეს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც FAA-მ შეიტანა პუნქტი, რომელიც SpaceX-ს საშუალებას მისცემდა განეხორციელებინა შემდგომი სატესტო ფრენები უბედური შემთხვევების გამოძიების გარეშე, იმ პირობით, რომ ისინი აკმაყოფილებდნენ მსგავს გაშვების პროფილს და იყენებდნენ აპარატურის იგივე სპეციფიკაციას. ეს დებულება შესაძლოა დააჩქაროს განვითარების ვადები.<ref>{{Cite web |author1=Tariq Malik |date=June 4, 2024 |title=SpaceX lands FAA license for next Starship megarocket launch on June 6 |url=https://www.space.com/spacex-starship-flight-4-faa-launch-license |access-date=June 5, 2024 |website=Space.com |language=en}}</ref> 2024 წლის 12 ოქტომბერს SpaceX-მა მიიღო FAA-ს თანხმობა Starship-ის მეხუთე სატესტო ფრენისთვის.<ref>{{Cite web |last=Wattles |first=Jackie |date=October 12, 2024 |title=SpaceX gets regulatory approval for fifth test flight of Starship rocket |url=https://edition.cnn.com/2024/10/12/science/faa-spacex-starship-test-flight-5/index.html |access-date=November 5, 2024 |website=CNN |language=en}}</ref> ეს იყო პირველი ფრენა ძრავის გაუმართაობის გარეშე და პირველი წარმატებული დაჭერა კოშკში.<ref name="nsf20241012">{{Cite web |last=Weber |first=Ryan |date=October 12, 2024 |title=SpaceX Catches a Super Heavy Booster During a Milestone Flight 5 |url=https://www.nasaspaceflight.com/2024/10/starship-flight-5-catch/ |access-date=October 14, 2024 |website=NASASpaceFlight.com |language=en-US}}</ref> SpaceX-მა Starship-ი მეექვსე სატესტო ფრენაზე 2024 წლის 19 ნოემბერს გაუშვა.<ref>{{Cite web |last=Weber |first=Ryan |date=November 18, 2024 |title=SpaceX lands Ship 31 in the Indian Ocean but miss the Booster Catch |url=https://www.nasaspaceflight.com/2024/11/starship-flight-6-launch/ |access-date=November 20, 2024 |website=NASASpaceFlight.com |language=en-US}}</ref> გამაძლიერებელმა შეწყვიტა დაჭერა, სანამ ხომალდი კოსმოსში ხელახლა დაწვას განახორციელებდა.<ref name=":02">{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=6yd_cpPP4fE |title=SpaceX Launches Starship Flight 6 (and Catches a Booster) |date=November 16, 2024 |last=NASASpaceflight |access-date=November 19, 2024 |via=YouTube}}</ref><ref>{{cite news |last1=Wattles |first1=Jackie |last2=Fatahi |first2=Kia |title=Regulators are investigating reports of property damage from SpaceX Starship's explosion |url=https://edition.cnn.com/2025/01/17/science/spacex-starship-explosion-investigation/index.html |work=CNN |date=January 17, 2025 |language=en}}</ref> 2025 წლის 16 იანვარს SpaceX-მა Starship-ი მეშვიდე სატესტო ფრენაზე გაუშვა, პირველი Block 2 ხომალდით, Ship 33 (403 ფუტის ან 123 მეტრის სიმაღლეზე). ამ ტესტში ასევე შედიოდა სადემონსტრაციო ტვირთი, Starlink V3 სიმულატორი. ტესტი დაიწყო 22:37 UTC-ზე. ტესტის შედეგად მეორედ დაიჭირეს სუპერმძიმე გამაძლიერებელი B14, თუმცა 8 წუთის შემდეგ SpaceX-მა დაკარგა კონტაქტი „გემთან“, რომელიც Starship-ის ზედა საფეხურია, რამაც გამოიწვია ხომალდის აფეთქება ასვლის დროს. როგორც ამბობენ, კოსმოსური ხომალდი აფეთქდა გაშვებიდან დაახლოებით 8,5 წუთში ატლანტის ოკეანეში, ტერქსისა და კაიკოსის კუნძულების მახლობლად. 18 იანვარს, ფედერალური საავიაციო სამსახურის (FAA) შეცდომის გამოძიებას ითხოვდა.<ref>{{Cite web |last1=Tingley |first1=Brett |last2=published |first2=Mike Wall |date=January 17, 2025 |title=Watch SpaceX Starship explode over Atlantic Ocean on Flight Test 7 (videos) |url=https://www.space.com/space-exploration/private-spaceflight/watch-spacex-starship-explode-over-atlantic-ocean-on-flight-test-7-videos |access-date=January 24, 2025 |website=Space.com |language=en}}</ref> 2025 წლის 7 მარტს, SpaceX-მა კიდევ ერთი Starship რაკეტა გაუშვა, ამჯერად ტეხასიდან. კონტაქტი დაიკარგა სატესტო ფრენის დაწყებიდან რამდენიმე წუთში და კოსმოსური ხომალდი ჩამოინგრა და დაიშალა, ნამსხვრევები კი ფლორიდის ცაზე ჩანდა.<ref>{{Cite web |date=March 6, 2025 |title=SpaceX's latest Starship test flight ends with another explosion |url=https://apnews.com/article/spacex-starship-elon-musk-0c260a324f597a172300315c6486b9df |access-date=March 7, 2025 |website=AP News |language=en}}</ref> წინასწარი გამოძიების თანახმად, Starship-ის მე-7 სატესტო ფრენა შეფერხდა ჟანგბადის გაჟონვის, ციმციმებისა და მის უკანა ნაწილში ხანგრძლივი ხანძრის გამო, რამაც გამოიწვია რაკეტის ძრავების გამორთვა და კოსმოსური ხომალდის თვითგანადგურების სისტემის ჩართვა.<ref>{{Cite web |last=Roush |first=Ty |title=Elon Musk Defends Second-Straight Explosion For SpaceX's Starship As 'Minor Setback' |url=https://www.forbes.com/sites/tylerroush/2025/03/07/elon-musk-defends-second-straight-explosion-for-spacexs-starship-as-minor-setback/ |access-date=March 7, 2025 |website=Forbes |language=en}}</ref> ==== მართვადი გაშვებები ==== [[File:KSC-20200523-PH-KLS03 0011.jpg|thumb|NASA-ს ასტრონავტები დუგლას ჰარლი (მარცხნივ) და რობერტ ბენკენი (მარჯვნივ) SpaceX-ის მიერ შექმნილ სპეციალურად მორგებულ კოსმოსურ კოსტიუმებში]] NASA-ს ასტრონავტები დუგლას ჰარლი (მარცხნივ) და რობერტ ბენკენი (მარჯვნივ) SpaceX-ის მიერ შექმნილ სპეციალურად მორგებულ კოსმოსურ კოსტიუმებში. მნიშვნელოვანი ეტაპი 2020 წლის მაისში მოხდა, როდესაც SpaceX-მა წარმატებით გაუშვა NASA-ს ორი ასტრონავტი (დუგ ჰარლი და ბობ ბენკენი) ორბიტაზე Crew Dragon-ის კოსმოსური ხომალდით Crew Dragon Demo-2-ის დროს, რითაც SpaceX გახდა პირველი კერძო კომპანია, რომელმაც ასტრონავტები გაგზავნა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე და აღნიშნა პირველი ეკიპაჟის მიერ გაშვებული კოსმოსური ხომალდი ამერიკული მიწიდან 9 წლის განმავლობაში.<ref name="NYT-20200530">{{cite news|title=SpaceX Lifts NASA Astronauts to Orbit, Launching New Era of Spaceflight{{snd}}The trip to the space station was the first from American soil since 2011 when the space shuttles were retired|url=https://www.nytimes.com/2020/05/30/science/spacex-nasa-astronauts.html|newspaper=The New York Times|last=Chang|first=Kenneth|date=May 30, 2020|access-date=May 31, 2020|archive-date=August 10, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200810172446/https://www.nytimes.com/2020/05/30/science/spacex-nasa-astronauts.html|url-status=live}}</ref><ref name="CNN-20200530">{{cite news|last=Wattles|first=Jackie |title=SpaceX Falcon 9 launches two NASA astronauts into the space CNN|url=https://edition.cnn.com/2020/05/30/tech/spacex-nasa-launch-astronauts-scn/index.html|date=May 30, 2020|publisher=CNN|access-date=May 31, 2020|archive-date=May 31, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200531001954/https://edition.cnn.com/2020/05/30/tech/spacex-nasa-launch-astronauts-scn/index.html|url-status=live}}</ref> მისია ფლორიდაში, კენედის კოსმოსური ცენტრის გაშვების კომპლექსიდან 39A (LC-39A) გაეშვა.<ref>{{cite web|title=SpaceX-NASA Dragon Demo-2 launch: All your questions answered |url=https://indianexpress.com/article/explained/explained-why-crew-dragon-demo-2-mission-nasa-spacex-is-important-and-how-it-will-take-place-6434723/|website=The Indian Express|date=June 2, 2020|access-date=June 2, 2020|archive-date=June 3, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200603035924/https://indianexpress.com/article/explained/explained-why-crew-dragon-demo-2-mission-nasa-spacex-is-important-and-how-it-will-take-place-6434723/|url-status=live}}</ref> ==== Starlink ==== 2019 წლის მაისში, SpaceX-მა გაუშვა Starlink-ის 60 თანამგზავრის პირველი დიდი პარტია, რითაც მომდევნო წელს დაიწყო მსოფლიოში უდიდესი კომერციული თანამგზავრების თანავარსკვლავედის განლაგება.<ref name=mittr_2020>{{cite web|last1=Patel|first1=Neel|title=SpaceX now operates the world's biggest commercial satellite network |url=https://www.technologyreview.com/2020/01/07/130991/spacex-now-operates-the-worlds-biggest-commercial-satellite-network/|publisher=MIT Technology Review |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006164834/https://www.technologyreview.com/2020/01/07/130991/spacex-now-operates-the-worlds-biggest-commercial-satellite-network/ |archive-date=October 6, 2023 |access-date=May 19, 2024|url-status=live}}</ref> 2022 წელს, SpaceX-ის გაშვების უმეტესობა ფოკუსირებული იყო Starlink-ზე, სამომხმარებლო ინტერნეტ ბიზნესზე, რომელიც აგზავნის ინტერნეტის გამოსხივების თანამგზავრების პარტიებს და ამჟამად ორბიტაზე 6000-ზე მეტი თანამგზავრი ჰყავს.<ref name="sn2674441">{{Cite web |last=McDowell |first=Jonathan |date= May 19, 2024 |title=Starlink Launch Statistics |url=https://planet4589.org/space/con/star/stats.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240517045125/https://planet4589.org/space/con/star/stats.html |archive-date=May 17, 2024 |access-date=May 19, 2024 |website=Jonathan's Space Pages }}</ref> 2021 წლის 16 ივლისს, SpaceX-მა დადო შეთანხმება Swarm Technologies-ის, კერძო კომპანიის შეძენის შესახებ, რომელიც აშენებს დედამიწის დაბალი ორბიტის თანამგზავრების თანავარსკვლავედს ნივთების ინტერნეტის (IoT) მოწყობილობებთან კომუნიკაციისთვის, ტ524 მლნ USD-ისთვის.<ref>{{cite web |last=Foust |first=Jeff |url=https://spacenews.com/spacex-to-acquire-swarm-technologies/ |title=SpaceX to acquire Swarm Technologies |work=[[SpaceNews]] |date=August 9, 2021 |access-date=May 9, 2023 |archive-date=August 12, 2021 |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20210812153424/http://spacenews.com/spacex%2Dto%2Dacquire%2Dswarm%2Dtechnologies/ |url-status=live }}</ref><ref name="wsj-fr" /> 2022 წლის დეკემბერში, აშშ-ის ფედერალურმა კომუნიკაციების კომისიამ (FCC) დაამტკიცა SpaceX-ის 7500-მდე ახალი თაობის თანამგზავრის გაშვება მის Starlink ინტერნეტ ქსელში.<ref>{{Cite news |last=Shepardson |first=David |date=December 1, 2022 |title=SpaceX gets U.S. approval to deploy up to 7,500 satellites |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/technology/us-fcc-partially-grants-spacexs-application-second-gen-satellite-system-2022-12-01/ |access-date=December 2, 2022 |archive-date=December 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221202062556/https://www.reuters.com/technology/us-fcc-partially-grants-spacexs-application-second-gen-satellite-system-2022-12-01/ |url-status=live }}</ref> === მიღწევების შეჯამება === {| class="wikitable sticky-header" ! თარიღი ! მიღწევები ! გაშვებები |- | {{Nowrap|28 სექტემბერი, 2008}} | First privately funded, fully liquid-fueled rocket to reach orbit.<ref name="nasa2008" /> | [[RatSat|Falcon 1 Flight 4]] |- | {{Nowrap|14 ივლისი, 2009}} | First privately funded, fully liquid-fueled rocket to put a commercial satellite in orbit. | [[RazakSAT|Falcon 1 Flight 5]] |- | {{Nowrap|9 დეკემბერი, 2010}} | First private company to successfully launch, orbit, and recover a spacecraft. | [[SpaceX COTS Demo Flight 1]] |- | {{Nowrap|25 მაისი, 2012}} | First private company to send a spacecraft to the [[International Space Station]] (ISS).<ref name="NYT-20120525">{{cite news |author=Chang |first=Kenneth |date=May 25, 2012 |title=Space X Capsule Docks at Space Station |url=https://www.nytimes.com/2012/05/26/science/space/space-x-capsule-docks-at-space-station.html?_r=2&ref=science |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210809014738/https://www.nytimes.com/2012/05/26/science/space/space-x-capsule-docks-at-space-station.html?_r=2&ref=science |archive-date=August 9, 2021 |access-date=May 25, 2012 |newspaper=The New York Times}}</ref> | [[SpaceX COTS Demo Flight 2]] |- | {{Nowrap|22 დეკემბერი, 2015}} | First landing of an orbital-class rocket's first stage on land. | [[Falcon 9 Flight 20]] |- | {{Nowrap|8 აპრილი, 2016}} | First landing of an orbital-class rocket's first stage on an ocean platform. | [[SpaceX CRS-8]] |- | rowspan="2" | {{Nowrap|30 მარტი, 2017}} | First reuse and (second) landing of an orbital first stage.<ref name="Davenport2017" /> | rowspan="2" | [[SES-10]] |- | First controlled flyback and recovery of a payload fairing.<ref name="fairingrec2">{{cite web |title=SpaceX, In Another First, Recovers $6{{spaces}}Million Nose Cone From Reused Falcon 9 |url=http://fortune.com/2017/04/01/spacex-nose-cone-falcon9/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170512073231/http://fortune.com/2017/04/01/spacex-nose-cone-falcon9/ |archive-date=May 12, 2017 |access-date=May 2, 2017 |work=Fortune}}</ref> |- | {{Nowrap|3 ივნისი, 2017}} | First reuse of a commercial cargo spacecraft.<ref>{{cite web|last=spacexcmsadmin|date=January 29, 2016|title=Zuma mission|url=http://www.spacex.com/webcast|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131126023622/http://www.spacex.com/webcast/|archive-date=November 26, 2013|access-date=June 4, 2017|publisher=SpaceX}}</ref> | [[SpaceX CRS-11]] |- | {{Nowrap|6 თებერვალი, 2018}} | First [[Elon Musk's Tesla Roadster|private spacecraft]] launched into [[heliocentric orbit]]. | [[Falcon Heavy test flight]] |- | {{Nowrap|2 მარტი, 2019}} | First private company to send a human-rated spacecraft to orbit. | rowspan="2" | [[Crew Dragon Demo-1]] |- | {{Nowrap|3 მარტი, 2019}} | First private company to autonomously dock a human-rated spacecraft to the ISS. |- | {{Nowrap|25 ივლისი, 2019}} | First flight of a [[full-flow staged combustion cycle]] engine ([[SpaceX Raptor|Raptor]]).<ref>{{cite web|last=Burghardt|first=Thomas|date=July 25, 2019|title=Starhopper successfully conducts debut Boca Chica Hop|url=https://www.nasaspaceflight.com/2019/07/spacex-resume-starhopper-tests/|access-date=January 1, 2021|website=NASASpaceFlight.com|archive-date=July 26, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726081430/https://www.nasaspaceflight.com/2019/07/spacex-resume-starhopper-tests/|url-status=live}}</ref> | ''[[SpaceX Starship|Starhopper]]'' |- | {{Nowrap|11 ნოემბერი, 2019}} | First reuse of a payload fairing.<ref>{{cite news |last1=Clark |first1=Stephen |title=SpaceX to reuse payload fairing for first time on Nov. 11 launch{{snd}}Spaceflight Now |url=https://spaceflightnow.com/2019/11/05/spacex-to-reuse-payload-fairing-for-first-time-on-nov-11-launch/ |access-date=May 6, 2022 |archive-date=December 5, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201205122215/https://spaceflightnow.com/2019/11/05/spacex-to-reuse-payload-fairing-for-first-time-on-nov-11-launch/ |url-status=live }}</ref> | Starlink 2 v1.0 |- | rowspan="2" | {{Nowrap|30 მაისი, 2020}} | First private company to send humans into orbit.<ref name="30 May 2020">{{cite news|title=SpaceX Launches|url=https://www.nytimes.com/2020/05/30/science/spacex-launch-nasa.html#link-40d39c90|url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200530202004/https://www.nytimes.com/2020/05/30/science/spacex-launch-nasa.html#link-40d39c90|archive-date=May 30, 2020|access-date=May 30, 2020|newspaper=The New York Times|date=May 30, 2020}}</ref> | rowspan="2" | [[Crew Dragon Demo-2]] |- | First private company to send humans to the ISS.<ref>{{cite web|title=SpaceX's 1st Crew Dragon with astronauts docks at space station in historic rendezvous |date=May 31, 2020|url=https://www.space.com/spacex-crew-dragon-demo-2-docking-success.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200603035927/https://www.space.com/spacex-crew-dragon-demo-2-docking-success.html|archive-date=June 3, 2020|access-date=June 2, 2020|publisher=Space.com}}</ref> |- | {{Nowrap|24 იანვარი, 2021}} | Most spacecraft launched on a single mission, 143 satellites.<ref>{{cite news |last1=Hennessy |first1=Paul |title=SpaceX launches record number of spacecraft in cosmic rideshare program |url=https://www.nbcnews.com/science/space/spacex-launches-record-number-spacecraft-cosmic-rideshare-program-rcna236 |access-date=January 26, 2021 |publisher=NBC News |date=January 25, 2021 |archive-date=February 28, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210228005845/https://www.nbcnews.com/science/space/spacex-launches-record-number-spacecraft-cosmic-rideshare-program-rcna236 |url-status=live }}</ref> | [[Transporter-1 (spaceflight)|Transporter-1]] |- | rowspan="2" | {{Nowrap|23 აპრილი, 2021}} | First reuse of a crewed [[space capsule]].<ref>{{cite web |title=SpaceX launches its third astronaut crew, the first on a used Crew Dragon capsule |url=https://www.theverge.com/2021/4/23/22398981/spacex-launches-third-nasa-astronaut-crew-used-crew-dragon-capsule |website=The Verge |date=April 23, 2021 |access-date=April 23, 2021 |archive-date=April 23, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210423100217/https://www.theverge.com/2021/4/23/22398981/spacex-launches-third-nasa-astronaut-crew-used-crew-dragon-capsule |url-status=live }}</ref> | rowspan="2" | [[SpaceX Crew-2]] / [[Crew Dragon Endeavour|''Endeavour'']] |- | First reused booster to send humans into orbit. |- | {{Nowrap|17 ივნისი, 2021}} | First reused booster to launch a '[[National Security Space Launch|national security]]' mission.<ref>{{Cite news|url=https://www.engadget.com/space-x-cleared-to-launch-reused-rockets-for-space-force-military-missions-095503078.html|title=SpaceX cleared to launch reused rockets for 'national security' missions|date=June 15, 2021|first=Steve|last=Dent|access-date=June 17, 2021|archive-date=June 17, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210617061526/https://www.engadget.com/space-x-cleared-to-launch-reused-rockets-for-space-force-military-missions-095503078.html|url-status=live}}</ref> | [[GPS Block III|GPS III-05]] |- | {{Nowrap|16 სექტემბერი, 2021}} | First orbital launch of an all-private crew.<ref>{{cite web |title=SpaceX makes history with first all-civilian spaceflight |url=https://www.nbcnews.com/science/space/spacex-makes-history-first-civilian-spaceflight-rcna2027 |website=NBC |date=September 16, 2021 |access-date=September 19, 2021 |archive-date=September 19, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210919004910/https://www.nbcnews.com/science/space/spacex-makes-history-first-civilian-spaceflight-rcna2027 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |last1=Gorman |first1=Steve |title=SpaceX capsule with world's first all-civilian orbital crew returns safely |url=https://www.reuters.com/lifestyle/science/spacex-capsule-with-worlds-first-all-civilian-orbital-crew-set-splashdown-2021-09-18/ |work=Reuters |date=September 19, 2021 |access-date=September 19, 2021 |archive-date=September 19, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210919011251/https://www.reuters.com/lifestyle/science/spacex-capsule-with-worlds-first-all-civilian-orbital-crew-set-splashdown-2021-09-18/ |url-status=live }}</ref> | [[Inspiration4]] |- | {{Nowrap|24 ნოემბერი, 2021}} | Longest streak of orbital launches without a mission failure or partial failure for a single rocket type (Falcon 9, 101 launches).<ref>{{cite web |title=Most consecutive successful orbital launches by a rocket model |url=https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/most-successful-commercial-rocket-launcher |access-date=April 22, 2022 |website=Guinness World Records |date=April 21, 2022 |language=en-gb |archive-date=April 22, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220422213237/https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/most-successful-commercial-rocket-launcher |url-status=live }}</ref> | [[Double Asteroid Redirection Test]] |- | {{Nowrap|9 აპრილი, 2022}} | First all-private crew to dock with the [[International Space Station]].<ref>{{cite news |title=First all-civilian crew launches on mission to International Space Station |url=https://www.nbcnews.com/science/space/first-civilian-crew-set-launch-mission-international-space-station-rcna23391 |access-date=May 6, 2022 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=May 5, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220505201823/https://www.nbcnews.com/science/space/first-civilian-crew-set-launch-mission-international-space-station-rcna23391 |url-status=live }}</ref> | [[Axiom Mission 1]] |- | {{Nowrap|20 ოქტომბერი, 2022}} | Highest number of launches of a single rocket type in a calendar year (Falcon 9, 48 launches).<ref>{{Cite web |date=July 4, 2021 |title=Soyuz-U: Holding Multiple World Records! |url=https://www.thespacetechie.com/soyuz-u-holding-multiple-world-records/ |access-date=October 20, 2022 |website=The Space Techie |language=en-US |archive-date=October 20, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020164656/https://www.thespacetechie.com/soyuz-u-holding-multiple-world-records/ |url-status=live }}</ref> | Starlink 4-36 |- | {{Nowrap|20 აპრილი, 2023}} | Tallest, most massive, most powerful rocket to ever launch.<ref>{{Cite news |last=Amos |first=Jonathan |date=April 20, 2023 |title=SpaceX Starship: Elon Musk's big rocket explodes on test flight |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/science-environment-65334810 |access-date=April 20, 2023 |archive-date=April 20, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230420202244/https://www.bbc.com/news/science-environment-65334810 |url-status=live }}</ref><ref name="Amos-2021">{{cite web |last=Amos |first=Jonathan |date=August 6, 2021 |title=Biggest ever rocket is assembled briefly in Texas |url=https://www.bbc.com/news/science-environment-58120874 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210811063944/https://www.bbc.com/news/science-environment-58120874 |archive-date=August 11, 2021 |access-date=April 25, 2023|work=[[BBC News]] |language=en-GB}}</ref> | [[SpaceX Starship orbital test flight]] |- |{{Nowrap|14 მარტი, 2024}} |Starship reaches intended orbital velocity for the first time.<ref>{{Cite web |last1=Sullivan |first1=Will |title=Starship Reaches Orbit in Third Test Flight, a Success for SpaceX and the Future of Lunar Travel |url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/starship-reaches-orbit-in-third-test-flight-a-success-for-spacex-and-the-future-of-lunar-travel-180983959/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240329120341/https://www.smithsonianmag.com/smart-news/starship-reaches-orbit-in-third-test-flight-a-success-for-spacex-and-the-future-of-lunar-travel-180983959/ |archive-date=March 29, 2024 |access-date=April 9, 2024 |website=Smithsonian Magazine |publisher=Smithsonian Institution |language=en}}</ref> |[[SpaceX Starship integrated flight test 3]] |- |{{Nowrap|12 აპრილი, 2024}} |A single Falcon 9 booster reused for the 20th time.<ref>{{Cite web |date=April 11, 2024 |title=SpaceX all set for a record-breaking rocket launch on Friday |url=https://www.digitaltrends.com/space/spacex-all-set-for-a-record-breaking-rocket-launch/ |access-date=April 13, 2024 |website=Digital Trends |language=en |archive-date=April 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240412190432/https://www.digitaltrends.com/space/spacex-all-set-for-a-record-breaking-rocket-launch/ |url-status=live }}</ref> |[[List of Falcon 9 first-stage boosters#Booster 1062|Booster 1062]] |- |{{Nowrap|12 სექტემბერი, 2024}} |First commercial spacewalk |[[Polaris Dawn]] |- |{{Nowrap|13 ოქტომბერი, 2024}} |First Super Heavy booster catch |[[Starship flight test 5]] |- |{{Nowrap|19 ნოემბერი, 2024}} |First in space relight of a [[full-flow staged combustion cycle]] engine ([[SpaceX Raptor|Raptor]]).<ref name=":02"/> |[[Starship flight test 6]] |} == ტექნიკური საშუალებები== === გამშვები საშუალებები === [[File:CRS-18 Mission (48380511427).jpg|thumb|upright=1.2|The landing of a [[Falcon 9 Block 5]] first stage at Cape Canaveral in July 2019. [[VTVL]] technologies are used in many of SpaceX's launch vehicles.]] SpaceX-მა შეიმუშავა სამი გამშვები მოწყობილობა. მცირე ამწევი Falcon 1 იყო პირველი გამშვები მოწყობილობა, რომელიც შემუშავებული იქნა და 2009 წელს ამოიღეს მწყობრიდან. საშუალო ამწევი Falcon 9 და მძიმე ამწევი Falcon Heavy ორივე ფუნქციონირებს. Falcon 1 იყო პატარა რაკეტა, რომელსაც შეეძლო რამდენიმე ასეული კილოგრამის დაბალ დედამიწის ორბიტაზე გადატანა. ის ხუთჯერ გაუშვეს 2006-დან 2009 წლამდე, რომელთაგან ორი წარმატებით დასრულდა.<ref name="Falcon9 overview">{{cite web|url=http://www.spacex.com/falcon9.php|title=Falcon 9 Overview|year=2011|publisher=SpaceX|access-date=March 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20070210095458/http://spacex.com/falcon9.php|archive-date=February 10, 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501002858/http://www.spacex.com/falcon9.php|archivedate=მაისი 1, 2013}}</ref> Falcon 1 იყო პირველი კერძო დაფინანსებით, თხევადი საწვავით მომუშავე რაკეტა, რომელმაც ორბიტაზე მიაღწია.<ref name="nasa2008">{{cite web |title=NASA – SpaceX Successfully Launches Falcon 1 to Orbit |date=September 28, 2008 |url=https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacex_falcon1_flight_4.html |website=nasa.gov |access-date=December 30, 2021 |language=en |archive-date=September 3, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210903082129/https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacex_falcon1_flight_4.html |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210903082129/https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacex_falcon1_flight_4.html |archivedate=სექტემბერი 3, 2021 }}</ref> Falcon 9 არის საშუალო ამწევი გამშვები მოწყობილობა, რომელსაც შეუძლია 22,800 კილოგრამამდე (50,265 ფუნტი) ტვირთის გადატანა ორბიტაზე, კონკურენციას უწევს Delta IV და Atlas V რაკეტებს, ასევე მსოფლიოს სხვა გამშვები პროვაიდერებს. მას პირველ ეტაპზე ცხრა Merlin ძრავა აქვს. Falcon 9 v1.0 რაკეტა წარმატებით გავიდა ორბიტაზე პირველივე ცდაზე 2010 წლის 4 ივნისს. მისი მესამე ფრენა, COTS Demo Flight 2, 2012 წლის 22 მაისს დაიწყო და გაუშვა პირველი კომერციული კოსმოსური ხომალდი, რომელიც მიაღწია და დაუკავშირდა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს (ISS).<ref name="cbcnews">{{cite news|url=http://www.cbc.ca/news/world/private-spacex-rocket-blasts-off-for-space-station-1.1137129|title=Private SpaceX rocket blasts off for space station Cargo ship reaches orbit 9 minutes after launch|agency=The Canadian Press|date=May 22, 2012|access-date=March 1, 2017|publisher=CBC News|archive-date=March 13, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170313042620/http://www.cbc.ca/news/world/private-spacex-rocket-blasts-off-for-space-station-1.1137129|url-status=live}}</ref> 2013 წელს აპარატი განახლდა Falcon 9 v1.1-მდე, 2015 წელს Falcon 9 Full Thrust-მდე და ბოლოს 2018 წელს Falcon 9 Block 5-მდე. Falcon 9-ის პირველი ეტაპი შექმნილია რეტრო-პროპულსიური დაშვებისთვის, მისი ამოღებისა და ხელახლა გაფრენისთვის.<ref>{{cite web |access-date=February 3, 2021 |archive-date=July 21, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200721035853/https://spacex-info.com/falcon-9-falcon-heavy/ |quote=The v1.2 design was constantly improved upon over time, leading to different sub-versions or "Blocks". The initial design, flying on the maiden flight was thus referred to as Block 1. The final design which has largely stayed static since 2018 is the Block 5 variant. |title=Falcon 9 & Falcon Heavy |work=SpaceX Info |url=https://spacex-info.com/falcon-9-falcon-heavy/ |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200721035853/https://spacex-info.com/falcon-9-falcon-heavy/ |archivedate=ივლისი 21, 2020 }}</ref> Falcon Heavy არის მძიმე ამწევი აპარატი, რომელსაც შეუძლია 63,800 კგ-მდე (140,700 ფუნტი) ტვირთის გადატანა დედამიწის დაბალ ორბიტაზე (LEO) ან 26,700 კგ-მდე (58,900 ფუნტი) გეოსინქრონული გადაცემის ორბიტაზე (GTO). ის იყენებს სამ ოდნავ მოდიფიცირებულ Falcon 9-ის პირველი ეტაპის ბირთვს სულ 27 Merlin 1D ძრავით.<ref name="sxfh2011">{{cite web|url=http://www.spacex.com/falcon_heavy.php|title=Falcon Heavy Overview|publisher=Space.com|year=2011|access-date=March 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20111005015956/http://www.spacex.com/falcon_heavy.php|archive-date=October 5, 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111005015956/http://www.spacex.com/falcon_heavy.php|archivedate=ოქტომბერი 5, 2011}}</ref><ref name="nsw20130103">{{cite web |author=Lindsey |first=Clark |date=January 4, 2013 |title=NewSpace flights in 2013 |url=http://www.newspacewatch.com/articles/newspace-flights-in-2013.html |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130526045649/http://www.newspacewatch.com/articles/newspace-flights-in-2013.html |archive-date=May 26, 2013 |access-date=January 3, 2013 |publisher=NewSpace Watch |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130526045649/http://www.newspacewatch.com/articles/newspace-flights-in-2013.html |archivedate=მაისი 26, 2013 }}</ref> Falcon Heavy-მ წარმატებით შეასრულა თავისი პირველი მისია 2018 წლის 6 თებერვალს, რითაც მასკის პერსონალური Tesla Roadster ჰელიოცენტრულ ორბიტაზე გაუშვა.<ref>{{cite news |url=http://www.spacex.com/falcon-heavy|title=Falcon Heavy|last=spacexcmsadmin|date=November 15, 2012|publisher=SpaceX|access-date=April 5, 2017|archive-date=April 6, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170406182002/http://www.spacex.com/falcon-heavy}}</ref> როგორც Falcon 9, ასევე Falcon Heavy სერტიფიცირებულია ეროვნული უსაფრთხოების კოსმოსური გაშვების (NSSL) გაშვების ჩასატარებლად.<ref name="NSSL1" /><ref>{{cite web|last1=Erwin|first1=Sandra|title=Air Force certified Falcon Heavy for national security launch but more work needed to meet required orbits|date=September 21, 2019|url=https://spacenews.com/air-force-certified-falcon-heavy-for-national-security-launch-but-more-work-needed-to-meet-required-orbits/|publisher=SpaceNews|access-date=September 22, 2019|archive-date=April 27, 2021|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20210427122608/https://spacenews.com/air%2Dforce%2Dcertified%2Dfalcon%2Dheavy%2Dfor%2Dnational%2Dsecurity%2Dlaunch%2Dbut%2Dmore%2Dwork%2Dneeded%2Dto%2Dmeet%2Drequired%2Dorbits/|url-status=live}}</ref> 2025 წლის 4 ივნისის მონაცემებით, Falcon 9 და Falcon Heavy 496-ჯერ იქნა გაშვებული, რამაც 493 სრული მისია წარმატებით, ერთი ნაწილობრივი წარმატებით და ერთი ფრენის დროს წარუმატებლობით დაასრულა. გარდა ამისა, Falcon 9-მა 2016 წელს სტატიკური ცეცხლსასროლი იარაღის ტესტირებამდე ფრენამდე წარუმატებლობა განიცადა.<ref>{{cite web|url=https://spacex-info.com/launch-list/|title=SpaceX Missions Summary|access-date=June 6, 2021|archive-date=June 22, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210622000151/https://spacex-info.com/launch-list/|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210622000151/https://spacex-info.com/launch-list/|archivedate=ივნისი 22, 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://spacex-info.com/stats/|title=Total Mission Counter|access-date=June 6, 2021|archive-date=June 22, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210622000345/https://spacex-info.com/stats/|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210622000345/https://spacex-info.com/stats/|archivedate=ივნისი 22, 2021}}</ref> SpaceX ავითარებს სრულად მრავალჯერად სუპერმძიმე ამწევი ამწევი სისტემის გაშვებას, რომელიც ცნობილია როგორც Starship. ის შედგება მრავალჯერადი გამოყენების პირველი ეტაპისგან, სახელწოდებით Super Heavy, და მრავალჯერადი გამოყენების Starship მეორე ეტაპის კოსმოსური ხომალდისგან. 2017 წლის მდგომარეობით, სისტემა 2020-იანი წლების დასაწყისისთვის კომპანიის არსებული გამშვები აპარატურის ჩანაცვლებას აპირებდა.<ref name="nsf20170929">{{cite news |author=Gebhardt |first=Chris |date=September 29, 2017 |title=The Moon, Mars, and around the Earth{{snd}}Musk updates BFR architecture, plans |url=https://www.nasaspaceflight.com/2017/09/the-moon-mars-earth-musk-updates-bfr-plans/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171001081759/https://www.nasaspaceflight.com/2017/09/the-moon-mars-earth-musk-updates-bfr-plans/ |archive-date=October 1, 2017 |access-date=May 16, 2020}}</ref><ref>{{cite web |date=September 18, 2018 |title=Elon Musk says moon mission is "dangerous" but SpaceX's first passenger isn't scared |url=https://www.cbsnews.com/news/spacex-announces-first-moon-passenger-yusaku-maezawa-elon-musk/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181127031540/https://www.cbsnews.com/news/spacex-announces-first-moon-passenger-yusaku-maezawa-elon-musk/ |archive-date=November 27, 2018 |access-date=February 2, 2019 |publisher=CBS News}}</ref> === სარაკეტო ძრავები === [[File: SpaceX Testing Merlin 1D Engine In Texas.jpg|thumb|upright=1.2|[[Merlin (rocket engine family)#Merlin 1D|Merlin 1D engine]] undergoes a test at SpaceX's Rocket Development and Test Facility in [[McGregor, Texas]]]] 2002 წელს SpaceX-ის დაარსების დღიდან, კომპანიამ შეიმუშავა რამდენიმე სარაკეტო ძრავა - Merlin, Kestrel და Raptor - გამშვები აპარატებისთვის,<ref name="raptor1" /><ref name="falcon1k" /> Draco კოსმოსური ხომალდების Dragon სერიის რეაქციის კონტროლის სისტემისთვის,<ref name="sxF9LVPUG2009" /> და SuperDraco Crew Dragon-ში შეწყვეტის შესაძლებლობისთვის.<ref name=nsf20140530>{{cite news |last=Bergin |first=Chris |title=SpaceX lifts the lid on the Dragon V2 crew spacecraft |url=http://www.nasaspaceflight.com/2014/05/spacex-lifts-the-lid-dragon-v2-crew-spacecraft/ |access-date=May 30, 2014 |newspaper=NASAspaceflight.com |date=May 30, 2014 |archive-date=May 31, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140531104755/http://www.nasaspaceflight.com/2014/05/spacex-lifts-the-lid-dragon-v2-crew-spacecraft/ |url-status=live }}</ref> Merlin არის სარაკეტო ძრავების ოჯახი, რომელიც იყენებს თხევად ჟანგბადს (LOX) და RP-1 საწვავ საწვავს. Merlin თავდაპირველად გამოიყენებოდა Falcon 1-ის პირველი ეტაპის კვებისთვის და ამჟამად გამოიყენება Falcon 9-ისა და Falcon Heavy-ის ორივე ეტაპზე.<ref>{{cite web|url=https://www.spacex.com/sites/spacex/files/falcon_users_guide_02182019.pdf|title=Falcon 9 User's Guide|archive-url=https://web.archive.org/web/20190220122638/https://www.spacex.com/sites/spacex/files/falcon_users_guide_02182019.pdf|archive-date=February 20, 2019|access-date=February 25, 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190220122638/https://www.spacex.com/sites/spacex/files/falcon_users_guide_02182019.pdf|archivedate=თებერვალი 20, 2019}}</ref> Kestrel იყენებს იგივე საწვავ საწვავს და გამოიყენებოდა როგორც Falcon 1 რაკეტის მეორე ეტაპის მთავარი ძრავა.<ref name="falcon1k">{{cite web |url=http://www.spacex.com/SpaceX_F1-003_PressKit.pdf |publisher=SpaceX |title=Falcon 1 Flight Three Press Kit |access-date=September 30, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081001161901/http://www.spacex.com/SpaceX_F1-003_PressKit.pdf |archive-date=October 1, 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120306045545/http://www.spacex.com/SpaceX_F1-003_PressKit.pdf |archivedate=მარტი 6, 2012 }}</ref><ref name="good_boy_astro">{{cite web |url=http://www.astronautix.com/engines/kestrel.htm |title=Encyclopedia Astronautica Kestrel |access-date=June 22, 2021 |archive-date=December 16, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131216104115/http://www.astronautix.com/engines/kestrel.htm }}</ref> Draco და SuperDraco არის ჰიპერგოლური თხევად-საწვავიანი სარაკეტო ძრავები. Draco ძრავები გამოიყენება Dragon-ისა და Dragon 2 კოსმოსური ხომალდების რეაქციის კონტროლის სისტემაში.<ref name="sxF9LVPUG2009">{{cite web |access-date=March 1, 2017 |archive-date=May 3, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120503070101/http://www.spacex.com/Falcon9UsersGuide_2009.pdf |publisher=SpaceX |title=Falcon 9 Launch Vehicle Payload User's Guide, 2009 |url=http://www.spacex.com/Falcon9UsersGuide_2009.pdf |year=2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120503070101/http://www.spacex.com/Falcon9UsersGuide_2009.pdf |archivedate=მაისი 3, 2012 }}</ref> SuperDraco-ს ძრავა უფრო მძლავრია და რვა SuperDraco ძრავა უზრუნველყოფს გაშვების გაქცევის შესაძლებლობას ეკიპაჟიანი Dragon 2 კოსმოსური ხომალდისთვის შეწყვეტის სცენარის დროს.<ref>{{cite news |last1=Berger |first1=Eric |title=SpaceX's Dragon capsule has survived its greatest test{{snd}}returning to Earth |url=https://arstechnica.com/science/2019/03/dragon-has-docked-but-the-real-pucker-moment-for-spacexs-capsule-awaits/ |access-date=December 30, 2021 |work=Ars Technica |date=March 7, 2019 |language=en-us |archive-date=December 30, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230170631/https://arstechnica.com/science/2019/03/dragon-has-docked-but-the-real-pucker-moment-for-spacexs-capsule-awaits/ |url-status=live }}</ref> Raptor არის თხევადი ჟანგბადითა და თხევადი მეთანით საწვავით მომუშავე სრული ნაკადის ეტაპობრივი წვის ციკლის ძრავების ახალი ოჯახი, რომელიც ემსახურება Starship-ის გაშვების სისტემის პირველ და მეორე ეტაპებს.<ref name="raptor1">{{cite magazine |last1=O'Callaghan |first1=Jonathan |title=The wild physics of Elon Musk's methane-guzzling super-rocket |url=https://www.wired.co.uk/article/spacex-raptor-engine-starship |access-date=April 21, 2021 |magazine=Wired UK |date=July 31, 2019 |language=en-gb |archive-date=February 22, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210222232043/https://www.wired.co.uk/article/spacex-raptor-engine-starship |url-status=live }}</ref> შემუშავების ვერსიები გამოსცადეს 2016 წლის ბოლოს,<ref>{{cite news|url=http://spacenews.com/spacex-performs-first-test-of-raptor-engine/|title=SpaceX performs first test of Raptor engine|date=September 26, 2016|publisher=SpaceNews|access-date=April 28, 2017|archive-date=February 20, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230220155808/https://spacenews.com/spacex-performs-first-test-of-raptor-engine/|url-status=live}}</ref> და ძრავა პირველად აფრინდა 2019 წელს, რამაც Starhopper-ის ხომალდი 20 მ (66 ფუტი) სიმაღლეზე ააფრინა.<ref>{{cite web|url=https://www.universetoday.com/142986/big-news-spacexs-starhopper-test-vehicle-completes-first-free-flight/|title=Big News! SpaceX's Starhopper Test Vehicle Completes First Free Flight!|date=July 26, 2019|access-date=August 11, 2019|archive-date=August 11, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190811125745/https://www.universetoday.com/142986/big-news-spacexs-starhopper-test-vehicle-completes-first-free-flight/|url-status=live}}</ref> === კოსმოსური ხომალდი Dragon === {{Main|Dragon 1|Dragon 2}} [[File:Iss065e162284.jpg|thumb|[[SpaceX Dragon 2]] spacecraft, designed to deliver crew and cargo to and from the International Space Station (cargo version shown)]] SpaceX-მა შეიმუშავა Dragon კოსმოსური ხომალდი ტვირთისა და ეკიპაჟის საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე (ISS) გადასაზიდად. პირველი თაობის Dragon 1 კოსმოსური ხომალდი მხოლოდ ტვირთის გადასაზიდად გამოიყენებოდა. ის შეიქმნა NASA-ს ფინანსური მხარდაჭერით კომერციული ორბიტალური ტრანსპორტირების სერვისების (COTS) პროგრამის ფარგლებში. 2010 წელს COTS-ის წარმატებული სადემონსტრაციო ფრენის შემდეგ, SpaceX შეირჩა კომერციული მიწოდების სერვისების (CRS) კონტრაქტის მისაღებად.<ref name="BBCLaunchDec2010" /> ამჟამად მოქმედმა მეორე თაობის Dragon 2 კოსმოსურმა ხომალდმა თავისი პირველი ფრენა, ეკიპაჟის გარეშე, ISS-ზე 2019 წლის დასაწყისში განახორციელა, რასაც მოჰყვა Dragon 2-ის ეკიპაჟით ფრენა 2020 წელს.<ref name="NYT-20200530" /> ის შეიქმნა NASA-ს ფინანსური მხარდაჭერით კომერციული ეკიპაჟის პროგრამის პროგრამის ფარგლებში. Dragon 2-ის სატვირთო ვარიანტი პირველად 2020 წლის დეკემბერში გაფრინდა ISS-ზე მომარაგების მიზნით, NASA-სთან CRS კონტრაქტის ფარგლებში.<ref>{{cite news |last1=Thompson |first1=Amy |title=Tissue chips and organoids: SpaceX is launching lots of science to space for NASA on Sunday |url=https://www.space.com/spacex-nasa-crs-21-cargo-mission-launch-science-webcast |access-date=December 26, 2021 |work=Space.com |date=December 5, 2020 |language=en |archive-date=December 26, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211226115140/https://www.space.com/spacex-nasa-crs-21-cargo-mission-launch-science-webcast |url-status=live }}</ref> 2020 წლის მარტში SpaceX-მა წარმოადგინა Dragon XL, რომელიც შექმნილია NASA-ს დაგეგმილი Lunar Gateway კოსმოსური სადგურისთვის მომარაგების შესავსებად Gateway Logistics Services (GLS) კონტრაქტის ფარგლებში.<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|url=http://www.nasa.gov/press-release/nasa-awards-artemis-contract-for-gateway-logistics-services|title=NASA Awards Artemis Contract for Gateway Logistics Services|last=Potter|first=Sean|date=March 27, 2020|publisher=NASA|access-date=March 28, 2020|archive-date=March 27, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200327195418/https://www.nasa.gov/press-release/nasa-awards-artemis-contract-for-gateway-logistics-services|url-status=live}} }}</ref> Dragon XL-ის გაშვება დაგეგმილია Falcon Heavy-ზე და მას შეუძლია Gateway-ზე 5000 კგ-ზე (11,000 ფუნტი) მეტი ტვირთის გადატანა. Dragon XL Gateway-ზე ექვსიდან თორმეტ თვემდე იქნება მიმაგრებული.<ref>{{cite web|access-date=March 28, 2020|title=Dragon XL revealed as NASA ties SpaceX to Lunar Gateway supply contract |work=NASA Spaceflight|url=https://www.nasaspaceflight.com/2020/03/dragon-xl-nasa-spacex-lunar-gateway-supply-contract/|date=March 27, 2020|archive-date=March 28, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200328020206/https://www.nasaspaceflight.com/2020/03/dragon-xl-nasa-spacex-lunar-gateway-supply-contract/|url-status=live}}</ref> SpaceX-მა შეიმუშავა კოსმოსური კოსტუმი, რომელიც Dragon კოსმოსურ ხომალდში უნდა ჩაიცვათ შესაძლო დეპრესურიზაციისგან დასაცავად.<ref>{{Cite web |last=Howell |first=Elizabeth |date=June 10, 2020 |title=New SpaceX spacesuits get five-star rating from NASA astronauts |url=https://www.space.com/spacex-spacesuits-five-star-astronaut-review.html |access-date=May 4, 2024 |website=Space.com |language=en}}</ref> 2024 წლის 4 მაისს SpaceX-მა წარმოადგინა მეორე კოსმოსური კოსტუმი, რომელიც შექმნილია კოსმოსური ხომალდის გარეთ გასასვლელად და რომლის გამოყენებაც დაგეგმილია Polaris Dawn-ის მისიის დროს კოსმოსური გასეირნებისთვის.<ref>{{Cite web |title=Updates |url=https://www.spacex.com/updates |access-date=May 4, 2024 |website=SpaceX |language=en}}</ref> === ავტონომიური კოსმოსური დრონები === [[File:SpaceX ASDS in position prior to Falcon 9 Flight 17 carrying CRS-6 (17127808431).jpg|thumb|upright=1.2|[[Autonomous spaceport drone ship]] in position prior to [[SpaceX CRS-6|CRS-6]] mission]] SpaceX ორბიტალური გაშვების შემდეგ რეგულარულად აბრუნებს Falcon 9-ის და Falcon Heavy-ის რაკეტების პირველ ეტაპს. რაკეტა ეშვება წინასწარ განსაზღვრულ დაშვების ადგილას მხოლოდ მისი მამოძრავებელი სისტემების გამოყენებით.<ref name="pm20120207">{{cite web |author=Simberg |first=Rand |date=February 8, 2012 |title=Elon Musk on SpaceX's Reusable Rocket Plans |url=http://www.popularmechanics.com/space/rockets/a7446/elon-musk-on-spacexs-reusable-rocket-plans-6653023/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170624061845/http://www.popularmechanics.com/space/rockets/a7446/elon-musk-on-spacexs-reusable-rocket-plans-6653023/ |archive-date=June 24, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Popular Mechanics}}</ref> როდესაც საწვავის მარჟები არ იძლევა გაშვების ადგილას (RTLS) დაბრუნების საშუალებას, რაკეტები ბრუნდებიან ოკეანეში მცურავ სადესანტო პლატფორმაზე, რომელსაც ავტონომიური კოსმოსური დრონები (ASDS) ეწოდება.<ref>{{citation|last=SpaceX|title=Elon Musk Names SpaceX Drone Ships in Honor of Sci-Fi Legend|date=February 4, 2015|url=https://www.space.com/28445-spacex-elon-musk-drone-ships-names.html|access-date=May 31, 2020|archive-date=June 2, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200602064617/https://www.space.com/28445-spacex-elon-musk-drone-ships-names.html|url-status=live}}</ref> SpaceX-ს ასევე ჰქონდა გეგმები მცურავი გამშვები პლატფორმების დანერგვის შესახებ, რომლებიც მოდიფიცირებული ნავთობის პლატფორმები იქნებოდა, რომლებიც უზრუნველყოფდა ზღვის გაშვების ვარიანტს მათი Starship გამშვები მანქანისთვის. 2023 წლის თებერვლის მდგომარეობით, SpaceX-მა გაყიდა ნავთობის პლატფორმები, მაგრამ არ გამორიცხა ზღვაზე დაფუძნებული პლატფორმები მომავალი გამოყენებისთვის.<ref name="Spacenews Oil Rig">{{cite web |last1=Foust |first1=Jeff |title=SpaceX drops plans to convert oil rigs into launch platforms |date=February 14, 2023|url=https://spacenews.com/spacex-drops-plans-to-covert-oil-rigs-into-launch-platforms/ |website=SpaceNews |access-date=November 29, 2024}}</ref> === Starlink === {{Main|Starlink}} [[File: Starlink Mission (47926144123).jpg|thumb|upright=1.2|სამოცი Starlink თანამგზავრი ერთად განლაგებამდე]] Starlink არის ინტერნეტ თანამგზავრების კონსტოლაცია, რომელიც Starlink Services, LLC-ის მიერ, SpaceX-ის სრულად საკუთრებაში არსებული შვილობილი კომპანიის მიერ არის შემუშავებული,<ref name=StarlinkServices>{{cite web |url=https://docs.fcc.gov/public/attachments/FCC-23-105A1.pdf |title=Order on Review (FCC 23-105) |date=December 12, 2023 |publisher=[[Federal Communications Commission]] |access-date=March 29, 2024 |quote=After the auction, SpaceX assigned its winning bids to its wholly-owned subsidiary, Starlink. |archive-date=December 24, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231224074601/https://docs.fcc.gov/public/attachments/FCC-23-105A1.pdf |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |author=SpaceX |date=September 9, 2022 |title=Starlink Services LLC RDOF AFR – For Public Inspection |url=https://www.fcc.gov/ecfs/document/10909050172096/1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221019183126/https://www.fcc.gov/ecfs/document/10909050172096/1 |archive-date=October 19, 2022 |access-date=March 29, 2024 |publisher=[[Federal Communications Commission]] |quote=Starlink Services, LLC, a wholly-owned subsidiary of Space Exploration Technologies Corp.}}</ref> რომელიც შედგება ათასობით ურთიერთდაკავშირებული საკომუნიკაციო თანამგზავრისგან დაახლოებით 550 კმ ორბიტაზე. მისი მიზანია დააკმაყოფილოს მსოფლიოში დაბალი ღირებულების ფართოზოლოვანი ინტერნეტის შესაძლებლობების მნიშვნელოვანი დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნა.<ref name="sn20150119">{{cite web |author=de Selding |first=Peter B. |date=January 19, 2015 |title=SpaceX To Build 4,425 Broadband Satellites in Seattle |url=http://spacenews.com/spacex-opening-seattle-plant-to-build-4000-broadband-satellites/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20150119210849/http://spacenews.com/spacex-opening-seattle-plant-to-build-4000-broadband-satellites/ |archive-date=January 19, 2015 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> განვითარება 2015 წელს დაიწყო და პირველი პროტოტიპები სატესტო ფრენის თანამგზავრები SpaceX Paz თანამგზავრის მისიაზე 2017 წელს გაუშვეს. 2019 წლის მაისში SpaceX-მა Falcon 9-ზე 60 თანამგზავრისგან შემდგარი პირველი პარტია გაუშვა.<ref>{{cite web|url=https://www.nasaspaceflight.com/2019/05/first-starlink-mission-heaviest-payload-launch-spacex/|title=Falcon 9 launches first Starlink mission{{snd}}heaviest payload launch by SpaceX to date|date=May 23, 2019|publisher=NASASpaceFlight.com|access-date=July 4, 2019|archive-date=June 3, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190603142831/https://www.nasaspaceflight.com/2019/05/first-starlink-mission-heaviest-payload-launch-spacex/|url-status=live}}</ref> კონსტოლაციის საწყისი სატესტო ოპერაციები 2020 წლის ბოლოს დაიწყო<ref>{{cite news |last1=Sheetz |first1=Michael |title=SpaceX prices Starlink satellite internet service at $99 per month, according to e-mail |url=https://www.cnbc.com/2020/10/27/spacex-starlink-service-priced-at-99-a-month-public-beta-test-begins.html |access-date=December 25, 2021 |publisher=CNBC |date=October 27, 2020 |language=en |archive-date=February 4, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210204222430/https://www.cnbc.com/2020/10/27/spacex-starlink-service-priced-at-99-a-month-public-beta-test-begins.html |url-status=live }}</ref> და პირველი შეკვეთები 2021 წლის დასაწყისში იქნა მიღებული.<ref>{{cite web|title=SpaceX opens Starlink satellite Internet pre-orders to the public|url=https://www.engadget.com/spacex-starlink-internet-preorders-121427490.html|work=Engadget|date=February 10, 2021 |access-date=February 10, 2021|archive-date=February 10, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210210134847/https://www.engadget.com/spacex-starlink-internet-preorders-121427490.html|url-status=live}}</ref> ​​მომხმარებლებს უთხრეს, რომ ინტერნეტის მომსახურების სიჩქარე 50 მბიტ/წმ-დან 150 მბიტ/წმ-მდე და შეყოვნება 20 მილიწამიდან 40 მილიწამამდე უნდა ელოდონ.<ref>{{cite news|url=https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2020/10/27/spacex-reveals-monthly-cost-of-starlink-internet-in-its-better-than-nothing-betabut-is-it-too-expensive/|title=SpaceX Reveals Monthly Cost Of Starlink Internet In Its 'Better Than Nothing Beta'|last=O'Callaghan|first=Jonathan|newspaper=Forbes|date=October 27, 2020 |access-date=October 30, 2020|archive-date=November 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117160314/https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2020/10/27/spacex-reveals-monthly-cost-of-starlink-internet-in-its-better-than-nothing-betabut-is-it-too-expensive/|url-status=live}}</ref> 2022 წლის დეკემბერში Starlink-მა მსოფლიო მასშტაბით 1 მილიონზე მეტ აბონენტს მიაღწია.<ref>{{cite tweet|number=1604872936976154624|user=SpaceX |title=Starlink now has more than 1,000,000 active subscribers}}</ref> Starlink-ის დაგეგმილი დიდი რაოდენობით თანამგზავრები ასტრონომების მიერ გააკრიტიკეს სინათლის დაბინძურების შესახებ შეშფოთების გამო,<ref>{{cite news|title=After SpaceX Starlink Launch, a Fear of Satellites That Outnumber All Visible Stars|url=https://www.nytimes.com/2019/06/01/science/starlink-spacex-astronomers.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200821011421/https://www.nytimes.com/2019/06/01/science/starlink-spacex-astronomers.html|archive-date=August 21, 2020|access-date=June 3, 2019|work=The New York Times|date=June 2019|last1=Hall|first1=Shannon}}</ref><ref>{{cite news|title=The unexpected brightness of new satellites could ruin the night sky|url=https://www.economist.com/science-and-technology/2019/05/30/the-unexpected-brightness-of-new-satellites-could-ruin-the-night-sky|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117160416/https://www.economist.com/science-and-technology/2019/05/30/the-unexpected-brightness-of-new-satellites-could-ruin-the-night-sky|archive-date=November 17, 2020|access-date=June 3, 2019|newspaper=The Economist|date=May 30, 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=SpaceX's Starlink Could Change The Night Sky Forever, And Astronomers Are Not Happy|url=https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2019/05/27/spacexs-starlink-could-change-the-night-sky-forever-and-astronomers-are-not-happy/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117160330/https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2019/05/27/spacexs-starlink-could-change-the-night-sky-forever-and-astronomers-are-not-happy/|archive-date=November 17, 2020|access-date=June 3, 2019|work=Forbes}}</ref> Starlink-ის თანამგზავრების სიკაშკაშე როგორც ოპტიკურ, ასევე რადიო ტალღის სიგრძეებში ხელს უშლიდა სამეცნიერო დაკვირვებებს.<ref>{{cite web|title=Will Elon Musk's Starlink satellites harm astronomy? Here's what we know.|date=May 29, 2019|url=https://www.nationalgeographic.com/science/article/elon-musk-starlink-internet-satellites-trouble-for-astronomy-light-pollution|access-date=March 12, 2021|work=National Geographic|archive-date=March 9, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210309192056/https://www.nationalgeographic.com/science/article/elon-musk-starlink-internet-satellites-trouble-for-astronomy-light-pollution|url-status=dead}}</ref> საპასუხოდ, SpaceX-მა Starlink-ის თანამგზავრებზე რამდენიმე განახლება განახორციელა, რაც მიზნად ისახავდა მათი სიკაშკაშის შემცირებას.<ref>{{Cite news|last=SpaceX|date=April 28, 2020|title=Astronomy Discussion with National Academy of Sciences|url=https://www.spacex.com/updates/starlink-update-04-28-2020/index.html|url-status=live|access-date=April 4, 2021|archive-date=May 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210516183544/https://www.spacex.com/updates/starlink-update-04-28-2020/index.html}}</ref> Starlink-ის მიერ გამოყენებული თანამგზავრების დიდი რაოდენობა ასევე ქმნის კოსმოსური ნარჩენების შეჯახების გრძელვადიან საფრთხეს.<ref>{{cite web|last=O'Callaghan|first=Jonathan|date=May 13, 2019|title=SpaceX's Starlink Could Cause Cascades of Space Junk|url=https://www.scientificamerican.com/article/spacexs-starlink-could-cause-cascades-of-space-junk/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117160329/https://www.scientificamerican.com/article/spacexs-starlink-could-cause-cascades-of-space-junk/|archive-date=November 17, 2020|access-date=August 2, 2020|website=Scientific American}}</ref><ref>[https://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/starlink-space-debris/ Does Starlink Pose a Space Debris Threat? An Expert Answers.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201117160315/https://skyandtelescope.org/astronomy-news/starlink-space-debris/|date=November 17, 2020}} Jan Hattenbach, ''Sky & Telescope'', June 3, 2019.</ref> თუმცა, თანამგზავრები აღჭურვილია კრიპტონით მომუშავე ჰოლის ძრავებით, რომლებიც საშუალებას აძლევს მათ, სიცოცხლის ვადის ამოწურვის შემდეგ ორბიტიდან გავიდნენ. ისინი ასევე შექმნილია ისე, რომ ავტონომიურად აიცილონ თავიდან შეჯახებები აღმავალი თვალთვალის მონაცემების საფუძველზე.<ref>{{cite web|title=Starlink Block v1.0|url=https://space.skyrocket.de/doc_sdat/starlink-v1-0.htm|access-date=July 1, 2021|publisher=space.skyrocket.de|archive-date=November 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117160214/https://space.skyrocket.de/doc_sdat/starlink-v1-0.htm|url-status=live}}</ref> 2022 წლის დეკემბერში SpaceX-მა გამოაცხადა Starshield, პროგრამა, რომელიც ითვალისწინებს სამხედრო ან სამთავრობო ორგანიზაციების ტვირთის ინტეგრირებას Starlink-ისგან წარმოებულ თანამგზავრულ ავტობუსში. კოსმოსური განვითარების სააგენტო კოსმოსური რაკეტსაწინააღმდეგო თავდაცვის სისტემისთვის თანამგზავრების მომწოდებელი მთავარი მომხმარებელია.<ref>{{cite news | url=https://www.reuters.com/article/uk-space-exploration-spacex-satellites-idUKKBN26Q3A5 | title=Musk's SpaceX wins Pentagon award for missile tracking satellites | work=Reuters | date=October 5, 2020 | access-date=December 13, 2022 | archive-date=December 11, 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20221211175715/https://www.reuters.com/article/uk-space-exploration-spacex-satellites-idUKKBN26Q3A5 | url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=SpaceX – Starshield |url=https://www.spacex.com/starshield/ |access-date=December 13, 2022 |website=spacex.com |archive-date=December 14, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221214061704/https://www.spacex.com/starshield/ |url-status=live }}</ref> 2024 წლის ივნისში SpaceX-მა წარმოადგინა Starlink-ის ანტენების კომპაქტური ვერსია, „Starlink Mini“, რომელიც შექმნილია მობილური თანამგზავრული ინტერნეტით სარგებლობისთვის. ადრეული წვდომის ვერსიაში ის 599 დოლარად იყო შემოთავაზებული და საბაზისო მოდელზე უფრო ძვირი ღირდა. Mini ანტენა, სტანდარტული ვერსიის ზომის ნახევარი და წონის ერთი მესამედი, აღჭურვილი იყო ჩაშენებული WiFi როუტერით, დაბალი ენერგომოხმარებით და 100 მბიტ/წმ-ზე მეტი ჩამოტვირთვის სიჩქარით.<ref>{{cite news|last=Sheetz |first=Michael |title=SpaceX unveils backpack-sized 'Starlink Mini' satellite internet antenna for $599 |date=June 20, 2024 |url=https://www.cnbc.com/2024/06/20/spacex-unveils-starlink-mini-satellite-internet-antenna-for-599.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20240626174646/https://www.cnbc.com/2024/06/20/spacex-unveils-starlink-mini-satellite-internet-antenna-for-599.html |archive-date=June 26, 2024 |access-date=June 27, 2024}}</ref> == სხვა პროექტები == === Hyperloop === 2015 წლის ივნისში, SpaceX-მა გამოაცხადა, რომ ის Hyperloop-ის შეჯიბრს დააფინანსებდა და SpaceX-ის შტაბ-ბინასთან ახლოს 1.6 კმ (0.99 მილი) სიგრძის ქვემასშტაბიან სატესტო ტრასას ააშენებდა შეჯიბრებითი ღონისძიებებისთვის.<ref name="nbc20150615">{{cite web |author=Boyle |first=Alan |date=June 15, 2015 |title=Elon Musk's SpaceX Plans Hyperloop Pod Races at California HQ in 2016 |url=https://www.nbcnews.com/tech/innovation/elon-musks-spacex-plans-hyperloop-pod-races-california-hq-2016-n375386 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301034956/http://www.nbcnews.com/tech/innovation/elon-musks-spacex-plans-hyperloop-pod-races-california-hq-2016-n375386 |archive-date=March 1, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=NBC}}</ref><ref name="spacex-competition201506">{{cite web|url=http://www.spacex.com/sites/spacex/files/spacex_hyperloop_pod_competition.pdf|title=Spacex Hyperloop Pod Competition|publisher=SpaceX|date=June 2015|access-date=March 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20150714105843/http://www.spacex.com/sites/spacex/files/spacex_hyperloop_pod_competition.pdf|archive-date=July 14, 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150714105843/http://www.spacex.com/sites/spacex/files/spacex_hyperloop_pod_competition.pdf|archivedate=ივლისი 14, 2015}}</ref> კომპანიამ ყოველწლიური შეჯიბრი 2017 წლიდან 2019 წლამდე ჩაატარა.<ref>{{cite news |last1=Bonasio |first1=Alice |title=Is it time to take the Hyperloop seriously? |url=https://arstechnica.com/cars/2018/03/is-it-time-to-take-the-hyperloop-seriously/ |access-date=April 21, 2021 |work=Ars Technica |date=March 4, 2018 |language=en-us |archive-date=April 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210421143836/https://arstechnica.com/cars/2018/03/is-it-time-to-take-the-hyperloop-seriously/ |url-status=live }}</ref> ===COVID-19 ანტისხეულების ტესტირების პროგრამა=== ექიმებთან და აკადემიურ მკვლევარებთან თანამშრომლობით, SpaceX-მა ყველა თანამშრომელი მიიწვია 2020 წელს COVID-19 ანტისხეულების ტესტირების პროგრამის შექმნაში მონაწილეობის მისაღებად. ამგვარად, 4300 თანამშრომელმა ნებაყოფლობით ჩააბარა სისხლის ნიმუშები, რის შედეგადაც გამოქვეყნდა რეცენზირებული სამეცნიერო ნაშრომი, რომელშიც SpaceX-ის რვა თანამშრომელი თანაავტორად იყო მიჩნეული და ვარაუდობდნენ, რომ COVID-19 ანტისხეულების გარკვეული დონე შეიძლება უზრუნველყოფდეს ვირუსის წინააღმდეგ ხანგრძლივ დაცვას.<ref>{{cite news |url= https://www.foxbusiness.com/technology/elon-musk-got-4000-spacex-workers-to-join-a-covid-19-study-heres-what-he-learned |title= Elon Musk got 4,000 SpaceX workers to join a COVID-19 study. Here's what he learned. |website= [[The Wall Street Journal]] |via= [[Fox Business]] |first= Sarah |last= Krouse |date= February 21, 2021 |access-date= February 21, 2021 |archive-date= February 23, 2021 |archive-url= https://web.archive.org/web/20210223031740/https://www.foxbusiness.com/technology/elon-musk-got-4000-spacex-workers-to-join-a-covid-19-study-heres-what-he-learned |url-status= live }}</ref><ref>{{cite journal|title= Discrete SARS-CoV-2 antibody titers track with functional humoral stability |journal= [[Nature Communications]] | doi = 10.1038/s41467-021-21336-8 |first1= Yannic C. |last1= Bartsch |first2= Stephanie |last2= Fischinger |first3= Sameed M. |last3= Siddiqui |first4= Zhilin |last4= Chen |first5= Jingyou |last5= Yu |first6= Makda |last6= Gebre |first7= Caroline |last7= Atyeo |first8= Matthew J. |last8= Gorman |first9= Alex Lee |last9= Zhu |first10= Jaewon |last10= Kang |first11= John S. |last11= Burke |first12= Matthew |last12= Slein |first13= Matthew J. |last13= Gluck |first14= Samuel |last14= Beger |first15= Yiyuan |last15= Hu |first16=Justin |last16= Rhee |first17= Eric |last17= Petersen |first18= Benjamin |last18= Mormann |first19= Michael |last19= de St Aubin |first20= Mohammad A. |last20= Hasdianda |first21= Guruprasad |last21= Jambaulikar |first22=Edward W. |last22= Boyer |first23=Pardis C. |last23= Sabeti |author-link23= Pardis Sabeti |first24= Dan H. |last24= Barouch |author-link24= Dan Barouch |first25= Boris D. |last25= Julg |first26= Elon R. |last26= Musk |author-link26= Elon Musk |first27= Anil S. |last27= Menon |first28= Douglas A. |last28= Lauffenburger |author-link28= Doug Lauffenburger |first29= Eric J. |last29= Nilles |first30= Galit |last30= Alter |author-link30= Galit Alter |date=February 15, 2021 |volume= 12 |issue= 1 |page= 1018 |pmid= 33589636 |pmc= 7884400 |bibcode= 2021NatCo..12.1018B |doi-access= free | issn = 2041-1723}}</ref> ===სხვა=== 2018 წლის ივლისში, მასკმა თავის თანამშრომლებს მინი-წყალქვეშა ნავის აშენება მოაწყო, რათა ტაილანდში დატბორილ გამოქვაბულში ჩარჩენილი ბავშვების გადარჩენაში დახმარებოდა.<ref name="ArsTechSubmarine">{{Cite web |last=Lee |first=Timothy B. |date=July 10, 2018 |title=Thai official: Elon Musk's submarine "not practical for this mission" [Updated] |url=https://arstechnica.com/science/2018/07/thai-official-elon-musks-submarine-not-practical-for-this-mission/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200919045304/https://arstechnica.com/science/2018/07/thai-official-elon-musks-submarine-not-practical-for-this-mission/ |archive-date=September 19, 2020 |access-date=September 13, 2020 |website=Ars Technica}}</ref> საერთაშორისო სამაშველო მყვინთავთა ჯგუფის ხელმძღვანელმა, რიჩარდ სტენტონმა, მასკს მოუწოდა, წყალდიდობის გაუარესების შემთხვევაში, დამხმარე საშუალებად ემუშავა აპარატის აშენებაზე. თუმცა, სტენტონმა მოგვიანებით დაასკვნა, რომ მინი-წყალქვეშა ნავი არ იმუშავებდა და თქვა, რომ მასკის ჩართულობამ „სამაშველო სამუშაოებიდან ყურადღება გადაიტანა“.<ref>{{cite news |last1=Wong |first1=Julia Carrie |author-link=Julia Carrie Wong |date=December 5, 2019 |title=Elon Musk trial: Vernon Unsworth says entrepreneur's tweets 'humiliated' him |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/technology/2019/dec/04/elon-musk-trial-twitter-thai-rescue |url-status=live |access-date=May 13, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220513154947/https://www.theguardian.com/technology/2019/dec/04/elon-musk-trial-twitter-thai-rescue |archive-date=May 13, 2022}}</ref><ref>{{cite tweet |number=1016684366083190785 |user=elonmusk |title=The former Thai provincial governor (described inaccurately as "rescue chief") is not the subject matter expert. [...] |first=Elon |last=Musk |access-date=July 19, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180718112856/https://twitter.com/elonmusk/status/1016684366083190785 |archive-date=July 18, 2018 |url-status=live}}</ref> SpaceX-ისა და The Boring Company-ის ინჟინრებმა მინი-წყალქვეშა ნავი Falcon 9-ის თხევადი ჟანგბადის გადამცემი მილისგან რვა საათში ააშენეს და პირადად მიიტანეს ტაილანდში. <ref>{{cite news |last1=Ferris |first1=Robert |date=July 10, 2018 |title=Elon Musk says his 'mini-submarine' can be used for other things |publisher=[[CNBC]] |url=https://www.cnbc.com/2018/07/10/elon-musk-says-his-mini-submarine-can-be-used-for-other-things.html |url-status=live |access-date=July 13, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180713075037/https://www.cnbc.com/2018/07/10/elon-musk-says-his-mini-submarine-can-be-used-for-other-things.html |archive-date=July 13, 2018}}</ref><ref>{{cite web |date=July 8, 2018 |title=Tested for Thailand, SpaceX's makeshift mini-sub could serve as space escape pod |url=https://www.geekwire.com/2018/tested-thailand-spacexs-makeshift-mini-sub-serve-space-escape-pod/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20191207165300/https://www.geekwire.com/2018/tested-thailand-spacexs-makeshift-mini-sub-serve-space-escape-pod/ |archive-date=December 7, 2019 |access-date=December 7, 2019 |website=GeekWire.com}}</ref> ტაილანდის ხელისუფლებამ საბოლოოდ უარი თქვა წყალქვეშა ნავის გამოყენებაზე, რადგან განაცხადა, რომ ის სამაშველო მისიისთვის პრაქტიკული არ იყო.<ref name="ArsTechSubmarine" /> == ობიექტები == SpaceX-ის შტაბ-ბინა მდებარეობს SpaceX Starbase-ში, ბრაუნსვილის მახლობლად, ტეხასის შტატში, სადაც ის აწარმოებს და უშვებს თავის Starship-ის ხომალდს. თუმცა, კომპანიის ოპერაციების უმეტესობა ხორციელდება ჰოთორნში, კალიფორნიის შტატში, მდებარე ოფისიდან, სადაც ადრე იყო მისი შტაბ-ბინა, სადაც ის ამზადებს Falcon-ის რაკეტებსა და Dragon-ის კოსმოსურ ხომალდს და სადაც განთავსებულია მისიის მართვის ცენტრი. კომპანია ასევე მართავს Starlink-ის თანამგზავრების წარმოების ობიექტს რედმონდში, ვაშინგტონის შტატში, რაკეტების შემუშავებისა და ტესტირების ობიექტს მაკგრეგორში, ტეხასის შტატში,<ref name="bloomberg2021">{{cite news |last1=Hull |first1=Dana |last2=Chapa |first2=Sergio |title=Elon's Texas Empire |url=https://www.bloomberg.com/features/elon-musk-texas-tesla-spacex-2021/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211105220210/https://www.bloomberg.com/features/elon-musk-texas-tesla-spacex-2021/ |archive-date=November 5, 2021 |access-date=January 8, 2022 |work=bloomberg.com}}</ref> და ინარჩუნებს ოფისს ვაშინგტონის შტატში, ძირითადი სამთავრობო მომხმარებლების მახლობლად.<ref>{{Cite web |last=Hennigan |first=W.J. |date=January 31, 2011 |title=SpaceX to open a new office in the Washington, D.C., area |url=https://www.latimes.com/archives/blogs/money-company/story/2011-01-31/spacex-to-open-a-new-office-in-the-washington-d-c-area |access-date=August 22, 2024 |website=Los Angeles Times |language=en-US}}</ref> SpaceX-ს აქვს ორი აქტიური გაშვების წერტილი ფლორიდაში, ერთი აქტიური გაშვების წერტილი კალიფორნიაში და ერთი აქტიური გაშვების წერტილი Starbase-ში, ტეხასის შტატში. === Hawthorne, CA: Falcon and Dragon manufacturing, mission control === [[File:Iridium-4 Mission (25557986177).jpg|thumb|upright=1.2|SpaceX office in Hawthorne, California at night during a Falcon 9 launch from [[Vandenberg Space Force Base]]]] SpaceX ლოს-ანჯელესის გარეუბან ჰოთორნში, კალიფორნიაში, დიდ ობიექტს მართავს. სამსართულიან შენობაში, რომელიც თავდაპირველად Northrop Corporation-მა Boeing 747-ის ფიუზელაჟების ასაგებად ააშენა,<ref name="pm">{{cite web |author=Belfiore |first=Michael |date=January 20, 2012 |title=Inside SpaceX: We Visit the Company's California Headquarters{{snd}}Slide 3 |url=http://www.popularmechanics.com/space/rockets/g768/inside-spacex-we-visit-the-companys-california-headquarters/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170306040700/http://www.popularmechanics.com/space/rockets/g768/inside-spacex-we-visit-the-companys-california-headquarters/ |archive-date=March 6, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Popular Mechanics}}</ref> განთავსებულია SpaceX-ის საოფისე სივრცე, მისიის კონტროლი და Falcon 9-ის წარმოების ობიექტები.<ref name="arstechnica_2019">{{cite news |last1=Berger |first1=Eric |date=July 26, 2019 |title=SpaceX's Starship prototype has taken flight for the first time |url=https://arstechnica.com/science/2019/07/spacexs-starship-prototype-has-taken-flight-for-the-first-time/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190804140323/https://arstechnica.com/science/2019/07/spacexs-starship-prototype-has-taken-flight-for-the-first-time/ |archive-date=August 4, 2019 |access-date=March 16, 2021 |work=Ars Technica |language=en-us}}</ref> ამ ტერიტორიაზე აშშ-ში კოსმოსური სექტორის შტაბ-ბინების, ობიექტებისა და შვილობილი კომპანიების ერთ-ერთი უდიდესი კონცენტრაციაა, მათ შორის Boeing/McDonnell Douglas-ის მთავარი თანამგზავრული შენობის კამპუსები, The Aerospace Corporation, Raytheon, NASA-ს რეაქტიული ძრავების ლაბორატორია, აშშ-ის კოსმოსური ძალების კოსმოსური სისტემების სარდლობა ლოს-ანჯელესის საჰაერო ძალების ბაზაზე, Lockheed Martin, BAE Systems, Northrop Grumman და AECOM და ა.შ., აეროკოსმოსური ინჟინრებისა და კოლეჯის ინჟინერიის ბოლო კურსდამთავრებულების დიდი ჯგუფით.<ref name="pm" /> SpaceX თავისი რაკეტებისა და სარაკეტო ძრავების წარმოებაში მაღალი ხარისხის ვერტიკალურ ინტეგრაციას იყენებს. SpaceX რაკეტის ძრავებს, რაკეტის საფეხურებს, კოსმოსურ ხომალდებს, ძირითად ავიონიკას და ყველა პროგრამულ უზრუნველყოფას საკუთარ ჰოთორნის ქარხანაში ამზადებს, რაც უჩვეულოა კოსმოსური ინდუსტრიისთვის.<ref name=A&Ssmithsonian201201 /> ჰოთორნის ქარხანა SpaceX-ის შტაბ-ბინა 2024 წლის აგვისტომდე იყო. თუმცა, SpaceX-ის შტაბ-ბინის გადატანის ნაბიჯი დიდწილად სიმბოლურად აღიქმებოდა, სულ მცირე, მოკლევადიან პერსპექტივაში, რადგან ობიექტი კომპანიის ოპერაციებს დაავალებს.<ref name="Clark 2024">{{Cite web |last=Clark |first=Stephen |date=July 17, 2024 |title=Elon Musk says SpaceX and X will relocate their headquarters to Texas |url=https://arstechnica.com/space/2024/07/elon-musk-says-spacex-and-x-will-relocate-their-headquarters-to-texas/ |access-date=August 22, 2024 |website=Ars Technica |language=en-us}}</ref> === Boca Chica, TX: Starship manufacturing, launch === {{Main|SpaceX Starbase}} [[File:The Boca Chica Rocket Factory.jpg|thumb|The Starship assembly building at [[SpaceX Starbase]] in Texas]] SpaceX აწარმოებს და აფრენს Starship-ის სატესტო ხომალდებს SpaceX Starbase-დან ბრაუნსვილის მახლობლად, ტეხასის შტატში, SpaceX-ის Starbase-დან, რომელიც მდებარეობს ბოკა ჩიკაში, ბრაუნსვილის მახლობლად. გამშვები ობიექტის პირველი გეგმები 2014 წლის აგვისტოში გამოაცხადა.<ref>{{cite web |date=August 4, 2014 |title=Gov. Perry Announces State Incentives Bringing SpaceX Commercial Launch Facility, 300 Jobs to the Brownsville Area |url=http://governor.state.tx.us/news/press-release/20001/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20140829013047/http://governor.state.tx.us/news/press-release/20001/ |archive-date=August 29, 2014 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Office of the Governor Rick Perry}}</ref><ref>{{cite web |author=Berger |first=Eric |date=August 4, 2014 |title=Texas, SpaceX announce spaceport deal near Brownsville |url=http://www.mysanantonio.com/news/local/article/Texas-SpaceX-announce-spaceport-deal-near-5667434.php |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170227052306/http://www.mysanantonio.com/news/local/article/Texas-SpaceX-announce-spaceport-deal-near-5667434.php |archive-date=February 27, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=MySanAntonio.com}}</ref> ფედერალურმა ავიაციის ადმინისტრაციამ (FAA) ნებართვა 2014 წლის ივლისში გასცა.<ref>{{cite web |author=David |first=Leonard |date=July 15, 2014 |title=SpaceX receives FAA approval for proposed spaceport in Texas |url=https://www.cbsnews.com/news/spacex-receives-faa-approval-for-proposed-spaceport-in-texas/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202014713/http://www.cbsnews.com/news/spacex-receives-faa-approval-for-proposed-spaceport-in-texas/ |archive-date=February 2, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=CBS News}}</ref> SpaceX-მა ახალი გამშვები ობიექტის მშენებლობა 2014 წელს დაიწყო, მშენებლობა კი 2015 წლის მეორე ნახევარში დაიწყო,<ref name="sn20140922">{{cite web |author=Foust |first=Jeff |date=September 22, 2014 |title=SpaceX Breaks Ground on Texas Spaceport |url=http://spacenews.com/41957spacex-breaks-ground-on-texas-spaceport/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20160529183729/http://spacenews.com/41957spacex-breaks-ground-on-texas-spaceport/ |archive-date=May 29, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> ობიექტიდან პირველი სუბორბიტალური გაშვებები 2019 წელს<ref name="arstechnica_2019" /> განხორციელდა, ხოლო ორბიტალური გაშვებები 2023 წელს დაიწყო. SpaceX-ს Starbase ობიექტის გარემოზე ზემოქმედების გამო გაზრდილი შემოწმება დაეკისრა.<ref>{{Cite news |last=Lingle |first=Brandon |date=August 16, 2024 |title=SpaceX's South Texas rocket operation facing international scrutiny |url=https://www.expressnews.com/business/article/spacex-international-scrutiny-texas-19660601.php |work=San Antonio Express-News}}</ref><ref name="20210714cnbc-faa">{{cite news |last=Sheetz |first=Michael |date=July 14, 2021 |title=FAA warns SpaceX that massive Starship launch tower in Texas is unapproved |url=https://www.cnbc.com/2021/07/14/faa-warns-spacex-it-has-not-approved-new-texas-launch-site-tower.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210904033047/https://www.cnbc.com/2021/07/14/faa-warns-spacex-it-has-not-approved-new-texas-launch-site-tower.html |archive-date=September 4, 2021 |access-date=September 24, 2021 |publisher=CNBC}}</ref><ref>{{cite news |last=Koren |first=Marina |date=February 11, 2020 |title=Why SpaceX Wants a Tiny Texas Neighborhood So Badly |url=https://www.theatlantic.com/science/archive/2020/02/space-x-texas-village-boca-chica/606382/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210815024453/https://www.theatlantic.com/science/archive/2020/02/space-x-texas-village-boca-chica/606382/ |archive-date=August 15, 2021 |access-date=September 24, 2021 |work=The Atlantic}}</ref> 2024 წლის აგვისტოში, ტეხასის გარემოსდაცვითი ხარისხის კომისიამ SpaceX დაადანაშაულა გარემოსდაცვითი რეგულაციების დარღვევაში, ბოკა ჩიკას გამშვები ობიექტის მახლობლად წყალში დამაბინძურებლების განმეორებით გაშვებით.<ref>{{Cite web |last=Kolodny |first=Lora |date=August 12, 2024 |title=SpaceX repeatedly polluted waters in Texas this year, regulators found |url=https://www.cnbc.com/2024/08/12/spacex-repeatedly-polluted-waters-in-texas-tceq-epa-found.html |access-date=August 25, 2024 |website=CNBC |language=en}}</ref> გარემოს დაცვის სააგენტომ SpaceX-ს დაახლოებით 150,000 USD ოდენობის ჯარიმა დააკისრა „სამრეწველო ჩამდინარე წყლების“ სავარაუდო ჩაშვებისა და სუფთა წყლის შესახებ კანონის დარღვევისთვის.<ref>{{Cite web |last=Lingle |first=Brandon |date=September 12, 2024 |title=SpaceX fined nearly $150,000 by the EPA for wastewater violations |url=https://www.expressnews.com/business/article/spacex-fine-epa-clean-water-violations-19757884.php |access-date=September 12, 2024 |website=San Antonio Express-News |language=en}}</ref> === McGregor, TX: Rocket Development and Test Facility === {{Main|SpaceX Rocket Development and Test Facility}} [[File:2008 SpaceX's Rocket Development facility, McGregor, TX.jpg|thumb|upright=1.2|Aerial view of the SpaceX McGregor engine testing facility, 2008]] SpaceX-ის რაკეტების შემუშავებისა და ტესტირების ცენტრი მაკგრეგორში, ტეხასის შტატში, რაკეტების ძრავების ტესტირების ცენტრია. SpaceX-ის მიერ წარმოებული ყველა რაკეტის ძრავა და ძრავა საბოლოო ტესტირებისთვის მაკგრეგორში უნდა გაიაროს, რის შემდეგაც ისინი ფრენის მისიებში გამოიყენება.<ref name="wired201210102">{{cite news |last=Paur |first=Jason |date=October 10, 2012 |title=Inside SpaceX's Texas Rocket-Testing Facility |url=https://www.wired.com/autopia/2012/10/spacex-texas-rocket-test/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130109012656/http://www.wired.com/autopia/2012/10/spacex-texas-rocket-test/ |archive-date=January 9, 2013 |access-date=December 31, 2012 |newspaper=Wired}}</ref><ref name="nsfdc20130620">{{cite news |last=Bergin |first=Chris |date=June 20, 2013 |title=Reducing risk via ground testing is a recipe for SpaceX success |url=http://www.nasaspaceflight.com/2013/06/reducing-risk-ground-testing-recipe-spacex-success/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170118211052/https://www.nasaspaceflight.com/2013/06/reducing-risk-ground-testing-recipe-spacex-success/ |archive-date=January 18, 2017 |access-date=August 21, 2013 |newspaper=NASAspaceflight.com}}</ref> ცენტრი ასევე სხვადასხვა კომპონენტისა და ძრავების ტესტირების ადგილს წარმოადგენს კვლევისა და განვითარების პროცესში.<ref name="wt20111222">{{cite news |last1=Sanchez |first1=Sandra |date=December 22, 2011 |title=SpaceX: Blasting into the future — A Waco Today interview with Elon Musk |url=http://www.wacotrib.com/waco_today_magazine/spacex-blasting-into-the-future-a-waco-today-interview-with/article_6710295c-9151-59ba-b091-99aeade5beff.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180730020838/https://www.wacotrib.com/waco_today_magazine/spacex-blasting-into-the-future-a-waco-today-interview-with/article_6710295c-9151-59ba-b091-99aeade5beff.html |archive-date=July 30, 2018 |access-date=October 7, 2015 |work=Waco Tribune}}</ref> ძრავების ტესტირების გარდა, დაშვებისა და აღდგენის შემდეგ, Dragon-ის კოსმოსური ხომალდი მაკგრეგორში ჩერდება, რათა მათი საშიში ჰიპერგოლური საწვავის ამოღება მოხდეს, სანამ კაფსულები ჰოთორნში განახლებისთვის გააგრძელებენ გზას.<ref name="wired201210102" /> SpaceX ცენტრს მსოფლიოში ყველაზე მოწინავე და აქტიურ რაკეტების ძრავების ტესტირების ცენტრად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ ტარიგი: გახსნის დღიდან ობიექტში 7000-ზე მეტი ტესტი ჩატარდა, შვიდი ძრავის ტესტირება ტიპიურ დღეს, ათზე მეტ სატესტო სტენდზე.<ref name="shotwell201503317">{{cite web |author=Gwynne Shotwell |date=March 17, 2015 |title=Statement Of Gwynne Shotwell, President & Chief Operating Officer, Space Exploration Technologies Corp. (SpaceX) |url=http://docs.house.gov/meetings/AS/AS29/20150317/103135/HHRG-114-AS29-Wstate-ShotwellG-20150317.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160128041905/http://docs.house.gov/meetings/AS/AS29/20150317/103135/HHRG-114-AS29-Wstate-ShotwellG-20150317.pdf |archive-date=January 28, 2016 |access-date=January 11, 2016 |work=Congressional testimony |publisher=US House of Representatives, Committee On Armed Services Subcommittee On Strategic Forces |quote=''SpaceX’s 4,000 acre Rocket Development Facility in Central Texas includes 12 test stands that support engine component testing; design, qualification and acceptance testing of Merlin engines; structural testing of the first and second stages; and fully integrated stage testing for full mission durations. The state-of-the-art facility has remote and/or automatic controls and high-speed data acquisition systems, and post test data are available for analysis upon test completion.''}}</ref> კომპანიის სხვა ობიექტებთან შედარებით დაბალი პროფილის მიუხედავად, ის SpaceX-ის ოპერაციების კრიტიკულ ნაწილს წარმოადგენს და კომპანიის პრეზიდენტი და ოპერაციების დირექტორი გვინ შოტველი თავის მთავარ ოფისს მაკგრეგორში ინარჩუნებს.<ref name=":0">{{Cite AV media |url=https://house.texas.gov/videos/20813 |title=Testimony to the Texas House of Representatives Committee on Appropriations |date=September 24, 2024 |last=Shotwell |first=Gwynne |type=video |language=en-US |time=28:23}}</ref><ref name="wired201210102" /> თავდაპირველად, მეორე მსოფლიო ომის დროს Bluebonnet Ordnance Plant-ის ადგილას მდებარეობდა,<ref name="wt20111222" /> ობიექტი მოგვიანებით Beal Aerospace-მა გამოიყენა, სანამ 2003 წელს SpaceX-მა არჩია.<ref>U.S. Federal Aviation Administration (November 2011) [https://www.faa.gov/about/office_org/headquarters_offices/ast/media/20111110%20SpaceX%20Grasshopper%20Final%20EA.pdf "Final Environmental Assessment for Issuing an Experimental Permit to SpaceX for Operation of the Grasshopper Vehicle at the McGregor Test Site, Texas"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170513140146/https://www.faa.gov/about/office_org/headquarters_offices/ast/media/20111110%20SpaceX%20Grasshopper%20Final%20EA.pdf|date=May 13, 2017}}, p. 1.</ref> კომპანიამ მას შემდეგ მნიშვნელოვნად გააფართოვა იგი 2003 წელს არსებული 256 აკრიდან (104 ჰა)<ref name="wt20111222" /> 2015 წლისთვის 4000 აკრიდან (1600 ჰა) <ref name="shotwell201503317" /> 2021 წლის ივლისში SpaceX-მა გამოაცხადა მაკგრეგორში Raptor ძრავების მეორე საწარმოო ობიექტის აშენების გეგმების შესახებ. მოსალოდნელია, რომ ეს გაფართოება მნიშვნელოვნად გაზრდის SpaceX-ის წარმოების სიმძლავრეს, რომლის მიზანიც წელიწადში 800-დან 1000-მდე Raptor ძრავის წარმოებაა.<ref name="dallasnews202107">Elon Musk says SpaceX’s next Texas venture will be a rocket engine factory near Waco, https://www.dallasnews.com/business/technology/2021/07/10/elon-musk-says-spacexs-next-texas-venture-will-be-a-rocket-engine-factory-near-waco/, [[Dallas Morning News]] July 10, 2021, access-date11 July 2021.</ref><ref name="spacex20210710">{{cite tweet |number=1413909599711907845 |user=elonmusk |title=We are breaking ground soon on a second Raptor factory at SpaceX Texas test site. This will focus on volume production of Raptor 2, while California factory will make Raptor Vacuum & new, experimental designs. |date=July 10, 2021}}</ref> === Starlink-ის წარმოების ობიექტები === [[File:Starlink dish 01.webp|upright|thumb|Starlink user terminal on the sidewalk of a residential home.]] SpaceX-ის Starlink-ის შვილობილი კომპანია ორ ძირითად ობიექტზე ოპერირებს. თანამგზავრების წარმოება ვაშინგტონის შტატის ქალაქ სიეტლთან ახლოს ხდება, ხოლო მომხმარებლის ტერმინალების წარმოება ტეხასის შტატის ქალაქ ოსტინთან ახლოს. Starlink-ის თანამგზავრების განვითარებისა და წარმოების ოპერაციების კამპუსი 314,000 კვადრატულ ფუტზე (29,200 მ2) მეტ ფართობს იკავებს, სულ მცირე ექვს შენობაში, რომლებიც რედმონდში, ვაშინგტონში, სიეტლის აღმოსავლეთით მდებარეობს. პირველი შენობა 2015 წლის დასაწყისში გაიხსნა,<ref>{{Cite news |last=Bishop |first=Todd |date=January 13, 2015 |title=SpaceX's new Seattle-area office is in Redmond; Elon Musk to visit region this week |url=https://www.geekwire.com/2015/spacexs-new-seattle-area-office-redmond-elon-musk-visit-region-week/ |access-date=August 22, 2024 |work=GeekWire}}</ref> ხოლო კომპანია მოგვიანებით ხუთ შენობაში გაფართოვდა რედმონდ რიჯის კორპორატიულ ცენტრში.<ref>{{cite news |date=January 27, 2017 |title=SpaceX adds a big new lab to its satellite development operation in Seattle area |url=https://www.geekwire.com/2017/spacex-lab-satellite-development-redmond/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181012053923/https://www.geekwire.com/2017/spacex-lab-satellite-development-redmond/ |archive-date=October 12, 2018 |access-date=October 11, 2018 |publisher=GeekWire}}</ref><ref>{{Cite web |date=April 8, 2021 |title=SpaceX expands its satellite operation in Redmond |url=https://www.seattletimes.com/business/boeing-aerospace/spacex-expands-its-satellite-operation-in-redmond/ |access-date=August 22, 2024 |website=The Seattle Times |language=en-US}}</ref> Starlink-მა მომხმარებლის ტერმინალების წარმოების ობიექტი ტეხასის შტატის ქალაქ ბასტროპში, ოსტინის აღმოსავლეთით, 2023 წლის დეკემბერში გახსნა. ოპერირების პირველი ცხრა თვის განმავლობაში, ერთი მილიონი კვადრატული ფუტის (93,000 მ2) ფართობის ობიექტმა ერთი მილიონი მომხმარებლის ტერმინალი გამოუშვა და შეერთებულ შტატებში ბეჭდური მიკროსქემების უდიდესი ქარხანა გამხდარიყო.<ref>{{Cite web |last=Kan |first=Michael |date=September 27, 2024 |title=Starlink Predicts Huge Growth for Printed Circuit Board Production in Texas |url=https://www.pcmag.com/news/starlink-predicts-huge-growth-for-printed-circuit-board-production-in-texas |access-date=September 29, 2024 |website=PCMAG |language=en}}</ref> === გაშვების ობიექტები === [[File:Falcon Heavy Side Boosters landing on LZ1 and LZ2 - 2018 (25254688767).jpg|thumb|Falcon Heavy Side Boosters landing on [[Landing Zones 1 and 2|LZ1]] and LZ2 at Cape Canaveral]] SpaceX მართავს ოთხ ორბიტალურ გაშვების ადგილს: კეიპ კანავერალის კოსმოსური ძალების სადგურსა და კენედის კოსმოსურ ცენტრში ფლორიდაში, ასევე ვანდენბერგის კოსმოსური ძალების ბაზაზე კალიფორნიაში Falcon-ის რაკეტებისთვის, და Starbase-ზე ბრაუნსვილთან ახლოს, ტეხასის შტატში, Starship-ისთვის. SpaceX-მა მიუთითა, რომ ისინი ხედავენ ნიშას ოთხივე ორბიტალური ობიექტისთვის და რომ მათ აქვთ საკმარისი გაშვების ბიზნესი თითოეული მოედნის შესავსებად.<ref name="sn20130802">{{cite web |author=Klotz |first=Irene |date=August 2, 2013 |title=SpaceX Appetite for U.S. Launch Sites Grows |url=http://spacenews.com/36587spacex-appetite-for-us-launch-sites-grows/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230802163708/https://spacenews.com/36587spacex-appetite-for-us-launch-sites-grows/ |archive-date=August 2, 2023 |access-date=November 24, 2022 |publisher=SpaceNews}}</ref> ვანდენბერგის გაშვების ადგილი უზრუნველყოფს მაღალი დახრილობის ორბიტებს (66–145°), ხოლო კეიპ კანავერალი და კენედი უზრუნველყოფენ საშუალო დახრილობის ორბიტებს (28.5–55°).<ref>{{Cite book|last=SpaceX|title=Falcon User's Guide|publisher=SpaceX|year=2021|url=https://www.spacex.com/media/falcon-users-guide-2021-09.pdf|page=11|access-date=January 21, 2024|archive-date=December 8, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231208111712/https://www.spacex.com/media/falcon-users-guide-2021-09.pdf|url-status=live}}</ref> უფრო დიდი დახრილობები, მათ შორის SSO, შესაძლებელია ფლორიდიდან კუბის გადაფრენით.<ref>{{cite news|url=https://spaceflightnow.com/2020/08/31/spacex-launches-first-polar-orbit-mission-from-florida-in-decades/|title=SpaceX launches first polar orbit mission from Florida in decades|date=August 31, 2020|access-date=January 21, 2024|archive-date=December 24, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221224083425/https://spaceflightnow.com/2020/08/31/spacex-launches-first-polar-orbit-mission-from-florida-in-decades/|url-status=live}}</ref> მას შემდეგ, რაც ის პენსიაზე გავიდა, Falcon 1-ის ყველა გაშვება განხორციელდა რონალდ რეიგანის სახელობის ბალისტიკური რაკეტების თავდაცვის სატესტო ადგილზე, მარშალის კუნძულების ომელეკის კუნძულზე.<ref>{{cite web |last1=Spudis |first1=Paul D. |title=The Tale of Falcon 1 |url=https://www.airspacemag.com/daily-planet/the-tale-of-falcon-1-5193845/ |website=Air & Space Magazine |access-date=May 20, 2021 |language=en |archive-date=March 2, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210302054826/https://www.airspacemag.com/daily-planet/the-tale-of-falcon-1-5193845/ |url-status=live }}</ref> 2007 წლის აპრილში პენტაგონმა დაამტკიცა SpaceX-ის მიერ კეიპ კანავერალის კოსმოსური გაშვების კომპლექსის 40-ის (SLC-40) გამოყენება.<ref>{{cite news |last1=Wolf |first1=Jim |title=U.S. lets SpaceX operate at Cape Canaveral |url=https://www.reuters.com/article/us-space-usa-launch-idUSWBT00688620070426 |access-date=April 21, 2021 |work=Reuters |date=April 26, 2007 |language=en |archive-date=April 21, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210421140153/https://www.reuters.com/article/us-space-usa-launch-idUSWBT00688620070426 |url-status=live }}</ref> ეს ადგილი 2010 წლიდან გამოიყენება Falcon 9-ის გაშვებისთვის, ძირითადად დედამიწის დაბალ და გეოსტაციონარურ ორბიტებზე. კანავერალის კეიპში მდებარე ყოფილი გამშვები კომპლექსი 13, რომელსაც ამჟამად 1 და 2 სადესანტო ზონები ეწოდა, 2015 წლიდან გამოიყენება Falcon 9-ის პირველი ეტაპის გამაძლიერებელი დაშვებისთვის.<ref>{{cite web |last1=Howell |first1=Elizabeth |title=See the Evolution of SpaceX's Rockets in Pictures |url=https://www.space.com/40547-spacex-rocket-evolution.html |website=Space.com |access-date=April 21, 2021 |language=en |date=May 21, 2020 |archive-date=April 13, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210413052441/https://www.space.com/40547-spacex-rocket-evolution.html |url-status=live }}</ref> [[File:Launch of Falcon 9 carrying CASSIOPE (130929-F-ET475-012).jpg|thumb|SpaceX west coast launch facility at [[Vandenberg Space Force Base]], during the launch of [[CASSIOPE]]]] Vandenberg-ის კოსმოსური გამშვები კომპლექსი 4 (SLC-4E) სამხედროებისგან იჯარით იქნა აღებული 2011 წელს და გამოიყენება პოლარულ ორბიტებზე ტვირთის გადასატანად. ვანდენბერგის ადგილს შეუძლია როგორც Falcon 9-ის, ასევე Falcon Heavy-ის მანქანების გაშვება,<ref name="nsf20110405">{{cite web |author=Bergin |first=Chris |date=April 5, 2011 |title=SpaceX: Falcon Heavy, Falcon 9 tag team set to share 20 launches a year |url=https://www.nasaspaceflight.com/2011/04/spacex-falcon-heavy-tag-team-share-20-launches-year/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170306035528/https://www.nasaspaceflight.com/2011/04/spacex-falcon-heavy-tag-team-share-20-launches-year/ |archive-date=March 6, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=NASASpaceFlight.com}}</ref> მაგრამ არ შეუძლია დაბალი დახრილობის ორბიტებზე გაშვება. მეზობელი SLC-4W 2015 წელს გამაძლიერებელი დაშვებისთვის გადაკეთდა სადესანტო ზონა 4-ად.<ref>{{cite web|url=https://www.nasaspaceflight.com/2018/10/spacex-falcon-9-saocom-1a-launch-west-coast-landing/|title=SpaceX Falcon 9 launches with SAOCOM 1A and nails first West Coast landing|date=October 7, 2018|publisher=NASASpaceFlight.com|access-date=February 11, 2019|archive-date=January 9, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190109031024/https://www.nasaspaceflight.com/2018/10/spacex-falcon-9-saocom-1a-launch-west-coast-landing/|url-status=live}}</ref> 2014 წლის 14 აპრილს SpaceX-მა ხელი მოაწერა 20-წლიან იჯარის ხელშეკრულებას კენედის კოსმოსური ცენტრის გამშვები კომპლექსი 39A-სთვის.<ref>{{citation-attribution|1={{cite news|url=https://www.nasa.gov/content/nasa-spacex-sign-property-agreement-for-historic-launch-pad|title=NASA, SpaceX Sign Property Agreement for Historic Launch Pad|last=Granath|first=Bob|date=March 24, 2015|publisher=NASA|access-date=March 29, 2018|archive-date=February 7, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180207070227/https://www.nasa.gov/content/nasa-spacex-sign-property-agreement-for-historic-launch-pad/|url-status=live}} }}</ref> შემდგომში, პლატფორმა მოდიფიცირებული იქნა Falcon 9-ისა და Falcon Heavy-ს გაშვების მხარდასაჭერად. 2024 წლის მონაცემებით, ეს ერთადერთი პლატფორმაა, რომელიც მხარს უჭერს Falcon Heavy-ს გაშვებას. SpaceX-მა თავისი პირველი ეკიპაჟიანი მისია საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე 39A გაშვების პლატფორმიდან 2020 წლის 30 მაისს გაუშვა.<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|url=https://blogs.nasa.gov/commercialcrew/2019/02/06/nasa-partners-update-commercial-crew-launch-dates/|title=NASA, Partners Update Commercial Crew Launch Dates{{snd}}Commercial Crew Program|website=blogs.nasa.gov|date=February 6, 2019 |access-date=February 11, 2019|archive-date=February 6, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190206231623/https://blogs.nasa.gov/commercialcrew/2019/02/06/nasa-partners-update-commercial-crew-launch-dates/|url-status=live}} }}</ref> პლატფორმის 39A მომზადება 2019 წლიდან მიმდინარეობს Starship-ის გაშვების საბოლოო განსახორციელებლად. ტეხასის შტატის ქალაქ ბოკა ჩიკაში FAA-ს მიერ გაშვების ნებართვების გაცემის შეფერხების გამო, 39A Starship-ის მომზადება 2022 წელს დაჩქარდა.<ref>{{cite web |last=Ralph |first=Eric |date=February 16, 2022 |title=SpaceX preparing to assemble launch tower for Starship's first Florida pad |url=https://www.teslarati.com/spacex-starship-first-florida-pad-launch-tower/ |url-status=live |access-date=March 16, 2022 |website=Teslarati |archive-date=April 7, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220407070816/https://www.teslarati.com/spacex-starship-first-florida-pad-launch-tower/ }}</ref> == კონტრაქტები== SpaceX-მა NASA-სგან მოიპოვა საერთაშორისო კოსმოსური სადგურის (ISS) სადემონსტრაციო და ფაქტობრივი მიწოდების კონტრაქტები კომპანიის მიერ შემუშავებული ტექნოლოგიით. SpaceX ასევე სერტიფიცირებულია აშშ-ის სამხედრო ძალებისთვის Evolved Expendable Launch Vehicle-ის კლასის (EELV) ტვირთის გაშვებისთვის. მხოლოდ 2018 წელს დაახლოებით ოცდაათი მისიით, SpaceX-მა კონტრაქტით 12 მილიარდ დოლარზე მეტი შეადგინა.<ref name="about" /> === ტვირთი სკს-ზე === [[File:COTS2 Dragon is berthed.jpg|thumb|The COTS 2 Dragon is berthed to the [[International Space Station]] (ISS) by [[Mobile Servicing System|Canadarm2]]]] 2006 წელს SpaceX-მა მოიგო NASA-ს კომერციული ორბიტალური ტრანსპორტირების სერვისების (COTS) პირველი ფაზის კონტრაქტი, რათა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ტვირთის მიწოდება ეჩვენებინა, ეკიპაჟის ტრანსპორტირებისთვის შესაძლო კონტრაქტის ვარიანტით.<ref>Dennis Stone, "NASA's Approach to Commercial cargo and Crew Transportation", ''Acta Astronautica'' 63, No. 1-4 (2008): 192–197.</ref> ამ კონტრაქტის ფარგლებში, რომელიც NASA-მ შეიმუშავა კოსმოსური აქტის შეთანხმებების მეშვეობით ახალი შესაძლებლობების განვითარებისთვის „საწყისი თანხის“ უზრუნველსაყოფად, NASA-მ SpaceX-ს 396 მილიონი დოლარი გადაუხადა Dragon კოსმოსური ხომალდის ტვირთის კონფიგურაციის შესამუშავებლად, ხოლო SpaceX-მა თავისი რესურსებით შეიმუშავა Falcon 9 გამშვები მოწყობილობა.<ref>{{cite news |last1=Berger |first1=Eric |title=The numbers don't lie{{snd}}NASA's move to commercial space has saved money |url=https://arstechnica.com/features/2020/05/the-numbers-dont-lie-nasas-move-to-commercial-space-has-saved-money/ |access-date=December 26, 2021 |work=Ars Technica |date=May 20, 2020 |language=en-us |archive-date=December 26, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211226133101/https://arstechnica.com/features/2020/05/the-numbers-dont-lie-nasas-move-to-commercial-space-has-saved-money/ |url-status=live }}</ref> როგორც აღმოჩნდა, კოსმოსური აქტის ამ შეთანხმებებმა NASA-ს მილიონობით დოლარი დაზოგა განვითარების ხარჯებიდან, რამაც რაკეტის განვითარება 4-10-ჯერ უფრო იაფი გახადა, ვიდრე მხოლოდ NASA-ს მიერ წარმოებულიყო.<ref name="Zapata 2017" /> 2010 წლის დეკემბერში, SpaceX COTS დემო ფრენის 1 მისიის გაშვებით, SpaceX გახდა პირველი კერძო კომპანია, რომელმაც წარმატებით გაუშვა, ორბიტაზე გაიყვანა და აღადგინა კოსმოსური ხომალდი.<ref name="nasa2010">{{cite web |last1=Siceloff |first1=Steven |title=NASA – SpaceX Launches Success with Falcon 9/Dragon Flight |url=https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacexfeature.html |access-date=December 30, 2021 |work=nasa.gov |language=en |archive-date=June 12, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200612214903/https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacexfeature.html |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200612214903/https://www.nasa.gov/offices/c3po/home/spacexfeature.html |archivedate=ივნისი 12, 2020 }}</ref> Dragon წარმატებით დაამაგრა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს SpaceX COTS დემო ფრენის 2 დროს 2012 წლის მაისში, რაც კერძო კოსმოსური ხომალდისთვის პირველი შემთხვევა იყო.<ref>{{cite news |author=Chang |first=Kenneth |date=May 22, 2012 |title=Big Day for a Space Entrepreneur Promising More |url=https://www.nytimes.com/2012/05/23/science/space/spacexs-private-cargo-rocket-heads-to-space-station.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170701083413/http://www.nytimes.com/2012/05/23/science/space/spacexs-private-cargo-rocket-heads-to-space-station.html |archive-date=July 1, 2017 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=The New York Times}}</ref> კომერციული მიწოდების სერვისები (CRS) არის NASA-ს მიერ 2008 წლიდან 2016 წლამდე გაცემული კონტრაქტების სერია, რომელიც ითვალისწინებდა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ტვირთისა და მარაგების მიწოდებას კომერციულად მართული კოსმოსური ხომალდებით. პირველი CRS კონტრაქტები 2008 წელს გაფორმდა და SpaceX-ს 1.6 მილიარდი დოლარი გადაეცა 12 ტვირთის ტრანსპორტირების მისიისთვის, რომლებიც მოიცავდა მიწოდებას 2016 წლამდე.<ref name="spaceflightinsider_2014" /> SpaceX CRS-1, 12 დაგეგმილი მიწოდების მისიიდან პირველი, რომელიც 2012 წლის ოქტომბერში გაეშვა, მიაღწია ორბიტას, დადგა და სადგურზე 20 დღის განმავლობაში დარჩა, სანამ ატმოსფეროში ხელახლა შევიდოდა და წყნარ ოკეანეში ჩავარდებოდა.<ref name=nasa20121028>{{cite web|url=https://www.nasa.gov/mission_pages/station/multimedia/gallery/dragon_splashdown.html|title=NASA Celebrates Dragon's Return|publisher=NASA|access-date=March 1, 2017|archive-date=March 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305001245/http://www.nasa.gov/mission_pages/station/multimedia/gallery/dragon_splashdown.html|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305001245/http://www.nasa.gov/mission_pages/station/multimedia/gallery/dragon_splashdown.html|archivedate=მარტი 5, 2016}}</ref> მას შემდეგ CRS მისიები საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე წელიწადში დაახლოებით ორჯერ დაფრინავდა. 2015 წელს NASA-მ გააგრძელა პირველი ფაზის კონტრაქტები SpaceX-ისგან დამატებითი სამი მიწოდების ფრენის შეკვეთით და შემდეგ კიდევ უფრო გააგრძელა კონტრაქტი საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე სულ ოცი ტვირთის მისიისთვის.<ref>{{cite web |author=Bergin |first=Chris |date=March 3, 2015 |title=NASA lines up four additional CRS missions for Dragon and Cygnus |url=http://www.nasaspaceflight.com/2015/03/nasa-crs-missions-dragon-cygnus/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170130164344/https://www.nasaspaceflight.com/2015/03/nasa-crs-missions-dragon-cygnus/ |archive-date=January 30, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=NASASpaceFlight.com}}</ref><ref name="spaceflightinsider_2014">{{cite news |author=Rhian |first=Jason |date=September 27, 2014 |title=NASA continues Commercial 'push' with CRS extension |url=http://www.spaceflightinsider.com/missions/commercial/nasa-continues-commercial-push-crs-extension/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161020231358/http://www.spaceflightinsider.com/missions/commercial/nasa-continues-commercial-push-crs-extension/ |archive-date=October 20, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Spaceflight Insider}}</ref><ref>{{cite web |author=de Selding |first=Peter B. |date=February 24, 2016 |title=SpaceX wins 5 new space station cargo missions in NASA contract estimated at $700{{spaces}}million |url=http://spacenews.com/spacex-wins-5-new-space-station-cargo-missions-in-nasa-contract-estimated-at-700-million/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20160224170629/http://spacenews.com/spacex-wins-5-new-space-station-cargo-missions-in-nasa-contract-estimated-at-700-million/ |archive-date=February 24, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> Dragon 1-ის ბოლო მისია, SpaceX CRS-20, საერთაშორისო კოსმოსური სადგურიდან 2020 წლის აპრილში გავიდა და Dragon შემდგომში ექსპლუატაციიდან ამოიღეს. კონტრაქტების მეორე ფაზა 2016 წლის იანვარში გაფორმდა, სადაც SpaceX ერთ-ერთი გამარჯვებული იყო. SpaceX განახლებული Dragon 2 კოსმოსური ხომალდით დამატებით ცხრა CRS ფრენას განახორციელებს.<ref name="NASA-SMSR">{{cite web|date=April 28, 2021|title=SMSR Integrated Master Schedule|url=https://sma.nasa.gov/docs/default-source/sma-disciplines-and-programs/smsr/smsr-intergrated-master-schedule_24feb2020.pdf|access-date=May 3, 2021|work=Office of Safety and Mission Assurance|publisher=[[NASA]]|archive-date=June 3, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200603205130/https://sma.nasa.gov/docs/default-source/sma-disciplines-and-programs/smsr/smsr-intergrated-master-schedule_24feb2020.pdf|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210614003506/https://sma.nasa.gov/docs/default-source/sma-disciplines-and-programs/smsr/smsr-intergrated-master-schedule_24feb2020aab4a269d2a865b9a1a0ff0f003ca228.pdf?sfvrsn=8290faf8_26|archivedate=ივნისი 14, 2021}}</ref><ref name="grc-planned">{{cite web|date=February 25, 2021|title=Microgravity Research Flights|url=https://www1.grc.nasa.gov/space/iss-research/microgravity-research-flights/|access-date=February 27, 2021|work=[[Glenn Research Center]]|publisher=[[NASA]]|archive-date=March 18, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210318095946/https://www1.grc.nasa.gov/space/iss-research/microgravity-research-flights/|url-status=live}}</ref> 2020 წლის მარტში NASA-მ SpaceX-თან კონტრაქტი გააფორმა Dragon XL კოსმოსური ხომალდის Lunar Gateway-ის კოსმოსურ სადგურზე მარაგების გასაგზავნად. Dragon XL Falcon Heavy-ზე გაეშვება.<ref>{{cite web|url=https://www.cnbc.com/2020/03/27/nasa-picks-spacex-for-lunar-orbit-missions-with-dragon-xl-falocn-heavy.html|title=SpaceX's most powerful rocket will send NASA cargo to the moon's orbit to supply astronauts|last=Sheetz|first=Michael|date=March 27, 2020|publisher=CNBC|access-date=April 1, 2020|archive-date=March 30, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200330205822/https://www.cnbc.com/2020/03/27/nasa-picks-spacex-for-lunar-orbit-missions-with-dragon-xl-falocn-heavy.html|url-status=live}}</ref> === Crewed === [[File:NASA astronauts work aboard the SpaceX Crew Dragon (iss064e004754).jpg|thumb|upright=1.2|NASA astronauts inside the Dragon spacecraft during the [[SpaceX Crew-1|Crew-1 mission]] rendezvous with the International Space Station ]] SpaceX პასუხისმგებელია NASA-ს ასტრონავტების საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ტრანსპორტირებაზე. NASA-ს კონტრაქტები კომერციული ეკიპაჟის განვითარების (CCDev) პროგრამის ფარგლებში დაიწყო, რომელიც მიზნად ისახავდა კომერციულად მართვადი კოსმოსური ხომალდის შემუშავებას, რომელსაც შეეძლო ასტრონავტების საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე გადაყვანა. პირველი კონტრაქტი SpaceX-ს 2011 წელს მიენიჭა,<ref name="Space Abort System 20111028">{{cite web|title=Private Space Taxi's Crew Escape System Passes Big Hurdle |url=http://www.space.com/13396-spacex-dragon-launch-abort-system-review.html|access-date=March 1, 2017|publisher=Space.com|date=October 28, 2011|archive-date=December 27, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111227110412/http://www.space.com/13396-spacex-dragon-launch-abort-system-review.html|url-status=live}}</ref><ref name="aw20110422">{{cite web |first=Frank Jr.|last=Morring|title=Five Vehicles Vie For Future Of U.S. Human Spaceflight|url=http://aviationweek.com/awin/five-vehicles-vie-future-us-human-spaceflight|work=Aviation Week|date=April 25, 2011 |access-date=March 1, 2017|archive-date=May 9, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140509041748/http://aviationweek.com/awin/five-vehicles-vie-future-us-human-spaceflight|url-status=live}}</ref> რასაც მოჰყვა მეორე 2012 წელს, რათა გაეგრძელებინა Dragon 2 კოსმოსური ხომალდის შემუშავება და ტესტირება.<ref name="August 2012">{{citation-attribution|1={{cite web|url=https://www.nasa.gov/centers/kennedy/news/releases/2012/release-20120803.html|title=NASA Announces Next Steps in Effort to Launch Americans from U.S. Soil|date=August 3, 2012|publisher=NASA|access-date=March 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170319023004/https://www.nasa.gov/centers/kennedy/news/releases/2012/release-20120803.html|archive-date=March 19, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201112011302/https://www.nasa.gov/centers/kennedy/news/releases/2012/release-20120803.html|archivedate=ნოემბერი 12, 2020}} }}</ref> 2014 წლის სექტემბერში NASA-მ SpaceX და Boeing აირჩია, როგორც ორი კომპანია, რომლებიც დაფინანსდებოდნენ აშშ-ს ეკიპაჟების საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ტრანსპორტირების სისტემების შემუშავებისთვის.<ref name="September 2014" /> SpaceX-მა 2.6 მილიარდი დოლარი მოიგო Dragon 2-ის 2017 წლისთვის დასასრულებლად და სერტიფიცირებისთვის. კონტრაქტები ითვალისწინებდა მინიმუმ ერთ ეკიპაჟიან ფრენას, სულ მცირე ერთი NASA-ს ასტრონავტის ბორტზე ყოფნით. მას შემდეგ, რაც Crew Dragon-მა მიიღო NASA-ს ადამიანის კოსმოსური ფრენის სერტიფიკატი, კონტრაქტი SpaceX-ს ავალდებულებდა კოსმოსურ სადგურზე მინიმუმ ორი და მაქსიმუმ ექვსი ეკიპაჟიანი მისიის ჩატარებას.<ref name="September 2014">{{citation-attribution|1={{cite web|url=https://www.nasa.gov/press/2014/september/nasa-chooses-american-companies-to-transport-us-astronauts-to-international/|title=NASA Chooses American Companies to Transport U.S. Astronauts to International Space Station|date=September 16, 2014|publisher=NASA|access-date=March 1, 2017|archive-date=March 20, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190320051537/https://www.nasa.gov/press/2014/september/nasa-chooses-american-companies-to-transport-us-astronauts-to-international/|url-status=live}} }}</ref> SpaceX-მა თავისი Crew Dragon კოსმოსური ხომალდის პირველი მნიშვნელოვანი ფრენის ტესტი, Pad Abort Test, 2015 წლის მაისში დაასრულა<ref>{{cite web|url=https://www.spacex.com/news/2015/05/06/crew-dragon-completes-pad-abort-test|title=Crew Dragon Completes Pad Abort Test|last=Post|first=Hannah|work=SpaceX|date=May 6, 2015|access-date=January 22, 2020|archive-date=July 10, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710153717/http://www.spacex.com/news/2015/05/06/crew-dragon-completes-pad-abort-test|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180710153717/http://www.spacex.com/news/2015/05/06/crew-dragon-completes-pad-abort-test|archivedate=ივლისი 10, 2018}}</ref> და წარმატებით ჩაატარა სრული უპილოტო სატესტო ფრენა 2019 წლის დასაწყისში. კაფსულა საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურს მიუერთდა და შემდეგ ატლანტის ოკეანეში ჩაეშვა.<ref>{{cite web |last=Smith |first=K. |date=March 4, 2019 |title=Crew Dragon Docks at the ISS |work=SpaceX |url=https://www.spacex.com/news/2019/03/04/crew-dragon-docks-iss |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200307191556/https://www.spacex.com/news/2019/03/04/crew-dragon-docks-iss |archive-date=March 7, 2020 |access-date=January 22, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200307191556/https://www.spacex.com/news/2019/03/04/crew-dragon-docks-iss |archivedate=მარტი 7, 2020 }}</ref> 2020 წლის იანვარში SpaceX-მა ჩაატარა ფრენის დროს შეწყვეტის ტესტი, ეკიპაჟის გაფრენამდე ბოლო სატესტო ფრენა, რომლის დროსაც Dragon კოსმოსურმა ხომალდმა თავისი გაშვების ძრავები ჩართო სიმულირებული შეწყვეტის სცენარით.<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|url=http://www.nasa.gov/press-release/nasa-spacex-complete-final-major-flight-test-of-crew-spacecraft|title=NASA, SpaceX Complete Final Major Flight Test of Crew Spacecraft|last=Northon|first=Karen|date=January 19, 2020|publisher=NASA |access-date=January 22, 2020|archive-date=January 23, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200123115852/https://www.nasa.gov/press-release/nasa-spacex-complete-final-major-flight-test-of-crew-spacecraft|url-status=live}} }}</ref> 2020 წლის 30 მაისს, Crew Dragon Demo-2 მისია საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე NASA-ს ასტრონავტებთან, ბობ ბენკენთან და დაგ ჰარლისთან ერთად გაუშვეს, რაც 2011 წლის შემდეგ აშშ-დან ეკიპაჟიანი ხომალდის გაშვების პირველი შემთხვევა იყო და საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე SpaceX-ის პირველი კომერციული ეკიპაჟიანი გაშვება.<ref>{{cite web|date=August 3, 2020|title=Demo-2 Success Lays Groundwork for Future Commercial Crew Missions|url=https://www.americaspace.com/2020/08/03/demo-2-success-lays-groundwork-for-future-commercial-crew-missions/|access-date=November 17, 2020|publisher=AmericaSpace|archive-date=December 4, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204113739/https://www.americaspace.com/2020/08/03/demo-2-success-lays-groundwork-for-future-commercial-crew-missions/|url-status=live}}</ref> Crew-1-ის მისია წარმატებით გაუშვეს საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე 2020 წლის 16 ნოემბერს, NASA-ს ასტრონავტებთან მაიკლ ჰოპკინსთან, ვიქტორ გლოვერთან და შენონ უოკერთან ერთად, JAXA-ს ასტრონავტ სოიჩი ნოგუჩისთან ერთად,<ref>{{cite news |author=Wattles |first=Jackie |title=SpaceX-NASA mission: Four astronauts arrive at International Space Station |url=https://www.cnn.com/2020/11/16/tech/spacex-nasa-iss-docking-scn/index.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201117092210/https://www.cnn.com/2020/11/16/tech/spacex-nasa-iss-docking-scn/index.html |archive-date=November 17, 2020 |access-date=November 17, 2020 |publisher=CNN}}</ref> რომლებიც ექსპედიცია 64-ის ეკიპაჟის წევრები იყვნენ.<ref>{{cite web|date=November 17, 2020|title=Dragon Resilience Docks at Space Station, Expands Expedition 64 to Seven Crew|url=https://www.americaspace.com/2020/11/17/dragon-resilience-docks-at-space-station-expands-expedition-64-to-seven-crew/|access-date=November 17, 2020|publisher=AmericaSpace|archive-date=November 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201117123857/https://www.americaspace.com/2020/11/17/dragon-resilience-docks-at-space-station-expands-expedition-64-to-seven-crew/|url-status=live}}</ref> 2021 წლის 23 აპრილს Crew-2 გაუშვეს საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე NASA-ს ასტრონავტებთან შეინ კიმბროსთან და კ. მეგან მაკარტურთან, JAXA-ს ასტრონავტ აკიჰიკო ჰოშიდესთან და ESA-ს ასტრონავტ თომას პესკესთან ერთად.<ref>{{cite web|last=Sheetz|first=Michael|date=April 23, 2021|title=SpaceX Crew-2 reaches orbit, with Elon Musk's company launching 10 astronauts in under a year|url=https://www.cnbc.com/2021/04/23/spacexs-crew-2-mission-for-nasa-launches-successfully-reaches-orbit.html|access-date=June 1, 2021|publisher=CNBC|language=en|archive-date=June 13, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210613053408/https://www.cnbc.com/2021/04/23/spacexs-crew-2-mission-for-nasa-launches-successfully-reaches-orbit.html|url-status=live}}</ref> Crew-2-ის მისია წარმატებით დაეშვა 2021 წლის 24 აპრილს.<ref>{{cite web|last=Sheetz|first=Michael|date=April 24, 2021|title=Two SpaceX crew spacecraft are now docked to the space station, as the Crew-2 mission arrives|url=https://www.cnbc.com/2021/04/24/spacex-crew-2-astronauts-dock-with-the-international-space-station.html|access-date=June 1, 2021|publisher=CNBC|language=en|archive-date=June 2, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602213309/https://www.cnbc.com/2021/04/24/spacex-crew-2-astronauts-dock-with-the-international-space-station.html|url-status=live}}</ref> [[File:Resilience after splashdown.jpg|thumb|upright=1.2|''Resilience'' after splashdown]] SpaceX ასევე სთავაზობს ფასიან ეკიპაჟიან კოსმოსურ ფრენებს კერძო პირებისთვის. ამ მისიებიდან პირველი, Inspiration4, 2021 წელს დაიწყო Shift4 Payments-ის აღმასრულებელი დირექტორის, ჯარედ ისაკმენის სახელით. მისიამ Crew Dragon Resilience ფლორიდის კენედის კოსმოსური ცენტრის 39A გამშვები კომპლექსიდან Falcon 9 გამშვები რაკეტის თავზე გაუშვა, Dragon კაფსულა დედამიწის დაბალ ორბიტაზე გადაიტანა და დაახლოებით სამი დღის შემდეგ წარმატებით დასრულდა, როდესაც Resilience ატლანტის ოკეანეში ჩაეშვა. ეკიპაჟის ოთხივე წევრმა SpaceX-ისგან კომერციული ასტრონავტების მომზადება გაიარა. ტრენინგი მოიცავდა ორბიტალურ მექანიკას, მიკროგრავიტაციის გარემოში მუშაობას, დატვირთვის ტესტირებას, საგანგებო სიტუაციებისთვის მზადების ტრენინგს და მისიის სიმულაციებს.<ref>{{cite web |last=Stein |first=Vicky |date=September 23, 2021 |title=Inspiration4: The first all-civilian spaceflight on SpaceX Dragon |url=https://www.space.com/inspiration4-spacex.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210928012153/https://www.space.com/inspiration4-spacex.html |archive-date=September 28, 2021 |work=space.com |access-date=September 28, 2021}}</ref> === ეროვნული თავდაცვა === [[File: STP-2 Mission (48129211908).jpg|thumb|upright=1.2|Launch of the [[STP-2]] mission on a Falcon Heavy in June 2019]] 2005 წელს SpaceX-მა გამოაცხადა, რომ მას მიენიჭა განუსაზღვრელი მიწოდების/განუსაზღვრელი რაოდენობის (IDIQ) კონტრაქტი, რომელიც აშშ-ის საჰაერო ძალებს საშუალებას აძლევდა კომპანიისგან შეეძინა 100 მილიონი დოლარის ღირებულების გაშვების თანხა.<ref>{{cite press release|url=http://www.spacex.com/press.php?page=15|title=SpaceX Awarded $100 Million Contract From U.S. Air Force for Falcon I|date=May 2, 2005|publisher=SpaceX |access-date=March 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20080830032252/http://www.spacex.com/press.php?page=15|archive-date=August 30, 2008}}</ref> სამი წლის შემდეგ, NASA-მ გამოაცხადა, რომ მან SpaceX-ს მიენიჭა IDIQ გაშვების სერვისების კონტრაქტი 1 მილიარდ დოლარამდე, მინიჭებული მისიების რაოდენობის მიხედვით.<ref name="NASA presser 20080422">{{citation-attribution|1={{cite press release|url=https://www.nasa.gov/home/hqnews/2008/apr/HQ_C08023_KSC_launch_services.html|title=NASA Awards Launch Services Contract to SpaceX|publisher=NASA|date=April 22, 2008|access-date=March 1, 2017|archive-date=March 12, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170312055955/https://www.nasa.gov/home/hqnews/2008/apr/HQ_C08023_KSC_launch_services.html|url-status=live}} }}</ref> 2012 წლის დეკემბერში SpaceX-მა გამოაცხადა თავისი პირველი ორი გაშვების კონტრაქტი აშშ-ის თავდაცვის დეპარტამენტთან (DoD). აშშ-ის საჰაერო ძალების კოსმოსური და სარაკეტო სისტემების ცენტრმა SpaceX-ს მიანიჭა ორი EELV კლასის მისია: ღრმა კოსმოსის კლიმატის ობსერვატორია (DSCOVR) და კოსმოსური ტესტირების პროგრამა 2 (STP-2). DSCOVR გაუშვეს Falcon 9 გამშვები მანქანით 2015 წელს, ხოლო STP-2 გაუშვეს Falcon Heavy-ზე 2019 წლის 25 ივნისს.<ref>{{cite news |last1=Grush |first1=Loren |title=Why the third launch of SpaceX's Falcon Heavy rocket has the highest stakes yet |url=https://www.theverge.com/2019/6/24/18713988/spacex-falcon-heavy-rocket-stp-2-launch-air-force-certification |access-date=December 26, 2021 |work=The Verge |date=June 24, 2019 |language=en |archive-date=December 26, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211226133416/https://www.theverge.com/2019/6/24/18713988/spacex-falcon-heavy-rocket-stp-2-launch-air-force-certification |url-status=live }}</ref> Falcon 9 v1.1 სერტიფიცირებული იყო ეროვნული უსაფრთხოების კოსმოსური გაშვებისთვის (NSSL) 2015 წელს, რამაც SpaceX-ს საშუალება მისცა, საჰაერო ძალებისთვის კონტრაქტით დაედო გაშვების მომსახურება ეროვნული უსაფრთხოების კლასიფიცირებული ნებისმიერი ტვირთისთვის.<ref name="NSSL1">{{citation-attribution|1={{cite web|url=https://www.af.mil/News/Article-Display/Article/589724/air-forces-space-and-missile-systems-center-certifies-spacex-for-national-secur/|title=Air Force's Space and Missile Systems Center Certifies SpaceX for National Security Space Missions|work=U.S. Air Force |publisher=USAF|date=May 26, 2015|access-date=March 1, 2017|archive-date=March 1, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301072446/http://www.af.mil/News/ArticleDisplay/tabid/223/Article/589724/air-forces-space-and-missiles-system-center-certifies-spacex-for-national-secur.aspx|url-status=live}} }}</ref> ამან დაარღვია მონოპოლია, რომელიც 2006 წლიდან ეკავა United Launch Alliance-ს (ULA) აშშ-ს საჰაერო ძალების მიერ კლასიფიცირებული ტვირთის გაშვებაზე.<ref>{{cite web |author=Shalal |first=Andrea |date=May 26, 2015 |title=U.S. Air Force certifies SpaceX for national security launches |url=https://www.reuters.com/article/us-usa-military-space-idUSKBN0OB2M020150526 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190203085017/https://www.reuters.com/article/us-usa-military-space-idUSKBN0OB2M020150526 |archive-date=February 3, 2019 |access-date=February 2, 2019 |work=Reuters}}</ref> 2016 წლის აპრილში აშშ-ს საჰაერო ძალებმა ეროვნული უსაფრთხოების პირველი ასეთი გაშვება SpaceX-ს მიანიჭა მეორე GPS III თანამგზავრის გასაშვებად 82.7 მილიონ დოლარად.<ref>{{cite web |author=Gruss |first=Mike |date=April 27, 2016 |title=SpaceX wins $82{{spaces}}million contract for 2018 Falcon 9 launch of GPS 3 satellite |url=http://spacenews.com/spacex-wins-82-million-contract-for-2018-falcon-9-launch-of-gps-3-satellite/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20160428012049/http://spacenews.com/spacex-wins-82-million-contract-for-2018-falcon-9-launch-of-gps-3-satellite/ |archive-date=April 28, 2016 |access-date=March 1, 2017 |publisher=SpaceNews}}</ref> ეს დაახლოებით 40%-ით ნაკლები იყო მსგავსი წინა მისიების სავარაუდო ღირებულებაზე.<ref>{{cite web |author=Klotz |first=Irene |date=April 28, 2016 |title=SpaceX undercut ULA rocket launch pricing by 40 percent: U.S. Air Force |url=https://www.reuters.com/article/us-space-spacex-launch-ula-idUSKCN0XP2T2 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170216155948/http://www.reuters.com/article/us-space-spacex-launch-ula-idUSKCN0XP2T2 |archive-date=February 16, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=Reuters}}</ref> SpaceX-მა ასევე გაუშვა მესამე GPS III გაშვება 2020 წლის 20 ივნისს.<ref>{{cite web|url=https://spacenews.com/spacexs-low-cost-won-gps-3-launch-air-force-says/|title=SpaceX's low cost won GPS 3 launch, Air Force says|date=March 15, 2017|publisher=SpaceNews|access-date=November 24, 2022|archive-date=August 2, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230802163725/https://spacenews.com/spacexs-low-cost-won-gps-3-launch-air-force-says/|url-status=live}}</ref> 2018 წლის მარტში SpaceX-მა აშშ-ს საჰაერო ძალებისგან დამატებით 290 მილიონი დოლარის კონტრაქტი მოიპოვა კიდევ სამი GPS III თანამგზავრის გასაშვებად.<ref>{{cite news |author=Kelly |first=Emre |date=March 15, 2018 |title=ULA, SpaceX secure nearly $650{{spaces}}million in Air Force launch contracts |url=https://www.floridatoday.com/story/tech/science/space/2018/03/15/spacex-ula-secure-nearly-650-million-air-force-launch-contracts-gps-afspc/427002002/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181104161146/https://www.floridatoday.com/story/tech/science/space/2018/03/15/spacex-ula-secure-nearly-650-million-air-force-launch-contracts-gps-afspc/427002002/ |archive-date=November 4, 2018 |access-date=March 29, 2018 |newspaper=Florida Today}}</ref> აშშ-ის ეროვნულმა დაზვერვის ოფისმა (NRO) ასევე შეიძინა SpaceX-ისგან გაშვების ინსტრუმენტები, რომელთაგან პირველი 2017 წლის 1 მაისს განხორციელდა.<ref>{{cite web |url=https://spacenews.com/spacex-prepares-for-its-first-big-nro-launch/|title=SpaceX prepares for its first big NRO launch|date=April 26, 2017|publisher=SpaceNews|access-date=February 2, 2019|archive-date=April 27, 2017|archive-url=https://archive.today/20170427224349/https://spacenews.com/spacex-prepares-for-its-first-big-nro-launch/|url-status=live}}</ref> 2019 წლის თებერვალში SpaceX-მა აშშ-ის საჰაერო ძალებისგან 297 მილიონი დოლარის ღირებულების კონტრაქტი მოიპოვა კიდევ სამი ეროვნული უსაფრთხოების მისიის გასაშვებად, რომელთა გაშვებაც არაუადრეს 2021 ფინანსური წლისა უნდა მომხდარიყო.<ref>{{cite news|url=https://spacenews.com/air-force-awards-739-million-in-launch-contracts-to-ula-and-spacex/|title=Air Force awards $739{{spaces}}million in launch contracts to ULA and SpaceX|last=Erwin|first=Sandra|date=February 19, 2019|publisher=SpaceNews|access-date=February 19, 2019|archive-date=June 2, 2019|archive-url=https://archive.today/20190602141950/https://spacenews.com/air-force-awards-739-million-in-launch-contracts-to-ula-and-spacex/|url-status=live}}</ref> 2020 წლის აგვისტოში აშშ-ის კოსმოსურმა ძალებმა ეროვნული უსაფრთხოების კოსმოსური გაშვების (NSSL) კონტრაქტები მომდევნო 5-7 წლის განმავლობაში გასცეს. SpaceX-მა ერთი გაშვებისთვის 316 მილიონი დოლარის ღირებულების კონტრაქტი მოიგო. გარდა ამისა, SpaceX ამ პერიოდში აშშ-ის სამხედრო თანამგზავრების გაშვების მოთხოვნების 40%-ს დააკმაყოფილებს.<ref>{{cite web|url=https://edition.cnn.com/2020/08/07/tech/spacex-ula-military-national-security-contract-scn/index.html|title=SpaceX and ULA win military launch competition worth $653{{spaces}}million{{snd}}and that's just the start |publisher=CNN | first=Jackie |last=Wattles |date=August 7, 2020 |access-date=August 8, 2020|archive-date=August 8, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200808174639/https://edition.cnn.com/2020/08/07/tech/spacex-ula-military-national-security-contract-scn/index.html|url-status=live}}</ref> SpaceX ასევე ქმნის და გაუშვებს სპეციალურ სამხედრო თანამგზავრებს კოსმოსური განვითარების სააგენტოსთვის, როგორც დედამიწის დაბალ ორბიტაზე ახალი რაკეტსაწინააღმდეგო თავდაცვის სისტემის ნაწილს.<ref>{{cite web|last=Erwin|first=Sandra|url=https://spacenews.com/spacex-l3harris-win-space-development-agency-contracts-to-build-missile-warning-satellites/|title=L3Harris, SpaceX win Space Development Agency contracts to build missile-warning satellites|publisher=SpaceNews|date=October 5, 2020|access-date=December 1, 2021|archive-date=October 6, 2020|archive-url=https://archive.today/20201006005733/https://spacenews.com/spacex-l3harris-win-space-development-agency-contracts-to-build-missile-warning-satellites/|url-status=live}}</ref> ეს თანავარსკვლავედი შეერთებულ შტატებს დედამიწის ნებისმიერი ადგილიდან გაშვებული ბირთვული რაკეტების და ჰიპერბგერითი იარაღის აღმოჩენის, დამიზნების და პოტენციურად ჩაჭრის შესაძლებლობას მისცემს.<ref>{{cite web|url=https://www.defense.gov/Portals/1/Interactive/2018/11-2019-Missile-Defense-Review/The%202019%20MDR_Executive%20Summary.pdf|title=2019 Missile Defense Review|publisher=Office of the Secretary of Defense|date=November 1, 2019|access-date=June 21, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20190118011651/https://www.defense.gov/Portals/1/Interactive/2018/11-2019-Missile-Defense-Review/The%202019%20MDR_Executive%20Summary.pdf|archive-date=January 18, 2019|url-status=live}}</ref> ჩინეთმაც და რუსეთმაც გაეროში შეიტანეს შეშფოთება ამ პროგრამის შესახებ,<ref>{{cite web|url=https://russiaun.ru/en/news/261022_v|title=Statement by Deputy Head of the Russian Delegation on Outer Space Disarmament Aspects|publisher=Russian Federation to the United Nations|date=October 26, 2022|access-date=November 10, 2022|archive-date=November 10, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221110230506/https://russiaun.ru/en/news/261022_v|url-status=live}}</ref> და სხვადასხვა ორგანიზაცია აფრთხილებს, რომ მან შეიძლება დესტაბილიზაცია გამოიწვიოს და კოსმოსში შეიარაღების რბოლა გამოიწვიოს.<ref>{{cite web|url=https://carnegieendowment.org/2021/12/16/approaching-third-rail-trilateral-treaty-to-prohibit-space-based-missile-defenses-pub-85965|title=Approaching the Third Rail? A Trilateral Treaty to Prohibit Space-Based Missile Defenses|publisher=Carnegie Endowment for International Peace|date=December 16, 2021|access-date=November 1, 2022|archive-date=November 20, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221120230429/https://carnegieendowment.org/2021/12/16/approaching-third-rail-trilateral-treaty-to-prohibit-space-based-missile-defenses-pub-85965|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.ucsusa.org/resources/space-based-missile-defense-0|title=Space-based Missile Defense|publisher=Union of Concerned Scientists|date=August 30, 2018|access-date=December 1, 2021|archive-date=October 17, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221017223317/https://www.ucsusa.org/resources/space-based-missile-defense-0|url-status=live}}</ref> 2024 წლის მარტში, Reuters-მა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ 2021 წელს ეროვნულ სადაზვერვო ოფისთან ხელმოწერილი 1.8 მილიარდი დოლარის ღირებულების კონტრაქტის ფარგლებში, SpaceX ასობით ჯაშუშური თანამგზავრისგან შემდგარი ქსელს აშენებს. Reuters-ის ცნობით, ეს ახალი ქსელი დაბალ ორბიტაზე გუნდურად ფუნქციონირებას შეძლებს.<ref>{{cite news |last1=Roulette |first1=Joey |last2=Marisa |first2=Taylor |title=Exclusive: Musk's SpaceX is building spy satellite network for US intelligence agency, sources say |url=https://www.reuters.com/technology/space/musks-spacex-is-building-spy-satellite-network-us-intelligence-agency-sources-2024-03-16/ |access-date=April 6, 2024 |work=Reuters |date=March 16, 2024 |archive-date=March 27, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240327043544/https://www.reuters.com/technology/space/musks-spacex-is-building-spy-satellite-network-us-intelligence-agency-sources-2024-03-16/ |url-status=live }}</ref> 2024 წლის დეკემბერში, WSJ-მ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ მასკს სამთავრობო საიდუმლოებებზე წვდომა არ ჰქონდა.<ref>{{cite web|url=https://www.wsj.com/tech/musk-spacex-security-clearance-secrets-b9774346?st=6XXFYn&reflink=desktopwebshare_permalink|title=Why Musk Doesn't Have Access to SpaceX's Biggest Government Secrets|publisher=Wall Street Journal}}</ref> == ბაზარზე კონკურენციის დაწყება და ფასების ზეწოლა == SpaceX-ის დაბალმა გაშვების ფასებმა, განსაკუთრებით გეოსტაციონარული გადაცემის ორბიტაზე (GTO) გამავალი საკომუნიკაციო თანამგზავრების შემთხვევაში, გამოიწვია ბაზრის ზეწოლა მის კონკურენტებზე, რათა შეემცირებინათ საკუთარი ფასები.<ref name="A&Ssmithsonian201201" /> 2013 წლამდე, ღია კონკურენციის მქონე კომასოდიური გაშვების ბაზარზე დომინირებდა Arianespace (Ariane 5-ის გაშვება) და International Launch Services (Proton-ის გაშვება).<ref name="bbc20131203">{{cite web |author=Amos |first=Jonathan |date=December 3, 2013 |title=SpaceX launches SES commercial TV satellite for Asia |url=https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-25210742 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170102045752/http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-25210742 |archive-date=January 2, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=BBC News}}</ref> დედამიწის დაბალ ორბიტაზე გაშვების ფასით, Falcon 9 რაკეტები ინდუსტრიაში ყველაზე იაფი იყო.<ref name="fp20131209">{{cite web |author=Belfiore |first=Michael |date=December 9, 2013 |title=The Rocketeer |url=https://foreignpolicy.com/2013/12/09/the-rocketeer/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170317221323/http://foreignpolicy.com/2013/12/09/the-rocketeer/ |archive-date=March 17, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=Foreign Policy}}</ref> ევროპელი თანამგზავრული ოპერატორები SpaceX-ის კონკურენციის შედეგად, ESA-ს მოუწოდებენ, შეამციროს Ariane 5 და Ariane 6 რაკეტების გაშვების ფასები.<ref name="smh20150519">{{cite web |author=Ramli |first=David |date=May 19, 2015 |title=NBN launcher Arianespace to cut jobs and costs to fight SpaceX |url=https://www.smh.com.au/business/nbn-launcher-arianespace-to-cut-jobs-and-costs-to-fight-spacex-20150518-gh4i4x |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170612103644/http://www.smh.com.au/business/nbn-launcher-arianespace-to-cut-jobs-and-costs-to-fight-spacex-20150518-gh4i4x |archive-date=June 12, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=The Sydney Morning Herald Business Day |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170612103644/http://www.smh.com.au/business/nbn-launcher-arianespace-to-cut-jobs-and-costs-to-fight-spacex-20150518-gh4i4x |archivedate=ივნისი 12, 2017 }}</ref> SpaceX-მა დაასრულა United Launch Alliance (ULA)-ს მონოპოლია აშშ-ის სამხედრო ტვირთებზე, როდესაც მან ეროვნული უსაფრთხოების გაშვებისთვის კონკურენცია დაიწყო. 2015 წელს, შიდა, სამხედრო და ჯაშუშური გაშვების შემცირების მოლოდინში, ULA-მ განაცხადა, რომ გაკოტრდებოდა, თუ კომერციული თანამგზავრის გაშვების შეკვეთებს არ მოიპოვებდა.<ref>{{cite web |author=Shalal |first=Andrea |date=May 21, 2015 |title=Lockheed-Boeing rocket venture needs commercial orders to survive |url=https://www.yahoo.com/news/lockheed-boeing-rocket-venture-needs-commercial-orders-survive-205416832--finance.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170305042600/https://www.yahoo.com/news/lockheed-boeing-rocket-venture-needs-commercial-orders-survive-205416832--finance.html |archive-date=March 5, 2017 |access-date=March 1, 2017 |publisher=Yahoo}}</ref> ამ მიზნით, ULA-მ გამოაცხადა პროცესებისა და სამუშაო ძალის მასშტაბური რესტრუქტურიზაცია, რათა გაშვების ხარჯები განახევრებულიყო.<ref name="dbj20141016">{{cite web |author=Avery |first=Greg |date=December 14, 2014 |title=ULA plans new rocket, restructuring to cut launch costs in half |url=http://www.bizjournals.com/denver/blog/boosters_bits/2014/10/exclusive-ula-plans-a-new-rocket-restructuring-to.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170315142232/http://www.bizjournals.com/denver/blog/boosters_bits/2014/10/exclusive-ula-plans-a-new-rocket-restructuring-to.html |archive-date=March 15, 2017 |access-date=March 1, 2017 |work=Denver Business Journal}}</ref><ref name="lat20141212">{{cite web |author=Petersen |first=Melody |date=October 16, 2014 |title=Congress OKs bill banning purchases of Russian-made rocket engines |url=https://www.latimes.com/business/la-fi-russian-rocket-ban-20141213-story.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170307165553/http://www.latimes.com/business/la-fi-russian-rocket-ban-20141213-story.html |archive-date=March 7, 2017 |access-date=March 1, 2017 |newspaper=Los Angeles Times}}</ref> SpaceX-ის მიერ 2017 წელს კონგრესის მიერ მიცემულ ჩვენებაში ნათქვამია, რომ NASA-ს კოსმოსური აქტის შეთანხმების პროცესმა, რომელიც „კოსმოსურ სადგურზე ტვირთის ტრანსპორტირებისთვის მხოლოდ მაღალი დონის მოთხოვნის დაწესებას [და] დეტალების ინდუსტრიისთვის მიტოვებას“ გულისხმობდა, SpaceX-ს საშუალება მისცა, დამოუკიდებლად დაეპროექტებინა და განევითარებინა Falcon 9 რაკეტა მნიშვნელოვნად დაბალ ფასად. NASA-ს დამოუკიდებლად დამოწმებული ციფრების თანახმად, SpaceX-ის მიერ Falcon 9 რაკეტის, მათ შორის Falcon 1 რაკეტის, განვითარების მთლიანი ღირებულება შეფასდა 390 million USD-ად. 2011 წელს NASA-მ შეაფასა, რომ სააგენტოს დაახლოებით 4 ბილიონი USD დაუჯდებოდა ისეთი რაკეტის შემუშავება, როგორიცაა Falcon 9 გამაძლიერებელი, NASA-ს ტრადიციული კონტრაქტის პროცესების საფუძველზე, დაახლოებით ათჯერ მეტი.<ref name="Zapata 2017">{{cite conference |url=https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/20170008895.pdf|title=An Assessment of Cost Improvements in the NASA COTS/CRS Program and Implications for Future NASA Missions |book-title=AIAA Space 2017 |last=Zapata|first=Edgar |date=September 12, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20190617200937/https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/20170008895.pdf|archive-date=June 17, 2019|url-status=live |via=NASA}}</ref> 2020 წლის მაისში, NASA-ს ადმინისტრატორმა ჯიმ ბრაიდენსტინმა აღნიშნა, რომ NASA-ს SpaceX-ში ინვესტიციების წყალობით, შეერთებულ შტატებს კომერციული გაშვების ბაზრის 70% უჭირავს, რაც მნიშვნელოვანი გაუმჯობესებაა 2012 წლიდან, როდესაც ქვეყნიდან კომერციული გაშვების შემთხვევები არ არსებობდა.<ref>{{cite web|last1=Berger|first1=Eric|title=Forget Dragon, the Falcon 9 rocket is the secret sauce of SpaceX's success|date=June 3, 2020|url=https://arstechnica.com/science/2020/06/forget-dragon-the-falcon-9-rocket-is-the-secret-sauce-of-spacexs-success/|publisher=Ars Technica|access-date=August 21, 2020|archive-date=August 17, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200817223027/https://arstechnica.com/science/2020/06/forget-dragon-the-falcon-9-rocket-is-the-secret-sauce-of-spacexs-success/|url-status=live}}</ref> 2024 წლის მდგომარეობით, SpaceX ახორციელებს Rideshare და Bandwagon (საშუალო დახრილობის) პროგრამებს. ეს დამატებით კონკურენციას უქმნის მცირე თანამგზავრების გამშვებებს.<ref>{{Cite web |last=Lentz |first=Danny |date=April 7, 2024 |title=SpaceX debuts new Bandwagon rideshare service |url=https://www.nasaspaceflight.com/2024/04/bandwagon-1/ |access-date=April 8, 2024 |website=NASASpaceFlight.com |language=en-US |archive-date=April 8, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240408002912/https://www.nasaspaceflight.com/2024/04/bandwagon-1/ |url-status=live }}</ref> == კორპორატიული საქმეები == === დირექტორთა საბჭო === {| class="wikitable sortable" |+ SpaceX board of directors as of January 2021<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|date=August 4, 2020|title=SEC Form D: Notice of Exempt Offering of Securities|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141220000003/xslFormDX01/primary_doc.xml|access-date=December 31, 2020|website=sec.gov|archive-date=November 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201125121916/https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141220000003/xslFormDX01/primary_doc.xml|url-status=live}} }}</ref> |- !Joined board !Name !Titles |- |2002<ref name="Musk Bio">{{cite web|title=Elon Musk|url=https://ir.tesla.com/corporate/elon-musk|access-date=December 31, 2020|website=tesla.com|archive-date=February 6, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206141955/https://ir.tesla.com/corporate/elon-musk|url-status=live}}</ref> |[[Elon Musk]] |Founder, chairman, CEO and CTO of SpaceX; CEO, [[Chief product officer|Product Architect]], and former chairman of [[Tesla, Inc.|Tesla]]; former chairman of [[SolarCity]]<ref name="Musk Bio" /> |- |2002<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|date=August 19, 2002|title=SEC Form D: Notice of sale of securities|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/999999999702047442/9999999997-02-047442-index.htm|access-date=December 31, 2020|publisher=United States Securities and Exchange Commission (SEC)|archive-date=February 6, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206211419/https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/999999999702047442/9999999997-02-047442-index.htm|url-status=live}} }}</ref> |[[Kimbal Musk]] |Board member, Tesla<ref>{{cite web|title=Kimbal Musk|url=https://ir.tesla.com/corporate/kimbal-musk|access-date=December 31, 2020|website=tesla.com|archive-date=October 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201025165828/https://ir.tesla.com/corporate/kimbal-musk|url-status=live}}</ref> |- | rowspan="3" |2009<ref name="SEC 2009">{{citation-attribution|1={{cite web|date=March 30, 2009|title=SEC Form D: Notice of Exempt Offering of Securities|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141209000003/xslFormDX01/primary_doc.xml|access-date=December 31, 2020|website=sec.gov|archive-date=November 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201122175939/https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141209000003/xslFormDX01/primary_doc.xml|url-status=live}} }}</ref> |[[Gwynne Shotwell]] |President and COO of SpaceX<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|last=Tzinis|first=Irene|date=June 12, 2020|title=Ms. Gwynne Shotwell|url=http://www.nasa.gov/content/national-space-council-users-advisory-group/membership_roster_g_shotwell|access-date=December 31, 2020|publisher=NASA|archive-date=February 6, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206033037/https://www.nasa.gov/content/national-space-council-users-advisory-group/membership_roster_g_shotwell/|url-status=live}} }}</ref> |- |[[Luke Nosek]] |Co-founder, PayPal<ref>{{cite web |title=Luke Nosek, Gigafund: Profile and Biography |url=https://www.bloomberg.com/profile/person/15139446 |website=bloomberg.com |publisher=Bloomberg Markets |access-date=December 24, 2021 |archive-date=December 24, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211224184445/https://www.bloomberg.com/profile/person/15139446 |url-status=live }}</ref> |- |[[Steve Jurvetson]] |Co-founder, Future Ventures fund<ref>{{cite web|last=Schubarth|first=Cromwell|date=February 15, 2019|title=The Funded: Steve Jurvetson raises $200M for new venture fund|url=https://www.bizjournals.com/sanjose/news/2019/02/15/the-funded-steve-jurvetson-raises-200m-for-new.html|access-date=December 31, 2020|work=Silicon Valley Business Journal|archive-date=February 28, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228220552/https://www.bizjournals.com/sanjose/news/2019/02/15/the-funded-steve-jurvetson-raises-200m-for-new.html|url-status=live}}</ref> |- |2010<ref>{{citation-attribution|1={{cite web|date=November 9, 2010|title=SEC Form D: Notice of Exempt Offering of Securities|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141210000001/xslFormDX01/primary_doc.xml|access-date=December 31, 2020|website=sec.gov|archive-date=November 11, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201111191613/https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1181412/000118141210000001/xslFormDX01/primary_doc.xml|url-status=live}} }}</ref> |Antonio Gracias |CEO and Chairman of the Investment Committee at Valor Equity Partners<ref>{{cite web|title=Antonio Gracias {{!}} Board of Directors|url=https://ir.tesla.com/board-directors/antonio-gracias|access-date=February 1, 2020|website=tesla.com|archive-date=January 7, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210107174258/https://ir.tesla.com/corporate|url-status=live}}</ref> |- |2015<ref>{{cite news|last1=Hardy|first1=Quentin|last2=Dougherty|first2=Conor|date=January 20, 2015|title=Google and Fidelity Put $1{{spaces}}Billion into SpaceX (Published 2015)|newspaper=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2015/01/21/technology/google-makes-1-billion-investment-in-spacex.html|access-date=December 31, 2020|issn=0362-4331|archive-date=November 12, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201112043026/https://www.nytimes.com/2015/01/21/technology/google-makes-1-billion-investment-in-spacex.html|url-status=live}}</ref> |Donald Harrison |President of global partnerships and corporate development, Google<ref>{{cite news|last=Hagey|first=Keach|date=September 16, 2020|title=Google Executive Gets Grilling on Capitol Hill|newspaper=The Wall Street Journal|url=https://www.wsj.com/articles/google-executive-gets-grilling-on-capitol-hill-11600219717|access-date=December 31, 2020|issn=0099-9660|archive-date=November 15, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201115221848/https://www.wsj.com/articles/google-executive-gets-grilling-on-capitol-hill-11600219717|url-status=live}}</ref> |} === ხელმძღვანელობის ცვლილებები === 2022 წლის ნოემბერში კომპანიამ გამოაცხადა, რომ ოპერაციების დირექტორი გვინ შოტველი და ვიცე-პრეზიდენტი მარკ ჯუნკოსა Starbase-ს, მის ტეხასის რაკეტების გაშვების ობიექტს, უხელმძღვანელებდნენ ომეად აფშართან ერთად, რომელიც იმ დროს Tesla-ს ოპერაციებს ტეხასში ხელმძღვანელობდა. შაიმალ პატელი, რომელიც ადგილზე ოპერაციების უფროსი დირექტორი იყო, კეიპ კანავერალის ობიექტზე გადავიდოდა. CNBC-ის ცნობით, აღმასრულებელი დირექტორის ეს ნაბიჯები აჩვენებდა „კომპანიის შიგნით არსებულ სასწრაფო განცდას, რომ Starship-ი გაფრენილიყო“.<ref>{{Cite web |last=Sheetz |first=Michael |title=SpaceX shakes up Starship leadership in Texas as push for the rocket's next milestone intensifies |date=November 11, 2022 |url=https://www.cnbc.com/2022/11/11/spacex-shakes-up-starbase-leadership-in-starship-push.html |access-date=November 11, 2022 |publisher=CNBC |language=en |archive-date=November 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221111183321/https://www.cnbc.com/2022/11/11/spacex-shakes-up-starbase-leadership-in-starship-push.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=SpaceX's Gwynne Shotwell Takes Over Starbase Mars Mission |url=https://www.theinformation.com/articles/spacexs-gwynne-shotwell-takes-over-starbase-mars-mission |access-date=November 11, 2022 |website=The Information |date=November 10, 2022 |archive-date=November 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221111183329/https://www.theinformation.com/articles/spacexs-gwynne-shotwell-takes-over-starbase-mars-mission |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite news |title=Tesla Official Afshar Turns Up at SpaceX in New Starship Role |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-11-10/tesla-official-afshar-turns-up-at-spacex-in-new-starship-role |access-date=November 11, 2022 |newspaper=Bloomberg.com |date=November 10, 2022 |archive-date=November 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221111161341/https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-11-10/tesla-official-afshar-turns-up-at-spacex-in-new-starship-role |url-status=live }}</ref> === სამუშაო ადგილის კულტურა === NASA-ს ყოფილი მოადგილის ადმინისტრატორის, ლორი გარვერის თქმით, კომპანიას, ზოგადად, მამაკაცებით დომინირებული თანამშრომლების კულტურა აქვს, რაც კოსმოსური ფრენების ინდუსტრიის მსგავსია.<ref>{{Cite book |last=Garver |first=Lori B. |title=Escaping Gravity: My Quest to Transform NASA and Launch a New Space Age |url=https://archive.org/details/escapinggravitym0000lori |date=2022 |publisher=Diversion Publishing Corporation |others=Foreword by Walter Isaacson |isbn=978-1-63576-770-4 |location=New York |oclc=1328013856 |quote=As president and COO of SpaceX, Gwynne Shotwell is an effective and revered female leader in the space community [...] both companies have reputed "bro" cultures. Numerous charges of sexual harassment and discrimination have recently been made public by employees in both companies. [...] Progress toward diversity, equity, and inclusion has been much too slow. |author-link=Lori Garver}}</ref> 2021 წლის დეკემბერში გამოქვეყნდა SpaceX-ის ხუთი ყოფილი თანამშრომლის, სტაჟიორებიდან დაწყებული სრული ინჟინრებით დამთავრებული, სექსუალური შევიწროების შესახებ პრეტენზიები სამუშაო ადგილზე.<ref>{{cite web|title=Former SpaceX workers say company has a culture of sexual harassment|url=https://www.engadget.com/spacex-sexual-harassment-claims-204712046.html|access-date=December 14, 2021|website=Engadget|date=December 14, 2021 |language=en-US|archive-date=December 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211214205831/https://www.engadget.com/spacex-sexual-harassment-claims-204712046.html|url-status=live}}</ref> ყოფილმა თანამშრომლებმა განაცხადეს, რომ მათ არასასურველი წინადადებები და არასასიამოვნო ურთიერთქმედება განიცადეს.<ref>{{Cite news|last=Roulette|first=Joey|date=December 14, 2021|title=Former Interns Say SpaceX Ignored Sexual Harassment|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2021/12/14/science/spacex-sexual-harassment.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/12/14/science/spacex-sexual-harassment.html |archive-date=December 28, 2021 |url-access=limited|access-date=December 15, 2021|issn=0362-4331}}{{cbignore}}</ref> გარდა ამისა, ანგარიშებში შედიოდა კომპანიაში არსებული სექსუალური შევიწროების კულტურის შესახებ პრეტენზიები და ის, რომ აღმასრულებლების, მენეჯერების და ადამიანური რესურსების ოფიცრების მიმართ შეტანილი საჩივრები დიდწილად უპასუხოდ რჩებოდა.<ref>{{cite web|last=Grush|first=Loren|date=December 14, 2021|title=Five former SpaceX employees speak out about harassment at the company|url=https://www.theverge.com/22831380/spacex-employees-harassment-workplace-misconduct-elon-musk|access-date=December 14, 2021|website=The Verge|language=en|archive-date=December 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211214185427/https://www.theverge.com/22831380/spacex-employees-harassment-workplace-misconduct-elon-musk|url-status=live}}</ref> 2022 წლის მაისში, Business Insider-ის სტატიაში ნათქვამი იყო, რომ მასკი 2016 წელს კერძო თვითმფრინავში SpaceX-ის ბორტგამცილებელთან სექსუალურ შევიწროებაში იყო ჩართული, ბორტგამცილებლის ანონიმურ მეგობარზე დაყრდნობით.<ref>{{cite web |last=McHugh |first=Rich |date=May 19, 2022 |title=A SpaceX flight attendant said Elon Musk exposed himself and propositioned her for sex, documents show. The company paid $250,000 for her silence. |url=https://www.businessinsider.com/spacex-paid-250000-to-a-flight-attendant-who-accused-elon-musk-of-sexual-misconduct-2022-5 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220519235500/https://www.businessinsider.com/spacex-paid-250000-to-a-flight-attendant-who-accused-elon-musk-of-sexual-misconduct-2022-5 |archive-date=May 19, 2022 |access-date=June 17, 2021 |website=Insider |language=en}}</ref> საპასუხოდ, ზოგიერთმა თანამშრომელმა ღია წერილი დაწერა, რომელშიც დაგმო „ელონის Twitter-ის მავნე ქცევა“.<ref name="verge">{{cite web |last=Grush |first=Loren |date=June 16, 2022 |title=SpaceX employees draft open letter to company executives denouncing Elon Musk's behavior |url=https://www.theverge.com/2022/6/16/23170228/spacex-elon-musk-internal-open-letter-behavior |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220616231618/https://www.theverge.com/2022/6/16/23170228/spacex-elon-musk-internal-open-letter-behavior |archive-date=June 16, 2022 |access-date=June 17, 2022 |website=The Verge |language=en}}</ref> ასევე კომპანიას სთხოვს, ნათლად განსაზღვროს SpaceX-ის „არანაირ იდიოტთან“ და „ნულოვანი ტოლერანტობის“ პოლიტიკა, რომელიც, მისი თქმით, არათანაბრად ხორციელდება ერთი თანამშრომლიდან მეორეზე. მეორე დღეს გვინ შოტველმა გამოაცხადა, რომ წერილში ჩართული თანამშრომლები სამსახურიდან გაათავისუფლეს და განაცხადა, რომ თანამშრომლებს სამუშაო დღის განმავლობაში უგზავნიდნენ არასპონსორირებულ, დაუკვეთავ გამოკითხვებს და ზოგიერთ მათგანს წერილზე ხელის მოწერის ზეწოლა აწუხებდა.<ref>{{cite web |last=Jacob |first=Nutson |date=June 17, 2022 |title=Reports: SpaceX fires employees who criticized Elon Musk in open letter |url=https://www.axios.com/2022/06/17/spacex-fires-employees-criticized-musk |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220619022231/https://www.axios.com/2022/06/17/spacex-fires-employees-criticized-musk |archive-date=June 19, 2022 |access-date=June 17, 2022 |website=Axios |language=en}}</ref> კომპანია ასევე აღწერილია, როგორც სამუშაო კულტურის მქონე, რომელიც თანამშრომლებს ზედმეტი მუშაობისკენ უბიძგებს და აღწერილია, როგორც გადაწვის კულტურის ხელშემწყობი.<ref name="theverge2021">{{cite news |last1=Grush |first1=Loren |date=October 4, 2021 |title=Blue Origin's ideas to mimic SpaceX sound pretty brutal for employees |language=en |work=The Verge |url=https://www.theverge.com/2021/10/4/22704784/blue-origin-2018-memo-spacex-success-long-hours-weekends |url-status=live |access-date=May 6, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220504190743/https://www.theverge.com/2021/10/4/22704784/blue-origin-2018-memo-spacex-success-long-hours-weekends |archive-date=May 4, 2022}}</ref> Blue Origin-ის, კონკურენტი აერონავტიკული კომპანიის, მემორანდუმის თანახმად, რომელსაც სასამართლო პროცესებისა და SpaceX-ის საწინააღმდეგო პოლიტიკური ლობირების ისტორია აქვს,<ref>{{Cite web |title=Blue Origin vs. SpaceX – Which is Winning the Space Race? |url=https://www.alphr.com/blue-origin-vs-spacex/ |access-date=May 18, 2023 |website=Alphr |date=March 31, 2022 |language=en-US |archive-date=May 18, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230518211702/https://www.alphr.com/blue-origin-vs-spacex/ |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=SpaceX vs. Blue Origin vs. Virgin Galactic: What's the difference? |url=https://www.techtarget.com/whatis/feature/SpaceX-vs-Blue-Origin-vs-Virgin-Galactic-Whats-the-difference |access-date=May 18, 2023 |website=WhatIs.com |language=en |archive-date=May 18, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230518211701/https://www.techtarget.com/whatis/feature/SpaceX-vs-Blue-Origin-vs-Virgin-Galactic-Whats-the-difference |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite news |last=Shepardson |first=David |date=August 16, 2021 |title=Blue Origin sues U.S. government over SpaceX lunar lander contract |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/blue-origin-sues-us-government-over-spacex-lunar-lander-contract-2021-08-16/ |access-date=May 18, 2023 |archive-date=May 18, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230518211701/https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/blue-origin-sues-us-government-over-spacex-lunar-lander-contract-2021-08-16/ |url-status=live }}</ref> SpaceX-ს ძალიან გრძელი სამუშაო საათები, შაბათ-კვირას მუშაობა და არდადეგების შეზღუდულ გამოყენება ელიდა.<ref name="theverge2021" /> „SpaceX-ის თანამშრომლები აცხადებენ, რომ ისინი იხდიან ფასს მილიარდერის მიერ კოსმოსის კოლონიზაციის გასაოცარი სისწრაფით მცდელობისთვის“, - იტყობინება Reuters 2023 წელს. OSHA-ს ჩანაწერების შესწავლამ აჩვენა, რომ დაზიანებების მაჩვენებელი ინდუსტრიის საშუალო მაჩვენებელზე მაღალია. გარდა ამისა, Reuters-მა დოკუმენტირება მოახდინა SpaceX-ში სამუშაო ადგილზე მინიმუმ 600 აქამდე დაურეგისტრირებელი დაზიანების შესახებ, მათ შორის „კიდურების დამტვრევა, ამპუტაციები, ელექტროშოკი, თავისა და თვალის ჭრილობები და ერთი სიკვდილი“.<ref> {{cite news|url=https://www.reuters.com/investigates/special-report/spacex-musk-safety/|title=At SpaceX, worker injuries soar in Elon Musk's rush to Mars |website=Reuters.com |author= Marisa Taylor |date=November 10, 2023 |accessdate=February 22, 2025}}</ref> <ref> {{cite news|url=https://www.reuters.com/technology/injury-rates-musks-spacex-exceed-industry-average-second-year-2024-04-22/|title=Exclusive: Injury rates for Musk's SpaceX exceed industry average for second year |website=Reuters.com |author= Marisa Taylor |date=April 23, 2024 |accessdate=February 22, 2025}}</ref> გარდაცვლილი იყო ლონი ლებლანკი, ყოფილი აშშ-ის საზღვაო ქვეითი. 2024 წლის ივნისში, რვა ყოფილმა თანამშრომელმა, იგივე პირებმა, რომლებიც ადრე გაათავისუფლეს ილონ მასკის წინააღმდეგ ღია წერილის დაწერის გამო, სარჩელი შეიტანეს მასკისა და SpaceX-ის წინააღმდეგ სექსუალური შევიწროებისა და დისკრიმინაციის ბრალდებით.<ref>{{cite web|url=https://www.huffpost.com/entry/space-x-elon-musk-lawsuit-alleges-sexual-harassment-retaliation_n_666a5268e4b076909e1d13a6|title=Former Workers Accuse SpaceX And Elon Musk Of Sex Harassment, Retaliation In Lawsuit|date=June 13, 2024 |publisher=}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/science/article/2024/jun/12/elon-musk-spacex-lawsuit|title=Elon Musk sued by SpaceX engineers claiming they were illegally fired|work=The Guardian|date=June 12, 2024 }}</ref> == ფედერალური გამოძიებები == 2023 წლის აგვისტოში აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტმა (DOJ) SpaceX-ის წინააღმდეგ სარჩელი შეიტანა ლტოლვილებისა და თავშესაფრის მაძიებლების დისკრიმინაციისთვის დასაქმების პროცესში, იმ მოტივით, რომ კომპანიამ დაარღვია იმიგრაციისა და მოქალაქეობის შესახებ კანონი ლტოლვილებისა და თავშესაფრის მიმღებების უარყოფით და მხოლოდ აშშ-ის მოქალაქეებისა და მუდმივი მაცხოვრებლების დაქირავებით.<ref>{{Cite news |last=Archie |first=Ayana |date=August 25, 2023 |title=The Justice Department is suing SpaceX for allegedly not hiring refugees and asylees |url=https://www.npr.org/2023/08/25/1196005433/space-x-justice-department-refugees-lawsuit |access-date=March 27, 2025 |work=NPR |language=en}}</ref> SpaceX-მა უარყო დანაშაული და მიუთითა აშშ-ის ექსპორტის კონტროლის კანონზე.<ref name=":1" /> 2025 წლის თებერვალში იუსტიციის დეპარტამენტმა შეიტანა შუამდგომლობა საქმის ცრურწმენით შეწყვეტის შესახებ.<ref name=":1">{{Cite news |last=Cohen |first=Luc |date=February 20, 2025 |title=US says it will drop immigration case against SpaceX |url=https://www.reuters.com/legal/us-says-it-will-drop-immigration-case-against-spacex-2025-02-21/ |access-date=March 27, 2025 |work=[[Reuters]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=DOJ drops lawsuit against SpaceX for discriminatory hiring practices against immigrants |url=https://immpolicytracking.org/policies/doj-drops-case-against-spacex-for-discriminatory-hiring-practices-against-immigrants/ |access-date=March 27, 2025 |website=Immigration Policy Tracking Project |language=en}}</ref> 2024 წლის დეკემბერში ფედერალურმა სააგენტოებმა გამოიძიეს SpaceX უსაფრთხოების დარღვევების, ასევე მასკის მიერ ნარკოტიკების სავარაუდო მოხმარების გამო.<ref>{{cite web |title=Elon Musk and SpaceX Face Federal Reviews After Violations of Security Reporting Rules |url=https://www.nytimes.com/2024/12/17/technology/elon-musk-spacex-national-security-reporting.html |website=New York Times|author=Kirsten Grind, Eric Lipton and Sheera Frenkel |date=December 18, 2024 |access-date=December 18, 2024 }}</ref><ref>{{cite web |title=SpaceX warned not to seek higher clearance for Elon Musk due to drug use: report |url=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/elon-musk-security-clearance-putin-b2665462.html |website=Independent |author=Io Dodds|date=December 17, 2024|access-date=December 19, 2024 |language=en-gb}}</ref> == გარემოზე ზემოქმედება == NPR-ის მიერ ჩატარებული გამოძიების თანახმად, „SpaceX ზოგჯერ უგულებელყოფდა გარემოსდაცვით რეგულაციებს, რადგან ის ჩქარობდა თავისი დამფუძნებლის ხედვის ასრულებას. ჩანაწერები აჩვენებს, რომ თითოეული გაშვებისას კომპანია ათიათასობით გალონი სითხე, რომელსაც რეგულატორები ინდუსტრიულ ჩამდინარე წყლებად კლასიფიცირებენ, გარემოში ჩარეცხავდა“.<ref>{{Cite news |title=SpaceX wants to go to Mars. To get there, environmentalists say it’s trashing Texas |url=https://www.npr.org/2024/10/10/nx-s1-5145776/spacex-texas-wetlands |access-date=March 26, 2025 |work=NPR |language=en}}</ref> გარდა იმისა, რომ საფრთხეს უქმნის ახლომდებარე მოსახლეობას, ჩამდინარე წყლები მნიშვნელოვან საფრთხეს უქმნის ველურ ბუნებას.<ref>{{Cite web |date=October 17, 2024 |title=The Terrible Irony of Destroying Earth in Search of Plan(et) B: SpaceX’s Impacts to Boca Chica, Texas {{!}} Defenders of Wildlife |url=https://defenders.org/blog/2024/10/terrible-irony-of-destroying-earth-search-of-planet-b-spacexs-impacts-boca-chica-0 |access-date=March 26, 2025 |website=defenders.org |language=en}}</ref> 2025 წელს SpaceX Starship Flight 7-ის რაკეტის აფეთქების შედეგად ატმოსფეროში ნამსხვრევები გაიგზავნა, რომლებიც კარიბის ზღვაზე გავრცელდა. ინციდენტმა ასევე „დედამიწის ატმოსფეროს ზედა ფენებში მავნე ჰაერის დაბინძურების მნიშვნელოვანი რაოდენობა გაათავისუფლა“.<ref>{{Cite web |last=published |first=Tereza Pultarova |date=February 2, 2025 |title=How much did SpaceX's Starship Flight 7 explosion pollute the atmosphere? |url=https://www.space.com/space-exploration/how-much-did-spacexs-starship-flight-7-explosion-pollute-the-atmosphere |access-date=March 26, 2025 |website=Space.com |language=en}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == *{{twitter|SpaceX}} *{{facebook|SpaceX}} *http://www.spacex.com - ოფიციალური ვებ გვერდი *http://waitbutwhy.com/2015/08/how-and-why-spacex-will-colonize-mars.html ==სქოლიო== {{reflist|refs= <ref name="Alejandra 2025">{{Cite news |last=Yañez |first=Alejandra |date=May 20, 2025 |title=Cameron County Commissioners Court approves Starbase as new city |url=https://www.valleycentral.com/news/local-news/cameron-county-commissioners-court-approves-starbase-as-new-city/ |access-date=May 20, 2025}}</ref> <ref name="Delaware 2016">{{cite web|title=Delaware Business Search (File # 3500808{{snd}}Space Exploration Technologies Corp)|url=https://icis.corp.delaware.gov/eCorp/EntitySearch/NameSearch.aspx|publisher=Delaware Department of State: Division of Corporations|access-date=February 1, 2022|url-status=live|archive-date=September 20, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160920145319/https://icis.corp.delaware.gov/Ecorp/EntitySearch/NameSearch.aspx}}</ref> <ref name="Stephen 2024">{{Cite web |last=Clark |first=Stephen |date=June 28, 2024 |title=Rocket Report: China flies reusable rocket hopper; Falcon Heavy dazzles |url=https://arstechnica.com/space/2024/06/rocket-report-china-tests-reusable-rocket-tech-spacex-booster-flies-22nd-time/ |access-date=October 28, 2024 |website=Ars Technica |language=en-US}}</ref> <ref name="Berger 2024">{{Cite web |last=Berger |first=Eric |date=March 1, 2019 |title=The marriage of SpaceX and NASA hasn't been easy—but it's been fruitful |url=https://arstechnica.com/science/2019/03/together-nasa-and-spacex-are-stronger-and-so-is-america/ |access-date=October 28, 2024 |website=Ars Technica |language=en-US}}</ref> <ref name="sn202104162">{{Cite news |last=Foust |first=Jeff |date=April 16, 2021 |title=NASA selects SpaceX to develop crewed lunar lander |url=https://spacenews.com/nasa-selects-spacex-to-develop-crewed-lunar-lander/ |url-status=live |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20210523015710/https://spacenews.com/nasa%2Dselects%2Dspacex%2Dto%2Ddevelop%2Dcrewed%2Dlunar%2Dlander/ |archive-date=May 23, 2021 |access-date=April 18, 2021 |work=[[SpaceNews]]}}</ref> <ref name="September 15">{{Cite web |last=Berger |first=Eric |date=September 15, 2024 |title=So what are we to make of the highly ambitious, private Polaris spaceflight? |url=https://arstechnica.com/space/2024/09/after-five-demanding-days-in-space-polaris-dawn-splashes-down-safely/ |access-date=October 28, 2024 |website=Ars Technica |language=en-US}}</ref> }} {{ავტორიტეტული წყაროები}} [[კატეგორია:SpaceX| ]] [[კატეგორია:2002 წელს დაარსებული კომპანიები]] llowpri9kg0bgvshk3sfilb4y0z26km 0 340534 4816683 4456348 2025-06-19T13:23:08Z 78.177.163.183 4816683 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = მიშელ ტემერი<br/>Michel Temer | სურათი= Presidente Michel Temer (foto oficial) - cortada (cropped).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = [[23 სექტემბერი]] [[1940]] | დაბადების ადგილი= [[სან-პაულუ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[ქრისტიანობა]] | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|ბრაზილიის 37-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[31 აგვისტო]] [[2016]] | თანამდებობა დატოვა = [[31 დეკემბერი]] [[2018]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[დილმა რუსეფი]] | მემკვიდრე = [[ჟაირ ბოლსონარუ]] | რიგი2 = [[ბრაზილიის ვიცე-პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[1 იანვარი]], [[2016]] | თანამდებობა დატოვა2=[[12 მაისი]], [[2016]] | წინამორბედი2 = [[ჟოზე ალენკარი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2=[[დილმა რუსეფი]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= }} '''მიშელ ტემერი''' ({{lang-pt|Miguel Elias Temer Lulia;}} დ. [[23 სექტემბერი]], [[1940]], [[სან-პაულუს შტატი]], [[ბრაზილია]]) — [[ბრაზილიელები|ბრაზილიელი]] სახელმწიფო მოღვაწე და პოლიტიკოსი, [[ადვოკატი|იურისტი]], [[ბრაზილიის ვიცე-პრეზიდენტი]] 2016 წლის 12 მაისამდე, როდესაც [[ბრაზილიის სენატი|ბრაზილიის სენატმა]] პრეზიდენტი [[დილმა რუსეფი]] იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან გადააყენა. პროცესის დასრულებამდე, პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულება ტემერს დაევალა. [[2016]] წლის [[31 აგვისტო]]ს 61 ხმით 20-ის წინააღმდეგ სენატმა მხარი დაუჭირა დილმა რუსეფის იმპიჩმენტს. ამ გადაწყვეტილებით, [[2019]] წლამდე ბრაზილიის პრეზიდენტი ტემერი გახდა. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www2.planalto.gov.br/vice-presidencia/vice-presidente/biografia მიშელ ტემერი] {{ბრაზილიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ტემერი, მიშელ}} [[კატეგორია:ბრაზილიის ვიცე-პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ბრაზილიელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 23 სექტემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1940]] m36dt7115z8nq02jbt1t30yais0d8m5 0 341385 4816784 4543466 2025-06-19T20:28:48Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816784 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ვიდეო თამაში | სახელი = Space Station 13 | სურათი = Space station 13 logo.png | სურათის_ზომა = | წარწერა = | დეველოპერები = პირველი ვერსიის დეველოპერი — Exadv1. ამჟამად მრავალი (თამაშის რამდენიმე ვერსიას აქვს ღია წყარო) | გამომცემელი = | დისტრიბუტორი = | სერია = | ძრავა = BYOND | პლატფორმები = [[Windows]]<br/>[[Linux]] | თარიღი = თებერვალი, 2003 | ჟანრი = [[MMORPG]] | რეჟიმები = [[მრავალმოთამაშიანი ვიდეო თამაში|მრავალმოთამაშიანი]] | რეჟისორი = | პროდიუსერი = | დიზაინერები = | პროგრამისტი = | მხატვარი = | სცენარისტი = | კომპოზიტორი = | ლიცენზია = GPLv3 | ვერსია = | შეფასება = | მედია = | მოთხოვნილებები = | საიტი = [http://www.spacestation13.com/ თამაშის საზოგადოების საიტი] }} '''Space Station 13''' (ან '''SS13''') — დაღმავალი ხედის [[როლური ვიდეო თამაში|როლური]] [[მრავალმოთამაშიანი ვიდეო თამაში]] BYOND თამაშის ძრავაზე, რომლის პირველი ვერსია გამოვიდა 2003 წელს. თამაში არის დაფუძნებული ფილების გრაფიკაზე და არის 2D.<ref>{{Cite web |url=http://www.byond.com/games/Exadv1/SpaceStation13 |title=Space Station 13 by Exadv1 |accessdate=2016-05-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080120073846/http://www.byond.com/games/Exadv1/SpaceStation13 |archivedate=2008-01-20 }}</ref> თამაშის მოქმედება ხდება მომავალი დროის [[ორბიტული სადგური|კოსმოსურ სადგურზე]], სადაც მოთამაშეები ირჩევენ სხვადასხვა საქმიანობას, მოთამაშეების მოქმედებები სხვადასხვა პროფესიებით კი იწვევს სხვადასხვა შედეგებს. მისი პოპულარულობა შეიმჩნეოდა სხვადასხვა საიტებზე როგორიცაა Something Awful, [[4chan]], [[Reddit]]<ref>[https://www.reddit.com/r/SS13/ Space Station 13 - Reddit]</ref> და სხვა. ასევე თამაში იყო ნახსენები ვიდეოთამაშების სხვადასხვა ჟურნალში.<ref>[http://www.pcgamesn.com/indie/space-station-13-multiplayer-space-station-simulator-about-monkeys-insane-ai-cultists-and-paperwork Space Station 13: a multiplayer space station simulator about monkeys, insane AI, cultists and paperwork]</ref><ref>[https://www.rockpapershotgun.com/2010/07/21/space-station-13-galactic-bartender-ep-1/ Space Station 13: Galactic Bartender Ep. 1]</ref><ref>[http://www.giantbomb.com/space-station-13/3030-32586/ Space Station 13 - Giant Bomb]</ref><ref>[https://www.rockpapershotgun.com/tag/space-station-13/ Space Station 13 | Rock, Paper, Shotgun - PC Game Reviews, Previews, Subjectivity]</ref> == თამაშის პროცესი == Space Station 13-ის ყოველ რაუნდის დასაწყისში, მოთამაშეებს ეძლევათ დრო მოარგონ და შეასწორონ თავისი პერსონაჟი და აირჩიონ პროფესია, როგორიცაა დამლაგებელი ან ინჟინერი, რაც კარნახობს მოთამაშეებს თავის როლზე კოსმოსურ სადგურზე. ყოველი რაუნდი მინდინარეობს მოთამაშეების მოქმედებების მიხედვით. მოთამაშეს შეუძლია გამოიყენოს თითქმის ყველა ობიექტი სადგურზე, მოთამაშეს შეუძლია შეცვალოს თავისი "განზრახვა" რითიც იცვლება მოქმედება სხვადასხვა ობიექტზე. თამაშს აქვს სრული ელექტრობის, ბიოლოგიის, ატმოსფერის, ქიმიის და სხვა რთული ობიექტების და გარემოებების კონტროლის სიმულაცია. სხვადასხვა სერვერებს აქვთ სხვადასხვა სადგურის კონსტრუქცია, თუმცა ძირითადად არსებობს რვა დეპარტამენტი. * სამეთაურო (იღებს სამეთაურო როლებს სადგურზე). * უშიშროება (იცავს კანონს, მშვიდობას და პასუხობს სასწრაფო გამოძახებებს). * საინჟინრო (უზრუნველყოფს ელექტრობას და ატმოსფერულ სისუფთავეს). * სამეცნიერო (იკვლევს ტექნოლოგიას და ქმნის სხვადასხვა რობოტებს სადგურზე). * სამედიცინო (უზრუნველყოფს ეკიპაჟის ჯანმრთელობას, ატარებს ქირურგიულ ოპერაციებს, ქმნის კლონებს და იკვლევს [[ვირუსი|ვირუსებს]]). * სამარაგო (აწარმოებს [[მაღარო|სამთო სამუშაოებს]] მინერალების მოსაპოვებლად, უკვეთავს მარაგს ეკიპაჟისთვის). * სასევისო (ასუფთავებს სადგურს და ამარაგებს მათ საჭმლით და სასმელებით) * რობოტები (შეადგენს სადგურის [[ხელოვნური ინტელექტი|ხელოვნური ინტელექტს]] და კიბორგებს, რომლებიც ხშირად არიან მიბმული [[რობოტიკის სამი კანონი|რობოტიკის სამ კანონზე]], რომელიც უფლებას არ აძლევთ მათ ჩაიდინონ კრიმინალური აქტები, როგორიცაა თავდასხმა ეკიპაჟის წევრზე, თუმცა მათი კანონების შეცვლა შესაძლებელია მოთამაშეების მიერ სხვადასხვა გზებით). მოთამაშეების უმეტესობა ჩნდება სადგურზე რაუნდის დასაწყისში, და ისინი მუშაობენ თავისი პროფესიის მიხედვით. თუმცა, იმის მიხედვით თუ რა რეჟიმია არჩეული რაუნდის განმავლობაში, შესაძლებელია რომ შემთხვევით იყოს არჩეული ერთი ან რამდენიმე მოთამაშე "ანტაგონისტათ". ანტაგონისტები შესაძლებელია იყვნენ ჩვეულებრივი მოთამაშეები საიდუმლო დავალებებით და აღჭურვილობებით, ბოროტმოქმედი ხელოვნური ინტელექტი, და სხვადასხვა მონსტრები. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.usgamer.net/articles/great-pc-co-op-games-for-under-20 Space Station 13 US Gamer-ზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160605071338/http://www.usgamer.net/articles/great-pc-co-op-games-for-under-20 |date=2016-06-05 }} * [http://www.polygon.com/features/2015/7/2/8885549/day-z-dean-hall-ion-e3 დინ ჰოლი SS13-ის შესახებ] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:როლური ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:ღია კოდის მქონე ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:2003 წლის ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:Linux-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Windows-ის თამაშები]] [[კატეგორია:სამეცნიერო ფანტასტიკური ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:ინდი-თამაშები]] [[კატეგორია:მასიური მრავალმოთამაშიანი ონლაინ როლური თამაში]] 8yf0lnjios0c02r6ioplbeza6nqu1kg 0 343371 4816833 4336396 2025-06-20T02:06:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816833 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} [[ფაილი:Resti_di_australopithecus_garhi,_da_bouri_in_afar,_2,5_milioni_di_anni_fa.jpg|მინი|250პქ]] '''ავსტრალოპითეკი გარი''' — [[ავსტრალოპითეკები]]ს გამქრალი სახეობა.<ref>http://www.encyclopedia.com/topic/Australopithecus.aspx</ref> იგი [[ადამიანის მსგავსი მაიმუნები|ჰომინიდის]] ოჯახს წარმოადგენდა, რომელიც იპოვეს [[აფრიკა]]ში 4 და 1 მილიონი წლის წინ. ავსტრალოპითეკების ზოგადად სულ ცოტა 7 სახეობაა ცნობილი, მათ შორის, ავსტრალოპითეკ აფერენსისი, ავსტრალოფითეკ აფრიკანუსი, ა.ბაჰრელჰაზალი, ა.ანამენსისი, ა.რამიდუსი და ა.შ. მათ შორის ზოგიერთს საერთო ჰქონდა ანატომიური ნიშანი. ყველაზე მარტივი ანატომიური ნიშანი იყო პატარა ტვინის ქალა. სხვა სახეობები, მათ შორის გარი, იპოვეს ეთიოპიაში 1999 წელს. არის მნიშვნელოვანი აზრთა სხვადასხვაობა ექსპერტებს შორის იმ სახეობების რაოდენობის შესახებ, რომლებიც ერთ ოჯახს უნდა მიეკუთვნებოდნენ. ზემოთ ჩამოთვლილი 7 სახეობიდან ორი — ა.ბაჰრელჰაზალი და ა.ანამენსისი ეფუძნებიან არასრულ ნაშთებს. ა. აფარენსისი თარიღდება სულ ცოტა 3,75 მილიონი წლით. შეიძლება მემკვიდრეობითი ნიშანი იყოს, სახეობებისთვის გამონაკლისს წარმოადგენს ა. ანამენსისი, ა.ჰომიდი, რომელიც თარიღდება 4,1 მილიონი წლის წინ, აღმოჩენილ იქნა 1994 წელს. ა.აფაენსისი აღმოაჩინეს [[ეთიოპია|ეთიოპიის]] მხარეს, ლაეტოლი და [[ტანზანია]]ში. 3,6 მილიონი წლის ნაკვალევი შენახულ იქნა ფერფლის მიერ ლაეტოლიში, სავარაუდოდ ამ სახეობის ნაკვალევი უნდა იყოს. ავსტრალოპითეკის მსგავსი ნეშთი აღმოჩენეს სამხრეთ აფრიკაში 2-3 მილიონი წლის წინ. ცნობილი, როგორც ა. აფრიკანუსი, მათ ჰქონდათ დიდი კბილები აფარენსისთან შედარებით. მას ასევე ჰქონდა ადამიანისთვის დამახასიათებელი ნიშნები, როგორიც არის დიდი შუბლი და მოკლე სახე. უმეტესი მკვლევარი შეთანხმდა იმაზე, რომ აფრიკანუსი არის აშკარა სახეობა, რომელმაც მიიღო მემკვიდრეობა აფარენსისგან. ორი კარგად ცნობილ ავსტრალოპითეკს, ბოისეის და რობუსტუსის, ჰქონდათ დიდი კბილები, ძალიან სქელი ყბა. ეს თვისებები განაპირობა იმან, რომ იღებდნენ შედარებით მსგავს საკვებს, როგორიც იყო უხეში ბოსტნეული. საპირისპირო სიტუაცია იყო, აფარენსისსა და აფრიკანუსს შორის, რომლებიც, განზოგადებული, გავრცელებული საკვებით იკვებებოდნენ. ვერანაირ კონსესუსს ვერ მიაღწიეს მკვლევარებმა, იმის შესახებ, თუ რა ურთიერთობა ჰქონდათ სხვადასხვა ავსტრალოპითეკებს ერთმანეთთან.<ref>https://www.researchgate.net/profile/Scott_Simpson/publication/13084048_Australopithecus_garhi_A_New_Species_of_Early_Hominid_from_Ethiopia/links/02e7e52d40482b2c16000000.pdf</ref> ავსტრალოპითეკ გარი- ახალი სახეობა ადრეული ჰომინიდის ეთიოპიიდან. ეს სახეობა არ არის კარგად შესწავლილი, მეცნიერებს მხოლოდ მისი ერთი თავის ქალაზე და ოთხ სხვა ჩონჩხის ფრანგმენტზე დაყრდნობით აქვს მცირეოდენი კვლევა გაკეთებული. იგი არის განსხვავებული სახეობა სხვა ავსტრალოპითეკებისგან, რომელიც გამოირჩეოდა სხვა სახეობებისგან ხასიათით. ის იყო გამორჩეული ა. აფარენსისგან. მას ჰქონდა აბსოლუტურად დიდი პირის ღრუ; ზედა მესამე კბილის მორფოლოგია შემცირებული მინანქრის ხაზით ხასითდებოდა და დაბალი ოკლუზიური ასიმეტრიით. სხვა, მაგალითად ავსტრლალოპითეკ ლუსის თუ შევადარებთ ა.გარის უფრო გრძელი მენჯის ძვალი აქვს. ყველაფრის მიუხედავად, მისი მკლავები ისეთივე ძლიერი დარჩენილა, როგორიც უწინ იყო. მისი მკლავების სიძლიერე გამოიწვია იმან, რომ გამუდმებით მოძრაობაში იყვნენ. ა.გარი ნაკლებობას განიცდის კომპლექტურად მირებული კბილისმიერი, სახისა და თავის ქალის ნაკვთებისას, რომელიც გაანაწილა რობექტუსსა და ბოსეის შორის. ა. გარი განსხვავებულია ა. აფრიკანუს და სხვა ადრეული ჰომო სახეობებისგან თავისი პრიმიტიული შუბლით, პალატალური ბგერით და სახით. მის ნაკლს წარმოადგენს, რომ მიიღო ა. რობუსტის ხასიათი. ანალიზების შედეგად მიღებულმა მონაცემებმა არაერთხელ განიცადა მარცხი, რომ გამოეტანათ გადაწყვეტილება სადავო საკითხებზე, როგორიც არის, მაგალითად ა.აფრიკანუსის ადგილმდებარეობის განსაზღვრა და ა. შ.<ref>http://www.jqjacobs.net/anthro/paleo/garhi.html</ref> თავის ქალა და კბილის ანატომია არ წარმოადგენს აუცილებელ სარკეს თანამედროვე პრიმატებში. ახლა, სულ ცოტა, ალბათ უკეთესია, რომ თავი ავარიდოთ წინაპრების დასახელებას და მხარი დავუჭიროთ მარტივ დაყოფას, განაწილებას. ავსტრალოპითეკ გარი ცნობილია თანამედროვე ნარჩენებისგან, რომელიც აღმოჩენილ იქნა ბოურიში, რომელიც შეიძლება იყოს საუკეთესო კანდიდატურა პასუხისმგებელი ძველი არტეფაქტების.<ref>{{Cite web |url=http://www.evoanth.net/2013/01/03/did-australopithecus-make-stone-tools/ |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-07-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160623153649/http://www.evoanth.net/2013/01/03/did-australopithecus-make-stone-tools/ |archivedate=2016-06-23 }}</ref> მოულოდნელად, აღმოჩნდა, რომ ა.გარი იყო პირველი სახეობა, რომელმაც გამოიყენა ქვის იარარები და აკვირდებოდნენ თუ რას აგროვებდნენ ადრეული ადამიანები. ეს გამოკვლევა დადასტურდა ახლანდელ არქეოლოგიური აღმოჩენებით, რომელიც ჩატარდა Lokalalei-ში.<ref>https://www.researchgate.net/profile/Sileshi_Semaw/publication/222539415_The_World's_Oldest_Stone_Artefacts_from_Gona_Ethiopia_Their_Implications_for_Understanding_Stone_Technology_and_Patterns_of_Human_Evolution_Between_26-15_Million_Years_Ago/links/546ca7390cf2a80cf2e0ea1d.pdf</ref> ა გარი იდენტიფიცირებულია AFAR რეგიონიდან, რომელიც მდებარეობს ეთიოპიაში. ა.გარი განხილულია როგორც ძლიერი კანდიდატი, რომელსაც შეეძლო გაეკეთებინა და გამოეყენებინა ქვის იარაღი, მაგრამ ზოგიერთი მკვლევარი ეწინააღმდეგება ამ დებულებას.<ref>http://www.bradshawfoundation.com/origins/australopithecus_garhi.php</ref> როგორც არ უნდა იყოს ეს ანატომიური მასალები არის არაპირდაპირი მტკიცებულება. ავსტრალოპითეკუს გარი არის ერთ-ერთი ბოლო აუსტრალოპითი, რომელიც ცხოვრობდა ჰომო ჰაბილის გამოჩენამდა და შეიძლება ამის გამო ვივარაუდოთ, რომ ისინი იყვნენ პირველები ვინც ქვის იარაღი დაამზადა. პირველად, 1990 წელს და შემდგომ 1996-1998, კვლევითმა ჯგუფმა, ეთიოპიურმა და ამერიკელმა პალეოანთროპოლოგებმა იპოვეს არასრული თავის ქალა და სხვა ჩონჩხის ნაშთები ადრეული ადამიანის, რომელიც დაახლოებით 2,5 მილიონი წლით თარიღდება. ისინი შესამჩნევად გავდნენ მაიმუნებს: გრძელი მხრებით, მრუდი თითებით, მოკლე ფეხებით და პატარა ტვინის ზომით, და ისინი უმეტეს დროს ატარებდმნენ ხეებზე. ამ მსგავსების გამო, ფიქრობენ, რომ მათ არ შეეძლოთ ყველაზე პრიმიტიული ქვის იარაღის მსგავსი საგნების დამზადება. 1997 წელს, ჯგუფმა ამ ახალ აღმოჩენილ სახეობას ავსტრალოპითეკ გარი უწოდა. სიტყვა „გარი“ ნიშნავს „გაკვირვებას“ Afar ენაზე. ეს სახელი იმიტომ დაარქვეს მეცნიერებმა, რომ თავის ქალის სხვადასხვა ნიშნებმა ისინი გააოცა, ასევე უზარმაზარმა უკანა კბილმა. არქეოლოგებმა ბევრი არაფერი იციან ჩვენს წინაპრებზე, მაგრამ ისინი გამუდმებით შეიწავლიან მათ და გამუდმებით ატარებენ სამზებრო სამუშაოებს მინდვრებში, თხრიან ახალ ადგილებს და ცდილობენ შეავსონ ჩვნთვის უცნობი ფაქტები ადამიანის ევოლუციაზე. ზოგიერთი მეცნიერი ამტკიცებს, რომ მოლარულმა კბილმა აჩვენა ა.გარი დაკავშირებულია პარანთროპუს აეტიფიკუსთან, თუმცა სახის კომბინაცია, ტვინის ქალა და კბილები ნამდვილად არ ჰგავს პარანთროპუსს.<ref>Humanorigins.si.edu</ref> აუსტრალოპითეკუს გარმა შეიძლება გვიჩვენოს ევოლუციური კავშირი ჰომოსა და აუსტრალოპითეკს შორის. ტიმ უაითმა 1996 წელს ბორცვზე აღმოაჩინა მხრის და ფეხის ნაშთები. მომავალ გათხრებში ანტილოპას ძვლები, ქვის იარაღის ნიშნები და არასრული ძვლები აღმოაჩინეს. 1997 წელს აუსტრალოპითეკუს გარის თავის ქალა. მკვლევარებმა ვირტუალურად აღადგინეს ძვლების ფრაგმენტები. 6 სხვა ძუძუმწოვარი რომელიც ეკუთვნოდა ა.გარის იქნა აღმოჩენილი მოგვიანებით. <ref>http://www.becominghuman.org</ref> ქვემოთ არის მოცემული შეკითხვები ა. გარზე, რომელზეც ჯერჯერობით ზუსტი პასუხი არ გვაქვს, მაგრამ შესაძლოა მომავალში ახალმა აღმოჩენებმა ზუსტ პასუხამდე მიგვიყვანოს: #მეცნიერებისთვის რთულია ზუსტად განსაზღვრონ, თუ რომელ ადამიანურ ოჯახს შეესაბამება ეს სახეობა; #მართალია თუ არა ის ფაქტი, რომ ა.გარი აკეთებდა ქვის იარაღებს და იყენებდა მას; #შესაძლებელია თუ არა, რომ ა.გარის თავის ქალა არის ნამდვილად ქალის ავსტრალოპითეკ აფერენსის ნიმუში?!<ref>{{Cite web |url=http://www.efossils.org/ |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-08-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816090327/http://www.efossils.org/ |archivedate=2017-08-16 }}</ref> ზოგოერთი მეცნიერი ფიქრობს, რომ უკანა კბილების დიდი ზომით ა.გარი ენათესავება Paranthropus aethiopicus-ს; მაგრამ, ამასთან სახისთვის დამახასიათებელი ნიშნების კომბინაცია, ტვინის ქალა და კბილები არამსგავსია Paranthropus-ის. მეცნიერები განიხილავენ, რომ ა.გარი წარმოადგენს თანამედროვე ადამიანის უშუალო წინაპარს. როგორც აფარენსისს და სხვა ჰომინიდ სახეობებს, ა.გარის აქვს პროგნატიური (გამოშვერილი ყბის მქონე) სახე, დიდი ეშვები. მისი თავის ქალის მოცულობა შეფასებულია 450 კუბური სანტიმეტრით, მსგავსი სხვა ავსტრალოფითეკების, მაგ, აფერენსის. მაგრამ, გარის ჰქონდა უფრო დიდი ზომის ეშვები, ვიდრე აფერენსის; ხოლო მსგავსი იყო ზომით Paranthropuc-ის სახეობის. ა.გარის ჰქონდა გრძელი მხრები ვიდრე ფეხები, როგორც ა.აფარენსის, პატარა თავის ქალის მოცულობა და ძლიერი ანტროპომეტრიული პროგენია (ყბის წინ გამოწევა). მსგავსებები ა. გარისა და სხვა ადრეული Homo-ს შორის დაგვეხმარა, რომ ხელახლა განესაზღვრათ გენეალოგიური ხე, რის მიხედვითაც, ა.გარი უფრო შესაძლებელია იყოს წინაპარი Homo-ს, ვიდრე ა. აფრიკანუსის, რომელიც უფრო შეესაბამება Paranthropus-ს. სხეულის პირველი ნაწილები ა გარის, თავის ქალა, კბილები, აღმოაჩინეს Berhane Asfaw-მ და Tim White-მა. ცხოვრების წესი, გარემო და საკვები:<ref>http://australianmuseum.net.au/australopithecus-garhi</ref> ცვალებადმა კლიმატმა გაანადგურა ხე-ტყე იმ რეგიონში, სადაც ა. გარი ბინადრობდა და სავანას სათიბ-საძოვრებმა მოიცვა იქაურობა. ძირითადად ეს სახეობა იკვებებოდა მცენარეებით და შეძლემისამებრ ხორცით. მიმდებარე ტერიტორიაზე ნაპოვნია ანტილოპას ძვლები, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ მათ ჰქონდათ მნიშვნელოვანი მარაგი ხორცის. აღმოჩენილ ძვლებს ემჩნეოდა ქვის იარაღის კვალი, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ ა.გარი პირველმა გამოიყენა ეს იარაღები. ამასთან, მკვლევარებმა ამ ადგილას აღმოაჩინეს ქვის იარაღები, მაგრამ ვარაუდობენ, რომ შესაძლოა სხვა სახეობებს დაეტოვებინათ.<ref>http://australianmuseum.net.au/</ref> ნაშთები აღმოაჩინეს აღუწერელი გეოლოგიური ფენიდან. გეოლოგებმა ფორმაციას დაარქვეს ბურის ფორმაცია, აღწერეს სამი ფენა: ჰერტო, დაკა და ჰატა. ავსტრალოფითეკუს გარი ჰატაში აღმოაჩინეს, დანალექში ანტიკურ ტბასთან. ვულკანური ფერფლი და ლავა არის დალექილი ამ ფენაში. რასაც ზუსტად დათარიღებულ მასალამდე მივყავართ. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ავსტრალოპითეკები]] dl01023exlli0kca6ep3v4qu3plzs46 0 344145 4816789 4426755 2025-06-19T20:55:41Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816789 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = Take-Two Interactive Software, Inc | ლოგო = Take-Two Interactive Logo.svg | სურათი = | ტიპი = სააქციზო/საზოგადო | დევიზი = | დაფუძნდა = 1993 | დაიხურა = | დამაარსებელი = რაიან ბრანტი | მდებარეობა = [[ნიუ-იორკი]], [[აშშ]] | მფლობელი = | წამყვანი = შტრაუს ზელნიკი<br/> <small>(თავმჯდომარე და აღმას. დირექტორი)</small><br/>კარლ სლატოფი <small>(პრეზიდენტი)</small> | პარტნიორი = | დარგი = [[ვიდეო თამაშების ინდუსტრია]] | პროდუქცია = ''[[BioShock]]''<br/>''[[Borderlands]]''<br/>''[[Civilization]]''<br/>''[[Grand Theft Auto]]''<br/>''[[Mafia]]''<br/>''[[Max Payne]]''<br/>''[[Minght Club]]''<br/>''[[MLB 2K]]''<br/>''[[NBA 2K (სერიები)|NBA 2K]]''<br/>''[[Red Dead]]''<br/>''[[WWE 2K]]''<br/>''[[XCOM]]'' | შემოსავალი = {{increase}}$2.351 (2013)<ref name="FY2012">{{cite web |url=http://www.google.com/finance?q=NASDAQ:TTWO&fstype=ii|title=Financial Statements for Take-Two Interactive Software, Inc. |publisher=[[Google Finance]]}}</ref> | საწარმოო შემოსავალი = {{increase}}$406.24 მილიონი (2013)<ref name="FY2012" /> | სუფთა მოგება = {{increase}} $361.61 მილიონი (2013)<ref name="FY2012" /> | თანამშრომელი = 2.933 (2016) | შვილობილი = [[Firaxis Games]]<br/>[[Visual Concepts]]<br/>[[2K Sports]]<br/>[[Rockstar North]]<br/>[[Double Take Comics]] | ფილიალი = [[2K Games]]<br>[[Rockstar Games]] | აუდიტორი = | რეგისტრაცია = | მომხმარებელი = | სერვისის ენა = | მშობელი = | საიტი = {{Url|http://www.take2games.com/|ოფიციალური საიტი}} }} '''Take-Two Interactive Software, Inc.''' — ამერიკული მრავალეროვნული [[ვიდეო თამაში|ვიდეო თამაშების]] გამომცემელი, დეველოპერი და გამავრცელებელი კომპანია, რომელიც დაარსდა 1993 წელს რაიან ბრანტის მიერ. Take-Two სრულად ფლობს [[Rockstar Games]]-ისა და [[2K Games]]-ის აქციებს. შტაბ-ბინა მდებარეობს ქალაქ [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]], ხოლო საერთაშორისო შტაბ-ბინა - [[უინძორი (ბერკშირი)|უინძორში]], [[გაერთიანებული სამეფო]]. ასევე მისი დეველოპერი სტუდიები განლაგებულია [[სან-დიეგო]], [[ვანკუვერი]], [[ონტარიო]]სა და [[ნოვატო]]ში, [[კალიფორნია]]. Take-Two Interactive-მა შეიმუშავა და გამოსცა ისეთი განთქმული ვიდეო თამაშების ფრენჩაიზები, როგორებიც არის ''[[Grand Theft Auto]]'', ''[[Serious Sam]]'', ''[[Midnight Club]]'', ''[[NBA 2K (სერიები)|NBA 2K]]'', ''[[Borderlands]]'', ''[[Manhunt]]'' და ''[[Bioshock]]''. 2006 წელს კომპანიამ მონაწილეობა მიიღო [[Bethesda Softworks]]-ის მიერ შექმნილი ცნობილი თამაშის ''[[The Elder Scrolls IV: Oblivion]]''-ის გამოცემაში. ==თამაშები== {{main|Take-Two Interactive-ის ვიდეო თამაშების სია}} ==კომპანიები== აღნიშნულ სიაში წარმოდგენილი არის Take-Interactive-ის მფლობელობაში მყოფი და ასევე ყოფილი და დახურული კომპანიები: ===მიმდინარე=== *[[2K Games]] – [[ნოვატო]], [[კალიფორნია]]. დაარსდა 2005 წლის იანვარს<ref>{{Cite web |url=https://www.2k.com/aboutus |title=About Us |publisher=Take-Two Interactive Software |accessdate=14 დეკემბერი, 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161011235452/https://www.2k.com/aboutus |archivedate=2016-10-11 }}</ref>. **[[2K Play]] - დაარსდა 1992 წელს [[ტორონტო]]ში, როგორც Global Star Software, 1999 წელს შეიძინა Take-Two-მ, ხოლო 2007 წელს მიიღო სახელწოდება 2K Play. **[[2K Sports]] - დაარსდა 2005 წელს. **[[2K Czech]] - დაარსდა 1997 წელს [[ბრნო]]ში, [[ჩეხეთი]], როგორც Illusion Softworks. შეძენილი იქნა 2007 წელს<ref>Annual report of Illusion Softworks, a.s. for 2007, auditor BDO Prima Audit s.r.o. (at the end of 2007 the sole owner of Illusion Softworks, a.s. was Kush Games, Inc.)</ref>. **[[2K Marin]] - დაარსდა 2007 წელს [[ნოვატო]]ში, [[კალიფორნია]]<ref>{{Cite web|url=http://www.vg247.com/2014/05/30/bioshock-is-not-dead-future-titles-will-be-developed-by-2k-marin/|title=BioShock is not dead, future titles will be developed by 2K Marin|website=VG247.com|access-date=2016-06-14}}</ref>. **[[2K Vegas]] – [[ლას ვეგასი]], [[ნევადა]]. დაარსდა, როგორც 2K West QA Testing [[ლოს-ანჯელესი|ლოს-ანჯელესში]]. სახელი შეეცვალა 2013 წელს<ref>{{Cite web |url=http://ir.take2games.com/phoenix.zhtml?c=86428&p=irol-newsArticle&ID=1755645 |title=Take-Two Interactive Software, Inc. to Relocate QA Testing Studio to Downtown Las Vegas |publisher=Take-Two Interactive Software |date=7 ნოემბერი, 2012 |accessdate=8 თებერვალი, 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018134649/http://ir.take2games.com/phoenix.zhtml?c=86428&p=irol-newsArticle&ID=1755645 |archivedate=2015-10-18 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://2kvegas.com/about |title=About 2K Vegas |accessdate=8 თებერვალი, 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222100646/http://2kvegas.com/about |archivedate=2014-02-22 }}</ref>. **[[Cat Daddy Games]] - დაარსდა 1996 წელს [[კირკლენდი|კირკლენდში]], [[ვაშინგტონის შტატი]] ** [[Firaxis Games]] – [[სპარკი]], [[მერილენდი]]. დაარსდა 1996 წელს, შეძენილი იქნა 2005 წელს. **[[Hangar 13]] – [[ნოვატო]], [[კალიფრონია]]. დაარსდა 2014 წელს<ref>{{Cite news |first=Alexander |last=Sliwinski |url=http://www.joystiq.com/2014/12/04/blackman-to-head-2ks-hanger-13-studio/ |title=Blackman to head 2K's Hangar 13 studio |publisher=[[Joystiq]] |date=4 დეკემბერი, 2014 |accessdate=4 დეკემბერი, 2014}}</ref>. ** [[Irrational Games]] – [[ქუინზი]], [[მასაჩუსეტსი]]. შეძენილია 2006 წლის 9 იანვარს. **[[Visual Concepts]] – [[ნოვატო]], [[კალიფორნია]]. შეძენილი იქნა 2005 წელს. ***Visual Concepts Cihina – [[შანხაი]]. ***Visual Concepts Korea – [[სეული]]. *[[Double Take Comics]] – [[ნიუ-იორკი]]. დაარსდა 2014 წელს. *[[Rockstar Games]] – [[ნიუ-იორკი]], დაარსდა 1998 წელს. **[[Rockstar Leeds]] - [[ვესტ-იორკშირი]], [[ინგლისი]]. დაარსდა 1997 წელს, როგორც Mobius Entertainment. **[[Rockstar Lincoln]] – [[ლინკოლნშირი]], [[ინგლისი]]. დაარსდა Trantula Studios-ის სახელწოდებით. **[[Rockstar London]] - დაარსდა 2005 წელს [[ლონდონი|ლონდონში]], [[ინგლისი]]. **[[Rockstar New England]] – [[ანოდვერი (მასაჩუსეტსი)|ანოდვერი]], [[მასაჩუსეტსი]]. დაარსდა 1999 წელს, როგორც Mad Doc Software. შეიძინა 2008 წელს. **[[Rockstar North]] – [[ედინბურგი]], [[შოტლანდია]]. დაარსდა 1988 წელს, როგორც DMA Design. შეიძინა [[Inforgames]]-ისგან 1999 წელს. **[[Rockstar Sand Diego]] – [[სან-დიეგო]]. დაარსდა 1984 წელს Angel Studios სახელწოდებით, შეიძინა 2002 წელს. **[[Rockstar Toronto]] – [[ტორონტო]], [[კანადა]]. დაარსდა 1984 წელს კანადაში, როგორც Rockstar Canada, შეძენილი იქნა 2002 წელს. ===დახურული=== *[[2K Australia]] - დაარსდა 2006 წელს, დაიხურა 2015 წელს<ref>{{Cite web |url=http://ir.take2games.com/phoenix.zhtml?c=86428&p=irol-newsArticle&ID=1917079 |title=2K and Gearbox Software Announce Borderlands: The Pre-Sequel |publisher=[[Business Wire]] |date=9 აპრილი, 2014 |accessdate=9 აპრილი, 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018134649/http://ir.take2games.com/phoenix.zhtml?c=86428&p=irol-newsArticle&ID=1917079 |archivedate=2015-10-18 }}</ref>. *[[2K China]] – [[შანხაი]]. დაარსდა 2006, ხოლო დაიხურა 2015 წელს<ref>{{cite web|url=http://www.gamasutra.com/view/news/258763/2K_China_shuttered_after_TakeTwo_cancels_Borderlands_Online.php|title=2K China shuttered after Take-Two cancels Borderlands Online|first=Alex|last=Wawro|work=[[Gamasutra]]|date=6 ნოემბერი, 2015|accessdate=7 ნოემბერი, 2015}}</ref>. *[[Frog City Software]] - [[სან-ფრანცისკო]], [[კალიფორნია]], დაარსდა 1995 წელს, შეძენილი იქნა [[Gathering of Developers]]-ისგან 2004 წელს. დაიხურა 2006 წელს. *[[Gathering of Developers]] – [[ტეხასი]], დაარსდა 2000, დაიხურა 2004 წელს;ბრენდი გაერთიანდა Rockstar-სა და 2K-ში. *[[Gotham Games]], დაარსდა 2002 წელს. ამჟამად არ ფუნქციონირებს. *[[Indie Built, Inc]]. in [[სოლტ-ლეიკ-სიტი]] - დაარსდა 1983 წელს [[იუტა]]ში, როგორც Access Software. შეძენილი იქნა [[Microsoft]]-ისგან 2004 წელს, ხოლო დაიხურა 2006 წლის 28 აპრილს. *[[Kush Games]] - [[კამარილო]], [[კალიფორნია]]. დაიხურა 2008 წელს. *[[Mission Studios]] – [[შაუმბურგი]], [[ილინოისი]]. შეიძინა 1996 წელს. დაიხურა 2001-ში. *[[PAM Development]] - [[პარიზი]], [[საფრანგეთი]]. დაარსდა 1997, შეიძინა 2006-ში; ხოლო დაარსდა 2008 წელს. *[[PopTop Software in St]]. [[სენტ-ლუისი]], [[მისური]]. დაარსდა 1993 წელს, ხოლო 2006 წელს გაერთიანდა [[Firaxis Games]]-ში. *[[Rockstar Vancouver]]- დაარსდა 1998 წელს Barking Dog Studios-ის სახელით, შეძენილი იქნა 2002-ში. გაერთიანდა [[Rockstar Toronto]]-ში 2012 წელს. *[[Rockstar Vienna]], დაარსდა 1993 წლის 4 იანვარს, როგორცვ neo Software, გაუქმდა 2006 11 მაისს. *[[Take-Two Licensing]] - დაარსდა 2000 წლის 11 სექტემბერს, როგორც TDK Meadiactive, შეიძინა 2003 დეკემბერს. გაერთიანდა 2K-ში.<ref>{{cite web |url=http://www.mobygames.com/company/take-two-licensing-inc |title=Take-Two Licensing, Inc |publisher=MobyGames |date=September 11, 2000 |accessdate=14 დეკემბერი, 2010}}</ref> *[[TalonSoft]] - [[ბალტიმორი]], [[მერილენდი]]. დაარსდა 1995 წელს, შეიძინა 2000-ში, ხოლო დაიხურა 2005 წელს. *[[Venom Games, Ltd]]. - [[ნიუკასლ-აპონ-ტაინი]]. დაარსდა 2003, შეიძინა 2004-ში, დაიხურა 2008-ში. ==რესურსები ინტერნეტში== * {{Official website|http://www.take2games.com/}} * [http://www.mobygames.com/company/take-two-interactive-software-inc Take-Two Interactive] entry at [[MobyGames]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{Take-Two Interactive}} [[კატეგორია:Take-Two Interactive]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშების კომპანიები ამერიკის შეერთებულ შტატებში]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშების მწარმოებელი კომპანიები]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშების გამომცემელი კომპანიები]] [[კატეგორია:ვიდეო თამაშების კომპანიები]] [[კატეგორია:Entertainment Software Association]] q3gl14x3ort2d70vb14cj0xqjzevw21 0 344165 4816675 4219055 2025-06-19T13:15:50Z 78.177.163.183 4816675 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ტერეზა მეი<br/>Theresa May | სურათი=Official portrait of Baroness May of Maidenhead crop 2.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Signature of Theresa May.svg | დაბადების თარიღი = [[1 ოქტომბერი]] [[1956]] | დაბადების ადგილი = [[ისტბორნი]] [[გაერთიანებული სამეფო]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება =ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] | საიტი = [http://www.tmay.co.uk/ tmay.co.uk] | შენიშვნა = | რიგი =[[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[13 ივლისი]] [[2016]] | თანამდებობა დატოვა = [[24 ივლისი]] [[2019]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი =[[ელისაბედ II]] | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[დეივიდ კამერონი]] | მემკვიდრე = [[ბორის ჯონსონი]] | რიგი2 = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[11 ივლისი]], [[2016]] | თანამდებობა დატოვა2= [[7 ივნისი]], [[2019]] | წინამორბედი2 =[[დეივიდ კამერონი]] | მემკვიდრე2 = [[ბორის ჯონსონი]] | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = დიდი ბრიტანეთის შინაგან საქმეთა მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[12 მაისი]] [[2010]] | თანამდებობა დატოვა3 =[[13 ივლისი]] [[2016]] | წინამორბედი3 = ალან ჯონსონი | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''ტერეზა მეი''' ({{lang-en|Theresa Mary May}}; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1956]], [[ისტბორნი]], [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთი]]) — [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანელი]] პოლიტიკოსი და 76-ე [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] 2016 წლის 13 ივლისიდან 2019 წლის 24 ივლისამდე. კონსერვატიული პარტიის ლიდერი [[2016]] წლის 11 ივლისიდან 2019 წლის 7 ივნისამდე. ბრიტანეთის ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრი (2010-2012 წწ.), შინაგან საქმეთა მინისტრი (2010-2016 წწ.), თემთა პალატის წევრი (1997-დან დღემდე). [[გაერთიანებული სამეფო]]ს ისტორიაში მეორე ქალი პრემიერ-მინისტრი [[მარგარეტ ტეტჩერი]]ს შემდეგ. == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === დაამთავრა [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი]] გეოგრაფიის ბაკალავრის ხარისხით. უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ [[1977]] წლიდან [[1983]] წლამდე მუშაობდა [[ინგლისის ბანკი|ინგლისის ბანკში]]. === პოლიტიკური კარიერა === [[1986]]-[[1994]] წლებში იყო ლონდონის ბორო მერტონის ადგილობრივი საბჭოს დეპუტატი. [[1992]] წელს მონაწილეობდა საპარლამენტო არჩევნებში [[ნორტ-ვესტ-დარემი]]ს ოლქიდან და [[1994]] წლის ვადამდელ არჩევნებში [[ბარკინგი]]ს ოლქში, თუმცა ორივეგან წარუმატებლად. [[1997]] წლის არჩევნებში პირველად აირჩიეს [[დიდი ბრიტანეთი]]ს [[თემთა პალატა|თემთა პალატის]] წევრად მრავალმანდატიანი საარჩევნო ოლქ მეიდენჰედიდან და მას შემდეგ განმეორებით ირჩევენ დღემდე. [[1997]]-[[2002]] წლებში ეკავა სხვადასხვა მეორეხარისხოვანი თანამდებობები კონსერვატორების ჩრდილოვან კაბინეტში. [[2002]] წელს გახდა კონსერვატიული პარტიის პირველი ქალი თავმჯდომარე. [[2003]]-[[2005]] წლებში იყო ჩრდილოვანი მთავრობის ტრანსპორტიის მინისტრი და ამავდროულად კვებისა და ეკოლოგიის მინისტრიც. 2005 წლის მაისიდან დეკემბრამდე კვლავ ჩრდილოვანი მთავრობის კულტურის მინისტრია. [[2005]] წელს დაინიშნა თემთა პალატი ჩრდილოვან მინისტრად, ხოლო [[2009]]-[[2010]] წლებში ჩრდილოვანი მთავრობის შრომისა და პენსიის მინისტრია. [[2010]]წლის არჩევნების შემდეგ დანიშნეს შინაგან საქმეთა მინისტრად, ამავდროულად მიიღო ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრის პორტფელი. ამ თანამდებობაზე მან მხარი დაუჭირა ერთსქესიან წყვილებისთვის თანაბარი უფლებების მინიჭებას, გახდა ერთ-ერთი პირველი მაღალი რანგის ბრიტანელი პოლიტიკოსი, რომელმაც საჯაროდ გამოხატა ერთსქესიანი ქორწინების ლეგალიზაციის მხარდაჭერა<ref>{{cite news |url=https://meduza.io/feature/2016/07/12/liberalizm-vo-vsem-krome-immigratsii|title=Либерализм во всём, кроме иммиграции: Что нужно знать о Терезе Мэй — новом премьер-министре Великобритании|work=Meduza |date=12 июля 2016 |accessdate=13 july 2016}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.pinknews.co.uk/2012/05/24/breaking-news-home-secretary-theresa-may-comes-out4marriage/ |title=Home Secretary Theresa May comes @Out4Marriage |work=Pink News |date=24 мая 2012 |accessdate=24 May 2012}}</ref>. თემთა პალატაში ტერეზა მეიმ მხარი დაუჭირა [[ერაყის ომი|ერაყში შეჭრას]], კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებული კანონის წინააღმდეგ, ევროკავშირში ბრიტანეთის მომავალი ინტეგრაციის წინააღმდეგ, საზოგადოებრივ ადგილებში მოწევის აკრძალვის საწინააღმდეგოდ<ref>[https://www.theyworkforyou.com/mp/theresa_may/maidenhead Тереза Мэй на сайте проекта They Work For You.]</ref>, გეი წყვილისათვის ბავშვის აყვანის შესაძლებლობის წინააღმდეგ, მაგრამ ერთსქესიან ქორწინებას მხარი დაუჭირა<ref>[http://www.ibtimes.co.uk/theresa-may-what-are-new-prime-ministers-views-brexit-human-rights-gay-marriage-more-1570209 What Theresa May has to say about Brexit, gay marriage, human rights and business. International Business Times]</ref><ref>[http://echo.msk.ru/programs/48minut/1796302-echo/ Обсуждение министра внутренних дел Великобритании Терезы Мэй в передаче «48 минут» радиостанции Эхо Москвы]</ref><ref>{{Cite web |url=http://attitude.co.uk/theresa-may-what-you-need-to-know-about-the-lgbt-rights-record-of-britains-next-pm/ |title=Theresa May: What you need to know about the LGBT rights record of Britain’s next PM |accessdate=2019-05-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160715062639/http://attitude.co.uk/theresa-may-what-you-need-to-know-about-the-lgbt-rights-record-of-britains-next-pm |archivedate=2016-07-15 }}</ref>. === პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე === [[2016]] წლის კამპანიის დროს, [[დიდი ბრიტანეთი]]ს [[ევროკავშირი]]დან გამოსვლის რეფერენდუმის წინ მხარი დაუჭირა [[დევიდ კემერონი|დევიდ კემერონს]] და გამოვიდა [[ბრექსიტი]]ს წინააღმდეგ. რეფერენდუმის შემდეგ, რომელზეც გაიმარჯვეს ევროსკეპტიკოსებმა. დევიდ კემერონმა გამოაცხადა გადადგომის შესახებ. ტერეზა მეიმ წარადგინა კანდიდატურა კონსერვატიული პარტიის მეთაურის და შესაბამისად დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე<ref>[http://ria.ru/world/20160630/1454695214.html Глава МВД Британии Тереза Мэй выдвинула свою кандидатуру на пост премьера.] // [[РИА Новости]]</ref>. [[2016]] წლის 5 ივლისს პირველივე რაუნდში გახდა საპრემიერო რბოლის ფავორიტი — მიიღო 165 ხმა. 7 ივლისს ფინალურ ეტაპზე ბრიტანეთის კონსერვატორების ლიდერის თანამდებობის დასაკავებლად ორი ქალი შეებრძოლა — ტერეზა მეიმ მიიღო 199 ხმა, ხოლო ენერგეტიკის მინისტრის მოადგილემ [[ანდრეა ლედსომი|ანდრეა ლედსომმა]] მიიღო 84 ხმა, ამის შემდეგ ტერეზა მეი გახდა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობის პრეტენდენტი. [[2016]] წლის 11 ივლისს ლედსომმა დაასრულა თავისი კამპანია და მეი გახდა ერთადერთი კანდიდატი. მალევე იგი პარტიის ლიდერად გამოაცხადეს. დევიდ კემერონმა განაცხადა, რომ პრემიერ-მინისტრის უფლებამოსილებას გადასცემდა 13 ივლისს. დიდი ბრიტანეთის დედოფალმა [[ელისაბედ II|ელისაბედ II-მ]] მიიღო კემერონის გადადგომა და აუდიენცია დანიშნა ტერეზა მეისთან, რომელზეც შესთავაზა ახალი მთავრობის ფორმირება. ტერეზა მეი დაეთანხმა შემოთავაზებას და გახდა ქვეყნის მეორე ქალი პრემიერი [[მარგარეტ ტეტჩერი]]ს შემდეგ. [[2017]] წლის 8 ივნისს გაიმართა საპარლამენტო არჩევნები, რომელის შედეგად კონსერვატორებმა ტერეზა მეის მეთაურობით დაკარგეს უმრავლესობა, გაიმარჯვეს მცირე უპირატესობით. ლეიბორისტებმა მოითხოვეს ტერეზა მეის გადადგომა. ლეიბორისტების ლიდერმა [[ჯერემი კორბინი|ჯერემი კორბინმა]] არჩევნების შედეგები პარტიის გამარჯვებად გამოაცხადა. [[2017]] წლის 29 ივნისს გავრცელდა ხმები პრემიერ-მინისტრის გადადგომის შესახებ, მაგრამ არ დადასტურებულა. === ბრექსიტი === [[2017]] წლის 29 მარტს ტერეზა მეიმ ევროკავშირის მეთაურს [[დონალდ ტუსკი|დონალდ ტუსკს]] მისწერა წერილი, რათა დაეწყოთ ევროკავშირიდან ბრიტანეთის გასვლის პროცედურები. აქედან გამომდინარე, ელოდებოდნენ, რომ ქვეყანა ევროკავშირს დატოვებდა [[2019]] წლისთვის. [[2018]] წლის 27 ივნისს, პარლამენტის ორივე პალატის წევრთა მწვავე დებატების შემდეგ, ბილი ევროკავშირის კანონების გაუქმების შესახებ, მიიღეს თემთა პალატის ხმათა უმრავლესობით და ელისაბედ II-ის ხელმოწერის შემდეგ გახდა კანონი. კანონის თანახმად ევროკავშირის სამარტლის ნორმები თავის მოქმედებას შეინარჩუნებდა დიდი ბრიტანეთის ტერიტორიაზე, მაგრამ უკვე ბრიტანული კანონის სახით. 2019 წლის 15 იანვარს პრემიერ-მინისტრმა ტერეზა მეიმ განიცადა გამანადგურებელი დამარცხება პარლამენტში, რომლის თანახმადაც დეპუტატებმა უარი თქვეს დიდი ბრიტანეთის ევროკაშირიდან გასვლის შეთანხმებაზე. [[2019]] წლის 12 მარტს დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა ხელმეორედ ჩააგდო პროექტი ევროკავშირიდან გასვლის შესახებ<ref>{{Cite web|url=https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/6210674|title=Британский парламент повторно отверг проект соглашения с ЕС о Brexit|publisher=ТАСС|accessdate=2019-03-12}}</ref>. 29 მარტს იგივე უკვე მესამედ განმეორდა<ref>[https://www.dw.com/ru/%D1%81%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5-%D0%BE-%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B7%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%B2-%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B9-%D1%80%D0%B0%D0%B7-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C-%D0%B2-%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B5/a-48118428 Соглашение о «Брекзите» в третий раз провалилось в британском парламенте]</ref>. [[2019]] წლის 8 აპრილს, დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა სასწრაფოდ მიიღო კანონი, რომლის მიხედვითაც მთავრობა ვალდებულია დათანხმდეს ევროკავშირს, შეაჩეროს ქვეყნის პარლამენტის მიერ დამტკიცებული ვადა, რათა თავიდან აიცილონ [[ევროკავშირი]]დან შეთანხმების გარეშე გასვლა<ref>{{Cite web|url=https://ria.ru/20190409/1552497378.html|title=В Британии приняли закон, предотвращающий "жесткий" Brexit|date=20190409T0133+0300Z|publisher=РИА Новости|lang=ru|accessdate=2019-04-09}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dw.com/cda/ru/%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B8%D0%BB-%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD-%D0%BE%D0%B1-%D0%BE%D1%82%D1%81%D1%80%D0%BE%D1%87%D0%BA%D0%B5-%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B7%D0%B8%D1%82%D0%B0/a-48257692|title=Британский парламент одобрил закон об отсрочке "Брекзита" {{!}} DW {{!}} 08.04.2019|author=Deutsche Welle (www.dw.com)|publisher=DW.COM|lang=ru-RU|accessdate=2019-04-09}}</ref>. 2019 წლის 11 აპრილს ევროკავშირიდან გასვლის თარიღი გადაწიეს 2019 წლის ოქტომბრის ბოლომდე<ref>[https://www.kommersant.ru/doc/3940332 Великобритания получила вторую отсрочку]</ref>. === გადადგომა === [[2019]] წლის 24 მაისს ტერეზა მეიმ გამოაცხადა, რომ 7 ივნისს იგი დატოვებს კონსერვატიული პარტიის ხელმძღვანელისა და პრემიერ-მინისტრის თანამდებობას<ref>{{Cite news|accessdate=2019-05-24|first=Юри|last=Вендик|date=2019-05-24|title=Тереза Мэй. Обреченная властью|url=https://www.bbc.com/russian/features-48221809}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ru.euronews.com/2019/05/24/may-live|title=Тереза Мэй уходит в отставку — со слезами на глазах|author=|website=|date=|publisher=ru.euronews.com|accessdate=2019-05-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ria.ru/20190524/1554872067.html|title=Не Мэй месяц. Как министры избавились от британского премьера|date=20190524T1346+0300Z|publisher=РИА Новости|lang=ru|accessdate=2019-05-24}}</ref>. == პირადი ცხოვრება == ტერეზა მეი 1980 წლიდან გათხოვილია, მეუღლე — [[ფილიპ ჯონ მეი]] არის Capital Group Companies-ის თანამშრომელი [[2016]] წლიდან. შვილები არ ჰყავთ. [[2012]] წელს ტერეზა მეის დაუდგინეს შაქრიანი დიაბეტის პირველი ტიპი. ყოველდღიურად იღებს [[ინსულინი]]ს ინექციას<ref>{{cite web|title=Balance interview with Theresa May|url=https://www.diabetes.org.uk/About_us/News/Balance-interview-with-Theresa-May/|accessdate=2016-07-14}}</ref>. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.tmay.co.uk/ ოფიციალური საიტი] * [https://web.archive.org/web/20100216161058/http://www.conservatives.com/People/Members_of_Parliament/May_Theresa.aspx ბიოგრაფია კონსერვატიული პარტიის ვებგვერდზე] * [https://web.archive.org/web/20100516185837/http://www.homeoffice.gov.uk/about-us/ministers11/home-secretary/ ბიოგრაფია ვებგვერდზე ''Home Office''.] * [https://sm-news.ru/news/analitika/mey-nastupila-v-brexit-ne-pobrezgovav-unionistami/ Мэй наступила в Brexit, не побрезговав унионистами]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{დიდი რვიანის ლიდერები}} {{DEFAULTSORT:მეი, ტერეზა}} [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1956]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსი ქალები]] [[კატეგორია:ქალი პრემიერ-მინისტრები]] huv0h2tsgdkbgvocrq87oepnssvcrix 4816802 4816675 2025-06-19T21:46:11Z Mehman 75871 4816802 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ტერეზა მეი | სურათი=Official portrait of Baroness May of Maidenhead crop 2.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Signature of Theresa May.svg | დაბადების თარიღი = [[1 ოქტომბერი]] [[1956]] | დაბადების ადგილი = [[ისტბორნი]] [[გაერთიანებული სამეფო]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება =ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] | საიტი = [http://www.tmay.co.uk/ tmay.co.uk] | შენიშვნა = | რიგი =[[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[13 ივლისი]] [[2016]] | თანამდებობა დატოვა = [[24 ივლისი]] [[2019]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი =[[ელისაბედ II]] | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[დეივიდ კამერონი]] | მემკვიდრე = [[ბორის ჯონსონი]] | რიგი2 = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[11 ივლისი]], [[2016]] | თანამდებობა დატოვა2= [[7 ივნისი]], [[2019]] | წინამორბედი2 =[[დეივიდ კამერონი]] | მემკვიდრე2 = [[ბორის ჯონსონი]] | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = დიდი ბრიტანეთის შინაგან საქმეთა მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[12 მაისი]] [[2010]] | თანამდებობა დატოვა3 =[[13 ივლისი]] [[2016]] | წინამორბედი3 = ალან ჯონსონი | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''ტერეზა მეი''' ({{lang-en|Theresa Mary May}}; დ. [[1 ოქტომბერი]], [[1956]], [[ისტბორნი]], [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთი]]) — [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანელი]] პოლიტიკოსი და 76-ე [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] 2016 წლის 13 ივლისიდან 2019 წლის 24 ივლისამდე. კონსერვატიული პარტიის ლიდერი [[2016]] წლის 11 ივლისიდან 2019 წლის 7 ივნისამდე. ბრიტანეთის ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრი (2010-2012 წწ.), შინაგან საქმეთა მინისტრი (2010-2016 წწ.), თემთა პალატის წევრი (1997-დან დღემდე). [[გაერთიანებული სამეფო]]ს ისტორიაში მეორე ქალი პრემიერ-მინისტრი [[მარგარეტ ტეტჩერი]]ს შემდეგ. == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === დაამთავრა [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი]] გეოგრაფიის ბაკალავრის ხარისხით. უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ [[1977]] წლიდან [[1983]] წლამდე მუშაობდა [[ინგლისის ბანკი|ინგლისის ბანკში]]. === პოლიტიკური კარიერა === [[1986]]-[[1994]] წლებში იყო ლონდონის ბორო მერტონის ადგილობრივი საბჭოს დეპუტატი. [[1992]] წელს მონაწილეობდა საპარლამენტო არჩევნებში [[ნორტ-ვესტ-დარემი]]ს ოლქიდან და [[1994]] წლის ვადამდელ არჩევნებში [[ბარკინგი]]ს ოლქში, თუმცა ორივეგან წარუმატებლად. [[1997]] წლის არჩევნებში პირველად აირჩიეს [[დიდი ბრიტანეთი]]ს [[თემთა პალატა|თემთა პალატის]] წევრად მრავალმანდატიანი საარჩევნო ოლქ მეიდენჰედიდან და მას შემდეგ განმეორებით ირჩევენ დღემდე. [[1997]]-[[2002]] წლებში ეკავა სხვადასხვა მეორეხარისხოვანი თანამდებობები კონსერვატორების ჩრდილოვან კაბინეტში. [[2002]] წელს გახდა კონსერვატიული პარტიის პირველი ქალი თავმჯდომარე. [[2003]]-[[2005]] წლებში იყო ჩრდილოვანი მთავრობის ტრანსპორტიის მინისტრი და ამავდროულად კვებისა და ეკოლოგიის მინისტრიც. 2005 წლის მაისიდან დეკემბრამდე კვლავ ჩრდილოვანი მთავრობის კულტურის მინისტრია. [[2005]] წელს დაინიშნა თემთა პალატი ჩრდილოვან მინისტრად, ხოლო [[2009]]-[[2010]] წლებში ჩრდილოვანი მთავრობის შრომისა და პენსიის მინისტრია. [[2010]]წლის არჩევნების შემდეგ დანიშნეს შინაგან საქმეთა მინისტრად, ამავდროულად მიიღო ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრის პორტფელი. ამ თანამდებობაზე მან მხარი დაუჭირა ერთსქესიან წყვილებისთვის თანაბარი უფლებების მინიჭებას, გახდა ერთ-ერთი პირველი მაღალი რანგის ბრიტანელი პოლიტიკოსი, რომელმაც საჯაროდ გამოხატა ერთსქესიანი ქორწინების ლეგალიზაციის მხარდაჭერა<ref>{{cite news |url=https://meduza.io/feature/2016/07/12/liberalizm-vo-vsem-krome-immigratsii|title=Либерализм во всём, кроме иммиграции: Что нужно знать о Терезе Мэй — новом премьер-министре Великобритании|work=Meduza |date=12 июля 2016 |accessdate=13 july 2016}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.pinknews.co.uk/2012/05/24/breaking-news-home-secretary-theresa-may-comes-out4marriage/ |title=Home Secretary Theresa May comes @Out4Marriage |work=Pink News |date=24 мая 2012 |accessdate=24 May 2012}}</ref>. თემთა პალატაში ტერეზა მეიმ მხარი დაუჭირა [[ერაყის ომი|ერაყში შეჭრას]], კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებული კანონის წინააღმდეგ, ევროკავშირში ბრიტანეთის მომავალი ინტეგრაციის წინააღმდეგ, საზოგადოებრივ ადგილებში მოწევის აკრძალვის საწინააღმდეგოდ<ref>[https://www.theyworkforyou.com/mp/theresa_may/maidenhead Тереза Мэй на сайте проекта They Work For You.]</ref>, გეი წყვილისათვის ბავშვის აყვანის შესაძლებლობის წინააღმდეგ, მაგრამ ერთსქესიან ქორწინებას მხარი დაუჭირა<ref>[http://www.ibtimes.co.uk/theresa-may-what-are-new-prime-ministers-views-brexit-human-rights-gay-marriage-more-1570209 What Theresa May has to say about Brexit, gay marriage, human rights and business. International Business Times]</ref><ref>[http://echo.msk.ru/programs/48minut/1796302-echo/ Обсуждение министра внутренних дел Великобритании Терезы Мэй в передаче «48 минут» радиостанции Эхо Москвы]</ref><ref>{{Cite web |url=http://attitude.co.uk/theresa-may-what-you-need-to-know-about-the-lgbt-rights-record-of-britains-next-pm/ |title=Theresa May: What you need to know about the LGBT rights record of Britain’s next PM |accessdate=2019-05-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160715062639/http://attitude.co.uk/theresa-may-what-you-need-to-know-about-the-lgbt-rights-record-of-britains-next-pm |archivedate=2016-07-15 }}</ref>. === პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე === [[2016]] წლის კამპანიის დროს, [[დიდი ბრიტანეთი]]ს [[ევროკავშირი]]დან გამოსვლის რეფერენდუმის წინ მხარი დაუჭირა [[დევიდ კემერონი|დევიდ კემერონს]] და გამოვიდა [[ბრექსიტი]]ს წინააღმდეგ. რეფერენდუმის შემდეგ, რომელზეც გაიმარჯვეს ევროსკეპტიკოსებმა. დევიდ კემერონმა გამოაცხადა გადადგომის შესახებ. ტერეზა მეიმ წარადგინა კანდიდატურა კონსერვატიული პარტიის მეთაურის და შესაბამისად დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე<ref>[http://ria.ru/world/20160630/1454695214.html Глава МВД Британии Тереза Мэй выдвинула свою кандидатуру на пост премьера.] // [[РИА Новости]]</ref>. [[2016]] წლის 5 ივლისს პირველივე რაუნდში გახდა საპრემიერო რბოლის ფავორიტი — მიიღო 165 ხმა. 7 ივლისს ფინალურ ეტაპზე ბრიტანეთის კონსერვატორების ლიდერის თანამდებობის დასაკავებლად ორი ქალი შეებრძოლა — ტერეზა მეიმ მიიღო 199 ხმა, ხოლო ენერგეტიკის მინისტრის მოადგილემ [[ანდრეა ლედსომი|ანდრეა ლედსომმა]] მიიღო 84 ხმა, ამის შემდეგ ტერეზა მეი გახდა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობის პრეტენდენტი. [[2016]] წლის 11 ივლისს ლედსომმა დაასრულა თავისი კამპანია და მეი გახდა ერთადერთი კანდიდატი. მალევე იგი პარტიის ლიდერად გამოაცხადეს. დევიდ კემერონმა განაცხადა, რომ პრემიერ-მინისტრის უფლებამოსილებას გადასცემდა 13 ივლისს. დიდი ბრიტანეთის დედოფალმა [[ელისაბედ II|ელისაბედ II-მ]] მიიღო კემერონის გადადგომა და აუდიენცია დანიშნა ტერეზა მეისთან, რომელზეც შესთავაზა ახალი მთავრობის ფორმირება. ტერეზა მეი დაეთანხმა შემოთავაზებას და გახდა ქვეყნის მეორე ქალი პრემიერი [[მარგარეტ ტეტჩერი]]ს შემდეგ. [[2017]] წლის 8 ივნისს გაიმართა საპარლამენტო არჩევნები, რომელის შედეგად კონსერვატორებმა ტერეზა მეის მეთაურობით დაკარგეს უმრავლესობა, გაიმარჯვეს მცირე უპირატესობით. ლეიბორისტებმა მოითხოვეს ტერეზა მეის გადადგომა. ლეიბორისტების ლიდერმა [[ჯერემი კორბინი|ჯერემი კორბინმა]] არჩევნების შედეგები პარტიის გამარჯვებად გამოაცხადა. [[2017]] წლის 29 ივნისს გავრცელდა ხმები პრემიერ-მინისტრის გადადგომის შესახებ, მაგრამ არ დადასტურებულა. === ბრექსიტი === [[2017]] წლის 29 მარტს ტერეზა მეიმ ევროკავშირის მეთაურს [[დონალდ ტუსკი|დონალდ ტუსკს]] მისწერა წერილი, რათა დაეწყოთ ევროკავშირიდან ბრიტანეთის გასვლის პროცედურები. აქედან გამომდინარე, ელოდებოდნენ, რომ ქვეყანა ევროკავშირს დატოვებდა [[2019]] წლისთვის. [[2018]] წლის 27 ივნისს, პარლამენტის ორივე პალატის წევრთა მწვავე დებატების შემდეგ, ბილი ევროკავშირის კანონების გაუქმების შესახებ, მიიღეს თემთა პალატის ხმათა უმრავლესობით და ელისაბედ II-ის ხელმოწერის შემდეგ გახდა კანონი. კანონის თანახმად ევროკავშირის სამარტლის ნორმები თავის მოქმედებას შეინარჩუნებდა დიდი ბრიტანეთის ტერიტორიაზე, მაგრამ უკვე ბრიტანული კანონის სახით. 2019 წლის 15 იანვარს პრემიერ-მინისტრმა ტერეზა მეიმ განიცადა გამანადგურებელი დამარცხება პარლამენტში, რომლის თანახმადაც დეპუტატებმა უარი თქვეს დიდი ბრიტანეთის ევროკაშირიდან გასვლის შეთანხმებაზე. [[2019]] წლის 12 მარტს დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა ხელმეორედ ჩააგდო პროექტი ევროკავშირიდან გასვლის შესახებ<ref>{{Cite web|url=https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/6210674|title=Британский парламент повторно отверг проект соглашения с ЕС о Brexit|publisher=ТАСС|accessdate=2019-03-12}}</ref>. 29 მარტს იგივე უკვე მესამედ განმეორდა<ref>[https://www.dw.com/ru/%D1%81%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5-%D0%BE-%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B7%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%B2-%D1%82%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B9-%D1%80%D0%B0%D0%B7-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C-%D0%B2-%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B5/a-48118428 Соглашение о «Брекзите» в третий раз провалилось в британском парламенте]</ref>. [[2019]] წლის 8 აპრილს, დიდი ბრიტანეთის პარლამენტმა სასწრაფოდ მიიღო კანონი, რომლის მიხედვითაც მთავრობა ვალდებულია დათანხმდეს ევროკავშირს, შეაჩეროს ქვეყნის პარლამენტის მიერ დამტკიცებული ვადა, რათა თავიდან აიცილონ [[ევროკავშირი]]დან შეთანხმების გარეშე გასვლა<ref>{{Cite web|url=https://ria.ru/20190409/1552497378.html|title=В Британии приняли закон, предотвращающий "жесткий" Brexit|date=20190409T0133+0300Z|publisher=РИА Новости|lang=ru|accessdate=2019-04-09}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dw.com/cda/ru/%D0%B1%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B8%D0%BB-%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD-%D0%BE%D0%B1-%D0%BE%D1%82%D1%81%D1%80%D0%BE%D1%87%D0%BA%D0%B5-%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B7%D0%B8%D1%82%D0%B0/a-48257692|title=Британский парламент одобрил закон об отсрочке "Брекзита" {{!}} DW {{!}} 08.04.2019|author=Deutsche Welle (www.dw.com)|publisher=DW.COM|lang=ru-RU|accessdate=2019-04-09}}</ref>. 2019 წლის 11 აპრილს ევროკავშირიდან გასვლის თარიღი გადაწიეს 2019 წლის ოქტომბრის ბოლომდე<ref>[https://www.kommersant.ru/doc/3940332 Великобритания получила вторую отсрочку]</ref>. === გადადგომა === [[2019]] წლის 24 მაისს ტერეზა მეიმ გამოაცხადა, რომ 7 ივნისს იგი დატოვებს კონსერვატიული პარტიის ხელმძღვანელისა და პრემიერ-მინისტრის თანამდებობას<ref>{{Cite news|accessdate=2019-05-24|first=Юри|last=Вендик|date=2019-05-24|title=Тереза Мэй. Обреченная властью|url=https://www.bbc.com/russian/features-48221809}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ru.euronews.com/2019/05/24/may-live|title=Тереза Мэй уходит в отставку — со слезами на глазах|author=|website=|date=|publisher=ru.euronews.com|accessdate=2019-05-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://ria.ru/20190524/1554872067.html|title=Не Мэй месяц. Как министры избавились от британского премьера|date=20190524T1346+0300Z|publisher=РИА Новости|lang=ru|accessdate=2019-05-24}}</ref>. == პირადი ცხოვრება == ტერეზა მეი 1980 წლიდან გათხოვილია, მეუღლე — [[ფილიპ ჯონ მეი]] არის Capital Group Companies-ის თანამშრომელი [[2016]] წლიდან. შვილები არ ჰყავთ. [[2012]] წელს ტერეზა მეის დაუდგინეს შაქრიანი დიაბეტის პირველი ტიპი. ყოველდღიურად იღებს [[ინსულინი]]ს ინექციას<ref>{{cite web|title=Balance interview with Theresa May|url=https://www.diabetes.org.uk/About_us/News/Balance-interview-with-Theresa-May/|accessdate=2016-07-14}}</ref>. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.tmay.co.uk/ ოფიციალური საიტი] * [https://web.archive.org/web/20100216161058/http://www.conservatives.com/People/Members_of_Parliament/May_Theresa.aspx ბიოგრაფია კონსერვატიული პარტიის ვებგვერდზე] * [https://web.archive.org/web/20100516185837/http://www.homeoffice.gov.uk/about-us/ministers11/home-secretary/ ბიოგრაფია ვებგვერდზე ''Home Office''.] * [https://sm-news.ru/news/analitika/mey-nastupila-v-brexit-ne-pobrezgovav-unionistami/ Мэй наступила в Brexit, не побрезговав унионистами]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{დიდი რვიანის ლიდერები}} {{DEFAULTSORT:მეი, ტერეზა}} [[კატეგორია:დაბადებული 1 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1956]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსი ქალები]] [[კატეგორია:ქალი პრემიერ-მინისტრები]] 65t8ad2ksea5ri9mnffjz4w3crf4rde 0 345938 4816992 4337116 2025-06-20T10:27:25Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816992 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი | სახელი= ანდრეი პარუბიი | მშობლიურ ენაზე= {{lang-uk|Андрій Володимирович Парубій}} | სურათი= Парубій Андрій Володимирович cropped.jpg | სურათის ზომა= 265პქ | წარწერა= | დაბადების სახელი= | ფსევდონიმი= | დაბადების თარიღი= [[31 იანვარი]], [[1971]] | დაბადების ადგილი= [[ჩერვონოგრადი]], [[ლვოვის ოლქი]], [[უკრაინის სსრ]], [[სსრკ]] | გარდაცვალების თარიღი= | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა= {{დროშა|სსრკ}}<br />{{დროშა|უკრაინა}} | განათლება= | სამეცნიერო ხარისხი= | ეროვნება= [[უკრაინელები|უკრაინელი]] | რელიგია= | პარტია= [[სახალხო პარტია]] ([[2014]] წლიდან) | ძირითადი იდეები= | საქმიანობა= პოლიტიკოსი | მამა= | დედა= | მეუღლე= | შვილები= 1 | ჯილდოები= | ხელმოწერა= | საიტი= }} '''ანდრეი პარუბიი''' ({{lang-uk|Андрій Володимирович Парубій}}; დ. [[31 იანვარი]], [[1971]], [[ჩერვონოგრადი]], [[ლვოვის ოლქი]], [[უკრაინის სსრ]], [[სსრკ]]) — [[უკრაინელები|უკრაინელი]] პოლიტიკოსი და სახელმწიფო მოღვაწე. არის [[უკრაინა|უკრაინის]] [[უმაღლესი რადა|უმაღლესი რადის]] თავმჯდომარე [[2016]] წლის [[14 აპრილი|14 აპრილიდან]]. იყო [[ევრომაიდანი|ევრომაიდანის]] აქტიური მონაწილე. == რესურსები ინტერნეტში == * [https://www.facebook.com/andriy.parubiy/ გვერდი Facebook-ში] * [http://politrada.com/dossier/Andrej-Vladimirovich-Parubij// ანდრეი პარუბიი - დოსიე // PolitRada]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} {{ესკიზი-პოლიტიკოსი}} {{DEFAULTSORT:პარუბიი, ანდრეი}} [[კატეგორია:დაბადებული 1971]] [[კატეგორია:ევრომაიდანის მონაწილეები]] [[კატეგორია:უკრაინელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 31 იანვარი]] [[კატეგორია:უკრაინის მე-6 მოწვევის უმაღლესი რადის წევრები]] [[კატეგორია:უკრაინის მე-7 მოწვევის უმაღლესი რადის წევრები]] [[კატეგორია:უკრაინის მე-8 მოწვევის უმაღლესი რადის წევრები]] [[კატეგორია:უკრაინის მე-9 მოწვევის უმაღლესი რადის წევრები]] 9whwrb3h46rtkon95oqzjqzjsgsuitb 4 348947 4816699 4816261 2025-06-19T14:19:09Z ErfgoedBot 82879 Images to be used in monument lists: 555 4816699 wikitext text/x-wiki {{#ifexist:{{FULLPAGENAME}}/header|{{/header}}|For information on how to use this report and how to localise these instructions visit [[:c:Commons:Monuments database/Unused images]]. }} === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/სიღნაღის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Barakoni,_Racha,_Georgia.jpg|2 File:Khotevi_Archangel_Church.jpg|3 File:Upper_Joshkha,_Crucifixion_Church,_Racha,_Georgia.jpg|4 File:კოლონადა_ბათუმის_ბულვარში.jpg|12 File:ქ._სიღნაღი,_9_აპრილის_ქ._№16_და_სხვა_შენობები.jpg|23 File:ქ._სიღნაღი,_ცოტნე_დადიანისა_და_9_აპრილის_ქუჩის_გადაკვეთა.jpg|31 File:Ქორწინების_სახლი.jpg|40 File:სიღნაღი,_თამარ_მეფის_ქუჩა,_საცხოვრებელი_სახლები.jpg|57 File:Წმინდა_ნინოს_ეკლესია.jpg|1279 File:Tower_bell_tower.jpg|1281 File:წმინდა_სტეფანეს_ეკლესია_(სიღნაღის_გალავნის_ყველაზე_დიდ_კოშკში).jpg|1284 File:Khirsa,_cupola.jpg|1334 File:Signax14.jpg|3633 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/თელავი]] === <gallery> File:გალავანი_20160909_017.jpg|81 File:ერეკლე_მეფის_სასახლის_დარბაზი.jpg|82 File:კარი_მცირე_ეკლესია.jpg|83 File:ჩოლოყაშვილის_53.jpg|154 File:თელავი_ლიონიძის_ჩიხი_№1.jpg|205 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ადიგენის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Abastumanis_khidi_(3).jpg|248 File:არალი_წმინდა_ნინოს_სახელობის_ეკლესია5.jpg|252 File:არალი_სტელა8.jpg|253 File:არალი_წმინდა_იოსების_სახელობის_კათოლიკური_ეკლესია_5.jpg|254 File:Varkhani_Mosque.jpg|264 File:Zarzma_monastery_(81).jpg|265 File:Zanavi_Fortress_(4).jpg|266 File:Chulevi_Monastery_(34).jpg|268 File:უდის_ღვთისმშობლის_მიძინების_ეკლესია_5.jpg|282 File:საძალოს_ციხე.jpg|283 File:უდე_შუშანქალას_ეკლესია.jpg|285 File:უდე_წყისის_ნაეკლესიარი.jpg|287 File:ოქროს_ციხე.jpg|293 File:ტელესკოპი_(აბასთუმნი2).jpg|6147 File:Abastumani,_Rustaveli_str._94_(1).jpg|6233 File:Abastumani,_Paliashvili_str._16_(5).jpg|6240 File:Romanovebis_sasakhle_(1).jpg|6245 File:Romanovebis_Tskaro_(1).jpg|6246 File:Romanov's_Palace_(11).jpg|6247 File:Mikheil_Vashakidze's_house_in_Abastumani.jpg|6251 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ასპინძის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ვარძია_1.jpg|313 File:Ვ_ა_რ_ძ_ი_ა.jpg|316 File:Vardzia_paintings_on_the_ceiling.jpg|321 File:ზედა_ვარძიის_ტაძარი.jpg|325 File:წმინდა_გიორგის_ტაძარი,_ვანის_ქვაბები_1.jpg|327 File:ზედა_თმოგვის_სტელა_ჯვარი.jpg|330 File:Tmogvi_fortress_(4).jpg|332 File:ქარვასლა.jpg|343 File:მთავარანგელოზის_ეკლესია_2.jpg|357 File:ციკლოპური_ციხე.jpg|358 File:ხიზაბავრის_მართმადიდებლური_ეკლესია.jpg|377 File:ხიზაბავრააა.jpg|379 File:წმინდა_მარინეს_სახელობის_ეკლესია.jpg|6517 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ახალქალაქის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:268A0065.jpg|410 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ახალციხის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Safara_Monastery_(68).jpg|435 File:Agara_monastery_(44).jpg|463 File:Tskordza,_Baiebi_(13).jpg|466 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ახალციხე]] === <gallery> File:Wminda_marines_eklesia.jpg|437 File:ივანე_გვარამაძის_("ვინმე_მესხის")_საფლავი_02.jpg|438 File:Old_Synagogue_in_Akhaltsikhe.jpg|6584 File:Akhalcikhe,_old_city.jpg|6739 File:რაბათი_5.jpg|6741 File:რაბათის_ციხე-ახალციხე.jpg|6742 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ბორჯომის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ბორჯომი._კვირიკეწმიდის_მონასტერი.jpg|504 File:კორტანეთის_წმინდა_გიორგის_ეკლესია.jpg|507 File:ლიკანის_ბაღ-პარკი._1895_წელს_აგებული_მცირე_სასახლე.jpg|508 File:ბალანთის_ეკლესია.jpg|519 File:Kvabiskhevi_church_(10).jpg|536 File:ბორჯომი._სოფელი_ყვიბისი._მთავარანგელოზის_სახელობის_ეკლესია.jpg|544 File:Mtsvane_monastery_(17).jpg|545 File:34_April_Nine_Street,_Borjomi.jpg|6271 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამცხე-ჯავახეთი/ნინოწმინდის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ეკლესია_საღამოს_ტბასთან.jpg|578 File:ობოლთა_სახლი,_კალმიკოვების_საზაფხულო_სახლი.jpg|5914 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/ქუთაისი]] === <gallery> File:ბაგრატის_ტაძარი_ხედი_ძველი_ქუთაისიდან.jpg|591 File:2014_Kutaisi,_Cerkiew_Archanioła_(02).jpg|596 File:საფიჩხია.jpg|598 File:Tsiteli_Khidi,_Kutaisi.jpg|607 File:Kutaisi,_cisferkantselta_7_(2).jpg|5431 File:Პუშკინი_1_-_ცისფერყანწ_1_(2).jpg|5433 File:Kuataisi_cisferkantselta_9_(7).jpg|5435 File:სასტუმრო_"ქუთაისი".jpg|5437 File:Kutaisi,_St._Nino_13_(4).jpg|5438 File:Kutaisi,_St._Nino_11.jpg|5439 File:Kutaisi,_St._Nino_9_(1).jpg|5440 File:Kutaisi,_St._Nino_7_(4).jpg|5441 File:Kutaisi,_pushkini_str._14_(10).jpg|5443 File:Kutaisi,_pushkini_str._14_(2).jpg|5444 File:Kutaisi,_Pushkini_str._16.jpg|5445 File:Kutaisi_3_Public_school_(9).jpg|5446 File:ა._პუშკინის_ქუჩა.jpg|5576 File:№1_პოლიკლინიკა.jpg|5623 File:სახალხო_ბანკის_შენობა,_ექსტერიერი.jpg|5641 File:ფოსტა.jpg|5642 File:აკაკი_წერეთლის_სახელმწიფო_უნივერსიტეტი.jpg|5643 File:ოპერის_თეატრი.jpg|5657 File:Kutaisi,_Faliashvili_str._23_(6).jpg|5747 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/წყალტუბოს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ქვაზე_ამოტვიფრული_წარწერა_ტაძრის_დაარსებასთან_დაკავშირებით.jpg|658 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/თერჯოლის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ეკლესია-სალოცავი_სოფელში.jpg|708 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/ბაღდათის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:წმ._გიორგის_სახელობის_(დევიძეების)_ეკლესია.jpg|802 File:ვანიგანის_ამაღლების_ეკლესია_(ნანგრევები).jpg|805 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/სამტრედიის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:სოფელი_ნაბაკევის_ჯვარცმის_ეკლესია.jpg|831 File:ქორეის_უბნის_ეკლესია.jpg|837 File:წმ._გიოგრის_ხის_ეკლესია.jpg|838 File:ჩხენიშის_ეკლესია.jpg|840 File:ქალაქ_სამტრედიის_№12_საჯარო_სკოლა.jpg|7519 File:ჭაგნის_მთავარანგელოზთა_სახელობის_ეკლესია.jpg|7619 File:ჭაგანის_ღვთისმშობლის_შობის_სახელობის_ხის_ეკლესია.jpg|7620 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/საჩხერის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:საჩხერე,სოფელ_საირხის_ნაქალაქარის_კარიბჭე–წყაროსთავის_კოშკი.jpg|846 File:ხედი_სახლიდან.jpg|861 File:Srs3.jpg|6870 File:Sxvitoriskariseklesia.jpg|7134 File:Rsak3.jpg|7261 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/ტყიბულის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Motsameta_Monastery_(2).jpg|877 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/ხონის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Khoni.6.jpg|886 File:Დადიანების_კარის_ეკლესია_წმ._გიორგი.jpg|895 File:სოფელი_ქუტირის_ეკლესია.jpg|918 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/ახმეტის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:კვეტერა_-_სასახლე_1.jpg|921 File:ცხრაკარას_სასახლე.jpg|927 File:ალავერდი_—_საკათედრო_ტაძარი_და_მონასტერი.jpg|930 File:ალავერდის_წმინდა_გიორგის_ტაძრის_სამრეკლო.jpg|933 File:Akhshani,_Gorijvari_church_(22).jpg|937 File:გირევის_კოშკები.jpg|940 File:წმინდა_გიორგის_ეკლესია_ზემო_ალვანში.jpg|952 File:ზემო_ხალაწინის_ეკლესია.jpg|954 File:ხალაწანის_ეკლესია.jpg|955 File:Marani_with_tower.jpg|958 File:WLE_-_2020_-_Kvavlo_Tower.jpg|964 File:წმინდა_გიორგის_ეკლესია,_შენაქო.jpg|1008 File:ლაშარის_ხატი_ჩიღოში.jpg|1012 File:სოფელი_დოჭუ.jpg|7314 File:2018_-_The_Kvavlo_village.jpg|7504 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/გურჯაანის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Sabatsminda_1,_Kardenakhi.jpg|1082 File:ნატო_ვაჩნაძის_სახლ-მუზეუმი.jpg|5451 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/თელავის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Old_Shuamta,_Bazilika.jpg|1132 File:გუმბათოვანი_ეკლესია.jpg|1133 File:Ikalto_Monastery1.jpg|1135 File:Trinity_church,_Ikalto.jpg|1138 File:საქართველო,_თელავის_მუნიციპალიტეტი,_სოფ._აკურა,_მამადავითის_ეკლესია.jpg|1139 File:საქართველო,_თელავის_მუნიციპალიტეტი,_ვანთა,_სასახლის_ნაშთები_6.jpg|1140 File:იყალთო.jpg|1141 File:St._Shio_church2.jpg|1143 File:იოანე_ნათლისმცემლის_ეკლესია.jpg|6823 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/ლაგოდეხის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Church_of_the_Assumption_of_the_Virgin_(2).jpg|1159 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/საგარეჯოს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:საგარეჯოს_მუნიციპალიტეტის_სოფელ_ნინოწმინდის_დედათა_მონასტერი.jpg|1242 File:დავითგარეჯა.jpg|1258 File:David_Gareja_Monastery.Lavra.Tower.1.jpg|1259 File:Fresko_of_desert.8.jpg|1260 File:Church_of_deser.5.jpg|1261 File:Chichkhituri_tower_(11).jpg|1262 File:სასახლე_უჯარმის_ციხესიმაგრეში.jpg|1264 File:Khashmi,_Trinity_of_Katsareti.jpg|1274 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/ყვარლის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:აბანო,_სოფ._ენისელი._მიდამოები.jpg|1367 File:კუჭატნის_ღვთისმშობლის_სახელობის_ეკლესია_-_მე-6_საუკუნე.jpg|1381 File:წმინდა_გიორგის_ეკლესია_-_XVII_საუკუნე_-კუჭატანი-_ყვარელი-_კახეთი.jpg|1382 File:Nekresi,_Monastery_(8).jpg|1429 File:საცხოვრებელი_სახლი2.jpg|5971 File:ილია_ჭავჭავაძის_სახ._სახლ-მუზეუმი,_საგვარეულო_კოშკი1.jpg|5973 File:Church_of_Kvareli.jpg|6142 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/კახეთი/დედოფლისწყაროს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:წმინდა_გიორგის_ეკლესია.jpg|1465 File:ალავერდის_ეკლესია_მირზაანში.jpg|1469 File:ოზაანის_ამაღლების_ეკლესია.jpg|1474 File:წმინდა_სტეფანეს_ეკლესია_ოზაანში.jpg|1476 File:ელიას_ეკლესია.jpg|1480 File:დიდნაურის_ნაქალაქარი.jpg|7244 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/ბოლნისის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ვანათის_ეკლესიის_ნანგრევი.jpg|1487 File:ყორანთის_წმ.გიორგის_სახელობის_ეკლესია.jpg|1488 File:ყორანთის_ეკლესია.jpg|1490 File:ქვემო_ბოლინისის_ეკლესია.jpg|7206 File:Petre-pavle_church.jpg|7291 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/გარდაბნის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:კოჯრის_ციხე.jpg|1561 File:Inbound6550974878409613848.jpg|1566 File:ანტონ_მარტყოფელის_სვეტი.jpg|1569 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/დმანისის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Дманисский_Сион15.jpg|1577 File:St._Elia_church_of_Ganakhleba_(13).jpg|1588 File:Kukhi_church,_Gomareti_(12).jpg|1592 File:Zemo_Karabulakhi_church_(16).jpg|1622 File:99_big.jpg|1666 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/თეთრიწყაროს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Petre_pavle.jpg|1702 File:Fartskhisi_Fortress_(14).jpg|1770 File:საკურთხეველი.jpg|1794 File:Asureti_church_(7).jpg|7150 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/შიდა_ქართლი/გორის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Veres_gvtismshoblis_eklesia_(1)_01.jpg|1907 File:დისევი._ძელიცხოველის_ეკლესია.jpg|1918 File:ერედვი._წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|1921 File:ვანათის_ციხე.jpg|1927 File:ნიქოზის_ამაღლების_ეკლესია.jpg|1935 File:Uplistsikhe._Church._2017.jpg|1953 File:Uplistsikhe_church.jpg|1957 File:იკორთას_კომპლექსი._ციხე-დარბაზი.jpg|1960 File:წუნარი._ღმრთისმშობლის_ეკლესია._2.jpg|1977 File:ცხინვალი._ზღუდერის_წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|1979 File:Mtavarangelozis_saxelobis_eklesia.jpg|5905 File:ივანე_მაჩაბლის_ყოფილი_სასახლე.jpg|5985 File:Tirdznisis_sameba_(1)_03.jpg|6009 File:კულბითის_ღმრთისმშობლის_ეკლესია.jpg|6031 File:Qordis_Koshki_4.jpg|6038 File:დიცის_მთავარანგელოზთა_ეკლესია._7.jpg|6041 File:ზონკარი._ღმრთისმშობლის_ეკლესია._2.jpg|6058 File:ბელოთის_კომპლექსი._ციხე-გალავანი._2.jpg|6062 File:Tseroskhevis_eklesia_(1)_05.jpg|6514 File:Koshkebis_gvtismshoblis_eklesia_(1)_05.jpg|6844 File:Bneletis_gvtismshobeli_(1)_05.jpg|7318 File:Bobnevis_ioane_makhareblis_eklesia_(1)_06.jpg|7516 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/შიდა_ქართლი/კასპის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Kaspi,_Ertatsminda_church_(34).jpg|2002 File:იკვის_წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2006 File:Rkoni_Monastery,_Kaspi_(60).jpg|2016 File:Svimon_mesvete.jpg|2018 File:წინარეხის_ეკლესია,_გუმბათი.jpg|2025 File:კოშკი_ხაშურში.jpg|2121 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/შიდა_ქართლი/ქარელის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Aradeti_Castle_(1)_01.jpg|2039 File:Ს_ა_რ_კ_ი_ს_მ_ო_ნ_ა_ს_ტ_ე_რ_ი.jpg|2066 File:ორთუბნის_დედათა_მონასტერი.jpg|2084 File:Urbnisis_Sioni_(12).jpg|2098 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/შიდა_ქართლი/ხაშურის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Kviratskhoveli_Church_of_Ali.jpg|2129 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/ახალგორის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ახალგორი._ქსნის_ერისთავების_სასახლე.jpg|2290 File:ქსნის_არმაზი._წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2291 File:დადიანეთის_მონასტერი._სამრეკლო.jpg|2295 File:დორეთკარი._წინკიბის_ციხის_კომპლექსი.jpg|2298 File:დორეთკარი._წინკიბის_ციხის_კომპლექსი._წმ._ბარბარეს_ეკლესია.jpg|2299 File:კორინთა._წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2308 File:ლარგვისის_კომპლექსი._საერთო_ხედი.jpg|2310 File:მოსაბრუნის_ღმრთისმშობლის_ეკლესია.jpg|2314 File:მშველიეთი._წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2316 File:მთის_ჯვარის_ეკლესია_06.jpg|2317 File:ყანჩაეთის_კაბენის_მონასტერი._სატრაპეზო.jpg|2322 File:ალევის_სამების_მონასტერი.jpg|2325 File:ცხავატი._მაცხოვრის_ეკლესია.jpg|2329 File:ცხავატის_მონასტერი._წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2330 File:წირქოლი._ღმრთისმშობლის_ეკლესია.jpg|2332 File:წირქოლის_ციხე.jpg|2333 File:ფიცხელაურების_კოშკი.jpg|2334 File:წირქოლის_წმ._გიორგის_მონასტერი.jpg|2335 File:წირქოლის_წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2336 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/დუშეთის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ანანურის_ხუროთმოძღვრული_კომპლექსი.jpg|2343 File:Davati-stela_(4).jpg|2368 File:Kistani.jpg|2384 File:მუცო,_ციხე-სოფელი.jpg|2393 File:Torgva_Fortress_2.jpg|2394 File:Torgvas_home.jpg|2395 File:მჭადიჯვრის_მთავარანგელოზთა_ეკლესია.jpg|2398 File:Ნ_ა_ღ_ვ_ა_რ_ე_ვ_ი_ს_ე_კ_ლ_ე_ს_ი_ა.jpg|2400 File:Kelis-fortress.jpg|2409 File:ეკლესია_ქვითკირისწყარო_წმ._გიორგის_ეკლესია_და_კოშკი.jpg|2421 File:Qorogho_Inscription_(2).jpg|2422 File:Anatori.jpg|2424 File:ვაჟა-ფშაველას_სახლ-მუზეუმი_ჩარგალში_10.jpg|2428 File:Feraulti.jpg|2443 File:Biso_fortresss.jpg|6352 File:ანატორის_აკლდამები.jpg|6406 File:აკლდამები6.jpg|6409 File:მუცცო.jpg|6416 File:სოფელი_არდოტი.jpg|6429 File:Ardoti-Church.jpg|6430 File:Ardoti_village.jpg|6431 File:Lebaiskkari_fortress.jpg|6436 File:Lebaiskari_Church.jpg|6437 File:კისტანი13.jpg|6438 File:Chechketi.jpg|6443 File:შატილი,_ციხე-სოფელი.jpg|6446 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/თიანეთის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ბოჭორმის_წმინდა_გიორგის_ეკლესია.jpg|2453 File:Church_of_Zaridzeebi.jpg|2455 File:არჩილის_მონასტერი,_კომპლექსი.jpg|2462 File:Jebota_church_and_Bell-tower.jpg|2464 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/მცხეთა]] === <gallery> File:წმინდა_ნინოს_ეკლესია.jpg|2506 File:სვეტიცხოვლის_საკათედრო_ტაძარი_17.jpg|2507 File:კალოუბნის_წმ._გიორგის_ეკლესია.jpg|2513 File:ჯვრის_დიდი_ტაძარი_2.jpg|2514 File:Samtavro_cemetery7.jpg|6021 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/მცხეთის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Mukhranbatoni_Palace_(6).jpg|2521 File:Zedazeni_church_(2).jpg|2523 File:თელოვანის_ჯვარპატიოსანი.jpg|2529 File:Ქსნის_ციხე_(გაზაფხული).jpg|2530 File:ილია_ჭავჭავაძის_სახლ-მუზეუმი_02.jpg|5430 File:მამკოდას_წმინდა_გიორგის_ეკლესია.jpg|6263 File:წმინდა_გიორგის_ეკლესია_VII-VIII.jpg|6265 File:Zegardi_Church,_Mukhatgverdi.jpg|6838 File:წილკნის_ღვთისმშობლის_სახელობის_ტაძრის_ციხე-გალავანი.jpg|7222 File:ძალისი.7.jpg|7243 File:„ბნელა_საყდარი“.jpg|7623 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/მცხეთა-მთიანეთი/ყაზბეგის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:თრუსო._ზაქაგორის_ციხე-ქალაქი.jpg|2545 File:მთავარანგელოზი.jpg|2549 File:სიონის_ეკლესია_9.jpg|2553 File:Church_and_tower,_Truso_Valley_01.jpg|6486 File:ფხელშეს_ციხე_118.jpg|6490 File:ითონიშვილების_ციხე-სახლი.jpg|6494 File:გორისციხე_20160930_102052.jpg|6496 File:Dariali_monastery,_2017.jpg|6507 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/რაჭა-ლეჩხუმი_და_ქვემო_სვანეთი/ამბროლაურის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Ნ_ი_კ_ო_რ_წ_მ_ი_ნ_დ_ა.jpg|2587 File:წმ._გიორგი.jpg|2592 File:Barakoni.jpg|2605 File:მინდა_ციხე.jpg|2606 File:ხიდიკარის_კოშკი.jpg|2612 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/რაჭა-ლეჩხუმი_და_ქვემო_სვანეთი/ონის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ონის_სინაგოგა.jpg|2650 File:Ღ_ე_ბ_ი_ს_კ_ო_შ_კ_ი.jpg|2675 File:მრავალძალი_2.jpg|7593 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამეგრელო-ზემო_სვანეთი/მარტვილის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:მარტვილის_მონასტერი_-_ეკლესია_გუმბათიანი.jpg|2686 File:Kvirikes_saocari_eklesia.jpg|2697 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამეგრელო-ზემო_სვანეთი/ჩხოროწყუს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ნაციხარი_სოფელ_სარაქონში.png|2738 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამეგრელო-ზემო_სვანეთი/წალენჯიხის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:წალენჯიხის_მაცხოვრის_ფერისცვალების_საკათედრო_ტაძარი.jpg|2742 File:ენგურჰესი,_გასეირნება_ჰესზე.jpg|7121 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამეგრელო-ზემო_სვანეთი/მესტიის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Ხერგიანების_მაჩუბი_(7).jpg|2817 File:Stone_Towers_of_Mestia,_Svaneti.jpg|2818 File:Archangels_church_of_Lanchvali6.jpg|2827 File:სვანური_კოშკი_მესტია_უბანი_ლანჩვალი.jpg|2829 File:სვანური_კოშკები_და_მაჩუბი_მესტია,_ლანჩვალის_უბანი.jpg|2830 File:Koshki44.jpg|2831 File:Part_of_mestia,_Seti.jpg|2841 File:Იენაშის_იოანე_წინასწარმეტყველის_ეკლესია_(20).jpg|2946 File:ანტონგვიჩიანისკოშკი.jpg|2950 File:უდის_ღვთისმშობლის_მიძინების_ტაძარი.jpg|3008 File:სოფლის_განაშენიანება.jpg|3040 File:Matskhvarishi_church_of_the_Savior._Coronation_scene.jpg|3041 File:Village_of_Jibiani.jpg|3092 File:Ushguli's_Lamaria_(19).jpg|3093 File:Zhibiani_St._Georg.jpg|3094 File:Signboard_of_Jibiani_church.jpg|3095 File:Sunny_tower.jpg|3141 File:Tower_of_Tamara.jpg|3142 File:Church_of_Chajashi.jpg|3143 File:Tower_of_Ilo_Nijaradze_№1_(2).jpg|3144 File:Tower_of_ILia_Nijaradze_(2).jpg|3145 File:Tower_of_3_inhabitants.jpg|3146 File:Tower_of_Nikoloz_Davituliani_(I).jpg|3150 File:Tower_of_Nikoloz_Davituliani3_(II).jpg|3151 File:Tower_of_Konstantine_Nijaradze.jpg|3152 File:სოფელი_ცალდაში.jpg|3185 File:Lagurka,_Khe_(4).jpg|3230 File:St._Barbare_church_of_Khe6.jpg|3231 File:Tower_of_Ilia_Gulbani6.jpg|3232 File:Ushguli-A_lonely_cow.jpg|6558 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/გურია/ოზურგეთის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:შემოქმედის_მონასტერი.jpg|3288 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აჭარა/ბათუმი]] === <gallery> File:ცირკი_ბათუმში.jpg|3292 File:რუსული_მართლმადიდებლური_ეკლესია.ბათუმი.jpg|3337 File:Batumi,_Vaja-pshavela_st._28_(4).jpg|3348 File:Batumi,_Vaja-pshavela_st._30_(2).jpg|3349 File:Batumi,_Vaja-pshavela_st._32.jpg|3350 File:Mikheil_Nakashidze_House.jpg|3362 File:ბსუ.jpg|3364 File:თურქეთის_გენერალური_საკონსულო.jpg|3384 File:Batumi,_dwelling-house,_Parnavazi_Str._N_57.jpg|5886 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აჭარა/ქობულეთის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:ვარჯანაულის_ხიდი_2.jpg|3443 File:პეტრას_ციხის_შესასვლელი.jpg|3448 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აჭარა/ქედის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Castle_of_Zendidi.2.jpg|3467 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აჭარა/ხელვაჩაურის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Tshemlara_stone_arch_bridge.jpg|3505 File:Mirveti_bridge.jpg|5946 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აფხაზეთი/სოხუმის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:წმ.ელიას_სახელობის_ეკლესიის_ხედი_აღმოსავლეთიდან.jpg|3518 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/თბილისი1]] === <gallery> File:წმინდა_მიხეილ_ტვერელის_ეკლესია.11.jpg|3652 File:9_აპრილის_ბაღი_9th_of_april_garden.png|3653 File:აბაკელია_თამარის_ქუჩა_13.jpg|3656 File:აბაკელია_თამარის_3ა.jpg|3657 File:აბაკელია_თამარის_5.jpg|3658 File:აბაკელია_თამარის_7.jpg|3659 File:აბაკელია_თამარის_9.jpg|3660 File:საცხოვრებელი_სახლი_ლეღვთახევში,_თბილისი.jpg|3661 File:ძველი_აივნებიანი_სახლი_აბანოს_I_შესახვევი_13.jpg|3662 File:ლურჯი_აივნებიანი_სახლი_აბანოს_ფონზე_აბანოს_ქუჩა_17.jpg|3666 File:სახლი_ძველი_თბილისური_აივნებით_და_მდინარე_წავკისისწყალის_ჯებირი_აბანოს_ქუჩა_23.jpg|3672 File:ძველი_თბილისი_აბანოს_შესახვევი_10.jpg|3676 File:Წმ._სამების_ეკლესია.jpg|3678 File:სამეფო_უბნის_თეატრი.jpg|3694 File:საცხოვრებელი_სახლი_(1).jpg|3711 File:ათონელის_ქუჩა_20.jpg|3726 File:Giorgi_Atoneli_street_29_-_Khidi_street_1_(4).jpg|3733 File:ათონელის_3.jpg|3734 File:გიორგი_ათონელის_6.jpg|3738 File:ათონელის_9.jpg|3741 File:Raffi_kojian-Surb_Nshan-0341.jpg|3744 File:Yetim_Gurji_Street_Cat.jpg|3745 File:ამაღლების_ქუჩა_12.jpg|3750 File:Geo1213_0203.jpg|3777 File:ანჯაფარიძე_ვერიკოს_ქუჩა_16.jpg|3785 File:ანჯაფარიძე_ვერიკოს_ქუჩა_12.jpg|3786 File:Armian9.jpg|3795 File:არსენას_36.jpg|3800 File:არსენას_4_აივანი.tif|3801 File:არსენას_5.jpg|3802 File:ლადო_ასათიანის_11.jpg|3804 File:ლადო_ასათიანის_12.jpg|3805 File:ლადო_ასათიანის_2.jpg|3810 File:ლადო_ასათიანის_ქუჩა_24.jpg|3812 File:ლადო_ასათიანის_26.jpg|3813 File:ლ._ასათიანის_ქუჩა_27.jpg|3814 File:ლადო_ასათიანის_38.jpg|3820 File:ლადო_ასათიანის_31.jpg|3821 File:ლადო_ასათიანის_37.jpg|3825 File:ლადო_ასთიანის_39.jpg|3827 File:ლადო_ასათიანის_42.jpg|3830 File:ასათიანის_31.jpg|3836 File:43-ე_საჯრო_სკოლა_02.jpg|3837 File:ლადო_ასათიანის_8.jpg|3842 File:ლადო_ასათიანის_7.jpg|3846 File:ახვლედიანი_ელენეს_აღმართი_10_თბილისი.jpg|3865 File:Შერეული_ფუნქციის_შენობა.jpg|3894 File:თბილისი._ბაქოს_N_12._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|3915 File:თბილისი._ბაქოს_ქუჩა_N_16._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|3918 File:ბაქოს_ქუჩა_-_8.jpg|3921 File:თბილისი._ბაქოს_ქუჩა_N_5._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|3923 File:Baku_st._8.jpg|3926 File:ბეთლემის_კიბე-ქუჩა.jpg|3939 File:ეკლესია_„ზედა_ბეთლემი“.jpg|3942 File:ბეთლემის_ქუჩა_3.jpg|3949 File:ბეთლემის_ქუჩა_41_თბილისი.jpg|3950 File:Tbilisi_Vukol_Beridze_St_1.png|3957 File:Tbilisi_Vukol_Beridze_St_3.png|3959 File:Tbilisi_Vukol_Beridze_st_6-8.jpg|3962 File:ბესიკის_5_შიგნით.tif|3973 File:ხიდი_მდინარე_წავკისის_ჩანჩქერზე_თბილისის_ბოტანიკური_ბაღი.jpg|3988 File:თბილისის_ბოტანიკური_ბაღი.jpg|3989 File:ბოტანიკურის_ქუჩა_16_(3).jpg|3995 File:ბოტანიკურის_ქუჩა_24_(2).jpg|3997 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/თბილისი2]] === <gallery> File:საცხოვრებელი_სახლი._ჯამბულის_ქუჩა_16.jpg|4001 File:ბროსეს_ქუჩა_3.jpg|4002 File:ბროსეს_ქუჩა_4.jpg|4003 File:ბროსეს_ქუჩა_-_5.jpg|4004 File:ბროსეს_ქუჩა_7.jpg|4005 File:ბროსეს_ქუჩა_9.jpg|4006 File:საცხოვრებელი_სახლი._ბუხაიძის_ქუჩა_10.jpg|4007 File:საცხოვრებელი_სახლი._გაბაშვილი_ეკატერინეს_ქუჩა_10_(1).jpg|4008 File:თბილისი_რუსთაველის_გამზირი_54.jpg|4009 File:Galaktion_Tabidze_18.jpg|4018 File:მერია_116.jpg|4020 File:გალაკტიონ_ტაბიძის_ქუჩა_24.jpg|4025 File:Vke5423.jpg|4030 File:თბილისის_ცირკი_საღამოს.jpg|4035 File:საცხოვრებელი_სახლი_და_რკინის_წრიული_კიბე_გოგირდის_შესახვევი_8.jpg|4043 File:კლდისუბნის_წმინდა_გიორგის_ეკლესია_თბილისი.jpg|4049 File:ათეშგა,_III-VII_საუკუნეების.jpg|4054 File:საცხოვრებელი_სახლი,_გომის_ქუჩა_4.jpg|4055 File:5,gomi_2.jpg|4056 File:გრიბოედოვის_ქ._13.jpg|4067 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_15_მთავარი_კიბე.jpg|4069 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_18.jpg|4070 File:გრიბოედოვის_2.jpg|4072 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_20.jpg|4073 File:სამხატვროს_ვიტრინა.jpg|4074 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_23.jpg|4075 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_25.jpg|4076 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_26.jpg|4077 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_27.jpg|4078 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_28.jpg|4079 File:გრიბოედოვის_5_ეზო.jpg|4082 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_6.jpg|4083 File:გრიბოედოვის_ქუჩა_8.jpg|4085 File:გუდიაშვილის_11.jpg|4092 File:შალვა_დადიანის_ქუჩა_34.jpg|4119 File:109_Agmashenebeli.jpg|4131 File:ყოფილი_თსს.jpg|4170 File:ყოფილი_"თსს".jpg|4171 File:აღმაშენებლის_გამზირი_149_მაღაზია.jpg|4173 File:Brownie_Vetsel.jpg|4175 File:თუმანიშვილის_თეატრი-Theatre_of_"Tumanishvili"_06.jpg|4179 File:მუსიკისა_და_დრამის_თეატრი.jpg|4189 File:დავით_აღმაშენებლის_გამზირი_8_1.jpg|4241 File:Agmashenebeli_80.jpg|4257 File:თბილისი_დიუმას_ქუჩა_13.jpg|4265 File:ErekleII-4.jpg|4275 File:საპატრიარქოს_გალავანი.jpg|4276 File:ქართული_და_კავკასიური_ხალიჩების_გალერეა_ერეკლე_მეორის_ქუჩა_8.jpg|4287 File:ერეკლე_მეორის_ქუჩა_9.jpg|4290 File:Vardisparki0040.jpg|4300 File:Vera0748.jpg|4333 File:Saarbruecken_bridge.jpg|4348 File:Mshrali_Khidi.jpg|4349 File:საკრებულო_12.jpg|4392 File:თბილისი._თამარ_მეფის_სახელობის_ხიდი.jpg|4394 File:თბილისი._საქართველოს_რკინიგზა.jpg|4395 File:თბილისი._თამარ_მეფის_გამზირი_23._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|4398 File:ძველი_თბილისის_ხედი_მეტეხის_ხიდიდან.jpg|4413 File:After_One_Century.jpg|4420 File:იეთიმ_გურჯის_ქუჩა9.jpg|4424 File:იეთიმის_5.jpg|4425 File:იეთიმ_გურჯის_ქუჩა12.jpg|4426 File:ინგოროყვა_პავლეს_ქუჩა_20.jpg|4442 File:ერთი_ღამის_სასახლე.jpg|4473 File:თბილისი._წმინდა_ნიკოლოზის_სახელობის_ეკლესიის_ინტერიერი._13.jpg|4492 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/თბილისი3]] === <gallery> File:კოსტავას_24.jpg|4501 File:კოსტავას_ქუჩა_6.jpg|4511 File:Gpi320.jpg|4514 File:GpiII356.jpg|4515 File:Kojori_st.9,_Tbilisi,_Georgia.jpg|4534 File:პარიზული_სახლი.jpg|4545 File:MFA_Geo_Building_3_Leonidze_Str.jpg|4552 File:Home_Leselidze.jpg|4578 File:თბილისი_მაჩაბელი_ივანეს_ქუჩა_12.jpg|4630 File:მწერალთა_სახლი.jpg|4631 File:თბილისის_დიდი_საკონცერტო_დარბაზი_08.jpg|4642 File:საცხოვრებელი_სახლი,_აგებული_1912_წელს.jpg|4645 File:დარეჯან_დედოფლის_სასახლე_02.jpg|4658 File:თბილისი._მეტეხის_აღმართი_14._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|4661 File:Მოსწავლე_ახალგაზრდობის_სასახლის_ბაღი_(4).jpg|4686 File:9marti436.jpg|4687 File:მუშთაიდი_62.jpg|4691 File:ძველი_თბილისური_სახლი,_ნიშნიანიძე_შოთას_ქუჩა_16.jpg|4725 File:Წმინდა_ნინოს_ეკლესია_کلیسای_سنت_نینو_در_تفلیس_05.jpg|4739 File:ძველი_თბილისის_აივნიანი_სახლები_ორპირის_ქუჩა_27.jpg|4758 File:Chamber_iashvili.jpg|4779 File:პურის_მოედანი.jpg|4794 File:Პუშკინის_3.jpg|4796 File:Საქართველოს_ისტორიის_მუზეუმი_Georgian_History_Museum_35.jpg|4797 File:პუშკინის_15.jpg|4798 File:Შერეული_ფუნქციის_შენობა,_პუშკინის_10.jpg|4801 File:Rustaveliave1.jpg|4809 File:რუსთაველის_გამზირი_15.jpg|4814 File:არტისტული_საზოგადოების_შენობა.jpg|4815 File:რუსთაველის_19.jpg|4817 File:რუსთაველის_გამზირი_19_(2).jpg|4818 File:რუსთაველის_გამზირი_21.jpg|4821 File:რუსთაველის_გამზირი_22.jpg|4822 File:რუსთაველის_გამზირი_24_(2).jpg|4824 File:რუსთაველის_გამზირი_27.jpg|4827 File:რუსთაველის_გამზირი_40_(8).jpg|4832 File:რუსთაველის_გამზირი_46_(2).jpg|4834 File:Parliamenti.jpg|4840 File:Თბილისის_ბოტანიკური_ბაღი_National_Botanical_Garden_of_Georgia_04.jpg|4856 File:Surb_Gevorg_Church_in_Tbilisi,_Georgia.jpg|4857 File:Agm_84.jpg|4863 File:Bell_tower_of_Sioni.1.jpg|4876 File:თბილისი._საცხოვრებელი_სახლი._კრილოვის_N_15.jpg|4938 File:თბილისი._უზნაძის_N_109._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|4940 File:დარეჯანის_სასახლე_„საჩინო“2.jpg|4974 File:Feri109.jpg|4975 File:Armenianchurch19.jpg|4982 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/თბილისი4]] === <gallery> File:ქიაჩელი_ლეოს_ქუჩა_10.jpg|5010 File:Იოანე_ღვთისმეტყველის_ეკლესია.jpg|5015 File:ქიაჩელი_ლეოს_ქუჩა_20.jpg|5016 File:Ლურჯი_მონასტერი.jpg|5018 File:თბილისი_ქიქოძე_გერონტის_ქუჩა_9.png|5035 File:Ნ._ბარათაშვილის_სახლ-მუზეუმი.jpg|5065 File:მარიონეტების_თეატრი_(საათიანი_კოშკი).jpg|5067 File:იოანე_შავთელის_ქუჩა_ზამთარში_თბილისი.jpg|5068 File:Church_of_Kari.3.jpg|5070 File:ანჩისხატის_სამრეკლო_01.jpg|5072 File:Ანჩისხატი.jpg|5073 File:შარდენის_21.jpg|5092 File:ჩახრუხაძის_N2.jpg|5108 File:Ninowminda16.jpg|5133 File:ერეკლეს_აბანო_ეზოს_მხრიდან.jpg|5153 File:Პანთეონი.jpg|5237 File:თბილისი._წინამძღვრიშვილის_ქუჩა_N_162._პროკურატურის_შენობა.jpg|5256 File:Foth_twin.jpg|5264 File:ა.ჭავჭავაძის_4.jpg|5302 File:თსუ_I_კორპუსი_;_საღამოს_ხედი,_მზადება_გამოსამშვიდობებელი_ღონისძიებისთვის.jpg|5313 File:ღვთისმშობლის_ხატის_სამლოცველო_ეკლესიის_ეზოს_კარიბჭესთან.jpg|5385 File:ივ._ჯავახიშვილის_N_84-ში_მდებარე_საცხოვრებელი_სახლი.jpg|5391 File:ვიქტორ_ჯორბენაძის_ქუჩა_-_საცხოვრებელი_სახლები._ხედი_მტკვრიდან.jpg|5412 File:თბილისი._მეტეხის_ქუჩა_N_1_._საცხოვრებელი_სახლი.jpg|5416 File:House_over_water._Jorbenadze_St.jpg|5426 File:Onadiri_church_fasade.jpg|7160 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/შიდა_ქართლი/გორი]] === <gallery> File:მამარდაშვილის_ქუჩაა.jpg|5461 File:Stalin_Museum,_Gori,_ArmAg_1_(6).jpg|5480 File:Muzeum_Stalina_w_Gori.jpg|5482 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/აჭარა/ხულოს_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Castl_of_Khikhani.3.jpg|5967 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/რუსთავი]] === <gallery> File:Naqalaqari.jpg|5979 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/იმერეთი/ხარაგაულის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Lashe,_Vani_church_(7).jpg|6143 File:Chkheri_fortress_(28).jpg|7445 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/სამეგრელო-ზემო_სვანეთი/ფოთი]] === <gallery> File:ფოთის_ცენტრალური_პარკი_(2).jpg|6459 </gallery> === [[ვიკიპედია:ვიკის_უყვარს_ძეგლები/ძეგლების_სია/ქვემო_ქართლი/წალკის_მუნიციპალიტეტი]] === <gallery> File:Ბერთის_ღვთისმშობლის_ეკლესია_(6).jpg|7517 </gallery> 60imbhtyptzhtytv6s6sxfgfgix8n6g 0 350601 4817024 4803066 2025-06-20T11:26:45Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817024 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ანტონიუ გუტერეში | სურათი= António_Guterres_2021.jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = [[30 აპრილი]], [[1949]] | დაბადების ადგილი= [[ლისაბონი]], [[პორტუგალია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = ლუისა გიმარაეშ ე მელო (1972-1998)<br /> კატარინა ვას პინტუ (2001-დღემდე) | შვილები=პედრო, მარიანა | განათლება =[[ლისაბონის უნივერსიტეტი]] | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[კათოლიციზმი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[პორტუგალიის სოციალისტური პარტია|სოციალისტური პარტია]] | საიტი= | რიგი = [[გაერო]]ს [[გაეროს სამდივნო|გენერალური მდივანი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[1 იანვარი]], [[2017]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[პან გი მუნი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = [[პორტუგალია|პორტუგალიის]] [[პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[28 ოქტომბერი]], [[1995]] | თანამდებობა დატოვა2= [[6 აპრილი]], [[2002]] | წინამორბედი2 = [[ანიბალ კავაკუ სილვა]] | მემკვიდრე2 = [[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]] | პრეზიდენტი2=[[მარიუ სუარიში]], <br />[[ჟორჟი სამპაიუ]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''ანტონიუ გუტერეში''' ({{lang-pt|António Manuel de Oliveira Guterres}}; დ. [[30 აპრილი]] [[1949]], [[ლისაბონი]]) — პორტუგალიელი პოლიტიკოსი და დიპლომატი. [[2017]] წლის 1 იანვრიდან [[გაერო]]ს რიგით მეცხრე [[გაეროს სამდივნო|გენერალური მდივანი]]. [[1992]]-[[2002]] წლებში [[პორტუგალიის სოციალისტური პარტია|პორტუგალიის სოციალისტური პარტიის]] გენერალური მდივანი. [[1995]]-[[2002]] წლებში პორტუგალიის პრემიერ-მინისტრი. [[2001]] წელს ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში სოციალისტების სერიოზული მარცხის შემდგომ გუტერეშმა თანამდებობა დატოვა. [[1999]]-[[2002]] წლებში [[სოცინტერნი]]ს თავმჯდომარე. [[2005]] წლიდან [[2015]] წლამდე [[გაერო]]ს უმაღლესი კომისარი ლტოლვილთა საკითხებში.<ref>{{cite web |url=https://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=55899#.WGmhkLYrKRs |title=New UN chief Guterres pledges to make 2017 'a year for peace' |work=UN News Centre |publisher=United Nations |date=1 January 2017 |access-date=2 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170102172912/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=55899#.WGmhkLYrKRs |archive-date=2 January 2017 |url-status=live}}</ref> [[2016]] წლის 7 აპრილიდან პოტუგალიის სახელმწიფო მრჩეველი. [[2016]] წლის 5 ოქტომბერს გამოაცხადეს გამარჯვებულად [[გაერო]]ს [[გაეროს სამდივნო|გენერალური მდივნის]] არჩევნებში.<ref>{{cite web|url=http://www.jornaldenegocios.pt/economia/mundo/detalhe/antonio_guterres_eleito_novo_secretario_geral_da_onu.html|title=António Guterres é o novo secretário-geral da ONU|author=David Santiago|date=5 октября 2016|publisher=Negócios|lang=pt|accessdate=2016-10-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161006044204/http://www.jornaldenegocios.pt/economia/mundo/detalhe/antonio_guterres_eleito_novo_secretario_geral_da_onu.html|archivedate=2016-10-06}}</ref> ==ბიოგრაფია== ანტონიუ გუტერეში დაიბადა [[1949]] წლის 30 აპრილს, [[ლისაბონი|ლისაბონში]], [[პორტუგალია]]. [[1971]] წელს დაამთავრა [[ლისაბონის უნივერსიტეტი]]ს უმაღლესი ტექნიკური ინსტიტუტი, სადაც იგი სწავლობდა ფიზიკასა და ელექტრულ ინჟინერიას. მისი სტუდენტობის პერიოდი ხასიათდებოდა [[ანტონიუ დი სალაზარი|ანტონიო დი ოლივერა სალაზარის]] დიქტატორული რეჟიმის შესუსტებით, გუტერეში კი იყო აქტიური მონაწილე საპროტესტო მოძრაობისა, რომელიც სალაზარის მემკვიდრის [[მარსელუ კაეტანუ]]ს წინააღმდეგ იყო მიმართული. 1974 წელს პორტუგალიაში განხორციელდა უსისხლო სამხედრო გადატრიალება, რომელიც [[მიხაკების რევოლუცია|„მიხაკების რევოლუციის“]] სახელწოდებითაა ცნობილი. სწავლის დასრულების შემდგომ გუტერეშმა აკადემიური კარიერა განაგრძო და მუშაობდა ასისტენტ-პროფესორად, მაგრამ როგორც კი პორტუგალიაში დემოკრატიული ტრანზიცია დაიწყო, იგი უფრო აქტიურად ჩაერთო ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში.<ref>{{cite web |url=https://24.sapo.pt/article/sapo24-blogs-sapo-pt_2016_02_02_1858416979_antonio-guterres--catolico--socialista-e-politico-por-acrescimo |title=António Guterres: católico, socialista e político por acréscimo - Atualidade - SAPO 24 |last=SAPO |work=sapo.pt |access-date=15 October 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161011064325/http://24.sapo.pt/article/sapo24-blogs-sapo-pt_2016_02_02_1858416979_antonio-guterres--catolico--socialista-e-politico-por-acrescimo |archive-date=11 October 2016 |language=pt |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161011064325/http://24.sapo.pt/article/sapo24-blogs-sapo-pt_2016_02_02_1858416979_antonio-guterres--catolico--socialista-e-politico-por-acrescimo |archivedate=11 ოქტომბერი 2016 }}</ref> ==პოლიტიკური კარიერა== [[1974]] წელს პორტუგალიაში განხორციელებულმა სამხედრო გადატრიალებამ — „[[მიხაკების რევოლუცია]]“, ქვეყანაში აღადგინა დემოკრატია. რევოლუციის შემდგომ, 1974 წელსვე ანტონიუ გუტერეში შეუერთდა სოციალისტურ პარტიას. 1976 წელს იგი აირჩიეს პორტუგალიის პარლამენტის წევრად, სადაც იგი მსახურობდა 17 წლის განმავლობაში. აღნიშნული პერიოდის მანძილზე გუტერეში ხელმძღვანელობდა ეკონომიკის, ფინანსებისა და დაგეგმარების საპარლამენტო კომიტეტს, მოგვიანებით ტერიტორიული ადმინისტრაციის, მუნიციპალიტეტების და გარემოს კომიტეტს. [[1981]] წლიდან [[1983]] წლამდე გუტერეში იყო ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის წევრი, ამავე პერიოდში იგი აირჩიეს დემოგრაფიის, მიგრაციისა და ლტოლვილების კომიტეტის ხელმძღვანელად.<ref name="nytimes.com">{{cite news |first=Warren |last=Hoge |date=25 May 2005 |url=https://www.nytimes.com/2005/05/25/world/former-portuguese-premier-chosen-to-lead-un-refugee-agency.html |title=Former Portuguese Premier Chosen to Lead U.N. Refugee Agency |newspaper=[[The New York Times]] |access-date=14 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180425123530/https://www.nytimes.com/2005/05/25/world/former-portuguese-premier-chosen-to-lead-un-refugee-agency.html |archive-date=25 April 2018 |url-status=live}}</ref> [[1992]] წელს ანტონიუ გუტერეში გახდა [[პორტუგალიის სოციალისტური პარტია|სოციალისტური პარტიის]] გენერალური მდივანი,<ref name="bbc_gensec"/> საპარლამენტო არჩევნებში სოციალისტების მესამე თანმიმდევრული მარცხის შემდეგ (1985 წელი, 1987 წელი და 1991 წელი).<ref name=ecpr>{{cite journal |last1=Costa Lobo |first1=Marina |last2=Magalhães |first2=Pedro C. |year=2001 |title=The Portuguese Socialists and the Third Way |url=https://ecpr.eu/Filestore/PaperProposal/aff5acde-4dbc-4182-b92a-3365cafb1802.pdf |access-date=7 November 2016 |publisher=[[European Consortium for Political Research]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20161108133417/https://ecpr.eu/Filestore/PaperProposal/aff5acde-4dbc-4182-b92a-3365cafb1802.pdf |archive-date=8 November 2016 |url-status=live}}</ref> 1995 წლის 1 ოქტომბერს საპარლამენტო არჩევნებში სოციალისტების გამარჯვების შემდეგ, 1995 წლიდან 2002 წლამდე გუტერეში იკავებდა [[პორტუგალიის პრემიერ-მინისტრი]]ს თანამდებობას. მის ძირითად პოლიტიკური მიზნებსა და პრიორიტეტებს წარმოადგენდა განათლება, სოციალური კეთილდღეობა და ადმინისტრაციული დეცენტრალიზაცია.<ref name=":0">{{Cite news |url=https://www.britannica.com/biography/Antonio-Guterres |title=António Guterres {{!}} Biography|work=[[Encyclopedia Britannica]]|access-date=20 November 2018|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20181120182141/https://www.britannica.com/biography/Antonio-Guterres|archive-date=20 November 2018|url-status=live}}</ref> მმართველობის პერიოდში გუტერეში ზედამხედველობას უწევდა პორტუგალიაში [[ევრო]]ს ოფიციალურ ვალუტად დამკვიდრების პროცესს. გუტერეშმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა პორტუგალიის ყოფილი კოლონიის, [[აღმოსავლეთი ტიმორი|აღმოსავლეთ ტიმორი]]ს დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფაში, რომელიც ოკუპირებული იყო ინდონეზიის მიერ. ევროპის საბჭოს პრეზიდენტის რანგში, იგი ხელმძღვანელობდა „ლისაბონის დღის წესრიგის“ მიღებას (10 წლიანი გეგმა, რომელიც მიზნად ისახავდა ევროპული ეკონომიკის კონკურენტუნარიანობის გაზრდას) და ასევე იყო თანათავმჯდომარე პირველი ევროკავშირი-აფრიკის სამიტისა. მისი პრემიერობის დროს პორტუგალიამ წარმატებიით დაამკვიდრა ევრო ოფიციალურ ვალუტად, რასაც თან ახლდა ეკონომიკური ექსპანსია, რომელმაც თავისი გამოხატულება ჰპოვა ლისაბონში გამართულ მსოფლიო გამოფენა ექსპო 98-ში.<ref name="ft.com">{{cite magazine |first=Peter |last=Wise |date=6 October 2016 |url=https://www.ft.com/content/43ff2174-8bc7-11e6-8aa5-f79f5696c731 |title=5 things to know: Portuguese who said no to EU but yes to UN |magazine=[[Financial Times]] |publisher=[[Nikkei, Inc.]] |location=London, England |access-date=18 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171222052351/https://www.ft.com/content/43ff2174-8bc7-11e6-8aa5-f79f5696c731 |archive-date=22 December 2017 |url-status=live}}</ref> ანტონიუ გუტერეშის მოლაპარაკების უნარები პირველად შესამჩნევი გახდა [[1995]] წელს, როდესაც იგი აირჩიეს პორტუგალიის პრემიერ-მინისტრად. 2001 წლის დეკემბერში ადგილობრივ თვითმმართველობის არჩევნებში ჟოზე მანუელ ბაროზოს სოციალ-დემოკრატიულ პარტიასთან დამარცხების შემდეგ, გუტერეში თანამდებობიდან გადადგა და განაცხადა, რომ მისი გადადგომის მიზანი იყო პორტუგალია არ ჩაძირულიყო პოლიტიკურ ჭაობში. გუტერში მრავალი წლის განმავლობაში ჩართული იყო სოციალისტურ ინტერნაციონალში, მსოფლიო მასშტაბის სოციალურ-დემოკრატიული პარტიების ორგანიზაციაში, პირველად როგორც ვიცე პრეზიდენტი [[1992]]-[[1999]] წლებში, შემდგომ კი როგორც პრეზიდენტი [[1999]] წლიდან [[2005]] წლის შუა პერიოდამდე. ამასთანავე, მან დააფუძნა პორტუგალიის ლტოვლითა საბჭო, ისევე როგორც პორტუგალიის მომხმარებელთა ასოციაცია DECO. ადრეულ 1970-იან წლებში იგი ასევე იყო ორგანიზაციის „Centro de Acção Social Universitário“ პრეზიდენტი, რომელიც ახორციელებდა სოციალური განვითარების პროექტებს ლისაბონის ღარიბ უბნებში.<ref name=si_meeting>{{cite web |url=http://www.socialistinternational.org/viewArticle.cfm?ArticleID=1902 |title=SI Presidium thanks António Guterres and sets in motion procedure to elect new President |work=socialistinternational.org |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161018235638/http://www.socialistinternational.org/viewArticle.cfm?ArticleID=1902 |archive-date=18 October 2016 |url-status=live}}</ref> ==დიპლომატიური კარიერა== ===გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარი=== [[2005]] წლიდან [[2015]] წლამდე ანტონიუ გუტერეში იკავებდა გაეროს ლტოლვილეთა უმაღლესი კომისარის თანამდებობას. ამ პერიოდის განმავლობაში მისი ხელმძღვანელობით გატარდა [[გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი]]ს (UNHCR) ძირითადი სტრუქტურული რეფორმა, [[ჟენევა|ჟენევის]] შტაბ-ბინაში შემცირდა დასაქმებული პერონალის რაოდენობა და დანახარჯები, შედეგად გაიზარდა გაეროს ეფექტურობა და საგანგებო მდგომარეობებზე პასუხების შესაძლებლობა. მსგავსი ნაბიჯები საჭირო იყო, რადგან აღნიშნულ პერიოდში მეორე მსოფლიო ომიდან მოყოლებული კონფლიქტები წარმოშობდა იძულებით გადაადგილებულ მოსახლოებას.<ref name=unhcr>{{cite web |url=http://www.unhcr.org/en-us/antonio-guterres-portugal-2005-2015.html |title=António Guterres (Portugal): 2005-2015 |first=United Nations High Commissioner for |last=Refugees |work=unhcr.org |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161018212653/http://www.unhcr.org/en-us/antonio-guterres-portugal-2005-2015.html |archive-date=18 October 2016 |url-status=live}}</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-37565570 Who is Antonio Guterres? Meet the UN's next secretary-general] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180530231851/http://www.bbc.com/news/world-europe-37565570 |date=30 May 2018 }} ''[[BBC News]]'', 6 October 2016.</ref> ანტონიუ გუტერეში მოლაპარაკებებზე გამუდებით იწვევდა დასავლეთის სახელმწიფოებს, რათა მათ უფრო მეტი დახმარება გამოეყოთ მსოფლიოს ლტოლვილებისათვის, რომლებიც კონფლიქტების გამო იძულებით ტოვებდნენ საკუთარ სახლებს. გუტერეშის მმართველობის დროს გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატის მოქმედებები გასამმაგდა, რაც გამოწვეული იყო როგორც ახალი ბიუჯეტის შედგენით, ისე კონფლიქტებისა და დევნის შედეგად იძულებით გადაადგილებული ადამიანების გაზრდილი რაოდენობით. გუტერეშის თანამდებობაზე ყოფნის ვადა ხასიათდება გადაადგილების უდიდესი კრიზისებით, განსაკუთრებით [[სირია|სირიისა]] და [[ერაყი]]ს კონფლიქტების შედეგად, ასევე კრიზისებით [[სამხრეთი სუდანი|სამხრეთ სუდანში]], [[ცნეტრალური აფრიკის რესპუბლიკა]]სა და [[იემენი|იემენში]]. იძულებით გადაადგილებული ადამიანების რაოდენობა 2005 წელს 38 მილიონი იყო, 2015 წლისათვის კი მათი რიცხვი 60 მილიონამდე გაიზარდა. ანტონიუ გუტერეშის სახელს უკავშირდება [[ანჯელინა ჯოლი]]ს უმაღლესი კომისრის სპეციალურ დესპანად დანიშვნა, რითაც გაიზარდა მსახიობის როლი გაეროს ლტოლვილთა სააგენტოში. ანჯელინას მოვალეობას წარმოადგენდა ფარტომასშტაბიან კრიზისებზე ფოკუსირება, რომლებიც ხალხის მასობრივ გადაადგილებებს იწვევდა და გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატისა და გუტერეშის წარმოჩენა დიპლომატიურ დონეზე. გუტერეშის მოსაზრებით, ჯოლის მიერ აღნიშნული საქმიანობაზე თანხმობა მნიშვნელოვან მოვლენას წარმოადგენდა გლობალური გადაადგილებების კრიტიკულ პერიოდში.<ref>[http://www.unhcr.org/news/briefing/2012/4/4f8d46659/angelina-jolie-appointed-special-envoy-high-commissioner-guterres.html Angelina Jolie appointed as Special Envoy of High Commissioner Guterres] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180504090544/http://www.unhcr.org/news/briefing/2012/4/4f8d46659/angelina-jolie-appointed-special-envoy-high-commissioner-guterres.html |date=4 May 2018 }} UNHCR, press release of 17 April 2012.</ref> ===გაეროს გენერალური მდივანი=== 2016 წლის 13 ოქტომბერს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის გენერალურმა ასამბლეამ ანტონიუ გუტერეში გაეროს გენერალურ მდივნად აირჩია.<ref name=un_vote>{{cite web |url=https://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=55285 |title=UN News - António Guterres appointed next UN Secretary-General by acclamation |agency=United Nations News Service |date=13 October 2016 |publisher=United Nations Centre |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161013151348/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=55285 |archive-date=13 October 2016 |url-status=live}}</ref> გუტერეშმა შეცვალა სამხრეთ კორეელი [[პან გი მუნი]], რომელიც ორჯერ იყო არჩეული გენერალური მდივნის თანამდებობაზე. თავად პან გი მუნმა [[რომი|რომში]] ვიზიტის დროს განაცხადა, რომ მის მემკვიდრედ გუტერეშის კანდიდატურა „საუკეთესო არჩევანი“ იყო. გაეროს უშიშროების საბჭომ გუტერეში 13 კანდიდატიდან შეარჩია, რომელთა შორის 7 ქალი იყო.<ref>{{cite news |title=Portugal's Antonio Guterres set to be UN secretary general |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-37566898 |work=[[BBC]] |date=5 October 2016 |access-date=5 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161005164145/http://www.bbc.co.uk/news/world-37566898 |archive-date=5 October 2016 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |title=António Guterres to be next UN secretary general |date=5 October 2016 |access-date=5 October 2016 |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2016/oct/05/antonio-guterres-next-un-secretary-general |archive-url=https://web.archive.org/web/20161005173807/https://www.theguardian.com/world/2016/oct/05/antonio-guterres-next-un-secretary-general |archive-date=5 October 2016 |url-status=live}}</ref> ბევრს სწამდა, რომ უშიშროების საბჭო ახალ ისტორიას შექმნიდა პირველი ქალი გენერალური მდივნის დასახელებით, თუმცა მიუხედავად ამისა, გუტერეში იყო აშკარა ლიდერი. შერჩვის პროცესი 10 თვის მანძილზე მიმდინარეობდა. საბოლოო ხმის მიცემის პროცესში კი უშიშროების საბჭომ მიაღწია იშვიათ კონსენსუსს: 13 ხმა გუტერეშის სასარგებლოდ, 2 წევრმა თავი შეიკავა და არც ერთი წევრი არ ყოფილა წინააღმდეგი. გუტერეშის არჩევა წარმოადგენდა გაეროს ისტორიული პროცესების კულმინაციას, რადგან როგორც წესი გაეროს გენერალური მდივნის თანამდებობაზე დანიშვნა ტრადიციულად დახურულ კარებებს მიღმა, გავლენიანი ქვეყნების მცირე ჯგუფის მიერ წყდებოდა. ამჯერად კი პირველად ისტორიაში, არჩევანის პროცესს თან ახლდა სახალხო დისკუსიები, სადაც თითოეული კანდიდატი მეტოქეობას უწევდა დანარჩენებს გენერალური მდივნის პოზიციის დასაკავებლად. 2016 წლის 12 დეკემბერს ანტონიუ გუტერეშმა წარმოთქვა თანამდებობრივი ფიცი, რის შემდეგაც გახდა გაერთიანებული ერების ისტორიაში რიგით მეცხრე გენერალური მდივანი. მისი უფლებამოსილების ვადა ოფიციალურად დაიწყო 2017 წლის 1 იანვარს. გუტერეში მოწმე გახდა დედამიწის ყველაზე მოწყვლადი ადამინების ტანჯვისა ლტოლვილთა ბანაკებსა და ომის ზონებში. მან მიზნად დაისახა ადამინის ღირსება გამხდარიყო მისი საქმიანობის ბირთვი და ემსახურა მშვიდობის აგენტად, ხიდების აღმშენებლად და რეფორმებისა და ინოვაციების ხელმშემწყობად. ფიცის დადების ცერემონიალზე მან ასევე პირობა დადო, რომ მისი საქმიანობა მიმართული იქნებოდა მშვიდობის დამყარებისკენ. განაცხადა, რომ გაეროს ცენტრალური საქმიანობა იქნებოდა განვითარებისაკენ სწრაფვა, რის შედეგადაც გაერო შეძლებდა ეფექტურად შეხვედროდა იმ უთვალავ გამოწვევას, რომელიც საერთაშორისო საზოგადოების წინაშე იდგა: {{ციტატა|გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საჭიროა იყოს მოქნილი, ქმედითი და ეფექტური. ის უნდა ფოკუსირდეს მიწოდებაზე და ნაკლებად პროცესზე; უფრო მეტად ადამიანებზე და ნაკლებად ბიუროკრატიაზე.}} ანტონიუ გუტერეშმა ხაზგასმით გამოყო ორგანიზაციის სამი სტრატეგიული პრიორიტეტი: მშვიდობის საკითხებზე მუშაობა; მდგრადი განვითარების ხელშეწყობა და შიდა მმართველობის რეფორმირება. ==პირადი ცხოვრება== [[1972]] წელს გუტერეში დაქორწინდა ბავშვთა ფსიქიატრ ლუისა ამელია გიმარაეშ ე მელოზე, რომელთანაც შეეძინა ორი შვილი პედრო (1977 წ.) და მარიანა (1985 წ.). მისი მეუღლე გარდაიცვალა სიმსივნით [[ლონდონი|ლონდონში]] 1998 წელს 51 წლის ასაკში.<ref name="bbc_gensec">{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-37565570|title=Who is Antonio Guterres? Meet the UN's next secretary-general|work=BBC|date=6 October 2016 |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161015104209/http://www.bbc.com/news/world-europe-37565570 |archive-date=15 October 2016 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.southcoasttoday.com/article/19980130/news/301309971 |title=Portuguese honor Guterres|access-date=10 May 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180114020228/http://www.southcoasttoday.com/article/19980130/news/301309971 |archive-date=14 January 2018|url-status=live}}</ref><ref name="cnn_gensec">{{cite web |url=https://edition.cnn.com/2016/10/05/world/un-secretary-general-antonio-guterres/index.html|title=Portugal's Antonio Guterres poised to become next UN secretary-general |first=Tim |last=Hume |work=cnn.com |access-date=13 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180314174155/https://edition.cnn.com/2016/10/05/world/un-secretary-general-antonio-guterres/index.html |archive-date=14 March 2018 |url-status=live}}</ref> [[2001]] წელს დაქორწინდა კატალინა მარკეს დე ალმეიდა ვაზ პინტუზე.<ref>{{cite web |url=http://www.focus2014.org/project/catarina-vaz-pinto/ |title=Catarina Vaz Pinto - UNESCO - World Forum On Culture and Cultural Industries - Florence 2 - 4 October 2014 |work=focus2014.org |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161014060601/http://www.focus2014.org/project/catarina-vaz-pinto/ |archive-date=14 October 2016 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161014060601/http://www.focus2014.org/project/catarina-vaz-pinto/ |archivedate=14 ოქტომბერი 2016 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.artemrede.pt/v3/index.php/pt/espetaculos/arquivo/item/177-catarina-vaz-pinto |title=Catarina Vaz Pinto |first=patricia |last=teixeira |work=artemrede.pt |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161014062242/http://www.artemrede.pt/v3/index.php/pt/espetaculos/arquivo/item/177-catarina-vaz-pinto |archive-date=14 October 2016 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161014062242/http://www.artemrede.pt/v3/index.php/pt/espetaculos/arquivo/item/177-catarina-vaz-pinto |archivedate=14 ოქტომბერი 2016 }}</ref> მშობლიური [[პორტუგალიური ენა|პორტუგალიურის]] გარდა ფლობს [[ესპანური ენა|ესპანურ]], [[ფრანგული ენა|ფრანგულ]] და [[ინგლისური ენა|ინგლისურ]] ენებს.<ref>{{cite web |url=http://www.sbs.com.au/news/article/2016/10/06/portugals-guterres-poised-be-next-un-secretary-general |title=Portugal's Guterres poised to be next UN secretary-general |work=sbs.com.au |access-date=15 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161012045532/http://www.sbs.com.au/news/article/2016/10/06/portugals-guterres-poised-be-next-un-secretary-general |archive-date=12 October 2016 |url-status=live}}</ref> გუტერეში კათოლიკეა.<ref name=cnn_gensec/> ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|António Guterres}} * [https://www.un.org/sg/en Official website of Antonio Guterres - UN Secretary-General] * [http://www.antonioguterres.gov.pt/ Official website of António Guterres] in Gov.pt * {{C-SPAN|60087}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{გაეროს გენერალური მდივნები}} {{გაერო}} {{DEFAULTSORT:გუტერეში, ანტონიუ}} [[კატეგორია:დაბადებული 30 აპრილი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1949]] [[კატეგორია:პორტუგალიის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაეროს გენერალური მდივნები]] 9is9puic47se6tg3f38jmep1yz3r634 0 353547 4816666 4684607 2025-06-19T13:07:33Z 78.177.163.183 4816666 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ჰაფეზ ასადი<br/>حافظ الأسد | სურათი = Hafez al-Assad official portrait.jpg | სურათის ზომა = 250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ = | ხელმოწერა = Signature_of_Hafez_al-Assad.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1930|10|6}} | დაბადების ადგილი = [[კარდახა]], [[სირია]] | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2000|6|10|1930|10|6}} | გარდაცვალების ადგილი = [[დამასკო]], [[სირია]] | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = ალი სულეიმან ასადი | დედა = | მეუღლე = [[ანისა მახლუფი|ანისა ალ-ასადი]] | შვილები =[[ბასილ ასადი|ბასილი]], [[ბაშარ ალ-ასადი|ბაშარი]], მეჯიდი და [[მაჰერ ასადი|მაჰერი]] | განათლება = [[ჰომსის სამხედრო აკადემია]], [[რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების გენერალური შტაბის სამხედრო აკადემია]]. | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[ისლამი|მუსულმანი]]-[[ალავიტები|ალავიტი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[ბაასი]] | საიტი= | რიგი = [[სირიის პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[12 მარტი]], [[1971]] | თანამდებობა დატოვა = [[10 ივნისი]], [[2000]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[აჰმად ალ-ხათიბი]] | მემკვიდრე = [[აბდულ ჰალიმ ხადამი]] | რიგი2 = [[სირიის პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[21 ნოემბერი]], [[1970]] | თანამდებობა დატოვა2=[[3 აპრილი]], [[1971]] | წინამორბედი2 = [[ნურედინ ალ-ათასი]] | მემკვიდრე2 = [[აბდელ რაჰმან ხლეიფაუი]] | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = [[სირია|სირიის]] თავდაცვის მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[23 თებერვალი]], [[1966]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[1972]] | წინამორბედი3 = [[მუჰამად უმრანი]] | მემკვიდრე3 = [[მუსტაფა ტლასი]] | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= }} '''ჰაფეზ ასადი''' ({{lang-ar|حافظ الأسد}} დ. [[6 ოქტომბერი]], [[1930]], [[კარდახა]], [[სირია]] — გ. [[10 ივნისი]], [[2000]], [[დამასკო]], [[სირია]]) — [[სირია|სირიელი]] სახელმწიფო, პოლიტიკური და სამხედრო მოღვაწე, [[სირიის პრეზიდენტი]] ([[1971]]–[[2000]]), [[სირიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] ([[1970]]–[[1971]]), პარტია [[ბაასი]]ს რეგიონული სარდლობის სირიის რეგიონული განყოფილების მდივანი, პარტია ბაასის გენერალური მდივანი (პროსირიული ფრაქცია) (1970–2000), სირიის თავდაცვის მინისტრი ([[1966]]–[[1972]]), გენერალი. == ბიოგრაფია == ჰაფეზ ასადი დაიბადა [[1930]] წლის 6 ოქტომბერს სოფელ [[კარდახა]]ში, [[ალავიტები]]ს ოჯახში. 9 წლის ასადმა მიატოვა მშობლიურ სოფელი და სწავლა დაიწყო სოფელში, იგი თავისი ოჯახობიდან პირველი ადამიანი იყო, რომელმაც სწავლა გადაწყვიტა. სკოლის დასრულების შემდეგ ჰაბფეზ ასადს უნდოდა შესულიყო ბეირუთის წმინდა იაკობის უნივერსიტეტში და დაუფლებოდა ექიმის პროფესიას, მაგრამ მამამისს არ აღმოაჩნდა შვილის სწავლისათვის საკმარისი თანხა. ამის გამო, [[1950]] წელს იგი შევიდა ჰომსის სამხედრო აკადემიაში, აქ იგი გაეცნო მომავალ თავდაცვის მინისტრ [[მუსტაფა ტლასი|მუსტაფა ტლასს]]. [[1955]] წელს ჰაფეზ ასადმა მიიღო [[ლეიტენანტი]]ს სამხედრო წოდება. სწავლის პერიოდში მოიგო საუკეთესო მფრინავის პრიზი და გააგზავნეს მეზეს [[მეზეს სამხედრო აეროპორტი|სამხედრო აეროპორტში]] [[დამასკო]]სთან ახლოს. [[1954]] წელს სამხედრო გადატრიალების პერიოდში შეიარაღებული ძალები დაიშალა, სამხედრო გადატრიალებამ დაამხო [[ადიბ შიშექლი]]ს ხელისუფლება და ქვეყნის სათავეში დააბრუნა სამოქალაქო პრეზიდენტი [[ჰაშიმ ალ-ათასი]], რომელიც [[1955]] წელს შეცვალა [[შუქრი კუათლი]]მ. [[ბაასი]]ს პარტიამ ანტიდასავლური იდეოლოგიის წინააღმდეგობის ხარჯზე დაახლოება დაიწყო კომუნისტურ პარტიებთან. [[1955]] წელს ჰაფეზ ასადი გააგზავნეს [[ეგვიპტე]]ში ექვსთვიან წვრთნაზე. [[სუეცის კრიზისი]]ს დროს მან განახორციელა სადაზვერვო ფრენები ჩრდილოეთი და აღმოსავლეთი სირიის თავზე. [[1957]] წელს ასადი გაიგზავნა [[სსრკ]]-ში, სადაც შეისწავლა [[მიგ-17]]-ის პილოტირება. [[1958]] წელს ეგვიპტემ და სირიამ ჩამოაყალიბეს [[გაერთიანებული არაბული რესპუბლიკა]], სირიაში ყველა პოლიტიკური პარტია დაიშალა და ოფიცერთა კორპუსმა მხარი დაუჭირეს კომუნისტებს. მიუხედავად მსგავსი ცვლილებებისა ჰაფეზ ასადი დარჩა სამსახურში, სწრაფად აიმაღლა სამხედრო წოდება და გააგზავნეს [[ეგვიპტე]]ში, სადაც სწავლობდა [[ჰოსნი მუბარაქი|ჰოსნი მუბარაქთან]] ერთად. [[1963]] წელს ასადმა მონაწილეობა მიიღო სამხედრო გადატრიალებაში, რომელმაც დაამხო [[ნაზიმ ალ-კუდსი]]ს ხელისუფლება. ასადი დაინიშნა [[სირიის სამხედრო-საჰაერო ძალები]]ს სარდლად. [[1966]] წელს ასევე მონაწილეობდა [[ამინ ალ-ჰაფიზი]]ს ხელისუფლების დამხობაში. ახალ მთავრობაში მიიღო თავდაცვის მინისტრის თანამდებობა. [[1970]] წლის სამხედრო გადატრიალების შემდეგ ხელისუფლებაში მოდის ქვეყნის პრაქტიკული მმართველი ჰაფეზ ასადი და პრეზიდენტის თანამდებობას იკავებს [[1971]] წლის 12 მარტიდან. ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ ასადმა რადიკალურად შეცვალა პარტიის პოლიტიკა. გაუმჯობესდა ურთიერთობა ისეთ ქვეყნებთან, რომლებსაც მათი მოწინააღდმეგეები თვლიდნენ რეაქციონერებად. [[ცივი ომი]]ს პერიოდში იგი მხარს უჭერდა [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა კავშირს]]. ქვეყანაში დაამყარა ერთპარტიული სისტემა ძლიერი საპრეზიდენტო მმართველობით. ქვეყნის მმართველობა დაყო რელიგიური თვალსაზრისით: [[სუნიზმი|სუნიტი]] მუსულმანები ნომინალურად ხელმძღვანელობდნენ პოლიტიკურ ინსტიტუტებს, ხოლო [[ალავიტები]] - შეიარაღებულ ძალებს, დაზვერვასა და სპეცსამსახურებს. == გარდაცვალება == ჰაფეზ ასადი გარდაიცვალა [[2000]] წლის 10 ივნისს ლიბანის პრემიერ-მინისტრ [[სელიმ ჰოსი|სელიმ ჰოსთან]] სატელეფონო საუბრის დროს გულის შეტევით. 13 ივნისს დაკრძალეს მშობლიური სოფლის იმ მავზოლეუმში სადაც უკვე განისვენებდა მისი შვილი [[ბასილ ასადი|ბასილი]]. == ლიტერატურა == * {{Cite book|title= Eclipse of the Sunnis: Power, Exile, and Upheaval in the Middle East |url= https://archive.org/details/eclipseofsunnisp0000amos |last=Amos |first=Deborah |publisher=PublicAffairs |year=2010 |isbn= 978-1-58648-649-5 |ref=Amos2010}} * {{Cite book|title= Promised Land?: A Perspective on Palestinian–Israeli Conflict |last=Ahmad |first=Muslehuddin |publisher=AuthorHouse |year=2010 |isbn= 978-1-4490-1797-2 |ref=Ahmad2010}} * {{cite book|title=Minorities and the State in the Arab World|last=Bengio |first=Offra (ed.)|year=1998|isbn=978-1-55587-647-0|ref=Bengio1998}} * {{Cite book|title=Middle Eastern Leaders and Islam: A Precarious Equilibrium |last=Alianak |first=Sonia |publisher=Peter Lang |year=2007 |isbn=978-0-8204-6924-9 |ref=Alianak2007}} * {{Cite book|title=Genocide: A Reference Handbook |last=Ball |first=Howard |publisher=ABC-CLIO |year=2010 |isbn=978-1-59884-488-7 |ref=Ball2010}} * {{cite book | author = Batatu, Hanna | title = Syria's Peasantry, the Descendants of Its Lesser Rural Notables, and Their Politics | url = https://archive.org/details/syriaspeasantryd0000bata | publisher = Princeton University Press | year = 1999| isbn = 0-691-00254-1 | ref = Batatu1999}} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://news.bbc.co.uk/1/hi/in_depth/middle_east/2000/death_of_assad/default.stm Syrian parliament backs Bashar] * [http://www.aljazeera.com/programmes/aljazeeraworld/2013/04/2013415114923968435.html Syria: The Reckoning] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161111115902/http://www.aljazeera.com/programmes/aljazeeraworld/2013/04/2013415114923968435.html |date=2016-11-11 }} {{სირიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ასადი, ჰაფეზ}} [[კატეგორია:სირიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 6 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1930]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 10 ივნისი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2000]] apatgkj4h80db1s48ymark4qs5xjd1n 0 355491 4816738 3508627 2025-06-19T18:14:08Z Jaba1977 3604 4816738 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი}} '''რუმენ გეორგიევ რადევი''' ({{lang-bg|Румен Георгиев Радев}}; დ. [[18 ივნისი]] [[1963]], დიმიტროვგრადი, [[ბულგარეთი]]) — [[ბულგარეთი]]ს არმიის სარეზერვო გენერალ-მაიორი და ბულგარეთის არჩეული [[ბულგარეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]. რადევი მსახურობდა ბულგარეთის საჰაერო ძალების მეთაურად. 2016 წელს მოიგო საპრეზიდენტო არჩევნები, როგორც დამოუკიდებელმა კანდიდატმა, რომელსაც მხარს უჭერდა [[ბულგარული სოციალისტური პარტია]]. მეორე ტურში დაამარცხა [[მოქალაქეები ბულგარეთის ევროპული განვითარებისთვის|GERB-ის]] კანდიდატი ცეცკა ცაჩევა.<ref> http://www.reuters.com/article/us-bulgaria-election-exitpoll-idUSKBN1380Q7?il=[http://www.euronews.com/2016/11/13/bulgarian-pm-borisov-to-resign-after-presidential-vote-defeat Pro-Russia candidate wins Bulgaria's presidential run-off] at [[Euronews]]</ref><ref>[http://www.rferl.org/a/bulgaria-president-radev-pro-russia/28114949.html Bulgaria Faces Uncertainty After Election Of Pro-Russia President] at [[Radio Free Europe]]</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:რადევი, რუმენ}} [[კატეგორია:ბულგარეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] [[კატეგორია:დაბადებული 18 ივნისი]] cl0zk27nkv8u287i7bo4pkovooaull0 4816739 4816738 2025-06-19T18:14:24Z Jaba1977 3604 4816739 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი}} '''რუმენ გეორგიევ რადევი''' ({{lang-bg|Румен Георгиев Радев}}; დ. [[18 ივნისი]] [[1963]], დიმიტროვგრადი, [[ბულგარეთი]]) — [[ბულგარეთი]]ს არმიის სარეზერვო გენერალ-მაიორი და ბულგარეთის არჩეული [[ბულგარეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]. რადევი მსახურობდა ბულგარეთის საჰაერო ძალების მეთაურად. 2016 წელს მოიგო საპრეზიდენტო არჩევნები, როგორც დამოუკიდებელმა კანდიდატმა, რომელსაც მხარს უჭერდა [[ბულგარული სოციალისტური პარტია]]. მეორე ტურში დაამარცხა [[მოქალაქეები ბულგარეთის ევროპული განვითარებისთვის|GERB-ის]] კანდიდატი ცეცკა ცაჩევა.<ref> http://www.reuters.com/article/us-bulgaria-election-exitpoll-idUSKBN1380Q7?il=[http://www.euronews.com/2016/11/13/bulgarian-pm-borisov-to-resign-after-presidential-vote-defeat Pro-Russia candidate wins Bulgaria's presidential run-off] at [[Euronews]]</ref><ref>[http://www.rferl.org/a/bulgaria-president-radev-pro-russia/28114949.html Bulgaria Faces Uncertainty After Election Of Pro-Russia President] at [[Radio Free Europe]]</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:რადევი, რუმენ}} [[კატეგორია:ბულგარეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] [[კატეგორია:დაბადებული 18 ივნისი]] g6vbpb9khdbdlr2ktunopzekvxesspi 0 363432 4816897 4435510 2025-06-20T05:35:16Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816897 wikitext text/x-wiki {{რჩეული/2.0}}[[ფაილი:Albert Einstein (Nobel).png|მინი|[[ალბერტ აინშტაინი]] 1921 წელს]] '''ალბერტ აინშტაინის რელიგიური შეხედულებები''' ფართოდ იქნა შესწავლილი. მიუხედავად ამისა, ჯერ კიდევ არსებობს მითები მის რწმენებზე და რელიგიის მიმართ მის შეხედულებებზე, მიდის კამათიც. იგი ამბობდა, რომ სჯერა [[ბარუხ სპინოზა|ბარუხ სპინოზას]] [[პანთეიზმი|პანთეისტური]] ღმერთის, თუმცა, არა პერსონიფიცირებული ღმერთის. თავის თავს იგი მოიხსენიებდა როგორც [[აგნოსტიციზმი|აგნოსტიკოსს]], თუმცა უარს ამბობდა [[ათეიზმი|ათეისტის]] იარლიყზე და ამჯობინებდა ''მორჩილებას, რომელიც შეეფერება ჩვენი გონების მიერ ბუნების და ჩვენი საკუთარი ყოფის სუსტ გაგებას.<ref name="Isaacson390">Isaacson, Walter (2008). ''Einstein: His Life and Universe''. New York: Simon and Schuster, [http://books.google.com/books?id=cdxWNE7NY6QC&pg=PT390 pp. 390.]</ref><ref name="Einstein&Spinoza">{{cite web |last=Lesiker |first=Arnold V. |title=Einstein:Science and Religion - Spinoza and Einstein |url=http://www.einsteinandreligion.com/spinoza2.html |date= |work=St Cloud State University |accessdate=January 16, 2014 }}</ref>'' აინშტაინი ასევე აცხადებდა, რომ არ სჯეროდა სიკვდილის შემდეგ სიცოცხლის და იქვე დასძენდა: „ერთი სიცოცხლე ჩემთვის საკმარისია“.<ref>Isaacson, Walter (2008). ''Einstein: His Life and Universe''. New York: Simon and Schuster, [https://books.google.com/books?id=OzSJgdwk5esC&pg=PT461 p. 461.]</ref> == ადრეული ბავშვობა == აინშტაინი აღზარდეს არარელიგიურმა მშობლებმა – ებრაელებმა. ავტობიოგრაფიულ ჩანაწერებში იგი წერდა, რომ თანდათანობით კარგავდა რწმენას ადრეულ ბავშვობაში: ''მალე, სამეცნიერო წიგნების კითხვის წყალობით, მე ვრწმუნდებოდი, რომ ბევრი რამ ბიბლიურ ისტორიებში არ შეიძლება იყოს სიმართლე''. {{ციტატის დაწყება}} მართალია, მე ვიყავი არარელიგიური მშობლების შვილი, მაგრამ, ვიყავი ღრმად რელიგიური 12 წლამდე, როდესაც ჩემს რწმენას, უცბად, მოეღო ბოლო. ამის შედეგი გახდა ფანატიკური თავისუფალი აზროვნება, შეერთებული შთაბეჭდილებასთან, თითქოს სახელმწიფო ატყუებს ახალგაზრდობას; ეს იყო გამანადგურებელი დასკვნა. ასეთმა განცდებმა გააჩინეს უნდობლობა ყველანაირ ავტორიტეტებთან და სკეპტიკური დამოკიდებულება რწმენებთან და მრწამსებთან, რომლებიც გავრცელებული იყო სოციალურ გარემოში, რომელშიც მე ცხოვრება მიწევდა. ეს სკეპტიციზმი უკვე აღარ მტოვებდა, მიუხედავად იმისა, რომ დაკარგა სიბასრე მას შემდეგ, რაც მე უკეთესად გავერკვიე მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებში. ჩემთვის სრულიად გასაგებია, რომ ამგვარად დაკარგული ახალგაზრდობის რელიგიური სამოთხე იყო პირველი ცდა გათავისუფლებისა „პირადი ეგოს“ ბორკილებისგან და არსებობისგან, რომელშიც დომინირებდა სურვილები, იმედები, პრიმიტიული გრძნობები. იქ, გარეთ, იყო ეს დიდი სამყარო, რომელიც არსებობს დამოუკიდებლად ჩვენგან, ხალხისგან და არის დიდი, სამუდამო გამოცანა ჩვენთვის, თუმცა, ამავე დროს, ხელმისაწვდომი, თუნდაც, ნაწილობრივ, ჩვენი აღქმისთვის და გონებისთვის. მსოფლიოს განჭვრეტა იხმობდა გათავისუფლებით და მე მალე დავრწმუნდი, რომ ბევრმა მათგანმა, ვისი პატივისცემა და დაფასებაც ვისწავლე, იპოვეს თავისი შინაგანი თავისუფლება და სიმტკიცე ამ დროისტარებისთვის თავიანთი თავის სრულად მიცემით. ამ მსოფლიოს გონებრივი შემოფარგვლა, ჩვენთვის ხელმისაწვდომი შესაძლებლობების ფარგლებში, მე ნახევრად შეგნებულად და ნახევრად შეუგნებლად წარმომედგინა როგორც უმაღლესი მიზანი. ისინი, ვინც ასე ფიქრობდნენ, როგორც ჩემი თანამედროვეები, ასევე წარსულის ადამიანები მათ მიერ გამოტანილი დასკვნებით, იყვნენ ჩემი ერთადერთი, შეუცვლელი მეგობრები. გზა ამ სამოთხემდე, განსხვავებით რელიგიური სამოთხისაგან, არ იყო მოსახერხებელი და მაცდური, თუმცა, იგი აღმოჩნდა სანდო და მე არასდროს ვნანობდი, რომ ის ავირჩიე. {{ციტატის დასრულება}} == შეხედულებები == თავისი რელიგიური შეხედულებების აღწერისთვის აინშტაინი იყენებდა რამდენიმე ტერმინს, მათ შორის ''[[აგნოსტიციზმი|აგნოსტიკოსს]]''<ref>Calaprice, Alice (2000). ''[http://books.google.com/books?id=BVp3QgAACAAJ The Expanded Quotable Einstein]''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.co.uk/books?id=G_iziBAPXtEC&pg=PA340 p. 216]. Letter to M. Berkowitz, 25 October 1950; Einstein Archive 59-215.</ref>, ''რელიგიურ არამორწმუნეს''<ref>Calaprice, Alice (2000). ''The Expanded Quotable Einstein''. Princeton: Princeton University Press, p. 218.</ref> და ''[[პანთეიზმი|პანთეისტს]]''<ref>Einstein, Albert «Gelegentliches», Soncino Gesellschaft, Berlin, 1929, p. 9</ref>, რომელსაც ''[[ბენედიქტი სპინოზა|სპინოზას ღმერთი]]'' სწამს.<ref>Calaprice, Alice (2000). ''The Expanded Quotable Einstein''. Princeton: Princeton University Press, p. 204.</ref> === პერსონიფიცირებული ღმერთი და იმქვეყნიური ცხოვრება === აინშტაინი სკეპტიკურად იყო განწყობილი ანთროპომორფული ღვთაების მიმართ, ხშირად მოიხსენიებდა მას როგორც ''ბავშვურს'' და ''მიამიტს''. იგი აცხადებდა: {{ციტატის დაწყება}} ანთროპომორფული კონცეფციის პიროვნული ღმერთის იდეის სერიოზულად აღქმა არ შემიძლია. მე ასევე ვგრძნობ, რომ შეუძლებელია წარმოიდგინო სურვილი ან მიზანი ადამიანური სფეროს გარეთ. ჩემი შეხედულებები ახლოს არის სპინოზასთან: აღტაცება სილამაზით და რწმენა ნივთების ლოგიკურ წყობაში, რომელიც ჩვენ შეგვიძლია გავიგოთ მორჩილად და მხოლოდ ნაწილობრივ. მე მჯერა, რომ ჩვენ უნდა დავკმაყოფილდეთ ჩვენი არასრულყოფილი ცოდნით და გაგებით, რომ ღირებულებების მკურნალობა და მორალური ვალდებულებები ადამიანურ პრობლემათა შორის ყველაზე მნიშვნელოვანია. <br /> — Hoffmann, Banesh (1972). Albert Einstein Creator and Rebel. New York: New American Library, p. 95. {{ციტატის დასრულება}} 1954 წლის 22 მარტს აინშტაინმა მიიღო წერილი იტალიელი მიგრანტი ჯოზეფ დისპენტიერესგან, რომელიც ნიუ-ჯერსიში ლოკომოტივის მემანქანედ მუშაობდა. დისპენტიერე წერდა, რომ იგი ათეისტია და იმედგაცრუებულია რეპორტაჟით, რომელიც აინშტაინს რელიგიურად მოიხსენიებდა. აინშტაინმა მას 1954 წლის 24 მარტს უპასუხა: {{ციტატის დაწყება}} რაც თქვენ ჩემ რელიგიურ შეხედულებებზე წაიკითხეთ არის ტყუილი. ტყუილი, რომელიც სისტემატიურად მეორდება. მე არ მწამს პერსონიფიცირებული ღმერთის. ამაზე არასდროს მითქვამს უარი, თუმცა, ეს მკაფიოდ გამოვხატე. თუ ჩემში არის რამე, რასაც შეიძლება რელიგიური ეწოდოს, ეს უთუოდ არის განუსაზღვრელი აღტაცება სამყაროს წყობილებით. იმ ზომით, რომლითაც მას მეცნიერება ხსნის. <br /> — Dukas, Helen (1981). ''Albert Einstein the Human Side''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=T5R7JsRRtoIC&pg=PA43 p. 43.] Einstein Archives [http://alberteinstein.info/vufind1/Record/EAR000030228 59-454] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130212031544/http://alberteinstein.info/vufind1/Record/EAR000030228 |date=2013-02-12 }} and [http://alberteinstein.info/vufind1/Record/EAR000030229 59-495] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150105122512/http://alberteinstein.info/vufind1/Record/EAR000030229 |date=2015-01-05 }} {{ციტატის დასრულება}} 1952 წლის 17 დეკემბერს, ბეატრიჩ ფლოულიჩისთვის განკუთვნილ წერილში აინშტაინი წერდა: {{ციტატის დაწყება}} პერსონიფიცირებული ღმერთის იდეა ჩემთვის სრულიად უცხოა, იგი მიამიტურადაც კი მეჩვენება. <br /> — Calaprice, Alice (2000). The Expanded Quotable Einstein. Princeton: Princeton University Press, p. 217. Einstein Archives 59-797 {{ციტატის დასრულება}} 1954 წელს ერიკ გუტკინდმა თავისი წიგნის, ''აირჩიე სიცოცხლე: ბიბლიური მოხმობა აჯანყებისკენ'' ეგზემპლარი აინშტაინს გაუგზავნა<ref name="Fackenheim-1952">{{cite web |last=Fackenheim |first=Emil L. |title=Article Preview - Choose Life: The Biblical Call to Revolt, by Eric Gutkind |url=http://www.commentarymagazine.com/article/choose-life-the-biblical-call-to-revolt-by-eric-gutkind/ |date=August 1952 |publisher=Commentary |accessdate=October 9, 2012 }}</ref>. მეცნიერმა საპასუხოდ გააგზავნა წერილი, სადაც წერდა: {{ციტატის დაწყება}} სიტყვა ''ღმერთი'' ჩემთვის არის მხოლოდ გამოთქმა და ადამიანური სისუსტეების პროდუქტი, ბიბლია კი კეთილშობილი, თუმცა პრიმიტიული ლეგენდების კრებული. ვერანაირი ინტერპრეტაცია, ყველაზე დახვეწილიც კი, ჩემთვის ამას ვერ შეცვლის. ეს დახვეწილი ინტერპრეტაციები საკმაოდ მრავალფეროვანია, თუმცა, თითქმის არაფერი აქვთ საერთო ორიგინალურ ტექსტთან.<ref name=Frohlichletter>* {{cite news |title=Original letter (handwriting, german) |url=http://www.auctioncause.com/cf/einstein/images/large.jpg |access-date=2017-01-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131209165400/http://www.auctioncause.com/cf/einstein/images/large.jpg |archivedate=2013-12-09 }} * {{cite news|title=Childish superstition: Einstein's letter makes view of religion relatively clear|url=http://www.guardian.co.uk/science/2008/may/12/peopleinscience.religion|newspaper=The Guardian|date=13 May 2008|author=James Randerson}} * {{cite news|title=What he wrote|url=http://www.guardian.co.uk/science/2008/may/13/peopleinscience.religion|newspaper=The Guardian|date=13 May 2008}} * {{cite news|title=Einstein letter calls Bible ‘pretty childish’|url=http://www.msnbc.msn.com/id/24598856/ns/us_news-faith/t/einstein-letter-calls-bible-pretty-childish/|newspaper=NBCNews|date=13 May 2008|agency=Associated Press}} * {{cite news|title=Einstein Letter: Belief In God "Childish," Jews Not Chosen People|url=http://www.huffingtonpost.com/2008/05/14/einstein-letter-belief-in_n_101626.html|newspaper=The Huffington Post|date=21 May 2008}} * Calaprice, Alice (2011). ''The Ultimate Quotable Einstein''. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, p. 342.</ref><ref name="NYT-20080517">{{cite web |last=Overbye |first=Dennis |title=Einstein Letter on God Sells for $404,000 |url=http://www.nytimes.com/2008/05/17/science/17einsteinw.html |date=May 17, 2008 |publisher=[[New York Times]] |accessdate=October 8, 2012 }}</ref><ref name="MSNBC-20121005">{{cite web |last=Bryner |first=Jeanna |title=Does God Exist? Einstein's 'God Letter' Does, And It's Up For Sale |url=http://www.msnbc.msn.com/id/49306421/ns/technology_and_science-science |date=October 5, 2012 |publisher=MSNBC |accessdate=October 7, 2012 }}</ref> {{ციტატის დასრულება}} 1929 წლის 24 აპრილს, ალბერტ აინშტაინმა გერმანიაში მყოფ რაბინ ჰერბერტ გოლდსტეინს გაუგზავნა ტელეგრამა: ''მე მწამს სპინოზას ღმერთი, რომელიც თავს იჩენს ყოფის კანონზომიერ ჰარმონიაში, თუმცა არა ღმერთი, რომელიც ზრუნავს ადამიანების ბედზე და საქმეებზე.<ref>Isaacson, Walter (2008). ''[http://books.google.com/books?id=cdxWNE7NY6QC&dq Einstein: His Life and Universe.]'' New York: Simon and Schuster, [http://books.google.com/books?id=cdxWNE7NY6QC&pg=PT389 pp. 388—389.] Reported by the ''New York Times'' 25 April 1929 under the headline [http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F10B1EFC3E54167A93C7AB178FD85F4D8285F9 «Einstein believes in 'Spinoza’s God'»]</ref> აინშტაინმა უფრო განავრცო თავისი შეხედულებების აღწერა წერილებში, სადაც იაპონელ მეცნიერებს პასუხობდა. პასუხებში აღწერილი იყო მისი წარმოდგენები მეცნიერებასთან და რელიგიასთან დაკავშირებით. როდესაც აინშტაინს 50 წელი შეუსრულდა, მისი პასუხები შეზღუდული ტირაჟით გამოიცა: {{ციტატის დაწყება}} სამეცნიერო კვლევებს შეუძლია შეამციროს ცრურწმენები და უბიძგოს ადამიანებს იფიქრონ და უყურონ ყველაფერს მიზეზის და შედეგის თვალთახედვით. უთუოდ, რწმენა, მსოფლიოს რაციონალიზმთან და მოწესრიგებულობასთან დაკავშირებით, რომელიც ენათესავება რელიგიურ გრძნობას, საფუძვლად დევს უფრო მაღალი ხარისხის სამეცნიერო ნამუშევრებში. ეს მრწამსი დაკავშირებულია უმაღლეს გონებაში ღრმა რწმენასთან, რომელიც აჩვენებს თავის თავს გამოცდილების სამყაროში და წარმოადგენს ღმერთის ჩემებურ კონცეფციას. ყოველდღიურობაში ის შეიძლება იყოს აღწერილი, როგორც ''[[პანთეიზმი]]'' (სპინოზასი)<ref>[http://books.google.com/books?id=fjR0zUxu5rQC&pg=PT289&dq=japanese+This+firm+belief,+a+belief+bound+up+with+a+deep+feeling,+in+a+superior+mind+that+reveals+itself+in+the+world+of+experience,+represents+my+conception+of+God&hl=en&sa=X&ei=a-EuUdfBDaGyiQLPl4GICQ&ved=0CDkQ6AEwAg Einstein, Albert, «Ideas And Opinions»]</ref>. {{ციტატის დასრულება}} ბაპტისტი პასტორის მიერ იმქვეყნიურ ცხოვრებაზე დასმულ კითხვას აინშტაინმა უპასუხა: ''მე არ მჯერა ადამიანის უკვდავობის, მორალს კი ვთვლი ადამიანურ საზრუნავად, არ ვაღიარებ მასზე ზეადამიანურ გავლენას''.<ref>Dukas, Helen (1981). ''Albert Einstein the Human Side''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=T5R7JsRRtoIC&pg=PA39 p. 39.] Letter to a Baptist pastor in 1953.</ref> ეს გრძნობა აინშტაინმა ასახა თავის წიგნში ''მსოფლიო, როგორსაც მე მას ვხედავ'', სადაც იგი წერდა: ''მე არ შემიძლია წარმოვიდგინი ღმერთი, რომელიც აჯილდოებსებს და სჯის თავის ქმნილებებს, ან კიდევ, აქვს ადამიანური ბუნება. ადამიანი, რომელმაც უნდა გადაიტანოს თავისი ფიზიკური სიკვდილი, ასევე ცდება ჩემს გაგებას და მე ამას სხვანაირად ვერ ვხედავ; ასეთი ცნებები არის სუსტი სულების შიშისთვის ან აბსურდული ეგოიზმისთვის. ბოლოს და ბოლოს, ჩემთვის საკმარისია სამუდამო ცხოვრების საიდუმლო და რეალობის საოცარ სტრუქტურაზე გადაკრული სიტყვა ბუნებაში მომხდარის მიზეზის მომცრო ნაწილის გაგების ერთსულოვან სწრაფვასთან ერთად''.<ref>Einstein, Albert (1999). ''The World as I See It''. Secaucus, NJ: Citadel Press, [http://books.google.de/books?id=aNKOo94tO6cC&pg=PA5 p. 5.]</ref> === აგნოსტიციზმი, დეიზმი და ათეიზმი === აინშტაინი საკუთარ თავს უფრო აგნოსტიკოსს უწოდებდა, ვიდრე ათეისტს. თავის პოზიციას იგი შემდეგი კომენტარით ხსნიდა: ''მე არაერთხელ მითქვამს, რომ ჩემი აზრით, პერსონიფიცირებული ღმერთის იდეა ბავშვურად გამოიყურება. თქვენ შეგიძლიათ აგნოსტიკოსი დამიძახოთ, თუმცა, მე არ ვიზიარებ პროფესიონალი ათეისტების ჯვაროსნული ლაშქრობების სულს, რომელთა მხურვალებაც, ძირითადად, გამოწვეული იყო ახალგაზრდობაში მიღებული რელიგიური აღზრდის თვალისგან მტკივნეული გათავისუფლებით. მე ვამჯობინებ მორჩილებას, რომელიც შეეფერება ჩვენ მიერ ბუნების ინტელექტუალური და ჩვენი საკუთარი ყოფის შეგნების სისუსტეს''.<ref name="Isaacson390"/> გერმანელი ისტორიკოსის, პრინც ჰაბერტის თანახმად^{[[:en:Hubertus, Prince of Löwenstein-Wertheim-Freudenberg|[en]]]}, აინშტაინი ამბობდა: ''კოსმოსში იმ ჰარმონიის ცქერისას, რომელიც მე, ჩემი შეზღუდული ადამიანური გონებით შემიძლია დავინახო, ჯერ კიდევ არსებობენ ადამიანები, რომლებიც ამბობენ, რომ ღმერთი არ არსებობს. მაგრამ, რაც მე მართლა მაბრაზებს, არის ის, რომ ისინი თავიანთი თვალთახედვის მხარდასაჭერად ჩემს ციტირებას ახდენენ''.<ref>Clark, Ronald W. (1971). ''Einstein: The Life and Times''. New York: World Publishing Company, [http://books.google.com/books?id=6IKVA0lY6MAC&pg=PA516 p. 425.]</ref> უფრო ადრე აინშტაინი თვლიდა, რომ ადამიანს არ შეუძლია ღმერთის ბუნების არსის გაგება. 1930 წელს გამოქვეყნებულ წიგნში ''დიდებულის გამობრწყინება'' (ავტორი — ჯ. სილვესტრ ვირეკი), სადაც აინშტაინის ინტერვიუ იყო დაბეჭდილი, ღმერთის არსებობასთან დაკავშირებულ კითხვაზე მეცნიერმა უპასუხა: {{ციტატის დაწყება}} თქვენი კითხვა (ღმერთზე) არის ყველაზე რთული მსოფლიოში. ეს არ არის კითხვა, რომლის პასუხადაც მე შემიძლია უბრალოდ ვთქვა ან „კი“, ან „არა“. მე არ ვარ ათეისტი. არ ვიცი, შემიძლია თუ არა დავახასიათო ჩემი თავი, როგორც პანთეისტი. ეს პრობლემა ძალიან ფართოა ჩვენი შეზღუდული გონებისთვის. განა შემიძლია არ გავცე პასუხი იგავით? ადამიანური გონებას, მიუხედავად იმისა, რამდენად კარგად არის განსწავლული, არ შეუძლია სამყაროს გაგება. ჩვენ ვემგვანებით პატარა ბავშვს, რომელიც შევიდა უზარმაზარ ბიბლიოთეკაში, რომლის კედლებიც ჭერამდე დატენილია სხვადასხვაენოვანი წიგნებით. ბავშვს ესმის, რომ ვიღაცას უნდა დაეწერა ეს წიგნები. თუმცა, მან არ იცის, ვინ და როგორ დაწერა ისინი. მან არ იცის ენები, რომლებზეც ეს წიგნებია დაწერილი. ბავშვი ამჩნევს ამ წიგნების გარკვეუულ წესრიგს. წესრიგს, რომელიც მას არ ესმის, თუმცა, ბუნდოვნად წარმოუდგენია. ეს, ჩემი აზრით, ასახავს ღმერთთან ადამიანური გონების შეფარდებას, თუნდაც, საუკეთესოსი, და ყველაზე კულტურულის. ჩვენ ვხედავთ, რომ სამყარო გამაოგნებლად არის მოწყობილი, ემორჩილება გარკვეულ კანონებს, თუმცა, ჩვენ ეს კანონები მხოლოდ ბუნდოვნად გვესმის. ჩვენ შეზღუდულ გონებას არ შესწევს ძალა ჩაწვდეს იდუმალ ძალას, რომელიც თანავარვსკვლავედებს არხევს. მე მოხიბლული ვარ სპინოზას პანთეიზმით. მე კიდევ უფრო მოხიბლული ვარ თანამედროვე აზრში მის მიერ შეტანილი წვლილით. სპინოზა არის უდიდესი თანამედროვე ფილოსოფოსებს შორის, რადგანაც იგი არის პირველი, რომელიც ეპყრობა სულს და სხეულს როგორც ერთ მთლიანს და არა როგორც ორ სხვადასხვა რამეს. <br /> — Viereck, George Sylvester. Glimpses of the Great. Duckworth, 1930. p.&nbsp;372—373. {{ციტატის დასრულება}} 1950 წელს, მ.ბერკოვიცთან გაგზავნილ წერილში აინშტაინი წერდა: ''ჩემი პოზიცია ღმერთთან დაკავშირებით მდგომარეობს იმაში, რომ მე აგნოსტიკოსი ვარ. დარწმუნებული ვარ, რომ პირველხარისხოვანი მნიშვნელობის ნათელ ცნობიერებას ზნეობრივი პრინციპების გაუმჯობესებისთვის და ცხოვრების გაკეთილშობილებისთვის არ სჭირდება კანონმდებლის იდეა, განსაკუთრებით კი იმ კანონმდებლის, რომელიც დაჯილდოების და დასჯის პრინციპზე მუშაობს.<ref>Calaprice, Alice (2000). [http://press.princeton.edu/titles/7921.html ''The New Quotable Einstein.''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090622063213/http://press.princeton.edu/titles/7921.html |date=2009-06-22 }} Princeton, New Jersey: Princeton University Press, p. 216; Letter to M. Berkowitz 25 October 1950; Einstein Archive 59-215.</ref>'' მეცნიერის ბიოგრაფის, უოლტერ აიზექსონის თანახმად, აინშტაინი უფრო ათეისტების კრიტიკისაკენ იყო მიდრეკილი.<ref name="Einstein and Faith">Isaacson, Walter (2007). [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1607298,00.html «Einstein and Faith»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130824163910/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1607298,00.html |date=2013-08-24 }} ''Time'' 169 (April 5): 47.</ref> თავის ერთ-ერთ მიმოწერაში მეცნიერი წერდა: ''ფანატიკური ათეისტები არიან როგორც მონები, რომლებიც ჯერ კიდევ გრძნობენ რთული ბრძოლის შემდეგ გადმოგდებული ჯაჭვის სიმძიმეს. ისინი არიან არსებები, რომლებსაც თავიანთ წყენაში ლოზუნგ ''ოპიუმი ხალხისთვის'' მიმართ არ შეუძლიათ გაიგონ [[სფეროების ჰარმონია|სფეროების მუსიკა]]''.<ref name="Einstein and Faith"/><ref>Jammer, Max (2002). ''[http://books.google.com/books?id=TnCc1f1C25IC&dq Einstein and Religion: physics and theology.]'' Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=58HQXMp1ESwC&pg=PA97 p. 97]</ref> მიუხედავად იმისა, რომ აინშტაინს არ სწამდა პერსონიფიცირებული ღმერთის, იგი აღნიშნავდა, რომ ''არასდროს მიისწრაფის ამგვარ რწმენასთან ბრძოლისაკენ, რადგანაც ასეთი რწმენა სჯობს ტრანსცენდენტური მსოფლმხედველობის არქონას''.<ref>Jammer, Max (2002). ''Einstein and Religion: physics and theology''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=58HQXMp1ESwC&pg=PA51 p. 51] [http://books.google.com/books?id=58HQXMp1ESwC&pg=PA149 149.]</ref> 1945 წელს გაი რანერ უმცროსმა მისწერა წერილი ალბერტ აინშტაინს, სადაც ჰკითხა, სიმართლე იყო თუ არა ის, რომ მღვდელმა-[[იეზუიტთა ორდენი|იეზუიტმა]] გადაწყვიტა ხელი ააღებინოს აინშტაინს ათეიზმზე. მეცნიერმა უპასუხა: ''ჩემს ცხოვრებაში მე არასდროს მქონია ურთიერთობა იეზუიტ მღვდელთან და განცვიფრებული ვარ ამგვარი ტყუილით. იეზუიტი მღვდლის თვალსაზრისით, მე, რა თქმა უნდა, სულ ვიყავი და ვარ ათეისტი... ამას ყოველთვის შეჰყავს ცდომილებაში: ანთროპოლოგიური კონცეფციის გამოყენება საქმეებში, რომლებიც არ არიან დაკავშირებული ადამიანურ სფეროსთან — საბავშვო ანალოგიებია. ჩვენ თავმდაბლად უნდა მოვიხიბლოთ ამ სამყაროს სტრუქტურის საუცხოო ჰარმონიით იმდენად, რამდენადაც ჩვენ მისი გაგება შეგვიძლია.<ref>Brian, Denis (1996). ''Einstein: A Life''. New York: J. Wiley, p. 344. [http://www.shapell.org/manuscript.aspx?170863 Einstein’s Letter of 2 July 1945] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150105141223/http://www.shapell.org/manuscript.aspx?170863 |date=5 იანვარი 2015 }}; cf. [http://www.bigquestionsonline.com/columns/michael-shermer/einstein%E2%80%99s-god Michael Shermer 13 December 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111230021609/http://www.bigquestionsonline.com/columns/michael-shermer/einstein%E2%80%99s-god |date=30 დეკემბერი 2011 }}</ref>'' === დეტერმინიზმი === როგორც სპინოზა, აინშტაინი იყო [[დეტერმინიზმი|დეტერმინისტი]]. მას სჯეროდა, რომ ადამიანურ ქცევას ბოლომდე განსაზღვრავს მიზეზობრიობის კანონები. ამ მიზეზით მან უარი თქვა კვანტური თეორიის ასპექტის შანსზე და უარყო იმ ''ღმერთის კონცეფცია, რომელიც სამყაროსთან კამათელს თამაშობს''.<ref>Gardner, Martin (1996). ''The Night Is Large: Collected Essays, 1938—1995''. [http://books.google.com/books?id=oXEaTdstD7gC&pg=PA430 p. 430.]</ref> წერილებში, რომლებსაც აინშტაინი კოლეგას, ფიზიკოს მაქს ბორნს უგზავნიდა, მეცნიერი აღწერდა თავის რწმენას მიზეზობ-შედეგობრივ კავშირებში: {{ციტატის დაწყება}} თქვენ გწამთ ღმერთის, რომელიც თამაშობს კამათელს, მე კი, მწამს მსოფლიოში სრული კანონზომიერების და მართლწესრიგის, რომელიც ობიექტურად არსებობს და რომლის ხელში ჩაგდებასაც მე ველურად გონებაჭვრეტითი გზით ვცდილობ. მე მტკიცედ მწამს, თუმცა, იმედი მაქვს, რომ ვიღაც აღმოაჩენს უფრო რეალისტურ გზას ან საფუძველს, ვიდრე ჩემი ხვედრი ყოფილიყო მისი პოვნა. კვანტური თეორიის უდიდესი წარმატებაც კი ვერ დამაძალებს მე დავიჯერო კამათლის ფუნდამენტური თამაში, თუმცა, მე ძალიან კარგად ვიცი, რომ ზოგიერთები ჩვენი ახალგაზრდა კოლეგების რიგებიდან ამის ინტერპრეტირებას ახდენენ, როგორც სიბერის შედეგს. <br /> — Adams, John (1995). Risk. London: University College London Press, [https://books.google.ge/books?id=swTOWkpOP68C&pg=PA18&redir_esc=y&hl=en p. 17] {{ციტატის დასრულება}} როდესაც გარდაიცვალა აინშტაინის ერთ-ერთი ძველი მეგობარი, [[ანჟელო ბესო]], მეცნიერმა მის ოჯახს მისწერა: ''ახლა იგი წავიდა ამ უცნაური სამყაროდან, ჩემზე ოდნავ ადრე. ეს არაფერს ნიშნავს. ჩვენთვის, მორწმუნე ფიზიკოსებისთვის, განსხვავება წარსულსა, აწმყოსა და მომავალს შორის მხოლოდ ღრმა ილუზიაა''.<ref>Goldsmith, Donald and Marcia Bartusiak (2006). ''E = Einstein: His Life, His Thought, and His Influence on Our Culture''. New York: Stirling Publishing, [http://books.google.com/books?id=zGzcV40b3IkC&pg=PA187 p. 187.]</ref> === ეთიკა === აინშტაინი იყო [[ჰუმანიზმი|ჰუმანისტი]] და ეთიკური მოძრაობის თაყვანისმცემელი. იგი შედიოდა ნიუ-იორკის პირველი ჰუმანისტური საზოგადოების კონსულტაციურ საბჭოში.<ref>Dowbiggin, Ian (2003) ''A Merciful End''. New York: Oxford University Press, [http://books.google.com/books?id=E1AKtIEIIvUC&pg=PA41 p. 41.]</ref> როდესაც ნიუ-იორკის ეთიკური კულტურის საზოგადოებას 75 წელი შეუსრულდა, მან განაცხადა, რომ ეთიკური კულტურის იდეა არის განსახიერება მისი საკუთარი კონცეფციის იმის შესახებ, რაც არის ყველაზე ძვირფასი და გამძლე რელიგიურ იდეალიზმში. მან აღნიშნა: ''„ეთიკური კულტურის“ გარეშე კაცობრიობისთვის ხსნა არ არსებობს''.<ref>Einstein, Albert (1995) ''Ideas And Opinions''. New York: Random House, [http://books.google.com/books?id=OeUoXHoAJMsC&pg=PT62 p. 62.]</ref> [[ათი მცნება|ღმერთის მცნებებზე]] აინშტაინი ამბობდა: {{ციტატის დაწყება}} მე არ შემიძლია წარმოვიდგინო ღმერთი, რომელიც აჯილდოებს და სჯის თავისი ქმნილების ობიექტებს. ღმერთი, რომლის მიზნებიც შექმნილია ჩვენი საკუთარი მიზნების ანალოგიურად. ღმერთი, რომელიც მხოლოდ ადამიანური ცვალებადობის ანარეკლია. ასევე არ შემიძლია დავიჯერო სიცოცხლე სხეულის სიკვდილის შემდეგ, თუმცა, სუსტ სულებს აქვთ ასეთი იმედები ან შიშის, ან კიდევ, სასაცილო ეგოიზმის გამო. <br /> — Seldes, George (1996). The Great Thoughts. New York: Ballantine Books, [http://books.google.com/books?id=ZirsLPyzJEgC&pg=PT273 p. 134]. {{ციტატის დასრულება}} არის მისი გამოთქმები პერსონიფიცირებული ღმერთის ''დასჯა-წახალისების სისტემასთან'' დაკავშირებითაც: {{ციტატის დაწყება}} ღმერთი, რომელიც აჯილდოებს და სჯის, წარმოუდგენელია ჩემთვის იმ მიზეზით, რომ ადამიანის მოქმედებებს განაპირობებს აუცილებლობები, გარე და შიდა, ამიტომ, ღმერთის თვალებში მას არ შეიძლება ჰქონდეს იმაზე მეტი პასუხისმგებლობა, რამდენიც შეიძლება დაეკისროს უსულო საგანს იმისთვის, რომ ის მოძრაობს. ზუსტად ამიტომ მეცნიერება დაადანაშაულეს ზნეობის შერყევაში, თუმცა, ეს დადანაშაულება უსამართლოა. ადამიანის ეთიკური ქცევა დაფუძნებული უნდა იყოს თანაგრძნობაზე, სწავლებაზე, სოციალურ კავშირებზე და მოთხოვნილებებზე; ამისთვის არ არის საჭირო არც ერთი რელიგიური საფუძველი. ადამიანი მართლაც იქნება ცუდ მიმართებაში, თუ იგი სასჯელის შიშით და სიკვდილის შემდეგ დაჯილდოების იმედით თავის ქცევებში იქნება შეზღუდული. ამიტომ, ადვილი გასაგებია, თუ რატომ ებრძოდნენ ეკლესიები მეცნიერებას და დევნიდნენ მის მიმდევრებს <br /> — Calaprice, Alice (2000). [https://books.google.ge/books?id=BVp3QgAACAAJ&redir_esc=y The Expanded Quotable Einstein]. Princeton: Princeton University Press, [https://books.google.co.uk/books?id=G_iziBAPXtEC&pg=PA326&hl=en p. 216]. Albert Einstein, [http://www.stephenjaygould.org/ctrl/einstein_religion.html «Religion and Science»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170206233934/http://www.stephenjaygould.org/ctrl/einstein_religion.html |date=2017-02-06 }} New York Times Magazine (9 Nov. 1930): 3-4. {{ციტატის დასრულება}} ეთიკის და ეთიკური კულტურის მნიშვნელობაზე იგი წერდა: {{ციტატის დაწყება}} ყველაზე მნიშვნელოვანი ადამიანური სწრაფვა არის სწრაფვა ზნეობისკენ ჩვენს მოქმედებებში. ჩვენი შინაგანი ბალანსი და არსებობაც კი, ამაზეა დამოკიდებული. მხოლოდ ზნეობას ჩვენ მოქმედებებში შეუძლია მიანიჭოს სილამაზე და ღირსება ამ ცხოვრებას. ამ სწრაფვის ცოცხალ ძალად ქცევა და მისი ნათელ გონებამდე მიტანა — ამაში, მართლაც, მდგომარეობს განათლების მთავარი მიზანი. ზნეობის საფუძველი არ უნდა იყოს დაქვემდებარებული მითზე, არ უნდა იყოს მიბმული რომელიმე ხელისუფლებაზე. რათა არ იყოს შეტანილი ეჭვი მითის ჭეშმარიტებაში და ხელისუფლების ლეგიტიმურობაში, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს საფრთხე საღი აზრის და მოქმედების საფუძვლისათვის. <br /> — Dukas, Helen (1981). Albert Einstein, The Human Side. Princeton: Princeton University Press, [https://books.google.ge/books?id=T5R7JsRRtoIC&pg=PA95&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false p. 95]. Letter to a Brooklyn minister November 20, 1950. {{ციტატის დასრულება}} მთელი თავისი ცხოვრების მანძილზე აინშტაინი თავისი მაგალითით და კომენტარებით ცდილობდა დაემტკიცებინა, რომ მორალს აქვს პირველხარისხოვანი მნიშვნელობა მთელი კაცობრიობისთვის: {{ციტატის დაწყება}} მე არ მჯერა, რომ ადამიანი უნდა იყოს თავშეკავებული თავის ყოველდღიურ მოქმედებებში სიკვდილის შემდეგ დასჯის შიშის გამო, ან კიდევ, რომ აქ უნდა აკეთოს რაიმე მხოლოდ იმის გამო, რომ სიკვდილის შემდეგ დაჯილდოვდება. ეს უაზრობაა. მართებული სახელმძღვანელო ადამიანის ცხოვრების განმავლობაში უნდა იყოს ფასეულობა, რომელსაც იგი აკონტროლებს და სხვების მიერ მიღებული ჯილდოს ფასი. <br /> — Bucky, Peter (1992). The Private Albert Einstein. Kansas City: Andrews & McMeel, p.&nbsp;86. {{ციტატის დასრულება}} === კოსმოსური რელიგია === 1949 წელს გამოცემულ წიგნში ''მსოფლიო, როგორსაც მე მას ვხედავ'' აინშტაინი წერდა: ''ცოდნა რაღაცის არსებობის შესახებ, რაშიც ჩაწვდომა ჩვენ არ შეგვიძლია, იხნსება ჩვენთვის არაჩვეულებრივად კარგად მოფიქრებულად და მომხიბლავად ლამაზად, ამავე დროს იგი ხელმისაწვდომია ჩვენი გონებისთვის მხოლოდ თავის ყველაზე ელემენტარულ ფორმებში. ამის ცოდნა იწვევს ჭეშმარიტად რელიგიურ ემოციებს; ამ მნიშვნელობით მე ღრმად მორწმუნე ადამიანი ვარ''.<ref>{{cite book |title=The World as I See It|last=Einstein|first=Albert|year=1949|publisher=Philosophical Library|publication-place=New York|isbn=0-8065-2790-0|url=http://www.einsteinandreligion.com/worldsee2.html|accessdate=2007-10-14}}</ref> მრწამსის თავის სისტემას აინშტაინი უწოდებდა ''კოსმოსურ რელიგიას'', იგი ასევე იყო 1954 წელს დაბეჭდილი ამავე სახელწოდების სტატიის ავტორი. მოგვიანებით, 1955 წელს გამოვიდა მისი წიგნი ''იდეები და აზრები'', სადაც მეცნიერმა დაწვრილებით აღწერა ეს სისტემა.<ref name="JHU Press, 2005">Calaprice, Alice (2005). ''The Einstein Almanac''. Baltimore: JHU Press, [http://books.google.com/books?id=if2tnCjo8WMC&pg=PA91 p. 91.]</ref> მრწამსის ამ სისტემამ აღიარა ''საუცხოო წესრიგი, რომელიც თავს იჩენს ბუნების ყველა მოვლენაში ისე კარგად, როგორც იდეების სამყაროში''. ეს წესრიგი უარყოფს პიროვნულ ღმერთს, რომელიც სჯის და აჯილდოებს ადამიანებს მათი უარყოფითი საქციელის გამო. აინშტაინმა ასევე უარყო კონფლიქტი რელიგიასა და მეცნიერებას შორის და განაცხადა, რომ კოსმოსური რელიგია მეცნიერებისთვის აუცილებელია.<ref name="JHU Press, 2005"/> უილიამ ჰერმანსთან ინტერვიუში აინშტაინი ამბობდა: ''ღმერთი არის გამოცანა. თუმცა, ამოცანის ამოხსნა შესაძლებელია. როდესაც ბუნების კანონებს ვაკვირდები, გულის ფანცქალის გარდა არაფერს ვგრძნობ. არ არსებობს კანონები კანონმდებლობის გარეშე, მაგრამ როგორ გამოიყურება კანონდმებელი? რა თქმა უნდა, იგი არ ჰგავს დიდ ადამიანს''.<ref name="WHermanns">Hermanns, William (1983). ''Einstein and the Poet. In Search of the Cosmic Man''. Brookline Village MA: Branden Books, [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA60 p. 60.]</ref> ამის შემდეგ აინშტაინმა ღიმილით დაამატა: ''რამდენიმე ასწლეულის წინ მე ან დამწვავდნენ, ან ჩამომახრჩობდნენ. მიუხედავად ამისა, კარგ კამპანიაში ვიქნებოდი''.<ref name="WHermanns"/> 1930 წელს გაზეთ ''[[The New York Times]]''-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში აინშტაინი ანსხვავებდა სამ ადამიანურ იმპულსს, რომლებიც განავითარებს რელიგიურ მრწამსს: შიში, საზოგადო მორალი და კოსმოსური რელიგიური გრძნობა. მიზეზობრიობის პრიმიტიული გაგება იწვევს შიშს, შიში კი იგონებს თავისი თავის მაგვარ ზებუნებრივ არსებებს. სწრაფვა სიყვარულისკენ და მხარდაჭერისკენ ქმნის უმაღლესი არსების მორალურ და სოციალურ აუცილებლობას; ორივე ეს იმპულსი ითვალისწინებს ღმერთის ანთროპომორფულ წარმოდგენას. მესამე იმპულსი, რომელსაც აინშტაინი ყველაზე მომწიფებულად თვლის, მომდინარეობს იდუმალების და მოკრძალების ღრმა გრძნობიდან. მან განაცხადა, რომ ადამიანი გრძნობს ''სიდიადეს და საუცხოო წესრიგს, რომელიც თავს იჩვენს ბუნებაში... და მას სურს გამოსცადოს სამყარო როგორც მთლიანად ყველაფრისმომცველი და მნიშვნელოვანი''. მეცნიერებას აინშტაინი რელიგიური მრწამსის პირველი ორი იმპულსის ანტაგონისტად, თუმცა, ამავე დროს, მესამე იმპულსის პარტნიორად განიხილავდა.<ref name="Einstein1930">Einstein, Albert (1930). [http://www.sacred-texts.com/aor/einstein/einsci.htm «Religion and Science»] ''New York Times Magazine'' (Nov. 9): 1-4. См. тж. [http://scepsis.ru/library/id_147.html перевод Л. Ярославского]</ref> იგი ამბობდა: ''თავისთავად, რელიგიის და მეცნიერების სფეროები გამიჯნულია, თუმცა, ამავე დროს, მათ შორის არსებობს ურთიერთკავშირი და ურთიერთდამოკიდებულება. <...> მეცნიერებას შეიძლება ქმნიდნენ მხოლოდ ისინი, ვინც გამჭოლად გაჟღენთილია სწრაფვით გაგებისკენ და ჭეშმარიტებისკენ. მაგრამ, ამ გრძნობის წყარო მომდინარეობს რელიგიიდან. აქედანვეა რწმენა იმის შესაძლებლობაში, რომ ამ სამყაროს წესები რაციონალური, ანუ, გონებისთვის ჩასაწვდომია. არ შემიძლია წარმოვიდგინო მეცნიერი, რომელსაც ამის მტკიცე რწმენა არ აქვს. ხატოვნად სიტუაციის აღწერა ასე შეიძლება: მეცნიერება რელიგიის გარეშე კოჭლია, რელიგია კი მეცნიერების გარეშე — ბრმა''.<ref name="Einstein1930"/> ხშირია შემთხვევები, როდესაც ხდება მხოლოდ ბოლო წინადადების ციტირება. აინშტაინი აგრძელებდა: {{ციტატის დაწყება}} ჩემი აზრით, ადამიანისთვის, რომელიც რელიგიურადაა განათლებული, მისი შესაძლებლობებით, უფრო ადვილია გათავისუფლდეს თავისი ანგარებიანი სურვილების თვალებისგან და დაკავდეს აზრებით, გრძნობებით და სწრაფვებით, რომელიც მისთვის განსაკუთრებულად ძვირფასია. მგონია, მართლაც რომ მნიშვნელოვანია ზეპიროვნული შინაარსის ძალა... დამოუკიდებლად ყველა მცდელობისაგან — გააერთიანონ ეს შინაარსი ღვთაებრივ არსებასთან. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეუძლებელი იქნებოდა [[ბუდა]]ს და სპინოზას რელიგიურ მოღვაწეებად ჩათვლა. შესაბამისად, რელიგიური ადამიანი არის ღვთისმოსავი იმ მნიშვნელობით, რომ მას არ შეაქვს ეჭვი ამ სუპერპირადული ნივთების და მიზნების მნიშვნელობაში, რომლებიც არ ითხოვს რაციონალურ ახსნას და დასაბუთებას. ამ მნიშვნელობით, რელიგია არის კაცობრიობის ოდინდელი ცდა მკაფიოდ და მთლიანად გააცნობიეროს ეს ფასეულობები და მიზნები, მუდმივად გააძლიეროს და გააფართოოს თავისი გავლენა. თუ რელიგიას და მეცნიერებას გავიგებთ ამ განსაზღვრებასთან შესაბამისობაში, მაშინ, კონფლიქტი მათ შორის შესაძლებელია. მეცნიერებისთვის დასაშვებია მხოლოდ კონსტატაცია, რაც არის, თუმცა არა ის, რაც უნდა იყოს...<ref name="Einstein1930"/> {{ციტატის დასრულება}} მიზეზობრიობის პრინციპი არის აინშტაინის ფუნდამენტური ეთიკური მრწამსი. მისი აზრით, ''პირდაპირი მნიშვნელობით მეცნიერება ვერასდროს უარყოფს ბუნებრივ მოვლენებში ღმერთის პირადი მონაწილეობის დოქტრინას'', თანაც, რელიგიებს სულაც შეუძლიათ „მიიმალონ“ სფეროებში, რომელთა ახსნაც მეცნიერებას ჯერ არ შეუძლია. ეს იყო აინშტაინის მრწამსი იმის შესახებ, რომ ''ზნეობრივი კეთილდღეობისთვის ბრძოლაში რელიგიის მასწავლებლებმა უნდა იქონიონ ვაჟკაცობა უარი თქვან პირადი ღმერთის დოქტრინაზე, ანუ, უარი თქვან შიშის და იმედის წყაროზე'' და მოახდინონ იმის კულტივირება, რომ ''სიკეთე, სიმართლე და სილამაზე არის კაცობრიობა''.<ref name="Einstein1930"/> == იუდაიზმი == 1954 წლის 3 მარტით დათარიღებულ წერილში, გერმანიაში მყოფ ერიკ გუტკინდს აინშტაინი წერდა: {{ციტატის დაწყება}} ჩემთვის იუდაიზმი, როგორც ყველა სხვა რელიგია, არის ყველაზე პრიმიტიული ცრურწმენების განსახიერება. ხოლო ებრაელი ხალხი, რომელსაც მე ვეკუთვნი და რომლის მენტალიტეტთანაც ვგრძნობ ღრმა ნათესაობას, ჩემთვის არ ფლობს არანაირ სხვა თვისებას, რომელიც მას ყველა სხვა ხალხისგან განასხვავებს. ჩემი გამოცდილების მიხედვით, ებრაელები არ არიან ხალხთა სხვა ჯგუფებზე უკეთესნი, თუმცა, ყველაზე ცუდი სიმსივნური ელემენტებისგან მათ ხელისუფლების არყოლა იცავს. დანარჩენში კი, მე ვერ ვხედავ ისეთს ვერაფერს, რაც მათ „გამორჩეულობას“ დაადასტურებს.<ref name="NYT-20080517" /><ref name="MSNBC-20121005" /><ref>Randerson, James (2008). [http://www.guardian.co.uk/science/2008/may/12/peopleinscience.religion „Childish superstition: Einstein’s letter makes view of religion relatively clear“] ''Guardian'' (May 12). Retrieved 2011-11-08.</ref><ref>[http://www.lettersofnote.com/2009/10/word-god-is-product-of-human-weakness.html Full transcription of the letter.] Facsimile of [http://savatier.blog.lemonde.fr/files/2008/05/einstein1.1210684060.jpg Front] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306003932/http://savatier.blog.lemonde.fr/files/2008/05/einstein1.1210684060.jpg |date=2016-03-06 }} and [http://www.log24.com/log/pix09/Einstein-Gutkind1954-2-Lg.jpg reverse] sides.</ref> {{ციტატის დასრულება}} ჟურნალ ''Time''-ში ჯ. სილვესტრ ვირეკის მიერ გამოქვეყნებულ ინტერვიუში აინშტაინი საუბრობდა ქრისტიანობის მიმართ თავის გრძნობებზე.<ref name="Einstein and Faith"/> ვირეკი, რომელიც 1884 წელს [[გერმანიის იმპერია|გერმანიაში]] დაიბადა, მხარს უჭერდა გერმანულ ნაციონალიზმს, თუმცა, იგი არ ყოფილა [[ანტისემიტზმი|ანტისემიტი]].<ref>[http://h-net.msu.edu/cgi-bin/logbrowse.pl?trx=vx&list=h-shgape&month=0003&week=a&msg=b%2BurRQGOLUJM0%2B/LR3n0tw&user=&pw= American National Biography Online]</ref> 1942 წელს, გერმანული პროპაგანდის გამო იგი ამერიკულ ციხეში მოხვდა.<ref>Carlson, John Roy (1943). ''Under Cover''. Philadelphia: The Blakiston Company.</ref> ასევე როგორც აინშტაინი, ვირეკი [[პაციფიზმი|პაციფისტი]] იყო.<ref>[http://www.ppu.org.uk/learn/infodocs/people/pp-einstein.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150119023156/http://www.ppu.org.uk/learn/infodocs/people/pp-einstein.html |date=2015-01-19 }}, Learn Peace</ref><ref>[http://www.theguardian.com/science/2005/jul/05/japan.internationaleducationnews], Einstein’s pacifist dilemma revealed</ref> ანტისაომარი სტატიების წერის გამო ვირეკს ბრალად დასდეს სახელმწიფო ღალატი. გარდა ამისა, იგი გამორიცხეს ამერიკული ავტორების ლიგიდან.<ref>[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F00C1EF73B5F1B7A93C4AB178CD85F4C8185F9], New York Times Archives</ref> ინტერვიუს დროს ვირეკმა აინშტაინს უთხრა, რომ ებრაელი არ იყო,<ref name="saturdayeveningpost.com">[http://www.saturdayeveningpost.com/wp-content/uploads/satevepost/what_life_means_to_einstein.pdf What Life Means to Einstein], an interview by George Sylvester Viereck</ref> თუმცა დაამატა, რომ ჰქონდა „ებრაელის მენტალიტეტი“, რამაც საშუალება მისცა აინშტაინს ესაუბრა „დაბრკოლებების გარეშე“.<ref name="saturdayeveningpost.com"/> ვირეკის პირველი კითხვა დაკავშირებული იყო აინშტაინის ეროვნებასთან — ვიერეკმა რესპოდენტს ჰკითხა, თუ რომელ ერს მიაკუთვნებდა თავის თავს — გერმანელს თუ ებრაელს. მეცნიერმა მას უპასუხა: 'შესაძლოა გერმანელსაც და შესაძლოა ებრაელსაც''. ინტერვიუს დროს ვიერეკმა ასევე იკითხა, უნდა ცდილობდნენ თუ არა [[ებრაელების ასიმილაცია|ებრაელები ასიმილაციას]]. აინშტაინმა უპასუხა: ''ჩვენ, ებრაელები, ხალისიანად ვწირავდით მენტალიტეტს, რათა შევესაბამებოდეთ''.<ref name="Einstein and Faith"/> ვიერეკმა ასევე ჰკითხა მეცნიერს, თუ რამდენად იყო იგი მოქცეული ქრისტიანობის გავლენის ქვეშ. აინშტაინმა უპასუხა: {{ციტატა|როდესაც მე ბავშვი ვიყავი, ვსწავლობდი [[ბიბლია]]ს და [[თალმუდი|თალმუდს]]. მე ვარ ებრაელი, თუმცა, მხიბლავს [[იესო ქრისტე|ნაზარეველის]] ბრწყინვალე პიროვნება<ref name="Einstein and Faith"/>}} ამის შემდეგ აინშტაინს ჰკითხეს, აღიარებს თუ არა იგი იესო ქრისტეს არსებობის ისტორიულ ფაქტს, რაზეც მან უპასუხა: {{ციტატა|უდავოდ! არავის შეუძლია წაიკითხოს [[სახარება]] იესოს რეალურად არსებობის გრძნობის გარეშე. მისი პიროვნება თითოეულ სიტყვაში სუნთქავს. არანაირი მითი არ ფლობს ასეთ სიცოცხლეს<ref name="Einstein and Faith"/>}} მაგრამ, უილიამ ჰერმანსთან საუბრის დროს მან განაცხადა: {{ციტატა|მე სერიოზულად მეპარება ეჭვი იმაში, რომ იესომ თქვა, რომ ის ღმერთია, რადგანაც იგი იყო „ღრმა ებრაელი“ სერიოზული მცნების დარღვევისათვის: ''ისმინე, ისრაელო! უფალი არის ღმერთი ჩვენი, უფალი ერთია!'' და არა [[მონოთეიზმი|ორი ან სამი]]<ref name="Hermanns62">Hermanns, William (1983). ''Einstein and the Poet. In Search of the Cosmic Man''. Brookline Village MA: Branden Books, [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA62 p. 62.]</ref>}} აინშტაინი იესოს არსებობასთან დაკავშირებით ზოგჯერ ჩიოდა კიდეც: {{ციტატა|ზოგჯერ ვფიქრობ, რომ უკეთესი იქნებოდა, თუ იესო სახიერად არასდროს მოევლინებოდა ქვეყანას. ძალაუფლებისთვის არავის სახელი ასე არ გამოუყენებიათ<ref name="Hermanns62"/>}} აინშტაინი ამბობდა: ''თუ გავასუფთავებთ იუდაიზმს [[ძველი აღთქმა|ძველი აღთქმის]] და [[ახალი აღთქმა|ახალი აღთქმის]] წინასწარმეტყველებებისგან, როგორც იესო ქრისტე ქადაგებდა ყველანაირი შემდგომი დამატებების გარეშე, განსაკუთრებით კი, მღვდლების, დარჩება სწავლება, რომელსაც შესწევს ძალა განკურნოს კაცობრიობის ყველა სოციალური გასაჭირი''.<ref>Einstein «Ideas and Opinions» (1954), NY, Bonanza Books,, pp. 184—185</ref> == ქრისტიანობა == 1872 წელს, მიუნხენში მდებარე ებრაული სკოლა მოსწავლეების უკმარისობის მიზეზით დაიკეტა. ალტერნატივის არქონის გამო აინშტაინი დაწყებითი კლასების კათოლიკურ გიმნაზიაში შევიდა.<ref>Fölsing, Albrecht (1997). ''Albert Einstein: a biography''. London: Penguin, p. 15</ref> სახლში იგი იუდეურ რელიგიურ განათლებასაც ღებულობდა, თუმცა, თვითონ აინშტაინი ვერ ხედავდა განსხვავებას ორ რელიგიას შორის და ითვისებდა ''ყველა რელიგიის იდენტურობას''. აინშტაინი ერთნაირად იყო მოხიბლული როგორც [[თანახი]]ს, ასევე [[ქრისტეს ვნებანი]]ს ისტორიებით.<ref name="Sachs">Sachs, Andrew and Peter Jones (1930). ''Albert Einstein''. Taylor and Francis, [http://books.google.com/books?id=y5YOAAAAQAAJ&pg=PA32 p. 32.]</ref> ბიოგრაფი უოლტერ ისააკსონის თანახმად, აინშტაინს მოეწონა კათოლიკური კატეხიზმური კურსები, რომლებსაც იგი სკოლაში ეუფლებოდა.<ref name="Einstein and Faith"/> ამ სკოლის მასწავლებლები ლიბერალური შეხედულებების ადამიანები იყვნენ და მოსწავლეების რელიგიურ აღმსარებლობას ყურადღებას არ აქცევდნენ, თუმცა, ზოგიერთ მათგანს ჰქონდა თანდაყოლილი, მაგრამ, ზომიერი ანტისემიტიზმი<ref name="Folsing">Fölsing, Albrecht (1997). ''Albert Einstein: a biography''. London: Penguin, p. 16.</ref>. მოგვიანებით აინშტაინი იხსენებდა სკოლაში სწავლის წლებს: ''ერთხელ მასწავლებელმა გაკვეთილებზე ლურსმანი მოიტანა და მოსწავლეებს აუწყა, რომ ასეთი ლურსმნებით იუდეველებმა ქრისტე ჯვარს გააკვრეს''. გარდა ამისა'' კათოლიკურ სკოლაში, ბავშვთა რიგებში გავრცელებული იყო ანტისემიტური განწყობილება... ფიზიკური თავდასხმები და შეურაცხყოფები სკოლიდან სახლამდე გზის დროს იყო ხშირი, თუმცა არც ძალიან სასტიკი''.<ref name="Folsing"/> იგი აღნიშნავდა, რომ ''ასე იყო კათოლიკურ სკოლაში; რამდენად ძლიერად ვლინდებოდა ანტისემიტური განწყობილება პრუსიის სკოლებში, შეგვიძლია მხოლოდ ვივარაუდოთ''.<ref name="p. 32">Hermanns, William (1983). ''Einstein and the Poet. In Search of the Cosmic Man''. Brookline Village MA: Branden Books, [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA32 p. 32.]</ref> მოგვიანებით იგი იხსენებდა: ''მამების რელიგია, რომელთანაც მე მქონდა საქმე მიუნხენში და სინაგოგაში რელიგიური სწავლების დროს, უფრო მიშორებდა, ვიდრე მიზიდავდა''.<ref>Fölsing, Albrecht (1997). ''Albert Einstein: a biography''. London: Penguin, p. 41.</ref> 1940 წელს ჟურნალმა ''Time''-მა გამოაქვეყნა აინშტაინის ციტატა, სადაც იგი აქებდა კათოლიკურ ეკლესიას ნაციზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში მისი როლისთვის: {{ციტატის დაწყება}} მხოლოდ ეკლესია იყო [[ადოლფ ჰიტლერი|ჰიტლერის]] პროპაგანდის კატეგორიული წინააღმდეგი. მე არასდროს მქონია განსაკუთრებული ინტერესი ეკლესიის მიმართ, თუმცა ახლა მე ვგრძნობ დიდ სიყვარულს და აღტაცებას, რადგანაც ეკლესიას მარტოსაც კი ჰქონდა სიმამაცე და შეუპოვრობა მდგარიყო გონივრულ ჭეშმარიტებაზე და ზნეობრივ თავისუფლებაზე. იძულებული ვარ ვაღიარო, რომ იმას, რასაც მე ერთ დღეს აბუჩად ვიგდებდი, დღეს უპირობოდ ვაქებ.<ref>Anonymous (1940). [http://www.drjudithreisman.com/archives/2010/11/religion_german.html «Religion: German Martyrs»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160301052757/http://www.drjudithreisman.com/archives/2010/11/religion_german.html |date=2016-03-01 }} ''[http://www.time.com/time/magazine/0,9263,7601401223,00.html Time] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121122040818/http://www.time.com/time/magazine/0,9263,7601401223,00.html |date=2012-11-22 }}'' 36 (Dec. 23): 38.</ref> {{ციტატის დასრულება}} ამის შემდეგ ამ ციტატას არაერთხელ იყენებდნენ პაპი [[პიუს XII]] მხარდამჭერები.<ref name="Waterhouse">{{cite web | url = http://www.skeptic.com/eskeptic/06-01-05/ | title = Did Einstein Praise the Church? | date = 2006-01-05 | accessdate = 2010-03-25 | work = eSkeptic | publisher = The Skeptics Society | last = Waterhouse | first = William C.}}</ref> ამ ციტატის გამოკვლევით დაკავდნენ მათემატიკოსები უილიამ ჩ. უოტერჰაუსი და ბარბარა ვოლფი. იერუსალიმის ინსტიტუტში, აინშტაინის არქივებში, მათ იპოვეს 1947 წლის გამოუქვეყნებელი წერილი. ამ წერილში იყო ნახსენები ეკლესიაზე გაკეთებული განცხადება. აინშტაინი ხსნიდა, რომ ეს თავდაპირველად არარსებული კომენტარი მან ჟურნალისტს ''რამდენიმე სასულიერო პირის'' მხარდასაჭერად მისცა. ეს პირები ჰიტლერის ხელისუფლების დასაწყისში ინდივიდუალური უფლებების და ინტელექტუალური თავისუფლების მხარდაჭერას ქადაგებდნენ. აინშტაინის თანახმად, მისი კომენტარი მეტისმეტად გაზვიადებული იყო.<ref name="Waterhouse"/> 2008 წელს, ტელეგადაცემა ''ანტიკვარულ თავგადასავლში'' ხელნაწერების ექსპერტმა კეტრინ უილიამსონმა დაადასტურა, რომ წერილი, სადაც აინშტაინი წერდა, რომ ჟურნალ ''Time''-ში გამოქვეყნებული კომენტარი, რომელიც მან ჟურნალისტს მისცა, ავთენტურია, თუმცა, ''იგი გაკეთებული იყო ნაცისტური რეჟიმის პირველ წლებში, ანუ, 1940 წელზე გაცილებით ადრე, თანაც, ჩემი გამოთქმები ცოტათი უფრო ზომიერი იყო''.<ref>Antiques Roadshow (2008) [http://www.pbs.org/wgbh/roadshow/archive/200706A19.htm «1943 Albert Einstein Letter»]{{Dead link|date=დეკემბერი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} PBS. May 19. [http://www.youtube.com/watch?v=Sk_-0UiiauU Video]</ref> 1950 წლის 11 ნოემბერს ბრუკლინის ეპისკოპოსმა კორნელიუს გრინუეიმ აინშტაინს მიწერა წერილი, სადაც მოიყვანა მეცნიერის სავარაუდო ციტატა. აინშტაინმა მას უპასუხა: {{ციტატის დაწყება}} მე მაინც ცოტათი უხერხულად ვგრძნობ თავს. კომენტარის თქვენ მიერ მოყვანილი ფორმულირება მე არ მეკუთვნის. ჰიტლერის ხელისუფლებაში მოსვლიდან მალევე მე გაზეთის ჟურნალისტთან ამ საკითხებზე ზეპირი საუბარი მქონდა. იქიდან მოყოლებული ჩემი კომენტარები შეცვალეს და გააზვიადეს. არ შემიძლია სუფთა სინდისით დაგიდასტუროთ, რომ თქვენ მიერ გამოგზავნილი გამოთქმა მე მეკუთვნის. საქმე ის არის, რომ მე, ასევე როგორც თქვენ, ძირითადად კრიტიკულად ვარ განწყობილი პოლიტიკური მოღვაწეობისადმი უმაღლესი სამღვდელოების ისტორიაში. ამგვარად, ჩემი წინა განცხადება, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მას შევაერთებთ ჩემ მიერ ნათქვამ სიტყვებთან (რომლებიც მე დეტალებში არ მახსოვს) იძლევა არასწორ წარმოდგენას ჩემს ზოგად დამოკიდებულებაზე.<ref name="p. 94">Dukas, Helen, ed. (1981) ''Albert Einstein, The Human Side''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=T5R7JsRRtoIC&pg=PA94 p. 94].</ref> {{ციტატის დასრულება}} კათოლიკე კარდინალი უილიამ ჰენრი ო'კონელი აინშტაინის რწმენის არქონაზე საუბრობდა: ''სივრცეში და დროში ეჭვის შეტანის და სპეკულირების შედეგი არის ნიღაბი, რომლის უკანაც ათეიზმის საშინელი მოჩვენება იმალება''.<ref>Isaacson, Walter (2007). ''Einstein: His Life and Universe''. New York: Simon and Schuster, [http://books.google.com/books?id=cdxWNE7NY6QC&pg=PA388 p. 388.]</ref> ვინმე რავინი ბრონქსიდან აკრიტიკებდა როგორც აინშტაინს, ასევე კარდინალს, რადგანაც თვლიდა, რომ მათი მსჯელობა სცდებოდა მათ კომპეტენციას: ''უკეთესი იქნებოდა, თუ აინშტაინი არ განაცხადებდა, რომ არ სწამს ღმერთის, რომელიც ღელავს ცალკეული ადამიანების ბედზე და მოქმედებებზე. ორივემ გამოთქვა აზრი თემაზე, რომელიც სცდება მათ კომპეტენციას''.<ref>Isaacson, Walter (2007). ''Einstein: His Life and Universe''. New York: Simon and Schuster, [http://books.google.com/books?id=cdxWNE7NY6QC&pg=PA389 p. 389.]</ref> კათოლიკე მღვდელი და ტელეწამყვანი ფულტონ შინი, რომელიც მოხიბლული იყო აინშტაინის ინტელექტით და მას მოიხსენიებდა, როგორც ''თანამედროვე მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე ჭკვიან ადამიანს'',<ref>Calaprice, Alice (2000). [http://press.princeton.edu/titles/7921.html ''The New Quotable Einstein''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090622063213/http://press.princeton.edu/titles/7921.html |date=2009-06-22 }}. Princeton: Princeton University Press, p. 151.</ref> უკმაყოფილო დარჩა ''[[The New York Times]]''-ში აინშტაინის მიერ გამოქვეყნებული სტატიით და მას ''სისულელის და უაზრობის ნამდვილი სახე'' უწოდა.<ref>Rowe, David and Robert Schulmann (2007). ''Einstein on Politics''. Princeton: Princeton University Press, [http://books.google.com/books?id=AIHgK-p6mhgC&pg=PA235 p. 235.] ISBN 0-691-12094-3</ref> აინშტაინი გარკვეული დროის განმავლობაში თანამშრომლობდა და ხვდებოდა ბელგიელ მღვდელს და მეცნიერს ჟორჟ ლემეტრს. ლემეტრი ცნობილი იყო, როგორც [[დიდი აფეთქება|დიდი აფეთქებით]] [[კოსმოსი]]ს წარმოშობის თეორიის პირველი ავტორი და [[კოსმოლოგია]]ში [[ფარდობითობის ზოგადი თეორია|ფარდობითობის ზოგადი თეორიის]] გამოყენების პიონერი. 1934 წელს ლემეტრმა ბელგიის მეფისაგან ფრანკის პრემია მიიღო.<ref>[http://www.uclouvain.be/en-204119.html WHO WAS GEORGES LEMAÎTRE?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100606080940/http://www.uclouvain.be/en-204119.html |date=2010-06-06 }}; Universite catholique de Louvain; online 1 August 2014</ref> === საუბრები უილიამ ჰერმანსთან === ჰერმანსთან მიმოწერას აინშტაინი 34 წლის განმავლობაში აწარმოებდა. წერილებში იგი აკეთებდა სხვადასხვა განცხადებაას ზოგადად ქრისტიანულ ეკლესიებზე და კერძოდ კათოლიკურ ეკლესიაზეც. იგი ნეგატიურად იყო განწყობილი გერმანიის და კათოლიკური ეკლესიის თანამშრომლობის მიმართ. {{ციტირება|როდის გაიგებთ კათოლიკური ეკლესიის ისტორიას. თქვენ არ დაუჯერებდით [[გერმანიის ცენტრისტული პარტია|გერმანიის ცენტრისტულ პარტიას]]. განა ჰიტლერი არ გვპირდებოდა რუსეთში ბოლშევიკების განადგურებას? ეკლესიამ მისცა კათოლიკე ჯარისკაცებს ლოცვა-კურთხევა მარშით ევლოთ ნაცისტებთან ერთად (1930, მარტი)|— Hermanns, William (1983). [https://books.google.ge/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA32&redir_esc=y p. 32.]}} {{ციტირება|ვპროგნოზირებ, რომ [[ვატიკანი]] მხარს დაუჭერს [[ადოლფ ჰიტლერი|ჰიტლერს]], თუ იგი ხელისუფლებაში მოვა. ჯერ კიდევ [[კონსტანტინე I დიდი|კონსტანტინეს]] დროიდან ეკლესია ყოველთვის გამოდიოდა ავტორიტარული სახელმწიფოსთვის. მანამდე, სანამ სახელმწიფო ნებას აძლევდა ეკლესიას მოენათლა და გაენათლებინა მასები (1930, მარტი)|— Hermanns, William (1983). [https://books.google.ge/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA32&redir_esc=y pp. 32-33].}} მიმოწერაში აინშტაინი არ ამართლებდა ებრაელების ისტორიულ შეცდომებს, თუმცა, მოჰყავდა დამაჯერებელი კონტრარგუმენტები, რომლებშიც ადანაშაულებდა ეკლესიას ებრაელების დევნაში: {{ციტირება|ხშირად ისტორიაში ებრაელები იყვნენ რეფორმების და სამართლიანობის მოთავეები, როგორც ესპანეთში, გერმანიასა და რუსეთში. თუმცა, ისინი აკეთებდნენ თავიანთ სამქმეს არა ადრე, სანამ მათი „მეგობრები“, ხშირად ეკლესიის მიერ კურთხეულნი, მათ [ებრაელებს] სახეში აფურთხებდნენ (1943, აგვისტო)| Hermanns, William (1983). [https://books.google.ge/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA46&redir_esc=y p. 46].}} მიმოწერაში აინშტაინი მტკივნეულად განიცდიდა ეკლესიის დუმილს ნაცისტური გერმანიის ქმედებებზე: {{ციტირება|მაგრამ რაც მაიძულებს შევრძწუნდე, არის ის, რომ კათოლიკური ეკლესია დუმს. და არ არის საჭირო იყო წინასწარმეტყველი, რომ თქვა: „კათოლიკური ეკლესია გადაიხდის საფასურს ამ დუმილისთვის... მე არ ვამბობ, რომ 2000 წლის განმავლობაში ეკლესიის ყველა საშინელი დანაშაული ვატიკანის მიერ იყო კურთხეული, თუმცა, მან ჩაუნერგა მორწმუნეებს იდეა: ჩვენთან არის ჭეშმარიტი ღმერთი, იუდეველებმა კი იგი ჯვარს აცვეს“. ეკლესია თესდა სიძულვილს სიყვარულის მაგვირად, მიუხედავად მცნებისა „არა კაც-ჰკლა!“ (1943, აგვისტო)|— Hermanns, William (1983). [https://books.google.ge/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA63&redir_esc=y p. 63].}} შემდეგ წერილში იგი წერდა: {{ციტირება|ზოგიერთი გამონაკლისის გარდა, რომაულ-კათოლიკური ეკლესია ხაზს უსვამდა კანონების და წეს-შვეულებების მნიშვნელობას და გადასცემდა იდეას, რომ მათი დაცვა არის ერთადერთი გზა ზეცაში მოსახვედრად. მე არ მჭირდება ეკლესიაში წასვლა იმისთვის, რომ გავიგო, კარგი გავაკეთე თუ ცუდი; ამას მე ჩემი გული მკარნახობს (1943, აგვისტო)|— Hermanns, William (1983). [https://books.google.ge/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA63&redir_esc=y p. 65.]}} აინშტაინი ხშირად ამახვილებდა კათოლიკური ეკლესიის არაადამიანური მოქმედებების ათასწლოვან ისტორიაზე: {{ციტირება|არ მსურს, ჩავუნერგოთ ახალგაზრდობას ეკლესიის სწავლება პერსონიფიცირებულ ღმერთზე, რადგანაც ეს ეკლესია ასე არაადამიანურად იქცევა ბოლო 2000 წლის განმავლობაში... შეაფასეთ ეკლესიის ზიზღი, რომელიც გამომჟნღავდა ჯერ ებრაელების, შემდეგ კი მუსულმანების მიმართ, [[ჯვაროსნული ლაშქრობები]] თავისი დანაშაულებით, [[ესპანური ინკვიზიცია|დაწვა ბოძებზე]], ჰიტლერის მოქმედებების დუმილით გამართლება, მაშინ, როდესაც პოლონელები და ებრაელები თავიანთ საფლავებს თხრიდნენ და ხოცვა-ჟლეტაში იხოცებოდნენ. ხოლო ჰიტლერი, როგორც ამბობენ, იყო საკურთხეველო ბიჭი! (1943, აგვისტო)<ref name="Hermanns65"/>}} 1943 წლის აგვისტოს, სინანულის გარეშე, მეცნიერი ულმობლად აკრიტიკებდა მომავალ რომის პაპს [[პიუს XII]] და ჰიტლერს სატანას ადარებდა: {{ციტირება|„დიახ“, კატეგორიულად იმეორებდა აინშტაინი, „ეს მართლაც არის ადამიანი, რაც დაამტკიცა კარდინალმა პაცელიმ, რომელმაც გააფორმა კონკორდატი ჰიტლერთან. როდის აქედან შეიძლება შეთანხმების გაფორმება როგორც ქრისტესთან, ასევე სატანასთან.<ref name="Hermanns65"/> (1943, აგვისტო). ეკლესია ყოველთვის სთავაზობდა (ყიდიდა) საკუთარ თავს მათ, ვინც ხელისუფლებაში იყო და თანხმდებოდა რომელიღაც შეთანხმებას იმუნიტეტის სანაცვლოდ (1943, აგვისტო)<ref>Hermanns, William (1983). [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA66 p. 66.]</ref>}} აინშტაინის კრიტიკა ვრცელდებოდა არა მარტო კათოლიკურ, არამედ მართლმადიდებლურ ეკლესიაზეც: {{ციტირება|რომ შემძლებოდა ეკლესიებისთვის რჩევის მიცემა, მე შევთავაზებდი მათ დაეწყოთ საკუთარი თავის გარდაქმნით და შეეჩერებინათ ძალადობრივი პოლიტიკა. დაე განიხილონ ტანჯვა-წამება, რომელიც მათ მიიტანეს ესპანეთში, სამხრეთ ამერიკაში და რუსეთში (1948, სექტემბერი)<ref name="Hermanns65">Hermanns, William (1983). [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA105 p. 105.]</ref>}} როდესაც კათოლიკემ ჰკითხა აინშტაინს ''განა თქვენ არ ამბობდით, რომ ეკლესია [[კომუნიზმი]]ს ერთადერთი მოწინააღმდეგე იყო?'' აინშტაინმა უპასუხა: {{ციტირება|მე არ მჭირდება იმის ხაზგასმა, რომ ეკლესია, ბოლოს და ბოლოს, გახდა ნაციონალ-სოციალიზმის მოწინააღმდეგე. აინშტაინის მდივანმა, ჰელენ დუკასმა დაამატა: ''დოქტორი აინშტაინი გულისხმობდა არა მარტო კათოლიკურ, არამედ ზოგადად ეკლესიებს''<ref name="Hermanns199">Hermanns, William (1983). [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA119 p. 119.]</ref>}} როდესაც ახლადმოქცეულმა კათოლიკემ აღნიშნა, რომ ნაცისტებმა გაზით მისი ოჯახის წევრები მოწამლეს, აინშტაინმა მას უპასუხა, რომ ''ასევე გრძნობდა თავს დამნაშავედ'' და დაამატა, რომ ''მთელი ეკლესია, დაწყებული ვატიკანიდან, დანაშაულის გრნძნობას უნდა განიცდიდეს'' (1948, სექტემბერი)<ref name="Hermanns199"/> ჟურნალისტებთან ერთ-ერთი შეხვედრის დროს კვლავ აწიეს ქრისტიანული ეკლესიის საკითხი, რაზეც აინშტაინმა განაცხადა, რომ არ შეუძლია და არც აპირებს დაამტკიცოს პერსონიფიცირებული ღმერთის არარსებობა: {{ციტირება|რაც შეეხება ღმერთს, მე არ შემიძლია მივიღო არც ერთი კონცეფცია, რომელიც დაფუძნებულია ეკლესიის ავტორიტეტზე... მანამდე, სანამ მეხსიერება მაქვს. მე აღშფოთებული ვარ მასობრივი დარიგების იდეოლოგიით. მე არ შემიძლია დაგიმტკიცოთ, რომ პერსონიფიცირებული ღმერთი არ არსებობს, თუმცა მე რომ მასზე მელაპარაკა, მატყუარა ვიქნებოდი. მე არ მწამს თეოლოგიური ღმერთის, რომელიც აჯილდოებს სიკეთისთვის და სჯის ბოროტებისთვის. მისი სამყარო არ იმართება ასრულებული სურვილების პრინციპით. ის იმართება ურყევი კანონებით (1954)<ref>Hermanns, William (1983). [http://books.google.com/books?id=QXCyjj6T5ZUC&pg=PA132 p. 132.]</ref>}} უილიამ მილერი, რომელიც იმ შეხვედრაზე იმყოფებოდა, აღწერდა აინშტაინს როგორც ''ცოცხალ წმინდანს'', რომელიც ''ანგელოზური გულგრილობით'' ლაპარაკობდა.<ref>Miller, Pat (1955). [http://books.google.co.uk/books?id=dlYEAAAAMBAJ&pg=PA62 «Death of a Genius»] ''Life Magazine'' 38 (May 2): 62.</ref> == მითები რელიგიურ შეხედულებებზე == მეცნიერის სიცოცხლეში და მისი სიკვდილის შემდეგაც არ წყდებოდა მცდელობები მიეწერათ მისთვის რომელიღაც რელიგიის აღსარება. ამას არაერთხელ ცდილობდა კათოლიკური ეკლესია, თუმცა, თვითონ აინშტაინი ამგვარ მანიპულაციებს უარყოფდა.<ref name="p. 94"/> რაც შეეხება ისლამს და ბუდიზმს, მითების რაოდენობა ამჟამად მხოლოდ იზრდება.<ref name="im-werden.livejournal.com">{{Cite web |url=http://im-werden.livejournal.com/120639.html |title=Блогеры растиражировали заявление о «мусульманстве» Эйнштейна |accessdate=2017-02-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170122133518/http://im-werden.livejournal.com/120639.html |archivedate=2017-01-22 }}</ref><ref name="Буддизм в Калмыкии">{{Cite web |url=http://www.buddhisminkalmykia.ru/ |title=Буддизм в Калмыкии |accessdate=2021-01-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160624045231/http://www.buddhisminkalmykia.ru/ |archivedate=2016-06-24 }}</ref> === ისლამი === 2014 წლის მარტში, აინშტაინის დაბადების 135 წლისთავზე, ზოგიერთმა ებრაულმა და ისლამურმა საინფორმაციო სააგენტომ სენსაციური სიახლე გამოაქვეყნა.<ref>Радиостанция Решет Бет сообщила сенсационную новость о религии Эйнштейна [http://www.iba.org.il/bet/?entity=996459&type=1] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924042045/http://www.iba.org.il/bet/?entity=996459&type=1 |date=2015-09-24 }}</ref><ref>[http://9tv.co.il/news/2014/03/08/170608.html Израильский 9 канал: Эйнштейн был шиитом?]</ref> გავლენიანი ირანელი ღვთისმეტყველი, ექსპერტების საბჭოს ხელმძღვანელი [[აიათოლა]] მაჰმად-რეზა მაჰდავი კანი აცხადებდა, რომ ჰქონდა იმის მტკიცებულებები, რომ აინშტაინი [[ისლამი|მუსულმანი]] იყო, კერძოდ კი [[შიიზმი|შიიტი]]. გარდა ამისა, მისი თქმით, აინშტაინი დიდებულ აიათოლა ბურუჯერდისთან კონფედენციალურ მიმოწერას აწარმოებდა, რომელიც ხდებოდა ირანის შაჰის მთარგმნელების დახმარებით და საიდუმლო ხასიათს ატარებდა. მაჰდავი კანის თქმით, მიმოწერაში აინშტაინი წერდა, რომ არსად, არც ერთ სხვა ტრადიციაში ან რელიგიაში არ არსებობს ასეთი გონიერი და ბრძნული გადმოცემა და [[ჰადისი]]. მაჰდავი კანის ინფორმაციით, აინშტაინი ასევე წერდა, რომ შიიზმის წინამძღოლების გადმოცემებმა და ტექსტებმა დაასწრეს [[ფარდობითობის თეორია]]ს, თანაც, მის წარმოქმნამდე ბევრი საუკუნით ადრე.<ref name="im-werden.livejournal.com"/><ref>[http://www.7kanal.co.il/News/News.aspx/167206#.VJ_43sgA Израильские СМИ: Эйнштейн был мусульманином]</ref> გარდა ამისა, მაჰდავი კანი ამტკიცებდა (თუმცა, არ მოჰყავდა მტკიცებულებები და წყაროები), რომ აინშტაინი თავის ნამუშევრებში წერდა: {{ციტატა|წინასწარმეტყველ მაჰმადის ზეცაში ამაღლების შესახებ გავიგე და მივხვდი, რომ რადგანაც მისი დაბრუნების შემდეგ კარები ჯერ კიდევ ქანაობდა, მგზავრობა მოხდა სინათლის სიჩქარეზე სწრაფი სიჩქარით}} მაჰდავი კანის თქმით, ზუსტად ეს იყო წინაპირობა ფარდობითობის თეორიის აღმოჩენისთვის.<ref name="im-werden.livejournal.com"/> აღსანიშნავია, რომ მაჰმად-რეზა მაჰდავი კანი 2014 წლის 21 ოქტომბერს გარდაიცვალა,<ref>[http://lratvakan.com/news/112309.html Новость о смерти Мухаммада-Реза Махдави Кани]</ref> ხოლო აინშტაინის და აიათოლა ბურუჯერდის საიდუმლო მიმოწერის არსებობის მტკიცებულებები ჯერ კიდევ არ არსებობს. === ბუდიზმი === თანამედროვეები და [[ბუდიზმი]]ს მიმდევრები მას-მედიაში და ინტერნეტში ცდილობენ მიაწერონ აინშტაინს განცხადება, სადაც იგი აცხადებდა, რომ ბუდიზმი მომავლის რელიგიაა.<ref name="Federman">[http://revistes.uab.cat/enrahonar/article/download/v47-federman/ Asaf Federman, What Buddhism Taught Cognitive Science about Self, Mind and Brain, Enrahonar. Quaderns de Filosofia]{{Dead link|date=ივნისი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} 2011, გვ., 39-62 }}</ref> ერთ-ერთ ციტატაში, რომელსაც მეცნიერს აწერენ, იგი აცხადებს: {{ციტატა|მომავლის რელიგია კოსმოსური რელიგია იქნება. მან უნდა დაძლიოს ღმერთის, როგორც პიროვნების წარმოდგენა და თავიდან აიცილოს დოგმები და თეოლოგიები. იგი მოიცავს ბუნებას და სულს; დაფუძნებული იქნება რელიგიურ გრძნობაზე, რომელიც წარმოიქმნება ყველა საგნის ერთობის, როგორც ბუნებრივი, ისე სულიერის გააზრებულ განცდაზე. ამ აღწერას ბუდიზმი შეესაბამება. რელიგია, რომელიც შეძლებს დააკმაყოფილოს თანამედროვე მეცნიერული მოთხოვნილებები — ბუდიზმია<ref name="Буддизм в Калмыкии"/><ref>[http://www.liveinternet.ru/users/3265720/post106922728 Эйнштейн и Будда: буддизм в современной науке]</ref><ref name="Vörös">[http://revije.ff.uni-lj.si/as/article/view/3750/5952 Vörös, Sebastjan, Buddhism and Cognitive (Neuro)Science: An Uneasy Liaison, Asian Studies, 2016gv., 61-80]</ref>}} არ არსებობს იმის დამადასტურებელი წყარო, რომ ეს ციტატა მათლაც აინშტაინს ეკუთვნის. არც ერთ ბიოგრაფიულ ნამუშევარში, ასევე როგორც გამოქვეყნებულ წერილებში და ნამუშევრებში ეს სიტყვები არ არის. ამგვარი შინაარსის მსჯელობა არის ელენ დუკასის — აინშტაინის მდივნის მოგონებებში, თუმცა, იქ ეს სიტყვები მეცნიერს არ ეკუთვნის. == ლიტერატურა == * Альберт Эйнштейн. Мир, каким я его вижу. Издательство: АСТ, 2013. — 224 с. * Йоханнес Виккерт. Альберт Эйнштейн сам о себе. Биографические ландшафты. Челябинск: Урал ЛТД, 1999. — 360 с. * Эйнштейн о религии. Издательство: Альпина-нон-фикшн, 2010. — 144 с. * Ричард Докинз. Бог как иллюзия. Издательство: КоЛибри, 2009. — 560 с. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://wn.com/Einstein's_God__Conversations_About_Science_1-9 Einstein’s God: Conversations About Science] — FORA.tv * [http://www.youtube.com/watch?v=S7r57oCT2cU Einstein’s God] — talk by Walter Isaacson, FORA.tv * [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1607298-1,00.html ''Einstein & Faith''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120712002313/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1607298-1,00.html |date=2012-07-12 }} — by Walter Isaacson, ''Time'' * [http://www.alberteinstein.info/manuscripts.html ''Электронный архив Альберта Эйнштейна''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120205100831/http://alberteinstein.info/manuscripts/ |date=2012-02-05 }} * [http://press.princeton.edu/einstein ''Princeton University Press''] * {{cite web | last = | first = | author = Martínez, Alberto A. | datepublished = | url = https://notevenpast.org/was-einstein-really-religious-0/ | title = Was Einstein Really Religious? | work = | accessdate = 29 декабря 2015 | archiveurl = | archivedate = }} == სქოლიო == {{სქოლიო|2}} [[კატეგორია:ალბერტ აინშტაინი]] [[კატეგორია:რელიგია და მეცნიერება]] 40vpxu3yplbkqd7jayl4i6rl4e3urnw 0 363984 4816685 4791885 2025-06-19T13:24:27Z 78.177.163.183 4816685 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ემანუელ მაკრონი<br/>Emmanuel Macron | სურათი= Emmanuel Macron (cropped).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= მაკრონი [[2017]] წელს | ხელმოწერა =Signature de Emmanuel MACRON.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1977|12|21}} | დაბადების ადგილი= [[ამიენი]], [[საფრანგეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = {{დროშა|საფრანგეთი}} | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = ბრიჯით ტროგნეუ {{small|(2007–დღემდე)}} | შვილები= | განათლება =პარიზის ნანტერის უნივერსიტეტი<br />პარიზის პოლიტიკური კვლევების ინსტიტუტი<br />მართვის ეროვნული სკოლა | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[საფრანგეთის სოციალისტური პარტია|სოციალისტური პარტია]] {{small|(2006–2009)}}<br>[[დამოუკიდებელი პოლიტიკოსი|დამოუკიდებელი]] {{small|(2009–2016)}}<br> [[En Marche! (პარტია)|En Marche!]] {{small|(2016–დღემდე)}} | საიტი= | რიგი = [[ფაილი:Flag of France.svg|left|25px]] [[საფრანგეთი]]ს [[საფრანგეთის პრეზიდენტი|25-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[14 მაისი]] [[2017]] | თანამდებობა დატოვა= | წინამორბედი = [[ფრანსუა ოლანდი]] | მემკვიდრე = | პრეზიდენტი= | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი= | რიგი2 = [[საფრანგეთი]]ს [[საფრანგეთის ეკონომიკისა და ფინანსების სამინისტრო|ეკონომიკის, მრეწველობისა და ციფრულ საქმეთა მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[26 აგვისტო]] [[2014]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[30 აგვისტო]] [[2016]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 =[[მანუელ ვალსი]] | წინამორბედი2 = არნაუდ მონტებურგი | მემკვიდრე2 = მიშელ საპენი | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3= | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3= | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''ემანუელ ჟან-მიშელ ფრედერიკ მაკრონი''' ({{lang-fr|Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron}}; დ. [[21 დეკემბერი]], [[1977]], [[ამიენი]], [[საფრანგეთი]]) — [[ფრანგები|ფრანგი]] პოლიტიკოსი, [[საფრანგეთის პრეზიდენტი]] [[2017]] წლის 14 მაისიდან. მაკრონი დაიბადა ქალაქ [[ამიენი|ამიენში]]; სწავლობდა ფილოსოფიას პარიზის ნანტერის უნივერსიტეტში. კარიერის დასაწყისში, მუშაობდა საჯარო მოხელედ, შემდეგ დაინიშნა საინვესტიციო ბანკირად. 2014 წლის აგვისტოში, პრემიერ [[მანუელ ვალსი|ვალსის]] მთავრობაში<ref name=corbet>Sylvie Corbet and Elaine Ganley [https://news.yahoo.com/french-govt-reshuffle-expels-dissident-ministers-171140970.html « French gov't reshuffle expels dissident ministers » ], [[Associated Press]], 26 August 2014</ref> ეკონომიკის, მრეწველობისა და ციფრულ საქმეთა მინისტრად დაინიშნა; მინისტრის ამპლუაში, გაატარა ბიზნესისთვის სასარგებლო რეფორმები. 2016 წლის აგვისტოში მაკრონი გადადგა, რათა მონაწილეობა მიეღო საფრანგეთის 2017 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.<ref>{{cite news|url=http://www.lefigaro.fr/politique/2016/08/30/01002-20160830LIVWWW00101-macron-demission-gouvernement-hollande-politique-presidentielle-2017.php|title=EN DIRECT - Macron évite soigneusement d'évoquer sa candidature|author1=Julien Licourt|author2=Yohan Blavignat|date=30 August 2016|publisher=[[Le Figaro]]|language=fr}}</ref><ref name="bbc-macron-quits">{{cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-37221446|title=Macron quits to clear way for French presidential bid|publisher=BBC|date=30 August 2016}}</ref> ამომრჩეველს იგი სთავაზობს სოციალურ-ლიბერალურ წინადადებებს.<ref>{{Cite web |url=http://www.hebdo.ch/hebdo/cadrages/detail/social-liberal |title=L'Hebdo - Emmanuel Macron: portrait d'un social-libéral |accessdate=2017-02-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151228074523/http://www.hebdo.ch/hebdo/cadrages/detail/social-liberal |archivedate=2015-12-28 }}</ref><ref>[http://www.lefigaro.fr/vox/politique/2016/08/31/31001-20160831ARTFIG00281-le-social-liberalisme-d-emmanuel-macron-represente-6-du-corps-electoral.php Le Figaro - - Le social-libéralisme d'Emmanuel Macron représente... 6% du corps électoral - Alexandre Devecchio - 31/08/2016]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.marianne.net/demonstration-force-du-social-liberal-emmanuel-macron-100248542.html |title=Marianne - La démonstration de force du social-libéral Emmanuel Macron - Samedi 10 décembre 2016 |accessdate=2017-02-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170113143416/http://www.marianne.net/demonstration-force-du-social-liberal-emmanuel-macron-100248542.html |archivedate=2017-01-13 }}</ref> [[2016]] წლის ნოემბერში, მაკრონმა განაცხადა, რომ მას მხარს უჭერს პარტია ''En Marche!''. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{Commonscat-inline|Emmanuel Macron}} {{საფრანგეთის პრეზიდენტები}} {{დიდი შვიდიანის ლიდერები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მაკრონი, ემანუელ}} [[კატეგორია:დაბადებული 21 დეკემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1977]] [[კატეგორია:ფრანგი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:საფრანგეთის პრეზიდენტები]] 84i450oppehy8lgm21wmv1kk0beyg0w 4816796 4816685 2025-06-19T21:40:38Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/78.177.163.183|78.177.163.183]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:გიო ოქრო|გიო ოქრო]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4791885 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ემანუელ მაკრონი | სურათი= Emmanuel Macron (cropped).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= მაკრონი [[2017]] წელს | ხელმოწერა =Signature de Emmanuel MACRON.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1977|12|21}} | დაბადების ადგილი= [[ამიენი]], [[საფრანგეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = {{დროშა|საფრანგეთი}} | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = ბრიჯით ტროგნეუ {{small|(2007–დღემდე)}} | შვილები= | განათლება =პარიზის ნანტერის უნივერსიტეტი<br />პარიზის პოლიტიკური კვლევების ინსტიტუტი<br />მართვის ეროვნული სკოლა | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[საფრანგეთის სოციალისტური პარტია|სოციალისტური პარტია]] {{small|(2006–2009)}}<br>[[დამოუკიდებელი პოლიტიკოსი|დამოუკიდებელი]] {{small|(2009–2016)}}<br> [[En Marche! (პარტია)|En Marche!]] {{small|(2016–დღემდე)}} | საიტი= | რიგი = [[ფაილი:Flag of France.svg|left|25px]] [[საფრანგეთი]]ს [[საფრანგეთის პრეზიდენტი|25-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[14 მაისი]] [[2017]] | თანამდებობა დატოვა= | წინამორბედი = [[ფრანსუა ოლანდი]] | მემკვიდრე = | პრეზიდენტი= | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი= | რიგი2 = [[საფრანგეთი]]ს [[საფრანგეთის ეკონომიკისა და ფინანსების სამინისტრო|ეკონომიკის, მრეწველობისა და ციფრულ საქმეთა მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[26 აგვისტო]] [[2014]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[30 აგვისტო]] [[2016]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 =[[მანუელ ვალსი]] | წინამორბედი2 = არნაუდ მონტებურგი | მემკვიდრე2 = მიშელ საპენი | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3= | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3= | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''ემანუელ ჟან-მიშელ ფრედერიკ მაკრონი''' ({{lang-fr|Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron}}; დ. [[21 დეკემბერი]], [[1977]], [[ამიენი]], [[საფრანგეთი]]) — [[ფრანგები|ფრანგი]] პოლიტიკოსი, [[საფრანგეთის პრეზიდენტი]] [[2017]] წლის 14 მაისიდან. მაკრონი დაიბადა ქალაქ [[ამიენი|ამიენში]]; სწავლობდა ფილოსოფიას პარიზის ნანტერის უნივერსიტეტში. კარიერის დასაწყისში, მუშაობდა საჯარო მოხელედ, შემდეგ დაინიშნა საინვესტიციო ბანკირად. 2014 წლის აგვისტოში, პრემიერ [[მანუელ ვალსი|ვალსის]] მთავრობაში<ref name=corbet>Sylvie Corbet and Elaine Ganley [https://news.yahoo.com/french-govt-reshuffle-expels-dissident-ministers-171140970.html « French gov't reshuffle expels dissident ministers » ], [[Associated Press]], 26 August 2014</ref> ეკონომიკის, მრეწველობისა და ციფრულ საქმეთა მინისტრად დაინიშნა; მინისტრის ამპლუაში, გაატარა ბიზნესისთვის სასარგებლო რეფორმები. 2016 წლის აგვისტოში მაკრონი გადადგა, რათა მონაწილეობა მიეღო საფრანგეთის 2017 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.<ref>{{cite news|url=http://www.lefigaro.fr/politique/2016/08/30/01002-20160830LIVWWW00101-macron-demission-gouvernement-hollande-politique-presidentielle-2017.php|title=EN DIRECT - Macron évite soigneusement d'évoquer sa candidature|author1=Julien Licourt|author2=Yohan Blavignat|date=30 August 2016|publisher=[[Le Figaro]]|language=fr}}</ref><ref name="bbc-macron-quits">{{cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-37221446|title=Macron quits to clear way for French presidential bid|publisher=BBC|date=30 August 2016}}</ref> ამომრჩეველს იგი სთავაზობს სოციალურ-ლიბერალურ წინადადებებს.<ref>{{Cite web |url=http://www.hebdo.ch/hebdo/cadrages/detail/social-liberal |title=L'Hebdo - Emmanuel Macron: portrait d'un social-libéral |accessdate=2017-02-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151228074523/http://www.hebdo.ch/hebdo/cadrages/detail/social-liberal |archivedate=2015-12-28 }}</ref><ref>[http://www.lefigaro.fr/vox/politique/2016/08/31/31001-20160831ARTFIG00281-le-social-liberalisme-d-emmanuel-macron-represente-6-du-corps-electoral.php Le Figaro - - Le social-libéralisme d'Emmanuel Macron représente... 6% du corps électoral - Alexandre Devecchio - 31/08/2016]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.marianne.net/demonstration-force-du-social-liberal-emmanuel-macron-100248542.html |title=Marianne - La démonstration de force du social-libéral Emmanuel Macron - Samedi 10 décembre 2016 |accessdate=2017-02-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170113143416/http://www.marianne.net/demonstration-force-du-social-liberal-emmanuel-macron-100248542.html |archivedate=2017-01-13 }}</ref> [[2016]] წლის ნოემბერში, მაკრონმა განაცხადა, რომ მას მხარს უჭერს პარტია ''En Marche!''. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{Commonscat-inline|Emmanuel Macron}} {{საფრანგეთის პრეზიდენტები}} {{დიდი შვიდიანის ლიდერები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მაკრონი, ემანუელ}} [[კატეგორია:დაბადებული 21 დეკემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1977]] [[კატეგორია:ფრანგი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:საფრანგეთის პრეზიდენტები]] 7ntfjrof6ly93rphf4c6zync42aguiu 0 368360 4816656 4589332 2025-06-19T12:59:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816656 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Electronica 2: The Heart of Noise | ტიპი = studio | შემსრულებელი = [[ჟან-მიშელ ჟარი]] | გარეკანი = Jmjelectronica2.jpg | Alt = | გამოცემის თარიღი = 6 მაისი 2016 | ჩაწერის თარიღი = 2011–2016 | ჟანრი = [[ელექტრონული მუსიკა]] | ხანგრძლივობა = 74:14 | ლეიბლი = Columbia | პროდიუსერი = ჟან-მიშელ ჟარი | წინა_სახელწოდება = [[Electronica 1: The Time Machine]] | წინა_წელი = 2015 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Oxygène 3]] | შემდეგი_წელი = 2016 | სხვადასხვა = {{სინგლები | სახელი = Electronica 2: The Heart of Noise | ტიპი = studio | სინგლი 1 = The Heart of Noise, Pt. 1 | სინგლი 1 თარიღი = თებერვალი 2016 | სინგლი 2 = The Heart of Noise, Pt. 2 | სინგლი 2 თარიღი = თებერვალი 2016 | სინგლი 3 = What You Want | სინგლი 3 თარიღი = მარტი 2016 | სინგლი 4 = Exit | სინგლი 4 თარიღი = 15 აპრილი 2016 | სინგლი 5 = As One | სინგლი 5 თარიღი = 29 აპრილი 2016 }} }} '''''Electronica 2: The Heart of Noise''''' — ფრანგი ელექტრონული მუსიკოს და კომპოზიტორ [[ჟან-მიშელ ჟარი]]ს მეთვრამეტე სტუდიური ალბომი, რომელიც გამოიცა 2016 წლის 6 მაისს, ლეიბლზე [[Columbia Records]]. იგი არის რიგით მეორე ორნაწილიან სერიაში (პირველია ''[[Electronica 1: The Time Machine]]''), რომელიც ეფუძნება სხვადასხვა პერიოდის და სტილის ელექტრონულ მუსიკოსებთან თანამშრომლობას. ''Electronica 2''-ს ჩაწერაში მონაწილეობდნენ [[Pet Shop Boys]], [[Primal Scream]], [[გერი ნიუმენი]], [[ჰანს ციმერი]], [[The Orb]], [[Yello]] და სხვა შემსრულებლები, აგრეთვე [[ედვარდ სნოუდენი]].<ref>{{cite web|last1=Allen|first1=Jeremy|title=A rendezvous with electronic music pioneer Jean-Michel Jarre|url=http://www.factmag.com/2015/09/22/jean-michel-jarre-interview/|website=FACTmag.com|accessdate=3 ნოემბერი 2015}}</ref><ref>{{cite web|title=Jean-Michel Jarre taps David Lynch, Julia Holter, & more for new LP|url=http://www.electronicbeats.net/feed/jean-michel-jarre-taps-david-lynch-and-julia-holter-for-new-lp/|website=Electronic Beats|accessdate=3 ნოემბერი 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151120002441/http://www.electronicbeats.net/feed/jean-michel-jarre-taps-david-lynch-and-julia-holter-for-new-lp/|archivedate=20 ნოემბერი 2015}}</ref> ჟარმა ორივე ალბომს უწოდა „ყველაზე ამბიციური პროექტი“. ალბომის სახელწოდება, გარეკანი და სიმღერების სრული სია ცნობილი გახდა 2016 წლის 19 თებერვალს.<ref>{{cite web|last1=Kielty|first1=Martin|title=Jarre's Time Machine is 'most ambitious project'|url=https://www.teamrock.com/news/2015-09-08/jean-michel-jarre-electronica-1-time-machine-most-ambitious-project/|website=Team Rock|accessdate=3 ნოემბერი 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151022183301/https://www.teamrock.com/news/2015-09-08/jean-michel-jarre-electronica-1-time-machine-most-ambitious-project|archivedate=2015-10-22}}</ref><ref>{{cite web|title=Jean Michel Jarre - Electronica 2: The Heart of Noise Trailer|url=https://www.youtube.com/watch?v=Xr3l29LykUU|website=YouTube|date=19 თებერვალი 2016|accessdate=19 თებერვალი 2016}}</ref> ==სიმღერების სია== {{track listing | writing_credits = yes | title1 = The Heart of Noise, Pt. 1 | note1 = [[რონე (მუსიკოსი)|რონეს]] მონაწილეობით | writer1 = ჟარი, Erwan Castex | length1 = 4:26 | title2 = The Heart of Noise, Pt. 2 | note2 = | writer2 = ჟარი | length2 = 4:10 | title3 = Brick England | note3 = [[Pet Shop Boys]] | writer3 = ჟარი, ნილ ტენანტი, კრის ლოუ | length3 = 4:01 | title4 = These Creatures | note4 = [[ჯულია ჰოლტერი]]ს მონაწილეობით | writer4 = ჟარი, ჯულია ჰოლტერი | length4 = 3:40 | title5 = As One | note5 = [[Primal Scream]]-ის მონაწილეობით | writer5 = ჟარი, ენდრიუ ინსი, ბობ გილესპი, რობერტ იანგი | length5 = 3:58 | title6 = Here For You | note6 = [[გერი ნიუმენი]]ს მონაწილეობით | writer6 = ჟარი, გერი ნიუმენი | length6 = 3:59 | title7 = Electrees | note7 = [[ჰანს ციმერი]]ს მონაწილეობით | writer7 = ჟარი, ჰანს ციმერი | length7 = 4:10 | title8 = Exit | note8 = [[ედვარდ სნოუდენი]]ს მონაწილეობით | writer8 = ჟარი | length8 = 6:19 | title9 = What You Want | note9 = [[Peaches (მუსიკოსი)|Peaches]]-ის მონაწილეობით | writer9 = ჟარი, მერილ ნისკერი | length9 = 3:27 | title10 = Gisele | note10 = [[სებასტიენ ტელიე]]ს მონაწილეობით | writer10 = ჟარი, სებასტიენ ტელიე | length10 = 3:43 | title11 = Switch on Leon | note11 = [[The Orb]]-ის მონაწილეობით | writer11 = ჟარი, ალექს პატერსონი, ტომას ფელმანი | length11 = 4:43 | title12 = Circus | note12 = [[Siriusmo]]-ს მონაწილეობით | writer12 = ჟარი, მორიც ფრიდრიხი | length12 = 3:09 | title13 = Why This, Why That and Why | note13 = [[Yello]]-ს მონაწილეობით | writer13 = ჟარი, დიტერ მაიერი, ბორის ბლანკი | length13 = 3:58 | title14 = The Architect | note14 = [[ჯეფ მილსი]]ს მონაწილეობით | writer14 = ჟარი, ჯეფ მილსი | length14 = 4:43 | title15 = Swipe to the Right | note15 = [[სინდი ლოპერი]]ს მონაწილეობით | writer15 = ჟარი, სინდი ლოპერი, კარმენ კაჩატორე | length15 = 4:54 | title16 = Walking the Mile | note16 = [[კრისტოფი (მომღერალი)|კრისტოფი]]ს მონაწილეობით | writer16 = ჟარი, დანიელ ბევილაკუა | length16 = 4:52 | title17 = Falling Down | note17 = | writer17 = ჟარი | length17 = 3:23 | title18 = The Heart of Noise (The Origin) | note18 = | writer18 = ჟარი | length18 = 2:39 |total_length = 74:14 }} * „As One“-ში შეტანილია [[Primal Scream]]-ის „[[Come Together (Primal Scream-ის სიმღერა)|Come Together]]“-ის სემპლები. ==ჩარტები== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |- ! scope="col"| ჩარტი (2016) ! scope="col"| უმაღლესი<br />პოზიცია |- {{albumchart|Austria|22|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=19 მაისი 2016|note=<ref>http://oe3.orf.at/m/charts/stories/2602614/</ref>}} |- {{albumchart|Flanders|14|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=13 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Wallonia|8|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=13 მაისი 2016}} |- !scope="row"| ჩეხეთის ალბომები ([[IFPI]])<ref>{{cite web|url=http://www.ifpicr.cz/hitparada/index.php?hitp=P |title=IFPI ČR |language=Czech |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218010646/http://www.ifpicr.cz/hitparada/index.php?hitp=P |archivedate=2008-12-18 |df= }}</ref> | 3 |- {{albumchart|Netherlands|14|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=13 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Finland|19|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2: The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=15 მაისი 2016}} |- {{albumchart|France|9|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=16 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Germany4|12|id=302333|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=13 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Hungary|15|year=2016|week=20|rowheader=true|accessdate=27 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Ireland|47|year=2016|week=19|rowheader=true|accessdate=14 მაისი 2016}} |- !scope="row"| იტალიის ალბომები ([[FIMI]])<ref>{{cite web|url=http://www.fimi.it/classifiche#/category:album/id:2248|title=Album - Classifica settimanale WK 19 (dal 2016-05-06 al 2016-05-12)|publisher=[[Federazione Industria Musicale Italiana]]|language=Italian|accessdate=14 მაისი 2016}}</ref> | 25 |- {{albumchart|Norway|27|M|url=http://lista.vg.no/liste/topp-40-album/2|title=VG-lista - Topp 40 Album uke 19, 2016|publisher=[[VG-lista]]|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=14 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Poland|9|id=1022|rowheader=true|accessdate=მაისი 19, 2016}} |- {{albumchart|Sweden|27|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=13 მაისი 2016}} |- {{albumchart|Switzerland|5|artist=Jean-Michel Jarre|album=Electronica 2 - The Heart of Noise|rowheader=true|accessdate=18 მაისი 2016}} |- {{albumchart|UK2|8|date=2016-05-13|rowheader=true|accessdate=14 მაისი 2016}} |- |} ==სერტიფიცირება== {{Certification Table Top}} {{Certification Table Entry|region=Poland|title=Electronica 2: The Heart of Noise|artist=Jean-Michel Jarre| award=პლატინა|type=album|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=30 ნოემბერი, 2018}} {{Certification Table Bottom|streaming=true|nosales=true | noshipments=true}} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{ჟან-მიშელ ჟარი}} [[კატეგორია:2016 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:ჟან-მიშელ ჟარის ალბომები]] [[კატეგორია:Columbia Records-ის ალბომები]] f4u52jak8i0b9u9x1kup0v997cgcve2 0 368402 4816703 4759930 2025-06-19T14:31:58Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816703 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Hardwired... to Self-Destruct | ტიპი = Studio | შემსრულებელი = [[მეტალიკა]] | გარეკანი = Metallica Hardwired... To Self-Destruct 2016.jpeg | Alt = | ჩარჩო = კი | გამოცემის თარიღი = 18 ნოემბერი 2016 | ჩაწერის თარიღი = მაისი 2015 - აგვისტო 2016 | სტუდია = მეტალიკის სტუდია, [[სან-რაფაელი (კალიფორნია)|სან-რაფაელი]], [[კალიფორნია]] | ჟანრი = {{hlist|[[მძიმე მეტალი]]|[[თრეშ მეტალი]]}} | ხანგრძლივობა = 77:26 | ლეიბლი = [[Blackened Recordings|Blackened]] | პროდიუსერი = {{hlist|[[გრეგ ფაიდელმენი]]|[[ჯეიმზ ჰეტფილდი]]|[[ლარს ულრიხი]]}} | წინა_სახელწოდება = [[Metallica: Through the Never (ალბომი)|Metallica Through the Never]] | წინა_წელი = 2013 | შემდეგი_სახელწოდება = [[S&M2]] | შემდეგი_წელი = 2020 | სხვადასხვა = {{სინგლები | სახელი = Hardwired... to Self-Destruct | ტიპი = Studio | სინგლი 1 = [[Hardwired (სიმღერა)|Hardwired]] | სინგლი 1 თარიღი = 18 აგვისტო, 2016 | სინგლი 2 = [[Moth into Flame]] | სინგლი 2 თარიღი = 26 სექტემბერი, 2016 | სინგლი 3 = [[Atlas, Rise!]] | სინგლი 3 თარიღი = 31 ოქტომბერი, 2016 | სინგლი 4 = [[Now That We're Dead]] | სინგლი 4 თარიღი = 18 აპრილი, 2017 }} }} '''''Hardwired... to Self-Destruct''''' — ამერიკული მძიმე მეტალ ჯგუფ [[მეტალიკა|მეტალიკის]] მეათე სტუდიური ალბომი, რომელიც გამოიცა ორმაგი ალბომის სახით 2016 წლის 18 ნოემბერს, საკუთარ ლეიბლზე Blackened Recordings. ეს არის ჯგუფის პირველი ალბომი რვაწლიანი შესვენების და ''[[Death Magnetic]]''-ის შემდეგ. ''Hardwired... to Self-Destruct'' აგრეთვე არის ჯგუფის პირველი ალბომი, რომელშიც არ არის [[კირკ ჰემეტი]]ს ავტორობის სიმღერები და პირველი ალბომი, გამოცემული Blackened-ზე. ჩანაწერის პროდიუსერია [[გრეგ ფაიდელმენი]], ''Death Magnetic''-ის ხმის ინჟინერი. ''Hardwired... to Self-Destruct'' არის ჯგუფის თანმიმდევრობით მეექვსე ალბომი, რომელიც გამოსვლისთანავე [[Billboard 200|''Billboard'' 200]]-ის სათავეში მოხვდა, გაიყიდა რა პირველ კვირაში 291.000 ასლის ოდენობით და აგრეთვე ლიდერობდა 57 ქვეყნის ჩარტებში. მსოფლიოში საერთო ჯამში მისი 2 მილიონი ასლი გაიყიდა, ხოლო კრიტიკოსების შეფასებები ძალიან დადებითი იყო. ==შექმნა== 2011 წლის ოქტომბერში ბასისტმა [[რობერტ ტრუჰილო]]მ განაცხადა, რომ ჯგუფი უბრუნდებოდა სტუდიას ახალი მასალის ჩასაწერად: „მეტალიკის ახალი ალბომის დაწერა დავიწყეთ. სტუდიაში [[რიკ რუბინი|რიკ რუბინთან]] ერთად ვართ, რაღაცებზე ვმუშაობთ და შემდეგი წლის დიდ ნაწილს ჩაწერას დავუთმობთ.“<ref>{{cite web|last=Warner|first=Brett|url=http://ology.com/music/metallica-begin-work-their-next-studio-album|title=Metallica Begin Work on Their Next Studio Album|work=...ology|date=October 26, 2011|accessdate=October 30, 2011|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111106002222/http://ology.com/music/metallica-begin-work-their-next-studio-album|archivedate=November 6, 2011}}</ref> ჟურნალთან ''[[Classic Rock (ჟურნალი)|Classic Rock]]'' 2013 წლის 8 იანვარს საუბრისას [[ლარს ულრიხი]] ამბობდა: „რასაც ახლა ვაკეთებთ, ნამდვილად ჰგავს ''Death Magnetic''-ის გაგრძელებას.“ მან აგრეთვე განაცხადა: „რიკი მიყვარს. ყველას გვიყვარს. მასთან მუდმივი ურთიერთობა გვაქვს. ვნახოთ, რას მოგვიტანს. გამიკვირდებოდა, თუ ალბომი 2013 წელს გამოვიდოდა.“<ref>{{cite web|last=Barton|first=Geoff|title=Ulrich: Metallica 3D movie project influenced by Zeppelin|url=http://www.classicrockmagazine.com/news/ulrich-metallica-3d-movie-project-influenced-by-led-zeppelin/|work=[[Classic Rock (magazine)|Classic Rock]]|accessdate=January 19, 2013|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130113022730/http://www.classicrockmagazine.com/news/ulrich-metallica-3d-movie-project-influenced-by-led-zeppelin/|archivedate=January 13, 2013}}</ref> 2013 წლის ივლისში, ინტერვიუში, ულრიხმა ''Ultimate Guitar''-ს განუცხადა: „2014-ში მხოლოდ მეტალიკის ახალ ალბომზე ვიმუშავებთ.“ მან აგრეთვე დაამატა, რომ დისკი 2015 წელს გამოვიდოდა.<ref>{{cite web|title=Metallica to Hit the Studio in 2014: 'We'll Run Out of Excuses for Not Doing It by Then' |url=http://www.ultimate-guitar.com/news/upcoming_releases/metallica_to_hit_the_studio_in_2014_well_run_out_of_excuses_for_not_doing_it_by_then.html|work=Ultimate Guitar}}</ref> მოგვიანებით ტრუჰილომ და [[კირკ ჰემეტი|კირკ ჰემეტმა]] დაადასტურეს, რომ ჯგუფი სტუდიაში დაბრუნებას აპირებდა.<ref>{{cite web|last=Dekel|first=Jon|title=Metallica to record new album in 2014|url=http://o.canada.com/entertainment/tiff13/metallica-to-record-new-album-in-2014/|publisher=[[Postmedia News]]|date=September 9, 2013|accessdate=December 26, 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131229153844/http://o.canada.com/entertainment/tiff13/metallica-to-record-new-album-in-2014/|archivedate=დეკემბერი 29, 2013}}</ref> 2014 წლის მარტში დაიწყო ჯგუფის ტურნეს „Metallica By Request“, რომლის ფარგლებში ფანები თავად ადგენდნენ კონცერტების სეტლისტებს<ref>{{cite web|url=http://www.guitarworld.com/metallica-announce-final-round-request-summer-2014-tour-dates |title=Metallica Announce Final Round of 'By Request' Summer 2014 Tour Dates |publisher=Guitar World |accessdate=August 19, 2016}}</ref>. აგრეთვე სრულდებოდა ახალი სიმღერა „[[Lords of Summer]]“, რომელიც დემოს სახით 2014 წლის მარტში გამოვიდა.<ref>{{cite web|url=http://www.blabbermouth.net/news/metallicas-lars-ulrich-says-new-song-lords-of-summer-is-going-down-well/ |title=Metallica's Lars Ulrich Says New Song 'Lords Of Summer' Is 'Going Down Well' |publisher=Blabbermouth.net |date=June 23, 2014 |accessdate=August 19, 2016}}</ref> [[შავი პარასკევი|შავ პარასკევს]] სინგლი გრამფირფიტაზე გამოიცა როგორც „First Pass Version“, საკონცერტო ჩანაწერით, მხოლოდ 4000 ასლის ოდენობით. 2015 წლის მარტში ულრიხმა ''[[Rolling Stone]]''-ს განუცხადა, რომ ალბომისთვის 20 სიმღერა მომზადდა და, იგი იმედოვნებდა, რომ მათ ნაწილს წლის ბოლოს შეასრულებდნენ.<ref>{{cite news|last=Falina|first=Melanie|title=New Metallica album expected to drop soon; 20 new songs written thus far|url=http://www.axs.com/new-metallica-album-expected-to-drop-soon-20-new-songs-written-thus-fa-42925|work=AXS|date=March 5, 2015|accessdate=April 28, 2016}}</ref> 2015 წლის ოქტომბერში ჯგუფმა გაუშვა ახალი საიტი, ულრიხის მიერ მომზადებული შესავალით და კადრებით სტუდიიდან.<ref>{{cite web|title=New Site, New Club|url=http://metallica.com/blog/news/356048/new-site-new-club|publisher=Metallica.com|accessdate=2016-11-19|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180711185419/https://www.metallica.com/blog/news/356048/new-site-new-club|archivedate=2018-07-11}}</ref> ნოემბერში ჰემეტმა განაცხადა, რომ ალბომი ან 2016 წლის ბოლოს, ან 2017 წლის დასაწყისში გამოვიდოდა.<ref>{{cite web|last=Gaenzler|first=Rich|title=Kirk Hammett On Timeline For Next Metallica Album: 2016 Or Early 2017 At The Latest|url=http://www.blabbermouth.net/news/kirk-hammett-on-timeline-for-next-metallica-album-2016-or-early-2017-at-the-latest/|publisher=[[Blabbermouth.net]]|date=November 6, 2015|accessdate=April 30, 2016}}</ref> 2016 წლის 6 თებერვალს, ტურნეს „<nowiki/>[[The Night Before]]<nowiki/>“ ფარგლებში [[AT&T Park]]-ში სუპერ-ბოულ 50-ამდე [[ჯეიმზ ჰეტფილდი|ჯეიმზ ჰეტფილდმა]] თქვა, რომ ჯგუფმა თითქმის დაასრულა ჩაწერა, ულრიხმა კი დაადასტურა, რომ დისკი მალე გამოიცემოდა.<ref>{{cite news|last=Kennelty|first=Greg|title=Metallica Nearing The End Of Recording Process For New Album, Allude To A 2016 Release|url=http://www.metalinjection.net/upcoming-releases/metallica-says-new-record-is-almost-done-alludes-to-a-2016-release|work=[[Metal Injection]]|date=February 8, 2016|accessdate=April 28, 2016}}</ref> ამას დაემატა შოუს დროს ჯგუფის მიერ ახალი რიფის შესრულება (რაც საბოლოოდ აღმოჩნდა ამონარიდი „Murder One“-იდან. 2016 წლის მარტში ულრიხი ამბობდა, რომ ჯგუფი იმედოვნებდა ჩაწერის დასრულებას გაზაფხულის პერიოდში.<ref>{{cite news|last=Kennelty|first=Greg|title=Metallica Hints At "Real, Heavy" New Album In The Second Half Of 2016|url=http://www.metalinjection.net/upcoming-releases/metallica-hints-at-real-heavy-new-album-in-the-second-half-of-2016|work=[[Metal Injection]]|date=March 11, 2016|accessdate=April 28, 2016}}</ref> 2016 წლის მარტში ჰემეტმა განაცხადა, რომ ჯგუფი გრეგ ფაიდელმენთან, ''[[Death Magnetic]]''-ის ხმის ინჟინერთან ერთად, მუშაობდა ახალ ალბომზე - ამჯერად იგი პროდიუსერის როლს ასრულებდა.<ref>{{cite news|last=Downey|first=Ryan J.|title="This month I start writing my script" – Q&A with Kirk Hammett of Metallica|url=http://www.altpress.com/features/entry/this_month_i_start_writing_my_script_qa_with_kirk_hammett_of_metallica|work=[[Alternative Press (music magazine)|Alternative Press]]|date=March 14, 2016|accessdate=April 28, 2016}}</ref> 2016 წლის აპრილში, გრამფირფიტების დღის წინ (ჯგუფი ამ წელს აღნიშნული ღონისძიების ელჩი იყო) ულრიხმა ''Billboard''-ს უამბო, რომ ჯგუფის გაზრდილი როლი მუსიკალურ ინდუსტრიაში მიზეზი იყო იმის, თუ რატომ დასჭირდა ალბომის ჩაწერას ამდენი დრო. „თუ როგორ ვმუშაობთ ახლა, განსხვავდება იმისგან, როგორ ვმუშაობდით ''[[Kill 'Em All]]''-ის და ''[[Ride the Lightning]]''-ის პერიოდში. დღეს ჩვენი საქმიანობა ნაირფეროვანია.“ იგი ალბომის თაობაზე ოპტიმისტურად განწყობილი ჩანდა და თქვა, რომ მუშაობა მასზე თითქმის დასრულებული იყო. „თუ რამე რადიკალური არ მოხდება, ვერ დავიჯერებ, რომ 2016 წელს არ გამოვა.“<ref>{{cite news|last=Bienstock|first=Richard|title=Lars Ulrich Takes Us Inside Metallica's Record Store Day Vault, Teases New Album|url=http://www.billboard.com/articles/columns/rock/7326564/metallica-interview-lars-ulrich-record-store-day-2016-new-album|work=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|date=April 11, 2016|accessdate=April 30, 2016}}</ref> მაისში ულრიხმა ''[[Metal Forces]]''-თან ინტერვიუში განაცხადა, რომ დისკი 2016 წლის ზაფხულში გამოვიდოდა და დეტალებზე მუშაობა შემდეგ თვეში დასრულდებოდა. „თუ ალბომი ამ წელს არ გამოვა, მაშინ საერთოდ არ გამოვა, არა იმიტომ, რომ არ არის მზად...უბრალოდ იმიტომ, რომ იქნება რაღაც კოსმოსური მიზეზი იმისთვის, რომ შემდეგ წლამდე გადავდოთ. მაგრამ ალბომს დავასრულებთ ამ ზაფხულს.“<ref>{{cite news|title=Metallica To Finalise Details Of New Studio Album In June, Says Lars Ulrich|url=http://www.metalforcesmagazine.com/site/news-metallica-release-tenth-studio-album/|work=[[Metal Forces]]|date=May 28, 2016|accessdate=June 4, 2016}}</ref> ჩაწერა 2016 წლის ივნისში, „[[Hardwired (სიმღერა)|Hardwired]]“-ის შემდეგ დასრულდა.<ref>{{cite web | url=https://www.youtube.com/watch?v=XxFFAx3H9NU | title=Metallica "Hardwired" Live on the Howard Stern Show | publisher=[[The Howard Stern Show]] | date=September 2016 | accessdate=October 2, 2016}}</ref> ''Hardwired... to Self-Destruct'' არის ჯგუფის პირველი სტუდური ალბომი, რომელშიც ჰემეტი არ არის სიმღერების თანაავტორი (მისი 1983 წელს მოსვლიდან). 2014 წელს კირკამ თავისი ტელეფონი დაკარგა [[კოპენჰაგენი]]ს აეროპორტში - მასში 250-მდე სხვადასხვა რიფის მონახაზი ჰქონდა შენახული.<ref>{{cite web|title=Metallica's Kirk Hammett Says He Tracked His Missing iPhone To Copenhagen Airport|url=http://www.blabbermouth.net/news/metallicas-kirk-hammett-says-he-tracked-his-missing-iphone-to-copenhagen-airport/|publisher=Blabbermouth.net|date=August 12, 2015|accessdate=October 11, 2016}}</ref> ვინაიდან ფაილები არ ჰქონდა სხვაგან შენახული, მისი შემოქმედებითი წვლილი ამ ალბომში უფრო მცირე აღმოჩნდა და დასჭირდა „თავიდან დაწყება“, ხოლო ჰეტფილდს და ულრიხს უკვე ჰქონდათ გამზადებული მასალა.<ref>{{cite web|last=Kielty|first=Martin|title=Why Kirk Hammett didn’t write much for new Metallica album|url=http://teamrock.com/news/2016-09-22/why-kirk-hammett-didn-t-write-much-for-new-metallica-album|work=TeamRock|date=September 23, 2016|accessdate=October 11, 2016}}</ref> ტრუჰილოს ერთადერთი წვლილი ალბომში არის „ManUNkind“-ის შესავალი - მისივე თქმით, დაწერილი [[კლიფ ბარტონი]]ს ხსოვნისადმი პატივსაცემად.<ref>{{cite web|title=Metallica's Rob Trujillo pays tribute to Cliff Burton on "ManUNkind" intro|url=https://www.youtube.com/watch?v=rbz_k1f-cRY|work=[[YouTube]]|date=December 1, 2016|accessdate=December 6, 2016}}</ref> ტექსტების მხრივ ''Hardwired... to Self-Destruct'' არის წუწუნი მუსიკალური ინდუსტრიის შესახებ და ისეთ თემებზე, როგორიც არის ნარკოტიკის ჭარბი რაოდენობით მოხმარება („Hardwired“). „Dream No More“-ში [[ჰაუარდ ფილიპს ლავკრაფტი]]ს „კტულხუს მითოსის“ მოტივები ჟღერს, ხოლო „Murder One“ ეძღვნება [[Motörhead]]-ის ლიდერ [[ლემი კილმისტერი|ლემი კილმისტერს]], რომელიც 2015 წლის დეკემბერში გარდაიცვალა - სახელწოდება გიტარისტის საყვარელი გამაძლიერებლისგან მომდინარეობს. ==გამოცემა და პრომოკამპანია== [[Facebook]]-ზე 2016 წლის 18 აგვისტოს ტრანსლირებისას ულრიხმა განაცხადა, რომ ალბომი 2016 წლის ნოემბერში გამოვიდოდა, 12 სიმღერით. ჯგუფის ოფიციალური საიტის თანახმად, CD-ვერსიაში უნდა შესულიყო 2 CD, თითოზე - 6 სიმღერით და ალბომში საერთო ჯამში, ახალი სიმღერების სულ 80 წუთი იქნებოდა. პირველი სინგლი, „Hardwired“, იმავე დღეს გამოვიდა - ყველამ, ვინც ალბომი წინასწარ შეუკვეთა, შეძლო სიმღერის ჩამოტვირთვაც. გამოვიდა ალბომის გარეკანი, შექმნილი Herring & Herring-ის მიერ<ref>{{cite web|author=Herring & Herring|title=Metallica|url=http://www.herringandherring.com/projects/metallica-2/|publisher=HerringandHerring.com|accessdate=September 29, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160928203217/http://www.herringandherring.com/projects/metallica-2/|archivedate=სექტემბერი 28, 2016}}</ref> და „Hardwired“-ის მუსიკალური ვიდეოც.<ref name="Hardwired Augt 18 News">{{cite web|author=Metallica|title=Hardwired...To Self-Destruct Available November 18, 2016|url=https://metallica.com/blog/news/429181/hardwired-to-self-destruct-available-november-18-2|publisher=Metallica.com|date=August 18, 2016|accessdate=August 19, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816022406/https://www.metallica.com/blog/news/429181/hardwired-to-self-destruct-available-november-18-2|archivedate=აგვისტო 16, 2017}}</ref> 2016 წლის 15 სექტემბერს ჯგუფმა გამოაცხადა, რომ ალბომის დელუქს-გამოცემისთვის სიმღერების სია განაახლა. მესამე დისკზე მანამდე ყველგან აღნიშნული იყო „Riff Origins“. მათ სანაცვლოდ სიაში შევიდა [[რონი ჯეიმზ დიო]]სადმი მიძღვნილ ალბომში ''[[Ronnie James Dio – This Is Your Life]]'' მოხვედრილი რამდენიმე სიმღერა, [[Deep Purple]]-ის „[[When a Blind Man Cries]]“ და [[Iron Maiden]]-ის „Remember Tomorrow“, ისევე, როგორც გრამფირფიტების დღეს, 2016 წლის 16 აპრილს შესრულებული მთელი რიგი სიმღერების და „Hardwired“-ის საკონცერტო ვერსია.<ref>{{cite news|author=Metallica|title=Hardwired...To Self-Destruct is Finished!|url=https://metallica.com/blog/news/432106/hardwired-deluxe-sets-update|publisher=Metallica.com|date=September 15, 2016|accessdate=September 16, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161027192228/https://metallica.com/blog/news/432106/hardwired-deluxe-sets-update|archivedate=ოქტომბერი 27, 2016}}</ref> 2016 წლის 29 სექტემბერს ჯგუფმა გამოუშვა ალბომის მეორე სინგლი, „Moth into Flame“, ისევე, როგორც თანმხლები მუსიკალური ვიდეო.<ref>{{cite web|author=Metallica|title=Track Two – Moth Into Flame|url=https://metallica.com/blog/news/433809/track-two-moth-into-flame|publisher=Metallica.com|date=September 26, 2016|accessdate=September 27, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161023103738/https://metallica.com/blog/news/433809/track-two-moth-into-flame|archivedate=ოქტომბერი 23, 2016}}</ref> მესამე სინგლი, „Atlas, Rise!“, გამოვიდა 31 ოქტომბერს, რასაც ახლდა ალბომის ჩაწერის დროს გადაღებული კადრებისგან შედგენილი ვიდეო.<ref>{{cite web|title=Fresh 'Tallica! Here's What New Metallica Song 'Atlas, Rise!' Sounds Like|url=https://www.ultimate-guitar.com/news/upcoming_releases/fresh_tallica_heres_what_new_metallica_song_atlas_rise_sounds_like.html|publisher=[[Ultimate Guitar Archive|Ultimate-Guitar.com]]|date=October 28, 2016|accessdate=October 29, 2016}}</ref> ულრიხი ''[[The Straits Times]]''-თან საუბარში ამბობდა, რომ ალბომის ყველა სიმღერისთვის ვიდეოები მომზადდებოდა და [[YouTube]]-ზე განთავსდებოდა. „ვინაიდან YouTube მსოფლიოს უდიდესი სატელევიზიო სადგური გახდა, ვფიქრობთ, ყოველი სიმღერისთვის ვიდეო გამოვა...პრაქტიკულად, ეს გიჟობაა, თანაც, როდესაც ცდილობ ალბომის პრომოუშენს და ყველგან დადიხარ და ზრუნავ იმაზე, რომ არსად გაჟონოს. გიჟობაა, მაგრამ ამავე დროს, სახალისო.“<ref>{{cite news|last=Raguraman|first=Anjali|title=Metallica shakes it up|url=http://www.straitstimes.com/lifestyle/entertainment/metallica-shakes-it-up|work=[[The Straits Times]]|date=October 31, 2016|accessdate=November 3, 2016}}</ref> 12 ნოემბერს Walmart-ში, 18 ნოემბერს ოფიციალურ გამოსვლამდე დისკის გაყიდვები დაიწყო. 16 ნოემბერს გამოვიდა დარჩენილი 9 სიმღერის ვიდეოები (ისევე, როგორც „Lords of Summer“-ის).<ref>{{cite news|last=DiVita|first=Joe|title=Metallica Rolling Out Videos for Every Song Off ‘Hardwired … To Self Destruct'; ‘Dream No More’ Out Now|url=http://loudwire.com/metallica-videos-every-song-hardwired-to-self-destruct-dream-no-more-out/|work=[[Loudwire]]|date=November 16, 2016|accessdate=November 16, 2016}}</ref> იტალიის ქალაქი [[მატერა]] „Spit Out the Bone“-ში ვიდეოშია გადაღებული.<ref>{{cite news|last=Mastronicola|first=Stefano|title=Metallica: la città di Matera nel video di "Spit Out The Bone"|url=http://www.metalinitaly.com/metallica-la-citta-matera-nel-video-spit-out-the-bone/|publisher=metalinitaly.com|date=November 18, 2016|accessdate=November 22, 2016}}</ref> WWE-მ „Am I Savage?“ გამოიყენა [[Wrestlemania 33]]-ის ერთ-ერთ თემატურ სიმღერად, [[Triple H]]-ის და [[სეთ როლინზი]]ს მატჩის რეკლამისას. იმავე პერიოდში „Now That We're Dead“ რადიოეთერში გამოჩნდა. ===ტურნე=== {{main|WorldWired Tour}} ალბომის თანმხლები ტურნე [[WorldWired Tour]] დაიწყო 2016 წლის ოქტომბერში, [[პუერტო-რიკო]]ში. ==კრიტიკოსების შეფასება== {{Album ratings |MC = 74/100<ref name="Metacritic">{{cite web|title=Hardwired...To Self-Destruct|url=http://www.metacritic.com/music/hardwiredto-self-destruct/metallica/critic-reviews|publisher=[[Metacritic]]|accessdate=December 24, 2016}}</ref> |rev1 = [[AllMusic]] |rev1Score = {{Rating|4|5}}<ref name="AM">{{cite web|last=ერლეუაინი|first=სტივენ თომას|authorlink=სტივენ თომას ერლეუაინი|title=Metallica – Hardwired...To Self-Destruct|url=http://www.allmusic.com/album/hardwiredto-self-destruct-mw0002977037|publisher=[[AllMusic]]|date=November 18, 2016|accessdate=November 18, 2016}}</ref> |rev2 = ''[[The A.V. Club]]'' |rev2Score = C<ref name="AV">{{cite web|last=Anthony|first=David|title=Metallica’s latest is quality thrash that gets a little tiring|url=http://www.avclub.com/review/metallicas-latest-quality-thrash-gets-little-tirin-245922|work=[[The A.V. Club]]|date=November 18, 2016|accessdate=November 19, 2016}}</ref> |rev3 = ''[[The Chicago Tribune]]'' |rev3Score = {{Rating|2|4}}<ref name="Chicago">{{cite web|last=Kot|first=Greg|authorlink=Greg Kot|title=Metallica loses way in revisiting past on 'Hardwired ... to Self-Destruct'|url=http://www.chicagotribune.com/entertainment/music/kot/sc-metallica-hard-wired-self-destruct-ent-1118-20161118-column.html|work=[[The Chicago Tribune]]|date=November 18, 2016|accessdate=November 19, 2016}}</ref> |rev4 = ''[[Classic Rock (ჟურნალი)|Classic Rock]]'' |rev4Score = {{Rating|3|5}}<ref name="CS">{{cite web|last=Dalton|first=Stephen|title=Metallica - Hardwired... To Self-Destruct album review|url=http://teamrock.com/review/2016-11-02/metallica-hardwired-to-self-destruct-album-review-cr|work=[[Classic Rock (ჟურნალი)|Classic Rock]]|date=November 2, 2016|accessdate=November 19, 2016}}</ref> |rev5 = ''[[The Guardian]]'' |rev5Score = {{Rating|4|5}}<ref name="Guardian">{{cite web|last=Lawson|first=Dom|title=Metallica: Hardwired ... to Self-Destruct review – their best riffs for decades|url=https://www.theguardian.com/music/2016/nov/17/metallica-hardwired-to-self-destruct-review|work=[[The Guardian]]|date=November 17, 2016|accessdate=November 17, 2016}}</ref> |rev6 = ''[[NME]]'' |rev6Score = {{Rating|4|5}}<ref name="NME">{{cite web|last=Bhagwandas|first=Anita|title=Metallica – 'Hardwired... To Self Destruct' Review|url=http://www.nme.com/reviews/album/1860404|work=[[NME]]|date=November 17, 2016|accessdate=November 17, 2016}}</ref> |rev7 = ''[[PopMatters]]'' |rev7Score = 8/10<ref name="PopMatters">{{cite web|last=Begrand|first=Adrien|url=http://www.popmatters.com/review/metallica-hardwired-to-self-destruct/|title=Metallica Hardwired... to Self Destruct|work=[[PopMatters]]|date=November 18, 2016|accessdate=November 18, 2016}}</ref> |rev8 = ''[[The Daily Telegraph]]'' |rev8Score = {{Rating|3|5}}<ref name="Telegraph">{{cite web|last=McCormick|first=Neil|title=Metallica's Hardwired... To Self-Destruct is the album America deserves right now – review|url=http://www.telegraph.co.uk/music/what-to-listen-to/metallica-hardwired-to-self-destruct-review/|work=[[The Daily Telegraph]]|date=November 17, 2016|accessdate=November 17, 2016}}</ref> |rev9 = ''[[Rolling Stone]]'' |rev9Score = {{Rating|4|5}}<ref name="RS">{{cite web|last=Fricke|first=David|authorlink=David Fricke|title=Review: Metallica's 'Hardwired' Shreds Back to Vintage Eighties Terror|url=http://www.rollingstone.com/music/albumreviews/review-metallica-hardwired-to-self-destruct-w450838|work=[[Rolling Stone]]|date=November 17, 2016|accessdate=November 17, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161119015508/http://www.rollingstone.com/music/albumreviews/review-metallica-hardwired-to-self-destruct-w450838|archivedate=ნოემბერი 19, 2016}}</ref> |rev10= [[Sputnikmusic]] |rev10Score = 3.5/5<ref name="Sputnik">{{cite web|last=Spencer|first=Trey|title=Metallica – Hardwired...To Self-Destruct|url=http://www.sputnikmusic.com/review/72229/Metallica-Hardwired...-to-Self-Destruct/|work=[[Sputnikmusic]]|date=November 18, 2016|accessdate=November 19, 2016}}</ref> }} ''Hardwired... to Self-Destruct''-მა ძირითადად დადებითი შეფასებები მიიღო. [[Metacritic]]-ზე მისი რეიტინგი 28 მიმოხილვის მიხედვით 74/100-ს შეადგენს, რაც „ძირითადად კეთილგანწყობილ შეფასებებს“ ნიშნავს<ref name="Metacritic"/>. [[AllMusic]]-ის [[სტივენ თომას ერლეუაინი]]ს თქმით, ალბომში შეტანილია მეტალიკის მუსიკის ყველა ძირითადი ელემენტი, თუმცა, იგი არ ჟღერს ისე მძვინვარედ, როგორც 80-იანებში.<ref name="AM"/> დევიდ ენთონის (''[[The A.V. Club]]'') შთაბეჭდილებები არაერთგვაროვანი იყო: „უსასრულო თრეშ-მეტალის 77 წუთის შემდეგ დაღლილი ხარ“. მისი აზრით, სიმღერები უკეთესი იქნებოდა, თუკი მათზე უფრო მეტად იმუშავებდნენ. თუმცა, მან დადებითად შეაფასა ალბომის პირველი სამი სინგლი - მისი აზრით, ეს იყო ჯგუფის მიერ 80-იანების შემდეგ დაწერილი საუკეთესო სიმღერები.<ref name="AV"/> ''[[Rolling Stone]]'''-ის [[დევიდ ფრაიკი]] ამბობდა, რომ დისკმა ''[[...And Justice for All (album)|...And Justice for All]]'' და ''[[Metallica (ალბომი)|Metallica]]'' გაახსენა, პირველის „ხორკლიანი აპოკალიფსით“ და მეორეს „გონებამახვილი მგზნებარებით“<ref name="RS"/>. [[გრეგ კოტი]] (''[[The Chicago Tribune]]'') თვლიდა, რომ ''Hardwired... to Self-Destruct'' ვერ შეედრება მეტალიკის საუკეთესო ნაშრომებს და მას მალე დაივიწყებდნენ ტურნეს დასრულების შემდეგ.<ref name="Chicago"/> დომ ლოუსონის (''[[The Guardian]]'') აზრი საპირისპირო იყო. იგი წერდა, რომ ''Hardwired...'' არის 25 წლის შემდეგ მეტალიკის საუკეთესო ალბომი. თუმცა, მან კრიტიკულად განიხილა მეორე დისკი, რომელიც, მისი აზრით, არ იყო ისეთივე კარგი, როგორც პირველი და ალბომის კლასიკად წოდებისგან თავი შეიკავა.<ref name="Guardian"/> [[Sputnikmusic]]-ის ტრეი სპენსერი წერდა, რომ შესრულების მხრივ, ჰეტფილდის ვოკალი განახლებულად ჟღერდა, მაგრამ უკმაყოფილო იყო ულრიხის შესრულებით ზოგიერთ სიმღერაში. დასკვნის სახით, იგი წერდა, რომ მეტალიკა არ ცდილობდა კლასიკური ჟღერადობის კვლავ მიღებას, მაგრამ ალბომი მხოლოდ „დაკვრისადმი სიყვარულის გამო ჩაწერა“.<ref name="Sputnik"/> სტივენ დალტონი, ''[[Classic Rock (ჟურნალი)|Classic Rock]]''-იდან, ამბობდა, რომ მეტალიკა კვლავ უწევდა კონკურენციას უდიდეს პოპულარულ შემსრულებლებს ისეთ პირობებში, სადაც მუსიკა უარესობისკენ შეიცვალა. დალტონს მოეწონა დისკის გარეკანი, მაგრამ მისი აზრი მუსიკის შესახებ უფრო არაერთგვაროვანი იყო<ref name="CS"/>. ადრიენ ბეგრანი (''[[PopMatters]]'') კმაყოფილი ჩანდა ჯგუფის მხრიდან სიმღერების შექმნის ხარისხით და ბალადებისგან და ხანგრძლივი ინსტრუმენტალებისგან თავის შეკავებით. იგი აღნიშნავდა, რომ მეტალიკას კვლავ სიამოვნებდა შესრულება და შექმნა ალბომი, რომელიც მოეწონებოდა როგორც ძველ, ასევე ახალ მსმენელებს.<ref name="PopMatters"/> ნიკ მაკ-კორმიკის (''[[The Daily Telegraph]]'') თანახმად, თუკი ალბომი უფრო ხანგრძლივი იქნებოდა, იგი უფრო ეფექტიანი გამოვიდოდა. თუმცა, დადებითი მის მიმოხილვაში ის იყო, რომ მისი აზრით, „80 წუთის განმავლობაში განრისხებულად ჩაგყვირიან და საერთოდ არ ნებდებიან.“<ref name="Telegraph"/> ===აღიარება=== {|class="sortable wikitable" |- ! გამოცემა ! აღიარება ! წელი ! შეფასება ! class="unsortable"|{{abbr|სქ.|სქოლიო}} |- | ''[[PopMatters]]'' | 2016 წლის საუკეთესო მეტალი | 2016 | {{center|1}} | {{center|<ref>{{cite web|url=http://www.popmatters.com/feature/the-best-metal-of-2016/|title=The Best Metal of 2016|work=[[PopMatters]]|date=December 2, 2016|accessdate=December 2, 2016}}</ref>}} |- | ''[[Revolver (ჟურნალი)|Revolver]]'' | 2016 წლის 20 საუკეთესო ალბომი | 2016 | {{center|1}} | {{center|<ref>{{cite web|url=http://www.revolvermag.com/artist-artist-lists-lists/list-20-best-albums-2016/22804|title=20 Best Albums of 2016|work=[[Revolver (ჟურნალი)|Revolver]]|date=December 8, 2016|accessdate=December 8, 2016}}</ref>}} |- | ''[[Rolling Stone]]'' | 2016 წლის 20 საუკეთესო მეტალ-ალბომი | 2016 | {{center|1}} | {{center|<ref>{{cite web|url=http://www.rollingstone.com/music/lists/20-best-metal-albums-of-2016-w454251|title=20 Best Metal Albums of 2016|work=[[Rolling Stone]]|date=December 9, 2016|accessdate=December 10, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180117094317/https://www.rollingstone.com/music/lists/20-best-metal-albums-of-2016-w454251|archivedate=იანვარი 17, 2018}}</ref>}} |- | ''[[Rolling Stone]]'' | 2016 წლის 50 საუკეთესო ალბომი | 2016 | {{center|36}} | {{center|<ref>{{cite web|last1=Weingarte|first1=Christopher R.|title=50 Best Albums of 2016|url=http://www.rollingstone.com/music/lists/50-best-albums-of-2016-w451265/bonnie-raitt-dig-in-deep-w451364|website=Rolling Stone|accessdate=15 January 2017|date=28 November 2016}}</ref>}} |- | ''[[Rolling Stone]]'' | მკითხველების გამოკითხვა: 2016 წლის 10 საუკეთესო ალბომი | 2016 | {{center|3}} | {{center|<ref>{{cite web|last1=Greene|first1=Andy|title=Readers' Poll: 10 Best Albums of 2016|url=http://www.rollingstone.com/music/lists/readers-poll-10-best-albums-of-2016-w454042|website=Rolling Stone|accessdate=14 January 2017}}</ref>}} |- | ''[[Kerrang!]]'' | 2016 წლის 50 საუკეთესო ალბომი | 2016 | {{center|2}} | {{center|<ref>{{cite journal|title=50 Greatest Records Of 2016|journal=Kerrang! Nº1649|date=7 December 2016|url=http://www.kerrang.com/46434/k1649-green-day/|accessdate=19 January 2017}}</ref>}} |- |} ==კომერციული წარმატება== ''Hardwired... to Self-Destruct'' გამოსვლისთანავე მოხვდა [[Billboard 200|''Billboard'' 200]]-ის პირველ ადგილზე, გაიყიდა რა პირველივე კვირის განმავლობაში 291 000 ასლის ოდენობით - აქედან 282 000 წარმოადგენდა ალბომის ასლებს<ref name="Billboard"/>, 9000 - 34 000 სიმღერის ციფრულ ჩამონატვირთებს და 9.3 მილიონჯერ სტრიმინგის რეჟიმში მოსმენას. აშშ-ში სუფთა გაყიდვების მხრივ ეს იყო წლის დებიუტების სიაში მესამე ადგილზე მოხვედრილი ჩანაწერი ([[დრეიკი (მუსიკოსი)|დრეიკის]] ''[[Views (ალბომი)|Views]]''-ის და [[ბიონსე ნოულსი]]ს ''[[Lemonade (ბიონსე ნოულსის სიმღერა)|Lemonade]]''-ის შემდეგ.<ref>{{cite web|last=Sinha-Roy|first=Piya|title=Metallica rocks to top of Billboard album chart|url=http://uk.reuters.com/article/us-music-charts-metallica-idUKKBN13N246|agency=[[Reuters]]|date=November 28, 2016|accessdate=November 28, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161129003536/http://uk.reuters.com/article/us-music-charts-metallica-idUKKBN13N246|archivedate=ნოემბერი 29, 2016}}</ref> ალბომი ''Billboard'' 200-ში მეორე კვირის განმავლობაში მესამე პოზიციაზე იმყოფებოდა და გაიყიდა 75 000 ასლის სახით<ref>{{cite web|last=Caulfield|first=Keith|title=The Weeknd's 'Starboy' Bows at No. 1 on Billboard 200 With Third-Biggest Debut of 2016|url=http://www.billboard.com/articles/columns/chart-beat/7597375/the-weeknd-starboy-billboard-200-no-1|website=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|date=December 4, 2016|accessdate=December 7, 2016}}</ref>, რაშიც შედიოდა 71 000 ფიზიკური დისკი.<ref>{{cite web|last=Brown|first=Matt|title=Metal By Numbers 12/7: Black (album) Friday sales|url=http://www.metalinsider.net/columns/metal-by-numbers/metal-by-numbers-127-black-album-friday-sales|website=Metal Insider|date=December 7, 2016|accessdate=December 7, 2016}}</ref> ''Hardwired... to Self-Destruct'' იყო 2016 წელს აშშ-ში ყველაზე გაყიდვადი მეტალ-ალბომი და საერთო ჯამში, მეშვიდე ყველაზე გაყიდვად ალბომში, დეკემბრის ბოლოსთვის 516 000 გაყიდული ასლით.<ref>{{cite web|title=Metal by Numbers: The best-selling rock and metal in 2016|url=http://www.metalinsider.net/columns/metal-by-numbers/metal-by-numbers-the-best-selling-rock-and-metal-in-2016|publisher=Metal Insider|date=January 5, 2017|accessdate=January 6, 2017}}</ref> იგი გერმანიაში იქცა წლის ყველაზე გაყიდვად დებიუტად, 200 000 ასლით პირველივე კვირაში, რასაც მოჰყვა პლატინის სტატუსი.<ref>{{cite web|title=Metallica Mit Erfolgreichstem Album-start 2016|url=https://www.offiziellecharts.de/news/item/287-metallica-mit-erfolgreichstem-album-start-2016|publisher=offiziellecharts.de|date=November 29, 2016|accessdate=November 25, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200802194925/https://www.offiziellecharts.de/news/item/287-metallica-mit-erfolgreichstem-album-start-2016|archivedate=აგვისტო 2, 2020}}</ref> ''Hardwired... to Self-Destruct'' ამავე დროს, ავსტრალიაშიც წარმატებული აღმოჩნდა - პირველივე კვირაში გაიყიდა 26 000 ასლის სახით და მოხვდა ჩარტის პირველ ადგილზე.<ref>{{cite web|last=Adams|first=Cameron|title=Metallica have the fastest-selling album in Australia for 2016|url=http://www.news.com.au/entertainment/music/metallica-have-the-fastestselling-album-in-australia-for-2016/news-story/33aa0813aad63ecb4d49109947367999|website=[[News.com.au]]|date=November 29, 2016|accessdate=November 30, 2016}}</ref> საერთო ჯამში, იგი პირველ ადგილს იკავებდა 57 ქვეყნის ჩარტში, მოხვდა 75 ქვეყნის საუკეთესო სამეულებში და 105 ქვეყნის ხუთეულებში.<ref>{{cite web|title=Metallica's 'Hardwired... To Self-Destruct' Tops U.S. Chart With Nearly 300K Copies Sold|url=http://www.blabbermouth.net/news/metallica-hardwired-to-self-destruct-tops-u-s-chart-with-nearly-300k-copies-sold/|publisher=[[Blabbermouth]]|date=November 27, 2016|accessdate=November 27, 2016}}</ref> 2017 წლის 12 აპრილს იგი აშშ-ში პლატინის სტატუსით აღინიშნა.<ref>{{cite web|title=RIAA certification for Metallica albums|url=https://www.riaa.com/gold-platinum/?tab_active=default-award&se=metallica#search_section}}</ref> ==სიმღერების სია== ===დისკი 1=== {{Track listing | total_length = 37:13 | music_credits = yes | title1 = [[Hardwired (სიმღერა)|Hardwired]] | music1 = {{hlist|[[ჯეიმზ ჰეტფილდი]]|[[ლარს ულრიხი]]}} | length1 = 3:09 | title2 = [[Atlas, Rise!]] | music2 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length2 = 6:28 | title3 = [[Now That We're Dead]] | music3 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length3 = 6:59 | title4 = [[Moth into Flame]] | music4 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length4 = 5:50 | title5 = Dream No More | music5 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length5 = 6:29 | title6 = Halo on Fire | music6 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length6 = 8:15 }} ===დისკი 2=== {{Track listing | total_length = 40:16 | music_credits = yes | title1 = Confusion | music1 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length1 = 6:41 | title2 = ManUNkind | music2 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|[[რობერტ ტრუჰილო]]}} | length2 = 6:55 | title3 = Here Comes Revenge | music3 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length3 = 7:17 | title4 = Am I Savage? | music4 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length4 = 6:29 | title5 = Murder One | music5 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length5 = 5:45 | title6 = Spit Out the Bone | music6 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | length6 = 7:09 }} ===დისკი 3=== მესამე დისკი მეორე სიმღერა იწერებოდა [[რონი ჯეიმზ დიო]]სადმი მიძღვნილი ალბომისთვის ''[[Ronnie James Dio – This Is Your Life]]'' (2014). სიმღერები 5–13 ჩაწერილია სტუდიაში [[Rasputin Music]] (ბერკლი, კალიფორნია), 2016 წლის 16 აპრილს, გრამფირფიტების დღეს გამოსაცემად. სიმღერა 14 ჩაიწერა მინეაპოლისში, მინესოტაში, 2016 წლის 20 აპრილს, [[U.S. Bank Stadium]]-ზე. {{Track listing | headline = დელუქს გამოცემა | writing_credits = yes | title1 = [[Lords of Summer]] | length1 = 7:10 | writer1 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|ტრუჰილო}} | title2 = Ronnie Rising Medley (A Light in the Black / Tarot Woman / [[Stargazer (რეინბოუს სიმღერა)|Stargazer]] / Kill the King) | note2 = [[რეინბოუ]]ს სიმღერების ქავერ-ვერსიების პოპური | length2 = 9:03 | writer2 = {{hlist|[[რონი ჯეიმზ დიო]]|[[რიჩი ბლეკმორი]]|{{nowrap|[[კოზი პაუელი]]}}}} | title3 = [[When a Blind Man Cries]] | note3 = [[Deep Purple]]-ის სიმღერის ქავერ-ვერსია | length3 = 4:35 | writer3 = {{hlist|[[რიჩი ბლეკმორი]]|[[იენ გილანი]]|[[როჯერ გლოვერი]]|[[ჯონ ლორდი]]|[[იენ პეისი]]}} | title4 = Remember Tomorrow | note4 = [[Iron Maiden]]-ის სიმღერის ქავერ-ვერსია | length4 = 5:50 | writer4 = {{hlist|[[სტივ ჰარისი (მუსიკოსი)|სტივ ჰარისი]]|[[პოლ დი'ანო]]}} | title5 = Helpless | note5 = [[Diamond Head (ჯგუფი)|Diamond Head]]-ის სიმღერის ქავერ-ვერსია | length5 = 3:08 | writer5 = {{hlist|შონ ჰარისი|[[ბრაიან ტეტლერი]]}} | title6 = Hit the Lights | note6 = ცოცხალი | length6 = 4:07 | writer6 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | title7 = The Four Horsemen | note7 = ცოცხალი | length7 = 5:19 | writer7 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|[[დეივ მასტეინი]]}} | title8 = Ride the Lightning | note8 = ცოცხალი | length8 = 6:56 | writer8 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|მასტეინი|[[კლიფ ბარტონი]]}} | title9 = [[Fade to Black]] | note9 = ცოცხალი | length9 = 7:24 | writer9 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|ბარტონი|[[კირკ ჰემეტი]]}} | title10 = [[Jump in the Fire]] | note10 = ცოცხალი | length10 = 5:13 | writer10 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|მასტეინი}} | title11 = [[For Whom the Bell Tolls]] | note11 = ცოცხალი | length11 = 4:32 | writer11 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|ბარტონი}} | title12 = [[Creeping Death]] | note12 = ცოცხალი | length12 = 6:43 | writer12 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|ბარტონი|ჰემეტი}} | title13 = Metal Militia | note13 = ცოცხალი | length13 = 6:07 | writer13 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი|მასტეინი}} | title14 = Hardwired | note14 = ცოცხალი | length14 = 3:30 | writer14 = {{hlist|ჰეტფილდი|ულრიხი}} | total_length = 79:37 }} ==პერსონალი== ინფორმაცია აღებულია ალბომის ბუკლეტიდან.<ref name="booklet">{{cite book|title=Hardwired... to Self-Destruct ''liner notes (Vinyl BLCKND031-1)''|year=2016|publisher=Blackened Recordings}}</ref> ;მეტალიკა *[[ჯეიმზ ჰეტფილდი]] – წამყვანი ვოკალი, რიტმული გიტარა *[[კირკ ჰემეტი]] – წამყვანი გიტარა *[[რობერტ ტრუჰილო]] – ბას-გიტარა, ბეკ-ვოკალი<ref>https://www.ultimate-guitar.com/news/general_music_news/robert_trujillo_singing_backing_vocals_on_new_metallica_record_for_the_first_time.html</ref> *[[ლარს ულრიხი]] – დასარტყმელი საკრავები ;სტუდიური პერსონალი *[[გრეგ ფაიდელმენი]] – პროდიუსერი, ხმის მიქსი, ხმის ჩაწერა *მიკ გილისი, სარა ლინ კილიონი – დამატებითი ჩაწერა *[[დენ მონტი]], ჯიმ მონტი, ჯეისონ გოსმენი – ციფრული რედაქტირება *კენ მეტკი – ხმის ინჟინერის თანაშემწე *დეივ კოლინზი – მასტერინგი *ტერნერ დაკუორთი – გარეკანის დიზაინი *Herring & Herring – ფოტოგრაფია, მხატვრული გაფორმება ==ჩარტები და სერტიფიცირებები== {{col-begin}} {{col-2}} ===ყოველკვირეული ჩარტები=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |- !ჩარტი (2016) !უმაღლესი<br /> პოზიცია |- ! scope="row"| არგენტინის ალბომები ([[Argentine Chamber of Phonograms and Videograms Producers|CAPIF]])<ref>{{cite web|url=http://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos/ |title=Hardwired... to Self-Destruct de Metallica se quedo en el primer puesto, en la semana del 21 al 27 de noviembre |publisher= |language=Spanish |accessdate=ნოემბერი 30, 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160614193548/http://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos/ |archivedate=ივნისი 14, 2016 |df= }}</ref> | 1 |- {{album chart|Australia|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Austria|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=დეკემბერი 1, 2016}} |- {{album chart|Flanders|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Wallonia|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Brazil|2|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|BillboardCanada|1|M|url=http://www.fyimusicnews.ca/articles/2016/11/28/charts|title=On The Charts|publisher=FYIMusicNews|artist=Metallica|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 29, 2016}} |- ! scope="row"| ხორვატიის მსოფლიო ალბომები ([[Top of the Shops|HDU]])<ref>{{cite web|url=http://www.hdu-toplista.com/index.php?what=arhiva&&w=details&id=1717|title= TOP STRANIH - TJEDAN 48. 2016.|publisher=http://www.hdu-toplista.com|language=Croatian|accessdate=მაისი 1, 2017}}</ref> | 1 |- {{album chart|Czech|1|date=201647|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 30, 2016}} |- {{album chart|Denmark|1|M|url=http://www.ifpi.dk/?q=content/metallica-hardwired%E2%80%A6-self-destruct|title=METALLICA "HARDWIRED… TO SELF-DESTRUCT", 2017|accessdate=იანვარი 30, 2017|rowheader=true}} |- {{album chart|Netherlands|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Finland|1|artist=Metallica|album=Hardwired - to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 27, 2016}} |- ! scope="row"| საფრანგეთის ალბომები ([[Syndicat National de l'Édition Phonographique|SNEP]])<ref>{{cite web|url=http://www.snepmusique.com/tops-semaine/top-albums-fusionnes/?ye=2016&we=47|title=Le Top de la semaine : Top Albums Fusionnes - SNEP (Week 47, 2016)|publisher=[[Syndicat National de l'Édition Phonographique]]|language=French|accessdate=ნოემბერი 29, 2016}}</ref> | 1 |- {{album chart|Germany4|1|id=312160|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 25, 2016}} |- {{album chart|Greece|1|id=312160|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 25, 2016}} |- {{album chart|Hungary|2|year=2016|week=46|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 25, 2016}} |- {{album chart|Ireland|1|year=2016|week=47|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Italy|4|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- ! scope="row"| იაპონიის მსოფლიო ალბომები ([[Oricon]])<ref>{{cite web |url=http://www.oricon.co.jp/rank/wa/w/2016-11-28/ |title=週間　洋楽アルバムランキング |language=Japanese |publisher=[[Oricon]] |accessdate= დეკემბერი 4, 2016}}</ref> | 1 |- !scope="row"| მექსიკის ალბომები ([[Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas|AMPROFON]])<ref>{{cite web|url=http://www.amprofon.com.mx/top-album.php|title=Top Album - Semanal (del 18 de Noviembre al 24 de Noviembre)|accessdate=იანვარი 3, 2017|language=Spanish|publisher=[[Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170104031138/http://amprofon.com.mx/top-album.php|archive-date=იანვარი 4, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160910211818/http://www.amprofon.com.mx/top-album.php|archivedate=2016-09-10}}</ref> | 1 |- {{album chart|New Zealand|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 25, 2016}} |- {{album chart|Norway|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Poland|1|id=1055|rowheader=true|accessdate=დეკემბერი 1, 2016}} |- {{album chart|Portugal|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=დეკემბერი 5, 2016}} |- {{album chart|Scotland|2|date=2016-11-25|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- ! scope="row"| სამხრეთ კორეის მსოფლიო ალბომები ([[Gaon Album Chart|Gaon]])<ref>{{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?termGbn=week&hitYear=2016&targetTime=48&nationGbn=E |title=2016년 48주차 Album Chart |language=Korean |publisher=[[Gaon Music Chart]] |accessdate= დეკემბერი 1, 2016}}</ref> | 1 |- {{album chart|Spain|2|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=დეკემბერი 1, 2016}} |- {{album chart|Sweden|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- {{album chart|Switzerland|1|artist=Metallica|album=Hardwired... to Self-Destruct|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 28, 2016}} |- {{album chart|UK2|2|date=2016-11-25|rowheader=true|accessdate=ნოემბერი 26, 2016}} |- ! scope="row"| აშშ [[Billboard 200|''Billboard'' 200]]<ref name="Billboard">{{cite web|first=Keith|last=Caulfield|title=Metallica Rocks With Sixth No. 1 Album on Billboard 200 Chart|url=http://www.billboard.com/articles/columns/chart-beat/7588880/billboard-200-metallica-no-1-album|work=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|date=ნოემბერი 28, 2016|accessdate=ნოემბერი 28, 2016}}</ref> | 1 |- ! scope="row"| აშშ [[Independent Albums]] ([[Billboard charts|''Billboard'']])<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/charts/independent-albums/2016-12-10|title=Independent Albums|work=Billboard|accessdate=დეკემბერი 10, 2016}}</ref> | 1 |- ! scope="row"| აშშ [[Top Album Sales]] ([[Billboard charts|''Billboard'']])<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/charts/top-album-sales/2016-12-10|title=Top Album Sales|work=Billboard|accessdate=დეკემბერი 10, 2016}}</ref> |1 |- ! scope="row"| აშშ [[Vinyl Albums]] ([[Billboard charts|''Billboard'']])<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/charts/vinyl-albums/2016-12-10|title=Vinyl Albums|work=Billboard|accessdate=დეკემბერი 10, 2016}}</ref> |1 |- ! scope="row"| აშშ [[Top Rock Albums]] ([[Billboard charts|''Billboard'']])<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/charts/rock-albums/2016-12-10|title=Top Rock Albums|work=Billboard|accessdate=დეკემბერი 10, 2016}}</ref> |1 |- ! scope="row"| აშშ [[Hard Rock Albums]] ([[Billboard charts|''Billboard'']])<ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/charts/hard-rock-albums/2016-12-10|title=Hard Rock Albums|work=Billboard|accessdate=დეკემბერი 10, 2016}}</ref> |1 |} {{col-2}} ===წლის საბოლოო ჩარტები=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |- ! ჩარტი (2016) ! პოზიცია |- ! scope="row"| ავსტრალიის ალბომები (ARIA)<ref>{{cite web|url=http://www.aria.com.au/pages/aria-charts-end-of-year-charts-top-100-albums-2016.htm|title=ARIA Top 100 Albums 2016|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|accessdate=იანვარი 6, 2017}}</ref> | 12 |- ! scope="row"| ავსტრიის ალბომები (Ö3 Austria)<ref>{{cite web|url=http://oe3.orf.at/charts/stories/2749412/ |title=Ö3 Austria Top 40 - Album-Charts 2016 |publisher=oe3.orf.at |accessdate=დეკემბერი 29, 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160104162203/http://oe3.orf.at/charts/stories/2749412/ |archivedate=იანვარი 4, 2016 |df= }}</ref> | 9 |- ! scope="row"| ბელგიის ალბომები (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=http://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2016&cat=a|title=Jaaroverzichten 2016 Albums|publisher=Hung Medien|accessdate=დეკემბერი 29, 2016}}</ref> | 8 |- ! scope="row"| ბელგიის ალბომები (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=http://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2016&cat=a|title=Rapports Annuels 2016 Albums|publisher=Hung Medien|accessdate=დეკემბერი 29, 2016}}</ref> | 33 |- ! scope="row"| დანიის ალბომები (Hitlisten)<ref>{{cite web|url=http://hitlisten.nu/top2016.asp |title=Album Top-100 2016 |publisher=Hitlisten.NU |language=Danish |accessdate=დეკემბერი 31, 2016}}</ref> | 46 |- ! scope="row"| ჰოლანდიის ალბომები (MegaCharts)<ref>{{cite web|url=http://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=2016&cat=a|title=Jaaroverzichten - Album 2016|publisher=Hung Medien|accessdate=დეკემბერი 26, 2016}}</ref> | 30 |- !scope="row"| საფრანგეთის ალბომები (SNEP)<ref>{{cite web |url=http://www.snepmusique.com/actualites-du-snep/la-production-musicale-francaise-au-top-de-lannee-2016/ |title=Classement des 200 meilleures ventes d’albums de 2016 |language=French |work=[[Syndicat National de l'Édition Phonographique]] |publisher=snepmusique.fr |accessdate=14 იანვარი 2017}}</ref> | 47 |- ! scope="row"| გერმანიის ალბომები (Official German Charts)<ref>{{cite web |url=https://www.mix1.de/charts/jahrescharts-2016-longplayer.htm |title=Longplayer Jahrescharts 2016|language=German |work=[[GfK Entertainment]] |publisher=mix1.de |accessdate=დეკემბერი 31, 2016}}</ref> | 3 |- ! scope="row"| იტალიის ალბომები (FIMI)<ref>{{cite web|url=http://www.fimi.it/news/top-of-the-music-fimi-gfk-2016-le-uniche-classifiche-annuali-complete|title=Top of the Music - FIMI/GfK: Le uniche classifiche annuali complete.|publisher=[[Federazione Industria Musicale Italiana]]|language=Italian|accessdate=February 1, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170109194427/http://fimi.it/news/top-of-the-music-fimi-gfk-2016-le-uniche-classifiche-annuali-complete|archivedate=იანვარი 9, 2017}}</ref> | 41 |- ! scope="row"| მექსიკის ალბომები (AMPROFON)<ref>{{cite web |url=http://centrodedesarrollodigital.com/amprofonanual/100.php |title=Los más vendidos 2016|accessdate=იანვარი 18, 2017|language=Spanish|publisher=[[Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170118213508/http://centrodedesarrollodigital.com/amprofonanual/100.php|archive-date=იანვარი 18, 2017}}</ref> | 4 |- ! scope="row"| ახალი ზელანდიის ალბომები (RMNZ)<ref>{{cite web|url=http://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4311|title=Top Selling Albums of 2016|publisher=[[Recorded Music NZ]]|accessdate=დეკემბერი 25, 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161229123517/http://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4311|archivedate=დეკემბერი 29, 2016}}</ref> | 25 |- !scope="row"| პოლონეთის ალბომები (ZPAV)<ref>{{cite web |url=http://bestsellery.zpav.pl/aktualnosci.php?idaktualnosci=1465 |title=W 2016 roku najlepiej sprzedającym się albumem było "Życie po śmierci" O.S.T.R. |year=2016 |accessdate=იანვარი 14, 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170114213453/http://bestsellery.zpav.pl/aktualnosci.php?idaktualnosci=1465 |archivedate=იანვარი 14, 2017 }}</ref> |2 |- ! scope="row"| შვეიცარიის ალბომები (Schweizer Hitparade)<ref>{{cite web|url=http://hitparade.ch/charts/jahreshitparade/2016|title=Schweizer Jahreshitparade Alben 2016 – hitparade.ch|publisher=Hung Medien|accessdate=იანვარი 2, 2017}}</ref> | 10 |- ! scope="row"| ბრიტანეთის ალბომები (OCC)<ref>{{cite web|url=http://www.officialcharts.com/charts/end-of-year-artist-albums-chart/|title=End of Year Album Chart Top 100 – 2016|publisher=[[Official Charts Company]]|accessdate=დეკემბერი 31, 2016}}</ref> | 56 |} {{col-end}} ===სერტიფიცირებები=== {{Certification Table Top}} {{Certification Table Entry|region=Australia|type=album|award=ოქრო|relyear=2016|certyear=2016|certref=<ref>{{cite web|url=http://www.ariacharts.com.au/charts/albums-chart|title=ARIA Australian Top 50 Albums|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|date=December 5, 2016|accessdate=December 3, 2016}}</ref>}} {{Certification Table Entry|region=Austria|award=პლატინა|accessdate=November 20, 2016|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|type=album}} {{Certification Table Entry|region=Belgium|type=album|award=პლატინა|relyear=2016|certyear=2016}} {{Certification Table Entry|region=Canada|award=პლატინა|accessdate=November 23, 2016|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|type=album}} {{Certification Table Entry|region=Denmark|type=album|title=Hardwired ... To Self-Destruct|artist=Metallica|award=ოქრო|relyear=2016|certyear=2017|relmonth=11|certref=<ref>{{cite web|url=http://www.ifpi.dk/?q=certificeringer&page=97|publisher=[[IFPI Denmark]]|language=Danish|accessdate=February 4, 2017|title=Certificeringer - Page 97}}</ref>}} {{Certification Table Entry|region=France|type=album|title=HARDWIRED...TO SELF-DESTRUCT|artist=Metallica|award=პლატინა|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 23, 2016}} {{Certification Table Entry|region=Germany|type=album|title=Hardwired … To Self-Destruct|artist=Metallica|award=ოქრო|number=3|relyear=2016|certyear=2017|accessdate=January 17, 2017}} {{Certification Table Entry|region=Greece|type=album|title=Hardwired … To Self-Destruct|artist=Metallica|award=პლატინა|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 23, 2017}} {{Certification Table Entry|region=Hungary|type=album|title=Hardwired ... To Self-Destruct|artist=Metallica|award=პლატინა|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 30, 2016}} {{Certification Table Entry|region=Italy|type=album|award=ოქრო|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 3, 2016}} {{Certification Table Entry|region=Mexico|type=album|title=Hardwired ... To Self-Destruct|artist=Metallica|award=პლატინა|number=2|relyear=2017|certyear=2017|accessdate=March 2, 2017}} {{Certification Table Entry|region=New Zealand|award=ოქრო|artist=Metallica|title=Hardwired... to Self-Destruct|type=album|recent=website|id=4297|accessdate=November 25, 2016}} {{Certification Table Entry|region=Poland|type=album|award=პლატინა|number=4|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|certyear=2017|accessdate=April 12, 2017}} !scope="row"|South Korea ([[Gaon Music Chart|Gaon]])<ref>{{Cite web |url=https://up-1.cdn-fullscreendirect.com/production/photos/7549/large/20170111_154539_7549_965432.jpeg |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-06-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170409201802/https://up-1.cdn-fullscreendirect.com/production/photos/7549/large/20170111_154539_7549_965432.jpeg |archivedate=2017-04-09 }}</ref> |ოქრო |5,000* |- {{Certification Table Entry|region=Spain|type=album|award=ოქრო|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 1, 2016}} {{Certification Table Entry|region=United Kingdom|type=album|award=ოქრო|title=Hardwired... to Self-Destruct|artist=Metallica|relyear=2016|certyear=2016|accessdate=December 3, 2016}} {{Certification Table Entry|region=United States|type=album|award=პლატინა|multidisc=2|artist=Metallica|relyear=2016|certyear=2017|accessdate=April 18, 2017}} {{Certification Table Bottom}} ==რესურსები ინტერნეტში== *{{Discogs master|type=album|1083868|name=Hardwired... to Self-Destruct}} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია|2}} {{მეტალიკა}} [[კატეგორია:2016 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:მეტალიკის ალბომები]] [[კატეგორია:ალბომები გრეგ ფაიდელმენის პროდიუსერობით]] [[კატეგორია:დამოუკიდებლად გამოცემული ალბომები]] 2m74llbexpp6ir71xagz7glku8sf2x7 0 369059 4816965 4254785 2025-06-20T08:22:52Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816965 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სპორტსმენი | თავისფერი = | სახელი = ალფრედ ნეულანდი | სურათი = Alfred Neuland.jpeg | სურათისზომა = | წარწერა = ალფრედ ნეულანდი 1920 წელს | დაბადების სახელი = | სრული სახელი = ''ალფრედ კარლ ნეულანდი''<br>{{Lang-et|''Alfred Karl Neuland''}} | მეტსახელი = | ეროვნება = {{დროშანიშანი|ესტონეთი}} [[ესტონელები|ესტონელი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1895|10|10|df=y}} | დაბადების ადგილი = [[ვალგა]], [[ლივონიის გუბერნია|ლივონია]], [[რუსეთის იმპერია|რუსეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი|1966|11|16|df=y}} (71 წ.) | გარდაცვალების ადგილი = [[ტალინი]], [[ესტონეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|ესტონეთის სსრ]] | სიმაღლე = 166 | წონა = 74 | ვებსაიტი = | ქვეყანა = | სპორტი = [[ძალოსნობა]] | სახეობა = | კლუბი = ''Kalev Tallinn'' | გუნდი = | მწვრთნელი = | მედლისთარგები = '''{{დროშანიშანი|ესტონეთი}}&nbsp;[[ესტონეთი]]ს&nbsp;წარმომადგენელი''' {{მედალიშეჯიბრი | ოლიმპიადა}} {{ოქროს მედალი | [[ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშები 1920|ანტვერპენი 1920]] | [[ძალოსნობა 1920 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე – კაცები -67.5 კგ|-67.5 კგ]] }} {{ვერცხლის მედალი | [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1924|პარიზი 1924]] | [[ძალოსნობა 1920 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე – კაცები -75 კგ|-75 კგ]] }} {{მედალიშეჯიბრი | [[მსოფლიო ჩემპიონატი]]}} {{ოქროს მედალი | [[მსოფლიო ჩემპიონატი ძალოსნობაში 1922|ტალინი 1922]] | [[1922 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი ძალოსნობაში – კაცები -75 კგ|-75 კგ]] }} }} '''ალფრედ კარლ ნეულანდი''' ({{Lang-et|Alfred Karl Neuland}}, დ. [[10 ოქტომბერი]], [[1895]] — გ. [[16 ნოემბერი]], [[1966]]) — [[ესტონელები|ესტონელი]] სპორტსმენი და [[ოლიმპიური თამაშები|ოლიმპიური ჩემპიონი]] ძალოსნობაში. მონაწილეობდა [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1920|1920]] და [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1924|1924]] წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებში, სადაც მან ოქროს (1920) და ვერცხლის (1924) მედლების მოპოვება შეძლო. ალფრედი პირველი [[ესტონელები|ესტონელია]], რომელმაც ოლიმპიურ თამაშებზე ოქროს მედალი აიღო. [[1922]] წელს მოიგო [[მსოფლიო ჩემპიონატი ძალოსნობაში 1922|მსოფლიო ჩემპიონატი]] ტალინში<ref name=sr/>. [[ძალოსნობა]]ში დაამყარა სამი მსოფლიო რეკორდი 1920 – 1923 წლებში: ერთი [[ატაცი (ძალოსნობა)|ატაციში]] და ორი [[აკვრა (ძალოსნობა)|აკვრაში]]<ref name=chid/>. == ბიოგრაფია == ნეულანდი დაიბადა [[1895]] წლის 10 ოქტომბერს [[ვალგა]]ში, [[ლივონიის გუბერნიაში]] (დღეს [[ესტონეთი]]). განათლება მიიღო [[რიგა]]ში და [[სანქტ-პეტერბურგი|სანქტ-პეტერბურგში]]. ძალოსნობაში მოღვაწეობა ადრეული ასაკიდან დაიწყო, 1913 და 1914 წლებში მეორე ადგილი დაიკავა რუსეთის ჩემპიონატში. ძალოსნობაში რუსეთის ტიტული მოიგო 1915 წელს მცირეწონაში და 1916 წელს მძიმე წონაში. ამის შემდეგ იბრძოდა [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომში]] და [[ესტონეთის განმათავისუფლებელი ომი|ესტონეთის განმათავისუფლებელ ომში]], დემობილიზაციის შემდეგ მოიგო ძალოსნობის ტიტული ესტონეთის ჩემპიონატში, მცირე წონაში [[1921]] და [[1924]] წლებში, ხოლო საშუალო წონაში [[1923]] წელს. 1923 წელს პირველი ადგილი დაიკავა გეტებორგის თამაშებში. სპორტიდან წასვლის შემდეგ მუშაობდა ბიზნესმენად, ასევე მოღვაწეობდა მწვრთნელად ძალოსნობაში, 1921 – 1940 წლებში იყო მსაჯი ვალგაში. 1950 – 1955 წლებში ტალინში ხელმძღვანელობდა ქარხანას (Estonian Experimental Soft Drinks Factory-ს). [[1995]] წელს ვალგაში მის პატივსაცემად დაიდგა მისი მონუმენტი, 2000 წლიდან ამავე ქალაქში ტარდებოდა მისი სახელობის ტურნირი<ref name=sr/><ref name=esbl/>. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.eok.ee/eng/7797 ალფრედ ნეულანდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160414125831/http://www.eok.ee/eng/7797 |date=2016-04-14 }} * [https://www.visitestonia.com/en/monument-to-alfred-neuland ალფრედ ნეულანდი მონუმენტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ne/alfred-neuland-1.html ალფრედ ნეულანდი (ბიოგრაფია)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100131034428/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ne/alfred-neuland-1.html |date=2010-01-31 }} * [https://www.olympic.org/alfred-neuland ალფრედ ნეულანდი, ესტონეთი (ძალოსნობა)] == სქოლიო == {{Reflist|refs= <ref name=chid>[http://www.chidlovski.net/liftup/l_athleteResult.asp?a_id=180 Alfred Neuland]. chidlovski.net</ref> <ref name=sr>[http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ne/alfred-neuland-1.html Alfred Neuland]. sports-reference.com</ref> <ref name=esbl>[http://www.esbl.ee/biograafia/Alfred+Karl_Neuland Neuland, Alfred Karl]. Eesti spordi biograafiline leksikon</ref> }} {{DEFAULTSORT:ნეულანდი, ალფრედ}} [[კატეგორია:ესტონელი ძალოსნები]] [[კატეგორია:დაბადებული 10 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1895]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 16 ნოემბერი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1966]] [[კატეგორია:ესტონეთის ოლიმპიური ოქროს მედალოსნები]] [[კატეგორია:ესტონეთის ოლიმპიური ვერცხლის მედალოსნები]] [[კატეგორია:ძალოსნები 1920 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]] [[კატეგორია:ძალოსნები 1924 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]] [[კატეგორია:ოლიმპიური მედალოსნები ძალოსნობაში]] [[კატეგორია:1920 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მედალოსნები]] [[კატეგორია:1924 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მედალოსნები]] 8fuwu9lhv5ru7pi7msgxsbn47fjy1f3 0 369666 4816896 4763613 2025-06-20T05:28:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816896 wikitext text/x-wiki {{ალბანეთის პოლიტიკა}} '''[[ალბანეთი]]ს საგარეო ურთიერთობები''' წარმოადგენს ალბანეთის ურთიერთობებს სხვა მთავრობებთან და ხალხებთან. ალბანეთი საგარეო პოლიტიკაში, დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან, ინარჩუნებს კომპლემენტარიზმის პოლიტიკას, რა დროსაც ცდილობს შეინარჩუნოს მეგობრული ურთიერთობა ყველა ქვეყანასთან. სახელმწიფოს, მსოფლიოს 115 ქვეყანასთან აქვს დიპლომატიური ურთიერთობა. ალბანეთი 48-ზე მეტი სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციის წევრია, მათ შორის [[გაერო]]ს, [[ნატო]]ს, [[ევროპის საბჭო]]ს, [[მსოფლიო ბანკი]]ს, [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია|მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის]], [[საერთაშორისო სავალუტო ფონდი]]ს, [[ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია|ეუთოს]], [[ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაცია|ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციისა]] და [[ფრანკოფონია|ფრანკოფონიის]]. ალბანეთის საგარეო პოლიტიკის ძირითადი განსაზღვრელი ფაქტორებია, მისი გეოპოლიტიკური მდებარეობა, მოსახლეობა, ეკონომიკური კრიზისი და [[ალბანური დიასპორა|ალბანელების დიასპორა]] მთელ მსოფლიოში. ერი კონცენტრირებულია შეინარჩუნოს კარგი ურთიერთობები მის [[ბალკანეთის ნახევარკუნძული|ბალკანელ]] მეზობლებთან, ასევე ხელმისაწვდომობა ევროატლანტიკურ უსაფრთხოების ინსტიტუტებზე და დაიცვას მჭიდრო კავშირები [[აშშ]]-სთან. == ძირითადი მიზნები == ალბანეთის საგარეო პოლიტიკის ძირითადი მიზნებია: * [[ალბანეთის გაწევრიანება ევროკავშირში|გაწევრიანება ევროკავშირში]] * [[კოსოვოს საერთაშორისო აღიარება]]ში დახმარება * ჩამიდან ალბანელების გაძევების აღიარება<ref>[http://www.mfa.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=8390 Konferencë për shtyp e Ministrit të Punëve të Jashtme z. Panariti lidhur me vizitën e fundit në Greqi], Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Albania, 2012-10-06 (in Albanian)</ref> * საბერძნეთის ალბანელებისა და არნავიტების დახმარება<ref>{{Cite web|url=http://www.punetejashtme.gov.al/en/press-office/speeches/opening-speech-of-minister-ditmir-bushati-at-first-diaspora-summit|title=Opening speech of Minister Ditmir Bushati at First Diaspora Summit|website=www.punetejashtme.gov.al|accessdate=2017-04-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170406110618/http://www.punetejashtme.gov.al/en/press-office/speeches/opening-speech-of-minister-ditmir-bushati-at-first-diaspora-summit|archivedate=2017-04-06}}</ref> * იტალიის ალბანელებისა და არბერეშების დახმარება * მაკედონიის ალბანელების, მონტენეგროს ალბანელებისა და სამხრეთ სერბეთის ალბანელების დახმარება * ალბანური დიასპორის დახმარება == ისტორია == [[ალბანეთის მთავრობა]] შეშფოთებულია მეზობელ [[კოსოვო]]ში განვითარებული მოვლენებით, განსაკუთრებით პოსტ-[[დეიტონის შეთანხმება|დეიტონის ხელშეკრულების]] შემდეგ. მიუხედავად იმისა, რომ ეს რეგიონი [[სერბეთი]]ს მტკიცებით მისი პროვინციაა, ალბანეთმა 2008 წლის 18 თებერვალს აღიარა [[კოსოვოს დამოუკიდებლობა]]. 1991 წელს, ალბანური კომუნისტური რეჟიმის დაცემის შემდეგ, საბერძნეთსა და ალბანეთს შორის ურთიერთობები უფრო და უფრო დაიძაბა, რადგან გავრცელდა ინფორმაცია ალბანეთის ხელისუფლების მიერ ბერძენი ეთნიკური უმცირესობის არასათანადო მოპყრობა სამხრეთ ალბანეთში და ალბანელი თემის არასათანადო მოპყრობა ბერძნების მიერ ჩრდილოეთ საბერძნეთში. ალბანელი ეკონომიკური მიგრანტების უკანონო ტალღამ საბერძნეთში, უფრო გაამწვავა დაძაბულობა. კრიზისი ბერძნულ-ალბანურ ურთიერთობებში პიკს 1994 წლის აგვისტოში მიაღწია, როდესაც ალბანეთის სასამართლომ, ეთნიკური ბერძნული პოლიტიკური პარტიის ''ომონიას'' ხუთი წევრი (მეექვსე წევრი მოგვიანებით დაემატა) შეუფარდა პატიმრობა, ალბანური სახელმწიფოს წინააღმდეგ მოქმედების ბრალდებით. საბერძნეთი ამას [[ევროპის კავშირი|ევროკაშირის]] ალბანეთისთვის დახმარების გაყინვით და ალბანეთთან საზღვრის ჩაკეტვით უპასუხა. 1994 წლის დეკემბერში, საბერძნეთმა ნაწილობრივ ნება დართო ევროკავშირის დახმარებას ალბანეთისთვის, ხოლო ალბანეთმა გაათავისუფლა ორი ''ომონიას'' დაკავებული წევრი, ასევე ბრალდებულებს შეუმცირა სასჯელი. ორ ქვეყანას შორის არსებობს კიდევ სხვა მოსალოდნელი პრობლემები, რაც განპირობებულია ბევრი ალბანელი მუშის საბერძნეთში არსებობას, რომლებსაც არ მიუღიათ იურიდიული ნებართვა მუშაობაზე, საბერძნეთის მთავრობის დაპირების მიუხედავად. 1996 წელს, მხარეებმა ხელი მოაწერეს ხელშეკრულებას მშვიდობისა და მეგობრობის თაობაზე, განიხილეს ალბანელი ლტოლვილების სტატუსი საბერძნეთში და ბერძენთა უმცირესობის განათლების მიღება [[დედაენა]]ზე სამხრეთ ალბანეთში. დღეისთვის, მაღალი დონის ხშირი კონტაქტების შედეგად, რაც მთავრობებს და პარლამენტებს შორის ხშირი შეხვედრებია, ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობები განიხილება, როგორც გულითადი. საბერძნეთი, ალბანეთის ერთგული მხარდამჭერია მისი ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაციის გზაზე. მას შემდეგ, რაც ალბანეთი 2009 წლის მაისში [[ნატო]]ში შევიდა, დაიწყო ალბანურ-ბერძნული ურთიერთობების განვითარება ყველა ფრონტზე, განსაკუთრებით, 2013 წლის არჩევნებში [[ედი რამა]]ს გამარჯვების შემდეგ.<ref name="Maria Papathanasiou">{{cite web|url=http://greece.greekreporter.com/2013/11/04/karolos-papoulias-visits-albania/|title=Karolos Papoulias visits Albania - GreekReporter.com|author=Maria Papathanasiou|publisher=|accessdate=20 February 2015}}</ref> დღეისთვის, საბერძნეთი ალბანეთის ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა ევროკავშირში და პარტნიორი ნატოში.<ref>{{cite web|url=http://english.albeu.com/news/news/greece-support-eu-candidate-status-for-albania/150425/|title=Albeu.com - Greece supports EU candidate status for Albania|publisher=|accessdate=20 February 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150623190049/http://english.albeu.com/news/news/greece-support-eu-candidate-status-for-albania/150425/|archivedate=23 ივნისი 2015}}</ref> ალბანეთის მთავრობის თხოვნით, დაახლოებით 250 ბერძენი სამხედრო პერსონალი განლაგებულია ალბანეთში, ქვეყნის შეიარაღებული ძალების გადამზადებასა და რესტრუქტურიზაციაში დახმარებისთვის, [[ნატო]]ს პროგრამის ფარგლებში. ამჟამად გაშვებული დიდი პროექტები, ორ ქვეყანას შორის უფრო აღრმავებს ურთიერთობებს. ორი ქვეყანა ამჟამად ჩართულია იონიის სანაპიროს ტურისტული განვითარებისა და ტრანს-ადრიატიკული გაზსადენის (TAP) მშენებლობაზე, რამაც მკვეთრად დაუკავშირებს ორ ქვეყანას. ტირანა ინარჩუნებს მეგობრულ ურთიერთობას მეზობელ [[მაკედონია|მაკედონიის რესპუბლიკასთან]], მიუხედავად ზოგიერთი ინციდენტებისა, სადაც მონაწილეობენ ეთნიკური ალბანელები. ტირანამ არაერთხელ მოუწოდა ალბანურ უმცირესობას, მონაწილეობა მიიღოს მაკედონიის მთავრობაში. 1990-იან წლებში, კომუნიზმის დაცემის და დემოკრატიული რეფორმების დაწყების შემდეგ, არალეგალური მიგრანტების დიდი ტალღები ალბანური პორტებიდან [[იტალია]]ში გადავიდა. სიტუაციამ დაძაბა ურთიერთობები ორ ქვეყანას შორის, რადგან იტალიას თავიდან უნდა აეცილა ჰუმანიტარული კრიზისი. დაძაბულობამ პიკს 1997 წლის 28 მარტს მიაღწია, როდესაც იტალიის სანაპირო დაცვის გემმა, თითქოს შემთხვევით დაეჯახა და ჩაძირა ალბანური გემი, რომელიც 120-130 ადამიანი გადაჰქონდა, რომელთაგან 75 დაიხრჩო. საბოლოოდ, ორივე ქვეყანამ დაიწყო ერთობლივი ოპერაციები, რომლის მიზანი უკანონო კონტრაბანდის შეჩერება იყო. იტალიამ ასევე ფინანსური დახმარება გაუწია ალბანეთის ეკონომიკის გასაუმჯობესებლად. 2011 წლის 14 იანვარს, ალბანეთმა ხელი მოაწერა ხელშეკრულებას იტალიასთან კაპრალური საგარეო სტრატეგიაში.<ref>{{cite web |url=http://www.esteri.it/MAE/EN/Sala_Stampa/ArchivioNotizie/Approfondimenti/2011/01/20110114_Accordo_ItaliaAlbania.htm |title=Ministry of Foreign Affairs |publisher=Esteri.it |date=14 January 2011 |accessdate=28 March 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200819040851/https://www.esteri.it/mae/en/sala_stampa/archivionotizie/approfondimenti/2011/01/20110114_accordo_italiaalbania.html |archivedate=19 აგვისტო 2020 }}</ref> == ქვეყნები, რომლებსაც გააჩნიათ დიპლომატიური ურთიერთობა ალბანეთთან == შემდეგ ქვეყნებს გააჩნიათ დიპლომატიური ურთიერთობა ალბანეთთან: *[[ევროპა]]: [[ავსტრია]], [[ბელარუსი]], [[ბელგია]], [[ბოსნია და ჰერცეგოვინა]], [[ბულგარეთი]], [[ხორვატია]], [[კვიპროსი]], [[ჩეხეთი]], [[დანია]], [[ესტონეთი]], [[ფინეთი]], [[საფრანგეთი]], [[გერმანია]], [[საბერძნეთი]], [[ვატიკანი]], [[უნგრეთი]], [[ისლანდია]], [[ირლანდია]], [[იტალია]], [[კოსოვო]], [[ლატვია]], [[ლიტვა]], [[ლუქსემბურგი]], [[მაკედონია]], [[მალტა]], [[მოლდოვა]], [[მონტენეგრო]], [[ნიდერლანდები]], [[ნორვეგია]], [[პოლონეთი]], [[პორტუგალია]], [[რუმინეთი]], [[რუსეთი]], [[სან-მარინო]], [[სერბეთი]], [[სლოვაკეთი]], [[სლოვენია]], [[ესპანეთი]], [[შვედეთი]], [[შვეიცარია]], [[თურქეთი]], [[უკრაინა]] და [[გაერთიანებული სამეფო]]. *[[ამერიკა]]: [[არგენტინა]], [[ბრაზილია]], [[კანადა]], [[ჩილე]], [[კოსტა-რიკა]], [[კოლუმბია]], [[კუბა]], [[ეკვადორი]], [[ჰონდურასი]], [[მექსიკა]], [[პანამა]], [[პერუ]], [[აშშ]], [[ურუგვაი]] და [[ვენესუელა]]. *[[აზია]]: [[ავღანეთი]], [[სომხეთი]], [[აზერბაიჯანი]], [[ბანგლადეში]], [[საქართველო]], [[ჩინეთი]], [[პაკისტანი]], [[პალესტინის სახელმწიფო]], [[ინდოეთი]], [[ინდონეზია]], [[ირანი]], [[ისრაელი]], [[იაპონია]], [[იორდანია]], [[ყაზახეთი]], [[ჩრდილოეთი კორეა]], [[ქუვეითი]], [[ლაოსი]], [[ლიბანი]], [[მალაიზია]], [[მონღოლეთი]], [[ნეპალი]], [[ომანი]], [[ფილიპინები]], [[კატარი]], [[საუდის არაბეთი]], [[შრი-ლანკა]], [[სირია]], [[სამხრეთი კორეა]], [[ტაილანდი]], [[არაბთა გაერთიანებული საამიროები]], [[ვიეტნამი]] და [[იემენი]]. *[[აფრიკა]]: [[ალჟირი]], [[ანგოლა]], [[ბენინი]], [[ბურკინა-ფასო]], [[ეკვატორული გვინეა]], [[ეგვიპტე]], [[განა]], [[ლიბია]], [[მადაგასკარი]], [[მალი]], [[მავრიტანია]], [[მაროკო]], [[ნიგერია]], [[სამხრეთი აფრიკა]], [[ტუნისი]], [[უგანდა]], [[ზამბია]] და [[ზიმბაბვე]]. *[[ოკეანეთი|ავსტრალია და ოკეანეთი]]: [[ავსტრალია]] და [[ახალი ზელანდია]]. == საერთაშორისო დავები == {{იხილეთ აგრეთვე|გაეროს უშიშროების საბჭოს რეზოლუცია 22|კოსოვოს პოლიტიკა}} ალბანეთის მთავრობა მხარს უჭერს [[ალბანელები (ალბანეთი)|ეთნიკური ალბანელების]] უფლებების დაცვას ქვეყნის ფარგლებს გარეთ, იყენებს მათ შემდგომი თავისი ძირითადი საგარეო პოლიტიკის მიზნის განსახორციელებლად და რეგიონული თანამშრომლობისთვის; ალბანელები კოსოვოში ცდილობენ მოიპოვონ სრული აღიარება დამოუკიდებლობის, რომელიც გამოაცხადეს სერბეთისგან; მაკედონიის რესპუბლიკის ალბანელები აპროტესტებენ დისკრიმინაციას განათლების, საჯარო სექტორში სამუშაო ადგილების სფეროსა და მთავრობაში წარმომადგენლობის არარსებობის გამო. [[აშშ]]-ის ხელმძღვანელობით, ალბანეთის ჯარების ნაწილი მონაწილეობდა ერაყსა და ავღანეთში შეჭრაში.<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html#Econ |title=CIA – The World Factbook |publisher=Cia.gov |date= |accessdate=28 March 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181224211117/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html#Econ |archivedate=24 დეკემბერი 2018 }}</ref> ალბანეთის პოლიტიკა ძალიან ხელსაყრელია [[აშშ]]-სა და ევროკავშირისთვის. == უცხოური დახმარება == $30 მილიონის ღორებულების ალბანურ-ამერიკული საწარმო ფონდი (AAEF), დაიწყო თავისი ფუნქციონირება 1994 წელს, რომელიც აქტიურად აბანდებს ინვესტიციების ადგილობრივ ბიზნესში. AAEF მუშაობს კერძო სექტორის ძალისხმევისთვის, რომ იგი ხელი შეუწყოს ეკონომიკურ ტრანსფორმაციას. ამერიკული დახმარების პრიორიტეტები მოიცავს სოფლის მეურნეობის განვითარებისა და საბაზრო ეკონომიკის ხელშეწყობას, ასევე დემოკრატიული ინსტიტუტების (მათ შორის, პოლიციის) წინსვლას და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას. == საერთაშორისო ორგანიზაციების წევრი == ალბანეთის რესპუბლიკა შემდეგი საერთაშორისო ორგანიზაციების წევრია.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html Albania] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181224211117/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html |date=2018-12-24 }}, CIA The World Factbook</ref> {{col-begin}} {{col-4}} *[[შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაცია|ბისეკი]] *[[ფაილი:Flag of Europe.svg|border|21px]] [[ევროპის საბჭო]] *[[ცენტრალური ევროპის ინიციატივა]] * [[მსოფლიო საბაჟო ორგანიზაცია]] *[[ევრო-ატლანტიკური პარტნიორობის საბჭო|ეაპს]] *[[ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი|იბიარდი]] *[[ენერგეტიკის თანამეგობრობა]] *[[ფაილი:FAO logo.svg|border|21px]] [[გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაცია|FAO]] *[[ფაილი:Flag of IAEA.svg|border|21px]] [[ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო|აესს]] *[[რეკონსტრუქციისა და განვითარების საერთაშორისო ბანკი|აიბიარდი]] *[[ფაილი:Flag of IAEA.svg|border|21px]] [[სამოქალაქო ავიაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია|იკაო]] *[[ფაილი:International Criminal Court logo.svg|border|21px]] [[სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლო|მუსი]] {{col-4}} *[[ფაილი:Emblem of the ICRC.svg|border|21px]] [[წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობა|ICRM]] *[[საერთაშორისო განვითარების ასოციაცია|სგა]] *[[ისლამური განვითარების ბანკი|იგბ]] *[[სოფლის მეურნეობის განვითარების საერთაშორისო ფონდი|აიფადი]] *[[საერთაშორისო საფინანსო კორპორაცია|სსკ]] *[[ფაილი:Emblem of the IFRC.svg|border|21px]] [[წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობა|IFRCS]] *[[ფაილი:Flag of ILO.svg|border|21px]] [[შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია|შსო]] *[[ფაილი:Imf logo.png|border|21px]] [[საერთაშორისო სავალუტო ფონდი|სსფ]] *[[ფაილი:Flag of the International Maritime Organization.svg|border|21px]] [[საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაცია|სსო]] *[[ინტერპოლი]] *[[ფაილი:Olympic flag.svg|border|21px]] [[საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი|სოკი]] *[[საპარლამენტთაშორისო კავშირი|სშკ]] *[[მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია|იომი]] {{col-4}} *[[სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია|ISO]] (კორესპონდენტი) *[[საერთაშორისო ტელეკომუნიკაციების კავშირი|სსკ]] *[[პროფკავშირების საერთაშორისო კონფედერაცია|პკსკ]] *[[მრავალმხრივი ინვესტიციების გარანტიის სააგენტო|მინგა]] *{{დროშა|ნატო}} *[[ფაილი:Flag of the Organization of American States.svg|border|21px]] [[ამერიკის სახელმწიფოთა ორგანიზაცია]] (დამკვირვებელი) *[[ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაცია]] *[[ფაილი:Flag of La Francophonie.svg|border|21px]] [[ფრანკოფონია]] *[[ქიმიური იარაღის აკრძალვის ორგანიზაცია|ქიაო]] *[[ფაილი:OSCE logo.svg|border|21px]] [[ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია|ეუთო]] *[[მუდმივმოქმედი საარბიტრაჟო სასამართლო]] *{{დროშა|გაერო}} {{col-4}} *[[გაეროს ვაჭრობისა და განვითარების კონფერენცია|UNCTAD]] *[[ფაილი:Flag of UNESCO.svg|border|21px]] [[იუნესკო]] *[[გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი]] *[[გაეროს სამრეწველო განვითარების ორგანიზაცია|უნიდო]] *[[მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაცია]] *[[ფაილი:Flag of UPU.svg|border|21px]] [[მსოფლიო საფოსტო კავშირი]] *[[პროფკავშირების მსოფლიო ფედერაცია|პმფ]] *[[ფაილი:Flag of WHO.svg|border|21px]] [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია|ჯმო]] *[[ინტელექტუალური საკუთრების მსოფლიო ორგანიზაცია|ვიპო]] *[[ფაილი:Flag of the World Meteorological Organization.svg|border|21px]] [[მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაცია|მმო]] *[[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია]] {{col-end}} == საგარეო ურთიერთობები სხვა ქვეყნებთან == ===აფრიკა=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|ალჟირი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ალჟირის ურთიერთობები]] * ალჟირი წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]], საბერძნეთი. |--valign="top" |{{დროშა|ეგვიპტე}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ეგვიპტის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[კაირო]]ში.<ref>{{Cite web|url=http://www.ambasadat.gov.al/egypt/en|title=Albanian Embassy in Egypt|website=www.ambasadat.gov.al|language=en|access-date=2017-03-20}}</ref> * ეგვიპტეს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში.<ref>{{Cite web|url=http://www.mfa.gov.eg/english/embassies/egyptian_embassy_albania/pages/default.aspx|title=Ministry of Foreign Affairs - Home|website=www.mfa.gov.eg|accessdate=2017-04-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170818012847/http://www.mfa.gov.eg/english/embassies/Egyptian_Embassy_Albania/Pages/default.aspx|archivedate=2017-08-18}}</ref> თანამედროვე ეგვიპტის მამა [[მუჰამედ ალი (ეგვიპტე)|მუჰამედ ალი]], ოსმალეთის არმიის ალბანელი მეთაური იყო. ალბანელი მუჰამედ ალის დინასტია ეგვიპტეში 1805-1952 წლებში მეფობდა. |--valign="top" |{{დროშა|ლიბია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ლიბიის ურთიერთობები]] * ლიბიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. ალბანეთი ერთ-ერთი პირველი ქვეყანა იყო, რომელმაც აღიარა [[ლიბიის ეროვნული გარდამავალი საბჭო|ეროვნული გარდამავალი საბჭო]] 2011 წლის 18 ივლისს, როგორც ლიბიელი ხალხის კანონიერი წარმომადგენელი.<ref>{{cite news|url=http://www.mfa.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=7723:qeveria-e-republikes-se-shqiperise-njeh-keshillin-kombetar-te-tranzicionit-ne-libi-si-perfaqesues-legjitim-te-popullit-libian&catid=112:lajme&lang=en&Itemid=|date=18 July 2011|accessdate=18 July 2011|title=The Government of the Republic of Albania recognises the National Transitional Council in Libya, as the legitimate representative of the Libyan people|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927101055/http://www.mfa.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=7723:qeveria-e-republikes-se-shqiperise-njeh-keshillin-kombetar-te-tranzicionit-ne-libi-si-perfaqesues-legjitim-te-popullit-libian&catid=112:lajme&lang=en&Itemid=|archivedate=27 სექტემბერი 2011}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.ora-news.com/v2/index.php?on=details&id=22692&nid=1&PHPSESSID=5d613e9758ecb4b261a2ea894f935fc4|date=18 July 2011|accessdate=18 July 2011|title=Albania recognizes the Transitional Council of Libya|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120324084338/http://www.ora-news.com/v2/index.php?on=details&id=22692&nid=1&PHPSESSID=5d613e9758ecb4b261a2ea894f935fc4|archivedate=24 მარტი 2012}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.balkaninsight.com/en/article/albania-recognizes-libya-s-rebel-government?utm_source=twitterfeed&utm_medium=twitter|agency=Balkan Insight|date=18 July 2011|accessdate=18 July 2011|title=Albania Backs Libya’s Rebel Government|first=Besar|last=Likmeta}}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|მალავი}}||1985|| იხ. [[ალბანეთ–მალავის ურთიერთობები]] ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1985 წლის ივნისში დაამყარა.<ref>{{Cite web|url=http://www.foreignaffairs.gov.mw/index.php/styles/bilateral-relations/europe/113-bilateral-relations/europe/168-malawi-albania-relations|title=Malawi - Albania Relations - Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation|last=MOFAIC|website=www.foreignaffairs.gov.mw|language=en-gb|accessdate=2017-04-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160912232847/http://foreignaffairs.gov.mw/index.php/styles/bilateral-relations/europe/113-bilateral-relations/europe/168-malawi-albania-relations|archivedate=2016-09-12}}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|სამხრეთი აფრიკა}}||1992|| იხ. [[ალბანეთ–სამხრეთ აფრიკის ურთიერთობები]] ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1992 წელს დაამყარა.<ref>{{Cite web|url=http://www.dirco.gov.za/foreign/bilateral/albania.htm|title=Albania (Republic of)|website=www.dirco.gov.za|access-date=2017-03-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200723120616/http://www.dirco.gov.za/foreign/bilateral/albania.htm|archivedate=2020-07-23}}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ტუნისი}}||<!--Date started-->|| იხ. [[ალბანეთ–ტუნისის ურთიერთობები]] ორივე ქვეყანას აქვს დადებული მთელი რიგი ორმხრივი ხელშეკრულება.<ref>[http://www.diplomatie.gov.tn/index.php?id=399&no_cache=1&L=0&tx_wdtreaties_pi1&#91;action&#93;=listView&tx_wdtreaties_pi1&#91;country&#93;=ALB&tx_wdtreaties_pi1&#91;pointer&#93;=0&tx_wdtreaties_pi1&#91;mode&#93;=1]{{Dead link|date=ოქტომბერი 2022 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>[http://www.diplomatie.gov.tn/index.php?id=357&no_cache=1&L=0&tx_wdbilaterales_pi1&#91;action&#93;=singleView&tx_wdbilaterales_pi1&#91;pointer&#93;=0&tx_wdbilaterales_pi1&#91;mode&#93;=1&tx_wdbilaterales_pi1&#91;showUid&#93;=274]{{Dead link|date=ოქტომბერი 2022 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> |} ===ამერიკა=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|ბრაზილია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ბრაზილიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბრაზილია (ქალაქი)|ბრაზილიაში]]. * ბრაზილიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|კანადა}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–კანადის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ოტავა]]ში. * კანადას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|გაიანა}}||1 მაისი 1985<ref name=":0" />|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1985 წლის 1 მაისს დაამყარა.<ref name=":0">{{Cite web |url=http://www.minfor.gov.gy/docs/other/diplomatic_relations_list.pdf |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160307101008/http://www.minfor.gov.gy/docs/other/diplomatic_relations_list.pdf |archivedate=2016-03-07 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|მექსიკა}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–მექსიკის ურთიერთობები]] * ალბანეთი აკრედიტებულია მექსიკაში თავისი საელჩოთი [[ვაშინგტონი|ვაშინგტონში]], აშშ. * მექსიკა აკრედიტებულია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[რომი|რომში]], იტალიაში <ref>{{Cite web |url=http://www.sre.gob.mx/index.php/embajadas/italia |title=Embassy of Mexico in Italy |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141202201022/http://www.sre.gob.mx/index.php/embajadas/italia |archivedate=2014-12-02 }}</ref> და საპატიო კონსულით ტირანაში.<ref>{{Cite web |url=http://en.mexico.al/ |title=Honorary Consulate of Mexico in Tirana (in Albanian and English) |accessdate=2021-01-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180526091231/http://en.mexico.al/ |archivedate=2018-05-26 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|პანამა}}||1978|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1978 წლის 20 აგვისტოს დაამყარა.<ref>{{Cite web |url=http://www.mire.gob.pa/sites/default/files/documentos/Trasnsparencia/gestion-anual-2011-2012.pdf |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140702224721/https://mire.gob.pa/sites/default/files/documentos/Trasnsparencia/gestion-anual-2011-2012.pdf |archivedate=2014-07-02 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|აშშ}}||1922<ref>{{cite web|url=http://history.state.gov/countries/albania|title=Albania - Countries - Office of the Historian|publisher=|accessdate=20 February 2015}}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–აშშ-ის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ვაშინგტონი|ვაშინგტონში]] და გენერალური საკონსულო [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]]. * აშშ-ის აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. ამერიკელი ალბანელები — ამერიკელები სრული ან ნაწილობრივი ალბანელი წინაპრებით. 2008 წლის კვლევის მონაცემების მიხედვით, რომელიც შეერთებული შტატების მთავრობამ ჩაატარა, აშშ-ში ცხოვრობს 201 118 ამერიკელი სრული ან ნაწილობრივი ალბანური წარმოშობით.<ref name="census2008">US Census Bureau, [http://factfinder.census.gov/servlet/DTTable?_bm=y&-context=dt&-ds_name=D&-CONTEXT=dt&-mt_name=ACS_2008_1YR_G2000_B04003&-tree_id=403&-redoLog=false&-all_geo_types=N&-geo_id=D&-search_results=01000US&-format=&-_lang=en&-SubjectID=14595646, Table: Ancestry for People with one or more Ancestry Categories Reported] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200122143423/https://factfinder.census.gov/faces/nav/jsf/pages/searchresults.xhtml?refresh=t |date=2020-01-22 }}</ref> |} ===აზია=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|აზერბაიჯანი}}||23 სექტემბერი 1992||იხ. [[ალბანეთ–აზერბაიჯანის ურთიერთობები]] *ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1992 წლის 23 სექტემბერს დაამყარა.<ref>{{Cite web |url=http://www.mfa.gov.az/files/file/Azerbaijan_-_Albania_relations_08.09.2014.pdf |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=08.04.2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305194123/http://www.mfa.gov.az/files/file/Azerbaijan_-_Albania_relations_08.09.2014.pdf |archivedate=05.03.2017 }}</ref> * ორივე ქვეყანა ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციისა და ევროპის საბჭოს წევრია. |--valign="top" |{{დროშა|ჩინეთი}}||23 ნოემბერი 1949||იხ. [[ალბანეთ–ჩინეთის ურთიერთობები]] [[ალბანეთის სახალხო სოციალისტური რესპუბლიკა]] [[ენვერ ხოჯა]]ს დროს, შეიტანა ყოველწლიურ რეზოლუცია გაეროს გენერალურ ასამბლეაში, სადაც მოუწოდა გაეროს ჩინეთის რესპუბლიკის (ტაივანი) ადგილი გადაეცად ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკას. 1971 წლის 25 ოქტომბერს, რეზოლუცია 2758-ით, რომლის ავტორი ალბანეთი იყო, გენერალურმა ასამბლეამ მიიღო, რის შედეგად, გაერომ აღიარა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა, როგორც ჩინეთის ერთადერთი ლეგიტიმური მთავრობა. ალბანეთი პირველი ქვეყანა იყო, რომელმაც ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა აღიარა. ალბანეთმა და ჩინეთმა დიპლომატიური ურთიერთობები 1949 წლის 23 ნოემბერს დაამყარეს.<ref>{{cite web|url=http://www.mfa.gov.cn/eng/wjb/zzjg/xos/gjlb/3125/|title=Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China|publisher=|accessdate=20 February 2015}}</ref> * ალბანეთს აქვს საელჩო [[პეკინი|პეკინში]]. * ჩინეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|საქართველო}}||8 ივლისი 1993<ref name="mfa.gov.ge">{{cite web|title=Relations between Georgia and the Republic of Albania|url=http://www.mfa.gov.ge/index.php?sec_id=266&lang_id=ENG|publisher=[[საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო|accessdate=11 July 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110906093451/http://www.mfa.gov.ge/index.php?sec_id=266&lang_id=ENG|archivedate=6 სექტემბერი 2011}}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–საქართველოს ურთიერთობები]] * ალბანეთი წარმოდგენილია საქართველოში თავისი საელჩოთი [[ანკარა]]ში, ([[თურქეთი]]). * საქართველო წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ანკარა]]ში, ([[თურქეთი]]). |--valign="top" |{{დროშა|ინდოეთი}}|| 1956<ref>[http://www.mea.gov.in/Portal/ForeignRelation/Albania-February-2012.pdf India - Albania Relations], Ministry of External Affairs, Government of India</ref>||იხ. [[ალბანეთ–ინდოეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ნიუ-დელი]]ში. [[დედა ტერეზა]], ინდოეთის ეროვნული სიმბოლო, ალბანელი მონაზონი იყო. |--valign="top" |{{დროშა|ირანი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ირანის ურთიერთობები]] * ირანს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * 2017 წელს, ალბანეთი გეგმავს გახსნას თავისი საელჩო [[თეირანი|თეირანში]].<ref>{{Cite web |url=http://en.mfa.ir/index.aspx?siteid=3&fkeyid=&siteid=3&fkeyid=&siteid=3&pageid=1997&newsview=434573 |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161015092836/http://en.mfa.ir/index.aspx?siteid=3 |archivedate=2016-10-15 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ისრაელი}}||20 აგვისტო 1991<ref>{{Cite news|title=Albania and Israel in Accord To Establish Diplomatic Ties|url=https://www.nytimes.com/1991/08/20/world/albania-and-israel-in-accord-to-establish-diplomatic-ties.html|accessdate=4 August 2011|newspaper=The New York Times|date=20 August 1991}}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–ისრაელის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[თელ-ავივი|თელ-ავივში]]. * ისრაელს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში.<ref>{{Cite web|url=http://embassy.goabroad.com/embassies-of/albania#3667|title=Overseas Embassies and Consulates of Albania|website=embassy.goabroad.com|access-date=2017-03-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200629013937/https://embassy.goabroad.com/embassies-of/albania#3667|archivedate=2020-06-29}}</ref><ref name=upi2812>{{cite news|title=Israel opens embassy in Albania|url=http://www.upi.com/Top_News/World-News/2012/08/02/Israel-opens-embassy-in-Albania/UPI-20821343907341/|accessdate=6 September 2012|newspaper=UPI|date=2 August 2012|location=Jerusalem}}</ref> ალბანეთმა 1949 წლის 16 აპრილს, პრემიერ-მინისტრ ენვერ ხოჯის დეპეშით, აღიარა ისრაელის სახელმწიფო. * [[ებრაელების ისტორია ალბანეთში]] * [[ჰოლოკოსტი ალბანეთში]] |--valign="top" |{{დროშა|იაპონია}}||აპრილი 1922<br>ხელახლა მარტი 1981||იხ. [[ალბანეთ–იაპონიის ურთიერთობები]] 1981 წელს, ალბანეთმა და იაპონიამ განაახლეს დამყარებული დიპლომატიური ურთიერთობები.<ref>[http://www.mofa.go.jp/region/europe/albania/index.html Japan-Albania Relations], Website of the Ministry of Foreign Affairs of Japan</ref> * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ტოკიო]]ში. * იაპონიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში.<ref>{{Cite web|url=http://www.it.emb-japan.go.jp/italiano/albania/ambasciata.html|title=ambasciata del giappone|website=www.it.emb-japan.go.jp|language=jp|accessdate=2017-04-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160923053456/http://www.it.emb-japan.go.jp/italiano/albania/ambasciata.html|archivedate=2016-09-23}}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ქუვეითი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ქუვეითის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ელ-ქუვეითი|ელ-ქუვეითში]]. * ქუვეითს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|მალაიზია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–მალაიზიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[კუალა-ლუმპური|კუალა-ლუმპურში]]. |--valign="top" |{{დროშა|მალდივები}}||26 ივნისი 2008|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 2008 წლის 23 ივნისს დაამყარა.<ref>{{Cite web |url=http://www.maldiveshighcommission.org/archive/?s=10&grupa=2&id=414&new=ok |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305194334/http://www.maldiveshighcommission.org/archive/?s=10&grupa=2&id=414&new=ok |archivedate=2017-03-05 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|მონღოლეთი}}|| 24 მაისი 1949<ref>[http://www.mfat.gov.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=83&lang=en LIST OF STATES WITH DIPLOMATIC RELATIONS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722215952/http://www.mfat.gov.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=83&lang=en |date=2011-07-22 }}, Ministry of Foreign Affairs, Mongolia</ref> ||იხ. [[ალბანეთ–მონღოლეთის ურთიერთობები]] *ალბანეთი წარმოდგენილია მონღოლეთში თავისი საელჩოთი [[მოსკოვი|მოსკოვში]], (რუსეთი). |--valign="top" |{{დროშა|ნეპალი}}||23 მაისი 1972|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1972 წლის 23 მაისს დაამყარა.<ref>{{Cite web |url=https://www.mofa.gov.np/list-of-nepals-diplomatic-relations/ |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305200017/https://www.mofa.gov.np/list-of-nepals-diplomatic-relations/ |archivedate=2017-03-05 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|პაკისტანი}}||<!--Date started-->||2006 წლის დეკემბერში, ალბანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილემ ანტონ გურაქუიმ ეწვია პაკისტანს ორმხრივი კონსულტაციებისთვის, სადაც შეხვდა პაკისტანის პოლიტიკურ ხელმძღვანელობას. პაკისტანი ასევე სთავაზობს სასწავლო პროგრამებს ახალგაზრდა ალბანელ ბიუროკრატებს საბანკო, საფინანსო, მართვისა და დიპლომატიის სფეროში.<ref>{{cite web |url=http://www.mofa.gov.pk/Press_Releases/2006/Dec/PR_367_06.htm |title=Ministry of Foreign Affairs |publisher=Mofa.gov.pk |date=14 December 2006 |accessdate=24 November 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120303230925/http://www.mofa.gov.pk/Press_Releases/2006/Dec/PR_367_06.htm |archivedate=3 მარტი 2012 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|პალესტინა}}||1990||იხ. [[ალბანეთ–პალესტინის ურთიერთობები]] ალბანეთმა პალესტინის სახელმწიფო, როგორც სახელმწიფო აღიარა 1988 წელს. 1990 წელს, ალბანეთმა და პალესტინამ დიპლომატიური ურთიერთობები დაამყარეს. * პალესტინას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|კატარი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–კატარის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[დოჰა]]ში. * კატარს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|საუდის არაბეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–საუდის არაბეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ერ-რიადი|ერ-რიადში]]. * საუდის არაბეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|სომხეთი}}||18 თებერვალი 1993||იხ. [[ალბანეთ-სომხეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთი წარმოდგენილია სომხეთში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]], (საბერძნეთი). * სომხეთი წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]], (საბერძნეთი). |--valign="top" |{{დროშა|ჩრდილოეთი კორეა}}||29 ნოემბერი 1948<ref>{{Cite web|url=http://blog.naver.com/iman0714?Redirect=Log&logNo=220266009365|title=아침에 떠오르는 태양의 빛을 보며 : 네이버 블로그|website=blog.naver.com|language=ko|access-date=2017-03-20}}</ref>||იხ. [[ჩრდილოეთი კორეის საგარეო ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|სამხრეთი კორეა}}||22 აგვისტო 1991<ref name="mofa.go.kr">{{Cite news|url=http://www.mofa.go.kr/ENG/countries/europe/countries/20070818/1_24638.jsp?menu=m_30_40|title=Countries and Regions > Europe > List of the Countries|last=Korea|first=Ministry of Foreign Affairs, Republic of|work=Ministry of Foreign Affairs, Republic of Korea|access-date=2017-03-20|language=ko|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131224082408/http://www.mofa.go.kr/ENG/countries/europe/countries/20070818/1_24638.jsp?menu=m_30_40|archivedate=2013-12-24}}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–სამხრეთ კორეის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[სეული|სეულში]]. * სამხრეთ კორეას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. დიპლომატიური ურთიერთობების დამყარება ალბანეთსა და კორეას შორის დაიწყო 1991 წლის 22 აგვისტოს. 2006 წლის 17 მაისს, სამ. კორეის საგარეო საქმეთა და ვაჭრობის მინისტრი [[პან გი მუნი]] და ალბანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ბესნიკ მუსტაფაჯი ხილი მოაწერეს სამთავრობათაშორის კონვენციას, რომლის მიხედვით ქვეყნებმა თავიდან აიცილებდნე ორმაგი დაბეგვრის გადასახადს.<ref>{{Cite web |url=http://www.mofa.go.kr/ENG/press/pressreleases/index.jsp?menu=m_10_20&sp=%2Fwebmodule%2Fhtsboard%2Ftemplate%2Fread%2Fengreadboard.jsp%3FtypeID%3D12%26boardid%3D302%26seqno%3D295494 |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2021-09-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150904015758/http://www.mofa.go.kr/ENG/press/pressreleases/index.jsp?menu=m_10_20&sp=%2Fwebmodule%2Fhtsboard%2Ftemplate%2Fread%2Fengreadboard.jsp%3FtypeID%3D12%26boardid%3D302%26seqno%3D295494 |archivedate=2015-09-04 }}</ref> ალბანეთში მცხოვრები სამხრეთ კორეელების რაოდენობა 2012 წელს, დაახლოებით 80 ადამიანი შეადგინა.<ref name="mofa.go.kr" /> |--valign="top" |{{დროშა|არაბთა გაერთიანებული საამიროები}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–არაბთა გაერთიანებული საამიროების ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[აბუ-დაბი]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|უზბეკეთი}}||1993|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1993 წლის 23 ნოემბერს დაამყარა.<ref>{{Cite web |url=http://www.mfa.uz/en/cooperation/country/?sphrase_id=2004455 |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190425191449/https://mfa.uz/en/cooperation/country/?sphrase_id=2004455 |archivedate=2019-04-25 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ვიეტნამი}}||11 თებერვალი 1950|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1950 წლის 11 თებერვალს დაამყარა.<ref>[http://www.mofa.gov.vn/en/cn_vakv/]</ref><ref>[http://www.mofa.gov.vn/en/cn_vakv/euro/nr040819110824/ns120112103619]</ref> |} ===ევროპა=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|ანდორა}}||1996||იხ. [[ალბანეთ-ანდორის ურთიერთობები]] ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1996 წლის 15 თებერვალს დაამყარეს.<ref>{{Cite web |url=http://www.mae.ad/en/bilateral-and-consular-affairs/bilateral-affairs |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181029135657/https://www.mae.ad/en/bilateral-and-consular-affairs/bilateral-affairs |archivedate=2018-10-29 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ავსტრია}}||1912||იხ. [[ალბანეთ–ავსტრიის ურთიერთობები]] [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია|ავსტრია-უნგრეთმა]] მხარი დაუჭირა 1912 წელს ალბანეთის მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადებას. * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ვენა]]ში. * ავსტრიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|აზერბაიჯანი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–აზერბაიჯანის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|ბელარუსი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ბელარუსის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|ბელგია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ბელგიის ურთიერთობები]] *ალბანეთს აქვს საელჩო ბრიუსელში. *ბელგიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|ბულგარეთი}}||1922||იხ. [[ალბანეთ–ბულგარეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[სოფია]]ში და საკონსულო [[პლოვდივი|პლოვდივში]].<ref name="emb">[http://www.embassypages.com/bulgaria Bulgaria]. Embassy Pages.</ref> * ბულგარეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში და საკონსულო [[ვლორა]]ში.<ref name="emb" /> * ალბანეთის თანამედროვე ტერიტორია, შუა საუკუნეებში გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, ბულგარეთის იმპერიის ნაწილი იყო და აღმოსავლეთ ალბანეთის ზოგიერთი ტერიტორია, დასახლებული იყო ბულგარელებით, რომლებიც მართავდნენ რეგიონს საუკუნეების განმავლობაში. * 2001 წლის აღწერის მიხედვით, ბულგარეთში მხოლოდ 278 ალბანელი ცხოვრობს, წარსულში მათი რიცხვი ბულგარეთის მიწებზე, გაცილებით მეტი იყო.<ref>{{cite web|url=http://www.nccedi.government.bg/save_pdf.php?id=247 |title=Етнически малцинствени общности |publisher=Национален съвет за сътрудничество по етническите и демографските въпроси |accessdate=2007-02-18 |language=Bulgarian |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130322131240/http://www.nccedi.government.bg/save_pdf.php?id=247 |archivedate=2013-03-22 |df= }}</ref> * ბულგარელები ალბანეთში დღეს ძირითადად ცხოვრობენ „მალა პრესპას“, „გოლო ბრდოს“ და „გორას“ რეგიონებში. ბულგარეთის სახელმწიფო სააგენტოს მონაცემებით, ალბანეთში 40 000-დან 50 000-მდე ბულგარელი წარმოშობის პირი ცხოვრობს, მაგრამ სხვა წყაროების შეფასებით, ალბანეთში 100 000 ბულგარელი ცხოვრობს. ეთნიკური იდენტობა შეიძლება ნარევის იყოს სლავურ მოსახლეობას შორის, რომელიც შეიძლება იდენტიფიცირდეს, როგორც ალბანელი, ბულგარელი და ეთნიკური მაკედონელი, რაც დამოკიდებულია გარემოებებზე.<ref name="Bulgarians in Albania">{{cite web|url=http://www.omda.bg/BULG/news/Bulgaria%20news/Bulgaria_Albania.htm|title=Bulgarians in Albania|last=|first=|publisher=www.omda.bg|accessdate=23 April 2008|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080504035012/http://www.omda.bg/BULG/news/Bulgaria%20news/Bulgaria_Albania.htm|archivedate=4 მაისი 2008|df=dmy}}</ref><ref name="Grigorov">INTERNATIONAL CENTRE FOR MINORITY STUDIES AND INTERCULTURAL RELATIONS (IMIR)ALBANIA:LANDMARKS OF TRANSITION Valeri Grigorov p.18</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ბოსნია და ჰერცეგოვინა}}|| 28 დეკემბერი 1992 ||იხ. [[ალბანეთ-ბოსნია და ჰერცეგოვინის ურთიერთობები]] *ალბანეთმა ბოსნია და ჰერცეგოვინა 1992 წლის 21 აპრილს აღიარა.<ref>[http://www.mfa.ba/vanjska_politika_bih/bilateralni_odnosi/datumi_priznanja_i_uspostave_diplomatskih_odnosa/default.aspx?id=6 Dates of Recognition and Establishment of Diplomatic Relations] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110706131415/http://www.mfa.ba/vanjska_politika_bih/bilateralni_odnosi/datumi_priznanja_i_uspostave_diplomatskih_odnosa/default.aspx?id=6 |date=2011-07-06 }}, Ministry of Foreign Affairs Bosnia and Herzegovina</ref> *ალბანეთს აქვს საელჩო [[სარაევო]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|ხორვატია}}||25 აგვისტო 1992||იხ. [[ალბანეთ–ხორვატიის ურთიერთობები]] * ლბანეთს აქვს საელჩო [[ზაგრები|ზაგრებში]]. * ხორვატიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * ალბანეთმა ხორვატია 1992 წლის 21 იანვარს აღიარა. * ალბანეთმა და ხორვატიამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1992 წლის 25 აგვისტოს დაამყარეს.<ref>[http://www.mfa.hr/MVP.asp?pcpid=1621 Date of Recognition and Establishment of Diplomatic Relations] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120517200830/http://www.mfa.hr/MVP.asp?pcpid=1621 |date=2012-05-17 }}, ხორვატიის საგარეო სამქმეთა სამინისტრო</ref> * 2009 წლის აპრილში, ორივე ქვეყანა [[ნატო]]ს სრულუფლებიანი წევრები გახდნენ, რომელიც ალბანეთის პრემიერ-მინისტრმა [[სალი ბერიშა]]მ და ხორვატიის პრემიერ-მინისტრმა ივო სანადერამ, ერთობლივი ღონისძიებით აღნიშნეს. გარდა ამისა, იმავე წელს ორივე ქვეყანამ, ბირთვული ელექტროსადგურის აშენებას ერთობლივი გადაწყვეტილება მიიღეს, რომელიც ალბანეთ-მონტენეგროს საზღვარზე უნდა აშენდეს. ეს გადაწყვეტილება მონტენეგროს მთავრობამ დაიწუნა, იმ მიზეზით, რომ ქარხანა გარემოზე უარყოფითად იმოქმედებს. * ორივე ქვეყანას აქვს დადებული ერთობლივი სამხედრო ხელშეკრულებები, გააჩნიათ კარგი ურთიერთობა. * „არბანასი“ — ხორვატიის [[ზადარის ოლქი|ზადარის რეგიონში]] მცხოვრები, ალბანური წარმოშობის ხალხია, რომლებიც ტრადიციულად საუბრობენ ''გეგ-ალბანურ'' დიალექტზე. |--valign="top" |{{დროშა|კვიპროსი}}||28 აგვისტო 1991<ref name="olc.gov.cy">{{Cite web |url=http://www.olc.gov.cy/olc/olc.nsf/all/21DDFFF8D6E43C7442257A76002E4E50/$file/ALBANIA.pdf?openelement |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305195606/http://www.olc.gov.cy/olc/olc.nsf/all/21DDFFF8D6E43C7442257A76002E4E50/$file/ALBANIA.pdf?openelement |archivedate=2017-03-05 }}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–კვიპროსის ურთიერთობები]] *ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1991 წლის 28 აგვისტოს დაამყარა.<ref name="olc.gov.cy"/> *ალბანეთი წარმოდგენილია კვიპროსში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]]<ref>[http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/All/F981C8AA67F5D665C225802900312099?OpenDocument]</ref> და საპატიო კონსულით [[ლარნაკა]]ში.<ref>[http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/All/C9B6122D74AC333CC22580290033B010?OpenDocument]</ref> *კვიპროსი წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]]<ref>[http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/mfa32_en/mfa32_en?OpenDocument]</ref><ref>[http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/All/F3C9F8040F5A51E3C2258029002F3F68?OpenDocument]</ref> და საპატიო კონსულით [[ტირანა]]ში.<ref>[http://www.mfa.gov.cy/mfa/mfa2016.nsf/All/05B74A7899D0469DC225802900324A04?OpenDocument]</ref> *ორივე ქვეყანას აქვს მთელი რიგი ორმხრივი ხელშეკრულება.<ref name="olc.gov.cy"/> |--valign="top" |{{დროშა|ჩეხეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ჩეხეთის ურთიერთობები]] მრავალეროვნული კომუნისტური შეიარაღებული ძალების ერთადერთი ერთობლივი ქმედება იყო 1968 წლის აგვისტოში [[ვარშავის პაქტი]]ს ქვეყნების შეჭრა ჩეხოსლოვაკიაში, სადაც მონაწილეობა მიიღო ყველა წევრმა ქვეყანამ, გარდა [[ალბანეთის სახალხო სოციალისტური რესპუბლიკა|ალბანეთის სსრ-ს]] და რუმინეთი სსრ-ს. ალბანეთი ოფიციალურად გამოვიდა ვარშავის პაქტიდან 1968 წელს.<ref name="news.bbc.co.uk">{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/14/newsid_3771000/3771065.stm |work=BBC News | title=1955: Communist states sign Warsaw Pact | date=14 May 1955 | accessdate=27 May 2010}}</ref> * ალბანეთს აქვს საელჩო [[პრაღა]]ში. * ჩეხეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|დანია}}||1 მაისი 1970<ref>{{cite news|title= The Milwaukee Sentinel - May 1, 1970 (Establish Ties)|url= https://news.google.com/newspapers?id=_wkjAAAAIBAJ&sjid=MBEEAAAAIBAJ&pg=2791,11783&dq=albania+denmark+1970+diplomatic&hl=en|newspaper= [[The Milwaukee Sentinel]]|date= 1 May 1970|accessdate= 23 February 2011|quote= Denmark has agreed to establish diplomatic relations on ambassadorial level with Albania|archiveurl= https://web.archive.org/web/20151222085720/https://news.google.com/newspapers?id=_wkjAAAAIBAJ&sjid=MBEEAAAAIBAJ&pg=2791,11783&dq=albania+denmark+1970+diplomatic&hl=en|archivedate= 22 დეკემბერი 2015}}</ref>||იხ. [[ალბანეთ–დანიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[კოპენჰაგენი|კოპენჰაგენში]].<ref>{{cite web|url=http://www.mfa.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=5405%3Aperfaqesite-diplomatike-shqiptare-jashte-vendit&catid=50%3Aperfaqesite-diplomatike&Itemid=65&lang=sq|title=Ministry of Foreign Affairs of Albania: Denmark|language=Albanian|publisher=Foreign Affairs of Albania|accessdate=11 February 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110616003757/http://www.mfa.gov.al/index.php?option=com_content&view=article&id=5405:perfaqesite-diplomatike-shqiptare-jashte-vendit&catid=50:perfaqesite-diplomatike&Itemid=65&lang=sq|archivedate=16 ივნისი 2011}}</ref> * დანიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში.<ref>{{cite web|url=http://www.ambtirana.um.dk/en |title=Danish embassy in Tirana, Albania |publisher=Foreign Affairs of Denmark |accessdate=11 February 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110719132931/http://www.ambtirana.um.dk/en |archivedate=19 July 2011 |df=dmy }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ესტონეთი}}||1 იანვარი 1992|| |--valign="top" |{{დროშა|ფინეთი}}||<!--Date started-->|| |--valign="top" |{{დროშა|საფრანგეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-საფრანგეთის ურთიერთობები]] *[[კორჩის ალბანეთის ავტონომიური რესპუბლიკა]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[პარიზი|პარიზში]]. * საფრანგეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|საქართველო}}||{8 ივლისი 1993<ref name="mfa.gov.ge"/>||იხ. [[ალბანეთ–საქართველოს ურთიერთობები]] * ალბანეთი წარმოდგენილია საქართველოში თავისი საელჩოთი [[ანკარა]]ში, ([[თურქეთი]]). * საქართველო წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ანკარა]]ში, ([[თურქეთი]]). * ალბანეთი მხარს უჭერს საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას [[აფხაზეთი]]სა და [[ცხინვალის რეგიონი|სამხრეთ ოსეთთან]] მიმართებაში. ალბანეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ გაავრცელა განცხადება, სადაც დაგმობილია რუსეთის გადაწყვეტილება აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის აღიარების თაობაზე, რომელიც „აბსოლუტურად მიუღებელი“ და „გაეროს უშიშროების საბჭოს რეზოლუციების საწინააღმდეგო“ დაასახელა. ალბანეთმა უარყო რაიმე პარალელი კოსოვოს აღიარების შესახებ, ხოლო კოსოვოს შემთხვევა ''განსაკუთრებული'' უწოდა.<ref>{{cite web|url=http://news.xinhuanet.com/english/2008-08/28/content_9731391.htm|title=Albania condemns Russia's recognition of Georgian breakaway regions_English_Xinhua|publisher=|accessdate=5 April 2016}}</ref> |--valign="top" |--valign="top" |{{დროშა|გერმანია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-გერმანიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბერლინი|ბერლინში]]. * გერმანიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|საბერძნეთი}}||დე-ფაქტო 1971 წელს<ref name="Greece">{{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/3395.htm|title=Greece|work=U.S. Department of State|accessdate=20 February 2015}}</ref><ref name="osaarchivum.org">{{Cite web |url=http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/101-4-123.shtml |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110717200202/http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/101-4-123.shtml |archivedate=2011-07-17 }}</ref><br />დე-იურე 21 მარტი 1996||იხ. [[ალბანეთ-საბერძნეთის ურთიერთობები]] <br />[[ჩამელი ალბანელები]]<br />[[ჩამელი ალბანელების გაძევება]]<br />[[ალბანელები საბერძნეთში]]<br />1940 წელს, საბერძნეთმა ომი გამოუცხადა იტალიის მიერ ოკუპირებულ ალბანეთს, ბერძნულ-იტალიური ომის დროს. * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ათენი|ათენში]] და გენერალური საკონსულო [[იანინა]]სა და [[სალონიკი]]ში. * საბერძნეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში და გენერალური საკონსულო [[გიროკასტრა]]სა და კორჩაში. საბერძნეთი და ალბანეთი — მიუხედავად იმისა, რომ დიპლომატიური ურთიერთობები 1971 წელს აღდგა - ნორმალიზებული ურთიერთობა მხოლოდ 1987 წელს დაიწყო. აქამდე ორივე ქვეყანა ოფიციალურად - ცეცხლის შეწყვეტის რეჟიმში იყვნენ - მაგრამ, მიუხედავად ამისა, სახელმწიფოები ომის პირას იყვნენ, რადგან ალბანეთმა და იტალიამ 1940 წლის 28 ოქტომბერს საბერძნეთს ომი გამოუცხადეს, ხოლო [[ენვერ ხოჯა]]ს დროს ურთიერთობა უფრო დაიძაბა, რადგან იგი დიდი როლი ითამაშა მეორე მსოფლიო ომის დროს საბერძნეთის წინააღმდეგ, აგრეთვე იმ მატერიალური დახმარების, რაც მან [[საბერძნეთის სამოქალაქო ომი]]ს დროს გაუწია ბერძნულ კომუნისტებს. გარდა ამისა, ჩამის ალბანელების გაძევების გამოც.<ref name="Greece"/><ref name="osaarchivum.org"/> მას შემდეგ, რაც ალბანეთის სოციალისტური რეჟიმის 1991 წელს დაეცა, ურთიერთობები ორ ქვეყანას შორის უკეთესობისკენ შეიცვალა, მაგრამ მალე დაიწყო გაუარესება, ეთნიკური უმცირესობების არასათანადო მოპყრობის ბრალდებებით. ამ უკანასკნელს დაემატა არალეგალი მიგრანტების ტალღა ალბანეთიდან საბერძნეთში. ამავე დროს, კრიმინოგენული ვითარება და პოლიციის სისასტიკე მეზობლების მედიაში ჩვეული მოვლენა გახდა. ოფიციალური ბერძნული მონაცემებით, დაახლოებით 450 000 ალბანელი ემიგრანტი საბერძნეთში მუშაობს და ეს რიცხვი შეიძლება გააორმაგდეს, თუ უკანონო ემიგრანტების აღრიცხვაც მოხერხდება. დღეს, ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობები ძალიან თბილია, ალბანეთის მთავრობის თხოვნით, დაახლოებით 250 ბერძენი სამხედრო პერსონალი განლაგებულია ალბანეთში, ალბანეთის შეიარაღებული ძალების სასწავლო და რესტრუქტურიზაციის მიზნით. ალბანეთის ეკონომიკა დამოკიდებულია ემიგრანტების საბერძნეთიდან გამოგზავნილ ფულზე, ხოლო საბერძნეთი მეორე დიდი სავაჭრო პარტნიორია, რომელიც $400 მილიონი დოლარზე მეტი ინვესტიცია ჩადო.<ref>{{cite web|url=http://eu.greekreporter.com/2012/02/02/omonoia-proceeds-with-census-of-greek-minority-in-albania/|title="Omonoia" Proceeds With Census of Greek Minority in Albania|author=Stella Tsolakidou|publisher=|accessdate=20 February 2015}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/en-US/Policy/Geographic+Regions/South-Eastern+Europe/Balkans/Bilateral+Relations/Albania/ |title=Bilateral Relations Between Greece And Albania<!-- Bot generated title --> |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060717050758/http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/en-US/Policy/Geographic+Regions/South-Eastern+Europe/Balkans/Bilateral+Relations/Albania/ |archivedate=2006-07-17 }}</ref> *საბერძნეთი მილიონი ალბანელის სახლია (ზოგი წყაროს მიხედვით 600 000, ხოლო სხვა ბერძნული ორგანიზაციების ცნობით, 900 000 უკანონო მიგრანტებისა და სექს-მუშაკების ჩათვლით). *არნავიტიკა ტოსკანური დიალექტის ენაა, რომელიც ტრადიციულად იციან არნავიტები, რომლებიც ცხოვრობენ საბერძნეთში. არნავიტიკა დღეს გაქრობის პირას მყოფ ენებშია, რადგან ამ ენაზე მოლაპარაკეები უკვე იყენებენ ბერძნულს, ხოლო საზოგადოების ახალგაზრდა წევრები ამ ენაზე აღარ ლაპარაკობენ.<ref>Babiniotis, Lexicon of the Greek Language</ref> *საბერძნეთი ალბანეთისთვის, ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირე და პარტნიორის ევროკავშირში.<ref>{{cite web|url=http://english.albeu.com/news/news/greece-support-eu-candidate-status-for-albania/150425/|title=Albeu.com – Greece supports EU candidate status for Albania|publisher=|accessdate=20 February 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150623190049/http://english.albeu.com/news/news/greece-support-eu-candidate-status-for-albania/150425/|archivedate=23 ივნისი 2015}}</ref> *[[ედი რამა|ედი რამის]] ალბანეთის პრემიერ-მინისტრად არჩევის შემდეგ, ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობები უფრო გაუმჯობესდა და დათბა.<ref name="Maria Papathanasiou"/> *ალბანეთის მთავარეპისკოპოსი — ბერძენია.<ref>[[Archbishop Anastasios of Albania]]</ref> *არსებობს უამრავი კულტურული, პოლიტიკური, ისტორიული და ბიოლოგიური მსგავსება და საერთო ნათესაობა ალბანელ და ბერძნულ ხალხებს შორის.<ref>[[Origin of the Albanians]]</ref><ref>{{cite web|url=http://www.culturalsurvival.org/publications/cultural-survival-quarterly/albania/northern-epiros-greek-minority-southern-albania|title="Northern Epiros": The Greek Minority in Southern Albania|work=Cultural Survival|accessdate=20 February 2015}}</ref> *ბერძნული ენა მეორე ყველაზე დიდი სალაპარაკო ენაა ალბანეთში, ენის ცოდნის მნიშვნელოვანი ზომით.<ref>[[ალბანეთის ენები]]</ref> *ალბანური ენა ყველაზე გავრცელებული ენაა საბერძნეთში მყოფი მიგრანტებს შორის.<ref>[[Albanian communities in Greece]]</ref> *ბევრი ორგანიზაცია, როგორც პოლიტიკური ისე საზოგადოებრივი, არსებობს ალბანეთსა და საბერძნეთს შორის ურთიერთობების ხელშეწყობისთვის.<ref>{{cite web|url=http://www.greeks-albanians.com/eng-m-ga|title=Pelasgians – Greeks – Albanias – Greeks – Albanians|work=Pelasgians – Greeks – Albanias|accessdate=20 February 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150220232319/http://www.greeks-albanians.com/eng-m-ga|archivedate=20 თებერვალი 2015}}</ref> *ალბანეთი, ყველაზე დიდი ბერძნული დიასპორის და პოლიტიკურ-კულტურული ორგანიზაციების სახლია; არსებობს 5 პოლიტიკური პარტია და ათეულობით ორგანიზაცია.<ref>[[Omonoia (organization)|Omonoia]]</ref> *2014 წელს, ორივე ქვეყნამ მათი ურთიერთობები აღწერეს, როგორც „შესანიშნავი“, ხოლო ალბანეთი საბერძნეთს თვლის ერთ-ერთი მის ყველაზე ძლიერ და მნიშვნელოვან მოკავშირედ.<ref>{{cite web|url=http://www.euractiv.com/sections/enlargement/albanian-official-we-are-much-more-pro-european-several-eu-members-302813|title=Albanian official: 'We are much more pro-European than several EU members'|work=EurActiv – EU News & policy debates, across languages|accessdate=20 February 2015}}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ვატიკანი}}||7 სექტემბერი 1991<ref name="Holy See & SMOM">[http://www.albava.org/lamalb.php Historia e Ambasadës] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120425112436/http://www.albava.org/lamalb.php |date=2012-04-25 }}, Albanian Embassy in Holy See (in Albanian)</ref>||იხ. [[ალბანეთ-ვატიკანის ურთიერთობები]] * ალბანეთი წარმოდგენილია ვატიკანში თავისი საელჩოთი [[რომი|რომში]].<ref name="nytimes.com">{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1991/09/08/world/vatican-and-albania-establishing-relations.html|title=Vatican and Albania Establishing Relations|date=8 September 1991|publisher=|accessdate=20 February 2015}}</ref> * ვატიკანს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში.<ref name="nytimes.com"/> * სამოციქულო ნუნციატურა ალბანეთში დაიწყო, როგორც სამოციქულო დელეგაცია ალბანეთში პაპი [[ბენედიქტე XV]]-ის მიერ 1920 წლის 12 ნოემბერს და სრული წოდების ნუნციატურა პაპი [[იოანე პავლე II]]-ის მიერ 1991 წლის 16 იანვარს. * ურთიერთობები ხელახლა 1991 წელს განახლდა, მას შემდეგ, რაც ალბანეთში კომუნიზმი დაეცა. * პაპი იოანე პავლე II პირველი პაპი იყო, რომელიც ალბანეთს კომუნიზმის დაცემიდან შემდეგ ეწვია. * რომის პაპმა [[ფრანცისკე]]მ 21 სექტემბერს ალბანეთს ეწვია, რაც პირველი ევროპული ქვეყანა გახდა, რომელიც მან მოინახულა.<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2014/jun/15/pope-francis-visit-albania|title=This page has been removed - News - The Guardian|work=the Guardian|accessdate=20 February 2015}}</ref> * ალბანეთი 520 000 კათოლიკეს სახლია, რაც მეორე უდიდესი რელიგიაა ქვეყანაში, ისლამის შემდეგ. |--valign="top" |{{დროშა|უნგრეთი}}||<!--Date started-->|| * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბუდაპეშტი|ბუდაპეშტში]]. * უნგრეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია|ავსტრო-უნგრეთმა]] მხარი დაუჭირა ალბანეთის დამოუკიდებლობის დეკლარაციას 1912 წელს. |--valign="top" |{{დროშა|ისლანდია}}||<!--Date started-->|| *ალბანეთი წარმოდგენილია ისლანდიაში თავისი საელჩოთი [[სტოკჰოლმი|სტოკჰოლმში]] და საპატიო კონსულით [[ტირანა]]ში.<ref>[https://www.mfa.is/diplomatic-missions/icelandic-missions/]</ref> *ისლანდია წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[სტოკჰოლმი|სტოკჰოლმში]].<ref>{{Cite web |url=http://www.ambasadat.gov.al/sweden/en/bilateral-relations |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305194922/http://www.ambasadat.gov.al/sweden/en/bilateral-relations |archivedate=2017-03-05 }}</ref> *ორივე ქვეყანა [[ნატო]]ს და [[ევროპის საბჭო]]ს წევრია. |--valign="top" |{{დროშა|ირლანდია}}||<!--Date started-->|| * ალბანეთი წარმოდგენილია ირლანდიაში თავისი საელჩოთი [[ლონდონი|ლონდონში]].<ref>{{cite web|url=http://albania.visahq.com/embassy/ireland |title=Albanian embassy in Ireland |publisher=[[VisaHQ]] |date= |accessdate=24 October 2010}}</ref> * ირლანდია წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[ათენი|ათენში]].<ref>{{cite web|url=http://ireland.visahq.com/embassy/albania |title=Irish embassy in Albania |publisher=Ireland.visahq.com |date= |accessdate=24 October 2010}}</ref> * ორივე ქვეყანა [[ევროპის საბჭო]]ს წევრია. |--valign="top" |{{დროშა|იტალია}}||1912||იხ. [[ალბანეთ-იტალიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[რომი|რომში]] და გენერალური საკონსულო [[ბარი (იტალია)|ბარისა]] და [[მილანი|მილანში]]. * იტალიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში და გენერალური საკონსულო [[შკოდერი|შკოდერსა]] და [[ვლორა]]ში. * [[არბერეშები]] * [[იტალიის სამეფო (1861-1946)|იტალიის სამეფომ]] მხარი დაუჭირა ალბანეთის დამოუკიდებლობის დეკლარაციას 1912 წელს. * [[იტალიის პროტეკტორატი ალბანეთზე]] * [[იტალიის შეჭრა ალბანეთში|იტალიამ შეიჭრა ალბანეთში]], რაც 1939 წლის აპრილიდან 1939 სექტემბრამდე გაგრძელდა. ([[ალბანეთის იტალიური ოკუპაცია|ალბანეთის სამეფო (1939-1943)]]) * [[იტალიელი კოლონისტები ალბანეთში]] |--valign="top" |{{დროშა|კოსოვო}}||18 თებერვალი 2008||იხ. [[ალბანეთ–კოსოვოს ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[პრიშტინა]]ში. * კოსოვოს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * ალბანეთმა აღიარა კოსოვოს რესპუბლიკა 1991 წლის 21 ოქტომბერს, რითაც ერთადერთი ქვეყანა გახდა. * ალბანეთმა აღიარა [[კოსოვო]] 2008 წლის 18 თებერვალს, და ამით ერთ-ერთი პირველი ქვეყანა გახდა. * [[კოსოვოს ალბანელები]] ქვეყნის მოსახლეობის 92% შეადგენს. |--valign="top" |{{დროშა|ლატვია}}||<!--Date started-->|| *ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1928 წელს დაამყარეს და 1992 წელს აღადგინეს.<ref name="ambasadat.gov.al">[http://www.ambasadat.gov.al/poland/en/bilateral-relations]</ref> *ალბანეთი წარმოდგენილია ლატვიაში თავისი საელჩოთი [[ვარშავა]]ში, [[პოლონეთი]].<ref name="ambasadat.gov.al"/> *ლატვია წარმოდგენილია ალბანეთში თავისი საელჩოთი [[რომი|რომში]] და საპატიო კონსულით [[ტირანა]]ში.<ref>{{Cite web |url=http://www.mfa.gov.lv/en/diplomatic-missions#AL |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190507173934/https://www.mfa.gov.lv/en/diplomatic-missions#AL |archivedate=2019-05-07 }}</ref> *ორივე ქვეყანას აქვს მთელი რიგი ორმხრივი ხელშეკრულება.<ref>{{Cite web |url=http://www.mfa.gov.lv/en/policy/bilateral-agreements?title=&signer=&country=70&organization=0&branch=0&status=0&date=&search=true |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305193120/http://www.mfa.gov.lv/en/policy/bilateral-agreements?title=&signer=&country=70&organization=0&branch=0&status=0&date=&search=true |archivedate=2017-03-05 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ლიტვა}}||27 აპრილი 1992|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 1992 წლის 27 აპრილს დაამყარეს.<ref>{{Cite web |url=https://www.urm.lt/default/en/foreign-policy/lithuania-in-the-region-and-the-world/bilateral-cooperation/bilateral-albania |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305200802/https://www.urm.lt/default/en/foreign-policy/lithuania-in-the-region-and-the-world/bilateral-cooperation/bilateral-albania |archivedate=2017-03-05 }}</ref> |--valign="top" |{{დროშა|ლუქსემბურგი}}||<!--Date started-->|| |--valign="top" |{{დროშა|მაკედონია}}||1991||იხ. [[ალბანეთ–მაკედონიის ურთიერთობები]] ალბანეთმა აღიარა მაკედონიის რესპუბლიკა, როგორც დამოუკიდებელი და სუვერენული სახელმწიფო მას შემდეგ, რა სკოპიემ გამოაცხადა დამოუკიდებლობა, მაგრამ ალბანეთი არასოდეს აღიარებს სკოპიეს თავისი კონსტიტუციური სახელით, თუმცა პრობლემას ვერ ხედავს საკონსტიტუციო სახელის გამოყენების ორმხრივ ურთიერთობებში. ალბანეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, ისტორიული მაკედონია „გარდაიცვალა“ ალექსანდრე მაკედონიელთან ერთად, სადაც მხარი არც ათენს და არც სკოპიეს არ დაუჭერია, ხოლო მთავარი აქცენტი სკოპიეს ევროკავშირსა და ნატოში ინტეგრაციის აუცილებლობაზე გააკეთა. * ალბანეთს აქვს საელჩო [[სკოპიე]]ში. * მაკედონიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|მალტა}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–მალტის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|მოლდოვა}}||<!--Date started--> |--valign="top" |{{დროშა|მონაკო}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-მონაკოს ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|მონტენეგრო}}||1 აგვისტო 2006||იხ. [[ალბანეთ-მონტენეგროს ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[პოდგორიცა]]ში. * მონტენეგროს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * ალბანეთმა მონტენეგროს დამოუკიდებლობა 2006 წლის 12 ივლისს აღიარა. * ალბანეთმა და მონტენეგრომ დიპლომატიური ურთიერთობები 2006 წლის 1 აგვისტოს დაამყარეს. |--valign="top" |{{დროშა|ნიდერლანდები}}||1970<ref>{{cite news | first=Gene | last=Gregory | page=24 | date=27 April 1971 | work=Merced Sun-Star | title=Maoist Albania Desires Better Western Relations | url=https://news.google.com/newspapers?id=7TRcAAAAIBAJ&pg=7400,6832945 | accessdate=8 May 2011 | archiveurl=https://archive.today/20120715151130/http://news.google.com/newspapers?id=7TRcAAAAIBAJ&pg=7400,6832945 | archivedate=15 ივლისი 2012 }}</ref>||იხ. [[ალბანეთ-ნიდერლანდების ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ჰააგა]]ში. * ნიდერლანდებს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|პოლონეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–პოლონეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ვარშავა]]ში. * პოლონეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|პორტუგალია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–პორტუგალიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ლისაბონი|ლისაბონში]]. |--valign="top" |{{დროშა|რუმინეთი}}||28 დეკემბერი 1913||იხ. [[ალბანეთ–რუმინეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბუქარესტი|ბუქარესტში]]. * რუმინეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * რუმინეთი პირველი ქვეყანა იყო, რომელმაც აღიარა ალბანეთის დამოუკიდებლობა.<ref>[http://www.top-channel.tv/english/artikull.php?id=7387 Berisha: Grateful to the Albanian community in Bucharest] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130725181436/http://www.top-channel.tv/english/artikull.php?id=7387 |date=2013-07-25 }}, Top-Channel, 2012-10-19</ref><ref>[http://president.al/?p=4278 Presidenti Nishani merr mesazhe urimi nga krerë shtetesh me rastin e kremtimit të 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130117052155/http://president.al/?p=4278 |date=2013-01-17 }}, President of Albania, 2012-11-30</ref> |--valign="top" |{{დროშა|რუსეთი}}||7 აპრილი 1924||იხ. [[ალბანეთ–რუსეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[მოსკოვში]]. * რუსეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * [[ალბანეთ-სსრკ-ის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|სერბეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-სერბეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბელგრადი|ბელგრადში]]. * სერბეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|ესპანეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ესპანეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[მადრიდი|მადრიდში]]. * ესპანეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|სლოვაკეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–სლოვაკეთის ურთიერთობები]] მრავალეროვნული კომუნისტური შეიარაღებული ძალების ერთადერთი ერთობლივი ქმედება იყო 1968 წლის აგვისტოში [[ვარშავის პაქტი]]ს ქვეყნების შეჭრა ჩეხოსლოვაკიაში, სადაც მონაწილეობა მიიღო ყველა წევრმა ქვეყანამ, გარდა [[ალბანეთის სახალხო სოციალისტური რესპუბლიკა|ალბანეთის სსრ-ს]] და რუმინეთი სსრ-ს. ალბანეთი ოფიციალურად გამოვიდა ვარშავის პაქტიდან 1968 წელს.<ref name="news.bbc.co.uk"/> * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბრატისლავა]]ში. * სლოვაკეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|სლოვენია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–სლოვენიის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ლიუბლიანა]]ში. * სლოვენიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|შვედეთი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–შვედეთის ურთიერთობები]] [[ალბანელები შვედეთში]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[სტოკჰოლმი|სტოკჰოლმში]]. * შვედეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|შვეიცარია}}||1 მარტი 1922<ref>[http://www.balkanweb.com/forumi/index.php?topic=3133.0 Ngritja e marrëdhënieve diplomatike] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130709191806/http://www.balkanweb.com/forumi/index.php?topic=3133.0 |date=2013-07-09 }}, Balkanweb (in Albanian)</ref>||იხ. [[ალბანეთ-შვეიცარიის ურთიერთობები]] [[ალბანელები შვეიცარიაში]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ბერნი|ბერნში]]. * შვეიცარიას აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|თურქეთი}}||1981||იხ. [[ალბანეთ-თურქეთის ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ანკარა]]ში და გენერალური საკონსულო [[სტამბოლი|სტამბოლში]]. * თურქეთს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. |--valign="top" |{{დროშა|უკრაინა}}||1992||იხ. [[ალბანეთ-უკრაინის ურთიერთობები]] დიპლომატიური ურთიერთობები ალბანეთსა და უკრაინას შორის 1922 წელს დამყარდა. * ორივე ქვეყანას აქვს არარეზიდენტი ელჩი [[ვარშავა]]ში (პოლონეთი). * ალბანეთი ასევე ჰყავს საპატიო კონსული [[ხარკოვი|ხარკოვში]]. * ალბანელები უკრაინაში ეთნიკურ უმცირესობასაც წარმოადგენენ, რომლებიც ძირითადად [[ზაპოროჟიეს ოლქი|ზაპოროჟიეს ოლქში]] და ბუდჟაკში ცხოვრობენ. |--valign="top" |{{დროშა|გაერთიანებული სამეფო}}||1922-1939<br>ხელახლა 29 მაისი 1991||იხ. [[ალბანეთ–გაერთიანებული სამეფოს ურთიერთობები]] * ალბანეთს აქვს საელჩო [[ლონდონი|ლონდონში]]. * გაერთიანებულ სამეფოს აქვს საელჩო [[ტირანა]]ში. * [[კორფუს სრუტის ინციდენტი]], [[გაეროს უშიშროების საბჭოს რეზოლუცია 22]], [[კორფუზე არხის საქმე]] |} ===ავსტრალია და ოკეანეთი=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|ავსტრალია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ავსტრალიის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|ახალი ზელანდია}}||||იხ. [[ალბანეთ–ახალი ზელანდიის ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|სამოა}}||2008|| ორივე ქვეყანამ დიპლომატიური ურთიერთობები 2008 წლის 1 აგვისტოს დაამყარეს.<ref>[http://www.mfat.gov.ws/embassies/countries-with-established-diplomatic-relations-with-samoa/]</ref> |} ===არასამთავროები=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ორგანიზაცია !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|ევროკავშირი}}||1992||იხ. [[ალბანეთის გაწევრიანება ევროკავშირში|ალბანეთ-ევროკავშირის ურთიერთობები]] * ალბანეთს ჰყავს მუდმივი წარმომადგენელი ევროკავშირში, ბრიუსელში. * ევროკავშირს აქვს საელჩო (დელეგაცია) [[ტირანა]]ში. * ალბანეთმა მიმართა ევროკავშირის წევრობისთვის 2009 წლის 28 აპრილს. |--valign="top" |{{დროშა|ნატო}}||1992||იხ. [[ალბანეთ–ნატოს ურთიერთობები]] * Aალბანეთს ჰყავს მუდმივი წარმომადგენელი ნატოში, ბრიუსელში. * ალბანეთის ურთიერთობა ნატოსთან 1992 წელს დაიწყო, როდესაც იგი შეუერთდა ჩრდილო ატლანტიკური თანამშრომლობის საბჭოს. * 1994 წელს, ალბანეთი შევიდა ნატო-ს „[[პარტნიორობა მშვიდობისთვის]]“ პროგრამაში. * 2008 წელს, ალბანეთმა მიიღო მოწვევა ბუქარესტის სამიტზე, ხოლო 2009 წლის 1 აპრილს ალიანსის სრული წევრი გახდა. |--valign="top" |{{დროშა|გაერო}}||14 დეკემბერი 1955||იხ. [[ალბანეთი გაეროში]] * ალბანეთ ჰყავს მუდმივი წარმომადგენელი გაეროში, ნიუ-იორკში. * ალბანეთი, გაეროს სრული წევრი 1955 წლის 14 დეკემბერს გახდა. |} ===ყოფილი სახელმწიფოები=== {| class="wikitable sortable" border="1" style="width:100%; margin:auto;" !width="15%"| ქვეყანა !width="12%"| ფორმალური ურთიერთობები დაიწყო !შენიშვნა |--valign="top" |{{დროშა|პაპის ოლქი}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-პაპის ოლქის ურთიერთობები]] ალბანეთს ([[ლეჟის ლიგა]]) [[გეორგ კასტრიოტი]]ს მეფობის დროს, კარგი ურთიერთობა ჰქონდა რომის პაპთან. |--valign="top" |[[ფაილი:Flag of the Kingdom of the Two Sicilies (1816).svg|21პქ]] [[ნეაპოლის სამეფო]]||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ-ნეაპოლის სამეფოს ურთიერთობები]] |--valign="top" |{{დროშა|სსრკ}}||7 აპრილი 1924||იხ. [[ალბანეთ-სსრკ-ის ურთიერთობები]] |--valign="top" |[[ფაილი:Flag of Most Serene Republic of Venice.svg|21პქ]] [[ვენეციის რესპუბლიკა]]||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–ვენეციის რესპუბლიკის ურთიერთობები]] [[ალბანეთ–ვენეციის ომი]]<br />[[ვენეციის ალბანეთი]] |--valign="top" |{{დროშა|იუგოსლავია}}||<!--Date started-->||იხ. [[ალბანეთ–იუგოსლავიის ურთიერთობები]] |} ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ალბანეთის დიპლომატიური მისიების სია]] * [[დიპლომატიური მისიების სია ალბანეთში]] * [[სავიზო მოთხოვნები ალბანეთის მოქალაქეებისთვის]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.mfa.gov.al/ საგარეო საქმეთა სამინისტრო (ოფიციალური გვერდი)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20001204160000/http://www.mfa.gov.al/ |date=2000-12-04 }} ;გაერთიანებული სამეფო * [http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/europe/albania?profile=intRelations&pg=4 FCO Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080526030522/http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/europe/albania/?profile=intRelations&pg=4 |date=2008-05-26 }} ; ესტონეთი * [http://www.mfa.ee/eng/kat_176/7736.html ესტონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო ალბანეთთან ურთიერთობებზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070803034407/http://www.mfa.ee/eng/kat_176/7736.html |date=2007-08-03 }} * [http://www.estemb.gr/ ესტონეთის საელჩო ათენში ასევე აკრედიტებულია ალბანეთში] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150831193520/http://www.estemb.gr/ |date=2015-08-31 }} ;ხორვატია * [https://web.archive.org/web/20110719031520/http://www.mvpei.hr/CustomPages/Static/HRV//templates/_frt_bilateralni_odnosi_po_drzavama_en.asp?id=49 საგარეო საქმეთა სამინისტრო] ;კოსოვო * [http://www.mfa.gov.al/ საგარეო საქმეთა სამინისტრო] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20001204160000/http://www.mfa.gov.al/ |date=2000-12-04 }} ;თურქეთი * [http://albania.visahq.com/embassy/Turkey/ ალბანეთის საელჩო თურქეთში] * [http://turkey.visahq.com/embassy/Albania/ თურქეთის საელჩო ალბანეთში] * [http://www.mfa.gov.tr/turkey_s-political-relations-with-albania.en.mfa თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო ალბანეთთან ურთიერთობებზე] ;რუსეთი *[http://www.albania.mid.ru/ რუსეთის ფედერაციის საელჩო ტირანაში] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090413012002/http://www.albania.mid.ru/ |date=2009-04-13 }} ;ანალიზი * [http://www.iss.europa.eu/nc/actualites/actualite/select_category/21/article/is-there-an-albanian-question/ Is there an Albanian question?]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}, Chaillot Paper No. 107, February 2008, [[უსაფრთხოების კვლევის ევროკავშირის ინსტიტუტი]] * Lani, Remzi and Fabian Schmidt. "Albanian Foreign Policy between Geography and History", ''The International Spectator'' 23, no.2 (1998): 79-103 ==სქოლიო== {{სქოლიო|3}} [[კატეგორია:ალბანეთის პოლიტიკა]] [[კატეგორია:ალბანეთის საგარეო ურთიერთობები]] 356xiwn83cbckdqlatcq7w17gl93cqf 0 370105 4816924 4666628 2025-06-20T06:48:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816924 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ტაძარი | ტაძრის_სახელი =ალექსანდროვკის ალექსი ღვთისკაცის ეკლესია | infobox_width = 250px | სურათი = | სურათი_ზომა = | წარწერა = | რუკა_ტიპი = რუსეთი | რუკა_ზომა =250 | რუკა_წარწერა = | ადგილმდებარეობა = [[ალექსანდროვკა (მატვეევო-კურგანის რაიონი)|ალექსანდროვკა]] | გეო = | რელიგიური_წევრობა = [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია]] | წესჩვეულება = | პროვინცია = [[როსტოვის ოლქი]] | რაიონი = | კურთხევის_წელი = | სტატუსი = | ფუნქციური_სტატუსი = მოქმედი | მემკვიდრეობითი_ადგილმდებარეობა = | ხელმძღვანელობა = | საიტი = | ხუროთმოძღვრება =დიახ | ხუროთმოძღვარი = | ხუროთმოძღვრული_ტიპი = | ხუროთმოძღვრული_სტილი = | ფასადის_მიმართულება = | ნოვატორული = | თარიღდება = [[1807]]-[[1811]] | მშენებლობის_ფასი = | დეტალები = | ტევადობა = | სიგრძე = | სიგანე = | ნავის_სიგანე = | სიმაღლე_მაქსიმალური = | გუმბათის_რაოდენობა = | გუმბათის_სიმაღლე_გარე = | გუმბათის_სიმაღლე_შიდა = | გუმბათის_დიაგ_გარე = | გუმბათის_დიაგ_შიდა = | მინარეთი_რაოდენობა = | მინარეთის_სიმაღლე = | წვეტის_რაოდენობა = | წვეტის_სიმაღლე = | მასალა = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | განედი = 47.637316 | გრძედი = 38.790848 | საერთო_მოიჯარე = | ქვეყანა={{RUS}} | გეგმა= | გეგმა_ზომა= | გეგმა_წარწერა= }} '''ალექსანდროვკის ალექსი ღვთისკაცის ეკლესია''' ({{lang-ru|Церковь Алексия, человека Божия}}) — [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებლური]] ეკლესია [[მატვეევო-კურგანის რაიონი]]ს სოფელ [[ალექსანდროვკა (მატვეევო-კურგანის რაიონი)|ალექსანდროვკაში]], [[როსტოვის ოლქი]], [[რუსეთის ფედერაცია]]<ref>[http://sobory.ru/article/?object=37766 Александровка. Церковь Алексия, человека Божия.]</ref>. ამჟამად აღნიშნული ტერიტორია მიეკუთვნება [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის]] [[მოსკოვის საპატრიარქო|მოსკოვის საპატრიარქოს]] [[როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის ეპარქია]]ს<ref>{{Cite web |url=http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/matveevo-kurganskoe-blagochinie/prihody/aleksievskii-prihod-s-aleksandrovka-/ |title=Приход Преподобного Алексия, человека Божия. Село Александровка. |accessdate=2017-04-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170221010742/http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/matveevo-kurganskoe-blagochinie/prihody/aleksievskii-prihod-s-aleksandrovka-/ |archivedate=2017-02-21 }}</ref>. აგებულია [[1807]]-[[1811]] წლებში. ეკლესიის მისამართი: 344048, [[რუსეთი]], [[როსტოვის ოლქი]], მატვეევო-კურგანის რაიონი, სოფელი ალექსანდროვკა, მოსკოვის ქუჩა № 47-ა<ref>[http://wikimapia.org/22575620/ru/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C-%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%8F-%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0-%D0%91%D0%BE%D0%B6%D0%B8%D1%8F Церковь Алексия, человека Божия (Александровка)]</ref>. == ისტორია == {{External media |image1=[http://sobory.ru/pic/37750/37766_20160104_001020.jpg ეკლესიის ფოტო] }} სოფელი ალექსანდროვკა დააარსა დონის კაზაკთა ატამანმა ალექსი ილოვაისკიმ. [[1807]] წელს უკვე ატამანის გარდაცვალების შემდეგ, მისი მფარველი ანგელოზის, [[ალექსი ღვთისკაცი]]ს პატივისცემის ნიშნად, მისმა ცოლმა დაიწყო ერთსაკურთხევლიანი ეკლესიის მშენებლობა წმინდანის სახელზე. ეკლესიის მშენებლობა აკურთხეს [[1811]] წელს. ეკლესია იყო ქვისგან აგებული, მას ჰქონდა დიდი აფსიდი და მცირე გუმბათი. ეკლესიაზე მიდგმულ სამრეკლოს ჰქონდა სამი იარუსი. ეკლესია გადაურჩა [[ოქტომბრის რევოლუცია]]სა და [[რუსეთის სამოქალაქო ომი|რუსეთის სამოქალაქო ომს]]. ალექსანდროვკის ალექსი ღვთისკაცის ეკლესია [[1930]]-იან წლებშ დაიხურა და მას გამოიყენებდნენ, როგორც ხორბლის საწყობს. [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს პერიოდში ეკლესიაში განთავსებული იყო ბანაკი საბჭოთა სამხედრო ტყვეებისათვის. ეკლესიის კედლების ქვეშ დასაფლავებულია გერმანელი ჯარისკაცი, შემორჩენილია საფლავის ქვა გერმანული წარწერით. საბჭოთა კავშირის დაშლასთან ერთად მიიღეს გადაწყვეტილება ეკლესიის აღდგენის შესახებ. [[1994]] წელს ეკლესიის წინამძღვარად დანიშნეს მღვდელი ანდრეი ერმოლაევი. [[2007]] წელს შესრულდა კედლის შელესვა-შეღებვის სამუშაოები, გადაიხურა ეკლესია, შერემონტდა იატაკი და ფანჯრები. [[2008]] წელს დადგეს სამრეკლო ექვსი ზარით. ეკლესია გაზიფიცირებულია, [[2009]] წელს დააყენეს მეტალო-პლასტმასის ფანჯრები, გამოცვალეს კარები. გაიხსნა საკვირაო სკოლა. ამჟამად ეკლესიის წინამძღვარია ანდრეი (ერმოლაევი). ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://rostov-101.cerkov.ru/ Сайт храма] * [http://kurgan.blagochin.ru/xramy/ Храмы Матвеево-Курганского благочиния] * [https://donpravtv.ru/index.php/society-and-church/temples/639-200-years-jubelee-0711 Двухвековой юбилей храма] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170221010925/https://donpravtv.ru/index.php/society-and-church/temples/639-200-years-jubelee-0711 |date=2017-02-21 }} * [http://rostovnadonu.bezformata.ru/listnews/nastoyatel-hrama-prepodobnogo-aleksiya/28991368/ Настоятель храма преподобного Алексия, человека Божия, Матвеево-Курганского благочиния совершил чин освящения новопостроенного детского сада и посетил школу] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170221010409/http://rostovnadonu.bezformata.ru/listnews/nastoyatel-hrama-prepodobnogo-aleksiya/28991368/ |date=2017-02-21 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:როსტოვის ოლქის ეკლესიები]] 8x7x2zg1aqsddaadj9g7gbqmaul27au 0 370354 4816985 4081472 2025-06-20T09:45:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816985 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ტაძარი | ტაძრის_სახელი =ანასტასიევკის ღვთისმშობლის კვართის ეკლესია | infobox_width = 250px | სურათი = Ростовская область Анастасиевка церковь Покрова Пресвятой Богородицы.jpg | სურათი_ზომა = 250პქ | წარწერა = | რუკა_ტიპი = რუსეთი | რუკა_ზომა =250 | რუკა_წარწერა = | ადგილმდებარეობა = [[ანასტასიევკა (როსტოვის ოლქი)|ანასტასიევკა]] | გეო = | რელიგიური_წევრობა = [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია]] | წესჩვეულება = | პროვინცია = [[როსტოვის ოლქი]] | რაიონი = | კურთხევის_წელი = | სტატუსი = | ფუნქციური_სტატუსი = მოქმედი | მემკვიდრეობითი_ადგილმდებარეობა = | ხელმძღვანელობა = | საიტი = | ხუროთმოძღვრება =დიახ | ხუროთმოძღვარი = | ხუროთმოძღვრული_ტიპი = | ხუროთმოძღვრული_სტილი = | ფასადის_მიმართულება = | ნოვატორული = | თარიღდება = [[1823]]-[[1824]] | მშენებლობის_ფასი = | დეტალები = | ტევადობა = | სიგრძე = | სიგანე = | ნავის_სიგანე = | სიმაღლე_მაქსიმალური = | გუმბათის_რაოდენობა = | გუმბათის_სიმაღლე_გარე = | გუმბათის_სიმაღლე_შიდა = | გუმბათის_დიაგ_გარე = | გუმბათის_დიაგ_შიდა = | მინარეთი_რაოდენობა = | მინარეთის_სიმაღლე = | წვეტის_რაოდენობა = | წვეტის_სიმაღლე = | მასალა = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | განედი = 47.56685 | გრძედი = 38.52425 | საერთო_მოიჯარე = | ქვეყანა={{RUS}} | გეგმა= | გეგმა_ზომა= | გეგმა_წარწერა= }} * {{External media |image1=[http://mk-blago.ru/foto/prihod/prihod-02-2.JPG ანასტასიევკის ღვთისმშობლის კვართის ეკლესია] }} '''ანასტასიევკის ღვთისმშობლის კვართის ეკლესია''' ({{lang-ru|Церковь Покрова Пресвятой Богородицы}}) — [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებლური]] ტაძარი [[მატვეევო-კურგანის რაიონი]]ს სოფელ [[ანასტასიევკა (როსტოვის ოლქი)|ანასტასიევკა]]ში, [[როსტოვის ოლქი]], [[რუსეთის ფედერაცია]]. ამჟამად აღნიშნული ტერიტორია მიეკუთვნება [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის]] [[მოსკოვის საპატრიარქო|მოსკოვის საპატრიარქოს]] [[როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის ეპარქია]]ს. აგებულია [[1824]] წელს. ეკლესიის მისამართი: [[რუსეთი]], [[როსტოვის ოლქი]], მატვეევო-კურგანის რაიონი, სოფელი ანასტასიევკა, ოქტომბრის ქუჩა. == ისტორია == [[1818]] წლიდან სოფელ ანასტასიევკაში არსებობდა ხის სამლოცველო სახლი, რომელიც ნაკურთხი იყო ღვთისმშობლის კვართის სახელზე. [[1823]] წელს, [[1812]] წლის [[საფრანგეთ-რუსეთის ომი (1812)|საფრანგეთ-რუსეთის ომის]] მონაწილე გენერალ-ლეიტენანტ ადრიან დენისოვის ფინანსებით და მის მიერ გადაცემულ მიწის ნაკვეთზე დაიწყო ქვის ეკლესიის მშენებლობა, რომელსაც ჰქონდა სამრეკლო და ქვის მესერი. ეკლესია კვლავ ღვთისმშობლის კვართის სახელზე იყო აგებული. მისი მშენებლობა დასრულდა [[1824]] წელს. [[1937]] წელს ეკლესიის შენობა და მისი მიმდებარე ტერიტორია ჩამოართვეს მრევლს და გადასცეს სახელმწიფოს. დიდი ხნის განმავლობაში მსახურება არ მიმდინარეობდა. ეკლესიის შენობა გამოიყენებოდა ჯერ კლუბად, შემდეგ კი სპორტულ დარბაზად<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=13mVCto0so4 Свято-Покровский храм в ростовском с. Анастасиевка]</ref>. [[1999]] წელს ეკლესია გაარემონტეს და აღადგინეს. ამავე დროიდან ეკლესიაში რეგულარულად მიმდინარეობდა ღვთისმსახურება. [[2009]] წელს ეკლესიისათვის შეიძინეს საეკლესიო ჭურჭელი და ხატები. ეკლესიას დაუყენეს მეტალოპლასტმასის ფანჯრები. [[2014]] წელს ეკლესიის დიდი ნაწილი გაარემონტა კოლმეურნეობა „სამშობლომ“. ეკლესიას აქვს ლურჯად შეღებილი გუმბათი, აგურის კარიბჭე მეტალის კარით. [[2015]] წლის 1 ნოემბერს როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის მიტროპოლიტმა მერკურმა აკურთხა აღდგენილი ეკლესია და აღავლინა საღვთო ლიტურგია. მიტროპოლიტმა ეკლესიას საჩუქრად გადასცა [[დონის ღვთისმშობლის ხატი]]. ეკლესიის წინამძღვარია სერგეი მიტასოვი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://sobory.ru/article/?object=39826 Анастасиевка. Церковь Покрова Пресвятой Богородицы.] * [http://rostoveparhia.ru/arkhipastyr/sluzhenija/32847/ Глава Донской митрополии митрополит Ростовский и Новочеркасский Меркурий совершил Великое освящение восстановленного храма Покрова Пресвятой Богородицы] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171010151220/http://rostoveparhia.ru/arkhipastyr/sluzhenija/32847/ |date=2017-10-10 }}. Официальный сайт Ростовской-на-Дону епархии Дон православный. * [http://fosfoto.ru/foto/religiya/anastasievka/ Церковь Покрова Пресвятой Богородицы. Отец Геннадий.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170222193754/http://fosfoto.ru/foto/religiya/anastasievka/ |date=2017-02-22 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:როსტოვის ოლქის ეკლესიები]] swjdqw3jq06y4eyri3ad9r1zgn0wh1t 0 372106 4816655 3335262 2025-06-19T12:53:21Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816655 wikitext text/x-wiki '''Eko & Vinda Folio''' — [[ერეკლე დეისაძე|ერეკლე დეისაძის]] და თემო ეზუგბაიას ([[Kung Fu Junkie]]) ერთობლივი პროექტი. მათი სინგლი „[[შენ ანათებ]]“ გამოიცა 2017 წელს, ფრანგულ ლეიბლზე Talitres.<ref name="ekovinda">[http://georgiatosee.com/2017/02/french-label-talitres-welcomes-eko-vinda-folio-project-georgia/ ინტერვიუ პროექტთან]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> მუსიკოსების თანამშრომლობა დაიწყო 2012 წელს, როდესაც მონაწილეობდნენ სიმღერის „სისტემა უნდა დაინგრეს“ ჩაწერაში<ref name="ekovinda" />. მოგვიანებით დეისაძემ გაიცნო [[Motorama]]-ს მონაწილე ვლად პარშინი, რომელიც დაეხმარა ლეიბლ Talitres-თან დაკავშირებაში. სინგლი გამოიცა ორი სიმღერით<ref name="ekovinda" />. პროექტი აქტიურად მუშაობს სტუდიური ალბომის ჩაწერაზე<ref name="ekovinda" />. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://soundcloud.com/vindafolio Soundcloud-ზე] ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} [[კატეგორია:ქართული ელექტრონული ჯგუფები]] c8j67ab4v6eiqfsbqncby4r9nlresy3 0 374725 4816757 4563667 2025-06-19T18:38:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816757 wikitext text/x-wiki {{კურსივისახელი}}{{ინფოდაფა მოვლენა | ნაწილი = | ფონის ფერი = | მოვლენა = ''Pink Floyd: Their Mortal Remains'' | წარწერა = | სურათი = [[ფაილი:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 11.jpg|250px]] | სურათის სახელი = ჯგუფის 1975-1977 წლის ტურნეებში გამოყენებული დისკოს ბურთი. | თარიღი ={{start date|2017|05|13|df=y}} - {{end date|2017|10|01|df=y}} | დრო = | ადგილი = [[ვიქტორიას და ალბერტის მუზეუმი]], [[ლონდონი]], [[ინგლისი]] | კოორდინატები = | ჯილდოები = | url = | დამ._ინფორმაცია = | დამ1_ინფორმაცია = | დამ2_ინფორმაცია = | ვებ-საიტი = }} '''''Pink Floyd: Their Mortal Remains''''' — ბრიტანული პროგრესული როკ-ჯგუფ [[პინკ ფლოიდი]]სადმი მიძღვნილი გამოფენა, რომელიც გაიხსნა 2017 წლის 13 მაისს, [[ვიქტორიას და ალბერტის მუზეუმი|ვიქტორიას და ალბერტის მუზეუმში]] ([[ლონდონი]], [[ინგლისი]]) და გაგრძელდება 1 ოქტომბრამდე.<ref name="BBC-39869029">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-39869029|title=Sneak peak inside new Pink Floyd exhibition|date=10 May 2017|work=[[BBC Online]]|accessdate=12 May 2017}}</ref><ref name="Petridis">{{cite web |url=https://www.theguardian.com/music/2017/may/09/pink-floyd-exhibition-their-mortal-remains-review-v-and-a |title=The Pink Floyd Exhibition: Their Mortal Remains review – look, a flying pig!|last=Petridis|first=Alexis |authorlink=Alexis Petridis |date=9 May 2017 |work=[[The Guardian]] |accessdate=12 May 2017}}</ref><ref name="Aspden">{{cite web |url=https://www.ft.com/content/18fcfde0-33d1-11e7-99bd-13beb0903fa3 |title=Pink Floyd at the V&A: the lovely sound of anomie in the UK |last=Aspden |first=Peter |date=8 May 2017 |work=[[Financial Times]] |accessdate=12 May 2017}}</ref><ref name="Zemler">{{cite web|url=http://www.rollingstone.com/music/features/inside-pink-floyds-immersive-new-museum-exhibit-w481676|title=Inside Pink Floyd's Immersive New Museum Exhibit|last=Zemler|first=Emily|date=11 May 2017|work=[[Rolling Stone]]|accessdate=12 May 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170511192504/http://www.rollingstone.com/music/features/inside-pink-floyds-immersive-new-museum-exhibit-w481676|archivedate=11 მაისი 2017}}</ref><ref name="Bonner">{{cite web |url=http://www.uncut.co.uk/blog/pink-floyd-mortal-remains-reviewed-100254 |title=Pink Floyd: Their Mortal Remains reviewed |last=Bonner |first=Michael|date=9 May 2017|work=[[Uncut (ჟურნალი)|Uncut]]|accessdate=12 May 2017}}</ref><ref name="Dunton">{{cite web|url=http://www.smash.com/pink-floyd-their-mortal-remains/|title=Pink Floyd Exhibition: Their Mortal Remains Exhibition Review|last=Dunton|first=Wesley|date=11 May 2017|accessdate=12 May 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170513045021/http://www.smash.com/pink-floyd-their-mortal-remains/|archivedate=13 მაისი 2017}}</ref><ref name="CW">{{cite web |url=https://www.culturewhisper.com/r/visual_arts/victoria_and_albert_pink_floyd_show_london/7560 |title=Review: Pink Floyd, V&A ★★★★★ |work=Culture Whisper |accessdate=12 May 2017 }}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> გამოფენა მოეწყო იგივე მუზეუმიზ მიერ [[დეივიდ ბოუი]]სადმი მიძღვნილი „David Bowie Is“-ის შემდეგ. <ref name="Bonner" /> [[File:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 60.jpg|მინი|150პქ|ცოლის მარიონეტის თავი, ტურნე [[The Wall (ტურნე)|The Wall]]]] გამოფენის სახელწოდება მომდინარეობს ჯგუფის სიმღერის „[[Nobody Home]]“ სტრიქონიდან „I've got a grand piano to prop up my mortal remains“. მისი პრომოკამპანია მიმდინარეობდა სხვადასხვა დროს ჯგუფის დარჩენილი წევრების, [[დეივიდ გილმორი]]ს, [[ნიკ მეისონი]]ს და [[როჯერ უოტერსი]]ს, აგრეთვე [[ობრი პაუელი (დიზაინერი)|ობრი პაუელი]]ს მონაწილეობით<ref name="Dunton" />. გამოფენის ანონსისთანავე, მუზეუმის თავზე გაუშვეს გასაბერი ღორი<ref name="Bonner" />, რომლის ასლი დაფრინავდა [[BBC]]-ის ოფისის თავზეც<ref name="Telegraph-pig">{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/news/2017/05/11/pictures-day-11-may-2017/pink-floyd-inflatable-pig-floats-next-broadcasting-house-promote/|title=The Pink Floyd inflatable pig floats next to Broadcasting House to promote their new exhibition at the V&A museum - Pictures of the Day|date=11 May 2017|work=[[The Daily Telegraph]]|accessdate=12 May 2017}}</ref>. ჯგუფის ისტორიის ქრონოლოგიურად მიმოხილვით, გამოფენა მთავრდება ჯგუფის [[Live 8]]-ზე 2005 წელს გამოჩენით<ref name="Aspden" />, რასაც ახლავს „[[Comfortably Numb]]“-ის სპეციალური მრავალარხიანი მიქსი, წარმოდგენილი [[AMBEO]]-ს, [[Sennheiser]]-ის სამგანზომილებიანი აუდიო ტექნოლოგიის, 17 არხის და 25 სპიკერის დახმარებით, რომელთაგან შვიდი [[საბვუფერი]]ა<ref name="Zemler" /><ref name="Dunton" />. გამოფენა აგრეთვე ეხება ჯგუფის სახელით გამოცემულ უკანასკნელ ალბომსაც, ''[[The Endless River]]''. [[File:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 54 (cropped).jpg|მინი|150პქ|[[რიჩარდ რაიტი]]ს ნიღაბი, რომელსაც ატარებდა სუროგატული ჯგუფის წევრი სიმღერის [[In the Flesh?]] შესრულებისას, ტურნე [[The Wall (ტურნე)|The Wall]].]] გამოფენაზე წარმოდგენილ სხვადასხვა ექსპონატს შორის არის გვერდი ნიკ მეისონის დღიურიდან 1968 და 1975 წლის ტურნეს რაიდერებიდან; ყვავილის ფორმის დისკოს ბურთი, რომელიც 1973-1975 წლებში გამოიყენებოდა; ინსტრუმენტები; [[აზიმუთ კოორდინატორი]]ს მსგავსი მოწყობილობები; ჯგუფის კუთვნილი [[Binson Echorec|Binson Echorec Baby]].<ref name="Petridis" /><ref name="Bonner" /> წარმოდგენილია ტურნეს [[The Wall (ტურნე)|The Wall]] კონცერტების ატრიბუტიკა, მაგალითად, ნიღბება, რომელსაც ატარებდნენ ჯგუფის შემცვლელი მუსიკოსები.<ref name="Petridis" /><ref name="Bonner" /><ref>{{Cite book |publisher = Omnibus press |isbn=978-1-84938-370-7 |last= Mabbett |first=Andy| title=Pink Floyd - The Music and the Mystery |year=2010}}</ref> გამოტანილია [[სიდ ბარეტი]]ს ხელნაწერი წერილი ჯენი სპაირზთან (მის მეგობარ გოგონასთან) და ბარეტის კუთვნილი ველოსიპედიც.<ref name="Bonner" /> გამოფენისთვის მოიძიეს როჯერის ბავშვობის სკოლის მასწავლებლის ჯოხი, რომელსაც იგი მოსწავლეებს ურტყამდა და სადამსჯელო წიგნაკი, ანოტაციებისთვის. ორგანიზატორებს დაგეგმილი აქვთ გამოფენის ათი წლის განმავლობაში სხვა ქვეყნებშიც წარდგენა<ref name="Zemler" />. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Pink Floyd: Their Mortal Remains}} * {{ოფიციალური|vam.ac.uk/exhibitions/pink-floyd}} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{პინკ ფლოიდი}} [[კატეგორია:პინკ ფლოიდი]] [[კატეგორია:სამუზეუმო ღონისძიებები]] 7cernaxh0oti9yvngmkk0nwqy7pw56h 0 376196 4816868 4080992 2025-06-20T04:18:04Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816868 wikitext text/x-wiki '''აიდაჰოს სენატი''' — [[აიდაჰო]]ს შტატის [[აიდაჰოს საკანონმდებლო ხელისუფლება|საკანონმდებლო ორგანოს]] ზედა პალატა, რომელიც 35 სენატორისგან შედგება. სენატორები შტატის 35 ოლქს წარმოადგენენ; მათი არჩევა ხდება ორწლიანი ვადით. სენატის სხდომები ტარდება [[აიდაჰოს შტატის კაპიტოლიუმი|აიდაჰოს შტატის კაპიტოლიუმში]], ქალაქ [[ბოისე]]ში. == სენატის შემადგენლობა == 1960-იანი წლების დასაწყისიდან, აიდაჰოს სენატს [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელები]] აკონტროლებენ.<ref>{{Cite news|url=http://boisestatepublicradio.org/post/how-idaho-became-one-party-state|title=How Idaho Became A One Party State|last=Cotterell|first=Adam|access-date=2017-04-19|language=en}}</ref> 2016 წლის არჩევნების შემდეგ, 35 სენატორიდან 29 რესპუბლიკური პარტიის წევრია, 6 კი [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]]. {|class=wikitable style="text-align:center" |- style="vertical-align:bottom;" !rowspan=3|კუთვნილება !colspan=2|პარტია !rowspan=3|მთლიანობაში ! |- style="height:5px" | style="background-color:{{რესპუბლიკური პარტია (აშშ)/მეტა/ფერი}}" | | style="background-color:{{დემოკრატიული პარტია (აშშ)/მეტა/ფერი}}" | |style="background: black"| |- ![[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] ![[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] !ვაკანტური |- !nowrap style="font-size:80%"|63-ე მოწვევა |{{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}}|28 |7 !35 |0 |- |colspan=5| |- !nowrap style="font-size:80%"|64-ე მოწვევა |{{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}}|29 |6 !35 |0 |- !ბოლო არჩევნები !{{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}}|{{პროცენტულობა|29|35|1}} <!--29/35--> !{{პროცენტულობა|6|35|1}} <!--6/35--> !colspan=2| |} === 63-ე მოწვევის ხელმძღვანელობა === {|class="wikitable" |- ! თანამდებობა !! სახელი !! პარტია !! ოლქი |- | [[სენატის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]/[[აიდაჰოს ლეიტენანტ-გუბერნატორი]] || [[ბრედ ლითლი (პოლიტიკოსი)|ბრედ ლითლი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელი]] |- | [[აიდაჰოს სენატის დროებითი პრეზიდენტების სია|„დროებითი“ პრეზიდენტი]] || [[ბრენტ ჰილი (პოლიტიკოსი)|ბრენტ ჰილი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი || 34 |- | [[უმრავლესობის ლიდერი]] || [[ბერტ დეივისი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი || 33 |- | უმრავლესობის ლიდერის თანაშემწე || [[ჩაკ უაინდერი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი || 20 |- | უმრავლესობის ფრაქციის თავმჯდომარე || [[ტოდ ლაკი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლკელი || 12 |- | [[უმციროსების ლიდერი]] || [[მიშელ სტენეტი]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატი]] || 26 |- | უმციროსების ლიდერის თანაშემწე || [[ჩერი ბაქნერ-უები]] || {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი || 19 |- | უმცირესობის ფრაქციის თავმჯდომარე ||[[მარიან ჯორდანი]]|| {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი || 17 |} === სენატორები === {| class=wikitable |- ! ოლქი !! სენატორი !! პარტიული კუთვნილება |- | 1 | [[შონ კაფი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 2 | [[სტივ ვიკი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 3 | [[ბობ ნონინი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 4 | [[მერი სოზა]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 5 | [[დენ ფორმანი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 6 | [[დენ ჯონსონი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 7 | [[კარლ ქრაბთრი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 8 | [[სტივენ თაინი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 9 | [[ები ლი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 10 | [[ჯიმ რაისი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 11 | [[პეტი ენ ლოჯი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 12 | [[ტოდ ლაკი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 13 | [https://legislature.idaho.gov/legislators/membership/?yr=2017&district=13 ჯეფ ეჯენბროდი] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 14 | [[მერი ჰადეგორნი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 15 | [[ფრედ მარტინი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 16 | [[გრანტ ბარგონი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 17 | [[მარიან ჯორდანი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 18 | [[ჯენი უორდ-ენჯელკინგი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 19 | [[ჩერი ბაქნერ-უები]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 20 | [[ჩაკ უაინდერი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 21 | [[კლიფ ბაიერი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 22 | [[ლორი დენ ჰართოგი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 23 | [[ბერტ ბრაკეტი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 24 | [[ლი ჰაიდერი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 25 | [[ჯიმ პატრიკი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 26 | [[მიშელ სტენეტი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 27 | [[კელი ანთონი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 28 | [[ჯიმ გუთრი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 29 | [[მარკ ნი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/დემოკრატები}} | დემოკრატი |- | 30 | [[დინ მორტიმერი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 31 | [[სტივ ბეირი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 32 | [[მარკ ჰარისი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 33 | [[ბარტ დეივისი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 34 | [[ბრენთ ჰილი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |- | 35 | [[ჯეფ სიდოუეი]] | {{ამერიკის პოლიტიკა/პარტიის ფერები/რესპუბლიკელები}} | რესპუბლიკელი |} == იხილეთ აგრეთვე == * [[აიდაჰოს წარმომადგენელთა პალატა]] == რესურსები ინტერნეტში == *[http://www.legislature.idaho.gov/index.htm აიდაჰოს შტატის საკანონმდებლო ხელისუფლება] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061209061023/http://www.legislature.idaho.gov/index.htm |date=2006-12-09 }} *[http://www.vote-smart.org/official_state_legislator.php?type=office&state_id=ID&criteria=upper აიდაჰოს სენატი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} - Project Vote Smart == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აიდაჰოს პოლიტიკური სისტემა]] [[კატეგორია:აიდაჰოს სენატი]] dudiem4d1f0wmyjcyxihvhq9d53hjp1 0 380843 4816777 4079834 2025-06-19T19:02:41Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816777 wikitext text/x-wiki '''Publius Enigma''' — ინგლისურ პროგრესულ როკ-ჯგუფ [[პინკ ფლოიდი|პინკ ფლოიდთან]] დაკავშირებული ერთ-ერთი იდუმალი მოვლენა, რომელსაც ადგილი ჰქონდა 1994 წლიდან მოყოლებული. დღემდე ამ გამოცანის ბევრი ამოხსნა არსებობს და ინტერნეტში არის რამდენიმე საიტი, რომელზეც მისი დამოუკიდებელი ანალიზებია გამოქვეყნებული. == ისტორია == 1994 წელს, როდესაც დაიწყო ტურნე [[The Division Bell (ტურნე)|The Division Bell]], ცაში გაუშვეს დირიჟაბლი ჯგუფის სახელით და ფერადი სიმბოლოებით. იმავე დღეს გამოიცა პრესრელიზი, რომელშიც ნათქვამი იყო, რომ ეს დირიჟაბლი<ref name="pfairshipmystery">{{cite web|url=http://www.brain-damage.co.uk/miscellaneous-articles/the-great-pink-floyd-airship-mystery.html|title=The Great Pink Floyd Airship Mystery|last=Johns|first=Matt|accessdate=6 October 2014}}</ref> უსაფრთხო იყო და სხვა დეტალები განმარტებული იქნებოდა მოგვიანებით. 1994 წლის 11 ივნისს ანონიმურმა მომხმარებელმა ინტერნეტჯგუფში, რომელიც მისამართზე alt.music.pink-floyd მდებარეობდა, შემდეგი რამ გამოაქვეყნა<ref>{{cite news|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=990CE4DB133DF935A25751C0A963958260|title=The Pop Life|last=Strauss|first=Neil|date=16 February 1995|newspaper=[[The New York Times]]|accessdate=22 August 2008}}</ref><ref name="publiuspost" />: <pre>&gt;&gt;&gt;&gt;&gt;&gt;&gt;&gt; გ ზ ა ვ ნ ი ლ ი &lt;&lt;&lt;&lt;&lt;&lt;&lt;&lt; მეგობრებო Pink Floyd-ის გზავნილს მოისმენდით, მაგრამ უსმენდით? მე მეგზურობას გაგიწევდით, მაგრამ გამოცანას ვერ ამოგიხსნით. გონება გაშალეთ და ერთმანეთს დაუკავშირდით, პასუხები მხოლოდ ასე გახდება ცნობილი. დაგეხმარებით, ოღონდ მხოლოდ დაბრკოლების შემთხვევაში. მოუსმინეთ. წაიკითხეთ. იფიქრეთ. დაუკავშირდით. თუ ვერ შეგპირდებით პასუხს, თავს დამანებებთ? Publius </pre><ref>სტრიქონი სიმღერიდან „What Do You Want From Me“ - „If I don't promise you the answers would you go?“</ref> კიდევ ერთ წერილში დაზუსტებულია დეტალები<ref name="guitarworld">{{cite web|url=http://www.pink-floyd.org/artint/37.htm|title=Guitar World Jan. Vol. 17, No 1}}</ref>. <pre>როგორც მიხვდებოდით, The Division Bell წინამორბედებს არ ჰგავს. მიუხედავად იმისა, რომ დიდი მუსიკა სხვადასხვა განმარტების საშუალებას იძლევა, ამ შემთხვევაში მიზანი მთავარია და ჩაფიქრებულია ამოხსნა. გონებამახვილისთვის (ან გონებამახვილებისთვის), რომელიც გამოიცნობს - და იმას, თუ რაზე მიუთითებს ეს ინფორმაცია - დამალულია უნიკალური ჯილდო. როგორ და სად? The Division Bell კვლავ ისმინეთ კვლავ ეძებეთ ფიქრებმა შესაძლოა, გმართოთ წინ უძღვოდით ბრმებს, მაგრამ თვალებში ამოვიცანი ფოლადი ტექსტი, ილუსტრაციები და მუსიკა მიგიყვანენ </pre><ref>სტრიქონი სიმღერიდან Poles Apart - „Leading the blind while I stared out the steel in your eyes?“</ref> ბევრი ამ გზავნილებს სკეპტიკურად უყურებდა და Publius-მა სავარაუდოდ, გადაწყვიტა, დაედასტურებინა, რომ იგი რეალური პიროვნება იყო. ამიტომ 1994 წლის 16 ივლისს მან ერთგვარი წინასწარმეტყველება გამოაქვეყნა<ref name="paradigme">[http://www.paradigme.ch/pages/enigma/pages/history.html The Publius Enigma: In a "nut" shell]</ref>: <pre>რათა გავამართლო მათი ნდობა, ვისაც სწამს, აგრეთვე სხვების ეჭვების გასაქარწყლებლად, ვგეგმავ დაგიკავშირდეთ: ორშაბათი, 18 ივლისი აღმოსავლეთი რეზერფორდი, ნიუ-ჯერსი დაახლოებით 10:30 მოელვარი თეთრი განათება გამოცანა არსებობს. დამიჯერეთ. </pre> Publius-ის დაპირება ასრულდა, როდესაც 1994 წლის 18 ივლისს, დანიშნულ ადგილზე ჩატარებულ კონცერტზე სცენის წინა ნაწილში დამონტაჟებული შუქებით აისახა სიტყვები ENIGMA PUBLIUS<ref name="enigmapubliuslights">{{cite web|url=http://www.cs.umd.edu/~dekhtyar/enigma.html|title=T*H*E E*N*I*G*M*A I*M*A*G*E*S|last=Dekhtyar|first=Alexander|accessdate=6 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20231008112613/http://www.cs.umd.edu/~dekhtyar/enigma.html|archivedate=8 ოქტომბერი 2023}}</ref><ref name="enigmapubliusvideo">[https://www.youtube.com/watch?v=PhQRCcpjObs video of ENIGMA PUBLIUS in flashing white lights].</ref>. იმის გამო, რომ ტურნედან ერთი წლის თავზე ელექტრონული მიმოწერის სერვის Penet<ref name="remailershutdown">{{Cite web |url=https://w2.eff.org/Privacy/Anonymity/960830_penet_closure.announce |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2017-08-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303221336/https://w2.eff.org/Privacy/Anonymity/960830_penet_closure.announce |archivedate=2016-03-03 }}</ref><ref name="publiuspost">{{cite newsgroup|url=http://groups.google.com/group/alt.music.pink-floyd/msg/ad004f9c62301d19?dmode=source|title=>>>>>>>> T H E M E S S A G E <<<<<<<<|author=Publius|date=11 Jun 1994|newsgroup=alt.music.pink-floyd|message-id=165304Z11061994@anon.penet.fi|accessdate=6 October 2014}}</ref>, რომელსაც Publius იყენებდა, დაიხურა, წერილები აღარ იწერებოდა. ბევრი ცდილობდა, ამოეხსნა, თუ ვინ იყო იგი<ref name="pinkfloydco">{{Cite web |url=http://www.pinkfloyd-co.com/unt/unt_enigma/unt_enigma.html |title=A Brief History of the Publius Enigma (Archived) |accessdate=2011-06-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110611202458/http://www.pinkfloyd-co.com/unt/unt_enigma/unt_enigma.html |archivedate=2011-06-11 }}</ref>. == Enigma და Publius == ვიდეოში ''[[Pulse (1995 წლის ფილმი)|Pulse]]'' სიმღერის „[[Another Brick in the Wall, Part II|Another Brick In The Wall, Part 2]]“ შესრულების დროს სცენაზე ჩნდება სიტყვა Enigma. ალბომის ''[[A Momentary Lapse of Reason]]'' MiniDisc-ის გამოცემაში სიტყვა Publius ნათლად ჩანს მინდორში მდგარ მამაკაცთან. სიტყვა Enigma გამოყენებულია კლდეზე, რომელზეც იგი სხვა ფოტოსურათზე დგას. საგულისხმოა, რომ ''[[The Division Bell]]''-ის CD გამოცემის მე-13 გვერდზე სიტყვა enigma-ს ანაგრამა დამალულია სიმღერის „[[Wearing the Inside Out]]“ ზედა ტექსტის მარჯვნიდან მესამე სვეტში და განლაგებულია ერთ სტრიქონზე სიტყვის jyusan პარალელურად. == კომენტარები == [[ნიკ მეისონი|ნიკ მეისონმა]] განაცხადა, რომ Publius იყო ხუმრობა. 2005 წლის აპრილში, როდესაც წიგნს Inside Out: A Personal History of Pink Floyd ერთ-ერთი მაღაზიაში წარადგენდა, მან თქვა: <blockquote>ეს EMI-ს გასართობი იყო<ref name="pinkfloydz">{{cite web|url=http://www.pinkfloydz.com/insideouttour.htm|title=Nick Mason's Inside Out Tour|work=A Fleeting Glimpse|accessdate=6 October 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081008031059/http://www.pinkfloydz.com/insideouttour.htm|archivedate=8 ოქტომბერი 2008}}</ref>. მათ ერთი თანამშრომელი ჰყავდათ, რომელსაც თავსატეხები მოსწონდა. მან შესთავაზა თავსატეხი, რომელსაც ინტერნეტში თვალს მიადევნებდნენ. არავითარი ჯილდო არ ყოფილა. დღემდე ეს კვლავ გამოცანად რჩება.</blockquote> [[მარკ ბრიკმენი]], ჯგუფის განათების მთავარი ხელმძღვანელი, რომელსაც, შესაძლოა, ჰქონოდა რაღაც კავშირი ამ გზავნილებთან, საკუთარ ვერსიას წარადგენდა: <blockquote>მე ვფიქრობ, ყველაფერი ეს გააკეთა ერთმა ადამიანმა ვაშინგტონიდან, რომელიც CIA-ს ან FBI-ს თანამშრომელი იყო. იგი სტივ'ო'რურკს ესაუბრა და, ვფიქრობ, სტივმა გადაწყვიტა ინტერნეტკამპანიის ჩატარება. ბევრი რამ მიგვითითებს იმაზე, რომ ეს ადამიანი ჩართო<ref name="brickman">{{cite interview|last=ბრიკმენი|first=მარკ|subjectlink=მარკ ბრიკმენი|interviewer=Sean Heisler|title=Marc Brickman 12/5/95: Phonecall on the Enigma|url=http://folk.uio.no/ericsp/report5.htm|date=5 December 1995|accessdate=6 October 2014}}</ref>.</blockquote> ჯგუფის კავშირი ამ მოვლენასთან უარყო [[დევიდ გილმორი|დევიდ გილმორმაც]]<ref name="dotmusicwebchat">{{cite web|url=http://www.brain-damage.co.uk/david-gilmour-interviews/january-2002-dotmusic-webchat.html |title=Brain Damage - January 2002 - Dotmusic webchat |publisher=braindamage.co.uk}}</ref>, ხოლო [[სტორმ თორგერსონი]] განცვიფრებული იყო<ref name= "Storm Thorgerson Interview">{{cite interview|last=თორგერსონი|first=სტორმ|subjectlink=სტორმ თორგერსონი|interviewer=Sean Heisler|title=Phonecall on the Enigma|url=http://folk.uio.no/ericsp/report9.htm|accessdate=6 October 2014}}</ref>. ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{პინკ ფლოიდი}} [[Category:პინკ ფლოიდი]] [[Category:ვირუსული მარკეტინგი]] [[Category:თავსატეხები]] moastlbqwufwuq4c9e7m1hz8vp6jvdj 0 387145 4816925 4081204 2025-06-20T06:49:06Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816925 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ტაძარი | ტაძრის_სახელი =ალექსანდროვკის მაცხოვრის ფერისცვალების ეკლესია | infobox_width = 250px | სურათი = | სურათი_ზომა = | წარწერა = | რუკა_ტიპი = რუსეთი | რუკა_ზომა =250 | რუკა_წარწერა = | ადგილმდებარეობა = [[ალექსანდროვკა (აზოვის რაიონი)|ალექსანდროვკა]] | გეო = | რელიგიური_წევრობა = [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია]] | წესჩვეულება = | პროვინცია = [[როსტოვის ოლქი]] | რაიონი = [[აზოვის რაიონი]] | კურთხევის_წელი = | სტატუსი = | ფუნქციური_სტატუსი = მოქმედი | მემკვიდრეობითი_ადგილმდებარეობა = | ხელმძღვანელობა = | საიტი = [http://rostov-97.cerkov.ru/ rostov-97.cerkov.ru] | ხუროთმოძღვრება =დიახ | ხუროთმოძღვარი = | ხუროთმოძღვრული_ტიპი = | ხუროთმოძღვრული_სტილი = | ფასადის_მიმართულება = | ნოვატორული = | თარიღდება = [[2006]]-[[2013]] | მშენებლობის_ფასი = | დეტალები = | ტევადობა = | სიგრძე = | სიგანე = | ნავის_სიგანე = | სიმაღლე_მაქსიმალური = | გუმბათის_რაოდენობა = | გუმბათის_სიმაღლე_გარე = | გუმბათის_სიმაღლე_შიდა = | გუმბათის_დიაგ_გარე = | გუმბათის_დიაგ_შიდა = | მინარეთი_რაოდენობა = | მინარეთის_სიმაღლე = | წვეტის_რაოდენობა = | წვეტის_სიმაღლე = | მასალა = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | განედი = 46.787974 | გრძედი = 38.996024 | საერთო_მოიჯარე = | ქვეყანა={{RUS}} | გეგმა= | გეგმა_ზომა= | გეგმა_წარწერა= }} {{External media |image1=[http://rostoveparhia.ru/upload/information_system_17/2/2/0/item_2201/information_items_2201.jpg ეკლესიის ფოტოგრაფია] }} '''ალექსანდროვკის მაცხოვრის ფერისცვალების ეკლესია''' ({{lang-ru|Церковь Преображения Господня }}) — [[მართლმადიდებლობა|მართლმადიდებლური]] ეკლესია [[აზოვის რაიონი]]ს სოფელ [[ალექსანდროვკა (აზოვის რაიონი)|ალექსანდროვკა]]ში, [[როსტოვის ოლქი]], [[რუსეთის ფედერაცია]]. ამჟამად აღნიშნული ტერიტორია მიეკუთვნება [[რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის]] [[მოსკოვის საპატრიარქო|მოსკოვის საპატრიარქოს]] [[როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის ეპარქია]]ს. აგებულია [[2006]]-[[2013]] წლებში<ref>{{Cite web |url=http://www.rayon.azov-info.ru/pravoslavie.html |title=Храм во имя Преображения Господня с. Александровка |accessdate=2017-11-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171113221604/http://www.rayon.azov-info.ru/pravoslavie.html |archivedate=2017-11-13 }}</ref>. ეკლესიის მისამართი:346741, [[რუსეთი]], [[როსტოვის ოლქი]], აზოვის რაიონი, სოფელი ალექსანდროვკა, საბჭოთა ქუჩა № 122. == ისტორია == [[1821]] წელს ჩემბურკის ხუტორებს შორის, მდინარე [[ჩემბურკი]]ს ნაპირზე, განსახლდნენ მარცხენა სანაპიროს მალოროსიიდან გადმოსახლებულებმა. ალიზის აგურისაგან ააშენეს ეკლესია. ყველა, ეკლესიის ირგვლივ მდებარე პატარა ხუტორი გაერთიანდა და ეწოდა სლობოდა ალექსანდროვკა. [[1863]] წელს ალიზის აგურით აშენებული ეკლესია დაშალეს და მის ნაცვლად სოფლის ცენტრში ააშენეს ახალი ხის ეკლესია<ref name="rostoveparhia">{{Cite web |url=http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/blagochinie-azovskogo-rajjonnogo-okruga/prikhody/preobrazhenskii-prihod-s-aleksandrovka-/istorija-prikhoda/ |title=История прихода |accessdate=2017-11-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171113165444/http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/blagochinie-azovskogo-rajjonnogo-okruga/prikhody/preobrazhenskii-prihod-s-aleksandrovka-/istorija-prikhoda/ |archivedate=2017-11-13 }}</ref>. [[1900]] წელს, უკვე სოფელში, გაიხსნა საეკლესიო-სამრევლო სკოლა, რომლის პირველი დირექტორიც გახდა მღვდელი გვარად სიდორენკო. [[1905]]-[[1912]] წლებში აგურისაგან სოფელში, სოფლის მცხოვრებთა შემოწირულობებით ააგეს ახალი ეკლესია ალექსანდრე ნეველის სახელზე. ამ პერიოდისათვის სლობოდა ალექსანდროვკაში მოქმედებდა ორივე ეკლესია. [[1936]] წელს ხის ეკლესია გადააკეთეს კლუბად, რომელიც დაიწვა ამავე წლის ნოემბერში. მომდევნო წელს დამწვარი ეკლესიის ადგილზე დაიწყო ახალი კლუბის მშენებლობა და მის გარშემო შეიქმნა პარკი. ომის შემდეგ, [[1946]] წელს აქვე ააგეს სოფლის ბიბლიოთეკა<ref name="rostoveparhia"></ref>. ალექსანდრე ნეველის ეკლესია საბოლოოდ განადგურდა [[1937]] წელს. ეკლესიის აგურისაგან ააგეს ზემოთ აღნიშნული კლუბი, რაიონული აღმასკომის შენობა, კოლმეურნეობის სამმართველო და სხვა სოფლის ნაგებობები. საბოლოოდ ეკლესია [[1940]] წელს დაანგრიეს. ეკლესიაში ღვთისმსახურება შეწყდა გერმანელების ოკუპაციამდე [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს პერიოდში. ღვთიისმსახურება მიმდინარეობდა კერძო სახლში, რომელიც სამლოცველოდ გადააკეთეს. ომის შემდეგ ღვთისმსახურება სრულიად შეწყდა<ref name="rostoveparhia"></ref>. მხოლოდ [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირის]] დაშლის შემდეგ, [[1993]] წელს, ალექსანდროვკის მცხოვრებლებმა, როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის მიტროპოლიტის ვლადიმირის კურთხევით შეიქმნა ფერისცვალების ეკლესიის მრევლი. სოფლის ადმინისტრაციამ მორწმუნეებს გამოუყო შენობა ღვთისმსახურებისთვის. ნაგებობა იყო რევოლუციამდელ პერიოდში აგებული და იმყოფებოდა ცუდ მდგომარეობაში. მრევლის წინამძღვრად დანიშნულ ევგენი ბაბენცევს მრევლთან ერთად ბევრი ძალისხმევა დასჭირდა, რათა გაერემონტებინა სახლი, აღეჭურვა იგი საკურთხევლითა და კანკელით<ref name="pravoslavie">{{Cite web |url=http://www.rayon.azov-info.ru/pravoslavie.html |title=Храм во имя Преображения Господня, с. Александровка |accessdate=2017-11-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171113221604/http://www.rayon.azov-info.ru/pravoslavie.html |archivedate=2017-11-13 }}</ref>. [[2006]] წლის [[28 აგვისტო|28 აგვისტოს]], ზუსტად იმ ადგილზე, სადაც იდგა ძველი ხის, [[1936]] წელს დამწვარი ეკლესია, დაიწყეს ახალი ეკლესიის მშენებლობა. ეკლესიაში პირველი ღვთისმსახურება აღევლინა [[2014]] წლის 23 მარტს. ეკლესიის კურთხევა კი გაიმართა [[2015]] წლის 19 აგვისტოს, იგი შეასრულა როსტოვისა და ნოვოჩერკასკის მიტროპოლიტმა მერკურიმ. მაცხოვრის ფერისცვალების ეკლესიის წინამძღვრად [[2003]] წელს აირჩიეს ელიზბარ ვიქტორის ძე ორლოვი<ref>{{Cite web |url=http://rostoveparhia.ru/users/info/146/ |title=Иерей Орлов Элизбар Викторович |accessdate=2017-11-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170313041446/http://rostoveparhia.ru/users/info/146/ |archivedate=2017-03-13 }}</ref>, რომელიც თავის მოვალეობას დღემდე ასრულებს<ref name="pravoslavie"></ref>. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://rostov-97.cerkov.ru/ Сайт церкви] * [http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/blagochinie-azovskogo-rajjonnogo-okruga/prikhody/preobrazhenskii-prihod-s-aleksandrovka-/ Преображенский храм села Александровка Азовского района] * [http://rostoveparhia.ru/eparkhija-segodnja/blagochinija-i-prikhody/blagochinie-azovskogo-rajjonnogo-okruga/prikhody/preobrazhenskii-prihod-s-aleksandrovka-/novosti/v-khrame-preobrazhenija-gospodnja-sela-aleksandrovka-byla-otsluzhena-panikhida-po-ubiennomu-v-gody-gonenijj-protoiereju-ioannu-igumentsevu/ В храме Преображения Господня с. Александровка совершена панихида по убиенному в годы гонений протоиерею Иоанну Игуменцеву] * [http://azov.blagochin.ru/xramy/ Азовское благочиние - храмы] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:როსტოვის ოლქის ეკლესიები]] [[კატეგორია:როსტოვის ოლქის ღირსშესანიშნაობები]] pw01zsmb02jg9vfjyoetwio1ywnk5oa 0 396137 4816934 4329490 2025-06-20T07:14:48Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816934 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამხედრო მოღვაწე |სრული სახელი = ალი-აღა ისმაილ-აღას ძე შიხლინსკი |ორიგინალური სახელი =Əli Ağa İsmayıl Ağa oğlu Şıxlinski |ცხოვრების პერიოდი = [[15 მარტი]] [[1863]] — [[18 აგვისტო]] [[1943]] |დაბადების თარიღი ={{OldStyleDate|15|მარტი|1863|3}} |დაბადების ადგილი = [[აშაღი-სალაჰლი]], [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია]], [[რუსეთის იმპერია]] |გარდაცვალების თარიღი ={{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1943|8|18|1863|3|15}} |გარდაცვალების ადგილი = [[ბაქო]], [[აზერბაიჯანის სსრ]] (დღეს [[აზერბაიჯანი]]) |პორტრეტი =[[ფაილი:Aliagha Shikhlinski in 1917.jpg|250პქ]] |ხელმოწერა = |მეტსახელი = არტილერიის ღმერთი |ეროვნება = {{დროშანიშანი|აზერბაიჯანი}} [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელი]] |კუთვნილება = {{დროშა|რუსეთის იმპერია}}<br />{{დროშანიშანი|აზერბაიჯანი}} [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დრ]]<br />{{დროშა|სსრკ}} |სამხედრო სამსახურის წლები = [[1883]]—[[1929]] |წოდება = [[გენერალ-ლეიტენანტი]] |ჯარის სახეობა = [[არტილერია]] |მეთაურობდა = 29-ე საარტილერიო ბრიგადა<br />21-ე საარტილერიო ბრიგადის 1 დივიზია<br />რუსეთის იმპერიის მე-10 არმია |ნაწილი = |ბრძოლები/ომები = [[მოკრივეთა აჯანყება]]<br />[[რუსეთ-იაპონიის ომი]]<br />[[ნანშანის ბრძოლა]]<br />[[პორტ-არტურის ალყა]]<br />[[პირველი მსოფლიო ომი]] |ჯილდოები = {{წმინდა სტანისლავის I ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა სტანისლავის II ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა სტანისლავის III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას I ხარისხის ორდენი მახვილებით}} {{წმინდა ანას II ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას IV ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ვლადიმერის II ხარისხის ორდენი მახვილებით}} {{წმინდა ვლადიმერის III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ვლადიმერის IV ხარისხის ორდენი}} {{ოქროს იარაღი მამაცობისთვის}} {{წმინდა გიორგის IV ხარისხის ორდენი}} |კავშირი = |სამსახურიდან გადადგომა = პერსონალური პენსიონერი 1929 წლიდან |ვიკისაწყობი =Ali-Agha Shikhlinski }} '''ალი აღა ისმაილ აღა-ოღლუ შიხლინსკი''' ({{lang-az|Əli Ağa İsmayıl Ağa oğlu Şıxlinski}}; დ. [[15 მარტი]] <small> [ ძვ. სტ. 3 მარტი] </small> 1863 , [[აშაღი-სალაჰლი]], [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია]], [[რუსეთის იმპერია]] — გ. [[18 აგვისტო]], [[1943]], [[ბაქო]], [[აზერბაიჯანის სსრ]], [[სსრკ]]) — [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის]] საიმპერატორო არმიის და [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის]] მხედართმთავარი, [[საბჭოთა კავშირი]]ს სამხედრო მოღვაწე, [[არტილერია|არტილერიის]] გენერალი. == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === ალი-აღა შიხლინსკი დაიბადა {{OldStyleDate|15|მარტი|1863|3}} წელს, [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია|ელიზავეტოპოლის გუბერნიის]], ყაზახის მაზრის სოფელ [[აშაღი-სალაჰლი]]ში, მცირე მიწის მქონე მემამულის ოჯახში.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 11.</ref> საბუთების მიხედვით, ა. შიხლინსკი წარმოშობით „აღას“ წოდებიდან იყო.{{sfn|Исмаилов|2005|с=144}} თავის გენოლოგიაზე საუბრისას, შიხლინსკი წერდა, რომ მამამისის ''ისმაილ აღა ალი ყაზახის'' საგვარეულო დასაბამს 1537 წლიდან იღებს.{{sfn|Шихлинский|1984|с=13}} დედამისის შაჰ-ემენ ჰანუმ გაიბოვის მხრიდან, ის ცნობილი პოეტის [[მოლა ველი ვიდადი|ვიდადის]] შვილთაშვილად მოდიოდა.<ref name="აზ.მეც.აკად.">აზერბაიჯანის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია. აზერბაიჯანის ისტორიის მუზეუმი. აზერბაიჯანის გენერლები. კატალოგი. — ბაქო, 2005. — გვ. 62</ref> ალი-აღა შიხლინსკის ორი ძმა ჰყავდა.{{sfn|Шихлинский|1984|с=14}} 1876 წლის აგვისტოში ჩაირიცხა ტიფლისის (დღეს [[თბილისი]]) სამხედრო გიმნაზიაში, რომელიც შემდგომში გადაკეთდა [[ტიფლისის კადეტთა კორპუსი|კადეტთა კორპუსად]] და რომელიც 1883 წელს დაამთავრა.<ref name="აზ.მეც.აკად." /> === სამხედრო კარიერის დასაწყისი === [[ფაილი:Aliagha Shikhlinski in 1905.jpg|thumb|left|230px|კაპიტანი ა. შიხლინსკი, 1905 წელი]] სამხედრო სამსახური 1883 წლის {{იუკ|1 სექტემბერს}},<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 39-й артиллерийской бригады за март месяц 1900 года // Российский государственный военно-исторический архив. ф. 3715 (39-я артиллерийская бригада), оп. 2, д. 3 </ref> [[სანქტ-პეტერბურგი|სანქტ-პეტერბურგში]], მიხაილოვოს საარტილერიო სასწავლებელში იუნკერად დაიწყო. სასწავლებლის წარჩინებით დასრულების შემდეგ, 1986 წლის 11 აგვისტოს უმაღლესი ბრძანებით, ალი-აღა შიხლინსკი დაწინაურდა პოდპორუჩიკობამდე<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 21-й артиллерийской бригады к 1 января 1911 года // Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 6 (Главное артиллерийское управление), оп. 98, д. 4542</ref> და დაინიშნა 39-ე საარტილერიო ბრიგადაში,<ref>''К. А. Залесский''. Кто был кто в Первой мировой войне. Биографический энциклопедический словарь. — М., «Астрель», 2003, c. 675</ref> რომელიც ამიერკავკასიაში, ალექსანდროპოლში (დღეს [[გიუმრი]]) იყო დისლოცირებული. სამსახური დაიწყო ჯერ მე-5, შემდეგ მე-2 ბატარეაში, ხოლო ოქტომბრის ბოლოს დაინიშნა ბრიგადის უნტერ-ოფიცრების პედაგოგად. 1887 წლის {{იუკ|23 ნოემბერს}} დაწინაურდა პორუჩიკობამდე, ხოლო 1891 წლის აპრილში მიიღო თავისი პირველი ჯილდო — წმ. სტანისლავის III ხარისხის ორდენი.<ref>''Исмаилов Э. Э.'' Георгиевские кавалеры — азербайджанцы. — М, 2005. — С. 145.</ref> 1894 წლის {{იუკ|15 ივლისს}}, შიხლინსკი შტაბ-კაპიტნამდე დაწინაურდა,<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 39-й артиллерийской бригады за сентябрь месяц 1897 года // Российский государственный военно-исторический архив. ф. 3715 (39-я артиллерийская бригада), оп. 2, д. 2</ref> ხოლო სექტემბერში ბრიგადის სასწავლო ნაწილის გამგედ დაინიშნა. 1895 წლის 1 თებერვალს, პირველი ბატარეის უფროსი ოფიცერი გახდა. 1896 წლის თებერვალში წმ. ანას III ხარისხის ორდენით დაჯილდოვდა.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 16.</ref> 1898 წლის {{იუკ|19 ივლისიდან}}, შიხლინსკი [[კაპიტანი (არმია)|კაპიტანი]] გახდა.<ref>Список генералам по старшинству. Составлен по 15 апреля 1914 года. — Пг — 1914, С. 808</ref> 1899 ივნისიდან 1900 წლის თებერვლამდე, შიხლინსკი პირველი საბრძოლო ბატარეის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. 1900 წლის დასაწყისში, შიხლინსკიმ გადაწყვიტა თავისი სამსახური [[აღმოსავლეთი ციმბირი|აღმოსავლეთ ციმბირში]] გაეგრძელებინა. {{იუკ|17 თებერვალს}} გამოვიდა უმაღლესი ბრძანება, რომლის მიხედვითაც კაპიტანი შიხლინსკი გადაიყვანეს იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონში. ახალი სამსახურის ადგილას წასასვლელად გზაში 1900 წლის {{იუკ|14 მარტს}} გავიდა, ხოლო სამსახურის ადგილს {{იუკ|17 მაისს}} მიაღწია, სადაც დაინიშნა პირველი ბატარეის უფროსს ოფიცრად.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 18.</ref> იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონი (მეთაური — პოლკოვნიკი [[ვლადიმირ ირმანოვი|ვ.ა. ირმანი]]) შედგებოდა ორი სამხედრო ბატარეისგან: პირველი ბატარეის მეთაური პოლკოვნიკი ვ.ი. ენგელმანი იყო, ხოლო მეორე ბატარეის მეთაური პოდპოლკოვნიკი [[სამედ-ბეკ მეჰმანდაროვი]] იყო. აღმოსავლეთ-ციმბირის საარტილერიო პარკში ოფიცრების უკმარისობასთან დაკავშირებით, შიხლინსკი ერთხანს პარკის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონის შემადგენლობაში, მონაწილეობა მიიღო [[მოკრივეთა აჯანყება|ჩინეთის ლაშქრობაში]]. ჩინელებთან ბრძოლაში წარჩინებისთვის, 1901 წლის 1 მაისს, შიხლინსკი წმ. სტანისლავის II ხარისხის მახვილებიანი ორდენით დაჯილდოვდა.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გეორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მოსკოვი, 2005. — გვ. 146.</ref> 1901 წლის მაისიდან 1902 წლის მარტამდე, შიხლინსკი პირველი ბატარეისა და დივიზიონის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. 1902 წლის მაისსა და ივნისში დროებით მეთაურობს მეორე ბატარეას, ხოლო ივლისში ამავე ბატარეის უფროს ოფიცრად დაინიშნა.<ref> Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам Забайкальского артиллерийского дивизиона /За июнь-июль 1902 г. // Архив Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 25, оп. 98/2, д. 3972, c. 36-37; д. 3973, с. 46 об.-47</ref> 1902 წლის აგვისტოდან 1903 წლის ოქტომბრამდე, მეთაურობს მეორე ბატარეას, სანამ ამავე ბატარეის მეთაური ს. მეჰმანდაროვი სანქტ-პეტერბურგში იმყოფება.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გეორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მოსკოვი, 2005. — გვ. 146.</ref> === რუსეთ-იაპონიის ომი === [[ფაილი:Niva-1905-4.jpg|thumb|left|200px|ოფიცერ-არტილერისტების ჯგუფი მათ მეთაურთან — ალი-აღა შიხლინსკისთან ერთად. პორტ-არტური, 1905 წელი]] [[რუსეთ-იაპონიის ომი|რუსეთ-იაპონიის ომს]] შიხლინსკი ბატარეის უფროსი ოფიცრის რანგში შეხვდა. 1904 წლის თებერვალში, პოლკოვნიკ სამედ მეჰმანდაროვის მე-7 აღმოსავლეთ-ციმბირის საარტილერიო დივიზიონის მეთაურად დანიშვნის შემდეგ, კაპიტანი შიხლინსკი დროებით დაინიშნა ბატარეის მეთაურად. მონაწილეობა მიიღო [[ნანშანის ბრძოლა|ცინჯოუს ყელისა]] და მგლის მთების ბრძოლებში. 1904 წლის 1 ივნისს, კაპიტანი შიხლინსკი დაჯოლდოვდა წმ. ანას II ხარისხის ორდენით.<ref>Высочайшие приказы по Военному ведомству // Разведчик № 713, 1 июня 1904 г. с. 656</ref> თუმცა, იაპონელების გაჩერება ამ საზღვრებში ვერ შეძლეს, არმიამ დიდი მსხვერპლი გაიღო და [[ალექსანდრე ფოკი]]ს სათავეში მყოფი მე-4 აღმოსავლეთ-ციმბირული დივიზიის მხარდაჭერის ნაკლებობით, შიხლინსკი და მისი სამხედროები უკან [[ლიუიშუნი|პორტ-არტურისკენ]] დაიხიეს. 1904 წლის {{იუკ|17}} ივლისს, დივიზიის ყველა ნაწილი პორტ-არტურის ციხესიმაგრისკენ დაიხია. მალევე, იაპონური არმიის მიერ ციხესიმაგრე ალყაში მოექცა.<ref>''Строков А. А.'' История военного искусства. — М., 1967, с. 91—92</ref> 1905 წლის {{იუკ|28 სექტემბრის}} უმაღლესი ბრძანებით, ალი-აღა შიხლინსკი წმ. გიორგის IV ხარისხის ორდენით დაჯილდოვდა. ორდენის დოკუმენტებში ნათქვამია: {{ციტატა|ოსტატურად და წარმატებულად, 1904 წლის 13-დან 17 ოქტომბრამდე № 3 პორტისა და იმავე ციხესიმაგრის საარტილერიო თავდაცვისთვის, თანაც მოწინააღმდეგის დიდი ძალის წინააღმდეგ მცირე ძალებით მოქმედებისთვის.<ref>''ბულგაკოვი ფ. ი.'' პორტ-არტური. Японская осада и русская оборона его с моря и суши. СПб, тип. Суворина, ტ. 2, 1906, გვ. 260</ref>}} 1904 წლის 13 ნოემბერს, იაპონელების მიერ ციხესიმაგრის მეოთხე შტურმის დროს, შიხლინსკი შრაპნელის ტყვიის ფეხში მოხვედრის შედეგად მძიმედ დაიჭრა. პორტ-არტურის გაზეთ „ნოვი კრაი“-ს (''ახალი მხარე'') თანამშრომლის, პ.ნ. ლარენკოს დღიურიდან: [[ფაილი:Udostoverenie.jpg|thumb|ა. შიხლინსკის მოწმობა მისი მძიმე დაჭრის შედეგად საბრძოლოდ უვარგისობის შესახებ, ასევე რუსეთში სასწრაფო ევაკუაციის შესახებ.]] {{ციტატა|ლაპეროვსკი მთაზე (№ 3 ფორტისა და ციხესიმაგრის ზურგში) მძიმედ დაიჭრა ბეტარეის მეთაური და კაპიტანი ალი-აღა შიხლინსკი. მამაცი, როგორც ყველა კავკასიელი, იგი მონაწილეობდა კინჩჟოუს ბრძოლაში, მწვანე და მგლის მთის ბრძოლებში, აგვისტოს დასაწყისში თავის ბატარეასთან ერთად იმყოფებოდა ''მაღალ'' მთაში, ხოლო აგვისტოს 10 რიცხვიდან უცვლელად იყო ლაპეროვსკის მთაზე, საიდანაც ცეცხლიდ პასუხობდა მტრის შეჭრის მცდელობებს.<ref>''ლარენკო პ. ნ.'' [http://militera.lib.ru/db/larenko_pn/07.html პორტ-არტურის დღეები]. — რუსეთ-იაპონიის ომი: წაგებულთა ხედვა. — მ., 2005. — გვ. 411.</ref>}} პორტ-არტურის დაცემას შიხლინსკი სამხედრო ჰოსპიტალში შეხვდა. ცნობილი გახდა, რომ მეფემ ნება მისცა ოფიცრებს დაბრუნდებოდნენ რუსეთში, სანაცვლოდ მათ ხელი უნდა მოეწერათ იაპონელებისთვის დოკუმენტზე, სადაც ისინი პირობას დებდნენ, რომ არ მიიღებდნენ ომში მონაწილეობას. ბევრი ეს გზა აირჩია და სამშობლოში დაბრუნდა. ზოგიერთნი, მათ შორის შიხლინსკიც, უარი თქვეს ხელმოწერაზე, რადგან ეს დამამცირებლად ჩათვალეს. თუმცა, მალე ის რუსულ-იაპონური კომისიის მიერ, ჭრილობის გამო, საბრძოლოდ უვარგისად გამოცხადდა. 1905 წლის გაზაფხულს, მისი რუსეთში ევაკუაცია განხორციელდა. რუსეთ-იაპონიის ომში მონაწილეობისთვის, ალი-აღა შიხლინსკი შემდეგი ჯილდოები მიენიჭა: 1) წმ. გიორგის IV ხარისხის ორდენი, ოქროს იარაღი წარწერით „მამაცობისთვის“,<ref>''ე. ე. ისმაილოვი.'' ოქროს იარაღი წარწერით „მამაცობისთვის“. კავალერების სია 1788—1913. — მოსკოვი, 2007, გვ. 358</ref> 2) წმ. ანას II ხარისხის ორდენი, 3) წმ. ვლადიმირის IV ხარისხის ორდენი, და 4) წმ. ანას IV ხარისხის ორდენი, წარწერით „მამაცობისთვის“.<ref>Список генералам по старшинству. Составлен по 15 апреля 1914 года. — პგ. — 1914, გვ. 808</ref> === სამსახური ოფიცერთა საარტილერიო სკოლაში === 1905 წლის {{იუკ|25}} მაისს, შიხლინსკი გადაიყვანეს მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მეორე დივიზიონში, რომელიც დისლოცირებული იყო [[ოდესა]]ში. 1905 წლის {{იუკ|26}} ნოემბერს, წმინდა გიორგის დღესასწაულზე, ალი-აღა შიხლინსკი პოდპოლკოვნიკის წოდებამდე დაწინაურდა და იმავე დღეს, წმ. გიორგის ორდენის სხვა კავალრებთან ერთად, დაპატიჟეს მეფეთა სოფელში, სადაც გაეცნო იმპერატორს. 1906 წლის 15 იანვრიდან, მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მე-4 ბატარეის მთავარი ოფიცერი გახდა.<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб и обер-офицерам и классным чиновникам 15-й артиллерийской бригады /К 1-му сентября 1906 г. // Архив Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 25, оп. 98, д. 3805, c. 85 об.— 86</ref> პოდპოლკოვნიკის წოდების მიხედვით, შიხლინსკი ბატარეის მეთაური უნდა ყოფილიყო, თუმცა, საამისო ვაკანსია არ იყო. ამასთან დაკავშირებით, იგი პატაკით მიმართა არტილერიის გენერალ-ინსპექტორს, [[დიდი მთავარი|დიდი მთავარს]] სერგეი მიხაილოვიჩს, მისი [[სანქტ-პეტერბურგი]]ს ოფიცერთა საარტილერიო სკოლაში გაგზავნით. 1906 წლის იანვრის ბოლოს, პოდპოლკოვნიკი შიხლინსკი ჩაირიცხა საარტილერიო სკოლაში, რომლის სრული კურსი წარჩინებით, იმავე წლის აგვისტოში დაასრულა. 1907 წლის {{იუკ|22 იანვარს}}, დაინიშნა ოფიცერთა საარტილერიოს სკოლის ხელმძღვანელად (მასწავლებლად). წარჩინებული სამსახურისთვის, 1907 წლის {{იუკ|13 მაისს}}, შიხლინსკისთვის „უმაღლესი წყალობა“ გამოცხადდა.<ref>ВП по военному ведомству//Разведчик № 865, 13.05.1907</ref> სკოლაში მოღვაწეობის ამ პერიოდში, შიხლინსკიმ შეიმუშავა მიზნის აღნიშვნის ორიგინალური მეთოდი, რომელიც შემდგომში შეიტანეს სახელმძღვანელოებში და მიიღო „შიხლინსკის სამკუთხედის“ სახელი.<ref>''Залесский К. А.'' Первая мировая война: Биографический энциклопедический словарь. Военные тайны XX века. — И:Вече, 2000. — ISBN 5-7838-0627-7, 9785783806278</ref> {{იუკ|22 სექტემბერს}}, დაინიშნა მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მე-7 ბატარეის უფროსს ოფიცრად, ხოლო {{იუკ|9 დეკემბერს}} 29-ე საარტილერიო ბრიგადის მე-5 ბატარეის მეთაურად, რომელიც დისლოცირებული იყო [[რიგა]]ში.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გიორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მ., 2005. — გვ. 149.</ref> ==ლიტერატურა== *{{წიგნი|ავტორი =ა. შიხლინსკი |ნაწილი = |სათაური=ჩემი მოგონებები |ორიგინალი = |ბმული =http://www.grwar.ru/library/Shikhlihsky/SM_00.html |პასუხისმგებელი =შ. ა. ნაზირლი |გამოცემა = |ადგილი =ბაქო |გამომცემლობა =Азернешр |წელი =1984 |ტომი= |გვერდები = |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} *{{წიგნი|ავტორი =ისმაილოვი ე. ე. |ნაწილი = |სათაური=გიორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები |ორიგინალი = |ბმული = |პასუხისმგებელი = |გამოცემა = |ადგილი = მოსკოვი|გამომცემლობა =Герои отечества |წელი = 2005|ტომი= |გვერდები =248 |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} *{{წიგნი|ავტორი = |ნაწილი = |სათაური=Список генералам по старшинству |ორიგინალი = |ბმული = |პასუხისმგებელი = |გამოცემა =Составлен по 15 апреля 1914 года |ადგილი = პეტერბურგი|გამომცემლობა =Воен. тип. Имп. Екатерины Великой |წელი =1914 |ტომი= |გვერდები =808 |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.vko.ru/biblioteka/tak-zarozhdalas-vozdushnaya-oborona-rossii-1914-1915-gg ასე იბადებოდა რუსეთის საჰაერო თავდაცვა (1914—1915 წწ.)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170404005911/http://www.vko.ru/biblioteka/tak-zarozhdalas-vozdushnaya-oborona-rossii-1914-1915-gg |date=2017-04-04 }} * [http://1914ww.ru/biograf/bio_sh/shihlinski.php ალი-აღა შიხლინსკი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:შიხლინსკი, ალი-აღა}} [[კატეგორია:დაბადებული 15 მარტი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1863]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 18 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1943]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი სამხედრო მოღვაწეები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი მემუარისტები]] 8k7zvay4r9h1ox5rncyt20qcagv7y6y 4816998 4816934 2025-06-20T10:38:17Z Mehman 75871 4816998 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამხედრო მოღვაწე |სრული სახელი = ალი-აღა შიხლინსკი |ორიგინალური სახელი =Əli Ağa İsmayıl Ağa oğlu Şıxlinski |ცხოვრების პერიოდი = [[15 მარტი]] [[1863]] — [[18 აგვისტო]] [[1943]] |დაბადების თარიღი ={{OldStyleDate|15|მარტი|1863|3}} |დაბადების ადგილი = [[აშაღი-სალაჰლი]], [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია]], [[რუსეთის იმპერია]] |გარდაცვალების თარიღი ={{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1943|8|18|1863|3|15}} |გარდაცვალების ადგილი = [[ბაქო]], [[აზერბაიჯანის სსრ]] (დღეს [[აზერბაიჯანი]]) |პორტრეტი =[[ფაილი:Aliagha Shikhlinski in 1917.jpg|250პქ]] |ხელმოწერა = |მეტსახელი = არტილერიის ღმერთი |ეროვნება = {{დროშანიშანი|აზერბაიჯანი}} [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელი]] |კუთვნილება = {{დროშა|რუსეთის იმპერია}}<br />{{დროშანიშანი|აზერბაიჯანი}} [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დრ]]<br />{{დროშა|სსრკ}} |სამხედრო სამსახურის წლები = [[1883]]—[[1929]] |წოდება = [[გენერალ-ლეიტენანტი]] |ჯარის სახეობა = [[არტილერია]] |მეთაურობდა = 29-ე საარტილერიო ბრიგადა<br />21-ე საარტილერიო ბრიგადის 1 დივიზია<br />რუსეთის იმპერიის მე-10 არმია |ნაწილი = |ბრძოლები/ომები = [[მოკრივეთა აჯანყება]]<br />[[რუსეთ-იაპონიის ომი]]<br />[[ნანშანის ბრძოლა]]<br />[[პორტ-არტურის ალყა]]<br />[[პირველი მსოფლიო ომი]] |ჯილდოები = {{წმინდა სტანისლავის I ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა სტანისლავის II ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა სტანისლავის III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას I ხარისხის ორდენი მახვილებით}} {{წმინდა ანას II ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ანას IV ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ვლადიმერის II ხარისხის ორდენი მახვილებით}} {{წმინდა ვლადიმერის III ხარისხის ორდენი}} {{წმინდა ვლადიმერის IV ხარისხის ორდენი}} {{ოქროს იარაღი მამაცობისთვის}} {{წმინდა გიორგის IV ხარისხის ორდენი}} |კავშირი = |სამსახურიდან გადადგომა = პერსონალური პენსიონერი 1929 წლიდან |ვიკისაწყობი =Ali-Agha Shikhlinski }} '''ალი აღა ისმაილ აღა-ოღლუ შიხლინსკი''' ({{lang-az|Əli Ağa İsmayıl Ağa oğlu Şıxlinski}}; დ. [[15 მარტი]] <small> [ ძვ. სტ. 3 მარტი] </small> 1863 , [[აშაღი-სალაჰლი]], [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია]], [[რუსეთის იმპერია]] — გ. [[18 აგვისტო]], [[1943]], [[ბაქო]], [[აზერბაიჯანის სსრ]], [[სსრკ]]) — [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის]] საიმპერატორო არმიის და [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის]] მხედართმთავარი, [[საბჭოთა კავშირი]]ს სამხედრო მოღვაწე, [[არტილერია|არტილერიის]] გენერალი. == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === ალი-აღა შიხლინსკი დაიბადა {{OldStyleDate|15|მარტი|1863|3}} წელს, [[ელიზავეტოპოლის გუბერნია|ელიზავეტოპოლის გუბერნიის]], ყაზახის მაზრის სოფელ [[აშაღი-სალაჰლი]]ში, მცირე მიწის მქონე მემამულის ოჯახში.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 11.</ref> საბუთების მიხედვით, ა. შიხლინსკი წარმოშობით „აღას“ წოდებიდან იყო.{{sfn|Исмаилов|2005|с=144}} თავის გენოლოგიაზე საუბრისას, შიხლინსკი წერდა, რომ მამამისის ''ისმაილ აღა ალი ყაზახის'' საგვარეულო დასაბამს 1537 წლიდან იღებს.{{sfn|Шихлинский|1984|с=13}} დედამისის შაჰ-ემენ ჰანუმ გაიბოვის მხრიდან, ის ცნობილი პოეტის [[მოლა ველი ვიდადი|ვიდადის]] შვილთაშვილად მოდიოდა.<ref name="აზ.მეც.აკად.">აზერბაიჯანის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია. აზერბაიჯანის ისტორიის მუზეუმი. აზერბაიჯანის გენერლები. კატალოგი. — ბაქო, 2005. — გვ. 62</ref> ალი-აღა შიხლინსკის ორი ძმა ჰყავდა.{{sfn|Шихлинский|1984|с=14}} 1876 წლის აგვისტოში ჩაირიცხა ტიფლისის (დღეს [[თბილისი]]) სამხედრო გიმნაზიაში, რომელიც შემდგომში გადაკეთდა [[ტიფლისის კადეტთა კორპუსი|კადეტთა კორპუსად]] და რომელიც 1883 წელს დაამთავრა.<ref name="აზ.მეც.აკად." /> === სამხედრო კარიერის დასაწყისი === [[ფაილი:Aliagha Shikhlinski in 1905.jpg|thumb|left|230px|კაპიტანი ა. შიხლინსკი, 1905 წელი]] სამხედრო სამსახური 1883 წლის {{იუკ|1 სექტემბერს}},<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 39-й артиллерийской бригады за март месяц 1900 года // Российский государственный военно-исторический архив. ф. 3715 (39-я артиллерийская бригада), оп. 2, д. 3 </ref> [[სანქტ-პეტერბურგი|სანქტ-პეტერბურგში]], მიხაილოვოს საარტილერიო სასწავლებელში იუნკერად დაიწყო. სასწავლებლის წარჩინებით დასრულების შემდეგ, 1986 წლის 11 აგვისტოს უმაღლესი ბრძანებით, ალი-აღა შიხლინსკი დაწინაურდა პოდპორუჩიკობამდე<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 21-й артиллерийской бригады к 1 января 1911 года // Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 6 (Главное артиллерийское управление), оп. 98, д. 4542</ref> და დაინიშნა 39-ე საარტილერიო ბრიგადაში,<ref>''К. А. Залесский''. Кто был кто в Первой мировой войне. Биографический энциклопедический словарь. — М., «Астрель», 2003, c. 675</ref> რომელიც ამიერკავკასიაში, ალექსანდროპოლში (დღეს [[გიუმრი]]) იყო დისლოცირებული. სამსახური დაიწყო ჯერ მე-5, შემდეგ მე-2 ბატარეაში, ხოლო ოქტომბრის ბოლოს დაინიშნა ბრიგადის უნტერ-ოფიცრების პედაგოგად. 1887 წლის {{იუკ|23 ნოემბერს}} დაწინაურდა პორუჩიკობამდე, ხოლო 1891 წლის აპრილში მიიღო თავისი პირველი ჯილდო — წმ. სტანისლავის III ხარისხის ორდენი.<ref>''Исмаилов Э. Э.'' Георгиевские кавалеры — азербайджанцы. — М, 2005. — С. 145.</ref> 1894 წლის {{იუკ|15 ივლისს}}, შიხლინსკი შტაბ-კაპიტნამდე დაწინაურდა,<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам 39-й артиллерийской бригады за сентябрь месяц 1897 года // Российский государственный военно-исторический архив. ф. 3715 (39-я артиллерийская бригада), оп. 2, д. 2</ref> ხოლო სექტემბერში ბრიგადის სასწავლო ნაწილის გამგედ დაინიშნა. 1895 წლის 1 თებერვალს, პირველი ბატარეის უფროსი ოფიცერი გახდა. 1896 წლის თებერვალში წმ. ანას III ხარისხის ორდენით დაჯილდოვდა.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 16.</ref> 1898 წლის {{იუკ|19 ივლისიდან}}, შიხლინსკი [[კაპიტანი (არმია)|კაპიტანი]] გახდა.<ref>Список генералам по старшинству. Составлен по 15 апреля 1914 года. — Пг — 1914, С. 808</ref> 1899 ივნისიდან 1900 წლის თებერვლამდე, შიხლინსკი პირველი საბრძოლო ბატარეის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. 1900 წლის დასაწყისში, შიხლინსკიმ გადაწყვიტა თავისი სამსახური [[აღმოსავლეთი ციმბირი|აღმოსავლეთ ციმბირში]] გაეგრძელებინა. {{იუკ|17 თებერვალს}} გამოვიდა უმაღლესი ბრძანება, რომლის მიხედვითაც კაპიტანი შიხლინსკი გადაიყვანეს იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონში. ახალი სამსახურის ადგილას წასასვლელად გზაში 1900 წლის {{იუკ|14 მარტს}} გავიდა, ხოლო სამსახურის ადგილს {{იუკ|17 მაისს}} მიაღწია, სადაც დაინიშნა პირველი ბატარეის უფროსს ოფიცრად.<ref>''იბრაგიმოვი ს. დ.'' გენერალი ალი-აღა შიხლინსკი. (ცხოვრება და მოღვაწეობა). — ბაქო, 1975. — გვ. 18.</ref> იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონი (მეთაური — პოლკოვნიკი [[ვლადიმირ ირმანოვი|ვ.ა. ირმანი]]) შედგებოდა ორი სამხედრო ბატარეისგან: პირველი ბატარეის მეთაური პოლკოვნიკი ვ.ი. ენგელმანი იყო, ხოლო მეორე ბატარეის მეთაური პოდპოლკოვნიკი [[სამედ-ბეკ მეჰმანდაროვი]] იყო. აღმოსავლეთ-ციმბირის საარტილერიო პარკში ოფიცრების უკმარისობასთან დაკავშირებით, შიხლინსკი ერთხანს პარკის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. იმიერბაიკალეთის ცალკე საარტილერიო დივიზიონის შემადგენლობაში, მონაწილეობა მიიღო [[მოკრივეთა აჯანყება|ჩინეთის ლაშქრობაში]]. ჩინელებთან ბრძოლაში წარჩინებისთვის, 1901 წლის 1 მაისს, შიხლინსკი წმ. სტანისლავის II ხარისხის მახვილებიანი ორდენით დაჯილდოვდა.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გეორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მოსკოვი, 2005. — გვ. 146.</ref> 1901 წლის მაისიდან 1902 წლის მარტამდე, შიხლინსკი პირველი ბატარეისა და დივიზიონის მეთაურის მოვალეობას ასრულებდა. 1902 წლის მაისსა და ივნისში დროებით მეთაურობს მეორე ბატარეას, ხოლო ივლისში ამავე ბატარეის უფროს ოფიცრად დაინიშნა.<ref> Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб-офицерам и классным чиновникам Забайкальского артиллерийского дивизиона /За июнь-июль 1902 г. // Архив Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 25, оп. 98/2, д. 3972, c. 36-37; д. 3973, с. 46 об.-47</ref> 1902 წლის აგვისტოდან 1903 წლის ოქტომბრამდე, მეთაურობს მეორე ბატარეას, სანამ ამავე ბატარეის მეთაური ს. მეჰმანდაროვი სანქტ-პეტერბურგში იმყოფება.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გეორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მოსკოვი, 2005. — გვ. 146.</ref> === რუსეთ-იაპონიის ომი === [[ფაილი:Niva-1905-4.jpg|thumb|left|200px|ოფიცერ-არტილერისტების ჯგუფი მათ მეთაურთან — ალი-აღა შიხლინსკისთან ერთად. პორტ-არტური, 1905 წელი]] [[რუსეთ-იაპონიის ომი|რუსეთ-იაპონიის ომს]] შიხლინსკი ბატარეის უფროსი ოფიცრის რანგში შეხვდა. 1904 წლის თებერვალში, პოლკოვნიკ სამედ მეჰმანდაროვის მე-7 აღმოსავლეთ-ციმბირის საარტილერიო დივიზიონის მეთაურად დანიშვნის შემდეგ, კაპიტანი შიხლინსკი დროებით დაინიშნა ბატარეის მეთაურად. მონაწილეობა მიიღო [[ნანშანის ბრძოლა|ცინჯოუს ყელისა]] და მგლის მთების ბრძოლებში. 1904 წლის 1 ივნისს, კაპიტანი შიხლინსკი დაჯოლდოვდა წმ. ანას II ხარისხის ორდენით.<ref>Высочайшие приказы по Военному ведомству // Разведчик № 713, 1 июня 1904 г. с. 656</ref> თუმცა, იაპონელების გაჩერება ამ საზღვრებში ვერ შეძლეს, არმიამ დიდი მსხვერპლი გაიღო და [[ალექსანდრე ფოკი]]ს სათავეში მყოფი მე-4 აღმოსავლეთ-ციმბირული დივიზიის მხარდაჭერის ნაკლებობით, შიხლინსკი და მისი სამხედროები უკან [[ლიუიშუნი|პორტ-არტურისკენ]] დაიხიეს. 1904 წლის {{იუკ|17}} ივლისს, დივიზიის ყველა ნაწილი პორტ-არტურის ციხესიმაგრისკენ დაიხია. მალევე, იაპონური არმიის მიერ ციხესიმაგრე ალყაში მოექცა.<ref>''Строков А. А.'' История военного искусства. — М., 1967, с. 91—92</ref> 1905 წლის {{იუკ|28 სექტემბრის}} უმაღლესი ბრძანებით, ალი-აღა შიხლინსკი წმ. გიორგის IV ხარისხის ორდენით დაჯილდოვდა. ორდენის დოკუმენტებში ნათქვამია: {{ციტატა|ოსტატურად და წარმატებულად, 1904 წლის 13-დან 17 ოქტომბრამდე № 3 პორტისა და იმავე ციხესიმაგრის საარტილერიო თავდაცვისთვის, თანაც მოწინააღმდეგის დიდი ძალის წინააღმდეგ მცირე ძალებით მოქმედებისთვის.<ref>''ბულგაკოვი ფ. ი.'' პორტ-არტური. Японская осада и русская оборона его с моря и суши. СПб, тип. Суворина, ტ. 2, 1906, გვ. 260</ref>}} 1904 წლის 13 ნოემბერს, იაპონელების მიერ ციხესიმაგრის მეოთხე შტურმის დროს, შიხლინსკი შრაპნელის ტყვიის ფეხში მოხვედრის შედეგად მძიმედ დაიჭრა. პორტ-არტურის გაზეთ „ნოვი კრაი“-ს (''ახალი მხარე'') თანამშრომლის, პ.ნ. ლარენკოს დღიურიდან: [[ფაილი:Udostoverenie.jpg|thumb|ა. შიხლინსკის მოწმობა მისი მძიმე დაჭრის შედეგად საბრძოლოდ უვარგისობის შესახებ, ასევე რუსეთში სასწრაფო ევაკუაციის შესახებ.]] {{ციტატა|ლაპეროვსკი მთაზე (№ 3 ფორტისა და ციხესიმაგრის ზურგში) მძიმედ დაიჭრა ბეტარეის მეთაური და კაპიტანი ალი-აღა შიხლინსკი. მამაცი, როგორც ყველა კავკასიელი, იგი მონაწილეობდა კინჩჟოუს ბრძოლაში, მწვანე და მგლის მთის ბრძოლებში, აგვისტოს დასაწყისში თავის ბატარეასთან ერთად იმყოფებოდა ''მაღალ'' მთაში, ხოლო აგვისტოს 10 რიცხვიდან უცვლელად იყო ლაპეროვსკის მთაზე, საიდანაც ცეცხლიდ პასუხობდა მტრის შეჭრის მცდელობებს.<ref>''ლარენკო პ. ნ.'' [http://militera.lib.ru/db/larenko_pn/07.html პორტ-არტურის დღეები]. — რუსეთ-იაპონიის ომი: წაგებულთა ხედვა. — მ., 2005. — გვ. 411.</ref>}} პორტ-არტურის დაცემას შიხლინსკი სამხედრო ჰოსპიტალში შეხვდა. ცნობილი გახდა, რომ მეფემ ნება მისცა ოფიცრებს დაბრუნდებოდნენ რუსეთში, სანაცვლოდ მათ ხელი უნდა მოეწერათ იაპონელებისთვის დოკუმენტზე, სადაც ისინი პირობას დებდნენ, რომ არ მიიღებდნენ ომში მონაწილეობას. ბევრი ეს გზა აირჩია და სამშობლოში დაბრუნდა. ზოგიერთნი, მათ შორის შიხლინსკიც, უარი თქვეს ხელმოწერაზე, რადგან ეს დამამცირებლად ჩათვალეს. თუმცა, მალე ის რუსულ-იაპონური კომისიის მიერ, ჭრილობის გამო, საბრძოლოდ უვარგისად გამოცხადდა. 1905 წლის გაზაფხულს, მისი რუსეთში ევაკუაცია განხორციელდა. რუსეთ-იაპონიის ომში მონაწილეობისთვის, ალი-აღა შიხლინსკი შემდეგი ჯილდოები მიენიჭა: 1) წმ. გიორგის IV ხარისხის ორდენი, ოქროს იარაღი წარწერით „მამაცობისთვის“,<ref>''ე. ე. ისმაილოვი.'' ოქროს იარაღი წარწერით „მამაცობისთვის“. კავალერების სია 1788—1913. — მოსკოვი, 2007, გვ. 358</ref> 2) წმ. ანას II ხარისხის ორდენი, 3) წმ. ვლადიმირის IV ხარისხის ორდენი, და 4) წმ. ანას IV ხარისხის ორდენი, წარწერით „მამაცობისთვის“.<ref>Список генералам по старшинству. Составлен по 15 апреля 1914 года. — პგ. — 1914, გვ. 808</ref> === სამსახური ოფიცერთა საარტილერიო სკოლაში === 1905 წლის {{იუკ|25}} მაისს, შიხლინსკი გადაიყვანეს მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მეორე დივიზიონში, რომელიც დისლოცირებული იყო [[ოდესა]]ში. 1905 წლის {{იუკ|26}} ნოემბერს, წმინდა გიორგის დღესასწაულზე, ალი-აღა შიხლინსკი პოდპოლკოვნიკის წოდებამდე დაწინაურდა და იმავე დღეს, წმ. გიორგის ორდენის სხვა კავალრებთან ერთად, დაპატიჟეს მეფეთა სოფელში, სადაც გაეცნო იმპერატორს. 1906 წლის 15 იანვრიდან, მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მე-4 ბატარეის მთავარი ოფიცერი გახდა.<ref>Список (по старшинству в чинах) генералам, штаб и обер-офицерам и классным чиновникам 15-й артиллерийской бригады /К 1-му сентября 1906 г. // Архив Военно-исторического музея артиллерии, инженерных войск и войск связи. Ф. 25, оп. 98, д. 3805, c. 85 об.— 86</ref> პოდპოლკოვნიკის წოდების მიხედვით, შიხლინსკი ბატარეის მეთაური უნდა ყოფილიყო, თუმცა, საამისო ვაკანსია არ იყო. ამასთან დაკავშირებით, იგი პატაკით მიმართა არტილერიის გენერალ-ინსპექტორს, [[დიდი მთავარი|დიდი მთავარს]] სერგეი მიხაილოვიჩს, მისი [[სანქტ-პეტერბურგი]]ს ოფიცერთა საარტილერიო სკოლაში გაგზავნით. 1906 წლის იანვრის ბოლოს, პოდპოლკოვნიკი შიხლინსკი ჩაირიცხა საარტილერიო სკოლაში, რომლის სრული კურსი წარჩინებით, იმავე წლის აგვისტოში დაასრულა. 1907 წლის {{იუკ|22 იანვარს}}, დაინიშნა ოფიცერთა საარტილერიოს სკოლის ხელმძღვანელად (მასწავლებლად). წარჩინებული სამსახურისთვის, 1907 წლის {{იუკ|13 მაისს}}, შიხლინსკისთვის „უმაღლესი წყალობა“ გამოცხადდა.<ref>ВП по военному ведомству//Разведчик № 865, 13.05.1907</ref> სკოლაში მოღვაწეობის ამ პერიოდში, შიხლინსკიმ შეიმუშავა მიზნის აღნიშვნის ორიგინალური მეთოდი, რომელიც შემდგომში შეიტანეს სახელმძღვანელოებში და მიიღო „შიხლინსკის სამკუთხედის“ სახელი.<ref>''Залесский К. А.'' Первая мировая война: Биографический энциклопедический словарь. Военные тайны XX века. — И:Вече, 2000. — ISBN 5-7838-0627-7, 9785783806278</ref> {{იუკ|22 სექტემბერს}}, დაინიშნა მე-15 საარტილერიო ბრიგადის მე-7 ბატარეის უფროსს ოფიცრად, ხოლო {{იუკ|9 დეკემბერს}} 29-ე საარტილერიო ბრიგადის მე-5 ბატარეის მეთაურად, რომელიც დისლოცირებული იყო [[რიგა]]ში.<ref>''ისმაილოვი ე. ე.'' გიორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები. — მ., 2005. — გვ. 149.</ref> ==ლიტერატურა== *{{წიგნი|ავტორი =ა. შიხლინსკი |ნაწილი = |სათაური=ჩემი მოგონებები |ორიგინალი = |ბმული =http://www.grwar.ru/library/Shikhlihsky/SM_00.html |პასუხისმგებელი =შ. ა. ნაზირლი |გამოცემა = |ადგილი =ბაქო |გამომცემლობა =Азернешр |წელი =1984 |ტომი= |გვერდები = |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} *{{წიგნი|ავტორი =ისმაილოვი ე. ე. |ნაწილი = |სათაური=გიორგიევსკის კავალერები — აზერბაიჯანელები |ორიგინალი = |ბმული = |პასუხისმგებელი = |გამოცემა = |ადგილი = მოსკოვი|გამომცემლობა =Герои отечества |წელი = 2005|ტომი= |გვერდები =248 |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} *{{წიგნი|ავტორი = |ნაწილი = |სათაური=Список генералам по старшинству |ორიგინალი = |ბმული = |პასუხისმგებელი = |გამოცემა =Составлен по 15 апреля 1914 года |ადგილი = პეტერბურგი|გამომცემლობა =Воен. тип. Имп. Екатерины Великой |წელი =1914 |ტომი= |გვერდები =808 |გვერდნი= |სერია = |isbn = |ტირაჟი = }} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.vko.ru/biblioteka/tak-zarozhdalas-vozdushnaya-oborona-rossii-1914-1915-gg ასე იბადებოდა რუსეთის საჰაერო თავდაცვა (1914—1915 წწ.)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170404005911/http://www.vko.ru/biblioteka/tak-zarozhdalas-vozdushnaya-oborona-rossii-1914-1915-gg |date=2017-04-04 }} * [http://1914ww.ru/biograf/bio_sh/shihlinski.php ალი-აღა შიხლინსკი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:შიხლინსკი, ალი-აღა}} [[კატეგორია:დაბადებული 15 მარტი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1863]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 18 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1943]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი სამხედრო მოღვაწეები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი მემუარისტები]] ij7j5gcw0ahs0a466itxl9izwlw9pic 0 400010 4816982 4800308 2025-06-20T09:28:33Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816982 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ტანმოვარჯიშე | სახელი = ანა პავლოვა | სქესი = მდედრობითი | სურათი = | ფოტოს_სიგანე = | alt = | წარწერა = ანა ანატოლიევნა პავლოვა | სრული სახელი = | სხვა სახელები = | მეტსახელი = ანია | ქვეყანა = {{AZE}} | რეგიონის წარმომადგენელი = {{RUS}} | ძველი ქვეყნების წარმომადგენელი = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1987|09|06}} | დაბადების ადგილი = [[ორეხოვო-ზუევო]], [[რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა|რუსეთის სფსრ]], [[საბჭოთა კავშირი]] | საცხოვრებელი ადგილი = [[ორეხოვო-ზუევო]], [[რუსეთი]] | რეზიდენცია = | მეუღლე = | სასწავლო მდებარეობა = | სიმაღლე = 1,52 მ. | წონა = 43 კგ. | დისციპლინა = WAG | დონე = უფროსთა შორის საერთაშორისო ელიტური | ეროვნულ ნაკრებში = 2000-2008 (რუსეთი) <br > 2013-2015 (აზერბაიჯანი) | გუნდი = დინამო | სპორტული დარბაზი = | კოლეჯი = | მწვრთნელი = ნატალია პავლოვა | ასისტენტი მწვრთნელი = ლეონიდ არკაევი | ყოფილი მწვრთნელი = | ქორეოგრაფი = | მუსიკა = 2008 — 'Exodus' (Maksim); 2006 — 'Allegretto' (Bond); 2004 — 'Winter' (Bond) | ერთსახელიანი უნარები = | კარიერა დაასრულა = 15 დეკემბერი, 2015 | მსოფლიო რეიტინგი = | მედლის თარგები = | მედლის თარგის-გაშლა = | მოდული = | ხმა = | ფაილის_სახელი = | ხმის_აღწერა = | განახლებული = }} '''ანა პავლოვა''' ({{lang-ru|А́нна Анато́льевна Па́влова}}; დ. [[6 სექტემბერი]], [[1987]], [[ორეხოვო-ზუევო]]) — [[რუსები|რუსი]] ყოფილი სპორტული ტანმოვარჯიშე, 2013-2015 წლებში გამოდიოდა [[აზერბაიჯანი]]ს სახელით. კარიერის მანძილზე პავლოვა გახდა [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2004|2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების]] ორგზის ბრინჯაოს, 2006 წლის მსოფლიო ჩემპიონატის ბრინჯაოს და ევროპის ჩემპიონატების (2004, 2005, 2008, 2014) ოთხგზის ვერცხლის და ორგზის ბრინჯაოს პრიზიორი. გამოირჩეოდა კლასიკური საბალეტო სტილით, არტისტიზმით და სუფთა ტექნიკით<ref name="anna-pavlova1">{{cite web |url=http://www.anna-pavlova.net/english/index2.php |title=Anna Pavlova Online |publisher=Anna-pavlova.net |date= |accessdate=2014-02-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131203021730/http://www.anna-pavlova.net/english/index2.php |archivedate=2013-12-03 }}</ref>. ==კარიერა== ===2000-2002=== ანა პავლოვა დაიბადა ტანმოვარჯიშეთა ოჯახში. სპორტში პირველი ნაბიჯები დედის — მწვრთნელ ნატალია პავლოვას ხელმძღვანელობით გადადგა. საერთაშორისო ასპარეზზე მისი დებიუტი [[2000]] წელს, ჭაბუკთა შორის ევროპის ჩემპიონატზე შედგა, სადაც მან ოქროს მედალი მოიპოვა ნაირსიმაღლის ორძელზე ასპარეზობაში. მიუხედავად იმისა, მცირე ასაკის გამო ვერ შეძლო მოზრდილთა 2001 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე გამოსვლა, პავლოვას ნება დართეს, რომ ეასპარეზა [[კეთილი ნების თამაშები|კეთილი ნების თამაშებზე]], სადაც მან [[დვირი (სპორტი)|დვირზე]] ასპარეზობაში ვერცხლის მედალი მოიპოვა. 2001 წელს პავლოვამ ჭაბუკთა შორის რუსეთის ჩემპიონატზეც გაიმარჯვა. 2002 წელს იგივე მიღწევა გაიმეორა უკვე უფროს ასაკობრივ ჯგუფში, ჭაბუკთა შორის ევროპის ჩემპიონატზე კი ოთხი მედალი მოიპოვა, მათ შორის სამი ოქრო (გუნდურ ჩათვლაში, მრავალჭიდსა და ბჯენით ხტომებში). ===2003=== 2003 წელს შედგა პავლოვას მსოფლიო დებიუტი უფროსთა ასაკობრივ ჯგუფში, წლის დასაწყისი წარმატებული აღმოჩნდა — ევროპის გუნდურ ჩემპიონატზე რუსეთის ქალთა და ვაჟთა შერეული ნაკრები ჩემპიონი გახდა და პავლოვამ თანაგუნდელებთან ერთად, ოქროს მედალი დაიმსახურა. თუმცა, მსოფლიო ჩემპიონატზე, უკვე რუსეთის ქალთა ეროვნული ნაკრების შემადგენლობაში, როგორც პავლოვას, ისე-რუსეთის გუნდის გამოსვლა სუსტი აღმოჩნდა-მხოლოდ მეექვსე ადგილი. პირად ჩათვლაში პავლოვამ გადალახა საკვალიფიკაციო ეტაპი მრავალჭიდსა და თავისუფალ ვარჯიშში და ფინალურ ეტაპზე გამოსვლის უფლებაც მიიღო, მაგრამ დაშვებული შეცდომების გამო, საპრიზო ადგილებს მიღმა დარჩა. ===2004=== 2004 წელს პავლოვამ ისევ იასპარეზა ევროპის ჩემპიონატზე, სადაც, გუნდურ ტურნირზე რუსეთის ნაკრებმა მესამე ადგილი დაიკავა. მიუხედავად იმისა, რომ ერთ-ერთ ფავორიტად მიიჩნეოდა, ნაირსიმაღლის ორძელზე ვარჯიშისას პავლოვა იარაღიდან ჩამოვარდა, რის გამოც პირად ჩათვლაში მრავალჭიდის ფინალურ ეტაპზე ასპარეზობის უფლება დაკარგა. წარუმატებლობის მიუხედავად, მან მაინც მოახერხა საკვალიფიკაციო ეტაპის გადალახვა ბჯენით ხტომებში და ფინალურ ასპარეზობაში ვერცხლის მედალი დაიმსახურა. იმავე წელს პავლოვა რუსეთის ჩემპიონი გახდა, რამაც მას საშუალება მისცა, ეროვნული ნაკრების წევრი გამხდარიყო და [[რუსეთი 2004 წლის ზაფულის ოლიმმპიურ თამაშებზე|2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]] ეასპარეზა. დიდი მოლოდინის მიუხედავად, ათენში რუსეთის ეროვნულმა ნაკრებმა გუნდურ ასპარეზობაში მხოლოდ მესამე ადგილი დაიკავა [[რუმინეთი]]სა და [[აშშ]]-ის ნაკრებების შემდეგ. პავლოვამ დამაჯერებლად იასპარეზა მრავალჭიდის საკვალიფიკაციო ტურნირში. მიუხედავად იმისა, რომ ეს არ აღმოჩნდა საკმარისი მედლისათვის მრავალჭიდში (პავლოვა მხოლოდ 0,025 ქულით ჩამორჩა მესამეადგილოსან ჩინელ [[ჩჟან ნანი (ტანმოვარჯიშე)|ნან ჟანგს]]), სამაგიეროდ, გზა გაუხსნა ფინალისაკენ ბჯენით ხტომებსა და დვირზე ასპარეზობაში. ბჯენით ხტომაში პავლოვამ ბრინჯაოს მედალი დაისაკუთრა, დვირზე კი ისევ მინიმალური ქულით ჩამორჩა მესამეადგილოსან რუმინელ [[ალექსანდრა ერემია|ალექსანდრა ჯეორჯიანა ერემიას]] და საპრიზო სამეულს მიღმა დარჩა. ===2005-2006=== 2005 წლის ევროპის ჩემპიონატი წარმატებული აღმოჩნდა პავლოვასათვის-მან მრავალჭიდსა და ბჯენით ხტომებში ვერცხლის, დვირზე კი-ბრინჯაოს მედლები მოიპოვა, თუმცა, იგივე ვერ გაიმეორა იმავე წელს [[მელბურნი|მელბურნში]] ([[ავსტრალია]]) გამართულ მსოფლიო ჩემპიონატზე-მრავალჭიდში მეშვიდე (36,387 ქულით), ბჯენით ხტომაში მეხუთე (9,237), დვირზე კი-მეექვსე (8,762) ადგილი დაიკავა. 2006 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე პავლოვამ რუსეთის ეროვნულ ნაკრებთან ერთად ბრინჯაოს მედალი მოიპოვა, თუმცა, პირად ჩათვლაში კვლავ მცირედი დააკლდა საპრიზო ადგილამდე-ბჯენით ხტომაში მეხუთე, ხოლო დვირზე ვარჯიშში-მეოთხე ადგილს დასჯერდა. ===2008=== 2008 წელს ანა პავლოვამ რუსეთის ეროვნული ნაკრების შემადგენლობაში იასპარეზა [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2008|ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]], რომელიც გუნდისათვის კრახით დასრულდა — რუსებმა გუნდურ ჩათვლაში მეოთხე ადგილი დაიკავეს ჩინეთის, აშშ-ის და რუმინეთის ნაკრებების შემდეგ და მედლების გარეშე დარჩნენ. პავლოვამ სამ იარაღზე-დვირზე, ბჯენით ხტომებსა და თავისუფალ ვარჯიშში იასპარეზა პირად ჩათვლაში, მაგრამ, სამივე ჯერზე წარუმატებლად. ბჯენით ხტომებში, მიუხედავად მაღალ ტექნიკურ დონეზე განხორციელებული ორი ნახტომისა, მსაჯებმა მეორე მცდელობა 0 ქულით შეაფასეს, რადგან შენიშნეს, რომ მან მოძრაობა მწვანე შუქსიგნალის ანთებამდე დაიწყო. მოულოდნელი ჩავარდნით გამოწვეულმა დაძაბულობამ კი შემდგომ ტურნირში-თავისუფალ ვარჯიშში გამოსვლისას პოვა ასახვა, რის გამოც პავლოვამ დღე უმედლოდ დაასრულა <ref>https://news.sportbox.ru/olympics/spbnews_NI45149_Pekin_2008_Pavlova_ne_razlichila_krasnyj_i_zelenyj_svet</ref>. ორი დღის შემდეგ, დვირზე ასპარეზობაში პავლოვა ისევ მინიმალური, 0.05 ქულით ჩამორჩა მესამეადგილოსან ჩინელ ვეტერან ტანმოვარჯიშე [[ჩენ ფეი|ფეი ჩენს]] და კვლავ მედლის გარეშე დარჩა. 2008 წლის ნოემბერში [[შტუტგარტი|შტუტგარტში]] ([[გერმანია]]) ჩატარებულ მსოფლიო თასზე პავლოვამ მოახერხა ბრინჯაოს მედლის აღება ბჯენით ხტომაში, მაგრამ, დვირზე ასპარეზობისას მუხლის მძიმე ტრავმა მიიღო-მყესები გაუწყდა, რის გამოც ოპერაცია დასჭირდა. „რა თქმა უნდა, ვიმედოვნებ რომ ტანვარჯიშში დაბრუნებას შევძლებ, მაგრამ მთლიანად დარწმუნებული არ ვარ"— განაცხადა მან ინტერვიუში, ტურნირის შემდეგ.<ref>{{cite web |url=http://www.anna-pavlova.net/english/chart.html |title=Score Chart |publisher=Anna Pavlova |date= |accessdate=2014-02-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222054724/http://www.anna-pavlova.net/english/chart.html |archivedate=2014-02-22 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.fig-gymnastics.com/vsite/vnavsite/page/directory/0%2C10853%2C5187-188450-205672-nav-list%2C00.html |title=fig-gymnastics.com |accessdate=2008-12-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081204032620/http://www.fig-gymnastics.com/vsite/vnavsite/page/directory/0%2C10853%2C5187-188450-205672-nav-list%2C00.html |archivedate=2008-12-04 }}</ref> === 2009–2012 === თითქმის 1 წლის შემდეგ, 2009 წლის ნოემბერში პავლოვამ განაახლა ვარჯიში და 2009-2010 წლების სეზონში მხოლოდ ადგილობრივ ტურნირებში მონაწილეობდა, 2011 წელს კი საერთაშორისო ასპარეზზეც გამოჩნდა და ტრნავას თასზე ვერცხლი, ვორონინის თასზე კი-ბრინჯაო მოიპოვა, თუმცა, ნაკრებში ადგილის შესანარჩუნებლად ეს საკმარისი არ აღმოჩნდა. გამძაფრებული კონკურენციის ფონზე, რუსეთის ნაკრებში აღარ გამოხატავდნენ ინტერესს ვეტერანი სპორტსმენის მიმართ, რომელიც ცდილობდა, რომ ტრავმის შემდგომ დაებრუნებინა ძველებური ფორმა. ამის შედეგად, პავლოვა სარეზერვო შემადგენლობაშიც კი არ მიუწვევიათ. 2012 წლის ოლიმპიადისათვის, ნაკრების ხელმძღვანელობა გეგმავდა, რომ ახალი შემადგენლობით აღედგინა პეკინის ოლიმპიადაზე განცდილი მარცხის გამო შელახული რეპუტაცია. თავად პავლოვა თვლიდა, რომ ნაკრებიდან მისი გარიყვის კიდევ ერთი მიზეზი იყო მის მიერ რამდენჯერმე ხმამაღლა გამოთქმული უკმაყოფილება რუსეთის მიმდინარე პოლიტიკური გადაწყვეტილებების გამო. === 2013-2015 === 2013 წელს პავლოვამ შეთავაზება მიიღო აზერბაიჯანიდან, რის შედეგადაც იგი თავის მწვრთნელთან, დედასთან -— ნატალია პავლოვასთან ერთად აზერბაიჯანში გადავიდა და მისი მოქალაქეობა მიიღო. ნატალია პავლოვა ამავდროულად აზერბაიჯანის ეროვნული ნაკრების მწვრთნელიც გახდა<ref>https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/gimnastika/spbnews_NI422828_Anna-Pavlova-Do-poslednego-pitalasi-probitisya-v-sbornuyu-Ro</ref>. პავლოვასთან ერთად, აზერბაიჯანის ნაკრებს შეუერთდნენ ნკრებს მიღმა დარჩენილი სხვა რუსი სპორტსმენებიც. აზერბაიჯანის მიზანი იყო კონკურენტუნარიანი ნაკრების ყოლა [[ევროპული თამაშები 2015|ბაქოს 2015 წლის ევროპული თამაშებისათვის]]<ref name=":0">http://www.allsportinfo.ru/index.php?id=77893</ref>. აზერბაიჯანის ნაკრების შემადგენლობაში, 2014 წლის ევროპის ჩემპიონატზე პავლოვამ 14.583 ქულით მეორე ადგილი დაიკავა ბჯენით ხტომებში, [[შვეიცარიელები|შვეიცარიელი]] [[ჯულია შტაინგრუბერი|ჯულია შტაინგრუბერის]] შემდეგ, რამაც მას ვერცხლის მედალი მოუტანა. ეს მედალი აზერბაიჯანისათვის პირველი იყო ტანვარჯიშში ევროპის ჩემპიონატზე. პირველადმა წარმატებამ სპორტსმენს იმედი მისცა, რომ გამოვიდოდა [[ევროპული თამაშები 2015|2015 წლის ბაქოს ევროპულ თამაშებზე]], მით უფრო, რომ ეს იყო აზერბაიჯანის ნაკრებში მისი მიწვევის მთავარი მიზანი<ref name=":0" />, თუმცა, მისი გეგმები ისევ ტრავმამ ჩაშალა. 2015 წლის 15 დეკემბერს, ვორონინის თასზე გამოსვლის შემდეგ, პავლოვამ აქტიური სპორტიდან წასვლის შესახებ განაცხადა და შემდგომ სავარაუდო ნაბიჯად დედასთან ერთად სამწვრთნელო საქმიანობის გაგრძელება დაასახელა<ref>https://www.championat.com/other/news-2328355-prizjor-olimpiady-2004-gimnastka-pavlova-zavershila-kareru.html</ref>. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.anna-pavlova.net ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180906014814/http://anna-pavlova.net/ |date=2018-09-06 }} * [http://www.youtube.com/results?search_query=anna%20pavlova%20gymnast&sm=12 ანა პავლოვა YouTube-ზე] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:პავლოვა, ანა}} [[კატეგორია:დაბადებული 6 სექტემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1987]] [[კატეგორია:რუსი ქალი სპორტული ტანმოვარჯიშეები]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანელი ქალი სპორტული ტანმოვარჯიშეები]] [[კატეგორია:რუსი ოლიმპიური სპორტული ტანმოვარჯიშეები]] [[კატეგორია:რუსი ოლიმპიური ბრინჯაოს მედალოსნები]] [[კატეგორია:ოლიმპიური მედალოსნები სპორტულ ტანვარჯიშში]] [[კატეგორია:2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების მედალოსნები]] [[კატეგორია:სპორტული ტანმოვარჯიშეები 2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]] [[კატეგორია:სპორტული ტანმოვარჯიშეები 2008 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე]] [[კატეგორია:სპორტული ტანვარჯიშის მსოფლიო ჩემპიონატის მედალოსნები]] 1ggro0jh07ftnd9cqcqlvng6mtgopv3 14 402535 4816892 3486016 2025-06-20T05:19:23Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:თანამედროვე ესპანეთის ისტორია]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816892 wikitext text/x-wiki {{Commons category|Spain in the 20th century|20th century in Spain}} [[კატეგორია:XX საუკუნე ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:XX საუკუნე ევროპაში]] [[კატეგორია:II ათასწლეული ესპანეთში]] [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] hok8579v9kibl5c7lusm2actn6qa16d 0 408256 4816850 4720163 2025-06-20T03:25:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816850 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სახელმწიფო უწყება|უწყების_სახელი=აზერბაიჯანის სურსათის უვნებლობის სააგენტო|მშობლიური_სახელი=Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi|მშობლიური_სახელი_a=|მშობლიური_სახელი_r=|ლოგო=|ლოგოს_სიგრძე=|ლოგოს_წარწერა=|ბეჭედი=|ბეჭედის_სიგრძე=|ბეჭედის_წარწერა=|სურათი=Emblem of Azerbaijan.svg|სურათის_სიგრძე=200 px|სურათის_წარწერა=|შეიქმნა=[[10 თებერვალი]], [[2017]]|წინამორბედი1=|წინამორბედი2=(და ა. შ.)|გაუქმდა=|მომდევნო=|იურისდიქცია=|მთავარი_სამმართველო=|latd=|latm=|lats=|latNS=|longd=|longm=|longs=|longEW=|რეგიონის_კოდი=|თანამშრომლები=|ბიუჯეტი=|მინისტრი1_სახელი=გოშგარ თაჰმაზლი|მინისტრი1_pfo=|მინისტრი2_სახელი=|მინისტრი2_pfo=(და ა. შ.)|უფროსი1_სახელი=|უფროსი1_თანამდებობა=|უფროსი2_სახელი=|უფროსი2_თანამდებობა=(და ა. შ.)|უწყების_ტიპი=|ზემდგომი_უწყება=|ქვეუწყება1=|ქვეუწყება2=(და ა. შ.)|მთავარი_დოკუმენტი1=|ვებ_საიტი={{url|http://afsa.gov.az/az/home|ოფიციალური საიტი}}|შენიშვნა=}} '''აზერბაიჯანის სურსათის უვნებლობის სააგენტო''' ({{lang-az|Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi}}) — სახელმწიფო დაწესებულება [[აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტი|აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტის]] შემადგენლობაში. ის შეიქმნა სურსათის უვნებლობის ნორმატიული რეგლამენტირების უზრუნველსაყოფად. აზერბაიჯანის პრეზიდენტის [[2017]] წლის [[25 დეკემბერი|25 დეკემბრის]] ბრძანებულებით, სააგენტოს თავმჯდომარედ გოშგარ თაჰმაზლი დაინიშნა<ref>[https://ru.president.az/articles/26583 Распоряжение Президента Азербайджанской Республики o назначении Г.И.Тахмазли председателем Агентства продовольственной безопасности Азербайджанской Республики]</ref>. == ისტორია == სახელმწიფო დაწესებულება დაფუძნდა [[2017]] წლის [[10 თებერვალი|10 თებერვალს]]<ref>{{Cite web |url=http://interfax.az/view/695524 |title=Агентство продовольственной безопасности создается в Азербайджане |accessdate=2018-06-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180607012139/http://interfax.az/view/695524 |archivedate=2018-06-07 }}</ref>, მაგრამ სააგენტოს წესდება დამტკიცდა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ბრძანებით 2017 წლის [[13 ნოემბერი|13 ნოემბერს]] სურსათის უვნებლობის სააგენტოს საქმიანობის უზრუნველსაყოფად<ref>[http://iqtisadiislahat.org/news/azerbaycanda_qida_tehlukesizliyi_agentliyi_yaradildi-438 Azərbaycanda Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yaradıldı] '''(აზერბაიჯანული)'''</ref>. განკარგულების თანახმად, სააგენტოს დაქვემდებარებაში შეიქმნა საჯარო სამართლის იურიდიული პირი „აზერბაიჯანის სურსათის უვნებლობის ინსტიტუტი“<ref>[https://ru.sputnik.az/economy/20171113/412736530/azerbaijan-institut-prodovolstvennoy-bezopasnosti-ukaz.html В Азербайджане создан Институт продовольственной безопасности] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180620001618/https://ru.sputnik.az/economy/20171113/412736530/azerbaijan-institut-prodovolstvennoy-bezopasnosti-ukaz.html |date=2018-06-20 }} - '''სპუტნიკ აზერბაიჯანი'''</ref>. == სააგენტოს საქმიანობა == სააგენტოს საქმნიანობაში შედის: * მონაწილეობა მიიღოს ერთიანი სახელმწიფო პოლიტიკაში სურსათის უვნებლობის სფეროში; * რეგულირების, კოორდინაციისა და კონტროლის შესაბამის სფეროში; * სურსათის უვნებლობის სფეროში ნორმების შემუშავება; * განახორციელოს ქვეყანაში წარმოებულიდა ასევე იმპორტირებული საკვები პროდუქტების სახელმწიფო რეგისტრაცია, აგრეთვე მათი შეფუთვის მასალების რეგისტრაცია სასურსათო უსაფრთხოების თვალსაზრისით; * სურსათის პროდუქტების მომხმარებელთა დაცვის სფეროში კანონმდებლობის შესაბამისობის კონტროლი; * საზღვარგარეთის ქვეყნებში ექსპორტირებული სურსათის პროდუქციის ლიცენზიებისა და სერტიფიკატების გაცემა; * უზრუნველყოს სურსათის უვნებლობის სფეროს განვითარება. == სააგენტოს უფლებები == * წარმოადგინოს ინიციატივა, რომელიც გახდება შესაბამისი დარგში საერთაშორისო ხელშეკრულებების მონაწილედ; * მოითხოვოს და მიიღოს და მიიღოს საჭირო ინფორმაცია შესაბამის სფეროში სახელმწიფო და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებიდან; * შესაბამის სფეროში საერთაშორისო ხელშეკრულებების შესრულების მონიტორინგი, რომლის წევრიც არის აზერბაიჯანის რესპუბლიკა; * მონაწილეობა მიიღონ ღონისძიებებში, კონფერენციებში, ფორუმებზე, გამოფენებში შესაბამის დარგში ქვეყნის შიგნით და საზღვარგარეთ; * ღონისძიებების, კონფერენციების, ფორუმების, გამოფენების ორგანიზება სურსათის უვნებლობის სფეროში ქვეყნის შიგნით და საზღვარგარეთ; * შეისწავლოს სხვა ქვეყნების გამოცდილება შესაბამის სფეროში; * განახორციელონ საერთაშორისო თანამშრომლობა უცხო ქვეყნებთან და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან; * უცხო ქვეყნებთან და ორგანიზაციებთან შეთანხმებით პროექტების მომზადება; * სამეცნიერო და ტექნიკური, ეკონომიკური და მარეგულირებელი სამართლებრივი ბაზის შექმნა; * წინადადებების წარმოდგენა შესაბამის სფეროში რეფორმების განხორციელების შესახებ; * მიმართოს სასამართლოს თავისი უფლებამოსილებისა და უფლებების განხორციელების მიზნით; * განახორციელოს სხვა უფლებები, რომლებიც დადგენილია აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის მიერ<ref>[http://afsa.gov.az/az/agency/regulation Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180606020752/http://afsa.gov.az/az/agency/regulation |date=2018-06-06 }} '''(აზერბაიჯანული)'''</ref>. == საერთაშორისო თანამშრომლობა == * [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია]]; * გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაცია<ref>[https://www.azernews.az/business/113110.html FAO ready to assist Food Safety Agency in Azerbaijan]</ref>; * ცხოველთა ჯანმრთელობის დაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია; * მცენარეთა დაცვისა და კარანტინის შესახებ საერთაშორისო კონვენცია; * [[სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია]]; * საერთაშორისო ლაბორატორიული აკრედიტაციის ორგანიზაცია; * კომისია კოდექს ალიმენტარიუსი<ref>[http://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/about-codex/members/detail/en/c/23904/ Codex Alimentarius]</ref>; * [[ევროკავშირი]]. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://afsa.gov.az/az/home სააგენტოს ოფიციალური ვებ-გვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180603073235/http://afsa.gov.az/az/home |date=2018-06-03 }} * [http://www.ereforms.org/store//media/ekspert_yazilari/islahat%20icmali/fevral/Qida_tehlukesizliyi_agentliyi_az.pdf AZƏRBAYCAN İQTİSADİ İSLAHATLAR İCMALI] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180619041846/http://www.ereforms.org/store/media/ekspert_yazilari/islahat%20icmali/fevral/Qida_tehlukesizliyi_agentliyi_az.pdf |date=2018-06-19 }} - PDF '''(აზერბაიჯანული)''' == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანის სახელმწიფო უწყებები]] 0vmk9274lb0i0gjsuznn0cqp9e9gez3 0 408259 4816842 4555564 2025-06-20T03:12:59Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816842 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სახელმწიფო უწყება|უწყების_სახელი=აზერბაიჯანის სამოქალაქო ავიაციის სახელმწიფო სააგენტო|მშობლიური_სახელი=Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyası|მშობლიური_სახელი_a=|მშობლიური_სახელი_r=|ლოგო=|ლოგოს_სიგრძე=|ლოგოს_წარწერა=|ბეჭედი=|ბეჭედის_სიგრძე=|ბეჭედის_წარწერა=|სურათი=Logo of State Civil Aviation Administration of Azerbaijan.png|სურათის_სიგრძე=200 px|სურათის_წარწერა=|შეიქმნა=[[2006]] წელი|წინამორბედი1=|წინამორბედი2=(და ა. შ.)|გაუქმდა=|მომდევნო=|იურისდიქცია=|მთავარი_სამმართველო=|latd=|latm=|lats=|latNS=|longd=|longm=|longs=|longEW=|რეგიონის_კოდი=|თანამშრომლები=|ბიუჯეტი=|მინისტრი1_სახელი=|მინისტრი1_pfo=|მინისტრი2_სახელი=|მინისტრი2_pfo=(და ა. შ.)|უფროსი1_სახელი=არიფ მამედოვი|უფროსი1_თანამდებობა=|უფროსი2_სახელი=|უფროსი2_თანამდებობა=(და ა. შ.)|უწყების_ტიპი=|ზემდგომი_უწყება=|ქვეუწყება1=|ქვეუწყება2=(და ა. შ.)|მთავარი_დოკუმენტი1=|ვებ_საიტი={{url|http://www.caa.gov.az/}}|შენიშვნა=}} '''აზერბაიჯანის სამოქალაქო ავიაციის სახელმწიფო სააგენტო ('''{{lang-az|Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mülki Aviasiya Agentliyi}}) — [[აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტი|აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის]] სამთავრობო დაწესებულება, რომელიც პასუხისმგებელია სამოქალაქო ავიაციის მარეგულირებელი საქმიანობის სფეროში<ref>{{Cite web |url=https://www.inform.kz/ru/sozdany-novye-agentstva-v-azerbaydzhane_a3121361 |title=Созданы новые агентства в Азербайджане |accessdate=2018-06-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180612140718/https://www.inform.kz/ru/sozdany-novye-agentstva-v-azerbaydzhane_a3121361 |archivedate=2018-06-12 }}</ref>. სააგენტო ევროპის სამოქალაქო ავიაციის კონფერენციის წევრია. სააგენტოს ხელმძღვანელობს არიფ მამედოვი. == ისტორია == აზერბაიჯანის სახელმწიფო სამოქალაქო ავიაციის სააგენტო დაარსდა [[2018]] წლის [[12 იანვარი|12 იანვარს]]<ref>[http://moscow-baku.ru/news/politics/ukazom_ilkhama_alieva_v_azerbaydzhane_sozdayutsya_agentstvo_grazhdanskoy_aviatsii_i_morskoe_agentstv/ Указом Ильхама Алиева в Азербайджане создаются агентство гражданской авиации и морское агентство]</ref> სამოქალაქო ავიაციის სახელმწიფო მმართველობის საფუძველზე<ref>[http://base.spinform.ru/show_doc.fwx?rgn=104666 УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ]</ref>, რომელიც დადგენილია [[2006]] წლის [[29 დეკემბერი|29 დეკემბრის]]  # 512 ბრძანებით, აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე საერთაშორისო საავიაციო სფეროში თანამშრომლობის განვითარება სამოქალაქო ავიაციის რეგულირებისა და გაუმჯობესების მიზნით<ref>[https://ru.sputnik.az/azerbaijan/20180112/413577043/azerbaijan-prezident-ukaz.html Президент Азербайджана изменил структуру одного из министерств] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180612143323/https://ru.sputnik.az/azerbaijan/20180112/413577043/azerbaijan-prezident-ukaz.html |date=2018-06-12 }} - '''სპუტნიკ აზერბაიჯანი'''</ref>. == საქმიანობა == სახელმწიფო სამოქალაქო ავიაციის სააგენტო ხელმძღვანელობს აზერბაიჯანის კონსტიტუციით, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კანონებით, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ბრძანებულებებითა და დადგენილებებით, მინისტრთა კაბინეტის განკარგულებებითა და ბრძანებებით, საერთაშორისო ხელშეკრულებებით, რომლის მონაწილეცაა ქვეყანა. ასევე აზერბაიჯანის სამოქალაქო ავიაციის სააგენტოს წესდებით, რომელიც 2018 წლის [[22 მაისი|22 მაისს]] დამტკიცდა პრეზიდენტის მიერ<ref>[http://www.caa.gov.az/index.php?option=com_k2&view=item&id=399:doevl-t-muelki-aviasiya-agentliyinin-sasnam-si-t-sdiq-edilib&Itemid=118&lang=ru Dövlət Mülki Aviasiya Agentliyinin əsasnaməsi təsdiq edilib] - '''(აზერბაიჯანული)'''</ref>. სააგენტო თავის საქმიანობას უშუალოდ ცენტრალური აპარატისა და სამოქალაქო ავიაციის სახელმწიფო სუბიექტების დახმარებით ატარებს. სააგენტო ხელმძღვანელობს დირექტორი და ორი მოადგილე. === სტრუქტურა === სააგენტოს სტრუქტურა შედგება საავიაციო უშიშროების დეპარტამენტის, ლიცენზიების სახელმწიფო რეესტრის, საერთაშორისო ურთიერთობების დეპარტამენტისა და ფინანსური და ეკონომიკური დეპარტამენტებისგან. სააგენტოს ექვემდებარება უმაღლესი საატესტაციო კომისიის აპარატი და სამოქალაქო ავიაციის სუბიექტების სერტიფიკაციისა და ლიცენზირების კომისია. === სამოქალაქო ავიაციის ადმინისტრაციის ძირითადი ფუნქციები === * სამოქალაქო ავიაციის სფეროში აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პოლიტიკის ჩამოყალიბება და ამ პოლიტიკის განხორციელების გარანტია; * სამოქალაქო ავიაციის თვითმფრინავის უსაფრთხოების მონიტორინგი; * სამოქალაქო ავიაციის მიერ გამოწვეული ემისიებიდან უსაფრთხოებისა და გარემოს დაცვის მონიტორინგი; * საავიაციო სფეროში მარეგულირებელი სტანდარტების დანერგვა, შესაბამის საერთაშორისო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობის მხრივ; * ქვეყნის სამოქალაქო ავიაციის საწარმოების აუცილებელი სერტიფიცირების განხორციელება ქვეყანაში საერთაშორისო სტანდარტებისა და მოთხოვნების შესაბამისად; * სხვა ქვეყნის სამოქალაქო ავიაციის საჰაერო ხომალდების ნებართვების გაცემა ქვეყნის ტერიტორიაზე რეგულარული, ასევე ჩარტერული ოპერაციებისათვის; * სამოქალაქო ავიაციის საწარმოების ზედამხედველობა; * საჰაერო ტრანსპორტის ბაზარზე კონკურენციის ხელშეწყობა; * სამოქალაქო ავიაციის სფეროში ავარიის კვლევის განხორციელება; * აეროპორტებისა და საჰაერო მიმოსვლის მშენებლობის, გახსნის ან დახურვის მიზნით, აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტის წინადადებების უზრუნველყოფა.; * სააგენტო აქტიურად მუშაობს ქვეყნის ტერიტორიაზე უკანონო საჰაერო ოპერაციების თავიდან ასაცილებლად. === სააგენტოს ძირითადი ამოცანები === * სამოქალაქო ავიაციის სფეროში ნორმატიული რეგულირების განხორციელება; * უზრუნველყოს სახელმწიფო პროგრამების განხორციელება შესაბამის სფეროში; * ქვეყანაში არსებული სხვა სამოქალაქო ავიაციის ორგანოების საქმიანობის რეგულირება; * საერთაშორისო ხელშეკრულებების ხელმოწერა, ასევე საერთაშორისო ხელშეკრულებების განხორციელება; * სამოქალაქო ავიაციის სფეროში სამეცნიერო-ტექნიკური მიღწევის უზრუნველყოფა; * უზრუნველყოს სამოქალაქო ავიაციისთვის გამოყოფილი საბიუჯეტო თანხების რაციონალური გამოყენება; * უზრუნველყოს მოსახლეობის ინფორმირება ადმინისტრაციის საქმიანობის შესახებ; * განიხილოს სააგენტოს საქმიანობასთან დაკავშირებული საჩივრები და განცხადებები და მიიღოს გარკვეული ზომები; * სამოქალაქო ავიაციაში უსაფრთხოების სფეროში სახელმწიფო პოლიტიკის კონცეფციის განვითარებაში მონაწილეობა; * სამოქალაქო ავიაციის ობიექტების ფინანსური და ეკონომიკური მდგომარეობის შესწავლა; * სამოქალაქო ავიაციის სუბიექტების ეფექტურობის გასაუმჯობესებლად გარკვეული ზომების მიღება; * უზრუნველყოს ქვეყნის საჰაერო სივრცეში ინფორმაცია, აერონავტიკა, მეტეოროლოგიური და სატელეკომუნიკაციო მომსახურება; * ადგილობრივი თვითმფრინავების, სამოქალაქო ავიაციის სუბიექტების, საავიაციო პერსონალის, აეროდრომების სახელმწიფო რეესტრის წარმოება; * საერთაშორისო სატრანსპორტო სფეროში ტარიფებისა და მოსაკრებლების შემუშავება; * საგანგებო სიტუაციების შემთხვევაში, სამოქალაქო ავიაციის ინსტიტუტების მობილიზაციის ტრენინგი და ა.შ. == იხილეთ აგრეთვე == * [[აზერბაიჯანის აეროპორტების სია]] * [[აზერბაიჯანის ავიახაზები]] * [[აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტი]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.caa.gov.az/ აზერბაიჯანის სამოქალაქო ავიაციის სახელმწიფო სააგენტოს ოფიციალური ვებ-გვერდი] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანი]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის სახელმწიფო უწყებები]] odi9jvhmnfh5xahgt7yerxsr5cuzfe2 0 408338 4817001 4254835 2025-06-20T10:45:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817001 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = ანიანი |მშობლიური სახელი = 안양시<br />安養市 |ქვეყანა = სამხრეთი კორეა |დაქვემდებარება = |პანორამა = Anyang city.jpg |პანორამის სიგანე = |წარწერა = |დროშა = |გერბი = |გერბის სიგანე = |დროშის სიგანე = |lat_dir = N |lat_deg= 37 |lat_min= 23 |lat_sec= 33 |lon_dir = E |lon_deg= 126 |lon_min= 55 |lon_sec= 37 |CoordAddon = |CoordScale = |ქვეყნის რუკის ზომა = |ქვეყნის რუკა = 300 |რეგიონის რუკის ზომა = |რეგიონის რუკა = |რაიონის რუკის ზომა = |რეგიონის ტიპი = პროვინცია |რეგიონი = კიონგიდო |რეგიონი ცხრილში = |შიდა დაყოფა = |რაიონის ტიპი = |რაიონი = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = დე-ჰო ჩოი |დაარსების თარიღი = |პირველი ხსენება = |წინა სახელები = |სტატუსი-დან = 1973 |ფართობი = 58,5 |დასახლების ცენტრის სიმაღლე = |კლიმატი = [[მუსონები|მუსონური]] |ოფიციალური ენა = [[კორეული ენა|კორეული]] |მოსახლეობა = 620 279 |აღწერის წელი = 2008 |სიმჭიდროვე = 1,514 |აგლომერაცია = 5 376 290 |ეროვნული შემადგენლობა = |სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = |ეთნოქორონიმი = |დროის სარტყელი = |DST = |სატელეფონო კოდი = +82 31 |საფოსტო ინდექსი = 430010-431908 |საავტომობილო კოდი = |საიტი = http://www.anyang.go.kr |კატეგორია ვიკისაწყობში = |პარამეტრის სახელი1 = |პარამეტრი1 = }} '''ანიანი''' ({{lang-ko3|안양시|安養市}}, Anyang-si) — [[ქალაქი]] [[კიონგიდო]]ს პროვინციაში, [[სამხრეთი კორეა]]. მდებარეობს [[სეული]]დან სამხრეთით, ოცი კილომეტრის დაშორებით. ==ცნობილი ადამიანები== * [[ჯი ჩან უკი]] - სამხრეთ კორეელი მსახიობი, მომღერალი. * [[კიმ სოკ-ჯინი]] - [[BTS (ჯგუფი)|BTS-ის]] წევრი. * [[კან ჩე გიუ]] - სამხრეთ კორეელი რეჟისორი და სცენარისტი. * [[შინ ჰო სოკი]] - [[Monsta X (ჯგუფი)|Monsta X-ის]] წევრი. * [[კიმ ჯონ გუქი]] - სამხრეთ კორეელი მსახიობი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.anyang.go.kr/anyang/main.do ქალაქის ოფიციალური გვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180819144313/http://www.anyang.go.kr/anyang/main.do |date=2018-08-19 }} * [https://web.archive.org/web/20070201232419/http://www.anyang.go.kr/global/ ქალაქის საიტი] * [http://wiki.galbijim.com/Anyang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060526032628/http://wiki.galbijim.com/Anyang |date=2006-05-26 }} [[კატეგორია:სამხრეთ კორეის ქალაქები]] [[კატეგორია:კიონგიდოს პროვინციის ქალაქები]] 8cf16ny7eau7sty07sop7k00u1q8dhn 0 412385 4816836 4720137 2025-06-20T02:41:59Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816836 wikitext text/x-wiki '''აზერბაიჯანის დემოგრაფია''' ({{Lang-az|Azərbaycan əhalisi}}) — მოიცავს ქვეყნის დემოგრაფიულ მახასიათებლებს, მათ შორის [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ს, ეთნიკურობას, განათლების დონეს, მოსახლეობის ჯანმრთელობას, ეკონომიკურ მდგომარეობას, რელიგიურ კუთვნილებასა და მოსახლეობის სხვა ასპექტებს. == მოსახლეობა == [[XX საუკუნე|XX]] საუკუნის შუა რიცხვებში აზერბაიჯანის მოსახლეობამ სწრაფი ზრდის ეტაპი გაიარა, რაც, ძირითადად, სოფლად მცხოვრებ ეთნიკურ [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელებს]] შორის მაღალი ბუნებრივი ზრდა იყო. შედეგად, რესპუბლიკის მოსახლეობა საუკუნეში 4-ჯერ გაიზარდა, ხოლო აზერბაიჯანელების წილი 58%-დან 90%-მდე გაიზარდა. XXI საუკუნის დასაწყისში [[აზერბაიჯანი]] კვლავაც ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში მოსახლეობის ზრდის ერთ-ერთი ლიდერია. [[2014]] წელს აზერბაიჯანის სახელმწიფო სტატისტიკის კომიტეტმა შეაფასა ქვეყნის მოსახლეობა 9 მილიონ 477 ათასად<ref>{{Cite web |url=http://www.vesti.az/socium/chislennost-naseleniya-azerbajdzhana-prevysila-9477-mln-chelovek-192539 |title=Численность населения Азербайджана превысила 9,477 млн. человек |accessdate=2018-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180719200428/http://www.vesti.az/socium/chislennost-naseleniya-azerbajdzhana-prevysila-9477-mln-chelovek-192539 |archivedate=2018-07-19 }}</ref>. მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობდა ქვეყნის ფარგლებს გარეთ. დაახლოებით 120 ათასი ადამიანი ცხოვრობდა ე.წ. [[მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკა|მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკის]] ტერიტორიაზე და დაახლოებით 240 ათასი უცხოელი ცხოვრობდა აზერბაიჯანში<ref>Промежуточный доклад No. 2 БДИПЧ ОБСЕ относительно президентских выборов в Азербайджане 9 октября 2013 года. Страница 4, примечание 13.</ref>. ქალაქის მოსახლეობა [[2013]] წლის [[1 ივლისი|1 ივლისის]] მდგომარეობით შეადგენდა 53,1%-ს და სოფლის მოსახლეობა - 46,9%. მამაკაცები მთლიანი მოსახლეობის 49,7%-ს შეადგენს, ქალები - 50,3%, ანუ 1000 მამაკაცზე 1013 ქალი მოდიოდა<ref>[https://www.ekhokavkaza.com/a/25046325.html Население Азербайджана превысило 9,4 млн человек]</ref>. სიცოცხლის ხანგრძლივობა 72,6 წელია, მათ შორის მამაკაცების 69,9 წელი, ხოლო ქალების 75,4 წელი. ([[2008]] წლის მონაცემები). [[2010]] წელს აზერბაიჯანში 165,6 ათასი ბავშვი დაიბადა, ხოლო მშობიარობის მაჩვენებელი 1000 ადამიანიზე 18,5 იყო. საშუალოდ, ყოველ ქალს თავისი ცხოვრების განმავლობაში ორი შვილი ჰყავს. 2010 წელს 53,6 ათასი ადამიანი გარდაიცვალა. 2010 წლის მონაცემებით, სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 1000 ადამიანზე 6,0 სიკვდილია. [[2017]] წლის მონაცემებით მოსახლეობის მაჩვენებელი გაიზრდა 0,7%-ით ან 73,66 ათასი ადამიანით<ref>{{Cite web |url=http://interfax.az/view/721008 |title=Прирост населения Азербайджана за 10 месяцев 2017 года составил 73 тыс. человека |accessdate=2018-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180315163713/http://interfax.az/view/721008 |archivedate=2018-03-15 }}</ref>. [[2018]] წლის [[1 მარტი|1 მარტის]] მდგომარეობით რესპუბლიკის მოსახლეობამ 9 მილიონ 911,472 ადამიანს მიაღწია<ref>{{Cite web |url=http://interfax.az/view/730396 |title=Население Азербайджана в январе-феврале увеличилось почти на 13,5 тыс. человек - Госкомстат |accessdate=2018-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180813204156/http://interfax.az/view/730396 |archivedate=2018-08-13 }}</ref>. [[2006]] წელს გაიზარდა აზერბაიჯანის მოსახლეობის სიმჭიდროვე  89,2 ადამიანი / კმ²-დან  97,4 ადამიანი / კმ²-მდე<ref>[https://books.google.ge/books?pg=PA32&dq=%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B0&id=Rg__a4wt4eQC&as_brr=3&hl=ru&redir_esc=y#v=onepage&q=%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B0&f=false Сотрудничество для решения проблемы отходов]</ref>. რესპუბლიკაში არსებობს მოსახლეობის სიმკვრივის უთანასწორობის ზრდა: [[აფშერონის ნახევარკუნძული]] აჩვენებს ჭარბი მოსახლეობის ნიშნებს, ხოლო მთიან რეგიონებში მოსახლეობის გადინების პროცესი მიმდინარეობს<ref>{{Cite web |url=http://www.demoscope.ru/weekly/2015/0665/panorm01.php#5 |title=Евроазийская Панорама |accessdate=2018-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191125121838/http://www.demoscope.ru/weekly/2015/0665/panorm01.php#5 |archivedate=2019-11-25 }}</ref>. XXI საუკუნის დასაწყისში არ იყო მნიშვნელოვანი გადინება ან მოსახლეობის შემოდინება, როგორც 1990-იან წლებში. ამრიგად, [[2004]] წელს 2,8 ათასი ადამიანმა დატოვა აზერბაიჯანი, თუმცა ამავე დროს 2,4 ათასი ადამიანი გადმოვიდა ქვეყანაში მუდმივად საცხოვრებლად, შესაბამისად მოსახლეობა მნიშვნელოვნად არ შეცვლილა<ref>{{Cite web |url=http://www.insee.fr/en/insee-statistique-publique/colloques/pauvrete/pdf/poverty_Azerbaijan_RU.pdf |title=Доклад Госкомстата Азербайджанской Республики на семинаре по статистике жизненных условий и измерения бедности |accessdate=2011-08-26 |archiveurl=https://www.webcitation.org/61Dmoa9mK?url=http://www.insee.fr/en/insee-statistique-publique/colloques/pauvrete/pdf/poverty_Azerbaijan_RU.pdf |archivedate=2011-08-26 }}</ref>. აზერბაიჯანის მოსახლეობამ [[2019]] წლის [[1 იანვარი|1 იანვრის]] მდგომარეობით 9,981,457 ადამიანს მიაღწია. ინფორმაციის თანახმად, მოსახლეობის კვადრატულ კილომეტრზე 115 ადამიანი მოდის. მთლიანი მოსახლეობის 52,8% ცხოვრობს ქალაქებში, 47,2% - სოფლებში. ანგარიშის თანახმად, მოსახლეობის 49,9% მამაკაცია, 50,1% კი ქალია<ref>[https://haqqin.az/news/145205?fbclid=IwAR0ne8htvEUaRskVEVB8v8gcWrIzYtrW5uZz1AQ2D6DnyeUPOAGKB8KAzj4 Госкомстат назвал численность населения Азербайджана]</ref><ref>[https://www.stat.gov.az/news/index.php?id=4131&fbclid=IwAR0z215O33w2cXFSsVedjsumbdYromSd4ukzFFlMRjvBxB_R69L_jRT_v4E Azərbaycanda demoqrafik vəziyyət]</ref>. [[2019]] წლის [[1 იანვარი|1 იანვრის]] მდგომარეობით, აზერბაიჯანის სახელმწიფო სტატისტიკის კომიტეტმა ქვეყნის მოსახლეობა 9,981,457 ადამიანით შეაფასა<ref>[https://haqqin.az/news/145205 Госкомстат назвал численность населения Азербайджана]</ref>. [[2019]] წლის [[6 აპრილი|6 აპრილს]] სახელმწიფო სტატისტიკის კომიტეტის მონაცემებით, ქვეყნის მე-10 მილიონიანი მოქალაქე დაიბადა<ref>{{Cite web |url=https://www.stat.gov.az/news/index.php?id=4181 |title=Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi və Dövlət Statistika Komitəsinin birgə məlumatı |accessdate=2019-04-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200815160055/https://www.stat.gov.az/news/index.php?id=4181 |archivedate=2020-08-15 }}</ref>. == მოსახლეობის ეთნიკური შემადგენლობა == {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" |ეთნიკური ჯგუფი ! colspan="2" |'''1939''' ! colspan="2" |'''1979''' ! colspan="2" |'''1989''' ! colspan="2" |'''1999''' ! colspan="2" |'''2009'''<ref>[https://eeca.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Azerbaijan%20PSA%202015.pdf POPULATION SITUATION ANALYSIS: Beyond the Demographic Transition in Azerbaijan]</ref> |- !რაოდენობა !% !რაოდენობა !% !რაოდენობა !% !რაოდენობა !% !რაოდენობა !% |- |[[აზერბაიჯანელები]] |1 870 471 |58,4 % |4 708 832 |78,1 % |5 804 980 |82,7 % |7 205 439 |90,6 % |8 172 800 |91,6 % |- |[[ლეზგები]] |111 666 |3,5 % |158 057 |2,6 % |171 395 |2,4 % |178 021 |2,2 % |180 312 |2,0 % |- |[[სომხები]] |388 025 |12,1 % |475 486 |7,9 % |390 505 |5,6 % |~120 700 |1,5 % |~120 300 |1,4 % |- |[[რუსები]] |528 318 |16,5 % |475 255 |7,9 % |392 304 |5,6 % |141 687 |1,8 % |119 307 |1,3 % |- |[[თალიშები]] |87 510 |2,7 % | | |21 169 |0,3 % |75 863 |1,0 % |111 996 |1,3 % |- |[[ხუნძები]] |15 740 |0,5 % |35 991 |0,6 % |44 072 |0,6 % |50 871 |0,6 % |49 838 |0,6 % |- |[[თურქები]] |600 |0,0 % |7 926 |0,1 % |17 705 |0,2 % |43 454 |0,5 % |37 975 |0,4 % |- |[[თათრები]] |27 591 |0,9 % |31 204 |0,5 % |28 019 |0,4 % |30 011 |0,4 % |25 911 |0,3 % |- |[[თათები]] |2 289 |0,1 % |8 848 |0,1 % |10 239 |0,1 % |10 922 |0,1 % |25 218 |0,3 % |- |[[უკრაინელები]] |23 643 |0,7 % |26 402 |0,4 % |32 345 |0,5 % |28 984 |0,4 % |21 509 |0,2 % |- |[[წახები]] | rowspan="2" |6 464 | rowspan="2" |0,2 % |8 546 |0,1 % |13 318 |0,2 % |15 877 |0,2 % |12 289 |0,1 % |- |[[უდიები]] |5 841 |0,1 % |6 125 |0,1 % |4 152 |0,1 % |3 821 |0,0 % |- |[[ქართველები]] |10 196 |0,3 % |11 412 |0,2 % |14 197 |0,2 % |14 864 |0,2 % |9 912 |0,1 % |- |[[ებრაელები]] |41 245 |1,3 % |35 487 |0,6 % |30 792 |0,4 % |8 916 |0,1 % |9 084 |0,1 % |- |[[ქურთები]] |6 005 |0,2 % |5 676 |0,1 % |12 226 |0,2 % |13 075 |0,2 % |6 065 |0,1 % |- |სხვები |85 387 |2,7 % |31 552 |0,5 % |31 787 |0,5 % |9 541 |0,1 % |16 095 |0,1 % |- !სულ ! colspan="2" |3 205 150 ! colspan="2" |6 026 515 ! colspan="2" |7 021 178 ! colspan="2" |7 953 438 ! colspan="2" |8 922 447 |} == მოსახლეობის სტრუქტურა == '''მოსახლეობის სტრუქტურა (01/07/2012)''' {| class="wikitable" !'''ასაკობრივი ჯგუფი''' !'''კაცები''' !'''ქალები''' !სულ !'''%''' |- |სულ |4 616 139 |4 679 645 |9 295 784 |100 |- |0-4 |424 224 |364 639 |788 863 |8,49 |- |5-9 |331 543 |290 248 |621 791 |6,69 |- |10-14 |349 403 |309 664 |659 067 |7,09 |- |15-19 |427 434 |395 702 |823 136 |8,85 |- |20-24 |471 966 |468 961 |940 927 |10,12 |- |25-29 |436 352 |449 314 |885 666 |9,53 |- |30-34 |374 627 |377 208 |751 835 |8,09 |- |35-39 |308 030 |321 923 |629 953 |6,78 |- |40-44 |312 384 |337 501 |649 885 |6,99 |- |45-49 |317 396 |348 790 |666 186 |7,17 |- |50-54 |309 238 |332 171 |641 409 |6,90 |- |55-59 |202 120 |223 269 |425 389 |4,58 |- |60-64 |128 100 |148 800 |276 900 |2,98 |- |65-69 |57 499 |72 190 |129 689 |1,40 |- |70-74 |72 995 |99 345 |172 340 |1,85 |- |75-79 |55 132 |78 468 |133 600 |1,44 |- |80-84 |27 839 |40 680 |68 519 |0,74 |- |85-89 |7 756 |14 359 |22 115 |0,24 |- |90-94 |1 759 |4 441 |6 200 |0,07 |- |95-99 |294 |1 109 |1 403 |0,02 |- |100+ |48 |863 |911 |0,01 |} {| class="wikitable" !'''ასაკობრივი ჯგუფი''' !'''კაცები''' !'''ქალები''' !'''ჯამი''' !% |- |0-14 |1 105 170 |964 551 |2 069 721 |22,27 |- |15-64 |3 287 647 |3 403 639 |6 691 286 |71,98 |- |65+ |223 322 |311 455 |534 777 |5,75 |} == გეოგრაფიული განსხვავებები == ქალაქებსა და რეგიონებში ნედლი შობადობის მაჩვენებელი აზერბაიჯანში<ref>[http://www.demoscope.ru/weekly/2016/0699/biblio02.php Международная миграция]</ref>. {| class="wikitable" !'''ქალაქი/რეგიონი''' !'''ნშმ 1990 წ (‰)''' !'''ნშმ 2000 წ (‰)''' !'''ნშმ 2010 წ (‰)''' !'''ნშმ 2016 წ (‰)''' |- |[[ბაქო]] (ქალაქი) |19.5 |11.6 |17.3 |14.9 |- |[[აფშერონის რაიონი]] |28.2 |14.5 |11.9 |13.6 |- |[[სუმგაითი]] (ქალაქი) |25.1 |12.5 |14.9 |15.2 |- |[[განჯა]] (ქალაქი) |20.7 |9.5 |12.5 |11.3 |- |[[აღსთაფის რაიონი]] |15.9 |14.7 |18.6 |17.7 |- |[[თოუზის რაიონი]] |26.3 |17.4 |18.5 |18.6 |- |[[შამქორის რაიონი]] |27.8 |13.7 |21.2 |18.3 |- |[[გადაბეის რაიონი]] |25.1 |18.0 |19.5 |16.2 |- |[[დაშქესანის რაიონი]] |33.8 |18.5 |20.5 |16.0 |- |[[სამუხის რაიონი]] |<nowiki>-</nowiki> |11.3 |16.7 |17.9 |- |[[გორანბოის რაიონი]] |26.9 |15.4 |19.0 |18.2 |- |[[გოიგოლის რაიონი]] |23.9 |12.8 |17.2 |16.6 |- !'''[[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანის რესპუბლიკა]]''' !'''25.9''' ! '''14.7''' ! '''18.5''' ! '''16.5''' |} == ენა == მოსახლეობის ენობრივი სტატისტიკა (2009 წლის მიხედვით)<ref>[http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode:27 Population by language, sex and urban/rural residence]</ref>. {| class="wikitable" !'''ენა''' !რაოდენობა !% |- |[[აზერბაიჯანული ენა|აზერბაიჯანული]] |8 253 196 |92,49 |- |[[რუსული ენა|რუსული]] |122 449 |1,37 |- |[[სომხური ენა|სომხური]] |120 237 |1,35 |- |[[თალიშური ენა|თალიშური]] |110 934 |1,24 |- |[[ხუნძური ენა|ხუნძური]] |46 610 |0,52 |- |[[თურქული ენა|თურქული]] |32 064 |0,36 |- |[[თათრული ენა|თათრული]] |24 146 |0,27 |- |[[თათური ენა|თათური]] |22 803 |0,26 |- |[[უკრაინული ენა|უკრაინული]] |20 988 |0,24 |- |[[წახური ენა|წახური]] |11 734 |0,13 |- |[[ქართული ენა|ქართული]] |10 356 |0,12 |- |[[ებრაული ენა|ებრაული]] |8 493 |0,09 |- |[[უდიური ენა|უდინური]] |3 795 |0,4 |- |სხვა |176 887 |1,98 |- !სულ ! colspan="2" |8 922 447 |} == რესურსები ინტერნეტში == *[https://regnum.ru/news/671078.html Численность населения Азербайджана на 1 июля 2006 года] *[http://worldpopulationreview.com/countries/azerbaijan-population/ World Population Review] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{აზერბაიჯანის თემები}} {{აზია თემატურად|დემოგრაფია|აზიის დემოგრაფია}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანის დემოგრაფია]] s7gy5rhim3fi0nu5m8zmr1w747pb9je 0 417471 4816837 4609882 2025-06-20T02:46:48Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816837 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Az xerite.jpg|მინი|250x250პქ|აზერბაიჯანის ენერგეტიკის სისტემის რუქა]] '''[[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანის]] ენერგეტიკა''' — აზერბაიჯანის ენერგიისა და ელექტროენერგიის წარმოების, მოხმარებისა და ექსპორტისგან შედგება. == ნავთობი == აზერბაიჯანში ნავთობის დიდი რეზერვებია. რეგიონში ნავთობის საბადოების ექსპლუატაცია დაიწყო [[XIX საუკუნე|XIX]] საუკუნის შუა რიცხვებში. [[2015]] წლის დასაწყისში ცნობილი ნავთობის ველების მოცულობამ 7 მილიარდ ბარელს მიაღწია<ref>{{Cite web |url=http://www.oilru.com/news/506185/ |title=ОПЕК обнародовала прогнозы добычи нефти в Азербайджане |accessdate=2018-09-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160823013558/http://www.oilru.com/news/506185/ |archivedate=2016-08-23 }}</ref>. [[1994]] წელს, როდესაც „[[საუკუნის კონტრაქტი (1994)|საუკუნის კონტრაქტი]]<nowiki/>“ გაფორმდა, აზერბაიჯანის ნავთობის შესწავლილი რეზერვები შეადგენდა 511 მილიონი ტონას<ref>[https://www.bbc.com/russian/features-41274750 "Контракт века": норвежские миражи Азербайджана] - '''BBC'''</ref>. [[1996]] წელს, ნავთობის რეზერვები ოფიციალური წყაროებით იყო შეფასებული 1,2 მილიარდ ბარელით. [[2006]] წლის ბოლოს ეს მაჩვენებლები 7 მილიარდი ბარელით გაიზარდა და [[2016]] წლის ბოლოსთვის, უკვე სტაბილურად, რეზერვები 7 მილიარდი ბარელი იყო. 2016 წლისთვის აზერბაიჯანის ნავთობის რეზერვები მთლიანი მსოფლიო რეზერვების 0.4% -ს შეადგენდა<ref name=":0">[https://www.bp.com/content/dam/bp/en/corporate/pdf/energy-economics/statistical-review-2017/bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report.pdf BP Statistical Review of World Energy June 2017] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120705035456/http://www.bp.com/liveassets/bp_internet/globalbp/globalbp_uk_english/reports_and_publications/statistical_energy_review_2011/STAGING/local_assets/pdf/natural_gas_section_2012.pdf |date=2012-07-05 }} - '''BP'''</ref>. [[აზერი-ჩირაგ-გიუნაშლი|აზერი-ჩირაგ-გიუნაშლის]] ბლოკების ნავთობის რეზერვების შეფასებისას აღინიშნა, რომ ისინი 2 მილიარდი ტონა შეადგენენ, საიდანაც 1.2 მილიარდი ტონის ამოღებაა შესაძლებელი<ref>[https://haqqin.az/investigations/66293 Если в России и Азербайджане закончится нефть] - '''''haqqin.az'''''</ref>. ნავთობის მოპოვება [[2010]] წლამდე იზრდებოდა. ნავთობის წარმოების მოცულობა იყო 1,023 ათასი ბარელი დღეში (50.8 მილიონი ტონა წელიწადში). 2010 წლიდან დაიწყო პროდუქციის შემცირება და 2016 წელს შეადგინა 826 ათასი ბარელი დღეში (41 მილიონი ტონა წელიწადში), რაც მსოფლიო პროდუქციის 0.9% -ს შეადგენს. 2010 წლიდან მოხმარებამ გაზრდა დაიწყო. [[2014]] წლიდან 2016 წლამდე სტაბილური მოხმარება შეადგენდა 99 ათას ბარელს დღეში (წელიწადში 4.6 მილიონი ტონა), რაც მსოფლიოში ნავთობპროდუქტების მთლიანი მოხმარების 0.1% -ს შეადგენდა<ref name=":0" /><ref>[https://www.imemo.ru/files/File/ru/publ/2016/2016_012.pdf Трансформация мировой энергетики: рыночные механизмы и государсвтенная политика] - '''PDF'''</ref>. == ბუნებრივი აირი == [[2016]] წლის დასაწყისში ცნობილი ბუნებრივი აირების ველების მოცულობამ 2.5 ტრილიონი კუბური მეტრი შეადგინა<ref>[http://energo-news.ru/archives/133981 Запасов газа в Азербайджане хватит на 100 лет]</ref>. [[2011]] წელს, მიღებულ იქნა დაახლოებით 17.66 მილიარდი კუბური მეტრი ბუნებრივი გაზი, [[2015]] წელს კი 29.74 მილიარდი კუბური მეტრი<ref>[https://oilcapital.ru/news/upstream/20-01-2016/dobycha-nefti-v-azerbaydzhane-v-2015-g-snizilas-na-0-8-gaza-vyrosla-na-1-1-goskomstat Добыча нефти в Азербайджане в 2015 г. снизилась на 0,8%, газа - выросла на 1,1% - госкомстат]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>. 2016 წლის [[10 მარტი|10 მარტს]], აზერბაიჯანის ენერგეტიკის მინისტრმა ნათიგ ალიევმა საჯაროდ განაცხადა, რომ ქვეყანას აქვს ნედლეულის საკმარისი რეზერვები ბუნებრივი გაზის მიწოდების უზრუნველსაყოფად [[სამხრეთის გაზის დერეფანი|სამხრეთი გაზის დერეფანში]]. პროექტის ძირითადი ეტაპი ევროპაში 10 მილიარდი კუბური მეტრი გაზის ყოველწლიური მიწოდებას ითვალისწინებს<ref>{{Cite web |url=https://news.az/articles/economy/105740 |title=Minister: Azerbaijan’s gas reserves enough to fill Southern Gas Corridor |accessdate=2018-09-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180630052735/https://news.az/articles/economy/105740 |archivedate=2018-06-30 }}</ref>. 2007 წელს 11 მილიარდი კუბური მეტრი გაზი იქნა წარმოებული და წლიური ზრდა იყო 61%<ref>[http://e-notabene.ru/etc/article_1014.html#2 Роль геоэкономического (энергетического) фактора в процессе трансформации политического режима в Азербайджане: ретроспективный анализ и современность.]</ref>. 2016 წელს წარმოება 17,5 მილიარდი კუბური მეტრი იყო (15.7 მილიონი ტონა). 2005-2015 წლებში წარმოების ზრდა 13.2% -ს შეადგენდა<ref name=":0" />. 2010 წელს გახსნილი „უმიდის“ გაზის ველი, შეიცავს 200 მილიარდი კუბურ მეტრ გაზს. 2011 წელს, ბუნებრივი აირის ახალი ველი აღმოაჩინეს —„აფშერონი“, რომელიც შეიცავს 350 მილიარდი კუბურ მეტრ გაზს. „აფშერონის“ გაზის ველზე კიდევ ერთი ველი „ბაბექია“, რომლის რეზერვები 400 მილიარდ კუბურ მეტრს შეადგენს. ბუნებრივი აირის რეზერვები „შაფაგ-ასიმანში“ 300 მილიონ კუბურ მეტრს შეადგენს<ref>[https://inosmi.ru/economic/20170515/239348159.html Азербайджан потеснит Россию на рынке газа Евросоюза и Турции?]</ref>. უმსხვილესი შაჰდენზის საველე რეზერვები შეადგენს 1.2 ტრილიონ კუბურ მეტრ გაზს<ref>{{Cite web |url=https://www.golos-ameriki.ru/a/azerbaijan-gas-georgia/4257742.html |title=Грузия ожидает удвоения поставок природного газа из Азербайджана |accessdate=2018-09-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180425032500/https://www.golos-ameriki.ru/a/azerbaijan-gas-georgia/4257742.html |archivedate=2018-04-25 }}</ref>. == ელექტროენერგია == 2014 წელს ელექტროენერგიის წარმოების საერთო რაოდენობა იყო 24.73 მილიარდი კილოვატ საათი. ყველაზე მძლავრი ჰიდროელექტრო სადგურებია: [[მინგეჩაურის ჰესი]] (402 მეგავატი), [[შამქორის ჰესი]] (380 მეგავატი), [[იენიქენდის ჰესი]] (150 მეგავატი) და [[სარსანგის ჰესი]] (50 მეგავატი). ქვეყნის მიერ განახლებადი ენერგიის სხვა წყაროები პრაქტიკულად არ გამოიყენება<ref name=":1">[https://www.unece.org/fileadmin/DAM/energy/se/pp/eneff/IEEForum_Tbilisi_Sept13/Day_2/ws1/Rzayev_r.pdf Развитие Электроэнергетики в Азербайджане] - '''PDF'''</ref>. აზერბაიჯანში ელექტროენერგიის წარმოება 2006 წლიდან 2010 წლამდე დაეცა. 2010 წელს  კვლავ აღორძინდა და გაიზარდა. მოცემული ტენდენცია დღემდე გრძელდება<ref name=":1" />. == იხილეთ აგრეთვე == * [[განახლებადი ენერგიის წყაროები აზერბაიჯანში]] * [[აზერბაიჯანის ეკონომიკა]] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{აზერბაიჯანის თემები}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანის ენერგეტიკა]] [[კატეგორია:აზერბაიჯანის ეკონომიკა]] 3a336we2w6ix960movscw6c5ru4bcrj 0 418483 4816797 4816032 2025-06-19T21:40:54Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/78.177.163.183|78.177.163.183]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:David1010|David1010]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4739393 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = კამალა ჰარისი | სურათი= Kamala Harris Vice Presidential Portrait.jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Kamala_Harris_Signature.svg | დაბადების თარიღი = [[20 ოქტომბერი]], [[1964]] | დაბადების ადგილი= [[ოკლენდი (კალიფორნია)|ოკლენდი]], [[კალიფორნია]], [[აშშ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | რეზიდენცია = | საარჩევნო ოლქი = | მამა =[[დონალდ ჰარისი]] | დედა =[[შამალა გოპალანი]] | მეუღლე = [[დუგლას ემჰოფი]] | შვილები= | განათლება =[[ჰარვარდის უნივერსიტეტი]] | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = [[ბაპტიზმი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[აშშ-ის დემოკრატიული პარტია]] | საიტი= | რიგი = [[აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტი|აშშ-ის 49-ე ვიცე-პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[20 იანვარი]], [[2021]] | თანამდებობა დატოვა = [[20 იანვარი]], [[2025]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი =[[ჯო ბაიდენი]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[მაიკ პენსი]] | მემკვიდრე = [[ჯეი დი ვენსი]] | რიგი2 = [[აშშ-ის სენატი|სენატის]] წევრი [[კალიფორნია|კალიფორნიიდან]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[3 იანვარი]], [[2017]] | თანამდებობა დატოვა2= დღემდე | წინამორბედი2 = [[ბარბარა ბოკსერი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = კალიფორნიის გენერალური პროკურორი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[3 იანვარი]], [[2011]] | თანამდებობა დატოვა3 =[[3 იანვარი]], [[2017]] | წინამორბედი3 = [[ჯერი ბრაუნი]] | მემკვიდრე3 = [[ხავიერ ბესერა]] | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''კამალა დევი ჰარისი''' ({{lang-en|Kamala Devi Harris}}; დ. [[20 ოქტომბერი]], [[1964]], [[ოკლენდი (კალიფორნია)|ოკლენდი]], [[კალიფორნია]]) — ამერიკელი იურისტი და პოლიტიკოსი, [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული პარტიის]] წევრი. აშშ-ის სენატორი [[კალიფორნია|კალიფორნიიდან]] ([[2017]] წლიდან). კალიფორნიის გენერალური პროკურორი [[2011]]-[[2017]] წლებში. [[2021]]-[[2025]] წლებში იყო [[აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტი]]. იგი არის პირველი ქალი, პირველი ფერადკანიანი და პირველი აზიური წარმომავლობის მქონე ვიცე-პრეზიდენტი იყო [[ამერიკის შეერთებული შტატები]]ს ისტორიაში. 2024 წელს, საქართველოს პარლამენტის მიერ [[რუსული კანონი]]ს მიღების შემდეგ, კამალა ჰარისმა საქართველოს პრეზიდენტ [[სალომე ზურაბიშვილი]]სთვის გაგზავნილ წერილში ხაზი გაუსვა, რომ „დიდი შეშფოთებით“ ადევნებს თვალს საქართველოში განვითარებულ მოვლენებს.<ref>[https://www.radiotavisupleba.ge/a/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98-%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%94/32965260.html ბაიდენი და მე დიდი შეშფოთებით ვადევნებთ თვალს მოვლენებს საქართველოში - კამალა ჰარისი]</ref> ==ბიოგრაფია== ===ადრეული წლები=== კამალა ჰარისი იმიგრანტების შვილია (მისი სახელი სანსკრიტის ენაზე „ლოტოსის ყვავილს“ ნიშნავს). დედა — [[შამალა გოპალანი]] წარმოშობით [[ინდოეთი|ინდოელია]]. მამა — დონალდ ჰარისი ეკონომიკის პროფესორია, წარმოშობით [[იამაიკა|იამაიკიდან]]. მშობლები ერთმანეთს დაშორდნენ, როდესაც კამალა ხუთი წლის იყო<ref>{{cite web|url= http://www.latimes.com/local/politics/la-me-pol-ca-harris-senate-20150930-story.html| title= How race helped shape the politics of Senate candidate Kamala Harris|author = Michael Finnegan|date = 2015-09-30|work= |publisher=Los Angeles Times|accessdate= 2016-11-11|lang= en|archiveurl= |archivedate= }}</ref>. კამალას უმცროსი და [[მაია ჰარისი]], იურისტი, [[ჰილარი კლინტონი]]ს გუნდის წევრი იყო, მისი საპრეზიდენტო კამპანიის დროს. ჯერ კიდევ მაშინ, როდესაც კამალა არასწრულწლოვანი იყო დედამისი, შამალა გოპალან-ჰარისი ასწავლიდა მაკგილის უნივერსიტეტში და თავის დასთან ერთად ცხოვრობდა დედასთან [[მონრეალი|მონრეალში]]<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/election-us-2020-53728050|title=Kamala Harris: Who is Biden's running mate in 2020 US election?|lang=en|author=|date=2020-08-12|publisher=BBC News|accessdate=2020-08-12}}</ref>. კამალა ჰარისმა დაამთავრა [[ჰარვარდის უნივერსიტეტი]], შემდეგ კი მიიღო სამართლის დოქტორის ხარისხი კალიფორნიის უნივერსიტეტის ჰასტინგსის კოლეჯში და მუშაობდა ალამიდის ოლქის პროკურორის თანაშემწედ<ref>{{cite web|url= http://www.nbcnews.com/storyline/2016-election-day/meet-kamala-harris-second-black-woman-elected-u-s-senate-n680726| title= Meet Kamala Harris, the Second Black Woman Elected to the U.S. Senate|author = Donna Owens|date = 2016-11-08|work= |publisher=NBC News|accessdate= 2016-11-11|lang= en|archiveurl= |archivedate= }}</ref>. ==პროფესიონალური კარიერა== [[2003]] წელს აირჩიეს სან-ფრანცისკოს საოლქო პროკურორად და ეს თანამდებობა ეკავა [[2004]]-[[2011]] წლებში. ყურადღების ცენტრში აღმოჩნდა მაშინ, როდესაც მან უარი თქვა დევიდ ჰილის სიკვდილით დასჯის მოთხოვნაზე, რომელიც ბრალდებული იყო პოლიციელ ისააკ ესპინოზას მკვლელობაში. კალიფორნიის სენატორებმა [[ბარბარა ბოქსერი|ბარბარა ბოქსერმა]] და [[დაიან ფაინშტაინი|დაიან ფეინშტაინმა]] და შემდეგ გენერალურმა პროკურორმა ბილ ლოკერმა დაგმო მისი გადაწყვეტილება, ხოლო [[ოკლენდი (კალიფორნია)|ოკლენდის]] მერმა ჯერი ბრაუნმა დაიწყო უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ბრალდებით გამოძიება, მაგრამ დარღვევები ვერ აღმოაჩინეს. [[2010]] წელს აირჩიეს კალიფორნიის გერნერალურ პროკურორად და [[2011]] წელს შეუდგა მოვალეობის შესრულებას. გახდა პირველი აფრო-ამერიკელი და აზიური წარმოშობის ადამიანი და მეორე ქალი ამ თანამდებობაზე. [[2014]] წელს აირჩიეს მეორე ვადით<ref>{{cite web|url= http://www.naag.org/naag/attorneys-general/whos-my-ag/california/kamala-harris.php|title= Kamala D. Harris|author= |date= |work= |publisher= National Association of Attorneys General (NAAG)|accessdate= 2016-11-11|lang= en|archiveurl= https://web.archive.org/web/20161112031326/http://www.naag.org/naag/attorneys-general/whos-my-ag/california/kamala-harris.php|archivedate= 2016-11-12|deadlink= yes}}</ref>. [[2017]] წლიდან [[აშშ-ის სენატი]]ს წევრია კალიფორნიის შტატიდან<ref>{{cite web|url= http://www.latimes.com/politics/la-pol-ca-senate-race-kamala-harris-wins-20161108-story.html| title= Kamala Harris breaks a color barrier with her U.S. Senate win|author = Phil Willon|date = 2016-11-08|work= |publisher= Los Angeles Times|accessdate= 2016-11-11|lang= en|archiveurl= |archivedate= }}</ref>. [[2019]] წლის 21 იანვარს გამოაცხადა აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობის შესახებ<ref>{{Cite web|url=https://www.vox.com/2019/1/21/18175628/kamala-harris-2020-campaign-president|title=Kamala Harris announces her historic 2020 presidential campaign|author=Li Zhou|date=2019-01-21|publisher=Vox|accessdate=2019-01-21}}</ref>. [[2019]] წლის 30 ოქტომბერს გამოქვეყნებული სოციოლოგიური გამოკითხვის თანახმად, დემოკრატიული პარტიის პრაიმერიზის არჩევნების ოფიციალურ დაწყებამდე სამი თვით ადრე, კამალა ჰარისის რეიტინგი იყო 3 %<ref>{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/us-news/2019/nov/01/kamala-harris-2020-campaign-trump-impeachment|title=‘Don't count her out’: can Kamala Harris salvage a languishing 2020 bid?|lang=en|author= Lauren Gambino |date=2019-11-01|publisher=The Guardian|accessdate=2019-11-01}}</ref>. [[2020]] წლის 8 მარტს ჰარისმა ტვიტერზე გამოაქვეყნა ვიდეო, რომელშიც აცხადებდა მისი კამპანიის დასრულების შესახებ და მოუწოდა თავის მომხრეებს, მხარი დაუჭირონ [[ჯო ბაიდენი]]ს კანდიდატურას<ref>{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/us-news/2020/mar/08/kamala-harris-endorses-joe-biden|title=Kamala Harris endorses Joe Biden for president ahead of key contests|lang=en|author=Richard Luscombe|date=2020-03-08|publisher=The Guardian|accessdate=2020-03-09}}</ref>. [[2020]] წლის 11 აგვისტოს გახდა პირველი ფერადკანიანი ქალი, რომელიც გახდა ერთ-ერთი ძირითადი პარტიის ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატი ამერიკის შეერთებულ შტატებში<ref>{{Cite web|url=https://apnews.com/905fa6cee7441c8b0cd5363d578278ce|title=Biden picks Kamala Harris as running mate, first Black woman|lang=en|author=Kathleen Ronayne and Will Weissert|date=2020-08-12|publisher=AP|accessdate=2020-08-12}}</ref>. 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში [[ჯო ბაიდენი]]ს შეერთებული შტატების პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ, ჰარისი დაიკავებს ამერიკის შეერთებული შტატების ვიცე-პრეზიდენტის თანამდებობას 2021 წლის 20 იანვარს<ref>{{cite web|url=https://edition.cnn.com/2020/11/07/politics/kamala-harris-first-vice-president-female-black-south-asian/index.html|title=Harris bursts through another barrier, becoming the first female, first Black and first South Asian vice president-elect|first1=Brandon|last1=Tensley|last2=Wright|first2=Jasmine|work=CNN|date=November 7, 2020|access-date=November 8, 2020|archive-date=November 7, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201107194833/https://edition.cnn.com/2020/11/07/politics/kamala-harris-first-vice-president-female-black-south-asian/index.html|url-status=live}}</ref>. იგი იქნება პირველი ქალი აღნიშნულ თანამდებობაზე და მეორე ფერადკანიანი [[ჩარლზ კურტისი]]ს შემდეგ<ref name="Forbes">{{Cite news|date=August 12, 2020|title=Here Are The ‘Firsts’ Kamala Harris Represents With VP Candidacy|first=Andrew|last=Solender|url=https://www.forbes.com/sites/andrewsolender/2020/08/12/here-are-the-firsts-kamala-harris-represents-with-vp-candidacy/|quote=Harris would not be the first person of color to serve as vice president. That honor belongs to Charles Curtis, President Herbert Hoover’s No. 2.|work=Forbes|access-date=November 8, 2020|archive-date=September 2, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200902023222/https://www.forbes.com/sites/andrewsolender/2020/08/12/here-are-the-firsts-kamala-harris-represents-with-vp-candidacy/|url-status=live}}</ref>. == რესურსები ინტერნეტში == * [https://www.harris.senate.gov Kamala Harris] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170430143723/https://www.harris.senate.gov/ |date=2017-04-30 }} official U.S. Senate website * [https://kamalaharris.org/ Campaign website] == სქოლიო == {{სქოლიოს სია}} {{აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ჰარისი, კამალა}} [[კატეგორია:დაბადებული 20 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1964]] [[კატეგორია:ამერიკელი პოლიტიკოსი ქალები]] [[კატეგორია:ამერიკელი იურისტები]] [[კატეგორია:აშშ-ის სენატორები]] [[კატეგორია:აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ქალი ვიცე-პრეზიდენტები]] 2y89e6ncy0yd275zsp6qtlhotlms4ek 0 422828 4816681 4714471 2025-06-19T13:22:30Z 78.177.163.183 4816681 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ჟაირ ბოლსონარუ<br/>Jair Bolsonaro | სურათი= Jair Bolsonaro em 24 de abril de 2019 (1) (cropped).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Signature of Jair Bolsonaro.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1955|03|21}} | დაბადების ადგილი= | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = 1) როჟერია ნანტეს ნუნეს ბრაგა<br />2) ანა კრისტინა ვალე<br />3) მიშელ დი პაულა ფირმუ რეინალდუ | შვილები= ფლავიუ ბოლსონარუ<br />კარლუშ ბოლსონარუ<br />ედუარდუ ბოლსონარუ<br />[[რენონ ბოლსონარუ]]<br />[[ლაურა ბოლსონარუ]] | განათლება = აგულიას-ნეგრასის სამხედრო აკადემია | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია =[[კათოლიციზმი]] | ჯილდოები = | პარტია = [[ბრაზილიის სოციალ-ქრისტიანული პარტია]] (2018)<br />[[ბრაზილიის სოციალ-ლიბერალური პარტია]] (2016)<br />[[ლიბერალური ფრონტის პარტია]] (2005)<br />[[ბრაზილიის მუშათა პარტია]] (2005)<br />[[ბრაზილიის პროგრესული პარტია]] (2005)<br />პროგრესული პარტია<br />ქრისტიან-დემოკრატიული პარტია (1993)<br />[[ბრაზილიის სოციალ-ლიბერალური პარტია]]<br>პროგრესულ-რეფორმისტული პარტია (1995) | საიტი= | რიგი = [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|ბრაზილიის 38-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[1 იანვარი]], [[2019]] | თანამდებობა დატოვა = [[1 იანვარი]], [[2023]] | ვიცე-პრეზიდენტი = [[მორან ამილტონი]] | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[მიშელ ტემერი]] | მემკვიდრე = [[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]] | რიგი2 = [[ბრაზილიის ეროვნული კონგრესი|ფედერალური დეპუტატი]] [[რიო-დე-ჟანეიროს შტატი]]დან | თანამდებობა დაიკავა2 = [[1 თებერვალი]], [[1991]] | თანამდებობა დატოვა2= [[31 დეკემბერი]], [[2018]] | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = [[რიო-დე-ჟანეიროს მუნიციპალური პალატა|რიო-დე-ჟანეიროს მუნიციპალური პალატის]] დეპუტატი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[1 იანვარი]], [[1989]] | თანამდებობა დატოვა3= [[1 თებერვალი]], [[1991]] | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3= | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''ჟაირ მესიას ბოლსონარუ''' ({{lang-pt|Jair Messias Bolsonaro}}, დ. [[21 მარტი]], [[1955]], [[გლისერიუ]], [[სან-პაულუს შტატი|სან-პაულუ]]) — ბრაზილიის სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე. ბრაზილიის პრეზიდენტი 2019–2023 წლებში. აირჩიეს 2018 წლის 28 ოქტომბრის [[ბრაზილიის პრეზიდენტი]]ს [[საყოველთაო არჩევნები ბრაზილიაში (2018)|საყოველთაო არჩევნებზე]]. == რესურსები ინტერნეტში == * [https://nv.ua/world/countries/novyj-tramp-prezidentskuju-honku-v-brazilii-vozhlavil-rasist-seksist-i-homofob-2465887.html ახალი ტრამპი. საპრეზიდენტო მარათონს ბრაზილიაში რასისტი, სექსისტი და ჰომოფობი ლიდერობს] {{ბრაზილიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ბოლსონარუ, ჟაირ}} [[კატეგორია:დაბადებული 21 მარტი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1955]] [[კატეგორია:ბრაზილიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ანტიკომუნისტები]] qf2ezquh73e8ax6d57ag421tk1ykecj 0 422903 4816921 3932365 2025-06-20T06:24:17Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816921 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Evstafiev-general-alexander-lebed17oct96.jpg|მინი|ალექსანდრე ლებედი]] '''ალექსანდრე ლებედი''' ({{lang-ru|Алекса́ндр Ива́нович Ле́бедь}}; დ. [[20 აპრილი]], [[1950]], [[ნოვოჩერკასკი]], [[როსტოვის ოლქი]], [[რსფსრ]], [[სსრკ]] — გ. [[28 აპრილი]], [[2002]], [[კრასნოიარსკის მხარე]], [[რუსეთის ფედერაცია]]) — რუსი სახელმწიფო და სამხედრო მოღვაწე, სამხედრო მეთაური, გენერალ-ლეიტენანტი, კრასნოიარსკის მხარის გუბერნატორი [[1998]]-[[2002]] წლებში, რუსეთის ფედერაციის უშიშროების საბჭოს მდივანი [[1996]] წელს. == სამხედრო კარიერა == === აგვისტოს პუტჩი === [[1991]] წლის [[19 აგვისტო]]ს, შეასრულა ГКЧП-ს და პაველ გრაჩოვის ბრძანება და ტულის საჰაერო დესანტის ბატალიონის მეთაურის რანგში ალყაში მოაქცია რსფსრ-ს უზენაესი საბჭოს შენობა, თეთრი სახლი, მაგრამ უკვე მეორე დღეს გადავიდა ბორის ელცინის მხარდამჭერთა რიგებში და შემოაბრუნა ტანკები უკვე ГКЧП-ს წინააღმდეგ და უზენაესი საბჭოს დასაცავად. == პოლიტიკური კარიერა == [[1972]] წლიდან [[1991]] წლამდე იყო [[საბჭოთა კავშირი]]ს კომუნისტური პარტიის წევრი. პოლიტიკით დაინტერესდა მიხეილ გორბაჩოვის მიერ ინიცირებული „პერესტროიკის“ ბოლოს: 1990 წელს იგი აირჩიეს საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიის XXVIII ყრილობის დელეგატად და რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკის კომუნისტური პარტიის დამაარსებელი ყრილობის დეპუტატად; ამ ყრილობაზე ლებედი აირჩიეს რსფსრ-ს კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრად. 1995 წლის აპრილში შეურთდა რუს თემთა კონგრესს, რომელსაც სათავეში ედგნენ იური სკოკოვი და დიმიტრი როგოზინი; აირჩიეს რუს თემთა კონგრესის ნაციონალური საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილედ. 1995 წლის ოქტომბერში სათავეში ჩაუდგა სრულიად რუსეთის საზოგადოებრივ მოძრაობას „ღირსება და სამშობლოს“ (გამომდინარე იქიდან, რომ მისი წინასაარჩევნო კამპანიის ერთ-ერთი უმთავრესი ლოზუნგი იყო „ღირსება და სამშობლო! სიმართლე და წესრიგი!“). იმავე წლის დეკემბერში კონრესის საარჩევნო სიაში სახელმწიფო დუმას არჩევნებში დაიკავა მეორე ადგილი (პირველ სამეული იყო სკოკოვი/ლებედი/გლაზევი) და პარალელურად კენჭი იყარა ტულას ერთმანდატიან ოლქში. 1995 წლის 17 დეკემბერს აირჩიეს ფედერალური კრების სახელმწიფო დუმას მეორე მოწვევის დეპუტატად ტულას ერთმანდატიანი ოლქიდან. იყო დეპუტატთა ჯგუფის, „ხალხის მმართველობის“ წევრი და სახელმწიფო დუმას თავდაცვის კომიტეტის წევრი. [[1996]] წლის 11 იანვარს რუს თემთა კონგრესის ყრილობაზე დელეგატთა ჯგუფის ინიციატივით წამოაყენეს მისი კანდიდატურა რუსეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში. პირველ ტურში, 1996 წლის 16 ივნისს, როგორც დამოუკიდებელმაკანდიდატმა, მიიღო ხმათა 14,7% და მესამე ადგილი დაიკავა. მეორე ტურში მხარი დაუჭირა პრეზიდენტ ბორის ელცინს (გამომდინარე იქიდან, რომ 18 ივნისს დაიკავა უშიშროების საბჭოს მდივნის პოსტი „განსაკუთრებული უფლებამოსილებებით“ და გახდა რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტის დამხმარე ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში. მისი რეკომენდაციით, რუსეთის ფედერაციის თავდაცვის მინისტრის პოსტზე პაველ გრაჩოვის მაგივრად დანიშნეს გენერალი როდიონოვი.<ref name=autogenerated1>[http://srn.su/2007/09/24/01/Patriot-7-51.pdf Игорь Родионов: «При Ельцине страной управляли из Америки»]</ref><ref>который был отстранён от управления вооружёнными силами в соответствии с той же предвыборной договорённостью</ref> <blockquote>... მე ვკითხე... გრიგორი ივლინსკის იმის შესახებ, თუ რას ფიქრობს ელცინის მეორე ვადაზე არჩევაზე. „მთავრობა, რომელიც ელცინმა ჩამოაყალიბა არჩევნების შემდეგ იყო არა კომუნისტური, არა რესპუბლიკური, არა კონსერვატიული, არა ლეიბორისტული, არა წითელი, არა თეთრი, არა მწვანე, — აღნიშნა ივლინსკიმ. — ის იყო ანგარებიანი. ამაში იყო ძირითადი თვისება. გამოვიდა სისტემა კორპორაციული, ოლიგარქიული, დაფუძნებული მონოპოლიზირებულ საკუთრებაზე და ნახევრად კრიმინალურ ურთიერთობებზე. ამ კლანში აღმოჩნდა ერთი უცხო. ალექსანდრე ლებედი. <ref>Павел Хлебников. Крёстный отец Кремля Борис Березовский, или история разграбления России. — 2 изд.. — М: Детектив-пресс, 2004. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-89935-065-2. გვ. 308</ref> </blockquote> 1996 წლის 15 ივლისიდან 3 ოქტომბრამდე იყო უმაღლეს სამხედრო თანამდებობათა, უმაღლეს სამხედრო და სპეციალურ წოდებათა საკადრო პოლიტიკოს საბჭოს თავმჯდომარე; რუსეთის ფედერაციის სრულუფლებიანი წარმომადგენელი ჩეჩნეთის რესპუბლიკაში. [[1996]] წლის 31 აგვისტოში, დიდხნიანი მოლაპარაკებების შემდეგ, ასლან მასხადოვთან ერთად მოაწერა ხელი ხასავიურტის შეთანხმებებს. ლებედის გადადგომის შემდეგ რუსული მხარე ამ შეთანხმებებს არც კი ახსენებდა. === კრასნოიარსკის მხარის გუბერნატორობა === 1998 წლის 17 მაისს ალექსანდრე ლებედი აირჩიეს კრასნოიარსკის მხარის გუბერნატორად არჩევნების მეორე ტურში, ხმების 59 პროცენტით. გუბერნატორის არჩევნები ერთ-ერთ ყველაზე სკანდალურად ჩაითვალა, რადგანაც პირველ ტურში დაფიქსირდა 91 დარღვევა, მეორე ტურში 150-ზე მეტი და აღიძღა ორი სისხლის სამართლის საქმე. არჩევნების დროს, ლებედს ეხმარებოდა მისი ოპონენტების შეცდომები; ამასთან ერთად, მისი გუნდი, მთლიანობაში, მუშაობდა უფრო დალაგებულად, მაგრამ მაინც უშვებდა შეცდომებს.<ref>Николай Петров. Александр Лебедь в Красноярском крае. — Московский Центр Карнеги, 1999. — 207 с. — (Регионы, лидеры, партии - к парламентским и президентским выборам. Выпуск 1). — 1000 экз. — ISBN 0-87003-166-X.</ref> თანამდებობა ოფიციალურად დაიკავა 1998 წლის 5 მაისს. == სიკვდილი == დაიღუპა 2002 წლის აპრილს, ვერტმფრენ Ми-8-ის კატასტროფაში, ტბა ოისკოეს რაიონში, კრასნოარსკის მხარეში. ვერტმფრენით იგი მიფრინავდა ახალი სათხილამურო ტრასის გახსნაზე.<ref>{{Cite web |url=http://lenta.ru/russia/2002/04/28/lebed1/ |title=Александр Лебедь погиб в авиакатастрофе |accessdate=2015-08-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150908053852/http://lenta.ru/russia/2002/04/28/lebed1/ |archivedate=2015-09-08 |deadlink=yes }}</ref><ref>[http://lenta.ru/articles/2002/04/29/lebed/ Что сгубило Александра Лебедя: туман, самонадеянность или козни «серого полковника»]</ref> == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.peoples.ru/military/general/lebed/index.html Александр Иванович Лебедь]: биография на сайте peoples.ru * ''Лебедь Александр Иванович''. [http://www.lib.ru/MEMUARY/1990/putch_lebed.txt «Спектакль назывался путч: Воспоминания генерала воздушно-десантных войск»] мемуары * {{cite web|url=http://100.histrf.ru/commanders/lebed-aleksandr-ivanovich/|title=Лебедь Александр Иванович|author=Суржик Д. В.|publisher=Проект РВИО и ВГТРК [http://100.histrf.ru «100 великих полководцев»]|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HZs3Tpn8?url=http://100.histrf.ru/commanders/lebed-aleksandr-ivanovich/|archivedate=2013-06-23|accessdate=2013-06-20|deadlink=no}} * ''Лебедь Александр Иванович''. [http://militera.lib.ru/memo/russian/lebed_ai/index.html «За державу обидно…»] мемуары * [https://web.archive.org/web/20131019192504/http://bendery.su/Pochetnye_grajdane/lebed.html Почётные граждане г. Бендеры. Лебедь Александр Иванович] * ''Владимир Воронов''. [http://www.sovsekretno.ru/articles/id/3074 Тайна гибели генерала Лебедя // Совершенно секретно, № 4 (275), 2012.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029200541/http://www.sovsekretno.ru/articles/id/3074 |date=2013-10-29 }} * ''Козлов А. В., Чернобривый В. Н.'' Непокоренное Приднестровье. Уроки военного конфликта. М., «Вече», 2015. * Брат о брате, Алексей Лебедь. 29 ноября 2016. <nowiki>https://youtu.be/0EYXzzrQ-B8</nowiki> == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:ლებედი, ალექსანდრე}} [[კატეგორია:დაბადებული 20 აპრილი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1950]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 28 აპრილი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2002]] [[კატეგორია:რუსი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:რუსი სამხედრო მოღვაწეები]] [[კატეგორია:ფრუნზეს სამხედრო აკადემიის კურსდამთავრებულები]] lr0vzardf5jasds6vl8tyb5vy676jy2 0 424180 4816862 4110559 2025-06-20T03:45:57Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816862 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სახელმწიფო უწყება |უწყების_სახელი = აზერიშიქი |მშობლიური_სახელი = Azərişıq |მშობლიური_სახელი_a = |მშობლიური_სახელი_r = |ლოგო = |ლოგოს_სიგრძე = |ლოგოს_წარწერა = |ბეჭედი = |ბეჭედის_სიგრძე = |ბეჭედის_წარწერა = |სურათი = Azerishiq.png |სურათის_სიგრძე =200პქ |სურათის_წარწერა = |შეიქმნა = [[10 თებერვალი]], 2015 |წინამორბედი1 = |წინამორბედი2 = (და ა. შ.) |გაუქმდა = |მომდევნო = |იურისდიქცია = |მთავარი_სამმართველო = |latd= |latm= |lats= |latNS= |longd= |longm= |longs= |longEW= |რეგიონის_კოდი = |თანამშრომლები = |ბიუჯეტი = |მინისტრი1_სახელი = |მინისტრი1_pfo = |მინისტრი2_სახელი = |მინისტრი2_pfo = (და ა. შ.) |უფროსი1_სახელი = |უფროსი1_თანამდებობა = |უფროსი2_სახელი = |უფროსი2_თანამდებობა = (და ა. შ.) |უწყების_ტიპი = |ზემდგომი_უწყება = |ქვეუწყება1 = |ქვეუწყება2 = (და ა. შ.) |მთავარი_დოკუმენტი1= |ვებ_საიტი = http://www.azerishiq.az/ |შენიშვნა = }} '''აზერიშიქი''' ({{Lang-az|Azərişıq}}) — ღია სააქციო საზოგადოება [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანში]]. მისი ისტორია დაკავშირებულია [[ბაქო|ბაქოში]] ელექტროენერგიის ფორმირების ისტორიასთან. პირველი ელექტროსადგური დაიდგა აზერბაიჯანის დედაქალაქში [[1895]] წელს, კერძოდ ბაილის გზატკეცილზე. [[1903]] წლისთვის ელექტროსადგურების რაოდენობამ ქვეყანაში 70-ს მიაღწია. == ისტორია == [[1880]] წელს საკრუიზო კომპანიამ „კავკასია და მერკურიმ“ მდინარე [[ვოლგა|ვოლგასა]] და [[კასპიის ზღვა|კასპიის ზღვაში]] დაამონტაჟეს ახალი ელექტრო ფარნები - [[ბაქოს პორტი|ბაქოს პორტში]]. [[1899]] წლის [[21 იანვარი|21 იანვარს]] შეიქმნა ბერლინის სააქციო საზოგადოება "Elektricheskaya Sila"-ს ბაქოს ფილიალი, რომელიც იყო საერთაშორისო კომპანია Siemens და Galske- ს [[1886]] ელექტროენერგიის განათების საზოგადოების ფილიალი. ეს ფირმა ჩაერთო დაფინანსების, დიზაინისა და კვლევის სამუშაოებში, ასევე სამშენებლო, აღჭურვილობისა და მარაგების მოპოვების სამუშაოებშიც. ბაქოს ფილიალის აღმასრულებელი საბჭოს ერთ-ერთი წევრი იყო მილიონერი [[ჰაჯი ზეინალაბდინ თაღიევი]]. საზოგადოების დამფუძნებლები იყვნენ ბარონ ვრანგელი, ი. გოლენიშევი-კუტუზოვი-ტოლსტოი და ვ. გოლუბევი. ქვეყანაში უცხოურ ინვესტიციებთან ერთად ადგილობრივი ინვესტიციების წილიც გაიზარდა. ამ მხრივ დიდი როლი ითამაშეს საზოგადო მოღვაწეებმა, ნათბობმწარმოებლებმა და აზერბაიჯანული ელიტის წარმომადგენლებმა - ჰაჯი ზეინალაბდინ თაღიევმა, მუსა ნაღიევმა, ისა ბეი ჰაჯინსკიმ, შამსი ასადულაევმა, მურტუზა მუხტაროვმა და სხვა იმ დროისთვის გამოჩენილმა პირებმა. მშენებლობის დაწყებამდე გერმანული სააქციო საზოგადოება "Elektricheskaya Sila" იწყებს ლაბორატორიების დაქირავებასა და სხვადასხვა ორგანიზაციებთან, ნავთობმესაკუთრეებთან, ბიზნესმენებთან, ქალაქის ადმინისტრაციის და სპეციალისტებთან თანამშრომლობასა და მათგან საუკეთესოების მოწვევას. შემდეგ უკვე კომპანია Siemens-მა და Galske-მ დაიწყეს ბიბი-ჰეიბათისა და ბელი გოროდის (თეთრი ქალაქის) ტერიტორიაზე ელექტროსადგურების მშენებლობა. [[1901]] წლის [[ივლისი|ივლისის]] დასაწყისში დაიტესტა ბიბი-ჰეიბათის ელექტროსადგური და ერთი კვირის შემდეგ სადგური ამოქმედდა. ერთი წლის შემდეგ გადაწყდა, რომ ბელი გოროდის (თეთრი ქალაქის) ელექტროგადამცემი ქარხანა საბუნჩუსა და ჩიორნი გოროდის (შავი ქალაქის) ნავთობის გადამამუშავებელ ქარხნებს ნავთობით უზრუნველყოფდა. აზერბაიჯანში მოღვაწე ძმები ნობელების ასოციაციისა და ბარონ როტშილდის მიერ „კასპიის შავი ზღვის ნავთობის მრეწველობისა და სასაქონლო საზოგადოების“ მიერ გამოყენებულ იქნა ელექტროენერგიის 50% -ზე მეტი. [[1906]] წლის [[მარტი|მარტში]] თეთრ ქალაქში ელექტროგადამცემი ხაზის ორი 8.1 კმ ძაბვის ხაზი აშენდა. [[1916]] წელს, აფშერონში 3750 ჭაბურღილიდან ფუნქციონირება დაიწყო 1638 ელექტროგადამცემმა. მომდევნო განვითარება 1909-1920 წლებში მოხდა. ამავე დროს, გაძლიერდა საჰაერო და საკაბელო ქსელები. ბალახანის, რამანისა და სურახანის რაიონებში 60-ზე მეტი ტრანსფორმატორული და დისტრიბუტორული წერტილი შეიქმნა<ref name=":0">Alaskarov, K. (July 27, 2002). "V lunnıe noçi kerosinovıe fonari ne qoryat?". "Zerkalo" newspaper. (in Russian)</ref>. 1913 წელს ბიბი ჰეიბათის გაფართოება იყო საჭირო, რადგან სადგურის რეზერვები ამოიწურა. იმ დროს, შეთანხმება მიღწეულ იქნა კომპანია Oleum i Born-თან, რათა მიეწოდებინა 50 ჭაბურღილი<ref name=":0" />. == სტრუქტურა == ბაქოს ელექტროენერგიის ქსელი [[1920]] წლიდან მუშაობს შემდეგ სტრუქტურებში<ref name=":1">[http://www.azerishiq.az/page/the-history-of-electrical-network The history of electrical network]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>: #[[1929]] წლამდე იყო კომპანია აზნეფთის „Electrotok“-ის დეპარტამენტის წევრი #[[1963]] წელს, იგი აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მინისტრთა საბჭოს დადგენილებით, გადაეცა Azerenerji-ს სამინისტროს. #[[1969]] წლიდან [[2000]] წლამდე იყო ბაქოს აღმასრულებელი კომიტეტის წევრი. #[[2000]] წლიდან [[2002]] წლამდე აზერბაიჯანის პრეზიდენტის [[ჰეიდარ ალიევი|ჰეიდარ ალიევის]] ბრძანებით, იგი გადაეცა ეკონომიკის განვითარების სამინისტროს, როგორც „Bakielektrikshebeke“ (ბაქოს ელექტროენერგიის ქსელი). #[[2002]] წლიდან [[2006]] წლამდე მას მართავდა თურქული კომპანია Barmek Holding-ი. == განვითარებული მოვლენები == [[1970]]-იანი წლების შემდეგ სამუშაოების სამშენებლო ფაზა გაფართოვდა. დაიწყო სადგურების მშენებლობა, ასევე გადამცემი ხაზებისა და საწარმოო ობიექტების<ref name=":1" />. [[2000]] წლის [[20 ოქტომბერი|20 ოქტომბერს]] ექსპლუატაციაში შევიდა Baku-Heating Center No. 1<ref name=":1" />. [[2006]] წელს „Bakielektrikshebeke“-ს საქმიანობის აღდგენის შემდეგ, გაიცა ბრძანება საპრეზიდენტო სარეზერვო ფონდიდან, თანამედროვე და საერთაშორისო სტანდარტებისა და მოთხოვნების შესაბამისად, ინვესტიციებისათვის გამოყოფილი თანხების გამოყოფა<ref name=":1" />. [[2015]] წლის [[10 თებერვალი|10 თებერვალს]] აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა [[ილჰამ ალიევი|ილჰამ ალიევმა]] ხელი მოაწერა ბრძანებას, რომლის მიხედვითაც სახელწოდება „Bakielektrikshebeke“ შეიცვალა Azerishiq-ად. ბალაბაბა რზაევი სააქციო საზოგადოება აზერშიქის პრეზიდენტად დაინიშნა. Azerenerji OJSC- ის ფუნქციები, მათ შორის ყველა ქონება და ელექტროენერგიის მიწოდება აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტიდან გადავიდა აზერიშიქის კომპეტენციაში<ref>{{Cite web |url=http://caspianenergy.net/en/energy/18911-bakielektrikshebeke-ojsc-renamed-into-azerishiq-ojsc |title=Bakielektrikshebeke OJSC renamed into Azerishiq OJSC |accessdate=2018-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181113210643/http://caspianenergy.net/en/energy/18911-bakielektrikshebeke-ojsc-renamed-into-azerishiq-ojsc |archivedate=2018-11-13 }}</ref><ref>[http://caspianbarrel.org/az/2015/02/bakus-electric-energy-distribution-network-to-control-entire-country/ Baku’s electric energy distribution network to control entire country]</ref>. 2015 წელს აზერბაიჯანის რესპუბლიკამ [[მსოფლიო ბანკი|მსოფლიო ბანკის]] ფინანსური დახმარებით „ელექტროენერგიის განაწილების მოდერნიზაციის პროექტი“ მოამზადა. პროექტი ითვალისწინებდა ელექტროენერგიის განაწილების ქსელის განვითარებასა და მოდერნიზაციას, საიმედო ელექტროენერგიის მიწოდების გაუმჯობესებასა და ეფექტიანი ენერგიის გაძლიერებას<ref>Azerbaijan: Power Distribution Modernization Project</ref>. == თანამშრომლობა == ღია სააქციო საზოგადოებამ აზერიშიქმა [[2016]] წლის [[22 ივლისი|22 ივლისს]] ხელი მოაწერა სესხების ხელშეკრულებას [[აზიის განვითარების ბანკი|აზიის განვითარების ბანკთან]] (ADB), „ენერგოდისტრიბუციის გაუმჯობესების საინვესტიციო პროგრამის - ტრანშე 1-ლის“ ფარგლებში<ref>[https://www.adb.org/projects/documents/loan-3407-aze-power-distribution-enhance-prog-t1-mlo1 Loan Agreement for Loan 3407-AZE: Power Distribution Enhancement Investment Program - Tranche 1]</ref>. 2016 წელს აზიის განვითარების ბანკმა დაამტკიცა 750 მილიონი დოლარის ოდენობის სესხი აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ენერგეტიკის განვითარებისთვის. ამ შეთანხმების მიხედვით, მოხდა სადისტრიბუციო ქსელის ქვესადგურებისა და ხაზების რეაბილიტაცია, ასევე თანამედროვე კლიენტების მომსახურების დანერგვა<ref>[https://www.adb.org/news/adb-approves-750-million-loan-facility-lift-power-reliability-azerbaijan ADB Approves $750 Million Loan Facility To Lift Power Reliability In Azerbaijan]</ref>. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.minenergy.gov.az/ აზერბაიჯანის ენერგეტიკის სამინისტროს ოფიციალური ვებ-გვერდი] * [http://www.azerishiq.az/ ღია სააქციო საზოგადოება "აზერიშიქის" ოფიციალური ვებ-გვერდი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181129004722/http://azerishiq.az/ |date=2018-11-29 }} == სქოლიო == <references /> [[კატეგორია:ელექტროენერგია]] [[კატეგორია:ელექტროენერგეტიკა]] [[კატეგორია:კომპანიები დაარსების წლების მიხედვით]] [[კატეგორია:აზერიშიქი]] nsknoql6kxwby7qi3cgzbd8pu0dojxp 0 426606 4816830 4680664 2025-06-20T01:30:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816830 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Hadrian Kapısı (4).JPG|მინი|260x260პქ|ადრიანის კარიბჭე, ანთალია]] '''ადრიანის კარიბჭე''' ({{Lang-tr|Hadrian Kapısı}}, {{Lang-tr|Üçkapılar}}) — ტრიუმფალური თაღი [[თურქეთი|თურქეთში]], ქალაქ [[ანთალია|ანთალიაში]]. კარიბჭე რომის იმპერატორის ადრიანეს პატივსაცემად იყო აგებული, რომელმაც მოინახულა ანთალია 130 წელს<ref>[https://www.expedia.com/Hadrians-Gate-Antalya.d6068021.Vacation-Attraction Hadrian's Gate]</ref>.  ერთადერთი შემოსასვლელი კარიბჭეა, რომელიც დღემდე შემოინახა. პირველად ის აღწერა ირლანდიელმა ჰიდროგრაფმა [[ფრენსის ბოფორტი|ფრენსის ბოფორტმა]] [[1817]] წელს<ref name=":0">{{Cite web |url=https://theculturetrip.com/europe/turkey/articles/all-you-need-to-know-about-hadrians-gate-the-famous-arch-in-antalya/ |title=the Famous Arch in Antalya |accessdate=2019-01-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210818094539/https://theculturetrip.com/europe/turkey/articles/all-you-need-to-know-about-hadrians-gate-the-famous-arch-in-antalya/ |archivedate=2021-08-18 }}</ref>. == არქიტექტურა == ადრიანის კარიბჭე შედგება ორი ფასადისგან, სამი შესასვლელი თაღითსაგან და ასევე შედებოდა კოშკებისგან, რომლებიც ორივე მხარეს იდგნენ. კარიბჭე დაახლოებით 8 მეტრის სიმაღლეზეა<ref name=":0" />. სამხრეთი კოშკი, რომელიც იულია სანკტას სახელითაა ცნობილი, რომაული ეპოქით თარიღდება, მაგრამ კარიბჭისგან დამოუკიდებლად აშენდა<ref>[https://turkisharchaeonews.net/object/hadrians-gate-antalya Hadrian's Gate in Antalya]</ref>. ჩრდილოეთ კოშკის ქვედა ნაწილიც რომაული დროით თარიღდება, მაგრამ მისი ზედა ნაწილი მე -13 საუკუნის პირველ ნახევარში სელჩუქ სულთან [[ალაედინ ქეიყუბადი|ალაედინ ქეიყუბად I]]  დროს გადაკეთდა და არაბულ წარწერას შეიცავს<ref name=":0" />. გარდა რვა წახნაგოვანი სვეტებისა, ნაგებობა მთლიანად თეთრი მარმარილოთია აგებული. თაღოვანი სარდაფები გაფორმებულია ყვავილოვანი რელიეფებით<ref name=":1">[https://followinghadrian.com/2013/04/20/hadrian-goes-to-attaleia-images-from-hadrians-gate-at-antalya/ Hadrian’s Gate at Antalya]</ref>. თავდაპირველად, კარიბჭე შედგებოდა ორი დონისგან. ზედა დონეზე ცოტა რამაა ცნობილი, თუმცა მიაჩნიათ, რომ იმპერატორისა და მისი ოჯახის წევრების ქანდაკებები აქ იყო განთავსებული<ref name=":2">[http://www.travelsignposts.com/Turkey/sightseeing/hadrians-gate-antalya Hadrian’s Gate – Antalya’s Roman Triumphal Arch]</ref>. == საინტერესო ფაქტები == ადრე ადრიანის კარიბჭე ქალაქის კედელში შედიოდა და მრავალი წლის განმავლობაში არ გამოიყენებოდა. სავარაუდოდ ამ მიზეზით, სტრუქტურა კარგად არის შემონახული. [[1950]]-იან წლებში კედლები გაანადგურეს და [[1959]] წელს კარიბჭე რეკონსტრუირებული იყო. ტროტუარი ამოღებულ იქნა, რათა რომაული ეპოქის გზა გამოჩნდეს, რომელიც ახლა უკვე ჩანს მინის საფარის ქვეშ<ref name=":2" />. რეკონსტრუქციისას ბრინჯაოს ასოები აღმოაჩინეს კარიბჭეზე, რომლებიც ადრიანის პატივსაცემად წარწერის ნაწილი იყო. [[2017]] წლიდან ასოები გადაეცა სხვადასხვა მუზეუმებსა და კერძო კოლექციებს მთელს მსოფლიოში. ცხრა ასო არის [[ვენა|ვენაში]], ორი [[ბერლინი|ბერლინში]], ხოლო ზოგი [[ინგლისი|ინგლისში]]: ბრიტანეთის მუზეუმში ლონდონში და აშმოლას მუზეუმში ოქსფორდში<ref name=":1" />. == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.turkishclass.com/turkey_pictures_gallery_211 Antalya Hadrians Gate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927220307/http://www.turkishclass.com/turkey_pictures_gallery_211 |date=2007-09-27 }} * [https://turkisharchaeonews.net/object/hadrians-gate-antalya Hadrian's Gate in Antalya] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სატრიუმფო თაღები]] [[კატეგორია:ძველი რომის არქიტექტურა]] [[კატეგორია:130]] [[კატეგორია:თურქეთის არქეოლოგიური ძეგლები]] lxjyt2808r3pqisuco3ko8dfyf4tfqf 0 427321 4816990 4636915 2025-06-20T10:19:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816990 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ანდრეი ბალი |სურათი = Andriy Bal (1958–2014) — Soviet Union NFT Midfielder (1981–1989).jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ანდრეი მიხეილის ძე ბალი |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1958|2|16}} |დაბადების ადგილი = როზდოლი,<br/>[[ნიკოლაევის რაიონი (ლვოვის ოლქი)|ნიკოლაევის რაიონი]],<br/>[[ლვოვის ოლქი]],<br/>[[უკრაინის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|უკრაინის სსრ]],<br/>[[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]] |გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2014|8|9|1958|2|16}} |გარდაცვალების ადგილი = [[კიევი]], [[უკრაინა]] |სიმაღლე = 178 [[სანტიმეტრი|სმ]] |პოზიცია = [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველი]]<br/>[[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] |ახალგაზრდული წელი1 = 1975–1977 |ახალგაზრდული კლუბი1 = [[კარპატი ლვოვი (საფეხბურთო კლუბი)|კარპატი ლვოვი]] |წელი1 = 1977–1980 |კლუბი1 = [[კარპატი ლვოვი (საფეხბურთო კლუბი)|კარპატი]] |მატჩი1 = 134 |გოლი1 = 12 |წელი2 = 1981–1990 |კლუბი2 = [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კ.]] |მატჩი2 = 240 |გოლი2 = 11 |წელი3 = 1991 |კლუბი3 = [[მაკაბი (საფეხბურთო კლუბი, თელ-ავივი)|მაკაბი]] |მატჩი3 = 28 |გოლი3 = 4 |წელი4 = 1991–1993 |კლუბი4 = ბნეი იეჰუდა |მატჩი4 = 62 |გოლი4 = 3 |სულ მატჩი = 464 |სულ გოლი = 30 |ეროვნული წელი1 = 1981–1989 |ეროვნული ნაკრები1 = [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|სსრ კავშირი]] |ეროვნული მატჩი1 = 20 |ეროვნული გოლი1 = 1 |მედლის თარგები = |გაწვრთნის წელი1 = 1993–1998 |გაწვრთნილი კლუბი1 = მაკაბი ჰაიფა (თანაშემწე) |გაწვრთნის წელი2 = 1998–1999 |გაწვრთნილი კლუბი2 = მაკაბი ჰერცლია |გაწვრთნის წელი3 = 1999–2000 |გაწვრთნილი კლუბი3 = აკოაჰი რამათ-განი |გაწვრთნის წელი4 = 2000–2001 |გაწვრთნილი კლუბი4 = [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კიევი]] (თანაშემწე) |გაწვრთნის წელი5 = 2001–2003 |გაწვრთნილი კლუბი5 = ვორსკლა პოლტავა |გაწვრთნის წელი6 = 2003–2007 |გაწვრთნილი კლუბი6 = [[უკრაინის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|უკრაინა]] (თანაშემწე) |გაწვრთნის წელი7 = 2007–2009 |გაწვრთნილი კლუბი7 = [[მოსკოვი (საფეხბურთო კლუბი)|მოსკოვი]] (თანაშემწე) |გაწვრთნის წელი8 = 2009–2010 |გაწვრთნილი კლუბი8 = [[ჩერნომორეცი ოდესა (საფეხბურთო კლუბი)|ჩერნომორეცი ოდესა]] |გაწვრთნის წელი9 = 2011–2012 |გაწვრთნილი კლუბი9 = [[უკრაინის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|უკრაინა]] (თანაშემწე) |გაწვრთნის წელი10 = 2012–2013 |გაწვრთნილი კლუბი10 = [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კიევი]] (თანაშემწე) }} '''ანდრეი ბალი''' ({{lang-uk|Андрій Михайлович Баль}}, {{lang-ru|Андрей Михайлович Баль}}; დ. [[16 თებერვალი]], [[1958]], როზდოლი, [[ნიკოლაევის რაიონი (ლვოვის ოლქი)|ნიკოლაევის რაიონი]], [[უკრაინის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|უკრაინის სსრ]] — გ. [[9 აგვისტო]], [[2014]], [[კიევი]], [[უკრაინა]]) — [[უკრაინელები|უკრაინელი]] და [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა]] [[ფეხბურთელი]] და [[ფეხბურთი]]ს მწვრთნელი. თამაშობდა [[მცველი (ფეხბურთი)|მცველის]] და [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველის]] პოზიციაზე. იცავდა [[კარპატი ლვოვი (საფეხბურთო კლუბი)|ლვოვის „კარპატის“]], [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის „დინამოს“]], [[თელ-ავივი]]ს „მაკაბის“, თელ-ავივის „ბნეი იეჰუდას“ და [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების]] ღირსებას. [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის]] ოთხგზის (1981, 1985, 1986, 1990) ჩემპიონი, [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|საბჭოთა კავშირის თასის]] ოთხგზის (1982, 1985, 1987, 1990), [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო სუპერთასი|საბჭოთა კავშირის სუპერთასის]] სამგზის (1981, 1986, 1987) და [[უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი|ევროპის თასების მფლობელთა თასის]] (1986) მფლობელი [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|კიევის „დინამოს“]] შემადგენლობაში. 1982 წლის [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|ესპანეთისა]] და 1986 წლის [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1986|მექსიკის]] [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი|მსოფლიო ჩემპიონატების]] მონაწილე [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების]] შემადგენლობაში. [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი]] (1986).<ref>ფეხბურთი — 87 : ცნობარი / ავტ.-შემდგ.: [http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00006728/ გ. აკოფოვი], ჯ. ენუქიძე; საქ. სპორტ. ჟურნალისტთა ფედერაცია. - თბ. : საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა და სტ., 1987. — გვ. 13. წაკითხვის თარიღი: 18 იანვარი, 2019.</ref><ref>ფეხბურთი — 86 : ცნობარი / ავტ.-შემდგ.: გ. აკოფოვი, ჯ. ენუქიძე; საქ. სპორტ. ჟურნალისტთა ფედერაცია. - თბ. : საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა და სტ., 1986. — გვ. 9, გვ. 70. წაკითხვის თარიღი: 18 იანვარი, 2019.</ref> ===სანაკრებო კარიერა=== [[1981]]–[[1989]] წლებში [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირის ეროვნული ნაკრების]] ღირსებას იცავს, რომლის შემადგენლობაში 20 შეხვედრას ატარებს და ერთი ბურთი გააქვს.<ref>[http://www.11v11.com/players/andrei-bal-181904/ Andrei Bal International Matches] // ''11v11''</ref><ref>[http://www.national-football-teams.com/player/19485/Andrey_Bal.html Andrey Bal] // ''National Football Teams.com''</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan=3 | [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბჭოთა კავშირი]] |- !წელი !width="40"|მატჩი !width="40"|გოლი |- |1981 ||1||0 |- |1982 ||8||1 |- |1983 ||8||0 |- |1986 ||2||0 |- |1989 ||1||0 |- !ჯამში!!20!!1 |} === მსოფლიო ჩემპიონატებზე === ბალმა მსოფლიო ჩემპიონატების 6 შეხვედრაში მიიღო მონაწილეობა და ერთი გოლი გაიტანა.<ref>[https://web.archive.org/web/20161118233742/http://www.fifa.com/worldcup/archive/spain1982/index.html მსოფლიო ჩემპიონატი 1982] // ''FIFA''</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20131210112952/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition%3D68/awards/index.html მსოფლიო ჩემპიონატი 1986] // ''FIFA''</ref><ref>[http://www.thesoccerworldcups.com/players/andrei_bal.php Andrei Bal in the World Cups] // ''The Soccer World Cups.com''</ref><ref>[https://archive.today/20191002145141/http://www.solofutbol.cl/albunes%20de%20futbol/union%20sovietica/union%20sovietica%201982.html Union Sovietica 1982] // ''Solofutbol.cl''</ref> {| class="wikitable" |- ! {{Tooltip|^{ჩემპ.}|მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი}} !! {{Tooltip|^{მასპინძელი}|მსოფლიო ჩემპიონატის მასპინძელი ქვეყანა}} !! {{Tooltip|^№|საფეხბურთო მაისურის ნომერი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^{პოზიცია}|სათამაშო პოზიცია მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე ასპარეზობისას}} !! {{Tooltip|^შ|ჩატარებული შეხვედრების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^ბ|გატანილი ბურთების რაოდენობა მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} !! {{Tooltip|^მ|მოგება}} !! {{Tooltip|^ფ|ფრე}} !! {{Tooltip|^წ|წაგება}} !! {{Tooltip|^{შედეგი}|ეროვნული გუნდის მიერ მიღწეული შედეგი მიმდინარე მსოფლიო ჩემპიონატზე}} |- | [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982|1982]] || {{ESP}} || {{დროშანიშანი|საბჭოთა კავშირი}} [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|12]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || 4 || 1 || 2 || 1 || 1 || [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1982#მეორე რაუნდი|{{Tooltip|მეორე რაუნდი|მეორე ჯგუფური ეტაპი (A ჯგუფი)}}]] |- | [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1986|1986]] || {{MEX}} || {{დროშანიშანი|საბჭოთა კავშირი}} [[საბჭოთა კავშირის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|12]] || [[ნახევარმცველი (ფეხბურთი)|ნახევარმცველი]] || 2 || 0 || 1 || 0 || 1 || [[მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1986|მერვედფინალი]] |} == მიღწევები == === საკლუბო === ; {{დროშანიშანი|უკრაინის სსრ}} [[დინამო კიევი (საფეხბურთო კლუბი)|დინამო კიევი]] ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1981|1981]], [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1985|1985]], 1986, 1990 ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|საბჭოთა კავშირის თასი]] * თასის მფლობელი: 1982, 1985, 1987, 1990 ; [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო სუპერთასი|საბჭოთა კავშირის სუპერთასი]] * თასის მფლობელი: 1981, 1986, 1987 ; [[უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი|თასების მფლობელთა თასი]] * თასის მფლობელი: 1986 ; {{დროშანიშანი|ისრაელი}} ბნეი იეჰუდა ; ისრაელის ჩემპიონატი * ვიცე-ჩემპიონი: 1992 * ბრინჯაოს პრიზიორი: 1993 ; ტოტოს თასი * თასის მფლობელი: 1993 === სანაკრებო === ; {{დროშანიშანი|საბჭოთა კავშირი}} სსრ კავშირის ახალგაზრდული ნაკრები ; ევროპის ახალგაზრდული ჩემპიონატი * ჩემპიონი: 1976 === ინდივიდუალური === * საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი: 1986 {{სსრკ სპორტის დამსახურებული ოსტატი|19.05.1986}} № 3209 ; {{Tooltip|33 საუკეთესო|საბჭოთა კავშირის 33 საუკეთესო ფეხბურთელთა სიაში დასახელებულია შემდეგ ნომრად:}} * №1: 1989 * №2: 1981, 1982 == ლიტერატურა == {{Refbegin}} * {{Cite book|last=გოდუაძე|first=ლაშა|title=მსოფლიო თასის ისტორია (1930–2010)|publisher=გაზეთი „მსოფლიო სპორტი“|year=2010|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&pft=biblio&qs=700%3A%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|authorlink=გარუნ აკოფოვი|last2=ენუქიძე|first2=ჯ.|title=ფეხბურთი — 89 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1989|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-89&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=ენუქიძე|first2=ჯ.|title=ფეხბურთი — 87 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1987|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-87&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=ენუქიძე|first2=ჯ.|title=ფეხბურთი — 86 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1986|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-86&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=ენუქიძე|first2=ჯ.|title=ფეხბურთი — 85 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1985|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-85&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=დავით|title=ფეხბურთი — 84 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1984|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-84&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 83 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1983|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-83&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 82 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1982|location=თბ.|url=https://archive.today/20191222035324/http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-82&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 81 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1981|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-81&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 80 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1980|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98+80&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 79 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1979|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-79&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=აკოფოვი|first=გარუნ|last2=კაკაბაძე|first2=მიხეილ|title=ფეხბურთი — 78 : (ცნობარი)|publisher=საქ. კპ ცკ-ის გამ-ბა|year=1978|location=თბ.|url=http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=advanced&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B0%5D%5Bb%5D=and&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98-1978&qs%5B1%5D%5Bb%5D=and&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B2%5D%5Bb%5D=and&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bb%5D=and&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90}} * {{Cite book|last=Алешин|first=Павел|title=Футбол — 87 : Справочник – календарь|publisher=Московская правда|year=1987|location=М.|url=http://www.studmed.ru/aleshin-pn-sost-futbol-1987-spravochnik-kalendar_283aa2fc053.html}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181212090955/http://www.studmed.ru/aleshin-pn-sost-futbol-1987-spravochnik-kalendar_283aa2fc053.html |date=2018-12-12 }} * {{წიგნი |ავტორი = Савин, А.В. |ნაწილი = |სათაური = История футбола - игроки, тренеры, судьи |ორიგინალი = |ბმული = https://archive.today/20210512191308/https://openlibrary.org/books/OL25570903M/Igroki_trenery_sud_%C2%A3i |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი = М. |გამომცემლობა = Терра-спорт |წელი = 2001 |ტომი = |გვერდები = 48 |გვერდნი = 367 |isbn = |ref = Савин, А.В. }} {{Refend}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commonscat|Andriy Bal}} * [http://footballfacts.ru/players/105484 FootballFacts.ru] * [https://web.archive.org/web/20141021161136/http://www.rusteam.permian.ru/players/bal.html Rusteam.Permian.ru] * [https://www.sport-express.ru/fridays/reviews/821023/ Sport-Express.ru] * [https://dynamo.kiev.ua/news/362333-dirizher-horoshego-nastroeniya-andrej-bal Dynamo.kiev.ua] == სქოლიო == {{სქოლიო|2}} {{სსრკ-ის შემადგენლობა 1982 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{სსრკ-ის შემადგენლობა 1986 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატზე}} {{DEFAULTSORT:ბალი, ანდრეი}} [[კატეგორია:დაბადებული 1958]] [[კატეგორია:დაბადებული 16 თებერვალი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2014]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 9 აგვისტო]] [[კატეგორია:უკრაინელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:ლვივის კარპატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:კიევის დინამოს ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის საერთაშორისო კლასის სპორტის ოსტატები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატები]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის ნაკრების ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1982 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:1986 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:უკრაინელი ფეხბურთის მწვრთნელები]] [[კატეგორია:საბჭოთა ფეხბურთის მწვრთნელები]] ahrahb2ijronl1ukhcp78b27anvr0hd 0 430228 4816780 4684544 2025-06-19T20:00:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816780 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პროგრამირების ენა |სახელწოდება=SQL |პარადიგმი=მულტიპარადიგმული |თარიღი =1974 |კონსტრუქტორი =დონალდ ჩემბერლინი, რეიმონდ ბოისი |შემმუშავებელი =ISO/IEC |უკანასკნელი_გამოშვების_ვერსია = SQL:2016 |უკანასკნელი_გამოშვების_თარიღი =დეკემბერი, 2016 |ტიპირება =მონაცემთა ბაზა |რეალიზაციები=მრავალი |დიალექტები=SQL-86 SQL-89 SQL-92 SQL:1999 SQL:2003 SQL:2006 SQL:2008 SQL:2011 SQL:2016 |იყო ზეგავლენილი=Datalog |ზეგავლენა მოახდინა=CQL, LINQ, SPARQL, SOQL, PowerShell, JPQL, jOOQ, N1QL }} '''SQL''' ({{lang-en|Structured Query Language}} <ref>[https://www.britannica.com/technology/SQL SQL - COMPUTER LANGUAGE. Encyclopaedia Britannica]</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.lexico.com/en/definition/sql |title=Definition of SQL in English. LEXICO powered by Oxford |accessdate=2019-08-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190803064511/https://www.lexico.com/en/definition/sql |archivedate=2019-08-03 }}</ref><ref>[https://docs.microsoft.com/en-us/sql/odbc/reference/structured-query-language-sql?view=sql-server-2017 Structured Query Language (SQL). Microsoft Docs]</ref>, {{IPAc-en|audio=En-us-SQL.ogg|ˌ|ɛ|s|ˌ|k|juː|ˈ|ɛ|l}}, ''„ეს-ქიუ-ელ“''<ref>Beaulieu, Alan (April 2009). Mary E Treseler (ed.). Learning SQL (2nd ed.). Sebastapol, CA, USA: O'Reilly. {{ISBN|978-0-596-52083-0}}</ref>, ან {{IPAc-en|ˈ|s|iː|k|w|əl}}, ''„სი-ქველ“'') — პროგრამირებაში გამოყენებადი დომენ-სპეციფიკური სადეკლარაციო ენა, რომელიც შექმნილია [[რელაციურ მონაცემთა ბაზის მართვის სისტემა]]ში (რმბმს) შენახული მონაცემების სამართავად, ან [[რელაციურ მონაცემთა ნაკადის მართვის სისტემა|რელაციურ მონაცემთა ნაკადის მართვის სისტემებში]] (რმნმს) ნაკადის დამუშავებისთვის. განსაკუთრებით მოსახერხებელია სტრუქტურირებულ მონაცემებთან ურთიერთქმედებისას, სადაც არსებობს დამოკიდებულება მონაცემთა სხვადასხვა ობიექტებს / ცვლადებს შორის. ჩაწერა/წაკითხვის ძველ პროგრამირების ინტერფეისებთან შედარებით, მაგალითად ISAM ან VSAM, SQL გვთავაზობს ორ უმთავრეს უპირატესობას: მასში რეალიზებულია ერთი ბრძანებით მრავალ ჩანაწერთან წვდომის კონცეფცია; აქრობს ჩანაწერამდე მიღწევის გზის განსაზღვრის აუცილებლობას, მაგ., ინდექსით თუ ინდექსის გარეშე. SQL დაფუძნებულია [[რელაციური ალგებრა|რელაციურ ალგებრასა]] და [[კორტეჟთა რელაციური აღრიცხვა|კორტეჟთა რელაციურ აღრიცხვა]]ზე და შედგება მრავალი სახის ოპერატორებისგან, რომლებიც არაფორმალურად შეიძლება დაიყოს შემდეგ ქვეენებად: [[Data Query Language|მონაცემთა მოთხოვნის ენა]] (Data Query Language, DQL), [[Data Definition Language|მონაცემთა განსაზღვრის ენა]] (Data Definition Language, DDL), [[Data Control Language|მონაცემთა წვდომის კონტროლის ენა]] (Data Control Language, DCL), [[Data Manipulation Language|მონაცემთა მანიპულაციის ენა]] (Data Manipulation Language, DML) და [[Transaction Control Language|ტრანზაქციების კონტროლის ენა]] (Transaction Control Language, TCL). SQL-ის მოქმედების არეში ხვდება მონაცემთა მოთხოვნა, მონაცემებზე მანიპულაცია (დამატება, განახლება და წაშლა), მონაცემთა განსაზღვრა (სქემის შექმნა და მისი ცვლილება) და მონაცემებთან წვდომის კონტროლი. SQL დიდწილად სადეკლარაციო ენას წარმოადგენს, თუმცა კი, მასში პროცედურული ელემენტებიც გამოიყენება. SQL არის ერთ-ერთი პირველი კომერციული ენა, რომელიც შეიქმნა [[ედგარ კოდი]]ს რელაციური მოდელისთვის. კოდმა საკუთარი მოდელის აღწერა მოიყვანა [[1970]] წელს გამოცემულ ნაშრომში „მონაცემთა რელაციური მოდელი დიდი ზიარი მონაცემთა ბანკებისთვის“. მიუხედავად იმისა, რომ მასში სრულყოფილად დაცული არ არის კოდის მიერ ნაშრომში ჩამოყალიბებული მოდელი, SQL იქცა მონაცემთა ბაზებთან სამუშაო ყველაზე გავრცელებულ ენად. SQL სტანდარტად აღიარებულ იქნა [[ამერიკის ეროვნული სტანდარტების ინსტიტუტი]]ს (ANSI) მიერ [[1986]] წელს, ხოლო [[1987]] წელს [[სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია|სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის]] (ISO) მიერ. SQL-ის სტანდარტმა დროთა განმავლობაში მრავალი ცვლილება განიცადა ახალი შესაძლებლობებით გამდიდრების მიზნით. სტანდარტის მიუხედავად, არ არის მიღწეული SQL-ის კოდის სრული გადატანადობა მონაცემთა ბაზების განსხვავებულ სისტემებს შორის, შესწორებების შეტანის საჭიროების გარეშე. == ისტორია == SQL პირველად შემუშავებულ იქნა [[IBM]]-ში, დონალდ ჩემბერლინის და რეიმონდ ბოისის მიერ ედგარ კოდის რელაციური მოდელის გაცნობის შემდეგ ადრეულ [[1970]]-იან წლებში. პირველ ვერსიას დაარქვეს SEQUEL (Structured English Query Language, სტრუქტურირებული ინგლისური მოთხოვნების ენა) და განკუთვნილი იყო System R სისტემაში შენახულ მონაცემთა გამოსატანად და მანიპულაციისთვის. System R იყო კვაზი-რელაციურ მონაცემთა ბაზის მართვის სისტემა და შემუშავდა IBM-ის სან-ხოსეს კვლევით ლაბორატორიაში 1970-იან წლებში. ჩემბერლინის და ბოისის მიერ რელაციურ მონაცემთა ბაზის ენის შექმნის პირველი მცდელობის შედეგი იყო Square, თუმცა ეს უკანასკნელი ძნელად გამოსაყენებელი გამოდგა. [[1973]] წელს სან-ხოსეს კვლევით ლაბორატორიაში გადასვლის შემდეგ მკვლევარებმა SEQUEL-ზე მუშაობა დაიწყეს. მოგვიანებით აკრონიმიდან SEQUEL ამოღებულ იქნა რამდენიმე ასო და დარჩა SQL, რაც გამოწვეული იყო იმით, რომ სავაჭრო ნიშნის რეგისტრაციის მცდელობისას გაირკვა, რომ SEQUEL სახელი უკვე მისაკუთრებული ჰქონდა ბრიტანულ ავიამწარმოებელ კომპანიას Hawker Siddeley Dynamics Engineering Limited. SQL-ის გამოცდა პრაქტიკულობასა და გამოყენებადობაზე ჩატარებულ იქნა კლიენტთა მონაწილეობით, რომლის შედეგების გათვალისწინებით IBM-მა დაიწყო System R-ის პროტოტიპზე დაფუძნებული კომერციული პროდუქტების შემუშავება, რომელთა შორის იყო System/38, SQL/DS, DB2 და კომერციულად ხელმისაწვდომი იყო 1979, 1981 და 1983 წლებში შესაბამისად. გვიან 70-იანებში კომპანია Relational Software-ში (ამჟამად [[Oracle Corporation]]) გაიაზრეს კოდის, ჩემბერლინის და ბოისის კონცეპტების შესაძლებლობები და მალევე შეიმუშავეს SQL-ზე დაფუძნებული საკუთარი ᲠᲛᲑᲛᲡ, [[აშშ-ის საზღვაო ძალები|აშშ-ის საზღვაო ძალებზე]], [[ცენტრალური სადაზვერვო სამმართველო|ცენტრალურ სადაზვერვო სამმართველო]]ზე და აშშ-ის სხვა სახელმწიფო ორგანოებზე გაყიდვის მიზნით. 1979 წლის ივნისში Relational Software Inc-მა წარმოადგინა VAX კომპიუტერებისთვის შექმნილი პირველი საკუთარი კომერციული SQL პროდუქტი Oracle V2. 1986 წლისთვის ANSI-ს და ISO-ს სტანდარტიზების ჯგუფებმა ოფიციალურად მიიღეს სტანდარტად „მონაცემთა ბაზების ენა SQL“ ენის აღწერა. ამ სტანდარტის ახალი ვერსიები გამოქვეყნდა 1989, 1992, 1996, 1999, 2003, 2006, 2008, 2011 და 2016 წელს. == დიზაინი == SQL ენა გარკვეულ სხვაობას იძლევა საკუთარ თეორიულ საფუძვლებთან, რელაციურ მოდელთან და კორტეჟების აღრიცხვასთან მიმართებაში. კერძოდ, რელაციური მოდელის მიხედვით, ცხრილი ესაა კორტეჟების ნაკრები, მაშინ როდესაც SQL-ში ცხრილი და მოთხოვნის შედეგი არის სტრიქონების სია: ერთი და იგივე სტრიქონი შეიძლება გამეორდეს რამდენიმე ჯერ, ხოლო მათი მიმდევრობა შეიძლება გამოცხადებულ იქნას მოთხოვნის ბრძანებაში. კრიტიკოსების განცხადებით, აუცილებელია SQL შეიცვალოს ისეთი ენით, რომელიც ხისტად შესაბამისი ქნება რელაციური მოდელის აღწერილობის. თუმცა, არ არსებობს არც ერთი ცნობილი დასაბუთება იმისა, რომ შეუძლებელია თავად SQL ან მისი რომელიმე ვარიანტი მოყვანილ იქნას შესაბამის სახემდე. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, სავსებით შესაძლებელია SQL „გამოსწორდეს“ ან გაუმჯობესდეს ისე, რომ მთელ ინდუსტრიას არ მოუწევს სრულად განსხვავებულ ენაზე „გადაბარგება“ უნიკალური მოდელის უზრუნველსაყოფად. == სინტაქსი == SQL-ის ენა იყოფა ენობრივ რამდენიმე ელემენტად: * წინადადებები — მოთხოვნების და ინსტრუქციების შემადგენელი ნაწილები. ზოგ შემთხვევაში გამოყენება არასავალდებულოა; * გამოსახულებები — შეიძლება დააბრუნონ სკალარული მნიშვნელობა, ან მონაცემების სტრიქონების და სვეტებისგან შემდგარი ცხრილი; * პრედიკატები — განსაზღვრავენ პირობებს, რომლებიც შეიძლება გადამოწმდეს SQL-ის სამმნიშვნელობიანი ლოგიკის (ჭეშმარიტება/მცდარობა/უცნობი) ან ბულის ალგებრის მიხედვით და შესაბამისად გავლენა მოახდინონ ინსტრუქციების და მოთხოვნების შესრულებაზე, ან შეცვალონ პროგრამის მსვლელობის მიმართულება. * მოთხოვნები —– ამოაქვთ მონაცემები განსაზღვრული პირობების მიხედვით. არის SQL-ის ერთ-ერთი ძირითადი შემადგენელი ნაწილი. * ინსტრუქციები — შეიძლება იქონიონ მუდმივი გავლენა სქემებზე და მონაცემებზე, ან აკონტროლონ ტრანზაქციები, პროგრამის მსვლელობა, კავშირები, სესიები ან აწარმოონ დიაგნოსტიკა. ** SQL-ინსტრუქციები მოიცავს წერტილ-მძიმესაც <code>;</code> რომელიც ინსტრუქციის დამსრულებელია. წერტილ-მძიმის გამოყენება უმეტეს პლატფორმებსა და SQL-ის რეალიზაციებში აუცილებელი არ არის, თუმცა იგი შედის SQL-ის სინტაქსის სტანდარტში. * უმნიშვნელო [[ნიშანსივრცე]]ები SQL ინსტრუქციებსა და მოთხოვნებში უგულვებელყვება, რაც აადვილებს SQL კოდის ფორმატირებას კითხვადობის გასაუმჯობესებლად. == პროცედურული გაფართოებები == SQL შემუშავებულია განსაზღვრული მიზნისთვის: მონაცემების გამოსათხოვათ, რომლებიც ინახება რელაციურ მონაცემთა ბაზაში. SQL არის სიმრავლეების საფუძველზე აგებული, დეკლარატიული პროგრამირების ენა, იგი არ არის იმპერატიული პროგრამირების ენა როგორც C ან BASIC. თუმცა, სტანდარტული SQL-ისთვის დამატებულმა გაფართოებებმა ენას პროცედურული ფუნქციონალიც შემატა, როგორიც არის ნაკადის საკონტროლებელი ინსტრუქციები. მათ შორისაა: {| class="wikitable" |- ! წყარო ! გავრცელებული სახელი ! სრული სახელი |- | ANSI/ISO სტანდარტი | [[SQL/PSM]] | SQL/Persistent Stored Modules |- | [[Interbase]] / [[Firebird (database server)|Firebird]] | [[Procedural SQL|PSQL]] | Procedural SQL |- | [[IBM DB2]] | [[SQL PL]] | SQL Procedural Language (რეალიზებულია SQL/PSM) |- | [[IBM Informix]] | SPL | Stored Procedural Language |- | IBM [[Netezza]] | NZPLSQL<ref>{{cite web|url=http://pic.dhe.ibm.com/infocenter/ntz/v7r0m3/index.jsp?topic=%2Fcom.ibm.nz.sproc.doc%2Fc_sproc_stored_procs.html|title=IBM PureData System for Analytics, Version 7.0.3|accessdate=2019-05-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191210025415/http://pic.dhe.ibm.com/infocenter/ntz/v7r0m3/index.jsp?topic=%2Fcom.ibm.nz.sproc.doc%2Fc_sproc_stored_procs.html|archivedate=2019-12-10}}</ref> | (based on Postgres PL/pgSQL) |- | Invantive | PSQL<ref>{{cite web|url=https://www.invantive.com/products/invantive-sql/grammar|title=Invantive Procedural SQL}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> | Invantive Procedural SQL (რეალიზებულია [[SQL/PSM]] და [[PL/SQL]]) |- | [[MariaDB]] | [[SQL/PSM]], [[PL/SQL]] | SQL/Persistent Stored Module (რეალიზებულია SQL/PSM), Procedural Language/SQL (ეფუძნება [[Ada]]-ს)<ref>{{Cite web |url=https://mariadb.com/kb/en/library/create-procedure/ |title=CREATE PROCEDURE |website=MariaDB KnowledgeBase |access-date=2019-04-23}}</ref> |- |- | [[Microsoft]] / [[Sybase]] | [[Transact-SQL|T-SQL]] | Transact-SQL |- | [[Mimer SQL]] | [[SQL/PSM]] | SQL/Persistent Stored Module (რეალიზებულია SQL/PSM) |- | [[MySQL]] | [[SQL/PSM]] | SQL/Persistent Stored Module (რეალიზებულია SQL/PSM) |- | [[MonetDB]] | [[SQL/PSM]] | SQL/Persistent Stored Module (რეალიზებულია SQL/PSM) |- | [[NuoDB]] | SSP | Starkey Stored Procedures |- | [[Oracle Database|Oracle]] | [[PL/SQL]] | Procedural Language/SQL (უფუძნება [[Ada]]-ს) |- | [[PostgreSQL]] | [[PL/pgSQL]] | Procedural Language/PostgreSQL Structured Query Language (რეალიზებულია SQL/PSM) |- | [[SAP SE|SAP R/3]] | [[ABAP]] | Advanced Business Application Programming |- | [[SAP HANA]] | SQLScript | SQLScript |- | [[Sybase]] | Watcom-SQL | SQL Anywhere Watcom-SQL Dialect |- | [[Teradata]] | SPL | Stored Procedural Language |} ბევრ SQL პლატფორმაზე სტანდარტული SQL/PSM და პროპრიეტარული SQL გაფართოებების გარდა, ხელმისაწვდომია პროცედურული და ობიექტზე-ორიენტირებული პროგრამირება მონაცემთა ბაზების მართვის სისტემის სხვა ენებთან ინტეგრაციის გზით. SQL სტანდარტში აღწერილია [[SQL/JRT]] გაფართოება [[Java]] კოდის მხარდასაჭერად SQL მონაცემთა ბაზებში. [[Microsoft SQL Server|SQL Server 2005]]-ში გამოყენებულია SQLCLR (SQL Server Common Language Runtime) მართვადი .NET ანაწყობების მონაცემთა ბაზაში განლაგებისთვის, მაშინ როდესაც, SQL Server-ის უფრო ძველი ვერსიები შეზღუდულები იყვნენ ძირითადად C-ზე დაწერილი გაფართოებული უმართავი შენახვადი პროცედურებით. [[PostgreSQL]]-ში მომხმარებელს ფუნქციების დასაწერად ენების ფართო არჩევან აქვს, ესენია [[Perl]], [[Python]], [[Tcl]], [[JavaScript]] (Pl/V8) და [[C]]. == ფუნქციური თავსებადობა და სტანდარტიზაცია == სხვადასხვა მომწოდებელის მიერ შემუშავებული SQL-ის რეალიზაციები არათავსებადია და არც მკაცრად სტანდარტს შეესაბამებიან. კერძოდ, თარიღისა და დროის სინტაქსი, სტრიქონის კონკატენცია, <code>NULL</code>-ები და შედარებისას რეგისტრისადმი მგრძნობელობა განსხვავდება მომწოდებლებს შორის. გარკვეულწილად გამონაკლისებია PostgreSQL და Mimer SQL, რომლებიც ცდილობენ სტანდარტს შეესაბამებოდნენ, თუმცა PostgreSQL სტანდარტს არ შეესაბამება ბრჭყალებში არ ჩასმული სახელების დამუშავებაში. PostgreSQL-ში ბრჭყალებში არ ჩასმული სახელები ქვედა რეგისტრში გადაიყვანება, მაშინ როდესაც SQL სტანდარტი ამბობს საწინააღმდეგოს — უბრჭყალებო სახელები უნდა აკეცილ იქნას მაღალ რეგისტრში. სტანდარტის შესაბამისად, თუ წერია <code>Lname</code>, იგი უნდა აიკეცოს როგორც <code>LNAME</code>, და არა <code>lname</code>, როგორც ეს PostgreSQL-ში ხდება. SQL-ის გავრცელებულ რეალიზაციებში უგულვებელყოფილია SQL სტანდარტის ისეთი ძირითადი ფუნქციების მხარდაჭერა, როგორებიცაა <code>DATE</code> და <code>TIME</code> მონაცემთა ტიპები. ამის ყველაზე თვალსაჩინო მაგალითებია Oracle (რომლის <code>DATE</code> იქცევა როგორც <code>DATETIME</code> ტიპი, და არ აქვს <code>TIME</code> ტიპის მონაცემი) და MS SQL Server (2008 წლამდე), რომლებიც ამასთან ყველაზე გავრცელებული კომერციული და პროპრიეტარული SQL მონაცემთა ბაზის მართვის სისტემებია. ამის შედეგად, SQL კოდის სხვადასხვა მომწოდებლის მონაცემთა ბაზის სისტემებს შორის გადატანა იშვიათად შეიძლება მოხერხდეს კოდში ცვლილებებს გარეშე. არსებობს ბაზების სისტემებს შორის კოდის თავსებადობის ამ ნაკლოვანების რამდენიმე მიზეზი: * SQL სტანდარტი იმდენად მოცულობითი და რთულია, რომ მწარმოებლების უმრავლესობა არ მიყვება სრულ სტანდარტს. * სტანდარტი არ განსაზღვრავს მონაცემთა ბაზის მოქმედებას ისეთ მნიშვნელოვან არეალებში, როგორებიცა ინდექსები, ფაილური სანახი და სხვა, შესაბამისად მწარმოებლებს უტოვებს თავისუფლებას თავად გადაწყვიტონ თუ როგორ მოახდენენ რეალიზაციას. * SQL სტანდარტში მკაცრად განსაზღვრულია სინტაქსი, რომელსაც უნდა აკმაყოფილებდეს შესაბამისი მონაცემთა ბაზის სისტემა. თუმცა, სტანდარტში ენის კონსტრუქციების სემანტიკის თავისებურებები ნაკლებადაა აღწერილი, რაც ორაზროვნებას იწვევს. * მომწოდებლების უმრავლესობას აქვს კლიენტების დიდი ბაზები; თუ SQL სტანდარტის ახალი ვერსია წინააღმდეგობრივია მომწოდებლის წინამორბედი ვერსიის მონაცემთა ბაზის ქცევასთან, მაშინ შესაძლოა მომწოდებელს არ მოესურვოს უკუთავსებადობის შეწყვეტა. * მომწოდებლებს არ აქვთ კომერციული ინტერესი მომხმარებელს თავისუფლად შეეძლოს მონაცემთა ბაზის მიმწოდებლის ცვლილება (იხ., [[მომწოდებელთან მიჯაჭვულობა]]). * მომხმარებლები უპირატესობას ანიჭებენ ბაზის მაღალ წარმადობას, ვიდრე სტანდარტებთან შესაბამისობას. SQL სტანდარტად აღიარებულ იქნა ამერიკის ეროვნული სტანდარტების ინსტიტუტის მიერ 1986 წელს როგორც SQL-86, ხოლო სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის მიერ 1987 წელს. მის მხარდაჭერას ახორციელებს [[ISO/IEC JTC 1/SC 32]]. სტანდარტი ჩვეულებრივ აღნიშნება შაბლონურად: ISO/IEC 9075-„ნომერი“:„წელი“ Part „ნომერი“: „სათაური“, ან შემოკლებით, ISO/IEC 9075. ISO/IEC 9075 სტანდარტს დამატებულია ISO/IEC 13249: SQL Multimedia and Application Packages (SQL/MM), რომელიც განსაზღვრავს SQL-ზე დაფუძნებულ ინტერფეისებსა და პაკეტებს ფართოდ გავრცელებული ფორმატებისთვის, როგორებიცაა ვიდეო, აუდიო და სივრცული მონაცემები. 1996 წლამდე, SQL მონაცემთა ბაზების მართვის სისტემების სერტიფიცირებას SQL სტანდარტთან შესაბამისობაზე ახდენდა სტანდარტების და ტექნოლოგიების ეროვნული ინსტიტუტი (NIST). ამჟამად მომწოდებლები თავად ახდნენ საკუთარი ნაწარმის სერტიფიცირებას შესაბამისობაზე. სტანდარტი განსაზღვრავს SQL-ის სახელწოდების ოფიციალურ წარმოთქმას როგორც {{IPAc-en|ˌ|ɛ|s|ˌ|k|juː|ˈ|ɛ|l}} („ეს-ქიუ-ელ“) და ამბობს, რომ მოცემული სახელი არის აბრევიატურა. მიუხედავად ამისა, დარგის ბევრი ინგლისურენოვანი სპეციალისტი (მათ შორის თავად SQL-ის შემმუშავებელი დევიდ ჩემბერლინი) სახელწოდებას წარმოთქვამს როგორც აკრონიმს {{IPAc-en|ˈ|s|iː|k|w|əl}} („სიქველ“), რაც არის SQL-ის წინამორბედი პროდუქტის, SEQUEL-ის ანარეკლი. SQL სტანდარტმა დროთა განმავლობაში გარკვეული ცვლილებები განიცადა: {| class=wikitable |- ! წელი ! სახელი ! კოდი ! შენიშვნა |- | 1986 | SQL-86 | SQL-87 | პირველადი სტანდარტი, ფორმირებულ იქნა ANSI-ს მიერ. |- | 1989 | SQL-89 | [[Federal Information Processing Standard|FIPS]] 127-1 | უმნიშვნელო ცვლილებები, რომელმაც მთლიანობის შეზღუდვები დაამატა. მიღებულ იქნა როგორც FIPS 127-1. |- | 1992 | [[SQL-92]] | SQL2, FIPS 127-2 | მნიშვნელოვანი ცვლილებები (ISO 9075), SQL-92-ის ''Entry Level'' დონე მიღებულ იქნა როგორც FIPS 127-2. |- | 1999 | [[SQL:1999]] | SQL3 | დაემატა რეგულარული გამოსახულებების მხარდაჭერა, რეკურსიული მოთხოვნები, ტრიგერები, პროცედურული და ნაკადის კონტროლის ინსტრუქციების მხარდაჭერა, მონაცემთა არასკალარული ტიპები და გარკვეული ობიექტზე-ორიენტირებული შესაძლებლობები. SQL-ში Java-ს ([[SQL/OLB]]) და პირიქით ([[SQL/JRT]]) ჩაშენების მხარდაჭერა. |- | 2003 | [[SQL:2003]] | | გაჩნდა [[XML]]-თან მუშაობის მხარდაჭერა ([[SQL/XML]]), ''ფანჯრული ფუნქციები'' (OLAP ბაზებთან სამუშაოდ), მიმდევრობების გენერატორები და სვეტები ავტომატურად გენერირებადი მნიშვნელობებით. |- | 2006 | [[SQL:2006]] | | ISO/IEC 9075-14:2006-ში განისაზღვრა SQL-ის XML-თან გამოყენების სპეციფიკა. განისაზღვრა XML-მონაცემების იმპორტის და SQL-ბაზაში შენახვის წესები, მასზე მანიპულირების შესაძლებლობები და როგორც XML- ისევე ჩვეულებრივი SQL-მონაცემების XML ფორმატში გამოქვეყნების გზები. გაჩნდა შესაძლებლობა მოთხოვნებში გაერთიანდეს SQL-კოდი და [[XQuery]]. |- | 2008 | [[SQL:2008]] | | სტანდარტიზებულ იქნა კურსორს მიღმა ORDER BY გამოყენება. დაემატა INSTEAD OF ტრიგერი, TRUNCATE ინსტრუქცია, FETCH-წინადადება. |- | 2011 | [[SQL:2011]] | | დაემატა დროებითი მონაცემები (PERIOD FOR). გაუმჯობესებები „ფანჯრული ფუნქციებისთვის“ და FETCH-წინადადებისთვის. |- | 2016 | [[SQL:2016]] | | დაემატა დაცა სტრიქონის დონეზე, პოლიმორფული ცხრილის ფუნქციები, [[JSON]]. |} დაინტერესებულ მხარეებს შეუძლია SQL სტანდარტის დოკუმენტის შეძენა სტანდარტიზაციის საერთაშორისო ორგანიზაციისგან, საერთაშორისო ელექტროტექნიკური კომისიისგან ან ამერიკის ეროვნული სტანდარტების ინსტიტუტისგან. SQL:2008 სტანდარტის პროექტი თავისუფალ წვდომაშია zip არქივის სახით. SQL სტანდარტი იყოფა ცხრა ნაწილად: * ISO/IEC 9075-1:2016 Part 1: Framework (SQL/Framework). აღწერს ლოგიკურ კონცეპტს. * ISO/IEC 9075-2:2016 Part 2: Foundation (SQL/Foundation). შეიცავს ენის მთავარი ელემენტებს და შედგება აუცილებელი და ნებაყოფლობითი შესაძლებლობებისგან. * ISO/IEC 9075-3:2016 Part 3: Call-Level Interface (SQL/CLI). აღწერს ურთიერთმოქმედ კომპონენტებს (სტრუქტურებს, პროცედურებს, ცვლადებს), რომლებიც შესაძლებელია გამოყენებულ იქნან SQL ინსტრუქციების შესრულებისთვის აპლიკაციებიდან, რომლებიც დაწერილია Ada-ზე, C-ზე, C++, COBOL, Fortarn, MUMPS, Pascal ან PL/I-ზე. Java-ზე წერია მეათე ნაწილში. SQL/CLI აღწერილი იმგვარად, რომ SQL-ინსტრუქცია და SQL/CLI-პროცედურის გამოძახებები მუშავდება გამომძახებელი აპლიკაციის წყაროს კოდისგან განცალკევებული სახით. SQL/CLI-ს ფართოდ ცნობილი გაფართოებული კომპლექტია Open Database Connectivity. სტანდარტის ეს ნაწილი შეგება მხოლოდ სავალდებულო ფუნქციებისაგან. * ISO/IEC 9075-4:2016 Part 4: Persistent stored modules (SQL/PSM). ეს ნაწილი აყალიბებს SQL-ის პროცედურული გაფართოებების სტანდარტებს, მათ შორის, კონტროლის ნაკადი, მდგომარეობის მართვის, ინსტრუქციის მდგომარეობის სიგნალები და რესიგნალები, კურსორები და ადგილობრივი ცვლადები, ცვლადებისთვის და პარამეტრებისთვის გამოსახულებების მინიჭება. დამატებით, SQL/PSM-ში ფორმალიზებულია მონაცემთა ბაზების მუდმივი ქვეპროგრამები (მაგ., „დაცული პროცედურები“). სტანდარტის ეს ნაწილი შედგება მხოლოდ ნებაყოფლობითი შესაძლებლობებისგან. * Part-6: Support for JavaScript Object Notation (JSON). 2017 წელს ISO/IEC-მა გამოაქვეყნა პირველადი ტექნიკური ანგარიში JSON მონაცემთა ტიპის SQL-სტანდარტში საინტეგრაციო ძალისხმევასთან დაკავშირებით. მხედველობაში იქონიეთ, რომ ტექნიკური ანგარიში ასახავს საკითხის ამჟამინდელ მდგომარეობას და არ არის სტანდარტის ნაწილი. * ISO/IEC 9075-9:2016 Part 9: Management of External Data (SQL/MED). უზრუნველყოფს გაფართოებას SQL-ისთვის, რომელიც განსაზღვრავს გარე მონაცემების გარსებს და კავშირის არხების ტიპებს, SQL-ის მიერ გარე მონაცემების სამართავად. გარე მონაცემები, არის მონაცემები, რომელიც ხელმისაწვდომია SQL-მონაცემთა ბაზის მართვის სისტემისთვის, თუმცა არ არის მართული მისით. სტანდარტის ეს ნაწილი შედგება მხოლოდ ნებაყოფლობითი შესაძლებლობებისგან. * ISO/IEC 9075-10:2016 Part 10: Object language bindings (SQL/OLB). განსაზღვრავს SQLJ-ის სინტაქსსა და სემანტიკას. SQLJ არის Java-ში ჩაშენებული SQL (იხ. Part 3). სტანდარტი ასევე აღწერს SQLJ აპლიკაციების ორობითი გადატანადობის უზრუნველყოფის მექანიზმებს და განსაზღვრავს სხვადასხვა Java-პაკეტებსა და მათში არსებულ კლასებს. სტანდარტის ეს ნაწილი მოიცავს მხოლოდ ნებაყოფლობით შესაძლებლობებს. SQL/OLB-სგან განსხვავებით, JDBC განსაზღვრავს აპლიკაციის პროგრამულ ინტერფეისს (API) და არ არის SQL სტანდარტის ნაწილი. * ISO/IEC 9075-11:2016 Part 11: Information and definition schemas (SQL/Schemata). იგი აღწერს ინფორმაციის სქემას და განსაზღვრების სქემას, რომელიც იძლევა საერთო ხელსაწყოების ნაკრებს SQL-ბაზების და ობიექტებისთვის თვითაღწერადობის უზრუნველსაყოფად. აღნიშნული ხელსაწყოები მოიცავს SQL-ობიექტის იდენტიფიკატორის, სტრუქტურის და მთლიანობის შეზღუდვებს, უსაფრთხოების და ავტორიზაციის სპეციფიკაციებს, ISO/IEC 9075-ის პაკეტებსა და შესაძლებლობებს, SQL-პლატფორმაზე მბმს-ით წარმოდგენილი შესაძლებლობების მხარდაჭერას, SQL-ზე დაფუძნებული მბმს-ის რეალიზაციის ინფორმაციას და ზომის განსაზღვრის ელემენტებს, ასევე მსბს-ის რეალიზაციით მხარდაჭერილ მნიშვნელობებს. სტანდარტის ეს ნაწილი შეიცავს როგორც აუცილებელ , ასევე ნებაყოფლობით შესაძლებლობებს. * ISO/IEC 9075-13:2016 Part 13: SQL Routines and types using the Java TM programming language (SQL/JRT). ამ ნაწილში განსაზღვრულია სტატიკური Java-მეთოდების გამოძახების შესაძლებლობა ქვეპროგრამის სახით SQL-აპლიკაციების შიგნიდან (Java-in-the-database). ასევე, მასში მოითხოვება Java-კლასების გამოყენების შესაძლებლობა „მომხმარებლის მიერ განსაზღვრული“ სტრუქტურირებული SQL ტიპების სახით. სტანდარტის ეს ნაწილი მოიცავს მხოლოდ ნებაყოფლობით შესაძლებლობებს. * ISO/IEC 9075-14:2016 Part 14: XML-Related Specifications (SQL/XML). განსაზღვრავს SQL-ზე დაფუძნებულ გაფართოვებებს XML-ის გამოსაყენებლად SQL-თან ერთად. წარმოდგენილია მონაცემთა XML ტიპი, ასევე სხვადასხვა ქვეპროგრამები, ფუნქციები და XML-SQL მონაცემთა ტიპების შეპირისპირება SQL მონაცემთა ბაზაში XML-ტიპის მონაცემების შენახვისთვის და მათზე მანიპულირებისთვის. სტანდარტის ეს ნაწილი შეიცავს მხოლოდ ნებაყოფლობით შესაძლებლობებს. * ISO/IEC 9075-15:2019 Part 15: Multi-dimensional arrays (SQL/MDA). განსაზღვრავს SQL-ში მარავალგანზომილებიანი მასივის ტიპს, ასევე ოპერაციებს MDarrays-ზე, MDarray ჭრებზე, MDarray უჯრედებზე, და მათთან დაკავშირებულ შესაძლებლობებს. სტანდარტის ეს ნაწილი შეიცავს მხოლოდ ნებაყოფლობით შესაძლებლობებს. ISO/IEC 9075 სტანდარტს ავსებს ISO/IEC 13249 SQL Multimedia and Application Packages. ეს იმავე კომიტეტის მიერ შემუშავებული მჭიდროდ დაკავშირებული, თუმცა ცალკე სტანდარტია. იგი განსაზღვრავს SQL-ზე დაფუძნებულ პაკეტებსა და ინტერფეისებს. მისი მიზანია უნიფიცირებული წვდომის შემუშავება მონაცემთა ბაზის ტიპურ დანართებთან, როგორებიცაა ტექსტი, სურათი, მონაცემთა მოპოვებისათვის (data mining) ან სივრცული მონაცემებისთვის (გეომონაცემები). * ISO/IEC 13249-1:2016 Part 1: Framework * ISO/IEC 13249-2:2003 Part 2: Full-Text * ISO/IEC 13249-3:2016 Part 3: Spatial * ISO/IEC 13249-5:2003 Part 5: Still image * ISO/IEC 13249-6:2006 Part 6: Data mining * ISO/IEC 13249-7:2013 Part 7: History * ISO/IEC 13249-8:xxxx Part 8: Metadata Registry Access MRA (მიმდინარეობს მუშაობა). ISO/IEC 9075 სტანდარტს თან ახლავს ასევე ტექნიკური ანგარიშების რამდენიმე სერია, რომელიც გამოქვეყნებულია როგორც ISO/IEC 19075 8 ნაწილად. ამ ტექნიკურ ანგარიშებში ახსნილია ზოგიერთი SQL-შესაძლებლობის გამოყენება და დასაბუთება, იქ სადაც აუცილებელია, მოცემულია მაგალითები. ტექნიკური ანგარიშები არ არის ნორმატიული ხასიათის; თუ მასში მოყვანილი ინფორმაცია გარკვეულ წინააღმდეგობაშია 9075-თან, მაშინ უპირატესობა აქვს 9075. ამჟამად ხელმისაწვდომია ტექნიკური ანგარიშის შემდეგი სერიები კოდით 19075: * ISO/IEC TR 19075-1:2011 Part 1: XQuery Regular Expression Support in SQL * ISO/IEC TR 19075-2:2015 Part 2: SQL Support for Time-Related Information * ISO/IEC TR 19075-3:2015 Part 3: SQL Embedded in Programs using the JavaTM programming language * ISO/IEC TR 19075-4:2015 Part 4: SQL with Routines and types using the JavaTM programming language * ISO/IEC TR 19075-5:2016 Part 5: Row Pattern Recognition in SQL * ISO/IEC TR 19075-6:2017 Part 6: SQL support for Javascript Object Notation (JSON) * ISO/IEC TR 19075-7:2017 Part 7: Polymorphic table functions in SQL * ISO/IEC TR 19075-8:2019 Part 8: Multi-Dimensional Arrays (SQL/MDA) == ალტერნატივები == აუცილებელია გავმიჯნოთ ერთმანეთისგან SQL ენის ალტერნატივები, და უშუალოდ რელაციური მოდელის ალტერნატივები. ქვემოთ წარმოდგენილია SQL ენის ალტერნატივების ნუსხა. რელაციური მოდელის ალტერნატივების გასაცნობად, იხილეთ [[NoSQL]] და [[ნავიგაციური მონაცემთა ბაზები]]. * [[.QL]] — ობიექტზე ორიენტირებული მოთხოვნების ენა. * 4D Query Language (4D QL) * [[Datalog]] — კრიტიკოსების აზრით, Datalog-ს ორი უპირატესობა გააჩნია SQL-თან, ესენია: აქვს უფრო სუფთა სემანტიკა, რაც ხელს უწყობს პროგრამის გაგებას და მის ტექნიკურ მომსახურებას, და უფრო ექსპრესიულია, განსაკუთრებით რეკურსული მოთხოვნებისთვის. * [[HTSQL]] — URL-ზე დაფუძნებული მოთხოვნის მეთოდი. * [[IBM Business System 12]] (IBM BS12) — სრულად რელაციური მონაცემთა ბაზების მართვის ერთ-ერთი პირველი სისტემა, წარმოდგენილ იქნა 1982 წელს. * [[ISBL]] * [[JOOQ]] — Java-ში ჩაშენებული SQL, როგორც შიდა დომენ-სპეციფიკური ენა * [[Java Persistence Query Language]] (JPQL) — მოთხოვნების ენა, რომელსაც იყენებენ Java Persistence API და პერსისტენტული ბიბლიოთეკა Hibernate. * [[JavaScript]] — [[MongoDB]]-ში დანერგილია მოთხოვნების საკუთარი ენა JavaScript API-ში. * [[LINQ]] — [[Microsoft]]-ის მიერ შემუშავებული SQL-მაგვარი ფუნქციური დაპროგრამების ენა, რომელიც მოთხოვნებს უშვებს უშუალოდ .Net კოდიდან. * QBE ([[Query By Example]]) — შეიქმნა მოშე ზლუფის მიერ 1977 წელს IBM-ში. * [[QUEL]] — [[კალიფორნიის უნივერსიტეტი (ბერკლი)|ბერკლის უნივერსიტეტის]] პროექტ Ingres-ის ფარგლებში 1974 წელს * Tutorial D * [[XQuery]] == დანაწილებული დამუშავება == დანაწილებული რელაციური მონაცემთა ბაზის არქიტექტურა შემუშავდა IBM-ში სამუშაო ჯგუფის მიერ 1988-1994 წლებში. მისი საშუალებით შესაძლებელია, SQL-მოთხოვნების შესასრულებლად ქსელით დაკავშირებული რელაციური ბაზების ურთიერთქმედება. ინტერაქტიულ მომხმარებელს ან პროგრამას შეუძლია გადასცეს SQL-ინსტრუქცია ლოკალურ რელაციურ ბაზას, ხოლო პასუხის სახით მიიღოს მონაცემები და მდგომარეობის ინდიკატორები დისტანციურად განლაგებული რელაციური ბაზებიდან. ასევე შესაძლებელია, SQL-ინსტრუქციები კომპილირებულ და შენახულ იქნას დისტანციურ ბაზებში პაკეტების სახით და შემდეგ გამოძახებულ იქნას პაკეტის სახელით. აღნიშნული მნიშვნელოვანია იმ გამოყენებითი პროგრამების მაღალეფექტური გამოყენებისთვის, რომლებიც გამოსცემენ რთულ, მაღალსიხშირულ მოთხოვნებს. განსაკუთრებით კი, მნიშვნელოვანია, როდესაც გამოსაყენებელი ცხრილები მოშორებულ ბაზებზეა განთავსებული. დანაწილებული რელაციური მონაცემთა ბაზის მესიჯები, პროტოკოლები და სტრუქტურული შემადგენელი ნაწილები წარმოდგენილია დანაწილებულ მონაცემთა მართვის არქიტექტურაში. == კრიტიკა == ჩემბერლინის 2012 წლის ნაშრომში განხილულია SQL-ს კრიტიკის ისტორიული ოთხი საგანი: === ორთოგონალობა და სისრულე === ადრეულ მახასიათებლებში მხარდაჭერილი არ იყო ძირითადი შესაზლებლობები, როგორიცაა პირველადი გასაღები. შედეგის ნაკრებებს ვერ ერქმეოდა სახელები, და ქვე-მოთხოვნები არ იყო განსაზღვრული. ეს ყველაფერი დაემატა 1992 წელს. === NULL მნიშვნელობა === SQL-ს აქვს საკამათო „NULL“-ები და სამმნიშვნელობიანი ლოგიკა. პრედიკატების შედარება NULL-თან აბრუნებს „უცნობ“ მნიშვნელობას , ჭეშმარიტის ან მცდარის მაგივრად. ისეთი შესაძლებლობები, როგორიცაა outer-join დამოკიდებულია NULL-ზე. NULL არ არის ნიშანსივრცის ან სიცარიელის ტოლი. NULL ნიშნავს სტრიქონში მონაცემის არ არსებობას, რომელთანაც შედარება შესაძლებელი === დუბლიკატები === ასევე პოპულარულია SQL-ის კრიტიკა იმის გამო, რომ SQL-ში დაშვებულია დუბლიკატი სტრიქონები, რაც ართულებს ინტეგრაციას ისეთ ენებთან, როგორიც Python-ია, რომლის მონაცემთა ტიპებმა შეიძლება გაართულონ მონაცემების ზუსტად ასახვა, პარსირების და მოდულურობის არარსებობის გამო. === იმპედანსური შეუსაბამობა === ისევე როგორც ობიექტურ-რელაციური იმპედანსური შეუსაბამობა, არსებობს ასევე შეუსაბამობა დეკლარატიულ SQL-ენასა და პროცედურულ ენებს შორის, რომლებშიც, როგორც წესი, ჩაშენებულია SQL. == სქოლიო == a45jtduj095gte9hnbvgqthfiagvk4h 0 433895 4816814 4267998 2025-06-19T23:59:23Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816814 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = აბდელქადერ ბენსალაჰი | სურათი= World_Leaders_Investment_Summit_(7098511567)_(cropped).jpg | სურათის ზომა =250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = [[17 მაისი]], [[1942]] | დაბადების ადგილი= [[ფელაუსენი]], [[ალჟირი]] | გარდაცვალების თარიღი = [[22 სექტემბერი]], [[2021]] | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | რეზიდენცია = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = ალჟირის პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი | თანამდებობა დაიკავა = [[2 აპრილი]], [[2019]] | თანამდებობა დატოვა = [[19 დეკემბერი]], [[2019]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]] | მემკვიდრე = [[აბდელმაჯიდ ტებუნი]] | რიგი2 = ერთა საბჭოს თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა2 = [[2 ივლისი]], [[2002]] | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = [[ბაშირ ბუმაზა]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''აბდელქადერ ბენსალაჰი''' ({{lang-ar|عبد القادر بن صالح}}; დ. [[17 მაისი]] [[1942]], [[ფელაუსენი]] – გ. [[22 სექტემბერი]], [[2021]]) — [[ალჟირი|ალჟირელი]] სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე. [[2019]] წლის 2 აპრილიდან 19 დეკემბრამდე [[ალჟირის პრეზიდენტი]]ს მოვალეობის შემსრულებელი. ერთა საბჭოს თავმჯდომარე [[2002]] წლის 2 ივლისიდან. == ბიოგრაფია == [[1970]] წლიდან [[1974]] წლამდე იყო [[ბეირუთი|ბეირუთში]] ალჟირის მედიისა და კულტურის ცენტრის დირექტორი. [[1974]]-[[1977]] წლებში გაზეთ „El Chaab“-ის რედაქტორია. [[2013]]-[[2015]] წლებში კი — ეროვნულ-დემოკრატიული გაერთიანების გენერალური მდივანი. [[2002]] წლის 2 ივლისიდან ალჟირის ერთა საბჭოს სპიკერია. [[2019]] წლის 2 აპრილს ალჟირში მიმდინარე საპროტესტო აქციების ფონზე ქვეყნის მეთაურმა [[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]]მ თანამდებობა დატოვა და ალჟირის კონსტიტუციის 102-ე მუხლის თანახმად ქვეყნის პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი გახდა ერთა საბჭოს ხელმძღვანელი აბდელქადერ ბენსალაჰი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.majliselouma.dz/ აბდელქადერ ბენსალაჰის ბიოგრაფია ერთა საბჭოს ვებგვერდზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111024200323/http://www.majliselouma.dz/ |date=2011-10-24 }} {{ალჟირის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ბენსალაჰი, აბდელქადერ}} [[კატეგორია:დაბადებული 17 მაისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1942]] [[კატეგორია:ალჟირის პრეზიდენტები]] 6fyttizm7ypynwku6ensfzbw5w15eo2 0 436210 4816827 4520630 2025-06-20T01:07:50Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816827 wikitext text/x-wiki {{ოკუპირებული რეგიონი|აფხაზეთი|ტიპი=პიროვნება}} {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ადგურ რაფეტის ძე ხარაზია <br> Адгəыр Рафеҭ-иԥа Ҳаразиа | სურათი= Adgur Kharaziya.jpg | სურათის ზომა = 220px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = უცნობია | დაბადების ადგილი= | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = {{დროშა|აფხაზეთის რესპუბლიკა}} | ეროვნება = [[აფხაზები|აფხაზი]] <br> [[ქართველები|ქართველი]] | რეზიდენცია = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = [[სოხუმი]]ს მერი | თანამდებობა დაიკავა = [[22 ოქტომბერი]], [[2014]] | თანამდებობა დატოვა= დღემდე | წინამორბედი = [[ალიას ლაბახუა]] | მემკვიდრე = | პრეზიდენტი= [[რაულ ხაჯიმბა]] | რიგი2 = [[სოხუმი]]ს მერი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[5 ნოემბერი]], [[2004]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[16 თებერვალი]], [[2005]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრეზიდენტი2 = [[ვლადისლავ არძინბა]] | პრემიერ-მინისტრი2 = | წინამორბედი2 = [[ლეონიდ ლოლუა]] | მემკვიდრე2 = [[ასტამურ ადლეიბა]] | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''ადგურ რაფეტის ძე ხარაზია''' ({{lang-ab|Адгəыр Рафеҭ-иԥа Ҳаразиа}}) — [[აფხაზები|აფხაზი]] პოლიტიკოსი. [[2014]] წლის 22 ოქტომბრიდან [[სოხუმი]]ს მერი. აფხაზეთის „სახალხო ასამბლეის“ ყოფილი ვიცე-სპიკერი, გარდა ამისა [[აფხაზეთი]]ს ყოფილი ე.წ. „აგროკულტურის მინისტრი“. ==ბიოგრაფია== იგი იყო [[გულრიფში]]ს საკრებულოს თავმჯდომარე. 2004 წლის 5 ნოემბერს იგი დაინიშნა სოხუმის მერად. 2005 წლის 16 თებერვალს ახალმა პრეზიდენტმა [[სერგეი ბაგაფში]]მ იგი [[ასტამურ ადლეიბა]]თი შეცვალა. 2007 წელს იგი გახდა [[აფხაზეთი]]ს ე.წ. „სახალხო ასამბლეის“ წევრი და დაინიშნა მის ვიცე-სპიკერად. 2014 წლის აფხაზეთის მაისის რევოლუციის შემდეგ ე.წ. პრეზიდენტ ხაჯიმბას მიერ იგი წარდგენილი იქნა [[სოხუმი]]ს მერობის კანდიდატად. 2014 წლის 22 ოქტომბრიდან იგი არის სოხუმის მერი. ==რესურსები ინტერნეტში== * http://www.hri.org/cgi-bin/brief?/news/balkans/rferl/2004/04-11-10.rferl.html#21{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * http://nregion.com/txt.php?i=11457 * http://www.humanrights.ge/index.php?a=news&id=3713&lang=en * https://web.archive.org/web/20141022232815/http://apsnypress.info/news/13326.html * https://web.archive.org/web/20151208112518/http://alhra.org/index.php/30-sostoyanie-vybornogo-protsessa-na-12-00-04-04-2015g * [http://presidentofabkhazia.org/upload/iblock/ab8/%D0%A3%D0%BA%D0%B0%D0%B7%20%D0%9E%20%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%20%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8%20%D0%B3.%20%D0%A1%D1%83%D1%85%D1%83%D0%BC.pdf აფხაზეთის ე.წ. „პრეზიდენტის“ ოფიციალური ვებ-გვერდი] {{DEFAULTSORT:ხარაზია, ადგურ}} [[კატეგორია:აფხაზი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:აფხაზეთის დე-ფაქტო ხელისუფლების წევრები]] [[კატეგორია:აფხაზი სეპარატისტები]] j82evf4koiabcmowzxiie886sr6of9i 0 442945 4816674 4415220 2025-06-19T13:13:33Z 78.177.163.183 4816674 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ბორის ჯონსონი<br/>Boris Johnson | სურათი=Boris Johnson official portrait (cropped).jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Boris Johnson's signature.png | დაბადების თარიღი = [[19 ივნისი]], [[1964]] | დაბადების ადგილი = [[ნიუ–იორკი]] [[აშშ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება =ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] | საიტი = [http://www.tmay.co.uk/ ოფიციალური საიტი] | შენიშვნა = | რიგი =[[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[24 ივლისი]] [[2019]] | თანამდებობა დატოვა = [[6 სექტემბერი]] [[2022]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი =[[ელისაბედ II]] | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ტერეზა მეი]] | მემკვიდრე = [[ლიზ ტრასი]] | რიგი2 = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[23 ივლისი]] [[2019]] | თანამდებობა დატოვა2= [[5 სექტემბერი]] [[2022]] | წინამორბედი2 =[[ტერეზა მეი]] | მემკვიდრე2 = [[ლიზ ტრასი]] | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = [[დიდი ბრიტანეთი|დიდი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა3 = [[2016]] | თანამდებობა დატოვა3 =[[2018]] | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''ბორის ჯონსონი''' ({{lang-en|Boris Johnson}}; დ. [[19 ივნისი]], [[1964]], [[ნიუ–იორკი]], [[აშშ]]) — [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანელი]] პოლიტიკოსი და მოქმედი 77-ე [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] 2019 წლის 24 ივლისიდან. [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის]] ლიდერი [[2019]] წლის 23 ივლისიდან. ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი (2016-2018), ქალაქ [[ლონდონი]]ს მერი (2008–2016). == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.tmay.co.uk/ ოფიციალური საიტი] * [https://www.parliament.uk/biographies/commons/boris-johnson/1423 ბორის ჯონსონი] {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{იდენტიფიკატორი}} {{DEFAULTSORT:ჯონსონი, ბორის}} [[კატეგორია:დაბადებული 19 ივნისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1964]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] egkiw4dem882nvi4qwkkk70hx77941s 0 443232 4816927 4495704 2025-06-20T06:51:03Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816927 wikitext text/x-wiki {{მმ*|ალექსეევკა (მრავალმნიშვნელოვანი)}} {{ინფოდაფა დასახლება | სტატუსი = ქალაქი | რეგიონის ტიპი = ფედერაციის სუბიექტი | რეგიონი = ბელგოროდის ოლქი | რაიონის ტიპი = რაიონი | რაიონი = ალექსეევკის რაიონი{{!}}ალექსეევკა | დაარსების თარიღი = [[1685]] | სტატუსი-დან = [[1954]] | დროის სარტყელი = +3 | კლიმატი = [[ზომიერი სარტყლები|ზომიერი]] | მოსახლეობა = {{კლება}} 38 447<ref name="pop-stat" /> | აღწერის წელი = [[2017]] | სიმჭიდროვე = 1130,79 | ფართობი = 34 | დასახლების ცენტრის სიმაღლე = 120 | ეროვნული შემადგენლობა = [[რუსები]], [[უკრაინელები]] და სხვ. | სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = [[მართლმადიდებლები]] და სხვ. | ოფიციალური ენა = [[რუსული ენა|რუსული]] | სატელეფონო კოდი = +7 47234 | საფოსტო ინდექსი = 309850 }} '''ალექსეევკა'''<ref>''ელერდაშვილი ა.'', [http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=14&t=7330 ალექსეევკა] // უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი : [3 ტომად], 1-ლი გამოც., თბ.: ფანტაზია, 2006.</ref> ({{lang-ru|Алексеевка}}) — ქალაქი [[რუსეთი|რუსეთში]], [[ბელგოროდის ოლქი|ბელგოროდის ოლქის]] აღმოსავლეთ ნაწილში, [[ალექსეევკის რაიონი (ბელგოროდის ოლქი)|ალექსეევკის რაიონის]] ადმინისტრაციული ცენტრი. 38 447 მცხოვრები ([[2017]]).<ref name="pop-stat">[http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года] (31 июля 2017). <small>Дата обращения 31 июля 2017. [http://web.archive.org/web/20170731141731/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar Архивировано] 31 июля 2017 года</small>.</ref> მდებარეობს [[შუა რუსეთის მაღლობი|შუა რუსეთის მაღლობის]] სამხრეთ ნაწილში, მდინარე [[ტიხაია-სოსნა|ტიხაია-სოსნაზე]] ([[დონი (მდინარე)|დონის]] შენაკადი). რკინიგზის სადგური. საავტომობილო გზა ნოვი-ოსკოლი—როსოში. აეროპორტი. წარმოიშვა [[1685]] წელს, როგორც დაბა და სახელი ეწოდა პირველი მფლობელის — ალექსი ჩერკასკის მიხედვით. ცნობილია ზეთსახდელი წარმოებით ([[1829]] წელს მზესუმზირის მარცვლებისაგან მიიღეს ზეთი; [[1833]] წელს გაიხსნა რუსეთში პირველი ზეთსადღვებელი ქარხანა). ქალაქში მდებარეობს ბელგოროდის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილიალი, ალექსეევკის ქიმიური მანქანათმშენებლობის ქარხანა, სამშენებლო მასალების მრეწველობის („მონოლითი“, ალექსეევკის სამშენებლო მასალების კომბინატი), ელექტრონული („დევიზ“), ხის გადასამუშავებელი და კვების (რძე-კონსერვების, ხორცფრინველკომბინატი, ზეთის, შაქრის<ref name="დსე">[http://bse.sci-lib.com/article011802.html Алексеевка] // [[დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია|Большая советская энциклопедия]]. — [[მოსკოვი|М.]]: Советская энциклопедия 1969—1978.</ref> ქარხნები და სხვ.) მრეწველობის საწარმოები. [[სსრკ|საბჭოთა]] პერიოდში მოქმედებდა სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკუმი,<ref name="დსე" /> რომელიც ჯერ [[1992]] წელს გადაკეთდა სასოფლო-სამეურნეო კოლეჯად, ხოლო [[2007]] წელს — ეკონომიკისა და ინფორმაციული ტექნოლოგიების კოლეჯად.<ref>{{Cite web |url=http://alcollege.ru/informatsiya/istoriya-kolledzha.html |title=ОГБОУ СПО «Алексеевский колледж экономики и информационных технологий»: История колледжа |accessdate=2019-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215050149/http://alcollege.ru/informatsiya/istoriya-kolledzha.html |archivedate=2022-02-15 }}</ref> == ლიტერატურა == * [http://bigenc.ru/geography/text/1811626 АЛЕКСЕЕВКА] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190728063829/https://bigenc.ru/geography/text/1811626 |date=2019-07-28 }} // [[დიდი რუსული ენციკლოპედია|Большая российская энциклопедия]]. Том 1. [[მოსკოვი|Москва]], 2005, стр. 462. == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ბელგოროდის ოლქის ქალაქები]] i5kvhup9xcdkr1snay3rx3vrwijpo6k 0 443713 4816653 4666374 2025-06-19T12:52:19Z Makenzis 93024 4816653 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = ზარია ლუჰანსკი |ლოგო = [[ფაილი:Заря лого c 2010.png|150px]] |სრული სახელი = საფეხბურთო კლუბი „ზარია“ ლუგანსკი |მეტსახელი = {{lang-uk|Чорно-білі}} <small>(შავ-თეთრები)</small><br>{{lang-uk|Мужики}} <small>(კაცები) |დაარსდა = {{დაიწყე თარიღი და ასაკი|1923}} |სტადიონი = „სლავუტიჩ-არენა“, [[ზაპორიჟია]], [[უკრაინა]]<ref>{{cite web|url=http://zarya-lugansk.com/club.php?tttab=admins|quote=Начиная с лета 2014-го года домашние матчи в Чемпионате Украины и Кубке Украины луганская «Заря» проводит в Запорожье на стадионе «Славутич Арена».|title=«Славутич Арена»|accessdate=7 თებერვალი, 2021}}</ref>(ტევადობა: 12 000)<br />„ავანგარდი“, [[ლუჰანსკი]], [[უკრაინა]]<br />(ტევადობა: 22 288) |ტევადობა = |პრეზიდენტი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} ევგენი გელერი |მწვრთნელი = {{დროშანიშანი|უკრაინა}} ვიქტორ სკრიპნიკი |კაპიტანი = |ლიგა = [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა|უკრაინის პრემიერლიგა]] |სეზონი = 2024-25 |ადგილი = მე-7 ადგილი |საიტი = http://zarya-lugansk.com | pattern_la1 = _nikevapor1920w | pattern_b1 = _nikevapor1920w | pattern_ra1 = _nikevapor1920w | pattern_sh1 = | pattern_so1 = | leftarm1 = FFFFFF | body1 = FFFFFF | rightarm1 = FFFFFF | shorts1 = FFFFFF | socks1 = FFFFFF |pattern_la2=_nikevapor1920bb|pattern_b2=_nikevapor1920bb|pattern_ra2=_nikevapor1920bb|pattern_sh2=|pattern_so2=|leftarm2=000000|body2=000000|rightarm2=000000|shorts2=000000|socks2=000000| }} '''ზარია ლუჰანსკი''' ({{lang-uk|ФК «Зоря» Луганськ}}) — [[უკრაინა|უკრაინული]] საფეხბურთო კლუბი ქალაქ [[ლუჰანსკი]]დან. ჩამოყალიბდა 1923 წელს. უკრაინის ჩემპიონატის ბრინჯაოს პრიზიორი (2016–17), უკრაინის თასის ფინალისტი (2015–16), სსრ კავშირის ჩემპიონი (1972), [[უკრაინის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|უკრაინის სსრ-ს]] სამგზის (1938, 1962, 1986) ჩემპიონი. [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა|უკრაინის პრემიერლიგის]] მონაწილე.<ref>{{cite web|url=http://football.lg.ua/index.php?option=com_content&view=section&extentionview=section&id=4&Itemid=815|title="Заря" (Луганск) — Год за годом|accessdate=7 თებერვალი, 2021|archiveurl=https://archive.today/20190808231536/http://football.lg.ua/index.php?option=com_content&view=section&extentionview=section&id=4&Itemid=815|archivedate=2019-08-08}}</ref> === გუნდის სახელწოდებათა ქრონოლოგია === {| class="wikitable" style="text-align: left" <!--|- style="text-align: center"--> !პერიოდი !სახელწოდება |- |align="center"|1923–1936||„'''მეტალისტი'''“ ({{lang-uk|«Металіст»}}; {{lang-ru|«Металлист»}}) |- |align="center"|1936–1948||„'''ძერჟინეცი'''“ ({{lang-uk|«Дзержинець»}}; {{lang-ru|«Дзержинец»}}) |- |align="center"|1948–1964||„'''შრომითი რეზერვები'''“ ({{lang-uk|«Трудові резерви»}}; {{lang-ru|«Трудовые резервы»}}) |- |align="center"|1964–1992||„'''ზარია'''“ ({{lang-uk|«Зоря»}}; {{lang-ru|«Заря»}}) |- |align="center"|1992–1997||„'''ზარია-მალსი'''“ ({{lang-uk|«Зоря-МАЛС»}}; {{lang-ru|«Заря-МАЛС»}}) |- |align="center"|1997–||„'''ზარია'''“ ({{lang-uk|«Зоря»}}; {{lang-ru|«Заря»}}) |} == მიღწევები == ; {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი|საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატი]] * ჩემპიონი: [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1972|1972]] ; {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[საბჭოთა კავშირის საფეხბურთო თასი|საბჭოთა კავშირის თასი]] * ფინალისტი (2): 1974, 1975 ; {{დროშანიშანი|უკრაინის სსრ}} უკრაინის სსრ ჩემპიონატი * ჩემპიონი (3): 1938, 1962, 1986 ; {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[უკრაინის საფეხბურთო პრემიერლიგა|უკრაინის პრემიერლიგა]] * ბრინჯაოს პრიზიორი: 2016–17 ; {{დროშანიშანი|უკრაინა}} [[უკრაინის საფეხბურთო თასი|უკრაინის თასი]] * ფინალისტი: 2015–16 == რესურსები ინტერნეტში == * [http://footballfacts.ru/clubs/35861-zaryabrspan-classlowervoroshilovgradspan „ზარია“ ლუჰანსკი] — FootballFacts.ru [[კატეგორია:სსრ კავშირის საფეხბურთო კლუბები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{საბჭოთა ჩემპიონატის გამარჯვებულები}} [[კატეგორია:უკრაინის საფეხბურთო კლუბები]] [[კატეგორია:სსრ კავშირის საფეხბურთო კლუბები]] 1c3i79p8hgzhifwxe3pt33ug6rfzmw2 0 444671 4816793 4811532 2025-06-19T21:23:34Z CommonsDelinker 635 (ბოტი: Ammonium-acetate-2D.svg შეიცვალა Ammonium-acetate-2D.png-ით) 4816793 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ნივთიერება | სათაური = <!-- ინფოდაფის სათაური (ნაგულისხმევად, ემთხვევა გვერდის სახელწოდებას) --> | სურათი = <!-- ფაილის სახელი -->Ammonium-acetate-2D.png | სურათი3D = <!-- ფაილის სახელი -->Ammonium-acetate-3D-balls.png | სურათი მცირე = <!-- ფაილის სახელი --> | სახელწოდება = <!-- ქიმიური კლასიფიკაციის მიხედვით -->ამონიუმის ეთანოატი | ტრადიციული სახელწოდება = <!-- ასეთის არსებობის შემთხვევაში --> | შემოკლება = <!-- მიღებული შემოკლებული სახელწოდება --> | ქიმიური ფორმულა = <!-- მაგალითად: С₂H₅(OH) --><chem>NH4CH3CO2</chem> | ემპირიული ფორმულა = <!-- მაგალითად: С₂H₆O --> | ფარდ. მოლეკ. მასა = <!-- რიცხვი, მ.ა.ე. --> | მოლური მასა = <!-- რიცხვი, გ/მოლი -->77.083 | სიმკვრივე = <!-- რიცხვი, გ/სმ³ --> <ref name=pphoic>{{cite book|last = Pradyot|first = Patnaik|year = 2003|title = Handbook of Inorganic Chemicals|publisher = The McGraw-Hill Companies, Inc.|isbn = 0-07-049439-8}}</ref> | სიმაგრე = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის გარეშე) --> | მინარევები = <!-- ტიპიური რაოდენობა, ნაჩვენები ერთეულებში --> | მდგომარეობა = <!-- მყარი/თხევადი/აირი --> | დინამიური სიბლანტე = <!-- რიცხვი, პ·წმ (20 °C-ზე) --> | კინემატიკური სიბლანტე = <!-- რიცხვი, სმ²/წმ (20 °C-ზე) --> | დნობის ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C -->113 | დუღილის ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C --> | დაშლის ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C --> | აფეთქების ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C --> | აალების ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C --> | თვითაალების ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, °C --> | სამმაგი წერტილი = <!-- ? კ (? °C), ? პ --> | კრიტიკული წერტილი = <!-- ? კ (? °C), ? პ --> | თბოტევადობა = <!-- რიცხვი, ჯ/(მოლი·კ) (მოლური თბოტევადობა) --> | თბოტევადობა2 = <!-- რიცხვი, ჯ/(კგ·კ) (კუთრი თბოტევადობა) --> | თბოგამტარობა = <!-- რიცხვი, ვტ/(მ·კ) --> | წარმოქმნის ენტალპია = <!-- რიცხვი, კჯ/მოლი --> | აორთქლების კუთრი სითბო = <!-- რიცხვი, ჯ/ჯგ --> | აორთქლების კუთრი სითბო2= <!-- რიცხვი, ზომადობა --> | დნობის კუთრი სითბო = <!-- რიცხვი, ჯ/კგ --> | დნობის კუთრი სითბო2 = <!-- რიცხვი, ზომადობა --> | სითბური გაფართოება = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის გარეშე) --> | ტრანსფორმაციის ინტერვალი = <!-- რიცხვი, ° --> | დარბილების ტემპერატურა = <!-- რიცხვი, ° --> | ორთქლის წნევა = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის მითითებით!); შესაძლებელია ნებისმიერი ტექსტის დამატება --> | მჟავის დისოციაციის მუდმივა = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის გარეშე) -->9.9 | ხსნადობა = <!-- რიცხვი, გ/100 მლ --> | ხსნადობა1 = <!-- რიცხვი, გ/100 მლ --> | ნივთიერება1 = <!-- ნივთიერება 1 --> | ხსნადობა2 = <!-- რიცხვი, გ/100 მლ --> | ნივთიერება2 = <!-- ნივთიერება 2 --> | ხსნადობა3 = <!-- რიცხვი, გ/100 მლ --> | ნივთიერება3 = <!-- ნივთიერება 3 --> | ხსნადობა4 = <!-- რიცხვი, გ/100 მლ --> | ნივთიერება4 = <!-- ნივთიერება 4 --> | ხვედრითი ბრუნვა = <!-- რიცხვი, в ° --> | იზოელექტრული წერტილი = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის გარეშე) --> | გამჭვირვალობის დიაპაზონი = <!-- რიცხვი-რიცხვი, ნმ --> | გარდატეხის მაჩვენებელი = <!-- რიცხვი (განზომილების ერთეულის გარეშე) --> | ბრიუსტერის კუთხე = <!-- რიცხვი, ° --> | ჰიბრიდიზაცია = <!-- ? --> | კოორდინაციული გეომეტრია = <!-- ? --> | კრისტალური სტრუქტურა = <!-- სტრუქტურის აღწერა --> | დიპოლური მომენტი = <!-- რიცხვი, დებაი --> | CAS = <!-- ნომერი CAS-ის მიხედვით --> | PubChem = <!-- ნომერი PubChem-ის მიხედვით --> | EINECS = <!-- ნომერი EINECS-ის მიხედვით --> | SMILES = <!-- ქიმიური ფორმულა SMILES-ის მიხედვით --> | ЕС = <!-- სარეგისტრაციო ნომერი EC კლასიფიკაციის მიხედვით --> | RTECS = <!-- ნომერი RTECS-ის მიხედვით --> | ტოკსიკურობა = <!-- მოკლე აღწერა --> | LD50 = <!-- რიცხვი --> | რისკის ფრაზები = <!-- მაგ. R12(განსაკუთრებულად ცეცხლსაშიში) --> | უსაფრთხოების ფრაზები = <!-- მაგ. S2(შეინახეთ ბავშვისათვის მიუწვდომელ ადგილას) --> | NFPA 704 = <!-- (აშშ-ის სტანდარტი, ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის ეროვნული ასოციაცია) --> }} '''ამონიუმის აცეტატი''' — არაორგანული ნივთიერება ქიმიური ფორმულით <chem>NH4CH3CO2</chem>. არის თეთრი, ჰიგროსკოპული, მყარი ნივთიერება. მიიღება [[ამიაკი|ამიაკისა]] და [[ძმარმჟავა|ძმარმჟავას]] ურთიერთქმედებით. კომერციულად ხელმისაწვდომია<ref name=Ullmann>{{ doi | 10.1002/14356007.a01_045.pub2}}</ref>. ==გამოყენება== *გამოიყენება აცეტამიდის მისაღებად: :NH₄CH₃CO₂ → CH₃C(O)NH₂ + H₂O *იგი ასევე გამოიყენება როგორც შარდმდენი საშუალება.<ref name=Ullmann/> *ამონიუმის აცეტატი ასევე გამოიყენება საკვები დანამატის სახით, როგორც მჟავიანობის რეგულატორი. გამოსაყენებლად დამტკიცებულია ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიაში<ref>Australia New Zealand Food Standards Code {{cite web |url=http://www.comlaw.gov.au/Details/F2011C00827 |title=Standard 1.2.4 - Labelling of ingredients |accessdate=2011-10-27}}</ref>. ==წარმოება== ამონიუმის აცეტატი წარმოიქმნება ძმარმჟავას ნეიტრალიზაციით ამონიუმის კარბონატით, ასევე ძმარმჟავას და ამიაკის ურთიერთქმედებით<ref>{{cite book|last=Brannt|first=William|title=A practical treatise on the manufacture of vinegar|year=1914|publisher=Henry Carey Baird & Co.|location=Lancaster, PA |pages=316–317|url=https://archive.org/details/practicaltreatman00branrich}}</ref>. მისი კრისტალური სახით მიღება რთულია ჰიგროსკოპული თვისებიდან გამომდინარე. == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{პორტალი|ქიმია}} [[კატეგორია:არაორგანული ნივთიერებები]] [[კატეგორია:აცეტატები]] [[კატეგორია:ამონიუმის ნაერთები]] 5i31gfemqvy92kkrczfepvpk31xzpz2 0 445100 4817034 4665712 2025-06-20T11:45:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817034 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი | სახელი = | სურათი = Apuleuis.jpg | ტიტრი = | ჩარჩო = | ფსევდონიმი = | სრული სახელი = {{lang-la|Lucius Appuleius Madaurensis}} | დაბადების თარიღი = დაახლ. [[125]] | დაბადების ადგილი = მადავრა, თანამედრ. [[სუკ-აჰრასის პროვინცია|სუკ-აჰრასი]], [[ალჟირი]] | გარდაცვალების თარიღი = დაახლ. [[170]] | გარდაცვალების ადგილი = [[კართაგენი]], თანამედრ. [[ტუნისი]] | საქმიანობა = [[მწერალი]], [[ფილოსოფოსი]], [[რომანისტი]], [[პოეტი]], [[რიტორიკა|რიტორი]] | ეროვნება = | პერიოდი = | ჟანრი = | ენა = [[ლათინური ენა]] | მოქალაქეობა = [[ძველი რომი]] | alma_mater = | თემატიკა = | მიმდინარეობა = | დებიუტი = | magnum_opus = „მეტამორფოზები“ („ოქროს ვირი“) | მეუღლე = ემილია პუდენტილა<br />({{lang-la|Emilia Pudentilla}}) | პარტნიორი = | შვილები = | ნათესავები = | გავლენა მოახდინეს = | გავლენა მოახდინა = | საიტი = | ხელმოწერა = | სქოლიო = }} '''ლუციუს აპულეიუსი''' ({{lang-la|Lucius Apuleius}}; დ. დაახლ. 125, მადავრა — გ. დაახლ. 170, [[კართაგენი]]) — რომაელი მწერალი, ფილოსოფოსი, რომანისტი, პოეტი და რიტორი. ცნობილი რომანის „მეტამორფოზების“ („ოქროს ვირი“) ავტორი.<ref>''Любкер Ф.'' [https://archive.today/20190904141621/https://dlib.rsl.ru/viewer/01003599381%23?page=64 Apuleius] // [http://search.rsl.ru/ru/record/01003599381 ''Реальный словарь классических древностей по Любкеру''] / под ред. Ф. Гельбке, Ф. Ф. Зелинского, Л. А. Георгиевского, М. С. Куторга и др. — Санкт-Петербург: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — გვ. 119. დაარქივებულია [http://dlib.rsl.ru/viewer/01003599381#?page=64 ორიგინალიდან]</ref><ref>''[[გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა]], ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ.'' [https://archive.today/20190904144036/https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid%3D11850374X Apuleius] // dnb.de</ref> == ბიოგრაფია == აპულეიუსი შეძლებულ ოჯახში, დაახლოებით ახ. წ. 125 წელს, ნუმიდიისა და [[ტუარეგები|გეტულების]] სამფლობელოების საზღვართან მდებარე [[აფრიკა (რომის პროვინცია)|რომის პრივინცია აფრიკის]] ქალაქ მადავრაში დაიბადა. თავდაპირველად მადავრასა და კართაგენში, ხოლო შემდეგ ათენსა და რომში მიიღო მრავალმხრივი განათლება — შეისწავლა [[ფილოსოფია]], [[გეომეტრია]], [[რიტორიკა]], [[დიალექტიკა]], [[პოეზია]], [[მუსიკა]], [[ძველი ბერძნული ენა|ბერძნული ენა]] და ლიტერატურა. ჩვენამდე მოღწეულ მის ტრაქტატებში („პლატონის მოძღვრებისათვის“, „სოკრატეს ღმერთისათვის“, „სამყაროსთვის“) ჩანს, რომ იგი [[პლატონი]]სა და ნეოპითაგორელთა მოძღვრების მიმდევარია და დაინტერესებულია ბერძნული და აღმოსავლური მისტიკით. ცნობილია რომ იგი ბევრს მოგზაურობდა, განსაკუთრებით, აღმოსავლეთის ქვეყნებში. დაახლ. ახ. წ. 157 წელს, ქალაქ ეაში<ref group="კომ.">ეა ({{lang-la|Oea}}) — [[ანტიკური ხანა|ანტიკური ხანის]] ქალაქი, თანამედროვე [[ტრიპოლი]]ს ტერიტორიაზე. დაარსდა [[ძვ. წ. VII საუკუნე]]ში [[ფინიკიელები|ფინიკიელების]] მიერ.</ref> აპულეიუსი მდიდარ ქვრივზე ემილია პუდენტილაზე დაქორწინდა. მალევე ემილია პუდენტილას გარდაცვლილი მეუღლის ნათესავებმა ბრალი დასდეს აპულეიუსს მაგიისა და ჯადოქრობის გამოყენებით ცოლის მოჯადოებაში მისი და მისი ქონების ხელში ჩაგდების მიზნით. აპულეიუსს სასამართლოს წინაშე მოუწია თავის მართლება, სადაც მის მიერ წარმოთქმული თავდასაცავი სიტყვა „აპოლოგია“, რომელშიც ნათლად გამოჩნდა მისი მრავალმხრივი, მათ შორის იურიდიული განათლება, მახვილგონიერება და დახვეწილი სტილი — იურიდიული რიტორიკის შესანიშნავ ნიმუშად ითვლება. აპულეიუსის რიტორულ ხელოვნებას გვაცნობს აგრეთვე მის მიერ წარმოთქმულ სიტყვათა ნაწყვეტების კრებული „ყვავილნარი“, რომლის ავტორი ერთნაირი სიმსუბუქით ესაუბრება მსმენელთ მწერლობის, ფილოსოფიის, ეთიკის, არქეოლოგიისა თუ მედიცინის საკითხებზე. აპულეიუსის შემოქმედების გვირგვინად ითვლება თერთმეტი წიგნისაგან შემდგარი რომანი „მეტამორფოზები“, რომელიც მაგიის ძალით ვირად ქცეული ჭაბუკის უჩვეულო ფათერაკების შესახებ მოგვითხრობს და ამ სიუჟეტურ ქარგაზე წარმოგვიდგენს რომის პროვინციის ცხოვრების ფართო, ნაირფეროვან სურათს. ჯერ კიდევ [[ნეტარი ავგუსტინე]]ს მიერ „ოქროს ვირად“ წოდებული ეს ნაწარმოები ევროპულ ლიტერატურაში პირველ ფსიქოლოგიურ რომანად გვევლინება. == ლიტერატურა == {{Refbegin}} {{ქსე|1|519|ურუშაძე, ა.}} * ''Апулей, Люций'' // [[ბროკჰაუზისა და ეფრონის ენციკლოპედიური ლექსიკონი|Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона]] : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — [[სანქტ-პეტერბურგი|СПб.]], 1890–1907 * ''Кузнецов А. Е.'' [http://elar.uniyar.ac.ru/jspui/handle/123456789/2481 Художественные принципы и мировоззрение Апулея] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130314232132/http://elar.uniyar.ac.ru/jspui/handle/123456789/2481 |date=2013-03-14 }}. Авт. дисс… к.фил.н. М., 1989 {{refend}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commonscat|Apuleius}} {{Refbegin}} * [https://web.archive.org/web/20190904095927/https://bigenc.ru/literature/text/1825262 ლუციუს აპულეიუსი] // [[დიდი რუსული ენციკლოპედია]] * [http://www.britannica.com/biography/Lucius-Apuleius ლუციუს აპულეიუსი] // [[ენციკლოპედია ბრიტანიკა]] * [http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0004567.xml ლუციუს აპულეიუსი] // [[კატალანური დიდი ენციკლოპედია]] * [http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=14&t=13446 ლუციუს აპულეიუსი] // უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი * [http://www.gutenberg.org/ebooks/author/685 აპულეიუსის შრომები] // [[პროექტი გუტენბერგი]] * [http://www.hs-augsburg.de/~harsch/Chronologia/Lspost02/Apuleius/apu_intr.html აპულეიუსის შრომები] // Bibliotheca Augustana * [http://www.intratext.com/Catalogo/Autori/AUT23.HTM აპულეიუსის შრომები] // IntraText * [http://www.treccani.it/enciclopedia/apuleio აპულეიუსი] // Treccani * [https://web.archive.org/web/20121227091022/http://www.thelatinlibrary.com/apuleius.html ლათინური ტექსტები] // The Latin Library * [https://web.archive.org/web/20140812212246/http://apulei.ru/ საინფორმაციო რესურსი აპულეიუსის შესახებ] // Apulei.ru * [http://elar.uniyar.ac.ru/jspui/browse?type=subject&order=ASC&rpp=20&value=Апулей%2C+Луций საინფორმაციო რესურსი აპულეიუსის შესახებ]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} // იაროსლავლის სახ. უნ-ტის ელ. არქივი {{refend}} == კომენტარები == {{Reflist|group=კომ.|30em}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} [[კატეგორია:ძველი რომაელი მწერლები]] [[კატეგორია:რომაელი ფილოსოფოსები]] ecis2jbxnc7y4speu5mxbu58z0zbd1o 0 445686 4816898 4800192 2025-06-20T05:36:51Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816898 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''ალბერტ რაზინი''' ({{lang-ru|Альберт Разин}}; დ. [[12 ივნისი]], [[1940]] — გ. [[10 სექტემბერი]], [[2019]], [[იჟევსკი]]) — [[უდმურტები|უდმურტი]] მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე. [[უდმურტული ენა|უდმურტული ენის]] დაცვის აქტივისტი. ფილოსოფიის მეცნიერებათა კანდიდატი. [[2019]] წლის 10 სექტემბერს [[უდმურტეთის რესპუბლიკა|უდმურტეთის რესპუბლიკის]] პარლამენტის წინ განახორციელა თვითდაწვის აქტი, რუსეთის ენის პოლიტიკის წინააღმდეგ პროტესტის ნიშნად. == ბიოგრაფია == [[1962]] წელს დაამთავრა უდმურტეთის სახელმწიფო პედაგოგიური ინსტიტუტი ქიმიისა და ბიოლოგიის მასწავლებლის კვალიფიკაციით. იყო უდმურტეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ეროვნული ურთიერთობების ლაბორატორიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი. [[1992]] წელს მიიღო მონაწილეობა უდმურტეთის უნივერსიტეტის ერთ-ერთი ინსტიტუტის შექმნაში, რომელსაც ხელმძღვანელობდა კიდეც. მუშაობდა უდმურტეთის მეცნიერებათა საზოგადოებაში. [[2019]] წლის 10 სექტემბერს იჟევსკში, რესპუბლიკის პარლამენტის წინ, დილის 9 საათსა და 45 წუთზე რუსეთის ფედერაციის ენის პოლიტიკის გაპროტესტების ნიშნად დაიწვა თავი. ამ დროს მას ეკავა ორი პლაკატი. ერთზე ეწერა ავარელი პოეტის [[რასულ ჰამზათოვი]]ს სიტყვები: {{ციტატა|თუკი ხვალ ჩემი ენა გაქრება, მაშინ მე მზად ვარ დღეს მოვკვდე.}} მეორეზე კი ეწერა: {{ციტატა|მაქვს მე სამშობლო?}} == რესურსები ინტერნეტში == * [https://udm-info.ru/news/politics/10-09-2019/albert-razin-udmurtskiy-etnos-ischezaet-na-glazah Альберт Разин: «Удмуртский этнос исчезает на глазах»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190920163314/https://udm-info.ru/news/politics/10-09-2019/albert-razin-udmurtskiy-etnos-ischezaet-na-glazah |date=20-09-2019 }}{{Ref-ru}} * [https://zbruc.eu/node/91958 Удмуртский ученый поджег себя перед зданием Госсовета в Ижевске.] * [https://novynarnia.com/2019/09/10/pomru-za-movu/ «Умру за язык»: в Удмуртии ученый Разин сжег себя перед Госсоветом.] * [https://udm-info.ru/news/politics/10-09-2019/albert-razin-biografiya-uchenogo-ustroivshego-akt-samosozhzheniya-u-zdaniya-gossoveta-ur Альберт Разин: биография учёного, устроившего акт самосожжения у здания Госсовета УР] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190915231646/https://udm-info.ru/news/politics/10-09-2019/albert-razin-biografiya-uchenogo-ustroivshego-akt-samosozhzheniya-u-zdaniya-gossoveta-ur |date=15-09-2019 }} * [https://archive.org/details/albertusrazin Обращение А. А. Разина к депутатам Госсовета Удмуртской республики, 20 августа 2019 г.] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:რაზინი, ალბერტ}} [[კატეგორია:უდმურტი მეცნიერები]] 6euydsqaolpily9vd7avtd6ullnkt9h 0 449278 4816725 4770263 2025-06-19T17:05:24Z Nadarfriend1234 170344 4816725 wikitext text/x-wiki '''ოსები საქართველოში''' - ოსები ირანულენოვან [[ალანები|ალანების]] უშუალო შთამომავლები, ხოლო მათი ალან-ოსთა ეთნოგენეზი, როგორც საბჭოთა მეცნიერებები აღნიშნავდნენ, მოხდა არა კავკასიაში ადგილობრივ კავკასიელებთან შერევის შედეგად, არამედ [[შუა აზია|შუა აზიაში]] - არალისპირეთში და ეს ბევრი ფაქტით დასტურდება. ==ოსები საქართველოში== რაც შეეხება [[საქართველო|საქართველოში]] მცხოვრებ ეთნიკურ ოსებს აღსანიშნავია, რომ მათ ყოველთვის განსაკუთრებული ადგილი ეჭირათ. პოსტსაბჭოთა პერიოდში ქართველებსა და ოსებს შორის ეთნიკურმა დაპირისპირებებმა იჩინა თავი. 14 საუკუნისთვის ოსური ენა იყო გავრცელებული საქართველოს სამეფოში.[https://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Kavkaz/XVII/1620-1640/Ist_oss_dok_mat/1-20/9.htm] ოსი ისტორიკოსები ასახელებენ საქართველოში ოსთა დასახლების სხვადასხვა თარიღს. ისტორიკოსთა ერთი ნაწილი ამტკიცებს, რომ ეს მოხდა ხუთი ათასი წლის წინ, ხოლო ზოგიერთი მეცნიერი მათი მიგრაციის პერიოდად [[XIII საუკუნე|XIII]]-[[XIV საუკუნე|XIV]] საუკუნეებს ასახელებს, მესამენი კი ამ ორ ძალიან დაშორებულ თარიღს შორის სხვადასხვა ქრონოლოგიურ თარიღს გვთავაზობს. მარკ ბილიევის მიხედვით, ადრე შუა საუკუნეების [[იბერიის სამეფო]] სხვა არაფერი იყო, თუ არა ქართულ-ოსური კონფედერაცია. ოსების საქართველოში გადმოსვლა საბინადროდ ძველი წელთაღრიცხვის სხვადასხვა მონაკვეთში არც ახ.წ. IV საუკუნეში მოჰყოლია ჰუნების შემოსევას, არც [[VII საუკუნე|VII]] და არც XIII საუკუნეებში. თუმცა XIII საუკუნეში ოსებმა მხოლოდ კავკასიის მთიან ხეობებში მოახერხეს შესვლა, მეორე ნახევარში კი მხოლოდ ოსების ერთმა ჯგუფმა სცადა შიდა ქართლში დასახლება, რომლებიც დარუბანდის გზიდან შემოვიდნენ. სამართლიანობა მოითხოვს აღინიშნოს, რომ ოსებს უფრო ადრეც ჰქონდათ მცდელობა საქართველოში დამკვიდრებისა. თუმცა მაშინაც მცირე რიცხოვანი იყო მათი მიგრაცია - [[ბუღა თურქი|ბუღა თურქმა]] დარიალის გზით დმანისში დაასახლა 100 ოჯახი. კავკასიის მთავარი ქედის ჩრდილოეთით მდებარე ისტორიული საქართველოს პროვინციაში - [[დვალეთი|დვალეთში]] ოსების დასახლება იწყება [[XV საუკუნე|XV]] საუკუნის ბოლოდან. ოსების შიდა ქართლში მიგრაცია ძირითადად დვალეთის გზით ხორციელდებოდა. დღევანდელი საქართველოს ტერიტორიაზე ოსთა პირველი დასახლებები ჩნდება თრუსოსა და მაღრან დვალეთში. ოსების აქ დასახლება, ამ ხეობებში [[XVII საუკუნე|XVII]] საუკუნის პირველ ნახევარში მოხდა. [[ვახუშტი ბაგრატიონი]] ხაზგასმის წერდა, რომ დვალეთსა და [[შიდა ქართლი|შიდა ქართლის]] მთიანეთში ოსები ქართველთა ნასახლარზე დასახლდნენ. [[XVIII საუკუნე|XVIII]] საუკუნის დასასრულიდან ფაქტობრივად შეწყდა ოსთა მიგრაცია ჩრდილოეთ კავკასიის მთიანი ხეობებიდან საქართველოს მიმართულებით. კახეთსა და ქვემო ქართლში ოსები შიდა ქართლის მთიანეთიდან [[XX საუკუნე|XX]] საუკუნის დასაწყისში გადასახლდნენ. ოსების საქართველოში შემოსვლა და აქ დასახლება მთლად მშვიდობიანი არ ყოფილა. [[ჩრდილოეთ კავკასია|ჩრდილოეთ კავკასიის]] მთიან ხეობებში მომწყვდეულმა ოსებმა არაერთხელ ძალით გამოიკაფეს გზა. ოსები, რომ დიდი ხნის დასახლებულები არ არიან შიდა ქართლში ამას კარგად მოწმობს მათი სოციალური მდგომარეობაც, რადგან [[XIX საუკუნე|XIX]] საუკუნის მოსახლეობის აღწერის დავთრებში ოსები ხიზნებად არიან ჩაწერილნი. ხიზანი კი საკუთარი სამკვიდრებლიდან აყრილი და სხვაგან თავშეფარებული გლეხია. ==ლიტერატურა== * გვრიტიშვილი დ., „დვალთა ვინაობისა და ოსთა ჩამოსახლების საკითხისათვის, მის წგნ.: ნარკვევები საქართველოს ისტორიიდან (XIII-XIV სს)“, თბ., 1962; * თოფჩიშვილი რ., „დვალეთი და დვალები“, თბ., 2016; * თოფჩიშვილი რ., საქართველოში ოსთა ჩამოსახლებისა და შიდა ქართლის ეთნოისტორიის საკითხები, თბ., 1997; * ვ. ბაგრატიონი., საქართველოს გეოგრაფია, თბ., 1997; * თოფჩიშვილი რ., როდის დასახლდნენ ოსები საქართველოში, „ისტორიანი“, თბ., 2012 №3,4; ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://iberiana.wordpress.com/songulashvili/as5/ ოსები საქართველოში] * [http://www.geogen.ge/ge/main_nationalities_georgia/osethians/ ოსები] * [https://ijhei.wordpress.com/2014/03/04/ლავრენტი-ჯანიაშვილი-ოსთ/ ოსების მიგრაცია] [[კატეგორია: ოსები]] [[კატეგორია:საქართველოს ეთნიკური ჯგუფები]] [[კატეგორია:ოსები საქართველოში| ]] 8nvk3q068k6t22lgwi867xoi14k1znw 0 449674 4817016 4656247 2025-06-20T11:09:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817016 wikitext text/x-wiki [[File:HamidianSassounmassacres.jpg|thumb|250px|სომხების ხოცვა-ჟლეტის ამსახველი ესკიზი, 1894 წელი]] '''ანტი-სომხური განწყობა''', ასევე ცნობილია როგორც '''არმენოფობია''' — ნეგატიური გრძნობები და ცუდი შეხედულებები სომხების, სომხეთისა და სომხური კულტურის მიმართ. ჩვეულებრივ, ანტი-სომხური განწყობა გამოხატულია სომხეთის ქმედებებისს, არსებობით, სომხეთის გენოციდის აგრესიული უარყოფით ან სომხების შეთქმულების რწმენით, ისტორიის გაყალბებისთვის და საზოგადოებრივი ან პოლიტიკური აზრის მანიპულირებით პოლიტიკური სარგებლისთვის.<ref>Black Garden, by Thomas De Waal (Aug 25, 2004), page 42</ref> ==აზერბაიჯანი== აზერბაიჯანში არმენოფობია არსებობს ინსტიტუციონალურ<ref>Fyodor Lukyanov, Editor-in-Chief of the journal ''Russia in Global Affairs'' {{cite news|title=Первый и неразрешимый|url=http://vz.ru/opinions/2011/8/2/511811.html|accessdate=12 January 2013|date=2 August 2011|agency=''Vzglyad''|quote=Армянофобия – институциональная часть современной азербайджанской государственности, и, конечно, Карабах в центре этого всего. "Armenophobia is the institutional part of the modern Azerbaijani statehood and Karabakh is in the center of it."}}</ref> და სოციალურ<ref>{{cite web |title=Report on Azerbaijan |url=http://hudoc.fcnm.coe.int/XMLEcri/ENGLISH/Cycle_02/02_CbC_eng/02-cbc-azerbaijan-eng.pdf |publisher=European Commission against Racism and Intolerance |accessdate=22 January 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130921073055/http://hudoc.fcnm.coe.int/XMLEcri/ENGLISH/Cycle_02/02_CbC_eng/02-cbc-azerbaijan-eng.pdf |archivedate=21 სექტემბერი 2013 |location=Strasbourg |date=15 April 2003 |page=2 |quote=Due to the conflict, there is a widespread negative sentiment toward Armenians in Azerbaijani society today." "In general, hate-speech and derogatory public statements against Armenians take place routinely. |url-status=dead }}</ref>დონეზე. აზერბაიჯანში რასობრივი და დისკრიმინაციული შეხედულებები ყველაზე ძლიერია სომხების მიმართ<ref name="2007 ecri report">{{cite web|title=Second report on Azerbaijan|url=http://hudoc.fcnm.coe.int/XMLEcri/ENGLISH/Cycle_03/03_CbC_eng/AZE-CbC-III-2007-22-ENG.pdf|publisher=European Commission against Racism and Intolerance|accessdate=23 January 2013|location=Strasbourg|date=24 May 2007|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130921072548/http://hudoc.fcnm.coe.int/XMLEcri/ENGLISH/Cycle_03/03_CbC_eng/AZE-CbC-III-2007-22-ENG.pdf|archivedate=21 სექტემბერი 2013}}</ref> ამასთან, სომხების მიმართ არსებული შეხედულებები ძირითადად ჩამოყალიბდა საბჭოთა კავშირის არსებობის ბოლო წლებში, როდესაც სომხები საბჭოთა ხელისუფლებას სთხოვდნენ, ძირითადად, სომხებით დასახლებული [[მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკა|მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური]] ოლქის გაერთიანებას [[სომხეთის სსრ]]-სთან.<ref name="IHF 2005 report">{{cite web|title=Human Rights in the OSCE Region: Europe, Central Asia and North America, Report 2005 (Events of 2004)|url=http://www.ihf-hr.org/viewbinary/viewdocument.php?doc_id=6322|publisher=International Helsinki Federation for Human Rights|accessdate=19 January 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100429230856/http://www.ihf-hr.org/viewbinary/viewdocument.php?doc_id=6322|archivedate=29 აპრილი 2010|quote=The unresolved conflict with Armenia over Nagorno-Karabakh stimulated "armenophobia."}}</ref> დაძაბულობა საბოლოოდ გადაიზარდა ფართომასშტაბიან სამხედრო კონფლიქტში, რომელიც მიმდინარეობდა მთიანი ყარაბახის ტერიტორიაზე. სომხური ძალები აკონტროლებდნენ ყოფილი საჰაერო ძალების უმეტეს ნაწილსა და შვიდ მიმდებარე ოლქს. ცეცხლის შეწყვეტა მიღწეული იქნა 1994 წელს. მას შემდეგ სომხური მხარე ადანაშაულებს აზერბაიჯანის მთავრობას ქვეყნის შიგნით და მის ფარგლებს გარეთ, ანტი-სომხური პოლიტიკის გატარებაში, რაც მოიცავს სომხეთისა და სომხების მიმართ სიძულვილის პროპაგანდას და კულტურული მემკვიდრეობის განადგურებას.<ref>{{cite web|title=Azerbaijan: The Status of Armenians, Russians, Jews and other minorities|url=http://www1.umn.edu/humanrts/ins/azerba93.pdf|publisher=Immigration and Naturalization Service|accessdate=25 January 2013|location=Washington, DC|page=10|year=1993|quote=Despite the constitutional guarantees against religious discrimination, numerous acts of vandalism against the Armenian Apostolic Church have been reported throughout Azerbaijan.These acts are clearly connected to anti-Armenian sentiments brought to the surface by the war between Armenia and Azerbaijan.}}</ref><ref>{{cite book|title=The destruction of cultural heritage in Iraq|year=2008|publisher=Boydell Press|location=Woodbridge, Suffolk|isbn=9781843833840|author=Peter G. Stone, Joanne Farchakh Bajjaly|page=xi}}</ref><ref>{{cite book|last=Adalian|first=Rouben Paul|title=Historical dictionary of Armenia|url=https://archive.org/details/historicaldictio0000adal|year=2010|publisher=Scarecrow Press|location=Lanham, Md.|isbn=9780810860964|page=[https://archive.org/details/historicaldictio0000adal/page/95 95]}}</ref> 2011 წელს, ევროკომისიამ, რასიზმისა და შეუწყნარებლობის წინააღმდეგ, ევროკავშირის კომიტეტის დასკვნაში აღნიშნა, რომ მუდმივი ნეგატიური ოფიციალური და მედია დისკუსიები სომხეთის რესპუბლიკასთან მიმართებით ხელს უწყობს სომხური წარმოშობის ხალხის მიმართ უარყოფითი შეხედულებების შენარჩუნებას.<ref name="2011 ecri report">{{cite web|title=ECRI report on Azerbaijan (fourth monitoring cycle)|url=http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/ecri/Country-by-country/Azerbaijan/AZE-CbC-IV-2011-019-ENG.pdf|publisher=European Commission against Racism and Intolerance|accessdate=19 January 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130316045847/http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/ecri/Country-by-country/Azerbaijan/AZE-CbC-IV-2011-019-ENG.pdf|archivedate=16 მარტი 2013|location=Strasbourg, France|date=31 May 2011}}</ref> ==რუსეთი== მე -19 საუკუნეში მოღვაწე რუსი გამომძიებელი, ვასილი ველიჩკო, რომელიც აქტიური იყო იმ პერიოდის განმავლობაში და აღნიშნავდა რუსული ტიზარიზმის მიერ მიზანმიმართულ ანტი-სომხურ პოლიტიკა.<ref>{{cite web|url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/albanskymif.html|title=В.А.Шнирельман, "Албанский миф" в кн.: "Войны памяти. Мифы, идентичность и политика в Закавказье", М., ИКЦ, "Академкнига", 2003|publisher=|accessdate=6 April 2015}}</ref> 2012 წლის „VTSIOM“– ის კვლევის თანახმად, მოსკოვში გამოკითხულთა 6% და [[სანქტ-პეტერბურგი|სანქტ-პეტერბურგში]] მცხოვრებთა 3% განიცდიდნენ მტრობას ან გაღიზიანებას სომხების მიმართ.<ref>{{cite news|title=Москвичи и петербуржцы - о своих этнических симпатиях и антипатиях|trans-title=Residents of Moscow and St. Petersburg about their ethnic sympathies and antipathies|url=http://wciom.ru/index.php?id=459&uid=112356|accessdate=5 January 2013|date=24 January 2012|agency=Russian Public Opinion Research Center|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190214002928/https://wciom.ru/index.php?id=459&uid=112356|archivedate=14 თებერვალი 2019}}</ref> 2000-იან წლებში რუსეთში დაიწყო სომხების რასისტული მკვლელობები.<ref>[https://www.theguardian.com/world/2006/apr/24/russia.nickpatonwalsh Armenian student killed in Moscow race attack] Nick Paton Walsh in Moscow, The Guardian, Monday 24 April 2006</ref><ref>[http://www.rferl.org/content/article/1075252.html Six Russians Jailed For Racist Killing Of Armenian] March 14, 2007, (Reuters)</ref><ref>{{Cite journal |last=Mibchuani |first=Teimuraz |date=2009 |title=Armenian Battalion Named After Bagramyan and Ethnic Cleansing of Georgians in Abkhazia |url=http://gfsis.org/index.php/ge/resources/library/view/4677 |journal=Georgian Foundation for Strategic and International Studies |isbn=9941126798 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160604235052/http://gfsis.org/index.php/ge/resources/library/view/4677 |archivedate=2016-06-04 |accessdate=2019-11-05 }}</ref> 2002 წელს [[კრასნოდარი|კრასნოდარში]] აფეთქება მოხდა სომხური ეკლესიის მახლობლად, რის შემდეგაც ადგილობრივმა საზოგადოებამ მიიჩნია, რომ ეს იყო ტერორისტული ქმედება.<ref>{{cite news |last1=Terian |first1=Artur |title=Armenian Church In Russia Damaged By Blast |url=http://www.azatutyun.am/a/1566453.html |work=azatutyun.am |agency=RFE/RL |date=11 November 2002}}</ref> ==შეერთებული შტატები== სომეხთა წინააღმდეგ ისტორიული ცრურწმენები არსებობდა სხვადასხვა დროს, ყოველ შემთხვევაში, შეინიშნებოდა ჯერ კიდევ 1900-იანი წლების დასაწყისიდან. 1900-იანი წლების დასაწყისში სომხები იყვნენ იმ უმცირესობათა ჯგუფში, რომელთაც ეკრძალებოდათ ფულის, მიწისა და აღჭურვილობისთვის სესხის აღება. მათ მოიხსენიებდნენ როგორც „დაბალი კლასის ებრაელებს“. უფრო მეტიც, [[ლოს-ანჯელესი|ლოს-ანჯელესში]], სხვა უმცირესობათა შორის, სომხები ცხოვრობდნენ ვან ნესის ერთ მხარეს, ხოლო ევროპული თეთრი წარმოშობის მაცხოვრებლები ცხოვრობდნენ მეორე მხარეს.<ref>{{cite web|url=http://kvpr.org/post/diversity-fresno-how-racial-covenants-once-ruled-prestigious-neighborhoods|title=Diversity In Fresno: How Racial Covenants Once Ruled Prestigious Neighborhoods|author=Diana Aguilera|publisher=|accessdate=1 May 2016}}</ref> 1998 წლის 24 აპრილს, სომეხ სტუდენტთა ასოციაციის ორგანიზებით, რომელიც გაიმართა „UC Berkeley“- ში, ჰამიდ ალგარი, ისლამური და სპარსული კვლევების პროფესორი, მივიდა ორგანიზატორთა ჯგუფთან და წამოიძახა: „ეს არ იყო გენოციდი, მაგრამ მე მსურს ეს ყოფილიყო - მატყუარა ღორებო“ . ინციდენტის შემდეგ, სომეხ სტუდენტთა ასოციაციის წევრებმა შეიტანეს მოხსენება კამპუსის პოლიციასთან, რომელიც გამოძიებას ითხოვდა.<ref>{{cite web|url=http://asbarez.com/35569/berkeley-professor-spits-at-armenian-student/|title=Berkeley Professor Spits at Armenian Student|work=Asbarez.com|accessdate=1 May 2016}}</ref> ხუთთვიანი გამოძიების შემდეგ, ოფისმა ბოდიში მოიხადა, თუმცა სიძულვილის ბრალდება არ აღიძრა პროფესორის მიმათ, ვინაიდან ინციდენტმა არ შექმნა „მტრული გარემო“. <ref name=asbarez>{{cite web|url=http://asbarez.com/39065/uc-berkeley-senate-calls-on-prof-to-apologize/.|title=UC Berkeley Senate Calls On Prof. to Apologize|work=Asbarez.com|accessdate=1 May 2016}}</ref> ==სხვა ქვეყნები== ===ისრაელი=== [[იერუსალიმი|იერუსალიმის]] პოსტმა 2009 წელს განაცხადა, რომ იერუსალიმის ძველ ქალაქს ყველა ქრისტიანიდან ყველაზე ხშირად ჰარედისა და მართლმადიდებელი იუდეველების წარმომადგენლები სტუმრობდნენ.<ref>{{cite news|last=Derfner|first=Larry|title=Mouths filled with hatred|url=http://www.jpost.com/Magazine/Mouths-filled-with-hatred|work=The Jerusalem Post|date=26 November 2009|quote=Of all Old City Christians, the Armenians get spat on most frequently because their quarter stands closest to those hot spots.}}</ref> 2011 წელს ძველ ქალაქში დაფიქსირდა ჰარდიელი ებრაელების მიერ სომეხი სასულიერო პირებზე სიტყვიერი შეტევის ფაქტები.<ref>{{cite news|last=Rosenberg|first=Oz|title=Armenian clergy subjected to Haredi spitting attacks|url=http://www.haaretz.com/print-edition/news/armenian-clergy-subjected-to-haredi-spitting-attacks-1.393912|accessdate=3 March 2014|newspaper=Haaretz|date=6 November 2011}}</ref> 2013 წლის ინტერვიუში იერუსალიმის სომეხმა პატრიარქმა ნურჰან მანუგიანმა თქვა, რომ ისრაელში სომხებს ექცევიან როგორც „მესამე კლასის მოქალაქეებს“.<ref>{{cite news|title='We are third-class citizens,' says Armenian Patriarch of Jerusalem|url=http://www.haaretz.com/weekend/week-s-end/.premium-1.532541|accessdate=31 August 2013|newspaper=Haaretz|date=29 June 2012}}</ref> ===პაკისტანი=== [[პაკისტანი]] [[გაერო|გაეროს]] ერთადერთი წევრი ქვეყანაა, რომელმაც არ ცნო სომხეთის რესპუბლიკის დამოუკიდებლობა და [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანს]] მხარს უჭერს მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტში.<ref>{{cite news|title=Pakistani President: "Islamabad will support Azerbaijan in Nagorno Karabakh issue"|url=http://www.armenianow.com/karabakh/35575/palistan_azerbaijan_partnership_nagorno_karabakh|accessdate=2 March 2014|newspaper=ArmeniaNow|date=14 February 2012}}</ref> ===ტაჯიკეთი=== 1990 წლის დასაწყისში, აზერბაიჯანიდან 39 სომეხი დევნილი გადასახლდა [[ტაჯიკეთი|ტაჯიკეთში]]. ყალბი ჭორები ვრცელდება იმის შესახებ, რომ სავარაუდოდ 5000-მდე სომეხი გადაასახლეს [[დუშანბე|დუშანბეში]] ახალ საცხოვრებელ სახლებში. ამან გამოიწვია არეულობა, რომელიც შეეხო როგორც კომუნისტურ მთავრობას, ასევე სომხებს. <ref name="Horowitz">{{cite book|author=Donald L. Horowitz|last=Horowitz|first=Donald L.|title=The Deadly Ethnic Riot|publisher=University of California Press|year=2002|pages=[http://books.google.com/books?id=UwA1aaB2WGgC&pg=PA74&dq=armenians+dushanbe+1990&hl=en&sa=X&ei=VMsUU7DYKoqE1AGMhoC4CQ&ved=0CC8Q6AEwAQ#v=onepage&q=armenians%20dushanbe%201990&f=false 74]|isbn=0-520-23642-4}}</ref> საბჭოთა შინაგან საქმეთა სამინისტრომ (MVD-მ) ჩაახშო დემონსტრაციები, რომლის დროსაც 20-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა და 500-ზე მეტი დაშავდა.<ref>{{cite book|last=Takeyh|first=Ray |author2=Nikolas K. Gvosdev|title=The Receding Shadow of the Prophet|publisher=Greenwood Publishing Group|year=2004|isbn= 0-275-97629-7|url=http://books.google.com/books?id=85BTay8abYsC&pg=PA126&dq=Dushanbe+riots&ei=u8MASbToD4m6zATG_9D-Bg}}</ref> ===უკრაინა=== 2009 წელს, სომხებისნ მიერ უკრაინელი კაცის მკვლელობის შემდეგ, ქალაქ [[მარგანეცი|მარგანეცში]] მოხდა ეთნიკური კონფლიქტი. უკრაინელებსა და სომეხთა შორის კონფლიქტი დაიწყო „მორიელის კაფეში“,<ref>{{cite web|url=http://lenta.ru/articles/2009/07/02/mg/|title=Убийство украинца спровоцировало армянский погром под Днепропетровском: Бывший СССР: Lenta.ru|publisher=|accessdate=6 April 2015}}</ref> ხოლო მოგვიანებით გადაიზარდა აჯანყებებში სომეხთა წინააღმდეგ, <ref>{{cite news |last=Sanamyan |first=Emil |title=Armenians targeted in Ukraine incident |url=http://www.reporter.am/go/article/2009-07-03-armenians-targeted-in-ukraine-incident |accessdate=3 March 2014 |newspaper=Armenian Reporter |date=3 July 2009 |quote=The knifing death of Sergei Bondarenko (pictured) was followed by anti-Armenian reprisals in a small Ukrainian town. |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141020033420/http://www.reporter.am/go/article/2009-07-03-armenians-targeted-in-ukraine-incident |archivedate=20 ოქტომბერი 2014 }}</ref> ამას თან ახლდა სახლებისა და მანქანების დაწვა, რამაც გამოიწვია ქალაქიდან სომეხთა განდევნა.<ref>[http://www.analitik.org.ua/current-comment/int/4a530eba67afe/ Межнациональные столкновения в Марганце] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120426031125/http://www.analitik.org.ua/current-comment/int/4a530eba67afe/ |date=2012-04-26 }} "Армяне массово выезжают в другие города."</ref> ==ლიტერატურა== * Hilmar Kaiser: ''Imperialism, Racism, and Development Theories. The Construction of a Dominant Paradigm on Ottoman Armenians'', Gomidas Institute, Ann Arbor (MI) 1997 ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://azerichild.info/index.html Сайт посвященный армянофобии в Азербайджане] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191105120633/http://azerichild.info/index.html |date=2019-11-05 }} * [http://www.panorama.am/ru/society/2015/04/28/bagirov/ «Азербайджанский писатель Э. Багиров: В Азербайджане лютая, иррациональная, звериная, нечеловеческая ненависть к армянам»]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:რასიზმი]] [[კატეგორია:სომხები]] ek23bfw475zmhv4lw0u7lib2lie2o6j 0 458281 4816838 4771233 2025-06-20T02:53:36Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816838 wikitext text/x-wiki '''აზერბაიჯანის მდგრადი და ოპერატიული სოციალური უსაფრთხოების სააგენტო''' ({{Lang-az|Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyi (DOST)}}) არის სამთავრობო სააგენტო, რომელიც შეიქმნა პრეზიდენტის ბრძანებით, რათა გაუმჯობესდეს მმართველობა დასაქმების, სოციალური დაცვის, შრომის სფეროში<ref name=":0">{{Cite web |url=http://e-qanun.az/framework/40918 |title=Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında |accessdate=2020-02-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200525170254/http://www.e-qanun.az/framework/40918 |archivedate=2020-05-25 }}</ref><ref>[https://www.azernews.az/business/147911.html Minister: First DOST Center to open in Azerbaijan in coming days]</ref>. იგი ხელმძღვანელობს [[აზერბაიჯანის კონსტიტუცია|აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კონსტიტუციით]], საერთაშორისო ხელშეკრულებებით, რესპუბლიკის კანონებით, პრეზიდენტის ბრძანებულებებით, [[აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტი|აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტის]] გადაწყვეტილებებითა და დადგენილებებით, სხვა ნორმატიული სამართლებრივი აქტებითა და სააგენტოს წესდებით. იგი აგროვებს აზერბაიჯანის შრომისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს ყველა მომსახურებას ერთ ადგილზე '''ერთი ფანჯრის''' სისტემის გამოყენებით. == ისტორია == სააგენტო შეიქმნა პრეზიდენტ [[ილჰამ ალიევი|ილჰამ ალიევის]] # 229 ბრძანებით. ბრძანება გაფორმდა [[2018 წელი აზერბაიჯანში|2018]] წლის [[9 აგვისტო|9 აგვისტოს]].<ref name=":0" /> სააგენტოს პირველი ცენტრი გაიხსნა [[ბაქო|ბაქოში]], იასამალში. პრეზიდენტი დაესწრო გახსნის ცერემონიალს. გახსნის ცერემონია გაიმართა [[2019]] წლის [[9 მაისი|9 მაისს]]<ref>[http://www.1news.az/az/mobile/news/bakida-dost-agentliyinin-ve-ilk-dost-merkezinin-inzibati-binasinin-acilisi-olub Bakıda  DOST Agentliyinin və ilk DOST mərkəzinin inzibati binasının açılışı olub - YENİLƏNİB]</ref>. DOST ცენტრები შეიქმნა, რათა უზრუნველყოს დასაქმების მომსახურება, შრომა, სოციალური დაცვა და გარანტიები, ასევე სხვა მომსახურება აზერბაიჯანის შრომისა და მოსახლეობის სოციალური დაცვის სამინისტროს საქმიანობის შესაბამისად. სააგენტოს საწყისი დაფინანსება იყო 10 მილიონი [[აზერბაიჯანული მანათი|მანათი]]<ref name=":0" />. '''DOST ცენტრი 2''' მეორე სააგენტო ცენტრი გაიხსნა ბაქოს ხაზარის ადმინისტრაციულ რაიონში, პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის მონაწილეობით, [[2019]] წლის [[24 დეკემბერი|24 დეკემბერს]].<ref>[https://en.president.az/articles/35339 Ilham Aliyev attended opening of DOST center No2]</ref> == უფლებები და მოვალეობები == * სააგენტო ასრულებს თავის მოვალეობებს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კონსტიტუციით დადგენილ უფლებებზე დაყრდნობით<ref name=":0" />. ეს უფლებები მოიცავს:<br />"DOST" ცენტრების საქმიანობის ორგანიზება და მართვა; * წინადადებების წარდგენა სამინისტროს შესაბამისი ორგანოების ორგანიზების შესახებ "DOST”ცენტრებში, რათა უზრუნველყონ შესაბამისი ინსტიტუციების განხორციელება დაკავშირებული წესით; * "DOST" ცენტრების საქმიანობაზე კონტროლი; * "DOST" ცენტრების საქმიანობის შეფასება, წინადადებების წარდგენა გაწეული მომსახურების ხარისხის გაუმჯობესებისა და გაუმჯობესების მიზნით და მათი განხორციელებისთვის ზომების მიღება; * მიიღონ ზომები მობილური სერვისების გაწევის ორგანიზებისთვის DOST ცენტრებში; * კოორდინაციას უწევს სახელმწიფო ორგანოების, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების, იურიდიული პირებისა და ფიზიკური პირების საქმიანობას შესაბამის სფეროში; * გააანალიზონ და შეაჯამონ ანალიტიკური მასალები; * ჩაატაროს გამოკითხვები სოციალური დაცვისა და რეაბილიტაციის საჭიროების მქონე პირთა შორის, შეისწავლოს მათი პრობლემები, დაიცვას მათი უფლებები და წინადადებები მიიღოს მათი საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად; * მონაწილეობა მიიღოს სოციალური დაცვისა და დაცვის ზომების ზოგადი პირობების, ფორმების და მექანიზმების შემუშავებაში, გაუმჯობესებაში და განხორციელებაში, სამინისტროს შესაბამის სამინისტროებთან ერთად; * მონაწილეობა მიიღონ შესაბამის სფეროში ნორმატიული სამართლებრივი აქტების პროექტების მომზადებასა და განხორციელებაში; * შესაბამის სფეროში მოწოდებული სერვისების სრული ავტომატიზაციის უზრუნველსაყოფად, წინადადებების მომზადება და წარდგენა; * DOST ცენტრებში სერვისის განცხადების მიღებისას, გადახედეთ განაცხადს და მიიღეთ გადაწყვეტილება იმ ადგილზე, სადაც შესაძლებელია გასაჩივრების შედეგის დოკუმენტაცია; * სამინისტროს შესაბამის სტრუქტურულ ქვედანაყოფთან შესაბამის სფეროში ელექტრონული სერვისების უზრუნველსაყოფად საინფორმაციო სისტემების შექმნა, მათი ინტეგრაცია სხვა სახელმწიფო ინფორმაციულ სისტემებთან; * სასულიერო საქმიანობა და მოქალაქეების მიღება შესაბამისი ნორმატიული სამართლებრივი აქტების მოთხოვნების შესაბამისად; * პერსონალის დამატებითი ტრენინგის და პროფესიონალური განვითარების ორგანიზება, მათ შორის ტრენინგების ორგანიზება ეთიკის კურსების ორგანიზებაზე, მოქალაქეებისთვის, რომლებიც ემსახურებიან მოქალაქეებს DOST ცენტრებში, მოქალაქეთა ნაკადის მართვა, მოქალაქეებთან შეხვედრა, მოსმენა, კითხვა და სხვა უნარები; * DOST ცენტრების მიერ გაწეული მომსახურების გაუმჯობესება და შესაბამისი სფეროში მოქალაქეების მხარდასაჭერად განხორციელებული პროექტების და პროგრამების განხორციელება, შესაბამის საზოგადოებრივ და კერძო საფინანსო ინსტიტუტებთან, ასევე იურიდიულ და ფიზიკურ პირებთან თანამშრომლობის განხორციელება; * მოხალისეების ჩართვა (განსაკუთრებით ახალგაზრდა პროფესიონალები და სტუდენტები) "DOST" ცენტრების საქმიანობაში, მიიღონ ზომები მათ გასამხნევებლად და ამ მიზნით თანამშრომლობენ სასწავლო დაწესებულებებთან; * ზომების მიღება სახელმწიფო და კომერციული საიდუმლოებების, აგრეთვე კონფიდენციალურობის რეჟიმის დასაცავად; * საზოგადოების ინფორმირება მისი საქმიანობის შესახებ, ვებსაიტის დამკვიდრება და შენარჩუნება და ამ საიტზე კანონში მითითებული საჯარო ინფორმაციის საჯაროდ გამოქვეყნება და ამ ინფორმაციის მუდმივად განახლების უზრუნველყოფა; * მასმედიისა და სოციალური ქსელების საშუალებით პროპაგანდის უზრუნველყოფა, აგრეთვე ”ქოლ ცენტრის” შექმნა და მისი ეფექტიანი ფუნქციონირების ორგანიზება, რათა საზოგადოებას დაუყოვნებლივ მიაწოდოს ინფორმაცია სამინისტროს, სააგენტოსა და ”DOST” ცენტრების საქმიანობის შესახებ; * წინადადებების წარდგენა საქმიანობის სფეროში პროფესიონალი სპეციალისტების მოსამზადებლად და საგანმანათლებლო პროგრამების მომზადების მიზნით, მონაწილეობა მიიღონ მათ განხორციელებაში; * ზომების მიღება სააგენტოს სტრუქტურისა და საქმიანობის გაუმჯობესების მიზნით; * მათ საქმიანობასთან დაკავშირებული საქონლის (სამუშაოების და მომსახურების) შესყიდვა, აგრეთვე ტენდერების ჩატარება და ხელშეკრულების გაფორმება კანონის შესაბამისად, შესაბამის სფეროში მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად; * ჩაატაროს კვლევა საქმიანობასთან დაკავშირებულ საკითხებზე, შექმნან სამუშაო ჯგუფები და კომისიები; * უზრუნველყოს გრანტებისა და სხვა ფინანსური რესურსების გამოყოფა შესაბამისი ტერიტორიისთვის და სხვა<ref name=":0" />. == სააგენტოს ფუნქციები == სამთავრობო სააგენტო DOST აწარმოებს აზერბაიჯანის შრომისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მომსახურებასა და სხვა დაკავშირებულ სერვისებს ერთ ადგილზე (მოსახერხებელი "ერთი ფანჯრის" სისტემის გამოყენებით). სააგენტოს მომსახურების ძირითადი სფეროებია:<ref name=":1">[http://www.turan.az/ext/news/2018/8/free/Social/en/74245.htm?v=1 Whose friend will be DOST?]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> * შრომა * დასაქმება * სოციალური უსაფრთხოება * პენსიების დანიშვნა * მიზნობრივი სოციალური დახმარება * ინვალიდობის შეფასება * შეზღუდული შესაძლებლობის განსაზღვრა * საბანკო მომსახურება * ადვოკატთა კონსულტაცია * სადაზღვევო მომსახურება და ა.შ. DOST ცენტრები ასევე საშუალებას იძლევიან დამსაქმებლებსა და თანამშრომლებს მეთოდოლოგიური დახმარების გაწევაში. DOST ცენტრებს აქვთ შრომითი ხელშეკრულებების რეგისტრაციის კომპეტენცია. გარდა ამისა, სპეციალურ შემთხვევებში, სააგენტო უშვებს უმუშევარ პირებს თვითდასაქმების შესაძლებლობას, უზრუნველყოფს ინვალიდობის განსაზღვრის ახალ სისტემას<ref name=":1" />. DOST ცენტრებს ასევე ევალებათ შექმნან და განაახლონ ვაკანსიების ერთიანი პორტალი, დაარეგისტრირონ CV იმ ადამიანებისა, რომლებიც ეძებენ სამუშაოს. DOST სააგენტო მოქმედებს კომერციულ საფუძველზე (თვითდაფინანსების ავტონომიური პრინციპი) და მომსახურების უმეტესობა ფასიანია.<ref name=":1" /> == იხილეთ აგრეთვე == * [[ASAN მომსახურება]] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანის სახელმწიფო უწყებები]] [[კატეგორია:დაარსებულები 2018 წელს]] ln7k2fe7oi8oyjk1eti3k8j407ukelw 0 460244 4816971 4700697 2025-06-20T08:37:56Z Geagea 783 {{ინფოდაფა არქიტექტორი}} + {{სქოლიო}} + {{authority control}} 4816971 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა არქიტექტორი}} '''ნინო ბაქაქური''' (დ. [[11 მაისი]], [[1974]]) — [[ქართველი]] იურისტი. ==ბიოგრაფია== დაიბადა 1974 წლის 11 მაისს ქალაქ თბილისში. [[1991]] წელს წარჩინებით დაამთავრა თბილისის მე-3 ქართული გიმნაზია. [[1996]] წელს წარჩინებით დაამთავრა [[ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] ისტორიის ფაკულტეტი. იყო აკადემიკოს სიმონ ჯანაშიას სახელობის სტიპენდიატი. 2001 წელს წარჩინებით დაამთავრა თბილისის იურიდიული ინსტიტუტი და მიენიჭა მას იურისტის კვალიფიკაცია. ნინო ბაქაქურმა 2006 წელს დაამთავრა ნიუ-იორკის (აშშ) [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის უნივერსიტეტის]] სამართლის სკოლა და მიენიჭა იურიდიულ მეცნიერებათა მაგისტრის წოდება. 2002-2003 წლებში გახლდათ საერთაშორისო სამართლის მკვლევარი ჯორჯთაუნის ([[ვაშინგტონი]], [[აშშ]]) უნივერსიტეტის სამართლის სკოლასა და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის ჯგუფში. ნინო ბაქაქური მუშაობდა საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტად, იურიდიული დახმარების ცენტრის ხელმძღვანელად, პროექტის დირექტორად. 2009 წლიდან აქვს იურიდიული პრაქტიკის უფლება ნიუ–იორკის შტატში (ნიუ-იორკი, აშშ). [[2004]]-[[2005]] წლებში თბილისის საოლქო სასამართლოს მოსამართლე, საგადასახადო და ადმინისტრაციული სამართლის კოლეგიის წევრი. 2005-[[2008]] წლებში თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე, ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის წევრი. 2007 წელს [[თსუ]] იურიდიული ფაკულტეტის ასისტენტ-პროფესორად. [[2007]]-[[2010]] წლებში იყო კავკასიის უნივერსიტეტის სამართლის სკოლის ასისტენტ-პროფესორი, ასევე მოღვაწეობდა [[თავისუფალი უნივერსიტეტი|თავისუფალი უნივერსიტეტში]], როგორც სამართლის სკოლის კომერციული სამართლის კლინიკის ლექტორი. გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ნინო ბაქაქური იყო თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე, მათ შორის იყო ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის წევრი. ასევე იგი, წლების განმავლობაში თბილისის საოლქო სასამართლოს მოსამართლე გახლდათ. რამდენიმე წლის განმავლობაში ნინო ბაქაქური იყო საქართველოს მოსამართლეთა ასოციაციის იურიდიული მრჩეველი. 2008-2014 წლებში იურიდიული კომპანია „ნოდია, ურუმაშვილი და პარტნიორები“ ერთ-ერთი გამორჩეული პარტნიორი. [[2011]]-[[2012]] წლებში ნინო ბაქაქური გახლდათ ამერიკის სავაჭრო პალატა საქართველოში - სამართლისექსპერტი. [[2014]] წლის 17 ოქტომბრიდან არის საქართველოს უზენაესი სასამართლოს წევრი, ხოლო 29 ოქტომბრიდან-უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის მოსამართლე. 2015 წლის 7 მაისიდან [[2017]] წლის 8 მაისამდე საკვალიფიკაციო პალატის წევრი. 2017 წელს ბაქაქურს ასევე ჰქონდა შეტანილი განაცხადი [[სტრასბურგი|სტრასბურგის]] მოსამართლეობის კანდიდატად, თუმცა კონკურსს მალევე გამოეთიშა. აღსანიშნავია, რომ ამ კონკურსში ბაქაქური ​მესამე იყო იმ სიაში, რომელსაც იუსტიციის სამინისტროში სამთავრობო კომისიის წარმომადგენლები უნდა გასაუბრებოდნენ. აღნიშნულ კონკურსში მონაწილეობაზე ბაქაქურმა უარი განაცხადა და კომისიას ელექტრონული ფოსტით თავად მისწერა ამის შესახებ. ჰყავს მეუღლე და ორი შვილი. მშობლიურ ენასთან ერთად ფლობს ინგლისურ და რუსულ ენებს. ==ჯილდოები, პრემიები და პრიზები== * სიმონ ჯანაშიას სახელობის სტიპენდიატი ==ლიტერატურა== * თავისუფლების დღიურები, 2014 : რადიო "თავისუფლების" პროექტი. - თბ.,.- 2015.-გვ.246 ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.supremecourt.ge/structure/plenum/id/49 ბიოგრაფია] {{nplg ბიოგრაფია|00006590}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{authority control}} [[კატეგორია: ქართველი სამართალმცოდნეები]] [[კატეგორია: ქართველი მოსამართლეები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1974]] je1qishq2llqywtp1wvlihbksn6jya1 14 462610 4816902 3829334 2025-06-20T05:39:16Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816902 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XX საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XX საუკუნის ესპანელები საქმიანობის მიხედვით]] 26j3vl6e48mene629270s49cpdj4vec 14 462612 4816899 3829338 2025-06-20T05:38:26Z Jaba1977 3604 მომხმარებელმა Jaba1977 გვერდი „[[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]“ გადაიტანა გვერდზე „[[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]]“ 3829338 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები]] 6m9u0isjgij1e63dw5mngqgjkrk1klx 14 462613 4816904 3829342 2025-06-20T05:39:40Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816904 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი პოეტები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:პოეტები ეროვნებისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით]] lfqd7iati5aa95su46s4jwgkmaenwxl 0 465091 4816749 4683708 2025-06-19T18:21:44Z Jaba1977 3604 4816749 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი | სახელი= ედგარ რინკევიჩი | მშობლიურ ენაზე= Edgars Rinkēvičs | სურათი= Edgars Rinkēvičs 2019 (cropped).jpg | სურათის ზომა= | წარწერა= | დაბადების სახელი= | ფსევდონიმი= | დაბადების თარიღი= {{birth date and age|1973|9|21|df=y}} | დაბადების ადგილი= [[იურმალა]], [[ლატვიის სსრ]], [[საბჭოთა კავშირი]] | გარდაცვალების თარიღი= | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა= [[ლატვია]] | განათლება= | სამეცნიერო ხარისხი= მაგისტრი | ეროვნება= ლატვიელი | რელიგია= | პარტია= ერთობა | ძირითადი იდეები= | საქმიანობა= | მამა= | დედა= | მეუღლე= | შვილები= | ჯილდოები= | ხელმოწერა= | საიტი= }} '''ედგარ რინკევიჩი''' (დ. [[21 სექტემბერი]], [[1973]], [[იურმალა]], [[ლატვიის სსრ]], [[სსრკ]]) — [[ლატვია|ლატვიელი]] პოლიტიკოსი, ლატვიის საგარეო საქმეთა მინისტრი 2011-2023 წლებში, 2023 წლიდან ლატვიის პრეზიდენტი. == ადრეული ცხოვრება და განათლება == რინკევიჩმა დაწყებითი განათლება [[იურმალა|იურმალას]] საშუალო სკოლაში მიიღო, შემდეგ კი სწავლა გააგრძელა [[ლატვიის უნივერსიტეტი|ლატვიის უნივერსიტეტში]], სადაც ბაკალავრის ხარისხის მოიპოვა ისტორიისა და ფილოსოფიის მეცნიერებებში (1995). 1997 წელს მოიპოვა მაგისტრის წოდება პოლიტიკურ მეცნიერებებში. მეორე სამაგისტრო ხარისხი დაიცვა ნიდერლანდებში, [[გრონინგენის უნივერსიტეტი|გრონინგენის უნივერსიტეტში]] . == კარიერა == 1993 წელს რინკევიჩმა კარიერა ლატვიის რადიოს საგარეო პოლიტიკისა და საერთაშორისო ურთიერთობების სექციაში ჟურნალისტობით დაიწყო. 1995 წელს თავდაცვის სამინისტროში დაიკავა პოზიცია, ხოლო შემდეგ წელს უკვე იმავე დეპარტამენტის დირექტორად დაინიშნა. 1997 წლის მაისში ჯერ თავდაცვის მინისტრის მოადგილედ გადაიყვანეს, შემდეგ კი - სახელმწიფო მდივნის პოსტზე.<ref name="Kroet">{{Cite web|last=Kroet|first=Cynthia|url=https://www.politico.eu/article/edgars-rinkevics-latvias-foreign-minister/|title=Edgars Rinkēvičs: Latvia’s foreign minister|date=18 December 2014|publisher=[[Politico]]|accessdate=18 December 2014}}</ref> 1998 წლიდან 2004 წლამდე რინკვიჩი პოლიტიკური პარტია „ლატვიის გზის“ წევრი იყო. 1998 წლის თებერვალში იგი აშშ-ბალტიის პარტნიორობის ქარტიის დისკუსიაში ჩაერთო; 2002 წლიდან 2003 წლამდე იყო ლატვიის დელეგაციის წევრი, რომელიც აწარმოებდა მოლაპარაკებებს [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატოში]] შესვლის შესახებ (იმ დროისთვის იკავებდა დელეგაციის უფროსის მოადგილის პოზიციას). 2011 წლისთვის იგი დაინიშნა ლატვიის პრეზიდენტის კანცელარიის უფროსად. იმავე წლის ოქტომბერში რინკევიჩსი შეუერთდა ვალდის დომბროვსკის მთავრობას, როგორც საგარეო საქმეთა მინისტრი. 2012 წლის იანვარში მისი პარტია ოფიციალურად შევიდა მმართველ ალიანსში „ზატლერების რეფორმების პარტიასთან“. 2014 წელს ჩაერთო საპარლამენტო არჩევნებში და არჩეულ იქნა პარლამენტარად; იგი კვლავ მსახურობდა საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტზე 2023 წლამდე. 2014 წლის 6 ნოემბერს მან [[Twitter|Twitter-]]<nowiki/>ის საკუთარ პროფილზე საჯაროდ განაცხადა თავისი სექსუალური ორიენტაციის შესახებ და თქვა, რომ გეია.<ref>{{Cite web|url=https://eng.lsm.lv/article/politics/politics/foreign-minister-proud-to-be-gay.a105381/|title=Foreign Minister 'Proud to be gay'|publisher=[[Public Broadcasting of Latvia]]|date=6 November 2014|accessdate=6 November 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2014/nov/07/latvia-foreign-minister-edgars-rinkevics-comes-out-gay|title=Latvia’s foreign minister comes out as gay|date=2014-11-07|accessdate=2019-04-06}}</ref> ამ ფაქტით ის გახდა პირველი გეი კანონმდებელი ლატვიის ისტორიაში და ასევე ყველაზე ცნობილი ღიად გეი პოლიტიკოსი ყოფილი [[სოციალისტური ბანაკი|საბჭოთა ბლოკის]] სახელმწიფოებში.<ref>{{Cite web|url=https://www.gaystarnews.com/article/latvia%E2%80%99s-foreign-minister-edgars-rinkevics-has-come-out-gay-twitter071114/#gs.O4w0wDBc|title=Latvia’s Foreign Minister Edgars Rinkevics has come out as gay on Twitter|publisher=[[Gay Star News]]|date=7 November 2014|accessdate=8 November 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141108211027/http://www.gaystarnews.com/article/latvia%E2%80%99s-foreign-minister-edgars-rinkevics-has-come-out-gay-twitter071114#gs.O4w0wDBc|archivedate=8 ნოემბერი 2014}}</ref> ამასთანავე, 2023 წელს პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ რინკევიჩი გახდა პირველი ღიად გეი პრეზიდენტი ევროკავშირის ქვეყნებში. == რესურსები ინტერნეტში == * {{Cite web|url=https://www.mfa.gov.lv/en/about-the-ministry/minister-of-foreign-affairs|title=Edgars Rinkēvičs|publisher=Ministry of Foreign Affairs}} * {{Cite web|url=https://www.mk.gov.lv/en/amatpersonas/edgars-rinkevics|title=Edgars Rinkēvičs|date=2014-08-21|publisher=Cabinet of Ministers of Latvia}} * {{Twitter|edgarsrinkevics}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ლატვიის პრეზიდენტები}} {{პორტალი ლგბტ}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:რინკევიჩი, ედგარ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1973]] [[კატეგორია:ლგბტ ადამიანები]] [[კატეგორია:დაბადებული 21 სექტემბერი]] [[კატეგორია:ლატვიელი პოლიტიკოსები]] 3wwu8zdioi2zfhydn4y47gwj4ve5ueb 0 465355 4816951 4814890 2025-06-20T07:57:54Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816951 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საფეხბურთო კლუბი |სახელი = ალმაგრო |ლოგო = [[File:Escudo del Club Almagro.svg|175px]] |სრული სახელი = Club Almagro <br/> კლუბ ალმაგრო |მეტსახელი = ''Tricolor (სამფეროვნები)'' |დაარსდა = {{დაიწყე თარიღი და ასაკი|1911|1|6}} |სტადიონი = ესტადიო დე ალმაგრო <ref>{{cite web|url=http://www.estadiosdeargentina.com.ar/cancha-de-almagro/|title=Estadio de Almagro — Estadio Tres de Febrero|work=Estadios de Argentina|accessdate=19 ოქტომბერი, 2020}}</ref> <br /> [[ბუენოს-აირესი]], [[არგენტინა]] |ტევადობა = 13 000 მაყურებელი |პრეზიდენტი = {{დროშანიშანი|არგენტინა}} ხულიო კუჩი |მწვრთნელი = {{დროშანიშანი|არგენტინა}} ნორბერტო პაპარატო |კაპიტანი = |ლიგა = პრიმერა B ნასიონალი |სეზონი = 2024 |ადგილი = მე-14 |საიტი = http://almagro.club/ | pattern_la1 = _almagro2025h | pattern_b1 = _almagro2025h | pattern_ra1 = _almagro2025h | pattern_sh1 = _almagro2025h | pattern_so1 = _socks | leftarm1 = | body1 = | rightarm1 = | shorts1 = FFFFFF | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _almagro2025a | pattern_b2 = _almagro2025a | pattern_ra2 = _almagro2025a | pattern_sh2 = _almagro2025a | pattern_so2 = _socks | leftarm2 = | body2 = | rightarm2 = | shorts2 = FFFFFF | socks2 = FFFFFF }} [[File:Almagro team 1925.jpg|thumb|220px|<center>„ალმაგრო“ 1925 წელს.</center>]] [[File:Club Almagro 1930.jpg|thumb|220px|<center>„ალმაგრო“ — 1937 წლის ქვეყნის მეორე დივიზიონის ჩემპიონი.</center>]] [[File:Almagro 1968.jpg|thumb|220px|<center>„ალმაგრო“ — 1968 წლის ქვეყნის პრიმერა B-ის ჩემპიონი.</center>]] '''ალმაგრო''' ({{lang-es|Club Almagro}}) — [[არგენტინა|არგენტინული]] [[ფეხბურთი|საფეხბურთო]] კლუბი ქალაქ [[ბუენოს-აირესი]]დან. ჩამოყალიბდა 1911 წლის 6 იანვარს. ასპარეზობს [[არგენტინის პრიმერა დივიზიონი]]ს შემდეგ სიძლიერით მეორე — არგენტინის პრიმერა B ნასიონალის დივიზიონში.<ref>Primera B Nacional Argentina</ref> == ისტორია == „ალმაგროს“ ისტორია სათავეს [[1911]] წლის 6 იანვრიდან იღებს. კლუბი არგენტინის მეორე დივიზიონში გამარჯვების შემდეგ [[არგენტინის პრიმერა დივიზიონი|არგენტინის პრიმერაში]] პირველად [[1938]] წელს აღზევდა. მეორედ პრიმერა B ნასიონალში [[1968]] წელს გაიმარჯვა, თუმცა პრიმერაში გადასასვლელ ტურნირზე წარმატება ვერ მოიპოვა. კლუბმა სეზონების უმეტესობა არგენტინის მეორე დივიზიონში, ხოლო რამდენიმე სეზონი — მესამე დივიზიონში გაატარა. 2000 და 2004 წლებში „ალმაგრომ“ ორჯერ მოახერხა [[არგენტინის პრიმერა დივიზიონი|არგენტინის პრიმერაში]] აღზევება, თუმცა ვერ შეძლო უმაღლეს დივიზიონში ადგილის შენარჩუნება და ორივეჯერ პირველივე სეზონის შემდეგ მისი დატოვება მოუწია. 2017–18 წლების სეზონზე „ალმაგრო“ ახლოს იყო უმაღლეს დივიზიონში დაბრუნებასთან. გუნდმა საფეხბურთო კლუბ „ალდოსივისთან“ ერთად ქულათა თანაბარი რაოდენობა დააგროვა, თუმცა გადამწყვეტი ე.წ. „ოქროს შეხვედრა“ დათმო ანგარიშით 1–3. უმაღლეს დივიზიონში მეორე საგზურის მოსაპოვებლად მეორე-მეცხრე ადგილოსან გუნდებს შორის პლეი-ოფი დაინიშნა. „ალმაგროს“ აღნიშნულ პლეი-ოფში ყველაზე სუსტი გუნდი პრიმერა B ნასიონალის დებიუტანტი — „აგროპეკუარიო“ <ref>{{lang-es|Club Agropecuario Argentino}}</ref> შეხვდა, რომელთანაც საკუთარ მოედანზე ჩასატარებელ შეხვედრაში ნახევარფინალში გადასასვლელად ფრეც ჰყოფნიდა, თუმცა [[მარ-დელ-პლატა]]ში გამართული ეს მატჩი „აგროპეკუარიოს“ გამარჯვებით — 2–0 დამთავრდა<ref>{{YouTube|mvsieQ2xMxc|B NACIONAL HD! ALMAGRO 0 AGROPECUARIO 2 AGROPECUARIO A LA SEMIFINAL DEL REDUCIDO}}. ''JUAN PLA''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 9 მაი. 2018.</small></ref> და „ალმაგრო“ ამჯერადაც უმაღლესი დივიზიონის მიღმა დარჩა.<ref>{{cite web|url=http://www.rsssf.com/tablesa/arg19.html|title=Argentina 1919 at Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|work=Prepared and maintained by Osvaldo José Gorgazzi for the Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|date=1 მარტი, 2018|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20080427025101/http://www.info-almagro.com.ar/almagro2_1/historia/clubalm.htm Historia del club Almagro]. <small>დაარქივების თარიღი: 27 აპრილი, 2008.</small></ref><ref>[http://edant.clarin.com/diario/2000/07/24/d-00904.htm "Una historia en tres colores"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303230421/http://edant.clarin.com/diario/2000/07/24/d-00904.htm |date=2016-03-03 }}. ''Clarín''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 24 ივლისი, 2000.</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090317061541/http://almagromipasion.com.ar/historia.html "Orígenes del Club Almagro", Almagro Mi Pasión]. <small>დაარქივების თარიღი: 23 აპრილი, 2009.</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110610103815/http://catigre.com.ar/frontend/paginas/institucion/historia/logros/felogro1912.aspx "Tigre Campeón Intermedia 1912&nbsp;– F.A.F."]. <small>დაარქივების თარიღი: 10 ივნისი, 2011.</small></ref><ref>[https://archive.today/20141001031730/http://elsitiodealmagro.com.ar/category/era-amateurs/1919/ 1919 en El Sitio de Almagro]. <small>დაარქივების თარიღი: 1 ოქტომბერი, 2014.</small></ref><ref>[http://futbolextinto.blogspot.com.ar/2011/07/columbian.html Fútbol extinto: Columbian]</ref> ==ფეხბურთელები== === შემადგენლობა 2018–2019 === {| style="color: black;" |- | style="width: 120px; background-color:WhiteSmoke |<center>მეკარეები</center> || style="background: white;"|ორასიო რამირესი, ლუკას კალვინიო, ფრანსისკო ხავიერ დელ რიეგო ფლორესი. |} {| style="color: black;" |- | style="width: 120px; background-color:WhiteSmoke |<center>მცველები</center> || style="background: white;"|მაქსიმილიანო არიელ გარსია, ადრიან ნაუელ ტორესი, რამირო ესეკიელ არიასი, ნიკოლას არეჩეა, ლეანდრო ლუგარსო, ნაუელ ოსკარ ბასუალდო, როდრიგო არიელ ისკო, სანტიაგო ლოპესი. |} {| style="color: black;" |- | style="width: 120px; background-color:WhiteSmoke |<center>ნახევარმცველები</center> || style="background: white;"|მარკოს ლიტრე, დამიან არსე, ივან რიკარდო რამირესი, მარიანო დამიან პუჩი, ლუკას ესეკიელ პიოვი, მაურო ესეკიელ გონსალესი, ალეხანდრო გალიეგო, ბრიან ლეონელ ბენიტესი. |} {| style="color: black;" |- | style="width: 120px; background-color:WhiteSmoke |<center>თავდამსხმელები</center> || style="background: white;"|ხუან მანუელ მარტინესი, ეიალ სტრამანი, ლეონარდო სამუელ აკოსტა, ხოაკინ სუვიელესი, ჯონათან ტორესი, ესეკიელ დენისი, ლაუტარო ივან კარაჩინო. |} === შემადგენლობა 2019–2020 === ''2020 წლის 6 იანვრის მონაცემებით'' <ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/teams/argentina/club-almagro/112/squad/|title=Club Almagro Squad|work=Soccerway|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref> {{საფეხბურთო გუნდი დასაწყისი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=1|ნაკ=არგენტინა|სახელი=კრისტიან ლიმუსინი|პოზ=მეკარე}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=2|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ნიკოლას არეჩეა|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=3|ნაკ=არგენტინა|სახელი=რამირო არიასი|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=4|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ნაუელ ბასუალდო|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=5|ნაკ=არგენტინა|სახელი=გუსტავო ტურაკა|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=6|ნაკ=ურუგვაი|სახელი=სებასტიან დიანა|პოზ=მცველი}}<ref>{{YouTube|hwrJSw8E0NE|Sebastián Diana}}. ''Club Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 28 იან. 2020.</small></ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=7|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ხუან მანუელ მარტინესი|პოზ=თავდამსხმელი}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/juan-manuel-martinez/55584/|title=Juan Manuel Martínez|work=Soccerway|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=8|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ლუკას ბოსიო|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=9|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ლუის ვილა|პოზ=თავდამსხმელი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=10|ნაკ=არგენტინა|სახელი=რომან მარტინანჟელი|პოზ=თავდამსხმელი}}<ref>{{YouTube|9LPuRFYqsYc|Román Martinangeli en #ElShowDeAlmagro}}. ''El Show de Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 25 იან. 2020.</small></ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=11|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ჯონათან ტორესი|პოზ=თავდამსხმელი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=12|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ორასიო რამირესი|პოზ=მეკარე}}<ref>{{YouTube|cCwlhMKvTyc|Horacio Ramirez en #ElShowDeAlmagro}}. ''El Show de Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი:16 მარ. 2020.</small></ref><ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/horacio-ramirez/49933/|title=Horacio Martín Ramírez|work=Soccerway|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=13|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ნორბერტო პაპარატო|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=14|ნაკ=არგენტინა|სახელი=მაქსიმილიანო რუედა|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=15|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ხოსე მენდესი|პოზ=თავდამსხმელი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=16|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ლუკას ვილჩესი|პოზ=ნახევარმცველი}}<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=wwwfhdzivwA&feature=youtu.be&t=4 Lucas Wilchez en #ElShowdeAlmagro]. ''El Show de Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 3 მარ. 2020.</small></ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=17|ნაკ=არგენტინა|სახელი=აგუსტინ კოსია|პოზ=თავდამსხმელი}}<ref>{{YouTube|WW8JH8frbRc|Agustín Coscia en #ElShowDeAlmagro}}. ''El Show de Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 17 მარ. 2020.</small></ref> {{საფეხბურთო გუნდი შუა}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=18|ნაკ=არგენტინა|სახელი=დარიო ბოტინელი|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ლუკას კალვინიო|პოზ=მეკარე}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ფერმინ ოლგადო|პოზ=მეკარე}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=მარკო ლამბერტი|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=სანტიაგო ლოპესი|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ლუის ლორენსო|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=გონსალო პერესი|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ნიკოლას ფატონი|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=გონსალო ხაკე|პოზ=მცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ბრიან ლეონელ ბენიტესი|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ალეხანდრო გალიეგო|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ივან კაბობელი|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=მარტინ კუნიეკა|პოზ=ნახევარმცველი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=დავიდ უგო სარკო|პოზ=ნახევარმცველი}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/david-hugo-zarco/278941/|title=David Hugo Zarco|work=Soccerway|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=რამირო აუსა|პოზ=თავდამსხმელი}}<ref>{{YouTube|X8qL5ZJxYjA|Ramiro Ausa en #ElShowDeAlmagro}}. ''El Show de Almagro''. <small>გამოქვეყნების თარიღი: 15 მარ. 2020.</small></ref> {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ფაკუნდო სუარესი|პოზ=თავდამსხმელი}} {{საფეხბურთო გუნდის მოთამაშე|ნომერი=|ნაკ=არგენტინა|სახელი=ესეკიელ დენისი|პოზ=თავდამსხმელი}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/ezequiel-denis/472219/|title=Ezequiel Alexander Denis|work=Soccerway|accessdate=12 აპრილი, 2020}}</ref> {{საფეხბურთო გუნდი დასასრული}} == მიღწევები == ; არგენტინის მეორე დივიზიონი * ჩემპიონი: 1937 <ref>Campeones de la Segunda División del Fútbol Argentino 1933-1948 / Temporada Campeón: 1933 AAF – Ramsar Sport Club; 1933 LAF – No se disputó; 1934 AAF – Bella Vista; 1934 LAF – River Plate II; 1935 – Estudiantes (La Plata) II; 1936 – Boca Juniors II; '''1937''' – ''Almagro''; 1938 – Argentino de Quilmes; 1939 – Banfield; 1940 – Argentinos Juniors; 1941 – Chacarita Juniors; 1942 – Rosario Central; 1943 – Vélez Sársfield; 1944 – Gimnasia y Esgrima (La Plata); 1945 – Tigre; 1946 – Banfield; 1947 – Gimnasia y Esgrima (La Plata); 1948 – Argentinos Juniors.</ref><ref name=afaweb>[https://web.archive.org/web/20130813045231/http://www.afa.org.ar/index.php?option=com_content&view=article&id=1600&Itemid=222 "Segunda División - Campeones"] on AFA website. <small>დაარქივების თარიღი: 13 აგვისტო, 2013.</small></ref> ; არგენტინის პრიმერა B * ჩემპიონი: 1968 <ref>Campeones de la Primera "B" del Fútbol Argentino 1949-1985 / Temporada Campeón: 1949 – Quilmes; 1950 – Lanús; 1951 – Rosario Central; 1952 – Gimnasia y Esgrima (La Plata); 1953 – Tigre; 1954 – Estudiantes (La Plata); 1955 – Argentinos Juniors; 1956 – Atlanta; 1957 – Central Córdoba (Rosario); 1958 – Ferro Carril Oeste; 1959 – Chacarita Juniors; 1960 – Los Andes; 1961 – Quilmes; 1962 – Banfield; 1963 – Ferro Carril Oeste; 1964 – Lanús; 1965 – Colón (Santa Fe); 1966 – Unión (Santa Fe); 1967 – Defensores de Belgrano; '''1968''' – ''Almagro''; 1969 – Ferro Carril Oeste; 1970 – Ferro Carril Oeste; 1971 – Lanús; 1972 – All Boys; 1973 – Banfield; 1974 – Temperley; 1975 – Quilmes; 1976 (Primer Torneo) – Platense; 1976 (Segundo Torneo) – Lanús; 1977 – Atlético Estudiantes; 1978 – Ferro Carril Oeste; 1979 – Tigre; 1980 – Sarmiento (Junín); 1981 – Nueva Chicago; 1982 – San Lorenzo; 1983 – Atlanta; 1984 – Deportivo Español; 1985 – Rosario Central.</ref><ref name=afaweb /> * ვიცე-ჩემპიონი: 2017–2018 == ცნობილი ფეხბურთელები == <div style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; -o-column-count: 2; -ms-column-count: 2; column-count: 2; text-align: left;"> * {{დროშანიშანი|არგენტინა}} ბარტოლომე კოლომბო (1949) * {{დროშანიშანი|არგენტინა}} {{დროშანიშანი|ITA|old}} რაიმუნდო ორსი (1937) * {{დროშანიშანი|არგენტინა}} ოსვალდო სოსა (1964–1966) * {{დროშანიშანი|არგენტინა}} დელიო ონისი (1966–1968) * {{დროშანიშანი|პარაგვაი}} ჯონათან სანტანა (2000–2001) * {{დროშანიშანი|არგენტინა}} ფედერიკო ნიეტო (2002–2005) </div> == კლუბის პრეზიდენტები == {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align: left;" |- !პრეზიდენტი !პერიოდი !{{Tooltip|წყარო|ფეხბურთის ისტორიისა და სტატისტიკის ინტერნეტსა და მედიასივრცეში არსებული რესურსები.}} |-align=left |'''დანიელ ალეხანდრო პოვეა''' ({{lang-es|Daniel Alejandro Povea}}) |1911–1912 | |- |'''მარტინ ედუარდო რულიე''' ({{lang-es|Martin Eduardo Roulier}}) |1913–1915 | |- |'''არტურო კოსტა''' ({{lang-es|Arturo Costa}}) |1916–1918 | |- |'''მიგელ ორტის დე სარატე''' ({{lang-es|Miguel Ortiz de Zárate}}) |1919–1927 | |- |'''რომულო ტრუკო''' ({{lang-it|Romúlo Truco}}) |1928–1930 | |- |'''რომულო კუადრელი''' ({{lang-it|Romúlo Cuadrelli}}) |1930–1932 | |- |'''სელესტინო გულიემი''' ({{lang-it|Celestino Gugliemi}}) |1933–1935 | |- |'''რაულ ექტორ კოლომბო''' ({{lang-es|Raúl Héctor Colombo}}) |1936–1938 | |- |'''მანუელ კასასი''' ({{lang-es|Manuel Casas}}) |1939–1941 | |- |'''რაულ ექტორ კოლომბო''' ({{lang-es|Raúl Héctor Colombo}}) |1942–1949 | |- |'''ფერმინ დონსელი''' ({{lang-es|Fermín Donzelli}}) |1950–1952 | |- |'''ანტონიო სანსინეტო''' ({{lang-es|Antonio Sancineto}}) |1952–1956 | |- |'''ხუან ანსელმო ტომარო''' ({{lang-es|Juan Anselmo Tomaro}}) |1956–1961 | |- |'''ალფრედო ბრანეირო''' ({{lang-es|Alfredo Brañeiro}}) |1962–1963 | |- |'''ხუან ანსელმო ტომარო''' ({{lang-es|Juan Anselmo Tomaro}}) |1964–1969 | |- |'''ტომას ბოლადო''' ({{lang-es|Tomás Bolado}}) |1970–1971 | |- |'''ხუან კარლოს მანფრედი''' ({{lang-es|Juan Carlos Manfredi}}) |1972–1974 | |- |'''ორასიო ინიგო კარერა''' ({{lang-es|Horacio Iñigo Carrera}}) |1975–1976 | |- |'''ხუან ანსელმო ტომარო''' ({{lang-es|Juan Anselmo Tomaro}}) |1976–1982 | |- |'''ხორხე რუბენ რომეო''' ({{lang-es|Jorge Rubén Romeo}}) |1982–1991 | |- |'''ხოსე ანტონიო პერეირო''' ({{lang-es|José Antonio Pereiro}}) |1992–1993 | |- |'''ექტორ სლუგა''' ({{lang-es|Héctor Sluga}}) |1994–1996 | |- |'''რაფაელ მოტოლა''' ({{lang-es|Rafael Mottola}}) |1997–1998 | |- |'''დარდო დე მარკი''' ({{lang-it|Dardo De Marchi}}) |1998–1999 | |- |'''ენრიკე ბისიო''' ({{lang-es|Enrique Bisio}}) |2000–2002 | |- |'''ხოსე ანტონიო პერეირო''' ({{lang-es|José Antonio Pereiro}}) |2002–2003 | |- |'''რაფაელ მოტოლა''' ({{lang-es|Rafael Mottola}}) |2004–2007 | |- |'''პედრო ბენედეტო''' ({{lang-es|Pedro Benedetto}}) |2007 | |- |'''ექტორ სლუგა''' ({{lang-es|Héctor Sluga}}) |2008 | |- |'''ალეხანდრო პრეხელი''' ({{lang-es|Alejandro Prejel}}) |2009–2010 | |- |'''ხუან კარლოს კარინელი''' ({{lang-es|Juan Carlos Carinelli}}) |2010–2014 | |- |'''ხულიან რომეო''' ({{lang-es|Julián Romeo}}) |2014–2021 | |- |'''ხულიო კუჩი''' ({{lang-es|Julio Cucchi}}) |2021– | |} == რესურსები ინტერნეტში == {{commonscat|Club Almagro|კლუბ ალმაგრო}} * [http://almagro.club/ კლუბის ოფიციალური საიტი] {| width="740" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 85%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | სოციალური ქსელები |- ! scope=row |[https://www.instagram.com/clubalmagro1911/?hl=es-la Instagram] · [https://www.facebook.com/ClubAlmagro1911 Facebook] · [https://twitter.com/almagroficial Twitter] |} {| width="740" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 85%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | თემატური საიტები |- ! scope=row |[http://www.almagro100.com.ar/ Almagro100.com.ar] · [https://web.archive.org/web/20180421003339/http://www.almagrodemivida.com.ar/ Almagro de mi Vida] · [http://www.azulblancoynegro.com/ Azul, Blanco y Negro] · [https://www.fctables.com/teams/almagro-179853/ FcTables] · [https://web.archive.org/web/20200412174934/https://www.clubworldranking.com/clubs/almagro Football World Rankings] · [https://web.archive.org/web/20111004153450/http://www.elsitiodealmagro.com.ar/modules/newbb/index.php?cat=1%2F Foro Tricolor] · [https://web.archive.org/web/20050728101630/http://cablemodem.fibertel.com.ar/almagro/ Pasión Tricolor] · [https://www.promiedos.com.ar/bnacional Promiedos] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221031163713/https://www.promiedos.com.ar/bnacional |date=2022-10-31 }} · [http://us.soccerway.com/teams/argentina/club-almagro/112/ Soccerway] · [https://www.transfermarkt.com/club-almagro-de-buenos-aires/startseite/verein/14977 Transfermarkt] |} {| width="740" style="background: #f9f9f9; border: 2px #aaa solid; border-collapse: collapse; border-color: white; color:black; font-size: 85%;" border="1" cellspacing="0" |- bgcolor="#c2d2e5" ! scope=col | ვიდეო |- ! scope=row |[https://www.youtube.com/channel/UC_ECiT0CPsR2C0Aq8m7W70g/videos El Show de Almagro] · [https://youtube.com/channel/UCyE0Lq1dnDQG-vFuJg4w--A YouTube] |} ==სქოლიო== <div style="height:250px; overflow:auto; padding:3px; border:1px solid #aaa;" class="scrollbox"> {{reflist|colwidth=30em}} </div> [[კატეგორია:არგენტინის საფეხბურთო კლუბები]] khuzcv9hyt3otxcpk70xl2ylhegvrpc 0 469201 4817006 4775073 2025-06-20T10:56:20Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817006 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი |სახელი=ანრი ოხანაშვილი |სურათი=ანრი-ოხანაშვილი jpg2.jpg |რიგი=[[ფაილი:Flag of Georgia.svg|left|25px]][[ფაილი:SSSG_1.png|right|25px]] [[საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური]]ს უფროსი |თანამდებობა დაიკავა=[[4 აპრილი]], [[2025]] |თანამდებობა დატოვა= |პრეზიდენტი=[[მიხეილ ყაველაშვილი]] |პრემიერ-მინისტრი=[[ირაკლი კობახიძე]] |თავმჯდომარე=[[ირაკლი ღარიბაშვილი]] |წინამორბედი=[[გრიგოლ ლილუაშვილი]] |მემკვიდრე= |რიგი2=[[ფაილი:Flag of Georgia.svg|left|25px]][[ფაილი:Greater coat of arms of Georgia.svg|right|25px]][[საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო|საქართველოს იუსტიციის მინისტრი]] |თანამდებობა დაიკავა2=[[25 ნოემბერი]],[[2024]] |თანამდებობა დატოვა2=[[2 აპრილი]], [[2025]] |წინამორბედი2=[[რატი ბრეგაძე]] |მემკვიდრე2=[[პაატა სალია]] |საქმიანობა=[[პოლიტიკოსი]], [[მეცნიერი]] |პროფესია=[[სამართალი|იურისტი]] |სამეცნიერო ხარისხი=სამართლის დოქტორი |განათლება=[[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]<br>[[იენის უნივერსიტეტი]]<br>[[ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი|ბერლინის უნივერსიტეტი]] |პარტია=[[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]] |მოქალაქეობა={{დროშა|საქართველო}} |დაბადების თარიღი={{დაბადების თარიღი და ასაკი|1985|6|10}} }} '''ანრი ოხანაშვილი''' (დ. [[10 ივნისი]], [[1985]]) — [[ქართველები|ქართველი]] პოლიტიკოსი, იურისტი, [[საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური|საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის]] უფროსი. პოლიტიკური პარტია [[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო|„ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველოს“]] წევრი. [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს მე-9]] და [[საქართველოს პარლამენტის მეათე მოწვევის დეპუტატები|მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი]]. საქართველოს პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე.<ref>[http://guardian.ge/41447-parlamentis-iuridiul-sakithkhtha-komitetis-thavmjdomaris-thanamdebobaze-anri-okhanashvili-airchies.html პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის თანამდებობაზე ანრი ოხანაშვილი აირჩიეს]</ref> საქართველოს პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის წევრი.<ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/komitetebi/adamianis-uflebata-dacvisa-da-samoqalaqo-integraciis-komiteti/komitetis-wevrebi |title=ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის წევრები |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200722003521/http://parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/komitetebi/adamianis-uflebata-dacvisa-da-samoqalaqo-integraciis-komiteti/komitetis-wevrebi |archivedate=2020-07-22 }}</ref> საპარლამენტო უმრავლესობის მიერ არჩეული საპროკურორო საბჭოს წევრი. <ref>[http://pc.gov.ge/board/index საპროკურორო საბჭოს წევრები]</ref> პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტში შექმნილი ნდობის ჯგუფის წევრი.<ref>[http://www.parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/komitetebi/tavdacvisa-da-ushishroebis-komiteti-144/ndobis-djgufi/djgufis-wevrebi თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტში შექმნილი ნდობის ჯგუფის წევრები]</ref> 2008 წლიდან ეწევა სამეცნიერო-პედაგოგიურ საქმიანობას და 2016 წლიდან არის ასისტენტი სისხლის სამართლის მიმართულებით [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] იურიდიულ ფაკულტეტზე. მის სახელს უკავშირდება პირველი ელექტრონული ქართულ-გერმანული სამეცნიერო ჟურნალის დაფუძნება სისხლის სამართლის სფეროში, კერძოდ, 2015 წლიდან, ანრი ოხანაშვილი არის საერთაშორისო სამართლებრივი თანამშრომლობის გერმანული ფონდის (IRZ) მიერ<ref>{{Cite web |url=https://www.irz.de/en/georgia?start=3 |title=High-ranking Georgian delegation in Berlin for a working visit on telecommunications surveillance |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200721194902/https://www.irz.de/en/georgia?start=3 |archivedate=2020-07-21 }}</ref> დაფინანსებული პროექტის - “ქართულ-გერმანული სისხლის სამართლის ელექტრონული ჟურნალის“ (DGStZ) სამეცნიერო რედაქტორი.<ref>[https://www.dgstz.de/ გერმანულ-ქართული სისხლის სამართლის ჟურნალი]</ref> 25 ნოემბერს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ანრი ოხანაშვილი წარადგინა იუსტიციის მინისტრობის კანდიდატურაზე.<ref>{{Cite news|last=ოხანაშვილი|first=ანრი|date=25 ნოემბერი 2024|title=ანრი ოხანაშვილი იუსტიციის მინისტრის პოსტზე|work=ანრი ოხანაშვილი იუსტიციის მინისტრის პოსტზე|url=https://imedinews.ge/ge/politika/363325/irakli-kobakhidzem-anri-okhanashvili-iustitsiis-ministris-postze-tsaradgina|url-status=live}}</ref> ==განათლება== 2002-2006 წლებში სწავლობდა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში]], იურიდიულ ფაკულტეტზე, სადაც მას მიენიჭა ბაკალავრის ხარისხი. 2006-2008 წლებში [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში]] მიიღო სამართალმცოდნეობის მაგისტრის ხარისხი სისხლის სამართლის მიმართულებით. 2009 წელს მიიღო გერმანიის აკადემიური გაცვლის სამსახურის (DAAD) სტიპენდია, რომლის ფარგლებშიც სწავლობდა იენის ფრიდრიხ შილერის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე, სადაც მას 2010 წელს მიენიჭა სამართლის მაგისტრის წოდება Magister Legum (LL.M.) სისხლის სამართლის მიმართულებით. 2012 წელს ანრი ოხანაშვილმა მოიპოვა გერმანიის აკადემიური გაცვლის სამსახურის (DAAD) სადოქტორო საფეხურზე სწავლის სამწლიანი სტიპენდია და ამავე წლიდან გახდა [[ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი|ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის]] იურიდიული ფაკულტეტის დოქტორანტი სისხლის სამართლის მიმართულებით.<ref>[https://heger.rewi.hu-berlin.de/diss Aktuelle Doktorarbeiten - Anri Okhanashvili]</ref> ფლობს [[ქართული ენა|ქართულ]], [[გერმანული ენა|გერმანულ]], [[ინგლისური ენა|ინგლისურ]] და [[რუსული ენა|რუსულ]] ენებს. არის დაოჯახებული, ჰყავს მეუღლე და სამი შვილი. ==საპარლამენტო საქმიანობა== 2016-2017 წლებში მუშაობდა [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტის]] აპარატის უფროსის თანამდებობაზე. [[2017]]-[[2020]] წლებში იყო [[საქართველოს პარლამენტის მეცხრე მოწვევის დეპუტატები|საქართველოს მე-9 მოწვევის პარლამენტის]] წევრი პარტიული სიით (ჩაანაცვლა [[მანანა კობახიძე]]), საარჩევნო ბლოკი: „ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო“. 2019 წლის 5 თებერვლიდან იკავებდა იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის თანამდებობას. იყო „საქართველოს კონსტიტუციაში ცვლილების შეტანის შესახებ „საქართველოს კონსტიტუციურ კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონის პროექტის გამოქვეყნებისა და მისი საყოველთაო-სახალხო განხილვის საორგანიზაციო კომისიის წევრი;<ref>[https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/4647767?publication=0 საქართველოს პარლამენტის დადგენილება - 4937-Iს]</ref> ასევე, 2017 წლის 1 დეკემბერს თბილისში, ხორავას ქუჩაზე მომხდარი დანაშაულის შედეგად ორი ახალგაზრდის მკვლელობის ფაქტის შემსწავლელი საქართველოს პარლამენტის დროებითი საგამოძიებო კომისიის თავმჯდომარის მოადგილე.<ref>[https://matsne.gov.ge/ka/document/view/4333711?publication=0 საქართველოს პარლამენტის დადგენილება - 3531-Iს]</ref> ასევე იყო [[ავსტრია|ავსტრიის რესპუბლიკის]], [[შვეიცარია|შვეიცარიის კონფედერაციისა]] და [[გერმანია|გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკების]] პარლამენტებთან მეგობრობის ჯგუფების წევრი.<ref>[http://www.parliament.ge/ge/saparlamento-saqmianoba/saqartvelos-parlamentis-megobrobis-djgufebi საქართველოს პარლამენტის მეგობრობის ჯგუფები და წევრები]</ref> [[2020|2020 წლიდან]] არის [[საქართველოს პარლამენტის მეათე მოწვევის დეპუტატები|საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი]] პარტიული სიით, საარჩევნო ბლოკი: „ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო“.<ref>{{Cite web | url = https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | title = ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ საქართველოს პარლამენტის 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნები შეაჯამა | publisher = [[ცესკო]] | date = 2020-12-03 | accessdate = 19 დეკემბერი, 2020 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20201215084648/https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | archivedate = 2020-12-15 }}</ref> მხარი დაუჭირა [[კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“|კანონპროექტს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“]].<ref>[https://www.radiotavisupleba.ge/a/32909197.html სია: ვინ დაუჭირა „აგენტების კანონს“ მხარი პირველი მოსმენით].</ref> [[2024]] წლის არჩევნებისთვის ოხანაშვილი „ქართული ოცნების“ საპარლამენტო სიის მეცამეტე ნომრად წარადგინეს. <ref> [https://1tv.ge/news/qartulma-ocnebam-saarchevno-siis-oceuli-waradgina-2/ „ქართულმა ოცნებამ“ საარჩევნო სიის ოცეული წარადგინა] </ref> == საელჩოს ინციდენტი == 2022 წლის 30 ივნისს, აშშ-ს საელჩოში, აშშ-ის დამოუკიდებლობის დღისადმი მიძღვნილ საზეიმო მიღებაზე ანრი ოხანაშვილი და [[ქართული ოცნება|ქართული ოცნების]] სხვა დეპუტატები თავს [[ტვ პირველი]]ს დამფუძნებელს, [[ვატო წერეთელი|ვატო წერეთელს]] დაესხნენ. ოხანაშვილის განმარტებით „წერეთელმა ყურში ისეთი რამ უთხრა, რასაც ვერ მოითმენდა“ და, როგორც თავად ამბობს, იყო მცირე შეხლა-შემოხლა. აშშ-ის საელჩომ იმ დღესვე გამოაქვეყნა განცხადება, რომლის მიხედვითაც საელჩო სწავლობს ინფორმაციას მათ ტერიტორიაზე მომხდარი დაპირისპირების შესახებ. მომხდარი დაგმო ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ, რომელმაც ქართული ოცნების დეპუტატებს პოლიტიკური პასუხისმგებლობის აღებისკენ მოუწოდა.<ref>[https://on.ge/story/106370-%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%94-%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA-%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90-%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%AA-%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94-%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%97 ინციდენტზე მგალობლიშვილიც ჰყვება — ისიც იმავე მესიჯბოქსით] </ref> ==აკადემიური და სამეცნიერო საქმიანობა== 2007 წლიდან ანრი ოხანაშვილს ეკავა სხვადასხვა ადმინისტრაციული და აკადემიური თანამდებობა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] იურიდიულ ფაკულტეტზე. 2010-2016 წლებში იყო [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] იურიდიული ფაკულტეტის ასისტენტ-პროფესორი, ხოლო 2016 წლიდან არის ასისტენტი ამავე ფაკულტეტზე სისხლის სამართლის მიმართულებით. 2011 წელს დაინიშნა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] იურიდიული ფაკულტეტის დეკანის თანაშემწედ. ამავე წლიდან არის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის სისხლის სამართლისა და სისხლის სამართლის პროცესის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის წევრი.<ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/mp/5881 |title=ანრი ოხანაშვილი - Parliament.ge |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210104233540/http://www.parliament.ge/ge/mp/5881 |archivedate=2021-01-04 }}</ref> 2008-2012 წლებში ის იყო სამეცნიერო მკვლევარი ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტისა და იენის ფრიდრიხ შილერის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტებზე, აგრეთვე აღმოსავლეთ პარტნიორობის პროგრამის (DAAD-Programm „Ostpartnerschaften“) სამეცნიერო სტიპენდიატი. მეცნიერ-თანამშრომლის სტატუსით მონაწილეობდა ფოლკსვაგენის ფონდის („VW-Stiftung“) მიერ დაფინანსებულ გერმანულ-ქართულ სამეცნიერო პროექტში სისხლის სამართალის მიმართულებით. 2008-2009 წლებში, როგორც ერთ-ერთმა სამეცნიერო შემსრულებელმა, მიიღო ქართველოლოგიის, ჰუმანიტარული და სოციალური მეცნიერებების ფონდის („რუსთაველის ფონდი“) მიერ დაფინანსებული სამეცნიერო გრანტი: „ევროპული სისხლის სამართლის განვითარებისათვის საქართველოში“. 2017 წლიდან არის საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − [[საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს აკადემია|საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს აკადემიის]] სამეცნიერო ჟურნალის „პოლიცია და უსაფრთხოება“ სარედაქციო კოლეგიის წევრი.<ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/mp/5881 |title=ანრი ოხანაშვილი - Parliament.ge |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210104233540/http://www.parliament.ge/ge/mp/5881 |archivedate=2021-01-04 }}</ref> 2008, 2011-2012 წლებში იყო ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტისა და [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის]] იურიდიულ ფაკულტეტებს შორის არსებული სტუდენტური გაცვლითი სემინარის „აღმოსავლეთ-დასავლეთის ქსელი“ (Netzwerk Ost-West) სამეცნიერო ხელმძღვანელი.<ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/mp/5881 |title=ანრი ოხანაშვილი - Parliament.ge |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210104233540/http://www.parliament.ge/ge/mp/5881 |archivedate=2021-01-04 }}</ref> ანრი ოხანაშვილის არის სამართლის დოქტორი.<ref>{{Cite web |url=http://parliament.ge/ge/mp/5881 |title=ანრი ოხანაშვილი - Parliament.ge |accessdate=2020-07-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210104233540/http://www.parliament.ge/ge/mp/5881 |archivedate=2021-01-04 }}</ref> ===სამეცნიერო პუბლიკაციების ავტორი:=== * „ევროკავშირის ფინანსური ინტერესების წინააღმდეგ მიმართულ თაღლითობასთან ბრძოლის რეგულაციები ასოცირების შესახებ შეთანხმების მიხედვით; საქართველოს თანამშრომლობა ევროკავშირის ინსტიტუტებთან, კერძოდ, თაღლითობასთან ბრძოლის ევროპულ სამსახურთან (OLAF),” - ანრი ოხანაშვილი, (კრებული: ქართული სისხლის საპროცესო სამართალი ევროპული და საერთაშორისო სამართლის ზეგავლენის ქვეშ, მერიდიანი, 2019); * „ანგარიში ქართველ და გერმანელ სისხლის სამართლის პროფესორთა მეორე პროფესიული შეხვედრის შესახებ: „სისხლის სამართლის მეცნიერება გაერთიანებულ ევროპაში,“ - ანრი ოხანაშვილი/მარიო შუტცე, (გერმანულ-ქართული სისხლის სამართლის ელექტრონული ჟურნალი (DGStZ) 1/2016);<ref>[http://www.dgstz.de/storage/documents/vPFyLU6hsIP0PIfNHeSRazTyVhWJpKwYxwV3ryGG.pdf ანგარიში ქართველ და გერმანელ სისხლის სამართლის პროფესორთა მეორე პროფესიული შეხვედრის შესახებ]</ref> * „თანაამსრულებლობის დასაბუთება მოქმედებაზე ფუნქციონალური ბატონობით,” - ანრი ოხანაშვილი, (გურამ ნაჭყებია - 75, საიუბილეო კრებული, მერიდიანი, 2016); “ევროპული სისხლის სამართალი,” მერაბ ტურავა/ სამეცნიერო თანამშრომლები: პროფ. ნინო გვენეტაძე, ასისტენტ-პროფ. ლავრენტი მაღლაკელიძე, ასისტენტ-პროფ. ანრი ოხანაშვილი, (მერიდიანი, თბილისი 2010); * „იურიდიული პირის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა (ქართული და ზოგიერთი უცხოური კანონმდებლობის შედარებითი ანალიზი)”, (სამართლის ჟურნალი №2 2009).<ref>[https://www.tsu.ge/data/file_db/faculty-law-public/Sam%20Jurn%20N2%202009.pdf ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი იურიდიული ფაკულტეტი - სამართლის ჟურნალი #2, 2009]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> ===მონაწილეობა საერთაშორისო და ადგილობრივ სამეცნიერო კონფერენციაში:=== * 2015 წელი - სისხლის სამართლის ქართველ და გერმანელ მეცნიერ იურისტთა მეორე პროფესიულ შეხვედრაზე სახელწოდებით „სისხლის სამართლის მეცნიერება ერთიან ევროპაში“ Strafrechtswissenschaft in einem verienten Europa” წარადგინა მოხსენება თემაზე „პირის პირადი პასუხისმგებლობა (ავტონომიის პრინციპი) და მისი გავლენა შუალობით ამსრულებლობაზე“.<ref>[https://www.tsu.ge/data/file_db/faculty-law-cv/CV-Anri%20Okhanashvili-GEO.pdf თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი - ანრი ოხანაშვილის ბიოგრაფია]{{Dead link|date=აგვისტო 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> * 2015 წელი - გერმანიის ქალაქ ვიტენბერგში მონაწილეობა მიიღო დოქტორანტების კოლოქვიუმში სახელწოდებით „გერმანული და ევროპული სისხლის სამართლის აქტუალური საკითხები“ და გერმანულ ენაზე წარადგინა მოხსენება თემაზე „ორგანიზატორი vs. ამსრულებელი ორგანიზაციული სისტემის მეშვეობით?“ Organisator vs Organisationstäter (Zur Anpassung der Beteiligungsformen auf illegalen Organisationen nach deutschem und georgischem Strafrecht).<ref>[https://www.tsu.ge/data/file_db/faculty-law-cv/CV-Anri%20Okhanashvili-GEO.pdf თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი - ანრი ოხანაშვილის ბიოგრაფია]{{Dead link|date=აგვისტო 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> * გერმანიის ქალაქ იენაში გამართულ გერმანულ-ქართულ სემინარზე გერმანულ ენაზე გააკეთა მოხსენება თემაზე „Kann man die Tötung von Menschen mit übergesetzlichen Gründen entschuldigen?“ („შესაძლებელია თუ არა განზრახ მკვლელობა ზეკანონური საფუძვლით გახდეს საპატიებელი?“) * საერთაშორისო კონფერენციაზე, რომელიც ეხებოდა თემას -საკანონმდებლო ცვლილებები და განვითარების თანამედროვე ტენდენციები ქართულ სისხლის სამართალში (სისხლისსამართლებრივი და კრიმინოლოგიური ასპექტები), წარადგინა მოხსენება თემაზე „თანაამსრულებლობის დასაბუთება მოქმედებაზე ფუნქციონალური ბატონობით“.<ref>{{Cite web |url=https://www.tsu.ge/data/file_db/faculty-law-cv/CV-Anri%20Okhanashvili-GEO.pdf |title=თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი - ანრი ოხანაშვილის ბიოგრაფია |accessdate=2020-07-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200722015335/https://www.tsu.ge/data/file_db/faculty-law-cv/CV-Anri%20Okhanashvili-GEO.pdf |archivedate=2020-07-22 }}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00007594}} {{პარლამენტარის ბიოგრაფია|5881}} * [http://www.nplg.gov.ge/bios/en/00007594/ ბიოგრაფიული ლექსიკონი] * [https://www.tsu.ge/ge/faculties/law/acadpersonnel/ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200722011413/https://www.tsu.ge/ge/faculties/law/acadpersonnel/ |date=2020-07-22 }} * [https://heger.rewi.hu-berlin.de/diss ბერლინის ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{საქართველოს მე-9 მოწვევის პარლამენტის წევრები}} {{საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრები}} {{DEFAULTSORT:ოხანაშვილი, ანრი}} [[კატეგორია:დაბადებული 10 ივნისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1985]] [[კატეგორია:საქართველოს IX მოწვევის პარლამენტის წევრები]] [[კატეგორია:საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის წევრები]] [[კატეგორია:„ქართული ოცნების“ წევრები]] 34mehvgzlyrlni82elfhvm2if4w98dp 0 472802 4816972 4566412 2025-06-20T08:47:31Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816972 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ორგანიზაცია|ორგანიზაციის სახელი მშობლიური=American Friends Service Committee|ლოგო=AFSC logo.svg|შეიქმნა=30 აპრილი, 1917|ადგილმდებარეობა=[[ფილადელფია]], [[პენსილვანია]]|საიტი={{url|afsc.org}}|ლოგოს ზომა=300px|სახელი=ამერიკის მეგობართა კომიტეტი საზოგადოების სამსახურში}}'''ამერიკის მეგობართა კომიტეტი საზოგადოების სამსახურში''' ( '''AFSC''' ) წარმოადდგენს [[კვაკერები|მეგობართა რელიგიურ საზოგადოებას]] ( ''[[კვაკერები|Quaker]]'' ), რომელიც მუშაობს [[მშვიდობა|მშვიდობისა]] და სოციალური სამართლიანობისთვის შეერთებულ შტატებსა და მთელ მსოფლიოში. AFSC დაარსდა 1917 წელს, ამერიკელ მეგობართა რელიგიური საზოგადოების წევრთა ერთობლივი ძალისხმევით, პირველ [[პირველი მსოფლიო ომი|მსოფლიო ომის]] მსხვერპლ, მშვიდობიან მოქალაქეთა დასახმარებლად. 1918 წლიდან იგი მუშაობდა ევროპასა და [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირში]] სამხედრო ძალების შეიარაღების შემსუბუქების საკითხებზე. 1920-იანი წლების შუა პერიოდში მიმართული იყო აშშ – ში რასობრივი ურთიერთობების გაუმჯობესებაზე, აგრეთვე [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის]] დაწყებამდე, ცდილობდა კიდევ ერთი კონფლიქტის წარმოქმნის თავიდან აცილებას. [[ცივი ომი|ცივი ომის]] პერიოდში იგი უფრო მეტ პროფესიონალთა დასაქმებაზე გადავიდა. დროთა განმავლობაში ორგანიზაციის მცდელობამ შედეგი გამოიღო, უფრო ხშირი გახდა რეაგირება რასობრივ უსამართლობაზე, ქალთა საკითხებზე და სექსუალური უმცირესობების მოთხოვნებზე, თანაბარი მოპყრობისთვის. == ფონი == [[კვაკერები]], ტრადიციულად, ეწინააღმდეგებიან [[ძალადობა|ძალადობის]] ყველა ფორმას და ამიტომ ბევრი უარს ამბობს სამხედრო სამსახურზე, მათ შორის სავალდებულო სამხედრო სამსახურზე. AFSC– ის თავდაპირველი მისია გაფართოვდა და მოიცვა ის მიზანი, რომ წარმოეჩინათ სამხედრო სამსახურის კონსტრუქციული ალტერნატივა. 1947 წელს AFSC– მ მიიღო [[ნობელის მშვიდობის პრემია|ნობელის პრემია]], ბრიტანულ ორგანიზაციასთან ერთად - [[მეგობართა საბჭო საზოგადოების სამსახურში]], მსოფლიოს ყველა კვაკერის სახელით. <ref>{{Cite web|url=http://www.afsc.org/nobel-peace-prize|title=Nobel Peace Prize|date=2010-04-10|access-date=2016-06-28}}</ref> მიუხედავად იმისა, {{Commons}} რომ მეგობრების მიერ არის დაარსებული, ინდივიდუალურად მოქმედებენ, AFSC-ის და მეგობართა საზოგადოებას არ აქვთ იურიდიული კავშირი, როგორც ეს აღნიშნა, 1945 წელს, მისმა აღმასრულებელმა მდივანმა კლარენს პიკეტმა. <ref>{{Cite journal|title='Truly Radical, Non-violent, Friendly Approaches': Challenges to the American Friends Service Committee}}</ref> == ისტორია == 1917 წლის აპრილში - მას შემდეგ, რაც შეერთებული შტატები ჩაება [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომში]] და გამოუცხადა ომი გერმანიასა და მის მოკავშირეებს. - კვაკერების ჯგუფი შეიკრიბა [[ფილადელფია|ფილადელფიაში,]] რათა განეხილათ მოსალოდნელი სამხედრო პროექტი თუ, როგორ იმოქმედებდა ის მშვიდობის ეკლესიების წევრებზე, როგორებიცაა კვაკერები, [[მენონიტები|მენონიტები,]] ბრეტრენის ეკლესია და [[ამიშები]] . მათ შეიმუშავეს იდეები [[ალტერნატიული სამხედრო სამსახური|ალტერნატიული სამხედრო სამსახურის]] შესახებ, რომლის განხორციელება შესაძლებელი იქნებოდა, უშუალოდ ჩრდილოეთ საფრანგეთის საბრძოლო ზონებში. <ref>{{Cite web|url=https://afsc.org/story/origin-american-friends-service-committee|title=Origin of the American Friends Service Committee|date=2010-03-29|access-date=2016-07-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160421051057/http://www.afsc.org/story/origin-american-friends-service-committee|archivedate=2016-04-21}}</ref> [[ფაილი:American_Friends_Service_Committee_logo.png|მარცხნივ|frame| ისტორიული AFSC ლოგო ]] მათ, ასევე, შეიმუშავეს გეგმები შეერთებული შტატების არმიასთან ურთიერთობისთვის, რადგან წინა ომებიდან გამომდინარე, მისი კავშირი რელიგიურ ობიექტებთან არათანმიმდევრული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ იურიდიულად [[პაციფიზმი|პაციფისტური]] ეკლესიების წევრები გათავისუფლდნენ სავალდებულო სამხედრო სამსახურისგან, ცალკეულმა სახელმწიფო საბჭოებმა ეს კანონი სხვადასხვა გზით განმარტეს. ბევრ კვაკერსა და სამშვიდობო ორგანიზაციის წევრებს მოუწიათ სამხედრო სამსახურისთვის სამხედრო ბანაკებში გამგზავრება. ზოგიერთმა მათგანმა არ იცოდა, რომ ამ სამსახურეობრივ პასუხისმგებლობას სამხედროები აღიქვამდნენ, როგორც ბრძოლის სურვილს. AFSC– ის ერთ – ერთი პირველი ამოცანა იყო CO– ის([[:en:Conscientious_objector|conscientious objectors]]) იდენტიფიცირება, ბანაკების მოძებნა, სადაც ისინი მდებარეობდნენ, შემდეგ კი მათი მონახულება, სულიერი ხელმძღვანელობისა და ზნეობრივი დახმარების მისაღწევად. ისეთ რაიონებში, სადაც პაციფისტური ეკლესიები უფრო ცნობილი იყო (მაგალითად, [[პენსილვანია|პენსილვანიაში]] ), მრავალი ახალწვეულთაგანი მზად იყო გაწევრიანებულიყო CO-ში, AFSC– ის ალტერნატიული სამსახურისთვის. გარდა ამისა, CO- თვის ალტერნატიული მსახურების პროგრამის ჩასატარებლად, AFSC-მა შეაგროვა საკვების, ტანსაცმლის და სხვა სახის მარაგთა შემოწირულობა, საფრანგეთში, დევნილთა დასახმარებლად. კვაკერებს სთხოვეს ძველი სამოსის შეგროვება და ახლის დამზადება; ხილისა და ბოსტნეულის მოშენება და მათი გაგზავნა ფილადელფიაში AFSC– ის სათავო ოფისში. შემდეგ AFSC– მა მასალები გადასცა საფრანგეთს, გასანაწილებლად. საფრანგეთში სამუშაოდ გაიგზავნენ ახალგაზრდა ქალები და მამაკაცები, რომლებიც მუშაობდნენ ბრიტანელ კვაკერებთან ერთად, უზრუნველყოფდნენ შემოწირულობის შეგროვებას და სამედიცინო დახმარებას უწევდნენ ლტოლვილებს, არემონტებდნენ და აშენებდნენ სახლებს, ეხმარებოდნენ ფერმერებს ომის შედეგად დაზარალებული მინდვრების ხელახალ განაშენიანებაში და მონაწილეობდნენ სამშობიარო სახლის დაფუძნებაში . <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1947/friends-committee-history.html|title=American Friends Service Committee – History|work=www.nobelprize.org}}</ref> 1918 წელს, ომის დასრულების შემდეგ, AFSC– მა დაიწყო მუშაობა რუსეთში, სერბეთსა და პოლონეთში ობოლთა, ხოლო გერმანიასა და ავსტრიაში შიმშილის და დაავადებების მსხვერპლთა დასახმარებლად, სადაც მოაწყეს სამზარეულოები მშიერი ბავშვების გამოსაკვებად. <ref name=":0"/> საბოლოოდ, AFSC-მა პრეზიდენტ [[ჰერბერტ ჰუვერი|ჰერბერტ ჰუვერის]] მითითებით უზრუნველყო შეერთებულ შტატებში გერმანელთათვის დახმარების შეგროვება. <ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1947/press.html|title=The Nobel Peace Prize 1947 – Presentation Speech|access-date=2016-07-01}}</ref> 1930-იანი წლების განმავლობაში და [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის დროს]], AFSC დაეხმარა ლტოლვილებს [[მესამე რაიხი|ნაცისტური გერმანიიდან]] გაქცევაში, ეხმარებოდა მათ, ვისაც სხვა ორგანიზაციები არ ეხმარებოდნენ, პირველ რიგში, არარელიგიურ ებრაელებსა და იუდეველებს, რომლებიც დაქორწინებულნი არ იყვნენ ებრაელებზე. <ref>{{Cite web|title=Quakers|url=https://www.ushmm.org/wlc/en/article.php?ModuleId=10005212#|access-date=10 December 2017}}</ref> მათ, აგრეთვე, შეაგროვეს დახმარება [[ესპანეთის სამოქალაქო ომი|ესპანეთის სამოქალაქო ომიში]] მონაწილე ორივე მხარის ბავშვებისათვის. <ref>{{Cite journal|title=The politics of neutrality: the American Friends Service Committee and the Spanish Civil War, 1936–1939}}</ref> ასევე დახმარება გაუწიეს [[ვიშის რეჟიმი|ვიშის რეჟიმის]] ლტოლვილებს. <ref>[http://dspace.udel.edu:8080/dspace/bitstream/handle/19716/5727/Hillary_Mohaupt_thesis.pdf ''All in the Same Boat: Non-French Women and Resistance in France, 1940–1944''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120316080753/http://dspace.udel.edu:8080/dspace/bitstream/handle/19716/5727/Hillary_Mohaupt_thesis.pdf |date=2012-03-16 }}, Hillary Mohaupt, Spring 2010.</ref> ომის დასრულების შემდეგ მათ შეაგროვეს შემოწირულობა ევროპის, იაპონიის, ინდოეთის და ჩინეთის სარეკონსტრუქციო სამუშაოებისთვის. 1947 წელს ისინი მუშაობდნენ ლტოლვილთა გადასახლებაზე [[ბრიტანეთის ინდოეთის გაყოფა|ბრიტანეთის ინდოეთის გაყოფის დროს]] და [[ღაზის სექტორი|ღაზას სექტორში]]. 1937 და 1943 წლებს შორის, AFSC-მა ააშენა პენ-კრაფტ საზოგადოება(ისტორიული უბანი) უმუშევარი, ქვანახშირის მაღაროების მუშებისთვის, [[პენსილვანია|ფაიეტის ოლქში, პენსილვანიაში]]. <ref name="arch">{{Cite web|url=https://www.dot7.state.pa.us/ce/SelectWelcome.asp|title=National Historic Landmarks & National Register of Historic Places in Pennsylvania|accessdate=2020-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070721014609/https://www.dot7.state.pa.us/ce/SelectWelcome.asp|archivedate=2007-07-21}} ''Note:'' This includes {{Cite web|url=https://www.dot7.state.pa.us/ce_imagery/phmc_scans/H092343_01H.pdf|title=National Register of Historic Places Inventory Nomination Form: Penn-Craft Historic District|access-date=2012-01-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714155201/https://www.dot7.state.pa.us/ce_imagery/phmc_scans/H092343_01H.pdf|archivedate=2014-07-14}}</ref> [[ცივი ომი|ცივი ომის]] ესკალაციისთვის, AFSC მონაწილეობდა დახმარების შეგროვებაში, ხშირად უჭერდა მხარს მშვიდობიან მოსახლეობას კონფლიქტების მონაწილეთა ორივე მხარეს, მათ შორის [[კორეის ომი|კორეის ომის]] დროს, [[უნგრეთის რევოლუცია (1956)|1956]] წლის [[უნგრეთის რევოლუცია (1956)|უნგრეთის რევოლუციისას]], ალჟირის ომისა და ნიგერია-ბიფრანის ომისას . 1966 წლიდან, AFSC– მა შეიმუშავა პროგრამები ბავშვების დასახმარებლად და უზრუნველყო სამედიცინო მხარდაჭერა, ასევე ხელოვნური კიდურები მშვიდობიანი მოქალაქეებისათვის, როგორც [[ჩრდილოეთი ვიეტნამი|ჩრდილოეთ ,]] ისე [[სამხრეთი ვიეტნამი|სამხრეთ ვიეტნამში]] . ვერ შეძლო აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის თანხმობის მიღება ჩრდილოეთ ვიეტნამში სამედიცინო აღჭურვილობის გაგზავნისთვის, ამიტომ კომიტეტმა გაგზავნა საქონელი კანადის მეშვეობით. <ref>{{Cite web|url=http://www.masslive.com/news/index.ssf/2015/01/frances_crowe_to_read_from_her.html|title=Frances Crowe to read from her memoir at First Churches in Northampton on Sunday|access-date=2016-07-01}}</ref> შეერთებულ შტატებში, AFSC მხარს უჭერდა ამერიკის სამოქალაქო უფლებების მოძრაობას, [[აფრო-ამერიკელები|აფრო-ამერიკელების]], ადგილობრივი ამერიკელების, მექსიკელი ამერიკელებისა და აზიელი ამერიკელების უფლებებს. 1970-იანი წლებიდან AFSC ინტენსიურად მუშაობდა სამშვიდობო მოძრაობის შემადგენლობაში, განსაკუთრებით კი [[ბირთვული იარაღი|ბირთვული იარაღის]] წარმოების შეჩერებისა და განიარაღების მიმართულებით. == ბიუჯეტი == 2015 წლის ფისკალურ პერიოდში, AFSC– ის შემოსავლები შეადგენდა 28.6 მლნ აშშ დოლარს, ხოლო ხარჯები 36.1მლნ აშშ დოლარი. <ref>{{Cite web|url=http://www.afsc.org/sites/afsc.civicactions.net/files/documents/2015%20Audited%20Financial%20Statements_0.pdf|title=Financial Statements and Report|date=2016-02-02|accessdate=2020-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160528083721/http://afsc.org/sites/afsc.civicactions.net/files/documents/2015%20Audited%20Financial%20Statements_0.pdf|archivedate=2016-05-28}}</ref> AFSC–ი ს ჰქონდა 87,8 მლნ აშშ დოლარის წმინდა აქტივი. <ref>{{Cite web|url=http://afsc.org/sites/afsc.civicactions.net/files/documents/AR15_FINAL.pdf|title=Annual Report 2015|accessdate=2020-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160420235325/http://www.afsc.org/sites/afsc.civicactions.net/files/documents/AR15_FINAL.pdf|archivedate=2016-04-20}}</ref> == პროგრამები და პროექტები == დღეს, AFSC პროგრამები მოიცავს საკითხების, ქვეყნებისა და თემების ფართო სპექტრს. AFSC-ში დასაქმებულია ორასზე მეტი თანამშრომელი, რომლებიც მრავალ პროგრამაზე მუშაობენ შეერთებულ შტატებსადა სხვა ცამეტ ქვეყანაში. <ref>[http://afsc.org/where-we-work AFSC's Where We Work page] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709015139/http://www.afsc.org/where-we-work |date=2011-07-09 }}; afsc.org</ref> AFSC– მა ორგანიზაციის პროგრამები დაყო 8 გეოგრაფიულ რეგიონს შორის, რომელთაგან თითოეული პროგრამა დაკავშირებულია მშვიდობასთან, ემიგრანტთა უფლებებთან, სამართლიანობის აღდგენასთან, ეკონომიკურ სამართალთან და სხვა საკითხებთან. <ref>[http://afsc.org/afsc-structure AFSC's structure page] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110629103709/http://www.afsc.org/afsc-structure |date=2011-06-29 }}; Afsc.org</ref> AFSC ხშირად მუშაობს ორგანიზაციასთან - [[მეგობართა საბჭო საზოგადოების სამსახურში|კვაკერები მშვიდობის სამსახურში]](ყოფილი ''მეგობართა საბჭო საზოგადოების სამსახურში'') და სხვა პარტნიორებთან ერთად. AFSC ასევე ადმინისტრაციულ დახმარებას უწევს [[კვაკერები|კვაკერთა]] გაეროს ოფისს (QUNO), [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]]. ეს ოფისი არის კვაკერიზმის ოფიციალური ხმა [[გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია|გაეროს]] შტაბბინაში. [[შვეიცარია|შვეიცარიაში]][[ჟენევა|, ჟენევაში]] არის QUNO- ს მეორე ოფისი; ამ ოფისისათვის დახმარებას უზრუნველყოფენ ევროპელი კვაკერები. QUNO- ს ხელმძღვანელობს მეგობრების კონსულტაციის მსოფლიო კომიტეტი . AFSC ახორციელებს მრავალ პროგრამას მთელ მსოფლიოში. ორგანიზაციის, 2010 წლის ყოველწლიურ ანგარიშში, <ref>{{Cite web |url=http://afsc.org/document/building-peace-one-community-time-annual-report-2010 |title=Building Peace One Community at a Time: Annual Report 2010 |accessdate=2020-06-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111001131320/http://afsc.org/document/building-peace-one-community-time-annual-report-2010 |archivedate=2011-10-01 }}</ref> აღწერილია სამუშაოები აფრიკის რამდენიმე ქვეყანაში, ჰაიტიში, ინდონეზიასა და შეერთებულ შტატებში. ახლახან AFSC– მა გახსნა სამგზავრო ხელოვნების გამოფენა სახელწოდებით ''ფანჯრები & სარკეები'', სადაც განიხილეს [[ავღანეთი|ავღანეთის ომის]] გავლენა მშვიდობიან მოქალაქეებზე. ==== გამოფენები ==== ომის ღირებულების ეროვნულ პრიორიტეტებზე დაფუძნებული პროექტის კონცეფცია, ამერიკის მეგობართა კომიტეტმა (AFSC) 2007 წლის მაისში გამოფინა, სახელწოდებით "ომის ღირებულება". მასში მოცემულია ათი საბიუჯეტო ვაჭრობა, რომელიც ნაჩვენებია 3x7 ფუტიანი ვინილის ბანერებით. AFSC იყენებს ერაყის ომს, რომელიც შეაფასეს ეკონომისტებმა ლინდა ბილმსმა და [[ჯოზეფ სტიგლიცი|ჯოზეფ სტიგლიცმა]] სტატიაში "ერაყის ომის ეკონომიკური ხარჯები: შეფასება კონფლიქტის დაწყებიდან სამი წლის შემდეგ", რომელიც დაიწერა 2006 წლის იანვარში, ერაყის ომის ყოველდღიურმა ხარჯმა 720 მილიონი დოლარი შეადგინა. <ref>{{Cite journal|author=Bilmes|title=The Economic Costs of the Iraq War: An Appraisal Three Years after the Beginning of the Conflict|date=January 2006|url=http://www.nber.org/papers/w12054.pdf}}</ref> ამ საკითხისადმი მიძღვნილ <ref>{{Cite web|url=http://costofwar.com/en/|title=Cost of War to the United States|accessdate=2020-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110814165741/http://costofwar.com/en/|archivedate=2011-08-14}}</ref> ათ ბანერზე იკითხება: <ref>{{Cite web|url=http://www.afsc.org/cost/banners.htm|title=Cost of War – How would you spend it?|date=2013-02-06|accessdate=2020-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070814232238/http://www.afsc.org/cost/banners.htm|archivedate=2007-08-14}}</ref> * ერაყის ომის ერთი დღე = 720 მილიონ დოლარს, როგორ შეგიძლია მისი დახარჯვა? * ერაყის ომის ერთი დღე = 84 ახალ დაწყებით სკოლას * ერაყის ომის ერთი დღე = 12,478 დაწყებითი სკოლის მასწავლებელს * ერაყის ომის ერთი დღე = 95,364 სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებას * ერაყის ომის ერთი დღე = 1,153,846 ბავშვს, სკოლაში უფასო ლანჩით * ერაყის ომის ერთი დღე = 34,904 ოთხწლიან სტიპენდიას უნივერსიტეტის სტუდენტებისთვის * ერაყის ომის ერთი დღე = 163,525 ადამიანს ჯანმრთელობის დაზღვევით * ერაყის ომის ერთი დღე = 423,529 ბავშვს ჯანმრთელობის დაზღვევით * ერაყის ომის ერთი დღე = 6,482 ოჯახს საკუთარი სახლით * ერაყის ომის ერთი დღე = 1,274,336 სახლს განახლებადი ენერგიით ამჟამად 22 გამოფენა, ომის ღირებულებათა შესახებ, განთავსებულია ჩრდილოეთ და სამხრეთ [[კალიფორნია|კალიფორნიაში]], [[კოლორადოს შტატი|კოლორადოში]], [[ფლორიდა|ფლორიდაში]], [[ჯორჯია|ჯორჯიაში]], [[ილინოისი|ილინოისში]], [[აიოვა|აიოვაში]], [[კანზასი|კანზასში]] / [[მისურის შტატი|მისურის შტატში]], [[მერილენდი|მერილენდში]], [[მასაჩუსეტსი|მასაჩუსეტსში]] / [[მენის შტატი|მეინის შტატში]], [[მიჩიგანის შტატი|მიჩიგანში]], [[ნიუ-ჰემფშირი|ნიუ ჰემფშირში]], [[ნიუ-იორკის შტატი|ნიუ – იორკში]] / [[ნიუ-ჯერსი|ნიუ ჯერსიში]], [[ჩრდილოეთი კაროლინა|ჩრდილოეთ კაროლინაში]], [[ოჰაიო|ოჰაიოში]], [[ორეგონი|ორეგონში]], [[პენსილვანია|პენსილვანიაში]], [[როდ-აილენდი|როდ აილენდში]], [[ვირჯინია|ვირჯინიასა]] და [[დასავლეთი ვირჯინია|დასავლეთ ვირჯინიის შტატებში]] . === აქტუალური ძირითადი საკითხები === AFSC– ს აქვს ხუთი ძირითადი საკითხი: <ref>{{Cite web|url=http://www.afsc.org/key-issues|title=Key issues|access-date=2016-07-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160629235157/http://www.afsc.org/key-issues|archivedate=2016-06-29}}</ref> * ''მშვიდობის მშენებლობა'' * ''ემიგრანტთა უფლებები'' * ''ციხის რეფორმა'' * ''ეკონომიკური სამართალი'' * ''[[დისკრიმინაცია|დისკრიმინაციის დასრულება]]'' == იხილეთ ასევე == * [[:en:Friends_Committee_on_National_Legislation|Friends Committee on National Legislation]] (FCNL) * [[:en:Peace_Testimony|Peace Testimony]] about the Quaker peace testimony * [[:en:Pacifism_in_the_United_States|Pacifism in the United States]] == ცნობები == {{სქოლიოს სია|2}} == შემდგომი საკითხავი == * Austin, Allan W. ''Quaker Brotherhood: Interracial Activism and the American Friends Service Committee, 1917–1950.'' Urbana, IL: University of Illinois Press, 2012. * Barnes, Gregory A. A Centennial History of the American Friends Service Committee. Philadelphia: FriendsPress, 2016. * H. Larry Ingle, "The American Friends Service Committee, 1947–49: The Cold War's Effect," ''Peace &amp;amp; Change'', 23 (January 1998), 27–48. {{Doi|10.1111/0149-0508.691998035}}. * Mary Hoxie Jones, ''Swords into ploughshares: an account of the American Friends Service Committee, 1917–1937.'' New York: Macmillan, 1937. === არქივი === * [http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=ScottTyree5245.xml Tyree Scott Papers.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150920053655/http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=ScottTyree5245.xml |date=2015-09-20 }} 1970–1995. 73 cubic feet (73 boxes). Contains records from Scott's service with the American Friends Service Committee, Pacific Northwest Regional Offices in the late 1970s. At the [http://lib.washington.edu/specialcollections/laws Labor Archives of Washington, University of Washington Libraries Special Collections.] * [http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=AmFriendsServComm4791.xml Records of the American Friends Service Committee, Midwest Branch, Advisory Committee for Evacuees.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303215355/http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=AmFriendsServComm4791.xml |date=2016-03-03 }} 1942–1963. 10 linear ft. (25 boxes). * [http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=AndrewsEmery1908_1_1908_3.xml Emery E. Andrews Papers.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150921142151/http://digital.lib.washington.edu/findingaids/view?docId=AndrewsEmery1908_1_1908_3.xml |date=2015-09-21 }} 1925–1969. 2.93 cubic ft. Collection materials are in English and Japanese. At the [http://www.lib.washington.edu/specialcoll/ University of Washington Libraries Special Collections]. * [https://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c82r3z47/ American Friends Service Committee Collection.] 1942-1947. .4 linear feet (1 box). Contains materials the American Friends Service Committee produced and collected pertaining to their activities and the experience of Japanese Americans during and after World War II. At the [http://www.janm.org Japanese American National Museum]. == გარე ბმულები == * [https://web.archive.org/web/20030207175754/http://www.afsc.org/default.htm American Friends Service Committee] * [[iarchive:AmericanFriendsServiceCommittee|American Friends Service Committee's FBI files]] on the [[Internet Archive]] * [http://www.quno.org/ Quaker United Nations Offices] * [http://www.costofwar.com Cost of War Official Site] {{ნობელის პრემია მშვიდობის განმტკიცებაში}}{{ნობელის პრემია 1947}} [[კატეგორია:ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის განმტკიცებაში]] [[კატეგორია:ორგანიზაციები აშშ-ში დარგების მიხედვით]] [[კატეგორია:პაციფიზმი აშშ-ში]] [[კატეგორია:კვაკერიზმი]] phj4oi7dxx0ah18mxl2x6jh8xoqsvug 0 475444 4816735 4672054 2025-06-19T17:57:49Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816735 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მობილური ტელეფონი |სახელი=OnePlus 8 |სურათი= |მწარმოებელი=[[OnePlus]] |სიხშირეთა დიაპაზონი=GSM / CDMA / HSPA / LTE |საოპერაციო სისტემა=Android 10 |კორპუსის ტიპი=[[ფაბლეტი]] |მასა=180 [[გრამი]] |ზომა=160,2 x 72,9 x 8 [[მმ]] }} '''OnePlus 8''' და '''OnePlus 8 Pro''' — ჩინური კომპანია [[OnePlus]]-ის მიერ [[Android]]-ის ბაზაზე წარმოებული სმარტფონები. ორივე მოდელი წარმოადგინეს 2020 წლის 14 აპრილს ონლაინ-პრეზენტაციის ფარგლებში. სერია OnePlus 8 წარმოადგენს სერია [[OnePlus 7]]-ის შთამომავალს. სერიის ყველა მოდელს გააჩნია მობილური კავშირგაბმულობის სტანდარტ [[5G]]-ის მხარდაჭერა. 2020 წლის ივნისში OnePlus 8 Pro-მ დაიკავა მე-2 ადგილის AnTuTu-ს რეიტინგში.<ref name="t2">{{cite web|url=http://www.antutu.com/en/ranking/rank1.htm|title=Performance Ranking|work=AnTuTu|accessdate=}}</ref> DisplayMate-მა დააჯილდოვა OnePlus 8 Pro კატეგორიაში "Best Smartphone Display".<ref name="g1">{{cite web|url=http://www.displaymate.com/OnePlus_8Pro_ShootOut_1L.htm|title=OnePlus 8 Pro Series Display Technology Shoot-Out|work=DisplayMate|accessdate=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200719041419/http://www.displaymate.com/OnePlus_8Pro_ShootOut_1L.htm|archivedate=2020-07-19}}</ref> [[ინდოეთი|ინდოეთში]] OnePlus 8 Pro-ს პირველი პარტია გაყიდვების დაწყებიდან რამდენიმე წუთში გაიყიდა.<ref name="g2">{{cite web|url=https://www.gsmarena.com/oneplus_8_pro_sale_in_india_ends_in_minutes_after_stock_runs_out-news-43953.php|title=OnePlus 8 Pro sale in India ends in minutes after stock runs out|work=GSMArena|accessdate=}}</ref><ref name="g3">{{cite web|url=https://yavitrina.ru/article/politika-ne-smogla-povliyat-na-prodazhi-oneplus-8-pro|title=Политика не смогла повлиять на продажи OnePlus 8 Pro|work=ЯВитрина|accessdate=}}</ref> == მაჩვენებლები == {| class="wikitable" ! !OnePlus 8<ref name="g4">{{cite web|url=https://www.gsmarena.com/oneplus_8-10161.php|title=Full phone specifications OnePlus 8|work=GSMArena|accessdate=}}</ref> !OnePlus 8 Pro<ref name="g5">{{cite web|url=https://www.gsmarena.com/oneplus_8_pro-9919.php|title=Full phone specifications OnePlus 8 Pro|work=GSMArena|accessdate=}}</ref> |- |ეკრანი |6.55 Fluid AMOLED, 1080 x 2400 px, 20:9, 402 ppi |6.78 Fluid AMOLED, 1440 x 3168 px, 513 ppi |- |ოპერატიული |8/12 GB |8/12 GB |- |შიდა მეხსიერება |128/256 GB |128/256 GB |- |კამერა |48+16+2 MP, AF, HDR, 4K@30/60fps, 1080p@30/60/240fps, 720p@480fps |48+8+48 MP, AF, HDR, 4K@30/60fps, 1080p@30/60/240fps, 720p@480fps კამერა OnePlus 8 Pro შეაგროვა 119 ქულა DxOmark-ის რეიტინგში<ref name="g6">{{cite web|url=https://www.dxomark.com/oneplus-8-pro-camera-review/|title=OnePlus 8 Pro camera review|work=DxOMark|accessdate=}}</ref> |- |სელფის კამერა |16 MP, 1080p@30fps |16 MP, 1080p@30fps |- |ჩიპსეტი |ოქტა-ბირთვი, 1x2.84 GHz & 3x2.42 GHz & 4x1.8 GHz |ოქტა-ბირთვი, 1x2.84 GHz & 3x2.42 GHz & 4x1.8 GHz |- |ოპ. სისტემა |[[Android]] 10, OxygenOS 10.0 |Android 10, OxygenOS 10.0 |- |ზომა, [[მმ]] (სიმაღლე/სიგანე/სიღრმე) |160,2 x 72,9 x 8 |165,3 x 74,4 x 8,5 |- |წონა |180 [[გრამი|გ]] |190 გ |} === აუდიო === პორტალმა ''DxOMark'' „OnePlus 8“-ის ხმა 68 ქულით შეაფასა, ხოლო „OnePlus 8 Pro“-მ მოაგროვა 67 ქულა. საერთო აუდიოს რეიტინგში მოდელებმა დაიკავეს მე-11 და მე-12 ადგილები.<ref name="g7">{{cite web|url=https://www.dxomark.com/oneplus-8-audio-review/|title=OnePlus 8 Audio review|work=DxOMark|accessdate=}}</ref><ref name="g8">{{cite web|url=https://www.dxomark.com/oneplus-8-pro-audio-review/|title=OnePlus 8 Pro Audio review|work=DxOMark|accessdate=}}</ref> == ვერსიები Verizon და T-Mobile == OnePlus 8 5G UW (Verizon) და OnePlus 8 5G (T-Mobile) არის ვერსიები [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]]-ის ბაზრისთვის; OnePlus 8 სერიაში მხოლოდ მათ აქვთ მინიჭებული წყლისა და მტვერისაგან დაცვის სერტიფიკატი IP68.<ref name="g9">{{cite web|url=https://www.gsmarena.com/oneplus_8_5g_uw_(verizon)-10226.php|title=Full phone specifications OnePlus 8 5G UW (Verizon)|work=GSMArena|accessdate=}}</ref><ref name="g10">{{cite web|url=https://www.gsmarena.com/oneplus_8_5g_(t_mobile)-10229.php|title=Full phone specifications OnePlus 8 5G (T-Mobile)|work=GSMArena|accessdate=}}</ref> ვერსია 5G UW გამოშვებულია ერთობლივად ამერიკულ უმსხვილეს მობილურ ოპერატორ Verizon-თან. ეს ვერსია ყველაზე სწრაფია OnePlus 8-ს სერიაში, რადგან მას გააჩნია Ultra Wideband-მხარდაჭერა — კომპანია Verizon-ის სპეციალური ზესწრაფი 5G-ის ვერსია. ვერსია 5G (T-Mobile) ექსკლუზიურად იყიდება მხოლოდ T-Mobile-ის მაღაზაიათა ქსელში. == რენტგენის ეფექტი == OnePlus 8 Pro ახალი სმარტფონის კამერის ფოტოქრომატულ ფილტრს აღმოაჩნდა რენტგენის ეფექტი.<ref name="g11">{{cite web|url=https://www.forbes.com/sites/ewanspence/2020/05/15/android-google-news-samsung-galaxy-note20-oneplus-8-pro-huawei-p30-motorola-edge-plus/|title=Android Circuit: New Galaxy Leaks, X-Ray Vision From OnePlus, Huawei’s Google Surprise|work=Forbes|accessdate=}}</ref><ref name="g12">{{cite web|url=https://on.ge/story/56207-oneplus-8-pro-ს-ფილტრი-პლასტმასისა-და-ტანსაცმლის-მიღმა-ხედავს|title=OnePlus 8 Pro-ს ფილტრი პლასტმასისა და ტანსაცმლის მიღმა ხედავს|work=ON|accessdate=}}</ref> იგი გამჭვირვალეს ხდის რამდენიმე ტიპის პლასტიკს და ტანსაცმელს. პრივატულობის დარღვევის შესახებ ნაგატიური შეფასებების დიდი ტალღის გამო, OnePlus-მა გამორთო ფილტრი ჯერ ჩინურ ვერსიებში, შემდეგ კი მთელს მსოფლიოში.<ref name="g13">{{cite web|url=https://www.review.ge/2020/05/oneplus-8-pro-ს-color-filter-კამერის-ფუნქცია-მალ/|title=OnePlus 8 Pro-ს color filter კამერის ზოგიერთი ფუნქცია მალე რამდენიმე ქვეყანაში სრულად გაითიშება!|work=Review|accessdate=}}{{Dead link|date=ნოემბერი 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> რამდენიმე ხნის შემდეგ კომპანიამ შესაძლებელი გახადა ფილტრის ჩართვა OxygenOS 10.5.9 განახლებაში.<ref name="g14">{{cite web|url=https://www.xda-developers.com/oxygenos-10-5-9-disables-oneplus-8-pro-color-filter-camera-even-global-variant/|title=OxygenOS 10.5.9 disables the OnePlus 8 Pro’s color filter camera, even on the global variant|work=xda Developers|accessdate=}}</ref><ref name="g15">{{cite web|url=https://www.ixbt.com/news/2020/07/16/oneplus-slomala-rentgenovskoe-zrenie-svoego-flagmanskogo-smartfona-funkcija-teper-rabotaet-tolko-na-ulice.html|title=OnePlus «сломала» рентгеновское зрение своего флагманского смартфона. Функция теперь работает только на улице|work=iXBT|accessdate=}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == * [https://www.oneplus.com/global/8 OnePlus 8] * [https://www.oneplus.com/global/8-pro OnePlus 8 Pro] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:მობილური ტელეფონები]] [[კატეგორია:სმარტფონები]] gumqtwgyrqazlpbx1k6ztmd37pm1gh4 0 477197 4816788 4095434 2025-06-19T20:53:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816788 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Taco_Bell_2016.svg.png|მინი|რესტორნების ქსელის ლოგო]] '''Taco Bell''' — [[აშშ|ამერიკული]] სწრაფი კვების რესტორნების ქსელი. დაფუძნებული იქნა [[1962]] წლის [[21 მარტი|21 მარტს]], ირვინში, [[კალიფორნია]]ში. რესტორანი გვთავაზობს [[მექსიკური სამზარეულო|მექსიკურ სამზარეულოს]], ესენია: ტაკო, ბურიტო, კესიდილია, ნაჩო და სხვანი. [[2018]] წლის მონაცემებით ქსელის 7072 რესტორანს 2 მილიარდზე მეტი ვიზიტორი ჰყავს. რესტორნის წლიურმა მოგებამ [[2015]] წელს 1,988 მილიარდი შეადგინა. ==ისტორია== Taco Bell დაფუძნებული იქნა [[1958]] წელს, გლენ ბელის მიერ, რომელმაც თავდაპირველად გახსნა ჰოთ დოგების დახლი. [[1967]] წელს გაიხსნა Taco Bell-ის რიგით მეასე რესტორანი, ქალაქ ანაჰეიმში. [[1978]] წელს „PepsiCo.“-მ შეიძინა ქსელი დამფუძნებელი გლენ ბელისაგან. <ref name=company>{{cite web |url=http://www.tacobell.com/company/ |title=Company Information |publisher=Taco Bell |date=August 9, 2011 |accessdate=August 16, 2011 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110812223309/http://www.tacobell.com/company |archivedate=August 12, 2011 }}</ref> ქსელის ოფისი მდებარეობს [[ირვინი|ირვინში]], [[კალიფორნია]]ში. ==აშშ-ს მიღმა== ===აზია=== [[File:Taco Bell world map.svg|thumbnail|„Taco Bell“-ის ფრენჩაიზები მსოფლიოს რუკაზე]] [[File:Taquitosjf.JPG|thumb|left|ტაკიტო]] ====ჩინეთი==== [[2003]] წელს ქსელმა გახსნა რესტორანი შანხაიში, სახელწოდებით „Taco Bell Grande“. ჩინეთში [[2008]] წლამდე ქსელის 4 რესტორანი ფუნქციონირებდა. [[2008]] წელს რესტორნები დაიხურა, მაგრამ [[2015]] წელს ფრენჩაიზი კვლავ დაუბრუნდა ჩინურ ბაზარს, [[2017]] წელს გაიხსნა პირველი რესტორანი [[კოლომბო]]ში, [[შრი-ლანკა]]ში. <ref name="sri_lanka">{{cite news|url=http://www.dailymirror.lk/article/Mexican-restaurant-chain-Taco-Bell-opens-first-outlet-in-Sri-Lanka-132972.html|title=Mexican restaurant chain Taco Bell opens first outlet in Sri Lanka|last1=Zuhair|first1=Zahara|date=July 18, 2017|work=MirrorBusiness|accessdate=August 7, 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170720180204/http://www.dailymirror.lk/article/Mexican-restaurant-chain-Taco-Bell-opens-first-outlet-in-Sri-Lanka-132972.html|archivedate=July 20, 2017}}</ref> ====ინდოეთი==== ინდოეთში პირველი რესტორანი გაიხსნას მანტრის მოედანზე, [[ბანგალორი|ბანგალორში]], [[2010]] წელს.<ref>{{cite web|url=http://www.imagesfood.com/News.aspx?Id=1344&topic=1|title=Taco Bell's maiden Indian outlet opening at Mantri Square mall|date=January 1, 2010|publisher=Imagesfood.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120314112403/http://www.imagesfood.com/News.aspx?Id=1344&topic=1|archivedate=March 14, 2012}}</ref><ref>{{cite news |last1=Bhushan |first1=Ratna |title=Taco Bell names Burman Hospitality as exclusive national franchise partner |url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/services/hotels-/-restaurants/taco-bell-names-burman-hospitality-as-exclusive-national-franchise-partner/articleshow/69342818.cms |newspaper=The Economic Times |accessdate=May 17, 2019 |date=May 16, 2019}}</ref> „Yum! Brands“ გეგმავს გახსნას 600 რესტორანი ინდოეთში და ამით შექმნას 20 000 სამუშაო ადგილი.<ref>|url=https://www.businessinsider.in/taco-bell-plan-to-open-600-outlets-in-india-hiring-20000-people/articleshow/69355301.cms{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} |website=Business Insider |accessdate=May 17, 2019}}</ref> ====მალაიზია==== „Taco Bell“ გეგმავს გახსნას პირველი რესტორანი [[მალაიზია]]ში [[2020]] წელს. ====იაპონია==== 1980-იან წლებში იაპონიაში მათ გახსნენს ორი მაღაზია, მაგრამ მალევე მოხდა მათი დახურვა.<ref name="Toyo">{{Cite news |title=タコス屋｢タコベル｣は日本をどう攻める？ |newspaper=[[Toyo Keizai]] |date=April 20, 2015 |first=Ryugo |last=Matayoshi |url=http://toyokeizai.net/articles/-/67021 |accessdate=April 30, 2015 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150424232828/http://toyokeizai.net/articles/-/67021 |archivedate=April 24, 2015 }}</ref> [[2015]] წელს კომპანია დაუბრუნდა იაპონურ ბაზარს და გახსნა რესტორანი [[ტოკიო]]ში.<ref name="Toyo" /> <ref>{{Cite news |title=タコス屋｢タコベル｣は日本をどう攻める？ |newspaper=[[Toyo Keizai]] |date=April 20, 2015 |first=Ryugo |last=Matayoshi |url=http://toyokeizai.net/articles/-/67021?page=3 |accessdate=April 30, 2015 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150424232839/http://toyokeizai.net/articles/-/67021?page=3 |archivedate=April 24, 2015 }}</ref> ====ფილიპინები==== პირველი რესტორანი ფილიპინებში [[2004]] წლის [[30 ოქტომბერი|30 ოქტომბერს]]. ====სინგაპური==== წლების მანძილზე რესტორანი მუშაობდა [[სინგაპური|სინგაპურში]], ძირითადად „KFC“-თან ერთად. [[2008]] წელს რესტორანი მოულედნელად დაიხურა და გამოვიდა ქვეყნიდან.<ref>{{cite web|url=http://www.funan.com.sg|title=Funan DigitaLife Mall|publisher=Funan.com.sg|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090831052738/http://www.funan.com.sg/|archivedate=August 31, 2009|url-status=dead|accessdate=February 9, 2010}}</ref> ====სამხრეთ კორეა==== სამხრეთ კორეაში არის მხოლოდ ორი რესტორანი [[სეული|სეულის]] ორ რაიონში, იტაევონსა და ჰონგდაეში.<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tCTfttE0w_E|title=We Want Taco Bell- EV Boyz|date=July 29, 2009|publisher=YouTube|accessdate=August 16, 2011|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019035857/https://www.youtube.com/watch?v=tCTfttE0w_E|archivedate=October 19, 2013}}</ref> ===ევროპა=== ქსელი ფუნქციონირებს 10 ევროპულ სახელმწიფოში, ესენია: [[კვიპროსი]], [[ფინეთი]], [[საბერძნეთი]], [[ისლანდია]], [[ნიდერლანდები]], [[პოლონეთი]], [[რუმინეთი]], [[რუსეთი]], [[ესპანეთი]] და [[გაერთიანებული სამეფო]]. ===ახლო აღმოსავლეთი=== [[2008]] წელს რესტორანი გაიხსნა [[არაბთა გაერთიანებული საამიროები|არაბთა გაერთიანებულ საამიროებში]]. [[2012]] წლის თებერვალში ქვეყანაში არსებული 4-ივე რესტორანი დაიხურა. რესტორანი ფუნქციონირებს [[ქუვეითი|ქუვეითში]]. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.tacobell.com/ ოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აშშ-ის კომპანიები]] [[კატეგორია:სწრაფი კვება]] [[კატეგორია:ტრანსნაციონალური კომპანიები]] 2v8mzaxhuwlkkef8hrnu9puz85bfv2w 0 477429 4816712 4703539 2025-06-19T15:29:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816712 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სასმელი | სახელი= Johnnie Walker | ლოგო= | ლოგოტიპის აღწერა= | სურათი= JWalker 2015 logo.png | ხელმოწერა= | დევიზი= | ტიპი=[[შოტლანდიური ვისკი]] | ქვეყანა= [[შოტლანდია]] | დამაარსებელი= ჯონ უოქერი | დაარსდა= 1820: სასურსათო მაღაზია <br />1865: ნაზავი ვისკი | სიმაგრე= | მარკები= | დაკავშირებული მარკები= | მდგომარეობა= | პერიოდი= | მწარმოებელი= [[დიაჯიო]] | საიტი={{URL|johnniewalker.com}} }} '''Johnnie Walker''' (ჯონი უოქერი) — შოტლანდიური ვისკის ბრენდი, ამჟამად, კომპანია „დიაჯიოს“ კუთვნილებაში. მსოფლიოში ყველაზე ფართოდ გავრცელებული შოტლანდიური შერეული ვისკის ბრენდი, რომელიც იყიდება თითქმის ყველა ქვეყანაში. 2016 წელს წლიური გაყიდვები 223,7 მილიონზე მეტი იყო (156,6 მლნ ლიტრი). ბრენდი დააარსა სურსათით მოვაჭრე [[ჯონ უოქერი (სურსათით მოვაჭრე) |ჯონ უოქერმა]]. <ref name="thespiritsbusiness.com">{{Cite web|url=https://www.thespiritsbusiness.com/2017/06/scotch-whisky-brand-champion-2017-glenfiddich/|title=Scotch Whisky Brand Champion 2017: Glenfiddich|accessdate=16 December 2017}}</ref> == ისტორია == ჯონ უოქერი დაიბადა 1805 წლის 25 ივლისს. მისი ფერმერი მამა გარდაიცვალა 1819 წელს და ოჯახმა გაყიდა ფერმა. მათ ამ თანხით ინვესტიცია ჩადეს კილმარნოკში (აირშირი, შოტლანდია) მდებარე იტალიურ სასაქონლო საწყობში, სასურსათო მაღაზიებსა და ალკოჰოლური სასმელების მაღაზიაში. 1823 წლის აქციზის აქტმა შეამსუბუქა მკაცრი კანონები ვისკის დისტილაციასთან დაკავშირებით და მნიშვნელოვნად შეამცირა გადასახადები ვისკის დისტილაციისა და გაყიდვაზე. <ref>{{Cite web|url=http://www.scotch-whisky.org.uk/understanding-scotch/history-of-scotch-whisky/|title=History of Scotch Whisky|publisher=Scotch Whisky Association}}</ref> 1825 წლისთვის უოქერი, რომელიც არ სვამდა ალკოჰოლს, ყიდდა ალკოჰოლურ სასმელებს, მათ შორის რომს, [[კონიაკი|კონიაკს]]<nowiki/>, [[ჯინი|ჯინს]] და [[ვისკი|ვისკის]]. ვიდრე ვისკიში მარცვლეულისა და ალაოს შეზავება ჯერ კიდევ აკრძალული იყო, ის ყიდდა როგორც შერეული ალაოს ვისკის, ასევე მარცვლეულის ვისკის. <ref name="WT">{{Cite web|url=http://www.cigaraficionado.com/webfeatures/show/id/Walking-Tall_7582|title=Walking Tall|publisher=M. Shanken Communications, Inc.|accessdate=16 December 2017}}</ref> ის ვისკის ამზადებდა მომხმარებლის შეკვეთით და ნაზავსაც კონკრეტული მოთხოვნების დასაკმაყოფილებლად ანაწილებდა. იმ დროისათვის მას არ ჰქონდა საკუთარი ბრენდი. <ref>{{Cite video|url=https://www.youtube.com/watch?v=Lw8JVKkoUHM/|title=Scotch: The Story of Whisky|publisher=Per Mikkelsen}}</ref> წლების შემდეგ ეტიკეტებზე მიუთითა საკუთარი სახელი და ყიდდა შერეულ ალაოს ვისკის. ჯონ უოქერი გარდაიცვალა 1857 წელს. [[ფაილი:AlexanderWalker22.png|მარცხნივ|მინი| ალექსანდრე უოქერმა, ჯონ უოქერის ვაჟმა, მემკვიდრეობა მიიღო მამის გარდაცვალების შემდეგ. ]] თანდათან ბრენდი პოპულარული გახდა. უოქერის გარდაცვალების შემდეგ, ძირითადად, მისი ვაჟი ალექსანდრე 'ალეკ' უოქერი და შვილიშვილი ალექსანდრე უოქერ II მართავდნენ ვისკის დამზადებისა და გაყიდვების პროცესს და ცდილობდნენ ბრენდის დამკვიდრებას. ალკოჰოლური სასმელების შესახებ აქტმა 1860 წელს დააკანონა მარცვლეულის ვისკისა და ალაოს ვისკის შერევა და დაიწყო შერეული შოტლანდიური ვისკის თანამედროვე ერა. შერეული შოტლანდიური ვისკი გამოირჩეოდა მსუბუქი და ტკბილი ხასიათით, უფრო ხელმისაწვდომი იყო ფართო აუდიტორიისთვის. [[ედინბურგი|ედინბურგელი]] ენდრიუ აშერი პირველი იყო, ვინც შერეული ვისკი გამოუშვა. <ref>[https://www.whiskyshop.com/brief-history-of-blended-whisky A Brief History of Blended Whisky] The Whisky Shop Blog</ref> == ნაზავები == მთელი თავისი ისტორიის მანძილზე ჯონი უოქერმა მხოლოდ რამდენიმე ნაზავი შექმნა. *'''წითელი ეტიკეტი:''' დაძველების არმქონე ნაზავია. <ref>{{Cite web|url=https://www.whiskynotes.be/2013/blends/johnnie-walker-red-label-black-label/|title=Whisky Notes: Johnnie Walker Red Label vs. Johnnie Walker Black Label|publisher=Ruben Luyten for Whisky Notes|date=18 September 2013}}</ref> ეს ყველაზე გაყიდვადი შოტლანდიური ვისკია მსოფლიოში 1945 წლის შემდეგ. <ref>{{Cite web|url=http://www.clubwhisky.com/brands/johnnie_walker_brand.html|title=Johnnie Walker Blended Scotch Whisky}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.johnniewalker.com/en-in/our-whisky/johnnie-walker-colours/red-label/|title=Johnnie Walker Red Label|publisher=John Walker and Sons|accessdate=2020-09-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230901055315/https://www.johnniewalker.com/en-in/our-whisky/johnnie-walker-colours/red-label/|archivedate=2023-09-01}}</ref> <ref>http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} scotchwhiskyregguidance2009.pdf</ref> იგი ძირითადად გამოიყენება შერეული სასმელების დასამზადებლად. <ref>{{Cite web|url=https://www.whiskynotes.be/2013/blends/johnnie-walker-red-label-black-label/|title=Whisky Notes: Johnnie Walker Red Label vs. Johnnie Walker Black Label: Johnnie Walker Red Label (40%, OB +/- 2013)|publisher=Ruben Luyten for Whisky Notes|date=18 September 2013}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.thewhiskyexchange.com/p/562/johnnie-walker-red-label|title=Johnnie Walker Red Label : The Whisky Exchange}}</ref> *'''შავი ეტიკეტი:''' 12 წლის დაძველებით, ის მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გაყიდვადი შოტლანდიური ვისკია. <ref>[https://www.johnniewalker.com Johnnie Walker Colours]</ref> *'''ორმაგი შავი ეტიკეტი:''' ხელმისაწვდომია 2011 წლიდან, საცალო ვაჭრობაში წარმატებით გაშვების შემდეგ. <ref>{{Cite web|url=https://www.thewhiskyexchange.com/p/15667/johnnie-walker-double-black|title=Johnnie Walker Double Black : The Whisky Exchange}}</ref> ვისკი შეიქმნა შავი ეტიკეტის მოდელის მიხედვით, რომელსაც დაუმატეს უფრო მეტი [[ტორფი|ტორფიანი]] ალაოს ვისკები და დაწურეს იგი კარგად გამომწვარ მუხის ძველ კასრებში. <ref name="nydaily">{{Cite news|title=Johnnie Walker adds Double Black to whisky line|date=10 May 2013|url=http://www.nydailynews.com/life-style/eats/johnnie-walker-adds-double-black-whisky-line-article-1.1340512}}</ref> *'''მწვანე ეტიკეტი:''' პირველად 1997 წელს შეიქმნა. <ref name="distiller.com">{{Cite web|url=https://distiller.com/spirits/johnnie-walker-pure-malt-15-year|title=Expert Liquor Recommendations - Distiller}}</ref> მოგვიანებით მას ეწოდა ჯონი უოქერი მწვანე ეტიკეტი. იგი არის შერეულალაოიანი ვისკი, რაც იმას ნიშნავს, რომ ის მზადდება ცალკეული ალაოს შერევით და ვისკის მარცვლეული არ ემატება. <ref>{{Cite web|url=http://drinks.seriouseats.com/2012/02/what-is-single-malt-scotch-what-is-blended-whisky.html|title=What Is the Difference Between Single Malt and Blended Whisky?}}</ref> ყველა გამოყენებული ვისკი მინიმუმ 15 წლისაა. <ref>{{Cite web|url=http://www.scotch-tasting-bums.com/Blog,_Year_2/Entries/2012/1/16_Johnnie_Walker_Green_15-Year_Old_Walks_Off_Into_The_Sunset.html|title=Johnnie Walker Green Discontinued|publisher=www.scotch-tasting-bums.com|date=16 January 2012|accessdate=6 სექტემბერი 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121004091712/http://scotch-tasting-bums.com/Blog,_Year_2/Entries/2012/1/16_Johnnie_Walker_Green_15-Year_Old_Walks_Off_Into_The_Sunset.html|archivedate=4 ოქტომბერი 2012}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.thewhiskyexchange.com/P-557.aspx|title=Johnnie Walker Green Label 15 Year Old}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://thewhiskytastingclub.co.uk/Blogs/domblog/2011/12/20/green-label/|title=Dominic Roskrow's Blog|accessdate=2020-09-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20231011102732/http://thewhiskytastingclub.co.uk/Blogs/domblog/2011/12/20/green-label/|archivedate=2023-10-11}}</ref> დიაჯიომ შეწყვიტა მწვანე ეტიკეტის წარმოება გლობალურად 2012 წელს (გარდა ტაივანისა, სადაც მოთხოვნა ალაოების ნაზავზე ძალიან ძლიერია). ბრენდი კვლავ შემოიტანეს 2016 წელს და კვლავ ხელმისაწვდომია გლობალურად. <ref>{{Cite web|url=https://scotchwhisky.com/magazine/latest-news/8493/johnnie-walker-green-label-returns/|title=Johnnie Walker Green Label returns - Scotch Whisky}}</ref> *'''ოქროს ეტიკეტი:''' 15 ერთეულზე მეტი ალაოს ნაზავი. <ref>{{Cite web|url=https://www.nicks.com.au/johnnie-walker-gold-label-the-centenary-blend-18-year-old-blended-scotch-whisky-700ml|title=Johnnie Walker Gold Label The Centenary Blend 18 Year Old Blended Scotch Whisky (700ml) - Blended Scotch Whisky}}</ref> 2013 წელს ოქროს ეტიკეტს ეწოდა "ოქროს ეტიკეტის რეზერვი" და ახლა მას არ აქვს ასაკობრივი მითითება. <ref>{{Cite web|url=http://www.drinkspirits.com/scotch-whisky/review-johnnie-walker-gold-label-18-vs-johnnie-walker-gold-label-reserve/|title=Johnnie Walker Gold Label 18 vs. Johnnie Walker Gold Label Reserve|date=1 November 2013}}</ref> *'''18 წლის დაძველებით:''' თავდაპირველად სახელდებოდა''პლატინის ეტიკეტით'', იგი შემოვიდა აზიის ბაზარზე ორიგინალი ოქროს ეტიკეტის შესაცვლელად და გაიყიდა ოქროს ეტიკეტის რეზერვის პარალელურად. მიუხედავად იმისა, რომ კვლავ ხელმისაწვდომია მთელ მსოფლიოში, პლატინის ეტიკეტის სახელით წარმოება შეწყდა 2017 წლის შუა რიცხვებში და შეიცვალა სახელი „ჯონი უოქერი 18 წლის დაძველებით“. ეს ორი იდენტურია, გარდა დასახელებისა. <ref>{{Cite web|url=https://scotchwhisky.com/magazine/latest-news/13121/johnnie-walker-platinum-given-new-identity/|title=Johnnie Walker Platinum given new identity - Scotch Whisky}}</ref> [[ფაილი:Johnnie_Walker_-_Blue_label.JPG|მინი| ჯონი უოქერი ლურჯი ეტიკეტის ბოთლი საჩუქრის ყუთში ]] *'''ლურჯი ეტიკეტი:''' ჯონი უოქერის პრემიუმ-ნაზავი. <ref>{{Cite web|url=http://www.wineanthology.com/p-2663-johnnie-walker-blue.aspx|title=Johnnie Walker Blue Scotland Scotch 750&nbsp;ml|publisher=Wineanthology.com|date=|accessdate=3 November 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121031183037/http://wineanthology.com/p-2663-johnnie-walker-blue.aspx|archivedate=31 ოქტომბერი 2012}}</ref> მას არ აქვს ასაკობრივი დაძველება. ბოთლები დანომრილია სერიულად და იყიდება ნამდვილი მოწმობის თანხლებით. ეს არის ერთ–ერთი ყველაზე ძვირადღირებული შოტლანდიური ვისკი ბაზარზე, რომლის ფასები 174–450 აშშ დოლარს შეადგენს. <ref>{{Cite web|url=https://bottleking.com/main.asp?request=SEARCH&search=johnnie|title=Bottle King Largest New Jersey Retailer of Wine, Beer and Spirits|accessdate=16 December 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> *'''ჯონი უოქერი სვინგი:''' მოთავსებულია გამორჩეულ ბოთლში, რომლის არარეგულარული ფსკერი საშუალებას აძლევს მას აქეთ-იქით გატრიალდეს. ამ ტიპის ბოთლის დიზაინი თავდაპირველად გამოიყენებოდა მცურავ გემებზე. ეს იყო ალექსანდრე უოქერ II-ის უკანასკნელი ნაზავი. *'''ჯეინ უოქერი:''' ჯონი უოწერის პირველი ეტიკეტი, რომელიც შეზავებულია კომპანიის პირველი ქალი ოსტატის მიერ. {| class="wikitable" style="text-align:center;" |+ ჯონი უოქერის პროდუქციის ხაზები, ყველაზე იაფფასიანიდან ყველაზე ძვირადღირებულამდე |- ! დაძველება !! 1865–1905 !! 1906–1908 !! 1909–1920 !! 1921–1931 !! 1932–1991 !! 1992–1996 !! 1997–2010 !! 2011— |- ! — | &nbsp; |style="background:#fff;"| Old Highland |style="background:#fff;"| თეთრი ეტიკეტი |colspan="5"| |- ! დაძველების არმქონე | &nbsp; |style="background:#fbb;"| Special O.H. |style="background:#f99;" colspan="6"| წითელი ეტიკეტი |- ! 12 |style="background:#ddd;"| Walker's O.H. |style="background:#ddd;"| Extra Sp. O.H. |style="background:#ccc;" colspan="6"| შავი ეტიკეტი |- ! მითითებული არ არის |colspan="7"| &nbsp; ||style="background:#aaa;"| ორმაგი შავი ეტიკეტი |- ! მითითებული არ არის |colspan="4"| &nbsp; ||style="background:#fc9;" colspan="4"| სვინგი |- ! 15 |colspan="6"| &nbsp; ||style="background:#9f9;" colspan="2"| მწვანე ეტიკეტი |- ! მითითებული არ არის<br /><small>ზოგჯერ 18</small> |colspan="6"| &nbsp; ||style="background:#FBEC5D;" colspan="2"| ოქროს ეტიკეტის რეზერვი |- ! 18 |colspan="7"| &nbsp; ||style="background:#C3B091;"| 18 წლიანი დაძველების<br /><small>(მაგ. პლატინიის ეტიკეტი)</small> |- ! მითითებული არ არის |colspan="5"| &nbsp; ||style="background:#aaf;" colspan="3"| ლურჯი ეტიკეტი |} == გალერეა == <gallery> ფაილი:JW Red Label.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი წითელი ეტიკეტი ფაილი:Johnnie Walker Black Label.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი შავი ეტიკეტი ფაილი:JW Double Black.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი ორმაგი შავი ფაილი:Johnnie Walker Swing.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი სვინგი ფაილი:JW Greens.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოკერი მწვანე ეტიკეტი & მწვანე ეტიკეტი 180 კასრი ფაილი:Johnnie Walker Gold Label Reserve.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი ოქროს ეტიკეტის რეზერვი ფაილი:Webysther 201503211457450661 - Johnnie Walker Platinum Label, garrafa e Caixa.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი პლატინის ეტიკეტი ფაილი:JW Blue Label.jpg|<nowiki> </nowiki>ჯონი უოქერი ლურჯი ეტიკეტი ფაილი:Tom Browne07.jpg|<nowiki> </nowiki> სარეკლამო სურათი </gallery> == ლიტერატურა == * {{Cite book|last=MacLean|first=Charles|authorlink=|title=Scotch Whisky: A Liquid History|url=|accessdate=|year=2003|publisher=[[Cassell Illustrated]]|location=|isbn=1-84403-078-4|page=}} * {{Cite journal|last=Molavi|first=Afshin|year=|title=Straight Up: How Johnnie Walker conquered the world|publisher=[[The Slate Group]]|url=https://foreignpolicy.com/articles/2013/09/03/straight_up_johnnie_walker_global_middle_class|accessdate=8 October 2013}} * {{Cite book|last=Micallef|first=Joseph|authorlink=|title=Scotch Whisky, its History, Production and Appreciation|url=|year=2015|publisher=Antioch Downs Press www.AntiochDownsPress.com|location=Vancouver, Portland|isbn=978-0-9947571-1-1}} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.johnniewalker.com/ ოფიციალური ვებ - გვერდი] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია: ალკოჰოლური სასმელები]] [[კატეგორია: ალკოჰოლი]] pw6reomomqg73a045yyt6173shd4nb2 0 477672 4816724 4814671 2025-06-19T17:04:06Z Lado85 35378 4816724 wikitext text/x-wiki {{პირველადი წყაროები}} {{ინფოდაფა ტელევიზია | გადაცემის_სახელი = კაცები | სურათი = Katsebi.jpg | ტიტრი = | სხვა სახელწოდება = | ჟანრი = | ფორმატი = | ავტორი = | ეფუძნება = კაცების შოუ | შეიმუშავა = | სცენარი = | რეჟისორი = | რედაქტორი = | შემოქმედებითი დირექტორები = | წამყვანი = [[ირაკლი კაკაბაძე]]<br />[[დავით ლაბაძე]]<br />[[ირაკლი ვახტანგიშვილი]]<br />[[გიორგი ჯანელიძე (იუმორისტი)|გიორგი ჯანელიძე]] | მონაწილეობენ = | გახმოვანება = | ჟიური = | მთხრობელი = | თემის_კომპოზიტორი = | მთავარი_თემა = | ფინალური_თემა | კომპოზიტორი = | ქვეყანა = {{დროშა|საქართველო}} | ენა = [[ქართული]] | სეზონი = 13 | სერია = 351 | ეპიზოდი = | ეპიზოდების_სია = | აღმასრულებელი_პროდიუსერი = | პროდიუსერი = [[ირაკლი კაკაბაძე]] | მონტაჟი = | ადგილი = | ოპერატორი = | კამერა = | ხანგრძლივობა = 40 წთ. — 2 სთ. | არხი = [[Facebook]] (2018, 2020—2022)<br>[[საქართველოს პირველი არხი|პირველი არხი]] (2018—2023)<br>[[YouTube]] (2021—დღემდე) | კომპანია = | დისტრიბუტორი = | ორიგინალური არხი = | ჩვენების_ფორმატი = | აუდიო_ფორმატი = | პირველად = [[2008]] | უკანასკნელად = დღემდე | განახლდა = | სტატუსი = აქტიური | წინა = | შემდეგი = | დაკავშირებული_შოუები = | ბოლო = | საიტი = }} „'''კაცები'''“ — პოპულარული ქართული იუმორისტული თოქშოუ, რომელიც ირაკლი კაკაბაძეს, დავით ლაბაძეს, ირაკლი ვახტანგიშვილსა და გიორგი ჯანელიძეს მიჰყავთ. პირველი გადაცემა [[2018]] წლის [[6 თებერვალი|6 თებერვალს]] ([[Facebook]]) და [[1 მაისი|1 მაისს]] ([[საქართველოს პირველი არხი|პირველი არხი]]) გავიდა ეთერში. 2023 წლის აგვისტოში პირველმა არხმა გადაცემა დახურა და ჩვენება მხოლოდ Youtube-ზე გაგრძელდა. ამავედროულად პირველი არხის პლატფორმაზე, 1TVPLAY-ზე, „კაცების“ ახალი პროექტი, „კაცები Play“, დაიწყო. 2023 წლის დეკემბრის ბოლოს პირველმა არხმა „კაცები Play“-იც დახურა<ref>{{cite news |last1=ბაიდაური |first1=ნინო |title=რა უჯდება საზ.მაუწყებელს გადაცემები, რომლებიც იხურება |url=https://netgazeti.ge/life/702352 |access-date=27 იანვარი, 2024 |work=netgazeti.ge |date=18 დეკემბერი, 2023 |language=ka}}</ref>, რის შემდეგ გადაცემა Youtube-ზე გამოდის. 2024 წლის 3 დეკემბერს,ქვეყანაში შექმნილი სიტუაციის გამო, გადაცემის გამოშვება დროებით შეჩერდა <ref>https://www.youtube.com/watch?v=iuY1DnyGLR8</ref>. გადაცემა ეთერში 2025 წლის 5 იანვრიდან დაბრუნდა. ==ისტორია== {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center" border="1" width=99% ! rowspan="2" scope="col" | გადაცემა ! rowspan="2" |სეზონი ! rowspan="2" |ეპიზოდები ! colspan="3" |საპრემიერო ჩვენება |- ! პირველად !ბოლოს !ქსელი |- ! colspan="6" style="background-color:#ccccff;" |წინამორბედი გადაცემები |- ! ღამის შოუ | 1 |15 |11 ნოემბერი 2008 |1 მაისი 2009 | rowspan="4" |[[იმედი (ტელერადიოკორპორაცია)|იმედი]] |- ! rowspan="3" | კაცების შოუ |1 |15 |22 აპრილი 2012 |26 ივლისი 2012 |- |2 |24 |2 თებერვალი 2013 |26 ივლისი 2013 |- |3 |11 |14 სექტემბერი 2013 |15 დეკემბერი 2013 |- ! ოთხი ოთხზე 4X4 |1 |17 |9 მარტი 2014 |20 ივლისი 2014 |[[მაესტრო (ტელეკომპანია)|მაესტრო]] |- !სტუმრად კაცებთან |1 |31 |16 ოქტომბერი 2014 |23 ივლისი 2015 | rowspan="2" |TV11 |- !გაზეთები |1 |11 |17 ოქტომბერი 2014 |26 დეკემბერი 2014 |- ! colspan="6" style="background-color:#ccccff;" |კაცები და თანამდევი გადაცემები |- ! rowspan="16" | კაცები |1 |15 |6 თებერვალი 2018 |26 აპრილი 2018 |[[Facebook]] |- |2 |13 |1 მაისი 2018 |25 ივლისი 2018 | rowspan="14" |[[საქართველოს პირველი არხი|პირველი არხი]] |- |3 |14 |19 სექტემბერი 2018 |5 იანვარი 2019 |- |4 |28 |17 იანვარი 2019 |31 ივლისი 2019 |- |5 |16 |14 სექტემბერი 2019 |4 იანვარი 2020 |- |6 |14 |18 იანვარი 2020 |18 აპრილი 2020 |- |7 |34 |28 აპრილი 2020 |26 დეკემბერი 2020 |- | colspan="2" |საახალწლო | colspan="2" |2 იანვარი 2021 |- |8 |15 |9 იანვარი 2021 |24 აპრილი 2021 |- |9 |5 |1 მაისი 2021 |29 მაისი 2021 |- |10 |24 |5 ივნისი 2021 |24 დეკემბერი 2021 |- | colspan="2" |ნიგოზეთი | colspan="2" |31 ივლისი 2021 |- | colspan="2" |საახალწლო (2 ეპ.) | colspan="2" |2 იანვარი 2022 |- |11 |29 |21 იანვარი 2022 |19 აგვისტო 2022 |- |12 |50 |2 სექტემბერი 2022 |1 სექტემბერი 2023 |- |13 |91 |7 სექტემბერი 2023 | დღემდე | [[YouTube]] |- ! rowspan="2" |მოთელვა |1 |25 |14 ივნისი 2018 |15 ივლისი 2018 |rowspan="2"|პირველი არხი |- |2 |23 |11 ივნისი 2021 |11 ივლისი 2021 |- !უპოდკასტესი |1 |10 |31 მარტი 2020 |20 მაისი 2020 | rowspan="3" |Facebook |- ! rowspan="2" |კაცები და Lay's-ი |1 |5 |5 აპრილი 2021 |28 მაისი 2021 |- |2 |3 |27 აპრილი 2022 |27 მაისი 2022 |- !კაცების პოდკასტი |1 |22 |11 ივნისი 2021 |11 ივლისი 2021 | rowspan="2" |YouTube |- !კაცები VLOG |1 |16 |25 ნოემბერი 2022 |დღემდე |- ! rowspan="2" |კაცები PLAY |1 |26 |9 სექტემბერი 2023 |28 მაისი 2024 |1TVPLAY / Youtube{{შენიშვნა|მე-17 ეპიზოდამდე გამოდიოდა 1TVPLAY-ზე, მე-18 ეპიზოდიდან Youtube-ზე.}} |- |2 |19 |30 სექტემბერი 2024 |17 მარტი 2025 |Youtube |} {{reflist|group=georgian}} == ფილმები == === კაცების კინო === 2012 წლის 12 დეკემბერს გამოვიდა მხატვრული ფილმი „კაცების კინო“. მასში მოთხრობილია „კაცების შოუს“ წამყვანების ღამის თავგადასავალზე თბილისში. სტუდიის ბოლო ფილმის ყიდვას გავლენიანი უცხოელი პროდიუსერი აპირებს. კომპიუტერს, რომელშიც ფილმის ჩანაწერი ინახება, შენობაში ჩასული წყალი აზიანებს. მეორე ასლი კი ირაკლი კაკაბაძეს ჰქონდა, რომელმიც წინა საღამოს რამდენიმე თავშეყრის ადგილზე იმყოფებოდა, დროს ატარებდა, დათვრა და ეს ასლი გადაცემის ფანს, ერთი დღით, ათხოვა, ოღონოდ ამ ფანის არც ვინაობა იცის და არც სახე ახსოვს. === კაცების კინო 2: სურვილების სია === "კაცების კინო 2: სურვილების სია" არის ფანების დაკვეთით გადაღებული მოკუმენტური (ნახევრად მხატვრული და ნახევრად დოკუმენტური) ფილმი, რომელიც ასახავს ,,კაცების” მოგზაურობას აშშ-ში, გერმანიასა და ნიდერლანდებში და მაყურებელის მიერ მოცემული საგარეო დავალებათა სიის შესრულების პროცესს. ფილმის პრემიერა შედგა 2025 წლის 18 მაისს ვახტანგ სალარიძის სახელობის დარბაზში<ref>https://tkt.ge/show/23457/kacebis-kino-2-survilebis-sia?fbclid=IwY2xjawKAtllleHRuA2FlbQIxMQABHg39FJCugUhHpqh7ir9p5NguhTpUtQnEe6CNiF2-_z7-boN8RfmciQNiKOKA_aem_Dw0jodJuJ0gbAW8OuE7LQw</ref>. Youtube გვერდზე ფილმი სამ ნაწილად, 2025 წლის 26 მაისს<ref>https://www.youtube.com/watch?v=dJVNq92FGPY/</ref>, 30 მაისს<ref>https://www.youtube.com/watch?v=_uKHGgi8EYA</ref> და 2 ივნისს<ref>https://www.youtube.com/watch?v=bjriERNIRwc</ref>, გამოვიდა. == კაცები LIVE == 2023 წლის აპრილიდან კაცები პერიოდულად ატარებენ LIVE კონცერტებს — ''კაცები LIVE'', დღეისთვის ჩატარდა 16 კონცერტი და დაგეგმილია სამი<ref name="live">https://tkt.ge/show/19092/kacebi-live</ref>. 2023 წლის 14 ნოემბერს გამოვიდა კონცერტების ამსახველი დოკუმენტური ფილმი „კაცები LIVE - დოკუმენტური“<ref>{{YouTube|-Qw286lGOjo|კაცები LIVE - დოკუმენტური}}</ref>. === კონცერტების განრიგი === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center" border="1" width=99% !სეზონი ! scope="col" | თარიღი !ჩატარების ადგილი |- | rowspan="10" |1 |1 აპრილი 2023 | rowspan="19" |ვახტანგ სალარიძის სახელობის დარბაზი, [[თბილისი]] |- |21 მაისი 2023 |- |7 ივლისი 2023 |- |9 ივლისი 2023 |- |11 ივლისი 2023 |- |29 სექტემბერი 2023 |- |1 ოქტომბერი 2023 |- |3 ნოემბერი 2023 |- |5 ნოემბერი 2023 |- |7 ნოემბერი 2023 |- | rowspan="9" |2 |15 მარტი 2024 |- |16 მარტი 2024 |- |17 მარტი 2024 |- |25 მაისი 2024<ref name="katsebilive">https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid02LncV7ghQ95NYgVXytLDqf9dhG2ULQKXLV3Pv2CpRze7ByQx5WvbmKTcSDMStcs35l&id=100064678091463</ref>{{შენიშვნა|name=postponed|თავიდან კონცერტების ჩატარება დაგეგმილი იყო 10, 11 და 12 მაისს, მაგრამ ქვეყანაში შექმნილი დაძაბული მდგომარეობის გამო გადაიდო<ref>https://www.facebook.com/katsebi/posts/pfbid02Se2iUaYEEkkhbfM3ARHEwQ9rXGhwFZpn5Vq7S9AfbpSMom5ZpCcnDsWXQjBdSs8Tl</ref>.}} |- |26 მაისი 2024<ref name="katsebilive" />{{შენიშვნა|name=postponed}} |- |27 მაისი 2024<ref name="katsebilive" />{{შენიშვნა|name=postponed}} |- |28 სექტემბერი 2024 |- |29 სექტემბერი 2024 |- |30 სექტემბერი 2024 |- | rowspan="2" |3 |22 მარტი 2025<ref>https://www.facebook.com/katsebi/videos/1002652691924324/</ref> | rowspan="2" |Kaufman Music Center, [[ნიუ-იორკი|ნიუ იორკი]]<ref>https://www.kaufmanmusiccenter.org/mch/event/katsebi-live-nyc-an-interactive-live-event/</ref> |- |23 მარტი 2025 |} {{reflist|group=georgian}} == კაცები Party == „კაცები Party“ არის კაცების შოუსთან დაკავშირებული მოვლენების აღნიშვნა არაფორმალურ, კლუბურ გარემოში<ref>https://tkt.ge/event/372236/kacebi-party</ref><ref>{{YouTube|-JbVz1MQZWU|კაცები PARTY !!! იჩქარეთ !!!}}</ref><ref>https://biletebi.ge/katsebi-party/katsebi-party-katsebi-party</ref>. === კონცერტების განრიგი === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center" border="1" width=99% ! scope="col" | თარიღი !მოვლენა !ჩატარების ადგილი |- |6 ოქტომბერი 2023 |100 000 გამომწერის აღნიშვნა |სახელოსნო ბარი, [[თბილისი]] |- |5 იანვარი 2024 |5 იანვრის დღესასწაულის პირველი სახალხო აღნიშვნა |ლისი პანორამა, [[თბილისი]] |} ==რესურსები ინტერნეტში== * {{facebook|katsebi|კაცები}} * {{YouTube|c=UCDIFeIrsuYy9ymmYFZy-OVA|კაცები}} * {{YouTube|custom=@katsebiclips|კაცები clips}} * {{YouTube|c=UC3M0MedhEYdiNqRYECkDNMw|კაცები PLAY}} * [https://1tvplay.ge/tvshow/overview/katsebi კაცები PLAY] 1TVPLAY-ზე ([https://web.archive.org/web/20240203074906/https://1tvplay.ge/tvshow/overview/katsebi არქივის ბმული]) * [https://1tv.ge/show/kacebi/ კაცები] [[საქართველოს პირველი არხი|პირველ არხზე]] ([http://web.archive.org/web/20230929145043/https://1tv.ge/show/kacebi არქივის ბმული]) ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{DEFAULTSORT:კაცები}} [[კატეგორია:საქართველოს ტელეგადაცემები]] [[კატეგორია:საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებელი]] [[კატეგორია:იმედი (ტელეკომპანია)]] q5bz53qggvpr613x2q1ajejrd9a17a4 0 479186 4816949 4526164 2025-06-20T07:52:35Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816949 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:RevDrink.JPG|მინი|ორი ბოთლი ლურჯი რევი, არყის გამაგრილებელი კანადიდან]] '''ალკოპოპი''' — ნებისმიერი არომატული [[ალკოჰოლური სასმელი|ალკოჰოლური სასმელი,]] რომელსაც აქვს შედარებით დაბალი ალკოჰოლის შემცველობა (მაგ., 3 - 7%). მათ შორისაა: ''ალაოს სასმელები'', რომლებსაც ემატება სხვადასხვა ხილის [[წვენი|წვენები]] ან სხვა არომატიზატორები. ''სასმელები, რომლებიც შეიცავს ღვინოს'', რომელსაც ემატება ხილის წვენი ან სხვა არომატიზატორები ( ღვინის გამაგრილებლები ). ''სასმელი, რომელიც შეიცავს გამოხდილ ალკოჰოლს და ტკბილ სითხეებს'', როგორიცაა ხილის წვენები ან სხვა არომატიზატორები. <ref>[http://www.ilga.gov/legislation/fulltext.asp?DocName=&SessionId=51&GA=95&DocTypeId=SB&DocNum=1625&GAID=9&LegID=29771&SpecSess=&Session= SB1625, Illinois General Assembly 1977] (Amendment to The Liquor Control Act of 1934, Section 6-35; 235 ILCS 5/6-35)</ref> ამ სასმელების აღსაწერად გაერთიანებულ სამეფოში ტერმინი '''ალკოპოპი''' (სიტყვების შენაერთი: ''ალკოჰოლი'' და ''პოპი'' ) გამოიყენება. <ref>{{Cite web|url=http://www.marininstitute.org/alcopops/resources/Alcopop_QA.pdf|title=Archived copy|accessdate=2020-09-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080511223144/http://www.marininstitute.org/alcopops/resources/Alcopop_QA.pdf|archivedate=2008-05-11}}</ref> სხვა ტერმინებში შედის: არომატული ალკოჰოლური სასმელი (FAB), ალაოს არომატული სასმელი (FMB), <ref name="CBE">{{Cite web|url=http://www.boe.ca.gov/sptaxprog/pdf/fmbpaper2.pdf|title=California Board of Equalization. Flavored Malt Beverages, 2005|accessdate=2020-09-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170217012544/https://www.boe.ca.gov/sptaxprog/pdf/fmbpaper2.pdf|archivedate=2017-02-17}}</ref> წინასწარ შეფუთული სპირტიანი სასმელები ან პრემიუმ შეფუთული სპირტიანი სასმელები (PPS) და მზა სასმელი [[ავსტრალია]]სა და [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]] (RTD). == აღწერა == მსოფლიოს ბაზარზე მზადდება და იყიდება მრავალფეროვანი სასმელი, რომლებიც აღწერილია, როგორც გამაგრილებელი ან ალკოპოპი. ისინი ტკბილია და მიირთმევენ პატარა ბოთლებში (როგორც წესი, 355 მლ. აშშ – ში, 275 მლ. სამხრეთ აფრიკაში და გერმანიაში, 330 მლ. კანადასა და ევროპაში) და 4 %–დან 7 %–მდე ალკოჰოლის შემცველობითაა. ევროპაში, კანადასა და სამხრეთ აფრიკაში გამაგრილებლებს აქვთ წინასწარ შერეული ალკოჰოლური სასმელები, მათ შორის არაყი ან რომი. ამერიკის შეერთებულ შტატებში, მეორეს მხრივ, ალკოპოპს ხშირად ურევენ სვიის [[ლუდი|ლუდს]], დამოკიდებულია შტატზე, სადაც ისინი იყიდება. თუ ალაოს (და ალკოჰოლის) დიდი ნაწილი ამოღებულია (უმეტესად წყალი რჩება), შემდეგ ემატება ალკოჰოლი (ჩვეულებრივ არაყი ან მარცვლეულის სპირტი), შაქარი, საღებავი და არომატიზატორი. ამგვარი სასმელები ლეგალურად კლასიფიცირდება როგორც ლუდი, პრაქტიკულად, ყველა შტატში და ამიტომ მათი გაყიდვა შესაძლებელია იმ ობიექტებში, სადაც არ არის დაშვებული სპირტიანი სასმელები. თუმცა, არსებობს უფრო ძლიერიც, რომლებიც წინასწარ შერეული სპირტია (მაგ. Bacardi Rum Island Iced Tea). ასეთი სასმელი შეიცავს დაახლოებით 12.5 % ალკოჰოლს, რომლის გაყიდვა შესაძლებელია მხოლოდ იქ, სადაც მყარი ალკოჰოლია ნებადართული. შეერთებულ შტატებში ალკოპოპებზე პროპორციულად შეზღუდულია გადასახადი ევროპასთან შედარებით, თუმცა ზოგიერთი შტატის კანონმდებლობის მიხედვით, შესაძლოა რომ მათი გადასახადების დონე ევროპულ მოდელს მიუახლოვდეს, რაც ახალგაზრდების მიერ მოხმარების შეზღუდვასაც ითვალისწინებს.  კონტინენტური ევროპის ზოგიერთ ქვეყანაში, მაგალითად, [[ავსტრია|ავსტრიასა]] და [[გერმანია|გერმანიაში]], შესაძლებელია ჩამოსხმული ლუდის კოქტეილები და შანდები, გაიყიდოს როგორც ალკოპოპები. მიუხედავად იმისა რომ, ეს სასმელები ემყარება ტრადიციულ სვიის ლუდებს მაინც არ ითვლება ალკოპოპად. == ისტორია == [[ფაილი:Bacardibreezer.jpg|მარცხნივ|მინი|ორი ბაკარდი ბრიზერი ]] ღვინის გამაგრილებლებმა პოპულარობა მოიპოვა ამერიკის ბაზარზე 1980 წელს, როდესაც ''ბართლები და ჯეიმსმა'' დაიწყო მათი ბრენდის ღვინის გამაგრილებლის რეკლამირება, რასაც მოჰყვა სხვა ბრენდები, მათ შორის, ბაკარდის „ბრიზერი“. <ref>{{Cite web|url=https://www.distell.co.za/agechecker/?brand=/brands/default.aspx|title=Age Checker &#124; Distell|accessdate=2020-09-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150820010354/https://www.distell.co.za/agechecker/?brand=/brands/default.aspx|archivedate=2015-08-20}}</ref> პოპულარობამ იმატა 1993 წელს. თანდათან შემცირდა ღვინის გამაგრილებლები აშშ–ს ღვინოზე ფედერალური გადასახადის გაზრდის გამო და ალაოს სასმელის ბაზის გამოყენება გახდა ახალი ინდუსტრიული სტანდარტი. 2018 წლის მარტში კოკა-კოლამ გამოაცხადა, რომ პირველად უშვებდა ალკოპოპის პროდუქტს [[იაპონია|იაპონიაში]], კერძოდ, ''ჩაჰაის (chūhai)'' სასმელს. <ref>{{Cite news|title=Coca-Cola to launch alcoholic drink in Japan|first=Leo|last=Lewis|url=https://www.ft.com/content/0f2f1ee4-2159-11e8-9efc-0cd3483b8b80|date=March 6, 2018|quote=Coca-Cola is planning a break with 125 years to experiment with its first alcoholic drink as the world’s largest soft drinks company eyes Japan’s growing market for “Chu-Hi” alcopops.}}</ref> == ლიტერატურა == * Bloomberg News, [http://articles.latimes.com/2002/jun/05/business/fi-rup5.6 FTC Says Alcohol Type Not Aimed at Minors], ''Los Angeles Times'', June 5, 2002. * Melillo, W. [http://www.allbusiness.com/marketing-advertising/4117162-1.html FTC: Ads for 'Alcopops' Not Aimed at Teens], ''Adweek'', June 6, 2002. * American Medical Association, [http://alcoholism.about.com/od/teens/a/blama041216.htm AMA Says Alcohol Industry Targets Teen Girls] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110725225120/http://alcoholism.about.com/od/teens/a/blama041216.htm |date=2011-07-25 }}, December 16, 2004. * [http://www.nbcnews.com/id/20277967 California boosts tax on 'alcopops'], Associated Press, August 15, 2007. == რესურსები ინტერნეტში == * [https://web.archive.org/web/20040102205450/http://www.portman-group.org.uk/ Portman Group] (a UK alcoholic beverage industry trade advocacy group with a code of marketing practices) * [https://www.theguardian.com/society/2002/dec/14/drugsandalcohol.drugs1 New wave of 'sophisticated' alcopops fuels teenage binge drinking] The Guardian, 14 December 2002 * [https://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/features/the-demonised-drink-how-has-youth-drinking-evolved-20-years-since-the-launch-of-alcopops-8675342.html The demonised drink: How has youth drinking evolved 20 years since the launch of alcopops?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180302045253/http://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/features/the-demonised-drink-how-has-youth-drinking-evolved-20-years-since-the-launch-of-alcopops-8675342.html |date=2018-03-02 }} The Independent, 29 June 2013 * [https://www.bbc.co.uk/news/magazine-23502892 The quiet death of the alcopop] BBC News Magazine, 31 July 2013 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ალკოჰოლური სასმელები}} [[კატეგორია:კოქტეილები]] [[კატეგორია:ალკოჰოლური სასმელები]] [[კატეგორია:სასმელები]] t2sbi1rq8naiszd2056vezffw25iucl 0 479363 4816962 4434199 2025-06-20T08:19:51Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816962 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Alfajor H.jpg|მინი|ტრადიციული ალფაჰორი]] '''ალფაჰორ''' ან '''ალაჰუ''' <ref>[http://grupogastronomicogaditano.com/Articulos/Alfajor.htm "El alfajor de Medina Sidonia"]. ''José Luis Flores'' (in Spanish). Retrieved 11 July 201</ref> ტრადიციული საკონდიტრო ნაწარმია, რომელიც გვხვდება ანდორაში, არგენტინაში, ბოლივიაში, ჩილეში, კოლუმბიაში, ეკვადორში, პარაგვაიში, პერუში, ფილიპინებში, სამხრეთ ბრაზილიაში, სამხრეთ საფრანგეთში, ესპანეთში, ურუგვაისა და ვენესუელაში.<ref>[https://www.salon.com/food/kitchen_challenge/2010/07/12/dulce_de_leche_aljafores "Ice cream alfajores: What sandwich cookies can be"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100801194627/http://www.salon.com/food/kitchen_challenge/2010/07/12/dulce_de_leche_aljafores |date=2010-08-01 }}. ''Linda Shiue''. Retrieved 2 August 2010.</ref> იგი მზადდება პატარა ცილინდრის ფორმის სახით და იყიდება ინდივიდუალურად ან რამდენიმე ნაჭრიან ყუთებში. [[ფაილი:Alfajores-Horno San Onofre (MAdrid).jpg|მარცხნივ|მინი|ესპანური სტილის ალფაჰორები ანდალუსიაში]] == ეტიმოლოგია == ესპანელი ფილოლოგისა და დიალექტოლოგის მანუელ ალვარ ლოპესის თანახმად, ალფაჰორი კასტილიური ალაჰუს ანდალუსილური ვარიანტია. ის მომდინარეობს არაბული სიტყვიდან ალ ფახერ (الفاخر), რაც მდიდრულს ნიშნავს. ეს სიტყვა ესპანურ ლექსიკონებში მე -14 საუკუნეში იქნა შეტანილი. ესპანურ ენაზე ისტორიული ლექსიკონების გამოქვეყნება საშუალებას გვაძლევს ალფაჰორის ორივე სახელწოდებას გავეცნოთ. ალაჰური ტკბილეულის რეგიონალური ვარიაციაა, რომელიც მზადდება ნუშის, კაკლის, პურის მარცვლებისა და თაფლის ცომისაგან. არ არის გამორიცხული, რომ ალფაჰორი და ალაჰუ, როგორც ტერმინები არაბებმა სხვადასხვა დროს და სხვადასხვა ადგილას დაამკვიდრეს თანამედროვე ესპანეთის ტერიტორიაზე. ენობრივი თვალსაზრისით, ორივე ტერმინი ერთი და იგივე სიტყვისაგან მომდინარეობს. ამერიკის კონტინენტებზე ტერმინი ალფაჰორი მე-19 საუკუნემდე არ იყო შესული.<ref>Guille Segal. [https://www.piedralibre.co.il/piedralibrenew/index.php?Itemid=267&option=com_content&id=341%3Ael-alfajor-sus-origenes-su-preparacion-su-sabor-inolvidable&catid=88%3Acocina&view=article "El Alfajor: Sus orígenes, su preparación, su sabor inolvidable"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160311200000/http://www.piedralibre.co.il/piedralibrenew/index.php?catid=88:cocina&id=341:el-alfajor-sus-origenes-su-preparacion-su-sabor-inolvidable&itemid=267&option=com_content&view=article |date=2016-03-11 }} (in Spanish). [https://web.archive.org/web/20110721140202/http://piedralibre.co.il/piedralibrenew/index.php?option=com_content&view=article&id=341:el-alfajor-sus-origenes-su-preparacion-su-sabor-inolvidable&catid=88:cocina&Itemid=267 Archived] from the original on 21 July 2011. Retrieved 24 July 2010.</ref> == ისტორია == 712 წელს, არაბი გენერალი მუსა იბნ ნუსაირი 18 000 ჯარისკაცთან ერთად ესპანეთში დასაპყრობად შევიდა. მსგავსი ტკბილეული სახელწოდებით ალაუ გვხვდება არაბულ-ესპანურ მზარეულთა წიგნში ქითაბ ალ თაბიხ (Kitab al-Tabikh), რომელიც ანონიმური ავტორის მიერაა შეტანილი. ტერმინი ალფახორ ესპანურ ლექსიკონში მე-12 საუკუნეში გამოჩნდა. == მომზადება == [[ფაილი:Alfajorartesanaldemaicena.jpg|მინი|სახლში მომზადებული ალფაჰორები]] რეცეპტის მიხედვით აუცილებელია გამოიყენოთ მხოლოდ სუფთა თაფლი, ნუში, კაკალი, პურის მარცვალი, შაქარი, ფქვილი და სანელებლები, როგორიცაა სეზამი, კინანტრო და დარიჩინი. ალფაჰორის ფორმა ცილინდრული უნდა იყოს, რომლის მინიმალური წონა 30 გრამია, მაქსიმალური სიგრძე- კი 7 სანტიმეტრი. სიგანე არ უნდა აღემაატებოდეს 1.5 სანტიმეტრს. თითოეული ორცხობილა სპეციალურად უნდა იყოს შეფუთული ქაღალდში. ინდივიდუალურად შეფუთვის შემდეგ, ისინი შეიძლება შეფუთონ ხის ან მუყაოს კოლოფებში, მაგრამ არასოდეს ფუთავენ პლასტმასის ჭურჭელში. <ref>[http://www.noticias.info/Archivo/2004/200409/20040927/20040927_34258.shtm Agricultura aprueba las denominaciones de calidad 'Estepa' y 'Alfajor de Medina Sidonia'"]". ''Junta de Andalucía'' (in Spanish).[https://web.archive.org/web/20110807105053/http://www.noticias.info/Archivo/2004/200409/20040927/20040927_34258.shtm Archived] from the original on 7 August 2011. Retrieved 15 July 2010.</ref> == ესპანეთში == ესპანეთში ალფაჰორების მოსამზადებლად სხვადასხვა რეცეპტები არსებობს, მაგრამ ყველაზე ტრადიციულია ფქვილის, თაფლის, ნუშისა და რამდენიმე სანელებლის ნაზავი, მაგალითად დარიჩინის. ალფაჰორები ყველაზე ხშირად იყიდება შობის დღესასწაულზე, მაგრამ მედინა სიდონიაში, ისინი ხელმისაწვდომია მთელი წლის განმავლობაში. ტრადიციული ესპანური დესერტი ამ ქალაქში (სადაც მას ალაჰუს უწოდებენ) უძველესი დროიდან მზადდებოდა და რეცეპტი ტრადიციულად მამისგან შვილს გადაეცემოდა.<ref>[https://www.andalucia.org/es/page-not-found "Gastronomía"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200925110701/https://www.andalucia.org/es/page-not-found |date=2020-09-25 }}. ''Turismo Andaluz S.A.'' (in Spanish). Retrieved 15 July 2010.</ref> მედინა სიდონიაში ალფაჰორების წლიური წარმოება დაახლოებით 45 000 კილოგრამს შეადგენს. კერძს განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს კადიზის პროვინციაში. ასევე პოპულარულია სევილიაში, მალაგასა და ჰუელვაში. [[ფაილი:AlfajoresTriples.jpg|მინი|ალფაჰორები ურუგვაისა და არგენტინაში]] == სამხრეთ ამერიკაში == სამხრეთ ამერიკაში ალფაჰორები გვხვდება განსაკუთრებით არგენტინაში, ურუგვაიში, ეკვადორში, პარაგვაიში, ბოლივიაში, ჩილეში, კოლუმბიაში, პერუში, ვენესუელასა და ბრაზილიაში. მე -19 საუკუნის შუა წლებიდან ალფაჰორები გავრცელდა არგენტინასა და ურუგვაიში, სადაც პოპულარულობა მალევე მოიპოვა. ესპანური ვერიანტისგან განსხვავებით, სამხრეთ ამერიკაში დესერტისთვის ორი, ერთნაირი ზომის ფუნთუშა მზადდება, რომლებიც ერთმანეთზე ლაგდება და რომელთა შუალედიც სხვადასხვა შიგთავსით ივსება. მათი ზედაპირი შეიძლება დაფარული იყოს შაქრის ფხვნილით (ტრადიციული), მოჭიქული შაქრით (Santafesinos ან "de nieve"), გახეხილი ქოქოსით ან შოკოლადით.<ref>[http://www.limaeasy.com/peruvian-food-guide/typical-desserts/alfajores "The Easy Lima Guide: Alfajores - Typical Peruvian Manjar Blanco filled Cookies"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201022124633/http://www.limaeasy.com/peruvian-food-guide/typical-desserts/alfajores |date=2020-10-22 }}. Retrieved 26 March 2019.</ref> == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:არგენტინული სამზარეულო]] [[კატეგორია:ბოლივიური სამზარეულო]] [[კატეგორია:პერუს სამზარეულო]] [[კატეგორია:ურუგვაის სამზარეულო]] kzcq4wc8nfwc4wtqt3ohfotppkr6baq 0 480164 4816826 4779915 2025-06-20T01:04:42Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816826 wikitext text/x-wiki {{ოკუპირებული რეგიონი|აფხაზეთი|ტიპი=პიროვნება}} {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ადგურ არძინბა | სურათი =Adgur_Ardzinba.jpg | სურათის ზომა = 250px | წარწერა სურათის ქვეშ= ადგურ არძინბა | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1981|12|26}} | დაბადების ადგილი= [[გუდაუთა]], [[აფხაზეთის ასსრ]], [[საქართველოს სსრ]], [[სსრკ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები = | განათლება = | სპორტული კარიერა = | პროფესიით = | ჯილდოები = | პარტია = | ვებ-საიტი= | რიგი = აფხაზეთის ე.წ. „ეკონომიკის მინისტრი“ | თანამდებობა დაიკავა = [[8 აპრილი]], [[2015]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = [[რაულ ხაჯიმბა]] <br> [[ვალერი ბგანბა]] <br> [[ასლან ბჟანია]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[ნიკოლაი აჩბა]] | მემკვიდრე = }} '''ადგურ არძინბა''' ({{lang-ab|Адгәыр Амиран-иҧа Арӡынба}}; დ. [[26 დეკემბერი]], [[1981]], [[გუდაუთა]], [[აფხაზეთის ასსრ]], [[საქართველოს სსრ]], [[რუსეთის სფსრ]]) — [[აფხაზები|აფხაზი]] პოლიტიკოსი. აფხაზეთის ე.წ. „ეკონომიკის მინისტრი“ [[2015]] წლის [[8 აპრილი]]დან. [[2020]] წელს გამართულ ე.წ. [[აფხაზეთის რესპუბლიკის საპრეზიდენტო არჩევნები (2020)|„საპრეზიდენტო არჩევნებში“]] მოიპოვა 33 686 ხმა (36,93%) და დაიკავა მეორე ადგილი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.apsnypress.info/news/prezident-abkhazii-podpisal-ukazy-o-naznacheniyakh/ "Президент Абхазии подписал Указы о назначениях"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201001070503/https://apsnypress.info/news/prezident-abkhazii-podpisal-ukazy-o-naznacheniyakh/ |date=2020-10-01 }} * [https://abh-n.ru/adgur-ardzinba-naznachen-ministrom-ekonomiki-abxazii/ ადგურ არძინბა ეკონომიკის მინისტრად დაინიშნა] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160322013700/http://abh-n.ru/adgur-ardzinba-naznachen-ministrom-ekonomiki-abxazii/ |date=2016-03-22 }} [[კატეგორია:აფხაზი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:დაბადებული 26 დეკემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1981]] [[კატეგორია:არძინბები|ადგურ]] crvtk790jrx4zoju9c5ukex8dibnyqi 0 486254 4816660 4718689 2025-06-19T13:02:56Z 78.177.163.183 4816660 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი =ჯილ ბაიდენი<br/>Jill Biden | სურათი= First Lady Jill Biden official portrait.jpg | სურათის ზომა =200px | ხელმოწერა = Jill Biden Signature 2.svg | თანამდებობა დაიკავა = [[20 იანვარი]], [[2021]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | წინამორბედი= [[მელანია ტრამპი]] | მემკვიდრე = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1951|6|3}} | დაბადების ადგილი= | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა =[[აშშ]] | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მეუღლე = ბილ სტივენსონი (1970-1975) </br> [[ჯო ბაიდენი]] (1977-დღემდე) | პროფესია = | რელიგია = | პარტია = [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული პარტია]] | რიგი = [[აშშ|ამერიკის შეერთებული შტატების]] [[აშშ-ის პირველი ქალბატონების სია|48-ე პირველი ლედი]] | რიგი2 = აშშ-ს მეორე ლედი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[20 იანვარი]], [[2009]] | თანამდებობა დატოვა2 = [[20 იანვარი]], [[2017]] | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2= }} '''ჯილ ტრეისი ბაიდენი''' (დაბადების გვარი: ჯეიკობსი; დ. [[3 ივნისი]], [[1951]], ჰემონტონი, [[ნიუ-ჯერსი]]) — აშშ-ის პირველი ლედი. თანამდებობა დაიკავა [[2021]] წლის [[20 იანვარი|20 იანვარს]], [[ჯო ბაიდენი]]ს ინაუგურაციის დღეს. [[2009]]-[[2017]] წლებში იყო აშშ-ს მეორე ლედი (ტიტული რომელსაც ვიცე-პრეზიდენტის მეუღლეს ანიჭებენ). ჰყავს 1 შვილი, ეშლი ბაიდენი (საერთო შვილი [[ჯო ბაიდენი|ჯო ბაიდენთან]]). ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons|Jill Biden}} * [https://obamawhitehouse.archives.gov/administration/jill-biden თეთრი სახლის ოფიციალური საიტი] {{აშშ-ის პირველი ქალბატონები}} {{DEFAULTSORT:ბაიდენი, ჯილ}} [[კატეგორია:აშშ-ის პირველი ქალბატონები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:დაბადებული 3 ივნისი]] 0315iu7xphw4shdecpkzci5od2wxfu3 0 490788 4816786 4670928 2025-06-19T20:42:07Z 2A02:8071:66C1:F000:5C11:9534:8BC3:83E4 4816786 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი | სახელი= მარიამ ლაშხი | მშობლიურ ენაზე= | სურათი= Web_Summit_2018_-_EcoSystem_Summit_-_November_5_DG1_0109_(45731609631).jpg | სურათის ზომა= | წარწერა= | დაბადების სახელი= | ფსევდონიმი= | დაბადების თარიღი= {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1988|8|1}} | დაბადების ადგილი= [[თბილისი]] | გარდაცვალების თარიღი= | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა= {{დროშა|საქართველო}} | განათლება= | სამეცნიერო ხარისხი= | ეროვნება= [[ქართველები|ქართველი]] | რელიგია= | პარტია= [[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]] | ძირითადი იდეები= | საქმიანობა= | მამა= | დედა= | მეუღლე= | შვილები= | ჯილდოები= | ხელმოწერა= | საიტი= }} '''მარიამ ლაშხი''' (დ. [[1 აგვისტო]], [[1988]], [[თბილისი]]<ref>[https://declaration.gov.ge/Home/DownloadPdf/125080 ქონებრივი დეკლარაცია]{{Dead link|date=იანვარი 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>) — ქართველი [[პოლიტიკოსი]] და სისტემის მონა. იკავებდა საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს, სსიპ-საქართველოს ინოვაციების და ტექნოლოგიების სააგენტოს თავმჯდომარის მოადგილის თანამდებობას. საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი [[2020]] წლიდან. ==ბიოგრაფია== დამთავრებული აქვს საქართველოს უნივერსიტეტის ინფორმაციული და საინჟინრო ტექნოლოგიების ფაკულტეტი და საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ბიზნეს ინჟინერინგის სპეციალობით. [[2006]]-[[2012]] წლებში იყო შპს „იეს-ან“-ის დირექტორის მოადგილე. [[2007]]-[[2009]] წლებში იყო „საქ. ეკონ. პროგნოზი“-ის უმცროსი მკვლევარი. [[2009]] წელს იყო საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს სტატისტიკის სამსახურის სპეციალისტი. [[2011]] წელს სტაჟირებას გადიოდა საქართველოს სახელმწიფო მინისტრის აპარატში ევროპული და ევროატლანტიკური სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებში. [[2012]]-[[2014]] წლებში იყო ახალგაზრდული ასოციაცია „უკეთესი მომავლისთვის“ დამფუძნებელი. ამავე წლებში მუშაობდა მსოფლიო ბანკში. [[2014]]-[[2018]] წლებში მუშაობდა საქართველოს ინვესტიციებისა და ტექნოლოგიების სააგენტოში. [[2018]]-[[2020]] წლებში მუშაობდა საქართველოს ინოვციების და ტექნოლოგიების სააგენტოში. [[2020|2020 წლიდან]] არის [[საქართველოს პარლამენტის მეათე მოწვევის დეპუტატები|საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი]] პარტიული სიით, საარჩევნო ბლოკი: „ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო“.<ref>{{Cite web | url = https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | title = ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ საქართველოს პარლამენტის 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნები შეაჯამა | publisher = [[ცესკო]] | date = 2020-12-03 | accessdate = 6 დეკემბერი, 2020 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20201215084648/https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | archivedate = 2020-12-15 }}</ref> მხარი დაუჭირა [[კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“|კანონპროექტს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“]].<ref>[https://www.radiotavisupleba.ge/a/32909197.html სია: ვინ დაუჭირა „აგენტების კანონს“ მხარი პირველი მოსმენით].</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * {{პარლამენტარის ბიოგრაფია|7112}} {{nplg ბიოგრაფია|00016951}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრები}} {{DEFAULTSORT:ლაშხი, მარიამ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1988]] [[კატეგორია:საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის წევრები]] [[კატეგორია:თბილისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის წევრი ქალები]] [[კატეგორია:„ქართული ოცნების“ წევრები]] 0dbi4odqyvobwqw3ip8vvhyyi48x1xc 4816805 4816786 2025-06-19T21:51:44Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/2A02:8071:66C1:F000:5C11:9534:8BC3:83E4|2A02:8071:66C1:F000:5C11:9534:8BC3:83E4]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:ჯეო|ჯეო]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4670928 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი | სახელი= მარიამ ლაშხი | მშობლიურ ენაზე= | სურათი= Web_Summit_2018_-_EcoSystem_Summit_-_November_5_DG1_0109_(45731609631).jpg | სურათის ზომა= | წარწერა= | დაბადების სახელი= | ფსევდონიმი= | დაბადების თარიღი= {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1988|8|1}} | დაბადების ადგილი= [[თბილისი]] | გარდაცვალების თარიღი= | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა= {{დროშა|საქართველო}} | განათლება= | სამეცნიერო ხარისხი= | ეროვნება= [[ქართველები|ქართველი]] | რელიგია= | პარტია= [[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]] | ძირითადი იდეები= | საქმიანობა= | მამა= | დედა= | მეუღლე= | შვილები= | ჯილდოები= | ხელმოწერა= | საიტი= }} '''მარიამ ლაშხი''' (დ. [[1 აგვისტო]], [[1988]], [[თბილისი]]<ref>[https://declaration.gov.ge/Home/DownloadPdf/125080 ქონებრივი დეკლარაცია]{{Dead link|date=იანვარი 2024 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>) — ქართველი [[პოლიტიკოსი]]. იკავებდა საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს, სსიპ-საქართველოს ინოვაციების და ტექნოლოგიების სააგენტოს თავმჯდომარის მოადგილის თანამდებობას. საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი [[2020]] წლიდან. ==ბიოგრაფია== დამთავრებული აქვს საქართველოს უნივერსიტეტის ინფორმაციული და საინჟინრო ტექნოლოგიების ფაკულტეტი და საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ბიზნეს ინჟინერინგის სპეციალობით. [[2006]]-[[2012]] წლებში იყო შპს „იეს-ან“-ის დირექტორის მოადგილე. [[2007]]-[[2009]] წლებში იყო „საქ. ეკონ. პროგნოზი“-ის უმცროსი მკვლევარი. [[2009]] წელს იყო საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს სტატისტიკის სამსახურის სპეციალისტი. [[2011]] წელს სტაჟირებას გადიოდა საქართველოს სახელმწიფო მინისტრის აპარატში ევროპული და ევროატლანტიკური სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებში. [[2012]]-[[2014]] წლებში იყო ახალგაზრდული ასოციაცია „უკეთესი მომავლისთვის“ დამფუძნებელი. ამავე წლებში მუშაობდა მსოფლიო ბანკში. [[2014]]-[[2018]] წლებში მუშაობდა საქართველოს ინვესტიციებისა და ტექნოლოგიების სააგენტოში. [[2018]]-[[2020]] წლებში მუშაობდა საქართველოს ინოვციების და ტექნოლოგიების სააგენტოში. [[2020|2020 წლიდან]] არის [[საქართველოს პარლამენტის მეათე მოწვევის დეპუტატები|საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრი]] პარტიული სიით, საარჩევნო ბლოკი: „ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო“.<ref>{{Cite web | url = https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | title = ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ საქართველოს პარლამენტის 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნები შეაჯამა | publisher = [[ცესკო]] | date = 2020-12-03 | accessdate = 6 დეკემბერი, 2020 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20201215084648/https://cesko.ge/geo/list/show/123458-tsentralurma-saarchevno-komisiam-saqartvelos-parlamentis-2020-tslis-31-oqtombris-archevnebi-sheadjama | archivedate = 2020-12-15 }}</ref> მხარი დაუჭირა [[კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“|კანონპროექტს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“]].<ref>[https://www.radiotavisupleba.ge/a/32909197.html სია: ვინ დაუჭირა „აგენტების კანონს“ მხარი პირველი მოსმენით].</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * {{პარლამენტარის ბიოგრაფია|7112}} {{nplg ბიოგრაფია|00016951}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{საქართველოს მე-10 მოწვევის პარლამენტის წევრები}} {{DEFAULTSORT:ლაშხი, მარიამ}} [[კატეგორია:დაბადებული 1 აგვისტო]] [[კატეგორია:დაბადებული 1988]] [[კატეგორია:საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის წევრები]] [[კატეგორია:თბილისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის წევრი ქალები]] [[კატეგორია:„ქართული ოცნების“ წევრები]] gbip9e670vnvgb948fw3vr2lrqa3066 0 500806 4817017 4799819 2025-06-20T11:13:02Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817017 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მოჭადრაკე | სახელი = ანტოანეტა სტეფანოვა | სურათი = 2022-Antoaneta-Stefanova.JPG | სურათისზომა = | წარწერა = ანტოანეტა სტეფანოვა 2022 წელი | დაბადების სახელი = | მეტსახელი = | ქვეყანა = {{დროშა|ბულგარეთი}} | ეროვნება = [[ბულგარელი]] | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1979|04|19}} | დაბადების ადგილი = [[სოფია]],[[ბულგარეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი = | წოდება = [[დიდოსტატი]] (2002) | მაქსიმალური რეიტინგი = 2560 (იანვარი 2003) | ფიდე რეიტინგი = 2470 (თებერვალი 2021)<ref>[https://ratings.fide.com/download.phtml]. FRL February 2021.</ref> | ჯილდოები და პრემიები = | საიტი = }} '''ანტოანეტა სტეფანოვა''' ({{lang-bg}} Антоанета Стефанова; დ. [[19 აპრილი]], [[1979]], [[სოფია]],[[ბულგარეთი]]) — ბულგარელი მოჭადრაკე. ქალთა შორის მსოფლიოს მე-10 ჩემპიონი (2004–2006 წლებში)<ref>[https://en.chessbase.com/post/antoaneta-stefanova-new-women-s-world-champion]. Antoaneta Stefanova new Women’s World Champion.</ref>, გარდა ამისა 2002 წელს ევროპის ოქროც მოიგო, ხოლო 2012-ში პლანეტის პირველობა სწრაფ ჭადრაკშიც დაისაკუთრა.<ref>[http://www.chessdom.com/antoaneta-stefanova-is-women-world-rapid-champion/]. Antoaneta Stefanova is Women World Rapid Champion.</ref> == ბიოგრაფია == დაიბადა სოფიაში, 1979 წლის 19 აპრილს. ჭადრაკის თამაში 4 წლისამ ისწავლა. მამა ანდონმა რომ, შეამჩნია მისი გოგო ძალიან დაინტერესდა ამ სპორტით, თავიდანვე შეასწავლა და არც უნანია. 7 წლისა დედაქალაქის გამარჯვებული გახდა, ხოლო 1989 წელს აგუადილიაში 10 წლამდელ გოგონებს შორის მსოფლიოს პირველობა მოიგო. 1992 წელს ოქრო რიმავსკა-სობოტაში ევროპის 14 წლამდელ გოგონათა პირველობაზეც აიღო. 1993 წელს სამშობლოში კაცთა ჩემპიონატში მე-7 ადგილს დასჯერდა, ხოლო 1995 წელს ბულგარეთის ქალთა ჩემპიონატი მოიგო. 1997 წელს [[ჰავაი|ჰავაის]] მე-4 საერთაშორისო ტურნირში მე-4 ადგილი დაიკავა<ref>[https://theweekinchess.com/html/twic129.html#Fourth]. Fourth Hawaii International Chess Tournament 1997.</ref>. ამ შედეგით დიდოსტატის პირველი ნორმა შეასრულა. 1998 წელს უკვე ფიდეს რეიტინგში ტრიუმფით შეიჭრა და ქალთა საუკეთესო ათეულში დაიკავა ადგილი, ხოლო 2002 წელს საერთაშორისო დიდოსტატის წოდებაც მიიღო. 2001 წელს [[ანდორა|ანდორის]] ტურნირზე მეორე ადგილზე გავიდა. ბულგარეთის ნაკრების შემადგენლობაში 5 ოლიმპიადაზე აქვს ნათამაშები, დებიუტი კი 1992 წელს [[მანილა|მანილაში]] 13 წლისას ჰქონდა. 2000 წელს [[სტამბოლი|სტამბოლის]] ოლიმპიადაზე მწვრთნელმა იგი ვაჟთა ნაკრების შემადგენლობაში ჩასვა. წარმატებით გამოდის ტურნირებზეც. 2002-ის ივლისში [[სურაბაია|სურაბაიაში]] ვისმილაკის საერთაშორისო<ref>[https://web.archive.org/web/20150711040407/http://indonesiabase.com/wismilak-international-surabaya-2002/]. Wismilak International, Surabaya 2002.</ref> მე-8 კატეგორიის (საშუალო რეიტინგი 2446) ტურნირი მოიგო<ref>[https://theweekinchess.com/html/twic403.html#8]. Wismilak International.</ref>. შეჯიბრი წრიული სისტემით ჩატარდა და 11 შესაძლებლობიდან 9,5 ქულა დააგროვა. 2004-ში ვეიკ ან ზეს სუპერტურნირზე, B ჯგუფში გამოვიდა და 14 მონაწილეს შორის 6 ქულით მეცხრე ადგილს დასჯერდა. 2008-ში კრასნოტურინსკში ურალის თასი მოიგო.<ref>[https://en.chessbase.com/post/north-urals-r7-stefanova-wins-followed-by-ushenina-sebag]. North Urals R7: Stefanova wins, followed by Ushenina, Sebag.</ref> 2008-ში პეკინში მსოფლიოს ინტელექტუალურ თამაშებზე გამოვიდა. სწრაფში ოქრო მოიგო, ხოლო ბლიცში ვერცხლის მედალს დასჯერდა. 2017-ში კი იგივე თამაშებზე ბლიცშიც და სწრაფშიც ოქროები მოიგო<ref>[https://theweekinchess.com/chessnews/events/imsa-elite-mind-games-2017]. IMSA Elite Mind Games 2017.</ref>. ფიდეს რეიტინგში ყველაზე დიდი რეიტინგი 2003 წლის იანვარში 2560 პუნქტი ჰქონდა. [[ფაილი:Stefanowa_antoaneta_20081119_olympiade_dresden.jpg|thumb|2008 წლის 18 ნოემბერი. დრეზდენი. საჭადრაკო ოლიმპიადა]] == ევროპის ინდივიდუალურ ჩემპიონატები == წარმატებით ასპარეზობს ევროპის ინდივიდუალურ ჩემპიონატებზე. 2002 წელს [[ვარნა|ვარნაში]] ოქრო მოიგო<ref>[http://chess-results.com/tnr983.aspx?lan=1&art=1&turdet=YES&wi=984]. 3rd European Individual Women"s Chess Championship Varna, Bulgaria.</ref>. იმავე წლის ივნისში [[ფიდე|ფიდეს]] საპრეზიდენტო საბჭოზე დიდოსტატის წოდება მიანიჭეს. 2004-ში [[დრეზდენი|დრეზდენში]] ბრინჯაოს შესწვდა, ხოლო მომდევნო წელს [[კიშინიოვი|კიშინიოვში]] ვერცხლს. მეორე ადგილი დაიკავა 2011-ში [[თბილისი|თბილისში]], ხოლო 2016-ში [[მამაია|მამაიაში]] ბრინჯაოს მფლობელი გახდა. == მსოფლიოს ჩემპიონატები == === 1999 === მსოფლიოს ჩემპიონატზე პირველად 1999 წლის გათმაშებაში ჩაება და 1995 წელს კიშინიოვში საერთაშორისო ზონალურ ტურნიზე გამოვიდა. შეჯიბრი შვეიცარიული სიტემით წარიმართა, ბულგარელმა 4-4 მოგება-წაგება გაიფორმა, 5 ყაიმით დაასრულა და 52 მონაწილეს შორის 28-ე ადგილს დასჯერდა. === 2001 === 2001 წელს [[მოსკოვი|მოსკოვში]] პირველობა 64 ქალს შორის ნოკაუტ-სისტემით გაიმართა და სტეფანოვამ მხოლოდ პირველი წრე დასძლია. ჯერ [[აშშ]]-ის სახელით მოასპარზე პალავი შაჰს მოუგო 1,5:0,5, ხოლო შემდეგ [[ჩინელი|ჩინელ]] ჟაოგინ პენთან 0:2 წააგო. სტეფანოვა მე-9 ნომრად იყო განთესილი. === 2004 === მსოფლიოს ჩემპიონი კი 2004 წელს [[ელისტა|ელისტაში]] გახდა. თავიდან პირველობა მაისში კურორტ [[ბათუმი|ბათუმს]] უნდა ემასპინძლა, თუმც იქ შექმნილი დაძაბული ვითარების გამო, [[ყალმუხეთი|ყალმუხეთის]] დედაქალაქში გადაიტანეს, სადაც 21 მაისიდან 4 ივნისამდე გაიმართა. ფიდემ 64 მოჭადრაკე ოლიმპიური წესით დააჯახა ერთმანეთს. მე-7 ნომრად განთესილმა ბულგარელმა ჩინელი ტან ჟონგის 2:0 ძლევით დაიწყო ასპარეზობა. შემდეგ მათ მიაყოლა [[უკრაინელები]] ტატიანა ვალსილევიჩი (3,5:2,5) და ნატალია ჟუკოვა (3:1). შემდეგ ორი ბრძოლა [[ქართველები|ქართველებთან]] ჰქონდა, მეოთხედფინალში ამომავალი ვარსკვლავი [[ნანა ძაგნიძე]], დაძაბულ ბრძოლაში 2,5:1,5, გამოთიშა ასპარეზობას, ხოლო ნახევარფინალში მსოფლიოს ექს-ჩემპიონი და ტურნირზე მესამე ნომრად განთესილი [[მაია ჩიბურდანიძე]] 1,5:0,5. ფინალური შეხვედრა რუს ეკატერინა კოვალენსკაიასთან ჰქონდა. ბულგარელმა პირველივე პარტია შავებით მოუგო, მეორე თეთრებით, ხოლო მესამე ყაიმით დაუსრულა, შეხვედრაც ვადაზე ადრე მორჩა და საბოლო ანგარიში 2,5:0,5 დააფიქსირა. (რადგანაც რეგლამენტით ოთხი პარტია იყო განსაზღვრული). {| class="wikitable" |- |მოჭადრაკე || ქვეყანა || 1 || 2 || 3 || 4 || ქ |- | ანტოანეტა სტეფანოვა ||{{BUL}}|| 1 || 1 || = || - || '''2,5''' |- | ეკატერინა კოვალენსკაია || {{RUS}}|| 0 || 0 || = || - || '''0,5''' |} იმავე წლის 22 ნოემბერს ქალაქ პლოვდივის საპატიო მოქალაქის წოდება მიანიჭეს. === 2006 === მსოფლიოზე წარუმატებლად გამოვიდა 2006 წელს, სადაც პირველ ნომრად განთესილმა მხოლოდ ერთი ეტაპის გადალახვა შესძლო. ჯერ ალჟირელი ამინა მეზიოუდი დაამარცხა 1,5:0,5, ხოლო შემდეგ პოლონელ ივეტა რაძიევიჩთან დამარცხდა 1:3. [[ფაილი:AStefanova_2.jpg|thumb|2007 წელი. ევროპირველობაზე [[ჰერაკლიონი|ჰერაკლიონში]]]] === 2008 === მეოთხედფინალამდე უწია 2008 წელს, თუმც იქ გამოცდილ [[შვედი|შვედ]] პია კრამლინგთან დამარცხდა 0,5:1,5. მანამდე [[პერუ|პერუელი]] კარენ ძაპატა, ჩინელი ჟუ ვენჟენი (3:1) და უკრაინელი ინა გაპონენკო 2:0 გამოთიშა ასპარეზობას. სტეფანოვა მე-4 ნომრად იყო განთესილი. === 2010 === კვლავ ერთ ეტაპს დასჯერდა 2010 წელს [[ჰათაის პროვინცია|ჰატაიში]], სადაც მე-11 ნომრად იყო განთესილი. პირველ წრეში პერუელი ინგრიდ ალიაგა ფერნანდესი დაამარცხა 2:0, თუმც მეორეში ჩინელ ჰუან ციანთან 1:3 წააგო. === 2012 === ფინალს უწია ორი წლის შემდეგ, სადაც მე-16 ნომრად იყო განთესილი. გათამაშებას რუსულმა [[ხანტი-მანსიისკი|ხანტი-მანსიისკმა]] უმასპინძლა, რომელიც 10 ნოემბრიდან 1 დეკემბრამდე გაგრძელდა. ბულგარელმა მიყოლებით დაამარცხა: რუსი მარინა რომანკო 2:0, [[ყატარი|ყატარის]] სახელით მოასპარეზე, მსოფლიოს ექს-ჩემპიონი ჟუ ჩენი 1,5:0,5, [[პოლონელი]] მონიკა სოცკო 2:0, [[ფრანგი]] მარი სებაგი 2:0, [[ინდოელი]] დრონავალი ჰარიკა 1,5:0,5 და ფინალში უკრაინელ ანა უშენინას დაუპირისპირდა. პირველი ორი პარტია ყაიმით დასრულდა, მესამე კი უკრაინელმა თეთრებით იმარჯვა და დაწინაურდა. ბოლო ტურში თამაშის გადასარჩენად ბულგარელს უცილობლად მოგება სჭირდებოდა. სტეფანოვამ ლაზიერის გამბიტით დაიწყო შეხვედრა და მარცხენა ფლანგის გავითარებას შეუდგა. უკრაინელმა იერიშებს მიმართა, თეთრებმა უკან დახიეს რაზმი, კედლები გაამაგრეს და იერიშის მოსაგერიებლად მოემზადნენ. ბულგარელმა წარმატებით მოიგერია შემოტევა, საპასუხოდ მარჯვენა მხრიდან დაარტყა, 33-ე სვლაზე შავი ხელმწიფე ლაზიერ-მხედრით ბლოკადაში მოაქცია და ალამიც აართვა. დამატებით სწრაფ პარტიებში უფრო სტეფანოვას გამარჯვებას ელოდნენ, რადგანაც სწრაფ ჭადრაკში მუდამ ძლიერი იყო. პირველი პარტია თეთრებით ყაიმით დაასრულა, მეორე კი შავებით დათმო და ტიტულს მეორედ ვეღარ შესწვდა. მეორე ადგილისთვის პრიზად 30 000 დოლარი ერგო. {| class="wikitable" |- |მოჭადრაკე || ქვეყანა || 1 || 2 || 3 || 4 || R'''1''' || R'''2''' || ქ |- | ანტოანეტა სტეფანოვა ||{{BUL}}|| 1 || 1 || 0 || 1 || = || 0 ||'''2,5''' |- | [[ანა უშენინა]] || {{UKR}}|| 0 || 0 || 1 || 0 || = || 1 ||'''3,5''' |} მანამდე ზაფხულის დასაწყისში კი [[ბათუმი|ბათუმში]] ქალთა შორის სწრაფ ჭადრაკში მსოფლიოს ჩემპიონი გახდა. === 2015 === 2015-ში ორი ეტაპი გადალახა [[სოჭი|სოჭში]], სადაც მე-9 ნომრად იყო განთესილი. პირველ ეტაპზე [[ვიეტნამი|ვიეტნამელი]] ნგუიენ თჰი თჰან ანი 1,5:0,5 დაამარცხა, მეორეში უკრაინელი ირინა გაპონენკო 2,5:1,5, ხოლო მესამეში მომავალ ჩემპიონ მარია მუჟიჩუკთან დამარცხდა 0,5:1,5. === 2017 === მე-7 ნომრად იყო [[თეირანი|თეირანში]] განთესილი. პირველ წრეში [[კუბელი]] იანიეტ მარერო ლოპესი დაამარცხა 2:0, შემდეგ ქართველი [[სალომე მელია]] 2,5:1,5, მესამეში [[ნინო ხურციძე]] 1,5:0,5, მაგრამ მეოთხედფინალში უკრიანელ ანა მუზიჩუკთან დამარცხდა 0,5:1,5. === 2018 === მე-13 იყო რეიტინგით ხანტი-მანსისსკში, სადაც მხოლოდ ორი ეტაპი განვლო და მესამეში კვლავ ანა მუზიჩუკმა გამოთიშა ასპარეზობას 1,5:2,5. მანამდე კი ბულგარელმა პირველ ტურში აშშ-ის სახელით მოასპარეზე საბინა-ფრანჩესკა ფოისორი დაამრცხა 3:1, ხოლო მეორეში [[ყაზახი]] დინარა სადუაკასოვა 2,5:1,5. === ფიდეს გრან-პრი ქალთა შორის === 2009–2011 წლებში გრან-პრიზე 20 მონაწილეს შორის, ოთხი ტურნირში გამოვიდა, საბოლოოდ შეფასებით მე-9 ადგილს დასჯერდა და მომდევნო ეტაპზე ვერ გადავიდა. 2011-2012-ში 22 მონაწილეს შორის მე-14 იყო. მე-15 იყო 2013-2014-ში, ხოლო 2015–2016 წლებში მე-13. == ნაკრები == ბულგარეთის ნაკრების შემადგენლობაში 5 ოლიმპიადაზე აქვს ნათამაშები<ref>[http://www.olimpbase.org/playersw/q284ce4k.html]. WOMEN’S CHESS OLYMPIADS.</ref>, დებიუტი კი 1992 წელს [[მანილა|მანილაში]] 12 წლისას ჰქონდა. 2000 წელს [[სტამბოლი|სტამბოლის]] ოლიმპიადაზე მწვრთნელმა იგი ვაჟთა ნაკრების შემადგენლობაში ჩასვა. მისი მონაწილებით ყველაზე კარგი შედეგი 2010 წელს, ხანტი-მანსიისკში დადო, როდესაც ათეულში შევიდა. ბულგარეთის ნაკრები მე-8 ადგილზე გავიდა, სტეფანოვა კი პირველ დაფაზე თამაშობდა. == რესურსები ინტერნეტში == * https://www.365chess.com/players/Antoaneta_Stefanova * https://www.chessgames.com/perl/chessplayer?pid=44272 * http://interviews.chessdom.com/antoaneta-stefanova {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200125074049/http://interviews.chessdom.com/antoaneta-stefanova |date=2020-01-25 }} * https://ratings.fide.com/profile/2902257 * https://ratings.fide.com/topfed.phtml?tops=1&ina=1&country=BUL{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * https://www.dnes.bg/sport/2012/12/01/antoaneta-stefanova-zagubi-finala-na-svetovnoto-pyrvenstvo.174408 * http://www.chessbgnet.org/view-chess-profil.php?num=80 == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{დაიწყე დაფა}} {{მემკვიდრეობის დაფა|წინამორბედი=[[ჭუ ჩენი]]|ტიტული=[[მსოფლიო ჩემპიონატი ჭადრაკში ქალთა შორის|ქალთა მსოფლიო ჩემპიონი ჭადრაკში]]|წლები=2004-2006|შემდეგი=[[სიუ იუხუა]]}} {{დაასრულე დაფა}} {{მსოფლიოს ჩემპიონი ქალები ჭადრაკში}} {{იდენტიფიკატორები}} {{DEFAULTSORT:სტეფანოვა, ანტოანეტა}} [[კატეგორია:ჭადრაკის დიდოსტატები]] [[კატეგორია:ჭადრაკის დიდოსტატები ქალთა შორის]] [[კატეგორია:ბულგარელი მოჭადრაკეები]] [[კატეგორია:დაბადებული 19 აპრილი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1979]] [[კატეგორია:მსოფლიო ჩემპიონები ჭადრაკში ქალთა შორის]] bo2qqb9gui9dsdrjj1im01ickhx183d 0 502462 4816918 4695876 2025-06-20T05:55:17Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816918 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ფეხბურთელის ბიოგრაფია |სახელი = ალექს მორგანი |სურათი = Alex Morgan May19.jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |სრული სახელი = ალექსანდრა მორგან კარასკო |დაბადების თარიღი = {{Birth date and age|1989|7|2}} |დაბადების ადგილი = სან დიმასი, [[კალიფორნია]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]]<ref name="first_seven">{{Cite news |url=https://www.timbers.com/post/2013/01/11/alex-morgan-christine-sinclair-among-first-seven-players-added-portland-thorns-fc |title=Alex Morgan, Christine Sinclair among first seven players added to Portland Thorns FC through allocation process |date=January 11, 2013 |access-date=October 26, 2015 |publisher=Portland Thorns FC |quote=Born: July 2, 1989, in Diamond Bar, Calif., Hometown: Diamond Bar, Calif. |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201030041833/https://www.timbers.com/post/2013/01/11/alex-morgan-christine-sinclair-among-first-seven-players-added-portland-thorns-fc |archivedate=ოქტომბერი 30, 2020 }}</ref> |სიმაღლე = 1.72 მეტრი |პოზიცია = [[თავდამსხმელი (ფეხბურთი)|თავდამსხმელი]] |მიმდინარე კლუბი = ორლანდო პრაიდი |ნომერი = 13 |ახალგაზრდული წელი1 = [[2007]] - [[2010]] |ახალგაზრდული კლუბი1 = კალიფორნია გოლდენ ბირზი |წელი1 = 2008–209 |წელი2 = 2010 |წელი3 = 2010 |წელი4 = 2011 |წელი5 =2012 |წელი6 =2013-2015 |წელი7 =2016 |წელი8 =2017 |წელი9 =2017-2020 |წელი10 =2020 |წელი11 =2021- |კლუბი1 = უესტ ქოუსთი |კლუბი2 = კალიფორნია სტორმი |კლუბი3 = პალი ბლუზი |კლუბი4 = უესტერნ ნიუ იორკ ფლეში |კლუბი5 =სიეტლ საინდერს ვუმენი |კლუბი6 =პორტლენდ თორნსი |კლუბი7 =ორლანდო პრაიდი |კლუბი8 =ლიონი |კლუბი9 =ორლანდო პრაიდი |კლუბი10 =ტოტენჰემ ჰოტსპური |კლუბი11 =ორლანდო პრაიდი |მატჩი1 = 2 |მატჩი2 = 3 |მატჩი3 = 3 |მატჩი4 = 13 |მატჩი5 = 3 |მატჩი6 = 36 |მატჩი7 = 15 |მატჩი8 = 8 |მატჩი9 = 38 |მატჩი10 = 14 |მატჩი11 = 0 |გოლი1 = 2 |გოლი2 = 5 |გოლი3 = 1 |გოლი4 = 4 |გოლი5 = 2 |გოლი6 = 15 |გოლი7 = 4 |გოლი8 = 5 |გოლი9 = 14 |გოლი10 = 2 |გოლი11 = 0 |ეროვნული წელი1 = 2008 |ეროვნული წელი2 = 2010– |ეროვნული ნაკრები1 = აშშ U20 |ეროვნული ნაკრები2 = აშშ |ეროვნული მატჩი1 = 10 |ეროვნული მატჩი2 = 173 |ეროვნული გოლი1 = 5 |ეროვნული გოლი2 = 108 |მედლის თარგები = |კლუბი-განახლება = 27 თებერვალი, 2021 |ეროვნული ნაკრები-განახლება = 27 თებერვალი, 2021 }} '''ალექსანდრა მორგან კარასკო'''<ref>{{Cite web |url=http://www.fifadata.com/document/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SquadLists.pdf |title=List of Players – 2019 FIFA Women's World Cup |date=June 16, 2019 |website=FIFAdata.com |publisher=FIFA |access-date=June 18, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190617080709/https://www.fifadata.com/document/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SquadLists.pdf |archive-date=June 17, 2019 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190617080709/https://www.fifadata.com/document/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SquadLists.pdf |archivedate=ივნისი 17, 2019 }}</ref> ({{lang-en|Alexandra Morgan Carrasco}}, დაბადების სახელი: '''ალექსანდრა პატრისია მორგანი'''; დ. [[2 ივლისი]], [[1989]]), ცნობილი, როგორც '''ალექს მორგანი''' — [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკელი]] პროფესიონალი [[ფეხბურთი|ფეხბურთელი]], რომელიც თამაშობს ორლანდო პრაიდში, ამერიკის შეერთებული შტატების ქალთა ეროვნულ ლიგაში, უმაღლეს დივიზიონში.<ref>{{cite news |title=Why did Alex Morgan leave Tottenham? USWNT star's NWSL return explained|url=https://www.goal.com/en-us/news/why-did-alex-morgan-leave-tottenham-uswnt-stars-nwsl-return/19nxcvi0vfyzu19a60hi407sq1/ |access-date=January 8, 2021 |publisher=The Equalizer |date=January 8, 2021}}</ref> ის არის ამერიკის შეერთებული შტატების ქალთა ეროვნული გუნდის თანაკაპიტანი [[კარლი ლოიდი|კარლი ლოიდსა]] და [[მეგან რაპინოუ|მეგან რაპინოუსთან]] ერთად [[2018]] - [[2020]] წლებში.<ref>{{Cite news |url=https://equalizersoccer.com/2018/10/03/uswnt-notebook-captains-europe-january-camp-world-cup-qualifying/ |title=USWNT notebook: Scheduling, captains and other updates from World Cup qualifying camp |last=Kassouf |first=Jeff |date=October 3, 2018 |access-date=October 4, 2018 |publisher=The Equalizer |archive-date=October 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004145018/https://equalizersoccer.com/2018/10/03/uswnt-notebook-captains-europe-january-camp-world-cup-qualifying/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |last1=Kassouf |first1=Jeff |title=Becky Sauerbrunn named USWNT captain, again |url=https://equalizersoccer.com/2021/01/17/becky-sauerbrunn-named-uswnt-captain-again-vlatko-andonovski/ |access-date=January 18, 2021 |publisher=The Equalizer |date=January 17, 2021 |archive-date=January 20, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210120012932/https://equalizersoccer.com/2021/01/17/becky-sauerbrunn-named-uswnt-captain-again-vlatko-andonovski/ |url-status=live }}</ref> 2013 წელს, ქალთა ეროვნული საფეხბურთო ლიგის ინაუგურაციული სეზონზე, მორგანი შეუერთდა პორტლენდ თორნსს და გუნდს ამავე წლის ლიგის მოგებაში დაეხმარა. მორგანმა თორნში 2015 წლის სეზონის განმავლობაში ითამაშა, მოგვიანებით კი ორლანდო პრაიდში გადავიდა. 2017 წელს მორგანმა ხელი მოაწერა კონტრაქტს [[საფრანგეთი|ფრანგულ]] გუნდ „ლიონთან“. გუნდთან ერთად მორგანმა მოიგო კონტინენტური [[ევროპა|ევროპის]] ტრიპლეტი, რომელშიც შედიოდა უეფას ქალთა [[უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგა|ჩემპიონთა ლიგაც]]. [[2018]] წლის [[ივნისი|ივნისში]] გამოვიდა ფილმი,სახელწოდებით ''ალექსი და მე'' სადაც მორგანის სამსახიობო დებიუტი შედგა. ფილმში ფეხბურთელი საკუთარი თავის გამოგონილ ვერსიას განასახიერებს. 2015 წელს [[ტაიმი (ჟურნალი)|ჟურნალმა ტაიმმა]] მორგანი ყველაზე მაღალანაზღაურებად ქალ ფეხბურთელად დაასახელა. მორგანი, [[კანადა|კანადელ]] ქრისტინე სინკლერისა და [[ავსტრალია|ავსტრალიელ]] სტეფ კატლისთან ერთად, გახდა პირველი ქალი ფეხბურთელი, რომელიც [[ფიფა|ფიფას]] [[ვიდეო თამაში|ვიდეო თამაშების]] გარეკანზე გამოჩნდა [[2015]] წელს. მორგანი [[ლიონელ მესი|ლიონელ მესისთან]] ერთად ასევე გამოჩნდა FIFA 16-ის ამერიკულ გარეკანზე. იგი დასახელდა Time-ის [[2019]] წლის ყველაზე გავლენიან 100 ადამიანს შორის.<ref>{{Cite web|title=Alex Morgan: The 100 Most Influential People of 2019|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2019/5567853/alex-morgan/|access-date=September 22, 2020|website=TIME|language=en-us|archive-date=September 20, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200920173245/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2019/5567853/alex-morgan/|url-status=live}}</ref> == ადრეული წლები == ალექს მორგანი პამელა და მაიკლ მორგანების ოჯახში დაიბადა სან დიმასში, [[ლოს-ანჯელესი]]ს ოლქში.<ref name="biography">{{Cite news |url=http://www.biography.com/people/alex-morgan-20837393 |title=Alex Morgan Biography |date=January 17, 2013 |work=A&E Biography |access-date=January 26, 2013 |archive-date=September 11, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180911151824/https://www.biography.com/people/alex-morgan-20837393 |url-status=live }}</ref> მორგანი თავის ორ უფროს დასთან, ჯენისთან და ჯერისთან ერთად, დიამონდ ბარში, სან დიმასის გარეუბანში გაიზარდა.<ref>{{Citation |last=U.S. Soccer |title=Alex Morgan: Daughter of Diamond Bar [Back Home] |date=July 16, 2012 |url=https://www.youtube.com/watch?v=Xllc0JHuycw |access-date=May 8, 2019 |archive-date=July 4, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200704174111/https://www.youtube.com/watch?v=Xllc0JHuycw |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2012/07/23/sports/olympics/alex-morgan-rising-as-fast-as-her-feet-will-take-her.html |title=Rising as Fast as Her Feet Will Take Her |last=Borden |first=Sam |date=July 22, 2012 |work=The New York Times |access-date=November 20, 2013 |archive-date=December 9, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209161629/https://www.nytimes.com/2012/07/23/sports/olympics/alex-morgan-rising-as-fast-as-her-feet-will-take-her.html |url-status=live }}</ref> მორგანს ბავშვობიდანვე იტაცებდა სპორტი, მოგვიანებით კი [[ფეხბურთი|ფეხბურთით]] დაინტერესდა. მის პირველ მწვრთნელთა შორის მამამისიც იყო.<ref>{{Citation |last=Office |first=AYSO National |title=Learn All About U.S. Soccer Star and AYSO Alum Alex Morgan! |date=August 26, 2016 |url=https://vimeo.com/180336355 |access-date=May 8, 2019 |archive-date=July 29, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200729135027/https://vimeo.com/180336355 |url-status=live }}</ref> მან საკლუბო კარიერა 14 წლისამ დაიწყო, როდესაც სიპრეს ელიტეს შეუერთდა.<ref>{{Cite magazine |last=Cohen |first=Emily |date=November 2, 2011 |title=Becoming Alex Morgan: Rising star reflects on youth game (Part 1) |url=https://www.socceramerica.com/article/44474/becoming-alex-morgan-rising-star-reflects-on-yout.html |magazine=Soccer America |access-date=October 28, 2015 |archive-date=August 27, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170827130539/https://www.socceramerica.com/article/44474/becoming-alex-morgan-rising-star-reflects-on-yout.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Cohen |first=Emily |date=November 2, 2011 |title=Becoming Alex Morgan: Rising star reflects on youth game (Part 1) |url=https://www.socceramerica.com/article/44474/becoming-alex-morgan-rising-star-reflects-on-yout.html |magazine=Soccer America |access-date=April 6, 2014 |archive-date=August 27, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170827130539/https://www.socceramerica.com/article/44474/becoming-alex-morgan-rising-star-reflects-on-yout.html |url-status=live }}</ref> კლუბთან ერთად მან მოიგო სანაპირო ფეხბურთის ლიგის ჩემპიონატი 16 წლამდელთა შორის და 19 წლამდელთა დონეზე მე-3 ადგილი დაიკავა.<ref name="CalProfile" /> მორგანმა დაიმონდ ბარის საშუალო სკოლაში სწავლობდა. სასკოლო საზოგადოებაში ის თავისი სისწრაფითა და შესაძლებლობებით იყო ცნობილი.<ref>{{Cite web |url=http://www.insidesocal.com/tribpreps/2012/01/17/diamond-bars-al/ |title=Diamond Bar's Alex Morgan continues to prove she belongs, London Olympics are next |last=Robledo |first=Fred |date=January 17, 2012 |publisher=Inside So Cal |access-date=April 6, 2014 |archive-date=August 18, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200818112750/http://www.insidesocal.com/tribpreps/2012/01/17/diamond-bars-al/ |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200818112750/http://www.insidesocal.com/tribpreps/2012/01/17/diamond-bars-al/ |archivedate=აგვისტო 18, 2020 }}</ref>მორგანი თამაშობდა ოლიმპიური განვითარების პროგრამის რეგიონალურ და სახელმწიფო გუნდებში.<ref name="CalProfile">{{Cite news |url=http://calbears.com/roster.aspx?rp_id=3769 |title=Alex Morgan |access-date=March 16, 2014 |publisher=University of California, Berkeley |archive-date=October 15, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191015122112/https://calbears.com/roster.aspx?rp_id=3769 |url-status=live }}</ref> მოგვიანებით მორგანმა განაცხადა, რომ სწორედ ეს პროგრამა დაეხმარა განვითარებასა და წინსვლაში.<ref>{{Cite web |url=http://www.calsouth.com/en/news-detail/254-year.2011_254-id.209716028.html#.U0GPw_ldV8E |title=U.S. Women's National Team Phenom Alex Morgan Talks About the Upcoming World Cup & Cal South ODP |last=Curley |first=Joe |publisher=Cal South |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140505202800/http://www.calsouth.com/en/news-detail/254-year.2011_254-id.209716028.html#.U0GPw_ldV8E |archive-date=May 5, 2014 |access-date=April 6, 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140505202800/http://www.calsouth.com/en/news-detail/254-year.2011_254-id.209716028.html#.U0GPw_ldV8E |archivedate=მაისი 5, 2014 }}</ref> 17 წლის ასაკში მორგანი მიიწვიეს [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებული შტატების]] 20 წლამდელთა ეროვნულ ნაკრებში. მამაკაცთა ახალგაზრდული ნაკრების წინააღმდეგ თამაშის დროს მორგანმა წინა ჯვარედინი მყესების დაზიანება მიიღო და გუნდში [[2008]] წლის [[აპრილი|აპრილამდე]] აღარ უთამაშია.<ref>{{Cite web |url=http://www.espn.com/high-school/girl/story/_/id/7959843/alex-morgan-returns-diamond-bar-high-school-espnhs-pro-day |title=Alex Morgan kicks it old school |last=Angulo |first=Blair |date=July 19, 2012 |publisher=ESPN |access-date=March 16, 2014 |archive-date=November 29, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201129013356/https://www.espn.com/high-school/girl/story/_/id/7959843/alex-morgan-returns-diamond-bar-high-school-espnhs-pro-day |url-status=live }}</ref> == საერთაშორისო კარიერა == [[ფაილი:Alex Morgan USA Warmup.jpg|მინი|274x274პქ|მორგანი ამერიკის ქალ ფეხბურთელთა ეროვნულ გუნდთან ერთად ფრისკოში, [[ტეხასი|ტეხასში]]]] მორგანის ტრავმა ნელა პროგრესირებდა, რის გამოც ის [[2008]] წლის აპრილამდე შეერთებული შტატების 20 წლამდელთა ნაკრებში აღარ მიუწვევიათ.<ref>{{Cite web |url=http://calbears.cstv.com/sports/w-soccer/spec-rel/071108aac.html |title=Q&A with U.S. Under-20 Star Alex Morgan |date=July 11, 2008 |publisher=Cal Athletics |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120324181134/http://calbears.cstv.com/sports/w-soccer/spec-rel/071108aac.html |archive-date=March 24, 2012 |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120324181134/http://calbears.cstv.com/sports/w-soccer/spec-rel/071108aac.html |archivedate=მარტი 24, 2012 }}</ref> გუნდში მისი დებიუტი 2008 წელს ქალაქ [[პუებლა (ქალაქი)|პუებლაში]], [[მექსიკა|მექსიკაში]] შედგა. სადებიუტო თამაშში მორგანმა პირველი გოლიც გაიტანა [[კუბა|კუბის]] წინააღმდეგ.<ref>{{Cite web |url=https://www.ussoccer.com/News/U-20-WNT/2008/06/U-S-Under-20-Women-Hand-Cuba-9-0-Defeat-In-FIFA-U-20-World-Cup-Qualifying-Action.aspx |title=U.S. Under-20 Women Hand Cuba 9–0 Defeat in FIFA U-20 World Cup Qualifying Action |date=June 20, 2008 |publisher=[[United States Soccer Federation]] |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110611015443/http://www.ussoccer.com/News/U-20-WNT/2008/06/U-S-Under-20-Women-Hand-Cuba-9-0-Defeat-In-FIFA-U-20-World-Cup-Qualifying-Action.aspx |archive-date=June 11, 2011 |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110611015443/http://www.ussoccer.com/News/U-20-WNT/2008/06/U-S-Under-20-Women-Hand-Cuba-9-0-Defeat-In-FIFA-U-20-World-Cup-Qualifying-Action.aspx |archivedate=ივნისი 11, 2011 }}</ref> მორგანი ასევე მონაწილეობდა 2008 წლის [[ფიფა]]ს ქალთა 20 წლამდელთა მსოფლიო თასზე [[ჩილე|ჩილეში]]. ტურნირის მსვლელობისას ფეხბურთელმა სულ ოთხი გოლის გატანა მოახერხა [[საფრანგეთი|საბრანგეთის]], [[არგენტინა|არგენტინისა]] და [[ჩრდილოეთ კორეა|ჩრდილოეთ კორეის]] წინააღმდეგ. მორგანის მეოთხე გოლის წყალობით ამერიკის შეერთებული შტატები ჩემპიონი გახდა. მისი გოლი მოგვიანებით ტურნირის საუკეთესო გოლად<ref>{{Cite web |url=https://www.fifa.com/u20womensworldcup/video/goalofthetournament.html |title=FIFA U-20 Women's World Cup Chile 2008 Goal of the Tournament |publisher=FIFA |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090211204347/http://www.fifa.com/u20womensworldcup/video/goalofthetournament.html |archive-date=February 11, 2009 |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090211204347/http://www.fifa.com/u20womensworldcup/video/goalofthetournament.html |archivedate=თებერვალი 11, 2009 }}</ref> და საბოლოოდ ფიფას წლის მეორე საუკეთესო გოლად იქნა მიჩნეული.<ref>{{Cite web |url=https://www.fifa.com/theclub/news/newsid=999807/index.html |title=2008 Goal of the Year declared |date=January 20, 2009 |publisher=FIFA |archive-date=July 25, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180725153357/https://www.fifa.com/theclub/news/newsid=999807/index.html |url-status=live |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180725153357/https://www.fifa.com/theclub/news/newsid=999807/index.html |archivedate=ივლისი 25, 2018 }}</ref> მორგანს, როგორც მესამე ყველაზე მეტი გოლის ავტორს ბრინჯაოს ფეხსაცმელი გადაეცა. როგორც მეორე საუკეთესო თავდამსხმელს, მორგანს ვერცხლის ბურთი გადაეცა (საუკეთესო თავდამსხმელად მორგანის გუნდელი, სიდნი ლეროუქსი დასახელდა).<ref>{{Cite web |url=https://www.fifa.com/u20womensworldcup/news/newsid=972034.html#morgan+leroux+blazing+trail |title=Morgan and Leroux, blazing a trail] |date=December 8, 2008 |publisher=FIFA |archive-url=https://web.archive.org/web/20090202114149/https://www.fifa.com/u20womensworldcup/news/newsid=972034.html |archive-date=February 2, 2009 |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130726143645/http://www.fifa.com/u20womensworldcup/news/newsid=972034.html#morgan+leroux+blazing+trail |archivedate=ივლისი 26, 2013 }}</ref> მორგანი ასევე მიიწვიეს ზრდასრულთა ეროვნულ გუნდში. მისი დებიუტი მექსიკის წინააღმდეგ შედგა [[2010]] წელს.<ref>{{Cite web |url=http://bigapplesoccer.com/teams/usa2.php?article_id=23135 |title=WINTER GAMES U.S women overcome Mexico in snow, 1–0 |date=March 31, 2010 |publisher=Big Apple Soccer |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110123153943/http://bigapplesoccer.com/teams/usa2.php?article_id=23135 |archive-date=January 23, 2011 |accessdate=თებერვალი 28, 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110123153943/http://bigapplesoccer.com/teams/usa2.php?article_id=23135 |archivedate=იანვარი 23, 2011 }}</ref> ამერიკის ქალთა ეროვნული ნაკრების კვერთით მორგანმა პირველი გოლი [[ჩინეთი|ჩინეთის]] წინააღმდეგ გაიტანა 2010 წლის [[ოქტომბერი|ოქტომბერში]]. მან უმნიშვნელოვანესი როლი შეასრულა [[იტალია|იტალიის]] წინააღმდეგ გამარჯვებაში, როდესაც მოედანზე 86-ე წუთზე შევიდა და მეოთხე დამატებით წუთზე ანგარიში გახსნა.<ref>{{Cite web |url=http://latimesblogs.latimes.com/sports_blog/2010/11/us-women-shut-out-italy-1-0-and-near-world-cup-qualification.html |title=U.S. women shut out Italy, 1–0, and near World Cup qualification |date=November 20, 2010 |website=Los Angeles Times |access-date=January 31, 2021 |archive-date=November 9, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201109025605/https://latimesblogs.latimes.com/sports_blog/2010/11/us-women-shut-out-italy-1-0-and-near-world-cup-qualification.html |url-status=live }}</ref> == პირადი ცხოვრება == მორგანი დაქორწინდა ფეხბურთელ სერვანდო კარასკოზე, [[2014]] წლის [[31 დეკემბერი|31 დეკემბერს]].<ref>{{Cite web |url=http://people.com/celebrity/soccer-stars-alex-morgan-and-servando-carrasco-are-married/ |title=Soccer Stars Alex Morgan and Servando Carrasco Are Married |last=Fowler |first=Tara |date=January 1, 2015 |website=[[People (magazine)|People]] |access-date=January 3, 2015 |archive-date=September 29, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200929112659/https://people.com/celebrity/soccer-stars-alex-morgan-and-servando-carrasco-are-married/ |url-status=live }}</ref> წყვილი ერთმანეთს ბერკლიში, ფეხბურთის თამაშიშას შეხვდა.<ref>{{Cite web |url=http://heavy.com/sports/2015/06/servando-carrasco-alex-morgan-husband-fiance-boyfriend-married-marriage-soccer-world-cup/ |title=Heavy |last=Laura |first=Amato |access-date=November 9, 2015 |archive-date=October 19, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201019234240/https://heavy.com/sports/2015/06/servando-carrasco-alex-morgan-husband-fiance-boyfriend-married-marriage-soccer-world-cup/ |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201019234240/https://heavy.com/sports/2015/06/servando-carrasco-alex-morgan-husband-fiance-boyfriend-married-marriage-soccer-world-cup/ |archivedate=ოქტომბერი 19, 2020 }}</ref> 2019 წლის ოქტომბერში მათ განაცხადეს, რომ [[2020]] წლის [[აპრილი|აპრილისთვის]] გოგონას ელოდებოდნენ.<ref>{{Cite web |url=https://www.si.com/soccer/2019/10/23/alex-morgan-servando-carrasco-pregnant-baby-announcement |title=USWNT Star Alex Morgan Expecting Baby Girl |last=Gartland |first=Dan |date=October 23, 2019 |website=Sports Illustrated |access-date=October 23, 2019 |archive-date=October 23, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191023195722/https://www.si.com/soccer/2019/10/23/alex-morgan-servando-carrasco-pregnant-baby-announcement |url-status=live }}</ref> მათი ქალიშვილი, ჩარლი ელენა კარასკო, დაიბადა 2020 წლის [[7 მაისი|7 მაისს]].<ref>{{Cite web|title=Alex Morgan and Servando Carrasco Welcome a Daughter|url=https://people.com/parents/alex-morgan-servando-carrasco-welcome-daughter-charlie/|website=PEOPLE.com|language=EN|access-date=May 9, 2020|archive-date=May 10, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200510171320/https://people.com/parents/alex-morgan-servando-carrasco-welcome-daughter-charlie/|url-status=live}}</ref> 2016 წლის [[24 იანვარი|24 იანვარს]] მორგანს თავისი მშობლიური ქალაქის, დაიმანდ ბარის გასაღები საზეიმოდ გადაეცა.<ref>{{Cite web |url=https://dbhs.wvusd.k12.ca.us/apps/news/article/529115 |title=Alex Morgan Will Receive Key to the City of Diamond Bar |date=January 24, 2016 |access-date=March 6, 2016 |archive-date=March 9, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160309022205/http://dbhs.wvusd.k12.ca.us/apps/news/article/529115 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://dbbullseye.com/2016/dbhs-soccer-star-alex-morgan-accepts-key-to-city/ |title=DBHS soccer star Alex Morgan accepts key to city |date=January 27, 2016 |access-date=May 3, 2018 |archive-date=May 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180504092414/https://dbbullseye.com/2016/dbhs-soccer-star-alex-morgan-accepts-key-to-city/ |url-status=live }}</ref> ==ლიტერატურა== * Morgan, Alex (2015), ''Breakaway: Beyond the Goal'', Simon and Schuster, {{ISBN|1481451073}} * Grainey, Timothy (2012), ''Beyond Bend It Like Beckham: The Global Phenomenon of Women's Soccer'', University of Nebraska Press, {{ISBN|0803240368}} * Lisi, Clemente A. (2010), ''The U.S. Women's Soccer Team: An American Success Story'', Scarecrow Press, {{ISBN|0810874164}} * Longman, Jere (2009), ''The Girls of Summer: The U.S. Women's Soccer Team and How it Changed the World'', HarperCollins, {{ISBN|0061877689}} * Stevens, Dakota (2011), ''A Look at the Women's Professional Soccer Including the Soccer Associations, Teams, Players, Awards, and More'', BiblioBazaar, {{ISBN|1241047464}} ==რესურსები ინტერნეტში== * {{official website|1=http://www.alexmorgansoccer.com}} * {{FIFA player|302753|archive=20150906072821}} * {{Cite web |url=http://www.ussoccer.com/Teams/WNT/M/Alex-Morgan.aspx |title=US Soccer player profile |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130114074544/http://www.ussoccer.com/Teams/WNT/M/Alex-Morgan.aspx |archive-date=January 14, 2013 |access-date=April 26, 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130114074544/http://www.ussoccer.com/Teams/WNT/M/Alex-Morgan.aspx |archivedate=იანვარი 14, 2013 }} * [https://web.archive.org/web/20170711060201/http://www.nwslsoccer.com/players/view/l28lqh3f3ojx6kk2wvvq6nyt ქალთა ეროვნული საფეხბურთო ლიგის პროფილი] * [https://www.orlandocitysc.com/players/53/alex-morgan მორგანის პროფილი ორლანდო პრიადში] * [http://calbears.com/roster.aspx?rp_id=3769 ბერკლის მოთამაშის პროფილი] * {{IMDb name|4906598}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:მორგანი, ალექს}} [[კატეგორია:ამერიკელი ფეხბურთელები]] [[კატეგორია:დაბადებული 2 ივლისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1989]] [[კატეგორია:ამერიკელი ქალი მწერლები]] [[კატეგორია:კალიფორნიელი ფეხბურთელები]] h0eoq0olw2zchxg7hxc49wa5vjutkwa 0 504050 4816867 4161349 2025-06-20T04:17:08Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 3 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816867 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი}} '''აიდა დელ კარმენ ხესუს კონსუელო გარსია-ნარანხო მორალესი''' ({{lang-es|Aída del Carmen Jesús Consuelo García-Naranjo Morales}}) ასევე ცნობილია სასცენო სახელით „'''მოჩა'''“<ref>{{Cite web |url=http://mujeresdeotraindole.blogspot.com/2011/06/aida-mocha-garcia-naranjo-se-dirige-las.html |title=Aída 'Mocha' García Naranjo se dirige a las mujeres peruanas |description=Aída 'Mocha' Addresses Peruvian Women |first=Coronado |last=Sotelo |work=Mujeres de otra indole |language=es |date=2 June 2011 |archive-url=https://archive.today/20120715010739/http://mujeresdeotraindole.blogspot.de/2011/06/aida-mocha-garcia-naranjo-se-dirige-las.html |archive-date=2012-07-15 |deadlink=yes |access-date=2 June 2018 |archiveurl=https://archive.today/20120715010739/http://mujeresdeotraindole.blogspot.de/2011/06/aida-mocha-garcia-naranjo-se-dirige-las.html |archivedate=15 ივლისი 2012 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://rpp.pe/politica/actualidad/aida-garcia-naranjo-perfil-de-la-proxima-ministra-de-la-mujer-noticia-386830 |title=Aída García Naranjo: Perfil de la próxima ministra de la Mujer |description=Aída García Naranjo: Profile of the Next Minister of Women |publisher=Radio Programas del Perú |language=es |date=21 July 2011 |access-date=2 June 2018}}</ref> (დ. [[20 მარტი]], [[1951]]) — პერუელი პედაგოგი, მომღერალი და პოლიტიკოსი. [[ოლიანტა უმალა]]ს ალიანსის, სოციალისტური პარტიის გენერალური მდივანი და [[პერუს ნაციონალური პარტია|განა პერუს]] პრეს-სპიკერი. ქალთა საკითხებისა და სოციალური განვითარების პირველი მინისტრი უმალას კაბინეტში.<ref name=":0">{{Cite web |url=http://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/estos-son-humala-adelanta-algunos-nombres-su-gabinete-noticia-919189 |title=Ollanta Humala adelantó más nombres de su gabinete ministerial |accessdate=2021-03-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201008010306/https://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/estos-son-humala-adelanta-algunos-nombres-su-gabinete-noticia-919189 |archivedate=2020-10-08 }}</ref> [[2012]] წლის იანვრიდან [[2014]] წლის ივნისამდე იყო [[პერუ]]ს ელჩი [[ურუგვაი]]ში.<ref>{{Cite web |url=http://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/ex-ministra-aida-garcia-naranjo-fue-nombrada-embajadora-uruguay-noticia-1356991 |title=Ex ministra Aída García Naranjo fue nombrada embajadora en Uruguay |accessdate=2021-03-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190722183903/http://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/ex-ministra-aida-garcia-naranjo-fue-nombrada-embajadora-uruguay-noticia-1356991 |archivedate=2019-07-22 }}</ref> [[2012]] წლის 1 თებერვლიდან [[2014]] წლის 18 ივნისამდე პერუს წარმომადგენელი [[მერკოსური|მერკოსურში]] და პარალელურად ინტეგრაციის ლათინოამერიკულ ასოციაციაში (ALADI).<ref>{{Cite web |url=http://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/aida-garcia-naranjo-ahora-representante-peruana-ante-mercosur-aladi-noticia-1364658 |title=Aída García Naranjo ahora será representante peruana ante Mercosur y Aladi |accessdate=2021-03-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201008095912/https://archivo.elcomercio.pe/politica/gobierno/aida-garcia-naranjo-ahora-representante-peruana-ante-mercosur-aladi-noticia-1364658 |archivedate=2020-10-08 }}</ref> ==ბიოგრაფია== აიდა გარსია-ნარანხო სწავლობდა პაპის კათოლიკურ უნივერსიტეტში. მას ასევა აქვს ამავე უნივერსიტეტის პოლიტიკურ მეცნიერებათა და სახელმწიფოს მართვის მაგისტრის ხარისხი. [[1990]]-[[1993]] წლებში იგი იყო ლიმის მუნიციპალიტეტის მრჩეველი. [[1995]]-[[2011]] წლებში იყო ჟურნალ „მუხერეს“-ის დირექტორი, ხოლო [[2011]] წლიდან სამართლისა და განვითარების ცენტრის აღმასრულებელი დირექტორი. იგი იყო პერუს გლეხთა კონფედერაციის მრჩეველთა საბჭოს წევრი, კონსულტაციას უწევდა ქალთა საქმეების სამდივნოს. სწავლობდა მუსიკის ეროვნულ კონსერვატორიაში. იყო მუსიკალური ჯგუფის „Tiempo Nuevo“-ს წევრი. არის 14 წიგნის ავტორი, რომელთა უმეტესობა პერუში [[ფემინიზმი]]ს საკითხებს ეხება. [[2011]] წლის 28 ივლისს გახდა და ამავე წლის 10 დეკემბრამდე ეკავა ქალთა საკითხებისა და სოციალური განვითარების მინისტრის თანამდებობა.<ref name=":0" /> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:გარსია-ნარანხო, აიდა}} [[კატეგორია:დაბადებული 20 მარტი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1951]] [[კატეგორია:პერუელი პოლიტიკოსი ქალები]] 2srgcgjj9f3kymwk3co42x6rxq7bsnz 0 507888 4816813 4294020 2025-06-19T23:58:27Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816813 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = ქალაქი |ქართული სახელი = აბაურეა-ბახა |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = ნავარა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = კომარკა |რაიონი = აუნიამენდის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''აბაურეა-ბახა''' ({{lang-es|Abaurrea Baja}}; {{lang-eu|Abaurrepea}}) — ქალაქი და მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[ნავარა|ნავარის]] პროვინციის [[აუნიამენდის კომარკა|აუნიამენდის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 10,89 კმ². მოსახლეობა — 31 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ნავარის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.enciclopedianavarra.com აბაურეა-ბახის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210418145508/http://www.enciclopedianavarra.com/ |date=2021-04-18 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ნავარის მუნიციპალიტეტები]] [[კატეგორია:ნავარის ქალაქები]] nuhvnp9g5rf8ko3qv54mf4jodop74fu 0 508562 4816835 4696404 2025-06-20T02:18:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816835 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი |კონფლიქტი=ავღანეთის კონფლიქტი |ნაწილი=[[ცივი ომი|ცივი ომის]] და [[ომი ტერორზე|ტერორზე ომის]] |სურათი=[[File:War in Afghanistan (1992–2001).png|frameless|upright=1.35]] |სათაური=ავღანეთის კონფლიქტის განვითარება 1992 წლის [[პეშვარის შეთანხმება |პეშვარის შეთანხმებასა]] და [[2001]] წლის დეკემბრის [[ტორა ბორას ბრძოლა|ტორა ბორას ბრძოლას]] შორის. |თარიღი=1978 წლის 17 აპრილი – დღემდე ({{Age in years, months, weeks and days|month1=4|day1=17|year1=1978}} |მდებარეობა=[[ავღანეთი]] |კოორდინატები= |მიზეზი= |casus= |შედეგი= |სტატუსი= |ტერიტორია= |მხარე1= |მხარე2= |მეთაური1= |მეთაური2= |ძალა1= |ძალა2= |დანაკარგები1= |დანაკარგები2= |დანაკარგები3= |შენიშვნა= }} '''ავღანეთის კონფლიქტი''' ({{Lang-fa|جنگ های افغانستان}}; {{Lang-ps|د افغانستان جنګونه}}) — ომების სერია, რომელიც [[ავღანეთი|ავღანეთში]] მიმდინარეობს [[1978]] წლიდან. [[საურის რევოლუცია|საურის რევოლუციის]] სამხედრო გადატრიალებით დაწყებული, შეიარაღებული კონფლიქტების თითქმის უწყვეტი სერია ტანჯავს ავღანეთს. კონფლიქტი მოიცავს: * '''[[ავღანეთის ომი (1979–1989)]],''' რომელიც 1979 წელს დაიწყო და 1989 წელს დასრულდა. საბჭოთა არმია ავღანეთშ შეიჭრა ქვეყანაში მმართველი ავღანეთის სახალხო დემოკრატიული პარტიის (PDPA) მხარდასაჭერად მთავრობის წინააღმდეგ აჯანყების დიდი ტალღების შემდეგ. საბჭოთა ჯარები ავღანეთის მოკავშირეთა არმიასთან ერთად იბრძოდნენ აჯანყებული დაჯგუფებების წინააღმდეგ, რომლებიც ძირითადად [[მოჯაჰიდი|ავღანელი მოჯაჰედების]] სახელით იყვნენ ცნობილი, რომელთა ძირითადი მხარდამჭერები იყვნენ საბჭოთა კავშირის [[ცივი ომი|ცივი ომის]] მტრები [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]], [[გაერთიანებული სამეფო]] და [[პაკისტანი]]. საბჭოთა კავშირმა საბოლოოდ დათმო და ჯარები ავღანეთიდან 1989 წელს გაიყვანა. ** '''[[ავღანეთის სამოქალაქო ომი (1989–1992)|ავღანეთის სამოქალაქო ომი (1989–1992)]]'''[[ავღანეთის სამოქალაქო ომი (1989-1992)|,]] რომელიც იყო ომი მთავრობასა და აჯანყებულებს შორის, მაგრამ საბჭოთა ჯარების მონაწილეობის გარეშე. საბჭოთა კავშირმა გააგრძელა ფინანსური დახმარება ავღანეთის მთავრობისთვის ბრძოლაში, და ასევე აჯანყებულმა ჯგუფებმა განაგრძეს მხარდაჭერის მიღება შეერთებული შტატებისა და პაკისტანისგან. საბჭოთა კავშირის მხარდაჭერით ავღანეთის მთავრობა გადარჩა [[1992]] [[ქაბული|წლის ქაბულის დაცემამდე.]] * '''[[ავღანეთის სამოქალაქო ომი (1992–1996)]]''' დაიწყო, როდესაც მოჯაჰედ აჯანყებულ ჯგუფებს შორის დაპირისპირება, ქაბულის აღების და ავღანეთის ისლამური სახელმწიფოს დამყარების შემდეგ, გადაიზარდა კიდევ ერთ სრულმასშტაბიან კონფლიქტში. ქაბულში სხვადასხვა საოკუპაციო დაჯგუფებებს შორის გაიმართა სასტიკი ბრძოლები და მათგან ქალაქი მძიმე დაბომბვას განიცდიდა. თითოეულ მათგანს მხარს უჭერდა საგარეო ძალა, როგორიცაა [[პაკისტანი]], [[ირანი]] ან [[საუდის არაბეთი]], რომლებიც ეძებდნენ გავლენას ავღანეთში. ეს კონფლიქტი 1996 წელს დასრულდა მას შემდეგ, რაც [[თალიბანი|თალიბებმა]], შედარებით ახალმა დაჯგუფებამ, რომელსაც პაკისტანი მხარს უჭერს და [[ალ-კაიდა|ალ-კაიდას]] რამდენიმე ათასი მებრძოლი ახორციელებს [[არაბები|არაბული]] ქვეყნებიდან, [[ქაბული]] აიღო. * '''[[ავღანეთის სამოქალაქო ომი (1996–2001)]]''' დაიწყო თალიბების მიერ ქაბულის აღებისთანავე, რომელშიც მონაწილეობდნენ ახალი სამხედრო – პოლიტიკური წინააღმდეგობის ძალები, სახელწოდებით [[ჩრდილოეთის ალიანსი]], რომლებიც იბრძვიან თალიბანის და მათი ნაწილობრივ აღიარებული საამიროს წინააღმდეგ . ამ პერიოდის განმავლობაში თალიბები აკონტროლებდნენ თითქმის მთელ ქვეყანას, რადგან ჩრდილოეთის ალიანსი უმეტეს დროს იბრძოდა თავდაცვაზე. ალიანსის [[აჰმად შაჰ მასუდი|ლიდერი]] [[ალ-კაიდა|ალ-კაიდას]] წევრებმა მოკლეს [[2001]] წლის 9 სექტემბერს. * '''[[აშშ-ის ავღანეთში შეჭრა]]''' 2001 წლის 7 ოქტომბერს დაიწყო. შეერთებულმა შტატებმა თალიბანის ხელისუფლების მოხსნა მოითხოვა, რადგან ისინი ალ-ქაიდას მებრძოლებს მასპინძლობდნენ, რომლებიც [[2001 წლის 11 სექტემბრის ტერორისტული აქტები|11 სექტემბრის თავდასხმების]] მთავარი ეჭვმიტანილები იყვნენ და უარი თქვეს მათი ლიდერის [[ოსამა ბინ ლადენი|ოსამა ბინ ლადენის]] ექსტრადიციაზე წინასწარ მტკიცებულებების გარეშე. შეერთებული შტატები საჰაერო ძალები ებრძოდა თალიბებს და დახმარებას უწევდა ჩრდილოეთ ალიანსის სახმელეთო ჯარებს, რომლებმაც 2001 წლის დეკემბრისთვის წარმატებით გაათავისუფლეს ქვეყნის უმეტეს ნაწილი თალიბანებისაგან. შემოჭრით ასევე დაიწყო შეერთებული შტატების [[ომი ტერორზე|ტერორიზმის წინააღმდეგ ომი]]. ** '''[[ავღანეთის ომი (2001–დღემდე)|ავღანეთის ომი (2001–დღემდე)]]''' არის უწყვეტი მოქმედი ომი ავღანეთში, სადაც ძირითადი კონფლიქტი შედგება ავღანეთის არმიის ჯარებისგან, რომელსაც შეერთებული შტატების დამატებითი ჯარები უჭერენ მხარს,და რომლებიც იბრძვიან [[თალიბანი|თალიბანის]] მეამბოხეების წინააღმდეგ<ref>Apart from Taliban, since 2001 war has also involved other groups including al-Qaeda, [[Haqqani network]], [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] and [[ISIS-K]]</ref> [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატოც]] მონაწილეობდა ამ ომში. დადგენილია, რომ კონფლიქტმა, დაწყებიდან დღემდე, 1 405 111 - 2 084 468 ადამიანი შეიწირა. ==ლიტერატურა== * {{cite book |last=Collins |first=Joseph J. |date=2011 |title=Understanding War in Afghanistan |url=http://ndupress.ndu.edu/Portals/68/Documents/Books/understanding-war-in-afghan.pdf |location=Washington, D.C. |publisher=National Defense University Press |isbn=978-1-78039-924-9 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210427125621/https://ndupress.ndu.edu/Portals/68/Documents/Books/understanding-war-in-afghan.pdf |date=2021-04-27 }} * {{cite web |url=https://www.stratfor.com/weekly/20100628_30_year_war_afghanistan |title=The 30-Year War in Afghanistan |author=George Friedman |date=June 29, 2010 |website=Geopolitical Weekly |publisher=[[Stratfor]]|author-link=George Friedman}} * Chiovenda, Andrea, and Melissa Chiovenda. "The specter of the “arrivant”: hauntology of an interethnic conflict in Afghanistan." Asian Anthropology 17.3 (2018): 165-184. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.hrw.org/backgrounder/asia/afghan-bck1023.htm Backgrounder on Afghanistan: History of the War October 2001] * [https://www.rand.org/pubs/testimonies/2007/RAND_CT271.pdf Ending Afghanistan’s Civil by James Dobbins, The RAND Corporation, Testimony presented before the House Armed Services Committee on January 30, 2007] * [https://www.hrw.org/backgrounder/asia/afghanistan/afghbk.htm Fueling Afghanistan's War-Press Backgrounder] * [http://www.csis.org/isp/pcr/ More information on Post-Conflict Reconstruction from the Center for Strategic and International Studies] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090610082115/http://www.csis.org/isp/pcr/ |date=2009-06-10 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:რელიგიური სამოქალაქო ომები]] [[კატეგორია:რევოლუციური სამოქალაქო ომები]] [[კატეგორია:მიმდინარე კონფლიქტები]] [[კატეგორია:ავღანეთის ომები]] [[კატეგორია:ცივი ომის კონფლიქტები]] [[კატეგორია:2020-იანი წლების კონფლიქტები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის კონფლიქტები]] [[კატეგორია:2010-იანი წლების კონფლიქტები]] rcnhvdqjl1q07t4gvw1m48ejoffgpl0 0 516451 4816942 4812411 2025-06-20T07:33:36Z Geagea 783 4816942 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუზეუმი | სახელი = ქუთაისის ზაქარია ფალიაშვილის სახლ-მუზეუმი | სურათი = Faliashvilis muzeumi-1.jpg | სურათისზომა = 200px | წარწერა = სახლ-მუზეუმი | დაარსდა = [[1963]] | დამაარსებლები = [[ლილი ნუცუბიძე]]<br />ვანო ვარლამიშვილი | დაიხურა = | მდებარეობა = [[ქუთაისი]], ფ. ვარლამიშვილის ქ. №25 | პოზრუკა = საქართველო | პოზრუკის ზომა = | ალტერნატიული რუკა = | პოზრუკა2 = | პოზრუკის ზომა2 = | ალტერნატიული რუკა2 = | სტატუსი = | ექსპონატი = | კლასიფიკაცია = | ვიზიტორები = | დირექტორი = | პრეზიდენტი = | კურატორი = | საიტი = }} '''ქუთაისის ზაქარია ფალიაშვილის სახლ-მუზეუმი''' — [[ქუთაისი|ქუთაისში]] არსებული ფალიაშვილების სახლი, სადაც დაიბადა და 16 წლამდე ცხოვრობდა ქართველი [[კომპოზიტორი]], [[დირიჟორი]], [[პედაგოგი]], [[საზოგადო მოღვაწე]] [[ზაქარია ფალიაშვილი]]. შენობა მდებარეობს ე.წ. „ფრანგების (კათოლიკების) უბანში“. ==მუზეუმის ისტორია== მუზეუმის შექმნის იდეა XX ს-ის 60-იან წლებში დაებადათ ქუთაისელ მოღვაწეებს — პოეტ [[ლილი ნუცუბიძე]]ს და ვანო ვარლამიშვილს. ამისათვის მათ დაიწყეს ექსპონატების მოძიება. ქალაქის საზოგადოება სიხარულით შეხვდა ამ ამბავს და ზაქარიასთან დაკავშირებული ნივთები და დოკუმენტები უანგაროდ შესწირეს მუზეუმს. მემორიალური ნივთების თავმოყრამ რეალობად აქცია ჩანაფიქრი. შეიქმნა სამუზეუმო ფონდი და 1963 წელს გაიხსნა სახლ-მუზეუმი. მუზეუმში დაცულია კომპოზიტორის პირადი და საოჯახო ნივთები, სხვადასხვა საკრავები, რომლებიც ოჯახის მეზობლებს ეკუთვნოდათ და ყმაწვილი ზაქარია უკრავდა. მას განსაკუთრებით მოსწონდა ფრანგული და გერმანული მექანიკური საკრავები. მათ მოსასმენად დღეში რამდენიმეჯერ მიდიოდა სტუმრად მეზობლებთან. მუზეუმში იმართება ქალაქის კულტურული ღონისძიებები: გამოფენები, ლიტერატურული და საიუბილეო საღამოები. მის ეზოში, ღია ცის ქვეშ კი — კონცერტები. საჯარო სკოლებისა და სამუსიკო სასწავლებლების პედაგოგები მოსწავლეებს ღია გაკვეთილებსაც უტარებენ. ხშირად ჩამოდიან სტუმრები როგორც საქართველოს სხვადასხვა რეგიონებიდან, ისე საზღვარგარეთიდან. მუზეუმი ააიპ „კულტურულ-საგანმანათლებლო დაწესებულებათა გაერთიანების" ფილიალს წარმოადგენს. ააიპ-ისა და მუზეუმის ადმინისტრაციების ორგანიზებით და მერიის მხარდაჭერით, შენობას რეაბილიტაცია ჩაუტარდა. საქართველოში ძველი სამუსიკო საკრავების ერთ-ერთი გამორჩეული რესტავრატორის, გიორგი შიოშვილის მიერ კი რესტავრირებულ იქნა უნიკალური მუსიკალური ინსტრუმენტები.<ref>[https://1tv.ge/news/zaqaria-faliashvilis-musikalur-sakravebi-qutaisis-sakhl-muzeums-daubrunda/ მუსიკალური ინსტრუმენტები ქუთაისის სახლ-მუზეუმს დაუბრუნდა]</ref> 2018 წლის მაისში, მასშტაბური აქციის, „ღამე მუზეუმში" ფარგლებში, მემორიალური სახლ–მუზეუმის ხელმძღვანელობამ დამსწრე საზოგადოებას დაარსებიდან 55 წლის იუბილესთან დაკავშირებით, მუზეუმის მიერ მთელი ამ პერიოდის განმავლობაში განხორციელებული აქტივობების ანგარიში წარუდგინა. [[აიპი|ა(ა)იპ]] „ქ. ქუთაისის კულტურულ, სახელოვნებო, საგანმანათლებლო დაწესებულებათა გაერთიანების“ ხელმძღვანელობისგან ზ. ფალიაშვილის სახლ–მუზეუმის ხელმძღვანელი მარინა სულაქველიძე კულტურის სფეროში შეტანილი წვლილისთვის სიგელით დაჯილდოვდა. მას აგრეთვე, ფასიანი საჩუქრები და „აბესალომ და ეთერის“ პარტიტურის უნიკალური გამოცემა გადაეცა. დიდი ქართველი კომპოზიტორის პატივსაგებად იუნესკომ ზაქარია ფალიაშვილის დაბადებიდან 150-ე, 2021 წელი ზაქარიას წლად გამოაცხადა. 10 თებერვლიდან მუზეუმმა დაიწყო საერთაშორისო რანგის მოვლენის აღნიშვნა და საიუბილეო ღონისძიებების განხორციელება. ქუთაისის საპატიო მოქალაქემ, კულტურული მემკვიდრეობის ქომაგმა, ქველმოქმედმა და ექიმმა მერაბ კვიცარიძემ სახლ-მუზეუმი დაასაჩუქრა მონოგრაფიული ნაშრომით „ზაქარია ფალიაშვილი“ (წიგნის ავტორი ნინი სანადირაძე). მაისში „მუსიკის დღეები 2021“-ის ფარგლებში მუზეუმში გაიმართა შემოქმედებითი საღამო „მოგონებებით გაცოცხლებული წარსული“. მუზეუმში მისულ სტუმრებს საშუალება ჰქონდათ ვირტუალურ ფორმატში გაცნობოდნენ კომპოზიტორის უახლოესი გარემოცვის, თუმანიშვილების ოჯახის მოგონებებს. შეხვედრაზე მოწვეული იყვნენ თუმანიშვილების ოჯახის შთამომავლები, რომლებმაც თავიანთი წინაპრებისა და ფალიაშვილების ოჯახის ურთიერთობებზე ისაუბრეს. შემოქმედებით საღამოზე ნაჩვენები იქნა ფილმი „რისთვის მიყვარხარ“, რომელიც კომპოზიტორის მუზის, ნადეჟდა ბუზოღლისა და ფალიაშვილის ურთიერთობის ისტორიის ამსახველია. ფილმი 2018 წელს საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიერაა გადაღებული (რეჟ. ნარგიზა გარდაფხაძე).<ref>ქართული დოკუმენტალისტიკა — „რისთვის მიყვარხარ" [https://www.youtube.com/watch?v=NFtShOEU55k აქტი I] [https://www.youtube.com/watch?v=VgM2Rssd-XQ აქტი II]</ref> ასევე განიხილეს ფალიაშვილის მემორიალური კომპლექსის აღდგენის კონცეფციის თანამედროვე ასპექტები. მაისშივე გაიმართა ქართული გალობის გადარჩენის საკითხებზე მსჯელობა. ლექცია-მოხსენებით სტუმრების წინაშე მოწვეული დარგის სპეციალისტი, [[მალხაზ ერქვანიძე]] წარსდგა. ლექციის ბოლოს შეხვედრა კითხვა-პასუხის რეჟიმში წარიმართა; შესრულდა რამდენიმე ქართული საგალობელი. ივნისში გაიმართა კონცერტი [[ქუთაისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|აწსუ]]-ს საშემსრულებლო ხელოვნების საბაკალავრო პროგრამის სტუდენტების მონაწილეობით (პედაგოგი: რამაზ კუბლაშვილი, კონცერტმაისტერი: მეგი ჭანტურია). 3 აგვისტოს კი ზაქარია ფალიაშვილის 150-ე დაბადების დღე პანდემიის გამო ვირტუალურ სივრცეში აღინიშნა. ==გალერეა== <gallery> File:Display of musical instruments - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg File:Desk with documents related to the Liturgy - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg File:Piano - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg File:Beds - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg File:Corner displays - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg File:Clothing and cabinet - Zacharia Paliashvili Museum of Kutaisi.jpg </gallery> ==რესურსები ინტერნეტში== *[https://www.facebook.com/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A-%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98-1455357338128486/ ქუთაისის ზაქარია ფალიაშვილის სახლ-მუზეუმი ფეისბუკზე] *[http://www.newpress.ge/gaicani-qutaisi--zaqaria-faliashvilis-saxl-muzeumi-qutaisshi „გაიცანი ქუთაისი"] *[https://kutaisi.travel/ru/what-to-see/paliashvili-museum ზაქარია ფალიაშვილის მუზეუმი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210909141740/https://kutaisi.travel/ru/what-to-see/paliashvili-museum |date=2021-09-09 }} *[http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00003767/ საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი] ==იხილეთ ასევე== *[[ზაქარია ფალიაშვილი]] *[[ზაქარია ფალიაშვილის სახლ-მუზეუმი]] *[[აბესალომ და ეთერი]] *[[დაისი (ოპერა)|დაისი]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იმერეთის მხარის მუზეუმები}} [[კატეგორია:მუზეუმები ანბანის მიხედვით]] [[კატეგორია:ქუთაისის მუზეუმები]] [[კატეგორია:1963 წელს დაარსებული მუზეუმები]] 9irh433subdr66qr3oehp9sx57u605a 0 518100 4817025 4792281 2025-06-20T11:30:11Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817025 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი}} '''ანუშ ბეგლოანი''' (დ. [[31 ივლისი]], [[1969]], [[ერევანი]], [[სომხეთის სსრ]], [[სსრკ]]) — [[სომხები|სომეხი]] ფიზიკოსი და პოლიტიკოსი. [[2018]] წლიდან არის სომხეთის ეროვნული კრების წევრი პოლიტიკური პარტია „[[საზოგადოებრივი კონტრაქტი (სომხეთი)|საზოგადოებრივი კონტრაქტიდან]]“. კრების წევრად აირჩიეს [[2018]] წელს. == ბიოგრაფია == === ადრეული ცხოვრება === ანუშ ბეგლოანი დაიბადა [[1969]] წლის [[31 ივლისი|31 ივლისს]] [[ერევანი|ერევანში]], [[სომხეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|სომხეთის საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკაში]]. === განათლება === ანუშ ბეგლოანი სწავლობდა ფიზიკას [[ერევნის სახელმწიფო უნივერსიტეტი|ერევნის სახელმწიფო უნივერსიტეტში]], რომელიც [[1991]] წელს დაამთავრა. [[1995]] წელს გახდა სომხეთის ამერიკული უნივერსიტეტის ბიზნეს ადმინისტრირების მაგისტრი.<ref name=":0">{{Cite web|title=National Assembly of the Republic of Armenia|url=http://www.parliament.am/deputies.php?ID=1285&lang=eng&sel=details|url-status=live|access-date=2021-08-09|website=[[National Assembly of Armenia]]}}</ref> === პროფესიული კარიერა === ბეგლოანი მთელი თავისი კარიერის განმავლობაში დასაქმებული იყო სხვადასხვა უცხოურ და საერთაშორისო ორგანიზაციებში, მათ შორის [[აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების სააგენტო]]ში (USAID), [[მსოფლიო ბანკი|მსოფლიო ბანკსა]] და [[გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატი|გაეროს ლტოლვილთა უმაღლეს კომისარიატში]].<ref name=":0" /> გარდა უცხოური გამოცდილებისა ბეგლოანს მრავალ თანამდებობაზე აქვს ნამუშევარი [[სომხეთი|სომხეთში]]. [[1996]]-[[2000]] წლებში იყო გაეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატის ეროვნული ადამიანური რესურსებისა და ფინანსების ოფიცერი. იგი სპეციალიზებულია საზოგადოებასთან ურთიერთობისა და კომუნიკაციების სფეროში, იყო არასამთავრობო ორგანიზაცია სომხეთის საზოგადოებასთან ურთიერთობის აღმასრულებელი დირექტორი 2003-2009 წლებში.<ref name=":0" /> [[2005]]-[[2009]] წლებში ბეგლოანი კითხულობდა ლექციებს ბუზნის კომუნიკაციისა და საზოგადოებასთან ურთიერთბის შესახებ, სომხეთის ფრანგულ უნივერსიტეტში.<ref name=":0" />[[2008]] წელს ბეგლოიანმა გადაინაცვლა კერძო სექტორში და იყო „ArmenTel“-ის საზოგადოებასთან ურთიერთობის ხელმძღვანელი 2014 წლამდე.<ref name=":0" /> [[2016]] წელს ის დაუბრუნდა სომხეთის ფრანგულ უნივერსიტეტში ლექციების კითხვას.<ref name=":0" /> [[2015]]-[[2018]] წლებში შპს „საზოგადოებრივი კომუნიკაციების ლაბორატორიის“ გენერალური აღმასრულებელი დირექტორი. ანუშ ბეგლოიანი არის საერთაშორისო ანგარიშების ავტორი პოლიტიკური და საქმიანი კომუნიკაციების შესახებ, აქვს ჩატარებული არაერთი კვლევა ადვოკატირების სფეროში. === პოლიტიკური კარიერა === [[2018]] წლის [[9 დეკემბერი|9 დეკემბრიდან]] ბეგლოიანი არის სომხეთის ეროვნული კრების წევრი „სამოქალაქო კონტრაქტიდან“.<ref name=":0" /> პარლამენტში ბეგლოანი არის სომხეთი-ლიეტუვის<ref>{{Cite web|date=11 May 2021|title=Delegation led by NA Speaker Ararat Mirzoyan leaves for Lithuania on an official visit|url=https://www.aravot-en.am/2021/05/11/282626/|url-status=live|access-date=9 August 2021|website=[[Aravot]]}}</ref> და სომხურ-ბრიტანული მეგობრობის ჯგუფის წევრი.<ref>{{Cite web|date=3 December 2019|title=Issues on development of Armenian-British relations discussed|url=https://www.aravot-en.am/2019/12/03/246272/|url-status=live|access-date=9 August 2021|website=[[Aravot]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191204142659/https://www.aravot-en.am/2019/12/03/246272/|archivedate=4 დეკემბერი 2019}}</ref> [[2019]] წლის ნოემბრიდან არის „შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომბლოის საპარლამენტო ასამბელის“ ვიცე-პრეზიდენტი.<ref>{{Cite web|title=Armenian MP elected PABSEC Vice-President|url=https://armenpress.am/eng/news/996587.html=en|access-date=2021-08-09|website=armenpress.am|language=en}}</ref> არის საპარლამენტო ფრაქცია „ჩემი ნაბიჯი ალიანსის“ წევრი. [[2021]] წლის რიგგარაშე არჩევნების დროს კვლავ იქნა არჩეული სომხეთის ეროვნული კრების წევრად. == პირადი ცხოვრება == ანუშ ბეგლოანი დაქორწინებულია. ჰყავს ორი შვილი.<ref>{{Cite web|title=National Delegations|url=https://www.pabsec.org/national-delegations.asp?hl=en|url-status=live|access-date=2021-08-09|website=www.pabsec.org|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161107071559/http://pabsec.org/national-delegations.asp?hl=en|archivedate=2016-11-07}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სომხეთის VII მოწვევის ეროვნული კრების წევრები]] [[კატეგორია:სომეხი ფიზიკოსები]] fi5ggfz73x2a7higvki4ov0f7tx9kfe 0 519552 4816816 4501472 2025-06-20T00:30:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816816 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი}} '''აბუზარ აბდულხაკიმოვიჩ აიდამიროვი''' ({{Lang-ru|Абузар Абдулхакимович Айдамиров}}; დ. [[29 ოქტომბერი]], [[1933]] — გ. [[27 მაისი]], [[2005]]) — საბჭოთა კავშირის [[ჩეჩენი]] რომანისტი და პოეტი, ავტორი ისტორიული ტრილოგიისა, რომელიც მიეძღვნა [[კავკასიის ომი|კავკასიის ომებს]], „გრძელი ღამეები“; „ელვა მთებში“; „ქარიშხალი“. == ბიოგრაფია == დაიბადა [[1933]] წლის ოქტომბერში ნოჟაი-ჯურტოვსკის რაიონის სოფელ მესკეტში. აბუზარი იყო ალაროის [[ტაიპი|ტაიპიდან]] და ადრეული ბავშვობა გაატარა მშობლიურ სოფელში მამასთან აბდულ-ხაკიმთან, დედა მუხაზართან და ძმებთან ერთად. მისი ბავშვობა ტრაგიკული იყო, მამის დაპატიმრებამ და ციმბირში გადასახლებამ, ოჯახს დიდი ფინანსური პრობლემები შეუქმნა; ოჯახს გარდაეცვალა ტყუპი ბავშვები, ხოლო მათი უფროსი ძმა დააპატიმრეს და შემდეგ [[ციმბირი|ციმბირში]] გადაასახლეს. ზაინაბი, აბუზარის და, მოულოდნელად გარდაიცვალა. თებერვალში, რვაწლიანი გადასახლების შემდეგ, აბდულ-ხაკიმი სახლში დაბრუნდა. მამამისის აბდულ-ხაკიმის მეშვეობით შეიტყო აბუზარმა ჩეჩენი ხალხის ისტორია. <ref name="source1">{{Cite web|title=Свет "Долгих ночей"|url=http://vesti95.ru/2013/10/svet-dolgih-nochej/|access-date=2021-05-23}}</ref> აბუზარი და მთელი მისი ოჯახი შუა აზიაში გადაასახლეს [[ჩეჩნებისა და ინგუშების დეპორტაცია|ჩეჩნებისა და ინგუშების დეპორტაციის]] დროს. სწორედ იქ გარდაიცვალა მამამისი, [[1949]] წელს. სანამ სხვა ჩეჩენ ხალხებთან ერთად სამშობლოში დაბრუნებას შეძლებდა, იზრდებოდა და სწავლობდა შუა აზიაში. ციტატა აბუზარ აიდამიროვის მემუარებიდან: <blockquote>„მამა არ გამოჯანმრთელებულა წინა ავადმყოფობიდან. იგი 1949 წლის 14 აპრილს, უსპენკოვის სოფელში, კარავანას რეგიონში გარდაიცვალა. 1941 წლიდან 1949 წლამდე, მამასთან ერთად 8 წლის განმავლობაში ვცხოვრობდი. მე იგი ნანახი მყავს მხიარულების და მწუხარების ჟამსაც, ჩემთვის მაღალი ზნეობის, სიმამაცისა და ღირსების ნიმუში იყო. და თუ კი დარჩა ჩემში სიკეთე, მოთმინება, წყალობა და სიმამაცე - ეს ყველაფერი მამაჩემისგან მერგო.“ </blockquote> ბუზარ აიდამიროვის პირველი მოთხრობა გამოქვეყნდა [[1957]] წელს. <ref>{{Cite web|url=https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/76752/|title=На смерть народного писателя|first=Кавказский|last=Узел}}</ref> როგორც ერთ-ერთმა უძველესმა მასწავლებელმა და მენტორმა [[ჩეჩნეთი|ჩეჩნეთში,]] მან ნახევარ საუკუნეზე მეტი მიუძღვნა ახალგაზრდა თაობის [[ჩეჩნური ენა|ჩეჩნურ ენაზე]] განათლებასა და მომზადებას. <ref>{{Cite web|url=https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/34215/|title=Народный писатель и Народный учитель ? одновременно|first=Кавказский|last=Узел}}</ref> [[1963]] წელს ა.აიდამიროვმა დაამთავრა CHIGPI-ს ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტი. [[1967]]-[[1969]] წლებში გაიარა ლიტერატურის ინსტიტუტის უმაღლესი ლიტერატურული კურსები. მას მიენიჭა საპატიო სამკერდე ნიშნები, მათ შორის „განათლების ბრწყინვალება სსრკ-ში“ ([[1985]]), ხოლო [[2002]] წელს მიენიჭა „ჩეჩნეთის რესპუბლიკის სახალხო მასწავლებლის“ წოდება. გარდა ამისა, არის ჩეჩნეთ-ინგუშეთის სახალხო მწერალი ([[1977]]), ჩეჩნეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საპატიო პროფესორი ([[1993]]), [[ჩეჩნეთი|ჩეჩნეთის რესპუბლიკის]] მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო აკადემიკოსი ([[1993]]). [[1976]] წელს დაჯილდოვდა შრომის წითელი დროშის ორდენით. ოცდაათი წლის განმავლობაში იყო ნოჟაი-იურტის რაიონის საბჭოს მუდმივი დეპუტატი, ხოლო [[1989]]-[[1991]] წლებში იყო [[სსრკ]]-ს უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი. [[2004]] წელს აირჩიეს ჩეჩნეთის რესპუბლიკის მწერალთა კავშირის თავმჯდომარედ. <ref name="source2">{{Cite web|title=Абузар Айдамиров|url=http://www.checheninfo.ru/18434-abuzar-aydamirov.html}}</ref> 60-იანი წლები ნაყოფიერი იყო აბუზარისთვის. ამ პერიოდში ერთმანეთის მიყოლებით იბეჭდება მისი წიგნები: „დედის გული“, „მშობლიურ მთებში“, „სინათლე მთაში“, „გენარსოლთას ღვაწლი“, „სკაიაში“, „თავისუფლების სახელით“. მისი ლექსები და მოთხრობები ცნობილი ხდება მკითხველთა ფართო სპექტრისთვის. ბევრი მიიჩნევს, რომ აბუზარმა გააძლიერა მკითხველის ინტერესი ჩეჩნური რომანების მიმართ ისეთი რომანებით, როგორიცაა მისი ტრილოგიური წიგნები [[კავკასიის ომი|კავკასიის ომის]] შესახებ: ''გრძელი ღამეები, ელვა მთებში'' და ''ქარიშხალი,'' რომლებიც ითარგმნა [[არაბული ენა|არაბულ]], [[თურქული ენა|თურქულ]], [[ფრანგული ენა|ფრანგულ ენებსა]] და სხვა ევროპულ ენებზე. ტრილოგიის პირველი წიგნის ''გრძელი ღამეების'' 5000-ზე მეტი ეგზემპლარი სულ რაღაც 2 თვეში გაიყიდა. <ref>{{Cite web|url=https://www.grozny-inform.ru/news/review/46753/|title=Свет "Долгих ночей"("Вести республики") &#124; Информационное агентство "Грозный-Информ"}}</ref> არცერთ სხვა რომანს ჩეჩნურ ენაზე არ გაუყიდია ამდენი ეგზემპლარი და ასობით ადამიანმა სპეციალურად ამ რომანის წასაკითხად ისწავლა ჩეჩნურად კითხვა. რომანი ''გრძელი ღამეები'' გამოიცა [[1972]] წელს და დიდი ხნის განმავლობაში იყო აკრძალული. რუსულად მხოლოდ [[1996]] წელს ითარგმნა, [[1998]] წელს კი არაბულად გამოიცა. <ref>{{Cite web|url=http://xn--80atcxa4d/%20на%20страницу|title=Айдамиров Абузар Абдулхакимович}}{{Dead link|date=დეკემბერი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> ტრილოგია და მისი სხვა ორი რომანი აღწერს [[ჩეჩნეთი|ჩეჩნეთის]] ისტორიას კავკასიის ომის დროს [[XIX საუკუნე|მე-19 საუკუნეში]] [[1917]] წლის [[ოქტომბრის რევოლუცია|ოქტომბრის რევოლუციამდე]]. მისი რომანების გმირებს შორის არიან ათობით უბრალო ადამიანი, გლეხე, ეროვნული გმირები, ასევე აბრეკ ზელიმხანი, [[ბაისანგურ ბენოელი]] და მთიელთა აჯანყების სხვა ლიდერები. <ref>{{Cite web|url=http://xn--80aaafj0aaapmrl0ae8a3d.bg/ru/aleya_na_pisatelite/chechenski/|title=ЧЕЧЕНСКИЙ}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> აბუზარი გარდაიცვალა [[2005]] წელს ავადმყოფობასთან ხანგრძლივი ბრძოლის შემდეგ. == მემკვიდრეობა == * [[2006]] წელს ა. ადმიროვის ლიტერატურულ-მემორიალური მუზეუმი გაიხსნა მესკეტიში. * აბუზარ აიდამიროვის ცხოვრების ბიოგრაფია 2007 წელს გამოაქვეყნა მისმა ქალიშვილმა მაშარ აიდამიროვამ. * [[2008]] წელს გროზნოში ბ.ხმელნიცკის ქუჩას ეწოდა აიდამიროვის ქუჩა. * [[2013]] წლის 30 ოქტომბერს, ა.ა. აიდამიროვის დაბადებიდან 80 წლის იუბილესთან დაკავშირებით, ჩეჩნეთის რესპუბლიკის ეროვნულ ბიბლიოთეკას მისი სახელი ეწოდა. * [[2018]] წლის ნოემბერში, [[ბულგარეთი|ბულგარეთში]] აიდამიროვის ბიუსტი მწერალთა კულტურული და ისტორიული კომპლექსის ხეივანთან დაამონტაჟეს. == ჯილდოები და ტიტულები == * [[შრომის წითელი დროშის ორდენი]] (17.06.1981); * [[ხალხთა მეგობრობის ორდენი]] (15.08.1991); <ref>«Ведомости Съезда народных депутатов СССР и Верховного Совета СССР», № 34 за 1991 год, ст. 976</ref> * ჩეჩენო-ინგუშეთის სახალხო მწერალი (1977); * „სსრკ განათლების ბრწყინვალება“ (1985); * ჩეჩნეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საპატიო პროფესორი (1993); * ჩეჩნეთის რესპუბლიკის მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო აკადემიკოსი (1993); * „რსფსრ განათლების ბრწყინვალება“ (1997); * „ჩეჩნეთის რესპუბლიკის სახალხო მასწავლებელი“; == რესურსები ინტერნეტში == * [https://web.archive.org/web/20070213012946/http://old.chechensociety.net/cho/cho35/035_03.htm На смерть народного писателя] (in Russian) * {{Cite web|title=Абузар Айдамиров|url=http://checheninfo.ru/18434-abuzar-aydamirov.html|accessdate=2021-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190518070523/http://checheninfo.ru/18434-abuzar-aydamirov.html|archivedate=2019-05-18}} * {{Cite web|last=Нунуев С.-Х. М.|title=Абузар Айдамиров. Духовный лидер эпохи|url=https://nohchalla.com/component/content/article/88-aydamirov/istoriya-aydamirov/1467-a-aydamirov-duhovniy-lider-epohi.html}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:აიდამიროვი, აბუზარ}} [[კატეგორია:საბჭოთა მწერლები]] [[კატეგორია:ჩეჩნები]] [[კატეგორია:შრომის წითელი დროშის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:ხალხთა მეგობრობის ორდენის კავალრები]] [[კატეგორია:XX საუკუნის პოეტები]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2005]] [[კატეგორია:დაბადებული 1933]] ollq6urbjxy1nyk3q0m919vn0zyyn3h 0 523366 4817021 4680650 2025-06-20T11:22:42Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817021 wikitext text/x-wiki {{არაქართული}} {{ინფოდაფა მმართველი |სახელი = ანტონინ გრეგორი სკალია |ორიგინალური სახელი = {{lang-en|Antonin Gregory Scalia}} |სურათი = Antonin Scalia Official SCOTUS Portrait.jpg |წარწერა = ოფიციალური პორტრეტი, 2013 წელი <!-- პირველი თანამდებობა --> |ქვეყანა = |თანამდებობა = [[აშშ-ის უზენაესი სასამართლოს ასოცირებული მოსამართლე]] |რიგი = |კორონაცია = |მმართველობის წლები = |მმართველობის დასაწყისი = სექტემბერი 26, 1986 |მმართველობის დასასრული = თებერვალი 13, 2016 |პრეზიდენტი = {{plainlist| * [[რონალდ რეიგანი]] * [[ჯორჯ ჰერბერტ უოკერ ბუში]] * [[ბილ კლინტონი]] * [[ჯორჯ უოლკერ ბუში]] * [[ბარაკ ობამა]] }} |ვიცე-პრეზიდენტი = |პრემიერ-მინისტრი = |წინამორბედი = |მემკვიდრე = <!-- მეორე თანამდებობა --> |ქვეყანა2 = |თანამდებობა2 = [[კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლო|კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს]] მოსამართლე |რიგი2 = |კორონაცია2 = |მმართველობის წლები2 = |მმართველობის დასაწყისი2 = აგვისტო 17, 1982 |მმართველობის დასასრული2= სექტემბერი 26, 1986 |პრეზიდენტი2 = [[რონალდ რეიგანი]] |ვიცე-პრეზიდენტი2 = |პრემიერ-მინისტრი2 = |წინამორბედი2 = უილიამ რენქუისტი |მემკვიდრე2 = ნილ გორსუჩი <!-- მესამე თანამდებობა --> |ქვეყანა3 = |თანამდებობა3 = აშშ-ის ასისტენტი პროკურორი სამართლებრივი მრჩევლის ოფისში |რიგი3 = |კორონაცია3 = |მმართველობის წლები3 = |მმართველობის დასაწყისი3 = აგვისტო 22, 1974 |მმართველობის დასასრული3= იანვარი 20, 1977 |პრეზიდენტი3 = [[ჯერალდ ფორდი]] |ვიცე-პრეზიდენტი3 = |პრემიერ-მინისტრი3 = |წინამორბედი3 = როჯერ რობი |მემკვიდრე3 = დეივიდ სენტელი <!-- მეოთხე თანამდებობა --> |ქვეყანა4 = |თანამდებობა4 = აშშ-ის ადმინისტრაციული კონფერენციის მდივანი |რიგი4 = |კორონაცია4 = |მმართველობის წლები4 =1972–1974 |მმართველობის დასაწყისი4 = |მმართველობის დასასრული4= |პრეზიდენტი4 = [[რიჩარდ ნიქსონი]] |ვიცე-პრეზიდენტი4 = |პრემიერ-მინისტრი4 = |წინამორბედი4 = |მემკვიდრე4 = <!-- მეხუთე თანამდებობა --> |ქვეყანა5 = |თანამდებობა5 = |რიგი5 = |კორონაცია5 = |მმართველობის წლები5 = |მმართველობის დასაწყისი5 = |მმართველობის დასასრული5= |პრეზიდენტი5 = |ვიცე-პრეზიდენტი5 = |პრემიერ-მინისტრი5 = |წინამორბედი5 = |მემკვიდრე5 = <!-- მეექვსე თანამდებობა --> |ქვეყანა6 = |თანამდებობა6 = |რიგი6 = |კორონაცია6 = |მმართველობის წლები6 = |მმართველობის დასაწყისი6 = |მმართველობის დასასრული6= |პრეზიდენტი6 = |ვიცე-პრეზიდენტი6 = |პრემიერ-მინისტრი6 = |წინამორბედი6 = |მემკვიდრე6 = <!-- მეშვიდე თანამდებობა --> |ქვეყანა7 = |თანამდებობა7 = |რიგი7 = |კორონაცია7 = |მმართველობის წლები7 = |მმართველობის დასაწყისი7 = |მმართველობის დასასრული7= |პრეზიდენტი7 = |ვიცე-პრეზიდენტი7 = |პრემიერ-მინისტრი7 = |წინამორბედი7 = |მემკვიდრე7 = |თანამმართველი = <!-- პირადი მონაცემები --> |სხვა წოდებები = |რეგენტი = |მონარქი = |სულთანი = |პრემიერ-მინისტრები = |პარტია = |დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1936|3|11}} |დაბადების ადგილი = [[ტრენტონი]], [[ნიუ-ჯერსი]], [[აშშ]] |გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2016|2|13|1936|3|11}} |გარდაცვალების ადგილი = [[შაფტერი]], [[ტეხასი]], [[აშშ]] |დაკრძალვის ადგილი = [[ფეარფქსის მემორიალური პარკი]], [[ფეარფაქსი]], [[ვირჯინია]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] |ქორწინება = {{marriage|მაურინ მაკკართი|1960}} |შვილები = 9 შვილი |სრული სახელი = |დინასტია = |მამა = |დედა = |რელიგია = |ხელმოწერა = <!-- სამხედრო კარიერა --> |მეტსახელი = |ეროვნება = |კუთვნილება = |სამხედრო წლები = |წოდება = |ჯარის სახეობა = |მეთაურობდა = |ნაწილი = |ბრძოლები/ომები = |ჯილდოები = |კავშირი = |სამსახურიდან გადადგომა = }} '''ანტონინ გრეგორი სკალია''' ({{lang-en|Antonin Scalia}}, {{IPAc-en|audio=Scalia Name.ogg|ˌ|æ|n|t|ə|n|ɪ|n|_|s|k|ə|'|l|iː|ə}}; დ. 1936 წლის 11 მარტი&nbsp; – გ. 2016 წლის 13 თებერვალი)<ref name=officialbio>{{cite web|url=https://www.supremecourt.gov/about/biographyScalia.aspx|title=Biography of Former Associate Justice Antonin Scalia|publisher=Supreme Court of the United States|archive-date=June 26, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170626231649/https://www.supremecourt.gov/about/biographyScalia.aspx|url-status=live|accessdate=იანვარი 11, 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170626231649/https://www.supremecourt.gov/about/biographyScalia.aspx|archivedate=ივნისი 26, 2017}}</ref>{{refn|Journalistic sources are divided as to whether Scalia died on the night of February 12, 2016 or on the morning of February 13, 2016.<ref name="NYT-20160213-al"/><ref name=kvia>{{Citation |title=Supreme Court Justice Scalia dies during hunting trip near Marfa |url=http://www.kvia.com/news/breaking-surpreme-court-justice-scalia-dies-during-hunting-trip-in-marfa/37981652 |publisher=[[KVIA-TV]] |access-date=February 13, 2016 |first=Darren |last=Hunt |date=February 13, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160213215554/http://www.kvia.com/news/breaking-surpreme-court-justice-scalia-dies-during-hunting-trip-in-marfa/37981652 |archive-date=February 13, 2016 |url-status=dead |accessdate=იანვარი 11, 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160213215554/http://www.kvia.com/news/breaking-surpreme-court-justice-scalia-dies-during-hunting-trip-in-marfa/37981652 |archivedate=თებერვალი 13, 2016 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160213215554/http://www.kvia.com/news/breaking-surpreme-court-justice-scalia-dies-during-hunting-trip-in-marfa/37981652 |date=თებერვალი 13, 2016 }}</ref><ref name="Guardian">{{citation |last=Smith |first=David |title=Antonin Scalia obituary: conservative supreme court justice dies aged 79 |url=https://www.theguardian.com/us-news/2016/feb/13/antonin-scalia-dead-us-supreme-court-justice-obituary |access-date=February 14, 2016 |work=[[The Guardian]] |date=February 13, 2016 |archive-date=February 14, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160214093700/http://www.theguardian.com/us-news/2016/feb/13/antonin-scalia-dead-us-supreme-court-justice-obituary |url-status=live }}</ref><ref name="heartattack">{{cite news |url=https://www.usatoday.com/story/news/nation/2016/02/14/official-scalia-died-heart-attack/80375798/ |title=Official: Scalia died of heart attack |last=Whitely |first=Jason |date=February 14, 2016 |work=[[USA Today]] |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 14, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160214222646/http://www.usatoday.com/story/news/nation/2016/02/14/official-scalia-died-heart-attack/80375798/ |url-status=live }}</ref><ref name="heart">{{cite news |url=https://www.huffingtonpost.com/entry/antonin-scalia-heart-attack_us_56c0cae3e4b0b40245c70f1b |title=Antonin Scalia Died Of A Heart Attack: Report |last=Bobic |first=Igor |date=February 14, 2016 |work=[[The Huffington Post]] |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 15, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160215071746/http://www.huffingtonpost.com/entry/antonin-scalia-heart-attack_us_56c0cae3e4b0b40245c70f1b |url-status=live }}</ref><ref name="WashingtonPost"/>|group=n}} — ამერიკელი იურისტი და 1986 წლიდან 2016 წელს გარდაცვალებამდე [[ამერიკის უზენაესი სასამართლოს უვადო მოსამართლე ]]. ანტონინ სკალია იყო უზენაესი სასამართლოს კონსერვატული ფრთის წამყვანი ინტელექტუალი [[ორიგინალიზმი|ორიგინალისტურ]] და [[ტექსტუალიზმი|ტექსტუალისტურ]] მიდგომაში. სწორედ სკალიაა ორიგინალისტური და ტექსტუალური მიდგომის ფუძემდებელი ამერიკულ სამართალში. იგი აღიარებულია XX საუკუნის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან და შთამაგონებელ იურისტად<ref name=":0" /> და ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან მოსამართლედ ამერიკის უზენაესი სასამართლოს ისტორიაში.<ref name=":1" /> 2018 წელს, გარდაცვალების შემდგომ, აშშ-ის პრეზიდენტმა [[დონალდ ტრამპი|დონალდ ტრამპმა]] სკალია [[თავისუფლების საპრეზიდენტო მედალი|თავისუფლების საპრეზიდენტო მედლით]] დააჯილდოვა. მის სახელს ატარებს [[ჯორჯ მესონის უნივერსიტეტი|ჯორჯ მესონის უნივერსიტეტის]] [[ანტონინ სკალიას სამართლის სკოლა|სამართლის სკოლა]]. სკალია დაიბადა [[ტრენტონი (ნიუ ჯერსი)|ნიუ ჯერსის შტატში]]. როგორც მორწმუნე კათოლიკემ, მან დაამთავრა [[ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტი]]. შემდეგ დაამთავრა [[ჰარვარდის სამართლის სკოლა]] და დააგროვა 6 წლიანი სამუშაო გამოცდილება [[კლივლენდი|კლივლენდის]] იურიდიულ ფირმაში, სანამ სამართლის პროფესორი გახდებოდა [[ვირჯინიის უნივერსიტეტი|ვირჯინიის უნივერსიტეტში]]. ადრეულ 1970-იან წლებში მსახურობდა [[ნიქსონი]]-სა და [[ფორდი]]-ს ადმინისტრაციებში და საბოლოოდ გახდა [[გენერალური პროკურორის მოადგილე]]. [[ჯიმი კარტერი|ჯიმი კარტერის პრეზიდენტობის]] პერიოდში, სკალია ასწავლიდა [[ჩიკაგოს უნივერსიტეტი|ჩიკაგოს უნივერსიტეტში]], სადაც იგი გახდა [[ფედერალიზმი|ფედერალისტური საზოგადოების]] ერთ-ერთი პირველი მრჩეველი და აქტიურად იღწვოდა ფაკულტეტის აღორძინებისთვის. 1982 წელს პრეზიდენტმა [[რონალდ რეიგანი|რონალდ რეიგანმა]] სკალია წარადგინა [[კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლო|კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს]] მოსამართლედ. 1986 წელს რეიგანმა სკალია [[ამერიკის შეერთებული შტატების სენატი|ამერიკის შეერთებული შტატების სენატს]] წარუდგინა ამერიკის უზენაესი სასამართლოს მოსამართლედ დასანიშნად და სენატმაც მის არჩევას მხარი დაუჭირა, ამრიგად, სკალია გახდა ამერიკის ისტორიაში უზენაესი სასამართლოს პირველი [[იტალიელი-ამერიკელი]] მოსამართლე. სკალია ემხრობოდა კონსერვატორულ იურისპრუდენციას და იდეოლოგიას. მხარს უჭერდა [[კანონმდებლობის ინტერპრეტაცია|კანონმდებლობის ინტერპრეტაციის]] ტექსტუალისტურ მიდგომას და ორიგინალიზმს [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია|კონსტიტუციის ინტერპრეტაციაში]]. სკალია თავის კოლეგებზე იდეოლოგიური ზეგავლენის მოხდენას ცდილობდა ''ნინოგრამებით'' (''ნინოგრამა'' ერქვა სკალიას მიერ დაწერილ სამართლებრივ მემორანდუმებს, რომლებსაც უწოდებდნენ „ნინოს“ - სკალიას არაფორმალურ სახელს). სწორედ აღნიშნული ნინოგრამებით ცდილობდა სკალია კოლეგების დარწმუნებას, რომ მისი ხედვები გაეზიარებინათ. სკალია აღმასრულებელ ხელისუფლებაზე დელეგირებული ძალის დიდი დამცველი იყო. მას სჯეროდა, რომ [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია]] იძლეოდა [[სიკვდილით დასჯის]] უფლებას და არ ითვალისწინებდა [[აბორტი]]სა და [[ერთნაირსქესიანთა ქორწინების]] უფლებას. სკალია [[პოზიტიურ დისკრიმინაციას]], რომელიც [[უმცირესობებს]] მიემართებოდა, არაკონსტიტუციურად მიიჩნევდა. სწორედ ამ ხედვების გამო მიიჩნევა სკალია ერთ-ერთ ყველაზე კონსერვატორ მოსამართლედ ამერიკის ისტორიაში. სკალიას უზენაესი სასამართლოს ბევრ გამოტანილ გადაწყვეტილებაში აქვს დაწერილი განსხვავებული აზრი, რომლითაც ხშირად სასტიკად უპირისპირდებოდა საკუთარ კოლეგებს და საკმაოდ ხისტ ენასაც ხმარობდა განსხვავებული აზრის წერისას. მაგალითისთვის, სკალიას განსხვავებული აზრი აქვს დაწერილი საქმეში „[[მორისონი ოლსონის წინააღმდეგ]]“ (სადაც სკალია უარყოფდა [[დამოუკიდებელი მრჩეველის კანონი|დამოუკიდებელი მრჩეველის კანონის]] კონსტიტუციურობას). სკალიას დაწერილი აქვს უმრავლესობის აზრი საქმეში „[[კრაუფორდი ვაშინგტონის წინააღმდეგ]]“ (ამ გადაწყვეტილებაში განიმარტა [[ბრალდებულის მიერ მოწმის დაკითხვის უფლება]] [[კონსტიტუციის მეექვსე შესწორება|კონსტიტუციის მეექვსე შესწორების]] ქვეშ). ასევე სკალიას ეკუთვნის უმრავლესობის აზრი საქმეში „[[კოლუმბიის ოლქი ჰელერის წინააღმდეგ]]“ (ამ საქმეში სასამართლომ დაადგინა, რომ ამერიკის კონსტიტუცის [[მეორე შესწორება]] იცავს იარაღის ფლობის უფლებას). ==ცხოვრების ადრეული წლები და განათლება== ანტონინ სკალია დაიბადა 1936 წლის 11 მარტს [[ტრენტონი, ნიუ ჯერსის შტატი|ტრენტონი, ნიუ ჯერსის შტატში]]. იგი იყო დედისერთა.<ref name="maninthenews">{{Citation |last=Molotski |first=Irwin |title=The Supreme Court: Man in the News; Judge with tenacity and charm: Antonin Scalia |periodical=The New York Times |date=June 18, 1986 |url=https://www.nytimes.com/1986/06/18/us/the-supreme-court-man-in-the-news-judge-with-tenacity-and-charm-antonin-scalia.html |access-date=January 12, 2010 |archive-date=August 11, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140811185356/http://www.nytimes.com/1986/06/18/us/the-supreme-court-man-in-the-news-judge-with-tenacity-and-charm-antonin-scalia.html |url-status=live }}</ref> მისმა მამამ, სალვატორე იუჯინ სკალიამ (1903-1986), რომელიც იყო იტალიელი ემიგრანტი [[სომატინო|სომატინოდან]], [[სიცილია|სიცილიიდან]], დაამთავრა [[რუტგერსის უნივერსიტეტი|რუტგერსის]] და [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის]] უნივერსიტეტები. სკალიას დაბადებისას მამამისი იყო კლერკი.<ref name="rents">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=11–15}}</ref> სკალიას მამა უნდა გამხდარიყო [[რომაული ენის]] პროფესორი [[ბრუკლინის კოლეჯი|ბრუკლინის კოლეჯში]], სადაც იგი იყო [[ახალი კრიტიკული]] [[ფორმალიზმის]] მიმდევარი ლიტერატურაში.<ref>{{Citation |last=Talbot |first=Margaret |author-link=Margaret Talbot |title=Supreme confidence: The jurisprudence of Antonin Scalia |magazine=The New Yorker |date=March 28, 2005 |url=https://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence |access-date=February 15, 2016 |archive-date=February 15, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160215095519/http://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence |url-status=live }}</ref> სკალიას დედა, კატერინ ლუის ([[ნი]] პანარო) სკალია (1905–1985), დაიბადა ტრენტონში, იტალიელი იმიგრანტების ოჯახში და მუშაობდა დაწყებით სკოლაში მასწავლებლად.<ref name="rents" /><ref>{{cite news |url=http://www.cnn.com/2013/03/08/us/antonin-scalia-fast-facts/ |title=Antonin Scalia Fast Facts |date=March 8, 2013 |publisher=CNN |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 14, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160214055527/http://www.cnn.com/2013/03/08/us/antonin-scalia-fast-facts/ |url-status=live }}</ref> 1939 წელს, სკალია და მისი ოჯახი გადავიდნენ [[ელმჰურსტი, ქვინზი|ელმჰურსტი, ქვინზში]], სადაც სკალია დადიოდა.&nbsp;13 Clement&nbsp;C. Moore-ის სახელობის სკოლაში.{{sfn|Murphy|2014|p=10}}<ref>{{cite news | last=Barker | first=Kim | title=In Queens, Antonin Scalia Took Pride in Melting Pot and Confrontation | website=The New York Times | date=February 14, 2016 | url=https://www.nytimes.com/2016/02/15/nyregion/in-queens-antonin-scalia-took-pride-in-melting-pot-and-confrontation.html | access-date=February 15, 2016 | archive-date=February 15, 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160215031722/http://www.nytimes.com/2016/02/15/nyregion/in-queens-antonin-scalia-took-pride-in-melting-pot-and-confrontation.html | url-status=live }}</ref> After completing საჯარო სკოლაში{{sfn|Biskupic|2009|pp=17–19}} [[მერვე კლასი|მერვე კლასის]] დამთავრების შემდეგ, იგი ჩაირიცხა [[ხავიერის სკოლა|ხავიერის სკოლაში]], რომელიც იყო [[იეზუიტები|იეზუიტთა]] სამხედრო სკოლა [[მანჰეტენი|მანჰეტენზე]].{{sfn|Biskupic|2009|p=21}} სკალიამ იეზუიტთა სამხედრო სკოლა დაამთავრა 1953 წელს და იგი აკადემიური მოსწრებით პირველი იყო კლასში.<ref name="washpostbio">{{Citation |last=Marcus |first=Ruth |author-link=Ruth Marcus (journalist) |title=Scalia tenacious after staking out a position |periodical=The Washington Post |date=June 22, 1986 |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/08/22/AR2007082200970.html |access-date=January 12, 2010 |archive-date=September 9, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130909200012/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/08/22/AR2007082200970.html |url-status=live }}</ref> მოგვიანებით მან განმარტა, რომ დროის უმეტეს ნაწილს სკოლას და დავალებებს უთმობდა და აღარა: „მაგარი არასდროს ვიყავი.“<ref name="sixty" /> იგი საკმაოდ აქტიური[[ბოისკაუტი|ბოისკაუტიც]] გახლდათ, იგი იყო სკაუტების ეროვნული ღირსების საზოგადოების, [[„ისრის ორდენი“|„ისრის ორდენის“]] წევრი.<ref>{{cite web|last1=Wendell|first1=Bryan|title=Before he served on the Supreme Court, Antonin Scalia was a Boy Scout|url=http://blog.scoutingmagazine.org/2016/02/16/before-he-served-on-the-supreme-court-antonin-scalia-was-a-boy-scout/|access-date=February 18, 2016|date=February 16, 2016|archive-date=February 25, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160225064057/http://blog.scoutingmagazine.org/2016/02/16/before-he-served-on-the-supreme-court-antonin-scalia-was-a-boy-scout/|url-status=live}}</ref> მისი თანაკლასელი და ნიუ იორკის შტატის ოფიციალური პირი, უილიამ სტერნი, სკალიას სკოლის წლებს იხსენებს და ამბობს: „სკალია უკვე კონსერვატორი იყო 17&nbsp;წლის ასაკში. არქიკონსერვატორი კათოლიკე. იგი შეიძლებოდა [[კურია|კურიის]] წევრი ყოფილიყო. იგი იყო კალსის წამყვანი მოსწავლე. იგი იყო შეუდარებელი, ყველაზე მაღლა მდგომი.“<ref name="maninthenews" />{{sfn|Staab|2006|pp=3}} 1953 წელს, სკალია ჩაირიცხა [[ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტი|ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტში]], სადაც დაიწყო [[ისტორია|ისტორიის]], როგორც მთავარი პროფესიის შესწავლა. იგი გახდა ჩემპიონი კოლეგიის მოდებატე ჯორჯტაუნის [[ფილოდემიური საზოგადოება|ფილოდემიურ საზოგადოებაში]], სადაც ყოველთვის გამოირჩეოდა დრამატურგიული ნიჭით.{{sfn|Murphy|2014|pp=22–27}} სკალია აგრეთვე სწავლობდა [[შვედეთი|შვედეთში]], [[ფრიბურგის უნივერსიტეტში]].<ref name="maninthenews" /> სკალიამ დაამთავრა ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტი 1957 წელს [[წარჩინებით]] და მიენიჭა [[ხელოვნების ბაკალავრის]] [[წარჩინების]] ხარისხი. შემდგომ სწავლა გააგრძელა [[ჰარვარდის სამართლის სკოლა|ჰარვარდის სამართლის სკოლაში]], სადაც იყო „[[ჰარვარდის სამართლის მიმოხილვა|ჰარვარდის სამართლის მიომხილვის]]“ რედაქტორი.<ref name="hlrecord">{{citation |title=Scalia Speaks in Ames, Scolds Aggressive Student |newspaper=Harvard Law Record |date=December 7, 2006 |url=http://media.www.hlrecord.org/media/storage/paper609/news/2006/12/07/News/Scalia.Speaks.In.Ames.Scolds.Aggressive.Student-2528117.shtml?sourcedomain=www.hlrecord.org&MIIHost=media.collegepublisher.com |access-date=January 12, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100410232937/http://www.hlrecord.org/2.4463/scalia-speaks-in-ames-scolds-aggressive-student-1.578356 |archive-date=April 10, 2010}}</ref> სკალიამ [[ჰარვარდის სამართლის სკოლა]] წარჩინებით დაამთავრა 1960 წელს. მაღალი აკადემიური მოსწრების გამო [[ჰარვარდის უნივერსიტეტი|ჰარვარდის უნივერსიტეტმა]] სკალიას მიანიჭა სპეციალური სტატუსი, რამაც მას საშუალება მისცა ემოგზაურა ევროპაში 1960 და 1961 წლებში.<ref name="pbs">{{citation |last=Fox |first=John |title=Biographies of the Robes: Antonin Gregory Scalia |publisher=PBS |url=https://www.pbs.org/wnet/supremecourt/future/robes_scalia.html |access-date=January 12, 2010 |archive-date=September 6, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170906090649/https://www.pbs.org/wnet/supremecourt/future/robes_scalia.html |url-status=live }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170906090649/https://www.pbs.org/wnet/supremecourt/future/robes_scalia.html |date=სექტემბერი 6, 2017 }}</ref> ==ადრეული იურიდიული კარიერა (1961-1982 წლები)== სკალიამ იურიდიული კარიერა დაიწყო „ჯონსის დეის ქოქლის და რივის“ იურიდიულ ფირმაში (ახლა ამ ფირმას ეწოდება[[ჯონს დეი]]) [[კლივლენდი ოჰაიო|კლივლენდში , ოჰაიოში]], სადაც იმუშავა 1961 წლიდან 1967 წლამდე.<ref name="hlrecord" /> მისი ადრეული კარიერა საკმაოდ წარმატებული იყო, შესაბამისად, დიდი ალბათობით, მალე იურიდიული ფირმის პარტნიორიც გახდებოდა, თუმცა, მოგვიანებით, სკალიამ განმარტა, რომ მისი მოწოდება სწავლება იყო. სწორედ ამიტომ, იგი გახდა სამართლის პროფესორი [[ვირჯინიის სამართლის სკოლა|ვირჯინიის სამართლის სკოლაში]] 1967 წელს და თავის ოჯახთან ერთად გადავიდა [[შარლოტსვილი|შარლოტსვილში]].<ref name="canteach">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=37–38}}.</ref> შარლოტსვილში ოთხი წლის გატარების შემდეგ, 1971 წელს სკალიამ საჯარო სამსახურში დაიწყო მუშაობა. პრეზიდენტმა [[რიჩარდ ნიქსონი|რიჩარდ ნიქსონმა]] იგი დანიშნა [[ტელეკომუნიკაციების სააგენტო|ტელეკომუნიკაციების სააგენტოში]], სადაც მისი მთავარი ფუნქცია იყო საკაბელო ტელევიზიის განვითარებისთვის ფედერალური კანონების შემუშავება. 1972 წლიდან 1974 წლამდე იყო [[ამერიკის შეერთებული შტატების ადმინისტრაციული კონფერენცია|ამერიკის შეერთებული შტატების ადმინისტრაციული კონფერენციის]] თავმჯდომარე. ადმინისტრაციული კონფერენცია იყო პატარა [[დამოუკიდებელი სააგენტო]], რომლის ფუნქციაც იყო ფედერალური ბიუროკრატიის ფუნქციონირების განვითარების ხელშეწყობა.<ref name="pbs" /> 1974 წელს ნიქსონმა სკალია წარადგინა [[გენერალური პროკურორის მოადგილე|გენერალური პროკურორის მოადგილედ]] [[OLC|OLC-ში]].<ref name="pbs" /> ნიქსონის გადადგომის შემდეგ პრეზიდენტმა [[ჯერალდ ფორდი|ფორდმა]] სკალია კვლავ წარადგინა გენერალური პროკურორის მოადგილის თანამდებობაზე და მის კანდიდატურას სენატმა მხარი დაუჭირა 1974 წლის 22 აგვისტოს.{{sfn|Biskupic|2009|p=40}} [[ვატერგეიტის სკალნდალი|ვატერგეიტის სკანდალის]] შემდეგ, პრეზიდენტ ფორდის ადმინისტრაციას კონფლიქტური ურთიერთობა ჰქონდა კონგრესთან. სანამ სკალია გენერალური პროკურორის მოადგილედ დაინიშნებოდა, მას ჰქონდა მოსმენები კონგრესის სხდომებამდე, სადაც იგი აქტიურად იცავდა ფორდის ადმინისტრაციას და მის [[აღმასრულებელი პრივილეგია|აღმასრულებელ პრივილეგიას]] რომელიც ფორდს საშუალებას აძლევდა უარი ერთქვა გარკვეული დოკუმენტების გასაჯაროვებაზე.{{sfn|Biskupic|2009|pp=49–53}} სკალია აგრეთვე მხარს უჭირდე საპრეზიდენტო ვეტოს გამოყენებას [[ინფორმაციის საჯაროობის კანონპროექტი|ინფორმაციის საჯაროობის კანონპროექტის]] წინააღმდეგ, რომლის მიღების შემთხვევაში ინფორმაციის საჯაროობის ხარისხი მკვეთრად გაიზრდებოდა. საბოლოოდ პრეზიდენტმა ფორდმა გაიზიარა სკალიას რჩევა და ვეტო დაადო აღნიშნულ კანონპროექტს, თუმცა კონგრესმა ვეტო დაძლია.{{sfn|Biskupic|2009|pp=45–47}} 1976 წლის დასაწყისში, სკალია წარმოადგენდა მხარეს საქმეში „კომპანია ლონდონის ალფრედ დანჰილი“ კუბის რესპუბლიკის წინააღმდეგ, რომელსაც ამერიკის უზენაესი სასამართლო განიხილავდა. ამ საქმეში სკალია იცავდა ამერიკის მთავრობის ინტერესებს და მხარს უჭერდა კომპანია დანჰილის პოზიციას. ეს საქმე სკალიასთვის წარმატებული აღმოჩნდა.{{sfn|Biskupic|2009|pp=63, 374}} მას შემდეგ, რაც ფორდი [[ჯიმი კარტერი|ჯიმი კარტერთან]] დამარცხდა საპრეზიდენტო არჩევნებში და ამერიკის პრეზიდენტი ჯიმი კარტერი გახდა, სკალია რამდენიმე თვე [[ამერიკის საწარმოების ინსტიტუტი|ამერიკის საქარმოების ინსტიტუტში]]{{sfn|Staab|2006|pp=13–14}} მუშაობდა. მოგვიანებით სკალია კვლავ აკადემიურ საქმიანობას დაუბრუნდა [[ჩიკაგოს სამართლის სკოლა|ჩიკაგოს სამართლის სკოლაში]] სადაც იგი მუშაობდა 1977 წლიდან 1982 წლამდე.<ref name="chic" /> tაგრეთვე, ერთი წლის განმავლობაში სკალია იყო [[მოწვეული პროფესორი]] [[სტენფორდის სამართლის სკოლა|სტენფორდის სამართლის სკოლაში]].{{sfn|Staab|2006|p=19}} სკალიას ჩიკაგოში ყოფნის პერიოდში, [[პიტერ რასელმა]] იგი დაიქირავა კანადის მთავრობის ინტერესების დასაცავად, კერძოდ, სკალიას დაევალა დაეწერა ანგარიში, სადაც აღწერილი იქნებოდა, თუ როგორ უზღუდავდა ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობა [[მაკდონალდის კომისია|მაკდონალდის კომისიას]] შესაძლებლობებს, რომელიც იძიებდა [[კანადის სამეფო კავალერია|კანადის სამეფო კავალერიის]] მიერ ჩადენილ დარღვევებს. ანგარიშის მომზადება დამთავრდა 1979 წელს, სწორედ ამ ანგარიშმა უბიძგა მაკდონალდის კომისიას, რომ დაედგინა ბალანსის დარღვევა ადამიანის უფლებებსა და თავისუფლებებსა და კანადის სამეფო კავალერიის ქმედებებს შორის..<ref>{{Cite news|url=https://www.theglobeandmail.com/news/politics/antonin-scalia-the-untold-story/article33614417/|title=The untold story of how a young Antonin Scalia's 'gift to Canada' shaped our spy services|last=Fine|first=Sean|date=January 13, 2017|newspaper=[[The Globe and Mail]]|access-date=January 13, 2017|archive-date=August 15, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200815092305/https://www.theglobeandmail.com/news/politics/antonin-scalia-the-untold-story/article33614417/|url-status=live}}</ref> 1981 წელს, სკალია გახდა ჩიკაგოს უნივერსიტეტის [[ფედერალისტური საზოგადოება|ფედერალისტური საზოგადოების]] ფაკულტეტის პირველი მრჩეველი. „ფედერალისტური საზოგადოება“ იყო ახლად დაარსებული ფაკულტეტი ჩიკაგოს უნივერსიტეტში.<ref name="chic">{{Citation |last=Shipp |first=E. R. |periodical=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1986/07/26/us/scalia-s-midwest-colleagues-cite-his-love-of-debate-poker-and-piano.html |title=Scalia's Midwestern colleagues cite his love of debate, poker, and piano |date=July 26, 1986 |access-date=January 13, 2010 |author-link=E. R. Shipp |archive-date=December 30, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191230131314/https://www.nytimes.com/1986/07/26/us/scalia-s-midwest-colleagues-cite-his-love-of-debate-poker-and-piano.html |url-status=live }}</ref> ==ამერიკის შეერთებული შტატების კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლო (1982-1986 წლები)== [[File:President Ronald Reagan and Judge Antonin Scalia confer in the Oval Office, July 7, 1986.jpg|right|thumb|[[რონალდ რეიგანი]] და მისი [[აშშ-ის უზენაესი სასამართლო|უზენაესი სასამართლოს]] ნომინანტი სკალია [[ოვალური ოფისი|ოვალურ ოფისში]] 1986 წლის 7 ივლისს]] 1980 წლის ნოემბერში [[რონალდ რეიგანი|რონალდ რეიგანის]] პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ, სკალია იმედოვნებდა, რომ იგი ახალი პრეზიდენტის ადმინისტრაციაში გავლენიან თანამდებობაზე დაინიშნებოდა. მას ჰქონდა გასაუბრება [[ამერიკის შეერთებული შტატების გენერალური პროკურორი|ამერიკის შეერთებული შტატების გენერალური პროკურორის]] პოზიციაზე, თუმცა, აღნიშნულ თანადმდებობაზე [[რექს ი ლი]] დაინიშნა, რამაც სკალიას დიდი იმედგაცრუება გამოიწვია.{{sfn|Biskupic|2009|pp=73–74}} სკალიას შესთავაზეს [[ამერიკის შეერთებული შტატების მეშვიდე ოლქის სააპელაციო სასამართლო|ამერიკის შეერთეუბლი შტატების მეშვიდე ოლქის სააპელაციო სასამართლოში]] მოსამართლეობა 1982 წელს, თუმცა მან ამ შეთავაზებაზე უარი თქვა, ვინაიდან ჰქონდა იმედი, რომ [[კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლო|კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს]] მოსამართლედ დაინიშნებოდა. მართლაც, იმავე წელს რეიგანმა სკალიას შესთავაზა კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ წარდგენა, რასაც სკალია დათანხმდა.{{sfn|Biskupic|2009|p=80}} სენატმა 1982 წლის 5 აგვისტოს მის კანდიდატურას მხარი დაუჭირა, სკალიამ ფიცი დადო 1982 წლის 17 აგვისტოს. კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოში სკალიამ დაიწყო კონსერვატორული იდეოლოგიის გატარება და იურისტთა წრეში დიდი პატივისცემა დაიმსახურა გამორჩეულად კარგი, მახვილგონივრული სამართლებრივი წერის გამო, სადაც ხშირად აკრიტიკებდა უზენაესი სასამართლოს პრეცენდენტებს, რომელიც მისთვის, როგორც ქვედა ინსტანციის მოსამართლისთვის მბოჭავი ძალის იყო. სკალიას მოსაზრებებმა რეიგანის ადმინისტრაციის წევრების ყურადღება მიიპყრო, „ნიუ იორკ თაიმსის“ მიხედვით, რეიგანის ადმინისტრაციის წევრებს მოსწონდათ ყველაფერი, რასაც სკალია წერდა&nbsp;...და მას განიხილავდნენ როგორც უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის ერთ-ერთ მთავარ კანდიდატს.<ref>{{Citation |last=Taylor |first=Stuart |author-link=Stuart Taylor, Jr. |title=Scalia's views, stylishly expressed, line up with Reagan's |periodical=The New York Times |date=June 19, 1986 |url=https://www.nytimes.com/1986/06/19/us/scalia-s-views-stylishly-expressed-line-up-with-reagan-s.html |access-date=January 13, 2010 |archive-date=May 12, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110512151022/http://www.nytimes.com/1986/06/19/us/scalia-s-views-stylishly-expressed-line-up-with-reagan-s.html |url-status=live }}</ref> ==ამერიკის შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლო (1986-2016 წლები)== 1986 წელს [[უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე|უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ]] [[ვარენ ბარგერი|ვარენ ბარგერმა]] შეატყობინა თეთრ სახლს, რომ გადადგომას აპირებდა. თავდაპირველად რეიგანი მის პოზიციაზე უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე [[უილიამ რენქუისტი|უილიამ რენქუისტის]] წარდგენას აპირებდა, რაც ნიშნავდა იმას, რომ რეიგანს რენქუისტის პოზიციაზეც უნდა წარედგინა მოსამართლობის კანდიდატი.<ref name="nosmoke" /> [[ედვინ მისი]], რომელიც რეიგანს ამ გადაწყვეტილების მიღებაში ეხმარებოდა, სერიოზულად მხოლოდ სკალიას და [[რობერტ ბორკი|რობერტ ბორკის]], კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლის, კანდიდატურებს განიხილავდა.{{sfn|Toobin|2008|p=21}} იმის მხედველობაში მიღებით, რომ ეს შანსი შეიძლებოდა რეიგანისთვის უკანასკნელი ყოფილიყო, წარედგინა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის კანდიდატურა, რეიგანმა და მისმა მრჩევლებმა ბორკს სკალია არჩიეს. ბევრმა ფაქტორმა მოახდინა გავლენა ამ გადაწყვეტილებაზე. რეგიანს სურდა წარედგინა პირველი იტალიელი-ამერიკელი მოსამართლე.<ref>{{citation |last=Wallison |first=Peter |author-link=Peter Wallison |contribution=Of loyalty, leaks, and the White House staff |editor-last=Wallison |editor-first=Peter |editor-link=Peter Wallison |title=Ronald Reagan: the power of conviction and the success of his Presidency |publisher=Basic Books |year=2004 |page=151 |isbn=9780813390475 |postscript=.}}</ref> გარდა ამისა, სკალია იყო ბორკზე 10 წლით ახალგაზრდა, შესაბამისად, უფრო დიდი ხნის განმავლობაში შეძლებდა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის პოზიციაზე ყოფნას.<ref name="nosmoke" /> სკალიას ბორკთან შედარებით აგრეთვე ჰქონდა ის უპირატესობა, რომ ბორკისგან განსხვავებით მას არ ჰქონდა ადამიანის უფლებებზე წინააღმდეგობრივი მოსაზრებების წერის ისტორია;{{sfn|Staab|2006|p=24}}<ref>{{Citation |last=Biskupic |first=Joan |title=Timing and luck crucial for seat on high court |periodical=USA Today |date=December 22, 2008 |url=https://www.usatoday.com/news/washington/judicial/2008-12-22-court_N.htm |access-date=February 9, 2010 |archive-date=May 6, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090506145436/http://www.usatoday.com/news/washington/judicial/2008-12-22-court_N.htm |url-status=live }}</ref> სკალია გამოიძახეს თეთრ სახლში და იგი დათანხმდა, რომ წარდგენილიყო რეიგანის მიერ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის კანდიდატად.<ref name="nosmoke">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=104–09}}. ბორკი უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის კანდიდატად წარდგენილ იქნა ერთი წლის შემდეგ, თუმცა მას სენატმა მხარი არ დაუჭირა.</ref> [[სენატის სასამართლო კომიტეტი|სენატის სასამართლო კომიტეტში]] სკალიას მოსმენები დაიწყო 1986 წლის აგვისტოში. ეს იყო სწორედ ის კომიტეტი, რომელსაც ნამსჯელი ჰქონდა რენქუისტის კანდიდატურაზე და მათი აზრები საკმაოდ გაყოფილი იყო. მოწმეები და დემოკრატი სენატორები ამტკიცებდნენ, რომ სანამ მოსამართლე გახდებოდა, რენქუისტი მონაწილეობდა ისეთ აქტივობებში, რომლებიც უმცირესობებს ხმის მიცემის უფლების გამოყენებისგან თავის შეკავებას აიძულებდა. სწორედ აღნიშნული ფონის გათვალისწინებით, კომიტეტს კიდევ ერთი დაპირისპირება აღარ სურდა, შესაბამისად არ აპირებდა წინააღმდეგობის გაწევას უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის პირველი იტალიელი-ამერიკელი კანდიდატისთვის.{{sfn|Biskupic|2009|pp=100, 109–10}} სწორედ ამიტომ, სკალია მოსმენების დროს არ მოაქციეს წნეხის ქვეშ ისეთ სადავო საკითხებზე, როგორიც იყო აბორტი და ადამიანის უფლებები. სკალიას მოსმენებს ესწრებოდნენ, მეუღლე და ცხრა შვილი. სკალიას მოსმენების მიმდინარეობისას იმის დროც კი გამონახა, რომ [[ჰოვარდ მეტზენბაუმი|ჰოვარდ მეტზენბაუმთან]] ერთად ეხუმრა.{{sfn|Biskupic|2009|p=109}} შეიძლება ითქვას, სკალიას, კომიტეტის მოსმენების დროს, წინააღმდეგობა არ შეხვედრია. სენატმა სკალიას კანდიდატურაზე მხოლოდ ზედაპირულად იმსჯელა და მას მხარი დაუჭირა 1986 წლის 17 სექტემბერს 98 ხმით ნულის წინააღმდეგ, სწორედ ასე გახდა სკალია უზენაეს სასამართლოს პირველი იტალიელი-ამერიკელი მოსამართლე. იმავე დღეს რენქუისტი აირჩიეს უზენაესი სასამართლოს თავჯდომარის თანამდებობაზე 65 ხმით 33 ხმის წინააღმდეგ. სკალიამ თანამდებობა დაიკავა 1986 წლის 26 სექტემბერს. კომიტეტის ერთ-ერთმა წევრმა, სენატორმა და მომავალმა პრეზიდენტმა [[ჯო ბაიდენი|ჯო ბაიდენმა]] (D-DE), მოგვიანებით აღნიშნა, რომ ინანა, რომ სკალიას წინააღმდეგ ხმა არ მისცა, რადგან მისი გამოსვლა ძალიან ეფექტური იყო .{{sfn|Biskupic|2009|p=121}} ===სამთავრობო სტრუქტურა და უფლებამოსილება=== ====ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი==== [[File:Justice Antonin Scalia on Separation of Powers and Checks and Balances.webm|thumb|left|upright=1.15|Justice Scalia testified before the [[United States Senate Committee on the Judiciary|Senate Judiciary Committee]] about [[separation of powers]] and checks and balances of the U.S. Government]] სკალიას შეხედულებით, საკანონამდებლო, აღმასრულებელ და სასამართლო ხელისუფლებას შორის ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი იყო კონსტიტუციური პრინციპი, რაც გულისხმობდა იმას, რომ არც ერთი მათგანი არ უნდა შეჭრილიყო ერთმანეთის კომპეტენციაში და არ უნდა განეხორციელებინა ის ხელისუფლება, რომელიც არა მასზე, არამედ ხელისუფლების სხვა შტოზე იყო დელეგირებული.{{sfn|Ring|2004|pp=44–45}} უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის ადრეულ წლებში, სკალიამ დაწერა თავისი ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული<!-- word used by source -->—განსხვავებული აზრი საქმეში „[[მორისონი ოლსონის წინააღმდეგ]]“ (1988), სადაც მოსამართლეთა უმრავლესობამ [[დამოუკიდებელი მრჩეველის კანონი]] კონსტიტუციურად სცნო. სკალიას 30 გვერდიანმა განსხვავებულმა აზრმა, მისი ემოციური შინაარსის გამო, გააოცა მოსამართლე [[ჰარი ბლეკმუნი]]. ბლეკმუნმა აღნიშნა, რომ სკალიას თავის განსხვავებულ აზრში „ყვირილისგან“ თავი რომ შეეკავებინა, მისი განსხვავებული აზრის შემცირება თავისუფლად იქნებოდა შესაძლებელი 10 გვერდამდე.<ref name="wolf">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=136–38}}.</ref> სკალიამ განსხვავებულ აზრში აღნიშნა, რომ სადავო კანონით საკანონამდებლო ხელისუფლება აღმასრულებელი ხელისუფლების უფლებამოსილებას ხელყოფდა. სკალიამ აღნიშნა, „ხშირად, ასეთი საკითხები სასამართლოს წინაშე ცხვრის ტყავში გადაცმული მოდის&nbsp;... თუმცა, ეს მგელი მგლის ტყავში გადაცმული მოვიდა“.<ref name="wolf" /> 1989 წლის საქმეში „[[მისტრეტა ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ]]“ განიხილებოდა [[ამერიკის შეერთებული შტატების სასჯელის კომისია|ამერიკის შეერთებული შტატების სასჯელის კომისიის]] საკითხი, რომელიც იყო დამოუკიდებელი ორგანო სასამართლო შტოსგან, რომლის წევრებიც, რომელთაგან ზოგიერთი ფედერალური მოსამართლეც კი იყო, შეიძლება მოხსნილიყვნენ დისკრეციული უფლებამოსილების გამოყენებით. განმცხადებელი დაობდა, რომ ის სამართლებრივი მოწყობა, რომელიც კომისიას ჰქონდა, არღვევდა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპს და ის [[დირექტივა|დირექტივები]] რომლებსაც ეს კომისია გამოსცემდა, იყო არაკანონიერი. მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი დაწერა ბლეკმუნმა, რომლის პოზიციაც რვა მოსამართლემ გაიზიარა. მათ კომისიის მიერ გამოცემული დირექტივები კონსტიტუციურად სცნეს{{sfn|Staab|2006|pp=74–75}} სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც ამტკიცებდა, რომ დირექტივების შემუშავება იყო კანონშემოქმედების პროცესის ნაწილი, შესაბამისად ამ ფუნქციის გადაცემა კომისიისთვის კონგრესს არ შეეძლო{{sfn|Staab|2006|p=76}}, ხოლო კომისიას ამ უფლებამოსილების განხორციელების გამო „მცირე კონგრესი“ უწოდა.{<ref name="wolf" /> 1996 წელს, კონგრესმა მხარი დაუჭირა [[ვეტოს შესახებ კანონი|ვეტოს შესახებ კანონის]], რომელიც პრეზიდენტს აღჭურავდა უფლებით ვეტო დაედო [[ბიუჯეტის კანონპროექტი|ბიუჯეტის კანონპროექტის]] კონკრეტული ნაწილებისთვის მას შემდეგ, რაც იგი კანონიერ ძალაში შევიდოდა. აღნიშნული კანონის კონსტიტუციურობის საკითხი განიხილა ამერიკის უზენაესმა სასამართლომ საქმეში [[კლინტონი ნიუ იორკის წინააღმდეგ]] და შეაფასა სადავო კანონის [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია|კონსტიტუციის იმ მუხლთან]] შესაბამისობის საკითხი, რომელიც რომელიც განსაზღვრავდა პრეზიდენტის ვეტოს უფლებამოსილების გამოყენებას იმ კანონპროექტებზე, რომელიც უკვე იყო მიღებული კონგრესის მიერ.{{sfn|Staab|2006|pp=78–79}} სკალიამ ამ გადაწყვეტილებაშიც დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც განმარტა, რომ სადავო კანონით არ ირღვეოდა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი. სკალია ამბობდა, რომ პრეზიდენტის უფლება ვეტო დაედო ბიუჯეტზე, შინაარსობრივად იგივე იყო რაც მის მიერ ბიუჯეტის დახარჯვის დისკრეციული უფლებამოსილება, რაც კონსტიტუციურად იყო მიჩნეული.{{sfn|Staab|2006|pp=80–82}} ====პატიმართა საქმეები==== [[File:Obamacourt.jpg|thumb|left|upright=1.15|alt=Nine judges in black robes pose for a photograph with three other men in suits.|The 2009–2010 Court, with President [[Barack Obama]], Vice President [[Joe Biden]] and retiring justice [[David Souter]] with Scalia fourth from right]] 2004 წელს საქმეში „[[რასელი ბუშის წინააღმდეგ]]“, სასამართლომ დაადგინა, რომ ფედერალურ სასამართლოებს ჰქონდათ [[იურისდიქცია]] განეხილათ [[გუანტანამოს ციხე|გუანტანამოს ციხის პატიმრების]] მიერ შეტანილი „[[ჰაბეას კორპუსი|ჰაბეას კორპუსის]]“ პეტიციები. ამ გადაწყვეტილებაში სკალიამ მოსამართლეთა უმრავლესობა დაადანაშაულა „აღმასრულებელი ხელისუფლებისთვის მახის დაგებაში“<nowiki>[ing]</nowiki>"{{sfn|Biskupic|2009|pp=328–29}}. 2004 წლის საქმეში „[[ჰამდი რამსფილდის წინააღმდეგ]]“ სკალიამ კიდევ ერთხელ დაწერა განსხვავებული აზრი, რომელსაც შეუერთდა მოსამართლე [[ჯონ პოლ სტივენსი]]. აღნიშნულ საქმეში [[იასერ ჰამდი]], ამერიკის მოქალაქე, დააკავეს ამერიკაში ბრალდებით, რომ იგი იყო [[მტრის მებრძოლი]]. სასამართლომ დაადგინა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ კონგრესს თანხმობა ჰქონდა გაცემული ჰამდის დაკავებაზე, კონსტიტუციის მეხუთე შესწორება ჰამდისნაირ მოქალაქეებს, რომლებსაც აკავებენ ამერიკაში „მტრის მებრძოლის“ სტატუსით, აძლევს უფლებას დაიცვან თავი ნეიტრალური ორგანოს წინაშე. სკალიამ გამოთქვა მოსაზრება, რომ [[ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების გამართლება|ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების გამართლების]] ინტერპრეტაცია შეუძლებელი იყო მომხდარიყო ისე, რომ ამგვარი ინტერპრეტაციით ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების უფლებას დაერღვია ჰაბეას კორპუსი.<!-- caps in original -->{{sfn|Rossum|2006|pp=84–85}} 2006 წელს სკალიას, შვედეთში, ფრიბურგის უნივერსიტეტში სიტყვით გამოსვლისას, ჰკითხეს პატიმართა უფლებების შესახებ „ჰამდის“ საქმის კონტექსტში. სკალიამ თქვა: „ერთი წუთით,&nbsp;... ჩემი შვილი იბრძოდა მაგ ომში და ისინი ჩემს შვილს ესროდნენ, ახლა კი, მე მიწევს მივცე სასამართლოს წინაშე წარდგომის უფლება იმ კაცს, რომელიც ამ ომის დროს დააკავეს. სიგიჟეა“.<ref name="bbc">{{Citation |title=Judge 'rejects Guantanamo rights' |work=BBC News |date=March 27, 2006 |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4848834.stm |access-date=January 29, 2010 |archive-date=August 19, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100819131913/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4848834.stm |url-status=live }}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ სკალია კონკრეტულად არც ერთი პატიმრის მისამართით არ საუბრობდა, სწორედ ამ დროს განიხილავდა უზენაესი სასამართლო [[სალემ აჰმედ ჰამდანი|სალემ აჰმედ ჰამდანის]] საქმეს, რომელიც სავარაუდოდ იყო [[ოსამა ბინ ლადენი|ოსამა ბინ ლადენის]] მძღოლი და რომელიც [[გუანტანამოს სამხედრო ტრიბუნალი|გუანტანამოს სამხედრო ტრიბუნალს]] გადაეცა გასასამართლებლად.<ref name="bbc" /> ყოფილმა სამხედრო ოფიცრების ჯგუფმა, რომელიც ჰამდანის პოციზიას იცავდა, სკალიას სთხოვა, რომ ან [[საკუთარი რეპუტაცია გადაერჩინა]], ან ეს საქმე აეცილებინა, მაგრამ სკალიამ აცილებაზე უარი თქვა.<ref>{{Citation |title=U.S. justices cast doubt on tribunal |periodical=The New York Times |date=March 28, 2006 |url=https://www.nytimes.com/2006/03/28/world/americas/28iht-scotus.html |access-date=January 27, 2010 |archive-date=February 29, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160229031745/http://www.nytimes.com/2006/03/28/world/americas/28iht-scotus.html |url-status=live }}</ref> სასამართლომ ხუთი ხმით სამის წინააღმდეგ საქმეში „[[ჰამდანი რამსფილდის წინააღმდეგ]]“ დაადგინა, რომ ფედერალურ სასამართლოებს ჰქონდათ იურისდიქცია განეხილათ ჰამდანის საქმე. სკალიამ განსხვავებულ აზრში დაწერა, რომ სასამართლოს [[იურისდიქცია]] განეხილა ჰამდანის პეტიცია გამორიცხული იყო [[პატიმართა სპეციალური იურისდიქციის დამდგენი აქტი|პატიმართა სპეციალური იურისდიქციის დამდგენი აქტით]], რომელიც მიღეს 2005 წელს.<ref>{{Citation |last=Greenhouse |first=Linda |title=The ruling on tribunals; the overview; Justices, 5–3, broadly reject Bush plan to try detainees |periodical=The New York Times |date=June 30, 2006b |url=https://www.nytimes.com/2006/06/30/washington/30hamdan.html |access-date=January 27, 2010 |archive-date=May 5, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110505213531/http://www.nytimes.com/2006/06/30/washington/30hamdan.html |url-status=live }}</ref> ====ფედერალიზმი==== [[ფედერალიზმი|ფედერალიზმის]] საქმეებში სადაც ფედერალური მთავრობის უფლებამოსილება უპირისპირდებოდა შტატების უფლებამოსილებას, სკალია ხშირად იცავდა შტატების პოზიციას. 1997 წელს, უზენაესმა სასამართლომ განიხილა საქმე „[[პრინტზი ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ]]“, რომელიც შეეხებოდა [[ბრადი ჰენდგანის ძალადობის პრევენციის აქტი|ბრადი ჰენგდანის ძალადობის პრევენციის აქტის]] ცალკეული ნორმების კონსტიტუციურობას, სადავო აქტი გარვეული მოვალეობების შესრულების ვალდებულებას უშუალოდ შტატის და არა ფედერალურ დონეზე აკისრებდა სამართალდამცველ ოფიცრებს. „პრინტზის“, საქმეში სკალიამ დაწერა მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი. უზენაესმა სასამართლომ ეს აქტი არაკონსტიტუციურად მიიჩნია, ვინაიდან იგი არღვევდა [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუციის მეათე შესწორება|კონსტიტუციის მეათე შესწორებას]], რომელიც გარკვეულ უფლებამოსილებას უზღუდავს ფედერალურ მთავრობას, მაგრამ ასეთი უფლებამოსილებით აღჭურავს შტატებს. {{sfn|Rossum|2006|pp=61–63}} 2005 წელს, სკალიამ დაწერა თანმხვედრი აზრი საქმეში „[[გონზალესი რიჩის წინააღმდეგ]]“, სადაც სასამართლომ დაადგინა, რომ [[კომერციული კლაუზულა]] კონგრესს აძლევდა უფლებას აეკრძალა [[მარიხუანა|მარიხუანას]] გამოყენების უფლება, მაშინაც კი, როცა შტატები მისი გამოყენების უფლებას იძლეოდნენ, უფრო კონკრეტულად კი [[სამედიცინო მარიხუანა|სამედიცინო მარიხუანის გამოყენების უფლება სამედიცინო მიზნებით]]. სკალიამ გამოთქვა მოსაზრება, რომ კომერციული კლაუზულა [[საჭირო და შესაბამის კლაუზულა|საჭირო და შესაბამის კლაუზულასთან]] ერთად, იძლეოდა ამ რეგულაციის გამოყენების უფლებას. გარდა ამისა, სკალიამ განმარტა, რომ კონგრესმა შესაძლოა დააწესოს ასევე შტატთაშორისი რეგულაციებიც, თუ აღნიშნული აუცილებელია შტატთაშორისი კომერციის უფრო ზოგადი რეგულირებისთვის.<ref>{{citation |url=http://balkin.blogspot.com/2010/12/criticism-of-judge-hudsons-opinion.html |title=''Virginia v. Sebelius'': Judge Hudson & Justice Scalia |last=Mazzone |first=Jason |date=December 13, 2010 |work=[[Balkinization (blog)|Balkinization]] |access-date=December 14, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110107201541/http://balkin.blogspot.com/2010/12/criticism-of-judge-hudsons-opinion.html |archive-date=January 7, 2011 |url-status=live}}</ref> აღნიშნული გადაწყვეტილება სკალიამ დააფუძნა გადაწვეტილებაზე, რომელიც მიღებულ იქნა საქმეში ''[[ვიკარდი ფილბარნის წინააღმდეგ]]'', სადაც მან აღნიშნა: "კომერციული კლაუზულა უნდა გაფართოვდეს ყოველგვარ მიზეზს მიღმა".<ref>{{Cite news |last=Campos |first=Paul |url=http://www.salon.com/2012/06/24/scalias_scary_thinking/ |title=Scalia's scary thinking |work=[[Salon (website)|Salon]] |date=June 24, 2012 |access-date=June 24, 2012 |archive-date=June 24, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120624165406/http://www.salon.com/2012/06/24/scalias_scary_thinking/ |url-status=live }}</ref> სკალია ეწინააღდეგებოდა [[ნეგატიური კომერციული კლაუზულა|ნეგატიური კომერციული კლაუზულის]] დოქტრინას,<ref>{{citation |last=Dorf |first=Michael |title=Is the Dormant Commerce Clause a 'Judicial Fraud'? |url=https://verdict.justia.com/2015/05/20/is-the-dormant-commerce-clause-a-judicial-fraud |publisher=Justia |date=May 20, 2015 |access-date=November 23, 2015 |archive-date=November 23, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151123205757/https://verdict.justia.com/2015/05/20/is-the-dormant-commerce-clause-a-judicial-fraud |url-status=live }}</ref><ref>{{cite journal |last=Friedman |first=Richard D. |title=Putting the Dormancy Doctrine out of its misery |journal=[[Benjamin N. Cardozo School of Law|Cardozo Law Review]] |volume=12 |issue=6 |pages=1745–61 |publisher=[[Benjamin N. Cardozo School of Law]] |date=June 1991 |url=http://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/cdozo12&div=73&src=home |access-date=November 8, 2021 |archive-date=February 24, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210224183536/https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals%2Fcdozo12&div=73&src=home |url-status=live }} [http://repository.law.umich.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1176&context=articles Pdf via University of Michigan Law School Scholarship Repository.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160308203133/http://repository.law.umich.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1176&context=articles |date=March 8, 2016 }}</ref> ეძახდა რა მას სამოსამართლო თაღლითობას.<ref>{{citation |last=Scalia |first=Antonin |title=Comptroller of the Treasury of Maryland, petitioner v. Brian Wynne et ux. |url=https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/13-485_o7jp.pdf |page=33 |quote=The fundamental problem with our negative Commerce Clause cases is that the Constitution does not contain a negative Commerce Clause... The clearest sign that the negative Commerce Clause is a judicial fraud is the utterly illogical holding that congressional consent enables States to enact laws that would otherwise constitute impermissible burdens upon interstate commerce. |access-date=June 27, 2017 |archive-date=June 15, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170615235824/https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/13-485_o7jp.pdf |url-status=live }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170615235824/https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/13-485_o7jp.pdf |date=ივნისი 15, 2017 }}</ref> სკალია მხარს უჭერდა [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია|კონსტიტუციის მეთერთმეტე შესწორების]], ფართო ინტერპრეტაციას, რომელიც კრძალავს ფედერალურ სასამართლოებში შტატების წინააღმდეგ ზოგიერთი ტიპის სარჩელის შეტანის უფლებას. 1989 წელს საქმეში „[[პენსილვანია]] [[უნიონ გას]] კოს.“ წინააღმდეგ, სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც აღიშნა, რომ კონსტიტუციის შექმნისას შემქმნელებს არ ჰქონდათ განზრახვა შტატების წინააღმდეგ სახელმწიფოსთვის დაეტოვებინათ [[სუვერენული იმუნიტეტი]] და საქმე, რომელმაც მეთერთმეტე შესწორებაში ეჭვი შეიტანა, „[[ჩიშოლმი ჯორჯიის წინააღმდეგ]]“, მათთვის დიდი სიურპრიზი იქნებოდა. პროფესორი რალფ როსუმი, რომლმაც დაწერა სკალიას კონსტიტუციური ხედვების მიმოხილვა, განმარტავს, რომ მეთერთმეტე შესწორების სკალიასეული აღქმა რეალურად წინააღმდეგობაში მოდის მეთერთმეტე შესწორების ტექსტუალურ შინაარსთან.{{sfn|Rossum|2006|pp=110–12}} ====ადამიანის უფლებები==== ====აბორტი==== სკალია ამტკიცებდა, რომ აბორტის უფლება არ იყო დაცული კონსტიტუციით, თუმცა თუ ხალხის ნება იქნებოდა აბორტის ლეგალიზაცია, მაშინ უნდა მომხდარიყო შესაბამისი კანონის მიღება.<ref name="sixty" /> 1992 წელს საქმეში „[[Planned Parenthood v. Casey]]“, სკალიამ დაწერა: {{quote| თუ შტატები მოისურვებენ, შეუძლიათ მოქალაქეთა მოთხოვნა დააკმაყოფილონ და დაუშვან აბორტის გაკეთები სულფება, თუმცა კონსტიტუციით მათ ამის ვალდებულება არ გააჩნიათ. აბორტის უფლების და იმ შეზღუდვების ფარგლების საკითხი, რომლებიც უნდა დაწესდეს მის წინააღმდეგ, ისე უნდა გადაწყდეს, როგორც წყდება ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხები დემოკრატიულ საზოგადოებაში: ეს საკითხი უნდა გადაწყდეს მოქალაქეების მიერ ერთმანეთის დარწმუნებით და არჩევნებში ხმის მიცემის გზით.<ref>{{Citation |title=Planned Parenthood v. Casey, „505 U.S. 833, 979 (Scalia, J., dissenting)“ |publisher=United States Supreme Court |via=FindLaw |date=June 29, 1992 |url=http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=505&invol=833 |access-date=January 13, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100107184430/http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=505&invol=833 |archive-date=January 7, 2010 |url-status=live}}</ref> }} სკალია ხშირად მოუწოდებდა თავის კოლეგებს შეეცვალათ პრეცედენტი, რომელიც შეიქმნა საქმით „[[როი ვეიდის წინააღმდეგ]]“. სკალია ცდილობდა გადმოებირებინა ხუთი მოსამართლე, რომელთა ხმები საკმარისი იქნებოდა „როის“ საქმის პრეცედენტის დასაძლევად 1989 წლის საქმეში „[[ვებსტერი რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერვისების წინააღმდეგ]]“ თუმცაღა სკალიამ აღნიშნული ვერ შეძლო. ამ საქმეში მოსამართლე [[სანდრა დეი ო კონორი|სანდრა დეი ო კონორის]] ხმა აღმოჩნდა გადამწყვეტი, საბოლოოდ უზენაესმა სასამართლომ დაადგინა, რომ კონსტიტუციური იყო აბორტის რეგულირება, თუმცა სასამართლომ არ შეცვალა „როის“ საქმეში დადგენილი პრეცედენტი. სკალიამ თანმხვედრი აზრი დაწერა გადაწყვეტილების ერთ ნაწილში,{{sfn|Biskupic|2009|pp=193–95}} სადაც აღნიშნა რომ, „მოსამართლე ო კონორის აზრს, როდედაც ის ამბობდა, რომ სამოსამართლო თავშეკავების ფუნდამენტური პრინციპი მოითხოვდა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეებისგან, რომ მათ არ შეეცვალათ „როის“ საქმეში დადგენილი პრეცედენტი, სერიოზულად ვერ აღიქვამდა“.{{sfn|Ring|2004|p=108}} სკალიამ განმარტა, რომ უზენაესი სასამართლოს ამ გადაწყვეტილების შემდეგ სახალხო პროტესტის კიდევ ერთი ტალღა იყო მოსალოდნელი.{{sfn|Ring|2004|p=109}} უზენაესი სასამართლო აბორტის საკითხს მიუბრუნდა 2000 წელს საქმეში „[[სტენბერგი კარჰარტის წინააღმდეგ]]“, სადაც მან არაკონსტიტუციურად სცნო ნებრასკას აქტი, რომელიც კრძალავდა [[ორსულობის მეორე და მესამე ტრიმესტრის დროს აბორტის გაკეთება|ორსულობის მეორე და მესამე ტრიმესტრის დროს აბორტის გაკეთების]] უფლებას. მოსამართლე [[სტეფან ბრეიერი|სტეფან ბრეიერმა]] დაწერა მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი, სადაც განმარტებული იყო, თუ რატომ იყო კანონი არაკონსტიტუციური, მისი არაკონსტიტუციურობა მდგომარეობდა იმაში, რომ იგი არ უშვებდა გამონაკლისს, რომელიც ემსახურებოდა ქალის ჯანმრთელობას. სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც სტენბერგის საქმე შეადარა უზენაესი სასამართლოს ორ ყველაზე რეზონანსულ საქმეს: „მე საკმარისად ოპტიმისტი ვარ იმისათვის, რომ მჯეროდეს, რომ ერთ დღეს საქმეს „სტენბერგი კარჰარტის წინააღმდეგ“ მიენიჭება უზენაესი სასამართლოს ისტორიაში დამსახურებული ადგილი შემდეგ საქმეებთან ერთად: „[[კორემაცუ ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ]]“ და „[[დრედ სკოტი სენდფორდის წინააღმდეგ]]“. ჩანასახის მკვლელობის მეთოდი,&nbsp;... რომელიც ამ სტატუტშია აღწერილი ზიზღის კანკალს იწვევს“.{{sfn|Ring|2004|pp=137–38}} 2007 წელს სასამართლომ კონსტიტუციურად სცნო ფედერალური კანონი, რომელიც აბორტს კრძალავდა, საქმეში „[[გონზალესი v. კარჰარტის წინააღმდეგ]]“.{{sfn|Biskupic|2009|pp=202–03}} ჩიკაგოს უნივერსიტეტის სამართლის პროფესორმა [[ჯოფრი არ სტონმი|ჯოფრი არ სტონმა]], სკალიას ყოფილმა კოლეგამ, გააკრიტიკა „გონზალესის“ საქმე და აღნიშნა, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღებაზე რელიგიამ მოახდინა გავლენა, ვინაიდან ხუთივე მოსამართლე, რომლებმაც ჩამოაყალიბეს უმრავლესობის აზრი, იყვნენ კათოლიკეები, მაშინ როცა, ის მოსამართლეები, რომლებმაც განსხვაებული აზრი დაწერეს, იყვნენ პროტესტანტები ან იუდევლები.<ref>{{citation |author-link=Geoffrey Stone |last=Stone |first=Geoffrey |date=April 20, 2007 |url=https://www.huffingtonpost.com/geoffrey-r-stone/our-faithbased-justices_b_46398.html |title=Our Faith-Based Justices |work=[[The Huffington Post]] |access-date=February 18, 2020 |archive-date=November 5, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171105042816/https://www.huffingtonpost.com/geoffrey-r-stone/our-faithbased-justices_b_46398.html |url-status=live }}</ref> ამ განცხადებამ ისე განარისხა სკალია, რომ მან განაცხადა, რომ ჩიკაგოს უნივერსიტეტში სიტყვით აღარ გამოვიდოდა მანამ, სანამ სტოუნი იქ იქნებოდა.{{sfn|Biskupic|2009|pp=203–04}} ====რასა, სქესი და სექსუალური ორიენტაცია==== სკალიამ ხმა მისცა კანონების გაუქმებას, რომლებიც განასხვავებენ რასის, სქესის და სექსუალური ორიენტაციის მიხედვით. 1989 წელს, იგი დაეთანხმა სასამართლოს გადაწყვეტილებას საქმეში „[[City of Richmond v. J.A. Croson Co]].“, რომელშიც სასამართლომ [[მკაცრი კონტროლი]] გამოიყენა სამოქალაქო პროგრამაზე, რომელიც მოითხოვდა კონტრაქტების გარკვეულ პროცენტს უმცირესობისთვის გადასასვლელად და გააუქმა პროგრამა. თუმცა სკალია არ შეუერთდა უმრავლესობის აზრს. ის არ ეთანხმებოდა ო'კონორის მოსაზრებას სასამართლოსთვის, რომელიც ამტკიცებდა რომ შტატებსა და ადგილობრივებს შეუძიათ დააწესონ რასობრივი პროგრამები, თუ ისინი გამოავლენენ წარსულში დისკრიმინაციას და თუ პროგრამები შექმნილია წარსული რასიზმის გამოსასწორებლად.{{sfn|Ring|2004|pp=87–88}} ხუთი წლის შემდეგ, საქმეში „[[Adarand Constructors, Inc. v. Peña]]“,ის დაეთანხმა სასამართლოს გადაწყვეტილებას და ნაწილობრივ მოსაზრებას, რომელიც ავრცელებს მკაცრი კონტროლის ფედერალურ პროგრამებს. სკალიამ ამ საკითხში აღნიშნა მისი შეხედულება, რომ მთავრობას ვერასოდეს ექნება დამაჯერებელი ინტერესი წარსული დისკრიმინაციის ანაზღაურებაში რასობრივი უპირატესობებით: რასობრივი უფლებამოსილების კონცეფციის გატარება - თუნდაც ყველაზე აღფრთოვანებული და კეთილგანწყობილი მიზნებისთვის - არის აზროვნების განმტკიცება და შენარჩუნება მომავალი ბოროტებისთვის, რამაც გამოიწვია რასობრივი მონობა, რასობრივი პრივილეგიები და რასობრივი სიძულვილი. ხელისუფლების თვალში ჩვენ აქ მხოლოდ ერთი რასა ვართ. ეს არის ამერიკა.{{sfn|Ring|2004|pp=56–57}} 2003 წლის საქმეში „[[Grutter v. Bollinger]]“, რომელიც მოიცავს რასობრივ უპირატესობას [[მიჩიგანის უნივერსიტეტი|მიჩიგანის უნივერისტეტის]] სამართლის სკოლაში, სკალიამ დასცინა <!-- როგორც წყარო ამბობს --> სასამართლო უმრავლესობის დასკვნა, რომ სკოლას ჰქონდა უფლება რასის ფაქტორი ყოფილიყო განმაპირობებელი სკოლაში მიღებისთვის, რათა ხელი შეეწყო მრავალფეროვნებისთვის და გაზრდილიყო „რასობრივი გაგება“. სკალიამ აღნიშნა, {{quote|ეს, რა თქმა უნდა არ არის, „საგანმანათლებლო სარგებელი“ რომლითაც სტუდენტები შეაფასებენ თავიანთი სამართლის სკოლის ჩანააწერს (მუშაობს და კარგად თამაშობს სხვებთან ერთად : B+) ან შეამოწმებენ ადვოკატთა მისაღებ გამოცდებს(Q: აღწერენ 500 სიტყვით ან ნაკლებით რასობრივ გაგებას). ეს არის ცხოვრების გაკვეთილი ვიდრე კანონი, რომელსაც ასწავლიდნენ (უფრო სწორად ისწავლეს, რადგან არ შეიძლება „ასწავლონ“ ჩვეულებრივი გაგებით)ადამიანები სამი ფუტით უფრო დაბალი და ოცი წლით უმცროსი, ვიდრე ზრდასრული მიჩიგანის უნივერსიტეტის იურიდიული სკოლა, დაწესებულებებში, დაწყებული სკაუტური ჯარებიდან დაწყებული საჯარო სკოლის საბავშვო ბაღებით.{{sfn|Rossum|2006|pp=159–60}}}} სკალია ამტკიცებდა, რომ კანონები, რომლებიც განასხვავებენ გენდერებს შორის, უნდა დაექვემდებაროს [[შუალედურ შემოწმებას]],რაც მოითხოვს, რომ გენდერული კლასიფიკაცია არსებითად იყოს დაკავშირებული მთავრობის მნიშვნელოვან მიზებთან.{{sfn|Ring|2004|p=194}} როდესაც 1996 წელს, სასამართლომ დააკმაყოფილა ქალის სარჩელი, რომელსაც სურდა შესულიყო [[ვირჯინიის სამხედრო ინსტიტუტი|ვირჯინიის სამხედრო ინსტიტუტში]] საქმეზე „[[United States v. Virginia]]“, სკალიამ გამოთქვა განსხვავებული აზრი. სკალიამ თქვა, რომ სასამართლომ, როდესაც მოითხოვა ვირჯინიის "უკიდურესად დამაჯერებელი დასაბუთება" ერთი სქესის დაშვების პოლიტიკისთვის, ხელახლა განსაზღვრა შუალედური შემოწმება ისე "რაც განასხვავებს მას მკაცრი შემოწმებისგან".{{sfn|Ring|2004|p=195}} ერთ-ერთ საბოლოო გადაწყვეტილებაში Burger-ის სასამართლომ, სასამართლომ 1986 დაადგინა საქმეში „[[Bowers v. Hardwick]]“ რომ „ჰომოსექსუალი სოდომია“<ref>{{cite web |url=https://www.law.cornell.edu/supct/html/historics/USSC_CR_0478_0186_ZO.html |title=Bowers v. Hardwick |publisher=Law.cornell.edu |access-date=September 25, 2016 |archive-date=November 4, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131104192359/http://www.law.cornell.edu/supct/html/historics/USSC_CR_0478_0186_ZO.html |url-status=live }}</ref> არ იყო დაცული [[კონფიდენციალურობის უფლება|კონფიდენციალურობის უფლებით]] და შეიძლება სისხლისსამამრთლებრივი დევნა ყოფილიყო სახელმწიფოების მიერ. {{sfn|Ring|2004|pp=279–80}} თუმცა, 1995 წელს ეს გადაწყვეტილება ფაქტობრივად გააუქმა საქმეში „[[Romer v. Evans]]“, რომელმაც გააუქმა კოლორადოს შტატის საკონსტიტუციო ცვლილება, რომელიც მიღებული იყო ხალხის კენჭისყრით, რომელიც კრძალავდა ანტიდისკრიმინაციული კანონების გავრცელებას სექსუალურ ორიენტაციაზე.[.<ref name="as">{{Harvnb|Tushnet|2005|pp=167–69}}.</ref> სკალია ეთანხმებოდა კენედის მოსაზრებას, თვლიდა, რომ „Bowers“ იცავდა სახელმწიფოების უფლებას მიეღოთ ასეთი ზომები და რომ კოლორადოს შესწორება არ იყო დისკრიმინაციული, არამედ უბრალოდ ხელს უშლიდა ჰომოსექსუალებს მიეღოთ უპირატესი სტატუსი კოლორადოს კანონით.{{sfn|Ring|2004|pp=280–81}} მოგვიანებით სკალიამ „Romer“ - ზე თქვა, „უზენაესმა სასამართლომ განაცხადა, '„დიახ, ეს არაკონსტიტუციურია.“' არ ვიცი კანონპროექტის სექსუალური უპირატესობის პუნქტის საფუძველზე, სავარაუდოდ. და ლიბერალებს ეს მოსწონთ, ხოლო კონსერვატორები კბილებს ილესავენ“.{{sfn|Biskupic|2009|p=283. There is no such clause in the Bill of Rights}} 2003 წელს, „Bowers“-მა ოფიციალურად გააუქმა „[[Lawrence v. Texas]]“, რომელსაც სკალია დაეთანხმა. [[Mark V. Tushnet]] თანახმად,რენკვისტის სასამართლოს გამოკითხვაში, საქმეზე ზეპირი კამათის დროს, ჩანდა რომ სკალიას განზრახული ჰქონდა სახელმწიფოს სასარგებლოდ გაემოეტანა გადაწყვეტილება, რათა მთავარი მოსამართლე ჩაერია. {{sfn|Tushnet|2005|pp=170–72}} მისი ბიოგრაფიის, [[Joan Biskupic]]თქმით, სკალიამ „დასცინა“ უმრავლესობას თავისი განსხვავებული აზრის გამო, რომ მზად იყო განეშორებინა „Bowers“ როდესაც იგივე მოსამართლემ უარი თქვა „Roe“ დამხობაზე საქმეში „[[Planned Parenthood]] v. Casey“.{{sfn|Biskupic|2009|pp=225–27}} 2009 წლის მარტში, ღიად გეი კონკრესმენმა [[Barney Frank]]- მა მას უწოდა "ჰომოფობი".<ref>{{Citation |title=''"Rep. Frank calls Scalia a 'homophobe' in interview"'' |work=ABC News |agency=Associated Press |date=March 23, 2009 |url=https://abcnews.go.com/Politics/wireStory?id=7154174 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090327001319/https://abcnews.go.com/Politics/wireStory?id=7154174 |archive-date=March 27, 2009 |url-status=dead |access-date=February 18, 2010}}</ref> [[Maureen Dowd]]-მა 2003 წელს სკალია თავის სვეტში დაახასიათა როგორც „[[Archie Bunker]] მაღალ სკამზე“.<ref>{{Citation |last=Dowd |first=Maureen |title=Nino's Opéra Bouffe |periodical=The New York Times |date=June 29, 2003 |url=https://www.nytimes.com/2003/06/29/opinion/29DOWD.html |access-date=February 18, 2010 |archive-date=September 25, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100925122740/http://www.nytimes.com/2003/06/29/opinion/29DOWD.html |url-status=live }}</ref> In an op-ed for ''[[The New York Times]]-თვის'' გამოქვეყნებულ სტატიაში, ფედერალური სააპელაციო მოსამართლე [[Richard Posner]] და [[ჯორჯიის სახელმწიფო უნივერისტეტი|ჯორჯიის სახელმწიფო უნივერისტეტის]] სამართლის პროფესორი ერიკ სეგალი სკალიას პოზიციებს ჰომოსექსუალიზმის შესახებ რადიკალურად მიიჩევდნენ და ახასიათებდნენ სკალიას „პოლიტიკური[იდეალი] როგორც [[მაჟორიტარული]] [[თეოკრატია|თეოკრატიის]] ზღვარი“.<ref>{{citation |url=https://www.nytimes.com/2015/12/03/opinion/justice-scalias-majoritarian-theocracy.html |title=Justice Scalia's Majoritarian Theocracy |date=December 2, 2015 |work=The New York Times |access-date=February 5, 2017 |archive-date=February 16, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170216080413/https://www.nytimes.com/2015/12/03/opinion/justice-scalias-majoritarian-theocracy.html |url-status=live }}</ref> ყოფილმა კლერმა ედ უელანმა სკალიას უწოდა „ლაქა და გონების დაბინდვა.“<ref>{{Cite web|url=https://www.nationalreview.com/bench-memos/puerile-posner-ed-whelan/|title=Puerile Posner|date=December 3, 2015|access-date=January 29, 2020|archive-date=August 8, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200808065350/https://www.nationalreview.com/bench-memos/puerile-posner-ed-whelan/|url-status=live}}</ref> პროფესორმა ჯონ მაკგინსმაც უპასუხა,<ref>{{Cite web|url=https://www.lawliberty.org/2015/12/03/posners-unjustified-attack-on-scalia/|title=Posner's Unjustified Attack on Scalia|date=December 3, 2015|website=Law & Liberty|access-date=January 29, 2020|archive-date=January 29, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200129191702/https://www.lawliberty.org/2015/12/03/posners-unjustified-attack-on-scalia/|url-status=live}}</ref> რამაც შემდგომი გაცვლა გამოიწვია.<ref>{{Cite web|url=http://www.dorfonlaw.org/2015/12/more-on-justice-scalia-reply-to-two.html|title=More on Justice Scalia: A Reply to Two Critics|first=Eric|last=Segall|access-date=January 29, 2020|archive-date=January 29, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200129195235/http://www.dorfonlaw.org/2015/12/more-on-justice-scalia-reply-to-two.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nationalreview.com/bench-memos/feeble-posnersegall-response-ed-whelan/|title=Feeble Posner/Segall Response|date=December 7, 2015|access-date=January 29, 2020|archive-date=March 12, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210312213301/https://www.nationalreview.com/bench-memos/feeble-posnersegall-response-ed-whelan/|url-status=live}}</ref> 2013 წელს საქმეში „[[Hollingsworth v. Perry]]“,რომელიც მოიცავდა კალიფორნიის კენჭისყრის ინიციატივას, რომელიც ცნობილია როგორც [[Proposition 8]] რომელმაც შეცვალა კალიფორნიის შტატის კონსტიტუცია ერთნაირსქესიანთა ქორწინების აკრძალვის მიზნით, სკალიამ მხარი დაუჭირა ქვედა სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომელიც გააუქმა აკრძალვა. გადაწყვეტილება ეფუძნებოდა მომჩივანთა სააპელაციო უფლებამოსილებას და არა მე-8 წინადადების კონსტიტუციურობის არსებით საკითხს.<ref name="slip-opinion">{{cite web | url = https://www.supremecourt.gov/opinions/12pdf/12-144_8ok0.pdf | title = Hollingsworth v. Perry, 570 U.S. ___ | author = Supreme Court of the United States | publisher = [[Supreme Court of the United States]] | date = June 26, 2013 | author-link = Supreme Court of the United States | access-date = January 12, 2019 | archive-date = February 5, 2019 | archive-url = https://web.archive.org/web/20190205234747/https://www.supremecourt.gov/opinions/12pdf/12-144_8ok0.pdf | url-status = live | archiveurl = https://web.archive.org/web/20190205234747/https://www.supremecourt.gov/opinions/12pdf/12-144_8ok0.pdf | archivedate = თებერვალი 5, 2019 }}</ref> ასევე 2013 წელს, სკალიამ უარყო უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „[[United States v. Windsor]]“. In „Windsor“, სასამართლომ ქორწინების დაცვის კანონის [[Defense of Marriage Act]] (DOMA) მესამე ნაწილი (რომელიც ფედერალური მთავრობის მიზნებისთვის განსაზღვრავდა ტერმინებს „ქორწინება“ და „მეუღლე“, როგორც მხოლოდ საპირისპირო სქესის გაერთიანებებისთვის გამოიყენება) არაკონსტტუციურად მიიჩნია [[სათანადო პროცესი|სათანადო პროცესის ]]პუნქტის შესაბამისად [[მეხუთე შესწორება|მეხუთე შესწორების]].<ref name="Opinion">„United States v. Windsor“,. Retrieved June 26, 2013.</ref> სკალიას განსხვავებული აზრი, რომელსაც შეუერთდა მოსამართლე თომასი და ნაწილობრივ მთავარი მოსამართლე რობერთსი ,<ref>''Windsor'', (Scalia, J., dissenting slip op.).</ref> გაიხსნა: {{quote|ეს საქმე ეხება ძალაუფლებას რამდენიმე ასპექტში. საუბარია ჩვენი ხალხის ძალაუფლებაზე, მართოს საკუთარი თავი და ამ სასამართლოს უფლებამოსილება გამოაცხადოს კანონი. დღევანდელი მოსაზრება ამ უკანასკნელს ადიდებს, პროგნოზირებადი შედეგი კი პირველის შემცირებით. ჩვენ არ გვაქვს უფლება გადავწყვიტოთ ეს საქმე. და რომც მოვიქცეთ, კონსტიტუციით ჩვენ არ გვაქვს უფლება გავაუქმოთ ეს დემოკრატიულად მიღებული კანონმდებლობა.}} სკალია ამტკიცებდა, რომ გადაწყვეტილება ფაქტობრივად ახასიათებდა ერთნაირსქესიანთა ქორწინების მოწინააღმდეგეებს, როგორც „ადამიანთა რასის მტრებს“:<ref>{{cite news|title=Scalia: 'High-Handed' Kennedy Has Declared Us 'Enemies of the Human Race'|author=Tim Grieve|url=http://www.nationaljournal.com/domesticpolicy/scalia-high-handed-kennedy-has-declared-us-enemies-of-the-human-race-20130626|newspaper=National Journal|date=June 26, 2013|access-date=June 26, 2013|archive-date=September 13, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150913005801/http://www.nationaljournal.com/domesticpolicy/scalia-high-handed-kennedy-has-declared-us-enemies-of-the-human-race-20130626|url-status=live}}<br/>{{cite magazine|title=Scalia's Blistering Dissent on DOMA|author=Tim Grieve|url=https://www.theatlantic.com/national/archive/2013/06/scalias-blistering-dissent-on-doma/277245/#comments|magazine=The Atlantic|date=June 26, 2013|access-date=June 26, 2013|archive-date=June 30, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130630001836/http://www.theatlantic.com/national/archive/2013/06/scalias-blistering-dissent-on-doma/277245/#comments|url-status=live}}</ref> ის ამტკიცებდა, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილება გავლენად მოახდენდა [[ერთნაირსქესიანთა ქორწინება და სახელმწიფო აკრძალვები|ერთნაირსქესიანთა ქორწინებაზე და სახელმწიფო აკრძალვებზეც]] : {{quote|რაც შეეხება სასამართლოს,არავინ უნდა მოატყუოს; და მოლოდინი გარდაუვალია... ერთნაირსქესიანთა ქორწინების მოწინააღმდეგე პირის ოფიციალურად გამოცხადებით ადამიანური წესიერების მტრად, უმრავლესობა აწვდის ყველა მოწინააღმდეგეს სახელმწიფო კანონის, რომელიც ზღუდავს ქორწინებას მისი ტრადიციული განმარტებით.<ref>{{Cite web|url=http://www.politico.com/story/2013/06/doma-decision-gay-marriage-ripple-effect-93479.html?hp=t1_3|title=The DOMA decision ripple effect|last=Gerstein|first=Josh|date=June 26, 2013|publisher=Politico.com|access-date=July 2, 2013|archive-date=June 30, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130630151413/http://www.politico.com/story/2013/06/doma-decision-gay-marriage-ripple-effect-93479.html?hp=t1_3|url-status=live}}</ref>}} სკალიამ დაასკვნა იმით, რომ უზენაესმა სასამართლომ „მოატყუა ორივე მხარე, წაართვა გამარჯვებულებს პატიოსანი გამარჯვება და დამარცხებულებს მშვიდობა, რომელიც მოდის სამართლიანი დამარცხებიდან“."<ref name="Opinion"/> 2015 წელს, სკალიამ უარყო უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „Obergefell v. Hodges“,რომელშიც სასამართლომ დაადგინა, რომ ქორწინების ფუნდამენტური უფლება გარანტირებული იყო ერთსქესიანი წყვილებისთვის როგორც სათანადო პროცესის პუნქტით, ასევე მეთოთხმეტე შესწორების თანაბარი დაცვის პუნქტით.თავის წინააღმდეგობაში, სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილებამ ფაქტობრივად წაართვა ხალხს „თავის მართვის თავისუფლება“ და აღნიშნა, რომ მიმდინარეობდა მკაცრი დებატები ერთნაირსქესიანთა ქორწინებაზე და რომ - ამ საკითხის გადაწყვეტით ქვეყნის მასშტაბით - დემოკრატიულმა პროცესი შეჩერდა.<ref>''Obergefell v. Hodges'', No. 14-556, [https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf slip op.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191002050103/https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf |date=October 2, 2019 }} at 2 (U.S. June 26, 2015) (Scalia, J., dissenting).</ref> [[მეთოთხმეტე შესწორება|მეთოთხმეტე შესწორების]] დარღვევასთან დაკავშირებით, სკალიამ განაცხადა რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინების აკრძალვა არ ჩაითვლებოდა არაკონსტიტუციურად მეთოთხმეტე შესწორების მიღების დროს, ასეთი აკრძალვები არ არის არაკონსტიტუციური 2015 წელს.<ref name="ReferenceA">''Obergefell'', [https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf slip op.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191002050103/https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf |date=October 2, 2019 }} at 4 (Scalia, J., dissenting).</ref> ის ამტკიცებდა, რომ არ არსებობდა „არავითარი საფუძველი“ სასამართლოსთვის, გაეტეხა კანონმდებლობა, რომელსაც მეთოთხმეტე შესწორება პირდაპირ არ კრძალავდა, და პირდაპირ შეუტია უმრავლესობის აზრს „კანონის თუნდაც თხელი ფენის არარსებობის გამო“.<ref name="ReferenceA"/> დაბოლოს, სკალიამ დაადანაშაულა მოსაზრებაში არსებული სტატია „შეამცირა სასამართლოს რეპუტაცია მკაფიო აზროვნებისა და ფხიზელი ანალიზისთვის“ და [[ჯონ მარშალი|ჯონ მარშალის]] და [[ჯოზეფ სტორი|ჯოზეფ სტორის]] დისციპლინირებული სამართლებრივი მსჯელობიდან მისტიკურ აფორიზმებამდე.“ <ref>''Obergefell'', [https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf slip op.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191002050103/https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/14-556_3204.pdf |date=October 2, 2019 }} at 9, 8 n.22 (Scalia, J., dissenting).</ref> ====სისხლის სამართალი==== [[File:Scalia toplak harvard.jpg|upright=1.15|thumb|alt=Scalia, wearing a beige jacket over shirt and tie, shakes hands with Jurij Toplak of European Election Law Association, while looking forward towards the camera.|right|Scalia (right) at [[Harvard Law School]] on November 30, 2006]] სკალიას სჯეროდა,რომ [[სიკვდილით დასჯა]] კონსტიტუციური იყო.{{sfn|Ring|2004|p=144}}<ref>{{cite book|last1=Brisbin|first1=Richard|title=Justice Antonin Scalia and the Conservative Revival|date=1998|publisher=JHU Press|isbn=9780801860942|pages=488|url=https://archive.org/details/justiceantoninsc00rich|url-access=registration}}</ref> ის ეთანხმებოდა გადაწყვეტილებებს, რომლებიც სიკვდილით დასჯას არაკონსტიტუციურად თვლიდნენ, როგორც ეს გამოიყენება გარკვეული ჯგუფების მიმართ, მაგალითად, მათ, ვინც დანაშაულის ჩადენის დროს 18 წლამდე ასაკის იყო. საქმეში „[[Thompson v. Oklahoma]]“ (1988), იგი არ ეთანხმებოდა სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომ სიკვდილით დასჯა არ შეიძლებოდა გამოეყენებინათ დანაშაულის ჩადენის დროს 15 წლის ასაკში და მომდევნო წელს დაწერა სასამართლოს მოსაზრება საქმეში „[[Stanford v. Kentucky]]“, სიკვდილით დასჯა მათთვის, ვინც 16 წლის ასაკში მოკლა. თუმცა, 2005 წელს სასამართლომ გააუქმა „Stanford“ საქმეში „[[Roper v. Simmons]]“, სკალიამ კვლავ გააპროტესტა, დასცინოდა უმრავლესობის პრეტენზიებს იმის შესახებ, რომ ეროვნული კონსენსუსი გაჩნდა [[არასრულწლოვანი|არასრულწლოვანთა]] სიკვდილით დასჯის წინააღმდეგ. აღნიშნა, რომ იმ შტატთა ნახევარზე ნაკლები, რომლებიც ნებადართული იყო სიკვდილით დასჯა, აკრძალული იყო არასრულწლოვანი მკვლელებისთვის. მან გააკრიტიკა უმრავლესობა იმ ქვეყნების რიცხოვნობის გამო, რომლებმაც მთლიანად გააუქმეს სიკვდილით დასჯა და თქვა, რომ ეს იყო „ძველი რიგის ამიშმენების ჩართვა ელექტრომობილზე მომხმარებელთა უპირატესობის გამოკითხვაში. რა თქმა უნდა, მათ ეს არ მოსწონთ. , მაგრამ ეს არ მოჰფენს ნათელს სადავო საკითხს“.{{sfn|Rossum|2006|pp=192–93}} 2002 წელს, საქმეში „[[Atkins v. Virginia]]“, სასამართლომ სიკვდილით დასჯა არაკონსტიტუციურად ცნო, როგორც ეს გონებით ჩამორჩენილთა მიმართ გამოიყენება. სკალიამ თქვა, რომ არ ჩაითვლებოდა სასტიკ ან უჩვეულოდ მსუბუქად გონებრივად ჩამორჩენილთა სიკვდილით დასჯა 1791 წელს უფლებათა ბილის მიღების დროს და რომ სასამართლომ ვერ აჩვენა, რომ ეროვნული კონსენსუსი ჩამოყალიბდა ამ პრაქტიკის წინააღმდეგ.{{sfn|Ring|2004|p=148}} სკალიამ კატეგორიულად დაუჭირა მხარი სასამართლოს გადაწყვეტილებას „[[Miranda v. Arizona]]“, რომელმაც დაადგინა, რომ დაპატიმრებული ეჭვმიტანილის აღიარება, რომელსაც არ ჰქონდა ინფორმაცია მისი უფლებების შესახებ, დაუშვებელი იყო სასამართლოში და მან ხმა მისცა გააუქმოს „მირანდა“ 2000 წელს საქმეში „[[Dickerson v. United States]]“ მაგრამ მოსამართლე [[Clarence Thomas]]ერთად უმცირესობაში იყო კიდევ ორი მოსამართლე. „მირანდას“ გადაწყვეტილებას ეწოდა „სასამართლო გადაჭარბების ეტაპი“, სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს არ უნდა ეშინოდეს შეცდომების გამოსწორების.{{sfn|Toobin|2008|p=146}} მიუხედავად იმისა, რომ ბევრ სფეროში სკალიას მიდგომა არახელსაყრელი იყო კრიმინალური ბრალდებულებისთვის, მან მხარი დაუჭირა ბრალდებულებს [[მეექვსე შესწორება|მეექვსე შესწორების]] [[კონფრონტაციის პუნქტი|კონფრონტაციის პუნქტთან]] დაკავშირებულ საკითხებში, რომელიც გარანტიას აძლევს ბრალდებულებს უფლებას დაუპირისპირდნენ მათ ბრალდებულებს.მრავალ შემთხვევაში, სკალია ეწინააღმდეგებოდა კანონს, რომლითაც ნებადართული იყო ბავშვზე ძალადობის სავარაუდო მსხვერპლის ჩვენება ეკრანებზე ან დახურული ტელევიზიით.{{sfn|Rossum|2006|pp=182–84}} 2009 წელს სკალიამ დაწერა უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „[[Melendez-Diaz v. Massachusetts]]“, რომელიც ამტკიცებდა, რომ ბრალდებულებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა დაუპირისპირდნენ ლაბორატორიულ ტექნიკოსებს ნარკოტიკების საქმეებში და რომ ანალიზის სერტიფიკატი არ არის საკმარისი იმისათვის, რათა დამტკიცდეს ნივთიერება არის თუ არა ნარკოტიკი.{{sfn|Biskupic|2009|p=354}} სკალია ამტკიცებდა, რომ ყველა [[დანაშაულის ელემენტი]] რომელიც ხელს უწყობს სასჯელის განსაზღვრას, ან უნდა იყოს აღიარებული ბრალდებულის მიერ ან ნაფიც მსაჯულთა მიერ ნაფიც მსაჯულთა მეექვსე შესწორების გარანტიით. 2000 წლის საქმეში „[[Apprendi v. New Jersey]]“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს უმრავლესობის მოსაზრება, რომელიც არღვევს შტატის წესდებას, რომელიც ნებას რთავდა საქმის განმხილველ მოსამართლეს გაეზარდა სასჯელი, თუ მოსამართლე აღმოაჩენდა, რომ დანაშაული იყო [[სიძულვილის დანაშაული]]. სკალიამ ეს პროცედურა დაუშვებლად მიიჩნია, რადგან იყო თუ არა ეს სიძულვილის დანაშაული, ნაფიც მსაჯულთა მიერ არ იყო გადაწყვეტილი.<ref name="coy" /> 2004 წელს მან დაწერა სასამართლოსთვის საქმეში „[[Blakely v. Washington]]“, სადაც გააუქმა ვაშინგტონის შტატის სასჯელის მითითებები მსგავსი საფუძვლებით. „Blakely“-ში მოწინააღმდეგეებმა იწინასწარმეტყველეს, რომ სკალია გამოიყენებდა საქმეს სასჯელის ფედერალურ მითითებებზე თავდასხმისთვის (რომელიც მან ვერ გაანადგურა „Mistretta“), და ისინი მართალი აღმოჩნდნენ, რადგან სკალია ხელმძღვანელობდა ხუთკაციან უმრავლესობას „[[United States v. Booker]]“, ეს გაიდლაინები აღარ გახდა სავალდებულო ფედერალური მოსამართლეებისთვის (მათ აქვთ საკონსულტაციო ხასიათი).<ref name="coy">{{Harvnb|Rossum|2006|pp=184–86}}.</ref> 2001 წლის საქმეში „[[Kyllo v. United States]]“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს მოსაზრება 5–4 გადაწყვეტილებაში, რომელიც გასცდა იდეოლოგიურ ხაზებს.<ref>Scalia was joined by Justices Thomas, Souter, Breyer, and Ginsburg.</ref> ამ გადაწყვეტილებამ მიიჩნია, რომ სახლის თერმული გამოსახულება [[მეოთხე შესწორება|მეოთხე შესწორების]] მიხედვით არაგონივრული ძებნა იყო.სასამართლომ გააუქმა ნასამართლობა მარიხუანას წარმოებაზე, რომელიც ეფუძნებოდა ჩხრეკის ორდერს, რომელიც გაცემული იყო ასეთი სკანირების შემდეგ, რომელიც აჩვენა, რომ ავტოფარეხი ბევრად უფრო ცხელი იყო, ვიდრე სახლის დანარჩენ ნაწილებში შიდა მზარდი განათების გამო.<ref>{{Citation |title=''Kyllo v. United States'', 533 U.S. 27 |publisher=United States Supreme Court |via=FindLaw |date=June 11, 2001 |url=http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=533&invol=27 |access-date=January 24, 2010 |archive-date=July 18, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110718202600/http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=533&invol=27 |url-status=live }}</ref> მეოთხე შესწორების აკრძალვის გამოყენებით არაგონივრული ჩხრეკისა და ამოღების მიზნით დაპატიმრებაზე, სკალიამ უარყო სასამართლოს 1991 წლის გადაწყვეტილება „[[County of Riverside v. McLaughlin]]“,რომელიც 48-საათიანი დაყოვნების საშუალებას აძლევდა, სანამ ორდერის გარეშე დაკავებული პირი მიიღებდა მოსამართლეს, ადგილზე. მეოთხე შესწორების მიღების დროს დაკავებული პირი უნდა წარედგინათ მაგისტრატის წინაშე რაც შეიძლება სწრაფად.{{sfn|Rossum|2006|p=175}} 1990 წლის [[პირველი შესწორების]] საქმეში, „[[R.A.V. v. St. Paul]]“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს მოსაზრება, რომელიც არღვევს [[St. Paul, Minnesota]], [[სიძულვილის ენა|სიძულვილის ენის]] განკარგულება ჯვრის დაწვის გამო დევნაში.{{sfn|Tushnet|2005|pp=140–42}} სკალიამ აღნიშნა, „არავითარი შეცდომა არ დაგვრჩეს ჩვენს რწმენაში, რომ ვიღაცის წინა ეზოში ჯვრის დაწვა საყვედურია. მაგრამ წმინდა პავლეს აქვს საკმარისი საშუალებები, რათა თავიდან აიცილოს ასეთი ქცევა ცეცხლზე პირველი შესწორების დამატების გარეშე“.{{sfn|Rossum|2006|p=2}} ====მეორე შესწორება==== 2008 წელს სასამართლომ განიხილა კოლუმბიის ოლქის იარაღის შესახებ კანონების გასაჩივრება. სკალიამ დაწერა უმრავლესობის მოსაზრება „[[District of Columbia v. Heller]]“, რომელმაც დაადგინა ცეცხლსასროლი იარაღის ფლობის ინდივიდუალური უფლება [[მეორე შესწორება|მეორე შესწორების]] მიხედვით. სკალიამ მეორე შესწორებაში ნაპოვნი სიტყვა „militia“, მიაკვლია, როგორც ეს გაგებული იქნებოდა მისი რატიფიკაციის დროს და აღნიშნა, რომ ის მაშინ ნიშნავდა „ყველა მოქალაქის სხეულს“.<ref name="second" /> სასამართლომ დააკმაყოფილა ჰელერის მოთხოვნა უბანში ცეცხლსასროლი იარაღის ფლობის შესახებ.<ref name="second" /> სკალიას მოსაზრება „Heller“ სასამართლოსთვის გააკრიტიკეს ლიბერალებმა და ტაშით მოიწონეს კონსერვატორებმა.<ref name="second2">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=347–51}}.</ref> მეშვიდე ოლქის მოსამართლე [[Richard Posner]] არ დაეთანხმა სკალიას აზრს და თქვა, რომ მეორე შესწორება „არ ქმნის იარაღის კერძო საკუთრების უფლებას“. პოზნერმა სკალიას მოსაზრებას უწოდა „ყალბი ორიგინალიზმი“ და „ისტორიული მინანქარი პიროვნულ ღირებულებებსა და პოლიტიკის უპირატესობებზე“.<ref>{{Citation |last=Posner |first=Richard |title=In defense of looseness |magazine=The New Republic |date=August 27, 2008 |url=https://newrepublic.com/article/62124/defense-looseness |access-date=February 13, 2014 |archive-date=November 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151115075301/https://newrepublic.com/article/62124/defense-looseness |url-status=live }}</ref> 2008 წლის ოქტომბერში სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს ორიგინალისტებს მხოლოდ ის უნდა ეჩვენებინათ, რომ მეორე შესწორების რატიფიცირების დროს იარაღის ტარების უფლებას არ ჰქონდა ექსკლუზიურად სამხედრო კონტექსტი და რომ ისინი წარმატებით აჩვენებდნენ ამას.<ref>{{Citation |last=McArdle |first=Elaine |title=In inaugural Vaughan Lecture, Scalia defends the "methodology of originalism" |publisher=Harvard Law School |date=October 3, 2008 |url=http://www.law.harvard.edu/news/spotlight/constitutional-law/scalia-vaughan-lecture.html |access-date=January 14, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100129043832/http://www.law.harvard.edu/news/spotlight/constitutional-law/scalia-vaughan-lecture.html |archive-date=January 29, 2010 |url-status=live}}</ref> ====სასამართლო და სარჩელის შეტანის უფლებამოსილება==== სკალიას გარდაცვალების შემდეგ, პოლ ბარეტმა, რომელიც წერდა Bloomberg Businessweek-ისთვის, იტყობინება, რომ: „სკალიამ შეცვალა წესები იმის შესახებ, თუ ვის შეეძლო ჩივილი სასამართლოში“.ამ საკითხმა აამაღლა სკალიას აღიარება, როგორც მნიშვნელოვანი გავლენა იმ პირობების დადგენასა და დადგენაზე, რომლითაც შეიძლებოდა საქმეების განხილვა და სასამართლო განხილვა - და ვის მიერ შეიძლება წარმოებულიყო ასეთი სამართალწარმოება.<ref>{{cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-16/how-scalia-kept-the-little-guys-out-of-court|title=How Scalia Kept the Little Guys Out of Court|newspaper=Bloomberg.com|date=February 16, 2016|via=www.bloomberg.com|access-date=January 30, 2017|archive-date=February 2, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170202035748/https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-16/how-scalia-kept-the-little-guys-out-of-court|url-status=live}}</ref> დევიდ რივკინმა, კონსერვატიული თვალსაზრისით, თქვა: „მან (სკალიამ) უფრო მეტი გააკეთა სასამართლო ძალაუფლების საზღვრებისა და ფარგლების გასარკვევად და შეზღუდვისთვის, ვიდრე უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეებმა ისტორიაში, განსაკუთრებით სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების სფეროში“.სკალიამ მიუთითა თავისი დიდი ხნის პოზიციაზე 1983 წლის კანონის მიმოხილვის სტატიიდან, სახელწოდებით „სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების დოქტრინა, როგორც ძალაუფლების დანაწილების არსებითი ელემენტი“. როგორც ბარეტმა შეაჯამა, „მან (სკალიამ) დაწერა, რომ სასამართლოებმა მიითვისეს ხელისუფლების სხვა შტოების უფლებამოსილება, რაც საშუალებას აძლევდა ძალიან ბევრ ადამიანს უჩივლოს კორპორაციებსა და სამთავრობო უწყებებს, განსაკუთრებით გარემოსდაცვით საქმეებში“.პრაქტიკული გაგებით სკალიამ დიდი წვლილი შეიტანა სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების მქონე პირის განსაზღვრაში, განსაკუთრებით კი ჯგუფური სარჩელების შემთხვევაში. მხარეები განისაზღვრება შესაბამისი ტერმინებით და მხოლოდ ცალსახად არ მიიჩნევა მხარედ.<ref>Paul Barrett, "Justice for the Big Guys," ''Bloomberg News Weekly'', February 15, 2016, p. 13.</ref> ===დანარჩენი შემთხვევები=== სკალია დაეთანხმა 1990 წელს საქმეს „[[Cruzan v. Director, Missouri Department of Health]]“, სადაც ვეგეტატიურ მდგომარეობაში მყოფი ქალის ოჯახი ცდილობდა მისი კვების მილის ამოღებას, რათა ის მოკვდებოდა, რადგან თვლიდა, რომ ეს მისი სურვილი იყო.სასამართლომ მოითხოვა დამაჯერებელი მტკიცებულება. სკალიამ თქვა, რომ სასამართლო დავისგან შორს უნდა დარჩენილიყო და რომ ეს საკითხები „სასამართლოს ცხრა მოსამართლისთვის <nowiki>[არ]</nowiki> არის ცნობილი, ვიდრე კანზას სიტის სატელეფონო დირექტორიადან შემთხვევით შერჩეული ცხრა ადამიანისთვის ცნობილია“.<ref name="second">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=135–36}}.</ref> სკალია შეუერთდა უმრავლესობის „[[თითო გადაწყვეტილება|თითო გადაწყვეტილებას]]“ მოსაზრებას 2000 წელს საქმეში „[[Bush v. Gore]]“, რამაც ფაქტობრივად დაასრულა ბიულეტენების გადათვლა ფლორიდაში 2000 წლის აშშ-ს საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, და ასევე ორივე დაეთანხმა ცალ-ცალკე და შეუერთდა რენკვისტის თანხმობას.[.{{sfn|Biskupic|2009|p=243}} 2007 წელს მან თქვა საქმის შესახებ: „მე და ჩემს სასამართლოს ბოდიშის მოხდა არ გვმართებს ბუშის წინააღმდეგ გორის წინააღმდეგ. ჩვენ სწორად მოვიქეცით. ასე რომ“.<ref>{{Citation|title=Justice Scalia on the record |work=CBS News |date=September 14, 2007 |url=http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290_page3.shtml?tag=contentMain;contentBody |access-date=January 31, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100205194142/http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290_page3.shtml?tag=contentMain%3BcontentBody |archive-date=February 5, 2010 |url-status=live }}</ref> [[„ჩარლი როუზის“ შოუ|„ჩარლი როუზის“ შოუში]], ინტერვიუს დროს მან დაიცვა სასამართლოს მოქმედება: {{quote| გადაწყვეტილება არ იყო დაახლოებული, იყო 7–2 პრინციპულ საკითხზე, იყო თუ არა კონსტიტუციის დარღვევა... მაგრამ თუ არაკონსტიტუციური იქნებოდა ამ გადათვლა? აპირებ ასე გაგრძელდეს და დასკვნამდე მიხვიდე? და მერე გააუქმოს? ამის ადრე შეჩერების მიზეზი არ იყო: „ოჰ, ჩვენ ვწუხვართ, რომ ეს არასწორი გზით გამოვა“... თქვენ დაივიწყებთ რა ხდებოდა იმ დროს. ჩვენ ვიყავით მსოფლიოს სასაცილო. მსოფლიოს უდიდესი დემოკრატია, რომელმაც არჩევნების ჩატარება ვერ შეძლო. ჩვენ არ ვიცოდით, ვინ იქნებოდა ჩვენი მომავალი პრეზიდენტი. ხანგრძლივი გადასვლა, რომელიც გახდა სტანდარტული, როდესაც ერთი პრეზიდენტიდან მეორეზე გადადიხარ, ვერ დაიწყება, რადგან არ იცი ვინ იქნება ახალი პრეზიდენტი. ძალიან სერიოზული პრობლემა ხდებოდა. შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლოს წინაშე დგას საკითხი: საქმის გადაწყვეტა, არაკონსტიტუციური გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ, უნდა დავუშვათ თუ არა არჩევნები გაგრძელდეს? ანუ დროა გაწყვიტოს და გავაგრძელოთ?<ref>{{Citation |title=A Conversation with Justice Antonin Scalia |work=Charlie Rose |date=June 20, 2008 |url=http://www.charlierose.com/view/interview/9141 |access-date=January 31, 2010 |format=video |archive-url=https://web.archive.org/web/20090705104255/http://www.charlierose.com/view/interview/9141 |archive-date=July 5, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090705104255/http://www.charlierose.com/view/interview/9141 |date=ივლისი 5, 2009 }}</ref> }} [[File:Antonin Scalia 2010.jpg|thumb|right|სკალია 2010 წელს]] ==იურიდიული ფილოსოფია და მიდგომა== ===სასამართლო შესრულება=== სასამართლოს წინაშე ზეპირი კამათის დროს სკალიამ უფრო მეტი კითხვა დასვა და უფრო მეტი კომენტარი გააკეთა, ვიდრე ნებისმიერ სხვა მოსამართლემ.<ref name="auf">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=304–05}}.</ref> 2005 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ის უფრო პროვოკაციული იყო ვიდრე მისი კოლეგები.<ref>{{Citation |last=Liptak |first=Adam |author-link=Adam Liptak |title=So, guy walks up to a bar and Scalia says&nbsp;... |periodical=The New York Times |date=December 31, 2005 |url=https://www.nytimes.com/2005/12/31/politics/31mirth.html |access-date=January 30, 2010 |archive-date=October 13, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101013032134/http://www.nytimes.com/2005/12/31/politics/31mirth.html |url-status=live }}</ref> მისი მიზანი ზეპირი კამათის დროს იყო თავისი პოზიციის სხვა მოსამართლეებისთვის გაცნობა.<ref name="oral">{{Harvnb|Biskupic|2009|pp=307–08}}.</ref> [[კანზას უნივერსიტეტის]] სოციალური ფსიქოლოგი ლოურენს რაიტსმენი წერდა, რომ სკალია ავრცელებდა"მას ჰქონდა განსაკუთრებული სტილი და ის იყო ძლიერი.<ref name="auf" /> მას შემდეგ, რაც მთავარი მოსამართლე [[ჯონ რობერტსი]] შეუერთდა სასამართლოს 2005 წელს, მან ადვოკატთა გამოკითხვა სკალიას მსგავსი გზით მიიღო; ზოგჯერ ორი დაკითხული ადვოკატი თითქოს კოორდინირებულია.<ref name="oral" /> [[დალია ლიტვიკი|დალია ლიტვიკმა]] „[[Slate ჟურნალი|Slate ჟურნალში]]“ აღწერა სკალიას ტექნიკა შემდეგნაირად: {{quote| სკალია არ შედის ზეპირ კამათში ფარულად ის შემოდის შუა საუკუნეების რაინდივით, საბრძოლველად შემოსილი. მან იცის რა არის კანონი. მან იცის, რა აზრი უნდა გამოხატოს და ის იყენებს კამათისთვის გამოყოფილ საათს, შეთანხმების მისაღწევად.<ref>{{Citation |last=Lithwick |first=Dahlia |author-link=Dahlia Lithwick |title=Scalia hogs the ball |periodical=Slate |date=January 15, 2003 |url=http://www.slate.com/id/2077031/ |access-date=September 8, 2011 |archive-date=June 5, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110605230413/http://www.slate.com/id/2077031/ |url-status=live }}</ref> }} სკალიამ მრავალი მოსაზრება დაწერა უზენაეს სასამართლოზე თავისი კარიერის დაწყებიდან. თავისი მოღვაწეობის დროს მან დაწერა უფრო მეტად თანხვედრი მოსაზრებები, ვიდრე ნებისმიერი სხვა მართლმსაჯულება. მხოლოდ ორმა მოსამართლემ დაწერა მეტი განსხვავებული აზრი.<ref name="frosh">{{Harvnb|Staab|2006|p=27}}.</ref> კევინ რინგის თქმით, რომელმაც შეადგინა სკალიას განსხვავებული და თანხვედრილი მოსაზრებების წიგნი: „მისი მოსაზრებები ... წაკითხვა ხშირად ხდება. მის საინტერესო წერის სტილს შეუძლია კანონის ყველაზე უინტერესო სფეროებიც კი საინტერესო გახადოს“.{{sfn|Ring|2004|p=xi}} სლეიტის კონორ კლარკი კომენტარს აკეთებს სკალიას წერილობით მოსაზრებებზე, განსაკუთრებით მის აზრზე: {{quote| მისი წერის სტილი საუკეთესოდ აღწერს როგორც სიბრაზეს ისე თავდაჯერებულობას და აქვს თავისი ხიბლი. სკალიას აქვს გაურკვეველი ანალოგების და არაჩვეულებრივი მინიშნებების გამოყენების უნარი - ხშირად ძალიან სასაცილო. მისი ლაპარაკი არის გასაგები ყველასთვის ის და ცდილობს არ ჩაიძიროს აბსტრაქტულ იურიდიულ ტერმინებში. მაგრამ ყველაზე მეტად, სკალიას მოსაზრებები იკითხება, თითქოს ისინი ცეცხლის გაჩენას აპირებენ აღშფოთების გამო. ის არ წერს, მოკლედ.<ref>{{Citation |last=Clarke |first=Conor |title=How Scalia lost his mojo |periodical=Slate |date=July 5, 2006 |url=http://www.slate.com/id/2145069/ |access-date=January 30, 2010 |archive-date=February 14, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090214005929/http://www.slate.com/id/2145069/ |url-status=live }}</ref> }} უზენაეს სასამართლოში მოსამართლეები საქმის განხილვისა და კამათის შემდეგ იკრიბებიან და კენჭს უყრიან შედეგს. დასკვნის დაწერის დავალებას აკისრებს მთავარი მოსამართლე, ან - თუ მთავარი მოსამართლე უმცირესობაშია ან არ მონაწილეობს - უმრავლესობის უფროსი მოსამართლე. დავალების დასრულების შემდეგ, მოსამართლეები, როგორც წესი, ურთიერთობენ საქმის შესახებ შენიშვნებისა და მოსაზრებების პროექტების გაგზავნით ერთმანეთის პალატაში.{{sfn|Tushnet|2005|pp=64–65}} ] აზრის წერისას, სკალიამ არ დათმო თავისი შეხედულებები, რათა მიეღო ხუთი ხმა უმრავლესობისთვის (განსხვავებით გარდაცვლილი მოსამართლე უილიამ ჯ. ბრენანი, უმცროსი, რომელიც მიიღებდა იმაზე ნაკლებს, ვიდრე სურდა იმისათვის. ნაწილობრივი გამარჯვების მოსაპოვებლად.{{sfn|Biskupic|2009|p=132}} სკალია ცდილობდა ზეგავლენა მოეხდინა თავის კოლეგებზე „ნინოგრამების“ გაგზავნით — მოკლე მემორანდუმებით, რომლებიც მიზნად ისახავდა მათი შეხედულებების სისწორეში დარწმუნებას.<ref name="frosh" /><ref name="Ward">{{Cite journal |last=Ward |first=Artemus |title=Book review: ''The Political Thought of Justice Antonin Scalia: A Hamiltonian of the Supreme Court'' by James B. Stabb |journal=[[American Political Science Association|Law & Politics Book Review]] |volume=17 |issue=2 |pages=96–100 |publisher=[[American Political Science Association]] |date=February 2007 |url=http://lawcourts.org/LPBR/reviews/staab0207.htm |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 23, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160223002146/http://lawcourts.org/LPBR/reviews/staab0207.htm |url-status=live }}</ref> ნიუ-იორკის ჟურნალის 2013 წლის ოქტომბრის ნომერში სკალიამ გამოავლინა, რომ სკანირებდა “[[The Wall Street Journal]]“ and „[[The Washington Times]],“ ახალ ამბებს იგებდა უმეტესად ტოქ-რადიოდან და არ კითხულობდა „[[The New York Times]]“ ან „[[The Washington Post]].“ მან „The Washington Post“ აღწერა როგორც „საშინლად“ ლიბერალური“.<ref name = "senior">{{citation |last=Senior |first=Jennifer |url=https://nymag.com/news/features/antonin-scalia-2013-10/index3.html |title=In conversation: Antonin Scalia |periodical=New York |date=October 14, 2013 |page=26 |access-date=February 18, 2020 |archive-date=February 20, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200220021150/https://nymag.com/news/features/antonin-scalia-2013-10/index3.html |url-status=live }}</ref> ===ნორმატიული და კონსტიტუციონალური ინტერპრეტაცია=== [[File:Rhenswear.jpg|thumb|left|alt=An elderly white haired man in judicial robes swears in a middle-aged man in a suit as several people look on.|მოსამართლე და მისის სკალია (მარცხნივ) და პრეზიდენტი რეიგანი (მარჯვნივ) უყურებენ უფროს მოსამართლეს [[ვარენ ბურგერი|ვარენ ბურგერს]] როგორ ადებინებს ფიცს [[ვილიამ რენქუისთი|ვილიამ რენქუისთს]] მომავალ უფროს მოსამართლედ,26 სექტემბერი, 1986.]] სკალია [[ნორმატიული ინტერპრეტაცია|ნორმატიულ ინტერპრეტაციაში]] [[ტექსტუალისტი]], სჯეროდა, რომ ნორმის ზოგადი მნიშვნელობა უნდა ყოფილიყო მარეგულირებელი. .<ref>{{Citation |last=Rossum |first=Ralph |title=The textualist jurisprudence of Justice Scalia |publisher=Claremont McKenna College |url=http://www.claremontmckenna.edu/salvatori/publications/RARScalia.asp |access-date=January 14, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100125150847/http://www.claremontmckenna.edu/salvatori/publications/RARScalia.asp |archive-date=January 25, 2010 |accessdate=იანვარი 11, 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100125150847/http://www.claremontmckenna.edu/salvatori/publications/RARScalia.asp |archivedate=იანვარი 25, 2010 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100125150847/http://www.claremontmckenna.edu/salvatori/publications/RARScalia.asp |date=იანვარი 25, 2010 }}</ref> 1998 წელს, სკალია ხმამაღლა შეეწინააღმდეგა [[ცოცხალი კონსტიტუცია|ცოცხალი კონსტიტუციის]] იდეას, რაც აღნიშნავდა მოსამართლისთვის უფლების მიცემას, გარდაექმნა კონსტიტუციური ნორმები, მათი აწმყოსთან შესაბამისობაში მოყვანისთვის.<ref name="sixty" /> სკალიამ აღნიშნა, რომ თუ კონსტიტუციური სტანდარტების, ადამიანთან ერთად ევოლუცია, მიღებული იქნებოდა, „რისკი, ევოლუციური სტანდარტების შეფასებისას, არის ის, რომ ძალიან მარტივია, იმაზე ფიქრი, რომ ევოლუციამ, კულმინაციას მიაღწია“.<ref>{{Citation |title=''Thompson v. Oklahoma'', 487 U.S. 815, 865 (Scalia, J., dissenting) |publisher=United States Supreme Court |via=[[FindLaw]] |date=June 29, 1988 |url=http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?navby=CASE&court=US&vol=487&page=815 |access-date=January 13, 2010 |archive-date=May 15, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110515051941/http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?navby=CASE&court=US&vol=487&page=815 |url-status=live }}</ref> ის ადარებდა კონსტიტუციას იმ კანონებს, რომლებზეც დაჟინებით ამტკიცებდა, რომ მათი დროსთან ერთად ცვლილება, შეუძებელი იყო.<ref name="hlrecord" /> კონსტიტუციური ცვლილებები, როგორებიცაა 1868 წლის [[მეთოთხმეტე შესწორება]], სკალიას მიხედვით, ახსნილი უნდა ყოფილიყო იმ დროის მიხედვით, როდესაც იგი რატიფიცირებული იყო.<ref>{{Citation |last=Greenhouse |first=Linda |author-link=Linda Greenhouse |title=Washington talk: High Court still groping to define due process |periodical=The New York Times |date=May 31, 1990 |url=https://www.nytimes.com/1990/05/31/us/washington-talk-high-court-still-groping-to-define-due-process.html |access-date=February 12, 2010 |archive-date=May 25, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150525204537/http://www.nytimes.com/1990/05/31/us/washington-talk-high-court-still-groping-to-define-due-process.html |url-status=live }}</ref> სკალიას ხშირად ეკითხებოდნენ, თუ როგორ ამართლებდა ეს მიდგომა, 1954 წლის საქმის „[[ბრაუნი - განათლების საბჭოს წინააღმდეგ]]“, შედეგს, რომლის მიხედვითაც სკოლების სეგრეგაცია არაკონსტიტუციური იყო, ამ დასკვნას კი მეთოთხმეტე შესწორებაზე აყრდნობდა.<ref>{{Citation |last=Talbot |first=Margaret |author-link=Margaret Talbot |title=Supreme confidence: The jurisprudence of Antonin Scalia |magazine=The New Yorker |date=March 28, 2005 |url=https://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence |access-date=February 12, 2010 |archive-date=September 1, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140901170905/http://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence |url-status=live }}</ref> სკალია ორი გზით პასუხობდა ამ არგუმენტს. იგი მიუთითებდა მაიკლს მაკკონელის კვლევაზე, რომელიც „თავდაჯერებულად ამოწმებს, რომ ეს იყო პოსტ სამოქალაქო ომის შესწორებათა რეალური გაგება.“ თუმცა სკალია, აგრძელებდა, იმ შემთხვევაშიც კი, როდესაც არა-ორიგინალისტური მეთოდები ორიგინიალიზმზე უკეთეს შედეგს დებენ, „ის არანაირად არ არის აღსანიშავი... ,რომ ძალაუფლების ხალხისთვის წართმევა და მათი სასამართლო არისტოკრატიზმისთვის გადაცემას , შეუძლია ისეთი შედეგების მოტანა, რისი მიღწევაც დემოკრატიას არ შეუძლია. იგივე შეიძლება ითქვას, მონარქიასა და ტოტალიტაიზმზე. თუმცა, როდესაც ერი გადაწყვეტს, რომ დემოკრატია... საუკეთესო მართვის სისტემაა, მთავარი კითხვა იქნება, ტექსტუალური ინტერპრეტაციის, რომელი თეორია შეესაბამება დემოკრატიას. ორიგინალიზმი უკითხავად შეესაბამება. მისგან განსხვავებით, არა-ორიგინალიზმი კი, ისეთ ნორმებს დააწესებს საზოგადოებისთვის, რომლებიც დემოკრატიულად არასდროს არ ყოფილა მიღებული. კონსტიტუციის ჭრილში, არაორიგინალიზმი დემოკრატიის პროცესს ზღუდავს, იმ კანონების აკრძალვით, რომელთა უკანონოდ გამოცხადება, „ჩვენ ადამიანებს“, არასდროს გვისურვია.<ref>[https://www.amazon.com/Reading-Law-Interpretation-Legal-Texts/dp/031427555X Reading Law: The Interpretation of Legal Texts] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190407171751/https://www.amazon.com/Reading-Law-Interpretation-Legal-Texts/dp/031427555X |date=April 7, 2019 }} pp. 87–88</ref> ნორმატიული ინტერპრეტირების დროს, სკალია, არასდროს უყურებდა [[საკანონმდებლო ისტორია|საკანონმდებლო ისტორიას]]. 2006 წლის საქმეში, „[[ზედნერი - აშშ-ს წინააღმდეგ]]“, ის შეუერთდა უმრავლესობას და დაეთანხმა [[სამუელ ალიტო|სამუელ ალიტოს]]—ტექსტს- ერთი აბზაცის გარდა, რომელშიც ალიტო საკანონმდებლო ისტორიას ციტირებდა. ამ საქმის განსხვავებულ აზრში, სკალია აყალიბებდა, „საკანონმდებლო ისტორიის გამოყენება ნებისმიერი ნომრის ინტერპრეტაციისას არალეგიტიმური და არასწორია“.<ref>{{Citation |last=Greenhouse |first=Linda |title=Court to weigh race as factor in school rolls |periodical=The New York Times |date=June 6, 2006a |url=https://www.nytimes.com/2006/06/06/washington/06scotus.html |access-date=January 13, 2010 |archive-date=December 6, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111206105338/http://www.nytimes.com/2006/06/06/washington/06scotus.html |url-status=live }}</ref> სწორედ მისი აზრი იყო, შესაძლო განმაპირობებელი იმისა, რომ სხვა მოსამართლეებმა, შეამცირეს საკანოდებლო ისტორიის გამოყენება.<ref name="leghist" /> გრეგორი მეგსმა „საზოგადო ინტერესის სამართლის მიმოხილვაში“ 1995 წელს წერდა, რომ 1990ანი წლების დასაწყისში, საკანონმდებლო ისტორია, უზენაესი სასამართლოს საქმეების მხოლოდ ორმოც პროცენტში მოიხსენებოდა, რომლებშიც გამოყენებული იყო მხოლოდ ნორმატიული ინტერპრეტაციის საფუძვლად და არც ერთი საქმეში ამ ეპოქაში, არ იყო გამოყენებული საკანონმდებლო ისტორია, როგორც შედეგის მიზეზი. მეგსი ამბობდა, {{quote|მოსამართლე სკალიას თავზე დგომამ , ყველასთვის ვინც სენატის ანგარიშს, ან კონგრესის ჩანაწერს გადაშლის, აიძულა სასამართლოს დანარჩენი მოსამართლეები, მისულიყვნენ დასკვნამდე, რომ საკანონმდებლო ისტორიის ციტირება, არ იწვევს ნორმის ღირებულების გადაწონვას. სავარაუდოა, რომ სწორედ ამ მიზეზის გამო დრამატულად შემცირდა საქმეთა პროცენტულობა, სადაც მათი ციტირება ხდება. არავის უყვარს უსარგებლო ჩხუბი, მით უმეტეს მაშინ, როდესაც მათი ოპონენტი, მოსამართლე სკალიაა.<ref name="leghist">{{Harvnb|Rossum|2006|p=44}}.</ref>}} სკალია საკუთარ თავს, [[ორიგინალიზმი|ორიგინალისტი]]-ად აღწერდა, რაც ნიშნავდა, რომ ის უყურებდა [[ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია|ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუციას]], ისე, როგორც იმ დროს, როცა მიღებულ იქნა. 2008 წელს, სკალიას მიხედვით „ნორმა არის იმ მნიშვნელობის, რასაც ის სიტყვები ნიშნავდა ხალხისთვის, ვინც მოახდინა უფლებების ბილის ან კონსტიტუციის რატიფიცირება“.<ref name="sixty">{{Citation |title=Justice Scalia on the record |work=CBS |date=August 24, 2008 |url=http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290.shtml |access-date=January 13, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100104040614/http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290.shtml |archive-date=January 4, 2010 |url-status=live}}</ref> 2006 წელს, სანამ [[ჯორჯ ბუში|ჯორჯ ბუშის]] დანიშნულ [[ჯონ რობერტსი|ჯონ რობერტსს]] და [[სამუელ ალიტო|სამუელ ალიტოს]] ცვლილების საშუალება ექნებოდათ, როსუმმა დაწერა, რომ სკალიამ წააგო და ვერ გადაიყვანა კონსერვატორი კოლეგები,[[ორიგინალიზმი|ორიგინალიზმის]] გამოყენებაზე,{{sfn|Rossum|2006|p=198}} თუმცა რობერტსი და ალიტო, ახალგაზრდა მამაკაცები, ორიგინალისტური მიდგომით, პატივს სვემდნენ სკალიას, იმისთვის ბრძოლის გამო, რისიც სწამდა.{{sfn|Biskupic|2009|p=275}} რობერტსის და ალიტოს დანიშვნის შემდგომ, მოსამართლე გორუში და კავანო, მათი სასამართლო ტემპერამენტით, მიჩნეულნი არიან ორიგინალისტებად, კავანო კი სკალიას ტრადიციული „ორიგინალიზმის ერთგულ მიმდევრად“ აღიქმება.<ref>Alana Abramson. "President Trump Names New Supreme Court Justice". ''Time''. July 10, 2018. [http://time.com/5333655/donald-trump-supreme-court-pick/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180717215120/http://time.com/5333655/donald-trump-supreme-court-pick/ |date=July 17, 2018 }}.</ref><ref>Brian Bennett. "Trump's Justice". ''Time''. July 23, 2018, p. 22. [http://time.com/5336621/brett-kavanaugh-supreme-court/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180716223928/http://time.com/5336621/brett-kavanaugh-supreme-court/ |date=July 16, 2018 }}.</ref> 2009 წლის საჯარო განხილვისას, მოსამართლე [[სტივენ ბრეიერი|სტივენ ბრეიერმა]] ეჭვი შეიტანა სკალიას აზრებში და მიუთითა, რომ მათი მიზანი, ვინც მეთოთხმეტე შესწორება მიიღო, არ ყოფილა სკოლის სეგრეგაციის დასრულება. სკალიამ ამ არგუმენტს „ბრაუნის [[სისხლიანი მაისურის ქნევა]]" უწოდა და მიუთითა, რომ იგი მოსამართლე [[ჯონ მარშალ ჰარლანი|ჯონ მარშალ ჰარლანის]] განდეგილ განსხვავებულ აზრს დაეთანმებოდა, „[[პლესი - ფერგუსონის წინააღმდეგ]]“, საქმეში, რომელიც ბრაუნმა უარყო.<ref>{{Citation |last=Liptak |first=Adam |title=Sidebar: From 19th Century view, desegregation is a test |periodical=The New York Times |date=November 9, 2009 |url=https://www.nytimes.com/2009/11/10/us/10bar.html |access-date=February 12, 2010 |archive-date=October 5, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131005215137/http://www.nytimes.com/2009/11/10/us/10bar.html |url-status=live }}</ref> სკალიას ორიგინალისტური მიდგომის გამო აკრიტიკებდნენ და ამბობდნენ, რომ იგი „ამით ფარავს რეალურ მიზნებს: „დააბრუნოს სასამართლოს საყრდენი გადაწყვეტილებები 1960-70 იანი წლებიდან“ რომლებიც გამოტანილ იქნა [[უარენი|უარენის]] და ბურგერის სასამართლოების მიერ.<ref name="sixty" /> [[რალფ ნადერი|რალფ ნადერის]] მტკიცებით, სკალიას ორიგინალისტური ფილოსოფია კორპორაციების შემთხვევისთვის ნაკლოვანი იყო,რადგან ის ეთანხმებოდა მეთოთხმეტე შესწორების დროს მიჩნეულ აზრს, რომ კორპორაციებს უნდა ჰქონოდათ კონსტიტუციური უფლებები..<ref>{{Citation |last1=Nader |first1=Ralph |last2=Weissman |first2=Robert |title=Letter to the Editor: Ralph Nader on Scalia's "originalism" |publisher=Harvard Law Record |date=November 13, 2008 |url=http://hlrecord.org/?p=11026 |access-date=April 29, 2014 |archive-date=April 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140430053830/http://hlrecord.org/?p=11026 |url-status=live }}</ref> ნადერის აზრი, წინ უძღვოდა სასამართლოს გადაწყვეტილებას „[[მოქალაქეთა გაერთიანება - ფედერალური საარჩევნო კომისიის წინააღმდეგ]]“. სკალიამ მისი განსხვავებული აზრი დააფიქსირა, რომლის მიხედვითაც მას სჯეროდა, რომ ინდივიდთა ჯგუფი გაგებული უნდა ყოფილიყო, უფლებების ბილის დროინდელი განმარტებით. მისი არგუმენტი დაფუძნებული იყო, კორპორაციებისათვის, სიტყვის თავისუფლების გარანტორებისათვის, უფლებების ბილის დროინდელი , გამონაკლისად დაშვების ნაკლებობაზე.<ref>{{Citation |title=''Citizens United v. Federal Election Commission'' (Scalia, J., concurring) |publisher=United States Supreme Court |via=FindLaw |date=January 21, 2010 |url=http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&navby=case&vol=000&invol=08-205#concurrence2 |access-date=January 27, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100127170829/http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&navby=case&vol=000&invol=08-205 |archive-date=January 27, 2010 |url-status=live}}</ref> [[ჯორჯ ვაშინგტონის უნივერსიტეტი ნაციონალური სამართლის ცენტრი|ჯორჯ ვაშინგტონის უნივერსიტეტის ნაციონალური სამართლის ცენტრის]] პროფესორი თომას კოლბი, დაობდა, რომ [[პირველი შესწორება|პირველი შესწორების]] საქმეებში გამომდინარეობდა არა ორიგინალისტური, არამედ კონსერვატიული პოლიტიკური მიდგომებისგან.{{sfn|Biskupic|2009|p=208}} სკალიამ მის კრიტიკოსებს უპასუხა, რომ მისი ორიგინალიზმს „მიუყვანიათ სანანებელ გადაწყვეტილებებამდე, როგორიცაა [[დროშის დაწვა|დროშის დაწვის]] კონსტიტუციურად ცნობა“, რომელიც სკალიას მიხედვით პირველი შესწორებით იყო დაცული.<ref name="sixty" />[[File:Supreme Court US 2010.jpg|thumb|upright=1.35|The Roberts Court (October 2010 – February 2016). Front row: [[Clarence Thomas]], Antonin Scalia, [[John Roberts]] ([[Chief Justice of the United States|Chief]]), [[Anthony Kennedy]], [[Ruth Bader Ginsburg]]. Back row: [[Sonia Sotomayor]], [[Stephen Breyer]], [[Samuel Alito]], [[Elena Kagan]].]] 2009 წელს, უზენაეს სასამართლოში დაახლოებით მეოთხედი საუკუნის შემდეგ, სკალიამ დაახასიათა მისი გამარჯვებები, როგორც „ძალიან ცოტა“.<ref name="decade">{{Harvnb|Biskupic|2009|p=363}}.</ref> ''[[Jewish Daily Forward]]''-ში , 2009 წელს, ჯეი ჯეი გოლდბერგი აღწერდა სკალიას, როგორც "სასამართლოში კონსერვატორული უმრავლესობის ღუზას".<ref>{{Citation |last=Goldberg |first=J.J. |title=Antonin Scalia's uncivil religion |periodical=The Jewish Daily Forward |date=October 23, 2009 |url=http://www.forward.com/articles/116767/ |access-date=February 12, 2010 |archive-date=October 21, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091021132920/http://www.forward.com/articles/116767/ |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web|url=https://penguinrandomhousesecondaryeducation.com/book/?isbn=9780385527200|title=Book Page – Tabbed|website=Penguin Random House Secondary Education|archive-date=October 8, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008191928/https://penguinrandomhousesecondaryeducation.com/book/?isbn=9780385527200|url-status=live|accessdate=იანვარი 11, 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201008191928/https://penguinrandomhousesecondaryeducation.com/book/?isbn=9780385527200|archivedate=ოქტომბერი 8, 2020}}</ref> სკალია ხშირად დადიოდა სამართლის სკოლებში, სადაც საუბრობდა სამართალსა და დემოკრატიაზე.<ref name="frosh" /> იგი ყველაზე ხშირად ჩნდებოდა მხოლოდ [[ფეხზა მდგომთა ოთახები|ფეხზე მდგომთა ოთახებში]].<ref name="lawsch" /> მოსამართლე [[რუთ ბეიდერ გინზბურგი]] აღნიშნავდა, რომ „სკალია ძალიან კარგად ეწყობოდა სამართლის სტუდენტების თაობას... იმ სტუნდეტებს, რომლებმაც&nbsp;... რომლებმაც „[[ფედერალისტი საზოგადოება]]“ შეაჩერეს".<ref name="legacy">{{Harvnb|Biskupic|2009|p=362}}.</ref> [[ჯონ პოლ სტივენსი]], რომელიც სკალიას პენსიაზე გასვლამდე მსახურობდა, საუბრობდა სკალიას გავლენებზე, „მან უზარმაზარი ცვლილება გამოიწვია. მათი ნაწილი კონსტრუქტიული, ნაწილი კი უიღბლო იყო“.<ref name="legacy" /> ცხრა მოსამართლეს შორის, სკალია ყველაზე ხშირად განიხილიებოდა [[სამართლებრივი მიმოხილვა|სამართლებრივი მიმოხილვის]] სტატიებში.<ref name="lawsch">{{Harvnb|Biskupic|2009|p=276}}.</ref> ==საჯარო ყურადღება== ===აცილების მოთხოვნები=== [[File:garnerscalia.jpg|thumb|left|alt=Two men in shirtsleeves work at a table, there are quantities of paper in front of them..|სკალია (მარჯვნივ) მუშაობს თავის წიგნზე [[ბრაიან გარნერთან]] ერთად.]] „[[ელკ გროვის გაერთიანებული სკოლის რაიონი ნიუვდოვის წინააღმდეგ]]" (2004),რომელიც სასამართლოში ათეისტი [[მაიკლს ნიუდოვი|მაიკლს ნიუდოვის]] მიერ იქნა შეტანილი,მოსარჩელის მტკიცებით სკოლაში [[ერთგულების ფიცი|ერთგულების ფიცის]] წარმოთქმა (რომელიც შედგებოდა ფრაზისგან „ღმერთის წინაშე“) არღვევდა მისი ქალიშვილის უფლებებს, რომელიც ასევე ათეისტი იყო. სკალამ ამ საქმეზე [[თვითაცილება]] დააყენა. საქმის [[მეცხრე ოლქის სააპელაციო სასამართლო|მეცხრე ოლქის სააპელაციო სასამართლოში ]] ნიუდოვის სასარგებლოდ დასრულების შემდეგ შემდეგ, სანამ ის უზენაეს სასამართლომდე მივიდოდა, სკალიამ [[კოლუმბუსის რაინდები|კოლუმბუსის რაინდების]] ღონისძიებაზე, [[ფრედერიკსბურგი, ვირჯინია|ფრედერიკსბურგ, ვირჯინიაში]],განცხადება გააკეთა და თქვა, რომ ამ საქმის შედეგი იყო, მაგალითი იმისა, თუ როგორ ცდილობს სასამართლო, ღმერთი ჩამოაშოროს საზოგადოებრივ ცხოვრებას. საქმე, უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრა სკოლამ, ხოლო ნიუდოვმა სკალიას აცილება მოითხოვა, რომელსაც იგი უკომენტაროდ დათანხმდა.<ref>{{Citation |last=Greenhouse |first=Linda |title=Justices take case on Pledge of Allegiance's reference to God |periodical=The New York Times |date=October 14, 2003 |url=https://www.nytimes.com/2003/10/14/national/14CND-SCOTUS.html |access-date=January 29, 2010 |archive-date=February 5, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120205204528/http://www.nytimes.com/2003/10/14/national/14CND-SCOTUS.html |url-status=live }}</ref> თუმცა საქმეში „[[ჩენი - ამერიკის შერთებული შტატების კოლუმბიის რაიონული სასამართლოს წინააღმდეგ]]“ (2005),სკალიამ აცილება არ დააკმაყოფილა. საქმეში განიხილებოდა, შეეძლო თუ არა ვიცე-პრეზიდენტ [[დიკ ჩენი|დიკ ჩენის]] ენერგეტიკის პოლიტიკის მრჩეველთა გუნდში, საიდუმლო წევრად დარჩენა.სკალიას აცილების მოთხოვნის მიზეზი, გახლდათ ის, რომ იგი დიკ ჩენისთან და კიდევ რამდენიმე პიროვნებასთან ერთად, იყო სანადიროდ წასული, როდესაც ერთად იმოგზაურეს [[Air Force Two]] -მდე. სკალიამ შეადგინა [[პალატის შიდა მოსაზრება]] რომელშიც აცხადებდა, რომ ჩენი იყო მისი დიდიხნის მეგობარი, რომელსაც უჩიოდნენ ოფიციალური თანამდებობის ფარგლებში და თუ მოსამართლეების აცილება მოხდებოდა და მოსამართლეები მხარედ მიიჩნეოდნენ, ყველა ისეთ საქმეში, სადაც ოფიციალური თანამდებობის ფარგლებში იქნებოდა დავა, უზენაესი სასამართლო შეწყვეტდა ფუნქციონირებას.სკალიას მითითებით არც თუ ისე რთულად წარმოსადგენია, რომ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეს, შესაძლოა სხვა ხელისუფლების პირთან ჰქონდეს სოციალური ურთიერთობა, მან გაიხსენა, რომ უფროსმა მოსამართლემ [[ფრედ ვინსონი|ფრედ ვინსონმა]] ითამაშა პოკერი პრეზიდენტ [[ჰარი ტრუმანი|ჰარი ტრუმანთან]] ერთად და მოსამართლე [[ბაირონ უაითი]] კი, გენერალურ პროკურორ [[რობერტ კენედი|რობერტ კენედისთან]] ერთად თხილამურებით სასრიალოდ იყო წასული. სკალიას განცხადებით, ნადირობის დროს, ჩენისთან მარტო არც ერთხელ არ დარჩენილა, ორს არ განუხილავს საქმე..<ref>{{Citation |last=Janofsky |first=Michael |title=Scalia refuses to take himself off Cheney case |periodical=The New York Times |date=March 19, 2004 |url=https://www.nytimes.com/2004/03/19/us/scalia-refusing-to-take-himself-off-cheney-case.html |access-date=January 29, 2010 |archive-date=November 9, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121109224635/http://www.nytimes.com/2004/03/19/us/scalia-refusing-to-take-himself-off-cheney-case.html |url-status=live }}</ref> საქმის სასამართლოში განხილვის დროს, სკალია იყო უმრავლესობის მხარეს ხმათა რაოდენობით, 7-2-ზე, გადაწყვეტილებით ჩენის პოზიცია გამართლდა.<ref>{{Citation |last=Greenhouse |first=Linda |title=Justices' ruling postpones resolution of Cheney case |periodical=The New York Times |date=June 25, 2004 |url=https://www.nytimes.com/2004/06/25/us/justices-ruling-postpones-resolution-of-cheney-case.html |access-date=January 29, 2010 |archive-date=December 21, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191221074731/https://www.nytimes.com/2004/06/25/us/justices-ruling-postpones-resolution-of-cheney-case.html |url-status=live }}</ref> სკალიამ მოგვიანებით მისი აცილების უარყოფა აღწერა, როგორც „ყველაზე გმიერული საქციელი“, რადგან ამ საქმემ მას დიდი კრიტიკა მოუტანა.<ref>{{cite news|title=Scalia Defends Involvement in Cheney Case|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/04/12/AR2006041201905.html|work=The Washington Post|agency=AP|date=April 13, 2006|access-date=August 24, 2017|archive-date=November 13, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161113092803/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/04/12/AR2006041201905.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last1=Senior|first1=Jennifer|title=In Conversation: Antonin Scalia|url=https://nymag.com/news/features/antonin-scalia-2013-10/index7.html|work=NYMag.com|date=October 6, 2013|access-date=February 18, 2020|archive-date=December 22, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191222102801/http://nymag.com/news/features/antonin-scalia-2013-10/index7.html|url-status=live}}</ref> სააპელაციო სასამართლოს მეექვსე ოლქის მოსამართლე [[გილბერტ მერიტ უმც]]. მოითხოვა სკალიას აცილება, საქმეში „ ბუში - გორეს წინააღმდეგ“.<ref name=Sinnot-Armstrong2002>{{cite journal |last1=Sinnot-Armstrong |first1=Walter |date=2002 |title=Recusal and Bush v. Gore |url=https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |journal=Law and Philosophy |publisher=Kluwer Academic Publishers |volume=21 |issue=2 |page=221 |issn=1573-0522 |access-date=July 14, 2019 |archive-date=February 4, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210204071224/https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |url-status=live |accessdate=იანვარი 11, 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210204071224/https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |archivedate=თებერვალი 4, 2021 }}</ref> მოგვიანებით უალტერ სინო-არმსტრონგმა, წიგნში „სამართალი და ფილოსოფია“ დაწერა, რომ „თუ სკალია ბუშის სასარგებლოდ მისცემდა ხმას, მისი შვილები ამით ძალიან იხეირებდნენ. ეს სარგებელი, არსებითი იქნებოდა. შესაბამისად კანონი მოითხოვდა აცილებას.”.<ref>{{cite journal |last1=Sinnot-Armstrong |first1=Walter |date=2002 |title=Recusal and Bush v. Gore |url=https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |journal=Law and Philosophy |publisher=Kluwer Academic Publishers |volume=21 |issue=2 |pages=201, 238 |issn=1573-0522 |access-date=July 14, 2019 |archive-date=February 4, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210204071224/https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |url-status=live |accessdate=იანვარი 11, 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210204071224/https://sites.duke.edu/wsa/papers/files/2011/05/wsa-recusalandbushvgore2002.pdf |archivedate=თებერვალი 4, 2021 }}</ref> რესპუბლიკელები, ასეთ აცილებებს პარტიზანულს უწოდებდნენ და ამბობდნენ, რომ მერიტი იყო გორესის ახლო მეგობარი და გორეს უზენაეს სასამართლოში წარმდგენის ახლო მეგობარი.<ref name=Sinnot-Armstrong2002 /> ===რელიგიური რწმენა=== სკალია იყო [[რომაელი კათოლიკე]], მისი ვაჟი პოლი, კი მოძღვარი გახდა. სკალია დიდ მანძილს გადიოდა იმისათვის, რომ ისეთ რევლთან ყოფილიყო, რომლებთანაც მეტ რწმენით კავშირს გრძნობდა, რადგან ის ცვლილებები, [[ვატიკან&nbsp;II]] მოყვა, ის იმ მრევლის ნაწილი იყო, რომლებიც [[ტრიდენტინის ლათინური მესა|ტრიდენტინის ლათინურ მესას]] აღნიშნავდნენ ჩიკაგოსა და ვაშინგტონში,<ref>{{Harvnb|Biskupic|2009|p=185}}.</ref><ref>{{cite web |first=Katie |last=Collins |title=Parish Profile: Great Falls St. Catherine of Siena |url=http://catholicherald.com/stories/Willing-to-say-it-like-it-is,14166 |work=[[Arlington Catholic Herald]] |date=October 27, 2010 |archive-date=February 22, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160222044159/http://catholicherald.com/stories/Willing-to-say-it-like-it-is,14166 |url-status=live |accessdate=იანვარი 11, 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160222044159/http://catholicherald.com/stories/Willing-to-say-it-like-it-is,14166 |archivedate=თებერვალი 22, 2016 }}</ref> ასევე [[პოლ მეექვსე მესა|პოლ მეექვსეს მესა]]-ს წმ. სიენას კატერინას ტაძარში [[Great Falls, Virginia]]-ში.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=xUEEQy9mKB0C&pg=PA120|contribution=Mondays are for dead drops|title=The Spy Who Stayed Out in the Cold: The Secret Life of FBI Double Agent Robert Hanssen|first=Adrian|last=Havill|date=November 18, 2002|publisher=Macmillan|via=Google Books|page=120|isbn=9780312986292|access-date=January 5, 2016|archive-date=April 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160427062031/https://books.google.com/books?id=xUEEQy9mKB0C&pg=PA120|url-status=live}}</ref> 2013 წელს ჯენიფერ სინიორთან, „The New York“ ჟურნალისთვის სტატიის ჩაწერისას, სკალიას კითხეს თუ აღწევდა მისი რწმენა ეშმაკამდე, რაზეც მან უპასუხა, „რა თქმა უნდა! დიახ, ის რეალური ადამიანია. ეს სტანდარტული კათოლიკური დოქტრინაა! ყველა კათოლიკეს სჯერა მისი“. როდესაც სკალიას ჰკითხეს, ჰქონდა თუ არა ეშმაკის არსებობის მტკიცებულებები, მან განაცხადა: „იცით, ის ცნობისმოყვარეა. სახარებაში, ეშმაკი ბევრნაირ ქმედებას ჩადის. ის ღორებს აიძულებს კლდიდან გადახტომას, ადამიანებს იპყრობს &nbsp;... ის ახლა ადამიანებს აჯერებს, რომ არც ის არსებობს და არც ღმერთი. ამ მხრივ ის ბევრად უფრო წარმატებულია.".<ref name="senior"/> 2013 წელს, სხვა ინტერვიუში სკალიამ განაცხადა "იმისათვის, რომ კაპიტალიზმმა იმუშაოს, იარსებობს კარგმა და სტაბილურმა საზოგადოებამ, ტრადიციული, ქრისტიანული რწმენა, გადამწყვეტია".<ref>{{cite news |last=Slevin |first=Jeremy |url=https://www.msnbc.com/now-alex-wagner/elizabeth-warren-slams-pro-corporate |title=Elizabeth Warren slams "pro-corporate" Supremes |work=[[Now with Alex Wagner|NOW with Alex Wagner]] |publisher=MSNBC |access-date=November 18, 2013 |date=September 11, 2013 |archive-date=April 16, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140416220255/http://www.msnbc.com/now-alex-wagner/elizabeth-warren-slams-pro-corporate |url-status=live }}</ref> 2006 წელს, ტაძრის დატოვებისას, სკალიას კითხეს, თუ გამოუწვევია, მის ტრადიციულ კათოლიკურ რწმენას, პრობლემები, მან კი პასუხი კითხვით გასცა „იცით რას ვეუბნები ასეთ ადამიანებს?“ და შემდგომ ჟესტით დაასრულა: ხელის შეკვრით, მისი ნიკაპქვეშ ამოდებით და თითების ტკაცუნით. ჟესტი, რომელიც ფოტოგრაფმა გადაიღო,„[[Boston Herald]]“ მიერ, შემდგომ უხამსოდ შეფასდა. სკალიამ რედაქტორს წერილით უპასუხა, სადაც წერდა, რომ უნდა შეეწყვიტა, ზედმეტად ბევრი „[[The Sopranos]]“ ეპიზოდების ყურება, რომ ეს ჟესტი მხოლოდ ძლიერი თავის არიდების საშუალება იყო. სხეულის ენის ექსპერტმა, როჯერ აქსტელმა, ამ ჟესტს უწოდა „საკმარისია, წადი“ და დასძინა, რომ „ეს საკმაოდ ძლიერი ჟესტი იყო“.<ref>{{Cite news |last=Brand |first=Madeline |others=Roger Axtell (guest) |title=Justice Scalia's under-the-chin gesture |publisher=NPR |date=March 30, 2006 |url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5312065 |access-date=November 18, 2013 |archive-date=October 21, 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021001112/http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5312065 |url-status=live }}</ref> [[თეთრი სახლის კორესპონდენტთა ასოციაციის ვახშამი|თეთრი სახლის კორესპონდენტთა ასოციაციის ვახშამზე]] , კომიკოსმა, [[სტივენ კოლბერტი|სტივენ კოლბერტმა]] ამ ჟესტის პაროდია შეასრულა, მოსამართლის თანდასწრებით, კამერებმა აჩვენა, რომ კოლბერტის ბევრი სხვა ხუმრიბისგან განსხვავებით, ამ პაროდიაზე, სკალიას გაეცინა.<ref>{{cite web|url=http://www.slate.com/id/2140921/nav/tap2|first=Tray|last=Patterson|title=Dinner Theater: Why Stephen Colbert didn't bomb in D.C.|newspaper=[[Slate (magazine)|Slate]]|date=May 2, 2006|archive-url=https://web.archive.org/web/20101023003705/http://www.slate.com/id/2140921/nav/tap2 |archive-date=October 23, 2010}}</ref><ref name="colbert20160215">{{cite episode | title=Stephen's Tribute To Antonin Scalia | series=The Late Show with Stephen Colbert | network=CBS | airdate=February 15, 2016 | url=http://www.cbs.com/shows/the-late-show-with-stephen-colbert/video/9F55BEB7-1D3C-F255-AE28-E7CE078D0C1E/stephen-s-tribute-to-antonin-scalia/ | access-date=May 8, 2016 | archive-date=May 10, 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160510102350/http://www.cbs.com/shows/the-late-show-with-stephen-colbert/video/9F55BEB7-1D3C-F255-AE28-E7CE078D0C1E/stephen-s-tribute-to-antonin-scalia/ | url-status=live }}</ref> ===1996 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები=== [[რესპუბლიკური კონფერენცია|რესპუბლიკური კონფერენციის]] თავმჯდომარის, [[ჯონ ბონერი|ჯონ ბონერის]] განცხადებით, ის ცდილობდა დაერწმუნებინა სკალია, 1996 წელს, ვიცე პრეზიდენტობაზე კენჭი ეყარა,[[ბობ დოლესი|ბობ დოლესთან]] ერთად. ბონერის თქმით, სკალიამ წინადადების მოსმენის შემდგომ, მას დაახლოებით იგივე პასუხი გასცა, როგორიც [[ჩარლზ ევანზ ჰიუმი|ჩარლზ ევანზ ჰიუმ]] მსგავს შემოთავაზებაზე: „ჩემი პოზიციიდან გამომდინარე, შესაძლებლობა იმდენად მცირეა, რომ კომენტარის გაკეთება არ ღირს“. დოლმა მაინც ჩაწერა სკალია, მისი კანდიდატების სიაში, თუმცა საბოლოოდ [[ჯეკ კემპი]] არჩია.<ref>{{cite news|last1=Boehner|first1=John|title=The Time I Tried To Persuade Antonin Scalia To Run For Vice President|url=http://opinion.injo.com/2016/02/253148-time-tried-persuade-antonin-scalia-run-vice-president-united-states/|access-date=February 16, 2016|work=Independent Journal|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160218211901/http://opinion.injo.com/2016/02/253148-time-tried-persuade-antonin-scalia-run-vice-president-united-states/|archivedate=თებერვალი 18, 2016}}</ref> ==პირადი ცხოვრება== 10 სექტემბერს, 1960 წელს, <!--possibly November 10-->, სკალია დაქორწინდა მაურინ მაკკარტიზე, წმ. პიუს იქსის ეკლესიაში, [[იარმუთი, მასაჩუსეტსი|იარმუთ, მასაჩუსეტსში]].<ref name=pius/> მათ ერთმანეთი გაიცნეს, როდესაც სკალია ჰარვარდის სამართლის სკოლაში სწავლობდა <!--implies she no longer was when they met; is that true? source is clear she was a student at the time--> მაურენი იყო დამამთავრებელი კურსის სტუნდენტი, [[რედკლიფის კოლეჯი|რედკლიფის კოლეჯში]]; <!--to their meeting, or marriage? Radcliffe prohibited its students from marrying for a long time--> მან დაასრულა ინგლისური ენის ფაკულტეტი.{{sfn|Biskupic|2009|pp=30–31}} სკალიებს, ჰყავდათ ხუთი ვაჟი და ოთხი ქალიშვილი.{{sfn|Biskupic|2009|p=361}} მათი ორი ვაჟი, იუჯინ და ჯონ სკალიები, გახდნენ ადვოკატები,<ref name = "growing" /> იუჯინი შემდგომ გახდა [[შრომის მდივანი]] [[ტრამპის ადმინისტრაცია|ტრამპის ადმინისტრაციაში]].<ref>{{cite web |url=https://www.washingtonpost.com/politics/senate-poised-to-confirm-eugene-scalia-as-labor-secretary/2019/09/26/5ff2bfe2-e067-11e9-b199-f638bf2c340f_story.html |title=Senate confirms Eugene Scalia as labor secretary, succeeding Alex Acosta who resigned in July amid outcry over Epstein plea deal |date=September 26, 2019 |access-date=September 26, 2019 |url-access=subscription |newspaper=[[The Washington Post]] |archive-date=September 26, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190926212738/https://www.washingtonpost.com/politics/senate-poised-to-confirm-eugene-scalia-as-labor-secretary/2019/09/26/5ff2bfe2-e067-11e9-b199-f638bf2c340f_story.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.wsj.com/articles/senate-confirms-eugene-scalia-as-labor-secretary-11569522438|title=Senate Confirms Eugene Scalia as Labor Secretary|date=September 26, 2019|work=[[The Wall Street Journal]]|access-date=September 26, 2019|archive-date=September 26, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926214545/https://www.wsj.com/articles/senate-confirms-eugene-scalia-as-labor-secretary-11569522438|url-status=live}}</ref> პოლ სკალია გახდა კათოლიკე მოძღვარი, მეთიუ სკალიას ჰქონდა სამხედრო კარიერა, ხოლო კრისტოფერ სკალია გახდა მწერალი. ოთხივე სკალიას ქალიშვილს- კატერინას, ანას, მარგარეტსა და მერის- ჰყავთ ოჯახები. სკალიას თქმით, მაურინმა აღზარდა ცხრავე შვილი „ჩემგან ძალიან მცირე დახმარებით“ .<ref name = "growing" >{{cite web|url=http://time.com/4226411/antonin-scalia-family-children/|title=Antonin Scalia: Growing Up With The Supreme Court Justice|author=Melissa Chan|work=Time.com|access-date=February 19, 2016|archive-date=February 19, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160219190704/http://time.com/4226411/antonin-scalia-family-children/|url-status=live}}</ref> ოჯახი ცხოვრობდა [[მაკლინ, ვირჯინიაში]], ვაშინგტონის გარეუბანში. {{sfn|Biskupic|2009|p=211}} სკალიას აკავშირებდა ახლო მეგობრობა, მოსამართლე [[რუთ ბეიდერ გინზბურგი|რუთ ბეიდერ გინზბურგთან]], რომელიც მიჩნეული იყო სასამართლოს ლიბერალური ფრთის წევრად. მეგობრები ერთად ესწრებოდნენ ოპერას და ერთად გამოჩნდნენ სცენაზე [[სუპერნუმერერიები]] [[ვაშინგტონის ნაციონალური ოპერა|ვაშინგტონის ნაციონალურ ოპერაში]] 1994 წლის „[[არიადნე ნაქსოსზე]]“.<ref name="auf" /> გინზბურგი სკალიას კოლეგა იყო, დი.სი.-ს ოლქში, სკალიები და გინზბურგები, ახალი წლის ღამეს, ყოველწლიურ ვახშამს მართავდნენ.{{sfn|Biskupic|2009|p=88}} სკალია ასევე მეგობრობდა მოსამართლე [[ელენა კაგანი|ელენა კაგანთან]], რომელიც ასევე მიიჩნეოდა სასამართლოს ლიბერალური ფრთის წარმომადგენლად. როდესაც, მოსამართლე [[დეივიდ სოუტერი]] პენსიაზე გავიდა, სკალიამ განუცხადა [[დეივიდ ექსელორდი|დეივიდ ექსელორდს]], პრეზიდენტი [[ბარაკ ობამა|ბარაკ ობამას]] მრჩეველს, რომ იმედოვნებდა მის შემცვლელად, ობამა კაგანს წამოაყენებდა. ობამამ, კანდიდატად [[სონია სოტომაიორი]] წამოაყენა, ხოლო ჯონ პოლ სტივენსის, პენსიაზე გასვლის შემდგომ, შემცვლელად კაგანი წამოაყენა.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2016/02/14/opinions/david-axelrod-surprise-request-from-justice-scalia/index.html|title=David Axelrod: A surprise request from Justice Scalia|first=David Axelrod, CNN Senior Political|last=Commentator|website=CNN|date=February 14, 2016|access-date=June 15, 2020|archive-date=June 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200617204706/https://www.cnn.com/2016/02/14/opinions/david-axelrod-surprise-request-from-justice-scalia/index.html|url-status=live}}</ref> როგორც არაჩვეულებრივმა მონადირემ, სკალიამ, მოსამართლე კაგანს, ნადირობა ასწავლა; მეგობრები ნადირობდნენ იხვებზე, ჩიტებზე, ირმებსა და ანტილოპებზე.<ref name="Death">{{cite web|url=https://www.philly.com/health/antonin-scalia-cause-of-death-sleep-apnea-20190308.html|title=Medical mystery: Could Supreme Court justice's death have been prevented?|first=Allan B.|last=Schwartz|work=[[The Philadelphia Inquirer]]|date=March 8, 2019|access-date=May 23, 2019|archive-date=November 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108153021/https://www.inquirer.com/health/antonin-scalia-cause-of-death-sleep-apnea-20190308.html|url-status=live}}</ref><ref name="Hunting_Buddies">{{bulleted list |{{cite web|url=https://www.azcentral.com/story/news/local/arizona/2016/08/31/supreme-court-justice-elena-kagan-antonin-scalia/89676192/|title=Justice Elena Kagan talks about her warm relationship with her late colleague Antonin Scalia|website=[[AZCentral]]|author1=Eaton, Elizabeth S|date=August 31, 2016|df=mdy-all}} |{{cite magazine|url=https://www.theatlantic.com/politics/archive/2013/06/justice-kagan-and-justice-scalia-are-hunting-buddies-really/277401/|title=Justice Kagan and Justice Scalia Are Hunting Buddies – Really|first=Garance|last=Franke-Ruta|date=June 30, 2013|magazine=[[The Atlantic]]|df=mdy-all|access-date=May 23, 2019|archive-date=December 8, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181208124356/https://www.theatlantic.com/politics/archive/2013/06/justice-kagan-and-justice-scalia-are-hunting-buddies-really/277401/|url-status=live}}}}</ref> ===გარდაცვალება და დაკრძალვა=== <!-- Do NOT add unnecessary detail from "eyewitness" accounts, without gaining consensus on the talk page first. - User:Coffee (admin) --> სკალია 79 წლის ასაკში, ძილში გარდაიცვალა.<ref name="NYT-20160213-al">{{citation |last=Liptak |first=Adam |title=Justice Antonin Scalia, Who Led a Conservative Renaissance on the Supreme Court, Is Dead at 79 |url=https://www.nytimes.com/2016/02/14/us/antonin-scalia-death.html |date=February 13, 2016 |work=[[The New York Times]] |access-date=February 13, 2016 |archive-date=February 18, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160218013819/http://www.nytimes.com/2016/02/14/us/antonin-scalia-death.html |url-status=live }}</ref> მისი სხეული იპოვეს მეორე დილით 2016 წლის 13 თებერვალს, მის ოთახში,<ref name="WashingtonPost">{{cite web |url=https://www.washingtonpost.com/politics/texas-tv-station-scalia-died-of-a-heart-attack/2016/02/14/938e2170-d332-11e5-9823-02b905009f99_story.html |title=The death of Antonin Scalia: Chaos, confusion and conflicting reports |work=[[The Washington Post]] |last1=Straub |first1=Lana |last2=Moravec |first2=Eva Ruth |last3=Horwitz |first3=Sari |last4=Markon |first4=Jerry |date=February 14, 2016 |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 15, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160215002715/https://www.washingtonpost.com/politics/texas-tv-station-scalia-died-of-a-heart-attack/2016/02/14/938e2170-d332-11e5-9823-02b905009f99_story.html |url-status=live }}</ref> [[Cibolo Creek Ranch]]-ში [[შაფტერ, ტექსასში]]. ის წინა დღით მწყერზე სანადიროდ იყო წასული, ხოლო შემდგომ, რანჩოს მესაკუთრე, [[ჯონ პოინდექსტერთან]], ერთად ივახშმა.<ref name="usatodaywildlife">{{cite news |last1=Abramson |first1=Ben |last2=Bacon |first2=John |title=Cibolo Creek Ranch: Wildlife, movie sets, luxury |url=https://www.usatoday.com/story/travel/hotels/2016/02/13/cibolo-creek-ranch-resort-texas/80356210/ |access-date=February 14, 2016 |work=USA Today |date=February 14, 2016 |archive-date=February 14, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160214173551/http://www.usatoday.com/story/travel/hotels/2016/02/13/cibolo-creek-ranch-resort-texas/80356210/ |url-status=live }}</ref><ref>{{Citation | last1=Berman | first1=Mark | last2=Markon | first2=Jerry | date=February 17, 2016 | title=Why Justice Scalia was staying for free at a Texas resort | newspaper=[[The Washington Post]] | url=https://www.washingtonpost.com/news/post-nation/wp/2016/02/17/justice-scalias-death-and-questions-about-who-pays-for-supreme-court-justices-to-visit-remote-resorts/ | access-date=September 20, 2019 | archive-date=June 24, 2017 | archive-url=https://web.archive.org/web/20170624001801/https://www.washingtonpost.com/news/post-nation/wp/2016/02/17/justice-scalias-death-and-questions-about-who-pays-for-supreme-court-justices-to-visit-remote-resorts/ | url-status=live }}</ref> როდესაც პოინდექსტერმა სკალია გარდაცვლილი იპოვა, იგი დაუკავშირდა [[პრესიდიოს ოლქის]] შერიფის დეპარტამენტს [[აშშ-ს მარშალთა სამსახურის]] საკონტაქტო ინფორმაციის გასარკვევად, რათა მათთვის, გარდაცვალების შესახებ შეეტყობინებინა. პოინდექსტერს არ უნდოდა შერიფი დენი დომინგეზისთვის, გარდაცვალებულის ვინაობის გავლენა. დომინგეზმა ისინი ერთმანეთს დააკავშირა, რის შემდეგაც მარშალი და შერიფიმ რანჩოს ეწვივნენ, სადაც მათ ნახეს სკალიას სხეული. დომინგეზმა ოფისი გააფრთხილა, დაკავშირებოდნენ [[justice of the peace]] ეპისკოპოს ხუანიტას, თუმცა ის ქალაქიდან გამგზავრებული აღმოჩნდა.<ref>{{cite web|title=Presidio County Sheriff's Office Report on Justice Antonin Scalia's death.|url=https://www.washingtonpost.com/apps/g/page/politics/presidio-county-sheriffs-office-report-on-justice-antonin-scalias-death/1968/?tid=a_inl|date=February 23, 2016|access-date=September 20, 2019|archive-date=May 10, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200510083413/https://www.washingtonpost.com/apps/g/page/politics/presidio-county-sheriffs-office-report-on-justice-antonin-scalias-death/1968/?tid=a_inl|url-status=live}}</ref> [[ოლქის მოსამართლე]] სინდერელა გევარამ სკალიას სიკვდილის მიზეზად გამოაცხადა, [[ბუნებრივი მოვლენა]].<ref>{{Cite web|title = Texas judge disclosed details about Scalia's health|url = https://apnews.com/507b286c0caf4dbab00c245119f66e5d|website = The Big Story|date = February 15, 2016|language = en-US|access-date = September 20, 2019|archive-date = September 20, 2019|archive-url = https://web.archive.org/web/20190920163647/https://apnews.com/507b286c0caf4dbab00c245119f66e5d|url-status = live}}</ref> მას არ უნახავს სხეული, თუმცა ტექსასის კანონით, ეს სავალდებულო არ იყო, მოსამართლეს არც აუტოპსია მოუთხოვია.<ref name="WashingtonPost"/> ეპისკოპოსი, ისევე, როგორც დეივიდ ბიიბი, მშვიდობის მოსამართლე, საბოლოოდ არ დაეთანხმა სკალიაზე აუტოფსიის ჩაუტარებლობას.<ref name="WashingtonPost"/><ref name="NPR">{{cite news |url=http://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/02/14/466745476/the-trials-of-pronouncing-antonin-scalia-dead-in-west-texas |title=The Trials Of Pronouncing Antonin Scalia Dead In West Texas |newspaper=[[NPR]] |last1=Michael |first1=Tom |date=February 14, 2016 |access-date=September 20, 2019 |archive-date=September 20, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190920163658/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/02/14/466745476/the-trials-of-pronouncing-antonin-scalia-dead-in-west-texas |url-status=live }}</ref> გევარამ, რომელიც ტელეფონით გაესაუბრა სკალიას პირად ექიმს, განაცხადა, რომ ადმირალი [[ბრაიან მონაჰანის]], სკალიას გულზე ჩივილები ჰქონდა, მაღალი წნევის ჩათვლით და გარდაცვალებამდე ცოტახნით ადრე, ექიმებმა ზედმეტად დასუსტებულად ჩათვალეს, [[მკლავის სახსარის]] ოპერაციის ჩატარება.<ref name=Hananel15Feb>{{cite news|url=https://apnews.com/507b286c0caf4dbab00c245119f66e5d|title=Texas Judge Disclosed Details About Scalia's Health|first1=Sam|last1=Hananel|first2=David|last2=Warren|work=Associated Press|date=February 15, 2016|access-date=September 20, 2019|archive-date=September 20, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190920163647/https://apnews.com/507b286c0caf4dbab00c245119f66e5d|url-status=live}}</ref><ref name=Warren23Feb>{{cite news|url=https://www.apnews.com/a625688daed3426781d4385f4b7af5e4|title=Scalia suffered from many health problems|work=Associated Press|first=Brian|last=Warren|date=February 23, 2016|access-date=September 20, 2019|archive-date=September 20, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190920164111/https://www.apnews.com/a625688daed3426781d4385f4b7af5e4|url-status=live}}</ref> კრის ლუჟანის, სანსეთ დაკრძალვის ბიუროს, დირექტორის თქმით, სკალიას ოჯახმა, ასევე უარყო აუტოფსიის ჩატარება და იგი გადაყვანილ იქნა [[ელ პასოს]] დამკრძალავ ბიუროში, მის [[ფეარფაქს, ვირჯინიაში]] დაბრუნებამდე.<ref name=Fiske14Feb>{{cite news|url=https://www.latimes.com/nation/la-na-scalia-ranch-20160214-story.html|title=Scalia's last moments on a Texas ranch – quail hunting to being found in 'perfect repose'|date=February 14, 2016|access-date=September 20, 2019|first=Molly|last=Hennessy-Fiske|work=Los Angeles Times|archive-date=February 18, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160218033658/http://www.latimes.com/nation/la-na-scalia-ranch-20160214-story.html|url-status=live}}</ref> სკალიას გარდაცვალების შემდგომ, მისი პანაშვიდი იმართებოდა, [[ამერიკის შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლოს, დიდ დარბაზში]] 2016 წლის 19 თებერვალს.<ref name=NPR20>{{cite news|url=https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/02/19/467339863/antonin-scalias-coffin-is-placed-in-the-supreme-courts-great-hall|title=Antonin Scalia Lies In Repose As Mourners Pay Respects At Supreme Court|date=February 19, 2016|access-date=September 25, 2020|first=Bill|last=Chappell|work=National Public Radio|archive-date=October 5, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201005032644/https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/02/19/467339863/antonin-scalias-coffin-is-placed-in-the-supreme-courts-great-hall|url-status=live}}</ref> სკალიას შვილმა, მამაო პოლ სკალიამ, გამართა დაკრძალვა და იქადაგა 2016 წლის 20 თებერვალს, [[უმწიკვლო ცნების ნაციონალური აკლდამის ბაზილიკში]], ვაშინგტონ D.C.-ში.<ref name="auto1">{{cite news|url=https://abcnews.go.com/Politics/funeral-burial-justice-antonin-scalia-takes-place-today/story?id=37056619 |title=Thousands Attend Funeral Mass for Late Supreme Court Justice Antonin Scalia |date=February 20, 2016 |access-date=May 24, 2016 |last=Phelps |first=Jordyn |work=[[ABC News]] |archive-date=May 28, 2016 |archive-url=https://www.webcitation.org/6hqGLZaCY?url=http://abcnews.go.com/Politics/funeral-burial-justice-antonin-scalia-takes-place-today/story?id=37056619 |url-status=live }}</ref> ობამას ადმინისტრაცია, წარმოდგენილი იყო დაკრძალვაზე, ვიცე პრეზიდენტის, [[ჯო ბაიდენის]] სახით; პრეზიდენტი [[ბარაკ ობამა]] დაკრძალვას არ დაესწრო.<ref>{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-usa-court-scalia-idUSKCN0VS0DP|title=Obama, justices pay respects to Scalia|newspaper=Reuters|date=February 20, 2016|via=www.reuters.com|last1=Hurley|first1=Lawrence|access-date=May 23, 2019|archive-date=May 5, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190505220529/https://www.reuters.com/article/us-usa-court-scalia-idUSKCN0VS0DP|url-status=live}}</ref> სკალია დაკრძალეს კერძო სასაფლაოზე, [[Fairfax Memorial Park]]ში [[Fairfax, Virginia]]ში.<ref name="auto1"/> ==მემკვიდრეობა== ===გავლენები=== ამერიკულ სპექტატორში, ადამ კარინგტონი აღნიშნავს: <blockquote> 2016 წლის თებერვალში, მისი გარდაცვალების შემდგომ, სკალიას გავლენა რა თქმა უნდა გრძელდება, სამი დეკადის, სასამართლო პრაქტიკიდან გამომდინარე. თუმცა ის დიდი შთაგონებაა, სხვა, ნაკლებად განხილვადი გზითაც. 2012 წელს, ის იყო წიგნის, „სამართლის კითხვა : სამართლებრივი ტექსტების ინტერპრეტაციის “ თანაავტორი ,ბრაიან გარნერთან ერთად. წიგნი განიხილავს კანონებისა და ნორმების დიდ ოდენობას და გვასწავლის, როგორ შეიძლება სამართლებრივი დოკუმენტების ინტერპრეტაცია&nbsp;... მისი გამოცემიდან მხოლოდ შვიდი წლის შემდეგ, იგი ციტირებულ იქნა 1 000 სახელმწიფო და ფედერალურ საქმეში. მხოლოდ ამ გაზაფხულს, ნაშრომი, ნახსენები იქნა უზენაესი სასამართლოს 10 საქმეში..<ref>{{Cite web|url=https://spectator.org/reading-law-justice-scalias-other-legacy/|title=Reading Law: Justice Scalia's Other Legacy &#124; The American Spectator &#124; Politics Is Too Important To Be Taken Seriously.|website=The American Spectator|access-date=July 16, 2019|archive-date=July 16, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190716204134/https://spectator.org/reading-law-justice-scalias-other-legacy/|url-status=live}}</ref></blockquote> სკალიას მიერ ტექსტუალიზმისა და ორიგინალიზმის პოპულარიზაციამ, უმაღლეს სასამართლოში, ამერიკული სასამართლო მიდგომა ტექსტუალური ინტერპრეტაციისადმი სრულიად შეცვალა, ყურადღების უფრო დიდი ნაწილის სწორედ ტექსტზე დათმობით. ლიბერალმა, პოლიტიკურმა ფილოსოფოსმა [[რონალდ დვორკინმა]] თქვა, რომ სკალიას დამსახურებაა, რომ „ჩვენ ყველანი ორიგინალისტები ვართ.“ ამ მიზეზით, სკალია ხშირად აღწერილია, როგორც მეოცე საუკუნის, ყველაზე გავლენიანი იურისტი.<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.theatlantic.com/politics/archive/2016/02/what-made-antonin-scalia-great/462837/|title=What Made Antonin Scalia Great|last=Rosen|first=Jeffrey|date=February 15, 2016|work=[[The Atlantic]]|access-date=July 24, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190713024756/https://www.theatlantic.com/politics/archive/2016/02/what-made-antonin-scalia-great/462837/|archive-date=July 13, 2019|url-status=live}}</ref> === კულტურაზე === დერიკ ვენგის ოპერა ''[[სკალია/გინზბურგი]]'' აღწერს სკალიასა და მოსამართლე რუთ ბადერ გინზბურგის მეგობრობას, რომლებსაც საზიარო ოპერის სიყვარული ჰქონდათ.<ref>{{Cite web|last=Rubenstein|first=David|date=July 17, 2020|title=Justice Ginsburg Explains the 'Scalia/Ginsburg' Opera|url=https://www.youtube.com/watch?v=9LNzQ-wIgBs|website=YouTube|access-date=November 1, 2020|archive-date=November 3, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201103124017/https://www.youtube.com/watch?v=9LNzQ-wIgBs&feature=youtu.be|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite news|last=Edgers|first=Geoff|date=July 8, 2015|title=From 'rage aria' to 'lovely duet,' opera does justice to court, Ginsburg says|language=en-US|work=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/entertainment/music/from-rage-aria-to-lovely-duet-opera-does-justice-to-court-ginsburg-says/2015/07/08/1a8079a2-2515-11e5-b72c-2b7d516e1e0e_story.html|access-date=October 15, 2020|issn=0190-8286|archive-date=November 4, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201104200409/https://www.washingtonpost.com/entertainment/music/from-rage-aria-to-lovely-duet-opera-does-justice-to-court-ginsburg-says/2015/07/08/1a8079a2-2515-11e5-b72c-2b7d516e1e0e_story.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dohony|first=Erin|title=OperaDelaware presents 'Trial by Jury' and 'Scalia/Ginsburg'|url=https://www.broadstreetreview.com/theatermusic/operadelaware-presents-trial-by-jury-and-scalia-ginsburg|website=www.broadstreetreview.com|archive-date=October 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017084937/https://www.broadstreetreview.com/theatermusic/operadelaware-presents-trial-by-jury-and-scalia-ginsburg|url-status=live|accessdate=იანვარი 11, 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201017084937/https://www.broadstreetreview.com/theatermusic/operadelaware-presents-trial-by-jury-and-scalia-ginsburg|archivedate=ოქტომბერი 17, 2020}}</ref><ref>{{cite web|last=Apel|first=Susan B.|date=October 2, 2018|title=Opera Preview: 'Scalia/Ginsburg'—Mining (and Minding) the Political Gap|url=http://artsfuse.org/174230/opera-preview-ginsburg-scalia-mining-and-minding-the-political-gap/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200104141036/https://artsfuse.org/174230/opera-preview-ginsburg-scalia-mining-and-minding-the-political-gap/|archive-date=January 4, 2020|access-date=April 1, 2019|website=The Arts Fuse}}</ref> ოპერის პირველი წარდგენა, 2013 წელს სკალიასა და გინზბურგის დასწრებით, უზენაეს სასამართლოში გაიმართა,<ref>{{Cite news|title=Scalia V. Ginsburg: Supreme Court Sparring, Put To Music|url=https://www.npr.org/2013/07/10/200137481/scalia-v-ginsburg-supreme-court-sparring-put-to-music|access-date=November 1, 2020|website=NPR.org|language=en|archive-date=January 8, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200108193612/https://www.npr.org/2013/07/10/200137481/scalia-v-ginsburg-supreme-court-sparring-put-to-music|url-status=live}}</ref> ხოლო პრემიერა, [[ქესლტონის ფესტივალზე]] 2015 წელს შედგა, ,<ref>{{Cite news|last=Heil|first=Emily|title='Scalia/Ginsburg' opera draws VIPs of the legal world|language=en-US|work=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/news/reliable-source/wp/2015/07/20/scaliaginsburg-opera-draws-vips-of-the-legal-world/|access-date=November 1, 2020|issn=0190-8286|archive-date=December 23, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151223152613/https://www.washingtonpost.com/news/reliable-source/wp/2015/07/20/scaliaginsburg-opera-draws-vips-of-the-legal-world/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=Gallagher|first=Nicholas M.|date=August 6, 2015|title=Opera Dicta|url=https://www.the-american-interest.com/2015/08/06/opera-dicta/|access-date=November 1, 2020|website=The American Interest|language=en-US|archive-date=October 31, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201031221947/https://www.the-american-interest.com/2015/08/06/opera-dicta/|url-status=live}}</ref> რომელიც სკალიას გარდაცვალების შემდგომ 2015 წელს განახლდა,<ref>{{Cite web|title=Composing the Law: An Interview with Derrick Wang, Creator of the Scalia/Ginsburg Opera|url=https://www.americanbar.org/groups/intellectual_property_law/publications/landslide/2019-20/january-february/composing-law-interview-derrick-wang-creator-the-scaliaginsburg-opera/|access-date=November 1, 2020|website=www.americanbar.org|language=en|archive-date=October 29, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201029055829/https://www.americanbar.org/groups/intellectual_property_law/publications/landslide/2019-20/january-february/composing-law-interview-derrick-wang-creator-the-scaliaginsburg-opera/|url-status=live}}</ref> ახალი ვერსიით კი, ნაციონალურ რადიოში გაჟღერდა 2020 წლის, 7 ნოემბერს.<ref>{{Cite web|title=OD Radio broadcasts {{!}} Trial by Jury & Scalia/Ginsburg|url=https://www.operade.org/radio|access-date=November 1, 2020|website=OperaDelaware|language=en-US|archive-date=November 5, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201105150245/https://www.operade.org/radio|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dobrin|first=Peter|date=September 22, 2020|title=Philadelphia's opera community pours its love for Ruth Bader Ginsburg|url=https://www.inquirer.com/arts/ruth-bader-ginsburg-supreme-court-opera-denyce-graves-20200922.html|access-date=October 15, 2020|website=The Philadelphia Inquirer|archive-date=October 17, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017060853/https://www.inquirer.com/arts/ruth-bader-ginsburg-supreme-court-opera-denyce-graves-20200922.html|url-status=live}}</ref> სკალიამ და გინზბურგმა დაწერეს ლიბრეტოს წინასიტყვაობა,<ref>{{Cite journal|last1=Scalia|first1=Antonin|last2=Ginsburg|first2=Ruth Bader|date=2015|title=Prefaces to Scalia/Ginsburg: A (Gentle) Parody of Operatic Proportions|url=https://journals.library.columbia.edu/index.php/lawandarts/article/view/2118|journal=The Columbia Journal of Law & the Arts|language=en|volume=38|issue=2|pages=237|doi=10.7916/jla.v38i2.2118|issn=2161-9271|access-date=November 1, 2020|archive-date=November 5, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201105011521/https://journals.library.columbia.edu/index.php/lawandarts/article/view/2118|url-status=live}}</ref> გინზბურგმა კი, სკალიას გარდაცვალებასთან დაკავშირებულ სიტყვასა<ref>{{Cite web|title=Read Justice Ginsburg's Touching Tribute to Scalia: 'We Were Best Buddies'|url=https://www.nbcnews.com/news/us-news/justice-ruth-bader-ginsburg-justice-antonin-scalia-we-were-best-n518671|access-date=November 1, 2020|website=NBC News|language=en|archive-date=November 8, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201108092148/https://www.nbcnews.com/news/us-news/justice-ruth-bader-ginsburg-justice-antonin-scalia-we-were-best-n518671|url-status=live}}</ref> და მისი წიგნის წინასიტყვაობაში „სკალია საუბრობს“ , მოახდინა პერის ციტირება. <ref>{{Cite book|last=Scalia|first=Antonin|url=https://www.worldcat.org/oclc/993996596|title=Scalia Speaks: Reflections on Law, Faith, and Life Well Lived|publisher=Crown Publishing Group|others=Scalia, Christopher J.; Whelan, Edward|year=2017|isbn=978-0-525-57332-6|edition=1st|location=New York|pages=x-xi|oclc=993996596|access-date=November 1, 2020|archive-date=November 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108153029/https://www.worldcat.org/title/scalia-speaks-reflections-on-law-faith-and-life-well-lived/oclc/993996596|url-status=live}}</ref> ჯონ სტრენდის სპექტაკლი''[[ორიგინალისტი]]'' გაიმართა ვაშინგტონში 2015 წელს; მას დადებითი შეფასებები მოყვა „New York Times“-ს მიერ. სპექტაკლი აღწერდა მოსამართლე სკალიას ურთიერთობას (გამოგონილ) ლიბერალ სასამართლოს მდივანთან, მათ კრიტიკას და საბოლოოდ მხარდაჭერას ერთმანეთისადმი. სპექტაკლს ქვეყნის-გარშემო ტური ჰქონდა ვაშინგტონ დი. სი.-დან [[პასადენას თეატრამდე]].<ref>Adam Liptak. "''The Originalist'', a new play." The New York Times, March 11, 2015. [https://www.nytimes.com/2015/03/12/theater/the-originalist-a-new-play-about-justice-antonin-scalia-by-john-strand.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170704122752/https://www.nytimes.com/2015/03/12/theater/the-originalist-a-new-play-about-justice-antonin-scalia-by-john-strand.html |date=July 4, 2017 }}.</ref> სპექტაკლი უნდა გაშუქებულიყო, ტელეარხ „PBS”-ზე 2017 წელს.<ref>Ryan McPhee. Playbill announcement. "Arena Stage's ''The Originalist'' Will Air on PBS' Theater Close-up". March 6, 2017. [http://www.playbill.com/article/arena-stages-the-originalist-will-air-on-pbs-theater-close-up] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170322014954/http://www.playbill.com/article/arena-stages-the-originalist-will-air-on-pbs-theater-close-up |date=March 22, 2017 }}.</ref> === ხსოვნა === „NBC News”-ზე დაყრდნობით „ანტონი სკალიას, მის უზენაესი სასამართლოს ცხოვრებისდროინდელზე მეტი დიდება ერგო ორივე პოლიტიკური მხარისგან“ , გარდაცვალების შემდეგ.<ref>{{cite web|url=https://www.nbcnews.com/news/us-news/tributes-pour-justice-antonin-scalia-towering-figure-n518186|title=Tributes Pour in for Justice Scalia From Both Sides of Aisle|website=NBC News|access-date=May 23, 2019|archive-date=November 28, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201128051701/https://www.nbcnews.com/news/us-news/tributes-pour-justice-antonin-scalia-towering-figure-n518186|url-status=live}}</ref> სკალიასთან ერთად მოღვაწე, რვავე მოსამართლემ, მისი გარდაცვალების შემდგომ პატივის მიმგები სიტყვები წარმოსთქვეს. მოსამართლე კლარენს თომასმა თქვა, „მოსამართლე სკალია იყო კარგი ადამიანი; არაჩვეულებრივი მეუღლე, რომელსაც უყვარდა ცოლი და ოჯახი; ადამიანი ძლიერი რწმენით; ამაღლებული ინტელექტით; სამართლის გიგანტი; და ძვირფასი, ძვირფასი მეგობარი. ყოველ საქმეში, ის დებდა მაქსიმუმს, რომ სწორად განესაჯა ზოგადი პრინციპები და მცირე დეტალები. ... რთულად წარმოსადგენია სასამართლო ჩემი მეგობრის გარეშე. მე, ის უსაზღვროდ მომენატრება.“ :{{ციტატა|From our years together at the D.C. Circuit, we were best buddies. We disagreed now and then, but when I wrote for the [Supreme] Court and received a Scalia dissent, the opinion ultimately released was notably better than my initial circulation. Justice Scalia nailed all the weak spots—the "applesauce" and "argle bargle"—and gave me just what I needed to strengthen the majority opinion... It was my great good fortune to have known him as working colleague and treasured friend.<ref name="auto">{{cite web|url=https://www.dailysignal.com/2016/02/16/8-tributes-to-antonin-scalia-from-his-fellow-justices/|title=8 Tributes From Scalia's Colleagues|first=2016 / Leave a|last=comment|date=February 16, 2016|website=The Daily Signal|access-date=May 23, 2019|archive-date=September 24, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190924171258/https://www.dailysignal.com/2016/02/16/8-tributes-to-antonin-scalia-from-his-fellow-justices/|url-status=live}}</ref> }} [[File:President Donald J. Trump Presents Medal of Freedom - 45863432792.jpg|thumb|President Trump presents Scalia's Medal of Freedom posthumously to his widow, Maureen.]] 2016 წლის მაისში, [[ჯორჯ მეისონის უნივერსიტეტმა]] სამართლის სკოლას დაარქვა "[[ანტონინ სკალიას სამართლის სკოლა]]" მას შემდეგ, რაც ანონიმურმა დონორმა 20 მილიონი დოლარი, ხოლო [[ჩარლზ კოხის ფონდმა]] , 10 მილიონი დოლარი შესწირეს უნივერსიტეტს, რათა სამართლის სკოლისთვის, სახელი სკალიას პატივსაცემად დაერქვათ.<ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/grade-point/wp/2016/03/31/george-mason-law-school-to-be-renamed-the-antonin-scalia-school-of-law/|title=George Mason law school to be renamed the Antonin Scalia School of Law|last=Svrluga|first=Susan|date=March 31, 2016|newspaper=The Washington Post|language=en-US|issn=0190-8286|access-date=April 1, 2016|archive-date=September 10, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160910105747/https://www.washingtonpost.com/news/grade-point/wp/2016/03/31/george-mason-law-school-to-be-renamed-the-antonin-scalia-school-of-law/|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|last=Svrluga|first=Susan|url=https://www.washingtonpost.com/news/grade-point/wp/2016/05/17/its-official-george-masons-law-school-is-named-in-honor-of-antonin-scalia/|title=It's official: George Mason's law school is named in honor of Antonin Scalia|work=[[The Washington Post]]|date=May 17, 2016|access-date=October 7, 2016|archive-date=May 19, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160519120839/https://www.washingtonpost.com/news/grade-point/wp/2016/05/17/its-official-george-masons-law-school-is-named-in-honor-of-antonin-scalia/|url-status=live}}</ref> განახლების ცერემონია გაიმართა 2016 წლის 6 ოქტომბერს და მას ესწრებოდნენ, უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეები. ცერემონიაზე, მოსამართლე ელენა კაგანმა სკალიას უწოდა „ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და უდიდესი უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე.“<ref name=":1">{{cite web|last=de Vogue|first=Ariane|url=http://www.cnn.com/2016/10/06/politics/antonin-scalia-law-school-dedication/|title=Antonin Scalia law school dedicated in Virginia|work=[[CNN]]|date=October 6, 2016|access-date=October 7, 2016|archive-url=https://archive.today/20200531051858/https://edition.cnn.com/2016/10/06/politics/antonin-scalia-law-school-dedication/|archive-date=May 31, 2020|url-status=live}}</ref> 2016 წლის ოქტომბერს [[იტალია-აშშ-ს ფონდმა]] გარდაცვალების შემდგომ დააჯილდოვა სკალია, ამერიკის ჯილდოთი. ცერემონია გაიმართა, იტალიის პარლამენტის წინ, რომში.<ref>{{cite news|url= http://www.italiausa.org/index.php?c=premio_america&id=25|title= Premio America – Edizione 2016|date= October 6, 2016|publisher= Italy-USA Foundation|access-date= October 9, 2016|archive-date= October 10, 2016|archive-url= https://web.archive.org/web/20161010052518/http://www.italiausa.org/index.php?c=premio_america&id=25|url-status= live}}</ref> 2018 წელს, პრეზიდენტმა [[დონალდ ტრამპმა]] დააკჯილდოვა სკალია [[საპრეზიდენტო თავისუფლების მედალით]].<ref name="cnn2018">{{cite news|url=https://www.cnn.com/2018/11/10/politics/trump-presidential-medal-of-freedom/index.html|title=Trump to award Medal of Freedom to Elvis, Babe Ruth, among others|first=Veronica|last=Stracqualursi|publisher=[[CNN]]|date=November 10, 2018|access-date=November 11, 2018|archive-date=November 11, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181111013232/https://www.cnn.com/2018/11/10/politics/trump-presidential-medal-of-freedom/index.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.nbcnews.com/politics/white-house/very-busy-trump-jests-about-scalia-widow-medal-freedom-event-n937271|title='Very busy': Trump jests about Scalia widow at Medal of Freedom event for having 9 kids|website=NBC News|access-date=January 3, 2019|archive-date=January 4, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190104074024/https://www.nbcnews.com/politics/white-house/very-busy-trump-jests-about-scalia-widow-medal-freedom-event-n937271|url-status=live}}</ref> ხმათა უმრავლესობით ''[[ბორდენი აშშ-ს წინააღმდეგ]]'',მოსამართლე კაგანი, დაემოწმა სკალიას, სადაც წერდა „რა თქმა უნდა, სასამართლოს გაუკეთებია მსგავსი მითითება წარსულშიც, უდიდესი ავტორის მიერ გამოთქმული მოსაზრებისას.“ <ref>https://www.supremecourt.gov/opinions/20pdf/19-5410_8nj9.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210610142002/https://www.supremecourt.gov/opinions/20pdf/19-5410_8nj9.pdf |date=June 10, 2021 }} Page 10</ref> == სასამართლო მემკვიდრეობა == სკალიას გარდაცვალებამ - უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის, მეორე გარდაცვალება, ბოლო სამოცი წლის განმავლობაში - <ref name="Gresko, Jessica; Scalia's death in office a rarity">{{cite news|last1=Gresko |first1=Jessica |title=Scalia's death in office a rarity for modern Supreme Court |url=http://bigstory.ap.org/article/09e55c6fbd6d41a28a03564f3202ef6b/scalias-death-office-rarity-modern-supreme-court |access-date=February 15, 2016 |agency=[[Associated Press]] |date=February 14, 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160216080820/http://bigstory.ap.org/article/09e55c6fbd6d41a28a03564f3202ef6b/scalias-death-office-rarity-modern-supreme-court |archive-date=February 16, 2016 }}</ref>— თანაბარ მოსამართლეთა გადანაწილება გამოიწვია, 4 მიუკერძოებლად კონსერვატიული, ხოლო 4 მიუკერძოებლად ლიბერალური.<ref>{{cite news |url=https://www.latimes.com/nation/la-na-scalia-death-impact-20160213-story.html |title=Scalia's death shifts balance of high court, creates major election issue |work=Los Angeles Times |access-date=February 14, 2016 |archive-date=February 14, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160214083319/http://www.latimes.com/nation/la-na-scalia-death-impact-20160213-story.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |first=Gina |last=Chon |url=http://blogs.reuters.com/breakingviews/2016/02/14/antonin-scalias-death-challenges-u-s-leadership/ |url-status=dead |title=Antonin Scalia's death challenges U.S. leadership. |work=Reuters |date=February 14, 2016 |access-date=February 14, 2016 |mode=cs2 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160216080218/http://blogs.reuters.com/breakingviews/2016/02/14/antonin-scalias-death-challenges-u-s-leadership/ |archivedate=თებერვალი 16, 2016 }}</ref> განუხილველი საქმეები, სკალიას გარდაცვალების შემდეგ, განიხილა დარჩენილმა რვა წევრმა.<ref name = "CloseCases">{{cite news |last=Goldstein |first=Tom |date=February 13, 2016 |title=What happens to this Term's close cases? (Updated) |url=http://www.scotusblog.com/2016/02/what-happens-to-this-terms-close-cases/ |newspaper=SCOTUSblog |access-date=February 18, 2016 |archive-date=February 17, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160217225122/http://www.scotusblog.com/2016/02/what-happens-to-this-terms-close-cases/ |url-status=live }}</ref> ოთხი ოთხზე გადაწყვეტილება, იქნებოდა სამართლებრივი ჩიხი, შესაბამისად იერარქიულად ერთი საფეხურით ქვემდგომი სასამართლოს განაჩენი აღსრულდებოდა, თუმცა პრეცედენტი არ დამკვიდრდებოდა და შესაბამისად არც დარჩენილ მოსამართლეთა აზრები საქმის გარემოებებზე გამოქვეუნებული არ იქნებოდა.<ref name = "CloseCases"/><ref>{{cite news |last=Farias |first=Cristian |date=February 14, 2016 |title=Justice Scalia Left Undecided High-Stakes Cases That Could Change The Nation |url=https://www.huffingtonpost.com/entry/antonin-scalia-death-undecided-cases_us_56c072c5e4b08ffac1259d23 |newspaper=The Huffington Post |access-date=February 18, 2016 |archive-date=February 16, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160216225935/http://www.huffingtonpost.com/entry/antonin-scalia-death-undecided-cases_us_56c072c5e4b08ffac1259d23 |url-status=live }}</ref> 2012 წის ინტერვიუში სკალიამ განაცხადა, რომ ის ისურვებდა მის მემკვიდრედ ენახა [[მეშვიდე ოლქის, სააპელაციო სასამართლოს]], მოსამართლე [[ფრანკ ჰ. ისთერბრიუკი]].<ref>{{cite news |url=https://www.ijreview.com/2016/02/540717-scalia-once-suggested-a-name-for-his-successor-but-when-the-nra-sees/ |title=Scalia Once Suggested a Name for His Successor |work=C-SPAN |access-date=February 19, 2016 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160224021224/https://www.ijreview.com/2016/02/540717-scalia-once-suggested-a-name-for-his-successor-but-when-the-nra-sees/ |archivedate=თებერვალი 24, 2016 }}</ref> 2016 წლის 16 მარტს, პრეზიდენტმა [[ბარაკ ობამამ]], დემოკრატმა, დაასახელა [[მერიკ გარლანდი]], [[კოლუმბიის რაიონული სააპელაციო სასამართლოს]] უფროსი მოსამართლე, რომ დაეკავებინა სკალიას ადგილი,<ref name="NYTAnnouncementShear">{{cite news |last1=Shear |first1=Michael D. |last2=Harris |first2=Gardiner |date=March 16, 2016 |title=Obama Chooses Merrick Garland for Supreme Court |url=https://www.nytimes.com/2016/03/17/us/politics/obama-supreme-court-nominee.html |newspaper=The New York Times |access-date=March 16, 2016 |archive-date=March 16, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160316121409/http://www.nytimes.com/2016/03/17/us/politics/obama-supreme-court-nominee.html |url-status=live }}</ref> თუმცა რესპუბლიკელების მიერ კონტროლირებადმა სენატმა, უარყო გადაწყვეტილების მიღება ნომინაციაზე; 3 იანვარს, 2017 წელს, [[114-ე კონგრესის]] ბოლოს ნომინაციას ვადა ამოეწურა.<ref>{{cite news|last1=Bravin|first1=Jess|date=January 3, 2017|title=President Obama's Supreme Court Nomination of Merrick Garland expires|url=https://www.wsj.com/articles/president-obamas-supreme-court-nomination-of-merrick-garland-expires-1483463952|newspaper=The Wall Street Journal|access-date=January 3, 2017|archive-date=March 10, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170310012617/https://www.wsj.com/articles/president-obamas-supreme-court-nomination-of-merrick-garland-expires-1483463952|url-status=live}}</ref> 31 იანვარს, 2017 წელს რესპუბლიკელმა პრეზიდენტმა [[დონალდ ტრამპმა]] დაასახელა [[ნეილ გორუში]] of the [[მეათე ოლქის სააპელაციო სასამართლოს]] მოსამართლე.<ref>{{cite news|newspaper=[[The New York Times]]|title=Trump Nominates Neil Gorsuch to the Supreme Court|last1=Hirschfeld Davis|first=Julie|last2=Landler|first2=Mark|url=https://www.nytimes.com/2017/01/31/us/politics/supreme-court-nominee-trump.html|date=January 31, 2017|access-date=January 31, 2017|archive-date=February 1, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170201062655/https://www.nytimes.com/2017/01/31/us/politics/supreme-court-nominee-trump.html|url-status=live}}</ref> გორუში სენატმა დაამტკიცა, 2017 წლის 7 აპრილს.<ref>{{cite news|newspaper=[[The New York Times]]|title=Neil Gorsuch Confirmed by Senate as Supreme Court Justice|last1=Liptak|first=Adam|last2=Flegenheimer|first2=Matt|url=https://www.nytimes.com/2017/04/07/us/politics/neil-gorsuch-supreme-court.html|date=April 7, 2017|access-date=April 8, 2017|archive-date=April 29, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190429054521/https://www.nytimes.com/2017/04/07/us/politics/neil-gorsuch-supreme-court.html|url-status=live}}</ref> ==ბიბლიოგრაფია== * {{Citation |last=Scalia |first=Antonin |editor-last= [[Amy Gutmann|Gutmann, Amy]] |year=1997 |title=A Matter of Interpretation: Federal Courts and the Law |location=Princeton N.J. |publisher=[[Princeton University Press]] |isbn=0-691-00400-5}} * {{Citation |last1=Scalia |first1=Antonin |author2-link= Bryan A. Garner |last2=Garner |first2=Bryan A. |year=2008 |title=Making Your Case: The Art of Persuading Judges |location=St. Paul |publisher=Thomson West |isbn=978-0-314-18471-9}} * {{Citation |last1=Scalia |first1=Antonin |author2-link= Bryan A. Garner |last2=Garner |first2=Bryan A. |year=2012 |title=Reading Law: The Interpretation of Legal Texts |location=St. Paul |publisher=Thomson West |isbn=978-0-314-27555-4}} *{{Cite book |title=Scalia Speaks: Reflections on Law, Faith, and Life Well Lived |last1=Scalia |first1=Antonin |last2=Scalia |first2=Christopher J. |last3=Whelan |first3=Edward |publisher=[[Crown Publishing Group]] |year=2017 |isbn=9780525573326}} ==იხილეთ ასევე== * [[List of federal judges appointed by Ronald Reagan]] * [[List of United States Supreme Court justices by time in office]] ==Footnotes== {{Reflist|group=n}} ==References== {{Reflist|22em|refs= <ref name=pius>{{cite news | url = http://capecodtimes.com/article/20160214/NEWS/160219678 | title = Scalia wed on Cape in 1960 | first = Sean F. | last = Driscoll | date = February 14, 2016 | access-date = February 15, 2016 | publisher = The Cape Cod Times | archive-date = February 16, 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160216092326/http://capecodtimes.com/article/20160214/NEWS/160219678 | url-status = live }}</ref> }} ===References cited=== * {{Cite book |last=Biskupic |first=Joan |author-link=Joan Biskupic |title=American original: the life and constitution of Supreme Court Justice Antonin Scalia |publisher=Sarah Crichton Books/Farrar, Straus And Giroux |location=New York |year=2009 |isbn=9780374202897 |url=https://archive.org/details/americanoriginal00bisk }} * {{Cite book |last=Murphy |first=Bruce Allen |author-link=Bruce Allen Murphy |title=Scalia: a court of one |url=https://archive.org/details/scaliacourtofone0000murp_t1c7 |publisher=[[Simon & Schuster]] |location=New York |year=2014 |isbn=9780743296496}} *{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=PhXsGgB_j6EC&pg=PA120 |pages=120–121 |title=Strategic Selection: Presidential Nomination of Supreme Court Justices from Herbert Hoover through George W. Bush |first1=Christine L. |last1=Nemacheck |publisher=[[University of Virginia Press]] |date=May 21, 2008 |isbn=978-0813927435 |location=Charlottesville |access-date=February 21, 2016}} * {{cite book|editor-last=Ring|editor-first=Kevin |last=Scalia |first=Antonin |title=Scalia dissents: writings of the Supreme Court's wittiest, most outspoken justice |url=https://archive.org/details/scaliadissentswr0000scal_e6j1|publisher=[[Regnery Publishing, Inc.]] |location=Washington, D.C |year=2004 |isbn=9780895260536 |ref=}} * {{cite book |last=Rossum |first=Ralph A. |title=Antonin Scalia's jurisprudence: text and tradition |url=https://archive.org/details/antoninscaliasju0000ross |publisher=[[University Press of Kansas]] |location=Lawrence, Kansas |year=2006 |isbn=9780700614479}} * {{cite book |last=Staab |first=James |title=The political thought of Justice Antonin Scalia: a Hamiltonian on the Supreme Court |url=https://archive.org/details/politicalthought00jame |url-access=registration |publisher=[[Rowman & Littlefield]] |location=Lanham, Maryland |year=2006 |isbn=9780742543119}} * {{cite book |last=Toobin |first=Jeffrey |author-link=Jeffrey Toobin |title=The nine: inside the secret world of the Supreme Court |publisher=[[Anchor Books]] |location=New York |year=2008 |edition=revised |isbn=9781400096794 |url=https://archive.org/details/nineinsidesec00toob }} * {{citation |last=Toobin |first=Jeffrey |author-link=Jeffrey Toobin |contribution=Lawyers, guns, and money |editor-last=Toobin |editor-first=Jeffrey |editor-link=Jeffrey Toobin |title=The oath: the Obama White House and the Supreme Court |pages=[https://archive.org/details/oathobamawhiteho00toob_0/page/111 111–112] |publisher=[[Doubleday (publisher)|Doubleday]] |location=New York |edition=Hardcover |year=2012 |isbn=9780385527200 |postscript=. |title-link=The Oath: The Obama White House and The Supreme Court }} [http://www.randomhouse.com/highschool/catalog/display.pperl?isbn=9780385527200 Details.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160222150839/http://www.randomhouse.com/highschool/catalog/display.pperl?isbn=9780385527200 |date=2016-02-22 }} * {{cite book |last=Tushnet |first=Mark |author-link=Mark V. Tushnet |title=A Court divided: the Rehnquist court and the future of constitutional law |publisher=[[W.W. Norton]] Co. |location=New York |edition=revised |year=2005 |isbn=9780393058680 |url=https://archive.org/details/courtdividedrehn00tush }} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.OnTheIssues.org/Antonin_Scalia.htm Issue positions and quotes] at [[OnTheIssues]] * {{C-SPAN|antoninscalia}} * [http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/GPO-CHRG-SCALIA/pdf/GPO-CHRG-SCALIA.pdf Supreme Court Associate Justice Nomination Hearings on Antonin Gregory Scalia in August 1986] United States Government Publishing Office hhmn0scpvgj9f8hy6781kd06i9ktetu 0 527972 4816791 4349231 2025-06-19T21:12:00Z 91.184.125.143 გავასწორე აშკარა შეცდომები, ასევე მეორე აბზაცის პირველი წინადადება იყო აბსურდი და მასზე დართული ლინკი. 4816791 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} '''ანდროგენი''' — ნებისმიერი ბუნებრივი ან სინთეზური სტეროიდული ჰორმონი, რომელიც არეგულირებს ხერხემლიანებში მამრობითი მახასიათებლების განვითარებას და შენარჩუნებას ანდროგენის რეცეპტორებთან შეკავშირების გზით.<ref name="Moini">{{Cite book|last=Moini|first=Jahangir|quote=Androgen is the generic term for any natural or synthetic compound, usually a steroid hormone, which stimulates or controls the development of masculine characteristics by binding to androgen receptors.|title=Fundamental Pharmacology for Pharmacy Technicians|date=2015|publisher=Cengage Learning|isbn=978-1-30-568615-1|page=338|url=https://books.google.com/books?id=P7vyBgAAQBAJ&pg=PA338}}</ref><ref name="Gylys">{{Cite book|last1=Gylys|first1=Barbara A|last2=Wedding|first2=Mary Ellen|quote=Generic term for an agent (usually a hormone, such as testosterone or androsterone) that stimulates development of male characteristics.|title=Medical Terminology Systems: A Body Systems Approach|date=2017|publisher=F.A. Davis|isbn=978-0-80-365868-4|page=82|url=https://books.google.com/books?id=wMttDgAAQBAJ&pg=PA82}}</ref> ეს მოიცავს მამაკაცის პირველადი სასქესო ორგანოების ემბრიოლოგიურ განვითარებას და მამაკაცის მეორადი სასქესო ნიშნების განვითარებას გარდატეხის ასაკში. ანდროგენები სინთეზირდება სათესლე ჯირკვლებში და თირკმელზედა ჯირკვლებში. მამაკაცებში მთავარი ანდროგენი არის ტესტოსტერონი.<ref name="Carlson 326">{{cite book | last = Carlson | first = Neil | title = Physiology of Behavior | publisher = Pearson | series = Reproductive Behavior | volume = 11th edition | date = January 22, 2012 | pages = 326 | isbn = 978-0205239399}}</ref> დიჰიდროტესტოსტერონი (DHT) და ანდროსტენედიონი თანაბარი მნიშვნელობისაა მამრობითი სქესის განვითარებაში. DHT საშვილოსნოში იწვევს პენისის, სკროტუმის და პროსტატის დიფერენციაციას.<ref name="Carlson 326"/> ზრდასრულ ასაკში, DHT ხელს უწყობს გამელოტებას, პროსტატას და ცხიმოვანი ჯირკვლის აქტივობას. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ჰორმონები]] mqi6men09w214vb3fdxtxzo2kwvdf3k 4816806 4816791 2025-06-19T21:54:07Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/91.184.125.143|91.184.125.143]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:Zangala|Zangala]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4349231 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} '''ანდროგენი''' — ნებისმიერი ბუნებრივი ან სინთეზური სტეროიდული ჰორმონი, რომელიც არეგულირებს ხერხემლიანებში მამრობითი მახასიათებლების განვითარებას და შენარჩუნებას ანდროგენის რეცეპტორებთან შეკავშირების გზით.<ref name="Moini">{{Cite book|last=Moini|first=Jahangir|quote=Androgen is the generic term for any natural or synthetic compound, usually a steroid hormone, which stimulates or controls the development of masculine characteristics by binding to androgen receptors.|title=Fundamental Pharmacology for Pharmacy Technicians|date=2015|publisher=Cengage Learning|isbn=978-1-30-568615-1|page=338|url=https://books.google.com/books?id=P7vyBgAAQBAJ&pg=PA338}}</ref><ref name="Gylys">{{Cite book|last1=Gylys|first1=Barbara A|last2=Wedding|first2=Mary Ellen|quote=Generic term for an agent (usually a hormone, such as testosterone or androsterone) that stimulates development of male characteristics.|title=Medical Terminology Systems: A Body Systems Approach|date=2017|publisher=F.A. Davis|isbn=978-0-80-365868-4|page=82|url=https://books.google.com/books?id=wMttDgAAQBAJ&pg=PA82}}</ref> ეს მოიცავს მამაკაცის პირველადი სასქესო ორგანოების ემბრიოლოგიურ განვითარებას და მამაკაცის მეორადი სქესის მახასიათებლების განვითარებას პუბერტატში. ანდროგენები სინთეზირდება სათესლე ჯირკვლებში, საკვერცხეებსა და თირკმელზედა ჯირკვლებში. ანდროგენები იზრდება როგორც მამაკაცებში, ასევე ქალებში პუბერტატის პერიოდში.<ref>{{cite web | url=http://www.fasthealthfitness.com/get-rid-of-pimples/ | title = 15 Ways To Get Rid Of Pimples Overnight Natural | publisher=Fast Health Fitness | date = 2016-05-17 }}</ref> მამაკაცებში მთავარი ანდროგენი არის ტესტოსტერონი.<ref name="Carlson 326">{{cite book | last = Carlson | first = Neil | title = Physiology of Behavior | publisher = Pearson | series = Reproductive Behavior | volume = 11th edition | date = January 22, 2012 | pages = 326 | isbn = 978-0205239399}}</ref> დიჰიდროტესტოსტერონი (DHT) და ანდროსტენედიონი თანაბარი მნიშვნელობისაა მამრობითი სქესის განვითარებაში. DHT საშვილოსნოში იწვევს პენისის, სკროტუმის და პროსტატის დიფერენციაციას.<ref name="Carlson 326"/> ზრდასრულ ასაკში, DHT ხელს უწყობს გამელოტებას, პროსტატას და ცხიმოვანი ჯირკვლის აქტივობას. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ჰორმონები]] jos239ibs6h65nbqd3s3k5rlvpxrhtw 0 529055 4816635 4659814 2025-06-19T12:35:14Z DerFuchs 6187 /* სქოლიო */ 4816635 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა უნივერსიტეტი}} '''არიელის უნივერსიტეტი''' ({{lang-he|אוניברסיטת אריאל}}; წარსულში საზოგადოებრივი კოლეჯი, ცნობილი, როგორც სამარიის არიელის საუნივერსიტეტო ცენტრი) ― უნივერსიტეტი [[არიელი (ქალაქი)|არიელში]], [[მდინარე იორდანეს დასავლეთი ნაპირი|მდინარე იორდანეს დასავლეთ ნაპირზე]].<ref>{{cite news|url=http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4324398,00.html|title=It's official: Ariel University recognized|work=ynet|date=25 December 2012|access-date=25 July 2015|last1=Fleishman|first1=Itamar}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ariel.ac.il/site/portals/english/ |title=Ariel University Center of Samaria |publisher=Ariel.ac.il |access-date=24 September 2011}}</ref> [[1982]] წელს [[ბარ-ილანის უნივერსიტეტი]]ს რეგიონული ფილიალი შეიქმნა. თავდაპირველად კოლეჯი კდემუმის დასახლებაში მდებარეობდა, შემდეგ კი არიელში გადაიტანეს, სადაც უფრო დიდი კამპუსი აშენდა და ისრაელის უდიდესი საჯარო კოლეჯი გახდა. [[2004]]-[[2005]] წლებში ბარ-ილანის უნივერსიტეტთაn კავშირი დასრულდა და დაწესებულებამ დამოუკიდებელი კოლეჯის სტატუსი მიიღო. [[2012]] წლის 17 ივლისს იუდეისა და სამარიის უმაღლესი განათლების საბჭომ ინსტიტუტისთვის სრული უნივერსიტეტის სტატუსის მინიჭებას მხარი დაუჭირა.<ref>{{cite web|url= http://www.jpost.com/NationalNews/Article.aspx?id=277826 |title= Ariel gets university status, despite opposition |work=The Jerusalem Post|access-date=17 July 2012}}</ref> ისრაელის უნივერსიტეტების პრეზიდენტთა საბჭომ ეს გადაწყვეტილება დაგმო.<ref name="BBCFirst">{{cite web |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-18879786 |title=Israel's first settlement university stirs controversy |work=[[BBC]] |date=17 July 2012 |access-date=12 January 2014}}</ref> არიელის უნივერსიტეტი მსოფლიოს მასშტაბით სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციასა და უნივერსიტეტთან თანამშრომლობს.<ref name="iau-aiu.net">{{cite web |url=http://www.iau-aiu.net/content/institutions |title=IAU – International Association of Universities – the Global Voice for Higher Education |access-date=1 May 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130501224946/http://www.iau-aiu.net/content/institutions |archive-date=1 May 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130501224946/http://www.iau-aiu.net/content/institutions |archivedate=1 მაისი 2013 }} Member Institutions</ref><ref name="Ariel.ac.il">{{cite web|url=http://www.ariel.ac.il/Projects/garp// |title=The GARP site at the Ariel University Center of Samaria; The academic chapter of Israel |publisher=Ariel.ac.il |access-date=25 October 2011}}</ref><ref name="ReferenceA">{{Cite web |url=http://www.ariel.ac.il/images/stories/site/management/PublicRelations/divur/cooperation_with_academic_institutions_2012.pdf |title=Ariel University Center of Samaria, in cooperation with academic institutions around the world |access-date=20 March 2012 |archive-date=24 December 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131224092947/http://www.ariel.ac.il/images/stories/site/management/PublicRelations/divur/cooperation_with_academic_institutions_2012.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131224092947/http://www.ariel.ac.il/images/stories/site/management/PublicRelations/divur/cooperation_with_academic_institutions_2012.pdf |archivedate=24 დეკემბერი 2013 }}</ref><ref name="University-directory.eu">{{cite web|url=http://www.university-directory.eu/Israel/Ariel-University-Center-of-Samaria/Ariel-University-Center-of-Samaria-Scientific-Cooperation-and-Partners.html#.TosupHK8GuI |title=Scientific Cooperation and Partners &#124; Ariel University Center of Samaria &#124; Israel |publisher=University-directory.eu |access-date=25 October 2011}}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category|Ariel University}} *[http://www.ariel.ac.il/en Ariel University official site] *[https://web.archive.org/web/20111208050618/http://www.afauc.org/ Friends of Ariel University] *[http://www.arielrnd.com/ Ariel University R&D Company Ltd, the technology transfer company of Ariel University Center, israel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190815191550/http://www.arielrnd.com/ |date=2019-08-15 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ისრაელის უნივერსიტეტები}} [[კატეგორია:1982 წელს დაარსებული საგანმანათლებლო დაწესებულებები]] bv28kqpaxyha54039h3q59j2hse34w6 0 529869 4816957 4367903 2025-06-20T08:10:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816957 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება|name_color=black|back_color=white|სახელი=ალოის მუზილი|პორტრეტი=AloisMusil1914.jpg|დაბ თარიღი=[[30 ივნისი]] [[1868]]|დაბ ადგილი=[[ბოჰემიის სამეფო]], [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია]]|გარდ თარიღი=[[12 აპრილი]] [[1944]] (75 წლის)|გარდ ადგილი=ოტრიბი, ბოჰემიის პროტექტორატი მორავიაში|მოქალაქეობა={{დროშა|ავსტრია-უნგრეთი}}<br />{{დროშა|ჩეხოსლოვაკია}}<br />ბოჰემიის პროტექტორატი მორავიაში|ჯილდოები=ჩარლზ დეილის სახელობის მედალი (1927)|მოღვაწეობა=[[მწერალი]], მეცნიერი, თეოლოგი<br />აღმოსავლეთმცოდნე, არაბისტი, პედაგოგი}} '''ალოის მუზილი''' [[ჩეხური ენა|(ჩეხ]]. Alois Musil; დ. 30 ივნისი, 1868, რიხტარჟოვი [[ვიშკოვის რაიონი|ვიშკოვთან]] ახლოს, [[ბოჰემიის სამეფო]], [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია|ავსტრია-უნგრეთი]] — გ. 12 აპრილი, 1944, ოტრიბი, [[ბოჰემიისა და მორავიის პროტექტორატი]]) —  [[ჩეხები|ჩეხი]] მეცნიერი,  მკვლევარი, [[აღმოსავლეთმცოდნეობა|აღმოსავლეთმცოდნე]], ბიბლეისტიკოსი, მწერალი და [[კათოლიციზმი|კათოლიკე]] მღვდელი. ითვლება მე-19 და მე-20 საუკუნეების ერთ-ერთ უდიდეს [[აღმოსავლეთმცოდნეობა|აღმოსავლეთმცოდნედ]] და [[არაბისტიკა|არაბისტად.]]<ref name=":0">Г''еллнер. Э. А.'' Times Literary Supplement. — М. : 19. 8. 1994, чис. 4768. — 12-14 с. — [[ISSN]] 0307-661X.</ref> [[ბრიტანელები|ბრიტანელმა]] სოციალურმა [[ანთროპოლოგია|ანთროპოლოგმა]] [[ერნესტ გელნერი|ერნესტ გელნერმა]] მას შეარქვა  ლოურენს მორავიელი [[თომას ედვარდ ლოურენსი|(თომას ლოურენსის]] პატივსაცემად). <ref>[http://www.aloismusil.cz/index.php/english "English".]</ref><ref>Hall, M.G., "The great Austrian writer Robert Musil", ''Virtual Vienna'' [Digital Resource], Online: [https://web.archive.org/web/20130617054722/http://www.virtualvienna.net/main/m Archived] 2013-06-17 at the [[Wayback Machine|Wayback Machine.]]</ref><ref name=":1">[https://web.archive.org/web/20120801062908/http://www.saudiaramcoworld Detailed biography of Musil]</ref><ref name=":0" /> == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === ალოის მუზილი დაიბადა 1868 წელს რიხტარჟოვში [[ვიშკოვის რაიონი|ვიშკოვთან]], მოკრძალებული ფერმერის ოჯახში.  მისი უახლოესი ნათესავი გახლდათ ჩეხური წარმოშობის ცნობილი [[ავსტრიელები|ავსტრიელი]] მწერალი [[რობერტ მუზილი]].<ref>[https://www.mza.cz/actapublica/matrika/detail/1929?image=216000010-000253-003378-000000-013110-000000-00-B06824-00340.jp2 Matriky - ACTA PUBLICA] [[ჩეხური ენა|(ჩეხ]].)</ref> სწავლობდა  <nowiki/>[[კრომერჟიჟის რაიონი|კრომერჟიჟის]], [[ბრნო|ბრნოსა]] და ვისოკე მიტოშის გიმნაზიებში. გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ, 1887-1891 წლებში სწავლობდა ოლომოუცის უნივერსიტეტში [[ღვთისმეტყველება|ღვთისმეტყველების]] ფაკულტეტზე. სკოლის დამთავრების შემდეგ 1891 წელს აკურთხეს მღვდლად და 1895 წელს მიიღო [[ღვთისმეტყველება|ღვთისმეტყველების]] დოქტორის წოდება. [[თეოლოგია|თეოლოგიური]] კვლევების გაღრმავების მცდელობამ განაპირობა ის ფაქტი, რომ დაინტერესდა არაბული სამყაროთი. 1895-1898 წლებში სწავლობდა დომინიკელების ბიბლიურ სკოლაში [[იერუსალიმი|იერუსალიმში]] და წმინდა იოსების სახელობის იეზუიტთა უნივერსიტეტში  <nowiki/>[[ბეირუთი|ბეირუთში]]. 1898 წელს [[იორდანია|იორდანიაში]] ჩატარებული კვლევის დროს, [[პეტრა (იორდანია)|პეტრას]] მიდამოებში  აღმოაჩინა კუსაირ-ამრას ციხე, რომლის შესახებაც მოგვიანებით დაწერა და გამოსცა რამდენიმე წიგნი.<ref>Fowden, Garth (20 September 2004). [https://books.google.ge/books?id=YKY9MuRTFQ4C&redir_esc=y ''Qusayr 'Amra: Art and the Umayyad Elite in Late Antique Syria''.] University of California Press. p. 198. [[ISBN]] [https://books.google.ge/books?id=YKY9MuRTFQ4C&redir_esc=y <bdi>978-0-520-92960-9</bdi>.]</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.virtualvienna.net/the-great-austrian-writer-robert-musil/ |title=The great Austrian writer Robert Musil {{!}} Virtual Vienna |accessdate=2022-04-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210424113544/https://www.virtualvienna.net/the-great-austrian-writer-robert-musil/ |archivedate=2021-04-24 }}</ref> === სამეცნიერო საქმიანობა === 1904 წელს გახდა [[ოლომოუცი|ოლომოუცის]] უნივერსიტეტის სასულიერო ფაკულტეტის პროფესორი, ხოლო 1909 წელს  — [[ვენის უნივერსიტეტი|ვენის უნივერსიტეტის]] სასულიერო ფაკულტეტის პროფესორი. [[ვენა|ვენისა]] და [[პრაღა|პრაღის]] სწავლული საზოგადოების მხარდაჭერით, 1908-1912 წლებში  ხელმძღვანელობდა სამეცნიერო ექსპედიციებს [[პალესტინა|პალესტინაში]], [[სირია|სირიასა]] და [[ერაყი|ერაყში]], სადაც ჩაატარა [[ტოპოგრაფია|ტოპოგრაფიული]] კვლევა, შეისწავლა პრეისლამური და [[ისლამი|ისლამური]] არქეოლოგიური ადგილები, [[ეთნოგრაფია]] და ფოლკლორი.  შექმნა ტერიტორიის პირველი  დეტალური რუქები. იგი დიდხანს ცხოვრობდა [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულის]] ჩრდილოეთში, ბედუინების [[რუვალას ტომ|რუვალას ტომში]] და გახდა მისი წევრი შეიხ მუსა არ რუაილის სახელით. ასევე შეისწავლა ადგილობრივი ენები და დაეუფლა ოცდათხუთმეტ [[არაბული ენა|არაბულ]] დიალექტს (კლასიკური და თანამედროვე მსოფლიო ენების გარდა).<ref>[https://www.palmyratour.cz/cs/m-2198-prvni-cesky-beduin První český beduín] ([[ჩეხური ენა|ჩეხ]].)</ref> [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დროს ალოის მუზილიმ  ჩაატარა რამდენიმე ფარული პოლიტიკური მისია [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] არაბულ პროვინციებში, რათა მოეპოვებინა [[არაბები|არაბული]] ტომების მხარდაჭერა, შეეზღუდა [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანეთის]] გავლენა რეგიონში და ხელი შეეწყო [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია|ავსტრია-უნგრეთის]] ეკონომიკური გავლენის ზრდისთვის [[ახლო აღმოსავლეთი|ახლო აღმოსავლეთში]]. მისი გავლენა საგრძნობლად გაიზარდა იმპერატორ [[ფრანც იოზეფ I|ფრანც იოზეფ I-]]<nowiki/>ის გარდაცვალებისა და იმპერატორ [[ჩარლზ I]]-ის ტახტზე ასვლის შემდეგ, რადგან ის იყო იმპერატრიცა ციტას პირადი აღმსარებელი. ის მონაწილეობდა იმპერატორის ინიციატივაში, რომ დადებულიყო ცალკე სამშვიდობო შეთანხმება [[ანტანტა|ანტანტის]] ქვეყნებთან და მხარი დაუჭირა [[ჩეხები|ჩეხი]] პოლიტიკოსების: კარელ კრამარჟის, ალოის რაშინისა და ვაცლავ კლოფახის, ასევე კოტორის აჯანყების წევრების ამნისტიას.<ref>[https://web.archive.org/web/20131202223849/http://www.saudiaramcoworld.com/ "From Moravia to Arabia"]. Archived from [https://archive.aramcoworld.com/issue/200906/from.moravia.to.arabia.htm the original] on 2013-12-02. Retrieved 26 November 2013.</ref> [[ავსტრია-უნგრეთის იმპერია|ავსტრია-უნგრეთის]] დაშლის დაწყების და [[ჩეხოსლოვაკია|ჩეხოსლოვაკიის]] შექმნის შემდეგ იგი [[ვენა|ვენიდან]] [[პრაღა|პრაღაში]] გადავიდა. 1920 წელს გახდა კარლოვის უნივერსიტეტის პროფესორი და იქ დარჩა 1938 წლამდე. მუზილიმ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა 1922 წელს [[აღმოსავლეთმცოდნეობა|აღმოსავლეთმცოდნეობის]] ინსტიტუტის დაარსებაში, ხოლო ინსტიტუტის ორგანიზაციული სტრუქტურის ჩამოყალიბებისა და ფინანსური მხარდაჭერის შემდეგ, 1927 წელს გახდა მისი ერთ-ერთი პირველი წევრი. 1923-1924 და 1925-1928 წლებში ეწვია [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკს]], სადაც [[ამერიკის გეოგრაფიული საზოგადოება|ამერიკის გეოგრაფიული საზოგადოებისა]] და მეწარმე ჩარლზ კრეინის მხარდაჭერით თარგმნა და გამოსცა თავისი ნაწარმოებები.<ref>[http://www.aloismusil.cz/index.php/alois-musil "Alois Musil".]</ref><ref>Harrigan, P., "From Moravia to Arabia", ''Aramco World'' [Magazine], November–December, 2009, [https://archive.aramcoworld.com/issue/200906/from.moravia.to.arabia.htm Online]:</ref> 1929-1932 წლებში ალოის მუზილიმ გამოაქვეყნა თავისი ნამუშევრების გამარტივებული ვერსიები რვა ტომად [[ჩეხური ენა|ჩეხურ ენაზე]] და პრეზიდენტ მასარიკის ინიციატივით დაიწყო მრავალტომეული ნაშრომის  „დღევანდელი აღმოსავლეთი“-ს  გამოცემა, რომელშიც ასახულია [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]], [[ეთიოპია|ეთიოპიაში]], [[ერაყი|ერაყში]], [[ეგვიპტე|ეგვიპტეში]], [[ინდოეთი|ინდოეთში]], [[ირანი|ირანში]], [[ავღანეთი|ავღანეთში]], [[პალესტინა|პალესტინაში]], [[სირია|სირიაში]], [[ლიბია|ლიბიაში]], [[თურქეთი|თურქეთსა]] და [[სუდანი|სუდანში]] მიმდინარე პოლიტიკური და ეკონომიკური მოვლენები.  ნაშრომი გამოიცა თერთმეტ ტომად, მუზლიმ ვერ დაასრულა ბოლო ტომი, რომელიც მიეძღვნა [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]] [[ჩრდილოეთი აფრიკა|ჩრდილოეთ აფრიკას.]] === ცხოვრების ბოლო წლები === მუზილის სამეცნიერო მოღვაწეობამ არაბული კვლევების დარგში დიდი საერთაშორისო აღიარება მოიპოვა. იგი გახლდათ მრავალი ევროპული სამეცნიერო საზოგადოების წევრი. 1928 წელს [[ამერიკის გეოგრაფიული საზოგადოება|ამერიკის გეოგრაფიულმა საზოგადოებამ]] დააჯილდოვა ჩარლზ პ დალეის ოქროს მედლით. იგი შეიყვანეს დიდების დარბაზში [[მარკო პოლო|მარკო პოლოსა]] და [[დეივიდ ლივინგსტონი|დევიდ ლივინგსტონთან]] ერთად.  მუზილიმ დაწერა ოცი სათავგადასავლო წიგნი, სადაც მოვლენები ვითარდება არაბულ სამყაროში.  ნაწარმოებებში ახსნილია არაბული და [[ისლამი|ისლამური]] ტრადიციები. 1933 წელს მიიღო დოქტორის ხარისხი ბონის უნივერსიტეტში. 1936 წელს იგი პენსიაზე გავიდა და სიცოცხლის ბოლომდე ცხოვრობდა ოტრიბიში, [[ჩესკი-შტერნბერკი|ჩესკი-შტერნბერკის]] მახლობლად.<ref>Original publication of 1918</ref> === გარდაცვალება === ალოის მუზილი გარდაიცვალა 1944 წლის 12 აპრილს ოტრიბიში, ჩეშკი-შტერნბერკის მახლობლად. 1948 წლის თებერვლის პოლიტიკური მოვლენების შემდეგ, აკრძალეს მისი წიგნები, ასევე აკრძალული იყო მეცნიერის ხსენება.<ref name=":1" /> == გალერეა == <gallery> ფაილი:AloisMusil1901.jpg|ალოის მუზილი - ბენი საჰრის ტომის ბელადი (1901 წ.) ფაილი:Kusajr Amra, title page.jpg|ქუსეირ ამრას ციხის აღმოჩენასთან დაკავშირებული მუზილის წიგნის სატიტულო ფურცელი ფაილი:Kusajr Amra, Die Karte von Arabia Petraea.jpg|მუზილის მიერ შედგენილი რუკა, [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] ყოფილი პროვინცია [[ქვიანი არაბეთი]] ფაილი:Busta Aloise Musila.jpg|ალოის მუზილის ბიუსტი მის სახლში, რიხტარჟოვში </gallery> == სქოლიო == [[კატეგორია:დაბადებული 30 ივნისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1868]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 12 აპრილი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1944]] [[კატეგორია:აღმოსავლეთმცოდნეები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ჩეხი აღმოსავლეთმცოდნეები]] [[კატეგორია:არაბისტიკა]] [[კატეგორია:ჩეხი მწერლები]] gju1bzet82trk3xo5fzxghlhmqiauqd 1 529955 4816773 4354967 2025-06-19T18:46:58Z გიო ოქრო 84301 /* სათაური */ ახალი სექცია 4816773 wikitext text/x-wiki {{ვიკიკლუბების 100 დღე}} == სათაური == თავის ნაშრომებში პიროვნება (რაც ვნახე ყველგან) იწოდება როგორც უშანგ და არა უშანგი. ამიტომ მგონია, რომ გადასატანია. გაუგებარია ბიოგრაფიულს რატომ უწერია -ი ფუძით. [[User:გიო ოქრო|'''''<span style="color:gold">გიო</span> <span style="color:#66FF00">ოქრო</span>''''']] 18:46, 19 ივნისი 2025 (UTC) 8obo0cz3kpyrypmkgv3x59joo0ojnh0 0 531903 4816601 4609078 2025-06-19T12:00:13Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816601 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა წიგნი | სახელწოდება = Compendium ferculorum, albo Zebranie potraw (კერძების კოლექცია) | მშობ_სახელი = | მთარგმნელი = | სურათი = Compendium ferculorum.jpg | სურათის ზომა = 250პქ | ტიტრი = | ჩარჩო = | წარწერა = | ავტორი = სტანისლავ ჩერნიეცკი | რედაქტორი = | ილუსტრატორი = | გარეკანის_მხატვარი = | ქვეყანა = [[პოლონეთი]] | ენა = [[პოლონური ენა|პოლონური]] | სერია = | თემა = კულინარია | ჟანრი = | გამომცემელი = | გამოც_თარიღი = [[1682]] | ქართულად_გამოც_თარიღი = | მედია = | გვერდი = 96 | isbn = | oclc = | წინამორბედი = | მომდევნო = }} '''Compendium ferculorum, albo Zebranie potraw''' (კერძების კოლექცია) — [[სტანისლავ ჩერნიეცკი|სტანისლავ ჩერნიეცკის]] კულინარიული წიგნი. ის პირველად დაიბეჭდა [[1682]] წელს, რის გამოც წიგნი არის ყველაზე ძველი კულინარიული წიგნი [[პოლონური ენა|პოლონურ]] ენაზე. ჩერნიეცკიმ წიგნი დაწერა ლუბომირსკებთან მთავარი მზარეულობის დროს და მიუძღვნა პრინცესა ჰელენა თეკლა ლუბომირსკას. წიგნში არის 300-ზე მეტი რეცეპტი და დაყოფილია სამ თავად. თავებში წარმოდგენილია ხორცის, თევზის და სხვა კერძები და თითოეული თავი მთავრდება „მზარეულის მთავარი საიდუმლოებით". ჩერნიეცკის სამზარეულოს სტილი, როგორც ნათლად ჩანს მის წიგნში, დამახასიათებელი იყო მდიდრული პოლონური [[ბაროკო|ბაროკოს]] სამზარეულოსთვის. ის ხშირად თავის კერძებში იყენებდა [[ძმარმჟავა|ძმარს]], [[შაქარი|შაქარსა]] და ეგზოტიკურ სანელებლებს. წიგნი [[XVIII საუკუნე|მე-18]] და [[XIX საუკუნე|მე-19]] საუკუნეებში რამდენჯერმე გამოიცა და მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია [[პოლონური სამზარეულო|პოლონური სამზარეულოს]] განვითარებაზე. == ისტორია == ჩერნიეცკი იყო კეთილშობილი მოქალაქე, რომელიც ემსახურებოდა ლუბომირსკების სახლის სამ თაობას, როგორც ქონების განმკარგავი და მთავარი მზარეული. მან სამსახური დაიწყო დაახლ. [[1645]] წელს. ის ემსახურებოდა სტანისლავ ლუბომირსკს [[1649]] წლამდე, შემდეგ მის უფროსი ვაჟს, ალექსანდრე მიხალ ლუბომირსკის და მის შვილიშვილს, იოზეფ კაროლ ლუბომირსკს. მიუხედავად იმისა, რომ ჩერნიეცკის წიგნი პირველად [[1682]] წელს გამოიცა, ის დასრულებული უნდა ყოფილიყო ალექსანდრე მიხალ ლუბომირსკის გარდაცვალებამდე [[1677]] წელს. წიგნის მეორე გამოცემა მოვიდა სამი ათწლეულის შემდეგ, რაც ფრანგულმა კულინარიულმა წიგნმა, სახელწოდებით Le Cuisinier françois დაიწყო კულინარიული რევოლუცია, რომელიც გავრცელდა მთელ ევროპაში [[XVII საუკუნე|მე-17 საუკუნის]] მეორე ნახევარში. ფრანგული გასტრონომიის ამ ახალ ტალღაში, ეგზოტიკური სანელებლები ძირითადად შეიცვალა შინაური მწვანილებით.<ref>[http://www.ejournals.eu/Prace-Historyczne/2016/Numer-3/art/7609 Kuras, Katarzyna (2016).] '''143''' (3): 429–448. doi:10.4467/20844069PH.16.020.5217. ISSN 0083-4351. Retrieved 2017-06-26.</ref> პოლონელი მაგნატები ხშირად ქირაობდნენ ფრანგ შეფ-მზარეულებს თავიანთ სახლებში და ზოგიერთ მათგანს ბიბლიოთეკებში ჰქონდა წიგნის, Le Cuisinier françois ასლები (მათ შორის მეფე [[იან III სობესკი]], რომელიც დაქორწინებული იყო ფრანგ მარი კაზიმირე დ'არკუენზე). [[1682]] წლის ორიგინალი გამოცემა იყო ჩერნიეცკის კულინარიული წიგნის ერთადერთი გამოცემა მისი სიცოცხლის განმავლობაში. თუმცა, მისი გარდაცვალების შემდეგ, წიგნი [[1821]] წლამდე დაახლოებით 20-ჯერ გამოიცა. ზოგიერთი გამოცემა დაიბეჭდა ახალი სათაურებით. მეორე გამოცემა, რომელიც გამოქვეყნდა [[1730]] წელს, ძალიან ჰგავდა პირველს, მხოლოდ მცირე შესწორებებით. ორივე გამოცემა დაიბეჭდა შავი ასოებით და კვარტო წიგნის ფორმატში. შემდეგი გამოცემები დაიბეჭდა რომაული და ოქტავოს სტილში.<ref>[https://books.google.com/books?id=nXNmAAAAcAAJ&pg=PA566 Estreicher, Karol (1896). ''Bibliografia polska'' [''Polish Bibliography''<nowiki>]</nowiki>] (in Polish). Vol. XIV. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.</ref> მესამე გამოცემა, რომელიც გამოიცა [[ვილნიუსი|ვილნოში]] (ახლანდელი ვილნიუსი, [[ლიეტუვა|ლიტვა]]) 1744 წელს, იყო პირველი გამოცემა, რომელიც დაიბეჭდა კრაკოვის გარეთ. ეს იყო ასევე პირველი გამოცემა, რომელსაც მიენიჭა ახალი სათაური, Stół obojętny, jest pański, a oraz i chudopacholski (გულგრილი სუფრა, ანუ როგორც სამეფო და უბრალო). [[1784]] წლის Sandomierz-ის გამოცემას, დაემატა სოუსების, [[ჯანჯაფილი|ჯანჯაფილის]], ძმრის და სხვა სანელებლების ორმოცი ახალი რეცეპტი. ეს რეცეპტები გადმოიღეს წიგნიდან Compendium medicum, რომელიც არის [[XVIII საუკუნე|მე-18 საუკუნის]] პოპულარული პოლონური სამედიცინო საცნობარო წიგნი.<ref>—— (2016). "Rozproszone przepisy kulinarne: Materiał drukowany" [Scattered Culinary Recipes: Printed Material]. In Dumanowski, Jarosław (ed.). ''Staropolskie przepisy kulinarne: Receptury rozproszone z XVI–XVIII w.: Źródła drukowane'' [''Old Polish Culinary Recipes: Scattered Recipes from the 16th–18th Centuries: Printed Sources''] (in Polish). Warszawa: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. pp. 9–51. ISBN<bdi>[[:en:Special:BookSources/978-83-63580-71-1|978-83-63580-71-1]]</bdi></ref> თუმცა ეს რეცეპტები განსხვავდებოდა კულინარიული სტილით ჩერნიეცკის ნაწარმოებისგან და აღარ დაუბეჭდავთ შემდგომ გამოცემებში. [[XIX საუკუნე|მე-19]] საუკუნის გამოცემებში, რომელიც გამოქვეყნდა [[ვარშავა|ვარშავასა]] და [[ბერდიჩივი|ბერდიჩოვში]] (ახლანდელი ბერდიჩივი, [[უკრაინა]]) გამოიყენეს კიდევ ერთი ახალი სათაური, Kucharka miejska i wiejska (ქალაქისა და სოფლის სამზარეულო). ძველი პოლონური სამზარეულოსადმი გაზრდილმა ინტერესმა განაპირობა [[XXI საუკუნე|21-ე]] საუკუნის დასაწყისიდან წიგნის ახალი გამოცემების დაბეჭდვა, მათ შორის შეზღუდული გამოცემა 500 დანომრილი ტყავით შეკრული ტომისგან, რომელიც გამოიცა [[2002]] წელს. [[2009]] წელს ვარშავის [[ვილანუვის სასახლე|ვილანუვის სასახლის]] მუზეუმმა გამოაქვეყნა გამოცემა კვების ისტორიკოსის იაროსლავ დუმანოვსკის ვრცელი შესავალით, სადაც წარმოდგენილია ჩერნიეცკის ცხოვრება და მოღვაწეობა.<ref>[http://www.bn.org.pl/download/document/1246021790.pdf Razcwarkow, Sylwia (2005). "Najnowsze dary i nabytki: Książki"] [Recent Donations and Acquisitions: Books] (PDF). ''Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej'' (in Polish). Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Narodowej. '''3''' (174): 12–13. ISSN 0006-3983. Retrieved 2017-04-12.</ref>{{wide image|Timeline of Compendium ferculorum editions.png|1000px|'''წიგნის გამოცემების ქრონოლოგია სხვადასხვა სახელწოდებით'''|alt=Timeline of Compendium ferculorum editions}} == ლიტერატურა == {{Refbegin|30em}} * {{cite journal|last=Bąbel|first=Agnieszka M.|year=2000a|title=Garnek i księga – związki tekstu kulinarnego z tekstem literackim w literaturze polskiej XIX wieku|trans-title=The pot and the book: relationships between culinary and literary texts in Polish literature of the 19th century|pages=163–181|journal=Teksty Drugie: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja|volume=6|language=pl|publisher=Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk|location=Warszawa|issn=0867-0633|url=http://rcin.org.pl/Content/59114/WA248_76148_P-I-2524_babel-garnek_o.pdf|access-date=2017-01-04}} * {{cite journal|last=Bąbel|publisher=Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN|archive-date=2017-08-08|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170808082215/http://rcin.org.pl/Content/56831/WA248_69833_P-I-2795_babel-przemiany.pdf|url=http://rcin.org.pl/Content/56831/WA248_69833_P-I-2795_babel-przemiany.pdf|issn=1507-4153|location=Warszawa|language=pl|first=Agnieszka M.|volume=VI|journal=Napis|pages=215–230|trans-title=Evolution of culinary text forms in the 3rd–19th centuries|title=Przemiany formy tekstu kulinarnego (III–XIX w.)|year=2000b|author-mask=2|access-date=2019-09-02}} * {{cite web|last=Barłowska|first=Maria|year=2015|title=Jerzy Ossoliński's legacy to Rome in 1633|website=Silva Rerum|publisher=Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie|location=Warszawa|url=http://www.wilanow-palac.pl/jerzy_ossolinski_s_legacy_to_rome_in_1633.html|access-date=2017-04-11}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * {{cite book|last=Czerniecki|first=Stanisław|year=2012|editor1-last=Dumanowski|editor1-first=Jarosław|editor2-last=Spychaj|editor2-first=Magdalena|title=Compendium ferculorum albo Zebranie potraw|language=pl|publisher=Muzeum Pałac w Wilanowie|location=Warszawa|isbn=978-83-60959-01-5}} * {{cite book|last=Dumanowski|first=Jarosław|year=2012|title=''Compendium ferculorum'' Stanisława Czernieckiego|postscript=,}} in {{harvtxt|Czerniecki|2012|pp=13–70}}. * {{cite book|last=Dumanowski|first=Jarosław|author-mask=2|year=2013|title=Tatarskie ziele w cukrze, czyli Staropolskie słodycze|trans-title=Calamus in Sugar, or Old Polish Sweets|language=pl|publisher=Muzeum Pałac w Wilanowie|location=Warszawa|isbn=978-83-60959-22-0}} * {{cite book|last=Dumanowski|first=Jarosław|author-mask=2|year=2016|chapter=Rozproszone przepisy kulinarne: Materiał drukowany|trans-chapter=Scattered Culinary Recipes: Printed Material|pages=9–51|editor-last=Dumanowski|editor-first=Jarosław|title=Staropolskie przepisy kulinarne: Receptury rozproszone z XVI–XVIII w.: Źródła drukowane|trans-title=Old Polish Culinary Recipes: Scattered Recipes from the 16th–18th Centuries: Printed Sources|language=pl|publisher=Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie|location=Warszawa|isbn=978-83-63580-71-1}} * {{cite book|last=Estreicher|first=Karol|author-link=Karol Estreicher (senior)|year=1896|title=Bibliografia polska|trans-title=Polish Bibliography|volume=XIV|language=pl|publisher=Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego|location=Kraków|url=https://books.google.com/books?id=nXNmAAAAcAAJ&pg=PA566}} * {{cite journal|last=Kuras|first=Katarzyna|year=2016|title=Czy ''Le cuisinier françois'' zmienił polską kuchnię w czasach nowożytnych? Przyczynek do zagadnienia transferu kulinarnych wzorców|trans-title=Did ''Le cuisinier françois'' change the Polish cuisine in the early-modern period? A contribution to the analysis of the transfer of culinary patterns|pages=429–448|journal=Prace Historyczne|volume=143|issue=3|language=pl|publisher=Uniwersytet Jagielloński|location=Kraków|doi=10.4467/20844069PH.16.020.5217|issn=0083-4351|url=http://www.ejournals.eu/Prace-Historyczne/2016/Numer-3/art/7609|access-date=2017-06-26}} * {{cite web|title=Książki wydane przez Muzeum Pałacu Króla Jana III od 1995 r.|trans-title=Books published by King John III's Palace Museum since 1995|language=pl|publisher=Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie|location=Warszawa|url=http://www.wilanow-palac.art.pl/ksiazki_wydane_przez_muzeum_od_1995_r.html|access-date=2017-07-08|ref={{harvid|Książki wydane przez Muzeum...}}|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170302004831/http://wilanow-palac.art.pl/ksiazki_wydane_przez_muzeum_od_1995_r.html|archivedate=2017-03-02}} * {{cite journal|last=Leeming|first=Henry|year=1974|title=A 17th-Century Polish Cookery Book and Its Russian Manuscript Translation|pages=500–513|journal=The Slavonic and East European Review|volume=52|issue=129|publisher=Modern Humanities Research Association and University College London, School of Slavonic and East European Studies|jstor=4206944}} * {{cite web|last1=Mickiewicz|first1=Adam|author-link=Adam Mickiewicz|translator-last=Weyland|translator-first=Marcel|translator-link=Marcel Weyland|year=2006|orig-year=1834|title=Pan Tadeusz|url=http://www.antoranz.net/BIBLIOTEKA/PT051225/PanTad-eng/PT-books/BOOK04.HTM|access-date=2017-04-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20170209134144/http://www.antoranz.net/BIBLIOTEKA/PT051225/PanTad-eng/PT-books/BOOK04.HTM|archive-date=2017-02-09|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170209134144/http://www.antoranz.net/BIBLIOTEKA/PT051225/PanTad-eng/PT-books/BOOK04.HTM|archivedate=2017-02-09}} * {{cite book|last=Ocieczek|trans-title="Twelve great cantos...": Studies and essays on ''Pan Tadeusz''|url=http://www.sbc.org.pl/Content/67443/piesni_ogromnych_dwanascie.pdf|issn=0208-6336|isbn=83-226-0598-2|location=Katowice|publisher=Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego|language=pl|title="Pieśni ogromnych dwanaście...": Studia i szkice o ''Panu Tadeuszu''|first=Renarda|editor-first=Marek|editor-last=Piechota|pages=171–191|trans-chapter="The Precious Monument of Righteous Customs" – on the cookery book that Mickiewicz used to read|chapter='Zabytek drogi prawych zwyczajów' – o książce kucharskiej, którą czytywał Mickiewicz|year=2000|access-date=2017-01-03}} * {{cite journal|last=Ocieczek|first=Renarda|author-mask=2|year=2006|title=O dwu książeczkach Stanisława Czernieckiego, pisarza i kuchmistrza z XVII wieku|trans-title=On Two Small Books by Stanisław Czerniecki, a 17th Century Head Cook and Writer|pages=133–138|journal=Rocznik Biblioteki Narodowej|volume=XXXVII–XXXVIII|language=pl|publisher=Biblioteka Narodowa|location=Warszawa|isbn=83-7009-581-X|issn=0083-7261|url=http://www.bn.org.pl/download/document/1245420613.pdf|access-date=2017-01-03}} * {{cite journal|last=Razcwarkow|first=Sylwia|year=2005|title=Najnowsze dary i nabytki: Książki|trans-title=Recent Donations and Acquisitions: Books|pages=12–13|journal=Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej|volume=3|issue=174|language=pl|publisher=Wydawnictwo Biblioteki Narodowej|location=Warszawa|issn=0006-3983|url=http://www.bn.org.pl/download/document/1246021790.pdf|access-date=2017-04-12}} {{Refend}} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://polona.pl/item/3490233/4/ წიგნის], პირველი გამოცემის სრული სკანირება Polona.pl-ზე, ციფრული ბიბლიოთეკა, რომელსაც მართავს პოლონეთის ეროვნული ბიბლიოთეკა == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:კულინარიული წიგნები]] [[კატეგორია:წიგნები]] [[კატეგორია:წიგნები გამომცემლობის მიხედვით]] [[კატეგორია:წიგნები ავტორის მიხედვით]] [[კატეგორია:წიგნები ჟანრის მიხედვით]] [[კატეგორია:პოლონური წიგნები]] {{DEFAULTSORT:Compendium, ferculorum, albo, Zebranie, potraw, (წიგნი)}} nge0e2gheuu7gbdg54vs5j5dg2xyjyw 0 533771 4816700 4799968 2025-06-19T14:27:23Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 3 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816700 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა იარაღი |name = M142 HIMARS (მაღალი მობილობის საარტილერიო სარაკეტო სისტემა)<br/> <small>{{lang-en|High Mobility Artillery Rocket System}}</small> |image = [[File:HIMARS - missile launched.jpg|border|300px]] |caption = M142 HIMARS უაით სენდზის პოლიგონზე, 2005 წლის იანვარი |origin = [[აშშ]] |type = [[ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა]]<br/>ტაქტიკური ბალისტიკური რაკეტის გამშვები <!-- იარაღის ტიპი --> |is_ranged = yes |is_bladed = |is_explosive = yes |is_artillery = yes |is_vehicle = yes <!-- სამსახურის ისტორია --> |service = |used_by = |wars = [[ავღანეთის ომი (2001–2021)|ავღანეთის ომი]]<br> [[სირიის სამოქალაქო ომი]]<ref>{{Cite web|url=http://edition.cnn.com/2017/06/13/politics/us-artillery-system-southern-syria/index.html|title = Exclusive: US deploys long-range artillery system to southern Syria for first time}}</ref><br>[[ერაყის სამოქალაქო ომი]]<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=lzCWeCJMxFU |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/lzCWeCJMxFU| archive-date=2021-12-11 |url-status=live|title=HIMARS Strike At Night In Iraq • 2016 Mosul Advance|last=Gung Ho Vids|via=YouTube}}{{cbignore}}</ref> <!-- შექმნის ისტორია --> |designer = |design_date = |manufacturer = [[Lockheed Martin Missiles and Fire Control]] |production_date = |number = 414 |variants = |unit_cost = $5.1 მილიონი (გამშვებისა და საჭირო საბრძოლო მასალის ღირებულება) (2014)<ref>{{cite web |last1=Oestergaard |first1=Joakim |title=About the HIMARS |url=https://www.bga-aeroweb.com/Defense/HIMARS.html |website=Aeroweb |access-date=28 April 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150423045905/http://www.bga-aeroweb.com/Defense/HIMARS.html |archive-date=23 April 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423045905/http://www.bga-aeroweb.com/Defense/HIMARS.html |archivedate=23 აპრილი 2015 }}</ref> (უდრის $5.6 მილიონს 2020 წელს) <!-- მახასიათებლები --> |weight = 16,250 კგ<ref>{{Cite web|url=https://asc.army.mil/web/portfolio-item/ms-himars-m142/|title=High Mobility Artillery Rocket System (HIMARS) — M142 - USAASC}}</ref> |length = 7 მ |part_length = |width = 2.4 მ |height = 3.2 მ |crew = 3 <!-- პატარა იარაღი --> |cartridge = |caliber = 227 მმ<br>610 მმ (ATACMS) |action = |rate = |velocity = |range = |max_range = M26: 32 კმ<br> M26A1/A2: 45 კმ<br> M30/31: 70 კმ<br>[[MGM-140 ATACMS]]: 300 კმ<ref>{{Cite web|url=https://missilethreat.csis.org/missile/atacms/|title=MGM-140 Army Tactical Missile System (ATACMS)|website=Missile Threat}}</ref> <br> PrSM (ზუსტი მოხვედრების რაკეტა): 500 კმ <ref>{{Cite web|url=https://www.lockheedmartin.com/en-us/products/precision-strike-missile.html|title=Precision Strike Missile (PrSM)|date=December 22, 2021|website=Lockheed Martin}}</ref> |feed = |sights = <!-- არტილერია --> |breech = |recoil = |carriage = |elevation = |traverse = 360 <!-- პირი --> |blade_type = |hilt_type = |head_type = |haft_type = <!-- ბომბი --> |diameter = |filling = |filling_weight = |detonation = |yield = <!-- Vehicle/missile specifications --> | armour = მსუბუქი | primary_armament = | secondary_armament = | engine = | engine_power = | pw_ratio = | payload_capacity = | drive = | transmission = | suspension = | clearance = | fuel_capacity = | vehicle_range = 480 კმ | speed = 85 კმ/სთ | guidance = | steering = <!-- დამატებითი --> |commons = }} '''M142 HIMARS''' ({{lang-en|'''Hi'''gh '''M'''obility '''A'''rtillery '''R'''ocket '''S'''ystem}}, „მაღალი მობილობის საარტილერიო სარაკეტო სისტემა“; „ჰაიმარსი“) — მსუბუქი [[ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა|ზალპური ცეცხლის რეაქტიული]] [[არტილერია|საარტილერიო]] სისტემა, რომელიც შეიქმნა 1990-იან წლებში აშშ-ის არმიისთვის და დამონტაჟებულია M1140 საშუალო ტაქტიკური სატვირთო მანქანის შასიზე. HIMARS აღჭურვილია 6 ერთეული 227 მილიმეტრიანი რაკეტით ან 1 [[MGM-140 ATACMS]] ტიპის ტაქტიკური რაკეტით და შეუძლია ყველა ტიპის იმ სტანდარტული რაკეტის გაშვება, რაც [[M270 (ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა)|M270 MLRS]] სისტემის შეიარაღებაშია. მიუხედავად ამისა, M270-ის სტანდარტული ორი პაკეტისგან განსხვავებით, HIMARS-ის შეიარაღებაში მხოლოდ ერთი პაკეტია. გამშვების ტრანსპორტირება შესაძლებელია [[C-130]] ტიპის სამხედრო-სატრანსპორტო თვითმფრინავით.<ref name=videoclip>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=KqUNMIjWacI| archive-url=https://web.archive.org/web/20170215114632/https://www.youtube.com/watch?v=KqUNMIjWacI| archive-date=2017-02-15 | url-status=dead|title=YouTube|website=www.youtube.com}}</ref> შასის თავდაპირველად [[BAE Systems]] Mobility & Protection Systems აწარმოებდა (ყოფილი Armor Holdings, Inc.), რომელიც M1140 სატვირთო მანქანების თავდაპირველი მწარმოებელი იყო. 2010 წლიდან შასის წარმოება Oshkosh Corporation-მა დაიწყო, რაც 2017 წლამდე გრძელდებოდა.<ref>{{cite web |title=Lockheed Martin Delivers First HIMARS Vehicle Produced 100 Percent in Camden Arkansas |url=https://news.lockheedmartin.com/2017-07-26-Lockheed-Martin-Delivers-First-HIMARS-Vehicle-Produced-100-Percent-in-Camden-Arkansas |date=26 July 2017}}</ref> ამჟამად შასიც და გამშვებიც Lockheed Martin-ის სარაკეტო და ცეცხლის მართვის სისტემების საწარმოში, [[არკანზასი|არკანზასის]] შტატის ქალაქ კემდენში იქმნება.<ref>{{cite web |title=Half-billion-dollar HIMARS contract goes to Camden, other Lockheed Martin facilities |url=http://www.magnoliareporter.com/news_and_business/local_business/article_dce1ade6-a79c-11e9-985f-277a8fc0c608.html |date=16 July 2019}}</ref> == აღწერა == M142 HIMARS არის M270 MLRS სისტემის მსუბუქი, ბორბლიანი ვერსია. მასზე დამონტაჟებულია M270 სისტემის ერთი გამშვები პაკეტი, რომელშიც 6 ერთეული 227 მმ რაკეტა ან 1 ATACMS ტაქტიკური რაკეტა ეტევა. მანქანის ფანჯრები მინის გარდა [[საფირონი|საფირონის]] შრეებსაც შეიცავს.<ref>"[http://www.upi.com/Business_News/Security-Industry/2013/11/05/Saint-Gobain-delivers-sapphire-engineered-transparent-armor/UPI-26791383684004/?spt=mps&or=1 Saint-Gobain delivers sapphire-engineered transparent armor]" ''UPI'' / press release, 5 November 2013. Accessed: 19 June 2014.</ref> [[File:Atacms mlrs 01.jpg|thumb|left|[[MGM-140 ATACMS]] ტაქტიკური რაკეტა (მარცხნივ) და 227 მმ სტანდარტული რაკეტების გამშვები]] 2009 წელს წარმატებით განხორციელდა HIMARS-ის ტესტირება არა მხოლოდ საარტილერიო რაკეტების, არამედ საშუალო სიშორის [[მიწა-ჰაერი კლასის რაკეტები|ხმელეთი-ჰაერი კლასის]], კერძოდ, [[SLAMRAAM]]-ის რაკეტების გასაშვებადაც.<ref>{{cite web |title=Lockheed Martin's HIMARS Launcher Successfully Fires Air Defense Missile |url=https://news.lockheedmartin.com/2009-03-25-Lockheed-Martins-HIMARS-Launcher-Successfully-Fires-Air-Defense-Missile |website=Lockheed Martin |access-date=1 May 2022}}</ref> 2017 წლის ოქტომბერში აშშ-ის საზღვაო ქვეითთა კორპუსმა განახორციელა ერთი რაკეტის გასროლა ამფიბიური სატრანსპორტო გემის USS Anchorage LPD-23-ის გემბანზე განთავსებული HIMARS-იდან. რაკეტამ წარმატებით დააზიანა 70 კილომეტრის სიშორეზე, ხმელეთზე განლაგებული სამიზნე. ეს იყო დემონსტრირება სისტემის შესაძლებლობისა, აწარმოოს ზუსტი ცეცხლი სანაპირო დაცვის სისტემების წინააღმდეგ.<ref>[https://www.marinecorpstimes.com/news/your-marine-corps/2017/10/25/marines-launch-rocket-from-amphibious-ship-to-destroy-target-on-land/ Marines launch rocket from amphibious ship to destroy land target 70 km away] - Defensenews.com, 24 October 2017</ref> ამ მიზნისთვის მოხდა გამშვების დამმიზნებელი პროგრამული უზრუნველყოფის მოდიფიცირება, რათა შესაძლებელი გამხდარიყო ზუსტი გასროლა მუდმივად მოძრავი და მანევრში მყოფი პლატფორმიდან.<ref>[https://news.usni.org/2017/10/24/marines-fire-himars-ship-sea-control-experiment-navy Marines Fire HIMARS From Ship in Sea Control Experiment With Navy] - News.USNI.org, 24 October 2017</ref> == ოპერატიული ისტორია == [[File:118th Airlift Wing C-130 unloads Tennessee National Guard equipment at Berry Field ANGB.jpg|thumb|სისტემის ჩამოტვირთვა C-130-დან]] [[File:USMC-090301-M-0000S-006.jpg|thumb|პაკეტის დატენვის პროცესში]] 2010 წლის 14 თებერვალს [[ავღანეთი|ავღანეთში]] მოქმედმა [[საერთაშორისო უშიშროების დახმარების ძალები|საერთაშორისო უსაფრთხოების დახმარების ძალებმა (ISAF)]] გამოსცა პრეს-რელიზი, რომლის თანახმადაც ოპერაცია Moshtarak-ის მიმდინარეობისას HIMARS-იდან გაშვებული ორი რაკეტა მიზნამდე 300 მეტრით ახლოს დაეცა და 12 სამოქალაქო პირი იმსხვერპლა. ინციდენტის სრულყოფილი გამოძიების დასრულებამდე ISAF-მა HIMARS-ების გამოყენება შეაჩერა.<ref>[http://www.isaf.nato.int/article/isaf-releases/isaf-weapon-fails-to-hit-intended-target-12-civilians-killed.html ISAF Weapon Fails to Hit Intended Target, 12 Civilians Killed] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141027180353/http://www.isaf.nato.int/article/isaf-releases/isaf-weapon-fails-to-hit-intended-target-12-civilians-killed.html |date=2014-10-27}}</ref> მოგვიანებით, ბრიტანელმა ოფიცერმა განაცხადა, რომ რაკეტები, სინამდვილეში, სამიზნეს მოხვდა, ხოლო სამოქალაქო მსხვერპლი [[თალიბანი|თალიბანის]] მხრიდან მათ ფარად გამოყენებას უკავშირდებოდა და ISAF-ის ძალებისთვის სამოქალაქო პირების ადგილზე ყოფნის შესახებ ცნობილი არ იყო. აღნიშნული განცხადების შემდეგ ISAF-მა HIMARS სისტემების გამოყენება განაახლა.<ref>{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/7254661/Operation-Moshtarak-missiles-that-killed-civilians-hit-correct-target.html |title=Operation Moshtarak: missiles that killed civilians 'hit correct target' |work=Telegraph |date=2010-02-16 |access-date=2010-07-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.strategypage.com/htmw/htart/articles/20100218.aspx |title=Artillery: It Wasn't Me |publisher=Strategypage.com |date=2010-02-18 |access-date=2010-07-07}}</ref> 2010 წლის 21 ოქტომბერს ''[[New York Times]]-მა'' დაწერა [[ყანდაარი|ყანდაარში]] NATO-ს შეტევითი ოპერაციის დროს HIMARS-ების წარმატებული გამოყენების შესახებ, რომლებმაც თალიბანის მეთაურებს სამალავების დატოვება და დროებით [[პაკისტანი|პაკისტანში]] გაქცევა აიძულა.<ref>{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2010/10/21/world/asia/21kandahar.html|title=Coalition Routs Taliban in Southern Afghanistan|first=Carlotta|last=Gall|date=20 October 2010|work=New York Times}}</ref> 2015 წლის ნოემბერში აშშ-ის არმიამ განაცხადა, რომ მათ რამდენიმე HIMARS გადაისროლეს [[ერაყი|ერაყში]], სადაც იმავე წლის ზაფხულის შემდეგ [[ისლამური სახელმწიფო|ისლამური სახელმწიფოს]] ობიექტების მიმართულებით 400-ზე მეტი რაკეტა იქნა გაშვებული.<ref>{{Cite web|title=The U.S. Army Hurls Hundreds of Rockets at Islamic State|url=http://warisboring.com/articles/the-u-s-army-hurls-hundreds-of-rockets-at-islamic-state/?mc_cid=df74d85228&mc_eid=6f473f22c5|website=warisboring.com|access-date=2015-11-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151208092509/http://warisboring.com/articles/the-u-s-army-hurls-hundreds-of-rockets-at-islamic-state/?mc_cid=df74d85228&mc_eid=6f473f22c5|archivedate=2015-12-08}}</ref> HIMARS-ის დანაყოფები განთავსდა ალ-ანბარის გუბერნიაში მდებარე ალ-ასადის და ალ-თაყადუმის საჰაერო ბაზებზე. 2016 წლის 4 მარტს არმიის კუთვნილი HIMARS-ებიდან განხორციელდა გასროლები [[სირია|სირიელი]] ამბოხებულების მხარდასაჭერად, რომლებიც ისლამურ სახელმწიფოს ებრძოდნენ. სისტემები მეზობელ [[იორდანია|იორდანიაში]] იყო განლაგებული.<ref>[http://www.militarytimes.com/story/military/2016/03/11/us-artillery-jordan-launches-first-strike-isis/81646504/ In a first, U.S. forces in Jordan have attacked ISIS in Syria], ''Military Times'', 11 March 2016</ref> 2016 წლის იანვარში Lockheed-მა განაცხადა, რომ HIMARS-ებმა აშშ-ის შეიარაღებულ ძალებში გამოყენების 1 მილიონ საათს მიაღწიეს.<ref>[http://armyrecognition.com/january_2016_global_defense_security_news_industry/himars_high_mobility_artillery_rocket_system_achieves_one_million_operational_hours_milestone_11401162.html HIMARS High Mobility Artillery Rocket System achieves one million operational hours milestone] - Armyrecognition.com, 14 January 2016</ref> 2016 წლის 26 აპრილს ცნობილი გახდა, რომ ისლამურ სახელმწიფოსთან საბრძოლველად აშშ სისტემებს [[თურქეთი|თურქეთში]], სირიის საზღვართან განალაგებდა.<ref>{{cite news|last1=Pamuk|first1=Humeyra|title=Turkish minister says U.S. to deploy rocket launchers near Syrian border|url=http://uk.reuters.com/article/uk-mideast-crisis-syria-turkey-usa-idUKKCN0XN11Q|access-date=29 April 2016|work=Reuters|date=26 April 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160427150411/http://uk.reuters.com/article/uk-mideast-crisis-syria-turkey-usa-idUKKCN0XN11Q|archivedate=27 აპრილი 2016}}</ref> იმავე წლის სექტემბრის დასაწყისში საერთაშორისო მედიაში გავრცელდა და აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის მიერ მოგვიანებით დადასტურდა ცნობა, რომ თურქეთში განლაგებული HIMARS-ებიდან ისლამური სახელმწიფოს სამიზნეების წინააღმდეგ შეტევა განხორციელდა.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2016/sep/03/isis-us-military-syria-turkey-border|title=US forces hit Isis targets in Syria with mobile rocket system, official says|last=Reuters|date=2016-09-03|newspaper=The Guardian|language=en-GB|issn=0261-3077|access-date=2016-09-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://twitter.com/usembassyturkey/status/772036923552632833|title=US Embassy Turkey on Twitter|access-date=2016-09-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://twitter.com/brett_mcgurk/status/772067652206419968?ref_src=twsrc%255Etfw|title=Brett McGurk on Twitter|access-date=2016-09-04}}</ref> 2016 წლის ოქტომბერში HIMARS-ები [[მოსული|მოსულიდან]] სამხრეთით, 65 კილომეტრში მდებარე ყაიარაჰის დასავლეთ საჰაერო ბაზაზე განალაგეს მოსულის ბრძოლაში საცეცხლე მხარდაჭერის განსახორციელებლად.<ref>[http://edition.cnn.com/videos/world/2016/10/25/qayyara-airbase-iraq-mosul-dnt-damon.cnn CNN visits Qayyara airbase at frontlines of war against ISIS] - CNN.com, 25 October 2016</ref> 2017 წლის 14 ივნისს 1 HIMARS-ი განთავსდა სირიაში, ალ-ტანფის ამერიკულ ბაზაზე ადგილობრივი ამბოხებულების მხარდასაჭერად.<ref>{{cite web|url=https://syria.liveuamap.com/en/2017/14-june-us-deploys-himars-artillery-near-altanf-previously|title=US deploys HIMARS artillery near al-Tanf, previously used to strike ISIS in Syria from Turkey and Jordan|website=Map of Syrian Civil War - Syria news and incidents today - syria.liveuamap.com}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.middleeasteye.net/news/us-long-range-missile-system-deploy-southern-syria-first-time-9348201|title=US rocket artillery deployed to southern Syria for first time|website=Middle East Eye}}</ref> 2018 წლის 24 მაისს მუსა ქალაში, ავღანეთში, HIMARS-ით განხორციელებულ შეტევას ემსხვერპლა თალიბანის 50 მებრძოლი, მათ შორის, მეთაურები.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2018/05/30/politics/us-killed-taliban-leaders-afghanistan/index.html|title=US military says it killed dozens of Taliban leaders in Afghanistan|first=Ryan Browne|last=Barbara Starr|date=May 30, 2018|website=CNN}}</ref> შენობას, რომელშიც ისინი იმყოფებოდნენ, 14 წამის განმავლობაში სამი რაკეტა მოხვდა.<ref>{{cite web|url=https://www.military.com/video/operations-and-strategy/air-strikes/himars-strike-high-level-taliban-command-control/5791439370001|title=HIMARS Strike on High-Level Taliban Command and Control|last=vlogger|date=30 May 2018|website=Military.com}}</ref> 2018 წლის სექტემბერში აშშ-ის ძალები საცეცხლე მხარდაჭერით უზრუნველყოფდნენ [[სირიის დემოკრატიული ძალები|სირიის დემოკრატიულ ძალებს]], რომლებიც აღმოსავლეთ სირიაში, დერ ეზ-ზორის კამპანიის ფარგლებში ისლამური სახელმწიფოს წინააღმდეგ იბრძოდნენ. საცეცხლე მხარდაჭერა მოიცავდა HIMARS-ებსაც, ზოგჯერ დღეში 30-მდე რაკეტასაც კი.<ref>{{cite web|url=http://sdf-press.com/en/2018/10/the-outcome-of-engagements-in-the-battle-to-defeat-terrorism/|title=The outcome of engagements in the battle to defeat terrorism|last=sdf|date=9 October 2018}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{cite web|url=http://sdf-press.com/en/2018/10/the-outcome-of-engagements-in-the-battle-to-defeat-terrorism-2/|title=The outcome of engagements in "the battle to defeat terrorism"|last=sdf|date=12 October 2018|accessdate=1 ივნისი 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220626141411/https://sdf-press.com/en/2018/10/the-outcome-of-engagements-in-the-battle-to-defeat-terrorism-2/|archivedate=26 ივნისი 2022}}</ref><ref>{{cite web|url=http://sdf-press.com/en/2018/10/outcome-of-engagements-in-the-battle-to-defeat-terrorism/|title=outcome of Engagements in the battle to defeat terrorism|last=sdf|date=16 October 2018}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{cite web|url=http://sdf-press.com/en/2018/10/outcome-of-engagements-in-the-battle-to-defeat-terrorism-2/|title=Outcome of engagements in the battle to defeat terrorism|last=sdf|date=23 October 2018}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{cite web|url=https://twitter.com/NotWoofers/status/1052650087111905280|title=The SDF has regularly been reporting @coalition artillery and airstrikes throughout the offensive to take the Hajin pocket. But they've been noting HIMARS launches which I personally find interesting. These MLRS systems fire a rocket just over twice the side of a grad rocket|last=Woofers|date=17 October 2018}}</ref> ამ ოპერაციაში გამოყენებული HIMARS-ები ისლამური სახელმწიფოს მიერ კონტროლირებადი მიზნებიდან 25 კილომეტრში, ალ-ომარის მინდვრებში იყო განლაგებული.<ref>{{cite web|url=https://twitter.com/StrategicNews1/status/1041289970223378432|title=Photo of a #US M142 HIMARS system located in the Omar Oil Field Green Village, which supports #SDF forces in the offensive on #Baghuz. #Syriapic.twitter.com/19FwGdNJPg|first=Strategic|last=News|date=16 September 2018}}</ref> == ოპერატორები == === ამჟამინდელი ოპერატორები === ;{{flag|აშშ}}: 417 (2016 წლის მონაცემებით)<ref>{{cite book |last=Hackett |first=James |author-link=International Institute for Strategic Studies |date=2016 |title=The Military Balance 2016 |url= |location=London |publisher=Taylor&Francis |page= 40,44 |isbn=9781857438352 }}</ref> ;{{flag|სინგაპური}}: 24<ref>{{cite web |url=http://www.mindef.gov.sg/imindef/publications/cyberpioneer/features/2010/jan10_fs.html |archive-url=https://archive.today/20120805101251/http://www.mindef.gov.sg/imindef/publications/cyberpioneer/features/2010/jan10_fs.html |url-status=dead |archive-date=2012-08-05 |title=Integration at its best |date=2010-01-04 |publisher=[[Ministry of Defence (Singapore)]] |access-date=1 May 2011 |quote=Men from 23 SA had commenced training with the US Army's HIMARS in March 2009. |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140202142202/http://www.mindef.gov.sg/imindef/publications/cyberpioneer/features/2010/jan10_fs.html |archivedate=2014-02-02 }}</ref> სინგაპურის არმიამ HIMARS-ების შეძენაზე განაცხადი 2007 წელს გააკეთა. პაკეტში შედის 24 გამშვები, 9 5-ტონიანი სატვირთო მანქანა და XM31 უნიტარული მართვადი რაკეტები, აგრეთვე, უზრუნველყოფისა და კავშირგაბმულობის ყველა საჭირო აღჭურვილობა. აღსანიშნავია, რომ პაკეტში არ შედის სტანდარტული M26 ტიპის უმართავი რაკეტები. 2009 წელს სინგაპურმა მიიღო HIMARS-ის პირველი საცეცხლე ქვედანაყოფი. სინგაპურის არმიის 23-ე საარტილერიო ბატალიონმა HIMARS-ის ბატარეა 2011 წლის 5 სექტემბერს შეუკვეთა. ეს იქნება სინგაპურის არმიის პირველი სრულად მართვადი რაკეტებით აღჭურვილი ზალპური ცეცხლის ქვედანაყოფი.<ref>{{Cite web|last=admin|date=2017-10-06|title=Singapore Army HIMARS|url=https://militaryleak.com/2017/10/06/singapore-army-himars/|access-date=2021-08-12|website=MilitaryLeak|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Singapores HIMARS Rocket Artillery|url=http://www.defenseindustrydaily.com/singapore-requests-himars-rocket-artillery-03807/|access-date=2021-08-12|website=Defense Industry Daily}}</ref><ref>{{Cite web|title=Singapore, Fort Sill execute live fire missions|url=https://www.army.mil/article/213283/singapore_fort_sill_execute_live_fire_missions|access-date=2021-08-12|website=www.army.mil|language=en}}</ref> ;{{flag|UAE}}: 20 ;{{flag|იორდანია}}: 12 ;{{flag|რუმინეთი}}<ref>{{cite web |title=Elements of first HIMARS long-range rocket launcher arrive in Romania |url=https://www.agerpres.ro/english/2021/02/21/elements-of-first-himars-long-range-rocket-launcher-arrive-in-romania--665307 |website=www,agerpres.ro |language=en |date=22 February 2021 |accessdate=1 ივნისი 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220423051246/https://www.agerpres.ro/english/2021/02/21/elements-of-first-himars-long-range-rocket-launcher-arrive-in-romania--665307 |archivedate=23 აპრილი 2022 }}</ref> === მომავალი ოპერატორები === ;{{flag|პოლონეთი}} 2017 წელს ცნობილი გახდა, რომ იგეგმებოდა ახალი ზალხპური ცეცხლის სისტემის შექმნა პოლონეთის სახმელეთო ძალებისათვის. პროგრამის სახელწოდებაა WR-300 Homar. Huta Stalowa Wola-ს, ZM Mesko-ს და Lockheed Martin-ს შორის კოლაბორაციის შედეგად, უნდა მოხდეს 160 ერთეული გამშვების შეძენა და მათი დამონტაჟება პოლონური წარმოების Jelcz 663 6×6 შასიზე.<ref>{{cite web |last1=Palowski |first1=Jakub |title=Macierewicz: Poland to get 160 HIMARS-Based Homar Rocket Systems |url=https://www.defence24.com/macierewicz-poland-to-get-160-himars-based-homar-rocket-systems |website=Defence24 |access-date=20 October 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181020230210/https://www.defence24.com/macierewicz-poland-to-get-160-himars-based-homar-rocket-systems |archive-date=20 October 2018 |date=12 July 2017 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |title=Queen of Battles: Poland's New Artillery Programs (2014 snapshot) |url=https://www.defenseindustrydaily.com/queen-of-battles-polands-new-artillery-programs-2014-snapshot-026892/ |website=Defense Industry Daily |access-date=20 October 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171204172639/https://www.defenseindustrydaily.com/queen-of-battles-polands-new-artillery-programs-2014-snapshot-026892/ |archive-date=4 December 2017 |date=4 September 2014 |url-status=live}}</ref> 2017 წლის ნოემბერში აშშ-ის თავდაცვის დეპარტამენტმა გასცა ნებართვა 56 გამშვების გაყიდვაზე, რის შემდეგაც, 2018 წლის ოქტომბერში პოლონეთმა ოფიციალურად გააკეთა მოთხოვნა მათ შესაძენად.<ref>{{cite web |last1=Judson |first1=Jen |title=Poland makes official request for US rocket launchers |url=https://www.defensenews.com/land/2018/10/19/poland-makes-official-request-for-us-rocket-launchers/ |website=Defense News |access-date=20 October 2018 |archive-url=https://archive.today/20181020230739/https://www.defensenews.com/land/2018/10/19/poland-makes-official-request-for-us-rocket-launchers/ |archive-date=20 October 2018 |location=Washington |date=19 October 2018 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |title=Poland – High Mobility Artillery Rocket System (HIMARS) |url=http://www.dsca.mil/major-arms-sales/poland-high-mobility-artillery-rocket-system-himars |website=Defense Security Cooperation Agency |access-date=20 October 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180926054525/http://www.dsca.mil/major-arms-sales/poland-high-mobility-artillery-rocket-system-himars |archive-date=26 September 2018 |location=Washington |date=28 November 2017 |url-status=live}}</ref> 2018 წლის 29 ნოემბერს ნებართვა შესყიდვაზე ნებართვა გასცა აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმაც.<ref>{{cite web|url=http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/394749,US-State-Dept-OKs-sale-of-artillery-rocket-system-to-Poland|title=US State Dept. OKs sale of artillery rocket system to Poland|website=Polskie Radio dla Zagranicy|accessdate=2022-06-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190530085159/http://thenews.pl/1/10/Artykul/394749,US-State-Dept-OKs-sale-of-artillery-rocket-system-to-Poland|archivedate=2019-05-30}}</ref> პირველ ეტაპზე პოლონეთი სულ მცირე, 20 გამშვებს შეიძენს.<ref>{{Cite web|url=https://www.rp.pl/biznes/art1487991-szef-mon-mariusz-blaszczak-podpisal-umowe-na-dostawe-homara|title=Szef MON Mariusz Błaszczak podpisał umowę na dostawę Homara|website=Rzeczpospolita}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://defence24.pl/polityka-obronna/pierwszy-dywizjon-himars-za-414-mln-dolarow-umowa-w-srode|title=Pierwszy dywizjon HIMARS za 414 mln dolarów. Umowa w środę|website=defence24.pl}}</ref> 2022 წლის 26 მაისს პოლონეთის თავდაცვის სამინისტრომ გავრცელა განცხადება, რომ მიმდინარეობდა მოკვლევა დამატებით 500 ერთეული HIMARS-ის გამშვების შეძენაზე. ამ შეკვეთის განხორციელების შემთხვევაში, პოლონეთის შეიარაღებაში აღმოჩნდება უფრო მეტი HIMARS-ი, ვიდრე ყველა დანარჩენი ოპერატორის შეიარაღებაში ერთად, აშშ-ის ჩათვლით.<ref>{{Cite web|url=https://euroweeklynews.com/2022/05/26/poland-to-acquire-500-m142-himars-rocket-launchers/ |title=Poland to acquire 500 M142 HIMARS rocket launchers |publisher=euroweeklynews.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.polskieradio.pl/395/9766/Artykul/2966556,Poland-plans-to-buy-500-more-HIMARS-artillery-rocket-systems-from-US |title=Poland plans to buy 500 more HIMARS from US|publisher=polskieradio.pl}}</ref> ;{{flag|ავსტრალია}} პენტაგონის ცნობით, ავსტრალიის არმიამ 20 ერთეული HIMARS-ის შეძენაზე გააკეთა განცხადება, რაზეც აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა ნებართვა 2022 წლის 26 მაისს გასცა.<ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/world/us-oks-potential-sale-himars-launchers-australia-pentagon-says-2022-05-26/ |title=Australia wins U.S. approval to buy rocket launchers|publisher=Reuters}}</ref><ref>{{Cite web |title=Australian Army makes HIMARS procurement bid |url=https://www.janes.com/defence-news/news-detail/australian-army-makes-himars-procurement-bid |access-date=2022-05-27 |publisher=Janes.com |language=en}}</ref> ;{{flag|უკრაინა}} 2022 წლის 31 მაისს თეთრი სახლის მიერ გავრცელებული ცნობის თანახმად, აშშ უკრაინას HIMARS-ის სისტემებს მიაწვდის. მიწოდებული არ იქნება შორ მანძილზე მოქმედი რაკეტები, ხოლო უკრაინა იღებს ვალდებულებას, არ განახორციელოს აღნიშნული სისტემებიდან შეტევა [[რუსეთი|რუსეთის]] ტერიტორიაზე.<ref>{{Cite web |title= U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets|url=https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html |website=The New York Times |date=31 May 2022 |language=en}}</ref><ref>https://www.nytimes.com/2022/05/31/opinion/biden-ukraine-strategy.html</ref><ref>https://www.theguardian.com/world/2022/jun/01/himars-what-are-the-advanced-rockets-us-is-sending-ukraine</ref> === პოტენციური ოპერატორები === ; {{flag|კანადა}} ეროვნული თავდაცვის დეპარტამენტმა HIMARS-ების შეძენაზე ინტერესი 2009 წელს გამოხატა. სახმელეთო ძალების შტაბის უფროსის, გენერალ-ლეიტენანტ ენდრიუ ლესლის განცხადებით, მათი შეძენა სულ მცირე, 2012 წლამდე არ იგეგმებოდა. საბოლოოდ, შესყიდვა არ განხორციელდა.<ref>{{cite web|url=http://www.casr.ca/bg-artillery-lrprs-rocket-project.htm |title=CASR Background — Artillery — Long-Range Precision Rocket System |access-date=2009-11-11 |publisher=Canadian American Strategic Review |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091208081822/http://www.casr.ca/bg-artillery-lrprs-rocket-project.htm |archive-date=2009-12-08 }}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.ctvnews.ca/canadian-army-shopping-for-rocket-launchers-1.358444|title=Canadian army shopping for rocket launchers|date=2009-01-08|access-date=2009-11-11|publisher=[[CTV News Channel (Canada)|CTV]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20090710091334/http://www.ctv.ca/servlet/ArticleNews/story/CTVNews/20090108/rocket_army_090108/20090108?hub=Canada|archive-date=2009-07-10}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.defenseindustrydaily.com/Canada-Seeks-MLRS-Rocket-Systems-05236/|title=Canada Seeks MLRS Rocket Systems|date=2009-01-07|access-date=2009-11-11|publisher=Defense Industry Daily}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.casr.ca/doc-loi-lrprs-rocket.htm|title=Long Range Precision Rocket System (LRPRS) – A Multiple- Launch Rocket System – MERX LOI Letter of Interest Notice|access-date=2009-11-11|publisher=Canadian American Strategic Review|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20091130193209/http://www.casr.ca/doc-loi-lrprs-rocket.htm|archive-date=2009-11-30}}</ref> ; {{flag|უნგრეთი}} 2022 წლის თებერვალში ცნობილი გახდა, რომ უნგრეთი დაუზუსტებელი რაოდენობის M142 HIMARS სისტემების შეძენას გეგმავს.<ref>{{Cite web|url=https://www.portfolio.hu/global/20220212/hamarosan-raketatuzerseget-is-beszerezhet-a-magyar-honvedseg-526401|title=Hamarosan rakétatüzérséget is beszerezhet a Magyar Honvédség|website=Portfolio.hu}}</ref> ; {{flag|ნიდერლანდები}} ნიდერლანდებმა HIMARS სისტემების შეძენაზე ინტერესი შეიარაღებული ძალების საცეცხლე შესაძლებლობების გაზრდის მიზნით მას შემდეგ გამოხატა, რაც ქვეყანამ M270 MLRS სისტემები ხარჯების დაზოგვის მიზნით 2004 წელს შეიარაღებიდან ამოიღო. ; {{flag|კატარი}} 2012 წლის დეკემბერში კატარმა აშშ-ს აცნობა 7 ერთეული M142 HIMARS სისტემის შესყიდვის სურვილის შესახებ. გარდა ამ სისტემებისა, უნდა მომხდარიყო 60 ერთეული M57 [[MGM-140 ATACMS]] Block 1A T2K უნიტარული ტაქტიკური რაკეტის და 30 M31A1 მართვადი საარტილერიო რაკეტის შეძენა. საერთო ღირებულება დაახლოებით $406 მილიონი იქნებოდა.<ref>[http://www.deagel.com/news/FMS-Qatar-Requests-Sale-of-HIMARS-ATACMS-and-GMLRS_n000011095.aspx Qatar Requests Sale of HIMARS, ATACMS and GMLRS] - Deagel.com, December 24, 2012</ref> ; {{flag|ფილიპინები}} 2019 წლის 2 აპრილს ''[[South China Morning Post]]-მა'', ახალი ამერიკული უსაფრთხოების ცენტრის ინფორმაციაზე დაყრდნობით გაავრცელა ცნობა, რომ ფილიპინების ხელისუფლება და აშშ განიხილავდნენ HIMARS სისტემების პოტენციურ შეძენასა და განლაგებას [[სამხრეთ ჩინეთის ზღვა|სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში]] არსებული ხელოვნური კუნძულების ზრდადი მილიტარიზაციის საპირწონედ ჩინეთის მხრიდან. ეს შესაძლებელს გახდიდა, განხორციელებულიყო ზუსტი შეტევები სპრეტლის ხელოვნური კუნძულების მიმართულებით. საბოლოოდ, ფილიპინების შეზღუდული ბიუჯეტის გამო, შესყიდვა ვერ განხორციელდა.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3004372/us-philippines-said-be-talks-rocket-system-deter-beijings|title = US, Philippines 'in talks on American rocket system to deter China'|date = 2 April 2019}}</ref> ; {{flag|ტაივანი}} 2020 წლი ოქტომბერში [[დონალდ ტრამპი|ტრამპის]] ადმინისტრაციამ კონგრესს აცნობა, რომ იგეგმებოდა HIMARS-ების მიყიდვა ტაივანისთვის.<ref>{{Cite web|last=Gould|first=Joe|date=2020-10-12|title=US advances three arms sales packages to Taiwan|url=https://www.defensenews.com/congress/2020/10/12/us-advances-three-arms-sales-packages-to-taiwan/|access-date=2020-10-15|website=Defense News|language=en-US}}</ref> ; {{flag|შვედეთი}} შევედეთმა ქვეყნის შორსმოქმედი საარტილერიო შესაძლებლობების გაუმჯობესების გეგმის ფარგლებში ინტერესი გამოხატა HIMARS-ების შეძენასთან დაკავშირებით. 2021 წლის ოქტომბერში სისტემებმა მონაწილეობა მიიღო შვედეთის კუნძულ გოტლანდზე გამართულ წვრთნებში.<ref>{{Cite news|last1=Nyheter|first1=S. V. T.|last2=Olsson|first2=Jonas|date=2021-10-25|title=FOI-expert om amerikanskt artilleri på Gotland: Stark signal till Ryssland|language=sv|work=SVT Nyheter|url=https://www.svt.se/nyheter/inrikes/foi-expert-om-amerikanskt-artilleri-i-sverige-stark-signal-till-ryssland|access-date=2021-10-25}}</ref> == გალერეა == <gallery> File:140712-M-QH615-002 (14669824135).jpg File:A small fire forms after U.S. Marines with Delta Battery, 2nd Battalion, 14th Marine Regiment, assigned to the III Marine Expeditionary Force, fired a reduced-range practice rocket from a High Mobility Artillery 140328-M-GZ082-009.jpg File:Artillerymen overcome stress, fear during Mobile Immersion Trainer 131114-M-OM885-279.jpg File:Corps' artillery rocket system poised to strike in Afghanistan DVIDS154053.jpg File:HIMARS in Iraq.jpg File:HIMARS.jpg File:M142 himars.jpg File:Missile Truck (4687917895).jpg File:RIMPAC 2014 140727-N-PX130-030.jpg File:U.S. Marine Corps Sgt. Ramon Calleros, an artillery operator with Delta Battery, 2nd Battalion, 14th Marine Regiment, assigned to the III Marine Expeditionary Force, observes as a launcher turns into firing 140327-M-GZ082-047.jpg File:White Sands Missile Range Museum-38 (8327999952).jpg File:HIMARS DA-SD-07-43938.jpg </gallery> == რესურსები ინტერნეტში == * [https://web.archive.org/web/20130409134853/http://www.armyrecognition.com/united_states_us_army_artillery_vehicles_system_uk/himars_high_mobility_multiple_artillery_rocket_launcher_system_data_sheet_information_specifications.html M142 HIMARS Lockheed Martin High Mobility Artillery Rocket System(Army recognition)] * [https://fas.org/man/dod-101/sys/land/himars.htm High Mobility Artillery Rocket System (HIMARS)] * [http://www.lockheedmartin.com/us/products/himars.html Lockheed-Martin: HIMARS] * [https://web.archive.org/web/20130516114300/http://www.dsca.mil/PressReleases/36-b/2007/Singapore_07-48.pdf DoD Press Release on Proposed HIMARS Sale to Singapore] * [http://www.designation-systems.net/dusrm/app4/mlrs.html Information about M26/M30/M31 MLRS rockets on designation-systems.net] * [https://web.archive.org/web/20091130193209/http://www.casr.ca/doc-loi-lrprs-rocket.htm MERX Release on Proposed HIMARS to the Canadian Forces in 2010] * [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8515141.stm Use of HIMARS system suspended in Afghanistan after 12 civilians killed by 300m targeting error] == იხილეთ აგრეთვე == *[[M270 (ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემა)]] *[[ATACMS]] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ზალპური ცეცხლის რეაქტიული სისტემები]] he17twv86r40i0xpadcqv2kp5kqnoyf 0 533908 4816938 4382195 2025-06-20T07:20:14Z Marcok 7602 {{შერწყმა|[[ირაკლი ჯაბადარი]]}}, using [[d:User:Matěj Suchánek/markasduplicate.js|markasduplicate.js]] 4816938 wikitext text/x-wiki {{შერწყმა|ირაკლი ჯაბადარი}} '''ერეკლე ჯაბადარი''' (დ. [[17 ოქტომბერი]], [[1891]], [[თბილისი]] — გ. [[19 აგვისტო]], [[1937]], [[დიდუბის პანთეონი]]) — [[ქართველი]] [[კომპოზიტორი]]. ==ბიოგრაფია== დედა — მანანა რცხილაძე, ერეკლემ დაამთავრა თბილისის მეორე სათავადაზნაურო [[გიმნაზია]]. მშობლებს არ გამოპარვიათ მისი აბსოლუტური სმენა და სამუსიკო სკოლაშიც პატარაობიდან შეიყვანეს. ალექსანდრე ჯაბადარს ექვსი ვაჟი ჰყავდა. მე-20 საუკუნის დასაწყისში, მოსალოდნელი რევოლუციით აფორიაქებულმა მამამ, ორი უფროსი ვაჟი, გიორგი და ერეკლე, [[ევროპა|ევროპაში]] გაგზავნა კლასიკური განათლების მისაღებად. [[1902]] წლიდან ისინი [[ბელგია|ბელგიაში]] ცხოვრობდნენ. ორი წლის შემდეგ მათ უმცროსი ძმებიც შეუერთდნენ დედასთან ერთად. ამ პერიოდში [[ბრიუსელი|ბრიუსელში]] არსებობდა ქართველების მცირერიცხოვანი კოლონია. სწორედ ქართველთა სათვისტომოს საღამო-შეხვედრებზე მიიქცია მუსიკალური საზოგადოების ყურადღება 13-14 წლის ერეკლე ჯაბადარმა, როგორც ლოტბარმა და პიანისტმა. განსაკუთრებით მოსწონდათ ქართული მელოდიების იმპროვიზაცია, რომელსაც ახალგაზრდა მუსიკოსი 20-25 წუთის განმავლობაში ზეპირად უკრავდა. [[1908]] წელს ქულაჯაში გამოწყობილი ერეკლე უკვე ლოტბარობდა ქართველ სტუდენტთა გუნდს, რომელიც ქართულ და უცხოურ სიმღერებს ასრულებდა. ერეკლე ჯაბადარი სწავლობდა ბრიუსელის [[კონსერვატორია|კონსერვატორიაში]] (ფორტეპიანოს პედაგოგი: იულიუს ვოლფზონი). [[1907]] წელს, 16 წლის ასაკში, მან საერთო სათაურით „სიჭაბუკე“- დაწერა 4 რომანსი და გამოსცა ლოზანაში (შვეიცარია) ქართული პოეტური ტექსტებით. [[1910]] წელს იგი გადავიდა ვენაში, სადაც იღრმავებდა თეორიულ ცოდნას და სრულყოფდა საშემსრულებლო ხელოვნებას ცნობილი კომპოზიტორისა და დირიჟორის რ. ჰაიბერგერის ხელმძღვანელობით. [[1913]]–[[1914]] წლებში ერეკლე ჯაბადარი დაბრუნდა საქართველოში და შეეცადა სამშობლოში აეწყო შემოქმედებითი ცხოვრება. ქართულ პრესაშიც დაიწყო წერა მუსიკასა და მის მნიშვნელობაზე. 1914 წლის 6 აპრილის გაზეთ „თემში“ იგი დაწვრილებით არჩევს სხვადასხვა მიმდინარეობებს, განიხილავს ქართულ მუსიკას, მაგრამ მაშინდელმა თვითმპყრობელურმა ხელისუფლებამ ერეკლეს ენთუზიაზმს ცივი წყალი გადაასხა. მძიმე კატარისა და ტუბერკულოზის მიუხედავად მას მეფის ჯარში დაუპირეს გაწვევა. იმ ჯარში, რომლის სიძულვილიც ბავშვობიდანვე ჩაუნერგა მამამ.ამიტომ, იმედგაცრუებულმა, [[1915]] წელს, კვლავ საფრანგეთის [[ემიგრაცია|ემიგრაციას]] შეაფარა თავი. დასახლდა პარიზში, თუმცა მკურნალობის მიზნით ხშირად ცხოვრობდა ნიცაში. ქართველ კომპოზიტორთა და [[პიანისტი|პიანისტთა]] სკოლა ევროპისთვის პირველად ერეკლე ჯაბადარის მეშვეობით გახდა ცნობილი. მისი ნაწარმოებები სხვადასხვა დირიჟორების ხელმძღვანელობით სრულდებოდა ვენასა და პარიზში, როგორც პიანისტი თავადაც ხშირად ასრულებდა თავის ნაწარმოებებს, ან უძღვებოდა ორკესტრს როგორც დირიჟორი; იგი აღიარებული იყო ვირტუოზულ შემსრულებლად არამარტო ფორტეპიანოზე, არამედ ჩელოზეც. 1913 წლის 7 მარტს, [[ვენა|ვენაში]], მუსიკოსთა საზოგადოების დარბაზში, ოსკარ ნედბალის დირიჟორობით შესრულდა ერეკლე ჯაბადარის კონცერტი ფორტეპიანოსა და ორკესტრისათვის — „ქართული რაფსოდია“, რითაც სათავე დაედო ქართულ სიმფონიურ მუსიკას. რაფსოდიაში მოცემულია, ქართული მრავალხმიანობის მუსიკალური ფრაზები, ასევე, ქალაქური მუსიკის აღმოსავლური ელემენტები და ეს ყველაფერი ევროპული კლასიკური მუსიკისთვის მახასიათებელი გამების, კონდენციების, მელიზმატიკის ფონზე. ვენის ავტორიტეტული გაზეთი „ფრემდენ ბლატი“ 1913 წელს წერდა: „ჩვენ გავიცანით იშვიათი ტალანტის, ფრიად ნიჭიერი [[პიანისტი]] და კომპოზიტორი ერეკლე ჯაბადარი. მის რაფსოდიაში სხარტადაა გადმოცემული ქართული ეროვნული მელოდიები. რაფსოდია გამოირჩევა მოტივთა ორიგინალობით და ტექნიკური შესრულებისა და საორკესტრო ეფექტების ზომიერი გამოყენებით“. ამას მოჰყვა სხვა ჟანრის უამრავი ნაწარმოები, რომლებმაც სახელი გაუთქვეს ახალგაზრდა კომპოზიტორს: საფორტეპიანო და სავიოლონჩელო კონცერტები. ვარიაციები ვიოლონჩელოსათვი. სიმფონიური სურათები „გველის პერანგი“ და „ინდაურები“. [[მონოლოგი]] ტენორისა და ორკესტრისათვის. ვოკალური ციკლიდან აღსანიშნავია „სულო ბოროტო“, „მერანი“, „ქართული ლეგენდა“, „თბილისური“, „რიჰარდ ჰოიბერგერის ხსოვნას“, „რანინა-რანუნი“, „განცდილი წუთები“ და სხვ. მასვე ეკუთვნის 3 მოქმედებიანი ოპერა „გულნარა“ ([[1915]]–[[1918]]) [[ალექსანდრე ყაზბეგი|ალექსანდრე ყაზბეგის]] მოთხრობა „ელეონორას“ მიხედვით. ოპერის ლიბრეტო დაწერა თავად კომპოზიტორმა და მისმა მეუღლემ, [[უნგრელი|უნგრელმა]] მანდილოსანმა მარგარეტ ბარეზმა. [[ოპერა]] [[1924]] წელს შეიტანეს [[პარიზი|პარიზის]] გრანდ–ოპერის რეპერტუარში, დეკორაციები და კოსტუმების ესკიზებიც შეიქმნა მხატვარ ნატალია გონჩაროვას მიერ, მაგრამ დადგმა ვერ განხორციელდა ფინანსური სირთულეების გამო. კომპოზიტორი ავტორია, აგრეთვე, უნგრულ თემაზე შექმნილი დაუმთავრებელი ოპერისა „ბაბე“. ძმასთან, გიორგი ჯაბადართან ერთად მან ფრანგულ ენაზე თარგმნა ა. სუმბათაშვილ–იუჟინის „ღალატი“. [[1919]] წელს, პარიზში, დააარსა „ქართული ბალეტი“, სადაც ძირითადად მისი ნაწარმოებები სრულდებოდა. ექვთიმე თაყაიშვილმა პარიზიდან ჩამოიტანა მისი საფორტეპიანო კონცერტის ჩანაწერი — [[1937]] წელი, ფირმა „Polidor”–ი, პარიზის [[სიმფონიური ორკესტრი|სიმფონიური ორკესტრის]] შესრულებით და სხვ. ერეკლე ჯაბადარის ნაწარმოებები საქართველოში ცნობილი გახდა XX საუკუნის 40–იანი წლების ბოლოს. მისი „ქართული რაფსოდია“ პირველად საქართველოს რადიოთი გადაიცა. პირველი ქართველი შემსრულებელი — პიანისტი თინათინ გოგოლაშვილი; დირიჟორი – ლილე კილაძე. აღსანიშნავია, მანანა კუხიანიძის დამსახურება „ქართული რაფსოდიის“ კამერული სახით წარდგენაში [[ქუთაისი|ქუთაისში]], [[1990-იანი წლები|1990-იანი წლების]] დასაწყისში. ხელოვნებას ემსახურებოდნენ ერეკლე ჯაბადარის ძმებიც: გიორგი — [[რეჟისორი]], სხვადასხვა დროს მუშაობდა პარიზის თეატრ „ოდეონში“, ბერლინის „სამხატვრო თეატრში“. ვახტანგი — [[მუსიკოსი]]. ილია — [[ქორეოგრაფია|ქორეოგრაფი]] და იმპრესარიო. შოთა — ვიოლენჩელისტი და [[დირიჟორი]]. [[1967]] წელს, გარდაცვალებიდან 30 წლის შემდეგ, იგი გადმოასვენეს თბილისში და დაკრძალეს მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა [[დიდუბის პანთეონი|დიდუბის პანთეონში]]. ==ლიტერატურა== * მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი, თბ., 2015, გვ. 591 * ცამციშვილი, ამირან. კომპოზიტორი ერეკლე ჯაბადარი, 1891-1937, თბ., 1966 ==რესურსები ინტერნეტში== {{Nplg ემიგრანტი|00000490}} {{DEFAULTSORT:ჯაბადარი, ერეკლე}} [[კატეგორია:დაბადებული 17 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1891]] [[კატეგორია:თბილისში დაბადებულები]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 19 აგვისტო]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]] [[კატეგორია:ქართველი კომპოზიტორები]] 0lq2jvripyzw784mig9qihnyurr90yz 0 538418 4816673 4449431 2025-06-19T13:13:01Z 78.177.163.183 4816673 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ლიზ ტრასი<br/>Liz Truss | სურათი=Liz Truss official portrait (cropped)2.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა =Signature of Liz Truss.svg | დაბადების თარიღი = [[26 ივლისი]], [[1975]] | დაბადების ადგილი = [[ოქსფორდი]] [[გაერთიანებული სამეფო]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება =ბრიტანელი | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] | საიტი = [http://www.elizabethtruss.com elizabethtruss.com] | შენიშვნა = | რიგი =[[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[6 სექტემბერი]] [[2022]] | თანამდებობა დატოვა =25 ოქტომბერი 2022 | ვიცე-პრეზიდენტი = | მონარქი =[[ელისაბედ II]]<br />[[ჩარლზ III]] | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ბორის ჯონსონი]] | მემკვიდრე =[[რიში სუნაკი]] | რიგი2 = [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტიის ლიდერი]] | თანამდებობა დაიკავა2 = [[5 სექტემბერი]] [[2022]] | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 =[[ბორის ჯონსონი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3 = [[გაერთიანებული სამეფოს საგარეო საქმეთა მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა3 = [[15 სექტემბერი]] [[2021]] | თანამდებობა დატოვა3 = [[6 სექტემბერი]] [[2022]] | წინამორბედი3 = [[დომინიკ რააბი]] | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | მონარქი3= | კანცლერი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= [[ბორის ჯონსონი]] | თავმჯდომარე3= | რიგი4 = [[ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრი]] | თანამდებობა დაიკავა4 = [[10 სექტემბერი]] [[2019]] | თანამდებობა დატოვა4 = [[6 სექტემბერი]] [[2022]] | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | თავმჯდომარე4 = | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | მონარქი5 = | კანცლერი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= | თავმჯდომარე5= }} '''მერი ელიზაბეთ ტრასი''' ({{lang-en|Mary Elizabeth Truss;}} დ. [[26 ივლისი]], [[1975]], [[ოქსფორდი]], [[გაერთიანებული სამეფო]]) — [[ბრიტანელები|ბრიტანელი]] პოლიტიკოსი და [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი]] [[2022]] წლის 6 სექტემბრიდან. [[2019]]-[[2022]] წლებში იყო [[ქალთა საკითხებისა და თანასწორობის მინისტრი]], ხოლო 2021 წლის 15 სექტემბრიდან - 2022 წლის 6 სექტემბრამდე [[გაერთიანებული სამეფოს საგარეო საქმეთა მინისტრი]]ს თანამდებობას იკავებდა. მან გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრის პოსტი 2022 წლის 25 ოქტომბერს დატოვა. ლიზ ტრასი გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრის პოსტზე ყველაზე ხანმოკლე ვადით არჩეული პირია. ==რესურსები ინტერნეტში== {{ოფიციალური საიტი|https://www.elizabethtruss.com}} {{გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები}} {{დიდი შვიდიანის ლიდერები}} {{DEFAULTSORT:ტრასი, ლიზ}} [[კატეგორია:დაბადებული 26 ივლისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1975]] [[კატეგორია:ბრიტანელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრები 21-ე საუკუნეში]] pk3ybemzym6swbgqabpg70gwtvcjraw 0 539436 4816711 4577909 2025-06-19T15:27:42Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816711 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სახელი = Jedi Mind Tricks |ორიგინალური სახელი= |სურათი = Jedimindtricks.jpg |ლანდშაფტი = |სათაური = მარცხნიდან მარჯვნივ: [[Stoupe the Enemy of Mankind]], [[ვინი პაზი]] და [[ჯას ალა]] |სურათისზომა = |ფონი = group_or_band |ნამდვილისახელი = |მეტსახელი = |დაიბადა = |დაბადების ადგილი = |გარდ = |გარდ ადგილი = |წარმოშობა = |ინსტრუმენტი = |მიმართულება = |ჟანრი = [[ანდერგრაუნდული ჰიპ-ჰოპი]], [[ჰარდკორ ჰიპ-ჰოპი]], [[ჰორორკორი]] |საქმიანობა = |აქტიურობის წლები = 1996–დღემდე |ლეიბლი = Enemy Soil, Babygrande Records, Superegular Recordings |ასოციაციები = |საიტი = http://jmthiphop.com/ |წევრები = [[ვინი პაზი]]<br />[[Stoupe the Enemy of Mankind]]<br />DJ Kwestion |ყოფილი წევრები = [[ჯას ალა]]<br />DJ Drew Dollars |აღსანიშნავი ინსტრუმენტები = |ჯილდოები = }} '''Jedi Mind Tricks (JMT)''' — ამერიკული [[ანდერგრაუნდული ჰიპ-ჰოპი|ანდერგრაუნდული ჰიპ-ჰოპ]] ჯგუფი, დაარსებული ორი სკოლის მეგობრის — რეპერ [[ვინი პაზი]]ს (ვინჩენზო ლუვინერი) და პროდიუსერ [[Stoupe the Enemy of Mankind]]-ის (კევინ ბოლდუინი) — მიერ. 1999 წელს რეპერი [[ჯას ალა]] შეუერთდა ჯგუფს მეორე სტუდიური ალბომის, ''[[Violent by Design]]''-ის ჩასაწერად. მან მალევე დატოვა ჯგუფი, მაგრამ [[2006]] წელს დაბრუნდა და დაიწყო მუშაობა ჯგუფის მეექვსე სტუდიურ ალბომზე ''[[A History of Violence (ალბომი)|A History of Violence]]''. [[2011]] წელს სტუპმა დატოვა ჯგუფი, რადგან „Jedi Mind Tricks-ს გულს ვეღარ უდებდა“.<ref>{{cite web|url=http://www.jmthiphop.com/vinnie-paz-speaks-on-new-jedi-mind-tricks-album|title=VINNIE PAZ SPEAKS ON NEW JEDI MIND TRICKS ALBUM|date=13 სექტემბერი, 2011|access-date=9 მარტი, 2015|language=en}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> 2013 წელს ჯასი კვლავ წავიდა ჯგუფიდან, ხოლო სტუპი 2015-ში დაბრუნდა. Jedi Mind Tricks-ს აქვს ნამუშევარი როგორც ადგილობრივ რეპერებთან, ისე ვეტერანებთან, როგორებიცაა [[GZA]], [[Kool G Rap]], [[7L & Esoteric]], [[შონ პრაისი]], [[რას კასი]], [[Canibus]], [[Percee P]], [[Killah Priest]], [[Immortal Technique]], [[Block McCloud]], Virtuoso, [[Louis Logic]], [[R.A. the Rugged Man]], [[Tragedy Khadafi]], [[Chief Kamachi]], [[Necro (რეპერი)|Necro]] და [[Ill Bill]]. ჯგუფს გაყიდული აქვს 250&nbsp;000 ალბომზე მეტი აშშ-ში და 450&nbsp;000 ალბომზე მეტი — მსოფლიოს მასშტაბით.<ref>{{cite web|url=http://www.hiphopdx.com/index/news/id.16998/title.jedi-mind-tricks-elaborate-on-stoupe-departure-beats-were-submitted|title=Jedi Mind Tricks Elaborate On Stoupe Departure, Beats Were Submitted|author=|date= 26 სექტემბერი, 2011|work=HipHopDX|access-date= 9 მარტი, 2015}}</ref> ==დისკოგრაფია== {{Main|Jedi Mind Tricks-ის დისკოგრაფია}} * ''[[The Psycho-Social, Chemical, Biological & Electro-Magnetic Manipulation of Human Consciousness]]'' (1997) * ''[[Violent by Design]]'' (2000) * ''[[Visions of Gandhi]]'' (2003) * ''[[Legacy of Blood]]'' (2004) * ''[[Servants in Heaven, Kings in Hell]]'' (2006) * ''[[A History of Violence (ალბომი)|A History of Violence]]'' (2008) * ''[[Violence Begets Violence]]'' (2011) * ''[[The Thief and the Fallen]]'' (2015) * ''[[The Bridge and the Abyss]]'' (2018) * ''[[The Funeral and the Raven]]'' (2021) ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.jmthiphop.com ჯგუფის ოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდენტიფიკატორები}} [[კატეგორია:ანდერგრაუნდული ჰიპ-ჰოპ ჯგუფები]] 36vro9yoivgk91fmcbuwqsnxtj6y5nm 0 541015 4816716 4722520 2025-06-19T16:26:24Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816716 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი|სახელწოდება=Lover| ტიპი =studio|შემსრულებელი=[[ტეილორ სვიფტი]]|გამოცემის თარიღი=[[23 აგვისტო]], [[2019]]|ჟანრი=[[ელექტროპოპი]], [[სინთპოპი]], [[პოპ-როკი]]|ხანგრძლივობა=61:48|ლეიბლი=[[Republic Records|Republic]]|პროდიუსერი=ტეილორ სვიფტი, ჯეკ ანტონოფი, ჯოელ ლიტლი, ლუის ბელი, ფრენკ დიუკსი| წინა_სახელწოდება = [[Reputation (ალბომი)|Reputation]] | წინა_წელი = 2017 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Live from Clear Channel Stripped 2008]] | შემდეგი_წელი = 2020|ჩაწერის თარიღი=[[2018]] წლის ნოემბერი – [[2019]] წლის თებერვალი|გარეკანი=Hr3o6y-lover-preview-m3.jpg}} '''Lover''' — ამერიკელი მომღერლისა და სიმღერების ავტორ [[ტეილორ სვიფტი|ტეილორ სვიფტის]] მეშვიდე [[მუსიკალური ალბომი|სტუდიური ალბომი]]. იგი გამოიცა [[2019]] წლის [[23 აგვისტო|23 აგვისტოს]], [[Republic Records]]-ისა და მომღერლის საკუთარი ლეიბლ Taylor Swift Productions, Inc.-ის მიერ. ალბომის სტანდარტულ ვერსიაში შედის 18 სიმღერა.<ref>{{cite web|title=Taylor Swift Announces New Album ''Lover'', Releasing New Song Tonight|url=https://pitchfork.com/news/taylor-swift-announces-new-album-lover-releasing-new-song-tonight/|date=2019-06-13|accessdate=2019-06-13|website=[[Pitchfork]]|archive-date=2019-06-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20190614000819/https://pitchfork.com/news/taylor-swift-announces-new-album-lover-releasing-new-song-tonight/|deadlink=no}}</ref> ალბომი მრავალი ქვეყნის ჩარტის სათავეში მოხვდა, მათ შორისაა [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] და [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთი]]. == კომერციული წარმატება == === წინასწარი შეკვეთები === Lover-მა მოხსნა ყველაზე მეტი წინასწარი შეკვეთის რეკორდი [[Apple Music]]-ზე პირველ დღეს ([[13 ივნისი]]), 178,600 მსოფლიო წინასწარი შეკვეთით.<ref>{{cite news|url=https://www.refinery29.com/en-us/2019/06/235356/taylor-swift-you-need-to-calm-down-new-song-lover-ts7-details|title=Everything We Know About Taylor Swift's Next Album Lover|first=Kaitlin|last=Reilly|work=[[Refinery29]]|date=2019-06-17|accessdate=2019-06-17|archivedate=2020-11-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201108011642/https://www.refinery29.com/en-us/2019/06/235356/taylor-swift-you-need-to-calm-down-new-song-lover-ts7-details}}</ref> [[18 ივნისი|18 ივნისის]] მდგომარეობით ეს რიცხვი 222 400-მდე გაიზარდა. ასევე ალბომმა მოხსნა წინასწარი შეკვეთების რეკორდი [[Target]]-ზე.<ref>{{cite tweet|user=TargetNews|number=1164902087215452160|title=One more reason @TaylorSwift13 is amazing? Her new album, Lover, just surpassed Reputation as @Target's most pre-ordered album EVER. It drops today—get your copies of our four exclusive deluxe editions here: http://tgt.biz/86nlu|date=August 23, 2019|accessdate=August 24, 2019}}</ref> === შეერთებული შტატები === [[ამერიკის შეერთებული შტატები|შეერთებულ შტატებში]], ალბომის გამოსვლიდან პირველივე დღეს მისი 450,000 ეგზემპლარი გაიყიდა და გახდა [[2019]] წლის ქვეყნის ყველაზე გაყიდვადი ალბომი.<ref>{{статья|ссылка=https://www.billboard.com/articles/business/chart-beat/8528285/taylor-swift-lover-us-biggest-sales-week-first-day|заглавие=Taylor Swift's 'Lover' Lands 2019's Biggest Sales Week in U.S. After First Day of Release|издание=Billboard|accessdate=2019-08-24|язык=en|тип=magazine|автор=Caulfield, Keith|число=24|месяц=8|год=2019|издательство=Lynne Segall}}</ref> [[2019]] წლის [[7 სექტემბერი|7 სექტემბერს]], ალბომის დებიუტი [[ბილბორდ 200|Billboard 200]]-ში შედგა ნომერ პირველ ადგილზე. საბოლოოდ, აშშ-ში ალბომის გამოსვლიდან პირველ კვირაში მისი 867 ათასი ასლი გაიყიდა. ამით სვიფტი პირველი ქალი მუსიკოსი გახდა, რომლის 6 ალბომის 500 000-ზე მეტი ასლი გაიყიდა პირველივე კვირაში. Lover-ის 18-ვე სიმღერა ერთდროულად მოხვდა [[ბილბორდის ცხელი ასეული|Billboard Hot 100]]-ში, რითაც სვიფტმა კიდევ ერთი რეკორდი დაამყარა.<ref name="BBH100">{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/business/chart-beat/8528903/every-song-taylor-swift-lover-charts-hot-100|title=Taylor Swift's New Album 'Lover' Chart On the Billboard Hot 100|first=Gary|last=Trust|work=Billboard|date=2019-09-03|accessdate=2019-09-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20190903162318/https://www.billboard.com/articles/business/chart-beat/8528903/every-song-taylor-swift-lover-charts-hot-100|archive-date=2019-09-03|deadlink=no}}</ref> [[2019]] წლის [[22 დეკემბერი|22 დეკემბრის]] მონაცემებით აშშ-ში ალბომის 1,05 მილიონი ასლი იყო გაყიდული, რითაც ჩანაწერი [[2019]] წლის ყველაზე გაყიდვადი ალბომი გახდა. === სხვა ქვეყნები === [[კანადა|კანადაში]], Lover-ის დებიუტი შედგა პირველ ადგილზე 47000 ეგზემპლარით პირველ კვირაში, რაც გახდა სვიფტის მეექვსე ნომერ პირველი ალბომი ამ ქვეყანაში.<ref name=":21">{{Cite web|last=|first=|date=2019-09-07|title=TAYLOR SWIFT'S 7TH STUDIO ALBUM 'LOVER' IS THE WORLD'S BEST-SELLING ALBUM THIS WEEK WITH MASSIVE GLOBAL SALES!|url=http://worldmusicawards.com/index.php/news/taylor-swifts-7th-studio-album-lover-worlds-best-selling-album-week-massive-global-sales/|archive-url=https://web.archive.org/web/20200607210925/http://worldmusicawards.com/index.php/news/taylor-swifts-7th-studio-album-lover-worlds-best-selling-album-week-massive-global-sales/|archive-date=2020-06-07|access-date=2019-06-07|website=[[World Music Awards]]|deadlink=no}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Chart History Taylor Swift — Billboard Canadian Albums|url=https://www.billboard.com/music/taylor-swift/chart-history/CNA|archive-url=https://web.archive.org/web/20200509052431/https://www.billboard.com/music/taylor-swift/chart-history/CNA|archive-date=2020-05-09|access-date=2019-06-07|website=Billboard|deadlink=no}}</ref> [[დიდი ბრიტანეთის სამეფო|დიდ ბრიტანეთში]], Lover-ის დებიუტი შედგა ნომერ პირველ ადგილზე 53,000 ეგზემპლარით. [[ავსტრალია|ავსტრალიაში]], ალბომი გავიდა პირველ ადგილზე და გახდა მუსიკოსის მეხუთე ჩარტების ლიდერი ალბომი.<ref>{{cite web|url=https://www.ariacharts.com.au/news/2019/lover-lands-taylor-swift-fifth-1-album|title=Lover lands Taylor Swift fifth #1 album|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|date=2019-08-31|accessdate=2019-09-02|archive-date=2019-09-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20190902065634/https://www.ariacharts.com.au/news/2019/lover-lands-taylor-swift-fifth-1-album|deadlink=no}}</ref> [[ჩინეთი|ჩინეთში]], Lover-ის 1 მილიონზე მეტი ასლი გაიყიდა პირველივე კვირაში, რითაც ჩანაწერი გახდა ყველაზე გაყიდვადი საერთაშორისო ალბომი ქვეყანაში. === მსოფლიოში === გლობალურად, Lover-ის 3 მილიონზე მეტი ასლი გაიყიდა [[2019]] წლის [[30 აგვისტო|30 აგვისტოს]] მდგომარეობით.<ref name="MBW 1">{{cite web|url=https://www.musicbusinessworldwide.com/taylor-swifts-lover-has-sold-over-3-million-equivalent-units-worldwide/|title=Taylor Swift's Lover Has Sold Over 3 Million Equivalent Units Worldwide|first=Tim|last=Ingham|work=Music Business Worldwide|date=2019-08-30|accessdate=2019-09-01|archive-date=2019-09-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20190901181253/https://www.musicbusinessworldwide.com/taylor-swifts-lover-has-sold-over-3-million-equivalent-units-worldwide/|deadlink=no}}</ref> ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაციამ ([[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|IFPI]]) სვიფტი [[2019]] წლის ყველაზე გაყიდვადი მუსიკოსად დაასახელა. Lover გახდა [[2019]] წლის ყველაზე გაყიდვადი სტუდიური ალბომი, დაამყარა გინესის რეკორდი მსოფლიოში ყველაზე გაყიდვადი ალბომისთვის სოლო შემსრულებლის მიერ და სვიფტს მეშვიდე გინესის რეკორდი მოუტანა.<ref name=":10">{{cite web|url=https://variety.com/2020/music/news/taylor-swift-named-top-global-music-seller-2019-1203521492/|title=Taylor Swift Named Top Global Music Seller of 2019; Universal Claims 8 of Top 10 Artists|last=Willman|first=Chris|date=2020-03-02|website=[[Variety (magazine)|Variety]]|access-date=2020-03-03|archive-date=2020-03-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20200303035315/https://variety.com/2020/music/news/taylor-swift-named-top-global-music-seller-2019-1203521492/|deadlink=no}}</ref> [[2022]] წლის მონაცემებით ალბომის 10 მილიონზე მეტი ასლია გაყიდული მსოფლიო მასშტაბით. == შეფასებები == {{Album ratings|ADM=7.2/10<ref>{{cite web|title=''Lover'' by Taylor Swift Reviews|url=http://www.anydecentmusic.com/review/10035/Taylor-Swift-Lover.aspx|website=[[AnyDecentMusic?]]|access-date=September 10, 2019|archive-date=August 24, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190824083356/http://www.anydecentmusic.com/review/10035/Taylor-Swift-Lover.aspx|url-status=live}}</ref>|MC=79/100<ref name="metacritic">{{cite web|title=''Lover'' by Taylor Swift Reviews and Tracks|url=https://www.metacritic.com/music/lover/taylor-swift|website=[[Metacritic]]|access-date=June 9, 2022|archive-date=August 23, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823015741/https://www.metacritic.com/music/lover/taylor-swift|url-status=live}}</ref>|rev1=[[AllMusic]]|rev1score={{Rating|4|5}}<ref name="AllMusic">{{cite web|url=https://www.allmusic.com/album/lover-mw0003291165|title=''Lover''&nbsp;– Taylor Swift|last=Erlewine|first=Stephen Thomas|author-link=Stephen Thomas Erlewine|website=[[AllMusic]]|access-date=August 23, 2019|archive-date=July 25, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725095008/https://www.allmusic.com/album/lover-mw0003291165|url-status=live}}</ref>|rev2=''[[The A.V. Club]]''|rev2score=A−|rev3=''[[The Daily Telegraph]]''|rev3score={{Rating|4|5}}<ref name="telegraphreview">{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/music/what-to-listen-to/taylor-swift-lover-review-zippy-feminist-electropop-young-love1/|title=Taylor Swift, ''Lover'', Review: Zippy, Feminist Electropop About Young Love&nbsp;– and Watching Rugby Down the Pub|first=Neil|last=McCormick|newspaper=[[The Daily Telegraph]]|author-link=Neil McCormick|date=August 23, 2019|access-date=August 23, 2019|url-access=subscription|archive-date=August 23, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823074806/https://www.telegraph.co.uk/music/what-to-listen-to/taylor-swift-lover-review-zippy-feminist-electropop-young-love1/|url-status=live}}</ref>|rev4=''[[Entertainment Weekly]]''|rev4score=B+<ref name="EWreview">{{cite magazine|last=Fitzmaurice|first=Larry|title=''Lover'' Is Pure Taylor Swift, At Her Most Content and Confident|url=https://ew.com/music/2019/08/23/taylor-swift-lover-review/ |magazine=[[Entertainment Weekly]] |access-date=August 24, 2019|date=August 23, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190823221959/https://ew.com/music/2019/08/23/taylor-swift-lover-review/ |archive-date=August 23, 2019|url-status=live}}</ref>|rev5=''[[The Guardian]]''|rev5score={{Rating|3|5}}<ref name="guardianreview">{{cite web|last=Petridis|first=Alexis|title=Taylor Swift: ''Lover'' Review&nbsp;– Pop Dominator Wears Her Heart on Her Sleeve|url=https://www.theguardian.com/music/2019/aug/23/taylor-swift-lover-review|website=[[The Guardian]]|access-date=August 23, 2019|date=August 23, 2019|author-link=Alexis Petridis|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823042510/https://www.theguardian.com/music/2019/aug/23/taylor-swift-lover-review|archive-date=August 23, 2019|url-status=live}}</ref>|rev6=''[[The Independent]]''|rev6score={{Rating|4|5}}<ref name="independentreview">{{cite web|last=Pollard|first=Alexandra|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/taylor-swift-review-lover-album-tracklist-stream-lyrics-joe-alwyn-london-boy-a9075376.html|title=Taylor Swift, ''Lover'' Review: The Sound of an Artist Excited to Be Earnest Again|newspaper=[[The Independent]]|date=August 23, 2019|access-date=August 23, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823061946/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/taylor-swift-review-lover-album-tracklist-stream-lyrics-joe-alwyn-london-boy-a9075376.html|archive-date=August 23, 2019|url-status=live|url-access=limited}}</ref>|rev7=''[[NME]]''|rev7score={{Rating|4|5}}|rev8=''[[Pitchfork (website)|Pitchfork]]''|rev8score=7.1/10<ref name="Pitchforkreview">{{cite web|url=https://pitchfork.com/reviews/albums/taylor-swift-lover/|title=Taylor Swift: ''Lover'' Album Review|last=Gaca|first=Anna|website=[[Pitchfork (website)|Pitchfork]]|date=August 26, 2019|access-date=August 26, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190826051751/https://pitchfork.com/reviews/albums/taylor-swift-lover/|archive-date=August 26, 2019|url-status=live}}</ref>|rev9=''[[Rolling Stone]]''|rev9score={{Rating|4|5}}|rev10=''[[The Times]]''|rev10score={{Rating|4|5}}<ref name="timesreview">{{cite web|url=https://www.thetimes.co.uk/article/taylor-swift-lover-review-charming-return-to-her-nashville-roots-nvv82fcqn|title=Taylor Swift: ''Lover'' Review&nbsp;— Charming Return to Her Nashville Roots|last=Hodgkinson|first=Will|author-link=Will Hodgkinson|website=[[The Times]]|date=August 23, 2019|access-date=January 10, 2020|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823173336/https://www.thetimes.co.uk/article/taylor-swift-lover-review-charming-return-to-her-nashville-roots-nvv82fcqn|archive-date=August 23, 2019|url-status=live}}</ref>}}Lover-მა მიიღო დადებითი შეფასებები მუსიკალური კრიტიკოსებისგან და ონლაინ გამოცემებისგან, როგორიცაა: AllMusic, The Daily Telegraph, The Guardian, NME, Rolling Stone, Slant Magazine, Variety, Vendetta Sports Media. == სიმღერების სია== {{Track listing | headline = ''Lover'' – სტანდარტული გამოცემა | extra_column = პროდიუსერ(ებ)ი | total_length = 61:48 | title_width = 37% | writing_width = 37% | extra_width = 26% | title1 = I Forgot That You Existed | writer1 = {{hlist|[[ტეილორ სვიფტი]]|[[ლუის ბელი]]|[[ფრენკ დიუკსი|ადამ კინგ ფინი]]}} | extra1 = {{hlist|სვიფტი|ბელი|[[ფრენკ დიუკსი]]}} | length1 = 2:51 | title2 = [[Cruel Summer (ტეილორ სვიფტის სიმღერა)|Cruel Summer]] | writer2 = {{hlist|სვიფტი|[[ჯეკ ანტონოფი]]|[[St. Vincent (მუსიკოსი)|ენი კლარკი]]}} | extra2 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length2 = 2:58 | title3 = [[Lover (ტეილორ სვიფტის სიმღერა)|Lover]] | writer3 = სვიფტი | extra3 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length3 = 3:41 | title4 = [[The Man (ტეილორ სვიფტის სიმღერა)|The Man]] | writer4 = {{hlist|სვიფტი|[[ჯოელ ლუიტლი]]}} | extra4 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | length4 = 3:10 | title5 = [[The Archer (სიმღერა)|The Archer]] | writer5 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra5 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length5 = 3:31 | title6 = I Think He Knows | writer6 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra6 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length6 = 2:53 | title7 = [[Miss Americana & the Heartbreak Prince]] | writer7 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | extra7 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | length7 = 3:54 | title8 = Paper Rings | writer8 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra8 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length8 = 3:42 | title9 = [[Cornelia Street]] | writer9 = სვიფტი | extra9 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length9 = 4:47 | title10 = Death by a Thousand Cuts | writer10 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra10 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length10 = 3:19 | title11 = [[London Boy (სიმღერა)|London Boy]] | writer11 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი|[[Cautious Clay]]|[[Sounwave|მარკ ენტონი სპირსი]]}} | extra11 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი|[[Sounwave]]{{ref|a|[a]}}}} | length11 = 3:10 | title12 = [[Soon You'll Get Better]] | note12 = [[The Dixie Chicks]]-თან ერთად | writer12 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra12 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length12 = 3:22 | title13 = [[False God (სიმღერა)|False God]] | writer13 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | extra13 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length13 = 3:20 | title14 = [[You Need to Calm Down]] | writer14 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | extra14 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | length14 = 2:51 | title15 = Afterglow | writer15 = {{hlist|სვიფტი|ბელი|ფინი}} | extra15 = {{hlist|სვიფტი|ბელი|დიუკსი}} | length15 = 3:43 | title16 = [[Me!]] | note16 = მონაწილეობს [[ბრენდონ ური]] | writer16 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი|ური}} | extra16 = {{hlist|სვიფტი|ლიტლი}} | length16 = 3:13 | title17 = It's Nice to Have a Friend | writer17 = {{hlist|სვიფტი|ბელი|ფინი}} | extra17 = {{hlist|სვიფტი|ბელი|დიუკსი}} | length17 = 2:30 | title18 = Daylight | writer18 = სვიფტი | extra18 = {{hlist|სვიფტი|ანტონოფი}} | length18 = 4:53 | all_writing = }} {{Track listing | headline = ''Lover'' – დელუქს-გამოცემა<ref>{{cite AV media notes |title=Lover Deluxe Edition Volume 1|type=CD liner notes |others=[[ტეილორ სვიფტი|Taylor Swift]] |year=2019 |publisher=[[Republic Records]] |id=B0030608-02}}</ref> | total_length = 70:57 | title19 = I Forgot That You Existed | note19 = პიანინო/ვოკალი | length19 = 3:30 | title20 = Lover | note20 = პიანინო/ვოკალი | length20 = 5:39 }} ===შენიშვნები === * {{small|{{note|a|a}}}} თანაპროდიუსერი == ჩარტები == {{col-start}} {{col-2}} === Weekly charts === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |+ Weekly chart performance for ''Lover'' ! scope="col"| Chart (2019) ! scope="col"| Peak<br />position |- ! scope="row"| Argentine Albums ([[Argentine Chamber of Phonograms and Videograms Producers|CAPIF]])<ref>{{cite web|url=https://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos-de-la-semana-3/|title=Los discos más vendidos de la semana|website=Diario de cultura|language=es|access-date=September 20, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190911054454/https://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos-de-la-semana-3/|archive-date=September 11, 2019|url-status=dead}}</ref> | 1 |- {{album chart|Australia|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 31, 2019|refname="australia"}} |- {{album chart|Austria|2|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 5, 2019}} |- {{album chart|Flanders|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 30, 2019}} |- {{album chart|Wallonia|4|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 30, 2019}} |- {{album chart|BillboardCanada|1|artist=Taylor Swift|rowheader=true|access-date=September 3, 2019|refname="canada"}} |- {{album chart|Czech|2|date=201935|rowheader=true|access-date=September 3, 2019}} |- {{album chart|Denmark|3|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 4, 2019}} |- {{album chart|Netherlands|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 30, 2019|refname="netherlands"}} |- ! scope="row"| Estonian Albums ([[Eesti Tipp-40]])<ref>{{cite web|url=https://ekspress.delfi.ee/areen/eesti-tipp-40-muusikas-taylor-swifti-lover-vallutas-ka-eesti?id=87313591|title=Taylor Swifti ''Lover'' vallutas ka Eesti|work=[[Eesti Ekspress]]|language=et|access-date=September 3, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190903174441/https://ekspress.delfi.ee/areen/eesti-tipp-40-muusikas-taylor-swifti-lover-vallutas-ka-eesti?id=87313591|archive-date=September 3, 2019|url-status=dead}}</ref> | 1 |- {{album chart|Finland|4|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 1, 2019}} |- {{album chart|France|5|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 3, 2019}} |- {{album chart|Germany4|2|id=386868|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 30, 2019}} |- {{album chart|Greece|1|M|url=https://web.archive.org/web/20191010175950/https://www.ifpi.gr/charts_el.html|title=Top-75 Albums Sales Chart (Combined)|publisher=[[IFPI Greece]]|rowheader=true|access-date=June 4, 2020}} |- {{album chart|Hungary|8|year=2019|week=36|artist=Taylor Swift|rowheader=true|access-date=September 12, 2019}} |- {{album chart|Ireland3|1|date=20190830|rowheader=true|access-date=June 6, 2020|refname="ireland"}} |- {{album chart|Italy|2|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 31, 2019}} |- ! scope="row"| Japan Hot Albums (''[[Billboard Japan]]'')<ref>{{cite web|url=http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot_albums&year=2019&month=9&day=2|title=Billboard Japan Hot Albums 2 September 2019|date=September 1, 2019|website=[[Billboard Japan]]|access-date=September 1, 2019|language=ja|archive-date=August 20, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210820151921/https://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot_albums&year=2019&month=9&day=2|url-status=live}}</ref> | 3 |- {{album chart|Oricon|3|date=September 2, 2019<!-- This is the date format in the URL, DO NOT change this -->|rowheader=true|access-date=August 28, 2019}} |- ! scope="row" | Latvian Albums ([[International Federation of the Phonographic Industry|LAIPA]])<ref name="latvia">{{cite web|url=https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-35-nedela-8114|title=Mūzikas Patēriņa Tops/ 35. nedēļa|language=lv|publisher=[[International Federation of the Phonographic Industry|LAIPA]]|access-date=November 27, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191010115015/https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-35-nedela-8114|archive-date=October 10, 2019}}</ref> | 1 |- ! scope="row"| Lithuanian Albums ([[AGATA (organization)|AGATA]])<ref name="lithuania">{{cite web|url=https://www.agata.lt/lt/naujienos/savaites-klausomiausi-w35/|title=Savaitės klausomiausi (Top 100)|language=lt|publisher=[[AGATA (organization)|AGATA]]|date=September 2, 2019|access-date=November 30, 2019|archive-date=October 9, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191009181342/https://www.agata.lt/lt/naujienos/savaites-klausomiausi-w35/|url-status=live}}</ref> | 1 |- {{album chart|Mexico2|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|archive-url=https://web.archive.org/web/20190917185059/https://amprofon.com.mx/es/pages/rankings/top-album.php|archive-date=September 17, 2019|rowheader=true}} |- {{album chart|New Zealand|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 31, 2019|refname=NZ}} |- {{album chart|Norway|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 31, 2019|refname="norway"}} |- {{album chart|Poland|5|id=1228|rowheader=true|access-date=September 5, 2019}} |- {{album chart|Portugal|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 4, 2019|refname="portugal"}} |- {{album chart|Scotland|1|date=20190830|rowheader=true|access-date=August 31, 2019|refname="scotland"}} |- ! scope="row"| Slovak Albums ([[International Federation of the Phonographic Industry|ČNS IFPI]])<ref>{{cite web|url=http://hitparada.ifpicr.cz/|title=CZ Albums Top 100|publisher=[[International Federation of the Phonographic Industry]]|language=sk|access-date=April 1, 2020|format=Select "SK – ALBUMS – TOP 100", "201935", and then click "Zobrazit" to see chart information|archive-date=May 6, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190506182715/http://hitparada.ifpicr.cz/|url-status=live}}</ref> | 3 |- ! scope="row"| South Korean Albums ([[Gaon Album Chart|Gaon]])<ref>{{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=36&hitYear=2019&termGbn=week|title=Gaon Album Chart – Week 36, 2019|website=[[Gaon Music Chart|Gaon Chart]]|language=ko|access-date=September 12, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190912022155/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=36&hitYear=2019&termGbn=week|archive-date=September 12, 2019|url-status=live}}</ref> | 36 |- {{album chart|Spain|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 3, 2019|refname="spain"}} |- {{album chart|Sweden|1|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=August 30, 2019|refname="sweden"}} |- {{album chart|Switzerland|2|artist=Taylor Swift|album=Lover|rowheader=true|access-date=September 4, 2019}} |- !scope="row"|Swiss Albums ([[Syndicat National de l'Édition Phonographique|SNEP]] Romandie)<ref>{{cite web|url=https://lescharts.ch/weekchart.asp?cat=a&year=2019&date=20190901|title=Charts Romandie&nbsp;– Albums Top 50|publisher=Hung Medien|language=fr|access-date=September 20, 2019|archive-date=October 28, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201028222221/https://lescharts.ch/weekchart.asp?year=2019&date=20190901&cat=a|url-status=live}}</ref> | 1 |- {{album chart|UK2|1|date=20190830|rowheader=true|access-date=August 31, 2019|refname="UK"}} |- {{album chart|Billboard200|1|artist=Taylor Swift|rowheader=true|access-date=August 31, 2019}} |- {{album chart|BillboardTastemaker|1|artist=Taylor Swift|rowheader=true|access-date=November 1, 2022}} |} {{col-2}} === Year-end charts === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |+ 2019 year-end chart performance for ''Lover'' ! scope="col"| Chart (2019) ! scope="col"| Position |- ! scope="row"| Australian Albums (ARIA)<ref>{{cite web|url=https://www.ariacharts.com.au/annual-charts/2019/albums-chart|title=ARIA End of Year Albums Chart 2019|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|access-date=January 10, 2020|archive-date=March 15, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200315024115/https://www.ariacharts.com.au/annual-charts/2019/albums-chart|url-status=live}}</ref> | 6 |- ! scope="row"| Austrian Albums (Ö3 Austria)<ref>{{cite web|url=https://austriancharts.at/year.asp?cat=a&id=2019|title=Jahreshitparade Alben 2019|website=austriancharts.at|language=de|access-date=January 2, 2020|archive-date=March 13, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200313232534/https://austriancharts.at/year.asp?cat=a&id=2019|url-status=live}}</ref> | 64 |- ! scope="row"| Belgian Albums (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2019&cat=a|title=Jaaroverzichten 2019|publisher=[[Ultratop]]|language=nl|access-date=December 20, 2019|archive-date=February 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200222160725/https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2019&cat=a|url-status=live}}</ref> | 28 |- ! scope="row"| Belgian Albums (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2019&cat=a|title=Rapports Annuels 2019|publisher=[[Ultratop]]|language=fr|access-date=December 20, 2019|archive-date=February 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200222203201/https://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2019&cat=a|url-status=live}}</ref> | 158 |- ! scope="row"| Canadian Albums (''Billboard'')<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2019/top-canadian-albums|title=Top Canadian Albums – Year-End 2019|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=December 6, 2019|archive-date=December 5, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191205180940/https://www.billboard.com/charts/year-end/2019/top-canadian-albums|url-status=live}}</ref> | 14 |- ! scope="row"| Danish Albums (Hitlisten)<ref>{{cite web|url=http://www.hitlisten.nu/top2019.asp|title=Album Top-100 2019|publisher=[[Hitlisten]]|language=da|access-date=January 15, 2020|archive-date=January 14, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114175340/http://hitlisten.nu/top2019.asp|url-status=live}}</ref> | 99 |- ! scope="row"| Dutch Albums (Album Top 100)<ref>{{cite web|url=https://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=2019&cat=a|title=Jaaroverzichten – Album 2019|website=dutchcharts.nl|language=nl|access-date=January 5, 2020|archive-date=January 11, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200111043645/https://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=2019&cat=a|url-status=live}}</ref> | 52 |- ! scope="row"| French Albums (SNEP)<ref>{{cite web|url=https://snepmusique.com/les-tops/le-top-de-lannee/top-albums-annee/?annee=2019|title=Top de l'année Top Albums 2019|publisher=[[Syndicat National de l'Édition Phonographique]]|language=fr|access-date=January 8, 2020|archive-date=February 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200222203215/https://snepmusique.com/les-tops/le-top-de-lannee/top-albums-annee/?annee=2019|url-status=live}}</ref> | 179 |- ! scope="row"| German Albums (Offizielle Top 100)<ref>{{cite web |url=https://www.offiziellecharts.de/charts/album-jahr/for-date-2019 |title=Top 100 Album-Jahrescharts |language=de |publisher=[[GfK Entertainment]] |access-date=December 20, 2019 |archive-date=December 21, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191221062128/https://www.offiziellecharts.de/charts/album-jahr/for-date-2019 |url-status=live }}</ref> | 88 |- ! scope="row"| Irish Albums (IRMA)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-top-50-biggest-albums-of-2019__28107/|title=Ireland's Official Top 50 Biggest Albums of 2019|publisher=[[Official Charts Company]]|last=White|first=Jack|date=January 9, 2020|access-date=January 11, 2020|archive-date=March 12, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200312113437/https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-top-50-biggest-albums-of-2019__28107/|url-status=live}}</ref> | 23 |- ! scope="row"| Japan Hot Albums (''Billboard'')<ref>{{cite web|url=http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot_albums_year&year=2019|title=Hot Albums Year End|website=[[Billboard Japan]]|language=ja|access-date=December 27, 2019|archive-date=June 13, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210613072947/https://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot_albums_year&year=2019|url-status=live}}</ref> | 98 |- ! scope="row"| Japanese Albums (Oricon)<ref>{{cite web|url=https://www.oricon.co.jp/rank/ja/y/2019/p/9/|script-title=ja:年間 アルバムランキング – 2019年度|trans-title=Yearly Album Ranking&nbsp;– 2019|publisher=[[Oricon]]|language=ja|access-date=December 27, 2019|archive-date=January 20, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210120193932/https://www.oricon.co.jp/rank/ja/y/2019/p/9/|url-status=live}}</ref> | 84 |- ! scope="row"| Latvian Albums (LAIPA)<ref>{{cite web |url= https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-latvija-2019-8292 |title= Digitālās Mūzikas Tops 2019 |language= lv |access-date= May 3, 2021 |archive-date= January 3, 2020 |archive-url= https://web.archive.org/web/20200103153247/https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-latvija-2019-8292 |url-status= live |archiveurl= https://web.archive.org/web/20200103153247/https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-latvija-2019-8292 |archivedate= იანვარი 3, 2020 }}</ref> | 61 |- ! scope="row"| Mexican Albums (AMPROFON)<ref>{{cite web|url=http://amprofon.com.mx/es/pages/rankings/top-album.php|title=Top 100 México&nbsp;– Los más vendidos 2019|access-date=January 25, 2020|language=es|publisher=[[Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201235030/https://amprofon.com.mx/es/pages/rankings/top-album-anual.php|archive-date=February 1, 2021|archiveurl=https://archive.today/20200125050400/http://centrodedesarrollodigital.com/amprofonanual/100.php|archivedate=იანვარი 25, 2020}}</ref> | 10 |- ! scope="row"| New Zealand Albums (RMNZ)<ref>{{cite web|url=https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4790|title=Top Selling Albums of 2019|publisher=[[Recorded Music NZ]]|access-date=December 21, 2019|archive-date=March 14, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200314102022/https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4790|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200314102022/https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4790|archivedate=მარტი 14, 2020}}</ref> | 14 |- ! scope="row"| Portuguese Albums (AFP)<ref>{{cite web|url=http://www.audiogest.pt/documents/files/Top%20AFP-AUDIOGEST_01-52_2019_V2%20site%281%29.pdf|title=Top 100 Álbuns 2019|website=audiogest.pt|language=pt|access-date=November 13, 2020|archive-date=August 9, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200809161347/http://www.audiogest.pt/documents/files/Top%20AFP-AUDIOGEST_01-52_2019_V2%20site(1).pdf|url-status=live}}</ref> | 36 |- ! scope="row"| Spanish Albums (PROMUSICAE)<ref>{{cite web|url=https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2019|title=Top 100 Albumes 2019|publisher=[[PROMUSICAE]]|language=es|access-date=February 7, 2020|archive-date=February 6, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200206010002/https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2019|url-status=live}}</ref> | 50 |- ! scope="row"| Swiss Albums (Schweizer Hitparade)<ref>{{cite web|url=https://hitparade.ch/charts/jahreshitparade/2019|title=Schweizer Jahreshitparade 2019|website=hitparade.ch|language=de|access-date=December 31, 2019|archive-date=December 29, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229132642/https://hitparade.ch/charts/jahreshitparade/2019|url-status=live}}</ref> | 73 |- ! scope="row"| UK Albums (OCC)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2019__28073/|title=The Official Top 40 Biggest Albums of 2019|publisher=[[Official Charts Company]]|last=Copsey|first=Rob|date=January 1, 2020|access-date=January 1, 2020|archive-date=January 3, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200103044909/https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2019__28073/|url-status=live}}</ref> | 24 |- ! scope="row"| US ''Billboard'' 200<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2019/top-billboard-200-albums/|title=Year-End Charts&nbsp;– ''Billboard'' 200 Albums&nbsp;– 2019|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=June 18, 2022|archive-date=April 26, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220426130344/https://www.billboard.com/charts/year-end/2019/top-billboard-200-albums/|url-status=live}}</ref> | 4 |} {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |+ 2020 year-end chart performance for ''Lover'' ! scope="col"| Chart (2020) ! scope="col"| Position |- ! scope="row"| Australian Albums (ARIA)<ref>{{cite web|url=https://www.aria.com.au/charts/2020/albums-chart|title=ARIA Top 100 Albums for 2020|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|access-date=January 15, 2021|archive-date=January 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210114210516/https://www.aria.com.au/charts/2020/albums-chart|url-status=live}}</ref> | 15 |- ! scope="row"| Belgian Albums (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2020&cat=a|title=Jaaroverzichten 2020|publisher=[[Ultratop]]|language=nl|access-date=December 18, 2020|archive-date=December 22, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201222205127/https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2020&cat=a|url-status=live}}</ref> | 44 |- ! scope="row"| Canadian Albums (''Billboard'')<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-canadian-albums|title=Top Canadian Albums – Year-End 2020|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=December 4, 2020|archive-date=December 7, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201207204433/https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-canadian-albums|url-status=live}}</ref> | 13 |- ! scope="row"| Croatian Albums (Foreign Top 40)<ref>{{cite web|url=http://www.top-lista.hr/www/download/inozemna-izdanja-godisnja-lista-2020/?wpdmdl=36705|title=Inozemna izdanja – Godišnja lista 2020|trans-title=Foreign editions – Annual list 2020|publisher=HDU|language=hr|access-date=April 7, 2021|archive-date=March 3, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210303150930/http://www.top-lista.hr/www/download/inozemna-izdanja-godisnja-lista-2020/?wpdmdl=36705|url-status=live}}</ref> | 14 |- ! scope="row"| Danish Albums (Hitlisten)<ref>{{cite web|url=http://hitlisten.nu/top2020.asp?list=Album%20100|title=Album Top-100 2020|publisher=[[Hitlisten]]|language=da|access-date=January 13, 2021|archive-date=January 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210114142819/http://hitlisten.nu/top2020.asp?list=Album%20100|url-status=live}}</ref> | 93 |- ! scope="row"| Irish Albums (IRMA)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-top-50-biggest-albums-of-2020__29420/|title=Ireland's Official Top 50 Biggest Albums of 2020|publisher=[[Official Charts Company]]|last=White|first=Jack|date=January 10, 2021|access-date=January 12, 2021|archive-date=January 12, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210112000710/https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-top-50-biggest-albums-of-2020__29420/|url-status=live}}</ref> | 29 |- ! scope="row"| New Zealand Albums (RMNZ)<ref>{{cite web|url=https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4974|title=Top Selling Albums of 2020|publisher=[[Recorded Music NZ]]|access-date=December 7, 2020|archive-date=December 4, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204205543/https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4974|url-status=live|archiveurl=https://archive.today/20201204205305/https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=4974|archivedate=დეკემბერი 4, 2020}}</ref> | 22 |- ! scope="row"| Spanish Albums (PROMUSICAE)<ref>{{cite web|url=https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2020|title=Top 100 Albumes Anual 2020|publisher=[[Productores de Música de España]]|language=es|access-date=January 15, 2021|archive-date=February 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208215153/https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2020|url-status=live}}</ref> | 77 |- ! scope="row"| UK Albums (OCC)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2020__29265/|title=End of Year Album Chart Top 100 – 2020|publisher=[[Official Charts Company]]|access-date=January 4, 2021|archive-date=January 11, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111160610/https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2020__29265/|url-status=live}}</ref> | 37 |- ! scope="row"| US ''Billboard'' 200<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-billboard-200-albums/|title=Year-End Charts&nbsp;– ''Billboard'' 200 Albums&nbsp;– 2020|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=June 18, 2022|archive-date=December 3, 2020|archive-url=https://archive.today/20201203195348/https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-billboard-200-albums|url-status=live}}</ref> | 15 |} {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align:center" |+ 2021 year-end chart performance for ''Lover'' ! scope="col"| Chart (2021) ! scope="col"| Position |- ! scope="row"| Australian Albums (ARIA)<ref>{{cite web|url=https://www.aria.com.au/charts/2021/albums-chart|title=ARIA Top 100 Albums for 2021|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|access-date=January 13, 2022|archive-date=January 12, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220112223805/https://www.aria.com.au/charts/2021/albums-chart|url-status=live}}</ref> | 37 |- ! scope="row"| Belgian Albums (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=http://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2021&cat=a|title=Jaaroverzichten 2021|publisher=[[Ultratop]]|language=nl|access-date=January 4, 2022|archive-date=January 4, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220104110928/https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2021&cat=a|url-status=live}}</ref> | 107 |- ! scope="row"| Canadian Albums (''Billboard'')<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2021/top-canadian-albums/|title=Top Canadian Albums – Year-End 2021|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=December 3, 2021|archive-date=December 2, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211202153304/https://www.billboard.com/charts/year-end/2021/top-canadian-albums/|url-status=live}}</ref> | 38 |- ! scope="row"| Irish Albums (IRMA)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-biggest-singles-of-2021-revealed__34917/|title=Ireland's Official Biggest Albums of 2021|publisher=[[Official Charts Company]]|last=Griffiths|first=George|date=January 9, 2022|access-date=January 9, 2022|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109080448/https://www.officialcharts.com/chart-news/irelands-official-biggest-singles-of-2021-revealed__34917/|url-status=live}}</ref> | 44 |- ! scope="row"| Spanish Albums (PROMUSICAE)<ref>{{cite web|url=https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2021|title=Top 100 Albums Annual 2021|publisher=[[Productores de Música de España]]|language=es|access-date=January 20, 2022|archive-date=January 20, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220120180842/https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2021|url-status=live}}</ref> | 87 |- ! scope="row"| UK Albums (OCC)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/charts/end-of-year-artist-albums-chart/20210101/37502|title=End of Year Album Chart Top 100 – 2021|publisher=[[Official Charts Company]]|access-date=January 5, 2022|archive-date=February 21, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220221185027/https://www.officialcharts.com/charts/end-of-year-artist-albums-chart/|url-status=live}}</ref> | 83 |- ! scope="row"| US ''Billboard'' 200<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2021/top-billboard-200-albums/|title=Year-End Charts&nbsp;– ''Billboard'' 200 Albums&nbsp;– 2021|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=December 3, 2021|archive-date=December 3, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211203104042/https://www.billboard.com/charts/year-end/2021/top-billboard-200-albums/|url-status=live}}</ref> | 61 |} {{col-end}} == სერტიფიკაციები == {{Certification Table Top|caption=Sales certifications for ''Lover''}} {{Certification Table Entry|region=Australia|type=album|award=Platinum|number=2|relyear=2019|certyear=2020|access-date=April 29, 2021|refname="aria"}} {{Certification Table Entry|region=Belgium|type=album|title=Lover|artist=Taylor Swift|award=Platinum|relyear=2019|certyear=2022|access-date=August 30, 2022}} {{Certification Table Entry|region=Denmark|type=album|title=Lover|artist=Taylor Swift|award=Platinum|relyear=2019|certyear=2022|id=9205|access-date=February 22, 2022}} {{Certification Table Entry|region=Italy|type=album|award=Gold|relyear=2019|certyear=2021|access-date=January 3, 2022}} {{Certification Table Entry|region=New Zealand|type=album|award=Platinum|artist=Taylor Swift|title=Lover|relyear=2019|certyear=2019|id=4784|access-date=November 30, 2019|refname="rmnz"}} {{Certification Table Entry|region=Norway|title=Lover|type=album|artist=Taylor Swift|relyear=2019|certyear=2020|award=Platinum|access-date=April 23, 2020}} {{Certification Table Entry|region=Poland|artist=Taylor Swift|title=Lover|award=Gold|type=album|relyear=2019|certyear=2022|access-date=October 19, 2022}} {{Certification Table Entry|region=Singapore|type=album|certyear=2020|award=Platinum|access-date=November 24, 2021}} {{Certification Table Entry|region=Spain|artist=Taylor Swift|title=Lover|type=album|award=Gold|relyear=2019|certyear=2021|date=February 2021|id=taylor-swift-Lover|access-date=February 14, 2021}} {{Certification Table Entry|region=United Kingdom|title=Lover|type=album|artist=Taylor Swift|relyear=2019|certyear=2021|award=Platinum|id=15879-1598-2|access-date=June 14, 2022|refname="bpi"}} {{Certification Table Entry|region=United States|type=album|artist=Taylor Swift|title=Lover|award=Platinum|number=3|relyear=2019|certyear=2022|access-date=October 19, 2022|refname="RIAA"}} {{Certification Table Bottom|noshipments=true|streaming=true}} == რესურსები ინტერნეტში == * {{Discogs master|1594805|type=album|name=Lover}} == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{ტეილორ სვიფტი}} {{DEFAULTSORT:Lover, (ალბომი)}} [[კატეგორია:2019 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:ტეილორ სვიფტის ალბომები]] [[კატეგორია:ტეილორ სვიფტი]] [[კატეგორია:ალბომები ჯეკ ანტონოფის პროდიუსერობით]] go93yiygnuub352ohuca668f3ezb20w 0 541746 4816936 4442113 2025-06-20T07:19:32Z Marcok 7602 {{შერწყმა|[[ზაქარია გომელაური]]}}, using [[d:User:Matěj Suchánek/markasduplicate.js|markasduplicate.js]] 4816936 wikitext text/x-wiki {{შერწყმა|ზაქარია გომელაური}} '''შაქრო გომელაური''' (დ. [[17 ნოემბერი]], [[1890]], [[თბილისი]] — გ. [[10 ივლისი]], [[1964]],[[ თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] [[მსახიობი]]. [[1904]] წელს დაამთავრა [[თბილისი]]ს საქალაქო სასწავლებელი. [[1912]]-[[1913]] წლებში სწავლობდა თბილისის [[დრამატურგია|დრამატულ]] სტუდიაში. მონაწილეობდა ავლაბრის მუშათა თეატრის სპექტაკლებში. [[1910]] წლიდან [[გუნია, ვალერიან|ვალერიან გუნიამ]] მიიწვია [[თბილისი]]ს პოფესიულ დასში. [[1910]]-[[1916]] მუშაობდა [[თბილისი|თბილსი]]ს [[თეატრი|თეატრში]]. [[1916]]-[[1918]] წლებში [[ქუთაისი]]ს [[თეატრი|თეატრში]], [[1922]]-[[1924]] წლებში [[ბათუმი]]ს [[თეატრი|თეატრ]]ში. [[1928]] წლიდან იყო [[თბილისი]]ს [[კოტე მარჯანიშვილი|კოტე მარჯანიშვილი]]ს მიერ დაარსებული [[თეატრი]]ს [[მსახიობი]]. შესრულებული აქვს მრავალი როლი, მათ შორის: ერეკლე, ვილჰელმ კილმანი, პეპია, იაგო, კომისარი. გადაღებულია ფილმებში: „მე ვიტყვი სიმართლეს“, [[მამლუქი (ფილმი)|„მამლუქი“]]. მისი ხელმძღვანელობით [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს დროს ჰოსპიტლებსა და ფრონტის ხაზზე 300–ზე მეტი კონცერტი გამართა მსახიობთა ბრიგადამ. მიღებული აქვს სახელმწიფო ჯილდოები. ==ჯილდოები== * 1950 — საქართველოს სახალხო არტისტი * საპატიო ნიშნის ორდენი ==ლიტერატურა== {{ქე|2|91}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{nplg ბიოგრაფია|00002450}} {{DEFAULTSORT:გომელაური, შაქრო}} [[კატეგორია:დაბადებული 17 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1890]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 10 ივლისი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 1964]] [[კატეგორია:ქართველი მსახიობები]] c8hneubkj6947oc06ik8uweqtbzc5na 14 545123 4816905 4467901 2025-06-20T05:39:45Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816905 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი რომანისტები]] [[კატეგორია:რომანისტები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით]] ip26s93e12zagc6ex3y7owfptf83ww1 14 545124 4816901 4467905 2025-06-20T05:39:11Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816901 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XIX საუკუნის ესპანელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XIX საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:XIX საუკუნის ესპანური ლიტერატურა]] dkrohht17d2wcczaep3ff4vkx87f306 14 545126 4816891 4467913 2025-06-20T05:19:16Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:თანამედროვე ესპანეთის ისტორია]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816891 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:XIX საუკუნე ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XIX საუკუნე ევროპაში]] [[კატეგორია:II ათასწლეული ესპანეთში]] [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] 8h07qeeaes3j7ze4tsnja2z1vzsf0ni 0 545481 4816808 4470624 2025-06-19T22:21:19Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816808 wikitext text/x-wiki '''Times Higher Education (THE)''' (წარსულში '''The Times Higher Education Supplement (The Thes)''') ― ბრიტანული ჟურნალი რომელშიც უმაღლეს განათლებასთან დაკავშირებული ახალი ამბები და სტატიები იბეჭდება. ==ისტორია== პირველი ნომერი [[1971]] წლის 15 ოქტომბერს გამოვიდა და [[2008]] წლამდე ''The Times Higher Education Supplement (The Thes)'' ეწოდებოდა, ყოველკვირეულად იბეჭდებოდა გაზეთის სახით. გაზეთი ჟურნალის საით [[2008]] წლს 10 იანვრიდან იბეჭდება. [[2011]] წელს Times Higher Education პროფესიონალ გამომცემელთა ასოციაციამ „წლის ყოველკვირეულ ბიზნეს ჟურნალად“ და „წლის ბიზნეს მედია ბრენდად“ დაასახელა.<ref>{{cite web |url=http://www.theppaawards.com/ |title=PPA Awards 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130114041013/http://www.ppa.co.uk/ppaawards2013/ |archive-date=14 January 2013 |df=dmy-all |accessdate=31 იანვარი 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130114041013/http://www.ppa.co.uk/ppaawards2013/ |archivedate=14 იანვარი 2013 }}</ref> ==უნივერსიტეტების რანჟირება== ''Times Higher Education'' ცნობილია ყოველწლიურად QS World University Rankings-ის გამოქვეყნებით. რეიტინგი პირველად [[2004]] წლის ნოემბერში გამოქვეყნდა. [[2009]] წელს ჟურნალმა Quacquarelli Symonds-თან თანამშრომლობა შეწყვიტა და [[Thomson Reuters]]-თან შეთანხმებას მოაწერა ხელი.<ref>{{cite web|last=Baty |first=Phil |url=http://www.timeshighereducation.co.uk/story.asp?sectioncode=26&storycode=408881&c=2 |title=New data partner for World University Rankings |work=Times Higher Education |date=30 October 2009 |access-date=11 July 2012}}</ref> მსოფლიო უნივერსიტეტების რეიტინგის გარდა ''Times Higher Education'' სხვა რეიტინგებსაც აქვეყნებს:<ref>{{Cite web|date=2018-09-19|title=THE World University Rankings|url=https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings|access-date=2021-06-03|website=Times Higher Education (THE)|language=en}}</ref> {| class="wikitable" |+ !დაარსების წელი !რეიტინგი |- |2013 |აზიის უნივერსიტეტების რეიტინგი |- |2014 |მოწინავე ეკონომიკის უნივერსიტეტების რეიტინგი |- |2019 |Impact Rankings |- |2017 |იაპონიის უნივერსიტეტების რეიტინგი |- |2016 |ლათინური ამერიკის უნივერსიტეტების რეიტინგი |- |2011 |World Reputation Rankings |- |2011 |მსოფლიო უნივერსიტეტების რეიტინგი |- |2017 |WSJ/THE College Rankings |- |2012 |ახალგაზრდა უნივერსიტეტების რეიტინგი |} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} ==რესურსები ინტერნეტში== *{{official website}} [[კატეგორია:1971 წელს დაარსებულები გაერთიანებულ სამეფოში]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს ჟურნალები]] [[კატეგორია:1971 წელს დაარსებული ჟურნალები]] 3766uwg3lfbwt0qoujmji47md0nei62 0 547474 4816714 4486157 2025-06-19T15:45:59Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816714 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = Kumospace | ლოგო = | ლოგოს_ზომა = | ლოგოს_ტიტრი = | სურათი = | სურათის_ზომა = | სურათის_ტიტრი = | ყოფილი_სახელწოდება = | ტიპი = კერძო კომპანია | დევიზი = | დაფუძნდა = {{დაიწყე თარიღი და ასაკი|2020|11|1}} | დაიხურა = | დამაარსებელი = იანგ მოუ, ბრეტ მარტინი<ref name="Wiggers 1"/> | მდებარეობა = [[ნიუ-იორკი]], [[აშშ]]<ref>[https://app.dealroom.co/companies/kumospace Kumospace] at dealroom.co Retrieved February 22, 2023.</ref> | მფლობელი = | წამყვანი = | პარტნიორი = | დარგი = კომუნიკაციების პროგრამული უზრუნველყოფა, [[ვირტუალური ოფისი]], ვირტუალური სამუშაო ადგილი | პროდუქცია = | შემოსავალი = | საწარმოო შემოსავალი = | სუფთა მოგება = | თანამშრომელი = | შვილობილი = | ფილიალი = | აუდიტორი = | რეგისტრაცია = | მომხმარებელი = | სერვისის ენა = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]] | საიტი = {{URL|https://www.kumospace.com/}} }} '''Kumospace''' ― [[ვირტუალური ოფისი|ვირტუალური საოფისე]] პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებელი კომპანია. კომპანიის შტაბ-ბინა [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]], [[აშშ]]-ში მდებარეობს. ==ისტორია== Kumospace იანგ მოუმ და ბრეტ მარტინმა დააფუძნეს..<ref name="Wiggers 1">{{Cite news |last=Wiggers |first=Kyle |date= August 8, 2022 |title=Kumospace raises new cash to replace physical offices with virtual ones|language=en-US |work=TechCrunch|url=https://techcrunch.com/2022/08/08/kumospace-raises-new-cash-to-replace-physical-offices-with-virtual-ones/ |access-date=2023-02-22 |issn=}}</ref><ref>{{cite web |url= https://teg6.com/58803/noticias/kumospace-levanta-dinheiro-para-substituir-escritorios-fisicos-por-virtuais/ |title= Kumospace levanta dinheiro para substituir escritórios físicos por virtuais |author= |date= |website= Teg6.com |publisher= |access-date= February 22, 2023 |quote= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20230222172953/https://teg6.com/58803/noticias/kumospace-levanta-dinheiro-para-substituir-escritorios-fisicos-por-virtuais/ |archivedate= თებერვალი 22, 2023 }}</ref> მარტინის თქმით, კომპანიის შექმნასა და ონლაინ პლატფორმის განვითარებაზე დიდი გავლენა იქონია [[მრავალმოთამაშიანი ვიდეო თამაში|მრავალმოთამაშიანმა ვიდეო თამაშებმა]] (მაგალითად World of Warcraft).<ref>{{Cite news |last= Vasel |first= Kathryn |date=December 1, 2020 |title=Companies are getting creative with their office holiday parties |language=en-US |work= CNN Business |url=https://edition.cnn.com/2020/12/01/success/virtual-office-holiday-parties/index.html |access-date=2023-02-22 |issn=}}</ref><ref name="Yiren Lu">{{cite web |url= https://www.nytimes.com/2021/02/17/magazine/video-conference.html |title= The Race to Fix Virtual Meetings |author= Yiren Lu |date= February 17, 2021 |website= nytimes.com |publisher= The New York Times Magazine |access-date= February 22, 2023|quote=}}</ref><ref>{{Cite news |last=Woo |first=Erin |date=July 6, 2021 |title=Work at Home or the Office? Either Way, There’s a Start-Up for That. |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2021/07/06/technology/hybrid-work-startups.html |access-date=2023-02-20 |issn=0362-4331}}</ref> ონლაინ პლატფორმა ვირტუალური ოთახებისგან შედგება, სადაც მომხმარებლებს ნამდვილი ოფისების სტილიზებულ ლო-ფი გრაფიკის სიმულაციებში ნავიგაცია შეუძლიათ. ვირტუალური ოთახები მოიცავს სავარძლებს, ყავის მაგიდებს, საკონფერენციო ოთახებს და სხვ. სიმულაციებს.<ref>{{cite web |url= https://www.wpp.com/wpp-iq/2021/09/the-metaverse-workforce |title= The metaverse workforce |author= Emma Chiu |date= November 20, 2020 |website= wpp.com |publisher= |access-date= February 20, 2023|quote=}}</ref><ref>{{cite web |url= https://3c.ltn.com.tw/news/44539 |title= 單純視訊了無新意？3款遠距軟體超擬真 在家上班完全不孤單！|author= 者呂紹禾 |date= May 28, 2021 |website= Liberty Times Net |publisher= |access-date= February 22, 2023|quote=}}</ref><ref>{{cite web |url= https://barrie360.com/kumospace-try-this-fun-new-way-to-mix-up-your-virtual-meetings/ |title=KUMOSPACE: Try This Fun New Way to Mix Up Your Virtual Meetings |author= Staff |date= October 19, 2021 |website= Barrie360.com |publisher= |access-date= February 20, 2023|quote=}}</ref> [[2020]] წლის აგვისტოდან [[2021]] წლის მარტამდე პლატფორმის აქტიურ მომხმარებელთა რაოდენობა გაასმაგდა<ref>{{cite web |url= https://siliconangle.com/2021/04/21/immersive-spatial-video-chat-provider-kumospace-raises-3m-seed-funding/ |title=Immersive spatial video chat provider Kumospace raises $3M in seed funding |author= Kyt Dotson |date= April 21, 2021 |website= siliconangle.com |publisher= SiliconANGLE Media Inc. |access-date= February 22, 2023|quote=}}</ref> და საბოლოოდ პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებელი კომპანია [[2020]] წლის 1-ელ ნოემბერს დაფუძნდა. რამდენიმე კვირის შემდეგ კომპანია Boldstart Ventures-მა დააფინანსა.<ref>[https://boldstart.vc/companies/kumospace/ Kumospace] at boldsart.vc. Retrieved February 22, 2023.</ref> ===დაფინანსება=== [[2021]] წლის აპრილში კომპანიამ Boldstart Ventures-ისგან 3 მლნ [[ამერიკული დოლარი]]ს ღირებულების ინვესტიცია მიიღო,<ref>{{cite web |url= https://www.finsmes.com/2021/04/kumospace-raises-3m-in-seed-funding.html|title= Kumospace Raises $3M in Seed Funding |author= FinSMEs |date= April 21, 2021 |website= finsmes.com |publisher= |access-date= February 21, 2023|quote=}}</ref><ref>{{cite web |url= https://www.alleywatch.com/2021/04/kumospace-immersive-spatial-video-chat-platform-real-life-brett-martin/ |title= Kumospace Raises $3M for its Immersive Video Chatting Platform That Mimics Real World Interactions |author= AlleyWatch |date= |website= alleywatch.com |publisher= |access-date= February 22, 2023|quote=}}</ref> ხოლო [[2022]] წლის აგვისტოში Lightspeed Venture Partners-ისგან ― 21 მილიონი ამერიკული დოლარის ღირებულების ინვესტიცია.<ref name="Wiggers 1"/><ref>{{cite web |url=https://techcrunch.com/2022/11/02/former-yext-ceo-launches-roam-to-provide-a-virtual-hq-for-distributed-teams/ |title= Former Yext CEO launches Roam to provide a virtual HQ for distributed teams |author= Kyle Wiggers |date= November 4, 2022 |website= TechCrunch.com |publisher= TechCrunch |access-date= February 21, 2023|quote=}}</ref><ref name="Bowden">{{Cite news |last=Bowden |first=Ashley |date= August 9, 2022 |title=Virtual Chat Platform Kumospace Pulls in $21M to Build Digital Workplaces |language=en-US |work= Built in NYC |url=https://www.builtinnyc.com/2022/08/09/kumospace-raises-21m-series-a |access-date= February 22, 2023|issn=}}</ref> ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ვირტუალური ოფისი]] ==რესურსები ინტერნეტში== *{{official website|https://www.kumospace.com/}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:2020 წელს დაარსებული პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებელი კომპანიები]] [[კატეგორია:კოლაბორაციული პროგრამული უზრუნველყოფა]] [[კატეგორია:2020 წელს დაარსებულები აშშ-ში]] [[კატეგორია:პროგრამული უზრუნველყოფის შემქმნელი კომპანიები აშშ-ში]] i1klnagrx8fk0a5fn5ze5zccorbeu3y 0 547691 4816987 4614820 2025-06-20T10:00:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816987 wikitext text/x-wiki სტატიაში მოცემულია '''ანგოლის პორტებისა და ნავსადგურების სია'''. ==ანგოლის პორტებისა და ნავსადგურების სია== {| class="wikitable sortable" !პორტი/ნავსადგური !პროვინცია !ქალაქი !კოორდინატები !კოდი !შენიშვნები |- | [[ლუანდის პორტი]] || [[ლუანდის პროვინცია]] || [[ლუანდა]] || {{coord|8|45|S|13|16|E|name=ლუანდის პორტი}} || AOLAD || დიდი ზომის პორტი. აევე მოიხსენიებენ, როგორც ანგოლის პორტს.<ref>{{Cite web |title=Port of Luanda |url=https://www.marinetraffic.com/en/ais/details/ports/805?name=LUANDA&country=Angola |access-date=2 March 2023 |website=marinetraffic.com}}</ref> პორტი მდებარეობს [[ლუადის ყურე|ლუანდის ყურის]] სანაპიროზე, რომელიც [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანიდან]] [[ლუანდა (კუნძული)|კუნძულ ლუანდითაა]] გამოყოფილი.<ref>{{cite web |url=http://ports.com/angola/port-of-luanda/ |title=Port of Luanda |last=Ports.com |accessdate=6 December 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130220145906/http://ports.com/angola/port-of-luanda/ |archivedate=20 თებერვალი 2013 }}</ref> უდიდესი პორტი ქვეყნის მასშტაბით.<ref>{{cite web |url=http://www.portoluanda.co.ao/movimentos.php |title=Movimentos |last=Porto de Luanda |accessdate=6 December 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171119070419/http://www.portoluanda.co.ao/movimentos.php |archivedate=19 ნოემბერი 2017 }}</ref> |- | [[ნამიბეს პორტი]] || [[ნამიბეს პროვინცია]] || [[ნამიბე (ქალაქი)|ნამიბე]] || {{coord|15|11|S|12|7|E|name=ნამიბეს პორტი}} || AOMSZ ||საშუალო ზომის პორტი. მაქსიმალური წყალშიგი ― 9.6 მეტრი.<ref>{{Cite web |title=Port of Namibe |url=https://www.marinetraffic.com/en/ais/details/ports/1176?name=NAMIBE&country=Angola |access-date=2 March 2023 |website=marinetraffic.com}}</ref> მდებარეობს [[ნამიბეს ყურე|ნამიბეს ყურის]] ნაპირზე.<ref>{{cite web |url=http://cdn1.portalangop.co.ao/angola/pt_pt/noticias/economia/2017/3/15/Namibe-Segunda-fase-Porto-Namibe-arranca-este-ano,3e865a96-c8cb-4c8f-ab23-f3a94dc36205.html |title=Namibe: Segunda fase do Porto do Namibe arranca este ano |last=Portal Angop |date=12 April 2017 |accessdate=10 December 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181211010644/http://cdn1.portalangop.co.ao/angola/pt_pt/noticias/economia/2017/3/15/Namibe-Segunda-fase-Porto-Namibe-arranca-este-ano,3e865a96-c8cb-4c8f-ab23-f3a94dc36205.html |archivedate=11 დეკემბერი 2018 }}</ref> |- | სოიოს პორტი || [[ზაირეს პროვინცია]] || [[სოიო]] || {{coord|6|7|S|12|19|E|name=სოიოს პორტი}} || AOSZA || საშუალო ზომის პორტი.<ref>{{Cite web |title=Soyo Port |url=https://www.marinetraffic.com/en/ais/details/ports/1172?name=SOYO&country=Angola |access-date=2 March 2023 |website=marinetraffic.com}}</ref> |- | [[ლობიტოს პორტი]]|| [[ბენგელის პროვინცია]] || [[ბენგელა (ქალაქი)|ლობიტო]] || {{coord|12|19|S|13|34|E|name=ლობიტოს პორტი}} || AOLOB || საშუალო ზომის პორტი<ref>{{Cite web |title=Lobito Port |url=https://www.marinetraffic.com/en/ais/details/ports/1174?name=LOBITO&country=Angola |access-date=2 March 2023 |website=marinetraffic.com}}</ref> [[ლობიტოს ყურე]]ში. |- | კაბინდის პორტი || [[კაბინდის პროვინცია]] || [[კაბინდა (ქალაქი)|კაბინდა]] || {{coord|5|32|S|12|11|E|name=კაბინდის პორტი}} || AOCAB || საშუალო ზომის პორტი.<ref>{{Cite web |title=Cabinda Port |url=https://www.marinetraffic.com/en/ais/details/ports/23912?name=CABINDA&country=Angola |access-date=2 March 2023 |website=marinetraffic.com}}</ref> |} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{აფრიკა თემატურად|პორტების სია|აფრიკის პორტების სია}} [[კატეგორია:ანგოლის პორტები და ნავსადგურები]] [[კატეგორია:პორტების სიები|ანგოლა]] juukqjhpsy1dnz4z3gto7wgk4l12qtj 0 548739 4816810 4646891 2025-06-19T22:53:45Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816810 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სახელი = Vremya i Steklo |ორიგინალური სახელი= Время и Стекло ({{lang-ru}}) |სურათი = |ლანდშაფტი = |სათაური = |სურათისზომა = |ფონი = |ნამდვილისახელი = |მეტსახელი = |დაიბადა = |დაბადების ადგილი = |გარდ = |გარდ ადგილი = |წარმოშობა = {{დროშა|უკრაინა}} |ინსტრუმენტი = |მიმართულება = |ჟანრი = [[პოპ-მუსიკა|პოპი]] |საქმიანობა = |აქტიურობის წლები = [[2010]]—[[2020]] |ლეიბლი = [[Mozgi Entertainment]] |ასოციაციები = |საიტი = |წევრები = |ყოფილი წევრები = ალექსეი ზავგოროდნი <br> ნადეჟდა დოროფეევა |აღსანიშნავი ინსტრუმენტები = |ჯილდოები = }} '''Vremya i Steklo''' ({{lang-ru|Время и Стекло}}) — [[უკრაინა|უკრაინული]] პოპ ჯგუფი. ჩამოყალიბდა [[2010]] წლის [[2 დეკემბერი|2 დეკემბერს]].<ref>{{Cite web |url=http://potapshow.biz/#news/show/36/ |title=Потап объединил Время и Стекло |access-date=2014-11-03 |archive-date=2014-12-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141218055621/http://potapshow.biz/#news/show/36/ |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141218055621/http://potapshow.biz/#news/show/36/ |archivedate=2014-12-18 }}</ref> ჯგუფში შედიოდნენ ალექსეი ზავგოროდნი (პოზიტივი) და ნადია დოროფეევა (დოდო). პროდიუსერი და სიმღერების ერთ-ერთი ავტორი იყო ალექსეი პოტაპენკო (პოტაპი). [[2020]] წლის [[11 მარტი|11 მარტს]] ჯგუფი ოფიციალურად დაიშალა.<ref name="rbc1">{{Cite web |title=Настає новий етап: "Время и Стекло" оголосили про розпад групи емоційним відео |url=https://www.rbc.ua/ukr/lite/zvyozdy/nastupaet-novyy-etap-vremya-steklo-obyavili-1583919089.html |access-date=2023-02-01 |website=РБК-Украина |language=ru}}</ref> დუეტი გამოდიოდა უამრავ მუსიკალურ ღონისძიებაზე [[რუსეთი|რუსეთსა]] და [[უკრაინა]]ში, როგორიცაა ''Golden Gramophone'', ''Crimea Music Fest'' და ''Slavic Bazaar''. მათ ერთად გაახმოვანეს მთავარი როლები ანიმაციურ ფილმში ''The Stolen Princess''.<ref name="stolenprincess">{{Cite web |last=Glory |first=Admin |title=Informasi RTP Slot Online & Bocoran RTP Live Terbaru Pragmatic Play Hari Ini |url=https://stolenprincess.com/ |access-date=2023-02-02 |website=stolenprincess.com |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170103012718/http://stolenprincess.com/ |archivedate=2017-01-03 }}</ref> [[2010]] წელს ალექსეი პოტაპენკომ, ირინა გოროვასთან, MOZGI Entertainment-ის საწარმოო ცენტრის პარტნიორთან ერთად, გადაწყვიტა გაეხსნა ახალი პროექტი ალექსეი ზავგოროდნის მონაწილეობით (ცნობილი ფსევდონიმით პოზიტივი), რომელთანაც დიდი ხნის განმავლობაში თანამშრომლობდა.<ref name="sobesednik1">{{cite web|url=http://sobesednik.ru/shou-biznes/20160119-solistka-vremya-i-steklo-deneg-bylo-rovno-na-proezd-i-edu|title=Солистка "Время и Стекло": Денег было ровно на проезд и еду|author=|website=|date=2016-01-16|publisher=sobesednik.ru|deadlink=no|accessdate=2020-03-11|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190502175735/https://sobesednik.ru/shou-biznes/20160119-solistka-vremya-i-steklo-deneg-bylo-rovno-na-proezd-i-edu|archivedate=2019-05-02}}</ref> კიევში ონლაინ კასტინგისა და ლაივ კასტინგის ჩატარების შემდეგ, შავი ზღვის თამაშების ფესტივლის ლაურეატი, ნადია დოროფეევა, ჯგუფის ახალი მონაწილე გახდა. ჯგუფის პირველი სინგლის, „''Так выпала Карта''“ სიმღერისა და ვიდეორგოლის პრემიერა [[2010]] წლის [[17 ნოემბერი|17 ნოემბერს]] შედგა. სულ რაღაც 10 დღის შემდეგ ვიდეო [[YouTube]]-ზე ნახვების რაოდენობით მე-5 ადგილზე მოხვდა კატეგორიაში "მსოფლიო მუსიკოსები".<ref name="tvua1">{{Cite web |last=tv.ua |date=2016-02-23 |title=Время и Стекло показали свою Карту (ВИДЕО) |url=https://tv.ua/dosug/music/929486-vremya-i-steklo-pokazali-svoyu-kartu-video |access-date=2023-02-01 |website=tv.ua |language=uk}}</ref> ==დისკოგრაფია== ===ალბომები=== * 2014: ''Время и Стекло'' * 2015: ''Глубокий Дом'' * 2017: ''Обратный отсчёт'' * 2019: ''VISLOVO'' ===სინგლები=== * 2010: ''Так выпала Карта'' * 2011: ''Любви Точка Нет'' * 2011: ''Серебряное море'' * 2011: ''Кафель'' * 2012: ''Гармошка'' * 2012: ''Слеза'' * 2013: ''#кАроче'' * 2013: ''Потанцуй со мной'' * 2014: ''Забери'' * 2015: ''Имя 505'' * 2015: ''Песня 404'' * 2015: ''Опасно 220'' * 2015: ''Ритм 122'' * 2016: ''Навернопотомучтоx'' * 2017: ''На Стиле'' * 2017: тролль * 2018: ''ТОП'' * 2018: ''Песня про лицо'' * 2019: ''Дим'' * 2020: ''Набсегда/Никогда'' * 2020: ''Last Dance'' ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://vremyaisteklo.com ჯგუფის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141218093255/http://vremyaisteklo.com/ |date=2014-12-18 }} * [http://bisyor.me/tags/%D0%92%D1%80%D0%B5%D0%BC%D1%8F+%D0%B8+%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE/ Vremya i Steklo mp3] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190705054943/https://bisyor.me/tags/%D0%92%D1%80%D0%B5%D0%BC%D1%8F+%D0%B8+%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE/ |date=2019-07-05 }} * [https://web.archive.org/web/20150627064501/http://www.bulvar.com.ua/arch/2010/50/4d07d1e65aab7/view_print/ POTAP: "If the genius had something to argue with him is impossible!"] * [http://rusradio.ru/news/showbiznes/7908063/ GROUP "TIME AND GLASS" RELEASED their DEBUT ALBUM] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160917033409/http://rusradio.ru/news/showbiznes/7908063 |date=2016-09-17 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:უკრაინული ჯგუფები]] dnwq6u9apmzirkb6802rmdmevrbszai 0 557214 4816829 4800098 2025-06-20T01:26:06Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816829 wikitext text/x-wiki [[File:Ireland900.png|right|thumb|300px]] '''ადრე სკანდინავიური დუბლინი''' — [[ვიკინგები|ვიკინგების]] ზეგავლენა [[ირლანდია|ირლანდიაზე]] პირველად [[795]] წელს ფიქსირდება, ეს მოხდა მაშინ, რიდესაც ვიკინგებმა თავდასხმა განახორციელეს გელური ირლანდიის სანაპიროზე მყოფ დასახლებებზე. მომდევნო ათწლეულების განმავლობაში ვიკინგების შემოსევები ამ მხარეში შედარებით მასშტაბური და უკეთესად ორგანიზებული გახდა, ვიკინგების ძირითადი სამიზნეები იყო როგორც შიდა დასახლებები, ასევე სანაპიროსთან ახლოს მყოფი დასახლებები. დროთა განმავლობაში, ვიკინგებმა ამ ტერიტორიებზე ააშენეს საზღვაო ბანაკები, რომლებსაც ადგილობრივები ლონგპორტის სახელით მოიხსენიებდნენ. ლონგპორტების აშენების ძირითადი მიზანი ვიკინგებისთვის ზამთარში დასარჩენი ადგილის შექმნა იყო. [[IX საუკუნე|IX საუკუნის]] შუა ხანებში, ვიკინგების ლიდერმა, სავარაუდოდ ტურგეისმა ან თორგესტმა (ამ პიროვნების ზუსტი ვინაობა არაა ცნობილი) დააარსა ციხე-სიმაგრე დუბლინში, დააყაჩაღა ლეინსტერი და მეთი და დაარბია ირლანდიის სხვა დასახლებებიც. მოგვიანებით იგი მოკლა ირლანდიის უზენაესმა მეფემ (ყველა ირლანდიური პროვინციის მეფეების მეფემ), Máel Sechnaill mac Máele Ruanaid-მა, რასაც მოჰყვა ირლანდიელების რამდენიმე გამარჯვება ვიკინგების წინააღმდეგ, შემდგომში კი [[დუბლინი|დუბლინის]] უკან დაბრუნება [[849]] წელს. არც თუ ისე დიდი ხნის შემდეგ, ვიკინგების ახალი ჯგუფი, რომელიც ცნობილია Dubgaill-ის სახელით ("ბნელი უცხოელები") ჩავიდა ირლანდიაში, ისინი დაუპირისპირდნენ იმ ვიკინგებს, რომლებიც ამ ტერიტორიებზე მათზე ადრე ჩამოსახლდნენ და რომლებსაც ისლანდიელები Finngaill-ს უწოდებდნენ ("სამართლიანი უცხოელები"). ამ სამი ვიკინგური ჯგუფის მერყევი ბედი და მათი [[ალიანსი|ალიანსების]] ცვალებადობა, თანამედროვე ჩანაწერების ნაკლოვანებებსა და ანგარიშების უზუსტობასთან ერთად, ამ წლებს აქცევს ერთ-ერთ ყველაზე ამოუცნობ და ნაკლებად გასაგებ პერიოდად, ახალბედა ქალაქის ისტორიაში. [[853]] წელს ვიკინგების მეთაური, სახელად ამლაიბი (რომელიც შესაძლოა ოლაფ თეთრიც კი ყოფილიყო) ჩავიდა ირლანდიაში, იქ კი მან დუბლინის მეფის ტიტულის მოპოვება მოახერხა. ის მართავდა თავის ძმებთან Ímar (Ívarr, შესაძლოა [[ივარ უძვლო]]) და Auisle-სთან ერთად. მომდევნო თხუთმეტი წლის განმავლობაში ისინი იყენებდნენ დუბლინს, როგორც ბაზას ირლანდიის სამეფოების წინააღმდეგ კამპანიების სერიისთვის. ამ კონფლიქტების დროს ისინი დაუკავშირდნენ ირლანდიური პროვინციების რამდენიმე [[მეფე|მეფეს]] და ერთმანეთის მოკავშირეები გახდნენ. დუბლინში დასახლებულმა ვიკინგებმა არაერთხელ დაარბიეს [[გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთის]] დასახლებები. ივარის და ოლაფის სიკვდილს ის შემდეგ, ვიკინგებს შორის შიდა კონფლიქტი დაიწყო, ვიკინგებს შორის კავშირს ეს მეფეები ამყარებდნენ, აქედან გამომდინარე მათი სიკვდილის შემდეგ ეს კავშირი ძალიან დასუსტდა. მიუხედავად ამ ყველაფრისა, ომი ვიკინგებსა და ირლანდიელებს შორის მაინც გაგრძელდა, ამ შიდა კონფლიქტებმა დაასუსტა ვიკინგების [[კოლონია|კოლონიები]] და გაუადვილა ირლანდიელებს მათ წინააღმდეგ გაერთიანება. [[902]] წელს ლეინსტერის მეფემ Cerball mac Muirecáin-მა და ბრეგას მეფემ Máel Findia mac Flannacáin-მა ორმხრივი შეტევა განახორციელეს დუბლინზე და განდევნეს ვიკინგები ქალაქიდან. თუმცა, [[914]] წელს, ვიკინგები რომლებსაც მოგვიანებით Uí Ímair (ივარის სახლი) უწოდეს, დაბრუნდნენ ირლანდიაში, რაც ვიკინგების ხანის ხელმეორედ დაწყების მაუწყებლი იყო. ==ლიტერატურა== * {{Cite book |author1=Aethelweard |author-link1=Æthelweard (historian) |author2=J. A. Giles |author-link2=John Allen Giles |year=1906 |location=London |publisher=G. Bell |url=https://archive.org/details/oldenglishchroni00gileuoft |title=The Chronicle of Aethelweard}} * {{Cite book |title=The Chronicle of Ireland |last=Charles-Edwards |first=T. M. |author-link=Thomas Charles-Edwards |year=2006 |publisher=Liverpool University Press |url=https://books.google.com/books?id=k-zb0polW4wC |isbn=978-0-85323-959-8}} * {{Cite book |title=Irish Historic Towns Atlas, No. 11|last=Clarke |first=H. B. |year=2005 |publisher=Royal Irish Academy |location=Dublin |isbn=1-874045-89-5}} * {{Cite book |title=Vikings Kings of Britain and Ireland: The Dynasty of Ívarr to A.D. 1014 |last=Downham |first=Clare |year=2007 |publisher=Dunedin |location=Scotland |isbn=978-1-906716-06-6}} * {{Cite book |last=Dumville |first=David N. |editor=Seán Duffy |date=2005 |chapter=Old Dubliners and New Dubliners in Ireland and Britain: A Viking-Age Story |title=Medieval Dublin |volume=VI |pages=78–93 |place=Dublin | isbn=1-85182-885-0}} * {{Cite book |title=The Scandinavian Kingdom of Dublin |last=Haliday |first=Charles |year=1884 |publisher=M. H. Gill & Son |location=Dublin |url=https://archive.org/details/cu31924026361257}} * {{Cite book |title=Onomasticon Goedelicum |last=Hogan |first=Edmund |year=1910 |location=Dublin |url=http://publish.ucc.ie/doi/locus }}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * {{Cite book| last=Montgomery |first=Hugh |title=The God-Kings of Europe: The Descendents of Jesus Traced Through the Odonic and Davidic Dynasties | url=https://archive.org/details/godkingsofeurope0000mont |year=2006 |publisher=Book Tree| isbn=978-1-58509-109-6}} * {{Cite web |author=Donnchadh Ó Corráin |author-link=Donnchadh Ó Corráin |url=http://www.ucc.ie/celt/General%20Vikings%20in%20Ireland.pdf |title=General: The Vikings in Ireland |access-date=21 December 2008 |publisher=CELT}} * {{Cite book |title=Cogad Gaedel re Gallaib |last=Todd |first=James Henthorn (trans.) |author-link=James Henthorn Todd |year=1867 |publisher=Longmans, Green, Reader & Dyer |place=Dublin |url=https://books.google.com/books?id=TgMGAAAAQAAJ}} * {{Cite journal| last=Smyth |first=Alfred P. |title=The Black Foreigners of York and the White Foreigners of Dublin |journal=Saga-Book |volume=19 |year=1974–1977 |pages=101–117}} == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.ucc.ie/celt/publishd.html Corpus of Electronic Texts (CELT)] * [https://archive.org/details/chroniclespicts01skengoog Chronicle of the Kings of Alba] * [http://www.mglarc.com/index.php/dublin-based/34-dublinprojects/78-9th-century-viking-dublin-evidence-begins-to-unfold.html Archaeology of 9th-Century Dublin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171115095428/http://www.mglarc.com/index.php/dublin-based/34-dublinprojects/78-9th-century-viking-dublin-evidence-begins-to-unfold.html |date=2017-11-15 }} * [http://asc.jebbo.co.uk/intro.html ''Anglo-Saxon Chronicle''] {{ვიკინგები}} [[კატეგორია:ვიკინგები]] [[კატეგორია:ირლანდია]] siit2rrqrroqe67q822jo3attiwasom 0 557636 4816846 4575971 2025-06-20T03:21:31Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816846 wikitext text/x-wiki '''აზერბაიჯანის სახელმწიფო სამხატვრო გალერეა''' ({{Lang-az|Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası}}) — ხელოვნების მუზეუმი [[ბაქო|ბაქოში]], რომელიც ეძღვნება აზერბაიჯანის კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნებას და აღდგენას. აზერბაიჯანის სახელმწიფო სამხატვრო გალერეა შეიქმნა 1972 წელს აზერბაიჯანის სსრ კულტურის სამინისტროს ბრძანებულებით აზერბაიჯანის სახელმწიფო საგამოფენო დარბაზის ბაზაზე, რომელიც ფუნქციონირებდა 1960 წლიდან<ref>[https://azgallery.az/az/news/2 Müasir İncəsənət Muzeyində İrina Eldarovanın fərdi sərgisi açılıb]</ref>. გალერეაში წარმოდგენილია 14000-ზე მეტი ნახატი, გრაფიკული ნამუშევარი, სკულპტურა, დეკორატიული და გამოყენებითი ხელოვნებისა და თანამედროვე ხელოვნების ნიმუშები<ref name=":0">[https://culture.gov.az/az/umumi-xeberler/azerbaycan-ressamlarinin-vahid-nformasiya-bazasinin-ve-azerbaycan-dovlet-resm-qalereyasinin-veb-saytinin-www-azgallery-az-teqdimati-kecirilecekdir Azərbaycan Rəssamlarının Vahid İnformasiya Bazasının və Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasının veb-saytının (www.azgallery.az) təqdimatı keçiriləcəkdir]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>. აქედან 10 000-ზე მეტი აზერბაიჯანელი მხატვრების ნამუშევარია. გალერეა აწყობს შემოქმედებით ვორქშოფებს მხატვრებისთვის, მასტერკლასებს და ახალგაზრდა ხელოვანთა მოგზაურობის გამოფენებს. გალერეის მკვლევარები ატარებენ კვლევებს გამოფენებზე, კონკურსებზე, ნახატებზე და აგროვებენ ინფორმაციას მხატვრების შესახებ<ref>[https://medeniyyet.az/page/news/38846/Azerbaycan-Dovlet-Resm-Qalereyasinin-loqotipi-teqdim-edilib.html Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasının loqotipi təqdim edilib]</ref>. 2017 წლის 27 ოქტომბერს გალერეამ ჩამოაყალიბა აზერბაიჯანელი მხატვრების ერთიანი საინფორმაციო ბაზა<ref name=":0" />. აზერბაიჯანში და მის ფარგლებს გარეთ გამართული გამოფენების უმეტესობა შედგება სამხატვრო გალერეის კოლექციაში შეტანილი ნახატებისგან. == რესურსები ინტერნეტში == * https://azgallery.az/ - აზერბაიჯანის სახელმწიფო სამხატვრო გალერეის ოფიციალური ვებ-გვერდი == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:აზერბაიჯანის ხელოვნება]] fzlla6nhipy8qai8rmrm7noy72e25h9 0 558115 4816672 4595433 2025-06-19T13:11:17Z 78.177.163.183 4816672 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ხავიერ მილეი<br/>Javier Milei | სურათი= Presidente Javier Milei.jpg | სურათის ზომა =250 პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = Javier Milei signature.svg | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1970|10|22}} | დაბადების ადგილი = [[ბუენოს-აირესი]], [[არგენტინა]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = [[ფატიმა ფლორესი]] | შვილები= | განათლება =ბელგრანოს უნივერსიტეტი | სამეცნიერო ხარისხი = | წოდება = | პროფესია = | საქმიანობა = პოლიტიკოსი, ეკონომისტი | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[არგენტინის ლიბერტარიანული პარტია|ლიბერტარიანული პარტია]] | საიტი = | შენიშვნა = | რიგი = [[არგენტინის პრეზიდენტი|არგენტინის 55-ე პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[10 დეკემბერი]], [[2023]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = [[ვიქტორია ვილიარუელი]] | მონარქი = | პრეზიდენტი = | კანცლერი = | პრემიერ-მინისტრი = | თავმჯდომარე= | წინამორბედი= [[ალბერტო ფერნანდესი]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 = | მონარქი2 = | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2 = | თავმჯდომარე2 = | რიგი3= | თანამდებობა დაიკავა3= | თანამდებობა დატოვა3= | წინამორბედი3= | მემკვიდრე3= | პრეზიდენტი3= | მონარქი3 = | კანცლერი3 = | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3 = | თავმჯდომარე3 = | რიგი4= | თანამდებობა დაიკავა4= | თანამდებობა დატოვა4= | წინამორბედი4= | მემკვიდრე4= | პრეზიდენტი4= | მონარქი4 = | კანცლერი4 = | ვიცე-პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4 = | თავმჯდომარე4 = }} '''ხავიერ გერარდო მილეი''' ({{lang-es|Javier Gerardo Milei}}; დ. [[22 ოქტომბერი]], [[1970]], [[ბუენოს-აირესი]], [[არგენტინა]]) — [[არგენტინელები|არგენტინელი]] პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე, ეკონომისტი, მეწარმე. [[არგენტინის პრეზიდენტი]] [[2023]] წლის 10 დეკემბრიდან. მემარჯვენე [[ლიბერტარიანიზმი|ლიბერტარიანელი]] და [[პოპულიზმი|პოპულისტი]].<ref>{{cite news |title=Fiery Right-Wing Populist Javier Milei Wins Argentina's Presidency and Promises 'Drastic' Changes |url=https://www.voanews.com/a/fiery-right-wing-populist-javier-milei-wins-argentina-s-presidency-and-promises-drastic-changes/7362112.html |access-date=11 დეკემბერი, 2023 |work=Voice of America |date=19 ნოემბერი, 2023 |language=en}}</ref><ref name=":0">{{cite news |title=Who is Javier Milei, Argentina’s far-right populist politician? |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/8/14/who-is-javier-milei-argentinas-far-right-populist-politician |access-date=11 დეკემბერი, 2023 |work=Al Jazeera |language=en}}</ref> წინასაარჩევნო კამპანიის დროს [[არგენტინული პესო|ეროვნული ვალუტის]] დიდი [[ინფლაცია|ინფლაციის]], [[დევალვაცია|დევალვაციისა]] და [[საგარეო ვალი|საგარეო ვალის]] პრობლემების დასაძლევად გამოდიოდა რადიკალური იდეებით, როგორიცაა ეკონომიკის [[ამერიკული დოლარი|აშშ დოლარზე]] გადაყვანა, ცენტრალური ბანკისა და ზოგიერთი სამინისტროს გაუქმება, რათა შეზღუდულიყო სახელმწიფოს ჩარევა ეკონომიკაში.<ref name=":0" /> ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Javier Milei}} *[https://www.cidob.org/es/biografias_lideres_politicos/america_del_sur/argentina/javier_milei ხავიერ მილეის ბიოგრაფია] == სქოლიო == {{სქოლიო}} {{არგენტინის პრეზიდენტები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:მილეი, ხავიერ}} [[კატეგორია:დაბადებული 22 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1970]] [[კატეგორია:არგენტინელი პოლიტიკოსები]] [[კატეგორია:არგენტინის პრეზიდენტები]] l39r91zgk5eojhvh8quyj3hl0d086q6 0 560111 4816643 4696170 2025-06-19T12:39:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816643 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Down in the Groove | ტიპი = studio | შემსრულებელი = [[ბობ დილანი]] | გარეკანი = Bob Dylan - Down in the Groove.jpg | Alt = | გამოცემის თარიღი = {{Start date|1988|5|30}} | ჩაწერის თარიღი = 1983–1987 | ადგილი = | სტუდია = | ჟანრი = [[როკ-მუსიკა|როკი]] | ხანგრძლივობა = {{Duration|m=32|s=04}} | ლეიბლი = [[Columbia Records|Columbia]] | პროდიუსერი = [[ბობ დილანი]] და [[მარკ ნოპფლერი]] (მხოლოდ სიმღერა „Death Is Not the End“) | წინა_სახელწოდება = [[Knocked Out Loaded]] | წინა_წელი = 1986 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Dylan & the Dead]] | შემდეგი_წელი = 1989 }} {{Album ratings | rev1 = [[AllMusic]] | rev1Score = {{Rating|2|5}}<ref>{{AllMusic|class=album|id=r6449|first=სტივენ თომას|last=ერლეუაინი|access-date=2011-06-28}}</ref> | rev6 = ''[[Rolling Stone]]'' | rev6Score = {{Rating|2.5|5}}<ref>{{Cite magazine |url=https://www.rollingstone.com/music/albumreviews/down-in-the-groove-19880714 |title=Rolling Stone 14 ივლისი 1988 |magazine=[[Rolling Stone]] |access-date=26 აგვისტო 2017 |archive-date=18 ივნისი 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180618002943/https://www.rollingstone.com/music/albumreviews/down-in-the-groove-19880714 |url-status=dead }}</ref> | rev2 = [[რობერტ კრისტგოუ]] | rev2Score = C+<ref>კრისტგოუ, რობერტ. [http://www.robertchristgau.com/get_artist.php?id=169 Bob Dylan]. Retrieved 2011-06-28.</ref> | rev3 = ''[[The Encyclopedia of Popular Music]]'' | rev3Score = {{Rating|2|5}}<ref>{{cite book|last=ლარკინი|first=კოლინ|author-link=კოლინ ლარკინი|title=The Encyclopedia of Popular Music|year=2007|publisher=[[Oxford University Press]]|edition=4th|isbn=978-0195313734|title-link=The Encyclopedia of Popular Music}}</ref> | rev4 = ''[[Entertainment Weekly]]'' | rev4Score = C+<ref>{{Cite web |url=http://www.ew.com/ew/article/0,,313768,00.html |title=EW Dylan catalog review |accessdate=2024-01-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110928011525/http://www.ew.com/ew/article/0,,313768,00.html |archivedate=2011-09-28 }}</ref> | rev5 = [[MusicHound]] | rev5Score = {{Rating|1.5|5}}<ref>{{cite book|editor-last1=გრაფი|editor-first1=გერი|editor-last2=დურხჰოლცი|editor-first2=დენიელ|title=MusicHound Rock: The Essential Album Guide|edition=2nd|publisher=Visible Ink Press|location=Farmington Hills, MI|year=1999|isbn=1-57859-061-2|page=[https://archive.org/details/isbn_9781578590612/page/371 371]|url-access=registration|url=https://archive.org/details/isbn_9781578590612/page/371}}</ref> |rev7 = ''[[The Rolling Stone Album Guide]]'' |rev7score = {{Rating|2|5}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=t9eocwUfoSoC&pg=PA262 |editor-last1=ბრეკეტი|editor-first1=ნათან|editor-last2=ჰორდი|editor-first2=კრისტიან |title=The New Rolling Stone Album Guide |publisher=Fireside|location=ნიუ-იორკი |year=2004 |access-date=22 აგვისტო, 2015|page=262|isbn=0-7432-0169-8}}</ref> }} '''''Down in the Groove''''' — ამერიკელი მომღერლის და სიმღერების ავტორის [[ბობ დილანი]]ს 25-ე სტუდიური ალბომი. იგი გამოიცა [[Columbia Records]]-ის მიერ, 1988 წლის 30 მაისს. ეს არის დილანის მეორე ალბომი, შეფასებული დაუფარავად უარყოფითად. ==სიმღერების სია== {{track listing |headline = მხარე 1 |title1 = [[Let's Stick Together (სიმღერა)|Let's Stick Together]] |writer1 = [[უილბერტ ჰარისონი]] |length1 = 3:09 |title2 = When Did You Leave Heaven? |writer2 = უოლტერ ბულოკი, [[რიჩარდ ა. უიტინგი|რიჩარდ უიტინგი]] |length2 = 2:15 |title3 = Sally Sue Brown |writer3 = [[ართურ ალეგზანდერი|ართურ ჯუნ ალეგზანდერი]], ერლ მონტგომერი, ტომ სტეფორდი |length3 = 2:29 |title4 = Death Is Not the End |writer4 = ბობ დილანი |length4 = 5:10 |title5 = Had a Dream About You, Baby |writer5 = ბობ დილანი |length5 = 2:53 |total_length = 15:56 }} {{track listing | headline = მხარე 2 | title1 = Ugliest Girl in the World | writer1 = ბობ დილანი, რობერტ ჰანტერი | length1 = 3:32 | title2 = [[Silvio (სიმღერა)|Silvio]] | writer2 = ბობ დილანი, რობერტ ჰანტერი | length2 = 3:05 | title3 = [[Ninety Miles an Hour (Down a Dead End Street)]] | writer3 = ჰოლ ბლერი, დონ რობერტსონი | length3 = 2:56 | title4 = [[Oh Shenandoah|Shenandoah]] | writer4 = ხალხური, არანჟირება: დილანი | length4 = 3:38 | title5 = Rank Strangers to Me | writer5 = [[ალბერტ ე. ბრამლი]] | length5 = 2:57 |total_length = 16:08 }} ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://www.bjorner.com/DSN08560%20-%201987%20Early%20Sessions.htm#DSN08585 Down in the Groove-ის სესიები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231130202538/https://www.bjorner.com/DSN08560%20-%201987%20Early%20Sessions.htm#DSN08585 |date=2023-11-30 }} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{ბობ დილანი}} {{Authority control}} [[კატეგორია:1988 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:ალბომები ბობ დილანის პროდიუსერობით]] [[კატეგორია:ალბომები მარკ ნოპფლერის პროდიუსერობით]] [[კატეგორია:ბობ დილანის ალბომები]] [[კატეგორია:Columbia Records-ის ალბომები]] [[კატეგორია:Grateful Dead]] h75nvag4g1nm87rd8vzbu71ojino3qf 0 561142 4816771 4642707 2025-06-19T18:45:02Z Jaba1977 3604 /* სქოლიო */ 4816771 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = პეტერ პელეგრინი | სურათი= Peter_Pellegrini,_October_2019.jpg | სურათის ზომა = 250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= პელეგრინი 2019 წელს | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1975|10|6}} | დაბადების ადგილი= [[ბანსკა-ბისტრიცა]], [[ჩეხოსლოვაკია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | რეზიდენცია = | დაკრძალულია = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | ნათესავები = | განათლება = [[მატეი ბელის უნივერსიტეტი]], [[კოშიცეს ტექნიკური უნივერსიტეტი]] | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = [[სლოვაკეთის პრეზიდენტი|სლოვაკეთის არჩეული პრეზიდენტი]] | თანამდებობა დაიკავა = [[15 ივნისი]], [[2024]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი = [[ზუზანა ჩაპუტოვა]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = [[სლოვაკეთის ეროვნული საბჭო]]ს თავმჯდომარე | თანამდებობა დაიკავა2 = [[25 ოქტომბერი]], [[2023]] | თანამდებობა დატოვა2 = დღემდე | წინამორბედი2 = [[ბორის კოლიარი]] | მემკვიდრე2 = | პრეზიდენტი2 =[[ზუზანა ჩაპუტოვა]] | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = სლოვაკეთის პრემიერ-მინისტრი | თანამდებობა დაიკავა3 = [[22 მარტი]], [[2018]] | თანამდებობა დატოვა3=[[21 მარტი]], [[2020]] | წინამორბედი3 = [[რობერტ ფიცო]] | მემკვიდრე3 = [[იგორ მატოვიჩი]] | პრეზიდენტი3=[[ანდრეი კისკა]], [[ზუზანა ჩაპუტოვა]] | ვიცე-პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= | რიგი4 = | თანამდებობა დაიკავა4 = | თანამდებობა დატოვა4 = | წინამორბედი4 = | მემკვიდრე4 = | პრეზიდენტი4 = | პრემიერ-მინისტრი4= | რიგი5 = | თანამდებობა დაიკავა5 = | თანამდებობა დატოვა5 = | წინამორბედი5 = | მემკვიდრე5 = | პრეზიდენტი5 = | პრემიერ-მინისტრი5= }} '''პეტერ პელეგრინი''' ({{lang-sk|Peter Pellegrini}}; დ. [[6 ოქტომბერი]] [[1975]], [[ბანსკა-ბისტრიცა]], [[ჩეხოსლოვაკია]]) — სლოვაკი პოლიტიკოსი, სლოვაკეთის არჩეული პრეზიდენტი, რომელიც თანამდებობას დაიკავებს [[2024]] წლის 15 ივნისს. [[სლოვაკეთი]]ს პრემიერ-მინისტრი [[2018]]-[[2020]] წლებში<ref>{{Cite news |website=Financial Times |title=Slovak president approves new cabinet |access-date=30 March 2018 |url=https://www.ft.com/content/2ce53eac-2d2d-11e8-9b4b-bc4b9f08f381}}</ref> და ჯანდაცვის მინისტრი [[2019]] წლის დეკემბრიდან [[2020]] წლის მარტამდე. ეროვნული საბჭოს სპიკერი [[2014]]-[[2016]] წლებში და [[2023]] წლის 25 ოქტომბრიდან.<ref>{{Cite web |date=2023-10-25 |title=Pellegriniho zvolili za predsedu NR SR. O obštrukciu sa postaral Matovič, v rozprave mu tvrdo vynadal |url=https://spravy.pravda.sk/domace/clanok/686149-ustanovujuca-schodza-nr-sr-poslanci-zlozia-sluby-volit-sa-bude-sef-parlamentu-podpredsedovia-aj-predsedovia-vyborov/ |access-date=2023-10-25 |website=Pravda.sk |language=sk-SK}}</ref> პელეგრინი იყო პარტია [[კურსი — სოციალ-დემოკრატია|კურსი — სოციალ-დემოკრატიის]] წევრი, შემდეგ დატოვა პარტია და 2020 წლის ივნისის ბოლოს დააარსა პარტია [[ხმა — სოციალ-დემოკრატია]]. [[2024]] წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პირველ ტურში დააგროვა ხმების 37,03 % და დაიკავა მეორე ადგილი [[ივან კორჩოკი]]ს შემდეგ, რომელმაც მიიღო ხმების 42,52 %.<ref>{{Cite web |title=Výsledky prezidentských volieb 2024 - 1. kolo |url=https://www.aktuality.sk/udalost/prezidentske-volby-2024/1-kolo/ |access-date=7 April 2024 |website=[[Aktuality.sk]] |language=sk}}</ref> მეორე ტურში, რომელიც გაიმართა [[2024]] წლის 6 აპრილს პელეგრინმა დააგროვა ხმების 53,12 % და აირჩიეს ქვეყნის პრეზიდენტად.<ref>{{Cite web |title=Voľby 2024 - Výsledky prezidentských volieb 2. kolo LIVE |url=https://www.aktuality.sk/udalost/prezidentske-volby-2024/vysledky/ |access-date=2024-04-07 |website=Aktuality.sk |language=sk}}</ref> პეტერ პელეგრინის ჰყავს იტალიელი წინაპრები.<ref>{{Cite web|url=https://spectator.sme.sk/c/20121640/deputy-prime-minister-for-investments-peter-pellegrini-smer.html|title=Deputy prime minister for investments: Peter Pellegrini (Smer)|publisher=Petit Press a.s. |date=22 March 2016}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{სლოვაკეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:პელეგრინი, პეტერ}} [[კატეგორია:დაბადებული 6 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1975]] [[კატეგორია:სლოვაკეთის პრემიერ-მინისტრები]] [[კატეგორია:სლოვაკეთის ეროვნული საბჭოს თავმჯდომარეები]] r0iadlq4z22nwrz3vge8wy50s4od47m 0 562511 4816775 4696011 2025-06-19T18:47:45Z Jaba1977 3604 /* სქოლიო */ 4816775 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პოლიტიკოსი}} '''კაი-ერან ალექსანდრ სტუბი''' ({{lang-sv|Cai-Göran Alexander Stubb}}; დ. [[1 აპრილი]], [[1968]], [[ჰელსინკი]], [[ფინეთი]]) — ფინეთის პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე. მემარჯვენე ცენტრის პარტია „ეროვნული კოალიციის“ წევრი (2014-2016 წლებში პარტიის თავმჯდომარე). 2024 წლის 1 მარტიდან [[ფინეთის პრეზიდენტი]]. ფინეთის პრემიერ-მინისტრი (2014–2015), ფინეთის ფინანსთა მინისტრი (2015–2016), ევროკავშირის საქმეთა და საგარეო ვაჭრობის მინისტრი (2011–2014), ფინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი (2008–2011). ევროპის საინვესტიციო ბანკის (EIB) პრეზიდენტის მოადგილე (2017–2020). 2008 წელს იყო ეუთოს თავმჯდომარე. ევროპარლამენტის წევრი (2004–2008), ედუსკუნტის (ფინეთის პარლამენტის) წევრი (2011–2017)<ref name="com">{{cite web |url = https://commission.europa.eu/persons/alexander-stubb_en |title = Alexander Stubb |lang = en |publisher = European Commission |access-date = 2024-02-02}}</ref>. == ბიოგრაფია == დაიბადა 1968 წლის 1 აპრილს ჰელსინკში ფინელი ჰოკეისტის იორან სტუბის ოჯახში, რომელიც მოგვიანებით ხელმძღვანელობდა ფინეთის ჰოკეის ასოციაციას, ხოლო [[1984]] წლიდან — ევროპის ოფისს. ალექსანდრე სტუბმა მიიღო ორენოვანი განათლება (მამის მშობლიური ენა იყო [[შვედური ენა|შვედური]], დედამისის — [[ფინური ენა|ფინური]]). საშუალო განათლება [[აშშ]]-ში მიიღო, რომელიც დაამთავრა [[1986]] წელს. [[1988]] წელს დაამთავრა ჰელსინკის ლარკანის გიმნაზია. ამის შემდეგ მსახურობდა ფინეთის შეიარაღებულ ძალებში. [[1989]] წელს, გოლფში წარმატებისთვის, სტუბმა მიიღო სპორტული სტიპენდია [[სამხრეთ კაროლინა]]ში დასასწრებად. თავდაპირველად მან აირჩია სამეწარმეო სპეციალობა, მაგრამ შემდეგ გადავიდა პოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულტეტზე და [[1993]] წელს წარჩინებით დაამთავრა და ბაკალავრის ხარისხი. [[1994]] წელს სტუბმა დაიცვა დიპლომი ცივილიზაციის ისტორიაში [[ფრანგული ენა|ფრანგულ ენაზე]] [[პარიზის უნივერსიტეტი|პარიზის უნივერსიტეტში]], ხოლო ერთი წლის შემდეგ მიიღო მაგისტრის ხარისხი ევროპის საშინაო საქმეებში ბრიუგეში. სწავლისგან თავისუფალ დროს სტუბი მუშაობდა [[ჰოკეი]]ს მწვრთნელად, გოლფის აღჭურვილობის მაღაზიაში გამყიდველად და გერმანიაში ქაღალდის ქარხანაში სტაჟიორად. გარდა ამისა, მან მონაწილეობა მიიღო გოლფის საერთაშორისო ტურნირებში. [[1999]] წელს სტუბმა ლონდონის ეკონომიკის სკოლში მიიღო ფილოსოფიის დოქტორის ხარისხი. [[1995]]-[[1997]] წლებში სტუბი მუშაობდა [[ფინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო]]ს მრჩევლად, ხოლო 1997-1998 წლებში [[ფინეთის მეცნიერებათა აკადემია]]ში კვლევებით იყო დაკავებული. 1999 წლიდან 2001 წლამდე ის იყო სპეციალური მკვლევარი ევროკავშირში ფინეთის წარმომადგენლობაში ბრიუსელში და ასევე ფინეთის სამთავრობო დელეგაციის წევრი ნიცას შეთანხმების სამთავრობათაშორისო მოლაპარაკებებში. [[2000]] წელს სტუბმა მიიღო პროფესორის წოდება ევროპის კოლეჯში ბრიუგეში. [[2001]] წლიდან სტუბი მსახურობდა [[ევროკომისიის პრეზიდენტი]]ს [[რომანო პროდი]]ს მრჩევლად და ევროპული კონვენციის შემუშავების სპეციალური კომისიის წევრად. [[2003]] წელს სტუბი დაბრუნდა ფინეთის წარმომადგენლობაში [[ევროკავშირი|ევროკავშირში]], როგორც სპეციალური ექსპერტი და მონაწილე სახელმწიფოთაშორისი მოლაპარაკებების ევროპულ კონსტიტუციაზე. [[2004]] წელს სტუბმა იყარა კენჭი [[ევროპარლამენტი|ევროპარლამენტში]] ეროვნული კოალიციის პარტიიდან და გახდა დეპუტატი. ევროპარლამენტში იყო ევროპის სახალხო პარტიის — ევროპის დემოკრატების (EPP-ED) ფრაქციის წევრი. სტუბი იყო ევროპარლამენტის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და აქტიური წევრი, იყო ბიუჯეტის კონტროლის კომიტეტის წევრი, იყო მომხმარებელთა დაცვისა და შიდა ბაზრის კომიტეტის ვიცე-პრეზიდენტი, მონაწილეობდა საკონსტიტუციო კომიტეტის მუშაობაში. [[2008]] წლიდან ფინეთის მთავრობაშია. ჯერ კიდევ ევროპარლამენტში მანდატის ამოწურვამდე, 2008 წლის 1 აპრილს, სტუბი ერთხმად დაინიშნა [[ფინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი|ფინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრად]] [[მარი კივინიემი]]ს ხელმძღვანელობით. ეს მას შემდეგ მოხდა, რაც მისი წინამორბედი [[ილკა კანერვა]] მედიის ზეწოლის ქვეშ გადადგა. სტუბმა თანამდებობა დაიკავა 2008 წლის 4 აპრილს, ასევე კანერვასგან მემკვიდრეობით ევროპის უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის (ეუთო) თავმჯდომარეობა, რომელსაც თავმჯდომარეობდა ფინეთი 2008 წელს. როგორც საგარეო საქმეთა მინისტრი, სტუბი იყო ფინეთის ნატოში შესვლის მომხრე. 2008 წლის აგვისტოს საქართველოში ომის დროს სტუბი თავის ფრანგ კოლეგა ბერნარ კუშნერთან და საფრანგეთის პრეზიდენტ ნიკოლა სარკოზისთან ერთად იყო სამშვიდობო გეგმის ერთ-ერთი ავტორი. სტუბმა დაგმო რუსეთის მიერ [[სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა|სამხრეთ ოსეთი]]სა და [[აფხაზეთის რესპუბლიკა|აფხაზეთის]] დამოუკიდებლობის აღიარება (რაც რუსეთის პრეზიდენტმა [[დიმიტრი მედვედევი|დიმიტრი მედვედევმა]] 2008 წლის 26 აგვისტოს გამოაცხადა) და უწოდა ამ გადაწყვეტილებას ეუთოს პრინციპების საწინააღმდეგოდ<ref>Russia Recognises Georgia’s Rebel Regions; Stubb Cries Foul. — Yleisradio Oy (yle.fi), 26.08.2008</ref>. [[2011]] წელს სტუბი აირჩიეს ფინეთის პარლამენტში ეროვნული კოალიციის პარტიიდან. 2011 წლის 22 ივნისს დაინიშნა ევროკავშირის საქმეთა და საგარეო ვაჭრობის მინისტრად ახალ მთავრობაში, რომელიც ჩამოყალიბდა [[ირკი კატაინენი]]ს მიერ. [[2013]] წლის ოქტომბერში მან გამოაცხადა 2014 წლის გაზაფხულზე ევროპარლამენტის არჩევნებში მონაწილეობის შესაძლებლობა. [[2014]] წლის აპრილში მან გამოაცხადა, რომ აპირებდა კონკურენციას გაეწია „ნაციონალური კოალიციის“ თავმჯდომარის პოსტზე და, შესაბამისად, მთავრობაში პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე. გამარჯვების შემთხვევაში მან გამოაცხადა თავისი განზრახვა გააძლიეროს ძალისხმევა ნატოს სამხედრო ბლოკში ფინეთის შეერთების მიზნით. საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის მიხედვით, ის ლიდერობდა სამ კანდიდატს შორის (30-დან 44 წლამდე ასაკის გამოკითხულთა 37% ისურვებდა მის მომავალ პრემიერ-მინისტრად ხილვას). 14 ივნისს სტუბი აირჩიეს პარტიის ახალ თავმჯდომარედ. 16 ივნისს პრემიერ-მინისტრმა ირკი კატაინენმა დატოვა პრემიერ-მინისტრის თანამდებობიდან გადადგომა, რომელიც დაამტკიცა ფინეთის პრეზიდენტმა საული ნიინისტომ, რის შემდეგაც სტუბი დაინიშნა სამთავრობო მოლაპარაკებების თავმჯდომარედ ახალი მთავრობის ფორმირებისთვის. [[2015]] წლის საპარლამენტო არჩევნებში ეროვნული კოალიციის დამარცხების შემდეგ, სტუბი გადადგა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტიდან. ახალ პრემიერ-მინისტრად [[იუჰა სიპილა]] აირჩიეს, რომლის კაბინეტშიც მან ფინანსთა მინისტრის პოსტი დაიკავა. [[2016]] წლის 11 ივნისს, პარტიის მორიგ ყრილობაზე, სტუბი დატოვა კოალიციური პარტიის თავმჯდომარეობა; ახალ თავმჯდომარედ შინაგან საქმეთა მინისტრი პეტერი ორპო აირჩიეს და მან ასევე დაიკავა ფინანსთა მინისტრის პოსტი. ორპომ მიიწვია სტუბი საგარეო ვაჭრობისა და განვითარების მინისტრის პოსტზე, მაგრამ სტუბმა არჩია მთავრობის დატოვება და პარლამენტში მუშაობაზე ფოკუსირება. [[2017]] წლის აგვისტოში სტუბი დაინიშნა ევროპის საინვესტიციო ბანკის აღმასრულებელი დირექტორის მოადგილედ. მისი საქმიანობის სფეროები ამ თანამდებობაზე მოიცავს, კერძოდ, საბანკო ოპერაციებს დაკრედიტების სფეროში, ასევე ბანკის პროექტების ზოგად მართვას სკანდინავიურ ქვეყნებში. [[2024]] წლის 11 თებერვალს იგი აირჩიეს ფინეთის პრეზიდენტად. თანამდებობა 2024 წლის 1 მარტს დაიკავა. == შემოქმედებითი საქმიანობა == [[1997]] წლიდან სტუბის ავტორობით ქვეყნდებოდა პუბლიკაციები ისეთ გამოცემებში, როგორიცაა „Ekonomi och Teknik-magazine“, „Ilta-Sanomat“, „Financial Times“, „Blue Wings“, „Apu“, „Suomen Lehtiyhtyma Nykypaiva და Hufvudstadsbladet“. == ოჯახი== ჰყავს ოჯახი. დაქორწინებულია სიუზან ინეს-სტუბზე, რომელიც მუშაობს ბელგიურ კომპანიაში ადვოკატად და სპეციალიზებულია ანტიმონოპოლიური კანონმდებლობისა და პირადი ინფორმაციის დაცვის სფეროში. ჰყავს ორი შვილი: ემილია და ოლივერ-იოჰანი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.alexstubb.com Официальный сайт Александра Стубба] * [http://www.mgimo.ru/about/dossier/document36475.phtml Стубб Александр]: биография на сайте МГИМО.{{V|29|3|2013}} * [http://www.mgimo.ru/news/guests/document36683.phtml Председатель ОБСЕ А. Стубб выступил с лекцией перед студентами] — Сайт МГИМО, 11 ноября 2011.{{V|29|3|2013}} * [http://da.fi/1096.html Александр Стубб] // Статья на портале «Вся Финляндия» ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ფინეთის პრეზიდენტები}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} {{DEFAULTSORT:სტუბი, ალექსანდრ}} [[კატეგორია:ფინეთის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ფინეთის პრემიერ-მინისტრები]] c1sia093ts4idxfphrvssfg5o6939q2 0 562764 4816977 4727966 2025-06-20T09:11:26Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816977 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი}} '''ამპარო დავილა''' (დ. [[28 თებერვალი]], [[1928]] &#x2013; გ. [[18 აპრილი]], [[2020]]) <ref>{{Cite web|url=http://www.gob.mx/cultura/prensa/obra-de-amparo-davila-es-referencia-indispensable-para-jovenes-cuentistas|title=Obra de Amparo Dávila es referencia indispensable para jóvenes cuentistas|last=Cultura|first=Secretaría de|language=es|access-date=2019-01-04}}</ref> — მექსიკელი მწერალი. ცნობილია თავისი მოთხრობებით, რომლებიც ეხება ფანტასტიკასა და უცნაურ ამბებს. <ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.theparisreview.org/blog/2017/02/14/the-crying-cat/|title=The Crying Cat|last=Gleeson|first=Matthew|language=en|access-date=2018-10-28}}</ref> მან მიიღო Xavier Villarrutia ჯილდო 1977 წელს მისი მოთხრობების კრებულისთვის, ''Árboles petrificados'' . <ref name="auto" /> 2015 წელს მის პატივსაცემად შეიქმნა ლიტერატურული პრემია მექსიკაში საუკეთესო მოთხრობისთვის „ფანტასტიკის“ ჟანრში . == ბიოგრაფია == იგი დაიბადა 1928 წლის 21 თებერვალს, 13:30 საათზე, პინოსში, ზაკატეკასი, ლუის დავილასა და ლიდია რობლედო გალვანის ოჯახში; დარეგისტრირდა იმავე წლის 19 მარტს. ის იყო ერთადერთი გადარჩენილი შვილი ძმებს შორის, რადგან მისი უფროსი ძმა დაბადებისთანავე გარდაიცვალა, მეორე გარდაიცვალა მენინგიტით და უკანასკნელი გარდაიცვალა ბავშვობაში. მან კითხვის სიყვარული ადრეულ ასაკში ისწავლა მამის ბიბლიოთეკაში დროის გატარებით. შვიდი წლის ასაკში გადავიდა სან ლუის პოტოსში დაწყებით და საშუალო სკოლაში სასწავლებლად. მისი ბავშვობა გამოირჩეოდა შიშის შეგრძნებით. ეს თემა გამოჩნდა მისი, როგორც ავტორის, მომავალ ნაწარმოებებში. <ref>{{Cite web|url=https://www.jornada.com.mx/2005/12/31/sem-amparo.html|title=Amparo Dávila: una maestra del cuento}}</ref> მისი პირველი გამოქვეყნებული ნამუშევარი იყო ''Salmos bajo la luna'' 1950 წელს. ამას მოჰყვა ''Meditaciones a la orilla del sueño'' და ''Perfil de soledades'' . 1954 წელს იგი საცხოვრებლად გადავიდა მეხიკოში, სადაც მუშაობდა ალფონსო რეიესის მდივნად. <ref>{{Cite web|url=https://www.escritores.org/biografias/102-amparo-davila|title=Dávila, Amparo}}</ref> 1966 წელს იყო Centro Mexicano de Escritores-ის (მექსიკელი მწერალთა ცენტრის) ნაწილი, სადაც მან მიიღო გრანტი წერის გასაგრძელებლად. 2008 წელს დავილა აღიარებულ იქნა მეხიკოში მდებარე Palacio de Bellas Artes-ის მიერ. <ref>{{Cite web|url=http://www.celarg.org/int/arch_publi/seong_yu_jin_acta.pdf|title=Archived copy|url-status=dead|accessdate=2024-02-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304035824/http://www.celarg.org/int/arch_publi/seong_yu_jin_acta.pdf|archivedate=2016-03-04}}</ref> იგი დაქორწინებული იყო მექსიკელ მოქანდაკესა და მხატვარ, პედრო კორონელზე. == მწერლობა == დავილა ცნობილია სიგიჟის, საფრთხისა და სიკვდილის თემების გამოყენებით. როგორც წესი, მისი ნაწარმოების მთავარი გმირი არის ქალი. მეტწილად, წიგნის გმირებს ფსიქიკური აშლილობა აქვთ და ხშირად ძალადობრივად უჯანყდებიან სხვებს. ხანდახან ქალები ვერ ახერხებენ თავიანთი ფსიქიკური პრობლემებისგან თავის დაღწევას და მათ მიერ განხორციელებული ქმედებებით ცხოვრებას. ის ასევე თამაშობს დროის იდეებთან, იყენებს დროს, როგორც იმის სიმბოლოს, რისი შეცვლაც ჩვენ არ შეგვიძლია. მის მოთხრობებში ქალმა გმირებმა მიიპყრეს კრიტიკოსების ყურადღება, მიუხედავად იმისა, რომ მისი რამდენიმე გმირი მამაკაცია. თუმცა, ორივე შემთხვევაში \სესამჩნევია ინტერპერსონალური ურთიერთობების შედეგად იმედგაცრუება ( შეხვედრები, რომლებიც არ მთავრდება ქორწინებით, უბედური წყვილები, ქორწინებები, რომლებიც ახშობენ რუტინას), ასევე პარტნიორის ყოლის მწვავე და დაუკმაყოფილებელი სურვილი. == გარდაცვალება == ამპარო დავილას გარდაცვალება გამოაცხადა ზაკატეკასის კულტურის მდივანმა 2020 წლის 18 აპრილს. <ref>{{Cite web|title=Mexican author Amparo Dávila passes away|url=https://www.eluniversal.com.mx/english/mexican-author-amparo-davila-passes-away|language=en|date=18 April 2020}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == *"[https://www.theparisreview.org/blog/2017/02/21/translating-amparo-davilas-moses-gaspar/ The Fern Cat: On Translating Amparo Dávila's 'Moses and Gaspar.]'" Audrey Harris, [[The Paris Review]], 21 February 2017. *"[https://www.3ammagazine.com/3am/ghosts-embodied-the-visions-of-amparo-davila/ Ghosts Embodied: The Visions of Amparo Davila"] Darren Huang, 3:AM Magazine, 6 November 2018. *""[http://blog.pshares.org/index.php/the-houseguest-and-other-stories-by-amparo-davila/ The Houseguest and Other Stories by Amparo Dávila] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221218173234/https://blog.pshares.org/index.php/the-houseguest-and-other-stories-by-amparo-davila/ |date=2022-12-18 }} Amber Wheeler Bacon, Ploughshares at Emerson College, 16 November 2018. *[https://www.latimes.com/books/la-ca-jc-amparo-davila-20181130-story.html "Amparo Dávila's short stories are beautifully wrought nightmares"] by Juan Vidal, Los Angeles Times, 30 November 2018. *“[https://lareviewofbooks.org/article/who-would-read-me-lower-your-eyes-remembering-amparo-davila 'Who Would Read Me, Lower Your Eyes': Remembering Amparo Dávila"] Matthew Gleeson, Los Angeles Review of Books, 26 June 2020. == სქოლიო == {{სქოლიოს სია}} {{DEFAULTSORT:დავილა, ამპარო}} [[კატეგორია:გარდაცვლილი 2020]] [[კატეგორია:დაბადებული 1928]] [[კატეგორია:დაბადებული 28 თებერვალი]] [[კატეგორია:გარდაცვლილი 18 აპრილი]] [[კატეგორია:მექსიკელი მწერლები]] pqec5amlzt2aa035riv8eslqxl1o9l3 0 563304 4816670 4759868 2025-06-19T13:10:02Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816670 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Everyday Life | ტიპი = studio | შემსრულებელი = [[Coldplay]] | გარეკანი = Coldplay - Everyday Life.png | Alt = | გამოცემის თარიღი = {{Start date|2019|11|22|df=yes}} | ჩაწერის თარიღი = 2007–2009, 2018–2019 | სტუდია = {{plainlist| * [[The Bakery (ხმისჩამწერი სტუდია)|The Bakery]], ლონდონი * [[The Bakery (ხმისჩამწერი სტუდია)|The Beehive]], ლონდონი * [[AIR Studios|AIR]], ლონდონი * Villa Tombolino, ტოსკანა * ემპნი-კრუსისი, კოტსუოლდსი * [[Henson Recording Studios|Henson]], ლოს-ანჯელესი * Petra Manor, მალიბუ * ნიუ-იორკი * იოჰანესბურგი *ბუენოს-აირესი<ref>{{cite web|url= https://www.musictech.net/features/interviews/rik-simpson-dan-green-coldplay-everyday-life/|title= Coldplay producers Rik Simpson and Dan Green on global production and nailing live streams|website= MusicTech|date= 11 მარტი 2021|access-date= 21 აპრილი 2021|archiveurl= https://web.archive.org/web/20210311114227/https://www.musictech.net/features/interviews/rik-simpson-dan-green-coldplay-everyday-life/|archivedate= 11 მარტი 2021}}</ref> }} | ჟანრი = [[როკ-მუსიკა|როკი]]<ref name="Pitchfork" /> | ხანგრძლივობა = 53:36 | ლეიბლი = * [[Parlophone]] * [[Atlantic Records|Atlantic]] | პროდიუსერი = * [[რიკ სიმპფსონი]] * დენ გრინი * ბილ რაკო * ენჯელ ლოპესი * [[ფედერიკო ვინდვერი]] * [[მაქს მარტინი]] | წინა_სახელწოდება = [[Live in Buenos Aires (Coldplay-ს ალბომი)|Live in Buenos Aires]] | წინა_წელი = 2018 | შემდეგი_სახელწოდება = [[Music of the Spheres (Coldplay-ს ალბომი)|Music of the Spheres]] | შემდეგი_წელი = 2021 | ქრონოლოგია = [[Coldplay]] | სხვადასხვა = {{სინგლები | სახელი = Everyday Life | ტიპი = studio | სინგლი 1 = [[Orphans (Coldplay-ს სიმღერა)|Orphans]]“ / „[[Arabesque (Coldplay-ს სიმღერა)|Arabesque]] | სინგლი 1 თარიღი = {{Start date|df=yes|2019|10|24}} }} }} {{Album reviews | ADM = 6.8/10<ref>{{cite web|url=http://anydecentmusic.com/review/10173/Coldplay-Everyday-Life.aspx|title=Everyday Life by Coldplay reviews|publisher=[[AnyDecentMusic?]]|access-date=2 დეკემბერი 2019}}</ref> | MC = 73/100<ref name="MC">{{cite web|url=https://www.metacritic.com/music/everyday-life/coldplay|title=Everyday Life by Coldplay Reviews and Tracks|publisher=[[Metacritic]]|access-date=28 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev1 = [[AllMusic]] | rev1score = {{Rating|4|5}}<ref name="allmusic">{{cite news|url=https://www.allmusic.com/album/everyday-life-mw0003329823|title=Everyday Life – Coldplay|publisher=[[AllMusic]]|last=იენგი|first=ნილ ზ.|access-date=21 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev2 = ''[[The A.V. Club]]'' | rev2score = B−<ref name="The A.V. Club">{{cite web|url=https://music.avclub.com/coldplay-runs-away-from-coldplay-on-the-wildly-uneven-e-1839946885|title=Coldplay runs away from Coldplay on the wildly uneven Everyday Life|work=[[The A.V. Club]]|last=მოდელი|first=ჯოშ|date=22 ნოემბერი 2019|access-date=26 ნოემბერი 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191127180150/https://music.avclub.com/coldplay-runs-away-from-coldplay-on-the-wildly-uneven-e-1839946885|archivedate=27 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev3 = ''[[The Daily Telegraph]]'' | rev3score = {{Rating|5|5}}<ref name="mcmormick">{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/music/what-to-listen-to/coldplay-everyday-life-review-16-heart-on-sleeve-songs-one-greatest/|title=Coldplay, Everyday Life, review: '16 heart-on-sleeve songs from one of the greatest British bands of the century'|work=[[The Daily Telegraph]]|last=მაკ-კორმიკი|first=ნილ|author-link=ნილ მაკ-კორმიკი|date=19 ნოემბერი 2019|access-date=19 ნოემბერი 2019|url-access=subscription|issn=0307-1235}}</ref> | rev4 = ''[[Entertainment Weekly]]'' | rev4score = B+<ref name="Entertainment Weekly">{{cite magazine|url=https://ew.com/music-reviews/2019/11/22/coldplay-everyday-life-review/|title=Coldplay navigates existential dread on the catchy, curveball-filled Everyday Life|magazine=[[Entertainment Weekly]]|last=ჯონსტონი|first=მორა|author-link=მორა ჯონსტონი|date=22 ნოემბერი 2019|access-date=26 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev5 = ''[[The Guardian]]'' | rev5score = {{Rating|3|5}}<ref name="The Guardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/music/2019/nov/21/coldplay-everyday-life-review-parlophone-chris-martin|title=Coldplay: Everyday Life review – surefire hits and dodgy experiments|work=[[The Guardian]]|last=პეტრიდისი|first=ალექსის|author-link=ალექსის პეტრიდისი|date=21 ნოემბერი 2019|access-date=21 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev6 = ''[[The Independent]]'' | rev6score = {{Rating|3|5}}<ref name="The Independent">{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/coldplay-everyday-life-review-album-gun-control-syria-chris-martin-a9211046.html|title=Coldplay review, Everyday Life: A fascinating, occasionally brilliant curio|work=[[The Independent]]|last=უაიტი|first=ადამ|date=22 ნოემბერი 2019|access-date=22 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev7 = ''[[NME]]'' | rev7score = {{Rating|4|5}}<ref name="NME review">{{cite web|url=https://www.nme.com/reviews/album/coldplay-everyday-life-review-2577508|title=Coldplay – 'Everyday Life' review: a confounding experiment from a deceptively forward-thinking band|work=[[NME]]|last=კროლი|first=შარლოტ|date=21 ნოემბერი 2019|access-date=28 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev8 = ''[[Pitchfork (საიტი)|Pitchfork]]'' | rev8score = 6.8/10<ref name="Pitchfork">{{cite web|url=https://pitchfork.com/reviews/albums/coldplay-everyday-life/|title=Coldplay: Everyday Life|work=[[Pitchfork (საიტი)|Pitchfork]]|last=სოდომსკი|first=სემ|date=25 ნოემბერი 2019|access-date=25 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev9 = ''[[Rolling Stone]]'' | rev9score = {{Rating|4|5}}<ref name="Rolling Stone">{{cite magazine|url=https://www.rollingstone.com/music/music-album-reviews/coldplay-everyday-life-918255/|title=Coldplay Get Admirably Real on the Organically Expansive 'Everyday Life'|magazine=[[Rolling Stone]]|last=ჰერმზი|first=უილ|author-link=უილ ჰერმზი|date=26 ნოემბერი 2019|access-date=27 ნოემბერი 2019}}</ref> | rev10 = ''[[The Times]]'' | rev10score = {{Rating|4|5}}<ref name="The Times">{{cite news|url=https://www.thetimes.co.uk/article/coldplay-everyday-life-review-back-to-the-goodish-old-days-5rh9r7x22|title=Coldplay: Everyday Life review — back to the goodish old days|work=[[The Times]]|last=ჰოჯკინსონი|first=უილ|author-link=უილ ჰოჯკინსონი|date=22 ნოემბერი 2019|access-date=26 ნოემბერი 2019|url-access=subscription}}</ref> }} '''''Everyday Life''''' — ბრიტანული როკ-ჯგუფ [[Coldplay]]-ს მერვე სტუდიური ალბომი. იგი ბრიტანეთში გამოიცა [[Parlophone]]-ის მიერ, 2019 წლის 22 ნოემბერს, ხოლო აშშ-ში — [[Atlantic Records]]-ზე. ეს არის [[ორმაგი ალბომი]], გამოცემული ცალკეულ CD-ზე. მის პირველ ნახევარს ეწოდება '''''Sunrise''''', ხოლო მეორეს — '''''Sunset'''''.<ref>{{cite web|url=https://www.readdork.com/news/coldplay-look-to-be-teasing-a-new-double-album-according-to-a-letter-sent-to-fans|title=Coldplay look to be teasing a new double album, according to a letter sent to fans|website=[[Dork (ჟურნალი)|Dork]]|date=21 ოქტომბერი 2019|access-date=22 ოქტომბერი 2019}}</ref> მის გამოცემას ჯგუფმა დაამთხვია YouTube-ზე ნაჩვენები პროგრამა ''Coldplay: Everyday Life – Live in Jordan'', რომლის ფარგლებში განთიადზე და შებინდებისას ალბომის ყოველი სიმღერა შესრულდა [[ამანის ციტადელი|ამანის ციტადელში]] ([[იორდანე]]).<ref>{{Cite web|url=https://www.coldplay.com/livestream-concerts-in-jordan-with-youtube-announced/|title=Coldplay – Official Site|date=1 ნოემბერი 2019|website=Coldplay|language=en|access-date=27 მარტი 2020}}</ref> ალბომში შეტანილ სიმღერებზე მუშაობდნენ წარსულში ჯგუფთან თანამშრომლობით ცნობილი პროდიუსერები და სხვა თანამონაწილეები — [[რიკ სიმფსონი]], დენ გრინი, ბილ რაკო, [[დევიდ როსი]] და [[ემილი ლაზარი]].<ref>{{Cite web|url=https://www.iheart.com/content/2019-11-26-coldplay-celebrates-everyday-life-explains-meaning-behind-double-album/|title=Coldplay Celebrates 'Everyday Life,' Explains Meaning Behind Double Album|last=ფილზდი|first=ტეილორ|date=26 ნოემბერი 2019|website=www.iheart.com|access-date=27 მარტი 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite AV media|people=[[Coldplay]]|date=24 ოქტომბერი, 2019|title=Orphans / Arabesque|url=https://www.qobuz.com/gb-en/album/orphans-arabesque-coldplay/pdw3skm2cep8a|access-date=26 ოქტომბერი, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191026005528/https://www.qobuz.com/gb-en/album/orphans-arabesque-coldplay/pdw3skm2cep8a|archive-date=26 ოქტომბერი, 2019|url-status=live|format=ციფრული ჩამონატვირთი|publisher=[[Parlophone]]}}</ref> ალბომის მომზადების შესახებ ვარაუდები გაჩნდა წინა ალბომის, ''[[A Head Full of Dreams]]''-ის შემდეგ, როდესაც გავრცელდა ხმები, თითქოს ჯგუფი დაიშლებოდა.<ref>{{Cite news|last=სევიჯი|first=მარკ|date=6 ნოემბერი 2015|title=Coldplay reveal 'final' album|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-34743843|access-date=27 მარტი 2020}}</ref> ''Everyday Life'' არის მათი პირველი ალბომი, რომელშიც ჟღერს უცენზურო ფრაზები (სიმღერები „Trouble in Town“, „Arabesque“ და „Guns“) და მეორე სტუდიური ალბომი ''[[Ghost Stories (Coldplay-ის ალბომი)|Ghost Stories]]''-ის (2014) შემდეგ, რომელსაც არ მოჰყოლია მასშტაბური მსოფლიო ტურნე.<ref>{{Cite web|url=https://www.bustle.com/p/will-coldplay-release-a-new-album-in-2019-fans-think-theyve-figured-out-a-release-date-10182221|title=Coldplay Fans Are Convinced That This Is When The Band's New Album Will Drop|website=Bustle|date=21 აგვისტო 2018 |language=en|access-date=27 მარტი 2020}}</ref> ''Everyday Life'' მუსიკის კრიტიკოსებმა ძირითადად დადებითად შეაფასეს, აღნიშნეს რა მისი ექსპერიმენტული მიმართულება, პოლიტიკური თემების მატარებელი ტექსტები და სიმღერების ერთმანეთისგან განსხვავებული სტილისტიკა. ამასთან, უკმაყოფილო შეფასებებში აღნიშნული იყო ალბომის თემატური ერთობლიობის არარსებობა.<ref name="Stereogum">{{cite web|url=https://www.stereogum.com/2064318/coldplay-everyday-life-review/franchises/premature-evaluation/|title=Premature Evaluation: Coldplay ''Everyday Life''|work=[[Stereogum]]|last=დევილი|first=კრის|date=21 ნოემბერი, 2019|access-date=21 ნოემბერი, 2019}}</ref><ref name="The Guardian" /> ''Everyday Life''-ს წილად ხვდა კომერციული წარმატება. [[ბრიტანეთის ალბომების ჩარტი]]ს სათავეში მოხვედრით იგი ჯგუფის ზედიზედ მერვე #1 ალბომი გახდა. აშშ-ის ჩარტში ალბომი [[ბილბორდ 200|„ბილბორდ“-ის 200-ის]] ათეულში შევიდა. ალბომიდან გამოიცა ოთხი სინგლი — „[[Orphans (Coldplay-ს სიმღერა)|Orphans]]“ and „[[Arabesque (Coldplay-ს სიმღერა)|Arabesque]]“ (ოქტომბერი, 2019), „[[Everyday Life (სიმღერა)|Everyday Life]]“ (ნოემბერი, 2019) და „[[Champion of the World (სიმღერა)|Champion of the World]]“ (თებერვალი, 2020).<ref>{{Cite magazine|url=https://www.billboard.com/artist/coldplay/chart-history/tlp/|title=Coldplay|magazine=Billboard|access-date=27 მარტი 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.officialcharts.com/artist/7620/coldplay/|title=Coldplay {{!}} full Official Chart History {{!}} Official Charts Company|website=www.officialcharts.com|access-date=27 მარტი 2020}}</ref> [[გრემის 63-ე ყოველწლიური დაჯილდოება|გრემის 63-ე დაჯილდოებაზე]] ალბომი ნომინირებული იყო საუკეთესო დიზაინის და წლის ალბომის კატეგორიებში — უკანასკნელ კატეგორიაში ''Viva la Vida''-ს შემდეგ მეორედ მოხვედრით.<ref>{{Cite news|date=24 ნოემბერი 2020|title=Grammy Nominations 2021: See the List|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2020/11/24/arts/music/grammy-nominees-list.html|access-date=31 იანვარი 2021|issn=0362-4331}}</ref> ==სიმღერების სია== სიმღერების ავტორები არიან [[გაი ბერიმენი]], [[ჯონი ბაკლენდი]], [[უილ ჩემპიონი]] და [[კრის მარტინი]].<ref>{{Cite web |date=22 ნოემბერი 2019 |title=Everyday Life Booklet |url=https://wmiuk-a.akamaihd.net/download/wmiuk/__fp_tech_m/coldplay.com/pdf/booklet.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211221230448/https://wmiuk-a.akamaihd.net/download/wmiuk/__fp_tech_m/coldplay.com/pdf/booklet.pdf |archive-date=21 დეკემბერი 2021 |access-date=3 იანვარი 2022 |website=Warner Music Group UK}}</ref>{{Track listing | extra_column = პროდიუსერ(ებ)ი | extra7 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length5 = 4:58 | title6 = WOTW / POTP | writer6 = {{hlist|Coldplay}} | extra6 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length6 = 1:16 | title7 = [[Arabesque (Coldplay-ს სიმღერა)|Arabesque]] | writer7 = {{hlist|Coldplay|დრიუ გოდარდი|[[ფემი კუტი]]|[[Stromae|პოლ ვან ავერი]]}} | length7 = 5:40 | writer5 = {{hlist|Coldplay}} | title8 = When I Need a Friend | writer8 = {{hlist|Coldplay}} | extra8 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო|[[ჯონ მეტკალფი (კომპოზიტორი)|ჯონ მეტკალფი]]}} | length8 = 2:35 | length9 = | title10 = | extra5 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | title5 = [[Daddy (Coldplay-ს სიმღერა)|Daddy]] | extra2 = {{hlist|[[რიკ სიმფსონი]]|დენ გრინი|ბილ რაკო|ენჯელ ლოპეზი{{efn-ua|name=additional_producer}}|ფედერიკო ვინდვერი{{efn-ua|name=additional_producer}}}} | headline = ''Everyday Life – Sunrise'' | title1 = Sunrise | writer1 = {{hlist|Coldplay|[[დევიდ როსი]]}} | extra1 = როსი | length1 = 2:31 | title2 = Church | writer2 = {{hlist|Coldplay|[[ამჯად საბრი]]|როსი|[[Stargate (საპროდიუსერო გუნდი)|მიკელ ერიკსენი]]|[[Stargate (საპროდიუსერო გუნდი)|ტორ ჰერმანსენი]]|[[ჯეიკობ კოლიერი]]|ნორა შაკური}} | length2 = 3:50 | length4 = 2:30 | title3 = Trouble in Town | writer3 = {{hlist|Coldplay}} | extra3 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length3 = 4:38 | title4 = Broken | writer4 = {{hlist|Coldplay}} | extra4 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length10 = | title_width = 22% | writing_width = 38% | extra_width = 38% }}{{Track listing | extra_column = პროდიუსერ(ებ)ი | length7 = 4:17 | title6 = {{lang|fa|بنی آدم}} | writer6 = {{hlist|Coldplay|[[ელის კოლტრეინი]]|ჰარკორტ უაიტი|[[საადი შირაზი]]}} | extra6 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length6 = 3:14 | title7 = [[Champion of the World (სიმღერა)|Champion of the World]] | writer7 = {{hlist|Coldplay|ენდი მონაგანი|[[სკოტ ჰაჩისონი]]|საიმონ ლიდლი}} | extra7 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო|მაქს მარტინი{{efn-ua|name=co-producer}}|ლოპესი{{efn-ua|name=additional_producer}}|ვინდვერი{{efn-ua|name=additional_producer}}}} | title8 = [[Everyday Life (სიმღერა)|Everyday Life]] | extra5 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | writer8 = {{hlist|Coldplay|[[ჯონ მეტკალფი (კომპოზიტორი)|ჯონ მეტკალფი]]}} | extra8 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო|ლოპესი{{efn-ua|name=additional_producer}}|ვინდვერი{{efn-ua|name=additional_producer}}}} | length8 = 4:18 | all_writing = | title9 = | length9 = | title10 = | length5 = 2:26 | writer5 = {{hlist|Coldplay}} | total_length = 53:36 | extra2 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო|[[მაქს მარტინი]]{{efn-ua|name=co-producer}}|ლოპესი{{efn-ua|name=additional_producer}}|ვინდვერი{{efn-ua|name=additional_producer}}}} | headline = ''Everyday Life – Sunset'' | title1 = Guns | writer1 = {{hlist|Coldplay}} | extra1 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length1 = 1:55 | title2 = [[Orphans (Coldplay-ს სიმღერა)|Orphans]] | writer2 = {{hlist|Coldplay|მოზეს მარტინი}} | length2 = 3:17 | title5 = Old Friends | title3 = Èkó | writer3 = {{hlist|Coldplay}} | extra3 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length3 = 2:37 | title4 = Cry Cry Cry | writer4 = {{hlist|Coldplay|[[ჯეიკობ კოლიერი]]|[[ბერტ ბერნზი|ბერტრან ბერნზი]]|[[ჯერი რაგოვოი]]}} | extra4 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | length4 = 2:47 | length10 = | title_width = 22% | writing_width = 38% | extra_width = 38% }}{{Track listing | extra_column = პროდიუსერ(ებ)ი | headline = ''Everyday Life''{{nobold|&nbsp;– იაპონური გამოცემა<ref>{{cite web|url=https://www.amazon.co.jp/【Amazon-co-jp限定】エヴリデイ・ライフ-デカジャケ付-コールドプレイ/dp/B07ZK8R8L6|title=Everyday Life [Japan Bonus Track] COLDPLAY CD Album|website=[[Amazon.co.jp]]|access-date=21 ნოემბერი 2019}}</ref>}} | title9 = Flags | length9 = 3:36 | writer9 = {{hlist|Coldplay}} | extra9 = {{hlist|სიმფსონი|გრინი|რაკო}} | total_length = 57:12 | all_writing = | extra_width = 38% | title_width = 22% | writing_width = 38% }}'''შენიშვნები''' {{notelist-ua|refs= {{efn-ua|text=დამატებითი პროდიუსერი|name=additional_producer}} {{efn-ua|text=თანაპროდიუსერ|name=co-producer}} }} ==ჩარტები== {{col-begin}} {{col-2}} ===ყოველკვირეული ჩარტები=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders“ style="text-align:center" |+ყოველკვირეული წარმატება ჩარტში, ''Everyday Life'' |- ! scope="col" |ჩარტი (2019) ! scope="col" | უმაღლესი<br />პოზიცია |- ! scope="row" | არგენტინული ალბომები ([[Argentine Chamber of Phonograms and Videograms Producers|CAPIF]])<ref>{{cite web|url=https://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos-de-la-semana-3/|title=Los discos más vendidos de la semana|work=Diario de Cultura|publisher=[[Argentine Chamber of Phonograms and Videograms Producers]]|accessdate=9 ნოემბერი 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191226024804/https://www.diariodecultura.com.ar/rankings/los-discos-mas-vendidos-de-la-semana-3/|archivedate=26 დეკემბერი 2019}}</ref> | 1 |- {{Album chart|Australia|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Austria|5|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=5 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Flanders|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Wallonia|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|BillboardCanada|3|artist=Coldplay|rowheader=true|access-date=3 დეკემბერი 2019}} |- ! scope="row" | ხორვატიის საერთაშორისო ალბომი ([[Top of the Shops|HDU]])<ref>{{cite web|url=http://www.top-lista.hr/www/lista-prodaje-strano-1-tjedan-2020/|title=Lista prodaje 1. tjedan 2020. (30.12.2019. – 05.01.2020.)|date=14 იანვარი 2020 |publisher=Top Lista HR|language=hr|access-date=9 ნოემბერი 2021}}</ref> | 2 |- {{Album chart|Czech|4|date=201948|rowheader=true|access-date=3 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Denmark|6|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=4 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Netherlands|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Finland|8|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=1 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|France|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=9 ივლისი 2021}} |- {{Album chart|Germany4|4|id=394656|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=29 ნოემბერი 2019}} |- ! scope="row" | ბერძნული ალბომები ([[IFPI Greece]])<ref>{{cite web|url=https://www.ifpi.gr/charts_en.html|title=Top-75 Albums Sales Chart (Combined) – Week 48/2021|publisher=[[IFPI Greece]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20191212055926/https://www.ifpi.gr/charts_en.html|archive-date=12 დეკემბერი 2019|access-date=9 ნოემბერი 2021}}</ref> | 8 |- {{Album chart|Hungary|3|year=2019|week=48|rowheader=true|access-date=6 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Ireland2|5|artist=Coldplay|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Italy|3|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- ! scope="row" | იაპონიის ცხელი ალბომები (''[[Billboard Japan]]'')<ref>{{cite web|url=http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot_albums&year=2019&month=12&day=2|title=Everyday Life on Billboard Japan Hot Albums|website=[[Billboard Japan]]|access-date=11 სექტემბერი 2020|language=ja}}</ref> | 8 |- ! scope="row" | იაპონური ალბომები ([[Oricon]])<ref>{{cite web |url = https://www.oricon.co.jp/prof/68959/products/1342570/1/ |publisher = [[Oricon]] |access-date =25 მაისი 2021 |script-title=ja:エヴリデイ・ライフ {{!}} コールドプレイ|title=Everyday Life {{!}} Coldplay| ენა = ja}}</ref> | 10 |- ! scope="row" | იაპონიის საერთაშორისო ალბომები ([[Oricon]])<ref>{{cite web |url=https://www.oricon.co.jp/rank/wa/w/2019-12-02/ |title=Oricon Top 50 International Albums: 2019-12-02 |publisher=Oricon |access-date=2 დეკემბერი 2019 |url-status=dead |archive-url=http://www.freezepage.com/1576142273UFRMZELIOI |archive-date=12 დეკემბერი 2019}}</ref> | 3 |- ! scope="row" | ლატვიური ალბომები ([[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|LAIPA]])<ref>{{cite web|url=https://www.parmuziku.lv/muzikas-zinas/latvija/muzikas-paterina-tops-48-nedela-8251|title=Mūzikas Patēriņa Tops/ 48. nedēļa|language=lv|publisher=[[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|LAIPA]]|access-date=2 დეკემბერი 2019}}</ref> | 3 |- ! scope="row" | ლიეტუვური ალბომები ([[AGATA (organization)|AGATA]])<ref>{{cite web|url=https://www.agata.lt/lt/naujienos/savaites-klausomiausi-w48/|title=2019 48-os savaitės klausomiausi (TOP 100)|language=lt|publisher=[[AGATA (organization)|AGATA]]|date=29 ნოემბერი 2019|access-date=29 ნოემბერი 2019}}</ref> | 5 |- ! scope="row" | მექსიკური ალბომები ([[Top 100 Mexico]])<ref name="mex2019"/> | 1 |- {{Album chart|New Zealand|2|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Norway|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Poland|4|id=1259|rowheader=true|access-date=5 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Portugal|2|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=8 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Scotland|1|date=20191129|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- ! scope="row" | სლოვაკური ალბომები ([[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|ČNS IFPI]])<ref name="slovak">{{cite web|url=http://hitparada.ifpicr.cz/|title=Slovak Albums – Top 100.|publisher=[[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|ČNS IFPI]]|access-date=25 ოქტომბერი 2021}} '''შენიშვნა:''' ჩარტების გვერდზე აირჩიეთ SK – Albums – Top 100 მარცხენა ველის ქვეშ და „201948“ სიტყვა „Zobrazit“-თან ველის გვერდით, შემდეგ კი დააწკაპუნეთ ამ სიტყვაზე, რათა გაიხსნას ჩარტების სწორი მონაცემები.</ref> | 4 |- {{Album chart|Spain|3|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=4 დეკემბერი 2019}} |- {{Album chart|Sweden|9|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Switzerland|1|artist=Coldplay|album=Everyday Life|rowheader=true|access-date=4 დეკემბერი 2019}} |- ! scope="row" | ტაივანური ალბომები ([[G-Music|Five Music]])<ref>{{cite web |url=http://www.5music.com.tw/CDTop.asp?top=6 |language=zh |title=Week 48 Statistical Time: 2019/11/22 – 2019/11/28 |date=დეკემბერი, 2019 |publisher=[[G-Music]] |accessdate=27 დეკემბერი 2023 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191202150546/http://www.5music.com.tw:80/CDTop.asp?top=6 |archivedate=2 დეკემბერი 2019 |url-status=dead}}</ref> | 1 |- {{Album chart|UK2|1|date=20191129|rowheader=true|access-date=30 ნოემბერი 2019}} |- {{Album chart|Billboard200|7|artist=Coldplay|rowheader=true|access-date=9 ივლისი 2021}} |- {{Album chart|BillboardAlternative|2|artist=Coldplay|rowheader=true|access-date=9 ნოემბერი 2021}} |- {{Album chart|BillboardRock|1|artist=Coldplay|rowheader=true|access-date=3 სექტემბერი 2020}} |} {{col-2}} ===წლის საბოლოო ჩარტები=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders“ style="text-align:center" |+წლის საბოლოო წარმატება ჩარტში, ''Everyday Life'' |- ! scope="col" style="width:18em;“ |ჩარტი (2019) ! scope="col" |პოზიცია |- ! scope="row" | ავსტრიული ალბომები (Ö3 Austria)<ref>{{cite web|url=https://austriancharts.at/year.asp?cat=a&id=2019|title=Jahreshitparade Alben 2019|website=austriancharts.at|access-date=2 იანვარი 2020|language=de}}</ref> | 69 |- ! scope="row" | ბელგიური ალბომები (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2019&cat=a|title=Jaaroverzichten 2019|publisher=Ultratop|access-date=20 დეკემბერი 2019|language=nl}}</ref> | 47 |- ! scope="row" | ბელგიური ალბომები (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2019&cat=a|title=Rapports Annuels 2019|publisher=Ultratop|access-date=20 დეკემბერი 2019|language=fr}}</ref> | 42 |- ! scope="row" | ჰოლანდიური ალბომები (Album Top 100)<ref>{{cite web|url=https://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=2019&cat=a|title=Jaaroverzichten – Album 2019|website=dutchcharts.nl|access-date=5 იანვარი 2020|language=nl}}</ref> | 28 |- ! scope="row" | ფრანგული ალბომები (SNEP)<ref>{{cite web|url=https://snepmusique.com/les-tops/le-top-de-lannee/top-albums-annee/?annee=2019|title=Top de l'année Top Albums 2019|publisher=Syndicat National de l'Édition Phonographique|language=fr|access-date=8 იანვარი 2020}}</ref> | 49 |- ! scope="row" | გერმანული ალბომები (Offizielle Top 100)<ref>{{cite web |url=https://www.offiziellecharts.de/charts/album-jahr/for-date-2019 |title=Top 100 Album-Jahrescharts|language=de |publisher=[[GfK Entertainment]] |access-date=20 დეკემბერი 2019}}</ref> | 74 |- ! scope="row" | უნგრული ალბომები (MAHASZ)<ref>{{cite web|url=https://slagerlistak.hu/archivum/eves-osszesitett-listak/album_db/2019|title=Összesített album- és válogatáslemez-lista – eladási darabszám alapján – 2019|publisher=[[MAHASZ]]|language=hu|access-date=6 თებერვალი 2021}}</ref> | 28 |- ! scope="row" | იტალიური ალბომები (FIMI)<ref>{{cite web|url=https://www.fimi.it/top-of-the-music/classifiche.kl#/charts/11/2019/0|title=Classifica annuale 2019 (dal 28.12.2018 al 26.12.2019) – Album & Compilation|language=it|publisher=Federazione Industria Musicale Italiana|access-date=10 იანვარი 2020}}</ref> | 51 |- ! scope="row" | მექსიკური ალბომები (Top 100 Mexico)<ref name="mex2019">{{cite web|url=http://amprofon.com.mx/es/pages/rankings/top-album.php|title=Top 100 México – Los más vendidos 2019|access-date=25 იანვარი 2020|language=es|publisher=Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas|archive-url=https://archive.today/20200125050400/http://centrodedesarrollodigital.com/amprofonanual/100.php|archive-date=25 იანვარი 2020|archiveurl=https://archive.today/20200125050400/http://centrodedesarrollodigital.com/amprofonanual/100.php|archivedate=25 იანვარი 2020}}</ref> | 43 |- ! scope="row" | პოლონური ალბომები (ZPAV)<ref>{{cite web|url=http://bestsellery.zpav.pl/aktualnosci.php?idaktualnosci=1813|title=Najpopularniejsze albumy i single 2019 roku|publisher=[[Polish Society of the Phonographic Industry]]|language=pl|access-date=28 იანვარი 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200726121045/http://bestsellery.zpav.pl/aktualnosci.php?idaktualnosci=1813|archivedate=26 ივლისი 2020}}</ref> | 93 |- ! scope="row" | პორტუგალიური ალბომები (AFP)<ref>{{cite web|url=http://www.audiogest.pt/documents/files/Top%20AFP-AUDIOGEST_01-52_2019_V2%20site%281%29.pdf|title=Top 100 Álbuns|publisher=[[Associação Fonográfica Portuguesa]]|language=pt|access-date=20 ოქტომბერი 2020}}</ref> | 18 |- ! scope="row" | ესპანური ალბომები (PROMUSICAE)<ref>{{cite web|url=https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2019|title=Top 100 Albums Annual 2019|website=El portal de Música|access-date=21 იანვარი 2022}}</ref> | 37 |- ! scope="row" |შვეიცარიული ალბომები (Schweizer Hitparade)<ref>{{cite web|url=https://hitparade.ch/charts/jahreshitparade/2019|title=Schweizer Jahreshitparade 2019|website=hitparade.ch|access-date=31 დეკემბერი 2019|language=de}}</ref> | 20 |- ! scope="row" | ბრიტანეთის ალბომები (OCC)<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/charts/end-of-year-artist-albums-chart/20190101/37502/|title=End of Year Album Chart Top 100 – 2019|publisher=Official Charts Company|access-date=10 დეკემბერი 2021}}</ref> | 14 |} {| class="wikitable sortable plainrowheaders“ style="text-align:center" |- ! scope="col" style="width:18em;“ |ჩარტი (2020) ! scope="col" |პოზიცია |- ! scope="row" | ბელგიური ალბომები (Ultratop Flanders)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/nl/annual.asp?year=2020&cat=a|title=Jaaroverzichten 2020|publisher=Ultratop|access-date=18 დეკემბერი 2020|language=nl}}</ref> | 67 |- ! scope="row" | ბელგიური ალბომები (Ultratop Wallonia)<ref>{{cite web|url=https://www.ultratop.be/fr/annual.asp?year=2020&cat=a|title=Rapports Annuels 2020|publisher=Ultratop|access-date=18 დეკემბერი 2020|language=fr}}</ref> | 81 |- ! scope="row" | ჰოლანდიური ალბომები (Album Top 100)<ref>{{cite web|url=https://dutchcharts.nl/jaaroverzichten.asp?year=2020&cat=a|title=Jaaroverzichten – Album 2020|publisher=MegaCharts|language=nl|access-date=6 იანვარი 2021}}</ref> | 69 |- ! scope="row" | ფრანგული ალბომები (SNEP)<ref>{{cite web|url=https://snepmusique.com/les-tops/le-top-de-lannee/top-albums-annee/?annee=2020|title=Top de l'année Top Albums 2020|publisher=SNEP|language=fr|access-date=20 აპრილი 2021}}</ref> | 162 |- ! scope="row" | გერმანული ალბომები (Offizielle Top 100)<ref>{{cite web |url=https://www.offiziellecharts.de/charts/album-jahr/for-date-2020 |title=Top 100 Album-Jahrescharts 2020|language=de |publisher=[[GfK Entertainment]] |access-date=18 დეკემბერი 2020}}</ref> | 73 |- ! scope="row" | პორტუგალიური ალბომები (AFP)<ref>{{cite web|url=http://www.audiogest.pt/uploads/files/file_2021-03-26-10-09-12.pdf|title=Top 100 Álbuns|publisher=[[Associação Fonográfica Portuguesa]]|language=pt|access-date=20 აგვისტო 2021}}</ref> | 49 |- ! scope="row" | ესპანური ალბომები (PROMUSICAE)<ref>{{cite web|url=https://www.elportaldemusica.es/lists/top-100-albums/2020|title=Top Albums 2020|website=El Portal de Música|access-date=10 დეკემბერი 2021}}</ref> | 64 |- ! scope="row" |შვეიცარიული ალბომები (Schweizer Hitparade)<ref>{{cite web|url=https://hitparade.ch/charts/jahreshitparade/2020|title=Schweizer Jahreshitparade 2020|website=hitparade.ch|access-date=28 დეკემბერი 2020|language=de}}</ref> | 21 |- ! scope="row" |აშშ-ის საუკეთესო ალტერნატიული ალბომები (''ბილბორდი'')<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-alternative-albums/|title=Top Alterative Albums – Year-End 2020|magazine=Billboard|access-date=2 დეკემბერი 2021}}</ref> | 27 |- ! scope="row" |აშშ-ის საუკეთესო როკ-ალბომები (''ბილბორდი'')<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/charts/year-end/2020/top-rock-albums|title=Top Rock Albums – Year-End 2020|magazine=Billboard|access-date=28 დეკემბერი 2020}}</ref> | 51 |- |} {| class="wikitable sortable plainrowheaders“ style="text-align:center" |- ! scope="col" style="width:18em;“ |ჩარტი (2022) ! scope="col" |პოზიცია |- ! scope="row" | პორტუგალიური ალბომები (AFP)<ref>{{cite web|url=https://www.audiogest.pt/uploads/files/file_2023-01-30-17-47-02.pdf|title=Top 100 Álbuns – Semanas 1 a 52 – De 31/12/2021 a 29/12/2022|website=Audiogest|page=1|language=pt|access-date=31 იანვარი 2023}}</ref> | 80 |- |} {{col-end}} ==სერტიფიცირებები და გაყიდვები== {{Certification Table Top|caption=სერტიფიცირებები და გაყიდვები, ''Everyday Life''}} {{Certification Table Entry|region=France|artist=Coldplay|title=Everyday Life|award=პლატინა|type=album|relyear=2019|certyear=2020|access-date=9 აპრილი 2020}} {{Certification Table Entry|region=Italy|type=album|award=პლატინა|title=Everyday Life|artist=Coldplay|certyear=2023|relyear=2019|access-date=13 თებერვალი 2023|id=10553}} {{Certification Table Entry|region=Netherlands|artist=Coldplay|title=Everyday Life|award=ოქრო|type=album|relyear=2019|certyear=2019|access-date=18 დეკემბერი 2019}} {{Certification Table Entry|region=Poland|artist=Coldplay|title=Everyday Life|award=ოქრო|type=album|relyear=2019|certyear=2023|access-date=22 თებერვალი 2023}} {{Certification Table Entry|region=Spain|artist=Coldplay|title=Everyday Life|award=ოქრო|type=album|relyear=2019|certyear=2022|id=coldplay-everyday-life|accessdate=5 სექტემბერი 2022}} {{Certification Table Entry|region=United Kingdom|artist=Coldplay|title=Everyday Life|award=ოქრო|type=album|relyear=2019|certyear=2019|id=16032-1754-2|salesamount=269,011|salesref={{efn|2021 წლის ოქტომბრისთვის ბრიტანეთში გაყიდული ''Everyday Life''-ის მონაცემები.<ref>{{Cite web|date=22 ოქტომბერი 2021|title=Coldplay's Music of the Spheres Tops 100k First Week Sales|url=https://www.musicweek.com/talent/read/coldplay-s-music-of-the-spheres-tops-100k-first-week-sales/084441|url-status=live|archive-url=https://archive.today/20220107203942/https://www.musicweek.com/talent/read/coldplay-s-music-of-the-spheres-tops-100k-first-week-sales/084441|archive-date=7 იანვარი 2022|access-date=7 იანვარი 2022|website=Music Week}}</ref>}}}} {{Certification Table Entry|region=აშშ|artist=Coldplay|title=Everyday Life|nocert=yes|type=album|relyear=2019|certyear=2020|salesamount=199,000|salesref={{efn|2020 წლის დეკემბრისთვის აშშ-ში გაყიდული ''Everyday Life''-ის მონაცემები<ref>{{Cite web|date=3 დეკემბერი 2020|title=Grammy Noms by the Numbers: Album of the Year|url=https://hitsdailydouble.com/news&id=324278&title=GRAMMY-NOMS-BY-THE-NUMBERS:-ALBUM-OF-THE-YEAR|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228035730/https://hitsdailydouble.com/news&id=324278&title=GRAMMY-NOMS-BY-THE-NUMBERS:-ALBUM-OF-THE-YEAR|archive-date=28 თებერვალი 2021|access-date=7 იანვარი 2022|website=Hits Daily Double|language=en}}</ref>}}}} {{Certification Table Summary}} {{Certification Table Entry|region=მსოფლიო ([[ფონოგრამების ინდუსტრიის საერთაშორისო ფედერაცია|IFPI]])|nocert=yes|salesamount=740,000|salesref={{efn|2020 წლის იანვრისთვის მსოფლიოში გაყიდული ''Everyday Life''-ის მონაცემები.<ref name="COLDSALES">{{Cite web |date=მაისი, 2020 |title=IFPI Global Music Report 2020 – Data and Analysis for 2019 (Excerpt) |url=https://harlequin-hanna-87.tiiny.site/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20220721195136/https://harlequin-hanna-87.tiiny.site/ |archive-date=21 ივლისი, 2022 |access-date=21 ივლისი, 2022 |website=International Federation of the Phonographic Industry |pages=55–62 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220721195136/https://harlequin-hanna-87.tiiny.site/ |archivedate=2022-07-21 }}</ref>}}}} {{Certification Table Bottom|nosales=true|noshipments=true | streaming=true}} ==გამოცემების ისტორია== {| class="wikitable plainrowheaders" ! scope="col" |რეგიონი ! scope="col" |თარიღი ! scope="col" |ფორმატი ! scope="col" |ლეიბლი ! scope="col" class="unsortable“ |{{Abbr|სქ.|სქოლიო}} |- ! scope="row"| სხვადასხვა | 22 ნოემბერი 2019 | {{hlist|[[ციფრული ჩამონატვირთი]]|[[ნაკადოვანი მედია|ნაკადოვანი]]|აუდიოკასეტა|[[CD]]|[[გრამფირფიტა]]}} | [[Parlophone]], [[Atlantic Records]], [[Warner Music]] | <ref>{{Cite web|url=https://store.warnermusic.ca/products/everyday-life-cassette|title=[PRE-ORDER] Everyday Life Cassette|website=Warner Music Canada|access-date=11 ნოემბერი 2019|archive-date=11 ნოემბერი 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191111152505/https://store.warnermusic.ca/products/everyday-life-cassette|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191111152505/https://store.warnermusic.ca/products/everyday-life-cassette|archivedate=11 ნოემბერი 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://shop.coldplay.com/eu/everyday-life-vinyl.html|title=Everyday Life Vinyl Coldplay|website=shop.coldplay.com|access-date=11 ნოემბერი 2019|archive-date=11 ნოემბერი 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191111152506/https://shop.coldplay.com/eu/everyday-life-vinyl.html|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191111152506/https://shop.coldplay.com/eu/everyday-life-vinyl.html|archivedate=11 ნოემბერი 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://store.warnermusic.ca/products/everyday-life-cd|title=[PRE-ORDER] Everyday Life CD|website=Warner Music Canada|access-date=11 ნოემბერი 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191111152505/https://store.warnermusic.ca/products/everyday-life-cd|archivedate=11 ნოემბერი 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://music.apple.com/us/album/everyday-life/1484143590|title=Everyday Life by Coldplay|website=Apple Music|access-date=11 ნოემბერი 2019}}</ref> |} ==შენიშვნები== {{Notelist}} ==რესურსები ინტერნეტში== * {{Discogs master}} * {{Metacritic album}} * {{IMDb title|11280838|Coldplay: Everyday Life – Live in Jordan}} ==სქოლიო== {{სქოლიოს სია}} {{Coldplay}} {{Authority control}} [[კატეგორია:2019 წლის ალბომები]] [[კატეგორია:Coldplay-ს ალბომები]] [[კატეგორია:ალბომები მაქს მარტინის პროდიუსერობით]] [[კატეგორია:ალბომები რიკ სიმფსონის პროდიუსერობით]] [[კატეგორია:Atlantic Records-ის ალბომები]] [[კატეგორია:Parlophone-ის ალბომები]] nesjiuyyuo58l378fs69vicps0gsuv1 14 565008 4816906 4642452 2025-06-20T05:39:50Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816906 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი ქალი მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:ქალი მწერლები საუკუნის მიხედვით]] 7yavgtokgr915xp5dlkrrhgd1f0clvs 0 566073 4816818 4800083 2025-06-20T00:34:45Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816818 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამოქალაქო კონფლიქტი | სათაური = აგვისტოს პუტჩი | ქვესათაური = [[სსრკ-ის დაშლა|სსრკ-ის დაშლის]] პროცესი | ნაწილი = | სურათი = August_Coup_montage.png | სურათი2 = | წარწერა = | თარიღი = [[19 აგვისტო|19]]-[[21 აგვისტო]], [[1991]] | ადგილი = [[მოსკოვი]], [[რსფსრ]], [[სსრკ]] | კოორდინატები = | მიზეზი = | მიზნები = სკკპ-ს ძალაუფლების შენარჩუნება; <br />სუვერენულ სახელმწიფოთა კავშირის შექმნაზე ხელის შეშლა. | მეთოდები = | სტატუსი = | შედეგი = ГКЧП-ს მარცხი და თვითდაშლა;<br />[[რსფსრ]] პრეზიდენტის [[ბორის ელცინი]]სა და რსფსრ უმაღლესი საბჭოს გამარჯვება;<br />გორბაჩოვის გადადგომა სკკპ ცკ-ის გენერალური მდივნის თანამდებობიდან;<br />სკკპ-მ დაკარგა მმართველი პარტიის სტატუსი;<br />[[მიხეილ გორბაჩოვი]]ს რეალური ძალაუფლებისა და ავტორიტეტის დაკარგვა და მისი გადადგომა;<br />საკავშირო ცენტრის ნგრევა;<br />საკავშირო მთავრობის, სსრკ სახალხო დეპუტატების ყრილობის და სსრკ უმაღლესი საბჭოს, აგრეთვე სსრკ ცენტრალური ხელისუფლების სხვა ორგანოების, მათ შორის სსრკ სუკ-ს ლიკვიდაცია;<br />[[სსრკ-ის დაშლა|სსრკ-ის დაშლის]] გაფორმება, [[დსთ]]-ს შექმნა;<br />ჩამოყალიბდა [[რუსეთი]] და 14 დამოუკიდებელი სახელმწიფო;<br />დაიწყო რადიკალური ლიბერალური რეფორმები რუსეთში. | მხარე1 = * {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტი|ГКЧП]] * [[File:Emblema KGB.svg|12px]] [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი|სუკ-ი]] * [[File:MVD Badge (Solid Colors).svg|12px]] [[სსრკ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტრო|МВД]] * [[File:USSR, Flag commander 1964 minister.svg|12px]] [[სსრკ-ის თავდაცვის სამინისტრო]] * {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[სსრკ-ის მინისტრთა კაბინეტი]] * [[File:КПСС.svg|21px]] [[სკკპ ცკ]] * {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[კავშირი (დეპუტატების ჯგუფი)|დეპუტატების ჯგუფი „კავშირი“]] * {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[ნინა ანდრეევა|საკავშირო საზოგადოება „ერთობა“]] * [[File:Flag of the LDPSU.svg|12px]] [[საბჭოთა კავშირის ლიბერალურ-დემოკრატიული პარტია|სკლდპ]] * [[File:Flag of the National Patriotic Front.svg|12px]] [[ხსოვნა (ეროვნულ-პატრიოტული ფრონტი)|საზოგადოება „ხსოვნა“]]<ref name="gordon">{{cite web|url=https://gordonua.com/publications/zapiski-byvshego-podpolkovnika-kgb-kto-stoit-za-rasstrelom-zashchitnikov-televyshki-v-vilnyuse-v-yanvare-1991-goda-1496463.html|title=Записки бывшего подполковника КГБ: Кто стоит за расстрелом защитников телевышки в Вильнюсе в январе 1991 года|website=gordonua.com|access-date=2023-02-03|5=|archive-date=2020-06-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20200620165706/https://gordonua.com/publications/zapiski-byvshego-podpolkovnika-kgb-kto-stoit-za-rasstrelom-zashchitnikov-televyshki-v-vilnyuse-v-yanvare-1991-goda-1496463.html|url-status=live}}</ref> * [[File:RNU Emblem.png|12px]] [[რუსული ნაციონალური ერთობა|რნე]] <ref name="gordon" /><ref>{{cite web|lang=ru|url=https://lenta.ru/articles/2005/07/04/rne/|title=Прокуратура возродила призрак русского нацизма|website=Lenta.RU|access-date=2023-02-03|archive-date=2023-02-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20230203112317/https://lenta.ru/articles/2005/07/04/rne/|url-status=live}}</ref> (აქტიურად არ მონაწილეობდა) | მხარე2 = * {{დროშანიშანი|რსფსრ}}/{{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[რუსეთის პრეზიდენტი]] * [[File:Emblem of the Russian SFSR (1978–1991), Emblem of Russia (1991–1992).svg|18px]] [[რუსეთის უმაღლესი საბჭო]] * {{დროშანიშანი|რსფსრ}}/{{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[რსფსრ-ის მინისტრთა საბჭო]] * [[რუსეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაცია]] * [[File:Emblema KGB.svg|12px]] [[რსფსრ]]-ის სუკ * [[File:MVD Badge (Solid Colors).svg|12px]] [[რსფსრ]]-ის შინაგან საქმეთა სამინისტრო * [[File:Coat of Arms of Moscow (Soviet).svg|12px]] [[მოსკოვის საქალაქო საბჭო]] * [[File:Emblem of Leningrad (unofficial).svg|12px]] [[ლენინგრადის საქალაქო საბჭო]] * {{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[დემოკრატიული რუსეთი (მოძრაობა)|დემოკრატიული რუსეთი]] * {{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[რუსეთის დემოკრატიული პარტია|რდპ]] * {{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[დემოკრატიული კავშირი]] * {{დროშანიშანი|რუსეთი|1991}} [[მემორიალი (ორგანიზაცია)|მემორიალი]] | მთავარი ფიგურები1 = [[გენადი იანაევი]] * [[ვალენტინ პავლოვი]] * [[ანატოლი ლუკიანოვი]] * [[ვლადიმირ კრიუჩკოვი]] * [[დიმიტრი იაზოვი]] * [[ბორის პუგო]]† * [[სერგეი ახრომეევი]]† * [[ვალერი ბოლდინი]] * [[ვალენტინ ვარენიკოვი]] * [[ნიკოლაი კალინინი (1937—2008)|ნიკოლაი კალინინი]] * [[ალბერტ მაკაშოვი]] * [[იური შუმანინი]] * [[ვიქტორ სამსონოვი]] * [[ოლეგ შენინი]] | მთავარი ფიგურები2 = [[ბორის ელცინი]] * [[ალექსანდრე რუცკოი]] * [[ივან სილაევი]] * [[რუსლან ხასბულატოვი]] * [[კონსტანტინ კობეცი]] * [[ვიქტორ ივანენკო]] * [[ვიქტორ ბარანიკოვი]] * [[პავლე გრაჩოვი]] * [[გავრილ პოპოვი]] * [[ანატოლი სობჩაკი]] * [[გენადი ბურბულისი]] * [[ოლეგ ლობოვი]] | რაოდენობა1 = | რაოდენობა2 = | დანაყოფი1 = '''[[საბჭოთა არმია]]''': * [[ტამანის მოტომსროლელი დივიზია]] * [[კანტემიროვის დივიზია]] * [[ტულის საჰაერო-სადესანტო დივიზია]] * [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი|'''სუკ''']]: * [[ალფა (სპეცდანაყოფი)|ალფა]] * [[ვიმპელი (სპეცდანაყოფი)|ვიმპელი]] * [[27-ე მოტომსროლელი ბრიგადა]] * '''[[სსრკ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტრო]]''': * [[ომონი (რუსეთი)|ომონი]] * [[ძერჟინსკის სახელობის დივიზია]] * [[რიგის ომონი]] | დანაყოფი2 = დემონსტრანტები — თეთრი სახლის დამცველები ([[რსფსრ-ის უმაღლესი საბჭო]]) ** სატანკო ასეული სერგეი ევდოკიმოვის მეთაურობით, რომელიც გადავიდა ელცინის მხარეზე ** [[ორიოლი]]ს, [[რიაზანი]]ს, [[ბრიანსკი]]ს, [[ვლადიმირი]]ს, [[ვოლოგდა|ვოლოგდის]] პოლიციის სკოლების შეიარაღებული იუნკერები, რომლებიც ჩამოვიდნენ თეთრი სახლის დასაცავად (21 აგვისტოდან) ** დონის კაზაკთა კავშირის პოლკი<ref>[http://www.panorama.ru/works/patr/kdoc/hro.html#1991 Хронология казачьего движения (1989-98)]</ref>. ** ლენინგრადის ომონი ** ლენინგრადის მერიის და ლენსოვეტის დამცველები, ლენინგრადის სატელევიზიო ცენტრის დამცველები ** სვერდლოვსკის ომონი<ref>[https://59.ru/text/world/2021/08/19/70086701/ Путч 1991-го: отчаянная попытка сохранить великую страну или путь к кровавому режиму?]</ref> <!--მხარე1--> | გარდაცვლილი1= | დაშავებული1= დაიჭრა 7 ჯარისკაცი | დაკავებული1= | ბრალწაყენებული1= | დაჯარიმებული1 | ზიანი1= დაიწვა 1 [[ქვეითთა საბრძოლო მანქანა|БМП]]<ref name="medvedev">''Медведев Р. А.'' [http://vivovoco.astronet.ru/VV/JOURNAL/NEWHIST/RAM.HTM Жертвы ГКЧП] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170524023559/http://vivovoco.astronet.ru/VV/JOURNAL/NEWHIST/RAM.HTM |date=2017-05-24 }} // [[Новая и новейшая история]], № 1, 2003.</ref><ref name="автоссылка11">Журнал "Коммерсантъ Власть" [https://www.kommersant.ru/doc/652 Незаживающая рана путча: раненых всё больше]</ref> | შენობები1= <!--მხარე2--> | გარდაცვლილი2= დაიღუპა თეთრი სახლის 3 დამცველი | დაშავებული2= 300 ადამიანი დაშავდა<ref name="автоссылка11" /> | დაკავებული2= | ბრალწაყენებული2= | დაჯარიმებული2= | ზიანი2= | შენობები2= }} '''აგვისტოს პუტჩი''' ({{lang-ru|Августовский путч}}) — [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირში]] [[1991]] წლის [[19 აგვისტო|19]]-[[21 აგვისტო]]ს განვითარებული მოვლენები, რომლებიც სსრკ-ს ოფიციალური პირებისა და სამთავრობო ორგანოების მიერ შეფასდა როგორც შეთქმულება, სახელმწიფო გადატრიალება და ხელისუფლების არაკონსტიტუციური მიტაცება. პუტჩი დაიწყო როგორც საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის (ГКЧП) წევრების მცდელობა, ხელი შეეშალათ [[რსფსრ]]-ს, [[ყაზახეთის სსრ]]-ს და [[უზბეკეთის სსრ]]-ის დელეგაციების მიერ 20 აგვისტოს დაგეგმილ საკავშირო ხელშეკრულებაზე [18] ხელმოწერისათვის. გადატრიალებამ გამოიწვია საკავშირო ხელისუფლების ორგანიოებისა და კომუნისტური პარტიის საბოლოო დისკრედიტაცია. შეთქმულების წინააღმდეგ მოძრაობას ხელმძღვანელობდნენ რსფსრ-ის პრეზიდენტი [[ბორის ელცინი]] და მოსკოვის თეთრ სახლში მდებარე რუსეთის რესპუბლიკური მთავრობის სტრუქტურები. გადატრიალებამდე რამდენიმე თვით ადრე [[აშშ]]-ს ადმინისტრაციას ჰქონდა ინფორმაცია მოსალოდნელი გადატრიალების შესახებ[19] და ელცინს აცნობა კიდეც ამის შესახებ.<ref name="wild east">{{სტატია|ავტორი=Seymour M. Hersh|სათაური=The Wild East|წელი=1994|გამომცემლობა=Atlantic Monthly|გვერდები=61—86}}</ref> აგვისტოს პუტჩს საერთო ჯამში შეეწირა ათამდე ადამიანი. ==მოვლენების მოკლე აღწერა== [[1991]] წლის 18 აგვისტოს შეიქმნა საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტი (ГКЧП), რომლის შემადგენლობაშიც შევიდნენ [[საბჭოთა კავშირი]]ს ვიცე-პრეზიდენტი [[გენადი იანაევი]], პარტიის რამდენიმე ფუნქციონერი და ხელმძღვანელები სკკპ ცკ-დან, [[სსრკ]]-ის მთავრობა, [[საბჭოთა არმია|არმია]] და [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი|სუკ-ი]]. საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტმა თავი გამოაცხადა „ქვეყნისა მართვისა და საგანგებო მდგომარეობის ეფექტიანად განმახორციელებ ორგანოდ“, რომლის გადაწყვეტილებები სავალდებულო იყო [[სსრკ]]-ის მთელ ტერიტორიაზე. გარდა ამისა გამოაცხადეს რომ გენადი იანაევი ხდება სსრკ-ის პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი, „[[მიხეილ გორბაჩოვი]]ს მიერ ჯანმრთელობის მიზეზების გამო სსრკ-ის პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის გამო“. საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის შექმნის მთავარი მიზანი, მისი ერთ-ერთი აქტიური მონაწილის, გენადი იანაევის თქმით, იყო სუვერენული სახელმწიფოების კავშირის შესახებ ხელშეკრულების ხელმოწერის თავიდან აცილება, რომელიც საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მონაწილეების თქმით, გააუქმა სსრკ. კომიტეტის კიდევ ერთმა ხელმძღვანელმა წევრმა, [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი]]ს თავმჯდომარემ ვლადიმერ კრიუჩკოვმა, [[1991]] წლის 22 აგვისტოს დაკავების დღეს პირველივე დაკითხვაზე განაცხადა, რომ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრები არ აპირებდნენ გორბაჩოვისათვის პრეზიდენტის უფლებების ჩამორთმევას. საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ქმედებებს თან ახლდა [[მოსკოვი|მოსკოვში]] საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადება, პოლიტიკური პარტიების, საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და მასობრივი მოძრაობების საქმიანობის შეჩერება, რაც ხელს უშლიდა სიტუაციის ნორმალიზებას; მიტინგების, ქუჩის მსვლელობის, დემონსტრაციებისა და გაფიცვების გამართვის აკრძალვა; მედიაზე კონტროლის დამყარება, ზოგიერთი ცენტრალური, მოსკოვის საქალაქო და რეგიონული სოციალურ-პოლიტიკური პუბლიკაციების გამოქვეყნების დროებით შეჩერება. ძირითადი დაპირისპირება უშუალოდ აღწერილი მოვლენების პერიოდში მოხდა საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტსა და [[რსფსრ]]-ის უმაღლეს ხელისუფლებას შორის. [[1991]] წლის [[22 აგვისტო]]დან [[29 აგვისტო]]ს ჩათვლით, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრები და რამდენიმე პირი, რომლებიც ფორმალურად არ იყვნენ კომიტეტის წევრები, მაგრამ წვლილი შეიტანეს მის საქმიანობაში, დააპატიმრეს, მაგრამ მოგვიანებით გაათავისუფლეს. [[1994]] წლის 23 თებერვალს დაწყებული სასამართლო პროცესის დროს, ელცინის წინააღმდეგობის მიუხედავად, რუსეთის ფედერაციის ფედერალური ასამბლეის სახელმწიფო დუმამ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის საქმეზე ბრალდებულების ამნისტია გამოაცხადა. ერთ-ერთმა ბრალდებულმა ვალენტინ ვარენიკოვმა უარი თქვა ამნისტიაზე და მის მიმართ სასამართლო გამოძიება განახლდა. 1994 წლის 11 აგვისტოს რუსეთის უზენაესი სასამართლოს სამხედრო კოლეგიამ ვალენტინ ვარენიკოვი გაამართლა. ==საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მიზნები და ამოცანები== საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ოფიციალური მიზნები, მისივე წევრების მიხედვით, იყო არ დაეშვათ საბჭოთა კავშირის დაშლა და ახალ სამოკავშირეო ხელშეკრულებაზე ხელის მოწერა, რომლის მიხედვითაც იქმნებოდა ახალი კონფედერაცია — სუვერენულ სახელმწიფოთა კავშირი. საკავშირო ხელშეკრულების 23-ე მუხლში ნათქვამი იყო, რომ „ხელშეკრულებაზე ხელმომწერი სახელმწიფოებისთვის, იმავე დღიდან 1922 წლის სსრკ-ს შექმნის შესახებ ხელშეკრულება ძალადაკარგულად ითვლება“. 20 აგვისტოს [[ნოვო-ოგარევო]]ში ხელშეკრულებაზე ხელი უნდა მოეწერათ [[ბელორუსიის სსრ]]-ს, [[ყაზახეთის სსრ]]-ს, [[რსფსრ]]-ს, [[ტაჯიკეთის სსრ]]-ს და [[უზბეკეთის სსრ]]-ს წარმომადგენლებს, ხოლო შემოდგომაზე ხელშეკრულებისათის ხელი უნდა მოეწერა [[აზერბაიჯანის სსრ]]-ს, [[ყირგიზეთის სსრ]]-ს, [[უკრაინის სსრ]]-სა და [[თურქმენეთის სსრ]]-ს. [[ბორის ელცინი]] დაჟინებით მოითხოვდა ამ შეთანხმების სწრაფ ხელმოწერას. ახალი ხელშეკრულების ხელმოწერისა და სსრკ-ს არსებული მართვის სტრუქტურის გაუქმების შემთხვევაში, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრებს შესაძლოა დაეკარგათ უმაღლესი სამთავრობო თანამდებობები, თუმცა, გენადი იანაევმა ეს უარყო. 1991 წლის ივლისში, მიხეილ გორბაჩოვის, ბორის ელცინისა და ნურსულთან ნაზარბაევის კონფიდენციალურ შეხვედრაზე მიაღწეს შეთანხმებას, რომ ნაზარბაევი უნდა გამხდარიყო ახალი კავშირის პრემიერ-მინისტრი, ხოლო მინისტრთა კაბინეტის შემადგენლობა რადიკალურად უნდა განახლებულიყო. გორბაჩოვის ვერსიით მათი საუბარი სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტმა ჩაწერა და იგი ცნობილი გახდა საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრებისთვისაც. კრიუჩკოვი ამტკიცებდა, რომ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტს არ ჩაუწერია გორბაჩოვი, ნაზარბაევი და ელცინი. 1993 წელს საზოგადოებრივი აზრის ფონდის მიერ ჩატარებული 1500 ადამიანის გამოკითხვის მიხედვით, რესპონდენტთა უდიდესმა რაოდენობამ (29%) შემოთავაზებული ვარიანტებიდან აირჩია, რომ საგანგებო სიტუაციების კომიტეტის მიზანი იყო ძალაუფლების ხელში ჩაგდება და ამისთვის მათ სურდათ „გორბაჩოვის დამხობა“. გორბაჩოვი“ და „ელცინის ხელისუფლებიდან ჩამოშორება“, 18%-მა აირჩია ვარიანტი, რომ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრებს სურდათ საზოგადოების პოლიტიკური სტრუქტურის შეცვლა: „საბჭოთა კავშირის შენარჩუნება“, „ძველი, სოციალისტური სისტემის დაბრუნება“ და ამისათვის „დაამყარეს სამხედრო დიქტატურა“ ==საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ძალები== ===აქტიური წევრები და მომხრეები=== სიაში *-ით მონიშნულია პირები, რომლებიც ფორმალურად არ იყვნენ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრები, მაგრამ აქტიურად უჭერდნენ მხარს და შემდეგ ბრალდებულებად წარადგინეს რუსეთის ფედერაციის უზენაესი სასამართლოს სამხედრო კოლეგიის მიერ განხილულ „საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის საქმეში“<ref>{{cite web |url=https://vz.ru/politics/2006/8/18/45786.html |title=Суд над ГКЧП |access-date=2020-06-21 |archive-date=2020-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200725033901/https://vz.ru/politics/2006/8/18/45786.html |url-status=live }}</ref>. * [[ოლეგ ბაკლანოვი]] (1932—2021) — სსრკ-ის თავდაცვის საბჭოს თავმჯდომარის პირველი მოადგილე; * [[ვალენტინ ვარენიკოვი]]* (1923—2009) — სახმელეთო ჯარების მთავარსარდალი — სსრკ-ის თავდაცვის მინისტრის მოადგილე, არმიის გენერალი, საბჭოთა კავშირის გმირი.; * [[ვლადიმირ კრიუჩკოვი]] (1924—2007) — [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი]]ს თავმჯდომარე, არმიის გენერალი; * [[ანატოლი ლუკიანოვი]]* (1930—2019) — სსრკ-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე; * [[ვალენტინ პავლოვი]] (1937—2003) — სსრკ-ის პრემიერ-მინისტრი; * [[იური პლეხანოვი]]* (1930—2002) — სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის მე-9 სამმართველოს (უსაფრთხოების სამსახური) უფროსი, გენერალ-ლეიტენანტი; * [[ბორის პუგო]] (1937—1991) — სსრკ-ის შინაგან საქმეთა მინისტრი, გენერალ-პოლკოვნიკი; * [[ვასილი სტაროდუბცევი]] (1931—2011) — სსრკ-ის გლეხთა კავშირის თავმჯდომარე; * [[ალექსანდრ ტიზიაკოვი]] (1926—2019) — სსრკ-ის სახელმწიფო საწარმოთა და სამრეწველო, სამშენებლო, სატრანსპორტო და კავშირგაბმულობის ობიექტების ასოციაციის პრეზიდენტი; * [[ოლეგ შენინი]]* (1937—2009) — სკკპ ცკ პოლიტბიუროს წევრი, სკკპ ცკ მდივანი; * [[დიმიტრი იაზოვი]] (1924—2020) — სსრკ-ის თავდაცვის მინისტრი; საბჭოთა კავშირის მარშალი * [[გენადი იანაევი]] (1937—2010) — სსრკ-ის ვიცე-პრეზიდენტი. ასევე, 1991 წლის აგვისტოს მოვლენებთან დაკავშირებით, გამოძიებას ექვემდებარებოდნენ შემდეგი პირები, რომლებიც სხვადასხვა მიზეზით არ გამოცხადდნენ სასამართლოში: * [[ვალერი ბოლდინი]] (1935—2006) — სსრკ-ის -პრეზიდენტის აპარატის ხელმძღვანელი; * [[ვიაჩესლავ გენერალოვი]] (დ. 1946) — სსრკ-ის კგბ-ს მე-9 სამმართველოს უფროსის მოადგილე, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივნის უშიშროების უფროსი, 1991 წლის 18 აგვისტოდან სსრკ-ის პრეზიდენტის რეზიდენცია ფოროსის უშიშროების უფროსი, გენერალ-მაიორი; * [[ვიქტორ გრუშკო]] (1930—2001) — სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის პთავმჯდომარის პირველი მოადგილე, გენერალ-პოლკოვნიკი; * [[ნიკოლაი კალინინი (1937—2008)|ნიკოლაი კალინინი]] (1937—2008) — მოსკოვის სამხედრო ოლქის მეთაური, გენერალ-პოლკოვნიკი, რსფსრ კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის პოლიტბიუროს წევრი. [[ვლადიმირ მედვედევი]]ს, გენერალ-მაიორისა და [[მიხეილ გორბაჩოვი]]ს უშიშროების უფროსის ქმედებები კითხვის ქვეშ დადგა. საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტს ასევე მხარს უჭერდნენ სკკპ-ს, სუკ-ის, შინაგან საქმეთა და თავდაცვის სამინისტროს ხელმძღვანელობის მრავალი ცნობილი და საბჭოთა ხელისუფლების წევრები. ===საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ძალოვანი და საინფორმაციო მხარდაჭერა=== საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტი ეყრდნობოდა სუკ-ის (სპეციალური განყოფილება „ალფა“, 27-ე ცალკეული მოტომსროლელი ბრიგადა), შინაგან საქმეთა სამინისტროს (სპეციალური დანიშნულების მობილური რაზმი (OMON), ძერჟინსკის სახელობის დივიზია) და თავდაცვის სამინისტროს (ტულის საჰაერო-სადესანტო სამმართველო, ტამანის მოტორიზებული მსროლელი სამმართველო, კანტემიროვსკაიას სატანკო სამმართველო) ძალებს. საერთო ჯამში, [[მოსკოვი|მოსკოვში]] შეიყვანეს დაახლოებით 4 ათასი სამხედრო მოსამსახურე, 362 ტანკი, 427 ჯავშანტრანსპორტიორი და ქვეითი საბრძოლო მანქანა. დამატებით საჰაერო სადესანტო ნაწილები, მოტომსროლელი ჯარები და ფლოტი გადაიყვანეს [[სანქტ-პეტერბურგი|ლენინგრადის]], [[კიევი]]ს, [[ტალინი]]ს, [[თბილისი]]სა და [[რიგა|რიგის]] მიდამოებში. საჰაერო სადესანტო ჯარებს მეთაურობდა გენერალ-ლეიტენანტი [[პავლე გრაჩოვი]]. ამავდროულად, გრაჩოვი ინარჩუნებდა სატელეფონო კავშირს როგორც იაზოვთან, ასევე [[ბორის ელცინი|ელცინთან]]. თუმცა, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტს არ ჰქონდა სრული კონტროლი მის ძალებზე; ასე რომ, პირველივე დღეს, ტამანის დივიზიის ნაწილი გადავიდა თეთრი სახლის დამცველთა მხარეს. სწორედ ამ დივიზიის ტანკიდან გადასცა ელცინმა თავისი ცნობილი გზავნილი შეკრებილ მომხრეებს. საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტს საინფორმაციო მხარდაჭერას უწევდა სსრკ-ის სახელმწიფო ტელევიზია და რადიო, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტმა ასევე უზრუნველყო სკკპ ცენტრალური კომიტეტის მხარდაჭერა, მაგრამ ამ ინსტიტუტებმა ვერ შეძლეს შესამჩნევი ზემოქმედება დედაქალაქში და ქვეყანაში არსებულ ვითარებაზე. ===საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ხელმძღვანელობა=== მიუხედავად იმისა, რომ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ნომინალური ხელმძღვანელი იყო [[გენადი იანაევი]], არაერთი ექსპერტის აზრით კომიტეტის სულისჩამდგმელი და რეალური მეთაური იყო [[ვლადიმერ კრიუჩკოვი]]. კრიუჩკოვის წამყვანი როლი არაერთხელ არის ნახსენები სუკ-ის მიერ 1991 წლის სექტემბერში ჩატარებული ოფიციალური გამოძიების მასალებშიც. რსფსრ-ის მინისტრთა საბჭოს ხელმძღვანელმა ივან სილაევმა საკავშირო პარლამენტის სპიკერს ანატოლი ლუკიანოვს უწოდა „გადატრიალების მთავარი იდეოლოგი“. მიუხედავად ამისა, [[რუსეთის პრეზიდენტი]]ს [[ბორის ელცინი]]ს თქმით, „საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტში არ არსებობდა ლიდერი და ავტორიტეტული პირი, რომლის აზრი მიმდინარე მოვლენების სიგნალი გახდებოდა“. ==საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მოწინააღმდეგეები== საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტისადმი წინააღმდეგობას ხელმძღვანელობდა რსფსრ პოლიტიკური ხელმძღვანელობა (პრეზიდენტი [[ბორის ელცინი]], ვიცე პრეზიდენტი [[ალექსანდრე რუცკოი]], მთავრობის თავმჯდომარე [[ივან სილაევი]], უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი [[რუსლან ხასბულატოვი]]). 19 აგვისტოს „რუსეთის მოქალაქეებისადმი“ მიმართვაში ბორის ელცინმა, რუსლან ხასბულატოვმა და ივან სილაევმა, საგანგებო სიტუაციების კომიტეტის ქმედებებს სახელმწიფო გადატრიალება უწოდეს და განაცხადეს: {{ციტატა|ჩვენ გვჯეროდა და დღესაც გვჯერა, რომ ასეთი ძალისმიერი მეთოდები მიუღებელია. ისინი ახდენენ სსრკ-ს დისკრედიტაციას მთელი მსოფლიოს წინაშე, ძირს უთხრის ჩვენს პრესტიჟს მსოფლიო საზოგადოებაში და გვაბრუნებენ ცივი ომისა და მსოფლიო საზოგადოებისგან საბჭოთა კავშირის იზოლაციის ეპოქაში. ეს ყველაფერი გვაიძულებს ხელისუფლებაში მოსული ე. წ. კომიტეტი (ГКЧП) არალეგალურად გამოვაცხადოთ. შესაბამისად, ამ კომიტეტის ყველა გადაწყვეტილება და ბრძანება ცხადდება უკანონოდ.}} ხასბულატოვი ელცინის მხარეს იყო, თუმცა 10 წლის შემდეგ რადიო თავისუფლებისთვის მიცემულ ინტერვიუში მან განაცხადა, რომ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მსგავსად, უკმაყოფილო იყო ახალი საკავშირო ხელშეკრულების პროექტით. ===თეთრი სახლის დამცველები=== პარტია [[დემოკრატიული კავშირი]]ს ლიდერის, [[ვალერია ნოვოდვორსკაია]]ს თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ იგი ამ დღეებში იმყოფებოდა წინასწარი დაკავების იზოლატორში, მისი პარტიის წევრები აქტიურ მონაწილეობას იღებდნენ მოსკოვში საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წინააღმდეგ ქუჩის საპროტესტო აქციებში. მათ შორის, ვინც თეთრი სახლის დასაცავად მოვიდა, იყვნენ [[მსტისლავ როსტროპოვიჩი]], [[ანდრეი მაკარევიჩი]], [[კონსტანტინე კინჩევი]], [[ალექსანდრე გოროდნიცკი]], [[მარგარიტა ტერეხოვა]], [[ბორის ხმელნიცკი]], [[ტატიანა დრუბიჩი]], [[ბორის აკუნინი]], [[ჟან საგადეევი]], [[ანატოლი კრუპნოვი]], [[ლევ გუდკოვი]], [[ალექსეი ბალაბანოვი]], [[სერგეი პარხომენკო]], მომავალი ტერორისტი [[შამილ ბასაევი]] და კომპანია იუკოსის მომავალი ხელმძღვანელი [[მიხაილ ხოდორკოვსკი]], მოსკოვის მერის მოადგილე [[იური ლუჟკოვი]] და მისი ორსული მეუღლე [[ელენა ბატურინა]], სსრკ-ის საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი [[ედუარდ შევარდნაძე]].<ref>{{cite web |url = https://www.youtube.com/watch?v=jgPinfq-8CI |title = ГКЧП. Хроника тревожных дней |archive-url = https://web.archive.org/web/20190220042210/https://www.youtube.com/watch?v=jgPinfq-8CI |archive-date = 2019-02-20 }} см. на 18:00</ref> ==მიზეზები== [[უძრაობის ხანა|უძრაობის ხანის]] შემდეგ, სსრკ-ის ეკონომიკა არ იყო საუკეთესო მდგომარეობაში, ქვეყანა კრიზისში იყო და საჭირო გახდა სასწრაფო რეორგანიზაცია. [[მიხეილ გორბაჩოვი|მიხეილ გორბაჩოვმა]] რამდენჯერმე სცადა სიტუაციის ნორმალიზება, გაატარა სხვადასხვა რეფორმა. ამ პერიოდს „[[პერესტროიკა]]“ უწოდეს. მათ არ მოუტანიათ სასურველი შედეგი: გაძლიერდა კრიზისი, იშლებოდა სოციალური სფერო, მატულობდა სიმთვრალე და უმუშევრობა. 1989 წლის ივლისში [[კუზბასი|კუზბასში]] დაიწყო სსრკ-ს ისტორიაში მაღაროელთა უდიდესი გაფიცვა.<ref>{{cite web|url=https://news.rambler.ru/politics/42481566-30-let-nazad-v-sssr-nachalis-samye-masshtabnye-zabastovki-shahterov/|title=30 лет назад в СССР начались самые массовые забастовки шахтеров|archive-url=https://web.archive.org/web/20210204085710/https://news.rambler.ru/politics/42481566-30-let-nazad-v-sssr-nachalis-samye-masshtabnye-zabastovki-shahterov/|archive-date=2021-02-04|access-date=2022-05-24|url-status=live}}</ref> [[1989]] წელს, სსრკ-ს სახალხო დეპუტატთა ყრილობის არჩევნების შედეგად, სსრკ-ს უმაღლესი ორგანოში მოვიდნენ დიდი რაოდენობით ოპოზიციური პოლიტიკოსები: [[ანდრეი სახაროვი]], [[იური აფანასიევი]], [[ბორის ელცინი]], [[გავრილ პოპოვი]] და [[გალინა სტაროვოიტოვა]], რომლებიც ითხოვენ მრავალპარტიულ დემოკრატიაზე გადასვლას, ცენზურის გაუქმებას, კერძო საკუთრების ლეგალიზაციასა და სკკპ-ს დომინანტური პოზიციის გაუქმებას, რაც მითითებულია სსრკ-ის კონსტიტუციის მე-6 მუხლში. 1990 წელს, რესპუბლიკური და ადგილობრივი საბჭოების არჩევნებზე, ოპოზიციამ [[მოსკოვი|მოსკოვსა]] და [[სანქტ-პეტერბურგი|ლენინგრადში]] უმრავლესობა მოიპოვა, ხოლო [[ლიტვა]]ში, [[ლატვია]]სა და [[ესტონეთი|ესტონეთში]] სახალხო ფრონტებმა ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ გამოაცხადეს სახელმწიფო დამოუკიდებლობა.<ref name="автоссылка10">{{cite web|url=http://www.ejnew.com/?a=note&id=10485|title=Демократическая Россия — весна надежды|archive-url=https://web.archive.org/web/20201028204751/http://www.ejnew.com/?a=note&id=10485|archive-date=2020-10-28|access-date=2020-10-25|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201028204751/http://www.ejnew.com/?a=note&id=10485|archivedate=2020-10-28}}</ref> 1990 წლის მაისში მუშაობა დაიწყო რსფსრ-ის სახალხო დეპუტატთა პირველმა ყრილობამ, რომელშიც მარტში გამართული არჩევნების შედეგად „[[დემოკრატიული რუსეთი (საარჩევნო ბლოკი)|დემოკრატებმა]]“ მოიპოვეს უმრავლესობა. რსფსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარედ [[ბორის ელცინი]] აირჩიეს, რსფსრ-ის მთავრობის თავმჯდომარედ [[ივან სილაევი]], მის ერთ-ერთ მოადგილედ [[გრიგორ იავლინსკი]]. მოსკოვისა და ლენინგრადის ხელმძღვანელობაც „დემოკრატებიდან“ იყვნენ, მოსკოვის საბჭოს ხელმძღვანელობდა [[გავრილ პოპოვი]], ლენინგრადის საბჭოს კი — [[ანატოლი სობჩაკი]].<ref name="автоссылка5">{{cite web|url=http://www.agitclub.ru/gorby/putch/raspad.htm|title=Распад, развал, конец СССР|website=www.agitclub.ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210120215655/http://www.agitclub.ru/gorby/putch/raspad.htm|archive-date=2021-01-20|access-date=2023-02-10}}</ref> პერიფერიებზე ცენტრიდანული ძალები იზრდებოდა, რესპუბლიკებში ხელისუფლებაში მოდიან დამოუკიდებლობის მომხრე ძალები. დაიწყო „[[სუვერენიტეტების აღლუმი]]“. [[1990]] წელს [[ლიტვა]]მ მოკავშირე რესპუბლიკებიდან პირველმა გამოაცხადა დამოუკიდებლობა. მის ტერიტორიაზე მოქმედება შეწყვიტა [[სსრკ-ის კონსტიტუცია]]მ. ლიტვის შემდეგ დამოუკიდებლობა გამოაცხადეს [[ლატვია]]მ, [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანმა]], [[საქართველო]]მ, [[უზბეკეთი|უზბეკეთმა]], [[მოლდოვა]]მ, [[უკრაინა]]მ და სხვა რესპუბლიკებმა. 1990 წლის 12 ივნისს რსფსრ-ის სახალხო დეპუტატთა პირველ ყრილობაზე მიიღეს რსფსრ-ის სახელმწიფო სუვერენიტეტის დეკლარაცია. 1990 წლის აგვისტო-ოქტომბერში, საკავშირო რესპუბლიკების „სუვერენიტეტების აღლუმს“ მოჰყვა ავტონომიური ერთეულების „სუვერენიტეტების აღლუმი“ მათ შორის რსფსრ-ის ზოგიერთ რეგიონშიც. [[1990]] წლის აგვისტოში, [[უფა]]ში ვიზიტის დროს, რამდენიმე მედიასაშუალების თანახმად, ბორის ელცინმა წარმოთქვა ფრაზა: „აიღე იმდენი სუვერენიტეტი, რამდენიც შეგიძლია გადაყლაპო“.<ref>{{cite web|lang=ru|url=https://yeltsin.ru/news/boris-elcin-berite-stolko-suverineteta-skolko-smozhete-proglotit/|title=Борис Ельцин: «Берите столько суверенитета, сколько сможете проглотить»|website=Ельцин Центр|date=2015-08-06|access-date=2023-02-19|archive-date=2022-01-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20220120113541/https://yeltsin.ru/news/boris-elcin-berite-stolko-suverineteta-skolko-smozhete-proglotit/|url-status=live}}</ref> 1990 წლის აგვისტოში დაიწყო პოლიტიკური კონფლიქტი „რიჟკოვ-აბალკინის პროგრამის“ და შატალინ-იავლინსკის „500 დღის“ პროგრამის გარშემო. კონფლიქტი პიკს აღწევს 29-30 აგვისტოს საპრეზიდენტო საბჭოსა და სსრკ ფედერაციის საბჭოს ერთობლივ სხდომაზე, რომელიც არსებული ვითარების განსახილველად შეკრიბა მიხეილ გორბაჩოვმა. ფორმალურად, „დაბრკოლება“, რომელიც ხელს უშლიდა პოზიციების დაახლოებას, იყო ბაზარზე შესვლის მექანიზმი. სსრკ-ის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე ნ. რიჟკოვი დაჟინებით მოითხოვდა 1991 წლის 1 იანვრიდან საბაზრო ეკონომიკაზე გადასვლას ფასების ცენტრალიზებული გადახედვით. თუმცა, რეფორმები ვერ განხორციელდა ვერც საბჭოთა კავშირში და ვერც რუსეთის დონეზე. ისინი შეჩერდა ლიდერებს მიხეილ გორბაჩოვსა და ბორის ელცინს შორის პოლიტიკური წინააღმდეგობებისა და ქვეყანაში სიტუაციის მკვეთრი გაუარესების გამო.<ref>{{cite web|lang=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/1503613|title=Никто не хотел уступать|website=www.kommersant.ru|date=2010-09-20|access-date=2023-02-19|archive-date=2023-04-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20230417191031/https://www.kommersant.ru/doc/1503613|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|lang=ru|url=https://www.vedomosti.ru/opinion/articles/2020/08/23/837480-programma-500|title=Как не состоялась программа «500 дней»|website=Ведомости|date=2020-08-23|access-date=2023-02-19|archive-date=2023-02-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20230219062517/https://www.vedomosti.ru/opinion/articles/2020/08/23/837480-programma-500|url-status=live}}</ref> 1990 წლის ნოემბერში გადაწყდა საკავშირო განხილვისთვის წარედგინათ საკავშირო ხელშეკრულების პროექტი, რომელიც ითვალისწინებდა სსრკ-ს (სუვერენული საბჭოთა რესპუბლიკების კავშირი) შექმნას. 1991 წლის 11 იანვრიდან 13 იანვრამდე [[ლიტვა]]ში (ძირითადად [[ვილნიუსი|ვილნიუსში]]) მოხდა შეტაკებები ერთი მხრივ, დამოუკიდებელი ლიტვის მომხრეებსა და მეორე მხრივ, სსრკ-ს შეიარაღებული ძალების სამხედრო პერსონალს შორის. შეტაკების დროს 14 ადამიანი დაიღუპა. ვითარება განმეორდა [[ლატვია]]ში 20 იანვარს, როდესაც [[რიგა]]ში, ლატვიის შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობასთან იერიშის შედეგად, რიგის პროსაკავშირო სპეცრაზმმა 5 ადამიანი მოკლა. [[1991]] წლის თებერვალში მოსკოვში თითქმის ყოველდღე იმართებოდა დემოკრატიული ოპოზიციის მასობრივი დემონსტრაციები ანტიკომუნისტური და გორბაჩოვის საწინააღმდეგო ლოზუნგებით. 1991 წლის 4 თებერვალს დაახლოებით 100 ათასმა ადამიანმა მიიღო მონაწილეობა სკკპ-ის წინააღმდეგ ქალაქის ცენტრში გამართულ დემონსტრაციაში. მოსკოვის სხვა რაიონებში მომიტინგეების რაოდენობამ 150 ათასს გადააჭარბა.<ref name="автоссылка2">{{წიგნი|ბმული=http://rulibs.com/ru_zar/sci_politics/medvedev/2/j160.html|ავტორი=Медведев Р. А.|სათაური=Советский Союз. Последние годы жизни. Конец советской империи|წელი=2008|გვერდი=160|isbn=978-5-17-059880-9|archive-url=https://web.archive.org/web/20200223191633/http://rulibs.com/ru_zar/sci_politics/medvedev/2/j160.html|archive-date=2020-02-23}}</ref> ამავდროულად, რსფსრ-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ, ბორის ელცინმა, მოსკოვში ერთ-ერთ ოფიციალურ შეხვედრაზე შესვენების დროს გააკეთა პირველი მინიშნება სსრკ-ს ლიკვიდაციასთან დაკავშირებით. თუმცა, არც [[ყაზახეთის სსრ]]-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ [[ნურსულთან ნაზარბაევი|ნურსულთან ნაზარბაევმა]], არც [[ბელორუსიის სსრ]]-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე [[ნიკოლაი დემენტეი]]მ, არც [[უკრაინის სსრ]]-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ [[ლეონიდ კრავჩუკი|ლეონიდ კრავჩუკმა]] მხარი არ დაუჭირეს ელცინის იდეას.<ref>{{Cite web|url=https://www.sb.by/articles/nikolay-dementey-dogovor-razrushivshiy-sssr-mog-byt-podpisan-eshche-v-fevrale-91-go.html|title=Николай ДЕМЕНТЕЙ: «Договор, разрушивший СССР, мог быть подписан еще в феврале 91-го»|lang=ru-RU|website=www.sb.by|date=2004-02-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20220922011636/https://www.sb.by/articles/nikolay-dementey-dogovor-razrushivshiy-sssr-mog-byt-podpisan-eshche-v-fevrale-91-go.html|archive-date=2022-09-22|access-date=2023-08-04}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.kp.ru/daily/27064/4132840/|title=СССР забили, как кабанчика: 28 лет назад были подписаны Беловежские соглашения|author=Емельянов, Игорь|website=kp.ru|date=2019-12-06|publisher=[[Комсомольская правда]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20211208005105/https://www.kp.ru/daily/27064/4132840/|archive-date=2021-12-08}}</ref> ელცინის მცდელობა, ქალაქ მინსკში ხელი მოეწერა ოთხი რესპუბლიკის ([[რსფსრ]]-ის, უკრაინის, ბელორუსისა და ყაზახეთის) გაერთიანებაზე, ჩავარდა. 7 თებერვალს რსფსრ-ის უზენაესმა საბჭომ მიიღო დადგენილება „1991 წლის 17 მარტს სსრკ-ისა და რსფსრ-ის რეფერენდუმების ჩატარების შესახებ“, რსფსრ-ის ცენტრალურ კომისიას მიეცა საშუალება რეფერენდუმზე შეეტანა ორი შეკითხვა, რომელიც შეეხებოდა „სსრკ-ის მომავალს“ და „სახალხო კენჭისყრით არჩეული რსფსრ-ის პრეზიდენტის პოსტის შემოღების აუცილებლობას“. ამავდროულად სსრკ [[სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი|სუკ]]-ის ხელმძღვანელმა ვ. კრიუჩკოვმა მიხეილ გორბაჩოვს გაუგზავნა წერილი სრულიად სსრკ-ს ტერიტორიაზე საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების შესახებ. 1991 წლის 28 მარტს დაიწყო რსფსრ-ის სახალხო დეპუტატთა მესამე ყრილობა, რომელზეც კომუნისტები და მათი მოკავშირეები აპირებდნენ ბორის ელცინის გადაყენებას. დეპუტატების დემოკრატიული ნაწილის მიზანი იყო ელცინის დაცვა და იმის უზრუნველყოფა, რომ ყრილობას, რუსეთის რეფერენდუმის შედეგების შემდეგ, მიეღო ოფიციალური გადაწყვეტილება რუსეთის პრეზიდენტის სახალხო არჩევის შესახებ და დაენიშნა მისი თარიღი. ამ კონგრესზე დეპუტატებმა მოითხოვეს მოსკოვის ცენტრში პოლიციისა და შინაგანი ჯარების განლაგების შესახებ ბრძანების გაუქმება, რაზეც გორბაჩოვმა ჯერ უარი თქვა, შემდეგ კი ბრძანა ჯარების გაყვანა ქალაქის ქუჩებიდან.<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/4730827|title=«Нам не нужен Союз в таком виде»|lang=ru|website=Коммерсантъ|date=2021-03-17|access-date=2024-02-18}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.yeltsincenter.ru/en/feed/20-let-nazad-28-marta-1991-goda|title=20 лет назад. 28 марта 1991 года {{!}} Ельцин Центр|website=www.yeltsincenter.ru|access-date=2024-02-18}}</ref> საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრის [[გენადი იანაევი]]ს ვერსიით, 16 აგვისტოს, მოსკოვში, სსრკ სუკ-ის ერთ-ერთ სპეციალურ დაწესებულებაში გაიმართა შეხვედრა სსრკ თავდაცვის მინისტრ იაზოვსა და სუკ-ის თავმჯდომარე კრიუჩკოვს შორის, სადაც განიხილეს ქვეყანაში არსებული ვითარება. 17 აგვისტოს ამავე დაწესებულებაში გაიმართა შეხვედრა იმავე შემადგენლობით, რომელზეც მიწვეული იყო სსრკ-ის მთავრობის თავმჯდომარე ვალენტინ პავლოვიც. გადაწყდა, გაეგზავნათ სკკპ ცენტრალური კომიტეტის პოლიტბიუროს წევრების ჯგუფი [[ფოროსი|ფოროსში]], რათა [[მიხეილ გორბაჩოვი]]სათვის მოეთხოვათ საგანგებო მდგომარეობის სასწრაფოდ შემოღება და არ მოეწერა ხელი დამატებითი რეფერენდუმის გარეშე ახალი სამოკავშირეო ხელშეკრულებისათვის. 18 აგვისტოს დაახლოებით 20:00 საათზე იანაევი კრემლში ჩავიდა, სადაც ფოროსიდან დაბრუნებულ პოლიტბიუროს წევრებთან შეხვედრა გამართა. ==ქრონოლოგია== ===18 აგვისტო=== თავდაცვის მინისტრმა [[დიმიტრი იაზოვი|დიმიტრი იაზოვმა]] და კგბ-ს თავმჯდომარემ [[ვლადიმერ კრიუჩკოვი|ვლადიმერ კრიუჩკოვმა]] შეხვედრები გამართეს თავიანთ განყოფილებებში საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების მოსამზადებლად. იაზოვმა ბრძანა, მოემზადებინათ სამი დივიზია მოსკოვში შესასვლელად, ხოლო კრიუჩკოვმა თავის მოადგილეს ვალერი ლებედევს გადასცა დემოკრატიული მოძრაობის 69 ლიდერის სია, რომლებიც უნდა დაეკვირვებინათ და ბრძანების მიღების შემდეგ, დაეპატიმრებინათ. 13:00 საათზე [[ოლეგ ბაკლანოვი]], [[ოლეგ შენინი]], [[ვალერი ბოლდინი]], გენერალი [[ვალენტინ ვარენიკოვი]] და კგბ-ს მეცხრე სამმართველოს ხელმძღვანელი [[იური პლეხანოვი]] თავდაცვის მინისტრის ბრძანებით გაემგზავრნენ ყირიმში სსრკ-ის პრეზიდენტ მიხეილ გორბაჩოვთან მოსალაპარაკებლად, რათა მიეღოთ მისი თანხმობა საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადებაზე. დაახლოებით 17:00 სთ-ზე ისინი შეხვდნენ პრეზიდენტს. ზოგიერთი წყაროს მიხედვით გორბაჩოვმა უარი თქვა საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადებაზე. ვარენიკოვის აზრით გორბაჩოვი დიდად არ აპროტესტებდა საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადებას, მაგრამ თავად არ უნდოდა ამ გადაწყვეტილების მიღება. ოლეგ ბაკლანოვის თქმით, გორბაჩოვმა საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტის წევრებს უთხრა, რომ მოსკოვში გაფრენა არ შეეძლო, რადგან „კორსეტში იჯდა და ფეხი პარალიზებული ჰქონდა“. 16:32 წუთზე საპრეზიდენტო აგარაკზე გამორთეს ყველა სახის სახმელეთო კომუნიკაცია, მათ შორის არხი, რომელიც უზრუნველყოფდა სსრკ სტრატეგიული ბირთვული ძალების კონტროლს. 19:00 სთ-ზე თავდაცვის მინისტრმა იაზოვმა გენერალი გრაჩოვი მიიწვია და საჰაერო-სადესანტო ძალების საბრძოლო მზადყოფნაში მოყვანა ბრძანა. ამ დროს სსრკ კგბ-ში დაიწყო შეხვედრა ვ. გრუშკოს ხელმძღვანელობით, საგანგებო მდგომარეობაზე იყო საუბარი, რომელზეც განიხილეს საგანგებო მდგომარეობაში მყოფი თავდაცვის სამინისტროს, კგბ-ს და სსრკ შინაგან საქმეთა სამინისტროს ჯარების საკითხი. 20:00 სთ-ზე იანაევი, პავლოვი, კრიუჩკოვი, იაზოვი, პუგო და ლუკიანოვი კრემლში პრემიერ-მინისტრის ოფისში იკრიბებიან, განიხილავენ და ასწორებენ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის დოკუმენტებს. 23:25 სთ-ზე იანაევი, სსრკ-ს კონსტიტუციის 127.7-ე მუხლის საფუძველზე, ხელს აწერს განკარგულებას 19 აგვისტოდან პრეზიდენტის უფლებამოსილების დროებით აღების შესახებ, „მიხეილ გორბაჩოვის ჯანმრთელობის მიზეზების გამო სსრკ-ის პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის გამო.“ ===19 აგვისტო=== 01:00 საათზე იანაევი ხელს აწერს დოკუმენტებს საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტის შექმნის შესახებ, რომელიც შედგება მისი პავლოვის, კრიუჩკოვის, იაზოვის, პუგოს, ბაკლანოვის, ტიზიაკოვისა და სტაროდუბცევისგან (ამ დოკუმენტებს შორის არის „მიმართვა საბჭოთა ხალხისადმი“). საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრები ხელს აწერენ საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის N 1 დადგენილებას, რომელშიც ნათქვამია, რომ „სსრკ-ის ცალკეულ რაიონებში“ საგანგებო მდგომარეობა შემოღებულია ექვსი თვის ვადით, მოსკოვის დროით 19 აგვისტოს 04:00 საათიდან. დადგენილებით მოხდა მიტინგების, დემონსტრაციებისა და გაფიცვების აკრძალვა, პოლიტიკური პარტიების, საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და მასობრივი მოძრაობების საქმიანობის შეჩერება. 03:30 საათზე თავდაცვის მინისტრი [[დიმიტრი იაზოვი]] ხსნის დიდ სხდომას, სადაც იგი აცხადებს გორბაჩოვის ავადმყოფობას და საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის შექმნას. საჰაერო სადესანტო ძალების სპეციალური ბრიგადა, რომელიც მდებარეობს სოფელ მედვეჟიე-ოზერაში, იღებს ბრძანებას: დილის 6 საათზე იყოს ოსტანკინოს სატელევიზიო ცენტრში. ტუშინოს აეროპორტში ტულის საჰაერო ხომალდი გაგზავნეს. ყველა გენერალი იღებს სპეციალურ ბრძანებებს. ნახევარი საათის შემდეგ, სსრკ კგბ-ს სასაზღვრო ჯარების სევასტოპოლის პოლკი ბლოკავს საპრეზიდენტო დაჩას ფოროსში. სსრკ საჰაერო თავდაცვის ძალების შტაბის უფროსის, გენერალ-პოლკოვნიკ იგორ მალცევის ბრძანებით, ორმა ტრაქტორმა გადაკეტა ასაფრენი ბილიკი, რომელზედაც მდებარეობს პრეზიდენტის საფრენი საშუალებები — თვითმფრინავი Tu-134 და ვერტმფრენი Mi-8. 06:00 საათზე სსრკ-ს მედია აცხადებს რომ სსრკ-ს პრეზიდენტს მ. გორბაჩოვს ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო არ შეუძ₾ია მოვალეობის შესრულება. ასევე ცნობილი გახდა, რომ შექმნილია საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტი ქვეყნის მართვისა და საგანგებო მდგომარეობის ეფექტიანად განსახორციელებლად. კომიტეტმა გამოაცხადა საგანგებო მდგომარეობის შემოღება ქვეყნის გარკვეულ რაიონებში (ფაქტობრივად, საგანგებო მდგომარეობის სახელმწიფო კომიტეტმა საგანგებო მდგომარეობა მხოლოდ მოსკოვში შემოიღო). 07:00 საათზე, თავდაცვის მინისტრ იაზოვის ბრძანებით, ტამანის მოტომსროლელი დივიზია, კანტემიროვსკაიას სატანკო დივიზია და 106-ე საჰაერო სადესანტო დივიზია გადადის მოსკოვში. ამავდროულად, საჰაერო სადესანტო განყოფილებები შეიყვანეს [[ლენინგრადი|ლენინგრადსა]] და [[კიევი|კიევში]]. დივიზიების პერსონალი არ იყო ინფორმირებული ამ უჩვეულო გადაადგილების მიზნის შესახებ. დილის 06:30 საათზე კიევის სამხედრო ოლქის მეთაურმა, გენერალმა ვ. ჩეჩევატოვმა ლეონიდ კრავჩუკს საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის შექმნის შესახებ აცნობა. კიევთან ახლოს, პოლოცკის საჰაერო სადესანტო დივიზია დაეშვა ბორისპილ-2 სამხედრო აეროდრომზე. რსფსრ-ს პრეზიდენტი [[ბორის ელცინი]] 09:00 საათზე მიდის „თეთრ სახლში“ (რსფსრ უზენაესი საბჭო) და აწყობს საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მოქმედებების წინააღმდეგობის ცენტრს. წინააღმდეგობა იღებს მიტინგების ფორმას, რომლებიც იკრიბებიან მოსკოვში თეთრ სახლთან კრასნოპრესნენსკაიას სანაპიროზე და ლენინგრადში წმინდა ისაკის მოედანზე მარიინსკის სასახლესთან. 10:00 საათიდან, სსრკ-ს შინაგან საქმეთა მინისტრის პუგოს დავალებით გამოყოფილი საგზაო პოლიციის ეკიპაჟების დახმარებით, ჯარები დღის განმავლობაში იკავებენ დანიშნულ პოზიციებს მოსკოვის ცენტრში. საჭირო იყო ცენტრალური ტელეგრაფის, TASS-ის, ოსტანკინოს სატელევიზიო ცენტრის, რადიოსადგურების, თბოელექტროსადგურების, წყლის სადგურების, ხიდების და მათთან მიდგომების დაცვა. კგბ-ს და სსრკ შინაგან საქმეთა სამინისტროს სპეცდანიშნულების რაზმები ბლოკავს მანეჟნაიას მოედანს და კრემლს. იმავდროულად, უშუალოდ თეთრი სახლის გვერდით არის 106-ე საჰაერო სადესანტო დივიზიის 137-ე პარაშუტის პოლკის ჯავშანტექნიკა გენერალ-მაიორ [[ალექსანდრე ლებედი]]ს მეთაურობით და ტამანის დივიზიის ტანკები. ტამანის სამმართველოს მოტორიზებული ქვედანაყოფის ნაწილებმა დაიკავეს ცენტრალური ტელეგრაფი და ყველა დამსწრეს უბრძანეს დაეტოვებინათ შენობა. ამავდროულად, ინფორმაციის გადაცემა გრძელდება საოპერაციო ოთახის გარეთ, მათ შორის, თეთრი სახლიდან მდებარე ტელეტიპის მანქანების მეშვეობით. 11:00 საათიდან მანეჟის მოედანზე ხალხი სამფერიანი დროშებითა და სახაროვისა და ელცინის პორტრეტებით იწყებს შეკრებას. რსფსრ-სა და მოსკოვის საკრებულოს სახალხო დეპუტატებმა შეკრებილებს განუსაზღვრელი გაფიცვისკენ მოუწოდეს. ისმის მოწოდება: „ყველამ დავიცვათ თეთრი სახლი!“. 14:00 საათძე მანეჟის მოედნიდან დემონსტრანტთა ბრბო კვლავ დაიძრა თეთრი სახლისკენ. დემონსტრანტებმა მოაწყვეს მსვლელობა კალინინის პროსპექტის გასწვრივ, შეავსო თითქმის მთელი გამზირი, ისინი მანეჟის მოედნიდან თეთრი სახლისკენ გაემართნენ დიდი მიტინგისთვის, რომელშიც დაახლოებით 80 ათასი ადამიანი მონაწილეობდა.<ref>Свобода приходит ногами {{cite web |url = https://svobodanogami.ru/events/19#event_159 |title = Шествие по Калининскому проспекту |archive-url = https://web.archive.org/web/20201204041738/https://svobodanogami.ru/events/19#event_159 |archive-date = 2020-12-04 }}</ref> ამავდროულად, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტმა გამოსცა N 2 დადგენილება რომელმაც დროებით შეზღუდა შემდეგი გაზეთების მუშაობა: „ტრუდი“, „რაბოჩაია ტრიბუნა“, „იზვესტია“, „პრავდა“, „კრასნაია ზვეზდა“, „საბჭოთა რუსეთი“, „მოსკოვსკაია პრავდა“, „ლენინის ბანერი“, „სოფლის ცხოვრება“. 15:30 საათზე თეთრ სახლთან შეკრებილებმა ბარიკადების აგება დაიწყეს. 16:00 საათზე სსრკ პრეზიდენტის [[გენადი იანაევი|იანაევის]] ბრძანებულებით მოსკოვში საგანგებო მდგომარეობა გამოცხადდა, ხოლო სამხედრო ოლქის მეთაური ნიკოლაი კალინინი დაინიშნა ქალაქის კომენდანტად. დაახლოებით 17:00 საათზე [[ბორის ელცინი|ელცინმა]] გამოსცა ბრძანებულება N 61, რომლითაც საბჭოთა კავშირის აღმასრულებელი ხელისუფლება, მათ შორის უშიშროების ძალები, გადაეცა რსფსრ-ს პრეზიდენტს. 17:00 საათზე საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესცენტრის შესასვლელთან ტანკებია. პრესცენტრში საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრების პრესკონფერენცია გაიმართა. კომიტეტის წევრები ნერვიულობდნენ. იანაევმა განაცხადა, რომ [[1985]] წელს დაწყებული დემოკრატიული რეფორმების ([[პერესტროიკა]]) კურსი გაგრძელდება, გორბაჩოვი კი შვებულებაში იმყოფება და მკურნალობს ფოროსში და მას არაფერი ემუქრება. მან გორბაჩოვს თავის მეგობარი უწოდა და იმედი გამოთქვა, რომ დასვენების შემდეგ მოვალეობას დაუბრუნდებოდა და ერთად იმუშავებდნენ.<ref>{{Cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=7qTFUE5FFQE |title=Пресс-конференция членов ГКЧП (1991) видео |access-date=2023-07-02 |archive-date=2022-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022132103/https://www.youtube.com/watch?v=7qTFUE5FFQE |url-status=live }}</ref> 20:52 საათზე ბორის ელცინი სიტყვით გამოვიდა მიტინგზე. რსფსრ-ის პრეზიდენტმა შეკრებილებს რუსეთის ხელმძღვანელობის ბოლო გადაწყვეტილებები გააცნო. სსრკ ცენტრალური ტელევიზიის საღამოს ეთერში, გადაცემა „ვრემია“-ში მოულოდნელად გადის მისი კორესპონდენტის სერგეი მედვედევის მიერ მომზადებული სიუჟეტი თეთრ სახლში არსებული ვითარების შესახებ, რომელშიც ელცინი კითხულობს განკარგულებას „საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტისუკანონობის შესახებ“. სიუჟეტი მკვეთრად განსხვავდებოდა გადაცემის დანარჩენ ნაწილებთან (ყველა სხვა სიუჯეტი საგანგებო საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ქმედებების მხარდასაჭერი იყო) და კომიტეტმა ეჭვქვეშ დააყენა ტელევიზიის საქმიანობა.<ref>{{Cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=D_pI-OAAFcg |title=Программа «Время» 19 августа 1991 г. |access-date=2023-07-02 |archive-date=2022-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221108002839/https://www.youtube.com/watch?v=D_pI-OAAFcg |url-status=live }}</ref> ===20 აგვისტო=== 20 აგვისტოს, დილით ადრე, ნორვეგიული ტელეკომპანია NRK-ის მოსკოვის ბიუროს მთავარმა კორესპონდენტმა, ჰანს-ვილჰელმ სტეინფელდმა მოახერხა ელცინთან ინტერვიუ, რომელმაც გადატრიალებას უწოდა კრიმინალი. ჟურნალისტმა ფინური ტელევიზიის პირდაპირი კაბელის გამოყენებით ინტერვიუ გადასცა [[ჰელსინკი|ჰელსინკში]]. რამდენიმე საათში ინტერვიუ მთელ მსოფლიოში გავრცელდა. 09:00 საათზე თეთრი სახლის დამცველებმა დიდწილად დაასრულეს ბარიკადების მშენებლობა. მსუბუქი ქვეითსაწინააღმდეგო ბარიკადების გვერდით გამოჩნდა ბეტონის ტანკსაწინააღმდეგო ბარიკადები, ხოლო ქვიშით დატვირთულმა სატვირთოებმა გადაკეტეს თეთრი სახლის შესასვლელები. 10:00-11:30 სთ პერიოდში რუსეთის ლიდერების ჯგუფი ([[ალექსანდრე რუცკოი|ა. რუცკოი]], [[რუსლან ხასბულატოვი|რ. ხასბულატოვი]] და [[ივანე სილაევი|ი. სილაევი]]) კრემლში შეხვდნენ [[ანატოლი ლუკიანოვი|ანატოლი ლუკიანოვს]]. შეხვედრისას რუსულმა მხარემ წამოაყენა მოთხოვნები, რომელიც ძირითადად მოიცავდა საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის საქმიანობის შეწყვეტას და გორბაჩოვის მოსკოვში დაბრუნებას. [[ფაილი:RIAN archive 20972 Mstislav Rostropovich interviewed by journalists..jpg|250px|მინი|[[მსტისლავ როსტროპოვიჩი]] აძლევს ინტერვიუს]] 12:00 საათზე მოსსოვეტთან მოედანზე გამართლ მიტინგზე 60 ათასზე მეტი მონაწილე შეიკრიბა. აივნიდან მოსახლეობას მიმართეს გავრილ პოპოვმა, [[ედუარდ შევარდნაძე]]მ, ალექსანდრე იაკოვლევმა, სერგეი სტანკევიჩმა და სხვებმა. მათ შორის, ვინც საბჭოების სახლის შესაძლო თავდასხმისგან დასაცავად მოვიდა, იყვნენ [[მსტილავ როსტროპოვიჩი]], [[ანდრეი მაკარევიჩი]], [[კონსტანტინე კინჩევი]], [[ალექსანდრე გოროდნიცკი]], [[მარგარიტა ტერეხოვა]], [[ბორის ხმელნიცკი]], [[ტატიანა დრუბიჩი]], [[ბორის აკუნინი]], [[ჟან საგადეევი]], [[ანატოლი კრუპნოვი]], [[ალექსეი ბალადადკოვი]], [[სერგეი პარხომენკო]], მომავალი ტერორისტი [[შამილ ბასაევი]] და იუკოსის მომავალი ხელმძღვანელი [[მიხეილ ხოდორკოვსკი]], მოსკოვის მერის მოადგილე [[იური ლუჟკოვი]] და მისი ორსული მეუღლე [[ელენა ბატურინა]], სსრკ-ს საგარეო საქმეთა ყოფილი მინისტრი [[ედუარდ შევარდნაძე]]. 13:00-16:00 საათზე თავდაცვის მინისტრის მოადგილე ვლადისლავ აჩალოვთან შეხვედრაზე საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ბრძანებით დაიწყო მზადება რათა რსფსრ უმაღლესი საბჭოს შენობა უშიშროების ძალებს დაეკავებინათ. ოპერაციის დაწყება გადაწყდა 21 აგვისტოს დილის 3 საათისათვის. ოპერაციის გეგმა საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის წევრებს 20 აგვისტოს საღამოს შეატყობინეს და არანაირი წინააღმდეგობა არ გამოუხატავთ. თუმცა, წერილობითი გადაწყვეტილება ოპერაციის ჩატარების შესახებ არ გავრცელებულა. აჩალოვის შტაბი იძულებული გახდა დაეწყო ოპერაციის პრაქტიკული ორგანიზება და ამავდროულად შეახსენა საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის ხელმძღვანელებს პოლიტიკური გადაწყვეტილების მიღების აუცილებლობა. ამასობაში ოპერაციაში ჩართული ქვედანაყოფების მეთაურებს დავალება ზეპირად მიეცათ, თუმცა, გენერლებმა, რომლებიც პასუხისმგებელნი იყვნენ თავდასხმის მომზადებაზე, ეჭვი შეიტანეს ოპერაციის მიზანშეწონილობაში. თავდასხმა გაუქმდა. 16:00 საათზე თეთრ სახლთან მიტინგი დასრულდა, თეთრი სახლის თავდაცვის შტაბმა დაიწყო სახალხო მილიციის შექმნა „მოხალისე ასეულების“ სახელწოდებით. 17:00 საათზე ბორის ელცინმა გამოსცა ბრძანებულება N 64 რსფსრ ტერიტორიაზე სსრკ-ს შეიარაღებული ძალების მთავარსარდლის მოვალეობის დროებით საკუთარ თავზე აღების შესახებ, ხოლო ამავე დროს რსფსრ-ის თავდაცვის მინისტრად გენერალ-პოლკოვნიკი [[კონსტანტინე კობეცი]] დანიშნა. 20 აგვისტოს საღამოს, საგანგებო სიტუაციების სახელმწიფო კომიტეტის მორიგ სხდომაზე შეიკრიბნენ იანაევი, იაზოვი, კრიუჩკოვი, პუგო, ბოლდინი, ბაკლანოვი, გრუშკო, ტიზიაკოვი, სტაროდუბცევი და რამდენიმე მოწვეული პირი. საგანგებო სიტუაციების კომიტეტის შტაბ-ბინის მიერ შეგროვებული ინფორმაციის ანალიზმა აჩვენა, რომ სიტუაცია ვითარდებოდა არა საგანგებო კომიტეტის სასარგებლოდ. პარალელურად მომზადდა სსრკ პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებლის [[გენადი იანაევი]]ს ბრძანებულების პროექტი „ბალტიისპირეთის რესპუბლიკებში, [[მოლდოვა]]ში, [[სომხეთი|სომხეთში]], [[საქართველო]]ში, რსფსრ-სა და [[უკრაინის სსრ]]-ს ცალკეულ რეგიონებში დროებითი საპრეზიდენტო მმართველობის შემოღების შესახებ“. 20:43 საათზე მოსკოვის სამხედრო ოლქის მეთაური [[ნიკოლაი კალინინი]] აცხადებს, რომ ქალაქში 23:00 საათიდან 5:00 საათამდე კომენდანტის საათია გამოცხადებული, მაგრამ ამავე დროს დაიწყება სამხედრო ტექნიკის გაყვანა დედაქალაქიდან. 23:00 საათზე, ტამანის დივიზიის მოტორიზებული ნაწილები იწყებენ პატრულირებას მოსკოვის ცენტრში კომენდანტის საათის გასაძლიერებლად. ღამის განმავლობაში არცერთი ადამიანი არ დაუკავებიათ. ===21 აგვისტო=== 00:00 სთ: წერილობითი ბრძანების მიუღებლობის გამო „ალფა“ ჯგუფმა პარლამენტის შტურმი არ დაიწყო. 00:05-00:15: სადოვაიას წრეზე მოხდა მოტორიზებული სამხედრო პატრულის შეჯახება დემონსტრანტებთან, ჯარისკაცებმა ცეცხლი გახსნეს. სროლა იყო ძერჟინსკის მოედანზე. ასევე დაფიქსირდა ავტომატური ცეცხლი კიევის სარკინიგზო სადგურიდან. გასროლები გაისმა სმოლენსკის მოედნის რაიონში და პუშკინის მოედნის რაიონში.<ref name="МЕМО">{{cite web |url=http://notepad.memo.ru/ekspress-hronika/ekspress-hronika/ekspress-hronika-1991-no-35-212-2708/hronika-avgustovskogo-putcha |title=Хроника августовского путча. Чрезвычайная сессия Верховного Совета СССР |access-date=2020-03-08 |archive-date=2020-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200128164133/http://notepad.memo.ru/ekspress-hronika/ekspress-hronika/ekspress-hronika-1991-no-35-212-2708/hronika-avgustovskogo-putcha |url-status=live }}</ref> 00:31: დემონსტრანტების მცდელობისას, გაეჩერებინათ რვა საბრძოლო მანქანიანი მოტორიზებული პატრული გვირაბში, სადოვაიას წრის გადაკვეთაზე ახალ არბატთან, დაიღუპა თეთრი სახლის სამი დამცველი. დემონსტრანტებმა სცადეს გაეჩერებინათ საბრძოლო ტექნიკის კოლონა, რომელიც სმოლენსკის მოედნისკენ მიემართებოდა. საბრძოლო ტექნიკის ქაოსური მანევრირებისა და ჯარისკაცების მიერ ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების შედეგად დაიღუპა სამი დემონსტრანტი: [[დიმიტრი კომარი]], [[ვლადიმირ უსოვი]] და [[ილია კრიჩევსკი]]. 01:03: რუსეთის პარლამენტთან მისვლისას ერთი ჯავშანმანქანა დაიწვა. კუტუზოვის გამზირიდან „თეთრი სახლისკენ“ მიემართებიან კანტიმიროვის დივიზიის ნაწილები. ოფიცრები აფრთხილებენ, რომ მათ მიიღეს ბრძანება ჭურვებით სროლაზე. „თეთრი სახლის“ დაცვის ორგანიზატორები მოუწოდებენ მის გარშემო შეკრებილ მოქალაქეებს, ჩაჭიდონ ხელი ერთმანეთს, ჯაჭვი შეკრან და იმოქმედონ მხოლოდ თანხმობით. ღამით, თეთრი სახლისკენ მისასვლელ ქუჩებზე გზა გადაიკეტა გადმობრუნებული ტექნიკით, ტროლეიბუსებით. თავად შენობა გარშემორტყმული იყო ხალხის ბრბოთი, დაახლოებით ასი ათასი ადამიანი, რომლებიც ხელიხელჩაჭიდებულნი რამდენიმე ჯაჭვს ქმნიდნენ. მიდამოებში იდგნენ რუსული დროშებით აღჭურვილი ტამანის დივიზიის ტანკები, რომლებიც იცავდნენ შენობას. შიგნით, შენობას იცავდნენ რიაზანის სამხედრო-საჰაერო სადესანტო სასწავლებლის კურსანტები. რუსეთის მთავრობის მხარეზე იყვნენ ასევე ავტომატებით შეიარაღებული საბჭოთა არმიის ოფიცრები, კგბ-ს რამდენიმე ქვედანაყოფი, მილიციის რაზმები.<ref>{{cite web |url=http://murmanfish.com/publicate/121 |title=ПУТЧ (кто есть кто). Три дня, которые потрясли мир |access-date=2018-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180304231553/http://murmanfish.com/publicate/121 |archive-date=2018-03-04 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180304231553/http://murmanfish.com/publicate/121 |archivedate=2018-03-04 }}</ref> დაახლოებით 01:00: ჯავშანტექნიკის კოლონა, რომელიც მოემართებოდა ახალი არბატიდან (15 ჯავშანმანქანა და დაახლოებით 30 ტანკი), შეაჩერეს სახალხო დეპუტატებმა. 01:00: კალინინის გამზირიდან თეთრი სახლისკენ მოიწევენ ტანკები. სავარაუდო შეფასებით — 15 ჯავშანმანქანა და დაახლოებით 30 ტანკი. კალინინის გამზირზე მათ იოლად გაიარეს ბარიკადები.<ref>Ельцин Центр. День за днем [https://yeltsin.ru/day-by-day/1991/08/20/ «Известия», 1991 г., № 197 (23463). «Белый дом ждет красных»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240228145227/https://yeltsin.ru/day-by-day/1991/08/20/ |date=2024-02-28 }}</ref> 02:26: ომონის ნაწილებმადატოვეს ალყაში მოქცეული მოსსაბჭოს შენობას. ლუბიანკაზე გამართულ სხდომაზე, რომელსაც ესწრებოდნენ კრიუჩკოვი, ბაკლანოვი, შენინი, აჩალოვი, ვარენიკოვი, გრომოვი და დაახლოებით 20 მაღალი რანგის კგბ-ს ოფიცერი, გენერალი გრომოვი აცხადებს, რომ ძერჟინსკის დივიზია მოსკოვის ცენტრში არ გადაუყვანიათ და შიდა ჯარები შტურმში არ მიიღებენ მონაწილეობას. 03:00 სთ-ზე სამხედრო-საჰაერო ძალების მთავარსარდალი ე. შაპოშნიკოვი სთავაზობს თავდაცვის მინისტრ იაზოვს გაიყვანოს ჯარები მოსკოვიდან და გკჩპ გამოაცხადოს „გაუქმებულად და დაშლილდა“. 03:01: მდგომარეობა [[თეთრი სახლი (მოსკოვი)|თეთრი სახლის]] წინ უცვლელი რჩება. მისი დაცვის ორგანიზატორებმა მეგაფონით შეატყობინეს, რომ ერთ-ერთი სამხედრო ნაწილის ჯარისკაცებმა დაარწმუნეს რსფსრ-ის სახალხო დეპუტატები, რომ არ ისროდნენ ხალხისკენ. სერგეი სტანკევიჩის, ელცინის პოლიტიკური მრჩევლის, სიტყვებით, არცერთ შტურმის ჯგუფის მეთაურს არ სურდა ბრძანების გაცემა თეთრი სახლის შტურმზე გკჩპ-ს წერილობითი ოფიციალური გადაწყვეტილების გარეშე. თუმცა გადატრიალების არცერთ მეთაურს არ გაუბედავს თავზე აეღო პირადი პასუხისმგებლობა, გაეცა ბრძანება ოპერაციისთვის და გარდაუვალი ადამიანური მსხვერპლისთვის. ბრძანება არ მოსულა. შემდეგ დაახლოებით 03:00-ზე აჩალოვმა მისცა ბრძანება ოპერაციის გაუქმებაზე და ქვედანაყოფების გაყვანაზე ქალაქის ცენტრიდან.<ref name="автоссылка4">{{cite web |url=https://ria.ru/20160819/1474723399.html |title=Сергей Станкевич: никто в ГКЧП не решился дать приказ штурмовать Белый дом |access-date=2020-06-11 |archive-date=2020-06-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200611192004/https://ria.ru/20160819/1474723399.html |url-status=live }}</ref> 04:30: [[მოსკოვი|მოსკოვში]], რსფსრ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტროს მითითების თანახმად, თეთრი სახლის დასაცავად მოემართებიან შეიარაღებული კურსანტები ორლოვის, რაიზანის, ბრიანსკის, ვლადიმირის და ვოლოგდის მილიციის სკოლებიდან.<ref name="mify">{{cite web |url=http://polit.ru/article/2006/08/18/mify_1991/ |title=Белодомовские мифы августа 1991 г. |subtitle= |author=Анатолий Цыганок |date=2006-08-18 |publisher=// [[Полит.ру]] |access-date=2017-01-20 |description= |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160820011744/http://polit.ru/article/2006/08/18/mify_1991/ |archive-date=2016-08-20 }}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.ormvd.ru/pubs/100/the-white-house-could-be-red-if-not-for-the-protection-tripped-the-ministry-of-internal-affairs-of-r/ |author = Александр Роменский |title = Белый дом мог стать красным, если бы не сработала защита МВД России |archive-url = https://web.archive.org/web/20180305063048/http://www.ormvd.ru/pubs/100/the-white-house-could-be-red-if-not-for-the-protection-tripped-the-ministry-of-internal-affairs-of-r/ |archive-date = 2018-03-05 |accessdate = 2024-12-03 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20180305063048/http://www.ormvd.ru/pubs/100/the-white-house-could-be-red-if-not-for-the-protection-tripped-the-ministry-of-internal-affairs-of-r/ |archivedate = 2018-03-05 }}</ref> 05:00: ცნობილი გახდა, რომ [[ვიტებსკი]]ს დივიზიის კოლონა ჩერდება ქალაქგარეთ. მოგვიანებით გაირკვა, რომ ვიტებსკის სადესანტო დივიზია გამოჩნდა სანქტ-პეტერბურგის შემოგარენში და შეჩერდა გატჩინის მახლობლად. მოსკოვისკენ კი მოიწევდნენ ვიტებსკის ტანკების სასწავლებლის ქვედანაყოფები. იხსნება თავდაცვის სამინისტროს კოლეგიის სხდომა. სხდომის დროს, როდესაც თავდაცვის მინისტრმა დ. იაზოვმა სცადა წესრიგისკენ მოწოდება, მის წინააღმდეგ ღიად გამოვიდნენ სამხედრო-საჰაერო ძალების მეთაური შაპოშნიკოვი, სადესანტო ჯარების მეთაური გრაჩოვი, სტრატეგიული რაკეტული ჯარების მეთაური მაქსიმოვი, საზღვაო ძალების მეთაური ჩერნავინი.<ref>{{Cite web |url=http://rulibs.com/ru_zar/sci_politics/medvedev/2/j235.html |title=Союз. Последние годы жизни. Конец советской империи : Рой Медведев « 21 августа 1991 г.» |access-date=2021-02-07 |archive-date=2024-08-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240825142140/https://rulibs.com/lander |url-status=live }}</ref> სამინისტროს კოლეგიის სხდომაზე უმრავლესობა გამოთქვამდა მოსაზრებას ჯარების მოსკოვიდან გაყვანის და შეიარაღებული ძალების მაღალი საბრძოლო მზადყოფნიდან მუდმივ რეჟიმზე გადაყვანის საჭიროების შესახებ. შედეგად, თავდაცვის მინისტრმა იაზოვმა გასცა ბრძანება ჯარების მოსკოვიდან გაყვანის შესახებ. 08:00: ჯარები იწყებენ ქალაქის დატოვებას. თეთრი სახლის დაცვის შტაბი მოუწოდებს დამცველებს შეინარჩუნონ სიფხიზლე. იმავე დროს, გკჩპ-ს ბოლო სხდომა მიმდინარეობს თავდაცვის სამინისტროში არბატის მოედანზე. იაზოვი სთავაზობს ფოროსში წასვლას. ბაკლანოვი და ტიზიაკოვი აყრიან მას შენიშვნებს. კრიუჩკოვი მოუწოდებს „ხანგრძლივ ბრძოლას", შემდეგ უჭერს მხარს იაზოვს სიტყვებით: „იქნებ ეს იდეა ცუდი არ არის. მან [გორბაჩოვმა] უნდა გაიგოს, რომ ჩვენს გარეშე იგი არაფერია!". საბოლოო ჯამში, მიიღეს გადაწყვეტილება გორბაჩოვთან ფოროსში გაიგზავნოს დელეგაცია შემდეგი შემადგენლობით: ლუკიანოვი, იაზოვი, ივაშკო და კრიუჩკოვი. 10:00 სთ-ზე იწყება [[რსფსრ]]-ის უმაღლესი საბჭოს საგანგებო სესია ხასბულატოვის თავმჯდომარეობით, რომელიც თითქმის მაშინვე იღებს დადგენილებებს გკჩპ-ს საწინააღმდეგოდ. დღის წესრიგში იყო ერთი საკითხი — პოლიტიკური სიტუაცია რსფსრ-ში, „რომელიც ჩამოყალიბდა სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად“. რსფსრ-ის უმაღლესმა საბჭომ ბორის ელცინს მისცა უფლება გაათავისუფლოს ყველა დონის სახალხო დეპუტატების საბჭოების თავმჯდომარეები და ერთპიროვნულად დანიშნოს/გაათავისუფლოს რუსეთის ტერიტორიული წარმონაქმნების ადმინისტრაციების ხელმძღვანელები. იმავე დღეს ელცინმა გაათავისუფლა ზეგიოვი, რომელიც ხელმძღვანელობდა სსრ კავშირის სახელმწიფო ტელერადიომაუწყებლობის კომპანიას, ხოლო თვით კომპანია გადავიდა რსფსრ-ის მთავრობის განკარგულებაში.<ref name=":1">Новейшая история России: Перестройка и переходный период. 1985—2005 (Жуков В. Ю.) {{cite web |url = http://txtb.ru/18/12.html |title = § 10. Провал августовского путча и «августовская революция» 1991 года |archive-url = https://web.archive.org/web/20200102205835/http://txtb.ru/18/12.html |archive-date = 2020-01-02 |accessdate = 2024-12-03 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20200102205835/http://txtb.ru/18/12.html |archivedate = 2020-01-02 }}</ref> 14:15 სთ-ზე ყირიმში გაფრინდებიან გკჩპ-ს წევრები (კრიუჩკოვი, იაზოვი, ბაკლანოვი და ტიზიაკოვი) ლუკიანოვთან და ივაშკოსთან ერთად გორბაჩოვთან მოლაპარაკებისთვის, მათი თვითმფრინავი სევასტოპოლის ბელბეკის აეროდრომზე 16:08-ზე დაჯდება. 16:52 სთ-ზე რსფსრ-ის ვიცე-პრეზიდენტი ა. რუცკოი, პრემიერ-მინისტრი ი. სილაევი, სსრ კავშირის საპრეზიდენტო საბჭოსა და სახელმწიფო უშიშროების საბჭოს წევრი ე. პრიმაკოვი, სახელმწიფო უშიშროების საბჭოს წევრი ვ. ბაკატინი, რსფსრ-ის შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილე ა. დუნაევი, რსფსრ-ის იუსტიციის მინისტრი ნ. ფიოდოროვი და 36 ავტომატებით შეიარაღებული მილიციის ოფიცერი გაფრინდებიან ფოროსში გორბაჩოვთან, ბელბეკზე დაჯდებიან 19:16-ზე. 17:00: საპრეზიდენტო აგარაკზე ყირიმში ჩამოვა გკჩპ-ს დელეგაცია. მიხეილ გორბაჩოვი უარს ამბობს მათ მიღებაზე და მოითხოვს გარე სამყაროსთან კავშირის აღდგენას. იმავე დროს სსრ კავშირის პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი იანაევი აცხადებს გკჩპ-ს გაუქმებას და ამოიღებს მოიხსნის საპრეზიდენტო უფლებამოსილებას.<ref>{{cite web |url=http://www.kommersant.ru/doc/278983 |title=Геннадий Янаев: Горбачёва никто не арестовывал |subtitle=Интервью второго президента СССР |author=Павел Коробов |date=2001-08-18 |publisher=// [[Коммерсантъ]] |access-date=2017-01-20 |description= |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210524093142/https://www.kommersant.ru/doc/278983 |archive-date=2021-05-24 }}</ref> 18:30: რსფრ-ის პრეზიდენტის პრეს-მდივანი პაველ ვოშჩანოვი აცხადებს, რომ ელცინმა საბოლოოდ მოახერხა გორბაჩოვთან დაკავშირება. ვოშჩანოვი აცხადებს, რომ სსრ კავშირის პრეზიდენტი ღრმა მადლიერებას გამოხატავს ბორის ელცინისა და თეთრი სახლის დამცველების მიმართ, გაემგზავრება მოსკოვში და ისწრაფის ხელი მოაწეროს ბრძანებას პუტჩისტების დამარცხების შესახებ. თეთრი სახლის წინ მთელი დღის განმავლობაში მიტინგი იყო. სიტყვით გამოდიოდნენ ელცინი, ხასბულატოვი და ყველა მსურველი.<ref name="КП1">{{cite web|url=https://www.irk.kp.ru/daily/24543.4/721592/|title=Как мы сидели в Белом доме во время путча 1991 года. Дневник|archive-url=https://web.archive.org/web/20190829111534/https://www.irk.kp.ru/daily/24543.4/721592/|archive-date=2019-08-29|access-date=2019-08-29|url-status=live}}</ref> გვიან საღამოს რსფსრ-ის გენერალური პროკურორი ვალენტინ სტეპანკოვი გამოსცემს დადგენილებას ყოფილი გკჩპ-ს წევრების დაპატიმრების შესახებ. ===22 აგვისტო=== 00:04 სთ-ზე [[მიხეილ გორბაჩოვი]], რუცკოისთან, სილაიევთან და კრიუჩკოვთან ერთად გაფრინდა ბელბეკიდან მოსკოვისკენ აეროფლოტის ტუ-134 თვითმფრინავით (საჰაერო ხომალდის კაპიტანი ანატოლი სუხოდოლსკი), რის შემდეგაც წარმატებით დაეშვა ვნუკოვო-2-ში.<ref>{{Cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=z-72X1fKVjc |title=Источник |access-date=2016-05-22 |archive-date=2015-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151226092847/https://www.youtube.com/watch?v=z-72X1fKVjc |url-status=unfit }} </ref> 00:17 სთ-ზე გაფრინდა [[საბჭოთა კავშირის პრეზიდენტი]]ს ილ-62 თვითმფრინავი, რომელზეც სახელმწიფო გადატრიალების კომიტეტის წევრები იმყოფებოდნენ. კრიუჩკოვი, იაზოვი და ტიზიაკოვი [[ფოროსი]]დან ჩამოსვლის შემდეგ დააკავეს. თავდაპირველად ისინი [[სენეჟის ტბა]]სთან მდებარე რსფსრ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტროს სანატორიუმში იმყოფებოდნენ, სადაც პირველი დაკითხვებიც გაიმართა. ფოროსში გამოკეტვის შემდეგ 22 აგვისტოს ღამეს მიხეილ გორბაჩოვი მოსკოვში დაბრუნდა.<ref>[http://Ожерельев%20О.%20И.%20Идеалы%20и%20преступления.%20Новейшая%20история%20России:%20диалектика%20событий.%20М.,%202016.%20С.%2062 Ожерельев О. И. Идеалы и преступления. Новейшая история России: диалектика событий. М., 2016. С. 62]</ref> თეთრი სახლის დამცველებს როკ-ჯგუფები უჭერდნენ მხარს („Машина времени“, „Алиса“, „Круиз“, „Шах“, „Коррозия Металла“, „Монгол Шуудан“, „Чёрный обелиск“ и „Э.С.Т.“), რომლებმაც 22 აგვისტოს კონცერტი გამართეს სახელწოდებით „როკი ბარიკადებზე“. 06:00 სთ-ზე ვიცე-პრეზიდენტი [[გენადი იანაევი]] დააკავეს თავის სამუშაო კაბინეტში კრემლში და გადაიყვანეს [[რსფსრ]]-ის პროკურატურაში. მისი დაკავების მოწმეები იყვნენ საბჭოთა კავშირის პრეზიდენტის აპარატის თანამშრომელი ვიაჩესლავ ნიკონოვი და კრემლის კომენდანტის მოადგილე მიხაილ ბარსუკოვი. 10:00 სთ-ზე გაიმართა საბჭოთა კავშირის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის სხდომა, რომელსაც ხელმძღვანელობდნენ უმაღლესი საბჭოს პალატების თავმჯდომარეები ი. ლაპტევი და რ. ნიშანოვი. პრეზიდიუმმა თანხმობა გასცა საბჭოთა კავშირის სახალხო დეპუტატების — ოლეგ ბაკლანოვის, ვასილი სტაროდუბცევის, ვალერი ბოლდინის, ვალენტინ ვარენიკოვის და ოლეგ შენინის — სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემაზე და დაპატიმრებაზე. [[1991]] წლის 22 აგვისტოს [[მოსკოვი|მოსკოვში]], კრემლის გვერდით მანეჟის მოედანზე, გაიმართა დემოკრატიის გამარჯვებისადმი მიძღვნილი მიტინგი. მოხსენებით გამოვიდა მოსსაბჭოს წარმომადგენელი ალექსანდრ მუზიკანტსკი, რომელმაც წაიკითხა ახალი დადგენილებები იმის შესახებ, რომ დაილუქება მოსკოვის საქალაქო კომიტეტის და კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის შენობები. მიტინგზე გამოვიდნენ [[რსფსრ]]-ის სახალხო დეპუტატები: „ფარის" კავშირის თავმჯდომარე ვ. ურაჟცევი და ნ. კუცენკო. დემონსტრანტები მხარს უჭერდნენ გამომსვლელებს ტაშით და სკანდირებდნენ: „გამარჯვება“, „ელცინი“, „დემოკრატია“. რაღაც ხნის შემდეგ მანიფესტანტებმა მოძრაობა დაიწყეს მანეჟის მოედნიდან კრემლის მიმართულებით. წითელ მოედანზე გამოსვლა, როგორც სიმბოლური ჟესტი, მოსსაბჭოს დეპუტატებმა და „დემრუსის“ აქტივისტებმა 21 აგვისტოს საღამოს ჩაიფიქრეს. მრავალრიცხოვანი დემონსტრაცია გაიმართა წითელ მოედანზე. ბევრი მოსკოველი დაატარებდა რუსეთის სამფეროვან დროშას. სულ უფრო მეტი მოსკოველი იკრიბებოდა მოედანზე კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის შენობებთან და ძერჟინსკის მოედანზე, საბჭოთა კავშირის კგბ-ს შენობებთან. მოსკოვლები იკრიბებოდნენ არბატზე, თავდაცვის სამინისტროსთან, საბჭოთა კავშირის შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობასთან. მაგრამ განსაკუთრებით დიდი მიტინგი გაიმართა თეთრი სახლის გვერდით. დღის 12 საათზე მოსკოვის კრასნოპრესნენსკაიის სანაპიროზე, თეთრი სახლის წინ, ჩატარდა გამარჯვების მრავალრიცხოვანი მიტინგი, რომლის განმავლობაშიც რსფსრ-ის პრეზიდენტმა გამოაცხადა, რომ მიიღეს გადაწყვეტილება სამფერა დროშა გახდეს რუსეთის ახალი სახელმწიფო დროშა. 22-დან 23 აგვისტოსკენ გარდამავალ ღამეს, მოსსაბჭოს განკარგულებით მიტინგზე შეკრებილი ხალხის მასობრივი თავშეყრისას [[ფელიქს ძერჟინსკი|ფ. ძერჟინსკის]] ძეგლი ჩამოაგდეს. შუაღამემდე ძეგლი უკვე გაიტანეს, მაგრამ მიტინგი სპონტანურად გრძელდებოდა. ხალხთან გამოსვლისას [[მსტისლავ როსტროპოვიჩი|მსტისლავ როსტროპოვიჩმა]] წამოაყენა წინადადება, რომ აქ [[ალექსანდრე სოლჟენიცინი]]ს ძეგლი დაედგათ.<ref name="автоссылка6">{{cite web|url=https://topreading.ru/bookread/212233-roi-medvedev-sovetskii-soyuz-poslednie-gody-zhizni/page-126|title=Рой Медведев — Советский Союз. Последние годы жизни. Конец советской империи. Страница 126|archive-url=https://web.archive.org/web/20211109002533/https://topreading.ru/bookread/212233-roi-medvedev-sovetskii-soyuz-poslednie-gody-zhizni/page-126|archive-date=2021-11-09|access-date=2020-08-05|url-status=live}}</ref> ==შედეგები== {{მთავარი|სსრკ-ის დაშლა}} [[1991]] წლის [[23 აგვისტო]]ს [[ბორის ელცინი]]ს ზეწოლით გორბაჩოვმა თავდაცვის მინისტრად დანიშნა [[ევგენი შაპოშნიკოვი]], საჰაერო ძალების მარშალი, რომელმაც 1991 წლის 19 აგვისტოს უარი თქვა დ. იაზოვის ბრძანებების შესრულებაზე. სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარედ დაინიშნა [[ვადიმ ბაკატინი]], ხოლო შინაგან საქმეთა მინისტრად ელცინმა შესთავაზა გენერალ-მაიორი [[ვიქტორ ბარანიკოვი]], რომელიც უკვე ასრულებდა რსფსრ-ის შინაგან საქმეთა მინისტრის მოვალეობებს და ითვლებოდა ელცინის ნდობით აღჭურვილ პირად. სსრკ-ის საგარეო საქმეთა მინისტრად დაინიშნა [[ბორის პანკინი]], ჩეხოსლოვაკიაში სსრკ-ის ელჩი, რომელმაც უარი თქვა სახელმწიფო გადატრიალების კომიტეტის აღიარებაზე.<ref name="автоссылка7">{{cite web |url=https://topreading.ru/bookread/212233-roi-medvedev-sovetskii-soyuz-poslednie-gody-zhizni/page-126 |title=Рой Медведев — Советский Союз. Последние годы жизни. Конец советской империи. Страница 127 |access-date=2020-08-05 |archive-date=2021-11-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211109002533/https://topreading.ru/bookread/212233-roi-medvedev-sovetskii-soyuz-poslednie-gody-zhizni/page-126 |url-status=live }}</ref> [[1991]] წლის 23 აგვისტოს, მიხეილ გორბაჩოვი ბ. ელცინმა და რ. ხაზბულატოვმა თეთრ სახლში მიიწვიეს, სადაც რსფსრ-ის უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე სხდომა მიმდინარებოდა. უმაღლესი საბჭოს სხდომაზე გორბაჩოვი ფაქტობრივად მოპასუხის მდგომარეობაში აღმოჩნდა. რსფსრ-ის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატებმა მოითხოვეს სსრკ-ის პრეზიდენტს, ცკ-ის პირველ მდივანს გორბაჩოვს დაეშალა [[სკკპ]], აეკრძლა [[სოციალიზმი]]. ელცინმა გორბაჩოვისაგან მოითხოვა პარტიის გაკიცხვა, მაგრამ წინააღმდეგობას შეხვდა. ელცინმა გამოსცა ბრძანებულება რსფსრ-ის კპ-ს საქმიანობის შეჩერების შესახებ იმ საფუძვლით, რომ მან მხარი დაუჭირა სახელმწიფო გადატრიალების კომიტეტს.<ref>{{cite web |url=http://giod.consultant.ru/documents/1219408 |title=Указ президента РСФСР {{small{{!}}''от 23.08.1991''}} № 79 |accessdate=2016-05-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160806194126/http://giod.consultant.ru/documents/1219408 |archivedate=2016-08-06 |deadlink=yes }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=IH8Nlmmk0ag |title=Программа Вести, 23 августа 1991 |access-date=2017-09-29 |archive-date=2019-02-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190220041856/https://www.youtube.com/watch?v=IH8Nlmmk0ag&gl=US&hl=en |url-status=live }}</ref> 23 აგვისტოს დილით მოხდა პეტრუვკაზე მდებარე შინაგან საქმეთა საქალაქო სამმართველოს შენობის დაპყრობის მცდელობა. მიტინგის მონაწილეები [[ვიაჩესლავ კომისაროვი]]ს მოსკოვის შსს უფროსად დანიშვნას ითხოვდნენ. მერიის ერთ-ერთი მოხელის მოწოდების შემდეგ სიტუაცია დასტაბილურდა, შენობისა და იარაღის დაპყრობა არ მომხდარა. 23 აგვისტოს კრემლზე [[სსრკ]]-ის სახელმწიფო დროშასთან ერთად, აფრიალდა ისტორიული თეთრ-ლურჯ-წითელი რუსული დროშა. იმავე დღეს ლეფორტოვოს საცავიდან გაათავისუფლეს [[ვალერია ნოვოდვორსკაია]] და [[ვლადიმირ დანილოვი]], რომლებიც [[1991]] წლის მაისში დააპატიმრეს. ძველ მოედანზე მდებარე ცკ-ის შენობების მახლობლად მოსკოველები შეიკრიბნენ. ცკ-ის შენობის წინ გაიმართა მიტინგი, წარმოიშვა შენობების სტიქიური დაპყრობისა და გაძარცვის საფრთხე. დემონსტრანტებმა რუსული სამფეროვანი დროშა დაკიდეს ძველ მოედანზე მდებარე ცკ-ის შენობაზე. დაახლოებით 15 საათზე იქ მყოფმა მოქალაქეებმა შექმნეს „სირცხვილის კორიდორი“, რომლის გავლაც უხდებოდათ ყველა პარტიულ მუშაკს, რომლებიც შენობას ტოვებდნენ. ხალხი სკანდირებდა: „სირცხვილი!“, „გარეწრები!“. მოსკოვის მერის გ. პოპოვის განკარგულებით ცკ-ის შენობა დაილუქა და მისი საქმიანობა შეჩერდა. იმავე დღეს მოსკოვში დაიხურა და დაილუქა [[სკკპ]]-ის ყველა რაიონული კომიტეტი.<ref>{{cite web |url=https://russiainphoto.ru/photos/166737/ |title=Августовский путч. Демонстранты водружают российский триколор на здание ЦК КПСС на Старой площади |access-date=2020-08-05 |archive-date=2021-11-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211105120414/https://russiainphoto.ru/photos/166737/ |url-status=live }}</ref> ბრბოს დამშვიდება მხოლოდ ელცინმა და რუცკოიმ შეძლეს, რომლებიც იძულებული გახდნენ შეეჩერებინათ საქმიანობა თეთრ სახლში და ჩასულიყვნენ ძველ მოედანსა და ძერჟინსკის მოედანზე რსფსრ-ისა და სსრკ-ის ყველაზე ცნობილი დეპუტატების ჯგუფთან ერთად. ხალხი ცკ-ის შენობის გარშემო ღამითაც არ დაიშალა. მხოლოდ 24 აგვისტოს, ტელევიზიითა და რადიოს მეშვეობით სიმშვიდისაკენ მოუწოდეს და ემოციები მოსკოვის ცენტრში ჩაცხრა. [[1991]] წლის [[24 აგვისტო]]ს მოსკოვში, მანეჟის მოედანზე სამი დაღუპული თეთრი სახლის დამცველის სამგლოვიარო პანაშვიდზე და პროცესიაში დაახლოებით 300 000 მოქალაქე მონაწილეობდა. სამგლოვიარო მიტინგზე სიტყვით გამოვიდნენ ბორის ელცინი და რუსეთის სხვა ხელმძღვანელები, მოსკოვის მერიის ხელმძღვანელები, [[სსრკ]]-ისა და [[რსფსრ]]-ის სახალხო დეპუტატები, საზოგადო მოღვაწეები. მ. გორბაჩოვმა თავი შეიკავა ღონისძიებაში პირდაპირი მონაწილეობისაგან, იმავდროულად გამოსცა ბრძანებულება სამი დაღუპული მოსკოველისთვის [[საბჭოთა კავშირის გმირი]]ს წოდების მინიჭების შესახებ. ძერჟინსკის ძეგლის დემონტაჟის შემდეგ ლუბიანსკაიაზე, [[მოსკოვი|მოსკოვში]] დაიწყო ძეგლების დემონტაჟის კამპანია. დემონტაჟი ჩაუტარდა რევოლუციის მოედანზე სვერდლოვის, ვოზდვიჟენკაზე კალინინის ძეგლებს. მეტროშიც, ამავე სახელწოდების სადგურზე მოიხსნა სვერდლოვის ბიუსტი. რამდენიმე ასეული ადამიანი ცდილობდა დაემხოთ [[ლენინი]]ს ძეგლი ოქტიაბრსკაიაზე და [[კარლ მარქსი]]სა თეატრალურ მოედანზე, მაგრამ უშედეგოდ. იქ მოსულმა მოსსაბჭოს დეპუტატებმა გასცეს პირობა, რომ ამ საკითხზე გადაწყვეტილება მოსსაბჭოს მიერ ორშაბათს იქნებოდა მიღებული.<ref name="автоссылка3"> {{cite web|url=http://www.yeltsincenter.ru/operatsiya-grom-naznachena-na-tri-chasa-nochi|title=Операция «Гром» назначена на 3 часа ночи|archive-url=https://web.archive.org/web/20180522042106/http://www.yeltsincenter.ru/operatsiya-grom-naznachena-na-tri-chasa-nochi|archive-date=2018-05-22}}</ref> იმავე დღეს მიხეილ გორბაჩოვმა დაშალა სსრკ-ის მინისტრთა კაბინეტი, უარი თქვა ცკ-ის გენერალური მდივნის უფლებამოსილებაზე და ცკ-ს შესთავაზა თვითდაშლა.<ref>{{Cite web |url=https://ria.ru/20160824/1475104258.html |title=Четверть века назад Горбачев заявил об уходе с поста генсека ЦК КПСС |access-date=2020-08-05 |archive-date=2024-08-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240825153249/https://ria.ru/20160824/1475104258.html |url-status=live }}</ref> [[1991]] წლის აგვისტოს ბოლოს — სექტემბრის დასაწყისში, სსრკ-ის პრეზიდენტმა [[მიხეილ გორბაჩოვი|მიხეილ გორბაჩოვმა]] კონტროლი დაკარგა აღმასრულებელი ხელისუფლების თითქმის ყველა შტოზე, კონტროლს კარგავს ეკონომიკაზე, რადიოზე, ტელევიზიაზე, სამთავრობო კავშირზე. გადატრიალების შემდეგ სსრკ-ის პრეზიდენტის ხელისუფლება გახდა თითქმის ილუზორული, პოლიტიკური ინიციატივა სრულად გადავიდა ელცინის ხელში. ელცინმა გადადგა რიგი ნაბიჯებისა, რომლებიც მიმართული იყო საკავშირო სტრუქტურების დაუფლებაზე მათი [[რუსეთი]]სთვის დაქვემდებარების გზით. ყველა საკავშირო ორგანოსა და სამინისტროსთვის გაიგზავნა რუსეთის მთავრობის წარმომადგენლები შეუზღუდავი უფლებამოსილებით.<ref>{{Cite web |url=https://www.interfax.ru/30years/784926 |title=Ельцин передает Госбанк СССР под контроль России |access-date=2024-06-01 |archive-date=2024-06-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240601231222/https://www.interfax.ru/30years/784926 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web|url=http://giod.consultant.ru/documents/1219377|title=Указ Президента РСФСР № 90 {{small{{!}}''от 25 августа 1991 года''}}|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160806222354/http://giod.consultant.ru/documents/1219377|archivedate=2016-08-06|accessdate=2016-05-27|deadlink=yes}}</ref> [[ბორის ელცინი]] აგრძელებდა ბრძანებულებების გამოცემას, რომლის საშუალებითაც ხელისუფლების ცენტრი გადავიდოდა მის ხელში. მაგალითად, მის დაქვემდებარებაში მოაქცია რუსეთის მთელ ტერიტორიაზე ადგილობრივი თვითმმართველობა. ეს გულისხმობდა, რომ მომავალში სწორედ იგი დანიშნავდა და გაათავისუფლებდა ხელმძღვანელ პირებს, რომლებიც მას ანგარიშს მოსთხოვდნენ საკავშირო ცენტრის ნაცვლად.<ref>{{cite web |url=https://m.lenta.ru/articles/2021/09/05/otstavka_gorbachyova/ |title=«Все бежали, как крысы с корабля» Помощник Горбачева — о крахе перестройки и развале СССР |access-date=2022-05-24 |archive-date=2021-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211104103953/https://m.lenta.ru/articles/2021/09/05/otstavka_gorbachyova/ |url-status=live }}</ref> [[1991]] წლის სექტემბერში დაიშალა სსრკ-ის სახალხო დეპუტატთა ყრილობა.<ref>{{cite web |url = https://www.interfax.ru/30years/785839 |title = В Москве завершился съезд народных депутатов СССР. На нем принят закон СССР об органах государственной власти и управления в переходный период |archive-url = https://web.archive.org/web/20240807063054/https://www.interfax.ru/30years/785839 |archive-date = 2024-08-07 }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.bfm.ru/business-break/lastautumn/story/89 |title=Последний Съезд народных депутатов СССР |access-date=2023-10-04 |archive-date=2023-11-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231120163921/https://www.bfm.ru/business-break/lastautumn/story/89 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20231120163921/https://www.bfm.ru/business-break/lastautumn/story/89 |archivedate=2023-11-20 }}</ref> სსრკ-ის პრეზიდენტ გორბაჩოვის ხელისუფლება, რომელიც პრაქტიკულად ყველა სახელმწიფო სტრუქტურისგან იყო მოკლებული, გახდა სრულიად პირობითი. პრეზიდენტის ყველა მცდელობა შეენარჩუნებინა საკავშირო სახელმწიფო, განეახლებინა ახალი სამოკავშირეო ხელშეკრულების ხელმოწერის პროცესი [[1991]] წლის შემოდგომაზე უშედეგო აღმოჩნდა. [[1991]] წლის ნოემბერში [[რსფსრ]]-ის პრეზიდენტმა [[ბორის ელცინი|ბორის ელცინმა]] ოფიციალურად აკრძალა საბჭოთა კავშირისა და რუსეთის კომუნისტური პარტიები. მოხდა სსრკ-ის სამინისტროებისა და უწყებების დაქვემდებარება [[რსფსრ]]-ის იურისდიქციაში.<ref>{{cite web|url=http://kremlin.ru/acts/bank/385|title=Указ Президента РСФСР от 06.11.1991 № 169|archive-url=https://web.archive.org/web/20210301170411/http://kremlin.ru/acts/bank/385|archive-date=2021-03-01|access-date=2020-08-05|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.amic.ru/news/316137/|title=Обком закрыт, всех ушли. Первый запретный плод российской демократии|archive-url=https://web.archive.org/web/20210622024703/https://www.amic.ru/news/316137/|archive-date=2021-06-22|access-date=2020-08-05|url-status=live}}</ref> [[1991]] წლის დეკემბერში სსრკ საბოლოოდ გაუქმდა ბელოვეჟის შეთანხმებების ხელმოწერის შედეგად, ხოლო მის ადგილზე შეიქმნა [[დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობა]] (დსთ). 1991 წლის 25 დეკემბერს სსრკ-ის პრეზიდენტი [[მიხეილ გორბაჩოვი]] გადადგა, ხოლო 26 დეკემბერს სსრკ-ის უმაღლესმა საბჭომ მიიღო გადაწყვეტილება თვითდაშლის შესახებ. საბჭოთა კავშირი დაიშალა 15 სახელმწიფოდ. თავად რუსეთში [[1991]] წლის ბოლოდან დაიწყო ლიბერალური და საბაზრო რეფორმები.<ref>{{Cite web |url=https://rusidea.org/25122510 |title=Президент СССР М. С. Горбачев подписал акт об отставке |access-date=2020-08-05 |archive-date=2024-08-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240825142712/https://rusidea.org/25122510 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://ria.ru/20161225/1484302159.html |title=Отставка Михаила Горбачева с поста президента СССР |access-date=2020-08-05 |archive-date=2021-04-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210423223716/https://ria.ru/20161225/1484302159.html |url-status=live }}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სსრკ-ის დაშლა]] q65uwsyk6q9o60h5lcc8yq6wcr2eslp 0 567938 4816745 4721827 2025-06-19T18:18:22Z Jaba1977 3604 /* სქოლიო */ 4816745 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ჰალა ტომასდოტირი | სურათი=Halla Tómasdóttir at Arctic Circle 2024 cropped.jpg | სურათის ზომა = 250px | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1968|10|11}} | დაბადების ადგილი= [[რეიკიავიკი]], [[ისლანდია]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | რეზიდენცია = | დაკრძალულია = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = ბიორნ სკულასონი | შვილები= 2 | ნათესავები = | განათლება = [[ისლანდიის კომერციული კოლეჯი]] | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი= | რიგი = ისლანდიის პრეზიდენტი | თანამდებობა დაიკავა = [[1 აგვისტო]], [[2024]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = [[ბიარნი ბენედიქტსონი]] | წინამორბედი = [[გუდნი იოჰანესონი]] | მემკვიდრე = }} '''ჰალა ტომასდოტირი''' ({{lang-is|Halla Tómasdóttir}}; დ. [[11 ოქტომბერი]], [[1968]]) — [[ისლანდია|ისლანდიელი]] ბიზნესმენი და საჯარო მოხელე. [[ისლანდიის პრეზიდენტი]] [[2024]] წლის 1 აგვისტოდან და მეორე ქალი ამ თანამდებობაზე ქვეყნის ისტორიაში.<ref name=":0" /> [[1998]] წელს იყო [[რეიკიავიკის უნივერსიტეტი]]ს დამფუძნებელი გუნდის წევრი. ჰალა ასევე არის საინვესტიციო ფირმა [[Auður Capital]]-ის თანადამფუძნებელი.<ref>{{cite news |url=http://www.mbl.is/frettir/innlent/2016/03/17/halla_aetlar_ad_bjoda_sig_fram/ |title=Halla ætlar að bjóða sig fram |website=Morgunblaðið |language=is |date=17 March 2016 |access-date=31 March 2016}}</ref> ჰალამ [[ისლანდიის პრეზიდენტი|ისლანდიის საპრეზიდენტო]] არჩევნებზე კანდიდატურა წამოაყენა [[2016]] წლის 17 მარტს.<ref>{{cite news|url=http://icelandmonitor.mbl.is/news/politics_and_society/2016/03/17/new_presidential_candidate_emerges_in_iceland/|title=New presidential candidate emerges in Iceland|date=28 June 2016|accessdate=28 June 2016|location=Iceland|work=[[Morgunblaðið]]}}</ref> მან მიიღო ხმების 27,9 %, გავიდა მეორე ადგილზე, [[გუდნი იოჰანესონი]]ს შემდეგ, რომელმაც მიიღო 39,1 %.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2016/jun/26/history-professor-gudni-johannesson-wins-iceland-presidential-election|title=Guðni Jóhannesson wins Iceland's presidential election|agency=[[Agence France-Presse]] |date=26 June 2016|work=[[The Guardian]]|access-date=28 June 2017}}</ref> [[2024]] წლის 1 ივნისს ჰალამ გაიმარჯვა [[ისლანდიის საპრეზიდენტო არჩევნები (2024)|ისლანდიის საპრეზიდენტო არჩევნებში]] და დაამარცხა ყოფილი პრემიერ-მინისტრი [[კატრინ იაკობსდოუტირი|კატრინ იაკობსდოტირი]] დაახლოებით 10 %-იანი სხვაობით.<ref>{{Cite news|url=https://www.ruv.is/frettir/innlent/2024-06-01-kosningavakan-enn-fjolgar-atkvaedum-hollu-414495|title=Election week: Halla Tómasdóttir will be the president of Iceland|date=2 June 2024|accessdate=2 June 2024|location=Iceland|work=[[RÚV]]}}</ref> მისი საარჩევნო კამპანია ფოკუსირებული იყო ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა სოციალური მედიის გავლენა ახალგაზრდების ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, [[ტურიზმი]]ს განვითარებაზე და ხელოვნური ინტელექტის როლზე.<ref name=":0">{{cite web |url=https://www.aljazeera.com/news/2024/6/2/businesswoman-halla-tomasdottir-set-to-become-icelands-next-president |title=Businesswoman Halla Tomasdottir set to become Iceland’s next president |website=Al Jazeera |access-date=2 June 2024 |archive-date=2 June 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240602163049/https://www.aljazeera.com/news/2024/6/2/businesswoman-halla-tomasdottir-set-to-become-icelands-next-president |url-status=live }}</ref> ჰალა დაოჯახებულია ბიორნ სკულასონზე, მათ ჰყავთ 2 შვილი.<ref>{{cite web |url=https://www.mbl.is/smartland/stars/2024/03/22/halla_atti_kaerasta_thegar_thau_bjorn_hittust_fyrst/ |title=Halla átti kærasta þegar þau Björn hittust fyrst |publisher=mbl.is |language=is |date=22 March 2024 |access-date=2 June 2024 |archive-date=5 April 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240405160233/https://www.mbl.is/smartland/stars/2024/03/22/halla_atti_kaerasta_thegar_thau_bjorn_hittust_fyrst/ |url-status=live }}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== *{{cite news |last1=Lindskog |first1=Chad |title=Memorial QB, an exchange student from Iceland, lives with coach's family |url=https://www.courierpress.com/story/sports/high-school/2018/08/16/memorial-backup-qb-tomas-bjornsson-iceland/987822002/ |accessdate=26 January 2019 |publisher=[[Evansville Courier & Press]] |date=16 August 2018}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ისლანდიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ტომასდოტირი, ჰალა}} [[კატეგორია:დაბადებული 11 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1968]] [[კატეგორია:ისლანდიელი ბიზნესმენები]] [[კატეგორია:ისლანდიის პრეზიდენტები]] [[კატეგორია:ქალი პრეზიდენტები]] t7v1crx5bnbl8nltuwsjqx261r26xlt 0 574454 4816636 4731162 2025-06-19T12:35:26Z DerFuchs 6187 /* სქოლიო */ 4816636 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა უნივერსიტეტი |სახელი= იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი |მშობლიური_სახელი = {{lang-he|האוניברסיטה העברית בירושלים}} |ლათინური სახელი = |სურათი= Hebrew University Jerusalem IL WV.JPG |დევიზი= |დამფუძნებლები= |დაფუძნდა= 1918 |ტიპი= საჯარო |endowment = |staff = |კოლეგია= |პრეზიდენტი= |პროვოსტი= |რექტორი= |კანცლერი= |დეკანი= |students = |undergrad = |postgrad = |bg_color=#e6f4fe |doctoral = |ქალაქი= [[იერუსალიმი]] |შტატი= |ქვეყანა= [[ისრაელი]] |კამპუსი= |ფერები= |მასკოტი= |მეტსახელი= |კავშირები= |საიტი= http://new.huji.ac.il |მისამართი= |ტელეფონი= |coor = |ლოგო= }} '''იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი''' ({{Lang-he| האוניברסיטה העברית בירושלים‎}}) — უდიდესი სამეცნიერო და საგანმანათლებლო ცენტრი [[ისრაელი|ისრაელში]]. [[იერუსალიმი|იერუსალიმის]] ებრაული [[უნივერსიტეტი]] ცნობილია მსოფლიოში ცნობილი [[პროფესორი|პროფესორებითა]] და [[მეცნიერი|მეცნიერებით]], ასევე [[ნობელის პრემიის ლაურეატები|ნობელის პრემიის ლაურეატებით]]. უნივერსიტეტი დაარსდა [[1918]] წელს, გაიხსნა [[1925]] წელს და გახდა ქვეყნის პირველი უნივერსიტეტი და მეორე უმაღლესი სასწავლებელი (ტექნიონის შემდეგ). უნივერსიტეტში სწავლება დაარსებიდან დღემდე ივრითულ ენაზე მიმდინარეობს. [[ასტეროიდი]] (271763) Hebrevu<ref>{{cite web |url = http://www.zman.com/news/2013/01/16/143182.html |title = Астрономическое общество назвало малую планету в честь Еврейского университета |archive-url = https://web.archive.org/web/20130129042908/http://www.zman.com/news/2013/01/16/143182.html |archive-date = 2013-01-29 |accessdate = 2024-11-24 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20130129042908/http://www.zman.com/news/2013/01/16/143182.html |archivedate = 2013-01-29 }}</ref> უნივერსიტეტის სახელს ატარებს. [[2023]] წელს ის იყო მსოფლიოს საუკეთესო უნივერსიტეტების ტოპ ასეულში (86-ე ადგილი).<ref>[https://www.shanghairanking.com/institution/the-hebrew-university-of-jerusalem {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231210140751/https://www.shanghairanking.com/institution/the-hebrew-university-of-jerusalem |date=2023-12-10 }} The Hebrew University of Jerusalem| date=20130816224432 }}{{ref-en}}</ref> QS World University Rankings-ის მიხედვით, ის არის საუკეთესო უმაღლესი სასწავლებელი ქვეყანაში.<ref>{{Cite web|lang=en|url=https://www.topuniversities.com/universities/country/israel|title=Universities|website=[[QS World University Rankings]]|accessdate=2020-07-12|archive-date=2019-12-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20191231113011/https://www.topuniversities.com/universities/country/israel|deadlink=no}}</ref> ==ისტორია== უნივერსიტეტის შექმნის იდეა [[1884]] წელს [[კატოვიცე|კატოვიცეში]] ჰოვევეის სიონის კონგრესზე განიხილეს, შემდეგ კი [[1897]] წელს [[ბაზელი|ბაზელში]] გამართულ პირველ სიონისტურ კონგრესზე. ებრაული უნივერსიტეტის შექმნის საკითხი წამოჭრა ცვი-გერმან შაპირომ. უნივერსიტეტის შენობის თავდაპირველი გეგმა დააპროექტა [[ბრიტანელები|ბრიტანელმა]] [[არქიტექტორი|არქიტექტორმა]] სერ პატრიკ გედესმა, ამ პროექტიდან აშენდა მხოლოდ ეროვნული ბიბლიოთეკის შენობა, ამჟამად იურიდიული ფაკულტეტის [[ბიბლიოთეკა]]. თუმცა, მომავალი უნივერსიტეტის შენობის პირველი ქვა მხოლოდ [[1918]] წელს, [[24 ივლისი|24 ივლისს]], სკოპუსის მთაზე, წამყვანი სიონისტი მოღვაწეების, ბრიტანეთის ძალაუფლების მეთაურების, ასევე არაბული საზოგადოების წარმომადგენლების მონაწილეობით დაიდო. სულ დაიდო 13 ქვა. [[ექიმი|ექიმმა]] [[ხაიმ ვაიცმანი|ხაიმ ვაიცმანმა]] ორი ქვა დადო და საზეიმო სიტყვა წარმოთქვა. ქვების დაგებაში მონაწილეობა მიიღეს გენერალმა ალენბიმ, ინგლისის ეკლესიის ეპისკოპოსმა, ბარონ როტშილდმა და ქველმოქმედმა ი. გოლდბერგი, რომელმაც დააფინანსა ტერიტორიის შესყიდვა უნივერსიტეტის მშენებლობისთვის. ცერემონიას 6000-მდე ადამიანი ესწრებოდა: მეცნიერები, [[პედაგოგი|პედაგოგები]], [[მწერლები]], [[მხატვარი|მხატვრები]] და სკოლის [[მოსწავლე|მოსწავლეები]]. ცერემონიის დასასრულს შესრულდა ისრაელის მომავალი [[ჰიმნი]] [[ისრაელის სახელმწიფო ჰიმნი|ჰათიკვა]]. [[ალბერტ აინშტაინი]] ეწვია ერეც-ისრაელს [[1923]] წელს, რათა დახმარებოდა ხაიმ ვაიცმანს ებრაული უნივერსიტეტის შექმნის ხელშეწყობაში. იმ დროს უნივერსიტეტისთვის ხელმისაწვდომი ერთადერთი სახლის ერთ-ერთ ოთახში, სკოპუსის მთაზე, აინშტაინმა წაიკითხა ლექცია [[ფარდობითობის თეორია|ფარდობითობის თეორიის]] შესახებ [[ფრანგული ენა|ფრანგულად]], მისი ლექციის შესავალი ნაწილი კი — [[ებრაული ენა|ებრაულად]]. სკოპუსის მთაზე მდებარე ადგილის ნაწილი, სადაც მოგვიანებით უნივერსიტეტი აშენდა, რააბ ნაშაშიბიმ [[1924]] წელს გაყიდა. უნივერსიტეტის ოფიციალურ გახსნამდე მას ორი ფაკულტეტი ჰქონდა: [[ქიმია|ქიმიისა]] და [[იუდაიზმი|იუდაიზმის]] შემსწავლელი, [[მიკრობიოლოგია|მიკრობიოლოგიის]] განყოფილება და ბიბლიოთეკა, სადაც მუშაობდა შვიდი პროფესორი და 30 მასწავლებელი. უნივერსიტეტის ოფიციალური გახსნის ცერემონიამდე ადგილობრივმა [[არაბები|არაბებმა]] საყოველთაო გაფიცვა გამოაცხადეს და უნივერსიტეტის ერთადერთი შენობა შავი დროშებით იყო გარშემორტყმული. კამპუსების მშენებლობა დასრულდა [[1925]] წელს, სწავლება კი [[1928]] წელს დაიწყო. 1925 წელს უნივერსიტეტში ასევე გაიხსნა აინშტაინის მათემატიკის ინსტიტუტი. ბრიტანეთის მანდატის პერიოდში უნივერსიტეტში იწავლებოდა მხოლოდ მეორე და მესამე ხარისხი. უნივერსიტეტის დამფუძნებლებს შორის იყვნენ უდიდესი ევროპელი მეცნიერები, რომლებსაც ებრაული ფესვები ჰქონდათ — როგორებიც იყვნენ ალბერტ აინშტაინი, [[ზიგმუნდ ფროიდი]], [[მარტინ ბუბერი]]. უნივერსიტეტის შექმნის იდეას ასევე აქტიურად დაუჭირა მხარი [[პალესტინა|პალესტინის]] მთავარმა [[რაბინი|რაბინმა]] რაბი კუკმა. [[1948]] წლამდე სწავლება სკოპუსის მთაზე მიმდინარეობდა. [[1939]] წელს, სამედიცინო ფაკულტეტის დაარსების პროექტის ფარგლებში, უნივერსიტეტის გვერდით გაიხსნა ჰადასას საავადმყოფო. [[დამოუკიდებლობა|დამოუკიდებლობის]] მოპოვებისთვის ომის შემდეგ ის იორდანიის ტერიტორიის სიღრმეში ისრაელის [[ანკლავი და ექსკლავი|ანკლავად]] იქცა და ამ შენობაში სწავლის გაგრძელება შეუძლებელი გახდა. უნივერსიტეტის ფაკულტეტები დროებით განთავსდა იერუსალიმში სხვადასხვა შენობებში, სანამ [[1953]] წელს ისრაელის რაიონულ ცენტრში ახალი კამპუსის მშენებლობა დაიწყებოდა. [[1961]] წელს ჰადასას საავადმყოფო და მედიცინის ფაკულტეტი ხელახლა გაიხსნა ახალ კამპუსში. [[1963]] წელს ელიზაბეტ გოლდშმიდტმა დააარსა [[გენეტიკა|გენეტიკის]] [[ლაბორატორია]] (მოგვიანებით გენეტიკის დეპარტამენტი). [[1967]] წელს, [[ექვსდღიანი ომი|ექვსდღიანი ომის]] შემდეგ, გაკვეთილები განახლდა Mount Scopus-ის კამპუსში და ფაკულტეტის უმეტესობა იქ დაბრუნდა. ==უფლებები აინშტაინის მემკვიდრეობაზე== ალბერტ აინშტაინმა ებრაულ უნივერსიტეტს უანდერძა თავისი ყველა წერილი და ხელნაწერი, ისევე როგორც მისი გამოსახულების და სახელის კომერციულად გამოყენების უფლება.<ref>{{cite web |url = http://www.physics.princeton.edu/~trothman/Who%20Owns%20Einstein.htm |title = Who Owns Einstein |archive-url = https://web.archive.org/web/20090227090519/http://www.physics.princeton.edu/~trothman/Who%20Owns%20Einstein.htm |archive-date = 2009-02-27 }}</ref> [[2012]] წელს ებრაულმა უნივერსიტეტმა უჩივლა [[კალიფორნია|კალიფორნიაში]] General Motors-ს, აინშტაინის გამოსახულების [[რეკლამა|რეკლამაში]] გამოყენების გამო, მაგრამ სასამართლომ გადაწყვიტა, რომ გამოსახულების გამოყენების უფლება საზოგადოებრივ დომენში გადავიდა აინშტაინის გარდაცვალებიდან 50 წლის შემდეგ, ანუ [[2005]] წელს.<ref>{{წიგნი |ავტორი=Alice Calaprice, Daniel J Kennefick, Robert |სათაური=An Einstein Encyclopedia |ბმული=https://books.google.com/books?id=sbhKCAAAQBAJ&pg=PA281 |გამომცემლობა=Princeton University Press |წელი=2015-10-27 |გვერდები=281 |გვერდები=373 |archivedate=2021-05-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210523031217/https://books.google.com/books?id=sbhKCAAAQBAJ&pg=PA281 }}</ref> ==გალერეა== <gallery> Hebrew_University_Cornerstone_laying_in_1918.jpg|1918 წელს სკოპუსის მთაზე ებრაული უნივერსიტეტის ქვაკუთხედის დაგების ცერემონია Keren_Hayesod_Album,_Hebrew_University01_(cropped).jpg|ებრაული უნივერსიტეტი, 1935 - 1937 წწ Academy_of_the_Hebrew_Language.JPG|ებრაული ენის აკადემია The_National_Library_of_Israel_building_-_Amitay_Katz.jpg|ისრაელის ეროვნული ბიბლიოთეკა הגן_הבוטני_הלאומי_ע"ש_מונטגיו_למפורט_-_הר_הצופים.jpg|ისრაელის ეროვნული ბოტანიკური ბაღი HUJI_VIEW_20130418_132920.jpg|უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკის ინტერიერი 2013 წ Leonid_Pasternak_-_Albert_Einstein_(1924).jpg|ალბერტ აინშტაინის პორტრეტი (1924) შესრულებული ლეონიდ პასტერნაკის მიერ, ებრაული უნივერსიტეტის მათემატიკური ბიბლიოთეკის სამკითხველო ოთახში[6] </gallery> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ისრაელის უნივერსიტეტები}} [[კატეგორია:ისრაელის უნივერსიტეტები]] [[კატეგორია:უმაღლესი სასწავლებლები აზიაში]] 9ylamo0p59o46mzpwc632hv447sxc3r 0 575108 4816869 4727925 2025-06-20T04:24:36Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816869 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი}} '''აილარ ჰაგი''' — [[აზერბაიჯანული ენა|აზერბაიჯანული]] წარმოშობის [[ირანელები|ირანელი]] სტუდენტი, რომელიც სწავლობდა თავრიზის უნივერსიტეტში. მისი სიცოცხლე შეწყდა [[2022]] წელს თავრიზში საპროტესტო აქციის დროს, როდესაც ის მოკლეს, სავარაუდოდ, ირანის უსაფრთხოების ძალებმა. მიუხედავად ირანელი ოფიციალური პირებისა და [[მედია|მედიის]] მტკიცებისა, რომ მან თავი მოიკლა, მტკიცებულებები მიუთითებს შესაძლო მკვლელობაზე. აილარის ოჯახზე არა მხოლოდ ზეწოლას ახდენდნენ თვითმკვლელობის თეორიის მიღებაზე, არამედ მოკლებული ჰქონდათ დაკრძალვის გამართვის შესაძლებლობა მალეკანში, გოგონას მშობლიურ ქალაქში, რომლის ცხედარი ოჯახს ორი დღის განმავლობაში არ გადასცეს. აილარ ჰაგის დაკრძალვა და 40-დღიანი გლოვის ცერემონიები ვადი-ე რაჰმატის [[სასაფლაო|სასაფლაოზე]] მოქალაქეების მონაწილეობით გაიმართა. მონაწილეები სკანდირებდნენ ხელისუფლების წინააღმდეგ ლოზუნგებს, როგორიცაა: „ჩვენ ყველანი აილარები ვართ, ბრძოლა გრძელდება“, „თავისუფლება, სამართლიანობა, ეროვნული ხელისუფლება“, „აზერბაიჯანს არ ჩაეძინა, აილარის სისხლი არ დაშრა“. ორივე ცერემონია უსაფრთხოების ძალებმა დაარბიეს, სცემეს და ხალხი დააკავეს. აილარ ჰაგის მკვლელობის შემდეგ აღმოსავლეთ [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანის]] რეგიონში საპროტესტო აქციები გააქტიურდა. საპროტესტო აქციები გაიმართა [[თავრიზი|თავრიზში]], ბენაბში, მალეკანიში, [[არდებილი|არდებილში]] და თავრიზის უნივერსიტეტში, სადაც აილარი სწავლობდა. ამ აქციის ბევრი მონაწილე დააკავეს. [[2022]] წლის [[28 ნოემბერი|28 ნოემბერს]], გოგნებმა აზერბაიჯანის რესპუბლიკიდან ფლეშმობი გამართეს სამხრეთ აზერბაიჯანელი დაღუპული გოგონების ჰადით ნაჯაფის, ასრა პანაჰისა და აილარ ჰაგის ხსოვნისადმი, ასევე ირანში ქალთა უფლებებისთვის მებრძოლების მხარდასაჭერად. ==ინფორმაცია== აილარ ჰაგი დაიბადა [[1999]] წელს ქალაქ მალეკანში.<ref name=":9">{{Cite book|last=Ciddi|first=Behzad|url=https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|title=Iran: Updates on the Human Rights Report on the Azerbaijani Turks in Iran|last2=Cavanşir|first2=Lalə|last3=Cabbarlı|first3=Ramin|last4=Bozkurt|first4=Türkan|publisher=etekyazi.com|pages=11|language=en|access-date=2023-12-27|archive-date=2023-06-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|url-status=live}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf |date=2023-06-11 }}</ref><ref>{{Cite web|date=2023-09-27|title=آیلار حقی، دختر جوان و شجاع تبریزی از نسل ستارخان|url=https://women.ncr-iran.org/fa/%D8%A2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D9%82%DB%8C/|access-date=2023-12-28|website=women.ncr-iran.org|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228125758/https://women.ncr-iran.org/fa/%D8%A2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D9%82%DB%8C/|url-status=live}}</ref> ის წარმოშობით [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანელია]].<ref name=":9" /> მოგვიანებით იგი ოჯახთან ერთად გადავიდა საცხოვრებლად ქალაქ თავრიზში. იყო თავრიზის თავისუფალი უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტის მეოთხე კურსის [[სტუდენტი]].<ref>{{Cite web|date=2023-09-07|title=جان باختگان اعتراض‌های ایران؛ آیلار حقی «جنبش زن زندگی آزادی را یک انقلاب شهروندی می‌دید»|url=https://www.bbc.com/persian/articles/cp619x2342po|access-date=2023-12-28|website=BBC News فارسی|language=fa|archive-date=2023-10-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20231011082806/https://www.bbc.com/persian/articles/cp619x2342po|url-status=live}}</ref> ==მკვლელობა== აილარ ჰაგი შეუერთდა მთავრობის წინააღმდეგ გამართულ საპროტესტო აქციას 2022 წლის [[16 ნოემბერი|16 ნოემბერს]] თავრიზში, [[ირანი|ირანის]] საპროტესტო აქციების ფარგლებში.<ref name=":10">{{Cite book|last=Ciddi|first=Behzad|url=https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|title=Iran: Updates on the Human Rights Report on the Azerbaijani Turks in Iran|last2=Cavanşir|first2=Lalə|last3=Cabbarlı|first3=Ramin|last4=Bozkurt|first4=Türkan|publisher=etekyazi.com|pages=14|language=en|access-date=2023-12-27|archive-date=2023-06-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|url-status=live}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf |date=2023-06-11 }}</ref> სამთავრობო ძალებმა აქციის დარბევა დაიწყეს მონაწილეების მიმართ ძალადობის გამოყენებით. პოლიციის ჩარევის შემდეგ ჰაგიმ თავი შეაფარა ერთ-ერთ შენობას ძალადობისგან თავის დასაღწევად.<ref name=":2">{{Cite web|date=2022-11-17|title=Təbrizdə öyrənci fəal Aylar Həqqi məmurlar tərəfindən öldürülüb|url=https://www.aznews.tv/t%C9%99brizd%C9%99-oyr%C9%99nci-f%C9%99al-aylar-h%C9%99qqi-m%C9%99murlar-t%C9%99r%C9%99find%C9%99n-oldurulub/|access-date=2023-12-28|website=aznews.tv|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228112740/https://www.aznews.tv/t%C9%99brizd%C9%99-oyr%C9%99nci-f%C9%99al-aylar-h%C9%99qqi-m%C9%99murlar-t%C9%99r%C9%99find%C9%99n-oldurulub/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|title=۶۴مین روز قیام ایران – بزرگداشت جانباختگان قیام|url=https://women.ncr-iran.org/fa/%d8%a8%d8%b2%d8%b1%da%af%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa-%d8%ac%d8%a7%d9%86%d8%a8%d8%a7%d8%ae%d8%aa%da%af%d8%a7%d9%86-%d9%82%db%8c%d8%a7%d9%85-%db%b6%db%b4%d9%85%db%8c%d9%86-%d8%b1%d9%88%d8%b2/|access-date=2023-12-28|website=women.ncr-iran.org|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228124916/https://women.ncr-iran.org/fa/%d8%a8%d8%b2%d8%b1%da%af%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa-%d8%ac%d8%a7%d9%86%d8%a8%d8%a7%d8%ae%d8%aa%da%af%d8%a7%d9%86-%d9%82%db%8c%d8%a7%d9%85-%db%b6%db%b4%d9%85%db%8c%d9%86-%d8%b1%d9%88%d8%b2/|url-status=live}}</ref> რამდენიმე ოფიციალური პირი, რომელიც მას მიჰყვებოდა, შენობაში შეყვა, აილარს თავში ესროლეს და მოკლეს.<ref>{{Cite web|last=Халип|first=Ирина|date=2266-09-17|title=Волосы. Три покушения, изгнание, 10 миллионов подписчиков и «Тайная свобода» — история Масих Алинеджад, одной из лидеров иранских протестов|url=https://novayagazeta.eu/articles/2022/11/25/volosy|access-date=2023-12-29|website=Новая газета Европа|archive-date=2023-10-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231029124725/https://novayagazeta.eu/articles/2022/11/25/volosy|url-status=live}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|last=Avraham|first=Rachel|date=2022-11-30|title=The Iran Protests and the Azerbaijani Community {{!}} Frontpage Mag|url=https://www.frontpagemag.com/the-iran-protests-and-the-azerbaijani-community/|access-date=2023-12-27|language=en-US|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105242/https://www.frontpagemag.com/the-iran-protests-and-the-azerbaijani-community/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-11-19|title=Təbrizdə gənc Aylar Həqqi öldürüldü|url=https://qafqazinfo.az/news/detail/tebrizde-genc-aylar-heqqi-olduruldu-382635|access-date=2023-12-27|website=Qafqazinfo|language=az|archive-date=2023-12-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20231227134359/https://qafqazinfo.az/news/detail/tebrizde-genc-aylar-heqqi-olduruldu-382635|url-status=live}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|date=2022-11-18|title=حمله نیروهای امنیتی به مراسم خاکسپاری آیلار حقی در تبریز؛ پلیس علت مرگ او را هم سقوط از بلندی اعلام کرد - BBC News فارسی|url=https://www.bbc.com/persian/articles/cd1gnjqw9j5o|access-date=2023-12-28|website=web.archive.org|archive-date=2022-11-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20221118123203/https://www.bbc.com/persian/articles/cd1gnjqw9j5o|url-status=unfit}}</ref><ref>{{Cite news|last=فردا|first=رادیو|date=2022-11-18|title=آیلار حقی با «شلیک مستقیم به پشت سرش توسط نیروهای حکومتی» کشته شد|language=fa|work=رادیو فردا|url=https://www.radiofarda.com/a/32136330.html|access-date=2023-12-28|archive-date=2022-11-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20221118073749/https://www.radiofarda.com/a/32136330.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dehkordi|first=Maryam|date=2023-02-24|title=“They Shot Me, Sister:” The Women Victims Of Iran Protest Crackdown|url=https://iranwire.com/en/women/114163-they-shot-me-sister-the-women-victims-of-iran-protest-crackdown/|access-date=2023-12-29|website=iranwire.com|archive-date=2023-11-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20231103024112/https://iranwire.com/en/women/114163-they-shot-me-sister-the-women-victims-of-iran-protest-crackdown/|url-status=live}}</ref> მკვლელობის კვალის დასაფარად მისი ცხედარი მრავალსართულიანი შენობიდან გადააგდეს.<ref name=":4" /><ref name=":3">{{Cite web|date=2022-11-19|title=Qatilə çevrilən Tehran hakimiyyəti: Arzuları gözündə qalan gənc Ayların ölümü - ŞƏRH + FOTO|url=https://oxu.az/politics/665572|access-date=2023-12-28|website=Oxu.Az|language=az|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228120526/https://oxu.az/politics/665572|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|title=خشم از کشتن کیان پیرفلک؛ معترضان «خانه خمینی» را آتش زدند - BBC Persian|url=https://www.bbc.com/persian/live/63655396|access-date=2023-12-28|website=BBC News فارسی|language=fa-IR|archive-date=2022-11-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20221118020336/https://www.bbc.com/persian/live/63655396|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-11-17|title=Day 63 of Iran uprising, medical student Aylar Haghi killed|url=https://women.ncr-iran.org/2022/11/17/medical-student-aylar-haghi-killed/|access-date=2023-12-29|language=en-US|archive-date=2023-01-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20230103003633/https://women.ncr-iran.org/2022/11/17/medical-student-aylar-haghi-killed/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=Cole|first=Brendan|date=2022-11-18|title=Who Is Aylar Haghi? Medical student killed during protests in Iran|url=https://www.newsweek.com/iran-protests-bodies-crackdown-tehran-haghi-1760645|access-date=2023-12-29|website=Newsweek|language=en|archive-date=2023-10-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20231023070721/https://www.newsweek.com/iran-protests-bodies-crackdown-tehran-haghi-1760645|url-status=live}}</ref> შემდეგ უსაფრთხოების აგენტებმა ზეწოლა მოახდინეს აილარის ოჯახზე და აიძულებდნენ ეთქვათ რომ, იგი სახურავიდან გადავარდა თვითმკვლელობის მიზნით. როდესაც ოჯახმა უარი თქვა ამ შეთავაზებაზე, მისი მამა რეჯებ ჰაგი დააკავეს უსაფრთხოების ძალებმა.<ref name=":10" /><ref name=":4" /> სამთავრობო ძალებმა აილარის ცხედარი 2 დღის განმავლობაში არ გადასცეს ოჯახს მათზე ზეწოლის მიზნით.<ref name=":10" /> ირანის რეჟიმთან დაახლოვებულმა მედიამ გამოაქვეყნა ვიდეო კადრები, რომლებიც გადაღებულია შენობის უსაფრთხოების კამერიდან და ამტკიცებდნენ, რომ კადრებში ჩანს, როგორ ეცემა აილარ ჰაგი მანქანიდან გადმოსვლისას და კვდება.<ref name=":3" /> თუმცა, ვიდეოში ჩანს მხოლოდ ქალი გადმოდის მანქანიდან და მისი ვინაობა გაურკვეველია.<ref name=":1">{{Cite web|date=2022-11-19|title=Təbrizdə keçirilən etirazlarda tibb fakültəsinin tələbəsi Aylar Həqqi öldürülüb|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/aylar-hagqi-a-medical-student-was-killed-during-the-protests-in-tabriz/6840440.html|access-date=2023-12-27|website=Voice of America|language=az|archive-date=2023-12-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20231227135748/https://www.amerikaninsesi.org/a/aylar-hagqi-a-medical-student-was-killed-during-the-protests-in-tabriz/6840440.html|url-status=live}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|date=2023-01-07|title=آیلار حقی؛ بازداشت پدری که روایت رسمی حاکمیت را زیر سوال برد|url=https://iranwire.com/fa/features/111934-%D8%A2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D9%82%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%AF/|access-date=2023-12-28|website=iranwire.com|archive-date=2023-03-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20230330120354/https://iranwire.com/fa/features/111934-%D8%A2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%D9%82%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%AF/|url-status=live}}</ref> 2022 წლის ირანის საპროტესტო აქციების დროს, ირანის მთავრობამ მომიტინგეების დაღუპვა სხვადასხვა „უბედურ შემთხვევას“ მიაწერა.<ref>{{Cite web|last=Eikdar|first=Solmaz|date=2022-12-28|title=“Justice Impossible” For Iranian Medical Student Killed In Protest Crackdown|url=https://iranwire.com/en/politics/111960-justice-impossible-for-iranian-medical-student-killed-in-protest-crackdown/|access-date=2023-12-29|website=iranwire.com|archive-date=2023-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20230129161659/https://iranwire.com/en/politics/111960-justice-impossible-for-iranian-medical-student-killed-in-protest-crackdown/|url-status=live}}</ref> ძალიან ხშირად ისინი აცხადებდნენ, რომ ადამიანი გარდაიცვალა „სიმაღლიდან დაცემის“, „თვითმკვლელობის“, „გულის პრობლემების“ და „არეულობის დროს შეტევის შედეგად“. მთავრობამ გამოაცხადა, რომ მეჰსა ამინი, რომლის სიკვდილმაც გამოიწვია პროტესტი, გარდაიცვალა გულის დაავადებით.<ref name=":1" /> ==დაკრძალვა== მას შემდეგ რაც გოგონას ცხედარი ოჯახს გადასცეს, ახლობლებმა მისი მშობლიურ ქალაქში დაკრძალვის ნებართვა არ მიიღეს.<ref name=":11">{{Cite book|last=Ciddi|first=Behzad|url=https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|title=Iran: Updates on the Human Rights Report on the Azerbaijani Turks in Iran|last2=Cavanşir|first2=Lalə|last3=Cabbarlı|first3=Ramin|last4=Bozkurt|first4=Türkan|publisher=etekyazi.com|pages=12|language=en|access-date=2023-12-27|archive-date=2023-06-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|url-status=live}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf |date=2023-06-11 }}</ref> შემდეგ ზეწოლა განხორციელდა აილარ ჰაგის მამაზე, რეჯებ ჰაგიზე, რათა დაკრძალვა მშვიდად და უხმაუროდ, საზოგადოების ჩარევის გარეშე ჩატარებულიყო.<ref name=":2" /><ref name=":11" /> მიუხედავად ამისა, ეს ამბავი საყოველთაოდ ცნობილი გახდა<ref name=":2" /> და დაკრძალვის ცერემონიას მრავალი მოქალაქე შეუერთდა. დაკრძალვა შედგა 2022 წლის 18 ნოემბერს, ტარიზის ვადი-ე რაჰმატის სასაფლაოზე.<ref name=":1" /> დაკრძალვის ცერემონიის მონაწილეებმა გააკრიტიკეს ირანის მთავრობა<ref name=":1" /><ref>{{Cite web|date=2022-11-18|title=Təbrizdə tələbə qızın dəfni etiraz aksiyasına çevirildi|url=https://www.azadliq.org/a/tebriz-iran-tehran-etiraz/32137048.html|access-date=2023-12-28|website=[[Радио «Свобода»]]|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228113510/https://www.azadliq.org/a/tebriz-iran-tehran-etiraz/32137048.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite news|title=Iranian protesters chant anti-regime slogans at boy’s funeral|first=Agence|last=France-Presse|last2=|url=https://www.theguardian.com/world/2022/nov/18/iranian-protesters-chant-anti-regime-slogans-at-boys-funeral|work=The Guardian|date=2022-11-18|access-date=2023-12-29|language=en-GB|archive-url=https://web.archive.org/web/20221119002703/https://www.theguardian.com/world/2022/nov/18/iranian-protesters-chant-anti-regime-slogans-at-boys-funeral|archive-date=2022-11-19|issn=0261-3077|url-status=live}}</ref> სკანდირებდნენ ლოზუნგებით: „ჩვენ ყველანი აილარები ვართ, ბრძოლა გრძელდება“<ref>{{Cite web|date=2022-11-18|title=آیلار حقی به‌خاک سپرده شد؛ دختری «پرانرژی و سرشار از شور زندگی» بود|url=https://ir.voanews.com/a/iran-protests-aylar-haghi-death/6840592.html|access-date=2023-12-28|website=صدای آمریکا|language=fa|archive-date=2022-12-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20221206175416/https://ir.voanews.com/a/iran-protests-aylar-haghi-death/6840592.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=2022-11-18|title=Mahsa Amini gösterilerinde ölen genç kadınının cenazesinde protesto: 'Kahrolsun diktatör’|url=https://www.istiklal.com.tr/haber/mahsa-amini-gosterilerinde-olen-genc-kadininin-cenazesinde-protesto-kahrolsun-diktator/723003|access-date=2023-12-29|website=İstiklal gazetesi|language=tr-TR|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105320/https://www.istiklal.com.tr/haber/belcikada-ukraynali-siginmacilar-sokakta-kaldi/723000?history=1|url-status=live}}</ref> „თავისუფლება, სამართლიანობა, ეროვნული მთავრობა“<ref name=":1" /> „აზერბაიჯანელი ხალხი ვერ აიტანს ამ დამცირებას.“<ref name=":0" /> უსაფრთხოების ძალები თავს დაესხნენ სასაფლაოზე შეკრებილ მოქალაქეებს და გააძევეს ისინი ტერიტორიიდან,<ref name=":1" /><ref>{{Cite web|date=2022-11-19|title=Iran protests: Social media videos show flames at home of late leader Khomeini|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/iran-protests-social-media-videos-show-flames-home-late-leader-khomeini-2022-11-18/|access-date=2023-12-29|website=[[Reuters]]|archive-date=2023-10-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20231005203942/https://www.reuters.com/world/middle-east/iran-protests-social-media-videos-show-flames-home-late-leader-khomeini-2022-11-18/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2023-12-29|title=Government Forces Attack Iranian Mourners In Tabriz|url=https://www.iranintl.com/en/202211187517|access-date=2023-12-29|website=Iran International|language=en|archive-date=2022-11-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20221119141932/https://www.iranintl.com/en/202211187517|url-status=live}}</ref> დააკავეს რამდენიმე ადამიანი.<ref>{{Cite web|last=Məlikoğlu|first=Hamid|date=2022-12-31|title=Aylar Həqqinin qırx mərasimində həbs edilən daha bir məhbusun şəxsiyyəti müəyyən edilib|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/identity-of-another-prisoner-arrested-at-aylar-haggis-mourning-ceremony-has-been-determined/6899011.html|access-date=2023-12-28|website=[[Голос Америки]]|language=az|archive-date=2023-12-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20231227135945/https://www.amerikaninsesi.org/a/identity-of-another-prisoner-arrested-at-aylar-haggis-mourning-ceremony-has-been-determined/6899011.html|url-status=live}}</ref> გარდა ამისა, შამსი აბასალიზადე, თავრიზის სამედიცინო მეცნიერებათა უნივერსიტეტის პროფესორი, ჩამოაშორეს სამუშაოს აილარ ჰაგის დაკრძალვაში მონაწილეობის გამო.<ref>{{Cite book|last=Ciddi|first=Behzad|url=https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|title=Iran: Updates on the Human Rights Report on the Azerbaijani Turks in Iran|last2=Cavanşir|first2=Lalə|last3=Cabbarlı|first3=Ramin|last4=Bozkurt|first4=Türkan|publisher=etekyazi.com|pages=67|language=en|access-date=2023-12-27|archive-date=2023-06-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf|url-status=live}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230611175838/https://www.etekyazi.com/wp-content/uploads/2023/01/Human-Rights-Report-on-the-Azerbaijani-Turks-in-Iran-September-December-2022.pdf |date=2023-06-11 }}</ref> 2022 წლის [[27 დეკემბერი|27 დეკემბერს]] გაიმართა ცერემონია აილარ ჰაგის გარდაცვალებიდან 40-ე დღის აღსანიშნავად.<ref>{{Cite web|date=2023-12-28|title=برپا شدن آیین چهلم آیلار حقی با حضور مردم؛ پدرش صداوسیما را مسوول تحریف موضوع قتل او خواند|url=https://www.iranintl.com/202212270101|access-date=2023-12-28|website=ایران اینترنشنال|language=fa|archive-date=2023-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20230207220459/https://www.iranintl.com/202212270101|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2023-09-27|title=Aylar Haghi, a brave girl gave her life for freedom|url=https://women.ncr-iran.org/2023/09/27/aylar-haghi/|access-date=2023-12-29|language=en-US|archive-date=2023-11-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231121143617/https://women.ncr-iran.org/2023/09/27/aylar-haghi/|url-status=live}}</ref> აქციის მონაწილეებმა გააპროტესტეს მთავრობა და სკანდირებდნენ ლოზუნგებს: „ჩვენ ყველანი აილარები ვართ, ჩვენ ვიბრძვით თავისუფლებისთვის“, „აზერბაიჯანს არ სძინავს, აილარის სისხლი არ დაშრება“, „ხამენეი მკვლელია, მთავრობა — უღირსია“, „სიკვდილი დიქტატორს“.<ref>{{Cite web|date=2023-12-28|title=برپا شدن آیین چهلم آیلار حقی با حضور مردم؛ پدرش صداوسیما را مسوول تحریف موضوع قتل او خواند|url=https://www.iranintl.com/202212270101|access-date=2023-12-28|website=ایران اینترنشنال|language=fa|archive-date=2023-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20230207220459/https://www.iranintl.com/202212270101|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2023-09-27|title=Aylar Haghi, a brave girl gave her life for freedom|url=https://women.ncr-iran.org/2023/09/27/aylar-haghi/|access-date=2023-12-29|language=en-US|archive-date=2023-11-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20231121143617/https://women.ncr-iran.org/2023/09/27/aylar-haghi/|url-status=live}}</ref> ცერემონიაზე ასევე ისაუბრა აილარ ჰაგის მამამ. დაკრძალვის ცერემონიაში უსაფრთხოების ძალები ჩაერივნენ. შედეგად, მოხდა კონფლიქტი ცერემონიის მონაწილეებსა და უსაფრთხოების ძალებს შორის. უსაფრთხოების ძალები თავს დაესხნენ ხალხს და ხელკეტებით სცემეს. აილარ ჰაგის მშობლები და რამდენიმე სხვა პირი დააკავეს. ==ხსოვნა== აღმოსავლეთ აზერბაიჯანის რეგიონში აილარ ჰაგის მკვლელობის შემდეგ პროტესტი უფრო ინტენსიური გახდა.<ref>{{Cite web|date=2022-11-23|title=Şərqi Azərbaycan vilayətinin Məlikkəndi və Binab şəhərlərində onlarla vətəndaş həbs edilib|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/6846488.html|access-date=2023-12-29|website=Voice of America|language=az|archive-date=2022-11-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20221123172041/https://www.amerikaninsesi.org/a/6846488.html|url-status=live}}</ref><ref name=":82">{{Cite web|date=2022-11-19|title=İran təhlükəsizlik qüvvələri Təbrizdə vətəndaşları həbs etməyə davam edir|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/iranian-security-forces-continue-to-arrest-citizens-in-tabriz/6841440.html|access-date=2023-12-29|website=Voice of America|language=az|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105310/https://www.amerikaninsesi.org/a/iranian-security-forces-continue-to-arrest-citizens-in-tabriz/6841440.html|url-status=live}}</ref> სხვადასხვა საპროტესტო აქციები და ღონისძიებები გაიმართა თავრიზში, ბინაბსა და აილარ ჰაგის მშობლიურ ქალაქში.<ref name=":82" /><ref name=":6">{{Cite web|date=2022-12-25|title=Etirazlarda Məlikkəndidə həbs edilən şəxsin taleyindən xəbər yoxdur|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/6890322.html|access-date=2023-12-29|website=Voice of America|language=az|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105244/https://www.amerikaninsesi.org/a/6890322.html|url-status=live}}</ref> ამ საპროტესტო აქციების დროს დააკავეს მრავალი აზერბაიჯანელი აქტივისტი.<ref name=":82" /><ref name=":6" /> თავრიზის თავისუფალი უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტის სტუდენტებმა ასევე გამართეს აქცია უნივერსიტეტში ირანის მთავრობის მიერ აილარ ჰაგის მკვლელობის გასაპროტესტებლად.<ref>{{Cite web|date=2022-12-09|title=Güney Azərbaycanda Aylar Həqqinin anım mərasiminin keçirilməsinə icazə verilməyib|url=https://report.az/region-xeberleri/guney-azerbaycanda-aylar-heqqinin-anim-merasiminin-kecirilmesine-icaze-verilmeyib/|access-date=2023-12-28|website=Report İnformasiya Agentliyi|language=az|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228120527/https://report.az/region-xeberleri/guney-azerbaycanda-aylar-heqqinin-anim-merasiminin-kecirilmesine-icaze-verilmeyib/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|last=İsmayılov|first=Sədrəddin|date=2022-11-19|title=Təbriz Universitetinin tələbələri Aylar Həqqinin qətlinə etiraz olaraq aksiya keçirib|url=https://report.az/region-xeberleri/tebriz-universitetinin-telebeleri-aylar-heqqinin-qetline-etiraz-olaraq-aksiya-kecirib/|access-date=2023-12-28|website=[[Информационное Агентство Report]]|archive-date=2022-11-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20221125182219/https://report.az/region-xeberleri/tebriz-universitetinin-telebeleri-aylar-heqqinin-qetline-etiraz-olaraq-aksiya-kecirib/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-11-19|title=Təbriz Universitetinin tələbələri Aylar Həqqinin qətlinə etiraz olaraq aksiya keçirib - VİDEO|url=https://musavat.com/mobile/news/tebriz-universitetinin-telebeleri-aylar-heqqinin-qetline-etiraz-olaraq-aksiya-kecirib-video_937148.html|access-date=2023-12-29|website=musavat.com|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105403/https://musavat.com/cookies.html?backurl=https%3A%2F%2Fmusavat.com%3A443%2Fmobile%2Fnews%2Ftebriz-universitetinin-telebeleri-aylar-heqqinin-qetline-etiraz-olaraq-aksiya-kecirib-video_937148.html%3Fd%3D3|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-12-09|title=В Южном Азербайджане не разрешили провести церемонию поминовения Айлар Хагги|url=https://report.az/ru/v-regione/v-yuzhnom-azerbajdzhane-ne-razreshili-provesti-ceremoniyu-pominoveniya-ajlar-haggi/|access-date=2023-12-29|website=Информационное Агентство Репорт|language=ru|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228120528/https://report.az/ru/v-regione/v-yuzhnom-azerbajdzhane-ne-razreshili-provesti-ceremoniyu-pominoveniya-ajlar-haggi/|url-status=live}}</ref> 2022 წლის [[28 ნოემბერი|28 ნოემბერს]] აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში მცხოვრებმა ახალგაზრდა გოგონებმა გამართეს ფლეშმობი ირანში ქალთა უფლებებისთვის მებრძოლთა ხსოვნისადმი, ასევე მოკლული აზერბაიჯანელი გოგონების ჰადით ნაჯაფის, ესრა პანაჰისა და აილარ ჰაგის ხსოვნისადმი.<ref>{{Cite web|title=Bakıda gənc qızlar Güney Azərbaycandakı etirazçılara dəstək fləşmobu keçirib|url=https://kaspi.az/az/bakida-genc-qizlar-guney-azerbaycandaki-etirazcilara-destek-flesmobu-kecirib|access-date=2023-12-28|website=kaspi.az|language=az|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228114649/https://kaspi.az/az/bakida-genc-qizlar-guney-azerbaycandaki-etirazcilara-destek-flesmobu-kecirib|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-11-28|title=Bakıda gənc qızlar Güney Azərbaycandakı etirazçılara dəstək fləşmobu keçirib|url=https://report.az/daxili-siyaset/bakida-genc-qizlar-guney-azerbaycandaki-etirazcilara-destek-olaraq-flesmob-kecirib/|access-date=2023-12-28|website=Report İnformasiya Agentliyi|language=az|archive-date=2022-11-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20221129064341/https://report.az/daxili-siyaset/bakida-genc-qizlar-guney-azerbaycandaki-etirazcilara-destek-olaraq-flesmob-kecirib/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-11-28|title=Young women in Baku hold flash mob in support of South Azerbaijan protests|url=https://report.az/en/domestic-politics/young-girls-hold-flash-mob-in-support-of-south-azerbaijan-protesters-in-baku/|access-date=2023-12-29|website=[[Информационное Агентство Report]]|language=en|archive-date=2022-11-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20221129064342/https://report.az/en/domestic-politics/young-girls-hold-flash-mob-in-support-of-south-azerbaijan-protesters-in-baku/|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|title=В Баку молодые девушки провели флешмоб в поддержку протестующих в Южном Азербайджане (Видео)|url=https://www.kaspiy.az/index.php/v-baku-molodye-devushki-proveli-fleshmob-v-podderzhku-protestuyushih-v-yuzhnom-azerbajdzhane-video|access-date=2023-12-29|website=www.kaspiy.az|language=ru|archive-date=2023-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20231229105410/https://www.kaspiy.az/index.php/v-baku-molodye-devushki-proveli-fleshmob-v-podderzhku-protestuyushih-v-yuzhnom-azerbajdzhane-video|url-status=live}}</ref> ფლეშმობის დასასრულს აჩვენეს აილარ ჰაგის და სხვა მოკლული აზერბაიჯანელების ფოტოები და წარწერა „ჩვენ ვიცით, ჩვენ შენთან ვართ“.<ref>{{Cite web|date=2022-11-28|title=Azərbaycanda qadınlar İrandakı etirazlara dəstək fləşmobu keçirib|url=https://www.amerikaninsesi.org/a/6852781.html|access-date=2023-12-28|website=Voice of America|language=az|archive-date=2022-11-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20221128145955/https://www.amerikaninsesi.org/a/6852781.html|url-status=live}}</ref> 2023 წლის [[20 თებერვალი|20 თებერვალს]] თავრიზის ქუჩებში კედლებზე გამოჩნდა წარწერები: „აილარ ჰაგი“, „თქვენ შეგიძლიათ წაშალოთ ჩვენი ლოზუნგები კედლებიდან, მაგრამ არა სისხლის კვალი“, „სიკვდილი ხამენეის“, „სიკვდილი დიქტატორს“.<ref>{{Cite web|last=|date=2023-02-21|title=Təbriz divarlarında ETİRAZ ŞÜARLARI – FOTO|url=https://bizim.media/az/region/121691/|access-date=2023-12-28|website=bizim.media|language=az|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228120308/https://bizim.media/az/region/121691/|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20231228120308/https://bizim.media/az/region/121691/|archivedate=2023-12-28}}</ref><ref>{{Cite web|title=Təbrizdə divarlara etiraz şüarları yazılıb|url=https://visiontv.az/article/tebrizde-divarlara-etiraz-suarlari-yazilib|access-date=2023-12-28|website=visiontv.az|language=az|archive-date=2023-12-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20231228115722/https://visiontv.az/article/tebrizde-divarlara-etiraz-suarlari-yazilib|url-status=live}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:ჰაგი, აილარი}} [[კატეგორია:ქალები აზიაში]] [[კატეგორია:ქალები ეროვნებისა და საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ქალთა უფლებები]] [[კატეგორია:ირანელი ქალები]] njz49sebwqudril26sjk8p0y4lp7uva 0 575122 4816667 4779462 2025-06-19T13:08:14Z 78.177.163.183 4816667 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი |სახელი=აჰმედ ალ-შარაა<br/>أحمد الشرع |სურათი=Ahmed al-Sharaa in April 2025.jpg |წარწერა სურათის ქვეშ= |რიგი=[[სირიის პრეზიდენტი]] |თანამდებობა დაიკავა=[[29 იანვარი]], [[2025]] |წინამორბედი=[[ბაშარ ალ-ასადი]] |რიგი2=ჰაიათ თაჰრირ აშ-შამის მე-2 ემირი |წინამორბედი2=[[აბუ ჯაბერ აშ-შეიხი]] |მემკვიდრე2= თანამდებობა გაუქმდა |თანამდებობა დაიკავა2=[[1 ოქტომბერი]], [[2017]] |თანამდებობა დატოვა2=[[2017]] [[1 ოქტომბერი]] |რიგი3=ჯაბჰათ ფათახ აშ-შამის ემირი |თანამდებობა დატოვა3=[[28 იანვარი]], [[2017]] |თანამდებობა დაიკავა3=[[28 ივლისი]], [[2016]] |რიგი4=ჯაბჰათ ან-ნუსრას ემირი |თანამდებობა დატოვა4=[[28 ივლისი]], [[2016]] |თანამდებობა დაიკავა4=[[23 იანვარი]], [[2012]] |დაბადების თარიღი=[[29 ოქტომბერი]], [[1982]] |დაბადების ადგილი=[[ერ-რიადი]], {{დროშა|საუდის არაბეთი}} |პრემიერ-მინისტრი=[[მუჰამად ალ-ბაშირი]] |ხელმოწერა=Ahmed al-Sharaa signature 2.svg|მოქალაქეობა={{flagicon image|Flag of the Syrian revolution.svg|border|260px}} [[სირია]]}} '''აჰმედ ჰუსეინ ალ-შარაა''' ({{Lang-ar}} أحمد حسين الشرع, ფსევდონიმი '''აბუ მუჰამედ ალ-ჯულანი {{Lang-ar}}'''أبو محمد الجولاني, ასევე '''აბუ მუჰამედ ალ-გოლანი'''; დ. [[29 ოქტომბერი]], [[1982]]) — სირიელი [[ისლამიზმი|ისლამისტი,]] [[სირია|სირიაში]] [[ჯიჰადი|ჯიჰადისტური]] მოძრაობის მოღვაწე. [[2017]] წლიდან მსახურობდა [[სუნიზმი|სუნიტური]] ისლამისტური პროთურქული ტერორისტული ორგანიზაცია თაჰრირ აშ-შამის [[ამირა|ემირად]].<ref>{{Cite web|url=http://www.huffpostarabi.com/2017/10/02/story_n_18159996.html|title=Julani is a temporary leader of the "Liberation of the Sham" .. This is the fate of its former leader|work=[[HuffPost]]|date=2 October 2017|access-date=2 October 2017|url-status=dead}}</ref> [[2024]] წლის [[8 დეკემბერი|8 დეკემბრიდან]] სირიის ''[[დე ფაქტო]]'' ლიდერი, ხოლო [[2025]] წლის [[29 იანვარი|29 იანვრიდან]] [[სირიის პრეზიდენტი]].<ref>{{Cite web|date=8 December 2024|title=Abu Mohammad al-Julani: Who is Syria's de facto ruler?|url=https://www.jns.org/abu-mohammad-al-julani-who-is-syrias-de-facto-ruler/|work=Jewish News Syndacate}}</ref> [[2016]] წელს [[ალ-კაიდა|ალ-ქაიდასთან]] კავშირის გაწყვეტამდე,<ref name="auto1">{{Cite news|date=29 July 2016|title=Al-Nusra leader Jolani announces split from al-Qaeda|work=Al Jazeera|url=https://www.aljazeera.com/news/2016/7/29/al-nusra-leader-jolani-announces-split-from-al-qaeda|archive-url=https://web.archive.org/web/20221203103759/https://www.aljazeera.com/news/2016/7/29/al-nusra-leader-jolani-announces-split-from-al-qaeda|archive-date=3 December 2022}}</ref> ჯულანი იყო ამჟამად უკვე დაშლილი ან-ნუსრას ფრონტის [[ალ-კაიდა|ალ-კაიდას]] ყოფილი სირიული ფილიალის [[ამირა|ემირი]].<ref name="auto">{{Cite news|date=29 July 2016|title=Syrian Nusra Front announces split from al-Qaeda|work=BBC News|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-36916606|url-status=live|access-date=30 July 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160730021539/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-36916606|archive-date=30 July 2016}}</ref> მონაწილეობდა [[ერაყის ომი|ერაყის ომში]] ერაყის ისლამური სახელმწიფოს მხარეზე, მოგვიანებით გახდა სირიაში ორგანიზაცია ჯაბჰათ ან-ნუსრას (რომელსაც შემდგომში ეწოდა ჯაბჰათ ფათახ აშ-შამი, ხოლო გარკვეული პერიოდის შემდეგ — ჰაიათ თაჰრირ აშ-შამი). [[აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი|აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტმა]] ალ-ჯულანი [[2013]] წლის მაისში შეიყვანა „განსაკუთრებულად საშიში ტერორისტების“ სიაში, ხოლო ოთხი წლის შემდეგ დააწესა ჯილდო 10 მილიონი დოლარის ოდენობით ინფორმაციისთვის, რომელიც მის დაჭერას შუწყობდა ხელს, თუმცა შეთავაზება გაუქმდა [[2024]] წლის დეკემბერში მას შემდეგ, რაც ჯულანი შეხვდა ამერიკულ დელეგაციას.<ref>{{Cite web|url=http://www.upi.com/Top_News/World-News/2017/05/10/US-offers-10M-reward-for-information-on-al-Nusra-leader/5921494432213/|title=U.S. offers $10M reward for information on al-Nusra leader|work=UPI.com|access-date=2021-12-21}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://rewardsforjustice.net/english/muhammad_al_jawlani.html|title=Muhammad al-Jawlani|work=[[Rewards for Justice]]|access-date=2021-08-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210820175350/https://rewardsforjustice.net/english/muhammad_al_jawlani.html|archivedate=2021-08-20}}</ref> <ref>US DOS Rewards for Justice Program. https://twitter.com/Rewards4Justice/status/1356731228762890240 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230519101410/https://twitter.com/Rewards4Justice/status/1356731228762890240 |date=2023-05-19 }}. Date 5:28 PM · Feb 2, 2021. Twitter.</ref> == ბიოგრაფია == === ოჯახი === ალ-ჯულანის მამა, ჰუსეინ ალ-შარა, იყო [[არაბული ნაციონალიზმი|არაბი ნაციონალისტი]] სტუდენტი აქტივისტი, რომელიც გამოდიოდა [[გამალ აბდელ ნასერი|ნასერისტების]] მხარეს. ის დააპატიმრეს [[ნეო-ბაასიზმი|სირიელმა ნეო-ბაასისტებმა]] სახელმწიფო გადატრიალების შემდეგ [[1961]]-[[1963]] წლებში დაწყებული ანტი-ნასერისტული წმენდის დროს, რის შედეგადაც დაიშალა [[გაერთიანებული არაბული რესპუბლიკა|არაბთა გაერთიანებული რესპუბლიკა]] და ხელისუფლებაში მოვიდა არაბული სოციალისტური [[ბაასი|ბაასის]] პარტია. მოგვიანებით ჰუსეინ ალ-შარა ციხიდან გაიქცა [[ერაყი|ერაყში]] უმაღლეს სასწავლებელში სწავლის დასრულების მიზნით. ამ პერიოდში ის [[იორდანია|იორდანიაში]] გაემგზავრა, რათა ეთანამშრომლა [[პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაცია|პალესტინის განმათავისუფლებელი ორგანიზაციის]] პალესტინელ ფედაინებთან.[[1970-იანები|1970-იან]] წლებში [[სირია|სირიაში]] დაბრუნების შემდეგ, [[ჰაფეზ ასადი|ჰაფეზ ალ-ასადის]] მმართველობის დროს, ის კვლავ დააპატიმრეს. გათავისუფლების შემდეგ თავშესაფარი მოითხოვა [[საუდის არაბეთი|საუდის არაბეთში]]. ჰუსეინი წარმოშობით გლეხის ოჯახიდან იყო. მან დაამთავრა ბაღდადის უნივერსიტეტის [[ეკონომიკა|ეკონომიკის]] ფაკულტეტი. მუშაობდა [[საუდის არაბეთი|საუდის არაბეთის]] ნავთობის ინდუსტრიაში. [[არაბული ენა|არაბულ ენაზე]] გამოსცა არაერთი წიგნი რეგიონული ეკონომიკური განვითარების შესახებ, განსაკუთრებით ყურადღებას უთმობდა ბუნებრივ რესურსებს და მათ პოტენციურ წვლილს განათლებაში, სოფლის მეურნეობასა და სამხედრო განვითარებაში. მუჰამედის დედა ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას. იგი გეოგრაფიის მასწავლებელი იყო. === ადრეული წლები === მუჰამედ ალ-ჯულანი დაიბადა [[1981]] წელს სოფელ არ-რაფიდში, [[სირია|სირიის]] სამხრეთით [[ელ-კუნეიტრის მუჰაფაზა|კუნეიტრას რეგიონში]], [[გოლანის მაღლობები|გოლანის მაღლობებზე]] (სხვა ვერსიით, დაიბადა [[1982]] წელს, როდესაც მისი ოჯახი [[საუდის არაბეთი|საუდის არაბეთის]] დედაქალაქ [[ერ-რიადი|ერ-რიადში]] გადავიდა <ref>{{Cite web|url=https://orient-news.net/ar/news_show/190448/0/الجولاني-يكشف-أسراراً-تتعلق-بـ-النصرة-والبغدادي-وجيفري-يعلق-ربما-من-الحكمة-العمل-معه|title=الجولاني يكشف أسراراً تتعلق بـ "النصرة والبغدادي" وجيفري يعلق: ربما من الحكمة العمل معه}}</ref> ). [[1989]] წელს ოჯახი [[დამასკო|დამასკოში]] გაემგზავრა და იქ დასახლდა. შარაა დაკავებული იყო მედიის შესწავლით [[დამასკოს უნივერსიტეტი|დამასკოს უნივერსიტეტში,]] როდესაც [[ერაყის ომი|ერაყის ომის]] დაწყებამ აიძულა სწავლა მიეტოვებინა და წასულიყო [[ერაყი|ერაყში]] [[ჯიჰადი|ჯიჰადისტების]] დასახმარებლად. ის ამერიკელებმა დააკავეს და მოათავსეს ბანაკ კემპ-ბუკაში. იქიდან [[2008]] წელს გამოვიდა. გახდა [[ერაყის ისლამური სახელმწიფო|ერაყის ისლამური სახელმწიფოს]] დაჯგუფების ერთ-ერთი წევრი. [[ფაილი:Mugshot_of_Abu_Mohammad_al-Jolani.jpg|მარცხნივ|მინი| ალ-ჯულანის ფოტო 2006 წელს ერაყში აშშ-ს ძალების მიერ მისი დატყვევების შემდეგ]] ==== ჯაბჰათ ან-ნუსრას დაარსება ==== [[2011]] წელს, [[სირიის სამოქალაქო ომი|სირიის სამოქალაქო ომის]] დაწყებასთან ერთად, ერაყის ისლამური სახელმწიფოს ხელმძღვანელობამ სირიაში ექსპანსიის დაწყების გადაწყვეტილება მიიღო და ალ-ჯულანი სირიაში დამხმარე სტრუქტურის ორგანიზებისთვის გაგზავნა. ახალი ჯგუფი შეიქმნა [[2012]] წლის [[23 იანვარი|23 იანვარს]] და [[სირია|სირიაში]] ისლამისტებს შორის მაშინვე გახდა მთავარი მამოძრავებელი ძალა. ჯგუფი წარმატებით მოახერხა [[სირიის არმია|სირიის არაბული არმიის]] ნაწილების უკანდახევა. ==== ამირ ჰაიათ თაჰრირ აშ-შამი ==== [[2017]] წლის [[28 იანვარი|28 იანვარს]] ჯაბჰათ ფათაჰ აშ-შამის (ყოფილი ჯაბჰათ ალ-ნუსრა ), ჯაბჰათ ანსარ ად-დინის, ჯაიშ ას-სუნას, ლივა ალ-ჰაკისა და ნურ ად-დინ აზ-ზენკის შრწყმის შედეგად ჩამოყალიბდა ორგანიზაცია ჰაიათ თაჰრირ აშ-შამი. <ref>{{Cite web|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2017/01/al-qaeda-and-allies-announce-new-entity-in-syria.php|title=Al Qaeda and allies announce 'new entity' in Syria {{!}} FDD's Long War Journal|date=2017-01-28|access-date=2021-03-24}}</ref> მალე შეუერთდნენ დამატებითი ჯგუფები და პიროვნებები. [[2017]] წლის [[4 ოქტომბერი|4 ოქტომბერს]] [[რუსეთი|რუსეთის]] თავდაცვის სამინისტრომ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ალ-ჯულანი მძიმედ დაიჭრა [[რუსეთი|რუსეთის]] საჰაერო კოსმოსური ძალების დარტყმის შედეგად, კერძოდ, მან დაკარგა ხელი. თუმცა, რამდენიმე დღის შემდეგ, ალ-ჯულანმა გაავრცელა ვიდეო მესიჯი, რომელშიც უარყო ინფორმაცია ტრავმის მიღბის შესახებ. <ref>{{Cite web|url=https://lenta.ru/news/2017/10/18/nusra/.|title=Главарь «Джабхат ан-Нусры» показал целые руки и дал наставление боевикам|access-date=2019-11-07}}</ref> [[2024]] წლის [[27 ნოემბერი|27 ნოემბერს]] [[სირია|სირიაში]] დაიწყო ანტისამთავრობო ძალების ფართომასშტაბიანი შეტევა, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ჰაიათ თაჰრირ აშ-შამი. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/russian/articles/c0enexx75w0o|title=Кто захватывает Алеппо. Что известно о группировке «Хайят Тахрир аш-Шам», возглавившей поход на сирийский город|date=2024-11-30|access-date=2024-12-06}}</ref> [[2024]] წლის [[1 დეკემბერი|1 დეკემბერს]] გავრცელდა ცნობები [[სირია|სირიაში]] [[რუსეთი|რუსეთის]] საჰაერო თავდასხმის შედეგად ალ-ჯულანის სავარაუდო გარდაცვალების შესახებ. თუმცა, იმავე წლის [[4 დეკემბერი|4 დეკემბერს]], ალ-ჯულანი ეწვია მისი ჯარების მიერ თვის დასაწყისში დაპყრობილ [[ალეპოს ციტადელი|ალეპოს ციტადელს]]. ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ჯულანი მუშაობს იმ დაჯგუფების იმიჯზე, რომელსაც თავად ხელმძღვანელობს იძლევა რა ზომიერი პოლიტიკის გატარების პირობას სოციალურ და რელიგიურ სფეროებში. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/russian/articles/c4gjxgzg632o|title=Наступлением повстанцев в Сирии руководит Абу Мохаммед аль-Джулани. Кто он такой и почему его считают прогрессивным джихадистом?|author=|work=[[Русская служба BBC]]|date=2024-12-06|accessdate=2024-12-09|language=ru}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/russian/articles/c98l47j88rko|title=Джереми Боуэн: наступление мятежников в Сирии впечатляет, но списывать Башара Асада со счетов не стоит|author=|work=[[Русская служба BBC]]|date=2024-12-02|accessdate=2024-12-09|language=ru}}</ref> == ნაწერები == [[ჯიჰადი|ჯიჰადისტების]] ონლაინ ფორუმებზე იძებნება ესეები და სტატიები, რომლებიც მიეწერება ალ-ჯულანის "აბდულა ბინ მუჰამედის"სახელით, მათ შორის ''რეგიონული ომის სტრატეგია''. <ref>{{Cite book|last=al-Mustapha|first=Hamza|title=The Al-Nusra Front: From Formation to Dissension|publisher=[[Arab Center for Research and Policy Studies]]|year=2014|location=Doha|page=7|quote=the Jihadist online forums treat the writings of Abdullah Bin Muhammad as the writings of Abu Muhammad al-Julani himself.}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == * [https://www.ambebi.ge/article/319545-al-kaidas-qopili-mebrzoli-da-multimilioneri-vi/ "ალ-ქაიდას" ყოფილი მებრძოლი და მულტიმილიონერი - ვინ არის აბუ მუჰამედ ალ-ჯულანი, ვინც ასადის რეჟიმი დაამხო?] ამბები.გე 09.12.2024 * [https://1tv.ge/news/vin-aris-abu-mohamed-al-julani-romelic-siriashi-bashar-asadis-redjimis-damkhobas-khelmdzghvanelobda/ ვინ არის აბუ მოჰამედ ალ-ჯულანი, რომელიც სირიაში ბაშარ ასადის რეჟიმის დამხობას ხელმძღვანელობდა] პირველი არხი. 08.12.2024 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{სირიის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ალ-ჯულანი, აბუ მუჰამედ}} [[კატეგორია:დაბადებული 29 ოქტომბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1982]] [[კატეგორია:ალ-კაიდას წევრები]] [[კატეგორია:სირიის პრეზიდენტები]] o6ct4s48f1ije02kqszd672kw2a2yu1 0 575821 4816710 4732068 2025-06-19T15:03:48Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816710 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მონუმენტი |მონუმენტის სახელი = ქიულთეფე |მშობლიური სახელი = {{Lang-az|Kültəpə}} |სურათი = Exponates from Kültepe I (Azerbaijan).jpg |სურათის ზომა = |წარწერა = |კოორდინატები = |მდებარეობა = {{AZE}} |არქიტექტორი = |მოქანდაკე = |ტიპი =ენეოლითის ეპოქის დასახლება |სტილი = |მასალა = |სიგრძე = |სიგანე = |სიმაღლე = |დაწყება = |დასრულება = |გახსნა = |თარიღდება = |მდგომარეობა = |მიძღვნილია = |რუკის სურათი = აზერბაიჯანი |რუკის ტექსტი = |რუკის სიგანე = |რელიეფი = |latd = 39|latm =16 |lats =13 |latNS = |longd = 45 |longm =27 |longs =07 |longEW = |lat =განედი |long =გრძედი |ექსტრა = }} '''I ქიულთეფე''' ({{Lang-az|Kültəpə}}) — ნეოლითური და ენეოლითური ხანის მნიშვნელოვანი არქეოლოგიური ძეგლი, რომელიც აზერბაიჯანის [[ბაბექის რაიონი|ბაბექის]] რაიონის სოფელ ყულთეფეს მახლობლად მდებარეობს. ის გაშლილია ნახიჩევანის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, დაახლოებით 8 კილომეტრში, მდინარე [[ნახიჩევანჩაი|ნახიჩევანჩაის]] ნაპირზე. == გათხრები და კვლევები == ქიულთეფე წარმოადგენს დანგრეულ ბორცვს. გათხრების შედეგად აღმოჩენილია 22 მეტრი სისქის კულტურული ფენა, საიდანაც 9 მეტრი მიეკუთვნება სპილენძის ხანას, ხოლო დანარჩენი [[ბრინჯაოს ხანა|ბრინჯაოსა]] და [[რკინის ხანა|ადრეულ რკინის ხანას]]. თითოეულ ფენაში ნაპოვნი არტეფაქტები მოიცავს [[კერამიკა|კერამიკას]], სასოფლო-სამეურნეო და მეცხოველეობის იარაღებს, სამკაულებს, იარაღებსა და სხვა. ქიულთეფე I-ში, პირველად ამიერკავკასიაში, მტკვარ-არაქსის ფენის ქვეშ უფრო ადრეული კულტურული ფენებია აღმოჩენილია<ref>''Мунчаев Р. М.'' Глава 1. Куро-аракская культура // Археология. Эпоха бронзы Кавказа и Средней Азии. Ранняя и средняя бронза Кавказа. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1994. — С. 10.</ref>. ქალკოლითურ ფენებში იპოვეს შენობებისა და სამარხების ნაშთები. ეს ნაგებობები ძირითადად მრგვალი და ოთხკუთხა ფორმის იყო და აშენებული იყო ნედლი აგურისგან. მრგვალ სტრუქტურებს 6-8 მეტრიანი დიამეტრი ჰქონდათ, ხოლო ოთხკუთხა ნაგებობები დაახლოებით 15 კვადრატულ მეტრს იკავებდა. ასეთი ნაგებობები დამახასიათებელია სოფლის მეურნეობასთან დაკავშირებული ძეგლებისთვის. ამ ფენაში ასევე აღმოჩნდა 85 სამარხი, რომელთაგან 31 შეიცავდა ჭურჭელს, ქვისა და ძვლისგან დამზადებულ ნივთებსა და მძივებს. ოსმან აბიბულაევმა თითქმის ათი წლის განმავლობაში შეისწავლა ყულთეფე I და მას მიუძღვნა მონოგრაფია<ref>''Мунчаев Р. М.'' Кавказ на заре бронзового века: неолит, энеолит, ранняя бронза. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1975. — С. 31. — 413 с.</ref>, აგრეთვე გამოაქვეყნა არაერთი ნაშრომი. საბჭოთა მეცნიერების დასკვნით, ქიულთეფე იყო ერთ-ერთი პირველი ადგილი ამიერკავკასიაში, სადაც აღმოაჩინეს სპილენძ-დარიშხანის შენადნობებისგან დამზადებული ნივთები, რომლებიც მიეკუთვნება ძვ.წ. IV ათასწლეულს<ref>[https://web.archive.org/web/20130213154411/http://www.groh.ru/gro/chem/chemhist.html#2 МЕДЬ И ЕЕ СПЛАВЫ] </ref>. ადგილობრივი მეტალურგიული წარმოების არსებობას ადასტურებს გათხრებისას ნაპოვნი სამსხმელო ყალიბები და ჩამოსხმის ნაშთების ქიმიური ანალიზი<ref name=":0">''Мехтиев А. М.'' Традиционные способы отопления жилищ в Азербайджане (XVIII — нач. XX в.) // Археологические и этнографические изыскания в Азербайджане (1982) : сборник статей. — Баку: Элм, 1990. — С. 67.</ref>. გარდა ამისა, ქიულთეფეში აღმოჩენილია ძვ.წ. V-IV ათასწლეულებით დათარიღებული [[თონე]], რომელიც ასევე ნეოლითური ხანის ნაწილია<ref name=":0" />. == იხილეთ აგრეთვე == * [[II ქიულთეფე]] == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.qedim.nakhchivan.az/index.php?option=com_content&view=article&id=77&Itemid=69 '''KÜLTƏPƏ I''']{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [http://www.anl.az/down/meqale/az_arxeologiya/2020/01/775151(meqale).pdf Kültəpə qədim yaşayiş yeri] * [https://science.gov.az/az/news/open/4246 Naxçıvandakı I Kültəpə yaşayış yeri Cənubi Qafqazın ən qədim Neolit abidəsidir] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:არქეოლოგია აზერბაიჯანში]] 3ah8e7w0jh4iyhyp0jxjhonehqgdj0l 0 576729 4816973 4737893 2025-06-20T08:49:28Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816973 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = ამერიკის რეჟისორთა გილდია | ლოგო = | ლოგოს_ზომა = | ლოგოს_ტიტრი = | სურათი = Directors_Guild_of_America_HQ.jpg | სურათის_ზომა = | სურათის_ტიტრი = <small>ამერიკის რეჟისორთა გილდიის შენობა სანსეტ ბულვარზე</small> | ყოფილი_სახელწოდება = | ტიპი = | დევიზი = | დაფუძნდა = 1960 | დაიხურა = | დამაარსებელი = | მდებარეობა = [[აშშ]] | მფლობელი = | წამყვანი = | პარტნიორი = | დარგი = კინოინდუსტრია | პროდუქცია = | შემოსავალი = | საწარმოო შემოსავალი = | სუფთა მოგება = | თანამშრომელი = | შვილობილი = | ფილიალი = | აუდიტორი = | რეგისტრაცია = | მომხმარებელი = | სერვისის ენა = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]] | საიტი = https://www.dga.org }} '''ამერიკის რეჟისორთა გილდია''' ({{lang-en|'''Directors Guild of America'''; '''DGA'''}}) — გილდია, რომელიც წარმოადგენს კინოსა და ტელევიზიის რეჟისორების ინტერესებს შეერთებული შტატების კინოინდუსტრიაში და მის ფარგლებს გარეთ. 1936 წელს დაარსდა, როგორც '''კინორეჟისორთა გილდია.''' ჯგუფი გაერთიანდა რადიოსა და ტელევიზიის რეჟისორთა გილდიასთან 1960 წელს და გახდა ამერიკის რეჟისორთა გილდია.<ref>{{Cite web|first=Amy|last=Dawes|url=http://www.dga.org/Craft/DGAQ/All-Articles/1101-Spring-2011/Feature-RTDG-SDG-Merger.aspx|title=A More Perfect Union|work=DGA Quarterly|year=2011|access-date=May 5, 2016|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111025154436/http://www.dga.org/Craft/DGAQ/All-Articles/1101-Spring-2011/Feature-RTDG-SDG-Merger.aspx|archivedate=ოქტომბერი 25, 2011}}</ref> ==გილდიის ჯილდოები== ამერიკის რეჟისორთა გილდია მასპინძლობს ყოველწლიურ დაჯილდოებას, რომელიც [[ოსკარი|ოსკარის დაჯილდოების]] მნიშვნელოვანი წინამორბედია.<ref>{{Cite web|last=King|first=Susan|date=January 9, 2012|title=Woody Allen, Martin Scorsese receive nominations for DGA Award|url=https://www.latimes.com/archives/blogs/24-frames/story/2012-01-09/woody-allen-martin-scorsese-receive-nominations-for-dga-award|access-date=June 4, 2023|language=en-US|url-status=live}}</ref> თავისი 69-წლიანი ისტორიის განმავლობაში, ამერიკის რეჟისორთა გილდიის პრემია მხატვრულ ფილმში გამორჩეული რეჟისორული მიღწევისთვის თითქმის სრულყოფილი ბარომეტრი იყო როგორც საუკეთესო რეჟისორისთვის, ასევე ზოგიერთ შემთხვევაში, საუკეთესო ფილმის აკადემიის ჯილდოსთვის. მხოლოდ შვიდჯერ არ მიუღია გილდიის პრემიის მფლობელს ოსკარის შესაბამისი საუკეთესო რეჟისორის ჯილდო. <ref>{{Cite web|last=Feinberg|first=Scott|date=January 29, 2012|title=With DGA Win, 'The Artist' and Its Artist Look Virtually Unstoppable at Oscars (Analysis)|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/dga-win-artist-artist-look-285474/|access-date=June 4, 2023|language=en-US|url-status=live}}</ref> წარჩინებულები ჯილდოვდებიან Society Awards-ის მიერ დამზადებული ქანდაკებით. ==კრედიტები== წესი, რომ ფილმს შეიძლება ჰყავდეს მხოლოდ ერთი რეჟისორი, მიღებულ იქნა რეჟისორის ხედვის უწყვეტობის შესანარჩუნებლად და პროდიუსერებისა და მსახიობების ლობირების ან სტუდიების მიერ ერთი ფილმის ან სატელევიზიო ეპიზოდისთვის რამდენიმე რეჟისორის დაქირავების თავიდან ასაცილებლად. [[ფაილი:DGA_110_W57_St_jeh.jpg|მინი|მარცხნივ|გილდიის შენობა, მანჰეტენი]] წესი უქმდება მხოლოდ გილდიის მიერ აღიარებული რეჟისორთა გუნდებისთვის, რომლებსაც აქვთ ერთობლივი მუშაობის და საერთო ხედვის გაზიარების ისტორია. მაგალითებია [[ვაჩოვსკები]], ჯონათან დეიტონი და ვალერი ფარისი, ძმები ჰიუზები, [[ძმები რუსოები]], ფილ ლორდი და კრისტოფერ მილერი და [[ძმები კოენები]]. კოენები წლების განმავლობაში ინაწილებდნენ კრედიტებს, ითანი იღებდა საპროდიუსერო, ჯოელი კი სარეჟისორო კრედიტს და ორივე იყოფდა სცენარისტის კრედიტს (მიუხედავად იმისა, რომ ორივე მათგანი სამივე მოვალეობას უზიარებდა ერთმანეთს) 2004 წლამდე, ფილმ ''„The Ladykillers“-'' მდე. მაგალითი იმისა, რომ DGA-მა უარი თქვა სარეჟისორო გუნდის აღიარებაზე, იყო [[რობერტ როდრიგესი|რობერტ როდრიგესის]] და ფრენკ მილერის ჯგუფი ფილმისთვის ''„ცოდვილთა ქალაქი“''. ისინი უარყვეს, რადგან მანამდე ერთად არასდროს უმუშავიათ. როდრიგესმა დატოვა გილდია, რათა მილერს აეღო რეჟისორის კრედიტი. <ref name="slate">{{Cite news|last=Engber|first=Daniel|date=April 8, 2005|title=Why Not Quit the Directors Guild? What Robert Rodriguez can and can't do|work=[[Slate (magazine)|Slate]]|url=http://www.slate.com/id/2116501|url-status=live|access-date=December 9, 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110805122735/http://www.slate.com/id/2116501/|archive-date=August 5, 2011}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFEngber2005">Engber, Daniel (April 8, 2005). </cite></ref> ==არაწევრი რეჟისორები== ჰოლივუდის ყველა რეჟისორი არ არის ამერიკის რეჟისორთა გილდიის წევრი. აღსანიშნავია ცნობილი გამონაკლისები [[ჯორჯ ლუკასი]] და [[რობერტ როდრიგესი]].<ref name="slate" /> [[კვენტინ ტარანტინო|კვენტინ ტარანტინომ]] გადაიღო ექვსი მხატვრული ფილმი, სანამ 2012 წელს გილდიის წევრი გახდებოდა. ისინი, ვინც არ არიან გილდიის წევრები, არ შეუძლიათ რეჟისორობა დიდი კინოსტუდიებისთვის, რომელთაც გილდიასთან ხელშეკრულებებზე აქვთ ხელი მოწერილი, რომ ყველა რეჟისორი უნდა იყოს გილდიის წევრი.<ref name="slate"/> ==რესურსები ინტერნეტში== *[https://www.dga.org/ ოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ამერიკელი რეჟისორები]] [[კატეგორია:1960 წელს დაარსებული ორგანიზაციები]] [[კატეგორია:კინოორგანიზაციები აშშ-ში]] e2h26sq2kfd3elrocuc4nxpbdkbwkbu 0 577136 4816882 4739397 2025-06-20T05:05:39Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816882 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალაეხოსი |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = ვალიადოლიდის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ტიერა-დელ-ვინოს კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალაეხოსი''' ({{lang-es|Alaejos}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[ვალიადოლიდის პროვინცია|ვალიადოლიდის პროვინციის]] [[ტიერა-დელ-ვინოს კომარკა|ტიერა-დელ-ვინოს კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 102,59 კმ². მოსახლეობა — 1379 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ვალიადოლიდის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://usuarios.lycos.es/turalaejos/ ალაეხოსის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ვალიადოლიდის მუნიციპალიტეტები]] rla424rve79xplvoff5xz5fhto898vt 0 577282 4816782 4740874 2025-06-19T20:09:30Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 3 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816782 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}}[[ფაილი:Scrub Daddy single.jpg|მინი]] '''Scrub Daddy''' — საწმენდი პროდუქტების კომპანია, რომელიც ცნობილია ღიმილის ფორმის მსგავსი ღრუბლებით. პროდუქტების უმეტესობა დამზადებულია პოლიმერისგან, რომელიც ცვლის ტექსტურას - ცივ წყალსა და თბილ წყალში. 2024 წლის მონაცემებით, Scrub Daddy-ს ჰქონდა მესამე ყველაზე მაღალი შემოსავალი ნებისმიერ პროდუქტს შორის, რომელიც წარმატებით იყო წარმოდგენილი [[ABC]]-ის რეალითი შოუში [[Shark Tank]]. გარედან გაწმენდისას ავტომობილის ექსტერიერის დაზიანების შემდეგ, [[აარონ კრაუზემ]] გამოიგონა გასაპრიალებელი ღრუბელი. კომპანია [[3M]]-მა შეიძინა [[2008]] წლის აგვისტოში. 3M-მა არ იყიდა კრაუზეს გამოგონილი ღრუბლები და დატოვა ისინი თავის ქარხანაში. ხუთი წლის შემდეგ კრაუზემ დარჩენილი ღრუბლები ჭურჭლისა და ავეჯის გასაწმენდად გამოიყენა. კრაუზეს თქმით, სწორედ ამ დროს მან „გააცნობიერა თავისი მრავალმილიონიანი იდეა“. კომპანიის ვებსაიტის მიხედვით, Scrub Daddy, ოფიციალურად დაარსდა 2012 წელს ფართო მარკეტინგით. [[shark tank]]-ის ეპიზოდში, რომელიც თავდაპირველად ეთერში გავიდა 2012 წლის ოქტომბერში, ლორი გრეინერმა დადო 20%-იანი წილი კრაუზესთან 200,000 დოლარად. მეორე დღეს გრეინერმა და კრაუზემ [[QVC]]-ზე 7 წუთში 42000 ღრუბელი გაყიდეს. შემდეგ გრეინერი დაეხმარა Scrub Daddy-ს გაყიდვაში საცალო მაღაზიებში, როგორიცაა Bed, Bath & Beyond. 2017 წლის იანვარში Scrub Daddy-ის მთლიანმა შემოსავალმა გადააჭარბა 100 მილიონ დოლარს - ყველაზე მაღალი shark tank-ის პროდუქტებს შორის. მე-14 სეზონის მე-13 ეპიზოდში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ Scrub Daddy-ს 10 წელიწადში 273 თანამშრომელი ჰყავს, აქვს 160 პროდუქტი და არის shark tank-ის ისტორიაში 3 ყველაზე შემოსავლიანი კომპანია, რომელმაც გაყიდა 926 მილიონ დოლარზე მეტი საცალო გაყიდვებში. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.investopedia.com/articles/investing/082415/10-most-successful-products-shark-tank.asp-8 ყველაზე წარმატებული პროდუქტი "shark tank"-დან]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [https://scrubdaddy.com/about-us/- scrub daddy-ს შესახებ]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * [https://www.chemedx.org/blog/scrub-daddy-science-Scrub scrub daddy ბლოგი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} [[კატეგორია:ბიზნესი]] [[კატეგორია:წარმოება]] [[კატეგორია:ღრუბელი]] hh5qyw284g7xdthha4kvvlxjrmditgk 0 577467 4816954 4740729 2025-06-20T08:03:45Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816954 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალმარას-დე-დუერო |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სამორის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ტიერა-დელ-პანის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალმარას-დე-დუერო''' ({{lang-es|Almaraz de Duero}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[სამორის პროვინცია|სამორის პროვინციის]] [[ტიერა-დელ-პანის კომარკა|ტიერა-დელ-პანის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 45,61 კმ². მოსახლეობა — 401 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სამორის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://almarazdeduero.es/ ალმარას-დე-დუეროს მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სამორის მუნიციპალიტეტები]] ihx8pvfu7pw8dz9g5znzmb9wq0evik5 0 577617 4816768 4774088 2025-06-19T18:43:16Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816768 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} {{ინფოდაფა მუსიკოსი | სახელი = Playboi Carti | სურათი = Playboi_Carti,_Clout_Festival_2024_05_(cropped).jpg | დაიბადა = {{birth date and age|1995|9|13}} | ინსტრუმენტი = [[ვოკალი]] | ნამდვილი სახელი = Jordan Terrell Carter | ჟანრი = [[ჰიპ ჰოპი]] | საიტი = www.Playboicarti.com | საქმიანობა = [[მომღერალი]] | წარმოშობა = {{flagicon|USA}} [[ჯორჯია]] [[ატლანტა]] [[აშშ]] | ლეიბლი = [[Interscope Records]], [[AWGE]], [[Opium]]. }} '''ჯორდან ტერელ კარტერი''' (ინგ.'''Jordan Terrell Carter''') დაიბადა 1995 წლის 13 სექტემბერს. ''Playboi Carti'' არის ამერიკელი რეპერი, აშშ ატლანტადან. Playboi Carti ცნობილია თავისი იდუმალი პიროვნებით და კულტის მაგვარი ფანებით. Playboi Carti გახდა ცნობილი, როგორც ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი პიროვნება თანამედროვე რეპ მუსიკაში. მისთვის სადებიუტო მიქსტეიპი გამოვიდა 2017 წლის 14 აპრილს. == ადრეული ცხოვრება == '''Playboi Carti''' დაიბადა [[ატლანტა|ატლანტაში]] და გაიზარდა რივერდეილში, გარეუბანში. კარტერი ღარიბ ოჯახში გაიზარდა და წააწყდა მრავალ დაბრკოლებას სანამ გახდებოდა რეპერი. მიუხედავად ამისა, მან ახსენა, რომ ამან ყველაფერმა მას პირიქით მოტივაცია მისცა. როდესაც მან სწავლა დაიწყო [[:en:North_Springs_High_School|North Springs]] სკოლაში, თავდაპირველად გამოირჩეოდა კალათბურთში. თუმცა, მუსიკა და მოდა მის ინტერესებში დომინირებდა. კარტერის ყურადღებას ძირითადად იპყრობდა Punk სტილის მუსიკა, რომლიდანაც მიაგნო რეპ მუსიკასაც. სახელით "Sir Cartier", მან დაიწყო ჩაწერილი მუსიკის [[:en:SoundCloud|SoundCloud]]-ზე ატვირთვა. მან სახელი შეიცვალა და გახდა "'''Playboi''' '''Carti'''" == კარიერა == კარტერმა თავდაპირველად ფანები მოიპოვა SoundCloud-ზე (2011-2016წ). მისი მუსიკალურ სტილზე ძალიან დიდი გავლენა იქონიო ამერიკელმა რეპერებმა, როგორიც იყო '''[[ASAP Rocky]], [[კანიე უესტი]], [[ჯეი-ზი]], [[:en:MF_Doom|MF DOOM]], [[სლეიერი]]''' და '''[[სექს პისტოლზი]]'''. კარტერის კოლაბორაციამ პროდუსერ Ethereal-თან და მისი კავშირი ატლანტის "Awful Records"-თან ხელი შეუწყო მისი რეპუტაციის ზრდას. 2015 წელს Playboi Carti-მ გაიცნო [[ASAP Rocky]] და გააფორმა კონტრაქტი '''AWGE'''-თან, 2 წლის შემდეგ კი [[Interscope Records|'''Interscope''' '''Records''']]-თან. 2017 წლის აპრილს Playboi Carti-მ გამოუშვა მისივე სახელის მქონე მიქსტეიპი, რომელიც მოიცავდა ორ პოპულარულ სიმღერას - '''"Magnolia"''' და '''"Wokeuplikethis".''' ამ ორს შორის, "Magnolia" გახდა ყველაზე მეტად პოპულარული. ალბომი მოხვდა 12-ე ადგილას, '''"Billboard 200"'''-ზე რამაც საოცრად შეუწყო ხელი Playboi Carti-ს რეპუტაციას. [[ფაილი:Playboi Carti.jpg|მინი|Playboi Carti 2016-ში|180x180პქ]] 2018 წელს, მან გამოუშვა ალბომი - '''"Die lit".''' ალბომის დებიუტი იყო ბილბორდ '''"Billboard 200"'''-ის მე-3 ადგილზე, რომელშიც მონაწილეობდნენ არტისტები: '''[[ტრევის სკოტი]], [[ნიკი მინაჟი]] და [[:en:Lil_Uzi_Vert|ლილ უზი ვერტი.]]''' ამ ალბომის ყველაზე პოპულარული სიმღერები იყო '''"Shoota"''' და '''"R.I.P."''' 2020 წლის 25 დეკემბერს Playboi Carti-მ გამოუშვა ალბომი - "Whola Lotta Red", ალმბომმა მიაღწია "'''Billboard 200"'''-ზე პირველ ადგილს. "Whola Lotta Red" მოიცავდა შედარებით უფრო აგრესიულ და ექსპერიმენტულ მუსიკას, სადაც ჩანდა გავლენა Punk Rock და Metal მუსიკის. Playboi Carti-მ ბოლო ალბომიდან მოყოლებული რამდენიმე სიმღერა გამოუშვა: * '''"All Red"''' * '''"BACKR00MS"''' * '''"2024"''' [[ფაილი:Opium - Logo (cropped).png|მინი|Opium-ის ლოგო]] გარდა ამისა, კარტერმა დაარსა ლეიბლი [[:en:Opium_(record_label)|Opium]]-ი 2019 წელს, სადაც კონტრაქტი გააფორმა ესთეტიკურად მსგავს რეპერებს ატლანტიდან: '''Ken Carson'''-ს და '''Destroy Lonely'''-ს, აგრეთვე "'''Homixide Gang"'''-ს. == პირადი ცხოვრება == კარტერს რამდენიმე გახმაურებულ ურთიერთობას უკავშირებენ, მათ შორის წარსულში რეპერ '''იგგი აზალეასთან,''' რომელთანაც მას ვაჟი ჰყავს, სახელად '''ონიქსი'''. კარტი ცნობილია თავისი პირადი და იდუმალი პერსონით, ხშირად თავს არიდებს ინტერვიუებს და საჯაროდ გამოჩენებს. ის ასევე ცნობილია მოდაზე გავლენით, ხშირად თანამშრომლობს ისეთ ბრენდებთან, როგორებიცაა '''[[:en:Raf_Simons|Raf Simons]]''' და '''[[Balenciaga]]'''. == ლიტერატურა == * The Vogue - https://thevogue.com/artists/playboi-carti/{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * Salve Music - https://ka.salvemusic.com.ua/playboi-carti-plejboj-karti-biografiya-artista/ * Caramanica, Jon. "The Joyful Chaos of Playboi Carti." ''The New York Times'', May 16, 2018. * Jenkins, Craig. "Playboi Carti’s Punk-Rap Opus." ''Vulture'', December 29, 2020. * Shepherd, Julianne Escobedo. "How Playboi Carti Redefined Rap’s Sound." ''Pitchfork'', January 15, 2021. [[Category:დაბადებული 13 სექტემბერი]] [[Category:დაბადებული 1995]] [[Category:პლეიბოი ქარტი]] [[Category:Playboi Carti]] [[Category:ამერიკელი რეპერები]] [[Category:Ken Carson]] [[Category:Destroy Lonely]] 8fer1yiai9pf6u0i91ionlhl4hc2oc1 0 577883 4816893 4742874 2025-06-20T05:19:50Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816893 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალბა-დე-ელტესი |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სალამანკის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =სიუდად-როდრიგოს კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალბა-დე-ელტესი''' ({{lang-es|Alba de Yeltes}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[სალამანკის პროვინცია|სალამანკის პროვინციის]] [[სიუდად-როდრიგოს კომარკა|სიუდად-როდრიგოს კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 22,4 კმ². მოსახლეობა — 214 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://albadeyeltes.es ალბა-დე-ელტესის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161110163623/http://www.albadeyeltes.es/ |date=2016-11-10 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] a4orvkn91bwa20cv1h1ylqfutgjiqh6 0 577886 4816913 4742879 2025-06-20T05:45:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816913 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალდეადავილა-დე-ლა-რიბერა |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სალამანკის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ვიტიგუდინოს კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალდეადავილა-დე-ლა-რიბერა''' ({{lang-es|Aldeadávila de la Ribera}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[სალამანკის პროვინცია|სალამანკის პროვინციის]] [[ვიტიგუდინოს კომარკა|ვიტიგუდინოს კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 46 კმ². მოსახლეობა — 1209 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://aldeadavila.es ალდეადავილა-დე-ლა-რიბერის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20250130074759/https://aldeadavila.es/ |date=2025-01-30 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] lqx98gx3i31lj05l74jp8hdz34q562i 0 577889 4816916 4742885 2025-06-20T05:46:09Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816916 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალდეასეკა-დე-ლა-ფრონტერა |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სალამანკის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =კამპო-დე-პენიარანდის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალდეასეკა-დე-ლა-ფრონტერა''' ({{lang-es|Aldeaseca de la Frontera}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[სალამანკის პროვინცია|სალამანკის პროვინციის]] [[კამპო-დე-პენიარანდის კომარკა|კამპო-დე-პენიარანდის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 24,3 კმ². მოსახლეობა — 257 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://aldeasecadelafrontera.es ალდეასეკა-დე-ლა-ფრონტერის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] fcfj4is0n78lqmenhckhgjexdp49e4l 0 577891 4816914 4742890 2025-06-20T05:45:33Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816914 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალდეავიეხა-დე-ტორმესი |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია და ლეონი |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სალამანკის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =გიხუელოს კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალდეავიეხა-დე-ტორმესი''' ({{lang-es|Aldeavieja de Tormes}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია და ლეონი]]ს ავტონომიური გაერთიანების [[სალამანკის პროვინცია|სალამანკის პროვინციის]] [[გიხუელოს კომარკა|გიხუელოს კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 13 კმ². მოსახლეობა — 100 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://aldeaviejadetormes.es ალდეავიეხა-დე-ტორმესის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სალამანკის მუნიციპალიტეტები]] 8vsboylrsjgaxy1cuqd2s6bu63tmbor 0 578120 4816815 4763320 2025-06-20T00:15:58Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816815 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი}} '''აბიოლა აბრაამსი''' ({{lang-en|Abiola Abrams}} დ. [[1976]] წლის [[29 ივლისი]]) არის ამერიკელი [[ავტორი]], პოდკასტერი, მოტივაციური სპიკერი და სულიერი ცხოვრების მწვრთნელი. აბრაამსმა დაწერა სამი წიგნი, მათ შორის აფრიკელი ქალღმერთის ინიციაცია: სასულიერო რიტუალები საკუთარი თავის სიყვარულისთვის, კეთილდღეობისა და სიხარულისთვის <ref name=":0">{{Cite book|last=Abrams|first=Abiola|url=https://www.worldcat.org/oclc/1198217780|title=African Goddess Initiation: Sacred Rituals for Self-Love, Prosperity, and Joy.|publisher=HAY HOUSE INC|year=2021|isbn=978-1401962944|location=Carlsbad, CA|oclc=1198217780}}</ref><ref>{{Cite web|last=Abiola|date=2021-03-19|title=Hay House Presents African Goddess Initiation: My New Book Cover Reveal|url=https://womanifesting.com/african-goddess-initiation-book-cover-reveal/|access-date=2021-05-06|website=Womanifest Your Power with Abiola: Spirit, Mindset, Success|language=en-US}}</ref> მისი პირველი წიგნი თვითდახმარების გამომცემლისგან Hay House, გამოქვეყნდა [[2021]] წლის [[20 ივლისი|20 ივლისს.]] <ref name=":1">{{Cite web|title=African Goddess Initiation by Abiola Abrams: 9781401962944 {{!}} PenguinRandomHouse.com: Books|url=https://www.penguinrandomhouse.com/books/671881/african-goddess-initiation-by-abiola-abrams/|access-date=2021-05-06|website=PenguinRandomhouse.com|language=en-US}}</ref> მისმა მეორე წიგნმა, The Sacred Bombshell Handbook of Self-Love, მოიგო აფრო-ამერიკული ლიტერატურული ჯილდო საუკეთესო თვითდახმარებისთვის.<ref>{{Cite web|title=African American Literary Awards Show|url=https://www.facebook.com/literaryawardshow/posts/698937050182679|website=Facebook}}</ref> Black Enterprise-მა ჩართო თავისი ინსპირაციული პოდკასტი "20 Must-Listen to Black Women Podcasts 2019" <ref>{{Cite web|last=gaynete|date=2019-03-19|title=20 Must-Listen to Black Women Podcasts for 2019|url=https://www.blackenterprise.com/black-women-podcasts-for-2019/|access-date=2021-05-06|website=Black Enterprise|language=en-US}}</ref> ხოლო 2020 წელს მისი პოდკასტი აირჩია Success.com-მა <ref>{{Cite web|last=STAFF|first=SUCCESS|date=2020-06-09|title=16 Motivational Podcasts by Black Hosts You Need to Listen To|url=https://www.success.com/motivational-podcasts-by-black-hosts-you-need-to-listen-to/|url-status=live|access-date=|website=SUCCESS|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20200719205644/https://www.success.com/motivational-podcasts-by-black-hosts-you-need-to-listen-to/ |archive-date=July 19, 2020 }}</ref> როგორც ერთ-ერთი "შავი მასპინძლების 16 მოტივაციური პოდკასტი, რომელსაც უნდა მოუსმინოთ." ჟურნალი Essence <ref>{{Cite web|last=Butler|first=Sana|date=July 2, 2019|title=Black Girl-Approved and Operated Wellness Escapes For Your Next Vacation|url=https://www.essence.com/feature/wellness-retreats-vacations-for-black-women-reviews/|url-status=live|access-date=|website=Essence|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20190702141928/https://www.essence.com/feature/wellness-retreats-vacations-for-black-women-reviews/ |archive-date=July 2, 2019 }}</ref> შეიცავდა აბრამსის ყოველწლიურ ქალღმერთის უკან დახევას მათ მიმოხილვაში "Black Girl-ის მიერ დამტკიცებული და ოპერაციული Wellness Escapes". აბრამსის ვებგვერდი, Womanifesting.com <ref>{{Cite web|last=Abrams|first=Abiola|date=2018-02-14|title=Womanifesting|url=https://womanifesting.com/|url-status=live|access-date=|website=Womanifest Your Power with Abiola: Spirit, Mindset, Success|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20110209083228/http://womanifesting.com/ |archive-date=February 9, 2011 }}</ref> განიხილავს სულიერებას, პიროვნულ ზრდას და მეწარმეობას. მისი წინა რჩევების სვეტები მოიცავს ინტიმურ ინტერვენციას Essence.com-ზე <ref>Essence.com [http://www.essence.com/2013/07/29/intimacy-intervention-i-need-more-confidence-between-sheets/ Intimacy-Intervention]</ref> და აბიოლას სიყვარულის კლასი MommyNoire.com-ზე.<ref>MommyNoire.com [http://mommynoire.com/tag/abiola-abrams/ Abiola's Love Class]</ref> ==ადრეული ცხოვრება და განათლება== აბიოლა არის პირველი თაობის გაიანელ-ამერიკელი, რომელიც გაიზარდა [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]]. აბრამსი ბრეარლის სკოლაში სწავლობდა. მან მიიღო [[ბაკალავრიატი|ბაკალავრის]] ხარისხი სარა ლოურენსის კოლეჯში და [[სახვითი ხელოვნება|სახვითი ხელოვნების]] [[მაგისტრი|მაგისტრის]] ხარისხი კავშირის ინსტიტუტისა და უნივერსიტეტის [[ვერმონტის კოლეჯი|ვერმონტის კოლეჯში.]]<ref>{{cite book |title=[[Alpha Kappa Alpha]] Sorority, Inc. International Membership Directory |year=2004 |pages=2}}</ref> აბრამსი იყო გამორჩეული სპიკერი NYC ქალთა გაძლიერების სამიტზე<ref>{{cite web|last=|first=|date=July 25, 2011|title=NYC Women's Empowerment Summit Electrifies the Big Apple|url=https://famenycmagazine.com/tag/alycia-kaback/|url-status=live|website=F.A.M.E. NYC Magazine|publisher=|accessdate=|archive-url=https://web.archive.org/web/20120809080339/http://famenycmagazine.com:80/tag/alycia-kaback/ |archive-date=August 9, 2012 }}</ref> ==კარიერა== ჟურნალმა Black Enterprise-მა მისი საიტი აფროამერიკული ცხოვრების სტილის ერთ-ერთ საუკეთესო ბლოგად დაასახელა.<ref>''Black Enterprise'' [http://www.blackenterprise.com/lifestyle/black-blogger-month-abiola-tv/ Black-Blogger]</ref> მისი პირველი წერილობითი პროექტი, ქალღმერთების ქალაქი, გაძლიერების პიესა, რომელიც წარმოებულია შომბურგის შავი კულტურის კვლევის ცენტრში <ref>New York Public Library [http://legacy.www.nypl.org/research/sc/sce/1998.htm/ NYPL] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120524041410/http://legacy.www.nypl.org/research/sc/sce/1998.htm/ |date=May 24, 2012 }}</ref> გამოქვეყნდა ანთოლოგიაში Say Word! მიჩიგანის უნივერსიტეტის პრესის მიერ.<ref>University of Michigan Press [http://www.press.umich.edu/322638/say_word! ''Say Word!'']</ref> გაბედე,<ref name=":3">{{Cite book|url=https://www.simonandschuster.com/books/Dare/Abiola-Abrams/9781416541660|title=Dare|date=2007-12-11|isbn=978-1-4165-7737-9|language=en|last1=Abrams|first1=Abiola|publisher=Simon and Schuster }}</ref> აბრამსის პირველი რომანი გამოქვეყნდა Simon & Schuster-ის მიერ [[2007]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს.]] <ref name="ss">{{cite web|url=http://authors.simonandschuster.com/Abiola-Abrams/42382996/biography |publisher=Simon & Schuster |title=Abiola Abrams Biography |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716073349/http://authors.simonandschuster.com/Abiola-Abrams/42382996/biography |archivedate=July 16, 2011 }}</ref> მისი ლექსი „სასურსათო პროდუქტები“ ჩნდება დრამატურგის/აქტივისტის [[ევა ენსლერი|ევა ენსლერის]] 2007 წლის ანთოლოგიაში „მოგონება, მონოლოგი, ზარი და ლოცვა“ <ref>{{Cite book|last=Ensler|first=Eve|url=https://www.penguinrandomhouse.com/books/46702/a-memory-a-monologue-a-rant-and-a-prayer-by-edited-by-eve-ensler-and-mollie-doyle/|title=A memory, a monologue, a rant, and a prayer|others=Mollie Doyle|year=2007|isbn=978-0-345-49791-8|edition=|location=New York|oclc=}}</ref> ისეთი მწერლების ნამუშევრებთან ერთად, როგორებიც არიან [[მაია ენჯელოუ|მაია ანჯელოუ]], ედვარდ ალბი, [[ელის უოკერი|ალის უოკერი]] და ედვიჯ დანტიკატი. აბრამსის ესეები წარმოდგენილია ანთოლოგიაში, საძინებლის კარის მიღმა [[2008|(2008)]],<ref>{{Cite book|last=Derrow|first=Paula|url=https://www.penguinrandomhouse.com/books/39721/behind-the-bedroom-door-by-paula-derrow-editor/|title=Behind the Bedroom Door: Getting it, Giving it, Loving it, Missing it|publisher=Delacorte Press|year=2008|isbn=978-0-440-33824-6|location=New York|oclc=}}</ref> რედაქტორი პაულა დეროუ და ბინძური სიტყვები: სექსის ლიტერატურული ენციკლოპედია [[2008|(2008)]],<ref>{{Cite book|last=Sussman|first=Ellen|url=https://www.bloomsbury.com/us/dirty-words-9781596914742/|title=Dirty Words: A Literary Encyclopedia of Sex|publisher=Bloomsbury USA|year=2008|isbn=978-1-59691-474-2|edition=|location=New York|oclc=191697286}}{{Dead link|date=მარტი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> რედაქტირებულია ელენ სუსმანის მიერ. New York Times Style Magazine-ში<ref>{{Cite news|last=Schilling|first=Mary Kaye|date=2017-01-30|title=Miranda July Shares Her Vintage Feminist Film Archive|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2017/01/30/t-magazine/miranda-july-joanie-4-jackie-film.html|access-date=|issn=0362-4331}}</ref> კინორეჟისორმა მირანდა ივლისმა მოიხსენია აბრამსის ევოლუცია ექსპერიმენტული ფემინისტური ხელოვნების კინორეჟისორისგან, როგორც "მხოლოდ ერთ-ერთი მრავალი შთამაგონებელი გზა, რომელიც მოკლედ იკვეთება ვიდეო Chainletter-თან, რომელიც არ შეიძლება გატეხილიყო". აბრამსის მოკლემეტრაჟიანი ექსპერიმენტული ხელოვნების ფილმი "ოფელიას ოპერა" შედის მირანდა ივლისის ჯოანი 4 [[ჯეკი ჩეინლეტერი|ჯეკი ჩეინლეტერის]] ფილმების სერიაში.<ref>{{Cite web|date=2003|title=Ophelia's Opera – Joanie 4 Jackie|url=http://www.joanie4jackie.com/video/ophelias-opera/|url-status=live|access-date=|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20201217070233/http://www.joanie4jackie.com/video/ophelias-opera/ |archive-date=December 17, 2020 }}</ref> [[2017]] წელს შეიძინა criterion Channel-მა და გეტის მუზეუმის კვლევითი ინსტიტუტმა.<ref>{{Cite web|title=Joanie 4 Jackie|url=https://www.criterionchannel.com/joanie-4-jackie|access-date=2021-05-06|website=The Criterion Channel|language=en}}</ref> '''ტელევიზია და ფილმები''' აბრამსი იყო [[BBC]]-ის გასართობი კორესპონდენტი [[2011]]-[[2012]] წლებში და The Best Shorts-ის ყოფილი წამყვანი.,<ref name="ss" /> Black Entertainment Television-ის (BET) ინდი ფილმების გამოფენა და კონკურსი [[2006]] წლიდან [[2008]] წლამდე<ref name="aabio">{{cite web|title=Abiola Abrams|url=http://www.abiolatv.com/media-kit-lifestyle-expert-tv-personality-love-columnist-speaker-inspirational-coach/|website=AbiolaAbrams.com|accessdate=November 25, 2015|archive-date=February 7, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160207061655/http://www.abiolatv.com/media-kit-lifestyle-expert-tv-personality-love-columnist-speaker-inspirational-coach/|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160207061655/http://www.abiolatv.com/media-kit-lifestyle-expert-tv-personality-love-columnist-speaker-inspirational-coach/|archivedate=თებერვალი 7, 2016}}</ref> მას უძღვებოდა ან თანამონაწილეობდა ისეთ გადაცემებს, როგორებიცაა სინდიკატური The Source: All Access, Source Magazine-ის ჰიპ ჰოპ შოუ და Chat Zone, HBO ინტერსტიციული თოქ-შოუ, რომელიც შეფასებულია, როგორც "პოლიტიკურად არაკორექტული" [[MTV]]-სთვის და გამოჩნდა Jimmy Kimmel Live-ზე. ! როგორც ლოს-ანჯელესში [[2007]] წლის BET Awards-ის წითელ ხალიჩაზე გაშუქებული ინტერვიუს ნაწილი. აბრამსმა გადაიღო დოკუმენტური ფილმი "Tabo: The Controversy of Black/White "Race Mixing" [[ამერიკა|ამერიკაში]] [[2005|(2005)]], Knives in My Throat: The Year I Survived while My Mind Ted to Kill Me [[2005|(2005)]]; და მოკლემეტრაჟიანი ფილმები Stranded [[2004|(2004)]], ოფელიას ოპერა [[2001|(2001)]]<ref name=":4">{{Cite web|title=Abiola Abrams|url=http://www.imdb.com/name/nm0009153/|access-date=2021-05-06|website=IMDb}}</ref><ref>{{cite web|title=Abiola Abrams|url=https://www.co-creatornetwork.com/guests/Abrams_Abiola/_bio.htm|website=Co-Creator Network|date=2009|accessdate=2025-01-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210508215552/http://co-creatornetwork.com/guests/Abrams_Abiola/_bio.htm|archivedate=2021-05-08}}</ref><ref>{{cite web|last1=Sutton|first1=Wayne|title=#28DaysofDiversity: People of color impacting the social web. Day 21 Abiola Abrams @AbiolaTV|url=https://socialwayne.com/2010/02/21/28days-abiolaabrams/|website=socialwayne.com|date=February 21, 2010|accessdate=იანვარი 31, 2025|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190512073849/https://socialwayne.com/2010/02/21/28days-abiolaabrams/|archivedate=მაისი 12, 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=CineWomen On Screen - A NYWIFT series|url=http://nywift.org/printarticle.aspx?id=2151|website=[[New York Women in Film and Television]]|date=March 1, 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101009161202/http://nywift.org/printarticle.aspx?id=2151|archivedate=October 9, 2010}}</ref><ref>{{cite web|last1=Knight|first1=Magda|title=Abiola Abrams|url=https://www.mookychick.co.uk/reviews/arts/abiola_abrams.php|website=Mookychick|date=3 September 2014}}</ref> ==ნამუშევრები== • აფრიკული ქალღმერთის ინიციაცია: წმინდა რიტუალები საკუთარი თავის სიყვარულისთვის, კეთილდღეობისა და სიხარულისთვის [[2021|(2021)]]<ref name=":0" /><ref name=":1" /> • აფრიკული ქალღმერთის ამომავალი Oracle ბარათები [[2021| (2021)]]<ref>{{Cite web|title=African Goddess Rising Oracle by Abiola Abrams: 9781401963101 {{!}} PenguinRandomHouse.com: Books|url=https://www.penguinrandomhouse.com/books/676137/african-goddess-rising-oracle-by-abiola-abrams/|access-date=2021-05-06|website=PenguinRandomhouse.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite book|last=Abrams|first=Abiola|title=African Goddess Rising Oracle|publisher=Hay House|year=2021|isbn=9781401963101|location=Calsbad, CA}}</ref> • შედი ქალღმერთის ტაძარში [[2021|(2021)]]<ref>{{Cite web|title=Goddess Temple Podcast - Motivation, Inspiration, Spirituality - Divine Feminine Goddess Gifts of the Spring Equinox|url=https://www.hipcast.com/podcast/H267S2B9|access-date=2021-05-06|website=www.hipcast.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210506185537/https://www.hipcast.com/podcast/H267S2B9|archivedate=2021-05-06}}</ref> • Sacred Bombshell Handbook of Self-Love [[2014|(2014)]]<ref name=":2">{{Cite book|last=Abrams|first=Abiola|url=https://www.worldcat.org/oclc/884459838|title=The Sacred Bombshell Handbook of Self-Love : The 11 Forbidden Secrets of Feminine Power|publisher=Love University Press|year=2014|isbn=978-0-9660707-8-1|edition=|location=New York, NY|oclc=884459838}}</ref> • Dare: A Love Story [[2008|(2008)]]<ref name=":3" /> • ქალღმერთის ქალაქი [[2011|(2011)]]<ref>{{Cite book|url=https://www.press.umich.edu/322638/say_word!|title=Say Word!|isbn=978-0-472-07132-6|language=en|last1=Banks|first1=Daniel|year=2011|publisher=University of Michigan Press }}</ref><ref>{{Cite book|title=Goddess City|url=https://www.press.umich.edu/special/hiphop/goddess_city|url-status=live|access-date=|website=University of Michigan Press|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20151031234808/http://www.press.umich.edu/special/hiphop/goddess_city |archive-date=October 31, 2015 }}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:აბრაამს, აბიოლა}} pizlpvn0tbfjn7h87i4t80y8upfqrut 0 579072 4816946 4750607 2025-06-20T07:48:03Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816946 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალკასარ-დე-სან-ხუანი |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ლა-მანჩის კომარკა (სიუდად-რეალი) |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალკასარ-დე-სან-ხუანი''' ({{lang-es|Alcázar de San Juan}}) — ქალაქი და მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[ლა-მანჩის კომარკა (სიუდად-რეალი)|ლა-მანჩის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 666,78 კმ². მოსახლეობა — 30 766 კაცი ([[2020]] წ.). ==ისტორია== ===შუა საუკუნეები=== ეს ტერიტორია ჯერ [[ალფონსო VI (კასტილია)|ალფონსო VI-მ]], შემდეგ კი [[ალმორავიდები|ალმორავიდებმა]] დაიპყრეს. ტერიტორიის ახალი ქრისტიანული დაპყრობის შემდეგ, ალკასარი [[1150]] წელს სამ რაინდს გადაეცა. ერთ-ერთი მათგანის მემკვიდრემ დასახლება გადასცა [[სანტიაგოს ორდენი|სანტიაგოს ორდენს]], რომელმაც ალკასარი [[ჰოსპიტალიერები|წმინდა იოანეს ორდენს]] გადასცა კრიპტანას დასახლების სანაცვლოდ, რის შედეგადაც ალკასარს დაერქვა „ალკასარ-დე-კონსუეგრა“, რადგან ის საბოლოოდ კონსუეგრაში მდებარე წმინდა იოანეს პრიორიის ნაწილი გახდა. ალმოჰადების ოკუპაციის ფაზის შესახებ ისტორიული ჩანაწერები არ არსებობს და არქეოლოგიური აღმოჩენები არადამაჯერებელია. ალკასარს [[1241]] წელს მიენიჭა ქალაქის ქარტია. [[1292]] წელს ორდენის ხელმძღვანელმა ფერნან პერესმა ალკასარს მიანიჭა ქალაქის პრივილეგია, რომელიც იმავე წელს [[სანჩო IV|სანჩო IV-მ]] და [[1300]] წელს [[ფერდინანდ IV (კასტილია)|ფერდინანდ IV-მ]] დაადასტურა. ===თანამედროვე ერა=== [[XVI საუკუნე|XVI საუკუნის]] დასაწყისში ალკასარი კონსუეგრის დედაქალაქის შედარებითი დაქვეითების პარალელურად აყვავდა როგორც წმინდა იოანეს პრიორიის ქალაქი (რომელიც მოიცავდა ტერიტორიებს დღევანდელი [[ტოლედოს პროვინცია|ტოლედოსა]] და [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის]] პროვინციებში). წმინდა იოანეს პრიორიის კონტროლისთვის ბრძოლების დროს, [[ანტონიო დე ესტუნიიგა]]სა და [[დიეგო ალვარეს დე ტოლედო]]ს შორის კონფლიქტის შედეგად, ალკასარი დიეგო დე ტოლედოს მფლობელობაში გადავიდა. ტერიტორია გაერთიანდა მხოლოდ [[1566]] წელს. რკინიგზა ალკასარ-დე-სან-ხუანში [[1854]] წელს გაიყვანეს, როგორც არანხუეს-ალმანსას ხაზის ნაწილი, ხოლო 1861 წელს გაიხსნა კიდევ ერთი ხაზი (ალკასარი—[[მანსანარესი]]—[[დაიმიელი]]—[[ალმაგრო]]—[[სიუდად-რეალი]]).<ref>{{Cite web|url=https://www.lanzadigital.com/provincia/el-ferrocarril-en-ciudad-real-166-anos-de-historia-108-accidentes-y-181-fallecidos/|website=Lanza|title=El ferrocarril en Ciudad Real: 166 años de historia, 108 accidentes y 181 fallecidos|date=16 February 2020}}</ref> დასახლებას ქალაქის სტატუსი [[1877]] წლის აპრილში მოენიჭა.<ref>{{Cite web|url=https://www.lanzadigital.com/provincia/alcazar-de-san-juan-conmemora-los-140-anos-de-su-proclamacion-como-ciudad-por-alfonso-xii/|date=10 April 2017|website=Lanza Digital|title=Alcázar de San Juan conmemora los 140 años de su proclamación como ciudad por Alfonso XII}}</ref> [[1936]] წელს [[ესპანეთის სამოქალაქო ომი]]ს დროს ესპანეთის რესპუბლიკური არმიის მესამე შერეული ბრიგადა (Tercera Brigada Mixta) ალკასარ-დე-სან-ხუანში დაარსდა.<ref name="SBHAC">[http://www.sbhac.net/Republica/Fuerzas/EPR/EprL/BM003.htm SBHAC - Brigadas Mixtas del Ejército Popular, 3ª Brigada Mixta]</ref> ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==ლიტერატურა== * {{Cite journal|last=Barquero Goñi|first=Carlos|year=1998|title=Disputas por el Priorato del Hospital en Castilla durante los siglos XIV y XV|journal=[[Hispania. Revista Española de Historia]]|volume=58|issue=199|pages=537–557|doi=10.3989/hispania.1998.v58.i199.647|location=Madrid|publisher=[[Consejo Superior de Investigaciones Científicas|Editorial CSIC]]|s2cid=159809563 |url=http://hispania.revistas.csic.es/index.php/hispania/article/view/647/641|issn=0018-2141|doi-access=free}} * {{Cite book|url=https://www.patronatoculturaalcazar.org/teselas/TESELA34.pdf|isbn=978-84-87106-86-6|year=2008|last1=Carricondo Sánchez|first1=J.F|last2=Sánchez Zarca|first2=M.T.|last3=Vaquero|first3=A.|publisher=Patronato Municipal de Cultura|location=Alcázar de San Juan|title=Patrimonio Geológico y Paleontológico de Alcázar de San Juan. Relevancia paleontológica del yacimiento de troncos fósiles silicificados de plantas vasculares en la comarca manchega de Alcázar de San Juan}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} * {{Cite journal|url=https://revistas.uma.es/index.php/baetica/article/view/4895/6104|publisher=[[University of Málaga|UMA Editorial]]|location=Málaga|title=Alcázar de San Juan y su historia documental: estudio de una provisión real de la Chancillería de Granada (1573)|first1=Juan Carlos|last1=Galende Díaz|first2=Nicolás|last2=Ávila Seoane|issue=38|year=2018|pages=9–28|doi=10.24310/BAETICA.2018.v0i38.4895|journal=Baetica. Estudios de Historia Moderna y Contemporánea|s2cid=202361235 |issn=0212-5099|doi-access=free|hdl=10630/19848|hdl-access=free}} * {{Cite journal|location=Granada|publisher=[[University of Granada|Editorial Universidad de Granada]]|title=La revuelta de las Comunidades en la Mancha (1519-1531)|first=Miguel Fernando|last=Gómez Vozmediano|issue=23|year=1996|pages=135–169|doi=10.30827/cn.v0i23.2107|url=https://revistaseug.ugr.es/index.php/cnova/article/view/2107/2265|journal=Chronica Nova. Revista de Historia Moderna de la Universidad de Granada|doi-broken-date=1 November 2024 |issn=0210-9611 | hdl=10481/50500}} * {{Cite journal|title=Estructuras de transformación agrícola en el barrio de Santa María en Alcázar de San Juan (Ciudad Real)|first1=Juan Ángel|last1=Ruiz Sabina|first2=Andrés|last2=Ocaña Carretón|journal=Anales de Prehistoria y Arqueología|issn=0213-5663|issue=27–28|year=2011–2012|pages=241–252|location=Murcia|publisher=[[University of Murcia|Ediciones de la Universidad de Murcia]]|url=https://revistas.um.es/apa/article/view/230161/177621}} ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://alcazardesanjuan.es/ ალკასარ-დე-სან-ხუანის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] [[კატეგორია:სიუდად-რეალის ქალაქები]] 36monva6d84hrumjp4t569uqbpqumya 0 579210 4816753 4751472 2025-06-19T18:31:02Z Jaba1977 3604 4816753 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = ილიე ბოლოჟანი | სურათი=Ilie_Bolojan_(11_May_2023)_(cropped).jpg | სურათის ზომა = 250პქ | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | თანამდებობა დაიკავა = [[12 თებერვალი]], [[2025]] | თანამდებობა დატოვა = [[26 მაისი]], [[2025]] | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[კლაუს იოჰანისი]] | მემკვიდრე = [[ნიკუშორ დანი]] | დაბადების თარიღი =[[17 მარტი]], [[1969]] | დაბადების ადგილი= [[ვადუ-კრიშულუი]], [[რუმინეთი]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = | ეროვნება = | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = [[რუმინეთის ეროვნული ლიბერალური პარტია|ეროვნული ლიბერალური პარტია]] | ვებ-საიტი= | რიგი = [[რუმინეთის პრეზიდენტი]]ს მ/შ | რიგი2 = [[რუმინეთის სენატი]]ს პრეზიდენტი | თანამდებობა დაიკავა2 = [[23 დეკემბერი]], [[2024]] | თანამდებობა დატოვა2= [[12 თებერვალი]], [[2025]] | წინამორბედი2 = [[ნიკოლაე ჩუკე]] | მემკვიდრე2 = [[მირჩა აბრუდეანი]] | პრეზიდენტი2= | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | რიგი3 = | თანამდებობა დაიკავა3 = | თანამდებობა დატოვა3 = | წინამორბედი3 = | მემკვიდრე3 = | პრეზიდენტი3 = | პრემიერ-მინისტრი3= }} '''ილიე ბოლოჟანი''' ({{Lang-ro|Ilie Bolojan}}; დ. [[17 მარტი]], [[1969]]) — რუმინელი პოლიტიკოსი, რომელიც 2025 წლის 12 თებერვლიდან რუმინეთის დროებითი პრეზიდენტის მოვალეობას ასრულებს, [[კლაუს იოჰანისი]]ს გადადგომის შემდეგ. მანამდე იგი იყო [[ორადია|ორადიის]] მერი და [[ბიჰორის ჟუდეცი|ბიჰორის ჟუდეცის]] საბჭოს პრეზიდენტი. 2024 წლის რუმინეთის საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის გაუქმებისა და ეროვნული ლიბერალური პარტიის ისტორიული მარცხის შემდეგ, ასევე ნიკოლაე ჩიუკას გადადგომის შემდეგ, ბოლოჟანი გახდა პარტიის დროებითი ლიდერი. 2025 წლის 12 თებერვალს, იმ პერიოდში როდესაც კლაუს იოჰანისი გადადგა, ბოლოჟანი [[რუმინეთის სენატი]]ს პრეზიდენტის თანამდებობას იკავებდა. პრეზიდენტის მემკვიდრეობის კანონმდებლობის შესაბამისად, ბოლოჟანი გახდა პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი და სავარაუდოდ, ამ თანამდებობას დაიკავებს, სანამ 2025 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგად ახალი პრეზიდენტს არ აირჩევენ.<ref>{{Cite web |title=Romania's Iohannis steps down, leaving caretaker president in charge until election rerun in spring |url=https://apnews.com/article/romania-president-europe-eu-klaus-iohannis-elections-a42440317c1ac55926789f4664656f60 |access-date=12 February 2025 |website=AP News}}</ref> უფლებამოსილების სამართლებრივი გადაცემის ცერემონიის დროს იოჰანისმა ბოლოჟანი [[კოტროჩენის სასახლე]]ში მიიღო და მათ მოკლე შეხვედრა გამართეს.<ref>{{Cite web|url=https://english.news.cn/europe/20250212/03d1e589c9c245dd862af7290d4a9180/c.html|title=Ilie Bolojan takes over as Romania's interim president|work=Xinhua|date=12 February 2025}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{რუმინეთის პრეზიდენტები}} {{DEFAULTSORT:ბოლოჟანი, ილიე}} [[კატეგორია:დაბადებული 17 მარტი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1969]] [[კატეგორია:რუმინეთის პრეზიდენტები]] ek89wpr4ibvygun10okitoqjstups6c 0 579311 4816980 4763875 2025-06-20T09:19:58Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816980 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება|სახელი=ანა ბალცერი|ფოტო=AnnaBaltzer lecture.jpg |წარწერა=აქტივისტის, ანა ბალცერის, ფოტო, რომელიც კითხულობს ლექციას [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის უნივერსიტეტში]], [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]].|დაბ თარიღი=[[1979]]|პროფესია=[[ავტორი]]}} '''ანა ბალცერი''' (დ. [[1979]] ) — ამერიკელი ორატორი, ავტორი და პალესტინის ადამიანის უფლებების აქტივისტი<ref name=p-about>{{cite web|title=About Anna Baltzer|url=http://www.annainthemiddleeast.com/aboutanna.html|publisher=AnnaInTheMiddleEast.com}}</ref>. == მიმოხილვა == [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის უნივერსიტეტის]] დამთავრების შემდეგ, ბალცერი [[2003]] წელს ფულბრაიტის დაფინანსებით გაემგზავრა [[ახლო აღმოსავლეთი|ახლო აღმოსავლეთში]], რათა [[ინგლისური ენა]] ესწავლებინა [[ანკარა|ანკარაში]], [[თურქეთი|თურქეთში]]<ref>{{cite web|url=http://journalstar.com/lifestyles/peacemaking-workshop-explores-mideast-conflict/article_cb7db4a7-d1ea-52f1-8aa3-e6c5f57ab2e8.html |archive-url=https://archive.today/20120716123202/http://journalstar.com/lifestyles/peacemaking-workshop-explores-mideast-conflict/article_cb7db4a7-d1ea-52f1-8aa3-e6c5f57ab2e8.html |url-status=dead |archive-date=2012-07-16 |title=Peacemaking Workshop explores Mideast conflict |publisher=Journalstar.com |date=2009-04-01 |accessdate=2010-04-09 }}</ref>. მას შემდეგ იგი მოგზაურობდა დასავლეთ სანაპიროზე, როგორც საერთაშორისო ქალთა მშვიდობის სამსახურის მოხალისე, რათა აღერიცხა ადამიანის უფლებების დარღვევები და მხარი დაეჭირა არაძალადობრივი წინააღმდეგობისთვის. მისი პუბლიკაციები აღწერდა პალესტინელების საცხოვრებელ პირობებს, როდესაც იგი დასავლეთ სანაპიროზე იმყოფებოდა საერთაშორისო ქალთა მშვიდობის სამსახურის დავალებით<ref>{{cite journal |author=Lawrence&nbsp;Davidson |url=http://caliber.ucpress.net/doi/abs/10.1525/jps.2007.36.4.112?cookieSet=1&journalCode=jps |title=Caliber - Journal of Palestine Studies - 36(4):112 - Citation |publisher=Caliber.ucpress.net |date=2007-10-10 |doi = 10.1525/jps.2007.36.4.112|accessdate=2010-04-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215202919/http://caliber.ucpress.net/doi/abs/10.1525/jps.2007.36.4.112?cookieSet=1&journalCode=jps |archive-date=2012-02-15 |url-status=dead }}</ref>. 2005 წლის ზაფხულიდან იგი მოგზაურობს ამერიკის შეერთებულ შტატებსა და საზღვარგარეთ პრეზენტაციით და დაწერა წიგნი ("მოწმე პალესტინაში"), სადაც აღწერს თავის გამოცდილებას, დაკვირვებებსა და ფოტოებს რვა თვის განმავლობაში, როდესაც იგი დასავლეთ სანაპიროზე ადამიანის უფლებების დარღვევებს აფიქსირებდა. [[ნოამ ჩომსკი|ნოამ ჩომსკის]] მიმოხილვაში ბალცერის წიგნზე ნათქვამია: „მაშინაც კი, ვინც იცნობს ოკუპირებული ტერიტორიების მკაცრ რეალობას, სწრაფად ჩაითრევა სამყაროში, რომელიც ძლივს წარმოედგინა ამ ცოცხალი, მტკივნეულად გულწრფელი, უაღრესად მწვავე აღწერილობებით“, ხოლო ტანია რაინჰარტი, წიგნის „გზა არსაით“ ავტორი, მას „შთამბეჭდავს და ცოცხალს“ უწოდებს. [[მარკ ჩმიელი]], [[სენტ-ლუისის უნივერსიტეტი|სენტ-ლუისის უნივერსიტეტისა]] და [[ვებსტერის უნივერსიტეტი|ვებსტერის უნივერსიტეტის]] მასწავლებელი და წიგნის „ელი ვიზელი და მორალური ლიდერობის პოლიტიკა<ref>{{cite web|url=http://www.ctsastl.org/site/mission.php|title=Mission|publisher=ctsastl.org|access-date=2009-06-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20041012034751/http://www.ctsastl.org/site/mission.php|archive-date=2004-10-12|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20041012034751/http://www.ctsastl.org/site/mission.php|archivedate=2004-10-12}}</ref>“ ავტორი, ასევე წერდა ბალცერის წიგნის შესახებ<ref>{{cite journal |jstor=10.1525/jps.2007.36.4.111 |doi=10.1525/jps.2007.36.4.111 |title=Dialogue and Solidarity |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-palestine-studies_summer-2007_36_4/page/n112 |year=2007 |last1=Chmiel |first1=Mark |journal=Journal of Palestine Studies |volume=36 |issue=4 |pages=111–112 }}</ref>. [[2009]] წლის [[28 ოქტომბერი|28 ოქტომბერს]] ბალცერი იყო სტუმარი გადაცემაში „The Daily Show with Jon Stewart“, [[მუსტაფა ბარღუთი|მუსტაფა ბარღუთისთან]] ერთად<ref>{{cite web|url=http://www.thedailyshow.com/watch/wed-october-28-2009/exclusive---anna-baltzer---mustafa-barghouti-extended-interview-pt--1 |title=Video: Exclusive - Anna Baltzer & Mustafa Barghouti Extended Interview Pt. 1 &#124; The Daily Show &#124; Comedy Central |publisher=The Daily Show |date=2009-10-28 |accessdate=2010-04-09| archiveurl= https://web.archive.org/web/20100409065832/http://www.thedailyshow.com/watch/wed-october-28-2009/exclusive---anna-baltzer---mustafa-barghouti-extended-interview-pt--1| archivedate= 9 April 2010 <!--DASHBot-->| url-status=live}}</ref>. == პოლიტიკური აქტივიზმი == ბალცერის აქტივიზმი ფოკუსირებულია არაძალადობრივ პროტესტსა და დოკუმენტირებული ინფორმაციის მიწოდებაზე მათთვის, ვინც დაინტერესებულია [[ისრაელი|ისრაელ]]-[[პალესტინის სახელმწიფო|პალესტინის]] კონფლიქტით განათლების მიზნით. ის ამტკიცებს, რომ კრიტიკული ინფორმაცია არ ჩნდება [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებული შტატების]] მეინსტრიმ მედიაში<ref>{{cite web |author=Michael Nuñez |url=http://www.columbiamissourian.com/stories/2008/04/03/speaker-addresses-palestinian-israeli-conflict/ |title=Speaker addresses Palestinian-Israeli conflict |publisher=Columbia Missourian |date=April 3, 2008 |accessdate=2010-04-09 |archive-url=https://archive.today/20120731070401/http://www.columbiamissourian.com/stories/2008/04/03/speaker-addresses-palestinian-israeli-conflict/ |archive-date=2012-07-31 |url-status=dead |archiveurl=https://archive.today/20120731070401/http://www.columbiamissourian.com/stories/2008/04/03/speaker-addresses-palestinian-israeli-conflict/ |archivedate=2012-07-31 }}</ref>. ბალცერის თქმით, როდესაც ის პირველად ჩავიდა [[ისრაელი|ისრაელში]] უფასო დაბადების დღის მოგზაურობით [[2000]] წლის [[იანვარი|იანვარში]], მან დაინახა „ისრაელის ლამაზი სურათი“, მაგრამ არაფერი იმის შესახებ, რაც [[პალესტინელები|პალესტინელებს]] ემართებოდათ. „ჰილელში ებრაელი სტუდენტური ცხოვრების კოორდინატორმა SJP ღონისძიება ძალიან ორგანიზებულად და კარგად შეაფასა. ეს ჩანდა ძალიან უსაფრთხო და არაძალადობრივი. (გამომსვლელმა) ბალცერმა განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა იმაზე, რომ მხოლოდ იმიტომ, რომ ის ანტი-[[ისრაელი|ისრაელის]] პოლიტიკის წინააღმდეგია, ეს არ ნიშნავს, რომ ის ანტი-[[ებრაელი|ებრაელია]]"<ref>{{cite web|url=http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2007/12/06/news/local/bcover1207.txt |title=Archives > News > Local > Pro-palestinian group at Case hosts 1st event |publisher=Cleveland Jewish News |date=2007-12-06 |accessdate=2010-04-09}}</ref>.“ == პუბლიკაციები == ბალცერს აქვს 29-ზე მეტი გამოქვეყნებული სტატია ონლაინ, და დამატებით აქვს როგორც წერილები, ასევე სტატიები, გამოქვეყნებული შემდეგ გამოცემებში: The Wall Street Journal, The Exponent, If Americans Knew, United Civilians for Peace (მელბურნი, ავსტრალია), Information Clearing House, Northeast Mississippi Daily Journal, Des Moines Register, Leaf Chronicle, Washington Times'<ref>{{Cite web|url=http://annainthemiddleeast.com/|title=A Witness In Palestine: Anna Baltzer, Jewish-American Activist|website=annainthemiddleeast.com|access-date=2016-12-04}}</ref>. [[2007]] წლის [[აპრილი|აპრილში]] ბალცერმა დაწერა სტატია სახელწოდებით „ვისი პასუხისმგებლობაა?“. ამ სტატიაში ის წერს, რომ მაშინ როცა საერთაშორისო დონეზე ხალხი [[პალესტინის სახელმწიფო|პალესტინის]] ხელისუფლებას ადანაშაულებს წყალდიდობაში, რომელმაც ხუთი ადამიანი დაახრჩო და ბევრი დაშავდა და დაიკარგა, ისინი მხოლოდ პრობლემის ნაწილი არიან. მან განაცხადა, რომ [[პალესტინა|პალესტინის]] ადამიანის უფლებათა ცენტრის თანახმად, ჩამდინარე წყლების აუზის ჩამოშლის მიზეზი იყო [[ისრაელი|ისრაელის]] თავდაცვის ძალების მიერ პროექტის დაგვიანება. მისი სტატია ასევე აღნიშნავს, რომ მაშინ როცა [[ისრაელი|ისრაელმა]] განაცხადა, რომ გაზადან გავიდოდა, მათ ეს არ გაუკეთებიათ და რამდენიმე მაგალითს იძლევა იმასთან დაკავშირებით, თუ რატომ ფიქრობს, რომ გაზა [[ისრაელი|ისრაელის]] კონტროლის ქვეშაა და მათ მიერ არის დატყვევებული. დამატებით, [[2007]] წლის [[მაისი|მაისში]] მან დაწერა სტატია სახელწოდებით „ერთგული და მედეგი ქალები მწვანე ხაზის ორივე მხარეს<ref>{{Cite web|url=http://www.commongroundnews.org/article.php?id=20968&lan=en&sid=0&sp=1|title=Dedicated and resilient women on both sides of the Green Line by Anna Balzer - Common Ground News Service|website=www.commongroundnews.org|access-date=2016-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20071018231119/http://www.commongroundnews.org/article.php?id=20968&lan=en&sid=0&sp=1|archive-date=2007-10-18|url-status=dead}}</ref>“. ამ სტატიაში ის წერს იმ სირთულეების შესახებ, რასაც [[პალესტინა|პალესტინაში]] მცხოვრები ხალხი აწყდება. ერთ-ერთი მაგალითი, რომელსაც ის წარმოადგენს, არის მისი მეგობრის, [[ფატიმა ხალდი|ფატიმა ხალდის]] ისტორია. ის საუბრობს [[ფატიმა ხალდი|ფატიმას]] სიძნელეებზე, როცა იზრდებოდა ფიზიკური შეზღუდვით და მამის გარეშე, და გვიყვება, თუ როგორ გახდა, მიუხედავად მისი უკიდურესად რთული ცხოვრებისა, აქტივისტი, რომელმაც დააფუძნა „ქალები სიცოცხლისთვის“ (WFL)<ref>{{Cite web|url=http://www.annalindhfoundation.org/members/women-life|title=women for life {{!}} Anna Lindh Foundation|website=www.annalindhfoundation.org|access-date=2016-12-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161220045728/http://www.annalindhfoundation.org/members/women-life|archivedate=2016-12-20}}</ref> და ძალას მატებს სხვა მის მსგავს ქალებს. [[2008]] წლის სექტემბერში გამოქვეყნებულ სტატიაში ბალცერმა დაწერა სტატია სახელწოდებით „სად არიან ამერიკელების ხმები?<ref>{{Cite web|url=http://www.opednews.com/articles/Where-are-the-American-Voi-by-Anna-Baltzer-080907-248.html|title=Where are the American Voices?|website=OpEdNews|language=en-US|access-date=2016-12-04}}</ref>“. ამ პუბლიკაციაში ის აცხადებს, რომ [[ამერიკა]] ღიად გმობს უკანონო დასახლებებს, და მაინც აგრძელებს [[ისრაელი|ისრაელის]] უზრუნველყოფას 10 მილიონი დოლარით დღეში. ის აცხადებს, რომ [[ისრაელი]] თავის მოქალაქეებს ფულს აძლევს, თუ ისინი [[პალესტინა|პალესტინურ]] მიწაზე დასახლებებში ცხოვრობენ, და ეს ფული [[ამერიკელები|ამერიკელი]] გადასახადის გადამხდელების ფულიდან მოდის. == აღიარება == ბალცერს მიენიჭა არაბულ-[[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკული]] ანტი-დისკრიმინაციული კომიტეტის<ref name="p-about" /><ref>{{Cite web|url=http://www.adc.org/|title=ADC {{!}} American-Arab Anti-Discrimination Committee|website=www.adc.org|access-date=2016-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327073421/http://www.adc.org/|archive-date=2009-03-27|url-status=dead}}</ref> ყოველწლიური [[რეიჩელ კორი|რეიჩელ კორის]] მშვიდობისა და სამართლიანობის ჯილდო<ref name="p-about" /><ref>{{Cite web|url=http://rachelcorriefoundation.org/|title=The Rachel Corrie Foundation for Peace and Justice|publisher=The Rachel Corrie Foundation for Peace and Justice|access-date=2016-12-04}}</ref>. გარდა ამისა, მას [[2009]] წელს გადაეცა კომენდაციის სერტიფიკატი [[ვისკონსინი|ვისკონსინის]] გუბერნატორისგან<ref name="p-about" />. [[2011]] წელს მან მიიღო „შთაგონება იმედისთვის“ ჯილდო [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის]] მეგობართა სამსახურის კომიტეტისგან, ავტორ და პულიცერის პრემიის მფლობელ [[ელის უოკერი|ელის უოკერთან]] და [[პალესტინელები|პალესტინელ]]-[[ამერიკელები|ამერიკელ]] სტუდენტ აქტივისტ [[სამი კიშავი|სამი კიშავისთან]] ერთად<ref>{{Cite web|url=https://smpalestine.com/author/samikishawi/|title=Sami Kishawi|website=Sixteen Minutes to Palestine|language=en-US|access-date=2016-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20161220061226/https://smpalestine.com/author/samikishawi/|archive-date=2016-12-20|url-status=dead}}</ref>. == რეკომენდებული ლიტერატურა == *''Witness in Palestine: A Jewish American Woman in the Occupied Territories'' (Updated & revised ed.), Anna Baltzer, Paradigm Publishers, 2007, paperback, 400 pp.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=cAF2AQAACAAJ&q=witness+in+palestine |title=Witness in Palestine: journal of a ... - Google Books |date=2007-11-09 |accessdate=2010-04-09|last1=Warner |first1=Harry Paul }}</ref> *"''Life in Occupied Palestine: Eyewitness Stories & Photos''", Matt Quinn (journalist for Citizens for Justice in the Middle East) on Anna Baltzer.<ref>{{cite web |url=http://www.cjme.org/annabaltzer-report.htm |title=Life in Occupied Palestine: Eyewitness Stories and Photos (2005) |publisher=CJME |date=2009-08-31 |accessdate=2010-04-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100426031409/http://www.cjme.org/annabaltzer-report.htm |archivedate=26 April 2010 |url-status=dead }}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == <!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --> {{Commons category|Anna Baltzer}} *[http://www.AnnaInTheMiddleEast.com/ "Anna Baltzer: Witness in Palestine" website] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:ბალცერი ანა}} [[კატეგორია:დაბადებული 1979]] [[კატეგორია:ამერიკელი ორატორები]] [[კატეგორია:ამერიკელი ავტორები]] [[კატეგორია:ამერიკელი აქტივისტები]] 1z1wvmq1iiiytppe819q0261y327h01 0 579434 4816639 4753361 2025-06-19T12:37:40Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816639 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Don't Starve Together (28970296993).jpg|მინი|თამაშის გამოფენა 2016]] '''არ იშიმშილო''' ([[ინგლისური ენა|ინგლ]]. ''Don't Starve'') — [[Klei Entertainment]]-ის შექმნილი და გამოცემული გადარჩენის ჟანრის [[ვიდეო თამაში|ვიდეო თამაშია]], რომელიც პირველად გამოვიდა [[2013]] წლის [[23 აპრილი|23 აპრილს]] [[Microsoft Windows]]-ის, [[MacOS|OS X]]-ის და [[Linux]]-ის პლატფორმებზე. თამაშის [[PlayStation 4]]-ის ვერსია, სახელწოდებით ''Don't Starve: Giant Edition'', გამოვიდა [[2014]] წელს (შემდეგში დაემატა [[PlayStation Vita]] და [[PlayStation 3]] [[2014]]-[[2015]] წლებში, ხოლო [[Xbox One]]-ის ვერსია — [[2015]] წლის [[აგვისტო|აგვისტოში]]). [[iOS]]-ისთვის თამაში გამოვიდა [[2015]] წლის [[9 ივლისი|9 ივლის]]ს სახელწოდებით ''Don't Starve: Pocket Edition'', [[Android]]-ის ვერსია კი — [[2016]] წლის [[20 ოქტომბერი|20 ოქტომბერს]]. თამაშის გაფართოება ''Reign of Giants'' გამოვიდა [[2014]] წლის [[30 აპრილი|30 აპრილს]], ხოლო [[მრავალმოთამაშიანი ვიდეო თამაში|მრავალმომხმარებლიანი]] გაფართოება ''Don't Starve Together'' უფასოდ დაემატა არსებულ მომხმარებლებს [[2015]] წლის [[3 ივნისი|3 ივნისს]]. [[Nintendo Switch]]-ის ვერსია გამოვიდა [[2018]] წლის [[12 აპრილი|12 აპრილს]]. [[Steam (პროგრამა)|Steam]]-ზე თამაშის შეძენისას მომხმარებელს შეუძლია სასაჩუქრო ასლი მისცეს 1 მეგობარს უფასოდ. თამაში მოგვითხრობს მეცნიერ უილსონის შესახებ, რომელიც პარალელურ სამყაროში — (The Constant) — აღმოჩნდება და უნდა გადარჩეს რაც შეიძლება დიდი ხნით. მოთამაშემ უილსონი უნდა შეანარჩუნებინოს ცოცხალი, შეიმშილი და მენტალურად სტაბილურობა, ასევე აერიდოს სიურეალისტურ და ზებუნებრივ მტრებს, რომლებიც მას მოკვლასა და მისი ჭამას ცდილობენ. თამაშის სათავგადასავლო რეჟიმი (Adventure Mode) სიუჟეტს სიღრმეს ამატებს და უილსონს მის წინააღმდეგ აყენებს თამაშის ანტაგონისტს — მაქსველს. არ იშიმშილო არის [[Klei Entertainment]]-ის თამაში გადარჩენის ჟანრში. თამაშის იდეა გაჩნდა ინდუსტრიაში გადარჩენის თამაშების პოპულარობის პიკზე. თამაშზე გავლენა მოახდინა [[Minecraft]]-მა, რომელმაც ეს ტენდენცია განავითარა, ასევე რეჟისორ [[ტიმ ბარტონი|ტიმ ბარტონის]] ესთეტიკამ. მიუხედავად რთული გეიმპლეისა და მუდმივი სიკვდილის (permadeath) მექანიკის, თამაშმა კრიტიკოსებისგან დადებითი შეფასებები მიიღო ვიზუალური სტილის, მუსიკის და სიკვდილის მრავალფეროვანი მეთოდებისთვის. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://store.steampowered.com/app/219740/Dont_Starve/ Steam-ის გვერდი] * [https://www.klei.com/games/dont-starve თამაშის ოფიციალური გვერდი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} [[კატეგორია:Sandbox თამაშები]] [[კატეგორია:2013 წლის ვიდეო თამაშები]] [[კატეგორია:Android-ის თამაშები]] [[კატეგორია:ინდი-თამაშები]] [[კატეგორია:Linux-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Microsoft-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Mac OS X-ის თამაშები]] [[კატეგორია:PlayStation 3-ის თამაშები]] [[კატეგორია:PlayStation 4-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Windows-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Xbox 360-ის თამაშები]] [[კატეგორია:Xbox One-ის თამაშები]] 6whia7kc65lxgkkfljt518e2pqcijh7 0 579683 4816821 4756226 2025-06-20T00:40:53Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816821 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = აგუდო |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''აგუდო''' ({{lang-es|Agudo}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა|ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 227,31 კმ². მოსახლეობა — 1657 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://agudocr.es/ აგუდოს მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] omkngkzxvzyziqo0ojej46tw92vp818 0 579689 4816947 4756229 2025-06-20T07:49:19Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816947 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალკოლეა-დე-კალატრავა |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =კამპო-დე-კალატრავის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალკოლეა-დე-კალატრავა''' ({{lang-es|Alcolea de Calatrava}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[კამპო-დე-კალატრავის კომარკა|კამპო-დე-კალატრავის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 70,79 კმ². მოსახლეობა — 1387 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://alcoleacva.es/ ალკოლეა-დე-კალატრავის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] n0h6ecbwgx05cjju3zbsqm3m750s4g4 0 579691 4816952 4756232 2025-06-20T07:59:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816952 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალმადენეხოსი |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალმადენეხოსი''' ({{lang-es|Almadenejos}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა|ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 103 კმ². მოსახლეობა — 405 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://almadenejos.es/ ალმადენეხოსის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] 9czup9i9pzzf8csphorapnjsu73lir1 0 579692 4816950 4755289 2025-06-20T07:54:51Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816950 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალმაგრო |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =კამპო-დე-კალატრავის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალმაგრო''' ({{lang-es|Almagro}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[კამპო-დე-კალატრავის კომარკა|კამპო-დე-კალატრავის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 249,73 კმ². მოსახლეობა — 8905 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://ciudad-almagro.es/ ალმაგროს მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] [[კატეგორია:სიუდად-რეალის ქალაქები]] 4psd0s6cklae8aghe1i7m23vb85xv4h 0 579693 4816955 4755291 2025-06-20T08:09:25Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816955 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = ალმოდოვარ-დელ-კამპო |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კასტილია-ლა-მანჩა |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = სიუდად-რეალის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =კამპო-დე-კალატრავისა და ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''ალმოდოვარ-დელ-კამპო''' ({{lang-es|Almodóvar del Campo}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კასტილია-ლა-მანჩა|კასტილია-ლა-მანჩის]] ავტონომიური გაერთიანების [[სიუდად-რეალის პროვინცია|სიუდად-რეალის პროვინციის]] [[კამპო-დე-კალატრავის კომარკა|კამპო-დე-კალატრავისა კომარკისა]] და [[ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკა|ვალიე-დე-ალკუდიის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 1208,27 კმ². მოსახლეობა — 5983 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://almodovardelcampo.es ალმოდოვარ-დელ-კამპოს მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20250128070507/http://www.almodovardelcampo.es/ |date=2025-01-28 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:სიუდად-რეალის მუნიციპალიტეტები]] [[კატეგორია:სიუდად-რეალის ქალაქები]] mgcmucsujlfh31nbphggu1ub4o6rf9s 0 580399 4816919 4761117 2025-06-20T05:59:58Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816919 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება|სახელი=ალექსანდრა ჩავესი|მშობლიური სახელი=Alexandra Chaves|დაბ თარიღი={{Birth date and age|2001|5|9|mf=yes}}|დაბ ადგილი=კემბრიჯი, [[ონტარიო]], [[კანადა]]|პროფესია=[[მსახიობი]]<br>[[მოცეკვავე]]|აქტიურობის წლები=[[2016]]-დღემდე}} '''ალექსანდრა ჩავესი''' ({{lang-en|Alexandra Chaves}}; დ. [[9 მაისი]], [[2001]]) — [[კანადელები]] [[მოცეკვავე]] და [[მსახიობი]], რომელიც ცნობილია პაიპერის როლით Family და CBBC-ის სერიალებში „The Next Step“. == კარიერა == [[2011]] წელს ჩავსმა მოიპოვა Mini Miss Dance Canada-ს ტიტული.<ref>{{Cite news|date=July 14, 2011|title=Mini Miss Canada|work=Cambridge Times|url=https://www.cambridgetimes.ca/community-story/3374693-mini-miss-canada/|access-date=April 7, 2020}}</ref> ის ასევე იყო [[ტორონტო რაპტორსი|Toronto Raptors]] Junior Hip Hop Crew-ის წევრი და იყო კანადის ეროვნული ბალეტის სკოლის პროფესიული პროგრამის ნაწილი.<ref name=":03">{{Cite web|url=https://www.cambridgetimes.ca/community-story/6311701-chaves-takes-the-next-step-with-career/|title=Chaves takes The Next Step with career|last=Doucet|first=Bill|date=February 18, 2016|website=CambridgeTimes.ca|language=en-CA|access-date=April 7, 2020}}</ref> [[2016]] წელს ჩავსი შეუერთდა საოჯახო სერიას „The Next Step“ მეოთხე სეზონში, როგორც პაიპერი. ის ჯერ კიდევ შოუს მსახიობთა წევრია.<ref>{{Cite news|last=Hill|first=Valerie|date=June 7, 2017|title=Five triple-threat dance students from Kitchener catching the attention of talent agents|work=Niagara Falls Review|url=https://www.niagarafallsreview.ca/whatson-story/7358958-five-triple-threat-dance-students-from-kitchener-catching-the-attention-of-talent-agents/|access-date=April 7, 2020}}</ref> როგორც „The Next Step“-თან მუშაობის ნაწილი, ჩავსმა მიიღო მონაწილეობა Family Channel-ის Stand Up-ში! ბულინგის საწინააღმდეგო კამპანია.<ref>{{Cite news|last=Panjwani|first=Radhika|date=November 1, 2017|title=Family Channel's 'The Next Step' brings star power to Brampton school|work=Brampton Guardian|url=https://www.bramptonguardian.com/whatson-story/7764315-family-channel-s-the-next-step-brings-star-power-to-brampton-school/|access-date=April 7, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://globalnews.ca/video/4480863/the-next-step-stands-up-to-bullying/|title=The Next Step stands up to bullying|date=September 24, 2018|website=Global News|language=en|access-date=April 7, 2020}}</ref> [[2017]] წელს ჩავზმა ბრიტანეთში დაათვალიერა „The Next Step“-ის ვარსკვლავები „Disney Channel Big Ticket Concert“-ის ფარგლებში.<ref>{{Cite web|url=http://www.lntvglobal.com/gb/article/the-big-ticket-stars-of-the-next-step-backstage-the-lodge-team-up-for-epic-uk-show/|title=The Big Ticket: Stars Of The Next Step, Backstage & The Lodge Team Up For Epic UK Show|last=Ritchie|first=Andy|date=May 30, 2017|website=LNTV|access-date=April 7, 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200407172844/https://www.lntvglobal.com/gb/article/the-big-ticket-stars-of-the-next-step-backstage-the-lodge-team-up-for-epic-uk-show/|archivedate=აპრილი 7, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.getwestlondon.co.uk/whats-on/family-kids-news/disney-channels-big-ticket-announces-13070714|title=Disney Channel's The Big Ticket announces first ever UK tour|last=Yates|first=Jonathan|date=May 22, 2017|website=getwestlondon|access-date=April 7, 2020}}</ref> [[2019]] წელს მან „The Next Step“-თან ერთად კვლავ მოიარა ავსტრალია, ახალი ზელანდია და დიდი ბრიტანეთი. ჩავსი არის კანადის ახალგაზრდული ადვოკატი.<ref>{{Cite news|last=Chaves|first=Alexandra|date=2021-03-08|title=OPINION {{!}} Pandemic robbing many young women worldwide of their education|language=en-US|work=CBC|url=https://www.cbc.ca/news/opinion/opinion-women-equality-education-1.5935791|access-date=2021-03-20}}</ref> == პირადი ცხოვრება == ჩავესი წავიდა წმინდა ბენედიქტ კათოლიკურ საშუალო სკოლაში, სანამ ვირტუალურ უმაღლეს სკოლაში სწავლობდა სატელევიზიო კარიერის შესასრულებლად.<ref>{{Cite web|url=https://www.virtualhighschool.com/blog/student-spotlight-alexandra-chaves/|title=Student Spotlight: Alexandra Chaves|date=July 16, 2019|access-date=April 7, 2020}}</ref> 12 წლის ასაკში მას დაუსვეს [[არითმია|გულის არითმიის]] დიაგნოზი, რაც იმას ნიშნავდა, რომ მას ცეკვისგან ცხრათვიანი შესვენება დასჭირდა.<ref name=":03" /> [[2018]] წელს მას წყლულოვანი კოლიტის დიაგნოზი დაუსვეს.<ref>{{Cite web|title=Alexandra Chaves: Learning to live with inflammatory bowel disease|url=https://crohnsandcolitis.ca/News-Events/News-Releases/Alexandra-Chaves-Learning-to-live-with-inflammator|access-date=2024-04-25}}</ref> == რესურსები ინტერნეტში == *{{Imdb სახელი|7928113}} *{{facebook|alexandrachavesofficial}} *{{instagram|alexandrachaves}} *{{twitter|alexandrachaves}} *{{TikTok|alexandra.chaves}} *[https://www.alexandrachaves.com/ ოფიციალური საიტი] == სქოლიო == {{სქოლიოს სია}} {{DEFAULTSORT:ჩავესი, ალექსანდრა}} [[კატეგორია:დაბადებული 9 მაისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 2001]] [[კატეგორია:კანადელი ქალი ტელემსახიობები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის კანადელი ქალი მსახიობები]] mdeoicpore3x8bssyx9kwmkqwj9t8ae 0 581043 4816828 4800094 2025-06-20T01:10:46Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816828 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} [[ადელა ნორმანდიელი]] (ასევე ბლუელი ან ინგლისელი ადელა; დაახლოებით [[1067]] – [[1137]]<ref name = "Women and Gender">LoPrete, Kimberly. "Adela of Blois". ''Women and Gender in Medieval Europe: An Encyclopedia''. Ed. Margaret Schaus. New York: Routledge, 2006. 6–7.</ref> წლის [[8 მარტი]]) კათოლიკურ ეკლესიაში<ref name="catholic.org">{{cite web|url=http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=1126|title=St. Adela|author=Catholic Online}}</ref> ცნობილია როგორც [[წმინდანი|წმინდა]] ადელა, იყო ინგლისის მეფე [[უილიამ I დამპყრობელი|უილიამ დამპყრობლის]]ა და [[მატილდა ფლანდრიელი|მატილდა]] ფლანდრიელის [[ქალი|ქალიშვილი.]] ქორწინების შედეგად იგი გახდა [[ბლუა|ბლუას]], [[შარტრი]]სა და [[მიო|მიოს]] [[გრაფინია]], როგორც ბლუას [[სტეფან II]]-ის მეუღლე. მისი მეუღლე საგრძნობლად სარგებლობდა ადელასთან ქორწინებით მიღებული მაღალი სოციალური სტატუსითა და ძლევამოსილ ოჯახთან კავშირით. ადელა განსაკუთრებული როლით გამოირჩეოდა როგორც პოლიტიკური მოღვაწე. მან შეასრულა [[რეგენტი]]ს ფუნქცია ბლუაში მეუღლის არყოფნის პერიოდში ([[1096]]–[[1100]] და [[1101]]–[[1102]] წლებში), ასევე მათი შვილის [[არასრულწლოვანი|არასრულწლოვანების]] პერიოდში ([[1102]] წლიდან [[1120]]<ref>{{cite journal |doi=10.2307/4051390 |jstor=4051390 |title=The Anglo-Norman Card of Adela of Blois |year=1990 |last1=Loprete |first1=Kimberly A. |journal=Albion |volume=22 |issue=4 |pages=569–589 }}</ref> წლამდე). მისმა ქორწინებამ ასევე საფუძველი ჩაუყარა [[ანგლო-ნორმანული ინგლისი|ანგლო-]]ნორმანდიულ მიწებზე გაჭიანურებული დაპირისპირების პერიოდს. ადელა იყო ინგლისის მეფე [[სტეფან ბლუელი|სტეფან ბლუელის]] დედა. სწორედ მისი შვილის ტახტზე ასვლამ, რომელმაც უპირატესობა მოიპოვა ადელას ძმისშვილზე — [[იმპერატრიცა]] მატილდაზე,გამოიწვია [[სამოქალაქო ომი]], რომელიც ცნობილია როგორც [[„არეულობის ეპოქა“]] ''(The Anarchy).'' ==ადრეული ცხოვრება== საერთოდ მიღებულია, რომ ადელა დაიბადა [[1066]] და [[1070]] წლებს შორის, მისი მამის ინგლისის ტახტზე ასვლის შემდეგ.<ref name="Women and Gender" /> იგი იყო უილიამ დამპყრობლის უმცროსი ქალიშვილი.<ref name=":0">Kimberly A. LoPrete. Adela of Blois: Familial Alliances and Female Lordship. University of Pennsylvania Press, Inc, pp. 7-.</ref> სამეფო წარმომავლობა ადელას თანატოლების თვალში განსაკუთრებული კეთილშობილებით გამოარჩევდა. იგი იყო ინგლისის მეფე [[ჰენრი I]]-ის საყვარელი და, და დიდი ალბათობით, დამპყრობლის ყველაზე ახალგაზრდა შვილთაგანი.<ref name="Anglo-Norman Card">{{cite journal|last=LoPrete|first=Kimberly A.|title=The Anglo-Norman Card of Adela of Blois|journal=Albion: A Quarterly Journal Concerned with British Studies|year=1990|volume=22|issue=4|pages=569–589|jstor=4051390|doi=10.2307/4051390}}</ref> ადელა იყო ცოცხალი ხასიათის მქონე, განათლებული ქალი და ფლობდა [[ლათინური ენა|ლათინურს]].<ref>{{cite book |title=Medieval Mothering |chapter=Adela of Blois as Mother and Countess |first=Kimberly A. |last=LoPrete |publisher=Routledge |year=2013 |pages=315–316 |editor-first1=John Carmi |editor-last1=Parsons |editor-first2=Bonnie |editor-last2=Wheeler }}</ref> რადგანაც ადელას მშობლები ხშირად მოგზაურობდნენ [[ნორმანდია|ნორმანდიაში]], სავარაუდოდ მან დიდხანს დაჰყო დრო მონასტერში და სწორედ იქ მიიღო განათლება — ალბათ, [[სენტ-ტრინიტეს სააბატო|კენის სენტ-ტრინიტეს სააბატოში]] მას ჰყავდა სამი უფროსი ძმა და ერთი უმცროსი, ამიტომ მამის ღირსებებს ვერ მიიღებდა მემკვიდრეობით; თუმცა, მისი წარმომავლობა დიდი ღირებულება იყო ქორწინებისთვის.<ref name=":1">Evergates, Theodore, and Kimberly A. LoPrete. "Adela of Blois: Familial Alliances and Female Leadership." Aristocratic Women in Medieval France, 1999, 8–43. Accessed 19 March 2018. Muse.</ref> ადელა დაქორწინდა [[სტეფან ანრი|სტეფან ანრიზე]] — ბლუას გრაფის მემკვიდრეზე — [[1080]]-დან [[1083]] წლამდე პერიოდში. ქორწინება შედგა [[შარტრის საკათედრო ტაძარი|შარტრის კათედრალში.]]<ref name=":1" /> ამ ქორწინებამ მტკიცე დინასტიების კავშირი ჩამოაყალიბა და ერთმანეთთან დააკავშირა ჩრდილო საფრანგეთის ორი ყველაზე ძლიერი ოჯახი.<ref name=":0" /> სტეფანი ადელაზე თითქმის ოცი წლით უფროსი იყო.<ref name="Women and Gender" /> თხუთმეტწლიანი ქორწინების განმავლობაში ადელას და სტეფანს შეეძინათ ექვსი ან რვა შვილი, რომლებიც გადაურჩნენ ჩვილობის ასაკს.<ref name=":1" /> სტეფანმა მამის გარდაცვალების შემდეგ, [[1089]] წელს, მემკვიდრეობით მიიღო ბლუა, შარტრი და მიო, აგრეთვე მიწები და უფლებები [[ბერისი|ბერის]]ა და [[ბურგუნდია|ბურგუნდიის]] ზოგიერთ ნაწილში.<ref name="Familial Alliances">LoPrete, Kimberly A. "Adela of Blois: Familial Alliances and Female Lordship." Aristocratic Women in Medieval France. Ed. Theodore Evergates. Philadelphia: University of Pennsylvania, 1999. 15.</ref> [[ტიბოდიანთა]] დინასტიას აღმოსავლეთ პარიზშიც ჰქონდა სხვა სამფლობელოები, რომლებიც ადელას სიცოცხლის ბოლოს ეტაპობრივად გაერთიანდა და ჩამოყალიბდა [[შამპანი]]ს საგრაფოდ. მიუხედავად იმისა, რომ შამპანის [[პრინციპატი|პრინციპატს]] უმეტესად [[ტიბო IV]]-ის სახელს უკავშირებენ, ამ საფუძვლის ჩამოყალიბებაში ადელასაც ასევე მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის.<ref name="Daniel. 1134">Daniel Power, [https://academic.oup.com/ehr/article-abstract/CXXVI/523/1498/673178?redirectedFrom=fulltext Review of: "Robert Curthose, Duke of Normandy (C.1050–1134), by William M. Aird Adela of Blois: Countess and Lord (C.1067–1137), by Kimberley LoPrete {{!}} The English Historical Review {{!}} Oxford Academic"]. OUP Academic, Oxford University Press, 1 December 2011.</ref> ადელასა და მის ქმრის ურთიერთობა ეფუძნებოდა ნდობასა და ურთიერთპატივისცემას, თუ არა ღრმა [[სენტიმენტალური]] გრძნობა — ისინი გადაწყვეტილებებს ერთად იღებდნენ.<ref name="Evergates, Theodore 1999">Evergates, Theodore, and Kimberly A. LoPrete. "Adela of Blois: Familial Alliances and Female Leadership." Aristocratic Women in Medieval France, 1999, 8–43. Accessed 19 March 2018.</ref> მაგალითად, ადელამ პირობა დადო, რომ საკუთარ თავთან ერთად ქმარსაც დაავალდებულებდა, დაეცვათ [[შარტრი|შარტრის]] [[ეპისკოპოსი|ეპისკოპოსი]]]], რომელიც იმ დროს საფრანგეთის მეფესთან დაპირისპირებული იყო.<ref name="Evergates, Theodore 1999" /> ==I რეგენტობა — ადელას დროებითი მმართველობა ბლუაში== [[სტეფან ანრი]] [[1096]] წელს შეუერთდა [[პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა|პირველ ჯვაროსნულ ლაშქრობას]], თავისი [[სიძე|სიძის]], [[რობერტ კურტეზინა|რობერტ კურტეზსთა]]ნ ერთად. ადელა ასრულებდა [[რეგენტი|რეგენტის]] ფუნქციას მეუღლის ხანგრძლივი არყოფნისას, როგორც [[ჯვაროსნული ლაშქრობა|ჯვაროსნული ლაშქრობის]] ერთ-ერთი მეთაურის ([[1095]]–[[1098]]<ref name="Familial Alliances" /> ), ასევე მისი მეორე ექსპედიციის დროს [[1101]] წელს. სტეფანის წერილები, რომლებიც ადელას გაუგზავნა, წარმოადგენს უნიკალურ და პირადულ ცნობარს ჯვაროსნული ლაშქრობის ლიდერთა გამოცდილების შესახებ<ref>{{cite web |title=A letter from Count Stephen of Blois (03/1098) |url=http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/79.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161221000437/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/79.html |archive-date=21 December 2016 |access-date=22 April 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161221000437/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/79.html |archivedate=21 დეკემბერი 2016 }}</ref> და აჩვენებს, რომ იგი სრულად ენდობოდა ადელას რეგენტის როლის შესრულებაში.<ref name="Familial Alliances" /> [[რეგენცია|რეგენციი]]ს პერიოდში ადელა გასცემდა ხელსაწყო [[ქარტია|ქარტიებს]], მათ შორის ბერებისთვის ახალი ეკლესიების აშენების უფლებას, და სხვა ადმინისტრაციულ დოკუმენტებს. ამასთან, იგი თანამშრომლობდა [[ივო შარტრელი|ივო შარტრელთან]], რომელთანაც რეგენციის პერიოდში არაერთი წერილი გაცვალა.<ref>{{cite web|url=http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/21.html#letterslist|title=Adela, countess of Blois, Chartres, and Meaux|access-date=8 September 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20161220213027/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/21.html#letterslist|archive-date=20 December 2016|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161220213027/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/21.html#letterslist|archivedate=20 დეკემბერი 2016}}</ref> მიმოწერაში განხილული იყო როგორც კონკრეტული საკითხები — მაგალითად, დაუმორჩილებელი მონაზვნების კონტროლი — ისე ზოგადი სამართლებრივი პრობლემები, როგორიცაა ფიცის შესრულების საკითხი. რეგენტის რანგში ადელა აგრძელებდა საგრაფოს ტერიტორიების დათვალიერებას, დავების გადაწყვეტას, ეკონომიკური ზრდის ხელშეწყობას, და საჭიროების შემთხვევაში, რაინდებს ბრძანებას აძლევდა მეფესთან ერთად საომრად წასულიყვნენ.<ref name="Familial Alliances" /> თუმცა, ასეთი როლი მხოლოდ ადელას არ ეხებოდა — ჯვაროსნულ ლაშქრობების პერიოდში ხშირად იყო მიღებული, რომ კეთილშობილი ქალები ქმრების არყოფნისას ასრულებდნენ მათ მოვალეობებს.<ref>Natasha Hodgson (2011) Nobility, women and historical narratives of the crusades and the Latin east, Al-Masāq, 17:1, 61–85, DOI: 10.1080/0950311042000328589</ref> [[ბლუას გრაფი]] [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] დაბრუნდა [[1100]] წელს, თან წამოიღო [[გეოგრაფიული რუკა|რუკებით]], [[ძვირფასეულობა|ძვირფასეულობითა]] და სხვა საგანძურით დატვირთული [[ქარავანი]], რომელიც შარტრში შეინახა. [[ქრონისტი]] [[ორდერიკ ვიტალისი]] წერს, რომ როცა სტეფანმა ჯვაროსნული ლაშქრობა შეურაცხოფილმა დატოვა და საფრანგეთში დაბრუნდა, ადელა გამუდმებით ამცირებდა მას — თუნდაც მათი [[ინტიმურობის ნეიროანატომია|ინტიმური]] ურთიერთობის დროს, და დაჟინებით მოუწოდებდა [[წმინდა მიწა|წმინდა მიწაზე]] დაბრუნებისკენ.<ref name="Daniel. 1134"/> სტეფანი წარსულში პაპთან დადებული ვალდებულების გამო მართლაც დაბრუნდა [[ანტიოქია|ანტიოქიაში]] [[1101]] წლის ლაშქრობისას, თუმცა საბოლოოდ დაიღუპა [[1102]]<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 115.</ref> წელს რამლას ბრძოლის შემდეგ უკანასკნელ თავდაცვაში. ადელა — როგორც მორჩილებისა და კომფორტის მოყვარული მეუღლის სახელი, გახდა ცნობილი და გავრცელებული და ისტორიკოსებში, რომლებიც ცდილობდნენ ჯვაროსნული მოტივაციის ახსნას.<ref name="Daniel. 1134"/> ==II რეგენტობა== ადელა განაგრძობდა რეგენტის როლის შესრულებას ქმრის გარდაცვალების შემდეგაც და აგრძელებდა მმართველობას თავისი შვილის — [[ტიბო|ტიბოს]] — ადრეული მმართველობის პერიოდში, სანამ არ გადადგებოდა სახელმწიფოს მსახურებიდან [[1120|1120 წელს.]]<ref name="Familial Alliances" /> მიუხედავად იმისა, რომ ტიბო სრულწლოვანი გახდა და აღარ სჭირდებოდა რეგენტი, ადელა მაინც აგრძელებდა [[ქარტია|ქარტიების]] გაცემას და მრავალ ტერიტორიაზე მმართველობას - თანამმართველის სტატუსით. ადელამ არ უზრუნველყო საქორწინო კავშირი ტიბოსთვის, რომელიც მხოლოდ მისი (ადელას) ჩამოშორების შემდეგ დაქორწინდა — ეს გარემოება დაეხმარა ადელას შეენარჩუნებინა ძალაუფლება და გავლენა როგორც საკუთარ შვილზე, ისე მის მიწებზე.<ref>{{cite book |title=Medieval Mothering |chapter=Adela of Blois as Mother and Countess |first=Kimberly A. |last=LoPrete |publisher=Routledge |year=2013 |page=322 |editor-first1=John Carmi |editor-last1=Parsons |editor-first2=Bonnie |editor-last2=Wheeler }}</ref> ადელა, რომელიც [[ბენედიქტელთა ორდენი|ბენედიქტელთა]] მოძღვრების ერთგული მხარდამჭერი იყო, შვილების აღსაზრდელად იყენებდა მაღალი რანგის [[მასწავლებელი|მასწავლებლებს]].<ref>{{cite book |title=Medieval Mothering |chapter=Adela of Blois as Mother and Countess |first=Kimberly A. |last=LoPrete |publisher=Routledge |year=2013 |pages=318–319 |editor-first1=John Carmi |editor-last1=Parsons |editor-first2=Bonnie |editor-last2=Wheeler }}</ref> მისი უმცროსი შვილი — [[ჰენრი]] — ჩაისახა იმ ერთ წელიწადში, როდესაც სტეფანი საფრანგეთში იმყოფებოდა ჯვაროსნულ ლაშქრობებს შორის. ორ წლის ასაკში ჰენრი [[კლიუნის სააბატო|კლიუნის სააბატოში]], საფრანგეთში, გადაეცა ეკლესიას როგორც [[„ობლატი ბავშვი“|„ობლატი ბავშვი“,]] რაც ნიშნავდა, რომ იგი მიეძღვნა ღვთის მსახურებას, შუასაუკუნეების ჩვეულების თანახმად. ჰენრი შემდგომში გახდა [[გლასტონბერის სააბატო|გლასტონბერის სააბატოს]]ა და [[უინჩესტერი (ინგლისი)|უინჩესტერის]] ეპისკოპოსი. ამ სტატუსით მან დააფინანსა ასობით მშენებლობა — მათ შორის ხიდები, არხები, სასახლეები, ციხესიმაგრეები და მთელი სოფლები. გარდა ამისა, ეპისკოპოსმა ჰენრიმ დააფუძნა ათეულობით [[სააბატო]] და სალოცავი, ასევე დააფინანსა წიგნები-გადასაწერად, რომელთა შორისაა ძვირფასი [[უინჩესტერის ბიბლია|უინჩესტერის ბიბლია.]] [[1105]] წელს, როდესაც ადელა ავად გახდა, იგი [[წმინდა ანსელმი|წმინდა ანსელმს]] ეწვია, რის შემდეგაც ადელამ თავის ძმას — ინგლისის მეფე [[ჰენრი I|ჰენრი I-]]ს — გადასცა [[არქიეპისკოპოსი|არქიეპისკოპოსის]] სერიოზული მუქარა განკვეთასთან დაკავშირებით. ქრონიკოსი [[ორდერიკ ვიტალისი]] ადელას ახასიათებს როგორც: {{ციტატა| „გონიერი და ენერგიული ქალი“, რომელმაც შესანიშნავად განაგო როგორც ქმრის, ისე საკუთარი მამულები“.<ref name="Familial Alliances" />}} ადელას ძალაუფლება და ინტერესები ნათლად ჩანს მის მიერ შემონახულ წერილებში, რომლებიც ასახავს მის რელიგიურობასა და ინტელექტს. ერთ-ერთი წერილში, რომელიც საზოგადოებისკენაა მიმართული და თარიღდება [[1104 |1104 წლით]], ადელა მონასტერს უძღვნის მიწის ნაკვეთს მასზე არსებული მთლიან [[ფლორა|ფლორასა]] და [[ფაუნა|ფაუნით]], თუმცა იტოვებს სასამართლოს განაჩენის გამოტანის უფლებას იმ ტერიტორიაზე ჩადენილ დანაშაულებზე. ასევე, წერილში ხაზს უსვამს თავის ქალურ იდენტობას და კავშირს არა მხოლოდ გარდაცვლილ მეუღლესთან, არამედ შვილებთანაც.<ref>"A Letter from Adela." A Letter from Adela | Epistolae. Accessed 26 April 2018. https://epistolae.ctl.columbia.edu/letter/25996.html.</ref> ადელა დაუპირისპირდა თავის უფროს შვილს — [[უილიამი|უილიამს]], რომელიც მანამდე გამოცხადებული იყო მემკვიდრედ,<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 111.</ref> და [[1107 |1107 წელს]], მის ნაცვლად მემკვიდრედ გამოაცხადა მისი უმცროსი ძმა — [[ტიბო]]. ადელას კიდევ ერთი შვილი — [[სტეფან ბლუელი|სტეფან ბლუასი]] — [[1111|1111 წელს]] გადავიდა [[ლონდონი|ლონდონში]], სადაც შეუერთდა ბიძის, ინგლისის მეფე [[ჰენრი I|ჰენრი I ბოკლერკის]] სამეფო კარს და იქ გახდა მისი რჩეული. როდესაც ჰენრი ბოკლერკი [[1135 |1135 წელს]] ნორმანდიაში გარდაიცვალა, სტეფანმა მიითვისა ინგლისის ტახტი, მიუხედავად იმისა, რომ მეფეს თავისი შვილი — ქალწული იმპერატრიცა მატილდა — ჰყავდა მემკვიდრედ დასახელებული. სწორედ ამ მოვლენამ ჩაუყარა საფუძველი ინგლისში თითქმის ოცი წლის განმავლობაში მიმდინარე [[სამოქალაქო ომი|სამოქალაქო ომს,]] რომელიც ცნობილია როგორც ''„არეულობის ეპოქა“ (The Anarchy).'' ==სიცოცხლის ბოლო პერიოდი== [[1120|1120 წელს]] ადელა განერიდა საერო ცხოვრებას და წარსდგა [[მონაზონი|მონაზვნად]] [[მარსინის მონასტერი|მარსინის მონასტერში]].<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 408–411</ref> მიუხედავად იმისა, რომ იგი ფიქრობდა ნორმანდიაში, იქაურ მონასტერში გადასვლას, სადაც მისი ოჯახის რამდენიმე წევრი იყო — მათ შორის დები და ძმისშვილები — ცხოვრობდნენ, ადელამ არჩევანი გააკეთა მარსინის უფრო დიდ და პრესტიჟულ მონასტერზე, რომელიც მდებარეობდა ახლოს მის შვილ ჰენრისთან, უფრო ახლოს, რომელიც იმ დროს [[კლიუნის სააბატო]]ში მსახურობდა.<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 412.</ref> არსებობს ვარაუდი, რომ ადელა შესაძლოა თავადაც მონასტრის [[აბატი|აბატესას]] თანამდებობა ეკავა, თუმცა ეს დადასტურებული არ არის.<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 412–418.</ref> მონაზვნობის მიუხედავად, ადელა ურთიერთობდა როგორც თავის შვილებთან, ისე ეკლესიის მაღალ იერარქებთან, რომელთა მიწებზე ადრე თავად იყო მმართველი, რითაც ინარჩუნებდა გავლენას რეგიონში.<ref>{{Cite web |url=http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/77.html |title=''Women's Biography: Adela, Countess of Blois, Chartres, and Meaux'' |access-date=23 April 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100608224235/http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/77.html |archive-date=8 June 2010 |url-status=dead }}</ref> ერთ შემთხვევაში მან წერილები გაუგზავნა როგორც შვილს ტიბოს, ისე [[შარტრის საკათედრო ტაძარი|შარტრის ეპისკოპოს]] [[ჟოფრე შარტრელი|ჟოფრეს]], რათა შეეხსენებინა მათ მონასტრული დავის მოსაგვარებლად მიღებული მისი გადაწყვეტილება.<ref>{{cite web|url=http://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/76.html|title=A letter from Adela, Countess of Blois, Chartres, and Meaux (1133–37)|access-date=23 April 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20161221000327/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/76.html|archive-date=21 December 2016|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161221000327/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/letter/76.html|archivedate=21 დეკემბერი 2016}}</ref>ამავე წერილებში ადელა შვილს ახსენებს, როგორ უდგებოდნენ თავად და მისი მამა მონასტრებისთვის მოწყალების გაღების მნიშვნელობას.<ref>A Letter from Adela, Countess of Blois, Chartres, and Meaux (1133–37)." A Letter from Adela, Countess of Blois, Chartres, and Meaux (1133–37) | Epistolae. Accessed 26 April 2018. https://epistolae.ctl.columbia.edu/letter/77.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200715190131/https://epistolae.ctl.columbia.edu/letter/77.html |date=2020-07-15 }}.</ref> მოგვიანებით იმავე წელს, ადელას ქალიშვილი — [[ლუსია-მატილდა]] — დაიღუპა [[თეთრი ხომალდი|„თეთრი ხომალდის“]] ჩაძირვისას, თავისი მეუღლის გვერდით. ადელამ საკმარისად დიდხანს იცოცხლა, რომ შეეცნო თავისი შვილი სტეფანი — ინგლისის ტახტზე, თუმცა არ არსებობს არქივში შენახული ცნობები, თუ როგორ იღებდა იგი, ამ ამბებს მის შვილზე.<ref>LoPrete, Kimberly A. Adela of Blois: Countess and Lord (c.1067–1137). Dublin: Four Courts, 2007. 416.</ref> სავარაუდოდ, ის ამაყობდა თავისი უმცროსი შვილის — ჰენრი ბლუელის — ეპისკოპოსად გახდომით [[1129 |1129 წელს.]]<ref name="Anglo-Norman Card" /><ref>{{cite web|title=Adela, Countess of Blois, Chartres, and Meaux|url=https://epistolae.ctl.columbia.edu/woman/21.html |website=Epistolae|publisher=Columbia University|access-date=27 September 2016}}</ref> ადელა გარდაიცვალა [[1137|1137 წელს]] [[მარსინის მონასტერი|მარსინის მონასტერში]], რის შემდეგაც მის საპატივსაცემოდ ლოცვები აღევლინა მრავალ ეკლესიაში, რომლებსაც სიცოცხლეში პირადად ეხმარებოდა ან რომელთაც სხვადასხვა დროს პატივს მიაგებდა.<ref>LoPrete, Kimberly, ''Adela of Blois''. Four Courts Press, Dublin. 417–418.</ref> მისმა ქონებამ, გავლენამ და მონაზვნად შედგომამ ხელი შეუწყო მის წმინდანად შერაცხვას. საბოლოოდ, ადელა კათოლიკურმა ეკლესიამ წმინდანად შერაცხა და მისი კანონიზაცია მოხდა. <ref>Patron Saint Stories, Stories of Patron Saints for Baptismal Names. Accessed 24 April 2018. https://www.patronsaintstories.com/adela.</ref> ==შთამომავლობა== ადელასა და სტეფან ბლუელის შვილები ჩამოთვლილია სავარაუდო წელთა თანმიმდევრობით. მათი ზუსტი დაბადების თარიღი დაზუსტებული არ არის. *[[უილიამი სულის გრაფი|უილიამი]], სულის გრაფი<ref>{{cite book |first=Theodore |last=Evergates |title=The Aristocracy in the County of Champagne, 1100-1300 |url=https://archive.org/details/aristocracyincou0000ever |publisher=University of Pennsylvania Press |year=2007 |page=[https://archive.org/details/aristocracyincou0000ever/page/n257 248] }}</ref> *[[ტიბო II (შამპანის გრაფი)|ტიბო II, შამპანის გრაფი]]<ref>{{cite book |title=France in the Making, 943-1180 |url=https://archive.org/details/franceinmaking840000dunb |first=Jean |last=Dunbabin |publisher=Oxford University Press |year=1985 |page=[https://archive.org/details/franceinmaking840000dunb/page/n405 390] }}</ref> *[[ოდო ბლუელი]] *[[ადელა]], რომელიც დაქორწინდა [[მონლერასი|მონლერი]]ს [[მილო II|მილო II-ზე]] *[[სტეფანი]], ინგლისის მეფე *[[ლუსია-მატილდა|ლუსია-მატილდ]]ა, რომელიც დაქორწინდა [[რიჩარდ ავრანშელი|რიჩარდ ავრანშელზე]], [[ჩესტერი]]ს მეორე გრაფზე. ორივე დაიღუპა [[1120 |1120 წლის]] [[25 ნოემბერი|25 ნოემბერს]] „თეთრი ხომალდის“ ჩაძირვისას. *[[აგნესი]], რომელიც დაქორწინდა [[ლუ პიუაზეს ჰიუ III|ლუ პიუაზეს ჰიუ III-ზე]] და იყო [[დურემის ეპისკოპოსი]]ს — [[ჰიუ დე პიუაზე]]ს — დედა *[[ალიქსი]], რომელიც დაქორწინდა [[ჟუანიელ რენო III]]-ზე *[[ჰენრი]], [[უინჩესტერი]]ს ეპისკოპოსი ([[1096]]–[[1171]]), რომელიც [[კლიუნის სააბატო]]ში, საფრანგეთის [[სონი-ელ-ლუარი|სონი-ელ-ლუარში]] აღიზარდა როგორც [[ობლატი ბავშვი]]<ref>{{cite web|last1=Senette|first1=Douglas John|title=A Cluniac Prelate: Henry of Blois, Bishop of Winchester (1129–1171)|url=https://digitallibrary.tulane.edu/islandora/object/tulane%3A27491|website=Tulane University Digital Library|access-date=27 September 2016}}</ref> *[[ელეონორა შამპანელი]] ზოგიერთი ქალიშვილი შესაძლოა ადელას [[გერი]] ყოფილიყო და არა [[ბიოლოგიური შვილი]]. ცნობილია, რომ ადელას ჰყავდა ხუთი ბიოლოგიური ვაჟი, და სავარაუდოდ, სამი ან მეტი ქალიშვილი.<ref name="Women and Gender" /> თუმცა არა ყველა ქალიშვილი იყო აუცილებლად ადელას ბიოლოგიური შვილი.<ref name="LoPrete 2013 323–324">{{cite book |title=Medieval Mothering |chapter=Adela of Blois as Mother and Countess |first=Kimberly A. |last=LoPrete |publisher=Routledge |year=2013 |pages=323–324 |editor-first1=John Carmi |editor-last1=Parsons |editor-first2=Bonnie |editor-last2=Wheeler }}</ref> ქალიშვილები არ იხსენიებიან მათი ბავშვობის პერიოდში — ისინი მხოლოდ ქორწინების ასაკის მიღწევისას ჩნდებიან წყაროებში, როდესაც მნიშვნელოვანი როლი ეკისრებათ საოჯახო-პოლიტიკური ალიანსების შექმნაში.<ref name="Familial Alliances" /> ==მემკვიდრეობა== ადელა კათოლიკურმა ეკლესიამ წმინდანად შერაცხა. მისი ხსენების დღე აღინიშნება 24 თებერვალს.<ref name="catholic.org"/> ადელა ღრმა მორწმუნე ქალი იყო და აქტიურად უჭერდა მხარს მეცნიერებსა და პოეტებს. სიცოცხლის განმავლობაში იგი უხვად აფინანსებდა სხვადასხვა სააბატოებსა და ეკლესიებს, რითაც ხელი შეუწყო თავისი ეპოქის კულტურისა და ხელოვნების განვითარებასა და შენარჩუნებას.<ref>{{Cite web|url=https://www.patronsaintstories.com/adela|title = Saint Adela}}</ref> ==შენიშვნები== * Kimberly A. LoPrete states Milo bigamously married an unnamed daughter of Adela, but the marriage was annulled.<ref>LoPrete, Kimberly A. (2013). "Adela of Blois as Mother and Countess". In Parsons, John Carmi; Wheeler, Bonnie (eds.). Medieval Mothering. Routledge. pp. 323–324.</ref> ==დამატებითი ლიტერატურა== *Evergates, Theodore, ed. ''Aristocratic Women in Medieval France''. Philadelphia: [[University of Pennsylvania Press]] (1999). {{ISBN|0-8122-3503-7}} *Parsons, John and Bonnie Wheeler. ''Medieval Mothering (New Middle Ages)''. New York: [[Routledge]] (1999). {{ISBN|0-8153-3665-9}} *Schaus, Margaret, ed. ''Women and Gender in Medieval Europe: An Encyclopedia''. New York: Routledge (2006). {{ISBN|0-415-96944-1}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{Commons category}} *[https://web.archive.org/web/20110718093813/http://www.royalist.info/execute/tree?person=131 RoyaList Online interactive family tree]}} (en) * [https://web.archive.org/web/20161220213027/https://epistolae.ccnmtl.columbia.edu/woman/21.html ''Women's Biography: Adela, countess of Blois, Chartres, and Meaux''] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ქალები შუა საუკუნეებში]] n0wvqteyj5sck5lu12elp5t98b9q0ka 0 581451 4816874 4785341 2025-06-20T04:47:31Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816874 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკაკოიაგვის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Acacoyagua}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 17 994 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 7%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 248.92 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 72.3 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკაკოიაგვა. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07001. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] rn10nzygll4lg2e8ubnfseb8esly5zy 0 581452 4816969 4785348 2025-06-20T08:37:32Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816969 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ამატენანგო-დე-ლა-ფრონტერის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Amatenango de la Frontera}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 31 735 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 7.4%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 254.46 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 124.7 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1884]] წლის [[16 აგვისტო]]ს შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ამატენანგო-დე-ლა-ფრონტერა. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07006. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] m5bcj8oljwsq4p60wq56jt26uhuztu7 0 581454 4816875 4785344 2025-06-20T04:47:37Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816875 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკალის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Acala}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 21 187 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 26.8%-ით ნაკლებია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 295.6 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 71.7 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკალა. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07002. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] 5elva7xas43sdjgoyf3esaujdun0niy 0 581456 4816877 4785342 2025-06-20T04:50:42Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816877 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკაპეტაუის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Acapetahua}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 26 899 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 2.5%-ით ნაკლებია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 561.81 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 47.9 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკაპეტაუა. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07003. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ryc6c2kxoxw73yyhvirfjfe62dvsali 0 581457 4816911 4785395 2025-06-20T05:41:53Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816911 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ალდამის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Aldama}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 8 480 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 67.2%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 26.90 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 315.3 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1899]] წლის [[28 ივლისი|28 ივლისს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ალდამა. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07113. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] 66wpm8qlbtsm4g72j2jhaft5ppwomgu 0 581458 4816960 4785346 2025-06-20T08:15:39Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816960 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ალტამირანოს მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Altamirano}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 36 160 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 21.1%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 958.34 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 34.3 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ალტამირანო. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07004. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] 26iohxgzlwn6v5fq5fnkyjx5mguy4pt 0 581459 4816968 4785347 2025-06-20T08:37:27Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816968 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ამატანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Amatán}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 24 512 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 15.2%-ით ნაკლებია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=INEGI|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 316.97 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 77.3 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი]]ს შტატის შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ამატანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07005. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] etr55hdir1td8wfx9pkufh061y2ap0g 0 581486 4816787 4790265 2025-06-19T20:47:07Z შალვა მინდაძე 11 168465 4816787 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ორგანიზაცია}} '''ბენედიქტინელები''', ოფიციალურად ცნობილი როგორც '''წმინდა ბენედიქტეს ორდენი''' ({{lang-la|''Ordo Sancti Benedicti''}}, შემოკლებით O.S.B. ან OSB), არიან ძირითადად [[კონტემპლაცია|კონტემპლაციური]] [[მონაზონი|მონაზვნური]] [[რელიგიური ორდენი|ორდენის]] წარმომადგენლები კათოლიკე ეკლესიაში, რომელიც განკუთვნილია როგორც მამაკაცებისთვის, ისე ქალებისთვის და მოქმედებს [[წმინდა ბენედიქტეს წესი|წმინდა ბენედიქტეს წესის]] მიხედვით. ორდენი დაფუძნდა [[529]] წელს და ითვლება ყველაზე ძველ საეკლესიო ორდენად [[რომის კათოლიკური ეკლესია|ლათინურ ეკლესიაში]].<ref>[https://www.newadvent.org/cathen/02443a.htm ალმონდ, ჯოზეფ კათბერტი. „წმინდა ბენედიქტეს ორდენი“, The Catholic Encyclopedia, ტ. 11, ნიუ-იორკი: Robert Appleton Company, 1911. 16 ივლისი, 2024]</ref> მამაკაცი ბენედიქტინელები ინგლისურენოვან ქვეყნებში ხშირად მოიხსენიებიან როგორც ''„შავი ბერები“'', მათი [[ანაფორა (სამოსი)|შავი სამოსის]] გამო, თუმცა ზოგიერთმა განშტოებამ, როგორიცაა [[ოლივეტანი|ოლივეტანები]], [[თეთრი]] სამოსი შემოიღეს.<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/11244c.htm ალმონდ, ჯოზეფ კათბერტი. „ოლივეტანები“, The Catholic Encyclopedia, ტ. 11, ნიუ-იორკი: Robert Appleton Company, 1911. 10 აპრილი, 2019]</ref> ორდენი დაარსა [[ბენედიქტ ნურსიელი|ბენედიქტე ნურსიელმა]] — [[VI საუკუნე|VI საუკუნის]] იტალიელმა ბერმა, რომელმაც ბენედიქტინური მონაზვნობას, საფუძველი ჩაუყარა თავისი [[წესდება|წესდების]] შედგენით. ბენედიქტეს ბიოლოგიური და, [[წმინდა სქოლასტიკა|სქოლასტიკა]] — შესაძლოა მისი ტყუპისცალი ყოფილიყო — ასევე ახალგაზრდა ასაკიდანვე გახდა [[მონაზონი]], თუმცა არჩევანი დამოუკიდებელი [[ერემიტი|ერემიტული]](უდაბნოში მცხოვრები) ცხოვრებისკენ მიმართა. მათ, სიცოცხლის ბოლომდე ახლო ურთიერთობა ჰქონდათ ერთმანეთთან.<ref>[https://books.google.com/books?id=jAPnDqXxVmMC&dq=Saint+Scholastica&pg=PA5 მერი რიჩარდ ბუ OSB და ჯოან მ. ბრაუნ OSB, ''Emerging from the Shadows: St. Scholastica'', in ''Medieval Women Monastics'', რედ. Miriam Schmitt OSB და Linda Kulzer OSB, The Liturgical Press, Collegeville, 1996 {{ISBN|9780814622926}}</ref> == ისტორიული განვითარება == [[ფაილი:Fra Angelico 031.jpg|მცირე|მარცხნივ|[[ბენედიქტე ნურსიელი]] (დაახლ. [[480]]–[[543]]); ფრაგმენტი [[ფრესკო]]დან, შესრულებულია [[ფრა ანჯელიკო|ფრა ანჯელიკოს]] მიერ ([[XVI საუკუნე]]), [[სან მარკოს მონასტერი (ფლორენცია)|სან მარკოს მონასტერში]], [[ფლორენცია]]]] [[სუბიაკო|სუბიაკოსთან]], [[იტალია]]ში მდებარე [[მონასტერი]], რომელიც [[ბენედიქტე ნურსიელი|ბენედიქტე ნურსიელმა]] დააარსა დაახლოებით [[529]] წელს, იყო პირველი იმ თორმეტ მონასტერს შორის, რაც მან დააფუძნა. მოგვიანებით მან დააარსა [[მონტე-კასინოს სააბატო]]. მიუხედავად ამისა, არ არსებობს მტკიცებულება იმისა, რომ მას სურდა რაიმე ორდენის დაფუძნება. [[ბენედიქტეს წესდება]] გულისხმობს თითოეული თემის [[ავტონომია|ავტონომიურობას]]. როდესაც [[მონტე-კასინო]] დაახლოებით [[580]] წელს [[ლანგობარდები|ლანგობარდებმა]] გაძარცვეს, მონაზვნები [[რომი]]სკენ გაიხიზნენ. სავსებით მოსალოდნელია, რომ სწორედ ამან შეადგინა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი [[ბენედიქტელთა ორდენი|ბენედიქტელური მონაზვნობის]] გავრცელებაში.<ref name="Catholic">{{cite CE1913 |wstitle=Benedictine Order |last=Alston |first=Cyprian |volume=2}}</ref> [[ბენედიქტე ნურსიელი|ბენედიქტეს]] წესდების ასლები შემორჩა. [[594]] წლისთვის [[პაპი გრიგოლ I]] მას ხელსაყრელად ახასიათებდა. წესდებას მოჰყავდა გამოყენება [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]] სამხრეთ [[მონასტერი|მონასტრებში]], სხვა ადგილობრივი წესდებების გვერდით.<ref>[https://www.osb.org/our-roots/a-brief-history-of-the-benedictine-order/ Oliver OSB, Richard . "A Brief History of the Benedictine Order", OSB.org]</ref> [[გრიგოლ ტურისელი]] აღნიშნავს, რომ [[ენეს სააბატო]]ში, [[VI საუკუნე]]ში, მონაზვნები „ბასილის, კასიანეს, კესარიუსის და სხვა მამების წესებს მისდევდნენ, არჩევდნენ და იყენებდნენ იმ წესებს, რაც კონკრეტულ დროსა და გარემოს შეესაბამებოდა“. უდავოა, რომ [[ბენედიქტეს წესდების]] მიღებისას იგივე თავისუფლება იქნა გამოყენებული. [[გალლია]]სა და [[შვეიცარია]]ში იგი თანდათანობით ჩაანაცვლა უფრო მკაცრმა [[ირლანდიური მონაზვნობა|ირლანდიურმა წესდებებმა]], რომლებიც შემოიღეს [[კოლუმბანე]]მ და სხვა მოღვაწეებმა. საბოლოოდ, მრავალ მონასტერში [[ბენედიქტეს წესდება]] მთლიანად ჩაანაცვლა ადრინდელი კოდექსები.<ref name="Catholic"/> [[ფაილი:Abadía de Montecassino.jpg|მცირე|[[მონტე-კასინოს სააბატო]]]] [[IX საუკუნე]]ში [[ბენედიქტელთა ორდენი|ბენედიქტელობა]] გახდა დასავლეთ [[ევროპა]]ში მონაზვნური ცხოვრების სტანდარტული ფორმა, გარდა [[შოტლანდია]]ს, [[უელსი]]ს და [[ირლანდია]]ს, სადაც [[კელტური მონაზვნობა]] კიდევ [[X საუკუნე|რამდენიმე საუკუნე]] შენარჩუნდა.<ref name="Catholic"/> დიდწილად [[ბენედიქტე ანიანელი|ბენედიქტე ანიანელის]] მოღვაწეობის წყალობით, [[კაროლინგები|კაროლინგების იმპერიაში]] [[ბენედიქტეს წესდება]] გახდა მონასტრების ძირითადი წესი.<ref name="Theisen">{{Cite web|url=https://www.osb.org//gen/benedictines.html|title=The Benedictines: An Introduction by Abbot Primate Jerome Theisen OSB. Liturgical Press.|website=www.osb.org|access-date=19 July 2021|archive-date=26 March 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230326025422/https://www.osb.org//gen/benedictines.html|url-status=dead}}</ref> [[მონასტერი|მონასტრული]] [[სკრიპტორიუმი|სკრიპტორიუმები]] აყვავდა [[IX საუკუნე]]დან [[XII საუკუნე]]მდე. [[წმინდა წერილი]] ყოველთვის იყო ამ საქმიანობის ცენტრში. როგორც წესი, ის მონაზვნები, რომლებიც წერის უნარს ფლობდნენ, სწორედ ამას უთმობდნენ თავიანთ ძირითად ან ერთადერთ საქმიან დროს. [[IX საუკუნე]]ს ან [[X საუკუნე]]ს უცნობი ავტორის თანახმად, [[მონაზონი|მონაზონის]]თვის ყოველდღიური [[წერა|წერის]] დრო ექვს საათს შეადგენდა, რაც მთლიანად ფარავდა მის აქტიურ სამუშაო დროს.<ref name="CE1913_Scriptorium">{{cite CE1913 |last=Huddleston |first=Gilbert Roger |wstitle=Scriptorium |volume=13}}</ref> [[შუა საუკუნეები|შუა საუკუნეებში]] მონასტრებს ხშირად [[არისტოკრატია|არისტოკრატები]] აფუძნებდნენ. [[კლიუნის სააბატო]] [[აკვიტანიის ჰერცოგი|აკვიტანიის ჰერცოგმა]] [[ვილჰელმ I]]-მ დააარსა [[910]] წელს. ეს სააბატო გამოირჩეოდა [[ბენედიქტეს წესდება|ბენედიქტეს წესდების]] მკაცრი დაცვით. კლიუნის სააბატოს [[აბატი]] იყო ყველა დაქვემდებარებული მონასტრის წინამძღვარი, რომელსაც იგი [[პრიორი|პრიორებს]] ნიშნავს.<ref name=Theisen/> [[ბენედიქტელთა ორდენი|ბენედიქტელური]] წესდების ერთ-ერთმა ადრეულმა რეფორმამ სათავე [[980]] წელს აიღო, როცა [[რომუალდე]]მ დააარსა [[კამალდოლელები|კამალდოლელთა]] საზოგადოება.<ref>{{EB1911|inline=y |wstitle=Camaldulians |volume=5|pages=79–80 |first=Edward Cuthbert |last=Butler |author-link=Edward Cuthbert Butler}}</ref> [[ცისტერციელები]] [[ბენედიქტელები|ბენედიქტელებს]] გამოყვნენ [[1098]] წელს; ისინი ხშირად მოიხსენიებიან როგორც "[[თეთრი მონაზვნები]]".<ref>{{Cite EB1911|wstitle=Cistercians|volume=6|pages=393–395|first=Edward Cuthbert|last=Butler|author-link=Edward Cuthbert Butler}}</ref> [[ბენედიქტელთა ორდენი|ბენედიქტელთა]] ცხოვრების ფორმის დომინირება შემცირდა [[XII საუკუნე]]ს ბოლოს, როცა გაძლიერდა [[მენდიკანტები|მენდიკანტთა]] — [[ფრანცისკელები|ფრანცისკელებისა]] და [[დომინიკელები|დომინიკელების]] მოძრაობა. <ref name=Theisen/> [[ბენედიქტელები]], პირიქით, იდებდნენ [[სტაბილურობა|სტაბილურობის]] აღთქმას, რაც ერთ მონასტერთან მუდმივ ერთგულებას გულისხმობდა. [[მენდიკანტები]] კი, რომლებიც ადგილობრივად არ იყვნენ მიბმულნი, უკეთ ახერხებდნენ ადაპტაციას სულ უფრო [[ურბანიზაცია|ურბანულ გარემოში]]. ამ დაცემას კიდევ უფრო ამძაფრებდა ე.წ. [[კომენდატური აბატი|კომენდატური აბატების]] დანიშვნის პრაქტიკა — ამ უკანასკნელებად [[არისტოკრატია|არისტოკრატი]] [[სეკულარიზმი|სეკულარული]] პირები ინიშნებოდნენ, რომელთაც უნდა ეზრუნველათ მონასტრის ქონების დაცვა. პრაქტიკაში კი ეს ხშირად ნიშნავდა ამ ქონების მიტაცებას იმ მონაზვნური საზოგადოების საზიანოდ, რომელთაც ის რეალურად უნდა გამოსდგომოდათ.<ref>{{CE1913 |inline=1 |last=Ott |first=Michael |wstitle=Commendatory Abbot |volume=4}}</ref> === ავსტრია და გერმანია === [[ფაილი:Melk - Stift (2).JPG|მცირე|[[მელკის სააბატო]]]] [[შავი ტყე|შავი ტყის]] ტერიტორიაზე მდებარე [[წმინდა ბლაზეს სააბატო (შავი ტყე)|წმინდა ბლაზეს სააბატო]] [[ბადენ-ვიურტემბერგი|ბადენ-ვიურტემბერგში]], სავარაუდოდ დაარსდა [[X საუკუნე]]ს მეორე ნახევარში. [[1070]]–[[1073]] წლებში წმინდა ბლაზესსა და [[ფრუტუარიის სააბატო]]ს შორის [[იტალია|იტალიაში]] არსებობდა კავშირი, რაც წმინდა ბლაზეს მიერ [[ფრუტუარიის რეფორმა|ფრუტუარიის რეფორმების]] მიღებას გულისხმობდა. [[აგნესა (იმპერატორი)|იმპერატორი აგნესა]] იყო [[ფრუტუარიის სააბატო|ფრუტუარიის]] მფარველი და [[1065]] წელს იქვე განერიდა მეფურ ცხოვრებას, სანამ [[რომი]]ში გადავიდოდა. სწორედ ამ იმპერატორს მიეწერება ფრუტუარიის წეს-ჩვეულებების — [[ბენედიქტეს წესდების]] კლიუნურ პრაქტიკასთან ადაპტირებული ვარიანტის — შემოღება [[წმინდა ბლაზეს სააბატო (შავი ტყე)|წმინდა ბლაზეს სააბატოში]].<ref>[https://books.google.com/books?id=QP8fNo5UNIYC&dq=Abbey+of+Fruttuaria&pg=PA126 Robinson, I. S., ''Henry IV of Germany 1056–1106'', Cambridge University Press, 2003, p. 126]{{ISBN| 9780521545907}}</ref> მოგვიანებით, წმინდა ბლაზეს მიერ დაარსებულ ან რეფორმირებულ მონასტრებს შორის იყვნენ: [[მურის სააბატო]] ([[1082]]), [[ოქსენჰაუზენის სააბატო]] ([[1093]]), [[გიოტვაიგის სააბატო]] ([[1094]]), [[შტაინ ამ რაინის სააბატო]] ([[1123]] წელზე ადრე), [[პრიუმის სააბატო]] ([[1132]]). ასევე ჰქონდა გავლენა შემდეგზე: [[ალპირსბახის სააბატო]] ([[1099]]), [[ეტენჰაიმის მონასტერი]] ([[1124]]) და [[ზულცბურგის სააბატო]] (დაახლ. [[1125]]), ასევე პრიორები: [[ვაიტენაუს პრიორატი]] (დღევანდელი [[შტაინენი (ბადენ-ვიურტემბერგი)]]; დაახლ. [[1100]]), [[ბიურგელის სააბატო]] (დაარსებული [[1130]] წლამდე) და [[ზიცენკირხის პრიორატი]] (დაახლ. [[1130]]). ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ასკეტიზმი]] mlf01xij6b4w6ugjzf5yebws6iicso0 0 581621 4816823 4808358 2025-06-20T00:52:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816823 wikitext text/x-wiki '''ადამიანის უფლებები ლატვიაში''' დაცულია ხელისუფლების მიერ, როგორც აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი და Freedom House თავიანთ მოხსენებებში აღნიშნავენ. მსოფლიოს სუვერენულ ქვეყნებს შორის ლატვია საშუალოზე მაღალ დონეზეა [[დემოკრატია |დემოკრატიის]], პრესის თავისუფლების, კონფიდენციალურობის დაცვისა და ადამიანის განვითარების კუთხით. ქვეყანაში საკმაო ბევრ ეთნიკურად რუსი მოსახლეა, რომელთა ძირითადი უფლებები გარანტირებულია კონსტიტუციით და ლატვიის მთავრობის მიერ რატიფიცირებული საერთაშორისო ადამიანის უფლებების კანონებით.<ref name="departmentofstate1">{{cite web |url=https://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2008/eur/119087.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20090226175739/http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2008/eur/119087.htm |url-status=dead |archive-date=2009-02-26 |title=2008 Human Rights Report: Latvia |publisher= [[[[აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი|United States Department of State]]]] |date=2009-02-25 |access-date=2009-06-09}}</ref><ref name="freedomhouse2"/> მიუხედავად ამისა, უფლებადამცველმა ორგანიზაციებს გაკეთებული აქვთ არაერთი მოხსენება ქვეყანაში ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით არსებულ სხვადასხვა პრობლემაზე. განსაკუთრებულ პრობლემებს აწყდებიან მოქალაქეობის არმქონე პირები, რომელთაც სრულად ან ნაწილობრივ აქვთ შეზღუდული წვდომა მრავალ უფლებაზე. ასევე, პრობლემებს შორისაა: პოლიციის მხრიდან დროებით პატიმრობაში მყოფებზე და პატიმრებზე ძალადობა, ციხეების არსებული არასათანადო პირობები, სასამართლოს მიკერძოებულობა, ქალთა მიმართ დისკრიმინაცია, ეთნიკური უმცირესობების წინააღმდეგ ძალადობის შემთხვევები და სექსუალური უმცირესობების მიმართ, როგორც სამთავრობო დისკრიმინაციის, ასგრეთვე საზოგადოებრივი ძალადობის შემთხვევები. [[2020]] წლის მარტში, [[COVID-19|კოვიდ19]]-ის პანდემიის გამო, ლატვიამ დაარღვია ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციითა<ref>[https://rm.coe.int/09000016809ce9f2 Note verbale]</ref> და [[სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებათა პაქტი|სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებათა პაქტით]]<ref>[https://treaties.un.org/doc/Publication/CN/2020/CN.105.2020-Eng.pdf Depositary Notification]</ref> გათვალისწინებული ზოგიერთი ვალდებულება. ==უფლებადამცველი ორგანიზაციების შეფასებები== ===საერთაშორისო ამნისტია=== საერთაშორისო ამნისტიის განცხადების მიხედვით, მოქალაქეების არმქონე, მათ შორის ქვეყანაში უვიზოდ მყოფი პირები განიცდიან ნაწილობრივ ან სრულ შეზღუდას უფლებათა ფართო სპექტრზე, მათ შორის პოლიტიკურ პროცესებში მონაწილეობის, საჯარო და კერძო სექტორში დასაქმების და ქონების ფლობის უფლებებზე. მათი უმრავლესობა დაიბადა ან თითქმის მთელი ცხოვრება გაატარა ლატვიაში. ორგანიზაციის ანგარიშში საუბარია რასობრივად მოტივირებულ თავდასხმებზე ბოშების წინააღმდეგ. ლატვიას არ გააჩნია ყოვლისმომცველი ეროვნული კანონმდებლობა, რომელიც დისკრიმინაციის ყველა ფორმას ეწინააღმდეგება. ლგბტ თემის წარმომადგენლები განიცდიან შევიწროებას სიტყვიერი შეურაცხყოფის სახით. აგრეთვე, ანგარიშში აღნიშნულია ციხის პერსონალის მიერ დაკავებულების მიზანმიმართული წამების სავარაუდო შემთხვევები. ===Human Rights Watch=== [[Human Rights Watch]]-მა 2006 წლის ანგარიშში 28 ივლისს [[რიგა]]ში მშვიდობიან ქვიარ აქტივისტებზე განხორციელებული თავდასხმების შესახებ განაცხადა. მანამდე, რიგის მუნიციპალიტეტის საბჭომ უარი უთხრა ლგბტ ორგანიზაციებს „რიგა პრაიდი 2006“-ის განაცხადზე. აკრძალული მარში ანტი-გეი პროტესტანტების სამიზნედ იქცა.<ref name="humarightswatch1">{{cite web |url=https://www.hrw.org/en/news/2006/07/25/latvia-investigate-attacks-gay-activists |title=Latvia: Investigate Attacks on Gay Activists |publisher= [[Human rights watch]] |year=2006 |access-date=2009-06-08}}</ref> 2009 წელს რიგის ადმინისტრაციულმა სასამართლომ დაუშვა გეი მარშის ჩატარება.<ref>[http://gayswithoutborders.wordpress.com/2009/05/16/baltic-pride-saved-after-court-lifts-council-ban/ Gays Without Borders: Baltic Pride Saved After Court Lifts Council Ban]</ref> ===Freedom House=== "Freedom House"-ის მიხედვით, ლატვიაში ადამიანები ფართო სამოქალაქო თავისუფლებებებით სარგებოობენ. ამასთანავე, 2007 წლის კორუფციის სკანდალის მიუხედავად, მაღალ დონეზეა პოლიტიკური უფლებები. ხელისუფლება სცემს პატივს [[სიტყვის თავისუფლება|სიტყვის]], პრესისა და რელიგიის თავისუფლებას. აკადემიური თავისუფლება დაცულია, როგორც სამართლებრივ, ასევე პრაქტიკულ დონეზე. აგრეთვე პრაქტიკაში ხორციელდება კანონით უზრუნველყოფილი შეკრება-გაერთიანების თავისუფლებების დაცვა. ლატვიის მასობრივი მედია ასრულებს ინფორმაციის სანდო წყაროს ფუნქციას და აშუქებს მთავრობის მიერ ძალაუფლების ბოროტად გამოყენებას ყოველ შემთხვევას.<ref name="freedomhouse2">{{cite web|url=http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=47&nit=457&year=2008 |title=Country Report 2008 Edition |publisher=[[Freedom House]] |year=2008 |access-date=2009-06-06 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110624033519/http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=47&nit=457&year=2008 |archive-date=2011-06-24 }}</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://www.satv.tiesa.gov.lv/en/2016/02/04/the-constitution-of-the-republic-of-latvia/ კონსტიტუცია] ;სახელმწიფო ორგანოებიs: *[http://www.tiesibsargs.lv/en ომბუდსმენის ოფისი] *[http://www.satv.tiesa.gov.lv/en/cases/ Case-law of the Constitutional Court] *[http://www.mkparstavis.am.gov.lv/en/default.htm Representative of the Government before International Human Rights Organisations] ;სამთავრობო ორგანიზაციები: *[http://www.ohchr.org/EN/Countries/ENACARegion/Pages/LVIndex.aspx Human rights in Latvia] გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისარის ოფისი *[https://www.coe.int/en/web/commissioner/country-monitoring/latvia Documents on Latvia] ევროპის საბჭოს ადამიანის უფლებების კომისარი by CoE *[http://www.osce.org/odihr-elections/14486.html ODIHR-ის დოკუმენტები ლატვიაში არჩევნების დაკვირვებაზე] ;სხვა ქვეყნების ანგარიშები: *[https://lv.usembassy.gov/our-relationship/official-reports/ აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენის მოხსნება ლატვიაში ადამიანის უფლებებზე] *[https://www.mid.ru/publikacii/-/asset_publisher/nTzOQTrrCFd0/content/id/4025481?p_p_id=101_INSTANCE_nTzOQTrrCFd0&_101_INSTANCE_nTzOQTrrCFd0_languageId=en_GB#19 Human Rights situation in certain countries] რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო, 2020 ;ლატვიური არასამთავრობო ორგანიზაციები: *[http://www.humanrights.org.lv/html/index.html ლატვიის ადამიანის უფლებათა ცენტრი] *[http://www.lhrc.lv/?lang=en ლატვიის ადამიანის უფლებათა კომიტეტი] ;საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციები: *[https://www.amnesty.org/download/Documents/EUR0120982020ENGLISH.PDF Information on Latvia] საერთაშორისო ამნისტიის 2019 წლის მოხსენება, გვ. 46-47 *[http://bhhrg.org/latvia/ Information on Latvia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111128090600/http://bhhrg.org/latvia/ |date=2011-11-28 }} ბრიტანეთის ჰელნისკის ადამიანის უფლებების ჯგუფის ვებსაიტი *[https://web.archive.org/web/20080926124634/http://www.minelres.lv/count/latvia.htm Information on Latvia in the website "Minority Electronic Resources"] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ადამიანის უფლებები ქვეყნის მიხედვით]] qaq9kpn010zazrgiyp6wsdh7fiu4xfa 0 581681 4816866 4778234 2025-06-20T04:12:15Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816866 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება |სტატუსი = მუნიციპალიტეტი |ქართული სახელი = აიგუამურსია |ქვეყანა = ესპანეთი |რეგიონის ტიპი = ავტონომიური გაერთიანება |რეგიონი = კატალონია |რეგიონი2 = |რეგიონი ცხრილში = |რაიონის ტიპი = პროვინცია |რაიონი = ტარაგონის პროვინცია |თემის ტიპი = კომარკა |თემი =ალტ-კამპის კომარკა |რაიონი2 = |მმართველის ტიპი = |მმართველი = |add1n= |add1= }} '''აიგუამურსია''' ({{lang-es|Aiguamurcia}}; {{lang-ca|Aiguamúrcia}}) — მუნიციპალიტეტი [[ესპანეთი|ესპანეთში]], შედის [[კატალონია|კატალონიის]] ავტონომიური გაერთიანების [[ტარაგონის პროვინცია|ტარაგონის პროვინციის]] [[ალტ-კამპის კომარკა|ალტ-კამპის კომარკის]] შემადგენლობაში. ფართობი — 73 კმ². მოსახლეობა — 930 კაცი ([[2020]] წ.). ==იხილეთ აგრეთვე== * [[ტარაგონის მუნიციპალიტეტები]] ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://aiguamurcia.cat/ აიგუამურსიის მუნიციპალიტეტის ოფიციალური საიტი]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} {{ref-es}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ტარაგონის მუნიციპალიტეტები]] iccn0px52x318flbr4txz016qi4ddo8 0 581882 4816824 4772239 2025-06-20T00:54:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 2 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816824 wikitext text/x-wiki '''ადამიანის უფლებების დარღვევების''' გამო [[რუსეთი|რუსეთის ფედერაცია]] საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი ადგილობრივი მედიის მუდმივი კრიტიკის ობიექტია.<ref name="amnesty2003_rights">{{cite book |url=https://www.amnesty.org/russia/pdfs/justice-report-eng.pdf |title=Rough Justice: The law and human rights in the Russian Federation |publisher=[[Amnesty International]] |year=2003 |isbn=0-86210-338-X |access-date=16 March 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20031204085846/http://www.amnesty.org/russia/pdfs/justice-report-eng.pdf |archive-date=4 December 2003 |url-status=dead}}</ref><ref name="amnesty2020_rights">{{cite book |url=https://www.amnesty.org/en/location/europe-and-central-asia/russian-federation/report-russian-federation/ |title=Amnesty International Report 2020/21 |date=2021 |publisher=Amnesty International |isbn=9780862105013 |pages=302–307 |language=English |access-date=3 March 2022}}</ref><ref name="hrw2020_report">{{cite web |date=2020 |website=Human Rights Watch |title=Russia: Events of 2019 |access-date=3 March 2022 |url=https://www.hrw.org/world-report/2020/country-chapters/russia}}</ref> ყველაზე ხშირად მოხსენებული დარღვევები მოიცავს სამართალდამცავებისა და ციხის თანამშრომლების მხრიდან სისტემური და ფართოდ გავრცელებული წამების შემთხვევებს,<ref name="newsweek.com">{{cite web |date=29 March 2016 |title=Torture by police in Russia is an everyday occurrence—and it isn't going to stop |url=http://www.newsweek.com/2016/04/08/russia-police-custody-torture-abuse-441489.html |access-date=16 December 2017 |website=Newsweek.com}}</ref><ref name="hrw2017_torture">{{cite web |date=27 February 2017 |title=Russia: Peaceful Protester Alleges Torture |url=https://www.hrw.org/news/2017/02/27/russia-peaceful-protester-alleges-torture |access-date=16 December 2017 |website=Hrw.org}}</ref><ref name="amnesty_torture">{{cite web |title=Torture and ill-treatment |url=https://www.amnesty.org/russia/torture.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20021104221620/http://www.amnesty.org/russia/torture.html |archive-date=4 November 2002 |access-date=16 March 2008 |publisher=[[Amnesty International]]}}</ref><ref name="hrw2006_chechnya_torture">{{cite web |date=12 November 2006 |title=Chechnya: Research Shows Widespread and Systematic Use of Torture: UN Committee against Torture Must Get Commitments From Russia to Stop Torture |url=http://hrw.org/english/docs/2006/11/13/russia14557.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081111221054/http://hrw.org/english/docs/2006/11/13/russia14557.htm |archive-date=11 November 2008 |access-date=26 September 2015 |work=Human Rights Watch}}</ref><ref name="meduza.io">{{cite web |title=There is torture at penal colony number 7: Prisoners and their relatives talk about the situation in the Segezha prison |url=https://meduza.io/en/feature/2016/11/29/there-is-torture-in-penal-colony-number-7 |access-date=16 December 2017 |website=Meduza.io}}</ref><ref name="auto">{{cite web |title=Russian prisons are essentially torture chambers |url=http://www.dw.com/en/russian-prisons-are-essentially-torture-chambers/a-17246149 |access-date=16 December 2017 |website=Dw.com}}</ref> პატიმრების სიკვდილს, რუსული არმიაში გავრცელებულ ძალადობრივ და ღირსებისშემლახველ პრაქტიკებს; ამასთანავე, ხშირია ბავშვთა უფლებების დარღვევები, ეთნიკური უმცირესობების მიმართ ძალადობისა და დისკრიმინაციის შემთხვევები,<ref name="amnesty_minorities">{{cite web |title=Ethnic minorities under attack |url=https://www.amnesty.org/russia/minorities.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20021104221732/http://www.amnesty.org/russia/minorities.html |archive-date=4 November 2002 |access-date=16 March 2008 |publisher=[[Amnesty International]]}}</ref><ref name="amnesty2003_racism">{{cite book |url=https://www.amnesty.org/russia/pdfs/racism_report.pdf |title='Dokumenty!': Discrimination on grounds of race in the Russian Federation |publisher=[[Amnesty International]] |year=2003 |isbn=0-86210-322-3 |access-date=16 March 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20030406131713/http://www.amnesty.org/russia/pdfs/racism_report.pdf |archive-date=6 April 2003 |url-status=dead}}</ref> და ჟურნალისტების მიზანმიმართული მკვლელობები.<ref name="cpj-kills">{{cite web |title=Journalists killed: Statistics and Background |url=http://www.cpj.org/deadly/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090707085455/http://www.cpj.org/deadly/ |archive-date=7 July 2009 |access-date=9 July 2009 |publisher=[[Committee to Protect Journalists]]}} (As of 9 July 2009).</ref><ref>{{cite web |title=Partial Justice: An Enquiry into Deaths of Journalists in Russia 1993 - 2009 |url=http://www.ifj.org/nc/news-single-view/browse/258/backpid/4/category/human-rights-and-safety/article/partial-justice-an-enquiry-into-deaths-of-journalists-in-russia-1993-2009/ |access-date=16 December 2017 |website=Ifj.org}}</ref> როგორც [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირის]] მემკვიდრე სახელმწიფო, რუსეთის ფედერაცია პასუხისმგებელია იმავე ადამიანის უფლებათა შეთანხმებებზე, რომლებიც მისი წინამორბედის მიერ იყო ხელმოწერილი და რატიფიცირებული, როგორიცაა საერთაშორისო პაქტები სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების, ასევე ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული უფლებების შესახებ.<ref>Ratified, respectively, in 1973 and 1975 by the USSR. Although a Soviet lawyer helped to draft the UN's Universal Declaration of Human Rights (198), the Communist bloc abstained as a whole from that voluntary affirmation, see {{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20160730205244/https://chronicleofcurrentevents.net/international-law/ ''A Chronicle of Current Events'', "International Agreements"]}}.</ref> 1990-იან წლებში რუსეთმა მოახდინა ევროპის ადამიანის უფლებათა კონვენციის რატიფიცირება (უფლებების ნაწილის შენარჩუნებით), ხოოლო 1998 წლიდან რუსეთის მოქალაქეებს შეეძლოთ ეროვნული სასამართლო სისტემის გადაწყვეტილებები სტრასტბურგის სასამართლოში გაესაჩივრებინათ. რუსეთის 1993 წლის კონსტიტუციის პირველი თავის მე-15 მუხლი ეროვნული ფედერალური კანონმდებლობის მიმართ საერთაშორისო სამართლის აღიარებები უპირატესობას ითვალისწინებს.<ref>არ უნდა მოხდეს რუსეთის ფედერაციის კონსტიტუციის არევა ეროვნულ კანონდებლობასთან.</ref><ref name="constitution">{{cite book|title=The Constitution of the Russian Federation|url=http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/|archive-url=https://web.archive.org/web/20040130054518/http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/|url-status=dead|archive-date=30 January 2004|publisher=Embassy of the Russian Federation|location=Washington, D.C.|access-date=16 March 2008}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040210192843/http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/chapter1.htm |date=10 თებერვალი 2004 }}</ref><ref>{{Cite web|title=The Constitution of the Russian Federation|url=http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/|website=www.russianembassy.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20040210192843/http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/chapter1.htm|archive-date=10 February 2004|url-status=dead|access-date=24 June 2019|quote=მუხლი 15. 4. რუსეთის ფედერაციის მიერ აღიარებული საერთაშორისო სამართლის პრინციპები და ნორმები და საერთაშორისო შეთანხმებები მისი სამართლებრივი სისტემის შემადგენელი ნაწილი უნდა იყოს. თუ საერთაშორისო შეთანხმება არაა თანხმობაში ადგილობრივ კანონმდებლობასთან, უნდა ამოქმედეს საერთაშორისო შეთანხმებით გათვალისწინებული წესები.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040210192843/http://www.russianembassy.org/RUSSIA/CONSTIT/chapter1.htm|archivedate=10 თებერვალი 2004}}</ref> როგორც [[ევროპის საბჭო|ევროპის საბჭოს]] ყოფილ წევრსა და ადამიანის უფლებათა კონვენციის ხელმომწერ ქვეყანას, რუსეთს ჰქონდა საერთაშორისო ვალდებულებები ადამიანის უფლებების დაცვის საკითხებში..<ref>[https://web.archive.org/web/20150925202931/http://conventions.coe.int/treaty/en/Treaties/Html/005.htm Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms]. CoE.int. Retrieved on 25 September 2015.</ref> ევროპის საბჭოს ადამიანის უფლებათა კომისრის 2004 წლის ანგარიშის შესავალში აღინიშნა, რომ "შეუძლებელია, საბჭოთა კავშირის დაშლიდან მოყოლებული ფართომასშტაბიანი ცვლილებების უარყოფა".<ref name="Alvaro">{{cite web|url=https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?p=&id=846655&direct=true|title=Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher=[[Council of Europe]], [[Commissioner for Human Rights]]|date=20 April 2005|access-date=16 March 2008}}</ref> მიუხედავად ამისა, [[ვლადიმირ პუტინი]]ს მეორე საპრეზიდენტო ვადიდან (2004–2008) მოყოლებული მნიშვნელოვნად გაიზარდა ადამიანის უფლებების დარღვევების შემთხვევები. 2011 წლის სახელმწიფო დუმის არჩევნების შემდეგ და 2012 წლის გაზაფხულზე პუტინის პრეზიდენტობაში დაბრუნების შემდეგ დაიწყო მრავალი საერთაშორისო და კონსტიტუციური უფლების საკანონმდებლო დონეზე შეზღუდვა, მაგალითად, ადამიანის უფლებათა უნივერსალური დეკლარაციის 20-ე მუხლის (შეკრება-ასოციაციის თავისუფლება), რომელიც რუსეთის ფედერაციის კონსტიტუციის 30 და 31 მუხლებშია მოცემული. 2015 წლის დეკემბერში მიიღეს კანონი, რომელიც რუსეთის კონსტიტუციურ სასამართლოს უფლებას აძლევს გადაწყვიტოს, რამდენად მოხდება ა საერთაშორისო ორგანოების, როგორიცაა ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლო, გადაწყვეტილებები გათვალისწინება და აღსრულება.<ref>{{cite web|url=https://www.whitecase.com/publications/alert/russian-law-priority-rf-constitution-over-resolutions-intergovernmental-human|title=Russian law on the priority of the RF Constitution over resolutions of intergovernmental human rights bodies|date=2 February 2016|access-date=13 July 2018}}</ref> 2022 წლის 16 მარტიდან რუსეთი აღარ არის ევროპის საბჭოს წევრი. ==პუტინის პრეზიდენტობა== ===საერთაშორისო რეიტინგები=== პუტინის პრეზიდენტობის პირველ ვადაში (2000–2004), Freedom House-მა თავის ყოველწლიურ მოხსენებაში „თავისუფლება მსოფლიოში“ რუსეთი შეაფასა როგორც „ნაწილობრივ თავისუფალი“ ქვეყანა, მიანიჭა რა მას 4-4 ქულა პოლიტიკურ უფლებებსა და მოქალაქეთა თავისუფლებაში (1 ყველაზე თავისუფალი, 7 ყველაზე დაუცველი). პუტინის მეორე საპრეზიდენტო ვადის დროს 2005-2008 წლებში Freedom House-მა რუსეთი შეაფასა როგორც „არათავისუფალი“, მიანიჭა პოლიტიკურ უფლებებში 6, ხოლო მოქალაქეთა თავისუფლებაში 5 ქულა.<ref>[http://arquivo.pt/wayback/20090713214234/http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=15 Freedom in the World:] The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Retrieved on 11 July 2009.</ref> 2006 წელს, The Economist-მა გამოაქვეყნა დემოკრატიის რეიტინგი, რომელშიც რუსეთი 167 ქვეყნის შორის 102-ე ადგილს იკავებდა. ჟურნალმა რუსეთი დაახასიათა, როგორც „[[ჰიბრიდული რეჟიმი |ჰიბრიდული რეჟიმი]], რომელიც გამოირჩევა მიდის მედიისა და სხვა სამოქალაქო თავისუფლებების მზარდი შეზღუდვით“.<ref name="Democracy">{{cite news|first=Laza|last=Kekic|url=http://www.economist.com/media/pdf/DEMOCRACY_INDEX_2007_v3.pdf|title=The Economist Intelligence Unit's index of democracy|newspaper=The Economist|date=2007|access-date=26 September 2015}}</ref> 2016 წლის ანგარიშში [[Human Rights Watch |Human Rights Watch]]-მა აღნიშნა, რომ ადამიანის უფლებების მდგომარეობა რუსეთის ფედერაციაში განაგრძობს გაუარესებას.<ref name="hrw2017_report">{{cite web |url=https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/russia |title=Russia: Events of 2016 |website=Human Rights Watch |date=12 January 2017 |access-date=16 December 2017}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ადამიანის უფლებები ქვეყნის მიხედვით]] hbfstvyqll1eodl14dobkx0bkkoau4d 0 581919 4816993 4807128 2025-06-20T10:28:13Z 5.152.106.148 ჩემი აზრით, ეს სტატია მთლიანად თავიდან არის დასაწერი 4816993 wikitext text/x-wiki {{მოკლე აღწერა|ომი იბერიისა და სომხეთის სამეფოებს შორის (ახ. წ. 50–54)}} {{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი |კონფლიქტი=ეგრისის დიდი ომი |ნაწილი=[[რომაულ-სპარსული ომები]]ს |სურათი= [[ფაილი:Sabatelli - Rhadamistus killing Zenobia 1803.jpg|250პქ]] |სათაური= „რადამისტი კლავს [[ზენობია]]ს“ — ლუიჯი საბატელი ([[1803]]) |თარიღი= [[50]]-[[51]]<br />[[52]]-[[54]] |მდებარეობა=[[სომხეთი]] |შედეგი=* იბერია-რომის გამარჯვება (50–51)<br> * სომხეთ-პართიის გამარჯვება (52–54) |მხარე1= [[დიდი სომხეთი]]<br />[[პართიის იმპერია]] |მხარე2= [[იბერიის სამეფო]]<br />[[რომის იმპერია]] |მეთაური1= [[მითრიდატე (სომხეთის მეფე)|მითრიდატე]]{{KIA}}<br />[[თრდატ I]] |მეთაური2=[[რადამისტი]] |ძალა1=უცნობია |ძალა2= უცნობია |დანაკარგები1= უცნობია |დანაკარგები2= უცნობია }} {{საქართველოს ისტორია}} {{სომხეთის ისტორია}} '''სომხეთ-იბერიის ომი'''— ომი [[იბერიის სამეფო|იბერიასა]] და [[დიდიდ სომხეთი|სომხეთს]] შორის [[50]]-[[51]] და [[52]]-[[54]] წლებში, რომელიც ძირითადად ცნობილია [[ტაციტუსი]]ს აღწერით. ომი იმ პერიოდში მოხდა, როდესაც [[კავკასია|კავკასიაში]] [[რომის იმპერია|რომის]] და [[პართიის იმპერია|პართიის]] იმპერიებს შორის ძალთა [[დელიკატური]] ბალანსი იყო შენარჩუნებული. იმ დროს რომს მართავდა [[კლავდიუსი]], ხოლო პართიას — [[ვოლოგეზ I (პართია)|ვოლოგეზ I]]. ამ პერიოდში კავკასიურ სამეფოებს მართავდნენ ძმები იბერიიდან — [[ფარსმან I]] იბერიაში და [[მითრიდატე I|მიტრიდატე]] სომხეთში. ორივე მათგანი მეფობდა რომის მხარდაჭერით, რომელმაც მიტრიდატე სომხეთის ტახტზე [[35]] წელს აიყვანა.{{Sfn|Grousset|1947|pp=89,106}} თუმცა, თხუთმეტი წლის შემდეგ ძმებს შორის ნდობა შეირყა, რასაც [[პუბლიუს კორნელიუს ტაციტუსი|ტაციტუსი]] აბრალებს ფარსმანის ძის — [[რადამისტი|რადამისტის]] ინტრიგებს.{{Sfn|Tacitus|loc=44}} რადამისტის მიერ სამეფო ტახტის მიტაცების შიშით, მამამისმა დაარწმუნა იგი ბიძამისის წინააღმდეგ ომი დაეწყო და სომხეთის მეფობა მოეთხოვა. იბერიელები დიდი ჯარით შეიჭრნენ სომხეთში, სადაც მან ალყა შემოარტყა მიტრიდატეს, გორნეას ციხესიმაგრეში ([[გარნისი|გარნი]]), რომელიც რომაელთა გარნიზონს ეკავა [[კაელიუს პოლიო|კაელიუს პოლიოს]] ([[პრეფექტი]]) და [[კასპერიოსი|კასპერიოსის]] ([[ცენტურიონი]]) მეთაურობით. რადამისტმა ციხესიმაგრე [[იერიში]]თ აიღო. მიტრიდატემ ციხესიმაგრე დატოვა იმისთვის, რომ რადამისტესთან სამშვიდობო მოლაპარაკება ეწარმოებინა. თუმცა რადამისტემ, მიუხედავად ძალადობისგან თავის შეკავების პირობისა, მიტრიდატე და მისი ვაჟები სიკვდილით დასაჯა და სომხეთის მეფე გახდა. ტაციტუსი აღნიშნულ მიტაცებაზე წერდა: ''„რადამისტეს შეეძლო შეენარჩუნებინა თავისი არასამართლებრივი ძალაუფლება მანამ, სანამ იგი სძულდათ და სიძულვილის ობიექტი იყო; რადგან ეს რომისთვის უფრო ხელსაყრელი იყო, ვიდრე მას ეს დიდებით მოეპოვებინა“''.{{Sfn|Tacitus|loc=48}} რეგიონული ბალანსის დარღვევისა და მომხდარის უკანონო მიტაცებად აღქმის გამო, [[ვოლოგეზ I (პართია)|ვოლოგეზ I]]-მა [[52]] წელს პართიიდან ჯარი გაგზავნა, რათა თავისი ძმა [[ტირიდატე I|ტირიდატე]] სომხეთის მეფედ დაეყენებინა. იბერიელებმა არ გაუწიეს წინააღმდეგობა და უკან დაიხიეს სომხეთის რამდენიმე ქალაქიდან, მათ შორის [[არტაშატი|არტაშატიდან]], რაც პართიელებს საშუალებას აძლევდა ქალაქები უომრად დაეკავებინათ. ომი ორი წელი გაგრძელდა, თუმცა ზამთარმა, შიმშილმა და შავმა ჭირმა ტირიდატე აიძულა დაეტოვებინა სომხეთი, რაც რადამისტეს საშუალებას აძლევდა გაძლიერებული ჯარით დაბრუნებულიყო და ხელახლა განემტკიცებინა ძალაუფლება. თუმცა, საბოლოოდ ის ჩამოაგდეს ტახტიდან მისი მჩაგვრელი პოლიტიკისა და მოსახლეობის წინააღმდეგ მკაცრი ქმედებების გამო, რომლებიც მას ღალატში ედებოდა ბრალად — კერძოდ, იმაში, რომ მათ ქალაქები, პართიელებს წინააღმდეგობის გარეშე გადასცეს. სომეხი დიდებულები, რადამისტს, [[55]] წელს აუჯანყდნენ და სცადეს მისი შეპყრობა სასახლეში, თუმცა მან გაქცევა შეძლო თავის ცოლთან, [[ზენობია (სომხეთი)|ზენობიასთან]] ერთად. იმავე წელს [[ტირიდატე I|ტირიდატე]] დაბრუნდა და სომხეთის მეფედ გამოცხადდა.{{Sfn|Tacitus|loc=50}} თუმცა სომხეთზე პართიის კონტროლი რომისთვის მიუღებელი იყო, რის გამოც კონფლიქტი მალე გადაიზარდა რომაულ–პართიულ ომში ([[58]]–[[63]] წწ.). == ომის გეოპოლიტიკური კონტექსტი და მემკვიდრეობა == [[სომხეთ-იბერიის ომი]], რომელიც მომდინარეობდა სავარაუდოდ [[I საუკუნე]]ში, არ იყო მხოლოდ ორ სამეფოს — [[სომხეთი|სომხეთის]]ა და [[იბერია (ძველი სახელმწიფო)|იბერიის]] — ტერიტორიული კონფლიქტი. იგი ასახავდა იმდროინდელი [[კავკასია|კავკასიის]] რეგიონის ფართო გეოპოლიტიკურ დინამიკას, რომელიც განპირობებული იყო [[რომის იმპერია|რომის]]ა და [[პართია|პართიის]] მუდმივი მეტოქობით რეგიონის კონტროლისათვის. [[I საუკუნე|I საუკუნის]] შუა ხანებში [[რომი|რომის იმპერია]] და [[პართია]] ცდილობდნენ თავიანთი გავლენის გავრცელებას კავკასიაზე, რაც მათთვის როგორც სამხედრო-სტრატეგიული, ისე სავაჭრო თვალსაზრისით იყო მნიშვნელოვანი. სომხეთი, რომელიც ხშირად ერთგვარ ბუფერულ ზონად გვევლინებოდა ამ ორი იმპერიის შინაარსობრივ დაპირისპირებაში, პერიოდულად ხდებოდა ამავე ძალების პოლიტიკური ინსტრუმენტი. [[იბერია (ძველი სახელმწიფო)|იბერიამ]] კი შეეცადა საკუთარი სახელმწიფოებრივი ინტერესების დაცვას და ამ ომში სწორედ თავისდამოუკიდებლობის შენარჩუნებისკენ მიმართული პოლიტიკური ნების გამოხატვა შეიძლება დავინახოთ1. [[იბერიელები|იბერიელებმა]] გამოიყენეს ადგილობრივი რელიეფი და მრისხანე მთიანი ლანდშაფტი როგორც თავდაცვითი იარაღი. მათ მიერ გამოყენებული თავდაცვითი ტაქტიკები, განსაკუთრებით [[ციხე-დარბაზები|ციხე-დარბაზების]] ქსელის გამოყენება, ითვლება ერთ-ერთ უძველეს მაგალითად რეგიონის სამხედრო სტრატეგიულ გააზრებაში2. ამასთან, ამ პერიოდში იბერიის სამეფო მმართველებმა — მათ შორის, სავარაუდოდ [[ფარსმან I]]-მა ან [[ფარსმან II]]-მა — ჩამოაყალიბეს საკუთარი სამეფო კარის იდეოლოგიური ნარატივი, რომელშიც ომი სომხეთთან წარმოდგენილი იყო როგორც „მართლად დასაბუთებული ბრძოლა ეროვნული ღირსების დასაცავად“3. [[სომხეთი|სომხურმა]] მხარემ კი ამ ომში დაინახა შესაძლებლობა გაეფართოებინა თავისი გავლენა [[კოლხეთი|კოლხეთში]] და დაეცვა [[არაშის ველი]] — სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონისათვის — რომლითაც შესაძლებელი იყო სავაჭრო გზების გაკონტროლება შავი ზღვისაკენ. სომხეთის მეფეებს შორის, განსაკუთრებით გამოყოფილია [[არტაშესიანები|არტაშესიანთა დინასტიის]] წარმომადგენლები, რომლებიც ცდილობდნენ იბერიის წინააღმდეგ არა მხოლოდ სამხედრო, არამედ დინასტიების მეშვეობით ქორწინებითი კავშირებით ზეგავლენის მოპოვებას4. ომის შედეგები არ იყო ერთმნიშვნელოვანი. მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს პირდაპირი წერილობითი წყარო, რომელიც ომის დამთავრებას აღწერს დეტალურად, სამეფო დინასტიების შემდგომი ისტორიიდან ჩანს, რომ ორივე მხარე შეეცადა სტატუს-კვოს შენარჩუნებას და გარდამავალი პერიოდის დიპლომატიური პროცესებით გადაჭრას. არსებობს ვარაუდი, რომ ომი დასრულდა [[რომის იმპერია|რომაული]] და [[პართია|პართიული]] ზეგავლენის ახალი საზღვრების დაწესებით, რომელშიც სომხეთი უფრო მეტად დაქვემდებარებული გახდა პართიას, ხოლო იბერია – რომის მოკავშირედ ჩამოყალიბდა5. ისტორიული მეხსიერება ამ ომს განსაკუთრებულ დატვირთვას ანიჭებს როგორც ორ კულტურულად ახლობელ, მაგრამ პოლიტიკური ინტერესებით განდაყოფილ ქვეყანას შორის წინააღმდეგობას. [[ქრისტიანობა|ქრისტიანობის]] შემოსვლის შემდეგ ორივე სახელმწიფოში, ომმა დაკარგა კონფესიური წონა, თუმცა პოლიტიკურ და საგანმანათლებლო წრეებში იგი დღემდე განიხილება როგორც ერთ-ერთი ადრეული მაგალითი კავკასიური სახელმწიფოს დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლისა. ==ლიტერატურა== *{{cite book |title=Annals |last=Tacitus |author-link=Tacitus |at=Book XII, Chapters 44-51 |url= http://en.wikisource.org/wiki/The_Annals_%28Tacitus%29/Book_12#44|access-date=December 15, 2023}}<br> *Toumanoff, Cyril (1969), Chronology of the early Kings of Iberia, Vol. 25<br> *{{Cite book |last=Grousset |first=R. |title=Histoire de l'Arménie des Origines à 1071 |publisher=Payot |year=1947 |location=Paris |language=fr |trans-title=History of Armenia from its origins to 1071}} ==დამატებითი ლიტერატურა== * {{Cite book |last=Baumer |first=Christoph |title=History of the Caucasus |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2023 |isbn=9780755636303 |language=English}} * {{Cite book |title=Edge of Empires, a History of Georgia |last=Rayfield |first=Donald |publisher=Reaktion Books |year=2012 |isbn=978-1-78023-070-2 |location=London}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:სომხეთსა და იბერიას შორის ომი}} [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა იბერიის სამეფო]] [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა სომხეთის სამეფო]] [[კატეგორია:50-იანი წლების კონფლიქტები]] [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა რომის იმპერია]] [[კატეგორია:50-იანი წლები რომის იმპერიაში]] [[კატეგორია:რომაულ-ირანული ომები]] [[კატეგორია:იბერიის სამეფო]] [[კატეგორია:მითრიდატე]] [[კატეგორია:პართიელები]] [[კატეგორია:პართია]] mjlku86brbkwghcgzydqe0zuwundit4 4816994 4816993 2025-06-20T10:29:40Z Mehman 75871 [[Special:Contributions/5.152.106.148|5.152.106.148]]-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა [[User:M.|M.]]-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია 4807128 wikitext text/x-wiki {{მოკლე აღწერა|ომი იბერიისა და სომხეთის სამეფოებს შორის (ახ. წ. 50–54)}} {{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი | კონფლიქტი = იბერიულ-სომხური ომი | სურათი = [[ფაილი:Sabatelli - Rhadamistus killing Zenobia 1803.jpg|350px|frame|სურათი „Sabatelli - Rhadamistus killing Zenobia“ (1803 წელი) წარმოადგენს იტალიელი მხატვრის Luigi Sabatelli-ს ნამუშევარს. ის შესრულებულია კლასიცისტურ სტილში და ასახავს ერთ-ერთ ყველაზე დრამატულ სცენას ტაციტუსის „Annals“-იდან — სომხეთის ტახტის პრეტენდენტ რადამისტეს მიერ თავისი ცოლის, ზენობიას, მკვლელობის მომენტს.]] | წარწერა = [[რადამისტე]] კლავს [[ზენობია სომეხს|ზენობიას]] | ნაწილი = | თარიღი = ახ. წ. 50–51<br>ახ. წ. 52–54 | ადგილი = [[სომხეთის სამეფო]] | ტერიტორია = | შედეგი = * იბერიულ-რომაული გამარჯვება (50–51) * სომხურ-პართიული გამარჯვება (52–54) * [[რომა–პართიის ომი (58–63)]]-ის დასაწყისი | მოწინააღმდეგე1 = [[სომხეთის სამეფო]]<br>[[პართიის იმპერია]] | მოწინააღმდეგე2 = [[იბერიის სამეფო]]<br>[[რომის იმპერია]] | სარდალი1 = [[მიტრიდატე სომეხი]]{{დაღუპა}}<br>[[ზენობია სომეხი]]{{დაღუპა}}<br>[[ტირიდატე I]] | სარდალი2 = [[რადამისტე]]<br>[[კლავდიუსი]]{{დაღუპა}} | ძალები1 = | ძალები2 = | დანაკარგები1 = | დანაკარგები2 = }} {{საქართველოს ისტორია}} {{სომხეთის ისტორია}} '''იბერიასა და [[დიდი სომხეთი|სომხეთის]] სამეფოებს შორის ომი''' ([[50]]–[[54]] წწ.) ცნობილი გახდა ძირითადად [[ტაციტუსი]]ს ''Annals-ში'' მოცემული აღწერის საფუძველზე. ომი იმ პერიოდში მოხდა, როდესაც [[კავკასია|კავკასიაში]] [[რომის იმპერია|რომის]] და [[პართიის იმპერია|პართიის]] იმპერიებს შორის ძალთა [[დელიკატური]] ბალანსი იყო შენარჩუნებული. იმ დროს რომს მართავდა [[კლავდიუსი]], ხოლო პართიას — [[ვოლოგეზ I (პართია)|ვოლოგეზ I]]. ამ პერიოდში კავკასიურ სამეფოებს მართავდნენ ძმები იბერიიდან — [[ფარსმან I]] იბერიაში და [[მითრიდატე I|მიტრიდატე]] სომხეთში. ორივე მათგანი მეფობდა რომის მხარდაჭერით, რომელმაც მიტრიდატე სომხეთის ტახტზე [[35]] წელს აიყვანა.{{Sfn|Grousset|1947|pp=89,106}} თუმცა, თხუთმეტი წლის შემდეგ ძმებს შორის ნდობა შეირყა, რასაც [[პუბლიუს კორნელიუს ტაციტუსი|ტაციტუსი]] აბრალებს ფარსმანის ძის — [[რადამისტი|რადამისტის]] ინტრიგებს.{{Sfn|Tacitus|loc=44}} რადამისტის მიერ სამეფო ტახტის მიტაცების შიშით, მამამისმა დაარწმუნა იგი ბიძამისის წინააღმდეგ ომი დაეწყო და სომხეთის მეფობა მოეთხოვა. იბერიელები დიდი ჯარით შეიჭრნენ სომხეთში, სადაც მან ალყა შემოარტყა მიტრიდატეს, გორნეას ციხესიმაგრეში ([[გარნისი|გარნი]]), რომელიც რომაელთა გარნიზონს ეკავა [[კაელიუს პოლიო|კაელიუს პოლიოს]] ([[პრეფექტი]]) და [[კასპერიოსი|კასპერიოსის]] ([[ცენტურიონი]]) მეთაურობით. რადამისტმა ციხესიმაგრე [[იერიში]]თ აიღო. მიტრიდატემ ციხესიმაგრე დატოვა იმისთვის, რომ რადამისტესთან სამშვიდობო მოლაპარაკება ეწარმოებინა. თუმცა რადამისტემ, მიუხედავად ძალადობისგან თავის შეკავების პირობისა, მიტრიდატე და მისი ვაჟები სიკვდილით დასაჯა და სომხეთის მეფე გახდა. ტაციტუსი აღნიშნულ მიტაცებაზე წერდა: ''„რადამისტეს შეეძლო შეენარჩუნებინა თავისი არასამართლებრივი ძალაუფლება მანამ, სანამ იგი სძულდათ და სიძულვილის ობიექტი იყო; რადგან ეს რომისთვის უფრო ხელსაყრელი იყო, ვიდრე მას ეს დიდებით მოეპოვებინა“''.{{Sfn|Tacitus|loc=48}} რეგიონული ბალანსის დარღვევისა და მომხდარის უკანონო მიტაცებად აღქმის გამო, [[ვოლოგეზ I (პართია)|ვოლოგეზ I]]-მა [[52]] წელს პართიიდან ჯარი გაგზავნა, რათა თავისი ძმა [[ტირიდატე I|ტირიდატე]] სომხეთის მეფედ დაეყენებინა. იბერიელებმა არ გაუწიეს წინააღმდეგობა და უკან დაიხიეს სომხეთის რამდენიმე ქალაქიდან, მათ შორის [[არტაშატი|არტაშატიდან]], რაც პართიელებს საშუალებას აძლევდა ქალაქები უომრად დაეკავებინათ. ომი ორი წელი გაგრძელდა, თუმცა ზამთარმა, შიმშილმა და შავმა ჭირმა ტირიდატე აიძულა დაეტოვებინა სომხეთი, რაც რადამისტეს საშუალებას აძლევდა გაძლიერებული ჯარით დაბრუნებულიყო და ხელახლა განემტკიცებინა ძალაუფლება. თუმცა, საბოლოოდ ის ჩამოაგდეს ტახტიდან მისი მჩაგვრელი პოლიტიკისა და მოსახლეობის წინააღმდეგ მკაცრი ქმედებების გამო, რომლებიც მას ღალატში ედებოდა ბრალად — კერძოდ, იმაში, რომ მათ ქალაქები, პართიელებს წინააღმდეგობის გარეშე გადასცეს. სომეხი დიდებულები, რადამისტს, [[55]] წელს აუჯანყდნენ და სცადეს მისი შეპყრობა სასახლეში, თუმცა მან გაქცევა შეძლო თავის ცოლთან, [[ზენობია (სომხეთი)|ზენობიასთან]] ერთად. იმავე წელს [[ტირიდატე I|ტირიდატე]] დაბრუნდა და სომხეთის მეფედ გამოცხადდა.{{Sfn|Tacitus|loc=50}} თუმცა სომხეთზე პართიის კონტროლი რომისთვის მიუღებელი იყო, რის გამოც კონფლიქტი მალე გადაიზარდა რომაულ–პართიულ ომში ([[58]]–[[63]] წწ.). == ომის გეოპოლიტიკური კონტექსტი და მემკვიდრეობა == [[სომხეთ-იბერიის ომი]], რომელიც მომდინარეობდა სავარაუდოდ [[I საუკუნე]]ში, არ იყო მხოლოდ ორ სამეფოს — [[სომხეთი|სომხეთის]]ა და [[იბერია (ძველი სახელმწიფო)|იბერიის]] — ტერიტორიული კონფლიქტი. იგი ასახავდა იმდროინდელი [[კავკასია|კავკასიის]] რეგიონის ფართო გეოპოლიტიკურ დინამიკას, რომელიც განპირობებული იყო [[რომის იმპერია|რომის]]ა და [[პართია|პართიის]] მუდმივი მეტოქობით რეგიონის კონტროლისათვის. [[I საუკუნე|I საუკუნის]] შუა ხანებში [[რომი|რომის იმპერია]] და [[პართია]] ცდილობდნენ თავიანთი გავლენის გავრცელებას კავკასიაზე, რაც მათთვის როგორც სამხედრო-სტრატეგიული, ისე სავაჭრო თვალსაზრისით იყო მნიშვნელოვანი. სომხეთი, რომელიც ხშირად ერთგვარ ბუფერულ ზონად გვევლინებოდა ამ ორი იმპერიის შინაარსობრივ დაპირისპირებაში, პერიოდულად ხდებოდა ამავე ძალების პოლიტიკური ინსტრუმენტი. [[იბერია (ძველი სახელმწიფო)|იბერიამ]] კი შეეცადა საკუთარი სახელმწიფოებრივი ინტერესების დაცვას და ამ ომში სწორედ თავისდამოუკიდებლობის შენარჩუნებისკენ მიმართული პოლიტიკური ნების გამოხატვა შეიძლება დავინახოთ1. [[იბერიელები|იბერიელებმა]] გამოიყენეს ადგილობრივი რელიეფი და მრისხანე მთიანი ლანდშაფტი როგორც თავდაცვითი იარაღი. მათ მიერ გამოყენებული თავდაცვითი ტაქტიკები, განსაკუთრებით [[ციხე-დარბაზები|ციხე-დარბაზების]] ქსელის გამოყენება, ითვლება ერთ-ერთ უძველეს მაგალითად რეგიონის სამხედრო სტრატეგიულ გააზრებაში2. ამასთან, ამ პერიოდში იბერიის სამეფო მმართველებმა — მათ შორის, სავარაუდოდ [[ფარსმან I]]-მა ან [[ფარსმან II]]-მა — ჩამოაყალიბეს საკუთარი სამეფო კარის იდეოლოგიური ნარატივი, რომელშიც ომი სომხეთთან წარმოდგენილი იყო როგორც „მართლად დასაბუთებული ბრძოლა ეროვნული ღირსების დასაცავად“3. [[სომხეთი|სომხურმა]] მხარემ კი ამ ომში დაინახა შესაძლებლობა გაეფართოებინა თავისი გავლენა [[კოლხეთი|კოლხეთში]] და დაეცვა [[არაშის ველი]] — სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონისათვის — რომლითაც შესაძლებელი იყო სავაჭრო გზების გაკონტროლება შავი ზღვისაკენ. სომხეთის მეფეებს შორის, განსაკუთრებით გამოყოფილია [[არტაშესიანები|არტაშესიანთა დინასტიის]] წარმომადგენლები, რომლებიც ცდილობდნენ იბერიის წინააღმდეგ არა მხოლოდ სამხედრო, არამედ დინასტიების მეშვეობით ქორწინებითი კავშირებით ზეგავლენის მოპოვებას4. ომის შედეგები არ იყო ერთმნიშვნელოვანი. მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს პირდაპირი წერილობითი წყარო, რომელიც ომის დამთავრებას აღწერს დეტალურად, სამეფო დინასტიების შემდგომი ისტორიიდან ჩანს, რომ ორივე მხარე შეეცადა სტატუს-კვოს შენარჩუნებას და გარდამავალი პერიოდის დიპლომატიური პროცესებით გადაჭრას. არსებობს ვარაუდი, რომ ომი დასრულდა [[რომის იმპერია|რომაული]] და [[პართია|პართიული]] ზეგავლენის ახალი საზღვრების დაწესებით, რომელშიც სომხეთი უფრო მეტად დაქვემდებარებული გახდა პართიას, ხოლო იბერია – რომის მოკავშირედ ჩამოყალიბდა5. ისტორიული მეხსიერება ამ ომს განსაკუთრებულ დატვირთვას ანიჭებს როგორც ორ კულტურულად ახლობელ, მაგრამ პოლიტიკური ინტერესებით განდაყოფილ ქვეყანას შორის წინააღმდეგობას. [[ქრისტიანობა|ქრისტიანობის]] შემოსვლის შემდეგ ორივე სახელმწიფოში, ომმა დაკარგა კონფესიური წონა, თუმცა პოლიტიკურ და საგანმანათლებლო წრეებში იგი დღემდე განიხილება როგორც ერთ-ერთი ადრეული მაგალითი კავკასიური სახელმწიფოს დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლისა. ==ლიტერატურა== *{{cite book |title=Annals |last=Tacitus |author-link=Tacitus |at=Book XII, Chapters 44-51 |url= http://en.wikisource.org/wiki/The_Annals_%28Tacitus%29/Book_12#44|access-date=December 15, 2023}}<br> *[[Cyril Toumanoff|Toumanoff, Cyril]] (1969), Chronology of the early Kings of Iberia, Vol. 25<br> *{{Cite book |last=Grousset |first=R. |title=Histoire de l'Arménie des Origines à 1071 |publisher=Payot |year=1947 |location=Paris |language=fr |trans-title=History of Armenia from its origins to 1071}} ==დამატებითი ლიტერატურა== * {{Cite book |last=Baumer |first=Christoph |title=History of the Caucasus |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2023 |isbn=9780755636303 |language=English}} * {{Cite book |title=Edge of Empires, a History of Georgia |last=Rayfield |first=Donald |publisher=Reaktion Books |year=2012 |isbn=978-1-78023-070-2 |location=London}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:სომხეთსა და იბერიას შორის ომი}} [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა იბერიის სამეფო]] [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა სომხეთის სამეფო]] [[კატეგორია:50-იანი წლების კონფლიქტები]] [[კატეგორია:ომები, რომლებშიც მონაწილეობდა რომის იმპერია]] [[კატეგორია:50-იანი წლები რომის იმპერიაში]] [[კატეგორია:რომა–პართიის ომები]] [[კატეგორია:იბერიის სამეფო]] [[კატეგორია:სომხეთ-იბერიის ომები]] [[კატეგორია:მითრიდატე]] [[კატეგორია:პართიელები]] [[კატეგორია:პართია]] bi15jj0l9t8mjb730ya4vf01d6bcjix 0 581994 4816734 4800025 2025-06-19T17:45:46Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816734 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მედია | სახელი = OC Media | ლოგო = | სურათი = [[File:OC Media Logo.png|OC Media|200px]] | წარწერა = | ტიპი = ონლაინ მედია | დაფუძნდა = [[2017]] | დამფუძნებლები = მარიამ ნიკურაძე, დომინიკ ცაგარა, კაროლინ სატკლიფი | მფლობელი = | შტაბ-ბინა = [[თბილისი]] | ფორმატი = | მთავარი რედაქტორი = რობინ ფაბრო<ref>{{Cite web|title=Our Team|url=https://oc-media.org/our-team/|website=OC Media|language=en-US|access-date=2020-05-24}}</ref> | მკითხველი = | მაყურებელი = | მსმენელი = | არეალი = | საიტი = {{url|https://oc-media.org/|OC-Media.org}} }} '''OC Media''' (Open Caucasus Media) — დამოუკიდებელი ინგლისურენოვანი ონლაინ მედია, დაფუძნდა [[2017]] წელს, აშუქებს სამხრეთ და ჩრდილოეთ კავკასიის რეგიონის სიახლეებს. ==საქმიანობა== ===მიზნები და ხედვები=== OC Media თბილისში დაფუძნებული მედია ორგანიზაციაა, რომელიც 2017 წელს ჟურნალისტებმა მარიამ ნიკურაძემ და დომინიკ ცაგარამ დააარსეს. გამოცემა აერთიანებს დამოუკიდებელ ჟურნალისტებს კავკასიის რეგიონიდან.<ref name=":0">{{Cite web|last=|first=|date=2020-11-18|title=A progressive, pro-peace voice in the Caucasus|url=https://www.democracyendowment.eu/en/our-work/firstpersonstories/915-oc-media.html|access-date=2020-11-18|website=[[European Endowment for Democracy]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201118114925/https://www.democracyendowment.eu/en/our-work/firstpersonstories/915-oc-media.html|archivedate=2020-11-18}}</ref><ref name=":1">{{Cite web|last=|first=|date=|title=Who we are|url=https://oc-media.org/who-we-are/|access-date=2020-05-16|website=OC Media|language=en-US|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200513084641/https://oc-media.org/who-we-are/|archivedate=2020-05-13}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=16th South Caucasus Media Conference|url=https://www.osce.org/representative-on-freedom-of-media/436184?download=true|access-date=2020-05-16|website=[[OSCE]]}}</ref> OC Media აშუქებს [[საქართველო]]ს (მათ შორის ოკუპირებული [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთისა]] და ცხინვალის რეგიონის), [[აზერბაიჯანი]]ს (მათ შორის მთიანი ყარაბაღისა), სომხეთისა და ჩრდილოეთ კავკასიის რესპუბლიკების ახალ ამბებს.<ref>{{Cite web|last=Narimanishvili|first=Nino|date=2020-06-21|title=OC Media პანდემიის პირისპირ, დაფინანსების ახალი გზების ძიებაში - ინტერვიუ მარიამ ნიკურაძესთან|trans-title=OC Media in the face of the pandemic, in search of new means of financing — Interview with Mariam Nikuradze|url=https://www.mediachecker.ge/ka/covid-19/rchevebi-zhurnalistebs/article/83181-oc-media-pandemiis-pirispir-dafinansebis-akhali-gzebis-dziebashi-interviu-mari-nikuradzesthan|access-date=2020-06-22|website=Media Checker|language=ka}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=How OC Media is training the next generation of freelance journalists in the Caucasus region|url=https://engagedjournalism.com/resources/oc-media-training-freelance-journalists-caucasus-1|access-date=2020-11-16|website=Engaged Journalism}}</ref> მისი მასალები ოთხ ენაზე ვრცელდება გამოცემის პარტნიორი მედიების საშუალებით.<ref name="fm" /> OC Media-ს მისია კავკასიის რეგიონში მოვლენის ობიექტური, ჟურნალისტური ეთიკის პრინციპებზე დაფუძნებული გაშუქებაა. გამოცემის მიზნებს შორისაა [[დემოკრატია|დემოკრატიული]] ცვლილებების ხელშეწყობა, რეგიონის მასშტაბით მედიის ხარისხისა და მდგრადობის გაძლიერება, და დამოუკიდებელი მედიაორგანიზაციების საერთო ინტერესების დაცვა მდგრადი დაფინანსების ადვოკატირებისა და ინიციატივების გზით, რომლებიც ხელს შეუწყობს მათ მედიაგარემოში არსებულ გამოწვევებს გაუმკლავდნენ.<ref name=":1" /> OC Media დაფინანსებას სხვადასხვა ორგანიზაციებისა და საელჩოებისგან, და ასევე თავისი მკითხველებისგან იღებს.<ref name=":1" /> გამოცემის დონორებს შორის არიან: დიდი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა სამსახური, ფრიდრიხ ებერტის ფონდი, ღია საზოგადოებათა ფონდი, დემოკრატიის ეროვნული ფონდი, დემოკრატიის ევროპული ფონდი, ჩეხეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა სამინისტრო და ტომსონ როიტერსის ფონდი.<ref name=":1" /> ===ისტორია=== 2020 წლის მარტში, მას შემდეგ, რაც OC Media-ს მიერ ჩატარებულმა ჟურალისტურმა გამოძიებამ საქართველოს რამდენიმე სამკერვალო საწარმოში მძიმე შრობითი პირობები გამოავლინა, ადამიანის უფლებათა განათლებისა და მონიტორინგის ცენტრმა საქართველოს მთავრობას მიმართა და მოითხოვა, რომ შრომის ინსპექციის დეპარტამენტმა დაუყოვნებლივ განახორციელოს აღნიშნული საწარმოების ინსპექტირება. ამასთანავე, ორგანიზაციამ [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტს]] შრომითი უფლებების უზრუნველყოფის მიზნით საკანონმდებლო ცვლილებები მიღების მოთხოვნით მიმართა. 2020 წლის ოქტომბერში გამოცემის ვერ-გვერდზე ორჯერ განხორციელდა კიბერშეტევა. გამოცემის მენეჯმენტმა მომხდარი მათ მიერ [[მთიანი ყარაბაღის ომი (2020)|მთიანი ყარაბაღის ომის]] გაშუქებას მიაწერა.<ref>{{Cite web|date=2020-10-29|title=OC Media-ზე კიბერთავდასხმა მოხდა|trans-title=Cyber attack on OC Media|url=https://on.ge/story/67772-oc-media-%E1%83%96%E1%83%94-%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90-%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%93%E1%83%90|access-date=2020-11-16|website=On.ge|language=ka}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=OC-Media|url=https://jfj.fund/jfj/oc-media/|access-date=2020-11-16|website=Justice for Journalists|language=en-GB}}</ref><ref>[https://www.mediachecker.ge/mediaethika/85025-oc-media-ze-hakeruli-thavdaskhmebi-gakhshirda-gamocema-amas-yarabaghis-omis-gashuqebas-ukavshirebs OC Media-ზე ჰაკერული თავდასხმები გახშირდა - გამოცემა ამას ყარაბაღის ომის გაშუქებას უკავშირებს]</ref> 2023 წელს გამოცემამ თავისუფალი მედიის ჯილდო მიიღო.<ref name="fm">[https://frittord.no/en/prizes/free-media-awards/oc-media Free Media Awards 2023 OC Media – Georgia]</ref> აღნიშნული ჯილდო გადაეცემათ იმ გამოცემებს, რომლებიც ხარისხიანი მასალით, პასუხისმგებლიანობითა და სამოქალაქო გამბედაობით გამოირჩევიან. [[File:მარიამ ნიკურაძე მზია საგანელიძის ფოტო.jpg|thumb|300px|მარიამ ნიკურაძე — OC Media-ს თანადამფუძნებელი და რეპორტიორი. წარწერა ფურცელზე: „თავისუფალი მედია არ დაემორჩილება რუსულ კანონს“ (2024)]] 2023 წლის სექტემბერში, პარლამენტის თავმჯდომარე [[შალვა პაპუაშვილი|შალვა პაპუაშვილმა]] OC Media მიკერძოებულობაში დაადანაშაულა და გამოცემის დონორ ორგანიზაციებს დაფინანსებასთან დაკავშირებით კითხვებით მიმართა მას შემდეგ, რაც მედიისგან მის მიერ დაწერილი ოპ-ედის გამოქვეყნებაზე უარი მიიღო. მედიასაშუალების რედაქტორების უარს წინ უძღოდა თხოვნა, მიეღოთ ოპ-ედის სრული ვერსია, რაც შალვა პაპუაშვილის წარმომადგენლებმა არ დააკმაყოფილეს. საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამ დაგმო პარლამენტის თავმჯდომარის ქმედებები და აღნიშნა, რომ ეს ფაქტი ხელისუფლების მიერ თავისუფალი მედიის დევნის კიდევ ერთი გამოვლინებაა.<ref>[https://www.qartia.ge/ka/siakhleebi/article/95690 ქარტია მოუწოდებს ხელისუფლებას, შეწყვიტოს თავისუფალი და მიუკერძოებელი მედიის დევნა]</ref> 2024 წელს OC Media-ს თანადამფუძნებელმა და ჟურნალისტმა მარიამ ნიკურაძემ პრემია „ლექსო — უფლებადამცველი მედია პროფესიონალებისთვის“ მიიღო.<ref>[https://www.mediachecker.ge/ka/mediagaremo/article/98586-premia-leqsos-gamarjvebulebi-mariam-nikuradze-da-manana-qveliashvili-gakhdnen პრემია „ლექსოს“ გამარჯვებულები მარიამ ნიკურაძე და მანანა ქველიაშვილი გახდნენ]</ref> 2024 წლის ნოემბერში [[საქართველოს საპროტესტო აქციები (2024-2025)|საპროტესტო აქციების]] გაშუქებისას მარიამ ნიკურაძეს სამართალდამცავთა თავდასხმის შედეგად ორჯერ დაუზიანდა კამერა.<ref>[https://www.mediachecker.ge/ka/mediagaremo/article/99134-proevropuli-aqciebis-gashuqebisas-50-ze-meti-zhurnalisti-dashavda პროევროპული აქციების გაშუქებისას 50-ზე მეტი ჟურნალისტი დაშავდა]</ref> 2025 წლის მარტში რუსთაველის გამზირზე პროტესტის გაშუქების დროს გზის გადაკეტვის ბრალდებით იგი ორჯერ დააჯარიმეს 5000 ლარით.<ref>[https://cmis.ge/incident/mariam-nikuradze-daajarimes/6/ OC.Media-ს და “რადიო თბილისის” ჟურნალისტები დააჯარიმეს „გზის გადაკეტვის“ საფუძვლით]</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== *[https://ejc.net/resources/oc-media-training-freelance-journalists-caucasus-1?utm_source=chatgpt.com How OC Media is training the next generation of freelance journalists] *[https://oc-media.org/about-us/ Who we are] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ევროპული ონლაინ მედიები]] [[კატეგორია:საქართველოს საინფორმაციო სააგენტოები]] rlvoj6zehzchx5tkihczm7fvlfllm08 0 582116 4816970 4785349 2025-06-20T08:37:35Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816970 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ამატენანგო-დელ-ვალიეს მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Amatenango del Valle}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 11 283 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 29.3-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=[[INEGI]]|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 152.64 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 73.9 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი|შტატის]] შემადგენლობაში [[1882]] წლის [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ამატენანგო-დელ-ვალიე. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07007. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] 28fo20bi3cseksj6ycit1fxusqgziq5 0 582125 4817027 4785351 2025-06-20T11:33:17Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817027 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ანხელ-ალბინო-კორსოს მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Ángel Albino Corzo}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[ჩიაპასი]]ს შტატში, [[მექსიკა|მექსიკის]] სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 31 947 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 20%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|title=Localidades y su población por municipio segun tamaño de localidad|publisher=[[INEGI]]|language= es |access-date=March 11, 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180831002458/http://www.beta.inegi.org.mx/contenidos/proyectos/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_07.pdf|archive-date=August 31, 2018}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 583.54 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=07|title=Unidad de Microrregiones Cedulas de Informacion Municipal (SCIM)|publisher=Secretara de Desarrollo Social|language=es|access-date=November 18, 2017}}{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 48.3 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[ჩიაპასი|შტატის]] შემადგენლობაში [[1933]] წლის [[1 მარტი|1-ელ მარტს]] შევიდა.<ref name=dates>{{cite book |date=1996 |title=Estado de Chiapas División Territorial de 1810 a 1995. |pages=79–95 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222338/702825222338_9.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1486-7}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ხალტენანგო-დე-ლა-პასი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 07008. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ჩიაპასი}} [[კატეგორია:ჩიაპასის მუნიციპალიტეტები]] h6e87d9qkt39cqnvtodt6s40narx4gz 0 583095 4816825 4800091 2025-06-20T00:54:16Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816825 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width: 250px; font-size: 90%; text-align: left;" |+ '''საბჭოთა კავშირის პოლიტიკა''' |- | style="text-align:center;" | [[ფაილი:Flag of the Soviet Union.svg|250px|საბჭოთა კავშირის დროშა]] |- ! ხელმძღვანელობა |- | • [[საბჭოთა კავშირის ლიდერები]] • [[კომუნისტური პარტია (საბჭოთა კავშირი)]] |- ! მმართველობა |- | • [[საბჭოთა კონსტიტუცია (1977)]] • [[უმაღლესი საბჭო (საბჭოთა კავშირი)]] |- ! იდეოლოგია |- | • [[მარქსიზმ-ლენინიზმი]] • [[ტოტალიტარიზმი]] |- ! ადამიანის უფლებები |- | • [[ადამიანის უფლებები საბჭოთა კავშირში]] • [[პოლიტიკური რეპრესიები საბჭოთა კავშირში]] |- ! პორტალი |- |} '''ადამიანის უფლებები საბჭოთა კავშირში''' მკაცრად იყო შეზღუდული. საბჭოთა კავშირი ტოტალიტარული სახელმწიფო იყო [[1927]] წლიდან [[1953]] წლამდე,<ref>{{Cite web|title=Totalitarianism – Definition, Examples, & Facts|url=https://www.britannica.com/topic/totalitarianism|access-date=2021-01-03|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|last=Rutland|first=Peter|year=1993|title=The Politics of Economic Stagnation in the Soviet Union: The Role of Local Party Organs in Economic Management|url=https://archive.org/details/politicsofeconom0000rutl|publisher=Cambridge University Press|page=[https://archive.org/details/politicsofeconom0000rutl/page/n28 9]|isbn=978-0-521-39241-9}}</ref><ref>{{Cite book|last=Krupnik|first=Igor|year=1995|title=Soviet Cultural and Ethnic Policies Towards Jews: A Legacy Reassessed|editor=Ro'i, Yaacov|publisher=Routledge|isbn=978-0-714-64619-0}}</ref><ref>{{Cite book|last=von Beyme|first=Klaus|year=2014|title=On Political Culture, Cultural Policy, Art and Politics|publisher=Springer|page=65|isbn=978-3-319-01559-0}}</ref> ხოლო ერთპარტიული რეჟიმი შენარჩუნდა [[1990]] წლამდე.<ref>{{Cite web|date=2017-10-10|title=Закон СССР от 14 марта 1990 г. N 1360-I|url=http://constitution.garant.ru/history/ussr-rsfsr/1977/zakony/185465/|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010070843/http://constitution.garant.ru/history/ussr-rsfsr/1977/zakony/185465/|url-status=dead|archive-date=2017-10-10|access-date=2021-01-04}}</ref> სიტყვის თავისუფლება მკაცრად იზღუდებოდა, განსხვავებული აზრის გამოხატვა კი ისჯებოდა. დამოუკიდებელი პოლიტიკური საქმიანობა დაუშვებელი იყო — მათ შორის პროფკავშირებში გაწევრიანება, კერძო კომპანიების ფლობა, დამოუკიდებელი რელიგიური ორგანიზაციების ან ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიების შექმნა. მოქალაქეებს გადაადგილების თავისუფლება შეზღუდული ჰქონდათ როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ. პრაქტიკაში, საბჭოთა ხელისუფლება ზღუდავდა სამართლის უზენაესობას, სამოქალაქო თავისუფლებებს, სამართლებრივ დაცვასა და საკუთრების გარანტიებს,<ref name="Pipes2001">{{Cite book|last=Pipes|first=Richard|year=2001|title=Communism|publisher=Weidenfeld & Nicolson|isbn=0-297-64688-5}}</ref><ref name="Pipes1994">{{Cite book|last=Pipes|first=Richard|year=1994|title=Russia Under the Bolshevik Regime|publisher=Vintage|isbn=0-679-76184-5|pages=401–403}}</ref> რომლებიც საბჭოთა იურისტების — მათ შორის ანდრეი ვიშინსკის — მიერ "ბურჟუაზიულ მორალად" ითვლებოდა.<ref>{{Cite book|title=Teoria dowodów sądowych w prawie radzieckim|last=Wyszyński|first=Andrzej|publisher=Biblioteka Zrzeszenia Prawników Demokratów|year=1949|pages=153, 162|url=http://echelon.pl/files/echelon/Wyszy%C5%84ski%20-%20Teoria%20dowod%C3%B3w%20s%C4%85dowych%20(OCR).pdf}}</ref> საბჭოთა კავშირმა მოაწერა ხელი ადამიანის უფლებების შესახებ სამართლებრივად სავალდებულო დოკუმენტებს, მათ შორის — სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების საერთაშორისო პაქტს [[1973]] წელს, თუმცა ისინი არც ფართოდ იყო ცნობილი და არც ხელმისაწვდომი საბჭოთა მოქალაქეებისთვის. ამ დოკუმენტებს კომუნისტური ხელისუფლება პრაქტიკაში არ აღიარებდა. ადამიანის უფლებების დამცველები საბჭოთა კავშირში ხშირად ხდებოდნენ დევნის, რეპრესიებისა და დაპატიმრებების ობიექტები. == საბჭოთა ადამიანის უფლებების კონცეფცია და სამართლებრივი სისტემა == [[ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია|ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის მიხედვით]], ადამიანის უფლებები წარმოადგენს „ძირითად უფლებებსა და თავისუფლებებს, რომელთა მქონეც ყოველი ადამიანია“<ref>Houghton Mifflin Company, 2006</ref> — მათ შორის სიცოცხლისა და თავისუფლების უფლება, გამოხატვის თავისუფლება, კანონის წინაშე თანასწორობა, ასევე სოციალური, კულტურული და ეკონომიკური უფლებები, როგორიცაა კულტურულ ცხოვრებაში მონაწილეობა, საკვების, შრომისა და განათლების უფლება. საბჭოთა ადამიანის უფლებათა გაგება მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდა საერთაშორისო სამართლებრივი სტანდარტებისგან. საბჭოთა იურიდიული თეორიის თანახმად, ადამიანის უფლებები სახელმწიფოს ეკუთვნოდა და ის შეიძლება გამოყენებულიყო ინდივიდის წინააღმდეგ<ref>Lambelet, Doriane. „The Contradiction Between Soviet and American Human Rights Doctrine: Reconciliation Through Perestroika and Pragmatism“, Boston University International Law Journal, ტ. 7, 1989, გვ. 61–62.</ref>. თავად საბჭოთა სახელმწიფო ითვლებოდა უფლებების წყაროდ<ref name=shiman>{{cite book | last = Shiman | first = David | title = Economic and Social Justice: A Human Rights Perspective | publisher = Amnesty International | year=1999 | url = http://www1.umn.edu/humanrts/edumat/hreduseries/tb1b/Section1/tb1-2.htm | isbn = 978-0967533407}}</ref>. ამიტომ, საბჭოთა სამართლებრივი სისტემა სამართალს აღიქვამდა პოლიტიკის განშტოებად, ხოლო სასამართლოებს განიხილავდა როგორც მთავრობის ორგანოებს. უშიშროების ორგანოებს მინიჭებული ჰქონდათ ფართო ექსტრაჯუდიციური უფლებამოსილებები. პრაქტიკაში, საბჭოთა ხელისუფლება ზღუდავდა სამართლის უზენაესობას, სამოქალაქო თავისუფლებებს, სამართლებრივ დაცვას და ქონების გარანტიებს,<ref>Richard Pipes (2001). Communism. Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-64688-5</ref>><ref>Richard Pipes (1994). Russia Under the Bolshevik Regime. Vintage. ISBN 0-679-76184-5, გვ. 401–403</ref> რომლებიც საბჭოთა იურისტების, მათ შორის ანდრეი ვიშინსკის მიერ, მიიჩნეოდა „ბურჟუაზიული მორალის“ გამოვლინებად საბჭოთა კავშირი და სხვა ქვეყნებმა აღმოსავლეთ ბლოკიდან თავი შეიკავეს [[1948]] წლის ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის დამტკიცებისგან, იმ მოტივით, რომ დოკუმენტი იყო „ზედმეტად იურიდიული“ და საფრთხეს უქმნიდა სახელმწიფო სუვერენიტეტს<ref>Glendon, Mary Ann. A World Made New: Eleanor Roosevelt and the Universal Declaration of Human Rights. Random House, 2001. ISBN 9780375760464</ref>. მოგვიანებით, საბჭოთა კავშირმა მოაწერა ხელი სამართლებრივად სავალდებულო დოკუმენტებს, მათ შორის სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების საერთაშორისო პაქტს [[1973]] წელს (და [[1966]] წლის ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული უფლებების პაქტს), თუმცა ეს დოკუმენტები არც ფართოდ იყო ცნობილი და არც სერიოზულად აღიქმებოდა საბჭოთა მმართველობის პირობებში<ref name=thomas-hrideas>{{Cite journal| volume = 7| issue = 2| pages = 110–141| last = Thomas| first = Daniel C.| title = Human Rights Ideas, the Demise of Communism, and the End of the Cold War| journal = Journal of Cold War Studies| year = 2005| url = http://muse.jhu.edu/journals/cws/summary/v007/7.2thomas.html| doi=10.1162/1520397053630600| s2cid = 57570614}}</ref>. იოსებ სტალინის მმართველობისას, [[1935]] წელს, სიკვდილით დასჯა გავრცელდა თორმეტი წლის მოზარდებზე<ref>Mccauley, Martin. Stalin and Stalinism: Revised 3rd Edition. Routledge, 2013, გვ. 49</ref><ref>Wright, Patrick. Iron Curtain: From Stage to Cold War. OUP Oxford, 2009, გვ. 342</ref><ref>Boobbyer, Philip. The Stalin Era. Psychology Press, 2000, გვ. 160</ref>. სერგეი კოვალიოვი იხსენებდა საბჭოთა კონსტიტუციის 125-ე მუხლს, რომელიც მოიცავდა ძირითად სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებებს. მაგრამ, როდესაც ის და სხვა პოლიტპატიმრები ცდილობდნენ აღნიშნული მუხლის გამოყენებას საჩივრის სამართლებრივი საფუძვლად, პროკურორმა უპასუხა: „ეს კონსტიტუცია თქვენთვის არ არის დაწერილი, არამედ ამერიკელი ზანგებისთვის, რომ იცოდნენ, როგორ ბედნიერად ცხოვრობენ საბჭოთა მოქალაქეები“<ref>{{cite web | url=http://grani.ru/Society/History/m.243716.html | title=Засчитать поражение | publisher=Grani.ru | date=2015-08-22 | access-date=2023-08-23 | author=Oleg Pshenichnyi}}</ref>. დანაშაულის განსაზღვრა საბჭოთა სისტემაში არ ემთხვეოდა სამართლის დარღვევის არსს. დანაშაულად ითვლებოდა ნებისმიერი ქმედება, რომელიც შესაძლოა სახელმწიფოს ან საზოგადოებას საფრთხეს უქმნიდა. მაგალითად, მოგების მიღების სურვილი შეიძლება მიჩნეულიყო კონტრრევოლუციურ აქტად და ისჯებოდა სიკვდილით. [[1928]]–[[1931]] წლებში მილიონობით გლეხის ლიკვიდაცია და დეპორტაცია განხორციელდა საბჭოთა სამოქალაქო კოდექსის ფარგლებში. ზოგიერთი საბჭოთა იურისტის მტკიცებით, სისხლის სამართლის რეპრესიები შეიძლებოდა გამოყენებულიყო ბრალის გარეშე. მარტინ ლაცისი, საბჭოთა უკრაინის ჩეკას ხელმძღვანელი, წერდა: „ნუ ეძებთ დამამძიმებელ გარემოებებს ან მტკიცებულებებს იმის დასადგენად, ებრძოდა თუ არა ბრალდებული საბჭოთა ხელისუფლებას. ჰკითხეთ, რომელი სოციალური კლასის წარმომადგენელია, რა არის მისი წარმომავლობა, განათლება, პროფესია. სწორედ ეს განსაზღვრავს მის ბედს — აი, ეს არის წითელი ტერორის არსი“<ref name="State">Albats, Yevgenia; Fitzpatrick, Catherine A. The State Within a State: The KGB and Its Hold on Russia – Past, Present, and Future. 1994. ISBN 0-374-52738-5</ref>. საჯარო სასამართლო პროცესების მიზანი არ იყო დანაშაულის არსებობის ან არარსებობის დადგენა — ეს წინასწარ განისაზღვრებოდა პარტიული სტრუქტურების მიერ — არამედ მათ ემსახურებოდა პოლიტიკური პროპაგანდისა და მოქალაქეთა მოტივაციის სისტემის გაძლიერებას (მაგალითად, იხილეთ მოსკოვის პროცესები). დაცვის ადვოკატები, რომლებიც პარტიის წევრები უნდა ყოფილიყვნენ, ვალდებულნი იყვნენ წინასწარ დაეთანხმებინათ კლიენტის ბრალეულობა. == პოლიტიკური გამოხატვის თავისუფლება == {{მთავარი სტატია|საბჭოთა პოლიტიკური რეპრესიები}} [[1930-იანები|1930-იან]] და [[1940-იანები|1940-იან]] წლებში პოლიტიკური რეპრესიები ფართოდ გამოიყენებოდა საბჭოთა [[საიდუმლო პოლიცია|საიდუმლო პოლიციის]] — [[ოგპუ]]-სა და [[ენკავედე]]-ს — მიერ.<ref>ანტონოვ-ოვსეენკო, ანტონ. ბერია. მოსკოვი: АСТ, 1999. [http://fictionbook.ru/author/antonov_ovseenko_anton/beriya/antonov_ovseenko_beriya.html სრულყოფილი რუსულენოვანი ტექსტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071111101238/http://fictionbook.ru/author/antonov_ovseenko_anton/beriya/antonov_ovseenko_beriya.html |date=2007-11-11 }}</ref> ხელისუფლებისთვის ინფორმაციის შეგროვებისა და განსხვავებული აზრის გამოვლენის მიზნით გამოიყენებოდა ფართო აგენტურული ქსელი, რომელიც შედგებოდა როგორც ნებაყოფლობითი, ასევე იძულებით რეკრუტირებული მოქალაქეებისგან — [[ინფორმატორი|ინფორმატორებისგან]].<ref name="Informants">Koehler, John O. Stasi: The Untold Story of the East German Secret Police. Westview Press, 2000. ISBN 0-8133-3744-5</ref> ამგვარი რეპრესიების თეორიულ საფუძველს წარმოადგენდა [[მარქსიზმი]]ს მიერ ჩამოყალიბებული [[კლასობრივი ბრძოლა]]ს თეორია. ტერმინები „რეპრესიები“, „ტერორი“ და მსგავსი ხისტი ფორმულირებები ოფიციალურ ლექსიკონში შედიოდა, რადგან [[პროლეტარიატის დიქტატურა]] მიზნად ისახავდა ანტაგონისტურ [[სოციალური კლასი|სოციალურ კლასებთან]] წინააღმდეგობის ჩახშობას. პოლიტიკური რეპრესიების სამართლებრივი ბაზა განსაზღვრული იყო [[როცაეფსერის სისხლის სამართლის კოდექსი|რ.ს.ფ.ს.რ-ის სისხლის სამართლის კოდექსის]] 58-ე მუხლით, ხოლო ანალოგიური მუხლები მოქმედებდა სხვა [[საბჭოთა რესპუბლიკები|საბჭოთა რესპუბლიკებშიც]]. [[სტალინიზმი|სტალინისტური ტერორის]] პერიოდში ოფიციალურად გამოცხადდა, რომ სოციალიზმის პირობებში კლასობრივი ბრძოლის გამწვავება გარდაუვალი იყო. == ლიტერატურული და სამეცნიერო გამოხატვის თავისუფლება == {{მთავარი სტატია|საბჭოთა ცენზურა|სოციალისტური რეალიზმი}} [[ცენზურა]] საბჭოთა კავშირში ყოვლისმომცველი და მკაცრად რეგულირებული იყო.<ref name="FreeSpeech">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/cshome.html A Country Study: Soviet Union (Former). Chapter 9 – Mass Media and the Arts. The Library of Congress. Country Studies]</ref> ამან წარმოშვა [[სამიზდატი]] — აკრძალული ლიტერატურის ფარულად გადაბეჭდვისა და გავრცელების პრაქტიკა. ხელოვნება, ლიტერატურა, განათლება და მეცნიერება მკაცრად იდეოლოგიური კონტროლის ქვეშ მოექცა, რადგან ისინი უნდა ემსახურებოდა გამარჯვებული [[პროლეტარიატი]]ს ინტერესებს. [[სოციალისტური რეალიზმი]] წარმოადგენდა ასეთ ტელეოლოგიურად ორიენტირებულ ხელოვნებას, რომელიც პროპაგანდას უწევდა [[სოციალიზმი|სოციალიზმსა]] და [[კომუნიზმი|კომუნიზმს]]. ჰუმანიტარულ და სოციალურ მეცნიერებებში მკაცრად კონტროლდებოდა მათი შესაბამისობა [[ისტორიული მატერიალიზმი|ისტორიული მატერიალიზმის]] პრინციპებთან. ბუნებითი მეცნიერებები აგებულად უნდა ყოფილიყო [[დიარექტიკული მატერიალიზმი|დიარექტიკული მატერიალიზმის]] ფილოსოფიურ საფუძველზე. რიგი სამეცნიერო დისციპლინები, როგორიცაა [[გენეტიკა]], [[კიბერნეტიკა]] და [[შედარებითი ენათმეცნიერება]], სხვადასხვა პერიოდის განმავლობაში განიცდიდა რეპრესიებს საბჭოთა კავშირში, როგორც „[[ბურჟუაზიული ფსევდომეცნიერება]]“.[https://books.google.com/books?id=1IQzecjGQX0C Biographical Dictionary of Dissidents in the Soviet Union, 1956–1975], S. P. de Boer, E. J. Driessen, H. L. Verhaar; ISBN 90-247-2538-0, გვ. 652</ref> ერთ დროს [[ლისენკოიზმი]], რომელიც დღეს ხშირად მიიჩნევა [[ფსევდომეცნიერება|ფსევდომეცნიერებად]], პრიორიტეტად მიიჩნეოდა სოფლის მეურნეობასა და ბიოლოგიაში. [[1930-იანები|1930-იან]] და [[1940-იანები|1940-იან]] წლებში მრავალი გამოჩენილი მეცნიერი გამოცხადდა „[[მავნებლობა|მავნებლად]]“ ან „ხალხის მტრად“ და დააპატიმრეს. ზოგიერთი მათგანი მუშაობდა ე.წ. „[[შარაშკა|შარაშკებში]“ — კვლევით ლაბორატორიებში, რომლებიც [[გულაგი|გულაგის]] სისტემის ფარგლებში მოქმედებდა. [[საბჭოთა სისხლის სამართლის კოდექსი]] განსაზღვრავდა, რომ საბჭოთა ხელისუფლების სისუსტის ხელშეწყობის მიზნით წარმოებული აგიტაცია ან პროპაგანდა, ასევე მასალების გავრცელება, რომლებიც აკნინებდა საბჭოთა სახელმწიფოსა და საზოგადოებრივ წყობას, ისჯებოდა თავისუფლების აღკვეთით 2–5 წლამდე ვადით; განმეორებითი დანაშაული — 3–10 წლით. == ხმის მიცემის უფლება == {{მთავარი სტატია|საბჭოთა დემოკრატია}} [[კომუნისტური ტერორიზმი|კომუნისტი]] იდეოლოგების მიხედვით, საბჭოთა პოლიტიკური სისტემა წარმოდგენილი იყო როგორც ნამდვილი დემოკრატია, რომელშიც [[მუშათა საბჭოები]] („[[სოვეტი|სოვეტები]]“) წარმოადგენდა მუშათა კლასის ნების გამომხატველ ორგანოებს. განსაკუთრებით აღსანიშნავია [[1936]] წლის [[საბჭოთა კავშირის კონსტიტუცია|საბჭოთა კონსტიტუცია]], რომელიც გარანტირებდა პირდაპირ, [[ზოგადი ხმის მიცემის უფლება|ზოგადსა]] და [[საიდუმლო კენჭისყრა|საიდუმლო კენჭისყრას]].<ref name=StalinHoward>სტალინის ინტერვიუ Roy Howard-სთან. იხილეთ [https://web.archive.org/web/20181216073754/http://cfbh.org/en/lcm.php?.%2Fonline%2FStalinHoward%2FStHo-02-interview.wiki ''Is War Inevitable?'' (1936)]</ref> თუმცა პრაქტიკა მნიშვნელოვანად განსხვავდებოდა ფორმალური პრინციპებისგან. მაგალითად, ყველა კანდიდატი შერჩეული იყო [[კომუნისტური ტერორიზმი|კომუნისტური]] პარტიის სტრუქტურების მიერ — სანამ არ დაიწყო [[დემოკრატიზაცია (საბჭოთა კავშირი)|დემოკრატიზაციის პროცესი]] და არ ჩატარდა [[1989 წლის საბჭოთა კავშირის საპარლამენტო არჩევნები]]. ისტორიკოსი [[რობერტ კონქუესტი]] საბჭოთა საარჩევნო სისტემას ასე აღწერდა: {{ციტატა|„ფანტომური ინსტიტუტებისა და ფორმალობების ერთობლიობა, რომელიც ცდილობდა ადამიანური სახე მიეცა სასტიკი რეალობისთვის: მოდელის კონსტიტუცია, რომელიც მიღებული იყო ტერორის ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე ეტაპისას და აძლევდა ადამიანებს უფლებებს; არჩევნები, რომელშიც მხოლოდ ერთი კანდიდატი მონაწილეობდა და რომელშიც ამომრჩეველთა 99 პროცენტი იხდიდა მონაწილეობას; პარლამენტი, სადაც არასდროს იყო არც ერთი წინააღმდეგი ან თავშეკავებული ხმა.“<ref name="reflections">Conquest, Robert. Reflections on a Ravaged Century. W. W. Norton & Company, 2000. ISBN 0-393-04818-7, გვ. 97</ref>}} == ეკონომიკური უფლებები == [[პირადი საკუთრება]] ნებადართული იყო შეზღუდვების პირობებში, ხოლო [[უძრავი ქონება]] უმეტესწილად სახელმწიფოს ეკუთვნოდა.<ref name="feld">{{cite book | last = Feldbrugge, Simons | title = Human Rights in Russia and Eastern Europe: Essays in Honor of Ger P. van den Berg | publisher = Kluwer Law International | year=2002 | url = https://books.google.com/books?id=pbp51bthZucC | isbn = 978-90-411-1951-3}}</ref> მომგებიანად ვაჭრობის მრავალი ფორმა ითვლებოდა „[[სპეკულაცია|სპეკულაციად]]“ ({{lang-ru|спекуляция}}) და იკრძალებოდა როგორც სისხლის სამართლის დანაშაული. მასზე დაწესებული იყო ჯარიმა, პატიმრობა, კონფისკაცია და/ან [[გამოსასწორებელი შრომა]]. „სპეკულაცია“ კონკრეტულად განისაზღვრა [[სსრკ-ის სისხლის სამართლის კოდექსი]]ს 154-ე მუხლით.<ref>{{Cite web |title=სტატია 154. სპეკულაცია – კანონი რ.ს.ფ.ს.რ. 1960 წლის 27 ოქტომბერიდან |url=https://zakonbase.ru/content/part/417416 |access-date=2020-05-02 |website=zakonbase.ru}}</ref> ჯანდაცვა, საცხოვრისი, განათლება და კვება ფორმალურად იყო გარანტირებული, სრულ დასაქმებასა და ეკონომიკურ კეთილდღეობაზე დაფუძნებული სისტემების მეშვეობით,<ref name="feld"/> თუმცა პრაქტიკაში ეს გარანტიები ხშირად ვერ ხორციელდებოდა. მაგალითად, [[1932]]–[[1933]] წლებში [[საბჭოთა შიმშილობა (1932–1933)|მძიმე შიმშილობის]] შედეგად ხუთ მილიონზე მეტმა ადამიანმა საკვები ვერ მიიღო და შიმშილით გარდაიცვალა — ეს იყო ერთ-ერთი [[საბჭოთა შიმშილობების]] შორის.<ref>Davies and Wheatcroft, გვ. 401. იხილეთ {{cite web | url=http://www2.warwick.ac.uk/fac/soc/economics/staff/faculty/harrison/reviews/davies-wheatcroft2004.pdf | publisher=Warwick | title=Davies & Wheatcroft, 2004}}</ref> [[1932]]–[[1933]] წლების შიმშილობა პირველ რიგში საბჭოთა [[კოლექტივიზაცია|კოლექტივიზაციით]] იყო გამოწვეული,<ref>{{cite web | title = Ukrainian Famine | url = http://www.ibiblio.org/expo/soviet.exhibit/famine.html | access-date=2011-04-21 | work=Ibiblio public library and digital archive}}</ref> თუმცა ნაწილობრივ ბუნებრივ ფაქტორებსაც ჰქონდა გავლენა.<ref name="Davies & Wheatcroft 2009">{{cite book|last1=Davies|first1=Robert W.|last2=Wheatcroft|first2=Stephen G.|year=2009|title=The Years of Hunger: Soviet Agriculture 1931–1933|publisher=Palgrave Macmillan|page=xv|doi=10.1057/9780230273979|isbn=9780230238558}}</ref><ref>{{cite book|title=An Economic History of the USSR 1917–1951|last=Nove|first=Alec|publisher=Penguin Books|year=1952|pages=373–375}}</ref> ხშირად არსებულ [[ნაკლებობის ეკონომიკა|ნაკლებობათა]] საპასუხოდ, მასშტაბურად არსებობდა [[საბჭოთა კავშირის მეორე ეკონომიკა|მეორე ეკონომიკა]], რომელიც მოიცავდა ყველა კატეგორიის საქონელსა და მომსახურებას.<ref name="treale">Treml, Vladimir G.; Alexeev, Michael V. [https://www.ucis.pitt.edu/nceeer/1993-900-03-Treml.pdf "The Second Economy and the Destabilization Effect of Its Growth on the State Economy in the Soviet Union: 1965–1989"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231025071700/https://www.ucis.pitt.edu/nceeer/1993-900-03-Treml.pdf |date=2023-10-25 }} (PDF), Berkeley-Duke Occasional Papers on the Second Economy in the USSR, № 36, დეკემბერი, 1993.</ref> == შეკრებისა და გაერთიანების თავისუფლება == [[პროფკავშირი|პროფკავშირების]] თავისუფალი შექმნა დაუშვებელი იყო. არსებული ყველა პროფკავშირი სახელმწიფო კონტროლის ქვეშ იმყოფებოდა.<ref name="Unions">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/cshome.html A Country Study: Soviet Union (Former). Chapter 5. Trade Unions. The Library of Congress. Country Studies. 2005]</ref> ყველა პოლიტიკური ახალგაზრდული ორგანიზაცია, როგორიც იყო [[პიონერთა მოძრაობა]] და [[კომკავშირი]], ემსახურებოდა კომუნისტური პარტიის იდეოლოგიის გატარებას. ნებართვის გარეშე შექმნილ პოლიტიკურ გაერთიანებებში მონაწილეობა ისჯებოდა პატიმრობით, ხოლო ბანაკებში ორგანიზებული აქტივობები შესაძლოა სიკვდილით დასჯით დასრულებულიყო. == რელიგიის თავისუფლება == {{მთავარი სტატია|რელიგია საბჭოთა კავშირში}} [[ფაილი:Astrakhan Temple of St Vladimira.jpg|thumb|წმინდა ვლადიმერის ტაძარი [[ასტრახანი|ასტრახანში]], რომელიც საბჭოთა პერიოდში ავტობუსის სადგურად გამოიყენებოდა]] [[საბჭოთა კავშირი]] ახორციელებდა [[მარქსიზმი|მარქსისტულ]]-[[ლენინიზმი|ლენინისტურ]] [[ათეიზმი|ათეისტურ]] პოლიტიკას და რელიგიის წინააღმდეგ რეპრესიებს. ხელისუფლება ამ მიზნით აყადაღებდა ეკლესიის ქონებას, რელიგიას დაცინვის საგნად ხდიდა, მორწმუნეებს დევნიდა და სკოლებში ათეიზმის პროპაგანდას ეწეოდა. თუმცა, კონკრეტული რელიგიების მიმართ დამოკიდებულება ხშირად განისაზღვრებოდა სახელმწიფოს ინტერესებით და უმეტესობა ორგანიზებული რელიგიური გაერთიანებების პირდაპირი აკრძალვა არ განხორციელებულა. მართლმადიდებელი მღვდლებისა და მრევლის წინააღმდეგ გამოყენებული ქმედებები მოიცავდა წამებას, დაპატიმრებას, [[გულაგი|ბანაკებში]] გაგზავნას, [[შარაშკა|კვლევით-შრომით დაწესებულებებში]] განთავსებას ან ფსიქიატრიულ დაწესებულებაში გადაყვანას, სადაც ისინი ექვემდებარებოდნენ ფსიქოლოგიურ ზეწოლას, წამებასა და იძულებით ტვინების კონტროლის ექსპერიმენტებს, რელიგიური შეხედულებების უარყოფის მიზნით.<ref>Father Arseny (1893–1973). Priest, Prisoner, Spiritual Father. St Vladimir's Seminary Press. ISBN 0-88141-180-9</ref><ref name="lalex">[http://www.memo.ru/history/DISS/books/ALEXEEWA/ ლიუდმილა ალექსეევა, დისიდენტური მოძრაობის ისტორია საბჭოთა კავშირში]</ref><ref name="gins">[http://www.index.org.ru/journal/11/ginzburg.html ა. გინზბურგი, "მხოლოდ ერთი წელი", ჟურნალი "Index"]</ref><ref>{{Cite news|last=Sullivan|first=Patricia|date=2006-11-26|title=Anti-Communist Priest Gheorghe Calciu-Dumitreasa|newspaper=[[The Washington Post]] |language=en-US|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/25/AR2006112500783.html|access-date=2020-11-24}}</ref><ref>Dumitru Bacu (1971). The Anti-Humans: Student Re-Education in Romanian Prisons. Soldiers of the Cross. Englewood, Colorado. (დაწერილი რუმინულად: Piteşti, Centru de Reeducare Studenţească, მადრიდი, 1963)</ref><ref>[[ადრიან ჩოროიანუ]], Pe umerii lui Marx, Editura Curtea Veche, ბუქარესტი, 2005</ref> მართლმადიდებლებს (და სხვა რელიგიის მიმდევრებს) ეზღუდებოდათ კარიერული წინსვლა და კომუნისტურ ორგანიზაციებში გაწევრიანება (მაგ. პარტია, [[კომკავშირი]]). ანტირელიგიური პროპაგანდა სახელმწიფო დონეზე ხორციელდებოდა — ეკლესიას კი საჯაროდ პასუხის გაცემა ეკრძალებოდა. დაიხურა სასულიერო სემინარიები, ეკლესიას არ ჰქონდა თავისი მასალების გამოქვეყნების უფლება. ათეიზმი აღიზრდებოდა სკოლებში, მედია საშუალებებში და პარტიულ საქმიანობაში. შეიქმნა ორგანიზაციები, როგორიც იყო უმბრძანებელთა საზოგადოება. == გადაადგილების თავისუფლება == პასპორტების სისტემა საბჭოთა კავშირში ზღუდავდა მოქალაქეთა მიგრაციას ქვეყნის შიგნით, [[პროპისკა (საბჭოთა კავშირი)|პროპისკისა]] და [[შიდა პასპორტი|შინაგანი პასპორტების]] გამოყენებით. საბჭოთა ისტორიის დიდი ნაწილის განმავლობაში გლეხებს არ ჰქონდათ შინაგანი პასპორტები და ქალაქში გადასახლება მათთვის ნებადართული არ იყო შესაბამისი ნებართვის გარეშე. ყოფილ პატიმრებს ხშირად აძლევდნენ ე.წ. [[მგლის ბილეთი|„მგლის ბილეთს“]], რომლის თანახმადაც მათ მხოლოდ ქალაქის საზღვრებიდან არანაკლებ 101 კილომეტრში ჰქონდათ ცხოვრების უფლება. მკაცრად იზღუდებოდა მოგზაურობა [[დახურული ქალაქი|დახურულ ქალაქებში]] და საბჭოთა კავშირის საზღვრებთან ახლოს მდებარე რაიონებში. ქვეყნის საზღვრების უკანონო გადაკვეთის მცდელობა ისჯებოდა 1-დან 3 წლამდე პატიმრობით.Biographical Dictionary of Dissidents in the Soviet Union, 1956–1975, S. P. de Boer, E. J. Driessen, H. L. Verhaar. ISBN 90-247-2538-0, გვ. 652</ref> == ადამიანის უფლებათა მოძრაობა == {{მთავარი სტატია|ადამიანის უფლებათა მოძრაობა საბჭოთა კავშირში}} ადამიანის უფლებების დამცველები საბჭოთა კავშირში ხშირად ხდებოდნენ შევიწროების, რეპრესიებისა და დაპატიმრებების მსხვერპლნი. რამდენიმე შემთხვევაში მხოლოდ ისეთი გავლენიანი ფიგურების, როგორიც იყო [[ანდრეი სახაროვი]], საერთაშორისო ცნობადობამ ხელი შეუშალა მოძრაობის სრული ჩახშობას. უფრო ორგანიზებული ადამიანის უფლებათა მოძრაობა საბჭოთა კავშირში წარმოიშვა [[1960-იანები|1960-იანი]] წლების ბოლოს და [[1970-იანები|1970-იან]] წლებში არსებული დისიდენტური ტალღისგან, რომელიც ცნობილია როგორც „უფლებათა დამცველები“ (''правозащитники'').<ref name=horvath-legacy>{{Cite book|publisher=RoutledgeCurzon|isbn=9780203412855|last=Horvath|first=Robert|title=The Legacy of Soviet Dissent: Dissidents, Democratisation and Radical Nationalism in Russia|location=London; New York|year=2005|chapter=The rights-defenders|pages=70–129}}</ref> მოძრაობის ყველაზე მნიშვნელოვანი [[სამიზდატი|სამიზდატური]] გამოცემა იყო ''[[მიმდინარე მოვლენათა ქრონიკა]]'', რომლის პირველი ნომერი გამოვიდა [[1968]] წლის აპრილში — მას შემდეგ, რაც გაერომ ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო წელი გამოაცხადა (ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის მიღებიდან 20 წლის იუბილე). გამოცემა 15 წლის განმავლობაში, [[1983]] წლამდე, განაგრძობდა არსებობას.<ref>[https://chronicle6883.wordpress.com/ ''A Chronicle of Current Events'' (ინგლისურად)]</ref> [[1968]] წლის შემდეგ ჩამოყალიბდა არაერთი სპეციალიზებული უფლებადამცველი ჯგუფი. [[ადამიანის უფლებათა დაცვის საინიციატივო ჯგუფი]] საჯაროდ წარსდგა [[1969]] წლის მაისში და მიმართა [[გაეროს ადამიანის უფლებათა კომიტეტი|გაეროს ადამიანის უფლებათა კომიტეტს]] მოწოდებით.<ref>[https://chronicle-of-current-events.com/2013/09/28/8-10-appeal-to-the-un-commission-on-human-rights/ „მოწოდება გაეროს ადამიანის უფლებათა კომისიისადმი“, მიმდინარე მოვლენათა ქრონიკა (8.10), 1969 წლის 30 ივნისი]</ref> [[1970]] წელს ჩამოყალიბდა [[ადამიანის უფლებათა კომიტეტი საბჭოთა კავშირში]]<ref>[https://chronicle6883.wordpress.com/2014/08/07/17-4-the-committee-for-human-rights-in-the-ussr/ „ადამიანის უფლებათა კომიტეტი საბჭოთა კავშირში“, მიმდინარე მოვლენათა ქრონიკა (17.4), [[1970]] წლის [[31 დეკემბერი]]]</ref>, ხოლო [[1973]] წელს საბჭოთა კავშირში გამოჩნდა [[Amnesty International|„ამნესტი ინტერნეიშენალის“]] ადგილობრივი სექცია. ამ ჯგუფები სხვადასხვა ფორმით იღებდნენ მონაწილეობას აქტივობაში — წერდნენ ღია წერილებს, აგროვებდნენ ხელმოწერებს, ესწრებოდნენ სასამართლო პროცესებს. [[1975]] წლის აგვისტოში [[ვარშავის პაქტი]]ს რვა ქვეყანამ მოაწერა ხელი [[ჰელსინკის დასკვნით აქტს]], რომლის „მესამე კალათი“ შეიცავდა ფართო მასშტაბის ადამიანის უფლებების დებულებებს.<ref name="thomas-effect">{{Cite book|publisher=Princeton University Press|isbn=9780691048598|last=Thomas|first=Daniel C.|title=The Helsinki Effect: International Norms, Human Rights, and the Demise of Communism|url=https://archive.org/details/helsinkieffectin0000thom|location=Princeton, N.J.|year=2001}}</ref>{{rp|99–100}} [[1976]]–[[1977]] წლებში საბჭოთა კავშირში ჩამოყალიბდა რამდენიმე „ჰელსინკის სადამკვირვებლო ჯგუფი“, რომლებიც აკვირდებოდნენ საბჭოთა კავშირის მიერ ჰელსინკის აქტის ვალდებულებების შესრულებას. პირველი ასეთი ჯგუფი იყო [[მოსკოვის ჰელსინკის ჯგუფი]], რომელსაც მალევე მოჰყვა ანალოგიური ჯგუფები [[უკრაინა|უკრაინაში]], [[ლიტვა|ლიტვაში]], [[საქართველო|საქართველოში]] და [[სომხეთი|სომხეთში]].<ref name="thomas-helsinki2">{{Cite book|publisher=Princeton University Press|isbn=978-0691048581|last=Thomas|first=Daniel C.|title=The Helsinki Effect: International Norms, Human Rights, and the Demise of Communism|url=https://archive.org/details/helsinkieffectin0000thom|location=Princeton, N.J.|year=2001}}</ref>{{rp|159–194}} მათ გარკვეულწილად მოახერხეს ადამიანის უფლებათა მოძრაობის სხვადასხვა ტოტის გაერთიანება.<ref name="thomas-effect" />{{rp|159–166}} მსგავსი ინიციატივები წამოიწყეს საბჭოთა [[სატელიტური სახელმწიფოები|სატელიტ სახელმწიფოებშიც]], მაგალითად, [[ჩარტია 77]] [[ჩეხოსლოვაკია|ჩეხოსლოვაკიაში]]. მომდევნო ორ წელიწადში ჰელსინკის ჯგუფები აღმოჩნდნენ საბჭოთა ხელისუფლების წნეხისა და შევიწროების ქვეშ. ლიდერები დააპატიმრეს, სასამართლოებს გადასცეს, და ზოგიერთ შემთხვევაში აიძულეს ემიგრაცია. [[1979]] წლისთვის, ყველა ჯგუფმა შეწყვიტა აქტიური ფუნქციონირება. == პერესტროიკა და ადამიანის უფლებები == {{მთავარი სტატია|პერესტროიკა}} [[1985]] წლის აპრილიდან [[1991]] წლის დეკემბრამდე პერიოდში საბჭოთა კავშირში მოხდა დრამატული ცვლილებები. [[1987]] წლის თებერვალში [[კგბ]]-ს თავმჯდომარემ [[ვიქტორ ჩებრიკოვი]] საბჭოთა კავშირის გენერალურ მდივანს [[მიხეილ გორბაჩოვი|მიხეილ გორბაჩოვს]] მოახსენა, რომ [[როცაეფსერის სისხლის სამართლის კოდექსი|რ.ს.ფ.ს.რ.-ის სისხლის სამართლის კოდექსის]] მუხლებით 70, 190-1 და 142 მსჯავრდებული იყო 288 ადამიანი; აქედან დაახლოებით მესამედი ფსიქიატრიულ დაწესებულებაში იმყოფებოდა.<ref>[https://bukovsky-archive.com/2016/07/03/1-february-1987-183-ch/ Bukovsky Archive, KGB report to Gorbachev, 1 February 1987 (183-Ch)]</ref> ამავე წელს პოლიტპატიმრების დიდი ნაწილი გაათავისუფლეს, რასაც ბიძგი მისცა [[1986]] წლის დეკემბერში, ციხეში გარდაცვლილი დისიდენტის, [[ანატოლი მარჩენკო]]ს საქვეყნოდ გახმაურებულმა სიკვდილმა.<ref>[https://vesti-iz-sssr.com/2017/01/15/osvobozhdenie-politzekov-1987-3-1/ „პოლიტპატიმრების დიდი ჯგუფის გათავისუფლება“, Vesti iz SSSR, 1987 წლის 15 თებერვალი]</ref> მალევე ეთნიკური უმცირესობებმა, რელიგიურმა ჯგუფებმა და ზოგადად ხალხებმა დაიწყეს თავიანთი უფლებების მოთხოვნა — კულტურული ავტონომიის, რელიგიური თავისუფლებისა და, განსაკუთრებით [[ბალტიისპირეთის სახელმწიფოები|ბალტიისპირეთის ქვეყნების]] ხელმძღვანელობით, ეროვნული დამოუკიდებლობის. [[გლასნოსტი]] ისე, როგორც სიტყვის თავისუფლება, რეალურად არ განხორციელებულა. უფლებადამცველთა მცდელობები დამოუკიდებელი ღონისძიებების ორგანიზებისა და არასახელმწიფოებრივი ორგანიზაციების შექმნის მიმართ გორბაჩოვისა და [[პოლიტბიურო]]ს მხრიდან მიუღებელი იყო. [[1987]] წლის დეკემბერში [[ედუარდ შევარდნაძე]], [[ალექსანდრე იაკოვლევი]] და ჩებრიკოვი მიუთითებდნენ მოსკოვში 10–14 დეკემბერს დაგეგმილ ადამიანის უფლებათა სემინარზე (სადაც უცხოელებიც უნდა მიეწვიათ) და სთავაზობდნენ ღონისძიების შეზღუდვის, კონტროლისა და დისკრედიტაციის გზებს.<ref>[https://bukovsky-archive.com/2017/04/29/04-december-1987-2451-ch/ Bukovsky Archive, report by Shevardnadze, Yakovlev and Chebrikov, 4 December 1987 (2451-Ch)]</ref> მსგავს რეაქცია მოჰყვა შვიდი თვეში შემდგარ მსგავს ინიციატივასაც.<ref>[https://bukovsky-archive.com/2016/07/03/27-july-1988-1541-k/ Bukovsky Archive, Kryuchkov to Politburo, 27 July 1988 (1541-K)]</ref> მიუხედავად იმისა, რომ კომუნისტურმა პარტიამ თანდათან უარი თქვა იმ უფლებებზე, რომლებზეც მან მონოპოლია [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] 20-იან წლებში დაადგინა, ხელისუფლების მიერ არაკონტროლირებადი ინიციატივები კვლავ მიუღებლად რჩებოდა, მიუხედავად პერესტროიკითა და ოფიციალური გლასნოსტით დამკვიდრებული ფორმალური ლიბერალიზმისა. დარჩენილი ორ-ნახევარი წლის განმავლობაში ცვლილებების ტემპი დაჩქარდა. [[საბჭოთა კავშირის ხალხთა დეპუტატების ყრილობა|ხალხთა დეპუტატების ყრილობის]] მეორე სესია გაიმართა 1989 წლის შემოდგომაზე, რასაც თან დაერთო მაღაროელთა საყოველთაო გაფიცვა. ერთ-ერთი შედეგი იყო [[1990]] წლის მარტში [[საბჭოთა კავშირის კონსტიტუცია (1977)|საბჭოთა კონსტიტუციის]] მე-6 მუხლის გაუქმება, რომელიც პარტიას აკანონებდა, როგორც სახელმწიფოს წამყვან ძალას — ფორმალურად დადასტურებული იყო ის, რაც მანამდე უმეტყველო დომინაციად ფუნქციონირებდა. ხელისუფლებამ შექმნა [[ომონი]]ს ქვედანაყოფები, რათა საპროტესტო აქციებსა და გამოსვლებს წინააღმდეგობა გაეწია. [[1991]] წლის იანვარში მოსკოვში გაიმართა მასობრივი დემონსტრაცია გორბაჩოვისა და მისი მმართველობის წინააღმდეგ. [[ლიეტუვა|ლიტვაში]], [[თბილისი|თბილისში]], [[ბაქო|ბაქოში]] და [[ტაჯიკეთი|ტაჯიკეთში]] გამართული გამოსვლები სასტიკად დაირბა და მრავალი მოქალაქის სიცოცხლე შეეწირა.<ref>{{cite web|author=პოდრაბინეკი, ალექსანდრ|script-title=ru:Буковский против Горбачева. Не юбилейные показания|trans-title=ბუკოვსკი გორბაჩოვის წინააღმდეგ. არა-იუბილეის ჩვენებები|url=http://ru.rfi.fr/rossiya/20110330-bukovskii-protiv-gorbacheva-ne-yubileinye-pokazaniya|publisher=[[Radio France Internationale]]|language=ru|date=2011-03-30}}</ref><ref>[https://bukovsky-archive.com/2016/07/10/23-january-1991-pb-223/ Bukovsky Archive, Moscow Party committee to CPSU Central Committee, 23 January 1991 (Pb 223)]</ref> == იხილეთ აგრეთვე == *[[ადამიანის უფლებათა მოძრაობა საბჭოთა კავშირში]] *[[საბჭოთა კავშირის კონსტიტუციის მე-6 მუხლი]] (1977) *[[კომუნისტური რეჟიმების მიერ ჩადენილი კაცობრიობის წინააღმდეგი დანაშაულები#საბჭოთა კავშირი]] *[[კომუნისტური პარტიის მმართველობის კრიტიკა]] *[[მშრალი წლები და შიმშილობები რუსეთსა და საბჭოთა კავშირში]] * [[1921–1922 წლების შიმშილობა ტატარში]] * [[ჰოლოდომორი]] *[[მოსახლეობის ჭარბი სიკვდილიანობა სტალინის მმართველობის დროს]] *[[ანტისემიტიზმი რუსეთში]] *[[ადამიანის უფლებები რუსეთში]] *[[ლგბტ უფლებები რუსეთში]] *[[რასიზმი რუსეთში]] *[[რუსეთის ომის დანაშაულები]] *[[მასობრივი მკვლელობები კომუნისტური რეჟიმების დროს#საბჭოთა კავშირი]] *[[პოლიტიკური რეპრესიები საბჭოთა კავშირში]] *[[მოსახლეობის იძულებითი გადაადგილება საბჭოთა კავშირში]] *[[რასიზმი საბჭოთა კავშირში]] *[[საბჭოთა დემოკრატია]] *[[ანტისემიტიზმი საბჭოთა კავშირში]] *[[სტალინი და ანტისემიტიზმი]] *[[სტალინიზმი]] *[[სტალინის ეპოქა]] *[[საბჭოთა ომის დანაშაულები]] *[[ტოტალიტარიზმი]] == ლიტერატურა == *Denial of human rights to Jews in the Soviet Union: hearings, Ninety-second Congress, first session. May 17, 1971. U.S. Government Printing Office. 1971. *Human rights–Ukraine and the Soviet Union: hearing and markup before the Committee on Foreign Affairs and its Subcommittee on Human Rights and International Organizations, House of Representatives, Ninety-seventh Congress, First Session, on H. Con. Res. 111, H. Res. 152, H. Res. 193, July 28, July 30, and September 17, 1981. U.S. Government Printing Office. 1982. *"Human rights: the dissidents v. Moscow". Time. Vol. 109, no. 8. 21 February 1977. p. 28. *Applebaum, Anne (2003). Gulag: A History. Broadway Books. ISBN 0-7679-0056-1. *Boim, Leon (1976). "Human rights in the USSR". Review of Socialist Law. 2 (1): 173–187. doi:10.1163/157303576X00157. *Chalidze, Valeriĭ (1971). Important aspects of human rights in the Soviet Union; a report to the Human Rights Committee. New York: American Jewish Committee. OCLC 317422393. *Chalidze, Valery (January 1973). "The right of a convicted citizen to leave his country". Harvard Civil Rights-Civil Liberties Law Review. 8 (1): 1–13. *Conquest, Robert (1991). The Great Terror: A Reassessment. Oxford University Press. ISBN 0-19-507132-8. *Conquest, Robert (1986). The Harvest of Sorrow: Soviet Collectivization and the Terror-Famine. Oxford University Press. ISBN 0-19-505180-7. *Daniel, Thomas (2001). The Helsinki Effect: International Norms, Human Rights, and the Demise of Communism. Princeton University Press. ISBN 9780691048598. *Dean, Richard (January–March 1980). "Contacts with the West: the dissidents' view of Western support for the human rights movement in the Soviet Union". Universal Human Rights. 2 (1): 47–65. doi:10.2307/761802. JSTOR 761802. *Fryer, Eugene (Spring 1979). "Soviet human rights: law and politics in perspective". Law and Contemporary Problems. 43 (2): 296–307. doi:10.2307/1191202. JSTOR 1191202. *Graubert, Judah (October 1972). "Human rights problems in the Soviet Union". Journal of Intergroup Relations. 2 (2): 24–31. *Johns, Michael (Fall 1987). "Seventy years of evil: Soviet crimes from Lenin to Gorbachev". Policy Review: 10–23. *Khlevniuk, Oleg & Kozlov, Vladimir (2004). The History of the Gulag: From Collectivization to the Great Terror. Yale University Press. ISBN 0-300-09284-9. *Samatan, Marie (1980). Droits de l'homme et répression en URSS: l'appareil et les victimes. Paris: Seuil. ISBN 978-2020057059. *Pipes, Richard (2001). Communism. Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-64688-5. *Pipes, Richard (1994). Russia Under the Bolshevik Regime. Vintage. ISBN 0-679-76184-5. *Rummel, R.J. (1996). Lethal Politics: Soviet Genocide and Mass Murder Since 1917. Transaction Publishers. ISBN 1-56000-887-3. *Szymanski, Albert (1984). Human Rights: The USA and the USSR Compared. Lawrence Hill & Co. ISBN 978-0882081588. *Yakovlev, Alexander (2004). A Century of Violence in Soviet Russia. Yale University Press. ISBN 0-300-10322-0. == რესურსები ინტერნეტში == *[https://web.archive.org/web/20071008041146/http://www.demokratizatsiya.org/Dem%20Archives/DEM%2001-04%20armes.pdf ჩეკისტები რიდაზეც: მართლმადიდებელი ეკლესია და კგბ] – კიტ არმზის ნაშრომი. *[https://web.archive.org/web/20110727211257/http://www.regels.org/humanright.htm გ. იაკუნინი, ლ. რეგელსონი – წერილები მოსკოვიდან: რელიგია და ადამიანის უფლებები საბჭოთა კავშირში] – გამოცემა Keston College. *[http://naitused.humanrightsestonia.ee/soviet/en/ ადამიანის უფლებები საბჭოთა საზოგადოებაში] – ვირტუალური გამოფენა, ორგანიზებული ესტონეთის ადამიანის უფლებათა ინსტიტუტის მიერ. {{DEFAULTSORT:Human Rights In The Soviet Union}} [[კატეგორია:ადამიანის უფლებები საბჭოთა კავშირში]] [[კატეგორია:საბჭოთა კავშირი]] [[კატეგორია:ადამიანის უფლებები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{საბჭოთა კავშირი | დასახელება = [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი]] | დროშა = Flag of the Soviet Union.svg | გერბი = Coat of arms of the Soviet Union 1.svg | დედაქალაქი = [[მოსკოვი]] | არსებობის წლები = [[1922]]–[[1991]] | ოფიციალური ენა = [[რუსული ენა]] | მმართველობის ფორმა = ერთპარტიული სოციალისტური რესპუბლიკა | მთავარი პარტია = [[კომუნისტური პარტია (საბჭოთა კავშირი)]] | სახელმწიფო მეთაური = გენერალური მდივანი | ბოლოსდამკვიდრებული ლიდერი = [[მიხეილ გორბაჩოვი]] | ტერიტორია = ევრაზია | მეზობელი სახელმწიფოები = [[აშშ]], [[ჩინეთი]], [[ავღანეთი]], [[ფინეთი]], [[პოლონეთი]], [[რუმინეთი]], [[თურქეთი]], [[ირანი]] | დაშლა = [[საბჭოთა კავშირის დაშლა|[[1991]]]] }} pnh82mcynj87d8cehlj8i8cd83p0q4f 0 583198 4816696 4778980 2025-06-19T13:55:56Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816696 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამიტი | სახელი = G8-ის XXXIII სამიტი | სხვასახელი = | ფოტო =Heiligendamm (11853140905).jpg | ფოტოს სიგანე = | წარწერა = ჰაილიგენდამის ზღვისპირა რიზორთი | სხვასახელი = | თარიღი = [[6 ივნისი|6]]-[[8 ივნისი]], [[2007]] | მასპინძელი = [[გერმანია]] | ადგილები = | ქალაქები = | მონაწილეები = {{flagicon|CAN}} [[სტივენ ჰარპერი]]<br />([[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|FRA}} [[ნიკოლა სარკოზი]]<br />([[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|GER}} '''[[ანგელა მერკელი]]'''<br />([[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]])<br />{{flagicon|ITA}} [[რომანო პროდი]]<br />([[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|JPN}} [[შინძო აბე]]<br />([[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|RUS}} [[ვლადიმერ პუტინი]]<br />([[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|UK}} [[ტონი ბლერი]]<br />([[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|USA}} [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ჯორჯ ბუში]]<br />([[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|EUR}} [[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]]<br />([[ევროკომისიის პრეზიდენტი]]) | სახელმწიფოს მეთაური = | თავმჯდომარე = | დოკუმენტები = | პრეზიდენტი = | დაფუძნდა = | დამფუძნებელი = | წინამორბედი = [[G8-ის 32-ე სამიტი]] | მემკვიდრე = [[G8-ის 34-ე სამიტი]] | საიტი = | შენიშვნები = | compactnav = yes }} '''G8-ის 33-ე სამიტი''', ''დიდი რვიანის ოცდამეცამეტე სამიტი'' ({{lang-en|33rd G8 summit}}; [[6 ივნისი|6]]-[[8 ივნისი]], [[2007]]) — რვა უდიდესი ინდუსტრიული სახელმწიფოს არაოფიციალური შეხვედრა [[გერმანია]]ში, [[მეკლენბურგ-წინა პომერანია|მეკლენბურგ-წინა პომერანიის]] [[ჰაილიგენდამი]]ს ზღვისპირა რიზორთში. დიდი შვიდიანის (G7) სამიტი იყო არაოფიციალური ფორუმი, რომელიც აერთიანებდა უდიდესი ინდუსტრიული ქვეყნების ხელმძღვანელებს: [[საფრანგეთი]], [[დასავლეთ გერმანია]], [[იტალია]], [[იაპონია]], [[დიდი ბრიტანეთი]], [[შეერთებული შტატები]], [[კანადა]], და ევროკომისიის პრეზიდენტი (ოფიციალურად შეუერთდა 1981 წელს).<ref name="reuters_what">Reuters: [http://uk.reuters.com/article/latestCrisis/idUKB26280520080703?sp=true "Factbox: The Group of Eight: what is it?"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090305020749/http://uk.reuters.com/article/latestCrisis/idUKB26280520080703?sp=true |date=2009-03-05 }}, July 3, 2008.</ref> [[1997]] წელს ჯგუფს დაემატა ახალი წევრი [[რუსეთი]]ს სახით, რის გამოც მან მიიღო ახალი სახელი — [[დიდი რვიანი]] (G8).<ref name="saunders1">Saunders, Doug. [https://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080704.wG8-analysis05/BNStory/International/columnists "Weight of the world too heavy for G8 shoulders,"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081011063004/http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080704.wG8-analysis05/BNStory/International/columnists |date=2008-10-11 }} ''Globe and Mail'' (Toronto). July 5, 2008.</ref> ეს და მომდევნო სამიტები, არ იყო თავდაპირველად ჩაფიქრებული, როგორც მისი უფრო ფართო საერთაშორისო ინსტიტუტებთან დაკავშირების მცდელობა. აღნიშნული სამიტები მოიტანა აუცილებლობამ, რომელთა ინიციატორები იყვნენ [[საფრანგეთის პრეზიდენტი]] — [[ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენი]] და დასავლეთ [[გერმანიის კანცლერი]] — [[ჰელმუტ შმიდტი]]. სწორედ მათი ინიციატივით შედგა დიდი ექვსიანის (G6) [[G6-ის 1-ლი სამიტი|პირველი არაოფიციალური შეხვედრა]] [[1975]] წელს.<ref name="reinalda205">Reinalda, Bob and Bertjan Verbeek. (1998). [https://books.google.com/books?id=Bt3AzOHtXwgC&dq=G7+summit&pg=PA205 ''Autonomous Policy Making by International Organizations,'' p. 205.]</ref> ==ლიდერები სამიტზე== [[ფაილი:33rdG8Leaders.jpg|მინი|სამიტის მონაწილეები]] G8 არის არაოფიციალური ყოველწლიური ფორუმი კანადის, ევროკომისიის, საფრანგეთის, გერმანიის, იტალიის, იაპონიის, რუსეთის, გაერთიანებული სამეფოსა და შეერთებული შტატების ლიდერებისთვის.<ref name="reuters_what"/> დიდი რვიანის ოცდამეცამეტე არაოფიციალური სამიტის ძირითადი წევრები იყვნენ:<ref>Rieffel, Lex. [http://www.brookings.edu/opinions/2009/0327_global_governance_rieffel.aspx "Regional Voices in Global Governance: Looking to 2010 (Part IV),"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20100603074840/http://www.brookings.edu/opinions/2009/0327_global_governance_rieffel.aspx |date=3 June 2010 }} Brookings. 27 March 2009; [http://g8.gc.ca/about/member-states/ "core" members (Muskoka 2010&nbsp;G-8, official site).] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20100603074840/http://g8.gc.ca/about/member-states/ |date=3 June 2010 }}</ref><ref name="delegations">[http://www.g8.utoronto.ca/summit/2007heiligendamm/delegations.html 2006 St. Petersburgh G-8, delegations.]</ref><ref name="eu">http://www.g8.utoronto.ca/summit/2006stpetersburg/delegations.html 2006 St. Petersburgh G-8, delegations;] [http://www.deljpn.ec.europa.eu/union/showpage_en_union.external.g8.php "EU and the G8"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070226165606/http://www.deljpn.ec.europa.eu/union/showpage_en_union.external.g8.php |date=26 February 2007 }}</ref> {| class="wikitable" |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''[[G8|G8-ის წევრები]]'''<br /><small>მასპინძელი ქვეყანა აღნიშნულია მუქი შრიფტით.</small> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon|CAN}} | [[კანადა]] | [[სტივენ ჰარპერი]] | [[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|France}} | [[საფრანგეთი]] | [[ნიკოლა სარკოზი]] | [[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Germany}} | '''[[გერმანია]]''' | '''[[ანგელა მერკელი]]''' | '''[[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]]''' |- ! {{flagicon|Italy}} | [[იტალია]] | [[რომანო პროდი]] | [[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Japan}} | [[იაპონია]] | [[შინძო აბე]] | [[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|რუსეთი}} | [[რუსეთი]] | [[ვლადიმერ პუტინი]] | [[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|UK}} | [[გაერთიანებული სამეფო]] | [[ტონი ბლერი]] | [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|US}} | [[აშშ]] | [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ჯორჯ ბუში]] | [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! rowspan="2" | {{flagicon|European Union}} | rowspan="2" | ''[[ევროკავშირი]]'' | [[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]] | [[ევროკომისიის პრეზიდენტი]] |- | '''ანგელა მერკელი''' | [[ევროპის კავშირის საბჭოს თავმჯდომარე სახელმწიფოები|საბჭოს პრეზიდენტი]] |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''მოწვეული სტუმრები (სახელმწიფოები)'''<br /> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon|Algeria}} | [[ალჟირი]] | [[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]] | [[ალჟირის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Brazil}} | [[ბრაზილია]] | [[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]] | [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|China}} | [[ჩინეთი]] | [[ჰუ ძინტაო]] | [[ჩინეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Ethiopia|1996}} | [[ეთიოპია]] | [[მელეს ზენავი]] | [[ეთიოპიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Ghana}} | [[განა]] | [[ჯონ კუფუორი]] | [[განის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|India}} | [[ინდოეთი]] | [[მანმოჰან სინგჰი]] | [[ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Mexico}} | [[მექსიკა]] | [[ფელიპე კალდერონი]] | [[მექსიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Nigeria}} | [[ნიგერია]] | [[უმარუ მუსა იარ-ადუა]] | [[ნიგერიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Senegal}} | [[სენეგალი]] | [[აბდულაი ვადი]] | [[სენეგალის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|South Africa}} | [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა]] | [[ტაბო მბეკი]] | [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''მოწვეული სტუმრები (საერთაშორისო ორგანიზაციები)'''<br /> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon|გაერო}} | [[გაერო]] | [[ბან კი-მუნი]] | [[გაეროს გენერალური მდივანი|გენერალური მდივანი]] |- ! {{flagicon image|World Bank logo.svg}} | [[მსოფლიო ბანკი]] | [[პოლ ვოლფოვიცი]] | პრეზიდენტი |- ! rowspan="2" | {{flagicon image|Flag of the African Union.svg}} | rowspan="2" | [[აფრიკის კავშირი]] | [[ჯონ კუფუორი]] | [[აფრიკის კავშირის კომისიის თავმჯდომარე|კომისიის თავმჯდომარე]] |- | [[ალფა უმარ კონარე]] | [[აფრიკის კავშირის თავმჯდომარე|თავმჯდომარე]] |- ! {{flagicon|CIS}} | [[დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობა|დსთ]] | [[ნურსულთან ნაზარბაევი]] | [[დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის აღმასრულებელი მდივანი|აღმასრულებელი მდივანი]] |- ! {{flagicon image|Flag of IAEA.svg}} | [[ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო]] | [[მოჰამედ ალ-ბარადეი]] | [[ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] |- ! {{flagicon image|Flag of UNESCO.svg}} | [[იუნესკო]] | [[კიოტირო მაცურა]] | [[იუნესკოს გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] |- ! {{flagicon image|Flag of WHO.svg}} | [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია]] | [[მარგარეტ ჩანი]] | [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] |- ! | [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია]] | [[პასკალ ლამი]] | [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] |} ==განხილული საკითხები== სამიტი ჩაფიქრებული იყო, როგორც მის წევრებს შორის არსებული უთანხმოების მოგვარების საშუალება. წმინდა პრაქტიკული თვალსაზრისით, სამიტის წევრებს მიეცათ საშუალება გაეწიათ ერთმანეთისთვის დახმარება რთული ეკონომიკური პრობლემების მოსაგვარებლად.<ref name="reinalda205"/> ==გალერეა== <gallery class="center" widths="90"> File:Stephen Harper by Remy Steinegger Infobox.jpg|'''{{CAN}}'''<br />[[სტივენ ჰარპერი]], <br />[[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Nicolas Sarkozy in 2010.jpg|'''{{FRA}}'''<br />[[ნიკოლა სარკოზი]], [[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Angela Merkel 2019 cropped.jpg|'''{{DEU}}'''<br />[[ანგელა მერკელი]], [[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]] File:Romani Prodi daticamera.jpg|'''{{ITA}}'''<br />[[რომანო პროდი]], [[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Shinzō Abe 20060926.jpg|'''{{JPN}}'''<br />[[შინძო აბე]], [[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Vladimir Putin official portrait (cropped).jpg|'''{{RUS}}'''<br />[[ვლადიმერ პუტინი]], [[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Tony Blair 1997.jpg|'''{{GBR}}'''<br />[[ტონი ბლერი]], [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:George-W-Bush.jpeg|'''{{USA}}'''<br />[[ჯორჯ უოკერ ბუში|ჯორჯ ბუში]], [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] </gallery> <gallery class="center" widths="90"> File:José Manuel Barroso (cropped).jpg|'''{{EUR}}'''<br />[[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]], [[ევროკომისიის პრეზიდენტი]] </gallery> ;მოწვეული სტუმრები (სახელმწიფოები) <gallery class="center" widths="90"> File:Abdelaziz Bouteflika - cropped from Secretary Clinton Addresses Reporters in Algiers (8141547674).jpg|'''{{ALG}}'''<br />[[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]], [[ალჟირის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Foto oficial de Luiz Inácio Lula da Silva (2023–2027).jpg|'''{{BRA}}'''<br />[[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]], [[ბრაზილიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Hu Jintao Cannes2011.jpg|'''{{CHN}}'''<br />[[ჰუ ძინტაო]], [[ჩინეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Meles Zenawi - World Economic Forum Annual Meeting 2012.jpg|'''{{ETH}}'''<br />[[მელეს ზენავი]], [[ეთიოპიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:John Kufuor 080915-A-8817J-090.JPG|'''{{GHA}}'''<br />[[ჯონ კუფუორი]], [[განის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Official Portrait of the Prime Minister Dr. Manmohan Singh.jpg|'''{{IND}}'''<br />[[მანმოჰან სინგჰი]], [[ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Presidente Felipe Calderon (cropped) (b).jpg|'''{{MEX}}'''<br />[[ფელიპე კალდერონი]], [[მექსიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:YarAdua WEF 2008.jpg|'''{{NGR}}'''<br />[[უმარუ მუსა იარ-ადუა]], [[ნიგერიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Abdoulaye Wade 2011.jpg|'''{{SEN}}'''<br />[[აბდულაი ვადი]], [[სენეგალის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:SthAfrica.ThaboMbeki.01 (cropped2).jpg|'''{{ZAF}}'''<br />[[ტაბო მბეკი]], [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] </gallery> ;მოწვეული სტუმრები (საერთაშორისო ორგანიზაციები) <gallery class="center" widths="90"> File:Ban Ki-moon February 2016.jpg|'''{{flagicon|გაერო}}'''<br />[[ბან კი-მუნი]], [[გაეროს გენერალური მდივანი|გენერალური მდივანი]] File:Paul Wolfowitz.jpg|{{flagicon image|World Bank logo.svg}}<br />[[პოლ ვოლფოვიცი]], მსოფლიო ბანკის პრეზიდენტი File:John Kufuor 080915-A-8817J-090.JPG|[[ჯონ კუფუორი]], [[აფრიკის კავშირის კომისიის თავმჯდომარე|კომისიის თავმჯდომარე]] File:Konare27022007.jpg|[[ალფა უმარ კონარე]], [[აფრიკის კავშირის თავმჯდომარე|თავმჯდომარე]] File:Назарбаев ЕАЭС (cropped).jpg|[[ნურსულთან ნაზარბაევი]], [[დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის აღმასრულებელი მდივანი|აღმასრულებელი მდივანი]] File:Mohamed el-Baradei.jpg|[[მოჰამედ ალ-ბარადეი]], [[ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] File:Koichiro Matsuura (UNESCO) (2)- presidenciagovar- 29MAR07.jpg|[[კიოტირო მაცურა]], [[იუნესკოს გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] File:Margaret Chan - World Economic Forum Annual Meeting 2011 crop.jpg|[[მარგარეტ ჩანი]], [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] File:Pascal Lamy 2024.jpg|[[პასკალ ლამი]], [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის გენერალური დირექტორი|გენერალური დირექტორი]] </gallery> ==რესურსები ინტერნეტში== * {{cite book| author = Iain McLean|author2= Alistair McMillan| title = The concise Oxford dictionary of politics| url = https://books.google.com/books?id=ah9CPgAACAAJ| year = 2009| publisher = Oxford University Press, USA| isbn = 978-0-19-920780-0 }} * {{cite book| author = Bob Reinalda| title = Autonomous policy making by international organizations| url = https://books.google.com/books?id=0OFrRrmBBXkC| year = 1998| publisher = Psychology Press| isbn = 978-0-415-16486-3 }} * Official G8 website: [http://www.g-8.de/Webs/G8/EN/Homepage/home.html Heiligendamm summit, 2007]; n.b., no official website is created for any G7 summit prior to 1995 – ''see'' the [[21st G7 summit#Accomplishments|21st G7 summit]]. * [[University of Toronto]]: [[G8 Research Group]], [http://www.g8.utoronto.ca G8 Information Centre] ** [http://www.g8.utoronto.ca/summit/2007heiligendamm/index.html G8 2007, delegations & documents] * [https://web.archive.org/web/20070601234928/http://www.heiligendamm2007.de/ Official website of the related anti G8 demonstration] / [https://web.archive.org/web/20070605030351/http://www.heiligendamm2007.de/Demo_en/index_demo_en.html English version (less extensive)] * [http://www.g8youth.org MODEL G8 YOUTH SUMMIT 2007, G8-Simulation, Berlin – May 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190709064201/http://g8youth.org/ |date=9 July 2019 }} * [http://priceofoil.org/wp-content/uploads/2007/04/Draft%20G8%20Feb%202007%20Version.pdf Reported "leaked draft" of Economic Communique] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206223527/http://priceofoil.org/wp-content/uploads/2007/04/Draft%20G8%20Feb%202007%20Version.pdf |date=2012-02-06 }} * [http://weblog.greenpeace.org/makingwaves/G8%20Summit%20Declaration%20-%20US%20comments%20May%2014-1.pdf Reported "leaked draft" of Global Warming Communique (with US Government redlining)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071201130720/http://weblog.greenpeace.org/makingwaves/G8%20Summit%20Declaration%20-%20US%20comments%20May%2014-1.pdf |date=1 December 2007 }} * [http://g8-tv.org/ G8 TV – daily video stream from the G8] * [http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/6721639.stm 33rd G8 summit: Issues and controversies (BBC)] * [http://www.intreview.com/dossier.php?id=23 Internationalist Review: The Presence of the Past – How German fear of terrorism in the 1970s might restrict criticism of the G8 today] * [https://web.archive.org/web/20070213063633/http://www.polizei.mvnet.de/index.php?option=content&task=view&id=3089&Itemid=273 Mecklenburg-Vorpommern police force] * 31 May 2007, ''[[Agence France-Presse]]'': [http://www.afp.com/english/news/stories/070531201424.rb387ox0.html Bush pushes new climate change plan]{{dead link|date=December 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * 14 May 2007, ''[[BBC]]'': [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/6651295.stm US seeks G8 climate text changes] * Trigger Happy Production: [http://trouble-der-film.de/ ''Trouble – Teatime in Heiligendamm''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090705054709/http://trouble-der-film.de/ |date=5 July 2009 }}. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{G7 სამიტები}} [[კატეგორია:დიდი რვიანის სამიტები| 033]] b55e9zs6j5c8d8yg0kanwt8qu2u81g1 0 583573 4816697 4781349 2025-06-19T13:58:17Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816697 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა სამიტი | სახელი = G8-ის XXXVII სამიტი | სხვასახელი = | ფოტო =Deauville - 34.jpg | ფოტოს სიგანე = | წარწერა = სასტუმრო როიალ ბარიერი | ლოგო = | სხვასახელი = | თარიღი = [[26 მაისი|26]]-[[27 მაისი]], [[2011]] | მასპინძელი = [[საფრანგეთი]] | ადგილები = | ქალაქები = | მონაწილეები = {{flagicon|CAN}} [[სტივენ ჰარპერი]]<br />([[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|FRA}} '''[[ნიკოლა სარკოზი]]'''<br />([[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|GER}} [[ანგელა მერკელი]]<br />([[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]])<br />{{flagicon|ITA}} [[სილვიო ბერლუსკონი]]<br />([[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|JPN}} [[ნაოტო კანი]]<br />([[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|RUS}} [[დიმიტრი მედვედევი]]<br />([[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|UK}} [[დევიდ კამერონი]]<br />([[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]])<br />{{flagicon|USA}} [[ბარაკ ობამა]]<br />([[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|EUR}} [[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]]<br />([[ევროკომისიის პრეზიდენტი]])<br />{{flagicon|EUR}} [[ჰერმან ვან რომპეი]]<br />([[ევროპის კავშირის საბჭოს თავმჯდომარე სახელმწიფოები|საბჭოს პრეზიდენტი]]) | სახელმწიფოს მეთაური = | თავმჯდომარე = | დოკუმენტები = | პრეზიდენტი = | დაფუძნდა = | დამფუძნებელი = | წინამორბედი = [[G8-ის 36-ე სამიტი]] | მემკვიდრე = [[G8-ის 38-ე სამიტი]] | საიტი = | შენიშვნები = | compactnav = yes }} '''G8-ის 37-ე სამიტი''', ''დიდი რვიანის ოცდამეჩვიდმეტე სამიტი'' ({{lang-en|37th G8 summit}}; [[26 მაისი|26]]-[[27 მაისი]], [[2011]]) — რვა უდიდესი ინდუსტრიული სახელმწიფოს არაოფიციალური შეხვედრა [[საფრანგეთი]]ს ქალაქ [[დოვილი|დოვილში]], სასტუმრო როიალ ბარიერში. დიდი შვიდიანის (G7) სამიტი იყო არაოფიციალური ფორუმი, რომელიც აერთიანებდა უდიდესი ინდუსტრიული ქვეყნების ხელმძღვანელებს: [[საფრანგეთი]], [[დასავლეთ გერმანია]], [[იტალია]], [[იაპონია]], [[დიდი ბრიტანეთი]], [[შეერთებული შტატები]], [[კანადა]], და ევროკომისიის პრეზიდენტი (ოფიციალურად შეუერთდა 1981 წელს).<ref name="reuters_what">Reuters: [http://uk.reuters.com/article/latestCrisis/idUKB26280520080703?sp=true "Factbox: The Group of Eight: what is it?"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090305020749/http://uk.reuters.com/article/latestCrisis/idUKB26280520080703?sp=true |date=2009-03-05 }}, July 3, 2008.</ref> [[1997]] წელს ჯგუფს დაემატა ახალი წევრი [[რუსეთი]]ს სახით, რის გამოც მან მიიღო ახალი სახელი — [[დიდი რვიანი]] (G8).<ref name="saunders1">Saunders, Doug. [https://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080704.wG8-analysis05/BNStory/International/columnists "Weight of the world too heavy for G8 shoulders,"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081011063004/http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080704.wG8-analysis05/BNStory/International/columnists |date=2008-10-11 }} ''Globe and Mail'' (Toronto). July 5, 2008.</ref> ეს და მომდევნო სამიტები, არ იყო თავდაპირველად ჩაფიქრებული, როგორც მისი უფრო ფართო საერთაშორისო ინსტიტუტებთან დაკავშირების მცდელობა. აღნიშნული სამიტები მოიტანა აუცილებლობამ, რომელთა ინიციატორები იყვნენ [[საფრანგეთის პრეზიდენტი]] — [[ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენი]] და დასავლეთ [[გერმანიის კანცლერი]] — [[ჰელმუტ შმიდტი]]. სწორედ მათი ინიციატივით შედგა დიდი ექვსიანის (G6) [[G6-ის 1-ლი სამიტი|პირველი არაოფიციალური შეხვედრა]] [[1975]] წელს.<ref name="reinalda205">Reinalda, Bob and Bertjan Verbeek. (1998). [https://books.google.com/books?id=Bt3AzOHtXwgC&dq=G7+summit&pg=PA205 ''Autonomous Policy Making by International Organizations,'' p. 205.]</ref> ==ლიდერები სამიტზე== [[ფაილი:Family photo - 2011 G8 Summit.jpeg|მინი|სამიტის მონაწილეები]] G8 არის არაოფიციალური ყოველწლიური ფორუმი კანადის, ევროკომისიის, საფრანგეთის, გერმანიის, იტალიის, იაპონიის, რუსეთის, გაერთიანებული სამეფოსა და შეერთებული შტატების ლიდერებისთვის.<ref name="reuters_what"/> დიდი რვიანის ოცდამეჩვიდმეტე არაოფიციალური სამიტის ძირითადი წევრები იყვნენ:<ref>Rieffel, Lex. [http://www.brookings.edu/opinions/2009/0327_global_governance_rieffel.aspx "Regional Voices in Global Governance: Looking to 2010 (Part IV),"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20100603074840/http://www.brookings.edu/opinions/2009/0327_global_governance_rieffel.aspx |date=June 3, 2010 }} Brookings (US). 27 March 2009; retrieved 13 February 2011</ref><ref name="independent">[https://www.independent.co.uk/news/world/politics/g8-highlights-euro-debt-risk-to-world-economy-2289224.html "G8 highlights euro debt risk to world economy,"] ''Independent'' (UK). May 26, 2011; retrieved 2011-05-26.</ref><ref name="wintour-1">Wintour, Patrick. [https://www.theguardian.com/world/2011/may/26/g8-summit-egypt-tunisia-democracy "G8 summit: UK offers Egypt and Tunisia £110m to Boost Democracy,:] ''Guardian'' (UK). 26 May 2011; retrieved 2011-05-26.</ref><ref>Brost, Marc and Jörg Lau. [http://www.zeit.de/2011/22/Deutschland-Isolation "''Ab in die Ecke'',"] ''Die Zeit'' (Germany). 26 Mai 2011; retrieved 2011-05-26</ref><ref>[http://www.corriere.it/politica/11_maggio_26/berlusconi-obama-dittatura-giudici-sinistra_8e414b5e-87a4-11e0-8601-a1952c3da2ae.shtml "''Deauville, Berlusconi a Obama: da noi dittatura dei giudici di sinistra,''"] ''Corriere della Sera'' (Italy). 27 May 2011; retrieved 2011-05-27</ref><ref>Tang Danlu. [https://web.archive.org/web/20121107205415/http://news.xinhuanet.com/english2010/video/2011-05/27/c_13896805.htm "EU leaders meet press before G8 summit,"] ''Xinhua'' (PRC). 27 May 2011; retrieved 2011-05-27</ref><ref name="africa">[http://www.africasia.com/services/news_africa/article.php?ID=CNG.41a6ad648b475100f733f7fd2ba1bcbe.81 "AU demands end to NATO Libya strikes,"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120318105223/http://www.africasia.com/services/news_africa/article.php?ID=CNG.41a6ad648b475100f733f7fd2ba1bcbe.81 |date=2012-03-18 }} ''Agence France Presse'' (AFP), 26 May 2011; retrieved 2011-05-26</ref><ref>Bejot, Jean-Pierre. [http://www.lefaso.net/spip.php?article42197&rubrique7 "''Les bons élèves de la « démocratie » africaine invités au bord de la mer par Nicolas Sarkozy'',"] ''La Dépêche Diplomatique Afrique'' (Senegal). 25 May 2011; retrieved 2011-05-27</ref><ref>MacCormaic, Ruadhán. [https://www.irishtimes.com/newspaper/world/2011/0526/1224297787441.html "G8 summit set to approve aid package for Tunisia and Egypt,"]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ''Irish Times'' (Eire). 26 May 2011; retrieved 2011-05-27</ref><ref>Babalola, Jide. [http://www.thenationonlineng.net/2011/index.php/news/7162-ki-moon-in-nigeria-to-push-health-campaign.html "Ki-Moon in Nigeria to push health campaign,"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110527000930/http://www.thenationonlineng.net/2011/index.php/news/7162-ki-moon-in-nigeria-to-push-health-campaign.html |date=2011-05-27 }} ''The Nation'' (Nigeria). 23 May 2011; 2011-05-27</ref> {| class="wikitable" |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''[[G8|G8-ის წევრები]]'''<br /><small>მასპინძელი ქვეყანა აღნიშნულია მუქი შრიფტით.</small> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon|CAN}} | [[კანადა]] | [[სტივენ ჰარპერი]] | [[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|France}} | '''[[საფრანგეთი]]''' | '''[[ნიკოლა სარკოზი]]''' | '''[[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]''' |- ! {{flagicon|Germany}} | [[გერმანია]] | [[ანგელა მერკელი]] | [[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]] |- ! {{flagicon|Italy}} | [[იტალია]] | [[სილვიო ბერლუსკონი]] | [[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Japan}} | [[იაპონია]] | [[ნაოტო კანი]] | [[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|რუსეთი}} | [[რუსეთი]] | [[დიმიტრი მედვედევი]] | [[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|UK}} | [[გაერთიანებული სამეფო]] | [[დევიდ კამერონი]] | [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|US}} | [[აშშ]] | [[ბარაკ ობამა]] | [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! rowspan="2" | {{flagicon|European Union}} | rowspan="2" | ''[[ევროკავშირი]]'' | [[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]] | [[ევროკომისიის პრეზიდენტი]] |- | [[ჰერმან ვან რომპეი]] | [[ევროპის კავშირის საბჭოს თავმჯდომარე სახელმწიფოები|საბჭოს პრეზიდენტი]] |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''მოწვეული სტუმრები (სახელმწიფოები)'''<br /> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon|Algeria}} | [[ალჟირი]] | [[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]] | [[ალჟირის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|კოტ-დ’ივუარი}} | [[კოტ-დ’ივუარი]] | [[ალასან უატარა]] | [[კოტ-დ’ივუარის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Egypt}} | [[ეგვიპტე]] | [[ისამ შარაფი]] | [[ეგვიპტის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Ethiopia}} | [[ეთიოპია]] | [[მელეს ზენავი]] | [[ეთიოპიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- ! {{flagicon|Equatorial Guinea}} | [[ეკვატორული გვინეა]] | [[თეოდორო ობიანგ ნგემა მბასოგო]] | [[ეკვატორული გვინეის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Guinea}} | [[გვინეა]] | [[ალფა კონდე]] | [[გვინეის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Niger}} | [[ნიგერი]] | [[მაჰამადუ ისუფუ]] | [[ნიგერის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Nigeria}} | [[ნიგერია]] | [[გუდლაკ ჯონათანი]] | [[ნიგერიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Senegal}} | [[სენეგალი]] | [[აბდულაი ვადი]] | [[სენეგალის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|South Africa}} | [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა]] | [[ჯეიკობ ზუმა]] | [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] |- ! {{flagicon|Tunisia}} | [[ტუნისი]] | [[ბეჯი კაიდ ეს-სებსი]] | [[ტუნისის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] |- |colspan="4" style="text-align: center; background:Gainsboro" |'''მოწვეული სტუმრები (საერთაშორისო ორგანიზაციები)'''<br /> |- style="background:LightSteelBlue; text-align:center;" ! colspan=2 | მონაწილეები ! წარმომადგენელი ! სტატუსი |- ! {{flagicon image|Flag of the African Union.svg}} | [[აფრიკის კავშირი]] | [[ჟან პინი]] | [[აფრიკის კავშირის კომისიის თავმჯდომარე|კომისიის თავმჯდომარე]] |- ! {{flagicon image|Flag of the Arab League.svg}} | [[არაბული ლიგა]] | [[ამრ მუსა]] | გენერალური მდივანი |- ! | [[საერთაშორისო სავალუტო ფონდი]] | [[ჯონ ლიპსკი]] | აღმასრულებელი დირექტორი |- ! {{flagicon|გაერო}} | [[გაერო]] | [[ბან კი-მუნი]] | [[გაეროს გენერალური მდივანი|გენერალური მდივანი]] |- ! | [[მსოფლიო ბანკის ჯგუფი]] | [[რობერტ ზელიკი]] | პრეზიდენტი |} ==განხილული საკითხები== სამიტი ჩაფიქრებული იყო, როგორც მის წევრებს შორის არსებული უთანხმოების მოგვარების საშუალება. წმინდა პრაქტიკული თვალსაზრისით, სამიტის წევრებს მიეცათ საშუალება გაეწიათ ერთმანეთისთვის დახმარება რთული ეკონომიკური პრობლემების მოსაგვარებლად.<ref name="reinalda205"/> ==გალერეა== <gallery class="center" widths="90"> File:Stephen Harper by Remy Steinegger Infobox.jpg|'''{{CAN}}'''<br />[[სტივენ ჰარპერი]], <br />[[კანადის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Nicolas Sarkozy in 2010.jpg|'''{{FRA}}'''<br />[[ნიკოლა სარკოზი]], [[საფრანგეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Angela Merkel 2019 cropped.jpg|'''{{DEU}}'''<br />[[ანგელა მერკელი]], [[გერმანიის კანცლერი|კანცლერი]] File:Berlusconi-2010-1.jpg|'''{{ITA}}'''<br />[[სილვიო ბერლუსკონი]], [[იტალიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Naoto Kan 20071221.jpg|'''{{JPN}}'''<br />[[ნაოტო კანი]], [[იაპონიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Дмитрий Медведев (08-04-2022).jpg|'''{{RUS}}'''<br />[[დიმიტრი მედვედევი]], [[რუსეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:David Cameron official.jpg|'''{{GBR}}'''<br />[[დევიდ კამერონი]], [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:President Barack Obama, 2012 portrait crop.jpg|'''{{USA}}'''<br />[[ბარაკ ობამა]], [[აშშ-ის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] </gallery> <gallery class="center" widths="90"> File:José Manuel Barroso (cropped).jpg|'''{{EUR}}'''<br />[[ჟოზე მანუელ ბაროზუ]], [[ევროკომისიის პრეზიდენტი]] File:Herman Van Rompuy 675.jpg|'''{{EUR}}'''<br />[[ჰერმან ვან რომპეი]], [[ევროპის კავშირის საბჭოს თავმჯდომარე სახელმწიფოები|საბჭოს პრეზიდენტი]] </gallery> ;მოწვეული სტუმრები (სახელმწიფოები) <gallery class="center" widths="90"> File:Abdelaziz Bouteflika - cropped from Secretary Clinton Addresses Reporters in Algiers (8141547674).jpg|'''{{ALG}}'''<br />[[აბდელაზიზ ბუტეფლიკა]], [[ალჟირის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Alassane Ouattara - 2024 (cropped).jpg|'''{{CIV}}'''<br />[[ალასან უატარა]], [[კოტ-დ’ივუარის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Dr Essam Sharaf (cropped).jpg|'''{{EGY}}'''<br />[[ისამ შარაფი]], [[ეგვიპტის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Meles Zenawi - World Economic Forum Annual Meeting 2012.jpg|'''{{ETH}}'''<br />[[მელეს ზენავი]], [[ეთიოპიის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] File:Teodoro Obiang Nguema Mbasogo at the White House in 2014.jpg|'''{{GNQ}}'''<br />[[თეოდორო ობიანგ ნგემა მბასოგო]], [[ეკვატორული გვინეის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:His Excellency President Alpha Condé of Guinea, speaking at the UK-Africa Investment Summit in London, 20 January 2020 20200120120724ZJW 4283 (49418933596) (cropped).jpg|'''{{GIN}}'''<br />[[ალფა კონდე]], [[გვინეის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Mahamadou Issoufou-IMG 3648.jpg|'''{{NER}}'''<br />[[მაჰამადუ ისუფუ]], [[ნიგერის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:YarAdua WEF 2008.jpg|'''{{NGR}}'''<br />[[უმარუ მუსა იარ-ადუა]], [[ნიგერიის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Abdoulaye Wade 2011.jpg|'''{{SEN}}'''<br />[[აბდულაი ვადი]], [[სენეგალის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Jacob Zuma, 29 November 2017 (cropped).jpg|'''{{ZAF}}'''<br />[[ჯეიკობ ზუმა]], [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]] File:Beji Caid el Sebsi at the 37th G8 Summit in Deauville 006.jpg|'''{{TUN}}'''<br />[[ბეჯი კაიდ ეს-სებსი]], [[ტუნისის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]] </gallery> ;მოწვეული სტუმრები (საერთაშორისო ორგანიზაციები) <gallery class="center" widths="90"> File:John Kufuor 080915-A-8817J-090.JPG|[[ჟან პინი]], [[აფრიკის კავშირის კომისიის თავმჯდომარე|კომისიის თავმჯდომარე]] File:Amr Moussa at the 37th G8 Summit in Deauville 054.jpg|{{flagicon image|Flag of the Arab League.svg}}<br />[[ამრ მუსა]], გენერალური მდივანი File:Lipsky, John (IMF).jpg|[[ჯონ ლიპსკი]], აღმასრულებელი დირექტორი File:Ban Ki-moon February 2016.jpg|'''{{flagicon|გაერო}}'''<br />[[ბან კი-მუნი]], [[გაეროს გენერალური მდივანი|გენერალური მდივანი]] File:Zoellick, Robert (official portrait 2008).jpg|[[რობერტ ზელიკი]], პრეზიდენტი </gallery> ==რესურსები ინტერნეტში== * Reinalda, Bob and Bertjan Verbeek. (1998). [https://books.google.com/books?id=Bt3AzOHtXwgC ''Autonomous Policy Making by International Organizations.''] London: [[Routledge]]. {{ISBN|978-0-415-16486-3}}; {{ISBN|978-0-203-45085-7}}; [https://www.worldcat.org/oclc/39013643 OCLC 39013643] * [http://www.g8.utoronto.ca G8 Information Centre] * [http://www.parliament.uk/ImageVault/Images/storage_Edited/filename_Y1Lv-YZwOlkcVJm7eBHn.jpg/id_6214/ImageVaultHandler.aspx Graphic: G20 is not simply the 20 largest economies] * [https://web.archive.org/web/20110204213002/http://www.g20-g8.com/g8-g20/g8/english/home.18.html Official website]. NB: No official website is created for any G7 summit prior to 1995 -- ''see'' the [[21st G7 summit#Accomplishments|21st G7 summit]]. ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{G7 სამიტები}} [[კატეგორია:დიდი რვიანის სამიტები| 037]] su8a9hs8zf806opcdd2ink81djh5kx2 0 583808 4817014 4800384 2025-06-20T11:09:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 3 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817014 wikitext text/x-wiki {{ვიკი}} [[ფაილი:CossackMamay.jpg|მინი| კაზაკი მამაი, რომელიც აკვირდება ჰაიდამაკებს, როგორ კიდებენ არენდატორს. უკრაინული ხალხური ნახატი, მე-19 საუკუნე.]] '''ანტისემიტიზმი უკრაინაში''' მნიშვნელოვანი ისტორიული საკითხია, განსაკუთრებით მე-20 საუკუნის განმავლობაში. ამ ტერიტორიაზე ებრაული თემის ისტორია იწყება ჯერ კიდევ იმ დროიდან, როცა [[შავი ზღვა|შავი ზღვის]] სანაპიროზე ბერძნული კოლონიები არსებობდა. სწორედ ამ ადრეულმა დასახლებებმა ჩაუყარა საფუძველი ებრაული მოსახლეობის ფორმირებასა და შემდგომ გავრცელებას. მე-18 საუკუნის ბოლოს და მე-19 საუკუნის დასაწყისში, დღევანდელი [[უკრაინა|უკრაინის]] დიდი ნაწილი მოქცეული იყო [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიის]] მიერ შექმნილ დასახლების ზონაში, რომელიც სპეციალურად [[ებრაელები|ებრაელებისთვის]] იყო განკუთვნილი და სადაც მათ მუდმივი დასახლების ნებართვა ჰქონდათ. ეს ტერიტორია მოიცავდა დღევანდელი [[უკრაინა|უკრაინის]], [[ბელარუსი|ბელარუსის]], [[ლიეტუვა|ლიტვისა]] და [[პოლონეთი|პოლონეთის]] დიდ ნაწილებს. 1791-1917 წლებში, ევროპის ებრაელების მესამედი ცხოვრობდა სწორედ უკრაინაში, რაც მას იმ დროისთვის მსოფლიოში ერთ-ერთ უმსხვილეს ებრაულ ცენტრად აქცევდა. უკრაინაში, განსაკუთრებით დასახლების ზონაში, ებრაელების მნიშვნელოვანი კონცენტრაცია მათ ადვილ სამიზნედ ხდიდა სხვადასხვა სახის დისკრიმინაციის, ძალადობისა და დევნისთვის. ეს მოიცავდა ცნობილ პოგრომებს—ორგანიზებულ მასობრივ მკვლელობებსა და თავდასხმებს ებრაულ თემებზე. მე-19 საუკუნის ბოლოს და მე-20 საუკუნის დასაწყისში, პოგრომები, როგორიც იყო [[კიევის პოგრომი (1881)|კიევში (1881 წ.)]], ოდესაში (1905 წ.) და სხვა ქალაქებში, ხასიათდებოდა სასტიკი ძალადობით, ქონების განადგურებით და მასობრივი მკვლელობებით. ამ მოვლენებმა ებრაულ მოსახლეობაზე ღრმა ჭრილობები დატოვა და გამოიწვია ემიგრაციის დიდი ტალღები, განსაკუთრებით შეერთებულ შტატებში, კანადაში და დასავლეთ ევროპაში. == მე-20 საუკუნემდე == 1113 წელს, [[კიევის რუსეთის მმართველები|კიევის დიდი პრინცის]] სვიატოპოლკ II-ის გარდაცვალების შემდეგ, ქალაქში არეულობა დაიწყო, რის დროსაც ებრაული თემი ძალადობის სამიზნე გახდა. ებრაელები, რომლებიც პრინცის მმართველობის პერიოდში ეკონომიკურ აქტივობებში, კერძოთ მარილით ვაჭრობაში, იყვნენ ჩართულნი, გლეხებისთვის ძველი რეჟიმის სიმბოლოდ აღიქმებოდნენ.<ref name="Klier13&352">[https://books.google.com/books?id=T3D7CmSOMfIC&pg=PA13 Pogroms: Anti-Jewish Violence in Modern Russian History, edited by John Doyle Klier, Shlomo Lambroza], pp. 13 & 35 (footnotes). [[John Klier]]: "upon the death of the [[Sviatopolk II of Kiev|Grand Prince of Kiev Sviatopolk]], rioting broke out in Kiev against his agents and the town administration. The disorders were not specifically directed against Jews and they are best characterized as a social revolution. This fact has not prevented historians of medieval Russia from describing them as a pogrom." Klier also writes that Alexander [[Pereswetoff-Morath]] has advanced a strong argument against considering the Kiev riots of 1113 an anti-Jewish pogrom. Pereswetoff-Morath writes in ''A Grin without a Cat'' (2002) that "I feel that Birnbaum's use of the term 'anti-Semitism' as well as, for example, his use of 'pogrom' in references to medieval [[Kievan Rus'|Rus]] are not warranted by the evidence he presents. He is, of course, aware that it may be controversial."</ref><ref>[[George Vernadsky]]: "Incidentally, one should not suppose that the movement was anti-Semitic. There was no general Jewish pogrom. Wealthy Jewish merchants suffered because of their association with Sviatopolk's speculations, especially his hated monopoly on salt." George Vernadsky, ''[https://books.google.com/books?id=1HEdAP9N6ikC Kievan Russia]'', Yale University Press, 1973, p. 94</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ეს შემთხვევა ხშირად მიიჩნევა ანტისემიტური ძალადობის ადრეულ მაგალითად, იგი შესაძლოა [[აპოკრიფი|აპოკრიფული]] იყოს, რადგან ყველაზე ძველი წყარო მხოლოდ რამდენიმე საუკუნის შემდეგ ჩნდება. ისტორიკოს კევინ ალან ბრუკის თქმით, მე-12 საუკუნის უკრაინაში ებრაული თემების წინააღმდეგ მომხდარი მოვლენები — მათ შორის [[მონღოლები|მონღოლთა]] შემოსევები, რომლებმაც არაერთი თემი გაანადგურეს — ანტისემიტიზმით მოტივირებული არ ყოფილა.<ref name="Brook">{{Cite book|last1=Brook|first1=Kevin Alan|title=The Jews of Khazaria|date=2018|location=Lanham|isbn=9781538103432|pages=187–189|edition=3rd|url=https://books.google.com/books?id=MqhFDwAAQBAJ&pg=PA187}}</ref> 1648–49 წლების [[ბოგდან ხმელნიცკი|ხმელნიცკის]] დროინდელი პოგრომები გამოირჩეოდა ებრაელთა მიმართ განსაკუთრებული სისასტიკითა და ძალადობით. 1768 წელს, კოლივშჩინის აჯანყების დროს, რომელიც წარმოადგენდა უკრაინელი გლეხებისა და [[კაზაკები|კაზაკების]] მასშტაბურ გამოსვლას პოლონური მმართველობის წინააღმდეგ, ქალაქ უმანში მოხდა საშინელი ხოცვა-ჟლეტა. ჰაიდამაკთა მეამბოხე რაზმებმა, მაქსიმ ზალიჟნიაკისა და ივან გონტას ხელმძღვანელობით, დაიპყრეს უმანი — სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ქალაქი, სადაც პოლონური კონფედერაციის ჯარები იყვნენ განთავსებულნი. მიუხედავად იმისა, რომ უმანი კარგად იყო გამაგრებული და პოლონელი დიდებულები და ებრაელი მოსახლეობა მას თავშესაფრად იყენებდნენ, ქალაქი 1768 წლის ივნისში დაეცა, როცა ივან გონტა პოლონური მხარიდან ჰაიდამაკ მეამბოხეების მხარეს გადავიდა. ქალაქის დაკავების შემდეგ, ჰაიდამაკებმა უმოწყალოდ ამოხოცეს ათასობით ებრაელი, პოლონელი და უკრაინელი უნიატი, ასაკისა და სქესის განურჩევლად. სხვადასხვა წყაროების მიხედვით, მსხვერპლთა რაოდენობა მერყეობს 2,000-დან 20,000-მდე. ეს ტრაგიკული მოვლენები ასახავს იმდროინდელი აღმოსავლეთ ევროპის რთულ რელიგიურ, სოციალურ და პოლიტიკურ კონფლიქტებს, რომლებმაც უმცირესობებზე მძიმე და დამანგრეველი გავლენა იქონია.<ref>{{Cite web|last1=Herman Rosenthal|title=Haidamacks – JewishEncyclopedia.com|url=https://www.jewishencyclopedia.com/articles/7056-haidamacks|access-date=7 March 2022}}</ref> 1821 წლის ოდესის პოგრომები ხშირად განიხილება, როგორც ერთ-ერთი პირველი თანამედროვე [[პოგრომი]]. ისინი მოჰყვა [[კონსტანტინოპოლი|კონსტანტინოპოლში]] [[აღმოსავლეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|ბერძენი მართლმადიდებელი]] პატრიარქის, გრიგოლ V-ის, ოსმალთა მიერ დახვრეტას, რამაც მთელი მართლმადიდებელი სამყაროს აღშფოთება გამოიწვია. [[ოდესა|ოდესაში]], სადაც ბერძნულ დიასპორას მნიშვნელოვანი გავლენა ჰქონდა, ადგილობრივმა ბერძნებმა ებრაელებზე ძალადობა დაიწყეს — ხოცვა-ჟლეტის შედეგად 14 ებრაელი დაიღუპა.<ref>[https://eleven.co.il/article/13251 Pogrom (Virtual Jewish Encyclopedia)] {{in lang|ru}}</ref><ref>[http://www.moria.farlep.net/vjodessa/en/pogroms.html Odessa pogroms] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070121190823/http://www.moria.farlep.net/vjodessa/en/pogroms.html|date=January 21, 2007}} at the Center of Jewish Self-Education "Moria".</ref> ძალადობა რელიგიურ დაძაბულობასა და ეთნიკურ დაპირისპირებას მოჰყვა, ხოლო ებრაელები უსაფუძვლო ბრალდებების სამიზნედ იქცნენ — თითქოს ისინი ოსმალთა მხარდამჭერები იყვნენ ან პატრიარქის სიკვდილზე თანაგრძნობა არ გამოუხატავთ. 1881-1884 წლებში, სამხრეთ-დასავლეთ [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიაში]] (თანამედროვე [[უკრაინა|უკრაინისა]] და [[პოლონეთი|პოლონეთის]] ტერიტორიაზე) ებრაელთა წინააღმდეგ ძალადობრივი გამოსვლების მასშტაბური ტალღა აგორდა. იმ პერიოდის განმავლობაში იმპერიის მასშტაბით 200-ზე მეტი ანტისემიტური ინციდენტი დაფიქსირდა, განსაკუთრებით მძაფრი პოგრომები კი [[კიევის პოგრომი (1881)|კიევში]], ვარშავასა და ოდესაში მოხდა.<ref>{{in lang|pl}} [http://www.diapozytyw.pl/pl/site/slownik_terminow/pogrom/ Pogrom] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100206114536/http://www.diapozytyw.pl/pl/site/slownik_terminow/pogrom/|date=February 6, 2010}}, based on [[Alina Cała]], Hanna Węgrzynek, Gabriela Zalewska, ''Historia i kultura Żydów polskich. Słownik'', WSiP.</ref> 1881 წლის 13 მარტს (ძველი სტილით — 1 მარტს) იმპერატორ [[ალექსანდრე II (რუსეთი)|ალექსანდრე II]]-ის [[ალექსანდრე II-ის მკვლელობა|მკვლელობამ]] საზოგადოებაში მძლავრი შოკი და პოლიტიკური არეულობა გამოიწვია. მიუხედავად იმისა, რომ მეფე რევოლუციურმა დაჯგუფებამ [[ნაროდნაია ვოლია|„ნაროდნაია ვოლია“]]-მ მოკლა, მოსახლეობის გარკვეულ ნაწილში სწრაფად გავრცელდა ცრუ ბრალდებები, თითქოს მკვლელობა ებრაელების ან ე.წ. „უცხო გავლენის აგენტების“ მიერ იყო ორგანიზებული. ამ სახის ბრალდებებმა კიდევ უფრო გააღრმავა ანტისემიტური განწყობები და შექმნა ნიადაგი ებრაული თემების წინააღმდეგ დაწყებული მასობრივი ძალადობისთვის.<ref>''[[The Jewish Chronicle]]'', May 6, 1881, cited in Benjamin Blech, ''Eyewitness to Jewish History''</ref><ref>[[Sankt-Peterburgskie Vedomosti]] newspaper №65, March 8 (20), 1881</ref> == მე-20 საუკუნის დასაწყისი == === პოგრომები 1905 წლის რუსეთის რევოლუციის დროს === [[ფაილი:Ekaterinoslav1905.jpg|მარცხნივ|მინი| ეკატერინოსლავის პოგრომის მსხვერპლი, 1905 წლის ოქტომბერი.]] 1905 წელს, ნიკოლოზ II-ის მიერ გამოცემულმა [[ოქტომბრის მანიფესტი|ოქტომბრის მანიფესტმა]], რომელიც მოქალაქეებს სამოქალაქო უფლებებსა და წარმომადგენლობითი ორგანოს შექმნას პირდებოდა, რუსეთის მასშტაბით მასობრივი პროტესტები გამოიწვია. დასახლების ზონაში მცხოვრები ებრაელები, რომლებიც ხანგრძლივი დისკრიმინაციის პირობებში ცხოვრობდნენ, აქტიურად ჩაერთნენ დემონსტრაციებში თანასწორობის მოლოდინით. თუმცა მათი მონაწილეობა კონსერვატიულ წრეებში მტრულად აღიქმებოდა — თითქოს ებრაელები რევოლუციური პროცესების სათავეში იდგნენ და უცხო ძალების მიერ იმართებოდნენ. ამ დამოკიდებულებამ გაამწვავა ანტისემიტური განწყობები და პოგრომების ახალი ტალღის საფუძველი შექმნა. ებრაული თემები მრავალ ქალაქში — მათ შორის ოდესაში, კიევში და ეკატერინოსლავში — ძალადობის სამიზნე გახდნენ, ხშირად ადგილობრივი პროსამთავრობო ჯგუფებისა და „შავი ასეულის“ წახალისებით. 1905 წლის თებერვალში [[ფეოდოსია|ფეოდოსიაში]] პოგრომი მოხდა, ხოლო 19 აპრილს — [[მელიტოპოლი|მელიტოპოლში]].<ref>{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/melitopol|title=Melitopol &#124; Encyclopedia.com}}</ref> მაისში, [[ჟიტომირი|ჟიტომირში]] განხორციელებული [[პოგრომი]] მსხვერპლის რაოდენობით ყველაზე მასშტაბური იყო. ყველაზე მძიმე პოგრომი [[ოდესა|ოდესაში]] დაფიქსირდა: დაახლოებით 300 [[ებრაელი]] დაიღუპა და ათასობით ადამიანი დაშავდა. კიდევ ერთი სერიოზული შემთხვევა ეკატერინოსლავში მოხდა, სადაც 120 ებრაელი მოკლეს. პოგრომები სულ 64 ქალაქსა და 626 სოფელში გაიმართა, მათ შორის — ოდესაში, ეკატერინოსლავში, [[კიევი|კიევში]], [[სიმფეროპოლი|სიმფეროპოლში]], [[რომნი|რომნიში]], [[კრემენჩუკი|კრემენჩუგში]], [[ნიკოლაევი|ნიკოლაევში]], [[ჩერნიჰივი|ჩერნიგოვში]], [[კამიანეც-პოდილსკი|კამენეც-პოდოლსკსა]] და ელისავეტგრადში. მთლიანობაში, [[უკრაინა|უკრაინასა]] და [[ბესარაბი|ბესარაბიაში]] დაახლოებით 660 პოგრომი განხორციელდა. ძალადობა რამდენიმე დღე გაგრძელდა და მასში მონაწილეობდნენ მატარებლების მუშები, ადგილობრივი მაღაზიების მოვაჭრეები, ხელოსნები და მრეწველები. 1903–1906 წლების პოგრომებმა ებრაელებში ერთობისა და თავდაცვის აუცილებლობა გააჩინა. ამას მოჰყვა თავდაცვის ჯგუფების შექმნა, [[პალესტინა|პალესტინაში]] ემიგრაციის გაძლიერება და საბოლოოდ – ორგანიზაცია „ჰა შომერის“ დაარსება. მე-19 საუკუნის ბოლოს და მე-20 საუკუნის დასაწყისში რუსი ხალხის კავშირის და სხვა შავი ასეულის მსგავსი ორგანიზაციების მოქმედებამ უკრაინაში ანტისემიტიზმის გაღვივებას შეუწყო ხელი. === რუსეთის სამოქალაქო ომი === [[ფაილი:OvruchPogrom.png|მინი| ებრაელების ცხედრები ოვრუჩში მომხდარი პოგრომის შემდეგ, 1919 წლის თებერვალი.]] 1919 წლის თებერვალში [[უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა|უკრაინის სახალხო რესპუბლიკის]] ჯარების ერთ-ერთმა ბრიგადამ პროსკუროვში 1500 ებრაელი დახოცა. 25 მარტს, ტეტიევში, პოლკოვნიკ ჩერკოვსკის, კუროვსკისა და შლიატოშენკოს ხელმძღვანელობით მოქმედმა კაზაკთა ნაწილებმა 4000 ებრაელი მოკლეს. ებრაელები ხის სინაგოგაში თავშესაფრის ძიებას ცდილობდნენ, თუმცა შენობას ცეცხლი წაუკიდეს. ტეტიევის პოგრომი პოლონელი ებრაელების მასობრივი გაწყვეტის ერთგვარ წინამორბედად ითვლება. ზოგიერთი ბავშვი ჰაერში აგდებდნენ და ტროტუარზე ანარცხებდნენ. ქალაქის 6000 ებრაელიდან ერთ დღეში — 25 მარტს — დაახლოებით 4000 მოკლეს.<ref name="Midlarsky2">M. I. Midlarsky. ''The killing trap: genocide in the seventeenth century''. Cambridge University Press. 2005. p. 46.</ref> ებრაული კვარტალი სრულად დაიწვა, მათ შორის სინაგოგა და სხვა სამლოცველო-სასწავლო შენობები, სადაც ასობით ადამიანი იმალებოდა. 1897 წლის აღწერის თანახმად, ტეტიევის შემოგარენში დაახლოებით 23,000 ებრაელი ცხოვრობდა, ხოლო 1926 წლისთვის დოკუმენტურად მხოლოდ 242 ებრაელი იყო დარჩენილი. ერთობლივი სადისტრიბუციო კომიტეტი ტეტიევის მდგომარეობას ასე აღწერდა: „ადგილობრივობა განადგურებულია“. 1919 წლის 17 ივნისს, დუბოვოში, ქალაქის 900 ებრაელიდან 800 მასობრივად დახოცეს. მკვლელობა თითქმის მექანიკური, რიგობრივი ფორმით ხორციელდებოდა — ორი ჯალათი კიბის თავზე იდგა მახვილებით ხელში და თავებს კვეთდა იმ ებრაელებს, ვისაც იძულებით მიჰყავდათ კიბისკენ.<ref name="Midlarsky2" /> [[რუსეთის სამოქალაქო ომი|რუსეთის სამოქალაქო ომის]] დროს, 1919 წელს, აღმოსავლეთ პოდოლიის ქალაქ [[უმანი|უმანში]] მცხოვრები [[ებრაელები]] ორი [[პოგრომი|პოგრომის]] მსხვერპლი გახდნენ, რადგან ქალაქი ომის განმავლობაში რამდენჯერმე გადავიდა ერთი ძალისგან მეორის ხელში. პირველი პოგრომი გაზაფხულზე მოხდა და 170 ადამიანი იმსხვერპლა; მეორე — ზაფხულში, 90-ზე მეტი. ტრადიციული [[ანტისემიტიზმი|ანტისემიტური]] ძალადობისგან განსხვავებით, ამჯერად უმანის [[ქრისტიანი]] მოსახლეობა ებრაელებს დახმარებას უწევდა და მათ დამალვაში ეხმარებოდა. ქალაქში მოქმედმა სახალხო მშვიდობის საბჭომ, რომელსაც ქრისტიანები უმრავლესობით წარმოადგენდნენ და ებრაელები — უმცირესობით, რამდენჯერმე შეძლო მდგომარეობის სტაბილიზაცია. 1920 წელს სწორედ ამ საბჭომ შეძლო გენერალ [[ანტონ დენიკინი|დენიკინის]] ჯარების მიერ დაგეგმილი პოგრომის აღკვეთა. რუსეთის სამოქალაქო ომის პერიოდში, 1918-1921 წლებში, [[უკრაინა|უკრაინის]] 524 ქალაქში ებრაელების წინააღმდეგ სულ 1,236 ძალადობრივი შემთხვევა დაფიქსირდა. მკვლელობების რაოდენობა დაახლოებით 30,000-დან 60,000-მდე მერყეობს. ამ 1,236 პოგრომიდანა და მასთან დაკავშირებული ინციდენტებიდან 493 ჩაატარა [[უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა|უკრაინის სახალხო რესპუბლიკის]] ჯარმა [[სიმონ პეტლიურა|სიმონ პეტლიურას]] ხელმძღვანელობით, 307 — დამოუკიდებელმა უკრაინელმა მებრძოლებმა, 213 — გენერალ [[ანტონ დენიკინი|დენიკინის]] არმიამ, 106 — [[წითელი არმია|წითელმა არმიამ]], ხოლო 32 — პოლონეთის არმიამ. პავლო სკოროპადსკის დიქტატურის პერიოდში (1918 წლის 29 აპრილიდან დეკემბრამდე<ref name="endSkoro2">[https://books.google.com/books?id=qmN95fFocsMC&dq=Ukrainian+State+Hetman+Pavlo&pg=PA849 Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States: 1999], [[Routledge]], {{ISBN|1857430581}} (p. 849)</ref>) [[პოგრომი|პოგრომები]] არ დაფიქსირებულა. თუმცა, როგორც კი დირექტორატმა შეცვალა სკოროპადსკის მმართველობა, ძალადობა განახლდა.<ref name="zerkalo.nedeli2"/> ==== უკრაინის დირექტორატი (1918–1920 წწ.) ==== 1918 წლის დეკემბერში, უკრაინის სახელმწიფოს ჰეტმანი პავლო სკოროპადსკი გადააყენეს, ხოლო ქვეყნის ხელისუფლებას დირექტორატი (დირექცია) ჩაუდგა სათავეში. იგი გახდა [[უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა|უკრაინის სახალხო რესპუბლიკის]] (UNR) მმართველი ორგანო.<ref name="endSkoro2"/> უკრაინის ახალმა მთავრობამ დაუყოვნებლივ მოახდინა რეაგირება 1919 წლის იანვარში [[ჟიტომირი|ჟიტომირსა]] და [[ბერდიჩივი|ბერდიჩივში]] მომხდარ ძალადობრივ შემთხვევებზე. 10 იანვარს ებრაელ ლიდერებსა და ბერდიჩივის ადგილობრივ ხელისუფლებას აცნობეს, რომ პოგრომის ორგანიზატორები დახვრიტეს, ხოლო ის სამხედრო ქვედანაყოფი, რომელიც თავდასხმაში მონაწილეობდა, დაიშალა. მთავრობის ხელმძღვანელმა, ვოლოდიმირ ვინნიჩენკომ, განაცხადა, რომ ძალადობა შავი ასეულების მიერ იყო ინიცირებული. მისი თქმით: „უკრაინის მთავრობა აქტიურად იბრძოლებს [[ანტისემიტიზმი|ანტისემიტიზმისა]] და [[ბოლშევიზმი|ბოლშევიზმის]] ყველა გამოვლინების წინააღმდეგ.“<ref name="zerkalo.nedeli2"/> ბუნდიდან პრობოლშევიკმა დელეგატმა, მოისეი რაფესმა, თავდაპირველად თქვა, რომ პოგრომი დაიწყო იმ სპეციალურმა რაზმმა, რომელიც ჟიტომირსა და ბერდიჩივში საბჭოთა ძალებთან საბრძოლველად გაიგზავნა. თუმცა 1919 წლის 16 იანვარს, შრომის კონგრესის სხდომაზე გამოსვლისას, მან პოზიცია შეცვალა და აღნიშნა: „დირექტორია ამბობს, რომ პოგრომებზე პასუხისმგებელი არ არის — და არც ჩვენ ვადანაშაულებთ მას.“<ref name="zerkalo.nedeli2"/> [[სიმონ პეტლიურა]] უკრაინულ რაზმებში პოგრომების შეჩერებას ცდილობდა. როცა ებრაელთა საქმეთა მინისტრისგან გაიგო, რომ იარესკას სადგურზე გამავალი ესკადრონი ებრაელი მოსახლეობის წინააღმდეგ ძალადობრივ ქმედებებს ახორციელებდა, მან დაუყოვნებლივ გაუგზავნა დეპეშა [[მირჰოროდი|მირჰოროდის]] სამხედრო კომენდანტს შემდეგი შინაარსით: „გიბრძანებთ, დაუყოვნებლივ დაიწყოთ საქმის გამოძიება და ანგარიში წარმოადგინოთ. მიიღეთ გადაუდებელი ზომები, რათა მსგავსი ძალადობრივი ქმედებები აღარ განმეორდეს და დამნაშავეები უმკაცრესად დაისაჯონ. — 28 იანვარი, უფროსი ოტამანი ს. პეტლიურა.“<ref name="zerkalo.nedeli2"/> 1919 წელს, როცა სიმონ პეტლიურამ დირექტორიის ხელმძღვანელობა საკუთარ თავზე აიღო, მისი ინიციატივით დაიწყო გამოძიება [[კამიანეც-პოდილსკი|კამიანეც-პოდილსკისა]] და პროსკურივში მომხდარ ანტიებრაულ პოგრომებზე. პეტლიურამ სამხედრო მეთაურებს მკაფიოდ უბრძანა, ემოქმედათ გადამწყვეტად პოგრომების სრულად აღსაკვეთად და უზრუნველეყოთ, რომ დამნაშავეები სამხედრო ტრიბუნალს ჩაებარებინათ და ისინი სამხედრო სამართლის წესით დასჯილიყვნენ.<ref name="zerkalo.nedeli2">Сергійчук, Володимир. ''[https://web.archive.org/web/20180304212317/http://history.org.ua/LiberUA/e_dzherela_petliura_i_evreistvo/e_dzherela_petliura_i_evreistvo.pdf Симон Петлюра і єврейство]''. Київ: національний університет імені Тараса Шевченка; Центр українознавства, 2006. 152 стор.: стор.90-97. 2-ге вид.[ [[Volodymyr Serhiychuk]]. Suymon Petliura & Jews. Kyiv: Tarash Shevchenko National University; 2006. 152 pp: pp. 90–97] {{isbn|966-2911-02-2}} {{in lang|uk}}</ref> ებრაული პარტიის, ''Poale Zion''-ის წარმომადგენელმა დრახლერმა [[სიმონ პეტლიურა|პეტლიურას]] უთხრა: „ფაქტები გვაძლევს საფუძველს ვივარაუდოთ, რომ [[ჟიტომირი|ჟიტომირსა]] და [[ბერდიჩივი|ბერდიჩივში]] [[პოგრომი|პოგრომები]] უკრაინის მთავრობის წინააღმდეგ მიმართულ ქმედებები იყო. ჟიტომირის პოგრომის შემდეგ, რუსი და პოლონელი შავი ასეულების წევრები ამაყად აცხადებდნენ: ‘გეგმური პოგრომები იდეალურად განხორციელდა და უკრაინის მისწრაფებებს მალე ბოლო დაესმება.’“ დრახლერმა დაამატა: „ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ არა მხოლოდ ჩვენ, არამედ მთელი ებრაული დემოკრატია აქტიურად ჩაერთვება უკრაინის დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლაში. და როცა საქმე იქამდე მივა, ებრაელი კაზაკები იარაღით ხელში, გვერდიგვერდ იბრძოლებენ, თავიანთ სისხლსა და სიცოცხლეს შესწირავენ უკრაინის ეროვნულ და სოციალურ თავისუფლებას.“<ref name="zerkalo.nedeli2"/> პეტლიურამ ებრაელ დელეგატებს უთხრა, რომ საკუთარ უფლებამოსილებას გამოიყენებდა, რათა შეეჩერებინა ებრაელების წინააღმდეგ ძალადობრივი მოქმედებები, რომლებიც, მისივე თქმით, ხელს უშლიდა ქვეყნის სახელმწიფოებრიობის ჩამოყალიბებას. ერთ დოკუმენტში, რომელიც 1919 წლის ივნისიდან ოქტომბრამდე [[კიევი|კიევში]] განხორციელებულ პოგრომებს შეეხება, აღნიშნულია შემდეგი: „როდესაც გენერალმა დრაგომიროვმა, რომელიც ლიბერალური შეხედულებებით იყო ცნობილი, [[ბოლშევიკები|ბოლშევიკების]] შეტევის გამო იძულებული გახდა დაეტოვებინა კიევი, მან თავის ოფიცრებს (როგორც სტენოგრამაშია დაფიქსირებული) მიმართა: ‘ჩემო მეგობრებო, თქვენ ისევე კარგად გესმით, როგორც მე, თუ რა გახდა ჩვენი დროებითი მარცხის მიზეზი კიევის ფრონტზე. და როდესაც თქვენ, ჩემო გმირნო, ისევ დაიბრუნებთ ქალაქს — გაძლევთ უფლებას შური იძიოთ ამ ბინძურ ებრაელებზე.’”<ref name="zerkalo.nedeli2"/> 1919 წლის 31 აგვისტოს (ძველი სტილით — 18 აგვისტოს), დენიკინის მოხალისეთა არმიამ კიევი დაიკავა. მას მოჰყვა ორი დღის განმავლობაში მიმდინარე მასობრივი ძარცვა და მშვიდობიანი მოსახლეობის მკვლელობა. ძალადობამ 20,000-ზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა. ამ ტრაგიკული მოვლენების შემდეგ, [[ხარკივი|ხარკივის]] ებრაული თემის წარმომადგენელი ბატონი სუპრასკინი შეხვდა [[ანდრეი შკურო|გენერალ შკუროს]], რომელმაც მას მკაცრად განუცხადა: „ებრაელებს არანაირ წყალობას არ მივცემთ — ისინი ყველა ბოლშევიკები არიან.“<ref name="zerkalo.nedeli2"/> 1921 წელს, რევიზიონისტული სიონიზმის ერთ-ერთმა მთავარმა ფიგურამ, ზეევ (ვლადიმერ) იაბოტინსკიმ, [[პრაღა|პრაღაში]] [[სიმონ პეტლიურა|პეტლიურას]] წარმომადგენელთან, მაქსიმ სლავინსკისთან, ხელი მოაწერა შეთანხმებას ებრაული ჟანდარმერიის შექმნის შესახებ. ამ რაზმს პეტლიურას სავარაუდო უკრაინულ სამხედრო კამპანიაში უნდა მიეღო მონაწილეობა და მისი მიზანი ებრაული მოსახლეობის დაცვა იყო პოგრომებისგან. შეთანხმება საბოლოოდ ვერ განხორციელდა და იაბოტინსკი სიონისტური წრეების მხრიდან მწვავე კრიტიკის საგნად იქცა. მიუხედავად ამისა, მან საკუთარი გადაწყვეტილება არ შეიცვალა და ამ ინიციატივას შემდეგშიც ამაყად ახსენებდა.<ref>Shmuel Katz, ''Lone Wolf'', Barricade Books, New York, 1996, Vol. 1.</ref><ref>Israel Kleiner, ''From Nationalism to Universalism: Vladimir (Ze'ev) Jabotinsky and the Ukrainian Question'', Canadian Institute of Ukrainian Study Press, 2000.</ref><ref>Joseph B. Schechtman, ''The Jabotinsky-Slavinsky Agreement,'' Jewish Social Studies, XVII (1955), 289–306.</ref> == შუა მე-20 საუკუნე == === მეორე მსოფლიო ომი === [[ფაილი:Bundesarchiv_Bild_183-A0706-0018-029,_Sowjetunion,_Storow,_Juden_vor_Exekution.jpg|მინი| ებრაელები თხრიან საკუთარ საფლავს, [[ზბორივი|ზბოროვი]], დასავლეთ უკრაინა, 1941 წ]] 1941 წელს დაწყებული [[ოპერაცია ბარბაროსა|ოპერაცია ბარბაროსას]] შედეგად, გერმანიის ადმინისტრაციულ კონტროლში აღმოჩნდა როგორც [[უკრაინის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საბჭოთა უკრაინის]], ასევე [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირის]] მიერ ანექსირებული პოლონეთის ტერიტორიებზე მცხოვრები უკრაინელი მოსახლეობა. ჩრდილო-აღმოსავლეთ რეგიონები შევიდა უკრაინის რაიხსკომისარიატის, ხოლო სამხრეთ-დასავლეთი — გენერალური გუბერნატორობის შემადგენლობაში. ბევრი ისტორიკოსის შეფასებით, უკრაინელი ებრაელების მასობრივი განადგურება — რომლის შედეგადაც მათი რაოდენობა 870,000-დან მხოლოდ 17,000-მდე შემცირდა — ადგილობრივი მოსახლეობის დახმარების გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა. გერმანელებს არ გააჩნდათ საკმარისი ცოცხალი ძალა, რომ მიეღწიათ ყველა დასახლებამდე, განსაკუთრებით კი შორეულ სოფლებში, სადაც მრავალი ებრაული თემი სრულად განადგურდა.<ref name="muse2">{{cite journal|title=Civil Wars in the Soviet Union|author=Alfred J. Rieber|pages=145–147|journal=Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History|volume=4|issue=1|date=Winter 2003|series=New series|doi=10.1353/kri.2003.0012|s2cid=159755578}}</ref> [[სტეპან ბანდერა|სტეპან ბანდერას]] ფრთა — უკრაინის ნაციონალისტური ორგანიზაციის (OUN-B) ნაწილი, რომელიც [[უკრაინის მეამბოხე არმია|უკრაინის მეამბოხე არმიასთან]] იყო დაკავშირებული — ღიად უჭერდა მხარს ძალადობას ებრაელების წინააღმდეგ. როგორც აღნიშნავს ისტორიკოსი ჯეფრი ბურდსი,<ref name="JB20132">{{cite book|title=Holocaust in Rovno: The Massacre at Sosenki Forest, November 1941|author=Jeffrey Burds|publisher=Springer|year=2013|pages=24–25|isbn=978-1137388407|url=https://books.google.com/books?id=lkVGAgAAQBAJ&q=238%2C000+native}}</ref> ორგანიზაცია არ მალავდა ანტისემიტურ დამოკიდებულებას და მას საკუთარ იდეოლოგიადაც აღიარებდა. 1941 წლის აპრილში, [[კრაკოვი|კრაკოვში]] გამართულ მეორე კონგრესზე, OUN-B-მა ოფიციალურად მიიღო რეზოლუცია, სადაც ჩამოთვლილი იყო უკრაინის ეჭვმიტანილი „მტრები“ — პირველ რიგში [[ებრაელები]], შემდეგ კი [[პოლონელები]]. დოკუმენტში პირდაპირ ეწერა: „OUN ებრძვის ებრაელებს, როგორც მოსკოვურ-ბოლშევიკური რეჟიმის საყრდენს.“<ref name="muse2">{{cite journal|title=Civil Wars in the Soviet Union|author=Alfred J. Rieber|pages=145–147|journal=Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History|volume=4|issue=1|date=Winter 2003|series=New series|doi=10.1353/kri.2003.0012|s2cid=159755578}}</ref> [[ოპერაცია ბარბაროსა|ოპერაცია „ბარბაროსას“]] დაწყებას [[ლვივი|ლვივში]] ორი მასშტაბური [[პოგრომი]] მოჰყვა — პირველი 30 ივნისიდან 2 ივლისამდე, მეორე კი 25-დან 29 ივლისამდე. ორგანიზაცია ''იად ვაშემის'' მონაცემებით, ამ დღეების განმავლობაში დაახლოებით 6,000 ებრაელი იქნა მოკლული. ხოცვა-ჟლეტაში მონაწილეობდნენ როგორც უკრაინელი ნაციონალისტები, ისე ახლადშექმნილი უკრაინული მილიცია. ძალადობის ოფიციალურ საბაბად გავრცელდა ცრუ მტკიცება, თითქოს ებრაელები პასუხისმგებელნი იყვნენ იმ პატიმრების დახვრეტაში, რომლებიც საბჭოთა ძალებმა ლვივის დატოვებამდე გაანადგურეს.<ref>[[The Lemberg Mosaic]], Jakob Weiss, Alderbrook Press, New York (2011)</ref> უკრაინელი ნაციონალისტები აქტიურად თანამშრომლობდნენ გერმანიის უსაფრთხოების სამსახურებთან და ე.წ. „აინზაცგრუპენთან“ (Einsatzgruppen).<ref name="USHMM-Symposium2">{{cite web|url=http://www.ushmm.org/research/center/publications/occasional/2005-10/paper.pdf|title=The Holocaust and [German] Colonialism in Ukraine: A Case Study|publisher=The Center for Advanced Holocaust Studies of the United States Holocaust Memorial Museum|work=The Holocaust in the Soviet Union|date=September 2005|access-date=7 December 2014|author=Symposium Presentations|pages=15, 18–19, 20 in current document of 1/154|format=PDF file, direct download 1.63 MB|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120816044021/http://www.ushmm.org/research/center/publications/occasional/2005-10/paper.pdf|archive-date=16 August 2012}}</ref> მათ მიერ შედგენილი იყო ებრაელთა სამიზნე სიები Sicherheitsdienst-ისა და KdS-ის რეგიონული განყოფილებებისთვის. ისინი მონაწილეობდნენ ებრაელების დაკავების, მათი გაწმენდითი ოპერაციების (roundup-ების) და მასობრივი გადასახლების პროცესში. მსგავსი ქმედებები განხორციელდა სტანისლავოვში, [[ვოლოდიმირი (უკრაინა)|ვოლოდიმირ-ვოლინსკში]], [[ლუცკი|ლუცკში]], [[ჟიტომირი|ჟიტომირში]], [[რივნე|რივნეში]], [[კიევი|კიევში]] და სხვა ქალაქებში.<ref name="PWL2">{{cite web|url=http://pwl1943.republika.pl/stanislawowskie.html|title=Mord w Czarnym Lesie (Murder in the Black Forest)|publisher=PWL-Społeczna organizacja kresowa|work=Województwo Stanisławowskie. Historia|access-date=14 July 2015|author=PWL|archive-url=https://web.archive.org/web/20141127133006/http://pwl1943.republika.pl/stanislawowskie.html|archive-date=27 November 2014|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141127133006/http://pwl1943.republika.pl/stanislawowskie.html|archivedate=27 ნოემბერი 2014}}</ref><ref name="Patrylyak20042">I.K. Patrylyak (2004), ''[http://history.org.ua/LiberUA/Book/Patr/23.pdf Військова діяльність ОУН(Б) у 1940–1942 роках (The Military Activities of the OUN (B), 1940–1942).]'' Shevchenko University; Institute of History of Ukraine, Kiev, pp. 522–524 (4–6/45 in PDF).</ref><ref name="Качановський20132">{{cite web|url=http://www.uamoderna.com/md/199|title=Сучасна політика пам'яті на Волині щодо ОУН(б) та нацистських масових вбивств|publisher=Україна модерна|trans-title=Contemporary politics of memory about OUN (b) in Volhynia and the Nazi massacres|date=30 March 2013|access-date=14 July 2015|author=Іван Качановський}}</ref> ზოგიერთ შემთხვევაში — მაგალითად, კოროსტენში და სოკალში — მკვლელობები მთლიანად ადგილობრივი ნაციონალისტების მიერ, გერმანელთა უშუალო ჩაურევლად განხორციელდა.<ref name="Headland19922">Ronald Headland (1992), ''[https://books.google.com/books?id=Mue8a5Rwyi0C&q=%22Korosten%2C+238%22 Messages of Murder: A Study of the Reports of the Einsatzgruppen of the Security Police and the Security Service, 1941–1943.]'' Fairleigh Dickinson Univ. Press, pp. 125–126. {{ISBN|0838634184}}.</ref> მსგავსი ძალადობა შემდგომში სხვა რეგიონებშიც გავრცელდა.<ref name="Grelka20052">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=H6cdeIGI8uwC&q=%22ukrainische+Miliz%22|title=Ukrainischen Miliz|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|series=Die ukrainische Nationalbewegung unter deutscher Besatzungsherrschaft 1918 und 1941/42|date=2005|access-date=17 July 2015|author=Dr. Frank Grelka|pages=283–284|quote=RSHA von einer begrüßenswerten Aktivitat der ukrainischen Bevolkerung in den ersten Stunden nach dem Abzug der Sowjettruppen.|isbn=3447052597|location=[[Viadrina European University]]}}</ref> == მე-20 საუკუნის ბოლოს და 21-ე საუკუნის დასაწყისში == [[ფაილი:ВП_Ленин_жид.jpg|მინი| წარწერები „ლენინი — ჟიდია“ და „სიკვდილი [[მოსკალი|მოსკალებს]]<nowiki/>“ [[ლვივი|ლვივში]], იეჰვენ კონოვალეცის ქუჩაზე, 2008 წელი.]] პოსტსაბჭოთა პერიოდში ანტისემიტიზმის ნიშნები კვლავ გააქტიურდა,<ref name="NEE">{{Cite news|date=16 October 2020|title=Jews and conspiracy theories: Antisemitism enters academia in Ukraine|url=https://neweasterneurope.eu/2020/10/16/jews-and-conspiracy-theories-antisemitism-enters-academia-in-ukraine/}}</ref> თუმცა მისი მასშტაბები ყოველთვის ერთგვაროვანი არ ყოფილა.<ref name="jewishnewsill">{{Ill|United Jewish Community of Ukraine|uk|Об'єднана єврейська община України|ru|ru:Объединённая еврейская община Украины}}, [https://jewishnews.com.ua/society/obedinennaya-evrejskaya-obshhina-ukrainyi-predstavila-godovoj-otchet-po-antisemitizmu "Anti-Semitism in Ukraine–2018."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190212130755/https://jewishnews.com.ua/society/obedinennaya-evrejskaya-obshhina-ukrainyi-predstavila-godovoj-otchet-po-antisemitizmu |date=2019-02-12 }} {{In lang|ru}}</ref> ებრაული ორგანიზაციების შეფასებით, 1990-იანი წლების შუა ხანებიდან ინციდენტების რაოდენობა შემცირდა.<ref>[https://books.google.com/books?id=7Ds6X1j_qkgC&pg=PA150 Anti-Semitism Worldwide, 1999/2000] by [[Stephen Roth Institute]], [[University of Nebraska Press]], 2002, {{ISBN|0-8032-5945-X}}</ref> თუმცა 2014 წელს გამოქვეყნებული ანგარიშის თანახმად, ანტისემიტური ვანდალიზმისა და ძალადობის პიკი 2005–2006 წლებში დაფიქსირდა, რის შემდეგაც კლებადი ტენდენცია გამოიკვეთა.<ref name="Anti-Semitism in Ukraine - 20142">{{cite web|last1=Likhachev|first1=Vyacheslav|title=Anti-Semitism in Ukraine – 2014: report based on monitoring data|url=http://antisemitism.org.il/webfm_send/140|publisher=The National Minority Rights Monitoring Group|access-date=28 May 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150528135716/http://antisemitism.org.il/webfm_send/140|archivedate=28 მაისი 2015}}</ref> ანტისემიტური განცხადებები ამ პერიოდის უკრაინულ პოლიტიკურ დისკურსშიც გაჟღერდა. 2010-იან წლებში ებრაულმა ორგანიზაციებმა პარტია „სვობოდა“ ღიად დაადანაშაულეს ანტისემიტიზმსა და ნაცისტურ სიმპათიებში.<ref>[http://www.jpost.com/Jewish-World/Jewish-News/Experts-weigh-in-on-rise-of-Ukrainian-Svoboda-party Rise of Ukrainian Svoboda party.] ''Also in:'' – [https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-20113616 Ukraine election: President Yanukovych party claims win], [[BBC News]] (29 October 2012). – [http://www.kyivpost.com/content/ukraine/extreme-choices-svoboda-plays-nationalist-card-314617.html Svoboda plays nationalist card.] – [http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=7929811&ct=12697485 2012 Top Ten Anti-Israel/Anti-Semitic Slurs: Mainstream Anti-Semitism] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131221013625/http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=7929811&ct=12697485|date=2013-12-21}}, [[Simon Wiesenthal Center]] (27 December 2012). – Winer, Stuart. [http://www.timesofisrael.com/ukraine-okays-slur-zhyd-for-jews/ Ukraine okays 'zhyd' slur for Jews], The Times of Israel, December 19, 2012. – [https://www.bbc.co.uk/news/magazine-20824693 Svoboda: The rise of Ukraine's ultra-nationalists], [[BBC News]] (26 December 2012). – [http://www.ibtimes.com/svoboda-rising-spectre-neo-nazism-ukraine-974110 Svoboda: The Rising Spectre Of Neo-Nazism in the Ukraine.] International Business Times, 27 December 2012. – [http://www.kyivpost.com/opinion/op-ed/svoboda-promoting-hatred-in-ukraine-320445.html Svoboda promoting hatred.]</ref> 2013 წელს მსოფლიო ებრაელთა კონგრესმა პარტია [[ნეონაციზმი|ნეონაცისტურ]] ორგანიზაციებს შორის დაასახელა.<ref>[http://www.ukrinform.ua/eng/news/world_jewish_congress_calls_svoboda_a_neo_nazi_party_303220 World Jewish Congress calls Svoboda a neo-Nazi party], [[Ukrinform]] (14 May 2013)</ref> მისი ლიდერი, [[ოლეგ ტიაგნიბოკი]], აცხადებდა, რომ უკრაინა „მოსკოვურ-ებრაული მაფიის“ კონტროლის ქვეშ იმყოფება.<ref name="voa2">{{cite web|title=Ukraine's Far Right Candidate Reflects Mainstream Nationalist Views|date=16 May 2014|url=https://www.voanews.com/a/ukraines-far-right-candidate-reflects-mainstream-nationalist-views/1916403.html|publisher=VOA}}</ref><ref name="BBC2612122">[https://www.bbc.co.uk/news/magazine-20824693 Svoboda: The rise of Ukraine's ultra-nationalists], [[BBC News]] (26 December 2012)</ref> თავად პარტია ამ ბრალდებებს უარყოფს.<ref>http://www.kyivpost.com/content/ukraine/extreme-choices-svoboda-plays-nationalist-card-314617.html [http://ukrainianweek.com/Politics/76092 Oleh Tyahnybok: "The three opposition parties should not be required to act completely in sync"], [[The Ukrainian Week]] (31 March 2013){{cite news|date=25 September 2011|title=Ukrainian nationalists protest over Jewish pilgrims|newspaper=[[Kyiv Post]]|agency=[[Reuters]]|url=http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/113523/|access-date=25 September 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927044816/http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/113523/|archive-date=27 September 2011}}{{cite news|date=25 May 2009|title=Ukrainian party picks xenophobic candidate|agency=[[Jewish Telegraphic Agency]]|url=http://www.jta.org/news/article/2009/05/25/1005397/ukrainian-partys-presidential-candidate-worries-jews|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120609170927/http://www.jta.org/news/article/2009/05/25/1005397/ukrainian-partys-presidential-candidate-worries-jews|archive-date=9 June 2012}} [http://www.kyivpost.com/content/politics/tiahnybok-denies-anti-semitism-in-svoboda-318205.html Tiahnybok denies anti-Semitism in Svoboda], [[Kyiv Post]] (27 December 2012) [https://www.nytimes.com/2012/11/09/world/europe/ukraines-ultranationalists-do-well-in-elections.html?pagewanted=all Ukraine's Ultranationalists Show Surprising Strength at Polls], [[Nytimes.com]] (8 November 2012) [http://www.jpost.com/Jewish-World/Jewish-News/Ukraine-party-attempts-to-lose-anti-Semitic-image Ukraine party attempts to lose anti-Semitic image], [[The Jerusalem Post]] (21 January 2013)</ref> 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებში „სვობოდამ“ 10.4%-ით პირველად მოიპოვა წარმომადგენლობა [[უკრაინის უმაღლესი რადა|რადაში]],<ref name="SvobBBC2">[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-20113616 Ukraine election:President Yanukovych party claims win], [[BBC News]] (29 October 2012). http://www.kyivpost.com/content/ukraine/extreme-choices-svoboda-plays-nationalist-card-314617.html [http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=7929811&ct=12697485 2012 Top Ten Anti-Israel/Anti-Semitic Slurs:Mainstream Anti-Semitism Threatens World Peace] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131221013625/http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=7929811&ct=12697485|date=2013-12-21}}, [[Simon Wiesenthal Center]] (27 December 2012) Winer, Stuart. [http://www.timesofisrael.com/ukraine-okays-slur-zhyd-for-jews/ Ukraine okays 'zhyd' slur for Jews], The Times of Israel, December 19, 2012. [https://www.bbc.co.uk/news/magazine-20824693 Svoboda: The rise of Ukraine's ultra-nationalists], [[BBC News]] (26 December 2012) [http://www.ibtimes.com/svoboda-rising-spectre-neo-nazism-ukraine-974110 International Business Times], ''Svoboda: The Rising Spectre Of Neo-Nazism In The Ukraine'', 27 December 2012.</ref><ref>http://www.kyivpost.com/content/politics/results-of-the-vote-count-continuously-updated-315153.html [http://en.interfax.com.ua/news/general/126937.html#.UUzMyKnCus0 Party of Regions gets 185 seats in Ukrainian parliament, Batkivschyna 101 – CEC], [[Interfax-Ukraine]] (12 November 2012)</ref> თუმცა შემდგომ წლებში მისი მხარდაჭერა მკვეთრად შემცირდა — [[უკრაინის საპარლამენტო არჩევნები (2014)|2014 წელს]] პარტიამ მიიღო 4.7%,<ref>[http://utr.tv/eng/news-from-www-ukrinform-ua/327072-poroshenko_bloc_to_have_greatest_number_of_seats_in_parliament_327072.html Poroshenko Bloc to have greatest number of seats in parliament] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141110220835/http://utr.tv/eng/news-from-www-ukrinform-ua/327072-poroshenko_bloc_to_have_greatest_number_of_seats_in_parliament_327072.html|date=2014-11-10}}, [[Ukrainian Television and Radio]] (8 November 2014) [http://en.interfax.com.ua/news/general/233404.html People's Front 0.3% ahead of Poroshenko Bloc with all ballots counted in Ukraine elections – CEC], [[Interfax-Ukraine]] (8 November 2014) [http://en.interfax.com.ua/news/general/233426.html Poroshenko Bloc to get 132 seats in parliament – CEC], [[Interfax-Ukraine]] (8 November 2014) [http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/eastweek/2012-11-07/after-parliamentary-elections-ukraine-a-tough-victory-party-regions After the parliamentary elections in Ukraine: a tough victory for the Party of Regions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130317180048/http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/eastweek/2012-11-07/after-parliamentary-elections-ukraine-a-tough-victory-party-regions|date=2013-03-17}}, [[Centre for Eastern Studies]] (7 November 2012)</ref> ხოლო 2019 წელს, სხვა მემარჯვენე ჯგუფებთან გაერთიანების მიუხედავად,<ref name="vibori-600508AU2">{{cite web|url=https://m.glavcom.ua/country/politics/yarosh-tyagnibok-bileckiy-taki-sformuvali-jediniy-spisok-na-vibori-600508.html|trans-title=Yarosh, Tyagnibok and Biletsky have all formed a single list for the elections|title=Ярош, Тягнибок та Білецький таки сформували єдиний список на вибори|website=glavcom.au|date=9 June 2019}}</ref> ვერ გადალახა საარჩევნო ბარიერი და მხოლოდ ერთი ოლქის მანდატით შევიდა პარლამენტში.<ref name="formerMP2748306AU2">[https://www.ukrinform.net/rubric-elections/2748306-cec-counts-100-percent-of-vote-in-ukraines-parliamentary-elections.html CEC counts 100 percent of vote in Ukraine's parliamentary elections], [[Ukrinform]] (26 July 2019) {{in lang|ru}} [https://www.pravda.com.ua/rus/articles/2019/07/21/7221526/ Results of the extraordinary elections of the People's Deputies of Ukraine 2019], [[Ukrayinska Pravda]] (21 July 2019)</ref><ref name="URKVOTEC83IVOSOSAU2">{{cite web|url=https://ukr.vote/en/elections/9/eldistrict/146/2600000000|title=Електоральна пам'ять|website=ukr.vote|access-date=2020-08-26|archive-date=2020-06-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20200626124228/https://ukr.vote/en/elections/9/eldistrict/146/2600000000|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200626124228/https://ukr.vote/en/elections/9/eldistrict/146/2600000000|archivedate=2020-06-26}}</ref> === ევრომაიდანი და ომი უკრაინაში === ევრო-აზიის ებრაული კონგრესის განცხადებით, უკრაინის ებრაული მოსახლეობა აქტიურად უჭერდა მხარს 2013–2014 წლების [[ევრომაიდანი|ევრომაიდანს]] — მასობრივ მოძრაობას, რომელმაც [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]] პრეზიდენტის პოსტიდან გადააყენა. კონგრესის მიხედვით, ამ პერიოდში ანტისემიტური ინციდენტები იშვიათად ფიქსირდებოდა.<ref>{{cite web|url=http://eajc.org/page16/news42888.html|title=Евреи возмущены антисемитской пропагандой "Беркута"|access-date=2014-04-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140429075635/http://eajc.org/page16/news42888.html|archive-date=2014-04-29|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140429075635/http://eajc.org/page16/news42888.html|archivedate=2014-04-29}}</ref><ref>{{cite web|url=http://eajc.org/page18/news43049.html|title=Открытое обращение к евреям всего мира|access-date=2014-04-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140429075819/http://eajc.org/page18/news43049.html|archive-date=2014-04-29|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140429075819/http://eajc.org/page18/news43049.html|archivedate=2014-04-29}}</ref> თუმცა, როგორც აღნიშნავს ედუარდ დოლინსკი — კიევში მოქმედი უკრაინული ებრაული კომიტეტის აღმასრულებელი დირექტორი — [[ევრომაიდანი|ევრომაიდანის]] შემდეგ [[უკრაინა|უკრაინაში]] ახალი გამოწვევები გაჩნდა: ანტისემიტური განწყობები გაძლიერდა, ხოლო მანამდე მარგინალურად მიჩნეულ ულტრამემარჯვენე ჯგუფებს საზოგადოების მხრიდან ლეგიტიმაცია გაუჩნდათ. ამასთან, სახელმწიფო დონეზე გაჩნდა ისტორიის გადახედვის ტენდენცია — განსაკუთრებით იმ ეპიზოდების მიმართ, რომლებიც მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში უკრაინელი ნაციონალისტების მიერ ეთნიკურ უმცირესობებზე ჩადენილ ძალადობას ეხება. დოლინსკის თქმით, ხელისუფლება ამ მოვლენების კრიტიკულ და ობიექტურ შეფასებას თავს არიდებს და ცდილობს მათ მიჩქმალვას და ნაციონალისტური ქმედებების გამართლებას — რაც, ფაქტობრივად, ისტორიულ პასუხისმგებლობაზე უარის თქმას ნიშნავს.<ref>{{cite news|last=Dolinsky|first=Eduard|date=April 11, 2017|title=Opinion &#124; What Ukraine's Jews Fear|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2017/04/11/opinion/what-ukraines-jews-fear.html|via=NYTimes.com}}</ref><ref>{{cite web|url=http://m.jpost.com/#/app/article/480365|title=JerusalemPost: Ukrainian Jewish Leader Says Community In Danger Of Extinction|access-date=2017-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20161126055802/http://m.jpost.com/#/app/article/480365|archive-date=2016-11-26|url-status=dead}}</ref> ევრომაიდნის შემდეგ უკრაინელი ებრაელების [[ისრაელი|ისრაელში]] ემიგრაციის მაჩვენებელმა საგრძნობლად მოიმატა. 2014 წლის პირველ ოთხ თვეში წასულთა რაოდენობა წინა წელთან შედარებით 142%-ით გაიზარდა<ref name="BVAOL2">{{cite web|url=http://www.timesofisrael.com/19-ukrainian-jews-make-aliyah-to-flee-growing-unrest/|title=Ukrainian Jews immigrate to Israel amid growing unrest|work=Times of Israel|date=4 May 2014|access-date=12 May 2014}}</ref> — იანვრიდან აპრილამდე ისრაელში გადავიდა დაახლოებით 800 ადამიანი,<ref name="BVAOL2" /> ხოლო მაისის მონაცემებით ემიგრაციისთვის დარეგისტრირდა კიდევ 200-ზე მეტი. გარდა ამისა, ქრისტიანთა და ებრაელთა საერთაშორისო ამხანაგობის დახმარებით, ისრაელში გაემგზავრა სულ მცირე 100 უკრაინელი ებრაელი.<ref>{{cite news|last1=Apfel|first1=Alexander J.|date=March 4, 2016|title=Ukrainian Jews flee to Israel amid anti-Semitism in war torn country|newspaper=Ynetnews|url=https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4774002,00.html|via=www.ynetnews.com}}</ref> 2014 წლის აპრილში [[დონეცკი|დონეცკში]] გავრცელდა ბროშურა, რომელიც თითქოს იმ [[დონეცკის სახალხო რესპუბლიკა|პრორუს სეპარატისტებს]] ეკუთვნოდათ, რომლებმაც იმ დროისთვის ქალაქზე კონტროლი დაამყარეს. დოკუმენტი 16 წლის ზემოთ ასაკის ყველა ებრაელს ავალდებულებდა, დარეგისტრირებულიყვნენ როგორც ებრაელები და წარმოედგინათ ინფორმაცია თავიანთი ქონების შესახებ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მათ ემუქრებოდნენ მოქალაქეობის ჩამორთმევით, დეპორტაციითა და ქონების კონფისკაციით — თითქოსდა უკრაინისადმი ერთგულებისთვის.<ref>{{cite web|title=Vandals deface grave of Lubavitcher Rebbe's brother|url=http://antisemitism.org.il/article/86590/donetsk-leaflet-jews-must-register-or-face-deportation|work=CFCA|access-date=29 April 2014}}</ref> დონეცკის სახალხო რესპუბლიკის მაშინდელმა ლიდერმა, დენის პუშილინმა, განაცხადა, რომ ბროშურა ყალბი იყო და მისი მიზანი მოძრაობის დისკრედიტაცია გახლდათ. მსგავსი პოზიცია დააფიქსირა დონეცკის მთავარმა რაბინმა, პინჩას ვიშედსკიმაც — მისივე თქმით, საქმე გვქონდა პროვოკაციულ ფალსიფიკაციასთან, და აღნიშნა, რომ აღმოსავლეთ უკრაინის რუსულენოვან რეგიონებში ანტისემიტური ინციდენტები იშვიათად ხდებოდა, განსხვავებით [[კიევი|კიევისგან]] და დასავლეთ უკრაინისგან.<ref>{{cite news|title=Ukraine rabbi calls anti-Semitic leaflet a political hoax|website=The Jerusalem Post &#124; JPost.com|url=https://www.jpost.com/international/ukraine-rabbi-calls-anti-semitic-leaflet-a-political-hoax-349932}}</ref> გამოცემა ''Haaretz''-ის 2014 წლის აპრილის მიმოხილვაში, რომელიც უკრაინაში ანტისემიტური ძალადობის შემთხვევებს ეხებოდა, ინციდენტები მხოლოდ ე.წ. „რუსულენოვან აღმოსავლეთში“ იყო დაფიქსირებული — ქვეყნის სხვა რეგიონები, მათ შორის კიევი და დასავლეთი უკრაინა, საერთოდ არ მოიხსენიებოდა.<ref>{{cite news|title=Ukrainian Jews Look to Israel as anti-Semitism Escalates|newspaper=Haaretz|url=https://www.haaretz.com/jewish/ukraine-jews-look-to-israel-as-attacks-mount-1.5246055}}</ref> 2015 წლის თებერვალში დონეცკის თვითგამოცხადებული სახალხო რესპუბლიკის ლიდერმა, [[ალექსანდრე ზახარჩენკო|ალექსანდრე ზახარჩენკომ]], საჯაროდ განაცხადა, რომ უკრაინას „ებრაული ხალხის ღარიბი წარმომადგენლები“ მართავდნენ.<ref>{{cite web|url=https://www.timesofisrael.com/ukraine-run-by-miserable-jews-says-rebel-chief/|title=Ukraine run by 'miserable Jews,' says rebel chief|via=Times of Israel}}</ref> ანტისემიტიზმისა და ე.წ. „ებრაული საკითხის“ გამოყენება იმ პერიოდის პროპაგანდისტულ კამპანიებშიც შეინიშნებოდა — მათ შორის, სპეკულაციებში, რომლებიც [[ვიქტორ იანუკოვიჩი|ვიქტორ იანუკოვიჩის]] ადმინისტრაციამ გაავრცელა [[ევრომაიდანი|ევრომაიდანის]] პირველ დღეებში, 2013 წლის ნოემბერში.<ref name="Anti-Semitism in Ukraine - 20143">{{cite web|last1=Likhachev|first1=Vyacheslav|title=Anti-Semitism in Ukraine – 2014: report based on monitoring data|url=http://antisemitism.org.il/webfm_send/140|publisher=The National Minority Rights Monitoring Group|access-date=28 May 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150528135716/http://antisemitism.org.il/webfm_send/140|archivedate=28 მაისი 2015}}</ref> ეროვნული უმცირესობების უფლებების მონიტორინგის ჯგუფის ანგარიშის მიხედვით, 2014 წელს ანტისემიტური ინციდენტების რაოდენობამ პიკს მიაღწია, რაც, სავარაუდოდ, უკრაინაში შექმნილ პოლიტიკურ არასტაბილურობას უკავშირდებოდა.<ref name="Anti-Semitism in Ukraine - 20143" /> 2014 წლის მარტში უკრაინის მთავარმა რაბინმა, იააკოვ ბლეიჩმა, რუსი ნაციონალისტები და პრორუსული ჯგუფები დაადანაშაულა ანტისემიტური პროვოკაციების მოწყობაში, რომელთა მიზანი იყო მათი პასუხისმგებლობის უკრაინელებისთვის დაკისრება. მისი თქმით, ეს ინციდენტები გამოიყენებოდა როგორც პოლიტიკური იარაღი — უკრაინელი მოსახლეობის დისკრედიტაციისთვის და [[ყირიმის ანექსია რუსეთის ფედერაციის მიერ|ყირიმში რუსეთის შეჭრის]] გასამართლებლად.<ref>{{Cite web|title=Ukraine chief rabbi accuses Russians of staging anti-Semitic 'provocations'|url=http://www.jta.org/2014/03/03/news-opinion/world/ukraine-chief-rabbi-accuses-russians-of-staging-anti-semitic-provocations|access-date=16 April 2015}}</ref> ხარკოვის ადამიანის უფლებათა დაცვის ჯგუფის 2016 წლის ანგარიშის მიხედვით, უკრაინაში ქსენოფობიური ძალადობის მაჩვენებელი საგრძნობლად შემცირდა, თუმცა ეს ტენდენცია არ შეეხო რუსეთის მიერ ოკუპირებულ აღმოსავლეთ რეგიონებს.<ref>{{Cite web|url=https://khpg.org//en/1453412775|title=Ukraine sees drop in xenophobic violence everywhere but Russian-occupied Crimea}}</ref> 2017 წლის იანვარში კიევში [[სტეპან ბანდერა|სტეპან ბანდერას]] დაბადების დღის აღსანიშნავად გამართულ მსვლელობაში ათასობით უკრაინელმა ნაციონალისტმა მიიღო მონაწილეობა. მარშის დროს მონაწილეთა ნაწილი გერმანულ ენაზე სკანდირებდა სლოგანს – „ებრაელები გარეთ“.<ref>{{Cite web|title=Ukrainian marchers in Kiev chant 'Jews out'|url=http://www.jta.org/2017/01/03/news-opinion/world/ukrainian-marchers-in-kiev-chant-jews-out}}</ref> Pew Research-ის მიერ 2018 წლის 27 მარტს გამოქვეყნებულმა გამოკითხვამ აჩვენა, რომ უკრაინელები ებრაელ თანამოქალაქეებთან მიმართებით ბევრად უფრო მიმღებლები არიან, ვიდრე [[აღმოსავლეთ ევროპა|აღმოსავლეთ ევროპის]] სხვა ქვეყნებში. მხოლოდ 5% აცხადებს, რომ არ მიიღებდა ებრაელს თანამოქალაქედ, მაშინ როცა ეს მაჩვენებელი [[ლიეტუვა|ლიტვაში]] 23%-ს, [[რუმინეთი|რუმინეთში]] — 22%-ს, [[პოლონეთი|პოლონეთში]] — 18%-ს, ხოლო [[რუსეთი|რუსეთში]] — 14%-ს აღწევს.<ref name="Pew">{{Cite web|title=In some countries in Central and Eastern Europe, roughly one-in-five adults or more say they would not accept Jews as fellow citizens|url=https://www.pewresearch.org/fact-tank/2018/03/28/most-poles-accept-jews-as-fellow-citizens-and-neighbors-but-a-minority-do-not/ft_18-03-26_polandholocaustlaws_map/|access-date=7 March 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230414172606/https://www.pewresearch.org/fact-tank/2018/03/28/most-poles-accept-jews-as-fellow-citizens-and-neighbors-but-a-minority-do-not/ft_18-03-26_polandholocaustlaws_map/|archivedate=14 აპრილი 2023}}</ref> უკრაინის გაერთიანებული ებრაული სათემო ორგანიზაცია (UJCU) 2018 წლიდან სისტემურად აკვირდება ანტისემიტიზმის შემთხვევებს ქვეყანაში. 2019 წლის იანვარში ორგანიზაციამ გამოაქვეყნა პირველი ანგარიში,<ref name="jewishnewsill"/> სადაც ნათქვამია, რომ ანტისემიტიზმი უკრაინაში მართლაც არსებობს, თუმცა ის უმეტესად ყოფით დონეზე ვლინდება — მაგალითად, საზოგადოებრივ სივრცეში გამოხატული შეურაცხმყოფელი დამოკიდებულებით. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ 2018 წელს გაიზარდა ირიბი ანტისემიტიზმისა და ვანდალიზმის ფაქტები, თუმცა ფიზიკური ძალადობის არც ერთი შემთხვევა არ დაფიქსირებულა. სულ 2018 წელს რეგისტრირდა 107 ანტისემიტური ინციდენტი. მათგან 73 უკავშირდებოდა პირდაპირ მუქარას, შეურაცხმყოფელ გამონათქვამებს ან ებრაული წარმომავლობის დამამცირებელ მოხსენიებას. 2019 წელს უკრაინაში ანტისემიტიზმის ზრდაზე ისრაელის ელჩმა, ჯოელ ლიონმა, საჯაროდ ისაუბრა. როგორც მან აღნიშნა, „თუ მაიდანის მახლობლად ღიად იყიდება საფოსტო ბარათები ნაცისტური სიმბოლოებით, ეს უკვე საკმარისად მეტყველებს ვითარებაზე და დამატებით ახსნა აღარ სჭირდება“. იმავე წელს, ცილისწამების საწინააღმდეგო ლიგის (Anti-Defamation League) კვლევამ აჩვენა, რომ უკრაინელთა თითქმის 70% ეთანხმებოდა მოსაზრებას, თითქოს ებრაელებს ბიზნეს სექტორში გადაჭარბებული გავლენა აქვთ.<ref name="NEE"/> == ისტორიული ანალიზი == ანტისემიტიზმის თემა უკრაინის კონტექსტში განსაკუთრებით აქტუალური გახდა 2022 წელს, როდესაც [[ვლადიმერ პუტინი|ვლადიმირ პუტინმა]] [[რუსეთის შეჭრა უკრაინაში (2022)|უკრაინაში შეჭრა]] იმ მოსაზრებით გაამართლა, თითქოს ქვეყნისა და მისი მთავრობის „<nowiki/>[[დენაციფიკაცია]]<nowiki/>“ იყო საჭირო. ეს განცხადება ფართო საერთაშორისო გამოხმაურების მიზეზი გახდა.<ref>{{Cite web|title=Jewish Ukrainians gear up for fierce Russia fight, alongside the 'neo-Nazis' they say Putin is lying about|url=https://www.jta.org/2022/03/04/global/jewish-ukrainians-gear-up-for-fierce-russia-fight-alongside-the-neo-nazis-they-say-putin-is-lying-about|date=4 March 2022}}</ref> უკრაინულ-ებრაული ურთიერთობების მკვლევარი ჰენრი აბრამსონი აღნიშნავს, რომ [[ვოლოდიმირ ზელენსკი|ვოლოდიმირ ზელენსკის]] 2019 წლის გამარჯვებამ ბევრ ებრაელში გაოცება გამოიწვია — იმ სტერეოტიპის ფონზე, რომლის მიხედვითაც უკრაინაში ანტისემიტიზმი გამჯდარი პრობლემად მიიჩნეოდა. მისი თქმით, ზელენსკის ებრაული წარმომავლობა არ ყოფილა დაბრკოლება მისთვის, რომ ეროვნული ერთიანობის სიმბოლოდ აღქმულიყო. „ეს შემთხვევა ნამდვილად საინტერესოა, თუმცა არა უნიკალური,“ — ამბობს აბრამსონი. — „უკრაინის პოლიტიკურ ელიტაში ებრაელები მანამდეც არაერთხელ ფიგურირებდნენ, განსაკუთრებით უკანასკნელი საუკუნის განმავლობაში.“<ref name="Abramson2">{{cite speech|last1=Abramson|first1=Henry|title=Volodymyr Zelensky: His Presidency in the Context of Ukrainian-Jewish History|url=https://www.youtube.com/watch?v=9M2eJ5WFR2M|access-date=7 March 2022|date=4 March 2022|via=YouTube}}</ref> ჰენრი აბრამსონის თქმით, დასავლეთში კვლავ მყარად არის დაფუძნებული სტერეოტიპი უკრაინული ანტისემიტიზმის შესახებ — განსაკუთრებით იმ ებრაული დიასპორის წრეებში, რომელთაც ჰოლოკოსტს გადარჩენილთა შთამომავლობა წარმოადგენენ. ამის ორი ძირითადი მიზეზი არსებობს: პირველი — ისტორიული მეხსიერება იმ შემთხვევებისა, როცა უკრაინელი კოლაბორაციონისტები ნაცისტებთან თანამშრომლობდნენ. თუმცა აბრამსონი ხაზს უსვამს, რომ ამ ეპიზოდების ხსენება პუტინის მთავარ იარაღად იქცა უკრაინის დენაციფიკაციის მოთხოვნის გასამართლებლად — რაც, მისივე თქმით, აბსურდული და შეურაცხმყოფელია. * შესაძლო პოგრომი 1113 წელს * ხმელნიცკის დროს 1648-49 წლების პოგრომები * 1768 ჰაიდამაკის აჯანყება * მე-20 საუკუნის დასაწყისის პოგრომები და რევოლუციური ეპოქა * ჰოლოკოსტი, რომლის დროსაც უკრაინელები თანამშრომლობდნენ ნაცისტებთან პროფესორ აბრამსონის თქმით, მიუხედავად ამ მძიმე ისტორიული ეპიზოდებისა, ებრაელებსა და უკრაინელებს შორის მტრულ ურთიერთობათა წლები ვერ ჩრდილავს იმ მეგობრობას, რომელიც ხალხებს შორის ათასწლეულზე მეტი ხნის განმავლობაში არსებობდა აბრამსონი მიუთითებს ებრაელებსა და უკრაინელებს შორის კულტურული ურთიერთგაცვლის ხანგრძლივ ისტორიაზე — მაგალითად, იდიშში დამკვიდრებულ არაერთ სიტყვას, რომელიც უკრაინული წარმოშობისაა და ვერ ჩამოყალიბდებოდა ორი ერის თანაცხოვრების გარეშე. იგი ასევე ახსენებს კულინარიული რეცეპტების გაზიარებას — რაც შეუძლებელი იქნებოდა, რომ არა ორი ერის ხანგრძლივი თანაცხოვრება და ახლო ურთიერთობა. როგორც თავად ამბობს, „ეს ყველაფერი მაშინ არ გაჩნდებოდა, უკრაინელ და ებრაელ ბავშვებს ერთმანეთის სამზარეულოში რომ დრო არ გაეტარებინათ.“ ==სქოლიო== {{სქოლიო}} mu2imrxq0lt0rfr58t3usil49d8l6rx 0 583881 4816876 4800170 2025-06-20T04:49:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816876 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ნახევარკუნძული | სახელი = აკამასის ნახევარკუნძული | სურათი = View from Moutti Tis Sotiras, Akamas Paninsula, Cyprus.jpg | სურათის_წარწერა = ხედი მუტი-ტის-სოტირას მწვერვალიდან აკამასის კონცხისკენ | ქვეყანა = კვიპროსის რესპუბლიკა | უმაღლესი წერტილი = მუტი-ტის-სოტირა | სიმაღლე = დაახლ. 370 მ | lat_dir = N |lat_deg = 35 |lat_min = 04 |lat_sec = 00 | lon_dir = E |lon_deg = 32 |lon_min = 19 |lon_sec = 00 | პოზრუკა = კვიპროსი | პოზრუკა2 = ხმელთაშუა ზღვა | ფართობი = 230 კმ² | სიგრძე = დაახლ. 20 კმ | სიგანე = დაახლ. 8 კმ | აკვატორია = [[ხმელთაშუა ზღვა]] | მოსახლეობა = დაბალი (ძირითადად დაცული ტერიტორია) | ვიკისაწყობი = Akamas Peninsula }} '''აკამასის ნახევარკუნძული''' ({{lang|grc|Ακάμας}}, {{lang-tr|Akama}}) — [[კვიპროსი|კვიპროსის]] ჩრდილო-დასავლეთ წერტილში მდებარე [[კონცხი]] და [[ნახევარკუნძული]], რომლის ფართობი შეადგენს დაახლოებით 230 კმ²-ს.<ref>{{Cite web |url=http://www.conservation.org.cy/akamas/background.html |title=Akamas on the Cypriot Conservation Society website |access-date=2008-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080820091555/http://www.conservation.org.cy/akamas/background.html |archive-date=2008-08-20 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080820091555/http://www.conservation.org.cy/akamas/background.html |archivedate=2008-08-20 }}</ref> [[პტოლემე]] აღწერდა მას, როგორც ტყით დაფარულ კონცხს, რომელსაც ჩრდილოეთით გამოყოფდა მთიანეთი, გადაჭრილი ორი მწვერვალით.<ref>''Pliny the Elder, The Natural History, English translation, Book 5 § 35'' [https://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus:text:1999.02.0137&query=head%3D%23222&word=Acamas]</ref> ნახევარკუნძული დასახელებულია [[აკამასი (თეზევსის შვილი)|აკამასის]] სახით — [[თეზევსი|თეზევსის]] ვაჟის, [[ტროას ომი|ტროას ომის]] გმირისა და ქალაქ-სამეფო [[სოლი (კვიპროსი)|სოლის]] დამფუძნებლის პატივსაცემად. [[2000]] წლამდე ნახევარკუნძული გამოიყენებოდა [[დიდი ბრიტანეთის არმია|ბრიტანული არმიისა]] და [[ბრიტანეთის სამეფო საზღვაო ძალები|სამეფო საზღვაო ძალების]] მიერ სამხედრო წვრთნებისთვის და საცეცხლე პოლიგონის სახით. [[1960]] წლის შექმნის ხელშეკრულების საფუძველზე, ბრიტანეთის არმიას უფლება ჰქონდა, წლიურად 70 დღე-მდე ჩაეტარებინა წვრთნები აკამასის ტერიტორიაზე.<ref>''British soldiers train in Kalo Chorio after Akamas deal'', [[Cyprus Mail]], 11 აგვისტო, 1999 [http://www.hri.org/news/cyprus/cmnews/1999/99-08-11.cmnews.html#02] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180210022412/http://www.hri.org/news/cyprus/cmnews/1999/99-08-11.cmnews.html#02 |date=2018-02-10 }}</ref> ნახევარკუნძულის სამხრეთ ნაწილში მდებარეობს [[პეიეა]], ხოლო ჩრდილო-აღმოსავლეთით — [[პოლისი (კვიპროსი)|პოლისი]]. ნახევარკუნძულის მთიანობის გამო მის ცენტრალურ ნაწილში გზები არ გადის. ამასთან, კვიპროსის ზოგ რუკაზე აღნიშნული ზოგიერთი გზა რეალურად არ არის [[ასფალტბეტონის გზა|ასფალტირებული]]. აკამასის მთავარი ტურისტული ღირსშესანიშნაობებია: [[ქონდრო თავიანი ზღვის კუ|ქონდრო თავიანი კუს]] სანახაობა და [[აფროდიტეს აბანოები]], სადაც, ლეგენდის თანახმად, [[აფროდიტე]] ბანაობდა. აბანოები პოლისთან ახლოს მდებარეობს. [[ფაილი:Akamas.jpg|thumb|აკამასი – ლარას სანაპირო]] == დაცული სტატუსი == [[ფაილი:Rocky coast of Akamas Peninsula, Cyprus 02.jpg|thumb|ნახევარკუნძულის კლდოვანი სანაპირო]] აკამასის ნახევარკუნძული შედარებით ძნელადმისადგომია, რაც ხელს უწყობს ფლორისა და ფაუნის დიდი მრავალფეროვნების შენარჩუნებას. [[ევროპის გარემოს დაცვის სააგენტო]]ს შეფასებით, ის ერთ-ერთია იმ მხოლოდ 22 ზონას შორის, რომლებიც ევროპაში [[ენდემიზმი|ენდემიზმის]] ზონებად ითვლება. ვროკავშირში კვიპროსის გაწევრიანების მოსამზადებლად, აკამასის უმეტესი ნაწილი წარდგენილი იყო, როგორც დასაცავი ტერიტორია. ორი სანაშენე პლაჟი, სადაც [[ზღვის კუ]]ები ბუდობენ, შეტანილი იქნა [[Natura 2000]] ქსელში, როგორც [[საზოგადოებრივი მნიშვნელობის ობიექტები]]. [[პოლისი (კვიპროსი)|პოლის-იალიას]] ზონა გამოცხადდა [[განსაკუთრებული კონსერვაციული ტერიტორია|განსაკუთრებულ კონსერვაციულ ტერიტორიად]], ხოლო ნახევარკუნძული მთლიანად [[განსაკუთრებული დაცვის ზონა]] გახდა ფრინველებისთვის. თუმცა, [[2003]] წელს შემოთავაზებული [[Natura 2000]] ობიექტის მიწის ზედაპირიდან მხოლოდ 50% მიიღო ოფიციალური სტატუსი [[2009]] წელს [[კვიპროსის რესპუბლიკა|კვიპროსის ხელისუფლებისგან]]. ტერიტორიას საფრთხე ემუქრება ტურისტული განვითარებისგან და დაგეგმილი A7 ავტომაგისტრალის მშენებლობით, რომელიც [[პოლისი (კვიპროსი)|პოლისს]] [[ფაფოსი|ფაფოსს]] დაუკავშირებს. ხელისუფლებაზე ზეწოლა გაიზარდა ნახევარკუნძულის უკეთესად დაცვის მიზნით.<ref>{{cite web|url=https://rm.coe.int/file-open-akamas-peninsula-in-cyprus-ngo-report/16808cdc0b|title=Akamas Peninsula (Cyprus). Report by the NGO|publisher=[[ევროპის საბჭო]]|author=Terra Cypria|date=October 2018|access-date=2019-05-18}}</ref> რეგიონული და საერთაშორისო ორგანიზაციები, როგორიცაა [[კვიპროსის მწვანეთა პარტია]], [[გრინპისი]] და [[დედამიწის მეგობრები]], აქტიურად მოქმედებენ ტერიტორიის დასაცავად. == ბიოლოგია და ეკოლოგია == აკამასის ნახევარკუნძული მხარს უჭერს ბიომრავალფეროვნებას, მათ შორის მრავალი დაუცველი და [[ენდემიზმი|ენდემური]] სახეობის არსებობას. ველური ყვავილებიდან აღსანიშნავია [[ციკლამენი]], [[ტურბანის ქავილია]], აკამასზე ენდემური ''Alyssum akamasicum'', [[კვიპროსის ტიტა]], მრავალფეროვანი [[ორქიდეა|ორქიდეები]], [[ყვითელი ბუჩქი]] და [[თეთრი კლდის ვარდი]]. [[კვიპროსის ენდემური მცენარეები|კვიპროსის ენდემური მცენარეებიდან]] 128 სახეობიდან 39 გვხვდება აკამასზე, მათ შორის: ''Alyssum akamasicum'', ''Anthemis tricolor'', ''Arenaria rhodia'' (ქვესახეობა cypria), ''Asperula cypria'', ''Astragalus cyprius'', ''Ballota integrefolia'', ''Bosea cypria'', ''Carlina involucrata'' (cyprica), ''Carlina pygmea'', ''Centaurea akamantis'', ''Centaurea calcitrapa'' (angusticeps), ''Centaurea veneris'', ''Crocus veneris'', ''Cyclamen cyprium'', ''Euphorbia cypria'', ''Gagea juliae'', ''Gladiolus triphyllus'', ''Helianthemum obtusefolium'', ''Odontites cypria'', ''Onobrychis venosa'', ''Onopordum cyprium'', ''Onosma fruticosa'', ''Ophrys kotschyi'', ''Ophrys lepethica'', ''Origanum majorana'', ''Ornithogalum pedicellare'', ''Phlomis cypria'' (var. occidentalis), ''Pterocephalus multiflorus'', ''Ptilostemon chamaepeuce'' (var. cyprius), ''Rubia laurea'', ''Scutellaria cypria'' (var. elatior), ''Sedum cyprium'', ''Sedum porphyreum'', ''Senecio glaucus'' (cyprius), ''Taraxacum aphrogenes'', ''Teucrium divaricatum'' (canescens), ''Teucrium micropodioides'', ''Thymus integer'' და ''Tulipa cypria''. ცხოველური სამყაროს წარმომადგენლებიდან აქ გვხვდება [[ხილის ღამურები]], [[შრევები]], [[ზოლიანი ზღარბები]], [[მელია|მელიები]], [[გველი|გველები]], [[ხვლიკები]], [[ბარბაროსული არწივი|ბარბაროსული არწივები]], [[კვიპროსის სიმღერიანი ფრინველი]] და [[კვიპროსის ბუ]]. დაუცველ სახეობებში შედის ღამურები, [[ბერძნული ბერ ზვიგენი]] და [[ზღვის კუები]]. [[ლარას ყურე|ლარას ყურეში]] მოწყობილია კუს სანაშენე პუნქტი, სადაც კვერცხებს იცავენ. == აკამასი ადგილობრივ და პოპულარულ კულტურაში == ბრიტანელმა მეცნიერმა და [[ტელეწამყვანი|ტელეწამყვანმა]] — [[დევიდ ატენბორო|სერ დევიდ ატენბორომ]] — გადაღებები ჩაატარა აკამასის ნახევარკუნძულზე. ფილმი „აკამასი“, რომლის პრემიერა შედგა [[ვენეციის კინოფესტივალი|ვენეციის კინოფესტივალზე]], გადაღებული იყო ძირითადად სწორედ ამ ტერიტორიაზე.<ref>{{cite web |url=http://uk.rottentomatoes.com/m/akamas/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071105051736/http://uk.rottentomatoes.com/m/akamas/ |archive-date=2007-11-05 |title=Akamas - Rotten Tomatoes |accessdate=2025-04-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071105051736/http://uk.rottentomatoes.com/m/akamas/ |archivedate=2007-11-05 }}</ref> [[ბერძნული მითოლოგია|ბერძნული მითოლოგიის]] მიხედვით, სწორედ აქ შეხვდა [[აფროდიტე]] თავის საყვარელს — [[ადონისი|ადონისს]]. რამდენიმე ბუნებრივ ობიექტს სწორედ ამ თქმულებას უკავშირებენ. მაგალითად, [[ფონტანა ამოროზა]] („სიყვარულის წყარო“),[[პოლისი|პოლისთან]] ახლოს, ითვლება, რომ არის აფროდიტეს წყარო, რომლის წყლის დალევაც ახალგაზრდულ ვნებას აღვივებს. [[ფაილი:Avakas Gorge, Akamas Peninsula, Cyprus - panoramio (10).jpg|thumb|კაენიონი ავაკასი]] == კანიონები == აკამასის ჩრდილოეთ ნაწილში მდებარეობს ანდროლიქუსა და პეტრატისის კანიონები, რომლებიც ჩანს სოფელ [[ანდროლიქუ]]დან. სამხრეთ-დასავლეთ მხარეს მდებარეობს [[ავაკასის კანიონი]], რომლის კლდეები ერთმანეთთან თანდათან უახლოვდება და ქმნის გვირაბის ფორმას, რომლის შიგნითაც ნაკადულია. == ტურიზმი == აკამასი პოზიციონირებულია, როგორც ექსკლუზიური ტურისტული დანიშნულების ადგილი. მისი დამთვალიერებლები, როგორც წესი, ეძებენ არა მხოლოდ მზეს, ზღვისპირეთსა და ქვიშას, არამედ კულტურულ ღირებულებებს, ბიომრავალფეროვნებას და სპეციფიკურ აქტივობებს, როგორიცაა [[გოლფი]] ან [[ლაშქრობა]]. == განმეორებადი ხანძრები == [[2019]] წელს აკამასზე მოხდა რამდენიმე ხანძარი, რომელიც გამოწვეული იყო ორგანიზებული [[სიძულვილის დანაშაულები|დაწვის]] შემთხვევებით. მათ წინააღმდეგ გამოგზავნილი იყო [[კვიპროსის ეროვნული გვარდია|ეროვნული გვარდიის]], [[პოლიცია|პოლიციისა]] და [[ტყის დეპარტამენტი|ტყის დეპარტამენტის]] ექვსი თვითმფრინავი. ხანძრების ლოკალიზება მოხერხდა ცხრა საათში.<ref>{{Cite web|url=https://cyprus-mail.com/2019/11/13/arson-attacks-will-not-deter-us-from-protecting-akamas-ministry-says-update-2/|title=Deliberately started 'hellish' Akamas forest fires finally extinguished (Update 5)|website=Cyprus Mail}}</ref> ტყის დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ხარალამბოს ალექსანდრუმ დამნაშავეები „უგუნურებად“ შეაფასა და განაცხადა: „ყოველ ჯერზე, როდესაც დაგეგმილია აკამასის თაობაზე შეხვედრა, მის წინა დღეს ხანძარი ჩნდება“. ხანძრის შემდეგ მოძრაობამ „Save Akamas, Save Cyprus“ გამართა აქცია ლოზუნგით: „ხელი აიღეთ აკამასზე“. მათი განცხადებით, [[2017]] წლიდან დღემდე დაახლოებით 80 ხანძარი განზრახ იქნა გაჩენილი აკამასის ეროვნულ ტყეებთან ახლოს ან შიგნით. მოძრაობა მიიჩნევს, რომ სახელმწიფოს ქმედება ასეთ დანაშაულებრივ ქმედებაზე „ანტოლერანტულია ან უშუალოდ ხელს უწყობს მას“.<ref>{{Cite web|url=https://cyprus-mail.com/2019/11/15/demonstration-against-akamas-fires/|title=Demonstration against Akamas fires|website=Cyprus Mail|accessdate=2025-04-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200930180924/https://cyprus-mail.com/2019/11/15/demonstration-against-akamas-fires/|archivedate=2020-09-30}}</ref> [[სოფლის მეურნეობის მინისტრი]] [[კოსტას კანდისი]] აცხადებდა, რომ ხანძრების უკან ეკონომიკური ინტერესები დგას — კერძოდ, მცდელობა, დაბრკოლდეს აკამასის ეროვნული ტყის გამოცხადება [[2022]] წლამდე. თუმცა მინისტრმა დაადასტურა, რომ პროექტი კვლავ ძალაში რჩება.<ref>{{Cite web|url=https://in-cyprus.com/agriculture-minister-says-akamas-national-forest-plan-is-on-track/|title=Agriculture Minister says Akamas national forest plan is on track|website=In Cyprus}}</ref> ==ლიტერატურა== * [[რიჩარდ ტალბერტი]], ''[[ბარინგტონის ატლასი ბერძნული და რომაული სამყაროს შესახებ]]'' ({{ISBN|0-691-03169-X}}), გვ. 72. * [http://www.polischrysochous.net/akamas-polis-chrysochous-42.html აკამასი – პოლის-ქრიოსოქუსის ვებსაიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210918160614/http://polischrysochous.net/akamas-polis-chrysochous-42.html |date=2021-09-18 }} * [https://web.archive.org/web/20070101203048/http://www.nhavers.8k.com/cyprus.htm აკამასის ბუნებრივი სილამაზის, ფლორისა და ფაუნის ამსახველი ვრცელი მარშრუტი] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:შუაზღვისეული კვიპროსის ტყეები]] [[კატეგორია:კვიპროსის ნახევარკუნძულები]] [[კატეგორია:Natura 2000 – კვიპროსი]] [[კატეგორია:კვიპროსი]] [[კატეგორია:ნახევარკუნძულები ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:კვიპროსის გეოგრაფია]] [[კატეგორია:ნახევარკუნძულები ანბანის მიხედვით]] p5rakqjlljinbes1nxtj0c28lajz68v 0 584942 4816871 4800169 2025-06-20T04:37:36Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 3 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816871 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა პიროვნება | სახელი = აიჰათუნ ათეშინი | ორიგინალი სახელი = {{lang-tr|Ayhatun Ateşin}} | სურათი = | სურათის აღწერა = | დაბადების სახელი = | სრული სახელი = | ფსევდონიმები = | მეტსახელი = | დაბადების თარიღი = [[2 აპრილი]] [[1961]] | დაბადების ადგილი = {{დაბადების ადგილი|ნიქოზია}} | მოქალაქეობა = | ეროვნება = {{დროშა|კვიპროსი}} [[კვიპროსის რესპუბლიკა]] | მეუღლე = | ჟანრი = მხატვარი-კერამიკოსი, თეატრალური მხატვარი, პროდიუსერი, სამხატვრო ხელმძღვანელი, წიგნების რედაქტორი, მეცნიერი | განათლება = [[ჰაჯეთეფეს უნივერსიტეტი]] ([[ანკარა]]) | სტილი = | მფარველები = | ჯილდოები = აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის უნივერსიტეტის ჯილდო ქალთა კვლევებსა და კულტურაში მიღწევებისთვის ([[2005]] წელი);<br>„ლეონარდოს“ პრემია გამოყენებით ხელოვნებაში ([[2015]] წელი);<br>„ოქროს ზაფრანის“ საერთაშორისო ფესტივალის პრემია პროფესიონალური ფილმების კატეგორიაში ([[2017]] წელი) და სხვა. | ვებსაიტი = [https://ayhatunatesin.com/ ayhatunatesin.com] | ავტოგრაფი = }} '''აიჰათუნ ათეშინი''' ({{lang-tr|Ayhatun Ateşin}}) — [[მხატვარი]]-[[კერამიკოსი]]<ref>{{Cite web |url=https://ayhatunatesin.com/video/camur-ve-atesin-dansi-intro/ |title=Çamur ve Ateşin Dansı İntro — Ayhatun Ateşin Seramics |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134634/https://ayhatunatesin.com/video/camur-ve-atesin-dansi-intro/ |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230430134634/https://ayhatunatesin.com/video/camur-ve-atesin-dansi-intro/ |archivedate=2023-04-30 }}</ref>, წიგნების [[რედაქტორი]]<ref>{{Cite web |url=https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n451929-cagdas-magusa-gravurleri-adli-kitap-dau-rektoru-prof-dr-hocanina-sunuldu |title=«Çağdaş Mağusa Gravürleri» adlı kitap, DAÜ Rektörü Prof. Dr. Hocanın' |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134629/https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n451929-cagdas-magusa-gravurleri-adli-kitap-dau-rektoru-prof-dr-hocanina-sunuldu |deadlink=no }}</ref>, თეატრალური მხატვარი, პროდიუსერი, სამხატვრო ხელმძღვანელი და მეცნიერი<ref name=autogenerator3>{{Cite web |url=https://www.biyografya.com/biyografi/21877 |title=Ayhatun Ateşin — Biyografya |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134628/https://www.biyografya.com/biyografi/21877 |deadlink=no }}</ref>. ის ცნობილია თავისი შემოქმედებითი ნამუშევრებით. მის ცნობილ პროექტებს შორისაა დოკუმენტური ფილმი „[[#ალაშია აღდგება|ალაშია აღდგება]]“, სამეცნიერო-კვლევითი გამოფენა „[[#უკვდავი კერამიკა|უკვდავი კერამიკა]]“, ასევე გამოფენები „[[#ჩუმი გასეირნება|ჩუმი გასეირნება]]“, „წყლის ფერი“<ref>{{Cite web |url=http://www.starkibris.net/index.asp?haberID=4147 |title=Star Kıbrıs — «Suyun rengi» İzmir fuarı’nda — 31 Ağustos-9 Eylül tarihlerinde İzmir’de düzenlenecek fuarda sanatçı Ayhatun Ateşin’in «Suyun Rengi» adını verdiği seramik sergisi, özel bir sunumla yer alacak |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/http://www.starkibris.net/index.asp?haberID=4147 |deadlink=no }}</ref>, „ცეცხლის ხელოვნება“, „ტალახისა და ცეცხლის ცეკვა“ და სხვები. == ბიოგრაფია == აიჰათუნ ათეშინი დაიბადა [[კვიპროსი|კვიპროსზე]]<ref name=autogenerator1>{{Cite web |url=http://www.kameraarkasi.org/yonetmenler/ayhatunatesin.html |title=Ayhatun Ateşin |access-date=2023-04-30 |archive-date=2019-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190226155008/http://www.kameraarkasi.org/yonetmenler/ayhatunatesin.html |deadlink=no }}</ref> და იყო მრავალშვილიანი ოჯახის ყველაზე უმცროსი შვილი<ref name=autogenerator2>{{Cite web |url=http://www.erguclu.eu/yasaminicinden/ayhatunatesin.htm |title=Ayhatun Ateşin |access-date=2023-04-30 |archive-date=2015-04-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150405033027/http://www.erguclu.eu/yasaminicinden/ayhatunatesin.htm |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150405033027/http://www.erguclu.eu/yasaminicinden/ayhatunatesin.htm |archivedate=2015-04-05 }}</ref>. მამა, მეჰმეტ ჰუსეინი ({{lang-tr|Mehmet Hüseyin}}), მოზაიკური ჩამოსხმით იყო დაკავებული, ხოლო დედა, ფათმა ჰანიმი ({{lang-tr|Fatma Hanım’dan}}), ტანსაცმელს კერავდა<ref name=autogenerator2 />. ბავშვობიდანვე აიჰათუნი იყო დაინტერესებული [[თეატრი]]თ, ხატვითა და სკაუტური მოძრაობით. პირველივე ნახატი — კატის მიერ თაგვის დევნა ({{lang-tr|Fare kovalayan kedi}}) — მან ჯერ კიდევ დაწყებით სკოლაში შექმნა, ხოლო პირველი ჯილდო მოიპოვა ნამუშევრისთვის, რომელიც გამოსახავდა ქალს, რომელიც პურს აცხობდა ({{lang-tr|Fırına ekmek salan kadınlar}})<ref name=autogenerator2 />. საშუალო სკოლის დასრულების შემდეგ, აიჰათუნი ჩაირიცხა ანკარის საერთაშორისო ტექნოლოგიურ საგანმანათლებლო ცენტრში, სადაც კომპიუტერულ პროგრამირებას სწავლობდა, თუმცა მოგვიანებით სასწავლო მიმართულება სამედიცინო პროფესიაზე შეცვალა<ref name=autogenerator3 />. მან დაამთავრა ანკარის [[ჰაჯეთეფეს უნივერსიტეტი]] ({{lang-tr|Hacettepe Üniversitesi}}), მიიღო დიპლომი ბირთვულ მედიცინაში<ref name=autogenerator1 /><ref name=autogenerator3 />. [[1980]] წელს გამოიცა აიჰათუნ ათეშინის წიგნი „სურათებით პოეზია“ ({{lang-tr|Resimlerle Şiirler}})<ref name=autogenerator3 />. [[1983]]-[[1996]] წლებში ის მსახიობად მუშაობდა სახელმწიფო თეატრში<ref name=autogenerator10>{{Cite web |url=https://ayhatunatesin.com/about/ |title=About — Ayhatun Ateşin Seramics |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134636/https://ayhatunatesin.com/about/ |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230430134636/https://ayhatunatesin.com/about/ |archivedate=2023-04-30 }}</ref>. [[1996]]-[[2019]] წლებში მუშაობდა ნიქოზიის სახელმწიფო საავადმყოფოში<ref name=autogenerator1 /><ref name=autogenerator10 /><ref name=autogenerator4>{{Cite web |url=https://www.yeniduzen.com/ayhatun-atesin-hayatin-milliyeti-sevgi-degil-miydi-93172h.htm |title=Ayhatun Ateşin: Hayatın milliyeti sevgi değil miydi? |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/https://www.yeniduzen.com/ayhatun-atesin-hayatin-milliyeti-sevgi-degil-miydi-93172h.htm |deadlink=no }}</ref>. == შემოქმედება == === თეატრში და კინოში მოღვაწეობა === [[1983]] წელს აიჰათუნ ათეშინმა სახელმწიფო თეატრის მოწვევით მიიღო მონაწილეობა პიესაში „Annem Niçin Miyavladı“<ref name=autogenerator3 />. ის აქტიურად მონაწილეობდა თეატრალურ ცხოვრებაში და ფილმების პროდიუსირებაშიც<ref name=autogenerator3 />. განათლების სამინისტროსთან თანამშრომლობით ქმნიდა საბავშვო თეატრებს ქვეყნის ყველაზე შორეულ დასახლებებში<ref name=autogenerator3 />. აიჰათუნ ათეშინი მონაწილეობდა შემდეგ ფილმებში<ref name=autogenerator10 />: #„ოკუპაციის ქვეშ“ ({{lang-tr|İşgal Altında}}, [[1996]])<ref name=autogenerator3 />; #„სეგუნ IV“ ({{lang-tr|Şogun IV}}, ანტალია, [[1997]]); #„კვიპროსის ისტორიები“ ({{lang-tr|Kıbrıs Öyküleri}}, [[1998]]). #ის იყო სამხატვრო ხელმძღვანელი<ref name=autogenerator10 />: #დოკუმენტურ ფილმში „შორეულ მგზავრობაში“ ({{lang-tr|Uzaklara Yolculuk}}, [[1997]]), #სერიალში „კვიპროსის ისტორიები“ ([[1998]]). #იგი იყო სერიალის „კვიპროსის ისტორიები“ ([[1998]]) პროდიუსერი<ref name=autogenerator10 />. #[[1996]] წელს მონაწილეობდა სპექტაკლში „Ağustos Böceklerini Unutma“, რომელიც დადგა სახელმწიფო თეატრმა<ref name=autogenerator3 />, ასევე ამავე სახელწოდების ფილმში<ref>[https://www.sinematurk.com/film/8926-agustos-boeceklerini-unutma Ağustos Böceklerini Unutma | SinemaTürk]</ref>. {{Anchor|ალაშია აღდგება}} [[2017]] წელს დოკუმენტური ფილმი „ალაშია აღდგება“ ({{lang-tr|Alashia Yeniden Doğuyor}}), რომელიც ჩრდილოეთ კვიპროსის კინემატოგრაფისტების მიერ შეიქმნა, საერთაშორისო დოკუმენტური ფილმების ფესტივალზე „ალთინ საფრანი“ ({{lang-tr|18. Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festivali}}) სპეციალური პრიზით დაჯილდოვდა TÜRKSOY-ის მიერ<ref>{{Cite web |url=https://www.kibrisgazetesi.com/kultur-sanat/alashia-yeniden-doguyor-filmi-ile-ayhatun-atesin-odul-aldi-h27375.html |title=Kıbrıs Gazetesi |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/https://www.kibrisgazetesi.com/kultur-sanat/alashia-yeniden-doguyor-filmi-ile-ayhatun-atesin-odul-aldi-h27375.html |deadlink=no }}</ref>. ამ პროექტის კურატორი იყო აიჰათუნ ათეშინი<ref>{{Cite web |url=https://www.turksoy.org/ru-RU/novosti/2017-10-03-59e4951208c2b |title=სპეციალური პრიზი TÜRKSOY-ისგან „ალთინ საფრანის“ ფესტივალზე |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://www.turksoy.org/ru-RU/novosti/2017-10-03-59e4951208c2b |deadlink=no }}</ref>. === კერამიკა === {{Anchor|უკვდავი კერამიკა}} [[1987]] წელს ნიქოზიაში ჩატარდა აიჰათუნ ათეშინის სამეცნიერო-კვლევითი გამოფენა „უკვდავი კერამიკა“<ref name=autogenerator10 />. [[1989]] წელს მან გახსნა საკუთარი სახელოსნო<ref name=autogenerator3 />. ასევე აქტიურად არის ჩართული პედაგოგიურ საქმიანობაში<ref name=autogenerator10 />. ==== გამოფენები ==== აიჰათუნ ათეშინი მონაწილეობდა სხვადასხვა ქვეყნებში ჩატარებულ შემოქმედებით გამოფენებში<ref name=autogenerator10 />: [[კვიპროსის რესპუბლიკა|კვიპროსი]]: ** [[ნიქოზია]] ([[1990]]–[[1993]] წლები, [[1996]] წელი, [[1998]]–[[1999]] წლები, [[2001]] წელი, [[2004]] წელი, [[2006]] წელი, [[2013]] წელი); ** [[ლეფკა]] ([[1999]] წელი); ** [[ფამაგუსტა]] ([[2002]] წელი); [[თურქეთი]]: ** [[გიუზელიურტი (თურქეთი)|გიუზელიურტი]] ([[1991]] წელი); ** [[სტამბოლი]] ([[1996]] წელი, [[1998]]–[[2000]] წლები, [[2008]] წელი, [[2015]] წელი, [[2017]] წელი, [[2019]] წელი); ** [[ანკარა]] ([[2000]] წელი); ** [[იზმირი]] ([[2002]] წელი, [[2005]] წელი); ** [[მერსინი]] ([[2005]] წელი); [[ესპანეთი]]: ** [[ვალენსია]] ([[1994]] წელი); [[ბელგია]]: ** [[ბრიუსელი]] ([[1997]] წელი); [[საფრანგეთი]]: ** [[ლილი]] ([[1999]] წელი). გამოფენები გაიმართა სხვა ქვეყნებშიც<ref name=autogenerator3 /><ref name=autogenerator10 />. ის მონაწილეობდა ასევე ერთობლივ გამოფენებში ისეთ ხელოვანებთან ერთად, როგორებიც არიან [[ქემალ ანკაჩი]] ([[1996]] წელი), [[შინასი თექმანი]] ([[1999]] წელი) და [[პერლი ქანსუ]] ([[1999]] წელი)<ref name=autogenerator10 />. საკმაოდ ცნობილი გახდა აიჰათუნ ათეშინის ნამუშევრების სერია „ჩუმი გასეირნება“ ({{lang-tr|Sessiz Yürüyüş}})<ref>{{Cite web |url=http://cwsold.emu.edu.tr/cwskaem_eng/Ayatun%20Atesin.htm |title=CWS |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/http://cwsold.emu.edu.tr/cwskaem_eng/Ayatun%20Atesin.htm |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230430134631/http://cwsold.emu.edu.tr/cwskaem_eng/Ayatun%20Atesin.htm |archivedate=2023-04-30 }}</ref>. {{Anchor|ჩუმი გასეირნება}} [[2006]] წელს აიჰათუნ ათეშინის ნამუშევრების გამოფენა გაიხსნა ილაიდას სამხატვრო გალერეაში<ref name="ავტოსქოლიო1">{{Cite web |url=https://www.milliyet.com.tr/kultur-sanat/seramikten-kadin-ayakkabilari-533104 |title=Seramikten kadın ayakkabıları |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134628/https://www.milliyet.com.tr/kultur-sanat/seramikten-kadin-ayakkabilari-533104 |deadlink=no }}</ref>. გამოფენაზე წარმოდგენილი იყო 50 წყვილი კერამიკული ქალის ფეხსაცმელი. გამოფენის გახსნას ესწრებოდა ოია თალათი ({{lang-tr|Oya Talat}}), ჩრდილოეთ კვიპროსის თურქული რესპუბლიკის მეორე პრეზიდენტის, [[მეჰმეთ ალი თალათი|მეჰმეთ ალი თალატის]] ({{lang-tr|Mehmet Ali Talat’ın}}) მეუღლე<ref name="ავტოსქოლიო1" />. [[2015]] წელს „ჩუმი გასეირნება“ მიიღო ჯილდო იტალიურ ბიენალეზე, რომელიც გაიმართა ქიანჩანოში<ref>{{Cite web |url=https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n171735-ayhatun-atesinin-sessiz-yuruyus-calismasina-odul |title=Ayhatun Ateşin’in Sessiz Yürüyüş çalışmasına ödül |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n171735-ayhatun-atesinin-sessiz-yuruyus-calismasina-odul |deadlink=no }}</ref>. [[2016]] წელს გამოფენას ეწვივნენ ჩრდილოეთ კვიპროსის მეოთხე პრეზიდენტი [[მუსტაფა აქინჯი]] ({{lang-tr|Mustafa Akıncı}}) და მისი მეუღლე [[მერალ აქინჯი]]<ref name=autogenerator21 />. მუსტაფა აქინჯიმ გამოფენის შემდეგ აღნიშნა: {{lang-tr|„Bu enerji, pozitif düşünce ve emek ortaya güzel eserler çıkarılıyor. Bize Akdenizliliği, Akdeniz kültürünü hatırlatıyor. Bize sanatın bir kez daha sınırları aşabildiğini gösteriyor. Sanatın birleştirici gücünü kanıtlıyor“}}<ref name=autogenerator21>{{Cite web |url=https://www.milliyet.com.tr/the-others/cumhurbaskani-akinci-sanat-ile-sinirlar-asilabilir-2244116 |title=Cumhurbaşkanı Akıncı: Sanat ile sınırlar aşılabilir |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/https://www.milliyet.com.tr/the-others/cumhurbaskani-akinci-sanat-ile-sinirlar-asilabilir-2244116 |deadlink=no }}</ref>. ==== პერსონალური გამოფენები ==== „ცეცხლის ხელოვნება“ ({{lang-tr|Ateş Sanatı}}), [[ნიქოზია]] ({{lang-tr|Lefkoşa}}), [[1991]] წელი<ref name=autogenerator10 />. „ტალახისა და ცეცხლის ცეკვა“ ({{lang-tr|Çamur ve Ateşin Dansı}})<ref name=autogenerator10 />: ** თურქულ-ამერიკული ასოციაცია ({{lang-tr|Türk Amerikan Derneği}}), [[იზმირი]] ({{lang-tr|İzmir}}), [[1995]] წელი; ** [[ნიქოზია]] ({{lang-tr|Lefkoşa}}), [[1996]] წელი. „სიტყვები მიწიდან“ ({{lang-tr|Topraktan Sözcükler}}), აკატლარის კულტურის ცენტრი ({{lang-tr|Akatlar Kültür Merkezi}}), [[სტამბოლი]] ({{lang-tr|İstanbul}}), [[1999]] წელი<ref name=autogenerator10 />. „მოგზაურობა წყლით“ ({{lang-tr|Suyun Yolculuğu}})<ref name=autogenerator10 />: ** [[ნიქოზია]] ({{lang-tr|Lefkoşa}}), [[2000]] წელი; ** ჰობი ({{lang-tr|Hobi}}), [[სტამბოლი]] ({{lang-tr|İstanbul}}), [[2001]] წელი. „ჩუმი გასეირნება“ ({{lang-tr|Sessiz Yürüyüş}})<ref name=autogenerator10 />: ** [[დოღანკიოი]] ({{lang-tr|Doğanköy}}), [[2006]] წელი; ** [[ბიუკ ჰანი]] ({{lang-tr|Büyük Han}}), [[ნიქოზია]] ({{lang-tr|Lefkoşa}}), [[2006]] წელი; ** [[სტამბოლი]] ({{lang-tr|İstanbul}}), [[2015]] წელი. „წყლის ფერი“ ({{lang-tr|Suyun Rengi}})<ref name=autogenerator10 />: ** [[იზმირის გამოფენა]] ({{lang-tr|İzmir Fuarı}}), [[2007]] წელი; ** [[საერთაშორისო კვიპროსის უნივერსიტეტი]] ({{lang-tr|Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi}}), [[2008]] წელი. == მიღწევები და ჯილდოები == გირნეს თურქი-კვიპრელი ქალების საბჭოს ჯილდო ({{lang-tr|Girne Kadınlar Konseyi ödülü}}), [[2000]] წელი<ref name=autogenerator9>{{Cite web |url=https://ayhatunatesin.com/awards/ |title=Awards – Ayhatun Ateşin Seramics |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://ayhatunatesin.com/awards/ |deadlink=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://ayhatunatesin.com/awards/ |archivedate=2023-04-30 }}</ref>. აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის უნივერსიტეტის ({{lang-tr|Doğu Akdeniz Üniversitesi}}) ჯილდო ქალთა კვლევებისა და კულტურის სფეროში მიღწევებისთვის, [[2005]] წელი<ref name=autogenerator9 />. [[2007]] წლის ყველაზე წარმატებული კერამიკოსი ({{lang-tr|2007’in En iyileri ödülleri}})<ref name=autogenerator9 />. ლეონარდოს პრემია გამოყენებით ხელოვნებაში ({{lang-tr|Leonardo Award in Applied Arts}}), იტალია, [[2015]] წელი<ref name=autogenerator9 /><ref>{{Cite web |url=https://pio.mfa.gov.ct.tr/en/award-from-biennale-of-chianciano-to-ayhatun-atesins-sessiz-yuruyus/ |title=Award from Biennale of Chianciano to Ayhatun Ateşin’s “Sessiz Yürüyüş” |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://pio.mfa.gov.ct.tr/en/award-from-biennale-of-chianciano-to-ayhatun-atesins-sessiz-yuruyus/ |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://thegazzette.wordpress.com/2015/09/16/sanat-sinir-tanimiyor/ |title=Sanat sınır tanımıyor… – THE GAZZETTE |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134629/https://thegazzette.wordpress.com/2015/09/16/sanat-sinir-tanimiyor/ |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n171735-ayhatun-atesinin-sessiz-yuruyus-calismasina-odul |title=Ayhatun Ateşin'in "Sessiz Yürüyüş" çalışmasına ödül |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134631/https://www.kibrispostasi.com/c49-KULTUR-SANAT/n171735-ayhatun-atesinin-sessiz-yuruyus-calismasina-odul |deadlink=no }}</ref>. TÜRKSOY-ის სპეციალური პრემია „ოქროს ზაფრანის“ საერთაშორისო ფესტივალზე პროფესიონალური ფილმების კატეგორიაში, [[2017]] წელი<ref name=autogenerator9 /><ref>{{Cite web |url=https://www.altinsafran.org/odul/18-uluslararasi-altin-safran-odulleri |title=Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festivali - 18. Uluslararası Altın Safran Ödülleri |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/https://www.altinsafran.org/odul/18-uluslararasi-altin-safran-odulleri |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.kibrisgecegunduz.com/haber/Ayhatun-Atesin-Odul-Aldi/541 |title=Ayhatun Ateşin Ödül Aldı |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/http://www.kibrisgecegunduz.com/haber/Ayhatun-Atesin-Odul-Aldi/541 |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.haberatorkibris.com/18-uluslararasi-altin-safran-belgesel-film-festivalinde-alashia-yeniden-doguyor-filmi-i-924h.htm |title=18.Uluslararası Altın Safran Belgesel Film Festivalinde “Alashia Yeniden Doğuyor” filmi ile Ayhatun Ateşin ödül aldı |access-date=2023-04-30 |archive-date=2023-04-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230430134630/http://www.haberatorkibris.com/18-uluslararasi-altin-safran-belgesel-film-festivalinde-alashia-yeniden-doguyor-filmi-i-924h.htm |deadlink=no }}</ref>. ==ლიტერატურა== * {{cite web|url=https://ayhatunatesin.com/video/ayhatun-atesin/|title=Ayhatun Ateşin – Ayhatun Ateşin Seramics}} * {{cite web|url=https://ayhatunatesin.com/video/brtk-yayincilik-tarihi-muze-kuratoru/|title=BRTK Yayıncılık Tarihi Müze Küratörü – Ayhatun Ateşin Seramics}} * {{cite web|url=https://www.yeniduzen.com/ayhatun-atesin-hayatin-milliyeti-sevgi-degil-miydi-93172h.htm|title=Ayhatun Ateşin: Hayatın milliyeti sevgi değil miydi?}} * {{cite web|url=http://www.erguclu.eu/yasaminicinden/ayhatunatesin.htm|title=Ayhatun Ateşin|accessdate=2025-04-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150405033027/http://www.erguclu.eu/yasaminicinden/ayhatunatesin.htm|archivedate=2015-04-05}} * {{cite web|url=https://www.biyografya.com/biyografi/21877|title=Ayhatun Ateşin - Biyografya}} * {{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2LVclOlHTBg|title=Women Potters Of Cyprus. Gloria London - YouTube}} * {{cite web|url=https://ayhatunatesin.com/bibliography/|title=Bibliography – Ayhatun Ateşin Seramics}} * {{cite web|url=https://www.milliyet.com.tr/the-others/cumhurbaskani-akinci-sanat-ile-sinirlar-asilabilir-2244116|title=Cumhurbaşkanı Akıncı: 'Sanat ile sınırlar aşılabilir'}} * {{cite web|url=https://www.kibrisnethaber.com/kibris/yuzlesme-isimli-cagdas-magusa-gravurleri-sergisi-cumhurbaskani-h62141.html|title=Yüzleşme isimli çağdaş Mağusa gravürleri sergisi Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından DAÜ’de açıldı}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:კერამიკოსები]] [[კატეგორია:კვიპროსის მხატვრები]] [[კატეგორია:კვიპროსი]] [[კატეგორია:ქალები]] [[კატეგორია:კვიპროსელი ქალები]] [[კატეგორია:ქალი მხატვრები]] [[კატეგორია:ქალი მხატვრები ეროვნების მიხედვით]] 0fzosp8u2iso9dcvcccp4pj4h5gtmqw 0 585594 4816944 4805551 2025-06-20T07:35:37Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 0 წყარო და 1 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816944 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი | სახელი = ალინა რომანენკო | მშობლიური სახელი = Алина Романенко | ფოტო = Romanenko Alina.jpg | სურათის ზომა = | სურათის წარწერა = | დაბადების თარიღი = [[25 ივლისი]] [[1938]] | დაბადების ადგილი = [[კიევი]], [[უკრაინის სსრ]], [[სსრკ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი = | მოქალაქეობა = [[სსრკ]] [[უკრაინა]] | სამეცნიერო სფერო = [[ექიმი]], უროლოგი, უნივერსიტეტის ლექტორი | მუშაობის ადგილი = უკრაინის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიის უროლოგიის ინსტიტუტი | ალმა-მატერი = კიევის სამედიცინო ინსტიტუტი | სამეცნიერო ხელმძღვანელი = | გავლენა იქონიეს = | გავლენა იქონია = | განთქმული მოსწავლეები = | ცნობილია როგორც = | სამეცნიერო ხარისხი = მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი ([[1976]]) | სამეცნიერო წოდება = პროფესორი | ჯილდოები და პრემიები = ღირსების ორდენი, უკრაინის სსრ-ის დამსახურებული მეცნიერი და ტექნოლოგი, უკრაინის სახელმწიფო პრემია მეცნიერებასა და ტექნოლოგიაში | ხელმოწერა = | საიტი = }} '''ალინა რომანენკო''' — მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი, უკრაინის სამედიცინო მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის აკადემიკოსი და უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის წევრ-კორესპონდენტი, ესპანეთის სამეფო სამედიცინო აკადემიის უცხოელი წევრი, უკრაინის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიის უროლოგიის ინსტიტუტის პათომორფოლოგიის განყოფილების ხელმძღვანელი. პათოლოგიის საერთაშორისო აკადემიის უკრაინული განყოფილების დამფუძნებელი და პრეზიდენტი, ევროპის პათოლოგთა საზოგადოების (ESP) სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი. უკრაინის მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე, უკრაინის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/7097.html Указ Президента України № 1191/2007 Про присудження Державних премій України в галузі науки і техніки 2007 року] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140603222837/http://www.president.gov.ua/documents/7097.html |date=2014-06-03 }}</ref>. ==ბიოგრაფია== ალინა რომანენკო დაიბადა [[25 ივლისი|25 ივლის]]ს [[1938]] წელს [[კიევი|კიევ]]ში. მამა — მიხაილ ერნესტის ძე გარფი, ცნობილი კონსტრუქტორი, ტექნიკურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი, [[სსრკ სახელმწიფო პრემია|სსრკ სახელმწიფო პრემი]]ის ლაურეატი, ტანკ T-34-ისა და მთვარის მზვერავის ერთ-ერთი ავტორი, მუშაობდა უკრაინის მეცნიერებათა აკადემიის მექანიკის ინსტიტუტში. დედა — ირინა ვიქტორის ასული ლისოვეცკაია — ექიმი-კარდიოლოგი, აკადემიკოს ნ.დ. სტრაჟესკოს სახელობის კარდიოლოგიის ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი. დაამთავრა კიევის სამედიცინო ინსტიტუტი ([[1961]]). ალინა რომანენკო არის [[უკრაინა|უკრაინ]]აში და მის ფარგლებს გარეთ ცნობილი მეცნიერი — ონკოპათოლოგი, ასევე კლინიკური პათოლოგი — [[უროლოგია|უროლოგი]]ისა და [[ნეფროლოგია|ნეფროლოგი]]ის სფეროში უკრაინული ონკოპათოლოგიის სამეცნიერო სკოლის დამფუძნებელი. მისი სამეცნიერო კვლევები ეხება ონკოპათოლოგიას, მათ შორის საშარდე-სასქესო სისტემის კიბოსწინა მდგომარეობებისა და ადრეული ფორმების კლასიფიკაციას, ადრეულ დიაგნოსტიკას, პროგნოზირებასა და მკურნალობას, მამაკაცთა უშვილობის პრობლემებს, [[ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგური]]ს ავარიის შედეგად ადამიანების საშარდე-სასქესო ორგანოებში მოლეკულურ-გენეტიკური ცვლილებების შესწავლას. ==სამეცნიერო წვლილი== ალინა რომანენკო არის 400-ზე მეტი სამეცნიერო ნაშრომის ავტორი, მათ შორის 14 მონოგრაფიის, რომელთაგან 7 შექმნილია უცხოელ კოლეგებთან თანამშრომლობით. მის უმნიშვნელოვანეს ნაშრომებს შორისაა: „ახალი მორფოლოგიური მეთოდები ონკოლოგიაში“, „კლინიკური მორფოლოგია უროლოგიასა და ნეფროლოგიაში“ ([[1990]]), „სათესლე ჯირკვლის გერმინაციული სიმსივნეები“ ([[1991]]), „შარდის ბუშტის კიბოსწინა მდგომარეობა“ ([[1994]]), „შარდის ბუშტის უროთელიალური სიმსივნეების კლინიკური მიმდინარეობის პროგნოზირება“ ([[1998]]), „ჩერნობილის ატომურ ელექტროსადგურზე ავარიის სამედიცინო შედეგები“ ([[2000]]), „ჩერნობილის ავარიის ჯანმრთელობაზე ზემოქმედება, საუკუნის მეოთხედის შემდეგ“ ([[2011]]). მისი ხელმძღვანელობით მომზადდა 15 მეცნიერებათა დოქტორი და 33 მეცნიერებათა კანდიდატი. ის არის უროლოგიის სფეროში ონკოპათოლოგიის სამეცნიერო სკოლის დამფუძნებელი. ==საერთაშორისო თანამშრომლობა== ალინა რომანენკო არის ევროპის პათოლოგთა საზოგადოების წევრი და [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია]]სთან (ჯანმო) არსებული საშარდე-სასქესო ორგანოების სიმსივნეების შემსწავლელი საერთაშორისო ცენტრის ექსპერტი, სადაც მონაწილეობდა ადამიანის შარდის ბუშტისა და სათესლე ჯირკვლის სიმსივნეების ჯანმოს ორი ახალი საერთაშორისო ჰისტოლოგიური კლასიფიკაციის შექმნაში. ბოლო 30 წლის განმავლობაში აქტიურად თანამშრომლობს მეცნიერებთან [[ოსაკა|ოსაკ]]ის ([[იაპონია]]), [[მალმე|მალმო]]ს ([[შვედეთი]]), ვალენსიის (ესპანეთი), ბუდაპეშტის (უნგრეთი), პოზნანის (პოლონეთი) უნივერსიტეტებიდან. იაპონელ, შვედ და ესპანელ კოლეგებთან ერთად მან ჩაატარა პიონერული კვლევები შარდის ბუშტში, თირკმელში, წინამდებარე ჯირკვალში ჰისტოგენეზისა და კანცეროგენეზის მოლეკულური თავისებურებების შესახებ, რომლებიც გამოწვეულია მცირე დოზის მაიონიზებელი გამოსხივების ქრონიკული ხანგრძლივი ზემოქმედებით იმ პირებში, რომლებიც ცხოვრობენ უკრაინის რადიონუკლიდებით დაბინძურებულ რეგიონებში. აღნიშნულ პრობლემასთან დაკავშირებული სამუშაოების კომპლექსისთვის [[2007]] წელს ალინა რომანენკო დაჯილდოვდა უკრაინის სახელმწიფო პრემიით. მის მიერ მიღებული კვლევის შედეგები გამოქვეყნებულია [[აშშ]]-ის, [[ევროპა|ევროპ]]ისა და [[იაპონია|იაპონი]]ის ონკოლოგიის, უროლოგიისა და პათოლოგიის ჟურნალებში („Cancerogenesis“, „Cancer Research“, „J. Urology“, „Virchow Archiv“, „Int. J.Cancer“ და სხვა). ==ჩერნობილის კვლევები== პროფესორ რომანენკოს კვლევების ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მიმართულებაა ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურის ავარიის შედეგად გამოწვეული სამედიცინო შედეგების შესწავლა. მისი კვლევები აჩვენებს, რომ რადიაციის მცირე დოზებმაც კი შეიძლება გამოიწვიოს საშარდე-სასქესო სისტემაში მოლეკულურ-გენეტიკური ცვლილებები, რამაც შეიძლება გაზარდოს სიმსივნური პათოლოგიების განვითარების რისკი. ეს კვლევები იძლევა საფუძველს პრევენციული ღონისძიებებისა და ადრეული დიაგნოსტიკის მეთოდების შემუშავებისთვის. ==სამედიცინო განათლების განვითარება== პროფესორი რომანენკო აქტიურად მონაწილეობს უკრაინაში პათოლოგიური ანატომიისა და ონკოლოგიის სფეროში განათლების განვითარებაში. მისი ხელმძღვანელობით შეიქმნა უროლოგიისა და ნეფროლოგიის სფეროში ონკოპათოლოგიის სამეცნიერო სკოლა, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს უკრაინაში ამ მიმართულების განვითარებაში. მის მიერ მომზადებული სპეციალისტები წარმატებით მუშაობენ უკრაინის სხვადასხვა სამედიცინო დაწესებულებაში. ==ჯილდოები== *უკრაინის სსრ მეცნიერებისა და ტექნიკის დამსახურებული მოღვაწე ([[1990]]). *უკრაინის პათოლოგთა ასოციაციის ვიცე-პრეზიდენტი ([[1993]] წლიდან). *პათოლოგიის საერთაშორისო აკადემიის უკრაინული განყოფილების პრეზიდენტი ([[1995]]). *სამკერდე ნიშანი „დამსახურებისათვის“ ([[1999]]). *უკრაინის უმაღლესი რადას საპატიო სიგელი ([[2003]]). *ორდენი „დამსახურებისათვის“ III ხარისხის ([[2003]]). *ორდენი „დამსახურებისათვის“ II ხარისხის ([[2013]]). *მინხის სახელობის მედალი ([[2013]]). მისი მოღვაწეობა წარმოადგენს მნიშვნელოვან წვლილს უკრაინული და მსოფლიო მედიცინის განვითარებაში, განსაკუთრებით უროლოგიისა და ონკოლოგიის სფეროში. მისი კვლევები არა მხოლოდ თეორიული მნიშვნელობისაა, არამედ პირდაპირ გავლენას ახდენს კლინიკურ პრაქტიკაზე და პაციენტთა მკურნალობის გაუმჯობესებაზე. ==ლიტერატურა== * [https://web.archive.org/web/20081013232812/http://www.oncodome.narod.ru/pathology/IGCh_book.htm/ www.oncodome.narod.ru] * Dose Response. 2014;12(3):404–414 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4146332/ ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.nas.gov.ua/UA/PersonalSite/Pages/Biography.aspx?PersonID=0000011463 Романенко Аліна Михайлівна] * [https://library.gov.ua/event/narodylasya-alina-myhajlivna-romanenko/ Народилася Романенко Аліна Михайлівна] * [http://uapatents.com/patents/romanenko-alina-mikhajjlivna База патентів] * [http://www.kdpu-nt.gov.ua/content/za-viznachennya-mehanizmiv-radioindukovanih-onkogematologichnih-ta-onkologichnih-efektiv-cho За визначення механізмів радіоіндукованих онкогематологічних та онкологічних ефектів Чорнобильської катастрофи, розробку і впровадження новітніх технологій медичного захисту постраждалих]{{Dead link|date=ივნისი 2025 |bot=InternetArchiveBot }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:დაბადებული 25 ივლისი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1938]] [[კატეგორია:უკრაინელი მეცნიერები]] [[კატეგორია:მეცნიერები პერიოდის მიხედვით]] [[კატეგორია:მეცნიერები მიმართულების მიხედვით]] [[კატეგორია:მეცნიერები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:უკრაინელი მედიკოსები]] gnd6g5h6po0d00xos1ty7r9a7r0payv 0 587140 4816822 4807372 2025-06-20T00:43:04Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816822 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუზეუმი | სახელი = ადათეფეს ზეითუნის ზეთის მუზეუმი | სურათი = | სურათის ზომა = | წარწერა = | დაარსდა = 2001 | დამაარსებლები = | დაიხურა = | მდებარეობა = ადათეპე, კუჩუქკუიუ, აივაჯიქი, ჩანაქალეს პროვინცია |lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = | პოზრუკა = | პოზრუკის ზომა = | ალტერნატიული რუკა = | პოზრუკა2 = | პოზრუკის ზომა2 = | ალტერნატიული რუკა2 = | სტატუსი = სოფლის მეურნეობის მუზეუმი | ექსპონატი = | კლასიფიკაცია = | ვიზიტორები = | დირექტორი = | პრეზიდენტი = | კურატორი = | საიტი = https://www.adatepe.com }} '''ადათეფეს ზეითუნის ზეთის მუზეუმი''' ({{lang-tr|Adatepe Zeytinyağı Müzesi}}) — მუზეუმი [[ჩანაქკალეს პროვინცია]]ში, [[თურქეთი|თურქეთში]]. მუზეუმი მდებარეობს ქუჩუქუიუში ([[ადათეფე]]ს გვერდით), [[აივაჯიქი]]ს [[თურქეთის რაიონები|რაიონში]] და [[თურქეთი]]ს სახელმწიფო გზატკეცილზე, რომელიც აკავშირებს [[იზმირი|იზმირს]] ჩანაქკალესთან. ის განთავსებულია მიტოვებულ საპნის ქარხანაში.<ref>{{Cite web |date=2019-07-04 |title=Türkiye'nin ilk zeytinyağı müzesinde doğru bilinen yanlışlar anlatılıyor... ''Kansere davetiye çıkartıyorsunuz'' |url=https://www.dha.com.tr/gundem/turkiyenin-ilk-zeytinyagi-muzesinde-dogru-bilinen-yanlislar-anlatiliyor-kansere-davetiye-cikartiyorsunuz-1675580 |access-date=2025-04-05 |website=DHA {{!}} Demirören Haber Ajansı |language=tr}}</ref> [[თურქეთი]] მსოფლიოს ერთ-ერთი მთავარი [[ზეთისხილი]]ს მწარმოებელია. [[მუზეუმი]] დაარსდა ზეთისხილისა და [[ზეითუნის ზეთი]]ს შესახებ იარაღების გამოსაფენად. ესენია ზეთისხილის წნეხები, მოსავლის აღებისა და შენახვის აღჭურვილობა. ასევე გამოფენილია ფოლკლორული მასალა ადათეფეს შემოგარენიდან.<ref>{{Cite web |last=İHA |date=2019-08-15 |title=Türkiye'nin ilk zeytinyağı müzesinde asırlık ürünler sergileniyor |url=https://www.hurriyet.com.tr/lezizz/galeri-turkiyenin-ilk-zeytinyagi-muzesinde-asirlik-urunler-sergileniyor-41302411 |access-date=2025-04-05 |website=www.hurriyet.com.tr |language=tr}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.adatepe.com/StaticPages/adatepe-zeytinyagi-muzesi/145 |title=Museum page {{in lang|tr}} |accessdate=2025-05-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210611200200/https://www.adatepe.com/StaticPages/adatepe-zeytinyagi-muzesi/145/ |archivedate=2021-06-11 }}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის არქეოლოგიური მუზეუმები]] [[კატეგორია:2001 წელს დაარსებული მუზეუმები]] dtkmz3zoiz8k3316tieu45c3rmbut20 0 587725 4816986 4801078 2025-06-20T09:57:43Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816986 wikitext text/x-wiki {{ენა | სახელი = ანგლო-ბოშური (ანგლორომანი) | თვითდასახელება = {{lang|rme|Pogadi Chib}} | რაოდენობა = ზუსტი რაოდენობა უცნობია; გამოყენება ხშირია [[გაერთიანებული სამეფო]]ში მცხოვრებ [[რომანიჩალები|რომანიჩალთა]] შორის | ქვეყნები = [[გაერთიანებული სამეფო]], [[აშშ]], [[კანადა]], [[ავსტრალია]], [[ახალი ზელანდია]] | კლასიფიკაცია = [[პარარომანული ენა]], [[შერეული ენა]], [[არგო]] | დამწერლობა = არ გააჩნია სტანდარტული წერის ფორმა | სტატუსი = არაღიარებული, ზეპირი გამოყენების ენა, კულტურულად გადაცემადი ლექსიკა | კოდები = ISO 639-3: [[rme]] | რუკა = | ზომა = | აღწერა = ანგლო-ბოშური წარმოადგენს [[რომანიჩალები|რომანიჩალთა]] მიერ გამოყენებულ [[პარარომანული ენა|პარარომანულ ენას]], რომელიც დაფუძნებულია [[ინგლისური ენა|ინგლისურზე]] და შეიცავს მრავალმხრივ შერწყმულ [[რომანული ენა|რომანულ ლექსიკასა]] და [[სინტაქსი|სინტაქსურ ელემენტებს]]. გამოიყენება ოჯახურ, იდენტობით და კულტურულ კონტექსტში, ხშირად ნარევი ფორმით ყოველდღიურ ინგლისურ ენაში. | კოდი = | კოდი1 = }} '''ანგლო-ბოშური''' ან '''ანგლო-რომანი''' (შესატყვისად — "ინგლისური რომანი"; ასევე ცნობილი როგორც '''ანგლო-ბოშური''', '''რუმმანესი''' ან {{lang|rme|Pogadi Chib}}) წარმოადგენს [[პარარომანული ენა|პარარომანულ]] დიალექტს, რომელზეც საუბრობენ [[ბოშები|ბოშების]] ქვეჯგუფი [[რომანიჩალები]] [[გაერთიანებული სამეფო|გაერთიანებულ სამეფოში]] და სხვა ინგლისურად მოლაპარაკე ქვეყნებში.<ref>{{cite book|title=Language in the British Isles|page=367}}</ref> ის ხასიათდება [[რომანული ენა|რომანული ენის]] ლექსიკისა და სინტაქსის შერევით [[ინგლისური ენა|ინგლისურში]], რომელსაც იყენებენ რომანიჩალები. რომანიჩალები ბოშურ ენას იყენებდნენ [[XVI საუკუნე]]ში [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანეთში]] ჩამოსვლიდან დაწყებული, [[XIX საუკუნე]]ის ბოლომდე, როდესაც იგი მეტწილად ჩანაცვლდა [[ინგლისური ენა|ინგლისურით]] ყოველდღიური და საოჯახო კომუნიკაციისათვის. ამ პროცესის შედეგად ჩამოყალიბდა ანგლო-ბოშური. ანგლო-ბოშური ფრაზის მაგალითია: {{lang|rme|The mush was jalling down the drom with his gry}} — „კაცი მიაბიჯებდა გზაზე თავისი ცხენით.“<ref>{{Cite web |url=https://www.alc.manchester.ac.uk/ |archiveurl=https://archive.today/20070218153756/http://www.llc.manchester.ac.uk/Research/Projects/romani/files/21_angloromani.shtml|url-status=dead |title=School of Arts, Languages and Cultures - The University of Manchester |archivedate=2007-02-18 |website=www.alc.manchester.ac.uk |access-date=2020-06-23}}</ref> ეს განსხვავდება [[ედინბურგი|ედინბურგსა]] და [[ნორთამბერლენდი|ნორთამბერლენდში]] ადგილობრივად გამოყენებული [[რომანული ენა|რომანული ენიდან]] ნასესხებული ცალკეული ლექსიკისგან, როგორიცაა [[შაქრის ვაშლი|ლოლიპოპი]] (საწყისად [[შაქრის ვაშლი]]), [[ძმა|პალი]] (თავდაპირველად ბოშური {{lang|rom|phral}} — 'ძმა') და [[ბიჭი|ჩავი]] (ბოშური {{lang|rom|ćhavo}} — 'ბიჭი').<ref name=BBC>{{cite web |url=http://www.llc.manchester.ac.uk/Research/Projects/romani/downloads/2/Matras_Rmni_UK.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20070614111815/http://www.llc.manchester.ac.uk/Research/Projects/romani/downloads/2/Matras_Rmni_UK.pdf |url-status=dead |archive-date=2007-06-14 |title=Languages of the UK |year=2004 }}</ref> == ინგლისურ-ბოშური ენის ისტორიული დოკუმენტაცია == დაახლოებით [[XVII საუკუნე]]ს პერიოდით დათარიღებული დოკუმენტი, სახელწოდებით უინჩესტერის აღიარებები (''Winchester Confessions''), მიუთითებს, რომ ინგლისურ-ბოშური წარმოადგენდა ბოშების ჩრდილოეთის შტოს დიალექტს და მჭიდრო მსგავსებას ავლენდა [[უელსური ბოშური ენა|უელსურ ბოშურ ენასთან]].<ref name="Kenrick. Donald 1971">{{cite book|last=Kenrick|first=Donald. S.|year=1971|chapter=The sociolinguistics of the development of British Romani|title=Current changes amongst British Gypsies and their place in international patterns of development: proceedings of the Research and Policy Conference of the National Gypsy Education Council, held at ... Oxford|editor=Acton, T. A. }}</ref> თუმცა, თანამედროვე კონტექსტში ენა შეიცვალა — [[ინდოარიელი ენები|ინდურ ენებზე]] დაფუძნებული ლექსიკისა და მორფოლოგიისა და [[ბალკანეთი|ბალკანეთის]] ენების გავლენის ნაცვლად ჩამოყალიბდა [[პარარომანული ენა|პარარომანული დიალექტი]], რომელსაც ახასიათებს [[ინგლისური ენა|ინგლისურ ენაზე]] დამყარებული წინადადებების დაბოლოებები, ხოლო უელსური ბოშური ინარჩუნებს ტრადიციულ [[გრამატიკა|გრამატიკულ სისტემას]]. ისტორიულად, უელსური და ინგლისურ-ბოშური დიალექტები განიხილებოდა როგორც ერთიანი ვარიანტი,<ref name=Sampson>{{cite book|author-link=John Sampson (linguist)|last=Sampson|first=John|year=1926|title=The Dialect of the Gypsies of Wales|location=Oxford|publisher=Clarendon Press}}</ref> ისინი იზიარებდნენ საერთო მახასიათებლებს და მჭიდროდ იყვნენ დაკავშირებული ისეთ ბოშურ დიალექტებთან, რომლებიც გავრცელებული იყო [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]], [[გერმანია|გერმანიაში]] ([[სინტი]]), [[სკანდინავია|სკანდინავიაში]], [[ესპანეთი|ესპანეთში]], [[პოლონეთი|პოლონეთში]], [[ჩრდილოეთი რუსეთი|ჩრდილოეთ რუსეთში]] და [[ბალტიისპირეთი|ბალტიისპირეთში]]. ეს დიალექტები მომდინარეობდა [[ბოშები|ბოშების]] იმიგრაციის პირველი ტალღიდან, რომელიც [[შუა საუკუნეები|შუა საუკუნეებში]] [[დასავლეთი ევროპა|დასავლეთ]] და [[ჩრდილოეთი ევროპა|ჩრდილოეთ ევროპაში]] გავრცელდა.<ref>Bakker (1997). Review of McGowan, "The Winchester Confessions". ''Journal of the Gypsy Lore Society''. 5th ser., '''7'''(1): 49–50.</ref> [[თანამედროვე ეპოქა|თანამედროვე ეპოქამდე]] მცირე რაოდენობის დოკუმენტებია შემორჩენილი. [[1616]] წლის უინჩესტერის აღიარებების დოკუმენტი ასახავს ინგლისურ-ბოშური ენის ერთ ვარიანტს და შეიცავს მრავალ სიტყვას, რომლებიც დღემდე გამოიყენება [[ჩრდილოეთი ევროპა|ჩრდილოეთ ევროპაში]] გავრცელებულ ბოშურ დიალექტებში და სულ ახლახანს — [[უელსი|უელსშიც]].<ref name=Sampson/> მაგ. სიტყვებია: balovas (ღორის ხორცი / ბეკონი), lovina (ლუდი, [[ალკოჰოლი]]), ruk (ხე), smentena (ნაღები), boba (ლობიო), folaso (ხელთათმანი) — ეს სიტყვები ფართოდ გამოიყენება [[დასავლეთი ევროპა|დასავლეთის]] ბოშურ დიალექტებში და იშვიათად შეიცავენ [[ინგლისური ენა|ინგლისურ]] სესხობებს.<ref>{{cite book|author1=Smart B. C. |author2=Crofton, H. T. |year=1875|title=The Dialect of the English Gypsies|url=https://archive.org/details/dialectenglishg01crofgoog |edition=2nd|location=London|publisher=Asher & Co}}</ref> უინჩესტერის დოკუმენტი მიუთითებს, რომ [[ინგლისური ენა]] ახდენდა გავლენას ინგლისელ ბოშებზე (განსაკუთრებით [[ლონდონი|ლონდონში]]), რაც იწვევდა [[ზედსართავი]] + [[არსებითი სახელი|არსებითი]] წყობის გამოყენებას სხვა ბოშური დიალექტების ტრადიციული, არსებითი + ზედსართავი წყობის ნაცვლად, მათ შორის უელსური ბოშურშიც. ამან განასხვავა კენტის ბოშური დიალექტი და XVII საუკუნის ინგლისურ-ბოშური ვარიანტი.<ref>{{cite book|first=Alan|last=McGowan|year=1996|title=The Winchester Confessions 1615–1616: depositions of travellers, gypsies, fraudsters and makers of counterfeit documents, including a vocabulary of the Romany language|publisher=Romany and Traveller Family History Society|isbn=9781900660013}}</ref> ზოგიერთი მკვლევარი მიიჩნევს, რომ ინგლისურ-ბოშურმა თანდათან დაკარგა თავისებური [[სინტაქსი]], [[ფონოლოგია]] და [[მორფოლოგია]], ხოლო სხვები მიიჩნევენ, რომ ის შედარებით სწრაფად ჩამოყალიბდა [[XVI საუკუნე]]ში [[ინგლისი|ინგლისში]] ბოშების გამოჩენიდან მალევე, [[კრეოლის ენები|კრეოლური ენების]] მსგავსად.<ref name="Hancock. Ian 1971">Hancock, Ian. F. (1971). Comment on Kenrick, q.v., ''above''.</ref> უინჩესტერის აღიარებები ამტკიცებს, რომ ენის გარდაქმნა არ იყო მყისიერი,<ref>{{citation|first=Peter|last=Bakker|year=2002|title=An early vocabulary of British Romani (1616): A linguistic analysis|work=[[Romani Studies (journal)|Romani Studies]], 5|volume=12}}</ref> და რომ კენტის ბოშურ დიალექტსა და ინგლისურ-ბოშურს შორის მკაფიო ლინგვისტური გამიჯვნა არსებობდა. [[1775]] წელს ჯეიმს პოულტერი წერდა: „ინგლისელი ბოშები საუბრობენ თავიანთ ენაზე, რომელსაც ვერავინ გაიგებს“ — ეს ცხადყოფს, რომ ბოშური იყო ყოველდღიური, არასაიდუმლო კომუნიკაციის ენა. დასაწყისში ბოშური გამოიყენებოდა მხოლოდ [[ოჯახი|ოჯახებსა]] და [[კლანი|კლანებს]] შორის კომუნიკაციისთვის, ხშირად საჯარო სივრცეში სხვებისთვის გაუგებარი საუბრის მიზნით. ენა არ გამოიყენებოდა არც წერითად, არც [[სკოლა|საგანმანათლებლო]] და [[ადმინისტრაციული საქმეები|ადმინისტრაციულ სფეროებში]], რის გამოც აკლდა შესაბამისი ტერმინოლოგია. ასეთ შემთხვევებში ბოშები ნასესხებ სიტყვებს იყენებდნენ ან ქმნიდნენ მათ ინგლისური სიტყვებისგან. მაგალითად: ტყის მცველი – {{lang|rme|veshengro}} (vesh – ტყე) რესტორანი – {{lang|rme|habbinkerr}} (habbin – საჭმელი, kerr – სახლი) მერი – {{lang|rme|gavmoosh}} (gav – სოფელი, moosh – კაცი) დროთა განმავლობაში [[ბრიტანელი ბოშები]] გადადიოდნენ [[ინგლისური ენა|ინგლისურზე]], თუმცა ინარჩუნებდნენ ბოშურ ლექსიკას, რომელიც შემდგომში გადაიზარდა ანგლო-ბოშურში.<ref name=BBC/> ბოშური ენის ფესვები მოდის [[ინდოეთი|ინდოეთიდან]], მისი ძირითადი [[ლექსიკა]] და [[გრამატიკა]] კი დღესაც წააგავს [[ინდოარიელი ენები|ინდოარიულ ენებს]], როგორებიცაა [[ჰინდი]], [[ქაშმირის ენა|ქაშმირი]] და [[პენჯაბის ენა|პენჯაბური]]. [[ლინგვისტიკა|ლინგვისტები]] [[XVIII საუკუნე]]ს მეორე ნახევრიდან იკვლევენ ბოშურ დიალექტებს. მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს უძველესი წერილობითი წყაროები, შესაძლებელი გახდა ენის განვითარების რეკონსტრუქცია [[ინდოეთის შუა საუკუნეების ენები|ინდოეთის შუა საუკუნეებიდან]] დღევანდელ ევროპულ ფორმებამდე. მიუხედავად ბირთვული მსგავსებისა, სხვადასხვა რეგიონის [[ბოშები|ბოშებს]] ხშირად უჭირთ ერთმანეთის გაგება, თუ არ ჰქონიათ შეხება სხვა ბოშურ დიალექტებთან. == ერთმანეთთან გადაჯაჭვულობა == ანგლო-ბოშური არის [[კრეოლის ენები|კრეოლის ენა]], რომლის საბაზისო ენებია [[ბოშური ენა]] და [[ინგლისური ენა]] (რომელსაც [[პარარომანული ენა|პარარომანულად]] მოიხსენიებენ ბოშური ენათმეცნიერების ფარგლებში).<ref>{{cite book|title=Romani Sociolinguistics|page=93}}</ref> [[სტანდარტული ინგლისური ენა|სტანდარტულ ინგლისურში]] [[არქაიზმი|დატკეპნილად მოძველებულად]] მიჩნეული ან მხოლოდ [[იდიომები|იდიომატურ]] კონტექსტში გამოყენებული სიტყვები ანგლო-ბოშურში დღემდეა შემორჩენილი, მაგალითად: moniker (სახელი, მეტსახელი) და swaddling (ჩვილის შესახვევი ქსოვილი). ყველა რეგიონს, სადაც გამოიყენება ანგლო-ბოშური, ახასიათებს [[საუბარი|საუბრის]] განსხვავებული [[სალაპარაკო ენა|სალაპარაკო ინგლისური]] სტილი. ამის გამო გარეგან დამკვირვებლებს ხშირად ჰგონიათ, რომ [[რომანიჩალები]] უბრალოდ [[რეგიონული ინგლისური|რეგიონულ ინგლისურზე]] საუბრობენ. სამხრეთ ინგლისში გავრცელებული ანგლო-ბოშური დიალექტის [[როტიკური და არაროტიკური აქცენტები|როტიკური]] [[გამოთქმა|გამოთქმის]] გამო ზოგჯერ თვლიან, რომ სამხრეთ რომანიჩალები [[დასავლეთ ინგლისი|დასავლეთ ინგლისიდან]] არიან — რადგან დასავლური ინგლისური თავადაც როტიკურია. სინამდვილეში, სამხრეთ და [[მიდლენდი|მიდლენდის]] რეგიონებში მცხოვრებ რომანიჩალ მოგზაურებს აქვთ საკუთარი, სამხრეთ რომანიჩალების აქცენტი, რომელიც ხშირად დასავლეთურ წააგავს, თუმცა დამოუკიდებელი მოვლენაა. == დიალექტური განსხვავებები == ანგლო-ბოშურ ენაზე მოლაპარაკეებს შორის შეინიშნება [[დიალექტი|დიალექტური]] განსხვავება, რაც დამოკიდებულია იმაზე, თუ სად იყვნენ დასახლებულნი ეს [[რომანიჩალები|რომანიჩალთა]] ჯგუფები მანამ, სანამ [[ინგლისური ენა|ინგლისურს]] აითვისებდნენ: სამხრეთული ანგლო-ბოშური — გავრცელებულია [[სამხრეთ-დასავლეთი ინგლისი|სამხრეთ-დასავლეთ]], [[სამხრეთ-აღმოსავლეთი ინგლისი|სამხრეთ-აღმოსავლეთ]], [[ისტ-ანგლია]], [[დასავლეთ მიდლენდი|დასავლეთ მიდლენდის]], [[აღმოსავლეთ მიდლენდი|აღმოსავლეთ მიდლენდის]] და [[სამხრეთ უელსი|სამხრეთ უელსის]] რეგიონებში. ჩრდილოეთის ანგლო-ბოშური — გავრცელებულია [[ჩრდილო-დასავლეთი ინგლისი]], [[ჩრდილო-აღმოსავლეთი]], [[იორკშირი]], [[ჩრდილო-აღმოსავლეთი უელსი]] და [[შოტლანდიის საზღვარი]]. ამ ჯგუფების წარმომადგენლები ფიქრობენ, რომ მათი [[დიალექტი|დიალექტები]] და [[აქცენტი|აქცენტები]] მხოლოდ ლინგვისტურად არ განსხვავდება — არამედ გამოხატავს მათ განსხვავებულ [[რეგიონული იდენტობა|რეგიონულ იდენტობასაც]]. სამხრეთული ანგლო-ბოშურის მომხმარებლები საკუთარ თავს მიაკუთვნებენ [[სამხრეთ რომანიჩალები|სამხრეთ რომანიჩალთა]] ჯგუფს, ხოლო ჩრდილოეთის ანგლო-ბოშურის სპიკერები — [[ჩრდილოეთ რომანიჩალები|ჩრდილოეთის რომანიჩალებს]]. იმდროინდელი [[დასახლება|დასახლებები]] გეოგრაფიულადაც ემთხვეოდა ამ განსხვავებებს. მიუხედავად იმისა, რომ [[მოგზაურობა|მოგზაურობდნენ]], [[ტრანსპორტი|ტრანსპორტის]] მოდერნიზაციამდე მათი [[მიგრაცია|მიგრაციები]] მეტწილად ლოკალურ სივრცეებში ხდებოდა.<ref>{{cite web|url=http://faculty.washington.edu/wassink/2006_sketches/Anglo.pdf|title=AngloRomani: The Mixed Language of Romani Peoples|first1=Krislyn|last1=McWilliams|first2=Manuela|last2=Nelson|first3=Meghan|last3=Oxley|publisher=University of Washington|location=Seattle|accessdate=2015-12-23}}</ref> == ფონოლოგია და სინტაქსი == ანგლო-ბოშური ენის თანხმოვნები ძირითადად ემთხვევა [[ბრიტანული ინგლისური ენა|ბრიტანული ინგლისურის]] სტანდარტულ ფონოლოგიურ სისტემას. გამონაკლისს წარმოადგენს [[როტიკა]], რომელიც ანგლო-ბოშურში დატრილულია ({{IPA|[r]}}), და ზოგიერთი დიალექტისთვის დამახასიათებელია ბგერა /x/. [[როტიკური და არაროტიკური აქცენტები|როტიკობა]] ამ ენაში შემთხვევითია — ზოგჯერ მეტყველება როტიკურია, ზოგჯერ კი არაროტიკული, როგორც ეს [[ინგლისური ენა|ინგლისური არაროტიკული დიალექტების]] შემთხვევაშია. მაგალითად, ბოშურ სიტყვას {{lang|rme|terno}} („ახალგაზრდა“), რომელიც თავდაპირველად {{lang|rme|tarno}} ფორმით იწარმოებოდა, ზოგ დიალექტში აქვს ვარიანტი {{lang|rme|tawno}}.<ref>{{cite book|chapter=George Borrow's Romani|first=Ian|last=Hancock|editor=Karanth, Dileep |title=Danger! Educated Gypsy: Selected Essays|year=2010|location=Hatfield|publisher=University of Hertfordshire Press|isbn=9781902806983|page=173}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://romani.humanities.manchester.ac.uk/angloromani/dictionary.html|title=Angloromani|website=romani.humanities.manchester.ac.uk|access-date=2010-12-26|archive-date=2013-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20130113082255/http://romani.humanities.manchester.ac.uk/|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130113082255/http://romani.humanities.manchester.ac.uk/|archivedate=2013-01-13}}</ref> [[ბოშური ენა|ბოშურ ენაში]] მიღებულია ორი [[სინტაქსი|სინტაქსური]] წყობა — [[ქმედებითი წყობა|სუბიექტი-ზმნა-ობიექტი]] (SVO) და [[ზმნოვანი წყობა|ზმნა-სუბიექტი-ობიექტი]] (VSO). [[უარყოფა]] ანგლო-ბოშურში მიიღწევა სიტყვა kek-ის გამოყენებით: {{lang|rme|măndī can kek ker lĭs}} – „მე ამას ვერ ვაკეთებ“ {{lang|rme|there's kekə pani left in kŭvə kurī}} – „ამ [[ვედრო]]ში [[წყალი]] აღარ დარჩა“ ზმნა „ყოფნა“ ხშირად საერთოდ იშლება წინადადებიდან: {{lang|rme|tūte kūšta diken muš}} – „შენ კარგი შესახედაობის კაცი ხარ“ {{lang|rme|tūte rinkna râne}} – „შენ ლამაზი ქალი ხარ“ [[რედუპლიკაცია]] გამოიყენება [[ემფაზა|ემფატური დატვირთვისთვის]]: {{lang|rme|dūvrī}} – „შორი“ {{lang|rme|dūvrī-dūvrī}} – „ძალიან შორი“ == მორფოლოგია == [[XVI საუკუნე]]ში [[ბოშური ენა]] წარმოადგენდა [[ფლექსიური ენა|ფლექსიურ ენას]] და იყენებდა ორ [[სქესი|სქესს]], [[მრავლობითი რიცხვი|მრავლობით რიცხვს]] და [[ბრუნვა (ენათმეცნიერება)|ბრუნვათა სისტემას]]. ანგლო-ბოშური პირველად მოიხსენიება [[1566]]–[[1567]] წლებში. [[XIX საუკუნე]]ს ბოლოსთვის [[პირადი ნაცვალსახელები]] უკვე არათანმიმდევრულად მონიშნებოდა — ამის შესახებ წერს [[ჩარლზ გოდფრი ლელანდი]], რომელიც ასევე აღნიშნავს, რომ [[ბრუნვა (ენათმეცნიერება)|ბრუნვათა]] გარჩევა თანდათან ქრება, ხოლო [[სქესი]]ს აღნიშვნაც იკლებს. [[ჯორჯ ბოროუ]] [[1874]] წელს წერს, რომ ზოგიერთი ბოშური დიალექტის სპიკერი ჯერ კიდევ იყენებდა სრულფასოვან ფლექსიას, ხოლო სხვები მიმართავდნენ [[ინგლისური ენა|ინგლისურ სინტაქსს]] ბოშური ლექსიკის გამოყენებით. ვარაუდობენ, რომ [[1876]] წლისთვის [[სქესი|სქესობრივი]] ნიშნები თითქმის გაქრა, თუმცა ბოშური მრავლობითის ფორმები ჯერ კიდევ გამოიყენებოდა, განსაკუთრებით ინგლისური ზმნის [[კონიუგაცია|კონიუგაციასთან]] კომბინაციაში. [[1923]] წლისთვის ჯერ კიდევ გვხვდებოდა მრავლობითი სუფიქსები [[არსებითი სახელი|არსებითი სახელებზე]], თუმცა [[წინდებული|წინდები]] უკვე ინგლისურიდან იყო სესხებული, და შეცვალა ბოშური [[უკანდებული ფორმები]]. თანამედროვე ანგლო-ბოშური პრაქტიკულად მთლიანად გადადის [[ინგლისური ენა|ინგლისური მორფოლოგიის]] გამოყენებაზე, ბოშური ლექსიკის ჩართულობით. == ანგლო-ბოშური საუბრის ნიმუშები == [[ანგლო-ბოშური პროექტი]] (''The Anglo-Romani Project'') — [[ბლეკბერნი|ბლეკბერნში]] მოქმედი [[ბოშები|ბოშური საზოგადოების]]ა და [[ლანკაშირის საგანმანათლებლო სამსახური|ლანკაშირის საგანმანათლებლო სამსახურის]] ერთობლივი ინიციატივაა. პროექტი აგროვებს ანგლო-ბოშური [[საუბარი|საუბრის]] ნიმუშებსა და დოკუმენტაციას, რათა დააფიქსიროს ამ ენის ლექსიკის რეგიონული და [[დიალექტი|დიალექტური]] ვარიაციები. საუბრის აუდიოჩანაწერები და მათი მნიშვნელობები ხელმისაწვდომია პროექტის ვებგვერდზე.<ref>[https://archive.today/20070505140344/http://www.llc.manchester.ac.uk/Research/Projects/romani/files/21_angloromanisample.shtml Samples of Anglo-Romani, Audio files]</ref> ანგლო-ბოშური სიტყვების [[ლექსიკონი|ლექსიკონი]] და მათი [[ეტიმოლოგია|ეტიმოლოგიური]] ახსნა წარმოდგენილია [[რომანული პროექტი|რომანული პროექტის]] ოფიციალურ ვებსაიტზე.<ref>[https://www.kratylos.org/~raphael/romani/angloromani/dictionary.html Dictionary - Angloromani]</ref> === გავრცელებული ფრაზები === Kushti divvus – გამარჯობა (პირდაპირი მნიშვნელობით – კარგი დღე) Sashin? – როგორ ხარ? Mandi adusta kushti – ძალიან კარგად ვარ Owli, mandi kushti – კი, მეც კარგად ვარ Tutti rokker Rummaness? – ბოშურად ლაპარაკობ? Katar kai tutti jells? – საიდან ხარ? Mandi poshrat – ნახევრად ბოშა ვარ Mandi tatchi rummani – სრულად ბოშა ვარ Adusta salla jan tutti – სასიამოვნოა შენი გაცნობა Dik tutti kullika divvus – ხვალამდე! So tutti's nav? – რა გქვია? Mandi's nav Maria – მარიას მქვია Owli – დიახ Kek – არა ==ღვთის ლოცვა (ანგლო-ბოშური ვერსია)== {{ციტატა|*Midivəl kor bešes dre Your tan, we lels Tiro Your nav šukerly. გვიყვარდეს ის, ვინც ზეცაშია — ჩვენ ვადიდებთ შენს წმინდა სახელს. *Thy kralisipən’ll wel so that tutti koms’ll be /ˈkɛrɛd/ here on earth, pensə dre your own tan. მოვიდეს შენი მეუფება, რომ ყველაფერი აღსრულდეს აქ, დედამიწაზე, როგორც შენს ადგილას ზეცაშია გადაწყვეტილი. *Del us sɔ:ken divves our mɔrə, and for del our bengəli kɛrəpəns, same as we fordels them as kɛrs them kɛrəpəns to us. მოგვეცი დღევანდელი პური ჩვენი არსობისა და მოგვიტევე ჩვენი ცოდვები, ისევე როგორც ჩვენ ვპატიობთ მათ, ვინც ჩვენ მიმართ შესცოდეს. *Mɔ: lel us dre wafədipən, but hander us əvri from it. ნუ მიგვცემ ბოროტებას, არამედ გვიხსენ ყოველივესაგან. *Cause Tutti's the right ruzlipən, and sɔ: kʌvəs that’s kušti, sɔ: the čires, forever. რადგან შენია ძალა, დიდება და სიმართლე, ის, რაც კეთილია, უკუნისამდე. *Amen. ამინ.}} === ანგლორომანული, ევროპული რომანული, ინდური და ინგლისური სიტყვების შედარება === chav (ანგლორომანი) – ćhavo (ევროპული რომანული) – boy / child (ინგლისური) – bacha (ინდური; სპარსულიდან ნასესხები) – chav (ინგლისური სლენგი; აგდებული ტერმინი ბოშა ახალგაზრდაზე) lollipobbul – laliphabai – toffee apple („წითელი ვაშლი“) – lal seb (ინდური; „ვაშლი“ სპარსული წარმომავლობით) – lollipop gavver – gavengro – policeman / villager – gavāṇḍhī (პენჯაბური; მნიშვნელობით „მეზობელი“) – [ინგლისური სლენგური პარალელი არ არსებობს] jib – ćhib – tongue / language – jībh (პენჯაბური; „ენა“) – [ინგლისური სლენგური პარალელი არ არსებობს] ==იხილეთ აგრეთვე== *[[პოლარი]] (Polari) ==ლიტერატურა== *Acton, Thomas. (1989). The Value of “Creolized” Dialects of Romanes. Sarajevo: International Symposium Romani Language and Culture. *Acton, Thomas და Gerwyn Davis. (1979). Educational Policy and Language Use Among English Romanies and Irish Travellers (Tinkers) in England and Wales. International Journal of the Sociology of Language, 19–22: 91–110. *Acton, Thomas; Vangelis Marselos და Laszlo Szego. (2000). The Development of Literary Dialects of Romanes, and the Prospects for an International Standard Dialect. In: Language, Blacks, and Gypsies, eds. Thomas Acton and Morgan Dalphinis. London: Whiting and Birch. *Borrow, George. (1923). Romano Lavo-Lil. London: Hazell, Watson, and Viney, Ld. *Deterding, David. (1997). The formants of monophthong vowels in Standard Southern British English pronunciation. Journal of the International Phonetic Association, 27: 47–55. *Hancock, Ian. (1996). Duty and Beauty, Possession and Truth: The Claim of Lexical Impoverishment as Control. In: Diane Tong (ed.), Gypsies: A Book of Interdisciplinary Readings. New York: Garland Publishers. *[http://faculty.washington.edu/wassink/2010%20sketches/ANGLO_ROMANI.pdf Anglo-Romani] — [[ვაშინგტონის უნივერსიტეტი]] *[https://web.archive.org/web/20130113082255/http://romani.humanities.manchester.ac.uk/ ROMANI Project – მანჩესტერის უნივერსიტეტი] ==რესურსები ინტერნეტში== *[https://web.archive.org/web/20130422202828/http://speakromany.com/ SpeakRomany.com] — ინგლისელი ბოშების ენის აღდგენის პროექტი *[https://web.archive.org/web/20060205064029/http://www.llc.manchester.ac.uk/Research/Projects/romani/files/31_samplermap.shtml რომანული დიალექტების გეოგრაფიული გავრცელება] *[http://faculty.washington.edu/wassink/2006_sketches/Anglo.pdf ანგლორომანულის ლინგვისტური აღწერა] {{DEFAULTSORT:ანგლორომანი}} [[კატეგორია:შეერთებულ შტატებში იმიგრანტების ენები]] [[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფოს ენები]] [[კატეგორია:ავსტრალიის ენები]] [[კატეგორია:ბოშები ავსტრალიაში]] [[კატეგორია:ბოშები გაერთიანებულ სამეფოში]] [[კატეგორია:ბოშები შეერთებულ შტატებში]] [[კატეგორია:პარარომანული ენები]] [[კატეგორია:სამხრეთ აფრიკის ენები]] [[კატეგორია:ახალი ზელანდიის ენები]] [[კატეგორია:ინგლისურზე დაფუძნებული პიჯინები და კრეოლების ენები]] [[კატეგორია:რომანიჩალი]] g30kizwwmu4x7ehjby4lsgexjv4de5q 0 588317 4816732 4803924 2025-06-19T17:31:48Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816732 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = Nintendo 2DS | ლოგო = [[File:Nintendo 2DS (logo).svg|frameless|class=skin-invert]] | სურათი = Nintendo-2DS-angle.jpg | ტიტრი = Nintendo 2DS | შემქმნელი = [[Nintendo]] | მწარმოებელი = | ოჯახი = [[Nintendo 3DS]]-ის ოჯახი | ტიპი = [[პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლი]] | თაობა = [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე]] | გამოშვება = {{collapsible list|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left|title=12 ოქტომბერი, 2013| {{vgrelease new|NA/EU/AUS|October 12, 2013|KOR|7 დეკემბერი, 2013<ref name="korea launch">{{cite web|title=Nintendo Making ''Pokémon X'' And ''Pokémon Y'' 2DS Bundles For Korea|url=http://www.siliconera.com/2013/11/18/nintendo-making-pokmon-x-pokmon-y-2ds-bundles-korea/|work=Siliconera|date=November 19, 2013 |access-date=November 24, 2013}}</ref>|JP|27 თებერვალი, 2016<ref name=verge-2dsjapan>{{cite web|title=The Nintendo 2DS is coming to Japan in four gorgeous Pokémon-themed colors|url=https://www.theverge.com/2015/12/25/10665734/nintendo-2ds-japan-pokemon-special-edition|website=The Verge|date=December 25, 2015|publisher=Vox Media|access-date=December 26, 2015}}</ref>}} }} | ფასი = [[ამერიკული დოლარი|US$]]129.99/[[ავსტრალიური დოლარი|AU$]]149.95<ref name=":0">{{cite news|title=Nintendo Announces a New Member to the Nintendo 3DS Family|url=https://www.nintendo.com.au/index.php?action=news&nid=2995&pageID=6|access-date=August 29, 2013|newspaper=Nintendo Australia|date=August 29, 2013|archive-date=June 24, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180624040028/https://www.nintendo.com.au/index.php?action=news&nid=2995&pageID=6|url-status=dead}}</ref> | შეწყდა = {{Vgrelease new|JP|2019|WW|2020}} | გაიყიდა = | დაიგზავნა = კომბინირებულად (მსოფლიოში): 14.43 მილიონი<br />(2019 წლის 31 მარტის მონაცემებით)<br />2DS: 10.29 მილიონი<br />(2019 წლის 31 მარტის მონაცემებით)<ref>{{cite web |url=https://www.nintendo.co.jp/ir/pdf/2019/190425e.pdf |website=Nintendo |title=Earnings Release: Fiscal Year Ended March 31, 2019|date=April 25, 2019 |access-date=August 22, 2023 |archive-date=October 3, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191003105442/https://www.nintendo.co.jp/ir/pdf/2019/190425e.pdf |url-status=live }}</ref><br />New 2DS XL: 4.14 მილიონი<br />(2019 წლის 31 მარტის მონაცემებით)<ref>{{cite web |url=https://www.nintendo.co.jp/ir/pdf/2019/190425e.pdf |website=Nintendo |title=Earnings Release: Fiscal Year Ended March 31, 2019 |date=April 25, 2019 |access-date=August 22, 2023 |archive-date=October 3, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191003105442/https://www.nintendo.co.jp/ir/pdf/2019/190425e.pdf |url-status=live }}</ref> | მედია = {{collapsible list|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left|title=ფიზიკური და ციფრული|[[Nintendo 3DS Game Card]]<br />[[Nintendo DSi Game Card]]<br />[[Nintendo DS Game Card]]<br />[[ციფრული დისტრიბუცია]] ([[Nintendo eShop]])<br />[[Secure Digital|SD]]/SDHC ბარათი}} | ოპერაციული მეხსიერება = [[Nintendo 3DS-ის პროგრამული უზრუნველყოფა]] | კვება = {{collapsible list|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left|title=1300 mAh ლითიუმ-იონური ბატარეა|'''3DS-ის თამაშები:''' 3.5 to 5.5 საათი<br />'''DS games:''' 5 to 9 hours<br />'''Sleep Mode:''' ≈ 3 days}} | პროცესორი = Dual-Core [[ARM11]] MPCore, ერთბირთვიანი [[ARM9]] | საცავი = მოყვება 4 გბ SD ბარათი 1 გბ შიდა ფლეშ მეხსიერება | მეხსიერება = 128 MB [[FCRAM]], 6 MB [[VRAM]] | მონიტორი = '''ზედა:''' 3.53" LCD @ 400×240 პიქსელი ([[WQVGA]])<ref name="Europe comparison chart">{{cite web|url=http://cdn02.nintendo-europe.com/media/images/projects/flower/3ds/FAMILY_A4_TABLE_UK.pdf|title=Nintendo 3DS family comparison chart|type=PDF|publisher=Nintendo of Europe|access-date=August 28, 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130921054406/http://cdn02.nintendo-europe.com/media/images/projects/flower/3ds/FAMILY_A4_TABLE_UK.pdf|archivedate=სექტემბერი 21, 2013}}</ref><br />'''ქვედა:''' 3.02" რეზისტული სენსორული ეკრანი LCD @ 320×240 ([[QVGA]])<ref name="Europe comparison chart" /> | გრაფიკა = DMP [[PICA200]] GPU | ხმა = მონოსპიკერი, მიკროფონი | კამერა = ერთი მომხმარებლისკენ მიმართული და ორი წინა მხარეს მიმართული VGA კამერა. | კავშირი = 2.4 GHz [[Wi-Fi]], [[ინფრაწითელი გამოსხივება]] | სერვისი= {{collapsible list|title=[[Nintendo Network]] (შეწყდა)|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left| * [[Nintendo eShop]] (შეწყდა) * [[Miiverse]] (შეწყდა) * [[SpotPass]] (შეწყდა) * [[Nintendo Zone]] (შეწყდა) }} | ზომა = '''სიგანე:''' 14.4 სმ (5.7 ინჩი)[<ref name="Europe comparison chart" /><br />'''სიმაღლე:''' 12.7 სმ (5.0 ინჩი)<ref name="Europe comparison chart" /><br />'''სისქე:''' 2.03 სმ (0.80 ინჩი)<ref name="Europe comparison chart" /> | წონა = 260 გ<ref name="Europe comparison chart" /> | დაკავშირებული = [[Nintendo 3DS]] | შემდეგი = [[New Nintendo 2DS XL]] | უკუთავსებადობა = {{ubl|[[Nintendo DS]]|[[Nintendo DSi]]}} | საიტი= {{URL|http://www.nintendo.com/3ds/2ds}} }} '''Nintendo 2DS''' — [[Nintendo]]-ს მიერ წარმოებული [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე თაობის]] [[პორტატიული სათამაშო კონსოლი]]. დაანონსდა [[2013]] წლის აგვისტოში,<ref name="Kotaku announcement">{{cite web |last=Totilo |first=Stephen |date=August 28, 2013 |title=Introducing... The Nintendo 2DS. No, That's Not a Typo. |url=http://kotaku.com/introducing-the-nintendo-2ds-no-thats-not-a-typo-1214807721 |work=Kotaku |publisher=Gawker Media}}</ref> ხოლო გამოვიდა [[ჩრდილოეთ ამერიკა]]ში, [[ევროპა]]სა და [[ავსტრალია]]ში 2013 წლის [[12 ოქტომბერი|12 ოქტომბერს]]. Nintendo 2DS არის [[Nintendo 3DS]]-ის საბაზისო მოდელი, რომელსაც იდენტური აპარატურა, მსგავსი ფუნქციონალი და [[Nintendo DS]]-ისა და 3DS-ისთვის შექმნილ პროგრამებთან თავსებადობა აქვს, თუმცა, მას არ გააჩნია Nintendo 3DS-ის საფირმო ავტოსტერეოსკოპული 3D ეკრანი და არ იკეცება და ერთიანი ფორმისაა. Nintendo of America-ს ყოფილმა პრეზიდენტმა, რეჯი ფილს-ემემ განაცხადა, რომ 2DS უპირველესად ახალგაზრდა მოთამაშეებზე (მაგალითად, შვიდ წლამდე ასაკის ბავშვებზე) იყო ორიენტირებული, რადგან Nintendo მანამდე ურჩევდა მათ, არ გამოეყენებინათ 3DS-ის 3D ფუნქციონალი თვალის პოტენციური ჯანმრთელობის რისკების გამო. Nintendo 2DS-მა კრიტიკოსებისგან არაერთგვაროვანი შეფასება მიიიღო. მათ გააკრიტიკეს კონსოლის დიზაინი, რომელიც ზოგმა 3DS-ზე ნაკლებად მიმზიდველად მიიჩნია, მისი დაბალი ხმის ხარისხი და ბატარეის ხანგრძლივობა. თუმცა, 2DS-ის დიზაინი ზოგიერთი კრიტიკოსის მიერ შეფასდა, როგორც 3DS-ზე უფრო გამძლე და კომფორტული სატარებლად, განსაკუთრებით სამიზნე ბაზრისთვის. ზოგიერთმა კრიტიკოსმა განაცხადა, რომ 3D მხარდაჭერის არარსებობა Nintendo-ს მხრიდან იმის აღიარება იყო, რომ ეს კონცეფცია „ხრიკი“ იყო; თუმცა, Nintendo-მ მას შემდეგ განაცხადა, რომ ავტოსტერეოსკოპული 3D მათი სამომავლო გეგმების ნაწილია. Nintendo 2DS-ის წარმოება იაპონიაში [[2019]] წელს შეწყდა,<ref>{{Cite web|url=https://www.nintendo.co.jp/ir/pdf/2019/190425e.pdf|title=Nintendo Consolidated Results for the Years Ended March 31, 2018 and 2019|date=April 25, 2019|website=Nintendo}}</ref> ხოლო დანარჩენ მსოფლიოში [[2020]] წელს, Nintendo 3DS-ის ოჯახის სხვა სისტემებთან ერთად. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Nintendo 2DS}} {{ოფიციალური|http://www.nintendo.com/3ds/2ds}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{Nintendo 3DS}} {{Nintendo-ს აპარატული უზრუნველყოფა}} {{ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე}} {{პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:Nintendo 3DS]] [[კატეგორია:პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:2013 წელს წარმოდგენილი პროდუქტები]] [[კატეგორია:უკუთავსებადი ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:2010-იანი წლების სათამაშოები]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] mlary93xg1ycdrwzz6je9r666s32zpg 0 588320 4817015 4814723 2025-06-20T11:09:19Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817015 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სახელი = ანტისი |ორიგინალური სახელი= Antis |სურათი = Antis (2008-09-07)4.jpg |ფოტოს_სიგანე = <!-- მიუთითეთ მხოლოდ ციფრები, 250-დან 300-მდე, პიქსელების (პქ) ხსენების გარეშე --> |სათაური = |ნამდვილისახელი = |მეტსახელი = |დაიბადა = |დაბადების ადგილი = |გარდ = |გარდ ადგილი = |წარმოშობა = [[ლიეტუვა]] |ინსტრუმენტი = |დისკოგრაფია = |მიმართულება = |ჟანრი = [[პოსტ-პანკი]], [[პოსტმოდერნიზმი]], [[სკა (მუსიკა)|სკა]], [[შოკ-როკი]], [[არტ-როკი]], [[ახალი ტალღა (მუსიკა)]] |საქმიანობა = |აქტიურობის წლები = 1984–1990 <br> 1996, 2003, 2005 <br> 2007–2016 |ლეიბლი = [[Melodya]]<br>CCS<br>Zona records<br>MP3 Shownet |ამჟამინდელი_წევრობა = |ყოფილი_წევრობა = |წარმოქმნილი ჯგუფები = |წარმოქმნილი ჯგუფებიდან = |მეუღლე = |პარტნიორი = |საიტი = [http://www.antis.lt/ www.antis.lt] |წევრები = |ყოფილი წევრები = [[ალგირდას კაუშპედასი]]<br>პეტრას უბარტასი<br>ვაცლოვას აუგუსტინას<br>ლინას ბუდა |აღსანიშნავი ინსტრუმენტები = [[ვალტორნა]], [[საყვირი]], [[გიტარა]] }} '''ანტისი''' — [[ლიეტუვა|ლიეტუვური]] [[პოსტმოდერნიზმი|პოსტმოდერნისტული]] [[როკ-მუსიკა|როკ]] [[ანსამბლი (მუსიკა)|ჯგუფი]]. == სახელი == სიტყვასიტყვით, „antis“ ლიეტუვურად „[[იხვები|იხვს]]“ ნიშნავს, თუმცა ასევე სასაუბრო ტერმინია და „გაზეთის იხვის“ შემოკლებული ფორმაა, რაც რამდენიმე ევროპულ ენაში გაზეთის ცრუ რეპორტაჟს, ტყუილს გულისხმობს. ალგირდას კაუშპედასმა ინტერვიუში განაცხადა, რომ განზრახული მნიშვნელობა ეს უკანასკნელი იყო. გარდა ამისა, სახელი, რომელიც საბჭოთა პერიოდის ოფიციალური გაზეთის „''ტიესას''“ („სიმართლე“, ოფიციალური საბჭოთა კომუნისტური გაზეთის, „''[[პრავდა|პრავდას]]''“ კალკის ერთ-ერთი ვერსია) სახელწოდების თამაშია, [[სოციალისტური ბანაკი|აღმოსავლეთ ბლოკის]] მედიაში მიკერძოებულ რეპორტაჟებსა და სიმართლის დამახინჯებაზე მიანიშნებდა. ჯგუფის [[1987]] წლის ალბომის გარეკანზე გამოსახულია სახელი „Antis“, რომელიც ''ტიესას'' ლოგოს ამოჭრილი ასოებისგან არის აწყობილი და დამატებულია ასო N. კაუშპედასის თანახმად, გავრცელებული მოსაზრების საწინააღმდეგოდ, „ანტის“ თავდაპირველად არ გულისხმობდა „ანტი-ს“ და არ აღნიშნავდა „ანტი-საბჭოთას“. თუმცა, სახელის ამგვარად ინტერპრეტაციის პირველად მოსმენისთანავე, მან ეს მიზანშეწონილად მიიჩნია.<ref>[http://kauno.diena.lt/naujienos/laisvalaikis-ir-kultura/zvaigzdes-ir-pramogos/vilniaus-ir-kauno-bokstu-pokstininkas-matuojasi-proza-408026 Vilniaus ir Kauno bokštų pokštininkas matuojasi prozą]</ref> == ისტორია == === შექმნა === [[1986]] წელს, [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა კავშირის]] არსებობის ბოლო წლებში, ლიეტუვაში [[ალტერნატიული როკი|ალტერნატიული მუსიკის]] აფეთქება მოხდა. მანამდე ოფიციალურად აკრძალული იყო ყველა სახის „დასავლური დაბალი ხარისხის მუსიკა“, აკრძალული ჯგუფების სიაში შედიოდნენ, მათ შორის Ramones, [[AC/DC]] და [[ელის კუპერი|Alice Cooper]]. ალგირდას „პაბლო“ კაუშპედასმა ''ანტისი'' [[1984]] წელს ხუმრობით დააარსა, რათა [[კაუნასი|კაუნასში]] არქიტექტორთა კავშირისთვის ორგანიზებულ [[ახალი წელი|საახალწლო]] წვეულებაზე დამსწრეები გაერთო. ჯგუფის გამოსვლა იმდენად წარმატებული იყო, რომ ამის შესახებ ხმა მთელ ლიეტუვაში გავრცელდა. ანტისი იყო პოლიტიკურად მოტივირებული ჯგუფი, რომელიც უკრავდა აკრძალულ მუსიკას რამდენიმე სტილში, მათ შორის [[სკა (მუსიკა)|სკაში]]. ისინი ასევე წერდნენ საკუთარ სიმღერებს საყვირებითა და მახვილგონივრული ირონიული ტექსტებით. [[1986]] წლის იანვარში ჯგუფს [[ვილნიუსი|ვილნიუსიდან]] [[ვალტორნა|ვალტორნების]] ჯგუფი შეუერთდა და პეტრას „სნიეგიუს“ უბარტასმა (კიდევ ერთმა არქიტექტორმა, რომელიც ასევე კომპოზიტორი, საყვირისტი და გიტარისტი იყო) ჯგუფის მუსიკალური ხელმძღვანელობა გადაიბარა, რათა პაბლოს ტექსტებსა და ჯგუფის პოპულარიზებაზე კონცენტრირება შეძლებოდა. ანტისი მიიწვიეს [[ვილნიუსის უნივერსიტეტი|ვილნიუსის უნივერსიტეტის]] ნახევრად იატაკქვეშა ფესტივალზე და მსგავს ღონისძიებებზე დასაკრავად. === პოპულარობის მოპოვება === [[ფაილი:Antis_rock_band_on_stage_during_the_first_edition_of_the_Rock_March_(Vilnius,_Lithuania,_1987).jpg|მინი| როკ ჯგუფი Antis ანტისაბჭოთა და [[ანტიკომუნიზმი|ანტიკომუნისტური]] კონცერტის დროს [[ვილნიუსი|ვილნიუსში]], ლიეტუვა, 1987 წელი.]] ''ლიტუანიკა'86'' ფესტივალზე ანტისის შესრულებამ რუსი როკ-ვარსკვლავების, [[აკვარიუმი (ჯგუფი)|Aquarium-ის]] და [[ბრავო (რუსული ჯგუფი)|Bravo-ს]] შესრულება დაჩრდილა. შემდგომმა პოპულარობამ ანტისი ეროვნულ სენსაციად აქცია და ისინი ყოფილი საბჭოთა კავშირის ერთ-ერთ საუკეთესო როკ ჯგუფად აღიარეს. „ანტისმა“ ისეთი პოპულარობა მოიპოვა, რომ მათი აუდიტორია ასობით ათასს შეადგენდა. მათ [[ევროპა|ევროპისა]] და [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებული შტატების]] უმეტესი ნაწილი მოიარეს. ალგირდას კაუშპედასმა დრამატული ცოცხალი შოუ შექმნა. სცენაზე ჯგუფის წევრები მოხატული სახეებით, კოსტიუმებში გამოწყობილები, მოტოციკლებისა და კოსმოსური ხომალდების ფონზე გამოდიოდნენ. ჯგუფმა გადაიღო სამი ვიდეო კლიპი, რომლებიც მოგვიანებით გამოიყენეს [[1986]] წლის მუსიკალურ ფილმში ''„კაჟკას აციტიკო“'' (''„რაღაც მოხდა“'' ). კაუშპედასის ტექსტები მკვეთრად აკრიტიკებდა საბჭოთა რეჟიმს; ეს მიმზიდველი პოზიცია იყო [[პერესტროიკა|პერესტროიკის]] დროს ბევრი ადამიანისთვის. წევრების შეცვლამ გააუმჯობესა ჯგუფი და მათი მუსიკა უფრო დახვეწილი გახდა. ადრეულ ანტისზე დიდი გავლენა მოახდინა [[Talking Heads|Talking Heads-მა]]. მათი ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ჰიტი იყო სიმღერის [[Men at Work]] ქავერ ვერსია. მოგვიანებით სნიეგიუსმა დაიწყო [[ფრენკ ზაპა|ფრენკ ზაპას]] ნაწარმოებებისგან ინსპირირებული ხმების გამოყენება. [[1986]] წლის ბოლოს ანტისმა თავისი სადებიუტო ალბომი Melodya-ს სტუდიაში, [[ვილნიუსი|ვილნიუსის]] ჩაწერა. მათი პირველი ალბომი [[1987]] წელს გამოვიდა და ლიეტუვაში ერთ-ერთ ყველაზე გაყიდვად ჩანაწერად იქცა. მეორე ალბომი [[1988]] წელს [[ვარშავა|ვარშავაში]], CCS სტუდიაში ჩაიწერა. ჯგუფი ამ ალბომის დამოუკიდებლად გამოშვებას გეგმავდა, თუმცა Melodya-ს სტუდია ამას შეეწინააღმდეგა და შემდგომმა სასამართლო დავამ გამოშვება ერთი წლით გადადო. ჩაწერის ბოლო სესია ვილნიუსის სტუდიაში [[1988]] წელს შედგა. ეს სიმღერები ვარშავის სესიის რამდენიმე რჩეულ ნომერთან ერთად [[1989]] წელს გამოჩნდა ალბომის სახელწოდებით ''„Anties Dovanėlė''“ (''ანტისის საჩუქარი''). === დაშლა === ანტისმა ბოლო ტურნეები [[1989]] წლის მეორე ნახევარში და [[1990]] წლის დასაწყისში გამართა, მათ შორის გამოსვლები ჰქონდათ [[იტალია|იტალიაში]], [[ავსტრია|ავსტრიაში]], [[გერმანია|გერმანიაში]], [[საფრანგეთი|საფრანგეთსა]] და [[აშშ]]-ში გამართულ ფესტივალებზე. მონაწილეობა მიიღეს ნიუ-იორკის ახალი მუსიკის სემინარზე და დაუკრეს კლუბ CBGB-ში. [[1990]] წელს ალგირდას კაუშპედასმა პოლიტიკის გამო მუსიკა მიატოვა და შემდეგ არქიტექტურას დაუბრუნდა. ჯგუფის დანარჩენმა წევრებმა რეპეტიციები და სიმღერების შექმნა გააგრძელეს და რამდენიმე ახალი ვოკალისტიც მიიღეს, თუმცა პაბლო ჯგუფის გული იყო, ამიტომ საბოლოოდ ჯგუფი დაიშალა. ზოგიერთმა წევრმა მუსიკა დატოვა, ზოგი კი სხვა პროექტებს შეუერთდა. კაუშპედასი დიზაინერულ კომპანიას ფლობს და დღემდე მნიშვნელოვანი ფიგურაა ლიეტუვურ მუსიკასა და კულტურაში. === დაშლის შემდეგ === [[1994]] წელს Zona/BMK-მა გამოუშვა ანტისის ორი მიკროკასეტა. ''Bjaurioji Antis-ის'' (''უშნო ანტისი'') მოიცავდა სამოყვარულო ჩანაწერებს ჯგუფის კაუნასში მოღვაწეობის პერიოდიდან, ვილნიუსიდან საყვირების გამოჩენამდე. ''Retas Paukštis-ის'' (''იშვიათი ჩიტი'') კასეტაზე იყო ყველა სიმღერას, რომელიც Melodya-ს ალბომებში არ გამოსულა. საბოლოო ალბომი, ''Geriausios Dainos'', იყო „საუკეთესო სიმღერების“ კრებული, რომელიც გამოვიდა [[CD]] და MC ფორმატებში [[1995]] წლის მაისში. ალგირდას კაუშპედასმა [[1996]] წელს დროებით ჩამოაყალიბა ''ანტისის ორკესტრი'' და ანტისის ჟღერადობა სამი ღია ცის ქვეშ გამართული კონცერტისთვის გააცოცხლა. დამფუძნებელი წევრების უმეტესობის დახმარებით ჯგუფი 2003 წელს ასევე დროებით აღდგა, რათა ანტისის ჩანაწერების უმეტესობა ოთხ CD-ზე (''Kažkas atsitiko'', ''Antis'', ''Ša!'' და ''Dovanėlė'') და [[ბოქს-სეტი|ბოქს-სეტზე]] გამოსულიყო. ჯგუფი იყო გიედრი ჟიკიტეს [[2011]] წლის დოკუმენტური ფილმის „Kaip mes žaidėme revoliuciją“ მთავარი გმირი. === აღდგენა === 17-წლიანი დუმილის შემდეგ, ჯგუფმა [[2007]] წლის [[16 დეკემბერი|16 დეკემბერს]] გამოუშვა ''Ančių dainos'' (''იხვების სიმღერები'').<ref>[http://www.bernardinai.lt/index.php?url=articles/71381 Antis „Ančių dainos“]</ref> ალბომის საწყისმა გაყიდვებმა მოლოდინს გადააჭარბა და ანტისის ყველაზე გაყიდვადი ალბომი გახდა.<ref>[http://www.bernardinai.lt/index.php?url=articles/71381 „Ančių dainos“ – sėkmingiausias „Anties“ albumas]</ref> ჯგუფმა ოფიციალური გამოსამშვიდობებელი კონცერტი [[2016]] წლის [[5 ივლისი|5 ივლისს]] [[ტრაკაი|ტრაკაის]] კუნძულის ციხესიმაგრეში გამართა.<ref>{{Cite web |url=http://zmones.lrytas.lt/muzika/traku-pilies-sienas-sudrebino-anties-atsisveikinimo-koncertas.htm |title=Trakų pilies sienas sudrebino „Anties“ atsisveikinimo koncertas |accessdate=2025-05-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180831211826/https://zmones.lrytas.lt/muzika/traku-pilies-sienas-sudrebino-anties-atsisveikinimo-koncertas.htm |archivedate=2018-08-31 }}</ref> ამას მეორე დღეს რაუდონდვარისის ციხესიმაგრეში კიდევ ერთი კონცერტი მოჰყვა, რითაც ანტისის ისტორია იქ დასრულდა, სადაც დაიწყო.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=TT9ID5XLAT4 Antis farewell concert at Raudondvario dvaras]</ref> == წევრები == * [[ალგირდას კაუშპედასი]] * [[Petras Ubartas|პეტრას უბარტასი]] * [[Vaclovas Augustinas|ვაკლოვას ავგუსტინასი]] (კლავიშები, ვოკალი) (დაიბადა [[1959]] წელს) უკრავდა ''Saules laikrodis-'' ში, სანამ ''ანტისს'' შეუერთდებოდა. [[1992]] წლიდან არის ვილნიუსის მუნიციპალიტეტის გუნდის, ''Jauna muzika-ს'' მთავარი დირიჟორი და სამხატვრო ხელმძღვანელი. * [[Linas Buda|ლინას ბუდა]] (დრამერი) (დაიბადა [[1962]] წელს კაუნასში) უკრავდა ''Roko laboratorija-''ში, სანამ ''ანტისს'' შეუერთდებოდა. [[1988]] წელს იგი შეუერთდა ჯაზ-კვარტეტ ''„სასნაუსკასს“'' . * [[Gintautas Rakauskas|გინტაუტას რაკაუსკასი]] (ბასი, გიტარა) (დაიბადა [[1958]] წელს კაუნასში) ''Saules laikrodis-''ის დამფუძნებელი ''Roko laboratorija-''ში უკრავდა ''ანტისში გაწევრიანებამდე''. * ჩუპემ ანტისი == დისკოგრაფია == * '''''Antis''''' ([[1987]]; LP „მელოდია“; რემასტერირებული CD 2003 წელს „Zona-ში“ გამოვიდა. პირველი ოფიციალური ალბომი, რომელმაც უდიდესი წარმატება მოიპოვა. ხელახლა გამოვიდა [[2003]] წელს) * '''''Anties Dovanėlė''''' (1989; LP „მელოდია“; რემასტერირებული CD 2003 წელს „Zona-ში“ გამოვიდა.) * '''Geriausios Dainos''' (1995; CD, MC „Zona“; რემასტერირებული CD 2006 „Zona“. საუკეთესო და მანამდე უცნობი სიმღერების კრებული. ანტისის პირველი ალბომი CD ფორმატში) * '''Ša!''' (2003; CD „Zona“. ეს იყო ალბომი, რომელიც შეიცავდა 1988–89 წლების რემასტერირებულ ჩანაწერებს) * '''Kažkas Atsitiko''' (2003; CD „Zona“. ჯგუფის უძველესი ჩანაწერები დაახლოებით 1985-86 წლების პერიოდიდან, გამოშვებული რემასტერირებული ჟღერადობით) * '''''Visa Antis''''' (2003; 4 CD დისკისგან შემდგარი ბოქს-სეტი. „Zona“. კრებული, რომელიც მოიცავს ყველა ადრე ჩაწერილ მასალას, რომელიც ხელახლა გამოვიდა რემასტერირებული ხმით) * '''Antis Gyva''' (2005; [[DVD]] „ზონა“. ანტისის პირველი DVD; შეიცავს სრულ შოუს, ჩაწერილს 2003 წელს) * '''''Ančių Dainos''''' ([[2007]]; CD „<nowiki/>[[MP3]] Shownet“. პირველი ახალი სტუდიური ალბომი ანტისის დაშლის შემდეგ [[1990]] წელს) * '''Rugpjūčio 33''' (2009; DVD „MP3“. ცოცხალი კონცერტი, ჩაწერილი [[2008]] წელს) * '''''Zuikis Pleibojus''''' (2009; CD „MP3“. მეორე ალბომი ანტისის ახალი მუსიკალური პერიოდიდან. შეიცავს სიმღერებს ე.წ. მუსიკალური უტოპიიდან ამავე სახელწოდებით) * '''''Baisiai džiugu''''' (2013; CD „MP3“. უახლესი და სავარაუდოდ ბოლო სტუდიური ალბომი. ამ ალბომის სინგლებმა დიდი წარმატება მოიპოვეს) * '''''2XDuck!''''' (2013; CD+DVD „MP3“. ცოცხალი ალბომი ჩაწერილია 2013 წელს. შეიცავს სრულ შოუს, რომელიც წარმოადგენდა იმავე წლებში გამოშვებულ ახალ ალბომს „Baisiai Džiugu“) * '''Zombiai, Atrieda atidunda!''' (2015; CD+DVD „MP3“. ჯგუფის 30 წლის იუბილესადმი მიძღვნილი ცოცხალი ალბომი.) * '''Geriausios Dainos 2''' (2016; CD+DVD „MP3“. ჯგუფის მეორე აქტიური პერიოდის საუკეთესო სიმღერების კრებული, რომელიც 2007 წლიდან 2016 წლამდე გაგრძელდა. ასევე შეიცავს ბოლო კონცერტის ვიდეოს, რომელიც 2016 წლის ივლისში ჩაიწერა) == რესურსები ინტერნეტში == * [http://www.antis.lt/ ოფიციალური ვებსაიტი] == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:საბჭოთა როკ-ჯგუფები]] [[კატეგორია:1986 წელს ჩამოყალიბებული ჯგუფები]] [[კატეგორია:ლიეტუვური კულტურა]] 0rijsi89djuz9nf00ao9cp5hrr7gja4 0 588346 4816983 4805432 2025-06-20T09:29:28Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 4 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816983 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მწერალი | სახელი = ანა რუმანე-კენინა | მშობლიური სახელი = Anna Rūmane-Ķeniņa | სურათი= Anna Rūmane-Ķeniņa.jpg | ტიტრი = | ჩარჩო = | ფსევდონიმი = | სრული სახელი = | დაბადების თარიღი = [[13 ნოემბერი]], [[1877]] | დაბადების ადგილი = [[იელგავა]], [[ლატვია]] | გარდაცვალების თარიღი = [[9 ნოემბერი]], [[1950]] | გარდაცვალების ადგილი = [[რიგა]], [[ლატვია]] | საქმიანობა = [[მასწავლებელი]], [[მწერალი]] | ეროვნება = [[ლატვიელები|ლატვიელი]] | პერიოდი = | ჟანრი = | ენა = | მოქალაქეობა = [[ლატვია]] | alma_mater = [[ჟენევის ჟან-ჟაკ რუსოს პედაგოგიური ინსტიტუტი]] | თემატიკა = | მიმდინარეობა = | დებიუტი = | magnum_opus = | მეუღლე = [[ატის კენინიში]] | პარტნიორი = | შვილები = | ნათესავები = | გავლენა მოახდინეს = | გავლენა მოახდინა = | საიტი = | ხელმოწერა = | სქოლიო = }} '''ანა რუმანე-კენინა''' ({{lang-lv|}} ''Anna Rūmane-Ķeniņa''; [[13 ნოემბერი]], [[1877]], [[იელგავა]], [[ლატვია]] — [[9 ნოემბერი]], [[1950]], [[რიგა]], [[ლატვია]]) — [[ლატვიელები|ლატვიელი]] [[მასწავლებელი]], [[მწერალი]], ქალთა ორგანიზაციების ორგანიზატორი და [[საზოგადო მოღვაწე]], რომელიც იბრძოდა [[ლატვია|ლატვი]]ის [[დამოუკიდებლობა|დამოუკიდებლო]]ბისთვის.<ref>[http://lpra.vip.lv/ne_bols_n_nac.htm Nepakļaujoties ne boļševikiem, ne nacistiem] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190808135637/http://lpra.vip.lv/ne_bols_n_nac.htm |date=2019-08-08 }} 05.05.2001 Latvijas Vēstnesis Nr. 69 (2456)</ref> ==ადრეული წლები და განათლება== ანა რუმანე-კენინა დაიბადა მდიდარ ოჯახში [[1877]] წლის 13 ნოემბერს იელგავაში, ცენტრალურ ლატვიაში. [[1896]] წლამდე სწავლობდა იელგავის გოგონათა [[გიმნაზია]]ში, სადაც მხოლოდ რამდენიმე ლატვიელი გოგონა სწავლობდა. სკოლა ძირითადად [[გერმანელები|გერმანელი]] კეთილშობილების და მაღალი რანგის რუსი ჩინოვნიკების ქალიშვილებისთვის იყო განკუთვნილი, გაკვეთილები გერმანულად და რუსულად ტარდებოდა.<ref>Paļeviča M. Anna Rūmane-Ķeniņa // Latviete, 1934, 11</ref> [[1897]] წელს ის გახდა მასწავლებელი ქალაქ ბიკერნიეკში.<ref>K. Liepiņa [http://www.delfi.lv/news/national/politics/skola-ar-stastu-dizgaru-elpa-rigas-40-vidusskola.d?id=47383929&page=2 Skola ar stāstu: Dižgaru elpa Rīgas 40. vidusskolā] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170315174151/http://www.delfi.lv/news/national/politics/skola-ar-stastu-dizgaru-elpa-rigas-40-vidusskola.d?id=47383929&page=2 |date=2017-03-15 }} [[Delfi|DELFI]], 2.05.2016</ref> ==პედაგოგიური მოღვაწეობა== [[1898]] წელს დაქორწინდა ატა კენინზე და წელიწადში პირველი ქალიშვილი შეეძინა. [[1898]]-[[1900]] წლებში ხელმძღვანელობდა ზემიტეს მხარის კერძო სკოლას.<ref>А. Антенишке [http://kulturaskanons.lv/ru/1/9/10/ Школа Кениня] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170517194815/http://kulturaskanons.lv/ru/1/9/10/ |date=2017-05-17 }}</ref> 1900 წელს რუმანე-კენინამ დააარსა ოთხწლიანი კერძო გოგონათა სკოლა აგენსკალნში, რიგაში. [[1907]] წელს ეს სკოლა გადააქცია გიმნაზიად და [[1912]] წლამდე იყო მისი დირექტორი. სკოლაში მასწავლებლებად მუშაობდნენ მწერლები და მხატვრები, როგორებიც იყვნენ [[კარლის სკალბე]] და [[ემილს დარზინში|ემილს დარზინშ]]. მისი სახლი ლატვიელი ინტელექტუალებისთვის მნიშვნელოვანი შეხვედრის ადგილი იყო.<ref name="CEEOL">{{cite web |title=Moving into Modernism: Outward and Introspective Journeys in the Early 20th Century Latvian Women's Travel Narratives |url=https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=821957 |website=Central and Eastern European Online Library |access-date=22 June 2022}}</ref> ==მოგზაურობა და შემდგომი განათლება== რუმანე-კენინა ხშირი მგზავრი იყო და მას ეკონომიკური საშუალებები ჰქონდა მრავალი მოგზაურობისთვის ლატვიის ფარგლებს გარეთ. 1901-1907 წლებში იმოგზაურა [[ავსტრია]]ში, [[შვეიცარია]]ში, [[საფრანგეთი|საფრანგეთ]]სა და [[იტალია]]ში, სადაც ჯანმრთელობის მიზეზებით ზამთარში ოსპედალეტიში ცხოვრობდა, [[ლიგურია]]ში. [[1905]] წლის პირველი რუსული რევოლუციის შემდეგ ოჯახი ჰელსინკში გადავიდა და 1906 წელს დაბრუნდა. 1911 წლიდან ესწრებოდა პარიზის სორბონის ლექციებს და [[1913]]-[[1916]] წლებში სწავლობდა [[ჟენევის უნივერსიტეტი|ჟენევის უნივერსიტეტ]]ში, დაამთავრა [[ჟენევის ჟან-ჟაკ რუსოს პედაგოგიური ინსტიტუტი]].<ref name="Gueslin">{{cite web |last1=Gueslin |first1=Julien |title=“Inventing” the Latvian democracy in the Western Europe: Anna Ķēniņa and the Latvian propaganda in the Swiss and French democracies in 1917–1918 |url=https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-03001485/document |website=HAL Archives |access-date=22 June 2022}}</ref> იმ დროისთვის ის უკვე წერდა უცხოურ პრესაში სტატიებს ლატვიის დამოუკიდებლობის მხარდასაჭერად. [[1914]] წელს ანონიმურად გამოაქვეყნა სტატია Journal de Genève-ში მწერალი რომენ როლანის პასიფისტური მანიფესტის საპასუხოდ, სადაც აღნიშნული იყო ლატვიელების დილემა პან-გერმანიზმისა და პან-სლავიზმის საფრთხეს შორის მოქცევისას.<ref>{{Cite web |url=http://www.jelgavasbiblioteka.lv/piedavajam/par-jelgavu/visi-ieverojamie-cilveki-jelgava/281/ |title=Visi ievērojamie cilvēki Jelgavā — Jelgavas pilsētas bibliotēka |access-date=2017-03-14 |archive-date=2019-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190725160150/http://www.jelgavasbiblioteka.lv/piedavajam/par-jelgavu/visi-ieverojamie-cilveki-jelgava/281/ |deadlink=no }}</ref> ==საზღვარგარეთ მოღვაწეობა== [[1917]] წლისთვის [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველმა მსოფლიო ომ]]მა მნიშვნელოვნად შეამცირა მისი შემოსავალი და საჭირო გახდა სამუშაოს პოვნა. 1917-1919 წლებში პასუხისმგებელი იყო ბალტიის საკითხებზე საფრანგეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესსამსახურში. [[1918]] წელს მონაწილეობა მიიღო ფრანგული ჟურნალ Revue Baltique-ის დაარსებაში. წერდა გაზეთებსა და ჟურნალებში სტატიებს ლატვიის დამოუკიდებლობის მხარდასაჭერად.<ref>[http://www.periodika.lv/periodika2-viewer/view/index-dev.html#panel:pp|issue:/p_001_wawe1926n260|article:DIVL51|page:4|query:Anna Ķēniņa|issueType:P Valdības Vēstnesis Nr. 260 (17.11.1926), 4. lpp] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160406095631/http://www.periodika.lv/periodika2-viewer/view/index-dev.html#panel:pp{{!}}issue:/p_001_wawe1926n260{{!}}article:DIVL51{{!}}page:4{{!}}query:Anna |date=06.04.2016 }}.</ref> 2018 წელს ორგანიზება გაუწია ჟენევაში დიდ შეხვედრას, რომელმაც შვეიცარიელი და სხვა ქვეყნების ჟურნალისტებისა და საზოგადოების ყურადღება მიიპარა ლატვიის მდგომარეობისკენ, განსაკუთრებით ბრესტ-ლიტოვსკის ხელშეკრულების ხელმოწერის შემდეგ 1918 წლის მარტში. [[1919]] წლის შემოდგომაზე რუმანე-კენინა გახდა ლატვიის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პარიზის პრესსამსახურის ხელმძღვანელი. [[1920]] წელს დააარსა ფრანკო-ლატვიური კონვერგენციის კომიტეტი.<ref name="LFMI">{{cite web |title=06.07.2020. Ceļotājas temperaments: Annas Rūmanes-Ķeniņas ceļojumu pieraksti |url=http://lulfmi.lv/06072020-Celotajas-temperaments-Annas-Rumanes-Keninas-celojumu-pieraksti |website=LU Literatūras, folkloras un mākslas institūts |access-date=22 June 2022}}</ref> ==ლატვიაში დაბრუნება== [[1920]] წელს რუმანე-კენინა დაბრუნდა დამოუკიდებელ ლატვიაში და მუშაობდა სხვადასხვა ქალთა ორგანიზაციებში. [[1922]] წელს ის იყო ლატვიის ქალთა ეროვნული ერთობის ერთ-ერთი მთავარი დამფუძნებელი. წარუმატებლად კანდიდატობდა 1920 წლის ლატვიის კონსტიტუციური ასამბლეის არჩევნებში დემოკრატული კავშირის წევრად. [[1921]] წელს დააარსა ლატვიის Alliance française. იმავე წელს ფრანგულმა მთავრობამ მიანიჭა Ordre des Palmes académiques-ის წევრობა "ფრანგული კულტურისადმი ღვაწლისთვის". [[1926]] წელს დაჯილდოვდა ლატვიის [[სამი ვარსკვლავის ორდენი]]ს ოფიცრის წოდებით.<ref>{{Cite web |url=http://en.lulfmi.lv/?p=985&kopa=6&r=rumane-kenina-anna |title=Биография на сайте lulfmi.lv |access-date=2017-03-14 |archive-date=2020-07-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200709201025/http://en.lulfmi.lv/?p=985&kopa=6&r=rumane-kenina-anna |deadlink=no }}</ref> ==ლიტერატურული მოღვაწეობა== რუმანე-კენინამ პრესაში წერა [[1896]] წელს დაიწყო, პოლიტიკურ, პედაგოგიურ და ქალთა საკითხებზე, ფრანგულ ლიტერატურასა და მოგზაურობაზე სტატიებით. ფსევდონიმებით რამავიეტე, აინა რასმერი და აინა რასმერე აქვეყნებდა მოთხრობებს, პორტრეტებსა და პიესებს [[სანქტ-პეტერბურგი|პეტერბურგ]]ისა და [[ლატვია|ლატვი]]ის [[გაზეთი|გაზეთებ]]ში. მისი ავტობიოგრაფიული მოთხრობა „დედის ღმერთი“ (1912) ითვლება ლატვიურ ლიტერატურაში ბავშვის დაკარგვის ყველაზე ემოციური აღწერის ერთ-ერთ ნიმუშად.<ref>{{Cite web |url=http://klasika.lsm.lv/lv/raksts/makslinieka-darbistaba/bez-garumziimes-bet-karaliski.-juris-keninjsh-no-keninju-dzimtas.a45830/ |title=Bez garumzīmes, bet karaliski. Juris Ķeniņš no Ķeniņu dzimtas |access-date=2017-03-14 |archive-date=2019-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190725160207/https://klasika.lsm.lv/lv/raksts/makslinieka-darbistaba/bez-garumziimes-bet-karaliski.-juris-keninjsh-no-keninju-dzimtas.a45830/ |deadlink=no }}</ref> ==გარდაცვალება== ანა რუმანე-კენინა გარდაიცვალა [[1950]] წლის [[9 ნოემბერი|9 ნოემბერ]]ს [[რიგა]]ში. დაკრძალულია რიგის დიდ სასაფლაოზე. ==ლიტერატურა== * Ērmanis P. Tie, kam nav grāmatu // Burtnieks, 1933, 12 * Paļeviča M. Anna Rūmane-Ķeniņa // Latviete, 1934, 11 * Anna Rūmane-Ķeniņa // Ķelpe J. Sieviete latvju rakstniecibā. Jelgava, 1936 * [[Nora Ikstena|Ikstena N.]] Pārnākšana. R., 1993 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:დაბადებული 13 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1877]] [[კატეგორია:ლატვიელები]] [[კატეგორია:ლატვიელი მწერლები]] [[კატეგორია:მწერლები ეროვნებისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:ქალი მწერლები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ქალი მწერლები ეროვნებისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:მასწავლებლები]] [[კატეგორია:მასწავლებლები საუკუნის მიხედვით]] 9s6hgd41zwfwe9yoi1bdnny8b3qa3e4 0 588396 4816730 4803962 2025-06-19T17:28:29Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816730 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = {{ubl|New Nintendo 2DS XL|New Nintendo 2DS LL}} | ლოგო = [[ფაილი:New Nintendo 2DS XL logo.png|frameless|class=skin-invert]] | სურათი = New Nintendo 2ds XL.png | ტიტრი = The New Nintendo 2DS XL „შავ-ფირუზისებრ“ ფერში | სხვა სახელწოდებები = NN2DS XL, New 2DS XL, N2DS XL, 2DS XL <small>(unofficial abbreviations)</small> | ოჯახი= [[Nintendo 3DS]]-ის ოჯახი | ტიპი = [[პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლი]] | თაობა = [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე]] | გამოშვება = {{vgrelease new|AUS|15 ივნისი, 2017<ref>{{Cite web |url=http://www.nintendo.com.au/new-nintendo-2ds-xl-portable-system-to-launch-in-australia-new-zealand-on-june-15 |title=New Nintendo 2DS XL portable system to launch in Australia & New Zealand on June 15! |date=20 April 2017 |publisher=[[Nintendo Australia]] |access-date=28 April 2017 |archive-date=19 July 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170719135023/http://www.nintendo.com.au/new-nintendo-2ds-xl-portable-system-to-launch-in-australia-new-zealand-on-june-15 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170719135023/http://www.nintendo.com.au/new-nintendo-2ds-xl-portable-system-to-launch-in-australia-new-zealand-on-june-15 |archivedate=19 ივლისი 2017 }}</ref>|JP|13 ივლისი, 2017|KOR|13 ივლისი, 2017|NA|28 ივლისი, 2017|EU|28 ივლისი, 2017}} | შეწყდა = {{Vgrelease new|WW|Q1 2020|NA|16 September 2020}} | მედია = {{collapsible list|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left|title=ფიზიკური და ციფრული|[[Nintendo 3DS Game Card]]<br />[[Nintendo DS Game Card]]<br />[[Nintendo DSi Game Card]]<br />[[ციფრული დისტრიბუცია]] ([[Nintendo eShop]])<br />[[microSD]]/[[Micro SDHC|SDHC]] ბარათი}} | ოპერაციული სისტემა = [[Nintendo 3DS-ის პროგრამული უზრუნველყოფა]] | ბარათი = [[Secure Digital|microSD ბარათი]]<ref>{{Cite web|url=http://www.nintendo.com/2ds/features|title=Nintendo 2DS – Features|website=www.nintendo.com|access-date=29 April 2017|archive-date=11 October 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181011032901/https://www.nintendo.com/2ds/features|url-status=dead}}</ref> | მონიტორი = '''ზედა:''' 4.88" LCD<br />'''ქვედა:''' 4.18" რეზისტული სენსორული LCD ეკრანი<ref name="nintendo.com-3dscomparison-chart" /> | ხმა = სპიკერი, მიკროფონი | შეტანა = A/B/X/Y ღილაკები, [[ანალოგური ჩხირი|წრიული პადი]], C-Stick, L/R და Z<small>L</small>/Z<small>R</small> ბამპერები, [[D-pad]], Start/Select ღილაკები, Home ღილაკი, ხმის მარეგულირებელი სლაიდერი, ჩართვა/გამორთვის ღილაკი | კამერა = წინა კამერა, 2 უკანა კამერა<ref>{{Cite news|url=http://www.nintendolife.com/news/2017/04/new_nintendo_2ds_xl_announced_releases_28th_july|title=New Nintendo 2DS XL Announced, Releases 28 July|date=28 April 2017|work=Nintendo Life|access-date=29 April 2017|language=en-GB|archive-date=10 September 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170910064051/http://www.nintendolife.com/news/2017/04/new_nintendo_2ds_xl_announced_releases_28th_july|url-status=live}}</ref> | ზომა= {{collapsible list|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left|title=სია| '''<u>'''გახსნილი'''</u>'''<br /> '''სიგანე''': 6.4 ინჩი (16 სმ)<ref name="nintendo.com-3dscomparison-chart">{{Cite web|title=Nintendo 3DS family comparison chart|url=http://www.nintendo.com/2ds/features/compare/|publisher=[[Nintendo]]|access-date=4 May 2017|archive-date=1 October 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181001051844/https://www.nintendo.com/2ds/features/compare/|url-status=dead}}</ref> '''სიმაღლე''': 6.3 ინჩი (16 სმ) '''სისქე''': 0.8 ინჩი (2.0 სმ) '''დაკეცილი'''</br> '''სიგანე''': 3.4 ინჩი (8.6 სმ)<ref name="nintendo.com-3dscomparison-chart" /> '''სიმაღლე''': 6.3 ინჩი (16 სმ) '''სისქე''': 0.8 ინჩი (2.0 სმ) }} | წონა = 260 გრამი<ref name="nintendo.com-3dscomparison-chart" /> | უკუთავსებადობა = [[Nintendo DS]]<br />[[Nintendo DSi]] (როგორც DSiWare, ასევე DSi-ის ექსკლუზიური კარტრიჯები) | შემდეგი = [[Nintendo Switch]]<br />[[Nintendo Switch Lite]] | დაკავშირებული = [[New Nintendo 3DS]]<br />[[Nintendo 3DS]] ▲<br />[[Nintendo 2DS]] }} '''New Nintendo 2DS XL''' ([[იაპონია]]ში იყიდებოდა როგორც '''New Nintendo 2DS LL''') — [[Nintendo]]-ს მიერ წარმოებული, [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე თაობის]] დასაკეცი ორეკრანიანი [[პორტატიული სათამაშო კონსოლი]]. ის [[Nintendo 3DS-ის ოჯახი]]ს მეექვსე და ბოლო სისტემაა. კონსოლი [[ავსტრალია]]სა და [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]] [[2017]] წლის [[15 ივნისი|15 ივნისს]] გამოვიდა,<ref>{{Cite web|url=https://www.ausgamers.com/news/read/3574205|title=Nintendo Announces the New Nintendo 2DS XL for June|website=[[AusGamers]]|language=en|access-date=13 July 2017|archive-date=28 July 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170728201425/https://www.ausgamers.com/news/read/3574205|url-status=live}}</ref> იაპონიასა და [[სამხრეთი კორეა|სამხრეთ კორეაში]] – [[2017]] წლის [[13 ივლისი|13 ივლისს]],<ref name="polygon-new2ds">{{Cite web|title=New Nintendo 2DS XL coming this July|url=http://www.polygon.com/2017/4/27/15463942/new-nintendo-2ds-xl-release-date-price|website=Polygon|date=27 April 2017|publisher=Vox Media|access-date=28 April 2017|archive-date=28 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428151330/http://www.polygon.com/2017/4/27/15463942/new-nintendo-2ds-xl-release-date-price|url-status=live}}</ref> ხოლო [[ჩრდილოეთ ამერიკა]]სა და [[ევროპა]]ში – [[2017]] წლის [[28 ივლისი|28 ივლისს]].<ref name="nintendouk-2dsxl">{{Cite web|title=A new member of the Nintendo 3DS family|url=https://www.nintendo.co.uk/Nintendo-3DS-Family/New-Nintendo-2DS-XL/New-Nintendo-2DS-XL-1218651.html|publisher=[[Nintendo]]|access-date=4 May 2017}}</ref> ეს მოდელი, ისევე როგორც Nintendo 3DS-ის ყველა სხვა მოდელი, [[2020]] წლის [[31 მარტი|31 მარტში]] შეწყდა იაპონიაში, ევროპაში, ავსტრალიასა და სხვა რეგიონებში (ჩრდილოეთ ამერიკის გარდა).<ref>{{Cite web |date=2020-05-07 |title=IR Information : Sales Data - Dedicated Video Game Sales Units |url=https://www.nintendo.co.jp/ir/en/finance/hard_soft/number.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20200507193759/https://www.nintendo.co.jp/ir/en/finance/hard_soft/number.html |archive-date=2020-05-07 |access-date=2024-12-25 |website=Nintendo}}</ref><ref name=":2">{{Cite web |title=Nintendo Co., Ltd. Consolidated Sales Transition by Region |url=https://www.nintendo.co.jp/ir/finance/historical_data/xls/consolidated_sales_e2103.xlsx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220204075048/https://www.nintendo.co.jp/ir/finance/historical_data/xls/consolidated_sales_e2103.xlsx |archive-date=2022-02-04 |access-date=2024-12-25 |website=Nintendo}}</ref> ჩრდილოეთ ამერიკაში მისი წარმოება [[2020]] წლის [[16 სექტემბერი|16 სექტემბერს]] შეწყდა.<ref>{{Cite web |last=Byford |first=Sam |date=2020-09-17 |title=Nintendo has discontinued the 3DS |url=https://www.theverge.com/2020/9/17/21441096/nintendo-3ds-production-discontinued-total-sales |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200917094029/https://www.theverge.com/2020/9/17/21441096/nintendo-3ds-production-discontinued-total-sales |archive-date=2020-09-17 |access-date=2024-12-25 |website=The Verge |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |date=2020-09-17 |title=Nintendo 3DS discontinued after almost a decade |url=https://www.bbc.com/news/technology-54191058 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200917125902/https://www.bbc.com/news/technology-54191058 |archive-date=2020-09-17 |access-date=2024-12-25 |work=BBC News |language=en-GB}}</ref> [[Nintendo 2DS]]-ის მსგავსად, New Nintendo 2DS XL-იც [[New Nintendo 3DS]]-ის აპარატურას იყენებს. თუმცა, ამ მოდელს არ აქვს ავტოსტერეოსკოპული 3D დისპლეი, მიკროფონი და კამერა საკინძზეა გადატანილი, დინამიკები კი კონსოლის ქვედა ნაწილშია მოთავსებული. New Nintendo 3DS-ის მსგავსად, მას აქვს განახლებული [[ცენტრალური პროცესორი|პროცესორი]], C-Stick-ს სახელით ცნობილი ანალოგური მართვის ღილაკი და დამატებითი ზედა ღილაკები, ასევე [[NFC]] მხარდაჭერა [[Amiibo]]-სთვის თავსებად თამაშებში გამოსაყენებლად.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.ign.com/articles/2017/07/14/new-nintendo-2ds-xl-review|title=New Nintendo 2DS XL Review|last=DeFreitas|first=Casey|date=13 July 2017|website=IGN|language=en-US|access-date=26 February 2019|archive-date=27 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227060742/https://www.ign.com/articles/2017/07/14/new-nintendo-2ds-xl-review|url-status=live}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.techradar.com/reviews/new-nintendo-2ds-xl|title=New Nintendo 2DS XL review|last=Lambrechts|first=Stephen|website=TechRadar|date=26 February 2019|language=en-UK|access-date=26 February 2019|archive-date=12 February 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190212011425/https://www.techradar.com/reviews/new-nintendo-2ds-xl|url-status=live}}</ref> Nintendo Support-ის ინფორმაციით, კონსოლის ბატარეა 3DS თამაშების თამაშისას 3.5-დან 5.5 საათამდე ძლებს, Nintendo DS თამაშებისას – 7-დან 9 საათამდე, ხოლო ძილის რეჟიმში დაახლოებით 3 დღე.<ref>{{Cite web |title=Nintendo Support: How Long Will the Battery Remain Charged? |url=https://en-americas-support.nintendo.com/app/answers/detail/a_id/385/~/how-long-will-the-battery-remain-charged |access-date=2023-02-04 |website=en-americas-support.nintendo.com |archive-date=4 February 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230204131839/https://en-americas-support.nintendo.com/app/answers/detail/a_id/385/~/how-long-will-the-battery-remain-charged |url-status=live }}</ref> New Nintendo 2DS XL-მა კრიტიკოსებისგან დადებითი შეფასებები მიიღო. კრიტიკოსებმა აღნიშნეს, რომ მან Nintendo 2DS-ისა და New Nintendo 3DS XL-ის მახასიათებლები უფრო ერგონომიულ და ესთეტიკურად მიმზიდველ მოწყობილობაში გააერთიანა, ვიდრე სწორი ფორმის Nintendo 2DS იყო. თუმცა, აღინიშნა ეკრანისა და დინამიკის ხარისხის მცირე უკუსვლა. [[2021]] წლის [[31 მარტი]]ს მონაცემებით, New Nintendo 2DS XL კონსოლების სულ 4.8 მილიონი ერთეული გაიყიდა. აქედან 1.24 მილიონი იაპონიაში, 1.83 მილიონი ჩრდილოეთ ამერიკაში, ხოლო 1.73 მილიონი სხვა რეგიონებში (მათ შორის ევროპასა და ავსტრალიაში).<ref name=":2" /> ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|New Nintendo 2DS XL}} *[https://www.nintendo.com/en-gb/Hardware/Nintendo-3DS-Family/New-Nintendo-2DS-XL/New-Nintendo-2DS-XL-1218651.html?srsltid=AfmBOoo3Xj78MtrYaMiQHgZ7OCTYEZE5Ajq5BQbWp0IZrIzPKyrF4EBP New Nintendo 2DS XL] — [[Nintendo]]-ს ოფიციალური საიტი ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{Nintendo 3DS}} {{Nintendo-ს აპარატული უზრუნველყოფა}} {{მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე}} {{პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:Nintendo 3DS]] [[კატეგორია:პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:2017 წელს წარმოდგენილი პროდუქტები]] [[კატეგორია:უკუთავსებადი ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:2010-იანი წლების სათამაშოები]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] gutaarf3dp6dgd3g5f4xnfjy8e1d6in 0 588402 4817003 4807443 2025-06-20T10:47:31Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 5 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817003 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუზეუმი | დაარსდა = 1928 წელი }} '''ანკარის ეთნოგრაფიული მუზეუმი''' ({{lang-tr|Ankara Etnografya Müzesi}}) — ეძღვნება [[თურქულენოვანი ხალხი|თურქული ცივილიზაციების]] კულტურებს. შენობა დაპროექტდა არქიტექტორ [[არიფ ჰიკმეთ კოიუნოღლუ]]ს მიერ და აშენდა [[1925]]-[[1928]] წლებში. [[მუზეუმი]] დროებით ინახავდა [[ქემალ ათათურქი|მუსტაფა ქემალ ათათურქის]] [[სარკოფაგი|სარკოფაგს]] [[1938]]-[[1953]] წლებში, [[ანითქაბირი]]ს (მისი საბოლოო დასვენების ადგილი) მშენებლობის პერიოდში. ==გამოფენები== ეთნოგრაფიული მუზეუმი შეიცავს შემდეგ ნაწარმებს: *თურქული ხელოვნების ნიმუშები სელჩუკური პერიოდიდან დღემდე. *ხალხური ტანსაცმელი, სამკაულები, ფეხსაცმელი, კალოშები, რომლებიც შეგროვებულია ანატოლიის სხვადასხვა რეგიონებიდან, ქალბატონების და კაცების წინდები სივასის რეგიონიდან, სხვადასხვა ტომრები, მაქმანები, წრეები, პიკეები, ხელსახოცები, შეკვრები, საწოლის თეთრეული, ქორწილის კაბები, სიძის საპარსი ნაკრები - ეს ყველაფერი ძველი ტრადიციული თურქული [[ხელოვნება|ხელოვნების]] ნაწილია. *ხალიჩებისა და ნაქსოვების კოლექცია [[უშაქი]], [[გორდესი]], [[ბერგამა]], [[კულა]], [[მილასი]], [[ლადიკი]], [[ქარამანი]], [[ნიღდე]], [[ქირშეჰირი]]ს რეგიონებიდან, რომლებიც ხალიჩების ქსოვის ცენტრებს შორის არიან, ტექნიკური მასალებითა და [[თურქები]]სთვის უნიკალური ნახატებით. *ანატოლიური [[ლითონი]]ს ხელოვნების ნიმუშებს შორის არის [[XV საუკუნე|XV საუკუნის]] [[მამლუქები|მამლუქური]] ქვაბები, [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალური]] შერბეტის ქვაბები, დოქისა და ლანგრის ნაკრები, უნდური, ყავის უნდური, ქვაბები, თასები, სანთლის მაკრატელი და ა.შ. არის [[ლითონი]]ს სხვადასხვა ნაწარმი. *ოსმალური პერიოდის მშვილდები, ისრები, კვანძიანი პისტოლეტები, თოვლები, მახვილები, იატაღნები და ოსმალეთის იმპერიის გერბი სულთან [[მაჰმუდ II]] [[ტუღრა|ტუღრით]] ატლასის ქსოვილზე ამოქარგული.<ref>{{cite web |url=http://www.milliyet.com.tr/sultan-2-mahmutun-tugrasi-gundem-2186783/ |title=Arşivlenmiş kopya |date=30 January 2016 |access-date=30 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160131091002/http://www.milliyet.com.tr/sultan-2-mahmutun-tugrasi-gundem-2186783/ |archive-date=31 January 2016 |url-status=live }}</ref> *თურქული ფაიფური და ქუთაჰიას [[ფაიფური]], [[სუფიზმი|სუფიზმთან]] და [[ტარიქატი|ტარიქატთან]] დაკავშირებული ნივთები და [[თურქული კალიგრაფია|თურქული კალიგრაფიის]] ლამაზი ნიმუშები. *თურქული ხისთვალის ყველაზე ლამაზი ნიმუშებიდან ერთ-ერთი: სელჩუკი სულთან [[ქეი-ხოსროვ III|ქაიხუსრო III]] ტახტი ([[XIII საუკუნე]]), აჰი შერაფეთინის [[სარკოფაგი]] ([[XIV საუკუნე]]), [[ურგუფი]]ს დამსას სოფლის თაშჰურ ფაშას [[მეჩეთი]]ს მიჰრაბი ([[XII საუკუნე]]), სიირთის ულუ მეჩეთის მინბერი ([[XII საუკუნე]]) და [[მერზიფონი]]ს ჩელები სულთან მედრესეს [[კარიბჭე]] ([[XV საუკუნე]]). *კოლექცია, რომელიც [[ბესი ათალაი]]მ, [[თურქეთი]]ს დიდი ეროვნული ასამბლეის წევრმა, გაუწირა მუზეუმს, მოიცავს თურქულ [[ხელოვნება]]ს სხვადასხვა პერიოდებიდან. *მუზეუმში არის სპეციალიზებული [[ბიბლიოთეკა]], რომელიც მოიცავს ანატოლიის ეთნოგრაფიასა და ფოლკლორთან დაკავშირებულ ნაშრომებს და ხელოვნების [[ისტორია]]ს. ==ათათურქის დროებითი დასასვენებელი ადგილი== [[ფაილი:Ankara-Turkey-viewP5280009.JPG|250px|მინი]] ათათურქის გარდაცვალების შემდეგ [[1938]] წლის 10 ნოემბერს [[სტამბული]]ს [[დოლმაბაჰჩე|დოლმაბაჰჩე სასახლეში]], მისი ნეშტი 19 ნოემბერს ზღვით გადაიყვანეს საბრძოლო კრეისერ [[TCG იავუზი|TCG იავუზზე]]<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9905-yavuz-zirhlisinin-guvertesinde-19-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=Yavuz zırhlısının güvertesinde (19 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20120903133411/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9905-yavuz-zirhlisinin-guvertesinde-19-kasim-1938.html |archive-date=2012-09-03 |archiveurl=https://archive.today/20120903133411/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9905-yavuz-zirhlisinin-guvertesinde-19-kasim-1938.html |archivedate=2012-09-03 }}</ref> [[იზმითი|იზმითში]] და შემდგომ მატარებლით<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9903-izmitte-trene-verilirken-19-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=İzmit'te trene verilirken (19 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130126234835/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9903-izmitte-trene-verilirken-19-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-26 |archiveurl=https://archive.today/20130126234835/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9903-izmitte-trene-verilirken-19-kasim-1938.html |archivedate=2013-01-26 }}</ref> [[ანკარა]]ში, სადაც ჩავიდნენ 20 ნოემბერს.<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9902-ankaraya-varisi-20-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=Ankara'ya varışı (20 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130127101124/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9902-ankaraya-varisi-20-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-27 |archiveurl=https://archive.today/20130127101124/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9902-ankaraya-varisi-20-kasim-1938.html |archivedate=2013-01-27 }}</ref> კუბო განთავსეს [[კატაფალკი|კატაფალკზე]] [[თურქეთის დიდი ეროვნული ასამბლეა|თურქეთის დიდი ეროვნული ასამბლეის]] შენობის წინ ათათურქის სახელმწიფო დაკრძალვისთვის.<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9901-ankarada-meclis-onunde-katafalkta-20-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=Ankara'da Meclis önünde Katafalkta (20 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130127074117/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9901-ankarada-meclis-onunde-katafalkta-20-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-27 }}</ref> [[1938]] წლის 21 ნოემბერს მისი სხეული ცხენებით მიმავალ ეტლზე გადაიყვანეს ანკარის ეთნოგრაფიულ მუზეუმში. [[გაერთიანებული სამეფო|ბრიტანული]],<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9900-ingiliz-kitasi-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=İngiliz Kıt'ası tarafından selamlanırken (21 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130127005527/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9900-ingiliz-kitasi-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-27 }}</ref> [[ირანი|ირანული]]<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9899-iran-kitasin-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=İran Kıt'asın tarafından selamlanırken (21 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130126225741/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9899-iran-kitasin-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-26 |archiveurl=https://archive.today/20130126225741/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9899-iran-kitasin-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |archivedate=2013-01-26 }}</ref> და [[იუგოსლავია|იუგოსლავიური]]<ref>{{cite web |url=http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9898-yugoslav-kitasi-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |publisher=K-Atatürk |title=Yugoslav Kıt'ası tarafından selamlanırken (21 Kasım 1938) |language=tr |access-date=2011-04-17 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130127131141/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9898-yugoslav-kitasi-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |archive-date=2013-01-27 |archiveurl=https://archive.today/20130127131141/http://www.k-ataturk.com/kronolojik-album-1938-ve-sonrasi/9898-yugoslav-kitasi-tarafindan-selamlanirken-21-kasim-1938.html |archivedate=2013-01-27 }}</ref> საპატიო ღვარძლი ახლდა კორტეჟს მუზეუმამდე. ათათურქის [[ამერიკული წითელი ხე|მაჰაგონის]] კუბო განთავსდა თეთრი [[მარმარილო]]ს სარკოფაგში, სადაც დარჩა თითქმის 15 წელი. [[1953]] წლის 4 ნოემბერს, ანითქაბირის დასრულების შემდეგ, მისი [[სარკოფაგი]] გაიხსნა პარლამენტის სპიკერ [[რეფიქ ქორალთანი]]ს, პრემიერ-მინისტრ [[ადნან მენდერესი]]ს, გენერალური შტაბის უფროს ნური იამუთისა და სხვა ოფიციალური პირების თანდასწრებით. კუბო ამოიღეს და განათავსეს კატაფალკზე მუზეუმში, სადაც დარჩა [[1953]] წლის 10 ნოემბრამდე, მისი გარდაცვალების მე-15 წლისთავზე. იმავე დღეს გადაიყვანეს ანითქაბირში, სამხედრო პატივისცემით ეტლზე კორტეჟში.<ref>{{cite web |url=http://www.ataturkdevrimleri.com/yazi-775-ataturkun-naasinin-anitkabire-nakli.html |publisher=Atatürk Devrimleri |title=Atatürk'ün Naaşının Anıtkabir'e Nakli |language=tr |access-date=2011-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110509181830/http://www.ataturkdevrimleri.com/yazi-775-ataturkun-naasinin-anitkabire-nakli.html |archive-date=2011-05-09 |url-status=dead }}</ref> ==გალერია== <gallery> File:Ankara asv2021-10 img63 Ethnography Museum.jpg| File:Ankara 4P5C4746 (41584723855).jpg| File:Ankara 4P5C4741 (41584721415).jpg| File:Ankara Etnografya Müzesi.jpg| </gallery> ==იხილეთ ასევე== *[[ანკარის ხელოვნებისა და ქანდაკების სახელმწიფო მუზეუმი]] ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://www.pbase.com/dosseman/etnography Almost 60 pictures of pieces as well as shots of the museum's interior and exterior] *[http://www.etnografyamuzesi.gov.tr/en/ Museum official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130730070203/http://www.etnografyamuzesi.gov.tr/en/ |date=2013-07-30 }} * {{cite web|url=http://www.kultur.gov.tr/EN/Genel/BelgeGoster.aspx?17A16AE30572D313E603BF9486D4371D4DD5E5B420BA4967|title=Ankara – Ethnography Museum|access-date=2010-09-29|author=Turkish Ministry of Culture and Tourism|author-link=Ministry of Culture and Tourism (Turkey)}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] [[კატეგორია:1928 წელს დაარსებული მუზეუმები]] 4hw0zd8zo588yjj37sb137gjt6letl4 0 588408 4816761 4804203 2025-06-19T18:40:16Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816761 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = PlayStation TV | ლოგო = [[File:PlayStation Vita TV logo.png|frameless|class=skin-invert|PlayStation Vita TV logo]]<br />[[File:PlayStation TV logo.png|frameless|class=skin-invert|PlayStation TV logo]] | სურათი = [[File:PlayStation-TV-FL.jpg|270px]] | ტიტრი = PlayStation TV | შემქმნელი = [[Sony Interactive Entertainment|Sony Computer Entertainment]] | მწარმოებელი = [[Sony]] | ოჯახი = [[PlayStation]] | ტიპი = [[მიკროკონსოლი]] | თაობა = [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე]] | გამოშვება = [[იაპონია|იაპ.]]: 14 ნოემბერი, 2013<ref name="SCE_VitaTV" /></br>[[სინგაპური|სინ.]]/[[მალაიზია|მალ.]]/[[ტაილანდი|ტაი.]]/[[ინდონეზია|ინდონ.]]/[[ფილიპინები|ფილ.]]/[[ჰონგ-კონგი|ჰონგ.]]/[[სამხრეთი კორეა|სამხ. კორ.]]:</br>16 იანვარი, 2014<ref name=hkrelease/><ref name="krwrelea">{{cite web |title= PS4, 12월 17일 한국 발매! 가격은 49만8,000 원 |last= Seok |first= Modo |date= November 6, 2013 |access-date= January 20, 2025 |url= https://www.thisisgame.com/webzine/nboard/4/?n=50726 |website= ThisIsGame|language= ko }}</ref> </br>[[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდ. ამერ.]]: 15 ოქტომბერი, 2014<ref name="westdates">2014-08-12, [http://www.gamespot.com/articles/gamescom-2014-playstation-tv-launches-in-october-b/1100-6421682/ Gamescom 2014: PlayStation TV Launches in October, Bringing PS4 Remote Play to Your TV], Gamespot</ref></br> [[ევროპა|ევრ.]]/[[ავსტრალია|ავსტრ.]]: 14 ნოემბერი, 2014<ref name="westdates" /> | ფასი = [[იენა (ფულის ერთეული)|¥]]9,480 (იაპონია)<ref>2013-09-09, [http://www.ibtimes.com/ps-vita-tv-release-date-sony-announces-playstation-vita-tv-console-2013-sceja-press-conference PS Vita TV Release Date: Sony Announces PlayStation Vita TV Console At 2013 SCEJA Press Conference], International Business Times</ref><br />[[აშშ დოლარი|$]]99 (ჩრდილოეთი ამერიკა)<ref>2014-10-14, [http://www.mindofthegeek.com/2014/10/ckloock/playstation-tv-launches-north-america-99/ PlayStation TV launches in North America for $99] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151125131721/http://www.mindofthegeek.com/2014/10/ckloock/playstation-tv-launches-north-america-99/ |date=November 25, 2015 }}</ref><br />[[ევრო|€]]99 (ევროპა)<ref name="westdates" /> {{collapsible list|title = ქვეყნების სრული სია|SG$149 (სინგაპური)<br />MYR469 (მალაიზია)<br />TH฿4,590 (ტაილანდი)<br />IDR2,599,000 (ინდონეზია)<br />PH₱5,999 (ფილიპინები)<br>HK$798 (ჰონგ-კონგი)<ref name="hkrelease">2013-11-07, [http://www.siliconera.com/2013/11/07/playstation-vita-tv-leaves-japan-asian-regions-january-2014/ PlayStation Vita TV Leaves Japan For Other Asian Regions In January 2014], Siliconera</ref><br />KR₩128,000 (სამხრეთი კორეა)<ref name="krwrelea"/><ref>[http://www.playstation.co.kr/psvitatv/hardware/3370 PlayStation®Vita TV (PS Vita TV)], Sony Computer Entertainment Korea ([https://web.archive.org/web/20140813101425/http://www.playstation.co.kr/psvitatv/hardware/3370 Web archive]<!--Alternatively: [https://web.archive.org/web/20140813101425/http://www.playstation.co.kr/psvitatv/hardware/3370]-->)</ref><br />£84.99 (დიდი ბრიტანეთი)<ref>2014-06-11, [http://www.t3.com/news/sony-reveals-playstation-tv-uk-price Sony reveals PlayStation TV UK price], T3</ref><br />$149.95 (ავსტრალია)<ref name="giz_aust">2014-06-10, [http://www.gizmodo.com.au/2014/06/the-playstation-tv-is-coming-to-australia/ The PlayStation TV Is Coming To Australia], Gizmodo Australia</ref><br />$159.95 (ახალი ზელანდია)<ref>{{cite web|last1=Hunter|first1=Shaun|title=PlayStation TV Heading to New Zealand|url=http://nzgamer.com/news/7780/playstation-tv-heading-to-new-zealand.html|website=NZGamer.com|access-date=June 10, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170830145216/http://nzgamer.com/news/7780/playstation-tv-heading-to-new-zealand.html|archive-date=August 30, 2017|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170830145216/http://nzgamer.com/news/7780/playstation-tv-heading-to-new-zealand.html|archivedate=აგვისტო 30, 2017}}</ref>}} | შეწყდა = [[აშშ]]/[[ევროპა|ევრ]]: 2015<ref name="PSTV_Discontinued_EU">{{cite web|last1=Makuch|first1=Eddie|title=PlayStation TV Discontinued in the US, Europe|url=https://www.gamespot.com/articles/playstation-tv-discontinued-in-the-us-europe/1100-6435193/|publisher=Gamespot|date=February 29, 2016}}</ref></br>[[იაპონია|იაპ.]]: 29 თებერვალი, 2016<ref name="PSTV_Discontinued_JP">{{cite web|last1=Fingas|first1=Jon|title=Sony stops shipping PlayStation TV in Japan|url=https://www.engadget.com/2016/02/28/sony-stops-shipping-playstation-tv-in-japan/|publisher=Engadget|access-date=February 29, 2016}}</ref> | მედია = PS Vita Card, [[ციფრული დისტრიბუცია]] | os = [[PlayStation Vita-ს სისტემური პროგრამული უზრუნველყოფა]] | power = DC 5V in (max 2.8W)<ref name=SCE_VitaTV/> | პროცესორი = ოთხბირთვიანი [[ARM Cortex-A9 MPCore]]<ref name=SCE_VitaTV/> | საცავი = შიდა 1GB, გაფართოებადია PS Vita-ს მეხსიერების ბარათის მეშვეობით (4, 8, 16, 32 ან 64 GB)<ref name=SCE_VitaTV/> | მეხსიერება = 512 MB [[RAM]], 128 MB [[ვიდეომეხსიერება|VRAM]] | მონიტორი = [[HDMI]] (720p, 1080i, 480p)<ref name=SCE_VitaTV/> | გრაფიკა = ოთხბირთვიანი [[PowerVR SGXMP|PowerVR SGX543MP4+]]<ref name=SCE_VitaTV/> | ხმა = 2 არხი LPCM<ref name=SCE_VitaTV/> | კამერა = | კონტროლერი = [[DualShock 3]], [[DualShock 4]],<ref name=SCE_VitaTV>2013-09-09, [http://scei.co.jp/corporate/release/pdf/130909c_e.pdf SONY COMPUTER ENTERTAINMENT INTRODUCES PLAYSTATION(R) VITA TV] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029195146/http://scei.co.jp/corporate/release/pdf/130909c_e.pdf |date=October 29, 2013 }} (Corporate Release), [[Sony Computer Entertainment]]</ref> [[PlayStation Vita]] | კავშირი= [[IEEE 802.11]] [[IEEE 802.11b-1999|b]]/[[IEEE 802.11g-2003|g]]/[[IEEE 802.11n-2009|n]] Wi-Fi, [[Bluetooth v2.1+EDR|Bluetooth 2.1+EDR]] (A2DP, AVRCP, HSP, HID<ref>2014-10-07, [http://blog.us.playstation.com/2014/10/07/playstation-tv-the-ultimate-faq-2/ PlayStation TV: The Ultimate FAQ], Sony Computer Entertainment America</ref>), [[Ethernet]] LAN (10BASE-T, 100BASE-TX)<ref name=SCE_VitaTV/> | სერვისი = [[PlayStation Network]] | ზომა = 65.0 × 105.0 × 13.6 მმ<ref name="SCE_VitaTV" /> | წონა = 110 გრამი<ref name="SCE_VitaTV" /> | საიტი= {{URL|playstation.com/en-us/explore/playstationtv}} }} '''PlayStation TV''' (შემოკლებით '''PS TV'''), [[იაპონია]]სა და [[აზია|აზიის]] სხვა ნაწილებში '''PlayStation Vita TV''' ან '''PS Vita TV'''-ის სახელითაა ცნობილი) — [[Sony Computer Entertainment]]-ის მიერ წარმოებული [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე თაობის]] მიკროკონსოლი და [[PlayStation Vita]] პორტატიული სათამაშო კონსოლის არა-პორტატიული ვარიანტი. იაპონიაში [[2013]] წლის [[14 ნოემბერი|14 ნოემბერს]] გამოვიდა, ხოლო [[ევროპა]]სა და [[ავსტრალია]]ში – [[2014]] წლის [[14 ნოემბერი|14 ნოემბერს]]. PS TV ეკრანის ნაცვლად, კონსოლი ტელევიზორს [[HDMI]] კაბელით უერთდება და იმართება [[DualShock 3]] ან [[DualShock 4]] [[სათამაშო კონტროლერი|კონტროლერებით]] და შეუძლია PlayStation Vita-ს თამაშებისა და აპლიკაციების გაშვება, როგორც ფიზიკური კარტრიჯებიდან, ასევე [[PlayStation Store]]-დან გადმოწერით. PS TV-ზე არ არის ხელმისაწვდომი PS Vita-ს გარკვეული ფუნქციები, მაგალითად, გიროსკოპი და მიკროფონი, რის გამოც ყველა კონტენტი არ არის თავსებადი ამ მოწყობილობასთან. მიუხედავად ამისა, PS TV-ს შეუძლია Vita-ს წინა და უკანა სენსორული პანელებისთვის შეხების იმიტაცია [[PS3]] და [[PS4]] კონტროლერების გამოყენებით. PlayStation TV-მა კრიტიკოსებისგან დადებითი შეფასებები მიიღო. „[[PC World]]“-მა მოწყობილობა აღწერა როგორც საოცარი გამოგონება, რომლის მთავარ უპირატესობად Vita-სა და [[PSP]]-ის თამაშების დიდ ეკრანზე თამაშის შესაძლებლობა დაასახელა. „[[IGN]]“-ის აზრით, ეს კონსოლი „შესაძლოა Sony-ს ერთ-ერთი ყველაზე მიმზიდველი სიახლე იყოს, რომელმაც PS4-ისთვის გადამწყვეტი უპირატესობა მისცა.“ ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|PlayStation TV}} * {{ოფიციალური|http://www.jp.playstation.com/psvitatv/}} * [http://www.playstation.co.kr/psvitatv სამხრეთი კორეის ოფიციალური საიტი] * [https://web.archive.org/web/20170724010632/https://www.playstation.com/en-us/explore/playstationtv/ აშშ-ის ოფიციალური საიტი (დაარქივებულია [[Wayback Machine]]-ით)] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} {{მიკროკონსოლები}} {{PlayStation}} [[კატეგორია:მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:მიკროკონსოლები]] [[კატეგორია:PlayStation (ბრენდი)]] [[კატეგორია:PlayStation Vita]] [[კატეგორია:2013 წელს წარმოდგენილი პროდუქტები]] [[კატეგორია:PlayStation Vita]] [[კატეგორია:Sony-ს კონსოლები]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] kumnvmn2d5dcgaw05v9xrz3pvyq601t 0 588581 4816713 4805067 2025-06-19T15:37:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 2 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816713 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ალბომი | სახელწოდება = Kill My Doubt | ტიპი = | შემსრულებელი =[[ITZY]] | გარეკანი = | გამოცემის თარიღი = [[31 ივლისი]], [[2023]] | ჩაწერის თარიღი = | ჟანრი = [[K-pop]] | ხანგრძლივობა = 17:41 | ლეიბლი = | პროდიუსერი = * არიაი * ფილიპ ფონ ბოხ სკალი * FLYT * რადო * ჯანჯაფილის პური * 1993 წლის დღეები * გუსტენ დალკვისტი * დევიდ ბურისი | მიმოხილვები = | წინა_სახელწოდება = Cheshire | წინა_წელი = 2022 | შემდეგი_სახელწოდება = Ringo | შემდეგი_წელი = 2023 }} '''Kill My Doubt''' — სამხრეთკორეული გოგონათა ჯგუფი Itzy-ის მეშვიდე გაფართოებული ალბომი, რომელიც გამოვიდა [[2023|2023 წლის]] [[31 ივლისი|31 ივლისს]] [[JYP Entertainment]]-ისა და Republic Records-ის მეშვეობით, რვა თვის შემდეგ Cheshire [[2022|(2022)]] გამოშვების შემდეგ. ჩართულობით, რომელიც წევრებმა და მათმა კომპანიამ გააზიარეს Cheshire-ის გამოშვების შემდეგ, Kill My Doubt ლირიკულად ეხება სირთულეების და თვითშეფასების დაძლევის გზავნილს. EP შედგება ექვსი ტრეკისგან და მხარდაჭერილია მთავარი სინგლით "Cake". EP-ის გამოშვებამდე გამოვიდა მუსიკალური ვიდეოები ალბომის ტრეკებისთვის "Bet on Me" და "None of My Business".კომერციულად, Kill My Doubt-მა სამხრეთ კორეის Circle Albums ჩარტში პირველი ადგილი დაიკავა გამოსვლიდან პირველივე კვირაში გაყიდული 1,299,329 ეგზემპლარით, რაც Itzy-ს მეექვსე #1 ალბომი გახდა ჩარტში. [[2023 |2023 წლის]] [[ოქტომბერი|ოქტომბერში]], EP-მა კორეის მუსიკალური კონტენტის ასოციაციის (KMCA) მიერ მილიონობით ეგზემპლარის სერტიფიკატი მიიღო 1,000,000-ზე მეტი გაყიდვის გამო, რაც ჯგუფის მესამე მილიონიანი გაყიდვების ალბომია. == ფონი == [[ფაილი:230102_ITZY_(있지).jpg|მარცხნივ|frameless|270x270პქ]] [[2022 |2022 წელს]], Itzy-მ გამოუშვა მათი მეხუთე და მეექვსე გაფართოებული ალბომი. Checkmate, მათი მეხუთე EP, გამოვიდა 15 ივლისს და მას მოჰყვა იგივე სახელწოდების მსოფლიო ტური, რომელიც მიმდინარეობდა [[2022 |2022 წლის]] [[აგვისტო|აგვისტოდან]] [[2023 |2023 წლის]] [[აპრილი|აპრილამდე]].<ref name=":3">{{Cite web |title=Itzy to drop new album 'Kill My Doubt' on July 31 |url=https://www.thestar.com.my/lifestyle/entertainment/2023/06/24/itzy-to-drop-new-album-039kill-my-doubt039-on-july-31 |access-date=2023-07-05 |website=[[The Star (Malaysia)|The Star]] |language=en |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705025534/https://www.thestar.com.my/lifestyle/entertainment/2023/06/24/itzy-to-drop-new-album-039kill-my-doubt039-on-july-31 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-01-18 |title=Asian leg of ITZY's 'CHECKMATE' tour off to 'amazing start' with Manila show |url=https://www.rappler.com/entertainment/korean-popular-music/asian-leg-itzy-checkmate-tour-start-show-manila-january-2023/ |access-date=2023-07-03 |website=[[Rappler]] |language=en-US |archive-date=2023-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230703212255/https://www.rappler.com/entertainment/korean-popular-music/asian-leg-itzy-checkmate-tour-start-show-manila-january-2023/ |url-status=live }}</ref> ტურის დროს, Itzy-მ გამოუშვა მათი მეექვსე EP, Cheshire, [[30 ნოემბერი|30 ნოემბერს.]]<ref>{{Cite web |last=Yoon |first=So-yeon |date=2023-06-19 |title=ITZY to drop new album on July 31 |url=https://koreajoongangdaily.joins.com/2023/06/19/entertainment/kpop/ITZY-YejiITZY-LiaITZY/20230619143348645.html |access-date=2023-07-05 |website=[[Korea JoongAng Daily]] |language=en |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705025534/https://koreajoongangdaily.joins.com/2023/06/19/entertainment/kpop/ITZY-YejiITZY-LiaITZY/20230619143348645.html |url-status=live }}</ref> მიუხედავად იმისა, რომ ორივე გამოცემას კომერციული წარმატება ხვდა წილად,<ref>{{cite web |title=2022 Album Chart |url=https://circlechart.kr/page_chart/album.circle?serviceGbn=&termGbn=year&yearTime=3&targetTime=2022 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230113021606/https://circlechart.kr/page_chart/album.circle?serviceGbn=&termGbn=year&yearTime=3&targetTime=2022 |archive-date=January 13, 2023 |access-date=January 13, 2023 |website=[[Circle Chart]] |publisher=Korea Music Content Association}}</ref> Checkmate-ის მთავარი სინგლი „Sneakers“ კრიტიკისა და კამათის საგანი გახდა, ალბომის B-მხარე ტრეკებისგან განსხვავებით, რომლებიც დადებითად მიიღეს.<ref name=":6">{{Cite web |last=Yeo |first=Gladys |date=2022-12-07 |title=ITZY– 'Cheshire' review: girl group find their footing after a year of indecision |url=https://www.nme.com/en_asia/reviews/album/itzy-cheshire-review-jyp-entertainment-3362756 |access-date=2023-07-23 |website=NME |language=en |archive-date=2023-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230723085951/https://www.nme.com/en_asia/reviews/album/itzy-cheshire-review-jyp-entertainment-3362756 |url-status=live }}</ref> ამასობაში, Cheshire კვინტეტის ჟღერადობის „მოწიფულ განახლებად“ მიიჩნიეს, თუმცა გამოშვებამდელი სინგლი „Boys Like You“ ისეთი მედია საშუალებების მიერ, როგორიცაა NME, გააკრიტიკეს „მტკივნეულად ბავშვური“ ტექსტის გამო. ჩეშირის გამოშვების შემდეგ, ჯგუფმა დაიწყო მუშაობა თავიანთ შემდეგ ალბომზე.<ref name=":5">{{Cite web |last=Chin |first=Carmen |date=2023-07-31 |title=ITZY on 'Kill My Doubt': "You always have doubts before you try something new, right?" |url=https://www.nme.com/en_au/features/music-interviews/itzy-kill-my-doubt-cake-interview-3475584 |access-date=2023-07-31 |website=NME |language=en-AU |archive-date=2023-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230731094550/https://www.nme.com/en_au/features/music-interviews/itzy-kill-my-doubt-cake-interview-3475584 |url-status=live }}</ref> ასეთი გეგმები პირველად გამოაცხადა წევრმა [[ ლი ჩერიონგი|ჩერიონგმა]] ამერიკული დილის პროგრამის Good Day New York ინტერვიუში [[2023 |2023 წლის]] [[22 მაისი|22 მაისს]].<ref>{{Cite AV media |url=https://www.fox5ny.com/video/1223967 |title=K-pop group ITZY performs 'Cheshire' on GDNY |date=2023-07-16 |type=Television production |language=English |publisher=[[Good Day New York]] |via=FOX5 |access-date=2023-07-16 |archive-date=2023-07-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230716120525/https://www.fox5ny.com/video/1223967 |url-status=live }}</ref> [[18 ივნისი|18 ივნისს]], Sports Chosun-მა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ [[ITZY|Itzy]] ახალ მუსიკას გამოუშვებდა ზაფხულში, რაც მათი პირველი გამოცემა იქნებოდა შვიდი თვის განმავლობაში.<ref>{{Cite web |last=Jung |first=Bit |date=2023-06-18 |title=[단독]ITZY, 서머퀸 자리 굳히기…여름 컴백 |trans-title=[Exclusive] ITZY, solidifying the position of summer queen... summer comeback |url=https://sports.chosun.com/news/ntype.htm?id=202306190100135470017207&servicedate=20230618 |access-date=2023-07-03 |website=[[Sports Chosun]] |language=ko |archive-date=2023-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230703214147/https://sports.chosun.com/news/ntype.htm?id=202306190100135470017207&servicedate=20230618 |url-status=live }}</ref> შემდეგ დღეს, ფანებმა პროტესტის მესიჯებით დატვირთული სატვირთო მანქანები [[JYP Entertainment]]-ის შტაბ-ბინაში გაგზავნეს, ჯგუფის უკეთესი მოპყრობისა და პოპულარიზაციის მოთხოვნით.<ref>{{Cite web |title=DYK K-pop group ITZY fans had sent protest trucks to JYP Entertainment demanding frequent comebacks? |url=https://www.indiatoday.in/korean-wave/story/dyk-k-pop-group-itzy-fans-had-sent-protest-trucks-to-jyp-entertainment-demanding-frequent-comebacks-2397273-2023-06-24 |access-date=2023-07-03 |website=[[India Today]] |date=24 June 2023 |language=en |archive-date=2023-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230703210936/https://www.indiatoday.in/korean-wave/story/dyk-k-pop-group-itzy-fans-had-sent-protest-trucks-to-jyp-entertainment-demanding-frequent-comebacks-2397273-2023-06-24 |url-status=live }}</ref>მალევე ამის შემდეგ, [[JYP Entertainment]]-მა ჯგუფის მეშვიდე გაფართოებული EP გამოაცხადა, სახელწოდებით Kill My Doubt, ტიზერის ტრეილერის საშუალებით.<ref>{{Cite web |last=Yeo |first=Gladys |date=2023-06-19 |title=Watch the stunning teaser for ITZY's new mini-album 'Kill My Doubt' |url=https://www.nme.com/news/music/itzy-kill-my-doubt-cake-music-video-release-3457768 |access-date=2023-07-05 |website=NME |language=en-GB |archive-date=2023-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230807162703/https://www.nme.com/news/music/itzy-kill-my-doubt-cake-music-video-release-3457768 |url-status=live }}</ref> ტრეილერს მოჰყვა EP-ის ტრეკების სია და პრომოუშენის გრაფიკის დეტალები.<ref>{{Cite web |last=Jeon |first=Hyo-jin |date=2023-06-20 |title=ITZY(있지), 컴백 예열…스케줄러 공개 |trans-title=ITZY, warming up for a comeback... scheduler public |url=https://sports.donga.com/article/all/20230620/119854679/1 |access-date=2023-07-02 |website=스포츠동아 |language=ko |archive-date=2023-07-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230702193350/https://sports.donga.com/article/all/20230620/119854679/1 |url-status=live }}</ref> EP-ის პრომოუშენების ფონზე, პროტესტები გაგრძელდა.<ref>{{Cite web |title=Fans of K-pop band Itzy's Yeji deliver protest trucks to company |url=https://www.thenews.com.pk/latest/1094040-fans-of-k-pop-band-itzys-yeji-deliver-protest-trucks-to-company |access-date=2023-07-28 |website=www.thenews.com.pk |language=en |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728063858/https://www.thenews.com.pk/latest/1094040-fans-of-k-pop-band-itzys-yeji-deliver-protest-trucks-to-company |url-status=live }}</ref> == მუსიკა და ტექსტი == Kill My Doubt-ის ხანგრძლივობაა 17 წუთი და 41 წამი და შედგება ექვსი ტრეკისგან. თემატურად, ალბომი ტრიალებს სირთულეების დაძლევის გზავნილის გარშემო. W Korea-სთან ინტერვიუში წევრმა [[ჩოი ჯისუ|ლიამ]] განმარტა, რომ EP მომდინარეობდა წევრებსა და კომპანიის საპროდიუსერო გუნდს შორის გამართული პირისპირ ინტერვიუების საუბრებიდან, Cheshire-ის პოსტპროდუქციის ფაზაში. წევრმა [[ შინ იუნა|იუნამ]] დაამატა, რომ EP მიზნად ისახავს „გადმოსცეს გზავნილი, რომ უნდა დავძლიოთ სირთულეები და დავიბრუნოთ ჩვენი თავდაჯერებულობა“.<ref>{{Cite web |last1=Jeon |first1=Yeo-wul |last2=Kim |first2=Min-ji |date=2023-07-21 |title=미니 7집 'Kill My Doubt'으로 돌아온 '있지' |trans-title='ITZY' is back with the 7th mini album [Kill My Doubt] |url=https://www.wkorea.com/2023/07/21/%EB%AF%B8%EB%8B%88-7%EC%A7%91-%EC%9C%BC%EB%A1%9C-%EB%8F%8C%EC%95%84%EC%98%A8-%EC%9E%88%EC%A7%80/ |access-date=2023-07-23 |website=[[W Korea]] |language=ko-KR |archive-date=2023-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230723084044/https://www.wkorea.com/2023/07/21/%EB%AF%B8%EB%8B%88-7%EC%A7%91-%EC%9C%BC%EB%A1%9C-%EB%8F%8C%EC%95%84%EC%98%A8-%EC%9E%88%EC%A7%80/ |url-status=live }}</ref> სხვადასხვა სიმღერების ავტორებმა მიიღეს მონაწილეობა გაფართოებული ალბომის შექმნაში, მათ შორის იყვნენ Black Eyed Pilseung, რომელმაც ადრე იმუშავა [[Twice (ჯგუფი)|Twice]]-თან, და პარკ ჯინ-იონგი.<ref>{{Cite web |last=Castillo |first=Joshua |date=2023-06-19 |title=ITZY Comeback Confirmed For July 31; 3 New Music Videos To Release With 'Kill My Doubt' |url=https://www.ibtimes.com/itzy-comeback-confirmed-july-31-3-new-music-videos-release-kill-my-doubt-3700729 |access-date=2023-07-05 |website=[[International Business Times]] |language=en-US |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705025534/https://www.ibtimes.com/itzy-comeback-confirmed-july-31-3-new-music-videos-release-kill-my-doubt-3700729 |url-status=live }}</ref> === სიმღერები === სიმღერა „Bet on Me", რომელიც არის გახსნითი ტრეკი, პოპ სიმღერაა, რომელიც შთაგონებულია პარკის საუბრებით ჯგუფის წევრებთან.<ref>{{Cite web |last=Lee |first=Seul |date=2023-07-05 |title='31일 컴백' ITZY, 선공개 MV 유튜브 트렌딩 월드와이드 1위 |trans-title='Comeback on the 31st' ITZY, pre-release MV YouTube trending worldwide #1 |url=https://www.xportsnews.com/article/1743794 |access-date=2023-07-05 |website=www.xportsnews.com |language=ko |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705023421/https://www.xportsnews.com/article/1743794 |url-status=live }}</ref> სიმღერა გადადის კვინტეტის დამახასიათებელი ძლიერ სტილიდან და იკვლევს დაუცველ მიდგომას, თემატურად ეხება შფოთვას, თავდაჯერებულობას და გაძლიერებას.<ref>{{Cite web |last=Daly |first=Rhian |date=2023-07-03 |title=ITZY Finds Its Inner Strength On Vulnerable 'Bet On Me' |url=https://www.udiscovermusic.com/news/itzy-bet-on-me/ |access-date=2023-07-05 |website=uDiscover Music |language=en-US |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705023421/https://www.udiscovermusic.com/news/itzy-bet-on-me/ |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Kasayap |first=Basant |date=2023-07-03 |title=ITZY Returns with Newest Pre-Release Track "Bet On Me" from their Album "Kill My Doubt" - SamacharCentral |url=https://samacharcentral.com/itzy-returns-with-newest-pre-release-track-bet-on-me-from-their-album-kill-my-doubt/ |access-date=2023-07-05 |language=en-US |archive-date=2023-07-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230705025536/https://samacharcentral.com/itzy-returns-with-newest-pre-release-track-bet-on-me-from-their-album-kill-my-doubt/ |url-status=usurped |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230705025536/https://samacharcentral.com/itzy-returns-with-newest-pre-release-track-bet-on-me-from-their-album-kill-my-doubt/ |archivedate=2023-07-05 }}</ref> „Cake", მეორე ტრეკი, წარმოადგენს EP-ს მთავარ სინგლს, რომელიც ხასიათდება ენერგიული სპილენძის და დოლის ხმებით, გამოხატავს ჯგუფის წევრების თავდაჯერებულობას.<ref>{{Cite web |date=2023-07-30 |title=ITZY 컴백 D-1…'KILL MY DOUBT' 31일 오후 6시 발매 |trans-title=ITZY comeback D-1… 'KILL MY DOUBT' released at 6pm on the 31st |url=https://sports.donga.com/article/all/20230730/120479623/1 |access-date=2023-07-30 |website=Sports Donga |language=ko |archive-date=2023-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230730183322/https://sports.donga.com/article/all/20230730/120479623/1 |url-status=live }}</ref> მესამე ტრეკი, „None of My Business", არის პოპ სიმღერა, რომელიც გამოხატავს გულგრილობას ყოფილი საყვარლის მიმართ, დამახასიათებელი მშვიდი, რიტმული ხმით.<ref name=":2">{{Cite web |last=Yeo |first=Gladys |date=2023-07-24 |title=ITZY drop summery music video for 'None of My Business' |url=https://www.nme.com/news/music/itzy-none-of-my-business-music-video-3472289 |access-date=2023-07-27 |website=NME |language=en-GB |archive-date=2023-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230727004504/https://www.nme.com/news/music/itzy-none-of-my-business-music-video-3472289 |url-status=live }}</ref> == გამოშვება და პოპულარიზაცია == === მარკეტინგი === „ალბომის სპოილერის“ ვიდეო, რომელშიც EP-ის სიმღერების აუდიო ფრაგმენტები და მათი შესაბამისი ქორეოგრაფიები იყო წარმოდგენილი, ონლაინ რეჟიმში [[16 ივლისი|16 ივლისს]] გამოქვეყნდა.<ref>{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=pBvJT6AQpGM |title=ITZY "KILL MY DOUBT" Album Spoiler @ITZY |date=2023-07-16 |type=Trailer |language=Ko |publisher=[[JYP Entertainment]] |via=[[YouTube]] |access-date=2023-07-23 |archive-date=2023-08-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230812154743/https://www.youtube.com/watch?v=pBvJT6AQpGM |url-status=live }}</ref> ვიდეომ, რომელშიც მხოლოდ [[ჰვანგ იეჯი|იეჯი]] და [[შინ რიუჯინი|რიუჯინი]] მონაწილეობდნენ, დარჩენილი სამი წევრის არყოფნასთან დაკავშირებით ონლაინ დებატები გამოიწვია.<ref>{{Cite web |last=Mendoza |first=Ingrid |date=2023-07-17 |title=JYP Slammed For Alleged Favoritism After ITZY's Latest Album Spoiler Had Missing Members |url=https://www.ibtimes.com/jyp-slammed-alleged-favoritism-after-itzys-latest-album-spoiler-had-missing-members-3705378 |access-date=2023-07-28 |website=International Business Times |language=en-US |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728063858/https://www.ibtimes.com/jyp-slammed-alleged-favoritism-after-itzys-latest-album-spoiler-had-missing-members-3705378 |url-status=live }}</ref> მთავარი სინგლის, „Cake“-ის მუსიკა 26 და 28 ივლისს გამოსული თიზერების საშუალებით იქნა პოპულარიზებული.<ref>{{Cite web |last=Son |first=Bong-seok |date=2023-07-26 |title=ITZY, 타이틀곡 'CAKE' 뮤비 티저 최초 공개 |trans-title=ITZY unveils first MV teaser for title song 'CAKE' |url=https://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=202307262055003&sec_id=540301 |access-date=2023-07-27 |website=sports.khan.co.kr |language=ko |archive-date=2023-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230727004329/https://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=202307262055003&sec_id=540301 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Seon |first=Min-kyung |date=2023-07-28 |title='컴백' ITZY, 무더위 날릴 에너제틱 서머퀸..'CAKE' |trans-title='Comeback' ITZY, energetic summer queen to beat the heat...'CAKE' |url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004896889 |access-date=2023-07-28 |website=[[Naver News]] |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728063856/https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004896889 |url-status=live }}</ref> ალბომი გამოვიდა [[31 ივლისი|31 ივლისს]], სიმღერის „Cake“ მუსიკალურ ვიდეოსთან ერთად. ჯგუფმა ალბომის გამოსვლის დღეს SK ოლიმპიური ხელბურთის გიმნაზიაში Kill My Doubt-ის მხარდასაჭერად შოუ გამართა.<ref>{{Cite web |last=Hong |first=Hye-min |date=2023-07-31 |title="이를 갈았다"...있지, '킬 마이 다웃' 꽉 채운 자신감 [종합] |trans-title="Grinded teeth"... You know, 'Kill My Doubt' filled with confidence [Comprehensive] |url=https://www.hankookilbo.com/News/Read/A2023073118580002318?t=20230731211546 |access-date=2023-07-31 |website=[[Hankook Ilbo]] |language=ko-KR |archive-date=2023-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230731124221/https://www.hankookilbo.com/News/Read/A2023073118580002318?t=20230731211546 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Han |first=Hae-sun |date=2023-07-11 |title="쿨+엣지" ITZY, 새 앨범 'KILL MY DOUBT' 콘셉트 클립+포토 공개 |trans-title="Cool + Edge" ITZY, new album 'KILL MY DOUBT' concept clip + photo released |url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0003166152 |access-date=2023-07-23 |website=starnews.lr |language=ko |via=[[Naver]] |archive-date=2023-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230723101635/https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0003166152 |url-status=live }}</ref> [[27 ივლისი|27 ივლისიდან]] [[9 აგვისტო|9 აგვისტომდე]] Hyundai Seoul-ში EP-ის მხარდასაჭერად გაიხსნა pop-up მაღაზია, სადაც ვიზიტორებს EP-ის ექვსი ტრეკის წინასწარი წვდომა ჰქონდათ.<ref>{{Cite web |last=Maeng |first=Seon-mi |date=2023-06-20 |title=ITZY, 새 앨범 'KILL MY DOUBT' 프로모션 스케줄러 오픈…컴백 열기 UP |trans-title=ITZY, new album 'KILL MY DOUBT' promotion scheduler open... Open comeback UP |url=http://enter.etoday.co.kr/news/view/243346 |access-date=2023-07-23 |website=etoday |archive-date=2023-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230723101634/http://enter.etoday.co.kr/news/view/243346 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Son |first=Bong-seok |date=2023-07-30 |title='컴백 D-1' ITZY, 타이틀곡 'CAKE' 시원 상큼 청량 매력 예고 |trans-title='Comeback D-1' ITZY, title song 'CAKE' cool, fresh and refreshing charm notice |url=https://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=202307301414003&sec_id=540101 |access-date=2023-07-30 |website=sports.khan.co.kr |language=ko |archive-date=2023-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230730155250/https://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=202307301414003&sec_id=540101 |url-status=live }}</ref> EP-ის შექმნა YouTube-ზე გამოშვებულ სამ „ალბომურ დოკუმენტურ ფილმში“ იყო აღწერილი; პირველი [[19 ივლისი|19 ივლისს]] გამოვიდა.<ref>{{Cite web |last=Jeon |first=Min-jae |date=2023-07-20 |title="초조했지만 이건 놓칠 수 없었다"…ITZY가 밝힌 컴백 밀린 이유 |trans-title="I was nervous, but I couldn't miss this"... ITZY revealed the reason why the comeback was delayed |url=https://ent.sbs.co.kr/news/article.do?article_id=E10010274211 |access-date=2023-07-20 |website=SBS연예뉴스 |language=ko-KR |via=[[Naver]] |archive-date=2023-07-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230720082147/https://ent.sbs.co.kr/news/article.do?article_id=E10010274211 |url-status=live }}</ref> === მუსიკალური ვიდეოები === მთავარ სიმღერასთან ერთად, "Cake"-ის გარდა, B-გვერდის ტრეკებმა "Bet on Me" და "None of My Business" ასევე მიიღეს მუსიკალური ვიდეოები, რაც წინასწარ გამოშვებას წარმოადგენდა.<ref>{{Cite web |last=Ji-won |first=Choi |date=2023-06-19 |title=Itzy to drop new album, 3 music videos in July |url=https://news.koreaherald.com/view.php?ud=20230619000566 |access-date=2023-07-02 |website=[[The Korea Herald]] |language=en |archive-date=2023-07-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230702220838/https://news.koreaherald.com/view.php?ud=20230619000566 |url-status=live }}</ref> მედიის ინტერვიუში, წევრმა [[შინ რიუჯინი|რიუჯინმა]] ახსნა, რომ "Bet on Me"-მ მიიღო მუსიკალური ვიდეო იმის გამო, რომ სიმღერა "ყველაზე კარგად აღწერს ალბომის მნიშვნელობას", ხოლო "None of My Business"-მა მიიღო მუსიკალური ვიდეო იმ მიზეზით, რომ სიმღერის დამახასიათებელი რიტმული ხმა შესაფერისი იყო საზაფხულო გამოშვებისთვის.<ref name=":4">{{Cite web |last=Kang |first=Kyung-yoon |date=2023-07-31 |title='컴백' ITZY "연습으로 두려움 극복했다"(일문일답) |trans-title='Comeback' ITZY "Overcame fear through practice" (Q&A) |url=https://ent.sbs.co.kr/news/article.do?article_id=E10010274685 |access-date=2023-07-31 |website=SBS연예뉴스 |language=ko-KR |archive-date=2023-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230731004921/https://ent.sbs.co.kr/news/article.do?article_id=E10010274685 |url-status=live }}</ref> მუსიკალური ვიდეო „Bet on Me“ ონლაინ [[3 ივლისი|3 ივლისს]] გამოვიდა,<ref>{{Cite web |last=Yoon |first=Jun-ho |date=2023-07-03 |title=있지(ITZY), 3일 신보 수록곡 'BET ON ME' 뮤비 최초 공개 |trans-title=ITZY unveils the music video for the b-side song 'BET ON ME' on the 3rd |url=https://tenasia.hankyung.com/music/article/2023070392324 |access-date=2023-07-03 |website=텐아시아 연예뉴스 |language=ko |archive-date=2023-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230703204824/https://tenasia.hankyung.com/music/article/2023070392324 |url-status=live }}</ref> კონცეპტუალური დიზაინით, ხოლო „None of My Business“-ის მუსიკალური ვიდეო [[24 ივლისი|24 ივლისს]] გამოვიდა. „Bet on Me“-ს მიზანი იყო მარტოობის განცდის ასახვა,<ref>{{Cite web |last=Yoo |first=Beung-cheol |date=2023-07-05 |title=ITZY BET ON ME 뮤직비디오 유튜브 트렌딩 월드와이드 1위컴백 분위기 고조 |trans-title=ITZY, 'BET ON ME' Music Video YouTube Trending World Wide No. 1... Comeback atmosphere heightened |url=https://www.wowtv.co.kr/NewsCenter/News/Read?articleId=A202307050031 |access-date=2023-07-31 |website=www.wowtv.co.kr |language=ko |archive-date=2023-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230731010637/https://www.wowtv.co.kr/NewsCenter/News/Read?articleId=A202307050031 |url-status=live }}</ref> სადაც წევრები ყოველდღიურ გარემოში არიან გამოსახულნი, ტანსაცმლით, რომელიც კონტრასტულია მათი ჩვეული, თამამი ჩაცმულობისგან.<ref>{{Cite web |last=Schmidt |first=Mackenzie |date=2023-07-31 |title=Itzy Open Up About New Album, Getting in Their Feelings and Being the Cool-Girl BFFs of K-Pop (Exclusive) |url=https://people.com/itzy-open-up-about-new-album-kill-my-doubt-exclusive-7567980 |access-date=2023-08-01 |website=Peoplemag |language=en |archive-date=2023-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230731235854/https://people.com/itzy-open-up-about-new-album-kill-my-doubt-exclusive-7567980 |url-status=live }}</ref> ვიდეო მთავრდება იმით, რომ წევრები ბნელ გვირაბში, კაშკაშა სინათლისკენ მირბიან.<ref>{{Cite web |last=Young |first=Mun-hwa |date=2023-07-05 |title=31일 컴백 ITZY…'BET ON ME' 뮤비 월드와이드 1위 |trans-title=Comeback ITZY on the 31st... 'BET ON ME' music video world-wide #1 |url=http://news.tf.co.kr/read/entertain/2028403.htm |access-date=2023-07-28 |website=더팩트 |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728211058/http://news.tf.co.kr/read/entertain/2028403.htm |url-status=live }}</ref> „None of My Business“-ის ზაფხულის თემატიკის ვიდეოში წევრები ასრულებენ ლაჩიკას მიერ შექმნილ ქორეოგრაფიას.<ref>{{Cite web |last=No |first=Iseul |date=2023-07-25 |title=ITZYx라치카, K팝 대표 퍼포머들의 환상 콜라보...수록곡 퍼포먼스 비디오 공개 |trans-title=ITZYx La Chica, a fantastic collaboration of K-pop representative performers... Performance video of b-side songs released |url=https://www.sportsw.kr/news/newsview.php?ncode=1065572214970185 |access-date=2023-07-28 |website=sportsw.kr |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728210456/https://www.sportsw.kr/news/newsview.php?ncode=1065572214970185 |url-status=live }}</ref> მთავარი სინგლის „Cake“-ის საბოლოო მუსიკალური ვიდეო EP-თან ერთად [[31 ივლისი|31 ივლისს]] გამოვიდა.<ref>{{Cite web |last=Matthew |first=Anoushka |date=2023-06-19 |title=WATCH: ITZY members look gorgeous as they star in first teaser for awaited album KILL MY DOUBT |url=https://www.pinkvilla.com/entertainment/watch-itzy-members-look-gorgeous-as-they-star-in-first-teaser-for-awaited-album-kill-my-doubt-1226302 |access-date=2023-07-03 |website=PINKVILLA |language=en |archive-date=2023-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230703215456/https://www.pinkvilla.com/entertainment/watch-itzy-members-look-gorgeous-as-they-star-in-first-teaser-for-awaited-album-kill-my-doubt-1226302 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230703215456/https://www.pinkvilla.com/entertainment/watch-itzy-members-look-gorgeous-as-they-star-in-first-teaser-for-awaited-album-kill-my-doubt-1226302 |archivedate=2023-07-03 }}</ref> === კონცეფციის ხელოვნება === EP-ის პოპულარიზაციისთვის გამოქვეყნდა რამდენიმე ტრეილერი და კონცეპტუალური ხელოვნება. EP-ის პირველი ტიზერი ტრეილერი აჩვენებდა წევრებს, რომლებიც თავდაჯერებულად პოზირებდნენ ქუჩის სტილში მრავალ სეტზე, საშიშ ინსტრუმენტალურ მუსიკაზე.<ref>{{Cite web |last=Yeo |first=Gladys |date=2023-06-19 |title=Watch the stunning teaser for ITZY's new mini-album 'Kill My Doubt' |url=https://www.nme.com/news/music/itzy-kill-my-doubt-cake-music-video-release-3457768 |access-date=2023-07-23 |website=NME |language=en-GB |archive-date=2023-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230807162703/https://www.nme.com/news/music/itzy-kill-my-doubt-cake-music-video-release-3457768 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Daly |first=Rhian |date=2023-06-19 |title=ITZY Sets Return With New Mini-Album 'Kill My Doubt' |url=https://www.udiscovermusic.com/news/itzy-kill-my-doubt/ |access-date=2023-07-30 |website=uDiscover Music |language=en-US |archive-date=2023-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230730160637/https://www.udiscovermusic.com/news/itzy-kill-my-doubt/ |url-status=live }}</ref> [[11 ივლისი|11 ივლისს]] გამოქვეყნებულ კონცეპტუალურ ნამუშევარში, [[ITZY|itzy]] „იდუმალი იისფერი შუქით“ და კრივის ტომრებით, სადაც ეცვათ თვალისმომჭრელი სპორტული იერსახის სამოსი.<ref>{{Cite web |last=Song |first=Oh-jung |date=2023-07-11 |title='31일 컴백' ITZY, 쿨하고 엣지있는 서머퀸 예고 |trans-title='Comeback on the 31st' ITZY, a cool and edgy summer queen notice |url=http://www.stoo.com/article.php?aid=88077164367 |access-date=2023-07-28 |website=stoo |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728215402/http://www.stoo.com/article.php?aid=88077164367 |url-status=live }}</ref> მომდევნო დღეს გამოქვეყნდა მეტი კონცეპტუალური nამუშევარი, სადაც წევრები ჰიპ-ჰოპის შთაგონებული სამოსით იყვნენ წარმოდგენილნი.<ref>{{Cite web |last=Jeong |first=Byeong-gun |date=2023-07-12 |title=ITZY, 핑크 포인트로 완성한 '서머퀸' |trans-title=ITZY, 'Summer Queen' completed with pink points |url=http://news.tf.co.kr/read/entertain/2029932.htm |access-date=2023-07-28 |website=news.tf.co.kr |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728212356/http://news.tf.co.kr/read/entertain/2029932.htm |url-status=live }}</ref> [[13 ივლისი|13 ივლისს]] გამოქვეყნებული კონცეპტუალური ხელოვნება მათ გარდერობის ოთახში ასახავდა.<ref>{{Cite web |last=Park |first=Jae-hwan |date=2023-07-17 |title=ITZY 31일 컴백, 앨범 'KILL MY DOUBT' 콘셉트 포토 |trans-title=ITZY comeback on the 31st, album 'KILL MY DOUBT' concept photo |url=https://kstar.kbs.co.kr/list_view.html?idx=271837 |access-date=2023-07-28 |website=KBS 스타연예 |language=ko |archive-date=2023-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230728212358/https://kstar.kbs.co.kr/list_view.html?idx=271837 |url-status=live }}</ref> სპორტ დონგას წარმომადგენელი ჩო სუნგ-ვუნი „Bet on me" კონცეფციის ფოტოებს კინოს პოსტერს შეადარა, მას „მელანქოლიური ტონი" აქვსო. „cake" პირველ თიზერ ტრეილერში ვიდეოკლიპი წევრებს წითელ-თეთრ ერთნაირ კოსტიუმებში აჩვენებდა „ქეიქის" წარწერით, რომლებიც ხელებით ქორეოგრაფიას ასრულებდნენ.<ref>{{Cite web |last=Martin |first=Annie |date=2023-07-25 |title=Look: Itzy coordinates in 'Cake' music video teaser - UPI.com |url=https://www.upi.com/Entertainment_News/Music/2023/07/25/korea-Itzy-Cake-music-video-teaser/7801690311764/ |access-date=2023-07-28 |website=UPI |language=en |archive-date=2023-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230725191254/https://www.upi.com/Entertainment_News/Music/2023/07/25/korea-Itzy-Cake-music-video-teaser/7801690311764/ |url-status=live }}</ref> მეორე თრეილერ ვიდეოკლიპში წევრები გარეთ იყვნენ, სადაც მანქანიდან ბრჭყვიალა მასალა და ბუშტები გადმოყარეს..<ref>{{Cite web |last=Martin |first=Annie |date=2023-07-27 |title=Look: Itzy coordinates in 'Cake' music video teaser - UPI.com |url=https://www.upi.com/Entertainment_News/Music/2023/07/25/korea-Itzy-Cake-music-video-teaser/7801690311764/ |access-date=2023-07-28 |website=UPI |language=en |archive-date=2023-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230725191254/https://www.upi.com/Entertainment_News/Music/2023/07/25/korea-Itzy-Cake-music-video-teaser/7801690311764/ |url-status=live }}</ref> == სიმღერების სია == {{Track listing | title1 = Bet On me | length1 = 3:19 | title2 = Cake | length2 = 3:18 | title3 = None of My Business | length3 = 3:22 | title4 = Bratty" (나쁜애) | length4 = 2:42 | title5 = Psychic Lover | length5 = 2:44 | title6 = Kill Shot | length6 = 2:16 }} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:2023 წელი მუსიკაში]] [[კატეგორია:პოპ-მუსიკა]] 1zjj64z5kgx0z9xns8n2xx74z2tgkwe 0 588627 4816870 4805620 2025-06-20T04:29:11Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 9 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816870 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუსიკოსი |სახელი = აიო |ორიგინალური სახელი = ჯოი ოლასუნმიბო ოგუნმაკინი |სურათი = Ayo_warsaw_november2008.jpg |ფოტოს_სიგანე = 230 |სათაური = Ayọ ვარშავის ეროვნულ თეატრში, 19 ნოემბერი, 2008 |ნამდვილისახელი = Joy Olasunmibo Ogunmakin |მეტსახელი = Ayọ, Ayo |დაიბადა = {{birth date and age|df=y|1980|9|14}} |დაბადების ადგილი = კოლონია, დასავლეთი გერმანია |გარდ = |გარდ ადგილი = |წარმოშობა = კოლონია, დასავლეთი გერმანია |ინსტრუმენტი = {{hlist|ვოკალი|გიტარა|პიანინო}} |დისკოგრაფია = |მიმართულება = |ჟანრი = {{hlist|ფოლკი|სოული|რეგეი}} |საქმიანობა = {{hlist|მომღერალი|რეპერტუარის ავტორი|მსახიობი}} |აქტიურობის წლები = 2001– დღემდე |ლეიბლი = {{hlist|Polydor|Interscope|Motown France|Ogun|3ème Bureau|Wagram}} |ამჟამინდელი_წევრობა = |ყოფილი_წევრობა = |წარმოქმნილი ჯგუფები = |მეუღლე = |პარტნიორი = |საიტი = http://www.ayomusic.com/ |წევრები = |ყოფილი წევრები = |აღსანიშნავი ინსტრუმენტები = }} '''Joy Olasunmibo Ogunmakin''' — (დ. [[14 სექტემბერი]] [[1980]]), პროფესიულად ცნობილი როგორც '''აიო''' {{Audio|Yo-Ayo.ogg|მოსმენა|help=no}}, არის [[გერმანელი]] [[მომღერალი]], [[მუსიკის კომპოზიტორი]] და [[მსახიობი]]. მისი პირველ სახელად ''Joy'' განისაზღვრება ბოშურ ენაში, როგორც '''Ayọ''' ან '''Ayo'''. მისი დებიუტი ალბომი ''[[Joyful (Ayọ album)|Joyful]]'', გამოვიდა [[2006]], და მიიღო [[მუსიკალური ალბომის გაყიდვების სერთიფიკატი|ორმაგი პლატინის]] სტატუსი [[საფრანგეთი]], პლატინის სტატუსი [[გერმანია]]სა და [[პოლონეთი]], ხოლო ოქროს სტატუსი [[შვეიცარია]], [[იტალია]]სა და [[საბერძნეთი]]. ალბომი გამოვიდა აშშ-ში [[Interscope Records]]-ის მიერ [[20 ნოემბერი]] [[2007]]. დაბადებულია [[Frechen]]-ში, [[კიოლნი]], [[გერმანია]], აქვს ვაჟი სახელად ნილი, დაიბადა გვიან [[2005]] წელს, და ქალიშვილი ბილი-ივი, დაიბადა [[ივლისი]] [[2010]]-ში,<ref>{{cite news | title = Ma rencontre avec le chanteur Patrice | date = 29 ივლისი 2010 | accessdate = 29 ივლისი 2010 | publisher = Trucs de Nana | url = http://www.trucdenana.com/alaune/article/node/ma-rencontre-avec-le-chanteur-patrice,4304,0.html | archive-url = https://web.archive.org/web/20100916015355/http://www.trucdenana.com/alaune/article/node/ma-rencontre-avec-le-chanteur-patrice,4304,0.html | archive-date = 16 სექტემბერი 2010 | url-status = dead | df = dmy-all }}</ref> გერმანელი [[რეგე]] მომღერლის, პატრისთან, საიდანაც ის ახლა არის განქორწინებული.<ref name=lesoir>{{cite news | url=http://www.lesoir.be/341334/article/culture/musiques/2013-10-16/grande-famille-d-ayo |title=La grande famille d'Ayo| publisher=[[Le Soir]] | author= Thierry Coljon| date=16 ოქტომბერი 2013 |accessdate=10 ნოემბერი 2013}}</ref> [[2007]] წლის ბოლოს გადავიდა ოჯახთან ერთად [[გრინვიჩ ვილეჯი]]-ში, [[მანჰეტენი]], [[ნიუ იორკი]]. ამჟამად ცხოვრობს [[ტაჰიტი]], [[ფრანგული პოლინეზია]]-ში შვილებთან ერთად.<ref>{{cite web| url=https://www.lemonde.fr/m-le-mag/article/2024/09/20/pour-la-chanteuse-ayo-des-gammes-et-des-vagues-j-ai-besoin-d-aller-surfer-tous-les-matins-il-y-a-des-gens-qui-vont-a-l-eglise-mon-temple-c-est-l-ocean_6325080_4500055.html | title=Pour la chanteuse Ayo, des gammes et des vagues : « J’ai besoin d’aller surfer tous les matins. Il y a des gens qui vont à l’église. Mon temple, c’est l’océan » | date=20 სექტემბერი 2024 | first=Stéphanie | last=Binet | work=[[Le Monde]] | accessdate=20 სექტემბერი 2024}}</ref> [[UNICEF]]-ის საფრანგეთის მაშინდელმა პრეზიდენტმა, ჟაკ ჰინცი, გამოაცხადა [[4 თებერვალი]] [[2009]]-ში, რომ მომღერალი დაინიშნა UNICEF-ის პატრონად ბავშვების განათლების უფლებების ხელშეწყობისთვის.<ref>{{cite news |title = La chanteuse Ayo devient marraine de l'UNICEF|publisher = [[UNICEF]]|date = 26 ივნისი 2015|accessdate = 29 სექტემბერი 2015|url = https://www.unicef.fr/article/ambassadeurs-et-personnalites-engagees-pour-les-enfants}}</ref> [[MK2]]-ის საფრანგეთის წარმოების კომპანია აწარმოებს ფილმს ''[[Ayo Joy]]'', 90-წუთიან დოკუმენტურ ფილმს მომღერლისა და მისი ცხოვრების შესახებ [[2009]]. ფილმს უძღვებოდა რაფაელ დიუროი.<ref>{{cite web|url=http://www.mk2catalogue.mk2.com/fiche_film.php?currentRub=7&film_id=1249|archive-url=https://web.archive.org/web/20110714103232/http://www.mk2catalogue.mk2.com/fiche_film.php?currentRub=7&film_id=1249|url-status=dead|archive-date=14 ივლისი 2011|title=MK2 Catalogue|date=14 ივლისი 2011|accessdate=6 ოქტომბერი 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110714103232/http://www.mk2catalogue.mk2.com/fiche_film.php?currentRub=7&film_id=1249|archivedate=14 ივლისი 2011}}</ref><ref>{{cite news|title=Clairefontaine sponsorise un documentaire sur Ayo |publisher=Stratégies.fr |date=27 აპრილი 2009 |accessdate=3 ივნისი 2009 |url=http://www.strategies.fr/actualites/marques/116066W/clairefontaine-sponsorise-un-documentaire-sur-ayo.html |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090617070214/http://www.strategies.fr/actualites/marques/116066W/clairefontaine-sponsorise-un-documentaire-sur-ayo.html |archivedate=17 ივნისი 2009 }}</ref> == ბიოგრაფია == === ადრეული წლები === აიო დაიბადა [[1980]]-ში, ახლოს [[კიოლნი]], მაშინ ჯერ კიდევ [[დასავლეთ გერმანია]], როგორც მეოთხე შვილი ნიგერიელი მამისა და [[გერმანელი]]-[[სინტი]] დედისგან.<ref name="interview">{{cite web|url=http://www.planet-interview.de/interviews/ayo/34375/|title=Die Produzenten dachten, sie könnten aus mir eine Pop-Göre machen|work=planet-interview.de|language=German|date=30 აპრილი 2007|accessdate=26 მარტი 2013}}</ref> მას ჰყავს ერთი და და ორი ძმა. დაახლოებით ექვსი წლის ასაკში, მისი დედა ნარკოტიკულ დამოკიდებულებას დაემონაა, კერძოდ, [[ჰეროინი]], რის შემდეგაც დრო გაატარა ციხეში. მშობლების განქორწინების შემდეგ, აიო და მისი ორი და-ძმა რამდენიმე პერიოდით მოხვდნენ [[საინფორმაციო მოვლა|მოვლა]]სა და მცირეწლოვანი ბავშვების ოჯახებში. ოთხი წელი გაატარა ბავშვთა სახლში [[Schwalmtal, North Rhine-Westphalia|შვალმტალი]]-[[:de:Waldniel|ვალდნიელი]], სადაც ისწავლა ვიოლინისა და პიანინოს დაკვრა,<ref>{{cite news|url=http://www.parismatch.com/People/Musique/Ayo-je-fuis-l-orphelinat-en-Allemagne-537264|title="...je fuis l'orphelinat en Allemagne" Ayo|work=Paris Match|author=Patrick Fouque|date=19 ნოემბერი 2013|accessdate=19 ივნისი 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.lataste.bethanien-kinderdoerfer.de/Presse/Konzert+zum+20jaehrigen+Bestehen.pdf|title=Wir sind La Taste – die Band des Bethanien Kinderdorfes!|website=LaTaste|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> და [[1992]]-ში გახდა წევრი ამ ბავშვთა სახლის მუსიკალური ბენდის „La Taste“-ის.<ref name=bethanien>{{cite web|url=http://lataste.bethanien-kinderdoerfer.de/ehemalige.html|title=Wir sind La Taste – die Band des Bethanien Kinderdorfes!|website=LaTaste|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> 14 წლის ასაკში, სამთავრობო უწყებებმა მიიჩნიეს, რომ აიო იყო საკმარისად დიდი, რათა კვლავ ეცხოვრა მამასთან. [[File:Ayo Monaco 2007 1 cropped.jpg|thumb|upright=1.0|left|[[მონაკო]], 30 აგვისტო [[2007]] (ფოტო: ლიონელ ურმანი)]] ===მუსიკალური კარიერა=== ექვსი წლის ასაკში აიო მოკლე ხნით უკრავდა ვიოლინოზე, შემდეგ კი პიანინოზე გადავიდა და მოგვიანებით თავად ისწავლა გიტარის დაკვრა. ბავშვთა სახლის ბენდის „La Taste“-ის წევრობისას, ვალდნიელში ყოფნის პერიოდში, [[1992]] წლის ზაფხულში აიო და სხვა თვრამეტი ახალგაზრდა ბენდის წევრმა ჩაწერეს CD-ალბომი „Kido Musik“{{cite web|url=http://manmadenoise.de/|title=ManMadeNoise|website=manmadenoise.de|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> ამ პერიოდში პირველად გამოჩნდა მუსიკალურ ვიდეოში, [[მაისი|მაისში]] [[1993]] წელს, კლიპში „La Maladie d'Amour“,<ref>{{cite web|url=http://www.lataste.bethanien-kinderdoerfer.de/projekte.html|title=Wir sind La Taste – die Band des Bethanien Kinderdorfes!|website=LaTaste|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.lataste.bethanien-kinderdoerfer.de/video1/maladie1.swf|title=Wir sind La Taste – die Band des Bethanien Kinderdorfes!|website=LaTaste|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> და ასრულებდა საჯარო კონცერტებზეც.<ref>{{cite web|url=http://www.lataste.bethanien-kinderdoerfer.de/Presse/06%20Rheinische%20Post%20-%20Maerz%201994.pdf|author=Stefan Adler|title=Heimaterde unter den Füßen spüren|publisher=Grenzland-Kurier, [[Rheinische Post]]|date=მარტი 1994|accessdate=23 ივნისი 2014}}</ref> დაახლოებით 15 წლის ასაკში დაწერა თავისი პირველი სიმღერა, რომელიც მის დედაზე იყო და დაეხმარა ტრავმული ბავშვობის გადატანაში. მუსიკალურ გემოზე დიდი გავლენა მოუხდო მამის უზარმაზარ ვინილის ალბომების კოლექციამ, რომელშიც შედიოდნენ ისეთი შემსრულებლები, როგორებიც არიან [[Pink Floyd]], [[Fela Kuti]], [[Donny Hathaway]], [[Jimmy Cliff]] და [[Bob Marley]]. მამამისი, რომელიც გერმანიაში ინჟინერიის სწავლასთან ერთად პერიოდულად იყო დიჯეი, დაინახა მისი გალობის ნიჭი, ჩაწერა პირველ დემო ჩანაწერი სტუდიაში და დაუშვა, რომ 18 წლის ასაკში სკოლა დაეტოვებინა. 21 წლის ასაკში აიო გადავიდა ლონდონში, მოგვიანებით იცხოვრა პარიზსა და ნიუ-იორკში. პარიზში ყოფნისას მისი მუსიკალური ნიჭი ფართო აუდიტორიამ შეამჩნია, გამართა თავისი პირველი სოლო კონცერტები, [[2002]] წელს გახსნა სოლო კონცერტები სოული მუსიკის მომღერლებისთვის, მაგალითად, [[Omar Lye-Fook|ომარ]]სა და [[Cody Chesnutt]], და ხელი მოაწერა კონტრაქტს [[Polydor Records]]-თან. [[File:Ayo paradiso amsterdam 130907.jpg|right|upright=1.25|thumb|[[Paradiso (Amsterdam)]], 13 სექტემბერი [[2007]]]] შორსცხოვრობის შემდეგ, ნილის დაბადების შემდეგ, აიომ ჩაწერა თავისი პირველი ალბომი „Joyful“ იანვარში [[2006]]-ში ნიუ-იორკის [[Sony]] სტუდიაში. მთელი ალბომი ჩაწერილი იყო მხოლოდ ხუთი დღეში, პირდაპირი შესრულების პირობებში, მუსიკოსების ჯგუფთან ერთად, რომელსაც ხელმძღვანელობდა პროდიუსერი [[Jay Newland]]. ალბომი გამოქვეყნდა [[2006]]-ის ივნისში ევროპაში და კორეაში, ხოლო შეერთებულ შტატებსა და იაპონიაში — ნოემბერში [[2007]]. [[2007]]-ის ბოლოს აიომ დაიწყო კონცერტების ტური გერმანიასა და შეერთებულ შტატებში. ამერიკის ტურის დროს ის კონცერტებს მართავდა ერთიანად ცნობილი მუსიკოსის, [[Kenneth "Babyface" Edmonds]]-თან ერთად.<ref>{{cite web|url=http://www.interscope.com/ayo/dates|archive-url=https://web.archive.org/web/20071127063249/http://www.interscope.com/ayo/dates|url-status=dead|archive-date=27 ნოემბერი 2007|title=Ayo : Tour & Events|date=27 ნოემბერი 2007|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> 10 იანვარს [[2008]]-ში გამოჩნდა ტელეშოუ „[[Late Show with David Letterman]]“-ში, ხოლო 26 იანვარს — „[[The Late Late Show with Craig Ferguson]]“-ში, სადაც შეასრულა სიმღერა „Down on My Knees“. 2008 წლის ივნისში მომღერალმა დაიწყო მეორე ტური შეერთებულ შტატებსა და კანადაში. [[File:Ayo2011.jpg|left|upright=1.1|thumb|აიო [[2011]] (ფოტო: ნიკოლას ესპოზიტო)]] [[10 მარტი|10 მარტს]] [[2008]]-ში აიომ დაიწყო მეორე ალბომის „[[Gravity at Last]]“ ჩაწერა [[Compass Point Studios]]-ში, [[ნასაუ]], [[ბაჰამები]] -ში, [[New Providence]]-ის კუნძულზე. ალბომის პროდიუსირებაში მასთან ერთად იყო ჯეი ნიულენდი. მისი ბენდის წევრები იყვნენ: Keith Christopherson (ბასი), [[Larry Campbell (musician)|ლარი კამპბელი]] (გიტარები და სხვა სიმებიანი ინსტრუმენტები), [[Lucky Peterson]] (კლავიში), Sherrod Barnes (გიტარა/ვოკალი) და Jermaine Parrish (დრამი). ალბომი, რომელიც შეიცავდა 13 კომპოზიციას, რომლებიც აიომ დაწერა და შეასრულა, ჩაწერილია იყო მხოლოდ 5 დღეში და გამოვიდა სექტემბრის ბოლოს [[2008]] წელს [[Universal Music France]]-ის მხარდაჭერით.<ref>{{cite web|url=http://www.universalmusic.fr/artiste/ayo/|title=Ayo – Universal Music France|website=Universal Music France|accessdate=6 ოქტომბერი 2017|archive-date=6 ივლისი 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100706040421/http://www.universalmusic.fr/artiste/ayo|url-status=dead}}</ref> ალბომი იყო ნომერ პირველი [[Syndicat National de l'Édition Phonographique|საფრანგეთის ალბომების ჩარტებში]] ოქტომბერში.<ref>{{cite web|url=http://lescharts.com/showitem.asp?interpret=Ayo&titel=Gravity+At+Last&cat=a|archive-url=https://web.archive.org/web/20090227142358/http://lescharts.com/showitem.asp?interpret=Ayo&titel=Gravity+At+Last&cat=a|url-status=dead|archive-date=27 თებერვალი 2009|title=lescharts.com – Ayo – Gravity at Last|date=27 თებერვალი 2009|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> 21 ნოემბრიდან აიო დაიწყო ალბომის პოპულარიზაციის ტური ბერლინში, რომელიც მოიცავდა დაახლოებით 30 კონცერტს ხუთ ქვეყანაში ევროპაში. [[2008]]-ში აიომ მიიღო [[EBBA Awards|EBBA პრემია]] ალბომისთვის „Joyful“.<ref>{{cite web|url=http://www.emo.org/ep_aebba.php?year_id=4&year=2008|title=emo.org|website=Emo.org|accessdate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> ყოველწლიურად, ევროპული საზღვრების გადალახვის პრემიები აღიარებენ ათ ახალშემოსულ არტისტს ან ჯგუფს, რომელთა პირველი საერთაშორისო ალბომი წარმატებით მიაღწია მსმენელებს უცხოეთში. აიო-ს მესამე ალბომი ''[[Billie-Eve]]'', რომელიც მისი ქალიშვილის სახელზეა ნამდვილი, ჩაიწერა ნიუ-იორკში თანამშრომლობით ისეთ მუსიკოსებთან, როგორებიც არიან [[ქრეიგ როსი]] (ლენი კრავიცის გიტარისტი), რეპერი [[საულ უილიამსი]], [[მატიუ შეფი]] და [[გეილ ენ დორსი]], რომელიც არის [[დევიდ ბოუის]] ბას გიტარისტი. ალბომი პირველად გამოიცა [[7 მარტი]] [[2011]]-ში საფრანგეთში და აიო იწყებს პრომო ტურებს საფრანგეთსა და პოლონეთში [[21 მარტი]] [[2011]]-იდან. აიო [[2011]] წელს ხელი მოაწერა კონტრაქტს MBM Records-თან აშშ-ში. ''Billie-Eve'' აშშ-ში გამოვიდა [[20 მარტი]] [[2012]]-ში.<ref>{{cite web|url=https://blogs.wsj.com/speakeasy/2012/03/21/singer-ayo-just-wants-to-feel-good/|title=Joy and Sadness Suffuse Ayo's African Soul|first=Robert P.|last=Walzer|date=21 March 2012|website=The Wall Street Journal|accessdate=6 October 2017}}</ref> [[2011]] წლის ბოლოს მომღერალმა გადაიყვანა კონცერნში Universal Group პოლიდორის ლეიბლიდან [[Mercury Records|მერკური]] საფრანგეთისა და [[Motown]]-ის ლეიბლებში.<ref>{{cite web|url=http://zik-zag.blog.leparisien.fr/archive/2011/11/04/ayo-change-de-label-et-devient-une-black-mamba.html|title=Ayo change de label et s'invente un double|publisher=Le Parisian|first=Emmanuel|last=Marolle|date=4 November 2011|accessdate=4 September 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130801035449/http://zik-zag.blog.leparisien.fr/archive/2011/11/04/ayo-change-de-label-et-devient-une-black-mamba.html|archive-date=1 August 2013|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130801035449/http://zik-zag.blog.leparisien.fr/archive/2011/11/04/ayo-change-de-label-et-devient-une-black-mamba.html|archivedate=1 აგვისტო 2013}}</ref><ref>{{cite web|url=http://artists.letssingit.com/ayo-tqn1l/news/|title=Ayo – LetsSingIt Lyrics|website=LetsSingIt.com|accessdate=6 October 2017}}</ref> [[File:Ayo Bush Hall 2014.jpg|thumb|250px|right|აიო [[2014]] წლის ტურში ბუშ ჰოლში, ლონდონი (ფოტო: ორეილიენ ლე როში)]] [[2013]]-ში აიომ დაიწყო მისი მეოთხე ალბომის ''[[Ticket to the World]]'' ჩაწერა, რომელიც გამოიცა [[7 ოქტომბერი]] [[2013]]-ში, პროდიუსერ ჯეი ნიუელენდთან, რომელმაც ასევე შექმნა მისი პირველი ორი ალბომი.<ref>{{cite web|url=http://www.jdmanagement.com/jaynewland/|title=Joe D'Ambrosio Management – Jay Newland|website=Jdmanagement.com|accessdate=6 October 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.chartsinfrance.net/Ayo/news-87845.html|title=Ayo délivrera son quatrième album "Ticket to the World" le 7 octobre|website=chartsinfrance.net|accessdate=6 October 2017}}</ref> ალბომის პირველი სინგლი, ''Fire'', გამოვიდა [[10 ივნისი]] [[2013]]-ში. სინგლის მეორე ვერსია ფრანგი რეპერით [[იუშიუფა]] გამოიცა აგვისტოში [[2013]].<ref>{{Cite web |url=http://www.justmusic.fr/actualites/fire-ayo-feat-youssoupha-51796 |title=« Fire » : Ayo feat. Youssoupha | Just Music |access-date=3 September 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130915054202/http://www.justmusic.fr/actualites/fire-ayo-feat-youssoupha-51796 |archive-date=15 September 2013 |url-status=dead }}</ref> ალბომის გამოშვების შემდეგ, აიო ტურნეს მართავს ოქტომბრის ბოლოსა და შემდგომ რამდენიმე თვის განმავლობაში ევროპაში. უმეტესად კონცერტები ტარდება საფრანგეთში, მაგრამ ასევე უკრავს ლუქსემბურგში, შვეიცარიაში, ბელგიაში, პოლონეთში, გერმანიაში, დიდ ბრიტანეთში და სხვა ქვეყნებში.<ref>{{cite web|url=http://www.bandsintown.com/Ayo|title=Ayo|website=Bandsintown.com|accessdate=6 October 2017}}</ref> აიოს სთხოვა არტემ [[კავერი]] გაეკეთებინა კლასიკური სიმღერის ''Sunny'' ბობი ჰების მიერ მისი [[2013]] წლის ''Summer of Soul'' პროგრამისთვის. [[14 ივლისი]]-დან [[18 აგვისტო]] [[2013]]-მდე, ის წარმართავდა ყოველ კვირას კვირის ბოლოს ამ პროგრამას საფრანგეთის ტელევიზიით.<ref>{{cite web|url=http://www.arte.tv/de/ayo/7534692.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20130611062216/http://www.arte.tv/de/ayo/7534692.html|url-status=dead|archive-date=11 June 2013|title=Ayo – Summer of Soul – Kultur – de – ARTE|date=11 June 2013|accessdate=6 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130611062216/http://www.arte.tv/de/ayo/7534692.html|archivedate=11 ივნისი 2013}}</ref><ref>{{cite web|url=http://tvmag.lefigaro.fr/programme-tv/article/divertissement/75721/ayo-fait-groover-arte-cet-ete.html|title=Ayo fait groover Arte cet été|date=5 June 2013|website=Le Figaro|accessdate=6 October 2017}}</ref> საუნდტრეკი გამოიცა [[14 ივლისი]] [[2013]]-ში საფრანგეთში სპეციალური სამი CD-ის ეგზემპლარით Fnac-ის მიერ.<ref>{{cite web|url=http://musique.fnac.com/a6102687/Compilation-soul-Summer-of-Soul-Arte-Edition-speciale-Fnac-CD-album|title=Summer of Soul Arte – Edition spéciale Fnac – Compilation soul – CD album – Achat & prix – fnac|website=musique.fnac.com|accessdate=6 October 2017}}</ref> [[10 მარტი]] [[2014]]-ში ლე ლიდოში აიო მოიგო კატეგორია 'საუკეთესო ქალი მომღერალი' [[გლობ დე კრისტალის პრემიაზე]], რომელიც გადაეცემა ფრანგი პრესის ასოციაციის წევრების მიერ, ფრანგული ხელოვნების და კულტურის აღსანიშნავად.<ref>{{cite web|url=http://www.public.fr/Public-TV/Scoop-Public-TV/Exclu-video-Les-larmes-d-Ayo-aux-Globes-de-Cristal-C-est-la-premiere-fois-dans-ma-vie-que-je-gagne-quelque-chose-pour-ma-musique-511857|title=Exclu vidéo : Les larmes d' Ayo aux Globes de Cristal : "C'est la première fois dans ma vie que je gagne quelque-chose pour ma musique".|website=Public.fr|accessdate=6 October 2017}}</ref> სხვა ნომინანტები ამ კატეგორიაში იყვნენ [[კარლა ბრუნი]], [[სესილი კასელი|ჰოლიზიზი]], [[ვანესა პარადი]] და [[ზაზი (მომღერალი)|ზაზი]].<ref>{{cite web|url=http://www.lefigaro.fr/culture/2014/03/07/03004-20140307ARTFIG00382-des-globes-de-cristal-pour-recompenser-les-oublies-de-l-art.php|title=Des Globes de Cristal pour récompenser les oubliés de l'art|date=7 March 2014|website=Le Figaro|accessdate=6 October 2017}}</ref> [[2014]]-ში, აიო პარიზში, ამატორული [[კორო (მუსიკალური)]],-ის მონაწილეობით, რესტორან „Rotonde de la Villette“-ში სადაარად ორგანიზებული [[ფლეშმობი]] მოაწყო, სადაც სიმღერა „Who“-ს იმღერებდა. ეს აქციის შესახებ ფილმი, სახელად „Mission Incognito: Ayo“, რეჟისორობის Lorenz Findeisen-ის მიერ, [[2014]] წლის [[აგვისტო]]ში ფრანგულ-ბოშურ ტელევიზიაში [[Arte]]-ზე გადაიცა. სერიალის სხვა ეპიზოდებში ასევე მონაწილეობდნენ მხატვრები [[Rolando Villazón]], [[Jim Avignon]] და [[Ulrich Matthes]].<ref>{{cite web|url=http://www.arte.tv/guide/de/050802-003/mission-incognito-ayo |title=Mission Incognito: Ayo |publisher=[[Arte]] |accessdate=23 August 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140826161136/http://www.arte.tv/guide/de/050802-003/mission-incognito-ayo |archivedate=26 August 2014 }}</ref> აიო-ს [[Société des auteurs, compositeurs et éditeurs de musique|SACEM]]-ის საზღვარგარეთული რეპერტუარის დიდი ჯილდო [[2014]] წლის [[24 ოქტომბერი]]ს ოლიმპიაში, პარიზში მიენიჭა.<ref>{{cite web|url=http://www.lefigaro.fr/flash-actu/2014/10/15/97001-20141015FILWWW00250-le-palmares-des-grands-prix-de-la-sacem-devoile.php|title=Le palmarès des Grands prix de la Sacem dévoilé|date=15 October 2014|website=FIGARO|accessdate=6 October 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sacem.fr/cms/site/en/lang/en/home/about-sacem/grands-prix-awards-2014|title=SACEM, Society of Authors, Composers and Publishers of Music|website=Sacem.fr|accessdate=6 October 2017}}</ref> [[2015]] წლის [[21 ივნისი]]ს აიომ YouTube-ზე თვითნაკეთ მუსიკალურ ვიდეოს გამოუშვა, სახელად „Send This Message To All Your Friends“ ([[2015]] წლის [[22 ივნისი]]ს სახელიც დაემატა), რომელიც სიმღერას „Boom Boom“ ასახავდა,<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=H57QNLIqzAM |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211213/H57QNLIqzAM |archive-date=2021-12-13 |url-status=live|title=Send This Message To All Your Friends|date=22 June 2015|accessdate=6 October 2017|via=YouTube}}{{cbignore}}</ref> რომლის წერა 10 თვით ადრე ჰქონდა შესრულებული და ძირითადად მხოლოდ ცოცხალ კონცერტებზე უთამაშია. ეს ვიდეო აშშ-ში მიმდინარე რასობრივ ძალადობაზე ([[hate crime|ჯაშუშობა]]) საპასუხოდ გამოუშვა. გამოშვებას ოფიციალურ სოციალურ ქსელებზე - [[Instagram]], Facebook და Twitter- ზე გამოაცხადა.<ref>{{Cite web |url=https://instagram.com/p/4MCUP1Q9JV/ |title=Ayo on Instagram: "6:35am on this side of the planet and I didn't sleep yet cause I've been putting together a music video for everybody who's ready for the truth. I wrote this song 10 month ago and so far have only played it live but each time I've played it I've felt a strong support from the crowd and it gave me more and more courage to be a voice that speaks for everybody I am tired of watching the News and I am tired of reality shows that are everything but reality. I am tired of listening to the radio and tired of being tired. Am I the only one feeling this? If you feel me, this song (Message) is for you and I hope you will send this message to all your friends!!!! You'll be the first to watch it cause I've just uploaded it. You can find the link to the Video in my Bio. Thank you for your support.Love, Ayo" |access-date=21 June 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150622002612/https://instagram.com/p/4MCUP1Q9JV/ |archive-date=22 June 2015 |url-status=dead }}</ref> [[2015]] წლის [[ივლისი]]ში ინტერვიუში აიომ განაცხადა, რომ Universal-ის ლეიბლი 10 წლის თანამშრომლობის შემდეგ დატოვა, რადგან მუსიკალურ ინდუსტრიაში ხელოვანები მხოლოდ საგნებად იქცევიან და ის თავისუფალი უნდა იყოს.<ref>{{cite web|url=http://www.laprovence.com/article/spectacles/3505126/les-mots-dayo-doux-et-revoltes.html|title=Les mots d'Ayo, doux et révoltés|publisher=La Provence|date=22 July 2015|accessdate=23 July 2015}}</ref> [[2017]]-ში აიომ თავის მეხუთე ალბომიდან ორი სინგლი გამოუშვა, რომელთაც მუსიკალური ვიდეოებიც მოჰყვა. ალბომის გამოშვება მაშინ ოქტომბერში იყო დაგეგმილი.<ref>{{cite web|url=https://www.amazon.com/Ayo/dp/B0752H838Z/ref=sr_1_10?ie=UTF8&qid=1505662560|title=Ayo|website=Amazon|accessdate=6 October 2017}}</ref> პირველი სინგლი, „I'm a Fool“, ივნისში გამოვიდა,<ref>{{Cite web |url=http://www.chartsinfrance.net/Ayo/news-104534.html |title="I'm a Fool" : Ayo annonce son nouvel album avec une ballade soul vibrante |access-date=17 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170917214049/http://www.chartsinfrance.net/Ayo/news-104534.html |archive-date=17 September 2017 |url-status=dead }}</ref> ხოლო მეორე სინგლი „[[Paname]]“ (პარიზისა და მისი შემოგარენის ბოშური მეტსახელი<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=v-43I5EW8vIC|title=Paris Dreams, Paris Memories: The City and Its Mystique|first=Charles|last=Rearick|date=6 April 2011|publisher=Stanford University Press|isbn=9780804777513|accessdate=6 October 2017|via=Google Books}}</ref>) სექტემბერში გამოვიდა. [[2017]] წლის [[6 ოქტომბერი]]ს მომღერლის მეხუთე ალბომი გამოქვეყნდა, სახელად „[[Ayọ (album)|Ayọ]]“, მისი სახელი დაერქვა. [[2019]] წლის [[15 ოქტომბერი]]ს აიომ სინგლი „Beautiful“ გამოუშვა ლეიბლის „[[Wagram Music]]/3ème Bureau“ სახელით,<ref>{{cite web|url=https://www.amazon.de/Beautiful-Ayo/dp/B07YNH68D1/|title=Ayo Beautiful|website=Amazon Germany|accessdate=15 October 2019}}</ref> რომელიც მისი მეექვსე ალბომის „[[Royal (Ayo album)|Royal]]“ ნაწილია. ალბომი ოფიციალურად [[2020]] წლის [[31 იანვარი]]ს გამოვიდა. ამ ალბომიდან მეორე სინგლი „Rest assured“ უფრო ადრე, [[2020]] წლის [[იანვარი|იანვარში]] გამოვიდა.<ref>{{Cite web |url=https://www.qobuz.com/fr-fr/label/wagram-music-3eme-bureau-1/download-streaming-albums |title=Wagram Music - 3ème Bureau |accessdate=2025-05-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200131133636/https://www.qobuz.com/fr-fr/label/wagram-music-3eme-bureau-1/download-streaming-albums |archivedate=2020-01-31 }}</ref> === სამსახიობო კარიერა === [[2014]] წლის [[აპრილი]]ში აიოს კონცერტის ტური რამდენიმე კვირით შეაჩერეს, რადგანაც მან მთავარი როლი ითამაშა ფილმში „[[Murder in Pacot]]“ (ფრანგულად „Meurtre à Pacot“) ბოშური წარმომავლობის ჰაიტელი კინორეჟისორის [[Raoul Peck]]-ის მიერ, რომლის გადაღებაც ჰაიტის დედაქალაქში, [[Port-au-Prince]], ჰაიტი, გაიმართა [[2014]] წლის [[აპრილი]]სა და [[2014]] წლის [[მაისი]]ში.<ref>{{cite web|url=https://news.yahoo.com/director-raoul-peck-shoots-quake-film-haiti-161819948.html|title=Director Raoul Peck shoots new quake film in Haiti|publisher=Yahoo! News|accessdate=6 October 2017}}</ref> ეს სინგერის პირველი სამსახიობო გამოცდილება იყო სრულმეტრაჟიან ფილმში.<ref>{{cite web|url=http://www.funkhauseuropa.de/musik/globalpopnews/ayo105_akk-a1-5.html |title=Dreharbeiten auf Haiti |publisher=Funkhaus Europa |first=Keno |last=Mescher |date=13 March 2014 |accessdate=17 March 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150212131435/http://www.funkhauseuropa.de/musik/globalpopnews/ayo105_akk-a1-5.html |archivedate=12 February 2015 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ubba.eu/fiche.cfm/412727_50794_115-1_ayo-.html|title=UBBA|website=Ubba.eu|accessdate=6 October 2017}}</ref> ფილმი აღწერს, როგორ იცვლება ჰაიტიში მდიდარი ოჯახის ცხოვრება [[2010]] წლის მიწისძვრის შემდეგ. აიოს გარდა ფილმში მონაწილეობენ ფრანგი მსახიობები [[Alex Descas]] და [[Thibault Vinçon]], ასევე ჰაიტელი პოეტი და ახალბედა მსახიობი კერმონდე ლавли ფიფი. სცენარის თანაავტორები არიან ჰაიტელი მწერალი და პოეტი [[Lyonel Trouillot]]<ref name=winnipeg>{{cite news|url=http://www.winnipegfreepress.com/world/director-raoul-peck-begins-production-on-earthquake-drama-in-haiti-255023191.html|title=Director Raoul Peck begins production on earthquake drama in Haiti|work=Winnipeg Free Press|first=Trenton|last=Daniel|date=12 April 2014|accessdate=13 April 2014}}</ref> და სცენარისტი [[Pascal Bonitzer]]. ფილმის მსოფლიო პრემიერა გაიმართა [[2014]] წლის [[5 სექტემბერი]]ს [[Toronto International Film Festival]]-ზე.<ref>{{cite news|url=https://variety.com/2014/film/news/toronto-film-festival-completes-lineup-1201285802/|title=Toronto Film Festival Completes Lineup|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|first=Jennie|last=Punter|date=19 August 2014|accessdate=20 August 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.theglobeandmail.com/arts/awards-and-festivals/tiff/tiff-unveils-star-studded-guest-list-including-robert-downey-jr-and-keira-knightley/article20106533/|title=TIFF unveils dozens of big Hollywood names on guest list, including Robert Downey Jr. and Keira Knightley|first=Simon|last=Houpt|work=The Globe and Mail|date=19 August 2014|accessdate=20 August 2014}}</ref> ევროპული პრემიერა შედგა ფილმების პროგრამაში „პანორამა“ 65-ე ბოშის საერთაშორისო კინოფესტივალის ფარგლებში [[2015]] წლის [[7 თებერვალი]]ს.<ref>{{cite web|url=https://www.berlinale.de/de/presse/pressemitteilungen/alle/Alle-Detail_25556.html|title=- Berlinale -|website=Berlinale.de|accessdate=6 October 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.filmdeculte.com/cinema/actualite/BERLINALE-2015-les-premiers-films-de-la-section-Panorama-20603.html|title=BERLINALE 2015: les premiers films de la section Panorama :: FilmDeCulte|website=Filmdeculte.com|accessdate=6 October 2017}}</ref> აიო, სხვა მთავარ მსახიობებთან ერთად, პროდიუსერი რემი გრელეტი და რეჟისორი რაულ პეკი ესწრებოდნენ ფილმის მეორე ჩვენებას [[2015]] წლის [[10 თებერვალი]]ს ზოო პალასტში<ref>{{cite news|url=http://www.la-croix.com/Culture/Cinema/Raoul-Peck-revient-a-Berlin-sur-le-tremblement-de-terre-en-Haiti-2015-02-11-1279580|title=Raoul Peck revient à Berlin sur le tremblement de terre en Haïti|date=11 February 2015|work=La Croix|first=Arnaud|last=Schwartz|accessdate=12 February 2015}}</ref> ფოტოკოლისა და პრესკონფერენციის შემდეგ, რომელიც გაიმართა სასტუმროში „Grand Hyatt“.<ref>{{cite web|url=https://uk.lifestyle.yahoo.com/photos/murder-pacot-photocall-65th-berlinale-20150210-121034-571.html|title='Murder in Pacot' photocall|publisher=Yahoo! Lifestyle, UK & Ireland|date=10 February 2015|accessdate=12 February 2015}}</ref> აიო (ჯოი ოგუნმაკინი) მონაწილეობს გერმანულ სამეცნიერო ფანტასტიკის დრამაში „VOLT“, რომლის სცენარი დაწერა და გადაიღო [[Tarek Ehlail]], ფილმის გადაღებები გაიმართა ქოლნის მიდამოებში და მისი გამოშვება დაგეგმილია [[2016]]. გერმანულ-ფრანგული კოპროდუქცია განხორციელებულია „augenschein-Filmproduktion“ და „Les Films D’Antoine“-ს მიერ. აიო თამაშობს ლა ბლანშეს როლს, მისი პარტნიორები არიან მსახიობები [[Benno Fürmann]], [[Denis Moschitto]] და [[Stipe Erceg]].<ref name=volt>{{cite web|url=http://www.augenschein-filmproduktion.de/de/filme/detail/volt.html|title=VOLT – augenschein Filmproduktion|website=Augenschein-filmproduktion.de|accessdate=6 October 2017}}</ref> აიო ოგუნმაკინი ნომინირებულია კატეგორიაში „გერმანული კინოს ახალი ტალანტის პრემიაზე: მსახიობი“ [[Filmfest München]]-ის [[2016]] წლის ფესტივალზე მისი როლისთვის ფილმში „VOLT“.<ref>{{cite web|url=http://www.filmfest-muenchen.de/en/presse-branche/pressebereich/pressemitteilungen/2016/06/foerderpreis2016/|title=Candidates for the New German Cinema New Talent Award – Filmfest München|website=Filmfest-muenchen.de|accessdate=6 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171006211556/http://www.filmfest-muenchen.de/en/presse-branche/pressebereich/pressemitteilungen/2016/06/foerderpreis2016/|archivedate=6 ოქტომბერი 2017}}</ref> ფილმის მსოფლიო პრემიერა შედგა მიუნხენში [[2016]] წლის [[24 ივნისი]]ს.<ref>{{cite web|url=https://www.filmfest-muenchen.de/de/festival/videothek/2016-neues-deutsches-kino/tarek-ehlail-volt/|title=Tarek Ehlail (VOLT) – Filmfest München|website=Filmfest-muenchen.de|accessdate=8 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171008180540/https://www.filmfest-muenchen.de/de/festival/videothek/2016-neues-deutsches-kino/tarek-ehlail-volt/|archivedate=8 ოქტომბერი 2017}}</ref> == დისკოგრაფია == {| class="wikitable sortable" style="width:100%;" ! კატეგორია !! ნამუშევრები |- | '''ალბომები''' | * ''[[Joyful (Ayọ album)|Joyful]]'' ([[2006]]) * ''[[Gravity at Last]]'' ([[2008]]) * ''[[Billie-Eve]]'' ([[2011]]) * ''[[Ticket to the World]]'' ([[2013]]) * ''[[Ayọ (album)|Ayọ]]'' ([[2017]]) * ''[[Royal (Ayo album)|Royal]]'' ([[2020]]) * ''[[Mami Wata]]'' ([[2024]]) |- | '''სინგლები''' | * "Life Is Real" ([[2006]]) * "Down on My Knees" ([[2006]]) * "And It's Supposed to Be Love" ([[2007]]) ([[2008]], აშშ) * "Help is Coming" ([[2007]]) * "Slow Slow (Run Run)" ([[2008]]) * "On aime, on aide" ([[2009]]) * "Lonely" ([[2009]]) * "I'm Gonna Dance" ([[2011]]) * "I Want You Back" ([[2011]]) * "Fire" ([[2013]]) * "Fire" (featuring [[Youssoupha]]) ([[2013]]) * "Who" ([[2014]]) * "I'm a Fool" ([[2017]]) * "Paname" ([[2017]]) * "Beautiful" ([[2019]]) * "Rest assured" ([[2020]]) * "I'll Be Right Here" (featuring [[Keziah Jones]]) ([[2021]]) |- | '''DVD-ები''' | * ''AYO Live in Monte Carlo'' ([[2007]], წარმოებული [[PBS]])<ref>{{cite web|url=http://www.starpulse.com/news/index.php/2007/10/28/ayo_live_from_monte_carlo_featured_as_pb/|archive-url=https://web.archive.org/web/20071229224034/http://www.starpulse.com/news/index.php/2007/10/28/ayo_live_from_monte_carlo_featured_as_pb/|url-status=dead|archive-date=29 December 2007|title='Ayo: Live From Monte-Carlo' Featured As PBS Fund Raising Special During December|date=28 October 2007|accessdate=8 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071229224034/http://www.starpulse.com/news/index.php/2007/10/28/ayo_live_from_monte_carlo_featured_as_pb/|archivedate=29 დეკემბერი 2007}}</ref> * ''Ayọ Live at the Olympia'' ([[2007]]) |- | '''EP''' | ''Where Will I Be'' ([[Gramophone record|ვინილის დისკი]], [[2004]]) |- | '''ნამუშევრები და კოლაბორაციები''' | * "Kido Musik" (როგორც Joy, ბენდის La Taste წევრი, [[1992]]) * "Liebe & Verstand" (თანამშრომლობა ჯგუფთან ''[[:de:Sisters Keepers|Sisters Keepers]]'' {{in lang|de}}, [[2001]]) * "Confusion" (EP-ში ''Cris Prolific'' [Versatile records], [[2004]]) * "Play Boy" (ალბომში ''PlayUp'', [[2006]]) * "Worried About You" (ალბომში ''Heaven'' ბოში ჯგუფის [[The Avener]]-ისგან, [[2020]]) |- | '''მუსიკალური ვიდეოკლიპები''' | * "La Maladie d'Amour" (როგორც Joy, ბენდის La Taste წევრი, [[1993]]) * "Down on My Knees" ([[2006]]) * "Help Is Coming" ([[2007]]) * "Life Is Real" ([[2007]]) * "And It's Supposed to Be Love" ([[2007]]) * "Slow Slow (Run Run)" ([[2008]]) * "Lonely" ([[2009]]) * "I'm Gonna Dance" ([[2011]]) * "I Want You Back" ([[2011]]) (რეჟისორი: J.G Biggs) * "Boom Boom" ([[2015]]) * "I'm a Fool" ([[2017]]) |} [[File:Ayo 02 - Trianon - live in Paris 2011.jpg|thumb|right|კონცერტი ტრიანონში, პარიზი, [[2011]] წლის [[21 მარტი]] (ფოტო: oouinouin)]] == ფილმოგრაფია == * ''[[Ayo Joy]]'' ([[2009]], დოკუმენტური ფილმი) * ''[[Murder in Pacot]]'' ([[2015]]) * ''Volt'' ([[2016]])<ref name=volt /> == სატელევიზიო პროგრამები == * ''Summer of Soul'' ([[2013]], ფრანგული ARTE TV) * ''Mission Incognito: Ayo'' ([[2014]], ARTE) == ჯილდოები == * European Border Breakers Awards [[2008]]<ref>{{cite web|url=http://www.european-border-breakers.eu/2008_winners.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20080117222306/http://www.european-border-breakers.eu/2008_winners.html|url-status=dead|archive-date=17 January 2008|title=EUROPEAN BORDER BREAKERS AWARDS 2008 – winners 2008|date=17 January 2008|accessdate=6 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080117222306/http://www.european-border-breakers.eu/2008_winners.html|archivedate=17 იანვარი 2008}}</ref> * [[Globes de Cristal Award]], წლის საუკეთესო ქალი მომღერალი ([[2014]])<ref>{{cite web|url=http://www.d17.tv/pid6947-globes-de-cristal-2014.html?vid=1034374|archive-url=https://web.archive.org/web/20140311134902/http://www.d17.tv/pid6947-globes-de-cristal-2014.html?vid=1034374|url-status=dead|archive-date=11 March 2014|title=Meilleur interprète féminine:" Ayo" – Globes de cristal 2014– 10/03/2014 – D17|date=11 March 2014|accessdate=6 October 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140311134902/http://www.d17.tv/pid6947-globes-de-cristal-2014.html?vid=1034374|archivedate=11 მარტი 2014}}</ref> * Grand Prize for [[Société des auteurs, compositeurs et éditeurs de musique|SACEM]] repertoire abroad ==რესურსები ინტერენტში== * {{Official website|http://www.ayomusic.com/}} * [http://www.myspace.com/ayo Ayọ] {{-}} *[[MySpace]] * [{{AllMusic|class=artist|id=p526210|pure_url=yes}} Ayọ] {{-}} * [[Allmusic]] * {{IMDb name|id=2680016|name=Ayọ}} * {{IMDb name|id=6717818|name=Joy Olasunmibo Ogunmakin}} * [http://ayowiki.com/ Wiki with detailed biography and discography] {{Commons category|Ayọ}} {{Authority control}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:Ayo}} [[კატეგორია:გერმანელი მომღერლები ინგლისურ ენაზე]] [[კატეგორია:გერმანელები ნიგერიული წარმოშობის]] [[კატეგორია:გერმანელები იორუბას წარმოშობის]] [[კატეგორია:გერმანელები ბოშური წარმოშობის]] [[კატეგორია:გერმანელი სოულ მომღერლები]] [[კატეგორია:გერმანელი ქალი მომღერლები-ავტორები]] [[კატეგორია:გერმანელი მომღერლები-ავტორები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:ფრეხენის მკვიდრი]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები, რომლებიც აშშ-ში ცხოვრობენ]] [[კატეგორია:გერმანელი ემიგრანტები საფრანგეთში]] [[კატეგორია:UNICEF-ის კეთილისმსურველი ელჩები]] [[კატეგორია:ბოშა მსახიობები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის გერმანელი ქალი მომღერლები]] [[კატეგორია:ბოშა მომღერლები]] [[კატეგორია:კოლონის მსახიობები]] [[კატეგორია:კოლონის მუსიკოსები]] [[კატეგორია:გერმანელები სინტი წარმოშობის]] [[კატეგორია:გერმანელი ემიგრანტები ნიგერიაში]] [[კატეგორია:ბოშა ქალი მომღერლები]] [[კატეგორია:დაბადებული 1980]] [[კატეგორია:მომღერლები]] [[კატეგორია:ქალი მომღერლები]] 8mnl4gfppnnhqkjd4gjrp1w8qw209ph 0 588877 4816722 4806518 2025-06-19T16:56:11Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 2 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816722 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელი = Mojo | სურათი = [[ფაილი:Mad Catz M.O.J.O.jpg|250პქ]] | ტიტრი = The M.O.J.O controller and console | მწარმოებელი = [[Mad Catz]] | ოჯახი = | ტიპი = [[მიკროკონსოლი]] | თაობა = | გამოშვება = {{Vgrelease new|USA|10 დეკემბერი, 2013|UK|10 დეკემბერი, 2013}}<br>{{Vgrelease new|EU|2014 or 2015}} | ფასი = [[აშშ დოლარი|$]]249.99 | შეწყდა = | გაიყიდა = | მედია = | ოპერაციული სისტემა = [[Android]] 4.2.2 ''Jelly Bean'' | კვება = | ჩიპი = [[Nvidia]] [[Tegra 4]] T40S<ref>{{Cite web|url=http://madcatz.com/mojo/en-us/#order|title=MAD CATZ: Official Site - Dare to Lead}}</ref> | პროცესორი = 1.8 GHz ოთხბირვიანი [[ARM Cortex-A15]] | გრაფიკა = Nvidia GeForce ULP GPU | საცავი = 16 GB შიდა ფლეშმეხსიერება | მეხსიერება = 2 GiB DDR3 [[SDRAM]] | მონიტორი = [[HDMI]]<br/><small>1080p, 720p</small> | ხმა = | შეტანა = | კონტროლერი = | კავშირი = * Wi-Fi a/b/g/n * Ethernet * USB 3.0 | ზომა = | წონა = | უკუთავსებადობა = | წინა = | შემდეგი = | დაკავშირებული = | საიტი = {{URL|http://madcatz.com/mojo/}} }} '''MOJO''' (სტილიზებული როგორც '''M.O.J.O.''') — [[Android]]-ზე დაფუძნებული [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მიკროკონსოლი]], წარმოებული [[Mad Catz]]-ის მიერ.<ref name="Polygon announce">{{cite web |url=http://www.polygon.com/2013/6/7/4407278/mad-catz-project-mojo-android-micro-console |title=Mad Catz working on Project M.O.J.O. Android micro-console, showing it at E3 |last1=Sarkar |first1=Samit |date=June 7, 2013 |work=[[Polygon]] |publisher=[[Vox Media]] |accessdate=June 7, 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130610202213/http://www.polygon.com/2013/6/7/4407278/mad-catz-project-mojo-android-micro-console |archivedate=June 10, 2013 |url-status=live }}</ref> სისტემა მუშაობს სუფთა Android-ზე და პირდაპირ უკავშირდება [[Google Play]]-ს ონლაინ მაღაზიას.<ref name="Joystiq: just MOJO">{{cite web |url=http://www.joystiq.com/2013/06/14/mad-catzs-android-console-now-just-mojo-pulls-games-straight/ |title=Mad Catz's Android console now just 'MOJO,' pulls games straight from Google Play |last1=Mallory |first1=Jordan |date=June 14, 2013 |work=[[Joystiq]] |publisher=AOL Tech |accessdate=June 21, 2013 }}</ref> ამგვარად, მას შეუძლია Android-ის ნებისმიერი თამაშის გაშვება.<ref name="Joystiq: just MOJO"/> კონსოლი გამოვიდა [[2013]] წლის [[10 დეკემბერი|10 დეკემბერს]] [[აშშ|შეერთებულ შტატებსა]] და [[დიდი ბრიტანეთი|დიდ ბრიტანეთში]].<ref>{{cite web |url=http://www.kotaku.com.au/2013/10/mad-catzs-ouya-killer-priced-dated-and-potentially-deadly/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131009223102/http://www.kotaku.com.au/2013/10/mad-catzs-ouya-killer-priced-dated-and-potentially-deadly/ |url-status=dead |archive-date=October 9, 2013 |title=Mad Catz's Ouya-Killer Priced, Dated And Potentially Deadly |publisher=Kotaku |date=October 9, 2013 |accessdate=2013-10-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131009223102/http://www.kotaku.com.au/2013/10/mad-catzs-ouya-killer-priced-dated-and-potentially-deadly/ |archivedate=ოქტომბერი 9, 2013 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.computerandvideogames.com/432960/mad-catz-announces-mojo-console-release-details/ |title=News: Mad Catz announces Mojo console release details |publisher=ComputerAndVideoGames.com |date= |accessdate=2013-10-10}}</ref> [[2014]] წლის იანვარში, MoDaCo მოდიფიკაციის მეშვეობით კონსოლის „დარუთვა“ (rooting) გახდა შესაძლებელი, რასაც მხარს უჭერდა Mad Catz-იც.<ref>{{cite web|url= http://www.droidgamers.com/index.php/game-news/hardware-a-devices/7218-mad-catz-mojo-android-game-console-rooted-now-even-better-than-before|title= Mad Catz MOJO Android game console rooted, now even better than before|author= AndrewH|publisher= DroidGamers|date= January 28, 2014|accessdate= May 21, 2015|archive-date= May 22, 2015|archive-url= https://web.archive.org/web/20150522144857/http://www.droidgamers.com/index.php/game-news/hardware-a-devices/7218-mad-catz-mojo-android-game-console-rooted-now-even-better-than-before|url-status= dead|archiveurl= https://web.archive.org/web/20150522144857/http://www.droidgamers.com/index.php/game-news/hardware-a-devices/7218-mad-catz-mojo-android-game-console-rooted-now-even-better-than-before|archivedate= მაისი 22, 2015}}</ref> 2014 წლის მარტში, კონსოლის ფასი აშშ-ში 199.99 დოლარი, ხოლო დიდ ბრიტანეთში 179 გირვანქა სტერლინგი გახდა. დამატებით, Ouya Everywhere გარიგების ფარგლებში, Mad Catz-მა განაცხადა, რომ [[Ouya]]-ს მთელი სათამაშო კონტენტი ხელმისაწვდომი გახდებოდა 2014 წლის გაზაფხულში.<ref>{{cite web|url= http://www.eurogamer.net/articles/2014-03-06-all-ouya-game-content-coming-to-mad-catz-micro-console-mojo|title= All Ouya game content coming to Mad Catz micro-console MOJO|author= Wesley Yin-Poole|work= [[Eurogamer]]|publisher= Gamer Network|date= March 6, 2014|accessdate= May 21, 2015}}</ref> 2014 წლის ივნისში, აპლიკაციის მეშვეობით, [[OnLive]]-ის მომხმარებლებს შეეძლოთ როგორც OnLive-ის თამაშების, ისე საკუთარი თამაშების სტრიმინგი. <ref>{{cite web|url= http://www.ign.com/articles/2014/06/05/onlive-game-streaming-comes-to-mad-catz-mojo-micro-console|title= Onlive game streaming comes to Mad Catz' MOJO micro-console|author= Justin Rubio|work= [[IGN]]|publisher= j2 Global|date= June 5, 2014|accessdate= May 21, 2015}}</ref> 2014 წლის 30 ივნისს დაემატა Ouya Everywhere ფუნქცია, რომელიც მოთამაშეებს საშუალებას აძლევდა ეთამაშათ OUYA თამაშები MOJO-ზე. განახლების მეშვეობით, თამაშები და ვიდეოები უკვე 4K UHD ფორმატში გამოისახებოდა.<ref>{{cite web|url= https://www.engadget.com/2014/07/01/mad-catz-mojo-ouya-4k/|title= Mad Catz's Android console nabs OUYA games and 4K UHD support|author= Timothy J. Seppala|publisher= [[Engadget]]|date= July 1, 2014|accessdate= May 21, 2015}}</ref> [[2015]] წლის [[22 ივნისი|22 იანვარს]], კონსოლის ფასი კიდევ უფრო შემცირდა და [[აშშ]]-ში 149.99 დოლარი, [[დიდი ბრიტანეთი|დიდ ბრიტანეთში]] 119 [[გირვანქა სტერლინგი]], ხოლო [[ევროპა|ევროპის]] მასშტაბით 149 [[ევრო]] გახდა.<ref>{{cite web|url= http://www.gamesindustry.biz/articles/2015-01-22-mad-catz-drops-mojo-price-again|title= Mad Catz drops MOJO price again|author= Brendan Sinclair|publisher= GamesIndustry.biz|date= January 22, 2015|accessdate= May 21, 2015}}</ref> M.O.J.O.-ს თამაშების მაღაზია დაიხურა [[2019]] წლის [[25 ივნისი|ივნისს]].<ref>{{cite news |title=Preservationists Are Racing to Save Ouya's Games Before They Disappear |url=https://www.vice.com/en/article/ouya-is-shutting-down-and-fans-are-preserving-games-before-they-disappear/ |access-date=28 April 2021 |work=Vice.com |language=en}}</ref> ==რესურსები იტერნეტში== * {{Official website|http://www.madcatz.com/mojo/}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{მიკროკონსოლები}} {{მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:მიკროკონსოლები]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] gopa5ok85i8ntl7iz2u4foszk56g0g3 0 588911 4816731 4806591 2025-06-19T17:30:18Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816731 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება= Nexus Player | ლოგო = [[File:Fig logo.gif|250px]] | სურათი = [[ფაილი:Nexus Player.png|250პქ]] | ტიტრი = | შემქმნელი = [[Google]], [[Asus]] | მწარმოებელი = [[Asus]] | ოჯახი= [[Google Nexus]] | ტიპი = ციფრული მედია-პლეიერი, ციფრული ტელევიზიის მიმღები, [[მიკროკონსოლი]] | თაობა = [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე]] | გამოშვება = 3 ნოემბერი, 2014 | ფასი= {{flat list| * [[აშშ დოლარი|$]]99 * [[გირვანქა სტერლინგი|GBP]] £79 }} | შეწყდა= 24 მაისი, 2016 | ოპერაციული სისტემა = '''ორიგინალი:''' [[Android]] 5.0 „Lollipop“<br />'''მიმდინარე:''' Android 8.0 „Oreo“ | კვება= | პროცესორი = 1.8 GHz ოთხბირთვიანი [[Intel Atom]] Z3560<br />Imagination PowerVR G6430 Graphics 2D/3D Engine (1080p<ref>{{Cite web|url=https://www.asus.com/us/Home-Entertainment/Nexus_Player/|title = Nexus Player - Support}}</ref>) | საცავი = 8 GB შიდა [[eMMC]] | მეხსიერება = 1 GB [[LPDDR3]] | შეტანა = Android-ის ტელეფონები/პლანშეტები, Android Wear, Nexus Player remote, Asus Gamepad, Bluetooth-ის აუდიო მოწყობილობა და HIDs | კავშირი = {{flat list| * [[Wi-Fi]] ([[IEEE 802.11ac]] 2x2 MIMO) * [[Bluetooth]] * [[Micro-USB]] * [[HDMI]] * [[USB OTG]] }} | სერვისი= {{Collapsible list | {{flat list| * [[Google Play]] * [[Netflix]] * [[HBO Go]] * [[Hulu Plus]] * [[YouTube]] * [[USA Today]] * [[CBS News]] * [[Pandora Radio]] }}}} | ზომა = 120 მმ დიამეტრი, 20 მმ სიმაღლე | წონა = 235 გრამი | წინა= [[Nexus Q]] | შემდეგი = Chromecast Google TV-ით | საიტი= [https://www.asus.com/us/Home-Entertainment/Nexus_Player/ Asus website] }} '''Nexus Player''' — ციფრული მედია პლეიერი და [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე თაობის]] [[მიკროკონსოლი]], რომელიც [[Google]]-მა [[Intel]]-თან და [[Asus]]-თან ერთად შექმნა. ის Google Nexus სამომხმარებლო მოწყობილობების ოჯახში მეორე მედია პლეიერი იყო. თავდაპირველად მუშაობდა [[Android]] 5.0 („Lollipop“) [[ოპერაციული სისტემა|ოპერაციულ სისტემაზე]] და წარმოადგენდა პირველ მოწყობილობას, რომელმაც Android TV პლატფორმა გამოიყენა. Nexus Player მხარს უჭერდა Google Cast-ის ფუნქციას, რომელიც ტელევიზორზე მედიის დაკვრის არჩევისა და კონტროლის საშუალებას იძლეოდა და პირველად Chromecast-ის მიერ დაინერგა. Nexus Player წინასწარი შეკვეთები დაიწყო [[2014]] წლის [[15 ოქტომბერი|15 ოქტომბერს]] [[Google Play Store]]-ზე 99 აშშ დოლარად.<ref>{{cite web|url=http://www.androidcentral.com/nexus-9-now-available-pre-order-google-play|title=Nexus 6, 9 and Player arrive in Google Play, orders live for 9 and Player|work=Android Central|first=Andrew|last=Martonik|date=October 17, 2014|access-date=October 17, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150129085033/http://www.androidcentral.com/nexus-9-now-available-pre-order-google-play|archive-date=January 29, 2015|url-status=dead}}</ref> მოგვიანებით, მისი შეძენა აშშ-ის მაღაზიებშიც გახდა შესაძლებელი.<ref>{{cite web|url=http://www.androidpolice.com/2015/01/25/the-nexus-player-is-now-available-at-us-retailers-best-buy-newegg-and-amazon|title=The Nexus Player Is Now Available At US Retailers: Best Buy, Newegg, And Amazon|publisher=Android Police|date=January 25, 2015|access-date=January 26, 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191018221304/https://www.androidpolice.com/2015/01/26/the-nexus-player-is-now-available-at-us-retailers-best-buy-newegg-and-amazon/|archivedate=ოქტომბერი 18, 2019}}</ref> გაყიდვების პირველ დღეებში Nexus Player Google Play Store-დან ამოიღეს, რადგან FCC სერტიფიცირება არ ჰქონდა გავლილი.<ref>{{cite web|last1=Spradlin|first1=Liam|title=Google's Nexus Player Hasn't Passed FCC Certification Yet, 'Out Of Inventory' On The US Play Store|date=18 October 2014|url=http://www.androidpolice.com/2014/10/17/googles-nexus-player-hasnt-passed-fcc-certification-yet-out-of-inventory-on-the-play-store/}}</ref> ორი დღის შემდეგ, სერტიფიცირების მიღების შემდეგ, მოწყობილობა კვლავ დააბრუნეს Play Store-ში. [[2016]] წლის [[24 მაისი|24 მაისს]] Google-მა შეწყვიტა Nexus Player-ის პირდაპირი გაყიდვები.<ref>{{cite web |title=Google confirms the Nexus Player has been discontinued |date=2016-05-24 |website=[[The Verge]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20230614101836/https://www.theverge.com/circuitbreaker/2016/5/24/11762276/google-nexus-player-discontinued |archive-date=2023-06-14 |url-status=live |url=https://www.theverge.com/circuitbreaker/2016/5/24/11762276/google-nexus-player-discontinued}}</ref> [[2017]] წლის მაისში Google-მა განაცხადა, რომ Google Assistant Nexus Player-ზე იმავე წლის ბოლოს გამოჩნდებოდა.<ref>{{Cite web|url=https://android-developers.googleblog.com/2017/05/welcome-to-your-new-home-on-android-tv.html|title=Welcome to your New Home on Android TV}}</ref> 2017 წლის ნოემბერში, მოწყობილობამ Google Assistant-ის ფუნქცია ყოველთვიური უსაფრთხოების განახლების ფარგლებში მიიღო.<ref>{{Cite web|url=https://www.slashgear.com/nexus-player-surprisingly-gets-google-assistant-in-november-update-16508159/|title=Nexus Player surprisingly gets Google Assistant in November update|date=16 November 2017 |work=SlashGear |first=JC |last=Torres}}</ref> 2018 წლის მარტში Google-მა დაადასტურა, რომ Nexus Player არ მიიღებდა Android 9 Pie-ს და რომ მოწყობილობისთვის უსაფრთხოების განახლებებიც დასრულდა.<ref>{{cite web|last1=Gao|first1=Richard|title=[Update: No more security updates either] Confirmed: The Nexus Player will not be updated to Android P|url=https://www.androidpolice.com/2018/03/22/nexus-player-will-not-updated-android-p/|website=Android Police|date=23 March 2018|publisher=Illogical Robot LLC}}</ref> 2018 წლის აგვისტოში Android Headlines-მა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ Nexus Player-ის ზოგიერთ მომხმარებელს პრობლემა შეექმნა, რის გამოც მათი მოწყობილობები გამოუსადეგარი გახდა.<ref>{{cite web |title=Increasing Number Of Nexus Players Have Suddenly Stopped Working |url=https://www.androidheadlines.com/2018/08/increasing-number-of-nexus-players-have-suddenly-stopped-working.html#discussion |website=Android Headlines |date=13 August 2018 |publisher=August 13, 2018 - Written By John Anon}}</ref> Nexus Player-ის გაყიდვები [[2016]] წლის მაისში შეწყდა, ხოლო პროდუქტის მხარდაჭერა [[2018]] წლის მარტში დასრულდა. ==რესურსები ინტერნეტში== * [https://www.asus.com/us/Home-Entertainment/Nexus_Player/ Nexus Player] — Asus.com ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{მიკროკონსოლები}} {{მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:მიკროკონსოლები]] [[კატეგორია:მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] dxrfzhqj12f7bll4nmspisvi9eu8zp9 0 589161 4816715 4807979 2025-06-19T16:06:35Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816715 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = Leapster | ლოგო = | სურათი = LeapFrog Leapster-0593.jpg | ტიტრი = გერმანულენოვანი მწვანე ფერის Leapster | მწარმოებელი = [[LeapFrog Enterprises]] | ოჯახი= [[Leapster-ის სერია]] | ტიპი = [[პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლი]] | თაობა = [[მეექვსე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მეექვსე]] | გამოშვება = {{Start date and age|2003|10|7}} | პროცესორი = ARCTangent CPU @ 96MHz | მედია = Leapster-ის [[ROM-კარტრიჯი|კარტრიჯი]] | გაიყიდა = 4 მილიონი | თამაში = „SpongeBob SquarePants Saves the Day!“ | შეწყდა = 2011 (კარტრიჯები )<br> 2014 (კონსოლი) | შემდეგი = Leapster2<br />[[LeapFrog Didj]] | გრაფიკა = 4 MB ATI ჩიპი | მონიტორი = 160x160 CSTN სენსორული ეკრანი | ხმა = MIDI, CELP ხმოვანი კომპრესია 8000 ჰერცზე | ოპერაციული სისტემა = [[MQX]],<ref name="mame_driver">{{cite web|url=https://github.com/mamedev/mame/blob/master/src/mame/leapfrog/leapster.cpp|title=leapster.cpp (MAME GitHub)|access-date=27 January 2024}}</ref> [[Adobe Flash|Macromedia Flash MX 2004]] | მეხსიერება = 2MB RAM, 256 ბაიტი [[NVRAM]] }} '''Leapster''' — საგანამანათლებლო [[პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლი]], რომელიც ადრე ცნობილი იყო როგორც '''Leapster Multimedia Learning System''' (Leapster მულტიმედიური სასწავლო სისტემა), რომელიც შექმნა კომპანია [[LeapFrog Enterprises]]-მა 2003 წელს.<ref name="nytimes2003">{{cite web| url=https://www.nytimes.com/2003/12/04/technology/circuits/04basi.html| title=For Little Fingers, an Array of Digital Tutors| author=WARREN BUCKLEITNER| date=December 4, 2003| work= New York Times| access-date= July 17, 2014}}</ref> კონსოლი განკუთვნილია 4-დან 10–11 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის (სკოლამდელი ასაკიდან მეოთხე ან მეხუთე კლასამდე). მისი თამაშები მოთამაშეებს ასწავლის [[ანბანი|ანბანს]], [[ფონეტიკა]]ს, საბაზისო [[მათემატიკა]]ს (მიმატება, გამოკლება, გამრავლება, გაყოფა), ასევე ხელოვნებასა და ა.შ. მიმართულების პადის გარდა, სისტემას აქვს სენსორული ეკრანი სტილუსით, რაც ახალგაზრდა მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, უშუალოდ იურთიერთონ ეკრანთან. LeapFrog-მა Leapster-ის მემკვიდრე Leapster2 პორტატული მოწყობილობა 2008 წლის ივლისში გამოუშვა.<ref>{{Cite web|title=LeapFrog Leapster2 and Didj: Handheld Edu-Gamers For the Pre-iPod/Cellphone/DS Demographic|url=https://gizmodo.com/leapfrog-leapster2-and-didj-handheld-edu-gamers-for-th-352886|access-date=2021-03-23|website=Gizmodo|date=5 February 2008 |language=en-us}}</ref> Leapster2 არსებითად იგივე სისტემაა, რომელსაც დამატებული აქვს USB პორტი და [[Secure Digital|SD ბარათის]] სლოტი. ეს დამატებები იძლევა გადმოწერილი სრული ან მოკლე თამაშის გაშვების შესაძლებლობას, მათ შორის თამაშის მონაცემების აღრიცხვას, როგორიცაა მომხმარებლის მიერ ნასწავლი ინფორმაცია და ა.შ. გადმოსაწერი თამაშები გასაყიდად არ არის განკუთვნილი.<ref>{{Cite web |url=http://www.geek.com/articles/games/first-look-preview-new-leapfrog-technology-leapster-2-didg-and-more-20080327/ |title=First Look: New LeapFrog Technology–Leapster 2, Didg, and more &#124; Geek.com |access-date=2008-11-17 |archive-date=2008-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081207172126/http://www.geek.com/articles/games/first-look-preview-new-leapfrog-technology-leapster-2-didg-and-more-20080327/ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207172126/http://www.geek.com/articles/games/first-look-preview-new-leapfrog-technology-leapster-2-didg-and-more-20080327/ |archivedate=2008-12-07 }}</ref> Leapster2-ის გამოსვლის შემდეგ გამოშვებული თამაშები აღრიცხავს მომხმარებლის აქტივობას და ამ მონაცემებს აგზავნის LeapFrog-ის „Learning Path“ სისტემაში, რომელიც თვალყურს ადევნებს დასრულებულ საგანმანათლებლო ეტაპებს. გარკვეული სასწავლო აქტივობების დასრულება შესაძლებლობას იძლევა, მივიღოთ წვდომა ონლაინ თამაშებზე. მოწყობილობაზე შექმნილი ხელოვნების ნიმუშების შემთხვევაში, მისი ონლაინ გაფორმება და მომხმარებლის კომპიუტერიდან ხელმისაწვდომი პრინტერით ამობეჭდვაა შესაძლებელი. Leapster-ს წარმოება [[2014]] წელს შეწყდა, ხოლო Leapster2-ის — [[2019]] წელს. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Leapster}} *{{ოფიციალური|https://web.archive.org/web/20081120051920/http://www.leapfrog.com/en/families/leapster.leapster_systems.html}} (დაარქივებული) ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები}} {{სხვა თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:მეექვსე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:LeapFrog Enterprises]] [[კატეგორია:საგანმანათლებლო ვიდეო თამაშების კონსოლები]] gq7pniqbluv26hj4d4miao1164bkt6c 0 589216 4816879 4807787 2025-06-20T04:50:59Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816879 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკატლანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Acatlán}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 22 268 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 10.9%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 241.6 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 92.2 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1865]] წლის [[8 აგვისტო]]ს შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკატლანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13001. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] 4cj5t6mafa4ahcxroi0xbasiie9fyua 0 589219 4816878 4807791 2025-06-20T04:50:54Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816878 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკასოჩიტლანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Acaxochitlán}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 46 065 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 13.5%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 238.9 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა ადამიანი 193.6 კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1826]] წლის [[15 თებერვალი|15 თებერვალს]] შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკასოჩიტლანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13002. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] pripbp3i3nwjkqa0r5k9u7hkvmevks4 0 589220 4816881 4807795 2025-06-20T04:59:00Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816881 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აკტოპანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Actopan}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 61 002 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 12.3%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 271.9 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 224.4 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1824]] წლის [[6 აგვისტო]]ს შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აკტოპანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13003. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] s8nbwr5xrt7ionx4r1dry3pldcclqo3 0 589225 4816819 4807804 2025-06-20T00:40:07Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816819 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აგუა-ბლანკა-დე-იტურბიდეს მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Agua Blanca de Iturbide}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 10 313 შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 14.7%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 120 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 85.9 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1874]] წლის [[27 მარტი|27 მარტს]] შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აგუა-ბლანკა-დე-იტურბიდე. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13004. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] kkvts0e0r35oin0cwk53arciqrtsn80 0 589227 4816961 4807838 2025-06-20T08:18:12Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816961 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ალფახაიუკანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Alfajayucan}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 19 162 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 1.5%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 433.5 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 44.2 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1826]] წლის [[15 თებერვალი|15 თებერვალს]] შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ალფახაიუკანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13006. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] fptosseavli5he573qlsng3o45gc2hw 0 589228 4816956 4807840 2025-06-20T08:09:33Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816956 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''ალმოლოიის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Almoloya}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 12 546 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 11.1%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 272.3 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 46.1 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1868]] წლის [[17 ოქტომბერი|17 ოქტომბერს]] შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია ალმოლოია. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13007. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] 605elbla5191emuoa5tfv5ocv7rq62b 0 589229 4817031 4807841 2025-06-20T11:36:34Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4817031 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა დასახლება}} '''აპანის მუნიციპალიტეტი''' ({{lang-es|Municipio de Apan}}) ― [[მექსიკის მუნიციპალიტეტები|მუნიციპალიტეტი]] [[იდალგოს შტატი|იდალგოს შტატში]], [[მექსიკა|მექსიკის]] აღმოსავლეთ-ცენტრალურ ნაწილში. [[2020]] წლის აღწერის მიხედვით, მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 46 681 ადამიანს შეადგენს, რაც [[2010]] წლის მაჩვენებელთან შედარებით 9.7%-ით მეტია.<ref name="census2020">{{cite web|url=https://www.inegi.org.mx/app/scitel/Default?ev=9|title=Censo de Población y Vivienda 2020 - SCITEL|language=es|publisher=INEGI|access-date=2021-01-27}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.inegi.org.mx/contenidos/programas/ccpv/2010/tabulados/Basico/01_01B_MUNICIPAL_13.pdf|title=Localidades y su población por municipio según tamaño de localidad|publisher=INEGI |language=es |date=February 28, 2011 |access-date=July 15, 2017}}</ref> მუნიციპალიტეტის ფართობია 322.2 კმ².<ref name="Landarea">{{cite web|url=http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|title=Unidad de Microrregiones, Cédulas de Información Municipal (SCIM)|publisher=SEDESOL|language=es|access-date=November 18, 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130226014659/http://www.microrregiones.gob.mx/zap/Default.aspx?entra=nacion&valor=13|archivedate=თებერვალი 26, 2013}}</ref> [[მოსახლეობის სიმჭიდროვე]]ა 144.9 ადამიანი კმ²-ზე. ტერიტორია [[იდალგოს შტატი]]ს შემადგენლობაში [[1824]] წლის [[6 აგვისტო]]ს შევიდა.<ref name="Incorporationdate">{{cite book |date=1996 |title=Estado de Hidalgo. División Territorial de 1810 a 1995. |page=79 |url= http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/historicos/2104/702825222390/702825222390_5.pdf |language=es |location=Mexico |publisher=INEGI |isbn=970-13-1491-3}}</ref> მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრია აპანი. მექსიკის [[სტატისტიკისა და გეოგრაფიის ეროვნული ინსტიტუტი]]ს კლასიფიკაციით, მუნიციპალიტეტის კოდია 13008. ==იხილეთ აგრეთვე== *[[იდალგოს მუნიციპალიტეტები]] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{იდალგო}} [[კატეგორია:იდალგოს შტატის მუნიციპალიტეტები]] sfnkw3as0m5hse3hn8n3ns2457fiy3v 0 589276 4816729 4807998 2025-06-19T17:26:15Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816729 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = Neo Geo X | ლოგო = [[File:Neo-Geo X gold logo.png|250px|Neo-Geo X Logo]] | სურათი = Neo-geo-x-console.png | ტიტრი = Neo Geo X | შემქმნელი = [[SNK Playmore]] | მწარმოებელი = [[Tommo]]<br />[[Blaze Europe|Blaze]] (ევროპა)<ref name=PCMag>{{cite web|url=https://www.pcmag.com/article2/0,2817,2408383,00.asp|title=Neo Geo Returns With $200 20th Anniversary Console|work=PC Magazine|publisher=Ziff Davis|date=August 13, 2012|access-date=August 13, 2012|last=Greenwald|first=Will}}</ref> | ტიპი = [[ვიდეო თამაშების კონსოლი|ჰიბრიდული კონსოლი]] | თაობა = [[მერვე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები|მერვე]] | გამოშვებბა = 18 დეკემბერი, 2012 | შეწყდა = {{circa|2014}} | ოპერაციული სისტემა = OpenDingux | ჩიპი = Ingenic Semiconductor Jz4770 | გრაფიკა = [[Vivante]] GC860 444 MHz | პროცესორი = 1GHz XBurst (MIPS) | მედია = [[Secure Digital|SD ბარათი]] | გაიყიდა = | ფასი = [[აშშ დოლარი|$]]199.99 | მონიტორი = 4.3" LCD 480 × 272 16:9 ან 4:3 რეჟიმი | მეხსიერება = 128MB DDR2<ref name="Verge standalone">{{cite web |last1=Sarkar |first1=Samit |title=Standalone Neo Geo X handheld to sell for $129.99, hardware specifications revealed |url=https://www.polygon.com/gaming/2012/9/11/3317268/neo-geo-x-handheld-standalone-price-specifications |website=Polygon |access-date=1 December 2020 |language=en |date=11 September 2012}}</ref><ref name="NG Mod">{{cite web |title=Neo Geo X Mods Nathan Dickman |date=28 December 2012 |url=https://www.nathandickman.com/tag/neo-geo-x-mods/ |access-date=1 December 2020}}</ref> | საცავი = SanDisk 2GB Micro SD შიდა ფლეშმეხსიერება | ზომა = | წონა = | საიტი = [http://neogeox.com/ www.neogeox.com] | წინა = [[Neo Geo Pocket Color]] }} '''Neo Geo X''' (აბრ. '''NGX''') — [[ვიდეო თამაშების კონსოლი|ჰიბრიდული ვიდეო თამაშების კონსოლი]], შექმნილი იაპონური კომპანია [[SNK Playmore]]-ის მიერ. კონსოლი გამოვიდა [[2012]] წლის [[18 დეკემბერი|18 დეკემბერს]]. მასზე ხელმისაწვდომია ის თამაშები, რომლებიც პოპულარული იყო ორიგინალ [[Neo Geo]] აპარატურაზე. Neo Geo X-ს მოყვება 20 ჩაშენებული ორიგინალი Neo Geo-ს თამაში, სხვა თამაშები კი ხელმისაწვდომია თამაშის ბარათების მეშვეობით. ინფორმაცია Neo Geo X-ზე თავდაპირველად 2012 წლის იანვარში გამჟღავნდა, ხოლო იმავე წლის მარტში დადასტურდა.<ref name="Kotaku">{{cite web |last=Plunkett |first=Luke |date=March 15, 2012 |title=The "New" Neo Geo Handheld Goes on Sale Very Soon |url=http://kotaku.com/5893761/the-new-neo-geo-handheld-goes-on-sale-very-soon |access-date=August 13, 2012 |work=Kotaku |publisher=Gawker Media}}</ref><ref name="MCVUK">{{cite news |author=Sacco, Dominic |date=15 March 2012 |title=New Neo Geo X handheld console confirmed |url=http://www.mcvuk.com/news/read/new-neogeo-x-handheld-console-confirmed/092838 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120318023013/http://www.mcvuk.com/news/read/new-neogeo-x-handheld-console-confirmed/092838 |archive-date=18 March 2012 |access-date=17 March 2012 |work=MCV |publisher=Intent Media |agency=McCormack & Morrison}}</ref> ათ წელზე მეტი ხნის შესვენების შემდეგ, [[Neo Geo Pocket Color]]-ის შემდგომ, ეს იყო პირველი ახალი მოწყობილობა, რომელიც Neo Geo-ს ბრენდის ქვეშ გამოიცა. თავდაპირველად, გავრცელდა ხმები, რომ მოწყობილობა 700 დოლარზე მეტი ეღირებოდა, მაგრამ Neo Geo X Gold პაკეტის ფასმა 199 დოლარი შეადგინა, რაც გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე ორიგინალი [[Neo Geo AES]] კონსოლის ფასი.<ref>{{cite web|url=https://techland.time.com/2012/03/16/ridiculously-high-priced-neo-geo-x-handheld-announced-for-some-reason/|title=Ridiculously High-Priced 'Neo-Geo X' Handheld Announced for Some Reason|last=Wagstaff|first=Keith|date=March 16, 2012|access-date=August 13, 2012|work=Time Techland|publisher=Time, Inc.}}</ref><ref name=MTV2>{{cite web|url=http://multiplayerblog.mtv.com/2012/08/13/neogeo-x-gold-will-set-you-back-199-out-in-december/|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029210601/http://multiplayerblog.mtv.com/2012/08/13/neogeo-x-gold-will-set-you-back-199-out-in-december/|url-status=dead|archive-date=October 29, 2013|title=NEOGEO X Gold Will Set You Back $199, Out in December|last=Webb|first=Charles|work=MTV Multiplayer|publisher=Viacom|date=August 13, 2012|access-date=August 13, 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131029210601/http://multiplayerblog.mtv.com/2012/08/13/neogeo-x-gold-will-set-you-back-199-out-in-december/|archivedate=ოქტომბერი 29, 2013}}</ref> Neo Geo X ბაზარზე გამოვიდა როგორც „Neo Geo X Gold Limited Edition“-ის ნაწილი, რომელიც მოიცავდა დოკ-სადგურს, არკადულ ჩხირს და თამაშის ბარათს ბონუსად. დოკ-სადგური შექმნილია ორიგინალი Neo Geo AES კონსოლის მსგავსად და გამოიყენება როგორც პორტატიული მოწყობილობის დასატენად, აგრეთვე მისი ტელევიზორთან დასაკავშირებლად. არკადული ჩხირი არის ორიგინალი Neo Geo AES არკადული ჩხრისი რეპლიკა, რომელიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც [[სათამაშო კონტროლერი|კონტროლერი]], როდესაც პორტატიული მოწყობილობა ტელევიზორთან არის დაკავშირებული დოკ-სადგურის მეშვეობით. საერთო ჯამში, მასზე 36 თამაში იყო ხელმისაწვდომი. ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Neo Geo X}} *{{official website|http://www.neogeox.com}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები}} {{სხვა თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:SNK Playmore]] [[კატეგორია:Neo Geo]] [[კატეგორია:პორტატიული ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:2012 წელს წარმოდგენილი პროდუქტები]] 6ejrctw7c2usw75mi1g1sncjcf88evn 0 589352 4817038 4808538 2025-06-20T11:51:04Z ქრისტინე ბუთხუზი 168413 დაემატა [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4817038 wikitext text/x-wiki '''ჩხიკვთას სამების ეკლესიის წარწერა''' — [[თეთრიწყარო]]ს რაიონის ჩხიკვთას ეკლესიის [[ასომთავრული]] წარწერა, რომელიც ამოკვეთილია ქვის [[სტელა]]ზე. წარწერა წარმოადგენს ე.წ. ჴელს — [[ეპიგრაფიკა|ეპიგრაფიკულ]] საბუთს. წარწერა დაცულია [[საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმი|საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმ]]ში (იგი ძლიერაა დაზიანებული). ==წარწერა== # Ⴕ. სა # ღ.დ მოხბთა # წმდ ღმშბლისა # თა მრწმ ღნ თა # მრს ...შყლნე #სდი #თ.ს მმსა და ს.ად # ზრა ამირსპალსითა ჭ # ყონდილისითა დ მსხორთ # ო...სსთა იეე მსა ზქისი # დ. ი ჭსი დ უბრძნეს ჴელი # დ.სეს ონ შმწდ ო.ს დ # ისმ ო ის ედე # სმნი მსს იდ დოფ წარწერა ძნელად იშიფრება. მასში მოიხსენიებული არიან ცნობილი ისტორიული პირები: [[თამარ მეფე]] (მე-4, მე-5 სტრ.), ზაქარია ამირსპასალარი (მე-8 სტრ.), ივანე, ძმა ზაქარიასი (მე-10 სტრ.). ==დათარიღება== წარწერას ათარიღებენ [[1195]]-[[1207]] წლებით. ==ლიტერატურა== * დანელია კ., სარჯველაძე ზ., „ქართული პალეოგრაფია“, გამომცემლობა „ნეკერი“, გვ. 83., თბ. 1997 წ. [[კატეგორია:ასომთავრული]] [[კატეგორია:ქართული წარწერები]] [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] nvwio7oadznwd1bpm9oxxotjqfoq1uw 2 589354 4816641 4816046 2025-06-19T12:39:07Z Geagea 783 4816641 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |+ nplg |- ! P !! NO !! თარგი !! ლინკი !! in use on ka.wiki !! Mix'n'match !! in use on Wikidata !! proposal |- |[https://www.wikidata.org/wiki/Property:P11628 P11628] || 1,613 || [[თარგი:nplg ემიგრანტი]] || http://www.nplg.gov.ge/emigrants/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Femigrants%2F ლინკები (415)] || [https://mix-n-match.toolforge.org/#/catalog/5784 5784] || [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:WhatLinksHere/Property:P11628&limit=5000 579] || - |- | || 15,302 || [[თარგი:Nplg ილია]] || http://www.nplg.gov.ge/ilia/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Filia ლინკები (135)] || || || [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Dictionary of Affiliated Dissemination of Literacy among Georgians ID|Biographical Dictionary of Affiliated Dissemination of Literacy among Georgians ID]] |- | || 2,084 || [[თარგი:Nplg ექიმი]] || http://www.nplg.gov.ge/medics/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fmedics%2F ლინკები (54)] || || || [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Dictionary of Physicians of Georgia ID|Property proposal/Biographical Dictionary of Physicians of Georgia ID]] |- | [https://www.wikidata.org/wiki/Property:P4991 P4991] || 22,441 || [[თარგი:Nplg ბიოგრაფია]] || http://www.nplg.gov.ge/bios/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=5000&offset=5000&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fbios ლინკები (6,316)] || [https://mix-n-match.toolforge.org/#/catalog/1084 1084] || [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:WhatLinksHere/Property:P4991&limit=5000&dir=next&offset=0%7C60990487 9,252] || - |- | || 5,895 || [[თარგი:Nplg სპორტსმენი]] || http://www.nplg.gov.ge/athletes/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fathletes ლინკები (318)] || || || [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Dictionary of Athletes of Georgia ID|Property proposal/Biographical Dictionary of Athletes of Georgia ID]] |- | || 2,059 || [[თარგი:Nplg მეღვინე]] || http://www.nplg.gov.ge/winemakers/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fwinemakers ლინკები (23)] || || || [[:d:Wikidata:Property proposal/Biographical Dictionary of Winemakers of Georgia ID|Property proposal/Biographical Dictionary of Winemakers of Georgia ID]] |- | || ?? || [[თარგი:Nplg გაზეთი]] || http://www.nplg.gov.ge/paperge/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fpaperge ლინკები (53)] || || || |- | [https://www.wikidata.org/wiki/Property:P11853 P11853] || 83 || [[თარგი:Nplg ქართველოლოგი]] || http://www.nplg.gov.ge/kartv/en/ || [https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&limit=500&offset=0&target=http%3A%2F%2Fwww.nplg.gov.ge%2Fkartv%2F ლინკები (29)] || || [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:WhatLinksHere/Property:P11853&limit=5000 24] || - |} * [[:d:Template:Georgia (Republic) properties|Georgia (Republic) properties]] 4wp8zj12vtr10ijrz01hp0zu0l3bn2c 0 589398 4816727 4808792 2025-06-19T17:18:00Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816727 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = NES Classic Edition | ლოგო = File:NES Classic Edition logo NA.svg | სურათი = <div style="background-color: white; border: #dadada solid 1px; white-space: nowrap;"> [[File:NCM Konsole mit Controller.jpg|frameless|A miniature Nintendo Entertainment System dedicated console with one life-size controller.]]<br /> [[File:Nintendo CLV-101 20170617.jpg|frameless|A small Family Computer with two life-size controllers.]] </div> | ტიტრი= '''ზედა:''' NES Classic Edition კონტროლერით<br />'''ქვედა:''' Nintendo Classic Mini: Family Computer (CLV-101) | სხვა სახელწოდებები= {{plainlist| *Nintendo Classic Mini: Nintendo Entertainment System <small>(ევროპა და ავსტრალია)</small> *Nintendo Classic Mini: Family Computer <small>(იაპონია)</small> *Clover <small>(კოდური სახელი)</small>}} | შემქმნელი= [[Nintendo PTD]] | მწარმოებელი = [[Nintendo]] | ტიპი = [[გამოყოფილი კონსოლი|გამოყოფილი]] [[სახლის ვიდეო თამაშების კონსოლი]] | გამოშვება = [[იაპონია|იაპ]]./[[ავსტრალია|ავსტრალ.]]:</br> 10 ნოემბერი, 2016</br>[[ევროპა|ევრ.]]: 11 ნოემბერი, 2016</br>ხელახალი გამოშვება:</br>29 ივნისი, 2018</br>Shōnen Jump ვერსია:</br>7 ივლისი, 2018 | ფასი = {{plainlist| * [[USD]] 59.99 *[[EUR]]59.95|EUR *[[JPY]]5980 *[[GBP]]49.99 *[[AUD]]99 }} | შეწყდა = [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდ. ამერ.]]:</br>13 აპრილი, 2017</br>მსოფლ.:</br>13 აპრილი, 2017</br>ხელახალი გამოშვება:</br>დეკემბერი, 2018 | გაყიდა= 3.6 მილიონი<small>(2018 წლის 30 ივნისი)</small> | მედია = შიდა ფლეშმეხსიერება | ჩიპი = Allwinner R16, ოთხბირთვიანი [[ARM Cortex-A7]] | მეხსიერება = 256 MB DDR3 [[RAM]] | საცავი = 512 MB NAND Flash TSOP48 | გრაფიკა = Mali-400 MP | კონტროლერი = კონტროლერის ორი პორტი | შემდეგი = [[Super NES Classic Edition]] }} '''NES Classic Edition''' — [[გამოყოფილი კონსოლი|გამოყოფილი]] [[სახლის ვიდეო თამაშების კონსოლი]], რომელიც ახდენს [[Nintendo Entertainment System]]-სა (NES) და [[Family Computer]]-ის (Famicom) კონსოლების [[ვიდეო თამაშების კონსოლების ემულატორი|ემულაციას]]. NES Classic Edition პირველად გამოვიდა [[2016]] წლის [[10 ნოემბერი|10 ნოემბერს]] [[იაპონია]]სა და [[ავსტრალია]]ში,<ref>{{cite news|last1=Perez|first1=Angela|title=Nintendo New NES Release Date & Price in Australia|url=http://www.australianetworknews.com/nintendo-new-nes-release-date-price-in-australia/|access-date=August 8, 2016|date=July 15, 2016|archive-date=June 23, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180623023206/https://www.australianetworknews.com/nintendo-new-nes-release-date-price-in-australia/|url-status=live}}</ref> ხოლო 11 ნოემბერს [[ჩრდილოეთ ამერიკა]]სა და [[ევროპა]]ში.<ref>{{cite news|last1=Perry|first1=Alex|title=The re-release of the original Nintendo has some amazing new features|url=http://www.businessinsider.com/nintendo-nes-classic-edition-features-2016-8|access-date=August 9, 2016|date=August 8, 2016|archive-date=August 9, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160809131707/http://www.businessinsider.com/nintendo-nes-classic-edition-features-2016-8|url-status=live}}</ref> შეზღუდული მარაგის გამო, საწყისი პარტიები თითქმის მაშინვე გაიყიდა. კონსოლი ვიზუალურად NES-ის მინიატურული რეპლიკაა და მოიცავს 30 ჩაშენებულ თამაშს NES-ის ლიცენზირებული ბიბლიოთეკიდან,<ref>{{cite news|last1=Kickham|first1=Dylan|title=Nintendo to re-release classic NES 30 years after original system|url=http://www.ew.com/article/2016/07/18/nintendo-re-release-nes|access-date=October 17, 2016|work=Entertainment Weekly's EW.com|date=July 18, 2016|archive-date=June 30, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170630041531/http://ew.com/article/2016/07/18/nintendo-re-release-nes/|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last1=Russell|first1=Jon|title=Nintendo is launching a mini version of its iconic NES console with 30 classic games|url=https://techcrunch.com/2016/07/14/nintendo-is-launching-a-mini-version-of-its-iconic-nes-console-with-30-classic-games/|access-date=October 17, 2016|work=TechCrunch|date=July 14, 2016|archive-date=December 15, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171215021342/https://techcrunch.com/2016/07/14/nintendo-is-launching-a-mini-version-of-its-iconic-nes-console-with-30-classic-games/|url-status=live}}</ref> თამაშის პროცესის შენახვის შესაძლებლობით (save states). გამოვიდა კონსოლის ორი ვერსია; ერთი იაპონიისთვის, რომელიც ორიგინალი Family Computer-ის (Famicom) მსგავსია,<ref>{{cite news|last1=Tumbokon|first1=Karen|title=Nintendo's Famicom Mini Console Is Coming To Japan|url=http://www.ibtimes.com/nintendos-famicom-mini-console-coming-japan-2424339|access-date=October 17, 2016|work=International Business Times|date=September 30, 2016|archive-date=October 18, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161018225331/http://www.ibtimes.com/nintendos-famicom-mini-console-coming-japan-2424339|url-status=live}}</ref> და მეორე დანარჩენი მსოფლიოსთვის, რომელიც ორიგინალ NES-ს ჰგავს. [[2018]] წლის [[7 ივლისი|7 ივლისს]], მხოლოდ იაპონიაში, ძალიან შეზღუდული რაოდენობით გამოვიდა ოქროსფერი '''Nintendo Classic Mini: Family Computer Weekly Shōnen Jump 50th Anniversary Version''',<ref name=":0">{{Cite web |last=McFerran |first=Damien |date=July 13, 2018 |title=Hardware Review: The Shōnen Jump 50th Anniversary Famicom Classic Mini Is Gorgeous, But Pointless |url=https://nintendolife.com/news/2018/07/hardware_review_the_shnen_jump_50th_anniversary_famicom_classic_mini_is_gorgeous_but_pointless |access-date=April 8, 2024 |website=[[Nintendo Life]]}}</ref> მანგა ჟურნალის, „Shueisha-ს Weekly Shōnen Jump“-ის 50 წლის იუბილეს აღსანიშნავად. ამ სპეციალურ გამოცემაში შედის Famicom-ის 20 თამაში, რომლებიც ძირითადად Shōnen Jump მანგას პერსონაჟებსა და სიუჟეტებზეა დაფუძნებული. მათ შორისაა ისეთი ცნობილი სერიები, როგორებიცაა „Dragon Ball“, „Saint Seiya“ და „Kinnikuman“.<ref>{{cite web |date=2018-05-13 |title=Nintendo Makes Famicom Mini Shonen Jump Edition for Magazine's 50th Anniversary - News |url=https://www.animenewsnetwork.com/news/2018-05-13/nintendo-makes-famicom-mini-shonen-jump-edition-for-magazine-50th-anniversary/.131442 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180513184040/https://www.animenewsnetwork.com/news/2018-05-13/nintendo-makes-famicom-mini-shonen-jump-edition-for-magazine-50th-anniversary/.131442 |archive-date=May 13, 2018 |access-date=2018-06-22 |publisher=[[Anime News Network]]}}</ref><ref>{{Cite web | url = https://arstechnica.com/gaming/2018/07/hands-on-with-nintendos-weirdest-and-maybe-rarest-classic-console-yet/ | title = Hands-on with Nintendo's weirdest, and maybe rarest, classic console yet | first = Sam | last = Machkovech | date = July 12, 2018 | access-date = July 12, 2018 | work = [[Ars Technica]] | archive-date = July 12, 2018 | archive-url = https://web.archive.org/web/20180712113111/https://arstechnica.com/gaming/2018/07/hands-on-with-nintendos-weirdest-and-maybe-rarest-classic-console-yet/ | url-status = live }}</ref> Nintendo-მ დაახლოებით NES Classic Edition-ის 2.3 მილიონი ასლი გაყიდა გამოსვლიდან [[2017]] წლის აპრილამდე.<ref name="gamasutra.com">{{cite web|url=http://www.gamasutra.com/view/news/297102/Nintendo_sold_23_million_NES_Classic_Editions.php|title=Nintendo sold 2.3 million NES Classic Editions|first=Alissa|last=McAloon|date=April 28, 2017 |access-date=April 28, 2017|archive-date=April 29, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170429080409/http://www.gamasutra.com/view/news/297102/Nintendo_sold_23_million_NES_Classic_Editions.php|url-status=dead}}</ref> როდესაც Nintendo-მ განაცხადა პროდუქტის წარმოების შეწყვეტის შესახებ, მომხმარებლებში დაბნეულობა და კერძო გამყიდველებს შორის ფასების მკვეთრი ზრდა გამოიწვია. NES Classic-ზე არსებული დიდი მოთხოვნისა და Super NES Classic Edition კონსოლის წარმატების გამო, Nintendo-მ NES Classic-ის შეზღუდული რაოდენობის ხელახალი გამოშვება დაიწყო [[2018]] წლის ივნისში. წარმოება კვლავ შეწყდა 2018 წლის დეკემბერში. კონსოლმა დადებითი შეფასებები მიიღო კრიტიკოსებისგან.<ref>{{cite web |url=http://www.animenewsnetwork.com/review/game/nes-classic-edition/.108810 |title=NES Classic Edition - Game Review |quote=Most of the games sound nearly the same as their NES versions, but devoted fans will notice a few deviations, whether it's the oddly muffled beat of the first-level music in Kid Icarus or the slightly tinnier clangs of a heart counter winding back after a Castlevania level. The games are also based on their Virtual Console versions, so StarTropics renames its yoyo weapon a “star.” |access-date=November 26, 2016 |archive-date=November 21, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161121060458/http://www.animenewsnetwork.com/review/game/nes-classic-edition/.108810 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web|url=http://hackaday.com/2016/11/13/linux-on-your-nes-classic-edition/|title=Linux On Your NES Classic Edition|date=November 13, 2016 |quote=Nintendo look as though they may have something of a hit on their hands with their latest console offering.|access-date=November 26, 2016|archive-date=November 26, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161126195601/http://hackaday.com/2016/11/13/linux-on-your-nes-classic-edition/|url-status=live}}</ref> NES Classic Edition-ის გამოშვებიდან მალევე, ჰაკერებმა შეძლეს სისტემის დაჰაკვა და მის ბიბლიოთეკაში 700-მდე თამაში დაამატეს,<ref>{{cite web | title = NES Classic can be hacked to play 700 games, but you might as well burn your receipt | url = https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3003623/nes-classic-can-be-hacked-play-700-games-but-you-might-as-well-burn-your-receipt | author = Dave Neal | publisher = The Inquirer | date = January 31, 2017 | access-date = August 23, 2018 | archive-date = August 24, 2018 | archive-url = https://web.archive.org/web/20180824002317/https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3003623/nes-classic-can-be-hacked-play-700-games-but-you-might-as-well-burn-your-receipt | archiveurl = https://web.archive.org/web/20180824002317/https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3003623/nes-classic-can-be-hacked-play-700-games-but-you-might-as-well-burn-your-receipt | archivedate = აგვისტო 24, 2018 }}</ref> ასევე ჩართეს სხვა კონსოლების ემულაციის მხარდაჭერა. სხვადასხვა კონსოლის თამაშები, როგორიცაა [[Nintendo 64]] და [[32X]], წარმატებით გაეშვა NES Classic Edition-ზე.<ref>{{cite web|last1=Jones|first1=Brad|title=Hackers Tweak NES Classic Edition to Play Games From Other Consoles|url=http://www.digitaltrends.com/gaming/nes-classic-game-boy-genesis/|website=Digital Trends|date=February 16, 2017 |access-date=March 7, 2017|archive-date=March 8, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170308134148/http://www.digitaltrends.com/gaming/nes-classic-game-boy-genesis/|url-status=live}}</ref><ref name="eg review">{{cite web | url = http://www.eurogamer.net/articles/digitalfoundry-2017-nintendo-classic-mini-nes-review | title = Nintendo Classic Mini NES review | first = John | last = Linneman | date = February 5, 2017 | access-date = September 28, 2017 | work = [[Eurogamer]] | archive-date = September 27, 2017 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170927101025/http://www.eurogamer.net/articles/digitalfoundry-2017-nintendo-classic-mini-nes-review | url-status = live }}</ref> ==თამაშები== {| class="wikitable sortable" ! თამაშები ! საავტორო უფლებები ! NA/PAL ! იაპონია |- |„[[Atlantis no Nazo]]“||[[Sunsoft]]||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Balloon Fight]]“||[[Nintendo]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Bubble Bobble (ვიდეო თამაში)|Bubble Bobble]]“||[[Taito]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Castlevania (1986 წლის ვიდეო თამაში)|Castlevania]]“||[[Konami]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Castlevania II: Simon's Quest]]“||Konami||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Donkey Kong (1981 წლის ვიდეო თამაში)|Donkey Kong]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Donkey Kong Jr.]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Double Dragon II: The Revenge (NES-ის ვიდეო თამაში)|Double Dragon II: The Revenge]]“||[[Arc System Works]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„Downtown Nekketsu March: Super-Awesome Field Day!“||Arc System Works||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Dr. Mario]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Excitebike]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Final Fantasy (ვიდეო თამაში)|Final Fantasy]]“||[[Square Enix]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Final Fantasy III]]“||Square Enix||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Galaga]]“||[[Bandai Namco Entertainment|Bandai Namco]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Ghosts 'n Goblins (ვიდეო თამაში)|Ghosts 'n Goblins]]“||[[Capcom]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Gradius (ვიდეო თამაში)|Gradius]]“||Konami||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Ice Climber]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Kid Icarus]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Kirby's Adventure]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[The Legend of Zelda (ვიდეო თამაშ)|The Legend of Zelda]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Mario Bros.]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Mega Man 2]]“||Capcom||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Metroid (ვიდეო თამაში)|Metroid]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[NES Open Tournament Golf]]“||Nintendo||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Ninja Gaiden (NES-ის ვიდეო თამაში)|Ninja Gaiden]]“||[[Koei Tecmo]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Pac-Man]]“||Bandai Namco||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Punch-Out!!|Punch-Out!! Featuring Mr. Dream]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[River City Ransom]]“||Arc System Works||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Solomon's Key]]“||Koei Tecmo||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[StarTropics]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Super Contra]]“||Konami||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Super Mario Bros.]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Super Mario Bros. 2|Super Mario Bros. 2/USA]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Super Mario Bros. 3]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Tecmo Bowl]]“||Koei Tecmo||{{Ya}}||{{Na}} |- |„Tsuppari Ōzumō“||Koei Tecmo||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Yie Ar Kung-Fu]]“||Konami||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Zelda II: The Adventure of Link]]“||Nintendo||{{Ya}}||{{Ya}} |- |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|NES Classic Edition}} * {{Official website|https://www.nintendo.co.jp/clv/index.html|ოფიციალური იაპონური საიტი}} * [https://www.nintendo.co.jp/clv/manuals/en/index.html NES Classic Edition-ის სახელმძღვანელო] ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{გამოყოფილი კონსოლები}} {{სხვა თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} {{Nintendo Entertainment System}} {{Nintendo-ს აპარატული უზრუნველყოფა}} [[კატეგორია:გამოყოფილი კონსოლები]] [[კატეგორია:2016 წელი ვიდეო თამაშებში]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] [[კატეგორია:Nintendo Entertainment System]] [[კატეგორია:2016 წელს წარმოდგენილი პროდუქტები]] nqamasyqsj8xvr863a8dk2ufjwaqd7i 0 589519 4816760 4809254 2025-06-19T18:40:01Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816760 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა საინფორმაციო მოწყობილობა | სახელწოდება = PlayStation Classic | ლოგო = PlayStation_Classic_logo.jpg | სურათი = PlayStation Classic Konsole + Controller (transparenter Hintergrund).png | ტიტრი = PlayStation Classic კონტროლერით | სხვა სახელწოდებები = {{Hlist|PSC|PS Classic|PS1 Classic}} | შემქმნელი = [[Sony Interactive Entertainment]] | მწარმოებელი = [[Sony|Sony Electronics]] | ოჯახი = [[PlayStation]] | ტიპი = [[გამოყოფილი კონსოლი]] | გამოშვება = {{vgrelease new|WW|3 დეკემბერი, 2018}} | ფასი = [[USD]]99.99}<br/>[[EUR]]99.99<br/>[[იენა (ფულის ერთეული)|JPY]]9980<br/>[[გირვანქა სტერლინგი|GBP]]89.99<br/>[[ავსტრალიური დოლარი|AUD]]149.99<br/>[[კანადური დოლარი|CAD]]129.99 | შეწყდა = | მედია = შიდა ფლეშმეხსიერება | ოპერაციული სისტემა = [[Linux]] | ჩიპი = [[MediaTek]] MT8167A | პროცესორი = ოთხბირთვიანი ARM Cortex-A35 | მეხსიერება = 1GB DDR3<ref name="REVIEW Sony PlayStation Classic (+ TEARDOWN)">{{cite web | url = https://www.youtube.com/watch?v=ilfOuG_wn7g | title = NREVIEW Sony PlayStation Classic (+ TEARDOWN)| date = November 27, 2017 | access-date = November 27, 2017 | work = HDblog }}</ref> | საცავი = 16GB eMMC | გრაფიკა = Power VR GE8300 | კონტროლერი = 2 კონტროლერის პირტი | კავშირი = microUSB | ზომა = 149x33x105 მმ | წონა = 170 გრამი | წინა = | შემდეგი = | გაიყიდა = | საიტი = {{URL|playstation.com/en-us/explore/playstation-classic}} }} '''PlayStation Classic''' — [[Sony Interactive Entertainment]]-ის მიერ შექმნილი [[ვიდეო თამაშების კონსოლი]], რომელიც ახდენს [[1994]] წელს გამოსული ორიგინალი [[PlayStation (კონსოლი)|PlayStation]]-ის თამაშებს [[ვიდეო თამაშების კონსოლების ემულატორი|ემულაციას]]. ის [[2018]] წლის სექტემბერში, [[Tokyo Game Show]]-ზე დაანონსდა და [[2018]] წლის [[3 დეკემბერი|3 დეკემბერს]], ორიგინალი კონსოლის გამოსვლიდან 24 წლისთავზე გამოვიდა. PlayStation Classic-ის კომპლექტაციაში შედის ორიგინალი PlayStation-ის ორი კონტროლერის რეპლიკა (ანალოგური ჯოისტიკებისა და ვიბრაციის გარეშე), HDMI კაბელი და USB Micro-A სტანდარტულ USB-A კაბელთან. კონსოლის AC ადაპტერი ცალკე იყიდება. მასში ჩაშენებულია 20 თამაში.<ref>{{cite web | url = https://kotaku.com/playstation-classic-plays-fine-but-it-s-a-bare-bones-e-1830294616 | title = PlayStation Classic Plays Fine, But It's A Bare-Bones Experience | first = Chris | last= Kohler | date = November 8, 2018 | access-date = November 8, 2018 | work = [[Kotaku]] }}</ref> PlayStation Classic-მა [[იაპონია]]ში პირველ კვირას 120 000 ერთეული გაყიდა.<ref name="gameindustry_jp_120k">{{cite web|url=https://www.gamesindustry.biz/articles/2018-12-14-playstation-classic-sells-120k-in-japan|title=PlayStation Classic sells 120k in Japan|website=[[Gameindustry.biz]]|publisher=Gamer Network|first=Rebekah|last=Valentine|date=December 14, 2018|access-date=December 16, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181214235938/https://www.gamesindustry.biz/articles/2018-12-14-playstation-classic-sells-120k-in-japan|archive-date=December 14, 2018|url-status=live}}</ref> მისი გაყიდვები შესამჩნევად დაბალი იყო [[აშშ]]-ში. მოგვიანებით ფასი 60 აშშ დოლარამდე დაეცა. გამოსვლიდან ორ თვეში, [[Walmart]]-მა კონსოლიის ფასი 40 დოლარამდე შეამცირა.<ref>{{cite news |last1=Broida |first1=Rick |title=Sony PlayStation Classic: $40 |url=https://www.cnet.com/news/the-sony-playstation-classic-was-a-flop-at-100-would-you-buy-it-for-40/ |access-date=February 12, 2019 |work=CNET |date=February 12, 2019 |language=en}}</ref> [[2019]] წელს მისი ფასი 29.99 დოლარს შეადგენდა.<ref>{{cite web | url = https://www.gamespot.com/articles/ps-classic-is-cheaper-than-ever-at-just-30-for-day/1100-6467460/ | title= PS Classic Is Cheaper Than Ever At Just $30 For Days Of Play E3 Sale |first = Will |last= Fulton | date = June 11, 2019 | access-date = June 12, 2019 | work =[[GameSpot]] }}</ref> იმავე წლის ივლისში Best Buy-მ და [[Amazon]]-მა კონსოლის ფასი 20 დოლარამდე დაწიეს.<ref>{{cite web|url=https://www.bleedingcool.com/2019/07/15/the-playstation-classic-is-now-only-20-and-still-seems-pricey/|title=The PlayStation Classic Is Now Only $20 And Still Seems Pricey|website=Bleeding Cool News|last=Sheehan|first=Gavin|date=July 15, 2019}}</ref> კონსოლმა კრიტიკოსებისგან ძირითადად უარყოფითი შეფასებები მიიღო, რისი მიზეზიც მისი სუსტი თამაშების ბიბლიოთეკა და მაღალი ფასი იყო, თუმცა კონსოლის დიზაინმა მოწონება დაიმსახურა. ==თამაშები== {| class="wikitable sortable" ! თამაშები<ref name=westlist>{{cite web |title=Announcing PlayStation Classic's Full Lineup of 20 Games |url=https://blog.us.playstation.com/2018/10/29/announcing-playstation-classics-full-lineup-of-20-games/ |website=PlayStation.Blog|date=October 29, 2018 }}</ref><ref name=jplist>{{cite web |title=｢プレイステーション クラシック｣内蔵ソフトウェア全20本発表！ 注目ポイントも解説！ {{!}} PlayStation.Blog |url=https://www.jp.playstation.com/blog/detail/7787/20181029-psclassic-1.html |website=｢プレイステーション クラシック｣内蔵ソフトウェア全20本発表！ 注目ポイントも解説！ {{!}} PlayStation.Blog |date=October 29, 2018 |language=ja}}</ref> !გამომცემელი ! [[ჩრდილოეთი ამერიკა|NA]]/[[PAL]]/[[კორეა]]/[[სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია|SEA]]<ref name=westlist/> ! [[იაპონია]]/[[ტაივანი|TW]]/[[ჰონგ-კონგი|HK]]<ref name=jplist/><ref>{{cite web | url = https://www.usgamer.net/articles/japan-playstation-classic-full-game-lineup-a-lot-better-than-us-europe-parasite-eve | title = Japan's PlayStation Classic Full Game Lineup Is A Lot Better Than Ours | first = Caty | last = McCarthy | date = October 29, 2018 | access-date = October 29, 2018 | work = [[USGamer]] | archive-date = May 14, 2019 | archive-url = https://web.archive.org/web/20190514040835/https://www.usgamer.net/articles/japan-playstation-classic-full-game-lineup-a-lot-better-than-us-europe-parasite-eve | url-status = dead | archiveurl = https://web.archive.org/web/20190514040835/https://www.usgamer.net/articles/japan-playstation-classic-full-game-lineup-a-lot-better-than-us-europe-parasite-eve | archivedate = მაისი 14, 2019 }}</ref> |- |„[[Arc the Lad (ვიდეო თამაში)|Arc the Lad]]“ |[[Sony Interactive Entertainment]]||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Arc the Lad II]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Armored Core (ვიდეო თამაში)|Armored Core]]“ |[[FromSoftware]]||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Battle Arena Toshinden]]“ {{ref|PAL|PAL}} |[[Tomy]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Cool Boarders 2]]“ {{ref|PAL|PAL}} |[[UEP Systems]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Destruction Derby]]“ {{ref|PAL|PAL}} |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Devil Dice]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Final Fantasy VII]]“ |[[Square Enix]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[G-Darius]]“ |[[Taito]]||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Gradius Gaiden]]“ |[[Konami]]||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Grand Theft Auto (ვიდეო თამაში)|Grand Theft Auto]]“ {{ref|PAL|PAL}} |[[Rockstar Games]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[I.Q.: Intelligent Qube|Intelligent Qube]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Jumping Flash!]]“ {{ref|PAL|PAL}} |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Metal Gear Solid (1998 წლის ვიდეო თამაში)|Metal Gear Solid]]“ |Konami||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Mr. Driller]]“ |[[Bandai Namco Entertainment]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Oddworld: Abe's Oddysee]]“ {{ref|PAL|PAL}} |[[Oddworld Inhabitants]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Parasite Eve (ვიდეო თამაში)|Parasite Eve]]“ |Square Enix||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[R4: Ridge Racer Type 4]]“ |Bandai Namco Entertainment||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Rayman (ვიდეო თამაში)|Rayman]]“ |[[Ubisoft]]||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Resident Evil (1996 წლის ვიდეო თამაში)|Resident Evil: Director's Cut]]“ {{ref|PAL|PAL}} |[[Capcom]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Revelations: Persona]]“ |[[Atlus]]||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[SaGa Frontier]]“ |Square Enix||{{Na}}||{{Ya}} |- |„[[Super Puzzle Fighter II Turbo]]“ |Capcom||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Syphon Filter (ვიდეო თამაში)|Syphon Filter]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Tekken 3]]“ {{ref|PAL|PAL}} |Bandai Namco Entertainment||{{Ya}}||{{Ya}} |- |„[[Tom Clancy's Rainbow Six (ვიდეო თამაში)|Tom Clancy's Rainbow Six]]“ {{ref|PAL|PAL}} |Ubisoft||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Twisted Metal (1995 წლის ვიდეო თამაში)|Twisted Metal]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Na}} |- |„[[Wild Arms (ვიდეო თამაში)|Wild Arms]]“ |Sony Interactive Entertainment||{{Ya}}||{{Ya}} |} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|PlayStation Classic}} * {{Official website |https://www.playstation.com/en-us/explore/playstation-classic/}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{გამოყოფილი კონსოლები}} {{სხვა თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები}} [[კატეგორია:2018 წელი ვიდეო თამაშებში]] [[კატეგორია:PlayStation]] [[კატეგორია:გამოყოფილი კონსოლები]] [[კატეგორია:სახლის ვიდეო თამაშების კონსოლები]] [[კატეგორია:იაპონური ბრენდები]] [[კატეგორია:PlayStation (ბრენდი)]] [[კატეგორია:Sony-ს კონსოლები]] [[კატეგორია:ARM-ზე დაფუძნებული კონსოლები]] 2gbwdzo91rio9972lic01oyfteu3w19 0 589861 4817022 4815274 2025-06-20T11:22:44Z ლაზარე ზანგური 170233 4817022 wikitext text/x-wiki {{ტაქსოდაფა | სახელი = ეუსტრეპტოსპონდილი | სურათის ფაილი = Eustreptospondylus skeleton (incomplete skull).JPG | სურათის წარწერა = | სამეფო = ცხოველები | ტიპი = ჩორდატა | ქვეტიპი = | კლასი = დინოზავრები | რიგი = საურიშია | ქვერიგი = ტეტრაპოდი | ოჯახი = მეგალოსავრიდეები | ქვეოჯახი= | გვარი = ეუსტრეპტოსპონდილისნაირები | სახეობა = ეუსტრეპტოსპონდილი | ლათ = | ვიკისახეობები = | itis = | არეალის რუკა = | არეალის ლეგენდა = }}'''ეუსტრეპტოსპონდილი''' — [[მეგალოსავრიდული]] [[თეროპოდი]]ს [[დინოზავრები|დინოზავრი]]ს [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] , [[იურული პერიოდი]]ს კალოვიური და კიმერიჯული საფეხურებიდან( 166 - დან 154 მილიონ წლამდე პერიოდი) სამხრეთ [[ინგლისი|ინგლის]]ში , იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] გაფანტული კუნძულების სერია იყო (იმ დროს ტექტონიკური მოძრაობის გამო, რამაც ზღვის ფსკერი ასწია და დაბლობი დატბორა). ==აღმოჩენა და დასახლება== [[ფაილი:Eustreptospondylus.jpg|მინი|მარცხნივ|ნოპსას 1905 წლის ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[1870]] წელს, [[ინგლისი|ინგლის]]ში, [[ოქსფორდი]]დან ჩრდილოეთით, [[სამერთაუნ ბრიკ პიტი]]ს მუშებმა [[თეროპოდი]]ს ჩონჩხი იპოვეს. ნეშტი ადგილობრივმა წიგნების გამყიდველმა [[ჯეიმს პარკერი|ჯეიმს პარკერ]]მა შეიძინა, რომელმაც ის ოქსფორდის პროფესორ [[ჯონ ფილიპსი]]ს ყურადღებას მიაპყრო . ფილიპსმა ძვლები [[1871]] წელს აღწერა, მაგრამ მათი სახელი არ დაუსახელებია.<ref> Phillips, J., 1871, Geology of Oxford and the Valley of the Thames. 529 pp</ref> იმ დროს, ნეშტი წარმოადგენდა ოდესმე ნაპოვნი დიდი [[თეროპოდი]]ს ყველაზე სრულყოფილ ჩონჩხს. დღემდე ყველაზე სრულყოფილია [[იურული პერიოდი]]ს [[ევროპა|ევროპული]] [[თეროპოდი|თეროპოდები]]დან. [[1890]] წელს ჩონჩხი [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდის უნივერსიტეტ]]მა შეიძინა და [[არტურ სმიტ ვუდვორდი|არტურ სმიტ ვუდვორდ]]მა შეისწავლა იგი და [[მეგალოსაურუს ბაკლანდი|მეგალოსაურუს ბაკლანდ]]ს მიაკუთვნა . [[1905]] და [[1906]] წლებში ბარონ [[ფრანც ნოპსა]]მ ჩონჩხი სახეობას, [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს მიანიჭა, რომელიც პირველად [[სერ რიჩარდ ოუენი|სერ რიჩარდ ოუენ]]მა [[1842]] წელს აღწერა , [[იურული პერიოდი]]ს [[ბათონური ეტაპი]]ს ამჟამად დაკარგული მალის საფუძველზე.<ref> Owen, R. (1842). "Report on British fossil reptiles". Report of the British Association for the Advancement of Science 11: 60–204</ref> ამ მინიჭების მიზეზი ის იყო, რომ [[საფრანგეთი]]დან წარმოშობილი [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს ტიპი აშკარად მონათესავე ფორმას წარმოადგენდა და [[ნოპსა]]მ გადაწყვიტა, ამ ბუნების ყველა ბრიტანული მასალა ერთი ეუსტრეპტოსპონდილის სახეობის ქვეშ მოექცა, რომლისთვისაც [[ს. კიუვიერი]]ს სახელის თავიდან აცილება შეუძლებელი იყო.<ref> Nopcsa, F., 1905, "Notes on British dinosaurs. Part III: Streptospondylus", Geological Magazine 5: 289-293</ref><ref> Nopcsa, F., 1906, "Zur Kenntnis des Genus Streptospondylus", Beiträge zur Paläontologie und Geologie Österreich-Ungarns und des Orients: Mitteilungen des Geologischen und Paläontologischen Institutes der Universität Wien 19: 59-83</ref> საკმაოდ სრული აღმოჩენის ძალიან მწირი ნაშთების საფუძველზე სახეობაზე მინიჭება პრობლემური იყო. ამ საკითხს კიდევ უფრო ართულებდა [[გერმანელი]] [[პალეონტოლოგია|პალეონტოლოგი]] [[ფრიდრიხ ფონ ჰიუენი]] , რომელიც ზოგჯერ ნიმუშს [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს უწოდებდა , ზოგჯერ კი [[მეგალოზავრი]]ს სახეობად მიიჩნევდა. <ref> Huene, F. von, 1926, "The carnivorous Saurischia in the Jura and Cretaceous formations, principally in Europe", Revista del Museo de La Plata, 29: 1-167</ref> [[1964]] წელს, [[ალიკ დონალდ უოკერი|ალიკ დონალდ უოკერ]]მა საკითხი დააზუსტა [[ოქსფორდი]]ს ნიმუშისთვის ცალკე გვარისა და სახეობის -[[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]] - შექმნით . ეუსტრეპტოსპონდილი „შებრუნებულ მალას“ ნიშნავს და მომდინარეობს [[ბერძნული ენა|ბერძნული]] სიტყვებიდან streptos (στρεπτος), რაც „შებრუნებულს“ ნიშნავს და [[spondylus]] ([[σπονδυλος]]), რაც მიუთითებს იმ ფაქტზე, რომ მისი ზურგის მალები ოპისთოცელური იყო, ნიანგების ტიპიური პროკოელური მალებისგან განსხვავებით.<ref> Liddell, Henry George and Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged ed.). United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.</ref>კონკრეტული სახელწოდება „[[oxoniensis]]“ მის ოქსფორდიდან წარმოშობას ეხება.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[ჰოლოტიპი]] , [[OUM J13558]] , აღმოჩენილი იქნა [[ვ. პარკერი]]ს მიერ [[ოქსფორდი]]ს თიხის ფორმაციის სტიუარტის წევრის ზღვის ფენაში არსებული თიხის ქვისგან , რომელიც [[იურული პერიოდი]]ს კალოვის სტადიით თარიღდება, დაახლოებით 162 მილიონი წლის წინ. იგი შედგება საკმაოდ სრული ჩონჩხისგან, თავის ქალათი, რომელსაც აკლია ისეთი ელემენტები, როგორიცაა ცხვირის ძვლები, [[საუღლე ძვლები]], ქვედა ყბის უკანა ბოლოები, ქვედა მკლავები და კუდის ბოლო. ის წარმოადგენს [[სუბადულტური|სუბადულტურ]] ინდივიდს. ერთადერთი სხვა ნიმუში, რომელიც ოდესმე მოხსენიებული იყო [[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსისი|ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]]ად, არის [[OUMNH J.29775]], მარცხენა თეძოს ძვალი. ჰოლოტიპი სრულად მომზადდა და გამოიფინა [[1924]] წელს, საკმაოდ ვერტიკალურ მდგომარეობაში. [[XXI საუკუნე|ოცდამეერთე]] საუკუნის დასაწყისში ახალმა ექსპონატმა ეს შეიცვალა სხეულის ჰორიზონტალური პოზიციით. [[ფაილი:Eustreptospondylus oxoniensis skeleton.png|მინი|მარჯვნივ|თანამედროვე ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[2000]] წელს [[ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტი|ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტ]]მა აღმოაჩინა, რომ მხოლოდ მცირე განსხვავებები თეძოს ძვლებში - [[ბოქვენი]]ს ძვლების „ტერფების“ უფრო ზემოთ მიმართული შერწყმა - განასხვავებს ევსტრეპტოსპონდილუსს ადრე ცნობილი მეგალოსავრიდისგან , სახელად [[მაგნოზავრი]]სგან<ref> Rauhut (2000), "The interrelationships and evolution of basal theropods (Dinosauria, Saurischia)", Ph.D. Dissertation, Univ. Bristol [U.K.], pp. 1–440</ref>, ხოლო [[2003]] წელს მან ივარაუდა, რომ ისინი ერთი და იგივე გვარის უნდა იყვნენ, რაც სახეობის სრულ სახელს მაგნოზავრ ოქსონიენსისს გახდის.<ref> Rauhut (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69: 1–213.</ref> [[2010]] წელს [[გრეგორი ს. პოლი|გრეგორი ს. პოლ]]მა სახეობა [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს იდენტურად მიიჩნია <ref>Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილის მასალის პირველი დეტალური აღწერა [[1906]] წელს ნოპსამ გააკეთა. თანამედროვე აღწერა [[2008]] წელს რადიარდ სადლეირმა გამოაქვეყნა.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> [[1964]] წელს უოკერმა ეუსტრეპტოსპონდილს მეორე სახეობასაც დაარქვა : [[ევსტრეპტოსპონდილუს დივესენსისი]], ფრანგულ აღმოჩენაზე დაყრდნობით.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[1977]] წელს ეს სახეობა ცალკე გვარად გამოეყო პივეტეაუზავრუსის . ==აღწერა== ეუსტრეპტოსპონდილის ძირითადი ეგზემპლარი სრულად არ იყო გაზრდილი და [[პოლი როგორც გვარი|პოლი]]ს მიერ [[1988]] წელს გაკეთებული შეფასებით, მისი სიგრძე დაახლოებით 4.63 მეტრი იყო (15.2 ფუტი) და წონა დაახლოებით 218 კილოგრამი (481 ფუნტი).<ref> Paul, Gregory S. (1988). Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster. pp. 287–288. ISBN 0-671-61946-2.</ref> სხვადასხვა შეფასებით, ეუსტრეპტოსპონდილი „საშუალო ზომის“ [[თეროპოდი]] იყო, რომლის [[ჰიპოთეტური]] ზრდასრული ინდივიდის სიგრძე დაახლოებით 6 მეტრი იყო (20 ფუტი) და მასა 0.5 ტონა (0.49 გრძელი ტონა; 0.55 მოკლე ტონა).<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref><ref> Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილს თავის ქალას გვერდითი ხედით საკმაოდ წვეტიანი დუნდულა აქვს, დიდი ჰორიზონტალურად ორიენტირებული ნესტოთი. [[ცრემლის რქა]] არ აქვს. თავის ქალის სახურავი შედარებით სქელია. ყბის სახსრებში არსებული ირიბი ღარები ქვედა ყბების გახსნისას პირის ღრუს გაფართოებას იწვევდა. წინა მხარეს ეს ყბები საკმაოდ მაღალი და ფართოა. არც ზედა და არც ქვედა ყბაზე კბილები არ არის შემორჩენილი, მაგრამ მისი ბუდეების ზომა ადასტურებს, რომ ქვედა ყბის მესამე კბილი გადიდებული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის კილისებრი, წინა [[დორსალური|დორსალურ]] მალებს ქვედა მხარეს დაწყვილებული [[ჰიპოპოფიზები]] აქვთ, ისევე როგორც [[სტრეპტოსპონდილუ]]ს ალტდორფენსის შემთხვევაში . ==== განმასხვავებელი ანატომიური მახასიათებლები ==== [[ფაილი:Eustreptospondylus skull fragments (39152089754).jpg|მინი|მარცხნივ|თავის ქალის ფრაგმენტები]] სადლეირმა და სხვებმა ([[2008]]) დაადგინეს რამდენიმე მახასიათებელი, რომელიც განასხვავებს ეუსტრეპტოსპონდილის მისი პირდაპირი ნათესავებისგან. ცრემლის კუთხეში არის არაღრმა ჩაღრმავება, რომელსაც უფრო პატარა ხვრელი არღვევს. თვალბუდის დაღმავალ ტოტს გარეთა უკანა კუთხეში აქვს ღარი. ბრტყელძირიანი მალის გარეთა მხარეს კარგად განვითარებული ჩამოშვებული ფლანგი აქვს, რომელიც გვერდითი ხედით ფარავს გვერდითი საფეთქლის ფანჯრის ზედა უკანა ნაწილს . მეათე კისრის მალა წინა ქვედა მხარეს მკაფიო ჩაღრმავება აქვს. კისრის და ზურგის მალები არ არის კილისებურად დახრილი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref>[[2012]] წელს [[მეთიუ კარანო]]მ ამ მახასიათებლებს დაამატა. თეძოს ძვლის [[პედუნკული]], რომელსაც [[ბოქვენის ძვალი]] უერთდება, ისეთივე განივად ფართოა, როგორც სიგრძე წინიდან უკან. თეძოს ძვლის უკანა პირის ქვედა კიდით, პირის გარეთა მხარის ქვედა კიდე თითქმის ჰორიზონტალურ მდგომარეობაშია მიმართული ზემოთ, რაც ქმნის და მთელ სიგრძეზე აშიშვლებს ძვლის ზედაპირს, „მოკლე თაროს“ , რომელიც ქმნის პირის შიდა მხარის შიდა ზედაპირს - დინოზავრებით ეს თარო კუდის კუნთის, [[Musculus caudofemoralis brevis]]-ის , მიმაგრების არეალის ფუნქციას ასრულებს.<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> [[ფაილი:Eustreptospondylus reconstructed skull.png|მინი|რეკონსტრუირებული თავის ქალა, რომელზეც თეთრ ფერში შეღებილი ჰოლოტიპის ცნობილი ნაშთებია ნაჩვენები.]] [[სადლეირი|სადლეირ]]მა ასევე აღმოაჩინა დამატებითი ნიშნები, რომლებიც ადასტურებს, რომ განსხვავდებოდა [[Magnosaurus nethercombensis]]- ისგან ერთზე მეტი დეტალით. კბილების უკანა მხარეს გამაძლიერებელი კბილთაშორისი ფირფიტები წინიდან უკანა მიმართულებით უფრო გრძელია, ვიდრე სიმაღლე; [[მ.ნეტერკომბენსისი]]ის შემთხვევაში კი პირიქითაა. ზემოდან დანახული, ბოქვენის ძვალი ქმნის მენჯ-ბარძაყის სახსრის ქვედა კიდის განივი ნაწილის უფრო ვიწრო ნაწილს. უკნიდან დანახული, ბარძაყის ძვლის შიდა მხარის ზედა ნაწილი სწორია. ზედა წვივის ძვლის კნემიალურ ქედს არ აქვს წინიდან და ქვემოთ, მის გარეთა მხარეს გადაჭიმული ქედი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> ==კლასიპიკაცია== [[1964]] წელს [[უოკერი|უოკერ]]მა ეუსტრეპტოსპონდილი [[მეგალოსაურიდები]]ს ჯგუფს მიაკუთვნა , რომელიც ისტორიულად [[პარაფილეტური|პარაფილეტურ]] „ [[კარნოზაურიები|კარნოზაურიებ]]ში “ შედიოდა, თუმცა ზოგჯერ ცალკე ეუსტრეპტოსპონდილად აღიარებდნენ.<ref> S.M. Kurzanov, 1989, "O proiskhozhdenii i evolyutsii infraotryada dinozavrov Carnosauria", Paleontologicheskiy Zhurnal 1989(4): 3-14</ref> დღეს ეუსტრეპტოსპონდილი ჩვეულებრივ [[მეგალოსაურიდები]]ს კლადის, ეუსტრეპტოსპონდილის წევრად ითვლება .{{clade| style=font-size:90%;line-height:90%;margin:1em auto; |label1=[[Megalosauroidea]] |1={{clade |1=[[Piatnitzkysauridae]] [[File:Piatnitzkysaurus floresi by Paleocolour.jpg|80px]] |label2=[[Megalosauria]] |2={{clade |1=''[[Streptospondylus]]'' |2=[[Spinosauridae]] [[File:Spinosaurus aegyptiacus.png|70px]] |label3=[[Megalosauridae]] |3={{clade |label1=[[Eustreptospondylinae]] |1={{clade |1='''''Eustreptospondylus''''' [[File:Eustrept1DB1 (Flipped).jpg|80px]] }} |2={{clade |label1=[[Megalosaurinae]] |1={{clade |1=''[[Duriavenator]]'' [[File:Duriavenator NT (Flipped).jpg|80px]] |2={{clade |1=''[[Megalosaurus]]'' [[File:Megalosaurus silhouette by Paleogeek.svg|80px]] |2=''[[Torvosaurus]]'' [[File:Torvosaurus tanneri Reconstruction (Flipped).png|80px]] }} }} |label2=[[Afrovenatorinae]] |2={{clade |1=''[[Afrovenator]]'' [[File:Afrovenator Abakensis by PaleoGeek.jpg|80px]] |2={{clade |1=''[[Dubreuillosaurus]]'' [[File:Dubreuillosaurus NT Flipped.png|80px]] |2=''[[Magnosaurus]]'' [[File:Magnosaurus (Flipped).jpg|80px]] }} |3={{clade |1=''[[Leshansaurus]]'' |2=''[[Piveteausaurus]]'' }} }} }} }} }} }} }} ევოლუციურ ხეში ეუსტრეპტოსპონდილის შესაძლო პოზიცია მოცემულია ამ კლადოგრამაზე, რომელიც დაფუძნებულია კარანოს და სხვების მიერ ჩატარებულ კლადისტურ ანალიზზე :<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> ==პალეობიოლოგია== ====კვება==== ევსტრეპტოსპონდილუსი , სხვა მრავალი თეროპოდის მსგავსად, იკვებებოდა პატარა [[დინოზავრები]]თა და [[პტეროზავრები]]თ, ან [[თევზები]]ს, ზღვის [[ქვეწარმავლები]]სა და სხვა [[დინოზავრები]]ს გვამებს იკვებებოდა.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> შესაძლოა, ის სანაპირო ზოლში ეძებდა გვამებსა და ზღვის ბინადრებს.<ref> Benton, Michael J. (2012). Prehistoric Life. Edinburgh, Scotland: Dorling Kindersley. p. 260. ISBN 978-0-7566-9910-9.</ref> [[ფაილი:Eustrept1DB1.jpg|მინი|მარჯვნივ|ევსტრეპტოსპონდილუსი იკვებება იქთიოზავრით]] ====ცურვა==== ეუსტრეპტოსპონდილის შესახებ ინფორმაცია კუნძულის ნამარხიდან არის ცნობილი, იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] ძირითადად [[არქიპელაგი|არქიპელაგ]]ებისგან შედგებოდა. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ მას შესაძლოა შეეძლო მოკლე დისტანციებზე ცურვა. ეუსტრეპტოსპონდილი კარგ მოცურავედ ითვლებოდა, საკმარისად ძლიერად, რომ კუნძულიდან კუნძულზე გადაცურავდა, როგორც თანამედროვე [[კომოდოს ვარანი|კომოდო]]ს დრაკონი . ყველა პალეონტოლოგი არ ეთანხმება ცურვის ჰიპოთეზას. საპირისპირო თეორიები ამტკიცებენ, რომ ეუსტრეპტოსპონდილის ნამარხები ან ზღვაში გაიტაცეს წყალდიდობის დროს, მას შემდეგ, რაც ცხოველი მატერიკზე გარდაიცვალა, ან ოკეანეში გადაიტანეს მდინარეში გარდაცვალების შემდეგ.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> ====კუნძულოვანი ჯუჯა==== ეუსტრეპტოსპონდილი წარმოდგენილია, როგორც გვარი, რომელმაც განიცადა კუნძულოვანი ჯუჯას განვითარება . [[2000]] წელს [[დევიდ მარტილი|დევიდ მარტილ]]მა და [[დარენ ნეიში|დარენ ნეიშ]]მა აღნიშნეს, რომ ცხოველის კუნძულზე მობინადრე ჯუჯა სახეობად წარმოჩენა გამოწვეული იყო იმით, რომ არ იყო გაცნობიერებული, რომ [[ჰოლოტიპი]]ს ნიმუში წარმოადგენდა [[სუბადულტი|სუბადულტ]]ს.<ref> Martill, D.M.; Naish, D. (2000). Walking With Dinosaurs: the Evidence. London: BBC Worldwide. ISBN 9780789471673.</ref> ==ლიტერატურა== *საყვარაშვილი ნ., 8000 საინტერესო პაქტი რომელიც აუცილებლად უნდა იცოდე, გამომცემლობა „პალიტრა L“, თბ., 2017 გვ.49 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} s73hbe8djp7xdt42ikot9h16dz8ndh3 4817035 4817022 2025-06-20T11:48:29Z ლაზარე ზანგური 170233 4817035 wikitext text/x-wiki {{ტაქსოდაფა | სახელი = ეუსტრეპტოსპონდილი | სურათის ფაილი = Eustreptospondylus skeleton (incomplete skull).JPG | სურათის წარწერა = | სამეფო = ცხოველები | ტიპი = ჩორდატა | ქვეტიპი = | კლასი = დინოზავრები | რიგი = საურიშია | ქვერიგი = ტეტრაპოდი | ოჯახი = მეგალოსავრიდეები | ქვეოჯახი= | გვარი = ეუსტრეპტოსპონდილისნაირები | სახეობა = ეუსტრეპტოსპონდილი | ლათ = | ვიკისახეობები = | itis = | არეალის რუკა = | არეალის ლეგენდა = }}'''ეუსტრეპტოსპონდილი''' — [[მეგალოსავრიდული]] [[თეროპოდი]]ს [[დინოზავრები|დინოზავრი]]ს [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] , [[იურული პერიოდი]]ს კალოვიური და კიმერიჯული საფეხურებიდან( 166 - დან 154 მილიონ წლამდე პერიოდი) სამხრეთ [[ინგლისი|ინგლის]]ში , იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] გაფანტული კუნძულების სერია იყო (იმ დროს ტექტონიკური მოძრაობის გამო, რამაც ზღვის ფსკერი ასწია და დაბლობი დატბორა). ==აღმოჩენა და დასახლება== [[ფაილი:Eustreptospondylus.jpg|მინი|მარცხნივ|ნოპსას 1905 წლის ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[1870]] წელს, [[ინგლისი|ინგლის]]ში, [[ოქსფორდი]]დან ჩრდილოეთით, [[სამერთაუნ ბრიკ პიტი]]ს მუშებმა [[თეროპოდი]]ს ჩონჩხი იპოვეს. ნეშტი ადგილობრივმა წიგნების გამყიდველმა [[ჯეიმს პარკერი|ჯეიმს პარკერ]]მა შეიძინა, რომელმაც ის ოქსფორდის პროფესორ [[ჯონ ფილიპსი]]ს ყურადღებას მიაპყრო . ფილიპსმა ძვლები [[1871]] წელს აღწერა, მაგრამ მათი სახელი არ დაუსახელებია.<ref> Phillips, J., 1871, Geology of Oxford and the Valley of the Thames. 529 pp</ref> იმ დროს, ნეშტი წარმოადგენდა ოდესმე ნაპოვნი დიდი [[თეროპოდი]]ს ყველაზე სრულყოფილ ჩონჩხს. დღემდე ყველაზე სრულყოფილია [[იურული პერიოდი]]ს [[ევროპა|ევროპული]] [[თეროპოდი|თეროპოდები]]დან. [[1890]] წელს ჩონჩხი [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდის უნივერსიტეტ]]მა შეიძინა და [[არტურ სმიტ ვუდვორდი|არტურ სმიტ ვუდვორდ]]მა შეისწავლა იგი და [[მეგალოსაურუს ბაკლანდი|მეგალოსაურუს ბაკლანდ]]ს მიაკუთვნა . [[1905]] და [[1906]] წლებში ბარონ [[ფრანც ნოპსა]]მ ჩონჩხი სახეობას, [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს მიანიჭა, რომელიც პირველად [[სერ რიჩარდ ოუენი|სერ რიჩარდ ოუენ]]მა [[1842]] წელს აღწერა , [[იურული პერიოდი]]ს [[ბათონური ეტაპი]]ს ამჟამად დაკარგული მალის საფუძველზე.<ref> Owen, R. (1842). "Report on British fossil reptiles". Report of the British Association for the Advancement of Science 11: 60–204</ref> ამ მინიჭების მიზეზი ის იყო, რომ [[საფრანგეთი]]დან წარმოშობილი [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს ტიპი აშკარად მონათესავე ფორმას წარმოადგენდა და [[ნოპსა]]მ გადაწყვიტა, ამ ბუნების ყველა ბრიტანული მასალა ერთი ეუსტრეპტოსპონდილის სახეობის ქვეშ მოექცა, რომლისთვისაც [[ს. კიუვიერი]]ს სახელის თავიდან აცილება შეუძლებელი იყო.<ref> Nopcsa, F., 1905, "Notes on British dinosaurs. Part III: Streptospondylus", Geological Magazine 5: 289-293</ref><ref> Nopcsa, F., 1906, "Zur Kenntnis des Genus Streptospondylus", Beiträge zur Paläontologie und Geologie Österreich-Ungarns und des Orients: Mitteilungen des Geologischen und Paläontologischen Institutes der Universität Wien 19: 59-83</ref> საკმაოდ სრული აღმოჩენის ძალიან მწირი ნაშთების საფუძველზე სახეობაზე მინიჭება პრობლემური იყო. ამ საკითხს კიდევ უფრო ართულებდა [[გერმანელი]] [[პალეონტოლოგია|პალეონტოლოგი]] [[ფრიდრიხ ფონ ჰიუენი]] , რომელიც ზოგჯერ ნიმუშს [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს უწოდებდა , ზოგჯერ კი [[მეგალოზავრი]]ს სახეობად მიიჩნევდა. <ref> Huene, F. von, 1926, "The carnivorous Saurischia in the Jura and Cretaceous formations, principally in Europe", Revista del Museo de La Plata, 29: 1-167</ref> [[1964]] წელს, [[ალიკ დონალდ უოკერი|ალიკ დონალდ უოკერ]]მა საკითხი დააზუსტა [[ოქსფორდი]]ს ნიმუშისთვის ცალკე გვარისა და სახეობის -[[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]] - შექმნით . ეუსტრეპტოსპონდილი „შებრუნებულ მალას“ ნიშნავს და მომდინარეობს [[ბერძნული ენა|ბერძნული]] სიტყვებიდან streptos (στρεπτος), რაც „შებრუნებულს“ ნიშნავს და [[spondylus]] ([[σπονδυλος]]), რაც მიუთითებს იმ ფაქტზე, რომ მისი ზურგის მალები ოპისთოცელური იყო, ნიანგების ტიპიური პროკოელური მალებისგან განსხვავებით.<ref> Liddell, Henry George and Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged ed.). United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.</ref>კონკრეტული სახელწოდება „[[oxoniensis]]“ მის ოქსფორდიდან წარმოშობას ეხება.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[ჰოლოტიპი]] , [[OUM J13558]] , აღმოჩენილი იქნა [[ვ. პარკერი]]ს მიერ [[ოქსფორდი]]ს თიხის ფორმაციის სტიუარტის წევრის ზღვის ფენაში არსებული თიხის ქვისგან , რომელიც [[იურული პერიოდი]]ს კალოვის სტადიით თარიღდება, დაახლოებით 162 მილიონი წლის წინ. იგი შედგება საკმაოდ სრული ჩონჩხისგან, თავის ქალათი, რომელსაც აკლია ისეთი ელემენტები, როგორიცაა ცხვირის ძვლები, [[საუღლე ძვლები]], ქვედა ყბის უკანა ბოლოები, ქვედა მკლავები და კუდის ბოლო. ის წარმოადგენს [[სუბადულტური|სუბადულტურ]] ინდივიდს. ერთადერთი სხვა ნიმუში, რომელიც ოდესმე მოხსენიებული იყო [[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსისი|ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]]ად, არის [[OUMNH J.29775]], მარცხენა თეძოს ძვალი. ჰოლოტიპი სრულად მომზადდა და გამოიფინა [[1924]] წელს, საკმაოდ ვერტიკალურ მდგომარეობაში. [[XXI საუკუნე|ოცდამეერთე]] საუკუნის დასაწყისში ახალმა ექსპონატმა ეს შეიცვალა სხეულის ჰორიზონტალური პოზიციით. [[ფაილი:Eustreptospondylus oxoniensis skeleton.png|მინი|მარჯვნივ|თანამედროვე ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[2000]] წელს [[ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტი|ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტ]]მა აღმოაჩინა, რომ მხოლოდ მცირე განსხვავებები თეძოს ძვლებში - [[ბოქვენი]]ს ძვლების „ტერფების“ უფრო ზემოთ მიმართული შერწყმა - განასხვავებს ევსტრეპტოსპონდილუსს ადრე ცნობილი მეგალოსავრიდისგან , სახელად [[მაგნოზავრი]]სგან<ref> Rauhut (2000), "The interrelationships and evolution of basal theropods (Dinosauria, Saurischia)", Ph.D. Dissertation, Univ. Bristol [U.K.], pp. 1–440</ref>, ხოლო [[2003]] წელს მან ივარაუდა, რომ ისინი ერთი და იგივე გვარის უნდა იყვნენ, რაც სახეობის სრულ სახელს მაგნოზავრ ოქსონიენსისს გახდის.<ref> Rauhut (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69: 1–213.</ref> [[2010]] წელს [[გრეგორი ს. პოლი|გრეგორი ს. პოლ]]მა სახეობა [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს იდენტურად მიიჩნია <ref>Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილის მასალის პირველი დეტალური აღწერა [[1906]] წელს ნოპსამ გააკეთა. თანამედროვე აღწერა [[2008]] წელს რადიარდ სადლეირმა გამოაქვეყნა.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> [[1964]] წელს უოკერმა ეუსტრეპტოსპონდილს მეორე სახეობასაც დაარქვა : [[ევსტრეპტოსპონდილუს დივესენსისი]], ფრანგულ აღმოჩენაზე დაყრდნობით.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[1977]] წელს ეს სახეობა ცალკე გვარად გამოეყო პივეტეაუზავრუსის . ==აღწერა== ეუსტრეპტოსპონდილის ძირითადი ეგზემპლარი სრულად არ იყო გაზრდილი და [[პოლი როგორც გვარი|პოლი]]ს მიერ [[1988]] წელს გაკეთებული შეფასებით, მისი სიგრძე დაახლოებით 4.63 მეტრი იყო (15.2 ფუტი) და წონა დაახლოებით 218 კილოგრამი (481 ფუნტი).<ref> Paul, Gregory S. (1988). Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster. pp. 287–288. ISBN 0-671-61946-2.</ref> სხვადასხვა შეფასებით, ეუსტრეპტოსპონდილი „საშუალო ზომის“ [[თეროპოდი]] იყო, რომლის [[ჰიპოთეტური]] ზრდასრული ინდივიდის სიგრძე დაახლოებით 6 მეტრი იყო (20 ფუტი) და მასა 0.5 ტონა (0.49 გრძელი ტონა; 0.55 მოკლე ტონა).<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref><ref> Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილს თავის ქალას გვერდითი ხედით საკმაოდ წვეტიანი დუნდულა აქვს, დიდი ჰორიზონტალურად ორიენტირებული ნესტოთი. [[ცრემლის რქა]] არ აქვს. თავის ქალის სახურავი შედარებით სქელია. ყბის სახსრებში არსებული ირიბი ღარები ქვედა ყბების გახსნისას პირის ღრუს გაფართოებას იწვევდა. წინა მხარეს ეს ყბები საკმაოდ მაღალი და ფართოა. არც ზედა და არც ქვედა ყბაზე კბილები არ არის შემორჩენილი, მაგრამ მისი ბუდეების ზომა ადასტურებს, რომ ქვედა ყბის მესამე კბილი გადიდებული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის კილისებრი, წინა [[დორსალური|დორსალურ]] მალებს ქვედა მხარეს დაწყვილებული [[ჰიპოპოფიზები]] აქვთ, ისევე როგორც [[სტრეპტოსპონდილუ]]ს ალტდორფენსის შემთხვევაში . ==== განმასხვავებელი ანატომიური მახასიათებლები ==== [[ფაილი:Eustreptospondylus skull fragments (39152089754).jpg|მინი|მარცხნივ|თავის ქალის ფრაგმენტები]] სადლეირმა და სხვებმა ([[2008]]) დაადგინეს რამდენიმე მახასიათებელი, რომელიც განასხვავებს ეუსტრეპტოსპონდილის მისი პირდაპირი ნათესავებისგან. ცრემლის კუთხეში არის არაღრმა ჩაღრმავება, რომელსაც უფრო პატარა ხვრელი არღვევს. თვალბუდის დაღმავალ ტოტს გარეთა უკანა კუთხეში აქვს ღარი. ბრტყელძირიანი მალის გარეთა მხარეს კარგად განვითარებული ჩამოშვებული ფლანგი აქვს, რომელიც გვერდითი ხედით ფარავს გვერდითი საფეთქლის ფანჯრის ზედა უკანა ნაწილს . მეათე კისრის მალა წინა ქვედა მხარეს მკაფიო ჩაღრმავება აქვს. კისრის და ზურგის მალები არ არის კილისებურად დახრილი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref>[[2012]] წელს [[მეთიუ კარანო]]მ ამ მახასიათებლებს დაამატა. თეძოს ძვლის [[პედუნკული]], რომელსაც [[ბოქვენის ძვალი]] უერთდება, ისეთივე განივად ფართოა, როგორც სიგრძე წინიდან უკან. თეძოს ძვლის უკანა პირის ქვედა კიდით, პირის გარეთა მხარის ქვედა კიდე თითქმის ჰორიზონტალურ მდგომარეობაშია მიმართული ზემოთ, რაც ქმნის და მთელ სიგრძეზე აშიშვლებს ძვლის ზედაპირს, „მოკლე თაროს“ , რომელიც ქმნის პირის შიდა მხარის შიდა ზედაპირს - დინოზავრებით ეს თარო კუდის კუნთის, [[Musculus caudofemoralis brevis]]-ის , მიმაგრების არეალის ფუნქციას ასრულებს.<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> [[ფაილი:Eustreptospondylus reconstructed skull.png|მინი|რეკონსტრუირებული თავის ქალა, რომელზეც თეთრ ფერში შეღებილი ჰოლოტიპის ცნობილი ნაშთებია ნაჩვენები.]] [[სადლეირი|სადლეირ]]მა ასევე აღმოაჩინა დამატებითი ნიშნები, რომლებიც ადასტურებს, რომ განსხვავდებოდა [[Magnosaurus nethercombensis]]- ისგან ერთზე მეტი დეტალით. კბილების უკანა მხარეს გამაძლიერებელი კბილთაშორისი ფირფიტები წინიდან უკანა მიმართულებით უფრო გრძელია, ვიდრე სიმაღლე; [[მ.ნეტერკომბენსისი]]ის შემთხვევაში კი პირიქითაა. ზემოდან დანახული, ბოქვენის ძვალი ქმნის მენჯ-ბარძაყის სახსრის ქვედა კიდის განივი ნაწილის უფრო ვიწრო ნაწილს. უკნიდან დანახული, ბარძაყის ძვლის შიდა მხარის ზედა ნაწილი სწორია. ზედა წვივის ძვლის კნემიალურ ქედს არ აქვს წინიდან და ქვემოთ, მის გარეთა მხარეს გადაჭიმული ქედი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> ==კლასიპიკაცია== [[1964]] წელს [[უოკერი|უოკერ]]მა ეუსტრეპტოსპონდილი [[მეგალოსაურიდები]]ს ჯგუფს მიაკუთვნა , რომელიც ისტორიულად [[პარაფილეტური|პარაფილეტურ]] „ [[კარნოზაურიები|კარნოზაურიებ]]ში “ შედიოდა, თუმცა ზოგჯერ ცალკე ეუსტრეპტოსპონდილად აღიარებდნენ.<ref> S.M. Kurzanov, 1989, "O proiskhozhdenii i evolyutsii infraotryada dinozavrov Carnosauria", Paleontologicheskiy Zhurnal 1989(4): 3-14</ref> დღეს ეუსტრეპტოსპონდილი ჩვეულებრივ [[მეგალოსაურიდები]]ს კლადის, ეუსტრეპტოსპონდილის წევრად ითვლება .{{clade| style=font-size:90%;line-height:90%;margin:1em auto; |label1= [[მეგალოსავროიდეა]] |1={{clade |1=[[პიატნიცკისაურიდები]] [[File:Piatnitzkysaurus floresi by Paleocolour.jpg|80px]] |label2=[[მეგალოსაურია]] |2={{clade |1=[[სტრეპტოსპონდილუსი]] |2=[[სპინოზავრები]] [[File:Spinosaurus aegyptiacus.png|70px]] |label3=[[მეგალოსავრიდეები]] |3={{clade |label1=[[ევსტრეპტოსპონდილინები]] |1={{clade |1= [[ეუსტრეპტოსპონდილი]][[File:Eustrept1DB1 (Flipped).jpg|80px]] }} |2={{clade |label1= [[მეგალოსაურინები]] |1={{clade |1=[[დურიავენატორი]] [[File:Duriavenator NT (Flipped).jpg|80px]] |2={{clade |1=[[მეგალოზავრი]] [[File:Megalosaurus silhouette by Paleogeek.svg|80px]] |2=[[ტორვოზავრი]] [[File:Torvosaurus tanneri Reconstruction (Flipped).png|80px]] }} }} |label2=[[აფროვენატორინები]] |2={{clade |1= [[აფროვენატორი]][[File:Afrovenator Abakensis by PaleoGeek.jpg|80px]] |2={{clade |1=[[დუბრეილოზავრი]] [[File:Dubreuillosaurus NT Flipped.png|80px]] |2=[[მაგნოზავრი]] [[File:Magnosaurus (Flipped).jpg|80px]] }} |3={{clade |1=[[ლეშანზავრი]] |2=[[პივეტეაუზავრუსი]] }} }} }} }} }} }} }} ევოლუციურ ხეში ეუსტრეპტოსპონდილის შესაძლო პოზიცია მოცემულია ამ კლადოგრამაზე, რომელიც დაფუძნებულია კარანოს და სხვების მიერ ჩატარებულ კლადისტურ ანალიზზე :<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> ==პალეობიოლოგია== ====კვება==== ევსტრეპტოსპონდილუსი , სხვა მრავალი თეროპოდის მსგავსად, იკვებებოდა პატარა [[დინოზავრები]]თა და [[პტეროზავრები]]თ, ან [[თევზები]]ს, ზღვის [[ქვეწარმავლები]]სა და სხვა [[დინოზავრები]]ს გვამებს იკვებებოდა.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> შესაძლოა, ის სანაპირო ზოლში ეძებდა გვამებსა და ზღვის ბინადრებს.<ref> Benton, Michael J. (2012). Prehistoric Life. Edinburgh, Scotland: Dorling Kindersley. p. 260. ISBN 978-0-7566-9910-9.</ref> [[ფაილი:Eustrept1DB1.jpg|მინი|მარჯვნივ|ევსტრეპტოსპონდილუსი იკვებება იქთიოზავრით]] ====ცურვა==== ეუსტრეპტოსპონდილის შესახებ ინფორმაცია კუნძულის ნამარხიდან არის ცნობილი, იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] ძირითადად [[არქიპელაგი|არქიპელაგ]]ებისგან შედგებოდა. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ მას შესაძლოა შეეძლო მოკლე დისტანციებზე ცურვა. ეუსტრეპტოსპონდილი კარგ მოცურავედ ითვლებოდა, საკმარისად ძლიერად, რომ კუნძულიდან კუნძულზე გადაცურავდა, როგორც თანამედროვე [[კომოდოს ვარანი|კომოდო]]ს დრაკონი . ყველა პალეონტოლოგი არ ეთანხმება ცურვის ჰიპოთეზას. საპირისპირო თეორიები ამტკიცებენ, რომ ეუსტრეპტოსპონდილის ნამარხები ან ზღვაში გაიტაცეს წყალდიდობის დროს, მას შემდეგ, რაც ცხოველი მატერიკზე გარდაიცვალა, ან ოკეანეში გადაიტანეს მდინარეში გარდაცვალების შემდეგ.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> ====კუნძულოვანი ჯუჯა==== ეუსტრეპტოსპონდილი წარმოდგენილია, როგორც გვარი, რომელმაც განიცადა კუნძულოვანი ჯუჯას განვითარება . [[2000]] წელს [[დევიდ მარტილი|დევიდ მარტილ]]მა და [[დარენ ნეიში|დარენ ნეიშ]]მა აღნიშნეს, რომ ცხოველის კუნძულზე მობინადრე ჯუჯა სახეობად წარმოჩენა გამოწვეული იყო იმით, რომ არ იყო გაცნობიერებული, რომ [[ჰოლოტიპი]]ს ნიმუში წარმოადგენდა [[სუბადულტი|სუბადულტ]]ს.<ref> Martill, D.M.; Naish, D. (2000). Walking With Dinosaurs: the Evidence. London: BBC Worldwide. ISBN 9780789471673.</ref> ==ლიტერატურა== *საყვარაშვილი ნ., 8000 საინტერესო პაქტი რომელიც აუცილებლად უნდა იცოდე, გამომცემლობა „პალიტრა L“, თბ., 2017 გვ.49 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} aaesitzcy35otftzxg19oy0q8oye2a3 4817039 4817035 2025-06-20T11:57:36Z ქრისტინე ბუთხუზი 168413 დაემატა [[კატეგორია:დინოზავრები]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4817039 wikitext text/x-wiki {{ტაქსოდაფა | სახელი = ეუსტრეპტოსპონდილი | სურათის ფაილი = Eustreptospondylus skeleton (incomplete skull).JPG | სურათის წარწერა = | სამეფო = ცხოველები | ტიპი = ჩორდატა | ქვეტიპი = | კლასი = დინოზავრები | რიგი = საურიშია | ქვერიგი = ტეტრაპოდი | ოჯახი = მეგალოსავრიდეები | ქვეოჯახი= | გვარი = ეუსტრეპტოსპონდილისნაირები | სახეობა = ეუსტრეპტოსპონდილი | ლათ = | ვიკისახეობები = | itis = | არეალის რუკა = | არეალის ლეგენდა = }}'''ეუსტრეპტოსპონდილი''' — [[მეგალოსავრიდული]] [[თეროპოდი]]ს [[დინოზავრები|დინოზავრი]]ს [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] , [[იურული პერიოდი]]ს კალოვიური და კიმერიჯული საფეხურებიდან( 166 - დან 154 მილიონ წლამდე პერიოდი) სამხრეთ [[ინგლისი|ინგლის]]ში , იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] გაფანტული კუნძულების სერია იყო (იმ დროს ტექტონიკური მოძრაობის გამო, რამაც ზღვის ფსკერი ასწია და დაბლობი დატბორა). ==აღმოჩენა და დასახლება== [[ფაილი:Eustreptospondylus.jpg|მინი|მარცხნივ|ნოპსას 1905 წლის ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[1870]] წელს, [[ინგლისი|ინგლის]]ში, [[ოქსფორდი]]დან ჩრდილოეთით, [[სამერთაუნ ბრიკ პიტი]]ს მუშებმა [[თეროპოდი]]ს ჩონჩხი იპოვეს. ნეშტი ადგილობრივმა წიგნების გამყიდველმა [[ჯეიმს პარკერი|ჯეიმს პარკერ]]მა შეიძინა, რომელმაც ის ოქსფორდის პროფესორ [[ჯონ ფილიპსი]]ს ყურადღებას მიაპყრო . ფილიპსმა ძვლები [[1871]] წელს აღწერა, მაგრამ მათი სახელი არ დაუსახელებია.<ref> Phillips, J., 1871, Geology of Oxford and the Valley of the Thames. 529 pp</ref> იმ დროს, ნეშტი წარმოადგენდა ოდესმე ნაპოვნი დიდი [[თეროპოდი]]ს ყველაზე სრულყოფილ ჩონჩხს. დღემდე ყველაზე სრულყოფილია [[იურული პერიოდი]]ს [[ევროპა|ევროპული]] [[თეროპოდი|თეროპოდები]]დან. [[1890]] წელს ჩონჩხი [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდის უნივერსიტეტ]]მა შეიძინა და [[არტურ სმიტ ვუდვორდი|არტურ სმიტ ვუდვორდ]]მა შეისწავლა იგი და [[მეგალოსაურუს ბაკლანდი|მეგალოსაურუს ბაკლანდ]]ს მიაკუთვნა . [[1905]] და [[1906]] წლებში ბარონ [[ფრანც ნოპსა]]მ ჩონჩხი სახეობას, [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს მიანიჭა, რომელიც პირველად [[სერ რიჩარდ ოუენი|სერ რიჩარდ ოუენ]]მა [[1842]] წელს აღწერა , [[იურული პერიოდი]]ს [[ბათონური ეტაპი]]ს ამჟამად დაკარგული მალის საფუძველზე.<ref> Owen, R. (1842). "Report on British fossil reptiles". Report of the British Association for the Advancement of Science 11: 60–204</ref> ამ მინიჭების მიზეზი ის იყო, რომ [[საფრანგეთი]]დან წარმოშობილი [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს ტიპი აშკარად მონათესავე ფორმას წარმოადგენდა და [[ნოპსა]]მ გადაწყვიტა, ამ ბუნების ყველა ბრიტანული მასალა ერთი ეუსტრეპტოსპონდილის სახეობის ქვეშ მოექცა, რომლისთვისაც [[ს. კიუვიერი]]ს სახელის თავიდან აცილება შეუძლებელი იყო.<ref> Nopcsa, F., 1905, "Notes on British dinosaurs. Part III: Streptospondylus", Geological Magazine 5: 289-293</ref><ref> Nopcsa, F., 1906, "Zur Kenntnis des Genus Streptospondylus", Beiträge zur Paläontologie und Geologie Österreich-Ungarns und des Orients: Mitteilungen des Geologischen und Paläontologischen Institutes der Universität Wien 19: 59-83</ref> საკმაოდ სრული აღმოჩენის ძალიან მწირი ნაშთების საფუძველზე სახეობაზე მინიჭება პრობლემური იყო. ამ საკითხს კიდევ უფრო ართულებდა [[გერმანელი]] [[პალეონტოლოგია|პალეონტოლოგი]] [[ფრიდრიხ ფონ ჰიუენი]] , რომელიც ზოგჯერ ნიმუშს [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს უწოდებდა , ზოგჯერ კი [[მეგალოზავრი]]ს სახეობად მიიჩნევდა. <ref> Huene, F. von, 1926, "The carnivorous Saurischia in the Jura and Cretaceous formations, principally in Europe", Revista del Museo de La Plata, 29: 1-167</ref> [[1964]] წელს, [[ალიკ დონალდ უოკერი|ალიკ დონალდ უოკერ]]მა საკითხი დააზუსტა [[ოქსფორდი]]ს ნიმუშისთვის ცალკე გვარისა და სახეობის -[[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]] - შექმნით . ეუსტრეპტოსპონდილი „შებრუნებულ მალას“ ნიშნავს და მომდინარეობს [[ბერძნული ენა|ბერძნული]] სიტყვებიდან streptos (στρεπτος), რაც „შებრუნებულს“ ნიშნავს და [[spondylus]] ([[σπονδυλος]]), რაც მიუთითებს იმ ფაქტზე, რომ მისი ზურგის მალები ოპისთოცელური იყო, ნიანგების ტიპიური პროკოელური მალებისგან განსხვავებით.<ref> Liddell, Henry George and Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged ed.). United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.</ref>კონკრეტული სახელწოდება „[[oxoniensis]]“ მის ოქსფორდიდან წარმოშობას ეხება.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[ჰოლოტიპი]] , [[OUM J13558]] , აღმოჩენილი იქნა [[ვ. პარკერი]]ს მიერ [[ოქსფორდი]]ს თიხის ფორმაციის სტიუარტის წევრის ზღვის ფენაში არსებული თიხის ქვისგან , რომელიც [[იურული პერიოდი]]ს კალოვის სტადიით თარიღდება, დაახლოებით 162 მილიონი წლის წინ. იგი შედგება საკმაოდ სრული ჩონჩხისგან, თავის ქალათი, რომელსაც აკლია ისეთი ელემენტები, როგორიცაა ცხვირის ძვლები, [[საუღლე ძვლები]], ქვედა ყბის უკანა ბოლოები, ქვედა მკლავები და კუდის ბოლო. ის წარმოადგენს [[სუბადულტური|სუბადულტურ]] ინდივიდს. ერთადერთი სხვა ნიმუში, რომელიც ოდესმე მოხსენიებული იყო [[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსისი|ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]]ად, არის [[OUMNH J.29775]], მარცხენა თეძოს ძვალი. ჰოლოტიპი სრულად მომზადდა და გამოიფინა [[1924]] წელს, საკმაოდ ვერტიკალურ მდგომარეობაში. [[XXI საუკუნე|ოცდამეერთე]] საუკუნის დასაწყისში ახალმა ექსპონატმა ეს შეიცვალა სხეულის ჰორიზონტალური პოზიციით. [[ფაილი:Eustreptospondylus oxoniensis skeleton.png|მინი|მარჯვნივ|თანამედროვე ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[2000]] წელს [[ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტი|ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტ]]მა აღმოაჩინა, რომ მხოლოდ მცირე განსხვავებები თეძოს ძვლებში - [[ბოქვენი]]ს ძვლების „ტერფების“ უფრო ზემოთ მიმართული შერწყმა - განასხვავებს ევსტრეპტოსპონდილუსს ადრე ცნობილი მეგალოსავრიდისგან , სახელად [[მაგნოზავრი]]სგან<ref> Rauhut (2000), "The interrelationships and evolution of basal theropods (Dinosauria, Saurischia)", Ph.D. Dissertation, Univ. Bristol [U.K.], pp. 1–440</ref>, ხოლო [[2003]] წელს მან ივარაუდა, რომ ისინი ერთი და იგივე გვარის უნდა იყვნენ, რაც სახეობის სრულ სახელს მაგნოზავრ ოქსონიენსისს გახდის.<ref> Rauhut (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69: 1–213.</ref> [[2010]] წელს [[გრეგორი ს. პოლი|გრეგორი ს. პოლ]]მა სახეობა [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს იდენტურად მიიჩნია <ref>Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილის მასალის პირველი დეტალური აღწერა [[1906]] წელს ნოპსამ გააკეთა. თანამედროვე აღწერა [[2008]] წელს რადიარდ სადლეირმა გამოაქვეყნა.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> [[1964]] წელს უოკერმა ეუსტრეპტოსპონდილს მეორე სახეობასაც დაარქვა : [[ევსტრეპტოსპონდილუს დივესენსისი]], ფრანგულ აღმოჩენაზე დაყრდნობით.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[1977]] წელს ეს სახეობა ცალკე გვარად გამოეყო პივეტეაუზავრუსის . ==აღწერა== ეუსტრეპტოსპონდილის ძირითადი ეგზემპლარი სრულად არ იყო გაზრდილი და [[პოლი როგორც გვარი|პოლი]]ს მიერ [[1988]] წელს გაკეთებული შეფასებით, მისი სიგრძე დაახლოებით 4.63 მეტრი იყო (15.2 ფუტი) და წონა დაახლოებით 218 კილოგრამი (481 ფუნტი).<ref> Paul, Gregory S. (1988). Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster. pp. 287–288. ISBN 0-671-61946-2.</ref> სხვადასხვა შეფასებით, ეუსტრეპტოსპონდილი „საშუალო ზომის“ [[თეროპოდი]] იყო, რომლის [[ჰიპოთეტური]] ზრდასრული ინდივიდის სიგრძე დაახლოებით 6 მეტრი იყო (20 ფუტი) და მასა 0.5 ტონა (0.49 გრძელი ტონა; 0.55 მოკლე ტონა).<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref><ref> Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილს თავის ქალას გვერდითი ხედით საკმაოდ წვეტიანი დუნდულა აქვს, დიდი ჰორიზონტალურად ორიენტირებული ნესტოთი. [[ცრემლის რქა]] არ აქვს. თავის ქალის სახურავი შედარებით სქელია. ყბის სახსრებში არსებული ირიბი ღარები ქვედა ყბების გახსნისას პირის ღრუს გაფართოებას იწვევდა. წინა მხარეს ეს ყბები საკმაოდ მაღალი და ფართოა. არც ზედა და არც ქვედა ყბაზე კბილები არ არის შემორჩენილი, მაგრამ მისი ბუდეების ზომა ადასტურებს, რომ ქვედა ყბის მესამე კბილი გადიდებული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის კილისებრი, წინა [[დორსალური|დორსალურ]] მალებს ქვედა მხარეს დაწყვილებული [[ჰიპოპოფიზები]] აქვთ, ისევე როგორც [[სტრეპტოსპონდილუ]]ს ალტდორფენსის შემთხვევაში . ==== განმასხვავებელი ანატომიური მახასიათებლები ==== [[ფაილი:Eustreptospondylus skull fragments (39152089754).jpg|მინი|მარცხნივ|თავის ქალის ფრაგმენტები]] სადლეირმა და სხვებმა ([[2008]]) დაადგინეს რამდენიმე მახასიათებელი, რომელიც განასხვავებს ეუსტრეპტოსპონდილის მისი პირდაპირი ნათესავებისგან. ცრემლის კუთხეში არის არაღრმა ჩაღრმავება, რომელსაც უფრო პატარა ხვრელი არღვევს. თვალბუდის დაღმავალ ტოტს გარეთა უკანა კუთხეში აქვს ღარი. ბრტყელძირიანი მალის გარეთა მხარეს კარგად განვითარებული ჩამოშვებული ფლანგი აქვს, რომელიც გვერდითი ხედით ფარავს გვერდითი საფეთქლის ფანჯრის ზედა უკანა ნაწილს . მეათე კისრის მალა წინა ქვედა მხარეს მკაფიო ჩაღრმავება აქვს. კისრის და ზურგის მალები არ არის კილისებურად დახრილი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref>[[2012]] წელს [[მეთიუ კარანო]]მ ამ მახასიათებლებს დაამატა. თეძოს ძვლის [[პედუნკული]], რომელსაც [[ბოქვენის ძვალი]] უერთდება, ისეთივე განივად ფართოა, როგორც სიგრძე წინიდან უკან. თეძოს ძვლის უკანა პირის ქვედა კიდით, პირის გარეთა მხარის ქვედა კიდე თითქმის ჰორიზონტალურ მდგომარეობაშია მიმართული ზემოთ, რაც ქმნის და მთელ სიგრძეზე აშიშვლებს ძვლის ზედაპირს, „მოკლე თაროს“ , რომელიც ქმნის პირის შიდა მხარის შიდა ზედაპირს - დინოზავრებით ეს თარო კუდის კუნთის, [[Musculus caudofemoralis brevis]]-ის , მიმაგრების არეალის ფუნქციას ასრულებს.<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> [[ფაილი:Eustreptospondylus reconstructed skull.png|მინი|რეკონსტრუირებული თავის ქალა, რომელზეც თეთრ ფერში შეღებილი ჰოლოტიპის ცნობილი ნაშთებია ნაჩვენები.]] [[სადლეირი|სადლეირ]]მა ასევე აღმოაჩინა დამატებითი ნიშნები, რომლებიც ადასტურებს, რომ განსხვავდებოდა [[Magnosaurus nethercombensis]]- ისგან ერთზე მეტი დეტალით. კბილების უკანა მხარეს გამაძლიერებელი კბილთაშორისი ფირფიტები წინიდან უკანა მიმართულებით უფრო გრძელია, ვიდრე სიმაღლე; [[მ.ნეტერკომბენსისი]]ის შემთხვევაში კი პირიქითაა. ზემოდან დანახული, ბოქვენის ძვალი ქმნის მენჯ-ბარძაყის სახსრის ქვედა კიდის განივი ნაწილის უფრო ვიწრო ნაწილს. უკნიდან დანახული, ბარძაყის ძვლის შიდა მხარის ზედა ნაწილი სწორია. ზედა წვივის ძვლის კნემიალურ ქედს არ აქვს წინიდან და ქვემოთ, მის გარეთა მხარეს გადაჭიმული ქედი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> ==კლასიპიკაცია== [[1964]] წელს [[უოკერი|უოკერ]]მა ეუსტრეპტოსპონდილი [[მეგალოსაურიდები]]ს ჯგუფს მიაკუთვნა , რომელიც ისტორიულად [[პარაფილეტური|პარაფილეტურ]] „ [[კარნოზაურიები|კარნოზაურიებ]]ში “ შედიოდა, თუმცა ზოგჯერ ცალკე ეუსტრეპტოსპონდილად აღიარებდნენ.<ref> S.M. Kurzanov, 1989, "O proiskhozhdenii i evolyutsii infraotryada dinozavrov Carnosauria", Paleontologicheskiy Zhurnal 1989(4): 3-14</ref> დღეს ეუსტრეპტოსპონდილი ჩვეულებრივ [[მეგალოსაურიდები]]ს კლადის, ეუსტრეპტოსპონდილის წევრად ითვლება .{{clade| style=font-size:90%;line-height:90%;margin:1em auto; |label1= [[მეგალოსავროიდეა]] |1={{clade |1=[[პიატნიცკისაურიდები]] [[File:Piatnitzkysaurus floresi by Paleocolour.jpg|80px]] |label2=[[მეგალოსაურია]] |2={{clade |1=[[სტრეპტოსპონდილუსი]] |2=[[სპინოზავრები]] [[File:Spinosaurus aegyptiacus.png|70px]] |label3=[[მეგალოსავრიდეები]] |3={{clade |label1=[[ევსტრეპტოსპონდილინები]] |1={{clade |1= [[ეუსტრეპტოსპონდილი]][[File:Eustrept1DB1 (Flipped).jpg|80px]] }} |2={{clade |label1= [[მეგალოსაურინები]] |1={{clade |1=[[დურიავენატორი]] [[File:Duriavenator NT (Flipped).jpg|80px]] |2={{clade |1=[[მეგალოზავრი]] [[File:Megalosaurus silhouette by Paleogeek.svg|80px]] |2=[[ტორვოზავრი]] [[File:Torvosaurus tanneri Reconstruction (Flipped).png|80px]] }} }} |label2=[[აფროვენატორინები]] |2={{clade |1= [[აფროვენატორი]][[File:Afrovenator Abakensis by PaleoGeek.jpg|80px]] |2={{clade |1=[[დუბრეილოზავრი]] [[File:Dubreuillosaurus NT Flipped.png|80px]] |2=[[მაგნოზავრი]] [[File:Magnosaurus (Flipped).jpg|80px]] }} |3={{clade |1=[[ლეშანზავრი]] |2=[[პივეტეაუზავრუსი]] }} }} }} }} }} }} }} ევოლუციურ ხეში ეუსტრეპტოსპონდილის შესაძლო პოზიცია მოცემულია ამ კლადოგრამაზე, რომელიც დაფუძნებულია კარანოს და სხვების მიერ ჩატარებულ კლადისტურ ანალიზზე :<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> ==პალეობიოლოგია== ====კვება==== ევსტრეპტოსპონდილუსი , სხვა მრავალი თეროპოდის მსგავსად, იკვებებოდა პატარა [[დინოზავრები]]თა და [[პტეროზავრები]]თ, ან [[თევზები]]ს, ზღვის [[ქვეწარმავლები]]სა და სხვა [[დინოზავრები]]ს გვამებს იკვებებოდა.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> შესაძლოა, ის სანაპირო ზოლში ეძებდა გვამებსა და ზღვის ბინადრებს.<ref> Benton, Michael J. (2012). Prehistoric Life. Edinburgh, Scotland: Dorling Kindersley. p. 260. ISBN 978-0-7566-9910-9.</ref> [[ფაილი:Eustrept1DB1.jpg|მინი|მარჯვნივ|ევსტრეპტოსპონდილუსი იკვებება იქთიოზავრით]] ====ცურვა==== ეუსტრეპტოსპონდილის შესახებ ინფორმაცია კუნძულის ნამარხიდან არის ცნობილი, იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] ძირითადად [[არქიპელაგი|არქიპელაგ]]ებისგან შედგებოდა. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ მას შესაძლოა შეეძლო მოკლე დისტანციებზე ცურვა. ეუსტრეპტოსპონდილი კარგ მოცურავედ ითვლებოდა, საკმარისად ძლიერად, რომ კუნძულიდან კუნძულზე გადაცურავდა, როგორც თანამედროვე [[კომოდოს ვარანი|კომოდო]]ს დრაკონი . ყველა პალეონტოლოგი არ ეთანხმება ცურვის ჰიპოთეზას. საპირისპირო თეორიები ამტკიცებენ, რომ ეუსტრეპტოსპონდილის ნამარხები ან ზღვაში გაიტაცეს წყალდიდობის დროს, მას შემდეგ, რაც ცხოველი მატერიკზე გარდაიცვალა, ან ოკეანეში გადაიტანეს მდინარეში გარდაცვალების შემდეგ.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> ====კუნძულოვანი ჯუჯა==== ეუსტრეპტოსპონდილი წარმოდგენილია, როგორც გვარი, რომელმაც განიცადა კუნძულოვანი ჯუჯას განვითარება . [[2000]] წელს [[დევიდ მარტილი|დევიდ მარტილ]]მა და [[დარენ ნეიში|დარენ ნეიშ]]მა აღნიშნეს, რომ ცხოველის კუნძულზე მობინადრე ჯუჯა სახეობად წარმოჩენა გამოწვეული იყო იმით, რომ არ იყო გაცნობიერებული, რომ [[ჰოლოტიპი]]ს ნიმუში წარმოადგენდა [[სუბადულტი|სუბადულტ]]ს.<ref> Martill, D.M.; Naish, D. (2000). Walking With Dinosaurs: the Evidence. London: BBC Worldwide. ISBN 9780789471673.</ref> ==ლიტერატურა== *საყვარაშვილი ნ., 8000 საინტერესო პაქტი რომელიც აუცილებლად უნდა იცოდე, გამომცემლობა „პალიტრა L“, თბ., 2017 გვ.49 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:დინოზავრები]] 6lfw0od1fnw01my42nhd0b5lx68882y 4817040 4817039 2025-06-20T11:58:39Z ქრისტინე ბუთხუზი 168413 დაემატა [[კატეგორია:გადაშენებული ცხოველები]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4817040 wikitext text/x-wiki {{ტაქსოდაფა | სახელი = ეუსტრეპტოსპონდილი | სურათის ფაილი = Eustreptospondylus skeleton (incomplete skull).JPG | სურათის წარწერა = | სამეფო = ცხოველები | ტიპი = ჩორდატა | ქვეტიპი = | კლასი = დინოზავრები | რიგი = საურიშია | ქვერიგი = ტეტრაპოდი | ოჯახი = მეგალოსავრიდეები | ქვეოჯახი= | გვარი = ეუსტრეპტოსპონდილისნაირები | სახეობა = ეუსტრეპტოსპონდილი | ლათ = | ვიკისახეობები = | itis = | არეალის რუკა = | არეალის ლეგენდა = }}'''ეუსტრეპტოსპონდილი''' — [[მეგალოსავრიდული]] [[თეროპოდი]]ს [[დინოზავრები|დინოზავრი]]ს [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] , [[იურული პერიოდი]]ს კალოვიური და კიმერიჯული საფეხურებიდან( 166 - დან 154 მილიონ წლამდე პერიოდი) სამხრეთ [[ინგლისი|ინგლის]]ში , იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] გაფანტული კუნძულების სერია იყო (იმ დროს ტექტონიკური მოძრაობის გამო, რამაც ზღვის ფსკერი ასწია და დაბლობი დატბორა). ==აღმოჩენა და დასახლება== [[ფაილი:Eustreptospondylus.jpg|მინი|მარცხნივ|ნოპსას 1905 წლის ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[1870]] წელს, [[ინგლისი|ინგლის]]ში, [[ოქსფორდი]]დან ჩრდილოეთით, [[სამერთაუნ ბრიკ პიტი]]ს მუშებმა [[თეროპოდი]]ს ჩონჩხი იპოვეს. ნეშტი ადგილობრივმა წიგნების გამყიდველმა [[ჯეიმს პარკერი|ჯეიმს პარკერ]]მა შეიძინა, რომელმაც ის ოქსფორდის პროფესორ [[ჯონ ფილიპსი]]ს ყურადღებას მიაპყრო . ფილიპსმა ძვლები [[1871]] წელს აღწერა, მაგრამ მათი სახელი არ დაუსახელებია.<ref> Phillips, J., 1871, Geology of Oxford and the Valley of the Thames. 529 pp</ref> იმ დროს, ნეშტი წარმოადგენდა ოდესმე ნაპოვნი დიდი [[თეროპოდი]]ს ყველაზე სრულყოფილ ჩონჩხს. დღემდე ყველაზე სრულყოფილია [[იურული პერიოდი]]ს [[ევროპა|ევროპული]] [[თეროპოდი|თეროპოდები]]დან. [[1890]] წელს ჩონჩხი [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდის უნივერსიტეტ]]მა შეიძინა და [[არტურ სმიტ ვუდვორდი|არტურ სმიტ ვუდვორდ]]მა შეისწავლა იგი და [[მეგალოსაურუს ბაკლანდი|მეგალოსაურუს ბაკლანდ]]ს მიაკუთვნა . [[1905]] და [[1906]] წლებში ბარონ [[ფრანც ნოპსა]]მ ჩონჩხი სახეობას, [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს მიანიჭა, რომელიც პირველად [[სერ რიჩარდ ოუენი|სერ რიჩარდ ოუენ]]მა [[1842]] წელს აღწერა , [[იურული პერიოდი]]ს [[ბათონური ეტაპი]]ს ამჟამად დაკარგული მალის საფუძველზე.<ref> Owen, R. (1842). "Report on British fossil reptiles". Report of the British Association for the Advancement of Science 11: 60–204</ref> ამ მინიჭების მიზეზი ის იყო, რომ [[საფრანგეთი]]დან წარმოშობილი [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს ტიპი აშკარად მონათესავე ფორმას წარმოადგენდა და [[ნოპსა]]მ გადაწყვიტა, ამ ბუნების ყველა ბრიტანული მასალა ერთი ეუსტრეპტოსპონდილის სახეობის ქვეშ მოექცა, რომლისთვისაც [[ს. კიუვიერი]]ს სახელის თავიდან აცილება შეუძლებელი იყო.<ref> Nopcsa, F., 1905, "Notes on British dinosaurs. Part III: Streptospondylus", Geological Magazine 5: 289-293</ref><ref> Nopcsa, F., 1906, "Zur Kenntnis des Genus Streptospondylus", Beiträge zur Paläontologie und Geologie Österreich-Ungarns und des Orients: Mitteilungen des Geologischen und Paläontologischen Institutes der Universität Wien 19: 59-83</ref> საკმაოდ სრული აღმოჩენის ძალიან მწირი ნაშთების საფუძველზე სახეობაზე მინიჭება პრობლემური იყო. ამ საკითხს კიდევ უფრო ართულებდა [[გერმანელი]] [[პალეონტოლოგია|პალეონტოლოგი]] [[ფრიდრიხ ფონ ჰიუენი]] , რომელიც ზოგჯერ ნიმუშს [[სტრეპტოსპონდილუს კუვიერი|სტრეპტოსპონდილუს კუვიერ]]ს უწოდებდა , ზოგჯერ კი [[მეგალოზავრი]]ს სახეობად მიიჩნევდა. <ref> Huene, F. von, 1926, "The carnivorous Saurischia in the Jura and Cretaceous formations, principally in Europe", Revista del Museo de La Plata, 29: 1-167</ref> [[1964]] წელს, [[ალიკ დონალდ უოკერი|ალიკ დონალდ უოკერ]]მა საკითხი დააზუსტა [[ოქსფორდი]]ს ნიმუშისთვის ცალკე გვარისა და სახეობის -[[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]] - შექმნით . ეუსტრეპტოსპონდილი „შებრუნებულ მალას“ ნიშნავს და მომდინარეობს [[ბერძნული ენა|ბერძნული]] სიტყვებიდან streptos (στρεπτος), რაც „შებრუნებულს“ ნიშნავს და [[spondylus]] ([[σπονδυλος]]), რაც მიუთითებს იმ ფაქტზე, რომ მისი ზურგის მალები ოპისთოცელური იყო, ნიანგების ტიპიური პროკოელური მალებისგან განსხვავებით.<ref> Liddell, Henry George and Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged ed.). United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 0-19-910207-4.</ref>კონკრეტული სახელწოდება „[[oxoniensis]]“ მის ოქსფორდიდან წარმოშობას ეხება.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[ჰოლოტიპი]] , [[OUM J13558]] , აღმოჩენილი იქნა [[ვ. პარკერი]]ს მიერ [[ოქსფორდი]]ს თიხის ფორმაციის სტიუარტის წევრის ზღვის ფენაში არსებული თიხის ქვისგან , რომელიც [[იურული პერიოდი]]ს კალოვის სტადიით თარიღდება, დაახლოებით 162 მილიონი წლის წინ. იგი შედგება საკმაოდ სრული ჩონჩხისგან, თავის ქალათი, რომელსაც აკლია ისეთი ელემენტები, როგორიცაა ცხვირის ძვლები, [[საუღლე ძვლები]], ქვედა ყბის უკანა ბოლოები, ქვედა მკლავები და კუდის ბოლო. ის წარმოადგენს [[სუბადულტური|სუბადულტურ]] ინდივიდს. ერთადერთი სხვა ნიმუში, რომელიც ოდესმე მოხსენიებული იყო [[ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსისი|ევსტრეპტოსპონდილუს ოქსონიენსის]]ად, არის [[OUMNH J.29775]], მარცხენა თეძოს ძვალი. ჰოლოტიპი სრულად მომზადდა და გამოიფინა [[1924]] წელს, საკმაოდ ვერტიკალურ მდგომარეობაში. [[XXI საუკუნე|ოცდამეერთე]] საუკუნის დასაწყისში ახალმა ექსპონატმა ეს შეიცვალა სხეულის ჰორიზონტალური პოზიციით. [[ფაილი:Eustreptospondylus oxoniensis skeleton.png|მინი|მარჯვნივ|თანამედროვე ჩონჩხის რესტავრაცია]] [[2000]] წელს [[ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტი|ოლივერ ვალტერ მიშა რაუჰუტ]]მა აღმოაჩინა, რომ მხოლოდ მცირე განსხვავებები თეძოს ძვლებში - [[ბოქვენი]]ს ძვლების „ტერფების“ უფრო ზემოთ მიმართული შერწყმა - განასხვავებს ევსტრეპტოსპონდილუსს ადრე ცნობილი მეგალოსავრიდისგან , სახელად [[მაგნოზავრი]]სგან<ref> Rauhut (2000), "The interrelationships and evolution of basal theropods (Dinosauria, Saurischia)", Ph.D. Dissertation, Univ. Bristol [U.K.], pp. 1–440</ref>, ხოლო [[2003]] წელს მან ივარაუდა, რომ ისინი ერთი და იგივე გვარის უნდა იყვნენ, რაც სახეობის სრულ სახელს მაგნოზავრ ოქსონიენსისს გახდის.<ref> Rauhut (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69: 1–213.</ref> [[2010]] წელს [[გრეგორი ს. პოლი|გრეგორი ს. პოლ]]მა სახეობა [[სტრეპტოსპონდილუს ალტდორფენსი]]ს იდენტურად მიიჩნია <ref>Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილის მასალის პირველი დეტალური აღწერა [[1906]] წელს ნოპსამ გააკეთა. თანამედროვე აღწერა [[2008]] წელს რადიარდ სადლეირმა გამოაქვეყნა.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> [[1964]] წელს უოკერმა ეუსტრეპტოსპონდილს მეორე სახეობასაც დაარქვა : [[ევსტრეპტოსპონდილუს დივესენსისი]], ფრანგულ აღმოჩენაზე დაყრდნობით.<ref> Walker, A. D. (1964). "Triassic reptiles from the Elgin area: Ornithosuchus and the origin of carnosaurs". Philosophical Transactions of the Royal Society B. 248 (744): 53–134. Bibcode:1964RSPTB.248...53W. doi:10.1098/rstb.1964.0009.</ref> [[1977]] წელს ეს სახეობა ცალკე გვარად გამოეყო პივეტეაუზავრუსის . ==აღწერა== ეუსტრეპტოსპონდილის ძირითადი ეგზემპლარი სრულად არ იყო გაზრდილი და [[პოლი როგორც გვარი|პოლი]]ს მიერ [[1988]] წელს გაკეთებული შეფასებით, მისი სიგრძე დაახლოებით 4.63 მეტრი იყო (15.2 ფუტი) და წონა დაახლოებით 218 კილოგრამი (481 ფუნტი).<ref> Paul, Gregory S. (1988). Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster. pp. 287–288. ISBN 0-671-61946-2.</ref> სხვადასხვა შეფასებით, ეუსტრეპტოსპონდილი „საშუალო ზომის“ [[თეროპოდი]] იყო, რომლის [[ჰიპოთეტური]] ზრდასრული ინდივიდის სიგრძე დაახლოებით 6 მეტრი იყო (20 ფუტი) და მასა 0.5 ტონა (0.49 გრძელი ტონა; 0.55 მოკლე ტონა).<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref><ref> Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 89</ref> ეუსტრეპტოსპონდილს თავის ქალას გვერდითი ხედით საკმაოდ წვეტიანი დუნდულა აქვს, დიდი ჰორიზონტალურად ორიენტირებული ნესტოთი. [[ცრემლის რქა]] არ აქვს. თავის ქალის სახურავი შედარებით სქელია. ყბის სახსრებში არსებული ირიბი ღარები ქვედა ყბების გახსნისას პირის ღრუს გაფართოებას იწვევდა. წინა მხარეს ეს ყბები საკმაოდ მაღალი და ფართოა. არც ზედა და არც ქვედა ყბაზე კბილები არ არის შემორჩენილი, მაგრამ მისი ბუდეების ზომა ადასტურებს, რომ ქვედა ყბის მესამე კბილი გადიდებული იყო. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის კილისებრი, წინა [[დორსალური|დორსალურ]] მალებს ქვედა მხარეს დაწყვილებული [[ჰიპოპოფიზები]] აქვთ, ისევე როგორც [[სტრეპტოსპონდილუ]]ს ალტდორფენსის შემთხვევაში . ==== განმასხვავებელი ანატომიური მახასიათებლები ==== [[ფაილი:Eustreptospondylus skull fragments (39152089754).jpg|მინი|მარცხნივ|თავის ქალის ფრაგმენტები]] სადლეირმა და სხვებმა ([[2008]]) დაადგინეს რამდენიმე მახასიათებელი, რომელიც განასხვავებს ეუსტრეპტოსპონდილის მისი პირდაპირი ნათესავებისგან. ცრემლის კუთხეში არის არაღრმა ჩაღრმავება, რომელსაც უფრო პატარა ხვრელი არღვევს. თვალბუდის დაღმავალ ტოტს გარეთა უკანა კუთხეში აქვს ღარი. ბრტყელძირიანი მალის გარეთა მხარეს კარგად განვითარებული ჩამოშვებული ფლანგი აქვს, რომელიც გვერდითი ხედით ფარავს გვერდითი საფეთქლის ფანჯრის ზედა უკანა ნაწილს . მეათე კისრის მალა წინა ქვედა მხარეს მკაფიო ჩაღრმავება აქვს. კისრის და ზურგის მალები არ არის კილისებურად დახრილი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref>[[2012]] წელს [[მეთიუ კარანო]]მ ამ მახასიათებლებს დაამატა. თეძოს ძვლის [[პედუნკული]], რომელსაც [[ბოქვენის ძვალი]] უერთდება, ისეთივე განივად ფართოა, როგორც სიგრძე წინიდან უკან. თეძოს ძვლის უკანა პირის ქვედა კიდით, პირის გარეთა მხარის ქვედა კიდე თითქმის ჰორიზონტალურ მდგომარეობაშია მიმართული ზემოთ, რაც ქმნის და მთელ სიგრძეზე აშიშვლებს ძვლის ზედაპირს, „მოკლე თაროს“ , რომელიც ქმნის პირის შიდა მხარის შიდა ზედაპირს - დინოზავრებით ეს თარო კუდის კუნთის, [[Musculus caudofemoralis brevis]]-ის , მიმაგრების არეალის ფუნქციას ასრულებს.<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> [[ფაილი:Eustreptospondylus reconstructed skull.png|მინი|რეკონსტრუირებული თავის ქალა, რომელზეც თეთრ ფერში შეღებილი ჰოლოტიპის ცნობილი ნაშთებია ნაჩვენები.]] [[სადლეირი|სადლეირ]]მა ასევე აღმოაჩინა დამატებითი ნიშნები, რომლებიც ადასტურებს, რომ განსხვავდებოდა [[Magnosaurus nethercombensis]]- ისგან ერთზე მეტი დეტალით. კბილების უკანა მხარეს გამაძლიერებელი კბილთაშორისი ფირფიტები წინიდან უკანა მიმართულებით უფრო გრძელია, ვიდრე სიმაღლე; [[მ.ნეტერკომბენსისი]]ის შემთხვევაში კი პირიქითაა. ზემოდან დანახული, ბოქვენის ძვალი ქმნის მენჯ-ბარძაყის სახსრის ქვედა კიდის განივი ნაწილის უფრო ვიწრო ნაწილს. უკნიდან დანახული, ბარძაყის ძვლის შიდა მხარის ზედა ნაწილი სწორია. ზედა წვივის ძვლის კნემიალურ ქედს არ აქვს წინიდან და ქვემოთ, მის გარეთა მხარეს გადაჭიმული ქედი.<ref> R. Sadleir, P.M. Barrett and H.P. Powell, 2008, The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England, Monograph of the Palaeontological Society, 160(627) 82 pp</ref> ==კლასიპიკაცია== [[1964]] წელს [[უოკერი|უოკერ]]მა ეუსტრეპტოსპონდილი [[მეგალოსაურიდები]]ს ჯგუფს მიაკუთვნა , რომელიც ისტორიულად [[პარაფილეტური|პარაფილეტურ]] „ [[კარნოზაურიები|კარნოზაურიებ]]ში “ შედიოდა, თუმცა ზოგჯერ ცალკე ეუსტრეპტოსპონდილად აღიარებდნენ.<ref> S.M. Kurzanov, 1989, "O proiskhozhdenii i evolyutsii infraotryada dinozavrov Carnosauria", Paleontologicheskiy Zhurnal 1989(4): 3-14</ref> დღეს ეუსტრეპტოსპონდილი ჩვეულებრივ [[მეგალოსაურიდები]]ს კლადის, ეუსტრეპტოსპონდილის წევრად ითვლება .{{clade| style=font-size:90%;line-height:90%;margin:1em auto; |label1= [[მეგალოსავროიდეა]] |1={{clade |1=[[პიატნიცკისაურიდები]] [[File:Piatnitzkysaurus floresi by Paleocolour.jpg|80px]] |label2=[[მეგალოსაურია]] |2={{clade |1=[[სტრეპტოსპონდილუსი]] |2=[[სპინოზავრები]] [[File:Spinosaurus aegyptiacus.png|70px]] |label3=[[მეგალოსავრიდეები]] |3={{clade |label1=[[ევსტრეპტოსპონდილინები]] |1={{clade |1= [[ეუსტრეპტოსპონდილი]][[File:Eustrept1DB1 (Flipped).jpg|80px]] }} |2={{clade |label1= [[მეგალოსაურინები]] |1={{clade |1=[[დურიავენატორი]] [[File:Duriavenator NT (Flipped).jpg|80px]] |2={{clade |1=[[მეგალოზავრი]] [[File:Megalosaurus silhouette by Paleogeek.svg|80px]] |2=[[ტორვოზავრი]] [[File:Torvosaurus tanneri Reconstruction (Flipped).png|80px]] }} }} |label2=[[აფროვენატორინები]] |2={{clade |1= [[აფროვენატორი]][[File:Afrovenator Abakensis by PaleoGeek.jpg|80px]] |2={{clade |1=[[დუბრეილოზავრი]] [[File:Dubreuillosaurus NT Flipped.png|80px]] |2=[[მაგნოზავრი]] [[File:Magnosaurus (Flipped).jpg|80px]] }} |3={{clade |1=[[ლეშანზავრი]] |2=[[პივეტეაუზავრუსი]] }} }} }} }} }} }} }} ევოლუციურ ხეში ეუსტრეპტოსპონდილის შესაძლო პოზიცია მოცემულია ამ კლადოგრამაზე, რომელიც დაფუძნებულია კარანოს და სხვების მიერ ჩატარებულ კლადისტურ ანალიზზე :<ref> M.T. Carrano, R.B.J. Benson, and S.D. Sampson, 2012, "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)", Journal of Systematic Palaeontology 10(2): 211-300</ref> ==პალეობიოლოგია== ====კვება==== ევსტრეპტოსპონდილუსი , სხვა მრავალი თეროპოდის მსგავსად, იკვებებოდა პატარა [[დინოზავრები]]თა და [[პტეროზავრები]]თ, ან [[თევზები]]ს, ზღვის [[ქვეწარმავლები]]სა და სხვა [[დინოზავრები]]ს გვამებს იკვებებოდა.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> შესაძლოა, ის სანაპირო ზოლში ეძებდა გვამებსა და ზღვის ბინადრებს.<ref> Benton, Michael J. (2012). Prehistoric Life. Edinburgh, Scotland: Dorling Kindersley. p. 260. ISBN 978-0-7566-9910-9.</ref> [[ფაილი:Eustrept1DB1.jpg|მინი|მარჯვნივ|ევსტრეპტოსპონდილუსი იკვებება იქთიოზავრით]] ====ცურვა==== ეუსტრეპტოსპონდილის შესახებ ინფორმაცია კუნძულის ნამარხიდან არის ცნობილი, იმ დროს, როდესაც [[ევროპა]] ძირითადად [[არქიპელაგი|არქიპელაგ]]ებისგან შედგებოდა. ეს იმაზე მიუთითებს, რომ მას შესაძლოა შეეძლო მოკლე დისტანციებზე ცურვა. ეუსტრეპტოსპონდილი კარგ მოცურავედ ითვლებოდა, საკმარისად ძლიერად, რომ კუნძულიდან კუნძულზე გადაცურავდა, როგორც თანამედროვე [[კომოდოს ვარანი|კომოდო]]ს დრაკონი . ყველა პალეონტოლოგი არ ეთანხმება ცურვის ჰიპოთეზას. საპირისპირო თეორიები ამტკიცებენ, რომ ეუსტრეპტოსპონდილის ნამარხები ან ზღვაში გაიტაცეს წყალდიდობის დროს, მას შემდეგ, რაც ცხოველი მატერიკზე გარდაიცვალა, ან ოკეანეში გადაიტანეს მდინარეში გარდაცვალების შემდეგ.<ref> Haines, T.; Chambers, P. (2007). The Complete Guide to Prehistoric Life. Italy: Firefly Books Ltd. p. 90. ISBN 978-1-55407-181-4.</ref> ====კუნძულოვანი ჯუჯა==== ეუსტრეპტოსპონდილი წარმოდგენილია, როგორც გვარი, რომელმაც განიცადა კუნძულოვანი ჯუჯას განვითარება . [[2000]] წელს [[დევიდ მარტილი|დევიდ მარტილ]]მა და [[დარენ ნეიში|დარენ ნეიშ]]მა აღნიშნეს, რომ ცხოველის კუნძულზე მობინადრე ჯუჯა სახეობად წარმოჩენა გამოწვეული იყო იმით, რომ არ იყო გაცნობიერებული, რომ [[ჰოლოტიპი]]ს ნიმუში წარმოადგენდა [[სუბადულტი|სუბადულტ]]ს.<ref> Martill, D.M.; Naish, D. (2000). Walking With Dinosaurs: the Evidence. London: BBC Worldwide. ISBN 9780789471673.</ref> ==ლიტერატურა== *საყვარაშვილი ნ., 8000 საინტერესო პაქტი რომელიც აუცილებლად უნდა იცოდე, გამომცემლობა „პალიტრა L“, თბ., 2017 გვ.49 ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:დინოზავრები]] [[კატეგორია:გადაშენებული ცხოველები]] sbjnowxytunc8y4xu1xbb44jbwnuytr 0 590117 4816984 4811602 2025-06-20T09:33:20Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816984 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მუზეუმი | დაარსდა = 1992 წელი }} '''ანამურის მუზეუმი''' ({{lang-tr|Anamur Müzesi}}) — არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის მუზეუმი ანამურის [[თურქეთის რაიონები|ილჩეში]] (რაიონში), [[მერსინის პროვინცია|მერსინის პროვინციაში]], სამხრეთ [[თურქეთი|თურქეთში]]. ==მდებარეობა== მუზეუმი მდებარეობს ანამურის იალიევლერის (სანაპირო) უბანში. დრაკონის ნაკადულის შესართავი მუზეუმიდან 1,250 მეტრის (4,100 ფუტის) დაშორებით აღმოსავლეთით მდებარეობს. მანძილი ანამურის ცენტრამდე დაახლოებით 2,5 კილომეტრია (1,6 მილი), ხოლო [[მერსინი|მერსინამდე]] — 220 კილომეტრი. ==ისტორია== [[1976]] წელს გამოიყო 260 კვადრატული მეტრის (2,800 კვადრატული ფუტის) ფართობი დაგეგმილი მუზეუმისთვის. თუმცა მშენებლობა შეფერხდა და მუზეუმის შენობა [[1992]] წელს გაიხსნა. ანამურის არეალი მდიდარია არქეოლოგიური ნაშთებით. მუზეუმის დაარსებამდე აღმოჩენები სხვა მუზეუმებში ინახებოდა, ძირითადად სილიფკეისა და [[ალანიის არქეოლოგიური მუზეუმი|ალანიის მუზეუმებში]]. [[1992]] წლის შემდეგ ანამურთან დაკავშირებული ექსპონატები დაბრუნდა ანამურში.<ref name="AS"/> ==შენობა და გამოფენილი ექსპონატები== ორსართულიანი შენობის ზედა სართული ადმინისტრაციისთვის, ბიბლიოთეკისთვის, ფოტო ლაბორატორიისთვის და საკონფერენციო დარბაზისთვის არის განკუთვნილი. არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის გამოფენის დარბაზები, ასევე საწყობი ოთახი და კაფეტერია პირველ სართულზე მდებარეობს. მუზეუმის განყოფილებაში ანამურის არეალში აღმოჩენილი ნაპოვნების გარდა, ბოზიაზისა და აიდინჯიკში (ანტიკური ნაგიდოსი და კელენდერისი შესაბამისად) აღმოჩენილი ნივთებიც არის გამოფენილი. არქეოლოგიის დარბაზში არის მონეტები, მოზაიკები, ზეთის ლამპები, სამკაულები და მისთანანი რომის იმპერიისა და უფრო ადრეული პერიოდებიდან. ეთნოგრაფიის დარბაზში მოცემული ნიმუშებია: ხალიჩები, ყავის სხვადასხვა ჭურჭელი, პისტონი, მახვილები, ლითონის სამზარეულო ნივთები, სპილენძის ქვაბები, საათები და სხვა.<ref name ="AS">{{Cite web |url=http://www.anamurunsesi.com/tarihdoga/muze/anamurmuze.htm |title=Anamurun Sesi newspaper {{in lang|tr}} |accessdate=2025-06-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190711111654/http://www.anamurunsesi.com/tarihdoga/muze/anamurmuze.htm |archivedate=2019-07-11 }}</ref> მუზეუმში 3470 არქეოლოგიური ექსპონატი, 849 ეთნოგრაფიული ექსპონატი, 7105 მონეტა და 124 მარკაა.<ref>[http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,44123/mersin-anamur-muze-mudurlugu.html Cultural property page of the Ministry of Culture {{in lang|tr}}]</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== *[http://www.kultur.gov.tr/genel/Sanalmuzeler/mersin_anamur_muzesi_turkce/index.html Virtual museum] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] [[კატეგორია:1992 წელს დაარსებული მუზეუმები]] tmzijnluier335upcqa7lzmegby5y0y 0 590119 4816723 4811597 2025-06-19T16:58:10Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816723 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა კომპანია | სახელი = Motorola, Inc. | ლოგო = Motorola-Logo.svg | სურათი = Motorola Danmark Glostrup.JPG | სურათის_ზომა = | ყოფილი_სახელწოდება = Galvin Manufacturing Corporation (1928–1947) | იყიდება როგორც = [[NYSE]]:MOT | დაიხურა = {{დაიწყე თარიღი და ასაკი|2011|4|1}}</br>გაიყო ორ კომპანიად: [[Motorola Mobility]] და [[Motorola Solutions]] | ტიპი = საჯარო | დაფუძნდა = {{start date and age|1928|09|25}} [[ჩიკაგო]], [[ილინოისი]], [[აშშ]] | დამაარსებელი = პოლ გალვინი, </br>ჯოზეფ გალვინი | მოცული ტერიტორიება = მსოფლიოში | მდებარეობა = [[შომბერგი (ილინოისი)|შომბერგი]], [[ილინოისი]], [[აშშ]] | თანამშრომელი = 53,000 (2010)<ref>{{cite web|url=https://www.motorolasolutions.com/content/dam/msi/docs/en-xw/static_files/2009_Motorola_Annual_Report.pdf|title=2009 Annual Report, Motorola Inc.|access-date=April 6, 2021|archive-date=May 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210516001722/https://www.motorolasolutions.com/content/dam/msi/docs/en-xw/static_files/2009_Motorola_Annual_Report.pdf|url-status=live}}</ref> | ფილიალი = Mobile Devices<br /> Home & Networks Mobility <br /> Enterprise Mobility Solutions | საიტი = [https://web.archive.org/web/20101231101257/http://www.motorola.com/ www.motorola.com] | დარგი = [[ტელეკომუნიკაცია]] | პროდუქცია = [[პირადი პლანშეტური კომპიუტერი|პლანშეტები]],<br />უსადენო ტელეფონები,<br />[[მობილური ტელეფონი|მობილური ტელეფონები]],<br />[[სმარტფონი|სმარტფონები]],<br />ორმხრივი რადიოები,<br />ტელეკომუნიკაციური სისტემები,<br />საკაბელო ტელევიზიების სისტემები,<br />უკაბელო ფართოზოლიანი ქსელები,<br />რადიოსიხშირული იდენტიფიკაციის სისტემები,<br />[[ფიჭური კავშირი|მობილური ტელეფონების ინფრასტრუქტურა]] }} '''Motorola, Inc.''' ({{IPAc-en|ˌ|m|oʊ|t|ə|ˈ|r|oʊ|l|ə}}{{refn|{{Citation |last=Jones |first=Daniel |title=English Pronouncing Dictionary |editor=Peter Roach, James Hartmann and Jane Setter |place=Cambridge |publisher=Cambridge University Press |orig-year=1917 |year=2003 |isbn=3-12-539683-2 }}}}) — [[აშშ|ამერიკული]] მრავალეროვნული [[ტელეკომუნიკაცია|ტელეკომუნიკაციების]] კომპანია, რომელიც დაფუძნდა შომბერგში, [[ილინოისი|ილინოისის შტატში]], ძმები პოლ და ჯოზეფ გალვინების მიერ [[1928]] წელს როგორც '''Galvin Manufacturing Corporation'''.<ref name=":2">{{cite web|url=https://www.motorolasolutions.com/en_us/about/company-overview/history/explore-motorola-heritage/sound-motion.html|title=Car Radio – Sound in Motion|website=Motorola Solutions|access-date=April 6, 2021|archive-date=June 9, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210609045942/https://www.motorolasolutions.com/en_us/about/company-overview/history/explore-motorola-heritage/sound-motion.html|url-status=live}}</ref> [[1947]] წლიდან ერქვა Motorola.<ref name=":3">Harry Mark Petrakis, The Founder's Touch: The Life of Paul Galvin of Motorola (Chicago: McGraw-hill, 1965), 58–93</ref> მისი უამრავი პროდუქტი რადიოსაკომუნიკაციო აღჭურვილობას წარმოადგენდა, მაგ., როგორებიცაა ორმხრივი რადიოები, სამომხმარებლო რაციები, ფიჭური ინფრასტრუქტურა, მობილური ტელეფონები, [[სატელიტი|სატელიტური]] კომუნიკატორები, პეიჯერები, აგრეთვე საკაბელო მოდემები და [[ნახევარგამტარი|ნახევარგამტარები]].<ref>{{Cite web |title=At Motorola, a history of embracing, then rejecting, consumer spotlight |url=https://www.zdnet.com/home-and-office/networking/at-motorola-a-history-of-embracing-then-rejecting-consumer-spotlight/ |access-date=2025-05-19 |website=ZDNET |language=en}}</ref> [[2007]]-[[2009]] წლებში 4.3 მილიარდი დოლარის ზარალის შემდეგ, Motorola გაიყო ორ დამოუკიდებელ საჯარო კომპანიად: Motorola Solutions (მისი იურიდიული მემკვიდრე) და Motorola Mobility (გამოყოფილი), [[2011]] წლის [[4 იანვარი|4 იანვარს]].<ref name =":4">{{cite news | url=http://online.wsj.com/article/SB10001424052748704111504576059863418814674.html | work=The Wall Street Journal | access-date=January 4, 2011 | title=Motorola Is Split Into Two | first=Spencer E. | last=Ante | date=January 5, 2011 | archive-date=January 6, 2011 | archive-url=https://web.archive.org/web/20110106033238/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748704111504576059863418814674.html | url-status=live }}</ref><ref name="split">{{cite web |title=Motorola Solutions Inc: NYSE:MSI quotes & news – Google Finance |url=https://www.google.com/finance/quote/MSI:NYSE |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110903055623/http://www.google.com/finance?q=NYSE:MSI |archive-date=September 3, 2011 |access-date=July 12, 2011}}</ref> Motorola აპროექტებდა და ყიდდა უკაბელო ქსელურ აღჭურვილობას, როგორებიცაა ფიჭური გადამცემი საბაზო სადგურები და სიგნალის გამაძლიერებლები. Motorola-ს კორპორატიული და სამთავრობო კლიენტურა უმეტესად მოიცავდა უკაბელო ხმოვანი და ფართოზოლიანი სისტემების (რომლებითაც კერძო ქსელები შენდებოდა) და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების საკომუნიკაციო სისტემების მომხმარებლებს, მაგალითად, Astro-სა და Dimetra-ს. Motorola-ს სახლისა და სამაუწყებლო ქსელის პროდუქტებში შედიოდა ციფრული ტელევიზიის მიმღებები, ციფრული ვიდეო ჩამწერები და ქსელური აღჭურვილობები, რომელიც გამოიყენება ვიდეო მაუწყებლობის, კომპიუტერული ტელეფონიისა და მაღალი გარჩევადობის ტელევიზიის ჩართვისთვის. Motorola-ს [[2011]] წელს გაყოფის შემდეგ, ყველა ეს ბიზნესი, ციფრული ტელევიზიის მიმღებებებისა და საკაბელო მოდემების გარდა, [[Motorola Solutions]]-ის ნაწილი გახდა. Motorola-ს უკაბელო ტელეფონების განყოფილება იყო პიონერი ფიჭურ ტელეფონებში. [[2004]] წლამდე პერსონალური კომუნიკაციების სექტორად (Personal Communication Sector) წოდებულმა ამ დანაყოფმა შექმნა „მობილური ტელეფონის“ ცნება, გამოუშვა რა პირველი ნამდვილი ე.წ. „აგურის ტელეფონი“ [[DynaTAC]], „დასაკეცი/გასაშლელი ტელეფონი“ [[MicroTAC]] და „კლამფონი“ [[StarTAC]] [[1990-იანი წლები]]ს შუა პერიოდში. [[2000]]-იანი წლების შუა პერიოდისთვის პუპულარული იყო [[Motorola Razr|RAZR]]-ის ტელეფონები, თუმცა ათწლეულის მეორე ნახევარში ბაზრის მნიშვნელოვანი წილი დაკარგა, რადგან ერთი წარმატებული მოდელი არ აღმოჩნდა საკმარისი Motorola-ს მოწინავე პოზიციაზე დასაბრუნებლად.<ref>{{Cite web |date=2007-09-09 |title=Motorola vows no more `one-hit wonders\' - Taipei Times |url=https://www.taipeitimes.com/News/biz/archives/2007/09/09/2003377992 |access-date=2025-05-19 |website=www.taipeitimes.com}}</ref><ref>{{Cite web |last=Ojo |first=Bolaji |date=2007-12-03 |title=Motorola's new CEO faces long odds |url=https://www.eetimes.com/motorolas-new-ceo-faces-long-odds/?utm_source=eetimes&utm_medium=relatedcontent |access-date=2025-05-19 |website=EE Times}}</ref> მოგვიანებით Motorola [[Android]]-ის [[ოპერაციული სისტემა|ოპერაციულ სისტემაზე]] მომუშავე სმარტფონებზე გადაერთო და [[2009]] წელს Motorola Droid გამოუშვა.<ref>{{Cite web |last=Murph |first=Darren |date=October 28, 2009 |title=Motorola DROID official on Verizon: $199 on contract, coming November 6th (video) |url=https://www.engadget.com/2009-10-28-motorola-droid-official-on-verizon-199-on-contract-coming-nov.html |access-date=2023-03-27 |website=Engadget |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Jones |first=Mustafa |date=2009-11-02 |title=Motorola Droid "Milestone" Gets European Specs, Adds MultiTouch |url=https://inquistr.wpengine.com/45732/motorola-droid-milestone-gets-european-specs-adds-multitouch |access-date=2023-03-27 |website=The Inquisitr |language=en |archiveurl=https://web.archive.org/web/20230413213119/https://inquistr.wpengine.com/45732/motorola-droid-milestone-gets-european-specs-adds-multitouch |archivedate=2023-04-13 }}</ref> ტელეფონების განყოფილება მოგვიანებით გამოეყო Motorola-ს და ბაზარზე [[Motorola Mobility]]-ის სახელით დაიწყო ოპერირება. ==დამატებითი ლიტერატურა== * {{cite thesis| author = Gart, Jason H.| title = Electronics and Aerospace Industry in Cold War Arizona, 1945–1968: Motorola, Hughes Aircraft, Goodyear Aircraft| url = https://www.proquest.com/openview/5e5ac73976bca54a083efb36e30b1609/1| publisher=Arizona State University| year = 2006| type = PhD. diss.}} ==რესურსები ინტერნეტში== {{commonscat-inline|Motorola}} * [https://web.archive.org/web/20101231101257/http://www.motorola.com/ Official website] (დაარქივებულია 2010 წლის 31 დეკემბერს) * [https://web.archive.org/web/20000815232136/http://www.corporate-ir.net/ireye/ir_site.zhtml?ticker=mot&script=400&layout=7&item_id=%270%27 დაარქივებული პრესრელიზები (1998 წლის I კვარტალიდან 2000 წლის III კვარტალამდე)]“ ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} {{ავტორიტეტული წყაროები}} [[კატეგორია:Motorola]] [[კატეგორია:აშშ-ის კომპანიები]] [[კატეგორია:აშშ-ის გაუქმებული კომპიუტერული კომპანიები]] 7ly2rrl2gjxdlzvtqjesttnddl3apo7 0 590238 4816889 4814719 2025-06-20T05:17:28Z Giorgi kvantaliani 165655 4816889 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Giorgi kvantaliani|Giorgi kvantaliani]].|20|06|2025}} {{ინფოდაფა სკოლა | სახელწოდება = სსიპ სამტრედიის მუნიციპალიტეტის N1 საჯარო სკოლა | სურათი = | დევიზი = პირველები პირველობისკენ | დაარსდა = | დაიხურა = | დირექტორი = ხათუნა ფაილაძე | ტიპი = [[საჯარო სკოლა|საჯარო]] | მოსწავლე = 814 | მისამართი = [[საქართველო]],[[სამტრედია]], 9 აპრილის ქუჩა #79 | ტელეფონი = 577939924 | ფაქსი = | E-mail = samtredia1@mes.gov.ge | ვებ–გვერდი =ფეისბუკ გვერდი<ref>https://www.facebook.com/profile.php?id=100057072656657</ref> | ველი = | ტექსტის ველი = }} '''სამტრედიის პირველი საჯარო სკოლა''' მდებარეობს ქალაქ [[სამტრედია|სამტრედიაში]],[[სამტრედიის მუნიციპალიტეტი|სამტრედიის მუნიციპალიტეტში]],[[იმერეთი|იმერეთის რეგიონში]]. სსიპ ქალაქ [[სამტრედია|სამტრედიის]] N1 საჯარო [[სკოლა]] მდებარეობს 9 აპრილის ქუჩა #79-ზე [[1982]] წლიდან. დირეკტორი 2025 წლის თბვის არის ხათუნა ფაილადძე და დირექტორის მოადგილე არის ციური ხურცილავა ==რუსეთის იმპერიაში მყოპი ისტორია== მე-[[XIX საუკუნე|19]] საუკუნიის [[1890-იანები|90]]-იან წლებში სამტრედიაში მოქმედებდა ერთკლასიანი სკოლა რომელიც ხის შენობაში იყო განთავსებული.[[1900]] წელს მიიღეს გადაწყვეტილება მიიღეს სკოლისთვის ქვითკირის შენობა აეგოთ, იმავე წელს გადაწვიტეს რომ ერთკლასიანი სკოლა გადაქცეულიყო ორკლასიანად. [[1908]] წელს სამონასტრო სკოლა არსებობდა რკინიგზის ორკლასიან სკოლასთან ერთად ახალ აგებულ ქვითკრის შენობაში. საბჯოთა კავშირის პერიოდში ორკლასიანი სკოლა გადაკეთდა 7 წლიან სკოლად, რომლის დირექტორი იყო ბატონი კონსტანტინე ცაგარეიშვილი. ==სსრკ-ში მყოპი ისტორია== [[1936]] წელს კი შვიდწლიანი სკოლის ბაზაზე შეიქმნა ზოგადსაგანმანათლებლო საშუალო სკოლა, რომელსაც წლების განმავლობაში ხელმძღვანელობდნენ თამარ ხაჟალია, ვალერიან ნინუა, ვალერიან თავაძე, დავით გახოკიძე, ლეონინა ჯიქიძე, მიხეილ მესხი... [[1952]]-[[1965]] წლებში დირექტორი იყო ბატონი დავით გახოკიდზე, რომელის ავტორიტეტი ისეტი დიდი იყო რომ პირველი სკოლას ეძახოდნენ "გახოკიძის სკოლას".სკოლამ [[1956]] წელს დიდი გადაჭარბებით შეასრულა აბრეშუმის პარკის ჩაბარების გეგმა, რისთვისაც მონწილე გახდა [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირის]] სახალხო მეურნეობის მოღვაწეთა გამოპენისა. პირველი სკოლის შრომის საქმიანობის ექსპონანტები, თვალსაჩინო ხელსაწყოებში საგამოფენო კომიტეტის მიერ გადაეცა მოსკოვის მეშვიდე სკოლა-ინტერნატს. ვკითხულობთ ბატონი დავითის ხელნაწერებში.მოსკოვის გამოპენაზე პირველი სკოლა შეხვდა ლატვის სსრ ქალაქ [[ბაუსკა|ბაუსკასის]] სკოლას, ეს გადაიზარდა მეგობრობაში გადაიზარდა ისეთ დონეზე რომ სამტრედიაში ქუჩას დაარქვეს ბაუსკას ქუჩა. ==სკოლაში მყოფი პერსონალი== *ამჟამად მყოფი მოსწავლეთა რაოდენობა-887 *მასწავლებელთა რაოდენება-53 *სპეციალური მასწავლებლებლების რაოდენობა-5 *სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე პირის ასისტენტი-9 *სტატუსი წამყვანი-13 *სტატუსი უპროსი-33 *სტატუსი მენტორი-7 b3x92mfuqmpsvf8mtclgpnw6an7v9cn 14 590671 4816804 4814971 2025-06-19T21:49:07Z Mehman 75871 წაიშალა [[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია ქვეყნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია ქვეყნების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816804 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:საფრანგეთის ბუნება]] [[კატეგორია:ბუნების ისტორია ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:საფრანგეთის ისტორია თემების მიხედვით]] mpg11bn8ibn9agfve478470bvdkdlyl 14 590674 4816803 4815006 2025-06-19T21:48:47Z Mehman 75871 მომხმარებელმა Mehman გვერდი „[[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია ქვეყნის მიხედვით]]“ გადაიტანა გვერდზე „[[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია ქვეყნების მიხედვით]]“ გადამისამართების დატოვების გარეშე: სტილის გასწორება 4815006 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ევროპის ბუნების ისტორია]] [[კატეგორია:ბუნების ისტორია ქვეყნის მიხედვით| ]] [[კატეგორია:ევროპის ბუნება ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:მეცნიერება და ტექნოლოგიები ევროპაში ქვეყნის მიხედვით]] n13uzx2tmdm2yfpiphsjhnioz857vm2 0 590726 4817037 4815752 2025-06-20T11:50:35Z ქრისტინე ბუთხუზი 168413 დაემატა [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4817037 wikitext text/x-wiki '''ბოლნისის ლამაზი გორის წარწერა''' — [[ბოლნისის სიონი]]ს მახლობლად, ლამაზ გორაზე, არსებული [[ასომთავრული]] წარწერა. [[1959]] წელს [[ბოლნისის სიონი|ბოლნისის სიონ]]თან აღმოაჩინეს ეკლესიის ნანგრევი, რომელიც სპეციალისტთა აზრით, სამონასტრო კოპლექსში შედიოდა. აქ იპოვეს რამდენიმე ქვაჯვარა და რელიეფი [[ასომთავრული]] წარწერებით. წარწერები დაზიანებულია. [[პალეოგრაფია|პალეოგრაფი]]ული ნიშნების მიხედვით, ისინი [[არქაული]]ა. ==წარწერა== ერთ-ერთ ფილაზე იკითხება: # ესე ჯუარი ბარ- # ნაბაჲსი რნ # აღმოი # კითხოს # ლოცვა # ჴ ===წარწერის წაკითხვა=== # ესე ჯუარი ბარ- # ნაბაჲსი, რომელმან # აღმოი- # კითხოს, # ლოცვა # [სა მომი]ჴ[ს- # ენოს].. წარწერაში თავშეკრულია ბ, ჳ. ==დათარიღება== წარწერა [[V საუკუნე|V]]-[[VI საუკუნე|VI]] საუკუნეებით თარიღდება. ==ლიტერატურა== * ნ. შოშიაშვილი, ქართული წარწერების კორპუსი, I, გვ. 83, თბ., 1980 წ. * დანელია კ., სარჯველაძე ზ., „ქართული პალეოგრაფია“, გამომცემლობა „ნეკერი“, გვ. 23., თბ. 1997 წ. [[კატეგორია:ქართული წარწერები]] [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] h0m96t9c5e4zuvydjjzoerw8m3jsgke 0 590768 4817012 4816542 2025-06-20T11:04:11Z Mehman 75871 4817012 wikitext text/x-wiki {{გასწორება}}{{ვიკი}}'''ANO''' {{შენიშვნა|'''A'''kce '''N'''espokojených '''O'''bčanů ({{lit|Action of Dissatisfied Citizens}}){{fact|date=January 2025}}}} ( lit. დიახ" ), ოფიციალურად '''ANO 2011''', მემარჯვენე პოპულისტური პოლიტიკური პარტიაა ჩეხეთის რესპუბლიკაში, რომლის ლიდერია ბიზნესმენი ანდრეი ბაბიში, რომელიც [[ჩეხეთი|ჩეხეთის რესპუბლიკის]] პრემიერ მინისტრი გახლდათ 2017 წლიდან 2021 წლამდე. 2011 წელს დაარსებულმა პარტიამ 2013 წლის პირველ არჩევნებში მეორე ადგილი დაიკავა და მთავრობაში შევიდა, როგორც ჩეხეთის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის (ČSSD) უმცროსი პარტნიორი, რომელსაც პრემიერ მინისტრი ბოჰუსლავ სობოტკა ხელმძღვანელობდა. 2017 წლის არჩევნებში დიდი მოგების შემდეგ, ამ ორმა პარტიამ ადგილი შეცვალა, ბაბიში გახდა პრემიერ-მინისტრი ANO-ს ხელმძღვანელობით მთავრობაში, სადაც სოციალ-დემოკრატები უმცროსი პარტნიორი იყვნენ, პლუს ბოჰემიისა და მორავიის კომუნისტური პარტიის გარე მხარდაჭერა, რაც პირველი იყო ქვეყნისთვის პოსტრევოლუციური. ANO 2021 წლის არჩევნებში სპოლუს კოალიციამ ვიწროდ დამარცხდა და პირველად გავიდა ოპოზიციაში. პარტია 2013 წლიდან მოყოლებული ჩეხეთის არჩევნებში სტაბილურად ძლიერად ითამაშა, გაიმარჯვა ევროპარლამენტის ყველა არჩევნებში, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო და მონაწილეობდა რეგიონულ და მუნიციპალურ ადმინისტრაციებში მთელი ქვეყნის მასშტაბით. პარტიის იდეოლოგიურ ხასიათი პოლიტოლოგებს შორის დავას იწვევს. ზოგადად, იგი პოპულისტურ პარტიად ითვლებას. პარტია, უმთავრეად ანტი-კორუფციული ბრძოლის საშუალებად ჩამოყალიბდა, სხვადასხვა კომენტატორის მიერ სხვადასხვა დროს ცენტრისტულად, [[ლიბერალიზმი|ლიბერალურად]], [[კონსერვატიზმი|კონსერვატიულად]] ან [[მემარჯვენეობა|მემარჯვენედ]] მიიჩნეოდა, რამაც განაპირობა მისი დახაისათება როგორც სინკრეტული ისე ყოვლისმომცველი პარტიად . ბოლო დროს პარტიამ მემარჯვენე პოზიცია დაიმკვიდრა და [[ევროპის პარლამენტი|ევროპარლამენტში]] „ევროპის პატრიოტების“ თანადამფუძნებელი გახდა, რომელიც [[ევროსკეპტიციზმი|ევროსკეპტიკური]] პარტიებისგან კომპექტდება. ეს პარტიები კი ძირითადად [[ნაციონალ-კონსერვატიზმი|ეროვნულ კონსერვატიზმსა]] და მემარჯვენე პოპულიზმს მისდევენ. == ისტორია == === დაარსება === პარტიის დაარსებას წინ უძღოდა ლიდერისა და დამფუძნებლის ანდრეი ბაბიშის ჩარევები, რომელმაც ჩეხეთის პოლიტიკურ სისტემაში სისტემურ კოპუფციას გაუსვა ხაზი. თავდაპირველად, იგი ასოციაციის სახით დაარსდა 2011 წლის ნოემბერში, სახელწოდებით '''უკმაყოფილო მოქალაქეთა მოძრაობა''' ( Czech ). '''ANO 2011''' სახელით 2012 წლის 11 მაისს ოფიციალურად დარეგისტრირდა, როგორც პოლიტიკური პარტია ჩეხეთის რესპუბლიკაში. <ref name="ANObudelip">{{Cite web|title=Historie ANO (in Czech)|url=http://www.anobudelip.cz/cs/o-nas/historie/|publisher=ANO 2011|access-date=8 May 2015}}</ref> <ref>{{Cite web|title=ANO deset let na scéně. Od Akce nespokojených občanů k vládní straně|url=https://plus.rozhlas.cz/ano-deset-let-na-scene-od-akce-nespokojenych-obcanu-k-vladni-strane-8748697}}</ref> 2013 წლის 25 და 26 ოქტომბერს ჩატარებულ საპარლამენტო არჩევნებში ANO-მ ხმების 18.7% მიიღო და 47 ადგილი მოიპოვა დეპუტატთა პალატაში. ამრიგად, პარტიამ მეორე ადგილი დაიკავა სოციალ-დემოკრატების შემდეგ. <ref name="Thompson2014">{{Cite book|first=Wayne C.|last=Thompson|title=Nordic, Central, and Southeastern Europe 2014|url=https://books.google.com/books?id=MWBYBAAAQBAJ&pg=PA355|date=24 July 2014|publisher=Rowman & Littlefield Publishers|isbn=978-1-4758-1224-4|page=355}}</ref> === პირველი სამთავრობო მონაწილეობა (2011–2017) === 2014 წლის 29 იანვარს, სოციალ-დემოკრატი პრემიერ-მინისტრის, ბოჰუსლავ სობოტკას კაბინეტმა ფიცი დადო <ref>{{Cite news|last=Bilefsky|first=Dan|date=23 October 2017|title=New Government for Czech Republic|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2014/01/30/world/europe/new-government-for-czech-republic.html}}</ref>, ხოლო ANO და ქრისტიან-დემოკრატიულმა კავშირმა - ჩეხოსლოვაკიის სახალხო პარტია (KDU-ČSL) უმცროსი კოალიციური პარტნიორები გახდნენ . 2014 წლის 24-25 მაისს, ANO-მ პირველი ადგილი დაიკავა 2014 წლის ევროპარლამენტის არჩევნებში, მოიპოვა რა ხმების 16.13% და 4 ადგილი. <ref>{{Cite web|title=Czech Statistical Office: Elections to the European Parliament held on the territory of the Czech Republic on 23 – 24 May 2014|url=http://www.volby.cz/pls/ep2014/ep11?xjazyk=EN}}</ref> პარტია შეუერთდა ევროპის ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსის (ALDE) ჯგუფს ევროპარლამენტში. <ref>{{Cite web|title=ANO 2011: Telička už makal v Bruselu, ANO je opět blíž ALDE|url=http://www.anobudelip.cz/cs/o-nas/aktuality/novinky/telicka-uz-makal-v-bruselu-ano-je-opet-bliz-alde-16838.shtml|url-status=dead}}</ref> 2014 წლის 10 სექტემბერს, ANO-ს წევრი ვერა ჟუროვი იუნკერის კომისიაში დაინიშნა იუსტიციის, მომხმარებელთა და გენდერული თანასწორობის საკითხებში ევროკომისრად. <ref>{{Cite web|url=http://www.privacylaws.com/Publications/enews/International-E-news/Dates/2014/9/Juncker-nominates-his-new-European-Commission-EU-DP-Regulation-to-be-concluded-by-May-2015/|title=Juncker nominates his new European Commission: EU DP Regulation to be concluded by May 2015|url-status=dead|accessdate=2025-06-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171023173841/http://www.privacylaws.com/Publications/enews/International-E-news/Dates/2014/9/Juncker-nominates-his-new-European-Commission-EU-DP-Regulation-to-be-concluded-by-May-2015/|archivedate=2017-10-23}}</ref> 2014 წლის 21 ნოემბერს, [[ლისაბონი|ლისაბონში]] გამართულ კონგრესზე, ANO [[ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსი ევროპისთვის|ევროპის ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსის]] (ALDE Party) სრულუფლებიანი წევრი გახდა. <ref>{{Cite web|title=ALDE Party welcomes new member parties|url=http://www.aldeparty.eu/en/news/alde-party-welcomes-new-member-parties|url-status=dead|accessdate=2025-06-17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141129052545/http://www.aldeparty.eu/en/news/alde-party-welcomes-new-member-parties|archivedate=2014-11-29}}</ref> 2014 წლის 10-11 ოქტომბერს ჩატარებულ სენატისა და მუნიციპალურ არჩევნებში ANO-მ სენატში ოთხი ადგილი დაიკავა და [[ჩეხეთი|ჩეხეთის რესპუბლიკის]] 10 უდიდესი ქალაქიდან 8-ში, [[პრაღა|პრაღის]] ჩათვლით, ყველაზე დიდი პარტია იყო. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (March 2015)">საჭიროა წყაროს მითითება</span></nowiki>'' &#x5D;</sup> პარტიამ მერის თანამდებობები დაიკავა სამ უდიდეს ქალაქში (პრაღა, [[ბრნო]] და [[ოსტრავა]] ) და ადრიანა კრნაჩოვა პრაღის პირველი ქალი მერი გახდა. <ref>{{Cite web|url=http://www.radio.cz/en/section/curraffrs/prague-gets-its-first-female-mayor|title=Prague gets its first female mayor|date=27 November 2014}}</ref> თუმცა, ANO-ს მონაწილე მუნიციპალური კოალიციების უმეტესობა შემდგომში პარტიის შიგნით არსებული უთანხმოების შედეგად დაიშალა. <ref name="nakaza">{{Cite web|title=Regionální nákaza ANO. Která další koalice se rozpadne?|url=http://echo24.cz/a/ivhq5/regionalni-nakaza-ano-ktera-dalsi-koalice-se-rozpadne|date=6 November 2015}}</ref> 2016 წლის რეგიონული არჩევნების წინა პერიოდში ბაბიშმა დააარსა სატელევიზიო შოუ ''„ბაბიშის კაფე“'', რომლის ფორმატიც პავლა ჩარვატოვას მიერ ბაბიშთან ინტერვიუებსა და მაყურებლის კითხვებლების კითხვების გაჟღერებას მოიცავდა. <ref>{{Cite web|last=Kopecký|first=Josef|title="Babišova kavárna", nový způsob, jak hnutí ANO zkouší nalákat voliče|url=http://zpravy.idnes.cz/babisova-kavarna-novy-zpusob-jak-ano-zkousi-nalakat-volice-pod-/domaci.aspx?c=A160606_174026_domaci_kop|access-date=30 June 2016|date=6 June 2016}}</ref> ორი პარტია გამოეყო ANO-ს პარტიაში დემოკრატიისა და დისკუსიის ნაკლებობის მოტივით: ცვლილებები ხალხისთვის და PRO 2016 ( English: PRO 2016 ), რომელსაც შეუერთდა ANO-ს მრავალი ადგილობრივი საბჭოს წევრი და მერი. <ref>{{Cite web|title=Odpadlíků z ANO přibývá. V Prachaticích zakládají vlastní organizaci|url=http://echo24.cz/a/wh7Hf/odpadliku-z-ano-pribyva-v-prachaticich-zakladaji-vlastni-organizaci|access-date=22 May 2016|date=20 May 2016}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Změna pro lidi: Výzva bývalým členům a sympatizantům hnutí ANO|url=http://www.parlamentnilisty.cz/politika/politici-volicum/Zmena-pro-lidi-Vyzva-byvalym-clenum-a-sympatizantum-hnuti-ANO-432641|access-date=22 May 2016}}</ref> ზოგიერთი წასული კანდიდატი თავის წასვლას კანდიდატების შერჩევასთან დაკავშირებულ კონფლიქტებს მიაწერდა და ამტკიცებდა, რომ რეგიონული საბჭოების კანდიდატების მთავარი კრიტერიუმი ლოიალობა იყო და არა შესაძლებლობები. <ref>{{Cite web|last=Kopecký|first=Josef|title=Lidé, kteří opustili Babišovo ANO, zakládají nové hnutí PRO 2016|url=http://zpravy.idnes.cz/lide-opustili-babisovo-ano-zakladaji-nove-pro-2016-ft9-/domaci.aspx?c=A160520_101149_domaci_kop|access-date=22 May 2016|date=20 May 2016}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Nechtěli kývat. Uprchlíci od Babiše založili nové hnutí PRO2016|url=http://echo24.cz/a/i4NRa/nechteli-kyvat-uprchlici-od-babise-zalozili-nove-hnuti-pro2016|access-date=4 June 2016|date=4 June 2016}}</ref> ANO-მ ასევე დაკარგა ერთი დეპუტატი 2016 წლის ივლისში, კრისტინა ზელიენკოვას მიერ პარტიის დატოვების შედეგად. <ref>{{Cite web|title=Poslankyně Zelienková opouští ANO. Kritizovala Babiše za Čapí hnízdo|url=http://zpravy.idnes.cz/poslankyne-zelienkova-opousti-ano-kritizovala-babise-za-capi-hnizdo-1jz-/domaci.aspx?c=A160722_155030_domaci_kop|access-date=22 July 2016|date=22 July 2016}}</ref> ANO-მ 2016 წლის რეგიონალურ არჩევნებსა და 2016 წლის სენატის არჩევნების პირველ რაუნდში გაიმარჯვა. პარტიამ 9 რეგიონში პირველი ადგილი დაიკავა, ხოლო დანარჩენ ოთხ რეგიონში მეორე; განსაკუთრებით მოულოდნელი იყო მისი გამარჯვება სამხრეთ ბოჰემიაში. <ref>{{Cite web|title=ANO slaví triumf, ČSSD sčítá ztráty|url=https://www.novinky.cz/domaci/416880-on-line-ano-slavi-triumf-cssd-scita-ztraty.html|date=8 October 2016|access-date=10 October 2016|language=cs}}</ref> ANO-მ არჩევნებიდან ხუთი გუბერნატორი <ref>{{Cite web|title=ANO sice vyhrálo volby, politiku ale nezvládlo a má jen pět hejtmanů, stejně s ČSSD|url=https://www.seznamzpravy.cz/clanek/ano-vyhralo-volby-nejvice-hejtmanu-ma-presto-cssd-3829|date=14 November 2016|access-date=7 February 2017|language=cs}}</ref> წარმოადგინა, რომელთაგან ერთ-ერთი, კარლოვი-ვარის გუბერნატორი იანა ვილდუმეცოვა, რეგიონების ასოციაციის თავმჯდომარე გახდა. <ref>{{Cite web|title=Předsedkyní asociace krajů se stala Vildumetzová (ANO)|url=http://www.ceskenoviny.cz/zpravy/predsedkyni-asociace-kraju-se-stala-vildumetzova-ano/1424655|access-date=7 February 2017|language=cs}}</ref> სენატის არჩევნების მეორე ტურში ANO-ს სამი კანდიდატი აირჩიეს, რაც პარტიისთვის იმედგაცრუების მომტანი აღმოჩნდა. <ref>{{Cite web|title=V senátních volbách zvítězili lidovci, ČSSD a ANO se nedařilo. Škromach, Mládek nebo Váňa neuspěli|url=http://domaci.ihned.cz/c1-65478530-zive-senatni-volby-se-chyli-ke-konci-ano-muze-ziskat-az-14-mandatu-socialiste-devet|date=15 October 2016|access-date=7 February 2017|language=cs}}</ref> 2017 წლის 11 ოქტომბერს, ევროპარლამენტარმა პაველ ტელიჩკამ პარტიიდან წასვლის შესახებ განაცხადა. <ref>{{Cite web|title=Telička se rozešel s ANO|url=https://www.novinky.cz/domaci/451593-telicka-se-rozesel-s-ano.html|date=11 October 2017|access-date=11 October 2017|language=cs}}</ref> კიდევ ერთი ევროპარლამენტარი, პეტრ იეჟეკმა, ANO 2018 წლის 23 იანვარს დატოვა. <ref>{{Cite web|title=ANO opustil další europoslanec. "Je to jiné hnutí než dřív"|url=https://echo24.cz/a/SLDck/ano-opustil-dalsi-europoslanec-je-to-jine-hnuti-nez-driv|date=23 January 2018|access-date=23 January 2018|language=cs}}</ref> === უმცირესობის მთავრობა (2017–2021) === [[ფაილი:Premier_Mateusz_Morawiecki_spotkał_się_z_liderami_V4_w_Budapeszt_(2021.11.23)_2.jpg|მინი| პრემიერ-მინისტრი ბაბიში [[ვიშეგრადული ჯგუფი|ვიშეგრადის ჯგუფის]] ქვეყნების ლიდერებთან შეხვედრაზე [[ბუდაპეშტი|ბუდაპეშტში]], 2021 წლის ნოემბერში]] 2017 წლის 20-21 ოქტომბერს, ANO-მ 2017 წლის ჩეხეთის საპარლამენტო არჩევნები ხმების 29.6%-ით მოიგო. <ref>{{Cite web|title=Babišovi by mohl stačit jen jeden partner. A může také obnovit stávající koalici|url=https://www.novinky.cz/domaci/452560-babisovi-by-mohl-stacit-jen-jeden-partner-a-muze-take-obnovit-stavajici-koalici.html|date=21 October 2017|access-date=21 October 2017|language=cs}}</ref> ANO-მ დამოუკიდებელი მინისტრებით ხანმოკლე პირველი ბაბიშის მთავრობა 2017 წლის 13 დეკემბერს ჩამოაყალიბა, თუმცა 2018 წლის 16 იანვარს ნდობის ვოტუმი ვერ მოიპოვა. 2018 წლის 12 ივლისს ჩამოყალიბდა ბაბიშის მეორე მთავრობა, რომელშიც სოციალ-დემოკრატები მონაწილეობდნენ, როგორც უმცროსი კოალიციური პარტნიორები. <ref>{{Cite web|title=Andrej Babiš sworn in as head of Czech minority government|url=https://www.politico.eu/article/andrej-babis-sworn-in-as-head-of-czech-minority-government/|access-date=29 June 2018|date=27 June 2018}}</ref> კაბინეტმა გარე მხარდაჭერა მიიღო ბოჰემიისა და მორავიის კომუნისტური პარტიისგან . 2018 წლის მუნიციპალურ არჩევნებში პარტიამ კვლავ პირველი ადგილი დაიკავა, თუმცა პრაღისა და ბრნოს მერების თანამდებობების დათმობა მოუწია, ჩეხეთის მეკობრეებიისა და სამოქალაქო დემოკრატიულ პარტიასთან (ODS). <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (June 2024)">საჭიროა ციტირება</span></nowiki>'' &#x5D;</sup> 2019 წლის მაისში, ANO-მ ევროპული არჩევნებში ხმების 21.2%-ით პირველი ადგილი დაიკავა და ექვსი ევროპარლამენტარი აირჩია. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (June 2024)">საჭიროა ციტირება</span></nowiki>'' &#x5D;</sup> === ოპოზიცია (2021 წლიდან) === [[ფაილი:Korzo_Národní_2023_11_(cropped).jpg|მარჯვნივ|მინი| ANO-ს დამფუძნებელი და ლიდერი, ანდრეი ბაბიში, 2023 წლის ნოემბერში]] ANO 2021 წლის საპარლამენტო არჩევნებში საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვებში ლიდერობდა, თუმცა მეორე ადგილი დაიკავა კოალიცია Spolu-ს შემდეგ, თუმცა ადგილების უფრო მეტი რაოდენობით. <ref>{{Cite web|title=Spolu vyhrálo volby. Petr Fiala může být nový český premiér|url=https://www.e15.cz/volby/volby-do-snemovny/volby-prinesly-zvrat-trojkoalice-spolu-zvitezila-fiala-zada-zemana-o-povereni-sestavit-vladu-1384237|date=9 October 2021|access-date=20 April 2022|language=cs}}</ref> 2024 წლის 21 ივნისს ჩატარებული ევროპარლამენტის არჩევნების შემდეგ, პარტიამ ცალმხრივად დატოვა როგორც [[ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსი ევროპისთვის|ევროპის ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსი]], ასევე [[ევროპული განახლება|„ ევროპის განახლება“]] ჯგუფი. <ref name="politico">{{Cite web|url=https://www.politico.eu/article/andrej-babis-quits-renew-group-eu-parliament-election-czech-republic/|title=Former Czech PM Andrej Babiš quits liberal Renew group in EU Parliament|date=21 June 2024}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.aldeparty.eu/statement_on_the_decision_of_ano_to_leave_the_alde_party|title=Statement on the decision of ANO to leave the ALDE Party|date=21 June 2024|accessdate=17 ივნისი 2025|archiveurl=https://web.archive.org/web/20240621111032/https://www.aldeparty.eu/statement_on_the_decision_of_ano_to_leave_the_alde_party|archivedate=21 ივნისი 2024}}</ref> 2024 წლის 30 ივნისს, ბაბიშმა უნგრეთის პრემიერ-მინისტრთან და „ფიდესის“ პარტიის ლიდერ [[ვიქტორ ორბანი|ვიქტორ ორბანთან]] და ავსტრიის თავისუფლების პარტიის ლიდერ ჰერბერტ კიკლთან ერთად დააარსა „ ევროპის პატრიოტები“ . <ref>{{Cite news|date=30 June 2024|title=Hungary: Orban announces new far-right European alliance|work=[[Deutsche Welle]]|url=https://www.dw.com/en/hungary-orban-announces-new-far-right-european-alliance/a-69517687}}</ref> „ევროპის პატრიოტებმა“ ევროპარლამენტის ჯგუფად გახდომის კრიტერიუმები 8 ივლისს დააკმაყოფილეს. <ref>{{Cite news|title=Viktor Orbán's rightwing group hits quota for recognition by EU parliament|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/article/2024/jul/07/viktor-orbans-rightwing-group-hits-quota-for-recognition-by-eu-parliament}}</ref> == იდეოლოგია და პლატფორმა == [[ფაილი:The_Prime_Minister_of_the_Czech_Republic_and_Mrs._Monika_Babišová_Visit_the_White_House_(47318288391)_(cropped).jpg|მინი| ანდრეი ბაბიში [[დონალდ ტრამპი|დონალდ ტრამპს]] [[თეთრი სახლი|თეთრ სახლში]] 2019 წლის მარტში სტუმრობს.]] ANO-ს პოლიტიკური პოზიცია პოლიტიკოსებსა და პოლიტოლოგებს შორის განხილვის საგანია. პოლიტიკოსები ისტორიულად ANO-ს ცენტრისტულ და მემარჯვენე-ცენტრისტულ ადგილზე აყენებდნენ.{{Refn|<ref>{{cite web|last1=Rovenský|first1=Jan|title=Babiš jede, strany od něj ale dávají ruce pryč|url=http://www.novinky.cz/domaci/316906-babis-jede-strany-od-nej-ale-davaji-ruce-pryc.html|website=Novinky.cz|date=22 October 2013 |access-date=3 March 2015|language=cs}}</ref><ref name="jakfiala">{{cite web|first=Jan|last=Kálal|title=Jak předseda ODS Fiala nakročil k ANO|url=http://echo24.cz/a/iF9f4/audio-jak-predseda-ods-fiala-nakrocil-k-ano|website=Echo24|date=22 October 2014|access-date=3 March 2015|language=cs}}</ref><ref name="balik">{{cite web|first=Stanislav|last=Balík|title=Text, který nesměl v MF DNES vyjít kvůli Babišovi|url=http://echo24.cz/a/w782D/text-ktery-nesmel-v-mf-dnes-vyjit-kvuli-babisovi|website=Echo24|access-date=3 March 2015|date=28 February 2015}}</ref><ref name="BBC 26 October 2013">{{Cite web|url=https://www.novinky.cz/clanek/domaci-babis-jede-strany-od-nej-ale-davaji-ruce-pryc-207194|title=Babiš jede, strany od něj ale dávají ruce pryč |website=[[Novinky.cz]]|date=22 October 2013 |language=cs}}</ref><ref>{{cite web|last=Vainert |first=Luděk |title=Co může levici nabídnout levicové ANO|url=https://archiv.ihned.cz/c1-66055640-co-muze-levici-nabidnout-levicove-ano|website=[[Hospodářské noviny]]|date=21 February 2018|access-date=30 May 2019|language=cs}}</ref><ref>{{cite web |last1=Vainert|first1=Luděk|title=Co může levici nabídnout levicové ANO |url=https://archiv.ihned.cz/c1-66055640-co-muze-levici-nabidnout-levicove-ano |website=Hospodářské noviny|date=21 February 2018|access-date=30 May 2019}}</ref>}}{{Refn|<ref name="Posaner2016">{{cite book|first=Joshua|last=Posaner|title=Held Captive by Gas: The Price of Politics in Gazprom's Long-Term Contracts with Central European Buyers (2009 to 2014)|url=https://books.google.com/books?id=wsKqDwAAQBAJ&pg=PA158|year=2016|publisher=Springer Nature|isbn=978-3-658-27518-1|page=158}}</ref><ref name="Lansford2015">{{cite book|first=Tom|last=Lansford|title=Political Handbook of the World 2015|url=https://books.google.com/books?id=yNGfBwAAQBAJ&pg=PT1656|year=2015|publisher=SAGE Publications|isbn=978-1-4833-7155-9|page=1656}}</ref><ref name="Soukenik2017">{{cite book|first1=Stepan|last1=Soukenik|first2=Milos|last2=Gregor|first3=Anna|last3=Matuskova|chapter=Czech Republic|editor1=Alberto Bitonti|editor2=Phil Harris|title=Lobbying in Europe: Public Affairs and the Lobbying Industry in 28 EU Countries|chapter-url=https://books.google.com/books?id=6Gf1DQAAQBAJ&pg=PA104|year=2017|publisher=Palgrave Macmillan UK|isbn=978-1-137-55256-3|page=104}}</ref><ref>{{cite news |last= Day |first= Matthew |date= 19 October 2017 |title= Far-Right Czech election 'kingmaker' calls for referendum on EU membership 'just like Britain' |url= https://www.telegraph.co.uk/news/2017/10/19/far-right-czech-election-kingmaker-calls-referendum-eu-membership/ |website= The Telegraph |access-date= 6 July 2023}}</ref><ref>{{cite news |last= Kenety |first= Brian |date= 27 May 2019 |title=European elections: Did Babiš's ANO really "win"? Depends on how you count |url= https://english.radio.cz/european-elections-did-babiss-ano-really-win-depends-how-you-count-8130016 |website= Czech Radio |access-date= 12 June 2023}}</ref><ref>{{cite news |date= 18 October 2021 |title= The Czech General Election 2021 |url= https://www.europeanmovement.ie/the-czech-general-election-2021/ |work= European Movement |access-date= 12 June 2023}}</ref><ref>{{cite news |last1= Dimitrov |first1= Martin |last2= Necșuțu |first2= Mădălin |last3= Vladisavljevic |first3= Anja |date= 27 May 2019 |title= European Elections: Turnout Rises in Balkans, Central Europe |url= https://balkaninsight.com/2019/05/27/european-elections-turnout-rises-in-balkans-central-europe/ |website=[[Balkan Insight]]|access-date= 12 June 2023}}</ref>}} ცოტა ხნის წინ Bne IntelliNews-მა ANO [[მემარჯვენეობა|მემარჯვენე]] მიმართულებად დაასახელა, მას შემდეგ რაც პარტია "ალიანსი ლიბერალებისა და დემოკრატები ევროპისთვის" (ALDE პარტია) და "ევროპის განახლება" დატოვა 2024 წელს, <ref name="intel">{{Cite web|last=Albin Sybera|date=7 June 2024|title=Doubts over Czech election favourite ANO's future membership in EP Renew group|url=https://www.intellinews.com/doubts-over-czech-election-favourite-ano-s-future-membership-in-ep-renew-group-328816/}}</ref> ხოლო სხვა წყაროებმა პარტია [[კონსერვატიზმი|კონსერვატიული]], მემარჯვენე-ცენტრისტულ პოპულისტად <ref name="KaniokMeislova2023">{{Cite book|last=Petr Kaniok|title=A Litmus Test for Democratic Politics in Europe: Parliaments, Brexit and the Future of the European Union}}</ref> და მემარჯვენე პოპულისტურად მონათლეს. [2] <ref name="Karakoç2018">{{Cite book|last=Ekrem Karakoç|title=Inequality After the Transition: Political Parties, Party Systems, and Social Policy in Southern and Post-Communist Europe|url=https://books.google.com/books?id=1zRtDwAAQBAJ&pg=PA312}}</ref>{{Refn|<ref name="euractiv Zachova" /><ref name="stated"/><ref name="increasingly"/><ref name=denikalarm />}}<ref name="SzelényiMihályi2020">{{Cite book|last=Iván Szelényi|title=Varieties of Post-communist Capitalism: A comparative analysis of Russia, Eastern Europe and China|url=https://books.google.com/books?id=smzDDwAAQBAJ&pg=PA79}}</ref> თავად ბაბიშმა 2014 წელს ინტერვიუში განაცხადა, რომ ანო "სოციალური ემპათიის მქონე მემარჯვენე პარტია იყო".<ref name="himself">{{Cite news|last=Kálal|first=Jan|date=11 October 2024|title=ANO je pravicová strana se sociálním cítěním, řekl Babiš|work=Echo24|url=https://echo24.cz/a/w6Ux7/ano-je-pravicova-strana-se-socialnim-citenim-rekl-babis|access-date=5 June 2024}}</ref> ANO-ს იდეოლოგია ზოგადად ხასიათდება პოპულისტურად.<ref name="Karakoç2018" /><ref name="SzelényiMihályi2020" /><ref name="StyczyńskaMeijer2024">{{Cite web|title=3.4.3 Czechia – ANO|url={{GBurl|NqLfEAAAQBAJ|pg=PP72}}}}</ref><ref name="E-international relations">{{Cite web|url=http://www.e-ir.info/2013/11/09/czech-elections-how-a-billionaire-populist-upstaged-established-parties/|title=Czech Elections: How a Billionaire Populist Upstaged Established Parties|date=9 November 2013}}</ref><ref name="Kessel2015">{{Cite book|last=Van Kessel|first=Stijn|title=Populist Parties in Europe: Agents of Discontent?|url=https://books.google.com/books?id=_kITBwAAQBAJ&pg=PA41}}</ref><ref name="Frankland2016">{{Cite book|last=Frankland|first=E. Gene|title=Green Parties in Europe}}</ref><ref name="CísařŠtětka2016">{{Cite book|first=Ondřej|last=Císař|title=Populist Political Communication in Europe}}</ref> ANO 2011 ასევე გამოირჩევა როგორც [[ტექნოკრატია|ტექნოკრატიული]], ტექნო-პოპულისტური, სინქრეტიკული, და [[:en:Big_tent|big tent]] ან catch-all პარტია. <ref name="StyczyńskaMeijer2024" /><ref name="Engler2021">{{Cite book|first=Sarah|last=Engler|title=Varieties of Populism in Europe in Times of Crises}}</ref><ref name="Blokker2023">{{Cite book|last=Paul Blokker|title=Populist Parties and Democratic Resilience: A Cross-National Analysis of Populist Parties' Impact on Democratic Pluralism in Europe}}</ref><ref name="syncretic">{{Cite web|first=Eleonora|last=Di Franco|title=Czech Legislative Elections: All You Need To Know|url=https://mycountryeurope.com/domestic-politics/eu-domestic-policy/czech-legislative-elections/|access-date=14 December 2018|date=19 October 2017}}</ref><ref name="bigtent1">{{Cite web|first=Jiří|last=Hroník|title=Známe tajemství velkého úspěchu Andreje Babiše|url=http://www.parlamentnilisty.cz/politika/poslanecka-snemovna/Zname-tajemstvi-velkeho-uspechu-Andreje-Babise-292173|access-date=19 February 2016}}</ref><ref name="bigtent2">{{Cite web|first=Josef|last=Mlejnek|title=Marketing jako kingmaker aneb Kam směřují české politické strany?|url=http://www.revuepolitika.cz/clanky/2123/marketing-jako-kingmaker-aneb-kam-smeruji-ceske-politicke-strany|url-status=dead|access-date=19 February 2016}}</ref> თუმცა, იმის გათვალისწინებით, რომ იგი ALDE-სა და ევროპის განახლების წევრი იყო, რომელიც ძირითადად ლიბერალურ პარტიებს შეადგენს, ANO ისტორიულად ასევე არის ხასიათდება როგორც ლიბერალური, კონსერვატიულ-ლიბერალური,<ref name="Close2019">{{Cite book|last=Close|first=Caroline|title=Liberal Parties in Europe}}</ref> მემარჯვენე-ცენტრისტული, [[ლიბერალიზმი|ლიბერალი]],<ref name="Posaner2019">{{Cite book|last=Joshua Posaner|title=Held Captive by Gas: The Price of Politics in Gazprom's Long-Term Contracts with Central European Buyers (2009 to 2014)|url=https://books.google.com/books?id=wsKqDwAAQBAJ&pg=PA158}}</ref> ლიბერალურად-კონსერვატიული,<ref>{{Cite web|url=https://www.eunews.it/en/2024/06/21/andrej-babis-has-left-the-group-renew-europe-loses-the-7-czech-members-of-ano-and-moves-away-from-the-ecr/|title=Renew Europe loses 7 members after farewell of Babiš Czechs|date=21 June 2024}}</ref> და ლიბერულად-პოპულისტური.<ref name="Siaroff2018">{{Cite book|last=Alan Siaroff|title=Comparative European Party Systems: An Analysis of Parliamentary Elections Since 1945|url=https://books.google.com/books?id=zKp-DwAAQBAJ&pg=PT27}}</ref><ref>{{Cite web|last=Downes|first=James|title='Syncretic' Populism in Contemporary 21st Century European Politics|url=https://www.radicalrightanalysis.com/2020/02/19/syncretic-populism-in-contemporary-21st-century-european-politics/|date=19 February 2020|access-date=23 January 2023}}</ref> იდეოლოგიურად, პარტიას ჰქონდა მსგავსებები ქრისტიანულ და დემოკრატიულ კავშირ - ჩეხოსლოვაკეთის სახალხო პარტიასთან (KDU-ČSL) <ref>{{Cite web|url=http://www.opendemocracy.net/can-europe-make-it/jan-horn%C3%A1t/czech-election-with-consequences|title=A Czech election with consequences|access-date=26 November 2014|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.novinky.cz/domaci/311383-babisovu-hnuti-se-denne-hlasi-200-zajemcu-o-clenstvi.html|title=Babišovu hnutí se denně hlásí 200 zájemců o členství|access-date=26 November 2014|url-status=dead}}</ref> და ახლა უკვე არარსებულ [[:en:Public_Affairs_(political_party)|Public Affairs]]. გარდა ამისა, ANO შედარებულია [[სილვიო ბერლუსკონი|სილვიო ბერლუსკონის]] [[:en:Forza_Italia_(2013)|Forza Italia-სთან]]. ხოლო ბაბიში აშშ-ის პრეზიდენტ [[დონალდ ტრამპი|დონალდ ტრამპთან]]. <ref name="jacobin">{{Cite web|last=Broszkowski|first=Roman|title=The Czech Left Faces a Long Road to Recovery|url=https://jacobin.com/2023/01/czech-presidential-election-left-wing-parties-recovery|date=13 January 2023|access-date=23 January 2023}}</ref> 2014 წლიდან პარტიის მიერ არჩეულმა რამდენიმე კანდიდატმა დატოვა ANO და განაცხადა, რომ ის აღარ არის ლიბერალური პარტია. <ref name="EURACTIV, May 2023">{{Cite news|last=Zachová|first=Aneta|date=22 May 2023|title=European liberal group concerned by Babiš' allegiance|work=[[Euractiv]]|url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/european-liberal-group-concerned-by-babiss-allegiance/|access-date=12 June 2023}}</ref> 2017 წლის ჩეხეთის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, ANO-მ ბოჰემიისა და მორავიის კომუნისტური პარტიის (KSČM) მხარდაჭერით უმცირესობის მთავრობა ჩამოაყალიბა, რითაც მათ წინააღმდეგ სანიტარული კორდონი დაასრულა. 2021 წლის ჩეხეთის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, [[Euronews|Euronews-მა]] ივარაუდა, რომ ANO-მ ცდილობდა როგორც მემარცხენე და პოპულისტურ ოპოზიციურ პარტიად პოზიციონირებას, რათა სოციალ-დემოკრატების, კომუნისტური პარტიისა და „პრისაჰას“ ხმები მოეპოვებინა, რომლებიც პარლამენტის გარეთ დარჩნენ მას შემდეგ, რაც ვერ გადალახეს საჭირო 5%-იანი ბარიერი. <ref>{{Cite web|title=Who is Petr Fiala, the Czech Republic's likely new prime minister?|url=https://www.euronews.com/2021/11/17/petr-fiala-who-is-the-czech-republic-s-likely-new-prime-minister|date=17 November 2021}}</ref> კომუნისტურმა პარტიამ ასევე მხარი დაუჭირა ბაბიშს 2023 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში . <ref>{{Cite web|title=KSČM vyzývá k volbě protivládního kandidáta - Andreje Babiše|url=https://www.facebook.com/komunistickastranacechamoravy/posts/pfbid02UhTVeWiuZAYDjTvBXMEFRuJYhucMBgSLHWbnsan5JesAkJhojCAGtfXsyc71PQNFl|date=19 January 2023}}</ref> <sup class="noprint Inline-Template noprint noexcerpt Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[ვიკიპედია:გადამოწმებადობა|<span title="This claim needs references to better sources. (June 2024)">უკეთესი&nbsp;წყარო&nbsp;სხვა</span>]]'' &#x5D;</sup>, პარტია თანდათან მემარჯვენეობისკენ გადაიხარა. 2023 წლის დასაწყისში პარტიის ხელმძღვანელობის ბევრმა წევრმა მიანიშნა პარტიის [[კონსერვატიზმი|კონსერვატიზმისკენ]] გადასვლაზე, როგორც სოციალურად, ასევე ფისკალურად, რადგან ბაბიში თანამშრომლობდა უნგრეთის პრემიერ-მინისტრ [[ვიქტორ ორბანი|ვიქტორ ორბანთან]] და კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების კონფერენციასთან (CPAC). პარტიის 2023 წლის კონფერენციის დღის წესრიგში ბაბიში კონკრეტულად „კონსერვატიული ლიდერად“ იყო აღნიშნული. <ref name="stated">{{Cite news|last=Zachová|first=Aneta|date=25 April 2023|title=Renew's Babiš sparks criticism with conservative conference attendance|work=Euractiv|url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/renews-babis-sparks-criticism-with-conservative-conference-attendance/|access-date=12 June 2023}}</ref> ANO-ს ხელმძღვანელობამ ასევე გააკრიტიკა მემარჯვენე-ცენტრისტული ODS და განაცხადა, რომ ის აღარ არის მემარჯვენე და ჩეხეთის მეკობრეთა პარტიასთან ერთად „პროგრესულ ბანაკშია“. <ref>{{Cite web|url=https://www.seznamzpravy.cz/clanek/domaci-politika-babis-vedle-orbana-a-spol-ano-se-hlasi-o-nalepku-konzervativni-strany-229982|title=Babiš vedle Orbána a spol. ANO se hlásí o nálepku konzervativní strany|date=26 April 2023}}</ref> === შიდა პოლიტიკა === ANO ზოგადად ეწინააღმდეგება [[ეკონომიკური ლიბერალიზმი|ეკონომიკურ ლიბერალიზმს]], მისი მთავარი კონკურენტისგან, სამოქალაქო დემოკრატიული პარტიისგან (ODS) განსხვავებით. ზოგიერთ სფეროში, მაგალითად, საგადასახადო პოლიტიკაში, ბაბიშმა მოძრაობის პოლიტიკაში მემარცხენე-ცენტრისტული ელემენტები შემოიტანა, მათ შორის თვითდასაქმებული პირებისთვის ნაწილობრივი საგადასახადო შეღავათის გაუქმება და დასაქმებული პენსიონერებისთვის ნაწილობრივი საგადასახადო შეღავათის აღდგენა. მან ასევე წარადგინა წინადადება სკოლის მასწავლებლების ხელფასების 2.5%-ით გაზრდის შესახებ, მისი სამინისტროს თავდაპირველი წინადადების 1%-იანი ზრდისგან განსხვავებით. <ref name=":0">{{Cite news|date=18 May 2024|title=Andrej Babiš: Platy učitelů by mohly vzrůst o 2,5 procenta|language=cs|work=[[Deník]]|url=http://www.denik.cz/z_domova/andrej-babis-platy-ucitelu-by-mohly-vzrusto-o-2-5-procenta-20140518.html|access-date=26 November 2014}}</ref> ჯანდაცვის სფეროში ბაბიშმა გააკრიტიკა სახელმწიფო ჯანდაცვის დაზღვევის კომპანიები მათი ხარჯების დონის გამო. === საგარეო პოლიტიკა === ANO ზოგადად [[ევროსკეპტიციზმი|ევროსკეპტიკურ]] ან [[ევროსკეპტიციზმი|რბილ ევროსკეპტიკურ]] პარტიად არის აღწერილი. <ref name="big" /> <ref name="sweep">{{Cite web|url=https://www.intellinews.com/eurosceptics-sweep-czech-ep-elections-329013/|title=Eurosceptics sweep Czech EP elections|publisher=Intellinews|date=10 June 2024|author=Albin Sybera}}</ref> <ref name="muni">{{Cite web|url=https://www.muni.cz/en/research/publications/1552481|title=The Czech Republic : Euroscepticism as a Dominant Tone|publisher=Masaryk University|date=2019|author=Petr Kaniok}}</ref> <ref name="driven">{{Cite web|url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/czechs-vote-on-an-agenda-driven-by-rising-eurosceptic-babis-ano-party/|title=Czechs vote on an agenda driven by rising Eurosceptic Babiš ANO party|publisher=EURACTIV|date=20 May 2024}}</ref> Echo24-ის წარმომადგენელმა დანიელ კაიზერმა პარტიის პოზიციას ევროკავშირის მიმართ „ევროპორტუნიზმი“ უწოდა. <ref>{{Cite web|author=Kaiser|title=Babiš není euroskeptik, ale eurooportunista. Jourová too|url=https://echo24.cz/a/pAmkK/babis-neni-euroskeptik-ale-eurooportunista-jourova-too|date=19 October 2017}}</ref> ბაბიშმა განაცხადა, რომ ANO ეწინააღმდეგება ჩეხეთის რესპუბლიკის [[ევროზონის გაფართოება|მიერ ევროს მიღებას]], შემდგომ ევროპულ ინტეგრაციას, იმიგრაციის კვოტებს და „ბრიუსელის ბიუროკრატიას“. <ref name="big">{{Cite web|title=Populist billionaire's Eurosceptic party wins big in Czech Republic|url=http://www.itv.com/news/2017-10-22/populist-billionaires-eurosceptic-party-wins-big-in-czech-republic/|date=22 October 2017}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.boell.de/en/2013/10/31/political-earthquake-czech-republic-rejection-established-parties|title=Political earthquake in the Czech Republic: Rejection of established parties|publisher=Heinrich Boell Foundation|date=28 October 2013}}</ref> ბაბიშმა მოგვიანებით განაცხადა, რომ ის ღია იყო ევროს მიღებისთვის, როგორც კი ჩეხეთის რესპუბლიკას დაბალანსებული ბიუჯეტი ექნებოდა. მან ასევე გამოთქვა მოსაზრება [[გერმანია|გერმანიასთან]] უფრო მჭიდრო კავშირების შესახებ და განაცხადა, რომ ჩეხეთის რესპუბლიკა უკვე მზად იყო ფისკალური კომპაქტის ხელშეკრულების ხელმოწერისთვის 2014 წელს ინტერვიუს ჩატარების დროს. მიუხედავად იმისა, რომ ANO თავდაპირველად მხარს უჭერდა უკრაინისთვის სამხედრო დახმარებას [[რუსეთის შეჭრა უკრაინაში (2022)|2022 წელს რუსეთის მიერ უკრაინაში შეჭრის]] შემდეგ, 2022 წლის ივნისისთვის ბაბიში ჩეხეთის სამხედრო დახმარების შეწყვეტას მოითხოვდა და აცხადებდა, რომ რუსეთის მიერ მთელი უკრაინის მიტაცების თავიდან აცილების მიზანი მიღწეული იყო. <ref>{{Cite news|date=9 June 2022|title=Babiš by už nedodával zbraně Ukrajině. Ta je přitom životně potřebuje|work=Denikn|url=https://denikn.cz/minuta/897398/}}</ref> ბაბიში 2023 წლის ჩეხეთის საპრეზიდენტო არჩევნების კამპანიის დროს [[რუსეთ-უკრაინის ომი|რუსეთ-უკრაინის ომის]] დროს რუსეთსა და უკრაინას შორის სამშვიდობო შეთანხმების მომხრე იყო და ოპონენტის უკრაინისადმი აბსოლუტურ მხარდაჭერას აკრიტიკებდა. ბაბიში ასევე ეწინააღმდეგებოდა უკრაინის ევროკავშირში პოტენციურ გაწევრიანებას და მას „სრულ კატასტროფად“ შეაფასა. <ref>{{Cite news|date=19 March 2024|title=Zkorumpovaná země, oligarchové, mluvme o míru. Jak Babiš přitvrdil vůči Ukrajině|work=Aktualne|url=https://zpravy.aktualne.cz/domaci/snemovna-andrej-babis/r~013654bae55211eebf960cc47ab5f122/}}</ref> == ორგანიზაცია == === სტრუქტურა === [[ფაილი:ANO_2011_headquarters_in_Třebíč,_Třebíč_District.jpg|მინი| ANO 2011 სათაო ოფისი Třebíč, [[ტრჟებიჩის რაიონი|Třebíč ოლქი]]]] ANO-ს აქვს მაღალცენტრალიზებული ორგანიზაციული სტრუქტურა. ყველაზე ძლიერი პოზიცია თავმჯდომარეს უჭირავს, რომელიც პარტიის წარმომადგენლობისას დამოუკიდებლად მოქმედებს. ANO-ს უმაღლესი ორგანოა მისი ეროვნული ასამბლეა, რომელიც იკრიბება სულ მცირე ორ წელიწადში ერთხელ. სხვა ეროვნულ თანამდებობებს შორისაა პარტიული კომიტეტისა და ბიუროს წევრობა. ბიუროს ხელმძღვანელობს თავმჯდომარე. რეგიონულ ასამბლეებს შეუძლიათ აირჩიონ საკუთარი თავმჯდომარეები; თუმცა, თანამდებობის დაკავებამდე ისინი ბიუროს მიერ უნდა დამტკიცდნენ. ბიურო ასევე ამტკიცებს არჩევნებში მონაწილე ყველა კანდიდატს. <ref>{{Cite web|first=Petr|last=Holub|title=Bez Babišovy vůle se nepohne ani list, říkají stanovy ANO|date=20 January 2015}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Hnutí ANO upravilo stanovy. Posilují Babišovu pozici|date=2015-03-27}}</ref> ამ მიზეზების გამო და ბაბიშის ბიზნესის გათვალისწინებით, მას ბიზნეს-ფირმის პარტიად მოიხსენიებენ. === ასოცირებული ორგანიზაციები === პოლიტიკისა და საზოგადოების ინსტიტუტი, რომელიც 2014 წლის ოქტომბერში დაარსდა, ANO-სთან აფილირებული [[ანალიტიკური ცენტრი|ანალიტიკური ცენტრია]] . <ref>{{Cite web|title=V Praze zahájil činnost think-tank spojený s hnutím ANO|url=http://zpravy.aktualne.cz/domaci/v-praze-zahajil-cinnost-think-tank-spojeny-s-hnutim-ano/r~6c0724d65aec11e48ee3002590604f2e/|date=23 October 2014|access-date=30 June 2016|language=cs}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Babiš rozjel vlastní líheň pro politiky, chce prosazovat liberální hodnoty|url=https://www.novinky.cz/domaci/351516-babis-rozjel-vlastni-lihen-pro-politiky-chce-prosazovat-liberalni-hodnoty.html|date=23 October 2014|access-date=29 July 2017|language=cs}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Hnutí ANO má svůj think-tank, ve správní radě Babiš, Krnáčová i Telička|url=http://www.ceskatelevize.cz/ct24/domaci/1012420-hnuti-ano-ma-svuj-think-tank-ve-spravni-rade-babis-krnacova-i-telicka|access-date=29 July 2017|language=cs}}</ref> 2015 წლის მარტში, ჟურნალისტი იან მაჩაჩეკი ინსტიტუტის თავმჯდომარე გახდა. <ref>{{Cite web|title=Babišův Institut povede novinář Macháček|url=http://www.tyden.cz/rubriky/domaci/politika/babisuv-institut-povede-novinar-machacek_335406.html|date=5 March 2015|access-date=29 July 2017|language=cs}}</ref> === ახალგაზრდული ფრთა === პარტიის ახალგაზრდული ფრთა, Young ANO, 2015 წლის 1 მაისს დაარსდა <ref>{{Cite web|title=Babišovo hnutí založilo frakci Mladé ANO. Mládežníci schůzovali na lodi|url=http://domaci.ihned.cz/c1-63950760-hnuti-ano-zalozilo-frakci-mlade-ano-sdruzuje-cleny-do-35-let|date=1 May 2015|access-date=30 June 2016|language=cs}}</ref>, რომლის პირველი ლიდერიც კატერინა რეიბლოვა იყო. მან თანამდებობა 2015 წლის ივლისში დატოვა, ბაბიშმა კი განაცხადა, რომ მედიით აღშფოთებული იყო. <ref>{{Cite web|title=Mladé ANO zvolí nové vedení. Stávající šéfku znechutila média, tvrdí Babiš|url=http://www.blesk.cz/clanek/zpravy-politika/332343/mlade-ano-zvoli-nove-vedeni-stavajici-sefku-znechutila-media-tvrdi-babis.html|date=23 July 2015|access-date=10 May 2017|language=cs}}</ref> იგი ტომაშ კრატკიმ შეცვალა, რომელიც ორგანიზაციის პირველ კონვენციაზე თავმჯდომარედ აირჩიეს. <ref>{{Cite web|title=Mladé ANO vede Tomáš Krátký|url=http://www.parlamentnilisty.cz/politika/politici-volicum/Mlade-ANO-vede-Tomas-Kratky-385670|access-date=10 May 2017|language=cs}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Mladé ANO má nové vedení, Reiblovou střídá v čele Krátký|url=https://zpravy.aktualne.cz/domaci/mlade-ano-ma-nove-vedeni-reiblovou-strida-v-cele-kratky/r~d9c3505832dc11e5a1480025900fea04/|access-date=10 May 2017|language=cs|date=25 July 2015}}</ref> === ევროპული კუთვნილება === [[ფაილი:Andrej_Babiš_(2)_(cropped_2).jpg|მარჯვნივ|მინი| ANO-ს ლიდერი, ანდრეი ბაბიში, სიტყვით გამოვიდა 2023 წლის კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების კონფერენციაზე (CPAC) [[უნგრეთი|უნგრეთში]]]] ANO შეუერთდა ევროპის ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსს (ALDE) ჯგუფს 2014 წლის ივნისში, <ref>{{Cite web|date=June 4, 2014|title=[Ticker] Czech liberal party joins Alde group in EP|url=https://euobserver.com/tickers/124484}}</ref> ხოლო [[ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსი ევროპისთვის|ევროპის ლიბერალებისა და დემოკრატების ალიანსის პარტიას]] (ALDE პარტია) 2014 წლის ნოემბერში. ANO ლიბერალური ჯგუფისთვის სხვადასხვაგვარად იყო აღწერილი, როგორც „თავის ტკივილი“ და „ეკალი“. <ref name="politico"/> <ref name="increasingly">{{Cite web|url=https://www.euractiv.com/section/elections/news/czech-ano-party-a-thorn-in-renew-europes-side-still/|title=Czech ANO party a thorn in Renew Europe's side – still|date=15 February 2024}}</ref> ამ ჯგუფების სხვა წევრებმა გააკრიტიკეს ბაბიში და ეჭვქვეშ დააყენეს მისი ერთგულება ამ ორგანიზაციების ეთოსის მიმართ, რადგან ბაბიში მიიწვიეს, დაესწრნენ და ისაუბრეს კონსერვატიული პოლიტიკური მოქმედების კონფერენციაზე (CPAC) 2023 წლის მაისში, უნგრეთის დედაქალაქ ბუდაპეშტში. <ref name="EURACTIV, May 2023"/> <ref>{{Cite news|last=Hajdari|first=Una|date=4 May 2023|title=Hungary hosts European CPAC event in hopes of rallying global far-right|work=EuroNews|url=https://www.euronews.com/2023/05/04/hungary-hosts-european-cpac-event-in-hopes-of-rallying-global-far-right|access-date=12 June 2023}}</ref> 2023 წლის სლოვაკეთის საპარლამენტო არჩევნების დროს ბაბიშმა მხარდაჭერა გამოუცხადა [[რობერტ ფიცო|რობერტ ფიკოს]] „ სმერ-SD“-ს და [[პეტერ პელეგრინი|პიტერ პელეგრინის]] „ ჰლას-SD“- ს სლოვაკეთში, ALDE-ს წევრ „პროგრესულ სლოვაკეთთან“ შედარებით. <ref>{{Cite news|date=29 September 2023|title=Volte Ficovu stranu, doporučil Slovákům Babiš. Liberály označil za šílence|work=Idnes.cz|url=https://www.idnes.cz/zpravy/zahranicni/slovensko-parlamentni-volby-andrej-babis-robert-fico-peter-pellegrini-smer-progresivne-slovensko-lud.A230929_134615_zahranicni_dtt}}</ref> 2024 წლის ივნისში, ANO-მ ცალმხრივად დატოვა როგორც ALDE პარტია, ასევე მასთან დაკავშირებული [[ევროპული განახლება|„განახლებული ევროპის“]] ჯგუფი ევროპარლამენტში. <ref name="politico"/> 2024 წლის 30 ივნისს, ANO-მ, ავსტრიის თავისუფლების პარტიამ და უნგრეთის პარტია Fidesz-მა დააარსეს ახალი ჯგუფი „ევროპის პატრიოტები“, <ref>{{Cite news|date=30 June 2024|title=Otřes v Bruselu: Babiš zakládá alianci s Orbánem a rakouskými Svobodnými|work=Echo24|publisher=Echo Media, a. s.|agency=[[Czech News Agency]]|url=https://echo24.cz/a/HjaCT/zpravy-domov-babis-zaklada-novou-politickou-alianci-s-orbanem-a-svobodnou-stranou-rakouska|access-date=30 June 2024}}</ref> <ref>{{Cite web|author=Zachová|url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/orban-babis-kickl-create-new-patriotic-alliance-to-redefine-eu-policies-eye-new-parliament-group/|title=Orbán, Babiš, Kickl create new "patriotic" alliance to redefine EU policies, eye new Parliament group|date=30 June 2024}}</ref> რომელიც ოფიციალურად 8 ივლისს ჩამოყალიბდა და ევროპულ პოლიტიკურ დონეზე „იდენტობისა და დემოკრატიის“ ჯგუფი ჩაანაცვლა. <ref>{{Cite web|author=Neubert|url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/orban-and-le-pen-form-new-far-right-group-patriots-for-europe/|title=Orbán and le Pen form new far-right group 'Patriots for Europe'|date=8 July 2024}}</ref> == არჩევნების შედეგები == === დეპუტატთა პალატა === {| class="wikitable" style="text-align:center" !არჩევნები ! ლიდერი ! ხმები ! % ! ადგილები ! +/– ! პოზიცია ! სტატუსი |- ! 2013 წელი | rowspan="4" | ანდრეი ბაბიში | 927,240 | 18.65 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|47|200|hex={{party color|ANO (political party)}}}} | ახალი |{{ზრდა}} მე-2 | {{Yes2|[[Cabinet of Bohuslav Sobotka|Coalition]]}} |- ! rowspan="2" | 2017 წელი | rowspan="2" | 1,500,113 | rowspan="2" | 29.64 | rowspan="2" |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|78|200|hex={{party color|ANO (political party)}}}} | rowspan="2" |{{ზრდა}} 31 | rowspan="2" |{{ზრდა}} პირველი | {{Yes2|[[First Cabinet of Andrej Babiš|Minority]]}} {{small|(2017–2018)}} |-| {{Yes2|[[Second Cabinet of Andrej Babiš|Coalition]]}} {{small|(2018–2021)}} |- ! 2021 წელი | 1,458,140 | 27.13 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|72|200|hex={{party color|ANO (political party)}}}} |{{კლება}} 6 |{{კლება}} მე-2| {{no2|Opposition}} |} {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Election ! rowspan="2" |Candidates ! colspan="4" |First round ! colspan="3" |Second round ! rowspan="2" |Seats ! rowspan="2" |Total seats ! rowspan="2" |+/– |- !Votes ! % !Runners-up !Place !Votes ! % !Place |- !2012 |7 |14,503 |1.65 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|0|27}} |7th | colspan=3 {{N/a}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|0|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|0|81}} |{{უცვლელი}} |- !2014 |26 |180,136 |17.55 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|9|27}} |2nd |71,739 |15.14 |3rd |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|4|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|4|81}} |{{ზრდა}} 4 |- !2016 |27 |154,594 |17.54 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|14|27}} |1st |92,051 |21.71 |1st |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|3|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|7|81}} |{{ზრდა}} 3 |- !2018 |22 |147,477 |13.54 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|10|27}} |2nd |57,500 |13.75 |2nd |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|1|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|7|81}} |{{უცვლელი}} |- !2020 |18 |115,202 |11.55 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|9|27}} |3rd |39,473 |8.74 |4th |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|1|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|5|81}} |{{კლება}} 2 |- !2022 |22 |244,516 |21.98 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|19|27}} |1st |244,516 |31.12 |1st |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|3|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|5|81}} |{{უცვლელი}} |- !2024 |23 |224,350 |28.27 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|19|27}} |1st |157,287 |40.27 |1st |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|8|27}} |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|12|81}} |{{ზრდა}} 7 |} {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |არჩევნები ! colspan="2" rowspan="2" | კანდიდატი ! colspan="3" | პირველი რაუნდი ! colspan="3" | მეორე რაუნდი |- ! ხმები ! % ! შედეგი ! ხმები ! % ! შედეგი |- ! 2023 წელი | style="background-color: {{party color|ANO (political party)}}" width="2px" | | ანდრეი ბაბიში | 1,952,213 | 34.99| {{depends|Runner-up}} | 2,400,271 | 41.67 | {{no2|Lost}} |- |} {| class="wikitable" style="text-align: center;" !არჩევნები ! სიის ლიდერი ! ხმები ! % ! ადგილები ! +/− ! EP ჯგუფი |- ! 2014 წელი | პაველ ტელიჩკა | 244,501 | 16.13 (#1) |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|4|22|hex={{party color|ANO (political party)}}}} | ახალი | ალდერა |- ! 2019 წელი | დიტა ჩარანზოვა | 502,343 | 21.18 (#1) |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|6|21|hex={{party color|ANO (political party)}}}} |{{ზრდა}} 2 | [[ევროპული განახლება|რე]] |- ! 2024 წელი | კლარა დოსტალოვა | 776,158 | 26.12 (#1) |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|7|21|hex={{party color|ANO (political party)}}}} |{{ზრდა}} 1 | PfE |} === რეგიონალური საბჭოები === {| class="wikitable" style="text-align: center;" !არჩევნები ! ხმის მიცემა ! % ! ადგილები |- ! 2016 წელი | 533,061 | 21.05 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|176|675}} |- ! 2020 წელი | 604,441 | 21.83 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|178|675}} |- ! 2024 წელი | 842,947 | 35.38 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|292|675}} |} === ადგილობრივი === {| class="wikitable" style="text-align: center;" !არჩევნები ! % ! მრჩევლები |- ! 2014 წელი | 14.6 | 1,600 |- ! 2018 წელი | 14.9 | 1,692 |- ! 2022 წელი | | 1,748 |} === პრაღის საქალაქო ასამბლეა === {| class="wikitable" style="text-align:center" !არჩევნები ! ლიდერი ! ხმები ! % ! ადგილები ! +/– ! პოზიცია ! სტატუსი |- ! 2014 წელი | ადრიანა კრნაჩოვა | 4,574,610 | 22.1 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|17|65|hex={{party color|ANO (political party)}}}} | ახალი |{{ზრდა}} პირველი | {{Yes2|Coalition}} |- ! 2018 წელი | [[Petr Stuchlík|პეტრ სტუჩლიკი]] | 3,893,968 | 15.4 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|12|65|hex={{party color|ANO (political party)}}}} |{{კლება}} 5 |{{კლება}} მე-5 | {{no2|Opposition}} |- ! 2022 წელი | პატრიკ ნაჩერი | 4,559,782 | 19.3 |{{ინფოდაფა პოლიტიკური პარტია/ადგილები|14|65|hex={{party color|ANO (political party)}}}} |{{ზრდა}} 2 |{{ზრდა}} მე-2| {{no2|Opposition}} |} == შენიშვნები == {{შენიშვნების სია}}<nowiki>.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</nowiki> == ცნობები == {{სქოლიოს სია}} *  <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> *   *   *   * {{Cite news|date=2023|title=New Czech president will not divide but conciliate|work=Expert Briefings|agency=Oxford Analytica|doi=10.1108/OXAN-DB275662}} *   *  <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> == გარე ბმულები == {{Commonscat-inline}} * {{ოფიციალური|https://www.anobudelip.cz/cs/}} {{Patriots.eu}}{{ANO 2011|state=expanded}}{{Czech political parties}} [[კატეგორია:Pages with unreviewed translations]] 76ly9unpc2n15wapxhh5y7dp9v7t1c4 0 590796 4817013 4816253 2025-06-20T11:06:07Z Mehman 75871 4817013 wikitext text/x-wiki {{გასწორება}}{{ვიკი}}[[ფაილი:Kansas_Supercell_(45290454).jpeg|მარჯვნივ|მინი|მესოციკლონი, კანზასის შტატი, აშშ.]] '''მეზოციკლონი''' - ეს არის '''მეზომასშტაბური''' (ქარიშხლის მაშსტაბური) ბრუნვის რეგიონი, რომელსაც 3-9 კილომეტრიანი რადიუსი აქვს. ის ძირითადად წარმოიქმნება [[სუპერუჯრედი|სუპერუჯრედული ქარიშხლის]] უკანა (სამხრეთ-აღმოსავლეთ, სამხრეთ) მხარეს.<ref>{{Cite web|title=NOAA's National Weather Service - Glossary|url=https://forecast.weather.gov/glossary.php?word=meso|access-date=2025-06-17|website=forecast.weather.gov}}</ref> ხშირად ერევათ [[ქარბორბალა|ქარბორბალაში]], მაგრამ მეზოციკლონი მასზე დიდია. ქარბორბალა, უშუალოდ მეზოციკლონში მდებარეობს. == მახასიათებლები == [[ფაილი:Pilger,_NE_twin_EF4_tornadoes.jpg|მარჯვნივ|მინი|ცნობილი ტორნადოები პილგერში, ნებრასკას შტატში. მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ამ მომენტში ორმა მეზოციკლონმა წარმოქმნა ორი ტორნადო.]] მეზოციკლონი ხშირად დაბალი ატმოსფერული წნევის რეგიონებთან წარმოიქმნება. მათი ბრუნვა მიმართულია საათის ისრის საწინააღმდეგო მიმართულებით, ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და საათის ისრის მიმართულებით, სამხრეთ ნახევარსფეროში. იშვიათი გამონაკლისია ყველაზე მცირე მასშტაბის მეზოციკლონები. [[სუპერუჯრედი|მეზოანტიციკლონები]], რომლებიც მეზოციკლონის საპირისპირო მიმართულებით ბრუნავენ, შეიძლება თან ახლდეს მეზოციკლონებს, სუპერუჯრედში. მაგრამ ისინი, როგორც წესი, უფრო სუსტია, ვიდრე მეზოციკლონები. მეზოანტიციკლონი შეიძლება შენარჩუნდეს ათობით წუთის ან რამოდენიმე საათის განმავლობაში. სუპერუჯრედში მეზოციკლონები ციკლურად ყალიბდება. ყველაზე ხშირად, პირველივე ციკლში ქრება. მაგრამ, როდესაც ქარიშხლის განვითარებისთვის კარგი პირობები დიდი ხნის განმავლობაში ნარჩუნდება, ასეთ შემთხვევაში მეზოციკლონის ციკლური პროცესი თვალსაჩინოდ ვლინდება. რაც გამოიხატება იმაში, რომ ძველი მეზოციკლონი ქრება, იშლება და ახალი, უფრო ძლიერი მეზოციკლონი ჩნდება. როდესაც ეს ხდება, შეიძლება ერთდროულად ორი ტორნადო გაჩნდეს<ref>{{Cite web|last=US Department of Commerce|first=NOAA|title=June 16, 2014 Pilger Tornado Event|url=https://www.weather.gov/oax/event_archive_20140616|access-date=2025-06-17|website=www.weather.gov|language=EN-US}}</ref> - ეს ულამაზესი, მაგრამ ძალიან იშვიათი სანახაობაა. == წარმოქმნის პროცესი == მეზოციკლონური ბრუნვა წარმოიქმნება როდესაც ატმოსფეროშია ქარის ძვრა (ტროპოპაუზში ზედაპირულ ქართან შედარებით  ძლიერი ან სხვანაირი მიმართულების ქარი). ამ დროს ჰორიზონტალური ბრუნვის სისტემა ჩნდება. როდესაც ხვდება ჰაერის აღმავალ ნაკადს, ის ვერტიკალურად იწევა და იჭიმება.<ref>{{Cite web|title=About Mesocyclones - Severe Weather|url=https://severewarningsystems.com/about_meso.html|access-date=2025-06-17|website=severewarningsystems.com}}</ref> როდესაც უკანა ფლანგის ნაკადი წარმოიქმნება, ის მარცხენა მხრიდან ეჯახება მეზოციკლონს, ნალექებს ჩრდილო-დასავლეთისკენ ატარებს და ყოფს მეზოციკლონს ორ ნაწილად - მეზოციკლონად და მეზოანტიციკლონად. მეზოციკლონში ჰაერის მასები საათის ისრის საწინააღმდეგო მიმართულებით ტრიალებს, მეზოანტიციკლონი - პირიქით. <gallery mode="packed"> ფაილი:Meso-1.svg|ქარის ძვრა და ბრუნვა ფაილი:Meso-2.svg|აღმავალი ნაკადი წევს ფაილი:Meso-3.svg|იჭიმება და ძლიერდება ფაილი:Greensburg3_small.gif|როგორ ჩანს რადარში </gallery> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} sfkoq2fmv05ejr4adw8g9bq3nyae7x0 3 590798 4816801 4816036 2025-06-19T21:45:35Z Mehman 75871 4816801 wikitext text/x-wiki ==გაფრთხილება ვანდალიზმის შესახებ== {{ვანდალი/ძირი}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 20:07, 17 ივნისი 2025 (UTC) ==ბლოკი== {{ბლოკი/ძირი|დრო=6 თვის|მიზეზი=მასობრივად სტატიის შიგთავსის შეცვლა მცდარი მოქმედებით}}— [[მომხმარებელი:Mehman|<span style="color:#ff0500">'''''Meh'''''</span>]][[მომხმარებელი განხილვა:Mehman|<span style="color:#0500ff">'''''man'''''</span>]] 21:45, 19 ივნისი 2025 (UTC) qv2bojq93lk8rqavic33psys3v1dr5g 0 590832 4816995 4816250 2025-06-20T10:32:37Z თამარ მჟავანაძე 171055 დამატებითი ინფორმაცია 4816995 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ლიდერი | სახელი = რევაზ ნადარაია | სურათი = | სურათის ზომა = | წარწერა სურათის ქვეშ= | ხელმოწერა = | დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1979|8|11}} | დაბადების ადგილი= [[მარტვილი]], [[საქართველოს სსრ]], [[სსრკ]] | გარდაცვალების თარიღი = | გარდაცვალების ადგილი= | მოქალაქეობა = {{დროშა|სსრკ}} →<br />{{დროშა|საქართველო}} | ეროვნება = [[ქართველები|ქართველი]] | საარჩევნო ოლქი = | მამა = | დედა = | მეუღლე = | შვილები= | განათლება = | პროფესია = | საქმიანობა = | რელიგია = | ჯილდოები = | პარტია = | საიტი = | შენიშვნა = | რიგი = [[ფაილი:Greater coat of arms of Georgia.svg|left|25px]][[ფაილი:Flag of Georgia.svg|right|25px]] [[საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო|საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარე]] | თანამდებობა დაიკავა = [[16 აპრილი]], [[2025]] | თანამდებობა დატოვა = | ვიცე-პრეზიდენტი = | პრეზიდენტი = [[მიხეილ ყაველაშვილი]] | პრემიერ-მინისტრი = | წინამორბედი= [[მერაბ ტურავა]] | მემკვიდრე = | რიგი2 = | თანამდებობა დაიკავა2 = | თანამდებობა დატოვა2= | პრეზიდენტი2= | მონარქი= | კანცლერი2 = | ვიცე-პრეზიდენტი2 = | პრემიერ-მინისტრი2= | თავმჯდომარე2= | წინამორბედი2 = | მემკვიდრე2 = }} '''რევაზ ნადარაია''' (დ. 11 აგვისტო, 1979, მარტვილი, საქართველო) — ქართველი იურისტი, [[საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო|საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარე]] 2025 წლის 16 აპრილიდან დღემდე; მანამდე —[[საქართველოს უზენაესი სასამართლო]]ს საკვალიფიკაციო პალატის წევრი და თავმჯდომარე. ==ბიოგრაფია== რევაზ ნადარაიამ 2001 წელს დაამთავრა [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს, სოხუმის ფილიალის ისტორია-იურიდიული ფაკულტეტი სამართალმცოდნეობის სპეციალობით;2003 წლის ჩააბარა მოსამართლის თანაშემწის გამოცდა, 2003 წელს - პროკურატურის მუშაკთა საკვალიფიკაციო გამოცდა, 2007 წელს - მოსამართლის საკვალიფიკაციო გამოცდა; 2007-2009 წლებში სწავლობდა საქართველოს იუსტიციის უმაღლეს სკოლაში; 2002-2005 წლებში - „ადვოკატთა კავშირი XXI- ში“ ადვოკატად; 2005-2006 წლებში მუშაობდა [[თბილისის საქალაქო სასამართლო]]ს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიაში სხდომის მდივნად; 2006-2007 წლებში კი [[თბილისის საქალაქო სასამართლო]]ს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიაში მოსამართლის თანაშემწედ; 2009-2010 წლებში ის იყო ჩხოროწყუს რაიონული სასამართლოს მოსამართლე და მოსამართლის უფლებამოსილებას მივლინების საფუძველზე ახორციელებდა ფოთის საქალაქო სასამართლოში; 2010-2016 წლებში იყო ფოთის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე; ხოლო 2012-2016 წლებში - ფოთის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარე; 2016 წლის თებერვლიდან - [[თბილისის საქალაქო სასამართლო]]ს მოსამართლე; 2016-2017 წლებში დაინიშნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს საგამოძიებო და წინასასამართლო სხდომის კოლეგიის თავმჯდომარედ; 2017-2018 წლებში იყო [[თბილისის სააპელაციო სასამართლო]]ს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის მოსამართლე; 2019 წლის ოქტომბრიდან აირჩა საპროკურორო საბჭოს წევრად; 2017-2020 წლებში იყო [[საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭო]]ს წევრი; 2018 წლის ოქტომბრიდან 2021 წლის 12 ივლისამდე კი [[თბილისის სააპელაციო სასამართლო]]ს სამოქალაქო საქმეთა პალატის მოსამართლე; 2021 წლის 12 ივლისს არჩეულ იქნა [[საქართველოს უზენაესი სასამართლო]]ს მოსამართლედ; 2022 წლის 18 აპრილიდან 2024 წლის 11 აპრილამდე იყო სადისციპლინო პალატის წევრი, ხოლო 2023 წლის 5 ოქტომბრიდან 2024 წლის 11 აპრილამდე იყო სადისციპლინო პალატის თავმჯდომარე; 2024 წლის 11 აპრილიდან 2024 წლის 12 ოქტომბრამდე იყო საქართველოს უზენაესი სასამართლოს საკვალიფიკაციო პალატის წევრი და თავმჯდომარე; ხოლო 2024 წლის 12 ოქტომბერს აირჩიეს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრად; რევაზ ნადარაია 2025 წლის 3 აპრილს [[საქართველოს უზენაესი სასამართლო]]ს პლენუმის მიერ დაინიშნა [[საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო]]ს წევრად. ამავე წლის 8 აპრილიდან, ფიცის დადების დღიდან, შეუდგა მოსამართლის უფლებამოსილების განხორციელებას; 2025 წლის 16 აპრილს [[საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო]]ს პლენუმის მიერ არჩეულ იქნა საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარედ. ფლობს ინგლისურ და რუსულ ენებს. ჰყავს მეუღლე და ორი შვილი. ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.constcourt.ge/ge/ საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო] * [https://matsne.gov.ge/ka/document/view/32944%23 საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ ორგანული კანონი- https://matsne.gov.ge/ka/document/view/32944%23] ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მოქმედი მოსამართლეები}} {{საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარეები}} it2bcyqo2y8p4tm6eovqu83qcct5afu 0 590855 4817036 4816336 2025-06-20T11:50:08Z ქრისტინე ბუთხუზი 168413 დაემატა [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4817036 wikitext text/x-wiki '''ლურჯი მონასტრის წარწერა''' — [[ასომთავრული]] წარწერა, რომელიც ამოღარულია [[ლურჯი მონასტერი|თბილისის ლურჯი მონასტ]]რის აღმოსავლეთ კედელზე. წარწერა შედგება თერთმეტი სტრიქონისაგან. [[ფაილი:ლურჯი მონასტერი, ქიაჩელი ლეოს ქუჩა 25.jpg|მინი|ლურჯი მონასტერი]] ==წარწერა== # ვინჲთგ~ნ ჩმ~ბრ ბრ~ლთგ~ნ სწმნ~ბით კთლკეთილნი კთლდ ქმნლნი ამის~თს მეცა შვ # ილი ჭ~შტისა ემბ~ზისჲ გ~რნა ს~ხელით ოდენ ქე~ანე ხ~სქმით ურჩი და ყ~დ უშიში ღთისა # ბრნძბთჲ უღ~რსი ბს~ლი ქრთლისა მთვრებ~სკოს ყოფილი ძე კ~თლნთსეს იობისი უნ~დთა # ამ~თ მც~რეთა ნ~ვთთა მრ გ~ლსმდგ~ნბით მს~სბლი შენი ცეებრსა ამ~ს გმკბ სყ~დრ სრ~თლსა # სმს~ხმსა~ ამ~ს კდ~რსა შა~ ყი~სა სფ~ლისა მომნადრბლ~თა სარწმ~ნბსა ზ~ა მრ~თლსა ათ~რმეტ # თვ~დ აღრც~ხლსა დასსა მცქ~ლთსა თანმ~სყდრეო და სწ~რო ან~დრია ხ~ ვშ~ნე # ნც~ვლსაგბლდ ჩმ~თს დ~ა სყ~რლისა ძმისა ჩ~მისა ე~ე~ ქთ~ლისა ამ~რთაამ~რისა რუჲს # თვისა და შჳიდთა მთეულეთა პტ~რნისა აბ~ლსნისთ~ს და უპ~რმშსსა # ძმისა ჩმ~ისა შვ~ლისა დ~თისთ~ს ვ~დის დაუდგ~რმლსა ამ~ს და წრმ~დნრსა სფლსა შა # ... ან [[ფაილი:Lurji028.jpg|მინი|ასომთავრული წარწერა]] ===წაკითხვა=== # ვინაჲთგან ჩემებრ ბრალეულთაგან სარწმუნოებით კეთილ-კეთილნი კეთილად ქმნულნი ამისთჳს მეცა, შ[ვ]- # ილი ჭეშმარიტისა ემბაზისაჲ, გარნა სახელით ოდენ ქრისტეანე, ხოლო საქმით ურჩი და ყოვლად უშიში ღმრთისა # ბრძანებათაჲ, უღირსი ბასილი ქართლისა მთავარებისკოპოსყოფილი, ძე კეთილნ[ათესვისი] იობისი, უნდოთა # ამით მცირეთა ნივთთა მიერ გულსმოდგინებით მსასოებელი შენი, ცეებრსა ამას გიმკობ საყდართ-სართულსა # სამსხემოსა ამას კედარსა შინა, ყოვლისა სოფლისა მომნადირებელთა სარწმუნოებასა ზედა მართალსა ათორმეტ # თავად აღრაცხულსა დასსა მოციქულთასა თანამოსაყდრეო და სწორო ანდრია, ხოლო ვაშენე # ნაცვალსაგებლად ჩემთჳს და საყუარელისა ძმისა ჩემისა ერისთავთ-ერისთავისა ქართლისა, ამირთა ამირისა რუჲს- # თვისა და შჳდთა მთეულთთა პატრონისა აბულასანისთჳს და უპირმშოესისა # ძმისა ჩემისა შვილისა დავითისთჳს დაუდგრომელსა ამას და წარმდინარესა სოფელსა შინა # ...ამენ ==დათარიღება== წარწერას [[ექვთიმე თაყაიშვილი]] ათარიღებდა [[თამარ მეფე|თამარ]]ის მეფობის ეპოქით. [[ვახტანგ ბერიძე]] — [[XII საუკუნე|XII]]-[[XIII საუკუნე|XIII]] საუკუნეებით. [[გიორგი ოთხმეზური|გიორგი ოთხმეზურის]] აზრით, წარწერა შესრულებულია [[აბულასანი]]ს [[მეჭურჭლეთუხუცესი|მეჭურჭლეთუხუცეს]]ობის პერიოდში, [[1185]]-[[1187]] წლებში. წარწერა შესრულებულია მაღალი სტილით (ვრცელი შესავალი, ტრაფარეტული გამოთქმები...). ==ლიტერატურა== * დანელია კ., სარჯველაძე ზ., „ქართული პალეოგრაფია“, გამომცემლობა „ნეკერი“, გვ. 35., თბ. 1997 წ. [[კატეგორია:ქართული წარწერები]] [[კატეგორია:ქართული პალეოგრაფია]] lde4rqlyz86mnjifi7yrhzxatt0aj4x 0 590860 4816698 4816495 2025-06-19T14:05:49Z InternetArchiveBot 124291 დაარქივდა 1 წყარო და 0 წყარო მოინიშნა მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.5 4816698 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა ჟურნალი | სათაური = Games and Culture | გარეკანი = | სპეციალიზაცია = [[კულტურის კვლევები]], [[მედიაკლვლევები]] | აბრევიატურა = Games Cult. | გამომცემელი = [[SAGE Publishing]] | სიხშირე = 8/წელიწადში | ისტორია = 2006–დღემდე | საიტი = https://journals.sagepub.com/home/gac | link1 = http://gac.sagepub.com/content/current | link1-name = ონლაინ წვდომა | link2 = http://gac.sagepub.com/content/by/year | link2-name = ონლაინ არქივი | ISSN = | eISSN = 1555-4120 | OCLC = 58730582 | LCCN = 2005212229 }} '''Games and Culture''' — [[აშშ|ამერიკული]] რეფერირებადი აკადემიური ჟურნალი, რომელიც შეისწავლის კულტურისა და მედიის საკითხებს. ის ფოკუსირებულია თამაშების სოციალურ-კულტურულ, პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ასპექტებზე. მთავარი რედაქტორია ტანია კჟივინსკა. ჟურნალი დაარსდა [[2006]] წელს და მას [[SAGE Publishing]] გამოსცემს. ==აბსტრაქტირება და ინდექსირება== ჟურნალი აბსტრაქტირდება და ინდექსირდება: {{columns-list|colwidth=35em| *Arts & Humanities Citation Index<ref name=ISI>{{cite web |url=http://mjl.clarivate.com/ |title=Web of Science Master Journal List |publisher=Clarivate |work=Intellectual Property & Science |access-date=2023-04-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171001015504/http://mjl.clarivate.com/ |archivedate=2017-10-01 }}</ref> *Current Contents/Arts & Humanities<ref name=ISI/> *Current Contents/Social & Behavioral Sciences<ref name=ISI/> *EBSCO databases<ref name=MIAR>{{cite web|url=http://miar.ub.edu/issn/555-4120|title=Games and Culture |issn=555-4120 |access-date=2023-04-07}}</ref> *Modern Language Association Database<ref name=MIAR/> *ProQuest databases<ref name=MIAR/> *PsycINFO<ref name=PsycINFO>{{cite web |url=http://www.apa.org/pubs/databases/psycinfo/coverage.aspx |publisher=American Psychological Association |title=PsycINFO Journal Coverage |access-date=2023-04-07}}</ref> *Scopus<ref name=Scopus>{{cite web |url=https://www.scopus.com/sourceid/11600153433 |title=Source details: Games and Culture |publisher=Elsevier |work=Scopus Preview |access-date=2023-04-07}}</ref> *Social Sciences Citation Index<ref name=ISI/> *Sociological Abstracts<ref name=MIAR/> }} ==რესურსები ინტერნეტში== *{{Official website|https://journals.sagepub.com/home/gac}} ==სქოლიო== {{სქოლიო|2}} [[კატეგორია:აშშ-ის ჟურნალები]] 7syx4jte6rli4ll2t2tfftibggssanx 0 590865 4816603 4816600 2025-06-19T12:05:26Z დათო2010 165421 /* ტარსუსი და ეკლესიები */ 4816603 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] hulncl1qqy0o37co3rfo1x20zt9pgy5 4816604 4816603 2025-06-19T12:06:41Z დათო2010 165421 4816604 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== 8pmx37bls1ttzajw92dpuo0lz6nh7jf 4816606 4816604 2025-06-19T12:11:58Z დათო2010 165421 /* წმინდა პავლეს ეკლესია */ 4816606 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] 337ahitah2uaoidoevbt6ffot1gxuod 4816607 4816606 2025-06-19T12:12:51Z დათო2010 165421 4816607 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] ==რესტავრაცია== 31chsqggiapx89y6ysxtcx9esu2dhji 4816612 4816607 2025-06-19T12:18:03Z დათო2010 165421 /* რესტავრაცია */ 4816612 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] ==რესტავრაცია== ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].[4] მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.[5] ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].[6] 60jd8knlh22m1zc5u3fpzkjm4m40xyh 4816614 4816612 2025-06-19T12:18:47Z დათო2010 165421 /* რესტავრაცია */ 4816614 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].[4] მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.[5] ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].[6] 9u93k1nupphim2tydvce2xid7mwzyr3 4816617 4816614 2025-06-19T12:20:09Z დათო2010 165421 4816617 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].[4] მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.[5] ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].[6] ==რესურსები ინტერნეტში== ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები] 9cciw7hliatjjfdmaucxerklbpez8m2 4816621 4816617 2025-06-19T12:21:39Z დათო2010 165421 4816621 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.[1] ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.[2] მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].[3] ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].[4] მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.[5] ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].[6] ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.pbase.com/dosseman/stpauls Pictures of this church] {{commons category|Saint Paul's Church (Tarsus)}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] blqgrvtvp8kbyhnxei0v6k5dh26y9rx 4816623 4816621 2025-06-19T12:25:00Z დათო2010 165421 4816623 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/დათო2010|დათო2010]].|19|06|2025}} [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.<ref>{{cite web|url=https://stauferstelen.net/texts/staufergraeber-d.htm#2012|title=Staufergräber - Anlagen|website=stauferstelen.net|language=German}}</ref> ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.<ref>Pocket Guide Mersin, MTSO, Ankara, pp 14-15</ref> მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].<ref>{{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20100808111611/http://www.saintpaultarsus.com/html/saint_paul_church.html A page about the church]}}</ref> ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].<ref>''Mersin Ören yerleri, Kaleleri, Müzeleri'' {{ISBN|978-605-4196-07-4}} p.80</ref> მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.<ref>[http://www.anadolukatolikkilisesi.org/antakya/tr/programmi/2009-06-28.pdf Page of Anatolian Churches]</ref> ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].<ref>[https://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=tr Unesco list]</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.pbase.com/dosseman/stpauls Pictures of this church] {{commons category|Saint Paul's Church (Tarsus)}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] 0xjvb1fusw29vzg8rcvtrm9rw8jwgty 4816624 4816623 2025-06-19T12:25:26Z დათო2010 165421 4816624 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.<ref>{{cite web|url=https://stauferstelen.net/texts/staufergraeber-d.htm#2012|title=Staufergräber - Anlagen|website=stauferstelen.net|language=German}}</ref> ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.<ref>Pocket Guide Mersin, MTSO, Ankara, pp 14-15</ref> მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].<ref>{{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20100808111611/http://www.saintpaultarsus.com/html/saint_paul_church.html A page about the church]}}</ref> ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].<ref>''Mersin Ören yerleri, Kaleleri, Müzeleri'' {{ISBN|978-605-4196-07-4}} p.80</ref> მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.<ref>[http://www.anadolukatolikkilisesi.org/antakya/tr/programmi/2009-06-28.pdf Page of Anatolian Churches]</ref> ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საწყის სიაში]].<ref>[https://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=tr Unesco list]</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.pbase.com/dosseman/stpauls Pictures of this church] {{commons category|Saint Paul's Church (Tarsus)}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] 2dz8bsgv95s12m6djt8wetao1yrfqet 4816720 4816624 2025-06-19T16:35:01Z Jaba1977 3604 /* რესტავრაცია */ 4816720 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Tarsus Saint Paul's Church.jpg|250px|მინი]] '''თარსუსის წმინდა პავლეს ეკლესია''' ({{lang-tr|Aziz Pavlus Kilisesi}}) — ყოფილი [[ეკლესია]] [[თარსუსი|თარსუსში]], [[მერსინის პროვინცია]]ში, [[თურქეთი]]. ==ტარსუსი და ეკლესიები== [[ფაილი:Saint Paul's Church during a mass.jpg|250px|მინი]] [[თარსუსი]], [[ძველი ახლო აღმოსავლეთი|ანტიკური]] [[კილიკია]]ში, ახლანდელი სამხრეთ [[თურქეთი]]ს ტერიტორიაზე, მნიშვნელოვანი [[ქალაქი]] იყო როგორც ძველ დროში, ისე [[შუა საუკუნეები]]ს პერიოდში. [[ბიბლია|ბიბლიური]] [[დანიელი]]ს და [[ხალიფა]] [[ალ-მამუნი]]ს ([[786]]–[[833]]) საფლავები ორივე თარსუსში მდებარეობს. [[პავლე მოციქული|წმინდა პავლე]] [[თარსუსი]]ს მცხოვრები იყო. იგი დაიბადა და ცხოვრობდა თარსუსში [[ებრაელები|ებრაელად]], სახელად საული და მოქცევის შემდეგ რამდენიმე მისიონერული მოგზაურობა განახორციელა, რაც დასრულდა მისი დაპატიმრებითა და თავის მოკვეთით რომის იმპერატორ [[ნერონი]]ს მიერ ახ. წ. [[64]] ან [[67]] წლის, 29 ივნისს. პავლეს სიკვდილის შემდეგ, [[თარსუსი]] კვლავ რჩებოდა რეგიონის მნიშვნელოვან ქალაქად. იგი გახდა [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]], [[აბასიანთა სახალიფო]]ს, [[სელჩუკთა სახელმწიფო]]ს, [[კილიკიის სომეხთა სამეფო]]ს, [[რამადანიდები]]სა და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] ნაწილი. ცნობილი არ არის, თუ თარსუსში პავლეს მიერ რომელიმე ეკლესია დაარსდა თუ არა, მაგრამ [[1704]] წელს პ. ლუკასმა დაწერა, რომ იქ იყო რომანული სტილის [[ეკლესია]], რომელიც პავლეს მიერ იყო აშენებული. ვ. ლანგლუამ [[1851]] წელს ტარსუსი ესტუმრა და ეს დაადასტურა. მისი სიტყვებით, შესამჩნევია რომაული სტილის მსგავსი სქელი კედლები, ფანჯრები, რომლებიც გარედან უფრო ვიწროა ვიდრე შიგნიდან, და სქელი სვეტები, მაგრამ ამ მტკიცების დასაბუთებად სხვა ჩანაწერები არ არსებობს. [[შუა საუკუნეები]]ს მერსინის უმნიშვნელოვანესი ქრისტიანული სალოცავი იყო წმინდა სოფიოს სომხური ტაძარი, რომელშიც [[რუბენიანები|რუბენიანთა]] დინასტისს [[ლეონ II|ლეონ I]] მაინცის არქიეპისკოპოსმა და [[რომის პაპი|პაპის]] წარმომადგენელმა კონრად ფონ ვიტელსბახმა გვირგვინი დაადგა კილიკიის სომხეთის სამეფოს მეფედ [[1198]] წელს. წმინდა რომის იმპერატორი [[ფრიდრიხ I ბარბაროსა|ფრიდრიხ I]] დაიხრჩო [[გიოქსუ (კილიკია)|სალეფიმ]] (ახლა გიოქსუს სახელით ცნობილ) მდინარეში [[1190]] წლის 10 ივნისს, მისი გული და შინაგანი ორგანოები შეიძლება წმინდა პავლეს ეკლესიაში იყოს დაკრძალული.<ref>{{cite web|url=https://stauferstelen.net/texts/staufergraeber-d.htm#2012|title=Staufergräber - Anlagen|website=stauferstelen.net|language=German}}</ref> ==წმინდა პავლეს ეკლესია== ტრადიციის მიხედვით, წმინდა პავლეს ეკლესიის აშენების თარიღი არის [[1102]] წელი, მაგრამ არსებული ნაგებობა, გუმბათის გარეშე [[ბაზილიკა]], ნაშენი (ან ხელახლა ნაშენი) იყო ბევრად მოგვიანებით, [[1862]] წელს.<ref>Pocket Guide Mersin, MTSO, Ankara, pp 14-15</ref> მისი ტერიტორიის შესასვლელი არის მორთული კარიბჭის გავლით. ეკლესიის შენობის მთლიანი ფართობი არის 460 მ². შენობის გრძელი განზომილება შედგება ქვის კედლებისა და ბრმა თაღებისგან. შიდა სივრცის ზომებია 19.30 მ × 17.50 მ (63.3 ფტ × 57.4 ფტ). ჩრდილო-აღმოსავლეთ კუთხეში დგას ამაღლებული ზარის კოშკი. ცენტრალური ნავის ფანჯრის გვერდები იყო მორთული ანგელოზებითა და პეიზაჟური გამოსახულებებით. ჭერზე არის [[იესო]]ს [[ფრესკა|ფრესკები]] შუაში, ხოლო ორ მხარეს - [[მათე მოციქული|მათე]], [[მარკოზი]], [[ლუკა მოციქული|ლუკა]] და [[იოანე მოციქული|იოანე]].<ref>{{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20100808111611/http://www.saintpaultarsus.com/html/saint_paul_church.html A page about the church]}}</ref> ==რესტავრაცია== [[ფაილი:Saint Pauls Church interior.JPG|250px|მინი]] ეკლესია დაცვის ქვეშა [[1993]] წლიდან და რესტავრაციის სამუშაოები ჩატარდა [[1998]]-[[2000]] წლებში. ახლა იგი [[კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრო (თურქეთი)|კულტურის სამინისტროს]] დაცვის ქვეშ არის და ოფიციალურად ცნობილია როგორც ძეგლთა [[მუზეუმი]].<ref>''Mersin Ören yerleri, Kaleleri, Müzeleri'' {{ISBN|978-605-4196-07-4}} p.80</ref> მიუხედავად იმისა, რომ [[ეკლესია]] ღია არის რელიგიური მსახურებისთვის, თემის ნაკლებობის გამო, რეგულარული მსახურება არ ტარდება; მაგრამ ცერემონიები ტარდება მომლოცველთა ჯგუფებისთვის. წმინდა პავლეს წლის განმავლობაში, [[2008]] წლის 29 ივნისიდან [[2009]] წლის 29 ივნისამდე, ჩატარდა რამდენიმე სპეციალური ცერემონია და წლის დახურვის ცერემონია გაიმართა [[თარსუსი]]ს წმინდა პავლეს ეკლესიაში.<ref>[http://www.anadolukatolikkilisesi.org/antakya/tr/programmi/2009-06-28.pdf Page of Anatolian Churches]</ref> ეკლესია და მისი შემოგარენი შედის [[იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები თურქეთში|გაეროს მსოფლიო მემკვიდრეობის საცდელ სიაში]].<ref>[https://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=tr Unesco list]</ref> ==რესურსები ინტერნეტში== * [http://www.pbase.com/dosseman/stpauls Pictures of this church] {{commons category|Saint Paul's Church (Tarsus)}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{თურქეთის მუზეუმები}} [[კატეგორია:თურქეთის მუზეუმები]] ak22rk1re9dcqf1ilz0hb73x0cvewcy 0 590868 4816618 4816596 2025-06-19T12:21:05Z DerFuchs 6187 4816618 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა უნივერსიტეტი |სახელი= ხაიფას უნივერსიტეტი |მშობლიური სახელი = אוניברסיטת חיפה |მშობლიური სახელი კოდი=he |name_color=white |ლათინური_სახელი = |ლოგო= Haifa logo official apperence dark (cropped) |ლოგო ზომა=220px |სურათი=University of Haifa, Israel.jpg |სურათის წარწერა= |სურათი ზომა=280px |გერბი= |back_color=#1F3343 }} '''ხაიფას უნივერსიტეტი''' ({{lang-he|אוניברסיטת חיפה}}, {{lang-ar|جامعة حيفا}}) — საჯარო კვლევითი უნივერსიტეტი [[ისრაელი|ისრაელში]], რომელიც ქალაქ [[ხაიფა|ხაიფაში]], [[კარმელი|კარმელის მთაზე]] მდებარეობს. ხაიფას უნივერსიტეტმა, რომელიც თავდაპირველად 1963 წელს, [[იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი|იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის]] ფილიალად დაარსდა, სრული აკადემიური აკრედიტაცია 1972 წელს მიიღო, რითაც ისრაელის VI აკადემიური დაწესებულება და IV უნივერსიტეტი გახდა. ხაიფას უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკა ისრაელში უდიდესია. 2019 წლის მონაცემებით, ხაიფას უნივერსიტეტში დაახლოებით 18 000 [[სტუდენტი]] სწავლობდა. <ref>{{Cite web|title=About the university|url=https://www.haifa.ac.il/index.php/en/about-top-blue-3/about-the-university.html|access-date=12 December 2019|language=en-gb|url-status=dead}}</ref> ისრაელის უმაღლეს სასწავლებლებს შორის ხაიფას უნივერსიტეტს არაბ-ისრაელელ სტუდენტთა ყველაზე დიდი პროცენტული მაჩვენებლით (41%) გამოირჩევა. <ref>{{Cite news|last=Dattel|first=Lior|date=2018-01-24|title=Number of Arabs in Israeli Higher Education Grew 79% in Seven Years|language=en|work=Haaretz|url=https://www.haaretz.com/israel-news/number-of-arabs-in-israeli-higher-education-grew-79-in-seven-years-1.5763067|access-date=2020-01-12}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ხაიფის უნივერსიტეტი]] [[კატეგორია:ხაიფაში მდებარე შენობები და ნაგებობები]] [[კატეგორია:განათლება ხაიფაში]] [[კატეგორია:ისრაელის განათლება]] [[კატეგორია:ისრაელის სამართლის სკოლები]] [[კატეგორია:კვლევითი ინსტიტუტები ისრაელში]] [[კატეგორია:ისრაელის უნივერსიტეტები]] [[კატეგორია:ოსკარ ნიემაიერის შენობები]] [[კატეგორია:1963 წელს ისრაელში დაარსებული ორგანიზაციები]] [[კატეგორია:1963 წელს დაარსებული საგანმანათლებლო დაწესებულებები]] [[კატეგორია:უმაღლესი სასწავლებლები აზიაში]] hl0ws9eem8ph79m7j1x9i953fzbp0o6 4816619 4816618 2025-06-19T12:21:34Z DerFuchs 6187 4816619 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა უნივერსიტეტი |სახელი= ხაიფას უნივერსიტეტი |მშობლიური სახელი = אוניברסיטת חיפה |მშობლიური სახელი კოდი=he |name_color=white |ლათინური_სახელი = |ლოგო= Haifa_logo_official_apperence_dark_(cropped).png |ლოგო ზომა=220px |სურათი=University of Haifa, Israel.jpg |სურათის წარწერა= |სურათი ზომა=280px |გერბი= |back_color=#1F3343 }} '''ხაიფას უნივერსიტეტი''' ({{lang-he|אוניברסיטת חיפה}}, {{lang-ar|جامعة حيفا}}) — საჯარო კვლევითი უნივერსიტეტი [[ისრაელი|ისრაელში]], რომელიც ქალაქ [[ხაიფა|ხაიფაში]], [[კარმელი|კარმელის მთაზე]] მდებარეობს. ხაიფას უნივერსიტეტმა, რომელიც თავდაპირველად 1963 წელს, [[იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი|იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის]] ფილიალად დაარსდა, სრული აკადემიური აკრედიტაცია 1972 წელს მიიღო, რითაც ისრაელის VI აკადემიური დაწესებულება და IV უნივერსიტეტი გახდა. ხაიფას უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკა ისრაელში უდიდესია. 2019 წლის მონაცემებით, ხაიფას უნივერსიტეტში დაახლოებით 18 000 [[სტუდენტი]] სწავლობდა. <ref>{{Cite web|title=About the university|url=https://www.haifa.ac.il/index.php/en/about-top-blue-3/about-the-university.html|access-date=12 December 2019|language=en-gb|url-status=dead}}</ref> ისრაელის უმაღლეს სასწავლებლებს შორის ხაიფას უნივერსიტეტს არაბ-ისრაელელ სტუდენტთა ყველაზე დიდი პროცენტული მაჩვენებლით (41%) გამოირჩევა. <ref>{{Cite news|last=Dattel|first=Lior|date=2018-01-24|title=Number of Arabs in Israeli Higher Education Grew 79% in Seven Years|language=en|work=Haaretz|url=https://www.haaretz.com/israel-news/number-of-arabs-in-israeli-higher-education-grew-79-in-seven-years-1.5763067|access-date=2020-01-12}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} [[კატეგორია:ხაიფის უნივერსიტეტი]] [[კატეგორია:ხაიფაში მდებარე შენობები და ნაგებობები]] [[კატეგორია:განათლება ხაიფაში]] [[კატეგორია:ისრაელის განათლება]] [[კატეგორია:ისრაელის სამართლის სკოლები]] [[კატეგორია:კვლევითი ინსტიტუტები ისრაელში]] [[კატეგორია:ისრაელის უნივერსიტეტები]] [[კატეგორია:ოსკარ ნიემაიერის შენობები]] [[კატეგორია:1963 წელს ისრაელში დაარსებული ორგანიზაციები]] [[კატეგორია:1963 წელს დაარსებული საგანმანათლებლო დაწესებულებები]] [[კატეგორია:უმაღლესი სასწავლებლები აზიაში]] qz8xr7p2ullxkzwwks5ai4e9cjp04es 4816634 4816619 2025-06-19T12:35:03Z DerFuchs 6187 4816634 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა უნივერსიტეტი |სახელი= ხაიფას უნივერსიტეტი |მშობლიური სახელი = אוניברסיטת חיפה |მშობლიური სახელი კოდი=he |name_color=white |ლათინური_სახელი = |ლოგო= Haifa_logo_official_apperence_dark_(cropped).png |ლოგო ზომა=220px |სურათი=University of Haifa, Israel.jpg |სურათის წარწერა= |სურათი ზომა=280px |გერბი= |back_color=#1F3343 }} '''ხაიფას უნივერსიტეტი''' ({{lang-he|אוניברסיטת חיפה}}, {{lang-ar|جامعة حيفا}}) — საჯარო კვლევითი უნივერსიტეტი [[ისრაელი|ისრაელში]], რომელიც ქალაქ [[ხაიფა|ხაიფაში]], [[კარმელი|კარმელის მთაზე]] მდებარეობს. ხაიფას უნივერსიტეტმა, რომელიც თავდაპირველად 1963 წელს, [[იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი|იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის]] ფილიალად დაარსდა, სრული აკადემიური აკრედიტაცია 1972 წელს მიიღო, რითაც ისრაელის VI აკადემიური დაწესებულება და IV უნივერსიტეტი გახდა. ხაიფას უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკა ისრაელში უდიდესია. 2019 წლის მონაცემებით, ხაიფას უნივერსიტეტში დაახლოებით 18 000 [[სტუდენტი]] სწავლობდა. <ref>{{Cite web|title=About the university|url=https://www.haifa.ac.il/index.php/en/about-top-blue-3/about-the-university.html|access-date=12 December 2019|language=en-gb|url-status=dead}}</ref> ისრაელის უმაღლეს სასწავლებლებს შორის ხაიფას უნივერსიტეტს არაბ-ისრაელელ სტუდენტთა ყველაზე დიდი პროცენტული მაჩვენებლით (41%) გამოირჩევა. <ref>{{Cite news|last=Dattel|first=Lior|date=2018-01-24|title=Number of Arabs in Israeli Higher Education Grew 79% in Seven Years|language=en|work=Haaretz|url=https://www.haaretz.com/israel-news/number-of-arabs-in-israeli-higher-education-grew-79-in-seven-years-1.5763067|access-date=2020-01-12}}</ref> ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{ისრაელის უნივერსიტეტები}} [[კატეგორია:ხაიფის უნივერსიტეტი]] [[კატეგორია:ხაიფაში მდებარე შენობები და ნაგებობები]] [[კატეგორია:განათლება ხაიფაში]] [[კატეგორია:ისრაელის განათლება]] [[კატეგორია:ისრაელის სამართლის სკოლები]] [[კატეგორია:კვლევითი ინსტიტუტები ისრაელში]] [[კატეგორია:ისრაელის უნივერსიტეტები]] [[კატეგორია:ოსკარ ნიემაიერის შენობები]] [[კატეგორია:1963 წელს ისრაელში დაარსებული ორგანიზაციები]] [[კატეგორია:1963 წელს დაარსებული საგანმანათლებლო დაწესებულებები]] [[კატეგორია:უმაღლესი სასწავლებლები აზიაში]] 84ku6zlcgqy2h93wkwkak8g4l2kivef 0 590870 4816613 2025-06-19T12:18:06Z Sunlight35 98738 ახალი გვერდი: {{subst:მუშავდება}} ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვ... 4816613 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინახეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref>[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. == სქოლიო == {{სქოლიო}} e860zvkctqin3gl7qh2mxl5cduaf1y4 4816963 4816613 2025-06-20T08:20:26Z Sunlight35 98738 4816963 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი მახასიათებლები == == სქოლიო == {{სქოლიო}} 442mxmnuh0n9pa2quldx7scoofxj6kv 4816967 4816963 2025-06-20T08:31:53Z Sunlight35 98738 /* ზოგადი მახასიათებლები */ 4816967 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. == სქოლიო == {{სქოლიო}} 2duj9o5c9xfmmqbivfx95ps7g22ocxh 4816976 4816967 2025-06-20T09:09:00Z Sunlight35 98738 /* ზოგადი ისტორია */ 4816976 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. == სქოლიო == {{სქოლიო}} 77ye3bsa7z228wzlol0ck67zdcg6w4v 4817000 4816976 2025-06-20T10:44:23Z Sunlight35 98738 /* ზოგადი ისტორია */ 4817000 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. == სქოლიო == {{სქოლიო}} etdi86oun2ubb81hhdj2r1jf9m4uzj5 4817002 4817000 2025-06-20T10:46:11Z Sunlight35 98738 /* ზოგადი ისტორია */ 4817002 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref>[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. ისლამმა მათემატიკას რამდენიმე პრაქტიკული ამოცანა შეუქმნა, როგორიცაა მთვარის კალენდრის გამოთვლა, ნამაზის დროისა და ყიბლას — მექას მიმართულების განსაზღვრა, რამაც სფერული გეომეტრიისა და ასტრონომიის განვითარება განაპირობა. არაბული ენა საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების საერთაშორისო ენად ითვლებოდა და მასშტაბით აღემატებოდა ადრინდელ სამეცნიერო ენებს<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000048105 How Arabic became the international language of science]</ref>. მე-13 საუკუნიდან დაიწყო სამეცნიერო ტექსტების თარგმნა. თანამედროვე მათემატიკაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინები — ალგებრა, ალგორითმი, ციფრი, შიფრი და სხვები — არაბული წარმოშობისაა. == სქოლიო == {{სქოლიო}} q3dtyd54vmyfli0uz1hd3pwozetkmyl 4817023 4817002 2025-06-20T11:24:49Z Sunlight35 98738 /* ზოგადი ისტორია */ 4817023 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref name=":1">[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. ისლამმა მათემატიკას რამდენიმე პრაქტიკული ამოცანა შეუქმნა, როგორიცაა მთვარის კალენდრის გამოთვლა, ნამაზის დროისა და ყიბლას — მექას მიმართულების განსაზღვრა, რამაც სფერული გეომეტრიისა და ასტრონომიის განვითარება განაპირობა. არაბული ენა საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების საერთაშორისო ენად ითვლებოდა და მასშტაბით აღემატებოდა ადრინდელ სამეცნიერო ენებს<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000048105 How Arabic became the international language of science]</ref>. მე-13 საუკუნიდან დაიწყო სამეცნიერო ტექსტების თარგმნა. თანამედროვე მათემატიკაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინები — ალგებრა, ალგორითმი, ციფრი, შიფრი და სხვები — არაბული წარმოშობისაა. == მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში == მიუხედავად იმისა, რომ ისლამური მათემატიკოსების წვლილი ევროპაში შუა საუკუნეების განმავლობაში ფართოდ ფასდებოდა, რენესანსის შემდეგ სიტუაცია შეიცვალა. XVIII და XIX საუკუნეებში ევროპაში დამკვიდრდა ორიენტალისტური შეხედულება, რომლის მიხედვითაც მეცნიერება და რაციონალიზმი დასავლეთის პრივილეგიად ითვლებოდა, ხოლო აღმოსავლეთი — სულიერ და არარაციონალურ სივრცედ<ref name=":1" />. ამ ორიენტალისტურმა ხედვამ ხელი შეუწყო ისლამური მეცნიერების წვლილის შეუმჩნევლობას. არაბი მათემატიკოსების მიღწევები ხშირად მიიჩნეოდა უბრალოდ ბერძნული ცოდნის ტექნიკურ გაგრძელებად და არა ორიგინალურ აღმოჩენებად. შედეგად, დასავლურ მეცნიერების ისტორიაში დამკვიდრდა ევროცენტრული ხედვა, რომელიც მეცნიერების განვითარებას ბერძნული მემკვიდრეობიდან პირდაპირ თანამედროვე ევროპულ მეცნიერებამდე მიიჩნევს, ხოლო ისლამური პერიოდები შუალედურ, თითქმის დავიწყებულ ფაზად<ref>[[iarchive:historyofmathema0000hodg_p8m0|A history of mathematics : from Mesopotamia to modernity]]</ref>. == სქოლიო == {{სქოლიო}} 8wc9ckur8w42x5o84rtqt8ke708lc8j 4817026 4817023 2025-06-20T11:31:23Z Sunlight35 98738 /* მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში */ 4817026 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref name=":1">[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. ისლამმა მათემატიკას რამდენიმე პრაქტიკული ამოცანა შეუქმნა, როგორიცაა მთვარის კალენდრის გამოთვლა, ნამაზის დროისა და ყიბლას — მექას მიმართულების განსაზღვრა, რამაც სფერული გეომეტრიისა და ასტრონომიის განვითარება განაპირობა. არაბული ენა საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების საერთაშორისო ენად ითვლებოდა და მასშტაბით აღემატებოდა ადრინდელ სამეცნიერო ენებს<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000048105 How Arabic became the international language of science]</ref>. მე-13 საუკუნიდან დაიწყო სამეცნიერო ტექსტების თარგმნა. თანამედროვე მათემატიკაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინები — ალგებრა, ალგორითმი, ციფრი, შიფრი და სხვები — არაბული წარმოშობისაა. == მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში == მიუხედავად იმისა, რომ ისლამური მათემატიკოსების წვლილი ევროპაში შუა საუკუნეების განმავლობაში ფართოდ ფასდებოდა, რენესანსის შემდეგ სიტუაცია შეიცვალა. XVIII და XIX საუკუნეებში ევროპაში დამკვიდრდა ორიენტალისტური შეხედულება, რომლის მიხედვითაც მეცნიერება და რაციონალიზმი დასავლეთის პრივილეგიად ითვლებოდა, ხოლო აღმოსავლეთი — სულიერ და არარაციონალურ სივრცედ<ref name=":1" />. ამ ორიენტალისტურმა ხედვამ ხელი შეუწყო ისლამური მეცნიერების წვლილის შეუმჩნევლობას. არაბი მათემატიკოსების მიღწევები ხშირად მიიჩნეოდა უბრალოდ ბერძნული ცოდნის ტექნიკურ გაგრძელებად და არა ორიგინალურ აღმოჩენებად. შედეგად, დასავლურ მეცნიერების ისტორიაში დამკვიდრდა ევროცენტრული ხედვა, რომელიც მეცნიერების განვითარებას ბერძნული მემკვიდრეობიდან პირდაპირ თანამედროვე ევროპულ მეცნიერებამდე მიიჩნევს, ხოლო ისლამური პერიოდები შუალედურ, თითქმის დავიწყებულ ფაზად<ref name=":2">[[iarchive:historyofmathema0000hodg_p8m0|A history of mathematics : from Mesopotamia to modernity]]</ref>. ისტორიის გადამწერლებმა XVIII–XIX საუკუნეებში ისლამური მათემატიკის მიღწევები ხშირად ბერძნული მემკვიდრეობის ტექნიკურ გამეორებად წარმოაჩინეს. ერნესტ რენანი, პიერ დიუჰემი და ნიკოლა ბურბაკი ასაბუთებდნენ, რომ არაბულ ნაშრომებს აკლდა თეორიული სიმკაცრე და ორიგინალურობა, რის გამოც ისინი არ შეიძლებოდა ალგებრის დამოუკიდებელ ისტორიულ ფაზად განხილულიყო<ref name=":1" />. ბერტრან რასელის აზრით, მუსლიმური ცივილიზაციას მხოლოდ ცოდნის გადამცემის როლი უნდა ჰქონოდა, არა ორიგინალური იდეების შემქმნელისა<ref>[https://books.google.ru/books?id=nmgwDQAAQBAJ&pg=PT584&lpg=PT584&dq=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB+%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B2+%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8+%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5+%D0%B4%D0%BD%D0%B8+%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&source=bl&ots=67gJdVFhoS&sig=m3nLo3Ez82Qoca5JXojpO1oMORM&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjy4MeNnanUAhXLEywKHRX7DEgQ6AEIJzAB#v=onepage&q=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%20%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%20%D0%B2%20%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8%20%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5%20%D0%B4%D0%BD%D0%B8%20%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22%20%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85%20%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&f=false История западной философии]</ref>. მხოლოდ XIX საუკუნის მეორე ნახევარში დაიწყო ისლამური მათემატიკის ხელახალი აღმოჩენა. ფრანც ვოეპკემ დაამტკიცა, რომ [[ომარ ხაიამი]] მესამე ხარისხის განტოლებებსაც განიხილავდა და გამოაქვეყნა მანამდე უცნობი ხელნაწერები, მათ შორის ალ-კარაჯის ალგებრა<ref>[https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1076512 Histoire des mathématiques. T. 1 / , dans laquelle on rend compte de leurs progrès depuis leur origine jusqu'à nos jours... Nouvelle édition... par J.-F. Montucla,... Montucla, Jean-Étienne (1725-1799). Auteur du texte]</ref>. XX საუკუნეში ეილჰარდ ვიდემანმა და ჯორჯ სარტონმა შეუწყეს ხელი არაბულენოვანი მეცნიერების აღიარებას როგორც თვითმყოფადი სამეცნიერო ტრადიციისა<ref>''Fuat Sezgin.'' Wissenschaft und Technik im Islam. — Frankfurt: Institute fur Geschichte d. Arabisch-Islamischen Wissenschaft, 2003. — Т. I. — С. 2. — <nowiki>ISBN 3-8298-0067-3</nowiki>.</ref>. თუმცა, ვიქტორ კაცის თქმით, მრავალი არაბული ხელნაწერი ჯერაც შეუსწავლელია. თანამედროვე მკვლევრების — როშდი რაშედის, ჯონ ბერგგრენისა და იან ჰოოგენდიიკის — ძალისხმევით, დღეს გაცილებით უფრო ფართო და ნათელი სურათი გვაქვს ისლამური მეცნიერების წვლილზე მათემატიკის ისტორიაში<ref name=":2" />. == სქოლიო == {{სქოლიო}} apnda0w02chbc63dccke5548vhg8ytv 4817032 4817026 2025-06-20T11:37:12Z Sunlight35 98738 /* მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში */ 4817032 wikitext text/x-wiki {{მუშავდება/ძირი|[[სპეციალური:Contributions/Sunlight35|Sunlight35]].|19|06|2025}} '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს''' — არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref name=":1">[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. ისლამმა მათემატიკას რამდენიმე პრაქტიკული ამოცანა შეუქმნა, როგორიცაა მთვარის კალენდრის გამოთვლა, ნამაზის დროისა და ყიბლას — მექას მიმართულების განსაზღვრა, რამაც სფერული გეომეტრიისა და ასტრონომიის განვითარება განაპირობა. არაბული ენა საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების საერთაშორისო ენად ითვლებოდა და მასშტაბით აღემატებოდა ადრინდელ სამეცნიერო ენებს<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000048105 How Arabic became the international language of science]</ref>. მე-13 საუკუნიდან დაიწყო სამეცნიერო ტექსტების თარგმნა. თანამედროვე მათემატიკაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინები — ალგებრა, ალგორითმი, ციფრი, შიფრი და სხვები — არაბული წარმოშობისაა. == მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში == მიუხედავად იმისა, რომ ისლამური მათემატიკოსების წვლილი ევროპაში შუა საუკუნეების განმავლობაში ფართოდ ფასდებოდა, რენესანსის შემდეგ სიტუაცია შეიცვალა. XVIII და XIX საუკუნეებში ევროპაში დამკვიდრდა ორიენტალისტური შეხედულება, რომლის მიხედვითაც მეცნიერება და რაციონალიზმი დასავლეთის პრივილეგიად ითვლებოდა, ხოლო აღმოსავლეთი — სულიერ და არარაციონალურ სივრცედ<ref name=":1" />. ამ ორიენტალისტურმა ხედვამ ხელი შეუწყო ისლამური მეცნიერების წვლილის შეუმჩნევლობას. არაბი მათემატიკოსების მიღწევები ხშირად მიიჩნეოდა უბრალოდ ბერძნული ცოდნის ტექნიკურ გაგრძელებად და არა ორიგინალურ აღმოჩენებად. შედეგად, დასავლურ მეცნიერების ისტორიაში დამკვიდრდა ევროცენტრული ხედვა, რომელიც მეცნიერების განვითარებას ბერძნული მემკვიდრეობიდან პირდაპირ თანამედროვე ევროპულ მეცნიერებამდე მიიჩნევს, ხოლო ისლამური პერიოდები შუალედურ, თითქმის დავიწყებულ ფაზად<ref name=":2">[[iarchive:historyofmathema0000hodg_p8m0|A history of mathematics : from Mesopotamia to modernity]]</ref>. ისტორიის გადამწერლებმა XVIII–XIX საუკუნეებში ისლამური მათემატიკის მიღწევები ხშირად ბერძნული მემკვიდრეობის ტექნიკურ გამეორებად წარმოაჩინეს. ერნესტ რენანი, პიერ დიუჰემი და ნიკოლა ბურბაკი ასაბუთებდნენ, რომ არაბულ ნაშრომებს აკლდა თეორიული სიმკაცრე და ორიგინალურობა, რის გამოც ისინი არ შეიძლებოდა ალგებრის დამოუკიდებელ ისტორიულ ფაზად განხილულიყო<ref name=":1" />. ბერტრან რასელის აზრით, მუსლიმური ცივილიზაციას მხოლოდ ცოდნის გადამცემის როლი უნდა ჰქონოდა, არა ორიგინალური იდეების შემქმნელისა<ref>[https://books.google.ru/books?id=nmgwDQAAQBAJ&pg=PT584&lpg=PT584&dq=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB+%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B2+%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8+%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5+%D0%B4%D0%BD%D0%B8+%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&source=bl&ots=67gJdVFhoS&sig=m3nLo3Ez82Qoca5JXojpO1oMORM&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjy4MeNnanUAhXLEywKHRX7DEgQ6AEIJzAB#v=onepage&q=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%20%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%20%D0%B2%20%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8%20%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5%20%D0%B4%D0%BD%D0%B8%20%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22%20%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85%20%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&f=false История западной философии]</ref>. მხოლოდ XIX საუკუნის მეორე ნახევარში დაიწყო ისლამური მათემატიკის ხელახალი აღმოჩენა. ფრანც ვოეპკემ დაამტკიცა, რომ [[ომარ ხაიამი]] მესამე ხარისხის განტოლებებსაც განიხილავდა და გამოაქვეყნა მანამდე უცნობი ხელნაწერები, მათ შორის ალ-კარაჯის ალგებრა<ref>[https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1076512 Histoire des mathématiques. T. 1 / , dans laquelle on rend compte de leurs progrès depuis leur origine jusqu'à nos jours... Nouvelle édition... par J.-F. Montucla,... Montucla, Jean-Étienne (1725-1799). Auteur du texte]</ref>. XX საუკუნეში ეილჰარდ ვიდემანმა და ჯორჯ სარტონმა შეუწყეს ხელი არაბულენოვანი მეცნიერების აღიარებას როგორც თვითმყოფადი სამეცნიერო ტრადიციისა<ref>''Fuat Sezgin.'' Wissenschaft und Technik im Islam. — Frankfurt: Institute fur Geschichte d. Arabisch-Islamischen Wissenschaft, 2003. — Т. I. — С. 2. — <nowiki>ISBN 3-8298-0067-3</nowiki>.</ref>. თუმცა, ვიქტორ კაცის თქმით, მრავალი არაბული ხელნაწერი ჯერაც შეუსწავლელია. თანამედროვე მკვლევრების — როშდი რაშედის, ჯონ ბერგგრენისა და იან ჰოოგენდიიკის — ძალისხმევით, დღეს გაცილებით უფრო ფართო და ნათელი სურათი გვაქვს ისლამური მეცნიერების წვლილზე მათემატიკის ისტორიაში<ref name=":2" />. ისლამურმა მათემატიკოსებმა რიცხვთა სისტემის განვითარებაში გადამწყვეტი წვლილი შეიტანეს: ანბანური [[აბჯადია|აბჯადის]] შემდეგ, VIII საუკუნეში შემოიღეს ათწილადი პოზიციური სისტემა. ალ-ხორეზმმა ხელი შეუწყო მის გავრცელებას ხალიფატსა და ევროპაში. რიცხვის კონცეფცია გაფართოვდა დადებით რეალურ რიცხვებამდე, ხოლო უარყოფით რიცხვებზე ზოგადი წესები ჩამოაყალიბა ალ-სამუელმა. წილადები და ათწილადი ნიშნები დამოუკიდებელ რიცხვებად აღიქმებოდა, ხოლო სხვადასხვა სფეროში გამოიყენებოდა სხვადასხვაგვარი დათვლის სისტემა. ასტრონომიაში შენარჩუნებული იყო სექსაგესიმალური სისტემა, ხოლო ალ-ბირუნი იყო პირველი, ვინც დროის ერთეულებად საათი დაყო<ref name=":3">[https://web.archive.org/web/20240530213649/https://maa.org/press/periodicals/convergence/extending-al-karajis-work-on-sums-of-odd-powers-of-integers-introduction Extending al-Karaji's Work on Sums of Odd Powers of Integers - Introduction]</ref>. ალგებრა დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოყალიბდა ალ-ხორეზმის ნაშრომით IX საუკუნეში, რომელმაც განტოლებების სისტემატური შესწავლა დაამკვიდრა და წინა არითმეტიკულ ტრადიციებზე უარი თქვა. ყურადღება გაამახვილა წრფივ და კვადრატულ განტოლებებზე და შემოიტანა ალგებრული თეორიის საწყისები. ალ-ხორეზმის იდეები ევროპაში XII საუკუნეში გავრცელდა ლათინური თარგმანის მეშვეობით, რაც რენესანსის მათემატიკის განვითარებასაც საფუძვლად დაედო. ალგებრის განვითარება გაგრძელდა აბუ კამილისა და ალ-კარაჯის მიერ, რომლებმაც გააფართოვეს მისი საზღვრები ირაციონალურ რიცხვებზე და სისტემატიზაცია მოახდინეს პოლინომების ოპერაციების. კუბური განტოლებების გეომეტრიული ამოხსნა და ფესვის მიახლოების მეთოდი ალგებრის სიმბოლურ ფორმამდე მის განვითარებაში მნიშვნელოვან ეტაპად იქცა. საბოლოოდ, ალგებრამ საფუძველი ჩაუყარა მათემატიკის მრავალ დარგს, მათ შორის რიცხვთა თეორიასა და დიოფანტის განტოლებებზე მუშაობას<ref name=":3" />. [[ტრიგონომეტრია]] ისლამურ სამყაროში ასტრონომიული და გეოდეზიური მიზნებისთვის განვითარდა. სფერული ტრიგონომეტრია იქცა დამოუკიდებელ მეცნიერებად. IX საუკუნიდან მოყოლებული, ჰაბაშ ალ-ჰასიბმა და ალ-ბატანიმ დაამატეს [[ტანგენსი]], [[კოტანგენსი]] და სხვა ფუნქციები. მოგვიანებით, ალ-ფარაბიმ და აბუ ალ-ვაფამ მათ შორის დამოკიდებულებები და ერთეულოვანი წრის კონცეფცია შეიმუშავეს. ასევე ჩამოყალიბდა ტრიგონომეტრიული თეორემები, როგორიცაა [[სინუსების თეორემა|სინუსების]] თეორემა, რაც გამოირჩეოდა სიზუსტით და ბერძნულ მემკვიდრეობას სცილდებოდა. == სქოლიო == {{სქოლიო}} 4hkb1bahoowyeftdudo8tnlyc8q6o2p 4817033 4817032 2025-06-20T11:42:20Z Sunlight35 98738 4817033 wikitext text/x-wiki [[ფაილი:Califate 750.jpg|მინი|332x332პქ|[[არაბთა სახალიფო]]]] '''ისლამური ოქროს ხანის განმავლობაში მუსლიმმა მეცნიერებმა მათემატიკის განვითარებაში''' მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს არა მხოლოდ წინამორბედთა ცოდნა შეაგროვეს და შეინარჩუნეს, არამედ ახალი აღმოჩენებით გაამდიდრეს ეს დარგი<ref name=":1">[https://link.springer.com/book/10.1007/978-94-017-3274-1 The Development of Arabic Mathematics: Between Arithmetic and Algebra]</ref>. არითმეტიკაში მათ სრულყეს ათობითი სისტემა, დაამატეს ათობითი წილები და შეიმუშავეს გამოთვლის ეფექტური მეთოდები. ალგებრა პირველად მათ სისტემატიზებული ფორმით ჩამოაყალიბეს და თავად ტერმინიც არაბული წარმოშობისაა — „ალ-ჯაბრ“<ref>''David Eugene Smith.'' History of mathematics. — New York: Dover, 1958. — <nowiki>ISBN 978-0-486-20429-1</nowiki>, 978-0-486-20430-7.</ref>. მათ ასევე ჩაუყარეს საფუძველი ალგებრულ გეომეტრიას და შეიმუშავეს რიცხვითი მეთოდები ფესვების, მწკრივების და განტოლებების ამოსაღებად<ref name=":0">[[iarchive:historyofmathema0000katz|A history of mathematics : an introduction]]</ref>. ტრიგონომეტრია დამოუკიდებელ მეცნიერებად ჩამოყალიბდა და ახალი ტრიგონომეტრიული ფუნქციებიც სწორედ ამ პერიოდში დაინერგა<ref name=":0" />. მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს გეომეტრიის, რიცხვთა თეორიის, კომბინატორიკისა და კრიპტოგრაფიის განვითარებაში. მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი ფუნდამენტური იდეაც მათ მიერ იყო ჩამოყალიბებული. მათი ნაშრომები ევროპის უნივერსიტეტებში რენესანსის ბოლომდე გამოიყენებოდა სასწავლო წყაროდ<ref>[[iarchive:isbn_9780333631423|History of the Arabs : from the earliest times to the present]]</ref>. == ზოგადი ისტორია == [[ფაილი:Illustrated Opening. Arabic Translation of Euclid's Elementa (CBL Ar 3035, ff.105b-106a).jpg|მინი|[[ევკლიდე|ევკლიდეს]] წიგნის თარგმანი არაბულად]] V-VI საუკუნეებში არაქრისტიანი ბერძენი მეცნიერებისა და [[ნესტორიანელობა|ნესტორიანელთა]] და [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტთა]]<ref>[https://www.pravenc.ru/text/2564126.html МОНОФИЗИТСТВО]</ref> დევნის გამო ისინი სპარსეთსა და ახლო აღმოსავლეთში გადასახლდნენ, სადაც მათ სირიულ ენაზე თარგმნეს ანტიკური ტექსტები. შემდგომში ეს ნაშრომები არაბულადაც ითარგმნა, რითაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის განვითარების საწყისი ეტაპი დაიწყო მთარგმნელობითი მოძრაობის სახით. [[ევკლიდე|ევკლიდეს]] არაბი კომენტატორებისა და მთარგმნელების რიცხვი ასს აჭარბებდა. „<nowiki/>[[სიბრძნის სახლი|სიბრძნის სახლში]]<nowiki/>“ თარგმანის დონე მაღალი იყო, რაც ასევე გულისხმობდა არაბული სამეცნიერო ლექსიკის განვითარებას. მათემატიკაში გარდამტეხი მნიშვნელობა ჰქონდა [[ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმის]] წიგნს ''„კიტაბ ალ-ჯაბრ ვა-ლ-მუკაბალა“'', რომელიც 813–833 წლებში შეიქმნა და ტერმინი „ალგებრა“ დისციპლინად ჩამოაყალიბა. მისი ნაშრომი პრაქტიკული და თეორიული მიზნებისთვის იყო განკუთვნილი და ფართოდ გამოიყენებოდა ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა ვაჭრობა და მიწის აზომვა<ref>''Muḥammad Ibn-Mūsā al- Ḫwārizmī.'' The algebra of Mohammed ben Musa. — Cambridge: Cambridge University Press, 2013. — 208 с. — (Cambridge library collection. Perspectives from the Royal Asiatic Society). — <nowiki>ISBN 978-1-108-05507-9</nowiki>.</ref>. ალ-ხვარიზმის არითმეტიკის წიგნები ევროპაში მე-16 საუკუნემდე უნივერსიტეტებში საბაზისო სახელმძღვანელოებად გამოიყენებოდა<ref>http://www.ansar.ru/science/2011/10/22/23335</ref><ref>[https://www.auca.kg/en/auca_news/5663/ With love for children and mathematics]</ref>. [[სოლომონ განძი|სოლომონ განძის]] შეფასებით, ის იყო „ალგებრის მამა“ — პირველი, ვინც ალგებრა ელემენტარულ და დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოაყალიბა<ref>''Solomon Gandz.'' The sources of al-Khwarizmi's algebra. — Osiris, 1936.</ref>. მე-9 საუკუნის დასაწყისიდან ბაღდადში მდებარე „სიბრძნის სახლი“ [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფოს]] მთავარი სამეცნიერო ცენტრი გახდა, რომლის ხელმძღვანელიც იყო ალ-ხორეზმი. აქ ხალიფები იწვევდნენ ცნობილ მეცნიერებს ისლამური სამყაროს სხვადასხვა რეგიონიდან, ძირითადად ცენტრალური აზიიდან<ref>История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — <abbr>М.</abbr>: Наука, 1970. — Т. I.</ref>. ხალიფატის დასავლეთით, ესპანურ [[კორდობა (ესპანეთი)|კორდობაში]], ჩამოყალიბდა მეორე მნიშვნელოვანი სამეცნიერო ცენტრი, რომელიც შუამავლობდა ანტიკური ცოდნის ევროპაში დაბრუნებას<ref>''Кузнецов Б. Г.'' Эволюция картины мира. — <abbr>М.</abbr>: Издательство АН СССР, 1961 (2-е издание: УРСС, 2010). — С. 90—94. — 352 с. — (Из наследия мировой философской мысли: философия науки). — <nowiki>ISBN 978-5-397-01479-3</nowiki>.</ref>. XIII საუკუნეში [[მონღოლები|მონღოლთა]] მიერ ბაღდადის განადგურებამ და მუსლიმური ესპანეთის დაცემამ (1212–1266)<ref>[[iarchive:gibraltarcrusade0000ocal|The Gibraltar crusade : Castile and the battle for the Strait]]</ref> ორივე სამეცნიერო ცენტრის დაკარგვის მიზეზი გახდა, რაც ისლამური ოქროს ხანის დასასრულად მიიჩნევა. მონღოლებმა ასევე დაარბიეს მერვი — აღმოსავლეთ ისლამური სამყაროს ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საგანმანათლებლო ცენტრი, მრავალ ბიბლიოთეკასა და მეცნიერულ დაწესებულებასთან ერთად<ref>[https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/12/lost-cities-merv-worlds-biggest-city-razed-turkmenistan Lost cities #5: how the magnificent city of Merv was razed – and never recovered]</ref>. ალ-ნაჰრავალი აღწერს ბაღდადის განადგურებას, როცა მდინარე ტიგროსი მელნით გაშავდა, ხოლო ევფრატში ჩაყრილი წიგნები ხიდად იქცა. [[ფაილი:Nasir al-Din al-Tusi at observatory.jpg|მინი|[[ნასირ ალ-დინ ტუსი]]]] ბაღდადის დაცემამ ინტელექტუალური ცენტრები დაასუსტა, რაც ისლამურ სამყაროში მათემატიკის პროგრესს მძიმე დარტყმა მიაყენა. ასევე, ალ-ანდალუსის დაკარგვამ შეაფერხა მათემატიკის გავრცელება დასავლეთშიც. ერთ-ერთ უკანასკნელ მნიშვნელოვან მათემატიკოსად ალ-ანდალუსში მიიჩნევა იბნ ალ-ბანა (1256–1321)<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-0-387-30400-7_675 Ibn al‐Bannā': Abū al‐^ҁAbbās Aḥmad ibn Muḥammad ibn ^ҁUthmān al‐Azdī al‐Marrākushī]</ref>. მოგვიანებით, მონღოლთა ხანებისა და მათი მემკვიდრეების მფარველობით მეცნიერება განვითარდა, განსაკუთრებით ასტროლოგიის სფეროში, თუმცა ამის პარალელურად განვითარდა ასტრონომია და მათემატიკის ისეთი მიმართულებები, როგორიცაა ათწილადები, ტრიგონომეტრია და გამოთვლის მეთოდები<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-history-of-inner-asia/BDD3A61EFF8F8E4BDBBD5894031D50BD The Cambridge History of Inner Asia]</ref>. ამ ეპოქაში სამეცნიერო საქმიანობა ძირითადად ასტროლოგიური დანიშნულების ობსერვატორიებთან იყო დაკავშირებული (მარაღას ობსერვატორია, [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ულუღ ბეგის]] [[ულუღ ბეგის ობსერვატორია|ობსერვატორია]], ტაკიუდინის ობსერვატორია)<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/157006008x335930 The Myth of “The Triumph of Fanaticism” in the Seventeenth-Century Ottoman Empire]</ref>. ბაღდათის განადგურების შემდეგ [[ნასირ ალ-დინ ტუსი|ნასირ ალ-დინ ტუსიმ]] (1201–1274) გადაარჩინა ძვირფასი ხელნაწერები და მერაგე XIII საუკუნის მეორე ნახევარში რეგიონულ სამეცნიერო ცენტრად იქცა<ref>[https://books.google.ge/books?id=Boc0JjGRPF0C&redir_esc=y Islamic Science and the Making of the European Renaissance]</ref>. შემდგომში, თემურიდების ეპოქაში, [[სამარყანდი]] გახდა მნიშვნელოვანი ინტელექტუალური კერა, რომლის აღორძინება დასრულდა ულუღ ბეგის (1394–1449) მკვლელობით. მისი მოწაფე ალი კუშჩი სტამბოლში გადავიდა, სადაც მეცნიერული საქმიანობა XVI საუკუნის მეორე ნახევრამდე გაგრძელდა, ხოლო ნიზამ ად-დინ ალ-ბირჯანდიმ მოღვაწეობა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა სახელმწიფოში]] განაგრძო<ref>[https://link.springer.com/rwe/10.1007/978-1-4419-9917-7_158 Birjandi: ^ҁAbd al- ^ҁAlī ibn Muḥammad ibn Ḥusayn al-Birjandi]</ref>. ოსმალეთში სამეცნიერო განვითარების შესუსტება დაკავშირებული იყო სასულიერო წრეების წინააღმდეგობით ასტროლოგიის მიმართ, რაც იმ პერიოდში მეცნიერების განუყოფელ ნაწილად ითვლებოდა. ტაკი ალ-დინ ალ-შამის ობსერვატორია 1580 წელს განადგურდა, რათა აიცილებინათ ასტროლოგიის გამოყენება და ფინანსური ხარჯვა<ref>[https://web.archive.org/web/20140311225441/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198601/arabs.and.astronomy.htm Arabs and Astronomy]</ref>. ევროპული კოლონიალიზმის ეპოქაში ისლამური სამეცნიერო ცენტრები დაექვემდებარნენ ეკონომიკურ კრიზისს, ინფლაციასა და ევროპული კონკურენციის ზრდას, რის შედეგადაც იქ დამკვიდრებული სამეცნიერო ტრადიცია სწრაფად გაქრა<ref>[https://www.bibliovault.org/BV.landing.epl?ISBN=9780226346854 '''The Venture of Islam, Volume 3''']</ref>. ისლამმა მათემატიკას რამდენიმე პრაქტიკული ამოცანა შეუქმნა, როგორიცაა მთვარის კალენდრის გამოთვლა, ნამაზის დროისა და ყიბლას — მექას მიმართულების განსაზღვრა, რამაც სფერული გეომეტრიისა და ასტრონომიის განვითარება განაპირობა. არაბული ენა საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების საერთაშორისო ენად ითვლებოდა და მასშტაბით აღემატებოდა ადრინდელ სამეცნიერო ენებს<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000048105 How Arabic became the international language of science]</ref>. მე-13 საუკუნიდან დაიწყო სამეცნიერო ტექსტების თარგმნა. თანამედროვე მათემატიკაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინები — ალგებრა, ალგორითმი, ციფრი, შიფრი და სხვები — არაბული წარმოშობისაა. == მეცნიერების ისტორიის ევოლუცია ისლამურ სამყაროში == მიუხედავად იმისა, რომ ისლამური მათემატიკოსების წვლილი ევროპაში შუა საუკუნეების განმავლობაში ფართოდ ფასდებოდა, რენესანსის შემდეგ სიტუაცია შეიცვალა. XVIII და XIX საუკუნეებში ევროპაში დამკვიდრდა ორიენტალისტური შეხედულება, რომლის მიხედვითაც მეცნიერება და რაციონალიზმი დასავლეთის პრივილეგიად ითვლებოდა, ხოლო აღმოსავლეთი — სულიერ და არარაციონალურ სივრცედ<ref name=":1" />. [[ფაილი:Numeration-brahmi ru.png|მინი|არაბული ციფრების ევოლუცია]] ამ ორიენტალისტურმა ხედვამ ხელი შეუწყო ისლამური მეცნიერების წვლილის შეუმჩნევლობას. არაბი მათემატიკოსების მიღწევები ხშირად მიიჩნეოდა უბრალოდ ბერძნული ცოდნის ტექნიკურ გაგრძელებად და არა ორიგინალურ აღმოჩენებად. შედეგად, დასავლურ მეცნიერების ისტორიაში დამკვიდრდა ევროცენტრული ხედვა, რომელიც მეცნიერების განვითარებას ბერძნული მემკვიდრეობიდან პირდაპირ თანამედროვე ევროპულ მეცნიერებამდე მიიჩნევს, ხოლო ისლამური პერიოდები შუალედურ, თითქმის დავიწყებულ ფაზად<ref name=":2">[[iarchive:historyofmathema0000hodg_p8m0|A history of mathematics : from Mesopotamia to modernity]]</ref>. ისტორიის გადამწერლებმა XVIII–XIX საუკუნეებში ისლამური მათემატიკის მიღწევები ხშირად ბერძნული მემკვიდრეობის ტექნიკურ გამეორებად წარმოაჩინეს. ერნესტ რენანი, პიერ დიუჰემი და ნიკოლა ბურბაკი ასაბუთებდნენ, რომ არაბულ ნაშრომებს აკლდა თეორიული სიმკაცრე და ორიგინალურობა, რის გამოც ისინი არ შეიძლებოდა ალგებრის დამოუკიდებელ ისტორიულ ფაზად განხილულიყო<ref name=":1" />. ბერტრან რასელის აზრით, მუსლიმური ცივილიზაციას მხოლოდ ცოდნის გადამცემის როლი უნდა ჰქონოდა, არა ორიგინალური იდეების შემქმნელისა<ref>[https://books.google.ru/books?id=nmgwDQAAQBAJ&pg=PT584&lpg=PT584&dq=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB+%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B2+%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8+%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5+%D0%B4%D0%BD%D0%B8+%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&source=bl&ots=67gJdVFhoS&sig=m3nLo3Ez82Qoca5JXojpO1oMORM&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjy4MeNnanUAhXLEywKHRX7DEgQ6AEIJzAB#v=onepage&q=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%BB%20%22%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D1%86%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%20%D0%B2%20%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B8%20%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5%20%D0%B4%D0%BD%D0%B8%20%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%22%20%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85%20%D1%80%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2&f=false История западной философии]</ref>. მხოლოდ XIX საუკუნის მეორე ნახევარში დაიწყო ისლამური მათემატიკის ხელახალი აღმოჩენა. ფრანც ვოეპკემ დაამტკიცა, რომ [[ომარ ხაიამი]] მესამე ხარისხის განტოლებებსაც განიხილავდა და გამოაქვეყნა მანამდე უცნობი ხელნაწერები, მათ შორის ალ-კარაჯის ალგებრა<ref>[https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1076512 Histoire des mathématiques. T. 1 / , dans laquelle on rend compte de leurs progrès depuis leur origine jusqu'à nos jours... Nouvelle édition... par J.-F. Montucla,... Montucla, Jean-Étienne (1725-1799). Auteur du texte]</ref>. XX საუკუნეში ეილჰარდ ვიდემანმა და ჯორჯ სარტონმა შეუწყეს ხელი არაბულენოვანი მეცნიერების აღიარებას როგორც თვითმყოფადი სამეცნიერო ტრადიციისა<ref>''Fuat Sezgin.'' Wissenschaft und Technik im Islam. — Frankfurt: Institute fur Geschichte d. Arabisch-Islamischen Wissenschaft, 2003. — Т. I. — С. 2. — <nowiki>ISBN 3-8298-0067-3</nowiki>.</ref>. თუმცა, ვიქტორ კაცის თქმით, მრავალი არაბული ხელნაწერი ჯერაც შეუსწავლელია. თანამედროვე მკვლევრების — როშდი რაშედის, ჯონ ბერგგრენისა და იან ჰოოგენდიიკის — ძალისხმევით, დღეს გაცილებით უფრო ფართო და ნათელი სურათი გვაქვს ისლამური მეცნიერების წვლილზე მათემატიკის ისტორიაში<ref name=":2" />. ისლამურმა მათემატიკოსებმა რიცხვთა სისტემის განვითარებაში გადამწყვეტი წვლილი შეიტანეს: ანბანური [[აბჯადია|აბჯადის]] შემდეგ, VIII საუკუნეში შემოიღეს ათწილადი პოზიციური სისტემა. ალ-ხორეზმმა ხელი შეუწყო მის გავრცელებას ხალიფატსა და ევროპაში. რიცხვის კონცეფცია გაფართოვდა დადებით რეალურ რიცხვებამდე, ხოლო უარყოფით რიცხვებზე ზოგადი წესები ჩამოაყალიბა ალ-სამუელმა. წილადები და ათწილადი ნიშნები დამოუკიდებელ რიცხვებად აღიქმებოდა, ხოლო სხვადასხვა სფეროში გამოიყენებოდა სხვადასხვაგვარი დათვლის სისტემა. ასტრონომიაში შენარჩუნებული იყო სექსაგესიმალური სისტემა, ხოლო ალ-ბირუნი იყო პირველი, ვინც დროის ერთეულებად საათი დაყო<ref name=":3">[https://web.archive.org/web/20240530213649/https://maa.org/press/periodicals/convergence/extending-al-karajis-work-on-sums-of-odd-powers-of-integers-introduction Extending al-Karaji's Work on Sums of Odd Powers of Integers - Introduction]</ref>. ალგებრა დამოუკიდებელ დისციპლინად ჩამოყალიბდა ალ-ხორეზმის ნაშრომით IX საუკუნეში, რომელმაც განტოლებების სისტემატური შესწავლა დაამკვიდრა და წინა არითმეტიკულ ტრადიციებზე უარი თქვა. ყურადღება გაამახვილა წრფივ და კვადრატულ განტოლებებზე და შემოიტანა ალგებრული თეორიის საწყისები. ალ-ხორეზმის იდეები ევროპაში XII საუკუნეში გავრცელდა ლათინური თარგმანის მეშვეობით, რაც რენესანსის მათემატიკის განვითარებასაც საფუძვლად დაედო. ალგებრის განვითარება გაგრძელდა აბუ კამილისა და ალ-კარაჯის მიერ, რომლებმაც გააფართოვეს მისი საზღვრები ირაციონალურ რიცხვებზე და სისტემატიზაცია მოახდინეს პოლინომების ოპერაციების. კუბური განტოლებების გეომეტრიული ამოხსნა და ფესვის მიახლოების მეთოდი ალგებრის სიმბოლურ ფორმამდე მის განვითარებაში მნიშვნელოვან ეტაპად იქცა. საბოლოოდ, ალგებრამ საფუძველი ჩაუყარა მათემატიკის მრავალ დარგს, მათ შორის რიცხვთა თეორიასა და დიოფანტის განტოლებებზე მუშაობას<ref name=":3" />. [[ტრიგონომეტრია]] ისლამურ სამყაროში ასტრონომიული და გეოდეზიური მიზნებისთვის განვითარდა. სფერული ტრიგონომეტრია იქცა დამოუკიდებელ მეცნიერებად. IX საუკუნიდან მოყოლებული, ჰაბაშ ალ-ჰასიბმა და ალ-ბატანიმ დაამატეს [[ტანგენსი]], [[კოტანგენსი]] და სხვა ფუნქციები. მოგვიანებით, ალ-ფარაბიმ და აბუ ალ-ვაფამ მათ შორის დამოკიდებულებები და ერთეულოვანი წრის კონცეფცია შეიმუშავეს. ასევე ჩამოყალიბდა ტრიგონომეტრიული თეორემები, როგორიცაა [[სინუსების თეორემა|სინუსების]] თეორემა, რაც გამოირჩეოდა სიზუსტით და ბერძნულ მემკვიდრეობას სცილდებოდა. == სქოლიო == {{სქოლიო}} [[კატეგორია:მათემატიკის ისტორია]] ch4gbpr4p8kavdu4dtdrt6c8idn1uhz 10 590871 4816632 2025-06-19T12:33:55Z DerFuchs 6187 ახალი გვერდი: {{ნავდაფა |სახელი = ისრაელის უნივერსიტეტები |სათაური = ისრაელის უნივერსიტეტები |სიაკლასი = hlist |მდგომარეობა = {{{state|autocollapse}}} |სია1= *[[არიელის უნივერსიტეტი]] *[[ბარ ილანის უნივერსიტეტი]] *[... 4816632 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ისრაელის უნივერსიტეტები |სათაური = ისრაელის უნივერსიტეტები |სიაკლასი = hlist |მდგომარეობა = {{{state|autocollapse}}} |სია1= *[[არიელის უნივერსიტეტი]] *[[ბარ ილანის უნივერსიტეტი]] *[[ბენ გურიონის ნეგევის უნივერსიტეტი]] *[[იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი]] *[[ისრაელის ღია უნივერსიტეტი]] *[[რაიხმანის უნივერსიტეტი]] *[[ტექნიონი|ტექნიონი – ისრაელის ტექნოლოგიური ინსტიტუტი]] *[[თელავივის უნივერსიტეტი]] *[[ხაიფის უნივერსიტეტი]] *[[ვაიცმანის სამეცნიერო ინსტიტუტი]] }}<noinclude>{{collapsible option}} [[კატეგორია:ისრაელის თარგები]]</noinclude> mgs5kva8h0869gjh98f2yefvpjcovsw 4816638 4816632 2025-06-19T12:36:52Z DerFuchs 6187 4816638 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = ისრაელის უნივერსიტეტები |სათაური = ისრაელის უნივერსიტეტები |სიაკლასი = hlist |მდგომარეობა = {{{state|autocollapse}}} |სია1= *[[არიელის უნივერსიტეტი]] *[[ბარ-ილანის უნივერსიტეტი]] *[[ბენ გურიონის ნეგევის უნივერსიტეტი]] *[[იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტი]] *[[ისრაელის ღია უნივერსიტეტი]] *[[რაიხმანის უნივერსიტეტი]] *[[ტექნიონი|ტექნიონი – ისრაელის ტექნოლოგიური ინსტიტუტი]] *[[თელავივის უნივერსიტეტი]] *[[ხაიფის უნივერსიტეტი]] *[[ვაიცმანის სამეცნიერო ინსტიტუტი]] }}<noinclude>{{collapsible option}} [[კატეგორია:ისრაელის თარგები]]</noinclude> j5nt33a8vhrbtbzgx65gd2hs510zbwo 0 590872 4816633 2025-06-19T12:34:48Z DerFuchs 6187 გადამისამართება გვერდზე „[[ხაიფას უნივერსიტეტი]]“ 4816633 wikitext text/x-wiki #გადამისამართება [[ხაიფას უნივერსიტეტი]] 4ts25tyl1ayar92qhtwnyiryp4xl6jy 2 590873 4816651 2025-06-19T12:48:08Z SophieJ55 169145 ახალი გვერდი: {| id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" ! |- |{{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=27|თვე=3|წელი=2025}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- |{{მ... 4816651 wikitext text/x-wiki {| id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" ! |- |{{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=27|თვე=3|წელი=2025}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/დაბადების დღე|12 იანვარი}} |- |{{მომხმარებლის თარგი/თბილისი}} |} 6w57lxt9mfe4z6jpap3ni6ftcn0dk0k 2 590874 4816654 2025-06-19T12:52:32Z Elenee 55 167437 ახალი გვერდი: {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=27|თვე=3|წელი=2025}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქარ... 4816654 wikitext text/x-wiki {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=27|თვე=3|წელი=2025}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/დაბადების დღე|13 იანვარი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/თბილისი}} |} 520kh7sjltv9f1ltlzy27rbgzuoqmqq 2 590875 4816686 2025-06-19T13:25:16Z ნატალი ჩიბურდანიძე55 169882 ახალი გვერდი: {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=10|თვე=10|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქარ... 4816686 wikitext text/x-wiki {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=10|თვე=10|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/დაბადების დღე|24 იანვარი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/თბილისი}} |} birnhy1w4exh0xjhsdi60ps6m10i21l 3 590876 4816717 2025-06-19T16:26:26Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: {{გამარჯობა}}— ~~~~ 4816717 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) esus6v5w43gso5ao5a720mgvlkd4ekx 4816719 4816717 2025-06-19T16:32:13Z Kubbla3103 171263 პასუხი 4816719 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) t56e611jvz4kdddd293wl195soprspt 4816736 4816719 2025-06-19T18:09:31Z Jaba1977 3604 პასუხი 4816736 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::გამარჯობა, ძალიან კარგი გადაწყვეტილებაა, წერეთ ვიკიპედიის წესების დაცვით, აქ თავისუფალი ენციკლოპედიაა და გზა ხსნილის :) წარმატებებს გისურვებთ. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:09, 19 ივნისი 2025 (UTC) kwdez6dz54dpidaqua73r5z13nw7uld 4816737 4816736 2025-06-19T18:09:51Z Jaba1977 3604 4816737 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::გამარჯობა, ძალიან კარგი გადაწყვეტილებაა, წერეთ ვიკიპედიის წესების დაცვით, აქ თავისუფალი ენციკლოპედიაა და გზა ხსნილია :) წარმატებებს გისურვებთ. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:09, 19 ივნისი 2025 (UTC) gm0vh4tr13gjyzh7re2j0xg2gs6wm70 4816742 4816737 2025-06-19T18:16:32Z Kubbla3103 171263 პასუხი 4816742 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::გამარჯობა, ძალიან კარგი გადაწყვეტილებაა, წერეთ ვიკიპედიის წესების დაცვით, აქ თავისუფალი ენციკლოპედიაა და გზა ხსნილია :) წარმატებებს გისურვებთ. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:09, 19 ივნისი 2025 (UTC) :::@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :::მადლობა გაიხარე შეკითხები რომ მქონდეს შევძლებ ხომ აქ გკითხოთ რამე [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 18:16, 19 ივნისი 2025 (UTC) fgut7r041w83lytichhe3k2sj93lwte 4816750 4816742 2025-06-19T18:24:17Z Jaba1977 3604 პასუხი 4816750 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::გამარჯობა, ძალიან კარგი გადაწყვეტილებაა, წერეთ ვიკიპედიის წესების დაცვით, აქ თავისუფალი ენციკლოპედიაა და გზა ხსნილია :) წარმატებებს გისურვებთ. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:09, 19 ივნისი 2025 (UTC) :::@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :::მადლობა გაიხარე შეკითხები რომ მქონდეს შევძლებ ხომ აქ გკითხოთ რამე [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 18:16, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::::სპორტი არაა ჩემი სფერო და ამ კუთხით ვერ დაგეხმარებით, ტექნიკურ ნაწილს რაც შეეხება გთხოვთ იხილოთ ჩვენი იუთუბ არხი სახელწოდებით wikiclubs. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:24, 19 ივნისი 2025 (UTC) 9wzacehtvavsx423foevku7mc9eh4gn 4816769 4816750 2025-06-19T18:44:17Z Kubbla3103 171263 პასუხი 4816769 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 16:26, 19 ივნისი 2025 (UTC) :@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :გამარჯობა მინდა ქართული ფეხბურთის საქართველოს ლიგის ვიკიპედია და ქართული კლუბების ვიკიპედიას დავეხმარო განვითარებაში ბევრი შეცდომა და ინფორმაციის ნაკლებობას განიცდის ეს თემა [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 16:32, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::გამარჯობა, ძალიან კარგი გადაწყვეტილებაა, წერეთ ვიკიპედიის წესების დაცვით, აქ თავისუფალი ენციკლოპედიაა და გზა ხსნილია :) წარმატებებს გისურვებთ. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:09, 19 ივნისი 2025 (UTC) :::@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :::მადლობა გაიხარე შეკითხები რომ მქონდეს შევძლებ ხომ აქ გკითხოთ რამე [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 18:16, 19 ივნისი 2025 (UTC) ::::სპორტი არაა ჩემი სფერო და ამ კუთხით ვერ დაგეხმარებით, ტექნიკურ ნაწილს რაც შეეხება გთხოვთ იხილოთ ჩვენი იუთუბ არხი სახელწოდებით wikiclubs. [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 18:24, 19 ივნისი 2025 (UTC) :::::@[[მომხმარებელი:Jaba1977|Jaba1977]] :::::მადლობა 🙌 [[მომხმარებელი:Kubbla3103|Kubbla3103]] ([[მომხმარებლის განხილვა:Kubbla3103|განხილვა]]/[[სპეციალური:Contributions/Kubbla3103|წვლილი]]) 18:44, 19 ივნისი 2025 (UTC) lkla2jlukdzgmlvzdrn868y5j0r301e 2 590877 4816728 2025-06-19T17:18:44Z Nugzari Sadikovi 158639 ახალი გვერდი: {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=11|თვე=4|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქარ... 4816728 wikitext text/x-wiki {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=11|თვე=4|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/დაბადების დღე|24 აგვისტო}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/თბილისი}} |} 2ixsx4u9l8xbtgtkap1f0d12y29zcy5 2 590878 4816733 2025-06-19T17:36:20Z NinoChitidze55 166694 ახალი გვერდი: {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=24|თვე=12|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქარ... 4816733 wikitext text/x-wiki {| name="userboxes" id="userboxes" style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 1ex; width: 240px; border: 1px solid #99B3FF; clear: right" |- ! |- | {{მომხმარებლის თარგი/ვიკიპედიელის ასაკი|დღე=24|თვე=12|წელი=2024}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/საქ}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/ქართველი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/დაბადების დღე|9 სექტემბერი}} |- | {{მომხმარებლის თარგი/თბილისი}} |} n6amywicc7oj9gcs14erlkna4hpw3d3 10 590879 4816762 2025-06-19T18:40:34Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: {{ნავდაფა |სახელი = სერბეთის პრეზიდენტები |სურათი = |სურათი2 = |სათაური = [[სერბეთის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">სერბეთის პრეზიდენტები</span>]] | სიასტილი = | სათსტილი = background:{{ფერი|სერბეთი}} | ჯ... 4816762 wikitext text/x-wiki {{ნავდაფა |სახელი = სერბეთის პრეზიდენტები |სურათი = |სურათი2 = |სათაური = [[სერბეთის პრეზიდენტი|<span style="color:white;">სერბეთის პრეზიდენტები</span>]] | სიასტილი = | სათსტილი = background:{{ფერი|სერბეთი}} | ჯგუფსტილი = background:{{ფერი|სერბეთი}} |სიაკლასი = hlist |ჯგუფი1= სერბეთის რესპუბლიკა (1992-2006) |სია1= * [[სლობოდან მილოშევიჩი]] * [[მილან მილუტინოვიჩი]] * [[ბორის ტადიჩი]] |ჯგუფი2= სერბეთი (2006-დან) |სია2= * [[ბორის ტადიჩი]] * [[სლავიცა ჯუკიჩ-დეიანოვიჩი]] * [[ტომისლავ ნიკოლიჩი]] * [[ალექსანდარ ვუჩიჩი]] }} <noinclude> [[კატეგორია:სერბეთის თარგები]] [[კატეგორია:თარგი:პრეზიდენტები]] </noinclude> tgk7wxip6whe300hsr8yuz29anbl9lu 0 590880 4816778 2025-06-19T19:09:01Z Nininoza 162640 ახალი გვერდი: {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''მალხაზ ერქვანიძე''' (დ. [[24 ნოემბერი]], [[1963]], [[კულაში]], [[საქართველო]]) — მეცნიერი, მუსიკოსი, პედაგოგი, ხელოვნებათმცოდნე. == ბიოგრაფია == [[1982]] წელს დაამთავრა თბილისის... 4816778 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''მალხაზ ერქვანიძე''' (დ. [[24 ნოემბერი]], [[1963]], [[კულაში]], [[საქართველო]]) — მეცნიერი, მუსიკოსი, პედაგოგი, ხელოვნებათმცოდნე. == ბიოგრაფია == [[1982]] წელს დაამთავრა თბილისის III მუსიკალური სასწავლებელი, [[1990]] წელს [[თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია|ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია]]. დააარსა და ხელმძღვანელობდა: „ანჩისხატის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, „მამადავითის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, ფოლკლორული ანსამბლი „სახიობა“. გასტროლებით შემოიარა: [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]], [[ინგლისი]], [[საფრანგეთი]], [[ავსტრია]], [[გერმანია]], [[პოლონეთი]]. იგი არის ეთნომუსიკოლოგი, ლოტბარი, ხალხური სიმღერებისა და საგალობლების ცნობილი შემსრულებელი, შემკრები, გამომცემელი, ფოლკლორული ექსპედიციების ორგანიზატორი,ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი. საკანდიდატო დისერტაციის თემა - „ქართული საგალობლების ნოტებზე გადაღების ისტორია და ქართული მუსიკალური სისტემა“. [[2014]] წელს დაიცვა სადოქტორო დისერტაციის თემა - „ქართული საეკლესიო გალობის გადაღების ისტორია და ქართული სამუსიკო სისტემა“. == რესურსები ინტერნეტში == {{nplg ბიოგრაფია|00006452}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:ერქვანიძე, მალხაზ}} [[კატეგორია:ქართველი მეცნიერები]] [[კატეგორია:ქართველი მუსიკოსები]] [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] [[კატეგორია:ქართველი ხელოვნებათმცოდნეები]] [[კატეგორია:დაბადებული 24 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] o5jtf684dcwv6m1b64q5is7mcdbs9nj 4816839 4816778 2025-06-20T03:07:51Z Jaba1977 3604 4816839 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''მალხაზ ერქვანიძე''' (დ. [[24 ნოემბერი]], [[1963]], [[კულაში]], [[საქართველო]]) — ქართველი მეცნიერი, მუსიკოსი, პედაგოგი, ხელოვნებათმცოდნე. == ბიოგრაფია == [[1982]] წელს დაამთავრა თბილისის III მუსიკალური სასწავლებელი, [[1990]] წელს [[თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია|ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია]]. დააარსა და ხელმძღვანელობდა: „ანჩისხატის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, „მამადავითის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, ფოლკლორული ანსამბლი „სახიობა“. გასტროლებით შემოიარა: [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]], [[ინგლისი]], [[საფრანგეთი]], [[ავსტრია]], [[გერმანია]], [[პოლონეთი]]. იგი არის ეთნომუსიკოლოგი, ლოტბარი, ხალხური სიმღერებისა და საგალობლების ცნობილი შემსრულებელი, შემკრები, გამომცემელი, ფოლკლორული ექსპედიციების ორგანიზატორი,ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი. საკანდიდატო დისერტაციის თემა - „ქართული საგალობლების ნოტებზე გადაღების ისტორია და ქართული მუსიკალური სისტემა“. [[2014]] წელს დაიცვა სადოქტორო დისერტაციის თემა - „ქართული საეკლესიო გალობის გადაღების ისტორია და ქართული სამუსიკო სისტემა“. == რესურსები ინტერნეტში == {{nplg ბიოგრაფია|00006452}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:ერქვანიძე, მალხაზ}} [[კატეგორია:ქართველი მეცნიერები]] [[კატეგორია:ქართველი მუსიკოსები]] [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] [[კატეგორია:ქართველი ხელოვნებათმცოდნეები]] [[კატეგორია:დაბადებული 24 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] d4hda9rrjheajxmp8trwxy0almq0qah 4816840 4816839 2025-06-20T03:08:12Z Jaba1977 3604 /* სქოლიო */ 4816840 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''მალხაზ ერქვანიძე''' (დ. [[24 ნოემბერი]], [[1963]], [[კულაში]], [[საქართველო]]) — ქართველი მეცნიერი, მუსიკოსი, პედაგოგი, ხელოვნებათმცოდნე. == ბიოგრაფია == [[1982]] წელს დაამთავრა თბილისის III მუსიკალური სასწავლებელი, [[1990]] წელს [[თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია|ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია]]. დააარსა და ხელმძღვანელობდა: „ანჩისხატის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, „მამადავითის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, ფოლკლორული ანსამბლი „სახიობა“. გასტროლებით შემოიარა: [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]], [[ინგლისი]], [[საფრანგეთი]], [[ავსტრია]], [[გერმანია]], [[პოლონეთი]]. იგი არის ეთნომუსიკოლოგი, ლოტბარი, ხალხური სიმღერებისა და საგალობლების ცნობილი შემსრულებელი, შემკრები, გამომცემელი, ფოლკლორული ექსპედიციების ორგანიზატორი,ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი. საკანდიდატო დისერტაციის თემა - „ქართული საგალობლების ნოტებზე გადაღების ისტორია და ქართული მუსიკალური სისტემა“. [[2014]] წელს დაიცვა სადოქტორო დისერტაციის თემა - „ქართული საეკლესიო გალობის გადაღების ისტორია და ქართული სამუსიკო სისტემა“. == რესურსები ინტერნეტში == {{nplg ბიოგრაფია|00006452}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{DEFAULTSORT:ერქვანიძე, მალხაზ}} [[კატეგორია:დაბადებული 24 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] [[კატეგორია:ქართველი მეცნიერები]] [[კატეგორია:ქართველი მუსიკოსები]] [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] [[კატეგორია:ქართველი ხელოვნებათმცოდნეები]] 5dc1katn3zsiifzevrxv82dnumz5bas 4816940 4816840 2025-06-20T07:30:48Z Geagea 783 {{authority control}} 4816940 wikitext text/x-wiki {{ინფოდაფა მეცნიერი}} '''მალხაზ ერქვანიძე''' (დ. [[24 ნოემბერი]], [[1963]], [[კულაში]], [[საქართველო]]) — ქართველი მეცნიერი, მუსიკოსი, პედაგოგი, ხელოვნებათმცოდნე. == ბიოგრაფია == [[1982]] წელს დაამთავრა თბილისის III მუსიკალური სასწავლებელი, [[1990]] წელს [[თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია|ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია]]. დააარსა და ხელმძღვანელობდა: „ანჩისხატის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, „მამადავითის ტაძრის მგალობელთა გუნდი“, ფოლკლორული ანსამბლი „სახიობა“. გასტროლებით შემოიარა: [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]], [[ინგლისი]], [[საფრანგეთი]], [[ავსტრია]], [[გერმანია]], [[პოლონეთი]]. იგი არის ეთნომუსიკოლოგი, ლოტბარი, ხალხური სიმღერებისა და საგალობლების ცნობილი შემსრულებელი, შემკრები, გამომცემელი, ფოლკლორული ექსპედიციების ორგანიზატორი,ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი. საკანდიდატო დისერტაციის თემა - „ქართული საგალობლების ნოტებზე გადაღების ისტორია და ქართული მუსიკალური სისტემა“. [[2014]] წელს დაიცვა სადოქტორო დისერტაციის თემა - „ქართული საეკლესიო გალობის გადაღების ისტორია და ქართული სამუსიკო სისტემა“. == რესურსები ინტერნეტში == {{nplg ბიოგრაფია|00006452}} ==სქოლიო== {{სქოლიო}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:ერქვანიძე, მალხაზ}} [[კატეგორია:დაბადებული 24 ნოემბერი]] [[კატეგორია:დაბადებული 1963]] [[კატეგორია:ქართველი მეცნიერები]] [[კატეგორია:ქართველი მუსიკოსები]] [[კატეგორია:ქართველი პედაგოგები]] [[კატეგორია:ქართველი ხელოვნებათმცოდნეები]] ndtw66umi17jztq6bp7lizkszbubxqc 14 590881 4816841 2025-06-20T03:12:29Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის ამერიკელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ამერიკელი პოლიტიკოსები საუკუნის მიხედვით]] 4816841 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის ამერიკელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ამერიკელი პოლიტიკოსები საუკუნის მიხედვით]] q9dcpow6hikewavi16rw0nqc2eemb2r 14 590882 4816843 2025-06-20T03:15:36Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:ფრანგი არამხატვრული მწერლები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ფრანგი მწერლები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის არამხატვრული მწერლები]] 4816843 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ფრანგი არამხატვრული მწერლები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ფრანგი მწერლები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის არამხატვრული მწერლები]] chv8q3k5z3gzzn8o8dkg74caazt5zh0 14 590883 4816844 2025-06-20T03:19:31Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4816844 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] cqefx6id8a8u3nh95bqbx5oa7zdvrv9 4816852 4816844 2025-06-20T03:27:08Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816852 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|დანიელი]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] jc7iwgjb1rn0ji5d44i4jpoxp8d58n9 14 590884 4816845 2025-06-20T03:20:32Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4816845 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 7db79q5s6jmwqb8hdnb469jyqirbrek 14 590885 4816847 2025-06-20T03:21:37Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები საქმიანობისა და ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით]] 4816847 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის დანიელები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები საქმიანობისა და ქვეყნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით]] j1wv70w3l4578383g18sl94m7masjk5 14 590886 4816848 2025-06-20T03:23:19Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე დანიაში]] [[კატეგორია:დანიელები საუკუნის მიხედვით]] კატეგორია:XXI საუკუნის ევროპელები ეროვნების მი... 4816848 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე დანიაში]] [[კატეგორია:დანიელები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ევროპელები ეროვნების მიხედვით]] f0nku5g1f8zo7e9qz340c4u2ikijncg 14 590887 4816849 2025-06-20T03:24:42Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნე ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:III ათასწლეული ევროპაში]] [[კატეგორია:საუკუნეები დანიაში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ევროპაში]] 4816849 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნე ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:III ათასწლეული ევროპაში]] [[კატეგორია:საუკუნეები დანიაში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ევროპაში]] 62uwxr1kjl28kzs8b93pvv1jg3ez49h 14 590888 4816851 2025-06-20T03:26:20Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით|მსახიობები]] 4816851 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით|მსახიობები]] 97n5di0pmk6ye59vvv00b7o8wi1ilpe 14 590889 4816853 2025-06-20T03:28:43Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4816853 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] gmyvzs0hs2gvxr4mutployk2a2yhixs 14 590890 4816854 2025-06-20T03:29:30Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] 4816854 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:დანიელი მსახიობები]] [[კატეგორია:დანიელი მამაკაცები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] qhs4cyepgl8ly6r7im4p0b5oej8i6w8 14 590891 4816855 2025-06-20T03:33:15Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:XX საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|გერმანელი ]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4816855 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:XX საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|გერმანელი ]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] n1yo5fp8g7wfja2ti07v3o7x7cpaj3h 4816859 4816855 2025-06-20T03:36:31Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816859 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:XX საუკუნის მამაკაცი მსახიობები|გერმანელი ]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] q4zri0ynxho9bsj882xulozwj75vy55 14 590892 4816856 2025-06-20T03:34:28Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XX საუკუნის მსახიობები ქვეყნის მიხედვით|გერმანელი]] [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4816856 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XX საუკუნის მსახიობები ქვეყნის მიხედვით|გერმანელი]] [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]] 4oim069ueq0luazefo9yezclxgyp7ba 4816857 4816856 2025-06-20T03:35:15Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816857 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XX საუკუნის მსახიობები ქვეყნის მიხედვით|გერმანელი]] [[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] svpw3ahgxdx76qabub2prtlpq0dqy47 14 590893 4816858 2025-06-20T03:35:58Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით|მსახიობები]] 4816858 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელები საქმიანობისა და საუკუნის მიხედვით|მსახიობები]] 4vecc0fq68znu4zga77ozdsm5osh103 14 590894 4816860 2025-06-20T03:37:35Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] 4816860 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნისა და საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები საუკუნეების მიხედვით]] s70gbi4q4g8zlo2l8zaim61c854exev 14 590895 4816861 2025-06-20T03:38:37Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] 4816861 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:გერმანელი მსახიობები]] [[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:მამაკაცი მსახიობები ქვეყნის მიხედვით]] awxtz4x69hyr7maj9j0u2gsoddbupei 14 590896 4816884 2025-06-20T05:11:56Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის მამაკაცი მწერლები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელი მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მამაკაცი მწერლები]] 4816884 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის მამაკაცი მწერლები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელი მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მამაკაცი მწერლები]] 4x2sovq9jm5m61xqcivklojlpjhvsu4 14 590897 4816885 2025-06-20T05:13:08Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]] კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანური ლიტე... 4816885 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანური ლიტერატურა]] 9ubcrfb4oyb1spiyth3cbmz9xgqiqm1 4816903 4816885 2025-06-20T05:39:21Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816903 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანური ლიტერატურა]] 1pf5qcsqqdjz04kb9wll1i3v9uwaszt 14 590898 4816886 2025-06-20T05:14:40Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნებისა და საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნისა და საქმიანობის მიხედვით]] 4816886 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნის ესპანელები]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნებისა და საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნისა და საქმიანობის მიხედვით]] lgers7ciu3aecwjwi15p6sflff1fxou 14 590899 4816887 2025-06-20T05:15:59Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XXI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნის მიხედვით]] კატეგორია:XXI საუკუნის ევროპელები ეროვნები... 4816887 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XXI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ევროპელები ეროვნების მიხედვით]] bw3pdtltlmkq0le7nop5r684elu9tkn 14 590900 4816888 2025-06-20T05:17:06Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ევროპაში]] [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] 4816888 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ქვეყნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ევროპაში]] [[კატეგორია:ესპანეთის თანამედროვე ისტორია]] gvfeewgxqnve3u7856nsyyr2dxrm3yw 14 590901 4816890 2025-06-20T05:17:59Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:ესპანეთის ისტორია პერიოდების მიხედვით]] [[კატეგორია:ევროპის უახლესი ისტორია]] [[კატეგორია:თანამედროვე ისტორია ქვეყნების მიხედვით]] 4816890 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანეთის ისტორია პერიოდების მიხედვით]] [[კატეგორია:ევროპის უახლესი ისტორია]] [[კატეგორია:თანამედროვე ისტორია ქვეყნების მიხედვით]] 5mhx7d0xz0ldud8t7ci1q4rx0v4p3qb 14 590902 4816895 2025-06-20T05:21:15Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:ლიტერატურის ისტორია ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ლიტერატურა]] 4816895 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ლიტერატურის ისტორია ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:XXI საუკუნის ლიტერატურა]] jednquyp3ac9owl2dnvizzii3zk5ib3 14 590904 4816908 2025-06-20T05:40:27Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]] კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანური ლ... 4816908 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანური ლიტერატურა]] onoh9uagnsuj2msr9be30vny6gqrwop 4816909 4816908 2025-06-20T05:40:41Z Jaba1977 3604 წაიშალა [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელი საქმიანობის მიხედვით]]; დაემატა [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელები საქმიანობის მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816909 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:ესპანელი მწერლები საუკუნეების მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელები საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანური ლიტერატურა]] hzc4mo9bn3y429ptsq0075oy67fwjde 14 590905 4816910 2025-06-20T05:41:38Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ადამიანები ეროვნებისა და საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნისა და საქმიანობის მიხედვით]] 4816910 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ადამიანები ეროვნებისა და საქმიანობის მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნისა და საქმიანობის მიხედვით]] t0gcrhxxzvrmdgxekofgap59yu3vr3l 14 590906 4816912 2025-06-20T05:43:19Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ესპანეთში]] 4816912 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის ადამიანები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:ესპანელები საუკუნის მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ესპანეთში]] smmfvhe04v0ppwlhd1v8c2a3kqimxwn 14 590907 4816915 2025-06-20T05:45:53Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:II ათასწლეული ესპანეთში]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ქვეყნის მიხედვით]] 4816915 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:საუკუნეები ესპანეთში]] [[კატეგორია:II ათასწლეული ესპანეთში]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ქვეყნის მიხედვით]] smowpn858344quv40bh3gnrxjj9iz2j 14 590908 4816917 2025-06-20T05:50:26Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის ლიტერატურა]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:ლიტერატურის ისტორია ესპანეთში]] 4816917 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის ლიტერატურა]] [[კატეგორია:XVI საუკუნე ესპანეთში]] [[კატეგორია:ლიტერატურის ისტორია ესპანეთში]] jnws0dh6ixwginom50qgges22s0l8kw 3 590909 4816922 2025-06-20T06:29:35Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: {{გამარჯობა}}— ~~~~ 4816922 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:Jaba1977|<span style="color:#006400;">'''''Wiki -'''''</span>]] [[მომხმარებელი განხილვა:Jaba1977|<span style="color:#006400">'''''ჯაბა'''''</span>]] 06:29, 20 ივნისი 2025 (UTC) ekdcd6bomndmlm67jqvzb7umwiy7kv7 14 590910 4816923 2025-06-20T06:41:31Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის პოეტები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელი მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი პოეტები საუკუნის მიხედვით]] 4816923 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის პოეტები ეროვნების მიხედვით]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის ესპანელი მწერლები]] [[კატეგორია:ესპანელი პოეტები საუკუნის მიხედვით]] qvs5s61alwn1fdzb81lat4z06qwbi21 14 590911 4816926 2025-06-20T06:50:18Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის პოეტები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები ეროვნების მიხედვით]] 4816926 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის პოეტები]] [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები ეროვნების მიხედვით]] 5mnoavhmu88i6i5jueu8nxm11dvb3io 14 590912 4816928 2025-06-20T06:52:15Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:პოეტები საუკუნეების მიხედვით]] 4816928 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:პოეტები საუკუნეების მიხედვით]] ckbtrxm10yihyefmeiwmbvn5shjf3ej 14 590913 4816929 2025-06-20T06:53:37Z Jaba1977 3604 ახალი გვერდი: [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] 4816929 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] no9s2f4583nvjfd8bis3ep7z1xf6l4o 4816930 4816929 2025-06-20T06:54:14Z Jaba1977 3604 დაემატა [[კატეგორია:მწერლები საუკუნისა და ეროვნების მიხედვით]] გაჯეტ [[ვპ:HC|HotCat]]-ით 4816930 wikitext text/x-wiki [[კატეგორია:XVI საუკუნის მწერლები]] [[კატეგორია:მწერლები საუკუნისა და ეროვნების მიხედვით]] iwd4ffi6i4bxdcz1a4k6nuh1cfzfy1y 3 590914 4817004 2025-06-20T10:51:42Z MIKHEIL 18439 ახალი გვერდი: {{გამარჯობა}}— ~~~~ 4817004 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:51, 20 ივნისი 2025 (UTC) 2l2fv3w9uvp74x3nvdpv44rygw51730 3 590915 4817005 2025-06-20T10:52:40Z MIKHEIL 18439 ახალი გვერდი: {{subst:ტესტი}}— ~~~~ 4817005 wikitext text/x-wiki == გთხოვთ, ვარჯიშისთვის გამოიყენოთ [[ვიკიპედია:სავარჯიშო|„სავარჯიშო გვერდი“]] ! == {{ახალბედა/ტესტი}} — [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:52, 20 ივნისი 2025 (UTC) sveoiufhgcw4w2jjok6465iiwl3n6ce 3 590916 4817009 2025-06-20T10:58:03Z MIKHEIL 18439 ახალი გვერდი: {{გამარჯობა}}— ~~~~ 4817009 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:58, 20 ივნისი 2025 (UTC) scdtf35enr1y9e7ijdtd7d2y6tt6t7m 3 590917 4817010 2025-06-20T10:58:10Z MIKHEIL 18439 ახალი გვერდი: {{გამარჯობა}}— ~~~~ 4817010 wikitext text/x-wiki {{გამარჯობა}}— [[მომხმარებელი:MIKHEIL|<font color="#0000FF">Mikheil</font>]] <small>^{[[მომხმარებელი განხილვა:MIKHEIL|<span style="color:#00FF00">მიწერა</span>]]}</small> 10:58, 20 ივნისი 2025 (UTC) scdtf35enr1y9e7ijdtd7d2y6tt6t7m