វិគីភីឌា kmwiki https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98 MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter មេឌា ពិសេស ការពិភាក្សា អ្នកប្រើប្រាស់ ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ វិគីភីឌា ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា ឯកសារ ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ មេឌាវិគី ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី ទំព័រគំរូ ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ ជំនួយ ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk ខេត្តនៃកម្ពុជា 0 24539 322378 322372 2025-06-21T13:09:32Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន */ 322378 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Southeast_Asian_history_-_Around_1540.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចមួយខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' [[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ស្រុកពិមាឃ]]ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសិង្គារ|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : [[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] dgq0d61sty4tozr8vhjb26ubshz82pf 322379 322378 2025-06-21T13:13:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក */ 322379 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចមួយខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' [[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ស្រុកពិមាឃ]]ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសិង្គារ|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : [[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] l0zxrmr0it8xd44ritwpfjik0k5gdlr 322380 322379 2025-06-21T13:16:02Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក */ 322380 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' [[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ស្រុកពិមាឃ]]ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសិង្គារ|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : [[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] j0p7bg751g5bdayg3xxh9fcw72fddgp 322381 322380 2025-06-21T13:17:21Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក */ 322381 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសិង្គារ|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : [[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] toywq1q9o4rgm6ur0t22yui6pc402rt 322382 322381 2025-06-21T13:18:19Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322382 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : [[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] g9kpq39q7vcsv2dhzr19fbtrnwygjsx 322383 322382 2025-06-21T13:19:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322383 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] 8s2x37rekd25x51aodhyab1tlhmdwpy 322384 322383 2025-06-21T13:31:41Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក */ 322384 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] rgrdhyk6936jnbjkf3msmx9a3dzkgqz 322385 322384 2025-06-21T13:33:04Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322385 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ|ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ស្រីសុរិយោទ័យ|ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] b74dk5ksh26k8bihediumzo7t9ow7n9 322386 322385 2025-06-21T13:40:07Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 /* សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក */ 322386 wikitext text/x-wiki '''[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]''' ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ២៥ ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១។[[រាជធានីភ្នំពេញ]]មិនមែនជាខេត្តនោះទេតែជាតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាខេត្តដោយហេតុថាវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងកម្រិតដូចគ្នាទៅនឹងខេត្ត ២៤ ទៀតដែរ។ឈ្មោះនៃខេត្តដូចគ្នាទៅនឹងក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្តាល]] [[កំពង់ធំ]] [[កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] [[តាកែវ]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[បន្ទាយមានជ័យ]] [[មណ្ឌលគិរី]] [[រតនគិរី]] និង [[ឧត្តរមានជ័យ]]ចេញ។ [[ភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]]មានសន្ទភាពនិងប្រជាជនខ្ពស់បំផុត។ខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីធំជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]ហើយខេត្តដែលមានទំហំផ្ទៃដីតូចជាងគេនៅក្នុង[[ប្រទេសកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]]គឺ[[ខេត្តកែប]]។[[ខេត្តកែប]]មានអត្រាប្រជាជនទាបបំផុតស្របពេលដែល[[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]មានសន្ទភាពប្រជាជនទាបបំផុតដូចគ្នាដែរ(ស្ដែងតាមរយៈជំរឿនឆ្នាំ ២០០០)។ [[កម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]ត្រូវបានបែងចែកជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅជា ''[[ស្រុក]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ ចំណែកឯ ''[[ខណ្ឌ]]'' មានតែនៅក្នុង[[រាជធានីភ្នំពេញ]]ប៉ុណ្ណោះ។ចំនួន ''[[ស្រុក]]'' / ''[[ខណ្ឌ]]'' នៅក្នុង ''[[ខេត្ត]]-[[រាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជា|រាជធានី]]'' នីមួយៗមានចំនួនខុសៗគ្នារាប់ចាប់តាំងពីខេត្តតូចៗរហូតដល់ខេត្តធំៗ។ខេត្តនីមួយៗត្រូវមានតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសមួយផងដែរហៅថាក្រុង(ទីរួមខេត្ត)លើកលែងតែខេត្ត[[ខេត្តកណ្តាល|កណ្តាល]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]]ដែលមានក្រុងច្រើន(ចាប់ពី ០២ ឡើងទៅ)។ ''[[ឃុំ]]'' / ''[[សង្កាត់]]'' គឺជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៣ និងចុងក្រោយបង្អស់គឺ ''[[ភូមិ]]'' ដែលជាបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០៤។នៅ[[រាជធានីភ្នំពេញ]]គ្មាន ''[[ឃុំ]]'' នោះទេដោយប្រើប្រាស់ ''[[សង្កាត់]]'' ជំនួសឲ្យ ''[[ឃុំ]]'' វិញ។ {{short description|First-level administrative division of Cambodia}} {{Infobox subdivision type | name = ខេត្ត ឬ ខែត្រ<br />{{lang|en|Province}}<br />{{nobold|{{transl|km|Khétt}}}} | alt_name = |map = Provincial Boundaries in Cambodia.svg |category = បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០១ |territory = {{CAM}} |start_date = |current_number = ២៥ |number_date = |population_range = ៤២,៦៦៥ ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– ២,២៨១,៩៥១ ([[រាជធានីភ្នំពេញ]])<ref name=census2019 /> |area_range = {{Convert|336|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តកែប]])&nbsp;– {{Convert|14288|sqkm|abbr=on}} ([[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]) |government = រដ្ឋបាលខេត្ត |subdivision = [[ស្រុក|ខណ្ឌ/ក្រុង/ស្រុក]](បំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទី ០២ បន្ទាប់ពីខេត្ត) }} ==បញ្ជីរាជធានី-ខេត្ត== [[File:Cambodia, administrative divisions - km - colored.svg|center|700px]] {| class="wikitable" style="text-align:center |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរកាត់ ! អក្សរខ្មែរ ! អក្សរកាត់ខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រាជធានី<br> ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | '''PP''' | [[រាជធានីភ្នំពេញ|រាជធានីភ្នំពេញ]] | '''ភព''' | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | '''BMC''' | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ]] | '''បមជ''' | [[ក្រុងប៉ោយប៉ែត|ក្រុងប៉ោយប៉ែត]] [[ក្រុងសិរីសោភ័ណ|ក្រុងសិរីសោភ័ណ]] |Krong Poipet, Krong Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | '''BB''' | [[ខេត្តបាត់ដំបង|ខេត្តបាត់ដំបង]] | '''បប''' | [[ក្រុងបាត់ដំបង|ក្រុងបាត់ដំបង]] | Krong Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | '''KC''' | [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្តកំពង់ចាម]] | '''កច''' | [[ក្រុងកំពង់ចាម|ក្រុងកំពង់ចាម]] | Krong Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | '''KCH''' | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] | '''កឆ''' | [[ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង|ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង]] | Krong Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | '''KS''' | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]] | '''កស''' | [[ក្រុងច្បារមន|ក្រុងច្បារមន]] [[ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ|ក្រុងឧដុង្គម៉ែជ័យ]] |Krong Chbar Mon, Krong Odongk Meae Chey |- ! ០៧ | Kampong Thom | '''KT''' | [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្តកំពង់ធំ]] | '''កធ''' | [[ក្រុងស្ទឹងសែន|ក្រុងស្ទឹងសែន]] |Krong Stueng Saen |- ! ០៨ | Kampot | '''KP''' | [[ខេត្តកំពត|ខេត្តកំពត]] | '''កព''' | [[ក្រុងកំពត|ក្រុងកំពត]] [[ក្រុងបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]] | Krong Kampot, Krong Bokor |- ! ០៩ | Kandal | '''KD''' | [[ខេត្តកណ្តាល|ខេត្តកណ្ដាល]] | '''កណ''' | [[ក្រុងតាខ្មៅ|ក្រុងតាខ្មៅ]] [[ក្រុងសំពៅពូន|ក្រុងសំពៅពូន]] [[ក្រុងអរិយក្សត្រ|ក្រុងអរិយក្សត្រ]] | Krong Ta Khmau, Krong Sampov Poun, Krong Arey Ksat |- ! ១០ | Koh Kong | '''KK''' | [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្តកោះកុង]] | '''កក''' | [[ក្រុងខេមរភូមិន្ទ|ក្រុងខេមរភូមិន្ទ]] | Krong Khemarak Phoumin |- ! ១១ | Kep | '''KEP''' | [[ខេត្តកែប|ខេត្តកែប]] | '''កែប''' | [[ក្រុងកែប|ក្រុងកែប]] | Krong Kep |- ! ១២ | Kratíe | '''KRC''' | [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្តក្រចេះ]] | '''ក្រច''' | [[ក្រុងក្រចេះ|ក្រុងក្រចេះ]] | Krong Kratíe |- ! ១៣ | Mondulkiri | '''MK''' | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] | '''មគ''' | [[ក្រុងសែនមនោរម្យ|ក្រុងសែនមនោរម្យ]] | Krong Senmonorom |- ! ១៤ | Oddar Meanchey | '''OMC''' | [[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ|ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]] | '''ឧមជ''' | [[ក្រុងសំរោង|ក្រុងសំរោង]] | Krong Samraong |- ! ១៥ | Pailin | '''PL''' | [[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្តប៉ៃលិន]] | '''បល''' | [[ក្រុងប៉ៃលិន|ក្រុងប៉ៃលិន]] | Krong Pailin |- ! ១៦ | Preah Sihanouk | '''SN''' | [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ខេត្តព្រះសីហនុ]] | '''សន''' | [[ក្រុងកំពង់សោម|ក្រុងកំពង់សោម]] [[ក្រុងកោះរ៉ុង|ក្រុងកោះរ៉ុង]] [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុងព្រះសីហនុ]] | Krong Kampong Som, Krong Koh Rong, Sihanoukville(Krong Preah Sihanouk) |- ! ១៧ | Preah Vihear | '''PV''' | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្តព្រះវិហារ]] | '''ពវ''' | [[ក្រុងព្រះវិហារ|ក្រុងព្រះវិហារ]] | Krong Preah Vihear |- ! ១៨ | Pursat | '''PS''' | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្តពោធិ៍សាត់]] | '''ពស''' | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ក្រុងពោធិ៍សាត់]] | Krong Pursat |- ! ១៩ | Prey Veng | '''PRV''' | [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្តព្រៃវែង]] | '''ព្រវ''' | [[ក្រុងព្រៃវែង|ក្រុងព្រៃវែង]] | Krong Prey Veng |- ! ២០ | Ratanakiri | '''RK''' | [[ខេត្តរតនគីរី|ខេត្តរតនគីរី]] | '''រគ''' | [[ក្រុងបានលុង|ក្រុងបានលុង]] | Krong Banlung |- ! ២១ | Siem Reap | '''SR''' | [[ខេត្តសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] | '''សរ''' | [[ក្រុងរុនតាឯក|ក្រុងរុនតាឯកតេជោសែន]] [[ក្រុងសៀមរាប|ក្រុងសៀមរាប]] | Krong Run Ta EK Techo Sen, Krong Siem Reap |- ! ២២ | Stung Treng | '''ST''' | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] | '''សត''' | [[ក្រុងស្ទឹងត្រែង|ក្រុងស្ទឹងត្រែង]] | Krong Stung Treng |- ! ២៣ | Svay Rieng | '''SVR''' | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ខេត្តស្វាយរៀង]] | '''ស្វរ''' | [[ក្រុងបាវិត|ក្រុងបាវិត]] [[ក្រុងស្វាយរៀង|ក្រុងស្វាយរៀង]] | Krong Bavet, Krong Svay Rieng |- ! ២៤ | Takéo | '''TK''' | [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្តតាកែវ]] | '''តក''' | [[ក្រុងដូនកែវ|ក្រុងដូនកែវ]] | Krong Doun Kaev |- ! ២៥ | Tbong Khmum | '''TKH''' | [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]] | '''តឃ''' | [[ក្រុងសួង|ក្រុងសួង]] | Krong Suong |} [[File:Mappa Impero Khmer (it).svg|center|700px]] ==អភិបាលកិច្ច== '''រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត'''នីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមប្រឹក្សាតាមរយៈ'''ការបោះឆ្នោតអសកល'''ពី'''ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់'''ដែលឲ្យឈ្មោះថា'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''។'''ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''គឺជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរាជធានី-ខេត្ត។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យតាមរសំណើពី'''នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'''និង'''រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ'''។'''គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត'''ត្រូវមានអភិបាលមួយរូបមានតួនាទីដឹកនាំរួមនិងអភិបាលរង(តាមការកំណត់របស់[[ក្រសួងមហាផ្ទៃ|ក្រសួងមហាផ្ទៃ]])ជាជំនួយការដឹកនាំអភិបាលលើជំនាញវិស័យនានានៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត។ រដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗត្រូវបង្កើតឲ្យមាន'''គណៈកម្មាធិការរបស់ក្រុមប្រឹក្សារាជធានី-ខេត្ត'''តាមលក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីសម្របសម្រួលលើវិស័យជំនាញក៏ត្រូវឲ្យមានការបង្កើត'''គណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី-ខេត្ត'''មានសមាសភាពពីមន្ទីរអង្គភាពនានាទាំងអស់នៅក្នុងដែនរាជធានី-ខេត្តសាមីដែលអភិបាលរាជធានី-ខេត្តជាប្រធាន។ ==ប្រវត្តិ<ref>{{Cite web |title=ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (ត្រឹង ងារ) {{!}} PDF |url=https://www.scribd.com/document/448583288/%E1%9E%94-%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F-%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%81-%E1%9E%98%E1%9F%82%E1%9E%9A-%E1%9E%8F-%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%84-%E1%9E%84%E1%9E%B6%E1%9E%9A |access-date=2025-06-20 |website=Scribd |language=en}}</ref>== ==='''សម័យនគរវ្នំ ឬ ហ្វូណន'''=== [[File:Funan Kingdom.png|thumb]] ព្រះរាជា[[នគរភ្នំ|នគរវ្នំ]]និយមធ្វើសង្គ្រាមពង្រីកទឹកដីតួយ៉ាងដូចជា[[ព្រះបាទហ្វាន់ ឆេម៉ាន់ ឬស្រីមារៈ|ព្រះបាទហ្វាន់ឆេម៉ាន់]]បានលើកទ័ពជើងទឹកទៅវាយរដ្ឋជាច្រើនមកដាក់ជាចំណុះរួមមានរដ្ឋ[[ខ្មែរ]] ខ្លះ [[រដ្ឋមន|មន]] ខ្លះ [[ចាម]] ឬ [[ម៉ាឡេយូ]]។ក្នុងសង្គ្រាមគេច្រើនចាប់ឈ្លើយសឹកមកធ្វើជាទាសាទាសី។ ដោយហេតុនេះហើយទើបយើងហៅ[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ថាជាអធិរាជាណាចក្រហើយស្ដេចមានឋានៈជា ''[[មហារាជ|មហារាជ]]'' ឬជា ''[[សាវ៌កៅ|សាវ៌កៅ]]'' (ស្ដេចចក្រវាឡ)។រដ្ឋដែល​ឋិតក្រោមអំណាចរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ទាំងនោះមានស្ដេចសោយរាជ្យគ្រប់ៗរដ្ឋទាំងអស់ហើយរដ្ឋទាំងនោះមានតួនាទីលើកសួយសារអាករមកថ្វាយអធិរាជ[[ហ៊្វូណន|នគរវ្នំ]]រៀងរាល់ឆ្នាំរដ្ឋនេះគេហៅថា ''[[សាមន្តរាជ្យ|សាមន្តរាជ្យ]]''។ហើយរដ្ឋបែបទី ០២ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយព្រះរាជបុត្រឬព្រះញាតិវង្សរបស់ស្ដេចអាណាចក្រវ្នំគេហៅថា ''[[វិស័យរដ្ឋ|វិស័យរដ្ឋ]]'' ដែលជាសម្បត្តិរបស់[[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រវ្នំ]]ផ្ទាល់ដែលបង្កើតឡើងដោយ[[ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី១|ព្រះបាទកៅណ្ឌិន្យទី ១]] ប៉ុន្តែត្រូវបានរំលាយចោលទៅវិញដោយ[[ហ៊ុនប៉ានហួង|ព្រះបាទហ៊ុនប៉ានហួង]]វិញ។គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបនេះគឺមានគ្រោះថ្នាក់ណាស់គឺដោយសារតែពេលណាអំណាចកណ្ដាលចុះខ្សោយនោះ ''[[សាមន្តរាជ្យ]]'' មួយចំនួននឹងងើបឡើងបះបោរដូចករណី ''​[[សាមន្តរដ្ឋ|សាមន្តរដ្ឋ]][[ចេនឡា]]'' នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី ០៦។ ==='''សម័យនគរកម្វុជ ឬ ចេនឡា'''=== [[File:Chen-La_locator.png|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័នទី ១]] ទ្រង់បានតាំងរាជធានីនៅ[[ឦសានបុរៈ]]ហើយមានគ្រួសារ ២០០០ នាក់រស់នៅ។នៅកណ្ដាលក្រុងមានសាលធំមួយជាទីដែលព្រះរាជាទ្រង់ព្រះប្រទានសវនាការនិងជួបជុំពួកមន្ត្រី សេនាបតី។នៅខាងក្រៅរាជធានីមានក្រុងចំនួន ៣០ ទៀតហើយក្រុងនីមួយៗមានគ្រួសារជាច្រើនពាន់នាក់រស់នៅហើយគ្រប់គ្រងដោយអភិបាលម្នាក់។ ==='''សម័យអង្គរ(ចក្រភពខ្មែរ)'''=== [[File:Khmer_Empire.png|thumb]] ====ប្រមាណ==== បច្ចេកពាក្យ ''[[ប្រមាន-ប្រមាណ]]'' ត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]ដើម្បីសម្គាល់ឈ្មោះដល់បំណែងចែកទឹកដីដ៏ធំៗ ឬ មួយភូមិភាគនៃកម្ពុជទេស។តាមសិលាចារឹក(អក្សរសិលាចារឹកទំព័រ ៤៧ ៤៨ និង ៤៩)យើងបានឃើញដែនដី ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលជា ២០ គឺជាផែនដីដ៏ធំៗនៃប្រទេស។ នៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងនៅក្នុងសម័យសតវត្សរ៍ទី ០៧ (សិលាចារឹកអ្នកតា)មានសរសេរឈ្មោះពាក្យថា ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ។ តើភូមិភាគនេះនៅឯណា ឬ មួយក៏មានទីតាំងនៅកន្លែងវត្តព្រៃវែងសព្វថ្ងៃ?នៅក្នុងសិលាចារឹកនេះទៀតក៏មានសរសេរព្រះនាម[[ព្រះបាទឥសានវរ្ម័ន|ព្រះបាទឦសានវរ្ម័ន]]ដែលជាព្រះមហាក្សត្រលើមហាក្សត្រ''[[សាមន្តរាជ]]'' នៃភូមិភាគទាំង ០៣។ តើ ''[[ប្រមាណមហាត្មល]]'' ជាភូមិភាគមួយនៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ(ឬទីក្រុង)ទាំង ០៣ កន្លែងដែលមានចារនៅក្នុងសិលាចារឹកវត្តព្រៃវែងដែលឬទេ? នៅក្នុងបណ្ដាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ០៥ ដែលត្រូវបានពណ៌នាតាមឧទាហរណ៍ខាងលើនេះយើងអាចសង្កេតឃើញថាភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]'' ( ''[[ប្រមាណ]]'' ពាក្យនេះមានន័យ ០២ មានន័យថា រង្វាស់និងការប៉ាន់ស្មាន)មួយចំនួនមានដើមកំណើតពីពាក្យ[[ខ្មែរ]]ហើយឈ្មោះភូមិភាគចំនួន ១១ មានដើមកំណើតពី[[សំស្ក្រឹត]]។ ម្យ៉ាងវិញទៀតបើតាមសិលាចារឹក K.៩៨៩ ភូមិភាគ ''[[ប្រមាណ]]''មួយមានឈ្មោះថា ''[[សតគ្រាម]]'' ដែលមានន័យថា'''ភូមិចំនួនមួយរយ'''បានសេចក្ដីថាតាមរយៈអត្ថន័យរបស់ភូមិភាគនេះ យើងអាចទាញមតិដែលបញ្ជាក់ទំហំដ៏ធំធេងនៃស្ថាននាមដែលបានប្រើប្រាស់ពាក្យ ''[[ប្រមាណ]]'' នៅខាងដើម។នៅក្នុងសិលាចារឹកនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]នា[[សម័យអង្គរ]]ក៏មានការប្រើប្រាស់ ''[[ប្រមាណ]]'' សម្រាប់សម្គាល់នូវភូមិភាគផ្សេងៗនៃ[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ផងដែរ។ ====វិសយ==== ''[[វិសយ]]'' ពាក្យ[[សំស្ក្រឹត]]មានន័យថា [[តំបន់]] [[ខេត្ត]] ពាក្យ ''[[វិសយ]]'' ប្រើសម្រាប់សម្គាល់នូវបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋការឬក៏បំណែងចែករាជការមួយៗដ៏ច្បាស់លាស់នៅក្នុង[[សម័យអង្គរ]]។ តាមសិលាចារឹកនានាពាក្យ ''[[វិសយ]] (Visaya)''សម្គាល់នូវ[[ទីរួមខេត្ត]]ដែលនៅក្នុងនោះមានស្ថាប័នរាជការផ្សេងៗខាងគ្រហស្ថ និងសាសនា។ ''[[វិសយ]]'' នីមួយៗស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ ''[[ខ្លោញវិសយ]]''(ស្ដេចត្រាញ់ ឬ ចៅហ្វាយខេត្ត)។ រាជការដែលធ្វើការអម ''[[ខ្លោញវិសយ]]'' គឺមាន ''[[ខ្លោញវលវិសយ]] (Khlon Vala Visaya K.២២១)''។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការធញ្ញជាតិគឺមានស្រូវអង្ករជាអាទិភាព។''[[ខ្លោញ]]'' ទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការទារប្រេងមានប្រេងធ្វើអំពីរុក្ខជាតិនិងប្រេងធ្វើអំពីខ្លាញ់គោ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១) ''[[វ្រីហិបយ៌្យនវិសយ]] (Vrihi paryyan Visaya'' ''K.៤៤៤'')ព្រមទាំងមាន''[[ខ្លោញ]]'' ឬមួយក៏អធិបតីទទួលបន្ទុកតុលាការដែលនៅតាមសិលាចារឹកថា ''[[សភាវិសយ]]។'' បើប្រៀបធៀបទៅនិងសម័យបច្ចុប្បន្នពាក្យ ''[[វិសយ]]'' មានន័យថាជាបំណែងចែកទឹកដីរដ្ឋបាលដូចជាខេត្តដែរ(សិលាចារឹកទំព័រ ៥១)។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថាមានឈ្មោះស្ថាននាមខ្លះដែលត្រូវបានបង្កបង្កើតឡើងដោយការប្រើពាក្យ ''[[ភូមិសាស្ត្រ]] ផង [[ប្រមាណ]] ផង និង [[វិសយ]] ផង''។ ឧទាហរណ៍ : (សិលាចារឹក ទំព័រ ៥១) [[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]] = បុរីដ៏ល្អ ដ៏ប្រសើរ គឺជាភូមិភាគនៅខាងទិសឧត្ដរនៃកម្ពុជទេសគឺនៅតំបន់[[វត្តភូ]]ឬហៅថា[[តំបន់បាសាក់]]នៅខាងភូមិភាគឧត្ដរ។ តាមមតិអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]គឺជារាជធានីចាស់នៃប្រទេស[[ចេនឡា]]ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលសោយរាជ្យមុនគេនៅទីនោះព្រះនាមថា[[ស្រេស្ឋវម៌្ម|ព្រះបាទស្រេស្ឋវរ្ម័ន]]។ សន្ទុក = ប្រហែលជាចេញមកពីពាក្យ ស្ទុក ស្ដុក មានន័យថា ធំ មាំមួន ប៉ុន្តែន័យរបស់ពាក្យនេះម្យ៉ាងទៀតគឺបឹង។ សព្វថ្ងៃមានពាក្យ'''[[ភ្នំសន្ទុក]]'''ដែលនៅលើនោះមានប្រាសាទបុរាណតាមសិលាចារឹកក៏មានសរសេរអំពី ''Mahanasa = អ្នកធ្វើម្ហូបអាហារនៅ [[វិសយសន្ទុក]](Visaya Sanduk)''។ ប្រសិនបើពាក្យ[[ស្រេស្ឋបុរ|ស្រេស្ឋបុរៈ]]និង'''សន្ទុក'''បានត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់សម្គាល់ភូមិភាគផងខេត្តផងគេអាចសន្និដ្ឋានថានៅតាមសិលាចារឹកមានពាក្យសម្គាល់ភូមិភាគដទៃទៀតដែលត្រូវប្រើសម្រាប់សំគាល់ខេត្ត។យើងបានរកឃើញ ''[[ប្រមាណ]]'' ប្រហែលចំនួន ២០ ហើយនៅក្នុង ''[[ប្រមាណ]]'' នីមួយៗមាន ''[[វិសយ]]'' គឺខេត្តច្រើន។ដូច្នេះ ''[[វិសយ]]'' នៅក្នុងសម័យបុរាណជាពិសេសនៅ[[សម័យអង្គរ]]មានមិនតិចជាងពាក្យរបស់[[ជីវ តាក្វាន់]]ដែលបានសរសេរថានៅក្នុង[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]មានខេត្តច្រើនជាង ៩០ ខេត្ត។ <ref>[http://phumikhmer.wordpress.com/2012/07/16/%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%90%E1%9E%B6%E1%9E%93%E2%80%8B%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9E%98%E2%80%8B%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%B6-toponymie%E2%80%8B-%E1%9E%94%E1%9E%8E%E1%9F%92/?relatedposts_exclude=92 ស្ថាននាមវិទ្យារបស់បណ្ឌិតឡុងសៀម]</ref> ===សម័យចតុមុខ និង សម័យលង្វែក === [[File:Map-of-southeast-asia 1400 CE.png|thumb]] នៅក្នុងសម័យនោះ[[ប្រទេសកម្ពុជា]]លែងជាមហាអំណាចលេខ ០១ ខាងទឹកដីទៀតហើយ។ទឹកដីជាន់ក្រៅគឺស្រុក'''[[បច្ចន្តជនបទ]]'''ដូចជាស្រុក'''[[សុខោទ័យ]]''' ស្រុក'''[[អយុធ្យា]]''' ស្រុក'''[[លពបុរី]]''' ស្រុក'''[[ស្រុកពិមាឃ(ខេត្តនគររាជ)|ពិមាឃ]]'''ត្រូវបាត់បង់អស់ទៅហើយរីឯប្រទេស ''[[សាមន្តរាជ]]'' ដូចជា'''[[ចាម្ប៉ា]] [[អណ្ណាម]] [[ប្រទេសជ្វា|ជ្វា]] [[រដ្ឋមន|មន]]'''ក៏លែងមានទៀតដែរហើយ។ព្រំដែនខាងជើងរបស់[[ខ្មែរ]]ធ្លាក់មកនៅត្រឹម'''[[ទន្លេមូល]]'''ឬនៅលើនេះបន្តិចបន្តួចនឹង[[ឡាវ|ប្រទេសលាវ]]។ព្រះនគរខាងលិចទល់នឹង'''[[ខេត្តបស្ចឹមបុរី|បស្ចឹមបុរី]]''' និង '''[[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]]'''ខាងពាយ័ព្យទល់នឹង'''[[ស្រុកនាងរង]] [[ខេត្តនគររាជសីមា|នគររាជសីមា]]'''ខាងកើតទល់នឹង[[ប្រទេសចម្ប៉ា]]ខាងត្បូងទល់នឹង[[សមុទ្រចិនខាងត្បូង|សមុទ្រចិន]]និង[[ឈូងសមុទ្រសៀម]]។ [[File:Cambodia Map 1461-1476 AD.jpg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៤៧៥ នៃគ.ស[[អាណាចក្រខ្មែរ]]ចែកចេញជា ០៣ អាណាចក្រ ៖ * '''អាណាចក្រខាងជើង'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទស្រីរាជា]]។ * '''អាណាចក្រខាងកើត'''មានរាជធានីនៅ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ|ស្រីសន្ធរ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ស្រីសុរិយោទ័យ|ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ]] * '''អាណាចក្រខាងលិច'''មានរាជធានីនៅ[[ចតុមុខ]]គ្រប់គ្រងដោយ[[ព្រះបាទធម្មរាជា]]។ [[File:Spanish protectorate of Cambodia map.png|thumb]] បើតាមពង្សាវតាររាជាណាចក្រ[[ខ្មែរ]]សម័យនោះមានប្រមាណ ៧០ ខេត្តគឺ : '''[[ខេត្តលង្វែក|លង្វែក]] [[ខេត្តបរិបូរណ៍|អម្រិន្ទបូរ]] [[ខេត្តក្រគរ|ក្រគរ]] [[ខេត្តគ្រង|គ្រង]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តឫស្សីសាញ|ឫស្សីសាញ]] [[ខេត្តតាមសីមា|តាមសីមា]] [[ខេត្តមង្គលបុរី|មង្គលបុរី]] [[ខេត្តរយ៉ង|រយ៉ង]] [[ខេត្តសុរិន្ទ|សុរិន្ទ្រ]] [[ខេត្តសង្គឹត|សិង្គារ]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តជើងព្រៃ|ជើងព្រៃ]] [[ខេត្តគោកសេះ|គោកសេះ]] [[ខេត្តអន្លង់រាជ|អន្លង់រាជ]] [[ខេត្តព្រហ្មទេព|ព្រហ្មទេព]] [[ខេត្តព្រៃក្ដី|ព្រៃក្ដី]] [[ខេត្តស្ទោង|ស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង|ជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស|រលួស]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តម្លូព្រៃ|ម្លូព្រៃ]] [[ខេត្តជាំក្សាន្ត|ជាំក្សាន្ត]] [[ខេត្តត្នោត|ត្នោត]] [[ខេត្តទឹកជោរ|ទឹកជោរ]] [[ខេត្តសៀមបូក|សៀមបូក]] [[ខេត្តសម្បុកសម្បូណ៌|សម្បុកសម្បូណ៌]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តឆ្លូង|ឆ្លូង]] [[ខេត្តត្បូង|ត្បូង]] [[ខេត្តបាសាន|បាសាន]] [[ខេត្តទទឹងថ្ងៃ|ទទឹងថ្ងៃ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ|ត្បូងឃ្មុំ]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តជើងបាដែង|ជើងបាដែង]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តបាទី|បាទី]] [[ខេត្តលើកដែក|លើកដែក]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តថ្ពង|ថ្ពង]] [[ខេត្តបាសាក់|បាសាក់]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពាម|ពាម]] [[ខេត្តកោះស្លាកែត|កោះស្លាកែត]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រះសីហនុ|កំពង់សោម]] [[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] [[ខេត្តពាមមេសរ|ពាមមេសរ]] [[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] [[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]]'''។ល។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថានៅក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប៉ុន្មាននេះខេត្តខ្លះនៅឋានៈជាខេត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដូចជា'''[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]]'''។ល។រីឯខេត្តខ្លះធ្លាក់ឋានៈមកស្រុកវិញដូចជា'''[[ខេត្តមង្គលបុរី]] [[ខេត្តស្ទោង]] [[ខេត្តជីក្រែង]] [[ខេត្តរលួស]] [[ខេត្តទឹកជោរ]]'''។ល។ចំណែកខេត្តខ្លះទៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះរលាយចូលនឹងខេត្តឯទៀតៗអស់ទៅ។ ខេត្តនីមួយៗត្រូវបែងចែកជាស្រុកហើយ[[ស្រុក]]នីមួយៗត្រូវបែងចែកជា[[ឃុំ]]និង[[ភូមិ]]ជាច្រើនទៅទៀត។ប៉ុន្តែខេត្តជាច្រើនត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ធំៗដែលគេឲ្យឈ្មោះថា'''ដី'''។ '''ដី>រាជធានី-ខេត្ត>ស្រុក/ខណ្ឌ>ឃុំ/សង្កាត់>ភូមិ''' ===សម័យឧដុង្គ=== [[File:Southeast Asia in 1683 Map (Cambodia, Pegu, Siam) by Cantelli.jpg|thumb]] [[File:Indochina_map_(1770s).jpg|thumb]] នៅក្នុង[[សម័យឧដុង្គ]]ឃើញមានខេត្តដូចជា : '''[[ខេត្តកំពង់ក្របី|កំពង់ក្របី]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តកំពង់ស្វាយ|កំពង់ស្វាយ]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តច័ន្ទបុរី|ច័ន្ទបុរី]] [[ខេត្តចុងកាល់|ចុងកាល់]] [[ខេត្តដូនណៃ|ដូនណៃ]] [[ខេត្តទ្រាំង|ទ្រាំង]] [[ខេត្តបន្ទាយមាស|បន្ទាយមាស]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តបាភ្នំ|បាភ្នំ]] [[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] [[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តព្រៃនគរ|ព្រៃនគរ]] [[ខេត្តមហានគរ|មហានគរ]] [[ខេត្តរំដួល|រំដួល]] [[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] [[ខេត្តសំរោងទង|សំរោងទង]] [[ខេត្តស្វាយទាប|ស្វាយទាប]] [[ខេត្តកំពង់លែង|កំពង់លែង]]'''។ ===សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង និង សម័យអាណានិគមនិយមជប៉ុន=== [[File:Cambodia indochina map 1886.jpg|thumb]] [[File:French Indochina locator.svg|thumb]] [[File:Map of Japanese Empire August 1942 - DPLA - 0a5010ede7fcba8bd85ef9771b44d17b.jpg|thumb]] នៅក្នុងរជ្ជកាល[[ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ-មុនីវង្ស]]មានខេត្តនិងភូមិភាគដូចជា ៖ ====ខេត្ត​==== *[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] *[[​ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *​[[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] *[[ខេត្តកំពត|កំពត]] *[[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] *[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|​កំពង់ឆ្នាំង]] *[[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] *[[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *[[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] *[[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *[[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] *[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *[[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] *[[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] ====ភូមិភាគរដ្ឋបាល==== នៅក្នុង ​គ.ស ​១៩៤៧ មាន​ព្រះរាជ្យក្រម​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ចំនួន ០​៧ ​គឺ ៖ *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​១ : [[ខេត្ត​បាត់ដំបង]] និង [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០២ : [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ខេត្ត​ពោធិសាត់]] និង [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៣ : [[ខេត្តកំពង់ធំ|ខេត្ត​កំពង់ធំ]] និង [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៤ : [[ខេត្តក្រចេះ|ខេត្ត​ក្រចេះ]] និង [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៥ : [[ខេត្តព្រៃវែង|ខេត្ត​ព្រៃវែង]] និង​ [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី​ ០៦ : [[ខេត្តកណ្ដាល|ខេត្ត​កណ្ដាល]] និង [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] *ភូមិភាគ​រដ្ឋបាល​ទី ០​៧ : [[ខេត្តតាកែវ|ខេត្ត​តាកែវ]] និង [[ខេត្តកំពត|កំពត]] ===សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ឬ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០១=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] [[File:Flag-map of Cambodia (precise boundaries).svg|thumb]] [[ប្រទេសកម្ពុជា]]បានបន្សល់ទុកនូវខេត្តដែលសេសសល់ស្រាប់នៅក្នុង[[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]រហូតមកដល់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]]។ នៅក្នុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម]]​​ខេត្ដចំនួន ០​៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ថែមទៀតនិង​ក្រុងចំនួន ​០៣ គឺ : [[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.preahvihear.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9F%8B%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.preahvihear.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.mondulkiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%98%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%9B%E1%9E%82%E1%9E%B7%E1%9E%9A%E1%9E%B8 |access-date=2025-06-20 |website=www.mondulkiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.ratanakiri.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F |access-date=2025-06-20 |website=www.ratanakiri.gov.kh}}</ref> [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.oddarmeanchey.gov.kh/historyofprovince |access-date=2025-06-20 |website=www.oddarmeanchey.gov.kh}}</ref>(បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]]) [[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://kohkong.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=kohkong.gov.kh}}</ref> និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://sihanoukville.gov.kh/?page_id=56 |access-date=2025-06-20 |website=sihanoukville.gov.kh}}</ref>(១៩៥៧) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.kep.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%82%E1%9E%94 |access-date=2025-06-20 |website=www.kep.gov.kh}}</ref> និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។សរុប ១៩ ខេត្ត និង ០៣ ក្រុង ។ ===សម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬ លន់ នល់ === [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] ខេត្តនិងក្រុងសល់ពីជំនាន់[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សង្គមរាស្ត្រនិយម]]មានខេត្ត[[ខេត្តកណ្ដាល|កណ្ដាល]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] [[ខេត្តកំពត|កំពត]] [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] [[ខេត្តសៀមរាប|សៀមរាប]] [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]][[ខេត្តព្រះវិហារ|ខេត្ត​ព្រះវិហារ]] [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី]] [[ខេត្តរតនគិរី|ខេត្ត​រតនគីរី]] [[ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ|ខេត្ត​ឧត្ដរមានជ័យ]](បំបែកចេញពី[[ខេត្តសៀមរាប]])[[ខេត្តកោះកុង|ខេត្ត​កោះកុង]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ក្រុង​ព្រះសីហនុ]] (១៩៥៧ ដល់[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] ឬ សម័យលន់ នល់ [[ខេត្តព្រះសីហនុ|ក្រុងកំពង់សោម]]) [[ក្រុងកែប|ក្រុង​កែប]] និង [[ភ្នំបូកគោ|ក្រុងបូកគោ]](១៩៥៩) និង ​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|ក្រុង​គីរីរម្យ]]។ នៅ​ចុង​[[សម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម|សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម]]និង​សម័យ[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]] មាន​បង្កើត​អនុខេត្ត ​១១ និង​ ខេត្ត​ ០១ ដូច​ខាងក្រោម ៖ *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំពង់សីលា|កំពង់សិលា]] ([[ស្រុកស្រែអំបិល|ស្រុក​ស្រែអំបិល]]) *អនុខេត្ត​[[ផ្ការំចេក]] ([[ស្រុកមេមត់|ស្រុក​មេមត់]]) *អនុខេត្ត​[[ភ្នំដិល]] ([[ស្រុកបាធាយ|ស្រុក​បាធាយ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកថ្មពួក|ថ្មពួក]] ([[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|ស្រុក​សិរីសោភ័ណ]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រកានាគ]] ([[តាកែនកោះស្លា​ស្រកានាគ]] [[ស្រុកឈូក|ស្រុក​ឈូក]]) *អនុខេត្ត​[[ថ្មកែវ]] (ជិត​[[ឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគិរីរម្យ|គីរីរម្យ]]) *អនុខេត្ត​[[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]] ([[ឃុំវិហារសួគ៌|វិហារសួគ៌]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] ([[ស្រុកកំចាយមារ|កំចាយមារ]] [[​ព្រៃវែង]]) *អនុខេត្ត​[[ស្រុកអន្លង់វែង|អន្លង់វែង]] (ជិត​[[សៀមរាប]]) *អនុខេត្ត​[[ទន្លេសាប]] (ទីតាំង​សាលាខេត្ត​នៅ​[[ឃុំកំពង់ហ្លួង(ស្រុកក្រគរ)|ឃុំ​កំពង់ហ្លួង]] [[ស្រុកក្រគរ|ស្រុក​ក្រគរ]] [[ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់]]) *អនុ[[ខេត្តប៉ៃលិន]]<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.pailin.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%80%E1%9F%84%E1%9F%87%E1%9E%80%E1%9E%BB%E1%9E%84 |access-date=2025-06-20 |website=www.pailin.gov.kh}}</ref> ក្រោយ​មក​ដាក់​ជា​[[ខេត្តប៉ៃលិន|ខេត្ត​ប៉ៃលិន]]ក្រោយ​មក​ទៀត​កែ​ដាក់​ថា'''ក្រុង​ប៉ៃលិនមង្គល''' *ខេត្ត​[[ឧត្ដុង្គមានជ័យ]] (តាំង​នៅ​[[ស្រុកឧដុង្គ|ស្រុក​ឧត្ដុង្គ]]<ref>{{Cite web |title=អនុក្រឹត្យស្ដីពីការបំបែកស្រុកឧដុង នៃខេត្តកំពង់ស្ពឺ លេខ : ២៧១ អនក្រ.បក, 2022-12-23 {{!}} MPWT |url=https://www.mpwt.gov.kh/kh/documents/sub-decree/564 |access-date=2025-06-18 |website=ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន (MPWT) |language=kh}}</ref> [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ]])។ សរុប ២១ ខេត្ត ក្រោយមក ២០ ខេត្ត ក្រុង ០៣ ក្រោយមក ក្រុង ០៤ និង អនុខេត្ត ១១ ក្រោយមក ១០។<ref>{{Cite web |url=http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |title=ខេត្តខ្មែរសម័យអាណានិគម ដល់ សម័យលន់នល់ |access-date=2014-03-01 |archivedate=2015-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150423002908/http://choukhmer.com/2009/05/27/titles-of-provincial-district-and-regional-leaders-during-king-sisowath-monivong/ |url-status=dead }}</ref> ===សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ប៉ុល ពត=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ រដ្ឋាភិបាល[[ខ្មែរក្រហម]]បានលុបបំបាត់ចោលបំណែងចែករដ្ឋបាលពីមុនរបស់[[កម្ពុជា]]ចេញទាំងអស់។ជំនួសឲ្យខេត្ត[[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]ត្រូវបានបែងចែកទៅជា ០៧ ភូមិភាគគឺភូមិភាគ'''ពាយ័ព្យ ឧត្តរ ឦសាន បូព៌ា និរតី បស្ចឹម និង កណ្ដាល'''។<ref>{{Citation|title=ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|url=https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9F%92%E1%9E%8B%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9E%93%E1%9F%83%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%96%E1%9E%BB%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%92%E1%9E%B7%E1%9E%94%E1%9E%8F%E1%9F%81%E1%9E%99%E1%9F%92%E1%9E%99&oldid=302048|date=2023-11-07|accessdate=2025-06-20|language=km}}</ref> ភូមិភាគទាំងនេះត្រូវបានយកតាមបំណែងចែកដែល​បង្កើតឡើងដោយពួក[[ខ្មែរក្រហម]]នៅពេលដែលពួកគេបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប[[សាធារណរដ្ឋខ្មែរ]]ដឹកនាំដោយ​លោកឧត្តមសេនីយ៍[[លន់ នល់]]។<ref>James A. Tyner, ''The Killing of Cambodia''</ref> ===សម័យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា សម័យរដ្ឋកម្ពុជា និង សម័យអ៊ុនតាក់=== [[File:Location_Cambodia_ASEAN.svg|thumb]] {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! លេខរៀង ! អក្សរឡាតាំង ! អក្សរខ្មែរ ! ទីរួមខេត្ត-រដ្ឋធានី<br>(អាសនៈ) ! អក្សរឡាតាំង |- ! ០១ | Phnom Penh | [[ភ្នំពេញ]] | [[ខណ្ឌដូនពេញ|ដូនពេញ]] | Doun Penh or Daun Penh |- ! ០២ | Banteay Meanchey | [[ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ|បន្ទាយមានជ័យ]]<ref>{{Cite web |title=Request Rejected |url=https://www.banteaymeanchey.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%94%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%98%E1%9E%B6%E1%9E%93 |access-date=2025-06-20 |website=www.banteaymeanchey.gov.kh}}</ref> | [[ស្រុកសិរីសោភ័ណ|សិរីសោភ័ណ]] | Serei Saophoan |- ! ០៣ | Battambang | [[ខេត្តបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | [[ស្រុកបាត់ដំបង|បាត់ដំបង]] | Battambong |- ! ០៤ | Kampong Cham | [[ខេត្តកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | [[ស្រុកកំពង់ចាម|កំពង់ចាម]] | Kampong Cham |- ! ០៥ | Kampong Chhnang | [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | [[ស្រុកកំពង់ឆ្នាំង|កំពង់ឆ្នាំង]] | Kampong Chhnang |- ! ០៦ | Kampong Speu | [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | [[ស្រុកកំពង់ស្ពឺ|កំពង់ស្ពឺ]] | Kampong Speu |- ! ០៧ | Kampong Thom | [[ខេត្តកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | [[ស្រុកកំពង់ធំ|កំពង់ធំ]] | Kampong Thom |- ! ០៨ | Kampot | [[ខេត្តកំពត|កំពត]] | [[ស្រុកកំពត|កំពត]] | Kampot |- ! ០៩ | Kandal | [[ខេត្តកណ្តាល|កណ្ដាល]] | [[ស្រុកតាខ្មៅ|តាខ្មៅ]] | Ta Khmau |- ! ១០ | Koh Kong | [[ខេត្តកោះកុង|កោះកុង]] | [[ស្រុកកោះកុង|កោះកុង]] | Koh Kong |- ! ១១ | Kratié | [[ខេត្តក្រចេះ|ក្រចេះ]] | [[ស្រុកក្រចេះ|ក្រចេះ]] | Kratié |- ! ១២ | Mondulkiri | [[ខេត្តមណ្ឌលគីរី|មណ្ឌលគីរី]] | [[ស្រុកសែនមនោរម្យ|សែនមនោរម្យ]] | Saen Monourom |- ! ១៣ | Siem Reap - Oddar Meanchey | [[ខេត្តសៀមរាប]] [[ឧត្តរមានជ័យ]] | [[ស្រុកសៀមរាប|សៀមរាប]] | Siem Reap |- ! ១៤ | Kampong Saom | [[ក្រុងកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | [[ស្រុកកំពង់សោម|កំពង់សោម]] | Kampong Saom |- ! ១៥ | Preah Vihear | [[ខេត្តព្រះវិហារ|ព្រះវិហារ]] | [[ស្រុកភ្នំត្បែងមានជ័យ|ភ្នំត្បែងមានជ័យ]] | Phnom Thbeng Meanchey |- ! ១៦ | Pursat | [[ខេត្តពោធិ៍សាត់|ពោធិ៍សាត់]] | [[ក្រុងពោធិ៍សាត់|ស្រុកពោធិ៍សាត់]] | Pursat |- ! ១៧ | Prey Veng | [[ខេត្តព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | [[ស្រុកព្រៃវែង|ព្រៃវែង]] | Prey Veng |- ! ១៨ | Ratanakiri | [[ខេត្តរតនគីរី|រតនគីរី]] | [[ស្រុកលំផាត់|លំផាត់]] | Lumphat |- ! ១៩ | Stung Treng | [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | [[ស្រុកស្ទឹងត្រែង|ស្ទឹងត្រែង]] | Stung Treng |- ! ២០ | Svay Rieng | [[ខេត្តស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | [[ស្រុកស្វាយរៀង|ស្វាយរៀង]] | Svay Rieng |- ! ២១ | Takéo | [[ខេត្តតាកែវ|តាកែវ]] | [[ស្រុកតាកែវ|តាកែវ]] | Takéo |- |} ===សម័យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី ០២=== [[File:Cambodia_Cold_War_(orthographic_projection).svg|thumb]] នៅថ្ងៃទី ២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៨ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានផ្លាស់ប្ដូរក្រុង[[កែប]] [[ប៉ៃលិន]] និង [[ក្រុងព្រះសីហនុ|ព្រះសីហនុ]]ទៅជាខេត្តវិញនិងបានកែសម្រួលព្រំប្រទល់សីមាខេត្តជាច្រើន។<ref>{{Cite web|url = http://khmerization.blogspot.com/2008/12/decree-creates-three-new-provinces.html|title = Decree Creates Three New Provinces|publisher = khmerization.blogspot.com|date=December 2008}}</ref> នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ [[នរោត្តម សីហមុនី|ព្រះបាទនរោត្តម-សីហមុនី]]ទ្រង់បានឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យមួយដោយបានបំបែក[[ខេត្តកំពង់ចាម]]ទៅជា ០២ [[ខេត្តកំពង់ចាម]](ត្រើយខាងលិច[[ទន្លេមេគង្គ]]) និង [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]](ត្រើយខាងកើត[[ទន្លេមេគង្គ]])។<ref>{{Cite web |title=Rejected Request |url=https://www.tboungkhmum.gov.kh/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%81%E1%9F%81%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%94%E1%9E%BC%E1%9E%84%E1%9E%83%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%BB |access-date=2025-06-20 |website=www.tboungkhmum.gov.kh}}</ref> ==ឯកសារយោង== {{Reflist}} ==តំណខាងក្រៅ== * [http://www.statoids.com/ukh.html Statoid site] {{ខេត្ត-រាជធានីកម្ពុជា}} {{អត្ថបទអំពីបំណែងចែករដ្ឋបាលថ្នាក់ទីមួយនៃប្រទេសអាស៊ី}} {{Portal bar|កម្ពុជា}} [[Category:បំណែងចែករងនៃកម្ពុជា]] [[Category:បញ្ជីបំណែងចែករងប្រទេស|Cambodia, Provinces]] [[Category:បំណែងចែករងប្រទេសនៃអាស៊ី|Cambodia 1]] [[Category:បំណែងចែករដ្ឋបាលរងរបស់ប្រទេសថ្នាក់ទីមួយ|Provinces, Cambodia]] [[Category:បញ្ជីទាក់ទងកម្ពុជា]] 18uyfjnwee5po30bg6b2q7p9tu0qvfw ថេល័រ ស្វីហ្វ 0 28073 322395 307144 2025-06-22T09:15:26Z 37.61.117.228 322395 wikitext text/x-wiki [[ឯកសារ:Taylor Swift 04 - Live in Paris - 2011.jpg|thumb|Swift បាននៅលើកំរាលព្រំពណ៌ក្រហមនៃកម្មវិធី MTV តន្ត្រីវីដេអូនៅឆ្នាំ 2011 ពានរង្វាន់ពត៌មាន តារាចម្រៀង Taylor Alison មានឈ្មោះកំណើត Swift បាន កើតនៅថ្ងៃទី 13 ខែធ្នូឆ្នាំ 1989 (អាយុ 25) អានរដ្ឋ Pennsylvania រាសម្ដែងតារាកំណត់ត្រាផលិតស្នេហាមនុស្សជាតិ ឧបករណ៍ ហ្គីតាព្យាណូច្រៀង banjo ukulele ប៉ុន្មានឆ្នាំឆ្នាំ 2004 ដែលមានវត្តមានសកម្ម ស្លាកម៉ាស៊ីនធំ អំពើដែលជាប់ទាក់ទង លោក Ed លោក Jack Antonoff Kelly Sheeran លោក John Mayer បាន Colbie Pickler Kendrick Lamar លោក Tim Caillat BoB សង្គ្រាម McGraw បានលោក Gary ក្មេងប្រុស Lightbody ដើមបណ្តឹងដូចក្រុម Girls វេបសាយ taylorswift.com ]] [[ឯកសារ:Taylor_Swift_Red_Tour_2013_(Straighten_Colors_2).jpg|thumb|Swift បានសម្តែងការនៅ St. Louis រដ្ឋ Missouri នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ 2013 ពណ៌ក្រហមធួរ]] '''ថេល័រ អាលីស័ន ស្វីហ្វត៍''' ({{Lang-en|Taylor Swift}}; កើត​នៅ​ថ្ងៃទី 13 ខែ​ធ្នូ​ឆ្នាំ 1989​) គឺ​ជា​តារា​ចម្រៀង​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជនជាតិ​អាមេរិក​និង​តារា​ស​ម្តែ​ង​-។ លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង Wyomissing រដ្ឋ Pennsylvania Swift បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​នៅ Nashville រដ្ឋ Tennessee នៅ​អាយុ 14 ឆ្នាំ​ដើម្បី​បន្ត​អាជីព​នៅ​ក្នុង​តន្ត្រី​ប្រទេស​មួយ​។ នាង​បាន​ចុះហត្ថលេខា​ជាមួយ​ស្លាក​ឯករាជ្យ​មួយ​ធំ Records និង​ម៉ាស៊ីន​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ក្មេង​ជាង​គេ​ក្លាយ​​​ជា​អ្នក​ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ជួល​ដោយ​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ជា​ផ្ទះ​ក្រុមហ៊ុន Sony / ATV Music ។ ការ​ចេញ​អាល់ប៊ុម​មាន​ចំណងជើង​ថា​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2006 បាន Swift ដែល​បង្កើត​ឡើង​របស់​នាង​ជា​មួយ​តារា​ចម្រៀង​ក្នុង​ប្រទេស​។ បទ​ចម្រៀង "សុង​របស់​យើង​,​" ទី​បី​របស់​នាង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​នាង​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​ការ​សរសេរ​ដោយ​កណ្ដាប់ដៃ​ខ្លួន​តែឯង​ការ​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​និង​លេខ​មួយ​នៅ​លើ​បទ​ចម្រៀង​ក្នុង​គំនូស​តាង​ក្តៅ​ប្រទេស​។ នាង​ទទួល​បាន​ការ​តែង​តាំង​ដ៏​ល្អ​បំផុត​អ្នក​ចំរៀង​ថ្មី​នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ឆ្នាំ 2008 ។ [[ ]] អា​ល់​ប៊ុ​ម​លើក​ទី​ពីរ​របស់ Swift​, ខ្លាច​, ដែល​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2008 ដោយ​សារ​ការ Crossover ដែល​ប៉ុប​ពី​ភាព​ជោគជ័យ​នៃ​ឯកត្តជន "Love Story​" និង "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​»​បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ខ្លាច​ការ​លក់​ដ៏​ល្អ​បំផុត​នៃ​ឆ្នាំ 2009 នេះ​នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​។ អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់ Grammy ចំនួន​បួន​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​អ្នក​ឈ្នះ​អាល់ប៊ុម​ឆ្នាំ​។ អាល់ប៊ុម 2010 លើក​ទី​បី​និង​ទី​បួន​របស់ Swift Speak Now និង​ឆ្នាំ 201​​2 ក្រុម Red ទាំង​ពីរ​បាន​លក់​ច្រើន​ជាង​មួយ​លាន​កូ​ពី​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​ដំបូង​នៃ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​របស់​ពួក​គេ​។ Speak Now របស់ "មាន​ន័យ​ថា​" ឈ្នះ​បាន​ពាន​រង្វាន់ Grammy ពីរ​ខណៈ​ដែល​អ្នក​នៅ​លីវ​របស់​ក្រុម Red "យើង​កំពុង​ទទួល​បាន​ការ​ត្រឡប់​មក​វិញ​មិន​ធ្លាប់​មាន​ជាមួយ​គ្នា​" និង "ខ្ញុំ​បាន​ដឹង​ថា​អ្នក​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ហា​" បាន​ទូទាំង​ពិភពលោក​វាយ​។ អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទី​ប្រាំ​របស់ Swift ដែល​ជា​ការ​លេច​ផ្តោ​ត​ជា​សំខាន់​នៅ​ឆ្នាំ 1989 ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​4 វា​ត្រូវ​បាន​លក់​ច្បាប់​ចម្លង​ច្រើន​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​នេះ​ក្នុង​ការ​បើក​របស់​ខ្លួន​ជាង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ណា​មួយ​នៅ​ក្នុង​រយៈពេល 12 ឆ្នាំ​មុន​នោះ​ហើយ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ជា​លើក​ដំបូង​ហើយ​គ្រាន់​តែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដើម្បី​មាន​បី​អាល់ប៊ុម​ដែល​លក់​បាន​ច្រើន​ជាង​មួយ​លាន​ច្បាប់ ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​បើក​។ បទ​ចម្រៀង​ដែល​ជា "អ្រ​ងួ​ន​វា​បិទ​" និង "ចន្លោះ​ទទេ​" ទាំង​ពីរ​បាន​ឈាន​ដល់​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ Billboard Hot 100 ។ Swift បាន​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​បទ​ចម្រៀង​ពិពណ៌នា​អំពី​បទ​ពិសោធន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង​។ ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​មួយ​ដែល​នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្តល់​កិត្តិយស​ដោយ​សមាគម​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​អ្នក​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​និង​នៅ Nashville សាល​កិត្តិនាម​។ សមិទ្ធិ​ផល​ផ្សេង​ទៀត​រួម​មាន​ពានរង្វាន់ Grammy របស់ Swift ពាន​រង្វាន់​ប្រាំពីរ​, ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី Billboard ដប់ពីរ​, ប្រទេស​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​ចំនួន 11 សមាគម​, បណ្ឌិត្យសភា​ប្រទេស​ចំនួន​ប្រាំបី​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​និង​ការ​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់ Brit តែ​មួយ​។ នាង​គឺ​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​លក់​ដ៏​ល្អ​បំផុត​សិល្បៈ​ករ​គ្រប់​ពេល​ទាំង​អស់​ដោយ​បាន​លក់​បាន​ជាង 40 លាន​អាល់ប៊ុម​រួម​ទាំង 27,1 លាន​នាក់​នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ការ​ទាញ​យក​នៅ​លីវ 100 លាន​នាក់​។ Swift បាន​ក៏​មាន​តួនាទី​គាំទ្រ​លក្ខណៈ​ពិសេស​រួម​ទាំង​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ក្នុង​ទិវា​នៃ​ក្ដី​ស្រឡាញ់ (2010​) និង​អ្នក​ផ្ដល់ (2014​) ។ មាតិកា [លាក់​] 1 ជីវិត​និង​អាជីព 1.1 1989-2004​: ជីវិត​ដំបូង 1.2 ការ 2004-08​: ចាប់​ផ្តើ​ម​អាជីព​និង​តារាចម្រៀង Taylor Swift 1.3 ការ 2008-10​: ខ្លាច 1,4 2010-12​: Speak Now 1,5 2012-14​: ក្រហម​និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ 1.6 ឆ្នាំ 201​​4 ដែល​មាន​វត្តមាន​: ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ពេញ​ទៅ​លេចឡើង​និង 1989 2 សិល្បៈ 2.1 ឥទ្ធិពល 2.2 ស្បែក​ទំនុកច្រៀង​និង​រចនាប័ទ្ម 2.3 រចនាប័ទ្ម​តន្ត្រី​និង​សំ​លេង 2.4 រូបភាព​សាធារណៈ ផល​ប៉ះពាល់​និង​ការ​ទទួលស្គាល់ 3 4 ការ​គាំទ្រ​ផលិតផល ការ​ងារ 5 ស្តីទី 6 មនុស្សជាតិ 7 ជីវិត​ផ្ទាល់​ខ្លួន 7.1 ក្រុម​គ្រួសារ អ្នក​រស់នៅ 7.2 ចំណូល 7.3 7.4 ទំនាក់ទំនង នយោបាយ 7.5 8 ពាន​រង្វាន់​និង​សមិទ្ធិ​ផល 9 ចម្រៀង ការ​ប្រគំ​ត​ន្រ្តី​ចំនួន 10 11 Filmography 11.1 ភាពយន្ត 11.2 ទូរទស្សន៍ 12 ឯកសារយោង 13 តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ ជីវិត​និង​អាជីព 1989-2004​: ជីវិត​ដំបូង តារាចម្រៀង Taylor Swift ត្រូវ​បាន​គេ​កើត​នៅ​ថ្ងៃទី 13 ខែធ្នូ​ឆ្នាំ 1989 នៅ Reading រដ្ឋ Pennsylvania [1​] [2​] [3​] ជា​ឪពុក​របស់​នាង​លោក Scott Kingsley Swift បាន​, គឺ​ជា​ការ​ផ្តល់​ប្រឹក្សា​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ Merrill Lynch ។ [4​] [5​] គាត់​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ Pennsylvania​, និង គឺ​ជា​កូនចៅ​នៃ​ការ​ទាំង​បី​ជំនាន់​នៃ​ប្រធាន​ធនាគារ​នេះ​។ [6​] [7​] ម្តាយ​របស់​នាង Andrea បាន Gardner (Finlay​) Swift បាន [8​] [9​] គឺ​មេផ្ទះ​ដែល​ធ្លាប់​ធ្វើការ​ជា​អ្នក​ប្រតិបត្តិ​ផ្នែក​ទីផ្សារ​មូល​និ​ធិ​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ផង​ដែរ​។ ម្តាយ​របស់ [10​] របស់ Swift ទោះ​បី​ជា​អា​មេ​រិ​ក​បាន​ចំណាយ​ពេល 10 ឆ្នាំ​ដំបូង​នៃ​ជីវិត​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​សិង្ហ​បុរី​មុន​ពេល​ត្រឡប់​ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ហើយ​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ Texas ដោះស្រាយ​; ឪពុក​របស់​នាង​គឺជា​វិស្វករ​ដែល​បាន​ធ្វើការ​នៅ​ទូទាំង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ផង​ដែរ​។ [7​] របស់ Swift មាន​ប្អូន​ប្រុស​ម្នាក់​ឈ្មោះ Austin ។ [11​] Swift បាន​ចំណាយ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ដំបូង​នៃ​ជីវិត​របស់​នាង​នៅ​លើ​កសិដ្ឋាន​ដើម​បុណ្យ​ណូអែល​នៅ Cumru Township រដ្ឋ Pennsylvania ។ [12​] [13​] នាង​បាន​ចូលរួម​នៅ​សាលា​មត្តេយ្យ​និង​សាលា​មត្តេយ្យ​នៅ​សាលា Alvernia Montessori រត់​ដោយ​ដូនជី Franciscan [14​] មុន​ពេល​ផ្លាស់​ទៅ Wyndcroft នេះ សាលា​ដែល​ជា​សហ​កាសែត​របស់​សាលា​ឯកជន​។ [15​] Swift និង​បងប្រុស​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ជំនឿ Presbyterian និង​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​វិស្សមកាល​រដូវ​ក្តៅ​ជា​រៀង​រាល់​នៅ​សាលា​ព្រះគម្ពីរ​។ [16​] [17​] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ​ប្រាំបួន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​ជា​ជួល ផ្ទះ​មួយ​នៅ​ទីប្រជុំជន​ជាយក្រុង Wyomissing រដ្ឋ Pennsylvania ។ [18​] នាង​បាន​ចូលរួម​នៅ​ភាគ​ខាងលិច​មជ្ឈមណ្ឌល​កំ​រោង​អាន​គម្ពីរ​បឋមសិក្សា​តំបន់ Junio​​r បាន Wyomissing / ជាន់ខ្ពស់​វិទ្យាល័យ​នៅ​ទីនោះ​។ [19​] Swift បាន​នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ​វិស្សមកាល summered មាត់ទឹក​ឪពុក​ម្តាយ​នាង​នៅ​កំពង់ផែ​ថ្ម​បំបែក​រដ្ឋ New Jersey និង​បាន​ពណ៌នា វា​ជា​កន្លែង​ដែល "ដែល​ជា​កន្លែង​ដែល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ការ​ចង​ចាំ​នៅ​កុមារភាព​របស់​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​" ។ [20​] នៅ​អាយុ​ប្រាំបួន​ឆ្នាំ Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​ចំណាប់​អារម្មណ៍​នៅ​ក្នុង​ឆាក​មហោស្រព​ត​ន្រ្តី​និង​ស​ម្តែ​ង​ក្នុង​មហោស្រព​យុវជន​នៅ​ផលិតកម្ម Berks បណ្ឌិតសភា​ជាច្រើន​។ [21​] គាត់​ក៏​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ជា​ទៀងទាត់​ទៅ​នឹង​ក្រុម Broadway សម្រាប់​ការ​ហ្វឹកហាត់​សំឡេង​និង​ការ​សម្ដែង​។ [22​] Swift បាន​បែរ​ចំណាប់​អារម្មណ៍​របស់​នាង​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​តន្ត្រី Shania បទ​ចម្រៀង​ម៉ាក​ថ្វេ​ន​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ "ចង់​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​រត់​ជុំវិញ​ប្លុក​បួន​ដង​និង daydream អំពី​អ្វី​ទាំងអស់​" ។ នាង [23​] ស្រី​បាន​ចំណាយ​ពេល​ចុង​ស​ប្តា​ហ៍​របស់​នាង​បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ក្នុង​ស្រុក​, កាហ្វេ​, ពិព័រណ៍​ការប្រកួត​ខារ៉ាអូខេ​ក្លឹប​អ្នក​ថែ​សួន​កិច្ចប្រជុំ​ក្មេងប្រុស​កាយ​រិ​ទ្ធ​និង​ព្រឹត្តិការណ៍​កីឡា​។ [ 7​] [10​] [24​] នៅ​អាយុ​ដប់​មួយ​រូប​នេះ​បន្ទាប់ពី​ការ​បរាជ័យ​ជា​ច្រើន​, [25​] Swift បាន​ឈ្នះ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ទេពកោសល្យ​ក្នុង​ស្រុក​មួយ​និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្ដល់​ឱកាស​ឱ្យ​បង្ហាញ​ជា​ទង្វើ​បើក​សម្រាប់​កីឡាករ Charlie ដា​នី​យ៉ែ​ល​នៅ​ក្នុង amphitheater Strausstown នេះ​។ [26​] បន្ទាប់​ពី​រង់ចាំ​មើល​មួយ​នៅ​ពី​ក្រោយ​ឈុត​តន្ត្រី​អំពី​សេចក្ដី​ជំនឿ Hill ហើយ​នោះ Swift បាន​ដឹង​ច្បាស់​ថា​នាង​បាន​ត្រូវ​ទៅ​នៅ Nashville រដ្ឋ Tennessee ដើម្បី​បន្ត​អាជីព​ជា​អ្នក​តន្ត្រី​។ [27​] នៅ​អាយុ​ដប់​មួយ​រូប​នេះ​នាង​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ជាមួយ​ម្ដាយ​របស់​នាង​ទៅ​នៅ Nashville ដើម្បី​ដាក់​ជូន​ទស្សនា​ការ​បង្ហាញ​មួយ នៃ Dolly Parton គ្រប​ខារ៉ាអូខេ​និង Dixie សត្វ​មាន់​លក់​ជា​មួយ​នឹង​កំណត់​ត្រា​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ជួរ​ដេក​ស្លាក​តន្ត្រី​។ [28​] នាង​បាន​ទទួល​ការ​បដិសេធន៍​ស្លាក​សញ្ញា​និង​បាន​ដឹង​ថា​: «​អ្នក​ទាំង​អស់​គ្នា​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ថា​ចង់​ធ្វើ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់​ធ្វើ​។ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​នៅតែ​គិតថា​ខ្លួន​ឯង​, ខ្ញុំ ចាំប​​ាច់​ត្រូវ​រក​វិធី​ដើម្បី​មាន​ភាព​ខុសគ្នា​មួយ​។ "[29​] [[ឯកសារ:Taylor Swift 2012.jpg|thumb]] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ 12 ឆ្នាំ​នាង​ត្រូវ​បាន​បង្រៀន​ពី​របៀប​លេង​ហ្គីតា​រយៈពេល​បី​អង្កត់ធ្នូ​មួយ​ដែល​បំផុស​គំនិត​របស់​នាង​ក្នុង​ការ​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដំបូង​របស់​នាង​ថា "Lucky You​" ។ [30​] គាត់​ធ្លាប់​បាន​ឈ្នះ​ការ​ប្រលង​ថ្នាក់​ជាតិ​ជាមួយ​នឹង​កំណាព្យ​មួយ​ដែល​មាន​ចំណង​ជើង​ថា​កំណាព្យ​មួយ​ថា "Monster in ទូ​របស់ខ្ញុំ "ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ផ្តោ​ត​លើ​ការ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​។ [31​] នៅ​ឆ្នាំ 2003 ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​នាង Swift និង​បាន​ចាប់ផ្តើម​ធ្វើការ​ជាមួយ​អ្នក​គ្រប់​គ្រង​តន្ត្រី​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ញូ​យ៉​ក​លោក Dan Dymtrow ។ ដោយ​មាន​ជំនួយ Dymtrow របស់ Swift បាន​យក​គំរូ​សម្រាប់ Abercrombie & Fitch ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​«​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​ផ្កាយ "យុទ្ធនាការ​របស់​ពួកគេ​មាន​បទ​ចម្រៀង​ដើម​រួម​បញ្ចូល​នៅ​លើ​ស៊ីឌី​ចងក្រង Maybelline​, និង​បាន​ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ​ជាមួយ​នឹង​តន្ត្រី​ដ៏​ធំ​មួយ​។ [32​] បន្ទាប់ពី​ការ​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​ដើម​នៅ​ឯ​កំណត់ត្រា RCA បង្ហាញ​ជា​សិស្ស​ថ្នាក់​ទី​ប្រាំបី​ជា​មួយ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​មួយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្តល់​សិល្បករ​និង​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ការ​អភិវឌ្ឍ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​ជា​ញឹកញាប់​ទៅ​នៅ Nashville ជាមួយ​ម្តាយ​របស់​នាង​។ [33​] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ 14 ឆ្នាំ​ឪពុក​របស់​នាង​បាន​ផ្ទេរ​ទៅ​ការិយាល័យ​នៅ Nashville របស់ Merrill Lynch និង​ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទីតាំង​ទៅ​ផ្ទះ lakefront នៅ​ក្នុង Hendersonville រដ្ឋ Tennessee​: [6​] ឪពុក​ម្តាយ​របស់​ខ្ញុំ​បាន​យក​សម្ពាធ​បិទ​ដោយ​ពោល​ថា​: «​យើង​គ្រាន់​តែ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ដោយ​សារ​តែ​យើង​ស្រឡាញ់​តំបន់​នោះ​ទេ​ដូច្នេះ​កុំ​បារម្ភ "។ ពួកគេ​បាន​ដឹង​អ្វី​សោះ​អំពី​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​និង​បាន​ចូល​រួម​នៅ​ក្នុង​ការ​កម្សាន្ត​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​ផ្ដើម​វា​ហើយ​ដូច្នេះ​ពួក​គេ​បាន​ធ្វើ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​ពួក​គេ​និង​បាន​អាន​អំពី​វា​ដើម្បី​ជួយ​ខ្ញុំ​ក្នុង​វិធី​ដែល​ពួកគេ​អាច​ធ្វើ​បាន​ជា​រៀង​រាល់​។ ពួកគេ​ជា​មនុស្ស​ដ៏​អស្ចារ្យ​។ [34​] នៅ Tennessee Swift បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​វិទ្យាល័យ​សម្រាប់ Hendersonville និង sophomore ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​និស្សិត​ឆ្នាំ​ទី​មួយ​របស់​នាង​។ [35​] ក្រោយមក​ទៀត​ដើម្បី​សម្រុះសម្រួល​កាលវិភាគ​ទេសចរណ៍​របស់​នាង Swift បាន​ផ្ទេរ​ទៅ​លោក​អើ​រ៉ុ​ន​បណ្ឌិតសភា​សាលា​គ្រិស្ត​សាសនា​ឯកជន​ដែល​ផ្តល់​សេវា homeschooling ។ នាង​បាន​រក្សា​ជា​មធ្យម 4,0 និង​បាន​ទទួល​សញ្ញាប័ត្រ​ថ្នាក់​វិទ្យាល័យ​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2008 ដោយ​បាន​បញ្ចប់​ការ​ប្រកួត​វគ្គ​ផ្តាច់​ព្រ័ត្រ​ពីរ​ឆ្នាំ​របស់​នាង​នៃ​ការងារ​ពិត​ណាស់​នៅ​ក្នុង​ដប់​ពីរ​ខែ​។ [36​] [37​] 2004-08​: ចាប់​ផ្តើ​ម​អាជីព​និង​ជា​តារាចម្រៀង Taylor Swift Swift បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​នៅ Nashville​, Tennessee បាន​នៅពេល​ដែល​នាង​មាន​អាយុ 14 ឆ្នាំ [38​] ដោយ​បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជាមួយ​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ RCA Records បាន​សិល្បករ​។ [39​] Swift បាន​ចាត់ចែង​ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជួរ​ដេក​តន្ត្រី​ដែល​មាន​បទ​ពិសោធ​ដូច​ជា​ត្រ Verge​, លោក Brett Beaver​, លោក Brett លោក​យ៉ាកុប​និង Mac McAnally និង​លោក Warren បងប្អូន​។ [40​] [41​] នៅ​ទី​បំផុត​នាង​បាន​បង្កើត​ទំនាក់ទំនង​ការងារ​យូរអង្វែង​ជាមួយ​នឹង​ការ​កើន​ឡើង​លី​។ Swift បាន​ឃើញ​ការ​កើន​ឡើង​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ​ព្រឹត្តិការណ៍​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង RCA និង​បាន​លើកឡើង​ថា​ពួក​គេ​បាន​សរសេរ​រួម​គ្នា​។ [42​] ពួក​គេ​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​កិច្ច​ប្រជុំ​សម្រាប់​សម័យ​សរសេរ​ពីរ​ម៉ោង​ជា​រៀង​រាល់​រសៀល​ថ្ងៃ​អង្គារ​បន្ទាប់​ពី​សាលា​។ [43​] Rose ដែល​បាន​និយាយ​ថា​សម័យ​ប្រជុំ​បាន "មួយ​ចំនួន​របស់​ខ្ញុំ​ងាយស្រួល​បំផុត បាន​ធ្វើ​មិន​ធ្លាប់​មាន​។ ជាទូទៅ​ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​ជា​កម្មវិធី​និពន្ធ​របស់​នាង​។ នាង​បាន​សរសេរ​អំពី​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សាលា​នៅ​ថ្ងៃ​នោះ​។ នាង​មាន​ដូចជា​ចក្ខុវិស័យ​ច្បាស់​លាស់​នៃ​អ្វី​ដែល​នាង​បាន​ព្យាយាម​និយាយ​។ ហើយ​នាង​នឹង​ចូល​មក​នៅ​ជាមួយ​ទំពក់​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត ។ "[44​] Swift បាន​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​ថត​បង្ហាញ​ជា​មួយ​នឹង​ផលិតករ​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman ។ [42​] បន្ទាប់​ពី​ការ​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ​រង្វង់​បង្ហាញ​តួលេខ BMI អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ចុង​ជូរ​ចត់​ញូ​វ​យ៉​ក​នៅ​ឆ្នាំ 2004 [41​] [45​] Swift បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អ្នក​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ក្មេង​ជាង​គេ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ជួល​ដោយ​គ្រឹះស្ថាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Sony / ATV ដើមឈើ​។ [46​] Swift បាន​ចាកចេញ​ពី RCA Records បាន​នៅពេល​ដែល​នាង​បាន មាន​អាយុ 15 ឆ្នាំ​ដែល​ជា​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ចង់​ឱ្យ​នាង​ដើម្បី​កត់ត្រា​ការងារ​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ដទៃ​ទៀត​ហើយ​រង់ចាំ​រហូត​ដល់​នាង​មាន​អាយុ 18 ឆ្នាំ​នឹង​ចេញ​អាល់ប៊ុម​មួយ​ប៉ុន្តែ​នាង​មាន​អារម្មណ៍​ថា​បាន​ត្រៀមខ្លួន​រួចរាល់​ហើយ​ដើម្បី​បើក​ដំណើរ​ការ​អាជីព​របស់​នាង​ជាមួយ​សម្ភារៈ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង [25​] [47​] Swift បាន​រំលឹក​ឡើងវិញ​ថា​: "។ ខ្ញុំ​បាន ពិតប្រាកដ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​គេ​រត់​ចេញ​នៃ​ពេល​វេលា​។ ខ្ញុំ​ចង់​ចាប់​យក​ឆ្នាំ​នេះ​នៃ​ជីវិត​របស់​ខ្ញុំ​នៅ​លើ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​មួយ​ខណៈ​ពេល​ដែល​ពួក​គេ​នៅ​តែ​ជា​តំណាង​ឱ្យ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​។ "[48​] នាង​ក៏​បាន​ចែក​ផ្លូវ​គ្នា​ជាមួយ​អ្នក​គ្រប់គ្រង​របស់​លោក Dan Dymtrow ដែល​ក្រោយ​មក​បាន​ចាត់វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ប្រឆាំង​នឹង​ឪពុក​ម្តាយ​របស់​នាង​និង​បាន Swift ។ ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 តុលាការ​បាន​វិនិច្ឆ័យ​ទុក​ជា​មោឃៈ​ប្រាំមួយ​ពាក្យ​ប​ណ្តឹ​ង​ផ្លូវ​ច្បាប់ Dymtrow នេះ​។ ការ​អះអាង​អយុត្តិធម៌​ដែល​នៅ​សេសសល់​ត្រូវ​បាន​គេ​ចំរាញ់​ចេញ​ពី​ការ​តាំង​លំនៅ​នៅ​តុលាការ​។ [32​] [49​] [49​] នៅ​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​បង្ហាញ​របស់ Bluebird នៅ​ទីក្រុង Nashville ហាង​កាហ្វេ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2005 ដែល​ជា​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​បាន Swift លោក Scott Borchetta ដែល​ជា​នាយក​ប្រតិបត្តិ​របស់​កំណត់ត្រា​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្ទូឌីយោ DreamWorks ដើម្បី​បង្កើត​ស្លាក​រៀប​ចំ​កំណត់​ត្រា​នៃ​ការ​ឯករាជ្យ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​គាត់​ធំ​ម៉ាស៊ីន​ថត​នេះ​។ នាង​បាន​ក្លាយ​​​ជា​កីឡាករ​ដំបូង​គេ​បង្អស់​របស់​ស្លាក​នេះ​ជាមួយ​ឪពុក​របស់​នាង​បាន​ទិញ​ភាគ​ហ៊ុន​ភាគ​បី​ដង​ក្នុង​មួយ​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ហ៊ុន​ថ្មី​នេះ​មាន​តម្លៃ​ដល់​ទៅ​ចំនួន $ 120,000 នាក់​។ [50​] [51​] ក្នុង​នាម​ជា​សេចក្ដី​ណែនាំ​អំពី​ការ​អាជីវកម្ម​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​មួយ Borchetta រៀបចំ​សម្រាប់ Swift បាន​ទៅ​ហាត់​ការ ជា​ការ​ចុន​សិល្បករ​នៅ​មហោស្រព​តន្ត្រី​របស់ CMA ។ [52​] Taylor Swift បាន​អង្គុយ​និង leans នៅ​លើ​ហ្គីតា​របស់​នាង​ខណៈ​ពេល​ដែល​ការ​ជ្រើស​រើស​ជ្រៃ​ខ្សែ​អក្សរ Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ Maverick សា​ឡូ​ន​និង​អាំង​នៅ​តា​ម៉ា​រី​យ៉ា​, កា​លី​ហ្វ​ញ៉ា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2006 Swift បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ធ្វើ​នៅ​លើ​អាល់ប៊ុម​ដំបូង​ខ្សែភាពយន្ត​គាត់​មិនយូរប៉ុន្មាន​ក្រោយពេល​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ត្រា​របស់​នាង​។ បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​ពិសោធ​ជាមួយ​អ្នក​ផលិត​ជើងចាស់​នៅ Nashville​, Swift បាន​បញ្ចុះបញ្ចូល​ម៉ាស៊ីន​ធំ​ទៅ​ជួល​អ្នក​ផលិត​ទស្សនា​ការ​បង្ហាញ​របស់​នាង​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman ។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ទី​មួយ​របស់​លោក​ការ​ថត​អាល់ប៊ុម​មួយ​ប៉ុន្តែ Swift បាន​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ពួក​គេ​មាន​សិទ្ធិ "គីមី​សាស្ត្រ​។ " [25​] Swift បាន​សរសេរ​ថា​ទាំង​បី​នៃ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​តែ​ម្នាក់​ឯង​នោះ​រួម​ទាំង​អ្នក​នៅ​លីវ​ពីរ​និង​ជា​សហ​និពន្ធ​ប្រាំបី​ដែល​នៅ​សល់​ជា​មួយ​នឹង​អ្នក​និពន្ធ​របស់ Rose លោក Robert Ellis បាន Orrall លោក Brian ម៉ា​និង Angelo Petraglia ។ [53​] ត​ន្រ្តី​, អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ពិពណ៌នា​ថា​ជា "ឧបករណ៍​ប្រពៃណី​លាយ​និង​ហ្គីតា​ប្រទេស​ដុំ​ថ្ម spry មួយ​" ។ [54​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 24 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 2006 លោក Jon Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពិពណ៌នា​វា​ថា​ជា "ជា​ស្នាដៃ​ដ៏​តូច​របស់​ប្រទេស​លេច​គំនិត​ទាំង​ពីរ​ធំ​ទូលាយ -Eyed និង​ឥត​អៀន​ខ្មា​ស់​ដែល​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​រួម​គ្នា​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​របស់​លោកស្រី Swift បាន​ទូល​អង្វរ​សំ​លេង​" ។ [ 55​] សា​សា Frere​-Jones បាន​របស់​ថ្មី Yorker បាន​ពណ៌នា Swift បាន 16 ឆ្នាំ​រូប​នេះ​បាន​ថា​ជា "អស្ចារ្យ​" ។ លោក​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​: «​សុង​របស់​យើង "" បញ្ឈប់ [ការ​ប​ស​] ខ្ញុំ​នៅ​ក្នុង​បទ​របស់​ខ្ញុំ​»​និង​បាន​សរសើរ​ទំនុក​ច្រៀង​នេះ​: "។ គាត់​បាន​ទទួល​មួយ​ដៃ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​មាន​នៅ​លើ​ដៃ​ចង្កូត​, ផ្សេង​ទៀត​នៅ​លើ​បេះដូង​របស់​ខ្ញុំ​" #បញ្ជូនបន្ត [[ទំព័រគោលដៅ]] [56​] មើល​រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា Swift បាន ជា "ភ្នែក​ភ្លឺ​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ប៉ុន្តែ​នៅ​រដូវ​កាល​»​និង​មាន​ការ​កោតសរសើរ​" សុង​របស់​យើង "របស់​" បទ​ភ្លេង​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង hooky ដេ​ល​ឆ្កួត​-ថា​ជា​ការ Britney បាន​ដូច​ជា​វា​គឺ Patsy "។ [57​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ស្លៀក​ស​ម្លៀ​ក​បំពាក់​និង​វ៉ែនតា​ពណ៌​ស​បាន​ដើរ​ហ្គីតា​សូរស័ព្ទ​ខណៈ​ពេល​ឈរ​នៅ​ឈរ​មីក្រូហ្វូន Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីស្នាក់ការ​ក្រុមហ៊ុន Yahoo នៅ​ក្រុង Sunnyvale រដ្ឋ California ក្នុង​ឆ្នាំ 2007 កំណត់ត្រា​ម៉ាស៊ីន​ដ៏​ធំ​គឺ​នៅ​តែ​នៅ​ជា​ទារក​របស់​ខ្លួន​លើ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​នៃ​ការ​នាំ​មុខ​តែមួយ "Tim McGraw​" នៅ​ក្នុង​ខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ 2006 ហើយ Swift បាន​និង​ម្ដាយ​របស់​នាង​បាន​ជួយ "ទុក​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ស៊ីឌី​ដើម្បី​បញ្ជូន​ទៅ​ឱ្យ​ស្រោម​សំបុត្រ​វិទ្យុ​។ " [58​] លោក​ស្រី​បាន​ចំណាយ​ពេល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ឆ្នាំ 2006 ការ​លើក​កម្ពស់​ការ​របស់ Taylor Swift នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​វិទ្យុ​និង​ក្រោយ​មក​បាន​និយាយ​ថា "ដំណើរ​ទេសចរណ៍​សម្រាប់​សិល្បករ​ភាគ​ច្រើន​វិទ្យុ​ប្រាំមួយ​ស​ប្តា​ហ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ​។ មាន​រយៈ​ពេល​ប្រាំ​មួយ​ខែ​មីន​។ " [25​] Swift បាន​ដុត​នំ​ឃុ​ក​ឃី​និង​រូបគំនូរ​លាប​ពណ៌​ទៅ​នឹង​អំណោយ​ទាន​វិទ្យុ​អ្នក​សរសេរ​កម្មវិធី​ដែល​បាន​លេង​ត​ន្រ្តី​របស់​នាង​។ [59​] នាង​បាន​ធ្វើ​ការ​បង្ហាញ​ខ្លួន​តាម​ទូរទស្សន៍​ជា​ច្រើន​រួម​ទាំង​នៅ​លើ Grand Ole Opry [60​] ថា Good Morning America​, [61​] និង TRL ។ [62​] Swift គឺ​ជា​អ្នក​បាន​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​ពណ៌នា "ក្មេង​អ៊ិ​ន​ធើ​ណិ​,​" ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ដើម្បី​សាង​សង់ fanbase MySpace មួយ​។ [ 63​] នេះ​គឺ​, នៅ​ពេល​នោះ​ថា​: «​បដិវត្តន៍​នៅ​ក្នុង​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​។ "[64​] Borchetta បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​លោក​ក្នុង​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ 16 ឆ្នាំ​រូប​នេះ​ដំបូង​ឡើយ​ជា​តារា​ចម្រៀង​និង​ជា​អ្នកនិពន្ធ​បទចម្រៀង​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ចិញ្ចើម​ក្នុង​ចំណោម​មិត្តភក្ដិ​របស់​ឧស្សាហកម្ម​កំណត់ត្រា​របស់​គាត់​ទេ​ប៉ុន្តែ Swift បាន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ការ​ងារ​កាល​ពី​មុន ទីផ្សារ​ដែល​មិន​ស្គាល់​: ក្មេង​ស្រី​ជំទង់​ដែល​ស្ដាប់​តន្ត្រី Country [64​] ។ បន្ទាប់​ពី​ការ "Tim McGraw​" ចម្រៀង​បន្ថែម​ទៀត​ចំនួន​បួន​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ទូទាំង​ឆ្នាំ 2007 និង​ឆ្នាំ 2008​: "Teardrops on My Guitar​"​, "សុង​របស់​យើង​"​, "រូបភាព​ត្រូវ​ដុត​" និង "គួរ​តែ​បាន​និយាយ​ទេ​" ។ ទាំងអស់​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​យ៉ាង​ខ្ពស់​នៅ​លើ​បទ​ចម្រៀង​តារាង Billboard ក្តៅ​ប្រទេស​, ជាមួយ "សុង​របស់​យើង​" និង "គួរ​តែ​បាន​និយាយ​ទេ​" អ្នក​ទាំង​ពីរ​បាន​ឈាន​ដល់​លំដាប់​លេខ​មួយ​។ "សុង​របស់​យើង​" បាន​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ទៅ​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ដោយ​កណ្ដាប់ដៃ​ខ្លួន​តែឯង​សរសេរ​និង​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង​មួយ​ចំនួន​ដែល​ប្រទេស​នេះ [65​] "Teardrops on My Guitar​" ក្លាយ​​​ជា​ល្បី​លេច​អនីតិជន​។ វា​បាន​ឈាន​ដល់​ចំនួន 13 នៅ​លើ Billboard Hot 100 [66​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​លក់​ប្រមាណ 39.000 នាក់​បាន​ច្បាប់​ចម្លង​ស​ប្តា​ហ៍​ដំបូង​នៃ​ការ​ដោះលែង [67​] របស់​ខ្លួន​និង​ជា​ខែ​មីនា​ឆ្នាំ 201​​1 ដែល​បាន​លក់​អស់​ជាង 5.5 លាន​ក្បាល​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ [68​] Swift បាន​ក៏​បាន​ចេញ​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក អា​ល់​ប៊ុ​ម​, សំឡេង​នៃ​រដូវ​កាល​នេះ​: ការ​ប្រមូល Taylor Swift បាន​ឈប់សម្រាក​ក្នុង​ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 2007 និង​អាល់ប៊ុម​ដែល​មាន​ភ្នែក​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​នៅ​ក្នុង​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ 2008 [69​] [70​] Swift បាន​ទស្សនា​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ​នៅ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​របស់​តារាចម្រៀង Taylor Swift ។ នៅ​ក្នុង​ការ​បន្ថែម​ទៅ​លើ​សម្ភារៈ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង Swift បាន​លេង​បាន​គ្រប​ដោយ​បទ​ចម្រៀង​នាង Beyonce និង Rihanna​, លោក John រង់ចាំ Lynyrd Skyn​​yrd និង​កវី​។ [71​] [72​] [73​] គាត់​បាន​ធ្វើ​ការ​ជួប​ប្រជុំ​និង​ជំរាបសួរ​មក​សម័យ​ដែល​បាន​នៅ​ជាមួយ​អ្នក​គាំទ្រ​នៅ​មុន​ពេល​និង​បន្ទាប់​ពី​ការ concerts- របស់​នាង ទាំង​នេះ​មាន​រយៈ​ពេល​រហូត​ដល់​ទៅ​បួន​ម៉ោង​។ [74​] ក៏​ដូច​ជា​កាល​បរិច្ឆេទ​ពិធីបុណ្យ​និង​ល្ខោន​, Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​ជា​ទង្វើ​បើក​មួយ​សម្រាប់​ដំណើរ​ទេសចរណ៍​ជា​ច្រើន​ដែល​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​សិល្បៈ​ករ​របស់​ប្រទេស "។ នៅ​ចុង​ឆ្នាំ 2006 នាង​បាន​បើក​សម្រាប់ Rascal Flatts ទៅ​លើ​កាល​បរិច្ឆេទ​វគ្គ​ផ្តាច់​ព្រ័ត្រ​ប្រាំបួន​និង​របស់​ខ្ញុំ​ខ្ញុំ​ចាប់ខ្លួន​ទេសចរណ៍​, បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​គាំទ្រ​ដល់​ការ​លើក​មុន​លោក Eric សាសនា​ចក្រ​ត្រូវ​បាន​បាញ់ [61​] Swift បាន​ចាត់​ឱ្យ​សាសនា​ចក្រ​មាន​មាស​របស់​នាង​ជា​លើក​ដំបូង​កំណត់​ត្រា​ដោយ​មាន​លិខិត​មួយ​របស់​ពួក​គេ​: ។ សូម​អរគុណ​»​សម្រាប់ លេង​យូរ​ពេក "និង​" ខ្លាំង​ពេក​លើ​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍ Flatts ។ ខ្ញុំ​ពេញចិត្ត​ក្នុង​ការ​ស្តាប់​ដោយ​ស្មោះ​វា​។ លោក Taylor "។ [75​] នៅ​ឆ្នាំ 2007 នាង​បាន​បម្រើ​ការងារ​ជា​ទង្វើ​បើក​ឆាក​លើ​កាលបរិច្ឆេទ​ម្ភៃ​សម្រាប់​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក George ច្រកសមុទ្រ [76​] កាល​បរិច្ឆេទ​ជា​ច្រើន​នៅ​លើ​កេ​ន​នី ប​ឋ​ត្រឡប់ត្រឡិន​នៅ​រដូវ​ក្តៅ​ធួ​រ Chesney រប​​ស់ [77​] កាលបរិច្ឆេទ​ដែល​បាន​ជ្រើស​នៅ​លើ bonfire និង​អំ​ភ្លី​ធួ​រ​លោក Brad Paisley រប​​ស់ [78​] និង​កាល​បរិច្ឆេទ​ជា​ច្រើន​សម្រាប់​លោក Tim McGraw បាន​និង​ភ្នំ​បាន​រួម​គ្នា Soul2Soul ទី II ទេសចរណ៍​។ [79​] Swift បាន​បើក​ដំណើរ​ការ​ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត​សម្រាប់ Rascal Flatts របស់​ពួក​គេ​នៅ​តែ​មាន​អារម្មណ៍​ធួ​រ​ល្អ នៅ​ឆ្នាំ 2008 [80​] Swift និង​លោក Alan Jackson ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​រួមគ្នា​ជា​សមាគម​នៅ Nashville អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2007 ដោយ​មាន​ការ Swift បាន​ក្លាយ​​​ខ្លួន​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​នឹង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដែល​ទទួល​បាន​ពាន​រង្វាន់​នេះ​។ [81​] គាត់​ក៏​បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​ជា​ក្រុមហ៊ុន Horizo​​n សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​សម្រាប់​ការ​ល្អ​បំផុត​អ្នក​ចំរៀង​ថ្មី [82​] បណ្ឌិត្យសភា​ពាន​រង្វាន់​ប្រទេស​ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី​របស់​កំពូល​ថ្មី​ស្រី​ច្រៀង [83​] និង​កិ​ត្ដិ​យ​ស​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ប្រទេស​ស្រី​អ្នក​ចំរៀង​អា​មេ​រិ​ច​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​។ [84​] គាត់​ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​ផង​ដែរ​ជា​មួយ​កម្មវិធី Grammy បាន​ទទួល​ពាន​រង្វាន់​ឆ្នាំ 2008 នៅ​ក្នុង​ប្រភេទ​នៃ​ការ​ល្អ​បំផុត​អ្នក​សិល្បៈ​ថ្មី​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ បាន​បាត់បង់​ទៅ Amy Winehouse ។ [85​] 2008-10​: ខ្លាច អាល់ប៊ុម​ទី​ពីរ​របស់ Swift​, ខ្លាច​, ដែល​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 11 ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 2008 Swift បាន​សរសេរ​ថា​ទាំង​ប្រាំពីរ​នៃ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​តែ​ម្នាក់​ឯង​នោះ​រួម​ទាំង​អ្នក​នៅ​លីវ​ពីរ​និង​ជា​សហ​និពន្ធ​ដែល​នៅ​សេសសល់​ចំនួន​ប្រាំ​ដោយ​មាន​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់ Rose លោក​យ៉ូហាន​បាន​សម្បូរ​បែប​, Colbie Caillat និង​លោកស្រី Hillary Lindsey បាន​។ [86 ] គាត់​បាន​សហការ​ផលិត​ជា​អាល់ប៊ុម​មួយ​ជាមួយ​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman នេះ​។ [86​] ត​ន្រ្តី​, វា​ត្រូវ​បាន​គេ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​កំណត់ត្រា​ដែល​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ដោយ "ខ្លាំង​, គ្មាន​ខ្លាញ់​និង​ការ​បន្លឺ​ហ្គីតា​ដ៏​រំភើប​មួយ​»​ដែល​មាន​បន្តិច​ម្តង​ម្កាល​" នៃ​ទាប​និង banjo tucked ចូល​ទៅ​ក្នុង​ល្បាយ​នេះ​។ "[87​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពណ៌នា Swift បាន​ជា "មួយ​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ល្អ​បំផុត​ប៉ុប​របស់​និយម​ចំបង​បំផុត​របស់​ប្រទេស​និង​ជា​ច្រើន​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ជីវិត​ខាងក្នុង​របស់​នាង​ជាង​មនុស្ស​ពេញ​វ័យ​ភាគ​ច្រើន​បំផុត​។ " [88​] លោក Josh ស្រឡាញ់​សម្លេង​ភូមិ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​នាង​បាន​បាន​បង្ហាញ​«​ប្រាជ្ញា​និង​ការ​រួបរួម​គ្នា preternatural​, "" masterfully ជៀសវាង​ផលវិបាក​ដែល diarist ធម្មតា​មួយ​របស់​បា​ណ​ល់ trite និង bullshit pseudo ដែល​យ៉ាង​ជ្រាល​ជ្រៅ "។ [89​] Jodi រូស​នៃ​ការ​រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា​របស់​នាង​ថា​ជា​" savant មួយ​ដែល​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជាមួយ​នឹង​អំណោយ​ទាន​វិចារ​ណ​ញាណ​សម្រាប់​ស្ថាបត្យកម្ម​ខ​ជួយ​ច្រៀងបន្ទរ​ស្ពាន​»​ដែល​«​ជិតស្និទ្ធ squirmingly និង ពិត "បទ​ចម្រៀង​ហាក់​ដូច​ជា​ត្រូវ​បាន​«​ហែក​ព្យញ្ជនៈ​ពី​កំណត់​ហេតុ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ជា​ក្មេងស្រី​ជាយក្រុង​របស់​ខ្លួន​។ " [87​] លោក Robert Christgau រិះគន់​តន្ត្រី​លក្ខណៈ Swift បាន​ជា "ក្មេងស្រី​ជំទង់​ម្នាក់​ពុំ​ទូទៅ​ទៅ impossibly អំណោយ​ទាន​ដ៏​រឹងមាំ​និង​»​។ [90​] Swift បាន​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​ក្រុម​ហ៊ុន​គ្រប់​គ្រង​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង​បាន​ដឹក​នាំ​ដោយ​លោក Robert លោក Allen​, [91​] [92​] បាន​ដំឡើង​ឋានៈ​ខ្លាច​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​របស់​ខ្លួន​។ ឈុត​កម្មវិធី The Ellen DeGeneres នៃ​ការ​បង្ហាញ​មួយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ឧទ្ទិស​ដល់​ការ​ចាប់​ផ្តើ​ម​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​និង​បាន​បង្ហាញ​នៅ​លើ​ការ​បង្ហាញ Swift មាន​ការ​ជជែក​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត​។ [64​] [93​] គាត់​បាន​ទាក់ទង​ជាមួយ​អ្នក​គាំទ្រ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​វេទិកា​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​សង្គម​ដូចជា Twitter និង​កំណត់​ហេតុ​បណ្ដាញ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​និង​សហ​វីដេអូ​បាន​រៀបចំ​មុន​នេះ សម្រាប់​វីដេអូ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ថា​ពាន​រង្វាន់​ទូរទស្សន៍ MTV តន្ត្រី​ឆ្នាំ 2008 ។ [64​] បទ​ចម្រៀង​នាំ​មុខ​ពី​អាល់ប៊ុម "Love Story​" ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ 2008 និង​បាន​ក្លាយ​​​ជា​លើក​ទី​ពីរ​ដែល​លក់​ដាច់​បំផុត​តែ​មួយ​គត់​ប្រចាំ​ប្រទេស​នៃ​ពេល​វេលា​ទាំងអស់​, កំពូល​នៅ​លេខ​បួន​នៅ​លើ Billboard Hot 100 ។ [94​] បន្ថែម​ទៀត​ត្រូវ​បាន​ឯកត្តជន​ចេញ​ផ្សាយ​បួន ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ 2008 និង​ឆ្នាំ 2009​: "ស​សេះ​"​, "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​"​, "ដប់ប្រាំ​" និង "ខ្លាច​" ។ "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​" គឺ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​ខ្ពស់​បំផុត​តារាង​តែ​មួយ​, កំពូល​តំណែង​លេខ​ពីរ​នៅ​លើ Billboard Hot 100 [95​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ដាក់​បង្ហាញ​នៅ​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ Billboard 200 ដោយ​ការ​លក់​អាល់ប៊ុម 592.304​, ហើយ​បាន​លក់​អស់​ជាង 8.6 លាន​ក្បាល​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ [96​] វា​គឺ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​កំពូល​លក់​ឆ្នាំ 2009 និង​បាន​នាំ​ភាព​ជោគជ័យ Crossover ដែល​ច្រើន Swift បាន​។ [97​] ការសំដែង Swift បាន​នៅ​ក្នុង​មជ្ឈមណ្ឌល​ព្រូ​ដិ​ន​ស​នៅ​រដ្ឋ New Jersey ក្នុង​អំឡុង​ពេល Tour នៅ​ឆ្នាំ 201​​0 ខ្លាច Swift បាន​ទៅ​លើ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ក្នុង​ចំណង​ជើង​របស់​នាង​បាន​ការ​គាំទ្រ​នៃ​ការ​ខ្លាច​។ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​កាល​បរិច្ឆេទ​ខ្លាច 105 ទេសចរណ៍ Swift បាន​លេង​បាន​បង្ហាញ​នៅ​ក្នុង​អាមេរិក​ខាង​ជើង​អឺរ៉ុប​អូ​ស្រ្តា​លី​និង​អាស៊ី​។ [98​] Swift បាន​អញ្ជើញ​ឱ្យ​ចូលរួម​ភ្នំ​, John Mayer​, និង​នាង Katy Perry ដើម្បី​អនុវត្ត​ការ​ច្រៀង​មួយ​បិទ​ជាមួយ​នាង​នៅ​ថ្ងៃ​នានា​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ខាង​ជើង ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អាមេរិក​, នៅ​ពេល​ដែល​អំពើ​គាំទ្រ​ការ​រួម​បញ្ចូល​ជា​ចា​ស្ទី​ន Bieber [99​] ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចូលរួម​ដោយ​ក្រុម​អ្នក​គាំ​ទ្រ​បាន​ច្រើន​ជាង 1,1 លាន​នាក់​និង​បាន​រក​ចំណូល​បាន​ជាង 63 លាន​ដុល្លារ [100​] របស់ Taylor Swift​: ។ ។ ការ​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​ខ្លាច​ខ្សែ​ភាព​យ​ន្ដ​ប្រ​គុំ​តន្ត្រី​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាក់​ផ្សាយ​នៅ​លើ​កញ្ចក់​ទូរទស្សន៍​ហើយ​ក្រោយ​មក​បាន​ចេញ​ផ្សាយ នៅ​លើ DVD និង Blu​-ray ។ [101​] ក៏​ស​ម្តែ​ង​ការ​ជា Swift បាន​ទង្វើ​ការ​គាំទ្រ​សម្រាប់​ការ​រត់​គេច​ខ្លួន​របស់​លោក​រួម​ជាមួយ​គ្នា Keith Urban World Tour ។ [102​] នៅ​ក្នុង​ការ​បន្ថែម​ទៅ​ទស្សនា​កាលបរិច្ឆេទ​តារា​ចម្រៀង​ដែល​បាន​បង់​ពន្ធដារ​ឱ្យ​អ្នក​សិល្បៈ​មួយ​ចំនួន​ស​ម្តែ​ង​តាម​ទូរទស្សន៍​មិត្ត​ក្នុង​។ នាង​បាន​សម្ដែង​ជា​គម្រប​លោក Alan Jackson ដែល "ដ្រាយ​" នៅ​ឯ​ជម្ងឺ CMT យក្ស​: ព្រឹត្តិការណ៍ Jackson បាន​លោក Alan បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​ការ​រួម​គ្នា​ជា​មួយ​ការ​ប្រ​គុំ​តន្ត្រី​តាម​ទូរទស្សន៍​ជាមួយ​នឹង​ក្រុម​ត​ន្រ្តី​រ៉ុ​ក def Leppard នៅ Nashville​, និង​បាន​ធ្វើ​គម្រប​របស់​ច្រក​សមុទ្រ​របស់ "រត់​" មួយ​នៅ​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍ ACM មួយ​ផ្សាយ​តាម​ទូរទស្សន៍​កិ​ត្ដិ​យ​ស ច្រក​សមុទ្រ​ជា​សិល្បករ​ទសវត្សរ៍​នេះ​។ [103​] Swift បាន​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង​របស់​នាង "ដប់ប្រាំ​" ជាមួយ​នាង Miley Cyrus នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ទី 51 និង​ស​ម្តែ​ង​មួយ skit ច្រៀង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​សរសេរ​ដោយ​មាន T​-Pain នៅ​កម្មវិធី​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​ជម្ងឺ CMT ។ [104​] Swift បាន​កត់ត្រា​ទុក​ផង​ដែរ​ពី​គម្រោង​មួយ​ចំនួន​ខាង​មួយ​។ នាង​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​នៃ "អា​មេ​រិ​ច Girl​" លោក Tom តូច​តា​ច​តាម​រយៈ Rhapsody មួយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2009 [105​] និង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្លូវ​ចូល​ឆាក​របស់​នាង​ទៅ​ថត​តូច​តា​ច​របស់​បទ​ចម្រៀង​នេះ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ 201​​3 [106​] គាត់​បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ការ​គាំទ្រ​ទឹកដម​សំ​លេង​ទៅ​ជា "ពាក់​ក​ណ្តា​ល​នៃ​បេះដូង​របស់​ខ្ញុំ​" ស្រី Mayer ដែល​ជា ។ មាន​លក្ខណៈ​ពិសេស​នៅ​លើ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទោល​ទី​បួន​របស់​គាត់ [107​] នាង​បាន​សហការ​សរសេរ​និង​ការ​កត់ត្រា "ថ្ងៃ​ល្អ​បំផុត​នៃ​ជីវិត​របស់​អ្នក​" ជាមួយ Kelly Pickler [108​] និង​សហ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ពីរ​របស់ Hannah Montana​: នេះ​ជា​ភាពយន្ត soundtrack- "អ្នក​នឹង​រក​ជានិច្ច ផ្លូវ​របស់​អ្នក​ត្រឡប់​ទំព័រ​ដើម "" "ហើយ​លោក Martin Johnson និង -with Ellis Orrall លោក​រ៉ូ​បឺត​រៀងគ្នា​។ [109​] Swift បាន​ច្រៀង​បាន​ផ្តល់​ជូន​ផង​ដែរ​សម្រាប់​ក្រុម Girls របស់​បុរស​ដូច​» Crazier ពីរ​នាក់​ប្រសើរ​ជាង​មួយ​"​, សរសេរ​ដោយ​លោក​ម៉ា​ទី​ន​ច​ន​សុ​ន​។ [110​] គាត់​បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ទាំង​ពីរ​នាក់ បទ​ចម្រៀង​រួម​ទាំង "ថ្ងៃ​នេះ​គឺ​ជា​រឿងព្រេង​មួយ​»​ដើម្បី​ប្រារព្ធ​ទិវា​នៃ​ក្តី​ស្រឡាញ់​របស់​បទ​នេះ [111​] និង​កត់ត្រា​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​នៃ​ការ​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​អែសរ៉ា​របស់​" ដកដង្ហើម "សម្រាប់​អា​ល់​ប៊ុ​ម​សង្ឃឹម​ហៃទី​ឥឡូវ​នេះ​។ [112​] ការសំដែង​របស់​នាង Swift ក្នុង​ទីក្រុង Los Angeles ក្នុង​អំឡុង​ពេល Tour នៅ​ឆ្នាំ 201​​0 ខ្លាច Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​សិល្បករ​តន្ត្រី​ប្រទេស​ដំបូង​គេ​ដែល​ឈ្នះ​បាន​ពានរង្វាន់​វ​​ីដេអូ​ចម្រៀង​របស់ MTV នៅ​ពេល​ដែល​«​អ្នក​ឯង​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​»​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ជា​ស្ត្រី​ដែល​ល្អ​បំផុត​នៅ​ឆ្នាំ 2009 វីដេអូ [113​] ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ការ​ទទួល​យក​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន​រំខាន​ដោយ​តារាចម្រៀង​រ៉េ​ប Kanye West ដែល​បាន​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នៅ​ក្នុង​ចំនួន​នៃ​ការ​មួយ ឧប្បត្តិហេតុ​បង្ហាញ​ពាន​រង្វាន់​ដទៃ​ទៀត​។ [114​] នៅក្នុង​បន្ទប់​សារព័ត៌មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​ឆ្នាំ Swift កង្ហារ​នៃ​តន្ត្រី​របស់ West មួយ [115​] បាន​និយាយ​ថា​នាង​មិន​មាន "អារម្មណ៍​រឹង​ណា​មួយ​ទេ​" គាត់​។ [116​] [117​] ឧប្បត្តិហេតុ​នេះ​បាន​ទទួល​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​បាន​ច្រើន ។ យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​និង​ការ​បំផុស​គំនិត​ជា​ច្រើន​បាន​អ៊ី​ន​ធឺ​ណែ meme [118​] ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក Swift បាន​និយាយ​ប្រាប់​សំ​ភា​ស​ន៍​មួយ​ដែល​លោក​ខាង​លិច​បាន​ផ្តល់​ការ​សុំទោស​ផ្ទាល់ខ្លួន​ដែល​នាង​បាន​ទទួល​យក​របស់​នាង​: "។ គាត់​មាន​ចិត្ដ​ស្មោះ​ខ្លាំង​ណាស់​" [113​] គាត់​បាន​បដិសេធ​មិន​ពិភាក្សា​អំពី​ហេតុការណ៍​នោះ​នៅ​ក្នុង​បទ​សម្ភាសន៍​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ដូច្នេះ​ជា​ការ​មិន​មែន​ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ "កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​មួយ​ដែល​មាន​ទំហំ​ធំ​" របស់​វា​: "។ វា​បាន​កើតឡើង​នៅ​លើ​ទូរទស្សន៍​, ដូច្នេះ​អ្នក​រាល់​គ្នា​បាន​ឃើញ​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង ... វា​មិន​មែន​ជា​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ដូច​ជា​យើង​ត្រូវ​ការ​ដើម្បី​រក្សា​ការ​និយាយ​អំពី​" [119​] វា​ត្រូវ​បាន​គេ​និយាយ​ថា ឧប្បត្តិហេតុ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​និង​ការ​យកចិត្តទុកដាក់ Swift បាន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​បាន​បែរ "ដែល​ជា​តារា​ល្បី​អានុភាព​បូ​ណា​-ហ្វី​ដេ​។ " [120​] Swift បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​កម្មវិធី Grammy Awards ចំនួន​បួន​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 ពី​ការ​សរុប​ចំនួន​ប្រាំបី​មួយ​។ [121​] ខ្លាច​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់ឈ្មោះ​អាល់ប៊ុម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​និង​ល្អ​បំផុត​ប្រចាំ​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម​ខណៈ​ដែល "ស​សេះ​»​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ប្រទេស​ដ៏​ល្អ​បំផុត​និង​ល្អ​បំផុត​ស្រី​សុង Vocal ការ​ស​ម្តែ​ង​ប្រទេស​។ [122​] នាង​គឺ​ជា​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​សិល្បករ​ក្នុង​ការ​ឈ្នះ​អាល់ប៊ុម​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​។ [123​] ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ពី​ឆ្នាំ 201​​0 នៅ​ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​ពាន​រង្វាន់ Grammy Swift បាន​ច្រៀង​បទ "អ្នក​ជា​កម្មសិទ្ធិ​ដោយ​មាន Me​" និង "Rhiannon​" ជាមួយ Stevie Nick ។ សំ​លេង​របស់​នាង​បាន​ស​ម្តែ​ង​និង​អវិជ្ជមាន​ដែល​ទទួល​បាន​ធ្វើអោយ​ផ្ទុះ​ការ​ពិនិត្យ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​រីក​រាលដាល​ប្រតិកម្ម​ប្រឆាំង​។ [120​] [124​] ច្រៀង​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន "ដែល​បាន​ពិពណ៌នា​តាមរបៀប​ផ្សេងទៀត​ថា​ជា​" យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​គន្លឹះ​, "អាក្រក់ strikingly​" និង "វេទនា​មិន​គួរ​ឱ្យ​ជឿ​" ។ [125​] [126​] ខណៈ​ពេល​ដែល Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​រក​ឃើញ​វា "ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​មើល​ឃើញ​នរណា​ម្នាក់​ដែល​មាន​ទេពកោសល្យ​ដូច្នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ flub ម្តងម្កាល​" និង​បាន​ពិពណ៌នា Swift បាន​ជា "តារា​ចម្រៀង​ថ្មី​នៃ​ការ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​កន្លងមក​នេះ​មាន​សារៈ​សំខាន់​បំផុត​" [123​] លោក Bob Lefsetz អ្នក​វិភាគ​ប្រចាំ​ក្រុម​តន្ត្រី​បាន​ព្យាករណ៍​ថា​អាច​នឹង​បញ្ចប់​អាជីព​របស់​នាង "ពេញ​មួយ​យប់​»​។ លោក​បាន​អំពាវនាវ​ជា​សាធារណៈ​ដល់​ឪពុក​របស់ Swift ដើម្បី​ជួល​ជា "ភ្នាក់ងារ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​វិបត្តិ​" ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​រឿង​នេះ​ដោយ​សារ​តែ "លោក Taylor នៅ​វ័យក្មេង​ពេក​និង​ក​ដើម្បី​យល់​ពី​កំហុស​ឆ្គង​ដែល​នាង​បាន​ធ្វើ​។ " [127​] [128​] Stevie លោក Nick​, សរសេរ​នៅ​ក្នុង​ពេល​វេលា​បាន​ការ​ពារ​តារាចម្រៀង​: លោក Taylor បាន​រំឭក​ខ្ញុំ​ពី​ខ្លួន​ឯង​នៅ​ក្នុង​ការ​ប្តេ​ជ្ញា​ចិត្ត​និង​ធម្មជាតិ​ក្មេង​របស់​នាង​។ វា​ជា​ការ​គ្មាន​ទោស​ថា​ជា​ការ​ពិសេស​និង​កម្រ​មួយ​។ ក្មេងស្រី​ម្នាក់​នេះ​បាន​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ពិភព​លោក​ទាំង​មូល​ច្រៀង​ដូច​ជា​លោក Neil ពេជ្រ​ឬ Elton John ... ស្ត្រី​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​រ៉ុ​ក​'n' វិល​ជុំ​ប្រទេស​-Pop គឺ​ត្រឡប់​មក​វិញ​និង​ឈ្មោះ​របស់​នាង​គឺ​នាង Taylor Swift ។ ហើយ​វា​ជា​ការ​ដែល​ស្ត្រី​ដូច​ជា​នាង​ដែល​នឹង​ត្រូវ​រក្សា​ទុក​ការ​អាជីវកម្ម​តន្ត្រី​។ [129​] ខ្លាច​បាន​ឈ្នះ​នូវ​រង្វាន់​កិត្តិយស​ជា​ច្រើន​ទៀត​ហើយ​បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទទួល​បាន​រង្វាន់​ច្រើន​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​។ [130​] Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​សិល្បករ​វ័យ​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​និង​ជា​ស្ត្រី​ម្នាក់​ក្នុងចំណោម​ស្ត្រី​តែ​ប្រាំមួយ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​។ [131​] ខ្លាច ក៏​បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​អាល់ប៊ុម​របស់​សមាគម​នៃ​ពាន​រង្វាន់​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​។ [131​] របស់ Swift គឺ​ជា​សិល្ប​ករ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​វ័យ​ក្មេង​បំផុត​ក្នុង​ការ​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​បណ្ឌិតសភា​នៃ​ប្រទេស​តន្ត្រី​របស់​អាល់ប៊ុម​កិត្តិយស​ឆ្នាំ​នេះ​។ [132​] បាន​ពានរង្វាន់ American Music Awards បាន​កិត្តិយស Swift ដែល​សិ​ល្បះ​ឆ្នាំ​ហើយ​ដែល​ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម plaudits ។ [133​] គាត់​បាន​ទទួល​រង្វាន់ Hal ព្រះបាទ​ដាវីឌ​បាន​ពានរង្វាន់ Starlight ដោយ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​សាល​កិត្តិនាម [134​] និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​នៅ Nashville ស្រី​អតីត​ស្ត្រី​ទីមួយ​នេះ​។ [135​] កម្មវិធី Billboard គាត់​ដាក់​ឈ្មោះ​ថា​សិ​ល្បះ​ឆ្នាំ 2009 នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​។ [ 136​] របស់ Swift ត្រូវ​បាន​រួម​បញ្ចូល​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ពេល​វេលា​របស់​ប្រជាជន​ទាំង 100 ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 មាន​ឥទ្ធិពល​បំផុត [137​] 2010-12​: Speak Now Swift បាន​ចេញ​អាល់ប៊ុម​ស្ទូឌីយោ​ទី​បី​របស់​នាង​ដែល​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 25 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 201​​0 គាត់​បាន​សរសេរ 14 បទ​ម្នាក់ឯង​និង​សហការ​ផលិត​ជាមួយ​នឹង​ការ​សហការ​ដ៏​យូរ​កំណត់​ត្រា​ដែល​លោក Chapman ។ [138​] តន្ត្រី​, វា​ត្រូវ​បាន​គេ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម "ការ​ពង្រីក​ហួស​ពី​ប្រទេស pop ទៅ​ព្រំដែន​ទាំង​ពីរ​ដុំ​ថ្ម​ជំនួស​និង​ប៉ុប bubblegum កខ្វក់​។ "[139​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពិពណ៌នា​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ជា​ការ​សាហាវ​, សម្បូរ​បែប​តន្ត្រី​និង "ដ៏​ល្អ​ផង​ដែរ​ដែល​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​របស់​នាង​បាន​ល្អ​បំផុត​។ " [138​] Theon Weber រយៈពេល​នៃ​វិទ្យុ​សម្លេង​ភូមិ​កត់សម្គាល់​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន "ការ​កោតសរសើរ​ពិត​នៃ​ទេពកោសល្យ​របស់ Swift ដែល​មិន​មែន​ជា​ជំនឿ ប៉ុន្តែ​បាន​យ៉ាង​ខ្លាំង​។ ដូច​ក្បួន​ដង្ហែ​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ប្រទេស​មុន​ពេល​នាង​នាង​បាន​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​តួ​អក្សរ​និង​ស្ថានភាព​មួយ​ចំនួន​ពី​ជីវិត​និង​រក​ឃើញ​វិធី​ដ៏​ខ្លាំង​ក្លា​ដើម្បី​ពណ៌នា​ពួក​គេ "[140​​​] Christgau បាន​រក​ឃើញ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​របស់​" overlong និង​ការ​ធ្វើការ​លើស​ម៉ោង​»​ប៉ុន្តែ​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​: «​ពួក​គេ​បាន evince ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​នេះ bears ជា​ដូច resemblance គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ក្នុង​ការ​ថែទាំ​-ថា​គឺ​ដើម្បី​យក​ចិត្ដ​ទុកដាក់​ក្នុង​ការ​ដ៏​ល្អ​បំផុត​, ធំ​បំផុត​និង​ការ​យល់​ដឹង​ខាង​ផ្លូវ​អារម្មណ៍​បំផុត​។ "[90​] លោក Rob ទីក្រុង Sheffield រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា​របស់ Swift បាន​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ល្អ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​«​ប៉ុប​ថ្ម​ឬ ប្រទេស ":​" Swift គឺ​អាច​ជា​ការ​គាំទ្រ​នៅ Nashville ឆ្លាត​ដែល​ដឹង​តារាចម្រៀង​រូប​ទាំង​អស់​ល្បិច​ទេ​ប៉ុន្តែ​នាង​ជា​, gal រ៉ូ​មែន​ទិច​មួយ Hyper​-ចង​ព្យួរ​ជា​មួយ​នឹង​ការ​ខ្ពស់​ការ​ធ្លាក់ចុះ​រយៈពេល​កម្សត់​ទំហំ​នៃ Atchafalaya វាល​ភក់ល្បាប់​ផង​ដែរ "[141​] ។ Swift បាន​អនុវត្ត​យុទ្ធនាការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​ច្រើន​មុន​ពេល​ការ​និយាយ​ចេញ​ផ្សាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ [142​] នាង​បាន​បង្ហាញខ្លួន​នៅ​លើ​ការ​បង្ហាញ​ការពិភាក្សា​និង​បង្ហាញ​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ផ្សេង​គ្នា​និង​បាន​ប្រគល់​-ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ខ្នាត​តូច​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ​នៅ​ក្នុង​ទីតាំង​មិន​ធម្មតា​រួម​ទាំង​រថ​យ​ន្ដ​ក្រុង​បើក decker នៅ​លើ​មហា​វិថី​ហូ​លី​វូ​ដ​និង​កន្លែង​ការ​ចាក​ចេញ​នៅ ព្រ​លាន​យន្តហោះ JFK បាន​។ [143​] គាត់​បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង "ទាញ​ហ្គីតា​" រួម​ជាមួយ Kris Kristofferson​, Emmylou ហារី​ស​ដ៏​ល្បីល្បាញ Vince Gill និង Lionel Richie នៅ​ក្លឹប LA របស់​ក្រុមហ៊ុន Nokia ។ ត​ន្រ្តី​ករ​ដែល​បាន​ចែក​រំលែក​ឆាក​និង​បាន​ប្ដូរ​វេន​ណែនាំ​និង​លេង​កំណែ​សូរស័ព្ទ​នៃ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ពួកគេ​ដើម្បី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​សម្រាប់​ប្រទេស​តន្ត្រី​សាល​កិត្តិនាម​និង​សារមន្ទីរ​។ [144​] [145​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​ការ​នាំ​មុខ​តែមួយ "មីន​" ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ 201​​0 និង​បទ​ចម្រៀង​ប្រាំ​នាក់​ត្រូវ​បាន​ដោះលែង​នៅ​ទូទាំង​ឆ្នាំ 201​​0 និង​ឆ្នាំ 201​​1​: "ត្រឡប់​ទៅ​ខែ​ធ្នូ​"​, "Mean​"​, "រឿង​យើង​"​, "ផ្កាភ្លើង​បន្ទាន់​" និង "យើង "។ [146​] និ​ឥឡូវ​នេះ​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ដ៏​ធំ​លើក​ដំបូង​នៅ​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ​គំនូស​តាង​របស់​អាមេរិក​របស់ Billboard 200 ។ ការ​លក់​រថយន្ត​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ការ​បើក​បាន​ច្បាប់​ចម្លង​ដែល​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​វា 1,047,000 អា​ល់​ប៊ុ​ម​លើក​ទី 16 នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​ក្នុង​ការ​លក់​មួយ​លាន​កូ​ពី​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​តែមួយ [147​] កាល​ពី​ខែ​កុម្ភៈ​ឆ្នាំ 201​​2​, និយាយ​បាន​លក់​លើស​ឥឡូវ 5,7 លាន​ច្បាប់​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ ។ [148​] [149​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ស្លៀក​ស​ម្លៀ​ក​បំពាក់​ពណ៌ស្វាយ​ដើរ​ហ្គីតា​សូរស័ព្ទ​ពណ៌​ខៀវ​ខណៈ​ពេល​អង្គុយ​នៅ​លើ​លាមក Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីក្រុង Newark រដ្ឋ New Jersey ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឥឡូវ​និយាយ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​នៅ​ឆ្នាំ 201​​1 ពិភពលោក Swift បាន​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ 201​​1 និង​ដើម​ឆ្នាំ 201​​2 នៅ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​នៃ​ការ​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​ពិភពលោក​កាល​បរិច្ឆេទ 111 ឆ្នាំ Swift បាន​លេង​បង្ហាញ​នៅ​អាមេរិក​ខាងជើង​អាស៊ី​អឺរ៉ុប​អូ​ស្រ្តា​លី​និង​នូ​វែ​ល​សេ​ឡង់​។ [150​] បាន​អញ្ជើញ​តន្ត្រីករ​ជាច្រើន​ដែល Swift បាន​ទៅ​ចូល​រួម​របស់​នាង​សម្រាប់​ការ​ច្រៀង​មួយ​បិទ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អាមេរិក​ខាង​ជើង​។ ការ​បង្ហាញ​ខ្លួន​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ Bieber និង McGraw បាន​, លោក James Taylor បាន Jason Mraz ឈ្មោះ Shawn Colvin លោក Johnny Rzeznik លោក Andy Grammer បាន​និង Selena Gomez លោក​ស្រី​តា​ល់ Bachman​, គណៈកម្មការ Nicki Minaj​, Nelly លោក Bob​, Usher​, Flo Rida​, អង្គការ​តម្លាភាព​អន្តរជាតិ​, លោក Jon Foreman​, លោក Jim Adkins​, Hayley Williams បាន​, ក្តៅ Chelle Rae​, លោក Ronnie Dunn​, ដា​រី​យូ Rucker និង​ការ​កេ​ន​នី Chesney ។ [151​] [152​] កំឡុង​ជើង​របស់​អាមេរិក​ខាងជើង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ឆ្នាំ Swift បាន​សរសេរ​អត្ថបទ​ចម្រៀង​ផ្សេង​នៅ​លើ​ដៃ​ឆ្វេង​របស់​នាង​សម្រាប់​ការ​ស​ម្តែ​ង​ជា​រៀងរាល់​, និង​បាន​និយាយ​ថា​អត្ថបទ​ចម្រៀង​នេះ​គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​មើល ជា "ចិញ្ចៀន​អារម្មណ៍​។ " មួយ​ពេល​យប់ [153​] [154​] Swift បាន​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​ក៏បាន​ធ្វើ​កំណែ​ជា​ច្រើន​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​របស់​នាង​សូរស័ព្ទ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​អាមេរិក​ខាង​ជើង​។ នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​នីមួយ​នោះ​នាង​បាន​គោរព​ដល់​សិល្បករ​ក្នុងស្រុក​។ [155​] នាង​បាន​និយាយ​ថា​កំណែ​គម្រប​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​នាង​ទៅ​ជា "ដោយឯកឯង​" នៅ​ក្នុង​ការ​បង្ហាញ​បើ​មិន​ដូច្នេះ​ទេ​បាន​ល្អ​រៀបរាប់​។ [156​] ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចូលរួម​ដោយ​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​បាន​ជាង 1,6 លាន​នាក់​និង​បាន​រក​ចំណូល​បាន​ជាង ។ $ 123 លាន​នាក់ [150​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​ផ្សាយ​បន្ត​ផ្ទាល់​ដំបូង​របស់ Swift​, Speak Now World Tour​: បន្ត​ផ្ទាល់​នូវ​ការ​ស​ម្តែ​ង​ទាំង​អស់​ចំនួន 17 ពី​ជើង​អាមេរិក​ខាង​ជើង​នៃ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 201​​1 [157​] Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីក្រុង​ស៊ីដនី​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឥឡូវ​និយាយ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​នៅ​ឆ្នាំ 201​​2 ពិភពលោក នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ប្រចាំ​ឆ្នាំ​លើក​ទី 54​, ចម្រៀង​របស់ Swift "មាន​ន័យ​ថា​" ឈ្នះ​បាន​ល្អ​បំផុត​និង​ល្អ​បំផុត​ប្រចាំ​ប្រទេស​សុង​ការ​ស​ម្តែ​ង Solo ប្រទេស​។ [158​] ក៏​បាន​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​នាង​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ពិធី​នោះ​។ Lefsetz មួយ​នៃ​ការ​រិះ​គន់​សំ​លេង​ភាគ​ច្រើន​បំផុត​នៃ​របស់​នាង​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 ការ​ស​ម្តែ​ង​កម្មវិធី Grammy ជឿ​ជាក់​ថា​បទ​ចម្រៀង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ទៅ​គាត់​។ [159​] [160​] Lefsetz ធ្លាប់​ជា​អ្នកគាំទ្រ​នៃ​អាជីព​ជា​តារា​ចម្រៀង​របស់ [161​] និង Swift និង Lefsetz បាន​ស្មើនឹង​ម្តងម្កាល​ដោយ អ៊ី​ម៉ែ​ល​និង​ទូរស័ព្ទ​។ [159​] ក្លែ Suddath នៃ​ពេល​វេលា​មាន​អារម្មណ៍​ថា​នាង "បាន​បញ្ជូន​ត្រលប់​មក​វិញ​របស់​នាង​នៅ​លើ​គន្លឹះ​និង​ជាមួយ​នឹង​សងសឹក​មួយ​" [162​] ខណៈ​ពេល Jayme Deerwester នៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សព្វ​ថ្ងៃ​បាន​កត់សម្គាល់​ថា​ការ​រិះ​គន់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 នេះ​ហាក់​ដូច​ជា​មាន "បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​នាង​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ប្រសើរ​ជាង​មុន​និង​មួយ អ្នក​ស​ម្តែ​ង​ផ្ទាល់ "។ [163​] Swift បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​ជាច្រើន​ទៀត​សម្រាប់​ការ​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​នៅ Nashville អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ទាំង​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 និង​ឆ្នាំ 201​​1 [164​] [165​] នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ឆ្នាំ​ដោយ​បណ្ឌិត្យសភា​ប្រទេស​តន្ត្រី​ទាំង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 និង 2012 [166​] និង​ជា ដាក់​​​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 [167​] Swift មាន​សិ​ល្បះ​របស់​អាមេរិក​ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី​នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 ខណៈ​ពេល​ដែល​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់ឈ្មោះ​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម​។ [168​] កម្មវិធី Billboard ដាក់​ឈ្មោះ​របស់ Swift ឆ្នាំ 201​​1 របស់​ស្ត្រី​ម្នាក់​នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​។ [169​] ខណៈ​ពេល​ដែល​ការ​បញ្ចប់​ការ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ចម្រៀង​រូប​នេះ​បាន​លើក​ទី​បួន​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​រដូវ​ក្តៅ​នៃ​ឆ្នាំ 201​​2 នេះ Taylor បាន​អញ្ជើញ​នាង​ឱ្យ​ទៅ​បង្ហាញខ្លួន​ជា​ភ្ញៀវ​ពិសេស​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​របស់​គាត់ Tanglewood កំណត់​ពួកគេ​បាន​ស​ម្តែ​ង​ថា "Fire និង Rain​"​, "Love Story​" និង "យើង​" ជាមួយ​គ្នា​។ [170​] លោក Taylor​, ដែល​បាន​ជួប​ដំបូង​របស់ Swift ពេល​ដែល​នាង​មាន​អាយុ 18 ឆ្នាំ​បាន​និយាយ​ថា​: "យើង​គ្រាន់​តែ​បុក​វា​បាន​បិទ​។ ខ្ញុំ​ស្រឡាញ់​បទ​ចម្រៀង​របស់​នាង​និង​មាន​វត្តមាន​របស់​នាង​នៅ​លើ​ឆាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​។ " [171​] [172​] ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នេះ​ក៏​បាន​ចូល​រួម​បទ​ចម្រៀង Swift បាន​ដើម​ពីរ​ទៅ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​បទ​ភ្លេង Hunger Games ។ "សុវត្ថិភាព​និង​សំឡេង​" ត្រូវ​បាន​សហ​ការ​សរសេរ​និង​កត់ត្រា​ដោយ​មាន​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​និង​ក្រុមហ៊ុន T​-Bone Burnett ។ [173​] លោក John Paul សេត​បាន​និយាយ​ថា​ការ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ Swift មាន​«​ការ​បើក​បង្ហាញ ... វា​ពិត​ជា​ការ​សហការ​គ្នា​មួយ "។ [174​] វា ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​ថា​ជា​ច្បាប់​ចម្លង​ដែល​នៅ​លីវ​ហើយ​ជា​ខែ​មករា​ឆ្នាំ 201​​3 ដែល​បាន​លក់​នាំ​មុខ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ជាង 1,4 លាន​នាក់​នៅ​អាមេរិក [175​] វា​បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​សុង​បាន​សរសេរ​សម្រាប់​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ដែល​មើល​ឃើញ​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី Grammy Awards ឆ្នាំ 201​​3 ហើយ​ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​សម្រាប់​ការ​ល្អ​បំផុត​ដើម​សុង​នៅ​ឯ​ទី 70 មាស ពាន​រង្វាន់​ពិភពលោក​។ [176​] របស់ Swift គឺ​ការ​ចូលរួម​ចំណែក​លើក​ទី​ពីរ​ដើម្បី​ឱ្យ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ "ភ្នែក​បើក​ចំហ​" ត្រូវ​បាន​តែម្នាក់​ឯង​ដោយ​តារា​ចម្រៀង​ដែល​បាន​សរសេរ​និង​ផលិត​ដោយ​លោក Chapman ។ [177​] បន្ថែម​លើ​នេះ​ទៀត Swift បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ច្រៀង​ដើម្បី "យើង​ទាំងពីរ​" ដែល​ជា​វេជ្ជបណ្ឌិត Luke- អា​ល់​ប៊ុ​ម​តែមួយ​ដែល​ផលិត​ជា​លើក​ទីពីរ​លោក Bob ចម្លែក​ពពក​។ [178​] 2012-14​: ក្រហម​និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ អាល់ប៊ុម​ទី​បួន​របស់ Swift​, ពណ៌​ក្រហម​ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី 22 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 201​​2 [179​] នាង​បាន​សរសេរ​ថា​ប្រាំបួន​នៃ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​មាន​បទ​ចម្រៀង 16 តែ​ម្នាក់​ឯង​ខណៈ​ពេល​ដែល​ចំនួន​ប្រាំពីរ​នៅ​សល់​ត្រូវ​បាន​សរសេរ​រួម​ជាមួយ​នឹង​ផ្កា​កុលាប​, Max Martin ជា​, លោក Dan Wilson បាន​លោក Ed Sheeran និង​ការ​លោក Gary Lightbody ។ លោក Chapman បាន​បម្រើ​ការងារ​ជា​អ្នក​ផលិត​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​នាំ​មុខ​លោក Jeff Bhasker ទេ​ប៉ុន្តែ​, Butch វ៉ក​ឃើ​រ​, Jacknife លី dann Huff និង Shellback ផង​ដែរ​ដែល​បាន​ផលិត​បទ​បុគ្គល​។ លោក​ឆាប​ម៉ាន​និយាយ​ថា​លោក​បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត Swift បាន​»​ទៅ​សាខា​ចេញ​និង​ដើម្បី​សាកល្បង​ខ្លួនឯង​ក្នុង​ស្ថានភាព​ផ្សេងទៀត "។ [180​] តន្ត្រី​, ខណៈ​ពេល​ដែល​មាន​ការ​ពិសោធន៍​ជា​មួយ​នឹង​ដុំ​ថ្ម​បេះដូង​, dubstep និង​របាំ​-pop ដែល​វា​ត្រូវ​បាន​«​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ការ​បរិភោគ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ប្រោះ Swiftian recognisably ។ " [181 ] [182​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​រក​ឃើញ​ក្រហម​»​មិន​លំអិត​និង​ច្រើន​ជាង​ការ​ប្រញាប់​ប្រញាល់​ជាង​តម្លៃ​សំបុត្រ​ធម្មតា​របស់​នាង "[183​] ទេ​តែ​បាន​ដាក់​វា​នៅ​លេខ​ពីរ​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​របស់​លោក​ចុង​ឆ្នាំ​លក្ខណៈ​សម្គាល់​វា​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ដែល Swift បាន​" ឈប់​ធ្វើពុត​ថា​នាង​ជា​អ្វី​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​មាន​រូប​ចម្រៀង​មួយ​ដែល​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ការ​រីក​ចម្រើន​ឡើង​ដូច​សាកសព​អំពី​របៀប​ទាំង​ពីរ​បាន​និយាយ​ទៅ​ពី​របៀប​រសជាតិ​ក្នុង​កំណត់ត្រា​អាច​ជា​ការ​ឈរ​នៅ​ក្នុង​មួយ​សម្រាប់ turpitude ខាង​សីលធម៌​។ "[184​] លី​សា Verrico របស់​កាសែត The Times បាន​សរសើរ​នាង​ថា​" អត្ថបទ​ចម្រៀង​គ្នា​និង​ប្រសើរ​បំផុត " ជាពិសេស​អ្នក​ដែល​នៅ​លើ "brooding​" "ទាំង​អស់​ផង​ដែរ​បាន​យ៉ាង​ល្អ​" ។ [185​] លោក Jon Dolan នៃ Rolling Stone រីករាយ "មើល​ការ​រក​នាង​សេះ Swift បាន​ប្រើ​ជើង​នៅ​ភ្នំ​ដ៏​អស្ចារ្យ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​។ នាង​ជា​ញឹកញាប់​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​ប្រពៃណី Jony / ខា​រ៉ូ​ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ stark- ការ​ផ្តល់​ជំនួយ​សង្គ្រោះ​ផែនទី​ផ្លូវ​អារម្មណ៍​ខ្លួន​ឯង​បាន​រក​ឃើញ​គម្រោង​ការ ... របស់​នាង​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​រឿង​ដ៏​ល្អ​បំផុត​ក្នុង​ប៉ុប "។ [186​] Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​ការ​នៅ St. Louis រដ្ឋ Missouri នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ 201​​3 ពណ៌​ក្រហម​ធួ​រ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​យុទ្ធនាការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពណ៌​ក្រហម​តំណាង​មក​ពី​ស្ថា​នី​យ៍​វិទ្យុ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក 72 បាន​ហោះ​ទៅ​នៅ Nashville ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មួយ​ស​ប្តា​ហ៍​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​សម្រាប់​ការ​សំ​ភា​ស​ន៍​ដោយ​ផ្ទាល់​ជា​មួយ Swift បាន​។ [187​] លោក​ស្រី​ក៏​បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅ​លើ​កម្មវិធី​ជជែក​កំសាន្ត​តាម​ទូរទស្សន៍​ជា​ច្រើន​និង​បាន​អនុវត្ត​នៅ​ពិធី​ពាន​រង្វាន់​នៅ​អាមេរិក​អង់គ្លេស ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់​, បារាំង​, អេ​ស្ប៉ា​ញ​និង​ប្រទេស​អូ​ស្រ្តា​លី​។ [188​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​នាំ​មុខ​តែ​មួយ​ថា​: «​យើង​មិន​ដែល​មិន​ធ្លាប់​ទទួល​បាន​មក​វិញ​រួម​គ្នា "បាន​ក្លាយ​​​ជា​លេខ​ដំបូង​របស់ Swift គឺ​មួយ​នៅ​ក្នុង​គំនូស​តាង​របស់​អាមេរិក Billboard Hot 100 [189​] [190​] ឯកត្តជន​បន្ថែម​ប្រាំមួយ​នាក់​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​។ " Begin Again "(សម្រាប់​វិទ្យុ​ប្រទេស​កម្ពុជា​) «​ខ្ញុំ​បាន​ដឹង​ថា​អ្នក​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ហា ",​" 22 ",​" អ្វី​គ្រប់​យ៉ាង​ដែល​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ ",​" ពេល​វេលា​ចុង​ក្រោយ "(ទាំង​អស់​សម្រាប់​ការ​លេច​និង​វិទ្យុ​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​) និង​" ក្រហម "(សម្រាប់​វិទ្យុ​ប្រទេស​កម្ពុជា​) ។ [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អ្នកចម្រៀងអាមេរិច]] bp03ljhzj6tvtdfq6xtydxnqw42oc4y 322396 322395 2025-06-22T09:44:28Z 37.61.126.100 322396 wikitext text/x-wiki [[ឯកសារ:Taylor Swift 04 - Live in Paris - 2011.jpg|thumb|Swift បាននៅលើកំរាលព្រំពណ៌ក្រហមនៃកម្មវិធី MTV តន្ត្រីវីដេអូនៅឆ្នាំ 2011 ពានរង្វាន់ពត៌មាន តារាចម្រៀង Taylor Alison មានឈ្មោះកំណើត Swift បាន កើតនៅថ្ងៃទី 13 ខែធ្នូឆ្នាំ 1989 (អាយុ 25) អានរដ្ឋ Pennsylvania រាសម្ដែងតារាកំណត់ត្រាផលិតស្នេហាមនុស្សជាតិ ឧបករណ៍ ហ្គីតាព្យាណូច្រៀង banjo ukulele ប៉ុន្មានឆ្នាំឆ្នាំ 2004 ដែលមានវត្តមានសកម្ម ស្លាកម៉ាស៊ីនធំ អំពើដែលជាប់ទាក់ទង លោក Ed លោក Jack Antonoff Kelly Sheeran លោក John Mayer បាន Colbie Pickler Kendrick Lamar លោក Tim Caillat BoB សង្គ្រាម McGraw បានលោក Gary ក្មេងប្រុស Lightbody ដើមបណ្តឹងដូចក្រុម Girls វេបសាយ taylorswift.com ]] [[ឯកសារ:Taylor_Swift_Red_Tour_2013_(Straighten_Colors_2).jpg|thumb|Swift បានសម្តែងការនៅ St. Louis រដ្ឋ Missouri នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ 2012 ពណ៌ក្រហមធួរ]] '''ថេល័រ អាលីស័ន ស្វីហ្វត៍''' ({{Lang-en|Taylor Swift}}; កើត​នៅ​ថ្ងៃទី 13 ខែ​ធ្នូ​ឆ្នាំ 1989​) គឺ​ជា​តារា​ចម្រៀង​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជនជាតិ​អាមេរិក​និង​តារា​ស​ម្តែ​ង​-។ លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង Wyomissing រដ្ឋ Pennsylvania Swift បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​នៅ Nashville រដ្ឋ Tennessee នៅ​អាយុ 14 ឆ្នាំ​ដើម្បី​បន្ត​អាជីព​នៅ​ក្នុង​តន្ត្រី​ប្រទេស​មួយ​។ នាង​បាន​ចុះហត្ថលេខា​ជាមួយ​ស្លាក​ឯករាជ្យ​មួយ​ធំ Records និង​ម៉ាស៊ីន​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ក្មេង​ជាង​គេ​ក្លាយ​​​ជា​អ្នក​ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ជួល​ដោយ​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ជា​ផ្ទះ​ក្រុមហ៊ុន Sony / ATV Music ។ ការ​ចេញ​អាល់ប៊ុម​មាន​ចំណងជើង​ថា​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ឆ្នាំ 2006 បាន Swift ដែល​បង្កើត​ឡើង​របស់​នាង​ជា​មួយ​តារា​ចម្រៀង​ក្នុង​ប្រទេស​។ បទ​ចម្រៀង "សុង​របស់​យើង​,​" ទី​បី​របស់​នាង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​នាង​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​ការ​សរសេរ​ដោយ​កណ្ដាប់ដៃ​ខ្លួន​តែឯង​ការ​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​និង​លេខ​មួយ​នៅ​លើ​បទ​ចម្រៀង​ក្នុង​គំនូស​តាង​ក្តៅ​ប្រទេស​។ នាង​ទទួល​បាន​ការ​តែង​តាំង​ដ៏​ល្អ​បំផុត​អ្នក​ចំរៀង​ថ្មី​នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ឆ្នាំ 2008 ។ [[ ]] អា​ល់​ប៊ុ​ម​លើក​ទី​ពីរ​របស់ Swift​, ខ្លាច​, ដែល​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2008 ដោយ​សារ​ការ Crossover ដែល​ប៉ុប​ពី​ភាព​ជោគជ័យ​នៃ​ឯកត្តជន "Love Story​" និង "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​»​បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ខ្លាច​ការ​លក់​ដ៏​ល្អ​បំផុត​នៃ​ឆ្នាំ 2009 នេះ​នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​។ អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់ Grammy ចំនួន​បួន​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​អ្នក​ឈ្នះ​អាល់ប៊ុម​ឆ្នាំ​។ អាល់ប៊ុម 2010 លើក​ទី​បី​និង​ទី​បួន​របស់ Swift Speak Now និង​ឆ្នាំ 201​​2 ក្រុម Red ទាំង​ពីរ​បាន​លក់​ច្រើន​ជាង​មួយ​លាន​កូ​ពី​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​ដំបូង​នៃ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​របស់​ពួក​គេ​។ Speak Now របស់ "មាន​ន័យ​ថា​" ឈ្នះ​បាន​ពាន​រង្វាន់ Grammy ពីរ​ខណៈ​ដែល​អ្នក​នៅ​លីវ​របស់​ក្រុម Red "យើង​កំពុង​ទទួល​បាន​ការ​ត្រឡប់​មក​វិញ​មិន​ធ្លាប់​មាន​ជាមួយ​គ្នា​" និង "ខ្ញុំ​បាន​ដឹង​ថា​អ្នក​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ហា​" បាន​ទូទាំង​ពិភពលោក​វាយ​។ អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទី​ប្រាំ​របស់ Swift ដែល​ជា​ការ​លេច​ផ្តោ​ត​ជា​សំខាន់​នៅ​ឆ្នាំ 1989 ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​4 វា​ត្រូវ​បាន​លក់​ច្បាប់​ចម្លង​ច្រើន​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​នេះ​ក្នុង​ការ​បើក​របស់​ខ្លួន​ជាង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ណា​មួយ​នៅ​ក្នុង​រយៈពេល 12 ឆ្នាំ​មុន​នោះ​ហើយ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ជា​លើក​ដំបូង​ហើយ​គ្រាន់​តែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដើម្បី​មាន​បី​អាល់ប៊ុម​ដែល​លក់​បាន​ច្រើន​ជាង​មួយ​លាន​ច្បាប់ ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​បើក​។ បទ​ចម្រៀង​ដែល​ជា "អ្រ​ងួ​ន​វា​បិទ​" និង "ចន្លោះ​ទទេ​" ទាំង​ពីរ​បាន​ឈាន​ដល់​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ Billboard Hot 100 ។ Swift បាន​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​បទ​ចម្រៀង​ពិពណ៌នា​អំពី​បទ​ពិសោធន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង​។ ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​មួយ​ដែល​នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្តល់​កិត្តិយស​ដោយ​សមាគម​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​អ្នក​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​និង​នៅ Nashville សាល​កិត្តិនាម​។ សមិទ្ធិ​ផល​ផ្សេង​ទៀត​រួម​មាន​ពានរង្វាន់ Grammy របស់ Swift ពាន​រង្វាន់​ប្រាំពីរ​, ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី Billboard ដប់ពីរ​, ប្រទេស​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​ចំនួន 11 សមាគម​, បណ្ឌិត្យសភា​ប្រទេស​ចំនួន​ប្រាំបី​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​និង​ការ​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់ Brit តែ​មួយ​។ នាង​គឺ​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​លក់​ដ៏​ល្អ​បំផុត​សិល្បៈ​ករ​គ្រប់​ពេល​ទាំង​អស់​ដោយ​បាន​លក់​បាន​ជាង 40 លាន​អាល់ប៊ុម​រួម​ទាំង 27,1 លាន​នាក់​នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ការ​ទាញ​យក​នៅ​លីវ 100 លាន​នាក់​។ Swift បាន​ក៏​មាន​តួនាទី​គាំទ្រ​លក្ខណៈ​ពិសេស​រួម​ទាំង​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ក្នុង​ទិវា​នៃ​ក្ដី​ស្រឡាញ់ (2010​) និង​អ្នក​ផ្ដល់ (2014​) ។ មាតិកា [លាក់​] 1 ជីវិត​និង​អាជីព 1.1 1989-2004​: ជីវិត​ដំបូង 1.2 ការ 2004-08​: ចាប់​ផ្តើ​ម​អាជីព​និង​តារាចម្រៀង Taylor Swift 1.3 ការ 2008-10​: ខ្លាច 1,4 2010-12​: Speak Now 1,5 2012-14​: ក្រហម​និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ 1.6 ឆ្នាំ 201​​4 ដែល​មាន​វត្តមាន​: ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ពេញ​ទៅ​លេចឡើង​និង 1989 2 សិល្បៈ 2.1 ឥទ្ធិពល 2.2 ស្បែក​ទំនុកច្រៀង​និង​រចនាប័ទ្ម 2.3 រចនាប័ទ្ម​តន្ត្រី​និង​សំ​លេង 2.4 រូបភាព​សាធារណៈ ផល​ប៉ះពាល់​និង​ការ​ទទួលស្គាល់ 3 4 ការ​គាំទ្រ​ផលិតផល ការ​ងារ 5 ស្តីទី 6 មនុស្សជាតិ 7 ជីវិត​ផ្ទាល់​ខ្លួន 7.1 ក្រុម​គ្រួសារ អ្នក​រស់នៅ 7.2 ចំណូល 7.3 7.4 ទំនាក់ទំនង នយោបាយ 7.5 8 ពាន​រង្វាន់​និង​សមិទ្ធិ​ផល 9 ចម្រៀង ការ​ប្រគំ​ត​ន្រ្តី​ចំនួន 10 11 Filmography 11.1 ភាពយន្ត 11.2 ទូរទស្សន៍ 12 ឯកសារយោង 13 តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ ជីវិត​និង​អាជីព 1989-2004​: ជីវិត​ដំបូង តារាចម្រៀង Taylor Swift ត្រូវ​បាន​គេ​កើត​នៅ​ថ្ងៃទី 13 ខែធ្នូ​ឆ្នាំ 1989 នៅ Reading រដ្ឋ Pennsylvania [1​] [2​] [3​] ជា​ឪពុក​របស់​នាង​លោក Scott Kingsley Swift បាន​, គឺ​ជា​ការ​ផ្តល់​ប្រឹក្សា​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ Merrill Lynch ។ [4​] [5​] គាត់​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ Pennsylvania​, និង គឺ​ជា​កូនចៅ​នៃ​ការ​ទាំង​បី​ជំនាន់​នៃ​ប្រធាន​ធនាគារ​នេះ​។ [6​] [7​] ម្តាយ​របស់​នាង Andrea បាន Gardner (Finlay​) Swift បាន [8​] [9​] គឺ​មេផ្ទះ​ដែល​ធ្លាប់​ធ្វើការ​ជា​អ្នក​ប្រតិបត្តិ​ផ្នែក​ទីផ្សារ​មូល​និ​ធិ​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ផង​ដែរ​។ ម្តាយ​របស់ [10​] របស់ Swift ទោះ​បី​ជា​អា​មេ​រិ​ក​បាន​ចំណាយ​ពេល 10 ឆ្នាំ​ដំបូង​នៃ​ជីវិត​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​សិង្ហ​បុរី​មុន​ពេល​ត្រឡប់​ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ហើយ​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ Texas ដោះស្រាយ​; ឪពុក​របស់​នាង​គឺជា​វិស្វករ​ដែល​បាន​ធ្វើការ​នៅ​ទូទាំង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ផង​ដែរ​។ [7​] របស់ Swift មាន​ប្អូន​ប្រុស​ម្នាក់​ឈ្មោះ Austin ។ [11​] Swift បាន​ចំណាយ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ដំបូង​នៃ​ជីវិត​របស់​នាង​នៅ​លើ​កសិដ្ឋាន​ដើម​បុណ្យ​ណូអែល​នៅ Cumru Township រដ្ឋ Pennsylvania ។ [12​] [13​] នាង​បាន​ចូលរួម​នៅ​សាលា​មត្តេយ្យ​និង​សាលា​មត្តេយ្យ​នៅ​សាលា Alvernia Montessori រត់​ដោយ​ដូនជី Franciscan [14​] មុន​ពេល​ផ្លាស់​ទៅ Wyndcroft នេះ សាលា​ដែល​ជា​សហ​កាសែត​របស់​សាលា​ឯកជន​។ [15​] Swift និង​បងប្រុស​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ជំនឿ Presbyterian និង​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​វិស្សមកាល​រដូវ​ក្តៅ​ជា​រៀង​រាល់​នៅ​សាលា​ព្រះគម្ពីរ​។ [16​] [17​] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ​ប្រាំបួន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​ជា​ជួល ផ្ទះ​មួយ​នៅ​ទីប្រជុំជន​ជាយក្រុង Wyomissing រដ្ឋ Pennsylvania ។ [18​] នាង​បាន​ចូលរួម​នៅ​ភាគ​ខាងលិច​មជ្ឈមណ្ឌល​កំ​រោង​អាន​គម្ពីរ​បឋមសិក្សា​តំបន់ Junio​​r បាន Wyomissing / ជាន់ខ្ពស់​វិទ្យាល័យ​នៅ​ទីនោះ​។ [19​] Swift បាន​នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ​វិស្សមកាល summered មាត់ទឹក​ឪពុក​ម្តាយ​នាង​នៅ​កំពង់ផែ​ថ្ម​បំបែក​រដ្ឋ New Jersey និង​បាន​ពណ៌នា វា​ជា​កន្លែង​ដែល "ដែល​ជា​កន្លែង​ដែល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ការ​ចង​ចាំ​នៅ​កុមារភាព​របស់​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​" ។ [20​] នៅ​អាយុ​ប្រាំបួន​ឆ្នាំ Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​ចំណាប់​អារម្មណ៍​នៅ​ក្នុង​ឆាក​មហោស្រព​ត​ន្រ្តី​និង​ស​ម្តែ​ង​ក្នុង​មហោស្រព​យុវជន​នៅ​ផលិតកម្ម Berks បណ្ឌិតសភា​ជាច្រើន​។ [21​] គាត់​ក៏​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ជា​ទៀងទាត់​ទៅ​នឹង​ក្រុម Broadway សម្រាប់​ការ​ហ្វឹកហាត់​សំឡេង​និង​ការ​សម្ដែង​។ [22​] Swift បាន​បែរ​ចំណាប់​អារម្មណ៍​របស់​នាង​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​តន្ត្រី Shania បទ​ចម្រៀង​ម៉ាក​ថ្វេ​ន​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ "ចង់​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​រត់​ជុំវិញ​ប្លុក​បួន​ដង​និង daydream អំពី​អ្វី​ទាំងអស់​" ។ នាង [23​] ស្រី​បាន​ចំណាយ​ពេល​ចុង​ស​ប្តា​ហ៍​របស់​នាង​បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ក្នុង​ស្រុក​, កាហ្វេ​, ពិព័រណ៍​ការប្រកួត​ខារ៉ាអូខេ​ក្លឹប​អ្នក​ថែ​សួន​កិច្ចប្រជុំ​ក្មេងប្រុស​កាយ​រិ​ទ្ធ​និង​ព្រឹត្តិការណ៍​កីឡា​។ [ 7​] [10​] [24​] នៅ​អាយុ​ដប់​មួយ​រូប​នេះ​បន្ទាប់ពី​ការ​បរាជ័យ​ជា​ច្រើន​, [25​] Swift បាន​ឈ្នះ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ទេពកោសល្យ​ក្នុង​ស្រុក​មួយ​និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្ដល់​ឱកាស​ឱ្យ​បង្ហាញ​ជា​ទង្វើ​បើក​សម្រាប់​កីឡាករ Charlie ដា​នី​យ៉ែ​ល​នៅ​ក្នុង amphitheater Strausstown នេះ​។ [26​] បន្ទាប់​ពី​រង់ចាំ​មើល​មួយ​នៅ​ពី​ក្រោយ​ឈុត​តន្ត្រី​អំពី​សេចក្ដី​ជំនឿ Hill ហើយ​នោះ Swift បាន​ដឹង​ច្បាស់​ថា​នាង​បាន​ត្រូវ​ទៅ​នៅ Nashville រដ្ឋ Tennessee ដើម្បី​បន្ត​អាជីព​ជា​អ្នក​តន្ត្រី​។ [27​] នៅ​អាយុ​ដប់​មួយ​រូប​នេះ​នាង​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ជាមួយ​ម្ដាយ​របស់​នាង​ទៅ​នៅ Nashville ដើម្បី​ដាក់​ជូន​ទស្សនា​ការ​បង្ហាញ​មួយ នៃ Dolly Parton គ្រប​ខារ៉ាអូខេ​និង Dixie សត្វ​មាន់​លក់​ជា​មួយ​នឹង​កំណត់​ត្រា​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ជួរ​ដេក​ស្លាក​តន្ត្រី​។ [28​] នាង​បាន​ទទួល​ការ​បដិសេធន៍​ស្លាក​សញ្ញា​និង​បាន​ដឹង​ថា​: «​អ្នក​ទាំង​អស់​គ្នា​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ថា​ចង់​ធ្វើ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់​ធ្វើ​។ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​នៅតែ​គិតថា​ខ្លួន​ឯង​, ខ្ញុំ ចាំប​​ាច់​ត្រូវ​រក​វិធី​ដើម្បី​មាន​ភាព​ខុសគ្នា​មួយ​។ "[29​] [[ឯកសារ:Taylor Swift 2012.jpg|thumb]] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ 12 ឆ្នាំ​នាង​ត្រូវ​បាន​បង្រៀន​ពី​របៀប​លេង​ហ្គីតា​រយៈពេល​បី​អង្កត់ធ្នូ​មួយ​ដែល​បំផុស​គំនិត​របស់​នាង​ក្នុង​ការ​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដំបូង​របស់​នាង​ថា "Lucky You​" ។ [30​] គាត់​ធ្លាប់​បាន​ឈ្នះ​ការ​ប្រលង​ថ្នាក់​ជាតិ​ជាមួយ​នឹង​កំណាព្យ​មួយ​ដែល​មាន​ចំណង​ជើង​ថា​កំណាព្យ​មួយ​ថា "Monster in ទូ​របស់ខ្ញុំ "ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ផ្តោ​ត​លើ​ការ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​។ [31​] នៅ​ឆ្នាំ 2003 ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​នាង Swift និង​បាន​ចាប់ផ្តើម​ធ្វើការ​ជាមួយ​អ្នក​គ្រប់​គ្រង​តន្ត្រី​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទីក្រុង​ញូ​យ៉​ក​លោក Dan Dymtrow ។ ដោយ​មាន​ជំនួយ Dymtrow របស់ Swift បាន​យក​គំរូ​សម្រាប់ Abercrombie & Fitch ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​«​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​ផ្កាយ "យុទ្ធនាការ​របស់​ពួកគេ​មាន​បទ​ចម្រៀង​ដើម​រួម​បញ្ចូល​នៅ​លើ​ស៊ីឌី​ចងក្រង Maybelline​, និង​បាន​ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ​ជាមួយ​នឹង​តន្ត្រី​ដ៏​ធំ​មួយ​។ [32​] បន្ទាប់ពី​ការ​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​ដើម​នៅ​ឯ​កំណត់ត្រា RCA បង្ហាញ​ជា​សិស្ស​ថ្នាក់​ទី​ប្រាំបី​ជា​មួយ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​មួយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ផ្តល់​សិល្បករ​និង​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ការ​អភិវឌ្ឍ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​ជា​ញឹកញាប់​ទៅ​នៅ Nashville ជាមួយ​ម្តាយ​របស់​នាង​។ [33​] នៅ​ពេល Swift មាន​អាយុ 14 ឆ្នាំ​ឪពុក​របស់​នាង​បាន​ផ្ទេរ​ទៅ​ការិយាល័យ​នៅ Nashville របស់ Merrill Lynch និង​ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទីតាំង​ទៅ​ផ្ទះ lakefront នៅ​ក្នុង Hendersonville រដ្ឋ Tennessee​: [6​] ឪពុក​ម្តាយ​របស់​ខ្ញុំ​បាន​យក​សម្ពាធ​បិទ​ដោយ​ពោល​ថា​: «​យើង​គ្រាន់​តែ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ដោយ​សារ​តែ​យើង​ស្រឡាញ់​តំបន់​នោះ​ទេ​ដូច្នេះ​កុំ​បារម្ភ "។ ពួកគេ​បាន​ដឹង​អ្វី​សោះ​អំពី​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​និង​បាន​ចូល​រួម​នៅ​ក្នុង​ការ​កម្សាន្ត​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​ផ្ដើម​វា​ហើយ​ដូច្នេះ​ពួក​គេ​បាន​ធ្វើ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​ពួក​គេ​និង​បាន​អាន​អំពី​វា​ដើម្បី​ជួយ​ខ្ញុំ​ក្នុង​វិធី​ដែល​ពួកគេ​អាច​ធ្វើ​បាន​ជា​រៀង​រាល់​។ ពួកគេ​ជា​មនុស្ស​ដ៏​អស្ចារ្យ​។ [34​] នៅ Tennessee Swift បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​វិទ្យាល័យ​សម្រាប់ Hendersonville និង sophomore ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​និស្សិត​ឆ្នាំ​ទី​មួយ​របស់​នាង​។ [35​] ក្រោយមក​ទៀត​ដើម្បី​សម្រុះសម្រួល​កាលវិភាគ​ទេសចរណ៍​របស់​នាង Swift បាន​ផ្ទេរ​ទៅ​លោក​អើ​រ៉ុ​ន​បណ្ឌិតសភា​សាលា​គ្រិស្ត​សាសនា​ឯកជន​ដែល​ផ្តល់​សេវា homeschooling ។ នាង​បាន​រក្សា​ជា​មធ្យម 4,0 និង​បាន​ទទួល​សញ្ញាប័ត្រ​ថ្នាក់​វិទ្យាល័យ​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2008 ដោយ​បាន​បញ្ចប់​ការ​ប្រកួត​វគ្គ​ផ្តាច់​ព្រ័ត្រ​ពីរ​ឆ្នាំ​របស់​នាង​នៃ​ការងារ​ពិត​ណាស់​នៅ​ក្នុង​ដប់​ពីរ​ខែ​។ [36​] [37​] 2004-08​: ចាប់​ផ្តើ​ម​អាជីព​និង​ជា​តារាចម្រៀង Taylor Swift Swift បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ទៅ​នៅ Nashville​, Tennessee បាន​នៅពេល​ដែល​នាង​មាន​អាយុ 14 ឆ្នាំ [38​] ដោយ​បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជាមួយ​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ RCA Records បាន​សិល្បករ​។ [39​] Swift បាន​ចាត់ចែង​ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជួរ​ដេក​តន្ត្រី​ដែល​មាន​បទ​ពិសោធ​ដូច​ជា​ត្រ Verge​, លោក Brett Beaver​, លោក Brett លោក​យ៉ាកុប​និង Mac McAnally និង​លោក Warren បងប្អូន​។ [40​] [41​] នៅ​ទី​បំផុត​នាង​បាន​បង្កើត​ទំនាក់ទំនង​ការងារ​យូរអង្វែង​ជាមួយ​នឹង​ការ​កើន​ឡើង​លី​។ Swift បាន​ឃើញ​ការ​កើន​ឡើង​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ​ព្រឹត្តិការណ៍​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង RCA និង​បាន​លើកឡើង​ថា​ពួក​គេ​បាន​សរសេរ​រួម​គ្នា​។ [42​] ពួក​គេ​បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​កិច្ច​ប្រជុំ​សម្រាប់​សម័យ​សរសេរ​ពីរ​ម៉ោង​ជា​រៀង​រាល់​រសៀល​ថ្ងៃ​អង្គារ​បន្ទាប់​ពី​សាលា​។ [43​] Rose ដែល​បាន​និយាយ​ថា​សម័យ​ប្រជុំ​បាន "មួយ​ចំនួន​របស់​ខ្ញុំ​ងាយស្រួល​បំផុត បាន​ធ្វើ​មិន​ធ្លាប់​មាន​។ ជាទូទៅ​ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​ជា​កម្មវិធី​និពន្ធ​របស់​នាង​។ នាង​បាន​សរសេរ​អំពី​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សាលា​នៅ​ថ្ងៃ​នោះ​។ នាង​មាន​ដូចជា​ចក្ខុវិស័យ​ច្បាស់​លាស់​នៃ​អ្វី​ដែល​នាង​បាន​ព្យាយាម​និយាយ​។ ហើយ​នាង​នឹង​ចូល​មក​នៅ​ជាមួយ​ទំពក់​ដ៏​អស្ចារ្យ​បំផុត ។ "[44​] Swift បាន​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​ថត​បង្ហាញ​ជា​មួយ​នឹង​ផលិតករ​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman ។ [42​] បន្ទាប់​ពី​ការ​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ​រង្វង់​បង្ហាញ​តួលេខ BMI អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ចុង​ជូរ​ចត់​ញូ​វ​យ៉​ក​នៅ​ឆ្នាំ 2004 [41​] [45​] Swift បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អ្នក​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ក្មេង​ជាង​គេ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ជួល​ដោយ​គ្រឹះស្ថាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន Sony / ATV ដើមឈើ​។ [46​] Swift បាន​ចាកចេញ​ពី RCA Records បាន​នៅពេល​ដែល​នាង​បាន មាន​អាយុ 15 ឆ្នាំ​ដែល​ជា​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ចង់​ឱ្យ​នាង​ដើម្បី​កត់ត្រា​ការងារ​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ដទៃ​ទៀត​ហើយ​រង់ចាំ​រហូត​ដល់​នាង​មាន​អាយុ 18 ឆ្នាំ​នឹង​ចេញ​អាល់ប៊ុម​មួយ​ប៉ុន្តែ​នាង​មាន​អារម្មណ៍​ថា​បាន​ត្រៀមខ្លួន​រួចរាល់​ហើយ​ដើម្បី​បើក​ដំណើរ​ការ​អាជីព​របស់​នាង​ជាមួយ​សម្ភារៈ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង [25​] [47​] Swift បាន​រំលឹក​ឡើងវិញ​ថា​: "។ ខ្ញុំ​បាន ពិតប្រាកដ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ខ្ញុំ​ត្រូវ​បាន​គេ​រត់​ចេញ​នៃ​ពេល​វេលា​។ ខ្ញុំ​ចង់​ចាប់​យក​ឆ្នាំ​នេះ​នៃ​ជីវិត​របស់​ខ្ញុំ​នៅ​លើ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​មួយ​ខណៈ​ពេល​ដែល​ពួក​គេ​នៅ​តែ​ជា​តំណាង​ឱ្យ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​។ "[48​] នាង​ក៏​បាន​ចែក​ផ្លូវ​គ្នា​ជាមួយ​អ្នក​គ្រប់គ្រង​របស់​លោក Dan Dymtrow ដែល​ក្រោយ​មក​បាន​ចាត់វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ប្រឆាំង​នឹង​ឪពុក​ម្តាយ​របស់​នាង​និង​បាន Swift ។ ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 តុលាការ​បាន​វិនិច្ឆ័យ​ទុក​ជា​មោឃៈ​ប្រាំមួយ​ពាក្យ​ប​ណ្តឹ​ង​ផ្លូវ​ច្បាប់ Dymtrow នេះ​។ ការ​អះអាង​អយុត្តិធម៌​ដែល​នៅ​សេសសល់​ត្រូវ​បាន​គេ​ចំរាញ់​ចេញ​ពី​ការ​តាំង​លំនៅ​នៅ​តុលាការ​។ [32​] [49​] [49​] នៅ​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​បង្ហាញ​របស់ Bluebird នៅ​ទីក្រុង Nashville ហាង​កាហ្វេ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2005 ដែល​ជា​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​បាន Swift លោក Scott Borchetta ដែល​ជា​នាយក​ប្រតិបត្តិ​របស់​កំណត់ត្រា​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្ទូឌីយោ DreamWorks ដើម្បី​បង្កើត​ស្លាក​រៀប​ចំ​កំណត់​ត្រា​នៃ​ការ​ឯករាជ្យ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​គាត់​ធំ​ម៉ាស៊ីន​ថត​នេះ​។ នាង​បាន​ក្លាយ​​​ជា​កីឡាករ​ដំបូង​គេ​បង្អស់​របស់​ស្លាក​នេះ​ជាមួយ​ឪពុក​របស់​នាង​បាន​ទិញ​ភាគ​ហ៊ុន​ភាគ​បី​ដង​ក្នុង​មួយ​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ហ៊ុន​ថ្មី​នេះ​មាន​តម្លៃ​ដល់​ទៅ​ចំនួន $ 120,000 នាក់​។ [50​] [51​] ក្នុង​នាម​ជា​សេចក្ដី​ណែនាំ​អំពី​ការ​អាជីវកម្ម​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​មួយ Borchetta រៀបចំ​សម្រាប់ Swift បាន​ទៅ​ហាត់​ការ ជា​ការ​ចុន​សិល្បករ​នៅ​មហោស្រព​តន្ត្រី​របស់ CMA ។ [52​] Taylor Swift បាន​អង្គុយ​និង leans នៅ​លើ​ហ្គីតា​របស់​នាង​ខណៈ​ពេល​ដែល​ការ​ជ្រើស​រើស​ជ្រៃ​ខ្សែ​អក្សរ Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ឯ Maverick សា​ឡូ​ន​និង​អាំង​នៅ​តា​ម៉ា​រី​យ៉ា​, កា​លី​ហ្វ​ញ៉ា​ក្នុង​ឆ្នាំ 2006 Swift បាន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ធ្វើ​នៅ​លើ​អាល់ប៊ុម​ដំបូង​ខ្សែភាពយន្ត​គាត់​មិនយូរប៉ុន្មាន​ក្រោយពេល​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ត្រា​របស់​នាង​។ បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​ពិសោធ​ជាមួយ​អ្នក​ផលិត​ជើងចាស់​នៅ Nashville​, Swift បាន​បញ្ចុះបញ្ចូល​ម៉ាស៊ីន​ធំ​ទៅ​ជួល​អ្នក​ផលិត​ទស្សនា​ការ​បង្ហាញ​របស់​នាង​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman ។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​លើក​ទី​មួយ​របស់​លោក​ការ​ថត​អាល់ប៊ុម​មួយ​ប៉ុន្តែ Swift បាន​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ពួក​គេ​មាន​សិទ្ធិ "គីមី​សាស្ត្រ​។ " [25​] Swift បាន​សរសេរ​ថា​ទាំង​បី​នៃ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​តែ​ម្នាក់​ឯង​នោះ​រួម​ទាំង​អ្នក​នៅ​លីវ​ពីរ​និង​ជា​សហ​និពន្ធ​ប្រាំបី​ដែល​នៅ​សល់​ជា​មួយ​នឹង​អ្នក​និពន្ធ​របស់ Rose លោក Robert Ellis បាន Orrall លោក Brian ម៉ា​និង Angelo Petraglia ។ [53​] ត​ន្រ្តី​, អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ពិពណ៌នា​ថា​ជា "ឧបករណ៍​ប្រពៃណី​លាយ​និង​ហ្គីតា​ប្រទេស​ដុំ​ថ្ម spry មួយ​" ។ [54​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 24 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 2006 លោក Jon Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពិពណ៌នា​វា​ថា​ជា "ជា​ស្នាដៃ​ដ៏​តូច​របស់​ប្រទេស​លេច​គំនិត​ទាំង​ពីរ​ធំ​ទូលាយ -Eyed និង​ឥត​អៀន​ខ្មា​ស់​ដែល​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​រួម​គ្នា​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​របស់​លោកស្រី Swift បាន​ទូល​អង្វរ​សំ​លេង​" ។ [ 55​] សា​សា Frere​-Jones បាន​របស់​ថ្មី Yorker បាន​ពណ៌នា Swift បាន 16 ឆ្នាំ​រូប​នេះ​បាន​ថា​ជា "អស្ចារ្យ​" ។ លោក​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​: «​សុង​របស់​យើង "" បញ្ឈប់ [ការ​ប​ស​] ខ្ញុំ​នៅ​ក្នុង​បទ​របស់​ខ្ញុំ​»​និង​បាន​សរសើរ​ទំនុក​ច្រៀង​នេះ​: "។ គាត់​បាន​ទទួល​មួយ​ដៃ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​មាន​នៅ​លើ​ដៃ​ចង្កូត​, ផ្សេង​ទៀត​នៅ​លើ​បេះដូង​របស់​ខ្ញុំ​" #បញ្ជូនបន្ត [[ទំព័រគោលដៅ]] [56​] មើល​រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា Swift បាន ជា "ភ្នែក​ភ្លឺ​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ប៉ុន្តែ​នៅ​រដូវ​កាល​»​និង​មាន​ការ​កោតសរសើរ​" សុង​របស់​យើង "របស់​" បទ​ភ្លេង​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង hooky ដេ​ល​ឆ្កួត​-ថា​ជា​ការ Britney បាន​ដូច​ជា​វា​គឺ Patsy "។ [57​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ស្លៀក​ស​ម្លៀ​ក​បំពាក់​និង​វ៉ែនតា​ពណ៌​ស​បាន​ដើរ​ហ្គីតា​សូរស័ព្ទ​ខណៈ​ពេល​ឈរ​នៅ​ឈរ​មីក្រូហ្វូន Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីស្នាក់ការ​ក្រុមហ៊ុន Yahoo នៅ​ក្រុង Sunnyvale រដ្ឋ California ក្នុង​ឆ្នាំ 2007 កំណត់ត្រា​ម៉ាស៊ីន​ដ៏​ធំ​គឺ​នៅ​តែ​នៅ​ជា​ទារក​របស់​ខ្លួន​លើ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​នៃ​ការ​នាំ​មុខ​តែមួយ "Tim McGraw​" នៅ​ក្នុង​ខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ 2006 ហើយ Swift បាន​និង​ម្ដាយ​របស់​នាង​បាន​ជួយ "ទុក​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ស៊ីឌី​ដើម្បី​បញ្ជូន​ទៅ​ឱ្យ​ស្រោម​សំបុត្រ​វិទ្យុ​។ " [58​] លោក​ស្រី​បាន​ចំណាយ​ពេល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ឆ្នាំ 2006 ការ​លើក​កម្ពស់​ការ​របស់ Taylor Swift នៅ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​វិទ្យុ​និង​ក្រោយ​មក​បាន​និយាយ​ថា "ដំណើរ​ទេសចរណ៍​សម្រាប់​សិល្បករ​ភាគ​ច្រើន​វិទ្យុ​ប្រាំមួយ​ស​ប្តា​ហ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ​។ មាន​រយៈ​ពេល​ប្រាំ​មួយ​ខែ​មីន​។ " [25​] Swift បាន​ដុត​នំ​ឃុ​ក​ឃី​និង​រូបគំនូរ​លាប​ពណ៌​ទៅ​នឹង​អំណោយ​ទាន​វិទ្យុ​អ្នក​សរសេរ​កម្មវិធី​ដែល​បាន​លេង​ត​ន្រ្តី​របស់​នាង​។ [59​] នាង​បាន​ធ្វើ​ការ​បង្ហាញ​ខ្លួន​តាម​ទូរទស្សន៍​ជា​ច្រើន​រួម​ទាំង​នៅ​លើ Grand Ole Opry [60​] ថា Good Morning America​, [61​] និង TRL ។ [62​] Swift គឺ​ជា​អ្នក​បាន​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​ពណ៌នា "ក្មេង​អ៊ិ​ន​ធើ​ណិ​,​" ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ដើម្បី​សាង​សង់ fanbase MySpace មួយ​។ [ 63​] នេះ​គឺ​, នៅ​ពេល​នោះ​ថា​: «​បដិវត្តន៍​នៅ​ក្នុង​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​។ "[64​] Borchetta បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​លោក​ក្នុង​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ 16 ឆ្នាំ​រូប​នេះ​ដំបូង​ឡើយ​ជា​តារា​ចម្រៀង​និង​ជា​អ្នកនិពន្ធ​បទចម្រៀង​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ចិញ្ចើម​ក្នុង​ចំណោម​មិត្តភក្ដិ​របស់​ឧស្សាហកម្ម​កំណត់ត្រា​របស់​គាត់​ទេ​ប៉ុន្តែ Swift បាន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ការ​ងារ​កាល​ពី​មុន ទីផ្សារ​ដែល​មិន​ស្គាល់​: ក្មេង​ស្រី​ជំទង់​ដែល​ស្ដាប់​តន្ត្រី Country [64​] ។ បន្ទាប់​ពី​ការ "Tim McGraw​" ចម្រៀង​បន្ថែម​ទៀត​ចំនួន​បួន​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ទូទាំង​ឆ្នាំ 2007 និង​ឆ្នាំ 2008​: "Teardrops on My Guitar​"​, "សុង​របស់​យើង​"​, "រូបភាព​ត្រូវ​ដុត​" និង "គួរ​តែ​បាន​និយាយ​ទេ​" ។ ទាំងអស់​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​យ៉ាង​ខ្ពស់​នៅ​លើ​បទ​ចម្រៀង​តារាង Billboard ក្តៅ​ប្រទេស​, ជាមួយ "សុង​របស់​យើង​" និង "គួរ​តែ​បាន​និយាយ​ទេ​" អ្នក​ទាំង​ពីរ​បាន​ឈាន​ដល់​លំដាប់​លេខ​មួយ​។ "សុង​របស់​យើង​" បាន​ធ្វើ​ឱ្យ Swift បាន​ទៅ​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ដោយ​កណ្ដាប់ដៃ​ខ្លួន​តែឯង​សរសេរ​និង​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង​មួយ​ចំនួន​ដែល​ប្រទេស​នេះ [65​] "Teardrops on My Guitar​" ក្លាយ​​​ជា​ល្បី​លេច​អនីតិជន​។ វា​បាន​ឈាន​ដល់​ចំនួន 13 នៅ​លើ Billboard Hot 100 [66​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​លក់​ប្រមាណ 39.000 នាក់​បាន​ច្បាប់​ចម្លង​ស​ប្តា​ហ៍​ដំបូង​នៃ​ការ​ដោះលែង [67​] របស់​ខ្លួន​និង​ជា​ខែ​មីនា​ឆ្នាំ 201​​1 ដែល​បាន​លក់​អស់​ជាង 5.5 លាន​ក្បាល​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ [68​] Swift បាន​ក៏​បាន​ចេញ​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក អា​ល់​ប៊ុ​ម​, សំឡេង​នៃ​រដូវ​កាល​នេះ​: ការ​ប្រមូល Taylor Swift បាន​ឈប់សម្រាក​ក្នុង​ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 2007 និង​អាល់ប៊ុម​ដែល​មាន​ភ្នែក​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​នៅ​ក្នុង​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ 2008 [69​] [70​] Swift បាន​ទស្សនា​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ​នៅ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​របស់​តារាចម្រៀង Taylor Swift ។ នៅ​ក្នុង​ការ​បន្ថែម​ទៅ​លើ​សម្ភារៈ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង Swift បាន​លេង​បាន​គ្រប​ដោយ​បទ​ចម្រៀង​នាង Beyonce និង Rihanna​, លោក John រង់ចាំ Lynyrd Skyn​​yrd និង​កវី​។ [71​] [72​] [73​] គាត់​បាន​ធ្វើ​ការ​ជួប​ប្រជុំ​និង​ជំរាបសួរ​មក​សម័យ​ដែល​បាន​នៅ​ជាមួយ​អ្នក​គាំទ្រ​នៅ​មុន​ពេល​និង​បន្ទាប់​ពី​ការ concerts- របស់​នាង ទាំង​នេះ​មាន​រយៈ​ពេល​រហូត​ដល់​ទៅ​បួន​ម៉ោង​។ [74​] ក៏​ដូច​ជា​កាល​បរិច្ឆេទ​ពិធីបុណ្យ​និង​ល្ខោន​, Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​ជា​ទង្វើ​បើក​មួយ​សម្រាប់​ដំណើរ​ទេសចរណ៍​ជា​ច្រើន​ដែល​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​សិល្បៈ​ករ​របស់​ប្រទេស "។ នៅ​ចុង​ឆ្នាំ 2006 នាង​បាន​បើក​សម្រាប់ Rascal Flatts ទៅ​លើ​កាល​បរិច្ឆេទ​វគ្គ​ផ្តាច់​ព្រ័ត្រ​ប្រាំបួន​និង​របស់​ខ្ញុំ​ខ្ញុំ​ចាប់ខ្លួន​ទេសចរណ៍​, បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​គាំទ្រ​ដល់​ការ​លើក​មុន​លោក Eric សាសនា​ចក្រ​ត្រូវ​បាន​បាញ់ [61​] Swift បាន​ចាត់​ឱ្យ​សាសនា​ចក្រ​មាន​មាស​របស់​នាង​ជា​លើក​ដំបូង​កំណត់​ត្រា​ដោយ​មាន​លិខិត​មួយ​របស់​ពួក​គេ​: ។ សូម​អរគុណ​»​សម្រាប់ លេង​យូរ​ពេក "និង​" ខ្លាំង​ពេក​លើ​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍ Flatts ។ ខ្ញុំ​ពេញចិត្ត​ក្នុង​ការ​ស្តាប់​ដោយ​ស្មោះ​វា​។ លោក Taylor "។ [75​] នៅ​ឆ្នាំ 2007 នាង​បាន​បម្រើ​ការងារ​ជា​ទង្វើ​បើក​ឆាក​លើ​កាលបរិច្ឆេទ​ម្ភៃ​សម្រាប់​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក George ច្រកសមុទ្រ [76​] កាល​បរិច្ឆេទ​ជា​ច្រើន​នៅ​លើ​កេ​ន​នី ប​ឋ​ត្រឡប់ត្រឡិន​នៅ​រដូវ​ក្តៅ​ធួ​រ Chesney រប​​ស់ [77​] កាលបរិច្ឆេទ​ដែល​បាន​ជ្រើស​នៅ​លើ bonfire និង​អំ​ភ្លី​ធួ​រ​លោក Brad Paisley រប​​ស់ [78​] និង​កាល​បរិច្ឆេទ​ជា​ច្រើន​សម្រាប់​លោក Tim McGraw បាន​និង​ភ្នំ​បាន​រួម​គ្នា Soul2Soul ទី II ទេសចរណ៍​។ [79​] Swift បាន​បើក​ដំណើរ​ការ​ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត​សម្រាប់ Rascal Flatts របស់​ពួក​គេ​នៅ​តែ​មាន​អារម្មណ៍​ធួ​រ​ល្អ នៅ​ឆ្នាំ 2008 [80​] Swift និង​លោក Alan Jackson ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​រួមគ្នា​ជា​សមាគម​នៅ Nashville អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2007 ដោយ​មាន​ការ Swift បាន​ក្លាយ​​​ខ្លួន​ជា​មនុស្ស​ក្មេង​ជាង​គេ​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​នឹង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដែល​ទទួល​បាន​ពាន​រង្វាន់​នេះ​។ [81​] គាត់​ក៏​បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​ជា​ក្រុមហ៊ុន Horizo​​n សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​សម្រាប់​ការ​ល្អ​បំផុត​អ្នក​ចំរៀង​ថ្មី [82​] បណ្ឌិត្យសភា​ពាន​រង្វាន់​ប្រទេស​ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី​របស់​កំពូល​ថ្មី​ស្រី​ច្រៀង [83​] និង​កិ​ត្ដិ​យ​ស​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ប្រទេស​ស្រី​អ្នក​ចំរៀង​អា​មេ​រិ​ច​បាន​ពានរង្វាន់​តន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​។ [84​] គាត់​ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​ផង​ដែរ​ជា​មួយ​កម្មវិធី Grammy បាន​ទទួល​ពាន​រង្វាន់​ឆ្នាំ 2008 នៅ​ក្នុង​ប្រភេទ​នៃ​ការ​ល្អ​បំផុត​អ្នក​សិល្បៈ​ថ្មី​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ បាន​បាត់បង់​ទៅ Amy Winehouse ។ [85​] 2008-10​: ខ្លាច អាល់ប៊ុម​ទី​ពីរ​របស់ Swift​, ខ្លាច​, ដែល​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 11 ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 2008 Swift បាន​សរសេរ​ថា​ទាំង​ប្រាំពីរ​នៃ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​តែ​ម្នាក់​ឯង​នោះ​រួម​ទាំង​អ្នក​នៅ​លីវ​ពីរ​និង​ជា​សហ​និពន្ធ​ដែល​នៅ​សេសសល់​ចំនួន​ប្រាំ​ដោយ​មាន​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់ Rose លោក​យ៉ូហាន​បាន​សម្បូរ​បែប​, Colbie Caillat និង​លោកស្រី Hillary Lindsey បាន​។ [86 ] គាត់​បាន​សហការ​ផលិត​ជា​អាល់ប៊ុម​មួយ​ជាមួយ​លោក​ណា​ថា​ន​លោក Chapman នេះ​។ [86​] ត​ន្រ្តី​, វា​ត្រូវ​បាន​គេ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​កំណត់ត្រា​ដែល​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ដោយ "ខ្លាំង​, គ្មាន​ខ្លាញ់​និង​ការ​បន្លឺ​ហ្គីតា​ដ៏​រំភើប​មួយ​»​ដែល​មាន​បន្តិច​ម្តង​ម្កាល​" នៃ​ទាប​និង banjo tucked ចូល​ទៅ​ក្នុង​ល្បាយ​នេះ​។ "[87​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពណ៌នា Swift បាន​ជា "មួយ​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ល្អ​បំផុត​ប៉ុប​របស់​និយម​ចំបង​បំផុត​របស់​ប្រទេស​និង​ជា​ច្រើន​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ជីវិត​ខាងក្នុង​របស់​នាង​ជាង​មនុស្ស​ពេញ​វ័យ​ភាគ​ច្រើន​បំផុត​។ " [88​] លោក Josh ស្រឡាញ់​សម្លេង​ភូមិ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​នាង​បាន​បាន​បង្ហាញ​«​ប្រាជ្ញា​និង​ការ​រួបរួម​គ្នា preternatural​, "" masterfully ជៀសវាង​ផលវិបាក​ដែល diarist ធម្មតា​មួយ​របស់​បា​ណ​ល់ trite និង bullshit pseudo ដែល​យ៉ាង​ជ្រាល​ជ្រៅ "។ [89​] Jodi រូស​នៃ​ការ​រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា​របស់​នាង​ថា​ជា​" savant មួយ​ដែល​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ជាមួយ​នឹង​អំណោយ​ទាន​វិចារ​ណ​ញាណ​សម្រាប់​ស្ថាបត្យកម្ម​ខ​ជួយ​ច្រៀងបន្ទរ​ស្ពាន​»​ដែល​«​ជិតស្និទ្ធ squirmingly និង ពិត "បទ​ចម្រៀង​ហាក់​ដូច​ជា​ត្រូវ​បាន​«​ហែក​ព្យញ្ជនៈ​ពី​កំណត់​ហេតុ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ជា​ក្មេងស្រី​ជាយក្រុង​របស់​ខ្លួន​។ " [87​] លោក Robert Christgau រិះគន់​តន្ត្រី​លក្ខណៈ Swift បាន​ជា "ក្មេងស្រី​ជំទង់​ម្នាក់​ពុំ​ទូទៅ​ទៅ impossibly អំណោយ​ទាន​ដ៏​រឹងមាំ​និង​»​។ [90​] Swift បាន​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​ក្រុម​ហ៊ុន​គ្រប់​គ្រង​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​នាង​បាន​ដឹក​នាំ​ដោយ​លោក Robert លោក Allen​, [91​] [92​] បាន​ដំឡើង​ឋានៈ​ខ្លាច​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​របស់​ខ្លួន​។ ឈុត​កម្មវិធី The Ellen DeGeneres នៃ​ការ​បង្ហាញ​មួយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ឧទ្ទិស​ដល់​ការ​ចាប់​ផ្តើ​ម​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​និង​បាន​បង្ហាញ​នៅ​លើ​ការ​បង្ហាញ Swift មាន​ការ​ជជែក​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត​។ [64​] [93​] គាត់​បាន​ទាក់ទង​ជាមួយ​អ្នក​គាំទ្រ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​វេទិកា​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​សង្គម​ដូចជា Twitter និង​កំណត់​ហេតុ​បណ្ដាញ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​និង​សហ​វីដេអូ​បាន​រៀបចំ​មុន​នេះ សម្រាប់​វីដេអូ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ថា​ពាន​រង្វាន់​ទូរទស្សន៍ MTV តន្ត្រី​ឆ្នាំ 2008 ។ [64​] បទ​ចម្រៀង​នាំ​មុខ​ពី​អាល់ប៊ុម "Love Story​" ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ 2008 និង​បាន​ក្លាយ​​​ជា​លើក​ទី​ពីរ​ដែល​លក់​ដាច់​បំផុត​តែ​មួយ​គត់​ប្រចាំ​ប្រទេស​នៃ​ពេល​វេលា​ទាំងអស់​, កំពូល​នៅ​លេខ​បួន​នៅ​លើ Billboard Hot 100 ។ [94​] បន្ថែម​ទៀត​ត្រូវ​បាន​ឯកត្តជន​ចេញ​ផ្សាយ​បួន ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ 2008 និង​ឆ្នាំ 2009​: "ស​សេះ​"​, "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​"​, "ដប់ប្រាំ​" និង "ខ្លាច​" ។ "អ្នក​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​" គឺ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​ខ្ពស់​បំផុត​តារាង​តែ​មួយ​, កំពូល​តំណែង​លេខ​ពីរ​នៅ​លើ Billboard Hot 100 [95​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ដាក់​បង្ហាញ​នៅ​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ Billboard 200 ដោយ​ការ​លក់​អាល់ប៊ុម 592.304​, ហើយ​បាន​លក់​អស់​ជាង 8.6 លាន​ក្បាល​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ [96​] វា​គឺ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​កំពូល​លក់​ឆ្នាំ 2009 និង​បាន​នាំ​ភាព​ជោគជ័យ Crossover ដែល​ច្រើន Swift បាន​។ [97​] ការសំដែង Swift បាន​នៅ​ក្នុង​មជ្ឈមណ្ឌល​ព្រូ​ដិ​ន​ស​នៅ​រដ្ឋ New Jersey ក្នុង​អំឡុង​ពេល Tour នៅ​ឆ្នាំ 201​​0 ខ្លាច Swift បាន​ទៅ​លើ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ក្នុង​ចំណង​ជើង​របស់​នាង​បាន​ការ​គាំទ្រ​នៃ​ការ​ខ្លាច​។ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​កាល​បរិច្ឆេទ​ខ្លាច 105 ទេសចរណ៍ Swift បាន​លេង​បាន​បង្ហាញ​នៅ​ក្នុង​អាមេរិក​ខាង​ជើង​អឺរ៉ុប​អូ​ស្រ្តា​លី​និង​អាស៊ី​។ [98​] Swift បាន​អញ្ជើញ​ឱ្យ​ចូលរួម​ភ្នំ​, John Mayer​, និង​នាង Katy Perry ដើម្បី​អនុវត្ត​ការ​ច្រៀង​មួយ​បិទ​ជាមួយ​នាង​នៅ​ថ្ងៃ​នានា​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ខាង​ជើង ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អាមេរិក​, នៅ​ពេល​ដែល​អំពើ​គាំទ្រ​ការ​រួម​បញ្ចូល​ជា​ចា​ស្ទី​ន Bieber [99​] ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចូលរួម​ដោយ​ក្រុម​អ្នក​គាំ​ទ្រ​បាន​ច្រើន​ជាង 1,1 លាន​នាក់​និង​បាន​រក​ចំណូល​បាន​ជាង 63 លាន​ដុល្លារ [100​] របស់ Taylor Swift​: ។ ។ ការ​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​ខ្លាច​ខ្សែ​ភាព​យ​ន្ដ​ប្រ​គុំ​តន្ត្រី​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាក់​ផ្សាយ​នៅ​លើ​កញ្ចក់​ទូរទស្សន៍​ហើយ​ក្រោយ​មក​បាន​ចេញ​ផ្សាយ នៅ​លើ DVD និង Blu​-ray ។ [101​] ក៏​ស​ម្តែ​ង​ការ​ជា Swift បាន​ទង្វើ​ការ​គាំទ្រ​សម្រាប់​ការ​រត់​គេច​ខ្លួន​របស់​លោក​រួម​ជាមួយ​គ្នា Keith Urban World Tour ។ [102​] នៅ​ក្នុង​ការ​បន្ថែម​ទៅ​ទស្សនា​កាលបរិច្ឆេទ​តារា​ចម្រៀង​ដែល​បាន​បង់​ពន្ធដារ​ឱ្យ​អ្នក​សិល្បៈ​មួយ​ចំនួន​ស​ម្តែ​ង​តាម​ទូរទស្សន៍​មិត្ត​ក្នុង​។ នាង​បាន​សម្ដែង​ជា​គម្រប​លោក Alan Jackson ដែល "ដ្រាយ​" នៅ​ឯ​ជម្ងឺ CMT យក្ស​: ព្រឹត្តិការណ៍ Jackson បាន​លោក Alan បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​ការ​រួម​គ្នា​ជា​មួយ​ការ​ប្រ​គុំ​តន្ត្រី​តាម​ទូរទស្សន៍​ជាមួយ​នឹង​ក្រុម​ត​ន្រ្តី​រ៉ុ​ក def Leppard នៅ Nashville​, និង​បាន​ធ្វើ​គម្រប​របស់​ច្រក​សមុទ្រ​របស់ "រត់​" មួយ​នៅ​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍ ACM មួយ​ផ្សាយ​តាម​ទូរទស្សន៍​កិ​ត្ដិ​យ​ស ច្រក​សមុទ្រ​ជា​សិល្បករ​ទសវត្សរ៍​នេះ​។ [103​] Swift បាន​ច្រៀង​បទ​ចម្រៀង​របស់​នាង "ដប់ប្រាំ​" ជាមួយ​នាង Miley Cyrus នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ទី 51 និង​ស​ម្តែ​ង​មួយ skit ច្រៀង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​សរសេរ​ដោយ​មាន T​-Pain នៅ​កម្មវិធី​ប្រគល់​ពានរង្វាន់​ជម្ងឺ CMT ។ [104​] Swift បាន​កត់ត្រា​ទុក​ផង​ដែរ​ពី​គម្រោង​មួយ​ចំនួន​ខាង​មួយ​។ នាង​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​នៃ "អា​មេ​រិ​ច Girl​" លោក Tom តូច​តា​ច​តាម​រយៈ Rhapsody មួយ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 2009 [105​] និង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្លូវ​ចូល​ឆាក​របស់​នាង​ទៅ​ថត​តូច​តា​ច​របស់​បទ​ចម្រៀង​នេះ​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ 201​​3 [106​] គាត់​បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ការ​គាំទ្រ​ទឹកដម​សំ​លេង​ទៅ​ជា "ពាក់​ក​ណ្តា​ល​នៃ​បេះដូង​របស់​ខ្ញុំ​" ស្រី Mayer ដែល​ជា ។ មាន​លក្ខណៈ​ពិសេស​នៅ​លើ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទោល​ទី​បួន​របស់​គាត់ [107​] នាង​បាន​សហការ​សរសេរ​និង​ការ​កត់ត្រា "ថ្ងៃ​ល្អ​បំផុត​នៃ​ជីវិត​របស់​អ្នក​" ជាមួយ Kelly Pickler [108​] និង​សហ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ពីរ​របស់ Hannah Montana​: នេះ​ជា​ភាពយន្ត soundtrack- "អ្នក​នឹង​រក​ជានិច្ច ផ្លូវ​របស់​អ្នក​ត្រឡប់​ទំព័រ​ដើម "" "ហើយ​លោក Martin Johnson និង -with Ellis Orrall លោក​រ៉ូ​បឺត​រៀងគ្នា​។ [109​] Swift បាន​ច្រៀង​បាន​ផ្តល់​ជូន​ផង​ដែរ​សម្រាប់​ក្រុម Girls របស់​បុរស​ដូច​» Crazier ពីរ​នាក់​ប្រសើរ​ជាង​មួយ​"​, សរសេរ​ដោយ​លោក​ម៉ា​ទី​ន​ច​ន​សុ​ន​។ [110​] គាត់​បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ទាំង​ពីរ​នាក់ បទ​ចម្រៀង​រួម​ទាំង "ថ្ងៃ​នេះ​គឺ​ជា​រឿងព្រេង​មួយ​»​ដើម្បី​ប្រារព្ធ​ទិវា​នៃ​ក្តី​ស្រឡាញ់​របស់​បទ​នេះ [111​] និង​កត់ត្រា​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​នៃ​ការ​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​អែសរ៉ា​របស់​" ដកដង្ហើម "សម្រាប់​អា​ល់​ប៊ុ​ម​សង្ឃឹម​ហៃទី​ឥឡូវ​នេះ​។ [112​] ការសំដែង​របស់​នាង Swift ក្នុង​ទីក្រុង Los Angeles ក្នុង​អំឡុង​ពេល Tour នៅ​ឆ្នាំ 201​​0 ខ្លាច Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​សិល្បករ​តន្ត្រី​ប្រទេស​ដំបូង​គេ​ដែល​ឈ្នះ​បាន​ពានរង្វាន់​វ​​ីដេអូ​ចម្រៀង​របស់ MTV នៅ​ពេល​ដែល​«​អ្នក​ឯង​ជា​របស់​ជាមួយ​ខ្ញុំ​»​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ជា​ស្ត្រី​ដែល​ល្អ​បំផុត​នៅ​ឆ្នាំ 2009 វីដេអូ [113​] ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ការ​ទទួល​យក​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន​រំខាន​ដោយ​តារាចម្រៀង​រ៉េ​ប Kanye West ដែល​បាន​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នៅ​ក្នុង​ចំនួន​នៃ​ការ​មួយ ឧប្បត្តិហេតុ​បង្ហាញ​ពាន​រង្វាន់​ដទៃ​ទៀត​។ [114​] នៅក្នុង​បន្ទប់​សារព័ត៌មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​ឆ្នាំ Swift កង្ហារ​នៃ​តន្ត្រី​របស់ West មួយ [115​] បាន​និយាយ​ថា​នាង​មិន​មាន "អារម្មណ៍​រឹង​ណា​មួយ​ទេ​" គាត់​។ [116​] [117​] ឧប្បត្តិហេតុ​នេះ​បាន​ទទួល​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​បាន​ច្រើន ។ យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​និង​ការ​បំផុស​គំនិត​ជា​ច្រើន​បាន​អ៊ី​ន​ធឺ​ណែ meme [118​] ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក Swift បាន​និយាយ​ប្រាប់​សំ​ភា​ស​ន៍​មួយ​ដែល​លោក​ខាង​លិច​បាន​ផ្តល់​ការ​សុំទោស​ផ្ទាល់ខ្លួន​ដែល​នាង​បាន​ទទួល​យក​របស់​នាង​: "។ គាត់​មាន​ចិត្ដ​ស្មោះ​ខ្លាំង​ណាស់​" [113​] គាត់​បាន​បដិសេធ​មិន​ពិភាក្សា​អំពី​ហេតុការណ៍​នោះ​នៅ​ក្នុង​បទ​សម្ភាសន៍​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ដូច្នេះ​ជា​ការ​មិន​មែន​ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ "កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​មួយ​ដែល​មាន​ទំហំ​ធំ​" របស់​វា​: "។ វា​បាន​កើតឡើង​នៅ​លើ​ទូរទស្សន៍​, ដូច្នេះ​អ្នក​រាល់​គ្នា​បាន​ឃើញ​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង ... វា​មិន​មែន​ជា​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ដូច​ជា​យើង​ត្រូវ​ការ​ដើម្បី​រក្សា​ការ​និយាយ​អំពី​" [119​] វា​ត្រូវ​បាន​គេ​និយាយ​ថា ឧប្បត្តិហេតុ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​និង​ការ​យកចិត្តទុកដាក់ Swift បាន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​បាន​បែរ "ដែល​ជា​តារា​ល្បី​អានុភាព​បូ​ណា​-ហ្វី​ដេ​។ " [120​] Swift បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​កម្មវិធី Grammy Awards ចំនួន​បួន​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 ពី​ការ​សរុប​ចំនួន​ប្រាំបី​មួយ​។ [121​] ខ្លាច​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់ឈ្មោះ​អាល់ប៊ុម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​និង​ល្អ​បំផុត​ប្រចាំ​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម​ខណៈ​ដែល "ស​សេះ​»​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​ប្រទេស​ដ៏​ល្អ​បំផុត​និង​ល្អ​បំផុត​ស្រី​សុង Vocal ការ​ស​ម្តែ​ង​ប្រទេស​។ [122​] នាង​គឺ​ជា​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​សិល្បករ​ក្នុង​ការ​ឈ្នះ​អាល់ប៊ុម​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​។ [123​] ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ពី​ឆ្នាំ 201​​0 នៅ​ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​ពាន​រង្វាន់ Grammy Swift បាន​ច្រៀង​បទ "អ្នក​ជា​កម្មសិទ្ធិ​ដោយ​មាន Me​" និង "Rhiannon​" ជាមួយ Stevie Nick ។ សំ​លេង​របស់​នាង​បាន​ស​ម្តែ​ង​និង​អវិជ្ជមាន​ដែល​ទទួល​បាន​ធ្វើអោយ​ផ្ទុះ​ការ​ពិនិត្យ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​រីក​រាលដាល​ប្រតិកម្ម​ប្រឆាំង​។ [120​] [124​] ច្រៀង​របស់​នាង​ត្រូវ​បាន "ដែល​បាន​ពិពណ៌នា​តាមរបៀប​ផ្សេងទៀត​ថា​ជា​" យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​គន្លឹះ​, "អាក្រក់ strikingly​" និង "វេទនា​មិន​គួរ​ឱ្យ​ជឿ​" ។ [125​] [126​] ខណៈ​ពេល​ដែល Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​រក​ឃើញ​វា "ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​មើល​ឃើញ​នរណា​ម្នាក់​ដែល​មាន​ទេពកោសល្យ​ដូច្នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ flub ម្តងម្កាល​" និង​បាន​ពិពណ៌នា Swift បាន​ជា "តារា​ចម្រៀង​ថ្មី​នៃ​ការ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​កន្លងមក​នេះ​មាន​សារៈ​សំខាន់​បំផុត​" [123​] លោក Bob Lefsetz អ្នក​វិភាគ​ប្រចាំ​ក្រុម​តន្ត្រី​បាន​ព្យាករណ៍​ថា​អាច​នឹង​បញ្ចប់​អាជីព​របស់​នាង "ពេញ​មួយ​យប់​»​។ លោក​បាន​អំពាវនាវ​ជា​សាធារណៈ​ដល់​ឪពុក​របស់ Swift ដើម្បី​ជួល​ជា "ភ្នាក់ងារ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​វិបត្តិ​" ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​រឿង​នេះ​ដោយ​សារ​តែ "លោក Taylor នៅ​វ័យក្មេង​ពេក​និង​ក​ដើម្បី​យល់​ពី​កំហុស​ឆ្គង​ដែល​នាង​បាន​ធ្វើ​។ " [127​] [128​] Stevie លោក Nick​, សរសេរ​នៅ​ក្នុង​ពេល​វេលា​បាន​ការ​ពារ​តារាចម្រៀង​: លោក Taylor បាន​រំឭក​ខ្ញុំ​ពី​ខ្លួន​ឯង​នៅ​ក្នុង​ការ​ប្តេ​ជ្ញា​ចិត្ត​និង​ធម្មជាតិ​ក្មេង​របស់​នាង​។ វា​ជា​ការ​គ្មាន​ទោស​ថា​ជា​ការ​ពិសេស​និង​កម្រ​មួយ​។ ក្មេងស្រី​ម្នាក់​នេះ​បាន​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ពិភព​លោក​ទាំង​មូល​ច្រៀង​ដូច​ជា​លោក Neil ពេជ្រ​ឬ Elton John ... ស្ត្រី​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​រ៉ុ​ក​'n' វិល​ជុំ​ប្រទេស​-Pop គឺ​ត្រឡប់​មក​វិញ​និង​ឈ្មោះ​របស់​នាង​គឺ​នាង Taylor Swift ។ ហើយ​វា​ជា​ការ​ដែល​ស្ត្រី​ដូច​ជា​នាង​ដែល​នឹង​ត្រូវ​រក្សា​ទុក​ការ​អាជីវកម្ម​តន្ត្រី​។ [129​] ខ្លាច​បាន​ឈ្នះ​នូវ​រង្វាន់​កិត្តិយស​ជា​ច្រើន​ទៀត​ហើយ​បាន​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ទទួល​បាន​រង្វាន់​ច្រើន​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​តន្ត្រី​របស់​ប្រទេស​។ [130​] Swift បាន​ក្លាយ​​​ជា​សិល្បករ​វ័យ​ក្មេង​បំផុត​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​និង​ជា​ស្ត្រី​ម្នាក់​ក្នុងចំណោម​ស្ត្រី​តែ​ប្រាំមួយ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​។ [131​] ខ្លាច ក៏​បាន​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​អាល់ប៊ុម​របស់​សមាគម​នៃ​ពាន​រង្វាន់​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​។ [131​] របស់ Swift គឺ​ជា​សិល្ប​ករ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​វ័យ​ក្មេង​បំផុត​ក្នុង​ការ​ឈ្នះ​ពាន​រង្វាន់​បណ្ឌិតសភា​នៃ​ប្រទេស​តន្ត្រី​របស់​អាល់ប៊ុម​កិត្តិយស​ឆ្នាំ​នេះ​។ [132​] បាន​ពានរង្វាន់ American Music Awards បាន​កិត្តិយស Swift ដែល​សិ​ល្បះ​ឆ្នាំ​ហើយ​ដែល​ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម plaudits ។ [133​] គាត់​បាន​ទទួល​រង្វាន់ Hal ព្រះបាទ​ដាវីឌ​បាន​ពានរង្វាន់ Starlight ដោយ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​សាល​កិត្តិនាម [134​] និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​នៅ Nashville ស្រី​អតីត​ស្ត្រី​ទីមួយ​នេះ​។ [135​] កម្មវិធី Billboard គាត់​ដាក់​ឈ្មោះ​ថា​សិ​ល្បះ​ឆ្នាំ 2009 នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​។ [ 136​] របស់ Swift ត្រូវ​បាន​រួម​បញ្ចូល​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ពេល​វេលា​របស់​ប្រជាជន​ទាំង 100 ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 មាន​ឥទ្ធិពល​បំផុត [137​] 2010-12​: Speak Now Swift បាន​ចេញ​អាល់ប៊ុម​ស្ទូឌីយោ​ទី​បី​របស់​នាង​ដែល​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី 25 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 201​​0 គាត់​បាន​សរសេរ 14 បទ​ម្នាក់ឯង​និង​សហការ​ផលិត​ជាមួយ​នឹង​ការ​សហការ​ដ៏​យូរ​កំណត់​ត្រា​ដែល​លោក Chapman ។ [138​] តន្ត្រី​, វា​ត្រូវ​បាន​គេ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម "ការ​ពង្រីក​ហួស​ពី​ប្រទេស pop ទៅ​ព្រំដែន​ទាំង​ពីរ​ដុំ​ថ្ម​ជំនួស​និង​ប៉ុប bubblegum កខ្វក់​។ "[139​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​ពិពណ៌នា​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ជា​ការ​សាហាវ​, សម្បូរ​បែប​តន្ត្រី​និង "ដ៏​ល្អ​ផង​ដែរ​ដែល​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​របស់​នាង​បាន​ល្អ​បំផុត​។ " [138​] Theon Weber រយៈពេល​នៃ​វិទ្យុ​សម្លេង​ភូមិ​កត់សម្គាល់​ថា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន "ការ​កោតសរសើរ​ពិត​នៃ​ទេពកោសល្យ​របស់ Swift ដែល​មិន​មែន​ជា​ជំនឿ ប៉ុន្តែ​បាន​យ៉ាង​ខ្លាំង​។ ដូច​ក្បួន​ដង្ហែ​របស់​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ប្រទេស​មុន​ពេល​នាង​នាង​បាន​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​តួ​អក្សរ​និង​ស្ថានភាព​មួយ​ចំនួន​ពី​ជីវិត​និង​រក​ឃើញ​វិធី​ដ៏​ខ្លាំង​ក្លា​ដើម្បី​ពណ៌នា​ពួក​គេ "[140​​​] Christgau បាន​រក​ឃើញ​បទ​ចម្រៀង​អា​ល់​ប៊ុ​ម​របស់​" overlong និង​ការ​ធ្វើការ​លើស​ម៉ោង​»​ប៉ុន្តែ​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា​: «​ពួក​គេ​បាន evince ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​នេះ bears ជា​ដូច resemblance គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ក្នុង​ការ​ថែទាំ​-ថា​គឺ​ដើម្បី​យក​ចិត្ដ​ទុកដាក់​ក្នុង​ការ​ដ៏​ល្អ​បំផុត​, ធំ​បំផុត​និង​ការ​យល់​ដឹង​ខាង​ផ្លូវ​អារម្មណ៍​បំផុត​។ "[90​] លោក Rob ទីក្រុង Sheffield រំកិល​ថ្ម​បាន​ពណ៌នា​របស់ Swift បាន​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ល្អ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​«​ប៉ុប​ថ្ម​ឬ ប្រទេស ":​" Swift គឺ​អាច​ជា​ការ​គាំទ្រ​នៅ Nashville ឆ្លាត​ដែល​ដឹង​តារាចម្រៀង​រូប​ទាំង​អស់​ល្បិច​ទេ​ប៉ុន្តែ​នាង​ជា​, gal រ៉ូ​មែន​ទិច​មួយ Hyper​-ចង​ព្យួរ​ជា​មួយ​នឹង​ការ​ខ្ពស់​ការ​ធ្លាក់ចុះ​រយៈពេល​កម្សត់​ទំហំ​នៃ Atchafalaya វាល​ភក់ល្បាប់​ផង​ដែរ "[141​] ។ Swift បាន​អនុវត្ត​យុទ្ធនាការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​ច្រើន​មុន​ពេល​ការ​និយាយ​ចេញ​ផ្សាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ [142​] នាង​បាន​បង្ហាញខ្លួន​នៅ​លើ​ការ​បង្ហាញ​ការពិភាក្សា​និង​បង្ហាញ​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ផ្សេង​គ្នា​និង​បាន​ប្រគល់​-ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ខ្នាត​តូច​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ​នៅ​ក្នុង​ទីតាំង​មិន​ធម្មតា​រួម​ទាំង​រថ​យ​ន្ដ​ក្រុង​បើក decker នៅ​លើ​មហា​វិថី​ហូ​លី​វូ​ដ​និង​កន្លែង​ការ​ចាក​ចេញ​នៅ ព្រ​លាន​យន្តហោះ JFK បាន​។ [143​] គាត់​បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង "ទាញ​ហ្គីតា​" រួម​ជាមួយ Kris Kristofferson​, Emmylou ហារី​ស​ដ៏​ល្បីល្បាញ Vince Gill និង Lionel Richie នៅ​ក្លឹប LA របស់​ក្រុមហ៊ុន Nokia ។ ត​ន្រ្តី​ករ​ដែល​បាន​ចែក​រំលែក​ឆាក​និង​បាន​ប្ដូរ​វេន​ណែនាំ​និង​លេង​កំណែ​សូរស័ព្ទ​នៃ​បទ​ចម្រៀង​របស់​ពួកគេ​ដើម្បី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​សម្រាប់​ប្រទេស​តន្ត្រី​សាល​កិត្តិនាម​និង​សារមន្ទីរ​។ [144​] [145​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​ការ​នាំ​មុខ​តែមួយ "មីន​" ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ 201​​0 និង​បទ​ចម្រៀង​ប្រាំ​នាក់​ត្រូវ​បាន​ដោះលែង​នៅ​ទូទាំង​ឆ្នាំ 201​​0 និង​ឆ្នាំ 201​​1​: "ត្រឡប់​ទៅ​ខែ​ធ្នូ​"​, "Mean​"​, "រឿង​យើង​"​, "ផ្កាភ្លើង​បន្ទាន់​" និង "យើង "។ [146​] និ​ឥឡូវ​នេះ​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ដ៏​ធំ​លើក​ដំបូង​នៅ​លំដាប់​លេខ​មួយ​នៅ​លើ​គំនូស​តាង​របស់​អាមេរិក​របស់ Billboard 200 ។ ការ​លក់​រថយន្ត​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ការ​បើក​បាន​ច្បាប់​ចម្លង​ដែល​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​វា 1,047,000 អា​ល់​ប៊ុ​ម​លើក​ទី 16 នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​ក្នុង​ការ​លក់​មួយ​លាន​កូ​ពី​នៅ​ក្នុង​ស​ប្តា​ហ៍​តែមួយ [147​] កាល​ពី​ខែ​កុម្ភៈ​ឆ្នាំ 201​​2​, និយាយ​បាន​លក់​លើស​ឥឡូវ 5,7 លាន​ច្បាប់​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក​។ ។ [148​] [149​] តារាចម្រៀង Taylor Swift ស្លៀក​ស​ម្លៀ​ក​បំពាក់​ពណ៌ស្វាយ​ដើរ​ហ្គីតា​សូរស័ព្ទ​ពណ៌​ខៀវ​ខណៈ​ពេល​អង្គុយ​នៅ​លើ​លាមក Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីក្រុង Newark រដ្ឋ New Jersey ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឥឡូវ​និយាយ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​នៅ​ឆ្នាំ 201​​1 ពិភពលោក Swift បាន​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ពេញ​មួយ​ឆ្នាំ 201​​1 និង​ដើម​ឆ្នាំ 201​​2 នៅ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​នៃ​ការ​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​ប្រគំ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​ពិភពលោក​កាល​បរិច្ឆេទ 111 ឆ្នាំ Swift បាន​លេង​បង្ហាញ​នៅ​អាមេរិក​ខាងជើង​អាស៊ី​អឺរ៉ុប​អូ​ស្រ្តា​លី​និង​នូ​វែ​ល​សេ​ឡង់​។ [150​] បាន​អញ្ជើញ​តន្ត្រីករ​ជាច្រើន​ដែល Swift បាន​ទៅ​ចូល​រួម​របស់​នាង​សម្រាប់​ការ​ច្រៀង​មួយ​បិទ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អាមេរិក​ខាង​ជើង​។ ការ​បង្ហាញ​ខ្លួន​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ Bieber និង McGraw បាន​, លោក James Taylor បាន Jason Mraz ឈ្មោះ Shawn Colvin លោក Johnny Rzeznik លោក Andy Grammer បាន​និង Selena Gomez លោក​ស្រី​តា​ល់ Bachman​, គណៈកម្មការ Nicki Minaj​, Nelly លោក Bob​, Usher​, Flo Rida​, អង្គការ​តម្លាភាព​អន្តរជាតិ​, លោក Jon Foreman​, លោក Jim Adkins​, Hayley Williams បាន​, ក្តៅ Chelle Rae​, លោក Ronnie Dunn​, ដា​រី​យូ Rucker និង​ការ​កេ​ន​នី Chesney ។ [151​] [152​] កំឡុង​ជើង​របស់​អាមេរិក​ខាងជើង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ឆ្នាំ Swift បាន​សរសេរ​អត្ថបទ​ចម្រៀង​ផ្សេង​នៅ​លើ​ដៃ​ឆ្វេង​របស់​នាង​សម្រាប់​ការ​ស​ម្តែ​ង​ជា​រៀងរាល់​, និង​បាន​និយាយ​ថា​អត្ថបទ​ចម្រៀង​នេះ​គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​មើល ជា "ចិញ្ចៀន​អារម្មណ៍​។ " មួយ​ពេល​យប់ [153​] [154​] Swift បាន​គ្រប​ដ​ណ្ត​ប់​ក៏បាន​ធ្វើ​កំណែ​ជា​ច្រើន​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​របស់​នាង​សូរស័ព្ទ​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​អាមេរិក​ខាង​ជើង​។ នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​នីមួយ​នោះ​នាង​បាន​គោរព​ដល់​សិល្បករ​ក្នុងស្រុក​។ [155​] នាង​បាន​និយាយ​ថា​កំណែ​គម្រប​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​នាង​ទៅ​ជា "ដោយឯកឯង​" នៅ​ក្នុង​ការ​បង្ហាញ​បើ​មិន​ដូច្នេះ​ទេ​បាន​ល្អ​រៀបរាប់​។ [156​] ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចូលរួម​ដោយ​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​បាន​ជាង 1,6 លាន​នាក់​និង​បាន​រក​ចំណូល​បាន​ជាង ។ $ 123 លាន​នាក់ [150​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​ផ្សាយ​បន្ត​ផ្ទាល់​ដំបូង​របស់ Swift​, Speak Now World Tour​: បន្ត​ផ្ទាល់​នូវ​ការ​ស​ម្តែ​ង​ទាំង​អស់​ចំនួន 17 ពី​ជើង​អាមេរិក​ខាង​ជើង​នៃ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ 201​​1 [157​] Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​នៅ​ទីក្រុង​ស៊ីដនី​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឥឡូវ​និយាយ​តន្ត្រី​ទេសចរណ៍​នៅ​ឆ្នាំ 201​​2 ពិភពលោក នៅ​កម្មវិធី Grammy Awards ប្រចាំ​ឆ្នាំ​លើក​ទី 54​, ចម្រៀង​របស់ Swift "មាន​ន័យ​ថា​" ឈ្នះ​បាន​ល្អ​បំផុត​និង​ល្អ​បំផុត​ប្រចាំ​ប្រទេស​សុង​ការ​ស​ម្តែ​ង Solo ប្រទេស​។ [158​] ក៏​បាន​ស​ម្តែ​ង​បទ​ចម្រៀង​នាង​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ពិធី​នោះ​។ Lefsetz មួយ​នៃ​ការ​រិះ​គន់​សំ​លេង​ភាគ​ច្រើន​បំផុត​នៃ​របស់​នាង​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 ការ​ស​ម្តែ​ង​កម្មវិធី Grammy ជឿ​ជាក់​ថា​បទ​ចម្រៀង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ទៅ​គាត់​។ [159​] [160​] Lefsetz ធ្លាប់​ជា​អ្នកគាំទ្រ​នៃ​អាជីព​ជា​តារា​ចម្រៀង​របស់ [161​] និង Swift និង Lefsetz បាន​ស្មើនឹង​ម្តងម្កាល​ដោយ អ៊ី​ម៉ែ​ល​និង​ទូរស័ព្ទ​។ [159​] ក្លែ Suddath នៃ​ពេល​វេលា​មាន​អារម្មណ៍​ថា​នាង "បាន​បញ្ជូន​ត្រលប់​មក​វិញ​របស់​នាង​នៅ​លើ​គន្លឹះ​និង​ជាមួយ​នឹង​សងសឹក​មួយ​" [162​] ខណៈ​ពេល Jayme Deerwester នៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សព្វ​ថ្ងៃ​បាន​កត់សម្គាល់​ថា​ការ​រិះ​គន់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 នេះ​ហាក់​ដូច​ជា​មាន "បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​នាង​សរសេរ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ប្រសើរ​ជាង​មុន​និង​មួយ អ្នក​ស​ម្តែ​ង​ផ្ទាល់ "។ [163​] Swift បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​ជាច្រើន​ទៀត​សម្រាប់​ការ​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​។ នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង / អ្នក​ចំរៀង​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​នៅ Nashville អ្នក​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ទាំង​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​0 និង​ឆ្នាំ 201​​1 [164​] [165​] នាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ឆ្នាំ​ដោយ​បណ្ឌិត្យសភា​ប្រទេស​តន្ត្រី​ទាំង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 និង 2012 [166​] និង​ជា ដាក់​​​ឈ្មោះ​កំសាន្ត​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​សមាគម​ត​ន្រ្តី​របស់​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 [167​] Swift មាន​សិ​ល្បះ​របស់​អាមេរិក​ពាន​រង្វាន់​តន្ត្រី​នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​ក្នុង​ឆ្នាំ 201​​1 ខណៈ​ពេល​ដែល​និយាយ​ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់ឈ្មោះ​ជា​ទី​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ប្រទេស​អាល់ប៊ុម​។ [168​] កម្មវិធី Billboard ដាក់​ឈ្មោះ​របស់ Swift ឆ្នាំ 201​​1 របស់​ស្ត្រី​ម្នាក់​នៃ​ឆ្នាំ​នេះ​។ [169​] ខណៈ​ពេល​ដែល​ការ​បញ្ចប់​ការ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ចម្រៀង​រូប​នេះ​បាន​លើក​ទី​បួន​របស់​នាង​នៅ​ក្នុង​រដូវ​ក្តៅ​នៃ​ឆ្នាំ 201​​2 នេះ Taylor បាន​អញ្ជើញ​នាង​ឱ្យ​ទៅ​បង្ហាញខ្លួន​ជា​ភ្ញៀវ​ពិសេស​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​របស់​គាត់ Tanglewood កំណត់​ពួកគេ​បាន​ស​ម្តែ​ង​ថា "Fire និង Rain​"​, "Love Story​" និង "យើង​" ជាមួយ​គ្នា​។ [170​] លោក Taylor​, ដែល​បាន​ជួប​ដំបូង​របស់ Swift ពេល​ដែល​នាង​មាន​អាយុ 18 ឆ្នាំ​បាន​និយាយ​ថា​: "យើង​គ្រាន់​តែ​បុក​វា​បាន​បិទ​។ ខ្ញុំ​ស្រឡាញ់​បទ​ចម្រៀង​របស់​នាង​និង​មាន​វត្តមាន​របស់​នាង​នៅ​លើ​ឆាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​។ " [171​] [172​] ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នេះ​ក៏​បាន​ចូល​រួម​បទ​ចម្រៀង Swift បាន​ដើម​ពីរ​ទៅ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​បទ​ភ្លេង Hunger Games ។ "សុវត្ថិភាព​និង​សំឡេង​" ត្រូវ​បាន​សហ​ការ​សរសេរ​និង​កត់ត្រា​ដោយ​មាន​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​និង​ក្រុមហ៊ុន T​-Bone Burnett ។ [173​] លោក John Paul សេត​បាន​និយាយ​ថា​ការ​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ Swift មាន​«​ការ​បើក​បង្ហាញ ... វា​ពិត​ជា​ការ​សហការ​គ្នា​មួយ "។ [174​] វា ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​ថា​ជា​ច្បាប់​ចម្លង​ដែល​នៅ​លីវ​ហើយ​ជា​ខែ​មករា​ឆ្នាំ 201​​3 ដែល​បាន​លក់​នាំ​មុខ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​ជាង 1,4 លាន​នាក់​នៅ​អាមេរិក [175​] វា​បាន​ឈ្នះ​ពានរង្វាន់​សុង​បាន​សរសេរ​សម្រាប់​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ដែល​មើល​ឃើញ​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី Grammy Awards ឆ្នាំ 201​​3 ហើយ​ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​សម្រាប់​ការ​ល្អ​បំផុត​ដើម​សុង​នៅ​ឯ​ទី 70 មាស ពាន​រង្វាន់​ពិភពលោក​។ [176​] របស់ Swift គឺ​ការ​ចូលរួម​ចំណែក​លើក​ទី​ពីរ​ដើម្បី​ឱ្យ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ "ភ្នែក​បើក​ចំហ​" ត្រូវ​បាន​តែម្នាក់​ឯង​ដោយ​តារា​ចម្រៀង​ដែល​បាន​សរសេរ​និង​ផលិត​ដោយ​លោក Chapman ។ [177​] បន្ថែម​លើ​នេះ​ទៀត Swift បាន​ចូល​រួម​ចំណែក​ច្រៀង​ដើម្បី "យើង​ទាំងពីរ​" ដែល​ជា​វេជ្ជបណ្ឌិត Luke- អា​ល់​ប៊ុ​ម​តែមួយ​ដែល​ផលិត​ជា​លើក​ទីពីរ​លោក Bob ចម្លែក​ពពក​។ [178​] 2012-14​: ក្រហម​និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ អាល់ប៊ុម​ទី​បួន​របស់ Swift​, ពណ៌​ក្រហម​ត្រូវ​បាន​គេ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី 22 ខែ​តុលា​ឆ្នាំ 201​​2 [179​] នាង​បាន​សរសេរ​ថា​ប្រាំបួន​នៃ​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​មាន​បទ​ចម្រៀង 16 តែ​ម្នាក់​ឯង​ខណៈ​ពេល​ដែល​ចំនួន​ប្រាំពីរ​នៅ​សល់​ត្រូវ​បាន​សរសេរ​រួម​ជាមួយ​នឹង​ផ្កា​កុលាប​, Max Martin ជា​, លោក Dan Wilson បាន​លោក Ed Sheeran និង​ការ​លោក Gary Lightbody ។ លោក Chapman បាន​បម្រើ​ការងារ​ជា​អ្នក​ផលិត​អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​នាំ​មុខ​លោក Jeff Bhasker ទេ​ប៉ុន្តែ​, Butch វ៉ក​ឃើ​រ​, Jacknife លី dann Huff និង Shellback ផង​ដែរ​ដែល​បាន​ផលិត​បទ​បុគ្គល​។ លោក​ឆាប​ម៉ាន​និយាយ​ថា​លោក​បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត Swift បាន​»​ទៅ​សាខា​ចេញ​និង​ដើម្បី​សាកល្បង​ខ្លួនឯង​ក្នុង​ស្ថានភាព​ផ្សេងទៀត "។ [180​] តន្ត្រី​, ខណៈ​ពេល​ដែល​មាន​ការ​ពិសោធន៍​ជា​មួយ​នឹង​ដុំ​ថ្ម​បេះដូង​, dubstep និង​របាំ​-pop ដែល​វា​ត្រូវ​បាន​«​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ការ​បរិភោគ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ប្រោះ Swiftian recognisably ។ " [181 ] [182​] Caramanica របស់​កាសែត New York Times បាន​រក​ឃើញ​ក្រហម​»​មិន​លំអិត​និង​ច្រើន​ជាង​ការ​ប្រញាប់​ប្រញាល់​ជាង​តម្លៃ​សំបុត្រ​ធម្មតា​របស់​នាង "[183​] ទេ​តែ​បាន​ដាក់​វា​នៅ​លេខ​ពីរ​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​របស់​លោក​ចុង​ឆ្នាំ​លក្ខណៈ​សម្គាល់​វា​ជា​អា​ល់​ប៊ុ​ម​ដែល Swift បាន​" ឈប់​ធ្វើពុត​ថា​នាង​ជា​អ្វី​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​មាន​រូប​ចម្រៀង​មួយ​ដែល​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ការ​រីក​ចម្រើន​ឡើង​ដូច​សាកសព​អំពី​របៀប​ទាំង​ពីរ​បាន​និយាយ​ទៅ​ពី​របៀប​រសជាតិ​ក្នុង​កំណត់ត្រា​អាច​ជា​ការ​ឈរ​នៅ​ក្នុង​មួយ​សម្រាប់ turpitude ខាង​សីលធម៌​។ "[184​] លី​សា Verrico របស់​កាសែត The Times បាន​សរសើរ​នាង​ថា​" អត្ថបទ​ចម្រៀង​គ្នា​និង​ប្រសើរ​បំផុត " ជាពិសេស​អ្នក​ដែល​នៅ​លើ "brooding​" "ទាំង​អស់​ផង​ដែរ​បាន​យ៉ាង​ល្អ​" ។ [185​] លោក Jon Dolan នៃ Rolling Stone រីករាយ "មើល​ការ​រក​នាង​សេះ Swift បាន​ប្រើ​ជើង​នៅ​ភ្នំ​ដ៏​អស្ចារ្យ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​។ នាង​ជា​ញឹកញាប់​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​ប្រពៃណី Jony / ខា​រ៉ូ​ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ stark- ការ​ផ្តល់​ជំនួយ​សង្គ្រោះ​ផែនទី​ផ្លូវ​អារម្មណ៍​ខ្លួន​ឯង​បាន​រក​ឃើញ​គម្រោង​ការ ... របស់​នាង​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​រឿង​ដ៏​ល្អ​បំផុត​ក្នុង​ប៉ុប "។ [186​] Swift បាន​ស​ម្តែ​ង​ការ​នៅ St. Louis រដ្ឋ Missouri នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ 201​​3 ពណ៌​ក្រហម​ធួ​រ ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​យុទ្ធនាការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពណ៌​ក្រហម​តំណាង​មក​ពី​ស្ថា​នី​យ៍​វិទ្យុ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក 72 បាន​ហោះ​ទៅ​នៅ Nashville ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មួយ​ស​ប្តា​ហ៍​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​សម្រាប់​ការ​សំ​ភា​ស​ន៍​ដោយ​ផ្ទាល់​ជា​មួយ Swift បាន​។ [187​] លោក​ស្រី​ក៏​បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅ​លើ​កម្មវិធី​ជជែក​កំសាន្ត​តាម​ទូរទស្សន៍​ជា​ច្រើន​និង​បាន​អនុវត្ត​នៅ​ពិធី​ពាន​រង្វាន់​នៅ​អាមេរិក​អង់គ្លេស ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់​, បារាំង​, អេ​ស្ប៉ា​ញ​និង​ប្រទេស​អូ​ស្រ្តា​លី​។ [188​] អា​ល់​ប៊ុ​ម​នេះ​បាន​នាំ​មុខ​តែ​មួយ​ថា​: «​យើង​មិន​ដែល​មិន​ធ្លាប់​ទទួល​បាន​មក​វិញ​រួម​គ្នា "បាន​ក្លាយ​​​ជា​លេខ​ដំបូង​របស់ Swift គឺ​មួយ​នៅ​ក្នុង​គំនូស​តាង​របស់​អាមេរិក Billboard Hot 100 [189​] [190​] ឯកត្តជន​បន្ថែម​ប្រាំមួយ​នាក់​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​។ " Begin Again "(សម្រាប់​វិទ្យុ​ប្រទេស​កម្ពុជា​) «​ខ្ញុំ​បាន​ដឹង​ថា​អ្នក​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ហា ",​" 22 ",​" អ្វី​គ្រប់​យ៉ាង​ដែល​បាន​ផ្លាស់​ប្តូ​រ ",​" ពេល​វេលា​ចុង​ក្រោយ "(ទាំង​អស់​សម្រាប់​ការ​លេច​និង​វិទ្យុ​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​) និង​" ក្រហម "(សម្រាប់​វិទ្យុ​ប្រទេស​កម្ពុជា​) ។ [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អ្នកចម្រៀងអាមេរិច]] e6qy6ozfba0kmvtuvbvah7pz6psp2rp ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Niseth khmer 3 34946 322393 232983 2025-06-22T01:51:38Z 203.144.80.254 /* ការពិភាក្សា */ ផ្នែកថ្មី 322393 wikitext text/x-wiki [[image:Animated-Flag-Cambodia.gif|thumb|ទង់ជាតិកម្ពុជា]] <u><h1 style="background-color:rgb(255,0,255)">ទង់ជាតិកម្ពុជា</h1></u> នេះគឺជាទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ជុជា អ្នក​ដែលមានអាជីព​ជាអ្នកកាសែតមួយរូបគឺ​​​​​ត្រូវពឹងផ្អែកទៅលើការអនុវត្តន៏ជាច្រើនដូចជាការសើបអង្គេត​ការធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៏ចំពោះព្រឹត្តិការណ៏ណាមួយ​ត្រូវអោយមានលក្ខណះទូលំទូលាយដល់អ្នក អានគ្រប់ពេលវេលាទាំងអស់។ បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយអាជីពជា អ្នកកាសែតតែងតែមានភាពប្រែប្រួល ហើយក៏មានគុណសម្បត្តិនិងគុណវិបត្តិមួយចំនួនដែរក្នុងការធ្វើព័ត៍មានណាមួយ​អ្នកការសែត ត្រូវរិះគិតពិចារណា អោយបានល្អ និងមានភាពទាក់ទាញ ចំពោះអ្នកអានក្នុងការ ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន នីមួយៗ។​ ស្របតាមនោះដែរការរៀបចំបង្កើតនូវព័ត៍មានទាំងឡាយដែលមានលក្ខណះទាក់ទងទៅនឹងផ្នែករដ្ធបាល​ផ្នែកធ្វើជំនួញ​អ្នកកាសែតត្រូវដឹងអោយបានច្បាស់ពីវប្បធមឬប្រវតិ្ត នៃទិដ្ធភាពនោះផងដែរ ដួចជាសិល្បះ និងការកំសាន្តជាដើម៕នៅក្នុងនោះដែរក៏ត្រូវ​មានការបូកបញ្ជូលជាមួយនឹងអ្នកត្រួតពិនិត្យ[[សារពត័មាន]]​អ្នកថតរូប ហើយក៏ត្រូវមានអ្នកកត់ត្រាផងដែរ។ លោក[[Johann Caroluus’s]] Relation aller Fumemmen und Gidenck wurdigen​ គឺជាអ្នកប្រវត្តិវិទូ មួយរូបដែលបាននឹកឃើញបង្កើតនូវការសែតព័ត៍មានលើកដំបូងចេញជាសាធារណះនៅក្នុងឆ្នាំ១៦០៥ នៅ Strassburg។ ការសែតព័ត៍មាន ដែលចេញជាផ្លូវការលើកដំបូងគឺ English daily courant ចាប់ពីឆ្នាំ១៧០២​ដល់១៧៣៥។ សង្គមមួយ ដែលមានលក្ខណះជឿនលឿនក្លាយទៅជាអ្នកផ្តល់សារព័ត៍មាន​ជាមតិយោបល់ សាធារណៈ ដូចជាមនុស្សម្នាក់បានផ្តល់ជាម្ហូបអាហារទៅដល់នណារម្នាក់ផងដែរ៕ ក៏ប៉ុន្តែបញ្ជីរឺស្ថានការណ៏ស្តីពីការសែតផ្សេងៗនៃ[[Mass media]]ស៊ុទ្ធតែស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យ និងផ្តល់ជាមតិយោបល់ពីអ៊ិនធឺណែតទាំងអស់។ ==ប្រវត្តិនៃអ្នកសារព័ត៌មាន== [[ការ​សែតព័ត៌មាន]] លើកដំបូងត្រូវបានរៀបចំ​ក្នុងសតវត្ស​ទី១៧​ នៅប្រទេសអង់គ្លេស​។ រយៈ​ពេលពីរ​អាទិត្យ​ ម្ដង​ការជោគជ័យ​ផ្សេងៗ​ នៃការសែត​ព័ត៌មាន​អង់គ្លេស ដែលបាន​ត្រឡប់មកក្នុង​អាថ៌កំបាំង​គឺ​ ការសែតប្រចាំថ្ងៃ(The Dialy Courant)។ ការសែតព័ត៌មាន​ដំបូង​នៅ រដ្ឋខលលោនិច(Colonics) នៃសហរដ្ឋអាមេរិចមាន​ដូចជា​ លោក ប៊េនចាម៊ីន ហឺរីស(Benjamin Harris)គឺ ចំណងជើងដំបូងនៃទំព័រជាច្រើន របស់កាសែតដែលបានចេញផ្សាយ និង Domestick​ ត្រូវបាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយនៅឆ្នាំ​1690 ប៉ុន្ដែមួយរំពេជ​សោះត្រូវបាន​បិទទ្វា​រ ដោយសារ​គ្មានអ្វី​អះអាង​តាម​បទបញ្ជាថា​ជាអ្នកការសែត។កាសែតសហរដ្ឋអាមេរិច ដែលល្បីជាង​គេក្នុង​សម័យកាល​នោះត្រូវបាន​ប្រឆាំង ដោយរាជរដ្ឋាភិបាល​ចក្រ​ភពអង់គ្លេស ​ជាលទ្ធផល​ចក្រភពអង់គ្លេសបាន​ដាក់ទណ្ឌកម្ម ហើយរារាំង​ដំណើរការ។ ពេលនោះមាន​ពីរឬបីរយការសែត​ព័ត៌មាន​ក្នុង សហរដ្ឋអាមេរិចអំឡុងឆ្នាំ១៨០០។ ក្នុងឆ្នាំ១៨៣៣ការសែត​ប៊(Benjamin Day បានបើក​សម្ភោធ The Sun (ញ៉ូយ៉ក) ហើយបាន​បង្កើត​ Penny Press ។ ការសែត​ Day’s papers បានដាក់បញ្ចូល​ដែលពោពេញដោយ​មានការ​ភ្ញាក់ផ្អើល​​ និង​ សម្ដៅ​ទៅលើ​កិច្ចការរបស់​ក្រុម​អ្នកស្ដាប់​ ការលក់មាន​តំលៃ​ច្រើន​មហាសាល ។ ក្នុងកំឡុងពេល​ សង្គ្រាមស៊ីវិល ការថតរូប​ ការអនុញ្ញាតិ្ដ​ត្រង់​វិចិត្រ​កម្ម​ក្នុងសារព័ត៌មាន​ និង​ ទូរលេខ​វិទ្យា​ ការបង្កើនល្បឿន​យ៉ាង​សំខាន់ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍន៍។ ក្នុង​ឆ្នាំ ១៨៤៦ The Associated Press បាន​ប្រើ​សេវ៉ា​តាមរយៈ​ខ្សែត្រូវ​បាន​បង្កើត​រូបរាង​ឡើង​ដូច​ជា រួម​សហការ​គ្នា​ផ្សេងៗ រវាង​ការសែត​ព័ត៌មាន​ធំៗបី​ឬបួន​ ដើម្បី​ចែក​រំលែក​ព័ត៌មាន​ ដែលបាន​មក​ដល់​តាមរយៈ​ទូរលេខពីអ៊ឺរ៉ុប។ អេភ៊ី(AP)ឥឡូវនេះ​ជា ពាក្យ​ដែលចំនាស់​នៅក្នុង​ក្រសួងព័ត៌មាន។ នៅឆ្នាំ ១៨៥១ George Jones (publisher)និង​ Henry Raymond បើកសម្ភោធ The new York times នៅទសវត្ស​ឆ្នាំ ១៨៩០ ការសែតព័ត៌មាន​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​ ចូសេភ ភ្យូលីតសឺ(Joseph Pulitzer) នៅក្រុង​ញូយ៉ក និង​ កន្លែង​ផ្សេងៗ​បានបង្កើត​ការសែតថ្មីៗ​គឺ Yellow Journalism មកពីឈ្មោះ​នៃ(The Yellow Kid)បោះពុម្ពដោយ​Pulitzer។​ ==តួនាទីរបស់អ្នកកាសែត== ​ មាតិកាដែលសំខាន់គឺ សេរីភាពក្នុង​ការសសេរព័ត៌មានសំរាប់ផ្សព្វផ្សាយជូនសាធារណជន។នៅទស្សវត្សទី១៩២០​អ្នកយកព័ត៌មានបាន​ លើកយកព័ត៌មានថ្មីមួយមកសសេរ។​ ហើយទស្សនវិទូអាមេរិកម្នាក់មាន​ឈ្មោះថា[[​ចន ដេវី]]([[John Dewey]]) បានលើកយកកិច្ចពិភាក្សា នៃច្បាប់អ្នកសារព័ត៌មាន​ [[Democracy​]]ដើម្បីយកមកពិភាក្សាព្រមទំាងមានការចូលរួមពីរទស្សនះវិជ្ចា និង​​ ទស្សនះវិជ្ចានិងទស្សនះវិទូ មួយចំនួន ផងដែរ។ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះផងដែរ ស្ដីអំពីច្បាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងការបញ្ជេញមតិជាតិនិងអន្ដរជាតិ។​​​ លោកលីមម៉េន(limman)ក្នុង​នាមជា អ្នកច្បាប់របស់អ្នកសារព័ត៌មាន នោះគាត់បានដឹកនាំបញ្ញាតិ និង កែប្រែភាសាផ្សេងជាភាសាជាតិ ដើម្បី​ផ្សព្វ​ផ្សាយជូនសាធារណះជន និង​អ្នកនយោបាយធ្វើការប្រតិបត្តិផងដែរ។ ​អ្នកការសែត​ទាំងអស់យល់ថាសារព័ត៌មានក្លាយមកពីពាក្យថា”អន្ដរការ”។នៅពេលប្រិយមិត្តនិយាយ អ្នកសារព័ត៌មានស្ដាប់ ហើយកត់ត្រាទុកនូវចំនុចសំខាន់ៗ រួចរៀបរៀងរួចផ្សាយជូនដល់ សាធារណៈ ជនស្ដាប់ រួចគិតពិចារណាបន្ថែម នូវកន្លែងណាដែលមិនសមស្រប់ ហើយស្មុគស្មាញសំរាប់ផ្ដល់ព័ត៌មាននៅក្នុង សង្គមសម័យថ្មីនេះ។ អន្ដរការត្រូវតែតម្រង់ទៅលើចន្លោះខ្វះខាត​នោះ។ លោកលីប ម៉េន បានបើកការផ្សព្វផ្សាយទាំងចន្លោះនោះជូនសាធារណះជនមិនពូកែគិតនូវរឿង ដែលមិនមានន័យគ្រប់គ្រាន់ និង ស្មុគស្មាញពិបាកយល់នោះទើ្បយ។ម្ង្យ៉ាងទៀត​ អ្នកសារព័ត៌មានប្រើបា្រស់ព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃ និង យកចិត្តទុកដាក់អំពីភាពស្មុកស្មាញ ចំពោះ សាធារណៈជនព្រមទាំងអ្នកនយោបាយ។​ ដូច​ច្នេះសាធារណះជន ប្រែភាសាព្រមទាំងធ្វើការវិនិច្ជ័យដែល ទាក់ទងទៅវីរះជនអធិបតេយ្យ ដើម្បីធ្វើគំរោងព័ត៌មាន ហើយធម្មតានោះគឺ ជាច្បាប់នៃអ្នកការសែត។ លោកលីប ម៉េនបានជឿជាក់ទៅលើសាធារណះជននៅ លើពិភពលោកដែលបានបង្កើតកិច្ចពិភាក្សានៃវីរះជាមួយ បញ្ញិត្តនៅចន្លោះពេលដែលផ្តេកទៅលើអ្នកនយោបាយ។ ព្រមទាំងបានបង្កើត Bureaucarats, អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម -ល- និង ជួយថែរក្សាអជីវកម្មរបស់លោក[[លីប ម៉េន]](Lippman) អោយមានដំណើរការល្អនៅក្នុងពិភពលោក។ អ្នកការសែតជាសាធារណះ បាននឹងកំពុងធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍​ដែលទាក់ទាញដល់ប្រិយមិត្តអ្នកអាន។ ហើយវាក៏ជាទស្សនីយភាពផងដែរ អ្នកការសែតបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ដែលមានលក្ខណៈ ល្អប្រសើរទាក់ទាញដល់ប្រិយមិត្តអ្នកអានទាំងទ្បាយ។ ដូចច្នេះហើយបានជាប់ឈ្មោះបោះសំលេងជាសាធារណះ។ លើសពីនេះទៅទៀតអ្វីដែល បានចេញផ្សាយជាសាធារណះគឺ ព័ត៌មាននោះ​ត្រូវតែល្អប្រសើរជាក់លាក់ទាក់ទងនឹង​ អ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានត្រូវតែមានអ្នករាយការណ៍ម្នាក់ដែល សិល្បៈសាស្រ្ដរបស់លោកលីប ម៉េន គាត់មាន តំណែងជារាជរដ្ឋាភិបាលនៃប្រជាធិបតេយ្យដែលមិន សូវមានការហ្វិក ហ្វឺនល្អប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្ដែគាត់គិតថានយោបាយនៃ សហគមន៍ទាំងមូលបើ មានការដកចេញនូវអ្វីមួយក៍ដោយគឺត្រូវ មានការណែនាំអំពីរ អតិសេដ្ឋ មួយដែលមានការប្រកាន់បក្សពួក ដើម្បីវែកញែករកភាពស្មោះត្រង់និងដោយការវិនិច្ឆ័យមិនលំអៀង ។សេរីភាពនិងដំណឹងថ្មីៗ មាននៅ ឆ្នាំ១៩១៩ហើយយោបល់នៃ ព័ត៍មានបច្ចុប្បន្នមានតាំងពីឆ្នាំ១៩២១មក ម្លេះ លោកលីប ម៉េនបាន បញ្ជក់ពីក្ដីសង្ឃឹមថាគាត់មានថវិកាគ្រប់គ្រាន់ សំរាប់សិល្បៈ សាស្រ្ដនិងទស្សនៈវិស័យនៃប្រវត្តិសាស្រ្តហើយមតិ សាធារណៈ គឺត្រូវបានគ្រប់គ្រង់ដោយប្រព័ន្ធនៃការសើបការណ៍មួយទាំងក្នុងនិងក្រៅរាជរដ្ឋាភិបាល។ ដូច្នេះសេរីភាពនៃអ្នកសារព័ត៍មានគឺ ត្រូវបានសម្ភោធ ដើម្បីប្រជុំត្រួតពិនិត្យហេតុការណ៍ ក្នុងខណៈពេលធ្វើការអថាធិប្បាយពីខ្លូនរបស់គាត់ សូមឲ្យសារព័ត៍មានគួរកែពង្រីកនៅក្នុង ទស្សនៈវិស័យទាំងមូលរបស់លោកលីប ម៉េន បានសំដែងនូវសេចក្ដីសោកស្ដាយចំពោះមុខអ្នកការសែតថាគាត់គ្មានការ លើកទឹកចិត្ដពីសាធារណៈជនពីមុនមកទេ។ ពេលនោះបុរេប្រវត្តិសាស្រ្ដបាន វិនិច្ឆ័យថាគាត់ជាមនុស្សដែលមានភាពអត់ធ្មត់ និង ក្លាហាន របស់សង្គមជាតិទាំងមូលទង្វើរបស់គាត់មិនបានសូម្បី តែនិយាយមើលងាយមតិរបស់មនុស្សភាគច្រើនប៉ុន្ដែនេះក៍ជា អានុភាពនៃរាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរ ការបង្ហាញជាក់ស្ដែងគឺ បានជ្រើសរើសដោយមតិភាគច្រើន និង ចែករំឡែកជាមួយគាត់នោះគឺ មិនបោះបង់ចោលភាពជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងគោលការណ៍ សីលធម៌និងច្បាប់សំខាន់នៃនយោបាយរបស់អង្ការ។ ជំលោះរបស់លោកលីប ម៉េន គឺ កើតឡើងជាមួយអ្នកដែលមានគោលការ​ណ៍ស្ថាប័នហិរញវត្ថុសំការ បង្កើតទស្សនៈនៃបុរេវិទ្យាសាស្រ្ដ និង បុរេប្រវត្ដិសាស្រ្តរបស់ពួកគេ ហើយគ្មានបញ្ហាអ្វីសំខាន់សំរាប់ គាត់នោះទេគឺ មានតែការចេះអត់ធ្មត់ប៉ុណ្ណោះដែលជាច្បាប់ធម្មជាតិ​ នៃគោលការណ៍នយោបាយ។ ទស្សនៈនៃក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននៅ មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍអ្នកសារព័ត៌មានថ្មីំ។ ​នៅក្នុងនោះផងដែរមាន គំរូអ្នកសារព័ត៌មានថ្មីដែរឆ្លុះបញ្ចាំអោយឃើញពី អ្នកសារព័ត៌ដែររស់នៅទីក្រុង អ្នកដែរមានជំនាញ​​ និង អ្នកដែរមានតួនាទីខ្ពស់ពុំមាននៅក្នុង សេចក្តីបង្ហាញពីចំនុច​​​របស់មាតិកានៃរឿងឡើយ។ វាគឺជារឿនសំខាន់ផងដែរ ក្នុងការដែលមានការប៉ានស្មានមួយនៃភាពស្មើគ្នារបស់ពួកគេផងដែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោកដេវី នៅតែប្រារព្ធពិធីដល់ជំនាញការរបស់គាត់ហើយលោកដេ វី បានចែកចាយចំនេះដឹងពីអ្នកជំនាញការ​ហើយនិងអ្នកប្រាជ្ញហើយនៅពេលនោះផងដែរក៏ មានការស្វាគមន៍នូវគម្រោរបស់លោកដេវី ទៀតផង។ប៉ុន្តែមិនមានអ្នករចនាសម្ព័ន្ធណាម្នាក់នាពេលបច្ចុប្បន្នបានយល់នូវអ្វីដែរលោកLIPPMAN ដែរជាអ្នកសារពត៌មានសង្គមនាពេលនោះឡើយ។ លោកដេវី បានធ្វើការសន្ទនាពិភាក្សាវែកញែកទៅតាមអ្វីដែរបានយលនូវភាពភូតភរចេញពីក្នុងគិតរបស់អ្នកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនាសម័យនោះទៀតផង។ នៅខណៈដែលទស្សនវិជ្ជា នៃសារពត៌មានមានអនុភាពខ្លាំងអាចទទួលយកបាន ដោយអ្នកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលលោកដេវីចូលទៅជិតការពិពណ៌នាដ៏ល្អ នៃអ្នកសារពត៌មានយល់ពីនាទីរបស់ពួកគេ នៅក្នុងសង្គម ហើយនៅត្រឡប់ តើអាចមានប៉ុន្នាន នៃសង្គមអ្នកសារពត៌មានខាកដើម្បីមានមុខតំនាង។សហរដ្ឋអាមេរិចសំរាប់ឧទាហរណ៏ ក្នុងខែឧសភាមានការរិះកន់ខ្លះ នៃអតិរេកភាពសន្យា ដោយសារ អ្នកសារពត៌មាន ប៉ុន្តែពួកគេលំអៀងទៅដើម្បីសង្ឃឹមអ្នកសារពត៌មាន ដើម្បីបម្រើសំរាប់ឆ្កែបម្រើនៅរដ្ឋាភិបាលជំនួញ និងនាដការ មនុស្សមានមត្ថភាព ដើម្បីការសម្រាចពត៌មាននៅក្នុងរឿងនាពេលនោះ។ == ការពិភាក្សា == ការពិភាក្សា [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/203.144.80.254|203.144.80.254]] ម៉ោង០១:៥១ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) qadq8sx9a6hp3ayurvzbalqwzsl0w9s ឃុំ 0 38849 322387 311596 2025-06-21T13:54:28Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322387 wikitext text/x-wiki '''{{pagename}}''' គឺជាដែលរដ្ឋបាលចំណុះឲ្យ[[ស្រុក]] និង [[ខេត្ត]]ដែលមានដែនសមត្ថកិច្ចនិងតួនាទីការងារស្មើនឹង[[សង្កាត់]]ហើយមាន[[ភូមិ]]ដែលជារដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ t8o8zfe3kbanyjk0b01ceo32m8nsol7 322388 322387 2025-06-21T13:54:41Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322388 wikitext text/x-wiki '''{{pagename}}''' គឺជាដែលរដ្ឋបាលចំណុះឲ្យ[[ស្រុក]]និង[[ខេត្ត]]ដែលមានដែនសមត្ថកិច្ចនិងតួនាទីការងារស្មើនឹង[[សង្កាត់]]ហើយមាន[[ភូមិ]]ដែលជារដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ 7a63trjcav9qwk38j6fg6e5swi1bxnn សង្កាត់ 0 38928 322390 251710 2025-06-21T13:55:50Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 322390 wikitext text/x-wiki '''{{pagename}}''' គឺជាដែនរដ្ឋបាលចំណុះឲ្យ[[ក្រុង]]មានភារកិច្ចនិងតួនាទីនៃការបំពេញការងារស្មើនឹង[[ឃុំ]]ហើយមាន[[ភូមិ]]ជាចំណុះដែលជាកិច្ចការងារមូលដ្ឋាន។ lwh4wg1bsx20l8uw8uowv8nrt8nzv0k ហង្សមាស HDTV 0 48334 322394 316161 2025-06-22T09:08:58Z Tomaskakq 46598 322394 wikitext text/x-wiki {{អត្ថបទដែលគួរកែលម្អ|{{tone|date=May 2021}} {{unreferenced|date=September 2015}}}} {{ប្រអប់ព័ត៌មាន ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍ | name = Hang Meas HDTV | logo = [[File:Hang Meas TV.png]] | logo_size = | logo_alt = | image = | country = [[កម្ពុជា]] | area = | network = | headquarters = No. 134 E0, St. 182, Sk. Boeng Prolit, Kh. Prampir Meakkakra, [[Phnom Penh]], [[Cambodia]] | picture_format = HDTV | timeshift_service = | owner = [[Raksmey Hang Meas Video Production]] | sister_channels = [[Rasmey Hang Meas HDTV]] | launch_date = {{start date and age|2012}} | replaced = | former_names = | website = {{URL|facebook.com/HMHDTV}} | terr_serv_1 = | terr_chan_1 = | sat_serv_1 = | sat_chan_1 = | cable_serv_1 = | cable_chan_1 = | online_serv_1 = | online_chan_1 = | terr_serv_2 = | terr_chan_2 = | sat_serv_2 = | sat_chan_2 = | sat_serv_3 = | sat_chan_3 = | online_serv_2 = | online_chan_2 = }} '''ហង្សមាស HDTV''' ( {{Lang-km|ហង្សមាស HDTV}} ) គឺជាប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នៅកម្ពុជា។ ទូរទស្សន៍ហង្សមាស HDTV គឺជាផ្នែកមួយរបស់ផលិតកម្មរស្មីហង្សមាសវីដេអូគ្រុប ដែលជាក្រុមហ៊ុនប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកម្សាន្តនៅកម្ពុជា។ ខ្លួនអះអាងថាជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំ (ប្រហែល ៧០%) នៃឧស្សាហកម្មកម្សាន្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពេញលេញរាប់បញ្ចូលទាំងការផលិតវីដេអូ និងវីដេអូតន្ត្រី ស្ថានីយ៍វិទ្យុ ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ដែលគ្របដណ្តប់ព័ត៌មាន កីឡា និងការកម្សាន្ត។ ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នេះបានចាប់ផ្តើមចាក់ផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០១២ ហើយបានក្លាយជាប៉ុស្តិ៍ទីមួយក្នុងប្រទេសដែលចាក់ផ្សាយក្នុងកម្រិតច្បាស់ខ្ពស់។ ទូរទស្សន៍ហង្សមាស HDTV អបអរសាទរក្រុមដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈដែលបំពាក់ដោយឧបករណ៍កាន់តែប្រសើរ ការយល់ដឹង ចំណេះដឹង និងការយល់ដឹងពីតម្រូវការរបស់អតិថិជន។ ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នេះក៏មានអាជ្ញាប័ណ្ណផ្តាច់មុខក្នុងការផលិតកម្មវិធីដូចជា The Voice Cambodia, Cambodian Idol, X Factor Cambodia, Cambodia's Got Talent, The Voice Kids Cambodia, Cambodian Idol Junior, Killer Karaoke Cambodia, The Mask Singer Cambodia, I am Singer Cambodia... ក៏ដូចជាការផលិតរឿងភាគខ្មែរដែលមានការវាយតម្លៃខ្ពស់ និងគុណភាព ពត៌មានក្នុងស្រុកឈានមុខ និងការប្រគុំតន្ត្រីទេសចរណ៍ធំៗសម្រាប់ម៉ាកល្បីៗជាច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ == ការសរសេរកម្មវិធី == '''ព័ត៌មាន''' ហង្សមាសព័ត៌មានពេលព្រឹក * ( [[ភាសាខ្មែរ|Khme]] ហង្សមាសព័ត៌មានពេលព្រឹក ) ផ្សាយផ្ទាល់រៀងរាល់ថ្ងៃ ច័ន្ទ ដល់ សុក្រ វេលាម៉ោង ៦ៈ០០-១០ៈ០០ ជាមួយអ្នកផ្សាយព័ត៌មានដ៏ល្បី និងល្បីល្បាញ លោក មាស រិទ្ធី * ហង្សមាស Flash News ផ្សាយផ្ទាល់រៀងរាល់ថ្ងៃចន្ទ ដល់សុក្រ វេលាម៉ោង 12:00-12:05 |15:00-15:05|18:00-18:05 |20:00-20:05 | 22:00-22:05 '''ការបង្ហាញការពិត/ហ្គេមអន្តរជាតិ''' * [[សំឡេងកម្ពុជា|The Voice Cambodia]] - វគ្គ២ ចប់ * [[X Factor Cambodia]] - បានបញ្ចប់ 1 រដូវកាល * [[The Voice Kids Cambodia]] - វគ្គ២ ចប់ហើយ។ * [[Cambodian Idol]] - វគ្គ៤ ចប់ * [[Cambodia's Got Talent]] - បានបញ្ចប់វគ្គ២ * [[ខ្ញុំជាតារាចម្រៀងកម្ពុជា។|I am a Singer Cambodia]] - បានបញ្ចប់វគ្គ១ * [[Killer Karaoke Cambodia]] - ចប់ ៦វគ្គ * [[200 Million Money Drop|ការទម្លាក់ប្រាក់ 200 លាន]] - បានបញ្ចប់ 2 រដូវកាល * [[I Can See Your Voice Cambodia]] - វគ្គ២ចប់ * [[The Mask Singer Cambodia]] - បានបញ្ចប់វគ្គ១ * [[Don't Lose the Money Cambodia]] - បញ្ចប់វគ្គ១ '''កម្មវិធីនាពេលខាងមុខ''' '''ការប្រគុំតន្ត្រី''' '''ទូរទស្សន៍រឿងភាគខ្មែរ''' == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ទូរទស្សន៍កម្ពុជា]] dt80rjk72bv54sfqqh9e6lk5shnyfq5 ខេត្ត 0 48414 322391 290846 2025-06-21T13:58:39Z សុត្តន្ត សិរីហ្វុង 44959 ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ ''''ខេត្ត''' គឺជាផ្នែករដ្ឋបាលនៅក្នុងប្រទេសឬរដ្ឋអធិបតេយ្យ។ == ឯកសារយោង ==' 322391 wikitext text/x-wiki '''ខេត្ត''' គឺជាផ្នែករដ្ឋបាលនៅក្នុងប្រទេសឬរដ្ឋអធិបតេយ្យ។ == ឯកសារយោង == fy5j7n60lakll0cnlnal2a03hhzwkyh Cambodia Box Office 0 49836 322389 322271 2025-06-21T13:55:46Z 27.109.113.72 /* ភាពយន្តអន្តរជាតិនៅកម្ពុជា */ 322389 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Cambodia Box Office | ចំណងជើងដើម = | image = File:Cambodia film clapperboard.svg | image_size = 200px | border = | alt = | caption = | film name = | director = | producer = | writer = | screenplay = | story = | based on = <!-- {{based on|title of the original work|writer of the original work}} --> | narrator = | starring = | music = | cinematography = | editing = | studio = | distributor = | released = <!-- {{Film date|Year|Month|Day|Location}} --> | runtime = | country = | language = | budget = | gross = }} '''Cambodia Box Office''' គឺជាការិយាល័យលក់សំបុត្រកុនរបស់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានលក់ជាសាធារណៈ សម្រាប់ការចូលទស្សនាខ្សែរភាពយន្ត ។ ប្រអប់សំបុត្រភាពយន្ត ត្រូវបានបញ្ចាក់ពីចំនួននៃការរកប្រាក់ចំណូល ក្នុងឧស្សាហកម្មភាពយន្តនៅកម្ពុជា ហើយការរកចំណូលដ៏ច្រើនរបស់ភាពយន្តនៅកម្ពុជា គឺត្រូវបានជាប់ជាកំណត់ត្រាភាពយន្តដែលល្អបំផុតនៅកម្ពុជា ។<ref> The Phnom Penh Post (2004) [https://www.phnompenhpost.com/national/cinema-cambodia-box-office-success Cinema Cambodia' a box office success], Website: phnompenhpost.com, Publication: 30 January 2004 | 07:00 ICT </ref> == ភាពយន្តក្នុងស្រុក ទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ៦០-៧០== '''Domestic box office 1960s-1970s''' {| class="wikitable collapsible collapsed sortable" style="border:0;" |- ! width= 30|ចំណាត់ថ្នាក់ ! width= 200|ឈ្មោះភាពយន្ត ! width= 200|ឈ្មោះជាអង់គ្លេស ! width=50|រោងភាពយន្ត ! width=200|ប្រាក់ចំណូល ! width=50|ចេញផ្សាយ |- | align="center" |1 | align="center" |ស្ដេចដំរីស |align="center" |White Elephant King |align="center" |107 |align="center" |$41 millions USD |align="center" |1972 |- | align="center" |2 | align="center" |អ្នកតាឃ្លាំងមឿង |align="center" |General Khleang Moeung |align="center" |101 |align="center" |$17 millions USD |align="center" |1974 |- | align="center" |3 | align="center" |ពស់កេងកង |align="center" |The Snake Man |align="center" |97 |align="center" |$15 millions USD |align="center" |1972 |- | align="center" |4 | align="center" |សព្វសិទ្ធ |align="center" |(N/A) |align="center" |90 |align="center" |$14 millions USD |align="center" |1965 |- | align="center" |5 | align="center" |ពុទ្ធិសែន នាងកង្រី |align="center" |Puthisen Neang Kangrey |align="center" |85 |align="center" |$12 millions USD |align="center" |1968 |- | align="center" |6 | align="center" |អាប៊ុល កាសេម |align="center" |Abul Kasem |align="center" |88 |align="center" |$11 millions USD |align="center" |1969 |- | align="center" |7 | align="center" |សុវណ្ណហង្ស |align="center" |Sovann Hang |align="center" |92 |align="center" |$11 millions USD |align="center" |1967 |- | align="center" |8 | align="center" |សុវណ្ណតែងអន |align="center" |Sovann Tengorn |align="center" |95 |align="center" |$10 millions USD |align="center" |1970 |- | align="center" |9 | align="center" |ក្រៃថោង ក្រពើឆារ៉ាវ៉ាន់ |align="center" |Kraithong And Chharavan Crocoldile |align="center" |86 |align="center" |$10 millions USD |align="center" |1973 |} == ភាពយន្តក្នុងស្រុក ស.វទី២១ == '''Domestic box office 21st century''' '''Top 20 Movie of Cambodia''' {| class="wikitable collapsible collapsed sortable" style="border:0;" |- ! width= 30|ចំណាត់ថ្នាក់ ! width= 200|ឈ្មោះភាពយន្ត ! width= 200|ឈ្មោះជាអង់គ្លេស ! width=50|ផលិតកម្ម ! width=200|ប្រាក់ចំណូល ! width=50|ចេញផ្សាយ |- | align="center" |1 | align="center" |[[បណ្ដាសានាងរាត្រី]] | align="center" |The Night Curse of Reatrei |align="center" |LD Picture |align="center" |$8.6 millions USD |align="center" |2024 |- | align="center" |2 | align="center" |គាស់ផ្នូរ |align="center" |A Gong |align="center" |Sastra Film |align="center" |$5.1 millions USD |align="center" |2024 |- |align="center" |3 |align="center" |[[ម៉ែក្រឡាភ្លើង]] |align="center" |The Dark Mother |align="center" |Sastra Film |align="center" |$2.5 millions USD |align="center" |2023 |- |align="center" |4 |align="center" |ព្រាយតោងធ្នឹម |align="center" |The Dark Beam |align="center" |Sastra Film |align="center" |$2.1 millions USD |align="center" |2024 |- | align="center" |5 | align="center" |ប្រវត្តិស្នេហ៍នាងនាថ |align="center" |Neath's Love Story |align="center" |LD Picture |align="center" |$1.09 millions USD |align="center" |2024 |- | align="center" |6 | align="center" |ភ្លើងឆេះក្លឹបក្រោមដី |align="center" |Mannequin Wedding |align="center" |LD Entertainment |align="center" |$680,000 USD |align="center" |2025 |- |align="center" |7 |align="center" |[[នេសាទក្រពើ]] |align="center" |The Crocodile |align="center" |Reaksmey Hang Meas |align="center" |$620,000 USD |align="center" |2005 |- | align="center" |Movie Hit | align="center" |បូជាសពពោះធំ |align="center" |The Cremation |align="center" |Sastra Film |align="center" |$560,000 USD |align="center" |(1-Week) <br> 2025 |- | align="center" |8 | align="center" |[[ខ្មោចដើមចេកជ្វា]] |align="center" |Ghost Banana Tree |align="center" |Campro Film Production |align="center" |$480,000 USD |align="center" |2004 |- | align="center" |9 | align="center" |ប្រុសលក់ខ្លួន |align="center" |Rent Boy |align="center" |LD Picture |align="center" |$450,000 USD |align="center" |2024 |- | align="center" |10 | align="center" |ប្រវត្តិស្នេហ៍នាងនាថ-៣ |align="center" |Neath's Love Story 3 |align="center" |LD Picture |align="center" |$430,000 USD |align="center" |2024 |- | align="center" |11 | align="center" |លោកតា 21 |align="center" |Granpa 21 |align="center" |LD Entertainment |align="center" |$400,000 USD |align="center" |2025 |- | align="center" |12 | align="center" |អ្នកលាងសព |align="center" |The Undertaker |align="center" |Badeha Production |align="center" |$370,000 USD |align="center" |2025 |- | align="center" |13 | align="center" |[[ភូមិអត់មនុស្ស]] |align="center" |The Unmanned village |align="center" |Red Picture |align="center" |$330,000 USD |align="center" |2015 |- | align="center" |14 | align="center" |កែវភ្នែកនាង |align="center" |Her Deadly Eye |align="center" |Tiny Film Production |align="center" |$320,000 USD |align="center" |2025 |- | align="center" |15 | align="center" |ប្រវត្តិស្នេហ៍នាងនាថ-២ |align="center" |Neath's Love Story 2 |align="center" |LD Picture |align="center" |$310,000 USD |align="center" |2024 |- | align="center" |16 | align="center" |[[ការពារឧក្រិដ្ឋជន]] |align="center" |Jailbreak |align="center" |Westec Media Limited |align="center" |$300,000 USD |align="center" |2017 |- | align="center" |17 | align="center" |ការណាត់ជួបជាមួយប៉ុលពត |align="center" |Meeting With Pol Pot |align="center" |Rithy Panh |align="center" |$290,000 USD |align="center" |2024 |- | align="center" |18 | align="center" |អ្នកតាកំបុតក្បាល |align="center" |Beheading |align="center" |LD Entertainment |align="center" |$260,000 USD |align="center" |2025 (2 week) |- | align="center" |19 | align="center" |ម៉ែក្មេកខ្ញុំខ្មោច! |align="center" |Dear Mother Ghost! |align="center" |LD Entertainment |align="center" |$240,000 USD |align="center" |2024 |- | align="center" |20 | align="center" |ខ្មោចពោះធំក្នុងការរដ្ឋាន |align="center" |Feng Shui Master & The Pregnant Ghost |align="center" |Sastra Film |align="center" |$230,000 USD |align="center" |2025 |- | align="center" |21 | align="center" |[[ផ្ទះខ្មោចទិញ]] |align="center" |The Haunted House |align="center" |Campro Film Production |align="center" |$220,000 USD |align="center" |2005 |} == ភាពយន្តអន្តរជាតិនៅកម្ពុជា == '''Domestic box office International movies in Cambodia''' '''Top 15 Movies''' នេះជាប្រាក់ចំណូលនៃការដាក់បញ្ចាំងខ្សែរភាពយន្តបរទេសនៅកម្ពុជា ដែលស្ថិតិទាំងអស់នេះត្រូវបានស្រាវជ្រាវ តាមរយៈបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ ។ មានរឿងបរទេសមួយចំនួនបានបកប្រែខុសវេយ្យករណ៍ជាតិកម្ពុជា ដូចនេះសូមឱ្យខាងតំណាងចែកចាយភាពយន្តបរទេសនៅកម្ពុជា ធ្វើការត្រួតពិនិត្យចំណងជើងភាពយន្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមុនសិនសឹមមានការបង្ហោះនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព្រោះនិងធ្វើឱ្យបាត់បង់តម្លៃភាសាជាតិកម្ពុជា ។ * កម្សោយរបស់នាយកដ្ឋានភាពយន្តកម្ពុជា ការមិនយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើការប្រើប្រាសវេយ្យករណ៍ភាសាខ្មែរ សម្រាប់ការដាក់ចំណងជើងភាពយន្តបរទេសនៅកម្ពុជា ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់តម្លៃភាសាជាតិកម្ពុជា ក្រុមបុរាណាចារ្យ សង្ឃឹមថាអស់លោកខាងនាយកដ្ឋានភាពយន្តយកចិត្តទុកដាក់អំពីបញ្ហានេះ ។ {| class="wikitable collapsible collapsed sortable" style="border:0;" |- ! width= 30|ចំណាត់ថ្នាក់ ! width= 200|ឈ្មោះភាពយន្ត ! width= 200|ឈ្មោះជាអង់គ្លេស ! width=50|ផលិតកម្ម ! width=200|ប្រាក់ចំណូល ! width=50|ចេញផ្សាយ |- |align="center" |1 |align="center" |តំណាលតែងតាំងទេវតា <br> សង្គ្រាមអារក្ស |align="center" |Creation of the Gods II: Demon Force |align="center" |Well Go USA Entertainment |align="center" |$7 million USD |align="center" |2025 |- | align="center" |Movie Hit | align="center" |How to Train Your Dragon | align="center" |How to Train Your Dragon |align="center" |DreamWorks |align="center" |$6.8 millions USD |align="center" |2025 (Weekend) |- |align="center" |2 |align="center" |ណាចារ វគ្គ២ |align="center" |Nezha 2 |align="center" |Chengdu Coco Cartoon |align="center" |$2.3 million USD |align="center" |2025 |- | align="center" |3 | align="center" |អាវ៉ាតារ <br> វិថីមហាសាគរ | align="center" |Avatar The Way of Water |align="center" |20th Century Studios |align="center" |$1.2 millions USD |align="center" |2022 |- | align="center" |4 | align="center" |ក្រុមវីរៈជន <br> នៃការប្រយុទ្ធចុងក្រោយ | align="center" |Avengers: Endgame |align="center" |Walt Disney Studios <br> Marvel Studios |align="center" |$1 millions USD<ref> Sacnilk (2019) [https://www.sacnilk.com/news/Avengers_Endgame_Box_Office_Collection_Worldwide_All_Countries Avengers Endgame Box Office Collection | Worldwide | All Countries], Website: sacnilk.com/news, Publication: 21 Jul 2019 12:09:44 pm IST | By Sacnilk Team </ref> |align="center" |2019 |- |align="center" |5 |align="center" |ក្រុមអ្នកធ្វើឃាត |align="center" |Suicide Squad |align="center" |Warner.Bros Pictures |align="center" |$800,000 USD |align="center" |2016 |- |align="center" |6 |align="center" |ហ្គតហ្សីឡា <br> ស្ដេចនៃសត្វចម្លែក |align="center" |Godzilla: King of the Monsters |align="center" |Warner.Bros Pictures |align="center" |$720,000 USD |align="center" |2019 |- |align="center" |7 |align="center" |តំបន់មិត្តភក្ដិ |align="center" |Friend Zone |align="center" |GDH 559 |align="center" |$660,000 USD |align="center" |2019 |- |align="center" |8 |align="center" |ភី ម៉ាក |align="center" |Pee Mak |align="center" |GMM Tai Hub |align="center" |$650,000 USD |align="center" |2013 |- |align="center" |9 |align="center" |មនុស្សពីងពាង <br> គ្មានផ្លូវមកផ្ទះ |align="center" |Spider-Man: No Way Home |align="center" |Sony Pictures |align="center" |$620,000 USD<ref> Box Office Mojo (2021) [https://www.boxofficemojo.com/title/tt10872600/ Spider-Man: No Way Home (2021)], Website: boxofficemojo.com, Publication: © IMDb.com, Inc. or its affiliates. All rights reserved. Box Office Mojo and IMDb are trademarks or registered trademarks of IMDb.com, Inc. </ref> |align="center" |2021 |- |align="center" |10 |align="center" |អាដែង កូនព្រាយក្រឡាភ្លើង |align="center" |Daeng Phra Khanong |align="center" |M Pictures |align="center" |$600,000 USD |align="center" |2022 |- |align="center" |11 |align="center" |វេជ្ជបណ្ឌិតចម្លែកនៅក្នុងពហុចក្រវាឡក្រឡាប់ចាក់ |align="center" |Doctor Strange in the Multiverse of Madness |align="center" |Walt Disney Studios Motion Pictures |align="center" |$590,000 USD |align="center" |2022 |- |align="center" |12 |align="center" |លោកបងណាក់2 |align="center" |Pee Nak 2 |align="center" |Five Star Production |align="center" |$580,000 USD |align="center" |2020 |- |align="center" |13 |align="center" |ក្រុមវីរៈជន <br> នៃសង្គ្រាមអស់កល |align="center" |Avengers: Infinity War |align="center" |Marvel Studio |align="center" |$550,000 USD |align="center" |2018 |- |align="center" |14 |align="center" |មនុស្សពីងពាង <br> ដ៏ភ្ញាក់ផ្អើល |align="center" |Amazing Spider-Man |align="center" |Sony Pictures |align="center" |$540,000 USD |align="center" |2012 |- |align="center" |15 |align="center" |នាងវីណា <br> ខ្មោចតៃហោង៧ថ្ងៃ |align="center" |Vina: Before 7 Days |align="center" |Dee Company <br> PT Umbara Brothers Film |align="center" |$540,000 USD |align="center" |2024 |- |align="center" |16 |align="center" |តំណាលតែងតាំងទេវតា <br> ព្យុះភ្លៀងឋានកណ្ដាល |align="center" |Creation of the Gods I: Kingdom of Storms |align="center" |Well Go USA Entertainment |align="center" |$530,000 USD |align="center" |2023 |- |align="center" |17 |align="center" |ប្រមាញ់ព្រាយ វគ្គ២ |align="center" |Death Whisperer 2 |align="center" |M Picture |align="center" |$520,000 USD |align="center" |2024 |} == កំពូលភាពយន្តនៅកម្ពុជា == '''Top Movies in Cambodia''' {| class="wikitable collapsible collapsed sortable" style="border:0;" |- ! width= 30|ចំណាត់ថ្នាក់ ! width= 200|ឈ្មោះភាពយន្ត ! width= 200|ឈ្មោះជាអង់គ្លេស ! width=50|ផលិតកម្ម ! width=200|ប្រាក់ចំណូល ! width=50|ចេញផ្សាយ |- | align="center" |1 | align="center" |[[បណ្ដាសានាងរាត្រី]] | align="center" |The Night Curse of Reatrei |align="center" |LD Picture |align="center" |$8.6 millions USD |align="center" |2024 |- |align="center" |2 |align="center" |តំណាលតែងតាំងទេវតា <br> សង្គ្រាមអារក្ស |align="center" |Creation of the Gods II: Demon Force |align="center" |Well Go USA Entertainment |align="center" |$7 million USD |align="center" |2025 |- | align="center" |3 | align="center" |គាស់ផ្នូរ |align="center" |A Gong |align="center" |Sastra Film |align="center" |$5.1 millions USD |align="center" |2024 |- |align="center" |4 |align="center" |[[ម៉ែក្រឡាភ្លើង]] |align="center" |The Dark Mother |align="center" |Sastra Film |align="center" |$2.5 millions USD |align="center" |2023 |- |align="center" |5 |align="center" |ណាចា វគ្គ២ |align="center" |Nezha 2 |align="center" |Chengdu Coco Cartoon |align="center" |$2.3 million USD |align="center" |2025 |- |align="center" |6 |align="center" |ព្រាយតោងធ្នឹម |align="center" |The Dark Beam |align="center" |Sastra Film |align="center" |$2.1 millions USD |align="center" |2024 |- | align="center" |7 | align="center" |អាវ៉ាតារ <br> វិថីមហាសាគរ | align="center" |Avatar The Way of Water |align="center" |20th Century Studios |align="center" |$1.2 millions USD |align="center" |2022 |- | align="center" |8 | align="center" |ប្រវត្តិស្នេហ៍នាងនាថ |align="center" |Neath's Love Story |align="center" |LD Picture |align="center" |$1.09 millions USD |align="center" |2024 |- | align="center" |9 | align="center" |ក្រុមវីរៈជន <br> នៃការប្រយុទ្ធចុងក្រោយ | align="center" |Avengers: Endgame |align="center" |Walt Disney Studios <br> Marvel Studios |align="center" |$1 millions USD |align="center" |2019 |- |align="center" |10 |align="center" |ក្រុមអ្នកធ្វើឃាត |align="center" |Suicide Squad |align="center" |Warner.Bros Pictures |align="center" |$800,000 USD |align="center" |2016 |- |align="center" |11 |align="center" |ហ្គតហ្សីឡា <br> ស្ដេចនៃសត្វចម្លែក |align="center" |Godzilla: King of the Monsters |align="center" |Warner.Bros Pictures |align="center" |$720,000 USD |align="center" |2019 |- |align="center" |12 |align="center" |តំបន់មិត្តភក្ដិ |align="center" |Friend Zone |align="center" |GDH 559 |align="center" |$660,000 USD |align="center" |2019 |- |align="center" |13 |align="center" |ភី ម៉ាក |align="center" |Pee Mak |align="center" |GMM Tai Hub |align="center" |$650,000 USD |align="center" |2013 |} == មតិពីបញ្ហាភាពយន្តកម្ពុជា == * ការជ្រើសរើសតួសម្ដែង ដែលសាកសម * ការរៀបចំពាក្យពេចន៍ អ្នកដឹកនាំរឿង ត្រូវប្រឹក្សាជាមួយអ្នកជំនាញគួរបញ្ចូលពាក្យពេចន៍ គ្រាមភាសា ឱ្យច្រើន ដើម្បីជំនួសឱ្យការរៀបពាក្យ ដែលមានន័យថា ការនិយាយខុសពីការសរសេរ ឧទាហរណ៍: ទៅហេ ទៅដេស ទៅណា ទៅអត់ និង ការញាត់បញ្ចូលពាក្យ កំប្លែងស្ងួត ផ្សេងៗ ។ * តួសម្ដែងត្រូវមកបញ្ចូលសម្លេងតួអង្គរបស់ខ្លួនក្នុង Studio ម្ដងទៀត, ហើយសម្លេងផ្ទាល់ដែលយកអំឡុងពេលកំពុងថត Action ត្រូវកាត់ចេញ ។ * បែងចែក Background ព្រឹកថ្ងៃ ឱ្យបានច្បាស់លាស់ រឿងមួយចំនួន វេលាព្រឹក និង វេលាថ្ងៃ មានភាពងងឹតដូចគ្នា ដែលធ្វើឱ្យទស្សនិកជនបាត់ភាពស្រស់ស្រាយ ។ * អំពីសាច់រឿង អ្នកដឹកនាំ ត្រូវគិតពីស្តង់ដារ ត្រូវវិភាគសាច់រឿង ដែលកំពុងសម្ដែងថាសម ឬ មិនសម ចំណុចចាប់ផ្ដើម តែងសេចក្ដី តួសេចក្ដី ចំណោទបញ្ហាលើកទី១ លើកទី២ ឧបសគ្គសាច់រឿង សេចក្ដីបញ្ចប់រឿង តើបញ្ចប់រឿងត្រឹមនេះ ឬ បញ្ចប់ដោយអាថ៍កំបាង សម្រាប់វគ្គទី២ ។ * ត្រូវមានចម្រៀងសម្រាប់ភាពយន្ត ឬ មានបទភ្លេងសម្រាប់ភាពយន្ត , បទភ្លេងសម្រាប់វគ្គពិសេសនៃសាច់រឿង ។ == ឯកសារយោង == k3mipb68buei16tgixzwqqzmmfi5v7m ចូសេ ម៉ារីយ៉ា វ៉ាស្កុនសេឡូស 0 52434 322392 322376 2025-06-21T18:22:42Z 200.24.154.85 322392 wikitext text/x-wiki {{delete}} Dara Snay Hanna tlqtovf27ex4qbg49saetm4dqlyebdk