វិគីភីឌា kmwiki https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98 MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter មេឌា ពិសេស ការពិភាក្សា អ្នកប្រើប្រាស់ ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ វិគីភីឌា ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា ឯកសារ ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ មេឌាវិគី ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី ទំព័រគំរូ ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ ជំនួយ ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk 0 7456 322411 299891 2025-06-23T01:16:41Z Minorax 27400 ([[c:GR|GR]]) [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.png]] → [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg]] vva 322411 wikitext text/x-wiki '''ហោ ណាំហុង''' (កើតថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៣៥) <ref name="jennar2">{{Cite book|title=Les clés du Cambodge|year=1995|page=205|isbn=9782706811500|url=https://books.google.com/books?id=bnJuAAAAMAAJ}}</ref> គឺជាអ្នកការទូត [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|កម្ពុជា]] ដែលបានបម្រើការក្នុងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជា[[ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ|រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស]] ពីឆ្នាំ១៩៩០ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៣ <ref name="interchange2">{{Cite journal|year=2002|title=Third Annual Gala Dinner with Foreign Ministers Biggest Ever|url=http://www.ffrd.org/interchange/vol12iss3/vol12iss3.pdf|journal=Interchange: A Quarterly Newsletter for and About International Cooperation with Cambodia, Cuba, Laos and Vietnam|publisher=[[Fund for Reconciliation and Development]]|volume=12|issue=3|page=5|archive-url=https://web.archive.org/web/20110706050926/http://www.ffrd.org/interchange/vol12iss3/vol12iss3.pdf|archive-date=6 July 2011|accessdate=1 January 2011}}</ref> និងម្តងទៀតពីឆ្នាំ១៩៩៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៦។ <ref name="severino2">{{Cite book|title=Southeast Asia in search of an ASEAN community|author-link=Rodolfo Severino Jr.|year=2006|location=Singapore|isbn=978-981-230-389-9|page=67|url=https://books.google.com/books?id=D2m74ag0ixgC&pg=PA67}}</ref> លោក​ជា​សមាជិក ​[[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] និង​ជា​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​តាំងពី​ឆ្នាំ​២០០៤។ លោក​បាន​បម្រើ​ការ​ជា​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​បរទេស​របស់​កម្ពុជា​អស់​រយៈ​ពេល​២០​ឆ្នាំ។ {{Infobox officeholder | honorific_prefix = [[ឯកឧត្តម]] | name = ហោ ណាំហុង | native_name = | honorific_suffix = | image = Hor Namhong 2015 (cropped).jpg | alt = | caption = | office = [[ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា]] | monarch = | termstart = ១៦ កក្កដា ២០០៤ | termend = ២២ សីហា ២០២៣ | primeminister = [[ហ៊ុន សែន]] | office1 = [[ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ (កម្ពុជា) | រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ]] | termstart1 = ៣០ វិច្ឆិកា ១៩៩៨ | termend1 = ៤ មេសា ២០១៦ | primeminister1 = [[ហ៊ុន សែន]] | predecessor1 = [[អ៊ឹង ហួត]] | successor1 = [[ប្រាក់ សុខុន]] | termstart2 = ១៩៩០ | termend2 = ១៩៩៣ | primeminister2 = [[ហ៊ុន សែន]] | predecessor2 = [[ហ៊ុន សែន]] | successor2 = [[នរោត្តម សិរីវុឌ្ឍ]] | term_end6 = ២៥ វិច្ឆិកា ១៩៩៨ | birth_date = {{birth date and age|1935|11|15|df=y}} | birth_place = [[រាជធានីភ្នំពេញ]], [[ប្រទេសកម្ពុជា]] | death_place = | party = [[គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា]] | spouse = | children = ៥ | profession = [[អ្នកនយោបាយ]], [[អ្នកការទូត]] | alma_mater = [[List of universities in Cambodia#Public universities|សាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល]]<br>[[វិទ្យាស្ថានអឺរ៉ុបនៃការសិក្សាអន្តរជាតិជាន់ខ្ពស់]]<br />[[សកលវិទ្យាល័យប៉ារីស]] | signature = | website = | branch = | serviceyears = | unit = }} == ជីវិតដំបូង និងការអប់រំ == កើតនៅ[[ភ្នំពេញ|ទីក្រុងភ្នំពេញ]] លោកបានទទួលការអប់រំនៅ [[បញ្ជីរាយនាម សាកលវិទ្យាល័យនៅកម្ពុជា|សាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល]] (ផ្នែកការទូត) ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ <ref name="jennar">{{Cite book|title=Les clés du Cambodge|year=1995|page=205|isbn=9782706811500|url=https://books.google.com/books?id=bnJuAAAAMAAJ}}</ref> លោកបានទទួលសញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិតច្បាប់ពីមហាវិទ្យាល័យច្បាប់នៅទីក្រុងប៉ារីស <ref name="interchange">{{Cite journal|year=2002|title=Third Annual Gala Dinner with Foreign Ministers Biggest Ever|url=http://www.ffrd.org/interchange/vol12iss3/vol12iss3.pdf|journal=Interchange: A Quarterly Newsletter for and About International Cooperation with Cambodia, Cuba, Laos and Vietnam|publisher=[[Fund for Reconciliation and Development]]|volume=12|issue=3|page=5|archive-url=https://web.archive.org/web/20110706050926/http://www.ffrd.org/interchange/vol12iss3/vol12iss3.pdf|archive-date=6 July 2011|accessdate=1 January 2011}}</ref> និងសញ្ញាប័ត្រពី[[វិទ្យាស្ថានអឺរ៉ុបនៃការសិក្សាអន្តរជាតិជាន់ខ្ពស់]] នៅប្រទេសបារាំង។ <ref name="jennar" /> == អាជីពដំបូង == ចន្លោះឆ្នាំ១៩៦៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៣ លោកបានបម្រើការនៅស្ថានទូតកម្ពុជានៅទីក្រុងប៉ារីស ដែលបានក្លាយជាបេសកកម្មរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនិរទេសនៃសហភាពជាតិកម្ពុជា ( [[រាជរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិកម្ពុជា]] ) ក្នុងឆ្នាំ១៩៧០។ <ref name="cv">{{Cite web |title=H.E. Mr. HOR Namhong Deputy Prime Minister, Minister of Foreign Affairs and International Cooperation Curriculum Vitae |url=http://www.mfaic.gov.kh/mofa/default.aspx?id=96 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110716153101/http://www.mfaic.gov.kh/mofa/default.aspx?id=96 |archive-date=16 July 2011 |access-date=1 January 2011 |publisher=Kingdom of Cambodia Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation |archivedate=16 កក្កដា 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110716153101/http://www.mfaic.gov.kh/mofa/default.aspx?id=96 }}</ref> នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ១៩៧៣ ដល់​ឆ្នាំ១៩៧៥ លោក​បាន​ធ្វើ​ជា​តំណាង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ប្រចាំ [[គុយបា|​ប្រទេស​គុយបា]] ។ <ref name="interchange"/> == ជំរុំពន្ធនាគារគុកបឹងត្របែក == ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៩ លោកអះអាង​ថា​ធ្លាប់​ជា​អ្នក​ទោស[[ខ្មែរក្រហម|​ខ្មែរ​ក្រហម]] ​នៅ [[Boeng Trabek|​បឹងត្របែក]] ។ <ref name="doyle">{{Cite news|last=Doyle, Kevin|date=1 September 2005|title=Supreme Court Upholds Verdict Against Reporter|work=[[The Cambodia Daily]]|url=http://www.camnet.com.kh/cambodia.daily/selected_features/cd-1-9-2005.htm|url-status=dead|access-date=1 January 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20100813101346/http://www.camnet.com.kh/cambodia.daily/selected_features/cd-1-9-2005.htm|archive-date=13 August 2010}}</ref> មាន​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា លោក​បាន​សហការ​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​ចាប់របស់​ខ្លួនគាត់ ប៉ុន្តែ លោកបដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ ហើយ​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​បណ្តឹង​បរិហារកេរ្តិ៍​លើ​ជន​ជាប់​ចោទ។ <ref name="doyle" /> <ref>{{Cite book|title=Getting away with genocide? Elusive justice and the Khmer Rouge Tribunal|year=2005|location=Sydney|isbn=0-86840-904-9|pages=151–152|url=https://books.google.com/books?id=gqK7IwQEJbQC&pg=PA152}}</ref> នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១១ លោកបានចាញ់បណ្តឹងបរិហារកេរ្តិ៍នៅតុលាការកំពូលបារាំង ដែលលោកបានអះអាងថា លោកគ្មានកំហុសចំពោះអំពើឃោរឃៅដែលបានប្រព្រឹត្តក្នុងរបបខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ <ref>{{Cite web |title=Sam Rainsy won lawsuit by Hor NamHong « ខ្មែរបង្រួបបង្រួម UnitedKhmer |url=http://unitedkhmer.wordpress.com/2011/05/01/sam-rainsy-won-lawsuit-by-hor-namhong/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110831221500/http://unitedkhmer.wordpress.com/2011/05/01/sam-rainsy-won-lawsuit-by-hor-namhong/ |archive-date=2011-08-31 |access-date=2011-05-26 |archivedate=2011-08-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110831221500/http://unitedkhmer.wordpress.com/2011/05/01/sam-rainsy-won-lawsuit-by-hor-namhong/ }}</ref> <ref>{{Cite web |title=លោក សម រង្ស៊ី ឈ្នះក្ដីលោក ហោ ណាំហុង |url=http://www.rfa.org/khmer/indepth/hornamnong_loses_lawsuit_against_samrainsy-04302011075250.html}}</ref> កាល​ពី​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ២០១១ លោក បាន​តវ៉ា​ជាមួយ​មន្ត្រីសហរដ្ឋ[[សហរដ្ឋអាមេរិក|អាមេរិក]] ​ទាក់​ទង​នឹង[[ខ្សែការទូត|ខ្សែកាបការទូត]] ​ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ដោយ [[វីគីលីក]] ។ ខ្សែ​ដែល​មិន​ទាន់​កំណត់​បាន​អះអាង​ថា លោក ណាំហុង «បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​ជំរំ​បឹងត្របែក (sic) ហើយ​គាត់ និង​ភរិយា​បាន​សហការ​គ្នា​ក្នុង​ការ​សម្លាប់​អ្នក​ទោស​ជា​ច្រើន»។ <ref>{{Cite web |date=15 July 2011 |title=Cambodia protests over US cable's Khmer Rouge claim |url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5iyjsY0uD5AGoHrp3EMoFmH9y9mlQ |access-date=28 July 2012 |website=Google News |agency=[[Agence France-Presse]]}}</ref> == អាជីពជាបន្តបន្ទាប់ == [[ឯកសារ:Hillary_Rodham_Clinton_meets_with_Hor_Namhong_June_12,_2012.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច|250x250ភីកសែល| លោក ហោ ណាំហុង ចាប់ដៃជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក [[ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន]] នៅក្រសួងការបរទេស ក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន នៅថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២។]] នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨០ ក្រោយ​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ដួល​រលំ លោក បាន​ចូល​បម្រើ​ការងារ​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​ជា​អនុរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស។ <ref name="cv"/> នៅឆ្នាំ១៩៨២ គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំ[[សហភាពសូវៀត]] ដែលជាមុខតំណែងដែលគាត់កាន់រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៨៩។ <ref name="interchange"/> នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៩ លោក​បាន​ត្រឡប់​មក​កម្ពុជា​វិញ​ក្នុង​ឋានៈ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​បរទេស។ <ref name="cv" /> នៅឆ្នាំ១៩៩០ លោកត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស <ref name="interchange" /> ហើយនៅឆ្នាំ១៩៩១ បានក្លាយជាសមាជិកនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា។ <ref name="cv" /> ចន្លោះឆ្នាំ១៩៨៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៩១ លោក ហោ ណាំហុង គឺជាអ្នកចរចាដ៏សំខាន់មួយរូបក្នុងកិច្ចចរចាសន្តិភាព ដើម្បីបញ្ចប់ "ជម្លោះកម្ពុជា"។ <ref name="cv"/> នៅខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ លោកគឺជាហត្ថលេខីនៃ[[កម្ពុជាសម័យទំនើប|កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស]] ។ <ref name="cv" /> នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៣ លោក​បាន​ត្រឡប់​ទៅ​កាន់​អង្គភាព​ការទូត​វិញ​ក្នុង​នាម​ជា​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ប្រចាំ[[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ។ <ref name="cv"/> នៅឆ្នាំ១៩៩៨ លោកបានត្រឡប់មករដ្ឋាភិបាលវិញក្នុងនាមជាសមាជិករដ្ឋសភា និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។ <ref name="cv" /> នៅឆ្នាំ២០០៤ បន្ថែមពីលើតំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស លោកត្រូវបានតែងតាំងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ <ref name="cv" /> លោកបានចូលនិវត្តន៍ពីមុខតំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៅថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ បន្ទាប់ពីកាន់តំណែងរយៈពេល ១៧ឆ្នាំ ទោះបីជានៅតែជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏ដោយ។ <ref>{{Cite news|date=5 April 2016|title=Assembly OKs Hun Sen's Cabinet Reshuffle|work=[[The Cambodia Daily]]|url=https://www.cambodiadaily.com/news/assembly-oks-hun-sens-cabinet-reshuffle-110873/|access-date=5 April 2016|archive-date=16 មេសា 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160416114036/https://www.cambodiadaily.com/news/assembly-oks-hun-sens-cabinet-reshuffle-110873/|url-status=dead}}</ref> លោក​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា​យូរ​ជាង​គេ។ == ជីវិត​ឯកជន == លោក ហោ ណាំហុង បាន​រៀប​ការ​ហើយ​មាន​កូន​៥​នាក់ ។ <ref name="cv"/> កូនប្រុសច្បងរបស់លោក គឺ [[Hor Sothoun|លោក ហោ សុធួន]] ជាអគ្គលេខាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងកូនប្រុសពីរនាក់ទៀតបម្រើការជាឯកអគ្គរដ្ឋទូត៖ [[ហោ ណាំបូរ៉ា]] ជាឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំចក្រភពអង់គ្លេស <ref>{{Cite web |year=2005 |title=His Excellency Hor Nambora |url=http://d342537.u26.pipeten.co.uk/headsofmission/diplomat.aspx?intDiplomatID=246 |access-date=21 July 2012 |publisher=Diplomat Magazine}}{{Dead link|date=April 2017|bot=InternetArchiveBot}}</ref> និង [[Hor Monirath|លោក ហោ មុនីរ័ត្ន]] ជាឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន (លេខាបច្ចុប្បន្ន។ របស់ក្រសួងទេសចរណ៍)។ <ref>{{Cite web |date=2019-03-30 |title=ACC Secretary-General Chen Dehai Met with Secretary of State of the Ministry of Tourism of Cambodia HOR Monirath |url=http://www.asean-china-center.org/english/2019-03/2498.html |access-date=5 October 2022 |website=ASEAN-China Centre}}</ref> <ref>{{Cite web |last=Xinhua |author-link=Xinhua |date=15 November 2008 |title=Cambodian FM names 9 new ambassadors |url=http://english.people.com.cn/90001/90777/90851/6534344.html |access-date=21 July 2012 |publisher=People's Daily Online}}</ref> == រង្វាន់កិត្តិយស == === ជាតិ === * [[ឯកសារ:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg|60x60ភីកសែល]] ឯកឧត្តមព្រះរាជបញ្ជានៃកម្ពុជា <ref name="cv"/> * [[ឯកសារ:KHM_Royal_Order_of_Monisaraphon_-_Grand_Officer.png|60x60ភីកសែល]]ឧត្តមមន្ត្រីនៃព្រះរាជបញ្ជារបស់ព្រះមុនីសរាផុនឋ <ref name="cv" /> === បរទេស === * [[ឯកសារ:Ordre_national_du_Merite_GO_ribbon.svg|60x60ភីកសែល]]</img> មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃ ជាតិ Ordre du Mérite ( [[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ) <ref name="cv"/> * [[ឯកសារ:Order_of_the_White_Elephant_-_1st_Class_(Thailand)_ribbon.svg|60x60ភីកសែល]]</img> Grand Cross of the Most Exalted Order of the White Elephant ( [[ថៃ|ប្រទេសថៃ]] ) <ref name="cv" /> == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អ្នកនយោបាយ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលនៅរស់]] pq7agt93u554tnac7p7kwunvgcgcedg 0 9589 322416 322266 2025-06-23T02:57:07Z RandomPoopedBoi 27248 /* ប្រវត្តិសាស្ត្រ */ 322416 wikitext text/x-wiki {{Infobox continent | title = មជ្ឈិមបូព៌ា | image = [[File:Middle East (orthographic projection).svg|230px|Middle East]] | image_caption = ផែនទីនៃតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលលាតសន្ធឹងពីប្រទេស[[អេហ្ស៊ីបនៅទិសខាងលិច]]ដល់ប្រទេស[[អ៊ីរ៉ង់]]នៅទិសខាងកើត | caption = {{legend|#346733|ទីតាំងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា}}{{legend|#008000|[[មហាមជ្ឈិមបូព៌ា]]}}{{legend|#73ED73|តំបន់ដែលពេលខ្លះបានរាប់បញ្ចូល}} | area = ៧,២២២,៤១១ គម^២ | population = {{increase}}&nbsp;៤៨៧,៤៦៦,១៩៥ (គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /><ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-05-25 |publisher=Central Intelligence Agency |language=en}}</ref> | countries = មើល៖ ''[[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|បញ្ជីតាមចំនួនប្រជាជន]]'' {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[រដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ|រដ្ឋសមាជិក អសប]] (១៦) | {{flag|កាតា}} | {{flag|គុយវ៉ែត}} | {{flag|តួកគី}} | {{flag|បារ៉ែន}} | {{flag|យេម៉ែន}} | {{flag|លីបង់}} | {{flag|ស៊ីប}} | {{flag|ស៊ីរី}} | {{flag|ហ្សកដានី}} | {{flag|អ៊ីរ៉ង់}} | {{flag|អ៊ីរ៉ាក់}} | {{flag|អ៊ីស្រាអែល}} | {{flag|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} | {{flag|អូម៉ង់}} | {{flag|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} | {{flag|អេហ្ស៊ីប}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[អង្គភាពសង្កេតការណ៍មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ#រដ្ឋសង្កេតការណ៍បច្ចុប្បន្ន|រដ្ឋសង្កេតការណ៍ អសប]] (១) | {{flag|ប៉ាឡេស្ទីន}} }} {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = ''[[បញ្ជីរាយរដ្ឋមានកំហិតទទួលស្គាល់|ជាក់ស្ដែង]]'' (១) | {{flag|ស៊ីបខាងជើង}} }} | languages = {{collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = '''ភាសាផ្លូវការ''' | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]] | [[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] }} | time = [[UTC+២]] ទៅ [[UTC+០៤:០០|UTC+៤]] | cities = {{Collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal; | title = [[បញ្ជីរាយតំបន់មាតុធានីធំបំផុតនៅមជ្ឈិមបូព៌ា|ទីក្រុងធំបំផុតចំនួន ១០ នៅមជ្ឈិមបូព៌ា]] | # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[គែរ]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់}} [[តេហេរ៉ង់]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អ៊ីស្តង់ប៊ុល]] # {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់}} [[បាកដាដ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[រីយ៉ាដ]] # {{flagicon|តួកគី}} [[អង់ការ៉ា]] # {{flagicon|អេហ្ស៊ីប}} [[អាឡិចសង់ឌ្រី]] # {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម}} [[ឌូបៃ]] # {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត}} [[ជីដ្ដារ]] # {{flagicon|ហ្សកដានី}} [[អាម៉ាន់]] }} }} '''មជ្ឈិមបូព៌ា''' (ដែលជាពាក្យមានប្រភពចេញពីភាសាអង់គ្លេសគឺ ''Middle East'') គឺជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយមួយដែលគ្របដណ្តប់លើ[[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[តួកគី]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] និង[[អ៊ីរ៉ាក់]]។ ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" នេះត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់ដំបូងនៅ[[សហរាជាណាចក្រ|ចក្រភពអង់គ្លេស]] និងតាមបណ្ដាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចមួយចំនួននៅដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ដោយជាពាក្យជំនួសឱ្យ[[ដើមបូព៌ា]] (ដោយពាក្យទាំងពីរមានលក្ខណៈផ្ទុយពីពាក្យ[[ជាយបូព៌ា]])។ ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានបង្កឱ្យមនុស្សជាច្រើនកើតការយល់ច្រឡំដោយសារតែនិយមន័យនៃពាក្យនេះចេះតែវិវត្តទៅតាមកាលៈទេសៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី២០ មក ពាក្យមជ្ឈិមបូព៌ាបានទទួលការរិះគន់ជាខ្លាំងចំពោះន័យបែប[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]]របស់វា។ តំបន់មួយនេះរាប់បញ្ចូលទឹកដីទាំងប៉ុន្មានដែលស្ថិតក្នុងតំបន់[[អាស៊ីខាងលិច]]ស្ទើរទាំងអស់ គ្រាន់តែដកតំបន់[[កូកាសខាងត្បូង]]ចេញ។ ខុសពីអាស៊ីចខាងលិចបន្តិច មជ្ឈិមបូព៌ាគឺគិតប្រទេសអេហ្ស៊ីប (មិនតែ[[ឧបទ្វីបស៊ីណៃ]]) និងប្រទេសតួកគី (មិនតែ[[ធ្រែសខាងកើត]]) ទាំងមូល។ បណ្ដាប្រទេសនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ាភាគច្រើន (១៣ ក្នុងចំណោម ១៨) គឺត្រូវជាផ្នែកនៃ[[ពិភពអារ៉ាប់]]។ [[បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន|ប្រទេសដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងតំបន់]]នោះគឺ អេហ្ស៊ីប តួកគី និងអ៊ីរ៉ង់ ខណៈប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតគឺជាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាមានក្រឡាផ្ទៃធំបំផុត។ ប្រវត្តិមជ្ឈិមបូព៌ាមានអាយុកាលតាំងពីសម័យ​បុរាណយូរណាស់មកម៉្លេះ ដោយប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅមកតំបន់នេះថាជា "[[លំយោលនៃអរិយធម៌]]"។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ សារៈសំខាន់នៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅតំបន់នេះត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាយូរណាស់មកហើយ​ដែរ។<ref>Cairo, Michael F. [https://books.google.com/books?id=_ukBNxLFNxgC&q=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times ''The Gulf: The Bush Presidencies and the Middle East''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230823/https://books.google.nl/books?id=_ukBNxLFNxgC&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&source=gbs_navlinks_s |date=22 December 2015 }} University Press of Kentucky, 2012 {{ISBN|978-0-8131-3672-1}} p. xi.</ref><ref>Government Printing Office. [https://books.google.com/books?id=UOgvZdjOsb0C&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&pg=PA177 ''History of the Office of the Secretary of Defense: The formative years, 1947–1950''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151222230708/https://books.google.nl/books?id=UOgvZdjOsb0C&pg=PA177&dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CDMQ6AEwA2oVChMIlNGcnPv5yAIVybMUCh2Sag-6 |date=22 December 2015 }} {{ISBN|978-0-16-087640-0}} p. 177</ref><ref>Kahana, Ephraim. Suwaed, Muhammad. [https://books.google.com/books?id=Xoftt29B4soC&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&pg=PR31 ''Historical Dictionary of Middle Eastern Intelligence''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151223002634/https://books.google.nl/books?id=Xoftt29B4soC&pg=PR31&dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&hl=nl&sa=X&ved=0CFEQ6AEwB2oVChMI-8aUsPr5yAIVxGsUCh3q_wR- |date=23 December 2015 }} Scarecrow Press, 13 April 2009 {{ISBN|978-0-8108-6302-6}} p. xxxi.</ref> ពពួក​សាសនា​អាប្រាហាម ([[សាសនយូដា]] [[គ្រិស្តសាសនា]] និង [[ឥស្លាមសាសនា]]) គឺសុទ្ធតែ​មានកំណើតកើតចេញពីតំបន់នេះ។<ref>{{cite book|title=An Introduction to Middle East Politics: Continuity, Change, Conflict and Co-operation|first=Benjamin |last=MacQueen|year= 2013| isbn=978-1446289761| page =5|publisher=SAGE|quote=The Middle East is the cradle of the three monotheistic faiths of Judaism, Christianity and Islam.}}</ref> [[ជនជាតិអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]]គឺជាក្រុមជនជាតិធំជាងគេប្រចាំតំបន់<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&q=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&pg=PA16|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia|access-date=12 June 2025|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160424084425/https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&pg=PA16&lpg=PA16&dq=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&source=bl&ots=uGb8t7Re3p&sig=wlU7EbnyjrI4FHgw5H2WTeJvePI&hl=nl&sa=X&ei=JHCDU_HgMInHOeCGgLgK&ved=0CDAQ6AEwADgU#v=onepage&q=Turks&f=false|archive-date=24 April 2016|isbn=978-1-59884-362-0|last1=Shoup|first1=John A.|year= 2011|publisher=Abc-Clio }}</ref> និងបន្ទាប់មកគឺ [[ជនជាតិតួកគី|តួកគី]] [[ជនជាតិពែរ្ស|ពែរ្ស]] [[ជនជាតិឃឺដ|ឃឺដ]] [[អាស៊ែបៃហ្សង់|អាហ្សេរី]] [[ជនជាតិកុបត៍|កុបត៍]] [[ជនជាតិជ្វីហ្វ|ជ្វីហ្វ]] [[ជនជាតិអាស៊ីរី|អាស៊ីរី]] [[អ៊ីរ៉ាក់តួកគី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] និង[[ស៊ីបក្រិក]]ជាដើម។ មជ្ឈិមបូព៌ាមានអាកាសធាតុក្ដៅ និងស្ងួត ពិសេសនៅក្នុងតំបន់ឧបទ្វីបអារ៉ាប់ និងអេហ្ស៊ីប។ ប្រព័ន្ធទន្លេខ្លះៗបានផ្ដល់ជាប្រភពទឹកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់វិស័យកសិកម្មតិចតួចនៅក្នុងតំបន់មួយនេះដូចជា [[ដីសណ្ដនីល]]នៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប [[ទន្លេធីក្រឺ]] និង[[អឺហ្វ្រាត់]]នៃតំបន់មេសូប៉ូតាមី និងអាងនៃ[[ទន្លេហ្សកដានី]]ដែលអូសបន្លាយស្ទើរពេញតំបន់ឡេវ៉ាន។ តំបន់ដែលបានរៀបរាប់ទាំងអស់នេះត្រូវបានគេស្គាល់ថា [[អឌ្ឍចន្ទពហុពល]] ដែលត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ដែលប្រវត្តិវិទូតែងសម្ដៅថា [[លំយោលនៃអរិយធម៌]] ពោលជាតំបន់ដែលអរិយធម៌មនុស្សវិវត្តដោយឯកឯងគ្មានរងឥទ្ធិពលពីអរិយធម៌ ឬតំបន់ដទៃ។ ផ្ទុយមកវិញ នៅតំបន់ឆ្នេរឡេវ៉ាន និងប្រទេសតួកគីមួយភាគធំគឺមានអាកាសធាតុលក្ខណៈមេឌីទែរ៉ាណេ ជាមួយនឹងរដូវក្តៅស្ងួត និងរដូវរងាសើម។ ប្រទេស​ភាគច្រើន​ដែល​ស្ថិតនៅជាប់​[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]គឺសុទ្ធសឹងតែកាន់កាប់ធនធាន​ប្រេងកាតស្ទើរទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់។ ដោយសារតែអាកាសធាតុក្ដៅស្ងួតហែងរួមជាមួយការពឹងផ្អែកជាធំលើឧស្សាហកម្មឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល មជ្ឈិមបូព៌ាជាតំបន់មួយដែលបង្កនិងពន្លឿននូវបាតុភូត[[បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ]] និងក៏ត្រូវជាតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរពីវាផងដែរ។ ==បច្ចេកសព្ទ== ពាក្យថា មជ្ឈិមបូព៌ា ([[ភាសាអង់គ្លេស]]៖ ''Middle East'') គឺមានដើមកំណើតចេញពីការិយាល័យអាណានិគមឥណ្ឌានៅអង់គ្លេសក្នុងកំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៨៥០។{{Sfn | Beaumont | Blake | Wagstaff | 1988 | p = 16}} ពាក្យនេះបានចាប់ផ្ដើមទទួលប្រជាប្រិយភាពជាខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩០២<ref>{{cite journal | last =Koppes | first = CR |title = Captain Mahan, General Gordon and the origin of the term "Middle East" |journal=Middle East Studies |volume=12 |pages= 95–98 |year= 1976 |doi = 10.1080/00263207608700307| issn=0026-3206 }}</ref> នៅពេលដែលអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រយោធាជើងទឹកអាមេរិកមួយរូបគឺលោក[[អាល់ហ្វ្រែដ តេយឺរ ម៉ាហាន]]បានប្រើប្រាស់ពាក្យនេះដើម្បី "កំណត់បែងចែកតំបន់រវាងបណ្ដាប្រទេសអារ៉ាប់ និងឥណ្ឌា"។<ref>{{cite book | last = Lewis | first = Bernard | title= The Middle East and the West |year= 1965 |page=9}}</ref><ref>{{cite book | last = Fromkin | first = David | author-link = David Fromkin | title = A Peace to end all Peace | year = 1989 | page = [https://archive.org/details/peacetoendallpea0000from/page/224 224] | isbn = 978-0-8050-0857-9 | title-link = A Peace to End All Peace | publisher = H. Holt }}</ref> នៅអំឡុងសម័យនោះ ចក្រភពអង់គ្លេស និងរុស្ស៊ីបានកំពុងប្រជែងគ្នាដណ្តើមឥទ្ធិពលនៅតំបន់[[អាស៊ីកណ្តាល]] ដែលគេច្រើនស្គាល់ការប្រជែងនោះថា [[មហាល្បែង]]។ កាលនោះផងដែរ មាហានបានទើបតែដឹងពីសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រនៃតំបន់នេះ ពិសេសទីតាំងរបស់វាដែលព័ទ្ធជុំវិញ[[ឈូងសមុទ្រពែរ្ស]]។<ref>{{Citation | last = Melman | first = Billie | url = http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | publisher = Cambridge | title = Companion to Travel Writing | volume = 6 The Middle East/Arabia | series = Collections Online | access-date = 8 January 2006 | url-status = dead | archive-url = https://web.archive.org/web/20110725125839/http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010 | archive-date = 25 July 2011 | date = November 2002 }}.</ref><ref>Palmer, Michael A. ''Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992.'' New York: The Free Press, 1992. {{ISBN|0-02-923843-9}} pp. 12–13.</ref> ដោយដូច្នេះ លោកក៏បានសម្គាល់តំបន់ដែលនៅជុំវិញឈូងសមុទ្រនោះថា មជ្ឈិមបូព៌ា។ លោកបានបន្តថ្លែងថា ហួសពី[[ព្រែកជីកស៊ុយអេ]]ក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប ឈូងសមុទ្រពែរ្សគឺជាច្រកតំបន់ដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ចក្រភពអង់គ្លេសគ្រប់គ្រង ដើម្បីកុំឱ្យប្រទេសរុស្ស៊ីពង្រីកឥទ្ធិពលចូលទៅកៀកទឹកដីឥណ្ឌា។<ref>Laciner, Sedat. "[http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 Is There a Place Called 'the Middle East'?] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070220093342/http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 |date=2007-02-20 }}", ''The Journal of Turkish Weekly'', 2 June 2006. Retrieved 10 January 2007.</ref> មុនពេលបញ្ចប់[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]] គេគ្រប់គ្នាបានទម្លាប់ហៅតំបន់ដែលស្ថិតនៅជុំវិញប្រទេសតួកគី និងប៉ែកខាងកើតនៃសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេថា "[[ដើមបូព៌ា]]" ខណៈពាក្យ "[[ចុងបូព៌ា]]" គឺគេសម្ដៅលើប្រទេស[[ចិន]] [[ឥណ្ឌា]] និង[[ជប៉ុន]]។<ref name="davison">{{cite journal | last =Davison | first = Roderic H. |title= Where is the Middle East? |journal= Foreign Affairs | volume = 38 |pages=665–675 |year=1960 |doi=10.2307/20029452 |issue=4| jstor = 20029452 | s2cid = 157454140 }}</ref> ក្រោយចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ មជ្ឈិមបូព៌ាត្រូវបានគេកំណត់ថាអូសបន្លាយពីតំបន់ពី[[មេសូប៉ូតាមី]]ទៅដល់ប្រទេស[[ភូមា]] ពោលគឺ តំបន់នៅរវាងភូមិភាគដើមបូព៌ា និងចុងបូព៌ា។<ref name=wapo2016 /><ref name=UNC /> នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ អង់គ្លេសបានបង្កើត[[បញ្ជាការមជ្ឈិមបូព៌ា]]ឡើង ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុង[[គែរ]] សម្រាប់កងកម្លាំងយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ បន្ទាប់ពីពេលនោះមក ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ទទួលបានការប្រើប្រាស់កាន់តែទូលំទូលាយនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។<ref>{{cite book | last =Held | first = Colbert C. |title=Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics | url =https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0 | url-access =registration |publisher=Westview Press |year=2000 |page=[https://archive.org/details/middleeastpatter00held_0/page/7 7] |isbn= 978-0-8133-8221-0}}</ref> ===បម្រើបម្រាស់​ និងការរិះគន់=== [[File:Middle East.ogv|thumb|រឿងភាពយន្តអាមេរិកាំងឆ្នាំ១៩៥៧ បង្ហាញពីមជ្ឈិមបូព៌ា]] ពាក្យ ''មជ្ឈិម'' (កណ្ដាល) បានធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំជាច្រើនពិសេសជុំវិញការវិវត្តនៃនិយមន័យរបស់តំបន់នេះ។ នៅមុន[[សង្គ្រាមលោកលើកទី១]] ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" (''Near East'') ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីសម្ដៅលើតំបន់[[បាល់កង់]] និង[[ចក្រភពអូតូម៉ង់]] ខណៈដែលពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" វិញគឺសម្ដៅលើតំបន់[[កូកាស]] [[អ៊ីរ៉ង់|ពែរ្ស]] និងទឹកដីអារ៉ាប់<ref name=wapo2016>{{cite news| url = https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/05/19/the-modern-middle-east-is-actually-only-100-years-old/| title = How the Middle East was invented | newspaper = The Washington Post}}</ref> ហើយពេលខ្លះឆ្លងដល់ទៅប្រទេស[[អាហ្វហ្កានីស្ថាន]] [[ឥណ្ឌា]] និងប្រទេសតំបន់ក្បែរៗនោះមួយចំនួនផងដែរ។<ref name=UNC>{{Cite web|url=https://mideast.unc.edu/where/|title=Where Is the Middle East? &#124; Center for Middle East and Islamic Studies}}</ref> ផ្ទុយពីនេះ ពាក្យ "ចុងបូព៌ា" គឺសម្ដៅទៅបណ្ដាប្រទេសនៃតំបន់[[អាស៊ីខាងកើត|អាស៊ីបូព៌ា]] (ដូចជា [[កូរ៉េ]] [[ចិន]] និង[[ជប៉ុន]]ជាដើម)។<ref>Clyde, Paul Hibbert, and Burton F. Beers. ''The Far East: A History of Western Impacts and Eastern Responses, 1830-1975'' (1975). [https://archive.org/details/lccn_0133029687 online]</ref><ref>Norman, Henry. ''The Peoples and Politics of the Far East: Travels and studies in the British, French, Spanish and Portuguese colonies, Siberia, China, Japan, Korea, Siam and Malaya'' (1904) [https://archive.org/details/peoplesandpolit05normgoog online]</ref> បន្ទាប់ពីចក្រភពអូតូម៉ង់បានដួលរលំនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៨ ប្រជាប្រិយភាពនៃការប្រើប្រាស់ "ដើមបូព៌ា" បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក ខណៈពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" បានត្រូវគេយកមកសម្ដៅចំពោះបណ្ដាប្រទេសនៃ[[ពិភពឥស្លាម]]ដែលកំពុងទាមទារឯករាជ្យភាពនាពេលនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ពាក្យ "ដើមបូព៌ា" ត្រូវបានវិស័យខ្លះនៅតែបន្តរក្សាប្រើប្រាស់ដូចជានៅក្នុងបុរាណវិទ្យា និងប្រវត្តិសាស្ត្របុរាណជាដើម។ ការប្រើប្រាស់ពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ជាផ្លូវការដំបូងបង្អស់ដោយរដ្ឋាភិបាលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកគឺនៅក្នុងឯកសារ[[លទ្ធិអែសិនហូវរ៍]]ឆ្នាំ១៩៥៧ ដែលទាក់ទងនឹង[[វិបត្តិស៊ុយអេ]]។ នៅឆ្នាំ១៩៥៨ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានពន្យល់ថាពាក្យ "ដើមបូព៌ា" និង "មជ្ឈិមបូព៌ា" អាចប្រើឆ្លាស់គ្នាបាន ហើយបានកំណត់ប្រទេសមួយចំនួនចូលក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ានេះរួមមាន [[អេហ្ស៊ីប]] ស៊ីរី [[អ៊ីស្រាអែល]] [[លីបង់]] [[ហ្សកដានី]] អ៊ីរ៉ាក់ [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] [[គុយវ៉ែត]] [[បារ៉ែន]] និង[[កាតា]]។<ref>{{cite news |title= 'Near East' is Mideast, Washington Explains |url= http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq='Near%20East'%20is%20Mideast,%20Washington%20Explains&st=cse |newspaper= The New York Times |date= 14 August 1958 |access-date= 16 June 2025 |url-status=live |archive-url= https://web.archive.org/web/20091015044505/http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&scp=1&sq=%27Near%20East%27%20is%20Mideast%2C%20Washington%20Explains&st=cse |archive-date= 15 October 2009 }}{{subscription required}}</ref> ចាប់តាំងពីចុងសតវត្សរ៍ទី២០ មក វិជ្ជាកររួមទាំងអ្នកកាសែតក្នុងតំបន់ដូចជាប្រវត្តិវិទូលោក[[ហាសាន់ ហាណាហ្វី]]ជាដើម បានចេញមុខរិះគន់ចំពោះបម្រើបម្រាស់នៃពាក្យ "មជ្ឈិមបូព៌ា" ដោយចោទវាថាមានបង្កប់ន័យ[[មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] និង[[អាណានិគមនិយម]]នៅពីក្រោយ។<ref name="dont">{{cite web |last=Khraish |first=Louay |date=16 July 2021 |title=Don't Call Me Middle Eastern |publisher=Raseef 22|url=https://raseef22.net/article/1083546-dont-call-me-middle-eastern}}</ref><ref name="hanafi">{{cite web |last=Hanafi |first=Hassan |location=Oslo |year=1998 |title=The Middle East, in whose world? (Primary Reflections) |url=http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |publisher=Nordic Society for Middle Eastern Studies (The fourth Nordic conference on Middle Eastern Studies: The Middle East in globalizing world Oslo, 13–16 August 1998) |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html |archive-date=8 October 2006 |access-date=16 មិថុនា 2025 |archivedate=8 តុលា 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html }}</ref><ref>{{cite web |last=Shohat |first=Ella |title=Redrawing American Cartographies of Asia |url=http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |publisher=City University of New York |access-date=16 June 2025 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070312062752/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html |archive-date=12 March 2007 |archivedate=23 តុលា 1999 |archiveurl=https://web.archive.org/web/19991023092500/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html }}</ref> ==ប្រទេស​ និងទឹកដី== {{Further|បញ្ជីរាយប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាតាមចំនួនប្រជាជន}} ===ប្រទេស​​ និងទឹកដីដែលច្រើនចាត់ទុកនៅក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា=== ជារឿយៗ គេតែងចាត់ទុកតំបន់ដូចជា [[ឧបទ្វីបអារ៉ាប់]] [[អាណាតូលី]] [[ធ្រែសខាងកើត]] [[អេហ្ស៊ីប]] [[អ៊ីរ៉ង់]] [[ឡេវ៉ាន]] [[មេសូប៉ូតាមី]] និង[[ស្រុកទេសសូកូត្រា|ប្រជុំកោះសូកូត្រា]]ស្ថិតក្នុងមជ្ឈិមបូព៌ា។ ជាសរុប តំបន់នេះ​មាន​វត្តមានប្រទេស​ចំនួន ១៧ ដែលសុទ្ធតែមានការ​ទទួល​ស្គាល់​ដោយ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ និង​មួយ​ជា​ទឹកដី​ក្រៅស្រុករបស់​ចក្រភព​អង់គ្លេស។ {| class ="wikitable sortable" style="text-align: center" !class="unsortable"| [[ក្រោះរូបនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ក្រោះរូប]] !class="unsortable"| [[បញ្ជីរាយទង់ជាតិនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ|ទង់ជាតិ]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេស|ប្រទេស]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមក្រឡាផ្ទៃសរុប|ក្រឡាផ្ទៃ]]<br />(គម^២) ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមចំនួនប្រជាជន|ចំនួនប្រជាជន]]<br />(2025)<ref name="IMFAPR2025">{{cite web |title=Report for Selected Countries and Subjects |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=419,423,469,429,433,436,439,443,446,449,453,456,463,186,466,487,474,&s=NGDPD,NGDPDPC,LP,&sy=2010&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |website=IMF |access-date=17 June 2025 }}</ref> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាមដង់ស៊ីតេប្រជាជន|ដង់ស៊ីតេ]]<br />(ក្នុងមួយ គម^២) ! [[List of national capitals|រាជ / រដ្ឋធានី]] ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម)|ផសស<br />ជាមធ្យម]], គិតជាពាន់លានដុល្លារអាមេរិក (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! [[បញ្ជីរាយប្រទេសតាម ផសស (មធ្យម) ក្នុងម្នាក់ៗ|ផសស ក្នុងម្នាក់ៗ]] (២០២៥)<ref name="IMFAPR2025" /> ! រូបិយវត្ថុ ! រដ្ឋាភិបាល ! ភាសាផ្លូវការ ! សាសនា |- | [[File:Emblem_of_Qatar.svg|30px]] | {{flagicon|Qatar|size=45px}} | [[កាតា]] | style="text-align:right;"| ១១,៥៨៦ | style="text-align:right;"| ៣,១០៩,០០០ | style="text-align:right;"| ២៦៨ | [[ដូហា]] | ២២២.៧៧៦ | ៧១,៦៥៣ ដុល្លារ | [[រៀលកាតា]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |[[ឥស្លាមសាសនា]] (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Cuvaiti.svg|30px]] | {{flagicon|គុយវ៉ែត|size=45px}} | [[គុយវ៉ែត]] | style="text-align:right;"| ១៧,៨១៨ | style="text-align:right;"| ៥,១១២,០០០ | style="text-align:right;"| ២៨៧ | [[គុយវ៉ែត (ទីក្រុង)|ទីក្រុងគុយវ៉ែត]] | ១៥៣.១០១ | ២៩,៩៥១ ដុល្លារ | [[ឌីណាគុយវ៉ែត]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|តួកគី|size=45px}} | [[តួកគី]] | style="text-align:right;"| ៧៨៣,៥៦២ | style="text-align:right;"| ៨៦,០២៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១១០ | [[អង់ការ៉ា]] | ១,៤៣៧.៤០៦ | ១៦,៧០៩​ ដុល្លារ | [[លីរ៉ាតួកគី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |ឥស្លាមសាសនា |- | [[File:Insigne_Palaestinae.svg|30px]] | {{flagicon|ប៉ាឡេស្ទីន|size=45px}} | [[ប៉ាឡេស្ទីន]] | style="text-align:right;"| ៦,០២០ | style="text-align:right;"| ៥,៤៧៧,០០០ (២០២៣) | style="text-align:right;"| ៩១០ | [[យេរូសាឡឹម]]<br />[[រ៉ាំអាឡា]]{{ref|palestine|ក}} | ១៧.៨៤៨ (២០២៣) | ៣,២៥៩ ដុល្លារ (២០២៣) | [[Iស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]]<br />[[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[សាធារណរដ្ឋ]]អាស្រ័យ[[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |Iឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Bahrain|size=30px|text=none}} | {{flagicon|បារ៉ែន|size=45px}} | [[បារ៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៧៧៨ | style="text-align:right;"| ១,៦៥៧,០០០ | style="text-align:right;"| ២,១៣០ | [[ម៉ាណាម៉ា]] | ៤៧.៨២៩ | ២៨,៨៥៧ ដុល្លារ | [[ឌីណាបារ៉ែន]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] | ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Iemeniae.svg|30px]] | {{flagicon|យេម៉ែន|size=45px}} | [[យេម៉ែន]] | style="text-align:right;"| ៤៥៥,៥០៣ | style="text-align:right;"| ៤១,៧៧៤,០០០ | style="text-align:right;"| ៩២ | [[សាណា]]{{ref|sanaa|ខ}}<br />[[អេដេន]] <small>(បណ្ដោះអាសន្ន)</small> | ១៧.៤០១ | ៤១៧ ដុល្លារ | [[រៀលយេម៉ែន]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]][[រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន|បណ្ដោះអាសន្ន]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | style="background-color:#c8ccd1; text-align:center;"| | {{flagicon|លីបង់|size=45px}} | [[លីបង់]] | style="text-align:right;"| ១០,៤៥២ | style="text-align:right;"| ៥,៣៥៤,០០០ (២០២៤) | style="text-align:right;"| ៥១២ | [[បៃរូត]] | ២៨.២៨០ (២០២៤) | ៥,២៨២ ដុល្លារ (២០២៤) | [[ផោនលីបង់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា និងមានមួយភាគជាគ្រិស្តសាសនិក |- | {{Coat of arms|Cyprus|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីប|size=45px}} | [[ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ៩,២៥១ | style="text-align:right;"| ៩៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១០២ | [[នីកូស៊ី]] | ៣៨.៧៣៦ | ៤១,១៣២ ដុល្លារ | [[អឺរ៉ូ]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាក្រិក|ក្រិក]],<br />[[ភាសាតួកគី|តួកគី]] |[[គ្រិស្តសាសនា]] |- | {{Coat of arms|Syria|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ស៊ីរី|size=45px}} | [[ស៊ីរី]] | style="text-align:right;"| ១៨៥,១៨០ | style="text-align:right;"| ២១,៣៩៣,០០០ (២០១០) | style="text-align:right;"| ១១៦ | [[ដាម៉ាស់]] | ៦០.០៤៣ (២០១០) | ២,៨០៧ ដុល្លារ (២០១០) | [[ផោនស៊ីរី]] | [[ប្រព័ន្ធប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា |- | {{Coat of arms|Jordan|size=30px|text=none}} | {{flagicon|ហ្សកដានី|size=45px}} | [[ហ្សកដានី]] | style="text-align:right;"| ៨៩,៣១៨ | style="text-align:right;"| ១១,៤៤២,០០០ | style="text-align:right;"| ១២៨ | [[អាម៉ាន់]] | ៥៦.១០២ | ៤,៩០៣ ដុល្លារ | [[ឌីណាហ្សកដានី]] | [[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Emblem of Iran.svg|30px]] | {{flagicon|អ៊ីរ៉ង់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ង់]] | style="text-align:right;"| ១,៦៤៨,១៩៥ | style="text-align:right;"| ៨៧,៥០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៥៣ | [[តេហេរ៉ង់]] | ៣៤១.០១៣ | ៣,៨៩៧ ដុល្លារ | [[រៀលអ៊ីរ៉ង់]] | [[សាធារណរដ្ឋឥស្លាម]] | [[ភាសាពែរ្ស|ពែរ្ស]] |ឥស្លាមសាសនា​ (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|Iraq|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីរ៉ាក់|size=45px}} | [[អ៊ីរ៉ាក់]] | style="text-align:right;"| ៤៣៨,៣១៧ | style="text-align:right;"| ៤៥,៥២១,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៤ | [[បាកដាដ]] | ២៥៨.០២០ | ៥,៦៦៨ ដុល្លារ | [[ឌីណាអ៊ីរ៉ាក់]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]],<br />[[ភាសាឃឺដ|ឃឺដ]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ លើកលែងតែក្នុងតំបន់ស្វយ័ត[[តំបន់ឃឺឌីស្ថាន|ឃឺឌីស្ថាន]]) |- | {{Coat of arms|Israel|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អ៊ីស្រាអែល|size=45px}} | [[អ៊ីស្រាអែល]] | style="text-align:right;"| ២១,៩៣៧ | style="text-align:right;"| ១០,១០០,០០០ | style="text-align:right;"| ៤៦០ | [[យេរូសាឡឹម]]{{ref|israel|ក}} | ៥៨៣.៣៦១ | ៥៧,៧៦០ ដុល្លារ | [[ស៊ីគែលថ្មីអ៊ីស្រាអែល]] | [[សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភា]] | [[ភាសាហេប្រឺ|ហេប្រឺ]] |[[យូដាសាសនា]] |- | {{Coat of arms|United Kingdom|size=30px|text=none}} | {{flagicon|សហរាជាណាចក្រ|size=45px}} | [[អាក្រូទីរី និងដេកេលី]] | style="text-align:right;"| ២៥៤ | style="text-align:right;"| ១៨,១៩៥ (២០២០)<ref name="Akrotiri and Dhekelia">{{Citation |title=Akrotiri and Dhekelia |date=2024-05-15 |work=The World Factbook |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/akrotiri-and-dhekelia/ |access-date=2024-06-17 |publisher=Central Intelligence Agency }}</ref> | style="text-align:right;"| ៧២ | [[បន្ទាយអេពីស្កូពី|អេពីស្កូពី]] | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | ''គ្មានទិន្នន័យ'' | [[អឺរ៉ូ]] | [[ទឹកដីអនិស្សរភាព]]ក្រោម[[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអង់គ្លេស|អង់គ្លេស]] |គ្រិស្តសាសនា |- | [[File:Emblem_of_Saudi_Arabia.svg|30px]] | {{flagicon|អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត|size=45px}} | [[អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត]] | style="text-align:right;"| ២,១៤៩,៦៩០ | style="text-align:right;"| ៣៦,០០៦,០០០ | style="text-align:right;"| ១៧ | [[រីយ៉ាដ]] | ១,០៨៣.៧៤៩ | ៣០,០៩៩ ដុល្លារ | [[រីយ៉ាលសាអ៊ូឌីត]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:National_emblem_of_Oman.svg|30px]] | {{flagicon|អូម៉ង់|size=45px}} | [[អូម៉ង់]] | style="text-align:right;"| ៣០៩,៥០០ | style="text-align:right;"| ៥,៥០២,០០០ | style="text-align:right;"| ១៨ | [[មូស្កាត]] | ១០៤.៣៥១ | ១៨,៩៦៦ ដុល្លារ | [[រៀលអូម៉ង់]] | [[រាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | {{Coat of arms|United Arab Emirates|size=30px|text=none}} | {{flagicon|អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|size=45px}} | [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម]] | style="text-align:right;"| ៨៣,៦០០ | style="text-align:right;"| ១១,០៨៣,០០០ | style="text-align:right;"| ១៣៣ | [[អាប៊ូដាប៊ី]] | ៥៤៨.៥៩៨ | ៤៩,៤៩៨ ដុល្លារ | [[ឌៀរហាំអេមីរ៉ាត]] | [[សហព័ន្ធ]][[រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |- | [[File:Insigne_Aegyptium.svg|30px]] | {{flagicon|អេហ្ស៊ីប|size=45px}} | [[អេហ្ស៊ីប]] | style="text-align:right;"| ១,០០១,៤៥០ | style="text-align:right;"| ១០៩,៤៥០,០០០ | style="text-align:right;"| ១០៩ | [[គែរ]] | ៣៤៧.៣៤២ | ៣,១៧៤ ដុល្លារ | [[ផោនអេហ្ស៊ីប]] | [[ប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី|សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យប្រព័ន្ធពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី]] | [[ភាសាអារ៉ាប់|អារ៉ាប់]] |ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) |} :<small>ក. {{note|palestine}} {{note|israel}}[[យេរូសាឡឹម]]គឺជា[[ច្បាប់យេរូសាឡឹម|រដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់អ៊ីស្រាអែល]]ដែលកំពុងជាប់[[គោលជំហរចំពោះយេរូសាឡឹម|ទំនាស់]]ជាមួយប៉ាឡេស្ទីន និងជាទីតាំងនៃ[[ឃ្នេសេត]] [[តុលាការកំពូលអ៊ីស្រាអែល]] និងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ចំពោះប៉ាឡេស្ទីនវិញ ទីក្រុង[[រ៉ាំអាឡា]]គឺត្រូវជាទីអាសនៈរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ខណៈរដ្ឋធានីតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ខ្លួនគឺត្រូវនៅ[[យេរូសាឡឹមខាងកើត]]ដែលកំពុងជាប់ក្នុងទំនាស់ជាមួយអ៊ីស្រាអែល។</small> :<small>ខ. {{note|sanaa}}ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់[[ហ៊ូទី|ក្រុមហ៊ូទី]]មកពី[[សង្គ្រាមស៊ីវិលយេម៉ែន (២០១៤–បច្ចុប្បន្ន)|សង្គ្រាមស៊ីវិលបច្ចុប្បន្ន]]។ អាសនៈរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានប្តូរទៅទីក្រុងអេដេន។</small> ==ប្រវត្តិសាស្ត្រ== {{Main|ប្រវត្តិសាស្ត្រមជ្ឈិមបូព៌ា}} [[File:All_Gizah_Pyramids.jpg|alt=All Gizah Pyramids|thumb|[[ទីមិស្សភាពពីរ៉ាមីតជីហ្សា|បណ្ដុំសំណង់ពីរ៉ាម៉ែតជីហ្សា]]នៅក្នុងប្រទេស[[អេហ្ស៊ីប]] ដែលបានកសាងឡើងក្នុងសម័យ[[រាជវង្សអេហ្ស៊ីបទីបួន|រាជវង្សទីបួន]]នៃ[[អាណាចក្រអេហ្ស៊ីបបុរាណ|អាណាចក្រ]][[អេហ្ស៊ីបបុរាណ]]នៅចន្លោះប្រមាណឆ្នាំ២៦០០ – ២៥០០ មុន គ.ស.។]] តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានទីតាំងស្ថិតនៅចំណុចប្រសព្វនៃទ្វីប[[អាហ្វ្រិក]] និង[[អឺរ៉ាស៊ី]] និងនៃ[[មហាសមុទ្រឥណ្ឌា]] និង[[សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ]]។ លើសពីនេះ មជ្ឈិមបូព៌ាជាទីកន្លែងកំណើត និងជាមជ្ឈមណ្ឌនៃជំនឿសាសនាជាច្រើនដូចជា [[គ្រិស្តសាសនា]] [[ឥស្លាមសាសនា]] [[យូដាសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី]] [[យ៉េហ្ស៊ីឌី]] [[ឌ្រូស]] [[យ៉ាសង់និយម]] និង[[សាសនាម៉ាន់ដា]] ហើយចំពោះប្រទេសអ៊ីរ៉ង់មាន [[មីថ្រានិយម]] [[ហ្សូរូអាសទ្រីសសាសនា]] [[សាសនាម៉ានី|លទ្ធិម៉ានី]] និង[[ជំនឿបាហៃ]]ជាដើម។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាគឺត្រូវជាទីតាំងដ៏សំខាន់ទាំងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ យោធា នយោបាយ វប្បធម៌ និងសាសនា។ វាក៏ត្រូវជាតំបន់មួយផងដែរដែលវិស័យកសិកម្មបានវិវត្តដោយឯកឯងដោយគ្មានទទួលឥទ្ធិពលពីតំបន់ ឬវប្បធម៌ណាក្រៅតំបន់ឡើយ ហើយជាបន្ទាប់វាបានរីករាលដាលទៅតំបន់ផ្សេងៗទៀតកំឡុងយុគថ្មរំលីងដូចជា អឺរ៉ុប ជ្រលងទន្លេឥណ្ឌា និងអាហ្វ្រិកខាងកើតជាដើម។ មុនពេលដែលអរិយធម៌ផ្សេងៗនៅលើពិភពលោកបាននិម្មិតឡើង តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាមានវត្តមានអរិយធម៌វប្បធម៌ជាច្រើនស្រាប់មុនទៅហើយដែលភាគច្រើនបានលេចឡើងតាំងពី[[យុគថ្ម]]មកម៉្លេះ។ ការដើរស្វែងរកដីដែលសមស្របសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មដោយក្រុមមនុស្សនិយមធ្វើស្រែចម្ការ និងដីជីវជាតិផ្សេងៗដោយក្រុមអ្នកគង្វាលបានបញ្ជាក់ថា តំបន់នេះមានចលនាចំណាកស្រុកជាច្រើនទិសច្រើនកន្លែង និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការវិវត្តន៍ប្រជាសាស្រ្តនៅក្នុងតំបន់។ ==ឯកសារយោង== {{reflist}} {{មជ្ឈិមបូព៌ា}} [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈិមបូព៌ា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:តំបន់នៃទ្វីបអាស៊ី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អាស៊ីខាងលិច]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មជ្ឈអឺរ៉ុបនិយម]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បច្ចេកសព្ទភូមិសាស្ត្រនយោបាយ]] iyhcgz5hxw8gpyqmpxwa3l3eipuql5n 0 28264 322401 321354 2025-06-22T20:22:55Z Ganga999devi 35384 322401 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:1em;" |- style="text-align:center;" |style="background: #7851A9;" colspan="2"|<p style="font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;> នរាយណ៍រាជា </p> |- style="text-align:center;" | colspan="2" |[[File:Royal Standard of Cambodia (Pre-1993).svg|250px]] |- style="text-align:center;" |style="background: #ABCDEF;" colspan="5" | |- style="background: #f1f5fc;" |- style="vertical-align:center;" |'''រជ្ជកាល''' | ១៧៥៧-១៧៧៥ [[រាជាណាចក្រកម្ពុជា]] |- style="vertical-align:center;" |'''គ្រងរាជ''' | ១៧៥៧ |- style="vertical-align:center;" |'''រាជសម័យ''' | សម័យកាលឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ព្រះនាមពេញ''' | ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះនរាយណ៍រាជា រាមាធិបតី |- style="vertical-align:center;" |'''មរណៈនាម''' | មិនមានកំណត់ត្រា |- style="vertical-align:center;" |'''ក្សត្រមុន''' | [[រាមាធិបតីទី២ (រជ្ជកាលទី២)|រាមាធិបតីទី២]] <br> (រជ្ជកាលទី២) |- style="vertical-align:center;" |'''រាជបន្ត''' | [[ឧទ័យរាជាទី៣]] |- style="vertical-align:center;" |'''សន្តិវង្ស''' | រាជវង្ស​ឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ប្រសូត្រ''' | មិនមានកំណត់ត្រា |- style="vertical-align:center;" |'''បុត្រ''' | [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី|អង្គអី]] (បុត្រី) <br> [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ|អង្គពៅ]] (បុត្រី) <br> [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ មី|អង្គមី]] (បុត្រី) |- style="vertical-align:center;" |'''ចូលទីវង្គត់''' | ១៧៧៥ |- style="vertical-align:center;" |'''ជំនឿសាសនា''' |ពុទ្ធសាសនា និកាយថេរវាទ (Buddha Theravada) <br> ព្រហ្មញ្ញសាសានា |} '''នរាយណ៍រាជា''' ឬ '''[[អង្គតន់ទី២]]''' ([[អង់គ្លេស]]: Noreay Reachea) or (Ang Ton II) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៧៧៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៧៥៧-១៧៧៥) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ នៅរាជធានីឧដុង្គ ព.សករាជ ២៣០១ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៧៥៧ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១៦៨០ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះនរាយណ៍រាជា រាមាធិបតី''' ព្រះអង្គជាបុត្រ ព្រះរាមាធិបតីទី២ នៃ [[អង្គទងទី២]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជបន្តពីព្រះបិតារបស់ទ្រង់ ។ <ref> Manomohan Ghosh (1968) [https://books.google.com.kh/books?id=e7huAAAAMAAJ&source=gbs_slider_cls_metadata_9_mylibrary&redir_esc=y A History of Cambodia: From the Earliest Times to the End of the French Protectorate], Publisher: Calcutta Oriental Book Agency, Original from the University of Michigan p.304 </ref> == អណ្ណាមឈ្លានពានកម្ពុជា គ.សករាជ ១៧៥៨ == '''Annam invaded Cambodia, 1758 AD''' គ.សករាជ ១៧៥៨ អណ្ណាមលើកទ័ពចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ចូលឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា នៅឯកម្ពុជាក្រោម ព្រះនរាយណ៍រាជា ពេលនោះបានបញ្ជូនកងទ័ព ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ទៅច្បាំងទប់ទល់និងពួកអណ្ណាម ដោយចំនួនទ័ពភាគីកម្ពុជាតិចជាង នៅទីបំផុតពួកអណ្ណាមបានច្បាំងឈ្នះភាគីកម្ពុជាយកបានខេត្តចំនួនពីរ គឺ [[ខេត្តបាសាក់]], (Hậu Giang) និង [[ខេត្តព្រះត្រពាំង]] (Tra Vinh) ។ អណ្ណាមបានបន្តពង្រីកទឹកដីដោយច្បាំងយកតំបន់ ហាទៀង (Ha tien) ដែលកាន់កាប់ដោយដោយស្ដេចត្រាញ់ចិននៃគ្រួសារ ម៉ក់កូវ (Mac Cuu Family) ដែលជាអតីត [[ខេត្តពាម]] របស់កម្ពុជា ។ នៅអំឡុងចុងឆ្នាំ ១៧៥៨ នៃគ.សករាជ អណ្ណាមលើកទ័ពមកឈ្លានកម្ពុជាម្ដងទៀត ដោយចូលច្បាំងយក [[ខេត្តកំពត]] ព្រះនរាយណ៍រាជា ដោយខ្លាចបាត់បង់ទឹកដីជាបន្តបន្ទាប់ ទ្រង់ បានទៅពឹងពាក់សៀម ក្នុងការផ្ដល់នូវសម្ភារវុធ ដើម្បីច្បាំងទប់ទល់និងពួកអណ្ណាមជាបន្តទៀត ដូចនេះពួកអណ្ណាម មិនអាចច្បាំងយកខេត្តកំពតបាននោះទេ ។<ref> Société Asiatique (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/YbtUAAAAcAAJ?hl=en&gl=KH&kptab=publisherseries Journal asiatique ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux · Volume 20], Publisher: Soc. Original from:the Bavarian State Library </ref> == កម្ពុជាកាត់ខេត្ត៣ ទៅឱ្យសៀម គ.សករាជ ១៧៦៩ == '''Cambodia cuts 3 provinces to Siam 1769 AD''' ក្រោយពេលអណ្ណាម ឈ្លានពានកម្ពុជា ជាច្រើនលើកច្រើនសារ ព្រះនរាយណ៍រាជា ដែលបានពឹងពាក់សៀមក្នុងការទប់ទល់ និង ពួកអណ្ណាម ត្រូវស្ដេចសៀមថ្មី ដែលមានឈាមជ័រជាជនជាតិចិន ព្រះនាម ព្យាតាក (Phya Tak) ដែលជាមេទ័ពធំប្រចាំនៅធនបុរី បានដណ្ដើមរាជ ពីរាជវង្សសៀមអាយុធ្យា ក្រោយពេលភូមាលើកទ័ពដុតក្រុងអាយុធ្យា នៅឆ្នាំ ១៧៦៧ ស្ដេចសៀមថ្មីអង្គនេះ បានទាមទារសគុណដែលខ្លួនបានផ្ដល់សម្ភារវុធជួយដល់ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា ។ ដូចនេះ ព្រះនរាយណ៍រាជា ដោយមិនចង់ជំពាក់គុណសៀម ទ្រង់ក៏កាត់ទឹកដីកម្ពុជាចំនួន ៣ខេត្ត ទៅឱ្យសៀមដូចជា៖ [[ខេត្តបុរីរម្យ]] (Buriram), [[ខេត្តសុរិន្ទ]] (Surin), ស្រីស្លាកែត (Sisaket) នៅឆ្នាំ ១៧៦៩ នៃគ.សករាជ ។ ព្រះនរាយណ៍រាជា ទ្រង់បានឡើងសោយរាជពីឆ្នាំ ១៧៥៧ រហូតដល់សោយទិវង្គត ដោយការបះបោរដណ្ដើមរាជរបស់ ព្រះអង្គណន ក្នុងឆ្នាំ ១៧៧៥ នៃគ.សករាជ ។<ref> Centre national de la recherche scientifique (France) (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/6-WNc19MHuIC?hl=en Journal asiatique], Publisher: Société asiatique. Original from the University of Michigan </ref> == តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ == {{S-start}} {{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៧៧៥)''}} {{Succession box|before= [[រាមាធិបតីទី២ (រជ្ជកាលទី២)]]|title=[[រាជាណាចក្រកម្ពុជា]]|years='''(១៧៥៧-១៧៧៥)'''|after=[[ឧទ័យរាជាទី៣]]}} {{S-end}} == ឯកសារយោង == 09p8v72tdx8ohbey1we94ueiwo026zi 322404 322401 2025-06-22T21:16:43Z Ganga999devi 35384 ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រី ៣ព្រះអង្គ គឺ អង្គអី អង្គពៅ អង្គមី 322404 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:1em;" |- style="text-align:center;" |style="background: #7851A9;" colspan="2"|<p style="font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;> នរាយណ៍រាជា </p> |- style="text-align:center;" | colspan="2" |[[File:Royal Standard of Cambodia (Pre-1993).svg|250px]] |- style="text-align:center;" |style="background: #ABCDEF;" colspan="5" | |- style="background: #f1f5fc;" |- style="vertical-align:center;" |'''រជ្ជកាល''' | ១៧៥៧-១៧៧៥ [[រាជាណាចក្រកម្ពុជា]] |- style="vertical-align:center;" |'''គ្រងរាជ''' | ១៧៥៧ |- style="vertical-align:center;" |'''រាជសម័យ''' | សម័យកាលឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ព្រះនាមពេញ''' | ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះនរាយណ៍រាជា រាមាធិបតី |- style="vertical-align:center;" |'''មរណៈនាម''' | មិនមានកំណត់ត្រា |- style="vertical-align:center;" |'''ក្សត្រមុន''' | [[រាមាធិបតីទី២ (រជ្ជកាលទី២)|រាមាធិបតីទី២]] <br> (រជ្ជកាលទី២) |- style="vertical-align:center;" |'''រាជបន្ត''' | [[ឧទ័យរាជាទី៣]] |- style="vertical-align:center;" |'''សន្តិវង្ស''' | រាជវង្ស​ឧដុង្គ |- style="vertical-align:center;" |'''ប្រសូត្រ''' | មិនមានកំណត់ត្រា |- style="vertical-align:center;" |'''បុត្រ''' | [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី|អង្គអី]] (បុត្រី) <br> [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ|អង្គពៅ]] (បុត្រី) <br> [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ មី|អង្គមី]] (បុត្រី) |- style="vertical-align:center;" |'''ចូលទីវង្គត់''' | ១៧៧៥ |- style="vertical-align:center;" |'''ជំនឿសាសនា''' |ពុទ្ធសាសនា និកាយថេរវាទ (Buddha Theravada) <br> ព្រហ្មញ្ញសាសានា |} '''នរាយណ៍រាជា''' ឬ '''[[អង្គតន់ទី២]]''' ([[អង់គ្លេស]]: Noreay Reachea) or (Ang Ton II) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៧៧៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៧៥៧-១៧៧៥) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ នៅរាជធានីឧដុង្គ ព.សករាជ ២៣០១ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៧៥៧ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១៦៨០ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះនរាយណ៍រាជា រាមាធិបតី''' ព្រះអង្គជាបុត្រ ព្រះរាមាធិបតីទី២ នៃ [[អង្គទងទី២]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជបន្តពីព្រះបិតារបស់ទ្រង់ ។ <ref> Manomohan Ghosh (1968) [https://books.google.com.kh/books?id=e7huAAAAMAAJ&source=gbs_slider_cls_metadata_9_mylibrary&redir_esc=y A History of Cambodia: From the Earliest Times to the End of the French Protectorate], Publisher: Calcutta Oriental Book Agency, Original from the University of Michigan p.304 </ref>ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រី ៣ព្រះអង្គ គឺ [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី|អង្គអី]] [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ|អង្គពៅ]] [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ មី|អង្គមី]]<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 134</ref><ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 135</ref> == អណ្ណាមឈ្លានពានកម្ពុជា គ.សករាជ ១៧៥៨ == '''Annam invaded Cambodia, 1758 AD''' គ.សករាជ ១៧៥៨ អណ្ណាមលើកទ័ពចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ចូលឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា នៅឯកម្ពុជាក្រោម ព្រះនរាយណ៍រាជា ពេលនោះបានបញ្ជូនកងទ័ព ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ទៅច្បាំងទប់ទល់និងពួកអណ្ណាម ដោយចំនួនទ័ពភាគីកម្ពុជាតិចជាង នៅទីបំផុតពួកអណ្ណាមបានច្បាំងឈ្នះភាគីកម្ពុជាយកបានខេត្តចំនួនពីរ គឺ [[ខេត្តបាសាក់]], (Hậu Giang) និង [[ខេត្តព្រះត្រពាំង]] (Tra Vinh) ។ អណ្ណាមបានបន្តពង្រីកទឹកដីដោយច្បាំងយកតំបន់ ហាទៀង (Ha tien) ដែលកាន់កាប់ដោយដោយស្ដេចត្រាញ់ចិននៃគ្រួសារ ម៉ក់កូវ (Mac Cuu Family) ដែលជាអតីត [[ខេត្តពាម]] របស់កម្ពុជា ។ នៅអំឡុងចុងឆ្នាំ ១៧៥៨ នៃគ.សករាជ អណ្ណាមលើកទ័ពមកឈ្លានកម្ពុជាម្ដងទៀត ដោយចូលច្បាំងយក [[ខេត្តកំពត]] ព្រះនរាយណ៍រាជា ដោយខ្លាចបាត់បង់ទឹកដីជាបន្តបន្ទាប់ ទ្រង់ បានទៅពឹងពាក់សៀម ក្នុងការផ្ដល់នូវសម្ភារវុធ ដើម្បីច្បាំងទប់ទល់និងពួកអណ្ណាមជាបន្តទៀត ដូចនេះពួកអណ្ណាម មិនអាចច្បាំងយកខេត្តកំពតបាននោះទេ ។<ref> Société Asiatique (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/YbtUAAAAcAAJ?hl=en&gl=KH&kptab=publisherseries Journal asiatique ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux · Volume 20], Publisher: Soc. Original from:the Bavarian State Library </ref> == កម្ពុជាកាត់ខេត្ត៣ ទៅឱ្យសៀម គ.សករាជ ១៧៦៩ == '''Cambodia cuts 3 provinces to Siam 1769 AD''' ក្រោយពេលអណ្ណាម ឈ្លានពានកម្ពុជា ជាច្រើនលើកច្រើនសារ ព្រះនរាយណ៍រាជា ដែលបានពឹងពាក់សៀមក្នុងការទប់ទល់ និង ពួកអណ្ណាម ត្រូវស្ដេចសៀមថ្មី ដែលមានឈាមជ័រជាជនជាតិចិន ព្រះនាម ព្យាតាក (Phya Tak) ដែលជាមេទ័ពធំប្រចាំនៅធនបុរី បានដណ្ដើមរាជ ពីរាជវង្សសៀមអាយុធ្យា ក្រោយពេលភូមាលើកទ័ពដុតក្រុងអាយុធ្យា នៅឆ្នាំ ១៧៦៧ ស្ដេចសៀមថ្មីអង្គនេះ បានទាមទារសគុណដែលខ្លួនបានផ្ដល់សម្ភារវុធជួយដល់ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា ។ ដូចនេះ ព្រះនរាយណ៍រាជា ដោយមិនចង់ជំពាក់គុណសៀម ទ្រង់ក៏កាត់ទឹកដីកម្ពុជាចំនួន ៣ខេត្ត ទៅឱ្យសៀមដូចជា៖ [[ខេត្តបុរីរម្យ]] (Buriram), [[ខេត្តសុរិន្ទ]] (Surin), ស្រីស្លាកែត (Sisaket) នៅឆ្នាំ ១៧៦៩ នៃគ.សករាជ ។ ព្រះនរាយណ៍រាជា ទ្រង់បានឡើងសោយរាជពីឆ្នាំ ១៧៥៧ រហូតដល់សោយទិវង្គត ដោយការបះបោរដណ្ដើមរាជរបស់ ព្រះអង្គណន ក្នុងឆ្នាំ ១៧៧៥ នៃគ.សករាជ ។<ref> Centre national de la recherche scientifique (France) (1872) [https://www.google.com.kh/books/edition/Journal_asiatique/6-WNc19MHuIC?hl=en Journal asiatique], Publisher: Société asiatique. Original from the University of Michigan </ref> == តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ == {{S-start}} {{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៧៧៥)''}} {{Succession box|before= [[រាមាធិបតីទី២ (រជ្ជកាលទី២)]]|title=[[រាជាណាចក្រកម្ពុជា]]|years='''(១៧៥៧-១៧៧៥)'''|after=[[ឧទ័យរាជាទី៣]]}} {{S-end}} == ឯកសារយោង == 74wi6mfcbqotcl0px1rghrerl21rz9d 3 36644 322399 317330 2025-06-22T16:59:56Z 27.109.114.241 /* Translation request */ ការឆ្លើយតប 322399 wikitext text/x-wiki == Admin or some administrative possibilities == Sok chomreoun, Nyom Sokna Choenn, since active here, does Nyom like to become an Administrator of the pages on khmer wiki? See: https://meta.m.wikimedia.org/wiki/Meta:Requests_for_help_from_a_sysop_or_bureaucrat#Administration_of_Khmer-wiki_pages "If there are active users, one or several of them can of course become admins."--[[អ្នកប្រើប្រាស់:សមណៈយុហាន់|សមណៈយុហាន់]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:សមណៈយុហាន់|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង២៣:៤២ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ (UTC) ===សួរស្ដីបង=== * តើធ្វើយ៉ាងមិចអាច upload image on wiki khmer វិញបាន IP Address ខ្ញុំគេប្លុកហើយ * មិនចង់គ្រប់គ្រងទេតែចង់ពង្រីគំនិតដល់កូនខ្មែរ ==Hello== Hello Sokna, from DMC students at RUPP. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Sir Nicholas de Mimsy-Porpington|Sir Nicholas de Mimsy-Porpington]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Sir Nicholas de Mimsy-Porpington|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៣:៥៣ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ (UTC) ===សួរស្ដី=== សួរស្ដីបាទ តើលោកមានបញ្ហាអ្វីដែលចងពិភាក្សាដែរ? Hi [[អ្នកប្រើប្រាស់:Chhoy Sokrit|Chhoy Sokrit]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Chhoy Sokrit|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៦:១៧ ថ្ងៃអង្គារ ទី០២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ (UTC) == Community Insights Survey == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Share your experience in this survey''' Hi {{PAGENAME}}, The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation. Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages. This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English). Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey. Sincerely, </div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] ម៉ោង១៤:៣៣ ថ្ងៃសុក្រ ទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ (UTC) <!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19352606 --> == Reminder: Community Insights Survey == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Share your experience in this survey''' Hi {{PAGENAME}}, A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.''' Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages. This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English). Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey. Sincerely, </div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] ម៉ោង១៥:០៩ ថ្ងៃសុក្រ ទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ (UTC) <!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19395159 --> == Reminder: Community Insights Survey == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Share your experience in this survey''' Hi {{PAGENAME}}, There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide. Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages. This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English). Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey. Sincerely, </div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] ម៉ោង១៩:០១ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ (UTC) <!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19433228 --> == Translation request == Hello. Can you translate and upload the articles [[:en:Azerbaijanis]] and [[:en:Azerbaijani language]] in Khmer Wikipedia? They certainly do not need to be long and detailed. Yours sincerely, [[អ្នកប្រើប្រាស់:Multituberculata|Multituberculata]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Multituberculata|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៨:៤៤ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC) :@ [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/175.100.48.120|175.100.48.120]] ម៉ោង១៦:៥៣ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) ::100176579 [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/27.109.114.241|27.109.114.241]] ម៉ោង១៦:៥៩ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) 2y3j3mxvpd0k7xturr9y6crhfieytxx 0 37408 322403 301547 2025-06-22T21:12:11Z Ganga999devi 35384 322403 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name = សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី | reign = គ.ស. ១៧៤៧ ដល់ គ.ស. ១៧៤៨ | spouse = [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២]] (អង្តតន់) | issue = [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ មី|អ្នកអង្គ មី]] | posthumous name = សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី | predecessor = [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតា]] | successor = [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះស្រីសុជាតាទី១]] | religion = [[ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​នៅ​កម្ពុជា|ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា]] |}} ''' សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី''' (គ.ស. ១៧៤៧ ដល់ គ.ស. ១៧៤៨)គឺ [[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ|សម្តេចព្រះរាជអគ្គមហេសី]]នៃព្រះបាទ[[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២]] (អង្តតន់) [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា]][[សម័យឧដុង្គ]]<ref name="วงษ์" >''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 133</ref> ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រី ១ព្រះអង្គ គឺ [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ មី|អ្នកអង្គ មី]] ព្រះស្នំនៃ[[មហាសុរសិង្ហនាថ|សម្តេចព្រះបវររាជចៅមហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍|សម័យអាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍]] == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ជនជាតិខ្មែរ]] 1b7c5z6s59tyky3gw2fqn5w3o0q5pay 0 40474 322409 306394 2025-06-22T22:04:04Z Ganga999devi 35384 |spouse = [[ព្រះមណីរតនា]]<br>[[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី|ព្រះឯកក្សត្រី]]<br>[[យោធ្យា មីពញា]] 322409 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty |name =ព្រះនរេឝ្វរ មហារាជ<br />{{lang|th|พระนเรศวรมหาราช}} |title = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រអយុធ្យា]] |image = KingNU.jpg|caption = Statue of King Naresuan pouring water on the ground, symbolizing declaration of independence from the Burmese [[តោង៑ងូក្សេត្រ]], at [[Naresuan University]]. | succession = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះចៅក្រុងអយុធ្យា]] | reign = 1 July 1590 – 25 April 1605 | predecessor = [[មហាធម៌រាជាធិរាជ]] | successor = [[ឯកទឝរថ]] |birth_date = 1555-1556, 917 [[Chula Sakarat|CS]] |birth_place = Chan Palace, [[ខេត្តពិស្ណុលោក|ពិស្ណុលោក]], [[អាណាចក្រសុខោទ័យ]] |death_date = {{death date|df=yes|1605|4|25}} (aged 49) <br/> Monday, 8th waxing of Sixth Siamese month (Vaisakha), 967 [[Chula Sakarat|CS]] |death_place = [[អាណាចក្រឡានណា]] |spouse = [[ព្រះមណីរតនា]]<br>[[អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី|ព្រះឯកក្សត្រី]]<br>[[យោធ្យា មីពញា]] |house = [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ#Sukhothai Dynasty (1569–1629)|រាជវង្សសុខោទ័យ]] |father = [[មហាធម៌រាជាធិរាជ]] |mother = [[វិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍]] |monarch = |styles = }} '''ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះនរេឝ្វរ មហារាជ'''<ref name=prince>Chakrabongse, C., 1960, ''Lords of Life'', London: Alvin Redman Limited</ref> ({{lang-th|พระบาทสมเด็จพระนเรศวรมหาราช}} អានថា: ណារ៉េសួន ៤ មេសា ១៥៥៥ - ២៥ មេសា ១៦០៥) រឺ '''ព្រះអង្គតាំ''' ({{Lang-th|พระองค์ดำ}} អានថា: ប្រាក់អងដាំ) គឺជាក្សត្រទី១របស់សៀមនៅក្រោមផ្ទះរបស់​អយុធ្យាពីគ.ស. ១៥៩០ ដល់ គ.ស. ១៦០៥។<ref name=Damrong>Rajanubhab, D., 2001, ''Our Wars With the Burmese'', Bangkok: White Lotus Co. Ltd., {{ISBN|9747534584}}</ref><ref name=geh-167-168>Harvey 1925: 167–168</ref> == តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ == {{reflist}} {{ក្សត្រថៃ}} [[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះមហាក្សត្រថៃ]] 4pjovtxhr2dy441n4inb2xwhjgz7gom 2 42786 322438 256383 2025-06-23T09:02:28Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:Thy_Channetrea_Artist.jpg|Thy_Channetrea_Artist.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Gbawden|Gbawden]] because: [[:c:COM:WEBHOST|Personal photo]] by non-contributors ([[:c:COM:CSD#F10|F10]]). 322438 wikitext text/x-wiki The Music Artist Thy Channetrea Share Some Knowledge With Everybody It is acceptable that a craftsman imparts their experience to you so that individuals can see a portion of the information the person has acquired over the course of the prior year’s turning into a notable music craftsman. Know and backing. So we should find out about his translation together: "Hi, my name is Thy Channetrea, I have some information and experience to impart to the individuals who love human expressions. Music If you need to get into craftsmanship, you must be valiant and not be hesitant to show your capacity to an enormous crowd. On the off chance that you show your capacity to the fans, out of nowhere you are embarrassed and terrified, you will doubtlessly perform or sing mistakenly and not so pleasantly, so as not to be frightened, I need you not to think anything awful for us Think good and profess to be somebody who can be courageous and placed a great deal of feeling into your body, don't consider the crowd who are watching us and your eyes don't take a gander at the watcher at all in case Feeling we have 'Run running on empty inwardly. Likewise, you need to do a few activities before you need to play out a ton to neglect. Expectation you progressed nicely, thank you for perusing this article. " Great craftsman Thy Channetrea imparted an encounter to everybody, it is truly outstanding for the individuals who know these things. Online Media: - Facebook: https://web.facebook.com/thychannentrea.168 - Instagram: https://www.instagram.com/thychannetrea/ - Twitter : https://twitter.com/channetrea - LinkedIn : https://www.linkedin.com/in/thy-channetrea-a9614a212 - IMDb : https://www.imdb.com/user/ur132315716 g0uchkmgnt2stjcww0drocitmf5fz84 0 43362 322412 317649 2025-06-23T01:16:44Z Minorax 27400 ([[c:GR|GR]]) [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.png]] → [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg]] vva 322412 wikitext text/x-wiki {{infobox royalty|name=អាគីហ៊ីតុ|religion=[[ស៊ីនតូ]]|era name=[[ហេសេ]]|signature=Heisei shomei.svg|reign1=1 ឧសភា 2019 – ​បច្ចុប្បន្ន|succession1=[[ដៃចូតិនណូ]]|regent={{List collapsed|title=''បញ្ជីមើល''|1=ណូបូរុ ថាខេស្ស៊ីតា <br>សូស៊ុកិ អ៊ុណុ <br>ថូស្ស៊ិគី ខៃហ្វ៊ុ <br>[[គីអ៊ីជី មីយ៉ាហ្សាវ៉ា]] <br>[[ម៉ូរីហ៊ីរ៉ុ ហូសូកាវ៉ា]] <br>ត្ស៊ឹតូមុ ហាតា <br>តូមីអ៊ី មូរ៉ាយ៉ាម៉ា <br> [[រ្យូតារ៉ូ ហាស្ស៊ីម៉ូតុ]]<br> [[ខេហ្សូ អូប៊ុឈិ]] <br> យ៉ូស្ស៊ិរ៉ូ ម៉ូរី<br>[[ជុនអ៊ីឈីរ៉ូ កូអ៊ីហ្ស៊ុមិ]] <br>[[ស៊ីនហ្សូ អាបេ]] <br>[[យ៉ាស៊ូអុ ហ្វ៊ុគុដា]] <br>ថារ៉ូ អាសូ <br>[[យូគីអុ ហាតូយ៉ាម៉ា]]<br>[[ណាអូតុ ខាំង]] <br>[[យ៉ូស្ស៊ីហ៊ីកុ ណូដា]] <br>ស៊ីនហ្សូ អាបេ}}|reg-type={{nowrap|[[នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន|នាយករដ្ឋមន្ត្រី]]}}|successor=[[បុត្រណារ៉ុហ៊ីតូ|អធិរាជណារ៉ុហ៊ីតូ]]|predecessor=[[អធិរាជស្យូវ៉ា]]|reign=7 មករា 1989 – 30 មេសា 2019|coronation_place=[[ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ|ព្រះបរមរាជវាំងជប៉ុន]] [[តូក្យូ]] [[ចក្រភពជប៉ុន|ប្រទេសជប៉ុន]]|coronation=12 វិច្ឆិកា 1989|succession=[[អធិរាជជប៉ុន]]|house=[[រាជវង្សជប៉ុន]]|title=[[ដៃចូតិនណូ]]|issue={{Plainlist| * [[បុត្រណារ៉ុហ៊ីតូ|អធិរាជណារ៉ុហ៊ីតូ]] * [[ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ​ អាគីស្ស៊ីណុមីយ៉ា|ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ]] * [[សាយ៉ាកុ គុរ៉ូដា]] }}|spouse=[[អធិរាជិនីមីឈីកុ]]|spouse-type=មហេសី|mother=[[ព្រះនាងកូជុង]]|father=[[អធិរាជស្យូវ៉ា]]|birth_place=[[ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ|ព្រះបរមរាជវាំងជប៉ុន]] [[តូក្យូ]] [[ប្រទេសជប៉ុន]] (​បច្ចុប្បន្នគឺ [[ខេត្តឈីយ៉ូដា]] [[តូក្យូ]] [[ប្រទេសជប៉ុន]])<ref>[http://www.kunaicho.go.jp/e03/ed03-01.html Kunaicho | Their Majesties the Emperor and Empress สำนักพระราชวังหลวง]</ref>|birth_date={{birth date and age|1933|12|23|វស្សា|df=y}}|birth_style={{Nowrap|ព្រះរាជសម្ភព}}|daijosai=22-23 វិច្ឆិកា 1989|birth_name=|caption=|image=File:Emperor Akihito 198901.jpg|era dates=8 មករា 1989 – 30 មេសា 2019}} {{ព្រះរាជវង្សជប៉ុន}} សម្ដេចព្រះអធិរាជ '''អាគីហ៊ីតុ''' ({{Lang-ja|明仁}}, Akihito, ព្រះរាជសម្ភព 23 ធ្នូ 1933) ឬ '''ចូកូ''' ({{Lang-ja|上皇}}, Jōkō) ជាអធិរាជជប៉ុនព្រះអង្គទី 125 ចាប់ពីថ្ងៃទី 7 ខែមករា ឆ្នាំ 1989 រហូតដាក់រាជ្យនៅថ្ងៃទី 30 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019 រាប់ជាអធិរាជជប៉ុនព្រះអង្គដំបូងដែលទ្រង់ដាក់រាជ្យក្នុងប្រហែលពីរសតវត្សរ៍ == ព្រះនាម == ក្នុងរជ្ជកាលរបស់អាគីហ៊ីតុ ក្នុងជប៉ុនគ្មានហៅព្រះនាមរបស់ព្រះអង្គដោយ​ផ្ទាល់ ប៉ុន្តែនឹងត្រូវបានហៅថា "សម្ដេចព្រះអធិរាជ" ({{Lang-ja|天皇陛下}}, Tennō Heika) កាត់ថា "ហេកា" ({{Lang-ja|陛下}}, Heika) ឬ "[[អធិរាជអង្គ​បច្ចុប្បន្ន]]" ({{Lang-ja|今上天皇}}, Kinjō Tennō) រជ្ជកាលសម័យរបស់អាគីហ៊ីតុ គឺយុគ[[សម័យហេសេ]] ({{Lang-ja|平成}}, Heisei) ដោយតាមប្រពៃណីអនុវត្តបន្ទាប់ពីសុគត គណៈរដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុននឹងការផ្តល់ជូនព្រះនាមថ្មីជា "អធិរាជហេសេ" ({{Lang-ja|平成天皇}}, Heisei Tennō) ពេលអធិរាជអាគីហ៊ីតុដាក់រាជ្យ ទ្រង់អភិរក្សកិត្តិយសថ្មីជា "ចូកូ" ({{Lang-ja|上皇}}, Jōkō) ពាក្យកាត់របស់ "ដៃចូតិនណូ" ({{Lang-ja|太上天皇}}, Daijō Tennō) ឬភាសាអង់គ្លេស់បានហៅថា "Emperor Emeritus"<ref name="Nippon.com">{{cite web|url=https://www.nippon.com/en/news/yjj2019022501074/emperor-akihito-to-be-called-emperor-emeritus-after-abdication.html|title=Emperor Akihito to Be Called Emperor Emeritus after Abdication|author=|date=25 February 2019|website=nippon.com|accessdate=30 April 2019|archivedate=21 មីនា 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190321135451/https://www.nippon.com/en/news/yjj2019022501074/emperor-akihito-to-be-called-emperor-emeritus-after-abdication.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Government panel outlines proposals on Emperor's abdication, titles|url=http://www.japantimes.co.jp/news/2017/04/14/national/government-panel-outlines-proposals-emperors-abdication-titles/|website=The Japan Times Online|accessdate=9 June 2017|date=14 April 2017}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.japantimes.co.jp/news/2017/05/19/national/politics-diplomacy/japan-may-announce-new-imperial-era-name-summer-2018/|title=Japan may announce new Imperial era name in summer 2018|newspaper=[[The Japan Times]]|date=19 May 2017|access-date=31 May 2017}}</ref> == ព្រះរាជប្រវត្តិ == អធិរាជអាគីហ៊ីតុ ទ្រង់ព្រះរាជកំណើតនៅថ្ងៃទី 23 ខែធ្នូ ឆ្នាំសម័យស្យូវ៉ាទី 8 (ឆ្នាំ 1933) នៅព្រះបរមរាជវាំងជប៉ុន ទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រលេខ 5 ក្នុងចំណោម 7 ព្រះអង្គក្នុង[[ហ៊ីរ៉ូហ៊ីតុ|អធិរាជស្យូវ៉ា]]និង[[អធិរាជនាងកូជុង]] ប៉ុន្តែគឺជាឱរសព្រះអង្គធំ នៅពេលដំបូងប្រសូតទ្រង់ព្រះយសនិងរាជនាមជា '''ព្រះអង្គម្ចាស់ត្ស៊ឹហ្គុ''' ({{Lang-ja|継宮}}, Tsugu no miya) ព្រះអង្គក៏ជាសាច់ញាតិរបស់[[អ៊ី ផាំងចា|ព្រះនាងផាំងចា]] មកុដរាជកុមារីអង្គចុងក្រោយរបស់រាជវង្សកូរ៉េ រៀងគ្នាទទួលថ្វាយរាជសម្បត្ដិរបស់ជប៉ុន ព្រះអង្គទ្រង់ជាអ្នកស្នងមរតកគឺលេខ 1 របស់រាជបល្ល័ង្កចាប់តាំងពីប្រសូត ហើយទ្រង់ចូលព្រះរាជពិធីបង្កើតជាម្កុដរាជកុមារ ({{Lang-ja|立太子の礼}}, Rittaishinorei) នៅថ្ងៃទី 10 ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 1951 នៅថ្ងៃទី 10 ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 1959 ព្រះបុត្រាម្កុដរាជអាគីហ៊ីតុបានរៀបការជាមួយនាងកញ្ញា មីឈីកុ ស្យូដា អាពាហ៍ពិពាហ៍នេះបង្កើតប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីអោយជប៉ុន ដោយ​សារ​តែ​ការជារៀបការរបស់ស្ត្រីធម្មតាដំបូងជាមួយរាជវង្សជប៉ុន ធ្វើឱ្យនាងកញ្ញាស្យូដាបានក្លាយជាម្កុដរាជកុមារីមីឈីកុ នៅពេលដែលអធិរាជស្យូវ៉ាបានសុគតក្នុងឆ្នាំ 1989 មកុដរាជកុមារអាគីហ៊ីតុបានគ្រងរាជ្យជាអធិរាជអង្គទី 125 របស់ជប៉ុនបន្តភ្លាម តាមបុរាណរាជប្រពៃណី ហើយមានការផ្ញើបន្តគ្រឿងរាជលក្ខណសញ្ញាព្រះរាជាទាំងបី ក្រោយមកនៅថ្ងៃទី 12 ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 1989 ទ្រង់បានទទួលរាជាភិសេក ជាសម្តេចព្រះអធិរាជនៃជប៉ុនជាផ្លូវការ ហើយទ្រង់ ស្ថាបនាមកុដរាជកុមារីមីឈីកុឡើងជា[[អធិរាជិនីមីឈីកុ|សម្តេជព្រះអធិរាជិនីមីឈីកុ]] នៅចុងបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមលោកលើកទី 2 ព្រះអង្គនិងព្រះអនុជា ព្រះអង្គម្ចាស់ម៉ាសាហ៊ីតុត្រូវគេចពីការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកដោយសហរដ្ឋទៅនៅចេញពីទីក្រុងតូក្យូ ហើយពេលសហរដ្ឋចូលកាន់កាប់ប្រទេសជប៉ុន ព្រះអង្គបានទទួលការបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសនិងប្រពៃណីលោកខាងលិចដោយអ្នកគ្រូជនជាតិអាមេរិក អេលីសាបិត ហ្គ្រេយ៍ វិននិង លើស​ពី​នេះ​ទៀត នៅតែទ្រង់ចូលរួមសិក្សាខ្លីនៅមហាវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ សាកលវិទ្យាល័យហ្គាគុស៊្យូអ៊ីន ប៉ុន្តែមិនទ្រង់ទទួលបានសញ្ញាបត្រ == ការដាក់រាជ្យ == {{See also|ការផ្លាស់ប្តូររជ្ជកាលនៅប្រទេសជប៉ុន ឆ្នាំ 2019}} ព្រះអង្គមានបញ្ជាដល់សាធារណៈជននៅថ្ងៃទី 8 សីហា ឆ្នាំ 2016 ដែល​មានអត្ថន័យគឺការដាក់រាជ្យបល្ល័ង្គអោយដល់មកុដរាជណារុហ៊ីតុ ព្រះរាជឱរសអង្គធំ<ref>{{Cite web|url=http://www.kunaicho.go.jp/page/okotoba/detailEn/12#41|title=Message from His Majesty The Emperor|last=|first=|date=8 August 2016|website=|publisher=The Imperial Household Agency|access-date=8 August 2016}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-37007106|title=Japan's Emperor Akihito hints at wish to abdicate|publisher=BBC News|date=8 August 2016|access-date=8 August 2016}}</ref> ហើយនៅករណីពេលអធិរាជអាគីហ៊ីតុបានដាក្យរាជ ក៏នឹងត្រូវមានការវកែសម្រួលវិសោធនកម្មច្បាប់ព្រះរាជក្រឹត្យ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនទាយថា នឹងអាចនិយាយអញ្ជើញព្រះអង្គម្ចាស់ណារុហ៊ីតុឡើងសោយរាជបល្លង្កបាននៅថ្ងៃទី 31 ធ្នូ ឆ្នាំ 2018<ref name=":02">{{Cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-38579555|title=Emperor Akihito: Japan considers moves to allow 2018 abdication - reports|date=2017-01-11|newspaper=BBC News|language=en-GB|access-date=2017-01-11}}</ref> ដោយអធិរាជជប៉ុនអង្គថ្មីបំផុតដែលដាក់រាជ្យ គឺ[[អធិរាជខូកាកុ]] នៅឆ្នាំ 1817<ref>{{Cite news|url=http://www3.nhk.or.jp/news/html/20160713/k10010594271000.html|title=天皇陛下 「生前退位」の意向示される ("His Majesty The Emperor Indicates His Intention to 'Abdicate'")|publisher=NHK|language=ja|date=13 July 2016|access-date=13 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160713100512/http://www3.nhk.or.jp/news/html/20160713/k10010594271000.html|archivedate=13 July 2016|df=dmy}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-36784045|title=Japanese Emperor Akihito 'wishes to abdicate'|publisher=BBC News|date=13 July 2016|access-date=17 July 2016}}</ref> នៅថ្ងៃទី 13 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2016 ស្ថានីយ៍វិទ្យុជាតិ [[NHK]] មានរាយការណ៍ថា អធិរាជត្រៀមដាក់រាជ្យ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ព្រះរាជបុត្រព្រះអង្គធំគឺ[[ណារុហ៊ីតុ|ព្រះអង្គម្ចាស់ណារុហ៊ីតុ មកុដរាជកុមារនៃជប៉ុន]] ក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំ ដោយទ្រង់យោងទៅអាយុរបស់អង្គមកុដរាជកុមារ ការដាក់រាជ្យក្នុង[[រាជវង្សជប៉ុន]] មិនលេចឡើងទេចាប់តាំងពីក្នុងរជ្ជកាលសម័យរបស់អធិរាជខូកាកុ នៅឆ្នាំ 1817 ទោះយ៉ាងណា មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់[[ការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង (ប្រទេសជប៉ុន)|ការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង]] បានចេញមកបដិសេធចំពោះព័ត៌មាននោះ មិនមានផែនការផ្លូវការណាមួយសម្រាប់សម្តេចព្រះអធិរាជដាក់រាជ្យឡើយ ការដាក់រាជ្យដែលមានអាចកើតឡើងសម្រាប់ព្រះអធិរាជ នឹង[[ច្បាប់រាជវង្ស]]ត្រូវតែធ្វើវិសោធនកម្ម បច្ចុប្បន្ននេះមិនមានតម្រូវការសម្រាប់សកម្មភាពនោះទេ<ref>{{Cite news|url=http://www3.nhk.or.jp/news/html/20160713/k10010594271000.html|title=天皇陛下 「生前退位」の意向示される ("His Majesty The Emperor Indicates His Intention to 'Abdicate'")|publisher=NHK|language=ja|date=13 July 2016|access-date=13 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160713100512/http://www3.nhk.or.jp/news/html/20160713/k10010594271000.html|archivedate=13 July 2016|df=dmy}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-36784045|title=Japanese Emperor Akihito 'wishes to abdicate'|publisher=BBC News|date=13 July 2016|access-date=17 July 2016}}</ref> នៅថ្ងៃទី 8 ខែសីហា ឆ្នាំ 2016 អធិរាជមានសុន្ទរកថារាជផ្ទាល់តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏កម្រ ដោយនិយាយឡើងវិញដល់អាយុដែលច្រើនទៀតនិងសុខភាពដែលអន់<ref>{{Cite web|url=http://www.kunaicho.go.jp/page/okotoba/detailEn/12#41|title=Message from His Majesty The Emperor|last=|first=|date=8 August 2016|website=|publisher=The Imperial Household Agency|access-date=8 August 2016}}</ref> ការមានដែលសុន្ទរកថារាជតាមរយៈទូរទស្សន៍ពេលនេះដូច្នេះបកស្រាយថាជា ព្រះអង្គមានព្រះរាជបំណងដែលនឹងដាក់រាជ្យ<ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-37007106|title=Japan's Emperor Akihito hints at wish to abdicate|publisher=BBC News|date=8 August 2016|access-date=8 August 2016}}</ref> នេះបើយោងតាមព័ត៌មានរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនថា ដើម្បីជៀសវាងអន្តរាគមន៍ច្បាប់រាជវង្សនិងច្បាប់រាជសន្តតិវង្ស ដូច្នេះករណីលើកលែងត្រូវបានចាត់ទុកថាជាករណីពិសេសតែម្តង ដែលអនុញ្ញាតឱ្យទ្រង់ដាក់រាជ្យបាន ដែលទ្រង់ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងដាក់រាជ្យនៅថ្ងៃទី 31 ខែធ្នូឆ្នាំ 2018<ref name=":0">{{Cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-38579555|title=Emperor Akihito: Japan considers moves to allow 2018 abdication - reports|date=2017-01-11|newspaper=BBC News|language=en-GB|access-date=2017-01-11}}</ref> នៅថ្ងៃទី 26 ខែមករាឆ្នាំ 2017 កាសែត ម៉ៃនីជីស្ស៊ីមប៊ុង បានបោះពុម្ពផ្សាយពាក្យឲ្យសម្ភាសន៍របស់បុគ្គលិកព្រះបរមរាជវាំងម្នាក់មួយថាពេលអធិរាជអាគីហ៊ីតុដាក់រាជ្យឲ្យដល់ព្រះអង្គម្ចាស់ណារុហ៊ីតុ ហើយនឹងស្តេចរើនៅ[[វាំងអាកាសាកា]] ដែល​ជាអាស័យដ្ឋានរបស់[[ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ​ អាគីស្ស៊ីណុមីយ៉ា|ម្ចាស់អាគីស្ស៊ីណុ]] ដូចជាសម្រាប់ម្ចាស់អាគីស្ស៊ីណុនិងថ្វាយរាជសម្បត្ដិនឹងរើនៅ[[វាំងតូហ៊្គូ]]ជំនួសវិញ<ref>[http://mainichi.jp/english/articles/20170126/p2a/00m/0na/007000c Emperor could move to Akasaka Estate in Tokyo after abdication] หนังสือพิมพ์ไมนิชิชิมบุน วันที่ 26 มกราคม 2560</ref> ដល់សភាតំណាងរាស្រ្តនឹងសភាតំណាងរាស្រ្តក៏បានអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ថ្ងៃទី 19 ខែឧសភាឆ្នាំ 2017 រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានស្នើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ដាក់រាជ្យដែលមានឥទ្ធិពលជាក់លាក់អធិរាជអាគីហ៊ីតុប៉ុណ្ណោះនៅថ្ងៃទី 8 ខែមិថុនាឆ្នាំ 2017 ពេលទ្រង់ដាក់រាជ្យ មកុដរាជកុមារណារុហ៊ីតុក៏នឹងឡើងស្នងរាជបល្ល័ង្កបន្តភ្លាមៗ រួមជាមួយព្រះនាមរបស់ព្រះអង្គដែលនឹងផ្លាស់ប្តូរជា "សម្តេចព្រះអធិរាជណារុហ៊ីតុ" ជាមួយគ្នា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនក៏នឹងបានផ្តល់ជូននាមសម័យថ្មីដើម្បីប្រើជំនួសសម័យហេសេដែលចុះបញ្ចប់ក្នុងថ្ងៃដដែល លើស​ពី​នេះ​ទៀតលំដាប់សិទ្ធនៅក្នុងថ្វាយរាជសម្បត្ដិរបស់ជប៉ុនក៏នឹងមានផ្លាស់ប្តូរគឺ ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ​ អាគីស្ស៊ីណុមីយ៉ា ព្រះជេដ្ឋាក៏ផ្លាស់ទីឡើងជាអ្នកស្នងមរតកទី 1 ខណៈពេល[[ព្រះអង្គម្ចាស់ហ៊ីសាហ៊ីតុនៃអាគីស្ស៊ីណុ]] នត្តាប្រុសនឹងឡើងទៅជាអ្នកស្នងមរតកទី 2 នឹងព្រះអង្គម្ចាស់ម៉ាសាហ៊ីតុ ហ៊ីតាឈីណុមីយ៉ា ព្រះបិតុលា (ពូ) នឹងឡើងទៅជាអ្នកស្នងមរតកទី 3 នៅថ្ងៃទី 1 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019 បានមានប្រកាសបោះផ្សាយនាមសម័យថ្មីរបស់សម្តេចព្រះអធិរាជព្រះអង្គថ្មីចេញ​មកគឺ រេវ៉ា ដែលបានចាប់ផ្តើមប្រើនៅថ្ងៃទី 1 ខែឧសភា ឆ្នាំ 2019 == ព្រះរាជឱរសនិងព្រះរាជធីតា == អធិរាជអាគីហ៊ីតុ និងអធិរាជិនីមីឈីកុ មានព្រះរាជឱរសនិងព្រះរាជធីតារួមទាំង 3 ព្រះអង្គគឺ {| class="wikitable" ! width="25%" |ព្រះនាម ! width="20%" |កើត ! width="20%" |ស្លាប់ ! width="25%" |ប្តីប្រពន្ធ ! width="10%" |កូន |- | align="center" |[[ណារុហ៊ីតុ|សម្តេចព្រះអធិរាជណារុហ៊ីតុ]] | align="center" |23 កុម្ភៈ 1960 | align="center" | | align="center" |[[អធិរាជិនីម៉ាសាកុ|ម៉ាសាកុ អូវ៉ាដា]] | align="center" |1 ព្រះអង្គ |- | align="center" |[[ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ​ អាគីស្ស៊ីណុមីយ៉ា]]<!--មិនទាន់ស្ថាបនាជាព្រះអង្គម្ចាស់ក្រោន កុំផ្លាស់ប្តូរ--> | align="center" |30 វិច្ឆិកា 1965 | align="center" | | align="center" |[[ព្រះនាងគីកុ ព្រះរាជបុត្រីក្នុងព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ​|គីកុ កាវ៉ាស្ស៊ីម៉ា]] | align="center" |3 ព្រះអង្គ |- | align="center" |[[សាយ៉ាកុ គុរ៉ូដា|អតីតព្រះនាងសាយ៉ាកុ]] | align="center" |18 មេសា 1969 | align="center" | | align="center" |[[យ៉ូស្ស៊ីគី គុរ៉ូដា]] |– |} == ព្រះរាជឥស្សរិយយស == * '''23 ធ្នូ 1933 – 10 វិច្ឆិកា 1952''': ព្រះអង្គម្ចាស់អាគីហ៊ីតុ ម្ចាស់ត្ស៊ឹហ្គុ * '''10 វិច្ឆិកា 1952 – 7 មករា 1989''': ព្រះអង្គម្ចាស់អាគីហ៊ីតុ មកុដរាជកុមារ * '''7 មករា 1989 – 30 មេសា 2019''': សម្តេចព្រះអធិរាជ * '''1 ឧសភា 2019 – បច្ចុប្បន្ន''': [[ដៃចូតិនណូ]] === គ្រឿង​ឥស្សរិយាភរណ៍ === ==== គ្រឿង​ឥស្សរិយាភរណ៍ជប៉ុន ==== អធិរាជអាគីហ៊ីតុ ទ្រង់ជាប្រធានរបស់គ្រឿងឥស្សរិយាភរណ៍ជប៉ុន ដូចតទៅ * [[ឯកសារ:JPN Daikun'i kikkasho BAR.svg|80x80ភីកសែល]] គ្រឿង​រាជឥស្សរិយាភរណ៍ខ្ពស់ច្រើនផ្កាគ្រីសាន * [[ឯកសារ:JPN Toka-sho BAR.svg|border|80x80ភីកសែល]] គ្រឿង​រាជឥស្សរិយាភរណ៍ផ្កាប៉ូឡូនី ==== គ្រឿង​ឥស្សរិយាភរណ៍នៅបរទេស ==== * [[ឯកសារ:Legion Honneur GC ribbon.svg|border|80x80ភីកសែល]] គ្រឿង​ឥស្សរិយាភរណ៍ Légion d'honneur ថ្នាក់កំពូល Grand Cross ពីប្រទេស[[បារាំង]] * [[ឯកសារ:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg|border|80x80ភីកសែល]] គ្រឿងឥស្សរិយយសព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពីប្រទេស[[កម្ពុជា]] * ឆ្នាំ 1964 – [[ឯកសារ:Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg|80x80ភីកសែល]] The Most Illustrious Order of the Royal House of Chakri ពីប្រទេស[[ថៃ]] (ខាងមុខ) *ឆ្នាំ 1991 – [[ឯកសារ:Order of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.svg|80x80ភីកសែល]] គ្រឿង​ឥស្សរិយាភរណ៍ជាមង្គលច្រើនរាជមិត្រាភរណ៍ ពីប្រទេសថៃ<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF//D/174/9724.PDF ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (แด่ สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นราชมิตราภรณ์)]{{Dead link|date=តុលា 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, เล่ม ๑๐๘, ตอน ๑๗๔ ง, ๓ ตุลาคม ค.ศ. ๒๕๓๔, หน้า ๙๗๒๔</ref> *ឆ្នាំ 1998 –[[ឯកសារ:Order of the Garter UK ribbon.svg|80x80ភីកសែល]] គ្រឿងរាជ​ឥស្សរិយាភរណ៍ Garter ថ្នាក់កំពូល ពី[[សហរាជាណាចក្រ]] == ឯកសារយោង == <references /> [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អធិរាជជប៉ុន]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលនៅរស់]] ejzw4cgcoco5q34c76yn9rsrit912kn 0 46963 322413 316852 2025-06-23T01:16:47Z Minorax 27400 ([[c:GR|GR]]) [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.png]] → [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg]] vva 322413 wikitext text/x-wiki [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[សម្ដេច]]មហាបវរធិបតី | name = ហ៊ុន ម៉ាណែត | honorific-suffix = | image = Hun Manet in Australia on March 5, 2024.jpg | imagesize = | caption = ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ | native_name = | office = [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា]] | monarch = [[នរោត្តម សីហមុនី]] | 1blankname = ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | 1namedata = {{List collapsed|title={{nobold|''បញ្ជីឈ្មោះ''}}|[[អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន]]|[[វង្សី វិស្សុត]]|[[ស សុខា]]|[[ទៀ សីហា]]|[[ហង់ជួន​ ណារ៉ុន]]|[[សុខ ចិន្តាសោភា]]|[[កើត រិទ្ធ]]|[[សាយ សំអាល់]]|[[ស៊ុន ចាន់ថុល]]|[[នេត សាវឿន]]}} [[ ហ៊ុន ម៉ានី ]] | term_start = ២២ សីហា ២០២៣ | term_end = | predecessor = [[ហ៊ុន សែន]] | successor = | office1 = សមាជិក[[រដ្ឋសភាកម្ពុជា|រដ្ឋសភា]] | term_start1 = ២១ សីហា ២០២៣ | term_end1 = | constituency1 = [[មណ្ឌលបោះឆ្នោតរាជធានីភ្នំពេញ|ភ្នំពេញ]] | birth_date = {{Birth date and age|1977|10|20|df=y}} | birth_place = [[ស្រុកមេមត់]], តំបន់ភាគខាងកើត, [[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ]]<br />(​បច្ចុប្បន្នគឺ [[ស្រុកមេមត់]], [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]], [[កម្ពុជា]]) | nationality = ខ្មែរ | education = [[បណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក]] ([[បរិញ្ញាបត្រ​សិល្បៈ]])<br />[[សាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក]] ([[អនុបណ្ឌិតសិល្បៈ]])<br />[[សាកលវិទ្យាល័យប៊្រីសតូល]] ([[បណ្ឌិតទស្សនវិជ្ជា]]) | party = [[គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា]] | spouse = ពេជ្រ ច័ន្ទមុនី | mother = [[ប៊ុន រ៉ានី]] | father = [[ហ៊ុន សែន]] | relatives = | website = {{URL|hunmanet.kh}} | module = | allegiance = {{flag|កម្ពុជា}} | branch = [[កងទ័ពជើងគោកនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|កងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា]] | serviceyears = ១៩៩៥–បច្ចុប្បន្ន | rank = [[​ឧត្តម​សេនីយ៍​]] | commands = {{ubl|អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃ[[កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ]]|អគ្គមេបញ្ជាការនៃកងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា|មេបញ្ជាការ​អង្គភាព​អង្គរក្ស​នាយករដ្ឋមន្ត្រី|ប្រធាន​នាយសេនាធិការចម្រុះនៃកង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ|ប្រធាន​ក្រុម​ការងារ​ប្រឆាំង​អំពើ​ភេរវកម្ម​ជាតិ}} | unit = | battles = [[ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ]] | awards = [[File:KHM Ordre Royal du Cambodge - Grand Croix BAR.svg|25px]] [[គ្រឿងឥស្សរិយយសព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]<br>មេដាយការពារជាតិ | signature = Hun Manet's Signature.png | laterwork = }} '''សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត''' (កើតថ្ងៃទី ២០ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៧៧) គឺជា[[អ្នកនយោបាយ]] និង[[​ឧត្តម​សេនីយ៍​]]ខ្មែរមួយរូបដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងបម្រើការជា[[នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]។ មុនពេលប្រឡូកចូលក្នុងវិស័យនយោបាយ លោកធ្លាប់បានកាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃ[[កងទ័ពយុទ្ធពលខេឞរភូមិន្ទ|កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ]] និងជាមេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋាន[[កងទ័ពជើងគោកនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|កងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា]]។ លោក​ជា​កូន​ប្រុស​ច្បង​របស់ [[នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|​សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ]] [[ហ៊ុន សែន]] និង​សម្ដេចកិត្តិព្រឹទ្ធិបណ្ឌិត [[ប៊ុន រ៉ានី]] ហ៊ុន សែន ។ គាត់ក៏ដឹកនាំក្រុមការងារប្រឆាំងភេរវកម្មរបស់ប្រទេសផងដែរ។ លោកមានគោរមងារជា '''សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត'''។<ref>{{Cite web |title=សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថែ្លងអំណរព្រះរាជគុណចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានព្រះរាជហឫទ័យប្រោសព្រះរាជទានគោរមងារជាជូនសម្តេច |url=https://pressocm.gov.kh/archives/84229 |archive-date=3 កញ្ញា 2023 |access-date=3 កញ្ញា 2023 |website=អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស}}</ref> ម៉ាណែតបានធំដឹងក្តី និងទទួលបានការអប់រំទូទៅនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយក្រោយមកបានចូលបម្រើកងទ័ពនៅឆ្នាំ១៩៩៥។ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ គាត់បានចូលរៀននៅ[[បណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក|សាលាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក]]នៅវ៉េស ផនត៍ (West Point) ដោយបានទទួលសញ្ញាប័ត្រនៅឆ្នាំ១៩៩៩ ដែលធ្វើឱ្យលោកក្លាយជាជនជាតិខ្មែរដំបូងគេដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីបណ្ឌិត្យសភាដ៏ល្បីល្បាញ។ បន្ទាប់​ពី​[[ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៧ ឆ្នាំ២០២៣|ការ​បោះ​ឆ្នោត​សកល​នៅ​កម្ពុជាក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៣]] សម្ដេចហ៊ុន សែនបាន​ប្រកាស​លាលែង​ពី​តំណែង​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​កក្កដា ហើយផ្ទេរដំណែងឱ្យម៉ាណែតក្លាយជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ជាប់ឆ្នោតជាផ្លូវការ។<ref>{{Cite web|url=https://www.khmertimeskh.com/501331629/prime-minister-hun-sen-announces-resignation/|title=Prime Minister Hun Sen announces resignation|work=Khmer Times|date=26 July 2023|access-date=21 January 2024|archive-date=27 July 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230727011745/https://www.khmertimeskh.com/501331629/prime-minister-hun-sen-announces-resignation/|url-status=live}}</ref> == ជីវប្រវត្តិ == [[ឯកសារ:20220216_hyoukei_11.jpg|រូបភាពតូច|250x250ភីកសែល| លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា នៅទីក្រុងតូក្យូ ថ្ងៃទី១៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។]] លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​១៩៧៧ នៅ​ភូមិ​កោះថ្ម ស្រុក [[ស្រុកមេមត់|​មេមត់]] [[ខេត្តកំពង់ចាម|ខេត្ត​កំពង់ចាម]] ក្នុង [[កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ|​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​គ្រប់​គ្រង​ក្នុង]] ​នាម​ជា​កូន​ប្រុស​ទី​ពីរ​របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី [[ហ៊ុន សែន]] និងលោកជំទាវ [[ប៊ុន រ៉ានី]] ។ នៅ​យប់ថ្ងៃកើត ពន្លឺ​ភ្លឺ​បាន​ហោះ​មក​លើ​ដំបូល​ផ្ទះ ដែល​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជឿ​ថា កូន​ប្រុស​របស់​លោក​កើត​ចេញ​ពី ​អព្ភូតហេតុ ដែល​គេ​បូជា​នៅ​ភូមិ​កោះថ្ម។ លោក បានធំដឹងក្តី និងទទួលបានការអប់រំទូទៅនៅភ្នំពេញ ហើយក្រោយមកបានចូលបម្រើការងារក្នុងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះគាត់បានចូលរៀននៅសាលាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅ វ៉េស ផនត៍ ។ ដោយបានទទួលសញ្ញាប័ត្រនៅខែឧសភា ឆ្នាំ 1999 គាត់បានក្លាយជានិស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សានៅបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដំបូងគេ ហើយក្នុងចំណោមកម្មាភិបាលបរទេសតែប្រាំពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅឆ្នាំនោះ។ ពេល​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​ពី វ៉េស ផនត៍ លោក​បាន​ទទួល​បរិញ្ញាបត្រ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច និង​ទទួល​បាន​គណៈកម្មាការ​ជា​អនុសេនីយ៍ឯក​ក្នុង​កងយោធពល​ខេមរភូមិន្ទ។ គាត់ក៏បានទទួលសញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពី [[សាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក]] សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០០២ និង បណ្ឌិតផ្នែក សេដ្ឋកិច្ចពី [[សាកលវិទ្យាល័យ Bristol|សាកលវិទ្យាល័យ ប្រីស្តូល]] ចក្រភពអង់គ្លេសក្នុងឆ្នាំ២០០៨។ លោក បានទទួលការតែងតាំងជាមេបញ្ជាការកងកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្មជាតិរបស់កម្ពុជា ដែលមានឋានៈវរសេនីយ៍ឯកក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ជាមួយនឹងការទទួលខុសត្រូវក្នុងការជួយកសាងសមត្ថភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម។ លោកទទួលបានឋានន្តរស័ក្តិជាឧត្តមសេនីយឯកក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៣ ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជានាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ ក្នុង​អំឡុង​ការ​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា​រវាង​កម្ពុជា-ថៃ ឆ្នាំ ២០០៨-២០១១ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ចរចា​ដើម្បី​បញ្ចប់​ការ​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា។ លោក​ក៏​ចូលរួម​យ៉ាង​ខ្លាំង​ជាមួយ​នឹង​ដំណើរការ​កំណែទម្រង់​កងយោធពល​ខេមរភូមិន្ទ ជាពិសេស​ផ្តោត​លើ​មន្ត្រី​យោធា និង​យោធិន​វ័យក្មេង។ ក្រៅ​ពី​កាតព្វកិច្ច​យោធា​អាជីព លោក​បាន​ចូល​រួម​យ៉ាង​សកម្ម​ជាមួយ​នឹង​កម្មវិធី​សង្គម​ជា​ច្រើន។ លោកជាប្រធានគណៈកម្មាធិការអាហារូបករណ៍សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសមាគមអាហារូបករណ៍សម្តេចតេជោ ដែលផ្តល់ឱកាសអាហារូបករណ៍ដល់យុវជនកម្ពុជារាប់ពាន់នាក់បានទៅសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យនានាទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកក៏ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសមាគមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តយុវជនសម្តេចតេជោ (TYDA) ដែលប្រមូលផ្តុំគ្រូពេទ្យ និស្សិតពេទ្យ និងអ្នកស្ម័គ្រចិត្តរាប់ពាន់នាក់ ដើម្បីជួយផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពដោយឥតគិតថ្លៃដល់ប្រជាជនកម្ពុជានៅតាមជនបទទូទាំងប្រទេស។ លោក​ក៏​បាន​ចូលរួម​ជាមួយ​នឹង​សកម្មភាព​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ដើម្បី​លើក​កម្ពស់​សកម្មភាព​មនុស្សធម៌​សម្រាប់​មណ្ឌល​កុមារ​កំព្រា និង​ជន​ពិការ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរៀបការជាមួយលោកស្រី ពេជ្រ ច័ន្ទមុនី។ កាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៨ ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុនការបោះឆ្នោតសភា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសច្បងទី២ គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឲ្យឡើងកាន់តំណែងជាយោធាជាន់ខ្ពស់ ក្នុងគោលបំណងរៀបចំកូនប្រុសរបស់លោកធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅពេលលោកចូលនិវត្តន៍ ឬទទួលមរណភាពនៅកម្ពុជា។ លោក​ត្រូវ​បាន​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​ថា ជា​អ្នក​ស្នង​តំណែង​ដ៏​មាន​សក្តានុពល​របស់​លោក។ <ref>{{Cite news|date=9 October 2018|title=Hun Sen Says Son Is 'Possible Future Leader' of Cambodia|publisher=[[Voice of America]]|url=https://www.voacambodia.com/a/hun-sen-says-son-is-possible-future-leader-of-cambodia/4604519.html|access-date=11 October 2018}}</ref> នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ ម៉ាណែត ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានក្រុមយុវជនរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាស​ជា​សាធារណៈ​អំពី​ការ​គាំទ្រ​បេក្ខភាព​លោក ម៉ាណែត ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០២១។ ទោះបីជាមិនដែលបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ជាសាធារណៈអំពីតួនាទីនេះក៏ដោយ ក៏លោកទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីរដ្ឋមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន សមាជិកគណបក្ស ក៏ដូចជាគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ដ៏មានឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ <ref>{{Cite news|last=Sokhean|first=Ben|date=6 December 2021|title=Support for Hun Manet as next PM continues to grow|work=Khmer Times|url=https://www.khmertimeskh.com/50982927/support-for-hun-manet-as-next-pm-continues-to-grow/|access-date=9 December 2021}}</ref> លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់​ថា ការ​បន្ត​បន្ទាប់​នឹង​មិន​កើត​ឡើង​រហូត​ដល់​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ ២០២៨។ == បម្រើផ្នែក​យោធា == [[ឯកសារ:Hun Manet (2019).jpg|រូបភាពតូច]] លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចូលបម្រើកងទ័ពនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ដែលជាឆ្នាំតែមួយ ដែលគាត់បានចូលរៀននៅបណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបានក្លាយជា [[ឧត្តមសេនីយ៍ទោ|ឧត្តមសេនីយឯក]] ក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១១ ប៉ុន្មានខែប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ ម៉ាណែត​បាន​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ចរចា​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មាន​ជម្លោះ [[ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ|​កម្ពុជា-ថៃ​ឆ្នាំ​២០០៨]] ។ លោកបានក្លាយជា ឧត្តមសេនីយឯក នៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ 2013 ហើយក្រោយមកត្រូវបានតម្លើងឋានន្តរស័ក្តិជាឧត្តមសេនីយផ្កាយបួនក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 ស្របពេលជាមួយនឹងការទទួលបន្ទុករបស់គាត់ជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ (RFAC)។ <ref>{{Cite news|last=Vichea|first=Pang|date=2018-07-02|title=Hun Manet is now a four-star General|language=en|work=Phnom Penh Post|url=https://www.phnompenhpost.com/national/hun-manet-now-four-star-general|access-date=2018-09-07}}</ref> ប្អូនប្រុស​របស់​លោក​គឺ ​លោក ហ៊ុន ម៉ានិត ក៏​បម្រើការ​ក្នុង​ជួរ​កងទ័ព​ដែរ​ក្នុង​ឋានៈ [[ឧត្តមសេនីយ៍ទោ|​ជា​ឧត្តម​សេនីយ៍ត្រិយ៍]]។ == អាជីពនយោបាយ == [[File:Hun Manet and Bongbong Marcos in Manila.jpg|thumb|ជាមួយប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន បុងបុង ម៉ាកូស នៅទីក្រុងម៉ានីឡា ថ្ងៃទី ១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៥។]] លោក​ហ៊ុន ម៉ាណែតត្រូវ​បាន​សារព័ត៌មាន​ទាំង​ពីលើក​ឡើង​ហើយពី​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផ្ទាល់ថា ​ជា​បេក្ខភាពនៃនាយករដ្ឋមន្ត្រី។<ref>{{Cite news|last=Hutt|first=David|date=8 June 2019|title=Hun Manet: The Next Prime Minister of Cambodia?|publisher=The Diplomat|url=https://thediplomat.com/2019/06/hun-manet-the-next-prime-minister-of-cambodia/|access-date=30 August 2019}}</ref><ref>{{Cite news|last=Ben|first=Sokhean|date=25 October 2018|title=Hun Manet can be prime minister if he is elected, says Hun Sen|work=The Phnom Penh Post|url=https://www.phnompenhpost.com/national/hun-manet-can-be-prime-minister-if-he-elected-says-hun-sen/|access-date=30 August 2019|archive-date=7 មេសា 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230407013448/https://www.phnompenhpost.com/national/hun-manet-can-be-prime-minister-if-he-elected-says-hun-sen|url-status=dead}}</ref> នៅថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ សម្ដេចហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆ័ន្ទឱ្យធ្វើជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់គណបក្ស បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលសំខាន់ធ្វើឱ្យគាត់ក្លាយជា [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីកំពុងរង់ចាំ|នាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តវេន]] ។ <ref>{{Cite news|date=24 December 2021|title=Hun Manet unanimously elected to be the future Prime Minister|work=Khmer Times|url=https://www.khmertimeskh.com/50994699/hun-manet-unanimously-elected-to-be-the-future-prime-minister/|access-date=24 December 2021}}</ref>ការកើនឡើងរបស់គាត់ត្រូវបានសម្គាល់ដោយការពេញចិត្តរបស់ឪពុកគាត់ == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:បុគ្គលនៅរស់]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:គ្រួសារត្រកូលហ៊ុន]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អ្នកនយោបាយ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ឧត្តមសេនីយ៍កម្ពុជា]] rtmc0d6q7kqdzahepclat1ghfcff7q3 0 48082 322410 320591 2025-06-22T22:07:03Z Ganga999devi 35384 322410 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name = ព្រះឯកក្សត្រី | succession = សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]] | reign = គ.ស.១៥៩៣-១៦០៥ | spouse = [[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] | father = [[ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌]] | mother = ព្រះមហេសីសុជាតិក្សត្រី | predecessor = [[ព្រះមណីរតនា]] (ព្រះអគ្គមហេសី) | successor = [[យោធ្យា មីពញា|យោធ្យា មីពញា]] (ព្រះមហេសី) | religion = [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]រាជធានីកោះស្លាកែត និង[[ព្រហ្មញ្ញសាសនា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា​នៅ​កម្ពុជា]] |}} '''អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី'''(ថៃ:พระเอกกษัตรี អង់គ្លេស:Ek Kasattri ) ព្រះនាង គឺ ព្រះរាជធីតា[[ព្រះបាទស្រីសុរិយោពណ៌]], [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា]][[សម័យលង្វែក]] <ref>''พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)''. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553, หน้า 161</ref><ref>กิตติ วัฒนะมหาตม์. ''ตำนานนางกษัตริย์''. กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊คส์, 2553, หน้า 310</ref> <ref name="ละแวก">{{cite web |url= http://www.iseehistory.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=538787072&Ntype=12 |title= พระนเรศวรฯ กับเมืองละแวก ใน พงศาวดารละแวก ฉะบับแปล จ.ศ. ๑๑๗๐ |author=|date= 21 เมษายน 2555 |work= I see history |publisher=|accessdate= 10 มิถุนายน 2561}}</ref>និងសម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]] == ការបាក់បែក[[សម័យលង្វែក|ក្រុងលង្វែក]] == នៅក្នុង គ.ស.១៥៩៣ [[នរេឝ្វរ|ព្រះនរេន្ទ្រសូរ]]ដែលបានក្លាយទៅជា[[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះរាជារបស់សៀម]]ហើយ បានដឹកនាំទ័ពចូលលុកលុយ[[សម័យលង្វែក|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]សារជាថ្មីទៀត។ ពេលនោះ ព្រះឧភយោរាជស្រីសុរិយោពណ៌ត្រូវបានបញ្ជូនឲ្យទៅទប់ទល់ការពារនៅបរិបូរណ៍ ដែលជារបាំងចុងក្រោយរបស់រាជធានី។ នៅចំពោះការឈានមកមុខមិនអាចទប់បានរបស់ទ័ពសៀម ព្រះអង្គបានយាងចេញពីបរិបូរណ៍ ដឹកនាំទ័ពធ្វើដំណើរកាត់ទ័ពសត្រូវ រហូតមកដល់រាជធានីលង្វែកវិញ ដែលព្រះរៀមរបស់ព្រះអង្គទើបតែបានចាកចេញជាមួយព្រះរាជវង្សានុវង្ស ទៅកាន់ស្រីសន្ធរ បាត់ទៅហើយ។ ព្រះអង្គក៏ចាត់ចែងរៀបចំទប់ទល់ការវាយលុករបស់ពួកសៀម ប៉ុន្តែទប់មិនឈ្នះ សៀមក៏ដណ្តើមយករាជធានីបានទៅ នៅក្នុងខែមករា ឆ្នាំ១៥៩៤។ ព្រះឧភយោរាជស្រីសុរិយោពណ៌ ជាមួយនឹងព្រះមហេសីសុជាតិក្សត្រី ព្រះរាជបុត្រីទាំងពីរអង្គគឺ[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] និងអ្នកអង្គម្ចាស់វិសុទ្ធក្សត្រី ព្រមទាំងព្រះរាជបុត្រាទាំងពីរអង្គគឺព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យជេដ្ឋា និងព្រះអង្គម្ចាស់ឧទ័យ ត្រូវសៀមចាប់ជាអ្នកឈ្លើយ នាំយកទៅស្រុកសៀម ។ មានព្រះអង្គម្ចាស់មួយអង្គទៀតមានព្រះនាមថាស្រីជ័យជេដ្ឋ ឬជ័យជេដ្ឋ ដែលត្រូវជាបង/ប្អូនថ្លៃរបស់ព្រះឧភយោរាជ ក៏ត្រូវបានចាប់យកទៅស្រុកសៀមដែរ។ ព្រះរាជបុត្រីច្បងរបស់ព្រះអង្គ គឺ[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|អ្នកអង្គម្ចាស់ឯកក្សត្រី]] ត្រូវបានព្រះរាជាសៀម នរេន្ទ្រសូរ ទទួលយកធ្វើជា[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]]។ == ឯកសារយោង == {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[សម័យលង្វែក]] *[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ]] isome6ahfdqvu48fsj0s55ia6h7qcjh 0 48177 322425 320087 2025-06-23T06:07:16Z Randervik 41096 322425 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ | image = Lt. Gen. Nguyễn Văn Thiệu at Cam Ranh Base, October 26, 1966.jpg | caption = Thiệu in 1966 | office = President of the Republic of Vietnam | order = 2nd | termstart = 21 October 1967 | termend = 21 April 1975 | vicepresident = {{ubl|Nguyễn Cao Kỳ (1967–1971)|Trần Văn Hương (1971–1975)}} | primeminister = {{ubl|[[Nguyễn Cao Kỳ]]|[[Nguyễn Văn Lộc]]|[[Trần Văn Hương]]|[[Trần Thiện Khiêm]]|[[Nguyễn Bá Cẩn]]}} | predecessor = ''Himself''<br />(as Chairman of the National Leadership Committee) | successor = Trần Văn Hương | office2 = [[Leaders of South Vietnam|Chairman of the National Leadership Committee]] | termstart2 = 14 June 1965 | termend2 = 21 October 1967 | primeminister2 = Nguyễn Cao Kỳ | predecessor2 = [[Phan Khắc Sửu]] | successor2 = ''Position abolished'' | birth_date = {{birth date|1923|4|5|df=yes}} | birth_place = [[ផាន់រាំង-ថាប់ចាម]], [[ខេត្តនិញថ្វឹន]], [[សហភាពឥណ្ឌូចិន]] | death_date = {{death date and age|2001|9|29|1923|4|5|df=yes}} | death_place = [[Boston]], Massachusetts, US | party = [[File:Flag of RVN National Social Democratic Front.svg|25px]] [[រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ]] | spouse = {{marriage|[[Madame Nguyen Van Thieu|Nguyễn Thị Mai Anh]]|1951}} | children = 3 <!-- (two sons, one daughter) --> | profession = Army officer and politician | alma_mater = | signature = Signature of Nguyễn Văn Thiệu.svg | signature_alt = | website = | allegiance = {{ubl|[[State of Vietnam]]|[[South Vietnam]]}} | branch = {{ubli|[[Vietnamese National Army]]|[[Army of the Republic of Vietnam]]}} | serviceyears = 1943–1967 | rank = <!-- [[File:B ARVN-OF-8.svg|30px]] --> [[Lieutenant general]] (Trung Tướng) | commands = {{ubli|[[Vietnamese National Military Academy]] (1956–1960)|[[7th Division (South Vietnam)|7th Division]] (1960–1961)|[[1st Division (South Vietnam)|1st Division]] (1961–1962)|[[5th Division (South Vietnam)|5th Division]] (1962–1964)|[[IV Corps (South Vietnam)|IV Corps]] (1964–1965)}} | battles = {{ubl|[[1960 South Vietnamese coup attempt|1960 coup attempt]]|[[1963 South Vietnamese coup|1963 coup]]}} | unit = | native_name = Nguyễn Văn Thiệu }} '''ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ''' ( កើតថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៣ ដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០១ ) គឺជាមន្ត្រីយោធា និងអ្នកនយោបាយវៀតណាមខាងត្បូង ដែលជា[[ប្រធានាធិបតីវៀតណាមខាងត្បូង|ប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសវៀតណាមខាងត្បូង]] ពីឆ្នាំ ១៩៦៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ។ <ref>Ronald B. Frankum Jr. ''Historical Dictionary of the War in Vietnam'', 2011 p.331 "Nguyễn Văn Thiệu"</ref> <ref>Bruce M. Lockhart, William J. Duiker ''The A to Z of Vietnam'', 2010, p.283. "Nguyễn Văn Thiệu"</ref> លោកគឺជាឧត្តមសេនីយម្នាក់នៅក្នុង[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម|កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃសាធារណរដ្ឋវៀតណាម]] (RVNAF) បានក្លាយជាប្រមុខ[[របបយោធា]] នៅឆ្នាំ១៩៦៥ ហើយបន្ទាប់មកជាប្រធានាធិបតីបន្ទាប់ពីបានឈ្នះការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៦៧ ។ លោកបានបង្កើតការគ្រប់គ្រងលើវៀតណាមខាងត្បូងរហូតដល់គាត់បានលាលែងពីដំណែង ហើយចាកចេញពីប្រទេស ហើយផ្លាស់ទៅរស់នៅទីក្រុងតៃប៉ិ តៃវ៉ាន់ពីរបីថ្ងៃមុនការ[[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ដួលរលំនៃទីក្រុងសៃហ្គន]]និងជ័យជំនះចុងក្រោយរបស់[[វៀតណាមខាងជើង]] ។ កើតនៅ[[ផាន់រាំង-ថាប់ចាម|ផាន់រ៉ាង]] នៅ[[ឆ្នេរកណ្តាលខាងត្បូង|ឆ្នេរសមុទ្រភាគកណ្តាល]] នៃប្រទេសវៀតណាម លោកធៀវបានចូលរួមជាមួយ[[វៀតមិញ|ពួកវៀតមិញ]] ដែលគ្រប់គ្រងដោយកុម្មុយនិស្ត[[ហូ ជីមិញ|ហូជីមិញ]] ក្នុងឆ្នាំ១៩៤៥ ប៉ុន្តែបានលាឈប់បន្ទាប់ពីមួយឆ្នាំ ហើយបានចូលរួមជាមួយ[[កងទ័ពជាតិវៀតណាម]] (VNA) នៃ[[រដ្ឋវៀតណាម]] ដែលគាំទ្រដោយបារាំង។ គាត់បានឡើងជួរបន្តិចម្តងៗ ហើយនៅឆ្នាំ 1954 បានដឹកនាំកងវរសេនាតូចមួយក្នុងការបណ្តេញពួកកុម្មុយនិស្តចេញពីភូមិកំណើតរបស់គាត់។ បន្ទាប់ពីការដកទ័ពរបស់បារាំង VNA បានក្លាយជា ARVN ហើយ លោកធៀវគឺជាប្រធាន[[បណ្ឌិតសភាយោធាជាតិវៀតណាម]] អស់រយៈពេល 4 ឆ្នាំមុនពេលក្លាយជាមេបញ្ជាការកងពល និងវរសេនីយ៍ឯក។ នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 1960 លោកបានជួយ[[ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហាររបស់វៀតណាមខាងត្បូងឆ្នាំ 1960|ទម្លាក់ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារ]] ប្រឆាំងនឹងប្រធានាធិបតី [[ង៉ូ ឌិញឌៀម]] ។ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នេះ លោក​ក៏​បាន​ប្តូរ​ទៅ​កាន់​សាសនា​រ៉ូម៉ាំង​កាតូលិក ហើយ​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​របប​សម្ងាត់ [[គណបក្ស​គៀន​ឡាវ|គណបក្សទាន់ឡាវ]] ; លោកឌៀមត្រូវ​បាន​គេ​គិត​ថា​នឹង​ផ្តល់​ការ​អនុគ្រោះ​ដល់​អ្នក​រួម​សាសនា​របស់​គាត់ ហើយ លោកធៀវត្រូវ​បាន​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា​ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ដែល​បាន​ប្រែចិត្ត​ជឿ​សម្រាប់​ការ​រីក​ចម្រើន​ផ្នែក​នយោបាយ។ == ឯកសារយោង == cz3d84gr1a9t71oblb1yf4a7k6hs3s6 0 48334 322400 322394 2025-06-22T17:59:31Z CommonsDelinker 142 Removing [[:c:File:Hang_Meas_TV.png|Hang_Meas_TV.png]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: Non-free logotype. 322400 wikitext text/x-wiki {{អត្ថបទដែលគួរកែលម្អ|{{tone|date=May 2021}} {{unreferenced|date=September 2015}}}} {{ប្រអប់ព័ត៌មាន ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍ | name = Hang Meas HDTV | logo = | logo_size = | logo_alt = | image = | country = [[កម្ពុជា]] | area = | network = | headquarters = No. 134 E0, St. 182, Sk. Boeng Prolit, Kh. Prampir Meakkakra, [[Phnom Penh]], [[Cambodia]] | picture_format = HDTV | timeshift_service = | owner = [[Raksmey Hang Meas Video Production]] | sister_channels = [[Rasmey Hang Meas HDTV]] | launch_date = {{start date and age|2012}} | replaced = | former_names = | website = {{URL|facebook.com/HMHDTV}} | terr_serv_1 = | terr_chan_1 = | sat_serv_1 = | sat_chan_1 = | cable_serv_1 = | cable_chan_1 = | online_serv_1 = | online_chan_1 = | terr_serv_2 = | terr_chan_2 = | sat_serv_2 = | sat_chan_2 = | sat_serv_3 = | sat_chan_3 = | online_serv_2 = | online_chan_2 = }} '''ហង្សមាស HDTV''' ( {{Lang-km|ហង្សមាស HDTV}} ) គឺជាប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នៅកម្ពុជា។ ទូរទស្សន៍ហង្សមាស HDTV គឺជាផ្នែកមួយរបស់ផលិតកម្មរស្មីហង្សមាសវីដេអូគ្រុប ដែលជាក្រុមហ៊ុនប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកម្សាន្តនៅកម្ពុជា។ ខ្លួនអះអាងថាជាម្ចាស់ភាគហ៊ុនធំ (ប្រហែល ៧០%) នៃឧស្សាហកម្មកម្សាន្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពេញលេញរាប់បញ្ចូលទាំងការផលិតវីដេអូ និងវីដេអូតន្ត្រី ស្ថានីយ៍វិទ្យុ ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ដែលគ្របដណ្តប់ព័ត៌មាន កីឡា និងការកម្សាន្ត។ ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នេះបានចាប់ផ្តើមចាក់ផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០១២ ហើយបានក្លាយជាប៉ុស្តិ៍ទីមួយក្នុងប្រទេសដែលចាក់ផ្សាយក្នុងកម្រិតច្បាស់ខ្ពស់។ ទូរទស្សន៍ហង្សមាស HDTV អបអរសាទរក្រុមដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈដែលបំពាក់ដោយឧបករណ៍កាន់តែប្រសើរ ការយល់ដឹង ចំណេះដឹង និងការយល់ដឹងពីតម្រូវការរបស់អតិថិជន។ ប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នេះក៏មានអាជ្ញាប័ណ្ណផ្តាច់មុខក្នុងការផលិតកម្មវិធីដូចជា The Voice Cambodia, Cambodian Idol, X Factor Cambodia, Cambodia's Got Talent, The Voice Kids Cambodia, Cambodian Idol Junior, Killer Karaoke Cambodia, The Mask Singer Cambodia, I am Singer Cambodia... ក៏ដូចជាការផលិតរឿងភាគខ្មែរដែលមានការវាយតម្លៃខ្ពស់ និងគុណភាព ពត៌មានក្នុងស្រុកឈានមុខ និងការប្រគុំតន្ត្រីទេសចរណ៍ធំៗសម្រាប់ម៉ាកល្បីៗជាច្រើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ == ការសរសេរកម្មវិធី == '''ព័ត៌មាន''' ហង្សមាសព័ត៌មានពេលព្រឹក * ( [[ភាសាខ្មែរ|Khme]] ហង្សមាសព័ត៌មានពេលព្រឹក ) ផ្សាយផ្ទាល់រៀងរាល់ថ្ងៃ ច័ន្ទ ដល់ សុក្រ វេលាម៉ោង ៦ៈ០០-១០ៈ០០ ជាមួយអ្នកផ្សាយព័ត៌មានដ៏ល្បី និងល្បីល្បាញ លោក មាស រិទ្ធី * ហង្សមាស Flash News ផ្សាយផ្ទាល់រៀងរាល់ថ្ងៃចន្ទ ដល់សុក្រ វេលាម៉ោង 12:00-12:05 |15:00-15:05|18:00-18:05 |20:00-20:05 | 22:00-22:05 '''ការបង្ហាញការពិត/ហ្គេមអន្តរជាតិ''' * [[សំឡេងកម្ពុជា|The Voice Cambodia]] - វគ្គ២ ចប់ * [[X Factor Cambodia]] - បានបញ្ចប់ 1 រដូវកាល * [[The Voice Kids Cambodia]] - វគ្គ២ ចប់ហើយ។ * [[Cambodian Idol]] - វគ្គ៤ ចប់ * [[Cambodia's Got Talent]] - បានបញ្ចប់វគ្គ២ * [[ខ្ញុំជាតារាចម្រៀងកម្ពុជា។|I am a Singer Cambodia]] - បានបញ្ចប់វគ្គ១ * [[Killer Karaoke Cambodia]] - ចប់ ៦វគ្គ * [[200 Million Money Drop|ការទម្លាក់ប្រាក់ 200 លាន]] - បានបញ្ចប់ 2 រដូវកាល * [[I Can See Your Voice Cambodia]] - វគ្គ២ចប់ * [[The Mask Singer Cambodia]] - បានបញ្ចប់វគ្គ១ * [[Don't Lose the Money Cambodia]] - បញ្ចប់វគ្គ១ '''កម្មវិធីនាពេលខាងមុខ''' '''ការប្រគុំតន្ត្រី''' '''ទូរទស្សន៍រឿងភាគខ្មែរ''' == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ទូរទស្សន៍កម្ពុជា]] 29615bka0ufl4jlq93md0k0yx75qrys 0 49170 322405 321353 2025-06-22T21:27:39Z Ganga999devi 35384 ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រាព្រះរាជបុត្រីបួនព្រះអង្គ គឺ [[ជ័យជេស្ឋាទី២]] [[ឧទ័យរាជា]] [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ស្ត្រីអេកក្សត្រី]] ស្ត្រីវិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍ 322405 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:1em;" |- style="text-align:center;" |style="background: #E75480;" colspan="2"|<p style="font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;> បរមរាជាទី៤ </p> |- style="text-align:center;" | colspan="2" |[[File:Royal Standard of Cambodia (Pre-1993).svg|250px]] |- style="text-align:center;" |style="background: #ABCDEF;" colspan="5" | |- style="background: #f1f5fc;" |- style="vertical-align:center;" |'''រជ្ជកាល''' | ១៦០២-១៦១៨ [[សម័យស្រីសន្ធរ|រាជាណាចក្រកម្ពុជា]] |- style="vertical-align:center;" |'''គ្រងរាជ''' |​ ១៦០២ |- style="vertical-align:center;" |'''រាជសម័យ''' | [[សម័យកាលស្រីសន្ធរ]] |- style="vertical-align:center;" |'''ព្រះនាមពេញ''' |​​​ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះបរមរាជាធិរាជ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ |- style="vertical-align:center;" |'''មរណៈនាម''' | មិនមានកំណត់ត្រា |- style="vertical-align:center;" |'''ក្សត្រមុន''' | [[ព្រះកែវហ្វាទី១]] |- style="vertical-align:center;" |'''រាជបន្ត''' | [[ជ័យជេស្ឋាទី២]] |- style="vertical-align:center;" |'''សន្តិវង្ស''' | រាជវង្ស​លង្វែក |- style="vertical-align:center;" |'''ប្រសូត្រ''' | ១៥៥៦ |- style="vertical-align:center;" |'''បុត្រ''' | [[ជ័យជេស្ឋាទី២]] <br> [[ឧទ័យរាជា]] <br> [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ស្ត្រីអេកក្សត្រី]] <br> ស្ត្រីវិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍ |- style="vertical-align:center;" |'''ចូលទីវង្គត់''' | ១៦២០ |- style="vertical-align:center;" |'''ជំនឿសាសនា''' | ពុទ្ធសាសនា និកាយថេរវាទ <br> (Buddha Theravada) |} '''បរមរាជាទី៤''' ឬ '''[[ស្រីសុរិយោពណ៌]]''' ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reachea IV) or (Srei Soriyoapor) (ប្រ.ស|គ.ស ១៥៥៦-១៦២០) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៦០២-១៦១៨) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ ជាលើកទី២ នៅរាជធានីល្វាឯម ព.សករាជ ២១៤៧ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៦០៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១៥២៦ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''"ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះបរមរាជាធិរាជ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌"''' ទ្រង់គឺជាបុត្រាទី២ នៃ [[បរមរាជាទី២|ព្រះបរមរាជាទី២]] និង ត្រូវជាព្រះអនុជ (ប្អូនបង្កើត) [[ព្រះសត្ថាទី១]] ដែលត្រូវបានស្ដេចសៀមចាប់បញ្ជូនទៅដែនអាយុធ្យា អំឡុងពេលដែលកងទ័ពសៀមវាយបែកបន្ទាយក្រុងលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៩៣ នៃគ.សករាជ ។<ref> Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands </ref>ព្រះអង្គមានព្រះរាជបុត្រាព្រះរាជបុត្រីបួនព្រះអង្គ គឺ [[ជ័យជេស្ឋាទី២]] [[ឧទ័យរាជា]] [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ស្ត្រីអេកក្សត្រី]] ស្ត្រីវិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍ == ការបង្ក្រាបពួកបះបោរ == '''Repression of insurgents''' ក្រោយពេល ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ធ្វើរដ្ឋប្រហារដណ្ដើមរាជបល្ល័ងពី [[ព្រះកែវហ្វាទី១]] ក្នុងឆ្នាំ ១៦០២ នៃគ.សករាជ រួចហើយ ទ្រង់បានផ្លាសរាជធានីពី កោះស្លាកែត ទៅតាំងរាជធានីថ្មីនៅក្រុង ល្វាឯម (Lvea Aem) ក្នុងឆ្នាំ ១៦០៣ នៃគ.សករាជ ។ អំឡុងពេលដែល ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ ប្រកាសរាជជាព្រះមហាក្សត្រនៅកម្ពុជា ព្រះអង្គទ្រង់បានចេញព្រះរាជសារលិខិត ស្នើសុំបុត្រទាំងពីរអង្គរបស់ខ្លួនដែលជាប់ជាចំណាត់ខ្មាំងនៅអាយុធ្យា សុំឱ្យយាងត្រឡប់មកដែនកម្ពុជាវិញ ដើម្បីទុកស្នងរាជបល្ល័ង ដោយទ្រង់បានបញ្ជូននូវសួយសារអាករមួយចំនួន ថ្វាយទៅព្រះចៅក្រុងសៀម ហើយនិងបានសន្យាថាដាក់ការគោរព ប្រតិបត្តិពុទ្ធសាសនា តាមបែបបទ នៃលទ្ធិថេរវាទផងដែរ ។ ព្រះចៅនរេ ក្រុងស្រីអាយុធ្យា មានការអល់អែកចិត្តជាខ្លាំង តែទ្រង់ក៏យល់ព្រមតាមសំណើររបស់ស្រីសុរិយោពណ៌ ប៉ុន្តែទ្រង់សូមរក្សាទុកនៅរាជបុត្រច្បងគឺ ជ័យជេស្ឋា ឱ្យបន្តស្នាក់នៅក្រុងអាយុធ្យាដដែល ហើយទ្រង់បានបញ្ជូននូវរាជបុត្រទី២ គឺ ឧទ័យរាជា ដែលជាបុត្រាពៅ ឱ្យយាងត្រឡប់មកនគរកម្ពុជាវិញ ។ ក្រោយពេលព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ បានកំចាត់ ព្រះកែវហ្វាទី១ រួចមក ប៉ុន្តែប្រទេសជាតិ នៅមិនទាន់មានការឯកភាពជាតិនៅឡើយ ដោយសារតែចៅហ្វាយស្រុកជាច្រើនបានបង្កើតបក្សពួកងើបបះបោរ និង អតីតមហាក្សត្រមុន ហើយពួកគេសុទ្ធតែមានមហិច្ឆិតារៀងៗខ្លួនក្នុងការពុះជ្រៀកប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីគ្រប់គ្រងតាមតំបន់រៀងៗខ្លួន ដោយបែបនេះហើយ ទើបព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពខ្លាំងពូកែពីររូប នាម តេជោមាស និង តេជោយ៉ត ចេញទ័ពទៅបង្ក្រាបពួកបះបោរទាំងអស់នេះ ដោយផ្ដើមចេញវាយប្រហារ ទៅចៅហ្វាយស្រុកបារាយណ៍ នៃខេត្តអសន្ទុក (បច្ចុប្បន្ន: [[កំពង់ធំ]]) បន្ទាប់មកទៅបង្ក្រាបពួកបះបោរនៅ ខេត្តគោកសេះ (បច្ចុប្បន្ន: [[បន្ទាយមានជ័យ]]) និង បន្តទៅបង្ក្រាបពួកបះបោរជាបន្តបន្ទាប់ដូចជា៖ ស្រុកកំពង់សៀម និង ស្រុកស្ទឹងត្រង់ នៃ [[ខេត្តកំពង់ចាម]], ស្រុកជើងព្រៃ (បច្ចុប្បន្ន: [[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]]) ។<ref> Société asiatique (Paris, France) (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique], Contributor: Centre national de la recherche scientifique (France), Publisher: Société asiatique., Original from National Library of the Netherlands </ref> == ការបង្ក្រាបពួកបះបោរញាត្តិវង្ស == '''Suppression of relative insurgents''' ការបង្ក្រាបពួកបះបោរចុងក្រោយ នៅស្រុកថ្មគោល [[ខេត្តបាត់ដំបង]] ដែលគ្រប់គ្រងដោយ ពញ្ញាឧទ័យធិរាជ ដែលមិនមែនជាឈ្មោះពិត របស់ទ្រង់ឡើយ ទ្រង់មានឈ្មោះពិតថា ពញ្ញានូ ជាបុត្រាទី៣ នៃ [[បរមរាជាទី២|ព្រះបរមរាជាទី២]] ទ្រង់ត្រូវជាបងបង្កើត និង [[ស្រីសុរិយោពណ៌]] តែមានព្រះមាតាផ្សេងគ្នា អំឡុងពេលដែលពួកសៀម វាយបែកក្រុងលង្វែក ទ្រង់បានលាក់ខ្លួន និង ប្ដូរឈ្មោះមិនឱ្យកងទ័ពសៀមតាមរកឃើញនោះទេ ។ ដោយស្រីសុរិយោពណ៌បានដឹងថា ឧទ័យធិរាជ ជាបងរបស់ខ្លួន អង្គពញ្ញានូ ដូចនេះទ្រង់បានបញ្ជារឱ្យមេទ័ពនាម តេជោមាស ធ្វើយ៉ាងណាចាប់ឧទ័យធិរាជ ឱ្យបានទាំងរស់ដោយត្រាសបង្គាប់ឱ្យសម្គាល់ហៅទ្រង់ថា ព្រះរាមថ្មគោល ។ នៅទីបំផុតឧទ័យធិរាជត្រូវបានចាប់ខ្លួនយកមកគាល់ព្រះមហាក្សត្រ អង្គពញ្ញានូ មិនបានដឹងទេថា ស្រីសុរិយោពណ៌ ជាព្រះមហាក្សត្របច្ចុប្បន្នព្រោះគិតថាទ្រង់សោយទីវង្គត់ក្នុងចម្បាំងលង្វែកបាត់ទៅហើយ ដោយក្ដីអំណរនិងការនឹករលឹក ស្រីសុរិយោពណ៌ មិនបានដាក់ទោស អង្គពញ្ញានូ នោះទេ ដោយទ្រង់បានតែងតាំង អង្គពញ្ញានូ ជាចៅហ្វាយស្រុក ខេត្តសំរោងទង (បច្ចុប្បន្ន: [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]]) ផងដែរ ក្នុងឆ្នាំ ១៦០៤ នៃគ.សករាជ ។<ref> Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 </ref>​ == ការចងសម្ព័នមិត្តជាមួយអណ្ណាម == '''Alliances with Annam''' ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ ដែលមានព្រះនាមក្នុងរាជថា បរមរាជាទី៤ ព្រះអង្គបានបង្រួមបង្រួបប្រទេសកម្ពុជាឱ្យមានឯកភាពជាតិឡើងវិញ អំឡុងពេលដែលព្រះអង្គធ្វើចម្បាំងបង្ក្រាបពួកបះបោរអស់រយៈពេល៥ឆ្នាំ ដែលចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៦០១ ដល់ឆ្នាំ ១៦០៥ នៃគ.សករាជ ទើបព្រះអង្គ បង្ក្រាបពួកបះបោរ ទូទាំងព្រះនគរ បានទាំងស្រុង ។ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ ព្រះអង្គបានស្ដារប្រទេសជាតិកម្ពុជាឡើងវិញ តាមរយៈការរៀបចំនៅប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលក្នុងស្រុក និង ការលើកស្ទួយដល់វិស័យសាសនាផងដែរ ដោយទ្រង់អនុញាតឱ្យមានការផ្សព្វទូលាយនូវសាសនាផ្សេងៗផងដែរ រីឯព្រះពុទ្ធសាសនា ព្រះអង្គប្រកាសដាក់ជាសាសនារបស់រដ្ឋ ដោយគោរពតាមបែបបទ នៃលទ្ធិថេរវាទ ក្រោមឥទ្ធពលរបស់ព្រះចៅក្រុងសៀម ។ ក្នុងគ.សករាជ ១៦១៨ ដើម្បីងាកចេញពីឥទ្ធិពលរបស់សៀម ព្រះអង្គមានបំណងចង់ចងសម្ព័ន្ធមិត្តនិង នគរអណ្ណាម ដើម្បីប្រើទំនាក់ទំនងជាមួយអណ្ណាម ដោះខ្លួនចេញពីការគាបសង្កត់របស់សៀម ដូចនេះព្រះអង្គបានបញ្ជូនបេសកទូត ចូលគាល់អធិរាជអណ្ណាម ព្រះចៅ ក្រុងហ្វេ (Huế) ព្រះនាម "សៃវួង" (Sai Vuong) ដើម្បីចូលស្ដីដណ្ដឹងបុត្រីទី២ របស់ទ្រង់ព្រះនាម "សៃង៉ុកវៀន" (Sai Ngọc Vạn) មករៀបអភិសេក និង បុត្ររបស់ទ្រង់ [[ជ័យជេស្ឋាទី២]] អធិរាជអណ្ណាម បានយល់ព្រមតាមសំណើរ និង បានរៀបចំបញ្ជូនបុត្រីរបស់ខ្លួន តាមសំពៅ ១៥គ្រឿង ជាមួយនិង បាវបម្រើស្រី ៥០០នាក់ និង បាវបម្រើប្រុស ៥០០នាក់ ហែមហមមកជាមួយផងដែរ ពិធីរាជាភិសេកបានធ្វើឡើងនៅរាជធានីល្វាឯម ដោយ បុត្រីរបស់អណ្ណាម ត្រូវតម្រូវឱ្យផ្លាសឈ្មោះ មកជា "អង្គចូវ" ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការសម្គាល់ហៅតាមឈ្មោះ ជាភាសាខ្មែរ ។ ការចងសម្ព័នមិត្តនេះ បានធ្វើឱ្យព្រះចៅក្រុងសៀមមិនសុខចិត្តនោះទេ និងបានលើកទ័ពមួយចំនួនធំចូលមកឈ្លានពានកម្ពុជាផងដែរ ក្រោយពេល ព្រះស្រីសុរិយាពណ៌ យាងចូលព្រះទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៦២០ នៃគ.សករាជ ។<ref> Louis-Frédéric (1977) [https://books.google.com/books/about/Encyclopaedia_of_Asian_Civilizations_N_R.html?id=B04OAQAAMAAJ Encyclopaedia of Asian Civilizations: N-R], Publisher: L. Frédéric, Original from the University of Michigan p.34 [[ISBN]]: 2858930503, 9782858930500 </ref> <ref> Annuska Derks (1998) [https://books.google.com/books/about/Trafficking_of_Vietnamese_Women_and_Chil.html?id=iPnwAAAAMAAJ Trafficking of Vietnamese Women and Children to Cambodia], Publisher: International Organization for Migration, Original from Indiana University p.54 [[ISBN]]: 9290680709, 9789290680703 </ref> == ចំណារពន្យល់ == នេះជាអត្ថបទប្រវត្តិសាស្ត្រពិតកម្ពុជា ដែលបានរកឃើញសំណៅឯកសារ ដែលសរសេរដោយប្រវត្តិវិទូរជនជាតិហូឡង់ក្នុងឆ្នាំ (1871) អត្ថបទទាំងមូលសរសេរជាភាសាហូឡង់ផងដែរ ក្រុមបុរាណាចារ្យ បានធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់និង ឯកសារ មហាបុរសខ្មែរ ឆ្នាំ (1969) ដែលផ្ដិតយកតែឆ្នាំ ដែលមានភាពពាក់ព័ន្ធទៅនិង ព្រឹត្តិការណ៍ពិតប៉ុនណោះ រាល់ខ្លឹមសារដែលទាក់ទងនិងរឿងភាគនិទាន ដែលគេសរសេរច្របល់ក្នុង ឯកសារ មហាបុរសខ្មែរ មិនត្រូវបានយកមកសរសេរនោះទេ ។ មានមតិជាច្រើន តែងយល់ច្រឡំប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់វៀតណាម ក្នុងរាជស្រីសុរិយោពណ៌ និង ជ័យជេស្ឋាទី២ ដោយតែងលើកឡើងថា ព្រះចៅក្រុងហ្វេ បានកាន់កាប់ប្រទេសវៀតណាមទាំងមូល ដោយប្រការយល់ខុស សូមបញ្ចាក់ផងដែរថា ប្រទេសអណ្ណាមពេលនោះបានចែកជាការគ្រប់គ្រងពីរ ទី១ ក្រុងហាណូយ គ្រប់គ្រងដោយ រាជវង្សត្រិញ (Trịnh) ទី២ រាជវង្សង្វៀន (Nguyễn) ដោយមានរាជធានី នៅភាគកណ្ដាលវៀតណាម ឈ្មោះក្រុងហ្វេ (Hue) ហើយរាជវង្សង្វៀននេះហើយ ដែលលេបយកទឹកដី ប្រទេសចាម្ប៉ា បានទាំងស្រុងនៅចុង ស.វទី១៦ រាជវង្សទាំងពីររបស់អណ្ណាម បានធ្វើសង្គ្រាម និងគ្នាថែមទៀតផង នៅរវាងឆ្នាំ 1627–1672 និង លើកទី២ 1774–1777 ហើយរាជវង្សត្រិញ ជាអ្នកមានជ័យជំនះ ។ ដោយអ្នកមួយចំនួន មិនបានសិក្សារៀនសូត្រជ្រៅជ្រះនោះទេ ជាពិសេសការស្រាវជ្រាវប្រភពឯកសារ ការផ្ទៀងផ្ទាត់កំណត់ត្រាប្រវត្តិវិទូអន្តរជាតិ និង ការផ្ទៀងផ្ទាត់កំណត់ត្រាប្រទេសជិតខាង ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនិង សង្គមនយោបាយ ជាមួយនិងប្រទេសកម្ពុជា ការបន្តចែកចាយប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប៉ាតណាប៉ាតណី ជាពិសេសក្មេងៗ សកលវិទ្យាល័យមួយចំនួន យកប្រវត្តិសាស្ត្រលឺគេថា តៗគ្នា ទៅចែកចាយថាជាប្រវត្តិសាស្ត្រពិតកម្ពុជាទៅទៀត ដែលធ្វើឱ្យការសិក្សាប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា មានភាពច្របូកច្របល់ជាខ្លាំងលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបច្ចុប្បន្ននេះ ។ == តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ == {{S-start}} {{S-hou|''(គ.ស ១៥៥៦-១៦២០)''}} {{Succession box|before= [[ព្រះកែវហ្វាទី១]]|title=[[សម័យស្រីសន្ធរ|រាជាណាចក្រកម្ពុជា]]|years='''១៦០២-១៦១៨'''|after=[[ជ័យជេស្ឋាទី២]]}} {{S-end}} == ឯកសារយោង == 0qe12p09ct8kmf29xzyesw8lu5sgtel 0 52436 322402 2025-06-22T21:08:18Z Ganga999devi 35384 {{Infobox royalty | name = អ្នកអង្គម្ចាស់ អ្នកអង្គមី | title = បាទបរិចារិកាសម្ដេចព្រះឧភយោរាជសៀម | house = | birth_date = | birth_place = | death_style = | death_date = | death_place = [[ភ្នំពេញ]] [[យុគអន្ធកាលនៃកម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] | spouse = [[មហាសុរសិង្ហនាថ|សម្តេចព្រះបវររាជចៅមហាសុរសិង្ហនាថ]] | issue = | father = [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២]] (អង្តតន់) | mother = [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | religion = [[ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​នៅ​កម្ពុជា|ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា]] 322402 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = អ្នកអង្គម្ចាស់ អ្នកអង្គមី | title = បាទបរិចារិកាសម្ដេចព្រះឧភយោរាជសៀម | house = | birth_date = | birth_place = | death_style = | death_date = | death_place = [[ភ្នំពេញ]] [[យុគអន្ធកាលនៃកម្ពុជា|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] | spouse = [[មហាសុរសិង្ហនាថ|សម្តេចព្រះបវររាជចៅមហាសុរសិង្ហនាថ]] | issue = | father = [[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២]] (អង្តតន់) | mother = [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] | religion = [[ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​នៅ​កម្ពុជា|ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា]] }} '''អ្នកអង្គម្ចាស់ អ្នកអង្គ មី''' គឺជាព្រះរាជធីតានៃ[[ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២អង្តតន់|ព្រះបាទនារាយណ៍រាជាទី២]] (អង្តតន់) និង [[សម្ដេចព្រះភគវតី ព្រះឯកក្សត្រី]] ព្រះអង្គគឺជាព្រះស្នំនៃ[[មហាសុរសិង្ហនាថ|សម្តេចព្រះបវររាជចៅមហាសុរសិង្ហនាថ]]ជាព្រះអនុជរួម ឧទរជាមួយនឹង [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|សម្តេចព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វា ជូឡាលោក]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍|សម័យអាណាចក្ររតនកោសិន្ទ្រ៍]] ព្រះអង្គមានព្រះរៀមនិងព្រះអនុជរួមព្រះឧទរចំនួនពីរអង្គ គឺ [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ ពៅ |អ្នកអង្គ ពៅ]] និង [[ចៅចមមាតាអ្នកអង្គ អី]].<ref>''ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา'', หน้า 135</ref> == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្សត្រីនៃកម្វុជទេឝ|*]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ជនជាតិខ្មែរ]] k5g2cjujtgpfn1bzgheowyus0prg4dw 0 52437 322406 2025-06-22T21:58:07Z Ganga999devi 35384 {{Infobox monarch | name = ព្រះមណីរតនា | succession = សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]] | reign = គ.ស.១៥៩៣-១៦០៥ | spouse = [[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]]<ref name="หาวัด">คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับหลวง), ''ประชุมคำให้การกรุงศรีอยุธยา รวม 3 เรื่อง'', หน้า 331-332</ref> | father = | mother = | predecessor = ព្រះ[[វិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍]] | successor = [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ព្រះ 322406 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name = ព្រះមណីរតនា | succession = សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]] | reign = គ.ស.១៥៩៣-១៦០៥ | spouse = [[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]]<ref name="หาวัด">คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับหลวง), ''ประชุมคำให้การกรุงศรีอยุธยา รวม 3 เรื่อง'', หน้า 331-332</ref> | father = | mother = | predecessor = ព្រះ[[វិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍]] | successor = [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ព្រះអេកក្សត្រី]] | religion = [[ព្រះពុទ្ធសាសនា​នៅ​ថៃ|ព្រះពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញសាសនា]] |}} '''ព្រះមណីរតនា'''(ថៃ:พระมณีรัตนา អង់គ្លេស:Mani Rattana ) សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះអគ្គមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]]<ref name="หาวัด"/> == ឯកសារយោង == {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ]] *[[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ]] ermgbhm7okdvv4kti0se5db9qowv4as 322407 322406 2025-06-22T21:59:30Z Ganga999devi 35384 Ganga999devi បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ព្រះនាងមណីរតនា]] ទៅ [[ព្រះមណីរតនា]]: កែអក្ខរាវិរុទ្ធនៃពាក្យ។ 322406 wikitext text/x-wiki {{Infobox monarch | name = ព្រះមណីរតនា | succession = សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះមហេសី]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|ក្រុងអយុធ្យា]] | reign = គ.ស.១៥៩៣-១៦០៥ | spouse = [[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]]<ref name="หาวัด">คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับหลวง), ''ประชุมคำให้การกรุงศรีอยุธยา รวม 3 เรื่อง'', หน้า 331-332</ref> | father = | mother = | predecessor = ព្រះ[[វិសុទ្ធិក្ឞត្រីយ៍]] | successor = [[ព្រះនាងអេកក្សត្រី|ព្រះអេកក្សត្រី]] | religion = [[ព្រះពុទ្ធសាសនា​នៅ​ថៃ|ព្រះពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញសាសនា]] |}} '''ព្រះមណីរតនា'''(ថៃ:พระมณีรัตนา អង់គ្លេស:Mani Rattana ) សម្តេច[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ|ព្រះអគ្គមហេសី]][[នរេឝ្វរ|ព្រះបាទនរេឝ្វរ]] [[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រសៀម]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|សម័យអយុធ្យា]]<ref name="หาวัด"/> == ឯកសារយោង == {{Reflist}} == មើលផងដែរ == *[[បញ្ជីរាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ]] *[[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រថៃ]] ermgbhm7okdvv4kti0se5db9qowv4as 0 52438 322408 2025-06-22T21:59:30Z Ganga999devi 35384 Ganga999devi បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[ព្រះនាងមណីរតនា]] ទៅ [[ព្រះមណីរតនា]]: កែអក្ខរាវិរុទ្ធនៃពាក្យ។ 322408 wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ព្រះមណីរតនា]] 63a6gf0jworjnvytpit0nemeu3povyh 0 52439 322414 2025-06-23T02:13:29Z Randervik 41096 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1293720954|South Vietnam national football team]]" 322414 wikitext text/x-wiki '''ក្រុមបាល់ទាត់ជម្រើសជាតិសាធារណរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម|វៀតណាម]]៖ ''Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Cộng hòa'') គឺជាក្រុមបាល់ទាត់ជម្រើសជាតិពីឆ្នាំ ១៩៤៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧៥ តំណាងឱ្យ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម]] ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា "[[វៀតណាមខាងត្បូង]]"។ == កិត្តិយស == === តំបន់ === * '''ហ្គេមអាស៊ីអាគ្នេយ៍''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''មេដាយមាស''' (1): 1959 ** [[ឯកសារ:Med_2.png]] មេដាយប្រាក់ (4): 1967, 1973 ** [[ឯកសារ:Med_3.png]] មេដាយសំរឹទ្ធ (៤)៖ ១៩៦១, ១៩៦៥, ១៩៧១ === ការប្រកួតមិត្តភាព === * '''ពានរង្វាន់ឯករាជ្យវៀតណាមខាងត្បូង''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (6): 1961, 1962, 1965, 1966, 1970, 1974 ** [[ឯកសារ:Med_2.png]] ជើងឯករង (២)៖ ១៩៧១, ១៩៧២ * '''ការប្រកួត Merdeka''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (1): 1966 * '''King's Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_3.png]] ចំណាត់ថ្នាក់ទីបី (2): 1969, 1971 * '''Pesta Sukan Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (1): 1971 * '''Thai Army Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (1): 1974 == ឯកសារយោង == nm6x8zqpsoo8m19tefcsm0df1oxlh1v 322415 322414 2025-06-23T02:26:02Z Randervik 41096 322415 wikitext text/x-wiki {{Infobox national football team|Name=រដ្ឋវៀតណាម<br>សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម|date=១៩៤៩–១៩៧៥|Badge=Emblem of South Vietnam (1963-1975).svg|Badge_size=150px|FIFA Trigramme=VSO<ref>{{Cite web |url=https://www.rsssf.org/miscellaneous/fifa-codes.html |title=FIFA Country Codes |last=Jeffree |first=Iain |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |access-date=12 March 2020}}</ref>|Nickname=''Rồng vàng''<br>(នាគមាស)|Association=សហព័ន្ធបាល់ទាត់វៀតណាម|Most caps=|Top scorer=[[Lê Hữu Đức]] (៩)|Confederation=[[សហព័ន្ធបាល់ទាត់អាស៊ី|AFC]] (អាស៊ី)|Home Stadium=[[កីឡដ្ឋាន Cộng Hòa]]|pattern_la1=|pattern_b1=_shoulder_stripes_white_stripes|pattern_ra1=|pattern_sh1=|pattern_so1=|leftarm1=FEED00|body1=FEED00|rightarm1=FEED00|shorts1=FFFFFF|socks1=FEED00|pattern_la2=|pattern_b2=|pattern_ra2=|pattern_sh2=|pattern_so2=|leftarm2=FFDEAD|body2=DAA520|rightarm2=FFDEAD|shorts2=FFDAAD|socks2=DC143C|First game='''{{fb|VSO|name=Vietnam}}'''{{Efn|[[FIFA]] recognizes the results of the South Vietnamese team ([[State of Vietnam]] and [[South Vietnam|Republic of Vietnam]]) existing from 1949 to 1975 as part of the results of Vietnam as a whole because unified Vietnam inherited South Vietnam's membership in FIFA. Before the country was divided, South Vietnamese team was the only team representing Vietnam}} ៣–៣ {{fb-rt|KOR}}<br />([[សាយហ្គន]], [[កូសាំងស៊ីនបារាំង]]; ថ្ងៃទី ១៦ ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៤៩)<ref name="vso im">{{cite web|url=https://www.rsssf.org/tablesz/zviet-intres.html|title=South Vietnam - List of International Matches|publisher=RSSSF}}</ref><ref name="vie vs kor 49">{{cite web|url=https://www.kfa.or.kr/national/?act=nt_man&position=&s_idx=6148&search_val=1949&cursor=#cursor_location_sub|title=South Korea international games 1949}}</ref>|Last game={{fb|MAS}} 3–0 {{fb-rt|SVM}}<br />([[បាងកក]], [[ប្រទេសថៃ]]; ថ្ងៃទី ២៣ ខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៧៥)|Largest win={{fb|SVM}} ១០–០ {{fb-rt|PHI|1936}}<br />([[តូក្យូ]], [[ជប៉ុន]]; ថ្ងៃទី ១ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៦៧)|Largest loss={{fb|SVM}} ១–៩ {{fb-rt|IDN}}<br />([[សេអ៊ូល]], [[កូរ៉េខាងត្បូង]]; ថ្ងៃទី ៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៧១)|World cup apps=|Regional name=[[AFC Asian Cup]]|Regional cup apps=២|Regional cup first=[[1956 AFC Asian Cup|១៩៥៦]]|Regional cup best=ចំណាត់ថ្នាក់ទីបួន [[1956 AFC Asian Cup|១៩៥៦]], [[1960 AFC Asian Cup|១៩៦០]]}}'''ក្រុមបាល់ទាត់ជម្រើសជាតិសាធារណរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម|វៀតណាម]]៖ ''Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Cộng hòa'') គឺជាក្រុមបាល់ទាត់ជម្រើសជាតិពីឆ្នាំ ១៩៤៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧៥ តំណាងឱ្យ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម]] ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា "[[វៀតណាមខាងត្បូង]]"។ == កិត្តិយស == === តំបន់ === * '''ហ្គេមអាស៊ីអាគ្នេយ៍''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''មេដាយមាស''' (១): ១៩៥៩ ** [[ឯកសារ:Med_2.png]] មេដាយប្រាក់ (៤): ១៩៦៧, ១៩៧៣ ** [[ឯកសារ:Med_3.png]] មេដាយសំរឹទ្ធ (៤)៖ ១៩៦១, ១៩៦៥, ១៩៧១ === ការប្រកួតមិត្តភាព === * '''ពានរង្វាន់ឯករាជ្យវៀតណាមខាងត្បូង''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (៦): ១៩៦១, ១៩៦២, ១៩៦៥, ១៩៦៦, ១៩៧០, ១៩៧៤ ** [[ឯកសារ:Med_2.png]] ជើងឯករង (២)៖ ១៩៧១, ១៩៧២ * '''ការប្រកួត Merdeka''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (១): ១៩៦៦ * '''King's Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_3.png]] ចំណាត់ថ្នាក់ទីបី (២): ១៩៦៩, ១៩៧១ * '''Pesta Sukan Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (១): ១៩៧១ * '''Thai Army Cup''' ** [[ឯកសារ:Med_1.png]] '''ជើងឯក''' (១): ១៩៧៤ == ឯកសារយោង == mfphs1l0ajvwws3q36sla5rrg1tub9i 1 52440 322417 2025-06-23T03:21:23Z 175.100.52.60 /* ចក្ខុវិស័យរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត */ ផ្នែកថ្មី 322417 wikitext text/x-wiki == ចក្ខុវិស័យរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត == 1 [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/175.100.52.60|175.100.52.60]] ម៉ោង០៣:២១ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) 0sug7p26w1wg0kwh4s60j1rg2ob409s 322418 322417 2025-06-23T03:27:18Z 175.100.52.60 /* ចក្ខុវិស័យរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត */ ការឆ្លើយតប 322418 wikitext text/x-wiki == ចក្ខុវិស័យរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត == 1 [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/175.100.52.60|175.100.52.60]] ម៉ោង០៣:២១ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) :គោលបំណងស្រាវជ្រាវ [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/175.100.52.60|175.100.52.60]] ម៉ោង០៣:២៧ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ (UTC) 86jb4c7s8hv6r55vsnsgcw1itc8vt6a 0 52441 322419 2025-06-23T03:55:42Z Randervik 41096 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1282255528|National Social Democratic Front]]" 322419 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[Saigon]]|ideology=[[Vietnamese nationalism]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[Anti-communism]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|Democratic Progressive Party<br />[[National Revolutionary Movement (Vietnam)|National Revolutionary Movement]]<br />[[National Progressive Movement]]<br />[[Alliance of National Democratic and Peaceful Forces of Vietnam|Alliance of Democratic and Peaceful Forces]]<br />[[Vietnamese Nationalist Party]]<br />[[Vietnamese Democratic Socialist Party]]|<br />[[Republic of Vietnam Military Forces|Vietnam Republic Veterans' Association]]<br />Peasants' and Workers' Party|[...]}}<br />[[Personalist Labor Revolutionary Party]] ex-members|predecessor=Democratic Progressive Party<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="Freedom—Democracy—Progress—Prosperity"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=Flag of RVN National Social Democratic Front.svg|country=Vietnam}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ({{langx|vi|Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội}} ) ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ({{langx|vi|Liên minh Dân chủ Xã hội|link=no}} ) គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} === ឯកសារយោង === 5ovnenf98osktkph2yurucnj9syioon 322420 322419 2025-06-23T04:08:39Z Randervik 41096 322420 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]]|ideology=[[ជាតិនិយមវៀតណាម]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<br />[[ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ (វៀតណាម)|ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ]]<br />[[ចលនា​វឌ្ឍនភាព​ជាតិ]]<br />[[សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាពជាតិរបស់វៀតណាម|សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាព]]<br />[[គណបក្សជាតិនិយមវៀតណាម]]<br />[[បក្សសង្គមនិយមប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម]]|<br />[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម | សមាគមអតីតយុទ្ធជនសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]]<br />គណបក្សកសិករ និងកម្មករ|[...]}}<br />អតីតសមាជិក [[គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន]]|predecessor=គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="សេរីភាព-ប្រជាធិបតេយ្យ-វឌ្ឍនភាព-វិបុលភាព"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=Flag of RVN National Social Democratic Front.svg|country=ប្រទេសវៀតណាម}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ({{langx|vi|Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội}} ) ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ({{langx|vi|Liên minh Dân chủ Xã hội|link=no}} ) គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} === ឯកសារយោង === nmyvhslbbpccf1583qcgty8lpirbzo9 322421 322420 2025-06-23T04:10:13Z Randervik 41096 322421 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]]|ideology=[[ជាតិនិយមវៀតណាម]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<br />[[ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ (វៀតណាម)|ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ]]<br />[[ចលនា​វឌ្ឍនភាព​ជាតិ]]<br />[[សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាពជាតិរបស់វៀតណាម|សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាព]]<br />[[គណបក្សជាតិនិយមវៀតណាម]]<br />[[បក្សសង្គមនិយមប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម]]|<br />[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម | សមាគមអតីតយុទ្ធជនសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]]<br />គណបក្សកសិករ និងកម្មករ|[...]}}<br />អតីតសមាជិក [[គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន]]|predecessor=គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="សេរីភាព-ប្រជាធិបតេយ្យ-វឌ្ឍនភាព-វិបុលភាព"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=[[Flag of RVN National Social Democratic Front.svg]]|country=ប្រទេសវៀតណាម}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ({{langx|vi|Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội}} ) ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ({{langx|vi|Liên minh Dân chủ Xã hội|link=no}} ) គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} === ឯកសារយោង === ohzlg39gd9p1xhxbg62ui6vivksfrtq 322422 322421 2025-06-23T04:11:00Z Randervik 41096 322422 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]]|ideology=[[ជាតិនិយមវៀតណាម]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<br />[[ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ (វៀតណាម)|ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ]]<br />[[ចលនា​វឌ្ឍនភាព​ជាតិ]]<br />[[សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាពជាតិរបស់វៀតណាម|សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាព]]<br />[[គណបក្សជាតិនិយមវៀតណាម]]<br />[[បក្សសង្គមនិយមប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម]]|<br />[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម | សមាគមអតីតយុទ្ធជនសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]]<br />គណបក្សកសិករ និងកម្មករ|[...]}}<br />អតីតសមាជិក [[គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន]]|predecessor=គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="សេរីភាព-ប្រជាធិបតេយ្យ-វឌ្ឍនភាព-វិបុលភាព"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=[[Flag of RVN National Social Democratic Front.svg]]|country=ប្រទេសវៀតណាម}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ([[ភាសាវៀតណាម]]: ''Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội'') ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ([[ភាសាវៀតណាម]] ) គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} === ឯកសារយោង === qs1y19itajgzxglksokjm59j1ksa3ep 322423 322422 2025-06-23T04:11:30Z Randervik 41096 322423 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]]|ideology=[[ជាតិនិយមវៀតណាម]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<br />[[ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ (វៀតណាម)|ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ]]<br />[[ចលនា​វឌ្ឍនភាព​ជាតិ]]<br />[[សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាពជាតិរបស់វៀតណាម|សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាព]]<br />[[គណបក្សជាតិនិយមវៀតណាម]]<br />[[បក្សសង្គមនិយមប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម]]|<br />[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម | សមាគមអតីតយុទ្ធជនសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]]<br />គណបក្សកសិករ និងកម្មករ|[...]}}<br />អតីតសមាជិក [[គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន]]|predecessor=គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="សេរីភាព-ប្រជាធិបតេយ្យ-វឌ្ឍនភាព-វិបុលភាព"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=[[Flag of RVN National Social Democratic Front.svg]]|country=ប្រទេសវៀតណាម}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội'') ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Liên minh Dân chủ Xã hội'') គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} === ឯកសារយោង === iwy3v4enk5vku0euoyuuusz05fk5lcg 322424 322423 2025-06-23T04:12:09Z Randervik 41096 322424 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|colorcode={{party colour|National Social Democratic Front}}|name=រណសិរ្ស​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជាតិ|native_name=Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội|logo=|leader=[[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] (honorary)<br />[[Nguyễn Văn Hiếu]] (''de facto'')|foundation={{start date|1967}}|dissolution={{end date|1975}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]]|ideology=[[ជាតិនិយមវៀតណាម]]<ref>{{cite book|title=Nationalism and Revolution in Vietnam: The Rise of Nationalism in Vietnam|author=William J. Duiker|publisher=[[University of British Columbia Press]]|pages= 89–90}}</ref><br />[[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]|position=[[Big tent]]|merger={{nowrap|គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<br />[[ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ (វៀតណាម)|ចលនាបដិវត្តន៍ជាតិ]]<br />[[ចលនា​វឌ្ឍនភាព​ជាតិ]]<br />[[សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាពជាតិរបស់វៀតណាម|សម្ព័ន្ធនៃកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ និងសន្តិភាព]]<br />[[គណបក្សជាតិនិយមវៀតណាម]]<br />[[បក្សសង្គមនិយមប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាម]]|<br />[[កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម | សមាគមអតីតយុទ្ធជនសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]]<br />គណបក្សកសិករ និងកម្មករ|[...]}}<br />អតីតសមាជិក [[គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន]]|predecessor=គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើន<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=CyNmB1nOdlg PRESIDENT THIEU ATTENDS DEMOCRATIC PARTY CONVENTION 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ccilKtrFGtI PRESIDENT NGUYEN VAN THIEU ATTENDS REVIEW PARADE 1973]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=tqZOKb1lXDQ INAUGURATION OF PRESIDENT THIEU'S DEMOCRATIC PARTY 1973]</ref>|slogan="សេរីភាព-ប្រជាធិបតេយ្យ-វឌ្ឍនភាព-វិបុលភាព"<br />(Tự do—Dân chủ—Tiến bộ—Phú cường)|flag=[[Flag of RVN National Social Democratic Front.svg]]|country=ប្រទេសវៀតណាម}}'''រណសិរ្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាតិ''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Mặt trận Quốc gia Dân chủ Xã hội'') ក្រោយមកបានដាក់ឈ្មោះថា '''សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសង្គម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Liên minh Dân chủ Xã hội'') គឺជាគណបក្សនយោបាយ [[វៀតណាមខាងត្បូង]] ដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាសហព័ន្ធនៃក្រុមផ្សេងៗគ្នា រួបរួមគ្នាដោយជំហរ ប្រឆាំងកុម្មុយនិស្ត របស់ពួកគេ។ ប្រធាន​របស់​ខ្លួន​គឺ ​ឧត្តម​សេនីយ៍​ឯក [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] មេដឹកនាំ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៥ ដល់ ១៩៧៥។ == ប្រវត្តិនៃការបោះឆ្នោត == === ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី === {| class="wikitable" style="text-align:center" !ការបោះឆ្នោត ! បេក្ខជនគណបក្ស ! មិត្តរួមការងារ ! ការបោះឆ្នោត ! % ! លទ្ធផល |- | ១៩៦៧ | rowspan="2" | [[ង្វៀន វ៉ាន់ធៀវ]] | ង្វៀន កាវ កៅ (Nguyễn Cao Kỳ) | ១.៦៤៩.៥៦១ | 34.83% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |- | ១៩៧១ | [[ច្រឹន វ៉ាន់ហឿង]] | ៥.៩៧១.១១៤ | 100% | '''ជាប់ឆ្នោត'''{{Aye}} |} == ឯកសារយោង == 1ognahfpjih017v7p8lf6b5mlkvnjg8 0 52442 322426 2025-06-23T06:14:48Z Randervik 41096 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1289889680|Personalist Labor Revolutionary Party]]" 322426 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|native_name=Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng|colorcode={{party color|Can Lao Party}}|leader=[[Ngô Đình Diệm]]|founded={{Start date|df=yes|1954|08|08}}|dissolved={{End date|df=yes|1963|11|2}}|headquarters=[[Saigon]], [[South Vietnam]]|newspaper="Society" (''Xã hội'')|youth_wing="Revolutionary Youth"<ref name=":6" />|wing1_title=[[Women's wing]]|wing1="Women Solidarity Movement"|membership_year=1962|membership=1,368,757|ideology={{ublist | ''[[Person Dignity Theory]]'' | [[Anti-communism]]<ref name="Miller, p.44-45">Miller, p. 44–45.</ref> | [[Vietnamese nationalism]] }}|position=[[Centrism|Centre]]<ref>{{cite book |last=Tucker |first=Spencer C. |date=November 1, 2001 |title=The Encyclopedia of the Vietnam War |url=https://books.google.com/books?id=qh5lffww-KsC&q=can+lao+party+ideology&pg=PA166 |publisher=Paperback |isbn=9781851099610 |access-date=2025-02-28}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Nguyen |first1=Phi Vân |date=Spring 2017 |title=The Vietnamization of Personalism: The Role of Missionaries in the Spread of Personalism in Vietnam, 1930–1961 |url=https://www.jstor.org/stable/10.14321/frencolohist.17.1.0103 |journal=French Colonial History |volume=17 |publisher=JSTOR |pages=103-134 |access-date=2025-02-28}}</ref>|religion=[[Catholicism]]|colours={{Color box|{{party color|Can Lao Party}}|border=darkgray}} [[Green]]|slogan={{nowrap|Labor – Revolution – Personalism<br>(''Cần lao - Cách mạng - Nhân vị'')}}|country=South Vietnam|flag=Flag of the Cần Lao Nhân Vị Cách Mạng Đảng (Parti Révolutionnaire Personnaliste du Travail) - Indomemoires.png}}'''គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng'') ដែលជារឿយៗគេហៅថា '''គណបក្សកិនលាវ''' គឺជា គណបក្សនយោបាយ របស់វៀតណាម ដែលបង្កើតឡើងនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950 ដោយ ប្រធានាធិបតីវៀតណាមខាងត្បូង [[ង៉ូ ឌិញឌៀម]] និងប្អូនប្រុសរបស់គាត់ និងជាទីប្រឹក្សា [[ង៉ូ ឌិញញូ]]។ 65k3hzxz3qi6zmpd3b8xzmgjhj3tnwv 322427 322426 2025-06-23T06:15:38Z Randervik 41096 322427 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|native_name=Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng|colorcode={{party color|Can Lao Party}}|leader=[[Ngô Đình Diệm]]|founded={{Start date|df=yes|1954|08|08}}|dissolved={{End date|df=yes|1963|11|2}}|headquarters=[[Saigon]], [[South Vietnam]]|newspaper="Society" (''Xã hội'')|youth_wing="Revolutionary Youth"<ref name=":6" />|wing1_title=[[Women's wing]]|wing1="Women Solidarity Movement"|membership_year=1962|membership=1,368,757|ideology={{ublist | ''[[Person Dignity Theory]]'' | [[Anti-communism]]<ref name="Miller, p.44-45">Miller, p. 44–45.</ref> | [[Vietnamese nationalism]] }}|position=[[Centrism|Centre]]<ref>{{cite book |last=Tucker |first=Spencer C. |date=November 1, 2001 |title=The Encyclopedia of the Vietnam War |url=https://books.google.com/books?id=qh5lffww-KsC&q=can+lao+party+ideology&pg=PA166 |publisher=Paperback |isbn=9781851099610 |access-date=2025-02-28}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Nguyen |first1=Phi Vân |date=Spring 2017 |title=The Vietnamization of Personalism: The Role of Missionaries in the Spread of Personalism in Vietnam, 1930–1961 |url=https://www.jstor.org/stable/10.14321/frencolohist.17.1.0103 |journal=French Colonial History |volume=17 |publisher=JSTOR |pages=103-134 |access-date=2025-02-28}}</ref>|religion=[[Catholicism]]|colours={{Color box|{{party color|Can Lao Party}}|border=darkgray}} [[Green]]|slogan={{nowrap|Labor – Revolution – Personalism<br>(''Cần lao - Cách mạng - Nhân vị'')}}|country=South Vietnam|flag=Flag of the Cần Lao Nhân Vị Cách Mạng Đảng (Parti Révolutionnaire Personnaliste du Travail) - Indomemoires.png}}'''គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng'') ដែលជារឿយៗគេហៅថា '''គណបក្សកិនលាវ''' គឺជា គណបក្សនយោបាយ របស់វៀតណាម ដែលបង្កើតឡើងនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950 ដោយ ប្រធានាធិបតីវៀតណាមខាងត្បូង [[ង៉ូ ឌិញឌៀម]] និងប្អូនប្រុសរបស់គាត់ និងជាទីប្រឹក្សា [[ង៉ូ ឌិញញូ]]។ == ឯកសារយោង == <references /> 0tn7o7f43p9n0tp9w3nrtcjgtw86mei 322428 322427 2025-06-23T06:18:06Z Randervik 41096 322428 wikitext text/x-wiki {{ប្រអប់ព័ត៌មាន គណបក្សនយោបាយ|native_name=Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng|colorcode={{party color|Can Lao Party}}|leader=[[ង៉ូ ឌិញឌៀម]]|founded={{Start date|df=yes|1954|08|08}}|dissolved={{End date|df=yes|1963|11|2}}|headquarters=[[ទីក្រុងហូជីមិញ|សាយហ្គន]], [[វៀតណាមខាងត្បូង]]|newspaper="សង្គម" (''Xã hội'')|youth_wing="យុវជនបដិវត្តន៍"<ref name=":6" />|wing1_title=[[Women's wing]]|wing1=ចលនា​ស្ត្រី​សាមគ្គី|membership_year=១៩៦២|membership=១.៣៦៨.៧៥៧|ideology={{ublist | ''[[ទ្រឹស្តីនៃភាពថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្ស]]'' | [[ប្រឆាំងនឹងកុម្មុយនិស្ត]]<ref name="Miller, p.44-45">Miller, p. 44–45.</ref> | [[ជាតិនិយមវៀតណាម]] }}|position=[[Centrism|Centre]]<ref>{{cite book |last=Tucker |first=Spencer C. |date=November 1, 2001 |title=The Encyclopedia of the Vietnam War |url=https://books.google.com/books?id=qh5lffww-KsC&q=can+lao+party+ideology&pg=PA166 |publisher=Paperback |isbn=9781851099610 |access-date=2025-02-28}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Nguyen |first1=Phi Vân |date=Spring 2017 |title=The Vietnamization of Personalism: The Role of Missionaries in the Spread of Personalism in Vietnam, 1930–1961 |url=https://www.jstor.org/stable/10.14321/frencolohist.17.1.0103 |journal=French Colonial History |volume=17 |publisher=JSTOR |pages=103-134 |access-date=2025-02-28}}</ref>|religion=[[សាសនាកាតូលិក]]|colours={{Color box|{{party color|Can Lao Party}}|border=darkgray}} [[បៃតង]]|slogan={{nowrap|ពលកម្ម - បដិវត្តន៍ - បុគ្គលនិយម<br>(''Cần lao - Cách mạng - Nhân vị'')}}|country=វៀតណាមខាងត្បូង|flag=Flag of the Cần Lao Nhân Vị Cách Mạng Đảng (Parti Révolutionnaire Personnaliste du Travail) - Indomemoires.png}}'''គណបក្សបដិវត្តិការងារនិយមផ្ទាល់ខ្លួន''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Cần lao Nhân vị Cách mạng Ðảng'') ដែលជារឿយៗគេហៅថា '''គណបក្សកិនលាវ''' គឺជា គណបក្សនយោបាយ របស់វៀតណាម ដែលបង្កើតឡើងនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950 ដោយ ប្រធានាធិបតីវៀតណាមខាងត្បូង [[ង៉ូ ឌិញឌៀម]] និងប្អូនប្រុសរបស់គាត់ និងជាទីប្រឹក្សា [[ង៉ូ ឌិញញូ]]។ == ឯកសារយោង == <references /> almo29orkn9cy6y5oeqts5nuza03wni 0 52443 322429 2025-06-23T06:53:52Z Randervik 41096 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1290864251|Republic of Vietnam Military Forces]]" 322429 wikitext text/x-wiki '''កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Quân lực Việt Nam Cộng hòa'' – '''QLVNCH''') គឺជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃសាធារណៈ [[វៀតណាមខាងត្បូង|រដ្ឋវៀតណាម]] និងទទួលខុសត្រូវលើការការពារប្រទេសពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥០<ref name="vietnam.ttu.edu">[http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf ''A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces''(1952-1975)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090327061040/http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf|date=2009-03-27}}, Stephen Sherman and Bill Laurie</ref> ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥។ <ref name="rvnaf">{{Cite web |title=A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces (1952-1975), PERSPECTIVES ON RVNAF FROM FRUS, Stephen Sherman and Bill Laurie |url=http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143217/http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-date=12 June 2018 |access-date=2011-07-29}}</ref> ទិវាកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាមត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី 19 ខែមិថុនាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1965 ។ m6usqhmhxen1lvsuf02kwx1ojxwybab 322430 322429 2025-06-23T06:55:49Z Randervik 41096 322430 wikitext text/x-wiki '''កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Quân lực Việt Nam Cộng hòa'' – '''QLVNCH''') គឺជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] និងទទួលខុសត្រូវលើការការពារប្រទេសពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥០<ref name="vietnam.ttu.edu">[http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf ''A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces''(1952-1975)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090327061040/http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf|date=2009-03-27}}, Stephen Sherman and Bill Laurie</ref> ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥។<ref name="rvnaf">{{Cite web |title=A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces (1952-1975), PERSPECTIVES ON RVNAF FROM FRUS, Stephen Sherman and Bill Laurie |url=http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143217/http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-date=12 June 2018 |access-date=2011-07-29}}</ref> ទិវាកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាមត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមិថុនាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៥។ == ឯកសារយោង == spajy2a6p6bltazrjm1ie6rwnfp1lm9 322431 322430 2025-06-23T06:57:24Z Randervik 41096 322431 wikitext text/x-wiki '''កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Quân lực Việt Nam Cộng hòa'' – '''QLVNCH''') គឺជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] និងទទួលខុសត្រូវលើការការពារប្រទេសពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥០<ref name="vietnam.ttu.edu">[http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf ''A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces''(1952-1975)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090327061040/http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf|date=2009-03-27}}, Stephen Sherman and Bill Laurie</ref> ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥។<ref name="rvnaf">{{Cite web |title=A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces (1952-1975), PERSPECTIVES ON RVNAF FROM FRUS, Stephen Sherman and Bill Laurie |url=http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143217/http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-date=12 June 2018 |access-date=2011-07-29}}</ref> ទិវាកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាមត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមិថុនាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៥។ [[ឯកសារ:War flag of South Vietnam.svg|រូបភាពតូច|ទង់សង្គ្រាម]] == ឯកសារយោង == lr9x91zff37c4dbfabl7f3a3vjvywn9 322432 322431 2025-06-23T06:58:32Z Randervik 41096 322432 wikitext text/x-wiki '''កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Quân lực Việt Nam Cộng hòa'' – '''QLVNCH''') គឺជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] និងទទួលខុសត្រូវលើការការពារប្រទេសពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥០<ref name="vietnam.ttu.edu">[http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf ''A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces''(1952-1975)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090327061040/http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf|date=2009-03-27}}, Stephen Sherman and Bill Laurie</ref> ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥។<ref name="rvnaf">{{Cite web |title=A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces (1952-1975), PERSPECTIVES ON RVNAF FROM FRUS, Stephen Sherman and Bill Laurie |url=http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143217/http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-date=12 June 2018 |access-date=2011-07-29}}</ref> ទិវាកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាមត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមិថុនាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៥។ [[ឯកសារ:War flag of South Vietnam.svg|រូបភាពតូច|ទង់សង្គ្រាម]] == ឯកសារយោង == <references />{{Stub}} 87b3h5x0ria4zvxqhebifywof4lzwnk 322433 322432 2025-06-23T06:59:01Z Randervik 41096 322433 wikitext text/x-wiki '''កងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម''' ([[ភាសាវៀតណាម]]៖ ''Quân lực Việt Nam Cộng hòa'' – '''QLVNCH''') គឺជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៃ[[សាធារណរដ្ឋវៀតណាម|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] និងទទួលខុសត្រូវលើការការពារប្រទេសពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥០<ref name="vietnam.ttu.edu">[http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf ''A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces''(1952-1975)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090327061040/http://www.vietnam.ttu.edu/vietnamcenter/events/2006_Conference/presentations/sherman/RVNAF.pdf|date=2009-03-27}}, Stephen Sherman and Bill Laurie</ref> ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥។<ref name="rvnaf">{{Cite web |title=A Brief Overview of the Vietnam National Army and the Republic of Vietnam Armed Forces (1952-1975), PERSPECTIVES ON RVNAF FROM FRUS, Stephen Sherman and Bill Laurie |url=http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143217/http://www.buttondepress.com/secretstuff/ttu2006/rvnaf.htm |archive-date=12 June 2018 |access-date=2011-07-29}}</ref> ទិវាកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាមត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមិថុនាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៥។ [[ឯកសារ:War flag of South Vietnam.svg|រូបភាពតូច|ទង់សង្គ្រាមនៃកងកម្លាំងយោធាសាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] == ឯកសារយោង == <references />{{Stub}} fpw97tmcnxoeckp3i3sg1m54npmkjpt 0 52444 322434 2025-06-23T07:33:17Z Randervik 41096 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1292110516|Flag of South Vietnam]]" 322434 wikitext text/x-wiki {{Infobox flag|Name=State of Vietnam <br>Republic of Vietnam|Nickname="Heritage and Freedom Flag" ({{lang|vi|Lá cờ Tự do và Di sản}})<br>"Yellow Flag with Three Red Stripes" ({{lang|vi|Cờ vàng ba sọc đỏ}})|Morenicks=|Image=Flag of South Vietnam.svg|Use=110000|Symbol={{FIAV|110000}} {{FIAV|historical}} {{FIAV|Equal}}|Proportion=2:3|Adoption=2 June 1948 (<small>Provisional Central Government of Vietnam</small>)<br>1949 (State of Vietnam)<br>1955 (Republic of Vietnam)|Designer=various claims|Relinquished=30 April 1975|Design=A yellow flag with three horizontal red stripes.|Image2=Flag of the Republic of Vietnam Military Forces.svg|Nickname2=Flag of the [[Republic of Vietnam Military Forces|RVNMF]]|Use2=001000|Symbol2={{FIAV|001000}} {{FIAV|historical}} {{FIAV|Mirror}}|Design2=A yellow flag with three red stripes, and the emblem of [[Republic of Vietnam Military Forces|RVNMF]] ([[red]] [[eagle]]) in the middle.|Designer2=Design is a variant of the flag of [[South Vietnam]].}} '''ទង់ជាតិវៀតណាមខាងត្បូង''' ត្រូវបានណែនាំជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ជានិមិត្តសញ្ញាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលបណ្តោះអាសន្ន ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយបារាំង នៃវៀតណាម ក្រោយមកបានបម្រើជា ទង់ជាតិ នៃ រដ្ឋវៀតណាម និង [[វៀតណាមខាងត្បូង|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] រហូតដល់ [[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥]]។ ការ​រចនា​មាន​ផ្ទៃ​ខាង​ក្រោយ​ពណ៌​លឿង​ដែល​មាន​ឆ្នូត​ផ្ដេក​ពណ៌​ក្រហម​បី​ឆ្នូត​កាត់​កណ្ដាល។<ref>{{Cite web |title=The Freedom and Heritage Flag of Vietnam: the formal symbol of the Vietnamese Community in Australia |url=http://vietnamesewa.org.au/organisation/our-constitution/the-national-flag-of-viet-nam-its-origin-and-legitimacy/ |access-date=6 April 2021 |website=Vietnamese Community in Australia – WA Chapter |language=en-US}}</ref> ទង់ជាតិមានវាលពណ៌លឿង និងឆ្នូតក្រហមផ្តេកចំនួនបី ហើយអាចត្រូវបានពន្យល់ថាជានិមិត្តរូបនៃឈាមទូទៅដែលរត់កាត់ភាគខាងជើង កណ្តាល និងភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម។ ds96ercsqr4bletphinajxgqx2afv4t 322435 322434 2025-06-23T07:33:37Z Randervik 41096 322435 wikitext text/x-wiki '''ទង់ជាតិវៀតណាមខាងត្បូង''' ត្រូវបានណែនាំជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ជានិមិត្តសញ្ញាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលបណ្តោះអាសន្ន ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយបារាំង នៃវៀតណាម ក្រោយមកបានបម្រើជា ទង់ជាតិ នៃ រដ្ឋវៀតណាម និង [[វៀតណាមខាងត្បូង|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] រហូតដល់ [[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥]]។ ការ​រចនា​មាន​ផ្ទៃ​ខាង​ក្រោយ​ពណ៌​លឿង​ដែល​មាន​ឆ្នូត​ផ្ដេក​ពណ៌​ក្រហម​បី​ឆ្នូត​កាត់​កណ្ដាល។<ref>{{Cite web |title=The Freedom and Heritage Flag of Vietnam: the formal symbol of the Vietnamese Community in Australia |url=http://vietnamesewa.org.au/organisation/our-constitution/the-national-flag-of-viet-nam-its-origin-and-legitimacy/ |access-date=6 April 2021 |website=Vietnamese Community in Australia – WA Chapter |language=en-US}}</ref> ទង់ជាតិមានវាលពណ៌លឿង និងឆ្នូតក្រហមផ្តេកចំនួនបី ហើយអាចត្រូវបានពន្យល់ថាជានិមិត្តរូបនៃឈាមទូទៅដែលរត់កាត់ភាគខាងជើង កណ្តាល និងភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម។ == ឯកសារយោង == 7wlj19myqel1pyasmtl8wuabmk8mwfw 322436 322435 2025-06-23T07:34:40Z Randervik 41096 322436 wikitext text/x-wiki {{ការបកប្រែរដុប}} '''ទង់ជាតិវៀតណាមខាងត្បូង''' ត្រូវបានណែនាំជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ជានិមិត្តសញ្ញាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលបណ្តោះអាសន្ន ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយបារាំង នៃវៀតណាម ក្រោយមកបានបម្រើជា ទង់ជាតិ នៃ រដ្ឋវៀតណាម និង [[វៀតណាមខាងត្បូង|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] រហូតដល់ [[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥]]។ ការ​រចនា​មាន​ផ្ទៃ​ខាង​ក្រោយ​ពណ៌​លឿង​ដែល​មាន​ឆ្នូត​ផ្ដេក​ពណ៌​ក្រហម​បី​ឆ្នូត​កាត់​កណ្ដាល។<ref>{{Cite web |title=The Freedom and Heritage Flag of Vietnam: the formal symbol of the Vietnamese Community in Australia |url=http://vietnamesewa.org.au/organisation/our-constitution/the-national-flag-of-viet-nam-its-origin-and-legitimacy/ |access-date=6 April 2021 |website=Vietnamese Community in Australia – WA Chapter |language=en-US}}</ref> ទង់ជាតិមានវាលពណ៌លឿង និងឆ្នូតក្រហមផ្តេកចំនួនបី ហើយអាចត្រូវបានពន្យល់ថាជានិមិត្តរូបនៃឈាមទូទៅដែលរត់កាត់ភាគខាងជើង កណ្តាល និងភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម។ == ឯកសារយោង == ffys0nneousyihrmyc8femnosttzn86 322437 322436 2025-06-23T07:35:46Z Randervik 41096 322437 wikitext text/x-wiki {{ការបកប្រែរដុប}} '''ទង់ជាតិវៀតណាមខាងត្បូង''' ត្រូវបានណែនាំជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ជានិមិត្តសញ្ញាផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលកណ្តាលបណ្តោះអាសន្ន ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយបារាំង នៃវៀតណាម ក្រោយមកបានបម្រើជា ទង់ជាតិ នៃ រដ្ឋវៀតណាម និង [[វៀតណាមខាងត្បូង|សាធារណៈរដ្ឋវៀតណាម]] រហូតដល់ [[ការដួលរលំទីក្រុងសៃហ្គន|ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥]]។ ការ​រចនា​មាន​ផ្ទៃ​ខាង​ក្រោយ​ពណ៌​លឿង​ដែល​មាន​ឆ្នូត​ផ្ដេក​ពណ៌​ក្រហម​បី​ឆ្នូត​កាត់​កណ្ដាល។<ref>{{Cite web |title=The Freedom and Heritage Flag of Vietnam: the formal symbol of the Vietnamese Community in Australia |url=http://vietnamesewa.org.au/organisation/our-constitution/the-national-flag-of-viet-nam-its-origin-and-legitimacy/ |access-date=6 April 2021 |website=Vietnamese Community in Australia – WA Chapter |language=en-US}}</ref> [[ឯកសារ:Flag of South Vietnam.svg|រូបភាពតូច|ទង់ជាតិវៀតណាមខាងត្បូង]] ទង់ជាតិមានវាលពណ៌លឿង និងឆ្នូតក្រហមផ្តេកចំនួនបី ហើយអាចត្រូវបានពន្យល់ថាជានិមិត្តរូបនៃឈាមទូទៅដែលរត់កាត់ភាគខាងជើង កណ្តាល និងភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម។ == ឯកសារយោង == o82x7f1i4efat1vhb7ezviirlkoyz61 0 52445 322439 2025-06-23T09:46:01Z Tookai1 46281 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1253226383|Sword of Victory]]" 322439 wikitext text/x-wiki [[ឯកសារ:Bkkryregaliasv0609.jpg|រូបភាពតូច| ការតាំងពិពណ៌ព្រះខ័នជ័យស្រី នៅលើវិថី Ratchadamnoen ក្នុង [[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]] បង្ហាញពីរាជសម្បត្តិរបស់ថៃ ក្នុងឱកាសខួបលើកទី ៦០ នៃការឡើងសោយរាជ្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ [[ភូមិពលអតុល្យតេជ|ភូមិប៊ុល អាឌុលយ៉ាដេត]] ក្នុងឆ្នាំ ២០០៦។]] '''''ព្រះខ័នជ័យស្រី''''' ឬ ព្រះសែងខ័ន្ឌជ័យស្រី ( ភាសាថៃ: '''''พระแสงขรรค์ชัยศรี''''', " '''ព្រះខ័ន ជ័យ''' " " '''ដាវ ជ័យ''' " {{Efn|"Phra" is a royal honorific prefix.}} ) គឺ ជា ផ្នែក មួយ នៃ រាជ សម្បត្តិ របស់ ព្រះមហាក្សត្រ ថៃ ។ ដាវតំណាងឱ្យកម្លាំងយោធា និងអំណាចរបស់ស្តេច។ ជើងទម្រ មានប្រវែង ២៥.៤ សង់ទីម៉ែត្រ (១០ អ៊ីញ) ជាមួយនឹង blade វាស់ ៦៤.៥ សង់ទីម៉ែត្រ (២៥ អ៊ីញ) ។ នៅពេលដាក់ក្នុង ស្រោម ដាវមានប្រវែងសរុប ១០១ សង់ទីម៉ែត្រ (៤០ អ៊ីញ) និងទម្ងន់ ១.៩ គីឡូក្រាម (៤.២ ផោន) ។ ក​របស់​ដាវ​នៅ​ចន្លោះ​ដាវ និង​ស្នៀត​ត្រូវ​បាន​តុបតែង​ដោយ​រូប [[ព្រះវិស្ណុ|​ព្រះ​វិស្ណុ]] ​តូច​ដែល​ជិះ​លើ [[គ្រុឌ|​គ្រុឌ]] ។{{Citation needed|date=August 2022}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[វិគីភីឌា:ត្រូវការអំណះអំណាង|<span title="This claim needs references to reliable sources. (August 2022)">ត្រូវការដកស្រង់</span>]]'' &#x5D;</sup> == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == វា​គឺ​ជា​ដាវ​ដែក​មុខ​ពីរ​ដែល​មាន​ជើង [[បុស្សរាគម័|​ថ្ម​ ក្វាត្ស៍]] ​ដាក់​ក្នុង​ស្រោមធ្វើ​ពី​មាស​ស្រោប​ដោយ​ត្បូងដ៏​មាន​តម្លៃ។ វាស្ថិតក្នុងចំណោមរតនសម្បត្តិដែលត្រូវបានរកឃើញនៅឆ្នាំ ១៩៥៧ ពីគ្រីបនៅ វត្តរាជបូរណ៌ ។ យោងតាមសិលាចារឹក {{Efn|The 2nd Stone Inscription, [[Wat Si Chum|Wat Sri Chum]].}} ដែលរៀបរាប់អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រនៃ [[អាណាចក្រសុខោទ័យ|នគរសុខោទ័យ]] [[ឃុនផាមឿង|ផូឃុនផាមឿង]] បានទទួលដាវ ព្រះសែងខ័នជ័យស្រី ដោយឪពុករបស់គាត់ឈ្មោះ ផូ ឃុនស៊ី ណៅនុម។ {{Refn|Jaroonsak Jarudhiranart,<ref name="jaroonsak"/> citing Suchit Wongthet, 2536 BE: 18.}} ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ មានរឿងមួយត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយថា ដាវនេះត្រូវបានរកឃើញនៅឆ្នាំ ១៧៨៤ ដោយអ្នកនេសាទនៅកម្ពុជា ដែលបានរកឃើញវានៅក្នុងសំណាញ់នេសាទរបស់គាត់ (នៅ [[បឹងទន្លេសាប|ទន្លេសាប]]{{Citation needed|date=August 2023}} ) នៅ [[ក្រុងសៀមរាប|ខេត្តសៀមរាប]] ហើយចៅពញាឧត្ដយភូបេត ដែលសោយរាជ្យបានថ្វាយវាដល់ [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុល្លលោក]] (រាមាទី១) នៃ [[ថៃ|ប្រទេសថៃ]] {{Refn|Note that "The Royal Regalia Phra Maha Phichai Mongkut (The Great Crown of Victory).. was made during the reign of King Rama I".<ref name="thailand_illustrated"/>|group="lower-alpha"}} ស្តេច សោយរាជ្យ នៅពេលនោះ។ យោងទៅតាមរឿងព្រេង វាត្រូវបានគេនិយាយថា ពេលដែលដាវមកដល់ [[បាងកក|ទីក្រុងបាងកក]] នោះផ្លេកបន្ទោរចំនួនប្រាំពីរបានវាយប្រហារទីក្រុងក្នុងពេលដំណាលគ្នា រួមទាំងក្លោងទ្វារក្រុង (វិសេតជ័យស្រី) ដែលជាកន្លែងផ្ទុំ និងលើក្លោងទ្វារធំនៃ [[ព្រះបរមមហារាជវាំង|ព្រះបរមរាជវាំង]] (វិមានជ័យស្រី)។ ក្នុង​ព្រះរាជ​ពិធី ​ឡើង​គ្រង​រាជ្យ ស្ដេច​ត្រូវ [[ព្រាហ្មណ៍|​ព្រាហ្មណ៍]] ​ម្នាក់​កាន់​ព្រះខ័ន រួច​ចង​ខ្សែ​ក្រវាត់​ខ្លួន​ឯង។ ដាវនេះមានលក្ខណៈពិសេសយ៉ាងសំខាន់ក្នុង [[Oath of Allegiance Ceremony|ពិធីស្បថស្បែ]] ដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យជ្រលក់ដាវទៅក្នុងចាន ទឹកសក្ការៈ ហើយបន្ទាប់មកទ្រង់ពិសាទឹកជាឧទាហរណ៍ អមដោយមន្ត្រីរាជការ និងមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ ជាសញ្ញានៃភក្តីភាពចំពោះស្ថាប័នរាជានិយម។{{Citation needed|date=August 2022}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[វិគីភីឌា:ត្រូវការអំណះអំណាង|<span title="This claim needs references to reliable sources. (August 2022)">ត្រូវការដកស្រង់</span>]]'' &#x5D;</sup> == សូមមើលផងដែរ == * ម្កុដ * ឆ័ត្ររាជប្រាំបួនជាន់ * បុគ្គលិករាជ * ការឡើងគ្រងរាជ្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រថៃ == លេខយោងពន្យល់ == == ឯកសារយោង == l3qaldwuypsk1tyt5mcul2t4q8e6m13 0 52446 322440 2025-06-23T09:59:09Z Tookai1 46281 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1253091692|Great Crown of Victory]]" 322440 wikitext text/x-wiki <gallery class="center" widths="150px" heights="150px" perrow="5"> ឯកសារ:Great_Crown_of_Victory_(heraldry).svg|alt=The Great Crown of Victory (heraldic version)| <small>ព្រះមហាវិជ័យមកុដ</small> ឯកសារ:Ströhl-Regentenkronen-Fig._43.png|alt=The Great Crown of Victory (heraldic version), drawn by Hugo Gerard Ströhl| <small>គូរ​ដោយ Hugo Gerard Ströhl</small> ឯកសារ:Privy_Seal_of_King_Rama_IV_(Mongkut).svg|alt=The privy seal of King Mongkut (Rama IV), depicting the Great Crown of Victory.| <small>ត្រា​ឯក​រាជ្យ​របស់​ព្រះ​មហាក្សត្រ [[មង្កុដ|​មង្គុត]] (រាមា​ទី ៤) ដែល​ពណ៌នា​អំពី​ម្កុដ</small> ឯកសារ:Flag_of_the_Thai_Defence_Minister.svg|alt=Flag of the Minister of Defence of Thailand since 1936.| <small>ទង់របស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិថៃ តាំងពីឆ្នាំ ១៩៣៦។</small> ឯកសារ:The_Great_Crown_of_Victory_of_the_Royal_Yacht_Mahachakri_(II).jpg|alt=A replica of the Great Crown of Victory for the mast of the royal yacht Mahachakri II, Royal Thai Naval Museum, Samut Prakan.| <small>ការ​ចម្លង​សម្រាប់​ដើម​សំពៅ​នៃ​ទូក​រាជវង្ស ''Mahachakri II'', សារមន្ទីរ Royal Thai Naval Museum, Samut Prakan។</small> ឯកសារ:Bkkryregaliacv0609.jpg|alt=The Great Crown of Victory exhibit showing Thai regalia in honour of the 60th anniversary of King Bhumibol Adulyadej's accession to the throne in 2006.| <small>ពិព័រណ៍​ដែល​បង្ហាញ​គ្រឿង​គ្រង​រាជ្យ​របស់​ថៃ​ក្នុង​ឱកាស​ខួប​លើក​ទី​៦០​នៃ​ការ​ឡើង​គ្រង​រាជ្យ​របស់​ព្រះបាទ​ភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៦។</small> </gallery> [[ឯកសារ:The_Royal_Regalia_of_Siam.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|275x275ភីកសែល| វត្ថុទាំង ៥ នៃរាជសម្បត្តិរបស់ប្រទេសថៃ។ ម្កុដ ត្រូវបានបង្ហាញនៅខាងលើគេនៃរូបនេះ។]] '''ព្រះមហាវិជ័យម្កុដ''' ( ថៃ: พระมหาพิชัยมงกุฎ ) គឺជា រាជសម្បត្តិ មួយរបស់ប្រទេសថៃ។ ធ្វើ​ពី [[មាស|​មាស]] និង​ស្រោប​ដោយ​ត្បូង ពណ៌​ក្រហម និង​បៃតង ក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះបាទ [[ពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោក|​រាមា​ទី ១]] ឆ្នាំ ១៧៨២ មកុដ ​មាន​កម្ពស់ ៦៦ សង់ទីម៉ែត្រ (២៦ អ៊ីញ) និង​ទម្ងន់ ៧,៣&nbsp;គីឡូក្រាម (១៦ ផោន ) ។ ក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះបាទ [[មង្កុដ|​រាជា​ទី​៤]] គ្រឿង​ពេជ្រ​មួយ​ឈុត​ត្រូវ​បាន​បន្ថែម​លើមកុដ​។ បន្ថែម​ទៀត​ផង​ដែរ​គឺ​ពេជ្រ​កាត់​ធំ​មក​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ដើម្បី​លម្អ​លើ​កំពូល​នៃ​មកុដ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា ''​មហា​ពេជ្រ'' ។ មកុដ​នេះ​មាន​ការ​រចនា​បែប​ថៃ​ប្លែក​ពី​គេ ដោយ​មានរាង ​សាជី ​​ច្រើន​ជាន់ ដែល​បញ្ចប់​ក្នុង​រាង​ជា​រាង​មូល។ មកុដ​គឺ​ពាក់​បាន​តែ​ពេល​ដែល​ស្ដេច​ឡើង ​គ្រង​រាជ្យ ។ គាត់ដាក់មកុដនៅលើក្បាលរបស់គាត់។ រូបរាងនៃមកុដតំណាងឱ្យគំនិតនៃ រាជាធិបតេយ្យដ៏ទេវភាព ។ កំពស់ខ្ពស់បង្ហាញពីសិទ្ធិអំណាចដ៏ទេវភាព និងសិទ្ធិគ្រប់គ្រងលើរាស្ដ្ររបស់គាត់។ មកុដ គឺជារាជសម្បត្តិដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងចំណោមវត្ថុ ទាំងប្រាំ ប៉ុន្តែនៅពេលមួយមកុដនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាមានសារៈសំខាន់ដូចគ្នាទៅនឹងរាជសម្បត្តិផ្សេងទៀត។{{Citation needed|date=May 2019}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[វិគីភីឌា:ត្រូវការអំណះអំណាង|<span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2019)">ត្រូវការដកស្រង់</span>]]'' &#x5D;</sup> == ជានិមិត្តសញ្ញា == ព្រះមហាវិជ័យមកុដ ត្រូវបានប្រើជាផ្នែកនៃនិមិត្តសញ្ញានៅក្នុងអង្គការសាធារណៈ និងស្ថាប័នអប់រំជាច្រើន។ គ្រឿងឥស្សរិយយសនៃ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងមន្ត្រី នគរបាលភូមិន្ទថៃ ( ថ្នាក់មេ និងលើសពីនេះ) ទាំងអស់បង្ហាញពីមកុដដ៏ធំ។ == វិចិត្រសាល == 99az0lmypez13146ac8mozup1z4khq9